sosyalist İşçi 218

12
sosyalist isci SAYI: 218 7 Mayýs 2004 500.000 TL. Emperyalizm yeniliyor sayfa:3 1 Mayýs deðerlendirmesi sayfa:3 Kýbrýs: Statüko devrildi Kýbrýs, Türk, Yunan ve Ýngiliz sosyalistlerinin ortak açýklamasý sayfa:4- 5 Ýhale bitti, politika zamaný Bülent Somay sayfa:10 Ýstanbul’da NATO’yu Irak’ta iþkencecileri S -TE-M YO-RUZ ýrak ’ta baþta Necef olmak üzere halk Amerikan iþgaline karþý eline ne geçerse onunla direniyor. Bir sene önce zafer naralarý atan ABD ise direniþçiler karþýsýnda geri çekiliyor. Dünya kamuoyu ise Amerikan ve Ýngiliz asker- lerinin Irak halkýna yaptýðý iðrenç iþkence fotoðraflarýný gördü. Bu fotoðraflar Amerika’nýn Irak’a nasýl bir demokrasi getirdiðini çok iyi gös- teriyor. Öte yandan, NATO ülkelerinin devlet baþkan- larý 28-29 Haziran günleri Ýstanbul’da toplanacak NATO zirvesine katýlacak- lar. NATO zirvesi ABD’nin bölgedeki saldýrýlarýna nasýl destek olunacaðýný tartýþacak. Türkiye ve diðer NATO ülkelerinden Irak’ýn ve Afganistan’ýn iþgaline asker göndererek ortak olmalarý istenecek. Çünkü Ýspanya’da Aznar hükümetinin savaþ karþýt- larýnýn mücadelesi ile devrilmesinden sonra ABD’nin zar zor oluþtur- duðu ittifak daðýlmaya baþladý. 26 Haziran’dan baþlayarak bütün dünya savaþ karþýtlarý “Irak’ta iþgale son” diyerek ayakta ola- cak. Türkiye’de de Bush ve çete- sine karþý “Bush Gelme” baþlýðý ile kampanya var. Bush ve çetesi- ni Ýstanbul’da, Irak’ta da istemiy- oruz. Defolsunlar. 26 Haziran: Savaþa karþý küresel eylem günü Savaþ karþýtlarý, NATO’yu ve Bush’u Ýstanbul’da istemeyenler sokaklarda, eylemde NATO’nun daðýtýlmasý için 10 neden sayfa: 6- 7

Upload: sosyalist-isci

Post on 26-Mar-2016

229 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

Sosyalist İşçi 218

TRANSCRIPT

Page 1: Sosyalist İşçi 218

ssoossyyaalliisstt iissccii SAYI: 218 7 Mayýs 2004 500.000 TL.

Emperyalizmyeniliyor

ssaayyffaa::33

1 Mayýsdeðerlendirmesi

ssaayyffaa::33

KKýýbbrrýýss::

SSttaattüükkooddeevvrriillddii

Kýbrýs, Türk, Yunan veÝngiliz sosyalistlerinin

ortak açýklamasý

ssaayyffaa::44-55

ÝÝhhaallee bbiittttii,,ppoolliittiikkaa zzaammaannýý

BBüülleenntt SSoommaayy

ssaayyffaa::1100

Ýstanbul’da NATO’yuIrak’ta iþkencecileri

ÝSS --TTEE--MMÝYYOO--RRUUZZ

ýrak’ta baþta Necefolmak üzere halk

Amerikan iþgaline karþýeline ne geçerse onunladireniyor. Bir sene öncezafer naralarý atan ABDise direniþçiler karþýsýndageri çekiliyor.

Dünya kamuoyu iseAmerikan ve Ýngiliz asker-lerinin Irak halkýna yaptýðýiðrenç iþkencefotoðraflarýný gördü. Bufotoðraflar Amerika’nýnIrak’a nasýl bir demokrasigetirdiðini çok iyi gös-teriyor.

Öte yandan, NATOülkelerinin devlet baþkan-

larý 28-29 Haziran günleriÝstanbul’da toplanacakNATO zirvesine katýlacak-lar.

NATO zirvesi ABD’ninbölgedeki saldýrýlarýnanasýl destek olunacaðýnýtartýþacak. Türkiye vediðer NATO ülkelerindenIrak’ýn ve Afganistan’ýniþgaline asker göndererekortak olmalarý istenecek.Çünkü Ýspanya’da Aznarhükümetinin savaþ karþýt-larýnýn mücadelesi iledevrilmesinden sonraABD’nin zar zor oluþtur-duðu ittifak daðýlmayabaþladý.

26 Haziran’dan baþlayarak bütündünya savaþ karþýtlarý “Irak’taiþgale son” diyerek ayakta ola-cak. Türkiye’de de Bush ve çete-sine karþý “Bush Gelme” baþlýðýile kampanya var. Bush ve çetesi-ni Ýstanbul’da, Irak’ta da istemiy-oruz. Defolsunlar.

26 Haziran: Savaþa karþý küresel eylem günüSavaþ karþýtlarý, NATO’yu ve Bush’u Ýstanbul’da

istemeyenler sokaklarda, eylemde

NNAATTOO’’nnuunnddaaððýýttýýllmmaassýý

iiççiinn1100nneeddeenn

ssaayyffaa:: 66-77

Page 2: Sosyalist İşçi 218

2 HABERLER

Edirne'debir genç

EEddiirrnnee''ddee iikkii ggeennçç 11MMaayyýýss ggüünnüü iiþþ iisstteeddiikklleerriiiiççiinn ppoolliisstteenn ddaayyaakk yyeeddii..BBuunnddaann bbaaþþkkaa bbiirr ssoonnuu-ccuunn ggeerrççeekklleeþþmmeessiiddüüþþüünnüülleemmeezzddii.. ÇÇüünnkküüiiþþ iisstteeyyeenn ggeennçç,, aallkkoollllüüyy-ddüü((!!)) vvee eelliinnddee bbiirr bbýýççaakkvvaarrddýý!!

KKaammuu ddüüzzeenniinnii aakkllýýnnýýkkaayybbeettmmiiþþ bbööyyllee tteehhlliikkeelliissaappýýkkllaarrddaann kkoorruummaayyaaaanndd iiççeenn ggüüvveennlliikkkkuuvvvveettlleerrii oollaayy yyeerriinneeggeellddiikklleerriinnddee öönncceeeellbbeettttee kkii ggeennccii ssaakkiinn-lleeþþttiirrmmeeyyee ççaallýýþþmmýýþþttýýrr..

AAmmaa eettrraaffaa bbuu kkaaddaarrtteehhlliikkee ssaaççaann bbiirriinnee kkaarrþþýýbbiirr yyeerree kkaaddaarr ttoolleerraannssggöösstteerriilleebbiilliirr.. PPoolliiss öönncceeggeennccii eeþþeekk ssuuddaann ggeelliinncc-eeyyee kkaaddaarr ddöövvüüyyoorr vveenniihhaayyeett oo mmuuhhtteeþþeemmhhaarreekkeettii yyaappýýyyoorr.. YYeerreeyyýýkkýýllaann ggeenncciinn bbooyynnuunnaaaayyaaððýý iillee bbaassýýyyoorr..AAssllýýnnddaa aazz bbiillee yyaappýýyyoorr,,""kkaannuunn bbeenniimm"" ddiiyyeebbaaððýýrrmmaallýýyyddýý..

PPoolliissiinn bbuu ddaavvrraannýýþþýýnnýýeelleeþþttiirrmmeemmeekk ggeerreekkiirr..DDüüþþüünnsseenniizzee,, bbuu þþeekkiillddeeddaavvrraannýýllmmaassaayyddýý bbuuggeennçç nneelleerr yyaappaabbiilliirrddii??

EElliinnddeekkii bbýýççaakk vvee aallkkooll-llüü oolluuþþuu mmeesseellee ddeeððiill..AAddaamm hhaallkkýý aaççýýkk aaççýýkkiissyyaannaa tteeþþvviikk eeddiiyyoorr..TTüürrkkiiyyee''ddeekkii bbüüttüünn iiþþssiizz-lleerriinn eelliinnddee bbýýççaakkllaarrllaassookkaakkllaarraa ççýýkkttýýððýýnnýý,, bbuunn-llaarraa bbiirr ddee ddaahhaa iiyyii ççaallýýþþ-mmaa þþaarrttllaarrýý,, yyüükksseekk mmaaaaþþiisstteeyyeenn iiþþççiilleerriinnvveessaaiirreenniinn kkaattýýllddýýððýýnnýýddüüþþüünnüünn.. OO zzaammaann nneeoollaaccaakk?? DDeemmeekk kkiinneeyymmiiþþ?? ""YYýýllaannýýnn bbaaþþýýnnýýkküüççüükkkkeenn eezzeecceenn!!""

SSoonnrraa ddaayyaakkççýý ppoolliisslleerrmmaahhkkeemmeeyyee ççýýkkýýyyoorrllaarr..PPoolliiss oolldduukkllaarrýý iiççiinnvvaattaannddaaþþýý ddöövvmmee hhaakkllaarrýýhhaattýýllaannaarraakkmmaahhkkeemmeelleerriinniinn ttuuttuukk-ssuuzz ddeevvaamm eettmmeessiinneekkaarraarr vveerriilliiyyoorr..

MMaahhkkeemmeenniinn bbuukkaarraarrýýnnýý iizzlleemmeeyyee ggeelleenn5500 ddiiððeerr ppoolliiss iissee kkaarraarrýýaallkkýýþþllýýyyoorrllaarr.. ““TTüürrkkiiyyeessiizziinnllee gguurruurruu dduuyyuuyyoorr””ddiiyyee bbaaððýýrrýýpp bbaaððýýrrmmaaddýýkk-llaarrýý bbiilliinnmmiiyyoorr aammaabbaaððýýrrssaallaarr yyeerriinnddee oolluurr-dduu..

GGeerrççeekktteenn ddee TTüürrkkiiyyeessaarrhhooþþ iikkii ggeennccii hhaassttaannee-lliikk oolluunnccaayyaa kkaaddaarrddöövveenn vvee ssoonnrraa yyüüzzüünnddeemmuuzzaaffffeerr aavvccýý iiffaaddeessiiyylleeddöövvddüüððüü ggeenncciinn kkaaffaassýý-nnaa bbaassaann ppoolliisslleerriiyylleeöövvüünnüürr..

MMaazzaallllaahh bbööyyllee iiþþggüüzzaarrppoolliisslleerriimmiizz oollmmaassaa nneeyyaappaarrýýzz??

Türkiye'de memur,AB'de iþsiz olmak

Türkiye'de ortalama kamuçalýþaný maaþý olan 610 milyonlira, birçok AB üyesi ülkede iþsi-zlre ödene sigortadan daha az.Türkiye'de ortalama maaþ 440dolarken Hollanda'da aylýk mil-imum 826, maksimum 2375dolar iþsizlik sigortasý ödeniyor.Bu arada belirtmekte yarar var,yoksulluk sýnýrý 1 milyar 460,açlýk sýnýrý ise 480 milyon lirayaçýkmýþ durumda!

Artýk her þeyibileceðiz…

Bilgi Edinme Hakký Yasasý çýktý.yasaya göre her yurttaþ, dilediðikamu kurumuna baþvurarakistediðini öðrenebilecek.Hükümetin büyük bir þeffaflaþ-ma hamlesi olarak sunduðuyasanýn elbette istisnalarý var..örneðin iþçiler, fabrikahesaplarýný sorduklarýnda,

"ekonomik çýkarlara veya haksýzrekabete sebep olacak bilgilerverilmez" istisnasýyla karþýlaþa-cak. Ya da asýl merak konusuolan, "sivil ve askeri istihbaratbirimlerinin görev ve faaliyetler-ine iliþkin bilgi veya belgeler"'eulaþýlamayacak. Örneðin, 1Mayýs 1977'de ateþin açýldýðý,zamanýn Continental Oteli'ninilk iki katýnýn neden boþaltýldýðýve kimler tarafýndan kul-lanýldýðý sorulamayacak. Sakineannenin baþýna gelenlere katlan-mak da iþin cabasý, bir anda'uydurukçu' olabilirsiniz!

Rekortmen hükümet

Açlýk sýnýrý 480 milyon lirayayükselmiþken, AK Partihükümeti 1.5 yýllýk icraat döne-minde üç grev erteleyerek birrekora imza attý. Kendindenönceki sekiz yýl içinde isetoplam altý grev ertelenmiþti.

Hortumcularýn önünükestiler hakikaten

Yeþil kartlý, yoksul, zavallý birkadýn, AK Parti Kadýn KollarýMKYK üyesi Emine Alioðlu,TCDD'nin ocak ayýndan buyana açtýðý 50 ihaleden 10'unualdý!"Her fýrsatta hortumcularýn

önünü kestik" diyen BaþbakanErdoðan, konuyla ilgili inatçýsessizliðini koruyor. Haksýzlýketmeyelim, iyi bir geliþme de

yaþandý sessizce: Alioðlu KadýnKollarý MKYK üyeliðindenayrýldý. Bu arada Kadýn KollarýBaþkaný Selma Kavaf'ýn eþiAlaattin Kavaf, Enerji ve TabiiKaynaklar Bakanlýðý'na baðlý EtiZeolit AÞ'ye genel müdürolarak atandý! Hemen belirtelim,AK Parti'nin eþ-dost atamalarýbirkaç AK'LA KARA'yý kaplay-acak zenginlikte.

Oðlunu sordu, belayýbuldu!

Bolu F Tipi'nde yatan oðlununkötü muamele gördüðünüsöyleyerek dilekçe veren 58yaþýndaki anne Sakine Tekelihakkýnda, "iþlenmemiþ suçuuydurduðu" gerekçesiyle 30 ayhapis istemiyle dava açýldý.

Ne zaman kültür lafýnýduysam…

Hitler'in propaganda bakanýGobells, "Ne zaman kültürdendiðini duysam, elim silahý-ma gidiyor" demiþti. AKParti'nin bir icraatýna bakalýmþimdi. Gürbüz Çapan'ýn ardýn-dan Esenyurt'a baþkan seçilenAK Partili Nemci Kadýoðlukültür merkezinin kapýlarýnakilit vurarak iþe baþlarý. Sonramerkezdeki heykelleri kaldýrdý.Ardýndan ünlü karikatüristKamil Masaracý ile tiyatro oyun-cusu ve öðretmeni NazýmYýlmaz'ý Park ve Bahçeler

Müdürlüðü'ne sürdü. Aðaçlarýçok seviyor baþkan belli ki,sanattan uzak kalsýnlar istemiy-or!

Edepsizlik etmesinsanatçýlar

Sanayi Bakaný Coþkun, birselülit kremi reklamýný edepsizolduðu gerekçesiyle yasaklat-mýþtý. "Selülite ben de karþýyým,çünkü erkeðim" diyerek üstelik..Þimdi de Türk CezaKanunu'nda müstehcen yayýn-larý düzenleyen maddeyideðiþtiriyor AK Parti. Artýk, bil-imsel çalýþmalar, þiir, roman,öykü, tiyatro, sinema ve müzikde madde kapsamýnda olacak.Edepsiz bulunan sanatçýlar vebilim insanlarý bir yýldan dörtyýla kadar hapis yatabilecekler!Gobells'i hatýrlamamakmümkün mü?

Kýz onüçünde kocayavarýr

Türkiye Müteahhitler Birliði'ningenel kurulunda, BoluDaðý'ndaki tünel çalýþmalarýnýn13 yýldýr bitirilememesinieleþtiren Bayýndýrlýk ve ÝskânBakaný Zeki Ergezen, "Biz 13yýldýr Bolu Daðý'nagömülmüþüz. 13 yýlda bir kýzçocuðu kocaya gider" diyekonuþtu. Kýz çocuklarý ve evlen-me yaþýna 'tuhaf' bir bakýþdoðrusu!

KARAAK'LA

Amerika’da 1 milyon kadýn Bushve çetesinin kürtaj hakkýna saldýr-masýna karþý Washington’dayürüyüþ yaptý. Bu gösteriAmerika’da kürtaj konusundayapýlan en büyük gösteri oldu.

1973 yýlýnda kadýnlarýn kendibedenlerine sahip çýkma hakkýolan kürtjýn yasallaþmasýndan buyana kadýnlarýn bu hakkýna büyükbir saldýrý var.

Bush yönetimi kadýnlarýn kendibedenlerine sahip çýkmalarýnýengellemeye, kendi bedenleri üzer-ine söz söyleme hakkýný kýsýtla-maya çalýþýyor. Anne karnýndakicenine tüzel kiþilik verilirken birbaþka yasa ile de geç kürtaj yasak-lanýyor.

Bush yönetiminin kadýn haklarý-na bu saldýrýsý karþýsýnda 1400kadýn örgütü uzun bir süredirtartýþýyor. Sonunda bu 1400 örgütortak bir gösteri yürüyüþü yap-maya karar verdi.

1400 örgüt aylar süren tartýþmalaryaparak gösteriyi hazýrladý.

Göstericilerin temel sloganý“beden benim, tercih benim” ve“yasa dýþý kürtaj istemiyoruz”du.

Washington yürüyüþündeBush’un kürtaj hakkýna karþýsaldýrýsýný erkeklerde kýnadý.Yürüyüþün yaklaþýk yüzde 40’ýný

erkekler oluþturuyordu.8 Mart’lara erkeklerin katýlmasýný

engellemeye çalýþan ayrýlýkçý femi-nist anlayýþ bu gösteriden bir dersçýkarmalýdýr.

Ayný þekilde 14000 örgütünçaðrýsý ile bir araya gelen 1 milyonkiþi fotoðraflarda da görüldüðügibi örgüt pankartlarý ve bayraklarýaltýnda yürümediler. 1 milyoninsan asýl olarak Bush’un kürtajhakkýna saldýrýsýna karþý birleþti vebirlikte eylem yaptý.

Türkiye’de her gösteriye, zamanzaman 15-20 kiþi katýlan amadaima “örgütsel kimliklerini öneçýkarmayý” en önemli görev olarakgörenler bundan da bir ders çýkar-malýdýr.

Bugünlerde Türkiye’de deAnayasa deðiþiklik paketi içindekadýnlara karþý pozitif ayrýmcýlýkkonusu gündeme geldi. Bu paketiçinde kadýnlara positif ayrýmcýlýkistemi sadece CHP’li bir kaç kadýnmilletvekili ile çoðu son derecesýnýrlý etkiye sahip 40 kadar kadýnderneði tarafýndan takip edildi.Hatýrý sayýlýr bir güç kadýnlarapositif ayrýmcýlýk yapýlmasýnýAnayasa’ya sokturmak içinmücadeleye atýlmadý. SonuçtaAKP’nin isteði oldu.

1 milyon kiþi Bush’a karþýkürtaj hakkýný savundu

gelecek sayýÝþçi sýnýfýnýn

merkezi rolü nedir?Colin BARKER

Page 3: Sosyalist İşçi 218

Uluslararas� Sosyalist Hareket�le, d�nya k�reselle�me kar��tlar�yla, anti-kapitalistlerle, sava� kar��tlar�yla ili�ki kurmak istiyorsan�z

http://www.sosyalistisci.orgHert�rl� bilgi i�in: 0536 - 335 10 19

�stanbul-Beyo�lu: 0536 - 259 73 64 Kad�k�y: 0536 - 637 81 99 Ankara: 0535 - 514 11 73 �zmir: 0537 - 624 4908

Manisa-Akhisar: 0544 - 515 62 59 Antalya: 0537 391 06 32 Bal�kesir: 0555 - 398 86 45 Bursa: 0535 422 39 65

DEVRÝMCÝ SOSYALÝST ÝÞÇÝ PARTÝSÝ

BBAAÞÞYYAAZZII

3ssoossyyaalliisstt iiþþççii

ssoossyyaalliisstt iiþþççii

EEmmppeerryyaalliizzmmyyeenniilliiyyoorr

150 kadar Irak’lý Baðdat’ta ABDtanklarýnýn korumasý altýndaSaddam Hüseyin’in heykelini

yýkarken emperyalistler en alaycýifadeleriyle zaferlerini ilan ediyor-lardý. Türk basýný ve onunAmerikancý yazarlarýnýn çoðu da buzafer havasýna katýlýyorlardý.Hürriyet gazetesinin Genel YayýnMüdürü Ertuðrul Özkök “neredeCumhuriyet Muhafýzlarý” diyesoruyordu.Emperyalistler ve onlarýn

hizmetinde olanlar yanýldýklarýnýkýsa zamanda anladýlar. Solda dabazýlarý “artýk savaþ bitti. Savaþý dur-duramadýk. Þimdi kendi sorun-larýmýza bakalým” diyorlardý. Hepsiyanýldýlar.SSoossyyaalliisstt ÝÝþþççii “emperyalistler politik

olarak yenildi” diyordu. Þimdi buyenilgi daha çýplak bir biçimdeortaya çýkýyor. Felluce’de direniþkazanýrken emperyalist ABD ordusupýlýyý toplayarak kaçýyor.ABD’nin müttefiklerinin bir kýsmý

ise daha þimdiden bütünüyle geriçekiliyorlar. ABD giderek Irak’tadaha yalnýz kalýyor.Açýk ki Irak savaþý daha uzun süre

sürecek. Ama sonuç þimdiden belli.Emperyalistler yenilecek.Emperyalizmin yenilgisi sadece

Irak’taki direniþle gerçekleþemez.Dünyanýn dört bir yanýndaki savaþkarþýtlarýnýn mücadelesi, milyonlarýnhareketi bu yenilginin en önemliögelerinden birisi.Ve eðer ABD, emperyalizm, Irak’ta

kazanýrsa, bu sadece Irak halkýnýdeðil, tüm dünya emekçileri için biryenilgi olacak. Bu nedenle savaþkarþýtý hareketin aralýksýz mücadelesiçok önemli.Bugün savaþ karþýtý hareket bütün

diðer alanlardaki mücadeleyi belir-lemektedir.Savaþ öncesi “Aznar, Blair, Bush

gideceksiniz” diyorduk. Aznar gitti,þimdi sýra diðerlerinde.Peki Bush giderse iþ biter mi?

Hayýr. Yerine gelecek olan da savaþýdevam ettirmeye çalýþacaktýr. Amadaha zayýf olarak, daha eli titrey-erek.Bugün Irak direniþ örs, dünya

savaþ karþýtý hareketi ise çekiçtir.Emperyalizm araya sýkýþtý.

2004 1 Mayýs’ý bir çok açýdan uzunsüre hafýzalarda kalacak. 1 Mayýs busene Ýstanbul’da 2 ayrý gösteri ile anýldý.Gazeteler Saraçhane gösterisi için 20 ila40 bin sayýsýný verirken gene aynýgazeteler Þiþli Abide-i Hürriyet gösterisiiçin ise 8 ila 15 bin sayýsýný vermekte.Yani KESK ve DÝSK önderliðinin gerçek-leþtirdiði gösteri belli ki Türk-Ýþ göster-isinden 3 kere daha fazla bir katýlýmlagerçekleþmiþ.

Türk-Ýþ gösterisine Ýþçi Partisi veEMEP katýlýrken, KESK ve DÝSK gösteri-sine baþta TMMOB ve Tabibler Birliðiolmak üzere çok sayýda oda ve solunEMEP ve Ýþçi Partisi dýþýndaki bütünükatýldý.

Gerek 1 Mayýs öncesinde, gerekse son-rasýnda hem sendikalar hem de tercihiniTürk-Ýþ ve Ýþçi Partisi ile birlikteÞiþli’den yana yapan EMEP ve günlükgazetesi Evrensel diðer tarafý þiddetleeleþtirdiler. Baþlýca suçlama “hareketibölmek”ti.

1 Mayýs Ýstanbul gösterisinde hareketinbölündüðü elbetteki doðru. Ancak acababu bölünmede sadece bir taraf mý hak-sýz. Diðer taraf acaba hiç haksýz deðilmi. Türk-Ýþ, Ýþçi Partisi ve EMEP hariçhemen hemen bütün emek örgütleri vesol Saraçhane gösterisini tercih etmiþolmasýna raðmen, yani bu üç örgüt azýn-lýkta olmasýna raðmen, bize göre“bölücü” olanlar sadece Türk-Ýþ, EMEPve Ýþçi Partisi olarak görülmemelidir.

Herkes, bütün emek örgütleri, bütün

sol siyasetler 1 Mayýs’ta hareketinbölünmmesi üzerine düþünmeli veçözüm üretmelidir.

1 Mayýs öncesi yapýlan çeþitli toplan-týlarda kimi siyasetler Türk-Ýþ’ten “kur-tulduklarýna” adeta sevinmekteydiler.Bu, tam anlamý ile sol çocukluktur.Türk-Ýþ ve ona baðlý sendikalar Türkiyeemek hareketinin önemli ve vaz geçile-mez bir parçasýdýr.

Ancak, diðer tarafýn, özellikle de Türk-Ýþ genel baþkaný ve EMEP’in gazetesiEvrensel yazarlarýnýn bir kýsmýnýn kul-landýðý dilde son derece yanlýþtýr,“bölücü” ve kýrýcýdýr. Oysa þimdi ihtiy-acýmýz olan birliktir.

Kimilerine göre 1 mayýs Saraçhanegösterisinde “büyük bir zafer”kaazanýlmýþtýr. Evet, Saraçhane gösterisiile adeta dað baþý olan Þiþli Abide-iHürriyet meydanýndan bir mücadele ilekurtulunmuþtur. Bu olumludur amabunu “büyük bir zafer” olarak göster-mek mümkün deðildir.

Sonuç olarak bu sene 1 Mayýs tatilgünü olmasýna raðmen Ýstanbul’da veheryerde geçen seneki 1 Mayýs gösteri-lerinden çok daha büyük olamamýþtýr.Asýl üzerinde düþünülmesi gerekennokta budur.

1 Mayýs’ta Ýstanbul nüfusunun sadecebinde 2’si gösteriye katýldý. Yani seçim-lere katýlan çeþitli sosyalist partilerinseçmen sayýsýnýn belki de beþte birikadar bir katýlým olduç Ýþte bunu düþün-mek ve tartýþmak gerekir.

Bu satýrlarýn yazarý “Gelme Bush”pankartý altýnda yürüdü. Önümüzdekivedaha çok da arkamýzdaki kortejden

gelen “Mahir-Hüseyin-Ulaþ” sloganlarýbizim Irak’ta iþgali kýnayan, emperyal-izme karþý çýkan, Irak ve Filistin halk-larýna özgürlük isteyen sloganlarýmýzakarýþýyordu. Ne yazýk ki ne önümüzden,ne arkamýzdan anti-emperyalist,i iþgalekarþý hemen hemen tek bir slogan duya-madýk.

Asýl bunun üzerine düþünmek vetartýþmak gerekir.

Yaklaþýk 20 sene önce 1 mayýs’taTaksim’e 1 milyon emekçi çýkmýþtý. herfabrika’da, her iþyerinde haftalar boyu 1Mayýs için hazýrlýk yapýlmýþtý. Bununsonucu olarak 1 milyon emekçi gösteriyapabilmiþti. Ya þimdi. Saraçhane’yegelenlerin örgütlenmesi için yalnýzca 2günleri vardý! Bunu da düþünmekgerekmez mi?

Ýstanbul’da gerginlik vardý. AmaAbkara’da, Ýzmir’de yoktu. 1 Mayýs gös-terileri Ankara ve Ýzmir’de de geçensenelere göre çok daha büyük olamadý.

Bir de Demokratik Güçbirliði’nin duru-mu var.

28 Mart’da Güçbirliði’nin gücününolmadýðý ortaya çýkmýþtý. 1 mayýs’da isebirliðinin de olmadýðý ortaya çýktý. Zatenkimse demokratik olduðunu düþün-müyordu. Oysa daha bir ay önce“Güçbirliði” içinde yer alan partilerinliderleri “Güçbirliði devam etmeli” diy-ordu.

Eðer daha büyük ve güçlü gösterileristiyorsak, eðer daha güçlü 1 mayýs gös-terileri istiyorsak açýk ki bugünkü solunbunu yapma yeteneði yoktur. Hemenherþeye sýfýrdan baþlayarak herþeyiyeniden inþa etmek gerekir.

Doðan TARKAN

Bir 1 Mayýs daha geçti

Page 4: Sosyalist İşçi 218

4

Derskitaplarýndaýrkçýlýk

Her yýl olduðu gibi bu yýl da24 Nisan'da Ermeniler 1915'teyaþadýklarý soykýrýmý andýlar,dünyanýn pek çok ülkesindesoykýrýmýn tanýnmasýyönünde adýmlar attýlar vekimi zaman seslerini duyur-mayý baþardýlar. Ama TürkiyeCumhuriyeti'ne bu ses yineulaþmadý. Ancak bu ders yýlýbaþýnda 500 aydýnýn imzal-adýðý "Tarih EðitimindeDüþmanlýk ve AyrýmcýlýðaHayýr" baþlýklý bildiri ve 2003sonunda kamuoyuna açýk-lanan "Ýlk ve OrtaöðretimDers Kitaplarýnda ÝnsanHaklarý" araþtýrmasý bazýolumlu geliþmelere yol açabil-di. Bildiri tarih eðitimininpropaganda amacýyla, ayrým-cýlýk yaratacak ve bir etnikgrubun insan haklarý ihlalineyol açacak bir biçimde kul-lanýlmasýna karþý ortak birtepki oldu.

Sonunda Baþbakan Erdoðan,ABD gezisi sýrasýnda tarihkitaplarýndan çýkarýlmasýgereken 'bazý hususlar'ýn var-lýðýný kabul etmek zorundakaldý. Ancak uygulanmasýiçin öne sürdüðü þart çözümkonusundaki 'isteklilliðini'sergiliyor: "Önce Ermenileriddialarýndan vazgeçsin!"

Öðretmene hapis

Geçtiðimiz yýl Milli EðitimBakaný Hüseyin Çelik'inimzasýyla okullara bir genelgeyollandý. "Kompozisyongenelgesi" olarak anýlangenelgede '1.DünyaSavaþý'nda Ermeni isyan vefaaliyetleri'yle ilgili kom-pozisyon yarýþmalarý açýlmasýisteniyordu. Ayný konulardaverilen konferanslarýn birinde(Kilis'te) biraz 'çizgi dýþý' birsoru soran bir öðretmen vealtý arkadaþýna üç yýla kadarhapis istemiyle dava açýldý.

Daha sonra bakanlýk tarih vesosyal bilgiler öðretmenleriyleilköðetim müfettiþleri için bireðitim baþlattý. Tüm il ve ilçel-erde bu eðitim seminerlerinekatýlým zorunluydu. Yoklamaalýnýyor ve gelmeyenlerinbaþka seminerlere zorla yol-lanmasý saðlanýyordu. Hattabitirenlere sertifika biledaðýtýldý.

Bu eðitimde öðretmenlerinsýnýfta neleri söyleyip nelerisöylemeyeceði özenleanlatýldý. Örneðin sýnýfta "birkatliam varsa onu daErmeniler yapmýþtýr.Ermenistan anayasasýnýn gir-iþini deðiþtirmeli ve Türkdevletinden özür dilemelidir"denilecek, "savaþ ortamýnda

Türkler de bazý Ermenileriöldürmüþ olabilir" denilmeye-cekti.

Yine faþistler iþbaþýnda

Þu anda ders kitaplarýna gir-miþ ve halen okullarda oku-tulmakta olan ek müfredatýhazýrlayan komisyonun baþýn-da kim vardý dersiniz? MHP-DSP-ANAP hükümetininbaþbakan yardýmcýsý ve MHPGenel Baþkaný Devlet Bahçeli."Asýlsýz Soykýrým ÝddialarýylaMücadele KoordinasyonKurulu"nda ayrýcaGenelkurmay'dan bir dairebaþkaný, Adalet, Ýçiþleri veDýþiþleri Bakanlýðý müsteþar-larý, MGK Genel SekreterliðiMilli Güvenlik SiyasetiBaþkaný, MÝT Müsteþarý,Devlet Arþivleri GenelMüdürü, Türk Tarih KurumuBaþkaný ve BaþbakanlýkTanýtma Fonu temsilcisi yeralýyor. Bu büyük büyük sýfat-lara sahip koca koca kurum-larýn temsilcileri toplanýyor veminik minik çocuklarýnkafalarý "asýlsýz iddialarla"karýþmasýn diye seminerler,hizmet içi eðitimler, ders kita-plarýna girecek ek müfredatlarhazýrlýyorlar. Hiç kimsekaygýlanmasýn, eðitim saðlamellere emanet.

Ders kitaplarýndan:bazý örnekler

-Rusya'daki Ermenilerbüyük bir baský altýndayaþarken Osmanlý Ermenileridinlerinin gereklerini hiçbirengellemeye uðramadan yer-ine getirir, dillerini serbestçekonuþurlardý. Öyle ki bazýlarýdillerini bile unutmuþlardý.

-Ermeniler Birinci DünyaSavaþý sýrasýnda saldýrýlarýnýarttýrdýlarçocuklarý, kadýnlarý,savaþa gidememiþ ihtiyarlarýacýmasýzca öldürdüler.ruslarlasavaþan Türk ordusunuarkadan vurdular.

-Erzurum, Kars, Van, Bitlis,Muþ, Adýyaman,Sivas,Kayseri, Ankara'ya kadaruzanan bölgelerde Ermenilertarafýndan katledilmiþTürklere ait yüze yakýn toplumezar bulunmasý, iþlenencinayetlerin boyutunu göster-mektedir. Bulgulara göresavaþta Ermeniler tarafýndanyarým milyona yakýn Türkkatledilmiþti.

-Ermeni komitecileri gözüdönmüþ biçimde pek çokkenti, kasaba ve köyü basmýþ,çocuk, yaþlý, kadýn demedenTürkleri öldürmüþlerdir.

-Ermeni kayýplarý o sýradaMüslüman nüfusta da olduðugibi hastalýklardan meydanagelmiþtir.

-Ermeniler, Sevr Antlaþmasýgörüþmelerine katýlýrkensavaþan taraf olduklarýný res-men ileri sürmüþlerdir.Savaþan taraf, savaþta kaybet-tiði askerlerin soykýrýmauðradýðýný ileri süremez.

-(Tehcir edilen) Ermenileringeride býraktýklarý taþýnýr mal-larý kendilerine ulaþtýrýldý.Taþýnmaz mallarý açýk arttýr-mayla satýlarak bedelleri haksahiplerine ödendi.

KKAAPPÝÝTTAALLÝÝZZMMMMEERRCCEEKKAALLTTIINNDDAA

Bu ortak bildiriyi imzalayanörgütler ve siyasi partiler, KýbrýslýRumlarýn ve Kýbrýslý Türklerinayrýmcýlýk ve dýþ müdahale olmadanbarýþ içinde birlikte yaþayabilecekleribir Kýbrýs için çalýþmaya devam ede-cektir.

Birleþmiþ Milletler GenelSekreteri'nin "Annan Planý"nýn red-dedilmesi bu yönde bir adým adýmadönüþtürülebilir.

Kýbrýs Rum tarafýnda AnnanPlaný'na Hayýr oyu veren büyükçoðunluk, þoven ve ayrýlýkçý olaraksuçlanmamalýdýr; Annan Planý'nýreddetmek için geçerli sýnýfsalnedenleri olduðu anlaþýlmalýdýr.

Annan Planý'ný hazýrlayanlarakarþý duyulan güvensizlik. Irak'ý bar-barca iþgal etmeye ve Ýsrail'inFilistinliler'e uyguladýðý baskýyýdesteklemeye devam eden GeorgeBush ve Tony Blair hükümetlerininKýbrýs'a barýþ için çalýþýyor olduklarý-na güvenmek mümkün deðildir.Amerika'nýn Türkiye veYunanistan'daki diktatörlükleridesteklemiþ olduðunu ve BirleþmiþMilletler'in 1964 ve 1974'teKýbrýs'taki baþarýsýzlýklarýnýKýbrýslýlar iyi bilmekte ve hatýrla-maktadýr.

Kýbrýs'ta yaþayan Türklerin veRumlarýn, birbirlerinin boðazýný sýk-mamak için dýþ müdahaleye ihtiyaçduyduklarý iddiasý kabul edilebilirbir þey deðildir. Annan Planý'nýnfelsefesi ise tam da bu. Bu plan,Ýngiltere, Yunanistan ve Türkiye'yiyine "Garantör Güçler" olarak belir-liyor. Kýbrýslýlar ise Ýngiltere'yi,adanýn %10'unu hâlâ iþgal edenaskeri üslere sahip sömürgeci birgüç olarak biliyorlar. HemYunanistan hem Türkiye, 1974'te biraskeri darbe ve bir askeri müdaha-leyle Kýbrýs'ýn baðýmsýzlýðýný ihlaletmiþ ülkeler. Önerilen Yeni KýbrýsCumhuriyeti'nin Yargýtay'ýnda veMerkez Bankasý'nda Batý'lýyargýçlarýn ve bankacýlarýn olmasý,Kýbrýs'ý, Batý'nýn "barýþ planlarý"nýnsavaþ ve sefalet sürüklediði Bosna'yabenzetiyor.

Annan Planý'nýn kurumsaldüzenlemelerde ve toprakdaðýlýmýnda denge kurma çabalarý,iki taraf arasýnda güven ve dostlukiliþkileri kurulmasýný destekleyici birçaba deðil. On binlerce insanýnevlerini terketmesini gerektiriyor.Kýbrýs Türk Devleti'nde yaþayanKýbrýslý Rumlar ve Kýbrýs RumDevleti'nde yaþayan Kýbrýslý Türkleren temel haklarý olan oy vermehakkýndan mahrum kalacak. Bunundemokrasi getirmeye ve gerginlikleriazaltmaya yönelik bir reçeteolduðunu düþünmek mümkündeðildir.

Kýbrýs Türk tarafýndaki Evet oyu,Denktaþ rejimine karþý sürmekteolan kitlesel baþkaldýrýnýn ve Yunanambargosunun neden olduðu izo-lasyonu kýrmak için süren haklýçabanýn bir ifadesi olarakdüþünülmelidir. Bir tarafýn Hayýrdemesi ile diðer tarafýn Evet demesiarasýnda temel bir çeliþki yoktur. Bu

geliþmeler, her iki tarafa da, ulus-lararasý "arabulucu"larýn baskýsýolmadan birbirlerine doðrudan yak-laþma olanaðý saðlamaktadýr. Her ikitarafta da sol partiler önde gelenpolitik güç konumundalar. DimitrisHristofias Kýbrýslý RumParlamentosu'nun baþýnda, MehmetAli Talat ise Kýbrýslý Türk tarafýnýnbaþbakaný. Sol, yakýnlaþma saðlamakonusunda inisiyatifi ele alabilir.

Yakýnlaþma, Kýbrýslý Rum hüküme-tinin Kýbrýslý Türklere uyguladýðýambargoyu kaldýrmasý ve KýbrýslýTürklere istedikleri kadar özerklikvermesi ile baþlayabilir. Birlik, güçkullanarak ya da þantaj yaparak day-atýlamaz; ancak her iki tarafýn özgüriradesiyle saðlanabilir

Bizler, Avrupa Birliði'nin bu süreçiçin bir çerçeve oluþturabileceðineinanmýyoruz. Avrupa Komisyonu veAvrupa'nýn baþlýca hükümetleri,AB'ye giriþ görüþmelerini adayülkelere çeþitli koþullar dayatmakiçin kullanmaktadýr. AvrupaBirliði'nin Kýbrýslý Rumlara uygu-ladýðý "Annan Planý'na Evet oyuverin, yoksa..." baskýsý, bunun birörneði. Türkiye'nin Avrupa Birliði'negirmesiyle ilgili diplomatikmücadelelerde, Amerikan veFransýz-Alman çýkarlarýnýnçarpýþtýðýna ve Yunan hükümetininTürkiye'den ödünler koparmayaçalýþtýðýna tanýk olacaðýz.

Bizler, bir Yunan ya da KýbrýslýRum vetosunun Türkiye'nin AvrupaBirliði'ne giriþini önlemek için kul-lanýlmasýna karþýyýz. AvrupaBirliði'ne girip girmemek Türkiyehalkýnýn kararý olmalýdýr.

Türkiye ve Kuzey Kýbrýs'a refah,Avrupa Birliði tarafýndan dayatýlanneoliberal "düzenlemeler" yoluylagelemez. Ancak özelleþtirmelere,iþten çýkarmalara, ücretlerin don-durulmasýna ve benzer saldýrýlarakarþý birleþen iþçilerle gelebilir.Kýbrýs'ta, Rumlarla Türklerin aynýsendikalara ve ayný sol partilere üyeolma gelenekleri çok da eskidekalmadý. Daha iyi bir geleceðe gidenyolu açmamýzýn yolu, bu geleneðe

dayanmaktýr. Dünyanýn her yerinde yeni bir anti-

kapitalist hareket, baþka birdünyanýn mümkün olduðuumudunu vererek büyüyor. Kýbrýsbunun dýþýnda deðil. Bu uluslararasýhareket, Kuzey'de ve Güney'deyaþayan insanlara esin kaynaðý oluy-or. Bu hareketi Türkiye'de,Yunanistan'da ve Kýbrýs'ta inþaetmek adadaki barýþý ve dostluðugüçlendirecektir.

Savaþ karþýtý hareket bu doðrultudaönemli bir adým oldu. KýbrýslýTürkler ve Kýbrýslý Rumlar Bush'unsavaþýna karþý birlikte gösteri yap-týlar. Geçen sene Türkiye'de yapýlanve Irak savaþýnda Kuzey cephesininaçýlmasýný engelleyen gösterilerdencesaret aldýlar ve þimdi, bu yýl 26Haziran'da Bush'a "sýcak" birhoþgeldin demeye hazýrlanýyorlar.Yunanistan'daki savaþ karþýtý grevlerve gösteriler de benzer bir roloynadýlar. Blair'in krizi veÝngiltere'deki savaþ karþýtý hareketinçarpýcý ölçüde büyümesi, Kýbrýs'ýngelecekte Ortadoðu'daki emperyalistsaldýrýlar için bir üs olmaktan kurtul-ma mücadelesinde kilit bir etken.

Bizler bu doðrultuda mücadeleetmeyi sürdüreceðiz. Bütün aktivist-leri ve sol güçleri daha güçlü birsavaþ karþýtý hareket inþa etmeyeçaðýrýyor ve þunlarý talep ediyoruz:

Kýbrýs'taki Ýngiliz askeri üslerikaldýrýlsýn,

Bütün askeri güçler Kýbrýs'tançekilsin,

Yunanistan'ýn ve Türkiye'ninIrak'ýn iþgalinde yer almasýna hayýr,

Kýbrýslý Rumlarýn ve KýbrýslýTürklerin, dýþarýdan þantaj ve içerideetnik rekabet olmaksýzýn, ortak birgelecek için birlikte mücadelelerinidestekliyoruz.

EErrggaattiikkii DDeemmookkrraattiiyyaa (ÝþçiDemokrasisi, Kýbrýs), SSoossyyaalliissttiikkiiEErrggaattiikkii KKoommmmaattaa (Sosyalist ÝþçiPartisi, Yunanistan), SSoocciiaalliissttWWoorrkkeerrss PPaarrttyy (Sosyalist Ýþçi Partisi,Ýngiltere), DDeevvrriimmccii SSoossyyaalliisstt ÝÝþþççiiPPaarrttiissii (Türkiye)

Kýbrýs, Yunan, Türk, Ýngiliz ortak bildirisi

Kýbrýslý Rumlarýn ve Türklerinortak bir gelecek için mücadeleetmelerini destekliyoruz

Page 5: Sosyalist İşçi 218

5DÜNYA

-

Kýbrýs'ta 23 Nisan'da yapýlan vesonucunu hemen herkesin tahminettiði referandumda, Türk tarafýAnnan Planý'na "Evet", Rum tarafýise büyük çoðunlukla "Hayýr"dedikten sonra ortaya pek çoksoru ve tartýþma atýldý.

Türk milliyetçiliði yapan sað vesoldan pek çoklarýna göre Rumlar'kazýk atmýþ' ve birlikte yaþamakistemediklerini göstermiþlerdir.Türkler ise bütün iyi niyetlerinisergileyerek Avrupa Birliði yol-unda dev bir adým atmýþlardýr.Oysa gerçeðe biraz daha yakýn-dan bakmak gerekir.

Türkler neden"Evet" dedi?

Gazetemizin sayfalarýnda dahaönce de pek çok kez anlatýldýðýgibi, Türk tarafýnýn planý onayla-masý gayet anlaþýlabilir birdurum. Kýbrýs Türk halký kýrk yýl-dan beri baþlarýna bela olanDenktaþ ve onun temsil ettiðistatükocu derin devlet zih-niyetinden artýk kurtulmak iste-mektedir. Yapýlan gösterilerintamamýnda bu istek "Denktaþ isti-fa!" sloganlarýyla dile getirilmiþtir.

Yýllardýr dünyanýn hiçbir ülkesitanýmadýðýndan yaþananekonomik ambargo halký canýn-dan bezdirmiþtir. Rum tarafýylaaralarýnda bir gelir uçurumuvardýr ve Kýbrýslý Türklerin yarýsýçifte pasaportla Rum tarafýndaçalýþmaya gitmektedir. Halk artýkdünyadan izole ve baþka birülkenin hükümeti tarafýndanyönetilen konumunda olmak iste-memektedir. Kendi kaderihakkýnda kendisi tayin ediciolmayý elbetteki tercih etmektedir.Ayrýca halkýn büyük çoðunluðu,

Rumlarla birlikte AB'ne girerekekonomik sýkýntýlarýndan kurtula-caðý inancýna sahiptir.Referandum öncesi Kýbrýslý Türkiþçi sýnýfý gösterilerle yetinmeyipgrev de yaparak, hayatý durdur-muþ ve isteklerini dile getirmiþtir.

Faþistlerle milliyetçi solkolkola

Türkiye'de baþta faþist MHPolmak üzere bazý parti ve iriliufaklý gruplar Kýbrýs Türkhalkýnýn özgürlük isteðine karþýsaldýrýya geçtiler ve adaya militantaþýyarak Kýbrýslýlara saldýrdýlar.Sadece faþistlerin saldýrýsý ve

devletçi, kemalist CHP veDSP'nin protestolarý bile KýbrýsTürk halkýnýn haklýlýðýný kanýtla-maya yeter. Ýþçi Partisi veAtatürkçü Düþünce Derneði gibigruplarý da bunlarýn yanýnaeklediðimizde kimlerin statüko-dan, kimlerin özgürlüklerdenyana olduðunu anlamak daha dakolaylaþýyor.

Rumlar neden "Hayýr"dedi?

Rumlarýn "Hayýr" oyu kullan-masý konusunda ise pek dedüþünülmeden yapýlan itirazlarve "ihanet" suçlamalarý var. hal-

buki Rumlarýn bu yönde oy kul-lanmasýnda anlaþýlmayacak biryan yok. Pek çok haklý gerekçeyesahipler.

Herþeyden önce, Türk soluiþgalci güç tarafýnda yaþadýðýnýaklýndan çýkarmamalý. Türkiye1974'te adayý askeri olarak iþgaletmiþtir ve hala da iþgal gücüolarak adada yerleþik vaziyette-dir. Ülkesi iþgal edilmiþ, toprak-larý, evleri ellerinden alýnmýþ vekatledilmiþ bir halkýn, üstelik dereferandum dýþýnda hiçbir iyiniyet sergilememiþ bir dýþ gücegüvenmesini beklemek safdillikolur.

Türkiye çözüm konusunda,

Annan Planý gündeme gelenekadar hangi olumlu adýmýatmýþtýr? Örneðin bir yýl öncedenberi askerlerini, hiç deðilsekademeli olarak çekmeye baþlasa,Rumlara serbest geçiþ hakkýnýhiçbir kýsýtlama olmaksýzýn tanýsa,yalnýzca 'Loizidu Davasý'ndadeðil, daha pek çok davadatazminat ödemeyi kabul etse,insanlara topraklarýný ve evlerinigeri vermeyi taahhüt etseydi belkio zaman Rum halkýnýn güveninikazanabilir ve istediði "Evet"oyunu elde edebilirdi. Bunlarýnhiçbirini yapmamýþ bir yabancýdevletten korkmamak için hiçbirgerekçe yok. Üstelik Türktarafýnýn cumhurbaþkaný KanuniSultan Denktaþ hiçbir konudataviz vermeye yanaþmadý.

Dýþ güçlere itiraz

Rum halký ayrýca Batýlý dýþgüçlere de itirazýný belirtmiþ oldu.Planla yabancý iþgali ve müda-halesi hiçbir þekilde ortadan kalk-mýyor. Ýngiltere, Yunanistan veTürkiye "garantör" devlet olmayadevam ediyor. Kurulacak birleþikKýbrýs devletinin yargýtay vemerkez bankasýnda Batýlý hakimve bankacýlar görev yapacak.

Yine onbinlerce insan evleriniterk etmek zorunda kalacak. Rumkesimindeki Türkler, Türk kesi-mindeki Rumlar oy hakkýndanmahrum kalacak, kendileriniyönetecek kiþileri seçemeyecekler.

Oysa her iki taraf da artýk birliðiözgür iradeleriyle seçmek istedik-lerini anlatýyorlar. Kýbrýs Rum veTürk halklarýnýn barýþ içinde birarada yaþamalarýnýn yolu asýlþimdi açýlýyor. Çünkü statüko heriki tarafta da devriliyor.

Kýbrýs'ta statüko devrildi

Kýbrýs'ta 23 Nisan'da gerçek-leþtirilen referandumda,Kuzey'de "Evet" denmesi mil-liyetçiler kadar sol tarafýndanda eleþtirildi. Kýbrýs'ýn ABDçýkarlarýna alet olacaðý gerekçegösterilen bu eleþtiriler haklýgibi gözüküyordu. Oysa kiKýbrýs'ta %65'lik Evet oyu,ABD'nin üsleri için deðil,Denktaþ'a ve statükoya karþýverilmiþti. Kýbrýs'lý TamerÖncül'ün 29 Nisan'da YeniDüzen gazetesinde "EvetlerinAnlamý" baþlýklý yazýndasöyledikleri, Kýbrýslýlarýn nedenevet oyu verdiðini çok net birþekilde yansýtýyor.

"23 Nisan'da sandýklardantaþan EVETLER,

- Hukuksuzluða, adam kayýr-macýlýða, tutanýn elinde kalýranlayýþýna, gör beni göreyimseni zihniyetine, becer de nasýlbecerirsen becer yaklaþýmýna vb.sýrtýný dayayan Statüko'ya sonvermek için;

- Bölünmüþ adanýn bölün-müþlüðüne son verip kalýcýbarýþýn zeminini oluþturacak birçözüm ve dünya ile bütün-leþmek için;

- Dünyadan yalýtýlmýþ bir get-tonun kimliksiz yurttaþlarýolmak yerine, Avrupa ve dünyavatandaþý insanlar olmak için;

- Geçici maddelerle

demokrasiyi zedeleyen biranayasa yerine; çaðdaþ,demokratik bir anayasayý oyla-mak için;

- Irksal ayrým gözetmeksizinbu adayý yurt belleyen tüminsanlarýn barýþ içinde birlikte

yaþayacaðý bir Ortak Vatanyaratmak için;

- Evinin bahçesine, meyveleri-ni toplayabileceðinden eminolduðu aðaçlar ekebilmek;çocuðuna yapacaðý evde torun-larýnýn büyüyeceði gerçeðine

inanmak için;- Eli kanlý Bush'un "Büyük

Ortadoðu Projesi"nin figüranlarýdeðil; kendi özgür irademiziyansýtmak için;

- Gerekçesi ne isterse olsun, birtopluma (ya da herhangi bir

topluluða) ambargolar uygulan-masýna; seyahat özgürlüðübaþta olmak üzere insan olmahaklarýna sýnýrlandýrmalaragetirilmesine son vermek için;

- Ezberci eðitim sistemiyle üre-timden koparýlmaya; robot-laþtýrýlmaya çalýþýlan; en güzelyýllarýný askerlikte geçirmeye veiþsiz kalýp göç yollarýna düþmekzorunda býrakýlan gençlerimizingeleceði için;

- Özcesi yaþamýn her alanýndainsanca bir geleceði kucaklamakiçindi… "

1 MayýsKýbrýs'ta 1 Mayýs, 40 kadar

siyasi parti ve sivil toplumkuruluþunun oluþturduðu "BuMemleket Bizim Platformu"tarafýndan gerçekleþtirildi.Eylemde "Katil ABDOrtadoðu'dan Defol" gibi savaþkarþýtý pankartlarýn yaný sýrastatükonun baþý Denktaþ karþýtýpankartlar da taþýndý. "YaþasýnHalklarýn Kardeþliði","Kahrolsun Faþizm", "FaþizmeKarþý Omuz Omuza",Kahrolsun Denktaþ", "KýbrýsFaþizme Mezar Olacak","Kýbrýs'ta Barýþ Engellenemez"gibi sloganlarýn atýldýðýeylemde, Kýbrýs'ýn Türkçekonuþan halký, barýþ isteðini birkez daha haykýrdý.

Neden evet, neden hayýr?

Page 6: Sosyalist İşçi 218

6 ssoossyyaalliisstt iiþþççii

1- Olasý nükleer felaketinmimarý

Dünya Mahkemesi'nin (World Court) 1996 yýlýndanükleer silahlarýn tehditdahil herhangi bir amaçlakullanýlmasýný yasa dýþý ilanetmesine karþýn, NATO'nunresmi askeri doktrini busilahlarýn kullanýmýnýöngörüyor. Nükleersilahlarýn kullanýmý, ulus-lararasý insani yasalara(Ýnternational HumanitarianLaw) aykýrýdýr, çünkü ayrýmgözetmeksizin kitlesel ölçek-te sivil ölümlere yol açar.ABD, Ýngiltere ve Fransa'nýnþu anda faal durumda 9binden fazla nükleer savaþbaþlýðý vardýr; bu sayýdünyadaki nükleer silahlarýnyüzde 60'ýna yakýndýr. Bu üçdevlet ellerindeki nüklþeersilahlarýn bir kýsmýný savaþdurumunda kullanýlmaküzere NATO'ya vermiþtir.

2- Yoksul ülkelerüzerinde baský aracý

NATO'da aðýrlýðý olanülkelerin eski sömürgeleriolan bugünün üçüncüdünya ülkeleri, yüzlerceyýldýr kendilerine dayatýlanemperyalist politikalarýn acýsonuçlarýný hâlâ çekiyor. Veþimdi neo liberalizmin çýkargruplarýnca kontrol edilenuluslararasý þirketler, NATOaracýlýðýyla bu ülkelerüzerinde baský kuruyor.

3- Silah tacirlerininbirliði

Dünyadaki toplam askeriteçhizatýn yüzde 80'i NATOüyesi devletler tarafýndanüretiliyor. ABD, Ýngiltere veFransa dünyadaki silah üre-timinin yüzde 70'ini gerçek-leþtiriyor.

4- Etnik kýþkýrtýcý

NATO Balkanlarda gerçek-leþtireceði askeri müda-halelere bahaneler yaratmakiçin bu bölgede etniksavaþlarý kýþkýrttý. Bununardýndan düzenlenen NATOmüdahaleleri, kamuoyunaetnik gruplar arasýndaki ihti-laflarý çözmenin bir yoluolarak tanýtýldý. NATO'nunasýl amacý, üyesi olanülkelerin ve bunlarýn mütte-fiki olan firmalarýn etki alan-larýný geniþletmektir.

5- Sivillerin katili

NATO kuvvetleri,Yugoslavya'ya yaptýðý 35 binhava saldýrýsýnda 1200 savaþuçaðý ve helikopter kullandý.Uluslararasý yasalara aykýrýbir þekilde, okullarý, has-taneleri, çiftlikleri, köprüleri,demiryollarýný, su iletimþebekelerini, yayýn kurum-

larýný, fabrikalarý, petrolrafinerilerini ve askeri açý-dan önem taþýmayan bin-lerce hedefi vurdu.NATO'nun bu yasadýþý bom-bardýmaný binlerce sivilinölümüne, en az 6 bin kiþininyaralanmasýna neden oldu.

6- Yasaklanmýþ silahlarýkullanýyor

NATO Lahey ve Cenevresözleþmeleri ile NürembergBildirgesi tarafýndan yasak-lanan silahlar kullanýyor.Bunlar arasýnda, radyoaktifve yüksek derecede toksiksilahlar olan seyreltilmiþuranyumlu füzeler debulunuyor. NATO bu yasak-lanmýþ silahlardan depola-maya devam ediyor.

7- Geniþleme, ABD ve þir-ketlerin hegemonyasýnahizmet ediyor

NATO'nun Doðu

Kapitalizmde tüm zenginliðiyaratanlar iþçilerdirBBiizzee ddaayyaattýýllmmaayyaa ççaallýýþþýýllaann bbiirr eeffssaannee vvaarr:: iiþþaaddaammllaarrýýnnýýnn zzeennggiinn-lliiððiinn yyaarraattýýccýýllaarrýý oolldduukkllaarrýý.. OOnnllaarr oollmmaaddaann hhiiççbbiirr yyaattýýrrýýmmýýnn,, iiþþoollaannaaððýýnnýýnn oollaammaayyaaccaaððýý,, eekkoonnoommiinniinn ççöökkeecceeððii aannllaattýýllýýyyoorr..

Eðer ayný mantýðý kullanýrsak, feodalizmde de lordlar olmadantoprak varolamazdý. Köylüler de açlýktan ölür giderlerdi.

Bugünkü toplumlar hakkýndaki gerçek ise, zenginliði yaratanaraçlarýn küçük bir kapitalist sýnýfýn elinde olduðu. Bu kapitalistsýnýf temel üretim araçlarýna-fabrikalar, ofisler, yollar, tren yol-larý, limanlar, havaalanlarý, vb.-sahip ve onlarý kontrol ediyor.

Çoðu kez ve üstelik giderek artan bir oranda, bu sýnýf, üretimaraçlarýna "özelleþtirme" yoluyla sahip oluyor. Bazen de ulus-devletler bunlara sahip oluyorlar. Her iki durumda da nüfusunbüyük çoðunluðu, bu üretim araçlarý hakkýnda herhangi birkarar verme yetkisine ya da onlardan faydalanma hakkýna sahipdeðildir.

Peki ya geri kalanýmýz? Küçük bir azýnlýk hala kendi geçiminisaðlayacak araçlara sahip-küçük çiftçiler, küçük esnaf, serbestçalýþanlar, baðýmsýz zanaatkarlar. Bunlarý tanýmlamak için kul-lanýlan eski terim "küçük burjuvazi"dir. Az sayýda küçük burju-va iyi para kazanýr, çoðu uzun saatler çalýþarak ve ortalama birücret karþýlýðýnda ancak geçimlerini saðlayacak kadar parakazanýrlar. Bunlar, çoðu kez, iþçi sýnýfýnýn bir içinde bir dýþýndayer alýrlar.

Çoðunluk-iþçi sýnýfý-sadece ücret karþýlýðýnda baþkasý içinçalýþtýðýnda kendi geçimini saðlayabilir.

Zenginliðin asýl yaratýcýsý iþçi sýnýfýdýr. Toplumun ihtiyacý olanmallarýn ve hizmetlerin çoðunu iþçi sýnýfý, hem sahibi olmadýðýhem de hiçbir þekilde kontrol edemediði iþyerlerinde üretir.

Ýlkesel olarak iþçilerin özel þirketler için çalýþýyor olmasýyladevlet için çalýþýyor olmasý arasýnda bir fark yoktur. Her ikidurumda da iþçiler kendilerinin seçmediði patronlar için çalýþýr-lar ve sadece bir aydan diðerine kadar ancak yetecek parakazanýrlar.

Her kölenin bildiði gibi, zenginliðin yaratýcýsý olmak sizi zen-gin yapmaz. Ýþçilerin ürettiði mallar ve hizmetler onlara deðil,patronlarýna aittir. Mallarýn ve hizmetlerin üretim sürecinde,iþçiler ayrýca kapitalistlerin zenginliðini de üretirler.

Microsoft'ta çalýþan iþçiler sadece yazýlým üretmezler, ayrýcaBill Gates'in muazzam zenginliðini ve Bill Gates'in kendileriüzerindeki gücünü de üretirler. Ýþçilerin kapitalizmdeki günlükfaaliyeti egemen sýnýfý, onun karýný ve onun kontrolünü yenidenüretir.

"Sömürü" teriminin anlamý budur. Ýþçiler, nihai olarak, hemekonomide hem devlette kendilerini yönetenlerin ellerine geçenbüyük üretim fazlasýný üretirler. Ýþçiler ne kadar çok çalýþýrlarsaonlarý sömürenlerin gücü ve zenginliði o kadar artar.

Kapitalizm, her günün her dakikasýnda her bir iþ yerindeyapýlan bu günlük hýrsýzlýða baðýmlý bir sistemdir. Sisteminkalbinde iþçi sýnýfýnýn etkinliði yatar.

Bu anlamda, kapitalizm dünya çapýnda geliþirken iþçi sýnýfý dageniþlemeye devam ediyor.

Marks ve Engels'in KKoommüünniisstt MMaanniiffeessttoo'yu yazdýðý zamanda,yani 1848'de, iþçi sýnýfý hala dünya nüfusunun küçük birparçasýný oluþturuyordu ve aslolarak Batý Avrupa'daki birkaçülkede yoðunlaþmýþtý.

Bugün ise Güney Kore gibi küçük bir ülkedeki iþçi sýnýfý bile,muhtemelen, dünyada 150 yýl önce varolan iþçi sýnýfýndan dahabüyüktür.

Bazen iþçi sýnýfýnýn küçüldüðünden, çünkü "kol gücü ileyapýlan iþler"in azaldýðýndan sözedildiðini duyarsýnýz.

Ne garip bir iddia! "Kol gücüyle yapýlan" demek "el ileyapýlan" demektir-fakat bu iddiaya göre, nasýl oluyorsa,hemþirelerin, bilgisayar operatörlerinin, ofiste ve santrallerdeçalýþan insanlarýn ele ihtiyacý yok.

Tüketim þekilleri de sýnýfý belirlemez. Eðer belirleseydi, iþçisýnýfýnýn yok olduðunu, çünkü ayakkabýlarýn takunyalarla yerdeðiþtirdiðini söyleyerek hayýflanan 19. yy Lancashire yorum-cusuyla ayný fikirde olmak zorunda kalýrdýk.

Kapitalizm tarihteki en dinamik üretim sistemidir ve kendiiþgücünü oluþturma þeklini her zaman deðiþtirir.

19.yy Ýngilteresi’nde en büyük istihdam kaynaklarý tarým, teks-til ve kömürdü. Bu sektörler küçülürken, metal ticareti büyüdü.Ve ardýndan, bu sanayiler kýsmen, yerlerini elektroniðe dayalýsanayilere býraktýlar. Fakat bu deðiþiklikler iþçi sýnýfýnýnküçüldüðü anlamýna gelmiyor-iþçi sýnýfý büyümeye devam edi-yor.

Kapitalizmde, asýl sömürülen sýnýf olduðu için iþçi sýnýfý,sadece üretimi durdurmak için deðil ayný zamanda toplumudeðiþtirmek için de büyük bir potansiyel güce sahip. Sosyalizmiolanaklý kýlan en önemli güç iþte bu.

Sosyalistlerne diyor?

Colin BARKERÇeviren:

Arife KÖSE NATO'nun diçin baþlýca

Page 7: Sosyalist İşçi 218

7

ÇÇooððuu kkiimmssee ffaarrkkýýnnaa vvaarr-mmaammýýþþttýýrr.. ÝÝssttaannbbuull''ddaa yyaappýýllaannAAvvrruuppaa SSoossyyaall FFoorruummuu IIIIII..HHaazzýýrrllýýkk TTooppllaannttýýssýý''nnddaa bbiirraarraa bbooyyllaarrýý ppoossllaarrýý oorrttaallaa-mmaannýýnn bbiirraazz üüssttüünnddee oollaannbbiirrkkaaçç kkiiþþii sseessssiizzccee kkoollttuukkllaarr-ddaann kkaallkkýýpp kküürrssüünnüünn ssaaððttaarraaffýýnnaa yyaakkýýnn bbiirr yyeerrddee dduurr-mmaayyaa bbaaþþllaaddýýllaarr..

Oturum, Sosyal HareketlerBuluþmasý'nýn oturumuydu,Haziran ayýnda Bush'unAvrupa ziyareti sýrasýnda netür eylem(ler) gerçekleþtir-ilebileceði tartýþýlýyordu.Sosyal Hareketler Buluþmasý,bugüne kadar yapýlandevasa küresel savaþ karþýtýeylemlerin, 15 Þubat 2003'ün,20 Mart 2004'ün karar-laþtýrýldýðý platform. O günde, Avrupa'nýn çeþitliülkelerinden gelen 120 kiþiile Türkiye'den katýlan 250kiþi Dublin'den baþlayarakbir dizi ülkeye uðrayýp 28-29Haziran'da Ýstanbul'dakiNATO zirvesine gelecek olanBush'u karþýlamak içinyapýlacak eylemleri Avrupaçapýnda koordine etmenin,ortak bir eylem günüve/veya haftasý saptamanýnolanaklarýný tartýþýyordu.Ýtalyanlar, Ýngilizler,Fransýzlar ve diðerleri kendiplanlarýný, tartýþmalarýnýaktardýlar. Genel eðilim,NATO zirvesinden öncekigün olan 26 Haziran veIrak'ta yönetimin Iraklýlaradevredileceði tarih olarakBush'un ta ne zaman ilanettiði 30 Hazirançerçevesinde yoðunlaþýyor-du.

Zaman dardý, herkesyorgundu, oturumun Ýngilizbaþkaný hýzla, ayrýntýyagirmeden, tarih konusundabir fikir birliði oluþup oluþ-madýðýný saptamaya çalýþýy-ordu.

Bu arada, Türkiye'ninbüyükçe örgütlerindenbirinin temsilcileri kendiler-ine söz verilmediðini, yeter-ince konuþturulmadýklarýnýdüþündükleri için kendiaralarýnda kürsüyü basmayýtartýþtýlar. Birileri buna kulakmisafiri oldu, önlem alýndý.Sonra baskýncýlar vazgeçmiþolacak ki, bir þey olmadý.

Kürsü basma giriþimigerçekleþseydi, Türk solu birilke daha imza atmýþ olacak-

tý. Porto Alegre'de 2000'deyapýlan Dünya SosyalForumu'ndan bu yana tümForum'larda ve antikapitalisthareketin binlerce buluþ-masýnda tek bir kez kürsübasýldýðýný veya þiddet uygu-landýðýný hiç duymadým. Buhareketin tüm eylem karar-larý ve hatta hangi toplantýdakimin kürsüde oturacaðý gibiufak tefek kararlar bile fikirbirliði saðlanarak alýnýyor.Çoðu zaman oylama bileyapýlmýyor, anlaþmasaðlanana kadar tartýþmayadevam ediliyor.

Bu tartýþmalar (Ýstanbultoplantýsýnda da yer yerolduðu gibi) çok zaman çoksýkýcý olabiliyor. Anlamsýz veafaki öneri sahipleriyle ciddive yapýcý öneri sahipleri,milyonlarý temsil edensendikacýlarla kendilerindenbaþka kimseyi temsiletmeyen anarþist gençlerayný uzunlukta konuþarakayný ciddiyetle dinleniyor;her katýlýmcý söz hakkýnasahip, herkes istediði öneriyiyapabiliyor. Tartýþmasürecinin sonucunda, kaçýnýl-maz olarak, uçuk önerilereleniyor, makul öneriler aðýr-lýk kazanýyor. Herkes sesiniduyurabilmiþ, kendincekatkýda bulunabilmiþ olduðuiçin, kararý herkes benimsiy-or, hayata geçirebilmek içincanla baþla çalýþýyor.

Bundan daha demokratik,daha kapsayýcý bir süreçdüþünmek mümkün deðil.Belki yavaþ, belki bazensýkýcý bir süreç, ama en geniþkitleleri kararlara ve eylem-lere dahil etmek isteyen birhareket için bundan baþkabir süreç olamaz.Kapitalizmin ancak kitlelerinkendi eylemi ile devrilebile-ceðini, sosyalizmin iþçisýnýfýnýn kendi eylemindenibaret olduðunu düþünenleriçin, bu sürecin alternatifiyoktur.

Kürsü basmayý düþünen veTürk solunun geri kalanýn-dan pek farký olmayan örgütiçin ise, önemli olan kap-sayýcýlýk, kararlara geniþkatýlým, kitlelerin kendi eyle-mi falan filan deðil. Kendiörgütleri yeterince konuþtumu, fiyaka yapabildi mi,önemli olan bu. Gerisini kimtakar?

Haberinarkasý

Roni MARGULÝES

Tartýþmak,kürsü basmak vedemokrasi

Avrupa'ya geniþleme poli-tikasý ABD hegemonyasýnýbu bölgeye taþýma amacýnýgüdüyor. Arnavutluk,Bulgaristan, Estonya,Gürcistan, Litvanya,Romanya, Slovakya,Slovenya, Macaristan, ÇekCumhuriyeti ve PolonyaNATO'ya üye oldu.Bölgedeki bir dizi ülke dekatýlmak istediðini açýkladý.Böylece bu ülkelerin silahlýkuvvetleri denetim altýnaalýnmýþ, askeri teçhizatýnýnNATO standartlarýna uygun

hale getirilmesi saðlanmýþoluyor. Bu iþlevler ABD veAvrupa silah þirketleritarafýndan yerine getiriliyor.

8- Askeri harcamalaryoksulluðu büyütüyor

NATO'nun Avrupa'dakiüyelerinin askeri harca-malarý 10 yýl içinde yüzde 11arttý. 2000 yýlýnda NATOülkelerinin askeri bütçeleri,dünyadaki toplam askeriharcamalarýn yüzde 60'ýnakarþýlýk geliyordu. NATOdevletleri, kendi halklarýna

ve dünyanýn geri kalanýnayönelik olarak, gýda, barýn-ma, saðlýk, eðitim ve çevrekorumasý gibi insani alanlar-da odaklanmak yerine,askeri bütçelerini artýrarakyoksulluðu büyütüyor.

9- Çevre ve insan içintehdit

NATO'nun gerçekleþtirdiðidenemeler ve eðitimlerininsan ve çevre üzerindebirçok olumsuz etkisi vardýr.Askeri tatbikatlarla, silah veuçaklarýn denenmesi içinkullanýlan alanlarda yaþayanhalklarýn yaþamýný tehditetmektedir. Bombardýmantatbikatlarý üzerindeyapýldýðý doða parçasýnýaskeri bir çöplüðedönüþtürmektedir.

10- Toplumsal muhale-fete düþman

NATO 40'larýn sonuyla50'lerin baþýnda, CIA'nýnisteði üzerine, en az 16Avrupa ülkesinde anti-komünist paramiliter hücrel-er kurdu. Gladio adýyla taný-nan bu örgütler 40 yýlboyunca toplumsal muhale-fetleri hedef alan operasyon-lar düzenledi.

Ayrýca NATO temsilcileripek çok ülkenin içiþlerine,siyasi geliþmelere ve seçim-lere müdahalelerde bulundu.

daðýtýlmasý a 10 neden

NATO’nun þefiBush’turNATO, Soðuk Savaþ yýllarýnda Batý Bloðu’nunDoðu Bloðu’na karþý oluþturduðu bir askeriörgütlenmedir. 1989-91 arasýnda Doðu Bloðu’nunçöküþü ile birlikte iþlevini bir ölçüde yitirmiþtir.

Doðu Bloðu’nun çöküþünden sonra ABDemperyalizmi dünyanýn en büyük askeri gücüolarak yalnýz kaldý. Zaten büyük ölçüde ABD’nin

kontrolünde olan NATO böylelikle bütünüyleABD’nin kontrolüne geçti.

NATO artýk bir bloðun diðer bloða karþý askeriaracý deðil. O, þimdi bütünüyle ABD’nin dünyayatek baþýna hakim olma mücadelesinin araçlarýndanbirisi.

Dünyanýn çeþitli yerlerinde ABD NATO’yu tama-men kendi hegemonya amaçlarý için kullanmak-tadýr.

28-29 haziran’da toplanacak olan NATO zirvesiesas olarak NATO güçlerinin ABD’nin askeri plan-larýna nasýl daha iyi eklemleneceðini tartýþacaktýr.

Bu nedenle bugünün en yakýcý sloganý ABDemperyalizminin baþý Bush’a karþý çýkmaktýr.

Page 8: Sosyalist İşçi 218

8

Sosyalist Ýþçi bu sayýyla baþla-yarak solda birlik tartýþmalarýyapacak. Aþaðýda RRoonniiMMaarrgguulliieess ile yaptýðýmýz sohbetibulacaksýnýz.

33 KKaassýýmm sseeççiimmlleerriinnddee ssooll ggeenniiþþbbiirr bbiirrlliikk oolluuþþttuurraammaaddýýððýý iiççiinn aaððýýrrbbiirr yyeenniillggii aallmmýýþþttýý.. SSoonn sseeççiimmddeeddaahhaa ggeenniiþþ bbiirr bbiirrlliikk oollmmaassýýnnaarraaððmmeenn ssoolluunn ttooppllaamm ooyyllaarrýýaazzaallddýý.. YYeenniillggiinniinn nneeddeennlleerriinneelleerr??

Ben de sana bir iki sorusorayým: Demokratik GüçBirliði'nin talepleri nelerdi?Sokaklar Demokratik GüçBirliði'nin afiþleriyle kaplý mýydý?Demokratik Güç Birliði'ne dahilpartilerin üyeleri dýþýnda, böylebir birlikten haberdar olan, bubirliðin ne dediðini bilen kaç kiþivardý?

Cevaplarýný da vereyim: haber-dar olan, talepleri bilen insansayýsý, sol dýþýnda, çok azdý.Solun sol içi ve sol için birliðiydibu. Bence sosyalizm ile ilgili herþey kitlelerle, kitlesellikle ilgi-

lidir, ama seçim özellikleböyledir. Kazananla kaybeden oysayýsýna baðlý olduðuna göre,temel kýstas kaç kiþiye ulaþtýðýn,kaç kiþiyi ikna ettiðindir. Geniþkitlelerin taleplerini, özlemleriniifade eden 10 tane, 15 tane temeltalebin olur ve bunlarý yine engeniþ kitlelere duyurmayaçalýþýrsýn. Türkiye'de bu çokkolay, bu talepleri oluþturmak 5dakikalýk iþ: sýnýrsýz demokrasi,sýnýrsýz örgütlenme özgürlüðü,emekçi haklarý, kadýnlarýneþitliði, ulusal soruna siyasiçözüm, savaþa ve iþgale son,asker göndermeye hayýr, v.s.Bunlarý hemen somutlandýrmakmümkün. Bu talepler oluþtu-rulup Demokratik Güç Birliði'nintüm unsurlarý ülkenin her yanýn-da bu talepler etrafýnda birlikte iþyapsaydý, bence çok ciddi bir oyalmak mümkündü.

KKuurruullaaccaakk yyeennii bbiirr ssooll bbiirrlliikk kkiimm-lleerrii kkaappssaammaallýý??

Bütün solu kapsamalý. Ama buyeterli deðil. Oluþturulan 10-15

temel talebe katýlan herkesi kap-samalý. Yani örgütlü solun sýnýr-larýný aþmalý. Savaþ karþýtýhareketi de kapsamalý, her türmuhalefet hareketini de kap-samalý. Ama bence kimleri kap-sadýðýndan da önemlisi, kimlerenasýl hitap ettiði. Dýþa dönükolup olmadýðý. Sadece sosyal-istlere, sosyalist söylemle tanýþýkolanlara, kýzýl bayrak taþýyanlarahitap ederse, alacaðý oy sayýsýbellidir. Örneklersem, "Ýþçisýnýfýnýn iktidar organlarý kurul-sun, hemen þimdi" talebi bir avuçsosyaliste hitap eder, "Asgariücret þu kadar olsun" talebi isemilyonlarýn desteðini kazanýr.Ýkincisi devrimci deðil reformistbir taleptir elbet, ama bu ve bugibi talepler öne sürülmedenkitlelerin desteði kazanýlamaz.Kazanmaya çalýþmayacaksak,seçimlere katýlmanýn ne anlamývar ki? Kaldý ki, reformlar içinmücadele etmeden devrimciolunmaz. Ve dahasý, bu türreformlarýn Türkiye'de önemiolmadýðýný düþünen yoktur her-

halde. Böylesi talepler etrafýndaoluþturulan bir birlik kurulupmilyonlarca oy aldýðý günTürkiye'nin havasý deðiþecek,tüm muhaliflerin morali düzele-cek, hepimizin baþý dik olacaktýr.

YYüükksseelleenn aannttii-kkaappiittaalliisstt hhaarreekkeettTTüürrkkiiyyee ssoolluunnuu nnee yyöönnddee eettkkiilliiyy-oorr??

Belli ki henüz yeterince etk-ilemiyor. Yukarýda söylediklerimhep bu harekete bakarakçýkardýðýmýz derslerden kay-naklanýyor. Avrupa'nýn heryanýnda (ve Amerika'da RalphNader'in baþkan adayý olmasýçerçevesinde) bu tür birlikleroluþturulmaya çalýþýlýyor. Yanianti-kapitalist ve savaþ karþýtýhareketin üzerine oturan,hareketin 'birlik içinde çeþitlilik've 'tartýþmaya devam ederkenbirlikte davranma' özellikleriniyansýtmaya çalýþan, muhalefeteyeni atýlan genç kuþaðý kapsayanbirlikler. Türkiye'de 'sol birlik'kavramýnýn 'sol' özelliði vurgu-lanýyor hâlâ, 'birlik' özelliði deðil.

Pozitif ayrýmcýlýðaAKP'den red!

AKP yasalarda yapýlan çeþitlideðiþiklikleri uzun zamandýrreform olarak anlatýyor. Ýþinreform kýsmýnýn o kadargerçekçi olmadýðýný anlamak pekde zor deðil.

Mecliste, kadýnlarýn pozitifayrýmcýlýk uygulamasý ileeþitlenmesi için verilen önergeyeAKP hayýr oyu verdi. ÜstelikKadýndan Sorumlu DevletBakaný da bir kadýn olarak"çekimser" oy kullandý.

AB uyum sürecinde AKP'ninyukarýdan yaptýðý ve pek dekazaným olarak adlandýrýlamay-acak olan deðiþiklikleri gerçek-ten kazaným haline çevirebilmekiçin, bu konular etrafýnda önce-den kampanya örgütleyebilmeyibaþarabilmek gerekiyor.

Ýþ yasalardaki deðiþiklerilehimize çevirmekle de bitmiyor.Bunlarýn uygulamaya geçmesiiçin maalesef yine sokaktamücadele etmek gerekiyor. Belkiçok klasik ama doðru, hak ver-ilmez alýnýr, hem de sokakta,hem de söke söke!

VViillddaann KKAAYYNNAAKK

Gelme Bushkampanyasýnýdaha da büyütelim!

Haziran sonunda yapýlacakNATO zirvesine karþý yürütülen"Gelme Bush" kampanyasý 1Mayýs'ta "Gelme Bush" pankartýaltýnda yürüdü. Pek çok insaneylem boyunca savaþ karþýtý slo-ganlarla yürüdü.

Kampanya henüz yeterincegeniþlemiþ deðil, ama geniþlet-mek için adýmlar atýlýyor. Ýstan-bul'da Kadýköy ve Beyoðlu'ndakampanya sürüyor, ama her ikiyakada da daha çok yerel kam-panya baþlatmak gerekiyor.

Önümüzdeki günlerde Ýstanbuldýþýnda, Adapazarý, Ýzmit,Balýkesir, Tekirdað, Çerkesköygibi yerlerde kampanya toplan-týlarý örgütleniyor.

Yapýlmasý düþünülen þeylerelbette bununla sýnýrlý deðil.

Her üniversite kampüsündeher lisede, her iþyerinde, dernek-te, aslýnda insanlarýn yaþadýðýher türlü mekanda "Gelme Bush"kampanyasý ile ilgili çeþitli, iþlerörgütlemek mümkün. Þimdidenbirkaç üniversitede kampanyayýanlatacaðýmýz toplantýlarörgütlendi bile.

Önümüzde yaklaþýk iki ay var,yapýlabilecek tonla iþ ve baðlantýkurmak gereken binlerce insanvar.

Haziran bitip Temmuzgeldiðinde "keþke þunu da yap-saydým" dememek için, þimdi-den yapabileceðimiz her þeyiyapmak ve hatta yapamaya-caðýmýzý düþündüðümüz þeyleriyapmak üzere adým atmayabaþlamak gerek.

FFuunnddaa BBAAYYSSAALL

BÝZEGÖRE

SOLDA BÝRLÝK TARTIÞMALARIDDeemmookkrraattiikk GGüüççbbiirrlliiððii’’nnddeennaakkýýllddaa nnee kkaallddýý??

""ÝÝnnssaannllaarr kkeennddii ttaarriihhlleerriinniikkeennddiilleerrii yyaappaarr,, aammaa kkeennddii kkeeyy-iifflleerriinnee ggöörree,, kkeennddii sseeççttiikklleerriikkooþþuullllaarr iiççiinnddee yyaappmmaazzllaarr,,ddooððrruuddaann iiççiinnddee bbuulluunndduukkllaarrýý,,vveerriillii vvee ggeeççmmiiþþtteenn aakkttaarrýýllmmýýþþkkooþþuullllaarr iiççiinnddee yyaappaarrllaarr.."" ((KKaarrllMMaarrkkss,, ""LLoouuiiss BBoonnaappaarrttee''ýýnn 1188BBrruummaaiirree''ii""))

Marks'ýn bu ünlü saptamasýn-da vurguladýðý gibi, sosyal özneile toplumsal koþullar arasýndadiyalektik bir iliþki sözkonusudur. Marks'a göretoplumsal deðiþimin olasýlýklarý,nesnel koþullar tarafýndan belir-lenmektedir. Koþullar insaný nekadar sýnýrlasa da, bunlarýdeðiþtirecek olan özne, insanýnkendisidir.

Toplumsal bir hareketin oluþ-masýnda nesnel koþullar tekbaþýna yeterli deðil. Örneðinyoksulluk tek baþýna devrimcibir hareketi tetiklemeye yetmez.Toplumsal çeliþkilerin birharekete dönüþebilmesi için,verili koþullarla çeliþkiye sahipöznelerin sosyal bir gücedönüþmesi de gerekir. Yani, varolan düzene baþkaldýrmayý,kendi ortak çýkarlarý içindüzenin sýnýrlarýný zorlamayý vebunu küresel düzeyde ezilenmilyonlarca kiþiyle kolektifolarak yapma yeteneðine sahipolmayý zorunlu kýlar. Bu, aynýzamanda, siyasi örgütlenmeningereðine iþaret eder.

Toplumsal koþullar duraðandeðildir. Buna baðlý olaraktoplumsal hareketler de deðiþir.Bu deðiþime karþý durmayaçalýþan her toplumsal harekettutuculaþýr ve egemen deðerleresýký sýkýya sarýlýr, kitleyle olan

baðý giderek zayýflayarak,bürokratik bir aparat veya sekthaline dönüþür.

1989'da Berlin Duvarý'nýnçöküþüne kadar geçendönemde, toplumsal iliþkiler ikifarklý coðrafya içine sýký bir þek-ilde hapsedilmiþdi. Bucoðrafyalara sýkýþmýþ toplumsalhareketleri þekillendiren farklýtoplumsal iliþkiler vardý.Dolayýsýyla birbirinden farklýhedeflere sahip, düþmaný farklýtarif eden, aralarýndaki iliþki sonderece zayýf olan birden çokhareket söz konusuydu. Oysagünümüzde, küresel kapital-izmin hakimiyetine karþý verilenmücadeleler bir bütün oluþtu-ruyor. Günümüzde küreselhareketin örgütlenmesinde enönemli araçlardan biri sosyalforumlarýn oluþturduðu politikzemin. 2001’de ilk kez düzenle-nen Dünya Sosyal Forumu bin-lerce örgütü ve on binlerceaktivisti bir araya getirmiþ

olmasaydý, 11 Eylül sonrasý"teröre karþý savaþ" diyebaþlatýlan saldýrýya direnmekolanaklý olamazdý. KýsacaDSF'nin oluþturduðu siyasizemin, küresel bir hareketinoluþmasýnda son derece elveriþlikoþullar yarattý.

DSF süreci öncesinde de,Seattle'da DTÖ'ye karþý veCenova'da G8'lere karþýmücadelelerde olduðu gibi,çokuluslu þirketler ve ulus-lararasý kurumlara karþý ulus-lararasý büyük seferberliklerdüzenlemek olanaklý olabiliyor-du. Ancak DSF süreci küreselhareketi iki noktada ileriyeçeken bir geliþme yarattý.Birincisi, reformizmin etkisialtýndaki çok sayýda aktivistleortak mücadele edebiliyoruz.Bu, tarihte görülen en büyükbirleþik cephe pratiði. DSF,bunu sürekli kýldý ve küreseldüzeyde geniþletmeyi baþardý.Bu, alýþýk olduðumuz birleþik

cephe örneklerinden farklý.Örneðin tek konulu bir kampa-nya deðil. Ýçinde yerel bir çokmücadelemizi küresel mücade-lenin parçasý yapýyor, farklýmücadeleleri birleþtirebiliyoruz.Bu cephede yer alan aktivistler,küresel kapita-lizmin yarattýðýher türlü adaletsizliðe karþýduyarlý. Öte yandan, bu cephekendi içindeki iliþkilerde sonderece demokratik.

Ýkincisi, forumlar, sayýsýz alter-natif zirveler ve baþka bir çoketkinlikle, bizi devrimci fikirler-imize duyarlý ve tartýþan çoksayýda aktivistle buluþturuyor.Ancak bu olanaklarý yeterincekulla-nabilmek için bir kaç þeyibir arada yapmamýz gerek. Biryandan siyasi kimliðimiziaçýkça sahiplenmemiz gerekir.Bunu, hareketin içindeki farklýgörüþlerin varlýðýna saygýgöstererek, hareketin genelçýkarlarý doðrultusunda gerek-tiðinde çeþitli düzeylerdeuzlaþarak, ancak fikirlerimizinbaðýmsýzlýðýndan taviz verme-den yapmalýyýz. Bu, hareketegüvenmek ve açýk olmakdemek. Öte yandan, kendiörgütümüzün inþasýylahareketin inþasý arasýndakimesafeyi kapadýðýmýz oranda,doðruyu yapmýþ olacaðýz.Sadece hareketi inþa etmekkadar, sadece örgütü inþa etmekde eksik olacaktýr.

Görüldüðü gibi yapýlmasýgereken çok þey var. Ama öteyandan önümüzde kazanýlmasýgereken koca bir "baþka dünya"duruyor.

FF.. LLeevveenntt ÞÞEENNSSEEVVEERR

Toplumsaldeðiþim ve

küreseldinamikler

Page 9: Sosyalist İşçi 218

9

Kadýnlarüzerineküreselgerçekler KKaaddýýnnllaarr ddüünnyyaa iiþþggüüccüüttooppllaammýýnnýýnn yyüüzzddee 4455''iinniioolluuþþttuurrmmaassýýnnaa rraaððmmeenn,,ddüünnyyaaddaakkii yyookkssuull nnüüffuussuu-nnuunn yyüüzzddee 7700''ii kkaaddýýnnllaarrddaannoolluuþþuuyyoorr..

KKaaddýýnnllaarr,, eekkoonnoommiikkoollaarraakk ggeerrii kkaallmmýýþþ bbiirr ççookküüllkkeeddee oollaaððaannüüssttüü kkööttüükkooþþuullllaarrddaa ççaallýýþþmmaakk zzoorruunn-ddaa kkaallýýyyoorr,, hhaaffttaaddaa 6600-9900ssaaaatt ççaallýýþþmmaakk zzoorruunnddaabbýýrraakkýýllýýyyoorr..

KKaaddýýnnllaarr,, ttaarrýýmm ddýýþþýý sseekk-ttöörrlleerrddee,, ddüünnyyaa ööllççeeððiinnddeeoorrttaallaammaa eerrkkeekklleerriinn eellddeeeettttiiððii üüccrreettiinn yyaakkllaaþþýýkkyyüüzzddee 7755’’ii oorraannýýnnddaakkaazzaannýýyyoorr..

DDýýþþssaattýýmm ÝÝþþlleemmeeBBööllggeelleerrii''nnddee ççaallýýþþaannttooppllaamm 2277 mmiillyyoonn iiþþççiinniinnyyüüzzddee 9900''ýýnnýý kkaaddýýnnllaarr oolluuþþ-ttuurruuyyoorr.. BBuu kkaaddýýnn iiþþççiilleerriinnççooððuunnlluuððuunnuu iissee 1166-2255 yyaaþþggrruubbuu oolluuþþttuurruuyyoorr.. BBuu bbööll-ggeelleerrddee ççaallýýþþmmaa yyaassaallaarrýýççooððuu kkeezz ggeeççeerrssiizz vvee iiþþççiihhaakkllaarrýý aasskkýýyyaa aallýýnnmmýýþþdduurruummddaa..

HHeerr kkýýttaaddaa kkaaddýýnnllaarreerrkkeekklleerrddeenn ddaahhaa aazzkkaazzaannýýyyoorr.. TTaarrýýmm ddýýþþýýiiþþlleerrddee kkaaddýýnnllaarr ddüünnyyaaööllççeeððiinnddee eerrkkeekk iiþþççiilleerriinnüüccrreettiinniinn aannccaakk yyüüzzddee 7755''iikkaaddaarr kkaazzaannýýyyoorr..

BBaannggllaaddeeþþ''ttee kkaaddýýnnllaarr,,eerrkkeekklleerriinn kkaazzaannddýýððýýnnýýnnyyüüzzddee 4422''ssii,, SSuurriiyyee''ddee iisseeyyüüzzddee 6600''ýý vvee ÞÞiillii''ddee yyüüzzddee6611''ii kkaaddaarr üüccrreett aallýýyyoorr..

KKaaddýýnnllaarrýýnn yyaappttýýððýý ççooððuuiiþþlleerr,, öörrnneeððiinn ççooccuukk vveebbaakkýýmmaa mmuuhhttaaçç aaiillee ffeerrttlleerr-iinnee bbaakkýýmm vvee mmuuttffaakk iiþþlleerrii,,üüccrreettssiizz.. KKaaddýýnnllaarr yyaappttýýkkllaarrýýiiþþlleerriinn yyüüzzddee 6666''ssýýnnýý üüccrreettaallmmaaddaann ggeerrççeekklleeþþttiirriiyyoorr..

KKaaddýýnnllaarr üüccrreettllii iiþþlleerriinn eennddiibbiinnddeekkiilleerree mmaahhkkuumm..JJaappoonnyyaa''ddaa kkaaddýýnn iiþþççiilleerriinnyyüüzzddee 3377''ssii ddüüþþüükk üüccrreettlliiiiþþlleerrddee ççaallýýþþmmaakk zzoorruunnddaakkaallýýrrkkeenn,, eerrkkeekk iiþþççiilleerriinnssaaddeeccee yyüüzzddee 66''ssýý bbuu ttüürriiþþlleerrddee ççaallýýþþýýyyoorr..

KKaaddýýnnllaarr ddüünnyyaaööllççeeððiinnddee yyöönneettiimm ddüüzzeeyyiinn-ddeekkii ppoozziissyyoonnllaarrýýnn ssaaddeecceeyyüüzzddee 1144''üünnee vvee yyüükksseekkddüüzzeeyyddee yyöönneettiiccii kkaaddrroo-llaarrýýnn aannccaakk yyüüzzddee 66''ssýýnnaassaahhiipp..

DDüünnyyaa ööllççeeððiinnddee 11..55 mmiill-yyaarrddaann ffaazzllaa yyookkssuulluunnyyüüzzddee 7700''iinnii kkaaddýýnnllaarr oolluuþþ-ttuurruuyyoorr..

Birleþmiþ Milletler’i sürekliküçümseyen Amerika, 11 Eylülsaldýrýlarýndan sonrageliþtirdiði Ulusal GüvenlikStratejisi'nde NATO'ya toputopu birkaç paragraf ayýrmýþtý.1999 Balkan Savaþý sýrasýndaise, NATO ABD için önemliiþlevlere sahip bir örgüttü.

NATO bu savaþ sýrasýndaDoðu ve Orta Avrupa ülkeleri-ni de içine alarak geniþledi.Bunun, ABD'ye 3 önemlikatkýsý oldu: 1. HemAmerika'nýn Soðuk Savaþdöneminde oluþan, 'BatýAvrupa'daki lider güç' konu-munu korumasýný, hem de bukonumun Doðu'da da kabuledilmesini saðladý. 2.Amerika'nýn önderliðindekiNATO'nun, Orta Asya'nýn kri-tik bölgelerine ekonomik vestratejik olarak nüfuz etmesiniyasallaþtýrdý ve böylece yineAmerika'nýn önderliðindekiNATO'nun 'bölge dýþý operasy-onlara' giriþmesine izin vermiþoldu. 3. Bu, Amerika'nýn poli-tikasýný belirleyenlerin karar-laþtýrmýþ olduðu, doðrudanRusya'ya yönelik yeni kuþatmastratejisi ile eþanlamlýydý.

Bir yýl sonra, ABD açýsýndanne uluslararasý toplum fikrinin,ne de kendi iþine yaramayanküresel askeri ve ekonomikkurumlarýn bir anlamý kaldý.Bush'un Ulusal GüvenlikDanýþmaný Condoleeza Riceþöyle diyordu: "Bizim yönetim-imiz kendini hayali bir ulus-lararasý toplumun çýkarlarýnagöre deðil, kendi ulusal çýkar-larýna göre þekillendiriyor".

Aradan iki yýl bile geçmeden,ABD Savunma Bakaný DonaldRumsfeld, "Ýstanbul'da yapýla-cak NATO Zirvesinin NATOaçýsýndan bir dönüm noktasý"olacaðýný söylüyor. Rice veRumsfeld, rüzgargülü gibineden dönüyorlar? Bu sorununyanýtý, Küresel Barýþ ve AdaletKoalisyonu'nun Ýstanbul'dagerçekleþecek NATO zirvesineve Bush ve Blair gibi isimlerinbu zirve için Türkiye'yegelmelerine karþý baþlattýðýkampanyanýn ayýrt edici politikvurgusunu oluþturuyor.

Hegemonya savaþýnýnsözcüsü Bush

Bush'un "Önceden Misilleme"ya da "Yeni Amerikan YüzyýlýProjesi"nin nedenlerini veABD'nin Irak'ta ne yapmak, nekadar kalmak ve sonra hangiadýmlarý atmak istediðini anla-mak çok önemli. "Haydutdevletler", "Kitle imhasilahlarý", "El Kaide" , "Halklarýkurtarmak", "Demokrasi taþý-mak" gibi iddialarýn, kendi-

lerinin bile inanmadýðý süslüyalanlar olduðu ortada.

11 Eylül'den önce ve sonrageliþtirilen fikir ve tutumlar,Afganistan'ýn ve Irak'ýn bom-balanmasý ve iþgali, Bush ekib-inin Amerika'ya karþý bir mey-dan okuma tehlikesini engelle-mek bahanesiyle, Amerika'nýnaskeri gücünün otoritesini tümdünyaya, baþta Çin, Almanya,Japonya, Rusya gibi güçlerekabul ettirme araçlarýdýr.

Uluslararasý hukuk, BirleþmiþMilletler ya da NATO! Bunlar,ABD'nin kendi çýkarlarý içingörmezden geleceði, biçim-lendireceði araçlar. ABD'ninküresel hegemonya mücadele-si, egemenlerin her türlü küre-sel kurumunu yeniden þekil-lendiriyor. Bush ve kabinesi,bu küresel hegemonya poli-tikasýnýn uygulayýcýlarý.

Bush, insanlýk düþmaný tümuygulamalarýn net bir ifadesi:emperyalist, çocuk katili, kapi-talist, çevre düþmaný, petrol çýl-gýný, idamsever, kadýn düþ-maný, ýrkçý ve özgürlüklerindüþmaný. Bush, sadece küreselsermayenin askeri kanadýnýnsözcüsü olarak dünyayý ABDemperyalizmi lehine kanla

yeniden þekillendirme poli-tikalarýnýn simgesi deðil, aynýzamanda, tüm dünyada mily-onlarca insan açýsýndan tümkötülük ve eziyetlerin bir sim-gesi.

Bush gelme!Ýs-te-mi-yo-ruz!

Küresel Barýþ ve AdaletKoalisyonu, temel bir politiktalep etrafýnda kuruldu vekampanyalarý esas olarak butalebin gerçekleþmesini hede-fliyor: "Irak'ta iþgale son!" Tümkampanyalar, bu temel politikvurgunun güçlenmesi veABD'nin Irak'ta yenilmesi içinçok daha geniþ kitlelerinharekete geçmesini hedefliyor.

BAK, bu politik odak etrafýn-da üç öncelikli hedefe sahipti:1. Tüm Türkiye'de bir kampa-nya birliði inþa etmek, 2.Küresel anti-kapitalist savaþkarþýtý hareketle iliþkilerin çokdaha organik bir hale getir-ilmesi ve 3. "Örgütsüzleriharekete geçirmek".

BAK, örgütsüzlüðü yüceltmeeleþtirisiyle karþýlaþtý."Bireylere dayalý bir kampa-nya" fikri, eski alýþkanlýklara

aykýrý geldiði için, kolaycaeleþtirildi. Oysa, BAK'ýn ilkimzacýlar metninde de görüle-ceði gibi, tüm yaþamýný eþitlik,özgürlük ve barýþ mücadele-sine adamýþ ve hala bir dizikurumun ve kitle örgütününyöneticiliðini yapan sayýsýzaktivist BAK'ta yer alýyor.

Bu insanlarýn örgütsüzlüðüyücelttiðini iddia etmek mantýkdýþýdýr. Yapýlmak istenen,savaþa öfke duyan, iþgal veABD hegemonyasý için, petroliçin yapýlan katliamlara hayýrdiyen, ama öfkesini örgütleye-cek kanallarý bulamayan büyükçoðunlukla birleþmek, onlaraenerjilerini örgütleyebileceklerikanallar açmaktýr.

Klasik sol ittifaklar ya dakurumsal ittifaklar bu kanallarýaçamamaktadýr. BAK isekurumlarla bireylerin savaþkarþýtý bir að içinde birliðinisaðlamak için adýmlar atýyor.

Bunun için, keskin ideolojiktartýþmalara deðil, üzerindehýzla anlaþýlabilecek kampanyataleplerine aðýrlýk veriyor.BAK'ýn "Bush gelme.." kampa-nyasý için çýkarttýðý ilk çaðrýmetninde þunlar söyleniyordu:"Emperyalizmin sözcülerininve katillerin Türkiye'de veþehrimizde istenmediðinigöstermek, yaygýn ve birleþikbir kapmayanýn ürünü olabilirancak. Biz, sadece bir gös-teriyle süper bombalarýn yarat-týðý enkazlarýn altýndayaþamýný yitiren yoksul insan-lar adýna duyduðumuz öfkeyiyansýtmak istemiyoruz. Sadecebir protesto gösterisi örgütle-mek istemiyoruz.

28-29 Haziran 2004'e kadar,ev kadýnlarýnýn, engellilerin,iþçilerin, kamu çalýþanlarýnýn,iþsizlerin, sivil toplum örgüt-lerine üye olanlarýn, vakýflarýn,derneklerin, çocuklarýn,yaþlýlarýn, annelerin-babalarýn,sanatçýlarýn, tüm savaþ karþýtýgüçlerin, muhtarlarýn, barýþseverlerin, üniversite öðrenci-lerinin, mahalle derneklerinin,saðlýkçýlarýn, öðretim eleman-larýnýn, mimarlarýn, mühendis-lerin ve örgütsüz olan amaBush adýný duyduðunda aklýnahaksýzlýklar gelerek öfkelenentüm kesimlerin vicdanýnýharekete geçirecek, öfkelerinbirleþtirilmesi için kanallaryaratacak, toplumsal meþru-luðunu yaygýnlýðýndan saðlay-acak uzun soluklu bir kampa-nya yapmayý planlýyoruz."

BAK bu adýmlarý atýyor,toplumsal bir hareketi her günmayalandýrýyor. Bayrak yarýþý,keskin sol raconlar, örgütselittifaklarýn bitmek bilmeztartýþmalarý bizden uzak olsun.

ÞÞeennooll KKAARRAAKKAAÞÞ

Düþ dünyanýnyakasýndan Bush!

NATO zirvesine ve Bush’un Türkiye gezisine karþý kampanyalar

Page 10: Sosyalist İşçi 218

1

Aþaðýdan sosyalizm-Kapitalist toplumda t�m zenginlik-

lerin yarat�c�s� i��i s�n�f�d�r. Yeni birtoplum, i��i s�n�f�n�n �retim ara�lar�nakolektif olarak el koyup �retimi veda��t�m� kontrol etmesiylem�mk�nd�r.

Reform deðil, devrim-��inde ya�ad���m�z sistem reform-

larla k�kl� bir �ekilde de�i�tirilemez,d�zeltilemez.

-Bu d�zenin kurumlar� i��i s�n�f�taraf�ndan ele ge�irilip kullan�lamaz.Kapitalist devletin t�m kurumlar� i��is�n�f�na kar�� sermaye sahiplerini,egemen s�n�f� korumak i�in olu�turul-mu�tur.

-���i s�n�f�na, i��i konseylerinin vei��i milislerinin �zerinde y�kselentamamen farkl� bir devlet gereklidir.

-Bu sistemi sadece i��i s�n�f�n�ny���nsal eylemi devirebilir.

-Sosyalizm i�in m�cadele d�nya�ap�nda bir m�cadelenin par�as�d�r.Sosyalistler ba�ka �lkelerin i��ileri iledaima dayan��ma i�indedir.

-Sosyalistler kad�nlar�n tam birsosyal, ekonomik ve politik e�itli�inisavunur.

-Sosyalistler insanlar�n cinsel tercih-lerinden dolay� a�a��lanmalar�na vebask� alt�na al�nmalar�na kar�� ��kar-lar.

Enternasyonalizm-Sosyalistler, bir �lkenin i��ilerinin

di�er �lkelerin i��ileri ile kar�� kar��yagelmesine neden olan her �eye kar����karlar.

-Sosyalistler �rk��l��a ve emperyal-izme kar��d�rlar. B�t�n halklar�n kendikaderlerini tayin hakk�n� savunurlar.

-Sosyalistler b�t�n hakl� ulusal kurtu-lu� hareketlerini desteklerler.

-Rusya deneyi g�stermi�tir ki,sosyalizm tek bir �lkede izole olarakya�ayamaz. Rusya, ˙in, Do�u Avrupave K�ba sosyalist de�il, devlet kapital-istidir.

-Sosyalistlet bu �lkelerde i��is�n�f�n�n iktidardaki b�rokratik egemens�n�fa kar�� m�cadelesini destekler.

Devrimci parti-Sosyalizmin ger�ekle�ebilmesi i�in,

i��i s�n�f�n�n en militan, en m�cadelecikesimi devrimci sosyalist bir partide�rg�tlenmelidir. B�ylesi bir parti i��is�n�f�n�n y���nsal �rg�tleri ve hareketii�indeki �al��ma ile in�a edilebilir.

-Sosyalistler pratik i�inde di�er

ssoossyyaalliisstt iiþþççiinnee ssaavvuunnuuyyoorr??

sosyalist iþçi’nin

savunduðu temel fikirlerekatýlýyorsanýz, yeni bir

dünyanýn yaratýlmasýndaaktif olarak yer almak

istiyorsanýz:

0536-3335 10 19

KÜLTÜR

Önsözünü JJaammeess PPeettrraass'ýnyazdýðý Topraksýzlar kitabý,son yýllarda gözlerin çevrildiðiLatin Amerika toplumsalhareketleri içinde oldukçaönemli bir yere sahip olanMST'nin pratiðini anlatýyor.Kitabýn ekinde ayrýca bir deCD var. Yazarýn kendi çektiðivideo CD, MST hareketininpratiðini ve aktivistlerinindüþüncelerini ekrana taþýyor.MST, Brezilya'da büyük topraksahiplerine karþý topraðýolmayan, tarým iþçileriniörgütlüyor. MST'yi konu edi-nen Topraksýzlar, bu isminhemen arkasýndan gelmesigereken "iþçi" kelimesiniunutarak, daha kapaktanönemli bir yanlýþlýkla baþlýyor.MST'nin açýk ismi TToopprraakkssýýzzÝÝþþççii HHaarreekkeettii. Bu ismin ve-rildiði kongrede "iþçi"kelimesinin eklenip, eklen-meyeceði üzerine çok yoðuntartýþmalar çýkmýþ ve bundansonra karar verilmiþti. Yani buismin özel bir anlamý var. MST ismindeki "iþçi" kelime-sine raðmen, sendikalhareketin öncülüðüyle kurulanBrezilya Ýþçi Partisi'ne (PT)karþý mesafeyi korudu. Bundabüyük ölçüde PT'nin parla-menter perspektifine duyulankuþku rol oynadý. PT seçimkazandýðý bir çok eyaletteMST'nin beklentisinin çokgerisinde tarým politikalarýuyguladý. Lula iktidarý elegeçirdiðinde, PTile MSTarasýndaki mesafe de açýldý. kitapta topraksýzlar hareketi

bir "Halk projesi" olaraktanýtýlýyor ve bunun "baþka birdünya" kurma projesi olduðubelirtiliyor. Oysa PPeettrraass, giriþyazýsýnda MST'nin "ulusal veuluslararasý pazarý da kap-sayan bir biçimde, pazar içinüretmekte" olduðuna deðiniy-or. Petras daha sonra þunlarýekliyor: "MST'nin nihai hedefidemokrasi, ulusal egemenlikve eþitliðe dayalý bir sosyalisttoplumdur. Hareket, Marx,Mao, Gramsci, ÖzgürlükTeolojisi'nin fikirlerinden,ekoloji ve feminist düþünceakýmlarýndan, (…) ulusalcýlýkve enternasyonalizmden etk-ileniyor". Marx, Mao, ÖzgürlükTeolojisi, ulusalcýlýk… sankibunlar sosyalizm mücade-lesinde bir araya gelebilirdüþüncelermiþ gibi! Bir yandan

da küresel piyasa ekonomisiiçin üretim yaparken "baþka birdünya" kuran bir hareket…Kolayca tahmin edebileceðinizgibi söz edilen baþkalýk,1989'da Berlin Duvarý'yla bir-likte tarihin çöplüðüne gidenbir "sosyalizm"e çok benziyor.Yazarýn ve "Önsöz" yazarýPPeettrraass'ýn bu baþkalýk ve sosya-lizme dair öznel ve bizim katýl-madýðýmýz yorumlarýný biryana býrakýrsak, MST'ninmücadelelerinin ve kazaným-larýnýn son derece önemliolduðunu kabul etmekgerekiyor. Ancak bunu sosyal-izmle karýþtýrmadan.Kitabýn Brezilya'daki tarým iþçi-lerinin yaþamý üzerine oldukçabilgilendirici olduðunu ekleye-lim. MST Latin Amerika'nýn enbüyük taban hareketlerinden

biri ve DSF’nin BrezilyaÖrgütlenme Komitesi’nde.MST'nin toprak iþgalleriBrezilya Anayasasý’na dayanýy-or, yani legal eylemler, amaayný zamanda büyük topraksahiplerine ve onlarýdestekleyen devlet güçlerinekarþý da çok önemli bir direniþbiçimi. Tarihte zayýf olanýnkararlýlýðý ve direnciylekazandýðý böylesine baþarýörnekleri çok azdýr. Ancakküresel kapitalizm içinde tarýmiþçilerinin yaþamlarýnýbütünüyle deðiþtirecek birdüzenleme, ancak ulusaldüzeyde radikal bir altüst oluþve topraklarýn yeniden adil birþekilde daðýtýmýyla olanaklýolabilir.

HHaakkaann GGÖÖZZÝÝPPEEKK

TToopprraakkssýýzzllaarrMetin YeðinÝletiþim Yayýnlarý, 221 Sayfa

MST ve Brezilya gerçeði

MST 23 eyalette örgütlü ulusal bir hareket. Örgütün verdiðimücadeleler sonucu 250 binden fazla aile 1.600 kadar yerleþimbölgesinde ekilebilecek topraða kavuþtu.

Toprak sahiplerinin yüzde 1'i, ekilebilen topraklarýn yüzde50'sine sahip.

MST, üretim, ticaret ve hizmet alanýnda 400'den fazla derneðesahip.

Tarým ürünleri, süt ürünleri ve et ürünleri alanýnda 49 koop-eratif iþletiyor.

Bu iþletmelerde yaklaþýk 20 bin kiþi çalýþýyor.MST küçük ve orta boy 96 iþletmeye sahip. MST adýna çalýþan 450'den fazla teknisyen ve sosyal yardým

uzmaný var.MST topluluðunda 1.200'den fazla okulda 150 binden fazla

çocuk, 3.800 öðretmen tarafýndan eðitiliyor.MST'nin kontrol ettiði ve temel olarak yerleþim bölgelerine

yayýn yapan 30 kadar radyo istasyonu var.

Brezilya'da Topraksýz Köylü Hareketi: MST

Bülent SOMAY

2002 Kasým seçimleri ile 2004Nisan yerel seçimleri arasýn-daki bir buçuk yýl, Türkiyesolu açýsýndan, bir geleneðingeri dönemeyecek biçimdeçekip gitmesine sahne oldu.Neredeyse 1950 yýlýndan beri(aslýnda TC'nin kuruluþun-dan beri) sol, gündelik poli-tikayý CHP'ye ve onun türev-lerine ihale edip, kendisidaha "ulvi" meselelerle uðraþ-mayý seçmiþti. Sovyet, Çin yada Küba Devrimi'nin geliþmeaþamalarýný gün be gün, hattasaat be saat tartýþabilen solcu-lar, gündelik ülke politikasýn-da alternatifler üretmek yer-ine, bu tür "önemsiz" konu-larý es geçmeyi, bu konudakemalist/kurucu atanýn kol-layýcý kimliðinin ardýnda kay-bolmayý tercih ettiler. Butavrýn doruk noktasý,TBMM'de AP'lilerden dayakyiyen TÝP Milletvekili ÇetinAltan'ýn CHP'liler tarafýndankurtarýlmasý oldu. CHP omuðlak halkçýlýðý vedevletçiliðiyle her zamaniçin, hatta "Ortanýn Solu"tabiri icat edilmeden de önce,bir nevi "solcu" sayýlýyor, Ýtti-hatçý/Kemalist geliþimçizgisinin içkin Jakobenizmi,"daha sol" için bir türgüvence addediliyordu. Buyüzden sol, her zaman içinpolitika üretmektense genelteorik doðrularýný (ya da yan-lýþlarýný) mümkün olan en

keskin söylemle tekrarlamak-la yetindi; politikayý CHPyapardý ne de olsa: CHPKemalist seçkinlerin varlýkzeminini korumak için bir türkýsmi devletçilik yaptýðýndasol bunu yetersiz bulsa daalkýþladý; CHP'nin halkçý(aslýnda popülist) söylemi,"sol"un popülizminde herzaman bir yanký buldu; CHPmilliyetçiliði sol yurtseverlik-le her zaman barýþýktý zaten(Ýsmet Paþa'nýn JohnsonMektubu'na cevabýný hatýr-layalým).

Ne yazýk ki (ya da, dahadoðrusu, neyse ki), CHP artýko CHP olmaktan tümüyleçýkma sürecini tamamlamak-ta. Ne devletçilik kaldý orta-da, ne anlamlý görünebilecekbir popülizm. CHP mil-liyetçiliði ise, son Kýbrýsreferandumlarýndagörüldüðü gibi "ezilen ulusmilliyetçiliði" kamuflajýnýtamamen atarak saldýrgan,iþgalci, "büyük devletçi"yüzünü iyice ortaya serdi.Böylece (belki Perinçek'inÝP'si hariç), CHP'yi bir nevi

büyük aðabey olarak gör-menin hiçbir haklý, elle tutu-lur gerekçesi kalmadý. ArtýkCHP'ye biraz olsun sempatiile yaklaþabilmek için, DenizBaykal'ýn oynadýðý iktidarsýzmuhteris komedyasýný sineyeçekebilecek, ya da CHP içi"muhalefetin" acýklý iktidarsý-zlýðýna ortak olabilecek birmideye sahip olmak gerekiy-or. CHP'nin Jakobenizmizaten hiçbir zaman özgürlük-ten yana olmamýþtý (FransýzDevrimi'nin üç ilkesi içindeen kolay unutulaný da"Özgürlük"tür zaten). Þimdiise bu görüntüyü vermeyebile çalýþmýyor artýk. O datýpký AKP gibi, AB yanlýsý,özelleþtirmeye ilke olaraktaraftar; ama politik/idariaçýdan AKP'ye göre çok daha(derin) devletçi, militarist veseçkinci bir tavýr gösteriyor.Dolayýsýyla sol açýsýndanCHP politikalarýnýn hiçbirhükmü kalmadý.

Peki ama þimdi ne olacak?Onyýllardýr gündelik politikayapmayý CHP'ye ihale etmiþolan sol, bu boþluðu nasýl

dolduracak? Bizim de(Kemalist atadan baðýmsýz)bir Kýbrýs politikamýz, biruluslararasý politikamýz ola-cak mý? AB konusunda"isterük" ya da "istemezük"demek dýþýnda bir politiktavýr üretmek zorunda mýkalacaðýz þimdi? Ýþçilerinekonomik/politik varoluþlarýartýk CHP'den sorulamaya-caðýna göre, bu sorumluluðunasýl yükleneceðiz?Kadýnlarýn ve farklý cinseleðilimlerin, Kürtlerin ve etnikazýnlýklarýn, türbanlýlarýn,Müslümanlarýn, dinsel azýn-lýklarýn, ateistlerin haklarýnýsavunmak bize mi kalacakyoksa? Biz tabii ki bunlarýnhaklarý olduðunu ve bu hak-larý sonuna kadar savu-nacaðýmýzý sýk sýk ve yükseksesle belirtmekten gerikalmamýþtýk bugüne kadar.Ama þimdi bu konulardagünlük ve acil politikalarüretmek, bu politikalarýuygulamaya koyacak alanlaryaratmak, stratejiler oluþtur-mak zorundayýz. Belki deartýk birbirimizle uðraþmak-tan vazgeçmek, "sol" poli-tikayý diðer solcular hayrýnasahnelenen bir temsil olarakgörmeyi býrakmak, gerçekten"polis"in, yani toplumun vegiderek dünyanýn mese-leleriyle uðraþmaya baþlamakzamaný gelmiþtir.

Yani ihale dönemi sonaerdi; zaman politika yapmazamanýdýr.

Ýhale bitti, politikazamaný

Page 11: Sosyalist İşçi 218

1NOT DEFTERÝ

"AKP'nin uygulamalarýanti demokratik"

KESK Ýstanbul ÞubelerPlatformu, 22 Nisan'da AKPHükümeti'nin uygulamalarýnýyaptýðý basýn açýklamasýylaprotesto etti. Eðitim-Sen 3 No'luÞube binasýnda yapýlan açýklama-da "demokrasiyi geliþtirme" adýy-la uyum paketleri çýkaranhükümetin uygulamalarýnýn anti-demokratik olduðu vurgulandý.

Ayser tekstilde grevsürüyor

TEKSÝF Bakýrköy Þubesi'ninAyser Tekstil'de 70 gün öncegrev baþlattý. 23 Nisan'da Fabrikaönünde düzenlenen eylemdeiþçiler kararlý sloganlar attý.kararlýlýklarýný dile getirdiler.Bakýrköy Sümerbank iþçilerininde destek verdiði eylemde bir-leþik mücadele için çaðrý yapýldý.Aðýr çalýþma koþullarýna karþýsendikalaþan iþçilere öfkelenenpatron 28 Ayser Tekstil iþçisiniiþten çýkarttý. Ýþçiler mücadeledekararlý.

Boyasan iþçileri eylemyaptý

Mart ayýnda maaþlarýný ala-madýklarý ve 4 aylýk ikramiyeleride ödenmediði için DenizliOrganize Sanayi Bölgesi'ndeBoyasan AÞ'de çalýþan 370 iþçi 23Nisan'da oturma eylemi yaptýlar.Ýþçiler, patronun ayný tutumudevam ederse eylemlere devamedecekler.

Volkswagen'de iþtenatmalar

Mart ayýnda 200 iþçinin toplucaiþten atýldýðý Çerkezköy OrganizeSanayi Bölgesi'nde kurulu büyükfabrikalardan VolkswagenFabrikasýnda iþçi kýyýmý sürüyor.23 Nisan'da 160 iþçi daha "üretimdarlýðý" gerekçesiyle iþten atýldý.Ýþten atýlan iþçilerin çoðunluðu-nun 7-10 yýl arasýWolkswagwen'de çalýþýyor. Eðersendika sonuna kadar diren-mezse, fabrikada yeni iþtenatmalar ve hak kayýplarý yaþan-maya devam edecek.

Kapitalizmin bitmeyencinayeti: Ýþ kazalarý

Çalýþma ve Sosyal GüvenlikBakanlýðý Ýþ Saðlýðý ve GüvenliðiGenel Müdürlüðü'nce SSK veri-leri baz alýnarak yapýlan araþtýr-maya göre, çalýþmanýn baþladýðýilk saatlerde her gün meydanagelen 200 iþ kazasý sonucundaortalama 3 iþçi yaþamýný yitiririy-or. Ortalama olarak 10 iþçi de iþgöremez derecede sakat kalýyor. Araþtýrma, en çok iþ kazasýnýnsanayinin yoðun olduðu Ýstanbulve Ýzmir'de meydana geldiðinigösteriyor. Meslek hastalýðý iseen çok Zonguldak ve Ankara'dagerçekleþiyor. 1-10 arasý iþçiçalýþtýran küçük iþyerlerinde iþkazalarý yoðun olarak yaþanýyor.Ýþ kazalarý sonucu ölümler ise ençok 35-39 yaþ grubu arasýndagerçekleþiyor. Ýþ kazalarý en çokvasýfsýz iþçilerin çalýþtýðý inþaatiþkolu ile çalýþma koþullarýnýnaðýr olduðu madencilik ve metaliþkollarýnda yaþanýyor.

1 Mayýs 2004 gösterisi

BAK’ýn örgütlüolduðu iller:AAddaappaazzaarrýýKazým Bibinoðlu(533) 431-39 44AAkkhhiissaarrFedai Yürekli(0544)515-6259AAlliiaaððaaCihat Aktarýcý (0532)493-6995AAnnkkaarraaYýlmaz Eren(0312)231-31 59(0312)231-3164

Kemal: (0532) 475-01 50AAnnttaallyyaaAytuð Saðlam (537) 391-06 32AAyyddýýnnMürsel Kartal (533) 656 24 22BBaallýýkkeessiirrMehmet Aslan (266) 244-98 68BBaarrttýýnnBedrettin Demirel(532) 724-0423BBuurrssaaFerruh Yýlmaz (532) 363-94 56ÇÇaannaakkkkaalleeMücahit(286) 213-79 04ÇÇeerrkkeezzkkööyyErdal Dede (537) 690-31 27ÇÇoorruummHalil Özbent (533) 367-14 88DDeenniizzlliiHüseyin Öztürk (532) 327-1034EEddiirrnneeNevzat (284) 213-81 41GGaazziiaanntteeppBarýþ Poyraz (505) 229-9 985GGeebbzzee

Ömer Çimen (532) 306-56 85KýrklareliCan Ülgen (536) 636-33 88KKooccaaeelliiDursun Sevim (0532) 565-48 80ÝÝssttaannbbuull-BBeeyyooððlluuBerkay (0537) 709 1819ÝÝssttaannbbuull-KKaaddýýkkööyyAynur Karaþ (0216) 330 43 56ÝÝssttaannbbuull-MMaalltteeppeeSavaþ Özmen (0216)305 75 55ÝÝzzmmiirrErkan Kara(0535) 334-65 18Mevlüt Ülgen(0505) 296-97 86MMaanniissaaR. Tekin (536) 347-27 77MMuuððllaaHasan R. Dural (535) 372-02 43OOrrdduuAhmet Süngü (537) 301-05 04SSaammssuunnFýrat Ergül (542) 615-60 95SSiivvaassMurat Demirbük (542) 893-0913

TTeekkiirrddaaððÖzgür Yýldýrým(0543) 640 97 39TTrraabbzzoonnÖmer Faruk Altýntaþ (0462) 230-67 83 - (0533) 711 74 32YYaalloovvaaGöktan (544) 646-36 01ZZoonngguullddaakkAydemir (533) 792-54 93

Türkiye

KKüürreesseell BBAAKK :: ((221122)) 224433 8899 5577YYýýllddýýzz ÖÖnneenn :: ((553366)) 221199 6633 4411

Page 12: Sosyalist İşçi 218

SSAAYYII::22118877 MMaayyýýss 22000044

550000..000000 TTLL

ISSN 1300-4026 Uluslararasý Tanýtým ve Yayýncýlýk Ltd. Þti. Sahibi: Özden Dönmez Sorumlu Yazýiþleri Müdürü: Volkan Akyýldýrým Adres: Ýstiklal Cad.,Büyükparmakkapý Sok., 8/10, Beyoðlu/Ýstanbul Baský: Yön Matbaasý

www.sosyalistisci.org [email protected]

Tüürrkkiiyyee''ddee aallttýý mmiillyyoonn kkaaddýýnn ookkuummaayyaazzmmaa bbiillmmiiyyoorr,, kkaaddýýnn nnüüffuussuunn üüççtteeiikkiissii ookkuullllaaþþmmaammýýþþ dduurruummddaa..

GGaazzeetteelleerrddee hheerr ggüünn kkaaddýýnnllaarraa yyöönneelliikk þþiidd-ddeett hhaabbeerrlleerrii ookkuuyyoorruuzz.. ''TTöörree'' aaddýý aallttýýnnddaadduurrmmaaddaann ööllddüürrüüllüüyyoorr kkaaddýýnnllaarr..

Siyasette, bürokraside, yerel yönetim-lerde, yani hayatýn kilit noktalarýný oluþ-turan karar alma mekanizmalarýnýngöbeðinde kadýnlar ya hiç yok ya da yokdenecek kadar az. Örneðin TTBBMMMM'ndekikadýn milletvekili oraný yalnýzca yüzde4.4. Oysa kadýnlarýn toplam nüfusa oranýyüzde 50'nin üzerinde. Kadýnlar eþitiþlerde çalýþmalarýna raðmen pek çokalanda erkeklerle eeþþiitt üüccrreett aallaammýýyyoorr..

AKP kadýnlarý sevmiyor

Yaþanan durum buyken gündeme gelenanayasa deðiþikliði önerisinde, hemCHP'li, hem de AKP'li kadýn vekilleringündeme getirdiði kadýna yönelik 'pozitifayrýmcýlýk' ilkesinin anayasada yer almasýönerisi AKP'lilerin blok halinde kul-landýklarý karþý oylarla reddedildi.

Erkek kafasý

Deðiþiklik paketi meclise gelmeden önceyürütülen görüþmelerde AKP'li erkekvekiller kadýna bakýþlarýný yansýtan pekçok söz sarfettiler. Örneðin CHP'li OyaAraslý'yý çok konuþmakla suçlayanHüsrev Kutlu, ""HHeerr mmiilllleettvveekkiillii eeþþiiyylleeppaarrllaammeennttooyyaa ggeellssiinn"" 'esprisini' yaptý.Abdullah Torudan, mecliste kadýnsayýsýnýn az olduðunu söyleyenCHP'lilere ""SSýýrrff kkaaddýýnnllaarrddaann kkuurruulluu bbiirrppaarrttiiyyee eennggeell yyookk"" diye yanýt verdi. MusaSývacýoðlu ise ""FFeemmiinniizzmm ggeelliiþþiirrssee,, eerrkkeekk-lleerr bbaazzýý hhaakkllaarrýýnnýý kkaayybbeeddeerr"" dedi. Dahaönce ""FFllöörrtt ffaahhiiþþeelliikkttiirr"" vecizesini yaratanAdalet Bakaný Cemil Çiçek ise ""BBuu üüllkkee

aayyrrýýmmccýýllýýkk llaaffýýnnddaann üürrppeerriirr.. PPoozziittiiff llaaffýýnn-ddaann hhaallkkýýmmýýzz aannllaammaazz.."" diye konuþtu.

AKP'li kadýnlardan eleþtiri

AKP Ýzmir milletvekili SSeerrppiill YYýýllddýýzz par-tisinin tutumunu eleþtirerek ""TTüürrkkiiyyee''nniinnddaahhaa öönnccee KKaaddýýnnllaarraa KKaarrþþýý HHeerr TTüürrllüüAAyyrrýýmmccýýllýýððýýnn ÖÖnnlleennmmeessii SSöözzlleeþþmmeessii''nnii((CCEEDDAAWW)) iimmzzaallaaddýýððýýnnýý aammaa ppoozziittiiffaayyrrýýmmccýýllýýkk iillkkeessiinniinn aannaayyaassaayyaa kkoonnuullmmaa-mmaassýý hhaalliinnddee bbuunnuunn hhaavvaaddaa kkaallaaccaaððýýnnýý""söyledi. Yýldýz ayrýca, deðiþiklik önerisikadýnlarla ilgili olmasýna raðmen, kadýn-larýn görüþünün alýnmadýðýný belirterek""BBeenn mmeecclliissee vviittrriinn oollmmaayyaa ggeellmmeeddiimm""dedi. Adana milletvekili Zeynep Tekin isekendilerinin mmeecclliissttee bbiillee eezziillddiikklleerriinniibelirtti.

Pozitif ayrýmcýlýk neden gerekli?

1980'deki askeri darbeyi yapan general-lerin hazýrlattýðý ve halen yürürlükte olan11998822 AAnnaayyaassaassýý''nnýýnn 1100.. MMaaddddeessiinnddee þþuuhhüükküümm vvaarr::"Herkes dil, ýrk, renk, CÝNSÝYET, siyasidüþünce, ....... ve benzeri sebeplerle ayýrýmgözetilmeksizin kanun önünde eþittir.".Þimdi yapýlan ve AKP'lilerin geniþletmeyeyanaþmadýðý önergede ise þöyle deniliyor:""KKaaddýýnn vvee eerrkkeekk eeþþiitt hhaakkllaarraa ssaahhiippttiirr""..Yani bu 'yeni' madde 1982'de zaten taným-lanmýþ olan cinsiyet eþitliðini farklý ifade-lerle tekrarlýyor. PPoozziittiiff aayyrrýýmmccýýllýýkkiillkkeessiinniinn yyaannýýnnddaann bbiillee ggeeççmmiiyyoorr..

Kaðýt üzerinde

Kaldý ki yasaya konuldu diye kadýnlarlaerkekler gündelik hayatta bbiirrddeenn bbiirree eeþþiitthhaallee ggeellmmiiyyoorrllaarr.. Kadýnlar yine ikinci sýnýfinsan muamelesi görmeye devam ediyor.Oysa kadýnlarla erkeklere eþitlik saðlan-masý tartýþmasýnda ezilen taraftan, yanikadýnlardan yana tutum almak, haklarýnýgeniþletmek için her alanda 'olumluayrýmcýlýk' yapmak gerekir. Çünkü kaðýtüzerinde söylenenler uygulamada yeralmýyor. ÖÖrrnneeððiinn sseeççiimmlleerrddee ppaarrttiilleerr yyaassaallzzoorruunnlluulluukk oollaarraakk kkaaddýýnn kkoottaassýý kkooyymmaaddýýkk-llaarrýýnnddaa,, yyaassaaddaa eeþþiittlleerr,, aammaa sseeççiimmiinnssoonnuunnddaa %%9966''yyaa %%44 eeþþiittlleerr!! Üstelik kadýnlarýn haklarý yalnýzca, zatenvar edilmedikleri siyasal alanla sýnýrlýdeðil. AKP reformlardan söz edecek veAB'nin deðil gerçek demokrasinin gerek-tirdiði kadýn yanlýsý uygulamalarý hayatageçirecekse, belli alanlarda pozitif ayrým-cýlýðý uygulamasý bile yetmez. Herþeydenönce kadýnlar için eþit iþe eþit ücret

saðlanmalýdýr. Ýþyerlerinde ücretsiz çocukkreþleri açýlmalý, kadýnlara ücretli doðumve doðum sonrasý izni yasal güvence altý-na alýnmalýdýr.

Kadýn kotasý

Sendikalardan, kitle örgütlerine, siyasipartilerden, TBMM'ye ve tüm kararmekanizmalarýna kadar her yerde, kadýn-larýn yönetime gelme hakký anayasalgüvence altýna alýnmalý ve kadýn kotalarýgeniþletilerek yasal zorunluluk halinegelmelidir. DDeevvlleett kkaaddýýnnaa yyöönneelliikk þþiiddddeettiieennggeelllleemmeekkllee yyüükküümmllüüddüürr.. Aile içinde yada iþyerinde, sokakta ya da tarlada kadýnauygulanan cinsel tacizi engellemekdevletin görevidir. KKüürrttaajj vvee ddooððuumm kkoonn-ttrroollüü üüccrreettssiizz oollmmaallýý vvee ttaammaammeenn kkaaddýýnnýýnniinniissiiyyaattiiffiinnee bbýýrraakkýýllmmaallýýddýýrr.. Sayýlan bütün bu konularda yaygýn bireðitimi örgütlemek de devletin görevleriarasýndadýr. KKeennddiissiinnii iillggiilleennddiirreenn ttüümmkkoonnuullaarrddaa bbiirriinnccii yyeettkkiillii aaððýýzz yyiinnee kkaaddýýnnýýnnkkeennddiissii oollmmaallýýddýýrr.. Kadýnlara sýnýrsýzörgütlenme özgürlüðü tanýnmakla kalýna-maz, bu örgütlenmeyi yaratmak ve yay-mak için gereken her türlü maddi ve yasaldestek devlet tarafýndan garanti altýnaalýnmalýdýr. Son olarak, özgürlükler yal-nýzca yasalara yazýlarak saðlanamaz.Devlet bu özgürlüklerin uygulamayageçmesi için gereken tüm önlemleri dealmak zorundadýr.

Hükümet göz boyuyorAnayasada kadýn erkek eþitliði

ve bizimtaleplerimiz . . .

kkaaddýýnnllaarrllaa eerrkkeekklleerree eeþþiittlliikkssaaððllaannmmaassýý ttaarrttýýþþmmaassýýnnddaa

eezziilleenn ttaarraaffttaann,, yyaannii kkaaddýýnnllaarr-ddaann yyaannaa ttuuttuumm aallmmaakk,, hhaakk-

llaarrýýnnýý ggeenniiþþlleettmmeekk iiççiinn hheerraallaannddaa ''oolluummlluu aayyrrýýmmccýýllýýkk''

yyaappmmaakk ggeerreekkiirr ççüünnkküü kkaaððýýttüüzzeerriinnddee ssööyylleenneennlleerr uuyygguullaa-

mmaaddaa yyeerr aallmmýýyyoorr

kkaaddýýnnllaarr iiççiinn eeþþiitt iiþþee eeþþiitt üüccrreettssaaððllaannmmaallýýddýýrr

iiþþyyeerrlleerriinnddee üüccrreettssiizz ççooccuukkkkrreeþþlleerrii aaççýýllmmaallýý,, kkaaddýýnnllaarraa

üüccrreettllii ddooððuumm vvee ddooððuumm ssoonn-rraassýý iizznnii yyaassaall ggüüvveennccee aallttýýnnaa

aallýýnnmmaallýýddýýrr

sseennddiikkaallaarrddaann,, kkiittllee öörrggüüttlleerr-iinnee,, ssiiyyaassii ppaarrttiilleerrddeenn,,

TTBBMMMM''yyee vvee ttüümm kkaarraarrmmeekkaanniizzmmaallaarrýýnnaa kkaaddaarr hheerryyeerrddee,, kkaaddýýnnllaarrýýnn yyöönneettiimmee

ggeellmmee hhaakkkkýý aannaayyaassaall ggüüvveenncceeaallttýýnnaa aallýýnnmmaallýý vvee kkaaddýýnn kkoottaa-llaarrýý ggeenniiþþlleettiilleerreekk yyaassaall zzoorruunn-

lluulluukk hhaalliinnee ggeellmmeelliiddiirr

ddeevvlleett kkaaddýýnnaa yyöönneelliikk þþiiddddeettiieennggeelllleemmeekkllee yyüükküümmllüüddüürr

aaiillee iiççiinnddee yyaa ddaa iiþþyyeerriinnddee,,ssookkaakkttaa yyaa ddaa ttaarrllaaddaa kkaaddýýnnaa

uuyygguullaannaann cciinnsseell ttaacciizziieennggeelllleemmeekk ddeevvlleettiinn ggöörreevviiddiirr

kküürrttaajj vvee ddooððuumm kkoonnttrroollüüüüccrreettssiizz oollmmaallýý vvee ttaammaammeenn

kkaaddýýnnýýnn iinniissiiyyaattiiffiinneebbýýrraakkýýllmmaallýýddýýrr