antikapitalistssoossyyaalliisstt iiþþççii’nin ekidir

ÞÞiirrkkeettlleerree ttrriillyyoonnllaarr,, iiþþççiilleerree iiþþtteenn aattýýllmmaa KKrriizziinn ffaattuurraassýýnnýý ööddeemmeeyyeecceeððiizz

Kapitalizminiflas ettiði yýl

2008

Dünyanýn her yanýnda emekçil-er 2009 yýlýna korku, belirsizlikve öfke ile girecek. 2008 Eylülayýnda bütün dünyayý sarsanmali kriz haberleri þimdi emekçi-leri doðrudan etkileyen birgeliþme haline geldi.

Bütün dünya çapýnda binlercefabrika iþçi çýkarýyor ve her günyeni fabrikalar bu listeye ekleni-yor. ABD’nin ve dünyanýn öndegelen otomobil þirketleri Ford veGeneral Motor iflasýn eþiðinde.

Yüzbinlerce iþçi ücretsiz izneyollanýyor.

Binlerce fabrika ve iþyerikapýlarýný kapatýyor. Üretimidurduruyor.

Ýnsanlar borç bataðýnda çaresiz.Ýþ bulma umudu azalýrken iþtenatýlma tehdidi kapýda dururkenbir yandan da bankalar kredikartý borçlarý için veya evlerininipotek borçlarý için çalýþan insan-larý sýkýþtýrýyorlar.

Mali kriz artýk tam birekonomik durgunluða hattasarsýntýya dönüþmüþ durumda.Üstelik geliþmiþ kapitalist ülkel-erde baþlayan kriz artýk Çin veHindistan gibi “ekonomikmucizeler yaratan” ekonomileri

de içine çekmeye baþladý.Öfkeli emekçiler daha þimdiden

kriz karþýsýnda öfkelerini göster-meye baþladýlar.

Yunanistan’da yaþananlarAvrupa’nýn saygýn gazeteleritarafýndan “halk ayaklanmasý”olarak adlandýrýlýyor. Kimileri iseYunanistan’da yaþananlarý 1968’ebenzetiyor.

Yunanistan’da yaþananlarhenüz 1968 boyutuna ulaþmadý.Sokaklarda gösteriler var. Birgünlük bir genel grev gerçekleþti.Yenileri düþünülüyor. Ancakgeliþlmeler hýzla Yunanistan’ý2008’in Fransa’sý haline sokabilirdevrimi gene güncel bir konuhaline sokabilir.

Kriz karþýsýnda ne yapacaðýnýbilmeyen egemen sýnýf içinYunanistan’da böylesi birgeliþme 1968’in travmasýný halayaþayan egemenler için tamanlamý ile korkunç bir geliþme.

Dünyanýn her yerinde emekçil-er krizin fatýrasýný ödememekiçin ayaða kalkmaya hazýr. Kim-se iflas eden þirketler kurtarýlýr-ken kendilerinin açlýða, yoksul-luða, iþsizliðe mahkum edilme-sine boyun eðmek istemiyor.

Eylül ayýnda baþlayan mali kriz hýzla derinbir ekonomik durgunluða dönüþtü.Sermaye sýnýfý çaresiz. Ne yapacaðýnýbilmiyor. Emekçiler ise öfkeli. Krizinfaturasýný ödemek istemiyorlar.

Teðet geçen krizBaþbakan küresel krizin

Türkiye’yi teðet geçeceðinisöyledi. Baþbakan tabii kibunu uyduruyor. Hemenherkes biliyor ki bu krizdenkaçýþ, kurtuluþ yok. Bütündünya ülkeleri çeþitli derece-lerde krizden etkilenecek.

Türkiye’de mali sektörde birkriz henüz yok. Hükümet,sermaye sýnýfý ve basýn esasolarak bununla ilgileniyorama Türkiye krizi yaþamayabaþladý bile. Kimileri krizingöstergesi olarak “piyasalarýndurgunlunluðunu”, “esnafýnsiftah yapmadan dükkanýkapamasýný” krizingöstergeleri olarak gösterm-eye çalýþýyor. Oysa krizingöstergesi yoðun iþten çýkar-malar. Sayýsýz fabrikada çokmiktarda iþçi iþten atýlýyor.

Bazý fabriklar direniyor.Ýþçiler iþten çýkarmalarý kabul-lenmek istemiyor.

Bursa’da Asil Çelik iþçilerifabrikalarýndan Bursamerkezine kadar yürüdü veþimdi grev kararý aldýlar.

Ýzmit’te Brissa iþçileri fab-rikalarýný iþgal etti. Sendikaiþgali ve iþçileri sattý.

Önümüzdeki dönemde çokdaha fazla sayýda fabrika veiþyerinde direniþler olacaðýkesin.

2 antikapitalist

ÞÞiirrkkeettlleerree ttrriillyyoonnllaarr,, Büyük bir kriz bekleniyordu ve

sonunda geldi. Önce AmerikaBirleþik Devletleri bir dizi finanskurumunu kamulaþtýrmakzorunda kaldý. Ýlk kamulaþtýrýlanþirketler krizi tetikleyen konutkredisi veren Fannie Mae veFreddie Mac oldu ve ABDMaliye Bakanlýðý bu iki þirkete1.8 trilyon dolar yatýrdý.

Ne var ki bu kamulaþtýrmakrizin geliþini durdurmadý, kýsasüre sonra bu kez dünyanýn enbüyük dört yatýrým þirketindenikisi batma sinyalleri verdi. Biriiflas etti, diðeri ABD hükümetitarafýndan kamulaþtýrýldý. Onudünyanýn en büyük sigorta þirke-tinin kamulaþtýrýlmasý izledi.

Ardýndan çorap söküðü gibibütün geliþmiþ ülkelerde benzergeliþmeler yaþandý. Ýngiltere’de,Almanya’da, Hollanda’da,Belçika’da, Ýrlanda’da, Ýzlanda’daülkenin belli baþlý büyükbankalarý mali kuruluþlarý ardarda hükümetler tarafýndankamulaþtýrýldý.

Önce ABD, sonra AvrupaBirliði ve ardýndan bütün büyükkapitalist ülkeler banka kurtarmaoperasyonlarý için devasa büyük-lüklerde kaynaklar ayýrdýlar.

Ne var ki bütün bu önlemlerkrizin derinleþmesini ve sonundareal sektör denen sanayiyi vur-masýný engelleyemedi.

Amerika ve Ýngiltere resesyona,ekonnomik durgunluða girdik-lerini resmen ilan ettiler. Onlarýnardýndan gene hemen hemen

bütün büyük kapitalist ülkelerresesyona girdiklerini resmenkabul ettiler, bu kez ABD veÝngiltere derin bir resesyonagirdiklerini ilan ettiler.

Her iki ülkede de büyük çaplýiþten çýkarmalar baþladý.Ýngiltere’de her gün 1000 kiþiiþsizlik kuyrupuna girdi.Amerika’da 2 milyon insanevlerini kaybetti. GeneÝngiltere’de 85 bin kiþi tatildönüþü biler paralarýný ödemiþolmlarýna raðmen havayolu þir-ketleri battýðý için uçakolmadýðýný gördüler.

Ayný geliþmeler diðer büyükkapitalist ülkelerde de yaþanýyor.

Þimdi derin bir ekonomik dur-gunluk deðil daha büyük birsarsýntý yaþandýðý kabul edil-meye baþlandý. Artýk tartýþmaiçine girilen ekonomik krizin1929 krizi kadar derin ve sarsýcýolup olmayacaðý.

Sanayinin durumunu gösterenen önemli ve belki de sembolikgeliþme ise Amerikan otomobilsanayisinde yaþanýyor.

Yakýn zamana kadar kapital-izmin en parlak iki þirketi vehatta isimleri kapitalizm ileözdeþleþmiþ iki otomobil üreti-cisi, General Motors ve Fordiflasýn eþiðinde.

Bu iki þirketi kurtarmak için odenli büyük hacimlerde paragerekli ki ABD hükümeti budenlibüyükbir parayý bir arayagetiremiyor. Ayrýca GM veFord’un kamulaþtýrýlarak kur-tarýlmasý örnek olacaðý için ard-larýndan yüzlerce ve hatta bin-lerce þirket ayný taleple ortayaçýkacak. Ýþte kapitalizminsýkýþtýðý nokta bu.

KKâârrllaarr ddüüþþüüyyoorrKrizin asýl nedeni sanayide kâr-

larýn 1960’larýn sonundan beri

düþüyor olmasý. Amerikalý mark-sist Robert Brenner’e göreABD’de sanayide kârlar 1969’danbu yana büyük bir düþüþ içinde:11994499-11996699 yyüüzzddee 2244..8811998800-11999900 yyüüzzddee 1133..0011999911-22000000 yyüüzzddee 1177..7722000000-22000055 yyüüzzddee 1144..44Japonya’da da sanayinin kârlarý

1960’lara göre 1990’larda yarý-yarýyadan fazla düþtü,Almanya’da ise yüzde 75 birdüþüþ yaþandý.

Kârlarda düþüþ sabit yatýrýmlar-da da düþüþ yaþanmasýna nedenoldu. ABD’de 19601970’lerdayüzde 4 olan sabit yatýrýmlar1990’larda 3.1 ve 2000-2006’da2.1 oldu. Ayný dönemdeJaponya’da yüzde 10’dan 2.8’e,Almanya’da yüzde 7’den yüzde1.6’ya düþtü.

1970’lerde kârlarýn düþmesiylebirlikte önce Keynesci politikalaruygulanmaya baþlandý ama çok

kýsa zamanda görüldü kiKeynescilik bir iþe yaramýyor vebunun üzerine önce moneterizmdenen sonradan yeni liberalizmadýný alan politikalar uygulan-maya baþlandý.

Kapitalistler 1929 krizinisavaþla atlattý. Filistinli-ÝngilizMarksist Tony Cliff bunu SürekliSilahlanma Ekonomisi olarakanlatýyor. Soðuk Savaþ yýllarýndada önce yoðun silahlanma yarýþýekonomilerin ayakta durmasýnaneden oldu ama sonunda o daiþe yaramaz hale geldi.

YYeennii lliibbeerraalliizzmmYeni liberalizm esas olarak

devletin piyasalardan tamamençekilmesiydi. Bir baþka anlamdaise yoksulu daha yoksul, zenginidaha zengin yapma politikasýydý.

Devletin ekonomiden çekilmesiadýna heryerde özelleþtirme poli-tikalarý uygulandý. Kamunun

ABD ve müttefiði Ýngiltere'ninIrak'ta yenildiði artýk çok açýk.Irak’ta kolay bir zafer bekleyenABD ve Ýngiltere þimdikuyruðu titretmeden bu ülke-den çekilmenin hesaplarýnýyapýyorlar.

Þimdi sorun iþgal güçlerininIrak'ý ne zaman terk edecekleri.Bush ABD ordusunun Irak'tadaha uzun süre kalmasý içinçalýþýyor ve iþbirlikçi Irakhükümeti bunu kabullenmiþdurumda.

Ancak, Irak'a gelen Bush'unkafasýna fýrlatýlan ayakkabýiþgalcilerin bu ülkede isten-mediklerinin en iyi göstergesi.

Afganistan'da ise ABD ve

diðer NATO ülkelerinin askerigüçleri daha da zor bir durum-da. Taliban güçleri baþkentKabul'ü çevirmiþ durumda veistedikleri an kenti düþürebile-cek konumdalar.

ABD ve NATO komutanlýðýAfganistan'a daha fazla askergelmesini istiyor ama hiçbirülke bu çaðrýya olumlu cevapvermiyor. Herkes yenilgininkaçýnýlmaz olduðunu çok açýk-ca görüyor.

Üstelik Afganistan savaþý buarada Pakistan’a da sýçramýþdurumda. Taliban ve El KaideAfganistan Pakistan sýnýrýnýnher iki yakasýnda da çok güçlü.

Bu arada ABD hükümeti

Taliban güçleri ile önce gizligizli, þimdilerde ise oldukçaaçýk bir biçimde görüþüyor.

ABD'nin Irak ve Afganistan'dayenilmesi yeni liberal ekonomikpolitikalarýn çöküþü ile eþzamanlý oldu.

Þimdi dünyanýn heryerindeiþçi ve emekçi yýðýnlar, yoksulhalklar ABD emperyalizmininyenilebilir olduðunu görüyor-lar. Herkes “madem yoksul Irakhalký ve daha da yoksulAfganlar ABD’yi ve NATO’yuyenilgiye uðratabildi nedenbizde ayný þeyi yapmayalým”diyorlar.

Savaþ karþýtý hareket ise enbaþtan beri "biz bu savaþý dur-

durabiliriz" diyordu ve hertürlü reformist akým savaþ kar-þýtlarýnýn bu haykýrýþýný küçüm-süyordu. Mücadele ve direniþherkese gerçeði gösterdi.

Öte yandan Bush Ocak ayýndaBeyaz Sarayý terk ediyor. Petrolþirketleri Beyaz saray üzerinde-ki doðrudan etkinliðini kaybe-diyor.

Savaþ baþladýðýndan bu yanabir dizi ülkenin savaþýdestekleyen liderleri devrildi.Bush’un gidiþi onlar gibi deðilama Bush’da kamuoyundabütün desteðini kaybetmiþ birbaþkan durmunda ve dünyanýnher yerinde gidiþi büyük gös-terilerle kutlanacak.

1.2trilyon dolar

ABD’de mali sektörün geçen

10 yýldaki kârý. Mali sektörünm

kârlarý 1980’lerde %10 iken

2000’lerde % 40 oldu.

62trilyon dolar

Dünya GSMH’sý. Bunun14 trilyonu ABD, 19 trilyonu AB,33 trilyonu G7

54 trilyonu G20

14.5milyon dolar

ABD hükümeti tarafýndan 1.8 mil-

yar dolara kamulaþtýrýlan konut

kredisi kurumlarý Fannie Mae’nin

CEO’sunun yýllýk ücreti.

Irak, Afganistan ve Bush gidiyor

antikapitalist 3

,, iiþþççiilleerree iiþþtteenn aattýýllmmaaelindeki sanayilerden baþlandýardýndan bütün hizmetler birerbirer özel sektöre devredildi.

Böylece kârlarýn düþüþü durdu-rulmaya çalýþýldý.

Zenginlerden ve þirketlerdenalýnan vergiler düþürüldü.Böylelikle vergiler kapitalistlerinkârý haline geldi.

Bu arada zenginlerle yoksullararasýndaki fark tam bir uçurumhaline geldi.

Bunun mümkün olmasý içiniþçilerin örgütlülüðüne saldýrýldý.Heryerde yeni sendika yasalarýçýkarýldý. Sendikal haklar kýsýt-landý.

Birçok yerde iþçi sýnýfý dahaönceden hazýrlanmýþ olangrevlerde yenilgiye uðratýldý.Ayrýca iþçiler birçok küçükmücadelede de yenilgiyeuðrayýnca büyük bir yýlgýnlýkhavasý hakim oldu.

40 yýllýk hakimiyeti ile yeni lib-eralizm bir yandan yoksulluðunve zenginliðin neredeyse genetikolduðu fikrini yayarken diðeryandan da “boþuna direnme”fikrini hakim kýlmaya çalýþtý veepey mesafe kattetti.

Ne var ki 1990’larýn ortasýndanitibaren yeni liberalizme karþý ilkbaþarýlý kafa tutuþlar baþladý ve1999’un son günlerindeAmerika’nýn Seattle kentindeiþçilerin ve çeþitli sosyal hareket-lerin aktivistlerinin DünyaTicaret Örgütü’ne karþý ortakeyleminin baþarýsý yeni liberal-izme karþý büyük bir mücadeledalgasýnýn baþlamasýna yol açtý.

MMaallii sseekkttöörrSanayide kârlarýn düþüþü küre-

sel olarak engellenemezken ser-maye sanayiden finans sektörünekaymaya baþladý. Mali sektöregiden sermaye ABD’de 1970’lerinortasýnda yüzde 12 iken1990’larda bu oran yüzde 25oldu.

Ýngiltere’de mali sermaye1970’lerin ortasýnda GSMH’nýnyüzde 7’si iken 2000’lerde yak-

laþýk dörtte birine ulaþtý. Toplamistihdamýn da yüzde 18’i malisektörde.

Yeni liberalizm ve finans sek-törüne kayýþla birlikte yoðun birborç ekonomisi baþladý.

1980 ile 2000 yýllarý arasýndatoplam borç yaklaþýk olarak ikikatýna çýktý. Bunun bir kýsmýsilahlanma için yapýlan harca-malarýn alýnan borçlardý. Birkýsmý iþ çevrelerinin borçlarýydýama epey önemli bir kýsmý dakiþisel tüketici borçlanmasýydý.Kiþisel borçlanma 1980 ile 2006arasýnda 20 katý arttý.

Borçlanma sayesinde kapital-istler bit yandan tüketimi teþvikediyorlardý, diðer taraftan da alý-nan faizle kârlar artýyordu.

Bütün bunlar önce Eylül2007’de, ardýndan da geçtiðimizEylül ayýnda çökmeye baþladý.

Kârlarýn artmasý için yaratýlanborç ekonomisi krize girdi.Borçlar ödenemez oldu. Finanssektöründe bankalar ve diðerkurumlar batmaya baþladý.Devlet ekonomiden elini çekme-lidir diyen yeni liberalizm çokbüyük paralarla piyasalaramüdahale etmeye baþladý.

Artýk yeni liberalizmin krizi vedolayýsýyla iflasý çok açýk.

Kapitalist sýnýf bu durumda neyapacaðýný bilemiyor. Sayýsýzöneri var þimdilik bunlarýnhiçbiri krize cevap deðil. Önlem-leri yok.

ÞÞiimmddii kkrriizziinn cceevvaabbýý ssoossyyaalliizzmm..MMüüccaaddeellee iillee kkaannýýttllaammaallýýyyýýzz

Barak Obama bir ilki gerçek-leþtirdi. Bir siyah Afrika-Amerikalý ABD Baþkaný oldu.

Obama siyah seçmenlerin yanýsýra Latinolarýn ve beyazemekçilerin de oyunu kazandý.

Oylarýn daðýlýmýonabakýldýðýnda en yoksullararasýnda Obama en güçlü. Gelirdüzeyi yükseldikçe Obama’nýnoylarý azalýyor ver yukarý doðruçýktýkça daha da azalýyor. Amasonra en zenginlerin diliminegelindiðinde Obama’nýn oylarýgene yükseliyor. Yani ABD’ ninyeni baþkaný bir yandan ken-disini deðiþimin umudu olarakgören Amerikalý yoksullarýn,diðer taraftan da en zengin-

lerin, þirket yöneticilerinindesteðini kazanm ýþ.

Önümüzdeki dönemdeObama politikalarýný belirleye-cek olan yoksullarýn aþaðýdangelen deðiþim isteði ve baskýsýve diðer taraftan da yukarýdanzenginlerin, þirket yönetici-lerinin talepleri olacak.

Obama’nýn önünde büyük so-runlar var. Seçimleri kazandýk-tan sonra yaptýðý konuþmadakendisi de bunu belirtti.

Irak ve Afganistan savaþlarý,küresel ýsýnma tehlikesi ile karþýkarþýya olan bir gezegen ve son70 yýlýn en ciddi boyutluekonomik krizi.

Obama savaþa karþý olan

Amerikalýlarýn (yüzde 41’isavaþa çok güçlü bir biçimdekarþý) yüzde 87’sinin oyunualdý. Savaþa karþý olanlarObama’dan savaþý derhalbitirmesini beklerken ObamaOrtadoðu politikasýný “Ýsrail’ingüvenliði herþeyin önündedir”biçiminde belirliyor veAfganistan’da savaþa devametmeye kararlý.

Küresel iklim deðiþimikonusunda Obama 2050 yýlýnakadar ABD’nin karbon dioksitsalýnýmýný yüzde 80 azaltmayýve beþ milyon yeþil yakalý istih-damý vaad ediyor ama aynýzamanda programýnda “temizkömür”, yeni petrol boru hat-

larý inþasý gibi bu vaadleri ileçeliþen maddeler de var.

Ancak Obama’nýn önündekien önemli sorun kriz. ABD’deiþsizlik 1994’den beri en yüksekorana ulaþarak 10 milyonu aþtý.

Konut kredisi balonununarkasýndan kredi kartý balonuvar.

Bütün bunlara ek olarakObama banklarýn ve diðer malikuruluþlarýn kurtarýlmasý içinoluþturulan 700 milyar dolarlýkfonun altýnda imzasý var.

Obama’ya deðiþim talebiyleoy verenler bu 700 milyardolarýn neden bankalara verilipkendilerine verilmediðini haklýolarak sorguluyorlar.

Obama bir deðiþim yapabilir mi?

KKrriizziinniizziinn ffaattuurraassýýnnýý ööddeemmeeyyeecceeððiizz

%2-4daha fazla

1990 ile 2000 yýllarý arasýndaABD’de tüketiciler gelirlerindendaha fazla harcadýklarý miktar.

Aradaki fark kadar her bireyborçlanýyordu.

Krize krþý ilk büyük mücadeleYunanistan’da yaþanýyor.

2001 yýlýndan beri iktidardakiYeni Demokrasi hükümetinekarþý süren mücadele son olarak15 yaþýnda bir gencin polistarafýndan vurulmasýna üzerineyeniden alevlendi.

Binlerce iþçi ve emekçihükümetin krizin faturasýnýemekçilere ödetme planlarýnakarþý harekete geçti.

Þimdiden bir büyük genelgrev yaþandý. Genel grevinardýndan ertesi günü on bin-lerce liseli öðrenci okullarýnagitmediler. Fiili bir yaygýnboykot hareketi gerçekleþti.Birçok bölgede liseli öðrencilerpolis karakollarýna saldýrdýlar.

Deðiþik üniversitelerin temsil-cileri de grevden sonra biraraya gelerek bir toplantý yap-týlar ve mücadele kararý aldýlar.Toplantý üniversitelerin iþgaledilmesi kararýný da aldý.

Bu arada eðitim ve saðlýkemekçileri de kendi sektör-lerindeki özelleþtirme adýmlarý-na karþý mücadele kararlarýaldýlar.

Kýsacasý Yunanistan’daemekçiler krizin fatýrasýný öde-memek için harekete geçtiler.

Fransa ve Ýtalya’da da yoðunbir hareketlilik var.

Fransa’da yüzbinlerce liseöðrencisi sokaklara dökülüpmücadeleyi baþlattýlar.

Ýtalya’da ise sendikalar

önümüzdeki günlerde büyükbir genel greve hazýrlanýyorlar.

Ýþten atýlmalar bütün yoðun-luðu ile Türkiye’de de yaþanýy-or ve bir çok yerde iþçilermücadele ediyorlar. Asil Çelikiþçileri fabrikalarýndan Býrsamerkezine kadar yüyükenÝzmit’te 1100 Brissa iþçisi iþtenatýlan arkadaþlarýný iþe gerialdýrmak için fabrikalarýný iþgaletti ama DÝSK’e baðlý Lastik Ýþyöneticileri iþçilerin direniþibitirmeleri saðladý.

Öte yandan 29 Kasým Ankarayürüyüþü krizin faturasýný öde-meme doðrultusundaki bir ilkadýmdý. Þimdi krize karþýmücadeleyi sýmsýký örmek,direniþi örgütlemek gerekiyor.

antikapitalist, sosyalist iþçi’nin ekidir Z Yayýncýlýk ve tanýtým hizmetleri Ltd. Þti. Sahibi: Arife Köse Sorumlu Yazýiþleri Müdürü: Volkan Tamusta Adres: Caferaða Mahallesi, Nail Bey Sokak,No: 9/15, Kadýköy/Ýstanbul Baský: Yön Matbaasý, Davutpaþa Cad. Güven Sanayi Sitesi, B Blok 360 Topkapý, Ýstanbul wwwwww..ssoossyyaalliissttiissccii..oorrgg

antikapitalistsosyalist iþçi’nin ekidir

DDaarrbbeeyyee kkaarrþþýý sseess ççýýkkaarrGerçekleþmekte olan bir

darbeye karþý ilk kezsokakta direniþin örgüt-lendiði yýl olarak geçti.

Haziran baþýnda AnayasaMahkemesi hükümetinbaþörtüsü yasaðýný hafi-fleten anayasa deðiþikliðiniiptal etti. 11 yargýç böylece16 buçuk milyon insanýnverdiði oyu, seçme veseçilme hakkýný da iptaletti. Seçilmiþ hükümetlerinaslýnda hiçbir yetkisininolmadýðý ortaya çýktý. 2006ortasýndan itibaren hýzkazanmýþ olan aðýr çekimdarbe ve toplumu þekil-lendirme planlarýnýnulaþtýðý nokta zaten düþ-man ilan edilmiþ çoðun-luðu kýzdýrdý.

Bu geliþme karþýsýndadarbeye karþý mücadeleeden örgüt, kampanya vebireyler yan yana geldi.Yýlýn en uzun günü 21Haziran'da tüm darbekarþýtlarýný tek bir pankart-la yürümeye ve darbeyekarþý ses çýkarmaya davetetti. 21 Haziran çaðrýsýnaAmargi, Ayrýmcýlýða KarþýKadýn Haklarý Derneði,Barýþ Meclisi, BirbirimizeSahip Çýkýyoruz Platformu,Helsinki YurttaþlarDerneði, Henüz ÖzgürDeðiliz Platfomu, EmekçiHareket Partisi, DTP, DSÝP,Genç Siviller, Irkçýlýða veMilliyetçiliðe DurDe,Küresel Eylem Grubu,Lambdaistanbul, Mazlum-Der, SDP, Sosyalist PartiGiriþimi, Siyasal UfukDerneði, YüzleþmeDerneði imza attý.

Þaþkýnlýk ve darbe yan-lýlarýnda öfke yaratan çaðrýkarþýlýk buldu. Baþörtülübaþý açýk kadýnlar, gençleryaþlýlar, dindarlar, sosyal-istler Kürtler ve Ermeniler,27 Nisan muhtýrasýnýn düþ-man ilan ettiði ve birbirinedüþman edilmek istenen 10binden fazla darbe karþýtýÝstanbul'da TünelMeydaný'nda toplandý.Buradan Taksim'e doðruyürüyüþe geçen topluluk"öz-öz-özgürlük", "dur dedur de darbelere dur de","darbeye karþý ses çýkar" ve"darbeye karþý omuzomuza" sloganlarýylayürüdü. Ýlk kez gerçek-leþmekte olan bir darbesokakta durdurulmakisteniyordu. Kitlenin önüpolis tarafýndanGalatasaray Meydaný'ndakesildi. Ama yürüyüþündevam edeceði, darbeyekarþý daha çok adýmýn önüaçýldý.

21 Haziran yürüyüþüyýlýn en fazla tartýþýlansokak gösterisi oldu.Toplumda ve solda büyükbir yarýlma yarattý. Darbeve Ergenekon yanlýlarýyürüyüþe katýlanlara karþýbüyük bir iftira ve küfürkampanyasý baþlatýrken,büyük çoðunluk umuduve yeni bir solu oradagördü. Kimin askerivesayet rejiminden yanakimin karþý olduðu ayanbeyan ortaya çýkmýþtý artýk.

21 Haziran gösterisinigerçekleþtiren güçler he-men Darbelere Karþý 70

Milyon Adým Koalisyonukurdu. Favori darbesi ol-mayanlar aðýr çekim dar-beyi durdurmak, tüm dar-beleri ve darbecileri yargý-lamak için birlikte mücade-le etmeye karar verdiler.

70 Milyon AdýmKoalisyonu'nun ikincieylemin adresi darbelerinmerkez üssü Ankara'ydý.Anayasa MahkemesiAKP'yi kapatmayýgörüþüyordu. AnayasaMahkemesi üyesi OsmanPaksüt'le Ergenekon sanýðýTurhan Çömez'in ve þimdi-ki Genelkurmay Baþkaný

Ýlker Baþbuð'un gizligörüþmeleri basýnasýzmýþtý. Ayný günlerdeLambdaistanbul, Emekli-Sen, Genç-Sen ve DTPhakkýndaki kapatmadavalarý da sürüyordu.Darbe karþýtlarý tüm dar-belere ve darbecilere evsahipliði yapmýþAnkara'da yürüdüler. Hergörüþten ve kesimdendarbe karþýtý 70 MilyonAdým'ýn mitingine katýldý.

Darbe karþýtý koalisyondarbelerin en þiddetlisi 12Eylül'de de öne çýktý. 12Eylül Vicdan Mahkemesi

toplandý. 12 Eylül'ün mað-duru Kürtler, devrimciler,insan haklarý savunucularý,Ýslamcýlar darbecileriyargýladýlar ve sonsuz dekitibarsýzlaþtýrma cezasýverdiler. Mahkemeninertesinde yine Tünel'denGalatasaray'a doðruüçüncü darbeye karþý sesçýkar yürüyüþü yapýldý, buyürüyüþe de bin darbekarþýtý katýldý.Sýrada Ergenekon'a karþýyürüyüþ, 28 Þubat ve 12Mart Vicdan Mahkemelerivar. Hrant "su çatlaðýnýbulur" demiþti.

Maraþ katliamýnýn üzeriörtülmüþtü. Uður Mumcucinayetinin ve onlarca suikastingerçek failleri hep gizlenmiþti. Kürtillerindeki 3 bin faili meçhulun veinfazlarýn sorumlularý açýða çýkarýl-mamýþtý. Aslýnda herkes onlarýn kimolduðunu çok iyi biliyordu.

1996’da Susurluk’ta bir kamyonaçarpan otomobilden çýkmýþlardý.2006’da Þemdinli’de UmutKitabevi’ni bombalarken suçüstüyakalanmýþlardý. Türkiye’de kontrg-erilla her iki olayda da görülmüþancak mevcut hükümetler vemahkemeler darbeci odaklar tarafýn-dan esir alýndýðý için hep üzerleriörtülmüþtü.

Ergenekon için de ayný þeylersöylendi baþta. Buzdaðýnýn görülenkýsmý, bir sonuca varmayacak, budevletin kendini aklama operasy-onudur ya da cumhuriyetin

kazanýmlarýna dönük bir saldýrýdýrdediler.

Ancak 2006 yýlýnda DanýþtayBaskýný ve Cumhuriyet gazetesininbombalanmasýnýn faillerindenbaþlayan Ergenekon operasyonuyavaþ ve fakat geniþleyerek yolunadevam etti. 2009’a gelindiðindeErgenekon’un dalgalarýnda“tehlikenin farkýnda mýsýnýz?” darbeyanlýsý kampanyasýný sürdüren ÝlhanSelçuk ve Mustafa Balbay, ÝstanbulÜniversitesi’ne Nazi yöntemlerinigetiren öðretim üyeleri, darbe tellalýTuncay Özkan, Hrant’ýn katilleriKerinçsiz ve arkadaþlarý, 100’e yakýndarbeci yüzüyordu. Ama çok dahaönemlisi bütün pis iþlerin altýndakiisimli emekli general Veli Küçük,eski Genelkurmay üyeleri ÞenerEruygur ve Hurþit Tolon’un tutuk-lanmasýydý. Bu da bir ilkti. Emeklidarbecilerin ardýndan 5 teðmen ve

askeri okul öðrencisinin tutuklan-masý operasyonun aktif görevdekiordu mensuplarý arasýna girdiðini degösteriyordu.

Ergenekon’un operasyonun her dal-gasý ulusalcýlar tarafýndan alayaalýndý. Ýddianame eleþtiri oklarýnatutuldu. Ancak binlerce sayfaTürkiye’de halklara karþý iþlenensuçlarýn büyük bölümünün faillerinive iliþkiler aðýný ortaya koyuyordu.Savcý Zekeriya Öz’e ise ölüm tehdit-leri yaðdýrýldý. Yýlýn son günlerindeVeli Küçük’ü mahkeme önündeyalan söylerken tüm Türkiye izledi.

Ergenekon’un arkasýnda bir siyasiirade yok, ama halkýn büyük çoðun-luðu artýk yeter diyerek davanýnsonuna kadar gitmesinden yana.Ergenekon sonuna kadar gitmeli,bütün darbeciler ve katilleryargýlanýp hak ettikleri cezayý alanakadar.

Darbecilerdarmaduman oldu

2008 darbecilerininisiyatifi kaybettiði biryýldý. 2006'da Danýþtaybaskýnýndan sonra darbeplaný hýz kazanmýþtý.2007'de Ergenekonsanýklarýnýn telefonkayýtlarýnda "darbe ola-cak çok yakýnda" sözlerisýk sýk geçmiþti. 28Nisan e-muhtýrasýnýnardýndan yüz binlerceinsanýn katýldýðýCumhuriyet MitingleriADD, CHP, MHP vediðer ulusalcý örgütlertarafýndan organizeedilmiþti.

Takvimler 2008'i gös-terdiðinde askerlerigöreve çaðýran kala-balýklar çoktan evlerinedönmüþtü. Ergenekondavasý ile darbe planlarýve arkasýnda kimlerindurduðu açýkçagörülmüþtü. Çoðun-luðun darbe karþýtý tutu-mu AKP'nin kapatýl-masýný engelledi. Budarbe planlarýndanvazgeçmeseler de inatlatoplumu þekillendirm-eye devam etseler deaskeri vesayet rejimiyanlýlarýnýn on yýllardýrsüren hegemonyasýnýnartýk bittiðini gösteriyor-du. 2003-2006 yýllarýarasýndaki dört baþarýsýzdarbe giriþimi, darbeyezemin hazýrlamak içinatýlan bombalar vecinayetler, on yýllardýriþlenen darbe suçlarýylabirlikte ortayadökülmüþtü. Ýlk kez dar-beci komutanlar tutuk-lanmýþ ve yargýlanýyor-du.

Bin yýl, hatta sonsuzadek süreceði sahipleritarafýndan ilan edilen 28Þubat darbesi,Dindarlarý, Kürtleri,azýnlýklarý ve sosyalist-leri imha etmeye dönükgenel plan 2008'de ilkkez gerçekten baþarýsý-zlýða uðradý. Çoðun-luðun demokrasiye tarafolmasý ve darbe karþýtýyürüyüþler onlarýn plan-larýný bozdu. Aþaðýdanmücadele çok korkulansahiplerimizi yenebile-ceðimizi bize gösterdi.

EErrggeenneekkoonn ssoonnuunnaa kkaaddaarr