رۆمیۆ هەكاری:لە حەفتاكانەوە داوای ئۆتۆنۆمیمان كردوە و ئێستاش پێداگری لەسەر

دەكەین

157

باڵوکراوه یه کی ئازاده، یه کێتی الوانی دیموکراتی کوردستان مانگی دوو جار ده ری ده کات. سێشه ممه 2012/6/19

عەبدولوەهاب عەلی:بەداخەوە هەتاوەكو ئێستا

مەركەزییەت لەناو پارتیدا ماوە

بەپێی ئامارێكی فەرمی كە وێنەیەكی دەست هەفتەنامەی پرس كەوتووە، 37 كەناڵی

ئاسمانی كوردی هەیە، كە 20 كەناڵ سەر بە حزب و الیەنە

سیاسیەكانن، و 17شیان سەر بە كەرتی تایبەتن، هەروەها لەو 37 كەناڵە 15یان پەخشیان لە دەرەوەی هەرێمی كوردستانە و ئەوانی تر لە ناوەوەی هەرێمن.

لەو ژمارەیەشدا تەنها چوار كەناڵیان تایبەتمەندن، ئەوانی تر رۆشنبیری گشتین. بەرپرسێكی وەزارەتی رۆشنبیریش ئاشكرای

دەكات، كە خەرجی هەر كەناڵێكی ئاسمانی سااڵنە نزیكەی سێ

ملیۆن دۆالرە، لەم بەدواداچونەی هەفتەنامەی »پرس«دا زانیاری

ورد لەسەر كەناڵە ئاسمانیە كوردییەكان بخوێننەوە.

ل3

ل2 ل8

37 كەناڵی كوردیی ئاسمانی، بە ناوەڕۆكی لۆكاڵییەوە

20 ساڵە دیوانی چاودێری دارایی هەرێم، نەیتوانیوە وردبینی لە مینحەی حزب و رێكخراوەكان بكات

عەدنان عوسمان: زۆربەی راپۆرتەكانی چاودێری دارایی لەقاسەی سەرۆكایەتی پەرلەمان شاردراونەتەوە و نادرێنە لێژنەكان

سەنتەر و كۆمەڵە 1000 و حزب 40 لە زیاتر كوردستان لە ئەمساڵیش بودجەی لە هەیە، مەدەنی كۆمەڵی رێكخراوی و وەكو ساڵی پار 115 ملیار دینار، بۆ رێكخراوەكان تەرخانكراوە، بەاڵم تائێستا نازانرێت بە روونی سااڵنە چەند بۆ حزب و الیەنە بۆچی ئایا ئەوەیە پرسیارەكە دەكرێت، تەرخان سیاسیەكان لە وردبینی نەیتوانیوە هەرێم دارایی چاودێری دیوانی تائێستا مینحەی حزب و رێكخراوەكان بكات؟ ئەندامێكی لێژنەی نەزاهەی پەرلەمانی كوردستان بۆ پرس دەڵێت »زۆر قورسە بڵێین چاودێری

داراییمان هەبووە، چونكە تائێستا یەك راپۆرتمان نەبینیوە ئەنجامی قاسەی لە دارایی چاودێری راپۆرتەكانی زۆربەی و هەبووبێت

سەرۆكایەتی پەرلەمان شاردراونەتەوە و نادرێن بە لێژنەكان«.بارەی لە زانیاری هەفتەنامەی »پرس«دا بەدواداچونەی لەو

كارەكانی دیوانی چاودێری دارایی هەرێم بخوێنەوە. پێیانوایە، رۆژنامەنوسان و چاودێران لە بەشێك ئەگەرچی، و حزب منحەی لە وردبینی دارای��ی چاودێری دیوانی تائێستا رێكخراوەكان نەكردووە، بەڵكو ئەو دەزگایە هەر تەنها ناوێك بووە.

پەرلەمان و حكومەتێكی پیرلە كۆمەڵگەیەكی الوانەدا ل10

ل4

www.lawanikurdistan.org ژماره 157 22012/06/19

نەهرێن، بێت دیموكراتی حزبی گشتی سكرتێری هەكاری، رۆمیۆ بۆ چارەیە رێگە باشترین مالیكی لە متمانە سەندنەوەی پێیوایە رزگاركردنی عێراق لەو قەیرانانەی كە تێكەوتووە. ناوبراو لە دیدارێكی تایبەتدا لەگەڵ هەفتەنامەی »پرس« باسی رەوشی مەسیحیەكانی عێراق بەرزدەنرخێنێت هەرێم حكومەتی هەوڵەكانی و دەكات كوردستان و

لەمەڕ خزمەتكردن بە مەسیحیەكانی كوردستان.

الیەنە هەوڵی مالیكی لە متمانە لێسەندنەوەی بۆ پێتوایە، پرس: سیاسیەكان سەركەوتوبێت ؟

شێوازی و دیكتاتۆرە كەسێكی مالیكی بۆچونم، بە رۆمیۆ: عێراق ت��ری سیاسیەكانی الیەنە و هەرێم لەگەڵ هەڵسوكەوتی ناتەندروستە. ئەو كاتەی پەرلەمانتار بووم لەگەڵ وەفدێك سەردانێكی نیشانەی هەڵسوكەوتەكانی لەمەڕ ئەوكات هەر من كرد، مالیكمان

پرسیارم لەسەری داناوە.لە زۆرێك توانیوێتی مالیكی راب��ردوودا رۆژی چەند لە بەداخەوە سەركردەكانی عێراق بە پارە بكڕێت، ئەوەش لەگەڵ ماددە و بڕگەكانی

دەستوری عێراقدا ناگونجێت. پرس: هەڵوێستی سەرۆك بارزانی و تاڵەبانی، چۆن دەبینی؟

پیلی چارەسەركردنی كێشەكان دەچن، بەرەو رۆمیۆ: هەردووكیان هەردووكیان كۆتاییدا لە تەئكیدشم جیاواز، سیاسەتی دوو بە بەاڵم

یەك هەڵوێست دەبن. پرس: وەك سیاسەتی حزبەكەتان، لەگەڵ مانەوەی مالیكین یاخود

الدانی؟ رۆمیۆ: لەگەڵ لێسەندنەوەی متمانەین لە مالیكی.

پرس: پێتوایە وەك هەندێك حزب باسی لێوەدەكەن ئێستا هەرێمی كوردستان لە قەیراندایە؟

رۆمیۆ: بەڵێ، كوردستان و هەموو ناوچەكەش لە قەیراندایە، بەاڵم بەروو روو بۆ ئامادەباشیەوە دەكەونە الیەنەكان سەرجەم كاتێك بونەوەی قەیرانەكان، ئەوا ناتوانین بڵێین خەتەری لەسەرە، ئێستاش سەرجەم الیەنە كوردستانییەكان یەك دەنگ و یەك هەڵوێستن لەسەر

پرسە نیشتیمانیەكان، ئەوەش شتێكی دڵخۆشكەرە. پرس: پەیوەندی نێوان دەسەاڵت و ئۆپۆزیسیۆن چۆن دەبینی؟

دەسەاڵت و ئۆپۆزیسیۆن كاری دەبێت دونیا، هەموو لە رۆمیۆ: دوو جەمسەری جیاوازبێت، هەر الیەكیان ئیش و كاری خۆی دەكات، ناتوانین بڕیار بدەین كە ئایا ئۆپۆزیسیۆنێكی تەندروست هەیە یاخود

نا، چونكە لە سەرەتای دروستبونی ئۆپۆزیسیۆنداین. پرسیارەكەم بەستووە، حزبتان كۆنگرەی ماوەیەكە ئێوە، پرس: ئەوەیە بۆچی كۆنگرە ناتوانێت گۆڕانكاری لە ناو هەیكەلی حزبەكەدا

دروست بكات، و كەسی یەكەمی حزب ناگۆردرێت؟ رۆمیۆ: وانییە، گۆڕانكاری روودەدات، بۆ نمونە ئێمە نیوەی زیاتر لە ئەندامانی سەركردایەتیمان گۆڕانكاری بەسەردا هاتووە، بە جۆرێكیش

بوو ئەوانەی دوو خول لە سەركردایەتی بوون خۆیان هەڵنەبژاردەوە.گۆڕانكاری خودی سكرتێری لە باسمان كە حزبین یەكەمین ئێمە حزب كردووە، بەاڵم نابێت ئەوەش لە یاد بكەین زۆرجار كەسی یەكەم خۆی بۆ مێژوویەك توانیوێتی لێدێت، رەمزێكی وەك حزبەكەی بۆ

تۆمار بكات. پرس: رەوشی مەسیحیەكان لە عێراق، چۆن هەڵدەسەنگێنی؟

رۆمیۆ: لە راستیدا مەسیحیەكانی عێراق لە رەوشێكی زۆر خراپدان، بە تایبەت لە ناوەڕاست و خواروو، بارودۆخیان زۆر نالەبار و ئاڵۆزە بیر تەنها جۆرێكە بە دەكرێت، دروست بۆ گیروگرفتیان زۆرترین و لەوە دەكەنەوە كە چۆن خۆیان لە مردن رزگار بكەن، ئەم حاڵەتەش ئاینەوە پاش رووخانی رژێمی بەعس دروست بووە، زۆرجار بە ناوی هەڕەشەیان لێكراوە و وتراوە ئێوە لەبەر ئەوەی موسڵمان نین مافی ژیانتان نیە. تا ئەم كاتەش خەڵكی ئێمە دەڕفێندرێت بۆ ئەوەی بە بێ ئەوەی لەبەر ئێمە خەڵكی لێوەرگرن، دۆالری��ان هەزار سەدەها

دیفاعە بۆتە نێچێرێكی باش بۆ تیرۆرستان. پرس: مەبەستت لە بێ دیفاعی چیە، پێتوایە حكومەت دیفاعی لە

مافی مەسیحیەكان نەكردووە؟رۆمیۆ: بەداخەوە، حكومەتی عێراقی تائێستا جدی نیە لە پاراستی

بەغداش شاری راب��ردووی ساڵی رووداوەكانی مەسیحیەكان، مافی باشترین نمونەیە لەسەر ئەو پرسیارە، یانی رەوایە حكومەت بەو هەموو

جەیشەوە نەتوانێت گیانی دانیشتوانی بپارێزێت؟. چۆن عێراقی حكومەتی هاوكاری مەسیحیەكان بەرامبەر پرس:

دەبینی؟ پرس: بەراورد بە عێراق، رەوشی مەسیحیەكانی هەرێمی كوردستان

چۆن دەبینی؟ رۆمیۆ: هەمیشە وتوومە گوناهێكی گەورەیە، رەوشی ئێمە بەراورد لەوێ عێراق، باشوری و ناوەڕاست مەسیحیەكانی برا لەگەڵ بكرێت خەڵكی ئێمە دەڕفێندرێت و هەڕەشەی لێدەكرێت و دەچەوسێندرێتەوە و ماڵ و موڵكیان زەوت دەكرێت، بەاڵم لە كوردستان ئاسودەن و ژیانی

رۆژانەیان وەكو دانیشتوانی ترە، و هیچ جیاوازییەكیشی نیە.

ئەوەی حكومەت پێی كراوە و لە توانای ئەودا بووە بۆی كردوین، ژیانی گوزەراندنی باشتر بۆ ئێمەش هەوڵێكی هەموو ه��ەروەه��ا مەسیحیەكانە و ئاسانكاری بۆیان لە رووی دامەزراندن و گواستنەوەیان

بۆ هەرێم. لە لە حكومەت كردووە، هەروەها ئەوەتا بە وەزیرێك بەشداریمان

سەرجەم كابینەكانی رابردووش بەشداریمان لە حكومەت كردووە. پرس: رێژەی خێزانە مەسیحیەكان لە كوردستان چەندە؟

هەموو لە چونكە پێبدەم، رێژەیەكت دەقیقی بە ناتوانم رۆمیۆ: و هەرێم دێتە خەڵك رۆژان��ە ب��ەردەوام بە عێراق تری ناوچەكانی نیشتەجێ دەبێن، كەواتە رێژەكان دەگۆڕێن، بە گشتی لە هەموو عێراق

رێژەكە دەگاتە ملیۆن و نیوێك كەس. پرس: ئێوە، ماوەیەك داوای مافی ئۆتۆنۆمیتان دەكرد، ئەو داوایە

گەیشتە كوێ؟ حەفتاكانەوە لە ئێمە دەكەین، ئۆتۆنۆمی داوای ئێستاش رۆمیۆ: داوامان كردوە و ئێستاش پێداگری لەسەر دەكەین، و بە دیكۆمێنتاری

سەلماندومانە. عەنكاوە، ناحیەی تەنها بۆچی كە دەكرێت، ئەوە گلەیی پرس:

راستەوخۆ سەر بە ئەنجومەنی وەزیرانە، بۆچی؟و وەزی��ران ئەنجومەنی خ��ودی لە پرسیارە ئەو دەك��رێ رۆمیۆ: شارەوانی عەنكاوە بكرێت، چونكە وەاڵمەكە الی ئەوانە. لەگەڵ ئەوەشدا لە لەوانەشە بەهۆیەوە هەندێك كاری باش كرابێت، هاوكات لەوانەیە ژێری سێبەری ئەمەوە كاری زۆر چەوتیش كرابێت لەالیەن شارەوانی عەنكاوەوە، و ئیستتغاللی ئەو مەسەلەیەی كردبێت و ئیشی شەخسی

كرابێت.

دیدار: پرس

مالیكی توانیوێتی زۆرێك لە “سەركردەكانی عێراق بە پارە بكڕێت

مالیكی كەسێكی دیكتاتۆرە “

داوای ئۆتۆنۆمی دەكەین، ئێمە لە حەفتاكانەوە داوامان كردوە و ئێستاش پێداگری لەسەر دەكەین

رۆمیۆ هەكاری، سكرتێری گشتی حزبی دیموكراتی بێت نەهرێن بۆ پرس:

رەوشی مەسیحیەكان لە عێراق زۆر “خراپە، بەاڵم لە كوردستان زۆرباشە

www.lawanikurdistan.org2012/06/19 157 3ژماره

و بە گشتی عێراق رەوشی پارتی، وەكو ئێوە بەرای پ: و دەبینن ئاستێكدا چ لە بەغدا و هەرێم نێوان گرژییەكانی

خوێندنەوەتان چییە؟و: رەوشێكی ناهەموار و مەترسیدارە، ئەم رەوشەی عێراقی پێیدا تێدەپەڕێ وەكو بێ حكومەتی وایە، دام و دەزگاكانی حكومەت لە خوارووی عێراق و بەغدا تووشی شەلەل بووە و ناتوانێ كاروبارەكانی رابپەڕێنێت بەتایبەتی لە بواری ئەمنی و خزمەتگوزاری. هەروەها مەترسی شەڕی تایفەگەری لە ئارادایە

و زۆر جارانیش روودەدەن.دەستێوەردانی بمێنێتەوە خۆی وەك دۆخ��ەش ئەم تا

هەرێمی زۆرتر دەبێت و هەشە.

پ: هەرێمی كوردستان لە كوێی قەیرانەكانی عێراقدایە؟لەبەر هەیە، هەرێمەوە بە پێوەندی زۆری بەشێكی و: بێتە دۆخ��ە ئەم ئ��ەوەی بۆ هۆكار بوونەتە ئ��ەوان ئ��ەوەی ئاراوە. كۆكردنەوەی دەسەاڵتەكان لە ناوەند و كەم كردنەوەی حكومەتێكی دەكات وا پارێزگاكان، و هەرێم دەسەاڵتەكانی ناوەندی بەهێز بێتە ئاراوە. بەرای ئێمەش خودی نوری مالیكی بەرپرسی یەكەمە لە دروستكردنی ئەم سیاسەت و سیستمە لە دەسەاڵتەكانی هەموو چونكە نالەبارە. دۆخە و سەقەتە خۆیدا كۆ كردۆتەوە، وەك بەرپرسی ئەمنی و هێزە چەكدارەكان

و وەزارەتە ئەمنییەكان و دەزگا ئەمنییەكان.

پ: ئەو مەترسییەی كە تۆ باسی لێوە دەكەی، ئایا تەنیا ت��ەواوی یان پێكردووە، هەستیان سەرۆكەكەی و پارتی حزبەكانی كوردستان كۆكن لەسەر هەبوونی ئەو مەترسیانە؟

كە پێگەیەی ئەو بەپێی بارزانی مەسعود س��ەرۆك و: هەیەتی، بەرپرسیاری یەكەمە لە پاراستن و بەرگری كردن لەم هەرێمە و دەسەبەركردنی ماف و داواكانی كورد لە حكومەتی و دام لەگەڵ هەماهەنگی و هاوكاری بە ئەمەش ناوەندی، حكومەت و پەرلەمان وەك كوردستان شەرعییەكانی دەزگا و دەزگای دادوەری و هاوكاری پارتە سیاسییەكانی تر بووە

و دەبێ.هەروەها جەنابی سەرۆك، هاوكات سەرۆكی پارتی دیموكراتی ئەمانە كوردستانە. گەورەی هەرە حزبێكی كە كوردستانە كوردستان، لە هەبێت گەورەی بەرپرسیارێتییەكی وادەكات كە پارتی و جەنابی سەرۆك پشكی شێری بەردەكەوێت لەو لەگەڵ رووبەرووبوونەوەیە و ملمالنێكردن و كردن بەرگری

بەغدا.

پ: دەوترێت ناكۆكی و راجیایی لە نێوان و پارتی و یەكێتی، مالیكی، الدانی مەسەلەی لەسەر هەیە بارزانیدا و تاڵەبانی

وەاڵمی ئێوە چییە بۆ ئەو لێكدانەوانە؟تاڵەبانی یان یەكێتی، پارتی و نێوان لە ناكۆكی و: هیچ وابكات كردنمان كار شێوازی لەوانەیە نییە. بارزانیدا و هەندێكجار لێكترازانێك هەبێت لە هەندێك بڕیاردا. دەنا هەر

دووالمان پابەندین بە رێكەوتننامەی ستراتیژییەوە.تائێستاش هەر دووالمان بە فەرمی نەمانوتووە نوری مالیكی الدەبەین، بەڵكو كۆمەڵێك مەرج و داواكاری خراوەتە بەردەم چارەسەریان و بكە جێبەجێ ئەمانە پێمانوتووە مالیكی، بكە، سوپاسیشت دەكەین و هاوكاریش دەبین. ئەگەر نەیكرد هەڵبژاردن یەكەم، دەیانگرینەبەر: هەیە یاسایی رێگەی سێ بۆ مالیكییە نوری كردنی بانگهێشت دووەم، پێشوەختە،

بكرێت لەگەڵدا لێپرسینەوەی ئەوەی بۆ عێراق پەرلەمانی كە ئەوەیە رێگە سێیەم لێوەگیرێتەوە. متمانەشی تەنانەت پەرلەمانتار واژووی 164 بتوانن سیاسییەكان كوتلە هەموو

كۆبكەنەوە بۆ متمانە سەندنەوە لە مالیكی.

پەرلەمانتار چەند واژووی ئێستا ت��اوەك��و ئایا پ: كۆكراوەتەوە؟

پەرلەمانتار هەندێك ب��ەاڵم كۆكرابۆوە، واژوو 170 و: سەرۆك ج��ەالل مام كە وایكرد ئەمەش پاشگەزبوونەوە، كۆماری عێراق نەتوانێ نامەی سەندنەوەی متمانە لە مالیكی

ئاراستەی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق بكات.

لە سەركردایەتی ئەنجوومەنی بوونی دروس��ت دوای پ: ئەم ئەركەكانی و دەس��ەاڵت هێشتا كەچی پارێزگاكان، لەگەڵ هەیە پێكەڵی و تێكەڵ و نین دی��ار ئەنجوومەنە

دەسەاڵتی لقەكان و مەكتەبی سیاسی. رای تۆ چییە؟و: ئەنجوومەنەكان لەسەر پرەنسپی المەركەزی دامەزراون. پارتی چوو. بەسەر رۆژگارەكەی پارتیدا ناو لە سەنترالیزم دۆخەی ئەم لەگەڵ خۆنوێبوونەوەدابێت لەگەڵ دەی��ەوێ بۆ بگوازێتەوە دەسەاڵتەكان بڕیاریدا بۆیە جیهان. ئەمڕۆی هەستیار و گرنگ مەسەلە لە تەنیا خ��وارەوە. ناوەندەكانی روانگەیەوە لەو ناوەند. بۆ بگەڕێنەوە و چارەنووسسازەكاندا بڕیاردرا لەسەر ئاستی پارێزگاكان ئەنجوومەنی سەركردایەتی

پارتی دروست بكرێن.

لەنێوان هەیە تێكەڵی دەوت��رێ��ت وت��م وەك ب��ەاڵم پ: و لقەكان لەگەڵ سەركردایەتی ئەنجوومەنی دەسەاڵتەكانی

هەروەها لەگەڵ مەكتەبی سیاسی؟ه��ەروەه��ا و دەس��ەاڵت��ەك��ان لەتێكەڵی ه��ەن��دێ��ك و:

هەڵەتێگەیشتێنك هەیە لەمڕووەوە.

سەركردایەتی لەگەڵ وهەوڵیشمانداوە، هەوڵبدرێت دەبێ دەسەاڵتی و فرمان و ئەرك كە ك��ردووە، قسەمان پارتی بەداخەوە چییە؟ پارێزگاكان سەركردایەتی ئەنجوومەنی هەتاوەكو ئێستا لە الیەن ناوەندەوە بە جۆرێك مامەڵە لەگەڵ لەناو مەركەزییەت هێشتا كە دەكرێت ئەنجوومەنانە ئەو دەیانەوێ سەركردایەتی ئەنجوومەنەكانی بۆیە ماوە. پارتیدا بزانن دەسەاڵت و ئەرك چییان تەنانەت لەرووی بودجەشەوە. لەپەیڕەو پرۆگرامی پارتیدا هەندێك دەسەاڵت بەم ئەنجوومەنانە و نەكراونەتەوە ورد دەسەاڵتانە ئەو پێناسەی بەاڵم دراون،

هێشتا كارنامە و پرەنسیپێك نییە بۆ كار كردنیان.

بەرپرسی لە رۆژنامەوانی لێدوانی و دیمانە دەوترێت پ: سلێمانی سەركردایەتی ئەنجوومەنی ئەندامانی و لقەكان پارتییەوە بەناوی دەتوانن بەرێزتان تەنیا و كراوە قەدەغە

قسان بكەن. روونكردنەوەی تۆ لەم بارەوە چییە؟فرە لەبەرئەوەی و هەستیارە دۆخەكە لەبەرئەوەی و: كوێخایی و فرە دەنگی و فرە جیاوازی لە رای ئێمە نەبێت، وتوومانە: و لقەكان گشت بۆ گشتاندووە نووسراوێكمان یەكەم: ئەوەی رای فەرمی پارتییە، لەرێگەی وتەبێژی فەرمی راگەیاندنەكان بە سلێمانییەوە سەركردایەتی ئەنجوومەنی و هەڤاڵ هیچ لە نییە رێگرییەكمان هیچ دووەم: دەدرێ��ت. بەرپرسێكمان بیەوێ لەسنووری چاالكی خۆی، رای بدات یان لێدوانی رۆژنامەوانی بدات، بە مەرجێك تەمسیل لە رای خۆی و سیاسی توێژەری و چاودێر و رۆژنامەنووس وەك بكات،

نووسەر و .. واتە رای فەرمی پارتی نەبێت.

دیمانە: پرس

ئەنجوومەنەكان لەسەر “پرەنسپی المەركەزی دامەزراون.

سەنترالیزم لە ناو پارتیدا رۆژگارەكەی بەسەر چوو

بەداخەوە هەتاوەكو ئێستا لە الیەن ناوەندەوە بە جۆرێك مامەڵە لەگەڵ ئەنجوومەنەکان دەكرێت كە هێشتا مەركەزییەت لەناو پارتیدا ماوە

عەبدولوەهاب عەلی، وتەبێژی ئەنجومەنی سەركردایەتی پارتی لە سلێمانی:

www.lawanikurdistan.org ژماره 157 42012/06/19

توانابوو، دانانەكەشی زۆر نائوسولی بوو، پیاوێكی بێ ئاگا لە كوردستان و زمانی كوردیشی نەدەزانی، بەو شێوەیەش كراوەتە سەرۆكێكی دەزگایەكی گرنگ بێگومان پڕۆژەكانی بەو شێوەیە

شكست دێنێت«. هیوا سابیر بەرپرسی سەنتەری گارە، پێیوایە چاودێری دارایی تەواو بە ئەركی خۆی هەڵساوە، وەك خۆی وتی »وەزارەتی رێكخراوەكان، و سەنتەر بە دەدات بەخشینێك دارای���ی بەخشینە ئەو كردنی سەرف چۆنیەتی داوای لەبەرامبەردا و كار دیكۆمێنتی و حیسابات تەسفیەی ڕێگەی لە دەكات

پڕۆژەكان بە وێنە و گرتەی ڤیدیۆیی و سیدی«.

سەیارەی بە زێرەڤانی شەقامی ل��ەالی *م��رورێ��ك خەڵكەوە بەرچاوی بە شین رەقەمی و فەرمانگەكەی

تێپەری و خۆشی نەبەستبۆە.)گۆزە لە دەست كابانی بشكێ دەنگی لێ نایە(

باخچەیەكی ساوایان شەش حەوت منداڵیان وەكو *لە نموونەی زیرەكی و عاقڵی هەڵبژارد تاكو دیاریان بدەنێ،

دەزانن دیارییەكان چەند بوون؟ )5000( پێنج هەزار)ئێ كاكە واڵتێكی وەك ئێمە فەقیری بێ نەوت و بودجە

و داهات، ئەوەندەش باشە(و دارای��ی وەزارت��ی بردبووە نووسراوێكی *برادەرێك و بێنە پاش وەریبگرێت، دەیویست هەبوو منحەیەكی بەردەیەكی زۆر پێیان گوتبوو نوسراوەكەت بووە قوربانی

حازریان.پەرلەمان لە داوا گەندەڵیە، و ناشەفافیەت )ئ��ەوە

دەكەین لیژنەی بۆ دابنێ(ت��ازە، مودێل س��ەی��ارەی فرۆشتنی *كۆمپانیایەكی »بەرەوە نووسیویەتی سەریارەكەی بۆ رێكالمێكیدا لە یەعنی، پەتییەكەی، كوردییە بەمانا ئەوەش پێشتر«،

گەڕانەوە بۆ سەردەمی سرێشن و جێب و پۆڵۆنی.)سەد خۆزگەمان بە پەستەكانی هەولێرێ(

لە شوێن ف��ان هاتوچۆی پۆلیسی *ب��ەڕێ��وەب��ەری كۆنگرەیەكی رۆژنامەنووسیدا گوتبووی بەپێی ئەو ئامارەی ئێستا تا راب��ردوودا مانگی لە شەش لەبەر دەستمانە كە

ساڵی 2010؟)شێستی مانگە(

خۆشە، زۆر كوردستان هەرێمی كەشناسی *دەزگ��ای پێشوختە زانیاری باوكردنەوەی بارەی لە جارێ هەموو

یەكسەر كۆپی دەزگاكانی واڵتانی دەوروبەر دەكات.)ئەویش هەر باشە دوو سێ كوڕە فەقیر نانی لێ دەخۆن(

بێ رووتووش

لە كوردستان زیاتر لە 40 حزب و 1000 كۆمەڵە و سەنتەر و رێكخراوی كۆمەڵی مەدەنی هەیە، لە بودجەی ئەمساڵیش وەكو تەرخانكراوە، رێكخراوەكان بۆ دینار، ملیار 115 پار ساڵی بەاڵم تائێستا نازانرێت بە روونی سااڵنە چەند بۆ حزب و الیەنە بۆچی ئایا ئەوەیە پرسیارەكە دەكرێت، تەرخان سیاسیەكان تائێستا دیوانی چاودێری دارایی هەرێم نەیتوانیوە وردبینی لە مینحەی حزب و رێكخراوەكان بكات؟ ئەندامێكی لێژنەی نەزاهەی بڵێین قورسە »زۆر دەڵێت پرس بۆ كوردستان پەرلەمانی راپۆرتمان یەك تائێستا چونكە هەبووە، داراییمان چاودێری نەبینیوە ئەنجامی هەبووبێت و زۆربەی راپۆرتەكانی چاودێری و شاردراونەتەوە پەرلەمان سەرۆكایەتی قاسەی لە دارایی

نادرێن بە لێژنەكان«.لەو بەدواداچونەی هەفتەنامەی »پرس«دا زانیاری لە بارەی

كارەكانی دیوانی چاودێری دارایی هەرێم بخوێنەوە. ئەگەرچی، بەشێك لە چاودێران و رۆژنامەنوسان پێیانوایە، و منحەی حزب لە وردبینی دارایی دیوانی چاودێری تائێستا رێكخراوەكان نەكردووە، بەڵكو ئەو دەزگایە هەر تەنها ناوێك

بووە. ئابووری ژووری ئەندامی ساڵح، حەمە عەلی بارەوە، لەم دارای��ی، چاودێری كە ك��ردەوە جەختی گ��ۆڕان بزوتنەوەی وردبینی لە منحەی حزب و رێكخراوەكان نەكردووە، ئەوەشی بۆ تەرخانكراوە، دینار ملیار 115 ئەمساڵ نموونە »بۆ وت كە هەبێت، رێكخراومان 1000 ئەگەر رێكخراوەكان، هاوكاری نیشمانە، سااڵنە هەر یەكەیان 115 ملیۆن دیناری بەردەكەوێت، بەبێ ئەوەی بزانرێت لەسەر چ پێوەر و ئەساسێك ئەو پارەیە و پەرلەمان و هەرێم سەرۆكایەتی نمونە بۆ دابەشدەكرێت. رێكخراوەكان بۆ بودجەیان یەكەیان هەر دارای��ی، وەزارەت��ی پارەیەیان ئەو بنەمایەك چ لەسەر نازانرێت تەرخانكردووە،

پێدەدرێت«. سیروان گەردی، وتەبێژی فیدراسۆمی رێكخراوە ناحكومییەكان لەم بارەیەوە دەڵێت »تائێستا خەڵك بە هەڵە لە بەخشینی مانگانەی رێكخراوەكان گەیشتووە، لە كوێی دونیا هەیە بەخشین لێپێچینەوەی لەگەڵ بكرێت. بەاڵم ئەوەش مانای ئەوە نییە كە چاودێری دارایی وردبینی كردووە و رێكخراوەكان بەشێوەیەكی هەڕەمەكی پارەی كوردستانیان تەخشان و پەخشان كردووە«. ئەو بەهۆی رێكخراوەكان، و حزبەكان دەوترێت زۆرج��ار، پارەیەی كە لە حكومەت وەریدەگرن بونەتە شوێنێكی بازرگانی گارە سەنتەری بەرپرسی بەاڵم ئەندامانیان، و بەرپرس بۆ رەتی دەكاتەوە وەها بێت، هیوا سابیر ئەو دەڵێت »تائیستا ئەو چونكە هەبێت، ناكەم باوەڕیش نەبینیوە دیاردەیەم ئەو بەخشینەی كە دەدرێت بە سەنتەر و ڕێكخراوەكان ئەوەندە نییە

تاوەكو بازرگانی پێوە بكرێت«.پەرلەمانی لە نەزاهە لێژنەی ئەندامی عوسمان، عەدنان چاودێری بڵێین قورسە »زۆر دەڵێت راشكاوانە كوردستان، داراییمان هەبووە، ئەگەرچی دەزگایەكی زۆر گرنگ و هەستیارە، پەكیان ئیدارەییەوە دوو بەهۆی هەشبووبێت ئەگەر بەاڵم خستووە، بۆیە پێموانییە كە ئەو دەزگایە كارێكی كردبێت«.

تائێستا دیوانی چاودێری دارایی، وردبینی لە منحەی حزبەكان نەكردووە، تائێستا نازانرێت مانگانە و سااڵنە حزبەكان چەند وەردەگرن و چۆن چۆنی و لەسەر چ بنەمایەك وەریدەگرن و چۆن خەرجی دەكەن، و هیچ بەرپرسێكی حزبیش ئامادە نییە

لەوبارەیەوە زانیاری بدات.لە كوردستاندا 40 حزب بوونی هەیە، ئەگەرچی بەشێك لە پەرلەمانتاران نایشارنەوە كە دیوانی چاودێری دارایی مانگانە و سااڵنە هەندێك راپۆرتی خۆیان ناردووە بۆ پەرلەمان، بەاڵم

ناگاتە دەست پەرلەمانتاران. پەرلەمانی نەزاهەی لێژنەی ئەندامی عوسمان، عەدنان كوردستان لە فراكسیۆنی گۆڕان، ئاشكرای دەكات كە تائێستا دەڵێت ئەو پێنگەیشتووە، دارایی چاودێری دیوانی راپۆرتی قاسەی لە دارای��ی��ە، چاودێری دیوانی راپۆرتی »هەرچی نادرێت لێژنەكان بە شاردراوەتەوە، پەرلەمان سەرۆكایەتی بۆ ئەوەی كاری لەسەر بكەن، ئەگەر لە پەرلەمان راپۆرتێكی قبوڵی یەكێتی پەرلەمانتارانی هەبێت یەكێتی وەزارەتێكی وەزارەتێكی راپۆرتێكی ئەگەر پێچەوانەشەوە بە و ناكەن پارتی هەبێت پارتیەكان قبوڵ ناكەن ئاشكرابكرێت، بۆیە لەو

نێوەندەدا راپۆرتەكان دەمردرێن«. بەاڵم محەمەد عەلی ئەندامی دەست لە كاركێشاوەی لێژنەی نەزاهە لە پەرلەمانی كوردستان، دەڵێت »لەو ماوەیەی كە من ئەندام بووم لەو لێژنەیە، دیوانی چاودێری دارایی نزیكەی 5 هەزار لێكۆڵینەوەی بۆچی پەرلەمان، بۆ ناردووە راپۆرتیان و 527 لەبارەوە نەكراوە، بۆچی بەرپرسێك یاخود دەزگایەك نەدراوە

بە دادگا و بەپێی یاسا سزابدرێت«. یەكگرتووی سەركردایەتی ئەندامی میرزا، هیوا هاوكات ئیسالمی، بە پێویستی دەزانێت منحەی حزب و رێكخراوەكان لە گەندەڵی و بگیرێت رێگە ئەوەی بۆ بێت یاسایەك بەپێی بەفیڕۆدانی سامانی گشتی، بە روون و ئاشكرا دیاربێت كە حزب و رێكخراوەكان بڕی چەند وەردەگرن و چۆن خەرجی دەكەن«.دەزگایەوە، عەلی حەمە ساڵح ئەو نەبوونی بەهۆی چاالك چاودێری دیوانی ناوی بە نیە شتێكمان »تائێستا دەڵێت دارایی، بگرە ئەو پارەیەی كە لە دیوانی چاودێری دارایی سەرف دەكرێت، بە فیڕۆدانێكی ترە، بۆ نمونە ساڵی پار نزیكەی دە دەزگایە ئەو بەكاربردنی خەرجیەكانی بۆ تەنها دینار ملیار پارەی دارایی، چاودێری دیوانی خودی كەواتە تەرخانكراوە،

گشتی بەفیڕۆ دەدات«. دكتۆر مەحەمەد سەلمان، شارەزا لە بواری ئابوری، پێچەوانەی بۆچونەكانی تر، پێیوایە ئەو دەزگایە كاری زۆرباشیان كردووە، ئەو دەڵێت »دیفاعیان لێناكەم، بەاڵم نوێنەرییان لە سەرجەم دامودەزگاكانی حكومەت هەیە، مانگانە راپۆڕتی خۆیان دەكەن دەزگایە ئەو ئێستاشدا لە نیشاندەدەن، كەموكورتیەكان و فشارێكی رب��رادوودا لە چونكە دەروات، رێكسختەوە بەرەو

زۆریان لەسەر بووە«.دیوانی بڵێن گوناحە كە دووپاتكردەوە ئەوەشی ناوبراو خۆی ئەركی بە بەڵكو ن��ەك��ردووە، ك��اری دارای��ی چاودێری

هەڵساوە.ماوەیەكە دیوانی چاودێری دارایی بێ سەرۆكە، زیاتر لە چەند زانیار بۆ ئەوەی لە كاركێشاوەتەوە، ناوبراو دەستی مانگێكە و ورد و پوختمان دەست بكەوێت، سەردانی چاودێری دارایی بۆ لێدوان ئامادەنەبوو سەرۆك وەكیل بەاڵم كرد، هەرێممان راگەیاندنەكان بدات، بەپێی ئەو زانیارییانەی كە دەست پرس بۆ لێدوان نیە بۆی كەسێك هیچ بڕیارێك بەپێی كەوتوون، رۆژنامەنوسان بدات، ئەوەش خۆی لە خۆیدا سەدەها پرسیار

بۆ ئێمەی رۆژنامەنوس دروستدەكات. دەست س��ەرۆك��ی لەسەر زان��ی��اری كە عوسمان ع��ەدن��ان بێ »كەسێكی دەڵێت هەیە، دەزگایە ئەو كاركێشاوە لە

عەدنان عوسمان: زۆربەی راپۆرتەكانی چاودێری دارایی لە قاسەی سەرۆكایەتی پەرلەماندان و نادرێنە لێژنەكان

دیمانە: پرس

رۆژنامەنوسێك: شتێكمان نیە بە ناوی دیوانی چاودێری دارایی

عەدنان عوسمان: »سەرۆکی دیوانی چاودێری كەسێكی بێ توانا بوو، دانانەكەشی زۆر نائوسولی بوو، پیاوێكی بێ ئاگا لە كوردستان و

زمانی كوردیشی نەدەزانی«

20 ساڵە دیوانی چاودێری دارایی هەرێم، نەیتوانیوە وردبینی لە مینحەی حزب و رێكخراوەكان بكات

www.lawanikurdistan.org2012/06/19 157 5ژماره

لە دیموكراتی كوردستان، پارتی ئەوەی مەكتەبی سیاسی دوای چواچێوەی بەیاننامەیەكی فەرمیدا خۆی بێبەریكرد لە سەرجەم ئەو پەیج و پێگانەی كە لە تۆڕی كۆمەاڵیەتی فەیسبوك بە ناوی پارتیەوە كراوە، پاشانیش یەكێتی بە هەمان شێوەی پارتی لە بەیاننامەیەكدا، روونیان كردەوە كە خاوەنی هیچ پەیجێك نین جگە لە چەند پەیجێكی ئاماژە پێكراو، هەروەها مەكتەبی راگەیاندنی یەكگرتووی ئیسالمیش راگەیاندن، مەكتەبی پەیجی لە جگە رایانگەیاند شێوە، هەمان بە كۆمەاڵیەتی تۆڕی سەر لە بەاڵم ترنین، پەیجێكی هیچ خاوەنی سیاسیەكانەوە الیەنە و حزب ناوی بە پەیج زۆرترین فەیسبوك، كراوە، گەیشتۆتەوە ئەو رادەیەی الیەنگر و پشتیوانانی فان و فیسار كەس...، پەیجی بۆ دروستكراوە. ئەم پەیجانەش بەشداری ملمالنێ بارەیەوە هەفتانەی پرس ئەم و رووداوە سیاسییەكان دەكەن. لەم

بەدواداچونەی كردووە.

پەیجە سیاسیەكان، لەالیەن كەسانی سیاسیەوە هاوكاری دەكرێن سەرجەم كۆیكردونەتەوە، »پرس« كە زانیارییانەی ئەو بەپێی ئەو پەیجانەی كە الیەنە سیاسیەكان خۆیان لێ بێبەری كردووە، لە و ماددی هاوكاری و دەكرێن بەرپرسانی حزبی سەرپەرشتی الیەن مەعنەوی ئەو كەسانە دەكەن كە رۆژانە پێوەی خەریك دەبن. بەشێك لە سەرپەرشتیارانی ئەو پەیجانەش نایشارنەوە كە الیەنگر و ئەندامانی

حزبەكانن.پەیجی الیەنگرانی پارتی و بارزانی لە فەیسبوك، كە پێگەیەكی بەهێزی الیەنگر و ئەندامانی پارتیە لە تۆڕی كۆمەاڵیەتی فەیسبوك، ئەو پەیجە ژمارەی ئەندامانی گەیشتۆتە نزیكەی بیست و حەوت هەزار ئەندام، هەروەها كوڕێكی گەنج بە ناوی«پیران ئەمیر« سەرپەرشتی دەكات، چەند كەسێكی هاوڕێشی هاوكاری دەكات لە دانانی بابەتەكان، پیران دەربارەی مەبەست لە دروستكردنی ئەو پەیجە روونی كردەوە »ئامانج خزمەتكردنە لەسەر رێبازی كوردایەتی و بارزانی، هەروەها كاری ئەتەكێتی رەچاوی باوكراوەكانیدا و نوسین لە پەیجەكەمان سوكایەتی و تەشهیر لە دوور و دەك��ات ئەخالقی و رۆژنامەوانی

بابەتەكانی باودەكاتەوە«. تازەیە پەیجێكی ئایندە، كوردستان نیشتیمانی یەكێتی پەیجی ئەگەرچی كەسە، پەنجا و سەد دوو نزیكەی ئەندامانی ژمارەی و خاوەنەكەی ئامادە نەبوو خۆی بە پرس بناسێنێت، بەاڵم لە وەاڵمی ئەو نامەیەی كە پرس بۆی ناردووە، دەڵێت »ئێمە الیەنگری یەكێتین و لە رێگەی ئەو پەیجەوە دەمانەوێت خزمەت بە حزبەكەمان بكەین«. نزیكەی ئەندامانی ژمارەی پارتی، كە پەیجی هەڵۆكانی هاوكات »شوشە ناوی بە دەب��ات بەڕێوەی كچێك ئەندامە، سەد هەشت ئەحمەد« ناوبراو بۆ پرس دووپاتی دەكردەوە كە سەر بە هیچ حزبێك نین، بەاڵم خۆشەویستیان بۆ پارتی وایكردەوە ئەو پەیجە دروست

بكەن«. پەیجی كوڕانی یەكگرتوو لە كوردستان، ئەگەرچی ژمارەی ئەندامانی لەسەر الپەرەكەی دیارنییە، كوڕێكی گەنج بە ناوی كامەران بەڕێوەی دەبات، ئەو كوڕە دوای دەرچوونی بەیاننامەكەی یەكگرتوو سەبارەت پەیجەكەی ئامادەیە ك��راوە، یەكگرتووە ناو بە كە پەیجانەی بەو دابخات، ئەو دەڵێ »لەبەر خۆشەویستم بۆ ئەو حزبە ئەو پەیجەم

كردۆتەوە و ئامادەشم پەیجەكەم دابخەم«. جەوهەر سرێشمەیی، چاودێری سیاسی لە وەاڵمی ئەواندا دەڵێت راگەیاندنەكانیانەوە لە رێگەی »زۆرجار حزب و الیەنە سیاسیەكان بێبەری بونی خۆیان لەو پەیجانە رادەگەیەنن، كەواتە دەگەینە ئەو

ئەنجامەی ئەگەر كەسانی سیاسی لە پاڵەوەبێت ئەوا بەشێوەیەكی ناڕاستەوخۆیە«.

پێیان الیەنەكان پێیوایە رۆژنامەنوس، هەردیی ئاسۆس هاوكات ناخۆش نیە، كە ئەو پەیجانەیان بە ناوكراوە و بە ئارەزوی خۆیان قسە بە الیەنی بەرامبەریان بڵێن كە بە دڵیان نین، دواتریش بڵێن پەیوەندی بە ئێمەوە نیە، ئەو بۆ پرس وتی »بەڕاستی نازانم، كە ئایا لە ژێرەوە

لەالیەن حزبەكانەوە هاوكاری دەكرێن یاخود سەر بە ئەوان«.

وەاڵم نەدانەوەی بەشێك لە پەیجەكانئەلجەزیرە سەوزە، خوێنم و یەكێتیم )من پەیجەكانی هەرچی ئەنجومەنی و گۆڕان بزوتنەوەی ئەنجومەنی پەیجەكانی كوردش، ئیسالمی، كۆمەڵی الیەنگرانی و لیدز، شاری لە گۆڕان بزوتنەوەی و الیەنگرانی كۆمەڵ، الیەنگرانی بزوتنەوە(، ئامادەنین وەاڵمی یەك

پرسیاری پرس بدەنەوە.

كارابونی پەیجەكان لەكاتی رووداوە سیاسیەكان لە كاتی هاتنە پێشەوەی هەر رووداوێكی سیاسی، راستەوخۆ ئەو پەیجانە كارادەبن، بە جۆرێك ئەمال، الیەنەكەی تر تۆمەتباردەكات حزبەكانیان سەركردەی و یەكتر بە ناشیرن قسەی و جێنو و روانگەیەوە لەو پەیجەكان لە زۆر بەشێكی ئەگەرچی دەدەن، خۆیان نەپاراستووە لە دەربڕینی قسەی ناشیرین بەرامبەر یەكتری، ئایندەیە، كوردستان نیشتیمانی یەكێتی پەیجی سەرپەرشتیاری

نایشارێتەوە لە كاتی ملمالنێیە حزبیەكاندا ناچارن بەشداری بكەن و لە ئەنجامدا شەڕی راگەیاندنی الیەنە سیاسیەكانی لێدەكەوێتەوە. بارزانی دووپاتی و پارتی بەاڵم سەرپەرشتیاری پەیجی الیەنگرانی و نەشیاو قسەی دەربڕینی لە پاراستووە خۆیان كە دەكاتەوە، ناشیرین، ئەو دەڵێ »تائێستا شتێكمان باونەكردۆتەوە كە دووربێت

لە ئەتەكێتی كاری رۆژنامەنوسی«.

زانیاری ورد و نهێنی، جێگای پرسارە زۆرجار ئەو پەیجانە بابەتی سیاسی گرنگ و زانیاری زۆر ورد و ئەو بتوانێت زەحمەتە ئاسایی خەڵكێكی كە باودەكەنەوە نهێنی، و وەربگرێت وردان��ەش زانیارییە ئەو و بنوسێت سیاسیانە بابەتە باوی بكاتەوە، هاوكات شتی زۆر نهێنی لەو پەیجانە لەسەر یەكتر باودەكرێتەوە كە كەم خەڵك دەیزانێت، ئەوەش ئەو پرسیارە دروست دەكات، ئەگەر كەسانی بەرپرس لە پاڵ ئەو پەیجانەوە نەبن دەبێت كێ بێت، یاخود بۆچی سەرپەرشتیارانی پەیجەكان ئامادەنین خۆیان و بۆچونە ئەو لەگەڵ هاوڕاییە بكەن؟ جەوهەر سرێشمەیی ئاشكرا پێیوایە كەسانی بەرپرس لە پاڵ ئەو پەیجانەن، ئەو دەڵێت »ئەو نوسینە دژانەی كە بەرامبەر یەكتری دەیكەن قسەی سیاسی و الیەنە سیاسیەكانە، نەوەك قسەی هاواڵتیەكی سادەبێت، كە بە ناوی ئەوانەوە قسە بكات، چونكە زۆرجار زانیاری ورد و نهێنی باودەكەنەوە، بۆیە گومانی ئەوە دەكرێت كە الیەنی سیاسی یاخود كەسانی سیاسی لە

پاڵ ئەمەوەبن«. لە بەرامبەر قسەكانی جەوهەر سرێشمەیی، ئاسۆس هەردی دەڵێت قسەی دەنوسرێت، پەیجانە لەو كە نوسینانەی ئەو نیە »مەرج خوێندەوار گەنجێكی كە تێدایە چی بێت، سیاسیەكان كەسایەتیە بۆچونی بەو شێوەیە بێت، بە پێچەوانەوە ئەوەی لەو پەیجانە دەیبینم

هێرشكردنە سەر یەكتری و ناشیرینكردنی الیەنەكەی ترە«. بەاڵم، پیران ئەمیر، تەئكیدیشی كردەوە، كە ئەوان سەربەخۆیانە كاردەكەن و ناچنە ژێر باڵی هیچ بەرپرسێكەوە، هەر بەو شێوەیەش پەیجەكەیان لە كە بابەتانەی ئەو سەرجەم و دەب��ن ب���ەردەوام تەنانەت و دەكرێت نوسەرەكانەوە خودی ناوی بە باودەكرێتەوە،

ئامادەشن بچنە بەردەم دادگا.

گرنگیدان بە بابەتی سیاسی زۆربەی ئەو پەیجانە گرنگی بە بابەتی سیاسی دەدەن، بەجۆرێك بۆخۆیان، دابنێن سنورێك ئەوەی بێ دەكەن باس شت هەندێك سوودیشیان حزبەكان نێوەندەدا لەو هەردی، ئاسۆس بۆچونی بە لێیوەرگرتووە، چونكە ئەوەی ناتوانن بە رەسمی بیڵێن لە رێگەی ئەو

پەیجانەوە بە ناڕاستەوخۆ دەیڵێن«. یەكگرتوو دەڵێ »زیاتر هەروەها سەرپەرشتیاری پەیجی كوڕانی گرنگی بە بابەتی سیاسی دەدەم و زۆرجاریش لەرێگەی پەیجەكەمەوە یەكگرتوو بۆ بوختان و درۆ كە دەدەم��ەوە پەیجانە ئەو وەاڵم��ی

هەڵدەبەستن«.

بەدواداچون: پرس

سەرپەرشتیاری پەیجی یەكێتی نیشتیمانی كوردستان ئایندەیە: لە كاتی ملمالنێیە حزبیەكاندا ناچارین

بەشداری بكەین

سەرپەرشتیاری پەیجی كوڕانی یەكگرتوو لە كوردستان: پەیجەكەم دادەخەم، نامەوێت چیتر وەاڵمی

جنێوی خەڵك بدەمەوە

چاودێرێكی سیاسی: ئەو نوسینە دژانەی كە بەرامبەر یەكتری

دەیكەن قسەی سیاسی و الیەنە سیاسیەكانە، نەوەك قسەی

هاواڵتیەكی سادە

فەیسبووك شەری حزبەكانی لە چەكداریەوە گواستەوە بۆ

ئینتەرنێت

www.lawanikurdistan.org ژماره 157 62012/06/19

لەم خولەی پەرلەمانی كوردستاندا، زۆرترین دەمەقاڵە وقسەی توند لە نێوان پەرلەمانتارانی سەربەحزبەكانی ئۆپۆزسیۆن و موناقەشە بەتایبەتی،زۆرترین روویداوە، دەسەاڵت حزبەكانی زانیارییەكان بەپێی پەرلەمانتارانداهەیە. نێوان لە توندی و بودجە، بە تایبەت پەرلەمان دانیشتنەكانی لە یەكێك لە پەرلەمانتارێكی ئۆپۆزسیۆن و لیستی كوردستانی دەمەقاڵەیان بووە و جوێنو و قسەی ناشرینیان بەیەكتری وتووە، هەندێكجار

ئەوموناقەشەیە دەچێتە خانەی یەكتری شكاندنەوە.سەبارەت بەمبابەتە، ساالر بابە شێخ، بەرێوەبەری نووسینی پەرلەمان شوێنێكی كە دەكاتەوە روونی میدیا، هەفتەنامەی هەستیارە و پەرلەمانتارانیش لە هەمووچین و توێژو ئایدیایەكی جیاواز پێكدێن ومافی خۆشیانە لەڕوانگەی تایبەتی خۆیانەوە داكۆكی لەخواستەكانی دەنگپێدەرانیان بكەن، هەر ئەوفرەڕایی وئایینییانەشە كە وادەكەن، و فرەحزبی و رەهەندە عەلمانی پڕۆژە و پڕۆژە یاساكانش كاروگفتۆگۆی زیاتری لەسەربكرێ. ناو براو ئەوەشی وت »مخابن لەهەندێك پەرلەماندا )نموونەی پەرلەمانی ئۆكڕاین( لەمدواییانەدا شاهیدی بەرخوردی فیزیكی )شەڕەشەق( بووین، لەپەرلەمانی كوردستانیش لەگەڵ رێزم بۆ پەرلەمانتاران، ئەگەرگشتاندن نەكەین، دەكرێ بگوترێ نەبوونی پەرلەمانتاران زۆربەی لەخۆتێگەیاندنی و تێگەیشتن هێزی وایكردووە، هۆڵی پەرلەمان ببێتە گۆڕەپانی رمبازی ونەفیكردن هزرخەسێندراوی خەتپێدراوەكانی �ی عەزەاڵت( )عەرزی و حزبەكەیان و بزووتنەوە بەرژەوەندی كە حزبی، پاشكۆی بۆشكاندنی بۆیە دەبینن، بەرژەوەندی گشتی لەپێش گەلێك قورسایی پەرلەمانی كوردستان، جیا لەقبووڵ نەكردنی یەكتر،

تەنانەت پەنا بۆسووكایەتی بەیەكدیدەبەن«.بەمجۆرە پەرلەمانتاران فتاروقسانەی ئەوجۆرەرە بابەشێخ

شرۆڤەدەكات »هۆكاری سەرەكیی ئەوتوندوتیژییانە و ئاكارە ناڕەوا و نەشیاوە شیان تەنیا بۆ مزایدەی سیاسی و وەرگرتنی ژیر كەسی دەگەڕێتەوە. دەس��ەاڵت وهێشتنەوەی دەس��ەاڵت لەگەڵ پەرلەمانێكی كارتۆنی نییە، بەاڵم هەمانە ژیری فەرزی دەكات، النی كەم ئەو دیالۆگە نەرمەی كە لەگەڵ نەیارانی گەل وبرا وئەوخوشك پەرلەمان بۆنێوهۆڵی بیگوازینەوە هەمانە، نەتەوەییانەی كەوەك پەرلەمانتار هەڵبژاردەی گەلن، بەچاوی دوژمن سەیری یەكترنەكەن«. داواش دەكات دۆخی كوردستان زۆرهەستیارە وكاتی ئەوە هاتووە بیرۆكەی خۆخۆری وپاشماوە

وئاسەوارەكانی شەڕی خۆكوژی بۆهەتایی لەگۆڕبنرێن.كوردستان پەرلەمانی ئەندامی ع��ی��زەدەی��ن، پەیمان لەفراكسیۆنی گۆڕان، ئەو جۆرە رەفتاروقسانەی پەرلەمانتاران

بەسوكایەت یوتەشهیرلێك ناداتەو ەو بەئاسایی دەبینێت.پەیمان عیزەدین وتی »حاڵەتێكی تەندروستە كەئەندامانی یەكتردەرببڕن، لەبەرامبەر بیروراجیاوزەكانیان پەرلەمان دووئاراستەی كە وئۆپۆزسیۆندا دەسەاڵت لەنێوان بەتایبەتی هەبێت. دژبەیەكیان قسەی ئاساییە بۆیە هەیە، جیاوازیان

بەاڵم دەكرێ لەدەرەوەی پەرلەمان هاوڕێی یەكتربن«.خانەی نەچۆتە وجیاوازیانە ئەوقسە كات »هیچ وتیشی

تەشهیر پێكردنەوە«.پەرلەمانتاریش بابان، چاودێری سیاسی، ئەسعەد بەبڕوای بێبەش هاواڵتیان زۆربەی وەك و كۆمەڵگایەیه ئەم تاكێكی و بودجە دواكەوتنی كاردانەوەكانی و لەكاریگەری نابێت هێندەی چەند پەرلەمانتار وبگره تێپەڕاندنی بەمشێوه تاكەكانی دیكه ئەمكار یگەری وگوشارەیان لەسەرچڕببێتەوە. بابان زێتردوواووتی »دواكەوتنی بودجه وگوشاره جۆرا وجۆره سیاسی ودەروونییەكان وادەكات ئەمجۆره رووداوانه دروستبن كەخودی لەمجۆرە، یانشتێكی جنێو دەگوترێت كەپێی و،، ئەم بەكارهێنانی جنێوەش رۆژانه لەگفتوگۆكانی زۆربەی هەره

زۆری تاكەكانی كورد دابە دیدەكرێت، واتە شتێكیان نەگوتووە كە لە نەریتی رۆژانەی ژیانی كورد دوور بێت«.

بە ئاماژە كۆمەڵناسییەوە زانستی رووی لە چاودێرەكە كۆمەڵناسییەوە رووی »لە دەڵێت: و دەك��ات حاڵەتەكە بەكارهێنەری ئەم دەستەواژانە دەتوانێت بەپێی بەكارهێنەرانی كاردانەوە و سزای جۆراوجۆریشی هەبێت. بۆ نمونە لە چەند توركیا و ئۆكرانیا پەرلەمانی لە بینیمان راب��ردوودا مانگی رووی پەرلەمانەكانیاندا لە فەالقەكردنیش و پێكداهەڵپژان دەبێ بۆیە كرا، لەگەڵدا یاساییان مامەڵەی دواتریش و دا پێیەی بەو كوردستانیش هەرێمی پەرلەمانتارەی دوو ئەو دەستەواژانە بەو رەسمیان وەجهێكی پۆستەكەیان بەحوكمی داوە و لە ناوەندی بڕیاردان لەسەر گەل ئەو دەستەواژانەیان بەكار هێناوە بە پشتی قایمی و بە پشتبەستن بە تێپەڕاندنی ئەوەی پێیدەگوتری »ئادابی عامە« ریێوشوێنی یاساییان لە پرۆژەییاسای لە چەندین ئادابی عامەش بەر، كە بگرێتە دژ

پەرلەماندا ئاماژەی پێدراوه«.بەم ئەمساڵ بودجەی ئەگەر دا هۆشداری بابان ئەسعەد بۆ دەگوازرێتەوە شەڕە و ئاڵۆزی ئەم تێبپەڕێنرێت شێوەیە

پەیوەندی نێوان تاكەكان و سەر شەقامەكانیش.عەبدولسەالم بەرواری، ئەندامی پەرلەمانی كوردستان لەسەر لیستی پارتی، ئاماژە بەوە دەكات ئەگەر قسەی توندیش لە نێوان پەرلەمانتاراندا بكرێت، ئەوا لە روانگەیەكی سیاسییەوە ئەو قسانە دەكرێت، چونكە هەر پەرلەمانتارێك سەربە حزبێكە روانگەی لە نەك وەربگرێت، دەرفەتە لەو سوود دەیەوێ و

یاساییەوە.نێوان لە ساڵەدا سێ ئەم ماوەی لە دەكاتەوە رەتیشی قسەی كوردستانی لیستی و ئۆپۆزسیۆن پەرلەمانتارانی

ناشیرین و تەشهیر روویدابێت

ئا: پرس

پەرلەمانتاران، لەنوێنەرایە تییەوە، بۆشكاندنی یەكتری

www.lawanikurdistan.org2012/06/19 157 7ژماره

پ: رۆژهەاڵتی ناوەڕاست بە دۆخێكی ناسەقامگیر و گۆڕین سەرەتا عەرەبی. نیشتمانی بەتایبەتی دەبێت، تێپەڕ دا ئێستا كەچی عەرەبی«، »بەهاری دەوت��را شۆڕشانە بەم دەوترێت »پاییزی دیموكراسی و بەهای ئیسالمی سیاسی«. خوێندنەوەی بەرێزتان بۆ دۆخی ئێستای رۆژهەاڵت و ئەنجامی

شۆڕشەكان چییە و چۆنە؟بااڵدەستەكانە، گۆڕینی سیستەمە بۆ گەالن تێكۆشانی و: سیتەمێكی بونیاتنانی و ئ���ازادی بۆ گەیشتنە ب��ەوات��ای ئاین و توێژ و چین هەموو نوێنەرایەتی كە دیموكراتیانە، ئەم لەسەرەتادا كە وای��ە پێمان ئێمە بكات. وئاینزاكان جواڵنەوانە وەك بەهاری عەرەب بوو. بەاڵم بە دەستێوەردانی واڵتە هەموویانەوە لەسەرو جیهانی، سەردەستی دەوڵەتانی یەكگرتووەكانی ئەمریكا، كار دەكەن كە هەموو هێزی ئۆپۆزسێۆن بێكاریگەر بكەن و، بەكاریان بهێنن لەپێناوی بەرژەوەندیەكانی ناوەراست رۆژهەاڵتی دیزاینی دارشتنەوەی بۆئەوەی خۆیان. ئەو لەوچوارچێوەیەدا بێت. خۆیان بەرژەوەندیەكانی بەپێی پاڵپشتیەی ئەمریكا دەیكات لە ئیسالمی سیاسی هەڵوێستێكی پراگماتیستی و كاتییە لە پێناوی پاراستنی بەرژەوەندیەكانی

خۆی لە هەرێمەكەدا.وەاڵم ببێتە ناتوانێ�ت سیاسی ئیسالمی ئێمە ب��ڕوای بە و تێكۆشان بۆیە هەر گەالن. كێشەكانی چارەسەركردنی بۆ سەرهەڵدانی گەالن بەردەوام دەبێت تا بونیاتنانی سیتەمێكی

دیموكراتیانە.

رۆژه��ەاڵت، ئێستای دۆخیی لە نییە دەر بە ك��ورد پ: ئایا گرتۆتەوە، رۆژئاوای كوردستانی دۆخەكە كە بەتایبەتی پێگەی كورد لە گۆڕانكارییەكان و كەڵك وەرگرتنی لە دۆخەكە

چییە و چۆن دەبێ؟و: شۆڕشی گەلی كورد پێش گەلی عەرەب دەستی پێكردووە، گەالنی داوەت��ە ئیلهامی كورد گەلی بەرخودانی لەبنەمادا عەرەب. لەرۆژی ئەمرۆداش بەهێزترین و دیموكراتخوازترین هێز تێكۆشانی گەلی كوردە لەرۆژهەاڵتی ناوەراستدا. ئەم قۆناخە دەرفەتێكی گرنگە بۆ ئەوەی كورد چارەسەری دۆزی رەواكەی بهێنێت. بەدەست دیموكراتیەكانی و مافەنەتەوەی و بكات بەاڵم بۆئەوەی كورد رۆڵی خۆی نەگێرێ�ت لەو گۆرانكاریانەداو ئەم قۆناخە بەسەركەوتوویی تێنەپەرێنێت، بەهەموو شێوەیەك دژە پالنی لەكوردستاندا سەردەست دەوڵەتانی لەالیەن گەلی دەبینن ئێستا ئەوەی بەتایبەتی بەڕێوەدەچێ�ت. كورد

لە بەبەردەوامی كوردستان رۆژئ��اوای لە كورد پارت هەموو شۆڕشدا لەسەرەتای تێكۆشاندایەو نەتەوەیی بەرەیەكی كوردستانیەكان الیەنە و یەكگرتویان دروست كرد، بەاڵم پاشان ئەم بەرەیە

بەدەستێوەردانی توركیا پارچە بوو.

باكوری ئاڵۆزییەك و ب��ارگ��رژی ئێستا پ: ئەمجۆرە پێتوانییە تۆ گرتۆتەوە، كوردستانی پرسی هەنگاوێك توركیا، سیاسەتكردنەی و وەپ��اش��دەخ��ات ك���ورد دۆزی چ���ارەس���ەری و دیموكراسی كرانەوەی لە پاشگەزبوونەوەیە پارتی ئاك كە دەك��رد كورد دۆزی چارەسەری

بانگەشەی بۆ دەكرد؟گەلی تێكۆشانی كوردستاندا لەباكوری و: كورد لە هەموو گۆڕەپانەكانی سیاسی، سەربازی، ئاستێكی گەیشتۆتە جەماوەریی كۆمەاڵیەتی، و رۆشنبیری بڵند، پرۆژەی بەناو كرانەوەی دیموكراتی حكومەتی ئاكەپە بۆ پاكتاوكردنی بزوتنەوەی ئازادیخوازانەی گەلی كورد بووە. ئەم حكومەتە لە سەرەتای هاتنە سەر حوكمی لەساڵی 2002 هەتا ئێستا زۆرترین كۆمەڵكوژی و پاكتاوكاری بەڕێوە بردووە لەسەر سەربازیەوە و سیاسی ئۆپەراسیۆنی لەرێگەی كورد. گەلی زۆرترین چەكی كیمیاوی و قورسترین چەكی نەوەوی و ناپاڵمی هەزار نۆ یەكەمە جاریی توركیادا لەمێژووی و بەكارهێناوە خەڵكی مەدەنی لەزینداندا بەند كرابێ�ت. لەم سەردەمەدا توركیا منداڵی و سیاسی ژنی كەزۆرترین لەجیهاندا واڵتە یەكەمین زیندان كردووە و تاوانی بێ سنور ئەنجامداوە. كاتێك لەالیەن دەوڵەتی توركیاوە دانیشتن و چاوپێكەوتن لەگەڵ بەڕێز ڕێبەر ئۆجەالندا ئەنجامدراوە، لەژیر فشاری تێكۆشانی گەل دابووە. نارەزایی بووە جارێكی تر بە مەبەستی بێدەنگكردنی دەنگی بۆ ئەوەی ئەو قۆناخەی كەهەیە زیاتر درێژبكاتەوە و خواستی ئەوەی هەبوو كە رای گشتی بەم لێدوان و كارە روكەشیانەی هەڵخەڵەتێنێت. بەاڵم گەلی كورد و بزوتنەوەی ئازادیخوازانەی نەكەوتۆتە كاتێك هیچ كوردستاندا لەباكوری كورد گەلی گەلەكۆمەكانی بەتایبەتی توركیاوە، دەوڵەتی داوەكانی ناو گشتی رای بۆ ئۆجەالنەوە ڕێبەر لەالیەن ئاكەپە حكومەتی ئاشكرا كراوە و پرۆژەی ئاشتی و چارەسەری دیموكراتیانەی

پێشكەشی هەموو گەلی كورد و رای گشتی كردووە.

پ: چارەسەری دۆزی كورد لە توركیادا لە چیدا دەبینیتەوە؟و: باشترین شێوازی چارەسەری كە خۆبەڕێوەبردنی دیموكراتیە لەالیەن كەجەكەو بەدەپەو ڕێبەر ئۆجەالنەوە پێشكەش كراوە و لەبواری كرداریەوە كاری باشی بۆ جێبەجێكردنی كراوە. ئەو چاالكیە جەماوەریە دیموكراتیانەی گەل و ئەو بەرخودانیانەی و بەردەوامە توركیا دەوڵەتی كۆمەڵكوژییەكانی كەسەرەرای گەل لەسەرپێیە ئەوا هێزی خۆی لەو سیستەمە وەردەگرێت، گەلدا لەناو خۆبەرێوەبردن دیموكراتیانەی ئیرادەیەكی كە

بونیاتنراوە و رۆژ بە رۆژ ئەم سیستەمە پەرە دەسێنێ�ت.

پ: ماوەیەكە كێشە و گرژییەكانی نێوان هەرێمی كوردستان ئێوە تەقینەوە، ئاستی گەیشتوونەتە ناوەندی حكومەتی و

جەوهەری ئەو كێشانە لە چیدا دەبیننەوە؟و: ئەوگرژی و ئاڵۆزیانەی كە لەسەرئاستی ئێراق و باشوری عەقڵیەتی گرێدراوی بەشێكی دەچێت، بەڕێوە كوردستان

ناوەندی حكومەتی هەڵوێستی و ع��ەرەب نەتەوەپەرستی گەلی نەتەوەی ئیرادەی نیە ئامادە ئێستا هەتا كە بەغدادە كورد بناسێت. بەشێكی تری گرێدراوی ملمالنێكانی دەرەوەیە

كە رەنگدانەوەی لەسەر ئێراق و باشوری كوردستان هەیە.بەرەیەكیان ب��ووە، دروس��ت دووب���ەرە دەیبینین ئ��ەوەی و دەكات پاڵپشتی ئەمریكا كە قەتەرە و و سعودیە توركیا بەرەیەكیشیان ئێران و بەرەی شیعە لە ئێراق كە روسیا و چین پشتیوانی لێدەكات. ئەم دووبەرەیە هەندێك وەك بەرەی ئێران و ئەمریكا هەندێكیش وەك بەرەی سونە و شیعە ناو لێدەكەن. بەاڵم بەتێڕوانینی ئێمە هیچ یەك لەم بەرانە لەگەڵ گۆرانكاریدا

نین و لەگەڵ چارەسەری دۆزی رەوای گەلی كوردا نین.ئێمە وەك پارتی چارەسەری دیموكراتی كوردستان پێمانوایە كورد پێویستە نەبێتە بەشێك لەو ملمالنێیانە، چونكە هەر دوو بەرەی سونە و شیعە بەهیچ شێوەیەك لەگەڵ بەرژەوەندیەكانی گەلی كوردا نین و توركیا و ئێرانیش بەهەمان شێوە سەركێشی

شەڕ و كۆمەڵكوژی دەكەن.لەگەڵ ئەوەی نوری مالكی خاوەن زهنیەتێكی مەزهەبگەرا كەم كۆمەڵێك ئێراقدا لەدەستوری بەاڵم نەتەوەپەرستە. و كورد گەلی ل��ەدژی مالیكی ئێستا كە هەیە جدی وكورتی

بەكاری دەهێنێت.لەوانە پێناسە كردنی هێزی پێشمەرگە وەك پاسەوانی هەرێم جێگیر لەدەستوردا كە خاڵێك چەند سنور، پاسەوانی یان كراوە دەسەاڵتی زۆری داوەتە حكومەتی ناوەند و دەسەاڵتی هەرێمی فیدراڵی بەناوەندەوە گرێدراوە. ئەو كەم و كورتیانەی كە لەمادەی 140 هەیە و نەبۆتە گەرەنتی بۆ چارەسەركردنی ئەو جێگایانەی كە ناكۆكی لەسەرە، دیسان كێشەی فیدرالیەت هەرێمی نوێنەرایەتی سیاسی حكومەتی ئیرادەو نەناسینی و بارەگایان كە نێودەوڵەتیانەی رێكخراوە لەو كوردستان

لەئێراقدا هەیە.

لە هەماهەنگی و تێگەیشتن هەستدەكرێت ماوەیەكە پ: ئۆپۆزسیۆنەكە حزبە و سێ هەرێم دەسەاڵتی سیاسی نێوان

هەیە، خوێندنەوەتان بۆ ئەو پێوەندییه چییە؟و: ئێمە پێمانوایە كە تەواوی كێشەكان بەگفتوگۆ چارەسەر بەبونیاتنانەوەیە پێویستی كوردستان هەرێمی دەكرێن. سیاسی سیستەمێكی ئاواكردنی دیموكراتیانه. بەشێوەیەكی لە پێداگریمان هەمیشە ئێمه دیموكراتیانە وبەڕیوەبردنی دیالۆگ و گفتووگۆكردۆتەوە كە ئەمەش پێویستی بە زهنیەتی یەكتر پەسەند كردن هەیە. پێویستە زهنیەتی یەكتر سڕینەوە

و یەكتر قەبوڵنەكردن تێپەرێندرێ�ت.خۆبەڕێوەبردنی راستەقینەی بەواتای دیموكراتیەت ئەگەر دیموكرایتانەی گەلە ئەوا بەواتایەكی تری هاتنەالیەكتری هەموو گرژییەكانیش هەموو هێنانی كۆتایی بۆ جیاوازەكانه. رەنگە مەرجی بنکەی دابڕاندن لەو هەڵوێستانەی كە پشت بە هێزی دەرەكیەكان دەستێوەردانە چونكە دەبەستێت. دەرەك��ی قۆناخە ئەم بۆ بەاڵم ئاڵۆزتردەكەن. كێشەكان بەبەردەوامی دیموكرایتانە دەستورێكی كات بەزوترین كە دەبینین گرنگ بۆ هەرێمی كوردستان دابڕێژرێت، ئەو وەزارەتانەی كەیەكیان گرتۆتەوە وەزیرەكانیان بگۆڕێن بۆ خەڵكی سەربەخۆ بەتایبەتی هەنگاوێ ئەمە كە ناوخۆ، و دارای��ی و پێشمەرگە وەزی��ری متمانە. كردنی بەهێز و گەندەڵی كەمكردنەوەی بۆ دەبێت كەلەخزمەتی دەكەین پۆزەتیف كارێكی هەر پاڵپشتی ئێمە

خەڵكدابێت.

دیمانە: پرس، سلێمانی

بە بڕوای ئێمە ئیسالمی سیاسی ناتوانێـت ببێتە وەاڵم بۆ چارەسەركردنی كێشەكانی گەالن

نەجیبە عومەر، هاوسەرۆكی پارتی چارەسەری دیموكراتی كوردستان:

www.lawanikurdistan.org ژماره 157 82012/06/19

پرس هەفتەنامەی دەست وێنەیەكی كە فەرمی ئامارێكی بەپێی كەوتووە، 37 كەناڵی ئاسمانی كوردی هەیە، كە 20 كەناڵ سەر بە حزب و الیەنە سیاسیەكانن، و 17شیان سەر بە كەرتی تایبەتن، هەروەها لەو 37 كەناڵە 15یان پەخشیان لە دەرەوەی هەرێمی كوردستانە و ئەوانی تر لە ناوەوەی هەرێمن. لەو ژمارەیەشدا تەنها چوار كەناڵیان وەزارەتی بەرپرسێكی گشتین. رۆشنبیری تر ئەوانی تایبەتمەندن، ئاسمانی كەناڵێكی هەر خەرجی كە دەكات، ئاشكرای رۆشنبیریش هەفتەنامەی بەدواداچونەی لەم دۆالرە، ملیۆن سێ نزیكەی سااڵنە »پرس«دا زانیاری ورد لەسەر كەناڵە ئاسمانیە كوردییەكان بخوێننەوە.

سەرچاوەی داهات و خەرجی كەناڵەكان؟ ئەگەرچی تائێستا هیچ كەناڵێكی حزبی و كەرتی تایبەت، ئامادە نییە بەشێوەیەكی راست و دروست خەرجی و داهاتی مانگانە و سااڵنەی ئاشكرا بكات، بەاڵم روونە كە خەرجی كەناڵە حزبییەكان لەئەستۆی حزبە. هەروەها ئەو چەند كەناڵەی كە سەر بە كەرتی تایبەتن زیاترینیان قسە لەسەر ئەوان دەكرێت، بۆیە هەمیشە دەوترێت خەرجی و داهاتی

كەناڵەكان دیار نییە، ئایا چەندە و چەند نییە؟ دكتۆر حەبیب كەركوكی، كە هەڵگری بڕوانامەی دكتۆرایە لە بواری تەلەفزیۆن، ئاشكراكردنی سەرچاوەی داهات و خەرجی دەزگاكان بۆ خودی سیاسەتی دەزگاكە دەگەڕێنێتەوە كە ئایا سیاسەتی دەزگاكە پارەكانیان نەكردنی »ئاشكر دەڵێت ئەو داخ��راوە، یاخود كراوەیە ئەوە دەگەیەنێت كە بودجەیەكی زەخمیان هەیە، و لە سەرچاوەیەكی

نادیارەوە وەریدەگرن«.بودجەی لەبارەی پەیام ئاسمانی كەناڵی بەرپرسی عەلی فاروق تەنها پەیام تەلەفزیۆنی دارایی »سەرچاوەی دەڵێت كەناڵەكەیەوە

كۆمەڵی ئیسالمیە، بۆیە سااڵنە حزب پارەی بۆ تەرخان دەكات«. وەزارەت��ی راگەیاندنی گشتی بەڕێوەبەری جوندیانی، هەڵگورد رۆشنبیری، ئاشكرای دەكات كە خەرجی هەندێك لە كەناڵە ئاسمانیەكان، سااڵنە زیاترە لە سێ ملیۆن دۆالر، ناوبراو زیاتر روونیكردەوە »خەرجی كەناڵی ئاسمانی گەلێك زۆرە، هەر كەناڵە و خەرجی جیاوازە بەپێی بەاڵم نوسینگەكانی، و پەیامنێر و كارمەند زۆری و فراوانی پەخش كە كەنااڵنەی لەو زیاترە هەواڵپێدەر كەناڵێكی خەرجی بەگشتی ملیۆن 3 لە زیاترە هەندێكیان سااڵنەی خەرجی و نین هەواڵپێدەر

دۆالر«. ئاسۆ حەمید لە كەناڵی ئاسمانی سپێدە راشكاوانە دەڵێت »بەپێی یاسا ئەو كەناڵە مولزەم نیە بەوەی داهاتەكەی بۆ خەڵك ئاشكرا بكات، چونكە سەر بە حزبە، چونكە لە كوردستان نەبۆتەوە عورف بۆ ئەوەی

كەناڵەكان تێچوو و داهاتەكانیان ئاشكرا بكەن«.

فەرامۆشكردنی زمانی عەرەبی و ئینگلیزیئەگەرچی تائێستا زۆربەی كەناڵە ئاسمانیە كوردییەكان، بەرنامەكانیان ئینگلیزیان و عەرەبی زمانی و دەك��ەن، پەخش ك��وردی زمانی بە تاكدا، چەند كەناڵێك لە ئاستی لۆكاڵن، بەاڵم واتە فەرامۆشكردووە رۆژانە پرۆگرامیان هەیە بە زمانی عەرەبی، دڵزار عارف، بەڕێوەبەری پەیوەندییەكانی كەناڵی ئاسمانی گەلی كوردستان، سەبارەت بەم باسەوە دەڵێت »یەكێك لە كێشەكانی ئێمە ئەوەیە، ئەو كەسەی ئینگلیزی زانە، رۆژنامەنوس نیە، دەبینین زۆربەی ئەو كەنااڵنەی كە بەشی ئینگلیزیان كرد پاشەكشەیان وردە وردە بۆیە نەیانتوانی سەركەوتوبن، كردەوە بینەرێكی كە نییە وەها زمانەكەیان ماون كە ئەوانەشی داخران، و ئینگلیزی تێ ربكات، بە هەمان شێوەش رۆژنامەوانی عەرەبی زانیشمان كەمە«. وتیشی »كەناڵە كوردییەكان، زۆر لۆكاڵیانە بیردەكەنەوە، وا دەزانین ئەگەر تەنها كورد بینەرمان بێت تەواو ئیتر دەنگمان دەكات

بە هەموو شوێنێك، بۆیە ئەو دوو زمانە سەرەكییە فەرامۆشكراوە«. پەیام، ئاسمانی كەناڵی بەرپرسی عەلی ف��اروق بۆچونی بەاڵم جیاوازە، ئەو دەڵێت »دەبێت بەرنامەكانمان هێندە گرنگ و بەهێز بێت كە ئەگەر بە زمانی عەرەبی پێشكەشكرا سەرنجی جیهانی عەرەبی بۆ خۆی رابكێشێت، وابكات بینەری عەرەبیشی هەبێت، چونكە بەداخەوە هێشتا گەلی كورد نەیتوانیوە سوود لە میدیا وەربگرێت بۆ وەرگرتنی

مافە رەواكانی خۆی«. لە الیەكی دیكەوە ئاسۆ حەمید، بەرپرسی بەشی هەواڵ لە كەناڵی ئاسمانی سپێدە، لە گۆشەیەكی ترەوە دەڕوانێتە ئەم بابەتە و دەڵێت »كەناڵە كوردییەكان، تەنها دەیانەوێت بینەری كوردی تێر بكەن، بۆیە

بەرنامەكانی بە زمانی كوردییە و زمانەكانی تری فەرامۆشكردووە«.هەڵگورد جوندیانی بەڕێوەبەری راگەیاندنی وەزارەتی رۆشنبیری و الوان، جەخت لەوە دەكاتەوە، كە ئەوە پەیوەندی بە ئەوانەوە نییە، هەورەها زەختیش لە هیچ كەناڵێك ناكەن بۆ ئەوەی بەرنامەی بە چەند

زمانێك هەبێت. هاوكات مامۆستا رزگار رەنجەرۆ، پسپۆر لە بواری راگەیاندن و هونەر، بەڕاستی كوردی راگەیاندنی »ئەگەر دەڵێت باس هەمان دەرب��ارەی دەیەوێت دەنگی بە جیهان بگات و رای گشتی جیهان بۆخۆی رابكێشێت، ئەوە دەبێت بە زمانە جیهانیەكان بكەونە گەڕ، بە تایبەتی ئینگلیزی و عەرەبی و ئەڵمانی و توركی،هتد...، بۆیە هیوادارم راگەیاندنی كوردی

گرنگی بەو زمانانە بدات و دڵنیام دەتوانێت رۆڵی خۆی بگێڕێت«.

نەبونی كەناڵی تایبەتمەندلەو چەند كەناڵەی كە هەیە، تەنها پێنجیان كەناڵی تایبەتمەندن، ئەوانیش كەناڵەكانی )ڤین، كۆرەك، كەناڵ چوار، پەرلەمانی كوردستان، ئەی یو سی( ئەوانی تر، سەرجەمیان رۆشنبیری گشتین و سەرجەم بابەتەكانی وەك، بەرنامەی سیاسی و ئابوری و كۆمەاڵیەتی و تەرفیهی پەخشدەكەن، ه��ەواڵ، و ریپۆرتاژ و راپ��ۆرت هەروەها وەرزش��ی، و و دەچێت یەكتر لە بابەتەكان و هەواڵ زۆرب��ەی ئەوەش س��ەڕەڕای بینەری زیاتر وایلێهاتووە، بە جۆرێك كردووە، بێزار بینەری كوردی كەناڵە عەرەبیەكان بێت بە بەراورد لەگەڵ كوردییەكان. دڵزار عارف، بەڕێوەبەری پەیوەندییەكانی كەناڵی ئاسمانی گەلی كوردستان، پێیوایە، تەجروبەیەكی درێژمان نیە لە بواری سەتەالیتدا، ئەو دەڵێت » لە ئێستا بەرە بەرە كەناڵی تایبەتمەند پەیدا دەبێت، بۆ نمونەش كەناڵی ئاسمانی گەلی كوردستان، لە سەرەتاوە كەناڵێكی تایبەت بە هەواڵ بوو، تەنها

گرنگی بە هەواڵ دەدات«.لەم روەوەش وەزارەتی رۆشنبیری و الوان، الی گرنگ نیە ئایا كەناڵ راگەیاندنی بەرێوەبەری گشتی، رۆشنبیری یاخود بێت تایبەتمەند وەزارەتی رۆشنبیری دەڵێ » ئێمە میدیاكان ئاراستە ناكەین كە چی بكەن و چی نەكەن، بەڵكو كەشوهەوایەكی گونجاویان بۆ دەستەبەر دەكەین تاوەكو خۆیان ئازد بن لە ئاڕاستەكردن لەچوارچێوەی رێنمایی

و یاساكانی تایبەت بە كاری راگەیاندن«. دەڵێت بارەیەوە لەم پەیام، ئاسمانی كەناڵی بەرپرسەكەی بەاڵم »الیەنێكی سیاسی كەناڵێكی هەیە دەیەوێت زۆرترین رێژەی جەماوەر لە خۆی كۆبكاتەوە، لە كاتێكدا توانای ئەوەی نییە چەند كەناڵێكی گشتی كەناڵێكی ئەوە بڕی لە ناچاری بە بۆیە دابنێت، تایبەتمەند

دادەنێت كە تەواوی بوارەكان لە خۆی كۆ بكاتەوە«.ناوبراو لەبارەی لێكچوونی بەرنامە و هەواڵەكانی كەناڵە ئاسمانیەكان دەڵێت »تائێستا نەگەیشتوینەتە ئەو ئاستەی كە كەناڵەكان خۆیان

هەوڵی پەیداكردنی هەواڵ بدەن«.

بەدواداچون: توانا شێخانی

37 كەناڵی كوردیی ئاسمانی، بە ناوەڕۆكی لۆكاڵییەوە

بەرپرسێكی وەزارەتی رۆشنبیری: خەرجی سااڵنەی هەندێك كەناڵ، لە 3 ملیۆن دۆالرە زیاترە

بەرپرسێكی كەناڵی ئاسمانی گەلی كوردستان: كەناڵە كوردییەكان، زۆر

لۆكاڵیانە بیردەكەنەوە

رۆژنامەنوسێك: كەناڵە ئاسمانیە كوردییەكان، تەنها دەیانەوێت بینەری كوردی تێر بكەن، بۆیە

بەرنامەیان بە زمانی ئینگلیزی و عەرەبی نیە

پسپۆرێكی بواری راگەیاندن: ئەگەر راگەیاندنی كوردی دەیەوێت دەنگی

بە جیهان بگات دەبێ بە زمانە جیهانیەكان بكەونە گەڕ

مامۆستایەكی بەشی راگەیاندن: راگەیاندنی كوردی قەیران بۆ خەڵك

دروست دەكات

اوەگیر

وەرت

رنێنتە

ئیلە

www.lawanikurdistan.org2012/06/19 157 9ژماره

بە گەڕۆك چێشتخانەیەكی چەند هەولێر، شاری لە رابردوو ماوەی بەرچاو دەكەوتن، كە سەرجەم خاوەنەكانیان خەڵكی كوردستانی باكور بوون، بە مەبەستی كاركردن هاتونەتە شاری هەولێر و لێرەش چێشتخانەی گەڕۆكیان داناوە، كێشەی ئەوان لەگەڵ شارەوانی ئەوەیە كە دەبێت هەر پانزە رۆژ جارێك شوێنەكەیان بگۆڕن، بەاڵم ئەوان لە رێگەی هەفتەنامەی پرسەوە دووپاتی دەكەنەوە، ئەگەر مانگانە دووجار شوێنەكەیان بگۆڕن كرێكارەكان تێچووی كە ناكەن وەها قازانجێكی مادییەوە رووی لە

دەربهێنێتەوە.كوردستانی لە ساڵێكە لە زیاتر ماوەی كە گەنجەیە، ئەو حوسێن مانگە ش��ەش هەولێر، هاتۆتە ك��ارك��ردن مەبەستی بە توركیاوە چێشتخانەیەكی سەفەری بە ناوی )دیفیرمۆ( داناوە، ئەو كێشەی لەگەڵ شارەوانی ئەوەیە، كە شارەوانی دەڵێت »مادام چێشتخانەكەت بە ناوی گەڕۆك )سەفەرییە(ەوە، دەبێت هەر پانزە رۆژ جارێك چێشتخانەكەت ببەیتە شوێنێك«. بەاڵم ناوبراو ناڕازییە لەو بڕیارە و دەڵێت »ئەگەر پانزە رۆژ جارێك شوێنەكەم بگۆڕم، هەموو ئەو موشتەرییانەی پەیدامكردووە لە دەستی دەدەم، تا دووبارە لە شوێنێكی تر موشتەری پەیدا دەكەمەوە، و لێبهێنن وازمان دەكەم داوا بۆیە برۆ، شوێنەش لەو دەڵێن دیسان

لێبگەڕین كارەكەی خۆمان بكەین«. بێكار من الی كرێكار دە نزیكەی وابێت »ئەگەر وت ئەوەشی

دەمێننەوە، چونكە ئەگەر وابڕوات من چێشتخانەكەم دادەخەم«. ئەحمەد كە خاوەنی چێشتخانەی لەفەی كوردستانە، بە هەمان شێوە داناوە، چێشتخانەی زۆرە ماوەیەكی و توركیایە، كوردستانی خەڵكی لە لێناگەڕێت كە شارەوانی دەكات ئەوە گلەیی وەك حوسێن هاوكات یەك شوێن كارەكەیان بكەن، ئەو وتی »داواكارین لە شارەوانی رێگەمان

بدات، كارەكەی خۆمان بكەین لە یەك شوێن، چونكە ئەگەر بەپێی وتەی ئەوان بێت، ئێمە هیچ موشتەرییەكمان نابێت و كارەكەشمان وەها نابێت كە سوودی لێوەرگرین«. رایگەیاند »لە توركیاوە روومان لە كوردستان لێبگەڕێن داواكارین و زانیوە خۆمان واڵتی بە و كاركردن بۆ كردووە

كارەكەی خۆمان بكەین«.

هەولێر شارەوانی سەرۆكی رەشید، عەلی ئەوانیشدا وەاڵم��ی لە لەوبارەوە بۆ پرس دووا و وتی »ئەو چێشتخانانە ناویان گەڕۆكە، بەاڵم ئەوان دەیانەوێت جێگیربن نەك گەڕۆك، ناكرێت چێشتخانەیەك بە ناوی

سەفەری دابنێیت و لە واقیعیشدا سەفەری نەبێت«. هەروەها سەرۆكی شارەوانی هەولێر، هۆكاری ئەو بڕیارە بۆ

ئەوان »ئەگەر وتی و گەڕاندەوە عارەبانانە لەو بەشێك كۆبونەوەی شوێنەكەیان سابت بێت، ئەوكات بە بەردەوامی عارەبانە لە دەوروبەری

ئەو چێشتخانانە كۆدەبنەوە، ئەوەش سیمای شوێنەكە تێكدەدات«. دەربارەی واسیتە و واسیتەكاریشی ناوبراو روونی كردەوە »كەسانێكی هەولێری هەن پشتگیرشیان لێدەكەن، بەاڵم ئێمە هەر سوور بووینە لەسەر

جێبەجێكردنی رێنماییەكانی خۆمان«.

جگە لەم كەنااڵنەش ئێستا نزیكەی 7 كەناڵی تری ئاسمانی لە قۆناغی ئامادەكاری پێش پەخشكردندان.

لەدەرەوەی واڵتیش ئەم كەنااڵنە پەخشدەكرێن كە لەم خشتەیەدا هەیە هەن :خاوەندارییواڵتكەناڵزحزبی دیموكراتی كوردستانی ئێرانفەرەنساتیشك1پارتی كرێكارانی كوردستان PKKئەوروپاستێرك2ك��وردس��ت��ان��ی 3 – ن�����ەورۆز

رۆژهەالتپارتی كرێكارانی كوردستان PKKئەوروپا

4MCCئەوروپاPKK پارتی كرێكارانی كوردستانپارتی كرێكارانی كوردستان PKK ئەوروپارۆناهی – كوردستانی سوریا5كەرتی تایبەتئەوروپاكورد6حزبی كۆمەنیستی ئێرانئەوروپاكۆمەڵە78TRT6حكومەتی توركیاتوركیاكەرتی تایبەتتوركیاحەیات9كەرتی تایبەتئەردەنپەلیستانك10كەرتی تایبەتئەردەنئەرزاق كوردستان1112KURD1كەرتی تایبەتفەرەنساكەرتی تایبەتئەوروپائاسۆ1314KMTVكەرتی تایبەتئەوروپاكۆماری ئسالمی ئێرانئێرانسەحەر – بەشی كوردی15

بەدواداچون: پرس

كێشەی چێشتخانە سەفەرییەكان لەگەڵ شارەوانی هەولێر بەردەوامە شارەوانی بۆ چێشتخانە سەفەرییەكان: دەبێت مانگانە دووجار

شوێنەكەیان بگۆڕن

خاوەن چێشتخانەكان سەفەرییەكان: یان دایدەخەین یان نایگۆڕین

خاوەندارییپارێزگاكەناڵزیەكێتی نیشتمانی كوردستانسلێمانیگەلی كوردستان12tv پارتی دیموكراتی كوردستانهەولێركوردستانیەكێتی نیشتمانی كوردستانسلێمانیكوردسات3پارتی دیموكراتی كوردستانهەولێرزاگرۆس4یەكێتی نیشتمانی كوردستانكەركوككەركوك56KNNبزوتنەوەی گۆڕانسلێمانی7NRTكەرتی تایبەتسلێمانییەكگرتووی ئیسالمی لە كوردستانی عراقهەولێرسپێدە8كۆمەڵی ئیسالمی لە كوردستانی عراقسلێمانیپەیام9كەرتی تایبەتهەولێركۆرەك10كەرتی تایبەتدهۆكڤین11یەكێتی نیشتمانی كوردستاندهۆكبادینان سات12پەرلەمانی كوردستانهەولێرپەرلەمانی كوردستان13كەرتی تایبەتهەولێركەناڵ 144حزبی سۆسیال دیموكراتی كوردستانسلێمانیجەماوەر15كەرتی تایبەتهەولێرهەولێر1617AUCكەرتی تایبەتهەولێركەرتی تایبەتسلێمانیالفیحا18بەرەی توركمانی لە عراقكەركوكتوركمان ئیلی19كەرتی تایبەتهەولێرعەشتار20كەرتی تایبەتهەولێركوردماكس21؟رۆژهەالت22

ئێستا لەكوردستاندا 22 كەناڵی ئاسمانی پەخشیان هەیە هەروەكو لەم خشتەیەدا دیاركراوە: نەبوونی رۆژنامەنووسی پڕۆفیشناڵ

شارەزایانی و بینەر لەالیەن زۆرج��ار بواری راگەیاندن، رەخنە لەو كەنااڵنە دەگرن رۆژنامەنوسی كاری ئیتیكی پابەندی كە كاتی لە تایبەت بە نین، پڕۆفیشناڵ سیاسیەكان، رووداوە پێشەوەی هاتنە بەرپرسەكەی كەناڵی گەلی كوردستان، لەم پرۆفیشناڵی »مەسەلەی دەڵێت بارەیەوە وازح شتێكی تائێستا كوردیدا كەناڵی لە ئەهلیم دەڵێ هەیە كەناڵ نمونە بۆ نیە، و ئەگەر سەیریشی بكەین لە چوارچێوەی

پڕۆفیشناڵی الدەدات«. بە كەركوكی حەبیب دكتۆر هەروەها و دەگرێت كەناڵەكان لە رەخنە توندی ك��وردی راگەیاندنی »ب��ەداخ��ەوە دەڵ��ێ خۆی قەیران بۆ خەڵك دروست دەكات و نەوەك قەیران بۆ خەڵك چارەسەر بكات، نزم خەڵكی رۆشنبیری ئاستی هەروەها كردۆتەوە، لە كاتێكدا دەبوایە ببێتە هۆی بەرزكردنی ئاستی رۆشنبیری خەڵك، بۆیە پێموا نییە پابەند بووبن بە ئیتیكی كاری

رۆژنامەوانی«. جوندیانیش لەگەڵ ئەو بۆچوونە هاوڕایە لەكاتی كەناڵەكان »زۆرب���ەی دەڵێت و قەیرانە سیاسییەكان لە ئیتیكی رۆژنامەوانی نابن، پەیوەست پێیەوە یاخود دەردەچن بەاڵم كەناڵە حزبییەكان زۆركات لە هەندێك ئیتیك الیەنی چاودێری باشتر تر كەناڵی دەكەن و زیاتر هەست بە بەرپرسیاریەتی

دەكەن«.

www.lawanikurdistan.org ژماره 157 102012/06/19

پرس هەفتەنامەی ك��ە ب��ەدواداچ��وون��ەی ئ��ەو بەپێی كردوویەتی، لە ئێستا تەنیا لە 13،51% ئەندامانی پەرلەمانی كوردستان و لە 21% وەزیرەكانی كابینەی حەوتەمی هەرێمی كوردستان، گەنجن و لە خوارووی تەمەنی 40 ساڵیدان. ئەمە كوردستان، پەرلەمانی هەڵبژاردنی یاسای كە كاتێكدایە لە و بپاڵێوێت خۆی ساڵ 25 تەمەن گەنجی داوە رێگەی ببێتە پەرلەمانتار، بەاڵم هیچكام لە حزبەكان، بە دەسەاڵت 25 تەمەن كەسی هیچ تریشەوە، ئەوانی و ئۆپۆزسیۆن و كاندیدی پەرلەمانتاریش گەنجترین پااڵوتووە. نە ساڵیان حزبی سۆسیالیستی دیموكراتی كوردستان بووە كە تەمەنی

27 ساڵ بووە. ساڵی )40 بۆ 18( نێوان لە گەنجی تەمەنی ئەگەر روپێوە و راپرسی دەرەنجامی بەپێی ئەوا بكرێت، هەژمار هەرێمی خەڵكی %60 لە زێتر بێت، كۆمەاڵیەتییەكان بەاڵم ساڵییەوەن، 40 خ��وارووی لە و گەنجن كوردستان بۆتەوە و بااڵكاندا پێچەوانەوە لە پۆستە سیادی و پۆستە

زۆرینەیان تەمەنیان لە نێوان 45 بۆ 55 ساڵیدایە.بە گوێرەی بەدواداچوونەكانی هەفتەنامەی پرس، كاندیدە كەسیان 7 كوردستان، دیموكراتی پارتی دەرچووەكانی گەنجترینیان كە ب��ووە، ساڵی 40 خ��وارووی لە تەمەنیان لە كەسیان 4 تەنیا ئێستا بەاڵم بووە، ساڵ 30 تەمەنی كوردستان، 6 نیشتمانی یەكێتی ماون. گەنجێتیدا تەمەنی كاندیدی دەرچووی لەخوارووی تەمەنی 40 ساڵی بووە، كە تەمەنی لە كەسیان ئێستا 3 بووە، گەنجترینیان 35 ساڵ گەنجێتیدا ماون. بزوتنەوەی گۆڕان 8 كاندیدی دەرچووی لە خوارووی تەمەنی 40 ساڵی بووە، كە گەنجترینیان 38 ساڵ بووە، بەاڵم ئێستا 6 لە تەمەنی گەنجێتیدا ماون. یەکگرتووی ئیسالمی كوردستان تەنیا 1 كاندیدی دەرچووی لە تەمەنی 40 ساڵی دابووە و ئێستا هیچكام لە پەرلەمانتارەكانی یەكگرتوو گەنج نین. كۆمەڵی ئیسالمی، 2 كاندیدی دەرچووی تەمەنیان 39 ساڵ بووە، ئێستا ئەوانیش قۆناغی گەنجیان جێهێشتووە 2 كوردستان سۆسیالیستی حزبی نین. گەنج هیچیان و بووە گەنج كاندیدەكەی 2 هەر هەیە، دەرچووی كاندیدی كە بووە سۆسیالیست كاندیدی پەرلەمانتار، گەنجترین و تەمەنی 27 ساڵ بووە. ئێستا 1 پەرلەمانتاری گەنجی هەیە.

هەیە گەنجی دەرچ��ووی كاندیدی 1 ئیسالمی بزوتنەوەی عەدالەتی و ئ��ازادی لیستی ساڵە. 35 تەمەنی ئێستا كە كۆمەاڵیەتی كە ئێستا كەسێكی حزبی شیوعی نوێنەرایەتیان قۆناغی ئێستا و بووە ساڵ 38 تەمەنی ئەوكات دەكات، گەنجی كاندیدێكی رافیدەین لیستی تێپەڕاندووە. گەنجی

هەبووە، كە ئێستا تەمەنی 33 ساڵە.

هیچكام لە كاندیدە دەرچووەكانی )حزبی زەحمەتكێشانی ئاشوری( كلدانی سریانی گەلی )ئەنجومەنی و كوردستان( و )بزوتنەوەی دیموكراتی توركمانی كوردستان( و )لیستی )چاكسازی و توركمان( چاكسازی )لیستی و ئەرمەن( و نییە گەنجیان دەرچ��ووی كاندیدی هەولێر( توركمانی

هەموویان تەمەنیان لەنێوان 45 بۆ 55 ساڵیدایە.لە كۆی 111 بكەین، بەرواری 25\7\2009 هەژمار ئەگەر دەرچوویان 30 تەنیا پەرلەمانتار، واتە دەرچوو، كاندیدی نزیكەی كەدەكاتە بووە، ساڵیدا 40 خوارووی لە تەمەنیان 30%، بەاڵم ئێستا 16 پەرلەمانتار تەمەنیان لە خوارووی 40

ساڵیدایە كە رێژەكەی لە 14% دەكات.وەزیرەكانی كابینەی حەوتەمی هەرێمی كوردستانیش كە 19 وەزیرن، تەنیا 4 وەزیریان تەمەنیان لە نێوان )34 بۆ 40(

ساڵیدایە،كە رێژەكەی لە 21% دەكات. %84 لە ئ��ەوا وەربگرین، پێچەوانەكەی ئەگەر كەواتە وەزیرەكانی %79 لە و كوردستان پەرلەمانی ئەندامانی

كابینەی حەوتەم پیرن و لە سەرووی 40 ساڵییەوەن.كەی ئاسمانی كەناڵی لە جەمال هیوا رۆژنامەنووس الیەن حزبە لە گەنجان نەكردنی كاندید لەبارەی ئێن، ئێن ئەوە كراوە كە بەمەبەست وایە هەر بڕوای كوردییەكانەوە، پیرەكان ئەزموون نەگوازنەوە بۆ گەنجان و هەر لەسەرەتاوە خۆیان و بكەن داهێنان بتوانن گەنجان ن��ەدەن، رێگە و گەنج پێشەوەی دەكاتەوە«بردنە روونیشی پێبگەیەنن.

بە پێویستی بڕیاردا، ناوەندەكانی لە پێكردنی بەشداری پەروەدەكردنی هەمە الیەنە هەیە، ئەم دەسەاڵتەی كە ئێستا پەروەردە خۆشی نەوەكانی نەیتوانیوە تەنانەت حوكمڕانە بكات، واتە ئەوانەی لەدوای راپەڕینەوە لەدایك بوون و ئێستا تا رەخساوە بۆ دەرفەتیان كەمترین ساڵە 21 تەمەنیان

بتوانن پەرە بە بەهرەكانیان بدەن«.لەم رووەوە رۆژنامەنووسەكە رەخنە لە دەسەاڵتی سیاسی و حكومەتی هەرێم دەگرێت كە بەپێی پێویست بایەخی بە دژایەتیشی تەنانەت و خستووە پەراوێزی و نەداوە گەنج

دەكات.كوردستان پەرلەمانی ئەندامی نورەدینی، عومەر دكتۆر لەسەر لیستی پارتی، پێیوایە رێژەی گەنج لە پەرلەمان كەمە و داوا دەكات زیاتر بایەخ بە گەنج بدرێت. روونیشی دەكاتەوە زێتر حزبەكان وایكردووە كە هەبوونە هۆكار »كۆمەڵێك كەسانی پسپۆر وشارەزا و تەمەنی مامناوەند بۆ پەرلەمانتاری

دیاری بكەن«.زۆرتر ژمارەی داهاتوودا خولی لە »رەنگە وت ئەوەشی

گەنج بێنە ناو پەرلەمان«.ئەندامی راب�����ەر، ش�وان بابەتە، ب��ەم س��ەب��ارەت ه��ەر ب��ەوەدا دان كوردستان ئیسالمی كۆمەڵی سەركردایەتی بە كوردستان پەڕلەمانی ئەندامانی زۆرب��ەی كە دەنێت بوونە ناوەند مام و تەمەندار خەڵكێكی تەمەنی، درێژایی بۆ تێدا كەمە. هۆكارەكانیشی گەڕاندەوە و خەڵكی گەنجی ئەوەی كە حزب بەسەر پەڕلەماندا زالە و حزب پەڕلەمانتاران حزب نێو بەتەمەنی خەڵكی زیاتر حزبیش دەكات، دیاری و، ئەندامانی سەركردایەتی و، هەندێ جار خەڵكی كارا یان خەڵكی گوێڕایەڵ دەست نیشان دەكات. ئەوەشی وت »حزب سیاسی تەمەنداران و سەركردایەتی ئەندامانی وایە پێی دەگەنە پەڕلەمان وەك گەنج وا تازە ترن، بەئەزموون ترو

سەركردایەتی حزبەكان«.»ئێستا راشیگەیاند كۆمەڵ، سەركردایەتی ئەندامەكەی لەبەر ئەوەی جاران پەڕلەمان لە جاران بێ دەسەاڵت ترە، حزبەكان كێبڕكێیان بوو لەسەر ئەوەی كێ زیاتر ئەندامانی وەلێ دابنێن، پەڕلەمان لە بەهێزوكارا سیاسی مەكتەبی كەچی نییە، تیا سیاسی مەكتەبی ئەندامی یەك ئێستا سیاسەت وبڕیارەكانی پەرلەمان زیاتر مەكتەبی سیاسیەكان

دایدەرێژن«.

ئا: پرس

لە 84% ئەندامانی پەرلەمانی كوردستان و لە 79% وەزیرەكانی

كابینەی حەوتەم پیرن و لە سەرووی 40 ساڵییەوەن

پەرلەمان و حكومەتێكی پیر، لە كۆمەڵگەیەكی الوانەدا

www.lawanikurdistan.org2012/06/19 157 11ژماره

خاوەنی ئیمتیاز:ئومێد خۆشناوسەرنووسەر:

ئاڤان حه مه ساڵح0750-446 1301

جێگری سه رنووسه ر: شاخه وان عومه ر سلێمان0750-448 0225

به ڕێوه به ری نووسین: فەرەیدون بێوار0750-414 1910

f_bewar@yahoo.com

ستافی پەیامنێران:توانا شێخانی

محەمەد عومەرشاخەوان شێخانینه خشه ساز: شێرکۆ

ناونیشان: هەولێر- بارەگای مه کته بی سکرتارییه تی یەكێتی الوانی دیموكراتی كوردستان–پشت ئه نجومه نی وه زیران

یان له رێگه ی ئه م ئیمه یله وه بابه ته کانتان بنێرن:shaxawanjournalist@yahoo.com

ئا: پرس

پاركەکان ئازادی عەشق بۆ گەنجان دەستەبەر دەكەن

»راستە زۆر جار كوڕان و كچانی عاشق بۆ بەسەربردنی كاتێكی

خۆش دێنە ئەم پاركە، بەاڵم هەر كە لەالیەن كەسێكی ناسیاوی كچەكەوە بینران، ئەوا كێشە

دروست دەبێت و هەردووكیان دەبنە قوربانی و رەنگە ناچار بن

واز لەیەكتری بێنن«

پارك و باخچەكان یەكێكن لەو شوێنە دڵڕفێن و ئومێدبەخشانەی كە بوونەتە جێژوانی عاشقان و جێی بە یەكگەیشتنی دوو خۆشەویست. پاركی ئازادی لە سلێمانی، یەكێك لەو پاركانەی كە زۆرترین گەنجانی وەك عاشق. كچانی و كوڕان بەتایبەتی تێدەكەن، روو شارە ئەم

دەوترێت ئەم پاركە ئازادی عەشقی بۆ گەنجان دەستەبەر كردووە.و كوڕ زۆر ژمارەیەكی كرد، پاركەمان ئەم ئێوارەیەك سەردانی كاتی چونكە بوون، خوێندن سەرگەرمی كە لێبوو قوتابی كچی بوو. پەیمانگەكان و زانكۆ و ئامادەیی تاقیكردنەوەكانی شەشەمی

لەگەڵ كۆمەڵێك كوڕ و كچ كەوتینە گفتوگۆ و هاوڕێیانە دوواین.شەشەمی قوتابی كە پێناساندین )ك��ارزان( بە خۆی كوڕێك ئامادەیی بەشی وێژەیی بوو. ئەو دەیگوت »لەم واڵتەدا شتێك نییە بەناوی ئازادی عەشق. بەڵكو شتێك هەیە بەناوی قوربانی عەشق«. و كوڕان زۆرجاران »راستە دەڵێت و رووندەكاتەوە قسەكانی ئەو كچانی عاشق بۆ بەسەر بردنی كاتێك خۆش دێنە ئەم پاركە، بەاڵم كێشە ئەوا بینران، كچەكەوە ناسیاوی كەسێكی لەالیەن كە هەر دروست دەبێت و هەر دوكیان دەبنە قوربانی و رەنگە ناچار بن واز

لەیەكتری بێنن«.لەگەڵ بوو زانكۆ قوتابی كە )ئومێد( ن��اوی بە تر كەسێكی كۆمەڵێك لە هاوڕێ كچ و كوڕەكانی پێكەوە دانیشتبوون، رای وابوو نابێ بە چاوی خراپەوە سەیری هەموو ئەو كوڕ و كچانە بكرێت كە خەریكی یان دەكەن پیاسە پێكەوە و پاركەكان دەچنە پێكەوە خوێندنن. ئەوەشی وت »ئاساییە بەالمەوە لەگەڵ خۆشەویستەكەم بێمە ئێرە، بەاڵم زۆر جاران لە ترسی خەڵكی دەترسم، بۆیە داوام وایە خەڵكی واز لە قسەلۆك و تێكدانی نێوان دوو عاشق بهێنن و

بهێڵن كوڕان و كچان بە عەشقەوە هاوسەرگیری بكەن«.وتی »زۆر جاران و هاتە قسە بەناوی )ڤیان( هاوڕێیەكی كچە دەوترێت لێرە كوڕ و كچ لە سنور و نەریت الدەدەن، بەرای من ئەوە

شتێكی خراپە و كەسایەتی هەردووال دەشكێنێت«. دەشڵێت »ئەگەر كوڕ و كچێك بەنییەتی هاوسەرگیری، بۆ گفتوگۆ كردن بێنە پارك و پێكەوە قسە لەسەر ژیانی داهاتوویان بكەن ئەوە شتێكی باش و

ئاساییە، بەس ئەو پێوەندییە زۆر نەخایەنێت«.باخەوانێك كە تەمەنی نزیكەی 50 ساڵ دەبوو بە ناوی مام )...( بینەری چەندین حاڵەتی عاشقانەی كوڕان و كچان بووە و لەو بارەوە و ئێرە دێنە بینین یەكتر بۆ كچان و ك��وڕان ج��اران »زۆر وتی هەندێكجاریش ماچ ماچێنی تێدەكەوێت. هەر چەندە من لەگەڵ ئەوەدا نیم لەم شوێنە گشتییە كە پڕی خەڵكە، بە بەرچاوی خەڵكەوە كوڕ

و كچ یەكتری ماچ بكەن یان یەكتر لە باوەش بگرن«.ئەو دانی بەوەدا كە رۆژانە لە كاتی دەوامی خۆیدا بینەری حاڵەتی

لەو جۆرە دەبێت.هەرگیز بێت، پاك نیازیان كچێك و كوڕ »ئەكەر وت ئەوەشی لێرە شتی وەها ناكەن«. دەشڵێت »ئێمە كارمان بەو كەسانە نییە و بۆمان نییە تەدخول بكەین، ئەوە ئازادی خۆیانە، هەر چەنە من

لەگەڵ ئەوجۆرە ئازادییە نیم«.پرس بۆ ب��ارەوە لەو )ج( ن��اوی بە قوتابخانە مامۆستایەكی پابەندم و دەزانم بەدیندار زۆر من خۆم وت »هەر چەندە وەهای بە بەهاكانی ئایینەوە، بەاڵم لەگەڵ ئەوەش نیم هەموو رێگەیەك لە گەنجان قەدەغە بكرێت و كوڕ و كچێكی عاشق كە بیانەوێت زەواج بكەن، شوێنێك نەبێ تێیدا دوو دەقە قسان بكەن و بیرۆبۆچوونیان

ئاڵ و گۆڕ بكەن«.و كۆمەڵگە دواكەوتوویی نیشانەی رێگرییە »ئەو وت ئەوەشی بیری تەسكی خۆمانە، دەنا چارەنووسی هەر كچێك شوو كردن و چارەنووسی هەر كوڕێك ژنهێنانە، خۆ ناشكرێ لەم سەردەمەدا دایك لە بڕیار بارەوە بدەن، پێویستە گەنجات خۆیان لەو بڕیار باوك و

بارەی داهاتووی ژیانی خۆیانەوە بدەن«.گەنجێك بە ناوی )ئیدریس( دانی بەوەدا نا، كە چەندینجار لەگەڵ

خۆشەویستەكەی سەردانی ئەم پاركەی كردووە، بەاڵم ئەوەشی وت دەبم، گیان نیوە دێم لەگەڵ خۆشەویستەكەم كە »هەموو جارێك دروست بۆ كێشەمان و بمانبینێت ناسیاوێك كە دەترسێم هێندە لەسەر فاتیحەمان و بینێت بمان كچەكە نزیك كەسی یان ببێت،

بخوێنن«.یەكێكە لە پۆلیسە پاسەوانەكانی پارك كە ناوی خۆی پێنەوتین لێدوان بدات، پێی راگەیاندین كە ئەوان ئامادە نەبوو بە فەرمی و تەداخولی كاری شەخسی خەڵكی ناكەن و ئازادن لەوەی كە كوڕ و دابی گشتی لە بەاڵم وەكخۆی وتی »بەو مەرجەی كچ پێكەوەبن،

النەدەن و رێزی پاركەكە بگرن«.كۆمەاڵیەتی توێژەری خالید، دانا بابەتە، بەم سەبارەت هەر تر یەكێكی ئازادی كاتەی ئەو تا ئازادە كەسێك هەموو پێیوایە دەست پێدەكات. ئەوەشی وت »قسە كردن لەسەر ئەم بابەتە زۆر و دادەنرێت گشتی شوێنێكی بە پاركانە ئەو واتە ئەگرێت، هەڵ بباتە خۆش كاتێكی و بكات سەردانی هەیە بۆی كەسێك هەموو

سەر لەوێ«.عاشقانەش كوڕە و كچ »ئەو كە بەوەشدا ئاماژەی راشكاوانە لە دەڕبرینی هەست و سوز بۆ یەكتری، بەاڵم بە مەرجێك ئازادن گشتی خەڵكی چاوی لەبەر و نەبیت تر یەكێكی حسابی لەسەر هەندێ ڕەفتار بكەن كە بەالی خەڵكەوە قبوڵ نەبێت. چونكە ئێمە ئەوەمان نابێت لەبیر بچێت كە ئێمە كۆمەڵگەیەكی روژهەاڵتین و ئەم

جورە شتانە تا ڕادەیەك قبوڵ ناكرێت«. توێژەرەكە روونیدەكاتەوە لەوانەیە ئەو شوێنە ناوبانگێكی خەراپی لێ بكەوێتەوە، ئەمەش وا لە خەڵكی دەكات بەتایبەتی خیزانەكان سەردانی ئەو شوێنە نەكەن، بوێە ئەگەر شوێنیكی تایبەت بە خۆیان هەبێت زۆر باشترە و ئازادیەكی زیاتریان ئەبێت، هەروەها دور ئەبن

لەقسەو قسەڵوكی خەڵكی.

بەتەواوەتی 140 مادەی تر ساڵی تاچەند ئێوە پ:بەرای جێبەجێ دەكرێ؟

ئەبینێتەوە، گرنك قۆناخی سێ لە خۆی 140 مادەی و: ئێمە تا ئێستا لە قۆناغی سەرەتایین، قۆناغە سەرتاییەكەشی ناوچەكانی هاوردەكانی و ئاوارەكان گەڕانەوەی بریتیەلە سنورە گەڕانەوەی ئەوە دوای خۆیان، زێدی بۆ كوردستان لە ئێستا ئێمە كەسانەیە. ئەو قەرەبووی جا ئیدارییەكانە، بەشێكی تری قۆناغەكەی بڵێم ئەتوانم یەكەمداین، قۆناغی چەند ئاوارەكان كردنەوەی قەرەبوو بەاڵم جێبەجێكراوە، لەبەر كە ئەوفۆرمانەی رێژەی بەپێی ئەخایەنێت. ساڵێك دەستی لیژنەكەدایە، ئەو پارانەی كە دابین ئەكرێت دەتوانێ لە

4% فۆرمەكان جێ بەجێ بكات.

پ:ئەو بودجەیەی كە بۆ مادەی 140 دابین دەكرێ تاچەند لە ئاستی پێویستدایە؟

و: بودجەكە زۆر كەمە، بەاڵم بودجەكە تەنها كەركووك و خانەقین ناگرێتەوە، بەڵكو ناوچەكانی دەوروبەری مووسڵیش ئەم لەگەڵ بەراورد بە كەمە یەكجار پارەیە ئەو ئەگرێتەوە، هەموو خەڵكە كە بڕیار دراوە مادەی 140 بیانگرێتەوە. تەنانەت

ئەوانەی ئاوارەی دەرەوەش بوون ئێستا ئەیانگرێتەوە .پ: وەك كەسێكی شارەزا لە مادەی 140 پێت وایە مادەی

140 جێ بەجێ ئەكرێت؟الیەن لە هەبێت بەهێز سیاسی ئیرادەیەكی ئەگەر و: بەو بەاڵم ئەبێت، بەجێ جێ 140 مادەی ئەوا دەوڵەتەوە،

شێوەی ئێستا كە هەیە نەخێر زۆر زەحمەتە .كەركووك ئەڵێت كەركووك، بۆ مالیكی هاتنی لەگەڵ پ: شارێكی عێراقیە و مادەی 140 جێ بەجێ ناكرێت. رای تۆ لەو

بارەوە چییە؟و: مالیكی زۆر سیاسیانە ئەم قسەیەی كردووە، نەیوتووە كوردستانی نییە، ئەڵێت شارێكی عێراقیە.ئەگەر لێكی بدەیتەوە نەوتووە شتێكی واتە عێراقیە. هەرێمیش ئەوا بەدەستوور، بۆ ئیستفزازییە قسەیە ئەم وتنی بەاڵم دەستور، لە بەردەر

ناوچەكە.عێراق ئێستا كە قەیرانەسیاسەی لەم تۆ، بەرای پ: تێكەوتووە، یەكدەنگی كورد و كۆدەنگی نیشتیمانی لە گوتاری

سیاسی چەندە گرنگە بۆ هەرێمی كوردستان؟و: ئێمە هەموو مەسەلە سیاسیەكان بە یەكبوونی دیدی سیاسی هەموو حزبەكان ئەكرێت، بە هەموو رێكخراوەكانیشەوە، ماڵی كوردی چەند یەك بێت ئەوەندە ئێمە ئەتوانین فشارەكانمان لەسەر دەوروبەرمان زیاد بكەین.یەكگوتاری كورد زەرورەتێكی مێژوییە، لە ماڵی خۆمانا لەسەر جێ بەجێ كردنی بەرنامەو پرۆژە دیدمان چەند جیاواز بێت، نابێت لە دەرەوە ئێمە وابین.ئیتر كاتی ئەوە هاتووە وتارەكانمان یەك كەین بۆ ئەوەی

كەس زەفەرمان پێ نەبات .چەند نێوان گرژی لە سود ئەوەیدا هەوڵی مالیكی پ: مالیكی وایە پێت ئایا وەربگرێت، كوردی سیاسی حزبێكی

سودی لەم گرژییە وەرگرتبێت؟بەاڵم وەرنەگرتووە، دەرفەتە لەم سودی ئێستا تا و: بەردەوام بێت و گوتارمان نێوان حزبەكان لە ناكۆكی ئەگەر تا ئێستاش هەوڵی یەكنەبێت، بەڵی سودی لێ وەردەگرێت. داوە و هەوڵی زۆریش ئەدات، بەاڵم ئێمە ئەبێت زۆر لەم هەوڵە

بەرزترو گەورەتر بین.پ: ئەگەر رەوشی عێراق وابێت پێت وایە مالیكی متمانەی

لێدەسەنرێتەوە؟و: ئەگەر بەو شێوە بڕوات و ئێمە بتوانین لۆبیەكی فراوان

دروست بكەین ئەوا متمانەی لێدەسێندرێتەوە.یەكێتی الیەن لە كرد كەركوكی سەردانی مالیكی پ:كە

پێشوازی گەرمی لێكرا، بۆچی؟یەكێتیش وەزیرەكانی چونكە نەبووە، یەكیتی و: نەهاتبوون، لەبەر ئەوە ناتوانین بڵین یەكێتی بووە، ئەتوانین خۆیەتی، ئەركی ئەمەش بووە، كەركووك پارێزگاری بڵێین چونكە ئەو تاوەكو ئێستاكە لەسەر بەغدایە، ناتوانێ بڵێت من پێشوازی لێناكەم، ئەمە شتێكە بە قازانج ناگەڕێتەوە، چونكە و پێشوازی ئامادەی یەكێتی تری كەسی پاریزگا لە جگە كۆبوونەوەكە نەبوو، پارێزگاریش لەبەر سیفەتی وەزیفی خۆی

ئامادە بوو نەك وەك ئەندامی مەكتەبی سیاسی یەكێتی.پ:دەوترێت راجیایی و ناكۆكی لەنێوان ئێوە و پارتیدا هەیە

سەبارەت بە كێشەكانی عێراق؟جەخت یەكێتی سەركردایەتی كۆبوونەوەكانی لەهەموو و: و هاوپەیمانین پارتی و ئێمە دەكەینەوەكە ئەوە لەسەر نەیتوانێ الیەنێك هیچ نێوانماندایە لە كە پەیوەندیەی ئەو

بیروخێنت. راستە دوو بیروبۆچوونی جیاوازمان هەیە لەسەر هەندێك شتێكی هیچ بە ناگۆڕینەوە پەیوەندییە ئەو بەاڵم مەسەلە، تر.هەموو كات جەختمان كردۆتەوە ئەبێ ئەو هاوپەیمانێتییە بپارێزین بۆئەوەی جارێكی تر توشی هیچ گرفتێكی تر نەبین.

قەرەبوو كردنەوەی ئاوارەكان چەند ساڵێك ئەخایەنێت

لەدوای كەمال ئەتاتورك دامەزرێنەری دەوڵەتی كۆماری توركیای نوێ لە ساڵی 1923وە هیچ سەركردەیەكی هەڵبژێردراو بەدەنگی خەڵك بەقەد »ڕەجەب تەیب ئەردۆگانی« سەرۆك وەزیرانی ئێستا كێشەی كات واڵتە.لەهەمان لەم نەبووە نفوز خاوەن و بەهێز كوردیش لە هیچ دەورو زەمانێكی تەمەنی كۆماری توركیا وەك ئەم لەسەر لەهیچ سەردەمێكیش سەردەمەنەهاتۆتە پێشەوە.هەروەها چارەسەری لە باس ئێستا وەكو تورك دەوڵەتی بااڵی ئاستی

كێشەی كورد نەكراوە.جاران هەمیشە بە نكۆلی كردن باس لە بوونی كێشەی كورد و كونج هەموو لە كوردستان و كورد ووشەی دەكرا.تەنانەت كەلەبەرێكی ئەم جیهانە لەسەر زاری هەر كەسێكەوە دەربچووبا

ئەوە تورك دژی بوون و پێی پەست دەبوون.بەاڵم ئێستا لە سەر ئاستی سیاسی و فەرهەنگی و كەلەپورییەوە و ژیانی خۆی لەسەر الیەنەكانی دەتوانێ قسە توركیا لە كورد توند زۆر سیاسەتێكی كات لەهەمان بكات.ئەگەرچی كێشەكەی و خوێناویش لەبەرامبەر چاالكوانانی سیاسی كورد لەناو توركیاو گەریالكانی پارتی كرێكارانی كوردستان لە شاخەكاندا هەیە.لەالیەكی توركیا سیاسیەكانییەوە و ئابووری بەرژەوەندییە بەهۆی تریش لەگەڵ هەرێمی كوردستان پەیوەندییەكانی زۆر باش بردۆتەپێش لە قانوونی و سیاسی كیانێكی وەك ئێستا پێداوە. گەشەی و لەگەڵ سەركردایەتی هەرێم چوارچێوەی عێراقی فیدراڵی مامەلە دەكات.لە ئێستادا توركیا بەسەرۆكایەتی پارتی داد و گەشەپێدان و تەیب ئەردۆگانی سەرۆك وەزیران لە ناوچەی ڕۆژهەاڵتی ناوەڕاست

و واڵتانی عەرەبی دەورێكی دیار و بەرچاو دەبینێ.لە هاتنی شەپۆلی بەهاری عەرەبی بەئاشكرا توركیا پشتیوانی لەو هێز و گروپانە دەكات كەوا لە ئەنجامی ڕاپەڕینەكان هاتونەتە و عێراق لە كات واڵتەكانیان.لەهەمان سیاسی گۆڕەپانی سەر كاریگەری و ببینێ بەرچاوتر و دیار ڕۆڵێكی دەیەوێ سوریاش ئەحمەد ناوچەكە.وەك داهاتووی ئێستاو لەسەر هەبێ زیاتری داود ئۆغلوی وەزیری دەرەوەیان خۆیان بە عوسمانییە نوێیەكان دەچوێنێ و خوازیارن بە شێوەیەكی تر و دوور لەشەڕ و ئاژاوە بۆ هەموو ئەو سەرزەمینانە بگەڕێنەوە كەوا ڕۆژگارێك لە ژێر ڕكێف سیاسەتەی عوسمانیدابوونە.ئەم ئیمپراتۆریەتی قەڵەمڕەوی و ئەردۆگان و پارتەكەی شتێكی سروشتی و ئاساییە لە سیاسەتدا بۆ

پاراستن و گەشەپێدانی بەرژەوەندیەكانی واڵتەكەیان.بەاڵم دەبێ ئەوە بزانن كەوا كێشەی كورد كە كێشەی نەتەوە و خاكی میللەتێكە لەناو خودی توركیا و سێ سنوری وشكانی گەورەو لەمپەرێكی سوریا( و عێراق و )ئێران واڵتەكەیان كەمەرشكێنە بۆ پەڕینەوەیان لە واڵتەكەیان بۆ هەر سەرزەمینێكی تر.بۆیە گەر ئەردۆگان و حكومەتەكەی بتوانن خێراتر هەنگاو بنێنن بۆ چارەسەركردنی پرسی كورد لە واڵتەكەیان ئەوە بەدڵنیایەوە دەچێتەپێش چاكتر و دەبێ جێگیر باشتر بەرژەوەندیەكانیان خەونی مەحاڵە لەناوچەكەدا.بۆیە دەكەن زیاتر گەشەی و گەورەی داهاتووی توركیا و ئەردۆگان وابەئاسانی بێتە دی بەبێ ئاوڕدانەوە لە چارەسەركردنی پرسی نەتەوەیی كورد.چونكە ئەمڕۆ حزب لەدەست هەیە بەهێز سیاسی هێزی هەرچی لەناوچەكەدا و گروپە ئیسالمیەكانە كەوا هیچ كێشەی نەتەوەیان نیە جگە لە فەلەستینیەكان بەاڵم هێزی كاریگەری كورد تاكو ئێستا بەدەست ئەوەندەی كورد كێشەی چارەسەركردنی نەتەوەیەكانەوەیە.بۆیە لەبەرژەوەندی توركیای پارتی داد و گەشە پێدانە هەر ئەوەندەش

لەبەرژەوەندی كورد خۆی دایە .

ئەردۆگان و كێشەی كورد

نەرمین عوسمان،ئەندامی سەركردایەتی یەكێتیو جێگری لیژنەی قەرەبووكردنەوەی مادەی 140

ەنەس

حەال

ن مدما

شادیمانە: تریفە ئازاد

بەو شێوەیەی كە ئێستا هەیە، “زەحمەتە مادەی 140 جێبەجێ

بكرێت