rapport da vischnaunca 2006

73
Rapport da gestiun e quen 2006 www.tujetsch.ch

Upload: duongkhanh

Post on 16-Jan-2017

263 views

Category:

Documents


5 download

TRANSCRIPT

Page 1: Rapport da vischnaunca 2006

Rapport da gestiun e quen 2006

www.tujetsch.ch

Page 2: Rapport da vischnaunca 2006

2

Page 3: Rapport da vischnaunca 2006

3

Rapport da gestiun e quen 2006

Cuntegn Paginas

Vischnaunca

Rapport annual 4 - 24

Quen annual 25 - 44

Gliesta d’amortisaziun, credits supplementars 45 - 47

Bilanza 48 - 50

Statisticas 51 - 54

Rapport Tgèsa s. Vigeli 55 - 59

Quen e bilanza Tgèsa s. Vigeli 60 - 62

Rapport da gestiun 63

Autoritads e cumissiuns 64 - 66

Ufficials, funcziunaris ed collaboraturs communals 66 - 67

Differentas registraziuns 68 - 73

Page 4: Rapport da vischnaunca 2006

4

Rapport da gestiun e quen 2006

Preziadas convischinas,preziai convischins

Nus sesanflein amiez ina perioda d’uffeci. Sco annun-ziau el rapport da gestiun e quen 2005 ha la supraston-za cuntinuau cun la viva activitad che sebasa sin ils prin-cipis fundamentals ed empallonts sco:

• Promover il beinstar general• Segidar cun vischinas e vischins• Promover in bien spért da collaboraziun• Tractar tuttas fatschentas a moda speditiva• Esser transparents e corrects• Activar tuttas forzas constructivas e positivas

Ils novs projects instradai ein sin buna via da vegnir rea-lisai. L’emprema part dalla reorganisaziun dil menaschicommunal ei per exempel terminada. La nova reparti-ziun dils departaments ei succedida. Nus havein sepa-rau ils pensums strategics dils operativs cun installar inadirecziun. Quei sistem lubescha da tgamunar la vi-schnaunca tenor principis secumprovai ell’industria pri-vata.Ils reglaments da persunal e da salarisaziun ein appro-bai. Quels instruments regleschan la relaziun denter col-laboraturs e patrun.L’integraziun dil stradalesser e dall’infrastructura turisti-ca el menaschi forestal ei succedida miez digl onn.Ils mieds da communicaziun, sco la nova paginad’internet (www.tujetsch.ch) ed il cudischet da Tujetschein medemamein realisai. La modernisaziun ed unifica-ziun dalla cumparsa dalla vischnaunca cun tut ses me-naschis ei per gronda part succedida.In’analisa da tuttas segiradas cun surdar la cusseglia-ziun ad in biro specialisaus ei in’ulteriura megliur. Laspreparativas da quella reorganisaziun ein stadas fetg pre-tensiusas ed intensivas. Ils emprems resultats ein em-permetonts.

La revisiun dalla planisaziun locala e dalla lescha dabaghegiar han las cumissiuns preparatoricas - suenternumerusas ed intensivas sedutas - praticamein termi-nau. El decuors dalla primavera 2007 tracta la supras-tonza las propostas e tarmetta ellas per ina preexami-naziun als uffecis cantunals. La secunda mesadad diglonn 2007 eis ei previu da suttametter la fatschenta alcussegl da vischnaunca. Sch’ei dat negins retardaments,sa la votaziun all’urna succeder alla fin digl onn 2007respectiv l’entschatta 2008.Plinavon ha ina cumissiun entschiet cun la revisiun dallaconstituziun communala. Sche tut semova sco previu,vegn il parlament communal e silsuenter il pievel a saverdecider surlunder aunc en quella perioda d’uffeci.

Finalmein eis ei reussiu da firmar in contract cun las Ov-ras Electricas Reinanteriur SA. Quel regla la taglia sin

schischom per ils onns 1997 – 2004. Las contractivasein stadas necessarias, damai ch’il cussegl grond haintroduciu ina nova metoda per schazegiar ils implontshidraulics. Sin fundament da quella ein ils implonts hid-raulics vegni valetai pli bass, quei che ha effectuau inasminuaziun da rodund 60 % dil schazetg. Era il pei dataglia sin schischom ha caschunau hanadas debattas.Cunquei che la vischnaunca adempleva buca ils criterisper applicar in pei da taglia dad 1.5 0/00, eis ei stau ne-cessari da reducir la taglia per igl onn 2006. Sin propos-ta dalla suprastonza ha la radunonza da vischnauncalegreivlamein decidiu d’applicar naven da 2007 il pei dataglia dad 1.5 0/00.

Ord vesta hidrologica ei igl onn 2006 staus il menderdapi che las Ovras Electricas Reinanteriur SA existan.Quei record negativ deriva dalla munconza da plievgia.Enstagl dallas entradas prevedidas da frs. 1’200’000.00,stuein nus secuntentar cun meins che frs. 700’000.00.2001 han ils tscheins d’aua aunc purtau en cassa com-munala frs. 1’817’000.00, pia frs. 1’117’000.00 dapli ch’iglonn 2006.Il transferiment dall’Ovra Electrica Tujetsch en ina insti-tuziun independenta dil dretg public, l’energia alpina, eisecumprovaus. La cunvegnientscha da prestaziun den-ter la vischnaunca e l’energia alpina ei approbada. Iltransferiment dalla proprietad succeda el decuorsdall’entschatta 2007.L’energia alpina lavura cun fetg grond success. El de-cuors dalla primavera presentan il cussegl d’administra-ziun e la direcziun il quen detagliau. Era cheu portal’AlpTransit gronds avantatgs finanzials. La vischnauncaprofitescha da quella legreivla situaziun cun entradas dabunamein frs. 660’000.00.

Il quen e la situaziun finanziala ein cunteni ella secundapart dil rapport. Senza la gronda digren dil tscheins d’auae la reducziun dil pei da taglia sin schischom fuss il quenaschi buns sco quel digl onn precedent. Entras la fierada credit actuala eis ei stau pusseivel da segirar em-prests ferms a liunga vesta per ordvart favoreivlas cun-diziuns da tscheins. Il plazzal AlpTransit porta era igl onnda gestiun considerablas entradas.

Danovamein ha la vischnaunca investau grondas sum-mas ell’infrastructura turistica. Menziun speciala meretaigl emprest da dus milliuns francs senza tscheins ed inasegironza ella medema summa alla Sedrun PendicularsSA per realisar la sutgera Mulinatsch. La plazza da sportDulezi ei in ulteriur tierm en favur dil turissem. Cheutraseis ei stau pusseivel da realisar dus projects d’empremaprioritad.

La Porta Alpina – en cumbinaziun cun la regiun San Got-tardo – ei ina schanza unica per nossa vallada e perl’entira regiun muntagnarda. Quels dus projects futuris-

Page 5: Rapport da vischnaunca 2006

5

Sco representant dalla vischnaunca ha Gion Beerapparteniu duront 6 onns al cussegl d’administraziundalla Sedrun Pendicularas SA. Era en quei gremi hael demussau gronda capientscha per innovaziuns.Duront quei temps han ins engrondiu l’ustria a Milezed eregiu las sutgeras Alpsu – Calmut e Cuolm –Val. Plinavon ei era il capital d’aczias vegnius alzaus.Speciala menziun mereta sia appartenenza alla su-prastonza dil Spital regiunal Surselva e quei navendigl onn 1993 entochen sia mort.

Al car defunct admettein nus nossa profunda renco-nuschientscha ed in resentiu Dieus paghi per sianunstunclenteivla e buna lavur en favur dil beinstardall’entira vallada. Nus salvein president communalGion Beer en buna memoria.

Onn per onn banduna in tschuppel convischinas e con-vischins nies mund terrester. Els ein menziunai en niesrapport. Sper nies anteriur president communal GionBeer, seregurdein nus era dil giuven Rafael Monn. Entrasin tragic accident cun ina maschina communala eis elmorts il matg 2006. Rafael vegn a restar a nus en bunamemoria.

El suandont rapport informein nus detagliadamein surdallas differentas activitads. En num dalla suprastonzacommunala engraziel jeu cordialmein per il vigurus sus-tegn. Ina cuminonza sa mo prosperar cun agid d’in escadin. Miu engraziament sedrezza a tuttas vischinas evischins ch’ein segidai e che han collaborau. In specialengraziament admettel jeu als fetg engaschai geraus, alcussegl da vischnaunca, alla cumissiun da gestiun, al-las cumissiuns ed a tuts nos capavels collaboraturs ecollaboraturas.

Nus sesanflein gia amiez igl onn 2007. Bugen sperel jeuche quei bien spért da collaboraziun semantegni ed jeugiavischel a Vus buna sanadad, grond success, bia cun-tentientscha e la benedicziun dil Tutpussent.

Pancrazi Berther, president communal

tics ein adattai per dar novs impuls economics e cultu-rals e cheutras garantir progress e prosperitad a nossapopulaziun. Igl onn vargau han las autoritads commu-nalas impundiu danovamein bia temps ed energia per larealisaziun da quellas duas «visiuns». Cun satisfacziunconstatein nus che las preparativas s’avonzan detg stu-pent, era sche la procedura per la realisaziun ei stentu-sa e fadiusa.

En memoria da nies anteriur president commu-nal Gion Beer

Ils 24 da november 2006ei nies anteriur presidentcommunal Gion Beermorts suenter ina cuortae greva malsogna ellavegliadetgna da mo 64onns. Gion Beer ei stausina persunalitad mudes-ta, simpatica ed emper-neivla. Malgrad il grondpensum professiunal eisel s’engaschaus da tuttaforza sin differents sec-

turs pil beinstar general ed en favur da numerusasuniuns. Denter auter eis el staus commember dil cus-segl da vischnaunca (1979 - 1980), commemberdalla suprastonza e president dall’Ovra ElectricaTujetsch (1981 - 1987), gerau dil departamentd’educaziun (1981 - 1985) e commember dil cussegld’administraziun dalla Banca Raiffeisen Tujetsch(1993 – 2006). Ils 10 da matg 1987 ha la radunonzada vischnaunca elegiu Gion Beer sco president com-munal. Quei uffeci ha el adempliu entochen ils 31 dafenadur 1993. El ei staus in bien e premurau presi-dent.Cuort suenter sia elecziun han las contractivas per ilplazzal dalla NEAT a Sedrun entschiet. Quei ei stauina da sias pli pretensiusas incaricas. Dall’entschattaenneu eis el seprofundaus en quels novs problemsed ha priu las disposiziuns per che quei project gar-tegi a moda optimala. Ils gronds problems ein vegnisligiai en buna entelgientscha, quei che ha possibili-tau da recaltgar gronds avantatgs per nossa visch-naunca.Sper quella ovra centrala ein auters projects impur-tonts vegni realisai. Ei setracta dil project forestal aBugnei, dalla surprida dil bogn cuvretg e pli tard dal-la sanaziun da quel, dall’engrondaziun dalla casa dascola Sedrun e dalla Tgèsa s. Vigeli, dalla zona dasport e golf a Selva e dalla participaziun alla Casada tgira Sursassiala.

Page 6: Rapport da vischnaunca 2006

6

Activitad politica

Autoritads communalas

Radunonza da vischnaunca

Igl onn 2006 han 4 radunonzas da vischnaunca giu liug.Ina decisiun da gronda impurtonza ei sedada en connexcun Sedrun Pendicularas SA. Il pievel tuatschin ha con-cediu cun grond pli in credit senza tscheins da 2 milliunsfrancs per realisar la sutgera Mulinatsch. Plinavon ha ilpievel approbau la revisiun parziala dalla lescha da tag-lia (taglia sin schischom) e la revisiun dil reglament perrecepir burgheis. Ultra da quei ei era il preventiv 2007vegnius approbaus.

La suprastonza communala ha plinavon informau la ra-dunonza da vischnaunca detagliadamein davart la novaorganisaziun dil menaschi communal, presentau la novapagina d’internet, il niev logo sco era il cudischet daTujetsch, edius en collaboraziun cun la gruppa da lavur«cudischet da Tujetsch».Plinavon eis ei vegniu informau - ensemen cun l’AlpTransit(ATG) - sur d’ina eventuala prolungaziun dall’excavaziundalla gallaria viers sid (Losgrenzenverschiebung).

Cussegl da vischnaunca

Il cussegl da vischnaunca ei vegnius convocaus 7 ga-das. El ha liquidau 11 fatschentas. L’enumeraziun suan-donta dat ina survesta sur dallas fatschentas:

- Credit per Sedrun Pendicularas SA (frs. 2’000’000.00)- Credit supplementar per sanar il clutger baselgia sogn

Vigeli (frs. 12’156.00)- Restricziuns da traffic sin vias da quartier

- Dismessa dalla neiv: sal ni split

- Rendaquens 2005

- Midada dalla finanziaziun Sedrun Pendicularas SA

- Project turistic «Beinvegni en Svizra» (frs. 107’500.00)

- Revisiun dil reglament per recepir burgheis

- Reservat d’uaul natural «Uaul Prau Nausch»

- Revisiun parziala dalla lescha da taglia communala

(taglia sin schischom)

- Preventiv 2007

Suprastonza communala

Igl onn 2006 ei staus igl emprem onn cumplein per lanova suprastonza communala. Ella ha salvau 37 sedu-tas per tractar las numerusas fatschentas.

Suprastonza communala: Pancrazi Berther, Marcellino Giger,Baseli Berther, Toni Schmid ed André Schmid (dretg a seniester)

AlpTransit

Il plazzal dalla NEAT ei aschibein per la vischnaunca daTujetsch sco era per l’entira economia regiunala dagrond’impurtonza. Per quei motiv sestentan las auto-ritads communalas da mantener in bien contact cun ilsresponsabels dall’AlpTransit Gotthard AG (ATG).

Cugl 1. d’avrel 2007 ha PeterZbinden surdau il tgamun dal-la direcziun dall’ATG a RenzoSimoni

Il plazzal caschuna el mument negins problems alla vi-schnaunca. La collaboraziun ei buna e las fatschentasvegnan sligiadas en buna entelgientscha.

Stan dallas lavurs

La fin da 2006 ein rodund 2/3 dil tunnel da basa ruts ora.La staziun multifuncziunala (Multifunktionsstelle) a Se-drun ei excavada cumpleinamein.

Schegie che las relaziuns geologicas el massiv interme-diar da Tujetsch ein difficilas (zonas rumpeivlas e cunbia pressiun), ein las lavurs s’avanzadas detg bein.El tunnel viers sid eis ei penetrau ils 13 da settember

Page 7: Rapport da vischnaunca 2006

7

2006 aua. Muort la vischinonza dil mir da fermada ValNalps ha l’ATG priu mesiras specialas. La populaziun eimai stada periclitada. Malgrad quels problems ein insera en quella direcziun s’avanzai 5 – 8 meins pli spertche previu.

Stan dallaslavurs

Il davos dormitori per ils luvrers dil plazzal ei vegniusrealisaus aunc avon l’entschatta digl unviern. En queiconnex han ins saviu risguardar ils basegns per la loipa.

Sin l’insla giu Milà ein las tablas d’informaziun vegnidasmontadas. La revitalisaziun ei reussida.

Transports

Rodund 93 procents dils transports en connex cun laNEAT succedan cun la viafier, ils ulteriurs sin via. Navendigl avrel tochen il settember 2006 ei il volumen da trans-port s’augmentaus per 34 % enviers la perioda prece-denta; quei pervia dil diever augmentau d’itschal e ce-ment. Malgrad quella frequenza supplementara, ha eidau neginas grevezias supplementaras entras camiuns.

Center d’informaziun

Igl interess da visitar il plazzal ei aunc adina fetg gronds.Igl onn vargau han rodund 2’000 persunas visitau mein-silmein il center d’informaziun. Naven dall’avertura ento-chen la fin da 2006 han ins registrau en tut rodund250’000 visitaders. Las visetas el sutterran ein limitadased occupadas entochen la fin da 2008.

Era egl onn da gestiun havein nus astgau beneventarimpurtontas persunalitads. Denter auter ha il presidentdalla confederaziun, Moritz Leuenberger, visitau la NEATensemen cun ils ministers da traffic dall’Uniun Europea.A caschun dalla sessiun parlamentara a Flem ein plirsrepresentants senezegiai dalla caschun per s’informarsur d’in dils pli gronds projects dalla confederaziun.

Stuschada dil cunfin dalla gallaria viers sid (Losgrenzen-verschiebung)

Il matg 2006 ha l’ATG inoltrau agl Uffeci federal per traf-fic (BAV) la damonda per ina stuschada dil cunfin perl’excavaziun dalla gallaria viers sid. L’exposiziun publicadil project ha giu liug dils 6 da zercladur tochen ils 5 dafenadur 2006. Il pievel ei vegnius informaus a caschundalla sera d’informaziun dils 19 da zercladur 2006. Ladecisiun definitiva, schebein la prolungaziun viers sidvegn realisada, sto succeder ell’emprema mesadad diglonn 2007. Leutier giogan ils cuosts ina rolla dominonta.Quella decisiun ei era d’eminenta muntada pil temps darealisaziun. La decisiun definitiva cumpeta al cusseglfederal (ni schizun al parlament federal). La vischnaun-ca beneventa en mintga cass ina prolungaziun viers sid.

Cumissiun locala NEAT

La cumissiun locala NEAT ei serimnada 5 gadas. Ella eisurtut sefatschentada cun la formaziun finala dalla plaz-za d’installaziun (Endgestaltung Installationsplatz). Culas damondas dalla stuschada dil cunfin e la Porta Alpinaein decididas definitivamein, vegn la situaziun analisadadanovamein. La vischnaunca vegn en quei mument adeponer ses giavischs (tgei duei vegnir manteniu etc.).

In’autra tematica ha fatschentau la cumissiun, numna-damein la situaziun dallas deponias. Per la deponia Valda Claus ha l’ATG inoltrau al BAV ina damonda per mi-dada da project. El decuors dalla primavera 2007 vegnla vischnaunca a saver prender posiziun en caussa.

Porta Alpina

Ils 12 da fevrer 2006 ha il pievel grischun concediu incredit da 20 milliuns per la Porta Alpina. Rodund 71 pro-cents dils votants e dallas votantas han detg «gie». Queiei in fantastic resultat ed in attest singular da solidaritad.Egl entir Grischun ei la Porta Alpina vegnida sustenida,surtut en Surselva.Il pievel tuatschin ha approbau il project cantunal cun730 encunter 59 vuschs ni cun 93 procents (tier ina par-ticipaziun da 71.6 procents). Quei ei ina imposanta de-monstraziun en favur dalla Porta Alpina.Il medem di ha la vischnaunca da Mustér concediu cun638 encunter 222 vuschs ina contribuziun d’in milliunfrancs per quei project.Cun gronda satisfacziun constatein nus che las vi-schnauncas, la regiun ed il cantun Grischun sustegnanvigurusamein la realisaziun dalla Porta Alpina. Quei vo-tum imposant ei el medem mument ina incarica per lasautoritads communalas, regiunalas e cantunalas da gi-dar a realisar quella visiun.

i

re

TBM West tTBM Ost

Losgrenze

Nordvortrieb Sedrun

Page 8: Rapport da vischnaunca 2006

8

Suenter la votaziun cantunala eis ei stau necessarid’installar in’organisaziun adattada per la realisaziun dilproject tecnic, mo era d’iniziar ina intensiva collabora-ziun ella regiun San Gottardo (pertgei senza quella col-laboraziun dat ei negina Porta Alpina).

Realisaziun Porta Alpina

Per la realisaziun tecnica dalla Porta Alpina ei la giuntadirectiva (Steuerungsausschuss) sut l’egida da cusse-glier guvernativ Stefan Engler responsabla. La vischnaun-ca da Tujetsch, la Regiun Surselva sco era la ViafierRetica e la viafier MGB ein representadas en quei gre-mi. Sper la survigilonza dalla projectaziun, ils contractscun BAV e ATG sco era la surdada dallas lavurs prepa-rativas ei la giunta s’occupada cun la fundaziun d’inasocietad per il menaschi (RhB/MGB).

La «gruppa da lavur purschida e menaschi Porta Alpina»ha fatg ponderaziuns concernent las salas da spetga,las gallarias lateralas, il post da manteniment e da ser-vis per ils mieds da transport e la midada digl ascensurexistent en in per persunas. Pertuccont il nivel dil tunnel(Auflageprojekt 1) ha ei dau certas midadas. Pervia dilscuosts ei la grondezia dallas salas da spetga e la lade-zia dils perrons vegnida reducida.

Ils 5 d’october 2006 ei la procedura per la lubientscha dilproject 2 (Auflageprojekt 2) vegnida instradada. Quels’occupescha denter auter cul transport dils viagiatursche arrivan a Sedrun. Previus ei in bus. Quei ei dentonbuca ina sligiaziun confortabla. Aschispert ch’il projectei approbaus, eis ei previu d’instradar ina concurrenzad’ideas per obtener sligiaziuns da transport innovativas.

Las lavurs per las preinvestiziuns dalla Porta Alpina hanentschiet ils 23 d’october 2006. Dapresent ein las 4 sa-las da spetga gia excavadas.

Entschatta dallas lavurs vid la Porta Alpina

Las preinvestiziuns vegnan finanziadas entras la confe-deraziun (frs. 7’500’000.00), il cantun (frs. 7’844’212.00)e la vischnaunca da Tujetsch. Lezza metta en tut frs.3’000’000.00 a disposiziun. Gia allas preinvestiziuns se-participescha ella cun frs. 2’336’052.00; da quei importoein frs. 1’700’000.00 concedi, ferton che la summa res-tonta da frs. 636’052.00 vegn risguardada el preventiv2008.

La vischnaunca Tujetsch ha adina puspei saviu presen-tar ses giavischs e collaborar activamein els differentsgremis cumpetents.

Regiun San Gottardo

Gia dall’entschatta enneu ha il cussegl federal pretendiuche l’entira regiun dil Gottard vegni integrada el projectPorta Alpina. Perquei ha la regenza grischuna schau ela-borar la stad 2005 in rapport concernent (RaumkonzeptGotthard). Immediat suenter la votaziun cantunala ei lavischnaunca s’engaschada da tutta forza per quella novacollaboraziun intercantunala. Era per quella activitad hala regenza grischuna elegiu ina gruppa da lavur. Quellaei s’occupada cun las preparativas per il project PREGO(Raum- und Regionalentwicklung Gotthard). En quellagruppa ein representants dil cantun, dalla Regiun Sur-selva e dalla vischnaunca da Tujetsch (il delegau DumeniColumberg ed il president communal Pancrazi Berther)representai.

A caschun dalla conferenza iniziala PREGO (Regiun SanGottardo) dils 15 da matg 2006 a Sedrun ein ils empremspass per ina collaboraziun denter ils cantuns Uri, Tessin,Valleis e Grischun vegni instradai. Cusseglier federalJosef Deiss ha encuraschau ils presents da nezegiar laschanza per ina nova allianza en muntogna. Entras lacollaboraziun el territori dil Gottard savess quella regiundaventar in model per la nova politica regiunala.

Delegau Dumeni Columberg e cusseglier federal Josef Deissa caschun dalla conferenza iniziala PREGO

Page 9: Rapport da vischnaunca 2006

9

Ils 5 da fenadur 2006 ha in’emprema conferenza piglavegnir giu liug sil pass dil Gottard. Ils representantsdallas quater regenzas han assistiu a quella sentupadae decidiu da collaborar a moda pli intensiva.

In pass decisiv per il reussir dalla regiun San Gottardo eiil Memorandum of Unterstanding dallas regenzas dils 4cantuns Uri, Tessin, Valleis e Grischun dils 24 d’uost 2006.En quei document expriman ellas la clara voluntad dacollaborar e d’installar ina giunta directiva (Steuerungs-ausschuss PREGO). Quella secumpona da mintgamaitreis representants dils quater cantuns. Il gremi vegntgamunaus d’in directori, che secumpona da DumeniColumberg (delegau dalla vischnaunca Tujetsch e dallaRegiun Surselva), Eugen Arpagaus (cau digl uffeci pereconomia e turissem Grischun) ed Emil Kälin (direcziundil departament d’economia Uri). La giunta ha organisauina secunda conferenza ils 16 da november 2006 adAndermatt, nua che las ideas per ina collaboraziun in-tercantunala ein vegnidas discussiunadas.

La decisiun definitiva dallas regenzas en favur d’ina re-giun San Gottardo ei succedida ils 12 da december 2006.

Il rapport «San Gottardo: Das Herz der Alpen im Zen-trum Europas» dallas regenzas dils quater cantuns Uri,Valleis, Tessin e Grischun ei vegnius surdaus ils 21 dadecember 2006 al cussegl federal e presentaus ils 26da fevrer 2007 a Berna allas medias naziunalas.

Presentaziun dil rapport «San Gottardo» a Berna

Quei impurtont document muossa tgei enorm potenzialche la regiun dil Gottard posseda, menziunescha den-ton era las pitgiras economicas. El cuntegn ina visiunper igl onn 2020. Per contonscher quellas finamiras se-tracta ei d’instradar ina collaboraziun intensiva sur ilscunfins cantunals, da nezegiar communablamein lasbellezias e rihezias naturalas e culturalas sco era da

coordinar ils projects e las activitads. Cheutras savessquei territori daventar «ina oasa flurenta». Il rapport skiz-zescha strategias pils differents secturs (oravontut turis-tics) e propona in tschuppel mesiras per contonscherquellas finamiras. Denter auter setracta ei da crear struc-turas adattadas per realisar quella cooperaziun strategi-ca. Ei drova era in’allianza denter las quater regiunsSurselva, Tre Vali, Goms ed Uri.

La promoziun turistica e l’introducziun dalla marca SanGottardo savess succeder enteifer cuort temps. Queipretenda denton, ch’ils exponents politics e turisticsprendien las hottas enta maun e s’engaschien cun entu-siassem e perseveronza per la realisaziun da quei con-cept futuristic. Ei setracta d’in process che sto crescherpass per pass.

En connex cun la regiun San Gottardo gioga era il res-sort turistic ad Andermatt (Samith Sawiris) in’impurtontarolla. La vischnaunca ha saviu prender posiziun tiel plandirectiv. Ella beneventa quel, ha denton fatg attent sinenzaconts puncts (integraziun dil project ella regiun SanGottardo ed incorporaziun dil Pass Alpsu, sufficient spa-zi da parcar e sistem da traffic efficient).

A caschun dalla fiasta digl emprem d’uost havein nusastgau beneventar la cussegliera guvernativa dil cantunUri, Heidi Z’graggen, sco oratura festiva. Damai ch’il can-tun Uri fa part dalla regiun San Gottardo eis ei impurtontda tgirar ils contacts.

Cussegliera guvernativaHeidi Z’graggen

Co va ei vinavon?

Cun il rapport San Gottardo e las decisiuns dallas qua-ter regenzas ei ina cundiziun dil cussegl federal adem-plida. Plinavon ei il project ed il concept per il menaschidalla Porta Alpina inoltraus a Berna. El mument spereinnus ch’il cussegl federal approbeschi definitivamein il

Page 10: Rapport da vischnaunca 2006

10

project e suttametti al parlament in messadi per conce-der la contribuziun federala da 17.5 milliuns francs perla realisaziun dalla Porta Alpina. Silsuenter vegn lafatschenta tractada dallas cumissiuns e la finfinala dilcussegl naziunal e dil cussegl dils stans. El meglier casscroda la decisiun finala el decuors dalla primavera ni stad2008.

Il davos temps vegn la Porta Alpina repetidamein critica-da ellas medias dalla bassa. Nus stuein vinavon quintarcun ina ferma opposiziun. Tonpli drova ei unitad ellasregiuns pertuccadas e vinavon in engaschament vigu-rus dallas autoritads e da nos parlamentaris. La supras-tonza communala engrazia cordialmein per il bien sus-tegn ed agid. Ella fa tut il pusseivel per che l’ovra garte-gi. Perquei drova ei aunc ina gronda lavur da perschua-siun.

Administraziun generala

Administraziun communala

Reorganisaziun

Sco gia annunziau el rapport digl onn vargau, han ilsemprems resultats dalla reorganisaziun saviu vegni pre-sentai ils 29 da settember 2006. L’emprema part ha cunquei pass saviu vegnir terminada. El decuors digl onn2007/2008 setracta ei da far in ulteriur pass e meglierarla situaziun dil spurtegl e dallas localitads dall’admini-straziun communala.

Cun la nova organisaziun vulan ins sparter ils pensumsstrategics dils operativs ed optimar ils process da lavur.Il niev sistem ei en vigur dapi igl october 2006.Ina cumpart dalla nova organisaziun fuorma la direcziuncommunala. Quella secumpona dil president communal,Pancrazi Berther, dil menader dil center communal,Lucas Collenberg e dil menader dils menaschis tecnics,Andreas Pfister. En 9 sedutas ei la direcziun sefatschen-tada cun damondas operativas ed ha aschia saviu de-scargar la suprastonza communala da certs pensums.Per saver optimar ils process e nezegiar sinergias ein ilsdepartaments vegni reparti da niev.

Naven digl emprem da schaner 2007 vala la suandontarepartiziun dils departaments:

Administraziun e finanzasPresident communal Pancrazi Berther

Baghegiar, forestalesser ed ambientVicepresident André Schmid

Turissem ed economiaGerau Marcellino Giger

Sanadad, segirtad ed agriculturaGerau Baseli Berther

Educaziun, cultura e sportGerau Toni Schmid

Sper la part organisatorica ei era la cumparsa dalla vi-schnaunca vegnida meglierada resp. unificada. Navendigl emprem d’october dispona ella d’in niev logo e d’inanova pagina d’internet. Nus intimein la populaziun da fardiever da nossa purschida e da gidar a dar veta entrasregistrar occurrenzas etc.Plinavon ei in reglament dil persunal ed in reglament dasalarisaziun vegnius elavuraus. Ils reglaments ein en vi-gur naven digl emprem da schaner 2007.Ulteriuras directivas sil sectur dil persunal suondan.

Persunal

L’entschatta uost ha Tamara Venzin entschiet igl empren-dissadi mercantil da 3 onns (profil E).

Ils collaboraturs en tgèsa communala

Plirs collaboraturs ein sescolai vinavon el decuors diglonn. Il menader dallas finanzas, Tumaisch Valier, ha fre-quentau il cuors da scolaziun I dalla Conferenza da ta-glia svizra (SSK) e serrau giu quel cun success.Roger Berther ei seprofundaus ella materia d’eed (ICTPower-User SIZ).Sin fundament da sia scolaziun ha el las premissas persurprender ina part dil support d’eed dalla vischnaunca.Il menader dil center communal, Lucas Collenberg, havisitau il cuors per patruns d’emprendists (Lehrmeister-kurs) ed Annamaria Monn ha entschiet in cuors dalungatg.

Page 11: Rapport da vischnaunca 2006

11

Archiv communal

Robert Monn ha schenghegiau alla vischnaunca plirs do-cuments dil temps vargau. Quels ein vegni deponi eglarchiv communal. Ei setracta surtut da documents dallafamiglia Monn; ils biars dil 19avel tschentaner. Pil pli eisei brevs da marcau, d’impegn, da hipoteca e d’obligaziuns,plinavon documents dalla spindrera Ludivina Monn-Beer,aschia in attestat da conduita e la patenta cantunala diglonn 1886.Denter ils documents sesanflan era tals che documen-teschan la surdada e la calculaziun dils cuosts da baghe-giar dalla casa dil museum, oz «Museum La Truaisch».Era ina retscha da fotografias da famiglia ed ord il mena-schi dalla viafier sesanflan denter il schenghetg.

Uffeci da baghegiar

Igl onn passau ei l’activitad sil sectur da baghegiar sta-da en rama dils davos onns. En vischnaunca eis eivegniu construiu 7 casas novas. Ei ha dau numerusasengrondaziuns e midadas sco era lavurs pli pintgas vidbaghetgs existents. La vischnaunca ha eregiu la novaplazza da sport Dulezi, sanau ina part dalla scola a Se-drun e fatg grondas lavurs vid la canalisaziun a Tscha-mut ed a Sedrun.La cumissiun da baghegiar ei seradunada 21 gadas edha tractau 59 damondas da baghegiar. La suprastonzacommunala ha dau 52 lubientschas.Igl onn 2006 ei la revisiun dalla planisaziun locala e dal-la lescha da baghegiar vegnida instradada. Las cumis-siuns han fatg lur lavur e surdau las propostas alla su-prastonza communala per examinaziun. Quella ha trac-tau las fatschentas ed ha inoltrau ils documents al can-tun per ina preexaminaziun. El decuors dil 2007 vegnanil cussegl da vischnaunca ed era la populaziun a vegnirinformai surlunder.Cun la fin da zercladur 2006 ha il cau digl uffeci da baghe-giar, Pius Cavegn, terminau siu engaschi. Suenter 2 onnseis el puspei turnaus tier igl uffeci da construcziun bas-sa cantunal. Duront il cuort temps d’uffeci eis el s’enga-schaus cumpleinamein ed ei descha d’engraziar ad elper sia lavur. L’entschatta da fenadur 2006 ha la vi-schnaunca saviu beneventar il niev cau digl uffeci dabaghegiar, Andreas Pfister da Schlans. Ad el fagein nusin cordial beinvegni en nossa vischnaunca.

Uffeci polizia da fiug Sursassiala

El decuors digl onn 2006 ha la polizia da fiug Sursassia-la tschaffau per gronda part dils objects dallas vischnaun-cas da Mustér e Medel/Lucmagn e transferiu tuttas indi-caziuns el sistem d’eed «Genesis». Ils edifecis dalla vi-schnaunca da Tujetsch ein registrai gia dapi entgins onns.

Igl uost ha igl expert cantunal inspectau la lavur dallapolizia da fiug. Sin fundament dalla nova lescha dallapolizia da fiug e dalla cuminonza dallas segiradas dafiug cantunalas (VKF) eis ei vegniu pretendiu plirs cuorsda perfecziun. Era tier il program da «Genesis» ha eidau entginas midadas, las qualas han pretendiu ina sco-laziun supplementara. En connex cun la nova paginad’internet dalla vischnaunca san differents formulars perla segirtad da fiug vegnir cargai giu dil spurtegl online.

Plinavon ha igl uffeci concediu lubientschas da baghe-giar, controllau diversas pegnas e tgamins, fatg inspec-ziuns periodicas da divers objects tenor directivas dil can-tun, mess en vigur plirs concepts dalla segirtad da fiugsco era mesirau tila cametgs.

Igl onn 2006 ein lubientschas per 52 objects novs e san-aziuns, 48 pegnas scalegl e cheminées, 4 scaldamentscentrals, 9 pumpas da calira e 9 installaziuns da gasvegnidas concedidas.

Tenor la lescha da fiug cantunala ein las vischnauncasobligadas da controllar periodicamein ils objects tenor inturnus. Sin fundament da quei turnus ha igl uffeci exe-quiu igl onn 2006 266 controllas da fiug.

Segirtad publica

Cudisch funsil

El decuors digl onn da gestiun ha igl uffeci funsil liquidau401 fatschentas. Quellas serepartan sin la suandontasspartas:

129 midadas da maun entras cumpras, brats, iertas,schenghetgs eav.

63 servituds, notaziuns, menziuns e cassaziuns datalas

8 parcellaziuns ed uniuns da parcellas6 erecziuns da condomini e supplements leutier7 reglaments ed uordens da gudiment1 contract en dretg da baghegiar44 deliberaziuns, cessiuns e midadas da pegns funsils71 fatschentas da dretgs d’impegn per la summa no-

minala da frs. 16’813’000.0061 cassaziuns da dretgs d’impegn per igl importo no-

minal da frs. 11’829’000.0011 autras fatschentas

Pliras fatschentas ch’ein cumpigliadas en in singul con-tract ein buca specificadas e risguardadas el diemberdallas fatschentas indicadas.

Page 12: Rapport da vischnaunca 2006

12

Igl uffeci funsil ha tschentau quen per igl importo dafrs. 198’275.00 e la vischnaunca ha incassau taglia sinscumiada da maun per igl importo da frs. 434’250.00.

Duront igl onn da gestiun havein nus cuntinuau cun lalavur da tschaffar ils beins immobiliars sil sistem «Capi-tastra» ed aschia contonschiu 2’987 beins immobiliarstschaffai.

Ils beins immobiliars tschaffai duront igl onn da gestiunserepartan sin las suandontas spartas:

1 dretg da baghegiar117 fegls da cumproprietad136 fegls da condomini (habitaziuns)258 parcellas512 total beins immobiliars tschaffai

Survesta dil commerci da habitaziuns en condomini ils onns2000 - 2006

Scolaziun e formaziun

Scolaresser

Nus astgein esser engrazieivels che la scolaziun e for-maziun da nos affons ei sesplagada a moda favoreivla.Las abdicaziuns da duas persunas d’instrucziun hansaviu vegnir cumpensadas cun engaschar novas forzas,aschia ch’il menaschi da scola ha funcziunau a modaplascheivla.

Midadas el team dallas persunas d’instrucziun

Cun l’entschatta digl onn da scola 2006/07 ha FlaviaCantieni da Tavanasa surpriu l’incarica sco mussadra dascoletta a Sedrun. A Rueras ha Lea Berther da Sedrun/Surrein retschiert l’incumbensa d’instruir la classa pintgaintegrada en pensum parzial da 10 lecziuns. Suenter inapausa da treis onns ha Katja Maissen-Spälti danovamein

surpriu in pensum da 6 lecziuns matematica alla scolasecundara.

Igl onn vargau ei scolast real Norbert Vinzens – suenter40 onns engaschi – ius en pensiun. Igl onn 1965 ha elentschiet sco seminarist a dar scola giu Cavorgia. Suen-ter in onn e miez da Maun Sut ha el surpriu la scolamesauna a Rueras e quei tochen igl onn 1973. Havendabsolviu ils cuors da scolast real, ei Norbert vegnius ele-gius a Sedrun en scola manuala.

Scolast Norbert Vinzens

El astga mirar anavos cun luschezia sin in temps inten-siv e plein activitad. Il plascher e la beinvulientschad’ademplir siu pensum tenor meglier saver e puder at-testan ses plaids: «Jeu vegness aunc inagada scolast.»Per tut sias stentas, breigias e la lavur prestada meretael in cordial engraziament.

Medemamein ha Romana Deragisch-Hendry bandunaula scoletta da Sedrun. Duront 5 onns eis ella stada inamussadra da gronda cumpetenza, cun ina emperneivlademanonza ed in fetg bien sensori pedagogic. Romanaha astgau guder la simpatia dils geniturs e la careziadils affons. Era en la squadra da scola eis ella s’enga-schada e mai senuspida da surprender incaricas. Cun-tentientscha, satisfacziun e bien cletg giavischein nusad ella ed a sia famiglia. Engraziel fetg per tut prestau.

A caschun dalla sera dil persunal ei il menader da scola,Beni Hendry, vegnius undraus per siu engaschi da 35onns tier la vischnaunca da Tujetsch. Nus giavischein adel vinavon bia satisfacziun e plascher tier la lavur.

Jamna da sport el Tessin

L’emprema classa dil scalem superiur ei stada la prima-vera 2006 en in camp da sport a Riazzino (TI). Ultra dal-las activitads sportivas han ils giuvenils giu mintga diaunc duas lecziuns scola. Sper enzacontas turas cunvelo ein els i cun inline-skates, han empriu dad ir cuncanu, exercitau da saltar hip hop e naturalmein era visi-

novashabitaziuns

vegliashabitaziuns

total

Page 13: Rapport da vischnaunca 2006

13

tau entginas raritads tessinesas. Ils affons ein stai in-cantai dil camp che vegn repetius igl onn 2007 a modasemeglionta.

Jamna da sport el Tessin

Emprender sin distanza

La firma Microsoft ha mess a disposiziun l’infrastructuranecessaria per evenimentar lecziuns sur distanza. Con-cret ha Ervin Cathomas dau ina lecziun als scolars daSedrun ed el medem mument han ils giuvenils da Rueunpersequitau ed empriu il medem en lur stanza da scola.Alla tabla virtuala (Samart Board), colligiada cugl inter-net ha la scola da Rueun empriu el medem mument lamateria culs da Sedrun. Quei project futuristic ei vegniusfilmaus sin DVD.

Emprender sin distanza

Ei quei forsa ina schanza per scolas pintgas en regiunsperiferas?

Project da teater

Per la finiziun digl onn da scola ha la 3. classa dil scalemsuperiur presentau la cumedia criminala «La tatta ed ils

laders». En in’jamna da project ein ils giuvenils s’enga-schai cun tgierp ed olma per il teater humoristic. La pre-sentaziun finala ha provocau risadas ed igl applaus cor-dial dalla sala fullanada ha attestau la buna lavur e rem-unerau tuttas breigias e stentas.

La 3. classa dil scalem superiur ha fatg teater

Il local da sentupada Talina

La vischnaunca ha mess a disposiziun localitads dilschurmetg civil per in local da sentupada. L’infrastructurae la pareta eran empau scardalidas. Sin iniziativa dallasmenadras dil local – Uschi Cavegn, Jovita Loretz e MonikaFlury – han scolaras e scolars dallas davosas classasdau nova tempra e glischur a lur local da sentupada. Cunbia fantasia ed animaziun ha scolasta Nicole Solèr-Krebsdirigiu ils artists, aschia che la disco ei semidada en inver bischu.

Scolarsembelleschanla Talina

Ils giuvenils han plascher da lur local da recreaziun espetgan vess da s’entupar ina gada al meins.

Page 14: Rapport da vischnaunca 2006

14

Cussegl da scola

Il cussegl da scola ei seradunaus regularmein ina gadaper meins. Ulteriuramein fan in ni l’auter dils commem-bers visetas spontanas sin biro dil menader da scola. Iglei necessari dad haver in stretg contact per adina essersil current cun ils fatgs da nossas scolas. Igl ei stau iglemprem onn en uffeci per igl entir cussegl da scola. Cheudrov’ei temps e peda ed era in grond interess per sur-vegnir ina survesta. Il menader da scola Beni Hendry eiin immens agid. Ils commembers dil cussegl da scolaein sescolai entras cuors ch’ein vegni purschi dalla As-sociaziun dils cussegls da scola dil Grischun.

Lavur ha ei buca muncau. Il program «Scola grischuna2010» presentaus dil departament d’educaziun, ei ve-gnius discussiunaus liung e lad ella pressa ed els miedsda massa. Era nus havein priu posiziun e detg nies mei-ni, sperond che quel vegni risguardaus. Las vischnaun-cas ston sedustar per lur dretgs e buca mo surprenderils cuosts. Nus essan spanegiai tgei che vegn realisau.

Svilup dil diember da scolars e dallas lecziuns el scalemsuperiur

Pertuccont il scalem superiur vegn ei discutau co quelsavess veser ora egl avegnir. Eis ei pusseivel da mante-ner quel vinavon ni ston ins ponderar da fusiunar ni sil-meins collaborar cun las vischnauncas vischinontas? Iglei in project che va fetg plaun vinavon. Denton pon ildiember da scolars (mira tabella aschuntada), ils cuostsni la qualitad da scola sfurzar nus da sedar giu da rudiencun quei fatg delicat. En buca ton ditg tucca ei da pren-der decisiuns politicas.

Onn da scola Lecziuns Scolars2002-03 183 652003-04 177 602004-05 165 522005-06 152 482006-07 142 462007-08 130 36

Ils transports da scolars ein in tema permanent. Anflarin urari che va a prau cun igl urari da scola e che ton-scha a tuts da far pausa sur miezdi ni returnar ad uras lasera ei ina lavur minuziusa che pretenda vasta pondera-ziun ed ina buna survesta.

In ulteriur problem che nus havein tematisau repetida-mein ei la prevenziun. Il consum d’alcohol e tubac, ilsmieds electronics, las medias ed acts da violenza einera tier nus actuals. En collaboraziun cun la supraston-za communala eis ei vegniu suttascret ina cunvegnien-tscha cul post da prevenziun federal; il schinumnauRadix. Cun quella cunvegnientscha s’oblighescha la vi-

schnaunca da far ina politica da prevenziun rigurusa. Ilsgremis politics han elegiu ina cumissiun cul num «Meisarodunda». Ensemen cun quella gruppa havein nus fatgdiscussiuns, tematisau ils problems denter scolars egeniturs, denter scola ed educaturs. Onn per onn orga-nisescha il cussegl da scola in referat ni ina sera da ge-niturs cun in tema en quella direcziun. Deplorablameinmaunca il sustegn ed igl interess davart dils genitursbravamein. Pér cura ch’igl ei memia tard ni tier cassconcrets vegn ins allerts e fa reproschas. Igl ei indispen-sabel che tuts tilien pil medem sughet. Ei drova preven-ziun, agid e sustegn.Cun plascher e satisfacziun savein nus constatar dadhaver in bien tgamun da nossas scolas. Mussadras pleinanim, persunas d’instrucziun cumpetentas s’engaschancun cor ed olma per ina buna scolaziun ed educaziun danos affons!

Cultura e temps liber

Cudischet da Tujetsch

Ina gruppa da lavur cun Toni Schmid, Vigeli Jacomet,Arno Berther, Bruno Berther, Norbert Berther e TarcisiHendry ha elavurau en collaboraziun cun l’Uniun ViRo(visiun romontscha) in cudischet sur dalla vischnauncada Tujetsch. La gruppa ei sefatschentada da rudien cunla geografia, la historia, la cultura, ils scazis etc. da nos-sa vischnaunca ed ha preparau ina vasta ed interessan-ta documentaziun. A caschun dalla sera d’informaziundils 29 da settember ei il cudischet vegnius presentausalla publicitad. Silsuenter eis el vegnius distribuius a min-tga casada ella Val Tujetsch. Il resun ei staus ordvart po-sitivs. Ulteriurs cudischets san ins retrer per in prezi dafrs. 10.00 dall’administraziun communala.

Museum La Truaisch

Igl onn 2006 ei la cumissiun dil museum seradunada sisgadas per tractar sias fatschentas. El museum sez eidenton tudi marschau enzatgei.

Cumissiun dil museum: Toni Schmid,Barla Monego e Ciril Monn (dretg a senister)

Page 15: Rapport da vischnaunca 2006

15

Reavertura dil tschaler da cristallas

La vischnaunca ha concediu in credit da frs. 74’000.00per renovar ils dus locals da cristallas. Las vitrinas vegliasein vegnidas remplazzadas. Las novas vegnan illumina-das cun in niev sistem, aschia che las cristallas san ve-gnir presentadas en nova targlischur. 21 cavacrappa hanpurtau bials scazis per exponer ils proxims treis onns.Persuenter admetta la vischnaunca in cordial engrazia-ment. Ultra dalla crappa acquistada entras la vischnaun-ca havein saviu exponer duas scaffas cun minerals ex-plotai sil plazzal dalla NEAT.

Cristalla ordil plazzal da lavur NEAT

Igl emprem da fenadur 2006 ha la reavertura dil nievtschaler da cristallas giu liug. Avon miezdi ein ils repre-sentants dalla politica sco era ils envidai dalla mineralo-gia vegni beneventai. Ils sunatibas han delectau ils pre-sents. Il suentermiezdi ha in numerus pievel sco era ilscavacrappa priu part ad ina fiastetta. Els ein stai fascinaidils scazis anflai en nos cuolms.

Project «Tour Museum»

En connex cul project «Tour Museum – Museum sin via-di» ha il museum La Truaisch saviu gudignar MevinaPuorger Pestalozzi sco madretscha. En rama dil projecthan ils responsabels dils museums visitau ensemen cunin padrin ni ina madretscha auters museums. Nossa ma-dretscha ha visitau il museum da Glion, nua ch’ella hapresentau in object special dil temps vargau ed ina caus-sa dil temps dad oz e declarau daco che quellas duascaussas van a prau.

Giubileum 20 onns Museum La Truaisch

Igl onn 2006 ha nies museum saviu festivar il giubileumda 20 onns. Sco regurdientscha ed engraziament ha lacumissiun organisau ils 3 da settember ina fiasta. SurAlexi Manetsch ha celebrau la messa festiva, embellidadalla gruppa da suna corns Badus. Il president commu-nal, Pancrazi Berther, ha fatg in beinvegni a tut ils pre-sents. In special engraziament ha el admess a tut quelsch’ein sefatg meriteivels en favur dil museum. Barla Monegoha dau ina revista sur dil curriu e passau duront ils da-vos vegn onns.

Alla fiasta havein astgau beneventar Vic Hendry e siadunna Zaria sco era ils dus anteriurs habitonts dalla casadil museum, Ludivina Gasser-Monn e Robert Monn. Insha saviu presentar alla raspada la collecziun da vischaladil Hafner da Bugnei, la quala Vic Hendry ha schenghe-giau al museum. Robert Monn ha medemamein schenghe-giau plirs scazis dil temps vargau.

Ruog dilHafner da Bugnei

Exposiziun da Fis Guldimann

Ils 23 da settember ha la vernissascha da Fis Guldimanngiu liug. Igl artist sursilvan ha presentau sias ovras dametal, las qualas ein vegnidas exponidas biebein in meinsel museum ed el curtin dasperas. Numerusas persunashan nezegiau la caschun ed han visitau l’exposiziun.

Bogn cuvretg – wellness

Igl onn da menaschi 2006 ha caschunau dabia lavur alsresponsabels. Principalmein eis ei stau necessari dacuntinuar cun las activitads da vendita e reclama, inter-curir ed optimar ils cuosts da menaschi e sefatschentarcun la gronda fluctuaziun da persunal. Entgins facturshan deplorablamein lu era effectuau dapli cuosts chepreviu.

Persunal

Tier il persunal havein nus saviu remplazzar il tgamuncun la meinafatschenta Brigitta Notter, la quala ha en-tschiet siu pensum il settember. Ad ella giavischein nusin bien maun tier l’organisaziun digl entir menaschi. Pli-navon ha ei dau midadas persunalas ella partiziun davital sco era tier l’equipa da schubergiar e dils survigila-ders dil bogn.

Igl avrel ha nies collaboratur Umberto Indipendenzaastgau ir en la beinmeritada pensiun. Ad el engraziein

Page 16: Rapport da vischnaunca 2006

16

nus fetg per siu engaschi duront 33 onns el Bogn Sedrune giavischein tut bien, en special buna sanadad.

Umberto Independenza

Communicaziun

Sil sectur da communicaziun ereclama havein instradau lassuandontas acziuns: niev pro-spect, novas fotografias, inamappa da pressa, diversas pu-blicaziuns ellas medias (Blick,Viadi, Zeitlupe, Elle Schweiz,NZZ etc.), sponsurau entginslegns en diversas gasettas,preschientscha all’exposiziunILHGA a Glion, acziun d’atunella regiun, plirs inserats, novsplacats, intensivau la collobo-raziun cun ils partenaris etc..

Finanzas

L’analisa dils cuosts ha mussau, ch’ils cuosts da mena-schi fix (cuosts indipendents dil diember da visitaders)ein fetg aults. Aschia ei la decisiun da serrar il bogn mintga-mai il gliendisdis stada indispensabla. Damai che nushavein giu ina stad cun bia biall’aura, quei ch’ei bucad’avantatg per il bogn cuvretg e la purschida da well-ness, e perquei ch’il menaschi ei staus aviarts 14 dis plipauc ch’igl onn 2005 eis ei buca reussiu d’augmentarlas frequenzas. Igl augment dallas entradas per rodund3 % seresulta digl augment dils prezis.

Traffic

Plazza da sport Dulezi

Suenter varga 30 onns havein nus saviu realisar ina novaplazza da sport Dulezi. La radunonza da vischnauncaha approbau il project e concediu in credit da frs.1’560’000.00.

Suandonts indrezs ein vegni realisai:

- In niev access naven dils parcadis communals tier lasplazzas da sport

- Ina plazza dira denter la plazza da ballapei e la hallaplurivalenta (planisada)

- Ina pista da cuorer e da siglir liung

- Treis plazzas da tennis ed ina preit da trenament

- In container provisori per las plazzas da tennis

La primavera 2007 vegnan las lavurs terminadas. Ils cuostsda construcziun ein stai ella rama dil credit concediu. Ils16/17 da zercladur 2007 ha l’inauguraziun dalla novaplazza liug. Nus astgein esser satisfatgs e loschs dallarealisaziun e sperein che tut ils indrezs da sport vegniennezegiai stediamein.

Nova plazza da tennis

Quels stabiliments ein era da grond’impurtonza ord ves-ta turistica. La plazza sesanfla en in liug central e por-scha idealas cundiziuns per far differents sports (tennis,ballapei, ballareit etc.).

Nova plazza dira

Visitaders bogn Sedrun

Page 17: Rapport da vischnaunca 2006

17

Baghetgs da scola

Era duront igl onn 2006 havein nus cuntinuau cun la sa-naziun dalla casa da scola a Sedrun. La halla da gim-nastica ei vegnida sanada. Il concept general da sana-ziun prevedeva l’isolaziun dallas fatschadas, novas fi-niastras e storas da sulegl. Plinavon havein nus rem-plazzau ils indrezs d’electricitad ella halla e sin tribuna.La cuvrida dil tetg havevan ins sanau gia avon entginsonns. Las investiziuns muntan a frs. 200’000.00.

Nova fatschada dalla halla da gimnastica

Restauraziun fontauna Zarcuns efontauna Tgès’alva

Cun differents projects vul la vischnaunca mantener emeglierar il maletg dils vitgs. Aschia havein nus restau-rau il pistregn dalla fontauna Zarcuns e remplazzau lafontauna sper la Tgès’alva ed el medem mument scaffiuina nova plazza da sentupada enamiez il vitg. Graziaalla buna collaboraziun ed il sustegn dalla corporaziunAua Cristalla e dil vischinadi da Sedrun ei quei garte-giau per cumpleina cuntentientscha.

Nova fontauna sper la Tgès’alva

Traffic

Per meglierar la situaziun da parcar ei il parcadi Miravegnius engrondius. Ils novs parcadis surveschan cun-zun per deponer cars e vehichels da vitgira. La vischnaun-ca ha saviu nezegiar l’engrondaziun sco deponia pertratsch. Ils cuosts muntan a rodund frs. 22’000.00.

Sin giavisch da differentas varts ha la suprastonza com-munala instradau la procedura per ina restricziun da traf-fic sin differentas vias da quartier. Aschia exista in sca-mond general da carrar sin las vias Gionda, Spinatscha,da Scola e Strem duront igl unviern. Cun quellas mesi-ras vulan ins cunzun schurmegiar ils pedunzs ed ils af-fons.

Plinavon ha il cussegl da vischnaunca incaricau la su-prastonza communala d’instradar ina midada generalatier la rumida da neiv. El futur vegn ei desistiu da salnaven da Bugnei per aschia meglierar la cumparsa dilvitg duront igl unviern. Las pretensiuns da segirtad stondenton vegnir risguardadas. Ils emprems unviarns valansco temps d’emprova per la midada.

Stradalesser

La vischnaunca posseda ina gronda reit da vias (vias daquartier e vias da meglieraziun). Las vias da quartiermesiran 20 kilometers e las vias da meglieraziun 40 ki-lometers. Duront igl onn 2006 ein suandontas vias vegni-das sanadas: la via cantunala denter la punt dil Druntochen tier la via che meina a Cavorgia, la via da quar-tier Niregl e la via da quartier Valtgeva. Dasperas ha ilmanteniment ordinari caschunau dabia lavur e cuosts.

Ambient e planisaziun

Serenera e canalisaziun

Serenera

La serenera ei vegnida inaugurada igl onn 1984. Il birod’inschignier Edy Toscano AG ha elaborau in catalog cunlas mesiras da sanaziun. La sanaziun ei calculada cunrodund 2 milliuns francs e las lavurs ein previdas navendigl onn 2005 entochen igl onn 2011. Muort il bien anda-ment dallas lavurs san ins scursanir quei temps per cir-ca 1 onn. Igl onn 2006 havein fatg las suandontas la-vurs: remplazzament dall’ariaziun dil fussal da biologiae dil ruscher el fussal da serenar secundar sco era di-versas meglieraziuns vid las lingias existentas. Ins haimpundiu persuenter frs. 237’000.00.

Page 18: Rapport da vischnaunca 2006

18

Protecziun dalla natira

Igl onn 2005 ha la vischnaunca eregiu in niev rempar eglUal dil Drun per schurmetg dalla zona d’industria e sa-nau il donns caschunai duront la dracca intensiva dils 22sils 23 d’uost 2005. Duront igl onn 2006 ei la vischnaun-ca stada protegida da pli grondas malauras e catastro-fas. In impurtont mied per la protecziun dils habitadis einlas zonas da prighel. Il cantun ha surluvrau tuttas zonasda prighel en nossa vischnaunca.

Economia

Forestalesser

Persunal

Igl uffeci forestal Tujetsch sesanfla persunalmein sco eratecnicamein en in fetg bien stan. Cun la fin da matg haDaniel Berther da Camischolas bandunau nies mena-schi suenter 10 onns. El ei staus engaschaus dapi iglonn 1996. La fin da fenadur ha Pio Hendry terminau siuemprendissadi da bostger cun fetg bien success. El hacontonschiu il secund meglier resultat en nies cantun.Suenter igl emprendissadi eis el vegnius engaschaus scobostger en plazza cumpleina. Cun l’entschatta d’uost haGian Battesta Fleischhauer da Panaduz entschiet iglemprendissadi da bostger. Duront ils meins d’unviern eisel mintgamai engaschaus tier igl uffeci forestal da Flem.Tarcisi Decurtins ha astgau festivar siu 25avel onn dasurvetsch. Plinavon ei Gurdin Monn vegnius honorausper il 20avel onn da survetsch. Als dus collaboratursengraziein nus per lur fideivladad.

Reorganisaziun

En connex cun la reorganisaziun communala ein ilsmenaschis stradalesser ed infrastructura turistica vegniintegrai el menaschi forestal e quei naven digl empremda fenadur 2006.

Gruppa forestalesser, stradalesser e formaziun turistica

Investiziuns serenera

Canalisaziun

Cun excepziun dil vitget da Tschamut ein tuts ils vitgs educlauns colligiai cun la canalisaziun. Gia igl onn 1995havevan ins eregiu la lingia da canalisaziun naven daSelva tochen sil cunfin dil vitg da Tschamut. Il project perla colligiaziun dils objects ei vegnius elaboraus dil biroLutz, Schmid & Co. Igl onn 2006 ein ils baghetgs sper lavia cantunala vegni colligiai. Quell’emprema etappa hacustau rodund frs. 150’000.00. Egl onn 2007 vegn la col-ligiaziun dils ulteriurs baghetgs realisada. Igl entir pro-ject preveda cuosts da rodund frs. 300’000.00.

Canalisaziun Tschamut

La reit principala da canalisaziun ei vegnida realisada ilsdavos 30 onns. Sper il manteniment usitau (reparaturas,schubergiar e derschentar) croda ei onn per onn da faramplificaziuns e meglieraziuns. En collaboraziun cun lacorporaziun Aua Cristalla (sanaziun lingia d’aua) ha lavischnaunca sanau la lingia da canalisaziun ella ViaMuseum si in tschancun da 300 m. Ils cuosts muntan afrs. 95’000.00.

Page 19: Rapport da vischnaunca 2006

19

L’entira infrastructura sesanfla ussa el niev baghetg fo-restal giul Drun. Cun la nova organisaziun san ins neze-giar sinergias ed augmentar l’efficienza.

Manteniment da vias

Per impedir che las scarpas da nossas vias d’uaul e dameglieraziun creschien en, eis ei vegniu acquistau inaspeciala maschina per segar quellas. La maschina vegnmontada vid nies tractur. Las empremas experientschascun la nova maschina ein fetg positivas. Era firmas pri-vatas han engaschau la vischnaunca per segar las scar-pas da lur vias.

Nova maschina da segar scarpas

Raccolta da lenna

Utilisaziuns sfurzadas

En cumparegliaziun cun igl onn 2005 ein ils donnsentras il bau-scorsa sereduci considerablamein. Il motivprincipal ei segir stau la primavera freida e bletscha. Eral’aura dil meins d’uost ha contribuiu a quella sminuaziundils donns. La suandonta survesta cuntegn la lenna cheha stuiu vegnir luvrada si en consequenza dil bau-scor-sa ils davos 5 onns:

2002 39 Tfm lenna dil bau(total utilisaziuns sfurzadas: 1251 Tfm)

2003 1064 Tfm lenna dil bau(total utilisaziuns sfurzadas: 1099 Tfm)

2004 1124 Tfm lenna dil bau(total utilisaziuns sfurzadas: 2356 Tfm)

2005 1112 Tfm lenna dil bau(total utilisaziuns sfurzadas: 1245 Tfm)

2006 161 Tfm lenna dil bau(total utilisaziuns sfurzadas: 267 Tfm)

Ina gronda part dalla lenna ei vegnida transportada cunil helicopter. La suprastonza communala ha concediu ilscredits supplementars necessaris. Las utilisaziunssfurzadas els uauls da schurmetg vegnan sustenidasda cantun e confederaziun.Sper las utilisaziuns sfurzadas eis ei vegniu exequiu plirstagls da regiuvinaziun; quei els uauls da Cavorgia, Surreine Bugnei. Tutta lenna da quels tagls ei vegnida runadacun nies indrez da suga. Quellas lavurs ein succedidasel rom dil project da selvicultura collectiv cantunal.

Survesta raccolta da lenna 2006

Utilisaziuns sfurzadas 243 m3

Tagl lenna Bugnei 99 m3

Tagl lenna Surrein 162 m3

Tagl lenna Cavorgia 536 m3

Total raccolta da lenna 1’040 m3

La lenna da diever pinada egl uaul da Surrein ei vegnidavendida alla firma Stallinger da Domat. Quei ei staul’emprema furniziun da lenna ord nos uauls alla novaresgia. L’ulteriura lenna da diever han nos fidai cumpra-ders dalla Vuclina acquistau.

Tagl da lenna a Cavorgia

Projects forestals

Project integral Bugnei

Sur il project integral Bugnei digl onn 1994 san lavursaunc vegnir exequidas entochen la fin 2008. Igl onn var-gau eis ei vegniu plantau els uauls da Surrein e Bugneisin surfatschas dil bau-scorsa 4’650 plontinas pegn. Silspazi dallas lavineras temporaras si l’Ondadusa ei me-demamein vegniu plantau 2’500 plontinas pegn.

Suenter la gronda plievgia digl uost 2005 ei la scarpasur il butschin d’aua a Scharinas sbuada ed ha stuiuvegnir stabilisada. Il butschin ei vegnius construius igl

Page 20: Rapport da vischnaunca 2006

20

onn 1999 e tschaffa 400 m3 aua. El survescha per cum-batter incendis d’uaul el territori da Scharinas/Milez.

A Bugnei/Tscheppa ei la reit encunter curdada da crap-pa vegnida prolunghida per 48 m; quei ord il motiv che lavia da spassegiar, la lingia dalla viafier sco era la viacantunala eran adina puspei pereclitadas da curdada dacrappa.

La via tras igl uaul da Surrein ei muort ils gronds trans-ports da lenna isada pulitamein. Aschia ein, ord motivsda segirtad, canasters da crappa alla scarpa dalla viaencunter val vegni remplazzai entras in grond canasterda lenn larisch. Las lavurs ein vegnidas exequidas dallagruppa forestala en collaboraziun cun firmas da baghe-giar indigenas.Ils rempars permanents da betun (Vobag) a Scharinassin in’altezia denter 1900 e 1990 m.s.m ein vegni eregientuorn igl onn 1950. A caschun d’ina controlla detaglia-da ein differents donns vid ils rempars vegni constatai.Els ein aunc buca alarmonts, denton quentan ins da stu-er remplazzar els en 15 – 20 onns. La part dalla surfa-tscha dils rempars giudem duei vegnir plantada. La plon-taziun duei pli tard surprender la funcziun da schurmetgdils rempars. La stad vargada han ins construiu ina seivda schurmetg per la plontaziun. La primavera proximavegn la surfatscha da ca. 1 ha plantada. Tenor las expe-rientschas fatgas cun las plontaziuns da Scharinas to-chen 1900 m.s.m duess ei era esser pusseivel da scaffirin uaul da schurmetg sin quell’altezia.

Las suandontas lavurs ein vegnidas exequidas igl onn2006 sur il project integral Bugnei:

- Manteniment dils trutgs egl uaul da Bugnei- Construcziun da 82 m lavineras lenn egl uaul da

Surrein- Seiv da schurmetg dalla plontaziun egl uaul Stgir en

cumbinaziun cun lavineras temporaras- Tgira da biotop a Nislas- Segar ora las plontinas egl uaul da Bugnei e schur-

megiar talas encunter murdidas dalla selvaschina- Seiv da controlla egl uaul da Bugnei

Ils cuosts occuri dil project integral Bugnei 2006 muntana frs. 382’882.00.

Project da rempars e plontaziun l’Ondadusa

Il project da rempars e plontaziun l’Ondadusa digl onn2001 cuoza aunc entochen la fin 2007. Las lavurs previ-das igl onn 2006 ein, muort il grond program da lavur culproject integral Bugnei, vegnidas refretgas sin igl onn2007. Igl ei sulettamein previu d’ereger entgins remparsda lenn per cumpletaziun dallas retschas existentas eda sanar in mir da crappa schetga.

Niev project forestal

Sin fundament d’ina expertisa, che la vischnaunca haschau elavurar la stad vargada, basegna ei ulteriurasmesiras el territori l’Ondadusa per proteger vitgs e viasencunter lavinas. Entras in niev project forestal integralquenta la vischnaunca da saver realisar in’ulteriura etap-pa si l’Ondadusa sco era differentas lavurs en ils ulte-riurs uauls da schurmetg dalla vart seniastra da nossaval. Ina studia preliminara corrispundenta ei vegnida inoltra-da al cantun ed alla confederaziun per consultaziun.

Diversas lavurs

Adina puspei astga igl uffeci forestal ereger begls e baunsord lenn indigen per nossas plazzas da giug e da grillarni per l’agricultura. Pinar ni plantar plontas en curtginss’auda medemamein tier las lavurs d’in menaschi fore-stal. Talas lavurs portan diversificaziun e vegnan scha-zegiadas da nos collaboraturs.

Begl ord lenn larisch

Excursiun

Ils 24 e 25 d’uost 2006 ha la partiziun d’uaul digl uffecifederal d’ambient visitau Tujetsch a caschun da ses disda scolaziun supplementara. Ils organisaturs han sperina viseta dall’AlpTransit era giavischau in’excursiun egluaul da Bugnei. Duront ina spassegiada tras la plonta-ziun ha igl uffeci forestal cantunal presentau las mesirased ils cuosts ch’igl orcan «Vivian» digl onn 1990 ha ca-schunau.Cun ils mieds finanzials che la vischnaunca obtegn dapresent da cantun e confederaziun sa biabein la mesa-dad dalla tgira necessaria vegnir exequida. A caschunda quella excursiun han ins nezegiau la caschun perdeclarar als responsabels dalla confederaziun ch’ei ba-segna era egl avegnir ulteriurs mieds finanzials per latgira da nos uauls muntagnards.

Page 21: Rapport da vischnaunca 2006

21

Forester cantunal Reto Hefti, inschignier forestal Renaldo Lutze president communal Pancrazi Berther beneventan ils pre-sents

Grazia al grond engaschi e la flexibilitad da tuts collabo-raturs dalla gruppa forestala/stradala e l’infrastructuraturistica reussescha ei d’exequir nies grond e vast pen-sum da lavur. Nus fagein tut pusseivel per saver adem-plir nies pensum per cuntentientscha da tuttas convischi-nas e convischins.

In ferm engraziament al gerau Baseli Berther per siusustegn pil sectur forestal e sia nuncumplicada e bunacollaboraziun duront quei temps ch’el ei staus geraud’uaul. En connex cun la reorganisaziun dil menaschicommunal ha ei dau entginas midadas tier la repartiziundils departaments. Naven dall’entschatta schaner 2007ei André Schmid responsabels per ils fatgs d’uaul.

Turissem

Il turissem fuorma la basa da noss’existenza en ina re-giun muntagnarda. Per saver cuntentar nos hosps ed ani-mar tals da puspei turnar en nossa destinaziun, sto laqualitad dalla purschida constar. Era igl onn 2006 ei lavischnaunca sefatschentada cun l’infrastructura turistica.

Sendas

In’impurtonta part dall’infrastructuraturistica fuorman las sendas da via-giar. En rama dil project «KADES –program per collaboraturs da cadersenza lavur» ei la situaziun dallassendas vegnida analisada entras inagruppa da lavur. Sin fundamentdall’analisa ha la gruppa elavuraupropostas per megliuraments. Ils pro-xims onns vegn la vischnaunca a re-alisar ils resultats ch’ein seresultai dil

project. Sper l’analisa dallas sendas ein entgins projectsvegni realisai. Ina tura da nordic walking ed ina sendada mountainbike viers Cungieri ein las novas purschi-das.

Purschida da stad Tgom

La stad ed igl atun 2006 ei la pendiculara sil Tgom stadaper l’emprema gada a disposiziun per il diever turistic.La purschida ei vegnida nezegiada stediamein, aschiache la pendiculara vegn era aviarta igl onn proxim. LaSedrun Pendicularas SA, ha surpriu il menaschi ed il de-ficit. Ad ella admetta la vischnaunca in cordial engrazia-ment.

Maletg dil vitg

Adina puspei sesprova la vischnaunca d’ embellir il ma-letg dil vitg. Il remplazzament dalla fontauna sper laTges’alva a Sedrun e la restauraziun dil pistregn dallafontauna a Zarcuns ein ils emprems resultats. Il maletgdil vitg ei in impurtont aspect turistic. Per quei motiv einulteriurs projects previ. Era igl ornament dil vitg cun flu-ras, segar e schubergiar han ina influenza positiva silmaletg dil vitg.

Pistregn dalla fontauna a Zarcuns

Projekt «Beinvegni en Svizra»

A caschun dalla radunonza dils 30 d’uost 2006 ha il cus-segl da vischnaunca concediu in credit da frs. 107’500.00per il project «Beinvegni en Svizra Disentis-Sedrun-Gott-hard». Ei setracta d’in project da Svizra Turissem (se-

Page 22: Rapport da vischnaunca 2006

22

cunda generaziun) dil qual era autras destinaziun fanpart. Il project ha la finamira da meglierar la purschidaturistica, da sensibilisar il pievel per il turissem e da darnovs impuls. En rama dil project san ins era s’imaginarda prender certas mesiras che pertuccan l’infrastructura(p.ex. tablas da beinvegni e d’informaziun, illuminaziundil vitg etc.).Independentamein dil project «Beinvegni en Svizra» eiin’emprema etappa per ina tabla d’informaziun alla sta-ziun da Sedrun vegnida realisada. La purschida dueivegnir cumpletada igl onn 2007.

Persunal

Ils 19 da november 2006 ei Irmina (Nina) Levy vegnidapensiunada. Plirs onns eis ella stada responsabla perlas sendas ed igl ornament dil vitg cun fluras. La vi-schnaunca engrazia ad ella per la lavur prestada. IrminaLevy vegn vinavon a tgirar las fluras ella vischnaunca.En connex cun la reorganisaziun dil menaschi commu-nal ei il collaboratur Reto Bearth vegnius integraus ellagruppa forestalesser, stradalesser e turissem. Aschiafuorma il manteniment dall’infrastructura turistica inacumpart dalla lavur da questa gruppa.

Finanzas

Quen 2006

Quen current

Il quen current siara cun expensas totalas da frs.11’762’298.39 (onn vargau frs. 12’186’178.73) ed entra-das totalas da frs. 11’819’361.16 (onn vargau frs.12’246’882.13). Aschia seresulta in surpli d’entradas dafrs. 57’062.77 (onn vargau frs. 60’703.40). Il quen cun-tegn amortisaziuns dalla facultad finanziala ed adminis-trativa egl import da frs. 1’965’532.63 (onn vargau frs.2’583’829.60).

Las amortisaziuns ordinarias dalla facultad administrati-va, previdas tenor il regulativ pil menaschi finanzial,muntan a frs. 856’500.00.La suprastonza communala ha decidiu d’amortisar sup-plementarmein la facultad administrativa per frs.883’778.16. Il «cash flow» (gudogn avon las amortisa-ziuns) dil quen current munta a total frs. 2’022’595.40.

Malgrad ch’ils differents gremis han concediu creditssupplementars egl import total da frs. 205’000.00; che lataglia da schischom ei vegnida reducida per 0.5 0/00 ech’il tscheins d’aua ei viers in onn mediocher sereducius

per ca. frs. 500’000.00, eis ei reussiu da presentar in orei-fer bien quen.

Divergenzas d’ina certa muntada viers il preventiv dat eitier las suandontas spartas respectiv tier ils suandontscontos:

Expensas:

Promoziun dalla cultura + 43’000.00

Susteniments socials + 100’000.00

Traffic + 49’000.00

Amortisaziuns facultadadministrativa ./. 89’000.00

Entradas:

Bogn cuvretg ./. 122’000.00

Protecziun dalla natira + 85’000.00

Forestalesser + 170’000.00

Taglias d’entradapersunas naturalas + 305’000.00

Taglias da facultad dapersunas naturalas + 36’000.00

Taglia alla fontauna + 206’000.00

Taglia persunas giuridicas + 215’000.00

Taglia da schischom ./. 204’000.00

Taglia gudogn/schischom + 46’000.00

Taglia scumiada da maun + 214’000.00

Tscheins d’aua ./. 502’000.00

Quen d’investiziun

Il quen d’investiziun cuntegn expensas per investiziunsegl import da frs. 6’327’391.95 (onn vargau frs.2’806’228.89) ed entradas da subvenziuns e contribu-ziuns da frs. 959’640.12 (onn vargau frs. 1’016’19.83)aschia ch’ei seresulta investiziuns nettas da frs.5’367’751.83.

Las investiziuns nettas secumponan da frs. 1’844’100.00investiziuns dalla facultad finanziala (niev emprest da frs.2’000’000.00 alla Sedrun Pendicularas SA meins ina re-stituziun digl emprest vegl da frs. 155’900.00) e da frs.3’523’651.83 investiziuns dalla facultad administrativa.Mintga post ei presentaus el quen d’investiziun.

Dallas investiziuns nettas da frs. 3’523’651.83 han frs.2’022’595.40 saviu vegnir curclai cun agens mettels ed ilrest da frs. 1’501’056.43 cun daners jasters.

Page 23: Rapport da vischnaunca 2006

23

Preventiv 2006

Il quen da menaschi prevedeva entradas da frs.10’830’460.00 ed expensas da frs. 10’863’900.00. Aschiadeva ei in surpli d’entradas da frs. 33’440.00.

Il quen d’investiziun calculava cun expensas bruttas dafrs. 4’298’000.00. Suenter haver risguardau las contribu-ziuns e subvenziuns da frs. 348’000.00 seresultavan in-vestiziuns nettas da frs. 3’950’000.00.

Il gudogn avon las deducziuns (cash flow) muntava frs.1’278’900.90 aschia ch’ei deva in manco da finanzia-ziun da frs. 2’498’060.00.

Sedrun, avrel 2007

Pancrazi Berther, president communalLucas Collenberg, menader center communal

Page 24: Rapport da vischnaunca 2006

24

Page 25: Rapport da vischnaunca 2006

25

Quen cumplet/Survesta

Quen current

Total expensas 11’762’298.39 10’830’460 12’186’178.73Total entradas 11’819’361.16 10’863’900 12’246’882.13

Surpli entradas 57’062.77 33’440 60’703.40

Quen d’investiziun

Expensas per investiziuns 4’327’391.95 4’298’000 2’806’228.89Entradas per investiziuns 803’740.12 521’000 1’016’199.83

Investiziuns nettas 3’523’651.83 3’777’000 1’790’029.06

Finanziaziun

Investiziuns nettas 3’523’651.83 3’777’000 1’790’029.06

Amortisaziun facultad finanziala 225’254.47 200’000 336’493.95

Amortisaziun facultad administrativa 819’500.00 908’500 949’000.00

Amortisaziun facultad administrativa 920’778.16 137’000 1’298’329.65supplementara

Surpli entradas 57’062.77 33’440 64’094.40

Avanzament da finanziaziun 854’497.94

Deficit da finanziaziun 1’501’056.43 2’498’060

Quen 2006 Preventiv 2006 Quen 2005Expensas Entradas Expensas Entradas Expensas Entradas

frs. frs. frs. frs. frs. frs.

Page 26: Rapport da vischnaunca 2006

26

Quen current 11’762’298.39 11’819’361.16 10’830’460 10’863’900 12’186’178.73 12’246’882.13

Surpli entradas 57’062.77 33’440 60’703.40

0 Administraziun generala 1’095’966.55 244’752.91 1’074’750 209’500 1’004’825.95 343’690.60

Surpli expensas 851’213.64 865’250 661’135.35

1 Segirtad publica 517’215.10 496’938.58 529’460 353’500 558’800.03 408’044.93

Surpli expensas 20’276.52 175’960 150’755.10

2 Scolaziun e formaziun 2’190’725.45 306’796.15 2’202’140 281’800 2’243’408.28 303’483.45

Surpli expensas 1’883’929.30 1’920’340 1’939’924.83

3 Cultura e temps liber 1’368’804.69 663’957.68 1’302’700 786’800 1’300’771.80 665’023.32

Surpli expensas 704’847.01 515’900 635’748.48

4 Sanadad 266’189.10 274’110 239’952.45

Surpli expensas 266’189.10 274’110 239’952.45

5 Ovras socialas 397’869.66 113’069.95 306’000 51’200 331’768.75 118’557.26

Surpli expensas 284’799.71 254’800 209’820.49

6 Traffic 1’081’242.78 133’248.35 1’010’600 107’300 759’386.76 106’057.45

Surpli expensas 947’994.43 903’300 653’329.31

7 Ambient e planisaziun 844’605.21 762’278.93 791’235 632’400 958’333.76 666’622.44

Surpli expensas 82’326.28 158’835 291’711.32

8 Economia 1’164’989.98 1’378’856.48 1’160’680 1’079’800 1’263’904.01 1’336’175.44

Surpli expensas/entradas 213’866.50 80’880 72’271.43

9 Finanzas e taglias 2’834’689.87 7’719’462.13 2’178’785 7’361’600 3’525’026.94 8’299’227.24

Surpli entradas 4’884’772.26 5’182’815 4’774’200.30

Conto Quen 2006 Preventiv 2006 Quen 2005quen current Expensas Entradas Expensas Entradas Expensas Entradasstructura tenor funcziuns frs. frs. frs. frs. frs. frs.

Page 27: Rapport da vischnaunca 2006

27

Conto Quen 2006 Preventiv 2006 Quen 2005quen current Expensas Entradas Expensas Entradas Expensas Entradasstructura tenor gruppas da materia frs. frs. frs. frs. frs. frs.

3 Expensas 11’762’298.39 10’830’460 12’186’178.73

30 Cuosts da persunal 4’020’841.76 4’039’060 4’054’556.30

31 Cuosts da material 3’132’401.87 2’970’650 3’042’272.82

32 Tscheins passivs 466’150.53 514’500 460’884.84

33 Amortisaziuns 1’885’803.24 1’165’500 2’261’389.60

34 Cumparts e contrib. senza dest. d’intent 187’132.15 212’400 197’647.30

35 Indemnisaziuns alla communitad 2’797.00 2’000 3’117.00

36 Atgnas contribuziuns 1’411’997.81 1’257’800 1’273’939.35

38 Deposit en finanziaziuns specialas 281’232.53 313’550 504’403.02

39 Scuntraziuns internas 373’941.50 355’000 387’968.50

4 Entradas 11’819’361.16 10’863’900 12’246’882.13

40 Taglias 6’272’810.04 5’401’500 5’972’066.24

41 Regals e concessiuns 1’667’792.07 2’094’600 2’230’794.94

42 Recav dil possess 282’428.99 260’600 281’481.90

43 Recumpensas 2’258’743.02 1’982’500 2’447’475.52

45 Restituziuns dalla communitad 135’278.81 138’500 128’691.50

46 Contribuziuns per agen quen 775’625.13 591’200 763’838.63

48 Prelevaziun ord finanziaziuns specialas 52’741.60 40’000 34’564.90

49 Scuntraziuns internas 373’941.50 355’000 387’968.50

Surpli entradas 57’062.77 33’440 60’703.40

Page 28: Rapport da vischnaunca 2006

28

Conto Quen 2006 Preventiv 2006 Quen 2005quen current Expensas Entradas Expensas Entradas Expensas Entradasstructura tenor funcziuns frs. frs. frs. frs. frs. frs.

Quen current 11’819’361.16 11’819’361.16 10’830’460 10’863’900 12’246’882.13 12’246’882.13Surpli entradas 33’440

0 Administraziun generala 1’091’968.35 282’333.06 1’073’750 234’500 1’004’325.95 356’124.45Surpli expensas/entradas 809’635.29 839’250 648’201.50

11 Legislativa 41’099.61 47’900 47’096.91300.00 Cumissiuns 2’535.00 5’000 2’848.00300.01 Cussegl da vischnaunca 6’415.00 10’000 6’966.00300.02 Cumissiun da gestiun 11’096.25 13’000 14’438.70303.00 Prestaziuns socialas 1’085.85 1’900 1’136.40304.00 Cassa da pensiun 103.10305.00 Segiradas d’accident e malsogna 398.90 400 400.65310.00 Votaziuns ed elecziuns 7’448.86 5’000 5’790.91310.01 Preventiv e quen annual 10’145.90 9’600 10’479.95317.00 Spesas 1’520.85 3’000 3’053.20390.00 Lavurs dad auters departaments 453.00 1’880.00

12 Executiva 205’104.75 197’000 190’873.20300.00 Suprastonza communala 116’976.00 120’000 113’607.00300.02 Sedutas e schurnadas 53’187.00 47’000 43’255.90303.00 Prestaziuns socialas 13’572.50 12’500 11’801.20304.00 Cassa da pensiun 4’622.20 5’000 5’538.65305.00 Segiradas d’accident e malsogna 742.35 1’000 868.90317.00 Spesas fixas 6’640.00 8’000 6’000.00317.01 Spesas da representaziuns ed exteriuras 9’364.70 3’500 9’801.55

20 Canzlia 644’593.94 160’219.06 615’100 138’000 597’819.44 247’915.65301.00 Pagas 334’152.90 335’000 382’357.55303.00 Prestaziuns socialas 26’136.50 26’000 23’426.50304.00 Cassa da pensiun 18’303.15 18’000 14’749.90305.00 Segiradas d’accident e malsogna 3’092.35 3’600 3’269.30309.00 Divers cuosts da persunal 10’082.00 4’000 5’310.10309.01 Reorganisaziun administraziun communala 58’868.65 60’000 7’052.80310.00 Material da biro 9’578.05 9’500 10’881.80310.01 Fegl ufficial 40’000.00 40’000 41’993.20310.02 Litteratura e stampats 7’017.25 10’000 2’803.60311.00 Acquist da mobiliar e maschinas 10’244.05 15’000 9’900.55315.00 Manteniment mobiliar e maschinas 3’789.40 6’000 4’298.25315.01 Tgira internet 9’600.65 12’000 3’499.05316.00 Manteniment e tgira indrez EED 31’799.30 13’000 8’525.70317.00 Spesas 1’000318.02 Cuosts giuridics, consultaziun da dretg 21’691.40 8’000 13’682.00318.03 Telefonats 8’069.05 9’000 7’859.70318.04 Francaturas 14’066.02 12’000 15’744.46318.05 Spesas schec postal e bancas 2’935.67 6’500 2’213.38318.06 Archiv communal 8’278.85 7’000 9’969.60318.07 Spesas da stumaziun 3’470.35 2’500 2’886.85318.08 Cumissiun cantunala da schazetg 1’390.35 3’000 8’144.90319.00 Diversas expensas 21’902.00 12’000 19’098.25390.00 Lavurs dad auters departaments 126.00 2’000 152.00431.00 Uffeci civil 9’241.00435.00 Diversas entradas 37’022.75 30’000 35’847.30436.00 Restituziun EO e cass d’accident 11’306.05 96’527.65436.01 Restituziun spesas da stumaziun 1’521.95 1’500 1’234.75451.00 Indemnisaziun per uffeci da taglia 92’261.86 90’000 91’064.95452.00 Cumpart OET tgira EED 2’533.45452.01 Cumpart uff. funsil/baghegiar tgira EED 4’000.00 4’500 4’000.00452.02 Cuosts giuridics per auters uffecis 3’000490.00 Lavurs per auters departaments 11’573.00 9’000 10’000.00

Page 29: Rapport da vischnaunca 2006

29

Conto Quen 2006 Preventiv 2006 Quen 2005quen current Expensas Entradas Expensas Entradas Expensas Entradasstructura tenor funcziuns frs. frs. frs. frs. frs. frs.

21 Uffeci da baghegiar 154’756.65 122’114.00 170’530 92’500 153’624.15 108’208.80300.00 Cumissiun da baghegiar 10’565.10 10’000 9’667.80301.00 Pagas 99’830.40 111’260 106’380.50303.00 Prestaziuns socialas 8’412.85 8’630 8’638.15304.00 Cassa da pensiun 5’327.25 6’000 6’307.25305.00 Segiradas d’accident e malsogna 973.10 1’140 985.60307.00 Bonificaziun da spesas 38.10 500 328.60310.00 Material da biro e stampats 1’838.10 2’000 3’894.90311.00 Acquist da mobiliar e maschinas 2’396.65 17’000 7’199.65313.00 Material da diever 1’000 130.05315.00 Vehichel uffeci da baghegiar 1’760.25 2’500 3’119.80316.00 Cumpart tgira EED 3’606.00 1’500 344.70318.00 Cuosts giuridics, consultaziun da dretg 3’550.05 3’000318.01 Telefonats 2’170.35 2’000 3’034.35318.02 Francaturas 735.70 1’000318.03 Survetsch da tiarzas persunas 7’451.30319.00 Diversas expensas 4’475.45 2’000 1’631.80390.00 Lavurs dad auters departaments 1’626.00 1’000 1’961.00431.00 Lubientschas da baghegiar 43’144.75 20’000 31’248.95435.00 Puniziuns da baghegiar 1’000 800.00436.00 Diversas entradas 309.10 1’500 1’315.00480.00 Atgnas prestaziuns per projects 37’580.15 25’000 12’433.85490.00 Lavurs per auters departaments 41’080.00 45’000 62’411.00

25 Segiradas 8’399.40 8’800 6’792.40318.02 Segirada da responsabladad 8’399.40 8’800 6’792.40

26 Uffeci civil Sursassiala 29’000.00 25’920 4’000301.00 Pagas 22’900303.00 Prestaziuns socialas 1’820305.00 Segiradas d’accident e malsogna 200309.00 Divers cuosts da persunal 1’000318.00 Cuosts uffeci civil Sursassiala 29’000.00431.00 Taxas 4’000

29 Regiun Surselva 9’014.00 8’500 8’119.85362.00 Contribuziun alla RS 9’014.00 8’500 8’119.85

1 Segirtad publica 521’718.30 496’938.58 530’460 353’500 559’300.03 408’044.93Surpli expensas/entradas 24’779.72 176’960 151’255.10

100 Uffeci funsil 194’603.10 215’643.68 174’000 185’000 177’539.00 199’166.63301.00 Pagas 142’666.95 132’000 135’677.55303.00 Prestaziuns socialas 11’117.90 10’270 10’625.50304.00 Cassa da pensiun 8’138.50 9’000 8’973.65305.00 Segiradas d’accident e malsogna 1’596.55 1’380 1’431.70309.00 Cuors da perfecziun e spesas 708.00 600 777.00310.00 Material da biro, telefonats 7’134.70 4’500 5’871.20310.01 Litteratura 287.70 500 459.75311.00 Acquist programs EED -150.60 59.15315.00 Manteniment mobiliar/programs d’EED 9’395.55 3’200 3’109.45316.00 Cumpart tgira EED 4’810.00 2’000 2’000.00318.00 Francaturas 962.80 1’000 306.60319.00 Diversas 1’930.05 4’050 2’747.45366.00 Tscheins casa communala 5’500.00 5’500 5’500.00390.00 Cudischaziun interna 505.00431.00 Taxas cudisch funsil 198’274.68 150’000 175’059.63490.00 Lavurs per auters departaments 17’369.00 35’000 24’107.00

101 Mesiraziun e terminaziun 25’842.30 746.90 42’000 32’125.00 413.55310.00 Adattaziun plan da GIS 3’202.80 2’000318.00 Terminaziun 1’814.45 3’000 3’572.15318.01 Mesiraziun 1’896.05 2’000 3’239.85390.00 Lavurs dad auters departaments 18’929.00 35’000 25’313.00431.00 Taxas per mutaziuns 746.90 413.55

Page 30: Rapport da vischnaunca 2006

30

Conto Quen 2006 Preventiv 2006 Quen 2005quen current Expensas Entradas Expensas Entradas Expensas Entradasstructura tenor funcziuns frs. frs. frs. frs. frs. frs.

109 Ulteriura tgira legala 21’271.00 34’055.75 17’000 23’000 20’556.25 32’235.10318.00 Taxas dimora polizia d’jasters 21’271.00 17’000 20’556.25431.00 Taxas da dimora 34’055.75 23’000 32’235.10

110 Polizia da fiug e polizia commuanla 116’226.25 75’134.75 118’800 81’500 98’973.27 67’911.00301.00 Pagas 72’020.00 72’350 70’897.00303.00 Prestaziuns socialas 5’586.10 5’550 5’479.90304.00 Cassa da pensiun 3’945.70 4’300 4’203.15305.00 Segiradas d’accident e malsogna 597.75 600 685.35307.00 Bonificaziun da spesas 532.35 1’000 164.65310.00 Material, stampats e vestgadira 3’623.95 6’000 6’263.62311.00 Acquist vehichel 12’765.00 15’000315.00 Manteniment vehichel 1’768.15 3’000 1’881.85316.00 Cumpart tgira EED 3’481.60 1’000 500.00318.00 Engaschi special Securitas 7’950.00 7’000 8’083.60318.01 Segiradas per vehichel 980.70 1’000 56.35318.02 Telefonats 1’243.35 1’000 467.80318.03 Francaturas 516.60390.00 Lavurs dad auters departaments 1’215.00 1’000 290.00431.00 Controllas da fiug Mustér 5’750.00 5’000 1’485.00431.01 Controllas da fiug Medel/Lucmagn 865.00 1’000 855.00431.02 Controllas da fiug Tujetsch 6’825.00 4’000 825.00436.01 Contribuziun per auto 500.00 500 500.00437.00 Castitgs 7’118.05 5’000 13’182.00452.00 Polizia da fiug per Mustér 17’007.70 23’000 9’300.00452.01 Polizia da fiug per Medel/Lucmagn 4’570.00 5’000 3’900.00490.00 Lavurs per auters departaments 32’499.00 38’000 37’864.00

120 Giudicatura 16’271.80 13’500 11’952.10361.01 Dertgira districtuala 12’830.90 10’000 8’708.80361.02 Autoritad mediaziun locaziuns 3’440.90 3’500 3’243.30

140 Corp da pumpiers 92’251.40 102’628.60 98’800 47’000 117’252.70 77’259.05300.00 Sedutas e schurnadas 1’235.00 800 1’100.00301.00 Pagas - schuldas 36’247.05 38’500 33’806.50303.00 Prestaziuns socialas 1’659.40 2’500 2’685.20305.00 Segiradas d’accident e malsogna 25.05 300 153.70306.00 Vestgadira - uniformas 8’066.00 9’000 146.40309.01 Cuors e scolaziun 120.00 3’000 7’628.00311.00 Acquist da material 9’593.00 8’000 11’262.05311.01 Acquist da chemicalias 2’749.75 1’000 1’902.00311.02 Acquist vehichel 4’442.00 8’000311.03 Acquist material - uniun samaritana 1’376.10 1’000 2’900.00315.00 Manteniment material e vehichels 4’774.70 4’000 4’561.60318.00 Segiradas 5’319.75 6’000 5’325.65318.01 Controlla dil miedi 135.00 500 20.80318.02 Taxas telecom - sistem d’alarm 1’458.95 1’200 1’032.00319.00 Diversas expensas 1’697.65 3’000 27’716.80365.00 Contribuziun auto cun scala 1’780.00390.00 Lavurs dad auters departaments (D.F.) 11’572.00 12’000 17’012.00406.00 Taxa da survetsch 30’360.80430.00 Taxas da cumpensaziun e castitgs 68’377.00 45’000 66’826.50431.00 Controllas da fiug 820.00451.00 Contribuziuns segirada da fiug 3’890.80 2’000 9’612.55

150 Cantunaments schurmetg civil 40’459.30 47’076.00 50’680 5’000 82’522.51 3’500.00311.00 Acquist mobiliar e maschinas 2’000312.00 Energia e scaldament 16’806.90 18’000 15’904.60312.01 Taxas annualas (serenera, aua e rumians) 10’180.50 10’680 10’677.05313.00 Material da diever 1’041.85 1’000 307.85314.00 Manteniment dils locals 4’839.55 10’000 47’686.21318.01 Assicuranzas 5’369.50 4’000 3’822.80390.00 Lavurs dad auters departaments 2’221.00 5’000 4’124.00461.00 Contribuziun cantunala 46’926.00 3’500.00480.00 Retratg ord reserva plaz da refugi 150.00 5’000

Page 31: Rapport da vischnaunca 2006

31

Conto Quen 2006 Preventiv 2006 Quen 2005quen current Expensas Entradas Expensas Entradas Expensas Entradasstructura tenor funcziuns frs. frs. frs. frs. frs. frs.

160 Schurmetg civil 10’823.40 15’011.45 11’680 10’000 14’876.00 22’131.05301.00 Pagas - schuldas 450 450.00303.00 Prestaziuns socialas 30 36.00309.00 Cuors e concepziun generala 9’611.40 10’000 13’178.05318.00 Telefonats 1’212.00 1’200 1’211.95480.00 Retratg ord reserva plaz da refugi 15’011.45 10’000 22’131.05

170 Militer 1’969.75 6’641.45 2’000 2’000 1’975.85 5’428.55303.00 Prestaziuns socialas 5.40305.00 Segiradas d’accident e malsogna 1.55316.00 Restituziun locataris privats 183.75 262.50318.00 Schubergiar entras tiarzas persunas 46.00 121.40390.00 Cumpart lavur cau dil quartier 1’740.00 2’000 1’585.00434.00 Indemnisaziun cantunaments 4’945.00 2’000 4’832.45434.01 Survigilonza plaz da sittar 1’696.45 596.10

180 Stan da sittar 2’000.00 2’000 1’527.35314.00 Manteniment stan da schibas 2’000.00 2’000 1’527.35

2 Scolaziun e formaziun 2’190’725.45 306’796.15 2’202’140 281’800 2’243’408.28 303’483.45Surpli expensas/entradas 1’883’929.30 1’920’340 1’939’924.83

200 Scoletta 154’844.75 34’138.55 153’470 23’000 148’927.13 19’857.35302.00 Pagas 135’324.90 129’000 127’591.90303.00 Prestaziuns socialas 10’655.00 10’100 9’987.05304.00 Cassa da pensiun 4’711.70 6’900 6’690.25305.00 Segiradas d’accident e malsogna 1’598.35 2’980 1’568.25309.00 Cuors da perfecziun 497.00 1’600 513.00310.00 Material da scola e mieds d’instrucziun 1’274.50 1’890 2’144.28318.00 Telefonats 372.70 500 432.40319.00 Diversas expensas 410.60 500436.00 Prestaziun EO e cass d’accident 10’559.15461.00 Contribuziun cantunala 23’579.40 23’000 19’857.35

210 Scola primara 568’905.50 93’438.00 567’960 100’000 565’876.72 95’531.00302.00 Pagas 476’910.70 467’500 466’871.35303.00 Prestaziuns socialas 37’927.30 36’800 37’098.50304.00 Cassa da pensiun 39’127.10 41’000 38’775.15305.00 Segiradas d’accident e malsogna 4’300.35 4’400 4’004.55309.00 Cuors da perfecziun 701.00 4’000 3’090.00310.00 Material da scola e mieds d’instrucziun 9’621.95 11’760 13’501.27319.00 Diversas expensas 317.10 2’500 2’535.90461.00 Contribuziuns cantunalas 93’438.00 100’000 95’531.00

211 Scola reala

212 Scalem ault 630’295.70 117’546.60 620’480 103’000 625’667.90 118’762.40302.00 Pagas 523’266.65 519’000 520’467.70303.00 Prestaziuns socialas 41’087.40 35’400 41’564.80304.00 Cassa da pensiun 38’975.95 38’000 38’497.70305.00 Segiradas d’accident e malsogna 4’745.85 5’000 4’649.25309.00 Cuors da perfecziun 934.00 3’200 1’944.20310.00 Material da scola e mieds d’instrucziun 14’688.40 12’480 14’241.90310.01 Material da zambergiar 2’519.05 1’900 2’176.80310.02 Material per projects 3’000.00 3’000 1’397.15319.00 Diversas expensas 1’078.40 2’500 728.40461.00 Contribuziun cantunala 110’928.00 100’000 114’172.00461.01 Contribuziun dils scolars 1’040.00 1’415.00461.02 Contribuziun scolars rimnada pupi 5’578.60 3’000 3’175.40

214 Scola da musica Surselva 17’939.50 15’000 17’409.50362.00 Contribuziun 17’939.50 15’000 17’409.50

Page 32: Rapport da vischnaunca 2006

32

Conto Quen 2006 Preventiv 2006 Quen 2005quen current Expensas Entradas Expensas Entradas Expensas Entradasstructura tenor funcziuns frs. frs. frs. frs. frs. frs.

215 Scola da lavur e tener casa 103’409.75 29’104.00 115’090 25’000 115’130.60 29’557.00302.00 Pagas 81’494.60 88’700 89’773.00303.00 Prestaziuns socialas 6’521.35 6’900 7’188.60304.00 Cassa da pensiun 3’712.50 4’500 3’607.45305.00 Segiradas d’accident e malsogna 1’027.95 1’150 1’132.45309.00 Cuors da perfecziun 173.50 1’600 1’170.00310.00 Material e mieds scola da lavur 5’847.30 5’740 8’108.30310.01 Material e mieds scola cuschinar 4’632.55 6’000 4’150.80319.00 Diversas expensas 500461.00 Contribuziuns cantunalas 29’104.00 25’000 29’557.00

217 Baghetgs da scola Sedrun 186’257.90 18’560.00 234’600 18’800 290’337.18 25’676.60301.00 Pagas 83’596.50 88’000 83’154.00303.00 Prestaziuns socialas 6’497.70 6’800 6’460.85304.00 Cassa da pensiun 6’411.15 6’600 6’543.70305.00 Segiradas d’accident e malsogna 731.35 850 659.80311.00 Acquist maschinas 1’000 9’941.00312.00 Energia e scaldament 18’781.35 40’000 67’662.50312.01 Taxas annualas (serenera, aua e rumians) 14’949.55 15’350 15’354.05313.00 Material da schubergiar 6’102.60 20’000 12’872.65314.00 Manteniment baghetgs e contuorn 34’765.35 40’000 74’393.08314.01 Utensils plazza da pausa 60.00318.00 Telefonats e concessiun radio e tv 1’768.15 2’000 2’548.30318.01 Assicuranzas 7’810.25 6’000 4’768.70319.00 Diversas expensas 665.70 1’000 243.05390.00 Lavur dad auters departaments 4’178.25 7’000 5’675.50427.00 Tscheins habitaziun pedel 13’800.00 13’800 13’800.00436.01 Taxa da diever e schubergiar halla 4’760.00 5’000 3’480.60436.02 Restituziuns da segiradas 8’396.00

218 Baghetgs da scola Rueras 63’250.90 210.00 62’560 1’000 67’436.35 1’841.10301.00 Pagas 27’075.90 23’000 27’150.55303.00 Prestaziuns socialas 2’166.45 1’830 2’171.90304.00 Cassa da pensiun 1’944.65 1’850 1’905.55305.00 Segiradas d’accident e malsogna 624.80 530 626.00312.00 Energia e scaldament 10’230.60 10’000 11’062.50312.01 Taxas annualas (serenera, aua e rumians) 5’418.20 5’850 5’847.15313.00 Material da schubergiar 2’251.85 3’000 2’915.60314.00 Manteniment baghetgs e contuorn 5’391.90 10’000 8’126.15318.00 Telefonats e concessiun radio e tv 1’867.75 1’000 1’535.45318.01 Assicuranzas 2’179.80 1’500 1’435.50319.00 Diversas expensas 500 2’421.00390.00 Lavur dad auters departaments 4’099.00 3’500 2’239.00436.01 Taxa da diever e schubergiar halla 210.00 1’000 1’841.10

219 Diversas scolaresser 193’820.35 13’799.00 199’780 11’000 158’716.25 12’258.00300.00 Cussegl da scola 13’911.00 15’000 12’235.40301.00 Indemnisaziun meinascola 25’358.10 25’700 23’165.90303.00 Prestaziuns socialas 2’857.15 2’820 2’599.55304.00 Cassa da pensiun 2’070.30 1’900 1’726.50305.00 Segiradas d’accident e malsogna 201.40 360 178.45309.00 Cuors per meinascola 500 440.00309.01 Reorganisaziun scalem ault 5’000.00 5’000311.02 Acquist/manteniment indrezs generals 28’602.85 30’000 41’336.00311.04 Acquist pcs 25’000.00 25’000315.00 Manteniment maschina da copiar 11’598.40 13’000317.00 Diversas expensas scolaresser 1’773.15 4’000 4’772.50317.01 Diversas expensas cussegl da scola 1’481.40 2’000 206.15318.00 Transport da scolars 58’021.60 58’000 54’690.40318.01 Assicuranza d’accidents scolars 1’695.00 2’500 1’115.40362.00 Ductrina e pastoraziun giuventetgna 8’250.00 6’000 8’250.00390.00 Cumpart per far diever bogn cuvretg 8’000.00 8’000 8’000.00437.00 Puniziuns scolaresser 440.00461.00 Contribuziun cantunala transport 13’359.00 11’000 11’893.00461.01 Contribuziun cantunala meinascola 365.00

Page 33: Rapport da vischnaunca 2006

33

Conto Quen 2006 Preventiv 2006 Quen 2005quen current Expensas Entradas Expensas Entradas Expensas Entradasstructura tenor funcziuns frs. frs. frs. frs. frs. frs.

220 Scolas specialas 48’589.95 23’200 43’901.40362.00 Survetsch da logopedia Surselva 17’043.30 15’000 15’832.30362.01 Survetsch psicologic da scola 2’820.00 3’200 2’860.00364.00 Scolas specialas ed ordeifer cantun 28’726.65 5’000 25’209.10

230 Formaziun professiunala 223’411.15 210’000 210’005.25364.00 Contribuziuns scolas professiunalas 223’411.15 210’000 210’005.25

3 Cultura e temps liber 1’368’299.69 663’957.68 1’302’700 786’800 1’300’771.80 665’023.32Surpli expensas/entradas 704’342.01 515’900 635’748.48

300 Promoziun dalla cultura 103’349.00 3’075.75 61’400 5’000 142’252.60303.00 Prestaziuns socialas 465.85 30.45305.00 Segiradas d’accident e malsogna 21.65 8.85311.00 Film cultural «motto cavacrappa» 15’000.00311.01 Cudischet da Tujetsch 27’361.55 13’000318.00 Promoziun dalla cultura 11’586.90 12’000 11’082.85365.01 Contribuziuns ad uniuns localas 14’080.00 13’000 12’154.40365.05 Museums regiunals dalla Surselva 3’376.05 3’400 3’376.05365.16 Baselgia s. Vigeli Sedrun - sanaziun 05 100’000.00365.17 Sanaziun cumplex fontauna Zarcuns 29’907.00 20’000 600.00365.18 Giubileum 800 onns baselgia s. Vigeli 15’000.00390.00 Lavurs dad auters departaments 1’550.00436.00 Vendita cudischs 625.00461.00 Contribuziun cantunala 5’000463.00 SM Turissem - contr 1. d’uost 2’450.75

320 Baghetgs dil museum 107’966.69 20’837.50 99’990 19’500 64’291.25 34’719.20301.00 Pagas 12’061.00 11’000 11’653.50303.00 Prestaziuns socialas 105.10 600 486.50305.00 Segiradas d’accident e malsogna 150 131.75312.00 Energia e scaldament 4’189.70 3’740 4’429.30312.01 Taxas annualas (serenera, aua e rumians) 740.90 700 703.10313.00 Material da diever 4’965.35 2’000 19’239.10314.00 Manteniment baghetg e contuorn 74’549.69 74’000 20’201.70318.00 Telefonats 1’651.40 1’700 1’384.60318.01 Assicuranzas 3’290.15 2’300 2’035.50318.02 Publicaziuns 725.60 2’000 820.20390.00 Lavurs dad auters departaments 3’887.80 1’206.00390.01 Tscheins interns 1’800.00 1’800 2’000.00434.00 Entradas museum 11’837.50 10’000 29’244.20435.00 Vendita vitrinas veglias 5’000.00 5’500461.00 Contribuziun cantunala 4’000.00 4’000 4’000.00490.00 Lavurs per auters departaments 1’475.00

321 Cumissiun dil museum 14’949.05 14’060 3’882.25300.00 Cumissiun 5’459.00 2’000 1’665.00303.00 Prestaziuns socialas 189.65 50 13.55304.00 Cassa da pensiun 103.60305.00 Segiradas d’accident e malsogna 11.40 10311.00 Acquist objects d’art 50.75 5’000311.01 Acquist d’indrezs 1’651.80 3’000 396.80311.02 Acquist da cristallas 100.00 200.00318.00 Propaganda exposiziuns 7’382.85 4’000 1’606.90

340 Bogn Sedrun 1’090’639.26 640’044.43 1’093’750 762’300 1’039’165.80 630’004.12300.00 Cumissiun 5’902.00 6’000 3’735.00301.00 Pagas 447’961.05 413’000 429’468.00301.01 Pagas / provisiun 5’950.80 20’300303.00 Prestaziuns socialas 35’456.15 34’400 36’183.75304.00 Cassa da pensiun 25’486.95 30’000 30’336.80305.00 Segiradas d’accident e malsogna 5’627.40 4’450 5’545.40

Page 34: Rapport da vischnaunca 2006

34

Conto Quen 2006 Preventiv 2006 Quen 2005quen current Expensas Entradas Expensas Entradas Expensas Entradasstructura tenor funcziuns frs. frs. frs. frs. frs. frs.

306.00 Spesas da proviantaziun 7’000 12’103.20309.00 Cuors da perfecziun e vestgadira 3’051.70 6’000 2’112.00311.00 Acquist mobiliar, maschinas ed utensils 6’670.62 12’000 8’177.70312.00 Energia e scaldament 135’165.05 195’000 137’708.55312.01 Taxas annualas (serenera, aua e rumains) 13’831.95 15’000 9’572.10313.00 Material diever da schubergiar 2’724.90 10’000 64’807.35313.01 Acquist material da vendita ed affittazi 5’730.25 10’500 26’787.20313.02 Material da diever purificaziun d’aua 16’083.20 12’500 1’218.35313.03 Material da diever diversas 24’020.85 30’000 1’708.60314.00 Manteniment dil baghetg 29’178.28 13’000 13’750.25314.01 Manteniment tecnic 89’207.15 51’000 53’365.60318.00 Telefonats 2’799.70 3’200 3’976.60318.01 Publicaziuns e propaganda 75’980.76 70’000 50’595.35318.02 Segiradas da baghetgs 20’056.90 18’000 11’241.70318.03 Cuosts da lavar resti ordeifer 43’330.55 20’000 11’734.80318.04 Spesas schec postal e bancas 1’485.15 2’000 1’297.20319.00 Diversas expensas 4’771.90 1’000 1’030.30390.00 Lavurs dad auters departaments 3’066.00 3’500 2’110.00390.01 Tscheins interns 87’100.00 105’900 120’600.00434.00 Entradas bogn 460’395.78 602’000 445’428.16434.01 Tscheins d’affittaziun restaurant 13’999.80 14’000 13’416.15434.02 Tscheins affittaziun e vendita utensils 24’275.17 18’300 29’824.82434.03 Tscheins d’affittaziun locals massascha 2’719.25 4’574.25436.00 Restituziun EO e cass d’accident 1’917.40436.01 Restituziuns da segiradas 3’846.15 6’557.00463.00 Contribuziun garants 122’203.74 120’000 122’203.74463.01 Contribuziun SDT per reclama 2’687.14490.01 Cumpart scolas diever dil bogn 8’000.00 8’000 8’000.00

350 Plazza da sport 34’748.99 31’500 33’557.20 300.00312.00 Energia 2’642.50 1’500 1’000.00314.00 Lavurs da manteniment 6’050.99 6’000 8’694.70316.00 Tscheins d’affittaziun 23’862.50 24’000 23’862.50390.00 Lavurs dad auters departaments 2’193.00436.00 Taxa da diever 300.00

390 Clutger baselgia 16’646.70 2’000 17’622.70314.00 Manteniment 4’490.70 2’000 2’622.70314.01 Manteniment clutger baselgia s. Vigeli 12’156.00 15’000.00

4 Sanadad 266’189.10 274’110 239’952.45Surpli expensas/entradas 266’189.10 274’110 239’952.45

400 Spital regiunal Surselva 228’565.75 240’000 203’578.35362.01 Contribuziun al deficit 228’565.75 240’000 203’578.35

410 Casa da tgira Sursassiala

440 Tgira ambulonta 23’119.20 18’000 21’404.10365.00 Spitex Cadi 13’118.05 10’000 11’167.00365.02 Contribuziun transport da malsauns 2’500.00365.03 Puericultura 10’001.15 8’000 7’737.10

460 Survetsch da sanadad en scola 14’504.15 16’110 14’970.00301.00 Miedi 746.00 1’500 700.00301.01 Dentist da scola 2’161.75 2’500 2’391.90303.00 Prestaziuns socialas 86.50 110 95.70318.01 Contribuziuns survetsch dentari 11’509.90 12’000 11’782.40

Page 35: Rapport da vischnaunca 2006

35

Conto Quen 2006 Preventiv 2006 Quen 2005quen current Expensas Entradas Expensas Entradas Expensas Entradasstructura tenor funcziuns frs. frs. frs. frs. frs. frs.

5 Ovras socialas 397’869.66 113’069.95 306’000 51’200 328’377.75 118’557.26Surpli expensas/entradas 284’799.71 254’800 209’820.49

560 Habitaziuns socialas 10’580.00 16’000 17’210.00366.00 Contribuziun dalla vischnaunca 10’580.00 16’000 17’210.00

571 Tgèsa s. Vigeli 62’591.76 55’000 53’671.65363.00 Deficit dil menaschi 62’591.76 55’000 53’671.65

580 Susteniments 299’246.50 110’120.35 199’000 47’000 235’099.50 112’189.04366.00 Burgheis e habitonts en vischnaunca 103’504.60 85’000 110’926.05366.02 Burgheis en auters cantuns 27’817.90 20’000 23’147.25366.04 Persunas egl exteriur 90’000.00 14’000 13’576.20366.05 Ulivaziun da grevezias 77’924.00 80’000 87’450.00436.00 Restituziuns da privats 95’350.95 15’000 101’539.12461.00 Contribuziuns cantunalas 14’769.40 32’000 10’649.92

589 Divers susteniments e prevenziun 19’355.40 2’949.60 24’000 4’200 16’599.60 6’368.22300.01 Cumissiun prevenziun 5’658.45303.00 Prestaziuns socialas 134.25305.00 Segiradas d’accident e malsogna .70365.01 Contribuziun d’agid per toxicomans 3’251.00 5’000 3’719.60366.00 Prefinanziaziun d’aliments 10’311.00 16’000 12’880.00366.01 Tgira d’affons 3’000436.01 Restituziuns d’aliments 3’688.40461.00 Contribuziuns cantunalas 2’949.60 4’200 2’679.82

590 Acziuns d’agid 6’096.00 12’000 9’188.00365.00 Contribuziuns caritativas 6’096.00 10’000 9’188.00365.03 Contribuziuns specialas 2’000

6 Traffic 1’080’954.73 133’248.35 1’006’100 107’300 759’386.76 106’057.45Surpli expensas/entradas 947’706.38 898’800 653’329.31

610 Vias cantunalas 154’162.55 155’000 71’289.60361.00 Contribuziuns pil stradun 148’944.50 150’000 66’247.55361.01 Contribuziuns traffic regiunal 5’218.05 5’000 5’042.05

620 Menaschi stradalesser 828’941.43 77’158.05 739’450 48’500 565’571.28 43’606.25301.00 Pagas 71’998.65 69’300 70’346.00303.00 Prestaziuns socialas 5’534.05 5’500 5’773.90304.00 Cassa da pensiun 5’532.10 6’150 6’085.80305.00 Segiradas d’accident e malsogna 1’613.20 1’500 1’627.80306.00 Vestgadira, spesas 703.45 1’000 496.00309.00 Reorganisaziun stradalesser/turissem 8’771.51311.00 Acquist maschinas e vehichels 43’886.30 50’000 30’766.30313.00 Material da diever, utensils 2’485.80 2’000 1’391.65314.00 Manteniment vias e sendas 64’437.28 50’000 40’333.73314.01 Dismessa da neiv 167’322.61 150’000 215’528.97314.02 Schubergiar tumbins 17’417.25 20’000 17’965.80314.03 Manteniment via Maighels 788.17 10’000314.13 Vias da megliuraziun 99’546.56 100’000 11’691.88314.23 Manteniment Giassa, via Vitg 71’217.05314.24 Manteniment via Salins 101’481.75 100’000314.25 Manteniment via Curtin/Niregl 90’388.55 90’000315.00 Manteniment vehichels 33’560.20 20’000 22’650.15318.01 Assicuranzas per vehichels 9’467.90 9’000 989.00318.02 Signalisaziun stradala 13’172.85 4’000 4’072.45318.03 Dismessa da gliet 11’819.45 10’000 7’622.90319.00 Diversas expensas 9’007.80 2’000 251.90390.00 Lavurs dad auters departaments 70’006.00 39’000 56’760.00434.00 Dismessa da neiv per privats 929.25 1’000 1’882.25

Page 36: Rapport da vischnaunca 2006

36

Conto Quen 2006 Preventiv 2006 Quen 2005quen current Expensas Entradas Expensas Entradas Expensas Entradasstructura tenor funcziuns frs. frs. frs. frs. frs. frs.

435.00 Vendita utensils 1’614.00436.00 Restituziun EO e cass d’accident 3’795.05436.01 Restituziun AWP Berna 3’960.50 10’000436.02 Restituziuns da segiradas 5’658.25436.03 Contribuziuns vias da meglieraziun 150.00 2’500 3’521.00490.00 Lavurs per auters departaments 62’665.00 35’000 36’589.00

622 Magasins e luvratori 5’931.05 5’094.70 10’150 4’800 26’313.20 5’803.00311.00 Indrezs el luvratori 297.90 3’000312.00 Energia e scaldament 4’170.00 2’270 6’255.05312.01 Taxas annualas (serenera, aua e rumians) 809.40 1’280 1’277.55314.01 Manteniment luvratori 3’000 18’203.10318.00 Assicuranza dils baghetgs 653.75 600 577.50423.00 Tscheins d’affittaziun 5’094.70 4’800 5’803.00

623 Parcadis 32’602.55 50’995.60 41’500 54’000 47’493.88 56’648.20314.00 Manteniment 16’217.55 10’000 26’935.88390.00 Lavurs dad auters departaments 16’385.00 31’500 20’558.00434.00 Taxas da parcar 40’901.00 42’000 43’138.00434.02 Taxas uras da parcar 10’094.60 12’000 13’510.20

624 Illuminaziun publica 59’317.15 60’000 48’718.80312.00 Energia 21’818.45 25’000 24’104.45314.00 Manteniment 24’672.55 25’000 15’872.00314.01 Novas illuminaziuns 11’932.15 10’000 6’745.35390.00 Lavurs dad auters departaments 894.00 1’997.00

7 Ambient e planisaziun 844’605.21 762’278.93 791’235 632’400 958’333.76 666’622.44Surpli expensas/entradas 82’326.28 158’835 291’711.32

710 Canalisaziun

711 Serenera e canalisaziun 578’722.43 578’722.43 568’000 568’000 572’009.64 572’009.64301.00 Pagas 81’032.00 80’500 84’657.45303.00 Prestaziuns socialas 6’056.80 6’200 6’758.10304.00 Cassa da pensiun 5’714.25 7’000 5’225.95305.00 Segiradas d’accident e malsogna 1’776.85 1’850 2’565.95310.00 Adattaziun plan da lingias LIS 3’690.48 4’000 3’935.45311.00 Cumpra da material e maschinas 22’894.19 10’000 2’572.34312.00 Energia e scaldament 39’634.72 40’000 47’699.34312.01 Taxas annualas (aua e rumians) 2’258.06 3’600 927.97313.00 Material da diever e chemicalias 28’717.79 20’000 26’771.68313.01 Material da diever canalisaziun 593.26 3’000314.00 Manteniment serenera 55’159.71 30’000 65’783.92314.01 Manteniment lingias canalisaziun 13’236.19 30’000 41’928.02314.02 Dislocaziuns lingias canalisaziun 5’000 7’525.74314.03 Novas lingias da canalisaziun 9’293.68 5’000 13’791.00315.00 Manteniment vehichel 2’398.13 2’000317.00 Spesas e vestgadira 7’258.48 1’500 4’929.95318.00 Telefonats e francaturas 3’070.11 2’000 1’871.29318.01 Assicuranzas 11’622.61 12’000 12’314.65319.00 Dismessa da gliet 43’452.98 35’000 23’643.82331.00 Amortisaziuns 120’270.61 120’000380.00 Conto d’ulivaziun - surpli entradas 81’232.53 113’550 181’969.02390.00 Lavurs dad auters departaments 38’659.00 31’000 30’538.00390.01 Tscheins interns 700.00 4’800 6’600.00434.00 Taxas da diever - annualas 571’299.25 560’000 565’336.64434.01 Taxas dismessa dalla scotga 633.78436.01 Restituziuns da segiradas 2’035.40 1’000.00490.00 Lavurs per auters departaments 4’754.00 8’000 5’673.00

Page 37: Rapport da vischnaunca 2006

37

Conto Quen 2006 Preventiv 2006 Quen 2005quen current Expensas Entradas Expensas Entradas Expensas Entradasstructura tenor funcziuns frs. frs. frs. frs. frs. frs.

720 Dismessa da rumians 146’268.91 61’758.50 101’160 27’900 117’761.30 49’283.65301.00 Pagas 22’222.20 21’400 21’473.00303.00 Prestaziuns socialas 1’778.00 1’700 1’646.05304.00 Cassa da pensiun 2’143.80 2’370 2’333.55305.00 Segiradas d’accident e malsogna 229.35 190 170.00311.00 Cumpra d’utensils e containers 289.50 500 3’654.20311.01 Indrez da compostar 10’997.02 2’000 2’725.00314.00 Manteniment deponias 29’981.33 30’000 1’218.35314.02 Manteniment plazza da cumpostar 3’313.11 10’000 31’462.75316.00 Tscheins per containers (Mulden) 2’741.70 3’000318.01 Dismessa da fier e rumians blocconts 17’977.15 5’000 17’176.00318.02 Dismessa da curdems da cuschina 500318.03 Dismessa d’ielis e chemicalias 765.55 1’000 217.35318.04 Transports specials 27’546.95 8’000 14’405.25318.05 Dismessa da cadavers 6’541.35 7’000 6’650.30318.06 Taxas rumians RS 612.50390.00 Lavurs dad auters departaments 19’741.90 8’500 14’017.00434.00 Taxas da rumians 43’645.45 12’000 29’351.20434.01 Cumpart privats dismetter cadavers 860.35 900 883.80434.02 Taxas rumians RS 5’101.85462.00 Contribuziun RS 13’803.70 13’000 13’946.80490.00 Lavur per auters departaments 3’449.00 2’000

740 Santeri 15’807.85 7’379.00 29’000 7’500 34’784.36 5’324.00301.00 Pagas 603.00 4’137.00303.00 Prestaziuns socialas 128.25 210.90305.00 Segiradas d’accident e malsogna 42.15 43.95311.00 Manteniment santeri 4’125.15 10’000 20’351.46311.01 Manteniment caplutta da morts 3’777.30 1’000 1’661.95311.02 Maschina da cavar fossas 1’000 237.10316.00 Cumpart caluster 1’500.00 1’500 1’500.00390.00 Lavurs dad auters departaments 5’632.00 15’500 6’642.00434.00 Taxas per cavar fossas 7’379.00 7’500 5’324.00

750 Protecziun dalla natira 70’659.02 114’264.00 79’075 29’000 219’567.66 39’730.15300.00 Cumissiun da catastrofas 1’025.00 1’000 1’460.00303.00 Prestaziuns socialas 47.10 60 396.70305.00 Segiradas d’accident e malsogna 9.40 15 81.35314.01 Erecziun punts e rempars 10’000314.02 Donns da malaura 9’233.62 20’000 36’554.75314.03 Mesiraziuns cuolm da Vi 8’545.80314.04 Sanaziun rempars Drun 6’270.40 68’580.66314.05 Sanaziun uers uals Strem, Milar + Giuv 46’581.65314.06 Erecziun lavineras Bugnei 6’156.60 10’000315.00 Manteniment indrez IMIS 15’396.90 15’000 16’086.90318.00 Concept d’energia 10’000.00365.00 Promover energias regenerablas 5’000.00 6’000 16’053.85366.00 Abonnament general 17’000.00 17’000 17’000.00390.00 Lavurs dad auters departaments 520.00 8’226.00434.00 Vendita cartas dil di 23’256.00 16’000 22’295.00434.01 Contribuziuns privatas donns malaura 9’729.00 715.80436.00 Contribuziuns privatas IMIS 1’921.50 1’000 2’388.30436.01 Contribuziun privata - donns da malaura 4’721.10436.02 SELVA - Contrib. concept d’energia 5’000.00460.00 Contribuziun federala - donns da malaura 44’031.25460.01 Contribuziun federala IMIS 10’088.90 10’200 12’181.40461.00 Contribuziuns cantunalas IMIS 1’441.25 1’800 2’149.65461.01 Contribuziuns cantunalas - malaura 13’760.00461.02 Contribuziun cantunala - cuosts segirada 315.00

Page 38: Rapport da vischnaunca 2006

38

Conto Quen 2006 Preventiv 2006 Quen 2005quen current Expensas Entradas Expensas Entradas Expensas Entradasstructura tenor funcziuns frs. frs. frs. frs. frs. frs.

790 Planisaziun locala 33’147.00 155.00 14’000 14’210.80 275.00300.00 Cumissiun 1’535.00 1’000303.00 Prestaziuns socialas 88.15305.00 Segiradas d’accident e malsogna 1.95318.00 Planisaziun locala 26’321.90 10’000 11’195.80390.00 Lavurs dad auters departaments 5’200.00 3’000 3’015.00431.00 Taxas per mutaziuns 150.00436.00 Restituziun dils privats 155.00 125.00

8 Economia 1’165’278.03 1’341’276.33 1’165’180 1’054’800 1’263’904.01 1’323’741.59Surpli expensas/entradas 175’998.30 110’380 59’837.58

800 Alps e pastiras 99’258.40 74’049.80 109’800 45’000 115’595.48 56’547.50303.00 Prestaziuns socialas 709.30 1’500 817.35305.00 Segiradas d’accident e malsogna 146.35 300 172.15314.00 Meglieraziuns da pastiras 36’199.50 30’000 35’611.08314.01 Manteniment baghetgs d’alp 43’871.40 55’000 45’730.55314.02 Manteniment diever general 3’151.30 10’000 2’256.30314.10 Manteniment baghetgs d’alps affittadas 1’555.00 5’000 5’294.15314.11 Manteniment d’alps affittadas 4’706.05 5’000 15’059.90314.15 Clauder ora palius 1’646.50 1’500 1’660.00319.00 Diversas expensas 1’500 1’048.00390.00 Lavurs d’auters dep. - alps indigenas 7’273.00 7’946.00434.00 Affittaziun d’alps 10’800.00 9’000 10’800.00434.01 Gudidas dallas alps e pastiras 9’830.00 4’000 8’485.00434.02 Terren occupau 8’383.00 7’000 5’053.00434.03 Diversas entradas 12’559.40 1’000 1’479.00460.00 Contribuziuns d’alpegiaziun 28’082.40 20’000 26’335.50461.00 Contribuziun cantunala per pallius 4’395.00 4’000 4’395.00

801 Meglieraziuns da funs 650.00 1’000 538.00315.00 Pigliar talpas 650.00 1’000 538.00

802 Tratga da tiers 12’941.50 9’562.00 12’000 8’000 12’509.00 9’153.00361.00 Fondo d’epidemias 12’941.50 12’000 12’509.00436.00 Cumpart privats fondo d’epidemias 9’562.00 8’000 9’153.00

808 Mesiras socialas 637.25 700 637.25365.00 Contribuziun uniun purila 637.25 700 637.25

810 Forestalesser 585’003.58 643’538.21 565’100 473’300 701’034.76 717’531.55301.00 Pagas 347’620.05 357’000 424’719.80303.00 Prestaziuns socialas 26’938.80 28’000 33’473.90304.00 Cassa da pensiun 27’351.30 28’000 28’161.95305.00 Segiradas d’accident e malsogna 20’720.45 21’400 26’029.85306.00 Vestgadira, spesas da proviantaziun 12’212.25 14’000 12’537.40309.00 Ulteriuras spesas dil persunal 2’209.35 2’000 4’180.00309.01 Evaluaziun reorganisaziun menaschis fore 8’321.00310.00 Local e material da biro 2’752.10 1’500 1’706.00310.01 Manteniment magasins e remisas 176.20311.00 Acquist maschinas ed utensils 10’229.25 10’000 9’821.30312.00 Energie e scaldament 2’187.35 1’500 700.00312.01 Taxas annualas (serenera, aua e rumians) 844.90 3’500313.00 Material da menaschi 9’978.93 6’500 7’935.65313.01 Segiradas per maschinas 6’960.75 8’500 7’134.20313.02 Manteniment maschinas e vehichels 51’963.40 35’000 39’142.80314.00 Manteniment vias d’uaul 1’704.67 12’000 7’210.70314.01 Manteniment runcadas 333.55314.02 Manteniment luvratori 685.30 1’000 226.70315.00 Manteniment tuorn da suga 2.00318.00 Telefonats 3’137.95 2’200 2’451.00318.02 Cuosts transports da lenna 9’635.45 58’909.60

Page 39: Rapport da vischnaunca 2006

39

Conto Quen 2006 Preventiv 2006 Quen 2005quen current Expensas Entradas Expensas Entradas Expensas Entradasstructura tenor funcziuns frs. frs. frs. frs. frs. frs.

318.03 Cuosts da scursar 7’000318.04 Cuosts da rumiar uaul 4’000318.05 Assicuranza pils edifecis 1’500319.00 Diversas expensas 38’081.88 13’000 16’956.06329.00 Sconto sin vendita da lenna 1’798.45 1’500 2’788.10352.00 Contribuziun alla selva/SHV 2’797.00 2’000 3’117.00390.00 Lavurs dad auters departaments 5’194.00 4’000 5’000.00422.00 Tscheins depositum forestal 376.50 1’000 412.60434.00 Diversas entradas 104’744.50 25’000 66’106.75434.01 Rumida da neiv 28’712.90 25’000 30’689.65435.10 Lenna da condotta 71’475.36 90’000 123’862.50435.30 Lenna da brisch 25’377.50 18’000 23’893.00435.50 Vendita da pigneuls da Nadal 459.00 837.00436.00 Prestaziun EO e cass d’accident 3’038.10 3’271.10437.00 Restituziun dil dazzi 1’532.85 1’300 1’315.30438.00 Atgnas prestaziuns quen d’investiziun 129’390.00 130’000 106’808.10451.00 Contribuziuns cantunalas 11’015.00 11’000 10’814.00461.01 Restituziuns per donns d’uaul 157’513.60 110’000 184’103.20462.01 Lavurs pendicularas 14’180.40 5’000 101’727.85490.00 Lavurs per auters departaments 95’722.50 57’000 63’690.50

830 Formaziun turistica 405’135.02 54’608.45 371’580 28’500 365’773.56 33’468.50301.00 Pagas squadra manuala 82’635.15 79’000 81’048.80303.00 Prestaziuns socialas 6’358.20 6’150 6’416.65304.00 Cassa da pensiun 3’759.10 4’000 4’002.65305.00 Segiradas d’accident e malsogna 2’066.10 1’930 2’067.25306.00 Spesas da proviantaziun ed ul. spesas 288.05 4’500314.00 Manteniment generala 3’804.30 9’000 13’708.80314.01 Manteniment patinera 12’511.10 9’500 9’551.45314.02 Manteniment loipa e cuosts pistunza 8’112.60 20’000 68’359.06314.03 Manteniment sendas 14’495.50 16’000 18’967.20314.04 Manteniment plazzas da giugs 5’662.75 10’000 476.20314.06 Manteniment e tgira dils vitgs 101’682.07 90’000 22’050.30315.00 Manteniment vehichels 7’969.05 3’000 6’595.35318.00 Project Cungieri 2’898.25318.01 Cuosts da restructuraziun SDT 10’786.70362.00 Avertura pass Lucmagn 12’267.50 13’000 12’297.60365.00 Contribuziun SDT 78’219.00 60’000 56’760.30365.06 Sedrun turissem incasso 25’000.00 25’000 25’000.00390.00 Lavurs dad auters departaments 40’304.55 20’500 24’787.00434.00 Vignettas cuorsa liunga 5’473.30 3’000 4’109.50434.01 Prestaziuns per tiarzas persunas 6’905.15 400.00436.02 Restituziun Sedrun turissem 20’000.00 20’000 20’000.00462.00 Contribuziun per fontauna a Sedrun 15’000.00490.00 Lavurs per auters departaments 7’230.00 5’500 8’959.00

840 Promoziun economia 10’374.50 10’000 2’583.85362.00 Promoziun dall’economia regiunala 10’374.50 10’000 2’583.85

860 Energia 51’277.78 559’517.87 95’000 500’000 65’232.11 507’041.04318.00 Energia da concessiun 51’277.78 95’000 65’232.11410.01 Vendita forza gratuita e da preferenza 119’082.31 190’000 123’855.87410.01 Vendita forza da participaziun 46’721.85 60’000 63’185.17410.02 Energia da participaziun energia alpina 393’713.71 250’000 320’000.00

9 Finanzas e taglias 2’891’752.64 7’719’462.13 2’178’785 7’361’600 3’585’730.34 8’299’227.24Surpli expensas/entradas 4’827’709.49 5’182’815 4’713’496.90

900 Taglias communalas 23’441.55 6’242’449.24 23’400 5’401’500 31’396.75 5’972’066.24329.00 Cantun - incasso taglias pers. giuridica 14’314.25 15’000 22’417.50329.01 Cantun - incasso taglias pers. naturalas 8’711.30 8’000 8’543.45340.00 Cumpart cumin vid taglia da tgauns 416.00 400 435.80

Page 40: Rapport da vischnaunca 2006

40

Conto Quen 2006 Preventiv 2006 Quen 2005quen current Expensas Entradas Expensas Entradas Expensas Entradasstructura tenor funcziuns frs. frs. frs. frs. frs. frs.

400.10 Taglia d’entrada da persunas naturalas 2’246’145.60 1’960’000 2’264’601.00400.11 Taglia speciala - cumpensaziun da cap. 44’585.44 25’000 38’409.94400.20 Taglia da facultad persunas naturalas 326’214.00 290’000 323’772.00400.40 Taglia alla fontauna 1’626’866.65 1’420’000 1’426’564.80400.50 Taglia da persunas giuridicas 940’494.00 725’000 800’872.00402.00 Taglia da schischom 496’746.00 700’000 694’597.00403.00 Taglia da gudogn schischom e liquidazi. 86’200.10 40’000 98’220.50404.00 Taglia scumiada da maun 2% 434’249.45 220’000 284’965.00405.00 Taglia d’jerta 33’268.00 15’000 32’683.00406.02 Taglia da tgauns 7’680.00 6’500 7’381.00

920 Ulivaziuns da finanzas 234’037.45 277’000 269’334.85340.00 Contribuziun pleiv catolica - taglia a/f 119’470.15 140’000 133’780.50341.00 Ulivaziun tscheins d’aua 67’246.00 72’000 63’431.00361.00 Contribuziun fondo d’ulivaziun/taglia 47’321.30 65’000 72’123.35

932 Regals e patentas 2’400.00 600 600.00410.00 Patentas d’ustria 2’400.00 600 600.00

934 Tscheins d’aua 12’193.55 948’149.65 12’000 1’450’000 9’664.80 1’563’876.50360.00 Franc per la cuntrada 12’193.55 12’000 9’664.80410.00 Tscheins d’aua ORA 698’149.65 1’200’000 1’113’876.50410.03 Cumpart gudogn energia alpina 250’000.00 250’000 450’000.00

935 Concessiuns 109’533.05 95’000 111’030.40410.00 Indemnisaziun Sedrun Pendicularas SA 35’350.50 36’000 35’807.60410.01 Explotaziun da sablun e glera 43’517.60 30’000 45’000.00410.02 Explotaziun da scalegl 6’226.35 6’000 4’700.00410.03 Patentas da cristallas 24’438.60 23’000 25’522.80

936 RWM Schweiz AG e militer 48’191.50 49’000 48’247.00410.00 RWM Schweiz AG 48’026.00 48’000 48’026.00410.01 Indemnisaziuns per sittar - militer 165.50 1’000 221.00

937 Incunvegnientscha Neat 65’632.93 40’300 77’589.85 195’000.00303.00 Prestaziuns socialas 706.05 200 1’124.75305.00 Segiradas d’accident e malsogna 85.70 100 74.85317.00 Neat 4’280.80 15’000 7’168.50318.01 Porta Alpina - Regiun Gotthard 60’560.38 25’000 69’221.75436.00 Contribuziun Neat 195’000.00

940 Tscheins 441’326.53 176’847.54 490’000 181’500 427’135.79 209’449.95320.00 Tscheins da deivets currents 59.00 40’000 2’354.80322.00 Tscheins dils emprests 441’267.53 450’000 424’780.99421.00 Tscheins dils debiturs 5’823.50 2’000 5’691.00422.00 Tscheins da vaglias 32’424.04 7’000 11’558.95422.01 Dividenda ORA 49’000.00 60’000 63’000.00490.00 Tscheins interns facultad administrativa 89’600.00 112’500 129’200.00

942 Immobilias e possess da finanzas 92’525.23 191’891.15 90’585 184’000 126’081.30 193’367.30301.00 Pagas pedel 24’215.20 25’000 22’094.10303.00 Prestaziuns socialas 1’921.10 1’550 1’741.90304.00 Cassa da pensiun 2’690.10 2’100 2’171.10305.00 Segiradas d’accident e malsogna 555.30 575 501.95311.00 Acquist da maschinas ed utensils 1’000 341.80312.00 Energia e scaldament 13’181.65 12’000 14’820.45312.01 Taxas annualas (serenera, aua, rumians) 4’422.50 3’860 4’144.65313.00 Material da diever 2’007.25 5’000 2’601.90314.00 Manteniment casa comm. e casa Cadruvi 28’192.44 25’000 55’872.15316.00 Tscheins casa comm. e schurmetg civil 9’672.50318.00 Segiradas 6’168.69 5’000 4’383.80390.00 Lavurs dad auters departaments 9’171.00 9’500 7’735.00

Page 41: Rapport da vischnaunca 2006

41

423.00 Tscheins d’affittaziun 134’838.00 135’000 132’508.00423.01 Tscheins per dretg da baghegiar 41’072.25 37’000 48’708.35436.00 Cumpart cuosts da schubergiar 10’170.90 12’000 9’994.30436.01 Restituziun da segiradas 5’810.00 2’156.65

980 Amortisaziun facultad finanziala 225’254.47 200’000 336’493.95 5’589.85332.01 Sperditas 25’254.47 14’059.95380.00 Deposit manco cassa da pensiun cantun 200’000.00 200’000 322’434.00436.00 Restituziun da sperditas 5’589.85

981 Amortisaziun facultad administrativa 819’500.00 908’500 949’000.00331.10 Bogn cuvretg 410’000.00 410’000 490’000.00331.11 Museum La Truaisch 6’000.00 6’000 7’000.00331.12 Casa da scola Sedrun 100’000.00 100’000 115’000.00331.18 Via d’industria Drun 4’500.00 4’500 5’000.00331.25 Sanaziun casa communala 30’000.00 30’000 65’000.00331.32 Via cantunala Sedrun - Rueras 20’000 33’000.00331.36 Via Cavorgia 25’000.00 25’000 35’000.00331.37 Via da communicaziun Selva 13’000 14’000.00331.42 Apparaturas d’EED administraziun comm. 35’000 45’000.00331.57 Survigilonza cuolm da Vi 6’000.00 8’000 8’000.00331.60 Plan da menaschi forestal 5’000331.61 Luvratori forestal 75’000.00 75’000 95’000.00331.62 Plazza da sport Dulezi 30’000.00 30’000 30’000.00331.63 Plazza d’eposit Fallun 6’000 7’000.00331.64 Uras da parcar 8’000331.65 Engrondaziun parcadi 5’000.00 5’000331.66 Sanaziun via dil Bogn 25’000.00 25’000331.67 Maschina forestala 15’000.00 15’000331.68 Remplazzament plazza Murer AG 5’000.00 5’000331.69 Terren Dulezi 30’000.00 30’000331.70 Maschina stradala 18’000.00 18’000331.71 Porta Alpina 35’000.00 35’000

982 Amortisaziun supplementara 920’778.16 137’000 1’298’329.65332.01 Spital Regiunal Glion 40’282.25 37’000 36’452.05332.08 Project forestal L’Ondadusa 100’000 100’000.00332.22 Bogn cuvretg + wellness 487’508.21 500’000.00332.25 Tgèsa s. Vigeli 58’722.70332.26 Sanaziun casa communala 187’047.90 200’000.00332.35 Via cantunala Sedrun - Rueras 166’999.00332.39 Via da communicaziun Selva 116’479.75332.40 Plazza da deposit Fallun 47’014.15332.41 Uras da parcar 41’698.00332.42 EED administrazun communala 30’964.00332.43 Via Spinatscha 5’939.80332.44 Porta Apina 200’000.00

990 Rendaquen 57’062.77 60’703.40399.00 Quen da gudogn e sperdita 57’062.77 60’703.40

Conto Quen 2006 Preventiv 2006 Quen 2005quen current Expensas Entradas Expensas Entradas Expensas Entradasstructura tenor funcziuns frs. frs. frs. frs. frs. frs.

Page 42: Rapport da vischnaunca 2006

42

Conto Quen 2006 Preventiv 2006 Quen 2005quen d’investiziun Expensas Entradas Expensas Entradas Expensas Entradasstructura tenor funcziuns frs. frs. frs. frs. frs. frs.

Quen d’investiziun 6’327’391.95 959’640.12 4’298’000 366’000 2’806’228.89 1’173’899.83

Investiziuns nettas 5’367’751.83 3’932’000 1’632’329.06

0 Administraziun generala -4’847.95 227’718.80 29’835.00

Surpli expensas 4’847.95 197’883.80

1 Segirtad publica 59’873.90 70’000 32’000

Surpli expensas 59’873.90 38’000

2 Scolaziun 297’244.41 28’500.00 300’000 454’875.30

Surpli expensas 268’744.41 300’000 454’875.30

3 Cultura e temps liber 1’691’832.15 25’000.00 1’649’000 241’397.51 77’339.00

Surpli expensas 1’666’832.15 1’649’000 164’058.51

4 Sanadad 40’282.25 37’000 36’452.05

Surpli expensas 40’282.25 37’000 36’452.05

5 Ovras socialas -1’278.30

Surpli expensas 1’278.30

6 Traffic 21’824.05 30’000 354’536.24

Surpli expensas 21’824.05 30’000 354’536.24

7 Ambient e planisaziun 516’552.79 250’510.67 565’000 150’000 465’779.59 369’906.83

Surpli expensas 266’042.12 415’000 95’872.76

8 Economia 3’704’630.35 655’629.45 1’647’000 184’000 1’026’747.70 696’819.00

Surpli expensas 3’049’000.90 1’463’000 329’928.70

Page 43: Rapport da vischnaunca 2006

43

Conto Quen 2006 Preventiv 2006 Quen 2005quen d’investiziun Expensas Entradas Expensas Entradas Expensas Entradasstructura tenor funcziuns frs. frs. frs. frs. frs. frs.

Quen d’investiziun 6’327’391.95 959’640.12 4’298’000 658’000 2’806’228.89 1’173’899.83Expensas nettas 5’367’751.83 3’640’000 1’632’329.06

0 Administraziun generala -4’847.95 227’718.80 29’835.00Expensas/Entradas nettas 4’847.95 197’883.80

20 Administraziun communala 4’035.00Expensas nettas 4’035.00

663.00 Energia Alpina cumpart cuosts EED 4’035.00

70 Tgèsa communala -4’847.95 227’718.80 25’800.00Expensas nettas 4’847.95 201’918.80

503.00 Sanaziun casa communala -4’847.95 227’718.80661.00 Contribuziun cantunala 25’800.00

1 Segirtad publica 59’873.90 70’000 14’000Expensas nettas 59’873.90 56’000

140 Pumpiers 59’873.90 70’000 14’000Expensas nettas 59’873.90 56’000

506.00 Acquist TLF 59’873.90 70’000661.01 Contribuziun segirada da fiug TLF 14’000

2 Scolaziun 297’244.41 28’500.00 300’000 454’875.30Expensas nettas 268’744.41 300’000 454’875.30

210 Scolas 297’244.41 28’500.00 300’000 454’875.30Expensas nettas 268’744.41 300’000 454’875.30

503.00 Renovaziun scola Sedrun 297’244.41 300’000 269’499.90503.02 Renovaziun scoletta Sedrun 185’375.40661.00 Contribuziun cantunala 28’500.00

3 Cultura e temps liber 1’691’832.15 25’000.00 1’649’000 241’397.51 77’339.00Expensas nettas 1’666’832.15 1’649’000 164’058.51

340 Bogn Sedrun -6’509.85 -48’499.84 77’339.00Expensas/Entradas nettas 6’509.85 125’838.84

503.00 Project Wellness -6’509.85 -48’499.84661.00 Contribuziun Cantunala 77’339.00

350 Plazzas da sport 1’698’342.00 25’000.00 1’649’000 289’897.35Expensas nettas 1’673’342.00 1’649’000 289’897.35

500.00 Acquist terren Dulezi 300’746.90 289’000 289’000.00503.00 Engrondaziun plazza da sport 1’397’595.10 1’360’000 897.35663.00 Contribuziun Club da tennis 25’000.00

4 Sanadad 40’282.25 37’000 36’452.05Expensas nettas 40’282.25 37’000 36’452.05

400 Spital regiunal 40’282.25 37’000 36’452.05Expensas nettas 40’282.25 37’000 36’452.05

562.00 Contribuziun Spital Regiunal Surselva 40’282.25 37’000 36’452.05

5 Ovras socialas -1’278.30Expensas nettas 1’278.30

571 Tgèsa da vegls s. Vigeli -1’278.30Expensas nettas 1’278.30

503.01 Tgèsa s. Vigeli - sanaziun -1’278.30

6 Traffic 21’824.05 30’000 354’536.24Expensas nettas 21’824.05 30’000 354’536.24

600 Vias e plazzas 21’824.05 30’000 304’536.24Expensas nettas 21’824.05 30’000 304’536.24

501.10 Via da communicaziun Cavorgia 77’713.00501.26 Engrondaziun parcadi Mira 21’824.05 30’000 532.04501.29 Sanaziun via dil Bogn 226’291.20

Page 44: Rapport da vischnaunca 2006

44

Conto Quen 2006 Preventiv 2006 Quen 2005quen d’investiziun Expensas Entradas Expensas Entradas Expensas Entradasstructura tenor funcziuns frs. frs. frs. frs. frs. frs.

620 Stradalesser 50’000.00Expensas nettas 50’000.00

506 Acquist maschina 50’000.00

7 Ambient e planisaziun 516’552.79 250’510.67 565’000 150’000 465’779.59 369’906.83Expensas nettas 266’042.12 415’000 95’872.76

710 Canalisaziun 234’569.51 240’000 47’844.41 50’679.00Expensas nettas 234’569.51 240’000 2’834.59

501.03 Canalisaziun Tschamut 139’917.06 150’000501.12 Plan general per drenadi 50.49501.13 Canalisaziun Selva 3’579.55501.14 Canalisaziun via Bogn 44’214.37501.15 Canalisaziun via museum 94’652.45 90’000660.00 Subsidi federal (canalisaziun Selva 50’679.00

711 Serenera 237’449.08 250’510.67 285’000 150’000 242’181.08 319’227.83Expensas/Entradas nettas 13’061.59 135’000 77’046.75

501.00 Serenera Tujetsch 237’449.08 285’000 195’742.84506.01 Acquist vehichel 46’438.24606.00 Vendita vehichel 1’115.24610.00 Taxas da colligiaziun 247’255.47 150’000 206’345.59660.00 Subsidi federal 67’274.00661.00 Subsidi cantunal 44’493.00662.00 Contribuziun Aua Cristalla 3’255.20

720 Plazza da rumians «serenera» 44’534.20 40’000 175’754.10Expensas nettas 44’534.20 40’000 175’754.10

501.00 Plazza da rumians «serenera» 44’534.20 40’000 175’754.10

8 Economia 3’704’630.35 655’629.45 1’647’000 494’000 1’026’747.70 696’819.00Expensas nettas 3’049’000.90 1’153’000 329’928.70

810 Forestalesser 535’522.35 499’729.45 477’000 339’000 633’747.70 539’119.00Expensas nettas 35’792.90 138’000 94’628.70

503.00 Luvratori 2’514.45 -46’155.35505.05 Project integral uaul Bugnei 356’516.10 300’000 77’689.45505.06 Project L’Ondadusa 123’434.20 100’000 411’590.45505.07 Survigilonza Cuolm da Vi 8’091.55 35’000 14’294.30506.00 Acquist maschina forestala 176’328.85506.02 Acquist maschina da segar 44’966.05 42’000606.00 Vendita maschina forestala 100’000.00606.01 Vendita material project forestal 2’875.00660.50 Subsidis federals project uaul Bugnei 72’754.95 180’000 50’189.90660.70 Subsidis federals project L’Ondadusa 286’224.35 60’000 106’200.65660.80 Subsidi federal Cuolm da Vi 9’632.30 19’000 20’578.55660.81 Subsidis federals plan da menaschi 10’787.85660.82 Subsidis federals luvratori forestal 100’000.00661.50 Subsidis cantunals project uaul Bugnei 18’775.50 42’000 12’952.25661.70 Subsidis cantunals project L’Ondadusa 104’948.95 22’000 38’940.25661.80 Subsidi cantunal Cuolm da Vi 1’376.05 4’200 3’631.50661.81 Subsidis cantunals plan da menaschi 4’913.40661.82 Subsidis cantunals luvratori forestal 68’000.00669.00 Contribuziuns interessenza privata 5’136.90 10’000 5’605.00669.01 Retratg deposit forestal 7’450.00669.02 Contribuziun privata L’Ondadusa 1’800669.03 Contribuziun privata Cuolm da Vi 880.45 6’994.65

830 Implonts turistics 2’044’108.00 155’900.00 45’000 155’000 157’700.00Expensas/Entradas nettas 1’888’208.00 110’000 157’700.00

506.00 Acquist maschina loipas 44’108.00 45’000723.00 Pendicularas - Emprest sutgera 2’000’000.00824.00 Pendicularas Sedrun - vendita aczias 1’400.00 3’200.00824.01 Pendicularas Sedrun - Restituziun empres 154’500.00 155’000 154’500.00

840 Plazzas da deposit 43’000.00Expensas nettas 43’000.00

501.01 Remplazzament plazza Murer SA 43’000.00

850 Porta Alpina 1’125’000.00 1’125’000 350’000.00Expensas nettas 1’125’000.00 1’125’000 350’000.00

562.00 Porta Alpina 1’125’000.00 1’125’000 350’000.00

Page 45: Rapport da vischnaunca 2006

45

Gliesta d’amortisaziun Activau Investiziuns Amortisaziuns Activau2006 ils ils

31-12-2005 Expensas Entradas Ordinarias Supplement. 31-12-2006

Terren Rueras (plaz scola) 1.00 1.00Canalisaziuns Tujetsch 1.00 234’569.51 110’510.67 40’000.00 84’059.84Serenera Tujetsch 1.00 237’449.08 140’000.00 44’000.00 53’450.08Serenera Cavorgia 36’271.61 36’270.61 1.00Via Surrein 1.00 1.00Via d’industria (Drun) 41’265.00 4’500.00 36’765.00Via Zarcuns 1.00 1.00Via Gionda - Sontg’Onna 1.00 1.00Project forestal L’Ondadusa 273’409.02 123’434.20 392’053.75 4’789.47Project Bugnei (Lauber I) 1.00 1.00Project integral uaul Bugnei 25’783.91 356’516.10 96’667.35 285’632.66Parcadi Zarcuns 1.00 1.00Via cant. Sed./Mira-Rueras 1.00 1.00Via Ruinas - Selva 1.00 1.00Via quartier Spinatscha 5’940.80 5’939.80 1.00Via Cavorgia 242’713.00 25’000.00 217’713.00Via Gionda - Staziun 1.00 1.00Via Bogn 226’292.20 25’000.00 201’292.20Via Cavorgia (vitg) 1.00 1.00Parcadis Camischolas 1.00 1.00Via cantunala Rueras - Dieni 1.00 1.00Passarella viaduct Bugnei 1.00 1.00Survigilonza Cuolm da Vi 9’800.29 8’091.55 11’008.35 6’000.00 883.49Via da communicaziun Selva 1.00 1.00Plan da menaschi forestal 1.00 1.00Plazza da deposit Fallun 1.00 1.00Uras da parcar 1.00 1.00Engrondaziun parcadi Dulezi 20’532.04 21’824.05 5’000.00 37’356.09Plazza da rumians «Serenera» 175’754.10 44’534.20 220’288.30Remplazzament plazza Murer SA 43’000.00 5’000.00 38’000.00Porta Alpina 350’000.00 1’125’000.00 35’000.00 200’000.00 1’240’000.00Casa da scola Sedrun 1’090’781.80 297’244.41 28’500.00 100’000.00 1’259’526.21Casa da scola Rueras 1.00 1.00Casa s. Vigeli 150’000.00 150’000.00Museum La Truaisch 60’000.00 6’000.00 54’000.00Bogn cuvretg + Wellness 2’904’018.06 -6’509.85 410’000.00 487’508.21 2’000’000.00Luvratori / magasin Drun 1.00 1.00Tschaler da refugi Sedrun 1984 1.00 1.00Sanaziun casa communala 221’896.85 -4’847.95 30’000.00 187’047.90 1.00Halla plurivalenta 1.00 1.00Engrondaziun santeri 1.00 1.00Caplutta da morts 1.00 1.00Tegia d’alp val Giuv 1.00 1.00Tegia d’alp Maighels 1.00 1.00Tegia dil nurser Cuolm da Vi 0.00 668.75 668.75Plazza da sport Dulezi 555’075.00 1’697’673.25 25’000.00 60’000.00 2’167’748.25Luvratori forestal 461’223.75 2’514.45 75’000.00 388’738.20Uauls communals 1.00 1.00Pastiras communalas 1.00 1.00Alps communalas 1.00 1.00Praus pauperesser 1.00 1.00Mobilias scolas 1.00 1.00Material da pumpiers 1.00 1.00Maschina forestala 76’329.85 15’000.00 61’329.85Vehichel «Toyota Land Cruiser» 1.00 1.00Apparaturas d’eed e programs 1.00 1.00Computers per scolas 1.00 1.00Maschina forestala «Mahler» 1.00 1.00Maschina stradala «Lindner» 1.00 1.00Maschina stradala «Bucher» 1.00 1.00Maschina cumbi. seren./stradal. 92’000.00 18’000.00 74’000.00Megliuraziun Tujetsch 1.00 1.00Vehichel da pumpiers «TLF» 0.00 59’873.90 59’873.90Maschina da segar uff. Forestal 0.00 44’966.05 44’966.05Maschina da far loipas 0.00 44’108.00 44’108.00Mesiraziun e terminaziun Los 5 1.00 1.00Spital regiunal Surselva 0.00 40’282.25 * 40’282.25 0.00

7’062’128.28 4’327’391.95 803’740.12 939’770.61 920’778.16 8’725’231.343’523’651.83 1’860’548.77

* risguardau el preventiv

Page 46: Rapport da vischnaunca 2006

46

Credits supplementars per igl onn da quen 2006 (concedi ordeifer il preventiv)

830.723.00 Sedrun Pendicularas SA frs. 2’000’000,00Specificaziun Emprest senza tscheinsInstanza Radunonza da vischnauncaDecidiu 31-03-2006

300.314.01 Bogn/Wellness Sedrun frs. 18’000,00Specificaziun Purificaziun dall’auaInstanza Suprastonza communalaDecidiu 10-04-2006

321.318.00 Cumissiun museum frs. 3’000,00Specificaziun Cuosts reavertura museumInstanza Suprastonza communalaDecidiu 10-04-2006

390.314.01 Pleiv Tujetsch frs. 12’000,00Specificaziun Sanaziun clutgerInstanza Cussegl da vischnauncaDecidiu 19-04-2006

810.318.02 Forestalesser frs. 5’000,00Specificaziun Transports da lenna donnegiadaInstanza Suprastonza communalaDecidiu 08-05-2006

589.300.01 Cumissiun da prevenziun frs. 5’000,00Specificaziun Prevenziun d’alcohol etc.Instanza Suprastonza communalaDecidiu 06-06-2006

937.317.00 Cumissiun Neat frs. 5’000,00Specificaziun Contractivas culla NEAT concernent

engrondaziun deponia da materialInstanza Suprastonza communalaDecidiu 06-06-2006

020.318.02 Administraziun communala frs. 9’000,00Specificaziun Cuosts giuridics

contractivas taglia da schischom ORAInstanza Suprastonza communalaDecidiu 19-06-2006

750.318.00 Protecziun dalla natira frs. 10’000,00Specificaziun Elaborar concept d’energiaInstanza Suprastonza communalaDecidiu 19-06-2006

Page 47: Rapport da vischnaunca 2006

47

300.311.01 Cudischet da Tujetsch frs. 9’000,00Specificaziun Squitschau in pli pulpiu cudischInstanza Suprastonza communalaDecidiu 29-08-2006

810.318.02 Forestalesser frs. 5’000,00Specificaziun Transports da lenna donnegiadaInstanza Suprastonza communalaDecidiu 29-08-2006

790.318.04 Planisaziun locala frs. 20’000,00Specificaziun CussegliaziunsInstanza Suprastonza communalaDecidiu 04-09-2006

720.318.04 Dismessa da rumians frs. 10’000,00Specificaziun Dismessa da compostInstanza Suprastonza communalaDecidiu 27-11-2006

350.500.00 Plazza da sport frs. 15’000,00Specificaziun Adattau retroactiv ils tscheins dil terren DuleziInstanza Suprastonza communalaDecidiu 11-12-2006

340.314.01 Bogn cuvretg / wellness frs. 23’000,00Specificaziun Exequir diversas reparaturasInstanza Suprastonza communalaDecidiu 11-12-2006

937.318.01 Proejct regiun Gotthard (Prego) frs. 30’000,00Specificaziun CussegliaziunsInstanza Suprastonza communalaDecidiu 22-01-2007

340.314.01 Porta Alpina frs. 6’000,00Specificaziun CussegliaziunsInstanza Suprastonza communalaDecidiu 22-01-2007

620.314.00 Menaschi stradalesser frs. 10’000,00Specificaziun Exequir diversas reparaturasInstanza Suprastonza communalaDecidiu 05-03-2007

623.314.00 Parcadis frs. 10’000,00Specificaziun Exequir diversas reparaturasInstanza Suprastonza communalaDecidiu 05-03-2007

Page 48: Rapport da vischnaunca 2006

48

Conto Bilanza 31.12 2006 31.12.2005

1 Activas 23’398’612.57 23’190’303.31

10 Facultad finanziala 14’598’311.23 16’052’414.87

100 Mieds liquids 203’695.68 742’507.181000.00 Cassa 782.40 1’469.651000.01 Cassa bogn cuvretg 8’100.00 8’100.001001.00 Schec postal 10’425.96 20’822.781002.00 GKB: conto-current 134.825.600 107’453.19 181’410.401002.01 RB: conto-current 62’844.30 197’982.301002.02 UBS: conto-current 208-931856 35.10 984.301002.03 Commerzbank 702.73 469.751002.04 RB: conto-current 70127.93 13’352.00 331’268.00

101 Dabiens 4’285’989.60 6’492’368.241011.01 Cantun-cc taglia 111.687 995.75 360’392.25101102.00 Tgèsa s. Vigeli 300’000.00 300’000.001012.01 Debiturs da taglia naven 1-1-2001 2’826’538.60 3’218’029.751015.00 Divers debiturs esr 12’605.05 23’887.001015.01 Debiturs naven 1-1-2004 149’014.55 208’126.051015.02 Dabien tscheins d’aua 691’251.90 1’113’876.501015.03 Supplement d’affons 1’696.00 16’736.001015.04 Dabien taglia anticipada 26’665.88 24’336.301015.06 Dabiens Tgèsa s. Vigeli 10’771.15 18’495.151015.07 Ulteriurs debiturs 263’438.06 79’225.651015.08 Cassa da pensiun cant. - pag. anticipau 1’122’434.001015.22 TPV conto anticipau 3’012.66 6’829.59

102 Investiziuns 9’866’625.95 8’456’339.451020.11 GKB - conto da spargn 453’413.501021.00 Aczias ORA 1’400’000.00 1’400’000.001021.01 Aczias Pendicularas Sedrun SA 2’050’400.00 2’051’800.001021.02 Aczias Aurax SA 250.00 250.001021.03 Aczias Grischelectra 200.00 200.001021.04 Aczias Matterhorn Gotthardbahn AG 1.00 1.001021.05 Aczias RhB 1.00 1.001021.06 Aczias Dampfbahn Furka 1.00 1.001021.10 Quota da fatschenta banca Raiffeisen 200.00 200.001021.11 Golfplatz AG Sedrun 12’000.00 12’000.001021.12 Quota da fatschenta ESG 5’000.00 5’000.001021.13 Sedrun Pendicularas SA - Emprest 617’800.00 772’300.001021.14 Aczias Rätia Energie AG 56’000.00 56’000.001021.15 Sedrun Pendicularas SA - Emprest 2006 2’000’000.001023.00 Tgèsa communala 650’000.00 650’000.001023.01 Terren da baghegiar 1’475’000.00 1’475’000.001023.02 Terren en dretg da surbaghegiar 720’000.00 720’000.001023.03 Ulteriur terren 130’172.95 150’172.951023.04 Casa Cadruvi 710’000.00 710’000.001025.00 Reserva ieli da scaldar 39’600.00

103 Activas transitoricas 242’000.00 361’200.001030.01 Activas transitoricas 242’000.00 361’200.00

11 Facultad administrativa 8’725’231.34 7’062’128.28

114 Facultad administrativa 8’725’229.34 7’062’126.28

1140 Schischom 1.00 1.001140.00 Terren Rueras (plaz scola) 1.00 1.00

1141 Indrezs da construcziun bassa 2’420’248.13 1’450’779.971141.00 Canalisaziuns Tujetsch 84’059.84 1.001141.01 Serenera Tujetsch 53’450.08 1.001141.02 Serenera Cavorgia 1.00 36’271.611141.04 Via Surrein 1.00 1.001141.05 Via d’industria (Drun) 36’765.00 41’265.001141.06 Via Zarcuns 1.00 1.001141.07 Via Gionda-Sontg’Onna 1.00 1.001141.08 Project forestal L’Ondadusa 4’789.47 273’409.021141.10 Project Bugnei (Lauber I) 1.00 1.00

Page 49: Rapport da vischnaunca 2006

49

Conto Bilanza 31.12 2006 31.12.2005

1141.13 Project integral uaul Bugnei 285’632.66 25’783.911141.15 Parcadi Zarcuns 1.00 1.001141.16 Via cantunala Sedrun / Rueras 1.00 1.001141.17 Via Ruinas - Selva 1.00 1.001141.18 Via Spinatscha 1.00 5’940.801141.19 Via Cavorgia 217’713.00 242’713.001141.22 Via Gionda-Staziun 1.00 1.001141.23 Via Bogn 201’292.20 226’292.201141.24 Via Cavorgia (vitg) 1.00 1.001141.25 Parcadis Camischolas 1.00 1.001141.26 Via cantunala Rueras - Dieni 1.00 1.001141.27 Passarella viaduct Bugnei 1.00 1.001141.29 Survigilonza Cuolm da Vi 883.49 9’800.291141.30 Via da communicaziun Selva 1.00 1.001141.31 Plan da menaschi forestal 1.00 1.001141.32 Plazza da deposit Fallun 1.00 1.001141.33 Uras da parcar 1.00 1.001141.34 Engrondaziun parcadi Dulezi 37’356.09 20’532.041141.35 Plazza da rumians serenera 220’288.30 175’754.101141.36 Remplazzament plazza Murer AG 38’000.00 43’000.001141.37 Porta Alpina 1’240’000.00 350’000.00

1143 Indrez da construziun aulta 6’020’690.41 5’443’003.461143.00 Casa da scola Sedrun 1’259’526.21 1’090’781.801143.01 Casa da scola Rueras 1.00 1.001143.03 Casa s. Vigeli 150’000.00 150’000.001143.04 Museum la Truaisch 54’000.00 60’000.001143.05 Bogn cuvretg + wellness 2’000’000.00 2’904’018.061143.06 Luvratori / magasin Drun 1.00 1.001143.34 Tschalers da refugis 1.00 1.001143.35 Sanaziun casa communala 1.00 221’896.851143.38 Halla plurivalenta 1.00 1.001143.39 Engrondaziun santeri 1.00 1.001143.40 Caplutta da morts 1.00 1.001143.41 Tegia d’alp Val Giuv 1.00 1.001143.42 Tegia d’alp Maighels 1.00 1.001143.43 Plazza da sport Dulezi 2’167’748.25 555’075.001143.44 Luvratori forestal 388’738.20 461’223.751143.45 Tegia dil nurser Cuolm da Vi 668.75

1145 Uauls, alps e pastiras 4.00 4.001145.00 Uauls communals 1.00 1.001145.01 Pastiras communalas 1.00 1.001145.02 Alps communalas 1.00 1.001145.03 Praus pauperesser 1.00 1.00

1146 Mobilias, maschinas e vehichels 284’285.80 168’337.851146.00 Mobilias scolas 1.00 1.001146.01 Material da pumpiers 1.00 1.001146.06 Maschina forestala 61’329.85 76’329.851146.09 Vehichel Toyota Land Cruiser 11 1.00 1.001146.10 EED administraziun communala 1.00 1.001146.11 EED scolas 1.00 1.001146.13 Maschina forestala Mahler 1.00 1.001146.15 Maschina stradala «Linder» 1.00 1.001146.17 Maschina stradala «Bucher 2020» 1.00 1.001146.18 Maschina cumbinada serenera/stradal. 74’000.00 92’000.001146.19 Vehichel da pumpiers TLF 59’873.901146.20 Maschina da far loipas 44’108.001146.21 Maschina da segar uffeci forestal 44’966.05

117 Diversas investiziuns activadas 2.00 2.001170.00 Megliuraziun Tujetsch 1.00 1.001170.01 Mesiraziun e terminaziun sort 5 1.00 1.00

18 Finanziaziuns specialas 75’070.00 75’760.16

180 Finanziaziuns specialas 75’070.00 75’760.161800.01 GKB: 161179.8 deposit forestal 75’070.00 75’070.00180002.00 Conto d’ulivaziun menaschi serenera 690.16

Page 50: Rapport da vischnaunca 2006

50

Conto Bilanza 31.12 2006 31.12.2005

2 Passivas 23’398’612.57 23’190’303.31

20 Capital jester 20’658’024.37 19’675’024.85

200 Quens currents 1’941’800.36 2’041’801.402000.00 Crediturs 704’761.52 682’659.482000.01 Crediturs AVS 39’097.40 45’882.652000.02 Creditur Suva -9’143.00 1’622.852000.03 CMP - segira d’accident 4’115.85 3’310.952000.04 Allianz - seg. schurnada da malsogna 4’085.15 12’065.202000.05 Cassa pensiun Turitgesa 59’342.05 61’175.002000.07 Taglia a/fontauna 661’003.03 680’790.962000.09 Entradas massascha + bogn 11’790.20 5’996.002000.40 Pagaments anticipai (Debiturs) 2’884.30 5’034.902005.04 Quen jester-diversas 126’377.75 177’144.602006.00 Taglia pleiv catolica 230’308.00 246’846.552006.01 Taglia pleiv evangelica 8’422.00 6’462.352006.02 Taglia cumin 57’857.11 59’228.112006.07 Taglia pleiv evangelica 40’899.00 36’892.80200608.00 Crediturs da taglia curdai per 31-12-2005 16’689.00

201 Deivets a cuort termin 900’000.002010.05 Energia alpina Sedrun 900’000.00

202 Deivets a miez e liung termin 15’971’482.25 14’246’751.802021.05 ORA SA Baden 31.03.2006 - 30.03.2010 346’517.002021.07 Suva 25-02-2007 300’000.00 350’000.002021.08 Suva 23-11-2007 200’000.00 350’000.002021.38 Banca Raiffeisen 70.127.26 740’000.00 780’000.002021.47 Banca Raiffeisen 70127.85 16-01-07 1’000’000.00 1’000’000.002021.51 Commerzbank AG 09-11-11 500’000.00 600’000.002021.52 P.S.K. AG 01-12-2011 625’000.00 750’000.002021.53 UBS 05-10-2010 1’000’000.00 1’000’000.002021.54 GKB CG 134.825.604 29-11-2014 1’510’694.65 1’510’694.652021.55 Banca Raiffeisen 70127.96 31-12-11 1’000’000.00 1’000’000.002021.56 GKB CG 134.825.612 20.06.2015 1’006’057.15 1’006’057.152021.57 SUVA 15-11-2005 - 15-11-2015 2’600’000.00 2’600’000.002021.58 GKB CG 134.825.613 16.2.2013 1’006’431.302021.59 GKB CG 134.825.614 23.08.2016 1’007’882.152021.60 Fond Cumpensaziun AVS 20.10.6 - 20.10.16 1’000’000.002023.05 ESG seria 77 05-11-06 1’000’000.002023.06 ESG seria 81 20-11-08 1’000’000.00 1’000’000.002025.01 Seco, emprest indrez d’ennevar 240’000.00 300’000.002025.02 Seco, emprest «wellness» 888’900.00 1’000’000.00

204 Remessas 343’000.00 343’000.002040.00 Delcredere 343’000.00 343’000.00

205 Passivas transitoricas 2’401’741.76 2’143’471.652050.00 Passivas transitoricas 2’401’741.76 2’143’471.65

28 Finanziaziuns specialas 256’115.67 1’087’868.70

280 Finanziaziuns specialas 256’115.67 1’087’868.70

2880.01 Reserva manteniment serenera 80’542.372880.02 Reserva cassa da pensiun cantunala 922’434.002890.00 Deposit forestal 75’070.00 75’070.002890.01 Plazs da refugi, daner d’acquist 18’661.55 33’823.002890.02 Donaziuns per caplutta da morts 1’145.00 1’145.002890.03 Donaziuns Tgèsa s.Vigeli 19’696.70 19’696.702890.05 Restauraziun maletg clutger 700.00 700.002890.06 Legat Berther-Mätzler 35’000.00 35’000.002890.08 Reservat digl uaul natural Prau Nausch 25’300.05

29 Capital 2’484’472.53 2’427’409.76

290 Capital 2’484’472.53 2’427’409.76Capita agen per 1-1-2006 2’427’409.76Surpli entradas 2006 57’062.77

2900.00 Capital agen 2’484’472.53 2’427’409.76

Obligaziuns eventualas

Sedrun Mustér turissem 150’000.00

Sedrun Pendicularas SA 2’000’000.00

Page 51: Rapport da vischnaunca 2006

51

Entradas

Expensas

Statistica dil quen currentstructurau tenor funcziuns

economia 11.67%

traffic 1.13%

ambient e

planisaziun 6.45%

segirtad publica 4.20%scolaziun e

formaziun 2.60%

finanzas e taglias 65.31%

ovras socialas 0.96%

cultura e temps liber 5.62%

traffic 9.19%

ambient e

planisaziun 7.18%

administraziungenerala 9.32%

segirtad publica 4.40%

scolaziun e

formaziun 18.62%

finanzas e taglias 24.10%

ovras socialas 3.38%

cultura e temps liber 11.64%

sanadad 2.26%

economia 9.90%

administraziungenerala 2.07%

Page 52: Rapport da vischnaunca 2006

52

Entradas

Expensas

Statistica dil quen currenttenor gruppas da materia

taglias 53.07%

regals e

concessiuns 14.11%

recumpensas 19.11%

restituziuns dalla

communitad 1.14%

contribuziuns

agen quen 6.56%

prelevaziun ord

finanziaziuns 0.45%

scuntraziuns

internas 3.16%

deposit en finanziaziuns

specialas 2.39%

cuosts da persunal 34.18%

cuosts da material 26.63%tscheins passivs 3.96%

deducziuns 16.03%

cumparts e contrib. senza

dest. d’intent 1.59%

indemnisaziuns alla

communitad 0.02%

atgnas contribuziuns 12.00%

scuntraziuns

internas 3.18%

entradas sin

la facultad 2.39%

Page 53: Rapport da vischnaunca 2006

53

Grad dall’atgna finanziaziun

Svilup dils deivets

Page 54: Rapport da vischnaunca 2006

54

Med

ia d

alla

s en

trad

as d

a ta

glia

e t

sch

ein

s d

’au

a d

ils d

a vo

s 12

on

ns

med

ia d

alla

sen

trad

asTa

glia

sin

ent

rada

per

suna

s na

tura

las

1995

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

1995

- 20

06

Tagl

ia s

in e

ntra

da p

ersu

nas

natu

rala

s1’

471’

071

1’65

9’42

61’

312’

997

1’37

2’23

91’

427’

871

1’69

3’25

91’

316’

066

1’66

9’12

61’

681’

699

2’17

6’03

02’

264’

601

2’24

6’14

51’

690’

877

Tagl

ia s

in fa

culta

d pe

rsun

as n

atur

alas

208’

612

223’

337

174’

126

174’

817

182’

411

215’

713

243’

008

264’

599

295’

136

318’

884

323’

772

326’

214

245’

886

Tagl

ia a

lla fo

ntau

na15

2’97

017

9’76

316

9’98

018

2’60

729

8’64

132

0’40

540

1’53

630

3’30

273

8’84

71’

126’

755

1’42

6’56

41’

626’

867

577’

353

Tagl

ia p

ersu

nas

giur

idic

as1’

675’

794

1’77

5’49

01’

884’

715

837’

841

336’

779

631’

893

634’

556

1’53

0’62

668

2’43

882

6’64

780

0’87

294

0’49

41’

046’

512

Tagl

ia d

a sc

hisc

hom

830’

843

837’

617

738’

895

925’

579

825’

762

1’01

1’59

887

2’45

390

5’77

693

1’69

849

0’68

369

4’59

749

6’74

679

6’85

4

Tagl

ia s

in g

udog

n da

sch

isch

om17

6’35

794

’793

209’

120

41’4

2830

’912

120’

513

72’6

9070

’359

24’3

7490

’589

98’2

2086

’200

92’9

63

Tagl

ia s

in s

cum

iada

da

mau

n11

3’38

012

7’45

893

’254

152’

214

198’

618

166’

670

218’

748

290’

613

272’

777

279’

044

284’

965

434’

249

219’

333

Tsch

eins

d’a

ua90

1’48

254

3’61

41’

474’

475

1’10

1’37

81’

682’

429

1’32

5’94

91’

817’

215

1’05

2’49

81’

296’

921

1’05

7’18

61’

113’

876

698’

150

1’17

2’09

8

Impo

rt to

tal

5’53

0’50

95’

441’

497

6’05

7’56

24’

788’

101

4’98

3’42

25’

485’

999

5’57

6’27

26’

086’

899

5’92

3’89

06’

365’

818

7’00

7’46

76’

855’

064

5’84

1’87

5

Page 55: Rapport da vischnaunca 2006

55

Tgèsa s. Vigeli

Quen 2006

Page 56: Rapport da vischnaunca 2006

56

Rapport annual dalla Tgèsa s. Vigeli

Cumissiun da menaschi

La cumissiun da menaschi ha el decuors digl onn 2006tractau en 10 sedutas differentas fatschentas che cro-dan tier la part strategica dil menaschi dalla Tgèsas. Vigeli. Sper las fatschentas ordinarias, sco la survigi-lonza dil quen da menaschi, la preparaziun dil preventivcun la fixaziun dallas taxas da pensiun, il siaraquen eplirs fatgs davart la sparta dil persunal e dils cussadents,crodan alla cumissiun era aunc differents pensums enconnex cun il sistem da management da qualitad.

Plinavon ha la cumissiun era priu part allas duas orien-taziuns dil persunal en connex cun il project Canossa.Deplorablamein ha il pievel refusau quei project ed aschiadescha ei alla vischnaunca da Tujetsch d’encurir in’autrasligiaziun.

Il niev model per la finanziaziun dallas casas da tgirach’il cantun ha presentau e che vegn tractaus el decuorsdigl onn 2007 el Cussegl Grond ha medemamein fatschen-tau la cumissiun e vegn era aunc a fatschentar quellaegl avegnir. Vitier vegn aunc ch’igl uffeci da sanitad dilGrischun ei vidlunder da surluvrar las cundiziuns per laslubientschas da menaschi. En quei connex stuein nuspia quintar cun cundiziuns aunc pli rigurusas.

En consequenza dalla reorganisaziun dil menaschi com-munal ha gerau Baseli Berther surpriu da gerau MarcellinoGiger il departament da sanitad cun l’entschatta digl onn2007 ed ei aschia daventaus niev commember ex. off.dalla cumissiun da menaschi. In grond engraziament algerau partent per la buna collaboraziun e per siu cum-petent agir. Al gerau Baseli Berther fagein nus in cordialbeinvegni en nossa cumissiun.

Duront igl onn da gestiun ha la cumissiun da menaschisaviu constatar ch’igl administratur sco era las collabo-raturas ed ils collaboraturs dalla Tgèsa s. Vigeli hanprestau gronda e fetg buna lavur. Ad els admettein nusin cordial e sincer engraziament per lur engaschi. In cor-dial Dieus paghi admettein nus era als/allas cussaden-tAs dalla Tgèsa s. Vigeli per lur confidonza demussadae per lur cordialitad ch’els derasan en nossa tgèsa.In grond engraziament s’auda era allas autoritads com-munalas per il bien sustegn e la buna collaboraziun.

Sedrun, avrel 2007

Eveline Soliva,presidenta cumissiun da menaschi

Menaschi operativ

Igl onn 2006 ei staus marcaus da dus eveniments:

a) las lavurs ed activitads en connex cun il sistem damanagement da qualitad

b) las preparaziuns e la realisaziun dalla sentupada dils3 da settember 2006

Las lavurs ed activitads en connex cun il sistem da ma-nagement da qualitad

Igl emprem onn suenter la certificaziun tenor la normaISO 9001:2000 ei staus dedicaus all’emprova ed allasstentas da luvrar ed agir tenor las prescripziuns da qua-litad. Il sistem da management da qualitad ei in processdinamic. Duront la lavur quotidiana duess ins adinapuspei sedumandar, schebein ins lavura a moda opti-mala ni/e tgei ch’ins savess aunc migliurar? Corrispun-dan ils documents dil sistem da management da qua-litad a nossa filosofia ed a nossa moda da luvrar? Nistuein nus adattar els? Oz astgein nus dir che nus haveingia integrau bia ideas e midadas enil sistem da management da qua-litad ed elaborau las documenta-ziuns corrispundentas. Las sesidasregularas dallas menadras da par-tiziun e dil team contribueschanfermamein a quei process.

Il december 2006 ha giu liug igl emprem audit interme-diar. El medem mument ei era succedida la midada dal-la SGS Sociéte Générale de Surveillance SA allaSISSTS, Wallisellen. Quei audit intermediar ei vegniusrealisaus el rom digl audit da certificaziun, denton bucasin tut ils secturs. Perquei ein uonn ils process dil ma-nagement, dil persunal e dalla tgira vegni examinai plidetagliadamein. La critica davart dalla responsabla perigl audit, Claudia Stieger, ei stada fetg positiva. Cunquella caschun engraziel jeu cordialmein a tut las mena-dras dallas partiziuns participadas ed a tut las collabo-raturas per lur grondiusa lavur duront igl entir onn ed enspecial era a caschun digl audit.

Las preparaziuns e la realisaziun dalla sentupada

All’entschatta havein nus ponderau d’organisar in di dal-las portas aviartas. Duront las discussiuns essan nusdenton beingleiti secunvegni da far ina pintga fiasta pernossas cussadentas e nos cussadents, per lur confa-migliars e l’entira populaziun dalla Val Tujetsch. Allas dif-ferentas sesidas ei l’idea seconcretisada adina pli fetg.Quei che pertucca la dimensiun havevan nus neginasimaginaziuns claras e cunzun era negins temas. Nushavein semplamain organisau la fiasta tenor nies gust.

Page 57: Rapport da vischnaunca 2006

57

Tut las partiziuns ein stadas involvadas: la cuschina,l’economia da casa, la tgira e l’administraziun. La finfi-nala havein nus organisau fetg bia ed era investau dabiatemps.

L’aura dalla davosa jamna d’uost ei stada grischa e schlia-ta. Nus eran empau sceptics e ponderavan da spustar lafiasta. Mo la parola optimistica ei stada clara e nus es-san era vegni remunerai per nossa curascha. La damaundils 3 da settember 2006 era ei aunc cuvretg, mo entuornmiezdi eis ei sefatg si ed encunter sera era l’aura schi-zun fetg buna. Nus havein divertiu ils ordvart numerushosps cun producziuns dils sunatibas, cun musica, cant,striegn, ina tombola e duas representaziuns da gim-nastica da nossas cussadentas e nos cussadents, en-semen cun Monika Berther-Sommer. Ed era quels chehan giu fom ni seit ein buca vegni alla cuorta. La fiasta eigartegiada cumpleinamein e nus havein giu grond pla-scher dallas numerusas visitadras e dils numerus visita-ders. En special lein nus menziunar che l’entira su-prastonza communala ha priu part dalla sentupada. Incordial engraziament per quella referenza!

Cun questa caschun less jeu aunc ina gada engraziarda cor a tut las persunas participadas per la lavur presta-da, ed als donaturs dils premis dalla tombola per lur ge-nerusadad.

Cussadentas e cussadents

Nus havein astgau beneventar diesch cussadentas ecussadents sco novs ella Tgèsa s. Vigeli:

- 12 da fevrer 2006 Imelda Coray-Monn- 27 da mars 2006 Maria Hendry-Monn- 09 d’avrel 2006 Franz Curschellas- 25 d’avrel 2006 Marta Monn- 30 da matg 2006 Vigeli Berther- 21 da fenadur 2006 Vigeli Monn-Schmid- 25 d’uost 2006 Sofia Berther- 01 da settember 2006 Ignazi Beer- 15 da settember 2006 Helena Monn-Decurtins- 19 da december 2006 Marta Schmid-Valier

Las suandontas persunas han bandunau nus, perqueich’ellas han saviu turnar a casa, ir en in’autra casa datgira ni en ina clinica specialisada:

- 30 da schaner 2006 Maria Cavegn-Berther- 25 da mars 2006 Imelda Coray-Monn- 14 d’uost 2006 Franz Curschellas- 30 da november 2006 Carlina Brugger

Igl onn vargau havein nus stuiu prender cumiau da tschuncussadentas e cussadents.

- 27 da schaner 2006 Gaudenz Hendry-Caduff- 04 da mars 2006 Leci Hendry- 01 d’avrel 2006 Sabina Hendry-Caduff- 13 da zercladur 2006 Gion Antoni Giossi- 25 da november 2006 Vigeli Berther

Uniun da dunnas

Dapi biars onns ei l’uniun da dunnas da Sedrun niesaccumpignader permanent. Mintga gievgia suentermiezdivisetan mintgamai treis entochen quater commembrasnossas cussadentas e nos cussadents. Ellas dattangiugs, discuteschan ni stattan semplamein empau dacumpignia ella caffetaria cun nossas senioras e nos se-niors. Sche l’aura ei buna, fan ellas regularmein spasse-giadas a Sedrun e contuorn.

Las cussadentas ed ils cussadents ed igl entir team dal-la Tgèsa s. Vigeli, engrazian cordialmein allas commem-bras dall’uniun da dunnas per la lavur, igl engaschi ed ilgrond sustegn duront igl entir onn!

In pèr cefras informativas

Igl onn 2006 havein nus saviu porscher 31 combras d’inletg e duas habitaziuns per attempai cun mintgamai duascombras. Las 31 combras d’in letg (13 da quellas el ba-ghetg niev e 18 el baghetg vegl) ein stadas occupadasduront 1’978 dis ni per 96.18 %.

Page 58: Rapport da vischnaunca 2006

58

Las habitaziuns per attempai ein stadas occupadas d’inaresp. da duas persunas. Schegie ch’ellas ein vegnidasgudidas per 100 %, munta la cefra d’occupaziun mo a75 %, perquei ch’ina habitaziun ei stada occupada mod’ina persuna. Quei fa en tut 1’095 dis d’occupaziun.

La statistica da BESA per igl onn 2006 sepresenta suan-dontamein:

Scalem Augment/da BESA 2005 2006 Reducziun

BESA 0 1’205 942 -263BESA 1a 1’602 668 -934BESA 1b 1’563 2’245 +682BESA 1c 1’244 1’606 +362BESA 2a 729 1’486 +757BESA 2b 453 492 +39BESA 2c 835 730 -105BESA 3a 457 877 +420BESA 3b 2’018 711 -1’307BESA 3c 732 758 +26BESA 4a 1’011 1’158 +147BESA 4b 123 91 -32BESA 4cDis d’absenza 283 214 -69

Total 12’255 11’978 -277

Facit:

Il diember dils dis da dimora per cussadentAs senza tgi-ra (BESA 0) ei sereducius per 21.8 %, ferton che quelscun pauca tgira ni mesiras da tractament occasiunalas(BESA 1a – 1c) ei s’augmentaus per 2.5 %.

Il diember dils dis da dimora per cussadentAs cun mesi-ras da tgira e da tractament levas (BESA 2a – 2c) eis’augmentaus per 34.3 %, quels cun mesiras da tgira eda tractament mesaunas (BESA 3a – 3c) ei sereduciusper 30.2 %.

Il diember dils dis da dimora per cussadentAs cun mesi-ras da tgira e da tractament grevas/cumplessivas (BESA4a – 4c) ei s’augmentaus per 10.1 %.Ils dis d’absenza resp. ils dis da hospitalisaziun ein sere-duci per 24.4 %.

Descripziun 2006 2005

Cussadentas ils 31-12- 25 23

Cussadents ils 31-12- 9 10

Vegliadetgna en media 84.21 83.24

Dimora en media 4 onns 4 onns e 319 e dis 261 dis

Habitaziuns per attempai(2 combras) disponiblas 2 2

Habitaziuns per attempai(2 combras) occupadas 2 2

Occupaziun dallas habitaziunsper attempai (2 combras) 100% 100%

Combras d’in letg disponiblas 31 31

Occupaziun dallascombras d’in letg 96.18 % 98.63 %

Dis da pensiun 11’978 12’255

Dis da tgira 10’822 10’767

Supplements da tgiraper di (en media) 20.41 21.55

Puncts da BESAmess a quen 220’866 232’020

Taxas da pensiun

Malgrad las pretensiuns adina pli aultas dallas cassasda malsauns e digl uffeci da sanadad dil Grischun einlas taxas da pensiun restadas tuttina dapi igl empremda schaner 2002. Suenter quella fasa da treis onns ha-vein nus stuiu alzar ellas per 7 % per igl onn 2006. Tutti-na ein nossas tariffas aunc adina in bien ton pli bassasche las tariffas maximalas fixadas dalla regenza.

Page 59: Rapport da vischnaunca 2006

59

Persunal

Ils 31 da december 2006 luvravan en tut 31 persunasella Tgèsa s. Vigeli. Tschun tgirunzas fan per part sur-vetsch dil di e dalla notg. Ellas ein perquei representa-das ella grafica sutvart en omisdus camps tenor lur pro-centuala.

CollaboratursAS

Diember da plazzas

Extradas

Las suandontas persunas han bandunau nus igl onn2006. Nus vulein engraziar cordialmein ad ellas per lalavur ch’ellas han prestau a favur dalla casa da vegls eda tgira «Tgèsa s. Vigeli».

Marzella Giossi survetsch da notgChristine Epp gidontra da tgiraSamuel Bischof praticantMonika Berther-Sommer activaziun

Entradas

Benedicta Morgenthaler survetsch da notg/gidontra da tgira

Vladimira Brodekova tgira dipl.Astrid Epp gidontra da tgiraSandra Capaul gidontra da tgira

Las treis gidontras temporaras han gidau nus a surmun-tar las stretgas ella partiziun da tgira duront las vacan-zas da stad resp. d’atun:

Lea Monn gidontra da tgiraJenna Monn gidontra da tgiraFranzisca Hendry-Schnyder economia da casa

Jeu less engraziar da cor a tut las collaboraturas e tut ilscollaboraturs per lur grondius engaschi duront igl onn2006!

Naven digl 1. da schaner 2007 ei Baseli Berther respon-sabels per la Tgèsa s. Vigeli. Al gerau Marcellino Giger, ilqual ei staus gerau da sanitad duront in onn e miez, en-graziein nus per la buna collaboraziun.

Sedrun, avrel 2007

Franz Schneider, administratur

Page 60: Rapport da vischnaunca 2006

60

Conto Bilanza 31-12-06 31-12-05

Activas

Facultad en circulaziun 349’926.64 347’159.70

1000 Cassa 214.85 610.951020 Banca Raiffeisen, conto current 68’522.00 86’471.001020.3 Fond «caplutta» 5’595.00 3’580.001021 Banca Cantunala Grischuna 32’791.04 36’789.501050 Debiturs cussadents 241’311.25 210’731.451055 Ulteriurs dabiens - 505.701060 Dabien taglia anticipada 362.70 309.251090 Activas transitorias 1’129.80 8’161.85

Facultad d’investiziun 1.00 1.00

1100 Immobilias 1.00 1.00

Total activas 349’927.64 347’160.70

Passivas

Capital jester 406’714.00 397’041.95

1991 Conto current vischnaunca Tujetsch 10’771.15 18’495.152000 Creditur da furniturs 47’855.75 53’566.402010 Ulteriurs crediturs 33’213.65 22’800.402010.5 Creditur taglia alla fontauna 11’754.90 980.002040 Passivas transitorias 3’118.55 1’200.002060 Emprest vischnaunca Tujetsch 300’000.00 300’000.00

Fondo da renovaziun 5’595.00 3’580.00

2020.3 Fond «caplutta» 5’595.00 3’580.002080 Remessas

Capital agen -62’381.36 -53’461.25

2100 Capital agenCapital agen per ils 1-1-2006 210.40Sperdita 2006 -62’591.76 -62’381.36 -53’461.25

Total passivas 349’927.64 347’160.70

Page 61: Rapport da vischnaunca 2006

61

30 Pagas 1’207’857.95 1’147’500.00 1’159’959.60

3000 Pagas 1’207’857.95 1’147’500.00

37 Prestaziuns socialas 182’499.65 190’700.00 186’976.903700 AHV, ALV, FAK 95’746.90 90’400.00 93’885.353710 Cassa da pensiun 70’253.00 74’000.00 75’104.903720 Segiradas d’accident 3’807.55 2’300.00 2’326.403730 Segiradas da malsogna 12’692.20 24’000.00 15’660.25

38 Cuosts da persunal 20’844.90 36’000.00 24’212.703800 Cuosts da recrutar persunal 3’193.85 5’000.00 3’971.703810 Scolaziun e perfecziun 12’878.75 20’000.00 17’027.503815 Garanzia da qualitad 0.00 5’000.00 1’603.603820 Occurenzas da persunal 3’316.80 5’000.00 1’609.903890 Ulteriurs cuosts da persunal 1’455.50 1’000.00

40 Basegns medicinals 22’725.00 39’000.00 29’550.104000 Medicaments tenor la gliesta da SL 2’645.85 1’000.00 2’402.804010 Uorden d’enfischar 28.60 0.004020 Instruments ed utensils 649.00 3’000.00 671.754030 Material da tgira tenor MiGel 14’304.75 20’000.00 16’416.354040 Ulteriur material da tgira 4’479.90 10’000.00 8’191.304050 Tgira entras tiarzas persunas 23.90 3’000.00 970.704090 Ulteriurs basegns medicinals 593.00 2’000.00 897.20

41 Victualias e bubrondas 121’810.20 110’000.00 113’377.754100 Victualias e bubrondas 121’810.20 110’000.00 113’377.75

42 Tenercas 17’955.45 25’700.00 17’165.804200 Textilias 4’139.15 9’000.00 3’861.704210 Artechels da casa 6’093.95 10’000.00 5’985.104220 Mieds da schubergiar 7’722.35 6’700.00 7’319.00

43 Mobiliar ed immobilias 59’520.85 63’000.00 57’031.504300 Immobilias d’URE 21’852.75 26’000.00 27’286.354310 Mobiliar d’URE 36’652.80 34’000.00 28’056.054380 Material da luvratori 1’015.30 3’000.00 1’689.10

44 Tscheins ed amortisaziuns 6’727.56 14’150.00 8’850.354400 Investiziuns per immobilias 0.00 -4410 Investiziuns per mobilias 0.00 -4450 Tscheins da capital e spesas da banca 6’727.56 9’500.00 8’850.354470 Amortisaziuns Immobilias 0.00 4’650.00 -4473 Remessas 0.00

45 Energia 61’306.35 70’500.00 68’129.654500 Electricitad 22’861.40 23’000.00 21’922.604520 Leli da scaldar 35’128.90 42’500.00 41’677.554550 Aua 3’316.05 5’000.00 4’529.50

47 Administraziun 21’849.45 34’200.00 43’007.854700 Material da biro 4’219.70 10’000.00 9’170.854710 Communicaziun 2’576.45 4’000.00 3’615.204711 Francaturas 1’344.85 2’000.00 1’105.504720 Gasettas 1’065.90 1’000.00 1’017.504740 Spesas 787.30 2’000.00 533.004750 Tgira EED 3’326.95 7’700.00 3’106.804770 Administrative Fremdleistungen 465.00 2’000.00 535.504780 Cussegliaziuns 949.00 1’000.00 -4785 Sistem da management da qualitat 1’972.90 0.00 10’092.904786 Certificaziun QMS 0.00 0.00 10’007.904790 Ulteriur material d’administraziun 5’141.40 4’500.00 3’822.70

Conto Quen 2006 Preventiv 2006 Quen 2005quen current Expensas Entradas Expensas Entradas Expensas Entradas

frs. frs. frs. frs. frs. frs.

Page 62: Rapport da vischnaunca 2006

62

Conto Quen 2006 Preventiv 2006 Quen 2005quen current Expensas Entradas Expensas Entradas Expensas Entradas

frs. frs. frs. frs. frs. frs.

49 Ulteriuras expensas 23’333.50 23’000.00 21’684.054900 Segiradas 5’881.30 5’000.00 4’420.204910 Taxas 1’352.65 1’000.00 349.254920 Serenera 10’717.80 10’000.00 10’463.704950 Expensas per cussadents 4’688.90 5’000.00 6’074.504990 Ulteriuras expensas 692.85 2’000.00 376.40

60 Taxas e tscheins 1’599’332.00 1’631’550.00 1’535’116.906050 Taxas da pensiun 898’439.30 890’235.00 836’428.906060 Taxas ad tgira tenor KVG 288’225.00 307’330.00 293’998.006061 Supplement da tgira BESA 1 73’013.50 66’675.006062 Supplement da tgira BESA 2 88’210.80 65’250.006063 Supplement da tgira BESA 3 137’784.40 433’985.00 174’930.006064 Supplement da tgira BESA 4 113’659.00 97’835.00

62 Prestaziuns medicinalas accessorias 30’942.00 28’000.00 28’950.806200 Medicaments tenor gliesta SL 44.50 0.00

6210 Ulteriurs medicaments 448.50 0.006240 Material tenor MiGel 21’354.20 18’000.00 18’744.306250 Ulteriur material da tgira 9’094.80 10’000.00 10’106.506290 Ulteriuras prestaziuns 0.00 0.00 100.00

65 Ulteriuras entradas ord 34’000.00 37’189.50prestaziuns per cussadents 33’695.20

6500 Prestaziuns cuschina 7’539.70 6’000.00 6’375.506530 Prestaziun economia 24’800.00 27’000.00 27’400.006560 Coiffeur / PÈdicure 1’045.00 1’000.00 1’115.006580 Ulteriuras prestaziuns 310.50 0.00 2’302.006590 Reducziun da gudogn ord prestaziuns 0.00 0.00 -3.00

per cussadents

66 Recav ord tscheins dil capital 152.65 200.00 233.306650 Recav ord tscheins dil capital 152.65 200.00 233.30

67 Recav cafeteria 1’360.00 2’000.00 1’740.006700 Sviulta cafeteria 1’360.00 2’000.00 1’740.00

68 Prestaziuns al persunal 5’611.30 3’000.00 3’044.10ed a tiarzas persunas

6800 Spesas d’alimentaziun per persunal 3’329.50 2’000.00 2’057.006830 Vendita al persunal e tiarzas persunas 916.80 1’000.00 887.106890 Ulteriuras entradas accessoria 1’365.00 0.00 100.00

69 Contribuziuns e subventiuns6900 Contribuziuns cantun6970 Donaziuns

79 Expensas extraordinarias 12’745.95 70’000.007900 Sligiau si reserva 70’000.007901 Entradas extraordinarias 12’745.95

Entradas 1’746’430.86 1’753’750.00 1’659’946.25 1’729’946.25

Entradas 1’683’839.10 1’698’750.00 1’676’274.60

Sperdita 62’591.76 55’000.00 53’671.65

Page 63: Rapport da vischnaunca 2006

63

Rapport da gestiun 2006

Ils pensums e las cumpetenzas dalla cumissiun da gestiun ein reglai tenor art. 49 dalla constituziuncommunala, il regulativ per la cumissiun da gestiun ed il model da quen e controlla dallas vischnauncasdil cantun Grischun.

La cumissiun da gestiun ha l’incumbensa da controllar e d’examinar las differentas spartasdall’administraziun e dil menaschi finanzial dalla vischnaunca Tujetsch per igl onn da quen 2006. Queiei succediu en collaboraziun cul biro Confidar Fiduziaria SA Glion.

La controlla ha cumpigliau:

- La revisiun dil quen annual (bilanza, quen current e quen d’investiziun) dalla vischnaunca da Tujetsche dalla Tgèsa s. Vigeli, che cumpeglia la perioda digl 1. da schaner 2006 tochen ils 31 da december2006.

Constataziuns:

- Las contabilitads ein menadas conform agl uorden e tenor principis mercantils sco era tenor il nievmodel da quen per las vischnauncas.

- Las bilanzas pils 31 da december 2006 ed ils quens da menaschi 2006 corrispundan alla contabilitad.- La facultad ed ils deivets per ils 31 da december 2006 ein corrects e mussai ora cumpletamein.- Ils documents da fatschenta e da contabilitad ein avon maun. Damondas ein vegnidas rispundidas

exact e cumpetent.- Il fatg communal vegn tgamunaus cun quitau e senn da responsabladad.

La cumissiun da gestiun admetta alla suprastonza communala, allas ulteriuras autoritads e cumissiunssco era a tuttas colluvreras e colluvrers dalla vischnaunca Tujetsch e dalla Tgèsa s. Vigeli in cordialengraziament per tut il bien prestau.

Proposta:

La cumissiun da gestiun propona al cussegl da vischnauna Tujetsch d’approbar il quen communaldalla vischnaunca Tujetsch e dalla Tgèsa s. Vigeli 2006 (cul dretg da referendum) e da dar scarica allasuprastonza communala, als ulteriurs organs responsabels ed all’administraziun.

Sedrun, ils 23 d’avrel 2007

Cumissiun da gestiun Vischnauna TujetschGuido Friberg, presidentVigeli Giossi e Norbert Vinzens

Page 64: Rapport da vischnaunca 2006

64

Autoritads communalas

Suprastonza communala

PANCRAZI BERTHER Departament administraziun e finanzas;(president communal) administraziun e persunal, finanzas, affars socials, uffeci funsil,

stab da crisa, AlpTransit, Porta Alpina, cussegl d’administraziunenergia alpina, delegaziun Regiun Surselva, Spitex Cadi e Spitalregiunal Sursevla

ANDRÉ SCHMID Departament baghegiar, forestalesser ed ambient;(vicepresident) affars da baghegiar, vias, auas, canalisaziun e serenera, baghetgs

communals, dismessa da neiv, mesiraziun e terminaziun,dismessa da rumians, explotaziuns, forestalesser, mantenimentinfrastructura turistica

MARCELLINO GIGER Departament turissem ed economia;ustrias, Bogn Sedrun, representanza tier Sedrun Mustér Turissem,cussegl d’administraziun Sedrun Pendicularas SA

TONI SCHMID Departament educaziun, cultura e sport;scolaresser, cultura, museum La Truaisch, schurmetg civil, militar,representanza tier la Surselva Romontscha, plazza da sport Dulezi

BASELI BERTHER Departament sanadad, segirtad ed agricultura;Tgèsa s. Vigeli, delegaziun casa da tgira Sursassiala, affarsd’agricultura, alps e pastiras, lavur cumina, dismessa da cadavers,santeri e clutger, provediment e pumpiers

Cussegl da vischnauncaPrimus Deragisch, president, BugneiBaseli Huonder, vicepresident, SedrunMonika Berther-Sommer, RuerasCurdin Brugger, GiondaGregor Deflorin, RuerasRené Epp, GiondaDamian Marino, CamischolasTarcisi Monn, RuerasGabriel Pally, SedrunSilvio Schmid, GiondaMarcel Soliva, Sedrun

Cumissiun da gestiunGuido Friberg, president, SedrunVigeli Giossi, RuerasNorbert Vinzens, Sedrun

Cumissiuns permanentas (trienni 2005-2008)

SuppleantsFranz Decurtins, BugneiRichard Schmid, Camischolas

Page 65: Rapport da vischnaunca 2006

65

Cussegl da scolaToni Schmid, ex. off., CamischolasBruno Berther, president, RuerasSonja Decurtins, BugneiEugen Degonda, SedrunMonika Flury, Camischolas

Cumissiun da prevenziunBaseli Berther, ex. off., DieniMonika Berther-Sommer, presidenta, RuerasCurdin Brugger, GiondaWerner Curschellas, SedrunMonica Flury, CamischolasDr. Andreas Fischbacher, Camischolas

Cumissiun da baghegiarAndré Schmid, president ed ex. off., SedrunMaria Halon, SedrunArthur Loretz, SedrunGuido Monn, GiondaBruno Pfiffner, Camischolas

Cumissiun Tgèsa s. VigeliMarcellino Giger, ex. off., GiondaEveline Soliva, presidenta, SedrunHans Jacomet, Sedrun

Cumissiun Bogn SedrunMarcellino Giger, president ed ex. off., GiondaArthur Loretz, SedrunJosef Russi, Sedrun

Cumissiun museumToni Schmid, ex. off., CamischolasBarla Monego, presidenta, RuerasCiril Monn, Camischolas

Cumissiun da fiugBaseli Berther, president ed ex. off., DieniEugen Degonda, cumandant da pumpiers ed ex. off., GiondaUrsin Schmid, vicecumandant da pumpiers ed ex. off., Bugnei

Cumissiun NEATPancrazi Berther, president ed ex. off., RuerasMarcellino Giger, ex. off., GiondaGelgia Deplaz, RuerasBaseli Huonder, SedrunHans Jacomet, SedrunIsidor Loretz, SedrunErwin Monn, Camischolas

Stab da crisaPancrazi Berther, president ed ex. off., RuerasAndreas Pfister, cau uffeci da baghegiar ed ex. off., SedrunAdrian Deragisch, forester communal ed ex. off., BugneiEugen Degonda, cumandant da pumpiers ed ex. off., SedrunVitus Lutz, colonna d’agid ed ex. off., Sedrun

Cumissiun da verificaziunRenate Deragisch, SedrunVigeli Jacomet, SedrunFranz Loretz, Surrein

SuppleantsMarcus Munsch, SedrunUrsin Schmid, Bugnei

Page 66: Rapport da vischnaunca 2006

66

Cumissiun cantunala da schazetg- per objects agricolsPaulin Berther, Rueras- per objects buca agricolsBruno Pfiffner, Camischolas

Cussegl d’administraziun energia alpinaPancrazi Berther, ex. off., RuerasPeter Wirth, president, SurreinGiusep Decurtins, Bugnei

Delegaziun alla casa da tgira SursassialaMarcellino Giger, vicepresident ed ex. off., GiondaMonika Berther-Sommer, RuerasBernadetta Cathomen, GiondaRomana Deragisch, BugneiSilvio Schmid-Hendry, Rueras

Delegaziun alla Regiun SurselvaPancrazi Berther, ex. off., RuerasRinaldo Schmid, GiondaLucas Soliva, GiondaNorbert Vinzens, Sedrun

Delegaziun al Spital regiunal SurselvaPancrazi Berther, ex. off., RuerasDaniela Monn-Berther, CamischolasHans Jacomet, Sedrun

Delegaziun alla Spitex CadiPancrazi Berther, ex. off., RuerasGion Cavegn, CamischolasBenedetg Hendry, Sedrun

Delegaziun schigientera da gliet ZavragiaPius Cavegn, CamischolasMichel Deragisch, SedrunPeter Hüssy, GiondaSep Alois Monn, Gionda

SuppleantBaseli Huonder, Sedrun

SuppleantsTheodor Berther, CamischolasRenato Decurtins, Sedrun

SuppleantsGion Giachen Monn, RuerasSilvio Schmid-Hendry, Rueras

SuppleantsHans Decurtins, SedrunAmbrosi Solèr, Bugnei

Ufficials, funcziunaris e collaboraturs communals - stan 31-12-2006

Administraziun communalaLucas Collenberg menader center communal, direcziunTumaisch Valier menader finanzas, uffeci da tagliaAnnamaria Monn controlla da habitonts, uffeci da lavur, causecziun, secretariatRoger Berther survigilader dall’eed, menaschi da quens, cassa da

cumpensaziun, secretariatTamara Venzin emprendistaTarcisi Hendry archivari communal

Uffeci funsilMarcel Soliva menader digl uffeci funsilEveline Soliva collaboratura digl uffeci funsil

Uffeci da baghegiarAndreas Pfister menader digl uffeci da baghegiar, direcziunFranz Decurtins polizist communal, inspectur da fiug Sursassiala, substitut

causerenera, cau da quartier

Page 67: Rapport da vischnaunca 2006

67

Gaudenz Flury causereneraWilli Hendry survigilonza deponias da rumiansSusanna Caduff, Lucrezia Giger, pedelsClaudia Vögtli, Albert Vögtli

MuseumBarla Monego, Gion Bearth, museumConrad Berther

Bogn SedrunBrigitta Notter caumenaschi Bogn SedrunAlfred Berther, Cornelia Monn, collaboraturs Bogn SedrunBernadetta Munsch, Beat Müller,Vigeli Schmid, Waltraud Vincenz,Donat Spescha, Bernd Luginbühl,Saskia Kadner

Gruppa forestalesser, stradalesser, turissemAdrian Deragisch selvicultur communalTarcisi Decurtins, Benedetg Hendry, gruppaGuido Hendry, Erwin Monn, Pio HendryReto Bearth, Alfons Hitz, Gurdin Monn,Irmina Levy,Gian Battista Fleischhauer (emprendist)

Tgèsa s. VigeliFranz Schneider administratur dalla Tgèsa s. VigeliFranziska Riediger, Marius Beer, collaboraturs dalla Tgèsa s. VigeliMonika Berther-Sommer, Mathilda Schmid,Annamaria Alig, Ajshe Bajraktaraj,Evelina Berther, Sandra Capaul, Silvia Berther-Germann, Vladimira Brodekova,Bernadetta Cathomen, Adelheid Degonda,Astrid Epp, Monika Flury, Ramona Fuhs,Lucia Giossi, Bernadetta Hitz, Franzisca Hitz,Nadia Indipendenza, Rosa Indipendenza,Frena Kuriger, Agatha Leopold, BenedictaMorgenthaler, Nelly Riva, Martha Schmid-Gamboni,Erika Selmer, Hans Tanner, Noelle Tenner,Rita Venzin, Maria Barla Vinzens

ScolaresserBenedetg Hendry meinascolaVigeli Jacomet, Ervin Cathomas, scolasts secundarsManuela Schnoz, Katja MaissenHans Monn scolast realMarcus Bearth, Benedetg Hendry, scolasts primarsTarcisi Hendry, Ciril Monn, Ursula CadalbertLea Berther, Ursula Cadalbert classa pintga integradaNicoletta Marino, Nicole Solèr, scolastas da lavur e da cuschinarMaria Barla CavegnLetizia Berther, Uschi Cavegn, instrucziun religiusaHubert VenzinGelgia Deplaz, Flavia Cantieni mussadras da scoletta

UlteriursDr. Giochen Bearth controllader da carnDr. med. Andreas Fischbacher miedi da scolaCiril Tuor dentist da scolaAlfons Demund desinfectaderVictor Lechmann spazzatgamin

Page 68: Rapport da vischnaunca 2006

68

Nossas senioras e seniors (31-12-2006)

num di da naschientscha num di da naschientscha

Sur Placi Huonder 05-04-1910 Flurin Monn 17-08-1927Benedetg Valier 05-03-1912 Rosina Venzin 05-09-1927Ida Giger 11-09-1913 Ludivic Riedi 21-09-1928Ursulina Kurmann 17-03-1914 Therese Bohnenblust 30-09-1928Angelina Cavegn 05-08-1914 Maria Ursula Schmid 28-10-1928Maria Ursula Spescha 18-01-1916 Theodosi Venzin 31-10-1928Hedwig Berther 09-03-1917 Paula Marie Monn 10-11-1928Martina Cavegn 14-05-1917 Paul Giusep Monn 11-11-1928Anna Maria Monn 29-06-1917 Maria Barla Beer 27-02-1929Maria Schmid 28-05-1919 Georgina Curschellas 02-03-1929Giuseppa Maissen 15-06-1919 Castgina Cavegn 05-04-1929Helena Monn-Decurtins 08-07-1919 Maria Giusepa Monn 20-05-1929Johanna Venzin 28-10-1919 Ludivina Loretz 20-06-1929Hedwig Cavegn 24-11-1919 Paulina Monn 20-06-1929Duri Battesta Venzin 29-11-1919 Maria Filomena Schmid 05-07-1929Johanna Curschellas 08-12-1919 Nescha Cavegn 22-08-1929Maria Martha Monn 25-07-1920 Castgina Jacomet 23-10-1929Mathilda Berther 08-08-1920 Eugen Baumgartner 25-10-1929Martha Schmid 23-10-1920 Giachen Carli Cavegn 05-11-1929Maria Bass 06-12-1920 Giusep Loretz 14-11-1929Vigeli Monn-Schmid 30-06-1921 Antonia Decurtins 15-12-1929Sofia Berther 29-01-1921 Stefania Schmid 25-12-1929Maria Flury 16-07-1921 Nescha Venzin 21-01-1930Aluis Hendry 27-09-1921 Ida Schmet 24-02-1930Maria Martina Venzin 21-11-1921 Maria Elisabeth Pfister 18-05-1930Maria Hendry 17-04-1922 Maria Victoria Berther 26-05-1930Rosa Derungs 08-05-1922 Placi Sigisbert Monn 12-07-1930Gion Battesta Beer 24-06-1922 Martha Deflorin 29-07-1930Emilia Catrina Soliva 04-01-1923 Tresa Monn 30-09-1930Marc Monn 24-04-1923 Ursula Huonder 11-10-1930Annastasia Caduff 17-06-1923 Antonia Monn 18-10-1930Cecilia Hendry 31-08-1923 Theresa Berther 03-12-1930Lucas Cavegn 20-10-1923 Georgina Monn 30-12-1930Robert Bohnenblust 04-12-1923 Ignazi Beer 22-05-1931Silvia Jacomet 06-12-1923 Maria Giossi 29-05-1931Sur Christian Monn 07-12-1923 Tullio Dal Farra 12-07-1931Josef Anton Caderas 23-01-1924 Carli Curschellas 17-07-1931Josefina Caderas 22-05-1924 Rita Decurtins 27-07-1931Anna Maria Caduff 01-08-1924 Dora Curschellas 12-08-1931Cecilia Valier 02-02-1925 Tumaisch Deflorin 19-10-1931Giachen Giusep Monn 29-04-1925 Alfons Schmet 11-12-1931Barla Victoria Berther 03-05-1925 Helene Hinden 21-12-1931Rosa Hendry 14-10-1925 Stanislaus Berther 03-01-1932Catrina Riedi 03-12-1925 Maria Eliana Caduff 09-01-1932Maria Venzin 30-05-1926 Baseli Gieriet 10-01-1932Pieder Paul Deflorin 01-07-1926 Maurus Jacomet 15-01-1932Luzia Soliva 06-07-1926 Maria Franzisca Cavegn 07-02-1932Augustin Loretz 28-08-1926 Maria Franzisca Venzin 08-03-1932Vigeli Giusep Schmid 12-10-1926 Julius Arpagaus 31-03-1932Anna Deflorin 20-10-1926 Robert Schmid 31-07-1932Maria Cavegn 19-12-1926 Giusep Schmid 31-07-1932Sur Tumaisch Berther 20-01-1927 Maria Giuseppa Giossi 06-10-1932Maria Barla Decurtins 06-03-1927 Alexandra Curschellas 07-11-1932Barla Cresenzia Berther 30-05-1927 Joseph Monego 12-12-1932Benedetg Monn 15-06-1927 Vigeli Cavegn 22-12-1932Leci Jacomet 15-07-1927

Page 69: Rapport da vischnaunca 2006

69

Naschientschas 2006

affon geniturs liug

Jan Mario ed Iris Decurtins – Vogel BugneiRafael Luis Ribeiro dos Santos e Clara Antunes Martins RuerasRuben Luis Ribeiro dos Santos e Clara Antunes Martins RuerasValerio Curdin Brugger e Madeleine Konrad SedrunFlurin Christian ed Ursina Gerber – Stümpfig BugneiMatia Guido e Doris Friberg – Loretz SedrunGiovanna Pierino Santucci e Patrizia Pitaro RuerasNoah Alessandro Mischa Lee Hunger e Damaris Deck CavorgiaLuca Markus e Susanne Levy – Keller CamischolasAnnica Eduard ed Eden Curschellas SedrunAnna-Lea Primus e Romana Deragisch – Hendry BugneiRafael Jaime Pinto Alves e Maria do Carmo Ramos Dos Santos SedrunSamuel Jaime Pinto Alves e Maria do Carmo Ramos Dos Santos SedrunLena Cosima Roland Demont e Manuela Monn WeiningenSamuel Walter e Jolanda Duff – Tuor SedrunTabea Maik Brademann e Ramona Fuhs SedrunAnna-Tina Severino e Nicole Solèr – Krebs Sedrun

Maridaglias 2006

num liug

Erwin Huonder cun Sereina Hendry secasai a WinterthurClaudio Volken cun Kerstin Christen secasai ad EttingenArnold Caduff cun Menchi Caacbay secasai a SedrunUrsin Schmid cun Petra Meier secasai a BugneiGurdin Monn cun Luzviminda Antonino secasai a SedrunAndreas Pfister cun Lydia Kunakova secasai a Sedrun

Nos defuncts en Tujetsch 2006

num di da di danaschientscha mort

Maria Berther, Mustér 07-09-1924 01-01-2006Celestina Deflorin, Camischolas 07-01-1936 09-01-2006Gaudenz Hendry, Sedrun 22-04-1917 27-01-2006Leci Hendry, Sedrun 01-10-1922 04-03-2006Giachen Antoni Berther, Rueras 04-08-1942 10-03-2006Sabina Hendry, Sedrun 24-10-1917 01-04-2006Rafael Monn, Rueras 14-02-1989 02-05-2006Alice Decurtins, Sedrun 19-06-1925 12-06-2006Gion Antoni Giossi, Rueras 17-05-1912 13-06-2006Alexander Loretz, Rueras 10-06-1923 28-08-2006Tumaisch Curschellas, Surrein 28-09-1925 23-10-2006Torsten Elsemann, Tiara tudestga 03-11-1976 23-11-2006Gion Beer, Sedrun 03-02-1942 24-11-2006Vigeli Berther, Dieni 28-09-1925 25-11-2006

Page 70: Rapport da vischnaunca 2006

70

Populaziun tenor naziunalitad

Origin da Persunas Persunas Totalmasculinas femininas persunas

Svizra 745 704 1449Austria 74 5 79Bosnia-Erzegowina 11 5 16Brasilia 2 2Croazia 12 1 13Filipinas 3 3Italia 99 6 105Lichtenstein 1 1Macedonia 3 3Ollanda 2 2Pologna 1 1Portugal 74 25 99Serbia Montenegro 19 1 20Slovachia 5 4 9Slovenia 1 1Spagna 4 4Sri Lanka 1 1Tiara tudestga 230 30 260Tschechia 9 9Total 1279 798 2077

Persunas che vegnan maiorennas 2007

Num Liug Num Liug

Berther Ursin Camischolas Hendry Silvana SedrunCaduff Doris Rueras Honegger Nora SedrunCavegn Alexa Sedrun Krol Jan Martin SedrunCavegn Andreas Rueras Loretz Mauro SedrunCavegn Anigna Camischolas Monn Angelo CamischolasCavegn Catrina Rueras Monn Bettina CamischolasCavegn Martina Sedrun Monn Fabienne SedrunCavegn Sara-Lea Sedrun Monn Nicolas CamischolasCurschellas Marlis Sedrun Schmid Silvana CamischolasEpp Jasmin Sedrun Vincenz Adrian RuerasFlury Sven Camischolas

Religiun

Persunas Persunas Totalmasculinas femininas persunas

catolic roman 867 677 1544reformai 58 62 120dissidents 72 18 90ulteriuras religiuns 47 0 47

Page 71: Rapport da vischnaunca 2006

71

Habitonts tenor domicil

Persunas Persunas Totalmasculinas femininas persunas

persunas digl exteriur

- lubientscha cuorta L 102 45 147- lubientscha annuala B 318 35 353- lubientscha domicil C 51 12 63- lubientscha interima 63 2 65

persunas svizras

- burgheis tuatschins 473 507 980- domiciliai 200 171 371- dimorants 69 26 95- fatschentas 3 0 3

Fluctuaziun dalla populaziun duront igl onn 2006

stan dalla populaziun ils 31 da december 2005 2005 persunas

vegniu neutier svizzers 29 persunasvegniu neutier persunas digl exteriur 228 persunasnaschientschas 17 persunas

setratg naven svizzers 46 persunassetratg naven persunas digl exteriur 142 persunasmortoris 14 persunas

stan dalla populaziun ils 31 da december 2006 2077 persunasdimorants duront l’jamna 163 persunasstan da habitonts ils 31 da december 2006 1914 persunas

Structura dalla populaziun

persunas masculinas persunas femininas total %affons carschi total affons carschi total persunas

habitonts 125 1154 1279 117 681 798 2077 100.00svizzers 115 630 745 116 588 704 1449 69.76- domiciliai 114 559 673 114 564 678 1351 65.04- dimorants 1 71 72 2 24 26 98 4.72

jasters 10 524 534 11 83 94 628 30.24- domiciliai 10 461 471 11 81 92 563 27.11- dimorants 0 63 63 0 2 2 65 3.13

Page 72: Rapport da vischnaunca 2006

72

Structura da vegliadetgna dalla populaziun

Annada Umens Dunnas Total Procent

1997-2006 74 63 137 6.60

1987-1996 86 100 186 8.95

1977-1986 170 120 290 13.96

1967-1976 270 124 394 18.97

1957-1966 306 105 411 19.79

1947-1956 223 99 322 15.50

1937-1946 89 84 173 8.33

1928-1936 46 67 113 5.44

1917-1927 13 32 45 2.17

1910-1916 2 4 6 0.29

Structura da vegliadetgna

Page 73: Rapport da vischnaunca 2006

73

Informaziuns

Numeras da telefon e fax, adressas dad e-mail

Administraziun communala telefon 081 920 47 80telefax 081 949 22 10e-mail [email protected]

President communal telefon 081 920 47 84telefax 081 949 22 10e-mail [email protected]

Uffeci da baghegiar telefon 081 920 47 93telefax 081 920 47 96e-mail [email protected]

Uffeci funsil telefon 081 920 47 94telefax 081 920 47 96e-mail [email protected]

Uffeci forestal telefon 081 936 54 15telefax 081 936 54 16e-mail [email protected]

Polizist communal telefon 081 920 47 97telefax 081 936 47 96e-mail [email protected]

Menader da scola telefon 081 949 22 52

Serenera Drun telefon 081 949 18 65

Bogn Sedrun telefon 081 949 14 32e-mail [email protected]

Tgèsa s. Vigeli telefon 081 949 11 29telefax 081 949 11 62

Museum La Truaisch telefon 081 949 15 90

Homepage www.tujetsch.ch

Plan da vacanzas dalla scola da Tujetsch

Onn da scola 2006/2007 Onn da scola 2007/2008Entschatta digl onn da scola 21-08-2006 20-08-2007Vacanzas d’atun 09-10-2006 – 20-10-2006 08-10-2007 – 19-10-2007Vacanzas da Nadal 25-12-2006 – 05-01-2007 24-12-2007 – 04-01-2008Vacanzas da sport 26-02-2007 – 02-03-2007 25-02-2008 – 29-02-2008Vacanzas da primavera 30-04-2007 – 11-05-2007 28-04-2008 – 09-05-2008Fin digl onn da scola 29-06-2007 27-06-2008

Firaus e dis libers da scola Onn da scola 2006/2007 Onn da scola 2007/2008Numnasontga 01-11-2006 01-11-2007Di dallas olmas (avonmiezdi) 02-11-2006 02-11-2007Pastgas 06-04-2007 – 09-04-2007 21-03-2008 – 24-03-2008Anceinza (dis da punt) 17-05-2007 – 20-05-2007 01-05-2008 – 04-05-2008Gliendisdis Tschuncheismas 28-05-2007 13-05-2008Sontgilcrest 07-06-2007 22-05-2008

Deponia da rumians blocconts, Prau Cumin

Ei vegn dau la caschun da deponer il suandont material:- Rauba blocconta barscheivla sco: mobilias, letgeras, madrazzas, teppis, material d’emballadi, etc.- Rumians da baghegiar assorti buca barschabels- Ferramenta, rumians metallics, veider, butteglias da veider, cartun, pupi

Temps d’avertura:Urari da stad, matg – october Venderdis suentermiezdi 13.30-16.00 uras Sonda suentermiezdi 13.30 -16.00 urasUrari d’unviern, november – avrel Venderdis suentermiezdi 13.30-16.00 uras