ئ����اوات ش����ێخ جه ن����اب هه ڵس����وڕاوی دیاری بزوتنه وه ی گ����ۆڕان ئاماژه ب����ه وه ده كات كه پارت����ی هه وڵیداوه له گه ڵ گ����ۆڕان كۆبێته وه ، به اڵم ئ����ه وان ئام����اده نه بون له گ����ه ڵ پارتی كۆببنه وه ، ئه و ده ڵێت "عومه ری س����ه ید عه لی

كه م له میدیاوه ده رده كه وێت".ئاوێن����ه ، س����لێمانی : ئاوات ش����ێخ جه ناب له گفتوگۆیه كی تایبه ت به ئاوێنه دا رایگه یاند كه عومه ری سه ید عه لی له چوارچێوه ی گروپێكدا كارده كات به یه كه وه سه رپه رشتی بزوتنه وه ی

گۆڕان ده كه ن، ئه و وتی "له چوارچێوه ی بونی ئه و گروپه دا ئێس����تا به شێوه ی ده وری گۆڕان

جموجۆڵێكی سیاسیی گه وره ی تێكه وتوه ".وتیش����ی "هه مو كاره كان له سه ر سكه یه كی باش ده ڕوات و له دوای رۆیش����تنی نه وشیروان رێكخه ری ئامۆژگارییه كانی له رێی مس����ته فاو گش����تی بزوتن����ه وه ی گ����ۆڕان به هه ماهه نگی هاورێیان له ناو گۆڕان ئه م ماوه یه س����ه رده می

زێرینی گۆڕان بوه ".

هاوس���ه نگی راگرتن���ی به مه به س���تی ده س���ه اڵت و رێكخس���تنه وه ی په یوه ندی و پارتی یه كێت���ی و به رژه وه ندییه كانی���ان، دروس���تكردنی كۆمپانیایه ك���ی له س���ه ر به ڵێنده رایه تی و نه وت و له بواری هاوبه ش

بازرگانیدا رێكده كه ون.ئ���ه و به پێ���ی به ئاوێن���ه : تایب���ه ت

زانیاریانه ی ده ست ئاوێنه كه وتون یه كێتی دیموكراتی پارتی كوردستان و نیشتمانی كوردس���تان به پێ���ی پڕۆژه ی���ه ك كه بۆ رێكخستنه وه ی په یوه ندییه كانی نێوانیان و ده س���ه اڵته كانیان دابه ش���كردنه وه ی هه رێمی داموده زگاكان���ی له حكوم���ه ت و له س���ه ر ئاماده ك���راوه ، كوردس���تاندا

هاوبه ش كۆمپانیایه ك���ی دروس���تكردنی له بواری نه وت و بازرگانی و به ڵێنده رایه تیدا رێككه وتون، كه ئه م كۆمپانیایه له ئاستی ناوخ���ۆی هه رێمی كوردس���تان و عێراق و

نێوده وڵه تیشدا كاربكات.به پێی ئه م پڕۆژه ی���ه ، یه كێتی و پارتی ده سه اڵت و رێكخستنه وه ی له چوارچێوه ی

ك���ۆی س���ه رله نوێ په یوه ندیه كانیان���دا هه رێم���ی حكومه ت���ی دامه زراوه كان���ی له نێوان یه كسان به رێژه یه كی كوردستان

هه ردوالدا دابه ش ده كه نه وه .وه ك ئاماژه دانێكیش���ی ناڕاسته وخۆش ب���ه م كۆمپانیا هاوبه ش���ه ، هه ریه ك له د.به رهه م س���اڵح جێگری دوه می سكرتێری

گش���تی یه كێتی نیش���تمانی كوردستان و كشتوكاڵ و وه زیری مه جید عه بدوس���تار ئاودێری حكومه تی هه رێمی كوردس���تان له دو چاوپێكه وتنی كه ناڵه كانی راگه یاندندا، له ماوه ی ئه م هه فته ی���ه دا ئاماژه یان به و هه وڵ���ه ی ئه م دو حیزب���ه دا. د.به رهه م باس���ی له وه كرد ك���ه "ئاش���تبونه وه ی

نیشتمانی له ڕێگه ی پێكهێنانی كۆمپانیای توانجدانێكی وه ك نابێت"، هاوبه ش���ه وه هاوكات پڕۆژه ی���ه ، ل���ه و ناڕاس���ته وخۆ كشتوكاڵیش وه زیری مه جید عه بدوستار ڕایگه یان���د "یه كێتی و پارت���ی رێكه وتون پێكه وه به شه ریكی نه وت و غازی هه رێمی

كوردستان بفرۆشن".

به ڕێوه به ری گروپ���ی كۆمپانیای قه یوان ئاماژه ب���ه وه ده کات که پارتی و یه کێتی ئه گه ر پاره یان هه بێت و نه یخه نه بازاڕه وه زیانیان پێده گات، ئه و ده ڵێت "سلێمانی ئه گه ر المه ركه زیه ت ڕابگه یه نێت ناتوانێت

خۆی بژێنێت".تایب���ه ت به ئاوێن���ه : ش���ێخ س���ه عد

كۆمپانیای گروپی به ڕێوه به ری حه سه ن تایب���ه ت له چاوپێکه وتنێک���ی قه ی���وان به ئاوێن���ه دا له باره ی ئه گه ری ڕاگه یاندنی رایگه یان���د س���لێمانی المه ركه زیه ت���ی "المه ركه زیه ت شتێكی باشه به اڵم ئه گه ر س���لێمانی المه ركه زی���ه ت ڕابگه یه نێ���ت ناتوانێ���ت خ���ۆی بژێنێ���ت، به ڵكو ئه و

به ش���ی خه رجیه كانی داهاته ی هه یه تی ده كات و به شی موچه ناكات".

له باره ی كۆمپانیای قه یوانیشه وه وتی "ئێمه ده توانین هاوكاری ئیداره ی سلێمانی بكه ی���ن ئه گه ر ئه وان ئاس���انكاریمان بۆ بكه ن، تا ئه و ڕاده یه ی ده توانین جوڵه ی

ئابوری له سلێمانی دروستبكه ین".

ه���اوكات له باره ی په یوه ن���دی ئه وان كوردستانیش نیشتمانی یه كێتی له گه ڵ ئه وه ی بۆ ئاوێنه ڕونكرده وه "قه یوان هیچ په یوه ندیی له گه ڵ یه كێتی نیه و شه ریك نین، به ڵكو قه یوان كۆمپانیایەكی كه رتی

تایبه ته ".

ئیس���امی و كۆمه ڵی به ش���دارینه كردنی له كۆبونه وه ك���ه ی گ���ۆڕان بزوتن���ه وه ی ئه م���ڕۆی بارزان���ی پارتی ت���وڕه ده كات، نه جات حه س���ه ن ئه ندامی سه ركردایه تی ئ���ه و حیزب���ه ش ده ڵێت" ئ���ه و دوالیه نه دژی به ده س���ته وه یه خۆپیش���اندانیان

ده وڵه تی كوردین".ئاوێنه _تایب���ه ت: نه ج���ات حه س���ه ن دیموكراتی پارتی ئه ندامی سه ركردایه تی به ش���دارینه كردنی له باره ی كوردس���تان كۆمه ڵ و گ���ۆڕان له كۆبونه وه كه ی بارزانی به ئاوێنه ی ڕاگه یاند "ئه و دو الیه نه پانی خۆپیشاندانیان به ده سته وه یه بابزانین ئه و

به هاری ئازادیه چۆن جێبه جێ ده كه ن".ڕاش���یگه یاند "ئ���ه م كاره ی كۆم���ه ڵ و ڕه تكردن���ه وه ی ڕاگه یاندن���ی گ���ۆڕان ده كه ن زیان كوردس���تانەو سه ربه خۆیی

له به شدارینه كردن ".ئ���ه و ئه ندامه ی س���ه ركردایه تی پارتی ڕاشیوانیه ئێران له پشت گۆڕان و كۆمه ڵه وه بێت و ئه وه ی ڕونكرده وه "ئێران ده زانێت لوقم���ه گه وره كه الی كێی���ه ، باوه ڕنا كه م مامه ڵه له گه ڵ ئه مانه بكات و خۆی توشی

كێشه یه ك بكات".

رۆژنامه یه كی سیاسیی گشتییه کۆمپانیای ئاوێنه ده ریده کات

ژماره )513( سێشەممە 2016/1/26

w w w . a w e n e . c o m

ریکام

5

چەمچەماڵ شەوانە وەکو

جەژنانە تەقەی بەردەکەوێت

کۆمپانیای باڵڤ پەیک ئاوێنە دابەش دەکات نرخی 1000 دینار ته له فۆن: 3202416 تیراژ: 4500ناونیشان: سلێامنی ته الری زارا - نهۆمی سێه م - شوقه ی ژماره 32

لوسبونی زمان و سیاسەت

16 138

یه كێتی و پارتی له سه ر دروستكردنی كۆمپانیایه كی هاوبه ش له بواری نه وت و به ڵێنده رایه تی و بازرگانی رێكده كه ون

خوێندكارانی زانكۆ له به ر بێ پاره یی

واز له خوێندن ده هێنن

باندێكی دزی و ده ستدرێژی كردن

له ئه زمه ڕو گۆیژه سه رهه ڵده دات

ئه و حاخامه کێ بو سه ردانی

هه ولێری کرد؟

7

قوڵبونه وه ی قه یرانی دارایی هه ڵهاتن له ریزه كانی پیشمه رگه زیاد ده كات

2016 ساڵی قوڵبونه وه ی قه یرانی دارایی و سیاسی و كۆمه اڵیه تی ده بێت

3

4

ئیجه گۆڕستانی په نابه ران

به ڕێوه به ری گروپی كۆمپانیای قه یوان: سلێمانی به المه ركه زیه ت ناتوانێت خۆی بژێنێت

نه جات حه سه ن: كۆمه ڵ و گۆڕان

خۆپیشاندانیان به ده سته وه یه

63

2

ئاوات شێخ جه ناب: عومه ری سه ید عه لی كه م له میدیاوه ده رده كه وێت

ناوبازاڕی سلێمانی فۆتۆ: ئارام که ریم

9

3(513( سێشه ممه ‌2016/1/26هه‌نوکه

ئا: ئاوێنه

فه رمانده كانی پێشمه رگه نایشارنه وه قه یرانی دارایی كاریگه ری له سه ر

به ره كانی جه نگ دروستكردوه ، به اڵم تائێستا هه ڵهاتن له جه نگ نه بوه ته دیارده ، وه زاره تی پێشمه رگه ش

ده ڵێت "هه رپێشمه رگه یه ك هه ڵبێت به پێی یاسای سه ربازی سزا ده درێت".

له به ره ی پێش���مه رگه یه که "یاسین" جه نگه وه چیرۆكه خه ماویه كانی هێزی پێشمه رگه ی بۆ ئاوێنه ده گێڕایه وه . که چۆن ئه م قه یران���ه كاریگه ری ده رونی له سه ر ئه وان دروس���تكردوه ، ئه و وتی "چه ندین ك���ه س له هاوڕێكانم ڕوبه ڕوی ته نانه ت بونه ت���ه وه ، ده رونی حاڵه تی هاوڕێیه ك���م وایلێه���ات هه ڵبێ���ت و ڕو

له ئه وروپا بكات".مه ترسی قه یرانه كان له سه ر به ره كانی جه ن���گ ئه وكاته به ت���ه واوی ده ركه وت كه قوباد تاڵه بانی جێگری س���ه رۆكی حكوم���ه ت دانی به وه دان���ا كه قه یران كاریگ���ه ری له س���ه ر به ره كانی ش���ه ڕ دروس���تكردوه و وتی "حاڵه تی هه ڵهاتن له به ره كانی شه ڕ به هۆی ئه م قه یرانه وه بونی هه یه "، ئ���ه وه ش پاش ئه وه هات كه هێزه كانی پێشمه رگه به ڕونی باسی ئه وه یانكرد كه سه ره ڕای كه می خواردن بارێكی ڕوبه ڕوی بێموچه یی كێش���ه ی

ده رونی قورسی كردونه ته وه.ده كات، ئ���ه وه ش باس���ی یاس���ین هاوڕێكان���ی كاتێ���ك ده گه ڕێن���ه وه بۆ به ره كانی ش���ه ڕ به هۆی ئه م قه یرانه وه هه میشه بیریان الی ماڵیانه و ته نانه ت گه ڕاوه ت���ه وه كاتێ���ك هاوڕێیه ك���ی پێیوتوه "حه وت هه زارم بۆ خێزانه كه م جێهیش���توه "، بۆیه یاسین گه یشتوه ته ئه و بڕوایه ی ئه وه ی تائێستا پیشمه رگه ی هێش���توه ته وه ئ���ه و خزمه ته ی���ه ك���ه ساڵه های ساڵه له ڕیزه كانی پێشمه رگه كردویه تی، ئه و وتی "جگه له هه ستێك بۆ واڵت، پێمخۆشه کاربه ده ستان بزانن ئه وه ی ئێم���ه ی ڕاگیكردوه له به ره كانی ش���ه ڕ ئه وه یه ده ترس���ین له وه ی ئه و خزمه ت���ه س���ه ربازییه زۆره ی هه مانه

بفه وتێت".

هه رچه نده جه ن���گ فه رمانده كان���ی نایش���ارنه وه كه قه یرانه كان كاریگه ری كردوه ته س���ه ر به ره كانی ش���ه ڕ به اڵم هه ڵهات���ن نه بوه ت���ه دی���اره ، ئ���ه وان پێیانوایه "پێشمه رگه تێده گات شه ڕی داعش چه نده قورس���ه ، بۆیه ناتوانێت ده س���تبه رداری خاكی نیش���تمانه كه ی

بێت".عه می���د ڕوك���ن ئ���اراس عه بدولقادر پی���اده ی 9ی لی���وای فه رمان���ده ی هێزه كانی پێش���مه رگه نایش���ارێته وه ك���ه ئ���ه م قه یرانه كاریگه ری له س���ه ر به ره كانی شه ڕ داناوه به اڵم هێماش بۆ به وره یی هێزه كانی پێشمه رگه ده كات و ده ڵێت "له ڕوی ده رونیه وه ئه م قه یرانه كاریگه ری له س���ه ر پێش���مه رگه كانمان

داناوه ".

ئه و باس���ی ئه وه ش���ده كات هه ڵهاتن دیارده یه كی نه بوه ته له به رەكانی شه ڕ هه س���تپێكراو به اڵم ڕه تیشی نه كرده وه كه ئه م دیارده ی���ه نیه، ئه و وتی "ئه م قه یرانه گش���تیگره و كاریگه ری له سه ر هه مو الیه ن���ه كان داناوه ، به اڵم ئه وه ی

له س���نوری لیواكه ی من هه یه نه بوه ته دیارده یه ك كه جێگه ی باس بێت".

فه رمانده یی هێزه كانی پێش���مه رگه ی زیرڤانی���ش دان به بون���ی دیارده یه كی ل���ه و جۆره نانێت، ته نانه ت ڕه تیش���ی ده كاته وه دیارده یه كی له وجۆره هه بێت پێیوایه "ئه گه ر دیارده یه كی له و جۆره هه بوایه ده بو ئێس���تا داعش پێشڕه وی

بكردایه ".

عه قید دڵش���اد ئه حمه د به رپرس���ی پێش���مه رگه ی هێ���زی ڕاگه یاندن���ی زیره ڤانی پێیوایه پێشمه رگه بۆ موچه له سه نگه ر نیه ئه و ده یه وێت به خوێنی خۆی به رگری له خاكی كوردستان بکات ئاماده نیه س���ه نگه ر چۆڵب���كات و وتی "هیچ حاڵه تێكی هه ڵهاتن و جێهێشتنی

سه نگه ر الی ئێمه ڕوینه داوه ".له باره ی كاریگه ری قه یرانه كه وه ئه و ئه وه ی ب���ۆ ئاوێن���ه ئاش���كراكرد كه كاریگ���ه ری خۆی هه بوه ب���ه اڵم ئه وه نه بوه ت���ه ه���ۆی ئه وه ی "پێش���مه رگه س���ه نگه ره كان چۆڵبكات ڕوه و ئه وروپا

هه ڵبێت".

وه زاره تی پێشمه رگه ی كوردستانیش هه م���ان ڕای فه رمانده كان���ی هێ���زی پێش���مه رگه ی هه یه كه قه یرانی دارایی كاریگه ری له سه ر ئه وان دروستكردوه ، ب���ه اڵم ئه م���ه نه بوه ته ه���ۆی ئه وه ی چۆڵبكات، س���ه نگه ره كان پێشمه رگه پێشمه رگه قه یرانه ش���دا له م ته نانه ت

پێشڕه وی باشیكردوه .

هێزه كانی ئه مین���داری یاوه ر جه بار پێشمه رگه ئه وە بۆ ئاوێنه ڕونده كاته وه قه یرانه كه گشتیگره و كاریگه ری له سه ر هێزه كان���ی ئه وانیش هه بوه به اڵم ئه وه نه بوه ته هۆی چۆڵكردنی سه نگه ره كانی له م ته نانه ت به رگریكردن پێشمه رگەو قه یرانه ش���دا زۆر ناوچه هه یه له داعش پاككراوه ت���ه وه وتی "له ڕوی به رگریه وه هیچ كێش���ه كی بۆ دروست نه كردوین، ب���ه اڵم ل���ه ڕوی ژیانی پێش���مه رگه وه ئێمه ش وه كو هه م���و فه رمانبه رانی تر

موچه كانمان دوا ده كه وێت".پێش���مه رگه ی هێزه كانی ئه مینداری كوردس���تان ئه وه ش ب���اس ده كات كه پێش���مه رگه وه هێزی ده چنه ئه وانه ی

فه رمانبه ری خۆبه خش���ن و گرێبه ستن و هه تاهه تایی نین، ماوه ی گرێبه سته كه ش تا سێ ساڵه هه ركه سێكش ئه و ماوه یه ی ته واوكرد ده توانێت نوێی بكاته وه یان ئاساییه ، ئه وه ش حاڵه تێكی وازبهنێت ئه و س���ه باره ت به س���زای ئه وانه ش���ی هه ڵدێن وتی" یاسای سه ربازیمان هه یه ، هه ر كه س���ێك هه ڵبێت بێگومان س���زا

ده درێت".

له په رله مانی پیش���مه رگه لیژن���ه ی كوردس���تان چیرۆكی زۆری تاڵیه كانی پێش���مه رگه ی الی���ه ته نانه ت ئێس���تا له به ره كانی جه نگه و لیژنه كه سه رۆكی ڕاسته وخۆ خۆی له كێشه كانی پێشمه رگه تێده گات، ئه و ئه گه ری بونی دیارده ی هه ڵهاتن به ئاسایی وه رده گرێت و ده ڵێت "له سوپای ئه مریكاش كه پاره یه كی زۆر

وه رده گرن، ئه م حاڵه تە هه یه ".ئ���اری هه رس���ین س���ه رۆكی لیژنی پیش���مه رگه له په رله مانی كوردس���تان ئه وه ی بۆ ئاوێنه ڕونكرده وه كه ئه گه ر حاڵه تی هه ڵهاتن یان فرۆش���تنی چه ك هه بێ���ت ئاس���اییه ، چونك���ه ته نانه ت

له ناو سوپای ئه مریكاش ئه و دیارده یه هه یه ، وتی"ئه و چه كی ئێم فۆڕانه ی كه له بازاڕ ده فرۆشرێن له الیه ن سه ربازانی ئه مری���كاوه دزه ی���ان پێده كرێت���ه ناو

بازاڕه كان و ده فرۆشرێنه وه ".ه���اوكات باس���ی هه وڵه كانی لیژنه ی پیشمه رگه ش���ی كرد له باره ی موچه ی پێش���مه رگه وه كه خۆی به شه خس���ی وتوه هه رێمی به س���ه رۆكی حكومه تی " ئه گه ر موچه ی یه ك كه س���ت نه داوه

ده بێت موچه ی پێشمه رگه بده یت".

وه زاره ت���ی به رپرس���انی قس���ه ی به ڕونی زۆر په رله م���ان پێش���مه رگه و ئ���ه وه ی پێش���مه رگه ب���ۆ ئام���اژه ن له ئه وپه ڕی هێزو توان���ای به رگریدایه ، به اڵم به وردبونه وه له قسه كانی هەرسین ئه وه هی���چ له و كه یس���ه ناگۆڕێت كه قه یرانی دارایی چه ندین پێش���مه رگه ی ناچارك���ردوه له مه رگی داعش���ه وه بۆ مه رگ���ی ئه وروپا هه ڵبێ���ن، هه رچه نده هه موان "جه خت له سه ر ئه وه ده كه نه وه كه تائێس���تا ئ���ه م حاڵه ت���ه نه بوه ته

دیارده ".

ئا: بنار هیدایه ت

ئاوات شێخ جه ناب هه ڵسوڕاوی دیاری بزوتنه وه ی گۆڕان له م گفتوگۆیه ی

ئاوێنه دا ده ڵێت "ئێستا حكومه ت موڵكی پارتییه ".

ئاوێنه : وه ك باس ده كرێت كه ناڕه زاییه ك هه یه له ناو گۆڕاندا س���ه باره ت به عومه ری سه ید عه لی، بۆ هیچ قسه یه ك ناكات، ئایا

رێگری لێده كرێت له قسه كردن؟ئاوات ش���ێخ جه ناب: رێگری لێناكرێت، عومه ری س���ه ید عه ل���ی ك���ه م له میدیاوه ده رده كه وێ���ت، له چوارچێ���وه ی گروپێكدا سه رپه رش���تی به یه ك���ه وه كارده كات بزوتن���ه وه ی گۆڕان ده كه ن، له چوارچێوه ی بون���ی ئ���ه و گروپه دا ئێس���تا ب���ه ده وری گ���ۆڕان جموجۆڵێكی سیاس���یی گه وره ی تێكه وتوه ، جموجۆڵی رۆشنبیری گه وره ی تێكه وت���وه ، ك���ۆڕ و س���یمینار ده كرێت، توێژینه وه و كۆبونه وه ی به رده وام ده كرێت، بڕی���ار ده درێت، له كۆبون���ه وه كان تاوتوێی كێش���ه كان و بابه ته سیاسییه كان ده كرێت، له سه ر ئاستی باژێرو ژوره كان كۆبونه وه ی به رده وام هه یه و ژوری توێژینه وه ی سیاسیی كۆڕو س���یمیناری به رده وامی هه یه ، هه مو كاره كان له س���ه ر سكه یه كی باش ده ڕوات و له دوای رۆیش���تنی نه وش���یروان مسته فاو له رێی ئامۆژگارییه كانی رێكخه ری گش���تی هاورێیان به هه ماهه نگی گۆڕان بزوتنه وه ی له ناو گۆڕان ئه م ماوه یه سه رده می زێرینی

گۆڕان بوه .ئاوێن���ه : كه واته نه وش���یروان مس���ته فا له له نده ن���ه وه هه ژمونی به س���ه ر گۆڕاندا

هه رماوه ؟ئاوات ش���ێخ جه ناب: مه سه له هه ژمون نی���ه ، به مان���ای هه یمه نه نیه ك���ه بچێته نه وشیروان مۆنۆپۆڵكردنه وه ، چوارچێوه ی مس���ته فا له س���ایه ی س���ه رده مێكدایه كه دنی���ا بوه به گوندێكی بچ���وك، وه ك ئه وه وایه نه وش���یروان مس���ته فا هه مو رۆژێك له گرده ك���ه بێت و براده رانی���ش له له نده ن بن، به دڵنیاییه وه به ته نسیق و هه ماهه نگی

كاره كان به یه كه وه ده ڕوات به ڕێوه .

ئاوێن���ه : بۆ كه س نازانێت نه وش���یروان مسته فا كه ی ده گه ڕێته وه ؟

ئاوات ش���ێخ جه ناب: بڕیاری گه ڕانه وه ی بزوتنه وه ی به ده س���ت مسته فا نه شیروان گۆڕان���ه ، بڵێ���ن وه ره وه دێت���ه وه و بڵێین مه گه ڕێره وه ناگه ڕێته وه ، هه مو روداوێكی گرنگی سیاسیی پێویسته ته وقیتێكی باشی بۆبكرێت، زه م���ه ن و زه مینه بۆ ئه و روداوه به زیره ك���ی و لێهاتویی بكرێت، ئێمه ش ئه و بڕیاره مان هه ڵگرتوه بۆ ئه و كاته پێویست و

گرنگه .ئاوێنه : باش���ه گۆڕان له سه رێكه وه دژی حكوم���ه ت كارده كات و ره خن���ه و پ���اری لێده گرێت، له سه رێكه وه هه وڵی گه ڕانه وه ی وه زیرو س���ه رۆكی په رله مان ده دات، ئه مه

بانێك و دو هه وا نیه ؟ئاوات ش���ێخ جه ناب: نه خێر بانێك و دو هه وا نیه و تێنه گه یش���تنه ، گۆڕان نایه وێت ش���تێك بڕوخێنێت كه ن���اوی حكومه ته و موڵك���ی میلله ت���ه ، حكوم���ه ت به موڵكی

میلله ت ده زانین.ئاوێن���ه : به اڵم پێی ده ڵێ���ن حكومه تی

پارتی؟ئاوات ش���ێخ جه ناب: ئێس���تا حكومه ت موڵكی پارتییه ، جومگه س���ه ره كییه كانی به ده ست پارتی دیموكراتی كوردستانه وه یه به بێ ش���ه ریك، ئێمه كه باس���ی گه ڕانه وه باس���ی حكوم���ه ت، بۆن���او ده كه ی���ن گه ڕان���ه وه ی س���ه روه ری یاس���ا ده كه ین، باس���ی داگیركردن و مۆنۆپۆڵكردنی هه ولێر ده كه ین، باسی داگیركردنی داموده زگاكان و س���ه رۆكایه تی هه رێم و په رله مان ده كه ین، گه ڕانه وه ی له هه ولێرو باسی س���ته مكردن ش���ه رعییه ت ده كه ی���ن، ئ���ه و حكومه ت و میلله تن، هه ڵبژێ���ردراوی كه په رله مانه ی میلل���ه ت ببێته وه به خاوه ن���ی نه ك پارتی ببێ���ت به خاوه نی، ئێمه خۆش���یمان به م حكومه ته گه نده ڵه نه چوه تا په له مان بێت

بۆ گه ڕانه وه .ئاوێنه : ئایا پارتی ده س���تبه رداری ئه م حكومه ت���ه ده بێت كه ئێ���وه ناوتان ناوه

حكومه ته كه ی نێچیرڤان بارزانی و پارتی؟ئاوات ش���ێخ جه ناب: پارتی به خۆیشی خ���ۆی نی���ه ك���ه ده س���تبه رداری ئ���ه م

حكومه ت���ه بێ���ت، ئ���ه وه رۆژگار بڕیاری له س���ه ر ده دات، زه مان���ه زۆر س���ته مكارو دیكتات���ۆری داگیرك���ه ری الب���ردوه ، ئه م جۆره سیس���ته مه ش نه ده توانێت هێنده ی سه دام حسێن و موعه مه ر قه زافی و حوسنی موباره ك به رده وام بێت، هه مو ئه وانه له م ده س���ه اڵته داته پیوه ی ئێس���تا كه پارتی

ده ستی به سه ردا گرتوه به هێزتر بون.ئاوێنه : واته ئێوه بارزانی به دیكتاتۆر ناو

ده به ن؟ئ���اوات ش���ێخ جه ن���اب: سیس���ته می پارته كه ی هی به ڕێوه بردن و هه ڵسوكه وتی دیكتات���ۆره ، ئه وه نده ی ئێم���ه ئاگاداربین به شێكی گرنگی پارتی له ئه داو داگیركاری بارزان���ی رازی نی���ه ، پێیان ناخۆش���ه كه ده ستبه رداری كورسی سه رۆكایه تی هه رێم

نابێت.ئاوێن���ه : كۆنه كانی یه كێت���ی كه له ناو گۆڕان���دا بون و رۆیش���تون ده ڵێ���ن گۆڕان له الیه ن چه ند كه سێكی تره وه قۆرخكراوه و یه كێك ل���ه و داگیركه رانه ش ئاوات ش���ێخ

جه نابه بۆ رێگه به و داگیركارییه ده ده ن؟ئاوات ش���ێخ جه ناب: گرنگترین ده زگای گ���ۆڕان جڤات���ی نیش���تیمانییه ، جڤات���ی نیش���تیمانی ئه گه ر گه نجێتی به ساڵ بێت ژم���اره ی ئه وانه ی ته مه نیان له خوار س���ی ساڵه وه یه زۆر زیاتره له وانه ی له سه رو سی ساڵه وه یه ، ئه گه ر به ساڵ ئه ژماری بكه ین، ئه گه ر پله به ندی بۆ گه وره بون بكه ین له ڕوی بیره وه ، بیری گۆڕان بیرێكی سه رده میانه و گه نجانه یه ، ئه گ���ه ر به بیری گه نج و و نوێ بێت، ئ���ه وا نه وش���یروان و هاوته مه نه كانی گه نج���ن، چونك���ه بی���ری نوێی���ان پێیه ، ئه وانه ی له سه رو سی ساڵه وه له ناو جڤاتدا بن چۆن پێی ده وترێت ده س���ت به سه ردا گرت���ن و مۆنۆپۆڵكردن، ئ���ه وه له ڕوی ئه و ته شهیرو بوختانانه وه یه كه بۆ بزوتنه وه ی گ���ۆڕان ده كرێت و هیچ ئه ساس���ێكی نیه ، ته ماشای باژێروانه كان بكه هه مویان له سی ساڵ و سی و پێنج ساڵن، ئه وان مۆنۆپۆڵیان

كردوه .ئاوێن���ه : ئ���ه ی محه م���ه د حاجیتان بۆ ده ركردوه وه ك بانگه ش���ه ی ش���ه فافیه ت

ده كه ی، جاسوسی پارتی بو؟ئاوات ش���ێخ جه ن���اب: محه مه د حاجی له كاره كانیدا س���ه ركه وتو نه بو، من ناتوانم به ب���ێ به ڵگه ی ره س���می به ك���ه س بڵێم

جاسوس و سیخوڕ.ئاوێنه : كه واته ئه و ده نگانه ی نه وشیروان

مسته فا چۆن گه یشته ده ست پارتی؟ئاوات شێخ جه ناب: هیچ گرنگییه ك به و بابه ته ناده ین و س���ه رله به ری دروستكراوه ،

ئه وه قسه ی پڕوپوچه .ئاوێن���ه : له ماوه یه ك���ی زۆر كه مدا چه ند له ناویاندا كه س���ایه تییه كی دیاری گۆڕان، س���االر عه زیزو مام رۆس���ته م ده س���تیان له كار كێش���ایه وه ، بۆ نه تانتوانیوه بااڵنس

رابگرن؟ئاوات شێخ جه ناب: یه كێك له وانه ی كه باست كرد مام رۆسته مه ، مام رۆسته م له ناو گۆڕاندا ماوه و وازی نه هێناوه و له ئه ڵمانیاوه ه���ه ر خه ریك���ی خه بات���ه ب���ۆ گ���ۆڕان، كاروانه ك���ه ی گۆڕان به ره و ئامانج ده ڕوات، ئه مه شه مه نده فه رێكه و خه ڵك داده به زێت و له هه ندێك وێستگه زۆریش سه رده كه وێت، هه ندێكیان داده به زن، كاروانه كه به رده وامه و زۆریش س���ه رده كه ون، م���ه رج نیه هه مو ئه وانه ی كه سوار ده بن له هیچ وێستگه یه ك دانه به زن، به اڵم ش���ه مه نده فه ره كه ده گاته دوا وێس���تگه ی ئامان���ج، گۆڕان ئێس���تا به وازهێنانی چه ند زێریندای���ه و له چه رخی

كه سێكی كه م ناوه ستین.ئاوێنه : پارتی هه وڵیداوه راسته وخۆو دور

له چاوی كامێرا له گه ڵ گۆڕان كۆببێته وه ؟ئاوات شێخ جه ناب: پارتی خۆی ئه وه ی راگه یاندوه ك���ه هه وڵیانداوه له گه ڵ گۆڕان تابارودۆخ كۆنابین���ه وه ، به اڵم كۆببێته وه ئاس���ایی نه بێت���ه وه هی���چ دانیش���تنێك ناكه ین، ئاس���اییكردنه وه ی بارودۆخه كه ش هه ولێ���رو به داگیركردن���ی په یوه س���ته سه رۆكایه تی په رله مان و حكومه ت و هه رێم و داموده زگاكان���ی ئه م واڵت���ه ، دور له چاوی كامێراش كۆنه بوینه ته وه و مه رجه كانیشمان

گۆڕانكاری به سه ردا نه هاتوه .ئاوێنه : بارزانی له گه ڵ الیه نه سیاسییه كان كۆده بێته وه ، گۆڕان له چ ئاستێك به شداری

ده كات؟

ئاوات ش���ێخ جه ناب: له م كاته ی ئێستا گۆڕان به ش���داری له كۆبون���ه وه ی بارزانی ن���اكات، جڤاتی نیش���تیمانی ئه وه ی باس ك���ردوه ك���ه مه رجه كانم���ان چی���ن و به م شێوه یه ش به ش���داری كۆبونه وه ی بارزانی

ناكه ین.ئاوێن���ه : ئه گه ر به ش���داریتان كرد چۆن

بارودۆخه كه ده گۆڕدرێت؟ئاوات شێخ جه ناب: به به شداری كردنی گۆڕان له و كۆبونه وه یه ، مانای ش���ه رعیه ت دانه به و س���ته م و زۆرداری و داگیركارییه ی

كه هه یه .ئاوێن���ه : گۆڕان چه ند ملی���ۆن دۆالرێك

قه رزداره ، ئه م پاره یه تان له كوێ بوه ؟ئاوات ش���ێخ جه ن���اب: ئ���ه و حزبانه ی كه س���ااڵنێكه خێرو بێری ئ���ه م واڵته یان به ده سته وه یه هاوریان لێ هه ستاوه ، به اڵم گۆڕان قه رزارێكی ئه وتۆ نیه ، به دڵنیاییه وه نوقس���انی هه یه ، گۆڕان ل���ه و روه وه و به ب���ه راورد له گه ڵ الیه نه سیاس���ییه كانی تر

كێشه ی كه متره .ئاوێن���ه : ئه و كێش���انه ی ئێ���وه نیتانه

چین؟ئاوات ش���ێخ جه ناب: گ���ۆڕان ژماره ی موچه خۆری كه مه ، زۆرینه مان خۆبه خشه و كه مترینم���ان موچ���ه ی هه ی���ه ، بۆیه ئه و ئه ركه مان نیه ، خۆشبه ختانه گۆڕان دۆستی زۆره و ئ���ه و كه س���انه ی داهاتی���ان به رزه ه���اوكاری گۆڕان ده كه ن، ئه وانه ی موچه ی به رزیان هه یه هاوكاری ئه ندامی تری گۆڕان ده ك���ه ن، ده وڵه مه ن���ده كان له س���ه رتاپای ده كه ن و گ���ۆڕان كۆمه ك���ی كوردس���تان

وایانكردوه كه ئه و فشاره كه مبێته وه . ئاوێنه : كێ به دیلی نه وشیروان مسته فایه

له ناوگۆڕاندا؟ئ���اوات ش���ێخ جه ن���اب: سیس���ته می سیس���ته مێكی گ���ۆڕان به ڕێوه بردن���ی المه ركه زیی���ه ، هه م���و ش���ارێك و ق���ه زاو ناحیه ی���ه ك س���ه ربه خۆیی هه ی���ه و ئ���ه و مه ترسیانه له سه ر گۆڕان كه مه ، ئه مه ئه وه ناگه یه نێت نه مانی نه وش���یروان كاریگه ری نابێت له سه رمان، به اڵم نه وشیروان حزب و ئه و ك���ه دروس���تكردوه بزوتنه وه یه ك���ی

مه ترسییانه زۆر كه من له سه ری.

قوڵبونه‌وه‌ی‌‌قه‌یرانی‌دارایی‌هه‌ڵهاتن‌له‌ریزه‌كانی‌پیشمه‌رگه‌زیاد‌ده‌كات

ئاوات‌شێخ‌جه‌ناب:‌پارتی‌هه‌وڵیداوه‌‌له‌گه‌ڵ‌گۆڕان‌كۆببێته‌وه‌،‌به‌اڵم‌كۆنابینه‌وه‌

كاتێك پێشمه رگه کان ده گه ڕێنه وه بۆ به ره كانی

شه ڕ به هۆی ئه م قه یرانه وه هه میشه

بیریان الی ماڵیانه و ته نانه ت پێشمه رگه یه ک

كاتێك گه ڕاوه ته وه وتویه تی "حه وت

هه زارم بۆ خێزانه كه م جێهیشتوه "

به شداری كردنی گۆڕان له كۆبونه وه كه ی

ئه مڕۆدا مانای شه رعیه تدانه به و

سته م و زۆرداریه ی كه هه یه

ئاوات شێخ جه ناب

پێشمه رگه له به ره کانی جه نگ دژ به داعش

ئاوێنه‌ی‌روداوه‌کان

به بێ په رله مان، حكومه ت هه ر

به ته نیا ده مێنێته وه

‌ساالر‌مه‌حمود

نادروس����تی‌په‌یوه‌ندی‌نێوان‌حزبه‌‌سیاسیه‌كانی‌كوردستان،‌كاریگه‌ری‌خراپی‌كرده‌‌س����ه‌ر‌ئه‌دای‌حكومه‌ت‌له‌به‌ڕێوه‌بردنی‌كاروباره‌كانیدا.‌ده‌س����توه‌ردانی‌چه‌ندی����ن‌س����اڵی‌حزبه‌‌خاوه‌ن‌هه‌ژمونه‌كان‌له‌كاروباری‌گشتی‌و‌حكومه‌تدا‌كاریگه‌ری‌نێگه‌تیڤی‌كرده‌‌سه‌ر‌سومعه‌ی‌كابینه‌كانی‌حكوم����ه‌ت‌و‌كاره‌كته‌ره‌كان����ی‌و‌ناوه‌نده‌كان����ی‌ حوكمڕان����ی.‌حكومه‌ت‌ ل����ه‌ده‌ره‌وه‌ی‌ نف����وز‌حكومه‌تی����ان‌ ئیمكانیه‌ت����ی‌الوازك����ردو‌س����ومعه‌یان‌هه‌ڕاج‌كرد.‌ئه‌م����ه‌‌جگه‌‌له‌وه‌ی‌حزبی‌كوردستاندا‌ له‌باشوری‌ كوردی‌هه‌ر‌له‌س����ه‌ره‌تاوه‌‌حكومه‌تیان‌فه‌لس����ه‌فه‌ی‌ بنه‌مای‌ له‌س����ه‌ر‌ده‌وڵه‌ت����داری‌پێ����ك‌نه‌هێن����ا.‌دو‌ به‌ئاوڕدان����ه‌وه‌ی‌ بۆی����ه‌‌له‌هه‌رێمی‌ ده‌یه‌یی‌حوكمڕان����ی‌كوردس����تاندا‌هێش����تا‌ناتوانین‌دام����ه‌زراوه‌ی‌ به‌مانای‌ بڵێی����ن‌دام����ه‌زراوه‌ی‌ ده‌س����توریی‌گش����تیمان‌هه‌ی����ه‌.‌حكومه‌ت‌و‌خاوه‌نی‌ نه‌هێڵرێت‌ په‌رله‌مانێك‌ده‌ستور‌بێت‌و‌یاسای‌بنچینه‌یی‌حه‌كه‌می‌نێوان‌ده‌س����ه‌اڵته‌كان‌بێت‌و‌پره‌نسیپی‌جیاكردنه‌وه‌ی‌بكرێت.‌ پیاده‌‌ ده‌س����ه‌اڵته‌كان‌هه‌ژمون����ی‌حزبی����ی‌و‌ملمالنێی‌په‌یوه‌ندی‌ نه‌هێڵێ����ت‌ حزب����ی‌دروس����ت‌له‌نێ����وان‌حكومه‌ت‌و‌په‌رله‌ماندا‌هه‌بێت‌له‌سه‌ر‌بنه‌مای‌یاس����او‌رێزگرت����ن‌له‌ئی����راده‌ی‌گشتی‌ده‌نگده‌رانی‌كوردستان.‌بێگومان‌دۆخه‌كه‌‌به‌ره‌و‌كه‌ناری‌وه‌ك����و‌ ده‌ڕوات،‌ بێمتمانه‌ی����ی‌كه‌شتی‌حكومه‌ت‌ ئێسته‌‌ چۆن‌خه‌ڵكی‌ بێئومێ����دی‌ له‌كه‌ناری‌گشتی‌ بێمتمانه‌یی‌ كوردستان‌و‌خه‌ڵكی‌كوردس����تاندا‌له‌نگه‌ری‌

گرتوه‌.له‌ئێستادا‌حكومه‌ت‌خه‌ریكی‌دروستكردنی‌لیژنه‌یه‌‌له‌كه‌سانی‌پس����پۆڕو‌مامۆستای‌زانكۆ،‌بۆ‌ده‌ربازبون‌له‌و‌قه‌یرانانه‌و‌ده‌رچون‌چوه‌ته‌وه‌‌ له‌بی����ری‌ له‌ته‌نیایی.‌كوردس����تاندا‌ له‌په‌رله‌مان����ی‌لیژن����ه‌ی‌ دو‌ بیس����ت‌و‌ ‌)٢٢(له‌نوێنه‌رانی‌ هه‌بون‌ هه‌میشه‌یی‌شاره‌زاو‌ كوردس����تان‌و‌ خه‌ڵكی‌هاونیشتمانیان.‌ متمانه‌پێدراوی‌راپۆرت‌و‌ سێكته‌ره‌كان‌ له‌هه‌مو‌به‌دواداچ����ون‌ب����ۆ‌گرفت����ه‌كان‌كراب����ون‌و‌ده‌ك����ران.‌خۆ‌ئه‌گه‌ر‌به‌راپۆرت����ی‌ كار‌ ئێس����تاش‌لیژنه‌كانی‌په‌رله‌مان‌بكرێت‌ئه‌وا‌بێگومان‌له‌و‌قه‌یرانانه‌‌حكومه‌ت‌ده‌رب����از‌ده‌بێ����ت.‌به‌تایبه‌ت����ی‌س����امانه‌‌ دارایی‌و‌ لیژنه‌كان����ی‌

سروشتیه‌كانی‌په‌رله‌مان.حكومه‌ت‌ ئه‌گ����ه‌ر‌ له‌به‌رئه‌وه‌‌ل����ه‌و‌ به‌خێرای����ی‌ ده‌یه‌وێ����ت‌چه‌قبه‌س����تنه‌‌ده‌رب����ازی‌ببێت‌باش����تروایه‌‌فش����ار‌له‌حزبه‌كان‌ئاس����اییكردنه‌وه‌ی‌ ب����ۆ‌ بكه‌ن‌رێككه‌وتن‌ په‌یوه‌ندیه‌كانی����ان‌و‌ن����وێ‌ بنه‌مایه‌ك����ی‌ له‌س����ه‌ر‌ت����ه‌واو‌ ك����ه‌‌ له‌به‌ڕێوه‌ب����ردن‌له‌میكانیزم����ه‌‌ بێ����ت‌ جی����اواز‌چه‌قبه‌س����توه‌كه‌ی‌ ته‌قلی����دی‌و‌ئێمه‌‌ به‌بڕوای‌ له‌مه‌شدا‌ رابردو.‌بۆ‌گه‌ڕانه‌وه‌ی‌ هه‌نگاوی‌یه‌كه‌م‌متمان����ه‌و‌ئومێ����د،‌گه‌ڕانه‌وه‌یه‌‌ب����ۆ‌چاالككردنه‌وه‌ی‌په‌رله‌مان‌و‌به‌ئی����راده‌ی‌ پشتبه‌س����تنه‌‌په‌رله‌مان����ی‌ په‌رله‌مانت����اران‌و‌به‌م‌ به‌دڵنییایه‌وه‌‌ كوردس����تان‌هه‌نگاوه‌‌حكومه‌ت‌پش����تیوانی‌راسته‌قینه‌و‌رێگای‌راسته‌قینه‌ی‌ده‌ربازبون‌ده‌دۆزێته‌وه‌،‌ئه‌وكاته‌‌

له‌ته‌نیاییدا‌نامێنێته‌وه‌.

تایبه‌ت)513(‌سێشه‌ممه‌‌٢6/2٢016/1

‌‌‌ئا:‌وریا‌حسێن

كۆبونه‌وه‌كه‌ی‌بارزانی‌یه‌كێتی‌و‌گۆڕان‌و‌كۆمه‌ڵ‌و‌یه‌كگرتو‌دابه‌ش‌

ده‌كات‌و‌هه‌ریه‌كه‌و‌به‌پێوه‌ری‌خۆی‌كۆبونه‌وه‌‌له‌گه‌ڵ‌بارزانی‌ده‌پێوێت،‌ئه‌ندامێكی‌سه‌ركردایه‌تی‌پارتیش‌پێیوایه‌‌"هۆكاری‌به‌شدارینه‌كردنی‌كۆمه‌ڵ‌و‌گۆڕان‌له‌كۆبونه‌وه‌كه‌ی‌

ئه‌مڕۆی‌بارزانی‌ئه‌وه‌یه‌‌ده‌یانه‌وێت‌خۆپیشاندان‌دروستبكه‌ن".

ڕێب����وار‌حەمه‌د‌وته‌بێ����ژی‌فه‌رمی‌ه����ۆكاری‌ ئیس����المی‌ كۆمه‌ڵ����ی‌ئیسالمی‌ كۆمه‌ڵی‌ به‌ش����دارینه‌كردنی‌ب����ۆ‌ئ����ه‌وه‌‌ده‌گێڕێت����ه‌وه‌‌له‌كاتێكدا‌هه‌رێمی‌كوردستان‌قه‌یرانی‌سیاسی‌و‌ئابوری‌و‌كۆچ‌به‌رۆكی‌گرتوه‌‌پێویسته‌‌گفتوگۆی‌جدی‌بكرێت‌و‌دامه‌زراوه‌كانی‌هه‌رێمیش‌شه‌رعیبن‌وتی‌"كۆبونه‌وه‌ی‌ئه‌مڕۆ‌هیچ‌ئه‌نجامێكی‌دڵخۆش����كه‌ری‌ب����ۆ‌هاواڵتیانی‌هه‌رێمی‌كوردس����تان‌

لێناكه‌وێته‌وه‌".به‌پێناس����ه‌ی‌ بارزان����ی‌ مه‌س����عود‌داوه‌تی‌ به‌فه‌رمی‌ هه‌رێمه‌وه‌‌ سه‌رۆكی‌الیه‌نه‌‌سیاسه‌كانی‌هه‌رێمی‌كوردستانی‌كرد‌بۆ‌كۆبونه‌وه‌یه‌ك‌له‌س����ه‌ر‌دۆخی‌ئێستای‌هه‌رێمی‌كوردستان‌و‌ئه‌وه‌ش‌الیه‌نه‌كان����ی‌دوله‌تك����رد‌)یه‌كێت����ی‌و‌به‌ش����داری‌ بڕیاریان����دا‌ یه‌كگرت����و(‌)گ����ۆڕان‌و‌ بك����ه‌ن‌و‌ كۆبونه‌وه‌ك����ه‌‌كۆمه‌ڵیش(‌به‌بیان����وی‌ئه‌وه‌ی‌دۆخی‌

هه‌رێمی‌كوردس����تان‌زه‌مینه‌سازی‌بۆ‌نه‌كراوه‌‌كۆبونه‌وه‌كه‌یان‌ڕه‌تكرده‌وه‌.

رێب����وار‌حه‌م����ه‌د‌جه‌خت‌له‌س����ه‌ر‌ب����ۆ‌ ده‌كات����ه‌وه‌‌ گفتوگ����ۆ‌ گرنگ����ی‌‌چاره‌سه‌ری‌كێش����ه‌كان،‌به‌اڵم‌له‌گه‌ڵ‌ئه‌وه‌شدا‌ده‌ڵێت‌"‌كۆبونه‌وه‌ی‌ئه‌مڕۆ‌

زه‌مینه‌سازی‌بۆ‌نه‌كراوه‌".گۆڕانی����ش‌هاوش����ێوه‌ی‌كۆمه‌ڵ����ی‌كۆبونه‌وه‌كه‌ی‌ بایكۆت����ی‌ ئیس����المی‌ئه‌مڕۆی‌مه‌س����عود‌بارزان����ی‌كردوه‌و‌پێیوایه‌‌"پارت����ی‌زه‌مینه‌ی‌گفتوگۆی‌

دانیشتنی‌له‌باربردوه‌".شۆڕش‌حاجی‌وته‌بێژی‌بزوتنه‌وه‌ی‌گۆڕان‌به‌ئاوێنه‌ی‌ڕاگه‌یاند‌"به‌شداری‌كۆبونه‌وه‌ی‌ئه‌م����ڕۆی‌بارزانی‌ناكه‌ین‌چونكه‌‌پێمانوایه‌‌پارتی‌دۆخی‌هه‌رێمی‌گفتوگۆی‌ زه‌مین����ه‌ی‌ ش����ێواندوه‌‌ وا‌په‌رله‌مانی‌ هه‌ر‌كاتێكیش‌ له‌باربردوه‌،‌دامه‌زراوه‌‌شه‌رعیه‌كانیتر‌ كوردستان‌و‌ش����ه‌رعیه‌تیان‌بۆ‌گه‌ڕایه‌وه‌‌ده‌توانین‌

گفتوگۆ‌بكه‌ین".یه‌كێتی‌نیش����تمانی‌كه‌‌به‌ش����داری‌كۆبونه‌كه‌ی‌بارزانی‌ده‌كات‌به‌پێوه‌ری‌خۆی‌پیوان����ه‌ی‌كۆبونه‌وه‌كه‌ده‌كات‌و‌ئه‌م����ڕۆ‌گ����وێ‌ده‌گرێت‌ب����ۆ‌جدیه‌تی‌كۆبونه‌وه‌كه‌‌چونكه‌‌ئه‌و‌بڕوای‌وایه‌‌هه‌ر‌نه‌فه‌سێك‌بۆ‌ڕزگاربون‌له‌قه‌یرانه‌كان‌گرنگه‌،‌یه‌كگرتوش‌ئه‌مڕۆ‌دۆس����یه‌ی‌بارزانی‌ له‌ب����ه‌رده‌م‌ خه‌ڵك‌و‌دۆخه‌كه‌‌

یه‌كااڵ‌ده‌كاته‌وه‌.ئه‌ندام����ی‌ ئه‌سه‌س����ه‌رد‌ فه‌ری����د‌نیش����تمانی‌ یه‌كێتی‌ س����ه‌ركردایه‌تی‌

ب����ۆ‌ حیزبه‌ك����ه‌ی‌ ڕای‌ كوردس����تان‌ئاوێنه‌‌ئاش����كراده‌كات‌و‌ده‌ڵێت‌له‌گه‌ڵ‌ئ����ه‌وه‌ن‌ڕایه‌ڵ����ه‌ی‌په‌یوه‌ندیی����ه‌كان‌نه‌پچڕێن‌و‌به‌رده‌وامبن‌ده‌ڵێت‌"ئه‌مڕۆ‌وه‌فده‌كه‌یان‌گوێده‌گرن‌ئه‌گه‌ر‌شتێكی‌تیابو‌هاوتابو‌له‌گه‌ڵ‌پڕۆژه‌كه‌یان‌یان‌ده‌سپێشخه‌ریه‌كی‌نوێبو‌بۆ‌ده‌ربازبون‌له‌دۆخی‌ئێستای‌كوردستان‌پێشوازی‌

لێده‌كه‌ن".ئه‌سه‌س����ه‌رد‌پێیوایه‌‌ڕه‌نگه‌‌پارتی‌والێكبدات����ه‌وه‌‌ كۆبونه‌وه‌ی����ه‌‌ ئ����ه‌م‌داننان����ه‌‌به‌ش����ه‌رعیبونی‌س����ه‌رۆكی‌هه‌رێمی‌كوردس����تان‌ب����ه‌اڵم‌یه‌كێتی‌ڕای‌نه‌گ����ۆڕاوه‌،‌هاوكات‌‌‌س����ه‌باره‌ت‌به‌ئه‌نجام����ی‌كۆبونه‌وه‌ك����ه‌ش‌ده‌ڵێت‌"ئه‌گ����ه‌ر‌كۆبونه‌وه‌كه‌‌ب����ۆ‌ڕاگه‌یاندن‌نه‌بێت‌ب����ۆ‌چاره‌س����ه‌ری‌قه‌یرانه‌كان‌بێت‌ئه‌وا‌ده‌توانین‌بڵێن‌سه‌ركه‌توه‌،‌ئه‌گه‌ری����ش‌بۆ‌الفوگ����ه‌زاف‌بێت‌ئه‌وا‌ناتوانین‌ئومێدی‌له‌سه‌ر‌هه‌ڵچنین".

یه‌كگرتوش‌ئه‌مڕۆ‌هاوشانی‌یه‌كێتی‌ده‌كات‌و‌ كۆبونه‌وه‌ك����ه‌‌ به‌ش����داری‌له‌كۆبونه‌وه‌كه‌‌ به‌شداریكردنی‌ له‌گه‌ڵ‌له‌رێگه‌ی‌ پڕۆژه‌یه‌ك����ی‌چاكس����ازیش‌له‌په‌رله‌مان����ی‌ فراكس����ۆنه‌كه‌یه‌وه‌‌

كوردستان‌ڕاده‌گه‌یه‌نێت.‌مه‌كته‌بی‌ ئه‌ندامی‌ محم����ه‌د‌ عومه‌ر‌ئیس����المی‌ یه‌كگرت����وی‌ سیاس����ی‌حیزبه‌كه‌ی‌ به‌ش����داریكردنی‌ هۆكاری‌له‌كۆبونه‌وه‌ك����ه‌ی‌ئه‌مڕۆ‌بۆ‌گه‌یاندنی‌ده‌گه‌ڕێنێت����ه‌وه‌،‌ ش����ه‌قام‌ خه‌م����ی‌ده‌ڵێ����ت‌"ئه‌مڕۆ‌ڕاش����كاوانه‌‌هه‌رچی‌

له‌گه‌ڕانه‌وه‌ی‌ ده‌ڵێین‌ به‌بارزانی‌ هه‌یه‌‌ئاس����اییكردنه‌وه‌ی‌ وه‌زی����ره‌كان‌و‌دۆخ����ی‌په‌رله‌مان‌بۆ‌ئ����ه‌وه‌ی‌چیدی‌له‌ڕاگه‌یاندنه‌كان����ه‌وه‌‌قس����ه‌‌نه‌كرێت‌و‌ببرێته‌‌به‌رده‌م‌الیه‌نه‌‌سیاس����یه‌كان،‌چونكه‌‌بڕوام����ان‌وایه‌‌ئه‌گه‌ر‌قه‌یرانی‌نه‌كه‌ین‌ چاره‌سه‌ر‌ سیاس����ی‌ دارایی‌و‌ئاسایش����ی‌ تێكچون����ی‌ قه‌یران����ی‌

دێته‌سه‌ر".ئ����ه‌و‌ئه‌ندامه‌ی‌مه‌كته‌بی‌سیاس����ی‌كۆمه‌ڵ‌و‌ به‌ش����دارینه‌كردنی‌ یه‌كگرتو‌گۆڕان‌به‌ئاسایی‌وه‌رده‌گرێت،‌هاوكات‌له‌س����ه‌ر‌ئه‌وه‌ی‌كه‌‌ئه‌م‌به‌شدارییه‌ی‌ئه‌وان‌داننانه‌‌به‌ش����ه‌رعیه‌تی‌بارزانی‌ئه‌وه‌ی‌ڕونكرده‌وه‌‌"به‌یاس����ا‌سه‌رۆك‌نیه‌،‌به‌اڵم‌له‌ڕوی‌واقعیه‌وه‌‌كه‌سێكی‌تر‌له‌و‌شوێنه‌‌نیه‌‌تامامه‌ڵه‌ی‌له‌گه‌ڵ‌بكرێ����ت،‌ته‌نانه‌ت‌واڵتانیش‌مامه‌ڵه‌ی‌له‌گه‌ڵ‌ده‌كه‌ن‌ناكرێ����ت‌بڵێیت‌ئه‌مه‌‌هیچ‌نیه‌و‌مامه‌ڵه‌ی‌له‌گه‌ڵ‌ناكه‌ین".

پارت����ی‌تون����ده‌‌له‌س����ه‌ر‌ئه‌وانه‌ی‌ئه‌مڕۆی‌ كۆبونه‌وه‌ك����ه‌ی‌ به‌ش����داری‌پێشیوایه‌‌ ناكه‌ن،‌ بارزانی‌ مه‌س����عود‌"كۆبونه‌وه‌ك����ه‌‌به‌رهه‌م����ی‌ده‌بێ����ت،‌نه‌ك����ردوه‌‌ به‌ش����داریان‌ ئه‌وانه‌ش����ی‌

به‌رنامه‌ی‌خۆپیشاندانیان‌هه‌یه‌".ئه‌ندام����ی‌ حه‌س����ه‌ن‌ نه‌ج����ات‌س����ه‌ركردایه‌تی‌پارت����ی‌دیموكرات����ی‌پش����ت‌ پالن����ی‌ كوردس����تان‌به‌ش����دارینه‌كردنی‌كۆمه‌ڵ‌و‌گۆڕان‌بۆ‌ئاوێن����ه‌‌ئاش����كراده‌كات‌و‌پێیوایه‌‌ئه‌و‌خۆپیش����اندانیان‌ به‌رنامه‌ی‌ دوالیه‌نه‌‌

به‌ده‌سته‌وه‌یه‌‌به‌ناوی‌به‌هاری‌ئازادی،‌وتی"بابزانین‌ئه‌و‌به‌هاری‌ئازادیه‌‌چۆن‌جێبه‌جێ‌ده‌كه‌ن‌كه‌‌كارێكی‌خراپه‌".ئ����ه‌و‌ڕایوای����ه‌‌نه‌چون����ی‌ئ����ه‌و‌دو‌حیزبه‌‌ب����ۆ‌كۆبونه‌وه‌كه‌ی‌ئه‌مڕۆ‌زیان‌به‌خۆیان‌ده‌گه‌یه‌نێ����ت‌چونكه‌‌چاوی‌ئه‌مڕۆیه‌‌ كۆبونه‌كه‌ی‌ له‌س����ه‌ر‌ واڵتان‌بۆ‌چاره‌س����ه‌ری‌قه‌یرانه‌كانی‌هه‌رێمی‌بانگه‌شه‌ی‌ ڕیفراندۆم‌و‌ كوردس����تان‌و‌كوردستان،‌ هه‌رێمی‌ بۆ‌ سه‌ربه‌خۆیی‌ده‌ڵێت‌"ئ����ه‌م‌كاره‌ی‌كۆمه‌ڵ‌و‌گۆڕان‌ڕاگه‌یاندنی‌ڕه‌تكردنه‌وه‌ی‌سه‌ربه‌خۆیی‌

كوردستانه‌".ئه‌ندام����ی‌ حه‌س����ه‌ن‌ نه‌ج����ات‌ب����اس‌ پارت����ی‌ س����ه‌ركردایه‌تی‌له‌ده‌س����توه‌ردانی‌ئێران‌له‌دۆخه‌كه‌‌بۆ‌ئه‌مڕۆ‌ كۆبونه‌وه‌كه‌ی‌ ش����كتپێهێنانی‌ده‌كات‌و‌ڕای‌وانی����ه‌‌ئێران‌له‌پش����ت‌گ����ۆڕان‌و‌كۆمه‌ڵ����ه‌وه‌‌بێ����ت‌و‌ئه‌وه‌ی‌ڕونك����رده‌وه‌‌"ئێ����ران‌ده‌زانێت‌لوقمه‌‌گه‌وره‌ك����ه‌‌الی‌كێی����ه‌،‌باوه‌ڕنا‌ك����ەم‌مامه‌ڵه‌‌له‌گه‌ڵ‌ئه‌مان����ه‌‌بكات‌و‌خۆی‌

توشی‌كێشەیە‌ك‌‌بكات".بارزانی‌ ئه‌م����ڕۆی‌ كۆبونه‌وه‌ك����ه‌ی‌پێده‌چێت‌زیاتر‌له‌‌‌15پارتی‌سیاسی‌به‌شداری‌تێدا‌بكه‌ن‌ئه‌وانه‌ی‌له‌ده‌ره‌وه‌ی‌كۆبونه‌وه‌ك����ه‌ن‌پێیانوایه‌‌كۆبونه‌وه‌كه‌‌بێئه‌نجام‌ده‌بێت‌و‌ئه‌وانه‌ش����ی‌ده‌چنه‌‌به‌گرنگی����ه‌وه‌‌چاوه‌ڕێی‌ كۆبنه‌وه‌ك����ه‌‌كۆبونه‌وه‌كه‌‌ده‌كه‌ن،‌بۆیه‌‌وه‌ك‌فه‌رید‌ئه‌سه‌سه‌رد‌جه‌ختی‌لێكرده‌وه‌‌"ئه‌مڕۆ‌

ده‌رده‌كه‌وێت‌كێ‌ڕاستیكردوه‌".

"گۆڕان‌و‌كۆمه‌ڵ‌خۆپیشاندانیان‌به‌ده‌سته‌وه‌یه‌"كۆبونه وه ی بارزانی هاوپه یمانه كۆنه كان دابه شده كات

له‌ئه‌نجومه‌نی‌‌ یه‌كێت����ی‌‌ په‌رله‌مانت����اری‌‌نوێنه‌ران����ی‌‌عێراق،‌به‌ختیار‌ش����اوه‌یس‌ئاماژه‌‌به‌وه‌‌ده‌كات‌كه‌‌حكومه‌تی‌‌هه‌رێم‌ته‌واو‌شكستی‌‌هێناوه‌،‌ئه‌گه‌ر‌بگه‌ڕێته‌وه‌‌بۆ‌به‌غ����داو‌ئه‌و‌بڕه‌‌نه‌وته‌ی‌‌له‌یاس����ای‌‌بودجه‌دا‌دی����اری‌‌ك����راوه‌‌ڕه‌وانه‌‌بكه‌ن‌ئه‌وكاته‌‌به‌پێی‌‌ئه‌و‌یاسایه‌ی‌‌له‌بودجه‌ی‌‌‌٢016دیاریكراوه‌‌هه‌رێم‌17%ی‌‌بودجه‌ی‌‌

خۆی‌‌بۆ‌ره‌وانه‌‌ده‌كرێت.‌ش����اهۆ‌ئه‌حمه‌د،‌ئاوێن����ه‌:‌به‌ختیار‌شاوه‌یس‌به‌ئاوێنه‌ی‌‌راگه‌یاند‌له‌به‌رئه‌وه‌ی‌‌هه‌رێمی‌‌كوردستان‌له‌سیاسه‌تی‌‌ئابوریدا‌شكس����تی‌‌هێناوه‌و‌توشی‌‌قه‌رزێكی‌‌زۆر‌ب����وه‌‌و‌پێنج‌مانگ‌موچه‌ی‌‌فه‌رمانبه‌رانی‌‌نه‌داوه‌‌و‌حكومه‌تی‌ناوه‌ندیش‌یه‌ك‌مانگ‌موچه‌ی‌‌دوانه‌كه‌وتوه‌و‌هی‌‌مانگی‌‌یه‌كی‌٢016ش‌داب����ه‌ش‌كراوه‌،‌باش����ترین‌كار‌ئه‌وه‌ی����ه‌‌حكومه‌تی‌‌هه‌رێم‌بگه‌ڕێنه‌وه‌‌بۆ‌به‌غدا‌باشتره‌،‌ئه‌و‌وتی‌‌"ئێستاش‌له‌گه‌ڵ‌توركیا‌رێككه‌وتنمان‌هه‌یه‌‌حاڵی‌‌ئابوری‌و‌

موچه‌و‌داراییش‌به‌و‌شێوه‌یه‌یه‌".سه‌باره‌ت‌به‌وه‌ی‌‌ئایا‌ده‌كرێت‌متمانه‌‌به‌حكومه‌تی‌‌ناوه‌ند‌بكرێت‌به‌وه‌ی‌‌به‌شه‌‌بودجه‌ی‌‌هه‌رێم‌ره‌وانه‌‌بكرێت،‌شاوه‌یس‌وتی‌‌"له‌به‌رچی‌‌متمانه‌‌نه‌كرێت؟‌ئه‌گه‌ر‌

هه‌رێم‌رۆژانه‌‌‌550هه‌زار‌به‌رمیل‌له‌رێگای‌‌كۆمپانی����ای‌‌س����ۆمۆوه‌‌ره‌وان����ه‌‌بكات،‌به‌دڵنیایه‌وه‌‌ئه‌ویش‌له‌به‌رامبه‌ر‌ئه‌و‌بڕه‌‌نه‌وت����ه‌ی‌‌ناردوته‌‌بودجه‌ت‌بۆ‌ده‌نێرێت،‌له‌م����اوه‌ی‌‌رابردوش‌راس����ته‌‌حكومه‌تی‌‌هه‌رێم‌نه‌وتی‌‌له‌رێگای‌‌سۆمۆوه‌‌ناردوه‌،‌ب����ه‌اڵم‌‌550هه‌زار‌به‌رمی����ل‌نه‌بوه‌‌بۆیه‌‌ئه‌وانی����ش‌به‌پێی‌‌ئ����ه‌و‌ب����ڕه‌ی‌‌هه‌رێم‌نه‌وتی‌‌ناردوه‌‌پاره‌یان‌بۆ‌هه‌رێم‌ره‌وانه‌‌

كردوه‌".وتیش����ی‌‌"ئه‌گه‌ر‌وا‌نه‌كه‌ین‌چاره‌سه‌ر‌به‌س����ه‌ربه‌خۆ‌ نه‌وتم����ان‌ ئێمه‌‌ چی����ه‌؟‌فرۆش����ت‌كه‌چی‌‌موچ����ه‌ی‌‌پێنج‌مانگ‌نه‌دراوه‌،‌ئه‌وكاته‌ی‌‌س����ه‌ربه‌خۆ‌نه‌وتمان‌نه‌ده‌فرۆشت‌دو‌مانگ‌بو‌خه‌ریك‌بو‌ئه‌و‌دو‌مانگ����ه‌ش‌نه‌مینێت،‌به‌اڵم‌به‌داخه‌وه‌‌

تێكیاندا".ئه‌و‌په‌رله‌مانتاره‌ی‌‌عێراق‌ره‌ش����بینی‌‌خۆی‌‌نیش����اندا‌به‌رامبه‌ر‌به‌وه‌ی‌‌ئه‌گه‌ر‌ب����ه‌و‌ش����ێوه‌یه‌‌ب����ڕوات‌و‌نرخ����ی‌‌نه‌وت‌هه‌روا‌دابه‌زێت،‌ئه‌وا‌به‌هیچ‌ش����ێوه‌یه‌ك‌‌٢016 ناتوانێ����ت‌ هه‌رێ����م‌ حكومه‌ت����ی‌‌موچ����ه‌‌دابین‌ب����كات،‌به‌ڵك����و‌ئابوری‌‌هه‌رێمی‌‌كوردستانیش‌به‌ره‌و‌خراپتریش‌

ده‌ڕوات.

ش���اری‌‌ )چوارش���ه‌ممه‌(‌ س���به‌ینێ‌‌ئاهه‌نگی‌‌‌ كوردستان‌ رۆژئاوای‌‌ كۆبانێ‌‌تێپه‌ڕبونی‌‌ساڵێك‌به‌سه‌ر‌ئازادكردنی‌‌له‌ژێر‌ده‌ستی‌‌چه‌كداره‌كانی‌‌رێكخراوی‌‌

داعش،‌ده‌گێڕێت.‌ئاوێن���ه‌:‌رێكخ���راوی‌‌داعش‌له‌14ی‌‌ئه‌یلولی‌‌‌٢014جه‌نگی‌‌به‌رامبه‌ر‌شاری‌‌كۆبانێ‌‌له‌رۆژئاوای‌‌كوردستان‌راگه‌یاند‌ده‌ستبه‌سه‌راگرتنی‌‌)عه‌ین‌ به‌ئامانجی‌‌به‌ده‌وڵه‌ته‌كه‌یه‌وه‌،‌ لكاندنی‌‌ ئیسالم(‌و‌بۆ‌ئه‌و‌كاره‌ش‌س���وپایه‌ك‌له‌چه‌كداره‌‌جبه‌خانه‌یه‌كی‌‌ چه‌ك‌و‌ راهێنراوه‌كانی‌‌و‌زۆری‌‌ئاماده‌ك���رد‌و‌له‌س���ێ‌‌قۆڵ���ه‌وه‌‌په‌الم���اری‌‌كۆبانێ‌-ی‌‌دا‌و‌ئه‌مه‌ش‌بوه‌‌هۆی‌‌ئاواره‌بون���ی‌‌نزیكه‌ی‌‌نیو‌ملیۆن‌

هاواڵتی‌‌به‌ره‌و‌واڵتی‌‌توركیا.ت���ه‌واوكاری‌‌ داع���ش‌ ش���ه‌ڕه‌كه‌ی‌‌

ئه‌و‌ش���ه‌ڕه‌‌ب���و‌كه‌‌به‌ره‌ی‌‌نوس���ره‌‌و‌كه‌رته‌كانی‌‌س���وپای‌‌ئازاد‌له‌سه‌ر‌ئه‌و‌ش���اره‌‌رایانگه‌یاندبو‌ب���ۆ‌به‌دیهێنانی‌‌ئ���ه‌و‌هه‌ڕه‌ش���ه‌یه‌‌بو‌ك���ه‌‌ده‌یانگوت‌له‌مزگه‌وته‌كانی‌‌كۆبانێدا‌نوێژ‌ده‌كه‌ین‌و‌به‌ر‌له‌شه‌ڕه‌كه‌ش‌به‌ساڵێك‌ئابڵۆقه‌یان‌خسته‌سه‌ر‌ئه‌و‌شاره‌‌و‌كاره‌با‌و‌ئاویان‌لێ‌‌بڕی‌‌و‌هاتوچۆیان‌لێ‌‌قه‌ده‌غه‌كرد‌و‌گون���د‌و‌ س���ه‌ر‌ ك���رده‌‌ هێرش���یان‌ش���ارۆچكه‌‌كوردییه‌كان‌و‌ده‌ستیاندایه‌‌ده‌ستبه‌س���ه‌ركردنی‌‌س���ه‌دان‌هاواڵتی‌‌

مه‌ده‌نی‌‌و‌فه‌رمانبه‌ر‌و‌منداڵ.‌ئازادكردنی‌‌چیای‌‌مش���تنور‌له‌19ی‌‌ئاماژه‌یه‌ك‌ ٢015دا‌ دووه‌م���ی‌‌ كانونی‌‌ب���و‌ب���ۆ‌ئازادكردن���ی‌‌كۆبان���ێ‌‌كه‌‌ئازادكردنه‌ك���ه‌ی‌‌ب���ۆ‌٢7ی‌‌كانون���ی‌‌دووه‌م���ی‌‌‌٢015دواك���ه‌وت،‌له‌پ���اش‌

مقتله‌‌و‌ گه‌ڕه‌كه‌كان���ی‌‌ پاكتاوكردن���ی‌‌حه‌ل���ه‌ب‌ رێ���گای‌‌ بوت���ان‌و‌ كان���ی‌‌و‌له‌چه‌كداره‌كان���ی‌‌داعش‌ده‌س���تبه‌جێ‌‌ش���ه‌ڕه‌كه‌‌گوازرایه‌وه‌‌ب���ۆ‌ئازادكردنی‌‌یه‌كینه‌كان���ی‌‌ له‌ش���ه‌ڕه‌كاندا‌ ری���ف‌و‌پاراستنی‌‌گه‌ل‌پێشكه‌وتنێكی‌‌خێرای‌‌

به‌خۆوه‌‌بینی‌‌و‌داعش‌تێكشكا.‌له‌گه‌ڵ‌راگه‌یاندنی‌‌ئازادكردنی‌‌كۆبانێ‌‌به‌ش���ێوه‌یه‌كی‌‌فه‌رمی‌‌له‌٢7ی‌‌كانونی‌‌دووه‌می‌‌٢015دا‌بۆ‌یه‌كه‌مجار‌ده‌روازه‌‌س���نورییه‌كانی‌‌ئه‌و‌ش���اره‌‌له‌به‌رده‌م‌رۆژنامه‌نوس���ان‌كرایه‌وه‌‌كه‌‌پێش���تر‌ل���ه‌دوره‌وه‌‌چاودێری‌‌دۆخی‌‌كۆبانێیان‌ده‌كرد‌و‌به‌ده‌یان‌رۆژنامه‌نوس‌چونه‌‌نێو‌ئه‌و‌شاره‌‌و‌بونه‌‌شایه‌تحاڵی‌‌قه‌باره‌ی‌‌ش���ه‌ڕه‌كه‌‌و‌توندوتیژی‌‌شه‌ڕه‌كه‌‌و‌ئه‌و‌كاولكارییه‌ی‌‌كه‌له‌و‌شاره‌دا‌رویداوه‌.‌

كۆبانێ .. تێپه ڕینی ساڵێك له خۆڕاگری و ئازادی

پاش‌باڵوبونه‌وه‌ی‌‌ده‌نگۆی‌‌كڕینی‌‌‌18ئۆتۆمبێلی‌‌مۆدێل‌به‌رز‌له‌جۆری‌‌فۆرد‌بۆ‌په‌رله‌مانتارانی‌‌فراكسیۆنی‌‌یه‌كێتی‌‌له‌په‌رله‌مان���ی‌‌كوردس���تان،‌مه‌كته‌بی‌‌دارای���ی‌‌ئ���ه‌و‌حیزب���ه‌‌رایده‌گه‌یه‌نێت‌كه‌‌ئه‌و‌قس���انه‌‌ره‌نگه‌‌ب���ۆ‌وروژاندنی‌‌ئه‌ندامانی‌‌ئه‌و‌حیزبه‌‌بێت‌كه‌‌له‌ئێستادا‌موچه‌ی‌‌چه‌ن���د‌مانگیان‌وه‌رنه‌گرتوه‌.‌په‌رله‌مانت���اری‌‌یه‌كێتیش‌له‌په‌رله‌مانی‌‌كوردستان،‌رێواز‌فایه‌ق‌ده‌ڵێت‌"هیچ‌په‌رله‌مانتارێكی‌‌فراكس���یۆنی‌‌یه‌كێتی‌‌

ئوتومبێلی‌‌وه‌رنه‌گرتوه‌".زانكۆ‌س���ه‌ردار،‌ئاوێنه‌:‌به‌پێی‌‌ئه‌و‌ده‌نگۆیان���ه‌ی‌‌باڵوده‌كرێنه‌وه‌،‌یه‌كێتی‌‌به‌پ���اره‌ی‌‌ كوردس���تان‌ نیش���تمانی‌‌حكوم���ه‌ت،‌‌18ئوتومبێلی‌‌گرانبه‌های‌‌له‌په‌رله‌مانی‌‌ په‌رله‌مانتاره‌كه‌ی‌‌ بۆ‌‌18ئ���ه‌و‌ له‌نێ���و‌ كڕی���وه‌،‌ كوردس���تان‌په‌رله‌مانتاران���ه‌دا‌دویانیان‌وه‌رگرتنی‌‌ئه‌و‌ئوتومبێالنه‌یان‌ره‌تكردوه‌ته‌وه‌،‌كه‌‌یه‌كێكیان‌"ساالر‌مه‌حمود"ه‌،‌ئاوێنه‌‌بۆ‌ره‌تكردنه‌وه‌‌یان‌پشتڕاس���تكردنه‌وه‌ی‌‌ئه‌و‌هه‌واڵه‌‌په‌یوه‌ندی‌‌كرد‌به‌"س���االر‌مه‌حم���ود"ه‌وه‌،‌به‌اڵم‌ناوب���راو‌ئاماده‌‌نه‌بو‌له‌وباره‌وه‌‌هیچ‌لێدوانێك‌بدات.

ب���ۆ‌به‌دواداچون���ی‌‌ئ���ه‌م‌هه‌واڵ���ه‌‌

ئاوێن���ه‌‌په‌یوه‌ندی‌‌كرد‌به‌‌به‌رپرس���ی‌‌راگه‌یاندنی‌‌مه‌كته‌ب���ی‌‌ئیداره‌و‌دارایی‌‌یه‌كێتی‌‌نیش���تمانی‌‌كوردستان‌"ئاری‌‌عومه‌ر"ه‌وه‌،‌ناوبراو‌به‌ئاوێنه‌ی‌‌راگه‌یاند‌كه‌‌ئ���ه‌و‌بابه‌ت���ه‌‌له‌چه‌ند‌ش���وێنێك‌باڵوبۆته‌وه‌‌به‌وه‌ی‌‌گوایه‌‌‌18ئۆتۆمبێل‌ب���ۆ‌‌18په‌رله‌مانتار‌كڕدراوه‌‌له‌س���ه‌ر‌ئیداره‌ودارایی‌،‌ مه‌كته‌ب���ی‌‌ بودج���ه‌ی‌‌ئ���ه‌و‌وتی‌‌"من‌لێپرس���راوی‌‌مه‌كته‌بی‌‌ئیداره‌‌و‌دارایم‌بۆی���ه‌‌ده‌توانم‌به‌ناوی‌‌مه‌كته‌ب���ه‌وه‌‌بڵێم‌ئ���ه‌و‌هه‌واڵه‌‌دوره‌‌له‌راس���تیه‌وه‌،‌مه‌كته‌ب���ی‌‌دارایی‌‌له‌م‌كات‌و‌قۆناغه‌دا‌كه‌‌هه‌رێمی‌‌كوردستان‌كه‌وتۆته‌‌قۆناغێكی‌‌س���ه‌خته‌وه‌‌له‌روی‌‌ئابوریه‌وه‌،‌دیاره‌‌یه‌كێتی‌‌نیشتیمانی‌‌و‌مه‌كته‌بی‌‌داراییه‌كه‌شی‌‌به‌ده‌ر‌نیه‌‌له‌و‌دۆخه‌،‌بۆیه‌‌له‌م‌كاته‌دا‌توانای‌‌ئه‌وه‌ی‌‌نیه‌‌ئۆتۆمبێل‌بۆ‌ئه‌ندام‌په‌رله‌مانه‌كانی‌‌

بكڕێت".‌ئاری‌‌عومه‌ر‌ئاماژه‌‌به‌وه‌ش‌ده‌كات،‌ئ���ه‌م‌هه‌واڵ���ه‌‌پێده‌چێ���ت‌له‌الی���ه‌ن‌ئه‌و‌ وروژێنرابێت،‌ هه‌ندێك‌كه‌س���ه‌وه‌‌وت���ی‌‌‌"هه‌ر‌ئۆرگانێك���ی‌‌یه‌كێتی‌‌كه‌‌به‌نوس���راوێك‌ ده‌كات‌ پ���اره‌‌ داوای‌‌ده‌كات،‌ دارایی‌‌ مه‌كته‌بی‌‌ ئاراس���ته‌ی‌‌بۆیه‌‌ئه‌و‌مه‌كته‌به‌‌س���ه‌رفی‌‌پاره‌كانی‌‌

ناشتوانم‌ به‌راس���تی‌‌ ده‌كات،‌ یه‌كێتی‌‌كه‌س‌تاوانبار‌بكه‌م‌به‌اڵم‌هه‌رش���تێك‌به‌ب���ێ‌‌به‌ڵگ���ه‌‌باڵوده‌بێت���ه‌وه‌‌دیاره‌‌مه‌به‌ستێكی‌‌له‌پشته‌،‌ئێمه‌‌فراكسیۆنه‌‌تێكۆش���ه‌ره‌كه‌مان‌به‌شایسته‌‌ده‌زانین‌ب���ه‌اڵم‌كاته‌كه‌ی‌‌گونج���او‌و‌له‌بار‌نیه‌‌تاوه‌ك���و‌بتوانی���ن‌ئ���ه‌و‌كاره‌‌بكه‌ین،‌مه‌كته‌بی‌‌دارای���ی‌‌و‌حیزبه‌كه‌ش‌ئه‌گه‌ر‌بتوانێت‌ش���تێك‌بكات‌ئه‌وا‌بێگومان‌هه‌وڵی‌‌ئ���ه‌وه‌‌ده‌دات‌كه‌‌موچه‌ی‌‌ئه‌م‌كارمه‌نده‌كانی‌‌ كادرو‌ مانگ���ه‌ی‌‌ چه‌ند‌دابین‌ده‌كات‌كه‌‌وه‌ریان‌نه‌گرتوه‌".

له‌به‌رامبه‌ریشدا‌دكتۆر‌رێواز‌فایه‌ق،‌یه‌كێتی‌‌ فراكس���یۆنی‌‌ په‌رله‌مانت���اری‌‌له‌په‌رله‌مان���ی‌‌كوردس���تان‌به‌ئاوێنه‌ی‌‌گش���تی‌‌ "ئی���داره‌ی‌‌ ك���ه‌‌ راگه‌یان���د‌به‌ره‌س���می‌‌وه‌اڵمی‌‌ئه‌وه‌ی‌‌داوه‌ته‌وه‌،‌ئێمه‌‌ده‌زگامان‌هه‌ی���ه‌‌له‌ناو‌یه‌كێتیدا‌كه‌‌ئیداره‌ی‌‌گشتیه‌،‌ئه‌وان‌پێیانوتوین‌كه‌‌خۆیان‌وه‌اڵم‌ده‌ده‌نه‌وه‌و‌پێویست‌ناكات‌ئێمه‌‌وه‌اڵمی‌‌ئه‌وه‌‌بده‌ینه‌وه‌".

یه‌كێت���ی‌‌ په‌رله‌مانت���اره‌ی‌‌ ئ���ه‌و‌وتیش���ی‌‌"نه‌ك‌هه‌ر‌م���ن‌به‌ڵكو‌هیچ‌په‌رله‌مانتارێكی‌‌فراكس���یۆنی‌‌یه‌كێتی‌‌ئوتومبێلی‌‌وه‌رنه‌گرت���وه‌و‌ئه‌و‌هه‌واڵه‌‌

ره‌تده‌كه‌ینه‌وه‌".

رێواز فایه ق: هیچ په رله مانتارێكی فراكسیۆنی یه كێتی ئوتومبێلی وه رنه گرتوه

په رله مانتارێكی یه كێتی له ئه نجومه نی نوێنه رانی عێراق:

هه رێم بگه ڕێته وه بۆ به غدا باشتره

کۆبانی

5(513( سێشه ممه 2016/1/26 هەنوکە

ئا: بنار هیدایه ت

له ماوه ی چه ند رۆژی رابردو ته قه له ماڵی به رزانی ئه حمه د كورده ئه ندامی سه ركردایه تی یه كێتی

نیشتیمانی كوردستان كرا، ئه و ئاسایش تۆمه تبار ده كات

به وه ی دره نگ هاتونه ته شوێنی روداوه كه ،به رزانی ئه حمه د كورده له م گفتوگۆیه ی ئاوێنه دا ده ڵێت "ده بوایه به پێی پرۆگرام جێگرانی سكرتێری گشتی موماره سه ی ده سه اڵته كانی خۆیان بكردایه ، به اڵم رێگرییه ك

هه بو".

ئاوێنه : چه ند رۆژێك له مه وبه ر ته قه له ماڵتان كرا، تا ئێستا هیچ سه ره داوێك

دۆزراوه ته وه كه كێ بون؟ب����ه رزان ئه حمه د كورده : تا ئێس����تا به دواداچون و گه ڕان و لێكۆڵینه وه هه یه و

به رده وامه به شوێن ئه و تاوانبارانه دا.ئاوێن����ه : ب����ۆ ئاس����ایش و پۆلی����س

كه مته رخه م بون؟پۆلیس ك����ورده : ئه حمه د ب����ه رزان هه ر له یه كه م س����اته وه هاته ش����وێنی روداوه ك����ه و پش����كینین و به دواداچونی خۆی كرد، به اڵم ئاس����اییش شه وێكی به س����ه ردا چو هاتنه شوێنی روداوه كه بۆ لێكۆڵینه وه . ئاس����ایش كه مته رخه م

بوه و دره نگ هاتن.ئۆتۆمبێالن����ه ی كه ئ����ه و ئاوێن����ه : ته قه یان كرد، ژماره یان كوردستان بو،

چ جۆره ئۆتۆمبێلێك بون؟به رزان ئه حمه د كورده : ژماره كان الی ئاسایشه و ئه وان ده زانن، به اڵم ژماره یان ئۆتۆمبێله كانیش نه بوه و كوردس����تان

له جۆری به رز بون.ته قه كردنه كه چۆن ئاوێنه : شێوازی

بو؟به رزان ئه حمه د كورده : دو ئۆتۆمبێل به خێرایی به به رده م ماڵی ئێمه دا هاتن كه له سه ر جاده یه ، دو ده ستڕێژیان كرد به ناوماڵی ئێمه ، پێشمه رگه كانی منیش وه اڵمیان دان����ه وه ، دوای وه اڵمدانه وه ی پێش����مه رگه كان زیاتر خێراتریان كردو

رۆیشتن.ئ����ه م ته قه كردن����ه ئای����ا ئاوێن����ه : په یوه ندی به و هه ڵوێستانه ته وه كه تۆ ناو به ناكۆكییه كانی س����ه باره ت هه ته

یه كێتی؟

بڕواناكه م ك����ورده : ئه حمه د به رزان په یوه ندی ب����ه وه وه هه بێت، بڕوام نیه خه ڵكێك هه بێ����ت ئه وه نده نه فام و بێ ویژدان بێت، ئه و ناكۆكییانه پێناسه ی خۆی هه یه و شتێكی سروشتییه ، خه ڵك له ناو خێزانی خۆی توش����ی كێش����ه و ناخۆش����ی ده بێ����ت، بڕواناكه م خه ڵك هه بێت ئه وه نده نه فام بێت و كێش����ه ی ناو حزبه كه ی خۆم ب����كات به هه لێك و

ئه وكاره بكات.دواییه ی ئه م دانیشتنه كانی ئاوێنه : چی یه كێت����ی سیاس����یی مه كته ب����ی

لێكه وته وه ؟ ب����ه رزان ئه حم����ه د ك����ورده : هه ردو باڵه كه دانه نیش����تون، ته نها كۆسره ت ره سوڵ و به رهه م س����اڵح و هێرۆ خان بوه دانیشتون، مش����تومڕو قسه كردن له س����ه ر بارودۆخ����ی یه كێت����ی و به ره و

چاره سه ر بردنی.دانیش����تنه ئه و پێتانوایه ئاوێن����ه :

چاره سه ری كێشه كان ده كات؟ب����ه رزان ئه حمه د ك����ورده : ئه وان بۆ ئه و كێش����ه یه دانیش����تون و هه ستیان به و مه ترس����ییه گه وره یه ك����ردوه كه به تایبه تی����ش هه ی����ه ، له كوردس����تان له ن����او یه كێتی گرفت و كێش����ه هه یه ، دانیش����تون و یه كتر به رچاوڕون����ی بۆ ده كات پێویس����ت كۆبونه وه ت����ه وه ، یه كێت����ی به ره و ته بای����ی هه نگاو بنێت

بۆیه كۆبونه ته وه .ئاوێنه : تۆ س����ه ر ب����ه چ باڵێكیت،

ده ڵێن سه ر به باڵی سه ربازیت؟به رزان ئه حمه د كورده : به و شێوه یه نیه كه راگه یاندن باس����ی لێوه ده كات باڵباڵێن نی����ه ، كۆمه ڵێك هه ڤاڵ بوین له س����ه ركردایه تی و مه كته بی سیاسیی، ب����ۆ چاكردنی پرۆژه یه كم����ان هه ی����ه سه ر خس����تۆته ده س����تمان یه كێتی و پێشكه ش����ی كه موكورتیی����ه كان و كردوه ،له به رامبه ردا سه ركردایه تییمان ترم����ان پرۆژه یه ك����ی به تێكه ڵی����ش پێش����كه ش ك����ردوه ، به ش����ێكی ت����ر له هه ڤااڵنمان له خه مخۆرییان پرۆژه یه كی تریان پێش����كه ش كردوه ، ئه گینا باڵی دیاریكراو نیه به و خه س����تییه ی باسی لێوه ده كرێت، راسته كێشه وگرفت هه یه ، به اڵم بۆ مه س����ه له ی باڵ و باڵباڵێن به و

گه وره ییه نیه .ئاوێن����ه : ئ����ه وه خۆت����ان ده ڵێن كه دو ب����اڵ هه یه ، كه س����ێك نه ماوه له ناو

س����ه ركردایه تی كه س����ه ر به یه كێكیان نه بێت؟

ب����ه رزان ئه حمه د كورده : به ڵی له ناو هه ی����ه كه س����انێك س����ه ركردایه تییدا كه س����ه ر به هیچ كام ل����ه و بااڵنه نین، ژماره یه ك����ی تێدایه كه س����ه ر به هیچ باڵێك نیه و پش����تگیری الیه ك ده كات كه پرۆژه ی باش و پێش����نیاری باش����ی

هه بێت.ئاوێنه : سه نته ری هێز له ناو یه كێتیدا

به ده ست كێوه یه ؟ب����ه رزان ئه حمه د ك����ورده : ده بوایه به پێ����ی پرۆگرام جێگرانی س����كرتێری گش����تی موماره سه ی ده س����ه اڵته كانی خۆیان بكردایه ، به اڵم رێگرییه ك هه بو، له ئێس����تادا بڕیاریان داوه موماره سه ی ده س����ه اڵتی خۆی����ان بكه ن، پێش����تر پێده چێ����ت له ب����ه ر هه ندێك كێش����ه و موراعاتی بارودۆخی یه كێتیان كردبێت كه نه یانویس����توه كێشه و باره دۆخه كه

ئه و گه یش����تونه ته تێكبچێت،ئێس����تا بڕوای����ه ی كه ه����ه ر موراع����ات بكه ن و نه كه ن خۆیان ده سه اڵتی موماره سه ی بارودۆخه كه تێكده چێت و به ره و خراپتر ده چێت، زۆرینه ی مه كته بی سیاس����یی یه كێتی و س����ه ركردایه تی له گه ڵ ئه وه ن جێگرانی سكرتێری گشتی موماره سه ی

ده سه اڵتی خۆیان بكه ن.ئاوێن����ه : ئ����ه ی ئه گ����ه ر جارێكی تر

رێگرییان لێكرایه وه چی ده بێت؟ب����ه رزان ئه حم����ه د ك����ورده : ئه گه ر ئاش����كرایده كه ن، لێبكه ن رێگریی����ان قبوڵیش����ی ناكه ن رێگرییان لێبكریت، بڵێین به سه ركرایه تی ئه گه ر بڕواناكه م ك����ه رێگری����ی ده كرێت ك����ه س نكوڵی

لێناكات.ئاوێن����ه : ده ڵێ����ن جێگ����ری یه كه می س����كرتێری گشتی س����لێمانی په راوێز خس����توه و ش����ارچێتی ده كات، ل����ه م ره سوڵ كۆس����ره ت دواییدا روداوانه ی

هی����چ هه ڵوێس����تێكی نه ب����و له س����ه ر سلێمانی، له و حاڵه ته ئاگادارن؟

كۆس����ره ت كورده : ئه حمه د به رزان ره س����وڵ تێكه اڵوییه كی باش����ی له گه ڵ خه ڵكی س����لێمانی هه یه ، له گه ڵ چین و كوڕه كه ی كۆده بێت����ه وه ، توێ����ژه كان زۆر ده نگێگ����ی له ش����اری س����لێمانی باش����ی هێنا، خه ڵك هه ی����ه له ده وری ئه و ش����ارچێتی ئ����ه كات، به اڵم خۆی و

خانه واده كه ی شارچێتی ناكه ن.ئاوێنه : چی زیاتر ناكۆكیی خستۆته

ناو یه كێتییه وه ؟ب����ه رزان ئه حم����ه د ك����ورده : ئێم����ه پرس����یومانه ته وه و بۆی����ه پرۆژه م����ان له خاڵی له یه كێ����ك پێشكه ش����كردوه ، پرۆژه كه به رونی وتومانه پێویسته دارایی یه كێتی بێته وه ناو مه كته بی سیاسیی دیاریبكرێت و ده س����ه اڵته كان یه كێتی، باس����ی لێوه بكرێت، نه ك یه كێك هیچ نیه و هه مو ده سه اڵتێكی هه بێت و یه كێك

به رپرس بێت و ده س����ه اڵتی نه بێت، ئه و نادادپه روه ییه م����ان ئام����اژه پێ����داوه ، هه ر ئ����ه و نادادپه روه ریه ش وایكرد كه وه زعی یه كێتی به ره و كێشه و تێكچونی

بارودۆخه كه بچێت.ئاوێنه : پرۆژه كه تان كه باس����ی لێوه

ده كه یت چی به سه رهات؟ب����ه رزان ئه حمه د كورده : تا ئێس����تا له گفتوگۆدای����ه ، خه ڵك����ه باش����ه كانی هه ردوال ده یانه وێت به ره و دانیش����تن و به ره و تێگه یش����تن و خاڵه هاوبه شه كان

بچن.ئاوێنه : ماوه یه ك به ر له ئێستا چه ند له ماڵی شێخ س����ه ربازی سه كردیه كی جه عف����ه ر كۆبونه وه ، ئه مه س����ه ره تای دروست بونی باڵێكی نوێ نیه له نێوان

دوباڵه كه ی مه كته بی سیاسی؟ب����ه رزان ئه حمه د ك����ورده : من خۆم له وێ بوم، ئ����ه و كۆبونه وه یه بۆ ئه وه ب����و كه ب����ۆ دڵنیابونه وه ب����و له پرۆژه پێن����ج خاڵییه كه و ئ����ه و پرۆژه یه ی كه چه ند براده رێك پێشكه شیان كردبو بۆ نێوه ندگیری له نێوماڵی یه كێتی، پرۆژه پێنج خاڵیه كه ش بریتییه له )دارایی و راگه یاندن و په یوه ندییه كان و پێشمه رگه و

بارودۆخی ناوخۆی یه كێتی(.ئاوێنه :له هه فته ی رابردو له سه ر بڕه پاره یه كی زۆری نه وتی كه ركوك ناكۆكی كه وته ناو مه كته بی سیاسیی یه كێتی،

ناكۆكییه كه چی به سه ر هات؟ب����ه رزان ئه حم����ه د ك����ورده : ئه وه ی باس����ی لێوه ده كرێت چه ند ملیار دۆالر نه بوه ، له كه ركوك قسه و باسێك هه بو ك����ه نه وتی كه ركوك به هه ده ر ده ڕوات، یه كێتی����ش تۆمه تبار ده كرا، به تایبه تی له كه رك����وك، یه كێت����ی به رپرس����انی كۆسره ت ره سوڵ لیژنه یه كی دروستكرد بۆ لێكۆڵین����ه وه و به دواداچون بۆ ئه و بابه ت����ه و لێكۆڵین����ه وه و به دواداچ����ون

به رده وامه .ئاوێن����ه : پێت����ان وانیه كه پرس����ی س����ه رۆكایه تی هه رێم����ی كوردس����تان مه كته بی سیاس����یی یه كێتی به ره و دو

ره ئی زه قی جیاواز بباته وه ؟ب����ه رزان ئه حم����ه د ك����ورده : به هیچ جۆرێك نه خێر، هه مومان كۆكین له سه ر هه مو هه رێم و س����ه رۆكایه تی پرس����ی بۆچونه كانی یه كێتیش ئه و بۆچونه یان هه یه كه ده بێت س����ه رۆكایه تی هه رێم

ده بێت په رله مانی بێت.

به رزانی ئه حمه د كورده : ژماره ی ئه و ئۆتۆمبێالنه ی كه ته قه یان له ماڵه که م كرد الی ئاسایشه

ئا: ئازاد بایز

كۆتایی هه فته ی رابردو، له چه مچه ماڵ تەقە لەماڵی هەرێم کاکەیی سەرۆکی

کاکەییەکانی کوردستان و سەرۆکی کۆمەڵەی ڕوناکبیری و کۆمەاڵیەتی

یارستان كرا، ئه و ده ڵێت "چەمچەماڵ شەوانە وەکو جەژنانە تەقەی

بەردەکەوێت".

كۆتایی هه فت���ه ی رابردو، لەئەنجامی تەقە دوماڵ���دا لەنێ���وان کێش���ەیەک بەرماڵی هه رێم كاكه یی كه وت، ئه و وتی "خۆشبەختانە زیانی گیانی نەبو، بەاڵم ئۆتۆمبێلەک���ەم و خانوەکەم بەرکەوتن و ماڵ و حەوشەکەشم بەفیشەک بێژراوە".

وتێش���ی "ئ���ەم ش���اری چەمچەماڵە تەق���ەی جەژنان���ە وەک���و ش���ەوانە بەردەکەوێت، ئێس���تا لەم گەڕەکەی کە منی تێدام ئەمشەو ئەم جەژنانەیە بەر

منیش کەوت".ناوبراو ئاماژه ی به وه كرد كه ئێس���تا ئ���ه و لێقه وم���اوه و له كه ركوكه وه په نای بردوه ت���ه به ر ش���اری چه مچه ماڵ، ئه و وتی "لەهەم���وی ناخۆش���تریش ئەوەیە ئێستا لەالی سەرۆکی ئیدارەی شارەکە هەر من تاوانب���ارم لەبەرئەوەی ته قه م

لێکراوە".وتیش���ی "ئ���ەوەی ڕاس���تی بڵێ الی

نییه ، بەرپرسانی ش���ارەکە په س���ه ند چونكه هەمیش���ە حەز دەکەن شتەکان ت���ادەرەوەی چەمچەم���اڵ بش���ارنه وه نەیبیس���تن، من لەوە دەترسم ئیدارەی ش���ار فه رمانێک دەربکات دەس���تگیرم بک���ەن چونک���ە ڕاس���تییەکان دەڵێم، بەڕاستی ئەم ش���ارە ژیانی تیا نەماوە دەبێت ئێس���تا بەرپرس���ی ئەم ش���ارە ڕۆژانە چونکە لەکاربکێشێتەوە دەست دیاردەی تەقە کردن و حاڵەتی نەش���یاو

ڕودەدات". هه رێم كاكه یی كه ماوه ی 13 س���اڵه لەس���ێ خول���ی هەڵبژاردن���ی جیاوازدا به س���ه رۆكی کۆمەڵ���ەی ڕوناکبی���ری و هه ڵده بژێرێته وه ، یارستان کۆمەاڵیەتی له س���اڵی ك���ه رونك���رده وه ئ���ه وه ی 2003ه وه بەه���ەوڵ و ماندوبون���ی چەند دامه زراندوه كۆمه ڵه كه ی���ان كه س���ێك كاری ئه نجامدان���ی به مه به س���تی بەڕەوتی خزمەتك���ردن رۆش���نبیریی و ئەدەبی و هونەریی، ئه و وتی "س���ەرەتا بنکەی گش���تی کۆمەڵەکەمان لەشاری کەرک���وک بو11ناوەن���دی ت���ری هەبو لەق���ەزاو ناحیەکانی تری کوردس���تان چاالکیمان ب���ەردەوام بەوهۆیەش���ەوە

لەهەڵکشاندابو".وتیش���ی "75%ی کارو چاالکیەکانی لەس���ەرگیرفانی کۆمەڵەی���ە ئ���ەم خۆم دەک���ەم بۆ پێشخس���تنی ڕەوتە

هەرەس���هێنانی دوای هونەریەک���ە، بارەگای گش���تی کەرکوکمان بەباشمان چەمچەماڵەوە بهێنینە کۆمەڵەکە زانی چەمچەم���اڵ ش���ارۆچکەی چونک���ە نێوەندێک���ە لەنێوان ش���اری کەرکوک و ئاسایشەوە له ڕوی شاری س���لێمانیدا و چەمچەماڵ باری ئاسایش���ی جێگیرترە

لەکەرکوک".هه رێ���م كاكه یی ئ���ه وه ی رونكرده وه كه كاتی خ���ۆی "فەلەکەدین کاکەیی" مانگان���ە بەب���ڕی یەک ملی���ۆن و پێنچ سەد هەزار دینار هاوكاری كۆمه ڵه كه ی كردون بۆ به ڕێوه چونی چاالکیه كانیان، ئه و وتی "بەاڵم ئێستا هیچ بڕەپارەیەک نەماوە بۆ کاروبارەکانی ئەم کۆمەڵەیە و ناچاری���ن لەگیرفانی خۆم���ان چاالکی 2010وە لەس���اڵی چونك���ه بکەی���ن، بودجەم���ان بڕراوەو چاالکیش���مان هەر بەردەوام بوە سەرباری ئەوەی مانگانە ب���ڕی 750 هه زار دینار دەدەین بەکرێی

بینا".وتێشی "س���اڵی 2010 لەالیەن دکتۆر کۆمەڵەکەمان مینح���ەی بەرهەم���ەوە ب���ڕا، بەاڵم لەهەمانکاتیش���دا حكومه ت ئامادەیە دەیان و سەدان ڕێکخراوی ناو جانتا پارەیان بداتێ بۆ ئیشی وەهمی، ماوەی 6 ساڵیشە لەسەر گیرفانی خۆم کاروچاالکی دەک���ەم هەمو کاکەییەکان

شاهیدی ئەوه ن".

رێگری له موماره سه كردنی

ده سه اڵتی جێگرانی سكرتێر كراوه

سه رۆكی كاكه ییه كانی كوردستان: چەمچەماڵ شەوانە وەکو جەژنانە تەقەی بەردەکەوێت

ئەم شارە ژیانی تیا نەماوە دەبێت ئێستا بەرپرسی

ئەم شارە دەست لەکاربکێشێتەوە

چونکە ڕۆژانە دیاردەی تەقە کردن و حاڵەتی نەشیاو ڕودەدات

به رزان ئه حمه د کورده

هه رێم کاکه یی

هەنوکە(513( سێشه ممه 42016/1/26

هیچ ك����ه س دان ب����ه وه دا نانێت الیه نه سیاس����یه كانی هه رێم����ی كوردس����تان له 2016دا بگ����ه ن به ڕێكه وتنێكی سیاس����ی سیاس����ی و به قه یرانی كۆتایهێن����ان ب����ۆ ئاماژه كانی����ش بۆ ئه وه ده چ����ن قه یرانه كه

قوڵتربێته وه .دكتۆر مه حمود عوسمان سیاسه تمه داری ك����ورد له باره ی دۆخی سیاس����ی هه رێمی نیه ئومێدبڕاو هه رچه نده كوردس����تانه وه به اڵم زۆریش به ئومێده وه قسه ناكات ئه و پێی وایه الیه نه سیاس����یه كان به رپرس����ن دۆخه كه كۆنه بن����ه وه ئه گ����ه ر له ودۆخه و خراپت����ر ده بێت، ده ڵێ����ت " له وه ناچێت

په له یان بێت بۆ كۆبونه وه ".دۆخ����ی سیاس����ی هه رێم گه یش����توه ته حاڵه تێك كه هه رێمی خس����توه ته به رده م هه ڵدێ����ران، ئه وه ش كاتێ����ك ڕویدا پارتی

تاكالیه نان����ه حكومه تی له به رپرس����ه كانی گ����ۆڕان داماڵ����ی و نه یهێش����ت س����ه رۆكی په رله م����ان بچێته هه ولێر ، بۆیه له وكاته وه تائێس����تا پارتی و گۆڕان به تایبه ت پاشان الیه نه كان����ی تر له جه مس����ه رگیریدان دژی یه كتری و ئاس����ۆیه ك نیه ب����ۆ كۆبونه وه و

ئاشتبونه وه ی نیشتمانی.س����ه الم عه ب����دواڵ پێش����تر ئه ندام����ی ئێس����تاش و پارتیب����و س����ه ركردایه تی سه رنوسه ری رۆژنامه ی خه باتی زمانحاڵی پارتی����ه ئه و به ش����دارینه كردنی الیه نه كان به هه ڵ����ه ده زانێت و پێیوای����ه هه رالیه نێك نه كات بارزانی كۆبونه وه كه ی به ش����داری خۆی ده كاته ده ره وه ی پڕۆسه كه و ده ڵێت "مه ترس����یه كان زۆر ل����ه وه گه وره ترن كه خۆمان به مالملنێی ناوخۆییه وه س����ه رقاڵ بكه ی����ن و هه رده بێ����ت الیه ن����ه كان بگه نه

ڕێكه وتن".ئه و به رپرسه ی پارتی خوێندنه وه ی زیاتر بۆ دۆخی ئیستای هه رێمی كوردستانیش ده كات و ئ����ه وه ڕونده كات����ه وه ك����ه به غدا نیازی ئاش����تبونه وه ی له گ����ه ڵ كوردنیه و واڵتانی دراوسێش فش����اری زۆر ده خه نه س����ه ر هه رێم، هاوكات له باره ی ده وڵه تی كوردیشه وه نه یشارده وه كه "ساڵی 2016

ڕیفراندۆم ده كرێت"ڕای الیه نه كان����ی تر ئه گ����ه ر پێچه وانه نه بێ����ت ل����ه و ڕوانگه یه وه نی����ه كه پارتی

لێیه وه بۆ كێشه كان ده ڕوانێت.س����ه ركردایه تی ئه ندامی عه بدواڵ ئارێز یه كێتی نیش����تمانی كوردس����تان پێیوایه دۆخ����ی ئاب����وری و سیاس����ی به س����تراوه به یه ك����ه وه ئه گ����ه ر ئه وان����ه ی له ناوه ندی بڕیاردان چاره س����ه رێكی دۆخی سیاس����ی

نه كه ن ئه وا خه ڵكی كوردستان تاسه ر ئه و دۆخ����ه قبوڵناكه ن و ڕایده گه یه نێت "پارتی تائێس����تاش بێباكه و هیوادری����ن به خۆیدا بێت����ه وه، چونكه چۆن كێش����ه كان پارتی دروس����تیكرد ئاواش كلیلی چاره سه ر الی

پارتیه ".یه كێتی س����ه ركردایه تی ئه ندامه ی ئه و پێش����یوایه كوردس����تان نیش����تمانی هه م����و بارزان����ی به ده سپێش����خه ریه كی كێش����ه كان چاره س����ه ر ده كرێ����ت، وتی " ئه وانه ی باس����ی دروس����تكردنی ده وڵه ت ده كه ن، زه مینه ی ڕوخانی هه رێم دروست

ده كه ن نه ك ده وڵه ت".هاوكات دكتۆر محمه د عه لی به رپرس����ی ژوری توێژین����ه وه ی سیاس����ی بزوتنه وه ی گۆڕان ئاماژه بۆ ئ����ه وه ده كات كه دۆخی سیاس����ی هه رێم ش����تێك نیه له ده س����ت

به بڕیارێك����ی په یوه س����ته ده رچوبێ����ت ئازایان����ه وه كه الیه نه كان به تایبه ت پارتی بی����دات، ده ڵێ����ت "پێویس����ته په رله مان دابنیش����ێت و ئه م دۆخه چاره سه ر بكرێت، نه ك په ن����ا ببرێت����ه به ر دروس����تكردنی

دیوه خان و حیزب كۆكردنه وه ".ئه و هه ڵسوڕاوه بااڵیه ی گۆڕان له باره ی كوردیش����ه وه ده وڵه ت����ی دروس����تبونی ئ����ه وه ی پارت����ی باس����ی نایش����ارێته وه ده كات دروس����تكردنی ده وڵه ت نیه به ڵكو دوله تكردنی هه رێمی كوردس����تانه چونكه بوه ته به شێك له ملمالنێكانی شیعه و سونه ، ده ڵێت "ده وڵه ت به پالن و ئیراده دورس����ت ده بێت، پارتی ده توانێت شارێك و دوشار جیابكاته وه بیكاته ده وڵه تی فاشیل وه كو حاڵه تیشدا له خراپترین سودان، باشوری

ده توانێت بیكاته هه رێمێكی توركی".

‌2016ساڵی‌قوڵبونه‌وه‌ی‌قه‌یرانی‌دارایی‌و‌سیاسی‌و‌كۆمه‌اڵیه‌تی‌ده‌بێت

پەنابەران فیدراسیۆنی سەرپەرشتیاری لەهەرێم����ی كوردس����تان رایدەگەیەنێ����ت ئاین����دەی "ئەگ����ەر قەیران����ی دارای����ی و سیاس����ی هەرێم هەر بەنادیاری بمێنێتەوە نیس����اندا شەپۆلێكی ئازار و لەمانگەكانی كۆچ لەهەرێمی كوردس����تان بۆ دەرەوەی

واڵت دەستپێدەكاتەوە". ئاری جەالل سەرپەرشتیاری فیدراسیۆنی پەنابەران لەهەرێمی كوردستان سەبارەت ئ����ەو هاواڵتیان����ەی لەهەرێمی بەژمارەی ڕویان ك����ردوە و كۆچیان كوردس����تانەوە كردۆت����ە دەرەوەی واڵت لەدیمانەیەك����دا لەگەڵ ئاوێنە رایگەیاند "داتایەكی دروست و فەرم����ی نییە لەبارەی ئەوەی چەند كەس لەهەرێمی كوردس����تانەوە كۆچیان كردوە ب����ۆ دەرەوەی واڵت بەاڵم بەپێی ناوەندی هەواڵگری خۆمان لەدەرەوەی واڵت و بەپێی كۆمەڵێك داتا ك����ە كۆكراوەتەوە نزیكەی 27 ب����ۆ 28 ه����ەزار هاواڵت����ی لەهەرێمی

كوردستانەوە كۆچی كردوە". وتیشی "لەوە دەچێت بەم سێ مانگەی پێشوەوە نزیكەی هەزار هاواڵتی دیكەش

كۆچی كردبێت".ئاری ج����ەالل ئاماژە بۆ ئ����ەوە دەكات كە "دات����اكان هیچی فەرم����ی نییە و هیچ س����ەرچاوەیەك نییە كە رێ����ژەی تەواوی ل����ێ وەربگیرێ����ت و ئەوان����ەی كۆچدەكەن بەپاسپۆرت بەڕەس����می و لێرە نەزانراوە و سەفەردەكەن و تیایاندا هەیە دەگەڕێنەوە و هەیە لەتوركیاوە ب����ەرەو دەرەوەی واڵت

كۆچدەكەن". لەب����ارەی زۆرترین ئ����ەو توێژانەی كە كۆچدەكەن، سەرپەرشتیاری فیدراسیۆنی پەنابەران لەهەرێمی كوردستان وتی "ئەم قەیران و فەزای كۆچكردنە بەلێشاوە هەمو توێژەكانی گرتۆتەوە و تەنها تایبەت نییە

بەتوێژێك و تێكەڵە". ه����ۆكاری كۆچكردنی ج����ەالل ئ����اری

هاواڵتیانی هەرێم بۆ قەیران و فەزای شەڕ و كێشەی بێموچەیی و كەمی خزمەتگوزرای ئایندەی ناڕونی كوردس����تان و لەهەرێمی سیاسی لەهەرێمی كوردستان دەگەڕێنێتەوە كە وایكردوە خەڵ����ك متمانەی نەمێنێت و

سەفەر بكات. كێش����ەكان "ئەگ����ەر وتیش����ی چارەسەربكرێت و ئایندەی هەرێم ڕون بێت لەو بڕوایەدام خەڵ����ك دانبەخۆدا بگرێت و

سەفەر نەكات". ئ����ه و ئاماژەی بۆ ئەوەش كرد "لەمانگی یەكدا كە وەرزی س����ەرمایە دەبینین كە چ كارەس����اتێك رودەدات و ك����ە لەم وەرزەدا كۆچكردن بەقاچاخ و بەتایبەتی بەدەریادا زۆر زەحمەت����ە و ب����ەاڵم هاواڵتیان ناچارن پەنا بۆ س����ەفەركردن ببەن و نەگەڕێنەوە

بۆ هەرێم". كەس����انەی ئەو بەژمارەی س����ەبارەت كە لەو گەش����تەدا گیانیان لەدەس����تداوە،

ئاری جەالل وتی "هیچ ئامارێكی ڕەسمی نییە و ئەوەی كە دەبینرێت و دەبیسترێت و باڵودەكرێت����ەوە هیچیان ورد و دروس����ت و

ئاماری تەواوەتی نییە". لەب����ارەی ئ����ەو دەنگۆیان����ەی كە باس بەه����ار و ل����ەوەرزی ك����ە لەوەدەك����ەن گەرم����ادا پێش����بینی دەكرێت ش����ەپۆلی كۆچكردن زیاد ب����كات، ئاری جەالل وتی "بەدڵنیایی����ەوە وەك پێش����تر وت����م لەم وەرزی سەرمایەدا كە كۆچكردن زەحمەتە خەڵك كۆچ دەكات و كۆچكردن بەردەوامە ئەگەر ف����ەزای قەیرانی دارای����ی و نەبونی خزمەتگ����وزرای لەهەرێم ب����ەردەوام بێت و ئایندەی سیاسی هەرێم هەروا ناڕون بێت ئەوا بەدڵنیایی����ەوە بەدەیان هەزار كەس لەهەرێمی كوردستانەوە لەمانگی 3 بۆ 4

كۆچ دەكەن".راش����یگەیاند "بە بەراورد بەس����اڵی پار

دیاردەی كۆچكردن زۆر زۆر زیاترە".

ئه وانه ی باسی دروستكردنی

ده وڵه ت ده كه ن زه مینه ی ڕوخانی

هه رێم دروست ده كه ن نه ك

ده وڵه ت

ئەو قەیرانانەی هەرێمی كوردستانیان گرتۆتەوە بێ كاریگەری نابن بۆ ئەمساڵی (2016(، سكرتێری كرێنشینانیش ئاماژە بەوەدەكات كە خەڵك هەبوە لەبەرنەبونی

كرێ خانو خۆی كوشتوە.دكتۆر ئەرسەالن مەنهوجەڕ، مامۆستا لەزانكۆی س���لێمانی بۆ ئاوێنە رایگەیاند " ئ���ەوەی ئێس���تا هەی���ە دەرئەنجامی رابردوە بەتایب���ەت یەكێك لەهۆكارەكان هاوتا نەكردنی داهات و خەرجیەكان بوە، بەتایبەت كە حكومەت كە لەرابردودا دەست لەبەرداستدابوە داهاتی كاتێك باڵوبوەو بەش���ێوەیەكی ناش���ەفاف و نازانس���تی دابەش���یكردوە بەس���ەر پێویستیەكاندا، بەشێكی زۆری تەرخانكراوە بۆ خەرجی ش���تی ناپێویست و نەیتوانیوە بۆ بابەتی بەهێزكردنی بوژان���ەوەو وەبەرهێن���ان و ئابوری واڵت س���ودی لێوەربگرێت، ئەو

نەوتەش كە دەفرۆش���رێت نازانین چۆن دەفرۆشرێت و بەكێ دەفرۆشرێت و لەكوێ هەڵدەگیرێ���ت؟ داهاتەك���ەی چەن���دەو چۆن دەگەڕێتەوە؟جگە لەوەی كێش���ەی دابەزینی ن���رخ هاتۆتە ئاراوە هەرچەندە ئەگەر نرخەكە لەئێس���تاش زیاتر بێت و بگاتە )50(دۆالریش هێشتا كورتهێنانێكی

زۆر لەبودجەی هەرێم هەیە".ئەگەر ل���ه وه ده كات���ه وه " جه ختیش نرخی ن���ەوت نەگات���ە )60-70( دۆالر دۆخەكە رەنگە باشتر نەبێت، هەرچەندە تاوەكو ئێس���تا ئەو كۆمپانیاو الیەنانەی داخوازیان لەس���ەر نەوت���ی هەرێم هەیە

ئاشكرا نین المان".ئه و پسپۆڕه ئاماژه بۆ ئه وه شده كات" دۆخی ئێس���تای هەرێمی كوردستان بەم

شێوازە ساڵ زیاتر دەخایەنێت"هاوكات بەرهەم قەرەداغی س���كرتێری

كۆمەڵەی كرێنشینان سەبارەت بەدۆخی كرێنش���ینان لە )2016(دا وتی " ژیانی كرێچی پەیوەستە بەحكومەتەوە، ئەگەر حكومەت ئەم دۆخە چارەس���ەر نەكات و موچە دابین نەكات، بەدڵنیایەوە قەیرانی

نیشتەجێبون زیاتر دەبێت".دەشڵێت " ئێمە نمونەمان الیەو لەتۆڕە كۆمەاڵیەتیەكانیش دەبینین كە چەندین كەس ب���ۆ كرێخانو ئامادەن گورچیلەی خۆیان بفرۆش���ن كە ئەوەش شۆڕشێكی تازەی كرێچیەكانە، جاران خەڵك پارەی كرێی نەبوایە دەگەڕایەوە بۆ گوندەكەی هەڵدەدا، لەكەالوەیەكدا خێمەیەكی یان ب���ەاڵم ئێس���تا كار گەیش���تۆتە ئەوەی

لەنەبونی كرێخانو خۆی بكوژێت".له الیه ك���ی ت���ره وه دكت���ۆر عی���زەت س���ابیر، س���ەرۆكی لیژن���ەی دارای���ی و رایگەیاند كوردستان پەرلەمانی ئابوری

" ئەمس���اڵی 2016 ق���ورس دەبێ���ت بۆ دارایی هەرێمی كوردستان، لەبەر چەند هۆكارێك،كە حكومەت زیاتر لە 20 ملیۆن دۆالر ق���ەرزارەو موچەی چ���وار مانگی فەرمانبەری الیە، ناشتوانێت نرخی نەوت بەرزبكاتەوەو ش���ەڕی داعشیش دەكات و بودج���ەی لەبەغدا ب���ڕدراوە، بۆیە تاكە رێگە لەب���ەردەم حكومەتدا چاكس���ازی راستەقینەیە، ئەوەش بەوە دەكرێت كە داهات زۆر بكات و خەرجی كەم بكاتەوە

تاوەكو ئەم قەیرانانە نەمێنێت".دكت���ۆر عیزەت باس ل���ەوەش دەكات كە بەبێ پەرلەمان چاكسازی راستەقینە ناكرێت، دەڵێت " چەندین یاسای خراپ هەیە كە رێگرە لەبەردەم چاكس���ازیداو پێویستە ئەو یاسایانە هەموار بكرێنەوە، بۆی���ە هی���چ رێگەیەكی ت���ری نیە جگە

لەچاكسازی".

لەب����ارەی كاریگ����ەری قەیرانی دارایی د.میران تەندروس����تی كەرتی لەس����ەر محەمەد بەڕێوەبەری گشتی تەندروستی س����لێمانی وتی "لەم قەیرانە داراییەشدا كە موچە نییە خەڵ����ك كەمتر دەچێتە لەبەرئەوە ئەهلیی����ەكان نەخۆش����خانە ئێم����ە و نەخۆش����خانەكانی رودەكات����ە رودەكاتە ماڵێك كە بۆ خۆیش����ی دۆخی

خراپە لەڕوی داراییەوە". د.می����ران محەم����ەد ئام����اژە بۆ ئەوە دەكات كە بێموچەییش فشارێكی دیكەی خستۆتە س����ەر كەرتی تەندروستی و لەو بارەیەوە وتی "لە2014 و 2015دا ئێمە زۆر ماندوبوین بەم قەیرانەوە و ئیش����وكارمان ببو بەوەی كە داواكاری بكەین. لە 2015 تەقەش����وفمان كرد و شتمان كەمكردەوە ج����اران بەئارەزوی خۆم����ان دەرمانمان دەكڕی ب����ەاڵم ل����ە2015دا بۆیان دیاری كردبوین كە بایی 1ملیار دینار دەرمان و

پێداویستی پزیشكی بكڕین".تەندروس����تی گش����تی بەڕێوەب����ەری س����لێمانی راش����یدەگەیەنێت "لە2014دا نزیك����ەی 45 ملیار دینار ق����ەرزار بوین بەاڵم لە 2015 بەهۆی ئەوەی دەستمان گرتەوە و تەقەشوفێكی قورسمان كرد 20 ملیارمان دایەوە و بەاڵم ئێس����تاش هەر

قەرزدارین".لەبارەی كێشەكانی بەڕێوەبەراتیەكەشی ، د.میران محەمەد وتی "ئەمس����اڵ ئێمە كێش����ەی ئۆتۆمبێلم����ان هەی����ە و چوین لەژوری بازرگانی 10 ملیۆنمان وەرگرتوە ب����ۆ ئەوەی ب����ۆ یەك مان����گ هاتوچۆی كارمەن����د و كارگ����ەی ئۆكس����جینی پێ

بدەین". 110 خێرخوازێك "هەروەها وتیش����ی ملیۆنی داینێ و 30 ملیۆنیمان دا بەرانیە و قەاڵدزێ و بەباقییەكەی شتومەكمان پێ كڕی وەكو جلوبەرگی نەخۆش كە جاران كۆمپانیا ئ����ەو كارەی دەكرد و ئێس����تا بەهۆی قەیران����ی داراییەوە ئەوە نەماوە ك����ە كۆمپانیای����ەك جلوب����ەرگ و نەعل و سەرچەف و پێداویس����تی نەخۆش دابین ب����كات و ئێمە خۆمان ئەم كارە دەكەین و دوجار بەخێرخوازی ئەو پێداویستیانەمان

كڕیوە". ئەو ئاماژەی بۆ ئەوە كرد كە"سەرەڕای

هەم����و ئەو كێش����انە بەاڵم س����ێكتەری بەپێچەوانەی پەكنەخراوە و تەندروستی زۆرێ����ك لەفەرمانگ����ە و بەڕێوەبەرایەتی كە فەرمانبەرەكان����ی بایكۆتی دەوامیان بنكەكانی لەنێ����و بایكۆتكردن ك����ردوە خزمەتگوزارییەكانی بەشە تەندروستی و كارمەندانی ڕوین����ەداوە و تەندروس����تی تەندروس����تی دەوامی ڕۆژان����ەی خۆیان

دەكەن". وتیشی "كارمەندانی تەندروستی الیەنە مرۆییەكە لێكدەدەنەوە و ئەگینا ئەوانیش هەمان كێشەی بێموچەیی فەرمانبەرانی شوێنەكانی دیكەیان هەیە و من خۆیشم موحاس����ەبەیان ناكەم ك����ە بێنەوە یان

نەیەنەوە". سەبارەت بەبێموچەییش، بەڕێوەبەری وتی س����لێمانی تەندروس����تی گش����تی زیات����رە و ئێم����ە لەس����ەر "فش����ارەكە بێموچەییەك����ەش پزیش����ك و كارمەندی ئێم����ەی كواڵندوە چونكە دەوام دەكات و پارەش����ی پ����ێ نیی����ە و دەنێردرێ����ن بۆ

دەرەوەی شار بۆ قەزا و ناحییەكان". لەب����ارەی بەرگەگرتنی����ان ب����ۆ ئ����ەو دۆخ����ە خراپ����ە، د.میران وت����ی "ئێمە پزیش����ك و چونكە بەرگەدەگرین ه����ەر كارمەندی تەندروستی وا هەڵكەوتوە كە پارەش����ی پێ نەبێت هەر دەوام دەكات و پەیوەندی كە هەڵبژاردوە پیش����ەیەكی

بەژیانی خەڵكەوەیە".پزیش����ك و كۆچكردن����ی لەب����ارەی كارمەندان����ی تەندروس����تی بۆ دەرەوەی واڵت، بەڕێوەبەری گش����تی تەندروستی س����لێمانی وتی "ل����ەالی ئێم����ەش ئەو حاڵەتانە هەیە بەاڵم ئێمە مۆڵەت نادەین پێوە دەستمان ئێمە بەپزیشكەكانمان و

گرتوە". ئاماژەش����ی بۆ ئەوە كرد "پزیش����ك و كارمەن����دی تەندروس����تیش هەیە بەبێ

مۆڵەت دەڕوات و فەسڵ دەكرێت". راشیگەیاند "رۆژانە 4 بۆ 5كەس داوای مۆڵەتی ب����ێ موچ����ە دەكات و بێگومان ئەوەش����ی داوای مۆڵەت����ی ب����ێ موچە بكات بەمەبەستی چونە دەرەوەی واڵتە چونكە رێكخرا و و كەرتی تایبەت نەماوە تا بچێتە ئەو ب����وارە كاربكات. ئێمەش

بەدەگمەن مۆڵەت دەدەین".

"ته‌ندروستی"بێموچەیی پزیشك و كارمەندی ته ندورستی كواڵندوە

"كۆچ"لەبەهاردا خەڵكێكی زۆركۆچ دەكەن بۆ دەرەوەی واڵت

"ئابوری"حكومەت زیاتر لە 20 ملیار دۆالر قەرزارە دۆخی خه ڵكیش خراپه

فۆتۆ: ئه رشیف خۆپیشاندانی هاواڵتیان به هۆی قه یرانی داراییه وه

ئا: ئاوێنه

ئاوێنه له زاری پسپۆڕان و كه سانی تایبه تمه ند و سیاسی و ئابوریناسانه وه

هه ڵسه نگاندێك بۆ ساڵی 2016 و ئاینده ی ئه م ساڵه ده كات، هه موان

جه خت له سه ر ئه وه ده كه نه وه "2016 ساڵێكی سه خت و ناخۆش ده بێت بۆ

هه رێمی كوردستان و قه یرانه كان قوڵتر ده بنه وه ".

"سیاسی"2016 ساڵی قوڵبونه وه ی قه یرانی سیاسی هه رێمی كوردستان ده بێت

ئا:‌ئاوێنه‌

هه‌فته‌ی‌‌رابردو‌میدیاكانی‌‌ئیسرائیل‌به‌گرنگیه‌وه‌‌تیشكیان‌خسته‌‌سه‌ر‌سه‌ردانی‌‌حاخامێكی‌‌ناوداری‌‌جوله‌كه‌ی‌‌ئیسرائیلی‌‌بۆ‌هه‌رێمی‌‌كوردستان،‌ئه‌و‌ده‌ڵێت‌"هه‌ستم‌‌به‌ئاسوده‌یی‌‌ده‌كرد‌كه‌‌

بێخه‌م‌كاڵوی‌‌جوه‌كانم‌له‌سه‌ردا‌بو‌له‌كاتێكدا‌له‌واڵتانی‌‌ئه‌وروپی‌‌هه‌ست‌

به‌م‌ئاسایشه‌‌ناكه‌م".

ه���اراو‌ئه‌لیاه���ۆ‌بیرنبوی���م‌ك���ه‌‌حاخامێك���ی‌‌ن���اوداری‌‌ئیس���رائیله‌،‌له‌چه‌ن���د‌رۆژی‌‌رابردودا‌گه‌ش���تێكی‌‌ب���ۆ‌هه‌رێمی‌‌كوردس���تان‌ك���ردوه‌و‌دڵسۆزانه‌ی‌‌ گه‌رم‌و‌ به‌میواندۆس���تی‌‌ك���ورده‌كان‌زۆر‌خۆش���حاڵه‌.‌ئ���ه‌م‌حاخامه‌‌كه‌‌به‌دوای‌‌جوه‌‌ونبوه‌كاندا‌ده‌گه‌ڕێ���ت‌له‌واڵتانی‌‌سه‌رتاس���ه‌ری‌‌جیهان���دا،‌ئه‌مجاره‌ی���ان‌هاتب���و‌بۆ‌هه‌رێمی‌‌كوردس���تان‌ت���ا‌بزانێت‌جو‌ل���ه‌وێ‌‌ماون‌ت���ا‌كنێس���تێكیان‌بۆ‌

بنیاتبنرێت.

به‌رۆژنام���ه‌ی‌‌ ئه‌لیاه���ۆ‌ ه���اراو‌"یه‌دعوت‌ئه‌حرۆنۆت"ی‌‌ئیس���رائیلی‌‌راگه‌یان���دوه‌‌كه‌‌كه‌س���ی‌‌نه‌دیوه‌‌جو‌بێ���ت‌له‌كوردس���تان،‌زۆرێ���ك‌له‌و‌كه‌سانه‌ی‌‌كه‌‌له‌كوردستان‌بینیونی‌‌و‌كردون‌ له‌گ���ه‌ڵ‌‌ قس���ه‌ی‌‌ له‌مباره‌وه‌‌جه‌غ���ت‌ل���ه‌وه‌‌ده‌كه‌نه‌وه‌‌به‌ش���ێك‌له‌و‌جوله‌كان���ه‌ی‌‌دوای‌‌دامه‌زراندنی‌‌ل���ه‌1948دا‌ ئیس���رائیل‌ ده‌وڵه‌ت���ی‌‌له‌كوردس���تان‌مابونه‌وه‌،‌له‌س���ااڵنی‌‌دواتر‌و‌به‌تایبه‌تی‌‌له‌سه‌رده‌می‌‌سه‌دام‌حسێندا‌بون‌به‌موسڵمان‌و‌كوردستان‌

جوی‌‌تێدا‌نه‌ماوه‌.

ئه‌م‌حاخامه‌‌كه‌‌سه‌ره‌تای‌‌ئه‌مساڵ‌‌له‌ڕێگه‌ی‌‌فڕۆكه‌خانه‌ی‌‌ئه‌سته‌نبوڵه‌وه‌‌گه‌شتی‌‌كردوه‌‌بۆ‌هه‌ولێر‌باس‌له‌وه‌‌ده‌كات‌كه‌‌هه‌رچه‌نده‌‌تیرۆریس���تانی‌‌داعش‌50 – ‌60كیلۆمه‌تر‌له‌ش���اری‌‌مه‌ترس���یه‌كی‌‌ دورن‌و‌ هه‌ولێ���ره‌وه‌‌كوردس���تان‌و‌ ب���ۆ‌خه‌ڵكی‌‌ گه‌وره‌ن‌ده‌سكه‌وته‌كانی‌،‌به‌اڵم‌له‌هه‌ولێر‌ژیان‌به‌ئاس���وده‌یی‌‌ده‌ڕواو‌هه‌لومه‌رجه‌كه‌‌

ئارام‌و‌ئاسایش‌دێته‌‌پێشچاو.

به‌رۆژنام���ه‌ی‌‌ بیربنیوی���م‌ ه���اراو‌ده‌ڵێ���ت‌ ئه‌حرۆن���ۆت"‌ "یه‌دع���وت‌زۆر‌ عێ���راق‌خه‌ڵكێكی‌‌ "كورده‌كانی‌‌

ئاش���تیخوازو‌دڵس���اف‌و‌به‌ڕاس���تی‌‌ئه‌و‌ به‌ش���ێوه‌یه‌ك‌كه‌‌ میواندۆستن،‌هه‌ستی‌‌به‌ئاسوده‌یی‌‌و‌ئارامی‌‌ده‌كرد‌كاڵوی‌‌جوه‌كان���ی‌‌له‌س���ه‌ردا‌بێ���ت،‌له‌كاتێكدا‌له‌واڵتانی‌‌ئه‌وروپی‌‌هه‌ست‌

به‌م‌ئارامی‌‌و‌ئاسایشه‌‌ناكات".

ئه‌م‌حاخامه‌‌ئام���اژه‌‌به‌وه‌‌ده‌كات‌كه‌‌كورده‌كان‌هه‌س���تێكی‌‌ئه‌رێنیان‌سه‌باره‌ت‌به‌واڵتانی‌‌رۆژئاواو‌ئه‌مه‌ریكا‌هه‌ی���ه‌و‌هاوكاری���ی‌‌ئ���ه‌وان‌ده‌كه‌ن،‌رۆژئاوای���ی‌‌و‌ كۆمپانی���ای‌‌ س���ه‌دان‌له‌كوردس���تان‌ ئه‌مه‌ریكی‌‌ به‌تایبه‌تی‌‌خه‌ریكی‌‌كارن،‌هاراو‌بیرنبویم‌ده‌ڵێت‌"ك���ورده‌كان‌س���ه‌باره‌ت‌به‌ئایی���ن‌و‌ئاش���تیخوازو‌ دیكه‌ش‌ مه‌زهه‌به‌كانی‌‌نیه‌‌ ئه‌وه‌ی���ان‌ مه‌رامی‌‌ لێب���ورده‌ن‌و‌مه‌زهه‌به‌ك���ه‌ی‌‌خۆیان‌كه‌‌س���ونییه‌‌

به‌سه‌ر‌ئه‌وانی‌‌تردا‌بسه‌پێنن".

به‌وت���ه‌ی‌‌هاراو‌بیرنبویم،‌س���ه‌دام‌حس���ێن‌له‌س���ه‌رده‌می‌‌حوكمڕان���ی‌‌خۆیدا‌به‌ش���ێوه‌یه‌كی‌‌رێكخراو‌هه‌مو‌نیش���انه‌كانی‌‌جوله‌كایه‌تی‌‌له‌عێراقدا‌له‌ناوبردوه‌،‌ته‌نانه‌ت‌گۆڕستانه‌كانیشی‌‌وێران‌كردون‌و‌ده‌یان‌كنێستی‌‌ئه‌وانی‌‌

ته‌فروتونا‌ك���ردوه‌،‌زۆربه‌ی‌‌جوه‌كان‌له‌ده‌ی���ه‌ی‌‌1950دا‌ئ���ه‌و‌واڵته‌ی���ان‌به‌جێهێش���ت‌و‌زۆربه‌یان‌رویان‌كرده‌‌

ئیسرائیل‌و‌ئه‌وروپا‌و‌ئه‌مه‌ریكا.

ئ���ه‌م‌حاخامه‌‌باس‌ل���ه‌وه‌‌ده‌كات‌كه‌‌خاكی‌‌كوردس���تان‌گۆڕی‌‌یه‌كێك‌له‌پێغه‌مب���ه‌ره‌‌ناوداره‌كان���ی‌‌ج���وی‌‌تێدایه‌‌به‌ناوی‌‌"ناخوم‌نه‌بی‌"،‌به‌اڵم‌وه‌ك‌ئ���ه‌و‌ده‌ڵێ���ت‌ئه‌م‌م���ه‌زاره‌ش‌وێران‌كراوه‌،‌به‌اڵم‌هێش���تا‌نوسینی‌‌عیبری‌‌به‌سه‌ر‌دیواره‌‌وێرانه‌كانی‌‌ئه‌م‌

مه‌زاره‌وه‌‌ده‌بینرێت".

ستایش���ی‌‌ بیرنبوی���م‌ ه���اراو‌كاربه‌ده‌ستانی‌‌هه‌رێمی‌‌كوردستانیش‌ده‌كات‌ك���ه‌‌له‌مامه‌ڵه‌‌ك���ردن‌له‌گه‌ڵ‌‌دیك���ه‌دا‌ مه‌زهه‌به‌كان���ی‌‌ ئایی���ن‌و‌لێب���ورده‌ن،‌ئه‌‌و‌ده‌ڵێت‌"س���ه‌رباری‌‌ئ���ه‌وه‌ی‌‌كه‌‌ته‌نانه‌ت‌یه‌ك‌جوش‌له‌و‌هه‌رێم���ه‌دا‌ناژی‌،‌ب���ه‌اڵم‌حكومه‌تی‌‌هه‌رێمی‌‌كوردس���تان‌لقێكی‌‌تایبه‌ت‌ئه‌وق���اف‌ له‌وه‌زاره‌ت���ی‌‌ به‌ج���وی‌‌كنێستێكی‌‌ خوازیاریشه‌‌ كردوه‌ته‌وه‌و‌جو‌وه‌ك‌یادگاریی‌‌سه‌رده‌می‌‌رابردو‌

دروست‌بكات".

پرۆفایل

7 (513(‌سێشه‌ممه‌‌2016/1/26 عێراق و جیهان

سه‌رباری‌‌ئه‌وه‌ی‌‌كه‌‌ته‌نانه‌ت‌یه‌ك‌جوش‌له‌و‌هه‌رێمه‌دا‌ناژی‌به‌اڵم‌حكومه‌تی‌‌

هه‌رێمی‌‌كوردستان‌لقێكی‌‌تایبه‌ت‌به‌جوی‌‌له‌وه‌زاره‌تی‌‌ئه‌وقاف‌

كردوه‌ته‌وه‌و‌خوازیاریشه‌‌كنێستێكی‌‌جو‌وه‌ك‌یادگاریی‌‌سه‌رده‌می‌‌رابردو‌دروست‌بكات

ئا:‌زانكۆ‌سه‌ردار

له‌ماوه‌ی‌‌رابردوداو‌بۆ‌جارێكی‌‌تر‌پرسی‌‌ناردنه‌ده‌ره‌وه‌ی‌‌نه‌وتی‌‌هه‌رێمی‌‌

كوردستان‌له‌رێگه‌ی‌‌كۆمپانیای‌سۆمۆوه‌‌بوه‌وه‌‌جێگه‌ی‌‌باس،‌ئه‌و‌

پرسه‌ش‌زیاتر‌له‌الیه‌ن‌سه‌ركرده‌یه‌كی‌‌نزیك‌له‌نوری‌‌مالكی‌‌جێگری‌‌

سه‌رۆككۆماری‌‌عێراقه‌وه‌‌وروژێنرا‌و‌بۆچونی‌‌نوێنه‌رانی‌‌كوردی‌‌له‌به‌غدا‌كردوه‌‌به‌دو‌به‌شه‌وه‌‌كه‌‌به‌شێكیان‌ئه‌و‌رێكنه‌كه‌وتنه‌ی‌‌هه‌رێم‌و‌‌به‌غدا‌ده‌به‌ستێته‌وه‌‌به‌وه‌ی‌‌كه‌‌هه‌رێم‌

هه‌نگاوی‌‌بۆ‌نه‌ناوه‌،‌په‌رله‌مانتارێكی‌‌پارتیش‌ئاماژه‌‌به‌وه‌‌ده‌كات‌كه‌‌عێراق‌

پاره‌ی‌‌بۆ‌موچه‌خۆری‌‌خۆی‌‌نیه‌‌ئیتر‌چۆن‌ده‌توانێت‌پاره‌‌بۆ‌هه‌رێم‌

بنێرێت.

ئه‌حمه‌دی‌‌حاجی‌‌ره‌شید،‌بڕیارده‌ری‌‌لیژنه‌ی‌‌دارایی‌‌له‌ئه‌نجومه‌نی‌‌نوێنه‌رانی‌‌عێ���راق‌ب���ۆ‌ئاوێن���ه‌‌رایده‌گه‌یه‌نێت‌"‌له‌موازه‌ن���ه‌ی‌‌حكومه‌ت���ی‌‌عێراقدا‌ئه‌و‌یاسایه‌‌هه‌یه‌‌كه‌‌ئه‌گه‌ر‌حكومه‌تی‌‌هه‌رێم‌له‌رێگه‌ی‌‌سۆمۆوه‌‌نه‌وت‌بفرۆشێت،‌ئه‌وا‌حكومه‌تی‌‌عێراق‌ده‌بێت‌به‌شه‌‌بودجه‌ی‌‌

هه‌رێم‌بنێرێت"ك���ه‌‌ ك���ردوه‌‌ ل���ه‌وه‌ش‌ ته‌ئكی���دی‌‌حكومه‌تی‌‌هه‌رێم‌هی���چ‌هه‌نگاوێكی‌‌بۆ‌جێبه‌جێ‌‌كردنی‌‌ئه‌و‌یاس���ایه‌‌نه‌ناوه‌،‌وتیش���ی‌‌"نه‌خێر‌تاوه‌كو‌ئێس���تا‌هیچ‌هه‌نگاوێكیشی‌‌نه‌ناوه‌‌بۆ‌ئه‌و‌مه‌به‌سته‌،‌هه‌رچه‌ند‌ئێمه‌‌چه‌ند‌جارێكیش‌داوامان‌لێكردون‌ك���ه‌‌قس���ه‌‌له‌وبابه‌ته‌‌بكه‌ن‌بۆئه‌وه‌ی‌‌ئێمه‌ش‌ئیشی‌‌له‌سه‌ر‌بكه‌ین،‌

به‌اڵم‌هه‌ر‌وه‌اڵمیشیان‌نه‌داینه‌وه‌".س���ه‌باره‌ت‌به‌وه‌ش���ی‌‌ك���ه‌‌ئایا‌له‌م‌دۆخه‌ی‌‌ئێس���تای‌‌هه‌رێمی‌‌كوردستاندا‌ده‌بێت‌حكومه‌ت‌ئ���ه‌و‌هه‌نگاوه‌‌بنێت‌وتی‌‌"‌ده‌بێت‌له‌‌حكومه‌تی‌‌هه‌رێم‌خۆی‌‌بپرسین‌ئایا‌ئه‌گه‌ر‌له‌رێگه‌ی‌‌حكومه‌تی‌‌بفرۆش���ێت‌ نه‌وته‌ك���ه‌ی‌‌ عێراق���ه‌وه‌‌

قازانجێتی‌‌یاخود‌نا"؟س���ه‌رۆكی‌‌لیژن���ه‌ی‌‌ن���ه‌وت‌و‌گاز‌له‌‌په‌رله‌مان���ی‌‌كوردس���تان،‌ئاماژه‌‌به‌وه‌‌ده‌كات‌ك���ه‌‌ئاخۆ‌حكومه‌ت���ی‌‌عێراق‌تاچه‌نده‌‌پابه‌ن���د‌ده‌بێت‌به‌و‌به‌ڵێنه‌ی‌‌

كه‌‌ده‌یدات.ش���ێركۆ‌جه‌وده‌ت‌س���ه‌باره‌ت‌به‌وه‌‌ده‌ڵێت‌ئه‌گه‌ر‌هه‌رێم‌له‌رێگه‌ی‌‌سۆمۆوه‌‌نه‌وت‌هه‌نارده‌‌بكات،‌ئه‌وان‌پابه‌ند‌ده‌بن‌به‌ناردنی‌‌به‌شه‌‌بودجه‌ی‌‌هه‌رێمه‌وه‌‌وتی‌‌

"‌وه‌ك‌قس���ه‌‌بیستومانه‌‌به‌اڵم‌تاوه‌كو‌ئێستا‌هیچ‌شتێكی‌‌فه‌رمی‌‌و‌كۆنكرێتی‌‌

نیه‌‌له‌وباره‌یه‌وه‌".له‌به‌رامب���ه‌ر‌ئه‌وه‌ی‌‌ئه‌گه‌ر‌حكومه‌تی‌‌هه‌رێم‌له‌رێگه‌ی‌‌به‌غداوه‌‌نه‌وت‌هه‌نارده‌‌ب���كات‌تاچه‌ن���ده‌‌كاریگه‌ری‌‌له‌س���ه‌ر‌قه‌یران���ی‌‌دارای���ی‌‌ده‌بێ���ت،‌ده‌ڵێت‌"‌ئه‌وه‌‌ده‌كه‌وێته‌وه‌‌س���ه‌رئه‌وه‌ی‌‌كه‌‌ئایا‌به‌غ���دا‌نه‌فه‌قات���ی‌‌س���یادی‌‌و‌حاكیمه‌‌له‌گ���ه‌ڵ‌نه‌فه‌قاتی‌‌فیعل���ی‌،‌له‌داهاتی‌‌هه‌رێمی‌‌كوردستان‌ده‌بڕێت‌یاخود‌نا،‌هه‌رچه‌نده‌‌ئێم���ه‌ش‌ئاگاداری‌‌ئه‌وه‌نین‌كه‌‌حكومه‌ت���ی‌‌هه‌رێم‌هیچ‌هه‌نگاوێكی‌‌

له‌وباره‌یه‌وه‌‌نابێت".‌ئ���ه‌وه‌‌ پارتی���ش‌ په‌رله‌مانتارێك���ی‌‌نابێ���ت‌حكومه‌تی‌‌ كه‌‌ راده‌گه‌یه‌نێ���ت‌هه‌رێم‌له‌ئێستادا‌بیر‌له‌به‌غدا‌بكاته‌وه‌.په‌رله‌مانت���اری‌‌ ج���اف،‌ ئه‌ش���واق‌له‌ئه‌نجومه‌ن���ی‌‌ پارت���ی‌‌ فراكس���یۆنی‌‌نوێنه‌رانی‌‌عێ���راق‌ده‌ڵێت‌"‌دیاره‌‌ئه‌م‌قس���ه‌یه‌‌هی‌عبدالس���ام‌المالكی‌‌یه‌،‌كه‌‌یه‌كێكه‌‌له‌س���ه‌ركرده‌كانی‌‌ده‌وڵه‌تی‌‌یاس���او‌زۆر‌نزیكه‌‌له‌نوری‌‌مالیكیه‌وه‌،‌ئه‌م‌لێدوانانه‌‌هیچ‌بنه‌مایه‌كی‌‌راس���تی‌‌نی���ه‌‌چونكه‌‌كاتێ���ك‌عێ���راق‌پاره‌ی‌‌پابه‌ندی‌‌ هه‌ب���وه‌و‌حكومه‌تی‌‌هه‌رێ���م‌

یاس���ای‌‌‌2015بو‌بودج���ه‌ی‌‌بۆ‌هه‌رێم‌نه‌ده‌ن���ارد،‌كه‌وات���ه‌‌چۆن‌ئێس���تا‌كه‌‌خۆی‌‌له‌قه‌یراندایه‌‌ده‌توانێت‌پاره‌‌بداته‌‌هه‌رێ���م؟‌هه‌موش���مان‌ده‌زانین‌ئه‌گه‌ر‌به‌غدا‌پاره‌‌په‌یدابكات‌ده‌یداته‌‌حه‌شدی‌‌ش���ه‌عبی‌‌و‌فه‌رمانبه‌ره‌كانی‌‌خۆی‌،‌بۆیه‌‌مه‌عقول‌نی���ه‌‌دوای‌‌ئه‌و‌هه‌مو‌ئه‌زمونه‌‌بڵێی���ن‌به‌غدا‌پاره‌‌ده‌نێرێت‌بۆ‌هه‌رێم،‌ئه‌وه‌ش‌ته‌نه���ا‌بۆچونی‌‌من‌نیه‌‌به‌ڵكو‌ئه‌وه‌‌بۆچونی‌‌زۆربه‌ی‌‌په‌رله‌مانتاره‌كانه‌،‌پاش���ان‌به‌راستی‌‌ئێمه‌‌ئه‌زمونی‌‌ساڵی‌‌‌2015م���ان‌هه‌ی���ه‌‌ك���ه‌‌چ���وار‌مانگ‌چاوه‌ڕێ���ی‌‌به‌غدامانك���رد‌كه‌چی‌‌به‌غدا‌بودجه‌ی‌‌هه‌رێمی‌‌نه‌ناردو‌كه‌وتینه‌‌قه‌رز‌بۆ‌موچه‌ی‌‌فه‌رمانبه‌رو‌پێش���مه‌رگه‌‌كه‌‌ش���ه‌ڕی‌‌داعش‌ده‌كات،‌بۆیه‌‌ئه‌مڕۆش‌نامانه‌وێت‌هه‌مان‌مجازه‌فه‌‌بكه‌ین‌بۆیه‌‌پێویس���ته‌‌حكومه‌تی‌‌هه‌رێم‌مشوری‌‌خه‌ڵك���ی‌‌كوردس���تان‌بخ���وات‌و‌بی���ر‌له‌گه‌ڕان���ه‌وه‌‌بۆ‌به‌غدا‌نه‌كاته‌وه‌‌چونكه‌‌به‌راس���تی‌‌به‌غ���دا‌چه‌نده‌ه���ا‌س���اڵه‌‌

ده‌ستیده‌ستیمان‌پێده‌كات".بڕیارده‌ری‌‌لیژنه‌ی‌‌دارایی‌‌له‌ئه‌نجومه‌نی‌‌نوێن���ه‌ران،‌ئاماژه‌ی‌‌به‌وه‌داوه‌‌كه‌‌ئه‌وه‌‌موازه‌نه‌ی‌‌یاس���اییه‌و‌حكومه‌تی‌‌هه‌رێم‌هه‌نگاوی‌‌بۆ‌نه‌ناوه‌‌ئه‌گه‌رنا‌حكومه‌تی‌‌

عێراق‌ده‌بێت‌پابه‌ندبێت‌به‌و‌یاسایه‌وه‌،‌له‌به‌رامبه‌ردا‌ئه‌و‌په‌رله‌مانتاره‌ی‌‌پارتی‌‌رۆژنامه‌وانیدا‌ "له‌گۆنگره‌یه‌ك���ی‌‌ وت���ی‌‌خۆی‌‌و‌مه‌سعود‌حه‌یده‌ر‌وتیان‌باهه‌رێم‌نه‌گه‌ڕێته‌وه‌‌بۆ‌به‌غدا،‌پاش���ان‌ئه‌گه‌ر‌به‌غدا‌پابه‌ندی‌‌یاس���او‌ده‌ستور‌ده‌بێت‌چی‌‌رێگ���ره‌‌له‌به‌رامبه‌ر‌جێبه‌جێكردنی‌‌به‌غدا‌ ده‌ڵێ���ت‌ واقیع‌ پابه‌ندبونی���ان،‌نه‌ڕێز‌له‌یاسا‌ده‌گرێت‌نه‌‌رێز‌له‌ده‌ستور‌ده‌گرێت،‌بۆیه‌‌ناكرێت‌ئێمه‌‌هه‌ڵه‌ی‌‌رابردو‌دوباره‌بكه‌ینه‌وه‌،‌هه‌روه‌ها‌بۆچونی‌‌من‌و‌زۆرب���ه‌ی‌‌په‌رله‌مانتاره‌كانی���ش‌وه‌هایه‌‌ك���ه‌‌به‌غدا‌نایه‌وێت‌به‌هیچ‌ش���ێوه‌یه‌ك‌پ���اره‌ی‌‌هه‌رێمی‌‌كوردس���تان‌بنێرێت،‌به‌‌به‌ڵگه‌ش���ه‌وه‌‌ده‌یڵێم‌باواز‌له‌نه‌وت‌بهێنین،‌ئ���ه‌و‌تاوه‌كو‌ئێس���تا‌پاره‌ی‌‌گه‌نم���ی‌‌جوتیارانی‌‌نه‌ناردوه‌‌له‌كاتێكدا‌ته‌س���لیمكردوه‌،‌ گه‌نمیان‌ جوتی���اران‌بۆیه‌‌ب���ا‌واقیعی‌‌بی���ن‌و‌واز‌له‌عاتیفه‌‌بهێنی���ن‌هه‌رچه‌نده‌‌بڕی���اری‌‌كۆتاییش‌الی‌‌حكومه‌ت���ی‌‌هه‌رێمی‌‌كوردس���تان‌خۆیه‌ت���ی‌،‌به‌اڵم‌به‌بۆچون���ی‌‌من‌ئێمه‌‌به‌دوای‌‌خه‌ی���اڵ‌و‌خه‌ونێكه‌وه‌ین،‌بۆیه‌‌بۆ‌گه‌ڕان‌به‌دوای‌‌داهاتێك‌بۆ‌هه‌رێمی‌‌كوردستان‌دوای‌‌به‌غدا‌نه‌كه‌وین‌چونكه‌‌

ئه‌ویش‌له‌ئه‌زمه‌ی‌‌دارایدایه‌".

گه‌ڕانه‌وه‌ی‌‌هه‌رێم‌بۆ‌به‌غدا‌خه‌ون‌و‌خه‌یاڵه‌بۆ‌گه‌ڕان‌به‌دوای‌‌داهاتێك‌بۆ‌هه‌رێمی‌‌كوردستان‌با‌دوای‌‌به‌غدا‌نه‌كه‌وین

حاخامێك‌له‌هه‌ولێر‌به‌دوای‌‌"جو"دا‌ده‌گه‌ڕێت

هاراو‌ئه‌لیاهۆ‌بیرنبویم،‌حاخامێكی‌‌ته‌مه‌ن‌‌58ساڵه‌،‌له‌ساڵی‌‌1998ه‌وه‌‌سه‌رۆكی‌‌

سه‌نته‌ری‌‌راهێنانی‌‌حاخامه‌كان‌و‌حاخامی‌‌رێكخراوی‌‌"شافی"یه‌‌

كه‌‌به‌دوای‌‌نه‌وه‌كانی‌‌جو‌و‌چاودێریكردنیان‌له‌سه‌رتاسه‌ری‌‌

جیهاندا‌ده‌گه‌ڕێت.بیرنبویم‌له‌ئۆرگوای‌‌له‌دایكبوه‌و‌له‌ساڵی‌‌1972ه‌وه‌‌كه‌‌ته‌مه‌نی‌‌‌14ساڵ‌‌بوه‌‌كۆچی‌‌كردوه‌‌بۆ‌ئیسرائیل.‌ساڵی‌‌‌1982بوه‌‌

به‌حاخام‌و‌فه‌لسه‌فه‌ی‌‌له‌زانكۆی‌‌عیبری‌‌خوێندوه‌.‌ساڵی‌‌‌1985تا‌‌1990له‌گه‌ڵ‌‌رێكخراوی‌‌زایۆنیزمی‌‌جیهانی‌‌كاری‌‌كردوه‌و‌چه‌ندین‌

پۆستی‌‌وه‌رگرتوه‌.‌گه‌وره‌حاخامی‌‌ئۆرگوای‌‌بوه‌‌له‌نێوان‌

سااڵنی‌‌‌1992تا‌1997.

بیرنبویم‌له‌ماوه‌ی‌‌‌20ساڵی‌‌رابردودا،‌له‌پێناو‌دۆزینه‌وه‌ی‌‌ئه‌و‌جوله‌كانه‌ی‌‌به‌هۆی‌‌هه‌لومه‌رجی‌‌سیاسی‌‌و‌كۆمه‌اڵیه‌تیه‌وه‌‌شوناسی‌‌خۆیان‌شاردوه‌ته‌وه‌،‌سه‌ردانی‌‌ده‌یان‌واڵتی‌‌له‌سه‌رتاسه‌ری‌‌ئه‌فه‌ریقیا‌و‌ئه‌مه‌ریكای‌‌التین‌و‌

ئاسیا‌و‌ئه‌وروپادا‌كردوه‌‌به‌مه‌به‌ستی‌‌زیندوكردنه‌وه‌ی‌‌

شوناس‌و‌ره‌گوریشه‌ی‌‌جوله‌كه‌بونیان.‌

بیرنبویم‌شێلگیرانه‌‌كاری‌‌بۆ‌دۆزینه‌وه‌ی‌‌زه‌مینه‌ی‌‌هاوبه‌ش‌له‌نێوان‌ته‌وژمه‌‌راستڕه‌و‌‌و‌

چه‌پڕه‌وه‌‌جوه‌كانیشدا‌ده‌كات.‌

هاراو‌ئه‌لیاهۆ‌بیرنبویمئه‌و‌حاخامه‌ی‌سه‌ردانی‌‌هه‌ولێری‌‌كرد

به‌غدا‌نایه‌وێت‌به‌هیچ‌شێوه‌یه‌ك‌پاره‌ی‌‌هه‌رێمی‌‌كوردستان‌

بنێرێت،‌به‌‌به‌ڵگه‌شه‌وه‌‌ده‌یڵێم‌باواز‌له‌نه‌وت‌بهێنین،‌ئه‌و‌تاوه‌كو‌ئێستا‌پاره‌ی‌‌گه‌نمی‌‌جوتیارانی‌‌نه‌ناردوه‌‌له‌كاتێكدا‌جوتیاران‌گه‌نمیان‌ته‌سلیمكردوه‌

فۆتۆ:‌یه‌دعوت‌ئه‌حرۆنۆت ‌هاراو‌ئه‌لیاهۆ‌بیرنبویم،‌له‌گه‌شته‌که‌یدا‌بۆ‌کو‌ردستان‌

‌پێرێزو‌هاراو‌ئه‌لیاهۆ‌بیرنبویم

ئابوری(513( سێشه ممه 62016/1/26

ئا: وریا حسێن

شێخ سه عد حه سه ن به ڕێوه به ری گشتی كۆمپانیای قه یوان له م

دیداره ی ئاوێنه دا باس له دۆسیه ی ئابوری هه رێمی كوردستان و ئه و

قه یرانه ده كات كه ڕوی له هه رێمی كوردستان كردوەو كه رتی تایبه تی

وێرانكردوه ، هاوكات قسه ش له باره ی په یوه ندیه كانی كۆمپانیای قه یوان و

یه كێتی ده كات.

ئاوێنه : ڕوانگه ی ئێ���وه بۆ قه یرانی دارایی چیه؟

شێخ سه عد حه س���ه ن: ئه م قه یرانه ه���ۆكاره ، كۆمه ڵێ���ك تێكه ڵب���وی هۆكاره كانی���ش سیاس���ی و ئابوری���ن، ئێس���تا به ڕاس���تی قه یرانێكی قورس و جدیه و كاریگه ری له س���ه ر هه مو الیه ك هه یه به جۆرێك بۆ هه ندێك كاریگه ری زۆری هه یه بۆهه ندێكی تر كه متر، كۆی جومگه ئابوریه كان ئه گه ر ش���ه له لیان

نه كردبێت ئه وا ته واو خاوبونه ته وه .

ئاوێن���ه : ئه ی دۆخی ب���ازاڕو كه رتی تایبه ت چۆن ده بینیت؟

شێخ س���ه عد حه س���ه ن: كۆمه ڵێك هۆكار هه ن كه بازاڕ هه ڵده س���وڕێنن، ئێستا كۆمه ڵێك هۆكار هه ن كاریگه ری خراپیان له س���ه ر بازاڕ دروس���تكردوه ، ده رئه نجام���ی هه م���و ئ���ه م هۆكارانه ده توانین بڵێین بازاڕ خراپه به شێوه ی گش���تی و پێش���بینی ده كرێت له مه دای كورت���دا به خراپی بمێنێت���ه وه ، هه مو ئه وانه ی ده وترێت پێش���بینین ده كرێت ڕاس���تبن ده كرێت پێچه وانه ش ببنه وه بۆی���ه وایده بینم دۆخی بازاڕ بۆ نیوه ی یه كه می 2016 به هۆی دابه زینی نرخی نه وته وه باش نابێت به اڵم پێش���بینی ده كرێت له نیوه ی دوه مدا باش���تر بێت، سه باره ت به بازاڕی هه رێمی كوردستان له به رئ���ه وه ی نرخی نه وت ب���ه رده وام داده به زێت سیوله ی كه م دێته بازاڕه وه هه ر خراپ ده بێت، هاوكات س���ه باره ت به كه رتی تایبه تیش ئ���ه م قه یرانه زۆر ب���ه اڵم ناتوانین بڵێین كاری تێكردوه

ڕوخاوه .

ئاوێن���ه : ده وترێت پارت���ی و یه كێتی پاره یه ك���ی زۆریان هه یه به اڵم نایخه نه ب���ازاڕه وه ، تۆ وه كو س���ه رمایه دارێكی

گه وره ڕوانگه ت چیه ؟شێخ س���ه عد حه س���ه ن: من نازانم، به اڵم قسه ده كرێت له سه ر چ بنه مایه ك ئ���ه و دو حیزبه پارەیان هه یه و نایخه نه

ب���ازاڕه وه ، ده توانی���ن بڵێی���ن پارتی و یه كێت���ی و حكومه تی هه رێم یه كش���تن ئه گه ر ئه مه ڕاست بێت له به رژه وه ندیان نیه پاره یان هه بێت و نه یخه نه بازاڕه وه چونك���ه دواجار شكس���تی حكومه تی هه رێم شكس���تی ئ���ه وان ده بێت، من بۆخۆم ب���ڕوام نیه پاره ی���ان هه بێت و ب���ازاڕه وه چونكه ئەگەر ئه و نه یخه نه كاره نه ك���ه ن دۆخه كه خراپتر ده بێت، حكومه ت���ی هه رێ���م ت���ا 2013 دۆخی له باش���یدابو به اڵم ئێس���تا له ئاستێكی ل���ه م حاڵه تانه دا چاكس���ازی نزمدایه ئاس���انه ، له ئێس���تا الیه نی ئیجابی بۆ حكوم���ه ت ده بینم چونكه ب���ڕوام وایه هه لێكی زۆر باشه حكومه ت به هه یكه لی ئی���داری خۆیدا بچێته وەو چاكس���ازی بكات و بیكاته هه لێك بۆ چاكسازی و بۆ

دورمه وداش سود له مه ده بینێت.

ئاوێنه : ئێس���تا كێشه ی زۆر له نێوان دروستبوه وه به رهێنه ران به ڵێنده ران و

بۆچی ده یگه ڕێنیته وه ؟كورده واری حه س���ه ن: سه عد شێخ ده ڵێت )كاس���ه ی پڕ ئاش���تی ماڵه ( كاتێك پاره هه بو جوڵه ی ئابوریش هه یه كێشه كان كه مترن، به اڵم به پێچه وانه وه كێش���ه كان وه كو حاڵه تێكی ئاس���ایی

ده رده كه ون.

ئاوێن���ه : پێت وانیه ئه و ملیۆنێرانە ی باس���ده كران بناغه یان نه بوه بۆیه وازو

فه شه لیان هێنا؟شێخ سه عد حه سه ن: ئه توانین بڵێین وایه و پێچه وانه كه شی ڕاسته ، وه به رهێن یان به ڵێنده ر له به رئه وه ی پڕۆژه زۆربوه پڕۆژه یه كی پێشكه شكردوه حكومه تیش پێش���ینه ی پێشوه ختیش���ی پێ���داوه ئه ویش حسابی پڕۆژه كه و قازانجه كانی ك���ردوه وایزانیوه ملیۆنێره ، كاتێك كه پێنه داوه و خۆیش���ی پاره ی حكومه ت پ���اره ی پێنه بوه ك���ه ئیلتیزاماته كانی جێبه جێبكات، ئ���ه وه ی پێی ده وترێت هه ڵتۆقی���و نامێنێ���ت دۆخه كه دێته وه

حاڵه تی ئاسایی خۆی.

ئاوێنه : به ده ر له بازاڕی كار ئێس���تا باسی المه ركه زیه تی سلێمانی ده كرێت

تۆ ڕات چیه له سه ر ئه وه ؟شێخ س���ه عد حه سه ن: المه ركه زیه ت ش���تێكی باش���ه ، كه رت���ی تایب���ه ت و حكومه ت دوانه یه ك���ی لێكجیانه كراوه ن یه كترنه بن هه ردوكیان ئه گه ر هاوكاری شكس���ت ده هێن���ن، ئێم���ه ش وه ك���و كۆمپانیایه ك ده توانین به به رده وامیدان به كارو پرۆژه كانمان هاوكاری سلێمانی بكه ی���ن ب���ه اڵم هاوكاریه كانمان به ندن س���لێمانی حكومه تی به هاوكاریه كانی یان هه رێم كه خ���ۆی له كه مكردنه وه ی باج ده بینێت له الیه ن حكومه ت ئه وه ش جوڵه ده خاته بازاڕه وه ، ئێمەش وه كو كۆمپانیای قه یوان ئه گه ر ئاسانكاریمان بۆ بك���ه ن ده توانین جوڵ���ه ی ئابوری

له سلێمانی دروست بكه ین.ئاوێنه : له كاتێكدا س���لێمانی نه وت و غازێك���ی زۆری هه ی���ه ده توانێت خۆی

بژێنێت ئه گه ر المه ركه زی وه ربگرێت؟شێخ سه عد حه سه ن: نه خێر، چونكه كاتێك باس���ی ن���ه وت ده كه ین ئه گه ر نه وتیش���ی زۆربێت ساڵه های ده وێت تا ئه و نه وته ی له ژێر خاكی سلێمانی دێته ده ره وه ، ئه بێت بڵێین سلێمانی چه ندی داه���ات هه یه چه ن���د خه رجی، داهاتی ناوخۆیی سلێمانی ڕه نگه به شی بودجی به كاربردن بكات ئه ی موچه ی خه ڵك، ئێستا به س باسی موچه ده كرێت به اڵم واڵت پێویستی به ژێرخانی ئابوری هه یه ، سلێمانی ئه گه ر موچه كه ی له شوێنێكی ت���ره وه بۆ بهێنیت داهاته كه ی به ش���ی بودج���ه ی ناوخ���ۆی ده كات به اڵم تۆ ئه گه ر داهاته كه ت بۆ خۆت خه رج بكه ین

شوێنی تر چۆن موچه ت بداتێ.

ئاوێنه : زۆر باسی ئه وه ده كرێت ئێوه بازاڕتان قۆرخكردوه ؟

ش���ێخ س���ه عد حه س���ه ن: دوج���ۆر قۆرخكاری هه یه ، یه كه میان قۆرخكاریی، دوه میان قۆرخكاری له رێگه ی كیبركێوه وات���ه م���ن كارێك ده ك���ه م به دۆالرێك ئه نجامێكی باش���تر ئه ده م به ده سته وه تۆش ئه و كاره ده كه یت به دۆالرونیوێك نه تیجه كه ت وه كو ئه وه ی من نیه له به ر ئه وه كه س���ی یه ك���ه م كۆنترۆڵی بازاڕ ده كات ئه ویتری���ان پێ���ی ناكرێت، تۆ

باس���ی ئه وه ده كه یت ئێمه كۆنترۆڵی ن���ه وت له مه جال���ی بازاڕمانك���ردوه ئیداره دانی نه وت له سلێمانی نیه به ڵكو له هه ولێرو به مه زادی عه له نیش ده كرێت قه یوانیش یه كێكه له 40 كۆمپانیای تر جاری واهه یه ب���ۆ ئێمه ده رده چێت بۆ

ئه وانی تر ده رناچێت.ئاوێنه : ب���ه اڵم ئێوه تاكه كۆمپانیان كه پااڵوتگه تان وه رگرتوه له سلێمانی؟

دروستكردنی حه سه ن: سه عد شێخ پااڵوتگه پرۆسه یه كی ئاڵۆزه و پێویستی به شاره زایی ته واو و ئیمكانیه تی مادی ته واو و ق����ه رزی نێوده وڵه تی و پاره ی بانك هه ی����ه ب����ازرگان و كۆمپانیاكانی كوردس����تانیش كه می����ان هه یه توانای ئه و كاره ی هه بێت، ئێمه پااڵوتگه مان به ئیمتی����از وه رنه گرت����وه به ڵكو كاتی خۆی ئه م پڕۆژه یه عه رزكراوه بۆ ئێمه و چه ند كۆمپانیایه ك پڕۆژه كه یان پێباش نه بو ئێم����ه وه رمانگرت، بۆكاتی خۆی پێش����كه وتنی له گه ڵ به اڵم ڕیس����كبو پیشه س����ازی نه وت واش����كاوه ته وه كه پڕۆژه یه ك����ی باش����بێت، پرۆژه ك����ه ش خزمه ت به س����لێمانی و كوردس����تانیش

ده كات.

ئاوێن����ه : زۆرجار گومان����ی ئه وه تان له س����ه ر دروس����ت ده كرێت كه قه یوان

موڵكی یه كێتیه ؟شێخ سه عد حه سه ن: قه یوان موڵكی یه كێت����ی نی����ه و ش����ه راكه تمان له گه ڵ یه كێتی نی����ه ، به ڵك����و كۆمپانیایه كی كه رت����ی تایبه ت����ه خێزانیه س����ه ره تا كاره بای����ی ئامێ����ری به بازرگان����ی ده ستپێكردوه و پاشان كاری بیناسازی و پێویس����تی كورد زانیومانه كاتێكیش به نه وت����ه چوینه ته ب����ازاڕی جیهانی و به رهەممان هێنا بۆ كوردستان كاتێك ئێمه به نزینمان ئه هێنا بۆ كوردس����تان له ڕێگه ی سۆمۆش����ه وه ب����ۆ عێراقمان ده برد كوردس����تان نه وت����ی نه بو كاری نه وت����ی نه ده كرد، كاتێكیش كه نه وتی په یداكرد بۆ ئێمه ئاسانتربو ئه و كاره

بكه ین.

ئاوێنه : ئه م قه یرانه تاچه ند كاریگه ری له سه ر ئێوه هه بوه ؟

شێخ س����ه عد حه س����ه ن: كاریگه ری له سه ر ئێمه هه بوه ، چونكه پڕۆژه كانی ئێمه ش بۆ خه ڵكه ئه گه ر خه ڵك پاره ی نه بێت كاریگه ری له س����ه رمان ده بێت، ب����ه اڵم هیچ پڕۆژه یه كمان نه وه س����تاوه چونكه ئێمه ل����ه ده ره وه ش كارده كه ین ده ره وه م����ان پ����ڕۆژه ی قازانج����ی به ئومێدی كوردس����تان هێناوه ت����ه وه چاككردنی قه یرانه كه، ئه گه ر به ڕێژەش حسابی بكه ین زیانی له سه رو 50%مان

له م قه یرانه دا كردوه .

ئاوێنه : وه كو بازرگانێك پێش����بینی چی ده كه یت بۆ ده وڵه تی كوردی؟

شێخ سه عد حه سه ن: من له گه ڵیدام و ده ك����را ل����ه 2016دا ده وڵه تی كوردی

دورستبێت و شتێكی مەحاڵیش نیه .

ئا: ئاوێنه

هه رچه نده به شێك له ئابوریناسان جه خت له سه ر ئه وه ده كه نه وه ئه و رێكاره یاساییانه ی حكومه ت گرتویه تیه به ر

هه نگاوه به ره و چاكسازی، به اڵم به شێك له په رله مانتاران "ئه م كارانه ی حكومه ت ناونانێن چاكسازی، چونكه هه رشتێك په یوه ندی به به رژوه ندی حیزبه كانی ده سه اڵته وه هه بوبێت ئه وان خۆیان

لێپاراستوه ".

فرسه ت سۆفی یه كێك له به شداربوه كانی ۆركش����ۆپه كه ی حكومه ت تاك����ه ئومێدو هیوای����ه ك له و كاره ی حكومه ت ده یبینێت ئه وه یه ك����ه حكومه ت گه یش����توه ته ئه و بڕوای����ه ی ده س����ت بۆ چاكس����ازی ده بات "ۆركش����ۆپه كه وت����ی له س����ێكته ره كان، كارێك����ی ڕاویژكاری بو بۆ ئه وه ی س����ود له چاكسازی وه ربگرێت له پێش����نیاره كان

حكومه تدا".

كوردس����تان هه رێم����ی حكومه ت����ی ل����ه م دوایی����ه دا چه ند بڕیارێك����ی به ناوی چاكس����ازییه وه ده ركرد ك����ه دیارترینیان دروس����تكردنی بۆردێكی سه رپه رشتی بو بۆ كه رتی نه وت و نه دانی هیچ پرۆسه یه كی

نه وت به شێوه ی ڕاسته وخۆ به كۆمپانیاكان، خه رجی����ه كه مكردن����ه وه ی ه����اوكات ناپێویس����ته كان و زیادكردن����ی داهات، كه قوباد تاڵه بانی جێگری سه رۆكی حكومه ت له كۆبونه وه ی ئه نجومه نی وه زیران ئاماژه ی پێكردو وتی " ئه گ����ه ر نرخی نه وت وه ك خه رجییه كانی����ش بمێنێت����ه وه و خ����ۆی وه ك خۆی����ان بمێننه وه ، ب����اری هه رێمی ده بێته وه ، قورستریش هێشتا كوردستان بۆیه پێویسته ده ستپێوه گرتن و ته قه شوف

بكه ین".

فرسه ت سۆفی كه هاوكات په رله مانتاری پارتیه له په رله مانی كوردستان ئه وه ی بۆ به وداهاته ی ڕونكرده وه و حكومه ت ئاوێنه هه یه ت����ی و له نه وته وه ده س����تی ده كه وێت ده بێ����ت هه وڵب����دات نه كه وێت و شكس����ت نه هێنێت، وتی "به م دۆخه وه ئه وه گرنگه

خۆمان بگرین تا به الیه كدا ده كه وێت".

كه س به و دوعایه ناڵێت ئامین كه ئێسته حكومه ت بۆ چاكس����ازی ده یكات و بڕیاره ده ستیان بۆ به رێت، چونكه ڕای به شێك له په رله مانتاران ئه وه یه كه به م قه یرانه وه حكوم����ه ت هیچی پێناكرێت و ته نانه ت ئه و چاكس����ازیانه ی ده یانكات له سه ر حسابی خه ڵكی ڕه شوڕوته و ده ستی بۆ هیچ شتێك

نه بردوه كه زیان له حیزبه كان بدات.

س����ۆران عومه ر ئه ندامی لیژنه ی دارایی په رله مان����ی كوردس����تان پێیوای����ه ب����ه م دۆخه شه وه هه رێمی كوردستان ده توانێت چاره سه ری ئه ودۆخه بكات به و مه رجه ی دزی نه كه ن پێیوایه "ئه و دزیانه ی حیزب ده یكات ه����ه ر ئه وپارانه بگه ڕێنه وه ژیانی حه ڵكی پێ چاكده بێت، ئه و چاكسازیانه ی كه مكردن����ه وه ی ش����كڵین و ده كرێ����ن

زیاده خه رجین".

ئه و ئه ندامه ی لیژن����ه ی دارایی جه خت چاكسازیه كانی ئه وه ش����ده كاته وه له سه ر حكوم����ه ت حیزب ناگرێته وه بۆیه ده توانن ڕۆژنام����ه ی ڕه نگاوڕه نگ����ی پێده ربك����ه ن و كه ناڵ����ی فول ئێ����چ دی پ����ێ زیادبكه ن چونكه به شێكی زۆری پاره ی گومرگه كان ده گه ڕێت����ه وه ب����ۆ حیزب����ه كان و ده ڵێت " ئه وان نه ك ده س����ت بۆ ئه و شتانه نابه ن ك����ه په یوه ندیی����ان به حكومه ت����ه وه نیه ، به ڵكو دێن ده ست بۆ قوتی فه قیرو هه ژار ده به ن ك����ه ناچاریانكردوه به و ش����ێوه یه

دامه زرێت".

ڕای فراكسیۆنی گۆڕان ئه وه یه ئه وشته ی ناویناوه چاكس����ازی كۆمه ڵێك حكومه ت

ئێستا نایاس����اییه ڕێوش����وێنی كارگێڕی حكومه ت ده یه وێت ڕاستی بكاته وه، بۆیه بڕوای وانیه "حكومه ت به م چاكس����ازیه وه

بگاته خاڵێكی دیاریكراو".

به هار مه حمود په رله مانتاری بزوتنه وه ی گ����ۆڕان له په رله مان����ی كوردس����تان ئه وه ڕونده كاته وه كه چاكس����ازی ڕاس����ته قینه له مه له ف����ی ن����ه وت و خاڵه س����نوریه كان و ك����ه حكوم����ه ت خۆی بندیواره كاندای����ه له قه ره ی ن����ادات و ده ڵێت "حكومه ت باش ده زانێت چاكسازی پێویستی به په رله مان و ده ركردنی پڕۆژه یاسا هه یه ، بۆیه ئه مانه ی

حكومه ت ده یكات ئه نجامی نابێت".

ئه و هاوكات جێگری س����ه رۆكی لیژنه ی یاسایی په رله مانی كوردستانه هیچ گومانی نیه له وه ی ئه م حكومه ته فه شه لی هێناوه و ڕانه گه یه نراودای����ه ، له هه ڵوه ش����اندنه وه ی ده بێت ڕاسته قینه دا "له چاكسازی ده ڵێت له به رژه وه ندی ئه و به رپرس����ه نابەرپرسه حیزبیانه بدرێت كه هۆكاری ئه م دۆخه ن، چونكه ئه گه ر سیاسیه تێكی باش هه بوایه

نه ده گه یشتینه ئه م دۆخه ی ئێستا".به ش����ێك لەئابوریناس����انیش ه����اوڕان له س����ه رئه وه ی ئه مانه ی حكومه ت به ناوی چاكس����ازییه وه ده یان����كات "ڕێوش����وێنی

ئیدارین، به اڵم گرنگن بۆ چاكسازی و چونه ناو پرۆسه ی چاكسازییه وه ".

د.خالی����د حه یده ر خاوه ن����ی بڕوانامه ی كه مكردنه وه ی ڕایوای����ه له ئابوری دكتۆرا خه رجیه كان هه نگاونانه به ره وه چاكسازی ده ڵێت "چاكسازی پێویستی به گرتنه به ری ڕێوشوێنی ئیداری هه یه كه بگیرێته به ر".

هاوكات ئه و ئابوریناسه چاكسازیه كه ی ناوده نێت چاكس����ازی كاتی، حكوم����ه ت ده ڵێت " ئه وه ی چاكس����ازی هه میشه ییه ئه وه ی����ه كه چاكس����ازی له كه رتی بانكی و پێكهاته ی ئابوری بكه ین كه به ره و نه وت ڕۆش����توه و ئێس����تا 95%ی داهاتی هه رێم

له سه ر ئه و كه رته یه ".

هه م����و رێگاكانی چاكس����ازی ده چنه وه س����ه ر ئه و رێگایه ی كه حكومه ت ده ست بۆ كۆمه ڵێك دۆس����یه به رێت ش����اده ماری ژیانی ئاب����وری یه كێتی و پارتین كه خۆی له كه رتی )نه وت و خاڵه سنوریه كان و چه ند بڕگه یه كی تری ئابوری ( ده بینێته وه ، بۆیه كه س به چاكس����ازیه كه ی حكومه ت ناڵێت چاكس����ازی تا ده س����ت بۆ ئه و دۆسیانه نه بات و له ژێر چنگی ئه و دو حیزبه ده ریان نه كات وه ك����و په رله مانت����اران جه ختیان

لێكرده وه.

شێخ سه عد حه سه ن به ڕێوه به ری كۆمپانیای قه یوان:ئه گه ر سلێمانی المه ركه زیه ت وه ربگرێت ناتوانێت خۆی بژێنێت

"ته نها ڕاگرتنی دزییه كان ئه م دۆخه چاك ده كات"ئه و چاكسازییه ی حكومه ت ده یكات، به رژوه ندیه كانی یه كێتی و پارتی ناگرێته وه

ئه و چاکسازییه ی حکومه ت ده یکات

ئه نجامی نابێت!

ئه گه ر ئاسانكاریمان بۆ بكه ن ده توانین

جوڵه ی ئابوری له سلێمانی دروست

بكه ین

قه یوان موڵكی یه كێتی نیه و شه راكه تمان

له گه ڵ یه كێتی نیه

شێخ سه عد حه سه ن

ئا: ئاوێنه‌

رۆژ‌نییه‌‌په‌نابه‌رانی‌‌كوردو‌سوری‌‌و‌ئه‌فغانی‌‌و‌ئێرانی‌‌چاره‌نوسی‌‌خۆیان‌

نه‌ده‌نه‌‌ده‌ست‌شه‌پۆله‌‌توش‌و‌هاره‌كانی‌‌ده‌ریای‌‌ئیجه‌‌و‌به‌هیوای‌‌گه‌یشتنه‌‌ئه‌وروپا‌و‌تاقیكردنه‌وه‌ی‌‌ژیانێكی‌‌نوێ‌‌بپه‌ڕنه‌وه‌،‌به‌اڵم‌زۆرجار‌روبه‌روی‌‌مه‌رگ‌و‌خنكان‌ده‌بنه‌وه‌و‌به‌شێكیشیان‌ئیجه‌‌ده‌بێته‌‌گۆڕستان‌و‌دوا‌

مه‌نزڵ‌‌بۆیان.

رێ����ژوان‌ئیس����ماعیل،‌گه‌نجێكی‌‌ته‌مه‌ن21 س����اڵه‌و‌به‌مدواییه‌‌دوای‌‌هه‌زار‌ده‌رده‌سه‌ری‌‌و‌چنگه‌ك����ڕێ‌‌وه‌ك‌خۆی‌‌ده‌ڵێت‌گه‌یش����توه‌ته‌‌ئه‌ڵمانی����ا،‌ئ����ه‌و‌ك����ه‌‌باس����ی‌‌ئ����ه‌و‌رێگ����ه‌‌دورودرێ����ژه‌‌ده‌كات‌پێیدا‌تێپه‌ڕی‌،‌په‌ڕینه‌وه‌‌به‌ده‌ریای‌‌ئیجه‌دا‌له‌توركی����اوه‌‌به‌ره‌و‌یۆنان‌به‌ناخۆشترین‌و‌مه‌ترسیدارترین‌قۆناغی‌‌بڕینی‌‌

ئه‌م‌رێگه‌‌ناوده‌بات.رێ����ژوان‌ب����اس‌ل����ه‌وه‌‌ده‌كات‌ك����ه‌‌دوای‌‌رێكه‌وتن‌له‌گه‌ڵ‌‌قاچاغچییه‌كدا‌له‌ئه‌سته‌نبوڵ،‌ئێواره‌یه‌ك‌سواری‌‌دۆڵمشێكی‌‌كردون‌و‌به‌ره‌و‌قه‌راغ‌ده‌ریای‌‌ئیج����ه‌‌به‌ڕێكه‌وتون،‌ئه‌و‌وتی‌‌"دوای‌‌دابه‌زین����ی‌‌نه‌ف����ه‌ره‌كان،‌بۆ‌ماوه‌یه‌ك‌به‌پێ‌‌رۆیش����تین‌تا‌گه‌یشتینه‌‌سه‌ر‌ده‌ریاكه‌،‌له‌قه‌راغ‌ده‌ریاكه‌دا‌دو‌به‌له‌می‌‌مه‌تاتی‌‌ئاماده‌‌كرابون،‌یه‌كێكیان‌‌25نه‌فه‌رو‌ئه‌ویتریش����یان‌‌23نه‌فه‌ری‌‌تێخراو‌بۆ‌راگرتنی‌‌هاوسه‌نگیشی‌‌چه‌ند‌جارێك‌شوێنی‌‌نه‌فه‌ره‌كان‌ئاڵوگۆڕیان‌

پێكرا".ناوب����راو‌باس‌ل����ه‌وه‌‌ده‌كات‌كه‌‌به‌ش����ێك‌له‌نه‌فه‌ره‌كانی‌‌ن����او‌به‌له‌مه‌كه‌یان‌كه‌‌نزیكه‌ی‌‌‌10كه‌س‌ده‌ب����ون‌ژن‌و‌منداڵ‌‌بون،‌ئه‌و‌وتی‌‌"كه‌‌س����واری‌‌به‌له‌مه‌كه‌‌بوی����ن‌ده‌ریا‌هاژه‌ی‌‌ده‌ه����ات،‌ت����ا‌ب����ه‌ره‌و‌ناوه‌ڕاس����تی‌‌ده‌ریاكه‌‌ده‌چوین‌ش����ه‌پۆله‌كان‌زیاتر‌ب����ه‌رزو‌نزمیان‌وامانزانی‌‌ له‌ناوه‌ڕاستی‌‌ده‌ریادا‌ ده‌كردینه‌وه‌،‌ئیتر‌ته‌واو‌كۆتایی‌‌به‌ژیانمان‌هات،‌شه‌پۆلی‌‌ده‌ری����ا‌ئه‌وه‌نده‌‌به‌رزبۆوه‌‌ك����ه‌‌هه‌رچی‌‌ژن‌و‌مناڵه‌‌كه‌وتنه‌‌زریكه‌و‌شین‌و‌گریان،‌هاواریان‌

لێبه‌رزبۆوه‌"رێژوان‌باس‌له‌وه‌‌ده‌كات‌كه‌‌له‌و‌ش����ه‌وه‌دا‌ب����ۆ‌بڕین����ی‌‌‌15كیلۆمه‌تری‌‌نێ����وان‌توركیا‌و‌دورگه‌یه‌ك����ی‌‌یۆنان����ی‌‌به‌ن����اوی‌‌متینی����ن‌2 كاتژمێر‌و‌نیو‌به‌س����ه‌ر‌ئه‌و‌به‌له‌مه‌‌مه‌تاتیه‌وه‌‌ترس����ناكترین‌ مه‌رگه‌س����اتترین‌و‌ پ����ڕ‌ بون،‌س����اته‌وه‌ختی‌‌ژیانی‌‌بوه‌،‌ئه‌و‌وتی‌‌"ئێستاش‌كه‌‌بیر‌له‌شه‌پۆل‌و‌هاژه‌ی‌‌ئه‌و‌ده‌ریا‌ترسناكه‌‌ده‌كه‌مه‌وه‌‌س����ه‌یرم‌به‌و‌ریسك‌كردنه‌‌دێت‌و‌نازانم‌چۆن‌له‌چاره‌نوس����ێكی‌‌ره‌ش‌رزگارمان‌

بو".كۆچك����ردن‌به‌قاچ����اغ،‌س����ااڵنێكی‌‌زۆره‌‌بازرگانییه‌كی‌‌باوه‌‌له‌كوردستان‌و‌ئه‌و‌واڵتانه‌ی‌‌كه‌‌گه‌نجه‌كانی‌‌به‌دوای‌‌ده‌روازه‌یه‌كدا‌ده‌گه‌ڕێن‌بۆ‌هه‌اڵتن‌له‌واڵته‌كانی‌‌خۆیان‌به‌هۆی‌‌ناله‌باری‌‌هه‌لومه‌رجی‌‌سیاسی‌‌و‌ئابوری‌و‌كۆمه‌اڵیه‌تیه‌وه‌،‌ئه‌وان����ه‌ی‌‌له‌كوردس����تانه‌وه‌‌ب����ه‌ره‌و‌ئه‌وروپا‌به‌قاچاغ‌كۆچده‌كه‌ن،‌له‌توركیاوه‌‌دو‌رێگه‌یان‌له‌به‌رده‌مدای����ه‌‌بۆ‌گه‌یش����تنه‌‌ئامانج:‌رێگه‌ی‌‌وش����كانی‌‌كه‌‌بولگاریایه‌و‌رێگ����ه‌ی‌‌ده‌ریایی‌‌ك����ه‌‌یۆنانه‌،‌په‌ڕین����ه‌وه‌‌له‌ڕێگ����ه‌ی‌‌ده‌ریای‌‌ئیج����ه‌وه‌‌له‌توركیاوه‌‌بۆ‌یۆن����ان‌هه‌رزانترین‌و‌كه‌‌ رێگه‌یه‌،‌ مه‌ترسیدارترین‌ له‌هه‌مانكاتیشدا‌هه‌ر‌نه‌ف����ه‌ره‌ی‌‌بۆ‌په‌ڕین����ه‌وه‌‌‌1000دۆالر‌تا‌

‌1500دۆالر‌ده‌دات‌به‌قاچاغچی‌.‌له‌ماوه‌ی‌‌سێ‌‌س����اڵی‌‌رابردودا،‌ئیجه‌‌بوه‌ته‌‌گۆڕس����تانێكی‌‌گ����ه‌وره‌‌بۆ‌هه‌زاران‌گه‌نجی‌‌كوردو‌س����وریی‌‌و‌

عێراقی‌‌و‌ئه‌فغانی‌.س����یروان‌كه‌‌گه‌نجێكی‌‌ته‌مه‌ن‌‌29ساڵه‌و‌له‌ڕێگه‌ی‌‌ده‌ری����ای‌‌ئیجه‌وه‌‌له‌توركیاوه‌‌به‌ره‌و‌یۆن����ان‌په‌ڕیوه‌ت����ه‌وه‌،‌ئاماژه‌‌ب����ه‌وه‌‌ده‌كات‌كه‌‌به‌ش����ێكی‌‌زۆری‌‌كۆچبه‌رانی‌‌كوردس����تان‌سه‌ڕه‌رای‌‌مه‌ترسی‌‌و‌مه‌رگ‌و‌خنكانی‌‌رۆژانه‌ی‌‌كۆچبه‌ران‌له‌م‌ده‌ریایه‌دا‌به‌ره‌و‌ئه‌وروپا‌كۆچ‌ده‌كه‌ن‌چونكه‌‌زۆر‌كه‌می‌‌تێده‌چێت،‌ئه‌و‌وتی‌‌"شه‌پۆلی‌‌ده‌ریاكه‌‌و‌قه‌ره‌باڵغی‌‌ناو‌به‌له‌مه‌كه‌و‌خراپی‌‌كوالێت����ی‌‌به‌له‌مه‌كه‌‌بۆ‌په‌ڕینه‌وه‌‌زۆر‌

مه‌ترسیدارن".وتیش����ی‌‌"مه‌ترس����یه‌كی‌‌ت����ر‌ئه‌وه‌یه‌‌كه‌‌زۆرب����ه‌ی‌قاچاغچییه‌كان‌نه‌فه‌ری‌‌زۆر‌س����وار‌به‌له‌مه‌ك����ه‌‌ده‌كه‌ن‌بۆ‌ئه‌وه‌ی‌‌پاره‌ی‌زیاتریان‌ده‌ستكه‌وێت،‌ئه‌مه‌ش‌زیاتر‌ژیانی‌‌كۆچبه‌ران‌ده‌خاته‌‌مه‌ترسیه‌وه‌،‌چونكه‌‌ئه‌و‌به‌له‌مه‌‌ساده‌‌پالستیكیانه‌‌زۆر‌به‌ئاسانی‌‌وه‌رده‌گه‌ڕێن".‌

ناوبراو‌جه‌غت‌له‌وه‌‌ده‌كات‌كه‌‌كۆچ‌كردن‌و‌په‌ڕینه‌وه‌‌له‌ده‌ریای‌‌ئیجه‌‌رێكردن‌نییه‌‌به‌باخ‌و‌گوڵ����زاردا،‌به‌ڵكو‌ریس����ك‌كردن����ه‌‌به‌ژیانی‌‌خۆت‌و‌خێزان‌و‌منداڵت‌به‌نێو‌ده‌ریای‌‌توش‌و‌جه‌نگه‌ڵی‌‌ترس����ناك‌و‌چه‌ش����تنی‌‌تینویه‌تی‌‌و‌برس����یه‌تی‌‌و‌زۆرجاری����ش‌روب����ه‌رو‌بونه‌وه‌ی‌‌

قاچاغچی‌‌و‌چه‌ته‌دا.ده‌ریای‌‌ له‌ڕێگ���ه‌ی‌‌ په‌نابه‌ر‌ په‌ڕین���ه‌وه‌ی‌‌ئیج���ه‌وه‌،‌زیاتر‌له‌س���اڵی‌‌2010ه‌وه‌‌له‌الیه‌ن‌قاچاغچییه‌كانه‌وه‌‌گیراوه‌ته‌به‌ر،‌دوای‌‌ئه‌وه‌ی‌‌به‌پێی‌‌رێككه‌وتنی‌‌نێوان‌ه���ه‌ردو‌ده‌وڵه‌تی‌‌توركی���ا‌و‌یۆنان‌به‌رنامه‌ی���ه‌ك‌بۆ‌هه‌ڵگرتنی‌‌كۆی‌‌مینه‌كانی‌‌ئه‌و‌ناوچه‌یه‌‌و‌نێوان‌سنوری‌‌ده‌ریایی‌‌ئه‌و‌دو‌واڵت���ه‌‌جێبه‌جێكرا،‌دورگه‌‌یۆنانیه‌كانی‌‌ده‌ریای‌‌ئیجه‌‌یه‌كه‌م‌ویس���تگه‌ی‌‌روكردنه‌‌ئه‌وروپ���ای‌‌په‌نابه‌رانن،‌دورگه‌كانی‌‌لیرۆس‌و‌كوس‌و‌لیسبۆس‌و‌میتلین‌مه‌ودایه‌كی‌‌

كه‌می‌ئاویی‌‌له‌گه‌ڵ‌‌سنوری‌‌وشكانی‌‌توركیادا‌بۆ‌ قاچاغچیی���ه‌كان‌ ده‌كات���ه‌وه‌و‌ جیای���ان‌گواستنه‌وه‌ی‌‌په‌نابه‌ران‌سودی‌‌لێوه‌رده‌گرن.‌به‌پێی‌‌سه‌نته‌ری‌‌كۆچی‌‌نێوده‌وڵه‌تی‌‌له‌یۆنان‌له‌هاوین���ی‌‌رابردودا،‌رۆژان���ه‌‌‌5000كۆچبه‌ر‌له‌ده‌ریای‌‌ئیجه‌‌په‌ڕیونه‌ته‌وه‌‌و‌رویان‌له‌یۆنان‌

كردوه‌.‌نه‌ش���میل‌یه‌كێكه‌‌له‌و‌ژنان���ه‌ی‌‌كه‌‌له‌گه‌ڵ‌‌دو‌منداڵی���دا‌ئه‌و‌رێگه‌یه‌ی‌‌بڕیوه‌و‌ئێس���تا‌له‌كه‌مپێك���ی‌‌ئه‌ڵمانیای���ه‌،‌ئه‌و‌ب���اس‌له‌وه‌‌ده‌كات‌ك���ه‌‌كۆچك���ردن‌له‌ڕێگ���ه‌ی‌‌ده‌ریای‌‌ئیجه‌وه‌،‌زیاتر‌له‌ش���اری‌‌ئیزمیر‌و‌بادرۆمه‌وه‌‌ده‌س���تپێده‌كات،‌كه‌‌ده‌كه‌ونه‌‌سه‌ر‌سنوری‌‌ده‌ریای‌‌ئیجه‌و‌رۆژئاوای‌‌توركیاوه‌‌و‌ش���وێنی‌‌حه‌وانه‌وه‌ی‌‌ده‌ی���ان‌قاچاغچین،‌ئه‌و‌ده‌ڵێت‌"دوع���ا‌ئه‌كه‌م‌هیچ‌كه‌س���ێك‌ئ���ه‌و‌رێگه‌یه‌‌نه‌گرێته‌ب���ه‌ر،‌من‌تا‌به‌چ���اوی‌‌خۆم‌نه‌مدی‌‌نه‌مزان���ی‌‌چ‌ریس���ككردنێكه‌‌به‌ژیانی‌‌خۆم‌و‌منداڵه‌كانیش���م،‌ئێستاش‌كه‌‌بیر‌له‌و‌به‌له‌مه‌‌مه‌تاتی‌‌و‌ده‌ریا‌و‌شه‌پۆالنه‌ی‌‌ئیجه‌‌ده‌كه‌مه‌وه‌‌

موچوڕكم‌پیادێت".وتیش���ی‌‌"كۆچك���ردن‌ب���ه‌م‌رێگه‌ی���ه‌دا،‌ئه‌وانه‌ی‌‌ داراییه‌وه‌یه‌،‌ به‌توان���ای‌‌ په‌یوه‌ندی‌‌توانایه‌ك���ی‌‌دارای���ی‌‌زۆریان‌هه‌ی���ه‌‌ده‌توانن‌له‌رێگه‌ی‌‌ئاسمانی‌‌و‌وشكانیه‌وه‌‌به‌سه‌المه‌تی‌‌كۆچ‌بكه‌ن‌به‌یاس���ایی‌‌و‌به‌نایاس���ایی‌،‌به‌اڵم‌ئه‌وان���ه‌ی‌‌پاره‌یه‌كی‌‌كه‌می���ان‌پێیه‌‌ناچارن‌رێگ���ه‌ی‌‌ئیجه‌‌بگرنه‌ب���ه‌رو‌قاچاغچییه‌ك‌دێ‌‌به‌له‌مێكی‌‌ له‌ن���او‌ لێده‌س���ه‌نێ‌‌و‌ پاره‌كانیان‌مه‌تاتی‌و‌ده‌ریایه‌كی‌‌توشدا‌بۆ‌چاره‌نوسێكی‌‌

نادیار‌به‌جێیانده‌هێڵێ‌".تراژیدی���ای‌‌په‌نابه‌ران‌هه‌ر‌ب���ه‌وه‌‌كۆتایی‌‌نایه‌ت‌كه‌‌ده‌ریای‌‌ئیجه‌‌هه‌ڕه‌ش���ه‌‌له‌ژیانیان‌بكات،‌به‌ڵكو‌قۆناغێك���ی‌‌دیكه‌ی‌‌نه‌هامه‌تی‌‌كۆچبه‌ران‌ئه‌وكاته‌‌ده‌س���تپێده‌كات‌كه‌‌دوای‌‌په‌ڕینه‌وه‌‌له‌و‌ده‌ریایه‌،‌پێده‌نێنه‌‌دورگه‌یه‌كی‌‌

یۆنانه‌وه‌.

9 (513(‌سێشه‌ممه‌‌2016/1/26 کۆمه‌اڵیه‌تی

ئیجه .. گه وره ترین گۆڕستانی په نابه ران

ئیجە بەرزان‌هەستیار ‌2016/1/24

ماسیییەکانی" ئیجە" وەک من و تۆ بە کوردی قسە ئەکەن،ماسییەکانی "ئیجە" لە "عەلی مەردان " خاسرت مەقام ئەچڕن،

ماسییەکانی" ئیجە" لە النکێکی تەڕدا....کۆرپەکامنان بە دەرسازەی شەپۆل شەتەک ئەدەن،

ماسیییەکانی" ئیجە" لە دایکامن جوانرت برنجی کوردی لێئەنێن،

ماسییەکانی" ئیجە" لە باوکامن باشرت پشتێن و جەمەدانیی ئەبەسنت،ماسییەکانی "ئیجە" لە خوشکەکامنان قەشەنگرت قژ دادێنن،ماسییەکانی "ئیجە" لە براکامنان قۆشمەتر نوکتە ئەگێڕنەوە،

ماسییەکانی" ئیجە" هەر زوو شارەزای هەموو دیالێکتە چاو تەڕەکامنان بوونماسییەکانی" ئیجە" منەکی ڕۆحیان کردووین و

لێامن نابنەوە، ماسییەکانی" ئیجە" !!!!***

شەپۆلەکانی "ئیجە"، لە ئێمە جوانرت ڕەشبەڵەک گەرم ئەکەن،شەپۆلەکانی "ئیجە" ، بە تەسبیح و شەڕواڵێکەوە بێکاریی بەڕێئەکەن،

شەپۆلەکانی "ئیجە"، ئۆتۆمبێل بەخێرایی دەئاژوون،

شەپۆلەکانی "ئیجە"، بۆ ئەوەی دیق نەکەن تا نیوەشەو ئەخۆنەوە،شەپۆلەکانی" ئیجە"، بەشی قاوەگرەوەیەک پارەیان الداوە ....

پێیان بڵێ کوڕ و برا و مێردەکانیان کەی دێنەوە ،شەپۆلەکانی "ئیجە"، تازە فێربوون بێرتس بچنە کافرتیا،

شەپۆلەکانی"ئیجە"، بۆنی مێخەکبەندەکانیان، پشتی عەتری شکاندووە،شەپۆلەکانی "ئیجە"،ئەوەندە تێکەاڵومان بوون، بەکوردی ئەڵێن بەخێربێن

شەپۆلەکانی "ئیجە"، ئاخ، شەپۆلە حەرامزادەکانی "ئیجە"،.....

هیچ دۆستایەتیی نافامن ،.....لەچاوترووکاندنێکا ، سەد خیانەمتان لێئەکەن !!!

دهریایئیجه

یه‌كێكه‌‌له‌لقه‌كانی‌ده‌ریای‌ناوه‌ڕاست،‌درێژییه‌كه‌ی‌

643.5كم‌و‌پانییه‌كه‌ی322كم،‌ئه‌كه‌وێته‌‌نێوان‌نیمچه‌دورگه‌ی‌یۆنانی‌و‌ئه‌نادۆڵه‌وه‌،‌ئه‌گات‌به‌ده‌ریای‌مه‌ڕمه‌ڕه‌‌له‌ڕێگه‌ی‌گه‌روی‌ده‌رده‌نیله‌وه‌و‌به‌سه‌ر‌توركیاو‌یۆناندا‌ده‌ڕوانێت.

به‌ئه‌رخه‌بیلی‌یۆنانی‌ناوده‌برێت‌كه‌‌ده‌یان‌دورگه‌ی‌گه‌وره‌و‌بچوكی‌

تێدا‌هه‌ڵكه‌وتوه‌و‌به‌جوانی‌و‌دیمه‌نی‌دڵڕفێنیان‌به‌ناوبانگن‌و‌مه‌ڵبه‌ندی‌خودا‌ئه‌فسانه‌ییه‌كانی‌

گریك‌بون.ده‌ریای‌ئیجه‌‌‌33دورگه‌ی‌ئاوه‌دانی‌تیایه‌‌له‌كۆی‌170 دورگه‌،‌له‌سه‌ده‌كانی‌پێش‌

زاییندا،‌چه‌ندین‌شارستانیه‌تی‌گه‌وره‌‌له‌كه‌ناره‌كانییدا‌

هه‌ڵكه‌وتون،‌له‌وانه‌‌مینوسیو‌كریت.‌

ده‌ریای‌ئیجه‌

دوعا‌ئه‌كه‌م‌هیچ‌كه‌سێك‌ئه‌و‌رێگه‌یه‌‌نه‌گرێته‌به‌ر‌من‌تا‌به‌چاوی‌‌خۆم‌نه‌مدی‌‌نه‌مزانی‌‌چ‌

ریسككردنێكه‌‌به‌ژیانی‌‌خۆم‌و‌منداڵه‌كانیشم‌ئێستاش‌كه‌‌بیر‌له‌و‌

به‌له‌مه‌‌مه‌تاتی‌‌و‌ده‌ریا‌و‌شه‌پۆالنه‌ی‌‌ئیجه‌‌

ده‌كه‌مه‌وه‌‌موچوڕكم‌پیادێت

کۆمه‌اڵیه‌تی(513( سێشه ممه 2016/1/26 8

ئا: بنار هیدایه ت

له چه ند رۆژی رابردودا، كه سێك له زیندانی چاكسازی گه ورانی سلێمانی

خۆی كوشت، ئاوێنه زانیویه تی مه ریوان حه سه ن بكوژی زانیاری

حاجی به هادین برازای به كری حاجی سه فه ر بوه ، چه ند جارێكیش هه وڵی

خۆكوشتنی داوه ، به وته ی به رێوه به ری چاكسازی گه وران به هۆی په تی شت چنینه وه خۆی خنكاندوه ، هاوكات بنه ماڵه ی حاجی سه فه ریش ده ڵێن

"له رێی راگه یاندنه كانه وه زانیومانه كه مه ریوان خۆی كوشتوه ".

كوڕێكی هێمن و له سه رخۆ بوه شێركۆ عارف به ڕێوه به ری چاكسازی گه وران به ئاوێن���ه ی راگه یاند "مه ریوان حه س���ه ن كه س���ێكی بێ كێش���ه بوه ، قه ت كێش���ه ی نه بوه و ئال���وده نه بوه به ماده ی هۆشبه ره وه ، له زینداندا ئه گه ر زیندانییه ك ببه یت بۆ ش���وێنێكی ترو بیگوازیته وه ، ئه وا هه ڕه شه ی خۆكوژی ده كه ن، دی���اره ئه گ���ه ر مه ریوان ئه و هه ڕه ش���ه یه ی كردبێت ته نی���ا بۆ ئه و مه به سته بوه ، هیچ كاتێك توێژه ره كان نه هاتونه ته الی من و بڵێین كێشه یه كی هه بوه ، پێشتریش نه مبیستوه كه باسی خۆكوش���تن بكات، مه ری���وان یه كێك بوه له كارمه ندی هێزه كانی "س���وات"، به پێی ئه و زانیارییانه ی ده ست ئاوێنه كه وت���وه ، كورێكی له س���ه رخۆو هێمن

بوه ، شه وی كاره ساته كه ش كه ته قه ی كردوه به ه���ۆی ده مه قاڵێیه كه وه بوه و فیشه كێكی ته قاندوه و به ر ملی زانیاری

حاجی سه فه ر كه وتوه و مردوه .

كاری ده ستی ده كردو بژێوی ماڵه وه ی په یدا ده كرد

گه ورانی چاكس���ازی به ڕێوه ب���ه ری س���لێمانی ئاماژه به وه ده كات "له نێو زیندانییه كان���دا بۆ ئه وه ی بژێوی ماڵ و منداڵیان دابین بكه ن، كاری ده س���تی ده ك���ه ن، مه ریوانی���ش به ه���ۆی كاری ده س���تییه وه بژێ���وی په ی���دا ده كرد، خه ریك���ی كاری چنی���ن ب���و به هۆی خورییه وه ئ���ه و كاره ی ده كرد، كاتێك بیس���تمان كه خۆكوژیی���ه ك رویداوه ، س���ه یرمان كرد مه ریوان ئه و خورییه ی كردوه به په ت و خ���ۆی پێ خنكاندوه ، س���ودی له و خوریی���ه وه رگرتوه و ئه و

كاره ی پ���ێ ئه نجام���داوه ، ئێس���تاش لێكۆڵین���ه وه ی ت���ه واو نه ك���راوه و الی پۆلیس���ه كه كاری توێ���كاری ده كات و لێكۆڵینه وه له ته واوی روداوه كه ده كات، هیچ كاتێك كه س���ێك نه چوه ته بنكه ی پۆلیس و سكااڵ له سه ر ئه و كوڕه تۆمار

بكات".

هیچ هه ڕه شه یه كی لێنه كراوه شێركۆ عارف س���ه باره ت به وه ی كه گوایه هه ڕه ش���ه له مه ری���وان كرابێت، ره تیده كات���ه وه كه هه ڕه ش���ه كرابێت و ده ڵێ���ت "ئه وه ن���ده ی من ئ���اگادار بم هیچ هه ڕه ش���ه یه ك له و كوڕه نه كراوه و هیچ به من نه وت���راوه ، ئه وه په یوه ندی به چاكس���ازییه وه نیه و ل���ه و زیندانه دا هیچ���م ل���ێ نه بیستوه ،كه س���ێك بوه په یوه س���ت زیندانه وه به رێنماییه كانی

بوه و كێشه یه كی نه ناوه ته وه ".

ناتوانین كۆنترۆڵیان بكه ین ... كه موكوڕیمان هه یه

به رێوه ب���ه ری ع���ارف ش���ێركۆ چاكسازی گه ورانی سلێمانی سه باره ت به رێگریكردن له خۆكوژی له ناو زینداندا ده ڵێت " به داخه وه ژماره ی توێژه رانی زینداندا له ن���او ده رونی چاكس���ازی و هه ش���ت كه س���ه ، ئه وه ش ژماره یه كی زۆر كه مه له چاو )1200( س���زادراودا، وه كو پێویس���ت ناتوانین ده ستبگرین به سه ر ئه و حاڵه تانه دا، ئاشكراشه كه هه ركه سێك هاته زیندان باری ده رونی

باش نابێت،"هاوكات كه سێكی نزیك له خانه واده ی حاجی سه فه ر كه پێی باش نه بو ناوی له س���ه ر زانیارییه ك چه ن���د بهێنرێت كوش���تن و كاتی سوڵحی نێوان ئه و دو بنه ماڵه یه و چه ند باسێكی تری بۆ ئاوێنه باس���كرد، ده ڵێت "ئه گه ر بمانویستایه

توڵه بكه ینه وه ئه وا ده مانتوانی، به اڵم ئێمه رێگای یاس���امان به الوه له هه مو

رێگاكانی تر پێ باشتر بوه ."

كوشتنی زانیار په یوه ندی به به كری حاجی سه فه ره وه نه بوه

كه س���ێكی نزیك له بنه ماڵه ی حاجی س���ه فه ر به ئاوێنه ی وت "ئه و شه وه ی كه ئ���ه و روداوه ی تێدا روی���دا، زانیار بۆ پیاس���ه له گه ڵ براده رێکیدا ده بێت، براده ره ک���ه ی له گ���ه ڵ س���ه یاره یه كی ده بێت���ه ده بلی���و بیئێ���م ج���ۆری ده مه بۆڵه یان، دواتر مه ریوان حه سه ن كه ئۆتۆمبێلی بیئێم���ی پێ بو، یه ك فیش���ه ك ده ته قێنێ���ت و به رملی زانیار ده كه وێت و له وێ���دا ده مرێت، زانیار نه قس���ه ی كردوه و نه دابه زیوه ، له پێشی س���ه یاره كه دانیش���توه ، ئ���ه و روداوه به كری به ژیانی سیاس���یی په یوه ندی حاجی سه فه ره وه نه بوه ، كاتێك زانیار جوانه مه رگ ده بێت ملوانكه یه كی له ملدا بوه ره سمی جه الل تاڵه بانی پێوه بوه ، ئه وكات���ه ئێم���ه له س���ه ر كه ناڵه كانی راگه یاندن وتمان هه ركه سێك پشتیوانی له و كه یس���ه ب���كات ده بێت���ه دوژمنی

ئێمه ".

سوڵحمان به مه رج كردده ڵێت "له دوای روداوه كه كه سوكاری ئه و دو كه س���ه هاتن، به مه رجێك ئێمه له خوێنی زانیار خۆش ده بین و ئه وانیش نابێ���ت به هی���چ جۆرێك بچ���ن به الی

كوڕه كانیان���دا، ئه وان قس���ه ی خۆیان برده سه ر، ئێمه ش كه یسه كه مان دایه ده س���ت یاس���او زیاتر به كری حاجی سه فه ر جه ختی له سه ر سه روه ری یاسا زیاتر دوای به قس���ه مانكرد، كرده وه و له نۆ مانگ دادگا رێبازی خوشكه زای ش���ێخ جه عفه ری ئازاد كردو مه ریوانی

به زیندانی هه تا هه تایی سزادا".

هیچ هه ڕه شه یه كمان نه كردوه مه ریوان خۆكوش���تنی هه رچه ن���ده یه كێكه له وكه یس���انه ی له ناو زینداندا به ئالۆزی و ته موم���ژاوی ماوه ته وه ، كه ده یان پرس���یار هه ڵده گرێت، ئایا ئه و كوڕه بۆ خۆكوژی كردوه ، پاڵنه ره كانی چین، كه سه كه ی ناو بنه ماڵه ی حاجی سه فه ر جه خت له وه ده كاته وه ، ئه وان به هیچ جۆرێك هه ڕه ش���ه یان له و كوڕه نه كردوه ، له نێ���و راگه یاندنه وه ناویان بیس���توه و زانیویانه خۆی كوش���توه ، باس له وه ده كات "ئێمه بۆ هه ڕه شه ی لێبكه ین، ئه و سزای خۆی وه رگرتوه و ئێم���ه ش به س���زاكه رازیبوی���ن، بۆیه هه م���و جۆره هه ڕه ش���ه یه ك له س���ه ر خۆمان ره تده كه ینه وه ، ده شڵێت "هیچ كێشه یه ك له نێوان ئێمه و ماڵی مه ریوان نه م���اوه ، ده مانتوان���ی به ئاس���انترین شێوه تۆڵه ی خۆمان بكه ینه وه ، ئێمه له سه ر ده رده س���ه ری زۆرمان چه شت ئه وه ی یاسا س���ه روه ر بێت، بۆیه ئه و كه یسه مان برده به رده م یاسا تا قسه و

ره فتارمان وه كو یه ك بێت".

ئا: بنار هیدایه ت

باندێكی مه ترسیدار له شاری سلێمانی دروست ده بێت، سه ره ڕای ئه نجامدانی دزی ، ده ستدرێژی سێكسیش ده كه نه

سه ر چه ند كچ و ژنێك.

شه وان دره نگ ده چنبه پێی ئه و زانیارییانه ی سه رچاوه یه كی تایبه ت له نێو دادگاو پۆلیسه وه ده ست ئاوێن����ه كه وتون باندێك����ی روتكردنه وه كه له چه ند كه س����ێك پێكهاتون و گروپ گروپن، ش����ه وانه دره نگ ده چنه س����ه ر ئه زمه ڕو گۆیژه ، ئه و کوڕو کچ و خێزانانه ی ده چنه ئه و شوێنه هه ڵده كوتنه سه ریان، لێسه ندنی پاره و دوای روتكردنه وه یان و مۆبایل و ئاڵتون و شتی گرانبه ها، هه وڵی ده س����تدرێژیكردنه س����ه ر كچه كانی����ش

ده ده ن. به پێ����ی ئ����ه و زانیاریان����ه تائێس����تا كردۆت����ه سێكس����ییان ده س����تدرێژی س����ه ر س����ێ كچ، یه كێك له و كچانه یان فرێداوه ته خواره وه و بریندار بوه ، پاش

ده س����تدرێژی كردنه س����ه ر دو ئافره تی هه روه ها ك����ردون، برینداریان تری����ش ئ����ازاری ئ����ه و پیاوانه ش����یان داوه كه

له گه ڵیان چون.

ته نها ده ستدرێژی سێكسی نیه و دزییه كی زۆریان كردوه

ئه و س����ه رچاوه یه باسی له وه كرد كه "ته نها ئه وانه په الماری ئافره ت ناده ن، به ڵك����و چه ندی����ن جار پی����او و كوڕیان روتكردۆته وه و دزییان لێكردون، مۆبایل و پاره و ئاڵتونیان لێسه ندون، ئه وانه ی ئه و كاره ده كه ن، به پێ سه رده كه ون یاخود به س����ه یاره به رێگه خۆڵه ك����ه دا ده چنه س����ه ره وه و كاری خۆیان ده كه ن، زیاتر له 15 جار دزییان كردوه له و كه سانه ی كه چونه ته سه ر ئه زمه ڕو گۆیژه و تادره نگی ش����ه و ماونه ت����ه وه ." جارێ����ك پۆلیس و پۆلیس����ی نه هێش����تنی تاوان تا یه كی شه و له و ش����وێنه بون، به اڵم كه سیان ده س����تگیر نه كردو نه یاندۆزینه وه ، دوای رۆیش����تنی پۆلیس چونه ئه و ش����وێنه و

كاره كه ی خۆیان كرد".

نۆ كه س گیراون و ئازاد كراونئه وانه ی ژماره ی 2015دا له س���اڵی له سه ر ئه م روداوانه گیراون گه یشتونه ته نۆ ك���ه س، هه ندێك ته نه���ا گومانیان له سه ر بوه ، دوای لێكۆڵینه وه و چونه ب���ه رده م دادوه ر، نزیك���ه ی نۆ مانگ ده ستگیر كراون، به اڵم دواتر له رێی

كه فاله ته وه ئازاد كراون.

مه ترسی هه ر ماوه به پێ���ی وته ی ئ���ه و س���ه رچاوه یه تائێستاش مه ترسی هه رماوه ، چونكه له وه ناچێ���ت بنه ب���ڕ بكرێ���ت، گۆیژه ناش���كرێت كۆنتڕۆڵه وه ، ژێر نه چۆته به درێژای���ی 24 كاتژمێ���ری به رده وام پۆلیس له و شوێنه دابنرێت و چاودێری له دانان���ی بی���ر بكرێت،تائێس���تاش

بنكه یه كی پۆلیس نه كراوه ته وه .لێ���دوان هه وڵی���دا زۆر ئاوێن���ه پۆلیسی له به ڕێوه به رایه تی له هه ریه ك سلێمانی و به ڕێوبه ری نه هێشتنی تاوان وه ربگرێ���ت، به اڵم هیچ كامیان ئاماده نه بون قسه له سه ر ئه و بابه ته بكه ن.

ئا: مه زهه ر كه ریم

برایه كی جێگر عه زیزی هونه رمه ند، كه به ره به یانێكی هه فته ی رابردو به سێ

چه قۆ له ماڵێكی شاری هه ولێردا كوژرا، ده ڵێت "خۆم و چوار برام پێشمه رگه ین و دژی داعش شه ڕده كه ین، گومانمان هه یه

ئه و كه سه ی براكه مانی كوشت داعش بێت".

جێگ���ر ب���رای عه زی���ز س���ۆران راگه یاند به ئاوێنه ی له په یوه یوه ندییه ك���دا كه جێگری برایان به مه به ستی تۆماركردنی هونه ری چوبوه ستۆدیۆیه كی به رهه مێكی ل���ه دوای گه ڕانه وه یان ش���اری هه ولێ���ر و به ناوی له هاوڕێكانی یه كێك له س���تۆدیۆ، په ی���ام داوای لێك���ردوه كه نابێت ش���ه و بڕۆنه وه رانیه و پێیخۆش���ه له ماڵی ناوبراو بمێننه وه ، دواتر یه كێك له هاوڕێكانی په یام خۆی ده كات به ماڵیاندا و سوكایه تی به كاره په یام په الماری هونه ریه كانی���ان ده كات و

ده دات.ئ���ه و وتی "جێگر ته نها كوڕی ئێمه نیه ، به ڵكو كوڕی ئه م میلله ته یه ، ئه و له س���ه ر كاره هونه ریه كانی كوژراوه و كێشه و گرفتی

له گه ڵ هیچ كه سێكدا نه بوه ".وتیش���ی "ته نها ئه وه ی ئێمه گومانمان لێی هه بێت و دوژمنمان بێت داعشه چونكه خۆم و چوار برام پێشمه رگه ین و دژی داعش شه ڕده كه ین، گومانمان هه یه ئه و كه سه ی

براكه مانی كوشتوه سه ر به داعش بێت".سۆران ئه وه شی رونكرده وه كه دڵشادی به رنامه ی به زمی ب���ه زم و زه كه ریا و په یام و جێگر پێكه وه بون كه بكوژه كه په الماری جێگ���ری داوه و دوات���ر ناوبژی���ی كراون و بكوژه كه چوه ته ده ره وه ، ئه و وتی "به اڵم ده چێته وه بكوژه كه له دره نگانێكی شه ودا ماڵی په یام و په الماری جێگر ده دات و سێ چه قۆی لێده دات، كه چه قۆیه كیان له سه ر دڵ���ی ده دات و دوات���ر دو چه قۆكه ی دیكه له ڕانی ده دات، جێگر فریای نه خۆش���خانه

ناكه وێت و گیان له ده ست ده دات".

وتیشی "له كاتژمێر چواری به یانی هه واڵی گیانله ده ستدانی جێگرمان پێگه یشت".

پۆلیس���ی پارێزگای هه ولێر ئاماژه به وه ده كات كه تائێس���تا كه سوكاره كه ی جێگر عه زیز س���كااڵیان له س���ه ر ك���ه س تۆمار

نه كردوه .هۆگر عه زیز وته بێژی پۆلیسی پارێزگای هه ولێر به لێدوانێكیدا بۆ ئاوێنه رایگه یاند كه "لێكۆڵینه وه له ڕوداوه كه كراوه و تاوانبارێك

به ناوی )ح م( دانی به تاوانه كه یدا ناوه ".وتیشی "له كاتی ئه نجامدانی ڕوداوه كه دا تاوانبار سه رخۆش بوه و به پێی ماده ی 406

ده ستگیركراوه و ئێستا ده ستبه سه ره ".جێگ���ر عه زیز له 1993/1/28 له گوندی بێتواته له دایك بوه و س���ێ خوشك و چوار برای هه یه ، قۆناغی سه ره تایی و دواناوه ندی خوێندنی له ڕانیه بوه و دواتر بۆ خوێندنی هون���ه ره جوان���ه كان رو ده كاته ش���اری په یمانگای ته واوكردنی ل���ه دوای هه ولێر، هونه ره جوانه كان، جارێكی دیكه له كۆلێژی به خوێندن درێ���ژه هون���ه ره جوان���ه كان ده دات و ئه مس���اڵ له دوه م س���اڵی كۆلێژی هونه ره جوان���ه كان ب���وه ، جێگ���ر له 1/19

له گۆڕستانی رانیه به خاك سپێردرا.

ئه وه ی له زیندانی چاكسازی خۆیکوشتبكوژی زانیاری حاجی سه فه ر بو

باندێكی دزی و ده ستدرێژی كردن له ئه زمه ڕو گۆیژه سه رهه ڵده دات

جێگر عه زیز به سێ چه قۆ كوژرابرایه كی : گومانمان هه یه

داعش براكه مانی له هه ولێر كوشتبێت

ئه گه ر بمانویستایه توڵه بكه ینه وه ئه وا ده مانتوانی، به اڵم ئێمه رێگای یاسامان به الوه له هه مو رێگاكانی تر

پێ باشتر بوه

كاتژمێر چواری به یانی هه واڵی

گیانله ده ستدانی جێگرمان پێگه یشت

جێگر عه زیز

شاخی گویژه

rangalayawene@gmail.com (513( سێشه ممه ‌2016/1/26ره‌نگاڵه

ره نگه روداوێكی سه یر له ژیانت روبدات ك���ه ببێته ه���ۆی ده س���ت پێكردنی

ژیانێكی تازه ترو جیاواز.

هه رچیه ك به ته مای بیكه یت په له مه كه باتوش���ی بێتاقه تی نه بیت له داهاتودا

به هۆی ئه و بڕیاره ته وه .

كاتێ���ك زۆر ناڕه ح���ه ت ده بیت به هۆی كێش���ه داراییه كانت���ه وه ، زۆر بیرۆكه ت هه یه كه ناتوانیت جێبه جێیان بكه یت.

ماوه یه كی كورت به كێش���ه و ئاسته نگدا ده ڕۆیت، به اڵم زۆرناخایه نێت و به رهه می

ماندوبونه كه ت ده ست ده كه وێت.

به رامبه ره ك���ه ت له په رچه ك���رداری مه ترسه ، چونكه له كۆتاییدا سه رنجی

ئه و به الی خۆتدا رائه كێشیت.

هه رچه نده ئه و ماوه یه ی پێشو زۆركێشه ت بۆدروس���ت بو، به اڵم تۆكه سێكی به هێز

بویت و توانیت خۆڕاگربیت.

نه‌‌هه‌‌‌نگسه‌‌تڵگیسککه‌‌واندوپشکته‌‌رازو

11

كۆڕی شانۆی با خواحافیزی ده كه ن

نوێتری����ن به رهه م����ی ك����ۆڕی ش����انۆی با، ش����انۆگه رییه كه به ناوی )خواحافیز تا نازانم ك����ه ی ( كه له نوس����ینی محه م����ه د یه عقوبی و ده رهێنانی هه ڵه بجه یی و مه ریوان وه رگێڕانی

محه مه د مسته فایه . محه مه د مسته فا ده رهێنه ری شانۆگه رییه كه س����ه باره ت به ش����انۆگه رییه كه و له لێدوانێكی به ئاوێنه ی راگه یاند "له رۆژی 10ی ش����وباتی 2016ه وه له هۆڵی ته الری هونه ر شانۆگه ریی )خواحافیز تا نازانم كه ی ( نمایش����ده كه ین و هه ری����ه ك له هونه رمه ن����دان )ڕۆزا ئومێ����د، زه ریا س����امی، دیاری عومه ر، س����ۆما قاسم، بێس����اران جاسم، دیدار عومه ر( به رجه سته ی

كه سایه تییه كانی نێو نمایشه كه ده كه ن". له باره ی چیرۆكی شانۆگه رییه كه ش محه مه د مس����ته فا وتی "ڕوداوه كانی شانۆییه كه له ناو دو چیرۆك����ی س����ه ره كیدا نمای����ش ده كرێت چیرۆكێكیان باس له ژیانی نوسه رێك ده كات كه ئازادانه راس����تگۆیانه ده نوس����ێت به اڵم به رده وام ئ����اگادار ده كرێته وه كه یان ده بێت

بوه س����تێت له نوسینه كانی یان ده بێت بڕواته ده ره وه ی ئه و واڵته یان ئه گه ر ئه مانه نه كات

ده كوژرێت". ئام����اژه ش����انۆگه رییه كه ده رهێن����ه ری به چیرۆكی دوه می نێو شانۆگه رییه كه ده كات و ده ڵێ "چیرۆكه كه ی تر باس له س����ااڵنی دوای ڕاپه ڕی����ن ده كات له ڕێگای ژیانی خێزانێكه وه باس له كاریگه رییه كانی ڕاپه ڕینه كه ی س����اڵی 1991 ده كات ه����ه ر دوس����اڵ جارێ����ك ئه و گۆڕانكاریانه پیشان ده ده ین كه به سه ر ژیانی كۆمه اڵیه تی و سیاس����ی و ئابوری ئه و سااڵنه دا

ڕوده دات". محه مه د مس����ته فا جه خت له وه ده كاته وه كه به گش����تی شانۆییه كه باس له كێشه كانی ئ����ازادی ڕاده ربڕین ده كات و له وباره یه وه وتی "واتا ئ����ه وه پیش����ان ده دات تاچه ند ئازادی نوس����ین و ئ����ازادی ڕاده ربڕین بون����ی هه یه له الیه ك و له الیه كی تره وه به شێكی چیرۆكی شانۆییه كه باس له سااڵنی نه وه ده كان ده كات به اڵم هه س����ت ده كه ی گۆڕانێكی ئه وتۆ ڕوی

نه داوه كاتێك كه ڕوداوه كان ده بینین له سه ر شانۆ".

وتیشی "كه ده ڵێین گۆڕانكارییه كی ئه وتۆ ڕوینه داوه مه به س����تم له وه یه له و كاته وه بۆ ئێستا هه ست ئه كه ی له كۆمه ڵێ ڕوه وه ئێمه

وه ستاوین و به ره و پێش نه چوین".له باره ی گرنگیدان به كێشه هه نوكه ییه كانی ئه مه له به رهه مه كانی����ان و هۆكاری كۆمه ڵگه بۆ كه مه ندكێش����كردنی بینه ر نییه ، محه مه د مس����ته فا ده رهێنه ری ش����انۆگه رییه كه وتی "هه ڵبه ت كاری ئامانج و ئه ركی شانۆ ئه وه یه ك����ه باس له كێش����ه و ملمالنێكان����ی مرۆڤ و كۆمه ڵگا بكات به تایبه ت كێشه و روداوه كانی

نێو كۆمه ڵگای خۆت". وتیش����ی "كاتێك كه وه رگر دێته ناو هۆڵی نمایش هه س����ت ب����كات خ����ۆی ده بینێته وه له نێ����و نمایش����ه كه دا نه ك باس����ی كۆمه ڵێ كێش����ه و بابه تی بیانی بۆ بكه ی كه به كلتور و كۆمه ڵگاكه م����ان نامۆی����ه و وا له وه رگر بكه ی

نه یه ته وه ناو هۆڵه كانی شانۆ جارێكیتر".

یه كێ���ك ل���ه و په یجان���ه ی نێ���و ت���ۆڕی كۆمه اڵیه تی فه یس���بوك ك���ه له ماوه یه كی كه می دامه زراندنیدا توانی هه وادارێكی زۆر كۆبكاته وه و له ئێس���تادا بوه ت���ه په یجێكی باوی نێو فه یسبوك )وه كو حه مه به (یه .

په یج���ی )وه ك���و حه م���ه ب���ه ( له الیه ن كۆمپانیای كلیك كه كۆمپانیایه كی تایبه ت

به سۆشیال میدیایه دامه زراوه . په یجه كه سه رپه رشتیاری ره فعه ت هێرۆ سه باره ت به بیرۆكه ی دروستكردنی په یجه كه و "بیرۆكه ی راگه یاند به ئاوێنه ی له لێدوانێكی دروس���تكردنی ئ���ه م په یج���ه بیرۆكه یه كی جیهانیی���ه و یه كه مج���ار له س���ه ره تای ئه م مانگه دا، په یجێكی ئینگلیزی له م ش���ێوه یه دروستكراو دواتر به ش���ێوه یه كی زۆر خێرا له هه مو جیهاندا باڵوبۆوه و به هه مو زمانێك

په یجی هاوشێوه دروستكرا". وتیش���ی "ئێم���ه ش ئ���ه م بیرۆكه یه مان به باش زانی به زمانی كوردی هه بێت. له پاڵ كاره كه ماندا ئه م په یجه مان دروستكردوه بۆ

به ره وپێشبردنی كۆمه ڵگا".هێرۆ ره فعه ت ئاماژه بۆ ئه وه ده كات كه په یج���ی )وه كو حه مه به ( له ڕوی بیرۆكه وه هه مان بیرۆك���ه جیهانییه كه یه و وتی "به اڵم له ڕوی پۆس���ته كانه وه مۆرك���ی كوردیمان

پێداوه ". له ب���اره ی ناوه ڕۆك���ی ئه و پۆس���تانه ش ك���ه له م په یج���ه دا باڵوده كرێن���ه وه ، هێرۆ وتی "پۆس���ته كان تایبه ت كراون به و كێشه و خ���وه خراپان���ه ی له ناوكۆمه ڵگ���ه دا باڵون به مه به س���تی هۆشیاركردنه وه ی تاكی كورد

له سه ر ئه و مه سه النه ". هێرۆ له و بڕوایه دای���ه كه كاره كه یان زۆر س���ه ركه وتو بوه و وتی "تائێس���تاش پێمان وابێ���ت كاره كه س���ه ركه وتو بوه و )حه مه ( بوه ت���ه كاره كته رێكی ناو خه ڵ���ك و رۆژانه

خه ڵك بیرۆكه ی تازه مان بۆ ده نێرێت". پۆسته كانی نێو ئه م په یجه خه ڵك وشیار ده كاته وه له و خو و هه ڵس���وكه وته خراپه ی ك���ه ده ینوێن���ن و له وباره یه وه هێ���رۆ وتی "النیكه م ئه و كه س���انه ی كه هه ندێك خوی

ناپه سه ندییان هه یه هه ست به وه ده كه ن كه ئه وه ی ده یكه ن كێشه یه كی تێدایه و شتێكی

باش نییه ".جیاوازبون���ی هۆكاره كان���ی له ب���اره ی ئ���ه م په یجه له گه ڵ ئه وان���ی دیكه دا، هێرۆ ره فع���ه ت سه رپه رش���تیاری په یجه كه وتی "هۆكاره ك���ه ی ده گه ڕێنمه وه بۆ دو ش���ت، یه كه م ناوه ڕۆكی په یجه كه ، كه پۆس���ته كان ته نها بۆ زیادكردنی الیك ناكه ین به ڵكو بۆ باس���كردنی ئه و كێشانه یه كه باوه و قسه ی

ناخی زۆرێكمانه ". وتیش���ی "هه روه ها له ڕوی زمانه وانییه وه كه م، هه زه لیاتێكی له پ���اڵ هه وڵمان���داوه به جوانی قس���ه كان داڕێژین و دوربن له هه ر جۆره سوكایه تیكردن و الیه نی نه گه تیڤ".

سه رپه رش���تیاری په یجه كه راش���یگه یاند "هه ر له سه ره تای دروستكردنی په یجه كه وه ، گرنگیم���ان به ورده كارییه كان داوه بۆ نمونه )حه مه ( كاره كته ره كه وه دیزاین���ی له ڕوی خۆمان دیزاینمان كردوه و یه كسه ر سه رنجی

خه ڵك راده كێشێت".

داوا له خه ڵك ده كرێت )وه كو حه مه ( بن

فه رمانده خۆشه ویستی گه نجانه "هه‌ندێك‌به‌رپرسی‌بااڵ‌داوایكردوه‌و‌بردومانه‌‌بۆالی‌و‌وێنه‌ی‌له‌گه‌ڵ‌گرتوه‌"

ئا: بنار هیدایه ت

ئه حمه د كوڕه داوێیی هیچی كه متر نیه له كه سایه تییه سیاسییه كان و هونه رمه ندان و هه ر كه سێكی تر كه هه واداری هه یه ، بگره

كوڕه داوێیی خۆشه ویستره له سه ركرده سیاسییه كانی كوردستان، چونكه

فه رمانده كوڕه داوێیی خۆشی و خه نده و پێكه نین ده خاته دڵمانه وه و سه ركرده

سیاسییه كانیش هه م و غه م و مه راق.

فه رمانده كوڕه داوێی كێیه ؟ئه حمه د كوڕه داوێیی له دایكبوی س���اڵی (1960(ه و له گوندی كوڕه داوێ له دایك بوه ، هه ر له منداڵییه وه خولیای گۆرانی بوه ، وه ك براكه ی ده ڵێت "به س���ه رراژه ندنه وه خه وی ته نه كه ی منداڵیدا له ته مه ن���ی لێده كه وت، لێ���داوه و گۆرانی وتوه ، تێك���ه اڵوی هه مو كه سێك بوه و هیچ جیاوازییه كی نه كردوه ".

چه ند جارێ���ك براوه ته الی دكتۆرو مه ال چاره سه ری نه بوه

س���تاری ب���رای فه رمان���ده كوڕه داوێیی به ئاوێنه ی راگه یاند "له دوای وه فاتی باوكم له س���ااڵنی هه شتاكان، له س���اڵی )1988- 1989( چه ن���د جارێ���ك بردمانه ش���اری به غدا بۆ چاره س���ه ری پزیش���كی، له به غدا لیژنه ی بااڵی بۆ گیراو هیچ چاره س���ه رێكی نه كرا، له س���اڵی )1991( كاتێك دایكیشم وه فاتی كرد، له وكاته وه ئه حمه د الی خۆم ماوه ته وه و خۆم خزمه تی ده كه م، بۆ ماوه ی (29( ساڵه خۆم خزمه تی ده كه م، له ساڵی (1997( بردم���ه الی مه العه ل���ی كه ڵه ك، مه العه لی ده رمانی دایه وتی ئه گه ر ئه حمه د ده ماری مێش���كی بێت ئه م چاره س���ه رانه دوای بیست رۆژ توشی نه خۆشی )عصاب(ی ده كات، ئه گه ر جن له له ش���یدا بێت به م چاره سه رانه ورده ورده هێوری ده كاته وه ، دوای )19( رۆژ توشی نه خۆشی )عصاب( هات، مه ال عه لی وتی ده رمانه كانی مه ده نێ چونك���ه جن���ی نی���ه و ده ماری مێش���كی

گیراوه ".له چوار برا من خزمه تی ده كه م

به هه ڵس���وكه وتی س���ه باره ت س���تار ئه حمه دی برای ده ڵێ���ت "زۆرجار بێتاقه تم ده كات، له م ماوه یه چه ند كه س���ێك هاتن قس���ه یه كیان كرد، ئیتر توڕه بو، من هه ر له گه ڵ خۆش���ییه كانی ناژیم، به ڵكو له گه ڵ ناخۆشییه كانیش���ی ده ژیم و راهاتوم، كه س ئ���اگای له گوزه رانی من نیی���ه ، چوار برای ت���رم هه ی���ه به الیانه وه ن���اوم، ته نها خۆم خزمه تی ده كه م، هه تا بمێنم له س���ه ر چاوم دایده نێم، جار هه یه بێتاقه تم ده كات، هه ر ش���تێكی دیار نه مێنێت، ده س���ت ده كات به جنێ���ودان، له منداڵه كان���م توڕه ده بێت، جنێ���و به خێزانه ك���ه م ده دات، به اڵم وه كو

لێدان لێدانی نییه و ده ست ناوه شێنێت".

كه س هاوكاری ناكاتله گه ڵ ئه م هه مو ناخۆش���ییانه ، خه ڵك ه���ه ر باش���ه جه ڵده لێی نادات به ده س���ت ئه م ده س���ه اڵته بۆگه ن���ه وه ، چه ندین گه نج هه یه دڵیان به ئه حمه دی برام خۆش���ه ، من ویستومه حه زه كانی ئه حمه دو ئه و خه ڵكه ق���ۆرخ نه كه م، ك���ه س هاوكاری���م ناكات، خه ڵ���ك هه یه پ���اره ده دات به ئه حمه د من لێی وه رناگ���رم، ده غیله یه كم بۆ داناوه پێم وتوه ئه گه ر پاره كه ت پاشه كه وت نه كرد بۆ خۆت س���ه رفی بكه ، )29( ساڵه خه فه ت له ئه حمه د ده خۆم ئه بێت داهاتی بۆ من چی بێت، ئه بێت چاودێ���ری به رده وامی بكه م، له م زستانه دا ده بێت هه فته ی دوجار ببرێته حه مام، وه ك منداڵ س���ه رو ریشی بۆ چاك

ده كه م".

به ڕێوه به ری كارو په یجه كه ی : فه رمانده گه وره و ئه زیزمانه

وه س���تا فه رهاد كه به به ڕێوه به ری كارو په یج���ی فه رمان���ده ئه حمه دكوڕه داوێی���ی ناس���راوه و بۆ هه مو شوێنه كان هامڕایه تی و له گه ڵیدایه ، به ئاوێن���ه ی وت "ته له فونێكی

زۆرم���ان بۆ دێت بۆ بینینی فه رمانده ، هه ر له هاواڵتی س���اده و هونه رمه ندو گۆرانیبێژو خاوه ن كافتریاكان و هه تا به رپرسانی بااڵو خه ڵكی ده وڵه مه ندو هه ژار، ئه و په ناهه ندانه ی ده ره وه رۆژان���ه ته له فونم���ان بۆ ده كه ن و ده ڵێ���ن "فه رمانده دڵخۆش���مان ده كات"، ماوه ی بیس���ت ساڵه فه رمانده كوڕه داوێیی دراوسێمه ، من زۆرم خۆشده وێت، تێكه اڵوی خانه واده كه مان بوه ، سه باره ت به په یجه كه ی له گه ڵ چه ند هاوڕێیه ك كارو چاالكییه كانی باڵوده كه ین���ه وه ، هه ر له چونی بۆ ئاهه نگ و كاتێ���ك خه ڵك دێت���ه الی به ڤیدیۆو وێنه باڵویده كه ین���ه وه ، ئێمه ه���اوكاری ته واوی فه رمانده ی���ن، براك���ه ی هی���چ رێگرییه كی لێناكات له وكه سانه ی كه سه ردانی ده كه ن خزمه تێك���ی ته واوی���ان ده كات، فه رمانده ئه حم���ه د كوڕه داوێی���ی ه���ه م فه رمانده ی

گه وره و هه م ئه زیزمانه ".

به پاره ئاهه نگ ناكاتوه س���تا فه ره���اد ده ڵێ���ت "فه رمان���ده كوڕه داوێی���ی به پ���اره ئاهه ن���گ ناگێرێت له كافتریاكاندا، به اڵم كه س���انێك هه یه كه خۆش���یان ده وێ���ت پ���اره ی ده ده نێ وه ك شاباش، هه ندێك به رپرسی بااڵ داوایكردوه و بردومانه ب���ۆالی و وێنه ی له گ���ه ڵ گرتوه ، ب���ه اڵم ناتوانین ناوی بهێنین نه وه ك پێیان

ناخۆش بێت".

خاوه نی كافتریاكان: ئه حمه دكوڕه داوێیی خاوه نی پێگه و هه وادارێكی زۆره

جه زای ساز خاوه نی كافتریای كلتوری و گه ش���تیاری زه رده ش���ت به ئاوێنه ی وت " ئه حمه دكوڕه داوێیی كه سێكی خۆشه ویستی ن���او گه نجان���ه و نازن���اوی فه رمانده ی���ان پێبه خشیوه ، پێشتر چه ند كه سێك هه بوه ل���ه و ناكامانه كه هه تا زه م���ه ن ده مێنێت خۆشه ویس���تیان له ن���او دڵ���ی خه ڵك���دا ده مێنێت، ده بن به یه كێك له بیره وه رییه كانی ش���ار، فه رمانده یه كێكه له وانه ی خاوه نی

پێگه یه ك���ی تایبه ته له ناو گه نجانی ش���ار، سه ره تا له رێی گۆرانییه وه له ده ره وه ی شار ناسرا، چه ند گه نجێك بایه خیان پێداو زیاتر ئاشنایان كرد، ئه حمه د كوڕه داوێیی بچێته هه ر كافتریای���ه ك پێش���وازییه كی گه رمی لێده كرێت و به گۆرانییه خۆش���ه كانی دڵیان خۆش ده بێت، كاتێك هاته الی ئێمه هه ڵبه ت خۆی وه ك میوان هاته ژوره وه ، به اڵم ئێمه ده كه ین، تێ���دا ئاهه نگی چوارش���ه مممان فه رمانده هاته ژوره وه و هونه رمه ند س���ابیر كوردس���تانی لێبو، ئه حم���ه د كوڕه داوێیی ده ستی سابیر كوردستانی ماچ كرد، ئه وه بوه هۆی ده نگدانه وه یه كی گه وره ، به ڕاستی پێش���بینی ئه وه مان نه ده كرد به وش���ێوه یه پێش���وازی لێبكرێت و ئ���ه و هه مو وێنه یه ی له گه ڵ بگیرێت، به راستی هه وادارێكی زۆری

هه بو".ئامان���ج مه هدی خاوه ن���ی كافتریای رۆژ به ئاوێن���ه ی وت "ئێمه زانیمان هه وادارێكی زۆری هه یه ، قسه مان له گه ڵ كرد، سه ره تا ویس���تمان هونه رمه ن���د كاروان خه بات���ی بهێنی���ن و ب���ڕی )1500( دۆالری بده ینێ، به اڵم زۆربه ی مشته رییه كان داوای ئه حمه د كوڕه داوێیان كرد، پێش وه خته ریكالممان دیاریكرد، ئاهه نگه كه م���ان واده ی بۆكردو كاردان���ه وه ی زۆری لێكه وت���ه وه و ته نانه ت ره خنه ی زۆریشیان لێگرتین، ئێمه حسابی ئه وه مان كرد فه رمان���ده كوڕه داوێیی هیچ جیاوازییه كی نیه له گه ڵ هه ركه س���ێكی تر، ش���ه وی ئاهه نگه كه بێ حس���اب قه ره باڵغ بو، ئێمه ش قازانجێكی زۆرمان كرد له روی مادیی���ه وه ، نزیك���ه ی )300 بۆ 400( كه س ئام���اده ب���ون، ته نانه ت له ش���اری كه الرو س���لێمانییه وه ده وروب���ه ری ناوچه كان���ی هاتبون ب���ۆ ئه و ئاهه نگه ، به راس���تی ئه و شه وه زۆر دلخۆش���ی كردین، ته نها پاره ی عازفمان���دا، پێمان وتن پ���اره ی ده ده ینێ، ئه وان���ه ی له گه ڵی بون وتی���ان "فه رمانده ته نها دڵخۆش���كردنی هاواڵتی���ان و گه نجان

مه به ستێتی نه ك پاره "

ئا: ئازاد بایز

هونه رمه ندی گۆرانیبێژ نه جمه دینی غواڵمی له دیمانه یه كی تایبه ت به ئاوێنه رایده گه یه نێت "خۆم تائێستا بۆ یه ك به رهه میش هاوكاری

نه كراوم كه به رده وام به په نای كاری هونه ریشه وه پێم له نێو شۆڕشه كانی كورددا بوه ".

هونه رمه ن���دی گۆرانیبێ���ژ نه جم���ه ی غواڵمی سه باره ت به س���ه ره تای ده س���تدانه گۆرانی وتن له لێدوانێكی به ئاوێنه ی راگه یاند "هه رله منداڵیمه وه به هۆی ئه وه ی باوكم و مامم ده نگیان خۆشبو من زو كه وتمه ناو دنیای گۆرانییه وه به كاریگه ر بون

به باوكم". وتیش���ی "ماڵ���ی خوش���كم له مه ری���وان ب���و س���اڵی)1974( چوم ب���ۆ مه ریوان و ك���ه بینیم كورده كان ئه و شكسته ی ئه و ساڵه یان به سه رهات و شۆڕش توایه وه كاریگه ری زۆری له سه ر جێهێشتم و دواتر به ش���ێوازی ڕاسته وخۆ له ڕادیۆو تیڤی سنه

ده ستم به گۆرانی وتن كرد". غواڵم���ی ئاماژه بۆ ئ���ه وه ده كات كه ئاره زوی له س���ه ر ش���یعره كانی قانع و پیره مێرد بوه و وتی "له پاشان چه ند شیعرێكم له هاوڕێیه كم وه رگرت و كردم به س���رود كه هه موی ئ���اوازی خۆم بو ئه م س���رودانه له س���ه ره تای شۆڕش���ی گه النی ئێران تۆم���ارم كرد و دواتر كه ڕژێمی ش���ا ڕوخا ئینجا

سروده كانم باڵوكرده وه ". نه جم���ه ده ڵێ س���روده كانی بونه ت���ه هه وێنی شۆڕش���گێڕی و دروستبونی هه س���تی نه ته وایه تی له ن���او خه ڵكدا و له وباره یه وه وت���ی "به دانپیانانی س���ه ركرده كورده كان كه له گه ڵیان دانیش���توم ده یان���وت له گ���ه ڵ باڵوبونه وه ی ئه و س���رودانه دا پێشمه رگه كانی ئێمه چه ند قات زیادیان كردوه ". نه جم���ه ی غواڵمی له باره ی ئ���ه وه ی كه له گه ڵ هونه رمه ن���د ناس���ڕ ره زازی كامی���ان یه كه مجار

سرودیان وتوه ، رایگه یاند "ڕێزم هه یه بۆ هاوڕێی زۆر خۆشه ویستم كاك ناسری ڕه زازی ئه و باسی سرودێك ئه كات كه به ڕاستی ئه و سروده له ئه سڵدا فارس���ییه ئه و به شیعری كوردی خوێندویه تی من

باسی ئاوازدانان و باسی به رهه م ده كه م". وتیش���ی "یه ك���ه م ج���ار كه به رهه می س���رود له ڕۆژه���ه اڵت باڵوكراوه ته وه من ب���وم به اڵم ئه و ئه ڵێ نه خێ���ر من بوم به اڵم هیچ كێش���ه یه كیش نییه م���ن یه كه م جار بم یان كاك ناس���ر گرنگ ئه وه ی���ه خزمه تێك���ی نه ته وه كه م���ان كردبێ���ت كه سیشمان پاداشتمان وه رنه گرتوه به رانبه ر ئه و س���رودانه ". غواڵمی ده رباره ی س���ودمه ندنه بونی ل���ه ده زگا هونه رییه كانی كوردس���تان، وتی "ئه و هه لومه رجه ی كه ئێس���تا هاتوه ت���ه پێش ئه گه ر هونه رمه ند هه ڵوێستی نه بێت ئه وه نه بێت باشتره . هونه رمه ندم���ان هه یه له م چه ند ڕۆژه ی پێش���ودا خۆی كوشتوه له برسا، ده بێت له سه ر ئه م شتانه

هونه رمه ند قسه ی خۆی هه بێت". وتیشی "خودی خۆم تائێستا بۆ یه ك به رهه میش ه���اوكاری نه كراوم كه ب���ه رده وام به په نای كاری هونه ریشه وه پێم له نێو شۆڕشه كانی كورددا بوه ئه وه تا سرودم تازه باڵوكردوه ته وه بۆ پێشمه رگه ب���ۆ كۆبانی س���رودی تریش���م به ده س���ته وه یه له نه ورۆزدا و به نیازم له قه ندیل كلیپی بۆ بكه م".

نه جمه ئاماژه بۆ ئه وه ده كات كه ماڵی دونیای به الوه گرنگ نییه و گرنگ ئه وه یه گوێگر لێی ڕازی

بێت. غواڵمی ڕه خنه له وه زاره تی رۆشنبیری ده گرێت و ده ڵێت "ئایا ئێمه ی كورد له باش���وری كوردستان ئه گه ر خاوه نی)695(داهێنه ری هونه ری بین ئه وه وه زعی هونه ر ده بێ���ت له واڵتمان، یان ئه و هه مو

كاره قێزه ونه ده كرێت؟" نه جمه ی غواڵمی س���ه باره ت به دۆخی ناوخۆی هونه رمه ندان���ی كوردیش وت���ی "دوبه ره كییه كی هه ی���ه هونه رمه ندان���دا له ن���او له ڕاده ب���ه ده ر

ئ���ه وه ش به هۆی حزب���ه سیاس���ییه كانه وه یه كه هونه رمه ندانیشیان له ت كردوه ".

وتیشی "هونه ر سامانی نه ته وه یه هه رگیز نابێت گرێ بدرێت به الیه نێكه وه ".

راشیگه یاند "به ڕاستی من ڕۆژانه كه كرێكارێك ی���ان نانه وایه ك دێت ده س���ت ده كاته ملم وێنه م له گه ڵ ده گرێت ئه وه گه وره ترین سامانه بۆ من". ئه و ره خنه له تیڤییه كوردیه كان ده گرێت و ده ڵێ "له تیڤییه كانیش به ڕاستی هیچ به رنامه یه كی باش

نه ماوه جگه له بابه تی كاڵ وكرچ". هونه رمه ند له باسی سیاسه ت وگازنده ی هونه ری ده رده چێ���ت و دێته سه رباس���ی ئ���ه و به رهه مه ی كه س���اڵی هه شتاكان له س���لێمانی له گه ڵ تیپی مۆسیقای بابان تۆماری كردو به مشێوه یه چۆنێتی به رهه مهێنان���ی ده گێڕێته وه "من ئ���ه وكات هاتمه هه بو گروپێكم���ان ناوچه ی)مالومه (پێش���تریش به ناوی)گروپی بانگه واز(له ش���اخ زۆر هه ژارانه ش بوین به اڵم سه ره ڕای ئه وه ش هه ر كارمان ده كرد دوای ئ���ه وه كه نزیكی باش���ور بوین���ه وه له گه ڵ سه ركردایه تی كۆمه ڵه دا قسه م كرد وتم ده مه وێت

چه ند به رهه مێك تۆمار بكه م". وتیشی "ئێوارانێك له ساڵی هه شتاكان هاتم بۆ سلێمانی ئه وكاته ش هه لومه رجی باشور زۆر خراپ بو هه مو تیپه كان داخرابون ئێمه ش ئه وكارانه مان به نهێنی له مااڵندا تۆمار ده كرد، یه كه م كاس���ێت كه باڵوم���ان كرده وه پێكهاتب���و له گۆرانییه كانی )فه ره نجی پۆش، به هاره بول بول(بو كه تاوه كو ئێستاش له هه مو به رنامه كاندا له ئه وروپاو لێره ش

داوام لێده كه ن". نه جم���ه ی غواڵمی گازه ن���ده له دۆخی هونه ری ئێس���تا ده كات و ده ڵێ "سااڵنی هه شتاكان هونه ر به م ش���ێوه یه ی ئێستا پاشاگه ردانی نه بو، هونه ر ڕه وتی خۆی هه بو ته نان���ه ت نه وه ی نوێش گوێ

له و به رهه مانه ده گرت". هه روه ها باس���ی ل���ه و به رهه مان���ه ش كرد كه

له ئه روپا به شێوه ی سیدی به رهه می هێناوه و وتی "من له ئه وروپا س���ێ س���یدیم به رهه مهێنا یه كه م سیدی به ناوی هه ورامان و سۆران بو دوه م به ناوی پیری موغان و س���ێیه م به ناوی هه تاو بو. سیدی هه تاوی���ش كارێكی تازه بو س���ه باره ت به گۆرانی كوردیی���ه وه كۆمه ڵێك موزیكی ڕۆژئاوایی تێدا بو ئاوازه كانیشی هه موی ئاوازی ناوازه و تازه و ناسك

بو". س���ه باره ت به مانه وه ی ده نگ���ی وه كو خۆی ، نه جم���ه ی غواڵم���ی وتی "من تائێس���تا جگه ره م نه كێش���اوه و ڕۆژانه ماوه ی سێ سه عات وه رزش ده كه م و مه ش���روبیش زۆر كه م ده خۆمه وه مه گه ر له بۆنه یه كدا دابنیش���م و زۆرم بۆبێ و له ژیانیشمدا نه خواردوه ت���ه وه مه ش���روبم ش���انۆ له س���ه ر له ته سجیالتیش���دا هه رگیز، ڕه نگ���ه هۆكاره كه ی

ئه وه بێ كه ده نگم به باشی ماوه ته وه ". له الیه ن گۆرانییه كان���ی وتن���ه وه ی له ب���اره ی خه ڵكانی تره وه ، غواڵمی وتی "به بۆچونی من ئه و كه س���انه ی كه گۆرانی من و چه ندین هونه رمه ندی تر ده ڵێنه وه ئه گه ر له خۆمان باش���تر بیڵێن ئه وه ئێمه ش خۆش���حاڵ ده بین ئه وانه شی كه گۆرانی منیان وتوه ته وه بۆ یه كه م هه نگاو ئاساییه به اڵم نه بێته پیشه ی هه میش���ه ییان و بچن گۆرانییه كان گوڵبژێ���ر بك���ه ن و به موزیكێك���ی الواز بیده نه وه

به گوێی گوێگردا ئه مه كارێكی باش نییه ". كردوم���ن م���ن "ئه وگۆرانییان���ه ی وتیش���ی به موزیكێكی تێروته س���ه له وه كردومن به ڕاس���تی جێی داخه چونكه ئه وه سامانی نه ته وه ییه وه كو

كه له پورێك وایه و ناكرێت ده ستكاری بكرێت". سه باره ت به ش���یعری گۆرانیش وتی "به ڕاستی كاتی ئه وه هاتوه كه ش���اعیرمان هه بێت تایبه ت به گۆران���ی بنوس���ێت به نمونه من ب���ه رده وام كه گۆرانییه كم وتبێت زۆر وردكاربومه له هه ڵبژاردنی ش���یعره كه دا و ش���یعرێكیش ته واو كارم تێنه كات

نایكه م به گۆرانی".

نه جمه ی غواڵمی :‌تائێستا‌بۆ‌یه‌ك‌به‌رهه‌میش‌هاوكاری‌نه‌كراوم‌

بۆ‌ئه‌وكه‌سانه‌ی‌‌پێستیان‌دو‌جۆره‌

‌ره‌نگاڵه(513( سێشه ممه 2016/1/26 rangalayawene@gmail.com

گاکاوڕ

كه ڵه كه بونیان كێش���ه كانت و زیادبونی زیاتر كار ئه كاته س���ه ر ته ندروستیت،

هه ربۆیه خۆت پشتگوێ مه خه .

هه رچه ند كێش���ه و ناڕه حه تیت هه بو ت���ۆ بڕیارێك مه ده ك���ه ببێته هۆی

ئازاردانت له دڵه وه .

هه میش���ه ده ته وێت جیاوازی له پالنی داهات���وت بكه ی���ت، ك���ه ئه م���ه ش

له قازانجی تۆدایه زیاتر.

هه س���ت كردنت به راڕایی وات لێده كات كه چه ندین فرسه تی ئاڵتونیت له ده ست

بدات له م ماوه یه .

چه ن����د كاتێك����ی رۆمانس����ی له گ����ه ڵ ده به یت به س����ه ر خۆشه ویس����ته كه ت به تایبه تی له كۆتایی رۆژه كانی هه فته .

قرژاڵدوانه‌‌

مێشكت زۆرئاڵوزه و دابه ش بوه به سه ر چه ندی���ن كار كه له م كاته دا ناتوانیت

چاره سه ری زۆربه یان بكه یت.

فه‌‌ریکشێر

1010

هه ن���دێ كه س پێس���تیان دو جۆره واتا به ش���ێك له ده موچاویان چه وره و به شه كه ی تریان وشكه وه كوده وروبه ری چه ناگ���ه و ده مولوت. بۆئه وه ی بزانیت كوێی ده موچاوت چه وره یان وش���ك، ده موچاوت بش���ۆ پ���اش كاتژمێرێك كاخه زێكی ته نكه بخه ره سه رش���وێنه جیاوازه كانی ده موچاو، له هه رشوێنێك كاغه زه ك���ه چ���ه ور ب���وو ئ���ه وه ئه و شوێنه ی ده موچاوت چه وره و پێویسته وه ك پێس���تی چه ور مامه ڵه ی له گه ڵ

بكه یت. به م ش���ێوه یه مامه ڵ���ه له گه ڵ ئه و

جۆره پێسته دا بكه :

- میكیاج���ی ده وروب���ه ری چ���اوت به كرێم���ی چه ور لێبك���ه ره وه ، چونكه ئه گه ری ناس���كه و چ���او ده وروبه ری

وشك بونی زیاتره .

- بۆئه و ش���وێنانه ی چه وره كرێمی چه ور به كار بهێنه به هه مانش���ێوه بۆ

وشكیش، هه روه ها له كاتی شۆردنیش پێویس���تیان چه وره كان ناوچه زیاتر

به شۆردن هه یه .

- ئ���ه و تۆنه رانه ی به كاری ئه هێنێت بۆناوچ���ه وش���كه كان پێویس���ته له و

جۆرانه بن كه كحولیان تێدا نه بێت.

ناوچان���ه ی ئ���ه و هه وڵب���ده -وش���كن هه میش���ه كرێم���ی چه وریان

بۆبه كاربهێنیت.

تیل: 0533202790facebook: makassalonsulaymaniah

ئارایشتگای مه که س بۆ رازاندنه وه ی خانمان عه قاری � به رامبه ر ئه منه سوره که

كۆڕی‌‌شانۆی‌‌با‌خواحافیزی‌‌ده‌كه‌ن‌

نوێتری����ن به رهه م����ی ك����ۆڕی ش����انۆی با، ش����انۆگه رییه كه به ناوی )خواحافیز تا نازانم ك����ه ی ( كه له نوس����ینی محه م����ه د یه عقوبی و ده رهێنانی هه ڵه بجه یی و مه ریوان وه رگێڕانی

محه مه د مسته فایه . محه مه د مسته فا ده رهێنه ری شانۆگه رییه كه س����ه باره ت به ش����انۆگه رییه كه و له لێدوانێكی به ئاوێنه ی راگه یاند "له رۆژی 10ی ش����وباتی 2016ه وه له هۆڵی ته الری هونه ر شانۆگه ریی )خواحافیز تا نازانم كه ی ( نمایش����ده كه ین و هه ری����ه ك له هونه رمه ن����دان )ڕۆزا ئومێ����د، زه ریا س����امی، دیاری عومه ر، س����ۆما قاسم، بێس����اران جاسم، دیدار عومه ر( به رجه سته ی

كه سایه تییه كانی نێو نمایشه كه ده كه ن". له باره ی چیرۆكی شانۆگه رییه كه ش محه مه د مس����ته فا وتی "ڕوداوه كانی شانۆییه كه له ناو دو چیرۆك����ی س����ه ره كیدا نمای����ش ده كرێت چیرۆكێكیان باس له ژیانی نوسه رێك ده كات كه ئازادانه راس����تگۆیانه ده نوس����ێت به اڵم به رده وام ئ����اگادار ده كرێته وه كه یان ده بێت

بوه س����تێت له نوسینه كانی یان ده بێت بڕواته ده ره وه ی ئه و واڵته یان ئه گه ر ئه مانه نه كات

ده كوژرێت". ئام����اژه ش����انۆگه رییه كه ده رهێن����ه ری به چیرۆكی دوه می نێو شانۆگه رییه كه ده كات و ده ڵێ "چیرۆكه كه ی تر باس له س����ااڵنی دوای ڕاپه ڕی����ن ده كات له ڕێگای ژیانی خێزانێكه وه باس له كاریگه رییه كانی ڕاپه ڕینه كه ی س����اڵی 1991 ده كات ه����ه ر دوس����اڵ جارێ����ك ئه و گۆڕانكاریانه پیشان ده ده ین كه به سه ر ژیانی كۆمه اڵیه تی و سیاس����ی و ئابوری ئه و سااڵنه دا

ڕوده دات". محه مه د مس����ته فا جه خت له وه ده كاته وه كه به گش����تی شانۆییه كه باس له كێشه كانی ئ����ازادی ڕاده ربڕین ده كات و له وباره یه وه وتی "واتا ئ����ه وه پیش����ان ده دات تاچه ند ئازادی نوس����ین و ئ����ازادی ڕاده ربڕین بون����ی هه یه له الیه ك و له الیه كی تره وه به شێكی چیرۆكی شانۆییه كه باس له سااڵنی نه وه ده كان ده كات به اڵم هه س����ت ده كه ی گۆڕانێكی ئه وتۆ ڕوی

نه داوه كاتێك كه ڕوداوه كان ده بینین له سه ر شانۆ".

وتیشی "كه ده ڵێین گۆڕانكارییه كی ئه وتۆ ڕوینه داوه مه به س����تم له وه یه له و كاته وه بۆ ئێستا هه ست ئه كه ی له كۆمه ڵێ ڕوه وه ئێمه

وه ستاوین و به ره و پێش نه چوین".له باره ی گرنگیدان به كێشه هه نوكه ییه كانی ئه مه له به رهه مه كانی����ان و هۆكاری كۆمه ڵگه بۆ كه مه ندكێش����كردنی بینه ر نییه ، محه مه د مس����ته فا ده رهێنه ری ش����انۆگه رییه كه وتی "هه ڵبه ت كاری ئامانج و ئه ركی شانۆ ئه وه یه ك����ه باس له كێش����ه و ملمالنێكان����ی مرۆڤ و كۆمه ڵگا بكات به تایبه ت كێشه و روداوه كانی

نێو كۆمه ڵگای خۆت". وتیش����ی "كاتێك كه وه رگر دێته ناو هۆڵی نمایش هه س����ت ب����كات خ����ۆی ده بینێته وه له نێ����و نمایش����ه كه دا نه ك باس����ی كۆمه ڵێ كێش����ه و بابه تی بیانی بۆ بكه ی كه به كلتور و كۆمه ڵگاكه م����ان نامۆی����ه و وا له وه رگر بكه ی

نه یه ته وه ناو هۆڵه كانی شانۆ جارێكیتر".

سیحری جوانی

ئا: ئازاد بایز

هونه رمه ندی گۆرانیبێژ نه جمه دینی غواڵمی له دیمانه یه كی تایبه ت به ئاوێنه رایده گه یه نێت "خۆم تائێستا بۆ یه ك به رهه میش هاوكاری

نه كراوم كه به رده وام به په نای كاری هونه ریشه وه پێم له نێو شۆڕشه كانی كورددا بوه ".

هونه رمه ن���دی گۆرانیبێ���ژ نه جم���ه ی غواڵمی سه باره ت به س���ه ره تای ده س���تدانه گۆرانی وتن له لێدوانێكی به ئاوێنه ی راگه یاند "هه رله منداڵیمه وه به هۆی ئه وه ی باوكم و مامم ده نگیان خۆشبو من زو كه وتمه ناو دنیای گۆرانییه وه به كاریگه ر بون

به باوكم". وتیش���ی "ماڵ���ی خوش���كم له مه ری���وان ب���و س���اڵی)197٤( چوم ب���ۆ مه ریوان و ك���ه بینیم كورده كان ئه و شكسته ی ئه و ساڵه یان به سه رهات و شۆڕش توایه وه كاریگه ری زۆری له سه ر جێهێشتم و دواتر به ش���ێوازی ڕاسته وخۆ له ڕادیۆو تیڤی سنه

ده ستم به گۆرانی وتن كرد". غواڵم���ی ئاماژه بۆ ئ���ه وه ده كات كه ئاره زوی له س���ه ر ش���یعره كانی قانع و پیره مێرد بوه و وتی "له پاشان چه ند شیعرێكم له هاوڕێیه كم وه رگرت و كردم به س���رود كه هه موی ئ���اوازی خۆم بو ئه م س���رودانه له س���ه ره تای شۆڕش���ی گه النی ئێران تۆم���ارم كرد و دواتر كه ڕژێمی ش���ا ڕوخا ئینجا

سروده كانم باڵوكرده وه ". نه جم���ه ده ڵێ س���روده كانی بونه ت���ه هه وێنی شۆڕش���گێڕی و دروستبونی هه س���تی نه ته وایه تی له ن���او خه ڵكدا و له وباره یه وه وت���ی "به دانپیانانی س���ه ركرده كورده كان كه له گه ڵیان دانیش���توم ده یان���وت له گ���ه ڵ باڵوبونه وه ی ئه و س���رودانه دا پێشمه رگه كانی ئێمه چه ند قات زیادیان كردوه ". نه جم���ه ی غواڵمی له باره ی ئ���ه وه ی كه له گه ڵ هونه رمه ن���د ناس���ڕ ره زازی كامی���ان یه كه مجار

سرودیان وتوه ، رایگه یاند "ڕێزم هه یه بۆ هاوڕێی زۆر خۆشه ویستم كاك ناسری ڕه زازی ئه و باسی سرودێك ئه كات كه به ڕاستی ئه و سروده له ئه سڵدا فارس���ییه ئه و به شیعری كوردی خوێندویه تی من

باسی ئاوازدانان و باسی به رهه م ده كه م". وتیش���ی "یه ك���ه م ج���ار كه به رهه می س���رود له ڕۆژه���ه اڵت باڵوكراوه ته وه من ب���وم به اڵم ئه و ئه ڵێ نه خێ���ر من بوم به اڵم هیچ كێش���ه یه كیش نییه م���ن یه كه م جار بم یان كاك ناس���ر گرنگ ئه وه ی���ه خزمه تێك���ی نه ته وه كه م���ان كردبێ���ت كه سیشمان پاداشتمان وه رنه گرتوه به رانبه ر ئه و س���رودانه ". غواڵمی ده رباره ی س���ودمه ندنه بونی ل���ه ده زگا هونه رییه كانی كوردس���تان، وتی "ئه و هه لومه رجه ی كه ئێس���تا هاتوه ت���ه پێش ئه گه ر هونه رمه ند هه ڵوێستی نه بێت ئه وه نه بێت باشتره . هونه رمه ندم���ان هه یه له م چه ند ڕۆژه ی پێش���ودا خۆی كوشتوه له برسا، ده بێت له سه ر ئه م شتانه

هونه رمه ند قسه ی خۆی هه بێت". وتیشی "خودی خۆم تائێستا بۆ یه ك به رهه میش ه���اوكاری نه كراوم كه ب���ه رده وام به په نای كاری هونه ریشه وه پێم له نێو شۆڕشه كانی كورددا بوه ئه وه تا سرودم تازه باڵوكردوه ته وه بۆ پێشمه رگه ب���ۆ كۆبانی س���رودی تریش���م به ده س���ته وه یه له نه ورۆزدا و به نیازم له قه ندیل كلیپی بۆ بكه م".

نه جمه ئاماژه بۆ ئه وه ده كات كه ماڵی دونیای به الوه گرنگ نییه و گرنگ ئه وه یه گوێگر لێی ڕازی

بێت. غواڵمی ڕه خنه له وه زاره تی رۆشنبیری ده گرێت و ده ڵێت "ئایا ئێمه ی كورد له باش���وری كوردستان ئه گه ر خاوه نی)695(داهێنه ری هونه ری بین ئه وه وه زعی هونه ر ده بێ���ت له واڵتمان، یان ئه و هه مو

كاره قێزه ونه ده كرێت؟" نه جمه ی غواڵمی س���ه باره ت به دۆخی ناوخۆی هونه رمه ندان���ی كوردیش وت���ی "دوبه ره كییه كی هه ی���ه هونه رمه ندان���دا له ن���او له ڕاده ب���ه ده ر

ئ���ه وه ش به هۆی حزب���ه سیاس���ییه كانه وه یه كه هونه رمه ندانیشیان له ت كردوه ".

وتیشی "هونه ر سامانی نه ته وه یه هه رگیز نابێت گرێ بدرێت به الیه نێكه وه ".

راشیگه یاند "به ڕاستی من ڕۆژانه كه كرێكارێك ی���ان نانه وایه ك دێت ده س���ت ده كاته ملم وێنه م له گه ڵ ده گرێت ئه وه گه وره ترین سامانه بۆ من". ئه و ره خنه له تیڤییه كوردیه كان ده گرێت و ده ڵێ "له تیڤییه كانیش به ڕاستی هیچ به رنامه یه كی باش

نه ماوه جگه له بابه تی كاڵ وكرچ". هونه رمه ند له باسی سیاسه ت وگازنده ی هونه ری ده رده چێ���ت و دێته سه رباس���ی ئ���ه و به رهه مه ی كه س���اڵی هه شتاكان له س���لێمانی له گه ڵ تیپی مۆسیقای بابان تۆماری كردو به مشێوه یه چۆنێتی به رهه مهێنان���ی ده گێڕێته وه "من ئ���ه وكات هاتمه هه بو گروپێكم���ان ناوچه ی)مالومه (پێش���تریش به ناوی)گروپی بانگه واز(له ش���اخ زۆر هه ژارانه ش بوین به اڵم سه ره ڕای ئه وه ش هه ر كارمان ده كرد دوای ئ���ه وه كه نزیكی باش���ور بوین���ه وه له گه ڵ سه ركردایه تی كۆمه ڵه دا قسه م كرد وتم ده مه وێت

چه ند به رهه مێك تۆمار بكه م". وتیشی "ئێوارانێك له ساڵی هه شتاكان هاتم بۆ سلێمانی ئه وكاته ش هه لومه رجی باشور زۆر خراپ بو هه مو تیپه كان داخرابون ئێمه ش ئه وكارانه مان به نهێنی له مااڵندا تۆمار ده كرد، یه كه م كاس���ێت كه باڵوم���ان كرده وه پێكهاتب���و له گۆرانییه كانی )فه ره نجی پۆش، به هاره بول بول(بو كه تاوه كو ئێستاش له هه مو به رنامه كاندا له ئه وروپاو لێره ش

داوام لێده كه ن". نه جم���ه ی غواڵمی گازه ن���ده له دۆخی هونه ری ئێس���تا ده كات و ده ڵێ "سااڵنی هه شتاكان هونه ر به م ش���ێوه یه ی ئێستا پاشاگه ردانی نه بو، هونه ر ڕه وتی خۆی هه بو ته نان���ه ت نه وه ی نوێش گوێ

له و به رهه مانه ده گرت". هه روه ها باس���ی ل���ه و به رهه مان���ه ش كرد كه

له ئه روپا به شێوه ی سیدی به رهه می هێناوه و وتی "من له ئه وروپا س���ێ س���یدیم به رهه مهێنا یه كه م سیدی به ناوی هه ورامان و سۆران بو دوه م به ناوی پیری موغان و س���ێیه م به ناوی هه تاو بو. سیدی هه تاوی���ش كارێكی تازه بو س���ه باره ت به گۆرانی كوردیی���ه وه كۆمه ڵێك موزیكی ڕۆژئاوایی تێدا بو ئاوازه كانیشی هه موی ئاوازی ناوازه و تازه و ناسك

بو". س���ه باره ت به مانه وه ی ده نگ���ی وه كو خۆی ، نه جم���ه ی غواڵم���ی وتی "من تائێس���تا جگه ره م نه كێش���اوه و ڕۆژانه ماوه ی سێ سه عات وه رزش ده كه م و مه ش���روبیش زۆر كه م ده خۆمه وه مه گه ر له بۆنه یه كدا دابنیش���م و زۆرم بۆبێ و له ژیانیشمدا نه خواردوه ت���ه وه مه ش���روبم ش���انۆ له س���ه ر له ته سجیالتیش���دا هه رگیز، ڕه نگ���ه هۆكاره كه ی

ئه وه بێ كه ده نگم به باشی ماوه ته وه ". له الیه ن گۆرانییه كان���ی وتن���ه وه ی له ب���اره ی خه ڵكانی تره وه ، غواڵمی وتی "به بۆچونی من ئه و كه س���انه ی كه گۆرانی من و چه ندین هونه رمه ندی تر ده ڵێنه وه ئه گه ر له خۆمان باش���تر بیڵێن ئه وه ئێمه ش خۆش���حاڵ ده بین ئه وانه شی كه گۆرانی منیان وتوه ته وه بۆ یه كه م هه نگاو ئاساییه به اڵم نه بێته پیشه ی هه میش���ه ییان و بچن گۆرانییه كان گوڵبژێ���ر بك���ه ن و به موزیكێك���ی الواز بیده نه وه

به گوێی گوێگردا ئه مه كارێكی باش نییه ". كردوم���ن م���ن "ئه وگۆرانییان���ه ی وتیش���ی به موزیكێكی تێروته س���ه له وه كردومن به ڕاس���تی جێی داخه چونكه ئه وه سامانی نه ته وه ییه وه كو

كه له پورێك وایه و ناكرێت ده ستكاری بكرێت". سه باره ت به ش���یعری گۆرانیش وتی "به ڕاستی كاتی ئه وه هاتوه كه ش���اعیرمان هه بێت تایبه ت به گۆران���ی بنوس���ێت به نمونه من ب���ه رده وام كه گۆرانییه كم وتبێت زۆر وردكاربومه له هه ڵبژاردنی ش���یعره كه دا و ش���یعرێكیش ته واو كارم تێنه كات

نایكه م به گۆرانی".

نه‌جمه‌ی‌‌غواڵمی‌‌: تائێستا بۆ یه ك به رهه میش هاوكاری نه كراوم

ل���ه زاری دو به رپ���رس و كاره كت���ه ری سیاس���ی ئه م هه رێمه وه چه ن���د جارێك بیس���تمان كه هه رێمی كوردستان 10800 ده هه زارو هه ش���ت سه ت ملیۆنێری دۆالرو 25 ملیاردێ���ری دۆالری هه یه ، ئه مه وه ك گوایه ده وت���را، به خه ڵ���ك ده س���كه وت له سایه ی شۆڕشی ئه وانه وه ئه مه هاتوه ته ئارا "جارێ هه رگیز له كورس���تانی باشور ش���تێ نه بوه به ن���اوی ش���ۆڕش، ئه وه ی هه ب���وه هه رابوه و هیچی ت���ر" دواتر ئه و ده وڵه مه ندان���ه جگه له مش���ه خۆر هیچی تر نه بون، ئه گه رنا ئێس���تا رۆڵیان چیه ، ده وڵه مه ندو هه ندێ���ك رابردودا له ماوه ی كه ڵه كه بو، به ناهه ق خاوه ن س���ه رمایه ی له كه ناڵێك���ه وه پاره یان بۆ كه س���وكاری

پێش���مه رگه ی شه هیدی ده س���تی داعش به خش���ی ، وتیان ئه وانه له سه ری مانگدا له موچ���ه ی كارمه ن���دو فه رمانبه ره كانیان بڕیبو، م���ن بیرم كرده وه دیاره هه ر ئه وه له ده وڵه مه ن���دی نانیش���تمانی چ���اوه ڕێ ده ك���رێ ، جارێكیان باس���ی ده وڵه مه ندی نیش���تمانیم كردو داوام له دۆستێ كردبو چاو له عه لی بۆس���كانی ب���كات، هه ندێ دۆس���ت وتیان گله یی بێت تۆ به ش���ان و باڵی خه ڵكدا هه ڵ���ده ده ی ، ئه وده م بیرم الی ئه وه ب���و كه ماركس���یش كاتی خۆی ده یویس���ت ده وڵه مه نده كان���ی ئه ڵمانی���ا ئه وانه ی ساغن و سه رمایه ی پاكیان هه یه هاوكاری ش���ۆڕش و په یامه ك���ه ی بكه ن، ده ش���ێ ئه نگڵس���ی هه ره هاوڕێ و نزیكی ماركس له وجۆره بێت، كه دواتر هاوكاری

زۆری خانه واده ی ماركسی كرد.عه لی بۆس���كانی كاری گ���ه وره ی زۆر كردو دواتریش من الم وایه بو به قوربانی ئه وه ی ویس���تی كاری گه وره ت���ر بكات، هه رچۆنێكه ئه م تیرۆره ش وه ك س���ه دان تیرۆری دوای راپه ڕی���ن به نهێنی مایه وه ، قس���ه له س���ه ر ئه وه یه ده وڵه مه نده كانی ئێس���تا رۆڵیان چیه له چاره س���ه ری ئه م قه یرانه ی مافیاكانی ناوحزب له كوردستان دروس���تیان كردوه و خه ڵ���ك ناچار به وه

كراوه ش���ڕو ش���یتاڵی بفرۆش���ێ و به ره و نادیار س���ه ری خۆی هه ڵبگرێ ، ئایا ئه و ژماره زۆره له ملیۆنێ���رو ملیاردێری دۆالر تاچه ند ده توانن به ش���داری له چاره سه ری ئه م قه یرانه دا بك���ه ن، یان ئه وانیش ئه م تاژێرزه مینه كانیان به هه لزانیوه دۆخه یان پڕت���ر بك���ه ن، وه ك ئ���ه و ده وڵه مه نده ی ناهێڵێ كاره با له ئێران بكڕدرێت و خۆیشی بازرگانی ره ش���ی پێوه ده كات و سبه ینێ خۆی وه ك هاونیش���تمانی دڵسۆز نیشانی داهات���و ئ���ه دات، ره نگه له م نوس���ینه دا جێی ئ���ه وه نه ب���ێ ن���اوی ده وڵه مه نده نانیشتمانیه كان ریز بكرێن، به اڵم خه ڵكی

كوردستان زۆر باش ئه وان ده ناسێ .به ب���ڕوای م���ن ئه گ���ه ر چ���ی گومانی ته واویش���مان ل���ه وه هه بێ���ت ك���ه ئه و ده وڵه مه ندیه جێی گومانه ، له گه ڵ ئه وه ش هه ر ناچاری ئه وه ین هۆش���داری ئه وه یان بده ینێ ، كه ئ���ه وان ده توانن له بارودۆخی وه ك ئه م���ه ی ئێس���تادا رۆڵ���ی ئه رێنی

ببینن.شه رمێكی گه وره یه خه ڵك چوار مانگ و پێن���ج مانگ موچ���ه وه رنه گرێت و تۆیش له خه یاڵی ئه وه دا بیت كه ی ژێرزه مینێكی ت���ر پڕكه ی���ت، یه كجار ب���ه راوردی نێوان

خۆت و عه لی بۆسكانی بكه و هیچیتر.

جیهانی���ه وه و له هاتن���ه م���رۆڤ به ڕوداوه كان���ی هه س���ت له وكات���ه وه ی واقع���ی ل���ه ڕوی ده كات. ده وروب���ه ری كۆمه اڵیه تیی���ه وه ئاب���وری و سیاس���ی و ئیت���ر لێره وه به رپرس���یاریه تی ده س���ت ڕوداوه له ئاس���تی به ومانایه ی پێده كات، گشتیه كاندا هه ڵوێستێكی ئه رێنی هه بێت به رپرسیاریه تی له كه سێكه وه بۆ كه سێكی دیك���ه ، له گه لێك���ه وه بۆ گه لێك���ی دیكه جیاوازه . چونكه گه وره یی به رپرسیاریه تی له ئاست گرنگی و گه وره یی روداوه كاندایه . لێره دا ده مه وێت باس له به رپرس���یاریه تی له كۆمه ڵگه ی كوردس���تان و ئه م قۆناغه ی تێده په رێت پێ���دا كوردس���تانی گه ل���ی له ئاس���ته كانی سیاسی و ئه منی و مێژویی و ئابوری كۆمه اڵیه تیدا چه نده هه س���ت به به رپرسیاریه تی ده كه ین، به تایبه تی حزبه سیاسیه كان و خاوه ن بڕیاری ناو حزبه كان. ئ���ه م قۆناغه ی كوردس���تان واده خوازێت حزب���ه كان به وپ���ه ڕی هه س���تكردن ب���ه

به رپرس���یاریه تیه وه هه ن���گاو هه ڵگ���رن و ئه م قۆناغ���ه وه ك ئه وه ی هه یه مامه ڵه ی له گه ڵ���دا بكه ن نه ك وه ك ئه وه ی حه زیان لێیه . له مێژوی گه لی كوردس���تاندا وه ك هه رگه لێكی دیكه ش���تی جوان و ناشیرین هه یه ، به داخه وه ئێمه به رده وام له قۆناغه به رهه م كلتورێ���ك چاره نوسس���ازه كاندا ده هێنرێت، یه ك هه ڵوێستی ڕه تده كه ینه وه ، ئامانجمان ده بێته ناشیرینكردنی یه كدی و سیاس���یمان بی���روڕای نه مانتوانی���وه هه رچیه ك بێت هه ڵسوكه وتی دادپه روه رانه له گه ڵ یه كدی بكه ین ك���ه له به رژه وه ندی بااڵی ئ���ه و قۆناغه دا بێت، ئێمه ئێس���تا ڕوب���ه ڕوی قه یرانی جۆراوجۆر بوینه ته وه ، له ب���ری ئه وه ی كۆببینه وه بۆ چاره س���ه ر س���ه نگه رله یه كگرتن ب���ۆ كۆده بین���ه وه له یه ك���دی. ئ���ه م هه ڵس���وكه وته ی ك���ه حزب���ی كوردی ده ی���كات ڕه فتاری حزبی نه ت���ه وه ی ب���ێ ده وڵه ت نی���ه و ئه وپه ڕی سیاس���یه . خودئه ڤین���ی ناهۆش���یاری و ئێس���تا ناوچه كه له كۆتایی سایكس بیكۆ له س���ه ره تای كوردیش نزیكده بێت���ه وه ، خه ونه كان���ی نزیك ده بێت���ه وه . بۆ یه كه م جاره جیهان و واڵتانی ناوچه كه به م جۆره كورد بخوێنن���ه وه كه دان به س���یمبول و خواس���ته كانی كورددا بنێن، ئه م هه له بۆ گه لی كوردستان له باره به اڵم بۆحزبه كان ناله باره چونك���ه ئه م قۆناغه ده رفه تێكی زێڕینه بۆ سه ربه خۆیی كوردستان. ئه وه ی كردوه سیاس���یه كان له حزب���ه كان و وای ك���ه بوێ���ری به رپرس���یاریه تیان نه بێت، گرێ���ی ده رونی و ئیره ی���ی و خودئه ڤینیه .

ئه گه رنا ئه گه ر ئه و ماوه زۆره و ئه و هه مو س���ه نگه رله یه كگرتنه وه و هاتوهاواره دژی به رپرسانه نیوئه وه نده مان یه ك ده یكه ین مامه ڵه مان هه بوای���ه له قۆناغێكی دیكه دا ده بوین. ئێستا هه مو كارته ناشرینه كانمان به رامبه ر به یه ك به كارهێناوه و ناوناتۆره ی دنیامان به یه ك گوت، میدیاو سیاسه تتان دابه زان���د ب���ۆ نزمترین ئاس���ت. ئێس���تا

كه س���ی یه كه م���ی حزب���ه كان و ئه وانه ی خاوه نبڕی���ارن ب���اش له واقعی سیاس���ی تێده گه ی���ن بۆی���ه واباش���ه نه كه ونه ژێر كاریگه ری هه رزه ی سیاس���ی و وتاره كانی فه یس���بوك چیتر له حیزب���ی گوتارییه وه خۆیان بگۆڕن بۆ حیزب���ی خاوه ن گوتار بێنن و ل���ه ده وری بارزان���ی كۆببنه وه بۆ كاركردن بۆ قس���ه كردن، ب���ۆ گوێ گرتن بارزانی بۆخه بات و سه ربه خۆیی، له یه كتر وه ك پارتی نا، بارزانی وه ك كوردستانی، وه ك ئ���ه و مامه ڵ���ه ده ول���ی و ناوچه یی و دڵس���ۆزیه ی خ���ۆی ب���ۆ مه س���ه له كان، پێویس���ته هه مو الیه ك له كێوی لوتبه رزی دابه زێت بۆئه وه ی له تینوێتیدا نه مرێت ئه م واقیعه پێویس���تی به بوێری هه یه بوێریش به رپرس���یارێتییه هه ركه س ئه م هه نگاوه هه ڵگرێ بۆ یه كهه ڵوێس���تی ئ���ه وه مێژو له خانه ی بوێری به رپرس���یانه دا تۆمار ی ده كات به پێچه وان���ه وه وه ك ترس���نۆكی نابه رپ���رس ده ناس���رێت وه رن هه م���وان له و كاروانه به ش���دار بین كورد له قۆناغی دانان���ی ب���ه رده ڕه ش���ه كه دایه ، بارزانی ده یه وێ هه ركه س���ه و چه مكێكی بگرێت بۆ دانانی به ردی سه ربه خۆیی بڕوام وایه ئه م ج���اره له به رژه وه ن���دی ملمالنێكانی ناوچه كه و جیهان���دا به خت یاوه ری كورد بێ���ت ده گه ینه مه ن���زڵ هه رك���ه س له م كاروان���ه دا نه بێت و دژی ده بێت به دبه خت ده بێت و مێژو وه ك نابه رپرس���ی ترسنۆك تۆم���اری ده كات بۆی���ه باهه م���و الیه ك بزانی���ن بوێری به رپرس���یاریه تییه .بوێری

له به رپرسیاریه تیدایه .

ئه و دۆخه سیاس����ی و ئابوریه ی هه رێمی كوردستانی تێدایه و به زیادبونی فشاره كانی قه یرانی دارایی له سه ر خه ڵكی كوردستان، رۆژبه رۆژ كاره ساتی تازه ده بیستیت.

پێشمه رگه یه ك شه هید ده بێت له دوای خ����ۆی قه رزی دو مانگ����ی كرێی خانو بۆ منداڵه بێنازه كانی جێدێڵێت، مامۆستایه ك له شه و ی سه ری ساڵ له كاتی شێلمفرۆشی ده كه وێت����ه ژێر س����ه یاره یه ك، فالن ماڵی خۆی هه راج كرد، ئه ویتر ده س����تی ماڵ و منداڵ����ی گرت و س����ه ری خ����ۆی هه ڵگرت ب����ۆ هه ن����ده ران رۆیش����ت، له هه مویش����ی كاره ساتبارتر دیمه نی ئه و خێزانانه یه كه ش����ه پۆڵه كانی ده ری����ا ده یانكاته نێچیری

دڕنده كانی ناو ده ریاكان.ئ����ه وه ی له چه ند رۆژی راب����ردودا رویدا ب����ه وه ی بۆ جارێكی ت����ر چه ند خێزانێكی تری كوردس����تان كه زۆربه یان ژن و منداڵ ب����ون له ئ����اوی ده ریای ئیج����ه دا خنكان، دوباره بون����ه وه ی فیلم����ی چه ند س����اڵه ی كۆچبه رانی ك����ورده ، تا ئه و مه ش����هه ده سیاس����یه ش له كوردس����تان بونی هه بێت ده ریای ئیجه ش����وێنی نمایش����ی ش����انۆ

تراژیدیه كی ژن و منداڵی كوردان ده بێت.ئ����ه و دیمه نه ناخۆش و كاره س����اتبارانه زۆر كه س����ی تاساند، ئێس����تا له نێو چه ند خێزانێ����ك به ه����ۆی له ده س����تدانی چه ند

كه سێكی ناو خێزانه كه یان شین و رۆڕۆیه ، بابه ته كه بوەته بابه تی راگه یاندنه جیهانی و ناوخۆییه كان، له تۆڕه كۆمه اڵیه تیه كان باس باسی مه رگی به كۆمه ڵی ئه و خێزانانه یه ، ئه وه ی هۆكاری ئه و كۆچه یه له كوردستان

خۆی كردۆته كه ڕه ی شه ربه ت.ئه ی چ بێویژدانیه ك����ه باش بزانیت كه هۆكاری كۆچه كه خۆتیت و نوقه شت لێوه

نه یه ت! ئه و كاره ساتانه به سه ر هه ر میلله تێك هاتبایه ئێس����تا قیام����ه ت ڕاده بو، ئه رێ

ده سه اڵتدارانی ئه و هه رێمه له كوێن؟ بۆ له هۆكاری ئه و كۆچه ناپرس����نه وه ، ئ����ه رێ بۆ نایه ن ده س����ت هه ڵببڕن و بڵێن ته واو ئه وه ئێمه ین له حوكمڕانی ئه و هه رێمه شكستمانخواردو نه مانتوانی به ڵێنه كانمان ببه ینه سه ر، ئه رێ به بیرتانه چ به ڵێنێكتان به و خه ڵكه دا، ئه رێ كوا ئەو به هه ش����ته ی

به نیازبون بۆمانی دروست بكه ن؟ ده زانن بیانوه كانتان بوەته قه وانێكی سواو، كه س به فلسێك وه ریناگرێت، ئێمه كارمان به دابه زینی نرخی نه وت نیه و شه ڕی داعش����یش نیه ، ئه وانه مه ك����ه ن به بیانو، هیچ ی����ه ك له مانه بونی����ان نه بو، خه ڵك له به ر ناعه داله ت����ی له و هه رێمه رایده كرد، له بیستوپێنج ساڵی ڕابردو ده رفه تی باش بۆ هه رێمه كه ڕه خسا، پاره ی بێ حسابی

به سه ردا ڕژا، نه تانتوانی بیقۆزنه وه ئێستا كاتی بیانوهێنانه وه نیه .

تازه پێمان ده ڵێن بێ پشتوپه نایان، دڵس����ۆز خه ڵك����ی په یام����ی ل����ه ب����ۆ نه گه یش����ت، ده مێك����ه له و كوردس����تانه هاوارده كرێت ئه وه ی مه ترس����یه له س����ه ر هه رێمی كوردس����تان، غیاب����ی حكومه ته و له حوكمی ده س����ت وه رن دامه زراوه كانه ، حزبی هه ڵگ����رن و هه نگاو ب����ۆ حكومه تی هاواڵتی بنێن، نه تانك����رد تارۆژ به و رۆژه گه یش����ت، بیست س����اڵه هاورده كرێت كه گه نده ڵ����ی له نێو جومگه كان����ی حكومه ت بۆته مۆرانه ، پیاوی چاك بن جه س����ته ی خۆتان ده خوات، ئه ویشتان نه بیست، تازه لیژنه و لیژنه كانی بۆ بنبڕكردنی گه نده ڵی داده مه زرێنن، ك����ه پێنج مانگه نه توانراوه موچه ی فه رمانبه ران بدرێت، ئه رێ ناپرسن چ بێ ویژدانیه كه حكومه ت موچه ی خه ڵكی پێنه درێ����ت كه چی به رپرس����ی نابه رپرس گه نده ڵ����ی له داهاتی خه ڵك بكات ئه وه یان

ناو ده نێنن چی؟ئ����ه وه ی له كوردس����تان ده بینرێت جگه له غیابی ویژدان هیچی تر نیه ، كه س����ێك چاوی له داهاتی واڵتێك بێت كه به خوێنی ده ی����ان ش����ه هید ده س����ته به ر كرابێت بێ ویژدانیه ، كه س����ێك هۆكاری كۆچ و مه رگی

جگه رگۆشه كانمان بێت بێویژدانه .

پەیوەندیی لوس، فۆرمێکە لەپەیوەندیی کە خاڵیی����ە لەڕەخنە. س����تراتیژێکە بۆ ڕازیک����ردن و دڵڕاگرتن����ی هەم����و الیەک. دروستکردنی گوتارێکە کە تەنها جوانی و رێکییەکان دەبینێت و ستایشی باشییەکان دەکات. لوس����بونی پەیوەندیی پێویستی بەزمانێکی خلسیکەو دوژمنی زبرییە. لێرەدا زمانلوس����یی وەکو فۆرمێکی تایبەتمەندی کۆمەڵگای لوس لەدایکدەبێت و ڕۆدەچێتە ناو پەیوەندییە کۆمەاڵیەتی و ڕۆشنبیریی و سیاس����ییەکانمان. زمانلوس����ی میتۆدێکە لەڕوبەڕوبونەوەو خۆدورەپەرێزگرت����ن بۆ پێکدادان، ترسە لەبەرگریی و بەرەنگاربونەوە لەدوادەرئەنجام����دا باجەک����ەی ک����ە بەلەدەستدانی س����ەربەخۆیی کۆتاییدێت، چونک����ە خاوەن����ی ڕای تایبەت����ی خۆی نییە. زمانلوسیی دروستکردنی روبەرێکی وەهمی����ی پێکەوەژیانێکی تەب����او ئارامە، بۆ درۆزنانەیە فەزایەک����ی بەرهەمهێنانی

قبوڵکردنی جیاوازیی و یەکترقبوڵکردن.

زمانلوس نە لەب����ەرەی "بەڵێ" یەو نە لەب����ەرەی "نەخێر"ە، بەڵک����و دەکەوێتە ناو ڕوبەری س����ێهەمەوە. واتە زمانلوسیی نە قبوڵکردن����ی هەقیقەتی پۆزەتیڤبینیی ئەویترەو ن����ە ڕەتکردن����ەوەی هەقیقەتی نێگەتیڤبینی����ی ئەویت����رە، بەڵکو ڕوبەری لەش����وێنگەیەکی نایەوێت کە س����ێهەمە دیاریکراوی نێ����وان دو بەرەدا گیربخوات. زمانل����وس ترس����ێکی قوڵ����ی لەتەنهایی هەیەو نایەوێت هیچ الی����ەک برینداربێت، ڕازییبکات. هەم����وان هەوڵ����دەدات بۆیە وجودیدا لەترس����ێکی زمانلوس کەس����ی دەژی کە نایەوێت ن����ە ئەوانەی لەمبەرن بریندارب����کات و نە ئەوان����ەی لەوبەرن لێی زویر ببن. زمانلوسیی ڕاگرتنی درۆزنانەی پەیوەندیی����ە لەس����ەر حیس����ابی نەگوتن زمانلوسیی هەقیقەت. ش����اردنەوەی یان دڵڕاگرتن����ی بەرامبەرە بۆئەوەی پێکدادان لەپەیوەندی هەقیق����ەت دروس����تنەبێت. نێوان کەسی زمانلوس و دەرەوەی خۆیدا، قوربانییەک����ی بێزمانە. زمانلوس خاوەنی هەقیقەت����ی خ����ۆی نییە، خ����اوەن هیچ س����ەربەخۆییەکی فیکریی و کەس����ییانەی خۆی نیی����ە، بۆیە بەب����ێ دو الیەنەکەی ت����ر ناتوانێت ب����ژی. کەس����ی زمانلوس، بونەوەرێکە لەو چرکەساتەی کە نایەوێت کەس بریندار بکات، س����ەربەخۆیی خۆی ناتوانێت خاوەن زمانل����وس دەدۆڕێنێت. ڕای س����ەبەخۆی خۆی بێ����ت، کۆیلەیەکە بەخۆش����نودی لەنێ����وان درۆو راس����تییدا دەژی. دەیەوێت هێالنەیەک دروس����تبکات کە هاوتایی و کۆنزێنس جێگای ناکۆکیی و دژایەتی بگرێتەوە. لەدەرەوەڕا نمایش����ی ڕاس����تگۆیی دەکات و لەن����اوەوەڕا درۆزن. لەگەڵ خۆیدا ناڕاستەو لەگەڵ ئەوانی تردا نمایشی ڕاس����تگۆیی دەکات. زمانلوسیی رۆحی نەمانی راس����تەقینەی دۆخێک����ی بەرگرییە لەپەیوەندییدا، چونکە لەس����ەر بناغەی تەبایی و هاوسەنگییەکی درۆزنانە

دەژی.

زمانلوسیی گەرچی خۆی وەکو بەرەی س����ێهەم نماییش����دەکات، بەاڵم لەخودی خۆی����دا مان����ای ب����ەرەی س����ێهەم نییە لەنێ����وان بەڵێ و نەخێ����ردا، بەڵکو مانای بەرهەمهێنانی ڕوبەری سێهەمە کە دەیەوێت لەنێوان "بێوەی"ییان����ە جوگرافیایەک����ی باشیی و خراپیدا بکات بەنیشتیمانی خۆی. زمانلوس ن����ە دەیەوێت خراپییەکان باش ب����کات و نە باش����ییەکانیش خراپ، بەڵکو دەیەوێت خراپییەکانی باشیی بەیانبکات و نیش����انبدات. خراپی����ش باش����ییەکانی زمانلوس بونەرێکە لەهەر شوێنێک گوێی لەفیکەی دەس����ەاڵت بێت، ئەو پانتۆمیم- ئاس����ا س����ەمای بۆدەکات و هەرکاتێکیش گوێی لەنەڕەی دەس����ەاڵت بێت نوزەی لێ نایەت. ئەم چەشنە لەکولتوری زمانلوسیی خۆی وەکو ئۆپۆزیس����یۆنی دەس����ەاڵتێک نیش����ان نادات کە دەزانێت خراپە، بەڵکو خۆی وەک����و دڵس����ۆزێک بەیاندەکات کە بەسیستەم بەرامبەر نییەتی خراپەکاریی نییە، بەڵکو خواس����تی چاککردنی هەیە. نوس����ەران و زۆرینەی سیاس����ەتمەداران و هونەرمەن����دان و ئەکادیمییەکان����ی ئێم����ە بەرەو ئەوە دەڕۆن کولتورێکی زمانلوسیی دەرئەنجامەک����ەی ک����ە بەرهەمبهێن����ن لەسیاس����ەت و لوس����ییە دیکتاتۆرییەتی

نوسین و کردەی کۆمەاڵیەتیی.

گومانی تێدا نییە کە ملمالنێ و ناکۆکیی

بریندارکەرن، بۆیە کۆمەڵگای لوس کێشەی لەگەڵ کولتوری ملمالنێ هەیەو لەناکۆکی دەترسێت. ترس لەبریندارکردنیش دەبێتە ه����ۆکاری ئەوەی پەیوەندیی ڕاس����تەقینە بون����ی نەمێنێ����ت و نماییش����گەرایی ببێت پەیوەندییەکان س����ەرەکیی بەخەسڵەتی کە لەزمانلوس����ییدا بەرجەس����تە دەبێت. بۆئەوەی پێماندەڵێت: لوسبون کولتوری نابێت بەردەوامبێت، پەیوەندییەکانم����ان رەخن����ە لەیەکتر بگری����ن و ناکۆییەکانمان بەیانبکەین. زمانلوس����یی مانای ڕاگرتنی نیی����ە، تەندروس����ت پەیوەندییەک����ی بەڵک����و مان����ای نماییش����کردنی جوانی و خۆشەویس����تییە. باش����ترین نمونەش بۆ فەزای زمانلوسیی جوگرافیای فەیسبوکە.

کۆمەڵگای ئێمە ب����وە بەکۆمەڵگایەکی فەیس����بوکییانەی خێڵەکی����ی. تۆ تاوەکو ئەو س����اتە هاوڕێی منیت و خۆشەویستیت ک����ە اڵیکی من بکەیت، کە ئەمەت نەکرد، دەچێتە خانەی دیس����ایک و ئەنفرێندەوە. لەبەرئەوەی فەیسبوکیش دیسایکی نییە، پەیوەندیی ئەوەیە سیس����تەمێکی مانای وێناک����راو بەرهەمدێت ک����ە وەکو خێڵێک هەمو یەکتریان خۆش����دەوێت و کەس ڕقی لەوی ت����ر نییە، چونکە دیس����ایک بونی نییە. دیس����ایک دەبێ����ت بەپێوەرێک بۆ خ����راپ بینین، ن����ەک هەڵوەس����تەکردن، دەبێت بەکردەیەک ب����ۆ ڕق نەک ڕەخنە. اڵیککردنی سیس����تەمی فەیس����بوک هیچ بەهایەک����ی پێوەری����ی نییە ب����ۆ جوانیی یان خۆشەویس����تیی، بەڵک����و چاکەیەکە کااڵی����ەک وەک����و بەرامبەرەک����ەت ک����ە پێتدەفرۆش����ێت، تاوەکو ت����ۆش کااڵکەی ئەو بۆ بازاڕکردن نماییش����بکەیت. چاکە تەنها کاتێک وەکو چاکە دەبینرێت کە تۆ هەمو کردەو چاالکیی و نوسینی ئەوانی تر بەچ����اک و جوان ببینیت. ئەمە هەمان ئەو سیس����تەمەیە کە کارمەندی کۆمپانیایەک هی����چ کاتێک بۆی نییە ئ����ەو کااڵیەی کە ڕەخنەی بەرهەمیدەهێنێت، کۆمپانیاکەی ب����کات، چونک����ە دەبێ����ت بەهۆکارێک بۆ کۆمەڵ����گای فەس����ڵکردنی. دەرک����ردن و ب����ۆ سیس����تەمێکە فەیس����بوکییش گفتوگۆی نەک اڵی����ک"، "دیکتاتۆرییەتی کراوەو عەقانی ک����ە ڕەخنەکردن دەبێت

بەیەکێک لەکۆڵەکە سەرەکییەکانی.

لەناو سیاسەتیشدا هەمان پێوەر کاری پێدەکرێت. تۆ تاوەکو دوێنێ ئۆپۆزیسیۆن بویت و ئەمڕۆ لەناو سیس����تەمدایت، بۆیە دەبێت زمانلوس بی����ت، "تۆبە" لەڕەخنە بکەیت و پرسە بۆ دژبون و ناکۆکیی بگریت. سیستەم دیسایک قبوڵناکات، بۆیە هەر کە ڕەخنەت گ����رت و بویت بەهۆکارێک بۆ بریندارکردنی سیستەم، ئەنفرێند دەکرێیت. نمونەی هەڵسوکەوتی پارتی لەگەڵ گۆڕاندا خێڵەکییانەی هەڵسوکەوتێکی دەقاودەق فەیس����بوکییە ک����ە دیکتاتۆرییەتی اڵیک حوکمی دەکات. پارت����ی بەگۆڕان دەڵێت تۆ لەناو سیستەمەکەمدا بۆت هەیە تەنها اڵیکی من بکەیت، گەر ئەمەش����ت نەکرد، ئ����ەوا کۆمێنتەکانت دەس����ڕدرێتەوە، گەر

زیاتر زماندرێژیی بکەیت،

(513( سێشه ممه 2016/1/26 birura.awene@gmail.com13بیروڕا

لوسبونی زمان و سیاسەت

عه لی بۆسكانی و خاوه ن سه رمایه كانی ئێستا

بوێری له به رپرسیاریه تیدایه

غیابی ویژدان

ئاراس فه تاح

کۆمەڵگای ئێمە بوە بەکۆمەڵگایەکی

فەیسبوکییانەی خێڵەکیی. تۆ تاوەکو

ئەو ساتە هاوڕێی منیت و خۆشەویستیت

کە اڵیکی من بکەیت کە ئەمەت نەکرد دەچیتە

خانەی دیسایک و ئەنفرێندەوە

له تیف فاتیح فه ره ج

فارس نه ورۆڵی

هیوا سه ید سه لیم

شه رمێكی گه وره یه خه ڵك چوار مانگ و پێنج مانگ موچه

وه رنه گرێت و تۆیش له خه یاڵی ئه وه دا بیت

كه ی ژێرزه مینێكی تر پڕكه یت، یه كجار

به راوردی نێوان خۆت و عه لی بۆسكانی بكه و

هیچیتر

كه سی یه كه می حزبه كان و ئه وانه ی خاوه نبڕیارن باش له واقعی سیاسی

تێده گه ین بۆیه واباشه نه كه ونه ژێر كاریگه ری

هه رزه ی سیاسی و وتاره كانی فه یسبوك

ئه وه ی له كوردستان ده بینرێت جگه له غیابی

ویژدان هیچی تر نیه كه سێك چاوی له داهاتی

واڵتێك بێت كه به خوێنی ده یان شه هید ده سته به ر كرابێت بێ

ویژدانیه

19 »»

بیروڕا(513( سێشه ممه 2016/1/26 birura.awene@gmail.com 12

مەحو ی و باسکاڵ )٤ -٤)

ئ���ەوەی دیوانەک���ەی مەح���وی ب���ەوردی بخوێنێتەوە ئەو راس���تییەی بۆ ئاشکرادەبێت کە هەس���تێکی بەهێز بەگوناهباربون لەزیاد لەقەس���یدەیەکی ئەم ش���اعیرەدا ئامادەیە، بەناوبانگترین ش���یعرێکیش کە هێما بۆ ئەم دۆخی گوناهباربونە بکات ئەو ش���یعرەیە کە

بەم چەند دێڕە دەستپێدەکات:لەناکەس کارییا خاکم بەس���ەر رۆیی بەبا عوم���رم / خودا! تۆ بمژیێن���ە تا لەبار قاپی

کەسێ دەمرمبەزای���ع چوو ل���ە )ما الیعني( ی���ا وەقتم هەم���وو، یەعن���ي/ دەب���ێ وەقت���ێ لە)ُبو

الَوقت( ێ بخوازم دا تیا بمرم.تا دەگاتە:

لە پێ کەوتووم و نەفس���م بۆ هه وا دەشنێ وەکوو من���داڵ / لەبەر پیری س���ەرم خۆی

ناگرێت و تازە پێدەگرمس���بەینێ )ُیحَشُ املَر ء(ە، براگەل فرسەتە ئەم���ڕۆ / تەبەڕڕا ب���ن لەمن، با کەس نەبێت

حەشری لەگەڵ حەشرممەحوی لێرەدا تەنه���ا تەعبیر لەدۆخێکی رۆحیی دابەش���بو لەنێ���وان دی���ن و دونیادا ناکات، بەتەنهاش باس لەئامادەگیی گەورەی دونیا لەناو کارو کردەوەکانی مرۆڤدا ناکات، بەخۆداچونەوەو لەدۆخ���ی لێ���رەدا مەحوی هەمەالیەندایە. ق���وڵ و خۆداوەریکردنێک���ی لەئەزمون���ی مەحویدا خود لەبەرامبەر دونیاو کۆمەڵ���گاو کولتوردا نەوەس���تاوە، لەبەردەم کۆمەڵە کێش���ەیەکدا نییە پابەس���تبێت بەو س���اتەوەختە مێژوییەوە ک���ە تیایدا دەژی، مەحوی لەبەردەم خودی خۆیدا وەس���تاوەو لەپەیوەندییەک���ی تایبەتدای���ە بەو خودەوە. ش���یعر لێرەدا ئامڕازی ناسینیی جیهان نییە، لەپەیوەندیی���دا نییە بەدونی���ای دەرەوەوە، بەڵک���و ئامرازی ناس���ینی خ���ودو تەکنیکی هەڵس���ەنگاندنی خودە. شیعر لەم ئەزمونەدا لەچەش���نی ئ���ەو “تەکنۆلۆژی���ای خود”ی���ە کە میش���ێل فۆک���ۆ لەکۆتاییەکان���ی ژیانیدا باس���یدەکات. ش���یعر ئام���ڕازو تەکنیکێکی دروس���تکردن و ئاراس���تەکردن و داوەریکردنی خودە. بەقەولی فۆکۆ کەرەس���تەی داهێنانی خ���ودە وەک کارێکی هونەریی. بۆئەوەی ئەم خاڵە ئاش���کراتر بکەم بابەراوردێک لەنێوان مەحوی و حاجی ق���ادری کۆییدا بکەین. الی حاجی قادر ش���یعر ئامرازیی دروس���تکردنی “دەس���تەجەمعیی”یە، گشتیی”و “خودێکی نەتەوەی���ە، دروس���تکردنی کەرەس���تەی هێزێکە بۆ دروس���تکردنی زمان و ئەفس���انەو خەیاڵی���ی نەتەوەیی، بەاڵم الی مەحوی هیچ یەکێ���ک لەمانە لەئارادا نییە. ش���یعر لەباتی ئامرازی دروس���تکردنی نەتەوەبێت، ئامڕازی دروستکردنی خود خۆیەتی. ئەگەر ئەزمونی حاج���ی ق���ادر ئەزمونی گرێدانێک���ی بەهێزو پتەوی ش���یعر بێت بەدونیاو مێژو و خەون و سیاس���ەت و ئەگەرە دەستە جەمعییەکانەوە، “پێشکەوتن”و لەخەونی بەش���ێکبێت شیعر رۆحیەت���ی “کامڵبون���ی “تازەبون���ەوە”و نەتەوەیی و نیش���تیمانیی”، ئەوا ش���یعر الی بەردەوامە کارکردنێک���ی ئام���ڕازی مەحوی لەس���ەر خود خۆی بەبێ گەڕانەوە بۆ خەونە دەس���تەجەمعیی و کۆییەکان. ئەو خاڵەی کە مەحوی لەباس���کاڵ نزیکدەکاتەوەو لەحاجی ق���ادری دوری دەخات���ەوە، ئەم پرۆس���ەی

بەتاکەکەسیکردن و بەخودیکردنەی شیعرە.ئ���ەم گرنگیدان���ە بەخود، ئ���ەم تەکنیکی خودس���ازییە، وادەکات هەمو ئەو رەگەزانەی لەناو ئ���ەم ئەزمون���ە ش���یعریەدا ئامادەن، تاکەکەس���ییەی خۆبیناکردنێکی لەخزمەتی مرۆڤ���دا بێت. ئەم���ە وادەکات دین و تەنانەت خودا خۆیش���ی، شتێکی دەرکیی نەبن مرۆڤ بچێت���ە ناویانەوە یان لێی���ان دوربکەوێتەوە، دروستکردنی لەکەرەستەکانی یەکێک بەڵکو خ���ودن، کە ناکرێت نە لەن���او دین و نە لەناو نادین���دا قەتیس���بکرێت. ل���ەم ئەزمون���ەدا هی���چ موتڵەقێکی دینی���ی و نادینیی ئامرازی نەفیکردنی خود نیی���ە، تەنانەت کاری ئەوە نییە خ���ود پەراوێز بخات، بەڵکو هەردوکیان دەگۆڕێن بۆ کەرەستەیەکی رەمزی و مەعنەوی بەهێز بەش���دار لەداڕش���تن و داهێنانی خود خۆی���دا. خودێک کە بەردەوام هەس���تدەکات نوقس���ان و ناکامڵ و پڕ بۆشاییە، خودێک نە دونیاییە بەمانا بوهەیمییەکەی، نە دینییشە رەس���مییەکەی. ئەرتۆدەکس���یی و بەمان���ا هاوکات هیچ موتڵەقێک باز بەسەر روناکیی و تاریکییەکانی ن���او خوددا نادات، کاری ئەوە نییە الیەنێکیان بەسەر ئەویتریاندا زاڵبکات. پرس���یاری شیعر خۆیش���ی دەبێتە پرسیاری چۆنیەتی گۆڕینی”ناکەسکاریی”بە “کەسێکی بێخەوش”و دروس���تکردنی شوناسێکی کامڵ کە هەرگی���ز ناتوانێت کامڵ بێت. ئەوەی لەو ئەزمونە ش���یعرییەدا موتڵەقە خود خۆیەتی،

وردتر بدوێی���ن پەیوەندیی خودە بەخۆیەوە، بەاڵم خود لەهەمو دەرکەوتەکانیدا، دەرکەوتە دەرکەوت���ە ناکەس���کارییەکەی و بەدف���ەڕو ئ���اگاداری بۆش���ایی و هۆش���یارەکەی ک���ە نوقسانیی و تاریکییەکانی ناو خود خۆیەتی. ئەزمون���ی مەح���وی ئەگەرچی هەس���تێکی بەهێزی بەگوناهباریی و پەش���یمانیی تێدایە، بەاڵم هاوکات بەوردی ئەو راستییە دەبینێت کە م���رۆڤ نوقمی ن���او دونیای���ە، خاوەنی جەس���تەیە، زمان و حەزو ئارەزو و خواست و خولیاو خەونی هەیە. ئەرکی ئینس���ان ئەوە نییە لەم گش���تە ئاڵ���ۆزە رزگاریببێت، یان بیانخات���ە ن���او تاریکیی���ەوەو بیانچەپێنێت، بەڵکو ئەوەیە پەیوەندییەکی هۆش���یارانەیان

لەگەڵدا دروستبکات.مەحوی تا ئەو ش���وێنە دەڕوات کە مردن لەدەرگاک���ەی ئ���ەدات و پێیدەڵێ���ت حازربە وادەی دەورو تەس���لیمکردنە، کەچ���ی ئ���ەم خ���ودە ئاڵۆزە تازە بەتەمایە س���ەرەتایەکی نوێ، یان هەر لەس���ەرەتای س���ەرەتاکانەوە دەس���تپێبکاتەوە، وەکچۆن منداڵێک دەوری کتێبەکانی دەکات���ەوەو لەالپەڕەی یەکەمەوە دەستپێدەکاتەوە، ئەویش دەیەوێت لەالپەڕەی یەکەمەوە دەستپێبکاتەوە. بەبۆچونی من هیچ شاعیرێکی کورد هێندەی مەحوی بەو قوڵییە باس���ی خۆی نەکردوە، ب���ەو قوڵیە نەچۆتە ن���او گومان و ح���ەزو ویس���تەکانی خۆیەوە، ب���ەو حەماسەش���ەوە خەریکی خودس���ازیی نیی���ە. ه���اوکات هیچ ش���اعیرێکی کوردیش بەڕادەی مەحوی پش���تی لەمێژو و کۆمەڵگاو رەهەندە کۆیی و دەس���تەجەمعییەکانی ژیانی ن���او کۆمەڵگا نەکردوە. ل���ەم روەوە مەحوی ش���اعیرێکی تەواو ناکۆک���ە بەحاجی قادرو حاجی قادریش ش���اعیرێکی ت���ەواو ناکۆک بەمەحوی. دو داهێنەری جیاوازی س���ەدەی

نۆزدەهەمی مێژوی ئێمە.بگەڕێین���ەوە الی باس���کاڵ. الی مەحوی، خودایەک���ی خ���ودا باس���کاڵ، الی وەک شەخسییە، بونێکە بەشێوازی تاکەکەسییانە لەناو مرۆڤەکاندا دەردەکەوێت. راستە مرۆڤ ئەتوانێت نوێژی بۆ ب���کات و پەنای بۆببات، بەاڵم ئ���ەم پەنابردنە لەقواڵیی���دا پەنابردنە بۆ خود خۆی، هەوڵدانە بۆ دەس���کاریکردنی خود بەو شێوەیەی بتوانێت لەگەڵ ئەو خودا نادی���ارو شەخس���یی و تاکەکەس���ییەدا بژی. ئینس���ان الی مەحوی و پاسکاڵ بونەوەرێکی لەتلەت و پارچەپارچەیە، لەتێکی لەخودا خۆی دەچێت، ب���ەاڵم لەتەکەی تری لەبونەوەرێکی بەدبەخت و بچ���وک و خەمبارو بێهێز دەچێت، ک���ە لەناو جەس���تەو زمان و ح���ەزو ئارەزوە دونیاییەکاندا نوقمە. پرسیار ئەوەیە ئینسان چ���ۆن ئەم دولەت���ە بەیەک���ەوە کۆبکاتەوە، چۆن بونێک���ی خودایی هەبێ���ت بەبێئەوەی خ���ۆی بەگ���ەورە بزانێت و چ���ۆن بچوکبێت بەبێئەوەی توش���ی نائومێدی���ی ببێت؟ الی باسکاڵ وەاڵمەکە لەڕێگای پشتکردنە دونیاو باوەشکردنێکی رەها بەدیندایە، الی مەحوی لەگۆڕینی دین و گۆڕینی شیعر بۆ ئامرازێک بۆ

دروستکردنی خود خۆیدایە.

مەحوی تا ئەو شوێنە دەڕوات کە مردن لەدەرگاکەی ئەدات و پێیدەڵێت

حازربە وادەی دەورو تەسلیمکردنە کەچی

ئەم خودە ئاڵۆزە تازە بەتەمایە

سەرەتایەکی نوێ یان هەر لەسەرەتای

سەرەتاکانەوە دەستپێبکاتەوە

ل����ه و به رنامان����ه ی ك����ه س����ه رنجی بینه رانیان راكێشا به رنامه ی )قاوه یه ك له گه ڵ حزبه كان ده خۆمه وه (ی كه ناڵی پێشكه ش����كاری هه ت����ا ب����و، روداو به رنامه كه قاوه یه ك����ی له گه ڵ پارتیی نه خ����وارده وه، هه ن����دێ له گومانه كانم ئ����ه و پێشكه ش����كردنی له ئامانج����ی

به رنامه یه نه ڕه وینه وه .

ئاش����كرایه كه س����انی ناو حزب، كه له حزبه كانیان ره خن����ه راس����تگۆیانه ده گ����رن، كاریگ����ه رو باوه ڕپێكراوت����ر ده رده ك����ه ون له كه س����انێكی دیك����ه ی ده ره وه ی حزب، ده ش����بێ ئه وه بڵێم، كه باوه ڕم نه ده كرد ل����ه و به رنامه یه دا كادیره پێشكه وتوه كانی پارتی )جگه له یه كێكی����ان( ئ����ه و هه مو س����ه رنج و خۆی����ان له حزبه ك����ه ی ره خنانه ی����ان نیگه رانیه وه هه م����و ب����ه و هه بێ����ت و بڕواننه كارنامه و ئاینده ی حزبه كه یان و

به ئاشكرا باسی بكه ن! ئ����ه م چه ند دێ����ره ی س����ه ره وه بۆ ئه وه یه ، كه س����ه رنجی هه مو تاكێكی ب����ۆ رابكێش����م كوردس����تانه ئ����ه م خوێندنه وه، یاخود دوباره خوێندنه وه ی نامیلكه ی����ه ك كه 38 س����اڵ له مه وبه ر لیژنه ی ئاماده كاریی پارتی دیموكراتی كوردس����تان ده ریك����ردوه و ئ����ه وكات و ئێستاشی له سه ر بێ به هۆی بارودۆخی گرژیی نێوان الیه نه سیاسیه كان و شه ڕی به ش����ێوه یه كی باڵونه بونه وه ی ناوخۆ به رفراوان سودێكی ئه وتۆی نه گه یاندو

مه به ستی نه پێكا.كرا نامیلكه ی����ه ئ����ه و هه رچه ن����ده حزبێك����ی له ڕۆژنام����ه ی به ك����وردی و كوردی����ی به زنجیره باڵوكرایه وه ، به اڵم پێم وایه زۆر كه س به هۆكاری جیاجیا نه خوێندۆته وه و نامیلكه یه ی����ان ئ����ه و ب����ه وردی س����ه رنجی ناوه ڕۆكه كه ی����ان نه داوه ، گرنگیی ئه و نوسینه له وه دایه، ك����ه ه����ه ر په ره گرافێك����ی ش����ایه نی تێڕام����ان و به راوردكردن و لێكدانه وه یه ، سیاسی و پس����پۆری كه سانی ده كرێ روناكبیرو نوس����ه ری ش����اره زا قسه ی به رده وامی له باره وه بكه ن و كاره ساتی ساڵی 1975، كه بابه تی نامیلكه كه یه، به ڕوداوه كان����ی بك����ه ن ب����ه راورد ئه مڕۆی كوردس����تان و دوباره بونه وه ی

مه ترسییه كان بۆ هه موان بخه نه ڕو.ئ����ه و گ����ه ر به هه ڵ����ه دا نه چوب����م، مه حم����ود د. به ڕێ����ز نامیلكه ی����ه ، عوس����مان نوس����یویه تی، زۆربه شمان ده زانین نزیكی����ی ئه و پیاوه له بارزانی ره حمه تی و هه ردو كوڕه كه ی و مه كته بی سیاس����ی پارتی چه ن����د كاریگه ر بوه ، گومانیشم له وه دانیه، كه نوسینه كه ی له دڵس����ۆزی و ب����وه گوزارش����تكردن هه ستكردن به به رپرسیارێتی به رامبه ر به نه ت����ه وه و حزبه ك����ه ی و هه وڵێك����ی راس����تگۆیانه ش بوه بۆ ده ستخس����تنه به هیوای هه ڵ����ه كان كێش����ه و س����ه ر ده رخس����تنی دوباره نه بونه وه ی����ان و

راستییه كان.وه ك له نامیلكه ك����ه دا هات����وه ، ك����ه بنه ماڵ����ه ی بارزان����ی ب����ه رده وام دژی لێبگی����رێ و ره خنه ی����ان ئه وه ب����ون وابوه، پێیان چونك����ه باڵوبكرێته وه ، ره خنه گرتن ده بێته مایه ی الوازبونیان و

ناحه زان سودی لێده بینن!“س����ه ركردایه تی بارزان����ی هیچكات به كۆمه ڵ به س����ه ركردایه تی ب����اوه ڕی نه بوه ، به اڵم له گه ڵ ئه وه شدا به رده وام بۆچونه ش����ی ئ����ه م ده كات، باس����ی نه گۆڕا، ته نانه ت پاش هه ره س����هێنانی ش����ۆڕش هه رباس����ی هاوكاری ده كات له گه ڵ الیه نه كانی تر، ئه ویش به هۆی الوازی و مایه پوچبون����ی خ����ۆی و ب����ۆ

هه ڵخه ڵه تاندنی الیه نه سیاسیه كانی تر بوه )ل 10-9(”.

“ س����ه ركردایه تی شۆرش����ی كورد شكستی گه وره ی له بواری به دیهێنانی مافه ڕه واكان����ی گه ل����ی ك����ورد هێناو له گه ڵ له په یوه ندییه كانی هه ڵه یك����رد به غ����دا، چونك����ه نه یتوانی به باش����ی بارودۆخی نێوده وڵه تی هه ڵبسه نگێنێ و ئ����ه و له خوێندن����ه وه ی ب����و هه ڵ����ه هێ����زو به س����ه ر گۆڕانكارییان����ه ی په یوه ندییه كان����ی به غ����دادا هاتبون����ه

ئاراوه “.به ش����ێوه یه كی گش����تی ك����ه ئ����ه و نامیلكه یه ده خوێنیته وه، )كه س����اڵی 1977 چاپك����راوه( واده زانی باس����ی ئه مڕۆ ده كات، سه یر ئه وه یه مامه ڵه ی ب����اره گای بارزان����ی یا له گ����ه ڵ پاره و

تێڕوانینیان داهاتی ئه وكاتی شۆڕش و ب����ۆ چۆنیه ت����ی س����ه فكردنی هه مان خاوه ندارێت����ی و تێڕوانییان����ه ب����ۆ ئه و سه روه ت و س����امانه گه وره یه ی نه وت و گازی ئه م����ڕۆی هه رێمی كوردس����تان، ئه م����ه س����ه ره ڕای ئه وه ی ك����ه جگه له پارت����ی چه ندی����ن حزب����ی گه وره ی ت����ر له كوردس����تان هه ن و به حیس����اب هه رێم خاوه ن����ی په رله مان و حكومه تی ش����ه راكه تی نیشتمانی و موئه سه سات و قان����ون و دیوانی چاودێری����ی دارایی و

داواكاری گشتی و ده سته ی نه زاهه یه !ب����اس به ڕون����ی زۆر نامیلكه ك����ه ده كات بارزان����ی له تێڕوانین����ی ماڵی ب����ۆ خه ڵكی كوردس����تان، كه په نایان ب����ۆ ش����ۆرش هێناب����و و ئام����اده ی گه له كه یان و ب����ۆ بون گیانبه ختكردن ب����ۆ پارتی، ب����ه اڵم به چ ش����ێوه یه ك مامه ڵه یان پێكردن و چۆن ده یانویست ه����ه ر هه موی����ان ئاواره ی ئێ����ران بن و بۆئه وه ی عێ����راق ب����ۆ نه گه ڕێن����ه وه ب����ه رده وام ئه و خه ڵكه له به رده س����تی خۆیاندا بمێننه وه و له دواڕۆژدا جارێكی

تر به كاریان بهێننه وه !ب����ۆ زانینی هه م����و ئه و راس����تیانه پێویس����ته هه م����و تاكێك����ی ك����وردو هه مو كادی����رو الیه نگرێكی پارتی ئه و نامیلكه ی����ەی بخوێنن����ه وه و بزانن تاچ ئه ندازه ی����ه ك س����ه ركردایه تی بارزانی ب����اوه ڕی به ح����زب و حزبایه تی هه بوه و چ����ۆن و له به رچی مه كته بی سیاس����ی كۆن و خه ڵكی رۆش����نبیر له پارتی جیا

ده بونه وه و جێگایان نه ده بوه وه .هه موان ده زانن، كه س����ه دام و حزبی به ع����س به هه مو ش����ێوه یه ك هه وڵیان ده دا، ك����ه ته نیا حزب����ی به عس رۆڵی هه بێ����ت و گه وره بێت، له گ����ه ڵ ئه وه ی ك����ه به ڕوك����ه ش ب����واری به حزبه كانی تری����ش ده دا له ژێ����ر چه ت����ری ئه ودا حزبایه تی بكه ن، به اڵم ئه وه ی كه زۆر ك����ه س نایزانێ ئه وه یه، ك����ه بارزانیی ره حمه ت����ی ب����واری به هی����چ الیه نێك ن����ه ده دا كاری حزبایه تی له ناوچه كه ی ئه ودا بكه ن ته نانه ت پارتی دیموكراتی

كوردستانیش كه خۆی سه رۆكی بو.

له هه ره سه وه تا ئه مڕۆ

هه موان ده زانن، كه سه دام و حزبی به عس

به هه مو شێوه یه ك هه وڵیان ده دا، ته نیا حزبی به عس رۆڵی هه بێت و گه وره بێت له گه ڵ ئه وه ی كه به ڕوكه ش بواری

به حزبه كانی تریش ده دا له ژێر چه تری ئه ودا

حزبایه تی بكه ن

ئازاد چاالك

سیاسه ت و سیاسه تكردن مافی هه مو تاك و گه لێك���ه ، كه له ڕێیه وه هه وڵده دا خواس���ت و به ئامانجه كان���ی و ب���گات ویسته كانی به ده س���تبێنێ، كه دواجار به قازانجی كه س و الیه نی سیاسه تكارو گه له كه ی بشكێته وه و له رێیه وه چه ندان پالن و به رنامه ی س���تراتیژی جێبه جێ

بكات.گه ر مرۆڤ ئاوڕێكی خێرا له ڕابردوی گه له كه م���ان بدات���ه وه ، ئ���ه وا ب���ۆی ده رده كه وێ كه له دوای هه ڵگیرسانه وه ی شۆڕش���ی نوێی گه لی ك���ود له 1975 به پێ���ی كات و س���ه رده مه جیاوازه كان ك���ورد سیاس���ه تكردنی ئامانج���ی به جۆرێك هاتوه ، به سه ردا گۆڕانكاری ئامانج���ه كان له قۆناغی به رگریكردنه وه ده ستی پێكردو له ئێس���تادا له قۆناغی ئامانج���ی گه وره تردای���ه ، لێ���ره دا من دابه شی ده كه م به سه ر چه ند قۆناغێكی

جیاواز، كه بریتین له :

قۆناغی یه ك���ه م: خه باتی چه كداری و هه وڵدان بۆ ئازادی و رزگاری

ئاش���كرایه گه ل���ی ك���وردو حزب���ه سیاسییه كان له م قۆناغه دا سیاسه تیان ده كرد به ئامانجی رزگاری و به رگریكردن له ناسنامه و زمان و كلتوری گه له كه مان، له م پێناوه ش���دا به س���ه دان و هه زاران ش���ه هید دراو دواجار س���ه رباری هه مو هه ورازو نش���ێوییه كان گه لی كورد له م قۆناغه دا به ئامانجی خۆی گه ییش���ت و راپه ڕین���ی به هاری 1991 به رهه می بو، واتا سیاسه تی گه لی كورد له م قۆناغه دا

ئامانجدار بو و گه یشته مه به ست.

قۆناغ���ی دوه م: قۆناغ���ی دوه م���ی خه بات و سیاسه تی گه لی كورد له دوای وێڕای پێده كات، ده س���ت راپه ڕینه وه شه ڕی نه گریسی ناوخۆو چه ندین قه یران له و سه رده مه دا، سیاسه تمه دارانی كورد پارێزگاری توانی���ان باش تاراده یه كی

له خاكی كوردستان بكه ن، به تایبه تی له دوای رێككه وتننامه ی واشنتۆن توانرا باش���تر ئامانجه كان���ی سیاس���ه ت له و قۆناغ���ه دا بێته دی و ده س���تكه وته كانی بپارێزرێ، به جۆرێك س���ه رباری هه مو كوردو كاره كانی نشێوییه كان هه ورازو ئامانجه كان���ی ل���ه م قۆناغ���ه دا بریتی كوردس���تان و له پاراس���تنی خاكی بو پێداویس���تی هه ن���دێ دابینكردن���ی س���ه ره تایی بۆ هاواڵتیان و دابینكردنی روبه ڕوبونه وه ی فه رمانبه ران و موچه ی قه یرانه كان، كه دواج���ار به هه ر جۆرو ش���ێوه یه ك بێ به ش���ێكی گرنگی ئه و

ئامانجه هاته دی و كاری بۆ كرا.

سێیه می قۆناغی س���ێیه م: قۆناغی سیاس���ه تكردنی گه لی ك���ورد له دوای "2003"ه وه ده ست پێده كات، له وكاته ی كه رژێمی به عس روخێنراو ئیتر عێراق له حوكمی دیكتاتۆری رزگاری بو، له م قۆناغه دا سیاسه تمه دارانی كورد وایان بڕیاریان���دا له گه ڵ عێ���راق و له دوتوێی بمێنن���ه وه و فیدراڵ���ی حكومه تێك���ی كاربك���ه ن )هه رچه ن���ده پێموایه ئه م هه ن���گاوه یه كێ���ك له گه وره ترین هه ڵه كه سیاس���ه تمه دارانی بو مێژوییه كان ك���ورد كردیان و جارێكی ت���ر هه رێمی كوردس���تانیان خس���ته وه ناو باوه شی له س���ه ره تاداو وه لێ عه ره بی( عێراقی له وكاتانه ی كه عه ره بی عێراق به سوننه و شیعه وه بێهێزبون كورد توانی ئه و ماوه یه له گه ڵ حكومه ت���ی عێراق هاوبه ش بێ له بودجه و موچه و پۆست، به اڵم دواجار به هێزبونه وه ی عه ره ب و متمانه نه بونی هه ردوال به یه كتر كێش���ه كانی گه وره تر كردو له كۆتاییدا هه رێمی كوردس���تان و

هاواڵتیانی زه ره رمه ندبون.ئ���ه و ده گه ین���ه ساته ش���دا ل���ه م قه ناعه ته ی كه ئامانجه سیاس���ییه كه ی كورد بێ ئه نجام و شكس���تخواردو بو، كه به ب���ڕوای من ئه گه ر له س���ه ره تادا نه كردباو هه ڵه یه یان ئه و سیاسییه كان كوردیان نه خستبایه وه باوه شی عێراقی عه ره بی، ئێس���تا كورد له قۆناغێكی تر ده بو، له بری قۆناغی چواره م كه ئێستا باس���ی ده كه ین ده بو باس���ی شتی تر بكه ین و ئێستا گه له كه مان له كاتوساتی

تردا بوایه .

قۆناغ���ی چ���واره م: سیاس���ه تی بێ ئامانج و و نه بونی پالنی ستراتیژی

هه مو ئه وانه ی له سه ره وه باسمكرد وه ك پێش���ه كیه ك بو ب���ۆ بابه ته كه م، ك���ه ئامانجم���ه لێ���ی بدوێم و بپرس���م ئه رێ گه لۆ ئه مڕۆ ل���ه دوای تێپه ڕبونی سه د س���اڵ به سه ر س���ایكس بیكۆداو گۆڕانكارییه چاوه ڕوانی له ئان وس���اتی گه وره كان له ناوچه كه كورد چی ده كا؟

سیاس���ه تكردنی كورد ل���ه م قۆناغه دا ئامانجدارو به رنامه ب���ۆ داڕێژراوه یان ئامانجه و سیاسه تێكی هه ڕه مه كی و بێ

بۆ رۆژ به ڕێكردنه ؟س���اڵ 100 ك���ه ناش���اردرێته وه له مه وبه رو رێك ل���ه 1916دا به گوێره ی بیك���ۆ س���ایكس رێككه وتننام���ه ی كوردس���تان دابه شكرا به سه ر هه رچوار واڵتی "عێراق، سوریا، ئێران، توركیا"و نزیكه ی سه ده یه كه له هه ر چوارپارچه ی ده چه وسێنرێته وه و كورد كوردس���تان ئه و س���ااڵنه ی كۆتایی نه بێ له به شێكی زۆری ناوچه كان���دا كوردب���ون قه ده غه

بوه و باجی گه وره ی له پێناودا دراوه .نامه وێ و به گرنگی نازانم له م وتاره دا باس���ی راب���ردو بكه م، یاخود باس���ی ئه و كاره س���اتانه بكه م كه به هۆی ئه و رێككه وتننامه یه وه به سه ر كورد هاتوه ، وه لێ ده مه وێ زوبه زو بێمه سه ر ئاینده و ئه گه ره كانی به رده م كوردو گۆڕانكارییه

پێشبینی كراوه كان له ناوچه كه .هاتنی داعش و داگیركردنی سنورێكی زۆری جوگراف���ی له عێ���راق و س���وریاو به ره نگاربونه وه ی بازن���ه ی فراوانبونی تیرۆر له جیهانداو به رگری قاره مانانه ی هێزی پێشمه رگه ی كوردستان له الیه ك و تێكش���اندنی ترو له الیه كی گه ریالكان ئه فس���انه ی داع���ش و رزگاركردنه وه ی ده س���تی له ژێ���ر ناوچ���ه چه ندی���ن تیرۆرس���تاندا ته كانێكی تری گه وره ی ب���ه دۆزی گه لی كوردو ئاین���ده ی داوه )ئه گه رچی به بڕوای من هێشتا بایه خ و ئه و له ئاست نێوده وڵه تییه كان گرنگیه هه مو به رگری و قوربانیدان و تێكشاندنه ی داع���ش له الیه ن پێش���مه رگه وه نه بوه ( وه لێ كورد وته نی كه م باشتره له هیچ.

ب���ۆ زه مینه ك���ه ئێس���تا كه وای���ه كوردو هه وڵ���دان بۆ ئاین���ده له هه مو كات و س���اتێك زیاتر له ب���اره و ئه گه ر جاران س���ه ركردایه تی سیاس���ی كورد ترس���یان له جیهانی ده ره وه و كۆده نگی كۆمه ڵگای نێوده وڵه ت���ی هه بوبێ ئه وا ئێس���تا ئه مه رێ���ك پێچه وانه بۆته وه و خاڵه پۆزه تیڤ���ه كان و زه مینه له باره كه

زیاتره .

سیاسه تی بێ ئامانج

ئێستا زه مینه كه بۆ كوردو هه وڵدان بۆ ئاینده له هه مو

كات و ساتێك زیاتر له باره و ئه گه ر جاران سه ركردایه تی سیاسی

كورد ترسیان له جیهانی ده ره وه و كۆده نگی

كۆمه ڵگای نێوده وڵه تی هه بوبێ ئه وا ئێستا ئه مه رێك پێچه وانه بۆته وه و

خاڵه پۆزه تیڤه كان و زه مینه له باره كه زیاتره

مه سعودی مه ال هه مزه

أل

15 (513( سێشه ممه 2016/1/26 tandrostyawene@gmail.comته‌ندروستی

كاتێك تۆی خانم بیر له وه ده كه یته وه منداڵ دروست بكه یت پێویس���ته چه ند خاڵێك جێبه جێ بكه یت بۆ

ئه وه ی منداڵێكی ته ندروست بهێنیته دنیاوه .1- س���ێ مانگ پێش دوگیانبون پێویس���ته حه بی

فۆلیك ئه سید بخورێت.2- پشكنینی گشتی پزیشكی بكه .

3- ئه گه ر هه رنه خۆشییه كت هه بو ده بێت چاره سه ری كۆنترۆڵكردنی ڤایرۆس���ه كان و به تایبه تی بۆبكه یت، نه خۆش���ییه درێژخایه نه كان وه ك په س���تانی خوێن و

شه كره و نه خۆشیه كانی دڵ.4- گه ر كێش���ه ی ده مودانت هه بو زو چاره س���ه ری بۆبكه ن، چونكه له كاتی دوگیانی كێش���ه ی ددانه كان

زیاتر ده بێت.5- به هه مو شێوه یه ك نابێت كێشت زۆربێت، دوركه وه

له خوارده مه نی خێرا ئاماده كراوو سوركراوه كان.

هه ندێ جار كێش���ه ی ئاوسانی سك هۆكارێكی ته ندروس���تیه وه پێویس���ت ب���ه وه ده كات چاره س���ه ری پزیش���كی بۆبكرێت، ب���ه اڵم به پێچه وانه وه هه ندێ جاری ت���ر به هۆی رۆتین���ی ژیانه وه یه كه واپێویس���ت ده كات ته نها له ماڵه وه

چاره سه ری بۆ بكه ین.1. له كات���ی نانخ���واردن زۆر ده مت

مه كه ره وه .2. خواردنی ئه و خۆراكانه ی ریشاڵیان تێدایه چونكه ئ���ه و خواردنانه قه بزی

ناهێڵێت.3. زۆرخواردنه وه ی ئاو شله مه نی .

4. ش���ۆربای نه عن���ا یه كێك���ه له و به س���وده زۆر ك���ه خواردنان���ه ی

بۆنه هێشتنی ئاوسانی سك.5. له كاتی هه ست كردنت به ئاوسانی سك ده كرێت س���ودی ته واو له وه رزش

وه ربگریت به تایبه تی رێكردن به پێ .6. شملی یه كێكی تره له و به هاراتانه ی كه ده كرێت كاتێك هه س���تت به ئاوسان كرد تۆزێك ش���مڵی بخه یته پیاڵه یه ك

ئاوو بیخۆره وه .

ی ری

گاۆژ

امئ

ته ه ف

ه

ئه م ماس���كه به كاربێنه كاتێك ده موچاوت وش���ك ب���و. دو كه وچك مۆزی وردك���راو له گه ڵ كه وچكێك هه نگوین تێك���ه ڵ به یه ك بكه و بی���ده له ده موچاوت بۆم���اوه ی 20 خوله ك، دواتر به ئاو بیش���ۆ پاش���ان كرێمێك له ده موچاوت بده بۆئه وه ی زیاتر شێدار بێت، مۆز یارمه تی شێداركردنی پێست ده دات و هه نگونیش

ئه بێته هۆی رونكردنه وه ی پێست.

هی���چ كاتێك بیر له وه مه كه وه گ���وێ پاككه ره وه به كار بێنیت، چونكه له كاتی گوێ پاككردنه وه ئه و ماده مۆمه له ناو ده به یت كه پارێزگاری له گوێ ده كات، یاخود هه ندێ جار ئه و مادده مۆمیانه خۆیان به ئاس���ایی دێن���ه ده ره وه ، به اڵم كاتێ���ك تۆ گوێت پاك ده كه یت���ه وه ئه و مادده یه زیاتر ئه چێته ناوه وه كه هاتنه ده ره وه ی

قورسه .

كاتێ���ك چاوت هیالك ده بێ���ت ئیتر به هه ر هۆكارێك بێت پێویس���ته به چه ند رێگه ی���ه ك پش���ویه ك به چاوت بده ی���ت. هه ركات چاوت هی���الك بو 20 خوله ك چاوه كان���ت دابخ���ه ، با له ژوری كاركردن���ت روناكی پێویس���ت هه بێت، به ئاوی س���ارد په نجه كانت ته ڕبكه و چه ند چركه یه ك مه س���اج بۆچاوه كانت بكه ، هه ردو ده ستت له یه ك بخشێنه تاوه كو گه رم ده بێت دواتر له سه رچاوانت دایبنێ بۆچه ند

چركه یه ك.

پشو‌به‌چاوت‌بده‌ گوێ‌پاككه‌ره‌وه‌‌به‌کارمه‌هێنه‌ماسكی‌هه‌نگوین

ئه مانه هاوشێوه ی گۆشتن بۆبه هێز كردنی ماسولكه

به ئاسانترین شێوه خۆت له ئاوسانی سك رزگاربكه

گه ر به نیازی دوگیانیت پێشتر ئه مانه ئه نجام بده

زۆرن ئه و كه سانه ی كه ئاره زوی خواردنی گۆشت ناكه ن و ده یانه وێت ماس���ولكه یان به هێز بێت، هه ربۆیه ده كرێ���ت س���ود ل���ه م خواردنانه وه ربگ���رن چونكه ئه مانه س���ودی

گۆشتیان هه یه بۆماسولكه .

چه ره ساتیه كێك���ه ل���ه و خواردنان���ه ی كه پڕۆتین���ی تێدایه ، به تایبه تی باده م كه بڕێكی زۆر ریشاڵ و ڤیتامین ئی و

كالیسیۆمی تێدایه .تۆوی كه تان و گۆڵه به رۆژه

ئه و تۆوانه ده وڵه مه ندن به پڕۆتین كه ماس���ولكه كان به هێ���ز ده كات، هه روه ه���ا بڕێكی ب���اش ئومیگا 3 تێدای���ه ، هه روه ها س���ودێكی تری ت���ۆوی كه ت���ان ئه وه ی���ه یارمه تی

جوڵه ی خوێن به باشی ده دات.

فاسۆڵیایه كێكی ت���ره له و خۆراكانه ی كه پڕۆتین و ڤیتامینات و ریشاڵی تێدایه كه ده توانرێت له بری گۆشت پشتی

پێببه سترێت.

برۆكلی یه كێكه له و سه وزانه ی كه یارمه تی ده دات، ماس���ولكه دروس���تبونی ش���اره زایانی بواری خۆراك ئاماژه به وه ده كه ن كه پێویس���ته برۆكلی هه فتان���ه بخورێت چونك���ه بڕێكی

باش دژه ئۆكسانی تێدایه .

ئاوتێدانیه ، پڕۆتینی ئاو هه رچه نده به اڵم له 75% خانه كانی ماس���ولكه له ئاو پێك هاتوه بۆیه پێویس���تت رۆژانه به ی���ه ك لیترو نیو ئاو هه یه بۆخواردن���ه وه ئه مه جگ���ه له وه ی كه ده توانیت بڕێك���ی زۆری ئاوت له خواردنی س���ه وزه و میوه ده ست

بكه وێت.

4-2

1. کوردی یەکێتی سۆڤیەت:دەبێ لەدو ڕەهەندەوە باس لەسیاس����ەتی ڕوس����یا لەسەردەمی س����ۆڤیەتی بەرامبەر بە کورد بکەین، یەکەم سیاس����ەتی دەس����ەاڵتی سۆڤیەتی بەرامبەر بەکوردانی خۆی، دوەمیش سیاسەتی یەکێتی سۆڤیەت بەرامبەر کوردانی ئوکتۆبەردا شۆڕش����ی لەگەرم����ەی دەرەوە. کوردان����ی کەف����کازو بەش����ێک لەکوردان����ی یەکێت����ی س����ۆڤیەتیش هیوایەکی دەرەوەی )کرێ����کاران و نوێی بەدەس����ەاڵتی زۆری����ان جوتیاران( هەبو، ئەو دەسەاڵتەی بانگەشەی چینایەت����ی و چەوس����انەوەی نەهێش����تنی نەتەوەی����ی بەهەمو الیەک����دا باڵودەکردەوە. کاربەدەس����تانی بەلش����ەڤی لەهەم����و گوتارو خەڵکیان ڕزگارکردن����ی باس����ی بۆنەکان����دا دەکرد لەدەس����ەاڵتی ڕەشی ڕوسیای تساری ک����ە بە"زیندانی گەالن" نێویان دەبرد. نکۆڵی کردن لەکاریگەری شۆڕشی ئوکتۆبەر لەسەر گەالنی چەوساوە هەڵوێستێکی ئایدیۆلۆژییەو لەگەڵ ڕاس����تی ڕوداوەکان����دا یەکناگرێتەوە. قەبەکردن����ی بابەتەک����ەش ل����ەوەی زیاتر کە هەبو بەهەمان ش����ێوەیە کارێکی ئایدیۆلۆژی و پڕوپاگەندیی����ە. هەنگاوەکان����ی دەس����ەاڵتی ئاشکراکردنی ئاشتی، لەبوارەکانی بەلشەڤی پەیماننامە ئیمپریالییەکان بۆ دابەش����کردنی لەڕۆژهەاڵت، عوسمانی دەوڵەتی میراتەکانی دابەش����کردنی زەویوزار بەس����ەر جوتیاراندا، لەچەوس����انەوەی کرێ����کاران ڕزگارکردن����ی قەوارەی کۆمارو دامەزراندنی سەرمایەداران، ئۆتۆنۆمی بۆ گەالنی گەورەو بچوکی ڕوسیای تس����اری لەچوارچێوەی یەکێتی سۆڤیەتدا... تاد پێشوازی گەرمیان لێدەکرا. وتارو بابەتی زۆر ل����ەم بارەی����ەوە بەزۆرب����ەی زمانەکانی دونیا، بەزمانی کوردیش����ەوە باڵوکراونەتەوە. لەس����ەر ئوکتۆب����ەر کاریگ����ەری شۆڕش����ی کوردی����ش مافی خۆی دراوەت����ێ لەباڵوکراوە کوردییەکان����دا. کوردێکی یەکێتی س����ۆڤیەت )خالید مورادەڤیچ چەتۆیەف( بەم ش����ێوەیە ب����اس لەئوکتۆبەرو ک����ورد ەکات " لەکاتێکدا یەکێت����ی دەرەوەی ک����وردی جەماوەران����ی س����ۆڤیەت روبەڕوی چەوسانەوەی نەتەوەیی و کۆمەاڵیەت����ی دەبن����ەوە، بەش����ێکی بچوکی گەلی کورد لەس����ایەی ئوکتۆبەری مەزندا، بو فرەنەتەوەیی خێزانی یەکسانی بەئەندامێکی گەالنی یەکێتی س����ۆڤیەت. کوردانی دەرەوە

هەر عەوداڵی ئەوە نین بزانن دەسکەوتەکانی براکانیان لەیەکێتی س����ۆڤیەت چین، بەڵکو بەپەرۆش����ەوە دەش����یانەوێ بزانن چۆن ئەو دەس����کەوتانە بەدەس����ت هاتون". چەتۆیەف ب����اس لەهەن����دێ ل����ەو کوردان����ە دەکات کە ڕۆڵی بەرچاویان لەس����ەرکەوتنی دەس����ەاڵتی بەلشەڤیدا گێڕا. لەمبارەیەوە تیشک دەخاتە س����ەر ڕۆڵ����ی کەس����انی وەک����و لیتکین، کە ناوی چوەتە ئینس����اییکڵۆپیدیای شۆڕش����ی ئوکتۆب����ەرەوە. ناوی ڕاس����تەقینەی لیتکین، فەری����ق عەگیدەڤی����چ پۆاڵتبێگەف����ە، الوێکی خوێنگەرمی شۆڕشگێر بو، خەباتی سەختی لەپێناوی س����ەرکەوتنی دەسەاڵتی بەلشەڤیدا لەس����یبیریا کرد، زۆر بەگەنجی لەو ڕێگەیەدا س����ەری نایەوەو لەالیەن ڕوسە سپییەکانەوە کوژرا. چەتۆیەف ناوی ژمارەیەک لەو کوردانە تۆمار دەکات کە ڕۆڵیان هەبوە لەچەسپاندنی دەسەاڵتی سۆڤیەتیدا لەسیبیریاو ئازربایجان وەک جەنگی����ز یڵ����درم، س����ەرکردەی هێزی دەریایی ئازربایجان کە ڕۆڵێکی گەورەی گێڕا لەتێکش����کاندنی حکومەتی موس����اواتییەکان لەباکۆ، قەرەباخ و قوبادلی. وەک ئەندازیارێکی زیرەکی����ش ڕۆڵی کەم نەبو لەبنیاتنانی هێزی ئازربایجان. کۆماری پیشەس����ازی دەریایی و بەهەمان ش����ێوە قەرە ئەلیاس����ەف، عەباس س����وڵتانەف، عەلی ئەمیرئەساڵنەف، شامیر تەیف����ورەف، عەرەب����ێ ش����ەمۆ )ع����ەرەب کەسایەتی نوس����ەرو لەدواییدا ش����امیلەف( دیاری یەکێتی س����ۆڤیەت، گەسان موستەفا چیکالیکی )پرۆفیس����ۆر لەبواری کشتوکاڵ(و گەلێک����ی دیکە. کوردەکان����ی ئازربایجان، بەتایبەتی ئەو ناوچانەی لەدواییدا کوردستانی س����وریان لێ پێکهێنرا، هێزی س����ەربازییان دروس����ت کردو لەتەک س����وپای سور لەدژی نەیارانی دەس����ەاڵتی س����ۆڤیەتی قارەمانانە ش����ەڕیان دەکرد. لەنامەیەکدا ک����ە کوردانی ئ����ەم ناوچانە ل����ە1٩21 بۆ دەس����ەاڵتدارانی ئازربایجانی����ان ناردبوی����ان ئەمەی����ان وتبو " ئێمە کوردی ئازادو بەسروشتی خۆمان نزیک لەدەسەاڵتی س����ۆڤیەتی، ئەمڕۆ بۆ یەکەمین جار ب����اوەش بۆ دایکی خۆم����ان دەکەینەوە – دەس����ەاڵتی کرێکاران و جوتیاران... ئەمڕۆ کۆتوبەن����د فڕێدەدەین و دەس����تمان بۆ گەلی برای ئ����ازەری درێژ دەکەین و ڕو لەس����وپای سور دەکەین و هێزی س����وارچاکانی هەمیشە سەرکەوتوی سوری کورد تێکەڵ بەڕیزەکانی دەکەی����ن کە هەتاهەتای����ە لەتەکیدا دەمێنێ و

لێی جودا نابێتەوە". ڕەنگب����ێ چەوس����انەوەی لەڕادەب����ەدەری کوردان لەالیەن ئازەرییەکانەوەو دروشمەکانی یەکس����انی و برایەت����ی گ����ەالن و نەهێش����تنی لەه����ۆ یەک����ێ نەتەوەی����ی چەوس����انەوەی س����ەرەکییەکانی ئ����ەو پێش����وازییە گەرمەی کوردان����ی ئازربایج����ان بوبێ����ت لەئوکتۆبەرو دروشمەکانی. لەبیستەکانی سەدەی ڕابردودا کوردانی ئازربایجان هەوڵی زۆریاندا قەوارەیەکی ئۆتۆنۆم����ی تایبەت بەخۆی����ان پێکبێنن. ئەو قەوارەیە لەکوردستانی سور لەسااڵنی1٩2٣–

1٩2٩ بەرجەستە بو. ئازەرییەکانی لەیەکەم ڕۆژەوە لەهەوڵ����ی لەناوبردنی ئەو قەوارەیەدا بون و لەکۆتاییدابەپاساوی ڕیفۆرمی کارگێڕی و لەس����اڵی1٩2٩بگەن توانیان بەڕێوەبەرایەتی بەو ئامانجەو کوردس����تانی سور لەبەین ببەن )لەوتارێک����ی تایبەت بەکوردس����تانی س����ور بەدورودرێژی باس����م لەپرۆسەی دامەزراندن و لەناوبردنی کوردس����تانی سور کردوەو لەسەر الپ����ەڕەی خۆم لەفەیس����بوک و س����ایتەکانی باڵومکردۆت����ەوە(. دەنگ����ەکان خەن����دان و ئازەرییەکان لەسیاس����ەتی تواندنەوەی کوردا بەردەوام بون و س����اڵ لەدوای س����اڵ ژمارەی ک����ورد لەئازربایجان لەکەم����ی دەدا. لەکاتی دامەزراندن����ی کوردس����تانی س����وردا نزیکەی پەنجا هەزار کورد لەئازربایجان دەژیان، بەاڵم لەکۆتایی حەفتاکان بەپێی سەرژمێری فەرمی دەوڵەت ک����ەس لەئازربایج����ان نەمابو خۆی بەکورد بزانێ. هاوبەش����ی ئاین����ی و مەزەبی ک����وردو ئ����ازەری لەالیەک����ەوە، ڕێگەن����ەدان بەخوێندن بەزمانی دایک، س����وکایەتی کردن بەک����ورد لەالیەک����ی دیکەوە هۆی س����ەرەکی س����ەرکەوتنی سیاس����ەتی توانەوەی کورد بو لەو کۆمارە سۆڤیەتییە. چارەنوسی کوردانی تورکمەنس����تانیش جیاوازییەکی ئەوتۆی نەبو لەگ����ەڵ چارەنوس����ی کوردان����ی ئازربایجان. وادیارە سیاس����ەتی گەالنی تورکزمان لەهەر

کوێیەک ب����ن هەر هەمان ش����تەو هەمو چاو لەتورکی����ا دەک����ەن ک����ە بەواڵتی پێش����ەنگ

دەمێنێتەوە لەو بوارەدا. لەئەرمەنستان بارودۆخی کوردەکان هەندێ جیاواز بو. بەهۆی جینۆس����ایدی ئەرمەنەوە لەس����ەر دەس����تی تورک، ئەمان خۆش����ییان بەچارەی تورکدا نەدەهات، بەش����ێکی زۆری کوردانی ئەوێ����ش لەجەورو س����تەمی تورک لەس����ەردەمی جیاوازدا ڕایان کردبو و پەنایان هێناب����وە ب����ەر ئەرمینیا، بۆیە هەس����تێکی هاوبەش هەردوالی لەدژی تورک کۆدەکردەوە. کۆماری ئەرمینی����ا ڕێگەی بەخوێندنی زمانی کوردی و باڵوکردن����ەوەی کتێب و ڕۆژنامە بەو زمان����ە دەداو کۆمەڵێ پس����پۆڕو ش����ارەزای کورد لەو کۆمارە پێگەیش����تن، کە خزمەتیان بەزم����ان و مێ����ژو و کولتوری ک����وردی کرد. ژمارەی قوتابخان����ە کوردییەکان لەو کۆمارە لەگەش����ەکردندا بو. لەس����اڵی1٩21 لەئاواییە قوتابخانە پێنج ئەرمەنس����تان کوردییەکانی هەبو، لەس����اڵی1٩2٥ بو ب����ە1٠ قوتابخانە. کوردەکان����ی ئەرمەنس����تان دەس����تیان کرد بەڕێکخس����تنی کۆنگرەو کۆنفرانس����ی تایبەت بەکێش����ەکانی کۆمەڵگەکەی����ان، ئەلفوبێ����ی کوردیان دانا )لەدەس����پێکدا لەسەر بنەمای ئەلفوبێی ئەرمەنی، دوای ئەوە التینی و ئەوجا کیریلی و دوای نەمانی یەکێتی س����ۆڤیەتیش جارێکی تر گەڕانەوە بۆ التینی(و دەس����تکرا بەچاپکردنی کتێب و باڵوکردنەوەی ڕۆژنامە. ئەرمەنەکانی����ش وەک����و هەم����و گەالن����ی سەردەس����تە ڕێگەیان بەکوردی ئەوێ نەدەدا ئەو س����نورەی بۆیان دیاریکراب����و ببەزێنن. لەهەمان کاتدا لەهەوڵی دابەش����کردنی کورد بون لەسەر بنەمای ئاینی. کوردانی ئێزیدییان لەدەرەوەی کورد وەک ئێزیدی لەپاس����پۆرت و بەڵگ����ە فەرمییەکان تۆمار دەک����رد. لەدوای س����ۆڤیەت و یەکێت����ی هەڵوەش����انەوەی هەڵگیرس����انی ئاگ����ری ش����ەڕی نەگۆڕن����ە– قەرەباخ هەرچی کوردی موس����وڵمان هەبو، کە ژمارەیان لەدەوروبەری٣٠ هەزار کەس بو، لەئەرمەنستان بەزۆرو بەشێوەیەکی نامرۆڤانە دەرکرد. ئەم کوردانە بەهەرێمە جیاوازەکانی ڕوس����یادا باڵوبون����ەوەو بەشێکیش����یان ب����ۆ کازاخس����تان و کۆمارەکانی ئاسیای ناوەڕاست کۆچیان کرد. هەمیشە کوردانی ئەرمەنستان وەکو بەڵگەی بایەخدانی یەکێتی س����ۆڤیەت بەکوردو پاراس����تنی کولتوری ک����وردی لەو واڵت����ە بەدەرەوە پیش����ان دەدران و باس����یان

لێوەدەکرا.هەوڵی کەف����کاز کوردانی لەبیس����تەکاندا زۆریاندا لەس����ێبەری دەس����ەاڵتی سۆڤیەتیدا قەوارەیەک����ی تایب����ەت بەخۆی����ان دروس����ت بک����ەن. هەوڵەکانی����ان تەنه����ا لەئازربایجان ئەنجامێک����ی هەبو، ئەوی����ش کاتیی بو و زو لەبەین برا. لەس����ییەکاندا کوردانی سۆڤیەت، وەک����و هەم����و گەالن����ی دیکەی ئ����ەو واڵتە بەر ش����ااڵوی ڕاون����ان و ڕاگوێ����زان کەوتبون. کاربەدەس����تانی ئیمپراتۆرییە ترس����ناکەکەی ڕەگەزپەرس����تانی س����تەمکارو س����تالینی

لەژێر ئازەریی����ەکان بەتایبەت����ی کەف����کاز، پەردەی "خەبات لەدژی نەیارانی دەس����ەاڵتی پرۆلیتاری����ا، ئاژانەکانی ئیمپریالیزم و نازیزم و قاچاخچیان ... تاد" دەیان ملیۆن کەس����یان لەبەی����ن ب����ردو چەندین ملیۆنی دیکەش����یان بەزۆر لەس����ەر زێدی خۆیان بەزۆر ڕاگوێزا بۆ س����یبیریا، کازاخس����تان و ناوەڕاستی ئاسیا. ژمارەیەک����ی زۆری کوردان����ی ئازربایج����ان و گورجس����تان لەس����ااڵنی1٩٣٧و1٩44بەر ئەم ش����ااڵوانە کەوت����ن. دوای مردن����ی س����تالین سیاس����ەتە ڕیس����واکردنی لەس����اڵی1٩٥٣و دژەمرۆییەکان����ی لەدژی گەالنی س����ۆڤیەت و ژمارەیەکی زۆر لەشۆڕش����گێران و کۆمۆنیستە ڕاستەقینەکان، کوردەکانیش هەوڵیاندا سود لەو هەل����ە وەربگرن و هەن����دێ لەخوێنەوارو ڕۆش����نبیرەکانیان وەک عەربێ شەمۆ، ئاجیێ جندی، قەنات����ێ کوردۆ، چەرک����ەزێ بەکۆو گەلێکی دیکە نامەیان بۆ کاربەدەستانی بااڵی واڵت ن����اردو داوای دامەزراندن����ی هەرێمێکی تایبەتی����ان بۆ کوردانی س����ۆڤیەت کرد، ئەم هەوڵەو هەوڵەکانی دواتریش����یان لەحەفتاکان س����ەری نەگرت. لەت����ەک بەدەنگەوەنەهاتنی کاربەدەس����تان لەبەر دڵی ئازەری و ئەرمەن، دەردەک����وردەش وەکو هەمیش����ە ڕۆڵی خۆی دەگێڕا لەشکستی ئەو هەواڵنە. هەمو جارێک کۆمەڵ����ێ ک����ورد پەیدادەبون، ک����ە دەیانوت ئەوانە نوێنەرایەتی ئەوان ناکەن و هەندێکیان دەمێکی درێژە لەمۆس����کۆو لێنینگراد دەژێن و ئ����اگاداری بارودۆخی ئەم����ان نین، کە گوایە بەکامەرانی و بەختەوەری لەگەڵ گەالنی برادا

ژیان بەسەر دەبەن. بەگش����تی بونیادی کۆمەاڵیەتی کورد لەو دەڤ����ەرەش زۆر دواکەوتو بو، حەفتا س����اڵی سیستەمی کۆمۆنیستی نەیتوانی ئەو بونیادە بەت����ەواوی هەڵتەکێنێ، بۆی����ە ڕەنگبێ کورد یەکێک بێت لەو گەالنەی سودی زۆر کەمیان وەرگرت لەو دەرفەتانەی یەکێتی س����ۆڤیەت ب����ۆ گەالنی بچوکی ڕەخس����اندبو، بەتایبەتی لەبواری زانستی و کولتوریدا. لەگەڵ ئەوەشدا هەڵوەشاندنەوەی یەکێتی سۆڤیەت بوە هۆی ماڵوێران����ی بۆ ژمارەیەکی زۆر لەکوردانی ئەو

واڵتە. لەساڵی1٩٣٧بەشێک لەکوردانی ئازربایجان و لەس����ەر ئەوانەی بەتایبەتی ئەرمەنس����تان، سنورەکان دەژیان ڕاگوێزران بۆ کازاخستان و ناوەڕاستی ئاسیا. شااڵوی دوەمی ڕاگواستنی کوردان لەس����اڵی1٩44بو، کە زیاتر کوردانی گورجس����تانی گرت����ەوە. ئەمانی����ش ڕەوانەی هەمان ش����وێن کران. چیرۆکی ڕاگواس����تنی ک����وردان لەکۆمارەکان����ی کەف����کازەوە ب����ۆ کازاخس����تان و ناوەڕاس����تی ئاس����یا پرسێکی شاراوە بو و کەم کەس لەسۆڤیەت و دەرەوەی سۆڤیەت شتێکیان لەبارەیەوە دەزانی. هەمو ئەو لێکۆڵینەوەو بەدواداچونانەش کە لەبارەی ڕاگوێزانی دەیان گەلەوە لەیەکێتی س����ۆڤیەت ئەنجام دراون باس����ی کوردی����ان وەک کورد نەکردوە. ئەگەر جارێکیش ئاماژەیەکیان پێ کرابێ����ت، ئەوا یا لەڕی����زی گەالنی تورکزمان

ب����وە، یا لەڕی����زی گەالنی موس����وڵماندا ون کراون. تاسەردەمی پیریسترۆیکاو گاڵسنەست شتێک لەمبارەیەوە نەدەبیستراو ئەگەر باس بکرابای����ە کۆمۆنیس����تەکان بەتوندی ڕەتیان دەکردەوە، تا کەسانی وەکو ئەکادێمێک نادر نادرەف و ئەوانی دیکە کەوتنە باسکردنی و لەو کۆنفرانسانەی لەبارەی کوردەوە لەستۆکهۆڵم و پاریس بەستران هەندێ زانیارییان لەمبارەیەوە پێشکەش کرد. شااڵوی ڕاگواستن دەیان گەلی یەکێتی س����ۆڤیەتی گرتبوەوە وەک: کۆری، ئەڵمان، فینلەندی، تەتاری کریم، ئۆکراینی، چێچانی، کەڵمیک، ئەنگوش، بەڵکار، یۆنانی، بێڵەڕوس����ی، التف����ی، لیتوانی، ئەس����تۆنی و گەلێکی ت����ر. ئەمانە هەندێکی����ان لەکۆتایی هەشتاکان و دەس����پێکی نەوەدەکان دەستیان کرد بەگەڕانەوە بۆ زێدی خۆیان. بەاڵم کورد نەک هەر زێدی خۆی لەدەس����تدابو و جێگەی نەبو ب����ۆی بگەڕێتەوە، بەڵکو بەر ش����ااڵوی ڕاگواس����تنی نوێش کەوت. لەکازاخس����تانەوە ڕوی����ان لەهەندێ دەڤەری ڕوس����یا کرد وەک ئادیگێی. ڕەستۆف و ستافرۆپل، کراسنەدار، ژم����ارەی ئ����ەو کوردانەی ل����ە1٩٣٧و 1٩44 ڕاگوێزران نازانرێ. کوردەکان بۆ خۆیان باس لەهەزاران کەس دەک����ەن. لەبارەی ئەوانەی ئازربایجانەوە هەندێ س����ەرچاوە باس لەپێنج ه����ەزارو بۆ ئەوان����ەی گورجس����تانیش باس لەس����ێ هەزار ڕاگوێزراو دەکەن. ئەو ژمارانە بۆ کەمینەیەکی وەکو کورد لەو س����ەردەمەدا

ژمارەی گەورە بون. بەش����داری کوردان����ی یەکێتی س����ۆڤیەت لەبەرەکانی ش����ەڕی دوەم����ی جیهانی لەدژی س����وپای هیتل����ەر مای����ەی ش����انازی بو بۆ کتێبێکی1٧2 چەتۆی����ەف بنەماڵەکانی����ان. الپەڕەیی لەبارەی بەش����داری ک����وردەوە لەو ش����ەڕەدا، کە لەیەکێتی س����ۆڤیەت و ڕوس����یا بەش����ەڕی مەزنی نیش����تمانی نێ����و دەبرێت، نوس����یوەو لەس����اڵی 1٩٧٠ لەیەریڤان باڵوی کردۆتەوە. ل����ەو کتێبەی����دا چەتۆیەف ناوی س����ەدان کوردی تۆمار کردوە کە لەبەرەکانی شەڕدا بەشدارییان کردبو و هەندێکیان نازناوی پاڵەوانی یەکێتی سۆڤیەتیان پێ بەخشرابو، وەکو سیامەند سیابەندۆف. بەپێی ژمارەکانی چەتۆیەف لەسااڵنی1٩41–1٩44 زیاتر لە٧٠٠ کورد لەڕیزی سوپای سوردا لەبەرەکانی شەڕ بەش����دارییان کردبو و لەمانە 4٠٠ کەس����یان

ژیانیان لەو شەڕەدا بەخت کرد. بەگشتی سیاسەتی س����ۆڤیەتی لەبەرامبەر کوردەکانی خۆی هەندێ سەردەمی لێدەرچێ، سیاس����ەتی پاراس����تنی کولتوری نەتەوەیی و زمانی کوردی بو، بەتایبەتی لەئەرمەنستان و لەکۆمارەکانی بەاڵم لەکازاخستان. دواتریش دیکە بەتایبەتی ئازربایجان و تورکمەنس����تان کورد روبەڕوی سیاسەتی تواندنەوە ببوەوەو لەماوەی چەند دەیەیەکدا ئیدی باس����ی کورد لەو کۆمارانە نەم����ا، بەتایبەتی لەئازربایجان کە ک����ورد ناوچەی تایب����ەت بەخۆی هەبو و دابونەری����ت و کولتوری خۆی ب����ۆ ماوەیەکی

دورودرێژ تێدا پاراستبو.

بیرورا 14)٥1٣( سێشه ممه 2٠16/1/26ڕوسیاو کورد: دو سەدە لەپشتگوێ خستن

سەردەمی سۆڤیەتی

دکتۆر جەبار قادر

لەوەت���ەی من چاوم بەدونی���ا هەڵهێناوە گوێ���م لەگلەی���ی و گازندەی���ە، دەڵێن کورد کڵۆڵ���ە، س���تەمدیدەیە، نەتەوەیەک���ی خاکەک���ەی ژێردەس���تەیە، چەوس���اوەیە، داگیرک���راوە، س���ەربڕدراوە، ئەنفالک���راوە، کیمیاب���اران ک���راوەو ڕوبەڕوی جینۆس���اید بوەتەوە. بێ واڵتە، بێ ئااڵیە، بێکەس و بێ

دەرەتانە.ئەوانە هەموی ڕاس���تن بەاڵم هۆکارەکەی چییە؟ دوای ش���ەڕی جیهانی یەکەم کاتێك مستەفا ئەتاتورك بەئەسپەکەیەوە لەشاری کرد ئەس���تەمبوڵدا دەس���وڕایەوە هەستی خزمەتگوزاریەکان بۆ پاککردنەوەو ئارایشی ش���ار باش نیی���ە، بڕیارێک���ی دەرکرد کە لەش���ەرناخ و هەکاری و پێویستە کوردەکان ناوچ���ە کوردنش���ینەکانەوە بگوێزرێن���ەوە بۆ ئەنکەرەو ئەس���تەنبۆڵ بۆ ئەوەی ماڵی بکەنەوە و پ���اك ش���ەقامەکان تورکەکان و پێ���اڵوی ئەفەندییەکانی���ان بۆی���اخ بکەن. دەس���تبەجێ بڕیارەک���ە جێبەج���ێ ک���راو بەسەدان هەزار کوردی کۆیلەیان لەباکوری کوردستانەوە گواستەوە بۆ ناو خاکی تورکیا ب���ۆ ئەس���تەنبۆڵ و ئەنکەرە، بەمەبەس���تی بۆ تورک���ەکان و پاش���ەڕۆی پاککردنەوەی

بۆیاخ کردنی پێاڵوی ئەفەندییەکانیان.ئاش���کرایە ک���ورد تاک���ە نەتەوەیە بە4٥ ملیۆنەوە، لە س���ەر ئەم گۆی زەوییە واڵتی نییە! ئایا خوا ئازادیم���ان پێ ڕەوا نابینێ

ی���ان خۆم���ان نامانەوێت؟ ب���ۆ نامانەوێت و هۆکارەکان چین؟

ئەم���ە مەت���ەڵ نییە هۆکارەک���ەی وەکو خۆرەتاو دیارە، یەکنەگرتن و دژایەتی کردنی یەکترە. ئیتر ئایا ئێمە لەتایفەی کەوین یان

ئەکەوین، ئەوە بۆ ئێوەی بەجێدەهێڵم.ئەوەی م���ن بۆی دەچم... هەتا ئێس���تا لەمەجلس���ێکدا دانەنیش���تووم بڵێم ئۆخەی هەردەم یەکب���و، ڕاوبۆچونمان هەموم���ان ش���ەڕە قس���ە بەردەوامە، هەمو کەس���ێك خۆی بەکوێخا دەزانێت و ئەوەی لەمێشکیدا چەسپیوە هەرئەوەیە، لەهەمو دانیشتنەکاندا تاکێکی بێ ئەزمون ڕای خۆی دەس���ەپێنێ بەس���ەر زۆرینەدا. تاکەی ئ���ەم دیاردەیە؟ بۆچ���ی ئ���ەم دیاردەیە؟ ئای���ا دەبێت لەوە خراپترمان بەس���ەربێت؟ یان چارەس���ەری هەیەو چارەس���ەرەکەی الی پێش���ەوایەکی لێهات���وە؟ یان چارەس���ەرەکەی الی هزری

تاکی کوردە؟بی���ن ڕازی دەبێ���ت ی���ان بەکورت���ی بەپاککردن���ەوەو بەبۆیاخکردن���ی پێ���اڵوی ی���ان دەبێت ئەفەندێ���کان و دوژمنەکانمان یەکبگریین، گەر ڕای بەرامبەر قبوڵ ناکەیت دەتوانیت پێاڵوی ئەفەندێکان بۆیاخ بکەیت!

بەڕاستی هەڵبژاردەیەکی ترت نییە.بەدرێژای���ی تەمەنم نازانم چەند ش���ەڕی دوبەرەکییم بینی���وە، گەر بڵێم بۆم هەژمار ناکرێت درۆ نییە. ش���ەڕی شەست و شەش لە1٩66-1٩٧٠ هەرچەندە حیزبی شیوعیش بەشدارییەکی باش���ی تێدا کرد، بەاڵم هەر ناس���راوە، مەالی���ی( بەش���ەڕی)جەاللی و

هەروەها ش���ەڕی نێوان هەم���و حیزبەکانی شۆڕش���ی نوێ، یان ببورن شۆڕشی گواڵن، بەرەی جودو جەوقەدو بەرەی کوردستانی و یەنەکەو قی���ادە موەقەت���ەو پارتی و هێزە ئیس���امییەکان و حسك و پاسۆك و شیوعی و ئ���ااڵی ش���ۆڕش و هەمو ئ���ەو پارتانەی کە بەشداریان لەشۆڕشی نوێ )گواڵن( دا کرد، بە شێوەیەك کەوتبونە کەوڵی یەکتر، کەس نەیدەزانی کێ لە گەڵ کێ شەڕ دەکات. ئەی

ئەگەر ئەمە سەگوەڕ نییە؟ ئەی چییە؟ئینجا ش���ەڕی یەکێت���ی و پارتی لە1٩٩4 دەس���تی پێکردو بەدو ئیدارەی���ی کۆتایی هات و ش���ەڕی ٣1 ی ئابی بەس���ەردا هات و ئەو ش���ەڕەش بەوە کۆتایی هات هەولێری پایتەخت لەزۆنی سەوزەوە بو بەزۆنی زەرد، 1٧ ی ش���وبات دوب���ارە کەوتینەوە س���ەر لێواری شەڕێکی ناوخۆیی دیکەوە. لەساڵی 2٠1٥ لەلێواری ش���ەڕێکی ت���ردا بوین، خوا بەگەورەیی خۆی ڕەحم بە2٠16 مان بکات.

ئەوە گەر باس���ی ش���ەڕەکانی پەکەکەو حکومەتی هەرێم، ش���ەڕی پەکەکەو )پ د ك(، ش���ەڕی )ی ن ک(و پەکەک���ە بکەم، ش���ەوی لەیلەتول قەدریش باسەکەم تەواو نابێ���ت. ش���ەڕەکانی کۆمەڵ���ەی ئێ���ران و دیموک���رات بەرانب���ەر یەکترو ش���ەڕەکانی هەردو حیزبی دیموکراتی ئێران و هەردو سێ کۆمەڵەو لەم دواییەش���دا کورتە ش���ەڕێکی دیموک���رات و پەکەکەو..... هت���د، لەوالوە

بوەستێ.بۆ نمونە لەس���اڵی 1٩8٧ لەناو شۆڕشدا هێند پێشمەرگەی الیەنەکان دابویان بەیەکدا

گەر بمانویس���تبا بچینە دەوروبەری شار بۆ بینینی کەس���وکار دەبوایە وەکو ڕێبوارێك بەبێ چ���ەك چوباین، چونک���ە نەتدەزانی مەفرەزەی چ حیزبێکی کوردی دێتە ڕێگەت و

بەدیلت دەگرن یان دەتکوژن.باوکم یادی بەخێر پیاوێکی سەرمایەداری

نەخوێنەوار بو، بەاڵم زۆر زاناو ژیر بو، وەلێ بەبڕوای من خاڵێک���ی الوازی هەبو ئەویش دژی کوردایەتی بو، هەردەم بەمن و براکانمی دەگوت چیت���ان دەوێت بۆتان دەس���تەبەر دەک���ەم بەمەرجێ���ك نزیك���ی سیاس���ەت

نەکەونەوە.ئەو س���ەردەمە بەدزی باوکمەوە خەریکی سیاسەت بوم لەکەرکوك، کاتێك باوکم پێی

زانی ڕۆژێك بانگی کردم و پێی وتم:ک���وڕم من زۆر گەڕاوم و دونیام زۆر دیوە، وەرە لەکەلی ش���ەیتان وەرە خوارەوەو واز لەم حیزبایەتییە بێنە، بەس���ەری تۆ هیچی تیا بەس���ەر نییە، ک���ورد نابێ���ت بەهیچ. وانەیەکی زۆر دورودرێژی پێمدا، لەدرێژەی قسەکانیدا باسی میرنش���ینە کوردییەکانی ب���ۆم دەکرد کە چۆن لەنێ���و یەکدا داویانە بەیەکداو هەر خەریکی ش���ەڕی ناوخۆ بون، چۆن ئەم میرە بەدەستی براکەی و برازاکانی کوژراوەو چەندیین جار لەبەرژەوەندی ڕۆم و ناوخۆیان میرنش���ینەکان ش���ەڕی عەجەم لەنێوان خۆیاندا ئەنجامداوە. دەیگوت وەرە دەتەوێ���ت ژنت بۆ دەهێن���م، یان دەتنێرمە

دەرەوە بۆ خۆت بڕۆ لەبەریتانیا بخوێنە.ئێستا بیر لەبۆچونەکانی باوکم دەکەمەوە، بۆچ���ی دەبێ���ت ئێمەی ک���ورد وابین؟ ئایا دەبێت هەر وا بمێنینەوە؟ یان ڕۆژێك دێت گۆڕانێکی ڕاس���تەقینە بەس���ەر هزری تاکی

کورددا دێت؟تا ئێس���تا ناوو ناتۆرەی زۆرمان لەشەڕی دوبەرەکی ناوە، ش���ەڕی براکوژی، ش���ەڕی خۆک���وژی و ش���ەڕی ناوخ���ۆ، ب���ەاڵم هەر

نەبڕایەوە، دەڵێیت بەبااڵماندا بڕاوە. نازانم بۆچ���ی لەش���ەڕی خۆبەخۆ هەرگی���ز بێزار نابی���ن، نازانم لەکوش���تن و بڕین���ی یەکدی

چیمان دەستدەکەوێت؟س���ەردەبەم س���ەردەهێنم و هەرچەن���د تێناگ���ەم هۆکارەکەی چیی���ە؟ ئایا نەبونی س���ەرکردایەتییەکی دان���او لێهات���وە؟ یان نەبون���ی پەروەردەیەکی باش���ە؟ یا خوێنی کورد ج���ۆرە هیمۆگڵۆبینێکی نامۆی تێدایە

جارێك نەماندۆزیوەتەوە؟نوس���ەری نەم���ر محەم���ەد موک���ری کە پێشمەرگەیەکی) ی ن ك( بو لەساڵی 1٩82 نوسی، ڕۆمانی)سەگوەڕ(ی لەنێو شۆڕشدا دوای باڵوکردنەوەی ڕۆمانەکەی، هەڕەش���ەو گوڕەشەیەکی زۆری لێکراو خەریكبو شاکاری سەگوەڕ سەری نوسەرەکەی بخوات، تاکار گەیشتە ئەوەی کە مام جەالل نێوەندگیری بکات لەنێوان کادیرە توڕەکانی ناو یەکێتی و نوس���ەردا، تەنه���ا لەبەرئ���ەوەی ناوەڕۆکی ڕۆمانەکەی نوسەری قەڵەم تیژ، دژی شەڕی

چەپەڵی براکوژی بو. مام جەالل لەوەاڵم���ی کادیرە توڕەکانیدا

پرسی:مامۆستا محەمەد موکری چی تێگرتون؟ گوللە یان گوت���ە؟ هەمویان گوتیان گوتە، مام جەاللیش پێی گوتن: دە ئێوەش بڕۆن بەهەمان چەکی نوس���ەر وەاڵمی بدەنەوە، ئ���ەوەی پێت���ان خراپە ڕەخن���ەی لێبگرن و

ئەوەی پێتان باشە ڕونی بکەنەوە.بریا مام جەالل دو س���ەد س���اڵ تەمەنی

دەبو.

ئەی ئەگەر ئەمە سەگوەڕ نییە؟ ئەی چییە؟

تا ئێستا ناوو ناتۆرەی زۆرمان لەشەڕی

دوبەرەکی ناوە، بەاڵم هەر نەبڕایەوە، دەڵێیت بەبااڵماندا بڕاوە. نازانم بۆچی لەشەڕی خۆبەخۆ

هەرگیز بێزار نابین، نازانم لەکوشتن و بڕینی یەکدی چیمان دەستدەکەوێت؟

سیاسەتی سۆڤیەتی لەبەرامبەر کوردەکانی

خۆی سیاسەتی پاراستنی کولتوری نەتەوەیی و زمانی

کوردی بو، بەتایبەتی لەئەرمەنستان و دواتریش

لەکازاخستان. بەاڵم لەکۆمارەکانی دیکە

بەتایبەتی ئازربایجان و تورکمەنستان کورد روبەڕوی سیاسەتی

تواندنەوە ببوەوە

ئیحسان فەتاح

ئا: بارام‌سوبحی‌

ئه‌و‌پێشه‌نگانه‌ی‌‌كه‌‌هه‌ڵگری‌‌دروشمی‌‌گه‌وره‌‌بون‌و‌هیوای‌‌

سه‌ركه‌وتن‌و‌ئاینده‌یه‌كی‌‌گه‌شیان‌به‌گه‌ل‌دا،‌هه‌ندێكیان‌به‌شداربون‌له‌تااڵنكردنی‌‌)كه‌رتی‌‌ده‌وڵه‌ت(‌یان‌بێده‌نگبون‌له‌و‌گه‌نده‌ڵی‌‌و‌گه‌نده‌ڵكردن‌و‌تێكدانه‌ی‌‌كه‌رتی‌‌ده‌وڵه‌ت...كه‌رتی‌‌گشتییان‌كرده‌‌)مانگایه‌كی‌‌شیردار(و‌ئه‌وه‌ش‌بوه‌‌هۆی‌‌الوازكردنی‌‌كه‌رتی‌‌گشتی‌‌و‌

داهاته‌كانی‌،‌ئه‌مه‌‌بۆچونی‌‌نوسه‌رێكی‌‌عه‌ره‌به‌‌له‌باره‌ی‌‌ئه‌و‌شۆڕشگێڕانه‌ی‌‌

له‌واڵتانی‌‌عه‌ره‌بیدا‌به‌ده‌سه‌اڵت‌گه‌یشتن.

كتێبی‌‌تێكش���كاندنی‌‌عه‌قڵ‌له‌نوسینی‌‌عه‌ل���ی‌‌عوس���مان‌و‌وه‌رگێڕانی‌‌عه‌بدواڵ‌مه‌حمود‌زه‌نگه‌نه‌یه‌،‌ئه‌م‌كتێبه‌‌)178( به‌ڕێوه‌به‌رێتی‌‌ ‌ له‌الی���ه‌ن‌ الپه‌ڕه‌ی���ه‌و‌چاپ‌و‌باڵوكردنه‌وه‌ی‌‌سلێمانیه‌وه‌‌چاپ‌و‌باڵوكراوه‌ته‌وه‌.‌كتێبه‌كه‌‌له‌س���ێ‌‌به‌ش‌پێكدێت‌به‌ناونیشانه‌كانی‌:‌تێكشكاندنی‌‌عه‌ق���ڵ‌به‌ئایین،‌تێكش���كاندنی‌‌عه‌قڵ‌به‌ئابوری‌‌و‌كۆمه‌اڵیه‌تی‌،‌تێكش���كاندنی‌‌عه‌قڵ‌به‌سیاسه‌ت.‌له‌گه‌ڵ‌ئه‌م‌كتێبه‌دا‌ئازادی‌‌ به‌ناونیشانی‌‌ هه‌یه‌‌ پاشكۆیه‌ك‌له‌نوس���ینی‌‌ یاس���ادا‌ عه‌قڵ‌و‌ له‌نێوان‌

هێرڤی‌‌بۆیلۆت.له‌باره‌ی‌‌ناوه‌ڕۆكی‌‌كتێبه‌كه‌وه‌،‌وه‌رگێڕ‌ده‌ڵێت:‌نوس���ه‌ر‌ب���اس‌له‌كۆمه‌ڵگه‌ی‌‌عه‌ره‌ب���ی‌‌و‌ئیس���امی‌‌ده‌كات،‌ب���ه‌اڵم‌له‌زۆر‌ب���واردا‌كلتوری‌‌كوردیش‌نزیك‌و‌هاوش���ێوه‌یه‌،‌ئێمه‌ش‌دوچاری‌‌هه‌مان‌په‌تای‌‌نامۆیی‌‌و‌تێكشكانی‌‌عه‌قڵ‌بوین،‌به‌ئایین‌بێت،‌یان‌به‌سیاس���ه‌ت‌و‌باری‌‌

ئابوری‌‌و‌كۆمه‌اڵیه‌تی‌.عه‌قڵدا،‌ تێكش���كاندنی‌‌ له‌پێناس���ه‌ی‌‌زه‌وتك���ردن‌و‌ ده‌ڵێ���ت:‌ نوس���ه‌ر‌دیارده‌یه‌كی‌‌ عه‌قڵ‌ ده‌ستبه‌سه‌راگرتنی‌‌رامی���اری‌،‌ ئاب���وری‌،‌ كۆمه‌اڵیه‌ت���ی‌،‌رۆشنبیرییه‌،‌بریتیه‌‌له‌وه‌ی‌‌كه‌‌تاك‌یان‌كۆمه‌ڵ‌ل���ه‌ده‌ره‌وه‌ی‌‌ئیراده‌ی‌‌خۆیاندا‌بژی���ن‌و‌بیربكه‌ن���ه‌وه‌...‌ی���ان‌به‌هۆی‌‌هێزێك���ی‌‌له‌توانای‌‌خۆی���ان‌بااڵتره‌وه‌‌به‌گه‌ڕبخرێ���ن،‌ئه‌و‌ده‌مه‌ی‌‌له‌ویس���ت‌و‌كاره‌كانی���ان‌ ده‌ره‌نجام���ی‌‌ ئ���ازادی‌‌و‌داده‌ماڵرێن..‌ئه‌م‌زه‌وتكردنه‌وه‌ی‌‌عه‌قڵ‌ده‌بێ�ته‌‌هۆی‌‌نامۆیی‌‌و‌سه‌رلێش���ێوان!‌نامۆبون‌له‌خودو‌كۆمه‌ڵ‌و‌ژیان‌به‌مانا‌

به‌رفراوانه‌كه‌ی‌.

ئایین‌و‌تێكشكاندنی‌‌عه‌قڵكتێبه‌ك���ه‌دا،‌ یه‌كه‌م���ی‌‌ له‌به‌ش���ی‌‌نوس���ه‌ر‌باس‌له‌به‌كارهێنان���ی‌‌ئایین‌و‌ئاراس���ته‌كردنی‌‌ب���ۆ‌كاركردنه‌‌س���ه‌ر‌ده‌سه‌اڵتداراندا‌ له‌به‌رژه‌وه‌ندی‌‌ خه‌ڵكی‌‌ده‌كات،‌له‌مباره‌یه‌وه‌‌ده‌ڵێت:‌ره‌خنه‌كه‌‌له‌ئایین‌نیی���ه‌،‌به‌ڵكو‌بۆ‌هه‌ندێك‌له‌و‌راوبۆچون‌و‌دیدانه‌یه‌‌كه‌‌خاوه‌نه‌كانیان‌بانگه‌ش���ه‌ی‌‌بۆ‌ده‌كه‌ن‌و‌سه‌رچاوه‌كه‌ی‌‌به‌ئایی���ن‌داده‌نێ���ن،‌له‌كاتێكدا‌مرۆڤ‌ده‌خه‌ن���ه‌‌نامۆیی���ه‌وه‌،‌ئه‌وانه‌ی‌‌گه‌مه‌‌به‌‌به‌رژه‌وه‌ن���دی‌‌واڵته‌كانیان‌ده‌كه‌ن،‌كاتێك‌هانده‌درێن‌بۆ‌تیره‌گه‌ری‌‌و‌رق‌و‌كینه‌‌خستنه‌‌نێو‌ده‌رونی‌‌خه‌ڵكیه‌وه‌،‌

هه‌مو‌ئه‌وه‌ش‌به‌ناوی‌‌ئاینه‌وه‌.هه‌ر‌ل���ه‌م‌به‌ش���ه‌دا‌ب���اس‌له‌گۆڕانی‌‌ئایی���ن‌ب���ۆ‌ئایدۆلۆژی���او‌پاش���ان‌بۆ‌ده‌كات،‌ كۆمه‌اڵیه‌ت���ی‌‌ جه‌برێك���ی‌‌له‌باره‌ی‌‌گرنگتری���ن‌هه‌نگاوه‌كانی‌‌ئه‌و‌گۆڕانه‌ش���ه‌وه‌‌ده‌ڵێت:‌ئایین‌هۆكارێكه‌‌بۆ‌ملكه‌چی‌‌و‌فه‌رمانبه‌رداریی‌‌ته‌واو‌بۆ‌سه‌رداران‌و‌ده‌سه‌اڵتداران‌و‌یاخینه‌بونی‌‌ره‌عی���ه‌ت‌مس���ۆگه‌ر‌ده‌كات.‌هه‌روه‌ها‌هێنه‌ره‌وه‌یه‌‌و‌ پاس���او‌ ئایدۆلۆژیایه‌كی‌‌پاس���او‌ب���ۆ‌هه‌م���و‌توندڕه‌ویی���ه‌ك‌و‌په‌راوێزخس���تن،‌هه‌ژاركردنی‌‌ره‌عیه‌ت‌

ده‌هێنێته‌وه‌.له‌خۆرهه‌اڵت���ی‌‌ ناوب���راو،‌ به‌ب���ڕوای‌‌ناوه‌ڕاستدا‌بۆ‌ماوه‌ی‌‌زیاتر‌له‌ده‌‌سه‌ده‌‌سته‌مكاران‌به‌رده‌وام‌بون‌له‌باڵوكردنه‌وه‌و‌چه‌س���پاندنی‌‌ئایدۆلۆژی���ای‌‌جه‌ب���ری‌‌"هۆشیاری‌ بۆیه‌‌ الهوتی‌..‌ تۆتالیتاری‌‌كۆمه‌اڵیه‌تی‌‌بوه‌‌زه‌ل���كاو‌خه‌ڵكی‌‌له‌م‌له‌چاوه‌ڕوانی‌‌ ناوه‌ڕاسته‌دا‌ خۆرهه‌اڵتی‌‌بردیانییه‌وه‌...‌ رۆژی‌‌په‌س���اڵندا‌خه‌و‌تا‌ئ���ه‌و‌ده‌مه‌ی‌‌تۆپه‌كانی‌‌ناپلیۆن‌له‌و‌خه‌ونه‌‌ترسناكه‌‌وه‌ئاگای‌‌هێنانه‌وه‌...‌ئه‌گه‌رچ���ی‌‌ده‌ربڕینی‌‌وش���ه‌ی‌‌)خه‌و-‌

خه‌ون(‌به‌س‌نییه‌،‌چونكه‌‌تائه‌مڕۆش‌وێڕی‌‌هاتنی‌‌ده‌یان‌ناپلیۆن‌به‌نجبونه‌كه‌‌

هه‌ر‌به‌رده‌وامه‌".

پارادۆكسی‌‌تیره‌گه‌ری‌‌و‌هاواڵتیبونیه‌كێك���ی‌‌دیكه‌‌ل���ه‌و‌رێگایان���ه‌ی‌‌كه‌‌نوس���ه‌ر‌باس���یده‌كات،‌به‌كارهێنان���ی‌‌فاكته‌ری‌‌كۆمه‌اڵیه‌تیه‌‌بۆ‌تێكشكاندنی‌‌عه‌ق���ڵ،‌ل���ه‌م‌به‌ش���ه‌دا‌به‌دیاریكراوی‌‌باس‌له‌تیره‌گه‌ری‌‌و‌ب���ره‌ودان‌به‌هزری‌‌تیره‌گ���ه‌ری‌‌ده‌كات،‌ك���ه‌‌به‌بڕوای‌‌ئه‌و‌پێچه‌وان���ه‌ی‌‌بنه‌م���ای‌‌هاواڵتیبون���ه‌و‌بونیادنان���ی‌‌ له‌ب���ه‌رده‌م‌ له‌مپ���ه‌ره‌‌

ده‌وڵه‌تێكی‌‌هاوچه‌رخدا.ده‌رباره‌ی‌‌تیره‌گه‌ری‌‌نوس���ه‌ر‌ده‌ڵێت:‌تیره‌گ���ه‌ری‌‌رێگ���رو‌له‌مپ���ه‌ره‌‌له‌ڕێی‌‌هۆش���یاری‌‌به‌دۆزو‌كێش���ه‌كانی‌‌واڵت‌و‌له‌مپه‌ره‌‌ تیره‌گه‌ری‌‌ هاواڵتیان،‌چونكه‌‌هاواڵتیان���دا‌ له‌نێ���وان‌ ده‌رونی���ه‌كان‌دروستده‌كات‌و‌زۆرجاریش‌ئه‌م‌له‌مپه‌رانه‌‌ده‌بنه‌‌مه‌ته‌رێزی‌‌دوژمنایه‌تی‌‌و‌شه‌ڕگه‌.‌كه‌وات���ه‌‌په‌یوه‌ندی‌‌نێ���وان‌ئینتیما‌بۆ‌واڵت‌و‌ب���ۆ‌تیره‌گ���ه‌ری‌‌په‌یوه‌ندییه‌كی‌‌كه‌‌ هه‌س���تانه‌ی‌‌ ئ���ه‌و‌ پێچه‌وانه‌ی���ه‌،‌هاواڵت���ی‌‌بۆ‌تیره‌‌په‌لكێ���ش‌ده‌كه‌ن،‌به‌هه‌م���ان‌راده‌‌له‌‌ئینتیم���ا‌بۆ‌واڵت‌دوری‌‌ده‌خه‌نه‌وه‌.‌هه‌رچه‌ندیش‌هاواڵتی‌‌په‌یوه‌ندی‌‌به‌تیره‌وه‌‌زیاتر‌بو،‌هێنده‌ش‌

په‌یوه‌ندی‌‌به‌واڵته‌وه‌‌الواز‌ده‌بێت.كاتێك‌دێته‌‌س���ه‌ر‌باس���ی‌‌په‌یوه‌ندی‌‌نێ���وان‌ده‌وڵه‌ت‌و‌تیره‌گ���ه‌ری‌‌ده‌ڵێت:‌له‌مپه‌ری‌‌ ده‌بێته‌‌ ه���اوكات‌ تیره‌گه‌ری‌‌رێ���ی‌‌پێكهێنانی‌‌ده‌وڵه‌ت���ی‌‌هاوچه‌رخ‌كه‌‌له‌س���ه‌ر‌بنه‌مای‌‌كۆمه‌ڵی‌‌مه‌ده‌نی‌‌بونیاد‌ده‌نرێت،‌له‌كۆمه‌ڵی‌‌مه‌ده‌نیشدا‌په‌یوه‌ندییه‌‌نیش���تیمانییه‌كان‌له‌هه‌مو‌په‌یوه‌ندییه‌كان���ی‌‌ت���ر‌به‌هێزت���رن...‌خودی‌‌تیره‌گه‌ری���ش‌هه‌ڵگری‌‌زیاتری‌‌بێس���ه‌روبه‌ره‌ییه‌و‌ دواكه‌وتن‌و‌ نه‌زانی‌‌و‌به‌رده‌وام‌كۆمه‌ڵگ���ه‌‌له‌و‌گێژاوه‌دا‌دور‌له‌رێنسانس���ی‌‌ژیاری‌‌و‌مرۆڤدۆس���تیدا‌ده‌هێڵێته‌وه‌.‌ئه‌گ���ه‌ر‌ئێمه‌‌میلله‌تێكی‌‌ب���ێ‌‌ی���اده‌وه‌ری‌‌و‌هۆش���یاری‌‌مێژویی‌‌له‌نێوماندا‌ تیره‌گه‌ری‌‌چۆن‌ نه‌بوینایه‌،‌

به‌رده‌وام‌ده‌ژیاو‌په‌ره‌ی‌‌ده‌سه‌ند!

مێژوی‌‌گه‌ل‌یان‌سه‌ركرده‌كان؟یه‌كێ���ك‌ل���ه‌و‌رێگایانه‌ی‌‌نوس���ه‌ر‌بۆ‌بۆ‌ ئاماژه‌ی‌‌ كۆمه‌ڵگا‌ هۆشیاربونه‌وه‌ی‌‌ده‌كات،‌خوێندنه‌وه‌و‌هه‌ڵس���ه‌نگاندنی‌‌ئێمه‌‌ ده‌ڵێ���ت:‌ له‌وباره‌یه‌وه‌‌ مێ���ژوه‌،‌گه‌لێك���ی‌‌ب���ێ‌‌هۆش���یاریی‌‌مێژویین،‌دواجاریش‌وێڕای‌‌شانازیكردنمان‌به‌مێژو‌و‌روداو‌و‌كه‌س���ێتیه‌‌مێژویه‌كانم���ان‌

یاده‌وه‌رییه‌كی‌‌مێژوییمان‌نییه‌.هه‌ر‌له‌باره‌ی‌‌گرنگی‌‌مێژوه‌وه‌،‌ده‌ڵێت:‌له‌وه‌‌ خه‌ڵكی‌‌ به‌مێ���ژودا‌ له‌ده‌رككردن‌ده‌گ���ه‌ن‌كه‌‌ت���ه‌واوی‌‌مێ���ژو‌به‌كۆی‌‌له‌الیه‌ن‌ بچوكه‌كانیه‌وه‌‌ گه‌وره‌و‌ روداوه‌‌كۆمه‌ڵ���ه‌‌مرۆییه‌كانه‌وه‌‌دروس���تكراون‌نه‌ك‌كرده‌ی‌‌تاكه‌كه‌س.‌به‌اڵم‌مه‌خابن‌الی‌‌ئێمه‌‌واده‌رخراوه‌‌كه‌‌ته‌واوی‌‌مێژو‌دروس���تیانكردوه‌...ئه‌و‌ سه‌ركرده‌كان‌زانیارییه‌‌مێژوییانه‌ی‌‌پێمان‌گه‌یشتون‌به‌درێژایی‌‌ئه‌م‌مێ���ژوه‌‌له‌به‌رژه‌وه‌ندی‌‌ده‌سه‌اڵتداران‌و‌براوه‌كاندا‌بوه‌.‌ئه‌وانه‌ی‌‌مێژوه‌كه‌یان‌بۆ‌نوس���یوین‌گروپ‌یان‌چینی‌‌ده‌س���ه‌اڵتدار‌ب���ون،‌بۆیه‌‌ته‌نها‌به‌ئێمه‌‌ بیروبۆچونه‌كانیان‌ ئایدۆلۆژیاو‌گه‌یشتوه‌‌و‌مه‌ودایه‌كی‌‌زۆرو‌به‌رفراوانی‌‌پشتگوێخراوه‌و‌دواتر‌له‌بیر‌براوه‌ته‌وه‌.

شۆڕش‌و‌عه‌قڵ‌و‌سته‌مكاری‌له‌م‌كتێبه‌دا‌نوس���ه‌ر‌زۆر‌به‌ئاشكرایی‌‌سه‌رتۆپی‌‌ره‌خنه‌كانی‌‌ئاراسته‌ی‌‌چینی‌‌ده‌وڵه‌مه‌ن���دو‌ده‌س���ه‌اڵتداران‌ده‌كات،‌هۆكاری‌‌ره‌خنه‌گرتنی‌‌له‌ده‌سه‌اڵتدارانی‌‌دوێن���ێ‌،‌ شۆڕش���گێڕانی‌‌ ئێس���تاو‌ده‌گێڕێته‌وه‌‌بۆ‌ئه‌وه‌ی‌:‌ئه‌و‌پێشه‌نگانه‌ی‌‌كه‌‌هه‌ڵگری‌‌دروش���می‌‌گ���ه‌وره‌‌بون‌و‌ئاینده‌یه‌ك���ی‌‌ س���ه‌ركه‌وتن‌و‌ هی���وای‌‌هه‌ندێكی���ان‌ دا،‌ به‌گ���ه‌ل‌ گه‌ش���یان‌)كه‌رتی‌‌ له‌تااڵنكردن���ی‌‌ به‌ش���داربون‌ده‌وڵه‌ت(‌یان‌بێده‌نگبون‌له‌و‌گه‌نده‌ڵی‌‌و‌كه‌رت���ی‌‌ تێكدان���ه‌ی‌‌ گه‌نده‌ڵك���ردن‌و‌ده‌وڵ���ه‌ت.‌له‌قۆناغه‌كانی‌‌دواتریش���دا‌هه‌ندێك‌له‌م‌پێش���ه‌نگانه‌‌وه‌رچه‌رخان‌ب���ۆ‌بۆرژوازییه‌ك���ی‌‌بیرۆكرات���ی‌‌ك���ه‌‌په‌رده‌پۆشی‌‌ده‌سه‌اڵتخوازی‌‌بۆرژوازیی‌‌مش���ه‌خۆریان‌پێكهێنا.‌ئه‌م‌دو‌توێژه‌‌كه‌رتی‌‌گش���تیان‌ك���رده‌‌)مانگایه‌كی‌‌

شیردار(و‌ئه‌وه‌ش‌بوه‌‌هۆی‌‌الوازكردنی‌‌كه‌رتی‌‌گشتی‌‌و‌داهاته‌كانی‌.

نوس���ه‌ر‌هێما‌بۆ‌هه‌ڵه‌یه‌ك���ی‌‌دیكه‌ی‌‌شۆڕش���گێڕه‌‌به‌ده‌سه‌اڵت‌گه‌یشتوه‌كان‌په‌كخس���تنی‌‌ ئه‌وی���ش‌ ك���ه‌‌ ده‌كات،‌ده‌وڵه‌تیه‌كانه‌‌و‌ دیموكراتی‌‌و‌ دامه‌زراوه‌‌ناودێ���ری‌‌ روداو‌ به‌مه‌ترس���یدارترین‌ده‌ڵێ���ت:‌ له‌وباره‌ی���ه‌وه‌‌ ده‌كات،‌مه‌ترس���یدارترین‌روداو‌ل���ه‌‌مێ���ژوی‌‌شۆڕشه‌كاندا‌ئه‌وه‌‌بوه‌‌كه‌‌شه‌رعیه‌تی‌‌شۆڕش���گێڕی‌‌كرابێت���ه‌‌ئه‌ڵته‌رناتیڤی‌‌به‌رده‌وام‌و‌هه‌میشه‌یی‌‌كاری‌‌دیموكراتی‌‌و‌ده‌وڵه‌تی‌‌ له‌چوارچێوه‌ی‌‌ ئاشتیخوازانه‌‌یاس���او‌داموده‌زگادا،‌هه‌رچه‌نده‌‌ده‌بو‌له‌ساته‌وه‌ختی‌‌س���ه‌ركه‌وتنی‌‌شۆڕشی‌‌پێویس���ت‌ میكانیزم���ی‌‌ ناوب���راوه‌وه‌‌دیموكرات���ی‌‌و‌ كاری‌‌ ب���ۆ‌ دابنرای���ه‌‌گۆڕینه‌وه‌و‌جیاكردنه‌وه‌ی‌‌ده‌س���ه‌اڵت‌و‌

ده‌سه‌اڵته‌كان.كاتێك‌س���ته‌م‌و‌ نوس���ه‌ر،‌ به‌ب���ڕوای‌‌س���ته‌مكاری‌‌بااڵده‌س���ت‌ده‌بن،‌ده‌بنه‌‌ه���ۆی‌‌وه‌النانی‌‌عه‌ق���ڵ‌و‌عه‌قڵگه‌رایی‌‌سیاس���ی‌‌و‌ كاری‌‌ له‌موماره‌س���ه‌ی‌‌كۆمه‌اڵیه‌تیدا،‌هه‌ر‌ئ���ه‌وه‌ش‌واده‌كات‌ئه‌ڵته‌رناتیڤی‌‌عه‌قڵ���ی‌بێته‌‌ئاراوه‌‌كه‌‌هه‌ڕه‌مه‌كی‌‌و‌ له‌په‌رچه‌ك���رداری‌‌ بریتین‌خوراف���ه‌و‌ هه‌ژمون���ی‌‌ هه‌ڵچ���ون‌و‌نوس���ه‌ر‌ نه‌زانی‌.‌ نه‌فامی‌‌و‌ دواجاریش‌ده‌سه‌اڵتداران‌خه‌ڵكی‌‌ كاتێك‌ ده‌ڵێت:‌ناچار‌ده‌كه‌ن‌له‌هه‌مو‌ش���تێك‌بێده‌نگ‌بن‌و‌له‌ئاس���تی‌‌هیچ���كام‌له‌دیارده‌كان‌عه‌قڵی���ان‌نه‌خه‌نه‌كار،‌ئه‌وكات‌هه‌ڵه‌ی‌‌ده‌س���ه‌اڵتداران‌زیاتر‌كه‌ڵه‌كه‌‌ده‌بێت‌و‌گه‌نده‌ڵیی���ه‌‌روخێنه‌ره‌كان���ی‌‌بونیادی‌‌زیاتر‌ ئاكاریش‌ كلتوری‌‌و‌ كۆمه‌اڵیه‌تی‌‌و‌

كه‌ڵه‌كه‌‌ده‌بن.

ده‌سه‌اڵتی‌‌ده‌وڵه‌مه‌ندو‌رۆشنبیرانده‌وڵه‌مه‌ن���دان‌ به‌چین���ی‌‌ س���ه‌باره‌ت‌ئیس���امیه‌كاندا،‌ عه‌ره‌بی‌‌و‌ له‌كۆمه‌ڵگا‌نوسه‌ر‌ده‌ڵێت:‌چینی‌‌ده‌وڵه‌مه‌ند‌الی‌‌ئێمه‌‌به‌ش���ێوه‌یه‌كی‌‌گش���تی‌‌چینێكی‌‌به‌رهه‌مهێن���ه‌ری‌‌خ���اوه‌ن‌كارو‌كارگه‌‌

نین،‌به‌ڵكو‌ئه‌م‌چینه‌‌وه‌ك‌مش���ه‌خۆر‌به‌سه‌ر‌سامانی‌‌كۆمه‌اڵیه‌تیه‌وه‌‌گه‌شه‌ی‌‌س���ه‌ندو‌به‌جۆره‌ه���ا‌ش���ێوه‌‌وزه‌كانی‌‌كۆمه‌ڵگه‌ی���ان‌م���ژی‌‌وه‌ك:‌ده‌اڵڵ���ی‌،‌ئاودیوكردن،‌ به‌رتیل،‌ به‌ڵێنده‌رایه‌تی‌،‌بریكاری���ی‌‌كۆمپانیا‌بیانیه‌كان،‌دزینی‌‌

خاوه‌ندارێتی‌‌ده‌وڵه‌ت.نوس���ه‌ر‌جه‌خت‌له‌وه‌ده‌كاته‌وه‌‌خاوه‌ن‌داموده‌زگاگه‌لێكی‌‌ له‌ڕێی‌‌ س���امانه‌كان‌سه‌ركوتكاره‌وه‌‌نه‌بێت‌وه‌ك‌)پۆلیس،‌به‌ندیخان���ه‌-‌په‌تی‌‌س���ێداره‌(‌ناتوانن‌بكه‌ن.‌ له‌س���امانه‌كانیان‌ پارێ���زگاری‌‌ب���ۆ‌ئه‌وه‌ی‌‌ئه‌م‌خه‌ونه‌ش���یان‌بێته‌دی‌‌داده‌مه‌زرێنن،‌ ده‌وڵ���ه‌ت‌ ده‌س���ه‌اڵتی‌‌پش���تیوانی‌‌ به‌یاس���ا‌ ئ���ه‌وه‌ی‌‌ ب���ۆ‌له‌ده‌س���ه‌اڵتی‌‌خۆی���ان‌بك���ه‌ن،‌ك���ه‌‌هێنانه‌‌ ده‌بێت���ه‌‌هۆی‌‌ ده‌ره‌نجامه‌كه‌ی‌‌ئارای‌‌كۆمه‌ڵگه‌یه‌كی‌‌دابه‌ش���بو‌به‌سه‌ر‌چه‌ند‌چینێك���دا،‌كه‌‌ده‌چێته‌‌خزمه‌تی‌‌

توره‌كه‌ی‌‌پاره‌كانیانه‌وه‌.نوسه‌ر‌باس‌له‌وه‌ده‌كات،‌ده‌سه‌اڵتدارو‌ده‌وڵه‌مه‌نده‌كان‌بۆ‌پاراستنی‌‌ده‌سه‌اڵت‌و‌داهاته‌كانیان،‌پش���ت‌به‌رۆش���نبیران‌و‌له‌وباره‌یه‌وه‌‌ ده‌به‌ستن،‌ ئاینی‌‌ پیاوانی‌‌ده‌نوس���ێت:‌چین���ه‌‌خاوه‌ندارێتیه‌كان‌یارمه‌تی‌‌هه‌ندێك‌له‌و‌بیرمه‌ندانه‌‌ده‌ده‌ن‌كه‌‌له‌هه‌وڵ���ی‌‌پیرۆزڕاگرتنی‌‌ره‌تاندان‌له‌ڕێ���ی‌‌بیروب���اوه‌ڕو‌تیۆره‌كانیانه‌وه‌..‌هاوكات‌ه���اوكاری‌‌هه‌ندێك‌له‌پیاوانی‌‌ئایین‌ده‌كه‌ن‌له‌ئاینه‌‌جیاوازه‌كان،‌كه‌‌خۆیان‌به‌پێ���ی‌‌بۆچونی‌‌خۆیان‌راڤه‌و‌ش���رۆڤه‌ی‌‌ئاینیان‌قۆرخ‌كردوه‌،‌هه‌مو‌ئه‌و‌شتانه‌‌ده‌خوڵقێنن‌كه‌‌كۆڵه‌كه‌كانی‌‌

ده‌وڵه‌مه‌ندبونی‌‌پێ‌تۆكمه‌‌ده‌بێت.

بنه‌ماڵه‌كانی‌‌پترۆدۆالرنوسه‌ر‌ده‌سه‌اڵتدارانی‌‌ناوچه‌ی‌‌كه‌نداوی‌‌عه‌ره‌بی‌‌به‌بنه‌ماڵه‌كانی‌‌پترۆدۆالر‌ناوزه‌د‌ده‌كات‌و‌خه‌س���ڵه‌ته‌كانیان‌ده‌خاته‌ڕو،‌له‌ناساندنی‌‌ئه‌و‌بنه‌مااڵنه‌شدا،‌ده‌ڵێت:‌سامانی‌‌نه‌وتیان‌بۆ‌خۆیان‌قۆرخ‌كردو‌له‌بری‌‌ئ���ه‌وه‌ی‌‌نه‌وت‌ببێت���ه‌‌نیعمه‌ت‌بوه‌ت���ه‌‌نه‌گبه‌ت���ی‌،‌چونك���ه‌‌له‌ب���ری‌‌

ئه‌وه‌ی‌‌نه‌وت‌بخرێت���ه‌‌خزمه‌تی‌‌بواری‌‌گه‌شه‌س���ه‌ندنی‌‌س���ه‌ربه‌خۆ،‌به‌رده‌وام‌خراوه‌ته‌‌بانكه‌كانه‌وه‌.‌خراوه‌ته‌‌بانكی‌‌ئه‌و‌واڵتانه‌ی‌‌كه‌‌پشتگیری‌‌له‌ئیسرائیل‌ده‌كه‌ن‌و‌مافی‌‌گه‌لی‌‌فه‌له‌ستین‌پێشێل‌

ده‌كه‌ن.ده‌رباره‌ی‌‌شێوازی‌‌ده‌سه‌اڵتدارێتی‌‌ئه‌و‌بنه‌مااڵنه‌‌ ئ���ه‌م‌ ده‌ڵێت:‌ بنه‌مااڵنه‌ش،‌خاوه‌ن‌شێوازگه‌لێكی‌‌ئێجگار‌سه‌ره‌تایی‌‌سامانی‌‌ به‌كارهێنانی‌‌ توانای‌‌ حوكمن‌و‌نه‌ته‌وه‌ییان‌له‌پێناوی‌‌گه‌ش���ه‌پێدانێكی‌‌سه‌ربه‌خۆی‌‌میلله‌ت‌به‌هه‌ده‌ر‌دا..‌هیچ‌هه‌وڵێكیش���یان‌نه‌دا‌بۆ‌چه‌س���پاندنی‌‌زانس���ت‌و‌ته‌كنه‌لۆژیا،‌چونكه‌‌زانست‌و‌

كۆمه‌اڵیه‌ت���ی‌‌و‌ النك���ی‌‌ ته‌كنه‌لۆژی���ا‌دیموكرات���ی‌‌ده‌خوازن‌و‌ رۆش���نبیری‌‌و‌به‌میراتگ���ری‌‌ ناكۆك���ن‌ ئه‌مان���ه‌ش‌

بنه‌ماڵه‌.له‌ب���اره‌ی‌‌په‌یوه‌ن���دی‌‌نێ���وان‌ئ���ه‌و‌رۆژئاوا،‌ ده‌س���ه‌اڵتدارانی‌‌ بنه‌مااڵن���ه‌و‌نوس���ه‌ر‌ده‌نوس���ێت:‌ئ���ه‌و‌بنه‌مااڵنه‌‌دیموكراتی‌(‌ )خۆرئاوای‌‌ به‌پاڵپش���تی‌‌دیكتاتۆرییه‌تی���ان‌ ناجۆرتری���ن‌پێگه‌ش���ه‌وه‌‌ له‌الوازترین‌ دامه‌زراندوه‌،‌بچنه‌‌س���ه‌رده‌می‌‌ نه‌یانتوانیوه‌‌ نه‌بێت‌جیهانگه‌راییه‌وه‌،‌كه‌‌پێگه‌ی‌‌بێتوانایی‌‌و‌روداوه‌كانی‌‌ له‌دوای‌‌ پاش���كۆیه‌تیه‌...‌)11/ئه‌یل���ول/2001(ه‌وه‌،‌ئه‌مریكا‌زۆر‌به‌بێ���زاری‌‌ده‌ڕوانێته‌‌ئ���ه‌م‌حكومه‌ته‌‌پترۆدۆالرانه‌،‌هه‌رچه‌نده‌‌ئه‌مان‌خۆیان‌ئه‌مری���كا‌ ته‌قلی���دی‌‌ به‌هاوپه‌یمان���ی‌‌

ده‌زانن.

میدیای‌‌ده‌سه‌اڵت‌چی‌‌ده‌كات؟یه‌كێكی‌‌دیكه‌‌له‌رێگاكانی‌‌كۆنترۆڵكردنی‌‌عه‌قڵی‌‌جه‌ماوه‌ر‌له‌الیه‌ن‌ده‌سه‌اڵته‌وه‌،‌وه‌ك���و‌نوس���ه‌ر‌هێم���ای‌‌ب���ۆ‌ده‌كات‌به‌كارهێنان���ی‌‌كه‌ناڵه‌كانی‌‌راگه‌یاندنه‌،‌ئاراس���ته‌‌ چونكه‌‌میدیاكان‌به‌جۆرێك‌نێوه‌نده‌كانی‌‌ له‌به‌رژه‌وه‌ن���دی‌‌ ده‌كه‌ن:‌هێزو‌ده‌زگا‌بیرۆكراتیه‌كاندا،‌له‌ئاستی‌‌وه‌النان���ی‌‌رۆڵی‌‌جه‌م���اوه‌ر‌له‌زۆربه‌ی‌‌قۆناغه‌كان���ی‌‌بڕیارداندا‌بێده‌نگ‌ده‌بن.‌زۆرینه‌ی‌‌نس���كۆكان‌وه‌ك‌سه‌ركه‌وتن‌نیش���انده‌ده‌ن،‌یان‌سه‌ركه‌وتنی‌‌گچكه‌‌گه‌وره‌‌ده‌كه‌نه‌وه‌.‌چاوپۆش���ی‌‌ده‌كه‌ن‌گه‌نده‌ڵكاری‌‌ گه‌نده‌ڵ���ی‌‌و‌ له‌جۆره‌ه���ا‌له‌پانتایی‌‌جه‌س���ته‌‌كۆمه‌اڵیه‌تیه‌كه‌دا.‌به‌رده‌وام‌ كرده‌یه‌كانیش‌ س���ه‌ركه‌وتنه‌‌ده‌گێڕنه‌وه‌‌بۆ‌كاری‌‌له‌س���نوربه‌رده‌ری‌‌ده‌س���ه‌اڵت،‌ هه‌ڕه‌م���ی‌‌ س���ه‌رانی‌‌ك���ه‌‌به‌ش���ێوه‌یه‌كی‌‌ئاس���ایی‌‌هه‌ڵ���ه‌‌ناك���ه‌ن‌و‌دورن‌له‌ه���ه‌ر‌ج���ۆره‌‌هه‌ڵه‌و‌ناهه‌موار‌ واقیع���ی‌‌ هه‌ڵخلیس���كانێك،‌ده‌ڕازێننه‌وه‌‌یان‌پاس���اوی‌‌مانه‌وه‌‌له‌و‌واقیعه‌دا‌ده‌هێننه‌وه‌‌و‌گۆڕینی‌‌به‌مه‌حاڵ‌

تێده‌گه‌یه‌نن.

17)513(‌سێشه‌ممه‌‌2016/1/26 کتێب

مه ترسیدارترین روداو گۆڕینی دیموكراسیه ته به شه رعیه تی شۆڕشگێڕی

یه‌كێكی‌‌دیكه‌‌له‌رێگاكانی‌‌كۆنترۆڵكردنی‌‌عه‌قڵی‌‌

جه‌ماوه‌ر‌له‌الیه‌ن‌به‌كارهێنانی‌‌كه‌ناڵه‌كانی‌‌

راگه‌یاندنه‌،‌چونكه‌‌میدیاكان‌به‌جۆرێك‌ئاراسته‌‌

ده‌كه‌ن:‌له‌به‌رژه‌وه‌ندی‌‌نێوه‌نده‌كانی‌‌هێزو‌ده‌زگا‌بیرۆكراتیه‌كاندا‌له‌ئاستی‌‌وه‌النانی‌‌رۆڵی‌‌جه‌ماوه‌ر‌له‌زۆربه‌ی‌‌قۆناغه‌كانی‌‌

بڕیارداندا‌بێده‌نگ‌ده‌بن.‌زۆرینه‌ی‌‌نسكۆكان‌وه‌ك‌سه‌ركه‌وتن‌نیشانده‌ده‌ن،‌یان‌سه‌ركه‌وتنی‌‌گچكه‌‌

گه‌وره‌‌ده‌كه‌ن‌و‌چاوپۆشی‌‌ده‌كه‌ن‌له‌جۆره‌ها‌گه‌نده‌ڵی‌‌و‌

گه‌نده‌ڵكاری‌‌له‌پانتایی‌‌جه‌سته‌‌كۆمه‌اڵیه‌تیه‌كه‌دا

ئه‌م‌بنه‌مااڵنه‌‌خاوه‌ن‌شێوازگه‌لێكی‌‌

ئێجگار‌سه‌ره‌تایی‌‌حوكمن‌و‌توانای‌‌

به‌كارهێنانی‌‌سامانی‌‌نه‌ته‌وه‌ییان‌له‌پێناوی‌‌

گه‌شه‌پێدانێكی‌‌سه‌ربه‌خۆی‌‌میلله‌ت‌به‌هه‌ده‌ر‌دا..‌هیچ‌

هه‌وڵێكیشیان‌نه‌دا‌بۆ‌چه‌سپاندنی‌‌زانست‌و‌

ته‌كنه‌لۆژیا

هه‌رجاره‌و‌که‌سێک‌ده‌ینوسێت

ته‌خته سپی

پرۆسه ی په روه رده ... پرۆسه یه كی بێ بنه ما

رۆژیار‌لوقمان

له‌س���ێكته‌ره‌‌ یه‌كێكه‌‌ پ���ه‌روه‌رده‌‌گرنگه‌كان���ی‌‌هه‌م���و‌ده‌وڵه‌تێك‌یان‌هه‌مو‌ئ���ه‌و‌حكومه‌تانه‌ی‌‌ده‌یانه‌وێت‌بنه‌مایه‌ك���ی‌‌ له‌س���ه‌ر‌ واڵتێك���ی‌‌پێشكه‌وتو‌بنیادبنێت‌یان‌ژێرخانێكی‌‌به‌هێزدروست‌بكه‌ن‌یاخود‌ده‌یانه‌وێت‌واڵتێك‌دروس���ت‌بكه‌ن‌له‌س���ه‌رجه‌م‌ئاب���وری‌،‌ بنه‌ماكانی‌)سیاس���ی‌،‌زانستی‌(پێشكه‌وتوبێت‌ كۆمه‌اڵیه‌تی‌،‌ده‌بینین‌یه‌كه‌م‌ج���ار‌له‌په‌روه‌رده‌وه‌‌له‌ده‌وڵه‌ت���ه‌‌ پێده‌ك���ه‌ن،‌ ده‌س���ت‌پێشكه‌وتوه‌كان‌بودجه‌یه‌كی‌‌تایبه‌تی‌‌ب���ۆ‌ته‌رخانده‌كه‌ن‌به‌ش���ێوه‌یه‌ك‌كه‌‌له‌هیچ‌كاتێك‌كۆسپ‌نه‌یه‌ته‌‌به‌رده‌م‌ئه‌م‌پرۆسه‌یه‌و‌زۆرێك‌له‌ده‌وڵه‌ته‌كان‌

كاتێك‌له‌لێواری‌‌روخاندان.جا‌ل���ه‌روی‌‌سیاس���ی‌‌بێ���ت‌یان‌هه‌س���تاون‌ كۆمه‌اڵیه‌تی‌‌ یان‌ ئابوری‌‌به‌چاككردنی‌‌ئه‌م‌س���ێكته‌ره‌‌گرنگه‌‌به‌اڵم‌به‌داخه‌وه‌‌ئه‌م‌ئه‌زمونه‌‌له‌زۆرێك‌پێچه‌وانه‌بۆت���ه‌وه‌‌ له‌حكومه‌ت���ه‌كان‌بارگرانی‌‌ بوه‌ت���ه‌‌ كه‌‌ به‌ش���ێوه‌یه‌ك‌به‌سه‌ر‌ده‌وڵه‌ته‌وه‌‌له‌بری‌‌ئه‌وه‌ی‌‌كه‌‌ئه‌ركه‌كانی‌‌ده‌وڵه‌ت‌ئاسانبكات‌به‌اڵم‌بوه‌ته‌‌یه‌كێك‌له‌كێش���ه‌‌س���ه‌ره‌كی‌و‌چاره‌سه‌رنه‌كراوی‌‌حكومه‌ت‌به‌تایبه‌ت‌له‌واڵته‌‌تازه‌‌پێگه‌ش���توه‌كان‌به‌هۆی‌‌گرنگ���ه‌‌ ده‌زگا‌ ب���ه‌م‌ گرنگین���ه‌دان‌كه‌‌س���ه‌رچاوه‌ی‌‌دروس���تبونی‌‌هه‌ر‌له‌)هه‌رێمی‌‌ ئه‌وه‌ی‌‌ وه‌ك‌ ده‌وڵه‌تێكه‌‌كوردستان‌(ده‌بینین‌بواری‌‌په‌روه‌رده‌‌یه‌كێكه‌‌له‌بواره‌‌ب���ێ‌بایه‌خه‌كان‌كه‌‌له‌ناو‌ بێخه‌م‌ نه‌ش���اره‌زاو‌ كه‌س���انی‌‌ئه‌م‌س���ێكته‌ره‌‌گرنگ���ه‌‌داده‌مه‌زرێن‌یان‌كه‌س���انێك‌هه‌ڵده‌ستن‌به‌دانانی‌‌پرۆگرامی‌‌خوێن���دن‌كه‌‌له‌بارودۆخی‌‌بێئ���اگان‌ كوردس���تان‌ هه‌رێم���ی‌‌ی���ان‌ده‌زانن‌ب���ه‌اڵم‌خۆی���ان‌بێئاگا‌ده‌رده‌خ���ه‌ن‌له‌كاتێكدا‌چاره‌نوس���ی‌‌به‌ستراوه‌ته‌وه‌‌ خوێندكار‌ ‌)1500000(به‌م‌ده‌زگا‌گرنگه‌وه‌‌له‌گه‌ڵ‌ئه‌مانه‌شدا‌حكومه‌ت‌بێئاگایانه‌‌له‌س���ه‌ر‌هه‌مان‌رێ���گا‌خوارو‌خێچه‌ك���ه‌ی‌‌به‌رده‌وامه‌‌به‌بێ‌بایه‌خانه‌‌له‌سه‌ر‌ئه‌م‌پرۆگرامه‌‌به‌رده‌وامه‌‌له‌كاتێكدا‌چه‌ندین‌كه‌سانی‌‌ش���اره‌زا‌له‌م‌هه‌رێم���ه‌دا‌هه‌ن‌به‌اڵم‌به‌هۆی‌‌ناكۆكی‌‌و‌ملمالنێی‌‌حزبایه‌تی‌‌ده‌سه‌اڵت‌وه‌النراون‌كه‌سانێك‌كه‌له‌ناو‌بارودۆخ���ی‌‌هه‌رێمدا‌ده‌ژین‌ده‌زانن‌چ‌ش���تێك‌پێویس���ته‌‌له‌ناو‌پرۆگرامی‌‌

خوێندندا‌دابنرێت.‌ئه‌م‌پرۆگرامه‌ی‌‌ئێستا‌له‌ناوه‌نده‌كانی‌‌خوێندن���دا‌ده‌خوێنرێ���ت‌ته‌نها‌كات‌به‌فیرۆدان���ی‌‌خوێن���دكاره‌‌چونك���ه‌‌ئه‌وه‌ی‌‌‌ده‌یخوێنێت‌له‌ساڵی‌‌ئاینده‌دا‌بیری‌‌نه‌ماوه‌‌ئه‌مه‌‌ده‌گه‌ڕێته‌وه‌‌بۆئه‌و‌پرۆگرام���ه‌‌بێ‌بنه‌مایه‌‌كه‌‌كه‌س���انی‌‌بێ‌ئه‌زم���ون‌‌ده‌یخه‌نه‌‌ناو‌كۆمه‌ڵگا‌كه‌سانێك‌كه‌‌ئه‌گه‌ر‌نه‌ك‌)16(ساڵ‌خوێندن‌به‌ڵكو‌ئه‌گه‌ر‌)100(ساڵیش‌

بخوێنن‌هیچ‌به‌روبومێك‌بۆ‌كۆمه‌ڵگا‌سه‌وز‌ناكه‌ن‌چونكه‌‌ئ���ه‌م‌پرۆگرامه‌‌ته‌نها‌ئاراس���ته‌ی‌‌چه‌ند‌بابه‌تێكمان‌ده‌كات‌ك���ه‌‌نه‌توانی���ن‌س���ودێك‌بگه‌یه‌نین‌به‌كۆمه‌ڵگاكه‌مان‌یان‌بتوانین‌به‌كردار‌

ئه‌وه‌ی‌‌ده‌خوێنرێت‌له‌ناو‌ژیانی‌‌رۆژانه‌مان‌به‌كاری‌‌بهێنین‌لێره‌دا‌ده‌بینین‌چه‌ند‌كه‌س���انێكمان‌هێناوه‌ته‌‌ناو‌كۆمه‌ڵگاوه‌‌ته‌نها‌داوای‌‌ئه‌وه‌ی‌‌ ناتوانن‌ ده‌ك���ه‌ن‌ دامه‌زراندن‌كه‌‌خوێندویانه‌‌چ‌له‌بواری‌‌)وێژه‌یی‌،‌ل���ه‌م‌بواره‌دا‌ زانس���تی‌(‌هه‌ریه‌كێك‌ته‌نها‌بۆ‌ئه‌وس���اڵه‌‌ده‌خوێنین‌دوای‌‌ئه‌وه‌‌هی���چ‌خوێندكارێك‌نیه‌‌بزانێت‌

ئه‌و‌ساڵه‌‌چی‌‌خوێندوه‌.ئه‌مه‌‌جگه‌‌له‌زمان‌كه‌‌كێش���ه‌یه‌كی‌‌وه‌ك)ئینگلیزی‌،‌ نمونه‌یه‌ك‌ گه‌وره‌یه‌‌فێ���ری‌‌ ته‌نه���ا‌ ك���ه‌‌ عه‌ره‌ب���ی‌(‌رێزمانه‌كه‌یم���ان‌ده‌كه‌ن‌وه‌ك‌ئه‌وه‌ی‌‌به‌خوێندكارێك���ی‌‌س���ه‌ره‌تایی‌‌بڵێت‌رێزم���ان‌بخوێن���ه‌‌له‌جیات���ی‌‌زمان‌له‌كاتێكدا‌ئ���ه‌م‌هیچ‌له‌زمان‌نازانێت‌چۆن‌بتوانێت‌شیكردنه‌وه‌‌بۆ‌رێزمان‌بكات‌م���ن‌نازان���م‌روی‌‌ده‌م‌له‌كوێ‌

بكه‌م‌نازانم‌كێ‌‌گوێم‌لێده‌گرێتنازانم‌كێشه‌كانمان‌بۆكێ‌‌باسبكه‌م‌په‌روه‌رده‌یی‌‌ به‌رپرس���ێكی‌‌ له‌ه���ه‌ر‌بێده‌سه‌اڵت‌ بێئاگاو‌ خۆی‌‌ بپرس���ین‌

نیشانده‌دات.

خوێندن)513(‌سێشه‌ممه‌‌162016/1/26 xwendn.awene@gmail.com

خوێندكارانی زانكۆ له به ر بێ پاره یی واز له خوێندن ده هێنن

خوێندكاران ئه نجامی كۆششی وه رزی یه كه میان وه رگرته وه ، به اڵم هێشتا مامۆستایان موچه ی ئه و وه رزه یان وه رنه گرتوه

‌ئا:‌سروه‌‌جه‌مال

تادێت‌ژماره‌ی‌‌ئه‌و‌خوێندكارانه‌ی‌‌كه‌‌له‌زانكۆو‌په‌یمانگاكان‌واز‌له‌خوێندن‌ده‌هێنن‌به‌هۆی‌‌كه‌م‌

ده‌رامه‌تییه‌وه‌‌ڕوله‌زیادبون‌ده‌كه‌ن،‌خاوه‌نی‌‌پڕۆژه‌یه‌كی‌‌هاوكاری‌ده‌ڵێت‌‌"چه‌ندین‌خوێندكار‌له‌به‌ر‌بێ‌‌پاره‌یی‌‌وازده‌هێنن"،‌یاریده‌ده‌ری‌‌سه‌رۆكی‌‌

زانكۆی‌‌سلێمانی‌‌بۆ‌كاروباری‌‌خوێندكاران‌ده‌ڵێت‌"ناڵێم‌نییه‌‌به‌اڵم‌ئه‌وه‌‌نه‌بۆته‌‌دیارده‌و‌ئه‌م‌قه‌یرانه‌‌كاریگه‌ری‌‌له‌سه‌ر‌هه‌موان‌دروست‌

كردوه‌."

پ���ڕۆژه‌ی‌‌ه���اوكاری‌‌خوێندكاران���ی‌‌زانكۆ‌له‌الیه‌ن‌كۆمه‌ڵێ���ك‌خوێندكاری‌‌خۆبه‌خش���ه‌وه‌‌بۆ‌هاوكاری‌‌خوێندكاره‌‌كه‌مده‌رامه‌ت���ه‌كان‌ڕاگه‌یه‌ن���درا،‌عه‌لی‌‌عومه‌ر‌كه‌‌خاوه‌نی‌‌بیرۆكه‌كه‌یه‌‌باس���ی‌‌له‌ه���ۆكاری‌‌ڕاگه‌یاندنی‌‌ئ���ه‌م‌پڕۆژه‌یه‌‌كردو‌وتی‌‌"‌ئاگاداربوین‌كه‌‌ژماره‌یه‌ك‌خوێن���دكار‌وازیان‌ده‌هێن���ا‌له‌خوێندن‌به‌هۆی‌‌ئه‌وه‌ی‌‌پاره‌یان‌پێنه‌بو‌ته‌نانه‌ت‌بۆ‌هاتوچۆكردن‌و‌ڕۆژانه‌ی‌‌خوێندنیان،‌بۆیه‌‌مۆڵه‌تمان‌وه‌رگرت‌تاس���ندوقێك‌دابنێی���ن‌له‌ن���او‌زانك���ۆدا‌بۆئ���ه‌وه‌ی‌‌به‌شێوه‌یه‌كی‌‌ڕێكوپێك‌نه‌ك‌هه‌ڕه‌مه‌كی‌‌س���ه‌رۆكایه‌تی‌‌ به‌ڕێوه‌بچێت‌و‌ پڕۆژه‌كه‌‌له‌چۆنێت���ی‌‌ ئاگاداربێ���ت‌ زانك���ۆش‌دابه‌ش���كردنی‌‌ كاره‌كان‌و‌ به‌ڕێوه‌چونی‌‌

پاره‌كه‌."ئ���ه‌م‌گروپ���ه‌‌ك���ه‌‌م���اوه‌ی‌‌س���ێ‌‌ه���اوكاری‌‌چه‌ندین‌ كارده‌كه‌ن‌ س���اڵه‌‌‌2013 له‌س���اڵی‌‌ كردوه‌،‌ خوێندكاریان‌پێن���ج‌و‌س���اڵی‌‌‌2014چ���ل‌و‌پێن���ج‌خوێندكار‌له‌زانكۆی‌‌سلێمانی‌‌و‌هه‌روه‌ها‌له‌زانك���ۆی‌‌ خوێندكارێكی���ش‌ چه‌ن���د‌

سه‌اڵحه‌دینیش"عه‌لی‌‌عومه‌ر‌ڕاشیگه‌یاند‌"ده‌یانه‌وێت‌ڕێكخراوێك‌دروست‌بكه‌ن‌تا‌كاره‌كانیان‌ڕێكخراوترو‌باشتربێت‌و‌هه‌روه‌ها‌چه‌ند‌چاالكییه‌ك‌ئه‌نجام‌بده‌ن‌تا‌داهاته‌كه‌ی‌‌

بۆ‌هاوكاری‌‌خوێندكاران‌بێت".هه‌رچه‌نده‌‌س���اڵی‌‌ڕابردو‌به‌بڕی‌‌‌80بۆ‌‌100هه‌زار‌دین���ار‌مانگانه‌‌هاوكاری‌‌خوێندكارانیان‌كردوه‌‌به‌اڵم‌عه‌لی‌‌عومه‌ر‌ئێستا‌نیگه‌رانه‌‌له‌وه‌ی‌‌كه‌‌‌50خوێندكار‌ناویان‌تۆماركردوه‌‌تا‌هاوكارییان‌بكه‌ین‌ب���ه‌اڵم‌به‌هۆی‌‌ئه‌م‌دۆخ���ه‌وه‌‌ناتوانن‌و‌ته‌نها‌توانیویانه‌‌هاوكاری‌‌‌12خوێندكار‌بكه‌ن‌ترسی‌‌ئه‌وه‌یان‌هه‌یه‌‌ژماره‌یه‌كی‌‌زۆر‌له‌خوێن���دكار‌واز‌له‌خوێندن‌بهێنن‌

له‌به‌ر‌بێ‌‌پاره‌یی‌.

عه‌ل���ی‌‌عومه‌ر‌باس���ی‌‌له‌وه‌ش���كرد‌ڕاب���ردو‌هه‌م���و‌كاره‌كانیان‌ س���ااڵنی‌‌له‌ڕێگ���ه‌ی‌‌په‌یجی‌‌تایبه‌ت���ی‌‌خۆیانه‌وه‌‌باڵوكردۆت���ه‌وه‌‌ب���ه‌اڵم‌ئ���ه‌وه‌‌دڵنیایی‌‌نه‌داوه‌‌به‌‌به‌ش���ێك‌له‌س���ه‌رمایه‌داران‌و‌كۆمپانی���اكان‌تاڕاس���ته‌وخۆ‌هاوكاری‌‌ئ���ه‌م‌گروپه‌‌بكه‌ن‌"بۆی���ه‌‌داوای‌ناوی‌‌خوێندكاره‌كانمان‌لێكراوه‌‌تابه‌دواداچون‌بكه‌ن‌و‌پاشان‌خۆیان‌په‌یوه‌ندی‌‌بكه‌ن‌ب���ه‌اڵم‌ئه‌وه‌‌ناكرێ���ت‌چونكه‌‌هه‌م‌ئه‌و‌خوێندكارانه‌‌پێیان‌خۆش‌نییه‌‌ناویان‌ببرێت‌و‌هه‌میش‌ئه‌وان‌پێویسته‌‌زو‌ئه‌و‌

هاوكاریانه‌یان‌پێبگه‌یه‌نرێت"‌ژماره‌یه‌ك‌ كوردس���تان‌ له‌هه‌رێم���ی‌‌به‌گه‌نج���ان‌و‌ تایب���ه‌ت‌ ڕێكخ���راوی‌‌خوێن���دكاران‌و‌قوتابیان‌هه‌یه‌،‌یه‌كێك‌

له‌وانه‌قوتابیانه‌،‌ گه‌ش���ه‌پێدانی‌‌ ڕێكخراوی‌‌هاوژین‌‌فوئاد‌سكرتێری‌‌ئه‌و‌ڕێكخراوه‌یه‌‌

قوتابی���ان‌و‌ وازهێنان���ی‌‌ له‌ب���اره‌ی‌زانكۆوپه‌یمان���گاكان‌و‌ خوێندكاران���ی‌‌كاركردنی���ان‌ب���ۆ‌ئ���ه‌و‌توێژه‌،وت���ی‌‌له‌ش���اری‌‌ هه‌یه‌‌ پڕۆژه‌مان‌ "هه‌ندێ���ك‌سلێمانیدا‌هاوكاری‌‌مادی‌‌خوێندكارمان‌كردوه‌و‌پ���اره‌ی‌‌خوێندنم���ان‌بۆ‌داوه‌‌به‌اڵم‌ئه‌و‌ڕێژه‌یه‌ی‌كه‌‌به‌ئێمه‌‌ده‌كرێت‌زۆر‌كه‌متره‌‌له‌وه‌ی‌كه‌‌ئێمه‌‌ڕێ‌بگرین‌له‌دیارده‌ك���ه‌،‌باش‌ئاگاداریش���ین‌كه‌‌زۆرێك‌له‌خوێندكاران‌ناتوانن‌به‌رده‌وام‌بن‌له‌خوێندن‌‌به‌اڵم‌دۆخه‌كه‌‌ئه‌وه‌نده‌‌خراپ���ه‌‌ك���ه‌‌ناتوانین‌ه���اوكاری‌‌له‌و‌خێرخوازان���ه‌ش‌وه‌ربگری���ن‌كه‌‌جاران‌هاوكاری���ان‌پێش���كه‌ش‌ده‌كردین‌بۆیه‌‌توانای‌‌ئێم���ه‌‌دیاریك���راوه‌‌هه‌رچه‌نده‌‌له‌ڕێگ���ه‌ی‌‌ڕێكخراوه‌كه‌مانه‌وه‌‌هه‌روه‌ها‌چه‌ند‌ده‌زگایه‌كی‌‌تریش���ه‌وه‌‌هاوكاری‌‌

خوێندكاران‌ده‌كه‌ین"هاوژی���ن‌فوئ���اد‌وتیش���ی‌‌"ئێم���ه‌‌

له‌پرۆژه‌ی‌‌زانكۆالیندا‌هه‌وڵێكی‌‌زۆرماندا‌له‌ڕێگ���ه‌ی‌‌لیژن���ه‌ی‌‌خوێندن���ی‌‌بااڵی‌‌په‌رله‌مان‌و‌هه‌روه‌ها‌له‌ڕێگه‌ی‌‌وه‌زاره‌تی‌‌خوێندنی‌‌بااڵوه‌‌كه‌‌زۆرترین‌خوێندكار‌تانه‌چنه‌‌ وه‌ربگیرێت‌ له‌حكومیی���ه‌كان‌ئه‌هلی���ه‌كان‌هه‌روه‌ها‌په‌یوه‌ندیش���مان‌كردوه‌‌به‌چه‌ن���د‌زانكۆیه‌كی‌‌ئه‌هلییه‌وه‌‌كه‌‌داش���كاندنیان‌بۆبك���ه‌ن‌و‌ئێمه‌ش‌هاوكاری���ان‌ده‌كه‌ی���ن،‌به‌اڵم‌ئێس���تا‌ئه‌وه‌ن���ده‌‌ژماره‌ك���ه‌‌زۆره‌‌‌ئه‌وانی���ش‌

ناتوانن‌هاوكاری‌‌خوێندكار‌بكه‌ن"هاوژی���ن‌فوئاد‌باس���ی‌‌له‌وه‌ش���كرد‌ت���ردا‌ له‌گ���ه‌ڵ‌ڕێكخراوه‌كان���ی‌‌ ك���ه‌‌كردوه‌‌ "په‌یوه‌ندیمان‌ كۆنه‌بونه‌ت���ه‌وه‌‌به‌داخ���ه‌وه‌‌ ڕێكخ���راوه‌وه‌‌ به‌چه‌ن���د‌ئاماده‌ی���ی‌‌كۆبونه‌وه‌و‌دانیش���تن‌نین‌له‌ڕێكخ���راوه‌كان‌ هه‌ن���دێ‌‌ ته‌نان���ه‌ت‌بیناشیان‌نه‌ماوه‌‌چونه‌ته‌وه‌‌ناو‌ده‌زگا‌

حیزبییه‌كان"

زانك���ۆی‌‌ س���ه‌رۆكی‌‌ یاری���ده‌ده‌ری‌‌خوێندكاران،‌ كاروباری‌‌ بۆ‌ س���لێمانی‌‌د.ئ���اراس‌فه‌ری���ق‌زه‌ین���ه‌ڵ‌له‌باره‌ی‌‌به‌ئاوێنه‌ی‌‌ خوێن���دكاران‌ وازهێنان���ی‌‌ڕاگه‌یان���د‌"‌ناڵێ���م‌نییه‌‌به‌ڵ���ێ‌‌هه‌یه‌‌به‌اڵم‌بۆ‌س���اڵی‌‌خوێندنی‌‌‌2016-2015بۆیه‌‌ 25000خوێندكارهه‌ی���ه‌‌ نزیك���ه‌ی‌‌گه‌ر‌ژماره‌یه‌كییش‌س���ه‌د‌یان‌دو‌سه‌د‌وازبهێنێ���ت‌به‌هۆی‌‌قه‌یران���ه‌وه‌‌ئه‌وه‌‌پێوه‌ی‌‌دیارنییه‌‌هه‌رچه‌نده‌‌ئامارێكمان‌تائێس���تا‌ به‌اڵم‌ نیی���ه‌‌ له‌به‌رده‌س���ت‌حاڵه‌ته‌كه‌‌ئاسایییه‌‌ئه‌و‌ژماره‌یه‌ی‌كه‌‌

هه‌یه‌‌وه‌ك‌سااڵنی‌‌پێشوه‌."د.ئ���اراس‌فه‌ری���ق‌زه‌ینه‌ڵ‌باس���ی‌‌له‌وه‌ش���كرد‌"ئه‌م‌قه‌یرانه‌‌كه‌‌ڕوبه‌ڕوی‌‌هه‌رێ���م‌بۆت���ه‌وه‌‌كاریگه‌ری‌‌له‌س���ه‌ر‌دروس���تكردوه‌‌هه‌ندێك‌هه‌یه‌‌ هه‌موان‌داوای‌مۆڵه‌ت‌ئه‌كات،‌جگه‌له‌وه‌‌ئێمه‌ش‌

به‌شێكین‌له‌و‌خه‌ڵكه‌."

‌ئا:‌سروه‌‌

مامۆستایانی‌‌سلێمانی‌‌و‌شارو‌شارۆچكه‌كانی‌‌ده‌وروبه‌ری‌‌سورن‌له‌سه‌ر‌بایكۆت‌كردنی‌‌هۆڵه‌كانی‌‌خوێندن‌تا‌ئه‌وكاته‌ی‌‌كه‌‌چوار‌

داواكارییه‌كه‌یان‌جێبه‌جێ‌‌ده‌كرێت،‌مامۆستایه‌كیش‌ده‌ڵێت‌"ناكرێت‌

مامۆستا‌به‌گیرفانی‌‌به‌تاڵ‌و‌خه‌می‌‌ژیانی‌‌ماڵ‌و‌منداڵی‌‌بێت‌و‌سه‌ركه‌وتوانه‌‌

به‌بێ‌‌كێشه‌‌ده‌وام‌بكات".

لقی‌‌س���لێمانی‌‌یه‌كێتی‌‌مامۆستایان‌و‌نوێنه‌ری‌‌مامۆس���تایانی‌‌ناڕازی‌پێكه‌وه‌‌ل���ه‌‌26-1-‌2016بایكۆتی‌‌ بڕیاریان���دا‌هۆڵه‌كانی‌‌خوێندن‌بكه‌ن‌تاموچه‌كانیان‌پێده‌درێت‌به‌بێ‌‌بڕینی‌‌ده‌رماڵه‌كانیان,‌س���ه‌نگه‌ر‌فایه‌ق‌جێگری‌‌لقی‌‌سلێمانی‌‌یه‌كێتی‌‌مامۆس���تایان‌باس���ی‌‌له‌وه‌كرد‌دوای‌ئه‌وه‌ی‌‌پرس‌و‌ڕاگۆڕینه‌وه‌‌له‌گه‌ڵ‌كرا‌ مامۆستاكاندا‌ قوتابخانه‌و‌ ئیداره‌ی‌‌ناوه‌نده‌كانی‌‌ بایكۆت���ی‌‌ بڕیارمان���داوه‌‌خوێندن‌بكه‌ین،‌ئێمه‌‌داكۆكی‌‌له‌مافی‌‌مامۆستایان‌ده‌كه‌ین‌ڕاسته‌‌ئه‌و‌بڕیاره‌‌له‌وانه‌ی���ه‌‌هه‌ندێ‌‌لێكه‌وت���ه‌ی‌‌الوه‌كی‌‌هه‌بێ���ت‌ب���ۆ‌س���ه‌ر‌پ���ه‌روه‌رده‌‌به‌اڵم‌له‌كۆتاییدا‌ژیان‌و‌گوزه‌رانی‌‌مامۆستایان‌به‌ڕێكردن���ی‌‌ خراپ���ی‌‌ له‌بارێك���ی‌‌گوزه‌راندای���ه‌و‌چیت���ر‌ناکرێ���ت‌به‌بێ‌‌موچه‌‌ده‌وام‌بكرێ‌هیوادارم‌حكومه‌ت‌

به‌م‌فش���اره‌‌بیرله‌ژیان���ی‌‌فه‌رمانبه‌ران‌بكاته‌وه‌"

نیگه‌ران���ی‌‌ به‌ئاش���كرا‌ ه���ه‌وار‌له‌ڕوخساریدا‌ده‌بینرا‌به‌رده‌وام‌هه‌واڵی‌‌قوتابخان���ه‌ی‌‌ ده‌رگای‌‌ كردن���ه‌وه‌ی‌‌ده‌پرسی‌‌به‌ده‌م‌كاركردنه‌وه‌‌وتی‌"نازانم‌چیبڵێم‌ئ���ه‌وه‌‌ژیانی‌‌مامۆس���تایه‌‌كه‌‌چه‌ند‌خراپه‌‌ناتوانێت‌به‌بێ‌‌پاره‌‌ده‌وام‌بكات،‌به‌اڵم‌به‌خوا‌زۆرخه‌می‌‌خوێندنی‌‌

منداڵه‌كانمه‌."هه‌وار‌كه‌‌پێن���ج‌منداڵی‌‌خوێندكاری‌‌هه‌یه‌‌وتی‌‌"زیات���ر‌خه‌می‌‌داهاتوی‌‌دو‌كوڕه‌كه‌مه‌‌ئاخر‌ئه‌وان‌له‌پۆلی‌‌دوانزه‌ی‌‌ئاماده‌یین‌ئه‌وه‌ش‌قوناغی‌ئاینده‌یه‌‌له‌م‌

واڵته‌،‌نازانین‌چیمان‌لێدێت."ئومێد‌عه‌لی‌‌محه‌مه‌د‌سه‌رپه‌رشتیاری‌‌به‌ئاوێنه‌ی‌‌ له‌وباره‌ی���ه‌وه‌‌ په‌روه‌رده‌یی‌‌فش���ارێكی‌‌ هه‌م���و‌ ڕاگه‌یاند"له‌گ���ه‌ڵ‌مه‌ده‌نیم‌دژی‌‌ئه‌و‌ده‌سه‌اڵته‌ی‌‌له‌ساڵی‌‌‌1991تائێستا‌ئه‌م‌ڕۆژه‌یان‌دروستكرد‌به‌اڵم‌نابێت‌كارێك‌بكه‌ین‌ڕۆڵه‌كانمان‌ده‌سه‌اڵت‌ له‌خوێندن‌چونكه‌‌ دوابكه‌ون‌بێباكه‌‌له‌ده‌وام‌نه‌كردن‌بۆیه‌پێویس���ته‌‌بیر‌له‌فش���اری‌‌تر‌بكرێته‌وه‌‌ئه‌گه‌ر‌هه‌ر‌بایكۆت‌بێت‌پێویسته‌‌پالن‌دابنرێت‌بۆ‌دوات���ر‌ئایا‌تاكه‌ی‌‌ده‌بێت؟‌چۆن‌دواتر‌قه‌ره‌بوی‌‌قوتاب���ی‌‌ده‌كرێ�ته‌وه‌؟‌ئه‌گه‌ر‌وه‌ك‌بایكۆته‌ك���ه‌ی‌‌پێش���و‌بێت‌هیچ‌سودێكی‌‌نه‌بو‌ته‌نها‌باجه‌كه‌ی‌‌قوتابی‌‌دای‌‌چونكه‌‌به‌په‌ل���ه‌‌بابه‌ته‌كانیان‌پێ‌‌

ته‌واو‌كراونمونه‌ی‌‌زیندومان‌له‌الیه‌‌‌18ڕۆژ‌بایكۆت‌هه‌مان‌پڕۆگرامی‌‌ساڵی‌‌پار‌ته‌واوكرا‌واته‌‌هه‌مو‌بابه‌ته‌كانی‌‌وه‌رزی‌‌یه‌كه‌م،‌ئه‌وا‌من‌له‌گه‌ڵ���ی‌‌نیم‌چونكه‌‌ئه‌و‌سته‌مه‌ی‌‌كه‌‌ده‌سه‌اڵت‌كردیه‌‌سه‌ر‌ئه‌وانیش‌ سه‌رپه‌رش���تیاران‌ مامۆستاو‌گه‌یاندیان���ه‌‌قوتابی���ان‌بۆیه‌‌من‌ده‌ڵێم‌

بایكۆتی‌‌ته‌واونه‌كرێت".‌"ئه‌نجامی‌‌كۆششی‌‌ئه‌م‌وه‌رزه‌ی‌‌خوێندن‌

هه‌ژمارده‌كرێت‌بۆ‌هه‌ردو‌وه‌رزه‌كه‌"ئه‌مه‌‌وته‌ی‌زۆرێك‌له‌مامۆس���تایان‌و‌ئه‌نجامدان���ی‌‌ له‌كات���ی‌‌ خوێندكاران���ه‌‌پ���اش‌ هه‌روه‌ه���ا‌ تاقیكردن���ه‌وه‌كان‌و‌وه‌رگرتن���ه‌وه‌ی‌‌ئه‌نجامه‌كان���ی‌‌وه‌رزی‌‌یه‌ك���ه‌م،‌به‌اڵم‌ئه‌و‌سه‌رپه‌رش���تیاره‌ی‌‌په‌روه‌رده‌‌ده‌ڵێت‌"هێش���تا‌زوه‌‌تا‌بیر‌له‌وه‌بكه‌ینه‌وه‌،‌ئه‌گه‌ر‌ش���تی‌‌وا‌ڕوبدات‌پێویسته‌‌له‌وه‌زاره‌تی‌‌په‌روه‌رده‌‌بڕیاری‌‌له‌سه‌ربدرێت‌ئه‌وه‌ش‌كاتێك‌ده‌بێت‌كه‌‌گشتگیربێت‌واته‌‌هه‌مو‌هه‌رێم‌ده‌وامی‌‌ڕابگرێت‌له‌ب���ه‌ر‌هه‌ر‌هۆیه‌ك‌بێت‌بۆیه‌‌مه‌ترس���ی‌‌ئه‌وه‌‌ده‌كرێ‌‌كه‌‌به‌كۆرسی‌‌كه‌وت���و‌هه‌ژماربكرێ���ت‌یاخ���ود‌دواتر‌به‌درێژكردنه‌وه‌ی‌‌ بكرێت���ه‌وه‌‌ قه‌ره‌ب���و‌

ماوه‌ی‌‌خوێندن‌له‌هاویندا"له‌مباره‌ی���ه‌وه‌‌س���ه‌نگه‌ر‌فایه‌قی���ش‌ده‌ڵێت‌"‌بڕواناكه‌م‌كاریگه‌ری‌‌له‌س���ه‌ر‌مامۆستایان‌ هه‌بێت،‌ خوێندن‌ س���اڵی‌‌به‌هه‌س���تكردن‌ب���ه‌‌به‌رپرس���یاریه‌تی‌‌قه‌ره‌بوی‌‌ئ���ه‌و‌ماوان���ه‌‌ده‌كه‌نه‌وه‌‌كه‌‌

بایك���ۆت‌ده‌كه‌ن‌وه‌ك‌چ���ۆن‌له‌وه‌رزی‌‌یه‌ك���ه‌م‌كردی���ان.‌ناكرێت‌مامۆس���تا‌به‌گیرفانی‌‌به‌ت���اڵ‌و‌خه‌می‌‌ژیانی‌‌ماڵ‌و‌منداڵی‌‌بێت‌و‌سه‌ركه‌وتوانه‌‌به‌بێ‌‌كێشه‌‌ده‌وام‌بكات‌مامۆستا‌كێشه‌كانی‌‌به‌ره‌و‌زیات���ر‌ده‌ڕوات‌و‌حكومه‌تیش‌خه‌وتو‌و‌بێ‌‌خ���ه‌م‌وه‌ك‌ئ���ه‌وه‌ی‌‌نه‌بای‌‌دیبێت‌نه‌‌ب���اران.‌حكومه‌ت‌به‌رپرس���یاره‌‌له‌‌كۆرسی‌‌كه‌وتو.‌خوێندكار‌وه‌ك‌منداڵی‌‌مامۆستاو‌فه‌رمانبه‌ران‌بونه‌ته‌‌قوربانی‌‌یه‌كه‌می‌‌قه‌یرانی‌‌دارایی‌‌مامۆس���تایان‌له‌خه‌می‌‌پارویه‌ك‌نانن‌بۆ‌منداڵه‌كانیان‌كه‌‌باوك‌و‌كه‌س���وكاری‌قوتابی‌‌پاره‌ی‌‌له‌گیرفاندا‌نه‌بێت‌و‌پێنج‌مانگ‌موچه‌ی‌‌وه‌رنه‌گرتبێت‌داهاتوی‌‌چی‌‌بۆ‌قوتابی‌؟‌هه‌مومان‌بوینه‌ته‌‌قوربانی‌‌ده‌ستی‌‌ئه‌م‌

حكومه‌ته‌‌بێ‌‌خه‌مه‌."‌ئومێد‌عه‌لی‌‌سه‌رپه‌رش���تیار‌وتیشی‌‌"هی���وادارم‌هاوڕێكان���م‌ك���ه‌‌ئه‌رك���ی‌‌نوێنه‌رایه‌ت���ی‌‌ئێمه‌ی‌‌ناڕازیان‌گرتوه‌ته‌‌ئه‌س���تۆ‌پالن���ی‌‌قه‌ره‌بوی���ان‌دانابێت‌زه‌ره‌رنه‌كه‌ن‌ قوتابیانم���ان‌ بۆئ���ه‌وه‌ی‌‌پاش���ان‌بیریان‌ل���ه‌وه‌‌كردبێته‌وه‌‌ئایا‌قوتابخان���ه‌‌ئه‌هلییه‌كانی���ش‌بایك���ۆت‌ده‌كه‌ن؟‌ئه‌گه‌ر‌ن���ا‌كه‌واته‌‌هاندانه‌‌بۆ‌ڕه‌وایه‌تیپێ���دان‌ب���ه‌و‌خوێندنگایان���ه‌و‌ئه‌گ���ه‌ر‌درێژه‌‌بكێش���ێ‌‌ئ���ه‌وا‌ناچار‌ئه‌وان���ه‌ی‌‌كه‌مێ���ك‌گوزه‌رانی���ان‌باش‌بێت‌منداڵه‌كانی���ان‌بگوازنه‌وه‌‌بۆ‌ئه‌و‌

خوێندنگایانه‌."

مامۆستا‌كێشه‌كانی‌‌به‌ره‌و‌زیاتر‌ده‌ڕوات‌و‌حكومه‌تیش‌

خه‌وتو‌و‌بێ‌‌خه‌م‌وه‌ك‌ئه‌وه‌ی‌‌نه‌بای‌‌

دیبێت‌نه‌‌باران

دۆخه‌كه‌‌ئه‌وه‌نده‌‌خراپه‌‌كه‌‌ناتوانین‌

هاوكاری‌‌له‌و‌خێرخوازانه‌ش‌وه‌ربگرین‌كه‌‌

جاران‌هاوكاریان‌پێشكه‌ش‌ده‌كردین

زانکۆی‌سلێمانی

(513( سێشه ممه 2016/1/26 19تایبه‌ت

ئاگاداری لقی سلێمانی یه كێتی به ڵێنده رانی كوردستان

ئاگاداری س���ه رجه م به ڵێنده ران و كۆمپانی���اكان ده كه ین له هه ر پرۆژه یه كدا كه ئه نجامیان���داوه له س���اڵی 2012 تا 2015 ئه گه ر غه رامه ك���راون له پرۆژه كاندا با به نوس���راوێك بڕی غه رامه كه و پسوڵه و سه رجه م به رایكردنی غه رامه كردنه كه ئاڕاس���ته ی یه كێتی به ڵێنده رانی كوردس���تان بكه ن لقی س���لێمانی تا به رواری

2016/1/2٨ به مه به ستی گه ڕانه وه ی غه رامه كان بۆیان.

یه كێتی به ڵێنده رانی كوردستان لقی سلێمانی

ون�����بون* ناسنامه یه كی ژوری بازرگانی سلێمانی ونبوه به ناوی )صاڵح‌حه‌مه‌‌مصطفی‌(

هه ركه س دۆزیه وه بیگه ڕێنێته وه بۆ پرسگه ی ئاوینه . ناس���نامه یه كی ژوری بازرگانی س���لێمانی ونبوه به ناوی )سه نگه ر جه بار غریب

حه مه محمود( هه ركه س دۆزیه وه بیگه ڕێنێته وه بۆ پرسگه ی ئاوینه .ناس���نامه یه كی بریكاری خۆراك ژماره ) 001627( له بنكه ی 271 ی قه ره داخ ونب���وه به ناوی )خه دیجه عبدالرحان حه م���ه ( هه ركه س دۆزیه وه بیگه ڕێنێته وه

بۆ پرسگه ی ئاوینه .هه ویه یه كی عه س���كه ری ونبوه به ناوی ) هادی علی محمد ( هه ركه س دۆزیه وه

بیگه ڕێنێته وه بۆ پرسگه ی ئاوینه .هه ویه یه كی كۆمپانیایی عه لی مه س���ه كانی ونبوه به ن���اوی ) علی عبدالرحمان

پیروه یس ( هه ركه س دۆزیه وه بیگه ڕێنێته وه بۆ پرسگه ی ئاوێنه .

پانتایی گیان و ده رون����ی مرۆڤ به حوكمی له چه ندین قواڵیی����ه په نهانه كان����ی فراوانی و ئاڕاسته و دیوه وه ئاسۆو رێگه ی خوێندنه وه و تێگه یش����تنی جیاواز ئاوه اڵ ده كاته وه . ئێمه گیان وه ك هێمایه ك بۆ ره هه ندی ناماتێریاڵیی بونی مرۆڤ ده نوس����ینه وه . گیان به ركه وته ی به ریه ككه وتن����ی روداوه كان����ه و س����ه ره كی به رده وامی له گه ڵ جیهان واده كات كاركرده كان له ناویدا به رجه س����ته ببن و ده ربكه ون. یه كێك له چه مكه پڕ كاركردو سه ره كییه گیانییه كان، كه جێگه ی گه وره ی له ناو فه لسه فه ی مرۆڤدا ئاماده ی����ه "ئازارچه ش����تن"ه . ئ����ه م چه مكه و په یوه ندییه كانی كاریگه رییه كانی و جه وهه رو له گ����ه ڵ گیان و بون����ی مرۆیی����دا له روانگه ی فه یله س����وفی روس نیك����ۆاڵی بێردیایڤ����ه وه

شیكردنه وه و هه ڵسه نگاندنی بۆ ده كه ین. ئه م بیریاره ره خن����ه له رێنێیه دێكارت ده گرێ و پێیوای����ه له كۆجیتۆ به ناوبانگه كه ی ئه وه یه متمانه پێكراوت����ر دروس����تترو ئ����ه و بڵێیت: من ئازارده چێ����ژم، كه واته من هه م. ئازارچه ش����تن ریش����ه دارتره . ئه مه قوڵت����رو گرێ����دراوه له گ����ه ڵ خودی بونی كه س����ێتی و هۆشیاری كه سێتییانه دا، ئازارچه شتن به ته نها په یوه ندیدار نییه له ته ك ره وشی ئاژه ڵییانه ی بێكه سانه ی مرۆڤدا، یان له گه ڵ سروشتی نزمی ئه ودا، به ڵكه گرێدراویشه له ته ك روحانێتی، ئازادی و كه س����ێتی ئه ودا، له گه ڵ سروش����تی ب����ه رزی ئ����ه ودا. ره تكردن����ه وه ی رۆحانێتی، ئ����ازادی و كه س����ێتی ئه توانێ ئازارچه ش����تن س����وكبكات، ئازار كه مبكات����ه وه ، به اڵم ئه م ره تكردنه وه یه ، ره تدانه وه ی كه رامه تی مرۆڤه . بێردیای����ڤ زۆر وردو بایه خداران����ه ئه و باره هه میشه ییه ی مرۆڤی به یانكردوه كه له توانای فه رامۆشكردندا نییه ، ته نها له كاتێكدا نه بێ، ئه م فه رامۆشكردنه له پله ی یه كه مدا كه سێتی و پایه هه ره بااڵكانی مرۆڤ بگرێته وه ، ئه وكات شوێنێك بۆ به رجه سته بونی حه قیقه تی بونی مرۆڤ نامێنێته وه ، له به رئه وه ی چیدی مرۆڤ له ش����وێنی راسته قینه ی خۆیدا نابێ و ناتوانێ یان نایه وێ پێ له و خه س����ڵه ته بنه ڕه تییه ی خ����ۆی بن����ێ. پێش����مه رج ب����ۆ ئاماده بونی مرۆڤ له دونی����ا بیركردنه وه نییه، هه رچه نده ده توانی����ن گفتوگۆی ئه م روانینه بێردیایڤییه بكه ی����ن ب����ه وه ی بیركردنه وه پرۆس����ه یه كی به رده وام����ه ب����ۆ ئه زمونكردنی ئ����ه و ئازارو نیگه رانییه بونه وییانه ی جیهان و بونی مرۆڤ له گه ڵ خۆیان هێناویانه ته گۆڕێ. پێویس����ته ته ب����ا به كۆجیتۆكه ی بێردیای����ڤ ئه وه باس بكه ی����ن، كه به ریه ككه وتنی م����رۆڤ و جیهان به ریه ككه وتنێكی ئازاراوییه ، ئه گه ر به هه ڵه دا نه چین، یه كه م چرك����ه ی له دایكبونی مرۆڤ به گریان ده س����تپێده كات و خودی پرۆس����ه ی له دایكب����ون ئازاربه خ����ش و به ئه ندازه یه ك����ی گ����ه وره دژواره ب����ۆ دایك. ئ����ه وه ی لێره دا تێده گه ی����ن ئه وه یه : س����ه ره تا ئ����ازار هه یه . كه واته ئازارچه شتن ره وش و بارێكی نامۆو بێ ره گوڕیش����ه نییه ، درككردنی ئه م سه ره تایه

رۆش����نترده كاته وه . بۆ بێردیایڤمان روانینی ده كرێ بپرسین بۆچی بێردیایڤ ئازارچه شتن وه ك پێش����مه رجی ب����ون له قه ڵ����ه م ده دات؟ ئای����ا ته ندروس����تبونی ئ����ه و گوزاره ی����ه به به راورد به كۆجیت����ۆ دیكارتییه كه له چیدایه ؟ وه اڵمدانه وه ی ئه م دو پرسیاره له وه دایه ، كه له روانگه بێردیایڤییه به ته نه����او بیركردنه وه بونه وییه كه ی����ه وه ناتوان����ێ ئاماده بون و بون به "بونی راس����ته قینه "ی مرۆڤ تێروپڕبكات. ته نها بیركردن����ه وه به س نییه بۆ ئاماده بونی مرۆڤ له جیهان، به ركه وتن و چه شتنی دۆخی جیهان و ره وش����ه بنه ڕه تیی����ه خۆلێالنه دراوه ئازاراوییه ك����ه ی واده كات م����رۆڤ، هه م بونی ره س����ه نی خ����ۆی ته حقیقبكات، ه����ه م بونی راسته قینه ی جیهانیش ئه زمونبكا. پێویسته ئه وه رۆش����ن بكه ینه وه ، كه دیكارت له روانگه ئایدیالیس����تییه كه یه وه بیركردنه وه پێش بون ده خات و ره هه ندی نامادی ده كات به بنه ڕه تی بون. ب����ه اڵم بێردیایڤ لێره دا له ئاس����تێكی گه وره دا مه به س����تێكی دیكه ل����ه و رێگه یه وه ده رده بڕێت، كه زیاتر وه ك پێشمه رجێكه بۆ بونی راسته قینه ، یان به دیده هایدیگه رییه كه بونی ره سه نی ده ركه وتو وه ك دازاین له جیهان، نه ك له روانگه ئۆنتۆلۆژییه بنه ڕه تییه كه یه وه ، كه ب����ۆ دیكارت یه زدان له ك����رۆك و بنه ڕه تی راسته قینه دایه ، له هه مانكاتیشدا بۆ بێردیایڤ ئه و بونه ترانس����دێنتالییه ش����وێنی بنه ڕه تی گرتوه . ئێمه لێره دا ئازارچه ش����تن له جیاتی بیركردنه وه له چوارچێوه ی پێشمه رجی بونی ره سه ندا قه بوڵده كه ین، له به رئه وه یه ره وشی دژو پێچه وانه ی ئازارچه ش����تن نائاگامه ندی و ره تكردنه وه ی مرۆڤ پیش����انده دا له به رانبه ر بونی كه سێتی، ئازادی و دۆخی گیانییانه دا.

بێردیای����ڤ ئازارچه ش����تن له خه س����ڵه ته س����ه ره تاییه ئاژه ڵییه كه ی مرۆڤ رزگارده كاو ب����ۆ ده گێڕێته وه . شوناس����ه بنه ڕه تییه كه ی ئازارچه ش����تن بۆ ئه و ئاماژه و س����ه لمێنه ری بون����ی كه س����ێتییه ، كه س����ێتی ده توانێ ئه م ئه زمونه موماره سه بكا، به چه شنێ هوشیاری كه س����ێتییه ئه م ئازارچه ش����تنه گرێدراوێتی و به ته واوی مانا دركی ده كا. سروشتی به رزی م����رۆڤ ل����ه الی بێردیایڤ له س����ێ ره هه ندی بناغه یی����دا به رجه س����ته ده ب����ێ، رۆحانێتی، ئازادی و كه س����ێتی ئ����ه و، ئه مه یه رۆش����نه پانتایی ده ركه وتنی ئازارچه ش����تن، ته نانه ت ره تكردن����ه وه ی ئه م س����ێ بناغه یه به مه رجی س����وكبون و كه مبون����ه وه ی ئازارو پرۆس����ه ی ئازارچه ش����تن له قه ڵ����ه م ده دات، به اڵم هه ر ج����ۆره به ته واوی ل����ه م ره تكردنه وه یه ك����ی ره تكردنه وه ی كه رامه ت و شكۆدارێتی مرۆڤه . لێره دا ئه م فه یله سوفه شكۆو كه رامه تی مرۆڤ له گ����ه ڵ قه بوڵك����ردن و ئه زمونكردنی دۆخی ئازارچه ش����توی جیهان و بون����دا یه كده خات. هه وڵ����دان ب����ۆ ره تكردن����ه وه و دانپێدانه نانی ئازارچه ش����تن ناتوانێ خوڵقێنه ری پرۆس����ه و كرده ی رزگاری مرۆڤ بێ، ئه وه نده ی ئازاره ده كاته وه و جه وهه ری قوڵت����ر بناغه ییه كانی بونی مرۆیی ئالوده ی نه خۆشی ناڕه سه ناێتی ده كا، به هیچ شێوه یه ك ده رفه تی رزگاری پێ نادات. هه ڵبه ت ناره سه نبون و فه رامۆشكردنی كه سێتی گه وره ترین ئازارو به دبه ختی مرۆڤن، ئه گه ر ئاگامه ند ی����ان نائاگامه ند بێ پێیان. هه ر به بڕوای بێردیایڤ، گلۆربونه وه ی مرۆڤ بۆ نزمایی و ره وش����ی ئاژه ڵییانه له هیچ شتێ رزگاری ناكات، له به رئه وه ی ژیان له م جیهانه دا ن����ه ده توان����رێ بپارێزرێ و ن����ه بهێڵرێته وه . له روانگه ی زۆربه ی گلۆربونه وه كان����ی مرۆڤ هه وڵ����ی مانه وه ی����ان ملمالنێیدای����ه ته نه����ا

له پێناوی مانه وه و بونێكی سه ره تاییانه ی دور یان، بێ پێشمه رجه بناغه ییه سه لمێنه ره كانی

ره سه ناێتی كه سێتی. ئه م بیریاره پێیوایه ئاس����ۆیه كی ئاوه اڵ ئیندیڤیدوالیزه بون ئازارچه ش����تندا ب����ه ڕوی هه مو چاره نوسی به جۆرێ "تاكگه رایبون"ه و ل����ه م جیهانه دا، ك����ه به تاكگه راێتی ژیانێك ئه م����ه ش ئازارچه ش����تنه . گه یش����تبێ، له تێگه یشتنه بونه وییه پێرسه نالیستییه كه یه وه دێته گ����ۆڕێ س����ه باره ت به بونی كه س����ێتی، ئه م بون����ه بونێكی داب����ڕاو و كه نارگیرنییه ، ته نه����ا له گه ڵ خۆی، له ن����او خۆی و بۆ خۆی ن����اژی، ئه و هه میش����ه له گ����ه ڵ ئه وانیتربون قه بوڵده كات. بنه چه یی پێشمه رجێكی وه كو كه سێتیگه رایی یان پێرس����ه نالیزم ده توانرێ بێردیای����ڤ فه لس����ه فه ی شوناس����ی وه ك ده رب����اره ی مرۆڤ له قه ڵەم ب����درێ و هه ربۆیه روانینی بۆ ئازارچه شتنی مرۆڤ قوڵگرێدراوی ئ����ه و بونیاده فه لس����ه فییه یه تی. ئه و نایه وێ مرۆڤ وه ك بونێكی تاكوت����ه راو له ده ره وه ی پێكهات����ه ی كۆمه اڵیه تی و دڕدۆنگ له ئاس����تی ئه وانیت����ردا به رهه مبهێن����ێ و باربهێنێ. ته واو به پێچه وان����ه وه ، ئه م جۆره نه زع����ه و فۆرمه تاكه كه س����ییه ی ژیان له چوارچێوه ی بنه چه ی به هێزی ئازارچه ش����تندا داده نێت. ئه م دیدگا به ته واو كاریگه رو بێردیایڤییه ره خنه یه ك����ی مانا ماقوڵی ژیانی تاكگه راییانه ی سه رده می هاوچ����ه رخ و ئ����ه و ش����ه پۆله گومڕاك����ه ره ی كااڵگه رایی و كه پیتالیس����تیانه ی دونیایه ، كه نایه وێ چیدی به هاو پایه ناخه كییه مۆڕاڵییه بناغه ییه كان له مرۆڤ����دا جێبگرن و بمێننه وه . ه����ه ر مرۆڤ����ێ رازی نه بێ و خۆی راده س����تی پرۆس����ه ی كااڵیبون نه كاو پێیوانه بێ فۆرمی كه پیتالیس����تیانه ی ژیان و ئه خالق، كه ژیان و ئه خالقێكی به ئه ندازه یه كی قوڵ وردوخاشن، ئیدیاڵ و نمونه ی ب����ااڵی ژیانن، وه ها مرۆڤێ وه ك ته نێك����ی نام����ۆی نێو هه ن����اوی كۆی سیس����ته می زاڵ به رخوردی له ته كدا ده كرێ. كێش����ه ی گه وره ی ئه م به رخوردكردنه ته نها له خودی سیس����ته م و هێزه ماتێریاڵییه كه یدا نیی����ه ، به ڵكو له ره هه ندی توان����او جه وهه ره مرۆییه كه یدایه ، كه پاسه وان و شوێنكه وتوانی بێخه یاڵ����ی ئ����ه و سیس����ته مه ن. كااڵگه رایی، ژیان����ی كه پیتالیس����تیانه و هه ڵگری ئه خالقی وردوخاشبو جۆره چوارچێوه یه كی كۆمه اڵیه تی پێكهێناوه ، كه تیای����دا مرۆڤگه لێكی یاخی و نه كڵۆك به و ژیانه وه ك بونی دابڕاو، داخراو ت����ه رزی پیش����انده درێن، كۆنزێرڤاتی����ڤ و ئه م ژیان����ه ، نامۆیه له گ����ه ڵ به هاو ئه خالقی ره س����ه ندا، كه كۆنترۆڵی كۆمه اڵیه تی ژیان و هه ناوی كۆمه ڵگه و خێزان ده پارێزێ. پرۆسه ی تاككردنه وه و دابڕاندن����ی مرۆڤ له كۆمه ڵگه و خێزان و پیش����اندانی ئه و ژیانه كۆمه اڵیه تییه وه ك چوارچێوه یه كی نێگه تیڤ خه س����ڵه ت و س����ه رده مه كه یه . زاڵبوی نه زعه ی گه وهه ری ئه م دابڕاندن و تاككردنه وه یه بۆ مه به س����تی كوناوده ركردنی ده ستگه یشتن و ئاسانكردنی ئه خالقی ره سه نی خۆپارێزی مرۆییه ، چونكه هه تا ئه م ج����ۆره له ئه خالق ئاماده یی هه بێ، ئاسته نگه كانی به رده م شه پۆلی كاولكارانه ی فۆرم����ی كااڵگه رایی ژیان كاركردیان گه وره تر ده بێ. ئێمه ئازاره هاوچه رخه كانمان لێره دان، له وێ����وه س����ه رچاوه ده گرن. ب����ه اڵم ئه وه ی جێگه ی تێڕامانه فێ����ڵ و فریوی ئه م دونیایه هێنده پڕكاركردو كاریگه ره كه مرۆڤگه لێكی بێشومار به گش����تی و له نێو ئه وانه ی ته نانه ت بیرده كه نه وه ده رباره ی ئه م مێژوه هاوچه رخه بونه ت����ه به ركه وته ی هه م����ان هێزو كاركردی

جێگه ره خن����ه ی خۆیان، ئه وانیش له زۆر باردا یان وردوخاش����بون، یان له وردوخاشبوندان، ی����ان ب����ه ره و ئ����ه و وردوخاش����بونه خۆیان پاڵده نێن، بێ ئه وه ی بیانه وێ دانیپێدابنێن. بێردیای����ڤ له هه مب����ه ر ش����وێنی مرۆڤ له جیه����ان ب����ه دو ئاراس����ته بیرده كات����ه وه ، ئاراس����ته یه ك، م����رۆڤ تیایدا له پ����اڵ هه مو زینده وه ران����ی دیكه دا به ته واوی نائاس����وده و نائارامه ، له ئاس����تێكی دیكه دا مرۆڤ به هۆی خه سڵه تی داهێنه رانه یه وه ده توانێ له و نێوه دا جی����اواز ده ربكه وێ. ئه م بیری����اره پێیوایه ، مرۆڤ به شێوه یه كی ترس����ناك نابه خته وه ره تۆقێن����راوه و به ترس����ناكی زه وی، له س����ه ر ئه زمونی تۆقاندن و وه حش����ه ت ده كات. هه مو گیان����ه وه ران ده كه ونه ئه م دۆخ����ه وه . به اڵم مرۆڤ خاوه نی هێ����زی خوڵقاندنه ، ده توانێ پێش����كه وتنی قاره مانان����ه به رجه س����ته بكاو له خۆده رچ����ون و ئه زمونكردن����ی توان����ای شاگه ش����كه بونی هه یه . م����رۆڤ هه م بونێكی پایه به رزو هه م بونێكی گرگنه ، ئه مه ش وه ك بێردیایڤ ئاماژه ی پێكردوه ، پاسكاڵ به باشی ئه م راستییه ی ده رخس����توه . نامومكینیه تی بڵندبونه وه ی رۆحی و له خۆده رچون سه رچاوه ی ئازارچه ش����تن، دوانه یب����ون و الوازبونی ژیانی خوڵقێنه رانه ن. زۆر گرنگ����ه له وه تێبگه ین و رازیبین پێی كه ده ركه وتنی مرۆڤ ئاس����ان و ئ����ارام پێكنه هاتوه ، له بنه چ����ه دا ده ركه وتنی هاوش����انبوه به ده ركه وتن����ی ت����رس و ئازار. ئازارچه شتن بنه ڕه تی و خۆلێالنه دراوه ، ئه گه ر مرۆڤ توانیبای خۆی بپاراستایه له وه ی ئه م غه مه بنه ڕه تییه قوڵترو پته وتر بكات، ئه كرا توانای خوڵقێنه رانه ی مرۆڤ وه ك بێردیایڤ هه ندێك خۆشبینانه باس����ی ده كا، ببوایه ته جێگ����ه ی ئومێد بۆ ده رچون له و ره وش����ه یان به النیكه م����ه وه ، كه مێ����ك س����نوربه ندكردنی ئازارچه ش����تنی بناغه یی و به رته سككردنه وه ی باڵكێش����انی ته شه نه س����ه ندن و ئه گه ره كانی زیاتری بۆ ته واوی س����نورو ماڵه كانی ژیان. ب����ه اڵم ئ����ه وه ی پێچه وانه ی هی����وای الوازی بێردیایڤ و شوناس����ی پۆزه تیڤانه ی ره هه ندی ده یبینین خۆی����ه وه مرۆڤ خوڵقێنه ران����ه ی ئه وه یه ، كه توان����ای خوڵقاندن له الی مرۆڤ چه ندێك به نزمی به ئاقاری باشه یدا به ركاره و چه نده ئ����ه م توانایه س����ه رچاوه كانی ترس، تۆقاندن و ئازاری به رینت����رو مكومتر كردوه ، به چه ش����نێك ئه گه ر بۆ سه رچاوه كانی ترس، ئازارو نیگه رانییه كانمان شۆڕببینه وه ، ده بینین له ئاستێكی بااڵدا مرۆڤ و توانای داهێنه رانه ی به رپرس����یارێتییه كه ی واده كات ئ����ه و، بناغه یی����ه كان خۆی له خه س����ڵه ته گه وره تر بنوێن����ێ. نامومكینبونی بڵندبونه وه ی رۆحی به ئه ندازه یه ك����ی به رچاو دۆخ����ی باو و زاڵی مرۆڤه ل����ه م چه رخه دا، تواناكانی نزمبونه وه ، گلۆربونه وه ، لنگاوقوچبون له بری له س����ه رپێ مۆڕاڵییان����ه خاڵیبون����ه وه ی راوه س����تا ن و به ش����ێوه یه ك جێگه ی هه مو گه شه یانكردوه بڵندبونه وه یه ك����ی رۆحیی����ان داگیرك����ردوه . كێش����ه ی گه وره ئه وه یه ، بڵندبونه وه ی رۆحی بوه ته حاڵه تی نانۆرماڵی ژیان و خاس����یه ت و دۆخ����ی ت����ه واو پێچه وان����ه ، وه ك جه وهه ری نۆرماڵ و ئاس����ایی ژی����ان قه بوڵكراوه . مرۆڤ له ره وشێكی كه ساس و ش����ایانی به زه ییدایه ، توانای قه بوڵكردنی زبری نه ماوه ، هه مو شتێ پێویس����ته به جوان نیش����انی بدرێ؛ پێیوایه ، ئه توانێ ئازاره كان تێپه ڕێنێ، هه مو قواڵییه كی له ده ستداوه ، هه ر له نانخواردنییه وه تاده گاته هه رچه نده كۆمه اڵیه تییه كانی. په یوه ندیی����ه هه مو ئه وه ی پێیگه یش����توه له پێناو ده رچون

ب����وه له ئازارچه ش����تن، به اڵم هێن����ده مرۆڤ خۆی پوچ و بێناواخن بوه كه به هێزێكی كه م خاپور ده بێ. قوربانی گه وره ی ئه م په الماره خاپوركاره ی ژیانی تازه بااڵبونه وه ی رۆحی و قوڵبون����ه وه ی ئه خالقییه ، ئه و به هایانه ن، كه

تایبه تێتی و پایه ی ژیانێكی ره سه نن. بێردیای����ڤ په یوه ن����دی ئازارچه ش����تن و جه س����ته باسده كا. ئێمه ئاماژه مان به وه كرد كه بڵندبونه وه ی رۆحی چه نده مومكینتربێ، هێنده قورس����ایی ئازارچه ش����تن بارس����وكتر ده بێ، ئه مه ش كۆتایی ئازار نییه ئه وه نده ی چه ش����تنه یه ، ئ����ازار ئ����ه و وه اڵمدان����ه وه ی ئه وه نده ی قه بوڵكردنیه تی و نه س����ڵه مینه وه یه لێ����ی. له م روانگه یه وه له ه����ه ر په یوه ندییه ك رۆش����نتر، په یوه ندی ئازارچه ش����تنه له گه ڵ جه سته ، كه سنوربه ندكاری هه ڵپه ی ناكۆتای مرۆڤه ، نه خۆش ده كه وێ، پیرده بێ و ده مرێ. له ته ك ئه وه ش����دا، ملمالنێی ئازاراوی له پێناو مانه وه دا هه ر گرێدراوه به جه س����ته وه . مرۆڤ نه فره ت����ی جه س����ته ده گرێته ئه س����تۆ، كه خۆشگوزه رانی تێپه ڕو وه همییانه گه وره ده كاو ده بێت����ه فاكته ری ئازاچه ش����تنی زۆر. مرۆڤ له دایكده ب����ێ به هۆی ئ����ه وه ی ره گه ز هه یه و هه ر له به ر هه مان هۆكار ده شمرێ. ساتگه لی ش����ادی هه ن، ب����ه اڵم زه مین����ه ی بنچینه یی ژی����ان نیگه ران����ی و ئازارچه ش����تنه . هه ڵبه ت نامه وێ جه س����ته و گی����ان لێكجودابكه مه وه ، ب����ه اڵم له گ����ه ڵ بێردیایڤدا ئ����ه و نزیكایه تییه باس����ده كه م، كه جه س����ته بۆ خ����ۆی بارێكی گه وره یه به سه رمانه وه . مرۆڤ گیرۆده بونێكی زۆری به هۆی بونی جه سته وه بۆ دروستبوه . دونیادا له گ����ه ڵ جه س����ته له به ریه ككه وتنی بوه ته س����ه رچاوه ی ئازارو به یه كدادانی زۆر، ئه مه ش رۆحی مرۆڤی پڕ له نیگه رانی كردوه و به جۆرێ سنوردارێتی رۆح لێره دا ده خوڵقێ. مه به س����تی ئ����ه م لێكدانه وه ی����ه ئ����ه وه نییه جه س����ته و رۆح سه ربه خۆو له ده ره وه ی یه كتر ته ماشابكه ین، به ڵكو بۆ ئه وه یه ده ستبخه ینه س����ه ر بون����ی جه س����ته وه ك ئاس����ۆیه ك بۆ نزمبونه وه و به الڕێدابردنی رۆح. پێداویستییه ئه گه ر حه زه جه سته ییه كان جه سته ییه كان و كۆك و ته با نه ب����ن له ته ك به ها رۆحییه كانداو رۆح بااڵده س����تی یه كالكه ره وه ی دیاریكردن و ده ركه وته جه سته ییه كان س����نوربه ندكردنی نه بێ، به بێ هی����چ گومانێك مرۆڤ به ئاقاری دی����وه ئاژه ڵییه كان����دا تلێر ده بێت����ه وه . ئه م پرۆس����ه یه نزمبونه وه یه به ره و جه سته یبونی روت. قس����ه كردن س����ه باره ت به په یوه ن����دی جه سته و رۆح و جه س����ته وه ك بارگرانی سه ر رۆح بۆ ئه وه نییه نه فره ت له جه س����ته بكرێ و ته ركبكرێ، به ڵكو له وێوه س����ه رچاوه ده گرێ ك����ه رۆح هه میش����ه ده بێ وه ك پاس����ه وان، ئاگاله خۆو جه س����ته كۆنترۆڵكاری پارێزه رو ئاگاله جه س����ته بێ، چونكه ه����ه ر زاڵبونێك����ی جه سته و هه ر وێرانییه ك له جه سته دا، رۆحیش روبه روی كێشه ی گه وره و ئه شێ وێرانی گه وره بكاته وه . جه سته ماڵی نیشته جێبونی رۆحه ، توش����ی هه ر داڕمان و ئاوتێزانێكی ئه خالقی و به هایی ببێ رۆحیش����ی له ت����ه ك خۆیدا نغرۆ كردوه . به اڵم بۆ ئه وه ، وریایی هه میش����ه یی رۆح ئه ك����رێ دیاریك����ه رو یه كالكه ره وه ب����ێ و رێگه له نغرۆبونی خۆی له حه زو پێداویستییه جه س����ته ییه روته كاندابگ����رێ. بێردیایڤ ئه و تایبه تییانه ی جه س����ته هه یه تی به كانگایه كی تری ئازاره كانی م����رۆڤ له قه ڵه م ده دا. ئه م لێكدابڕاونین، پێك����ه وه ن و له مرۆڤ����دا دوانه ئازاره كانیان بۆ یه كت����ری پڕ كاركردو قوڵه . ئ����ه وه ی جه س����ته به ت����ه واوی و بنه ڕه تییانه

كێش����ه خوڵقێن����ه ئه وه یه كه نه یهێش����توه مرۆڤ ئه زمونی نه بونی خۆی بكا، كه ئه شێ باش����ترین و ب����ێ ئازارترین دۆخ����ی ئه و بێ. وه ك میش����ێل مۆنتێن ده ڵێ����ت: به خته وه ری له نه بوندایه . ئالێره وه جه سته رۆڵه بونیادییه رادیكاڵه كان����ی خ����ۆی به یان����ده كات و پایه ی

ئازاره كانی مرۆڤ داده مه زرێنێ. بێردیای����ڤ له رۆش����نكردنه وه ی زیاتری پێیوای����ه ئازارچه ش����تندا س����ه رچاوه ی ن����ه كڵۆك����ی سروش����تی مرۆی����ی و ژینگه ی گه وره یان كاریگه ری جیه����ان ئه بێكتییانه ی هه ی����ه و یه كالك����ه ره وه ن ل����ه م روه وه . جگه له وه پێكدادانی رانه وه س����تاوی "من" له گه ل "نا- من" ێكی نامۆو بێموباالتدا س����ه رچاوه یه دیس����انه وه ئازارچه شتن ئازارچه ش����تن، بۆ ئه بێكتێتی و به ره نگاربون����ه وه ی گرێ����دراوی پرۆسێس����ی به ئه بێكتكردنی بون����ی مرۆییه . ئه گ����ه ر بك����رێ ده رباره ی جودای����ی ره وش و ناهارمۆنییانه ی مرۆڤییانه تیپی هارمۆن����ی و بدوێین، ئه وا هێش����تا به ش����ێوه یه كی قوڵتر مرۆڤ به پێگه ی خ����ۆی له جیهاندا ده كه وێته ن����او ره وش����ێكی ناهارمۆنیان����ه وه . روانینی فه لسه فه ی بونیاری سه باره ت به بونی مرۆڤ پایه داره به شێوه یه ك ئه و بونه له ئه بێكتبون و ده پارێ����زێ. باب����ه ت وه ك ته ماش����اكردنی ل����ه الی بێردیایڤیش ئه م ته رزه فه لس����ه فییه جێیگرتوه ، بۆیه به س����ه رچاوه ی ئازارچه شتن باسی ده كا. سروشتی مرۆڤ پێناسه نه كراوه و ناتوانین به دیاریكراوییه كی ره ها له و قاڵبه دا سه یری بكه ین، كه جێگیره و له پێشینه بوه . به پێ����ی ئه م فه لس����ه فه یه ، جه وهه ری مرۆڤ ئه بێ ده س����تنیای مرۆڤ خۆی بێ، ئه مه ش فاكته ری نكوڵیلێنه كراوی ئازادییه . سروشتی مرۆی����ی ئه گ����ه ر له چوارچێ����وه ی جه وهه ری خوڵقێنراوی ئه ودا تێیبنواڕین، پێكنه گونجاوی ئه و سروش����ته و واقیعی بابه تییانه ی جیهان ئازارخوڵقێ����ن ده بێ بۆی؛ ئه گه ر سروش����تی مرۆی����ی به ش����ێوه یه كی دیاریكراو پێناس����ه بكه ین كه خۆمان به المانه وه باش����ه ، ئه شێ ته ندروست و راس����ت له ته ك نه كڵۆكییه كه یدا به واقیع����ی بابه تییانه ی جیهان بێته وه ، به اڵم هه ر له وكاته دا ده كه وین����ه دژبه ری گه وره وه له گه ڵ ئازادی مرۆڤ بۆ خوڵقاندنی جه وهه ری بونی خ����ۆی. به پێ����ی روانین����ی بێردیایڤ دوانن: مرۆڤ ئازارچه شتنه كانی سه رچاوه ی یه كه م، دیوارێكی كۆنتڕۆڵنه كراو له ده ره وه ی خۆی����ه وه و دیوارێكی ت����ری ئه وها له ناوه وه ی خۆی����ه وه . دوه م، كۆیالیه تییه ك����ی ره زیل����ی نامۆێتی جیه����ان و كۆیالیه تییه كی ره زیلتری خودی خۆی، ئه و به ش����ه ی خۆی كه بریتییه له "ن����ا- من"، به اڵم بۆ م����رۆڤ واده رده كه وێ ئه مه هه ر سه ر به "من" ی ئه و بێ. تێگه یشتن و ئازارچه شتن سه رچاوه كانی بنه چه و ناسینی ئازاره به ره نگاربونه وه یه كی به هێنده ی هه مو بابه تیی����ه جیهانییه كان بایه خ و گرنگی هه یه . مرۆڤ ناتوانێ زاڵی و ئاسته نگی ئه و دیوارانه ببڕێ، ئه گه ر له بنه ڕه تیانه وه تێگه یش����تنیان

مسۆگه رنه كات. به ره نجام����ی ئه ك����رێ ئازارچه ش����تن ده رب����اره ی راس����ته قینه بێ تێنه گه یش����تنی س����ه رچاوه كان و ئه و جیهان����ه نامۆیه ش كه له ده ره وه و ناوه وه ی مرۆڤ����دا بونیادی خۆی ناوه به ئاستێك له په یوه ند به به بونی "نا- من" یان غه یره من- ه وه مرۆڤ پێیوایه به ش����ێكه له منی راس����ته قینه ی خۆی. تێنه گه یش����تن و به رفراوان����ی و ئ����ازار قه بوڵنه كردن����ی كاریگه رییه كی زیات����رو قوڵتر به ڕوی خودی

دیارده ی ئازارچه شتندا ئاوه اڵده كاته وه .

ئازارو رۆح

ئەنفرێند دەکرێیت، گەر لەبەرهەمهێنانی گێرەشێوێنییشدا بەشداربیت، ئەوا بلۆکت دەک���ەم و لەسیس���تەمەکە دەرتدەکەمە فەیس���بوکی کۆنترۆڵکردن���ی دەرەوە. بەپارتیکردنی س���تراتیژی پەرلەم���ان ئەدمین���ی دەس���ەاڵتی پەرلەمانە. هەر ئەم سیستەمەش وادەکات کە یەکێتی و یەکگرت���وی ئیس���المیی وەک دو هێزی سیاسیی لوس، پەیڕەوکەری سیاسەتی لوسیی بن. ئەوان سیاسەتی زمانلوسیی پەیڕەودەک���ەن، بۆئ���ەوەی سیس���تەم دیس���ایکیان نەکات. ب���ۆ ڕاگرتنی ئەم هاوکێش���ەیەش هەردوکی���ان نە گۆڕان ئەنفرێند دەکەن و نە بەڕەس���مییش لەو گروپە چونەت���ە دەرەوە کە هەر چوار هێزەکە پێکەوە دروستیانکردبو و پارتی تیایدا ه���اوڕێ نەبو، بەڵک���و گروپەکە بینەرو تاوەک���و دەخەن، لەچاالکی���ی فان و اڵیک���ی نامێنێت و بی���ری خەڵک دەچێتەوە. ئەم کولتوری لوسبونە تەنها بڵۆکیان ک���ە سیس���تەمەکە بۆئەوەیە نەکات یاخود وەکو خۆیان بانگەش���ەی بۆدەکەن، سیس���تەمەکە خ���ۆی بلۆک نەبێت، چونکە لەم چرکەساتە ناسکەدا بەرژەوەندی ب���ااڵی نەتەوەیی وادەکات کە لەگەڵ پارتیدا لوس بیت. ستراتیژی

پارتی و لەگ���ەڵ یەکێت���ی لوس���بونی گۆڕاندا دو ڕەهەن���دی هەیە: یەکەمیان هاوس���ەنگیی دوبارەداڕش���تنەوەی دابەشکردنی هەرێمی دەسەاڵت و سامانە لەگەڵ پارتیداو دوهەمیش���یان ترس���ە لەتێکچون���ی پەیوەندیی و هاوس���ەنگیی سیاس���یی ناوچەی سلێمانیی کە گۆڕان تیایدا براوەی یەکەمە. ئەمەش نهێنیی ئەو زمانە سیاسییە لوسەیە کە یەکێتی لەگەڵ پارتی و گۆڕاندا پەیڕەوی دەکات، بۆئ���ەوەی هیچیان هەراس���ان نەکات، گەرچی هەردوکی���ان لەیەک کاتدا هەم

ڕەقیب و هەم حەبیبن. حیزب���ەکان نێ���وان پەیوەن���دی پەیوەندییەک���ی پێکەوەژیانی ماس���یی ئاس���ایە. ک���ە ب���اس لەپەیوەندییەکی ماس���ییانە دەکەم، مەبەس���تم ئەوەیە کە هێزەکان وەکو ماس���یی خلیسکن و بەتەنیش���ت یەکت���ردا دەڕۆن و یەکت���ر بریندار ناکەن. هەمویان لەپەیوەندییەکی لوس���ییانەدا لەگ���ەڵ یەکت���ردا دەژین، ب���ەاڵم هیچیان متمان���ەی بەویتر نییە، چونکە لەحاڵەتی ئامادەباش���یدایە نەبا بخورێت یان ل���ەدژی هاوپەیمانیی نوێ پەیوەندیی لەسیستەمی دروستبکرێت. ماس���ییانەدا ماسیی ماس���یی ناگرێت،

بەڵکو دەیخوات. لەسیستەمی سیاسیی لوسی کوردستانیشدا یەک دز دەستگیر ناکرێت، چونکە هەمویان لوس���ن و لەناو دەریای ساماندا بەشیان هەیە. کولتوری لوس���بون وادەکات کە زمانلوسی ببێت بەزمانی سیستەم. بۆنمونە هەمو کەسێک دەزانێ���ت کە نەوت و غازی کوردس���تان تااڵنفرۆشیی کراوەو کلیلی خەزێنەکەش الی پارتی و خێزان���ی بارزانییە، کەچی لەلوس���ترین دەمی���ان ڕوی تەنه���ا تەکنۆکرات���ە ک���ە ئاش���تی هەورامییە، نەک س���ەرۆکی حکومەت و هەرێم. بونی جورئەتی سیاس���یی باجەکەی بۆ هێزە سیاسییەکان قورسە وەکو گۆڕان دای، نەمانی جورئەتی سیاس���یش باجەکەی ب���ۆ خەڵک قورس���ە، وەک���و لەتااڵنی بێوێن���ەی س���امانی واڵت و هەژارییەکی بێوێنەی خەڵک و بێموچەییدا دەیبینین. جەوهەری کێش���ەکەش لەوەدایە کە چ زۆریی س���امان و چ کەمیی س���امانیش ل���ەم ج���ۆرە سیس���تەمانەدا دەبێ���ت بەهۆکارێک بۆ س���ەرهەڵدانی ناکۆکیی و خواردن���ی یەکتر، یان س���نوردانان بۆ مافی ڕاوکردن و دەرپەڕاندنی ئەوانی تر

لەجوگرافیای ساماندا. پێویس���تی سیاس���یی سیس���تەمی

بەاڵیکردنی خەڵکە، بەاڵم سیس���تەمی سیاس���یی فەیس���بوکیی خێڵەکییانەی کوردس���تان پێویس���تی بەاڵیککردن���ی خەڵ���ک نییە، چونکە لەدی���دی ئەواندا وەالئەت���ەکان وەک���و اڵیکەکانی���ش شایس���تەی کڕینن، وەک���و لەئەزمونی نوسەران و هونەرمەدان و ئەکادیمییەکاندا بۆ بەیعەت���ی بارزان���ی بینیمان. هەمو تایبەتی پەیج���ی دەتوانێت کەس���ێک بدات پ���ارە هەبێ���ت و لەفەیس���بوکدا بۆئەوەی اڵیکەکانی بگەیەنێتە س���ەدان ه���ەزارو تەنان���ەت ملیۆنانیش. چەندە پارەی زیاترت���دا ئەوەندەش اڵیکەکانت زۆردەب���ن. ئەم واقیعەش ئ���ەو وەهمە فەیس���بوکیش الی خۆیان و کۆمەڵگای دروس���تدەکات کە ئەمانە کەس���ایەتی

گەورەو خۆشەویستی خەڵکن.کاتێ���ک ئەوەی���ە پرس���یارەکە و نوس���ەران و سیاس���ەتمەدارەکان هونەرمەندەکانی���ان بتوانن بە س���ەدان هەزار اڵی���ک لەناو کۆمەڵگای دیگیتاڵی فەیس���بوکدا بکڕن، چی لە دیس���ایکی کۆمەڵ���گای ن���او برس���یی خەڵک���ی ڕاستەقینە دەکەن کە ئەگەری کەوتنی کۆی سیس���تەمەکەی لە هەناوی خۆیدا

هەڵگرتوە؟

لوسبونی زمان و سیاسەت... پاشماوه

ئومێد حه مه عه لی

تایبه‌ت (513( سێشه ممه 182016/1/26

وه زی���ران ئه نجومه ن���ی ئه م���ڕۆ له هه ولێر له هۆڵ���ی س���ه عد عبدالل���ه ب���ۆ )Workshop( ۆركش���ۆپێكیقه یرانه ئه م فریاكه وتنی چاكس���ازی و به ڕێ���وه ده بات، له س���اڵی 2013و هه ر له م هۆڵ���ه دا كۆبونه وه یه كی فراوانكراو من له و هۆڵ���ه ئاماده بوم، س���ه رۆكی ئه نجومه نی وه زیران و ئاشتی هه ورامی و ئاماده ب���ون و ل���ه وێ حاش���یه كه ی په یمانیان���دا كه كۆتایی س���اڵی 2014 كێش���ه یه ك نه بێ���ت به ن���اوی بودجه و هه رێمی كوردستان له كۆتایی 2014 دا پشت به خۆی ئه به ستێت. 2014 هات و خراپتر نه برده س���ه رو په یمانه كه ی���ان بو، له 2015 بارودۆخ���ی دارایی هه رێم زۆر دژوار بو، سیاس���ه تی فرۆش���تنی نه وت به س���ه ربه خۆیی شكستی هێناو موچه ی فه رمانبه ران 5 مانگه نه دراوه ، بودجه به كاربردن له ئاستێكی نزمدایه ، بودج���ه ی وه به رهێنان س���فره ، دوێنێ له چه مچه ماڵ سه رۆكی شاره وانی داوای له وتارخوێنه كانی نوێژی هه ینی كردوه ك���ه هانی هاواڵتیان ب���ده ن كه به پاره ژینگه پارێزه كان ش���ۆفێرو ه���اوكاری بكه ن بۆ ئه وه ی پرۆسه ی پاككردنه وه و هه ڵگرت���ن و فڕێدانی زبڵی ش���ار په كی

نه كه وێ���ت. كاك ئاش���تی و س���ه رۆكی په یمانیان���دا وه زی���ران ئه نجومه ن���ی كوردستان بكه نه دوبه ی ، كه چی ئێستا

زه كات بۆ شاره وانی كۆده كه نه وه .وه ك ئه ركی سه رشانی خۆم و به پێی ئه و ئه زمونه ی هه م���ه یه كه م پڕۆژه ی چاكس���ازیم له 2015/10/8 پێشكه ش

به پارله م���ان و حكومه ت ك���رد، دوێنێ له په یوه ندیه كی ته له فۆنیدا له گه ڵ به ڕێز حكومه ت)قوباد س���ه رۆكی جێگ���ری تاڵه بان���ی ( كورته یه ك���م له پڕۆژه كه بۆ باس���كردو به ڕێزیان داوای لێكردم كه ئاماده ی ئه و ۆڕكش���ۆپه ببم، له وه اڵمدا پێم وت:- به بێ پارله مان چاكس���ازی راس���ته قینه ناكرێت و پێویسته به په له زۆرب���ه ی كارابكرێت���ه وه ، پارله م���ان به ده ركردنی پێویستیان چاكسازیه كان یاساو بڕیاره و به بێ پارله مان ئه سته مه و منیش ناتوانم كاتێك سه رۆكی پارله مان كه له بزوتنه ی گۆڕان���ه و وه زیره كانمان ئیزن درابن بچمه ۆركش���ۆپه كه و داوای له كاتێكدا س���ه رۆكی لێكرد، لێبوردنم پارله م���ان و وه زیره كانی گۆڕان به هۆی سه رۆكایه تی یاس���ای پێشكه شكردنی هه رێم توشی ئه م كێشه یه بون له گه ڵ یه كیه تی ، فراكسیۆنی هه رسێ پارتی ، یه كگرت���و، كۆمه ڵ هاوڕابون له س���ه ر هه مواری ئه و یاسایه )هه رچه ند من خۆم له گه ڵ ده سبردن بۆ ئه و یاسایه نه بوم، ب���ه اڵم له رای زۆرینه ده رنه چوم( جگه له فراكسیۆنی گۆڕان و كۆمه ڵ ئه ندامانی دی فراكس���یۆنه كانی په یوه ندی���داری ئاماده ی ئه م كۆبونه وه یه بون، خۆزگه ئه و به ڕێزانه ش ئاماده ی كۆبونه وه یه ك نه ده بون كه هه ڵسوڕێنه ری كۆبونه وه كه به رپرسه له په كخستنی پارله مانه كه یان، ئه گ���ه ر ه���ه ر ئاماده ش���بون، ده بوایه قس���ه ی یه كه میان ئه كتیڤ كردنه وه ی س���ه رۆكی گه ڕان���ه وه ی پارله م���ان و پارله مان و وه زیره كان بوایه بۆ سه ركاری خۆیان، چونكه مه حاڵه به بێ پارله مان

چاكسازی ریشه یی بكرێت.كردنه وه ی ده بوای���ه بڵێم ماوه ته وه ۆڕكشۆپه كه به وه ستان بۆ گیانی پاكی

ئه و شه س���ت ئاواره یه ی كه له ده ریای ده س���تیپێبكردایه ، بون شه هید ئیجه چونك���ه هۆكاری هه ڵهاتنی���ان به هۆی نه بون���ی موچ���ه و بێ���كاری و قه یرانی دارایی���ه وه ب���وه ، قه یرانه كه ش به هۆی كابینه ی كاری به رنام���ه ی شكس���تی هه ش���تی حكومه ت���ه وه ب���وه . ئه وه ی له قسه كانی سه رۆكی حكومه ت بیستمان گوایه هۆكاری سه ره كی قه یرانی دارایی به ه���ۆی دابه زینی نرخی نه وته وه بوه ، له وه اڵمدا به سه رۆكی حكومه ت ده ڵێم:

- ئای���ا نه ده ب���و حس���ابی نزمترین نرخ���ی نه وتتان كردبا؟ ئه ی ئه و هه مو راوێ���ژكاره بێكاره له پ���ای چی ؟ ئه ی 1000 راوێژكاری حكومه ت كاری چییه ؟

دیاره ته نها موچه وه رگرتن بوه .- س���ه رۆكی حكومه ت باش ده زانێ قه یرانه كه س���ه ره كی ه���ۆكاری ك���ه دامه زراندن���ی به لێش���اوی كارمه ندانی كه رتی گش���تی ب���و، ك���ه یه كیه تی و زیادكردنی ب���ۆ به هاوبه ش���ی و پارتی له هه ڵبژاردنه كان���دا ده نگه كانی���ان كردیان و پۆست و پله وپایه ی سه ربازی و ئیداریان له وێوه ده به خشیه وه و باره گای مه ڵبه ندو لق و كۆمیته و ناوچه كان وه ك بانكیان لێهاتبو به ئێستاشه وه موچه ی كادیره كانی حیزبیان تێدا دابه شده كرا.

- له كۆتاییدا هیوادارم ئه م ۆڕكشۆپه به بڕی���اری س���ودمه ند ده ربچ���ن و هه ر هی���چ نه بێت بڕی���اری پێدانی موچه ی

كارمه ندان بده ن.- پێشینان باش���یان وتوه )نه زانێك به ردێ فڕێ ئه داته ده ریایه كه وه به هه زار زان���ا ده رنای���ه ت( هی���وادارم زاناكانی ناو هۆڵی س���ه عد عبدالل���ه ئه و به رده بدۆزن���ه وه كه نه زانه كانی ئه م هه رێمه

فڕیانداوه ته گۆمی بێبن و ده ریبهێنن.

حکومەتی هەرێم لەدوا کۆبونەوەی ئەنجومەنی وەزی����ران لە2016/1/20 دا ب����ۆ یەکەمجار دانی بەمەترس����یی وەزعەکەو قوڵ����ی قەیرانەکان نا، بەوەی کە لە"ساڵی 1٩٩1 �ه وه تائێستا قه یرانی وا له هه رێمی كوردستان نه بوه". نێچیرڤان بارزانی هۆکاری س����ەرەکی پشت قەیرانەکانی گێڕاوە بۆ "دابه زین����ی نرخ����ی نه وت". ئەوەی راس����تیبێت قەیرانەکان����ی هەرێ����م ئەوەن����دەی پەیوەندییان بەچۆنییەتی بەڕێوەبردنی هەرێمەوە هەیە ئەوەندە پەیوەندی����ان بەدابەزینی نرخ����ی نەوتەوە نییە. قەیرانەکانی هەرێم پەیوەندیان بەدروس����تکردنی ئەو ب����ارە قورس����ەوە هەیە کە ه����ەر ئەوانەی دروستیانکردوە. لەحکومەتدان لەحوکم و ئێستا کایەی بەتێکەڵکردنی پەیوەندی����ان قەیرانەکان ئابوری و سیاییەوە هەیە کە ئەو نوخبە سیاسییە بەڕێوەبەرە خوڵقاندویەتی، ئەویش بەتاپۆکردنی حکومەت و موڵک و ماڵی گش����تی بەسەر حزب و بەرپرس����ە حزبییەکان . دابەزینی نەوت هێندەی پاس����اوە هێندە هۆکاری کێش����ەکان نییە. بۆیە هەر چارەسەرییەک و چاکسازییەک لەکوردستان دەس����ت لەسەر کێش����ەو قەیرانە سەرەکییەکان دانەنێت نەک کێش����ەکان چارەسەرناکات بەڵکو هێندەی دیکە گەورەترو ئاڵۆزتریان دەکات. ئەم چەند پێش����نیازەی لێرە خراونەت����ەڕو هەوڵێکە بۆ پەنجەدانان لەس����ەر کێش����ە جەوهەرییەکان و

چارەسەرە هەنوکەییەکان. دی����ارە ئێم����ە ئاگادارین ک����ە خەڵکێکی زۆر لەکوردس����تان هیچ هیوایەکیان بەوە نەماوە کە ئەم نوخبە سیاس����ییە حاکمە هی����چ هەنگاوێک ب����ەرەو چاکس����ازی باوێ����ت. پێش����یانوایە کە چاوەڕوانی چاکسازیی ڕوکەشانەش لەو نوخبەیە نیشانەی خۆشباوەڕی و سادەییە. سەرەڕای ئەمە من پێموایە خستنەس����ەر مێزی پێشنیازی لەم چەش����نە گرنگی خۆی نەک هەر بۆ دەس����ەاڵت بەڵک����و بۆ خەڵکیش هەیە، النیکەم بەرچاوڕونی

دەدات بەهەردوال.هەنگاوانەی پێش����نیازو ئ����ەو چاکس����ازیی و لێ����رە خراونەت����ەڕو هەندێکی����ان هەنوکەیی����ن و هەندێکیش����یان لەدرێژم����ەودا دەکرێت بەتەواوی دەرکەوێت . کاریگەرییەکانیان جێبەجێبکرێ����ن و لێرە تەرکیزکراوەتە س����ەر چاکسازییە ئابوریی و داراییەکان چونکە پێموایە ئێستاکانێ چاکسازیی سیاس����ی ئەگەری ئەوەی هەیە کە کێش����ەکان

قوڵترو ئاڵۆزتر بکات. لەبواری ئابوری و دارایی

یەکەم، داخس����تنی هەمو بارەگا حزبییەکان بەمەڵبەندو لق و ناوچ����ەو کۆمیتەو مەکۆکانەوە لەگەڵ بڕینی نەسرییەکانیان. ئەم بڕیارە دەبێت هەم����و حزبەکانی دیکەش بگرێتەوە. یەکس����ەر هەمو دامودەزگاو کەلوپەلەکانیشیان بفرۆشرێت و پارەک����ەی بخرێت����ە خەزێن����ەی حکوم����ەت. بۆ ڕاییکردنی کاروب����اری حزبی، حزبەکان دەکرێت چەند نوس����ینگەیەکیان لەش����ارو شارۆچکەکان هەبێ����ت. ب����ەاڵم بەهیچ ش����ێوەیەک لەبودجەی گشتی پارەیان بۆ تەرخاننەکرێت و بەیاسا ڕێگری

لەگەورەکردنیان بگیردرێت.دوەم، بڕین����ی موچ����ەو نەس����رییەی هەم����و حزبیی����ەکان، بێه����ەاڵواردن، ه����ەر لەمەکت����ەب

سیاسییەکانەوە تا دەگاتە ئەندامێکی سادە.س����ێیەم، بڕینی موچەی هەمو ئەو کەسانەی کە هاواڵت����ی هەرێم����ن و لەیەکێک ل����ە واڵتانی دەرەوە دەژین، بەوانەش����ەوە کە بەموستەحەقی خانەنش����ینکراون، مەگ����ەر بنەماڵەی ش����ەهیدو

ئەنفالکراوەکان بن. چوارەم، داخس����تنی هەمو میدیا حزبییەکان س����ایت و ڕۆژنام����ەو ڕادی����ۆو بەتەلەفزی����ۆن و س����ەنتەرەکانی توێژین����ەوەی حزب����ی، بەوانەی دام����ودەزگاو فرۆش����تنی سێبەریش����ەوە. کەلوپەلەکانی����ان و گێڕان����ەوەی پ����ارەکان ب����ۆ

خەزینەی حکومەت. پێنج����ەم، دامەزراندن����ی دەزگایەکی میدیای نیش����تیمانیی کە لەالیەن دەوڵەت����ەوە بودجەی بۆ دابینبکرێت بەاڵم س����ەربەخۆو ئازاد بێت، کە لەڕێگەی چەن����د کەناڵیکی تەلەفزیۆنی و ماڵپەڕو ڕۆژنام����ەو ڕادیۆو ه����ۆکارە مۆدێرنەکانی دیکەی پەیوەندیکردن هەواڵ و ڕاستییەکان بەهاواڵتییان بگەیەنێ����ت. ئەوە ب����ەو مانایە نیی����ە کە ڕێگە لەمیدی����ای دەرەوەی دەوڵ����ەت بگیرێ����ت بەاڵم نابێت ڕێگەبدرێت حزب و الیەن سیاس����ییەکان، ڕاستەوخۆ یان ناڕاس����تەوخۆ، دەزگای میدیایی

دامەزرێنن یان بەڕێوەبەرن. شەش����ەم، خۆماڵیكردن����ی هه م����و كۆمپانیا حزبی����ه كان و گواس����تنه وه یان بۆ ژێ����ر ئیدارەی دەوڵ����ەت. ه����اوکات کردن����ەوەی دەرگا بەڕوی کۆمپانی����ا ناوخۆیی����ەکان و دەرەکیی����ەکان ب����ۆ کارکردن لەهەمو بوارەکان تاوەکو پێشبڕکێیەکی ئازادانە لەنێوانیاندا دروستبێت کە هاواڵتی وەک

بەکاربەر قازانجی لێبکات.حەوتەم، گێڕانەوەی هەمو ئەو زەوی و موڵکە گشتیانەی بەسەر حزبەکان یان ئەندام و الیەنگرو

وەکیلەکانیان دابەشکراون.هەش����تەم، قەدەغەکردن����ی کاری بازرگان����ی ل����ە حزب����ەکان ، بەهەم����و ش����ێوەکانییەوە، بە بڕیارێک����ی پەرلەمان . ه����اوکات بڕیارەکە وەک بەندێک و مەرجێک بخرێتە ناو یاسای حزبەکان. مەبەس����ت لەمە جیاکردنەوەی کایەی سیاسی و کای����ەی ئابورییە، کە یەکێکە لەه����ۆکارە هەرە س����ەرەکییەکان لەپش����ت زۆربەی کێش����ەکانی

کۆمەڵگەی کوردستانیی و حکومەتی هەرێم.نۆیەم، فرۆشتنی ٧5% ی هەرچی ئوتوموبیلی حکوم����ی هەیە لەهەرێمی کوردس����تان. هاوکات گەش����ەپێدانی کەرتی هاتوچۆی گش����تیی، هەم بەمەبەس����تی دروس����تکردنی هەلی کار هەم بۆ

پاراستنی ژینگە.دەیەم، دانانی باج بەڕێژەی20-30% لەس����ەر هەمو ئەو کەس����انەی کە داهاتیان لەسێ ملیۆن دین����ار زیاترە بەگوێ����رەی داهاتەکەی����ان، هەر ئێس����تاکانێ. لەدرێژخایەن دەبێت سیستەمێکی باجی عادیل و تۆکمە دابنرێت بەش����ێوەیەک کە هەر کەس����ێک داهات یان سامانی هەبێت باجی

لێوەربگیرێت. یازدەم، وەرگرتنی بەش����ێک بەڕێژەی%40-20 سەرمایەی هەمو ئەو کەسانەی کە لەحاڵیحازردا مەنقول����ەو بەئەموال����ی س����ەرمایەکانیان، غەیرمەنقول����ە، گەیش����تۆتە ملیارێک دینار. ئەم خاڵە نابێ����ت هیچ دەوڵەمەندێ����ک هەاڵوێرێ بە

بەرپرسە بااڵکانی دەوڵەت و حزبەکانیشەوە.هەم����و موچ����ەی کەمکردن����ەوەی دوازدەم، ئ����ەو کەس����انەی لەکوردس����تان ل����ە1٩٩2 �ەوە پل����ەو بەه����ەر خانەنش����ینکراون، تائێس����تا بەموس����تەحەق و خانەنش����ینکرابن، پایەی����ەک تەنی����ا یەک ناموس����تەحەقەوە. س����ەرفکردنی ملیۆن دین����ار بۆ هەمو ئەوانەی کە موچەکانیان لەس����ەروی ی����ەک ملیۆن دینارەو هێش����تنەوەی موچەی ئەوانەی کە لە یەک ملیۆن کەمترە وەکو خۆی. دوای دەربازبون لەم قەیرانە دەکرێت چاو

بەو بڕگەیەدا بخشێنرێتەوە.س����ێزدەم، ه����ەر کەس����ێک لەئەنجام����ی ئەم چاکسازیانە بێکاربێت ، یان بێ موچە بمێنێتەوە )بە مەرجێک لەهیچ ش����وێنێک کەرتی گشتی و کەرتی تایبەت موچەی نەبێت(، ئەوە موچەیەکی ب����ۆ ببڕێتەوە ک����ە لە500 ه����ەزار کەمتر نەبێت و

لەملیۆنێک تێپەڕنەکات.لەبواری سیاسییەوە

بڕی����ارە پ����رس و ل����ەدەرەوەی یەک����ەم، پەیوەن����دارەکان بەم چاکس����ازییانە، حکومەتی هەرێم وەک حکومەتی ڕاییک����ەری کاروبارەکان ڕابگەیەنرێت . وەزی����رە دورخراوەکان بگەڕێنەوە

سەر کارەکانیان.دوەم، کاراکردن����ەوەی پەرلەمان و گێڕانەوەی

سەرۆکەکەی بۆ سەر کاری خۆی.سێیەم، دەستبەجێ دەستبکرێت بەئامادەکاری ب����ۆ بەڕێوەبردن����ی هەڵبژاردنی پێش����وەختە بۆ بەمەرجێک پەرلەم����ان، هەرێم و س����ەرۆکایەتی

لەساڵێک تێپەڕنەکات.چوارەم، ئەم پێش����نیازانە بەناوی حکومەتی بنکەف����راوان پێشکەش����بکرێن و هەم����و ح����زب و الیەنەکان پشتیوانی لێبکەن، نەک یەکێک ببێت بەخاوەنی و یەکێکی دیکە بەدژ. بۆ زەمانەتکردنی ئەم یەکڕیزییە واچاک����ە هەمو حزب و الیەنەکان لەڕێگەی حکوم����ەت و پەرلەمانەوە دەوڵەمەندی

بکەن. لەکۆتایی����دا دەمەوێ����ت بڵێ����م ک����ە لەڕێگەی فش����اری مەدەنی، واتە مانگرتنی سەرتاسەری و ناڕەزایی دەربڕینی ئاش����تیانەی تەواوی خەڵکی کوردس����تان، بەتایبەتی خەڵکی هەولێرو دهۆک، نەبێت، پێموایە دەس����ەاڵت ڕەچ����اوی هیچ کام لەم پێش����نیازانە ن����اکات. بۆیە خەڵ����ک نابێت تەنی����ا چاوەڕوان بن کە دەس����ەاڵت چاکس����ازی بکات. نەک ئەم دەس����ەاڵت و نوخبە سیاس����ییە حاکمەی ئەمڕۆی کوردس����تان بەڵکو بەدەگمەن لەدنیادا دەبینرێت کە دەسەاڵتداران لە بێدەنگیدا چاکسازی و بەرنامەگەلێک بکەن بەپۆلیسیان کە

لەقازنجی گشتیدابێت.

چاکسازییە هەنوکەییەکان هەتا کار لەکار نەترازاوە

شێرکۆ کرمانج

نەک ئەم دەسەاڵت و نوخبە سیاسییە حاکمەی

ئەمڕۆی کوردستان بەڵکو بەدەگمەن

لەدنیادا دەبینرێت کە دەسەاڵتداران لە

بێدەنگیدا چاکسازی و بەرنامەگەلێک بکەن

بەپۆلیسیان کە لەقازنجی گشتیدابێت

له هۆڵی سه عد عبدالله چاكسازی كرا!

عومه ری حاجی عنایت

هه س���تیارو هه ل ومه رج���ه ل���ه م كوردستان و هه رێمی چاره نوسس���ازه ی پێداتێده په ڕێت، ناوچه ك���ه ی تێك���ڕای ك���ه ده بوای���ه ئام���اده كاری جی���دی و ڕیش���ه یی بكرایه بۆ مامه ڵه كردن له گه ڵ ئه وگۆڕانكاریان���ه ی پێش���هاته كان و نه خش���ه ی به س���ه ر چاوه ڕێده ك���رێ ڕۆژهه اڵتی ناوه ڕاست و سنوره كانی دوای س���ایكس بیكۆ دابێت. ب���ه اڵم مه خابن به هۆی شكس���ته یه ك له دوای یه كه كانی هه رێم���ه وه و حوكمڕانه كان���ی حیزب���ه نه بونی ئیراده ی سیاس���ی بۆئه نجامدانی خۆیدا، له كاتی پێویس���ت چاكس���ازی ئه وه تا چه ندین قه یران و ته نگژه ی ئاڵۆز

یه خه ی هه رێمه كه ی گرتوه .ئه ڵبه ت له هه موی دژوارترو ناهه موارتر ئ���ه و قه یرانه داراییه پشتش���كێنه یه كه ڕوبه ڕوی تێكڕای خه ڵكی كوردس���تان و حكوم���ه ت بۆت���ه وه ، به تایبه تی توێژی دابه شنه كردنی )5( به هۆی فه رمانبه ران مان���گ موچه ی یه ك ل���ه دوای یه كه وه . هاوكات ئه وهه مو بێ���زاری و نائومێدیه ی ڕوی كردۆته جه ماوه ر به گشتی و توێژی ناچ���اری كردون به تایبه تی و گه نج���ان ڕێگای ه���ات و نه هات و پڕ مه رگه س���ات

بگرنه به ر به ره و هه نده ران.كه دڵنیاب���ن بابه رپرس���ان ئێس���تا قه یرانه دارایه كه و باری بژێوی هاواڵتیان به ئاس���تێكی زۆر ترس���ناك گه یشتوه ، به ش���ێوه یه ك كه چینی ه���ه ژارو ناوه ند توان���ای به رگه گرتن���ی له م���ه زیاتریان ئیجرائاتی ڕێوشوێن و به هه ندێ نه ماوه و س���اده و پینه وپه ڕۆكردن چاره سه رنابێ . ئه وه ش ئێستا حكومه ت ده ستی داوه تێ فریای خه ڵكه هه ژارو نه داره كه ناكه وێ .

له ڕاستیدا ئه وه ی له م ڕۆژانه دا

حكومه ت باسیان لێوه ده كات، پێویست بو ڕاسته وخۆ دوای پێكهێنانی كابینه ی هه شته م ئه نجام بدرایه . ده بوایه مه رجی سه ره كی به ش���داربونی سێ الیه نه كه ی ئۆپۆزسیۆن بوایه . به اڵم ئه مانیش به هۆی نه بونی دیدو به رنامه ی ڕۆشن و هاوبه ش له نێوانیان���دا، له دانوس���تانه كانیان ب���ۆ پێكهێنانی حكومه ت كه چه ند مانگێكی س���ه رگه رمی ئ���ه وه ی له بری خایان���د ورده كاری به رنامه كانی چاكس���ازی بن، زیاتر خه ریكی پێداگری بون له سه ر ئه و پله و پۆستانه ی كه داوایان ده كرد وه ك

مه رجی به شداربونیان. دوای پێكهێنان���ی حكومه ت���ه بنكه فراوانه ك���ه ئیتر الیه نه كانی كه پێش���تر ئۆپۆزس���یۆن بون زیاتر وه ك دروش���م و باس���یان له ڕاگه یاندنه كانیان ملمالن���ێ له زه روره ت���ی چاكس���ازی ده كرد تاحاڵ چاكس���ازیه كان و هه مو گه یش���ت به وه له كێش���ه ی جه م���اوه ر خه مه كان���ی س���ه رۆكایه تی هه رێ���م و هه مواركردن���ی سه ره نجامیش كورتكرایه وه ، یاساكه یدا ئه وقه یرانه سیاسیه ئاڵۆزه ی لێكه وته وه ك���ه په رله م���ان په كخ���راوه و زۆرێ���ك له كاركه وتون. حكوم���ه ت له ده زگاكانی هه مو هه وڵه كانیش بۆئاسایی كردنه وه ی قه یرانه چاره س���ه ركردنی گرژی���ه كان و سیاسیه كه به بنبه س���ت گه یشتوه و ئه م ئاب���وری و داراییه ش���ی هاتۆته قه یرانه

سه ر.ئێس���تا ئه گه ر ڕاشكاوانه و ڕاستگۆیانه قسه بكه ین ئه وا چاكسازی ڕاسته قینه و ده ربازبون له م ته نگژه دارایی و ئابورییه ی یه خه ی حكوم���ه ت و جه ماوه ری گرتوه ، به دڵنیایی له وئیجرائاته وه ده ست پێناكات ئه نجامیانبدات و به نی���ازه حكومه ت كه به هیچ شێوه یه ك به فریای توێژی هه ژارو ده س���تكورت ناكه وێ���ت ك���ه زۆرینه ی به ڵكو پێكده هێنن. فه رمانبه ران توێژی پێویسته به پێی ڕیزبه ندی ئه م پێشنیازو

خااڵنه ی خواره وه ده ستپێبكات:هه ردو بااڵكان���ی به رپرس���ه یه كه م- ك���ه ده س���ه اڵت خ���اوه ن حیزب���ی س���ااڵنێكه خۆیان و كۆمپانیا شه خسی و خاوه ن���ی بونه ت���ه حیزبیه كانی���ان ئیمتیازات و سه روه ت و سامانی بێسنور، له م وێس���تگه پڕقه یراناوی و هه ستیاره دا

پێویسته له ده ستپێشخه رییه كی بوێرانه و جوامێرانه و بڕیارێك���ی له خۆبوردوانه دا بۆده س���تهه ڵگرتن ب���ده ن هاوب���ه ش له به شێكی باش له وئیمتیازات و سامانه ی ده وروبه ریاندایه . خۆیان و له بنده س���تی وه ك چۆن زیاتر ل���ه )20( ملیۆن دۆالر كۆكرایه وه خێرخوازان له ده وڵه مه ندان و بۆخان���ه واده ی ش���ه هیدو برینداره كانی بائه مانیش)20(ملی���ار پێش���مه رگه ، دۆالرێ���ك كۆبكه ن���ه وه بۆڕزگاركردن���ی حكوم���ه ت و جه م���اوه ر ل���ه م ته نگ���ژه داراییه . بێگومان هه نگاوێكی له م بابه ته میسداقیه ت بۆخۆیان و ئومێدو متمانه ش

ده بێت���ه ده گێڕێت���ه وه و بۆجه م���اوه ر له قه یرانه كان و ده رچون بۆ ده روازه یه ك

ئه نجامدانی چاكسازی ڕاسته قینه .دوه م- موچه ی دو مانگی ئه یلولی پارو كانونی دوه می ئه م ساڵ به سه ر یه كه وه داب���ه ش بكرێ ب���ۆ ده س���ته به ركردنی النیكه می بژێوی توێژی فه رمانبه ران كه ئێس���تا له هه لومه رجێكی زۆر ناهه مواردا ژیان به سه ر ده به ن و ڕۆژانه له وباره یه وه چه نده ه���ا ڕوداوی دڵته زێ���ن و چیرۆكی

تراژیدی ده بینین و ده بیستین.سێیه م- ئاس���اییكردنه وه ی بارودۆخه ده س���تپێكردنه وه ی سیاس���یه كه و گفت وگۆكانی نێوان الیه نه سیاسییه كان و په رله م���ان و به گه ڕخس���تنه وه ی ڕێكه وتن له س���ه ر نه خش���ه ڕێگایه ك بۆ چاره س���ه ركردنی قه یرانه سیاس���یه كه و هه ڵدانه وه ی الپه ڕه یه كی نوێ بۆ قۆناغی

داهاتو.چواره م- ه���اوكات له گه ڵ ئه و س���ێ خاڵ���ه ی س���ه ره وه دا جێ���گای خۆیه تی جێبه ج���ێ حكوم���ه ت به رنامه كات���ی بكرێ بۆ كه مكردن���ه وه ی خه رجیه كان و ش���ه فافیه تی داهاته كان و زیادكردن���ی ت���ه واو له دۆس���یه كانی ن���ه وت و غ���ازو داهاتی گومرگه كان و وه زاره ته كاندا. هه ر جیاوازیه كانی كه مكردنه وه ی له وبواره دا نێ���وان نوخب���ه ی ده س���ه اڵت و تێكڕای هاواڵتی���ان به مه به س���تی دابینكردن���ی پایه ی ك���ه كۆمه اڵیه تی دادپ���ه روه ری ده وڵه ت و دامه زراندن���ی بۆ س���ه ره كیه

سه قامگیربونی سیسته می سیاسی .ڕه نگه هه ندێ له به رپرسان سه رسوڕمانی خۆیان له م قسانه ده رببڕن و وه ك خه یاڵ سه یری ئه م پێشنیارانه بكه ن، به تایبه تی خاڵی یه كه م. به اڵم بادڵنیابن كه خه یاڵ نیه و حه قیقه ته ، به ڵكو خواست و ناخی كوردس���تانه ، جه م���اوه ری س���ه رجه م سیاسه تیش له حاڵه تی ئاساییدا هونه ری مومكینه ، به اڵم له كاتی قه یران و ته نگژه ی دژواردا هونه ری كرداری موس���ته حیله و بڕی���اری چاره نوسس���ازو له خۆبوردوانه

ده خوازێت.چاكسازی ڕاسته قینه ش لێره وه ده ست پێ���ده كات، دوای ئه وه جێگای خۆیه تی باس له ڕاگه یاندنی ده وڵه تی س���ه ربه خۆ

بكه ین.

چاكسازی راسته قینه له كوێوه ده ست پێده كات؟

هادی عه لی

پێشینان باشیان وتوه )نه زانێك

به ردێ فڕێ ئه داته ده ریایه كه وه به هه زار

زانا ده رنایه ت( هیوادارم زاناكانی ناو هۆڵی سه عد عبدالله ئه و به رده بدۆزنه وه كه نه زانه كانی ئه م هه رێمه فڕیانداوه ته

گۆمی بێبن و ده ریبهێنن

به رپرسه بااڵكانی هه ردو حیزبی خاوه ن

ده سه اڵت كه سااڵنێكه بونه ته خاوه نی

ئیمتیازات و سه روه ت و سامانی بێسنور، له م

وێستگه پڕقه یراناویه دا پێویسته بڕیارێكی

جوامێرانه و هاوبه ش بده ن بۆده ستهه ڵگرتن

له به شێكی باش له وئیمتیازات و سامانه ی

له بنده ستی خۆیان و ده وروبه ریاندایه

چاوپۆشی له فیرعونه كانی بازاڕ

‌‌ره‌حمان‌غه‌ریب

چاوپۆشی‌كردن‌له‌و‌قه‌رزه‌ی‌حكومه‌ت‌به‌خشیویه‌تی‌‌به‌خاوه‌ن‌كۆمپانیا‌گه‌وره‌كان‌و‌وه‌ربه‌هێنه‌‌س����ێبه‌ره‌كانی‌حزب‌و‌خه‌ڵكی‌ده‌وڵه‌مه‌ندی‌نزیك‌له‌سه‌ركرده‌‌‌سیاسییه‌كان،‌مه‌ته‌ڵ‌نییه‌‌تاخه‌ڵكی‌ره‌ش‌و‌روتی‌ئه‌م‌واڵته‌‌

به‌دیار‌گرێكانی‌دابمێنێ‌و‌بۆی‌نه‌كرێته‌وه‌.ئه‌و‌قه‌رزارانه‌ی‌حكومه‌ت،‌به‌شێكن‌له‌بزنسه‌كانی‌هه‌ندێ‌له‌ده‌سه‌اڵتدارانی‌كوردستان،‌به‌شێكن‌له‌پرۆسه‌ی‌پاوانكردنی‌بازاڕ،‌خۆ‌بازاڕیان‌ته‌نها‌بۆ‌خۆی����ان‌پاوان‌نه‌كردوه‌،‌قه‌رزیان‌ته‌نها‌بۆ‌گیرفانی‌خۆیان‌وه‌رنه‌گرتوه‌،‌بۆیه‌‌ئاسایی‌نابێت‌ئێستا‌شه‌ریكه‌كانیان‌له‌ناو‌حزب‌و‌حكومه‌ت‌پشتیان‌تێبكه‌ن،‌رێگه‌‌خۆش‌بكه‌ن‌بۆ‌ده‌ستبه‌سه‌ركردنی‌موڵك‌و‌ماڵه‌كانیان.‌‌‌وه‌ك‌له‌زاری‌خه‌ڵكی‌شاره‌زاوه‌‌ده‌یبیستین‌پێنج‌ساڵه‌‌حكومه‌تی‌هه‌رێم‌‌بڕی‌)721(‌ملیۆن‌دۆالری‌به‌قه‌رز‌داوه‌‌به‌ژماره‌یه‌ك‌كۆمپانیاو‌سه‌رمایه‌دار،‌ئه‌وانیش‌یا‌وه‌ربه‌هێن����ان‌و‌بازرگانی‌جۆروجۆرییان‌پێكردوه‌و‌قازانجیان‌

لێكردوه‌،‌یا‌چوه‌ته‌‌ناو‌پرۆژه‌‌زه‌به‌الحه‌كانیان.‌ئه‌و‌قه‌رزارانه‌‌وه‌ك‌مامۆستاو‌فه‌رمانبه‌ر‌نین،‌گیرفانیان‌به‌تاڵ‌و‌نه‌فسیان‌به‌رزبێت.‌ئه‌و‌ده‌وڵه‌مه‌نده‌‌نزیكانه‌ی‌حزب‌نه‌‌ئیفالسیان‌راگه‌یاندوه‌،‌نه‌‌زه‌وی‌قوتی‌داون‌.‌خه‌ڵك‌هه‌ستناكات‌حكومه‌ت‌هه‌نگاوی‌هه‌ستپێكراو‌و‌به‌په‌له‌ی‌هه‌بێت‌ب����ۆ‌كۆكردنه‌وه‌ی‌قه‌رزه‌كانی‌و‌گه‌ڕاندنه‌وه‌ی‌ئه‌و‌بڕه‌‌

پاره‌یه‌‌بۆ‌ناو‌خه‌زێنه‌ی‌گشتی.به‌اڵم‌له‌ناو‌ئه‌م‌بارودۆخه‌‌ئاڵۆزه‌و‌پاشه‌كشه‌ی‌داهاتی‌خه‌ڵك،‌هاواڵتیانی‌بێ‌موچه‌و‌هه‌ژار‌هه‌س����ت‌به‌فش����اره‌كانی‌حكومه‌ت‌بۆ‌س����ه‌ر‌خه‌ڵكی‌فه‌قیر‌ده‌كه‌ن.‌ئه‌مان‌ئه‌كرێنه‌‌ناو‌پرۆس����ه‌ی‌ته‌قشوف‌و‌خۆگونجاندن‌و‌

ده‌وڵه‌مه‌ندو‌كۆمپانیا‌قه‌رزاره‌كان،‌ئاسانكاری‌یاساییان‌بۆ‌ده‌كرێت.خه‌ڵك����ی‌رۆژان����ه‌‌هه‌س����ت‌ده‌كات‌داهاتی‌ده‌چێته‌‌قوڕگی‌ش����ێره‌وه‌و‌به‌رده‌وام‌خ����ۆی‌له‌ناو‌پرۆژه‌كانی‌چاكس����ازی‌و‌گونجاندنه‌وه‌‌ده‌بینێت.‌به‌اڵم‌حكومه‌ت‌له‌به‌رده‌م‌قه‌رزاره‌‌ده‌وڵه‌مه‌نده‌كان‌شكس����ت‌ده‌هێنێت،‌

كه‌‌ماوه‌ی‌‌زیاتر‌له‌)5(‌ساڵه‌‌پێیان‌دراوه‌.كه‌مكردن����ه‌وه‌ی‌خه‌رج����ی‌و‌ گونجان����دن‌و‌ ئ����ه‌م‌هه‌ڵمه‌ت����ی‌ ئه‌گ����ه‌ر‌به‌رزكردنه‌وه‌یه‌ی‌داهاتی‌حكومه‌ت،‌نه‌گه‌یشته‌‌قۆناغی‌فشارخستنه‌‌سه‌ر‌ده‌وڵه‌مه‌ن����دو‌كۆمپانیا‌قه‌رزاره‌كانی‌پارتی‌یه‌كێتی،‌پرۆس����ه‌كه‌‌ده‌بێته‌‌مایه‌ی‌گاڵته‌ج����اڕی.‌بێگومان‌به‌هه‌نگاونانی‌جدییش‌بۆ‌‌وه‌رگرتنه‌وه‌ی‌‌قه‌ره‌زه‌كانی‌‌له‌و‌كۆمپانیاو‌‌بازرگانه‌‌س����ێبه‌رانه‌ی‌پارته‌‌سیاسییه‌كان،‌ده‌توانین‌بڵێین‌حكومه‌ت‌ته‌نها‌چاوی‌له‌گیرفانی‌خه‌ڵكی‌فه‌قیر‌نییه‌.

خۆ‌ئه‌گه‌ر‌حكومه‌ت‌وه‌ك‌ئێستا‌په‌رۆشی‌گه‌ڕانه‌وه‌ی‌قه‌رزه‌كانی‌بێت‌الی‌ئه‌و‌كۆمپانیانه‌،‌ئه‌وه‌‌هه‌ق‌نییه‌‌بڕیار‌ده‌ربكات‌و‌رێز‌له‌خاوه‌ن‌كۆمپانیا‌قه‌رزاره‌كان‌و‌فیرعه‌ونه‌كانی‌بازاڕ‌بگرێت،‌بێ‌ڕێزیش‌به‌بڕیاره‌كانی‌خۆی‌

بكات.

Awene خاوه‌نی‌ئیمتیاز:‌کۆمپانیای‌ئاوێنه‌سه‌رنوسه‌ر:‌سه‌ردار‌محه‌مه‌د

کوا‌لێکۆڵینەوەی‌یاسایی‌لەخوێنی‌کاوه‌‌گه‌رمیانی،‌سەردەشت‌عوسمان،‌سۆرانی‌مامە‌حەمە،‌عەبدولستار‌تاهیر

ئه‌مڕۆ‌‌47ساڵ‌‌به‌سه‌ر‌كوژرانی‌"مارگرێت‌

جۆرج"دا‌تێده‌په‌ڕێت،‌ئه‌و‌ژنه‌ی‌كه‌‌به‌یه‌كه‌م‌ژنی‌پێشمه‌رگه‌ی‌كورد‌

ناوده‌برێت

‌مارگرێت‌له‌ته‌مه‌نی‌‌2٠ساڵیدا،‌له‌كاتێكدا‌كه‌‌پێشمه‌رگه‌بون‌بۆ‌

ژنان‌له‌شۆڕشی‌‌ئه‌یلولدا‌كارێكی‌نامۆ‌بو،‌

چه‌كی‌پێشمه‌رگایه‌تی‌كرده‌‌شان‌و‌به‌شداری‌

له‌شۆڕشی‌رزگاریخوازی‌كورددا‌كرد

مارگرێت‌به‌ئازایه‌تی‌و‌چاونه‌ترسی‌ناوبانگی‌ده‌ركردو‌باڵوكردنه‌وه‌ی‌

وێنه‌كانی‌له‌ده‌یه‌ی‌196٠دا‌وره‌ی‌

به‌كۆمه‌اڵنی‌خه‌ڵكی‌كوردستان‌ده‌به‌خشی‌

تاقه‌‌پێش����مه‌رگه‌ی‌به‌درێژایی‌ ب����و‌ ژن‌

‌شۆڕشی‌ئه‌یلول

شه‌وی‌26ی‌كانونی‌دوه‌می‌‌1969

له‌گوندی‌"قه‌اڵقومری"‌له‌بۆسه‌یه‌كدا‌به‌شێوه‌یه‌كی‌

گوماناوی‌كوژرا‌

مارگرێت‌ئاشوری‌بو،‌ساڵی‌‌1941له‌ناوچه‌ی‌

به‌رواری‌له‌دایكبو

"مارگرێت" یه كه مین ژنه پێشمه رگه

من بە دوای نیشتامنێکدا ئەگەڕێمنیشتامن کوا؟

من نیشتامنم لێ ون بووەکێ نیشتامنێک شک ئەبا؟

کوێ بە دوای نیشتامندا بگەڕێمکێ نیشتامنم پیشان ئەدا؟

نە ئێستا ئەوسایە و نە نیشتامن نیشتامنە سادەکەی جاران

جاران کە نیشتاممنان لێ دەڕەنجا و دیار نەئەما

دەستوبرد ئەماندزۆییەوەبە گوێ هەڵخستنێکی دووری گریان،

ئەماندۆزییەوە بە گوێڕادێران بۆ گۆرانییەکی غەمگین

بۆ چریکەی مەلێکی غەوارەبە تەماشاکردنێکی پرووشەی بەفر و جادە

و کۆاڵنئەماندۆزییەوە بە بۆنکردنی هەتاو

بە سەرنجدانێک لە هەوا، لە زەوی و لە ئاسامن

بە گوێڕادێرانێک لە هەورەگرمە و خوڕەی باران

ئەماندۆزییەوە و .. ئەچووینەوە بەر ڕێژنەی نیگای

ئەچووینەوە ژێر ساباتی غەمی ... بەر هەتاوی شکۆی

ئەماندۆزییەوە و خۆمان بە ماڵی ڕەشەبا و سێبەر و

کوختی بڵێسەیدا ئەکردەوە

جاران کە نیشتاممنان لێ بزر ئەبوویەکەندەردوو

بە بادی خۆشمرووری غەریبییەکەیدا ئەماندۆزییەوە

بە شیعری نالییەکەیدا ئەمانناسییەوە ئەمانزانی بە موو فەرقیان نییە و

هەر ئەڵێی سێوێکن و کراون بە دوو دڵەوەجاران کە نیشتامن دیار نەئەما

بە ئەدرێسی سەر زەرفی نامەی ساملەکەیدا ئەماندۆزییەوە

کە لێی نووسیبوو:"بگات بە دەستی نالی"

ئەماندۆزییەوە و ئەچووینەوە بەر دەرگەی ماڵەکەی غوربەتی

ئەچووینەوە سەر کانییەکەی ئاسکانیئەچووینەوە بەر تاق و پەنجەرەو هەیوانیبە ڕێڕۆیشتنەکەیدا ئەمانزانی خۆیەتی ...

کاتێ ئێواران لە دیداری نسکۆی،

لە دوایین مواجەی کزە دیلەکانی جەرگی ئەهاتەوە

جاران کە نیشتاممنان لێ بزر ئەبوو دۆزینەوەی هاسان بوو

وەک ژماردن لە یەکەوە تا دە، وەکو ئاو خواردنەوە

جاران نیشتامن گۆرانییەکی سادە بووفڕینی چۆلەکەیەکی خۆاڵویی بوو

فرتەی سمۆرەیەکی دڵخۆش بوو بە الماندادڵدانەوەی ئێوارانی کوکوختییەکی غەمگین

بووجاران نیشتامن لێرە بوو

جاران نیشتامن لە دڵامندا بوو جاران نیشتاممنان وەک ئاوودۆ لەبەر بوو

جاران کە نیشتاممنان لێ بزر ئەبووزوو بە زوو ئەمانزانی لە کوێ لێامن بزر بووە

بیرێکی خێرامان ئەکردەوە و دەستوبردئەچووینەوە سەر سیلەی مەراقی و ئه مانزانی

لە سەر کام تاقی فەرامۆشیی بیرمان چووەئه مانزانی کوێی بە بە دوادا بگەڕێین و

لە کوێ بیدۆزینەوەهەر بە دەنگیدا دەستوبرد ئەمانزانی لە کوێیە

کاتێ لە کۆاڵن دەردەدڵی خۆی بۆ دەرودراوسێ و بۆ دونیا هەڵدەڕشت

بە ونبوونەکانیدا ئەمانزانی لە کوێیەکاتێ ئەبووە هاوڕێی هەورێکی کۆچەری و

دوای وەرزێک دیارنەمان ئینجا تەڕ تەڕ ... ئینجا گەنج گەنج

شەاڵڵ بە ڕەنگ و سێبەر و بڵێسە پەیدا ئه بۆوە

بە وردە الوانەوەکانی درەنگانی شەویدا ئه مانزانی لە کوێیە

بە ڕەنگی غەمیدا کە ئه چۆوە سەر ڕەنگی باران،

بە پەلکەڕەنگینەکەی پرچیدا ئەمانناسییەوەبە نامەی نەنوورساوی کچەکانیدا

بە کوردە ڕەش و سپییەکانیدابە گۆرانییە ڕەش و سپییەکانیدا

بە کوژرانە ڕەش و سپییەکانیدا ئەماندۆزییەوە...

جاران کە نیشتاممنان لێ بزر ئه بووبە دڵامندا ئەمانزانی لە کوێیە کە خێرا خێرا

لێی ئه دابە "با" دا ئەمانزانی لە کوێیە کە تاوناتاو

هەڵیئەکردبە باراندا ئەمانزانی کە بە لێزمە دایئەکرد

بە هەتاودا ئەمانزانی کە دڵی گەرم ئەکردینەوە

بە بەفرەکەیدا ئەمانزانی، کە پرووشە پرووشە، منداڵی ئەکردینەوە

جاران کە نیشتاممنان لێ دوور ئەکەوتەوە بە قاقای پێکەنینەکەیدا ئەمانناسییەوە کە پڕ

بوو لە گریانبە قاپقورئانەکەی ملیدا

بە موفەڕکەکەی مەچەکیدا بە دیارنەمانە ناکاوەکانیدا ئەمانناسیەوە

ئیدی ئەچووین بە دوایدا ئەگەڕاین و بە ئاسانی ئەماندۆزییەوە و له گه ڵ خۆمان ئەمانهێنایەوە

جاران نیشتامن شیعرێک بوو پڕ بە یەک دیوان

سەرگوزشتەیەک بوو پڕ بە یەک داستانهەنسکێک بوو پڕ بە یەک گریانپیاسەیەک بوو پڕ بە یەک ئێوارەشنەیەک بوو پڕ بە یەک دارستان

دڵێک بوو پڕ بە یەک عەشقمنداڵییەک بوو پڕ بە یەک کۆاڵن

بۆ هەر جێگەیەک ئەچوویت نیشتامن هەبوو، لەوێ بوو

هەرچیت ئەگوت، نیشتامن لەوێ لە ئەلفوبێی زوباندا بوو

هەرچیت ئەبیست، نیشتامن لەوێ لە زرینگەی وشەدا بوو

دەستت ئەدایە هەر شتێک، نیشتامن لەوێ لە قورسایی شکۆدا بوو

هەرچیت تەماشا ئەکرد، نیشتامن لەوێ لە ساماڵی ڕوانیندا بوو

نیشتامن لەوێ لە ترسدا ... لە ئازایەتییدالە تامەزرۆیی و

لە مردن و لە ژیاندا بوو

هەنووکە نیشتامن بووەتە ئێچ دیهەنووکە نیشتامن ماڵی گوێزاوەتەوە گەڕەک

و شار و واڵتی دی

هەنووکە نیشتامن بووەتە هاوڕێی گیانی بەگیانی

بازرگانانی قووتی خەڵک و دوکاندارانی سیاسی

هەنووکە نیشتامن کەشتییەکی هەیە بە بەندەرەکانی دونیادا دئەگەڕێ وهاوار دەکا: نەوت .. نەوت... نەوت

وەرنەوە بۆ نەوتی کوردیهەنووکە کاتێ نیشتامن دیارنامێنێ ... هەر

هەموو ئەزانین لە کوێیەچ پێویست ناکا هیچکوێی بە دوادا بگەڕێین

هەنووکە نیشتامن بووەتە شتێکی دیهەنووکە نیشتامن بووەتە ئێچ دی

هەنووکە نیشتامن بووەتە حوزنێکی ئێچ دیبووەتە حەکایەتێکی ئێچ دی

بووەتە ئەوینێکی ئێچ دی

نە ئێستا ئەوسایە و نە نیشتامنیش نیشتامنە سادەکەی جاران

تازە ئەم نیشتامنە ئێچ دییە نیشتامنە ڕەش و سپییەکەی ئێمە نییە

حاشا ... ئەم دڵە ئێچ دییەدڵە عاشقەکەی ئێمە نییە!

کانونی دووەمی ٢٠١٦ - سلێامنی

نیشتامن بوەتە ئێچ دی

دالوه ر قه ره داغی