saam boer ons vooruit...landbou is die stukkie van die legkaart ons droom is om meer werk en kos in...

PLANTVOEDING

TEGNOLOGIE

Uitgawe 14: 2020 Winter

OES-OPTIMALISERING | PLANTVOEDING | PRESISIEDIENSTE

www.laeveld.co.za

OES-OPTIMALISERING

Saam boer ons vooruit

Presisieboerderyfokus op grondtipes

ITESTTM Carbohydrateanalysis program

Silikon, silika, silikaatof silikoon?

Maxi-Yield introducesPlantGuard

Class Act NG - glifosaat onkruidbeheerMaximise winter grain yieldsMakadamia stresbestuurAvokado: blomme en vrugset

LAEVELD AGROCHEM GROEI 14

Inhoudsopgawe

LAEVELD AGROCHEM 1

© Kopiereg. Die publikasie en artikels bly die eiendom van Laeveld Agrochem. Alle regte voorbehou. Alle publikasie navrae kan gerig word aan [email protected] of per pos na Posbus 32462, Glenstantia, 0010.Die inligting in die tydskrif word in goeder trou na die beste van ons vermoë verskaf maar die bedoeling is om inligting te deel en nie om aanbevelings te maak nie – enige kliënt moet altyd steeds sy/haar naaste Laeveld Agrochem-agent raadpleeg vir enige advies of aanbevelings.

I heard a little rumour,I don’t know if it’s true,

That the world is going to be at peaceFor a month or maybe two.

The shooters can’t go out to shoot,The dealers cannot deal,

The bombers can’t throw their grenades,So Mother Earth can heal.

I heard that folk must stay at home,And spend time with their kin,

Slow down, relax and take a breathAnd find some peace within.

I heard that food and waterAre being shared around,

So everyone had got enough,World kindness has been found.

The queens and kings and governmentsHave settled for enough,

Instead of always wanting moreWhilst millions sleep rough.

BL2 Boodskap van Riaan Maartens3 Groete van Corné Liebenberg5 The virus protection package8 Prepare for a sustained war with good health9 Laeveld Agrochem gee om10 Grondtipes behoort jou keuse van genetika te beïnvloed14 Sap feeding pests in citrus18 Silikon, silika, silikaat of silikoon. Wat het ek nodig?22 Maxi-Yield introduces PlantGuard26 Class Act NG - ŉ Belegging in glifosaat onkruidbeheer28 Seil-Safari 2021 - Kom jy saam?30 Makadamia stresbestuur34 Maximise winter grain yields

36 The ITESTTM Carbohydrate analysis program – a new tool for citrus growers

42 SoutTM Veldgids

43 Avokado: blomme en vrugset

50 Probleemplante: Die een se probleem, die ander se oplossing

52 Syngenta belê in die groei van landbouleiers

54 Immuniteit en virusse

56 Kompetisie, foto’s en nuus

REDAKSIEDie Groei Tydskrif word saamgestel deur dieLaeveld Agrochem-span. Redakteur: Corné Liebenberg. Kreatiewe bestuurder: Liza van der Walt, BlueRed DesignJunie 2020

“Do the best you can until you know better. Then when you know better, do better.” ― Maya Angelou.

The factories have all closed their doors,And so have schools and bars,

The atmosphere is cleaner now,A healthier world is ours.

And though we may be worriedAbout money, jobs and bills,

We will notice beauty everywhere,Blue skies, fresh lakes, green hills.

This social isolationIs really not a curse,

A blessing in disguise, I’d say,To stop things getting worse.

And when the month or two is over,And we can go back to our lives,

People will show gratitude,That their loved ones all survived.

Drugs and bombs and bulletsWill be put away for good,

There will be no hate or bitterness,All children will have food.

I’m not sure if it’s a rumour,Perhaps it’s just a dream.

But we’re all in this together,We can make it as a team

Zarine Arya - (BTR)

Apart but together

BOODSKAP VAN

Riaan MaartensGROETE VAN

Corné LiebenbergCorné is Direkteur en Bemarkingsbestuurder by Laeveld Agrochem (LAC), waar hy streef om LAC die markleier met unieke innovasies, produkte en nuwetegnologie te hou tot voordeel van die kliënt.

Riaan Maartens is ŉ besigheidsbestuurder by Laeveld Agrochem en isverantwoordelik vir die Limpopo-provinsie. Hy beskik oor ŉ B.Sc.-graadin Entomologie en ŉ B.Sc.(Hons)-graad in Natuurlewebestuuraan die Universiteit van Pretoria.

2 GROEI LAEVELD AGROCHEM 3

Sedert die laaste uitgawe van Groei is die wêreld behoorlik op sy kop gekeer. Die Covid-19- pandemie en die gepaardgaande maatreëls, het gelei tot ŉ wye reeks sosio-ekonomiese probleme en drastiese veranderinge aan elkeen van ons se leefstyl. Ons lees nou elke dag van besighede wat hulle deure moet sluit en van mense wat swaarkry. Vir baie van ons lyk die toekoms maar donker.

Net so het die landboubedryf ook nie diegevolge van die pandemie vrygespring nie.Die bedryf is hard geslaan, met inperkingswat tot groot verliese en uitdagings geleihet. Terwyl ek die afgelope paar weke plasebesoek en met boere gesels het, het ŉ oubekende gesegde egter weer by my opge- kom: ŉ Boer maak ŉ plan.

Dit is opmerklik met hoeveel erns, deurset-tingsvermoë en vindingrykheid ons boerehierdie nuwe uitdaging aangepak het. Terwylbaie mense negatief raak en wil handdoekingooi, bly die boere en plaaswerkers positief,maak nuwe planne en werk hulle onverpoosom steeds voedsel aan ons almal te voorsien.Soos die Amerikaanse akteur, Will Rogers, gesê het: The farmer has to be an optimist or he wouldn’t still be a farmer.

Boere word geslyp deur jare van droogtes,siektes, plae, politieke en ekonomiese onsta- biliteit, wisselvallige markte en nog talle anderuitdagings. Vir hulle is die pandemie eintlik netnog ŉ uitdaging en hulle pas vinnig aan omhulle plase produktief te hou.

Vir ons by Laeveld Agrochem is dit dusŉ voorreg om elke dag saam met ons landse boere te kan werk. Dit gaan nie net oorbesigheid nie. Dit is ŉ eer om ŉ bydraete kan lewer tot ŉ boer se sukses en uiteindelik ook tot voedselsekerheid in onsland en die res van die wêreld.

Ons vennootskappe met talle nasionale eninternasionale verskaffers maak dit vir onsmoontlik om ŉ wye reeks doelgerigte oplos-sings te kan voorsien vir plantvoeding, gewas- beskerming, groeimanipulering, grondkon-disionering, sanitasie en presisiemonitering.

Hiermee saam beskik Laeveld Agrochem oorŉ netwerk van ervare agente, wat nie net daaris om besigheid te doen nie, maar om regtig ŉpad saam met die boer te stap en ŉ positiewebydrae te lewer tot die plaas se sukses.

Die landbouchemiese bedryf staar geweldigeuitdagings in die gesig. Nie net verloor ons belangrike aktiewe produkte weens weerstand- biedendheid en strenger wetgewing nie, maarnuwe aktiewe produkte raak ook al skaarserweens die hoë standaarde waaraan sulkeprodukte deesdae moet voldoen. Dit lei gevolg-lik tot hoër ontwikkelingskoste en uiteindelik hoër insetkoste vir die produsent. Terselfdertyd groei die bevolking en ontstaan die behoefte om voortdurend meer voedsel op al minder grond te produseer. Weens dié rede raak die aanvraag vir vooruitgang in plantvoedings- tegnologie net al groter.

Noue samewerking en goeie kommunikasietussen die landbouchemiese agent en dielandbouer is nou belangriker as ooit omte verseker dat produkte en tegnologieoptimaal en verantwoordelik gebruik word.Dit moet verseker dat die volgende generasieboere steeds die nodige hulpmiddels gaan hêom aan die groot aanvraag na voedsel te voldoen.

Die Groei-tydskrif is juis daar om hierdiekommunikasiekanaal te help verbreed en ispropvol handige inligting oor ŉ verskeidenheidvan verskillende gewasse. Geniet dus hierdieuitgawe en baie sterkte vir die res van die jaar.Ons sê dankie aan ons land se boere – hulle wat werk in terme van hektare en nie kantoorure nie.

Beste Laeveld Agrochem-familie

Toe ek in die vorige uitgawe genoem het dit is die jaar “twenty-twenty, the year of plenty”, het ek nooit kon droom dat dit die jaar in die geskiedenis sou wees wat niemand ooit sal ver-geet nie. Tussen al die uitdagings wat Covid-19 gebring het, het dit ook vir eens en vir altyd boere (en kos) as totaal onmisbaar geposisio- neer, as ’n mens stabiliteit in ’n land wil hê. Soos die buiteblad van hierdie tydskrif wys – landbou is die stukkie van die legkaart wat sin gee aan die res.

Ter wille van al die nuwe kliënte en agente, gaan ek met hierdie uitgawe net weer saamvat wat presies Laeveld Agrochem (LAC) doen, en waarom ons doen wat ons doen. Soos Riaan op die bladsy hier langsaan noem, is daar gewel-dige druk weens verskeie redes om meer met minder te kan produseer.

Hierdie uitgawe sal weereens demonstreer dat LAC op verskeie fronte betrokke is, en met heelwat nuwe deurbrake, innoverende idees en tegnologie reeds ’n verskil maak. Ons deel dié kennis vrylik met al die lesers, ongeag of jy ’n kliënt is of nie, want ons het ’n groter visie vir ons land as bloot ons eie omset.

LAC is letterlik regdeur die voedselsekuriteits- ketting betrokke van grond tot mond – dit wil sê van grondontledings en -regstellings tot saad, oesbeskerming en oesoptimaliserings- produkte, plantvoeding, organiese produkte en selfs toerusting soos die PickloggerTM, wat tot op boomvlak kan wys waar wat gepluk is.

Saam met ons vennoot, Agri Technovation (AT), ondersteun ons baie van ons kliënte reeds vanaf voor plant, met raad om die regte gewas op die regte plek te plant, tot raad oor na watter

land die winsgewendste is om na uit te voer, in die geval van kliënte met uitvoergewasse. Die feit dat AT se dienste al selfs in die VSA in aanvraag is – die land waar alles altyd groter en beter is – is getuienis van hoe bevoorreg ons in Suid-Afrika (SA) is om toegang tot van die beste presisiedienste in die wêreld te hê. Soos bv. die ITESTTM Carbohydrate analysis-program op bl. 32, as een van talle eerstes in die wêreld wat plaaslik in SA gebore is.

Ons droom is om meer werk en kos in SA te skep, want ons het genoeg kennis en gewillig-heid om te help in ons netwerk, en meer as genoeg ongebruikte grond in SA vir almal wat werklik wil boer. Dit is nie nodig om te gaan krap by diegene wat dit reeds suksesvol doen nie. As dit met SA goed gaan, sal dit ’n invloed op ons buurlande hê en weldra ook op die hele Afrika-vasteland, wat die broodmandjie van die wêreld is.

Hoewel LAC as ’n familiebesigheid begin is en mettertyd tot ’n internasionale maatskappy gegroei het, word dit steeds volgens familie- en Christelike waardes bestuur. Daarom word ons personeel, franchisees en kliënte almal as deel van die groter familie beskou.

Hiermee in gedagte en anders as met ’n koue, kliniese maatskappy wat net op omset en wins fokus, sal LAC daarom van tyd tot tyd sy skaal-voordele en kollektiewe bedingsmag gebruik, om beter voordele vir sy kliënte te beding op alledaagse produkte, wat ons weet kliënte gaan benodig, en waaruit LAC nie noodwendig wins wil maak nie.

Die hoop is dan dat hierdie besparings eerder terug in die boerdery belê kan word vir ’n uiteindelike beter oes en opbrengs – dan wen albei partye. >>

Groete van Corné Liebenbergvanaf vorige bladsy

4 GROEI

The virus protection packageThe President announced 5 Levels, here are OUR own 5 levels

LAEVELD AGROCHEM 5

All 12 vitamins, all 6 minerals, 5 electrolytes.SELPLEX® for better utilization of the aboveand BIOMOS® for gut health and immunity supportTABLETS: 30 per bottle = 1 month’s supply for 1 person

Minimum order of 5 bottles

POWDER AND WATER PARTS TO BE MIXEDA scientifically formulated ‘on-the-go’ drink with the 55 most important nutrients. Every dual pouch contains 100% of daily requirements for all 12 vitamins

MULTI-VITAMINS

DUAL POUCH COMPLETE MEAL

ONLY

R65 PER

BOTTLE

ONLY

R7.5O PER

POUCH Minimum order is one box of 35 packsFlavours: Vanilla, Banana, Strawberry

READ MORE AT: www.genesisnutrition.co.za1. GENESIS HEALTH

Genesis 25kg powder offers 500 servings and costs only R950! Only R1.90 per serving of high energy nutrition with all necessary vitamins, minerals, ensuring gut health and increased immunity. Flavours: Vanilla, Banana, Strawberry10kg packaging available at R460

YOU CAN HELP MAKE A DIFFERENCE

500 SERVINGS

AT R1.9O EACH!

R950 FOR

25KGHOOP

Hoop - ’n klein woordjie maar met groot betekenis, soos wat die Nisboere gesegde lui. As ons dit wat ons daagliks by LAC doen met een woord kon opsom, sou dit ook HOOP wees. Ons bring hoop vir ons kliënte, vir ons mense en ons land. Hoop is alles, dit is die sleutel waar om die wêreld draai. Dit het 2,000 jaar gelede aan die kruis begin en daarom is dit HOOP wat mens deur onsekere tye dra, soos ons tans beleef.

Met goeie inisiatiewe soos hierbo en langsaan genoem, doen ons wat ons kan om ons kliënte en ons landsburgers veilig en gesond te hou, maar bowenal wil ons HOOP bied.

Dit sluit in produkte van diesel tot saniteerders, kospakkies en versekering. So betrek LAC ook sy lojaliteitsprogram-vennoot, Agribonus. Dit is ook die rede waarom ons kundiges van regoor die wêreld bymekaar bring op die Seil-Safari Land-bouboot om ons kliënte verder met insig, kennis en relevante wenke te bemagtig (bl. 28).

Weens dieselfde rede, omdat ons kliënte werklik as familie beskou word en ons opreg oor hul welstand besorg is, sal ons optree as ons sien dat uitbuiting plaasvind, soos bv. by saniteerders. Met saniteerders wat tans so relevant is in SA, het ons daarom met die hulp van kundige dokters (sien artikel in Rap-port van 14 Junie 2020, bl. 6) ’n veiliger, maar beter werkende produk genaamd Envirospec, bl. 6 ontwikkel as teenvoeter vir al die goed-koop en riskante produkte wat die rondte doen. Só ook het ons hande gevat met ADI bl. 7, wat ’n organiese, groener ontsmettings- middel is, wat met water aangemaak word en onder R20 per liter uitwerk – uitsluitlik tot voor-deel van ons kliënte.

Net so versprei ons die Genesis-kospakkies bl. xx, wat die gesondste “maaltyd” is waarvan ons bewus is. Ons subsidieer die kostes want gesonde kliënte en arbeiders is ons eerste prioriteit. Dit is ook waarom wenke oor natuurlike gesondheid op bl. 50 gedeel word, sonder dat ons enigsins die raad van medici wil vervang. Dit is met die oog op voorkoming eerder as genesing.

Ons is juis besig om in ’n era in te beweeg waar die verbruiker, wanneer hy groente of vrugte op ’n winkelrak sien wat deur LAC-kliënte geproduseer is, met groter vry-moedigheid sal koop of selfs ’n klein premie daarvoor sal betaal. Hy kan verseker wees dat net die hoogste standaarde, produkte en werkswyses gevolg is, met behoorlike naspeurbaarheid, in sekere gevalle selfs tot by die boom waar die vrug gepluk is.

Sommige noem dit wensdenkery en ander ’n onmoontlike droom – waarskynlik dieselfde as wat destyds voor die maanlanding gesê is. Ons glo egter vas dat as almal SAAMwerk en SA se onbenutte hulpbronne optimaal aanwend, gaan ons een van die vooruitstrewendste lande in die wêreld word. Só gaan ons baie ekstra werk skep, ekstra voedsel produseer, verhoudings tussen almal versterk, die moraal van die mense verhoog en die ekonomie stabiliseer.

Dit gaan natuurlik gepaard met die deel van kennis, en ons werk onverpoos saam met ons vennote om vorentoe meer en beter opleidings- klinieke te skep. Sien ook Syngenta se artikel op bl. 52.

Daar was nog nooit in die geskiedenis ’n beter en meer opwindende tyd om in die landboubedryf betrokke te wees as nou nie.

The manual includes information on the seeds supplied and how it should be planted.

Instructions specific to the vegetable

Theseedpackcontainsdifferentvegetablevarieties per season, from gem squash, green beans, cabbage, carrots and spinach

ORDER OPTIONS:1. Your nearest Laeveld Agrochem Depot2. Jeanette: [email protected] / 012 940 4398 (All)3. Karen: [email protected] / 012 940 4398 (Face Masks/Shield)Special prices valid until 30 July 2020. While stocks last. VAT and courier services excluded.


READ MORE AT: www.envirospec.co.za

Envirospec 80% Alcohol (Ethanol) Sanitiser SURGICAL GRADE

l High quality, specially formulated to fight viruses

l With a moisturiser and neutral scent

l Use without water

l Slow flow opening / plugs on smaller packaging

l WHO (World Health Organization) and EPA (Environmental Protection Agency) standard, with SGS and UIS certification

2. HAND SANITISER

Made in South Africa. Patent Pending. SGS is the world’s leading inspection, verification, testing and certification company. Product contains: 80% Ethanol (minimum), Hydrogen Peroxide, Hypochlorous Acid, Chlorhexidine Gluconate, Benzakonium Chloride, Silver Nitrate, Sodium Salts, Essential Oils, H2O. Effective against: Viruses, Bacteria, Protozoa, Helminths, Fungi, Antiseptic skin conditions, Protection and nourishment of cuticles, epidermis and general skin-care.

Laeveld Agrochem depots with stock on hand: Addo, Andrieskraal, Baltimore, Bethlehem, Bothaville, Bredasdorp, Brits, Bultfontein, Christiana, Citrusdal, Douglas, Ermelo, Fort Beaufort, Gamtoosvallei, George, Groblersdal, Hartswater, Hazyview, Hectorspruit, Hertzogville, Hoedspruit, Hoopstad, Jan Kempdorp, Kroonstad, Letsitele, Levubu, Lichtenburg, Louis Trichardt, Louwna, Lydenburg, Marble Hall, Montagu, Nelspruit, Nylstroom, Patensie, Pietersburg, Potchefstroom, Sannieshof, Swellendam, Tarlton, Tzaneen, Vereeniging.

Minimum order of R1,000

PACKAGING MINIMUM

5 litre R380 4

750 ml R80 12

500 ml R60 12

250 ml R40 12

100 ml R30 24

R10,00 PER MASK

ADI Registered Surface Disinfectant with no toxins or chlorineSafe and organic material

Active ingredient: Sodium Sulphate. NRCS Registration: Act 5 GNR529/293389/140/1087, Agridisinfect (Pty) Ltd. (Co. Reg. No.2017/406582/07) 360 Selikats Causeway, Faerie Glen, Pretoria, 0081, Gauteng, RSA Tel: +27 (0)82 770 2600

4. FACE MASKS

R29,00 PER MASK

3. SURFACE DISINFECTANT ACCORDING TO LEGISLATION, EMPLOYERS MUSTENSURE A CLEAN / SAFE WORKING ENVIRONMENT

ACCORDING TO LEGISLATION, EMPLOYERS MUST PROVIDE EMPLOYEES WITH MASKS

EVERYONE MUST WEAR A MASK OR SHIELD IN PUBLIC

Made in South Africa

Sizes available: 5,5g / 55g / 90g pouches and 5,5kg bucket

One small pouch of 5.5 grams mixed in 1 litre of tap water kills 99.999925% of all harmful bacteria within minutes.

MATERIALS / WASHABLE

ADJUSTABLE FACE SHIELD/VISOR 400 MICRON CLEAR PETPP SHIELD STRAP / FACE STRAPPP ADJUSTABLE BAND

1. Surgical masks: Pack of 50 masks

2. Material masks: Minimum order of 200 masks, more designs available

3. Face shields: Minimum order of 80 units (larger quantities = beter cost per unit)

3-PLY SURGICAL / DISPOSABLE

5. SEED PACKS: ALL-IN-ONE

THE LONG-TERM SOLUTIONWith the seed packet, a person can grow enough vegetables to supply as many as six people with food for a month!

With this seed pack all you will need is a piece of land of about 3m x 5m and water

Instructions included with the seed pack

START A VEGGIE GARDEN

SUBSIDIZED PRICE

R150PER PACK

FOR +/-150KG VEGGIES

FOR LESS THAN R25 PER LITRE THIS

ENVIROMENTAL FRIENDLY PRODUCT IS ONE OF THE MOST

EFFECTIVE YET MOST AFFORDABLE

SOLUTIONS

PRICE ISQUANTITYORDERED

DEPENDED

R30,00 PER SHIELD

Prepare for a sustained war with good healthBy Michelle Bristow, BSC. Diet (Hons). Founder and CEO of Genesis® Nutritional Products

GENESIS HEALTH


A crisis forces us to act and think differently.Humans and companies alike will both be required to optimize their resilience to remainhealthy and/or recover from the virus.

Take ownership: Your health overthe next 18 - 24 monthsThe best way to face Covid-19 is to try andavoid exposure to the virus and to maintain a normal and healthy functioning immune system.

It is a misconception that an individualis capable of “boosting their immune sys-tem”. The human body’s brilliant immunityis designed to fight off infections when it isfunctioning normally (as it should). Thereis no known method to enhance its perfor-mance. In other words, a normal functioningimmune system cannot be improved. The concern is however that the majority ofhumans are fighting infections and viruseswith a compromised immune system.

Chronic inflammationWeakened immunity is commonly caused by chronic inflammation which is also closely related to nutrition. Globally, chronic metabolic (chemical) inflammation is by far the mostcommon reason for immune suppression.Increasingly referred to as inflammaging, chronic metabolic inflammation not only weakens the body, it also has a direct negative effect on the functioning of your immune system.

Studies show that chronic inflammation isassociated with poor outcomes from influenzaand bacterial pneumonia, longer healing timeafter surgery, as well as a higher rate ofmetastatic disease after treatment for breastcancer. A reduction in inflammation has evenbeen shown to reduce the incidence in can-cers and improve recovery time after surgery.The reality is that Covid-19 is still spreading and according to virologists it will probably

ebb and flow across the globe for the next year. The capacity to fight a sustained war is now required.

Lowering inflammation helps restoreyour immune response to a normal level.The damage viruses might cause to the body is often the result of a strong immune re-sponse they trigger in the infected individual. An immune system that is over-reacting (i.e.,chronically inflamed) will result in more damage than one that is regulated appropriately.

Gut healthThe ancient Greek father of medicine, Hippo-crates, said that “all disease begins in the gut.”Poor gut health has been linked to a rangeof diseases and health conditions includingdepression, diabetes, cancer, obesity, autismand autoimmune disease. Interesting researcharticles are published on the potential correla-tion between the health of your microbiomeand time required to recover from the virus.

Gut health is one of those topics that getsmore complicated the deeper you explore.The scientific community is honing on thesigns and symptoms of an unhealthy gut.Scientists agree that gut health comes downto supporting healthy gut bacteria and avoiding a leaky gut. Although we are still in the research phase of a top-down micro-management approach, we have sufficient evidence to prove the effectiveness of a bottom-up intervention.

To support gut health and can decrease inflammation you should aim to maintain a symbiotic relationship between prebiotic and probiotic and good nutrition.

Our ability to prepare mentally and physi-cally will be the differentiating factor thatprovides both individuals and companieswith a competitive advantage within our“new normal”.

The reality is that Covid-19 is still spreading and according to virologists it will probably ebb and flow across the globe for the next year. The capacity to fight a sustained war is now required.

Wat is die oorsaak van hierdie probleem?

Wat is die oorsaak hier op die blomkool?

1

4

3

6

Wat is die pes hier gevindop sitrus?

Noem die probleem hier op beet aangetref

Wat is die probleem/plaaghier gewys?

Wat is die probleemhier op patas gewys?

2

5

Laeveld Agrochem gee om

Die Covid-19 Taakspan wat gestig is deur die burgerregteorganisasie AfriForum en die familieboernetwerk Saai in samewerking met Solidariteit Helpende Hand, het nou ook saam met Laeveld Agrochem begin met voedselverspreidingsprojekte. Dié taakspan het voedsame Genesis-kitsmaaltye aan meer as 1,000 hulpbehoewende gesinne in Pretoria, Bloemfontein en Kaapstad versprei. Die maal-tye word deur Laeveld Agrochem geborg.

Genesis bied ’n reeks funksionele voedsel- en

geformuleer is vir mense wat aan wanvoeding ly. Dit bevat al 55 noodsaaklike voedingstowwe, 12 vitamiene en vyf minerale van die daaglikse voedingsvereiste. Die kitsmaaltyd word ook stadig vrygestel, wat beteken dat dit jou vir tot ses ure versadig kan hou.

“AfriForum is opgewonde om in samewerking met al hierdie instansies ’n produk te versprei wat nie net honger verlig nie, maar mense van noodsaaklike voedingstowwe voorsien.“ sê Ian Cameron van AfriForum.

“Saai is trots daarop om deel te wees van die voedselverspreidingstaakspan. Ons sal voortgaan om honger mense sonder diskriminasie in nood te help.” sê Francois Rossouw van Saai.

Stuur een, twee of al die antwoorde in om ’n prys te wen!Daar is verskillende pryse om te wen: Afrikaans is Groot kaartjies, DVD’s, boeke, geskenkpakkies, Agribonuspunte en meer. Stuur jou antwoord(e) voor 31 Julie 2020.

Stuur ’n WhatsApp na 082 820 1978 of ’n e-pos na [email protected] met:1. Jou naam, area en e-posadres. 2. Die antwoord op enige van die foto’s hierbo.Vorige uitgawe Groei 13 antwoorde: 1 = Thrips op Macs. 2 = Vrugbars. 3 = Sitrusblaaspootjie 4. Chlorose. 5 = Danaus chrysippus larf. 6 = Bruinroes Pucinnia

Foto’s: Ernst de Beer & Pieter Dreyer

KOMPETISIE HOOP

- baie maklik!

MENG ALLES SAAM: 2 koppies meel 2 koppies gerasperde kaas 2 koppies melk 2 teelepels bakpoeier sout & peper

Skep in ’n kolwyntjiepan

Bak vir +/- 15min teen 200 oC

Dr Theo de Jager van Saai, Ian Cameron van AfriForum, Corné Liebenberg van Laeveld Agrochem, vorm saam met Helpende Hand die Covid-19 Taakspan.

Taakspan voed 1,000 gesinne met voedsame kitsmaaltye in Mei 2020

Elke inskrywing

wen ’n prys!

Saam kan ons ’n verskil maak

“Laeveld Agrochem het ’n duisend 10 kg-pakke van hierdie produk aan die Covid-19 Taakspan geborg om by te dra tot die geveg teen honger en wanvoeding.” sê Corné Liebenberg van Laeveld Agrochem.

Die publiek kan skenkings maak aan die LAC Cares om nog mense te bereik:

LAC Cares NPCStandbank Castle Walk (014 645)Rek nr: 411 263 765Swift: SBZA ZA JJ

Verwysing: Korona

Wag vir

Kenny vir

die sms

nommer

Grondtipes behoort jou keusevan genetika te beïnvloed

Deur Willem Eigenhuis / Marnus FerreiraHooflandboukundige: Grane / GrondkundigeAgri Technovation

Die vraag onstaan egter hoekom dit so is enhoe ons dit kan meet in terme van opbrengsper hektaar? Nadat dit gemeet is, hoe worddit betekenisvol toegepas op ’n groot skaal?Deur ’n vergelyking te trek tussen langtermy-nopbrengsdata en grondtipe kan die produk-siepotensiaal van genetika bepaal word vir elke meter van jou plaas. Dit beteken dat jy vir die eerste keer presies kan weet watter kultivar die beste vaar, waar en hoekom.

Geskiktheid van kultivars vir ’n bepaaldestreek word in Suid-Afrika gewoonlik metstrookproewe (strip trials) op klein hoeveel-hede hektare bepaal, sonder om die variasiein grondtipe in ag te neem. Daardie inligtingrakende plaaslike kultivarproewe is net waar-devol vir die betrokke streek en behoort nielandswyd toegepas te word nie. Met Agri Tech-novation se metode egter, word besluite vandie beste genetika op ál jou hektare en plasegebaseer – nie net op n strookproef nie. Ditraak miljoene datapunte en duisende hektarewat baie beter inligting verskaf ten eindemeer ingeligte besluite te kan maak.

Agri Technovation maak nou ’n kommersiële diens van dataverwerking beskikbaar om vir boere die beste hibriede uit te wys per plaas en grondtipevariasie. Die inligting word vanuit grondklassifikasiekaarte en stroperkaarte opgestel.

Geen meer raai-raai-riepa nieDie gemete opbrengskorrelasies van verskil-lende hibriede en grondtipevariasie maak ditnou moontlik om die benutting van grondvari-asie met multi-hibried planters na die volgende vlak te neem. Al het produsente miskien nienou al toegang tot die planters nie, kan dieonderskeie lande se toppresterende kultivarssteeds geïdentifiseer word. Keuses van genetika word gebaseer op grondtipe.

As die land bestaan uit 70% van grondtipeswaarop ’n hibried goed presteer, kan diealgehele produksie van daardie land verhoogword deur eenvoudig net die regte hibrieddaar te plant.

Die uitslae van die dataverwerkingpoog om die volgende uit te lig:

l Identifisering van genetika of hibriede wat die beste presteer;lWatter genetika vaar beter op watter grondtipe/s, gronddieptes en grondpotensiale;lGenetika wat die minste sensitief (stabiel) is vir reënvalvariasie en die effek van die grondtipe daarop; enlDie omgekeerde is natuurlik net so belang- grik – genetika wat die swakste vaar en die sensitiefste is vir reënvalvariasie per grondtipe.

Die toepassing daarvan is die volgende:

lPlant die regte genetika in die regte grondtipe om die beste moontlike opbrengs te verseker;lPlant die beste genetika vir jou streek op die regte lande, met inagneming van verskillende mikro-klimate; enlPlant die regte kombinasie van basters met multi-hibried planters,

Plante vaar nie orals dieselfde nieSekere plante vaar beter wanneer sekerefisiese en biologiese eienskappe in die grondvoorkom. Dit sluit onder meer eienskappesoos waterhouvermoë, dreinering, grond-diepte, tekstuur, diepte tot watertafel, nutri-entstatus en mikrobiologiese aktiwiteit in.

Elke hoofgrondtipe kan gesien word as ’n ander ‘habitat’. Die een is dalk soortgelyk aan ’n oerwoud, grasveld, bergland, vleiland, kus-streek, of woestyn. Plante verkies gewoonlik een ‘habitat’ bo ’n ander. Graansorghum en sojabone is ’n voorbeeld van twee plante wat verskillende grondtipe voorkeure het. Dieselfde geld vir verskillende genetika. Soms is daar gevalle waar sekere genetika onsensitief is vir die variasie in die grondsoort en soms is daar duidelike voorkeure. Op elke plaas en land gaan dit anders wees. Die bepaling daarvan is dus be-langrik om sodoende die maksimum potensiaal uit die plaas en land te put en te benut.

Groot data = groot resultateMet die klik van ’n knoppie kan jy die bestegenetika op jou plaas bepaal. Sien Tabel 1onder, en Tabel 2 op volgende bladsy. >>


Dit is alombekend dat gewasproduksie moontlik direk gekoppel kan wordaan grondtipe. Maar wat is die toepassing van grondklassifikasie in die graanbedryf? Genetika (in terme van hibriede) speel natuurlik ook ’n groot rol in dieproduksie van grane – iets wat elke boer nou al vele male ervaar het.

10 GROEI

Tabel 1: Die korrelasie van grondtipe teenoor genetika op ’n kommersiële plaas met 2 249 407 datapunte.Opbrengs op kultivarvlak wissel tussen 10 en 1.8 ton/ha op díe plaas.

Die volgende data multilaag analise is om indie grondvrugbaarheid vlakke te kontroleerper kultivar/baster om te bepaal waar dieopbrengste verkry kan word. Sien Tabel 3.

Daar word ook onderskei tussen al die verskil-lende gewasse soos sojas, mielies en sonne-blom. Die beste plantpopulasie-proewe watop stropers gemerk is tydens die oesproseskan ook teen verskillende grondtipes, diepteen meer gemeet word. Dit is verbasend omin die meeste gevalle tot vier ton/ha mielieopbrengsverskille op plase en grondtipes

(potensiale) te sien. Dit hou groot finansiëlegeleenthede vir boere in om die data te ver-werk en werklik hieraan aandag te gee.

Dit is nou moontlik om met die gebruik vanGIS-spanne en data-analiste hierdie potensiaalte bepaal. Die beste genetika per grondtipeword dan van hoog na laag gesorteer. Die beste opbrengskorrelasies van genetika tot plant populasies word getrek, asook jare, grondtipe, grondpotensiaal, waterhouvermoë, oftewel alle kaarte in ’n grondklassifikasie boek.

Dit is duidelik waarom grondklassifikasiedie eerste stap in gewasproduksie behoortte wees.

Wanneer ’n produsent ’n duidelike prentjiehet van die soort grond waarmee hy werk,kan goeie en ingeligte besluite geneem

word oor gewastipes, plantdigtheid, genetika,bemesting, besproeiingsuitleg, besproeiing-skedulering, dreinering, verteenwoordigendegrondvogmetingsposisies/inspeksiepunteen grondvoorbereiding. Dit kan dus vir baiejare ’n gunstige uitwerking op die heleboerdery hê.

’n Klas van sy eieNadat die sistematiese bepaling van grondtipes gebaseer op die grond se fisiese eienskappeuitgevoer is, word daardie inligting geïnterpreteer deur gespesialiseerde wetenskaplikes in dielandbou om die volgende inligting te onttrek:


lGrondpotensiaal: die potensiaal van die grond vir die verbouing van spesifieke gewas se, inaggenome die gebied, besproeiing, langtermyn gemiddelde reënval ens.lPlantbeskikbare waterkapasiteit (PBWK): bepaal die hoeveelheid millimeter water wat beskikbaar is vir die plant tussen veldwaterkapasiteit en die permanente verwelkingspunt per effektiewe worteldiepte.lGrondbeperkende lae: Identifiseer be- perkings, soos natheid, klip-persentasie, karbonaat- en verdigtingslae en meer. Die verskillende beperkinge kan elk die plant se wortelontwikkeling beïnvloed, wat weer op sy beurt die plant en sy opbrengs beïnvloed.

lBewerkingsdiepte en -metode: bepaal die ideale diepte en metode van bewerking vir ’n spesifieke gewas in ’n spesifieke grondsoort.lRisikobestuur: Met al die verskillende aspekte van grondklassifikasie is dit maklik om te sien hoe dit ŉ impak op risikobestuur kan hê. Droëlandboere moet veral konstant besluite neem oor verskillende aspekte soos plantdigtheid en bemesting, teenoor die waterhouvermoë en potensiaal van die grondsoort. Hierdie besluite het ’n groot invloed op die winsgewendheid en volhou- baarheid van die produsent.

Tabel 2: Die beste genetika, P1690BR op Katspruit grondtipe, op 6.5% van totale data met 146 543 datapunte. Die variasie op kultivarvlak wissel tussen 9.2 en 2.3 ton/ha op dieselfde grondtipe.

Tabel 3: Die databasis wat korrelasies van die beste grondchemie of nutrientvlakke uitwys, teenoor dieverskillende kultivars en grondtipes wat per plaas geplant is.

LAEVELD AGROCHEM 13

Grondtipes behoort tot jou keuse van genetika te beïnvloedvanaf vorige bladsy

Vir meer inligting, kontak Agri Technovationof jou Laeveld Agrochem verteenwoordiger

End OctoberBegin

NovemberJanuarySeptember July - August End November

Mid December February AprilBeginMid

OctoberMarchDecember

6 weeks later

6 weeks later

Fruit expansion

80 - 100% FlowerGreen tip White balloon

stageFruit

expansion Colouring Colouring50 - 100% Petal fall

Growth Stage

7

Aphytis lingnanensisTrichogrammatoidea cryptophlebiae Chilocorus nigritus

End OctoberBegin




6 weeks later

6 weeks later

Fruit expansion


stageFruit


Growth Stage

7


Each citrus producing area in South Africahas its own complex of major and minorpests. There are more than 20 pests on citrusin South Africa (Bedford et al.), with most ofthem not of economic importance due toits sporadic appearance. However, some ofthe most destructive pests in citrus are fromthe orders Thysanoptera (picture 1) andHemiptera (scale and mealybug) (picture 2).

Damage, by thrips, to young citrus trees isnormally limited to foliage (picture 3) thatmay lead to stunted trees (delayed production).The major impact of thrips is when they feed on developing fruit during production which influences the marketability of the crop by scarring the fruit (picture 4). These fruitsare then downgraded in export value. Thripcontrol form the basis of a pest controlprogram on many citrus farms as even

low infestation levels might lead to economiclosses. This control is normally based on theuse of agrochemicals with a good knockdownof the thrip population. However, the controlstrategy might lead to secondary pest out-breaks (scale and mealybug) as their naturalenemies are also eliminated.

A high population density of California redscale (picture 5) may defoliate and eventuallykill a tree due to the toxins that the feedingscale produce (picture 6). It may furthermoreinfluence the marketability of the crop aspitting might occur with early damage ondeveloping fruit.

Additional to the damage of mealybug to the fruit (picture 7), it could also lead to the rejection of the fruit because it is a phytosanitary pest.

Chemical control measures in citriculture inSouthern Africa have gone through differentphases over the past few decades from theuse of mineral before-parathion era throughthe parathion and repercussions era up tothe oils, pyrethroids and IGRs era.

More IPM compatible sprays for thrips wereintroduced and the citriculture has entereda new phase in promoting IPM.

The challenge therefore is to have compoundsregistered which provide an acceptable degree of pest control without disrupting the natural balance in the orchard. This necessitate an integrated approach with the least impacton beneficials in an orchard.

The Bayer offer against sucking insects coverthe key species (Table 1) that might occur atdifferent plants growth stages

Sap feeding pests in citrusPest status and control measures

By Jan van VuurenAgronomic Solution Manager - HorticultureBayer

CROP PROTECTION


The choice of product used in the sprayprogram (Figure 1) should not have a negativeimpact on the environment as beneficial in-sects could play a major role in pest control.

The Bayer offer (Confidor® 70 WG and Movento® 240 SC) enables the producer to tailor-make his program depending on the pest and growth stages for diff erent production units.

Figure 1: Growth stage

Sap feeding pests in

Citrus

BAYER BULLETIN

Pest status and control measures

1 2 3

4 5 6


Citrus

BAYER BULLETIN


1 2 3

4 5 6


Citrus

BAYER BULLETIN


1 2 3

4 5 6


Citrus

BAYER BULLETIN


1 2 3

4 5 6


Citrus

BAYER BULLETIN


1 2 3

4 5 6


Citrus

BAYER BULLETIN


1 2 3

4 5 6

End OctoberBegin




6 weeks later

6 weeks later

Fruit expansion


stageFruit


Growth Stage

7


Table 1: Some of the key sucking pests in citrus (Bedford et.al. 1998)

ORDER

Thysanoptera

Hemitera

Hemitera

Hemitera

Hemitera

Hemitera

Hemitera

Hemitera

Hemitera

Hemitera

FAMILY

thripidae

diaspididae

pseudococcidae

pseudococcidae

pseudococcidae

pseudococcidae

aphididae

cicadellidae

cicadellidae

triozidae

SCIENTIFIC NAME

Scirtothrips auranti (Faure)

Aonidiella auranti (Maskell)

Plannococus citri (Risso)

Nipaecoccus viridis (Newstead)

Paracoccus burnerae (Brain)

Pseudococcus longispinus (Targioni-Tozzetti)

Various spp.

Empoasca Distinguenda (Paoli)

Penthimiola bella (stål)

Trioza eryteae (Del Guercio)

COMMON NAME

Citrus thrips

Red scale

Citrus mealybug

Karoo thorn mealybug

Oleander mealybug

Long tailed mealybug

Aphids

Green citrus leafhopper

Citrus leafhopper

Citrus psylla

imidacloprid on Citrus leaves Plant development

51 DAYS

Imidacloprid formulations

Up-take of the same active ingredient is directly related to the formulation in citrus plants

non-crystalline and best in the penetration test

Figure 3

Formulation has a direct impact on the structural properties of a products, even if the active

ingredient is the same

Active ingredient per shoot weight in Citrus maxima

51 DAYS after application

Figure 2

45

40

35

30

25

20

15

10

5

0

mg

a.i./

kg s

hoot

wei

ght

® 70 WG

Alternative 1

Alternative 2

Alternative 3

® 70 WG can contribute to tree

(Figure 3)

Wilt

ing

inde

x

3

2.5

2

1.5

1

.5

0Week 1 Week 2 Week 3

Control (100 ml water)

® (100 ml water) Control (200 ml water) ® (200 ml water)

Control (300 ml water) ® (300 ml water)

Alternative 1

Alternative 2Confidor® superior formulation quality

Alternative 3

Sap feeding pests in citrusfrom previous page


imidacloprid on Citrus leaves Plant development

51 DAYS

Imidacloprid formulations

Up-take of the same active ingredient is directly related to the formulation in citrus plants

non-crystalline and best in the penetration test

Figure 3

Formulation has a direct impact on the structural properties of a products, even if the active ingredient is the same

Active ingredient per shoot weight in Citrus maxima

51 DAYS after application

Figure 2

45

40

35

30

25

20

15

10

5

0

mg

a.i./

kg s

hoot

wei

ght

® 70 WG

Alternative 1

Alternative 2

Alternative 3

® 70 WG can contribute to tree

(Figure 3)

Wilt

ing

inde

x

3

2.5

2

1.5

1

.5

0Week 1 Week 2 Week 3

Control (100 ml water) ® (100 ml water) Control (200 ml water) ® (200 ml water)

Control (300 ml water) ® (300 ml water)

Sap feeding pests in citrusfrom previous page

Eff ect of Movento® 240 SC on benefi cials in Citrus Chilocorus nigritus - Harmless Coccidoxenoides peregrinus - Harmless Trichogrammatoidea cryptophlebiae - Harmless Aphytis lingnanensis - Slightly harmful Euseius citri - Harmless Bees - No risk to honeybees at the maximum recommended rate.

Basis for an eff ective pest program: Plan ahead – consider when pest will be present and ensure pesticides are available Built a pest management plan for individual crop, but take into account pest movement from adjacent fi elds Make use of local registered products according to window approach Rotate chemicals with diff erent mode of actions – involve area with the same plan of action to avoid resistance Follow the manufactures recommendations Avoid parallel or sequencing of host crop with the same pests.

Confi dor® Reg. No. L7240 (Act No. 36 of 1947). Confi dor® contains Imidacloprid (Harmful). Movento® Reg. No. L8559 (Act No. 36 of 1947). Movento® contains Spirotetramat (Caution). Confi dor® and Movento®are registered trademarks of Bayer AG, Germany. Use strictly according to instructions on label.Bayer (Pty) Ltd. Reg. No. 1968/011192/07. 27 Wrench Road, Isando, 1601. PO Box 143, Isando, 1600, Tel: +27 11 921 5002. www.cropscience.bayer.co.za www.bayer.co.za

Using a window approach: Treatment window should not be longer than 30 days with a group of chemicals Period between treatment windows should not be shorter than 35 days preferably 60 days Never expose two consecutive generations to the same group of chemistry!

Implement IPM – plant early, rotate crops, etc. Using insecticide mixtures but each product in mixture must be eff ective on its own Protect benefi cial organism – choose products with least impact on benefi cial’s Monitor during pre-plant period and if pest are present apply control strategy

Correct use of Agrochemicals in a program

Movento® 240 SC is active against immature insect pests (such as red scale, Aonidiella aurantii, and various citrus mites) feeding on treated plants by ingestion.The toxological profi le of Movento® 240 SC allows the product to be used in a IPM program without the possibility of repercussion pest development.

CLASS OF CHEMISTRY Carbamates & Organophosphates

Pyrethroids

SpinosynsChloride channel activatorsBenzoylureas (IGR)

Diacylhydrazines (IGR)Sodium channel blockersDiamides

IRAC MOA 1A, 1B

3

56

15

182228

KEY ACTIVE INGREDIENTSthiodicarb, methomyl, azinphos-methyl, acephate, chlorpyrifos, etc

deltamethrin, beta-cyfl uthrin,lamda-cyhalothrin, cypermethrin, etcspinosadabamectin, emamectin-benzoate,etctrifl umuron, novaluron, etcmethoxyfenozide, tebufenozideindoxacarbfl ubendiamide, chlorantraniliprole

Control program should consist of products belonging to diff erent IRAC mode of actions

Silikon, silika, silikaat of silikoonWat het ek nodig?

Deur Hennie du PlessisM-Tech Agric, BASOS, A0653Besigheidsbestuurder: PlantvoedingLaeveld Agrochem

PLANTVOEDING

Silikon is deesdae die nuwe gonswoord in bemestingskringe. Weet ons werklikwat dit is? Ek het al by sommige vergaderings en teedrinksessies gehoor hoe praatdie manne van silika of selfs silikoon. Hopelik het almal na hierdie artikel ’n beteridee van wat is wat, en waar die bel van die silikon-klok nou eintlik hang.


Silikon in landbou (Plantproduksie)Meer as ’n dekade gelede is daar geglo dat plante slegs 16 mineraalelemente benodig, wat noodsaaklik is om plante se lewensiklus te voltooi. Soos nuwe navorsing na vore gekom het, is nog elemente by hierdie lys gevoeg en het dit tot ongeveer 19 elemente gegroei.

Silikon word tot vandag toe nog nie as ’n noodsaaklike plantvoedingselement in hoër

dit nie aan die vereistes van noodsaaklike elemente voldoen nie. Een van die redes is omdat Si altyd teenwoordig is in grond, asook in sekere groeimedia en waterbronne. Voorts is dit ook baie moeilik om silikonvrye toets- omgewings te skep om te bewys dat silikon noodsaaklik is om ’n plant se lewensiklus te voltooi.

Navorsing het egter bewys dat Si baie belang-rik is in plantgroei en ontwikkeling, en gevolg-

plantvoedingselement. In sommige gewasse is gevind dat Si meer uit die grond onttrek word as makro-elemente soos stikstof (N) en kalium (K). By suikerriet is daar byvoorbeeld gevind dat tot soveel as 300kg/ha/jaar Si onttrek word, terwyl slegs ongeveer 100kg/ha stikstof ont-trek word.

Silikon in grondGrondontledings vir silikon word nie as stan-daard gedoen nie. Inteendeel, navorsers is nog besig om die metode van analise te evalueer en te standaardiseer. Dit wil voorkom of die asynsuur-ekstraksiemetode beter korreleer met blaarontledings.

Die eerste grondontleding vir silikon het so vroeg as in 1898 op Hawaise grond plaasgevind. Sedertdien is baie navorsing rakende die Si-inhoud in landbougrond, veral in China, gedoen (seker nie ’n woord wat ons in hierdie tyd wil hoor nie).

Die Si-inhoude van grond verskil aansienlik tussen grondtipes, organiese materiaal, tekstuur (sand, klei- en slikpersentasie) en suurheidsgraad, oftewel pH, om ’n paar te noem. Wat ons egter duidelik moet verstaan, is dat die Si in gronde nie alles plantopneem-baar is nie. Sandgronde is byvoorbeeld ge-woonlik hoog in Si, afkomstig van silikondioksied (SiO2), maar baie laag in plantopneem-bare silikon. Die plantopneembare vorm van silikon is mono- of orto-silikonsuur (H4SiO4).

Silikon in grond kom hoofsaaklik in drie fases voor, naamlik die soliede fase, geabsorbeerde fase en oplosbare fase (Tubana & Heckman, 2015) (Figuur 1). >>

Silikon is die chemiese element met die afkorting Si, en die atoomgetal van 14 in die periodieke tabel. Dit is ’n tetra-valente oor-gangsmetaal en is ’n baie belangrike semi- geleier van elektrisiteit. Op ’n massabasis is silikon, naas suurstof, die tweede algemeenste element in die aardkors. Suiwer silikon is baie skaars en kom selde in die natuur voor.

Silikon is ’n baie belangrike komponent in

geleidingsvermoë wat dit besit. Dit word

die vervaardiging van stroombane in reke-naars, selfone en in baie ander elektroniese toerusting. Silikon is ook ’n voordelige plant-voedingselement (sien die afdeling “Silikon in landbou” hieronder).

Silikavir suurstof is baie hoog en dit vorm verbindings met suurstof om silikondioksied (SiO2), beter bekend as silika, te vorm. In die natuur kom silika voor in sand, graniet, kwarts, mika en sommige soorte klei. Silikon in sand is die hoofbestanddeel van glas. Dit word in die konstruksiebedryf en in sement gebruik.

Silikaat is verbindings van silikon en suurstof met metale soos kalium, kalsium, magnesium,

natrium, aluminium ens., en staan bekend as silikate. Sulke verbindings kom in grond voor, en kan oor tyd verweer en silikon as silikon-suur in grondoplossings vrystel. Silikate van kalsium, magnesium en aluminium is ook ’n neweproduk in staalvervaardiging. Dit kan vir grondtoediening (verbeterings) gebruik word.

Silikoon, daarenteen, word van silikondioksied (SiO2, oftewel silika) vervaardig. Dit is ’n sinte- tiese polimeer wat uit silikon, suurstof en ander elemente soos koolstof en waterstof bestaan. Dit is gewoonlik ’n vloeistof of buig-bare rubberagtige plastiek. Dit het ’n baie lae toksisiteit en kan uiterste temperatuurskom-melings weerstaan.

Daar is ’n verskeidenheid silikoon-tipes, wat bepaal word deur die ander elemente wat in die polimeer is. Silikoon het ’n baie wye gebruiksreeks, soos verseëlaars, elektriese isolasies, smeermiddels, speelgoed, kom-buisware en nog meer. In die mediese veld word silikoon gebruik vir borsinplantings, kosmetiese chirurgie en kontaklense, om maar net ’n paar te noem.

Nou sal lesers seker vra hoe pas silikon

Agrochem, in.Figuur 1: Verskillende fraksies van silikon in gronde (aangepas van Tubana et al., 2016).

Silikon in gronde

Geabsorbeerde fase(Op grondpar�kels enFe- en Al-hidroksides)

Soliede fase

Vloeistof fase(Opgelos in grondoplossing)

Mono- en polisilikonsuurSi-komplekse met organiese

verbindings

Swak kristallyne en mikro-kristallyne vorm

Kristallyne vorm(Grootste fraksie van Si)

Allofaan(Si-presipitate)

Primêre silikate(veldspate, mika ens.)

Sekondêre silikate(Si in kleiminerale)

Silika-materiale(kwarts)

Pedogeniese vorm(nie- kristallyne anorganiese

fraksies)

Biogeniese vorm (fitoliete Si-ryke materiaal van reste

van plante en mikro-organismes)

Amorfe vorm

Silikon, silika, silikaat of silikoonvanaf vorige bladsy

Die grootste fraksie silikon in gronde is in die kristallyne-vorm van die soliede fase. In Figuur 1 kan ons sien dat daar wel plantopneembare silikon (monosilikonsuur) in gronde voorkom, en dit word bepaal deur onder andere die grond-pH. Monosilikonsuur is plantopneem-baar, terwyl polisilikonsuur verantwoordelik is om struktuur aan grond te gee.

Silikon in planteSoos reeds bespreek, is Si nie ’n noodsaaklike voedingselement nie, maar navorsing het be-wys dat Si beslis voordelig is in gewasproduksie. Hoewel die presiese biochemiese rol wat Si in plante speel nog nie vasgestel kon word nie, het navorsing bewys dat sommige gewasse wat goed voorsien is van Si baie beter presteer as plante daarsonder. Opbrengsverhogings in verskeie gewasse is al gedokumenteer waar Si addisioneel as bemestingstof toegedien is.

Silikon word deur plantwortels uit die grondoplossing opgeneem as monosilikonsuur (H4SiO4). Daarna word dit deur die transpirasie- stroom vervoer na die loof van plante, waar dit onder andere in die selwande akkumuleer. Hier vind polimerisasie plaas, wat die H4SiO4 omskakel na ’n silika-jel, in Engels beter bekend as “phytoliths”. Indien dit in hierdie vorm is, kan dit nie weer getranslokeer word na ander plantdele nie.

Dit is die silika-jel wat die selwande versterk en weerstand bied teen veral biotiese stremming van plantpatogene en selfs insekte. Silikon akkumuleer ook in wortelpunte, wat dit meer verhard om die grond beter te penetreer.

Wat abiotiese stremming aanbetref, is navor-sers nog nie eens wat die metode van werking van Si is om hierdie stremmings op te hef nie. Baie navorsing, veral op rys en suikerriet, het bewys dat Si direk of indirek verantwoordelik is vir opbrengsverhogings en gewasse wat goeie weerstand bied teen biotiese en abiotiese stremming.

Laeveld Agrochem se silikon-produkreeksLaeveld Agrochem is in ’n bevoorregte posisie om vyf verskillende silikon-produkte aan sy kliënte te bied (Tabel 1).

In Tabel 1 is dit duidelik dat al die produkte as blaarvoeding en grondtoediening gebruik kan word. Dit is belangrik om te kyk na die produkte se pH. Vier van die produkte het ’n sterk alkaliese formulering (hoë pH), wat moontlik

Si K SG pH Aktief Toediening* nommer (g/kg)

AgriSil K50 Madumbi Oplosbare B3756 92 63 1,23 11 K2SiO3 Grond en blaar vloeistof

K-Sil Rolfes Agri Oplosbare B5324 104 168 1,47 11 K2SiO3 Grond en blaar vloeistof

Silex Agri Technovation Oplosbare K10683 9 1,11 1,3 SiO2 Grond en blaar vloeistof

Solusil Agri Technovation Oplosbare K9948 100 100 1,35 11-12 K2SiO3 Grond en blaar vloeistof

PlantGuard Maxi Yield Oplosbare B5782 53 1,3 12,5 Si(OH)4 Grond, plantvoor vloeistof en blaar

*Met grondtoediening word verwys na toediening deur besproeiingstelsel.

VerwysingsVerskeie bronne en wetenskaplike artikels is gebruik om hierdie artikel saam te stel:1. Currie, H.A. & Perry, C.C., 2007. Silica in Plants: Biological, Biochemical and Chemical Studies. Annals of Bot. 100.2. Deshmukh, R.K, Ma, J.F. & Bélanger, R.R., 2017. Editorial: Role of Silicon in Plants. Frontiers in Plant Sci. 8.3. Liang, Y., Nikolic, M., Belanger, R., Gong, H. & Song, A., 2015. Silicon in Agriculture From Theory to Practice. Springer Dordrecht Heidelberg New York London. ISBN 978-94-017-9977-5.4. Proceedings of the 7th International Conference on Silicon in Agriculture, 24-28 October 2017, Bengaluru, India.5. s. Springer International Publishing. ISBN 978-3-319-35262-6.6. n in Soils and Plants and Its Role in US Agriculture. History and Future Perspectives. Soil Sci. 181.

versoenbaarheidsprobleme met ander tipe produkte kan gee. Lees die etikette deeglik of kontak jou Laeveld Agrochem-verteenwoordiger.

OpsommingHoewel silikon nog nie as ’n noodsaaklike voe-

dat dit baie belangrik is in die landbou. Die feit dat baie navorsing rakende die invloed van Si op biotiese stremmingstoestande gedoen is, beklemtoon die belangrikheid van silikon – nie net as voedingselement nie, maar ook as ’n moontlike biododer.

Baie vorms en verbindings van silikon kom in grond voor, maar die plantopneembare vorm is die minste. Die feit dat Laeveld Agrochem oor vyf verskillende silikon-produkte beskik, plaas ons in ’n goeie posisie om produsente met die regte produk te kan help. Silikon, silika, silikaat of silikoon bevat elementêre silikon, maar as daar van plantvoeding gepraat word, is slegs silikon ter sprake.

Die invloed van Si as voedingselement is moontlik sekondêr van aard deurdat dit ’n wesen-

abiotiese stremming in plante lewer. Alhoewel die meeste navorsing op monokotiele plante (grasfamilie) gedoen is, is daar ook werk ge-doen om te bewys dat Si voordelig vir dikotiele plante (twee-saadlobbig) is.

Tabel 1: Silikon-produkte wat deur Laeveld Agrochem versprei word


Maxi-Yield introduces PlantGuard When it comes to Si, it’s all about plant availability

By Graeme CoomerManaging DirectorMaxi-Yield

22 GROEI

In agriculture, Si is a nutrient for which an enormous amount of literature examines the value of silicon fertilisation in improving over-

overlooked, and in large parts of the world has become common agricultural practice.

Maxi-Yield, through our distribution partner, Laeveld Agrochem, has recently introduced PlantGuard. This is a unique source of plant- available silicon, unlike other sources of silicon on the market, and is produced through

and stability, with maximum plant-available silicon.

All research on silicon has proven that plants and micro-organisms can only absorb silicon in the form of monosilicic acid (H4SiO4), so it makes sense for farmers to use a source of silicon which is high in monosilicic acid con-tent. PlantGuard® is a silicon-rich material composed only of ionised liquid monosilicic acid and its oligomers (which are recognised as extra-active forms of silicon).

-duce and to stabilise in order for it to remain in this form without crystallising, which is what makes this patented technology so unique. It

the monosilicic acid content is known and in a stable form, unlike other silicon products.

It is important to note that the total Si con-tent of a product does not determine its total monosilicic acid content. The fact that Si is the second-most abundant mineral in the soil after

proof of this. Take sand (silicon dioxide or SiO2) for example. The major constituent of sand is silica, but still these soils are amongst the poor-est, if not the poorest monosilicic acid contain-ing soils, because SiO2 is insoluble and hence why we have beaches and sandy soils.

PlantGuard is a product in which the monosilicic acid amount is known and can therefore be displayed on the label. This highly concen-trated form of plant-available silicon enhances plant vitality and nutrient uptake, boosting plant resistance to biotic and abiotic stress, which as a result leads to better quality yields.

People fear what they don’t understand and hate what they can’t conquer. The importance of silicon (Si) as a plant nutrient is still relatively unknown to a lot of crop farmers in South Africa.

become more evident when plants are in biotic or abiotic stress environments. High plant-stress conditions in South Africa seem to be the new normal, and the reduction of plant stress is now more than ever a priority in order to produce crops of a high quality and quantity.

Interestingly, research has shown that silicon can be absorbed by plants at levels equal to or even greater than nitrogen, phosphorus and potassium, which are considered essential for sustainable crop production (Savant et al., 1999). Typically, soils that have been under long-term crop production and sandy soils have a low monosilicic acid content.

Crop production removes large quantities of monosilicic acid. It is estimated that global agricultural crops remove between 520 and 550 million tons per year.

Crops such as maize, wheat and sugarcane can remove as much as 300kg to 500kg of monosilicic acid each year. To put the importance of this element into perspective, sugarcane re-moves only about 100kg of nitrogen per year.

Silicon fertiliser has the capacity to adhere to phosphates in the soil solution, including those released from the exchange reaction between the silicate and the phosphate ions, resulting in the release of phosphates into the soil solution. >> w

CHEMICAL REACTION TO INCREASE AVAILABILITY OF SOIL PCaHPO4 + Monosilicic Acid Si(OH4) = CaSiO3 + H2O + H3PO4

calcareous soils (Matechencov)

White soil, acid extraction

Why is monosilicic acid important for crop farmers?

Control

20

140

120

100

80

60

40

20

0

P, m

/kg

Contron-inc Si P P+Si

LAEVELD AGROCHEM 23

Zone of Elongation &Meristematic ZoneThe Monosilicic acid accumulates at the epidermis of the elongation zone and primarily in the tip of the root, where it is transformed into quartz. This facilitates the penetration of the roots through soil surfaces, thus increasing root development.

Maxi-Yield introduces PlantGuard from previous page

Monosilicic acid adds structural strength to plants Monosilicic acid is absorbed by plants and translocated to sites of strong evapotranspira-tion in epidermal regions of stems and leaves. In these areas, the silica forms solid, hydrated gels between the cuticle and the cell walls. Silicon is also deposited within cell walls, where it improves cell wall strength, plant rigidity, root development, linear growth

Silicon improves photosynthetic activityThe accumulation of Si in epidermal cells and cell walls of plants produces more erect leaf blades, with improved light interception characteristics and increased photosynthetic activity. The application of silicon as a soil amendment has been reported to result in elevated concentrations of chlorophyll per unit area of leaf tissue, resulting in improved

Silica concentrates on the

layer of Si-cellulose membrane, and it interacts with the pectin and calcium ions (Waterkeyn et al., 1982).

PlantGuard®

Silica concentration

It is alarming that researchers have estimated that agricultural crops account for a staggering 35% of naturally produced monosilicic acid, due to the large biomass of agricultural plants. Silicon accumulation has tripled in the last 50 years and will increase a further 22% to 35% by 2050, resulting in further human-derived

disruptions in the Si cycle in future (Carey & Fulweiler, 2015). Researchers have also high-lighted the impact that agriculture is having on the global silicon cycle, which, like the phosphate cycle (soil depletion) and the

that it cannot be ignored in agriculture.

In summary

stress and has been attributed to: (a) The reduction of transpiration through the outer cells.(b) Improved stomatal conductance.(c) The stimulation of antioxidants that (d) Increased chlorophyll content and improved photosynthesis.(e) Healthier root systems.

a foliar application on the quantity and quality of the yield of many plant species.

stimulates plants to grow under stress condi-

should be introduced into plant production as a standard in the cultivation of crops.

Silicon reduces drought stress and heat stress

LAEVELD AGROCHEM 2524 GROEI


Class Act NG - ŉ Belegging in glifosaat onkruidbeheer Deur Brian de Villiers en Juta Mentz

Villa Crop Protection

Glifosaat behoeftesŉ Sekere persentasie glifosaat spuitdruppels is geneig om van die blaar af te hop en die bedekking te verlaag. Verder word daar ŉ sekere mate van verspreiding van spuitdrup-pels benodig om die bedekking nog verder te verbeter. Net sekere benatters kan suksesvol met glifosaat hiervoor gebruik word. Benat- terkeuse is dus van kardinale belang om glifosaat bedekking te bevorder.

Glifosaat het ŉ relatief lang opnameproses wat dan die onopgeneemde druppelresidu aan nadelige omgewingstoestande soos lae humiditeit blootstel. Die manier om hierdie probleem aan te spreek, is om ŉ herbenatter (humectant) te gebruik. Dit is egter belangrik om die korrekte herbenatter te kies want nie

Dit is alom bekend dat glifosaat deur opge- loste antagonistiese katione in water benadeel word. Die effektiefste metode om hierdie

katione te neutraliseer, is om ŉ tegniese graad ammoniumsulfaat byvoegmiddel te gebruik. Ammoniumsulfaat bind met die nadelige katione op die blaar voordat die ione met die glifosaat kan bind. Verder bevorder dit ook die opnameproses van glifosaat.

Class Act NG – die drie in een byvoegmiddelClass Act NG (L 10477) is ŉ byvoegmiddel wat al drie hierdie probleme aanspreek. Dit bevat ŉ volle dosis benatter om bedekking, verspreiding en opname te bevorder.

CornSorb tegnologie wat die druppels langer vogtig hou asook om die opnametempo te verhoog. Dit bevat ook genoeg ammonium-sulfaat om antagonistiese katione te bind. Class Act NG is dus ŉ multi-funksionele by-

die nadelige Suid-Afrikaanse weersomstan-dighede te bevorder.

Foto: Johan Dyason, Laeveld Agrochem franchisee in Viljoenskroon

CLASS ACT NG: AKTIEWE BESTANDDELEBevat Ammoniumsulfaat, plus ’n nie-ioniese benatter (Alkylpolyglycoside C8-10 / Agnique PG 8105) Reg. No. L 10477 Act/Wet No. 36 van 1947

Posbus 10413, Aston Manor, 1630; Tel: 011 396 2233; www.villacrop.co.za

Class Act NG onder kommersiële toestande

Alhoewel glifosaat vir meer as veertig jaar gebruik word, is daar gereeld nuwe Byvoegmiddels

staan aan die voorpunt van hierdie tegnologie en dit word gebruik om glifosaat

Johan Dyason, Laeveld Agrochem franchisee in Viljoenskroon sê die volgende: “Class Act NG is ŉ skitterende produk. Met behulp van die CornSorb tegnologie in die Class Act NG kry ek beter beheer van die moeiliker onkruide soos Conyza.

Ek het in die begin ook my bedenkinge gehad

Act NG aan ŉ glifosaatproduk kan gee, maar nadat ek dit die eerste keer met glifosaat

gebruik het, is ek oortuig van die produk se uitstekende werking.

Dit is ŉ maklike produk om te gebruik omdat dit ŉ een-drom oplossing is. Een produk wat ammoniumsulfaat asook ŉ benatter bevat, om nie eers te praat van die verbeterde op-name van die glifosaat deur middel van die Cornsorb tegnologie nie.

Class ACT NG werk puik in ŉ vliegtuigbespuit- ing saam met Glygran 710 SG (L 8449).”

Class Act NG vaar ook uitstekend met Villa se glufosinaat, vir soortgelyke redes as met glifosaat.

OES-OPTIMALISERING


LAEVELD AGROCHEM 29

Landbouboot Maart 2021

Seil-Safari Boot

28

Netwerk, kennis en raad inwin

Ons het ook nie al die antwoorde en raad nie, en daarom leer ons by mekaar. Julle kry die kans om skouers te skuur en idees uit te ruil met suksesvolle mede-produsente wat reeds hulle skoolgeld betaal het.

Ons het na baie opsies en plekke gekyk van waar en hoe ons al hierdie kennis met so ’n groot as moontlike groep van ons produsente en voornemende kliënte kan deel. As dit kom by toeganklikheid (naby ’n lughawe), waarde vir geld (vermaak en etes ingesluit), genoeg aanbiedingslokale wat alles stapafstand van mekaar is, en laastens ’n plek waar die res van die familie kommervry en veilig fees kan vier, is daar niks wat naby ’n plesierboot kom nie.

Waarskynlik gaan daar vanjaar dalk nie ’n Afrikaans is Groot-vertoning wees nie. Daarom gaan ons julle gunsteling kunstenaars saam nooi. “Werk” was nog nooit so stresloos nie.

Die Landbouboot op die MSC MusicaSeil-Safari is sinoniem met vooraanstaandesprekers oor tegnologie, produkte en tendensein landbou. Dit gaan gepaard met die beste vermaak en motiveringsprekers.

Hierdie week (4 nagte) op die MSC plesierbootbied geleentheid vir kennis inwin, netwerk met mede produsente en kenners. Dit is ’n spesiale tyd van batterylaai, beste musiek met ’n Afrikaans is Groot geur asook ontspan saam met familie en vriende.

Bowenal bied dit hoop, motivering en eenheid vir almal wat in hierdie spesiale, maar uitdagende industrie werk en lewe.

Dit hoef jou nie iets te kos nie

1. Die hele reis kan met jou AgriBonus-punte betaal word.

2. Huidige punte of nuwe punte wat deur die jaar ingesamel word kan gebruik word, en daar is ’n klomp nuwe idees hoe om genoeg punte in te samel om jou reiskostes ten volle te dek.

3. Koop bloot jou landbouchemiese- en plantvoedingsbehoeftes by LAC en verdien punte daarop.

4. Ondersteun ook al die ander Agribonus- vennote en verdien punte wat teenoor die Seil-Safari aangewend kan word. Soos bv. ’n Toyota bakkie of saad aankope.

5. Daar is baie geleenthede van nou tot Feb 2021 om op ’n groot verskeidenheid van produkte en dienste punte te verdien en so kaartjies te koop vir jouself, jou familie, sleutel werknemers, of om iemand in die landbou daarmee te seën.

Volg Seil-Safari se facebook-blad of hou www.seilsafari.co.za dop vir meer inligting

KOM JY SAAM?Stuur ’n e-pos na

[email protected] om jou naam op die

waglys te plaas

Is nou regtig ’n goeie tyd? Ons is terdeë bewus van die uitdagings waardeur ons kliënte gaan. Droogte, politiek, veiligheid en deesdae selfs die koronavirus is konstante bedreigings. Om ’n boer in Suid- Afrika te wees, is nie maklik nie.

Met dit in gedagte, kan baie mense die logika van ’n derde landbouskou op water bevraag- teken. Is dit egter nie juis in tye van nood wan-neer die gesegde ’n Boer maak ’n plan gebore is nie? Waar anders kan ons saam koppe bymekaar sit, gedagtes uitruil, mekaar bemoedig en saam planne maak vir ’n beter toekoms? Ons gaan eers per vraelys toets of daar steeds genoeg belangstelling is, maar daar was alreeds so baie nuwe innovasies en deurbrake sedert die vorige reis, dat ons nie anders kan om weer al SA se topprodusente op een plek bymekaar te bring om hierdie waardevolle inligting te deel nie. Dit sluit Agri Technovation se wêreldklas PickloggerTM (boomgewasse) en Airbus Verde (voer) in.

Ons is saam hartseer oor elke lewe wat verloor is weens Covid-19, maar dit maak ook nie enige ander lewe wat op ’n ander manier verloor is minder belangrik nie.

Die lewe moet egter aangaan, en tydens hierdie epidemie was dit kos en voedselsekuriteit wat verseker het dat dinge nie baie erger handuit geruk het nie.

Vra iemand dus of ons onsensitief is om weer ’n bootreis aan te pak, is ons antwoord ’n ferm en duidelike “nee”. Ons is nou net meer gemoti- veerd om ons kliënte meer suksesvol te maak en landbou permanent as die anker van die Suid-Afrikaanse ekonomie te vestig.

Laeveld Agrochem vier 30 jaar Tydens Seil-Safari 3, waar ons dan ook Laeveld Agrochem se 30ste bestaansjaar sal vier, gaan ons kliënte verder bemagtig met kennis, raad, wenke en hulle inlig oor die nuutste tegnologie en uitvindsels van regoor die wêreld. Ons gaan die top kenners in hul onderskeie vakgebiede kry – die kaliber persoon wat selde die tyd het om net ’n handjievol produsente in ’n dorp toe te spreek.

Makadamia stresbestuurDeur Marne de VriesHoof van Verkope: Kusgebiede / Hoofhortoloog Vrugte & NeuteAgri Technovation

OESBESKERMING

Wat veroorsaak stres in bome?Makadamias se oorspronklike natuurlike habitat is die suidelike kuslyn van Australië (sub-tropiese woud), waar die bome slegs groei tot klein of tot medium grootte.

Die bome het ’n vlak wortelstelsel en kan voedingstowwe slegs in die boonste paar sen-timeter van die grond en in die kompos blaar rommel op die bosvloer opneem. Die bosvloer is ’n produksie omgewing hoog in koolstof en organiese materiaal. In meeste kommersiële produksie areas is die boom van hierdie veilige hawe verwyder en blootgestel aan ŉ volle sonskyn omgewing, met die verwagting dat die boom sal presteer ongeag die feit dat dit in grondtoestande geplant is wat laag in koolstof en organiese materiaal is. Die gevolg hiervan is dat makadamiabome vanweë hul habitat, in meeste kommersiële aanplantings outomaties in ŉ toestand van stres is.

Gevolge van makadamia stres Vanweë hierdie stres-toestand, het die bome ook nie ŉ goeie neutset persentasie nie. Die volgende voorbeeld illustreer dit: indien aan-vaar word dat ’n volwasse boom gemiddeld 150 blomme per tros (blompakkie) produseer met 50 trosse per tak vanaf 50 takke, dan is die totale aantal blomme 375 000 per boom. Ongelukkig sal nie al hierdie blomme vrugte dra nie en van dié wat vrugte dra, sal 50 tot 80% verlore gaan deur vroeër vrugval.

Daar word gemiddeld slegs een volwasse neut per tros geoes. Toegepas op bogenoemde voorbeeld waar daar 2 500 trosse was, sal slegs 2 500 neute geoes word met ’n gemiddeld van 125 neute per kilogram, wat ongeveer 20 kg DIS (Drynut In Shell) neute per boom beloop. Dit is ongeveer 0,5% van die 375 000 blomme wat oorspronklik geproduseer is.

So die vraag wat beantwoord moet word, is hoe makadamiabome gehelp kan word om beter op die stresvolle omstandighede te reageer om sodoende ŉ beter neutset (en opbrengs) te kry?

Van die omgewingsfaktore wat makadamia produksie beïnvloed: water, voedingstowwe, sonlig en CO2. Ryp, hael en voedingstowwe kan direk bestuur word terwyl sonlig en CO2 opname indirek gemanipuleer word om omstandighede wat stres veroorsaak te help verminder. Boere moet seker maak dat die bestuurbare omgewingsfaktore ten alle tye reg bestuur word, aangesien elke boom daagliks

1. Te min water of te veel water2. Hitte en koue3. Fisiese skade veroorsaak deur faktore soos hael en wind4. Insekskade5. Wortel- en blaar siektes, en6. Te hoë oeslading.

Water stresDie eerste prioriteit vir enige besproeiing-sisteem is om stres wat deur te veel of te min

te bestuur en so ver as moontlik te vermy. Hierdie prioriteit is veral belangrik vir makadamiabome vanaf vroeë neut-ontwikkeling tot volwassenheid, aangesien hierdie die olie-akkumulasie fase van die boom is waar-tydens die neute (met verwysing na opbrengs en kwaliteit) mees sensitief vir stres is. Stres-faktore wat tydens neutval in November voor-kom het die grootste invloed op opbrengs.

Die totale opbrengs van bome tussen die ouderdom van 8 tot 12 jaar wat tydens neutval in ŉ toestand van stres was, was ongeveer die helfte van die opbrengs van bome wat nie tydens hierdie periode stres ervaar het nie. Hierdie verskil in opbrengs is selfs groter tussen besproeide blokke en droëland blokke waargeneem. Makadamiabome wat tydens blom-ontwikkeling in Julie / Augustus stres ervaar, asook bome wat stres ervaar aan die begin van rypwording in Desember, toon ’n groot afname in opbrengs.

Daar is gedurende meeste seisoene waarge-neem dat stres wat tydens neut-rypwording deur die boom ervaar is, die mees negatiewe impak op die Total Kernel Recovery (TKR) persen-tasie van die korrel gehad het, waar TKR 21,5% minder is op bome wat tydens neut-rypwording in stres was, vergeleke met die 32% TKR vir bome wat nie stres toestande gehad het nie. Dit het ook geblyk dat stres wat bome tydens blom-inisiasie ervaar het, minder impak op opbrengs gehad het as stres wat die boom tydens ander fases ervaar het.

Dit is dus duidelik dat makadamia-bome se besproeiing skedulering optimaal moet geskied vanaf die verskyning van blomknoppe in Julie / Augustus tot en met einde Maart,

ten einde boomstres gedurende die kritieke fases te vermy, asook om die volle voordeel te trek uit die besproeiingsisteem. Indien daar ’n tekort aan water is, moet besproeiingswater uiters spaarsamig of, indien moontlik, glad nie gedurende die koeler maande van April tot Junie gebruik word nie. Die reënwater wat gedurende die nat seisoen tot einde Maart in die opgaardamme versamel is, kan dan eerder benut word vir besproeiing tydens die latere kritieke fases van die makadamiabome.

Klimaat dataProdusente kan nie die klimaat, reënval, temperatuur, wind ens. beheer nie, maar kan wel

toestande op die makadamiabome bestuur en minimaliseer. Daar is geskiedkundigedata en programme beskikbaar wat kan help met waarskuwings van hittegolwe, koue fronte, droogtes, hoë reën verwagtings ens. Met die beskikbaarheid van hierdie data kan beter

of mees optimale bestuur van die faktore wat stres vir die bome veroorsaak, ten einde op-brengs te optimaliseer.

BemestingBemesting en die toediening daarvan moet op grond en blaarontledings gebaseer wees. Dit is belangrik om die bemestingsprogram aan te pas by die strestoestande wat voorkom. Dit is veral ook belangrik om die negatiewe

van die toediening van voedingstowwe.

Hierdie prosesse sluit in blom-inisiëring, blom-

set en inisiale groei. Omdat stres wat veroor-saak word deur ŉ gebrek aan hierdie voedingstowwe primêr nuwe groei beperk, is dit beter om voedingstowwe op die blare van die bome toe te dien. >>

Wat kan gedoen word om stres te verminder op bestaande boorde?


32 GROEI

Makadamia stresbestuur vanaf vorige bladsy

Vir meer inligting kontak Agri Technovation of jou Laeveld Agrochem verteenwoordiger

Daar sal altyd ŉ meerdere of mindere mate van stres in Makadamia boorde teenwoordig wees. Die omstandighede wat stres in die bome veroorsaak en/of die impak wat hierdie stresfaktore op die bome het, kan egter

einde gesonder bome en derhalwe ŉ beter opbrengs te verseker. Daar is verskeie faktore wat in ag geneem moet word en dit is dus be-langrik om die aard, siklus/fases en behoeftes van die Makadamia boom baie goed te verstaan en te bestuur. Hierdie insigte, gekombineer

met die versameling en beskikbaarheid van betroubare data maak dit moontlik vir die boer om vooruitbeplanning te doen ten einde die negatiewe impak van die boomstres te verminder. In hierdie opsig kan jou Laeveld Agrochem agent en Agri Technovation Land-boukundige van groot hulp wees om die pro-bleme wat stres in Makadamia bome veroor-saak vroegtydig aan te spreek. Saam boer ons vooruit deur opbrengste te verhoog, gesonder bome te hê en ander uitdagings soos alternerende drag te verminder.

Gevolgtrekking

wat besig is om te ontwikkel is sterk sink vir koolhidrate en voedingstowwe omdat daar ’n groot vraag is na energie, aangesien maka-damia neute 72% of meer uit olie bestaan. Om die hoë vraag na energie te voorsien benodig die boom voldoende reserwes. Onvoldoende reserwes sal lei tot ’n afname in neut-kwaliteit en opbrengs. Die akkumulasie van koolhidrate gedurende die herfs en winter is dus belangrik om die reserwes genoegsaam aan te vul.

Die koolhidraat reserwes is belangrik vir die groei en ontwikkeling van die neute en vir die oeslading van die boom.

OesladingMakadamiabome kan negatief beïnvloed word as die oeslading te hoog is op die boom en die boom nie genoeg reserwes het nie of te min voedingstowwe inkry. Oesladingstres kan veroorsaak word deur ongewoon gunstige natuurlike oorsake (klimaat, temperatuur en reën), blaar verliese deur spuit brand, insekte peste druk, wind skade en alternatiewe drag patroon. Hierdie omstandighede veroorsaak dat die boom te veel neute ontwikkel en dan nie genoeg voedingstowwe het om die oes

deur te sien nie. Hierdie situasie lei tot die ontwikkeling van klein neute, swak kwaliteit neute, neute met swak olie inhoud, neute met swak uitkraak persentasies en oorbodige neutval.

Die oplossing vir die swaar oesladingstres is om seker te maak dat die boom genoeg voedingstowwe het, deur genoegsame blaarspuite en grondvoeding toe te dien. Die blaarspuite en grondtoedienings moet makro- en mikro elemente, groei hormone, anti-oksidante, metaboliete, wortel stimulante en grond gesondheidmiddels bevat.

As ons al die geskiedkundige data van die plaas en die resultate van die nuutste grond en blaar monsters kombineer en analiseer,

nodig, gemanipuleer word. Byvoorbeeld: As daar min maar groot neute is, moet die boom gevoed word vóór blom en weer sterk gevoed word net na blom. As daar te veel klein neute is, moet die boom eers sterk gevoed word na set of in ekstreme gevalle eers na November val. As alternatiewe drag gereeld voorkom die boom gevoed word nadat die oes af is, wat beteken dat ŉ groot na-oes bemesting gegee moet word.

Anti-oksidant sisteemDie verhoogde produksie van giftige suurstof byprodukte (oksidering) word universeel in die algemeen beskou as ŉ omstandigheid wat stres by bome veroorsaak. Plante het ’n wye verskeidenheid meganismes ontwikkel om met hierdie uitdaging saam te leef. Die anti-oksidant verdedigingstelsel van ŉ plant bestaan uit ’n verskeidenheid anti-oksidant molekules en ensieme.

Die anti-oksidant sisteem in makadamiabome word gedryf deur vier katioon mikro-elemente naamlik yster (Fe), sink (Zn), mangaan (Mn) en koper (Cu). Die toediening van hierdie mikro- elemente op die regte tyd, sal die makadamiabome se anti-oksidante verdedigingstelsel versterk, wat tot gevolg sal hê dat die boom meer bestand teen oksidering sal wees.

Opname deur die wortelsisteem is beperkend tydens die koue periodes wanneer makadamiabome in die blom fase is. Blaar bespuitings plaas die stimulante en voedingstowwe direk

opname te verseker. Met hierdie direkte toediening kan makadamia boere die November val wat in Oktober geïnisieer word, probeer beperk. Deur voedingstowwe (veral die mikro- elemente sink, yster, koper en mangaan) op-timaal toe te dien sal neutset en die kwaliteit van die neute verhoog. Na-oes bemesting speel ook ŉ kritiese rol om te verseker dat die boom genoeg energie/koolhidrate het vir die volgende seisoen.

Bestuur stres beter met koolhidrate en energieDie resultaat van fotosintese is koolhidrate totale koolhidrate (suikers en stysel). Kool-hidrate vorm deel van die boom se energie siklus en word as stysel en suikers in die plant gestoor. Die primêre stoor orgaan vir al die stysel en suikers is die chloroplaste in groen blare. Die orgaan word dan ook gebruik om energie aan die plant te verskaf. ŉ Belangrike element in die energie proses van ŉ plant is fosfaat (ADP, ATP, NADP).

Na blom en set word die stysel omgesit in koolhidrate en dit word dan na die neute ver-voer waar dit hoofsaaklik as olie gestoor word. Neutbome is waarskynlik die bome met die hoogste hoeveelheid gestoorde energie in die planteryk. Uiteraard is dit dus ook die gewas met die hoogste fotosintese afhanklikheid en voedingsbehoeftes.

Makadamiabome versamel en stoor koolhidrate in die herfs en winter. Gedurende die lente gebruik die boom van die gestoorde kool-hidrate omdat daar onvoldoende produksie van koolhidrate deur fotosintese gedurende hierdie tydperk is. Gedurende lente word hoë hoeveelhede koolhidrate gebruik vir neutgroei en die vervaardiging van olie. Neute

LAEVELD AGROCHEM 33

with Eco-T® prior to sowing fungicide seed treatment

and Eco-T® prior to sowingchemical fungicide

Maximise winter grain yieldsMadumbi’s sustainable biological solutions

By Wilma MacPherson Key Account ManagerMadumbi Sustainable Agriculture

30 GROEI30 GROEI

Madumbi supports growers with a comprehen-sive range of best quality and safe biorational crop inputs. Madumbi solutions are focused not only on increased tonnage but also on high-quality yields that are nutrient-dense and residue-free. For winter grain producers, quality, as opposed to quantity, will always be a critical success measure. This measure is even more prominent during the COVID-19 crisis as food production is a crucial part of maintaining calm and encouraging compliance.

Eco-T® and Eco-T Ezi-Flo® are only two of the products in the Madumbi stall that

Enhance root growth and suppress soil diseases with Eco-T® Eco-T®, South Africa’s own locally produced Trichoderma-based product, has proven itself over and over in grain production, ranging

barley and canola. Eco-T® is an effective, inexpensive and eco-friendly solution for the

suppression of fungal root diseases andenhanced plant growth. Establishing a healthy plant is vital for both yield quality and quantity, and Eco-T® plays an essential part in both.

Eco-T® contains spores of the beneficial fungus Trichoderma asperellum strain kd, well-researched at the University of KwaZulu- Natal and manufactured by Plant Health Products. Once applied, the spores germinate and colonise the rhizosphere (the soil immedi-ately surrounding plant roots). Trichoderma is fast-growing and capable of out-competing and displacing plant pathogens. Eco-T® is registered for the suppression of a wide range of common soil diseases. It also actively destroys various disease-causing soil fungi and produces compounds inhibiting their growth.

Eco-T®

The fast-growing Trichoderma has a symbiotic relationship with crop roots which improves nutrient availability. Healthy roots and root hairs facilitate contact with a larger soil area, ensuring an enhanced return on investment

Growers heading into the winter rainfall grain production season are under increased pressure. The current environmental and economic conditions, compounded by lockdown due to COVID-19, increase our nation’s urgency to ensure every seed planted reaches it’s true and full potential.

with regards to fertiliser usage. Eco-T® helps to activate the plant’s natural defence mecha-

conditions such as waterlogging and drought.

Two formulations: Eco-T® and Eco-T® Ezi-Flo

Applications should be made preventatively ®:

Eco-T® is available in two formulations, Eco-T® - wettable powder Eco-T® Ezi-Flo - a lubricated formulation mechanical planters when planting treated or untreated seeds.

Eco-T®

The original Eco-T® formulation contains Trichoderma spores in a wettable powder formulation, making it user friendly for a wide range of application strategies, from seed treatments and drenches to applications via the irrigation system.

Eco-T® Ezi-FloThe Eco-T® Ezi-Flo formulation contains a high concentration of Eco-T® spores in a talcum and

-vide a planter lubricant with Eco-T®’s disease

for both dry land and irrigated winter grains. Due to the lubrication, seed is placed correctly, evenly spaced with no missed or double seed placements. This single-function already has an impact on yield – good seed placement leads to an even emergence and good quality optimal yields.

of soil, plant and crop protection solutions;

soil, plant and crop protection solutions.

Please contact your Madumbi representative for more information on application of the products, as well as information on complementary products that can assist with lodging, environmental stress support and increased yields.

Eco-T® and Eco-T® Ezi-Flo contains Trichoderma asperellum. Reg. No. L6938 and L9276, Act No. 36 of 1947. Plant Health Products (Pty) Ltd, PO Box 207, Nottingham Road, 3280. Reg. No. 2003/007987/07.

Maize seed treated

Eco-TMaize seed treated

with a standard chemical Maize seed treated

with a standard

seed treatment

® Eco-T + fungicide® fungicide


Sustainable Agriculture

A member of the Andermatt Group

36 GROEI36 GROEI36 GROEI

The ITESTTM Carbohydrate analysis program – a new tool for citrus growers

Introduction Photosynthesis is a process used by plants to convert light energy (sunlight) into chemical energy that can later be released to fuel the plant’s activities. This chemical energy is stored in carbohydrate molecules such as sugars, which are synthesised from carbon dioxide (CO2) and water (H2O). The hydrogen freed by the splitting of water is used in the creation of short-term stores of energy, reduced nicoti- namide adenine dinucleotide phosphate (NADPH) and adenosine triphosphate (ATP), the “energy currency” of cells. ATP and NA-DPH are then reduced and removed to form further carbohydrates such as glucose. Carbohydrates perform numerous roles in fruit trees. They support development of

increase fruit growth and rind colour development, and are necessary for growth of other tree organs such as roots and vegetative shoots. A shortage of carbohydrates can result

colour, and lack of root growth. Carbohydrate sugars are readily available to plants and can be transported over long distances in the phloem. Sugar carbohydrates can also be made avail-able from stored carbohydrate reserves such as polysaccharides and starch. Polysaccharides and starch serve for the storage of energy

which can be made available when sugars are limited, among others. Carbohydrates are essential for plant growth and production throughout the season.

Carbohydrates in citrusThe most common types of carbohydrate in citrus are the sugars sucrose, glucose and fruc-tose, followed by more complex carbohydrate molecules such as starch and polysaccharides. Carbohydrates are produced by photosynthesising leaves (carbohydrate sources) and are transported to non-photosynthetic tree organs

main translocated carbohydrate form and can be transported over long distances. The transport of carbohydrates relies on mass-

in the phloem at the source leaf attracts water osmotically, which creates high turgor pres-

between where the sugars are produced and unloaded at the sink for utilisation for growth. A pressure gradient between the leaf and the growing organ drives mass ow of sucrose towards lower turgor pressure at the sinks. The transport of carbohydrates from the leaf can be very rapid (150 cm·h-1) and are regulated by plant hormones such as cytokinin, auxin and gibberellins.

Sugars vs starch / Sink vs source-

gest carbohydrate sinks, followed by vegeta-tive shoots and non-photosynthesising tree organs such as roots and the bark and wood. Because sugars can be transported from where they are produced to where they are needed more, carbohydrates can be detected in most organs of a citrus tree. The concentrations of carbohydrates in citrus tissues can change throughout a season because of the

others, but generally shows a distinct pattern of accumulation and utilisation throughout the season. In addition to the production of sugars by photosynthesis, sugars can also be made available from stored carbohydrate reserves such as starch.

Starch generally accumulates when more sugars are produced than what is required at that particular stage in the season and be-cause of the evergreen nature of a citrus tree, but can also accumulate at low temperature, or when the phloem is damaged or blocked. Starch reserves can be used during periods when carbohydrate supply by photosynthesis cannot meet the carbohydrate demand by the tree, such as during spring or summer.

Carbohydrate sink strength:

leaves > cambium > roots > storage

carbohydratesLeaf and root starch contents are usually

compared to heavy-fruiting citrus trees. Removal of fruit from the heavy-fruiting trees early in the season can change this pattern of accu-mulation and result in starch accumulation in the various tree organs and improved return bloom. Winter girdling of vegetative branches

carbohydrates in leaves above the girdle, and increase the numbers of buds sprouting in

and eventual fruit compared to non-girdled branches with low carbohydrate levels. Starch can accumulate in leaves of low-fruiting trees to so-called ‘toxic’ levels, meaning the increase in size of starch granules result inchloroplast disruption and a loss in green colour of foliage. In the following spring, howeverthe trees flower profusely and regain their green colour, resulting in a heavy crop load.In heavy-fruiting trees, on the other hand, very little starch accumulation occurs in leaves towards winter and trees maintain a green leaf colour with poor flowering in the following season. Interestingly, a similar leaf chlorosis reaction to high starch levels is reported to happen in response to infection with Candidatus Liberibacter asiaticus (Las) in HLB orchards.

Carbohydrates and fruit setA shortage of carbohydrates is a major cause

fruit set in numerous citrus species.

>>

By Erik de VriesAgri Technovation

The growth of a single citrus flower requires±90 mg glucose. Considering that an adultcitrus tree produces on average 50 000 to70 000 flowers, the total carbohydrate demandby flowers alone can therefore amount toapproximately up to 4.0 kg glucose per tree,in a short period of only two to three months.In Valencia trees. Heavy-flowering trees require up to four times more carbohydrates than low-flowering trees.

Apart from photosynthesis, flowers relyheavily on carbohydrate reserves that accu-mulated in old leaves and in the bark androots during the previous season. In Valenciatrees, approximately two thirds of the totalcarbohydrate pool used by flowering andspring vegetative shoot growth are suppliedby the carbohydrate reserves yhat werestored in the roots.

LAEVELD AGROCHEM 37


Older leaves and roots initially support the

during early spring, but if storage carbohy-drates are not high enough and eventually

will be limited.

Furthermore, newly developing roots and veg-etative shoots can’t contribute to the overall energy supply but are additional carbohydrate consumers that demand carbohydrates and

-

Vegetative organsToo much fruit on the tree can restrict a tree’s capacity to use carbohydrates for root and vegetative shoot growth. Heavy-fruiting trees accumulate most of their carbohydrates in the fruit, while no accumulation occurs in roots.

In ‘Washington’ navels for example, root growth was reduced by fruit load, whereas in ‘Valencia’ trees, fruit removal in spring in-creased carbohydrate concentration in roots and resulted in increased root development. In a severe case, an over-cropping of trees resulted in death of feeder roots and tree collapse of heavily-fruiting ‘Murcott’ trees.

drate (sugar) allocation to roots, which limits new root growth in “on” trees during spring and possibly contributes to the lack of new vegetative shoot development during summer in ’nadorcott’. In low-fruiting trees, on the other hand, starch accumulates in leaves and roots and this is apparently important for the initiation and maintenance of new growth in the subsequent spring.

Managing carbohydrates in citrusKnowing the carbohydrate status of your trees

carbohydrates and production. The ITESTTM Carbohydrates analysis program is a new tool with which sugars and starch concentrations in leaves and roots can be accurately and con-tinuously monitored at the proper physiological stage of the crop throughout the season. This can lead to the timely development of man-agement practices that will help producers to ensure optimal plant growth and annual produce. With the ITESTTM Carbohydrates analysis program and the right recommendations of products and management tools, producers can know the carbohydrate status of the tree

and respond timeously to optimise plant growth and performance and increase production.

- An optimal, integrated nutritional approach:In chlorophyll, the green pigment of the plant essential for photosynthesis, four nitrogen atoms hold the central magnesium atom in place, and 75% of the nitrogen in a leaf is contained in ribulose-1,5-bisphosphate

photosynthesis. When nitrogen is limiting, this enzyme and chlorophyll are degraded and photosynthesis is reduced, leading to a shortage of carbohydrates.

Phosphorus is required for maintenance of photosynthesis, synthesis and breakdown of carbohydrates, and the transfer of sugars within the plant. It helps plants store and use energy from photosynthesis for growth of all tree organs. Without phosphorous, the energy captured by photosynthesis (ATP) cannot be retained and reused. Potassium plays a critical role in the phloem translocation mechanism and the transport of sugars from the leaf to other tree organs. Potassium is also import-ant in carbohydrate economy of a citrus tree

stomata. Magnesium is an essential constituent of chlorophyll and therefore directly

because of its role in photosynthesis.

Magnesium also serves an important role as activator of several enzymes such as nitrate reductase and is also involved in carbohydrate metabolism and synthesis of nucleic acids. Calcium is the most abundant mineral ele-ment by weight in citrus trees and involved in cell division and cell elongation. In citrus,

normally associated with a marked increase

in starch content because of the lack in activity of the enzyme acid invertase (the enzyme responsible for digestion of starch). The Agri Technovation ITESTTM Leaf and ITESTTM Carbohydrates analyses are critical tools in knowing the nutritional status of your citrus orchard, but should be accompanied with the correct manipulation recommendations and timeous application of fertilizer products and plant growth regulators (PGRs), as recommended by your expert Agri Techno-vation agronomist.

- Girdling: Girdling can result in between 25 and 50% increase in starch and total carbohydrate concentration leaves. However, a limitation of carbohydrate supply to the fruitlets can occur while starch levels in the leaves remain high because of slow mobilisation of starch reserves from the leaf to the fruit. Foliar appli-

carbohydrates from the leaf (carbohydrate

sink). It is important to consult your ITESTTM

Carbohydrates analysis and decide whether to girdle or not. - Harvest management:Always consult your ITESTTM Carbohydrates analysis and include regular maturity indexing. Extending harvesting of the crop by more than two weeks can result in up to a 50% reduction in leaf starch concentration. The best way to avoid this is to try to maintain a high level of carbohydrate reserve status throughout the season, to have carbohydrate levels as high as possible at the time of commercial maturity and to not extend harvesting beyond optimal maturity. >>

Some of the production practices include the following:

drate pool. For orange trees, the first vegeta-tive shoot flush in spring is maintained by carbohydrate reserves that accumulated inpermanent structural tree organs during the previous season.

Excessive flowering in spring restricts carbohy-

LAEVELD AGROCHEM 39

For more information, contact Agri Technovationor your Laeveld Agrochem representativeThe ITESTTM Carbohydrate analysis program

from previous page


ReferencesBueno, A.C.R., D.A. Prudente, E.C. Machado, and R.V. vegetative growth and carbon metabolism of orange trees in a rootstock-dependent manner. J. Plant Growth Regulat. Doi: 10.1007/S00344-011-9240-x.Bustan, A. and E.E. Goldschmidt. 1998. Estimating the 21:217–224.Cohen, A. 1981. Recent developments in girdling of citrus trees. Proc. Intl. Soc. Citricult. 1:196–199.Dovis, V.L., E.C. Machado, R.F. Ribeiro, J.R. Magalháes Filho, P.E.R. Marchiori, and C.R.G. Sales. 2014. Roots are and fruiting in ‘Valencia’ sweet orange trees with varying fruit load. Scientia Hort. 174:87–94.Duncan, L.W. and D.M. Eissenstat. 1993. Responses of Tylenchulus semipenetrans to citrus fruit removal: Impli- cations for carbohydrate competition. J. Nemat. 25:7–14.Etxeberria, E., P. Gonzalez, D. Achor, and G. Albrigo. 2009. Anatomical distribution of abnormally high levels of Mol. Plant. Pathol. 74:76–83. Iglesias, D.J., F.R. Tadeo, E. Primo-Millo, and M. Talon. 2003. Fruit set dependence on carbohydrate availability in citrus trees. Tree Physiol. 23:199–204.

growth substances and content of macronutirents in seedless Clementine mandarins. Scientia Hort. 11:337–347.

García-Luís, A., F. Fornés, A. Sanz, and J.L. Guardiola. 1988. tionship with carbohydrate levels. Israel J. Bot. 37:189–201.Goldschmidt, E.E. and A. Golomb. 1982. The carbohydrate balance of alternate bearing citrus trees and the signi- Soc. Hort. Sci. 107:206–208.Goldschmidt, E.E. 1997. Basic and practical aspects of c itrus trees’ carbohydrate economy, p. 63–72. In: S.H. short course. Citrus research and education center, Lake Alfred, IFAS, Univ. of Fla., USA. Jones, W.W. and Steinacker, M.L. 1951. Seasonal changes in concentration of sugars and starch in leaves and twigs of citrus trees. Proc. Amer. Soc. Hort. Sci. 58:1–4.Jones, W.W., T.W. Embleton, E.L. Barnhart, and C.B. carbohydrates and fruit set in ‘Valencia’ oranges. Hilgardia. 42:441–450.Koch, K. 1984. The path of photosynthate translocation into citrus fruit. Plant, cell and Environ. 7:645–653.Koh, E., L. Zhou, D.S. Williams, J. Park, N. Ding, Y. Duan, and B. Kang. 2012. Callose deposition in the phloem plas- modesmata and inhibition of phloem transport in citrus leaves infected with “Candidatus Liberibacterasiaticus”. Protoplasm. 249:687–697.Loescher, W.H., T. McCamant, and J.D. Keller. 1990. Carbohydrate reserves, translocation, and storage in woody plant roots. HortScience. 25:274–281.

Martínez-Alcántara, B., D.J. Iglesias, C. Reig, C. Mesejo, M. Agustí, and E. Primo-Millo. 2015. Carbon utilization by fruit limits shoot growth in alternate-bearing citrus trees. J. Plant Physiol. 176:108–117.

exogenous growth regulator applications on source-leaf carbohydrate accumulation patterns in Ponkan (Citrus reticulata Blanco). J. Japan. Soc. Hort. Sci. 66(2):245–251.Mataa, M., S. Tominaga, and I. Kozaki. 1996. Seasonal changes of carbohydrate constituents in Ponkan (Citrus reticulata Blanco). J. Jpn. Soc. Hort. Sci. 65:513–523. Monerri, C., A. Fortunato-Almeida, R.V. Molina, S.G. Nebauer, A. García-Luís, and J.L. Guardiola. 2011. Relation of carbohydrate reserves with the forthcoming crop,

ower formation and photosynthetic rate, in the alternate bearing ‘Salustiana’ sweet orange (Citrus sinensis L). Scientia Hort. 129:71–78.Nebauer, S.C., B. Renau-Morata, Y. Lluch, E. Baroja-Fernández, J. Pozueta-Romero, and R-V. Molina. 2014. In uence of crop load on the expression patterns of starch metabolism in alternate bearing citrus trees. Plant Physiol. Biochem. 80:105–13.Reed, H.S. and D.T. MacDougal. 1938. Periodicity in the growth of the orange tree. Growth. 1:371–373.Ribeiro, R.V., E.C. Machado, E. Espinoza-Núńez, R.A. Ramos, and D.F.S. Machado. 2012. Moderate warm temperature stimulates photosynthesis of sweet orange plants. Braz. J. Plant Physiol. 24:37–46.Ruan, Y-L. 1993. Fruit set, young fruit and leaf growth

of Citrus unshiu in relation to assimilate supply. Scientia Hort. 53:99–107.Sanz, A., C. Monerri, J. González-Ferrer, and J.L. Guardiola. 1987. Changes in carbohydrates and mineral elements in Plant. 69:93–98.

1985. Fruit set and carbohydrate status in alternate and non-alternate bearing citrus cultivars. J. Amer. Soc. Hort. Sci. 110:574–578.

R. Goren. 1986. Citrus leaf chlorosis induced by sink removal: Starch, nitrogen and chloroplast ultrastructure. J. Plant Physiol. 124:111–121.Smith, P.F. 1976. Collapse of ‘Murcott’ tangerine trees. J. Amer. Soc. Hort. Sci. 101:23–25. Stander, O.P.J. and P.J.R. Cronjé. 2016. Reviewing the commercial potential of hand thinning in citrus with ‘Nadorcott’ Mandarin. HortTechnology. 26:206-212.Stander, O.P.J., G.H. Barry, and P.J.R. Cronjé. 2017. Fruit- load-induced starch accumulation causes leaf chlorosis in ‘Nadorcott’ mandarin. Scientia Hort. 222:62–68. Wang, L. and Y. Ruan. 2015. Shoot-root carbon allocation, sugar signaling and their coupling with nitrogen uptake and assimilation. Functional Plant Biol.Yildiz, E., M. Kaplankiran, T.H. Demirkeser, and C. Toplu. 2013. Seasonal patterns of carbohydrates in mandarin stocks. Not. Bot. Hort. Agrobo. 41:255–262.

- Hand thinning:Moderate selective summer or autumn hand thinning can result in a 30% increase in sugar concentration in leaves. An adequate number of fruitlets need to be thinned to achieve the desired carbohydrate spike, but keep in mind to maintain a target crop load in the current season. Your ITESTTM Carbohydrates analysis can help with planning your hand thinning and crop load management strategy. - Pruning:Pruning is an excellent method to rejuvenate a citrus tree, increase light penetration and photosynthesis and carbohydrate production. However, it is important to consult your ITESTTM carbohydrates analysis to make sure that root carbohydrate content is optimal before consi-dering aggressive pruning. Sick or stressed trees do not respond well to pruning. Additionally,

can result in severe regrowth response and can cause excessive fruit drop if carbohydrate lev-els of the ITESTTM Carbohydrates analysis is low.

- Chemical thinning:Fruitlet growth rate can be increased through reducing inter-sink competition for carbohy-drates through the removal of a part of the developing fruitlets. In this case, auxins can be used as fruitlet thinners and generally, at an early stage of fruit drop, as well as when your ITESTTM carbohydrates analysis showed low carbohydrate levels.

On the other hand, when planning to increase the carbohydrate sink strength and hence fruit

are being used as fruit growth enhancers and generally, later or after the fruit drop period and when your ITESTTM carbohydrates analysis showed high carbohydrate levels.

ConclusionThere is a definite relationship between

consistency of fruit production and growth and general condition of roots. However, there are also other potentially limiting factors to the above, i.e., temperature, water supply, pests and diseases, mineral nutrition, and effect of PGRs that will impact not only on energy supply, but also on production of other plant growth substances and metabolites and fruit production in general.

Excessive emphasis on just one factor is dange- rous, as trees are highly complex entities. Nevertheless, in healthy and well-managed citrus orchards, the carbohydrate status at certain important phenological stages is but one of several factors which can be limiting to fruit production.

Optimal carbohydrate status increases the

fruit quality and the ITESTTM Carbohydrates analysis program is a new tool to help achieve this goal.

LAEVELD AGROCHEM 41

The ITESTTM Carbohydrate analysis programfrom previous page

SCOUT TM is ‘n handleiding vir sitrusrolspelers in allesitrusproduksie areas dwarsdeur Suid Afrika. Die boek beskryf die belangrikste plaaginsekte wat ekonomiese skade aan kommersiële sitrusboorde veroorsaak. Die biologie, skade simptome, moniteringsriglyne en algemene beheerstrategieë word verduidelik en kompleet met kleurvolle illustrasies en tre� ende foto’s.

Vir verdere navrae en boekbestellings kontak gerusjou naaste Laeveld Agrochemagent of kontak vir Elizcia Coetzer by 012 940 43 98 of [email protected]

is ‘n handleiding vir sitrusrolspelers in allesitrusproduksie areas dwarsdeur Suid Afrika. Die boek beskryf die belangrikste plaaginsekte wat ekonomiese skade aan kommersiële

Vir verdere navrae en boekbestellings kontak gerusjou naaste Laeveld Agrochem

VELDGIDSBEKENDSTELLING

LAEVELD AGROCHEM 43

Avokado: blomme en vrugsetPresisieboerdery kan help om opbrengste te verhoog

SCOUT VeldgidsBeskikbaar by Laeveld Agrochem

InleidingPresisieboerdery het ’n algemene term geword vir die gebruik van satelliet-tegnologie wat geïntegreer is met ander hoë-tegnologie- toerusting om inligting van die oes-data te bekom en te interpreteer en dan toe te pasin vele fasette van boerdery praktyke soosdie toediening van kunsmis en besproeing, aanplantings en heelwat ander fasette.

Data van die metings word gekombineer,gekoördineer en geinterpreteer deur kundiges ten einde die produsent in staat te stel om bogenoemde praktyke meer effektief te bestuur, produksie te verbeter en doeltreffendheid te verhoof vir potensiële beter winste.

Hierdie voordele is beskikbaar vir elkeprodusent wat presisieboerdery praktykewil toepas, ongeag die gewas of die skaalvan die boerdery.

In hierdie skrywe word gefokus op avokadoproduksie en hoe presisieboerdery praktykegebruik kan word om ’n beter gehalte blom envrugset te kry, wat weer sal lei tot verhoogdeopbrengste en beter kwaliteit vrugte. Diesewe sleutel aspekte van avokado produksiewat bespreek word met verwysing na gepastepresisieboerdery praktyke is die volgende:

BoomgesondheidHier word spesifiek gefokus op wortelgesond-heid en blaardekking.

Wortelgesondheid bestuurTen einde optimale opbrengste te verseker, is dit belangrik dat die avokado boom ’n gesonde wortelstelsel het wat in stand gehou word.

Dit beteken dat die wortelstelsel ten vollefunksioneel moet wees vir effektiewe voeding- en wateropname. Wortelstelsels moet die groei van voordelige mikro-organismes aanhits wat dan indirek bydra om wortelsiektes te onder-druk. Daar is verskeie fisiese, chemiese en biologiese faktore wat wortelgroei beïnvloed, wat in wisselwerking die toestande vir die ontwikkeling van die wortelstelsel te beïnvloed.

Presisieboerdery praktyke maak dit moontlikom die veranderlikes wat op wortelgesond-heid impakteer, naamlik deklaagbewerking,kunsmistoedienings, besproeiing en sout-vlakke, effektief en tydig te bestuur.

Die effektiewe bestuur van hierdie verander-likes kan wortelgesondheid optimaliseer ensodoende bydra tot verbeterde opbrengste.Die langtermyn monitering en konsekwenteontledings van veranderinge in die diversiteiten aktiwiteite van grond mikro-organismesdeur die MicroLife Navorsingsentrum, sal ookinsig lewer oor die bogrondse impakte vanverskeie landbou praktyke op die gesondheid-status van grond waarin die wortels groeien funksioneer.

BlaarbedekkingBlaardak-bestuur (canopy management) isdie manipulasie van die boom se takke omdie produksie van top kwaliteit vrugte te opti-maliseer. Oor die algemeen produseer bomewat kleiner gehou word deur die blaardak tebestuur, meer vrugte aangesien kleiner bomebeter vaar met die vaslegging en omskakelingvan sonlig, as groot bome.

Bome wat se blaardak beter bestuur wordis baie meer energie doeltreffend omdat vrugte nader aan die senter van boomstam gehou word. >>

l Boomgesondheid

l Klimaatstoestande

l Voedingstowwe

l Pestebestuur

l Groeibestuur

l Besproeiingsbestuur

l Ligbestuur

42 GROEI

44 GROEI

Deur Jaques LandmanTegniese Bestuurder New Zealand Agri Technovation

LAEVELD AGROCHEM 45


InleidingPresisieboerdery het ’n algemene term ge-word vir die gebruik van satelliet-tegnologie wat geïntegreer is met ander hoë-tegnologie- toerusting om inligting van die oes-data te bekom en te interpreteer en dan toe te pas in vele fasette van boerdery praktyke soos die toediening van kunsmis en besproeiing, grondkartering en aanplanting.

Data van die metings word gekombineer, gekoördineer en geinterpreteer deur kundiges ten einde die produsent in staat te stel om bogenoemde praktyke meer

sielebeter winste.

Hierdie voordele is beskikbaar vir elke produsent wat presisieboerdery praktyke wil toepas, ongeag die gewas of die skaal van die boerdery.

In hierdie skrywe word gefokus op avokado produksie en hoe presisieboerdery praktyke gebruik kan word om ’n beter gehalte blom en vrugset te kry, wat weer sal lei tot verhoogde opbrengste en beter kwaliteit vrugte. Die sewe sleutel aspekte van avokado produksie wat bespreek word met verwysing na gepaste presisieboerdery praktyke is die volgende:

Boomspasiëring, boom uitdunning en mega- niese of handsnoei tegnieke moet gebruik word om optimale lig indringing en benutting binne die avokado blaredak te verseker. Dikwels moet ’n kombinasie van hierdie tegnieke gebruik word om oormatige skadu wat veroorsaak word deur oorbevolking van bome of oormatige vegetatiewe groei binne die blaredak, te verminder.

Die primêre doel van blaardakbestuur (hou die boom op die ideale grootte) is dus om meer lig in die blaardak te kry, aangesien dit lei tot verhoogde vrugteproduksie.

penetrasie van spuitstowwe in die blaardak en is dit makliker om die bome te bestuur wat betref pluk, plaag- en siektebeheer. Blaar-dak-bestuur behels veel meer as net snoei en boom opleiding maar sluit ook die regulering van die groei van die blomme en vrugte in.

ook belangrik vir optimale vrugteproduksie.

By avokado produksie is die doel of teiken altyd:

om verhoogde vrugkwaliteit en vruggroote te kry, sonder om die vrugte opbrengs te verminder; en

om vrugte te produseer wat: vry is van interne en eksterne versteurings; uitstekende hou vermoë het; en mees belangrik vir verbruikers –

geen vrot kolle het nie.

presisieboerdery praktyke kan verseker bydra om hierdie teikens te behaal.

By Agri Technovation word daar tans met die gebruik van Verde tegnologie verskeie tegnieke toegepas om die blaardak area te meet, soos in Tabel 1 op die volgende bladsy uiteengesit.

Boomgesondheid

Wortelgesondheid bestuur Ten einde optimale opbrengste te verseker, is dit belangrik dat die avokado boom ’n gesonde wortelstelsel het wat in stand gehou word.

Dit beteken dat die wortelstelsel ten volle

en wateropname. Wortelstelsels moet die groei van voordelige mikro-organismes aan-hits wat dan indirek bydra om wortelsiektes

en biologiese faktore wat wortelgroei beïn-vloed, wat in wisselwerking die toestande vir die ontwikkeling van die wortelstelsel te beïnvloed.

Presisieboerdery praktyke maak dit moontlik om die veranderlikes wat op wortelgesond-heid impakteer, naamlik deklaagbewerking, kunsmistoedienings, besproeiing en sout-

-likes kan wortelgesondheid optimaliseer en sodoende bydra tot verbeterde opbrengste. Die langtermyn monitering en konsekwente ontledings van veranderinge in die diversiteit en aktiwiteite van grond mikro-organismes deur die MicroLife Navorsingsentrum, sal ook insig lewer oor die bogrondse impakte van verskeie landbou praktyke op die gesond- heidstatus van grond waarin die wortels groei en funksioneer.

Blaarbedekking Blaardak-bestuur (canopy management) is die manipulasie van die boom se takke om die produksie van top kwaliteit vrugte te opti-maliseer. Oor die algemeen produseer bome wat kleiner gehou word deur die blaardak te bestuur, meer vrugte aangesien kleiner bome beter vaar met die vaslegging en omskakeling van sonlig, as groot bome.

Bome wat se blaardak beter bestuur word

vrugte nader aan die senter van boom stam gehou word.

Boomgesondheid

Klimaatstoestande

Voedingstowwe status

Pestebestuur

Groeibestuur

Besproeiingsbestuur

Ligbestuur

TEGNIEK BESKRYWING

1fCover (Fraction Green Vegetation Cover Index)

fCover is die persentasie van plantmateriaal wat die grondoppervlak dek wanneer dit van satellietstasies waargeneem word. Monitering van fCover vanaf vroeg in die seisoen gee ’n aanduiding van die tempo van gewasontwikkeling. Toenemende fCover dui op die ontwikkeling van die blaardak/gebied of bo-grond bio-massa

2 A & B)

Chl A is die hoof molekule waar foto-chemiese reaksie plaasvind omdat dit

substitusie lig-energie aan Chl A. Onder skaduwee wanneer Chl A sukkel

lig aan Chl A om seker te maak die foto-chemiese reaksie duur voort.

3 LAI (Leaf Area Index)

as die verhouding van eensydige blaargebied per eenheid grond area (m2/m2

hoeveelheid van bio-massa beskikbaar in ’n gebied. Dit word ook beskou as ’n mate van gewasgroei en -produktiwiteit

Tabel 1: Agri Technovation tegnieke om blaardak area te meet

Hier word spesifiek gefokus op wortelgesondheid en blaardekking.

regte hoeveelhede en op die regte tye by te voeg. Daar is ook die kommer wat betref kunsmistoedining, dat te veel voedingstowwe toegedien (en derhalwe gemors) word en die omgewing daardeur benadeel word.

Agri Technovation bied ’n verskeidenheid bemestingbestuur hulpmiddels om gewasproduksie te optimaliseer. Hierdie waarde-toevoeging maak dit vir boere moontlik om presisie toedienings te doen volgens blok

die bemestingsmiddels is. Dit lei weer tot ’n vermindering van koste omdat minder bemestings-middels aangekoop word. Die presisie (verminderde) toediening het dan ook ’n verminderde nadelige uitwerking op die omgewing.

Blaarprogram/blaarvoeding vir kritieke tye Indien die voedingstof- vlakke in avokado blare onder die aanvaarbare norm is, kan blaar spuite toegedien word ten einde die opbrengste te verhoog en vrug grootte te verbeter. Die tydsberekening van die spuite is baie belangrik. Blaar spuite op blomme moet plaasvind sodra die eerste individuele blomme begin oopmaak.

Groeifases en nutriënte ’n Volwasse avokado boom kan meer as 1 000 000 blomme produseer waarvan slegs 0.3-0.5% set. Blom-ontwikkeling en set kan opgebreek word in 5 fases naamlik blominisiasie, blom-ontwikkeling, volblom, vrugset en vroeë vrug ontwikkeling. Dit is tydens hierdie fases dat daar ŉ hoër aanvraag na en onttrek- king van voedingstowwe is, as gevolg van die moontlike bestaande gewas, sowel as die ontwikkeling van blomme, nektar produksie, blaar-ontwikkeling en wortel aktiwiteit.

Tabel 2 dui belangrike faktore aan wat ge-durende hierdie fases in ag geneem moet word.

Die blomtydperk is ’n energie-gedrewe proses. Avokadobome benodig nutriënt reserwes tydens blom en set. Nutriënt opname deur die wortels is gewoonlik steeds laag tydens blomtyd as gevolg van die koel temperature van laat winter. Die temperature beïnvloed die tempo van transpirasie sowel as wortel

aktiwiteit.

vanaf vorige bladsyAvokado: blomme en vrugset

Klimaatstoestande Klimaatstoestande kan op verskeie maniere impakteer op avokado produksie: Oor die algemeen is Avokadobome sensitief vir ryp toestande. Die beste temperatuur vir groei is 25 °C tot 28 °C (humiditeit bo 60%).

Avokadobome wat in produksie is, is sensitief vir waterstres. Die jaarlikse reënval behoort hoër as 1 000mm en goed verspreid te wees, met die enigste droë tydperk vanaf Junie tot einde Julie. As reënval baie hoog tydens blom is, is insek-aktiwiteit weer laer wat swak bestui- wing tot gevolg het. Bye is ook minder aktief gedurende koue weer wanneer temperature

daal tot onder 16°C. Die mees geskikte avoka-do produksie areas in Suid-Afrika ondervind droë toestande tydens blom, met die gevolg dat aanvullende besproeiing noodsaaklik is gedurende hierdie fase.

’n Hoë humiditeit (meer as 50% by 2:00 nm)

is wenslik aangesien dit strestoestande ver-

temperature. Humiditeit speel ’n belangrike rol tydens blom- en vrugset. Lae relatiewe humiditeit lei tot swak stuifmeel aktiwiteit. Wind kan ook blomontwikkeling beïnvloed omdat droë winde blomme kan uitdroog.

VoedingstowwePresisie praktyke rakende voedingstowwe behels die gereelde analise van blaar- en grondmonsters. Hierdie twee praktyke word in meer detail hieronder bespreek. Die groei-fases en ooreenstemmende nutriente word ook na verwys en uiteengesit.

Gebalanseerde grondkunsmisprogram Presisieboerdery is die sleutel tot die beste landboubestuurspraktyke. Dit stel boere

wat nodig is vir hul gewasse, in presies die

Die fokus van blaarontledings is om ’n plant se reaksie op voedingstowwe te bepaal wanneer blaarprodukte toegedien word.

Grondmonsters en analiseDie verhoudings tussen elemente in die grondis baie belangrik. Grondchemie analises verskaf antwoorde op belangrike vrae rakende insetkostes wat produsente aan die begin van elke seisoen moet beantwoord, soos byvoorbeeld: Wat sal die insetkoste wees? (mikro-elemente, pH regstellings, ens.) Wat sal spandeer moet word op

voorbereiding?

Presisie-gebaseerde prosesse soos grond-chemiese ontledings en kaarte wat pro-aktiewe gedoen word, kan produsente kostes bespaar aangesien kostes nou geimpakteer word deur die kennis en insigte wat bekom is deur die toepassing van presisie praktyke. Die produsent is nou in staat om te sien watter voedingstowween hoeveel daarvan waar spesifiek op die plaastoegedien moet word. Produkte word aange-wend selgs waar dit benodig word en in die korrekte hoeveelheid. Daar is geen verspildeuitgawes op produkte wat nie benodig word of oortollige toediening nie. >>

die impak van interaksie tussen die veskeie elemente is noodsaaklik ten einde die blaarmonsters betekenisvol te ontleed en te verstaan. Met hierdie insig is dit moontlik om die tekorte in voedingstowwe effektief aan te spreek ten einde optimale vegetatiewe en reproduktiwe groei te verseker. Blaarontledings maak dit moontlik om waar te neem wat nie met die blote oog sigbaar is nie, en dan hierdie ‘versteekte honger‘ aan te spreek.

Blaarmonsters en analiseOptimale blaarvoeding is kompleks. Plante benodig 16 elemente (anorganiese voeding-stowwe) vir normale vegetatiewe groei en reproduksie. Kennis en insig van die verskeie elemente, hoeveel van elk benodig word en

Presisie blaar-monsterneming bied produsenteverskeie voordele, soos:

Die boom kan ondersteun word deur blaar-

tydens sekere fenologiese stadiums. Die tydsberekening vir hierdie bespuitings is van kritiese belang. Produsente kan oorweeg om bome tydens swaar blom te ondersteun deur blaarvoeding wat hoog in aminosure en ensieme is, toe te dien.

Dit blyk uit Tabel 2 dat die belangrikste elemente tydens blom-en vrugset die volgende is: Stikstof, fosfaat, kalium, sink, boor, kalsium Koolhidrate

PestebestuurHier word hoofsaaklik gefokus op die belang van monitering en die rol van bye.

Moniteer voor toediening

Met die toepassing van presisieplaagmonite-ring word die produsent weekliks voorsien van kaarte van plaag-en siektevoorkoms. Hier- die kaarte word deur kundiges geinterpreteer en die inligting aan die produsent weergegee, sodat laasgenoemde gereed is om tydig aksie te neem teen die peste en op die korrekte plekin die boord.








aktiwiteit.













voorbereiding?












InleidingPresisieboerdery het ’n algemene term ge-word vir die gebruik van satelliet-tegnologie wat geïntegreer is met ander hoë-tegnologie- toerusting om inligting van die oes-data te bekom en te interpreteer en dan toe te pas in vele fasette van boerdery praktyke soos die toediening van kunsmis en besproeiing, grondkartering en aanplanting.

Data van die metings word gekombineer, gekoördineer en geinterpreteer deur kundiges ten einde die produsent in staat te stel om bogenoemde praktyke meer

sielebeter winste.

Hierdie voordele is beskikbaar vir elke produsent wat presisieboerdery praktyke wil toepas, ongeag die gewas of die skaal van die boerdery.

In hierdie skrywe word gefokus op avokado produksie en hoe presisieboerdery praktyke gebruik kan word om ’n beter gehalte blom en vrugset te kry, wat weer sal lei tot verhoogde opbrengste en beter kwaliteit vrugte. Die sewe sleutel aspekte van avokado produksie wat bespreek word met verwysing na gepaste presisieboerdery praktyke is die volgende:

Boomspasiëring, boom uitdunning en mega- niese of handsnoei tegnieke moet gebruik word om optimale lig indringing en benutting binne die avokado blaredak te verseker. Dikwels moet ’n kombinasie van hierdie tegnieke gebruik word om oormatige skadu wat veroorsaak word deur oorbevolking van bome of oormatige vegetatiewe groei binne die blaredak, te verminder.

Die primêre doel van blaardakbestuur (hou die boom op die ideale grootte) is dus om meer lig in die blaardak te kry, aangesien dit lei tot verhoogde vrugteproduksie.

penetrasie van spuitstowwe in die blaardak en is dit makliker om die bome te bestuur wat betref pluk, plaag- en siektebeheer. Blaar-dak-bestuur behels veel meer as net snoei en boom opleiding maar sluit ook die regulering van die groei van die blomme en vrugte in.

ook belangrik vir optimale vrugteproduksie.

By avokado produksie is die doel of teiken altyd:

om verhoogde vrugkwaliteit en vruggroote te kry, sonder om die vrugte opbrengs te verminder; en

om vrugte te produseer wat: vry is van interne en eksterne versteurings; uitstekende hou vermoë het; en mees belangrik vir verbruikers –

geen vrot kolle het nie.

presisieboerdery praktyke kan verseker bydra om hierdie teikens te behaal.

By Agri Technovation word daar tans met die gebruik van Verde tegnologie verskeie tegnieke toegepas om die blaardak area te meet, soos in Tabel 1 op die volgende bladsy uiteengesit.

Boomgesondheid

Wortelgesondheid bestuur Ten einde optimale opbrengste te verseker, is dit belangrik dat die avokado boom ’n gesonde wortelstelsel het wat in stand gehou word.

Dit beteken dat die wortelstelsel ten volle

en wateropname. Wortelstelsels moet die groei van voordelige mikro-organismes aan-hits wat dan indirek bydra om wortelsiektes

en biologiese faktore wat wortelgroei beïn-vloed, wat in wisselwerking die toestande vir die ontwikkeling van die wortelstelsel te beïnvloed.

Presisieboerdery praktyke maak dit moontlik om die veranderlikes wat op wortelgesond-heid impakteer, naamlik deklaagbewerking, kunsmistoedienings, besproeiing en sout-

-likes kan wortelgesondheid optimaliseer en sodoende bydra tot verbeterde opbrengste. Die langtermyn monitering en konsekwente ontledings van veranderinge in die diversiteit en aktiwiteite van grond mikro-organismes deur die MicroLife Navorsingsentrum, sal ook insig lewer oor die bogrondse impakte van verskeie landbou praktyke op die gesond- heidstatus van grond waarin die wortels groei en funksioneer.

Blaarbedekking Blaardak-bestuur (canopy management) is die manipulasie van die boom se takke om die produksie van top kwaliteit vrugte te opti-maliseer. Oor die algemeen produseer bome wat kleiner gehou word deur die blaardak te bestuur, meer vrugte aangesien kleiner bome beter vaar met die vaslegging en omskakeling van sonlig, as groot bome.

Bome wat se blaardak beter bestuur word

vrugte nader aan die senter van boom stam gehou word.

Boomgesondheid

Klimaatstoestande

Voedingstowwe status

Pestebestuur

Groeibestuur

Besproeiingsbestuur

Ligbestuur

TEGNIEK BESKRYWING

1fCover (Fraction Green Vegetation Cover Index)

fCover is die persentasie van plantmateriaal wat die grondoppervlak dek wanneer dit van satellietstasies waargeneem word. Monitering van fCover vanaf vroeg in die seisoen gee ’n aanduiding van die tempo van gewasontwikkeling. Toenemende fCover dui op die ontwikkeling van die blaardak/gebied of bo-grond bio-massa

2 A & B)

Chl A is die hoof molekule waar foto-chemiese reaksie plaasvind omdat dit

substitusie lig-energie aan Chl A. Onder skaduwee wanneer Chl A sukkel

lig aan Chl A om seker te maak die foto-chemiese reaksie duur voort.

3 LAI (Leaf Area Index)

as die verhouding van eensydige blaargebied per eenheid grond area (m2/m2

hoeveelheid van bio-massa beskikbaar in ’n gebied. Dit word ook beskou as ’n mate van gewasgroei en -produktiwiteit

Tabel 1: Agri Technovation tegnieke om blaardak area te meet

Hier word spesifiek gefokus op wortelgesondheid en blaardekking.








aktiwiteit.













voorbereiding?











46 GROEI








aktiwiteit.













voorbereiding?











LAEVELD AGROCHEM 47

FASE FAKTORE

1 Blominisiasie

Koolhidraat statusGewasladingLaat hangde vrugteBelangrike voedingstowwe: Stikstof, Fosfaat. Kalium, Boor

2 Blom-ontwikkelingEnergie-aangedrewe prosesseKoolhidraat statusBelangrike voedingstowwe: Stikstof, Fosfaat, Kalium, Boor

3 Volblom

Koolhidraat statusEnergie-gedrewe prosesFotosinteseWortel aktiwiteitBelangrike voedingstowwe: - Fotosintese N, P, S, Mg, Fe, Cl, Mn, Zn, Cu, - Energie-verbetering P, Mg, Mn - Koolhidraat N, Ca, K, S, B

4 Vrugset

Koolhidrate statusEnergie-gedrewe prosesBelangrike voedingstowwe: Fotosintese – energie – bou blokke – kwaliteit en vrugretensie: Ca, Zn, B, K

5 Vroeë vrug-

ontwikkeling

Koolhidrate statusEnergie-gedrewe prosesBelangrike voedingstowwe: Ca, Zn, B, K

Tabel 2: Blom-ontwikkeling en set fases

Bye – bestuiwers

Die avokado blom het beide stuifmeel en nektar wat bye gewoonlik sal lok, maar as gevolg van die blomgrootte, ongewone blom volgorde en laer suikerkonsentrasie in die nektar, trek die blom nie baie heuningbye nie. Trouens, die voorvaderlike bestuiwers van avokado was klein perdebye en vlieë. Daarom, terwyl inwoner bevolkings van wilde bye Avokadobome sal besoek en bestuif, sal hulle dikwels meer aangetrokke wees tot ander plante wat gedurende dieselfde tyd in blom

in die geval van avokados is dus beperk.

Bye is bekend vir hulle vermoeë om ’n area te verken en hul voorkeurplante te teiken. Nuwe bye in ’n gebied sal nie hierdie kennis hê nie en sal aanvanklik die naaste blomme teiken,

en dan geleidelik hul kennis opbou. Om avo-

kadobestuiwing te maksimeer, is dit beter om vars byekorwe in te bring aan die begin van blom (verkieslik wanneer die blomme, rofweg, 10% oop is). Aangesien die bye ander blomme sal vind om te besoek, moet die korwe nie te vroeg ingebring word nie, (bv. Perdeblom,

Wilde Radys, en ander wildeblomme). Selfs wanneer die Avokadobome by volblom is, sal bye voorkeur gee aan die eerste blomme wat hulle gevind het toe hulle na die area geskuif is.

Die plasing van die byekorwe binne die boord moet ook oorweeg word. Hulle is die beste geplaas in klein groeperings relatief eweredig versprei binne die blokke wat blom, teen ’n koers van twee tot vyf korwe per hektaar. Kor-we moet nie aan die buitekant van die blokke geplaas word nie aangesien verkennende bye alternatiewe blomme vinniger kan vind en

dan die avokado blomme ignoreer. >>

GroeibestuurAvokadobome is baie geil en kan vinnig die toegelate ruimte in die boord oorgroei. Daar

-benewens word daar geglo dat hul buiten-

sporige vegetatiewe groei plaasvind ten koste van hul reproduktiewe groei. Laasgenoemde is verantwoordelik vir vrugset en opbrengs. Vroeër vegetatiewe groei is goed, maar vegetatiewe groei tydens blom is nadelig vir blom-en vrugset. Avokado word ook gekenmerk deur swak vrugteset soos voorheen genoem.

Kort na blom- en vrugset, begin die eerste lente stuwing. Die geil boomgroei kan bestuur word deur snoei en/of chemiese groei regu-leerders. Laat blom en laat hangende vrugte moet gemonitor word gedurende die seisoen.

Snoei Wanneer Avokadobome gesnoei word is dit belangrik om altyd die beplande einddoel in gedagte te hou en moet daar nie te min of te veel van die boom gesnoei word nie. Wat vir een boom werk, werk dalk nie vir ’n ander boom nie. Snoeiwerk moet dus gedoen word op ’n geval-tot-geval basis, aangesien geen twee Avokadobome dieselfde is nie. Avokado-

bome is geneig om wyd uit te tak met slegs matige apikale oorheersing. Voordat gesnoei word moet dus besluit word op die eind-

resultaat en hoe die boom moet lyk oor die volgende 2, 5, 10, en 15 jaar.

Chemiese groeibeheer Groei reguleerders is ontwikkel en word gebruik op avokado om vegetatiewe groei te verminder en sodoende ’n groter oes op

die avokadoboom teweeg te bring. Daar moet egter slegs op gesonde bome en nie op ge-

stresde bome gespuit word. ’n Laeveld Agro-chem agent kan in hierdie verband adviseer.

Laat blom en hangende vrugte Deur die vrugte tot laat in die seisoen te laat hang en sodoende vrugte met ’n hoë olie-in-houd te pluk, word die reserwes van die boom ernstig uitgeput en sal die volgende seisoen

se oes daardeur negatief beïnvloed word.

Laat blom sal kompeteer vir voedingstowwe

en koolhidrate in die boom en indien dit nie gemonitor en beheer word nie, sal dit lei tot swak set en klein vrugte. Dit is van toepassing

op bome wat sigbare stres simptome het bv. bome wat koue skade gelei het en vrugte wat met ryp skade op die bome hang. Die gesondheid van hierdie bome is gewoonlik swak. Vrugte en blomme plaas baie druk op ’n boom, en benodig baie energie en voedingstowwe.’n Gestresde boom sal verder skade lei as die oeslading nie goed bestuur word nie.

GevolgtrekkingDit is duidelik dat presisie praktyke avoka-do produsente kan bystaan in elke sleutel aspek van avokado produksie ten einde die

boerdery is nie ’n produk wat verkoop word aspek meer effektief te bestuur. Presisie-

Dit behels geïntegreerde bestuur van boerdery-aktiwiteite, akkurate metings- en databasis- bestuur, en insiggewende kundige verslag-doening. Die kombinasie van hierdie faktore maak dit moontlik vir die produsent om meer akkurate en ingeligte besluite te neem rakende die avokado produksie. Beter en tydige besluitneming veroorsaak dat die produsent

opbrengs en winsgewendheid.

Agri Technovation bied produsente ’n presisie pakket, met die oog op ’n geïntegreerde bena-dering met behulp van al die beste moontlike hortologiese praktyke. In die toekoms sal meer produktiewe nuwe kultivars en hopelik oor dwergende onderstokke dalk ook uiteindelikproduksie verder kan verhoog, maar hulle sal nooit heers oor soliede, inligting-gebaseerde hortologie praktyke nie.

Besproeiingsbestuur Enige waterstres tydens vrugset sal hoër vrugval veroorsaak en lei tot laer produksie.

Produsente moet dus seker maak dat avokado’s nie oor-besproei word op pro-bleem gronde nie. Wanneer Phytophthora teenwoordig is, kan die bome nie water

Watervereistes moet dus baie akkuraat gemoniteer word. Aangesien water so ’n belangrike kommoditeit is en met tyd meer waardevol raak, moet die mees doeltref-fende besproeiingsmetodes in die avokado bedryf toegepas word, ten einde te verseker dat waterbronne optimaal benut word. Optimale waterbenutting is moontlik deur gebruik te maak van Agri Technovation se MyIrrigation™. MyIrrigation™ is ’n innoverende besproeiingsoplossing maar ook ’n revolusionêre, intydse metodologie wat elke druppel water laat tel. Toepassing van hierdie presisie praktyk lei tot verbeterdeopbrengs, sonder enige watervermorsing.

Snoei help met blom-ontwikkeling en set deur onnodige direkte kompetisie vir nutriënte binne die plant te verwyder. Dit verhoog

die koolhidrate-vlakke wat dan vir die vrug beskikbaar is.

meer effektief boer, wat weer lei tot verhoogde








aktiwiteit.













voorbereiding?











Bye – bestuiwers



































Bye – bestuiwers



































LAEVELD AGROCHEM 49

Vir meer inligting, kontak Agri Technovationof jou Laeveld Agrochem verteenwoordiger

48








aktiwiteit.













voorbereiding?











50 GROEI

In baie gevalle is hierdie plante egter net ’n “onkruid” in terme van die belemmering van die groei van belangrike gewasse, maar is dit nie die geval vir menslike gesondheid nie. Baie van hierdie probleemplante het sterk medisinale eienskappe, wat verskaf word deur ’n verskeidenheid molekules in die plant. Hierdie molekules, wat onder die sekondêre plantmetaboliet-groep val, verskaf ook sterk kompeterende vermoëns aan die plant en veroorsaak dat dit baie wyd verspreid kan voorkom.

In dié verband is baie van die sekondêre plantmetaboliet-molekules betrokke by die instelling van ’n verdedigingsnetwerk vir die plant, wat weerstand bied teen verskeie eksterne gevare waaraan plantspesies daagliks blootgestel word. So is baie van die sekondêre

bitter in smaak en verhoed dit grootliks voeding deur herbivoorspesies. Ander weer, die terpene, is skadelik vir sekere insekte en verhoed dat hulle die plant aanval.

Daar is nog talle ander voorbeelde van

plant se oorlewing bevorder en die spesie se kompeterende vermoë baie verhoog. Hierdie

dit verleen, is natuurlik baie waardevol vir

farmaseutiese maatskappye wat gesondheidsprodukte ontwikkel en vervaardig, en talle ander kleiner gesondheidsmaatskappye en verspreiders.

Probleemplante: Die een se probleem, die ander se oplossing

Deur Schalk van Rooyen

Tegniese Konsultant, Laeveld Agrochem

Japanese berberis (Berberis thunbergii)

Varkkos/Porslein (Portulaca oleracea)

Wilderoos (Rosa rubiginosa)

Kleinkakiebos (Schkuhria pinnata)

Dubbeltjie (Tribulus terrestris)

Spesies in die lys is gebaseer op voorlopige navorsing by die WNNR in die tydperk 2003 - 2017 en is geneem uit die boek getiteld “Probleemplante en indringeronkruide van Suider-Afrika” deur Clive Bromilow, uitgegee in 2018 deur Briza Publikasies, Pretoria. FOTO’S: Clive Bromilow.

* Verwysing: www.grandviewresearch.com/industry-analysis/complementary-alternative-medicine-market.

Wanneer ons aan probleemplante dink, kom beelde van verskeie onkruide in ons geestesoë op en haas jy jouself om dit vinnig uit te pluk of me -doders te spuit. Hierdie praktyk is noodsaaklik in die grootskaalse verbouing van belangrike voedselgewasse en het al talle goeie oeste verseker.

Ander spesies wat ook waarde kan inhou: Kantblom (Ammi majus). Vinkel (Foeniculum vulgare). Duisendblaar-achillea, Engels = “yarrow” (Achillea millefolium). Doringsydissel (Sonchus asper) en sydissel (Sonchus oleraceus). Langkakiebos (Tagetes minuta). Kankerroos (Xanthium strumarium). Herderstassie, Engels = “shepherd’s purse” (Capsella bursa-pastoris).

Kruiehondebossie (Chenopodium ambrosioides). Verdompsterk/taaiman (Sida cordifolia/ S. rhombifolia). Nagblom, Engels = “evening primrose” (Oenothera biennis). Steenboksuring (Rumex acetosella).

Soos wat navorsing vorder, sal daar ongetwyfeld nog spesies by hierdie lys gevoeg kan word.

Die groot voordeel wat dit sou bied om met van dié spesies te “boer”, is dat hulle sterk kompeterende vermoëns het en dus nie veel sorg nodig het nie. Dié spesies kan teen relatiewe lae koste verbou word. Hierdie tipe plantspesies kan ook van groot waarde wees in droogtetye, wanneer baie van hulle geneig is om oor te neem. Die “onkruidboer” kan dan steeds ’n inkomste genereer wanneer gewasverbouing onmoontlik is.

-

Hieronder volg van die belangrikstes:

Die mark vir hierdie tipe gesondheidsprodukte,komplementêre en alternatiewe medisyne,oftewel KAM, en CAM in Engels, oftewel “comple-mentary and alternative medicine”, het in 2019 op $69,2 biljoen gestaan en jaar op jaar gegroei teen 19,9% oor ’n vyfjaar-studietydperk*. Daar lê dus waarde in die bewaring en ontginning van sekere van hierdie probleemplantspesies.

50 GROEI LAEVELD AGROCHEM 51LAEVELD AGROCHEM 51

Plant is eetbaar en goed vir die vel. Word gebruik by aanvullings as middel vir gesonde urinêre- en

verteringstelsels.

Ekstrakte word gebruik vir seksuele stimulant

aanvullings, dit verbeter ‘libido’ en beheer ook bloedsuiker.

Oranje-rooi kleur olie word die bessies

gepers en in die kosmetiese-bedryf

gebruik.

52 GROEI

Syngenta belê in die groei van landbouleiers

Die kernrede vir landbou se voortbestaan is om genoeg kos te produseer om voedselsekuriteit te verseker in ’n Suid-Afrika waar hongersnood plek-plek begin kopuitsteek. Dit is egter nie so eenvoudig nie.

Syngenta se leuse is ‘Bringing Plant Potential to Life’. Op dieselfde trant glo ons dat Syngenta ’n bydrae kan lewer om potensiaal in die vorm van leierskapvaardighede binne die landbousektor te ontwikkel.

Met die visie om deel te wees van die vorming van landbou, is Syngenta trots om jong pro-dusente en rolspelers as leiers op die plaas en in die landboubedryf op te lei om die uitdagings te verstaan, meer geleenthede te skep en nuwe idees te implimenteer.

Vanaf die Grain Academy (2013 – 2019) na die Leadership Academy for Agriculture (2020)Teen hierdie agtergrond het die Grain Academy die lig gesien: ’n pasmaak-program, ontwikkel vir jong kommersiële boere wat die argitekte van môre se landbou-arena is.

Na sewe suksesvolle jare en die kaliber mense wat opgelei is, het Syngenta en Graan SA besluit om die program na allelandbousektore uit te brei om sodoende ’n groter impak in die landbou sektor te verseker deur meer kandidate deur die program te sit.

Voorheen was die akademie meer slegs toegespits op graanprodusente.

Alhoewel die Suid-Afrikaanse landbousektor hoogs ontwikkel is, is daar talle uitdagings wat die landboubedryf moet trotseer, onder andere ekonomiese druk, uiterste klimaat- en omgewingstoestande en die politieke omstandighede.

Om hierdie verandering te verwoord, is die Grain Academy se naam verander na die Leadership Academy for Agriculture. Alle rolspelers en instansies betrokke het ’n gemeenskaplike doel, naamlik om jong landbouleiers toe te rus om ’n wesenlike verskil in die bedryf te maak en die landbousektor te help om ’n toekoms vir Suid-Afrika as ’n land te bou.

Gedurende 2020 sal daar twee programme wees. Syngenta sal die eerste program borg en Afgri die tweede. Die 28 kandidate wat aan elke program deelneem, sal deur ’n keurings-proses geselekteer word.

Syngenta beplan om in die toekoms die Leader- ship Academy verder uit te brei deur nog twee programme per jaar in samewerking met addisionele vennote aan te bied.

Thinking fusion AFRICA was en sal steeds die fasiliteerder van die LEADERSHIP IN THE CONNECTION ECONOMY program bly.

Die program is geakkrediteer deur die Noordwes-Universiteit se Besigheidsskool op ’n NQF vlak 7.

Die Leadership Academy leer die kandidaat om as produsent groter te dink, tonnelvisie te vermy en ’n uitkyk in werklikheid te verander. Om anders te boer, beter te beplan, strategieë uit te werk en ’n leier te wees. Die program leer hoe om te bestuur en saam met die mense op die plaas en in die omgewing te werk.

Die produsent moet by verandering kan aan-pas, groei en ontwikkel en ’n duidelike prentjie hê van wat bereik moet word op plaasvlak, asook in terme van die sektor in geheel. Die program ontwikkel netwerke en interaksies tussen produsente en rolspelers wat van onskatbare waarde in die toekoms kan wees.

Vir meer inliging besoek gerus:Leadership Academy for Agriculture

www.agacademy.co.za

kan tot groter winsgewendheid lei

52 GROEI LAEVELD AGROCHEM 53LAEVELD AGROCHEM 53


Immuniteit en virusse GESONDHEID

Deur Schalk van Rooyen

Tegniese Konsultant, Laeveld Agrochem

So byvoorbeeld is quercetin, wat in pers uie, appels, verskeie bessies en kappertjiesaad

virale infeksie te verlaag deur ’n

baie virusse gebruik word, te versteur.

Elderberry (Sambucus nigra) is ook baie doel- -

Gemmer is ook lank reeds -

virusse in die menslike liggaam kan inhibeer.

Rou, organiese heuning is baie kragtig teen heelwat mikrobes, bevorder die groei van voordelige bakterieë in die menslike spysver-teringskanaal en bevorder die absorpsie van voedingstowwe in die liggaam.

Die volgende inligting word geensins bedoel

geregistreerde dokter of ander gesondheids- kenner te vervang of waardeloos te maak nie. Dit word bloot gedeel om die arsenaal van moontlikhede tot ’n mens se beskikking te versterk.

aanvullings en ander middels wat al met sukses gebruik is en deur praktiese, kliniese waarneming bevestig is.

1. Echinacea: Hierdie medisinale plant (Echina-cea purpurea en E. angustifolia), wat natuurlik in Noord-Amerika voorkom en uit die tradisionele medisinale Indiaan-kultuur oorgeërf is, is bekend vir die groot waarde wat dit bied. Hierdie plant in sy bekende vloeistofvorm is in wetenskaplike studies bestudeer en daar is bevind dat dit vergelykbaar is met die middel

ander kliniese praktykstudies het ook getoon dat dié plant die immuunstelsel se reaksie kan versterk en anti-viraal en anti-bakteries kan optree teen verskeie patogeniese mikrobes. Baie van hierdie inligting word ook gestaaf deur tradisionele inligting van honderde jare se gebruik deur die Indiaan-kultuur in Noord-Amerika.

2. Roosmaryn Dié aromatiese plant is ’n baie waardevolle medisinale krui en daar is in wetenskaplike

plant sterk anti-mikrobiese aktiwiteit teen ’n reeks patogeniese mikrobes bied. Die plant bevat ook heelwat ander molekules, wat as

ontketen in die liggaam in reaksie op infeksie

ook die uiteindelike uitwerking van die betrokke virus of patogeen baie erger. Dit vererger dus die etiologie of verloop van die siekte.

3. Vitamien C (askorbiensuur): Hierdie wateroplosbare vitamien is alombekend en is belangrik vir gesonde tande, tandvleis en bene, en help om wonde en letsels te genees. Dit tree op as antioksidant in ons liggame om die skade te bekamp wat deur verskeie stowwe soos omgewingschemikalieë

te verlig en die liggaam te help om weerstand teen infeksies op te bou.

molekules waarmee dit gekombineerd in die natuur voorkom, veral

4. Vitamien D (cholecalciferol): Talle kliniese praktyk-waarnemingstudies het al gewys dat hierdie vitamien baie belangrik is vir die inherente (aangebore) immuunstelsel se funksionering, en dit bewerkstellig ’n kritiese immuunbalans. Daar word ook na hierdie vorm van die vitamien, genaamd cholecalciferol, verwys as vitamien D3 en dit kan as ’n aan-vulling ingeneem word. Dit is (gelukkig vir ons in Suid-Afrika) ook die vorm wat dit aanneem wanneer ons velle aan sonlig blootgestel word. Wees net versigtig om nie te veel erge sonlig- blootstelling te kry nie en probeer dit tot die oggendure tussen 09:00 en 11:30 en middagure na 15:00 beperk.

5. Sink: Hierdie mineraal word in alle liggaam-selle aangetref en vervul ’n belangrike rol in die normale funksionering van die immuunstelsel. Dit is ’n noodsaaklike komponent van verskeie ensieme in die liggaam, ook dié wat werk as antioksidante. Sink stabiliseer die struktuur van die DNS in die kern van ons selle en die proteïen-vervaardigingsfabrieke (ribosome), en is ook baie belangrik in die sensoriese gewaarwording van reuk en smaak.

6. Chloroquine (hydroxychloroquine): Hierdie baie bekende malariamiddel word deur verskeie mediese dokters in hul praktyke en hospitale gebruik. Dit is aangedui dat dit

daar word beweer dat net twee tablette voldoende vir ’n tydperk van ses weke is.

7. Probiotika: Dié aanvulling bevat voordelige bakterieë wat natuurlik in die menslike spys-

-masie suksesvol bekamp en ’n noodsaaklike balans met die immuunstelsel bewerkstellig.

Die lys hierbo is vir die behoud van eenvoud nie uitgebrei nie en daar is nog heelwat ander

verskillende tipes infeksies, hetsy viraal, bakterieel of swamagtig.

Virusverwante kwessies en infeksies geniet op die oomblik so baie aandag dat ’n mens jouself ongelukkig kan ag as jy aan enige ander kwaal ly wat mediese aandag nodig het. Ewe skielik lyk dit of baie minder mense aan hartkwale, kanker en dies meer sterf as wat in die maande voor die koronavirus-uitbreking die geval was. Hoe dit ook al sy, dit sal steeds waardevol wees om in hierdie tyd inligting te hê oor dinge wat van waarde kan wees om ’n mens se liggaam teen infeksies te beskerm.

Wat is die oorsaak van hierdie probleem?

Wat is die oorsaak hier op die blomkool?

1

4

3

6

Wat is die pes hier gevindop sitrus?

Noem die probleem hier op beet aangetref

Wat is die probleem/plaaghier gewys?

Wat is die probleemhier op patas gewys?

2

5

Laeveld Agrochem gee om

Die Covid-19 Taakspan wat gestig is deur die burgerregteorganisasie AfriForum en die familieboernetwerk Saai in samewerking met Solidariteit Helpende Hand, het nou ook saam met Laeveld Agrochem begin met voedselverspreidingsprojekte. Dié taakspan het voedsame Genesis-kitsmaaltye aan meer as 1,000 hulpbehoewende gesinne in Pretoria, Bloemfontein en Kaapstad versprei. Die maal-tye word deur Laeveld Agrochem geborg.

Genesis bied ’n reeks funksionele voedsel- en

geformuleer is vir mense wat aan wanvoeding ly. Dit bevat al 55 noodsaaklike voedingstowwe, 12 vitamiene en vyf minerale van die daaglikse voedingsvereiste. Die kitsmaaltyd word ook stadig vrygestel, wat beteken dat dit jou vir tot ses ure versadig kan hou.

“AfriForum is opgewonde om in samewerking met al hierdie instansies ’n produk te versprei wat nie net honger verlig nie, maar mense van noodsaaklike voedingstowwe voorsien.“ sê Ian Cameron van AfriForum.

“Saai is trots daarop om deel te wees van die voedselverspreidingstaakspan. Ons sal voortgaan om honger mense sonder diskriminasie in nood te help.” sê Francois Rossouw van Saai.

Stuur een, twee of al die antwoorde in om ’n prys te wen!Daar is verskillende pryse om te wen: Afrikaans is Groot kaartjies, DVD’s, boeke, geskenkpakkies, Agribonuspunte en meer. Stuur jou antwoord(e) voor 31 Julie 2020.

Stuur ’n WhatsApp na 082 820 1978 of ’n e-pos na [email protected] met:1. Jou naam, area en e-posadres. 2. Die antwoord op enige van die foto’s hierbo.Vorige uitgawe Groei 13 antwoorde: 1 = Thrips op Macs. 2 = Vrugbars. 3 = Sitrusblaaspootjie 4. Chlorose. 5 = Danaus chrysippus larf. 6 = Bruinroes Pucinnia

Foto’s: Ernst de Beer & Pieter Dreyer

KOMPETISIE HOOP

- baie maklik!

MENG ALLES SAAM: 2 koppies meel 2 koppies gerasperde kaas 2 koppies melk 2 teelepels bakpoeier sout & peper

Skep in ’n kolwyntjiepan

Bak vir +/- 15min teen 200 oC

Dr Theo de Jager van Saai, Ian Cameron van AfriForum, Corné Liebenberg van Laeveld Agrochem, vorm saam met Helpende Hand die Covid-19 Taakspan.

Taakspan voed 1,000 gesinne met voedsame kitsmaaltye in Mei 2020

Elke inskrywing

wen ’n prys!

Saam kan ons ’n verskil maak

“Laeveld Agrochem het ’n duisend 10 kg-pakke van hierdie produk aan die Covid-19 Taakspan geborg om by te dra tot die geveg teen honger en wanvoeding.” sê Corné Liebenberg van Laeveld Agrochem.

Die publiek kan skenkings maak aan die LAC Cares om nog mense te bereik:

LAC Cares NPCStandbank Castle Walk (014 645)Rek nr: 411 263 765Swift: SBZA ZA JJ

Verwysing: Korona

56

Overbrug Landgoed in Hoedspruit met LAC maskersLAC hoofkantoor gereed om Genesis uit te deel

Ernst de Beer van LAC ,uit op plaasbesoek Sophia Lindeque-hulle wys hul oulike LAC maskers

LAEVELD AGROCHEM 57

When lockdown was announced, no one rushed to buy gold, houses, cars or

expensive phones. Everyone rushed to buy fruit, vegetables, bread and milk (and toilet paper).

FARMERS ARE THE HEART OF OUR PLANET

Showing the true value of our famers,providing the most essential service.

PresisiediensteModerne tegnologie Strategiese beplanningGewasbeskermingGrondregstellingsGroeimanipuleringPlantvoedingOes-optimaliseringMyFarmWebTM platform Saad

Landswyd 012 940 4398 www.laeveld.co.zaLaeveld @LaeveldAgrochem

saam boer ons vooruit...landbou is die stukkie van die legkaart ons droom is om meer werk en kos in...

Documents