rangsit music journal

ISBN 1905-2707

RMJRANGSIT MUSIC JOURNALVolume 9, Number 1, January-June 2014

Published by:Rangsit University, Patumthani, Thailand_______________________________________________________________________________________________________

Editorial Office: The Conservatory of Music, Rangsit University Paholyotin Rd., Patumthani 12000, Thailand Phone: 662.997.2200-30 ext. 1710, 1712 Fax: 662.997.2200-30 ext. 1711 E-mail: [email protected] Website: www.rsu.ac.th/music

RMJ Vol. 9 No. 1 Jan.-June 2014

ทปรกษากตตมศกดดร. อาทตย อไรรตน

ทปรกษารองอธการบดฝายวชาการ

ผชวยอธการบดฝายวชาการ

ทปรกษาบรรณาธการผศ. ดร. เดน อยประเสรฐ

บรรณาธการบรหารดร. จรเดช เสตะพนธ

ผชวยบรรณาธการอาจารยสววฒน ธตวฒนารตน

กองบรรณาธการ ผศ. ดร. ภาวไล ตณจนทรพงศ (มหาวทยาลยรงสต)

น.ต. นบ ประทปะเสน ร.น. (มหาวทยาลยรงสต)

รศ. ธงสรวง อศรางกร ณ อยธยา (จฬาลงกรณมหาวทยาลย)

ดร. รามสร สตลายน (จฬาลงกรณมหาวทยาลย)

อ. กฤษณ วกรวงษวนช (มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ)

ผศ. จฬมณ สทศน ณ อยธยา (มหาวทยาลยเกษตรศาสตร)

ผศ. ดร. นภนนท จนทรอรทยกล (ผเชยวชาญดานดนตร)

ดร. ตรทพย กมลศร (ผเชยวชาญดานดนตร)


ผทรงคณวฒพจารณาบทความวารสารดนตรรงสต

ศ. ดร. วรชาต เปรมานนท (จฬาลงกรณมหาวทยาลย)

ศ. ดร. ณชชา พนธเจรญ (จฬาลงกรณมหาวทยาลย)

ศ. ดร. ณรงคฤทธ ธรรมบตร (จฬาลงกรณมหาวทยาลย)

รศ. ดร. ณรทธ สทธจตต (จฬาลงกรณมหาวทยาลย)

ผศ. ดร. รงสพนธ แขงขน (จฬาลงกรณมหาวทยาลย)

ผศ. ปานใจ จฬาพนธ (จฬาลงกรณมหาวทยาลย)

ผศ. ดร. อนรรฆ จรณยานนท (มหาวทยาลยมหดล)

รศ. พงษศลป อรณรตน (มหาวทยาลยศลปากร)

ดร. อโณทย นตพน (สถาบนดนตรกลยานวฒนา)

รศ. ดร. เฉลมศกด พกลศร (มหาวทยาลยขอนแกน)

ผศ. ดร. ศรณย นกรบ (มหาวทยาลยเกษตรศาสตร)

ดร. พฒน พรอมสมบต (กรมศลปากร)

อ. ปบ คงลายทอง (กรมศลปากร)

อ. วทยา วอสเบยน (ผทรงคณวฒและอาจารยพเศษหลายสถาบน)

รศ. อรวรรณ บรรจงศลป (ผทรงคณวฒและอาจารยพเศษหลายสถาบน)


RANGSIT MUSIC JOURNAL (RMJ)Volume 9, Number 1, January-June 2014

วตถประสงค

1) เพอเผยแพรความรทางดานวชาการงานวจย และนวตกรรมในสาขาดนตร

2) เพอเสรมสรางองคความรในสาขาดนตร

3) เพอเปนการบรการทางวชาการในสาขาดนตร

4) เพอเปนสอกลางในการแลกเปลยนแนวความคด องคความร ความกาวหนาในดานการวจย และ

นวตกรรมทางดนตร

จดพมพโดย

สำนกบรการเทคโนโลยสารสนเทศมหาวทยาลยรงสต

เจาของ

วทยาลยดนตร มหาวทยาลยรงสต

52/347 พหลโยธน 87 ตำบลหลกหก อำเภอเมอง

จงหวดปทมธาน 12000

โทรศพท 02-997-2200-30 ตอ 1710,1712

โทรสาร 02-997-2200-30 ตอ 1711


RANGSIT MUSIC JOURNAL (RMJ)Volume 9, Number 1, January-June 2014

CONTENTS

Page

Research Articles:1. การอมโพรไวสดวยวธการพฒนาจากแนวทำนองหลก ของล โคนทซ ในบทเพลงสเตลาบายสตารไลท ...................................................................... 1 ธรช เลาหวระพานช

2. การพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเรองลกษณะและสวนประกอบของเครองดนตรไทย ในวงปพาทยสำหรบชวงชนท 3 วทยาลยนาฏศลปจงหวดนครศรธรรมราช .................................. 21 ศราวธ ดำเนนผล

Academic Articles:3. The Overview Treatment of Odd Meters in The History of Jazz ................................ 29 Sopon Suwannakit

4. การจบและการใชคนชกไวโอลนเบองตน ............................................................................. 39 ชลฐ ลมปศร

Book Review:5. หลกพนฐานในการบรรเลงเปยโน และ การบรรเลงเปยโนพรอมคำถามคำตอบ ............................ 47 ปานใจ จฬาพนธ

Appendix .......................................................................................................................... A-1


การอมโพรไวสดวยวธการพฒนาจากแนวทำนองหลก

ของล โคนทซ ในบทเพลงสเตลาบายสตารไลท

LEE KONITZ AND THEMATIC IMPROVISATION ON

STELLA BY STARLIGHT

ธรช เลาหวระพานช1

_______________________________________________________________________________________________________

บทคดยอ

การศกษาครงนเพอวเคราะหวธการอมโพรไวส โดยใชวธการพฒนาแนวทำนองหลกของล โคนทซ ในบทเพลงสเตลาบาย

สตารไลท โดยมขอบเขตของการวเคราะหในประเดนการเปรยบเทยบระหวางแนวทำนองหลกจากบทเพลงตนฉบบ กบแนว

ทำนองอมโพรไวสของล โคนทซ เพอแสดงใหเหนถงวธการพฒนาแนวทำนองหลกของเขาไดชดเจน นอกจากนนผวจยได

พจารณาประเดนวเคราะหอนทอาจเกยวของ ไดแก ทำนองอมโพรไวส บนไดเสยง และเสยงประสาน

จากผลการวจย พบวาการอมโพรไวสของล โคนทซ มความยาวทงหมด 3 คอรส ประโยคการอมโพรไวสถกแบงออกจากกน

โดยชวงพกหายใจของโคนทซ แนวทำนองอมโพรไวสของโคนทซมทงหมด 22 ประโยค โดยเมอเปรยบเทยบกบวธการพฒนาจาก

แนวทำนองหลก 10 ขนตอน และวธการจดชวงลำดบสำหรบการอมโพรไวสของล โคนทซ ทง 4 ชวง แสดงใหเหนวาเขา

อมโพรไวสโดยการใชการตความ 1 ครง การประดบตกแตง 6 ครง การพฒนา 9 ครง และการอมโพรไวส 6 ครง สำหรบประเดน

การสรางแนวทำนองอมโพรไวส โคนทซใชบนไดเสยงตางๆ โดยสวนใหญเพอมงเขาสโนตเปาหมาย ซงเปนโนตทมาจากแนว

ทำนองตนฉบบ หรอโนตในคอรด รวมถงพบการใชโนตโครมาตกรวมอยในบนไดเสยงดวย จงทำใหแนวทำนองบางประโยคม

สำเนยงแบบบบอป สวนประเดนเสยงประสาน โคนทซสรางแนวทำนองทสามารถแสดงถงเสยงประสานของบทเพลงไดอยาง

ชดเจน เขานยมอมโพรไวสดวยวธการบรรเลงคอรดแยก พรอมทงซอนโนตจากแนวทำนองหลกไวในการบรรเลงคอรดแยกเหลา

นน อกทงมการเปลยนแปลงเสยงประสานโดยการใชคอรดแทนตางๆ บางในบางประโยค

คำสำคญ : ล โคนทซ, แซกโซโฟน, การพฒนาแนวทำนอง, คลแจส, สเตลาบายสตารไลท

AbstractThe research presented herein is Lee Konitz and Thematic Improvisation on Stella by Starlight,

concentrating on areas of comparative analysis between original theme and Lee Konitz's thematic

improvisation. Furthermore, an analysis of the research involves with improvisation, scales and

harmony.

The research shows that, Lee Konitz's improvisation consists of three choruses in total which has

twenty-two phrases. Phrasing of improvisation is divided by Konitz's breath. There are four stages of


1

1 นกศกษาหลกสตรศลปมหาบณฑต สาขาวชาดนตร มหาวทยาลยรงสต; 086.552.2980; [email protected]

Konitz's improvisation-one time of interpretation, six times of embellishments, nine times of

variations, and six times of improvisations. Moreover, his thematic improvisation bases on scales that

usually lead to target notes, original melody and chord tone, including chromatic notes. That's why

the musical sound of some phrases are similar to Bebop. Furthermore, his improvisation represents

harmonic progressions by using arpeggios and implying original melody in them. Some his harmonic

progressions, however, also use of substitute chords.

Keywords: Lee Konitz, Saxophone, Thematic Improvisation, Cool Jazz, Stella by Starlight

_______________________________________________________________________________________________________

1. ความเปนมาและความสำคญ

หวใจสำคญของการบรรเลงดนตรแนวแจส คอ การอมโพรไวส (Improvisation) แนวทำนองอมโพรไวส

เปรยบเสมอนภาษาและสำเนยงในการพดของมนษย ซงมนษยแตละชนชาตมเสยงและสำเนยงวธการพดแตงตาง

กน มวธการใชสำนวนคำศพท เรยงรอยคำพดใหสวยงามแตกตางกนออกไป เนองดวยมนษยแตละคนมพนฐาน

ของชวตไมเหมอนกน เตบโตในสภาพแวดลอมตางกน กลมคนในสงคมมหลากหลายชนชาต อกทงเรองของส

ผวรวมไปถงการแบงชนชนวรรณ นอกจากนยงมองคประกอบอนๆ อกมากมาย ดวยเหตผลนจงทำใหวธการ

อมโพรไวสในดนตรแจสมหลากหลายรปแบบเชนกน ทงเรองของแนววธการคด การใชโทนเสยงสำเนยงตางๆ

รวมถงความเขาใจในบทเพลงนนๆ ของนกดนตรแตละคน นกดนตรแจสคนสำคญทไดรบการยกยองแตละคน

มแนวทางการอมโพรไวสเปนเอกลกษณเฉพาะตวแตกตางกน ความแตกตางทหลากหลาย อกทงองคประกอบ

ทมาจากความเปนปจเจกบคคลนเปนสงททำใหดนตรแจสมเสนห

ตงแตอดตจนถงปจจบนแซกโซโฟน (Saxophone) คอ เครองดนตรชนดหนงทมบทบาทมากในดนตรแจส

นกแซกโซโฟนทมบทบาทสำคญทสดคนหนงในประวตศาสตรของดนตรแจส ไดแก ชารล ปารคเกอร (Charlie

Parker, 1920-1955) นกอลโตแซกโซโฟน (Alto Saxophonist) เขาเปนผมความสามารถและไดรบการยกยอง

มากตงแตทศวรรษ 1940 ถงปจจบน ปารคเกอร คอหนงในผคดคนวธการบรรเลงและอมโพรไวสดนตรแจส

แนวบบอป (Bebop) ซงในชวงเวลานนนกดนตรแจสจำนวนมากไมวาจะเปนนกแซกโซโฟนหรอผเลนเครอง

ดนตรอนๆ ตางพยายามลอกเลยนแบบวธการบรรเลงของปารคเกอร เนองจากขณะนนวธการบรรเลงของ

ปารคเกอรเปนการอมโพรไวสทแปลกใหม รวดเรว ตนเตน เราใจ และเตมไปดวยพลง ปารคเกอรจงเปรยบ

เสมอนเปนตนแบบของนกแซกโซโฟน รวมถงเปนนกดนตรแจสททกคนยดถอ และพยายามลอกเลยนแบบ แต

ทวายงมกลมนกดนตรหวกาวหนาทไมพยายามลอกเลยนแนวดนตรในแบบปารคเกอร แตพวกเขานำวธการแนว

ความคดของปารคเกอรไปพฒนาตอ จากนนพวกเขาไดชวยกนพฒนาคดคนดนตรแจสแนวใหมทเรยกวา คล

แจส (Cool Jazz)


2

ประมาณทศวรรษ 1950 นกอลโตแซกโซโฟนทไดรบการยอมรบตอจากชารล ปารคเกอร ผซงมแนวทาง

การบรรเลงแซกโซโฟนและแนวความคดทางอมโพรไวสเปนเอกลกษณของตนเองไดแก ล โคนทซ (Lee

Konitz, 1927-ปจจบน) ดวยเนอเสยงของแซกโซโฟนทแขงแรง การบรรเลงทสลบซบซอนทงดานจงหวะและ

ความรสก (Hartman, 1991: 14) โคนทซเรมศกษาและรบการปลกฝงทางดานดนตรจากเลนน ทรสตาโน (Lennie

Tristano, 1919-1978) นกเปยโนตาบอด ตงแตเขาอาย 15 ป ทรสตาโนเปนนกเปยโนแจสทสำคญทาง

ประวตศาสตร และเคยเปนนกเปยโนคนหนงทไดรวมบรรเลงอยในวงของกบชารล ปารคเกอร ตอมาโคนทซได

เขารวมบรรเลงแซกโซโฟนใหกบวงของทรสตาโน โคนทซไดศกษาวธการบรรเลงดนตรแจสอยางจรงจง และ

ถอวาเปนศษฐเอกคนหนงของทรสตาโน เลนน ทรสตาโนสอนโคนทซทกอยางทงดานดนตรและการดำเนน

ชวต เขาแนะนำใหโคนทซเขาใจถงความสำคญของการไมลอกเลยนแบบ และพยายามคนหาแนวทางดานดนตร

ทเปนเอกลกษณของตนเอง

ป ค.ศ. 1949 ไมส เดวส (Miles Davis, 1926-1991) นกทรมเปตแจสคนสำคญในประวตศาสตรแจสผยง

ใหญไดรวมกบเจอรร มลลแกน (Gerry Mulligan, 1927-1966) นกบารโทนแซกโซโฟน และกว อแวน (Gil

Evans, 1912-1988) นกประพนธเพลงและเรยบเรยงเสยงประสาน พวกเขาไดพยายามรวมกนสรางดนตรรปแบบ

ใหม พวกเขาจงตองการนกอลโตแซกโซโฟนเพอเขารวมบรรเลงในวง เนองจากตองการเสยงของแซกโซโฟนท

แปลกใหมซงแตกตางจากปารคเกอร ดงนนมลลแกนกบอแวนไดแนะนำใหไมส เดวส รจกกบล โคนทซ ผม

สำเนยงของแซกโซโฟนและวธการอมโพรไวสทไมเหมอนนกอลโตแซกโซโฟนในชวงเวลานน โคนทซจงได

เขารวมบรรเลงและบนทกเสยงกบวงของไมส เดวส ในอลบมเบรดออฟเดอะคล (Birth Of The Cool) ซงเปนผล

งานทมความสำคญและถกบนทกไวในประวตศาสตรของดนตรแจส อลบมเบรดออฟเดอะคลเปนเสมอน

ประกาศการเรมตนแนวดนตรทเรยกวา คลแจส

ถงแมวาโคนทซจะพยายามคนหาแนวทางการอมโพรไวสทเปนภาษาสำเนยงของตวเอง อยางไรกตามเขายง

คงใหความสำคญกบการศกษาแนวทำนองอมโพรไวสของชารล ปารคเกอร ซงวธการบรรเลงของปารเกอรเปน

เสมอนรากฐานการอมโพรไวสในดนตรแจส โคนทซไดบรรยายถงความสมพนธระหวางตวเองกบปารคเกอรไว

ใน ดวดสมภาษณของเขาเอง ชดบรรยายและบรรเลงโดยล โคนทซ (Lee Konitz: Talking & Playing) ไวพอ

สงเขปวา เขาและชารล ปารคเกอรไดมโอกาสทวรคอนเสรตดวยกน ทำใหเขามโอกาสพดคยแลกเปลยนความ

คดเหนในเรองดนตรกบปารคเกอร ขณะเดยวกนนนโคนทซยงไดบรรเลงใหปารคเกอรฟงดวยวธการเปดแผน

เสยงของปารคเกอร พรอมทงรวมบรรเลงไปกบแนวทำนองอมโพรไวสของปารคเกอร การกระทำดงกลาวแสดง

ใหเหนวาโคนทซไดศกษาดนตรและวธการอมโพรไวสของปารคเกอร อกทงเขาใหความสำคญกบดนตรท

ปารคเกอรคดคนขน ซงปารคเกอรเปนนกดนตรอกคนหนงทมอทธพลตอการบรรเลงของเขา อยางไรกตาม

โคนทซเลอกหาแนวทางการบรรเลงทเปนของตวเอง สงทโคนทซไดรบจากปารคเกอร คอ คำขอบคณทโคนทซ

ไมพยายามลอกเลยนแบบวธการบรรเลงของเขา และขอใหโคนทซเขมแขงบนแนวทางการอมโพรไวสของ

ตนเอง เพอพฒนาดนตรใหมความเจรญกาวหนาตอไป


3

วธการบรรเลงและอมโพรไวสของโคนทซถกนยามวาเปนวธการบรรเลงแซกโซโฟนในรปแบบทเรยกวา

คลแจส โคนทซปฎเสธวธการบรรเลงเนนจงหวะแรงๆ (Accent) ของปารคเกอรซงเปนวธการบรรเลงในรปแบบ

บบอป โคนทซใชวธการบรรเลงโนตอยางสมำเสมอ ราบรน นมนวล ตรงไปตรงมา ไมกระโชกโหกหาก และ

ไมกระแทกกระทน มการเนนเสยงแรงๆ บางบางจงหวะ แนวทำนองอมโพรไวสของโคนทซมประโยคทำนองท

ตอเนอง และมประโยคทยาวมากกวาการบรรเลงแนวบบอปอยางเหนไดชด โคนทซใหความสำคญกบเสยง

ประสาน และอตราจงหวะทซบซอน เขาพยายามนำโนตทกชวงเสยงของแซกโซโฟนมาใชบรรเลง ตงแตโนตตว

สงสดถงโนตตวตำสด ใหความสำคญกบความรสกตอทกเสยงทตองการบรรเลง ใชสำเนยงและโทนเสยงของ

แซกโซโฟนทแตงตางกนหลายรปแบบ เชน การใชการเทคนคไวบราโต (Vibrato) ทนอยกวา นอกจากการ

บรรเลงบางครงมเสยงลมออกมาคไปกบเนอเสยงแซกโซโฟนดวย และสงทสำคญ คอวธการสรางแนวทำนอง

อมโพรไวส โดยใชวธการพฒนาแนวทำนองหลก

การอมโพรไวสโดยใชวธการพฒนาทำนองจากแนวทำนองหลก เปนสงทโคนทซชนชอบและนยมนำไป

บรรเลงเปนอยางมาก เขาไดศกษาวธการอมโพรไวสดงกลาวจากทรสตาโน โคนทซไดใหสมภาษณเกยวกบการ

ศกษากบทรสตาโนในชวงแรกของการเรยนวา "ชวงเวลานน ทรสตาโนใหความสำคญกบพนฐานดนตรทกอยาง

ทรสตาโนอธบายถงประโยชนและความสำคญในการทำความเขาใจแนวทำนองหลกของบทเพลง รวมถงการ

พฒนาทกษะทางดานการฟงและการรอง เขาแนะนำใหนกเรยนรองแนวทำนองอมโพรไวสของนกดนตรคน

สำคญอนๆ ทมความสามารถในการอมโพรไวส" (Hamilton, 2011: 14) การศกษากบทรสตาโนสงผลใหโคนทซ

มแนวทางการบรรเลงและอมโพรไวสแตกตางจากนกแซกโซโฟนคนอนๆ ในชวงเวลานน

เพลงสเตลาบายสตารไลท (Stella by Starlight) ประพนธขนในปค.ศ. 1944 เปนเพลงแจสทนกดนตรนยม

นำมาบรรเลงตงแตอดตจนถงปจจบน ประพนธโดยวคเทอร ยง (Victor Young, 1900–1956) เขาประพนธเพลงน

เพอเปนเพลงประกอบภาพยนตเรองดอนอนไวทเทด (The Uninvited) ซงตนฉบบของเพลงสเตลาบายสตารไลท

เปนบทเพลงบรรเลง ตอมาราวป ค.ศ. 1946 เนด วอสชงตน (Ned Washington, 1901-1976) ไดประพนธเนอรอง

เพมเตมภายหลง

ขณะนนบทเพลงสเตลาบายสตารไลท ไดรบการจดอยในลำดบท 10 บทเพลงแจสทไดรบความนยมทสด

จากเวบไซตแจสสแตนดดารด (McElrath, www.jazzstandards.com, 10 สงหาคม 2556) นกดนตรแจสจำนวน

มากไดนำบทเพลงสเตลาบายสตารไลทมาใชเปนเพลงสำหรบการบนทกเสยงและแสดงสดเชน ชารล ปารคเกอร

เปนนกดนตรแจสคนแรกทนำเพลงสเตลาบายสตารไลท มาบรรเลงสำหรบการบนทกเสยงในปค.ศ. 1952 และ

ตอมาไมนานสแตน เกทส (Stan Getz, 1927-1991) ไดนำไปใชสำหรบการบนทกเสยงของตนเองเชนกน วง

แฮรรเจมสแอนดฮสออรเครสตรา (Harry James and His Orchestra), วงแสตนเคนตนบกแบนด (Stan Kenton

Big Band) เปนวงดนตรขนาดใหญในยคนนกไดนำเพลงสเตลาบายสตารไลท ไปบรรเลง รวมถงนกรองทโดงดง

อาท แฟรงค ซนาตรา (Frank Sinatra, 1915-1998), เรย ชารลส (Ray Charles, 1930-2004), แอนนตา โอ เดย


4

(Anita O'Day,1919-2006), เอลลา ฟทซเจอรลด (Ella Fitzgerald, 1917-1996) และโทน เบนเนต (Tony Bennett,

1926-ปจจบน) เปนตน

ล โคนทซเปนนกดนตรแจสคนหนงทชนชอบในบทเพลงน จากการศกษาเบองตนของผจยพบวาโคนทซ

นยมบรรเลงเพลงสเตลาบายสตารไลท ทงในการแสดงสดและการบนทกเสยง

2. วตถประสงคการวจย

การศกษาวจยครงนเพอวเคราะหวธการอมโพรไวส โดยใชวธการพฒนาแนวทำนองหลกของล โคนทซ ใน

บทเพลง สเตลาบายสตารไลท

3. ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

ประโยชนทคาดวาจะไดรบจากการทำการวจยครงน มดงตอไปน

3.1 ทราบถงวธการอมโพรไวสดวยวธการพฒนาทำนองหลกของล โคนทซ ในบทเพลง สเตลาบาย

สตารไลท

3.2 สามารถนำแนวคดการอมโพรไวส รวมถงวธการพฒนาทำนองหลกของล โคนทซ มาประยกตใชใน

การบรรเลง

3.3 เปนแนวทางสำหรบการพฒนาศกยภาพตอผทสนใจในการบรรเลงดนตรแจส

3.4 เปนขอมลเบองตนสำหรบนกดนตรหรอนกวชาการดนตรทสนใจในรปแบบการบรรเลงของล โคนทซ

สามารถนำไปใชศกษาตอยอดองคความร และพฒนาตอไปในอนาคต

4. ขอบเขตการวจย

งานวจยฉบบนมงใหความสำคญกบประเดนการวเคราะหการอมโพรไวสของล โคนทซ จากประเดนดง

กลาวผวจยไดกำหนดขอบเขตการศกษาโดยมรายละเอยดดงตอไปน

4.1 งานวจยครงนเปนการวเคราะหบทเพลง สเตลาบายสตารไลท ซงบทเพลงตนฉบบประพนธโดย

วคเทอร ยง สำหรบประเดนหลกในงานวจย ผวจยจะทำการวเคราะหและเปรยบเทยบการอมโพรไวสของ ล

โคนทซ โดยเฉพาะอยางยงแนวคดของการพฒนาทำนองหลก กบแนวทำนองเพลงตนฉบบ พรอมทงการแบง

ประโยคแนวทำนองของล โคนทซ

4.2 บทเพลง สเตลาบายสตารไลท ทผวจยนำมาวเคราะหครงนเปนผลงานจากอลบมชอ มาเรยนแมคพารท

แลนดเปยโนแจสวธเกสทลโคนทซ (Marian McPartland's Piano Jazz with Guest Lee Konitz) บรรเลงโดยล โค

นทซ บนทกเสยงเมอวนท 10 กนยายน ค.ศ.1991 และเผยแพรออกอากาศทางวทยรายการเอนพอาร (NPR) ครง

แรกเมอวนท 29 กมภาพนธ ค.ศ. 1992 แนวทำนองอมโพรไวสบทเพลงนของล โคนทซ เปนการบรรเลงเดยว

แซกโซโฟนโดยไมมเครองดนตรอนบรรเลงประกอบ


5

4.3 ผวจยนำแนวคดหลกสำหรบการวเคราะหแนวทำนองและเสยงประสานจากชารลส โอ ฮารดแมน

(Charles O. Hartman) พรอมทงคำอธบายถงวธการพฒนาอมโพรไวสของล โคนทซ นอกจากนนเสรมดวย

แนวคดจากผทรงคณวฒทานอน เพอใชเปนแนวทางการวเคราะหสำหรบการทำวจยครงน

4.4 บทวเคราะหนอกเหนอจากประเดนหลกตามขอ 4.1 ผวจยจะทำการวเคราะหเพอใหทราบถงแนวคดใน

การอมโพรไวสของล โคนทซ โดยอาจพจารณาประเดนวเคราะหอนทเกยวของ ไดแก ทำนองอมโพรไวส

บนไดเสยง และเสยงประสาน

5. ขอตกลงเบองตน

ผวจยกำหนดขอตกลงเบองตนในการวจย ดงน

5.1 โนตเพลงทเปนแนวทำนองจากตนฉบบ ซงนำมาวเคราะหในงานวจยครงนไดมาจากเอกสารและ

แหลงขอมลอน สวนทอนอมโพรไวสของล โคนทซสำหรบบทเพลงสเตลาบายสตารไลท ถอดโนตโดยผวจย

5.2 นำโนตแนวทำนองอมโพรไวสของล โคนทซ ซงถอดโดยผวจยไปใหผเชยวชาญ (ผชวยศาสตรจารย

ดร. เดน อยประเสรฐ) ตรวจสอบ เพอความถกตองของขอมลสำหรบนำมาใชในงานวจย

5.3 คำศพททางดนตรทเกยวของ ผวจยไดอางองความหมาย และคำแปลจากหนงสอพจนานกรมศพท

ดรยางคศลป (2552) เขยนโดย ศาตราจารย ดร. ณชชา พนธเจรญ

5.4 สำหรบคำอธบายตางๆ ทใชในการวเคราะหอยบนพนฐานทฤษฎแจส

6. นยามศพท

คอรส หมายถง การแปรทำนองหลกทถกบรรเลงดวยการอมโพรไวส ในจำนวนทไมจำกด นกดนตรแจส

เรยกการแปรแตละครงวา "คอรส” (Chorus) 1 คอรส หมายถงการแปร 1 ชดโดยทวไปคอรสการอมโพรไวส จะ

ยดถอโครงสรางและเสยงประสานของทำนองหลก ผแสดงเดยวแตละคนจะแปรทำนองหรออมโพรไวส หนง

คอรสหรอมากกวาหนงคอรสกได (เดน อยประเสรฐ, 2553: 35)

โครงสรางของบทเพลง หมายถง ลกษณะของเสยงประสานชวงอมโพรไวส ทมโครงสรางเหมอนกบเสยง

ประสานชวงแนวทำนองหลกของบทเพลงทกประการ เชน บทเพลงมความยาวจำนวน 16 หอง เสยงประสานทง

16 หอง สำหรบชวงอมโพรไวสของแตละคอรสนน กจะมลกษณะเชนเดยวกบแนวทำนองหลก โดยจำนวนของ

คอรสสำหรบการอมโพรไวสนน ขนอยกบผอมโพรไวส

โนตเปาหมาย (Target Note) หมายถง ตวโนตทแนวทำนองตองการมงเขาหา ไดแก โนตจากแนวทำนอง

ตนฉบบ รวมถงโนตในคอรด และโนตเทนชนตางๆ ซงโนตเปาหมายจะแฝงอยในแนวทำนองอมโพรไวส

โดยทมความสมพนธกบการดำเนนเสยงประสานบรเวณนนๆ


6

ลค (Lick) หมายถง ลกษณะของแนวทำนองทมความยาวไมมาก ประมาณ 1-4 หอง อาจเปนแนวทำนองท

อยบนทางเดนคอรดตางๆ เชน ii7-V7-Imaj7 เปนตน โดยเปนแนวทำนองทมการคดเตรยมไวกอนเพอสามารถ

นำแนวทำนองเหลานนมาใชสำหรบการอมโพรไวส

สวนหว (Head) หมายถง การบรรเลงแนวทำนองหลกทถกแตงขนมากอนแลว โดยปรกต การบรรเลง

บทเพลง จะเรมตนดวยการบรรเลงทำนองหลกทถกแตงขนมากอน ตามดวยการอมโพรไวสของนกดนตร จาก

นนบทเพลงจะเสรจสนอยางสมบรณ ดวยการเลนทำนองเพลงสวนหวทงหมดหรอบางสวนซำอกครง (เดน

อยประเสรฐ, 2553: 35)

เทนชน (Tension) หมายถง โนตทชวยเพมสสนใหกบคอรด อาจเปนโนตทไมไดอยบนบนไดเสยงหรอ

คอรดนนๆ เชน โนต F# เปนโนต #11 ของคอรด Cmaj7 เปนตน โดยโนตเทนชนสามารถทำใหเสยงประสานม

สสนมากขน

6. คำอธบายสญลกษณ

1) สญลกษณวงกลมทอยทบบนตวโนต หมายถง โนตทมาจากแนวทำนองตนฉบบ

2) สญลกษณเสนประ หมายถง ตำแหนงเรมตนประโยคอมโพรไวสของล โคนทซ


7

3) ตวเลขใตโนต หมายถง ขนลำดบทของตวโนตโดยอางองจากคอรดนนๆ

8. วธดำเนนการวจย

การวจยเรอง “การอมโพรไวสดวยวธการพฒนาจากแนวทำนองหลกของล โคนทซ ในบทเพลงสเตลาบาย

สตารไลท” ผวจยคนควาขอมล โดยใชแหลงขอมลทใชศกษาจากหนงสอ ตำรา บทความ เอกสาร และขอมลจาก

อนเตอรเนท จากนนจงนำเสนอขอมลโดยการพรรณนาวเคราะหซงสามารถแบงขนตอนการศกษาวจยไดดงน

คอ การเกบและรวบรวมขอมล การตรวจสอบขอมลการวเคราะหขอมลเบองตนกรอบแนวคดขนตอนการวจย

และการนำเสนอผลการวจย โดยขนตอนทงหมดมรายละเอยด ดงตอไปน

การเกบรวบรวมขอมล

ผวจยไดเกบรวบรวมขอมลโดยการศกษาจากแหลงขอมลตางๆ ดงน

1) ขอมลทเกยวของจากหนงสอ ตำรา บทความ งานวจยทเกยวของ เอกสารทเกยวของกบบทสมภาษณ

จากหนงสอ และโนตเพลง

2) เวปไซดและสอสารสนเทศอเลคทรอนคสตางๆ ทเกยวของกบบทเพลงสเตลาบาย-สตารไลท และบท

เพลงอนๆ ทถกกลาวถงในงานวจยครงน โดยแบงออกเปน

2.1) ดานขอมลงานวจยทเกยวของสบคนขอมลจากเวปไซดโปรเควส (Proquest)

2.2) ขอมลบทความและบทสมภาษณทเกยวของ สบคนจากเวปไซด เชน เวปสไซดนตยสารดาวนบท

เวปสไซดนตยสารแจสเจอรนล เวปสไซดนตยสารแจสไทมส และเวปสไซด แซกออนเดอะเวป เปนตน

3) จากการเกบรวบรวมขอมลขางตน ผวจยนำขอมลมารวบรวมแลว ทำการสงเคราะห จากนนจงนำเสนอ

ขอมลเบองตนทเกยวของตามวตถประสงค

4) ขอมลจากแผนซดและดวด (CD-ROM and DVD-ROM)


8

การตรวจสอบขอมล

ผวจยเปนผถอดโนตบทเพลงสเตลาบายสตารไลท บรรเลงโดยล โคนทซ จากอลบมชอ มาเรยนแมคพารท

แลนดเปยโนแจสวธเกสทลโคนทซ โดยรบคำปรกษา คำแนะนำ และตรวจสอบจากผชวยศาสตราจารย ดร.เดน

อยประเสรฐ

การวเคราะหขอมลเบองตน

การวเคราะหขอมลเบองตนจากเอกสารอน ๆอทธพลทสงผลกระทบตอแนวความคดการอมโพรไวสดวยวธ

การพฒนาจากแนวทำนองหลกของล โคนทซ และบทวเคราะหในบทท 2 ผวจยไดนำแนวคดวธการวเคราะห

แนวทำนอง และเสยงประสานจากชารลส โอ ฮารดแมน เสรมดวยคำอธบายถงการจดชวงลำดบสำหรบการอม

โพรไวสของล โคนทซ มาเปนแนวทางการวเคราะหสำหรบการทำวจยครงน เพอเปนแนวทางในการศกษา

พรอมทงไดเพมเตมรายละเอยดจากผทรงคณวฒทานอนประกอบ จากนนจงนำเสนอขอมลทเกยวของตาม

วตถประสงค ผลจากการวเคราะหขอมลเบองตน ผวจยไดแบงประเดนออกเปนดงน

1) ประวตของล โคนทซ

2) อทธพลและแนวความคดทไดรบจากการศกษากบเลนน ทรสตาโน

2.1) แนวความคดและหลกการของเลนน ทรสตาโน

2.2) วธการเรยนรแนวทำนองอมโพรไวสของเลนน ทรสตาโน

2.3) ขนตอนเรยนรแนวทำนองอมโพรไวสจากแผนเสยงของเลนน ทรสตาโน

2.4) แนวทางการพฒนาจงหวะของเลนน ทรสตาโน

2.5) ความสำคญในการศกษาแนวทำนองหลก

2.6) การพฒนาการอมโพรไวสโดยการใชวธการประพนธเพลง

3) แนวความคดดานการอมโพรไวสของล โคนทซ

3.1) ขนตอนในการอมโพรไวสดวยวธการพฒนาจากแนวทำนองหลก

3.2) แนวความคดและองคประกอบอนๆ ในการอมโพรไวสของล โคนทซ

4) ความสำคญของแนวทำนองหลกโดยชารลส โอ ฮารดแมน

5) บทวเคราะหทางเดนคอรดเพลงสเตลาบายสตารไลท

กรอบแนวคดขนตอนสำหรบการวจย

การวจย เรอง “การอมโพรไวสดวยวธการพฒนาจากแนวทำนองหลกของล โคนทซ ในบทเพลงสเตลาบาย

สตารไลท” ผวจยไดนำเสนอแนวทางการศกษา โดยมขนตอนการดำเนนงานวจย ดงตอไปน


9

บทเพลงสเตลาบายสตารไลท

ถอดโนตโดยผวจย

การอมโพรไวสของล โคนทซ

วเคราะห

เปรยบเทยบ

สรปผลและอภปรายผล

การนำเสนอผลการวจย

การนำเสนอผลการวจยตามวตถประสงค คอ วเคราะหวธการอมโพรไวส โดยใชวธการพฒนาแนวทำนอง

หลกของล โคนทซ ผวจยใชวธการพรรณนาวเคราะห โดยไดนำแนวคดการวเคราะหของชารลส โอ ฮารดแมน

เสรมดวยคำอธบายถงวธการพฒนาอมโพรไวสของล โคนทซ นอกจากนนอาจเสรมดวยแนวคดจากผทรงคณวฒ

ทานอน เพอใชเปนแนวทางการวเคราะห ซงประเดนตางๆ ประกอบดวยโครงสรางทางดนตร รปแบบการ

บรรเลง และการเปรยบเทยบ เปนประเดนสำคญในการศกษา สำหรบประเดนการเปรยบเทยบทผวจยจะกลาวถง

ในงานวจยฉบบน เปนการเปรยบเทยบระหวางแนวทำนองหลกจากบทเพลงตนฉบบ กบแนวทำนองอมโพรไวส

ของล โคนทซ รวมถงการแบงประโยคเพลง เพอแสดงใหเหนถงวธการพฒนาแนวทำนองหลกของเขาไดชดเจน

ขน นอกจากนนผวจยพจารณาประเดนวเคราะหอนทเกยวของ ไดแก ทำนองอมโพรไวส บนไดเสยง และเสยง

ประสาน

9. สรปผลการวจย

การศกษาวจยครงนเพอวเคราะหวธการอมโพรไวส โดยใชวธการพฒนาแนวทำนองหลกของล โคนทซ ใน

บทเพลง สเตลาบายสตารไลท ผวจยไดกำหนดขอบเขตการศกษาในประเดนตาง ๆ คอ วเคราะหและเปรยบเทยบ

แนวทำนองหลกกบการอมโพรไวสของล โคนทซ บนไดเสยง และเสยงประสาน ผลการวเคราะหผวจยสรป

ประเดนตางๆ ดงตอไปน


10

ดานวธการอมโพวไวส และการแบงประโยคแนวทำนองอมโพรไวส

จากบทวเคราะหแนวทำนองอมโพรไวสและการแบงประโยคเพลงของล โคนทซ แสดงใหเหนวาทงสอง

ประเดนมความสอดคลองกน โดยเทคนคตางๆ ทโคนทซใชนนมความสมพนธกบการแบงประโยคเพลงของเขา

ชวงการอมโพรไวสบทเพลงสเตลาบายสตารไลท มความยาวทงหมด 3 คอรส คอรสละ 32 หอง แตละคอรสม

ความยาวเทากบบทเพลงตนฉบบ นอกจากนนเขาเพมเตมการบรรเลงทอนจบตออก 3 หอง รวมทงหมด 99 หอง

เพอความสะดวกในการวเคราะห ผวจยจงไดทำการแบงประโยคทำนองอมโพรไวสเปนประโยค ซงแตละ

ประโยคถกแบงออกจากกนโดยชวงพกหายใจของโคนทซ สำหรบการบรรเลงทง 3 คอรสน ผวจยสามารถแบง

แนวทำนองอมโพรไวสของ โคนทซไดทงหมด 22 ประโยค (ตารางท 9.1)

คอรสท 1 คอรสท 2 คอรสท 3 + ทอนจบ

7 ประโยค 7 ประโยค 8 ประโยค

ตารางท 9.1. สรปจำนวนประโยคอมโพรไวสในแตละคอรส

ผวจยอางองคำอธบายการอมโพรไวสดวยวธการพฒนาจากแนวทำนองหลก 10 ขนตอน และวธการจดชวง

ลำดบสำหรบการอมโพรไวสของล โคนทซ ทง 4 ชวง ไดแก การตความ การประดบตกแตง การพฒนา และ

การอมโพรไวส มาใชสำหรบการวเคราะหในบทท 4 ซงผลการวเคราะหสามารถสรปผลไดดงตอไปน (ตารางท

9.2)


11

ลำดบประโยคอมโพรไวสของล โคนทซ

ขนตอนและการจดชวงลำดบการอมโพรไวสดวยวธการพฒนาจากทำนองหลกของล โคนทซขนตอนและการจดชวงลำดบการอมโพรไวสดวยวธการพฒนาจากทำนองหลกของล โคนทซขนตอนและการจดชวงลำดบการอมโพรไวสดวยวธการพฒนาจากทำนองหลกของล โคนทซขนตอนและการจดชวงลำดบการอมโพรไวสดวยวธการพฒนาจากทำนองหลกของล โคนทซ


ขนตอนท 1 ขนตอนท 2-4 ขนตอนท 5-7 ขนตอนท 8-10


การตความ การประดบตกแตง การพฒนา การอมโพรไวส

ประโยคท 1 *






















ตารางท 9.2. สรปผลวเคราะหการอมโพรไวสในแตละประโยคของล โคนทซ เปรยบเทยบกบขนตอน และการจดชวงลำดบ

สำหรบการอมโพรไวสดวยวธการพฒนาจากทำนองหลก


12

ดานการใชบนไดเสยง

จากบทวเคราะหแนวทำนองอมโพรไวสของล โคนทซพบการสรางแนวทำนองโดยใชบนไดเสยงตางๆ

มากมาย บางครงพบวาโคนทซบรรเลงโดยโนตโครมาตกรวมอยในบนไดเสยงตางๆ จงทำใหพบแนวทำนองทม

สำเนยงแบบบบอปบางในบางประโยค โคนทซสรางแนวทำนองดวยการบรรเลงบนไดเสยงเคลอนทขน-ลง เพอ

มงสโนตเปาหมาย ซงเปนโนตทมาจากแนวทำนองตนฉบบ และโนตในคอรด นอกจากนนเขายงเลอกใชบนได

เสยงตางๆ ใหมตวโนตสอดคลองกบแนวทำนองหลก

ดานเสยงประสาน

ถงแมวาแซกโซโฟนเปนเครองดนตรทสามารถบรรเลงไดเพยงทละ 1 เสยง แตอยางไรกตามล โคนทซ ยง

คงใหความสำคญเกยวกบเสยงประสานมากเชนกน สำหรบการสรางแนวทำนองอมโพรไวสเขานยมซอนโนต

จากแนวทำนองหลกไวในการบรรเลงเสยงประสาน โคนทซบรรเลงโนตจากคอรดตาง ๆ ดวยวธการบรรเลง

คอรดแยก รวมถงบรรเลงเปนคอรดพลกกลบตางๆ จากบทวเคราะหพบวาแนวทำนองมการกระโดดขนคกวาง

มากมาย และยงพบการใชโนตนอกคอรดรวมอยดวย เพอเปนการเชอมตอแนวทำนองใหมความราบรน โคนทซ

สรางแนวทำนองทสามารถแสดงถงเสยงประสานของบทเพลงไดอยางชดเจน อกทงยงมการเปลยนแปลงเสยง

ประสานโดยการใชคอรดแทนตางๆ บางในบางประโยค

อภปรายผลการวจย

จากการวเคราะหการบรรเลงเดยวแซกโซโฟนของล โคนทซ ทำใหทราบถงแนวความคดทางดานการ

อมโพรไวสของโคนทซ ซงเขามวธการบรรเลงทเปนเอกลกษณเฉพาะตว โดยเฉพาะวธการอมโพรไวสโดยให

ความสำคญกบการพฒนาแนวทำนองหลก สำหรบการบรรเลงในอลบมน เปนการแสดงสด พรอมกบคำให

สมภาษณของโคนทซ โดยมมาเรยน แมคพารทแลนด เปนผดำเนนรายการ แมคพารทแลนด (1995, CD-ROM)

ไดกลาวหลงจากไดฟงการบรรเลงเพลงสเตลาบายสตารไลท ของล โคนทซ ไวพอสงเขปวา มนเปนการบรรเลง

ทสวยงามมาก ตลอดการอมโพรไวสของโคนทซ แมคพารทแลนดสามารถไดยนแนวทำนองหลกทถกซอนอย

ในแนวทำนองใหม โดยขณะทกำลงฟงการบรรเลงนน เขาสามารถจนตนาการถงเสยงประสานตางๆ ทตวเขา

ควรบรรเลงสนบสนนแนวทำนองอมโพรไวสของล โคนทซ

จากการวเคราะหเปรยบเทยบระหวางแนวทำนองตนฉบบ กบแนวทำนองอมโพรไวสของโคนทซ สงเกต

ไดวาในชวงเรมตนของการบรรเลงนน โคนทซสรางแนวทำนองอมโพรไวสใหมความเรยบงาย เขาเรมบรรเลง

โดยการนำเสนอแนวทำนองทมความคลายคลงกบแนวทำนองตนฉบบ เหนไดชดจากการสรางแนวทำนอง

ประโยคท 1และประโยคท 3 โคนทซบรรเลงโนตจากแนวทำนองตนฉบบโดยการเปลยนแปลงคาความยาวของ

โนต เพมเตมดวยโนตประดบตกแตงเลกนอย จงทำใหผฟงสามารถรบรถงแนวทำนองตนฉบบอยางชดเจน

(ตวอยางท 9.1)


13

ประโยคท 1

ประโยคท 3

ตวอยางท 9.1. ประโยคอมโพรไวสทสรางขนจากแนวทำนองหลกในคอรสท 1

โคนทซใหความสำคญกบการบรรเลงโนตทเปนเอกลกษณของบทเพลง เพอใหผฟงสามารถจดจำบทเพลง

ได ดงนนการสรางแนวทำนองในทกๆ คอรสเมอโคนทซบรรเลงมาถงทอน C เขาจะบรรเลงโนต C (โนตตวท

#5 ของคอรด E+7) เหมอนกบแนวทำนองตนฉบบ และเปนเอกลกษณของบทเพลงสเตลาบายสตารไลท

(ตวอยางท 9.2)


14

ทอน C คอรสท 1



ตวอยางท 9.2. การบรรเลงโนตทเปนเอกลกษณของบทเพลงสเตลาบายสตารไลท

สำหรบการเรมตนบรรเลงคอรสท 1 โคนทซใหความสำคญกบการแบงประโยคอมโพรไวส โดยการสราง

แนวทำนองใหมความยาวสอดคลองกบทอนตางๆ จากบทเพลง (ทอน A-B-C-D) ซงการสรางแนวทำนอง

ลกษณะนจะทำใหผฟงสามารถรบรและตดตามแนวทำนองตนฉบบไดอยางชดเจนยงขน

ตอมาคอรสท 2 โคนทซเรมสรางแนวทำนองทมความซบซอนมากกวาคอรสท 1 อยางเหนไดชด เขา

บรรเลงโดยคำนงและใหความสำคญกบแนวทำนองตนฉบบนอยลงมาก ความยาวของแนวทำนองแตละ


15

ประโยคมจำนวนหองไมสมพนธกบทอนตาง ๆของบทเพลง ประโยคเพลงมความยาว 4 หอง หรอ 8 หอง ทำให

เกดความคลมเครอ แตอยางไรกตามกลบมประโยคทมความยาวตอเนองและเชอมตอระหวางทอนตางๆ มากขน

กวาคอรสท 1

นอกจากนนโคนทซบรรเลงแนวทำนองยาวและเคลอนไหวมากขนอยางตอเนอง โดยการใชโนตเขบดหนง

ชนเปนพนฐานในการสรางแนวทำนอง โดยทแนวทำนองอมโพรไวสเหลานนสวนใหญอยบนบนไดเสยง และ

คอรดตาง ๆ พรอมทงซอนแนวทำนองตนฉบบไวในแนวทำนองใหมของเขา รวมถงบรรเลงดวยวธการใชโนต

ในคอรดเปนโนตเปาหมาย วธการบรรเลงประโยคทมแนวทำนองยาวตอเนองน เปนเอกลกษณสำคญสำหรบ

การอมโพรไวสของล โคนทซ เนองจากบางประโยคแนวทำนองทโคนทซสรางขนนนมความแตกตางจากแนว

ทำนองตนฉบบเปนอยางมาก เขาจงใหความสำคญมากกบการบรรเลงโดยการใชโนตในคอรด เพอทำใหผฟง

สามารถไดยนถงแนวทำนองและเสยงประสาน อกทงสามารถทำใหผฟงทราบถงและตดตามทอนตางๆ ไดงาย

ขน

สดทายคอรสท 3 เหนไดวาประโยคแนวทำนองอมโพรไวสของล โคนทซ แตละประโยคจะเชอมตอ

ระหวางทอนตางๆ ใหเขากนหา ประโยคไมไดแบงออกตามแตละทอน สำหรบการบรรเลงคอรสท 3 น พบการ

สรางประโยคสนๆ หลายประโยค มความซบซอนในการพฒนาแนวทำนองมากขน ซงโคนทซสรางแนวทำนอง

โดยใชวธการอมโพรไวสมากขนกวาวธการพฒนาจากแนวทำนองหลก จากผลการวเคราะหพบวาบางประโยค

เขาไมไดนำโนตจากแนวทำนองตนฉบบมาใชสำหรบการสรางแนวทำนอง โคนทซบรรเลงโดยการใชคอรด

ตาง ๆ มากขน ทงทเหมอนกบคอรดตนฉบบ และการนำคอรดแทนตางๆ มาใชในการสรางแนวทำนอง

อมโพรไวส เพอเปนการบงบอกถงเสยงประสานไดดมากขน นอกจากนนเขายงคงใชวธการบรรเลงดวยการใช

โนตในคอรดเปนโนตเปาหมายพรอมทงซอนแนวทำนองตนฉบบไวบนแนวอมโพรไวสของเขาอกดวย

การอมโพรไวสประกอบดวยองคประกอบตางๆ มากมาย สงหนงทมความสำคญมากสำหรบการสรางแนว

ทำนองอมโพรไวส คอ บนไดเสยงและโมดตางๆ นกดนตรจำเปนตองศกษาและทำความเขาใจถงความสมพนธ

ระหวางแนวทำนองหลก คอรด และบนไดเสยง นกดนตรทตองสรางการแนวทำนองอมโพรไวส จำเปนตองฝก

บรรเลงบนไดเสยงใหไดในทกรปแบบ สามารถวเคราะหไดวาบนไดเสยงตางๆ มความสมพนธกบคอรดอยางไร

ควรทราบถงอารมณและความรสกของบนไดเสยงนนๆ และนำบนไดเสยงตาง ๆ ไปสรางแนวทำนอง

อมโพรไวสทเปนของตนเอง

การบรรเลงโนตในคอรด หรอการบรรเลงคอรดตางๆ เปนอกหนงองคประกอบสำคญสำหรบการ

อมโพรไวสในดนตรแจส นกดนตรทไมไดบรรเลงเครองดนตรทสามารถใหเสยงประสานไดในเวลาเดยวกน

จำเปนตองศกษาและทำความเขาใจถงคอรดประเภทตางๆ ใหมากทสด รวมถงศกษาความสมพนธระหวางคอรด

กบแนวทำนอง เพราะคอรดแตละคอรดทำหนาทตางกน ใหความรสกแตกตางกน การฝกคดและฝกบรรเลง

คอรดตางๆ ใหมความคลองแคลว สามารถชวยใหนกดนตรมความเขาใจในบทเพลงนนๆ มากขน


16

ขอเสนอแนะ

จากการวจยเรอง "การอมโพรไวสดวยวธการพฒนาจากแนวทำนองหลกของล โคนทซ ในบทเพลงสเตลา

บายสตารไลท" ทำใหทราบถงวธการสรางแนวทำนองอมโพรไวสโดยใหความสำคญในประเดนตางๆ ดงท

กลาวมาขางตน เนองจากล โคนทซเปนนกดนตรทมแนวความคดหลากหลาย และชนชอบการบรรเลงดนตรทก

รปแบบ ทงการบรรเลงบทเพลงแจสในอดต บทเพลงแจสสมยใหม ไปจนถงการบรรเลงฟรแจส (Free Jazz)

ดนตรแตละรปแบบใหความรสกทตางกน จงทำใหมวธการบรรเลงทแตกตางกน ผลงานวจยฉบบนจงเปนเพยง

หนงในวธการบรรเลงของโคนทซเทานน โคนทซยงมแนวความคดอนๆ อกมากมาย ซงแนวความคดตางๆ เหลา

นนเปนสงทนาสนใจสำหรบการศกษาคนควาตอไป รวมถงการศกษานกดนตรคนอน ๆ ทไดรบอทธพลและแรง

บนดาลใจจากแนวความคดของล โคนทซ อาท พอล เดสมอน (Paul Desmond, 1924 –1977), อารท เพพเปอร

(Art Pepper, 1925-1982), ออรเนต โคลแมน (Ornette Coleman, 1930-ปจจบน), โจ โลวาโน (Joe Lovano,

1952-ปจจบน), จอหน ซอน (John Zorn, 1953-ปจจบน) เปนตน นกดนตรเหลาน ไดศกษาวธการบรรเลงและอม

โพรไวสของโคนทซ โดยนำแนวความคดและวธการบรรเลงในรปแบบตางๆ ของ ล โคนทซไปพฒนาการ

บรรเลงของตนเอง

10. บรรณานกรม

ณรงคฤทธ ธรรมบตร. การประพนธเพลงรวมสมย. กรงเทพมหานคร: สำนกพมพแหงจฬาลงกรณ มหาวทยาลย,

2552.

ณชชา พนธเจรญ. พจนานกรมศพทดรยางคศลป. พมพครงท 3. กรงเทพมหานคร: สำนกพมพเกศกะรต, 2552.

เดน อยประเสรฐ. “โครงสรางของดนตรแจส (Jazz Structure).” วารสารดนตรรงสต 5 (มกราคม 2553): 31-42.

________. เอกสารประกอบการสอน เรองการประพนธดนตรแจส (Jazz Composition). ปทมธาน: สำนกพมพ

มหาวทยาลยรงสต, 2553.

ธรช เลาหวระพานช. “การอมโพรไวสเบองตน: ความสำคญของทางเดนเบสในการอมโพรไวส.” วารสารดนตร

รงสต 3 (กรกฎาคม 2551): 37-43.

Berliner, Paul F. Thinking in Jazz: The Infinite Art of Improvisation. Chicago: University of Chicago,

1994.

Emerzian, Jimmy Jared. “Saxophonist Mark Turner’s Stylistic Assimilation of Warne Marsh and

Tristano School.” MM thesis, California State University, 2008.

Frohne, Michael. “Themes by Tristano” Accessed July 15, 2013. http://chnani.perso.neuf.fr/ejma/

images/STANDTristano.HTM.

Gridley, Mark C. Jazz Styles: History & Analysis. Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall, 2000.

Hamilton, Andy, ed. Lee Konitz: Conversation on the Improviser’s Art. Ann Arbor: The University of

Michigan Press, 2011.

Harrison, Max and Michael James. “Controversialee.” The Jazz Review 3 (July 1960): 10-12.


17

Hartman, Charles O. Jazz Text: Voice and Improvisation in Poetry, Jazz, and Song. Princeton:

Princeton University Press, 1991.

Hauff, Timothy A. “A Comparative Analysis of Styles and Performance Practices for Three Jazz

Bassists in the Composition Stella By Starlight.” MA thesis, San Jose State University, 1990.

Jackson, Grant. “Lee Konitz On Piano Jazz.” Accessed August 20, 2013. http://www.npr.org/

2013/08/16/ 212662524/lee-konitz-on-piano- jazz?ft=1&f=10002.

Kastin, David. “Lee Konitz: Back to Basics.” Accessed June 15, 2013. http://www.melmartin.com/

html_pages/Interviews/konitz.html.

________. “Lee Konitz Back to Basics.” Downbeat, December 1985, 16-19.

Kenselaar, Bob. “Lee Konitz: What True Improvising Is.” Accessed August 15, 2013. http://

www.allaboutjazz.com/php/article.php?id=43128.

Kernfeld, Barry, ed. The New Grove Dictionary of Jazz. New York: Macmillan Publishers Limited,

2002.

Konitz, Lee, and Marian McPartland. “Marian McPartland’s Piano Jazz, Season 18, no. 7.” n.p.: Jazz

Alliance, 1995 (CD-ROM).

Konitz, Lee. “Lee Konitz with Dan Tepfer: Talking and Playing.” New York: Fawi, Inc., 2010 (DVD-

ROM).

________. “Portrait of an Artist as Saxophonist.” Canada: Rhapsody Films, Inc., 2005 (DVD-ROM).

Levine, Mark. The Jazz Theory Book. Petaluma, California: Sher Music, 1995.

Marsh, Warne. “A Conversation with Robert Ronzello.” Saxophone Journal 9 (May 1982): 10-19.

Martin, Henry. Charlie Parker and Thematic Improvisation. Lanham, MD: Scarecrow Press, Inc.,

2001.

McElrath, K. J. “Stella by Starlight.” Accessed August 10, 2013. http://www.jazzstandards.com/

compositions -0/stellabystarlight.htm.

Pekar, Harvey. “Lennie Tristano has been One of the Real Originals in Jazz.” The Jazz Review 3 (July

1960): 13-14.

Porter, Lewis, Micheal Ullman, and Edward Hazell. Jazz: From Its Origins to the Present. Englewood

Cliffs, NJ: Prentice Hall, 1993.

Rawlins, Robert, and Nor Eddine Bahha. Jazzology: The Encyclopedia of Jazz Theory for All

Musicians. Milwaukee: Hal Leonard Corporation, 2005.

Reeves, Scott D. Creative Jazz Improvisation. Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall, 2007.

Ross, David S. “Improved: Changing Thoughts About Learning.” PhD diss., McGill University, 2010.


18

Seguin, Marc-Andre. “Lee Konitz: Legendary Saxophonist Shares his Jazz Improvisation Secrets (10

gradients or 10-step method).” Accessed July 26, 2013. http://www.jazzguitarlessons.net/lee-

konitz.html.

Shim, Eunmi. Lennie Tristano: His Life in Music. Ann Arbor: The University of Michigan Press,

2010.

Tesser, Neil. “Lee Konitz Searches for the Perfect Solo.” Downbeat, January 1980: 16-69.

Tristano, Lennie. “Master in the Making.” Metronome 68 (August 1949): 14-33.

Weick, Karl E. “Introductory Essay: Improvisation as a Mindset for Organizational Analysis.”

Organization Science 9 (September-October, 1998): 543-555.

Zack, Michael H. “Jazz Improvisation and Organizing: Once More from the Top.” Organization

Science 11 (March-April, 2000): 227-234.


19


20

การพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเรองลกษณะและสวนประกอบของเครองดนตรไทย

ในวงปพาทยสำหรบชวงชนท 3 วทยาลยนาฏศลปจงหวดนครศรธรรมราช

THE DEVELOPMENT OF COMPUTER ASSISTED INSTRUCTION ON THE

CHARACTERISTICS AND COMPONENTS OF THE INSTRUMENTS IN THE

GAMELAN THAILAND FOR A GRADE 3,NAKHON SI THAMMARAT

COLLEGE OF DRAMATIC ARTS

ศราวธ ดำเนนผล1

_______________________________________________________________________________________________________

บทคดยอ

การวจยนม วตถประสงค เพอ 1) พฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน เรองลกษณะและสวนประกอบของเครองดนตรไทย

ในวงปพาทยสำหรบชวงชนท 3 วทยาลยนาฏศลปจงหวดนครศรธรรมราช ใหมประสทธภาพตามเกณฑ 80/80 และ 2) เปรยบเทยบ

ผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและหลงเรยนในชวงชนท 3 ระดบชนมธยมศกษาปท 1-3 วทยาลยนาฏศลป จงหวด

นครศรธรรมราช โดยใชบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน เรองลกษณะและสวนประกอบของเครองดนตรไทยในวงปพาทย และแบบ

ประเมนการเรยนร กอนเรยนและหลงเรยน ผลการวจยพบวา 1) บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนมประสทธภาพเทากบ 33.33 ตอ

84.79 ซงผานเกณฑประสทธภาพในการทดลองใชบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนตามเกณฑทตงไว 80/80 2) คะแนนผลสมฤทธ

ทางการเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน มคาเทากบ 0.7818 แสดงวาหลงจากการเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน

นกเรยนมความความกาวหนาในการเรยนรอยละ 78.18 นกเรยนทเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน มผลสมฤทธทางการ

เรยนเพมขนจากกอนเรยนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01

คำสำคญ : บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนลกษณะและสวนประกอบของเครองดนตรไทยในวงปพาทย

AbstractThis research aims to 1) development of computer assisted instruction on the characteristics and

components of the instruments in the gamelan thailand for a grade 3. Nakhon Si Thammarat College

of Dramatic Arts. according to the performance criterion of 80/80, and 2) comparison of achievement

before and after in the grade 3 grade level 1 to grade 3 Nakhon Si Thammarat College of Dramatic

Arts. using computer assisted instruction lesson. the nature and components of instruments in the

gamelan Thailand. And evaluation of learning before and after learning. The results showed that: 1)

computer assisted instruction is as effective as 33.33 per 84.79, which the performance criterion in the

trial computer assisted instruction criterion set 80/80. 2) rating academic achievement with computer

assisted instruction is equal to 0.7818 it appears that after learning lessons computer assisted


21

1 นกศกษาหลกสตรปรญญาศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาดนตรศกษา มหาวทยาลยราชภฏบานสมเดจเจาพระยา;

083.508.7738; [email protected]

instruction Students progressing in learning 78.18 percent students studying with a real computer

assisted instruction. With the achievement increase from pretest to statistical significance at the .01

level.

Keywords: Computer assisted instruction on the characteristics and components of the

instruments in the gamelan Thailand

_______________________________________________________________________________________________________

ทมาและความสำคญของปญหา

การเรยนการสอนดนตรไทยในปจจบนยงประสบปญหาหลายประการ ปญหาประการแรกคอการ

ขาดแคลนบคลากรครทมความรความสามารถเฉพาะดานขาดครทมความรในเรองของดนตรอยางแทจรง

ประการทสอง การขาดแคลนสอและอปกรณทจะใหผเรยนเกดการเรยนรในเรองของเครองดนตรแตละชนด

ทงนเนองจากเครองดนตรแตละชนดมราคาคอนขางสง และบางชนดเปนเครองดนตรทหายากหรอสญหายไป

แลวในปจจบน การเรยนจงเปนแบบการจดบนทก หรอบรรยายอยางเดยวทำใหนกเรยนขาดความสนใจ

ดงนนแหลงความรจงตองมความหลากหลาย ไมวาจะเปนเอกสาร ตำราหรอ แมการทงสออเลกทรอนกส

ตางๆ เชน วดทศน สไลดประกอบเสยง คอมพวเตอรชวยสอนหรอเรยกวา CAI (Computer Assisted Instruction)

ในปจจบนคอมพวเตอรชวยสอนไดเขามามบทบาทสำคญในการเรยนและยงมแนวโนมวาจะเปนสอการเรยน

การสอนทสำคญในอนาคต เพราะคอมพวเตอรชวยสอนสามารถเขามาชวยในการแกปญหาการศกษา ไดแกการ

แกไขปญหาอตราสวนของครตอนกเรยน ปญหาความแตกตางระหวางบคคลของผเรยน ปญหาขาดแคลนเวลา

ของผสอนและปญหาการขาดแคลนผเชยวชาญในสาขาตางๆโดยเฉพาะอยางยง บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน

ซงประกอบดวยเนอหาและแบบฝกหดเพอทดสอบผเรยนโดยเนอหามทงรปแบบตวหนงสอ และภาพกราฟกซง

การเรยนในรปแบบดงกลาว จะทำใหผเรยนสามารถ เลอกเรยนในเนอหาทตนเองตองการได โดยการเลอกตาม

โปรแกรมคอมพวเตอรทกำหนดเนอหาไวและหากผเรยนสงสยเนอหาใดกสามารถทบทวนในเนอหาทยงสงสย

ไดบอยครงเทาทตองการ สวนแบบฝกหดของบทเรยนในโปรแกรมคอมพวเตอรชวยสอน จะมการทดสอบกอน

เรยนและการทดสอบหลงเรยน เพอเปนการประเมนผลความเขาใจของผเรยนในการเรยนครงนนๆซงผเรยน

สามารถตอบคำถามและตรวจคำตอบไดทนท หากตอบถกกจะไดคะแนน แตหากตอบผดกจะมการเฉลย และ

อธบายใหผเรยนเกดความเขาใจ ซงเปนลกษณะการเรยนทเปดโอกาสใหผเรยนมปฏสมพนธ (Interaction) กบ

โปรแกรมคอมพวเตอร โดยสามารถโตตอบระหวางผเรยนกบโปรแกรมบทเรยนอยางตอเนองตลอดทงบทเรยน

วตถประสงคของการวจย

1. เพอพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรปพาทย เรองลกษณะและสวนประกอบ

ของเครองดนตรไทยในวงปพาทยชวงชนท 3 วทยาลยนาฏศลป จงหวดนครศรธรรมราช

2. เปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและหลงเรยนในชวงชนท 3 ระดบชนมธยมศกษาปท

1-3 วทยาลยนาฏศลปจงหวดนครศรธรรมราช


22

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

1. ไดบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนทมประสทธภาพตามเกณฑทกำหนด

2. ไดทราบผลสมฤทธทางการเรยนหลงการเรยนโดยใชบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนสงกวากอนเรยน

3. ไดทราบผลสมฤทธทางการเรยนหลงการเรยนโดยใชบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนสงกวาเกณฑท

กำหนด

4. ไดแนวทางในการผลตและพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนในรายวชาอนๆตอไป

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

1. กลมประชากรทใชในการศกษาครงนเปนนกเรยนทเรยนอยในชวงชนท 3 ระดบชนมธยมศกษาปท

1-3 ภาคดรยางคไทยวทยาลยนาฏศลป จงหวดนครศรธรรมราช จำนวน 32 คน จาก 4 หองเรยนในภาคเรยนท 2

ปการศกษา 2554

2. กลมตวอยางทใชในการศกษาครงน เปนนกเรยนทเรยนอยในชวงชนท 3 ระดบชนมธยมศกษาปท 1

ภาคดรยางคไทยวทยาลยนาฏศลป จงหวดนครศรธรรมราช กลมท 1 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2554 ซงไดมา

โดยวธการเลอกแบบเจาะจง (Purposive sampling) จำนวน 32 คน

ตวแปรทศกษา

ตวแปรอสระ คอ บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ไดแก เนอหาทประมวลมาจากหลกสตรกลมสาระการ

เรยนรปพาทยชวงชนท 3 มาตรฐานการเรยนรมาตรฐานท 2 เรองลกษณะและสวนประกอบของเครองดนตรไทย

ในวงปพาทย

ตวแปรตาม คอ

1. ผลสมฤทธทางการเรยนหลงจากเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน

2. บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเรองลกษณะและสวนประกอบของเครองดนตรไทยในวงปพาทย

สำหรบชวงชนท 3 วทยาลยนาฏศลปจงหวดนครศรธรรมราช

เครองมอทใชในการวจย

1. บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน เรองลกษณะและสวนประกอบของเครองดนตรไทยในวงปพาทย

2. แบบทดสอบกอนเรยนแบบสลบขอ

3. แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน เปนแบบทดสอบองเกณฑแบบปรนยสอดคลองกบจด

ประสงคการเรยนรชนดเลอกตอบ 4 ตวเลอก จำนวน 30 ขอ


วจยไดนำบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน โดยใชโปรแกรม macromedia Flash 8 และแบบทดสอบวดผล

สมฤทธทางการเรยน แบบประเมนคณภาพบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนใหผเชยวชาญดานเนอหาตรวจสอบ


23

ความถกตอง แลวนำบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ทแกไขขอบกพรองแลว ไปทำการทดลองกบนกเรยนทเคย

เรยนเรองลกษณะและสวนประกอบของเครองดนตรไทยในวงปพาทย จำนวน 3 คน คดเลอกจากนกศกษาทม

เกรดเฉลยสะสม 3 ชวง คอ ระดบดปานกลาง และออน ซงไมไดเปนนกเรยนทอยในกลมการวจยครงน เพอหา

ขอบกพรองของโปรแกรมนำบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนทปรบปรงแกไขแลวไปทดลองซำอกครงกบ

นกเรยนทเคยเรยนเรองลกษณะและสวนประกอบของเครองดนตรไทย ในวงปพาทย จำนวน 6 คน คดเลอกจาก

นกเรยนทมเกรดเฉลยสะสม 3 ชวง คอ ระดบด ปานกลาง และออน ระดบละ 2 คน ซงไมไดเปนนกเรยนทอยใน

กลมการวจยครงนเพอหาขอบกพรองของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนอกครงและทำการปรบปรงแกไข นำบท

เรยนคอมพวเตอรชวยสอนทปรบปรงแกไขแลวไปทดลองซำอกครงกบนกเรยนทเคยเรยนเรองลกษณะและสวน

ประกอบของเครองดนตรไทย ในวงปพาทย จำนวน 32 คน คดเลอกจากนกศกษาทมเกรดเฉลยสะสม 3 ชวง คอ

ระดบด ปานกลาง และออน ระดบละ 10 คน ซงไมไดเปนนกเรยนทอยในกลมการวจยครงนเพอหาขอบกพรอง

ของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนอกครงและทำการปรบปรงแกไขกอนนำไปใชจรง หลงจากทไดปรบปรง

แกไขบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ตามทอาจารยทปรกษาและผเชยวชาญไดเสนอแนะแลว ผวจยจงดำเนนการ

ทดลองเพอหาประสทธภาพ ตามขนดงตอไปน

1. กอนดำเนนการทดลองทกครง ผวจยตรวจความเรยบรอยของหองปฏบตการคอมพวเตอรทใชในการ

ทดลอง รวมทงเครองมอทใชในการทดลอง

2. การทดลอง

2.1 ผวจยอธบายการใชโปรแกรมบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนและวธการใชเครองคอมพวเตอร

พรอมทงแจงจดประสงคในการเรยนและเงอนไขในการเรยนใหกลมตวอยางเขาใจ

2.2 ใหกลมตวอยางทำแบบทดสอบวดผลสมฤทธกอนเรยนบนทกคะแนนไวเปนระบบเพอนำผล

คะแนนไปวเคราะหตอไป

2.3 ใหกลมตวอยางเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน โดยกลมตวอยางเรยนดวยตนเอง

ภายในหองปฏบตการคอมพวเตอร และผสอนอยในหองปฏบตการคอมพวเตอรดวย

2.4 ทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน มการทบทวน

ผลการเรยนรทคาดหวงในการเรยนอกครงหนง เพอเปนการกระตนใหผเรยนเหนความสำคญของวชาน และม

การบอกคะแนนสะสมเพอใหผเรยน ไดพจารณาตนเองวามผลการเรยนรทคาดหวงใดทสามารถบรรลได และม

ผลการเรยนรทคาดหวงใดทตองทบทวนกอนทดสอบวดผลกาเรยนร หลงจากนนจงทำการทดสอบหลงเรยน

(Post-test) ดวยแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน โดยใชแบบทดสอบชดเดยวกบขอ 2.2 แตสลบขอเพอ

ใหเกดความแตกตาง

3. นำขอมลทไดจากการทดลอง ไปวเคราะหหาคาทางสถต


การวเคราะหขอมลโดยใชโปรแกรมสำเรจรปทางสถตในการวเคราะหขอมล แบงเปน


24

1. หาคาสถตพนฐาน ไดแก รอยละ คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน

2. ทดสอบสมมตฐาน โดยการทดสอบท (t-test) คอ

2.1 การเปรยบเทยบคาเฉลยของกลมตวอยางกบประชากรหรอคาคงทในทฤษฎ หรอคาคงทคาใดคา

หนงทผวจยตองการเปรยบเทยบ

2.2 การทดสอบสมมตฐานของกลมตวอยาง 2 กลมทไมเปนอสระตอกน

สรปผลการวจย

จากการศกษาทดลองสรปผลการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนกลมสาระการเรยนรปพาทย เรอง

ลกษณะและสวนประกอบของเครองดนตรไทย ในวงปพาทยสำหรบชวงชนท 3 วทยาลยนาฏศลปจงหวด

นครศรธรรมราช สำนกงานเขตพนทการศกษานครศรธรรมราช เขต 1 ปรากฏดงน

1. บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนกลมสาระการเรยนรปพาทย เรองลกษณะและสวนประกอบของเครอง

ดนตรไทย ในวงปพาทยสำหรบชวงชนท 3 วทยาลยนาฏศลปจงหวดนครศรธรรมราชทพฒนาขนม

ประสทธภาพ 84.79 สงกวาเกณฑ 80/80 ทกำหนด โดยมประสทธภาพของกระบวนการวดผลจากคะแนนกอน

เรยนไดรอยละ 33.33 และมประสทธภาพของการทดสอบเมอเรยนจบบทเรยนไดรอยละ 84.79

2. ดชนประสทธผลจากการเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนกลมสาระการเรยนรปพาทย เรอง

ลกษณะและสวนประกอบของเครองดนตรไทย ในวงปพาทยสำหรบชวงชนท 3 วทยาลยนาฏศลปจงหวด

นครศรธรรมราชมคาเทากบ 0.7818 แสดงวาหลงจากการเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน นกเรยนม

ความรเพมขน 0.7818 หรอคดเปนรอยละ 78.18

3. นกเรยนทเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนกลมสาระการเรยนรปพาทย เรองลกษณะและสวน

ประกอบของเครองดนตรไทย ในวงปพาทยสำหรบชวงชนท 3 วทยาลยนาฏศลปจงหวดนครศรธรรมราช มผล

สมฤทธทางการเรยนหลงเรยนเพมขนจากกอนเรยนอยางนยสำคญทระดบ .01

อภปรายผลการวจย

ผลการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนกลมสาระการเรยนรปพาทย เรองลกษณะและสวนประกอบ

ของเครองดนตรไทย ในวงปพาทยสำหรบชวงชนท 3 วทยาลยนาฏศลปจงหวดนครศรธรรมราช พบประเดน

สำคญทควรนำมาอภปรายผลไดดงน

1. บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนกลมสาระการเรยนรปพาทย เรองลกษณะและสวนประกอบของเครอง

ดนตรไทย ในวงปพาทยสำหรบชวงชนท 3 วทยาลยนาฏศลปจงหวดนครศรธรรมราช มประสทธภาพเทากบ

84.79 ซงเปนไปตามเกณฑ 80/80 สามารถนำไปใชในการเรยนได ทงนเนองมาจากกระบวนการสรางบทเรยน

คอมพวเตอรชวยสอนไดผานการพจารณาจากอาจารยทปรกษาผเชยวชาญดานโปรแกรม และ ดานเนอหา มการ

ปรบปรงตามขอเสนอแนะทกขอตอน การพฒนาเปนไปทละขนอยางเปนระบบการออกแบบบทเรยนคำนงถง

ความแตกตางระหวางบคคล เพอใหเกดการเรยนรไดอยางมประสทธภาพ


25

จากการศกษาคนควาดงกลาว พบวา มความสอดคลองกบ ปยะธดา คณดลก, (2542, น.69) ไดศกษาการ

สรางคอมพวเตอรชวยสอนมลตมเดย ผลการศกษาคนควาพบวา โปรแกรมคอมพวเตอรชวยสอนระบบ

มลตมเดยทสรางขนมประสทธภาพ 80.19 สอดคลองกบ ปรญญา พลอาสา, (2546, น.98-99) ไดวจยบทเรยน

คอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรององคประกอบศลป สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ท

มประสทธภาพ 80/80 ผลการวจยปรากฏวา บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนมประสทธภาพเทากบ 85.15/81.13

ซงสงกวาเกณฑทคาดหวงไวคอ 80/80

2. ดชนประสทธผลจากการเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนกลมสาระการเรยนรปพาทย เรอง

ลกษณะและสวนประกอบของเครองดนตรไทย ในวงปพาทยสำหรบชวงชนท 3 วทยาลยนาฏศลปะจงหวด

นครศรธรรมราช มคาเทากบ 0.7818 แสดงวาหลงจากการเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ผเรยนมความ

กาวหนารอยละ 78.18 ผลสมฤทธทเพมขนเปนผลมาจากการเรยนโดยบทเรยนคอมพวเตอร ซงเปนสงเราทด ใน

การเรยนรของผเรยน ดงเชนไชยยศ เรองสวรรณ, (2545, น.168) ไดกลาวถงขอดของบทเรยนคอมพวเตอรวา

2.1 ชวยเพมแรงจงใจในการเรยนรใหแกผเรยน เนองจากบทเรยนคอมพวเตอรนนมการนำเสนอ

ภาพเคลอนไหว เสยง และการปฏสมพนธกบผเรยนทำใหเกดการอยากเรยนร

2.2 ชวยใหผเรยนไดเรยนตามความสามารถของตนเอง เปนการสงเสรมผเรยน

2.3 ประสบผลสำเรจทางการเรยน โดยคำนงถงหลกการของความแตกตางระหวางบคคล

2.4 ผ เร ยนไดเร ยนเปนข นตอนทละข นตอนจากงายไปหายากซ งเปนไปตามข นตอนของ

กระบวนการเรยนร ผเรยนจะรบเนอหาทละนอยจนกวาจะบรรลจดประสงคของการเรยนร

2.5 ประหยดเวลาในการเรยนการสอนเนองจากเปนการเรยนการสอนรายบคคลผเรยนสามารถ

เรยนไดดวยตนเอง มการจดและประเมนผลไปพรอมกนสามารถชวยผเรยน โดยการจดโปรแกรมเสรม

2.6 คอมพวเตอรสามารถนำเสนอสงทสออนทำไมได เชน การตดสนใจเสนอเนอหาใหมหรอการ

ตดสนใจในการเรยนซำเนอหาเดม

2.7 คอมพวเตอรสามารถสอน มโนมตในบางเรองทเขาใจยากใหเขาใจงายยงขนเพราะมโนมตบาง

อยางเขาใจยากจากผสอนหรอตำรา ดงนนบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนทำใหผเรยนมความกาวหนาทางการ

เรยนเพมขน โดยผเรยนสามารถเปนขนตอนมการลงมอกระทำดวยตนเองจะไดรบการเสรมแรงเมอ ไดรบ

ประสบการณแหงความสำเรจเรยนไปตามความสามารถของแตละบคคล ไมจำกดเวลาผเรยนเขาใจงาย และผ

เรยนสามารถตดตามผลการเรยนดวยตนเอง

3. นกเรยนทเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนกลมสาระการเรยนรปพาทย เรองลกษณะและสวน

ประกอบของเครองดนตรไทย ในวงปพาทยสำหรบชวงชนท 3 วทยาลยนาฏศลปะจงหวดนครศรธรรมราช มผล

สมฤทธทางการเรยนหลงเรยนเพมขนกวากอนเรยนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01 ทงนอาจเนองมาจาก

บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ประกอบดวยขอความภาพ ภาพเคลอนไหวและเสยง ทำใหการเรยนนนนาสนใจ

และเรยนรไดอยางมประสทธภาพกวาการเรยนแบบปกต ซงเกอบทงหมดเปนเอกสาร อาจทำใหผเรยนไมเขาใจ

เนอหาบางสวนทเปน นามธรรมไดอยางชดเจนเทาทควรโดยการใชบทเรยนคอมพวเตอรได สอดคลองกบ


26

ประณต พลอาษา, (2545) ไดศกษาการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน รายวชาทฤษฎดนตรสากล เรองตรย

แอด สำหรบนกศกษาสาขาวชาดนตร ชนปท 2 มหาวทยาลยราชภฏอบลราชธาน ผลการศกษาปรากฏวา

นกศกษาทเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอร มผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนเพมขนกวากอนเรยนอยางมนย

สำคญท .01 สอดคลองกบ ภมนทร วงศพรหม, (2549) ไดศกษาวจยเกยวกบบทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดย วชา

ดนตร ชนมธยมศกษาปท 1 โรงเรยนชมชนหนองหญามา จงหวดรอยเอด ผลปรากฏวา นกเรยนมผลสมฤทธ

ทางการเรยนหลงเรยนเพมขนกวากอนเรยนอยางมนยสำคญท .01

ดงนนสรปไดวาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนทผวจยสรางขนมประสทธภาพ สงกวาเกณฑ ทกำหนด

ขอเสนอแนะ

1. ขอเสนอแนะในการสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน

1.1 การสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ตองรวมมอกนอยางเปนระบบระหวางผสอน นก

เทคโนโลยการศกษา ผเรยนคอมพวเตอร นกออกแบบและนกวดผลเพอใหไดบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนทม

ประสทธภาพมากทสด

1.2 การเลอกเนอหาทจะมาสรางเปนบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ควรเปนเนอหาทเปนปญหาตอ

การเรยนการสอน เมอนำมาสรางเปนบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนแลวสามารถจะมประสทธภาพกวาการใช

สอประเภทอน

1.3 ผทจะพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ตองศกษาหลกสตร และเรยงลำดบเนอหาเพอ

กำหนดกจกรรม และขนตอนตางๆ ในการทำใหเกดสงเรา และการตอบสนองในบทเรยนอยตลอดเวลา

1.4 ผทจะพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ตองเลอกโปรแกรมทเหมาะสมสามารถพฒนา

โปรแกรมตามทออกแบบไว

1.5 บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนทสรางขน จะตองเหมาะสมกบสภาพแวดลอมทมเชน ความ

สามารถของเครองคอมพวเตอร สภาพแวดลอมของหองปฏบตการคอมพวเตอร เปนตน

1.6 บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนทมประสทธภาพ ตองมการออกแบบและพฒนาอยางเปนระบบ

มวธการทดลองเพอทำการปรบปรงแกไขอยางถกตองกอนทจะนำไปทดลอง

2. ขอเสนอแนะในการนำบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนไปใช

2.1 กอนนำบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนไปใหนกเรยนใช ควรศกษาคมอการใชใหละเอยดและ

ตรวจสอบระบบปฏบตการใหถถวนเพราะถานกเรยนไมคนเคยกบระบบกอาจเกดปญหาในการเขาเรยนในภาย

หลงจะทำใหชาตอการทดลอง

2.2 ควรเตรยมอปกรณคอมพวเตอรทมความเหมาะสมกบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน เชน การด

เสยง (Sound Card) และลำโพง เพอทำใหเกดเสยงในการเรยน

2.3 ควรมการตรวจสอบสภาพของเครองคอมพวเตอร และหองคอมพวเตอรใหพรอมและใหเพยง

พอตอความตองการของผเรยน เพอลดปญหาการแยงกนใชเครองคอมพวเตอรอนเปนอปสรรคตอการเรยนร


27

2.4 ควรมการชแจงการเรยนโดยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ใหนกเรยนทำการเรยนอยางเปน

ระบบ เพราะการเรยนในบทเรยนคอมพวเตอรเปนการเรยนทถอวายงใหมกบสงคมไทย จะทำใหนกศกษาม

ความเขาใจในการเรยนแบบใหมน และจะไดศกษาอยางถกวธอนจะยงประโยชนใหเกดแกผเรยนมากขน

2.5 กอนใหผเรยนเขาเรยนควรศกษาถงพนฐานในการใชคอมพวเตอรของนกเรยนถาผเรยนมความ

รพนฐานในดานคอมพวเตอรไมดควรมการจดอบรมกอนเขาเรยน

3. ขอเสนอแนะในการศกษาคนควา

3.1 ควรมการสรางบทเรยนคอมพวเตอรทมประสทธภาพในหลกสตรอนๆ เพอจะไดนำไปใชเปน

สอประกอบการเรยนการสอน และเพอสงเสรมการจดการศกษาใหแกกลมเปาหมายอนๆ

3.2 ควรมการอบรมหรอแนะนำการใชและการสรางบทเรยนคอมพวเตอร เพอเพมทกษะแกผสอน

และผเรยนในการใชบทเรยนคอมพวเตอรชวยในการเรยนตอไป

3.3 ควรศกษาถงขอจำกดและผลกระทบของการเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอร

บรรณานกรม

ไชยยศ เรองสวรรณ. การออกแบบและพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรและบทเรยนเครอขาย. พมพครงท6.

มหาสารคาม: มหาวทยาลยมหาสารคาม, 2546.

ประณต พลอาษา. “การพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน วชาทฤษฎดนตรสากล เรอง ตรยแอดในสถาบน

ราชภฏอบลราชธาน.” วทยานพนธ ครศาสตรมหาบณฑต, สถาบนราชภฏอบลราชธาน, 2545.

ปรญญา พลอาสา. “การพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรององคประกอบทศน

ศลป สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1.” วทยานพนธ การศกษามหาบณฑต, มหาวทยาลย

มหาสารคาม, 2546.

ปยะดา คณดลก. “การพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนระบบมลตมเดย วชาศลปะกบชวต 3 เรองการฟอน

รำ สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2.” วทยานพนธ การศกษามหาบณฑต, มหาวทยาลยมหาสารคาม,

2542.

ภมนทร วงศพรหม. “การพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดย วชาดนตร ชนมธยมศกษาปท 1.” วทยานพนธ

การศกษามหาบณฑต, มหาวทยาลยมหาสารคาม, 2549.

มงคล พรหมเพชร. การสรางและหาประสทธภาพบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเรอง ดนตรไทยในวชาศลปะ

กบชวต หลกสตรมธยมศกษาตอนตน. กรงเทพฯ: สำนกพมพสถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลา

พระนครเหนอ, 2545.


28

The Overview Treatment of Odd Meters in The History of Jazz

Sopon Suwannakit 1

_______________________________________________________________________________________________________

AbstractOdd meters were experimented variously in the album Time Out by Dave Brubeck Quartet. The

audiences accepted it widely during the launching period especially the tunes “Take Five” composed

by Paul Desmond and “Blue Rondo à la Turk” composed by Dave Brubeck. This article discuses how

odd meters become more acceptable in jazz which has been nominated by duple and quadruple meters

for long. Ranging the musicians from James Fats Waller, Reese Europe, and Stan Kenton to Jonathan

Kreisberg, Maria Schneider, and Hiromi Uehara, It shows the history of time signature usage in jazz,

development, and the relationship between early and contemporary irregular meter approaches.

Keywords: jazz, odd meter, irregular meter, complex meter

_______________________________________________________________________________________________________

Rhythmic development of jazz has grown in many directions throughout the history. Time signature usage is one of the directions. In 1959, the Dave Brubeck Quartet launched the album Time Out, where each tune in the album employs an unusual meter in jazz history (Ward 2000, 412). Two tunes from the album, “Take Five” and “Blue Rondo à la Turk” (Dave Brubeck Quartet 1959), became extremely popular among many groups of listeners. This is the turning point of time signature usage in jazz. After the impact of the album, we have seen that odd meters, keep being employed by later jazz musicians such as Stan Kenton, Maria Schneider, and Jonathan Kreisberg. The question is how were odd meters pushed out into the spotlight as the two popular tunes from Time Out did in jazz history, which had been dominated by simple duple and simple quadruple meter for a long time. It also leads to clearer perspective on understanding the development of time signature usage in jazz.

The History and Surviving of Odd Meters in Jazz to The End of 1950sBefore the launching of Time Out in 1959, the simplest form of odd meter, simple triple

meter or 3/4, had been seen in the jazz history regularly (Lyman 2007). Since pre World War


29

1 Graduate student, Master of Music program, University of North Texas; 089.639.1539; [email protected]

mailto:[email protected]

mailto:[email protected]

I, 3/4 meter had been employed by New Orleans musicians mostly in the string bands or jug bands. During World War II, solo pianists also employed 3/4 too, “Jitterbug Waltz” (Fats Waller and His Rhythm 1942) for example. In 1950s, there is also “bop waltz” (Kernfeld 2002, 168) such as “Valse Hot” (Rollins 1956).

Derived from the popular dance called waltz, 3/4 meter has a strong precise beat pattern of hard-light-light on three quarter notes in each bar. This repeated pattern helps listeners to follow the pulse and design some movements for their body to dance along with it. In other words, the predictable pulse is accessible.

Compared to the major meters in jazz, simple triple meter shares the same characteristic of rhythm with duple and quadruple meter. Preceding 1959, jazz music in the Swing Era became popular through serving dancers. With strong accents on the second and fourth beat of every bar, the dancers and listeners are able to predict the music and follow or dance with it just like what triple meter does. These predictable accents greatly help the music to become enjoyable and popular.

Although “Take Five” and “Blue Rondo à la Turk” are complex meter tunes and consist of unequal pulses between strong beats, there are still the equality between larger units of the beat. With 5/4 meter, “Take Five” divides its five quarter notes into the group of 3+2, where those numbers are referring to the amount of quarter notes between accents in each bar. Thus, the accents will be on every first and fourth beat of five beats in each bar (see Example 1). In “Blue Rondo à la Turk,” there are two different patterns of accent, which still create the predictable accent effect. With 9/8 meter, “Blue Rondo à la Turk” divides its nine eighth note beats into the group of 2+2+2+3 and 3+3+3, where those numbers are referring to the amount of eighth notes between accents in each bar. Every four bars, “Blue Rondo à la Turk” will have the first group of eighth notes for three times then follow with the second one once. In other words, “Blue Rondo à la Turk” will be accented on the first, third, fifth, and seventh beat of the first three bars; then followed by accenting on the first, fourth, and seventh beat of the fourth bar (see Example 2). These cycles of accents repeat throughout the whole tune of “Take Five” and throughout the whole melody of “Blue Rondo à la Turk.” They are some predictable accents for listeners to follow.


30

Example 1. The first four bars of Paul Desmond’s “Take Five.”

Example 2. The first four bars of Dave Brubeck’s “Blue Rondo à la Turk.”

Prior the Swing Era, there are also some tunes that were written in 5/4. In 1914, there was a set of tunes under the title of Half And Half co-written by many composers and arrangers. All the tunes have constant accents and were served as accompanying music for dancers. For instance, “Castles’ Half And Half,” the accompanying music composed by James Reese Europe and Ford Dabney for a dance called Dance Mad: or The Dances of the Day, has a pattern of “moving on counts one, four, and five” (Sandke 2012) which is identical to “a waltzy three-step followed by the two hard hits on beats four and five” (Gioia 1992, 68) of “Take Five.” Again, this is also an evidence of predictable accents for people, dancers in this case, to follow.

In addition to the constant accent patterns, melodic material also serves as another catalyst for the music to become more recognizable. Blue notes are a good example. Throughout the history of jazz, blue notes had been participated as a major role of jazz in the pitch perspective. Before World War I, they were infiltrated in many tunes of New Orleans jazz such as “West End Blues” (Louis Armstrong and His Hot Five 1928). During Swing Era, they were still there in many famous big band repertoires such as “It Don’t Mean a Thing (If It Ain’t Got That Swing)” (Duke Ellington and His Orchestra 1932). By Post World War II, they were hiding in some of bebop break neck melodies such as “Confirmation” (Parker 1946). These are evidences that blue notes are always in the ears of both musicians and listeners in jazz history, and help the music become popular.

!

!!

E¨‹ B¨‹7 E¨‹ B¨‹7 E¨‹ B¨‹7 E¨‹ B¨‹7Swing q=170

6

FŒ„!7 F7 F6 F& F F& F6 F7 FŒ„!7 F7 F6 F& F F& F6Even 8th e=378

10

14

D‹7 D‹7Even 8th q=110

!"

#$

!"!"

%&&&&&&

%&&&&&& ' ' ' ' &(&&&&&& ' ' ' ' &

%&

%& ' ' ' '(& ' ' ' '

%&(&

) ) ) ) )* ) ) )& ) ) ) + " ))))) + " )))) ) + " ) ) ) )

), )- ), )- ), )- ), ) )- ), )- ), )- ), )- ), ) )- ), )- ), )- ), )- ), ) )- ), ) )- ), ) )- ), ) )-

.))) )))

.)))

.)))/ .

)))/ .

))) ))).

))).

)))/ .

)))/

) " ) " ) ) ) " ) " ) )

!

!!

E¨‹ B¨‹7 E¨‹ B¨‹7 E¨‹ B¨‹7 E¨‹ B¨‹7Swing q=170

6


13


!"

#$

!"!"

%&&&&&&

%&&&&&& ' ' ' ' &(&&&&&& ' ' ' ' &

%&

%& ' ' ' '(& ' ' ' '

%&(&

) ) ) ) )* ) ) )& ) ) ) + " ))))) + " )))) ) + " ) ) ) )

), )- ), )- ), )- ), ) )- ), )- ), )- ), )- ), ) )- ), )- ), )- ), )- ), ) )- ), ) )- ), ) )- ), ) )-

.))) )))

.)))

.)))/ .

)))/ .

))) ))).

))).

)))/ .

)))/

) " ) " ) ) ) " ) " ) )


31

Blue notes also help popularize “Take Five” and “Blue Rondo à la Turk.” In every A section of “Take Five,” there are only two chords, i and V, in each bar (Farrington 2010, 339). This creates an opportunity for adding blue notes into the melodic line on top of the static chords. The melody in the A section is obviously blues-oriented. In “Blue Rondo à la Turk,” while there are not any blue notes in the melody, there are still blue notes material in another section. Dave Brubeck composed the transitional part that gradually transforms the tune into a 12-bars blues form. By gradually creating the triplet shuffle feel in the transition, the solo section finally appears in completely 12-bars blues form in 4/4. The 12-bars blues solo section, then, gradually changes back to the main melody in 9/8. These blue note evidences in the two tunes are the reason why the two irregular rhythm tunes became popular among vast audiences. These totally make the irregular rhythms become accessible for any group of audiences whether they are professional or amateur.

Odd Meters in Jazz Since 1960sThree years after the releasing of the album Time Out, Stan Kenton released his album,

in 1962, called Adventures in Time: A Concerto for Orchestra. There was a tune (or movement) called “Quintile” (Stan Kenton Orchestra 1962) which is named after its 5/4 meter (Grim 2003). In spite of the same meter as in “Take Five,” Kenton went further than what Paul Desmond, who “[brought] 5/4 to the world’s attention” (Ellis 2010, 82), did. Even “Quintile” was named after its 5/4 meter but the tune actually treats its meter as 10/8 which divided into the group of 3+3+2+2 (see Example 3). Kenton added one more accent in the middle of the first rhythmic group of Take Five to create a new feeling in 5/4. This is an example of improvement on the meter from the preceding pieces with the preserving of constant accent patterns.

Example 3. The main rhythmic material in accompanying part of Stan Kenton’s “Quintile.”

!

!!

E¨‹ B¨‹7 E¨‹ B¨‹7 E¨‹ B¨‹7 E¨‹ B¨‹7Swing q=170

6


13


!"

#$

!"!"

%&&&&&&

%&&&&&& ' ' ' ' &(&&&&&& ' ' ' ' &

%&

%& ' ' ' '(& ' ' ' '

%&(&

) ) ) ) )* ) ) )& ) ) ) + " ))))) + " )))) ) + " ) ) ) )

), )- ), )- ), )- ), ) )- ), )- ), )- ), )- ), ) )- ), )- ), )- ), )- ), ) )- ), ) )- ), ) )- ), ) )-

.))) )))

.)))

.)))/ .

)))/ .

))) ))).

))).

)))/ .

)))/

) " ) " ) ) ) " ) " ) )


32

Since the 2000s, the treatment of odd meters is still based on integrating some materials that are familiar to listeners in term of pitch. Jazz standard repertoire, a familiar music for vast groups of listeners, is a great material to fit in the irregular meters. In 2006, Jonathan Kreisberg merged a very well-known jazz standard repertoire called “Stella by Starlight” (Kreisberg 2007) with 7/4 meter (see Example 4).

Example 4. The first eight bars of “Stella by Starlight” played by Jonathan Kreisberg.

Not only preserving the familiar pitch treatment, but Kreisberg also preserves and goes further on the method to create some constant accents to be predictable for the listeners. He divide 7/4 into 4/4+3/4 with accents on (2+2)+(1.5+1.5). In other words, he accents on the first, third, and fifth beat, then follows them with the up-beat of the sixth. Although Kreisberg’s idea of rhythmic grouping in this tune is more complicated than Time Out, it still can be followed by hearing it over and over again throughout the whole tune.

Moreover, Kreisberg’s idea also serves as an example of the development of odd meter usage. Kreisberg treats 3/4 as a tool for superimposing the simple duple meter, 2/4, over the 3/4. He used 2/4 in different tempo over the second big pulse of 7/4. The group of (2+2)+(1.5+1.5) totally shows 2/4 against 3/4 on the second parenthesis. This also can be considered that Kreisberg treats 7/4 as a 4/4 meter with faster tempo on the first two beats and slower tempo on the last two.

The development of time signature usage in jazz was also stretched out to another direction. Maria Schneider uses odd meter as a tool for creating some expression to the melody. In order to create irregular phrases, she needs to employ odd meter to let the irregular phrase become functional. In “Last Season” (Maria Schneider Jazz Orchestra 1994), Schneider employed some various meters including 5/4 to create some extra beats or shorten some beats in particular phrases to express their mood in certain ways (see Example

!

!

18

EØ7 A7 C‹7 F7 F‹7 B¨7 E¨Œ„!7 A¨7Swing q=270

B¨ EØ7 A7 D‹7 B¨‹7 E7 F EØ7 A7 AØ7 D75

9

!"

#$ % % % % $$

&$ % % % % $$

#$$

#$$

#$$ % % % % $$$$$$&$$ % % % % $$$$$$

' " ( ' " ' ') ( * " ' '+ ( * " ' '+ ( * " ' '+

' ' ' ' ' " ', " - - * " * " ' ' ' ' ' " ' ' . ( ' " ' "

2 RMJ Vol. 9 No. 1 Jan.-June 2014

33

5). This method does not treat the whole tune as an odd meter tune. Thus, this evidence tell us that the usage of time signature has also developed into a tool for composers or arrangers to create some interest or surprise in their works.

Example 5. Piano reduction of an except from Maria Schneider’s “Last Season.”

Nowadays, the development of time signature usage in jazz has become a major role in the evolution of jazz composition and arranging. As people become more familiar with these strange rhythms, composers and arrangers may not worry much about their tunes to be too strange in term of rhythm. This makes the boundary of jazz music to become broader and reaching to some unacquainted zone of rhythmic concepts. In both a preserving material way and an innovative way, there are many musicians that are playing with these concepts of odd meters usage. Hiromi Uehara, for example, not only uses complex time signature, 7/4, on “Softly as in a Morning Sunrise” (Hiromi’s Sonicbloom 2008), to preserve both

!!!!!!

Even 8th q = 12630

34

38

42

46

50

!! "# !!!! "# !!

!! $! "!!! $! "!

"! $! !! %!"! $! !! %!

%! $! "! !!%! $! "! !!

"#"#

&''''''(''''''

&''''''(''''''

&''''''(''''''

&'''''' '' ' )(''''''

&'''''' * * * *('''''' * * * *

&'''''' * * * * ++('''''' * * * * ++

,,, """ ,,- ,, , ,,) .. ,, "" ,,,))-

,,, ,,, ,,, ,,, """ ,,, """, , , ,, ,, ,,)

/..,0 , ,

, , , ,, ,, ,,) ,, , , , , ,, , , ,

,,,')) """ ,,,)-,,,

,,,,) .... 111' 111 111')) """ 111

,,) "" ,,-,, ,,' .. 2

111 " 1) 11' "" 11

...'' 111' , " ,- 1 " , , , , ,3) ,+ ,+ , , , ,)

4.) 1) 11 ,' , ,' ,/

,- ,,,0 111

.

..,) " ,+ - , " ,+0

,+ ,+ ,+ ,+ ,) ,+,' " ,- ,,,0 ,, 111 ,.. "",

31 1

, " ,- ,, ,,,1#+$ " , ,, , , 11 .. "" , ,

, ,, ,,0 , "

3


34

rhythmically and melodically predictability; but she also employs 10/8 and 11/8 as a tool to create some interest and surprise in the middle of 6/8 of “Flashback” (Uehara 2011) (see Example 6).

Example 6. The use of 10/8 and 11/8 in Hiromi Uehara’s “Flashback.”

Example 7. Piano reduction of an except from Hiromi Uehara’s “Flashback.”

!!!!!

""""

""""

Straight 8th q. = 10021

23

27

31

35

!"# !!# $#!"# !!# $#

$# %#$# %#

&'' (3+3+2+2) (3+3+2+3)

(''

&'' (2+3) (5+7)

(''

&'' ) ) ) )('' ) ) ) )

&'' ) ) ) )('' ) ) ) )

&'' ) ) )('' ) ) )

* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *

** "" ** "" ** ** ** "" ** "" ** ** ""

********** ********** *+ ,****- ."

****/,****

. ,****00- ."

*****'0',*****

**00- . ** "" **

- . ** "" ***. *0 **,*. **

* . ***, *.

6

!!!

Straight 8th q. = 10049

53

57

!"!"

#$#$

#$#$

%&&

'&&

%&&

'&&

%&&'&&

( " ) ) ) ) ) ) ( " ) ) ) ) ) )

))))) )* ))))))) ))

) ))* )))& ))) )))

) )& ))) )* ))))))) ))) ))* ))

)& ))) )))

) ) ) ) " ) " ) ) ) ) ) ) ) " ( ") )& ))) )* ))))))) ))

) ))* )))& ))) )))

) )& ))))& )& ) ))& )))

)* )* ) ))*))

) )))&* )

( "))) """ ))) """ ) ) ) ) ) ) ) " ) " ) "))))&& """" ) " )) "" ) "

) ) ) + ) ) ) ) ) ) ) ) )& ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) )

4


35

Hiromi Uehara also grew a further innovation out from Kreisberg’s idea of rhythmic grouping. With 3/4 meter in “Flashback,” she superimposed almost all possible subdivisions, including 2/4, 4/4, 6/8, and 12/16 (5+7), over 3/4 (see Example 7). The result is those different time signatures are playing at the same time with different tempos but finish their bar within the same length of time. This is an evidence of another step of the treatment of 3/4 as a fundamental subdivision to put other things on which can be considered as the development of time signature usage in jazz.

ConclusionThere are two reasons why odd meter tunes like “Take Five” and “Blue Rondo à la

Turk” were surviving in the spotlight of jazz. The reasons are that those two tunes are rhythmically predictable and melodically familiar. These are the trunks that led to the development of time signature usage in jazz. While the trunks are still going on, they also split into the brach of becoming a tool for composers and arrangers to create some interest or surprise in some spot of their music. Thus, predictable musical ingredients help odd meter tunes survive in listeners’ ears, while odd meters sometimes also assist other duple and quadruple meter tunes to become more interesting.

BibliographyArticles

Ellis, Andy. “Exploring Odd Meters.” Guitar Player 44 (4, 2010): 82-83.

Farrington, Jim. “Dave Brubeck Quartet: Time Out (Legacy Edition).” ARSC Journal 41 (2, 2010):

338-340.

Grim, William. “Stan Kenton: Adventures in Time (1962)” All About Jazz. AccessedSeptember 29,

2013. http://www.allaboutjazz.com/php/article.php?id=11195.

Lyman, Darryl. “Jazz Waltzes, 1900s to 1960s” Yahoo Voices. Accessed September 22,2013. http://

voices.yahoo.com/jazz-waltzes-1900s-1960s-601591.html.

Sandke, Randy. “Roads Not Taken: Jazz Innovation Anachronisms.” Current Research in Jazz 4.

http://crj-online.org/v4/CRJ-RoadsNotTaken.php.

BooksGioia, Ted. “Dave Brubeck and Modern Jazz in San Francisco” in West Coast Jazz: Modern Jazz in

California, 1945-1960, 60-85. New York: Oxford University Press, 1992.


36

Kernfeld, Barry. “Beat.” The New Grove Dictionary of Jazz, 167-171. New York: Grove’s

Dictionaries Inc; London: Macmillan, 2002.

Ward, Geoffrey C. “The Adventure: 1950-1960” Jazz: A History of America’s Music, 369-425. New

York: Alfred A. Knopf, 2000.

RecordingsDave Brubeck Quartet. 1959. “Blue Rondo à la Turk.” By Dave Brubeck. Recorded July 1, with Teo

Macero. On Time Out, Columbia CL 1397, 1997, compact disc.

________. 1959. “Take Five.” By Paul Desmond. Recorded July 1, with Teo Macero. On Time Out,

Columbia CL 1397, 1997, compact disc.

Duke Ellington and His Orchestra. 1932. “It Don't Mean a Thing (If It Ain't Got That Swing).” by

Duke Ellington. Recorded August, 1931. On The Complete 1932-1940 Brunswick,Columbia

and Master Recordings of Duke Ellington and His Famous Orchestra, Mosaic MD11-248,

2010, compact disc.

Fats Waller and His Rhythm. 1942. “Jitterbug Waltz.” By Fats Waller. On A Handful of Fats: Original

Recordings 1929-1942, Naxos 8.120760, 2004, compact disc.

Hiromi’s Sonicbloom. 2008. “Softly As In A Morning Sunrise.” By Sigmund Romberg and Oscar

Hammerstein II. Recorded January 9-12, 2008, with David Fiuczynski, Tony Grey, and Martin

Vailhora. On Beyond Standard, Telarc Digital OH, compact disc.

Kreisberg, Jonathan. 2007. “Stella by Starlight.” By Victor Young. On South of Everywhere, MelBay

Records, compact disc.

Louis Armstrong and His Hot Five. 1928. “West End Blues.” By Joe "King" Oliver. Recorded June

28, 1928. On Jazz: The Smithsonian Anthology, Smithsonian Folkways SFW CD 40820, 2010,

compact disc.

Maria Schneider Jazz Orchestra. 1994. “Last Season.” By Maria Schneider. Recorded 1992. On

Evanescence, Enja Records ENJ-8048 2, Germany, compact disc.

Parker, Charlie. 1946. “Confirmation.” By Charlie Parker. On Confirmation: Best of the Verve Years,

Verve 314 527 815-2, 1995, compact disc.

Rollins, Sonny. 1956. “Carolina Moon.” By Sonny Rollins. Recorded March 22, 1956. On Sonny

Rollins Plus 4, Naxos Music Library OJCCD-243-2, 2008, compact disc.

Stan Kenton Orchestra. 1962. “Quintile.” By Johnny Richards. Recorded September 24-28. On

Adventures in Time: A Concerto for Orchestra, Capital CDP 7243 8 55454 2 9, 1997, compact

disc.


37

Uehara, Hiromi. 2011. “Flashback.” By Hiromi Uehara. Recorded November 9-11, 2010, with

Anthony Jackson and Simon Phillips. On Voice, Telarc Digital OH, compact disc.


38

การจบและการใชคนชกไวโอลนเบองตน

ชลฐ ลมปศร1

_______________________________________________________________________________________________________

บทคดยอ

บทความนอธบายการจบและการใชคนชกไวโอลนเพอสรางเสยงททมคณภาพ คนชกววฒนาการจากลกษณะโคงคลายคนธน

มาเปนลกษณะตรงมากขน การจบคนชกทนยมในปจจบนไดแกการจบคนชกแบบรชเซยน เยอรมน และฟรงโก เบลเจยน บทความ

นยงกลาวถงความสำคญของการผอนคลายกลามเนอมอและนว อนเปนหวใจหลกของการผลตเสยงทด

คำสำคญ : คนชก, ไวโอลน, การจบคนชก

AbstractThe article describes the proper violin bow hold to produce good tone quality. Violin bow has

developed from a hunting bow shape of the early time to a more straight shape of today. The most

popular methods of hold are the Russian, German, and the Franco Belgian holds. The article also

emphasizes on hand/finger muscle relaxation, which is the key to a good sound production.

Keywords: bow, violin, bow hold

_______________________________________________________________________________________________________

เสยงทดเปนปจจยอยางหนงในการเลนดนตร โดยเสยงทดเกดจากกระบวนการผลตเสยงทมคณภาพ ซง

ทกๆ เครองดนตรมกระบวนการผลตเสยงทแตกตางกน สำหรบไวโอลน เปนเครองดนตรในตระกลเครองสายท

มตนกำเนดเสยงมาจากการสนสะเทอนของสายโดยมคนชก (Bow) เปนปจจยสำคญในการผลตเสยง

เนองจากไวโอลนเปนเครองดนตรทมววฒนาการยาวนาน คนชกจงเปนสงสำคญอกอยางทมววฒนาการไป

พรอมๆ กบไวโอลน ซงในสมยกอนไมไดมลกษณะเหมอนกบคนชกในปจจบน คนชกในยคกลาง (Medieval)

และยคฟนฟศลปะวทยาการ (Renaissance) คนชกจะมลกษณะโคงคลายคนธน ไมมแรง หางมาออน ไมตง

เหมอนในปจจบน ซงทำใหเสยงไมดง ไมมเทนชน (Tension) ตอมาในยคบาโรก (Baroque) และยคคลาสสค

(Classical) มการพฒนาคนชกใหมลกษณะตรงมากขน เพอเพมแรง และเทนชนของไม หลงจากนนไดพฒนามา

เรอย ๆ โดยเครเมอร (Cramer, 1746-1799) เปนคนสดทายทพฒนาคนชกใหมลกษณะทใชในปจจบน ดวยการ

ทำใหไมงอเขาหาหางมาเพอเพมแรง และเทนชนของไม


39

1 1 นกศกษาหลกสตรดรยางคศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยรงสต; 083.828.8884; [email protected]

ภาพท 1. คนชกในสมยยคกลาง (บน) และยคฟนฟศลปะวทยาการ (ลาง) (Stowell, 1992: 24)

ภาพท 2. ววฒนาการของคนชกชวงยคบาโรกถงแบบปจจบน (จากลางขนบน) (Stowell, 1992: 25)

ในสมยกอนจะจบในลกษณะสงจากโคนคนชก (Frog) แตปจจบนจะจบทโคนคนชกเพอใหมนำหนกมาก

ขน และมพนทในการใชหางมามากขน การจบคนชกทถกวธนอกจากทำใหเสยงด มคณภาพแลว ยงทำใหเลน

เทคนคตางๆ ไดงายขน ไมปวดกลามเนอ ซงมอย 3 แบบทนยมใชกนคอ รชเซยน (The Russian), เยอรมน (The

German) และฟรงโก เบลเจยน (The Franco Belgian)

การจบคนชกแบบรชเซยน

1. นวโปงวางไวสดกบโคนคนชก ซงอยในตำแหนงเดยวกบนวกลาง โดยจะวางไวในลกษณะโคง และ

ไมเกรง เพยงสมผสไวกบตวคนชกเทานน

2. นวช วางขอนวท 3 จากปลายนวไวกบคนชก

3. นวกลาง วางเรยงกบนวช

4. นวนาง วางเรยงกบนวกลาง


40

5. นวกอย วางเรยงกบนวนาง โดยมลกษณะเหยยดตงและใชปลายนวแตะอยบนไมคนชก

ลกษณะมอจะโนมมอไปขางหนา ขอมอยกสงเพอใหนวกอยเหยยดตง และรบนำหนกของคนชกไว

ภาพท 3. การจบคนชกแบบรชเซยน (Lamb and Cook, 2002: 70)

การจบคนชกแบบเยอรมน

1. นวโปง วางไวสดกบโคนคนชก ซงอยในตำแหนงเดยวกบนวกลาง โดยจะวางไวในลกษณะโคง และ


2. นวช วางอยบนคนชกดวยขอท 1 และวางในลกษณะแบนราบกบคนชก

3. นวกลาง วางเรยงตดกบนวช

4. นวนาง วางเรยงตดกบนวกลาง

5. นวกอย วางเรยงกบนวนาง ใชปลายนวแตะอยบนไมคนชก

ลกษณะมอไมโนมไปขางหนา นวไมเหยยดตง ขอมออยตำไมยกสง


41

ภาพท 4. รปแบบเยอรมน จะมลกษณะตรงกนขามการจบแบบรชเซยน (Lamb and Cook, 2002: 70)

การจบคนชกแบบฟรงโก เบลเจยน

1. นวโปง วางไวสดกบโคนคนชก ซงอยในตำแหนงเดยวกบนวกลาง โดยจะวางไวในลกษณะโคง และ


2. นวช วางขอนวท 2 ไวบนคนชก ราบไปกบไมคนชก ไมเหยยดนว

3. นวกลาง วางเรยงกบนวช

4. นวนาง วางเรยงกบนวกลาง

5. นวกอย วางเรยงกบนวนาง ใชปลายนวแตะอยบนไมคนชก โคงงอไมเหยยดตง

มอจะมลกษณะแบนราบไปกบคนชก ไมยกขอมอสง นวไมเหยยดตง


42

ภาพท 5. รปแบบฟรงโกเบลเจยน เปนลกษณะผสมผสานระหวางการจบแบบรชเซยน และเยอรมน (Lamb and Cook, 2002: 70)

ในทกรปแบบมขอดอยในตว ขนอยกบผเลน แตมสงทสำคญอยสงหนง ซงขาดไมไดในการจบคนชกคอ

ความผอนคลายของกลามเนอมอ และนว อนเปนหวใจหลกของการผลตเสยงทด การเลนเทคนคตางๆ รวมไปถง

การพฒนาในขนตอไป

ในการฝกซอมขนเรมตน ผปฏบตอาจใชวธการจบขางตนกบปากกาหรอดนสอกอนเพอความผอนคลาย

ของกลามเนอฃและเรยนรสมผสทนวกอนจบคนชกจรง หลงจากนนควรฝกรปมอ นว ดวยแบบฝกหดตางๆ

ดงน

1. การเลอนมอบนคนชก จบคนชกในรปมอทถกตอง ผอนคลายกลามเนอ ยนมอไวขางหนาขนานกบ

ลำตว งอแขน เลกนอย ใหคนชกชขน หลงจากนนใหคอยๆ เลอนรปมอขนไปทปลายคนชกและเลอนลงกลบมา

ทโคนคนชกดวยนวเทานน

2. การหมนคนชก จบคนชกในรปมอทถกตอง ผอนคลาย ยนมอไวขางหนาขนานกบลำตว งอแขนเลก

นอย ใหคนชกชขน หลงจากนนควบคมใหคนชกหมนเปนวงกลม โดยไมใหมอ ขอมอหรอแขนขยบ ใชเพยงนว

มอเทานน

3. การนอนและตงคนชก จบคนชกในรปมอทถกตอง ผอนคลายกลามเนอ ยนมอไวขางหนาขนานกบ

ลำตว งอแขนเลกนอย ใหคนชกชขน หลงจากนนคอยๆ เปลยนระดบคนชกลงมาจนกระทงขนานกบพน และ

คอยๆ เปลยนระดบกลบไปตงกบพนใหม โดยไมใหมอ ขอมอ หรอแขนขยบ ใชเพยงนวมอเทานน

4. การเลอนมอบนคนชกและหมนคนชกในแนวนอนขนานกบพน เมอฝกการเลอนมอและการหมนจน

ชำนาญ ควรเพมการฝกการเลอนมอและการหมนคนชกในรปแบบเดมแตเปลยนจากการตงคนชกขนเปนการจบ

คนชกใหขนานกบพน


43

การฝกซอมจบคนชกทดทสดนน ใหซอมชาเพอการผอนคลายกลามเนอและเรยนรการเคลอนไหวของการ

กลามเนอ การทำซำๆ บอยๆ ใหเกดความเขาใจ ความชำนาญและเกดผลลพธทดในระยะยาวกอนจะไปสขนตอน

ตอไปคอ การสซงเปนวธหลกในการสรางเสยงของไวโอลนโดยมขอควรรเบองตนเพอการสรางเสยงทดและม

คณภาพดงน

1. ทศทางของคนชก (Bow Direction) หมายถง การเลนในแนวนอน ขนานกบหยอง (Bridge) ในขณะส

คนชกลง-ขน

2. สวนของคนชก (Part of bow) หมายถง สวนของคนชกแบงโดยพนฐานได 3 สวน คอ โคนคนชก

(Lower half) กลางคนชก (Middle of bow) และปลายคนชก (Upper half) ซงจะมนำหนกแตกตางกนออกไป

สวนโคนคนชกจะมนำหนกมาก และดง สวนปลายคนชกนำหนกจะนอย และเบา

3. ความเรวของคนชก (Speed of bow) หมายถง ความเรวในการสของคนชก โดยเลอกใหเหมาะสมกบ

แรง-นำหนกทใช และตำแหนงของคนชกบนสาย

4. แรง-นำหนก (Pressure-Weight) หมายถง แรงจากแขนทวางไปบนสาย ซงแรง-นำหนกนนจะมาจาก

สวนไหลและแขน

5. ตำแหนงของคนชกบนสาย (Contact on the string) หมายถง จดสมผสระหวางหยอง และแผงนว

(Finger board) แตละจดสมผสนใหเสยงทแตกตางกน ในจดสมผสทใกลหยองจะใหเสยงทดง และเขม จดสมผส

ทใกลแผงนวจะใหเสยงทบางลงตามชวงสาย

6. จำนวนหางมาทสมผสสาย (Hair in contact with the string) หมายถง การใชคนชกแบบเตมหนาหางมา

หรออกนยหนงคอการใชคนชกแบบตรง ไมเอยง เพอใหหางมาทงหมดสมผสกบสายไดมากทสด เพอใหเสยงดง

และมนำหนก การเอยงคนชกสจะใหเสยงทบาง-เบา ตามจำนวนหางมาทสมผสกบสาย

ปจจยทง 6 น มความสำคญอยางยงในการผลตเสยงทด ทกๆ ปจจยนนสมพนธกนอยางแยกไมออก ในการ

ฝกซอมการใชคนชกพนฐาน ใชปจจยขางตนน เปนขอสงเกตในการฝกซอมดวยการลากสายเปลา (Open String)

อาจเรมดวยสาย A โดยใชเครองจบจงหวะ (Metronome) ในจงหวะ 60-80 และควรซอมหนากระจกเพอใหเหน

ทศทาง และตำแหนงของคนชกอยางชดเจน ในขณะฝกซอมใหปฏบตดงตอไปน

1. ทศทางของคนชก ลากคนชกลง 4 จงหวะ ขน 4 จงหวะ จากโคนคนชกจนถงปลายคนชก และทำซำๆ

สลบไปมา โดยสงเกตใหคนชกขนานกบหยองตลอดเวลา

2. สวนของคนชก จากโคนสดคนชกไปจนถงปลายคนชก แบงออกเปน 4 สวนเทาๆ กน สำหรบเลน 4

จงหวะตอ 1 คนชก เพอใหความเรวของคนชกเทากนเสมอ

3. ความเรวของคนชก ใน 4 จงหวะทลากนน จะตองเทากนเสมอ และรกษาความเรวใหคงท

4. แรง-นำหนก ในการฝกซอมควรใชนำหนกเตม เพอใหไดคณภาพเสยงทด โดยใหเหมาะสมกบ

ความเรวของคนชกทลากไป


44

5. ตำแหนงของคนชกบนสาย ใหอยตรงกลางระหวางหยองแผงนว ควบคมอยาใหคนชกเลอนไป

ตำแหนงอน

6. จำนวนหางมาทสมผสสาย ใหใชเตมหนาหางมา หรอหางมาทงหมด เพอคณภาพเสยงทด

เมอฝกซอมไดดงนแลว ผปฏบตอาจฝกซอมเพมในสายอน G, D, และ E นอกจากนนยงมสายคคอ G กบ D,

D กบ A, A กบ E ในขณะสสองสายคควรใหนำหนกของทง 2 สาย เทากน ไมเอยงไปสายใดสายหนงมากเกน

ไป การฝกซอมตองอาศยสมาธ และคอยสงเกต 6 ปจจยนอยเสมอ การฝกซอมควรทำซำๆบอยๆ เพอใหเกดความ

ชำนาญตอไป

สรป

ในการสรางเสยงทดในเบองตนนน ควรมความรพนฐานเรองการจบคนชก และการใชคนชกอยางถกวธ ซง

การจบในแตละรปแบบลวนตองคำนงถงกลามเนอใหผอนคลายอยเสมอ เมอจบคนชกจนชำนาญแลว กควรฝก

การลากสายตางๆ รวมไปถง 2 สาย เพอฝกการควบคมคนชกโดยอาศยปจจยตางๆ ใหเกดเสยงทมคณภาพ และ

เกดประโยชนสงสดในการฝกซอม


ณชชา พนธเจรญ. พจนานกรมศพทดรยางคศลป. พมพครงท 3. กรงเทพฯ: สำนกพมพเกศกะรต, 2552.

Auer, Leopold. Violin Playing as I teach It. New York: Dover Publications, 1980.

Cook, Susan Lamb, and Norman Lamb. Guide to Teaching Strings. 7th ed. New York: Mcgraw-hill,

2002.

Courvoisier, Karl. The Technique of Violin Playing the Joachim Method. New York: Dover

Publications, 2006.

Mozart, Leopold. A Treatise on the Fundamental Principles of Violin Playing. 2nd ed. Translated by

Edith Knocker. New York: Oxford University Press, 1951.

Pernecky, Jack M. Teaching the Fundamentals of Violin Playing. n.p.: Summer-Birchard, 1998.

Stowell, Robin. The Cambridge Conpanion to the Violin. New York: Cambridge University Press,

1992.


45


46

หลกพนฐานในการบรรเลงเปยโน และ การบรรเลงเปยโนพรอมคำถามคำตอบ

ปานใจ จฬาพนธ1

_______________________________________________________________________________________________________

บทคดยอ

บทวจารณนวจารณหนงสอ 2 เลม คอ หลกพนฐานในการบรรเลงเปยโน เขยนโดยโจเซฟ เลวน (ค.ศ.1874-1944) และ การ

บรรเลงเปยโนพรอมคำถามคำตอบ เขยนโดยโจเซฟ ฮอฟมนน (ค.ศ.1876-1957) หนงสอทงสองเลมมเนอหาเกยวกบเทคนคการ

เลนเปยโน การผลตเสยงทเหมาะสมกบบทเพลงชนดตาง ๆ การใชเพเดล และวธการสอนนกเรยน เนอหาในหนงสอของเลวนสวน

ใหญเปนคำแนะนำพนฐานในการผลตเสยงในลกษณะตาง ๆ และความสำคญของการฝกฟงเพอพฒนาคณภาพการบรรเลงเปยโน

สวนหนงสอของฮอฟมนนแบงออกเปน 2 สวน สวนแรกเกยวกบความรทวไปเชนเดยวกน แตในสวนทสองเปนการรวบรวม

คำถามเกยวกบดนตรทฮอฟมนนเขยนตอบไวอยางละเอยดในวารสาร คำถามทงหมดถกจดไวเปนหมวดหม มคำตอบทละเอยดและ

นำไปใชไดจรง

คำสำคญ: การบรรเลงเปยโน, หลกพนฐานในการบรรเลงเปยโน, โจเซฟ เลวน, โจเซฟ ฮอฟมนน

AbstractThis book review analyzes Josef Lhevinne’s Basic Principles in Pianoforte Playing and Josef

Hofmann’s Piano Playing with Piano Questions Answered. These 2 books contain fundamental

knowledge in piano playing, fingering technique, tone producing, pedaling, and teaching approach.

Lhevinne mostly focused on various tone producing and hearing improvement in order to enhance the

playing quality. Hofmann divided his book into 2 sections: basic knowledge and questions and

answers. Those questions and answers have been collected from journal and categorized in relevant

topics. Hofmann’s answers are detailed and practical.

Keywords: Piano playing, Basic principles in piano playing, Josef Lhevinne, Josef Hofmann

_______________________________________________________________________________________________________

หนงสอเกยวกบเทคนคการบรรเลงและการสอนเปยโนทสำคญมอยหลายเลม สวนมากเขยนไวในชวงตน

ศตวรรษท 20 ซงเปนยคทครเปยโนยงมนอย แบบเรยนกยงไมไดรบการพฒนาใหมมาตรฐานเทาทกวนน

หนงสอทผวจารณคดวาเขยนไดดทสดมอย 3 เลม คอ หลกพนฐานในการบรรเลงเปยโน (Basic Principles in

Pianoforte Playing) เขยนโดยโจเซฟ เลวน (Josef Lhevinne, ค.ศ.1874-1944) การบรรเลงเปยโนพรอมคำถาม

คำตอบ (Piano Playing with Piano Questions Answered) เขยนโดยโจเซฟ ฮอฟมนน (Josef Hofmann, ค.ศ.


47

1 ผชวยศาสตราจารย ภาควชาดรยางคศลป (ตะวนตก) คณะศลปกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย; 081.699.9589;

[email protected]

1876-1957) และ ศลปะการบรรเลงเปยโน (The Art of Piano Playing) เขยนโดยไฮนรค นอยเฮาส (Heinrich

Neuhaus, ค.ศ.1888-1964) บทวจารณนกลาวถงหนงสอ 2 เลม คอ หลกพนฐานในการบรรเลงเปยโน และ การ

บรรเลงเปยโนพรอมคำถามคำตอบ สวน ศลปะการบรรเลงเปยโน ของนอยเฮาสไดแยกเปนอกบทหนง

ผวจารณตงใจเขยนถงหนงสอของเลวนและฮอฟมนนพรอมกน เนองจากทงสองคนมชวตทคลายคลงกน

ทงในเรองของการอทศตนในการสอนเปยโน การอพยพไปอยทประเทศสหรฐอเมรกาในชวงสงครามโลกครงท

1 และการสอนในสถาบนดนตรทมชอเสยง ในชวตจรงแลวความเปนนกเปยโนอาชพกบความเปนครนนแยกกน

ไมออก อยทวาจะโดดเดนเนนทางไหน บางคนออกแสดงคอนเสรตอยางสมำเสมอและรบสอนเฉพาะนกเรยนท

เกง บางคนกอทศตนในการสอนและสรางนกเปยโนอยางไมเหนดเหนอย เลวนและฮอฟมนนมเทคนคในการ

บรรเลงและสอนทคลายกนมาก ตางกนเพยงรายละเอยดเลกนอยเทานน

เลวนเปนนกเปยโนและครสอนเปยโนชาวรสเซย เรยนทสถาบนดนตรอมพเรยลในมอสโคว เมอจบการ

ศกษากอทศตนในการสอนเปยโน และออกแสดงคอนเสรตอยางสมำเสมอ เมอพดถงเลวนกตองพดถงภรรยา

ของเขา โรซนา (Rosina Lhevinne, ค.ศ.1880-1976) ซงเปนครสอนเปยโนเชนกน ทงสองออกแสดงคอนเสรต

และสอนเปยโนรวมกนมาตลอด ในชวงสงครามโลกไดยายไปอยทประเทศสหรฐอเมรกา รบสอนเปยโนสวน

ตว โจเซฟเองไดเขาไปสอนทสถาบนดนตรจลยารด (Juilliard School) ดวย หลงจากทโจเซฟเสยชวต โรซนารบ

ชวงสอนลกศษยของโจเซฟจากสถาบนดนตรจลยารดทงหมด ทนาสนใจคอโรซนาซงขณะนนอาย 70 กวาปแลว

ไดตดสนใจออกแสดงคอนเสรตอกครงหนงหลงจากสอนเปยโนเพยงอยางเดยวมาหลายสบป คอนเสรตครง

สำคญทสด คอ การบรรเลงเพลง Concerto for Piano and Orchestra No.1 in E minor, Op.11 ของเฟรเดรค

โชแปง (Frederic Chopin, ค.ศ.1810-49) รวมกบวงนวยอรคฟลฮารโมนกออรเคสตรา โดยมเลนเนรด

เบรนสไตน (Leonard Bernstein, ค.ศ.1918-90) เปนผอำนวยเพลง ซงเพลงนเปนเพลงเดยวกบทเธอเคยแสดงเพอ

จบการศกษาทสถาบนดนตรมอสโควเมอ 65 ปกอน

เลวนเขยนหนงสอ หลกพนฐานในการบรรเลงเปยโน ในป ค.ศ.1924 มวธการเขยนทสน กระชบ และตรง

ประเดน ซงทำใหหนงสอเลมนหนาเพยง 48 หนาเทานน เนอหาในเลมแบงเปน 6 บท สวนใหญจะเนนทการ

ผลตเสยงทไพเราะลมลก

บทแรกในหนงสอ หลกพนฐานในการบรรเลงเปยโน เรมตนดวยการอธบายถงกลไกของเปยโนทปรบปรง

ขนโดยบารโตโลเมโอ ครสโตโฟร (Bartolomeo Christofori, ค.ศ.1655-1731) วามความแตกตางจาก

ฮารปซคอรด มกลไกของคอนและสายเขามาเกยวของ ทำใหตองใชการสมผสและนำหนกทตางออกไปจาก

เทคนคแบบเดม เลวนเนนถงความสำคญของพนฐานการเลนเปยโนและความเขาใจดนตร เขากลาวอยางชดเจน

วาครคนแรกของเดก ๆ ถอวาสำคญมาก ไมวาจะเปนวชาใดกตาม พนฐานขอตอไปคอการอานโนต คาของตว

โนตและชอตวโนต การใหความสำคญกบตวหยดซงมความสำคญเทาเทยมกบตวโนต ถอเปนความสมดลทาง

ศลปะ ตวหยดคอความเงยบทมผลตอเพลง นกเปยโนหลายคนรบบรรเลงตอทนทหลงเครองหมายหยด เพราะ


48

รสกไปเองวาคนดกำลง “รอ” อย ซงจะทำลายความสวยงามของบทเพลงโดยสนเชง พนฐานขอตอไปคอจงหวะ

เลวนใหความสำคญกบเรองนมาก เลวน บอกวาขอดอยของนกเรยนชาวอเมรกนทไดรบอทธพลจากเพลงแจส

ตลอดเวลา คอ ไมสามารถเลนเพลงทมลกษณะจงหวะอน ๆ ไดด จงหวะเปนเรองทสอนยาก ผบรรเลงตอง

“รสก” ไดเอง สวนวธการทจะเขาใจเรองจงหวะใหดขนนน เลวนแนะนำใหไปฟงคอนเสรตบอย ๆ หรอเลน

เพลงดเอต นอกจากนน ตองฝกเลนใหมจงหวะจะโคน มชวตชวา ไมใชเลนไปตามอตราจงหวะแบบหนยนต

บทท 2 เปนเรองเกยวกบความเปนนกดนตร (musicianship) สงสำคญนอกเหนอจากเทคนคการเลนเปยโนท

ตองศกษาเพอทจะเปนนกดนตรทด ไดแก ทฤษฎดนตร โครงสรางของบนไดเสยง คอรด อารเปโจ (arpeggio)

และการฝกซอม อกประการหนงคอการฝกโสตประสาท เลวนยำวานกดนตรทดตองฟงเปนและตองฝกตงแตยง

เดก

ในเรองของคณภาพเสยงนน เลวนใหความสำคญมากเพราะเขยนไวทงในบทท 2 และ 3 มตงแตวธการ

วางมอไปจนถงการผลตเสยงทถกตอง วธการทจะไดมาซงเสยงทมคณภาพทำอยางไร? เลวนใหคำแนะนำกวาง

ๆ แตตองใชเวลาและความอดทนอยางยง ลำดบแรก นกเรยนตองรกอนวาเสยงทไพเราะเปนอยางไร นกเรยน

บางคนกมพรสวรรคในเรองน สวนบางคนทไมมกไมตองทอใจ สามารถฝกไดจากการชมการแสดงโดยนก

เปยโนเอก ลำดบตอไป เลวนบอกวาตองคลอนไหวมอใหนอยทสด อยาขยบไปมามากเกนไป และไมเกรง

เพราะจะทำใหเสยงไมไพเราะ ปลายนวตองไมหงกงอ ขยบเฉพาะขอตอทอยระหวางนวและฝามอ (metacarpal

joints) เทานน ปลายนวของคนแตละคนกทำใหเกดคณภาพเสยงทตางกน บางคนนวเลก มแตกระดก สามารถ

เลนไดคลองแคลวแตเสยงไมไพเราะและเตมเทาคนทนวใหญ มเนอ เวลากดลงบนคยกตองลงไปใหสด อยากด

เพยงครงเดยว เพราะเสยงจะบาง บรเวณของปลายนวทกดลงบนคยกมผลตอเสยง ถาตองการเสยงเตมและ

ไพเราะเหมอนเสยงรอง (เลวนใชคำวา ringing และ singing tone) ตองนวดลงบนคยดวยปลายนวบรเวณทมเนอ

มากทสด ไมใชบรเวณ ทใกลเลบ ลำดบตอไปคอการเคลอนไหวขอมอทยดหยนคลายกบสปรงหรอตวหนวงการ

สนสะเทอน (shock absorber) ในรถยนตทชวยลดแรงกระแทก ทำใหวงไดเรยบ ไมกระตก

ในบทท 4 เลวนสอนใหนกเรยนผลตเสยงทเบาใส เขาเปรยบเสยงในลกษณะนวาเหมอนผาคลมไหลทถก

ดวยลกไม มดไซน บางเบา แตไมบอบบาง เทคนคการผลตเสยงดงกลาวเรมตนดวยทอนแขน ทปลอยสบาย

ผอนคลาย และ “ลอยอยในอากาศ” ตอมาขณะทกดปลายนวลงบนคย กตองกดใหสดเชนกน เพราะถงแมวา

ตองการความบางเบา แตไมตองการความออนแอ และเมอยกนวขนเพอเลนโนตตวตอไป ตองไมยกสงเกนไป

เพราะจะทำใหเลนไมไดเรวและเวลาทกดลงอกครง จะไดยนเสยงทกระแทก ทสำคญคอตองซอมชา ๆ เพอ

สงเกตความเคลอนไหวและแกใหถกตอง มเพลงหลายบททเลวนแนะนำในการฝก รวมทง La Fileuse, Op.157

No.2 ของโยอาคม ราฟฟ (Joachim Raff, ค.ศ.1822-82) และ Butterfly from Lyric Pieces, Op.43 ของเอดวารด

กรก (Edvard Grieg, ค.ศ.1843-1907) และในทางตรงกนขาม สำหรบเพลงทตองการเสยงทเตมไปดวยพละกำลง

สงแรกทผเลนจะตองพจารณาคอวธการนง ผเลนตองเอนตวเขาไปหาเปยโนเลกนอยและใชกำลงเสรมจากลำตว

และหวไหล พรอมกบกดปลายนวลงอยางทสอนไปแลวขางตน


49

บทท 5 เปนเรองของความแมนยำ หลายคนมกกดโนตผดเวลาบรรเลง วธการแกไขมหลายวธ วธแรกคอ

การเชคกบเมโทรนอม (metronome หรอเครองจบจงหวะ หมายถงอปกรณทมกลไกบอกจงหวะทแมนยำ) วา

อตราความเรวเทาใดทเราสามารถเลนไดอยางคลองแคลวโดยไมผด เรมตงแตอตราทชาแลวคอย ๆ เพมความเรว

ขนจนถงอตราความเรวทเลนไมได ตอจากนนใหทำกระบวนการเดมนซำอกครงโดยไมใชเมโทรนอม เพอฝก

จงหวะดวยตนเอง วธตอมาคอการเลอกใชนว (fingering) ทเหมาะสม ซงมความสำคญพอสมควร

ผวจารณเหนวาการเลอกใชนวทเหมาะสมเปนองคประกอบหนงททำใหบรรเลงเพลงไดงายขน ครหลายคน

มกใชนวตามทเขยนไวในโนตเพลงและไมกลาเปลยน เพราะเหนวากำหนดไวโดยผแตงหรอบรรณาธการ

อยางไรกตาม นกเปยโนแตละคนมความสามารถและมลกษณะของมอทแตกตางกน จงควรทดลองเลอกใชนวท

เหมาะสมกบตวเองทสด ซงจะชวยใหบรรเลงเพลงไดงายขน

วธตอไปคอการปรบเปลยนตำแหนงของขอมอขณะเลนเปยโน ขอนเปนขอทคอนขางยาก เพราะไม

สามารถเขยนใหเหนชดเจนได เลวนบอกวาตำแหนงของแตละคนไมเหมอนกน ขนอยกบปจจยหลายอยาง รวม

ทงลกษณะและขนาดของมอ แตใหพงระลกวา ถารสกสบายแสดงวาเหมาะแลว ตอจากนนเลวนแนะนำให

นกเรยนเหนความสำคญของมอซาย อยาซอมไปพรอมกบมอขวา เลนโนตถกบางผดบาง แตควรแยกซอมให

แมนยำกอนแลวคอยซอมทงสองมอพรอมกนตอไป

ในการเลนเทคนคสตกคาโต ถานกเรยนยกขอมอใหสงขนเลกนอย กจะทำใหเลนไดงายขนและไมกอให

เกดเสยงเวลาปลายนวกระทบกบคย สวนเทคนคเลกาโตทดนน โนตทกตวจะตองเชอมกนอยางเหมาะเจาะ โนต

ทกตวตองมคณภาพและสสนเสยง (timbre) ทเหมอนกนคลายลกปดทรอยตอกนเปนเสนยาว เพลงทเหมาะใน

การฝกเทคนคเลกาโตมหลายเพลง อาท Nocturne in F minor, Op.55 No.1 ของโชแปง และ Träumerei ของ

โรเบรต ชมนน (Robert Schumann, ค.ศ.1810-56)

ชวงทายของบทน เลวนยำถงความสำคญของการฝกบนไดเสยง ซงสามารถฝกไดทงสตกคาโตและเลกาโต

และความสำคญของการฟงซงทำใหเกดพฒนาการของ “ความงาม” ในการบรรเลงเพลง ตาง ๆ ถานกเรยนซอม

เทคนคอยางเดยวแตไมฟงคณภาพของเสยง การซอมนนกจะไมมประโยชนเลย

บทท 6 เปนเรองของการฝกจำโนตเพลงสำหรบแสดงคอนเสรตและกระบวนการในการซอมเปยโน หลก

การสำคญในการฝกจำโนตเพลงนน ควรจำทละประโยค ไมใชทละหอง การฝกจำโนตทละประโยคจะทำให

เขาใจเนอความทผแตงตองการจะสอสาร เหมอนกบการอานกลอนทมสมผสคลองจองและเหนภาพพจน การ

ฝกฝนเรองการจำโนตนตองใชเวลาและตองฝกอยางตอเนอง นอกจากนน การทำความเขาใจกบคอรดและการ

ดำเนนคอรด (chord progression) กเปนอกวธหนงทจะชวยใหจำเพลงไดแมนยำขน


50

สวนการฝกซอมเปยโนนน เลวนบอกวาควรซอมประมาณวนละ 4 ชวโมง ไมควรมากหรอนอยกวานน

แบงออกเปนการแยกซอมเทคนค บนไดเสยง อารเปโจและโนตคแปดตางหาก 2 ชวโมง แลวคอยจดเวลาซอม

บทเพลงตาง ๆ อก 2 ชวโมง ในการซอมทกครงตองมสมาธและซอมใหหลากหลาย เชน ฝกบนไดเสยง C

เมเจอรในอตราจงหวะตางกน ความเรวตางกน เทคนคการเลนทตางกน (สตกคาโต เลกาโต และสเลอร) ฯลฯ

ตอจากนน เลวนกลาวถงสงทตองระวงอก 2 อยาง คอการเลอกเลนเพลงทยากเกนไปและการใชเพเดล นกเรยน

บางคนชอบเลนแตเพลงทโชวเทคนค แตกลบไมมความรอยางอนเกยวกบดนตรเลย สวนเพเดลนนบางคนไมได

ใหความสนใจเลย เหมอนการทาสดวยแปรงหยาบ ๆ ซงในความเปนจรงแลว การใชเพเดลเปนเรองทละเอยด

ออนและสำคญพอ ๆ กบการบงคบมอ นกเปยโนตองรวาจะเหยยบหรอยกเพเดลตรงไหน จะเหยยบเพเดลพรอม

มอกดโนตหรอเหยยบเพเดลทหลง ความลกในการเหยยบเพเดล รวมทงการเหยยบเพเดลในเพลงลกษณะตาง ๆ

ฯลฯ

หนงสอของเลวนเปนหนงสอทคอนขางสน มเฉพาะหลกใหญๆ แตปฏบตตามไดยากทเดยวเพราะ

ครอบคลมเทคนคการเลนเปยโนทกอยาง ตงแตการบรรจงกดนวลงบนคยบอรดในลกษณะตาง ๆ เพอใหไดเสยง

ทหนาบางตามตองการ ไปจนถงการฝกซอมบนไดเสยง ทสำคญทสดคอเลวนสอนให “คด” และ “ฟง” คดวา

ตองการอะไร คดวามอและแขนตองทำอยางไร ฟงวาเสยงทไดเปนอยางไร ฯลฯ เนอหาสวนใหญในหนงสอเลม

นเหมาะกบครเปยโนมากกวานกเรยนทตองการฝกซอมเอง นอกเสยจากวาจะเปนนกเรยนทมพรสวรรคและ

สามารถซอมเองไดอยางมประสทธภาพ ครผสอนควรชแนะและชนำความคดของนกเรยนใหนกเรยนตอยอด

และประยกตใชความรดงกลาวในการซอมและบรรเลงเพอประโยชนสงสดตอไป สงหนงทครเปยโนทกคน

สามารถนำการสอนของเลวนไปใชไดด คอ การเลอกใชคำพดททำใหนกเรยนเขาใจทนทวาตองนกถงอะไรหรอ

ตองทำอยางไร เชน เสยงทเบาใสเหมอน “ผาคลมไหลทถกดวยลกไม” และทอนแขนท “ลอยอยในอากาศ” ผ

วจารณคดวามคำพดอกมากมายทจะสามารถนำมาพดคยกบลกศษยได นอกจากนน การแนะนำใหนกเรยนอาน

บทกว ชมภาพวาด ปฏมากรรม รวมทงทองเทยวชมธรรมชาตกเปนวธทดในการปลกฝงเกยวกบความงามเชน

กน

สวนหนงสอ การบรรเลงเปยโนพรอมคำถามคำตอบ นน เขยนโดยฮอฟมนน ซงเปนนกเปยโนชาว

โปแลนด-อเมรกน ออกแสดงคอนเสรตครงแรกเมออายเพยง 5 ป ตอมาเมอยายไปอยทประเทศสหรฐอเมรกาก

สอนทสถาบนดนตรเคอรตส (Curtis Institute of Music) จนถงป ค.ศ.1938 ลกศษยทมชอเสยงของฮอฟมนน

ประกอบดวยแอบบย ไซมอน (Abbey Simon, เกด ค.ศ.1922) และชรา เชอรคส-สก (Shura Cherkassky, ค.ศ.

1909-95)

ฮอฟมนนเรมตนดวยบทนำเกยวกบนกเปยโนและสงทสมพนธกน เชน เสยงของเปยโนเทยบกบวงออรเคส

ตรา การเลนเปยโนดวยอารมณความรสก การบรรเลงเพลงในลกษณะตาง ๆ ตอจากนนเปนบททเกยวกบคำ

แนะนำพนฐานในเรองของการซอมเปยโน ซงควรซอมครงละ 1 ชวโมง แตไมควรเกน 2 ชวโมง หลงจากนนหา

โอกาสออกไปเดนเลนและคดถงสงอน ๆ บาง สวนการฝกแบบฝกหดนน ฮอฟมนนไมแนะนำใหซอมหนกมาก


51

เกนไป ควรซอมเปนการอนเครองเทานน เมอรสกวามอและนวยดหยนและพรอมแลวกสามารถลงมอซอมเพลง

ไดเลย คำแนะนำตอไปเปนเรองเกยวกบการฝกจำเพลง ฮอฟมนนใหเรมฝกจากเพลงสน ๆ กอน ลองวเคราะห

โครงสรางของเพลง ดโนตไปดวยหลาย ๆ ครง หลกจากนนใหหยดซอมแตใหนกถงเพลงนนในใจ และกลบมา

ลองมาเลนด ตดขดตรงไหนใหเปดโนตและซอมจำเฉพาะตรงนน ทำกระบวนการเดมซำไปจนกวาจะจำไดอยาง

ถกตอง

วธของฮอฟมนนนกเปนอกวธหนงทจะทำใหจำโนตไดแมนยำ นกเรยนควรทดลองวาวธไหนเหมาะกบ

ตนเองมากทสด ไมวาจะเปนวธของเลวนหรอฮอฟมนน อาจมการปรบเปลยนขนตอนเพอใหไดประโยชนสงสด

แตวธทไมควรใชเลยคอการซอมหลายๆ ครงจนจำไดไปเอง เพราะเมอเกดอาการตนเตน จะจำโนตไมไดและเลน

ตอไมได ตองเรมตนใหม นอกจากนน นกเรยนควรฝกเรมตนบรรเลงในชวงอนของเพลง เพราะในกรณทลม

โนต จะไดมจดเรมตน ไมตองกลบมาเรมนบหนงใหม

คำแนะนำในเรองอนทนาสนใจประกอบดวย 1.) การซอมกบเมโทรนอมนนใหซอมเปนชวงสน ๆ เพอเชค

จงหวะเทานน อยาใชเมโทรนอมตลอดเวลาเพราะจะทำใหสญเสยความยดหยนและความงามของบทเพลงไป

2.) ใหเลอกชมการแสดงทไดมาตรฐานเทานน การเขาชมการแสดงทมาตรฐานตำนน ฮอฟมนนใชคำวาเหมอน

เราเปนผสมรรวมคดในการกอความเสยหายเลยทเดยว เพราะนอกจากจะไดยนสงทไมดแลว ยงเทากบวาเรา

สนบสนนการเกดการแสดงเหลานนอกดวย และ 3.) เมออานหนงสอเกยวกบดนตรแลว อยาเพงเชอหรอปฏบต

ตาม ฮอฟมนนใหทศนคตทดวาดนตรเปรยบเสมอนภาษาทแตกตางกนออกไปในประเทศทวโลก นกดนตร

แตละคนมสทธทจะพดตามทตนเองคดหรอรสก ไมจำเปนตองเหมอนกน

ในบทตอไป ฮอฟมนนกลาวถงเทคนคการผลตเสยง ซงเกดจากปจจยหลก 2 ประการ คอ ความแมนยำและ

ความเรวในการกดคย เทคนคเลกาโตเปนพนฐานสำคญของเทคนคทงปวง เทคนคสตกคาโตกคอการขยบมอ

และนวในทศทางตรงกนขามกบเลกาโตนนเอง นกเปยโนจงควรเนนการฝกเลนแบบ เลกาโตใหคลองแคลว จะ

ทำใหมพนฐานทด สามารถตอยอดไปไดอยางรวดเรว บทตอมาเปนเรองเกยวกบการใชเพเดล การใชเพเดลไดด

นนขนอยกบความละเอยดในการฟงเสยงและการทดลองเหยยบเพเดลในลกษณะตาง ๆ เพอใหไดเสยงทตองการ

ซงเปนกระบวนการทละเอยดออนและใชความพยายามมาก บทตอไปเปนเรองเกยวกบการตความทเหมาะสม

ฮอฟมนนแนะนำใหนกเปยโนศกษา บทเพลงอยางละเอยดในเรองของทฤษฏ พจารณาประโยคเพลง ตวหยด

ความดงเบา และสญลกษณ อน ๆ ทเกยวของแลวจะเกดความเขาใจอยางถองแทซงจะนำไปสการตความทถก

ตองไดเอง

บทถดไปเปนเร องราวทฮอฟมนนบนทกเก ยวกบการเรยนเปยโนกบอนโทน รบนสไตน (Anton

Rubinstein, ค.ศ.1829-94) นกเปยโนและครทมชอเสยงชาวรสเซย ซงสอนในสถาบนดนตรเปนหลก และไมรบ

ลกศษยสวนตวเลยนอกจากฮอฟมนนเพยงคนเดยวเทานน ตลอดระยะเวลา 2 ปทฮอฟมนนเรยนกบรบนสไตน

รบนสไตนไมเคยเลนเปยโนใหฮอฟมนนด แตใชวธการพดคยและกระตนใหฮอฟมนนเกดความเขาใจดนตร


52

อยางลกซง และสามารถตความบทเพลงในแนวทางของตนเองได ในการเรยนแตละครงจะเรยนเพลงแค 1 บท

เทานน เพราะทำใหสามารถลงลกในรายละเอยดไดอยางเตมทและไมตองพดซำในครงตอไป รบนสไตนสอนให

ฮอฟมนนคดถงอตราจงหวะ เทคนคการเลน และอารมณเพลงกอนทจะลงมอบรรเลง ฮอฟมนนสรปวาการเรยน

แบบนอาจไมเหมาะสำหรบนกเรยนทกคน แตสำหรบเขาเองนนไดเรยนรมาก ไมใชจากสงทรบนสไตนสอน แต

จากวธทรบนสไตนสอนเขา ซงทำใหเขามอสระทางความคด สามารถตความและเลนเปยโนไดอยางมเอกลกษณ

บทสดทายซงฮอฟมนนตงชอวา “กฎทองในการประสบความสำเรจ” มเนอหาเกยวกบองคประกอบทาง

ดนตรหลายประการทฮอฟมนนเคยกลาวไวแลวในบทกอนหนา และตองการยำอกครงเชน ประโยชนของการ

ฝกโสตประสาท ประโยชนของการเรมเรยนเปยโนเมออายยงนอย การบรรเลงเปยโนประกอบดวยทงเทคนค

และความงาม อยาเนนทเทคนคหวอหวาเพยงอยางเดยวเทานน ตองศกษาควบคกนไปทงสองอยางจงจะไดผลด

ศลปะในการใชเพเดล และองคประกอบสดทายคอครหรอแบบอยางทดทสามารถสรางแรงบนดาลใจ แนะนำ

และขดเกลาเราได

สวนท 2 ของหนงสอเลมนเปนการรวบรวมคำถามเกยวกบดนตรทฮอฟมนนเขยนตอบไวอยางละเอยดใน

วารสาร Ladies’ Homes Journal เปนเวลาประมาณ 2 ป คำถามทงหมดถกจดไวเปนหมวดหม เรมจากเทคนคการ

เลน วธการวางมอและนว เทคนคการเลนโนตคแปด การเลนกลสซานโด (glissando) การเลนโนตซำ วธการใช

เพเดล วธการฝกซอม คำแนะนำในการเลนเพลงมาตรฐานทแตงโดย นกแตงเพลงตงแตโยฮนน เซบาสเตยน บาค

(Johann Sebastian Bach, ค.ศ.1685-1750) ลดวก ฟาน เบโทเฟน (Ludwig van Beethoven, ค.ศ.1770-1827) ไป

จนถงโชแปง การฝกจำโนต การฝกทดกญแจเสยง (transposition) และการเลอกครสอนทเหมาะสมสำหรบเดกท

มอายและฝมอในระดบตาง ๆ

ในสวนของคำถามคำตอบน เปนสวนทดมาก อาจเรยกไดวามสาระสำคญมากทสดในหนงสอทง 3 เลมทผ

วจารณกลาวถงเลยกวาได คำถามหลายคำถามนาสนใจมาก ทงๆ ทดเหมอนเปนเรองเลกนอยทผปกครองและ

นกเรยนกงวลใจ หรอไมนาจะนำขนมาถาม เชน ทำไมตองฝกเทคนค? จะตองยกขอมอสงเทาใดในการเลน

บนไดเสยง? การนบจงหวะออกมาดง ๆ ขณะซอมมผลเสยหรอไม? ฯลฯ ฮอฟมนนเองกสามารถตอบไดอยาง

ชดเจน ตรงประเดนและใหขอคดทด ทงในฐานะนกเปยโนและครผสอน เชน นกเรยนคนหนงถามวา ทำไม

เวลาเขาเลนใหครฟง เขาเลนไดด ไมมปญหา แตเวลาแสดงตอหนาเพอนฝงหรอแมแตตอหนามารดาของเขาเอง

กลบเลนไดไมด ฮอฟมนนตอบวา เรองนสามารถแกไขไดถานกเรยนรวธในการ “ถายทอด” ความรสกของ

ตนเองออกมา ฝกจนตนาการและฟงเสยงทไดจากการบรรเลงและนำไปปรบปรงกจะไดผลด คำถามคำตอบใน

สวนทเกยวของกบการใชเพเดลกมเนอหาทดและสำคญมาก สามารถสรปไดดงน การใชเพเดลเปนศลปะทไมม

ขอกำหนดตายตว เปรยบไดกบการผสมสบนจานสของจตรกร ฮอฟมนนยกตวอยางวาสเขยวเกดจากผสม

ระหวางสนำเงนและสเหลอง สมวงเกดจากผสมระหวางสแดงและสนำเงน สเหลานมความออนแกตางกนไป

ตามความชอบของผวาด จตรกรใช “ตา” ดความเขมของส ในขณะทนกเปยโนใช “ห” ฟงเสยงทเกดจากการใช

เพเดล นอกจากนน ฮอฟมนนยงบอกดวยวาไมมเพลงไหนทใชเพเดลไมได เนองจากมคำถามวา เพลงของบาค


53

ใชเพเดลไดหรอไม? ฮอฟมนนอธบายวาการใชเพเดลนนสามารถใชไดทกเพลง โดยเฉพาะจดทมอตองกดโนตท

เปนเสยงประสาน แมแตในเพลงของบาคเองกควรใชเพเดลในจดทเหมาะสม คลายกบการบรรเลงโดยออรแกน

แตตองระวงไมใหเบลอในชวงททำนองมลกษณะแบบสอดประสาน (polyphonic texture)

ผวจารณเหนวาเพเดลเปนเรองทคนสวนใหญละเลย โดยเฉพาะครทประสบการณยงนอย ครบางคนไมยอม

ใหนกเรยนใชเพเดลเลยถาไมมเขยนไวในโนตเพลง เชน ในเพลงของบาคและโคลด เดอบสซ (Claude Debussy,

ค.ศ.1862-1918) สวนในเพลงของนกแตงเพลงคนอนกใหใชตามทกำหนดไวอยางเครงครด ไมมการประยกตเห

ยยบเพเดลใหเหลอมกบแนวทำนอง เหยยบใหลกหรอตนซงสวนมากไมไดเขยนไวในโนตเพลง เพราะเปนลลาท

ตองทดลองและใชความสงเกตมาก ในกรณนครผสอนตองหาความรใหมากขน ทงจากการอานหนงสอ ศกษา

จากการแสดงคอนเสรตของนกเปยโนเอก และเรยนเพมเตมจากครเปยโนทมความร หรอเขารบการอบรมจาก

องคการทเชอถอได ถงจะทำใหมความรเพมขนและสามารถถายทอดใหลกศษยไดอยางถกตอง

ถาผอานสามารถหาหนงสอไดทงสองเลมกจะเปนการดมาก โดยเรมอานหนงสอของเลวนกอน ทำความ

เขาใจเกยวกบหลกการพนฐานในการเลนเปยโนเสยกอนวาภาพรวมทควรเนนในการฝกคออะไร ดนตรทด

ประกอบดวยองคประกอบอะไรบาง หลงจากนนถงจะอานหนงสอของฮอฟมนนทมรายละเอยดเกยวกบเทคนค

ในการประดษฐเสยงทมคณภาพ การฝกเลนบทเพลง ทสำคญคอในสวนของคำถามคำตอบซงถอวามเนอหา

สาระมากทสดในหนงสอทง 2 เลม เนองจากครอบคลมเทคนคการบรรเลงและคำแนะนำอน ๆ ทเกดขนจรงใน

การเรยนและการฝกซอมของนกเปยโนทวไป ไมใชเฉพาะจากมมมองของนกเปยโนทมเทคนคขนสงเทานน ใน

สวนนผทสนใจสามารถดหวขอทตนเองสนใจจากดรรชนทายเลม และเมอนำความรในสวนนมาประยกตใหเขา

กบการบรรเลงเปยโนตวเอง กจะพบวามความกาวหนา พฒนาไปไกลอยางเหนไดชดเจน


ณชชา พนธเจรญ. พจนานกรมศพทดรยางคศลป . พมพครงท 4. กรงเทพมหานคร: สำนกพมพเกศ-กะรต, 2554.

ปานใจ จฬาพนธ. วรรณกรรมเพลงเปยโน 1. กรงเทพมหานคร: สำนกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2551.

ปานใจ จฬาพนธ. วรรณกรรมเพลงเปยโน 2. กรงเทพมหานคร: สำนกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2551.

Hofmann, Josef. Piano Playing with Piano Questions Answered. New York: Dover Publications,

1976.

Lhevinne, Josef. Basic Principles in Pianoforte Playing. New York: Dover Publications, 1972.

Slonimsky, Nicolas. Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. 8th ed. New York: G. Schirmer,

1992.


54


55

วารสารดนตรรงสต จดพมพเพอเปนสอกลางในการเผยแพรความรและวทยากรดานดนตร อกทงเปนการ

แลกเปลยนความรระหวางนกวชาการจากสถาบนและหนวยงานอนๆ วารสารดนตรรงสตเปนวารสารราย 6

เดอน

• ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน

• ฉบบท 2 กรกฎาคม – ธนวาคม

เชญสงบทความและผลงานวจย

กองบรรณาธการขอเชญทานผทสนใจสงบทความดนตรเพอตพมพในวารสารดนตรรงสต บทความทสง

มาตพมพตองไมเคยเผยแพรในวารสารหรอสงพมพใดมากอน และไมอยในระหวางการพจารณาของวารสาร

หรอสงพมพอนๆ ประเภทของผลงานทตพมพ ไดแก บทความวชาการ บทวจย และบทวจารณหนงสอ/ตำรา

รปแบบของบทความและผลงานวจยทสงพมพ

บทความควรอยในรปแบบทเหมาะสมดงตอไปน

• บทความภาษาไทยหรอภาษาองกฤษ ความยาว (รวมรปและตาราง) ไมเกน 12 หนากระดาษพมพ A4

• โนตเพลงและรปประกอบมความคมชด (300+ dpi/ppi)

• บทคดยอภาษาไทยและภาษาองกฤษประมาณ 250 คำ

• ตวอยาง ตาราง และรปภาพ ระบดวยเลขอารบค เชน ตารางท 1 เปนตน

• การอางองเอกสารและบรรณานกรม ใชระบบ Chicago Manual of Style—Notes and Bibliography

(http://www.chicagomanualofstyle.org/tools_citationguide.html)

• เอกสารสงทางไปรษณย ประกอบดวย ตนฉบบบทความจำนวน 2 ชด และแผนซดบนทกตนฉบบของ

บทความ 1 แผน (บทความ: .doc, .pages โนตเพลงและรปประกอบ: .jpeg, .psd, .gif, .tif, .png, 300+

dpi/ppi) หรอสงทางจดหมายอเลกทรอนกส (บทความ: .doc/.pages และ .pdf โนตเพลงและรป

ประกอบ: .jpeg, .psd, .gif, .tif, .png, 300+ dpi/ppi)

สงบทความท

บรรณาธการวารสารดนตรรงสต วทยาลยดนตร มหาวทยาลยรงสต

52/347 พหลโยธน87 ตำบลหลกหก อำเภอเมอง จงหวดปทมธาน 12000

E-mail: [email protected]

โทรศพท 02-997-2200-30ตอ 1710,1712

โทรสาร 02-997-2200-30 ตอ1711

ความรบผดชอบใดๆเกยวกบเนอหาและบทความคดเหนในบทความเปนของผเขยนเทานน กองบรรณาธการสงวนสทธในการคด

เลอกและตอบรบการตพมพ การพจารณาตพมพขนสดทายขนอยบนคำแนะนำจากผทรงคณวฒพจารณาบทความวารสารดนตร

รงสต วารสารดนตรรงสตมสทธในการตพมพและพมพซำ โดยลขสทธของบทความยงเปนของผเขยน


A-1

แบบเสนอขอสงบทความเพอลงตพมพในวารสารดนตรรงสต มหาวทยาลยรงสต

ขาพเจา __________________________________________________________________________________

ตำแหนง _________________________________________________________________________________

วฒการศกษาสงสด (ระบชอปรญญา) ______________________ สาขาวชา __________________________

ชอสถาบนทสำเรจการศกษา _________________________________________________________________

สถานททำงาน ____________________________________________________________________________

ขาพเจา __________________________________________________________________________________

ตำแหนง _________________________________________________________________________________

วฒการศกษาสงสด (ระบชอปรญญา) ______________________ สาขาวชา __________________________

ชอสถาบนทสำเรจการศกษา _________________________________________________________________

สถานททำงาน ____________________________________________________________________________

มความประสงคขอสง

☐ บทความวชาการ ☐ บทวจย ☐ บทวจารณหนงสอ/ตำรา

ชอเรอง (ไทย) ____________________________________________________________________________

(องกฤษ) ________________________________________________________________________________

ทอย ____________________________________________________________________________________

โทรศพท (ททำงาน) _______________________________ มอถอ _________________________________

โทรสาร______________________________________ E-mail ___________________________________

ขาพเจารบรองวาบทความน

☐ เปนบทความของขาพเจาแตเพยงผเดยว

☐ เปนผลงานของขาพเจาและผรวมงานตามชอทระบไวในบทความจรง

ลงนาม ____________________________________________

(___________________________________________)


A-2

วทยาลยดนตร มหาวทยาลยรงสต

หลกสตรดรยางคศาสตรบณฑต (Bachelor of Music, B.M.)

วทยาลยดนตร มหาวทยาลยรงสต เปดสอนหลกสตรดรยางคศาสตรบณฑต 7 แขนงวชาเอก ไดแก

• แขนงวชาการแสดงดนตร (Music Performance)

• แขนงวชาดนตรแจสศกษา (Jazz Studies)

• แขนงวชาการแสดงขบรอง (Vocal Performance)

• แขนงวชาการสอนดนตร (Music Pedagogy)

• แขนงวชาการประพนธเพลง (Music Composition)

• แขนงวชาการผลตดนตร (Music Production)

• แขนงวชาดนตรประกอบภาพยนตร และมลตมเดย (Scoring for Film & Multimedia)

ตารางสอบประจำป 2557 หลกสตรดรยางคศาสตรบณฑต

กจกรรม ครงท 1 ครงท 2 ครงท 3 ครงท 4 ครงท 5

ชำระคาใบสมคร 300 บาท และชำระคาสมครสอบ 1,200 บาท ทอาคาร 1 ชน 1 หอง 1-103 (อาคารอาทตย อไรรตน)

จนถง1 พ.ย. 56

จนถง8 ม.ค. 57


จนถง25 เม.ย. 57

จนถง4 ก.ค. 57

กำหนดวนทดสอบทฤษฎดนตร โสตทกษะ และปฏบตดนตร

10 พ.ย. 56 12 ม.ค. 57 6 ม.ค. 57 1 พ.ค. 57 14 ก.ค. 57

หลกสตรดรยางคศาสตรมหาบณฑต (Master of Music Program, M.M.)

วทยาลยดนตร มหาวทยาลยรงสต เปดสอนหลกสตรหลกสตรดรยางคศาสตรมหาบณฑต 5 แขนงวชาเอก ไดแก

• แขนงวชาการแสดงดนตร (Music Performance)

• แขนงวชาการสอนดนตร (Music Pedagogy)

• แขนงวชาดนตรแจสศกษา (Jazz Studies)

• แขนงวชาการประพนธเพลง (Music Composition)

• แขนงวชาทฤษฏดนตร (Music Theory)

ตารางสอบประจำป 2557 หลกสตรดรยางคศาสตรมหาบณฑต

กจกรรม ครงท 1 ครงท 2 ครงท 3

ชำระคาใบสมคร 500 บาท และชำระคาสมครสอบ 1,200 บาท ทอาคาร 1 ชน 1 หอง 1-103 (อาคารอาทตย อไรรตน)


จนถง25 เม.ย. 57

จนถง4 ก.ค. 57

กำหนดวนทดสอบทฤษฎดนตร โสตทกษะและปฏบตดนตร

12 ม.ค. 57 1 พ.ค. 57 14 ก.ค. 57


A-3

rangsit music journal

Documents