nyeri pinggang-makalah uro
TRANSCRIPT
-
8/19/2019 Nyeri Pinggang-Makalah Uro
1/26
SISTEM UROGENITAL
LAPORAN TUGAS MAKALAH
“ NYERI PINGGANG ”
KELOMPOK 1 SP UROGENITAL
Shalahuddin El Ayubi 2009 !00"
Nu#ul $adilla%u##ah&i 2009 !0'"(
M) Ka&a#di 20'' !0'*2
Anni+a Ri,-y 20'2 !000
Hila A&alia Man%i-a 20'2 !0'!2
PROGAM STUDI PENDIDIKAN DOKTER
FAKULTAS KEDOKTERAN DAN KESEHATAN
UNIVERSITAS MUHAMMADIYAH JAKARTA
2015/2016
-
8/19/2019 Nyeri Pinggang-Makalah Uro
2/26
KATA PENGANTAR
Pu.i +yu-u# -a&i /an.a%-an - hadi#a% Allah S1T yan % lah & &b #i-an
#ah&a% dan -a#unia3Nya /ada - l4&/4- -a&i5 + hin a -a&i da/a% & ny l +ai-anla/4#an %u a+ &a-alah & n nai “Ny #i Pin an ” % /a% /ada 6a-%unya) Shala6a%
+ #%a +ala& + &4 a % #7u#ah - /ada Nabi Muha&&ad SA15 - lua# a + #%a
/ n i-u%nya hin a a-hi# ,a&an) A&i n ya #4bbal ala&in)
La/4#an ini -a&i bua% d n an %u.uan un%u- & & nuhi %u a+ 6a.ib yan
dib #i-an P &bua%an la/4#an ini/un b #%u.uan a a# -a&i bi+a & n %ahui + #%a
& &aha&i & -ani+& + #%a a+/ - lain -hu+u+nya & n nai ny #i /in an /ada
+i+% & U#4 ni%al
T #i&a-a+ih -a&i u7a/-an - /ada /a#a d4+ n yan % lah & &ban%u -a&i
dala& - lan7a#an / &bua%an la/4#an ini) T #i&a-a+ih .u a - /ada + &ua /iha- yan
% lah & &ban%u -a&i dala& & n7a#i in84#&a+i5 & n u&/ul-an da%a dan
& ny l +ai-an la/4#an ini) S &4 a la/4#an ini da/a% b #&an8aa% ba i - l4&/4- -a&i
/ada -hu+u+nya dan ba i /ada / &ba7a /ada u&u&nya)
La/4#an -a&i &a+ih .auh da#i -a%a + &/u#na5 4l h -a# na i%u -#i%i- dan +a#an
yan & &ban un da#i /a#a / &ba7a +an a%lah -a&i ha#a/-an un%u- & na&bah
- + &/u#naan la/4#an -a&i)
a-a#%a5 2! $ b#ua#i 20':
K l4&/4- ' SP U#4 ni%al
-
8/19/2019 Nyeri Pinggang-Makalah Uro
3/26
A. PENDAHULUAN Ny #i /un un ba6ah ;NPu+ dan %#a-%u+ u#ina#iu+) K dua .a#in an a%au 4# an ini a/abila & n ala&i
/ #ubahan /a%4l4 i- % #% n%u da/a% & ni&bul-an ny #i yan di#a+a-an di da #ah /un un ba6ah)S 7a#a % 4#i5 NP< da/a% diala&i 4l h +ia/a +a.a5 /ada u&u# b #a/a +a.a) Na&und &i-ian5 - luhan NP< .a#an di.u&/ai /ada - l4&/4- u&u# 03'0 %ahun? hal ini&un -in b #hubun an d n an b b #a/a 8a-%4# %i4l4 i- % #% n%u yan l bih + #indi.u&/ai /ada u+ia yan l bih %ua)
B. STRUKTUR PUNGGUNG DAN ORGAN LAIN YANG
BERDEKATANGa#i+ b +a# +%#u-%u# /un un ba6ah adalah + ba ai b #i-u%@ ;a= -4lu&na > #% b#ali+d n an .a#in an i-a%nya5 % #&a+u- di+-u+ in% #> #% b#ali+ dan nu7l u+ /ul/4+u+5 ;b=
.a#in an +a#a8 yan & li/u%i -4nu+ & dula#i+5 8ilu& % #&inali+5 du#a& % #5 dana#a7hn4id5 #adi-+ d n an +a#a8 +/inalnya5 ;7= / &buluh da#ah dan ;d= &u+-ulu+ a%au4%4% +- l %)O# an lain di lua# +%#u-%u# /in an ba6ah %adi ialah %#a-%u+ di +%i>u+5 %#a-%u+u#ina#iu+5 dan %#a-%u+ ni%ali+)S & n%a#a i%u &a+ih ada la i +a%u +%#u-%u# yan %ida- a-an / #nah % #liha%5 a-an % %a/ida/a% +an a% b #/ #an dala& hal % #.adinya - luhan NPa+-ul4 ni-5 NP< /+i-4 ni-5 dan NP<+/4ndil4 ni-)Ada&+ Bi7%4# & n 4l4n -an +i8a% ny #i - dala& li&a 4l4n an5 ialah ny #il4-al5 ny #i a7uan a%au referred pain, ny #i #adi-ul #5 ny #i +/a+& 4%4%5 dan ny #iyan %ida- di- %ahui +i8a% a%au a+alnya) Maha# Ma#d.4n4 & n 4l4n -an NP<+ ba ai b #i-u%@ NP< & -ani- yan diba i a-u% a%au -#4ni-5 NP< 4# ani- yandib da-an a%a+ 4+% 4 ni-5 di+-4 ni-5 dan n u#4 ni-5 NP< a7uan dan NP<
/+i-4 ni-) Ci+a&/in -la+i8i-a+i % #+ bu% dia%a+5 ha#u+ + lalu diin a% .u a -la+i8i-a+i /a%4l4 i yan -la+i- yan .u a da/a% di-ai%-an d n an NP
-
8/19/2019 Nyeri Pinggang-Makalah Uro
4/26
D. KARAKTERISTIK NPB1. NPB Vi !"#$!%i&
NP< yan b #+i8a% >i+ #4 ni- di+ bab-an 4l h adanya /#4+ + /a%4l4 i- diin.al a%au >i+ #a di da #ah / l>i+5 + #%a %u&4# # %#4/ #i%4n al) Ny #i
>i+ #4 ni- ini %ida- b #%a&bah b #a% d n an a-%i>i%a+ %ubuh5 dan + bali-nya%ida- b #-u#an d n an i+%i#aha%) P nd #i%a NP< >i+ #4 ni- yan & n ala&iny #i h ba% a-an + lalu & n lia% dala& u/aya un%u- & # da-an / #a+aanny #inya)Adanya ul+ #a+i a%au %u&4# di dindin > n%#i-ulu+ dan du4d nu& a-an& ni&bul-an indu-+i ny #i di da #ah /i a+%#iu&) T %a/i bila dindin ba ian
b la-an %u#u% % #liba% dan % #u%a&a a/abila ada / #lua+an # %#4/ #i%4n al5&a-a ny #i %adi &un -in .u a a-an % #a+a di /un un ) Ny #i %adi bia+anya di% #a+a di a#i+ % n ah + %in i lu&bal / #%a&a dan da/a% nai- +a&/ai %4#a-al- 3:) D4n%4h / nya-i% d n an ny #i /un un ba6ah yan >i+ #4 ni- yai%u@in8 -+i +alu#an - &ih5 ba%u in.al5 dan nd4& %#i4+i+'. I%(!& i S')*"'% K!+i,
P!%-',*)*'%In8 -+i +alu#an - &ih adalah in8 -+i yan % #.adi di + /an.an +alu#an- &ih5 % #&a+u- in.al i%u + ndi#i5 a-iba% /#4li8 #a+i +ua%u&i-#44# ani+& ) S ba ian b +a# in8 -+i +alu#an - &ih di+ bab-an 4l h
ba-% #i5 % %a/i .a&u# dan >i#u+ .u a da/a% & n.adi / ny babnya) In8 -+i ba-% #i % #+ #in di+ bab-an 4l h Escherichia coli 5 +ua%u -4n%a&inan %in.ayan + #in di% &u-an dida #ah anu+)In8 -+i +alu#an - &ih + #in % #.adi /ada ana- / # &/uan dan 6ani%a)Salah +a%u / ny babnya adalah u# %#a 6ani%a yan l bih / nd - + hin a
ba-% #i -4n%a&inan l bih &udah & &/ #4l h a-+ + - -andun - &ih)
U# %#a yan / nd - & nin -a%-an - &un -inan &i-#44# ani+& yan& n &/ l di luban u# %#a + la&a b #hubun an - la&in & &ili-i a-+ +- -andun - &ih) $a-%4# lain yan b #/ #an & nin -a%-an in8 -+i+alu#an - &ih /ada ana- / # &/uan dan 6ani%a adalah - 7 nd #un an
budaya un%u- & nahan u#in5 + #%a i#i%a+i -uli%5 luban u# %#a /ada 6ani%a+ 6a-%u b #hubun an - la&in) 1ani%a ha&il & n ala&i # la-+a+i + &ua4%4% /4l4+ yan di/ n a#uhi 4l h /#4 +% #4n 5 % #&a+u- -andun - &ihdan u# % #5 + hin a & # -a 7 nd #un & nahan u#in diba ian3ba ian% #+ bu%5 yan & nin -a%-an #i+i-4 / #%u&buhan ba-% #i)
K)' i(i&' i
I%(!& i S')*"'% K!+i, B' ',P# + n%a+i -lini+ ISK ba6ah % # an%un da#i nd # @') P # &/uan @
a) Si+%i%i+) Si+%i%i+ adalah /# + n%a+i -lini+ in8 -+i -andun - &ihdi+ #%ai ba-% #iu#ia b #&a-na)
b) Sind#4& u# %#a a-u% ;SUA=) Sind#4& u# %#a a-u% adalah /# + n%a+i -lini+ +i+%i%i+ %an/a di% &u-an &i-#44# ani+&;+% #il=5 + #in dina&a-an +i+%i%i+ ba-% #iali+) P n li%ian % #-iniSUA di+ bab-an &i-#44# ani+& ana #4bi7)
2) La-i3la-i @a) P# + n%a+i -lini+ ISK ba6ah /ada la-i3la-i &un -in +i+%i%i+5
/#4+%a%i%i+5 /idi&idi+ dan u# %h#i%i+)
-
8/19/2019 Nyeri Pinggang-Makalah Uro
5/26
I%(!& i S')*"'% K!+i, A '') Pi l4n 8#i%i+ A-u% ;PNA=) Pi l4n 8#i%i+ a-u% adalah /#4+ + in8la&a+i
/a# n-i& in.al yan di+ bab-an in8 -+i ba-% #i)2) Pi l4n 8#i%i+ K#4ni+ ;PNK=) Pi l4n 8#i%i+ -#4ni+ &un -in a-iba% lan.u%
da#i in8 -+i ba-% #i b #- /an.an an a%au in8 -+i + .a- &a+a - 7il)
Ob+%#u-+i +alu#an - &ih dan # 8lu-+ > +i-4 u# % # d n an a%au %an/a ba-% #iu#ia -#4ni- + #in dii-u%i / &b n%u-an .a#in an i-a% /a# n-i&
in.al yan di%andai /i l4n 8#i%i+ -#4ni+ yan +/ +i8i-) )
!) In8 -+i yan di+ bab-an Pseudomonas spp dan &i-#44# ani+&lainnya + / #%i Stafilococcus .a#an di.u&/ai5 - 7uali /a+7a-a% % #i+a+i)
P' #$!%! iS .auh ini di- %ahui bah6a +alu#an - &ih a%au u#in b ba+ da#i&i-#44# ani+& a%au +% #il) In8 -+i +alu#an - &ih % #.adi /ada +aa%&i-#44# ani+& &a+u- - dala& +alu#an - &ih dan b #bia- didala& & diau#in) Mi-#44# ani+& & &a+u-i +alu#an - &ih & lalui 7a#a @ '=ascending, 2= h &a%4 n + / #%i /ada / nula#an Micobacteriumtuberculosis a%auStafilococcus aureus 5 != li&84 n5 "= lan +un da#i 4# an+ -i%a#nya yan + b lu&nya % lah % #in8 -+i)S ba ian &i-#44# ani+& & &a+u-i +alu#an - &ih & lalui 7a#aa+7 ndin ) Ku&an / ny bab ISK /ada u&u&nya adalah -u&an yan
b #a+al da#i 8l4#a n4#&al u+u+ dan hidu/ + 7a#a -4& n+al didala& in%#4i%u+>a ina5 /# /u%iu& / ni+5 -uli% / #in u& dan di + -i%a# anu+)Mi-#44# ani+& & &a+u-i +alu#an - &ih & lalui u# %#a3 /#4+%a%3 >a+d 8 # n+3 % +%i+ ;/ada /#ia=3 buli3buli3 u# % # dan +a&/ai - in.al)
-
8/19/2019 Nyeri Pinggang-Makalah Uro
6/26
Ga&ba#) Ma+u-nya -u&an + 7a#a ascending - dala& +alu#an - &ih)T #.adinya in8 -+i +alu#an - &ih -a# na adanya an uan - + i&ban anan%a#a &i-#44# ani+& / ny bab in8 -+i ;u#4/a%4 n= + ba ai a n% dan
/i% l +alu#an - &ih + ba ai h4+%) Gan uan - + i&ban an ini di+ bab-an4l h -a# na / #%ahanan %ubuh da#i h4+% yan & nu#un a%au -a# na >i#ul n+ia n% & nin -a%)
P' #(i i#)#$iPada indi>idu n4#&al5 bia+anya la-i3la-i &au/un / # &/uan u#in + lalu+% #il -a# na di/ #%ahan-an .u&lah dan 8# -u n+i - n7in ) U# %#4 di+%al& #u/a-an % &/a% -4l4ni+a+i &i-#44# ani+& non pathogenic fastidious
#a& /4+i%i8 dan #a& n a%i> )Ha&/i# + &ua ISK di+ bab-an in>a+i &i-#44# ani+& ascending da#iu# %#a - dala& -andun - &ih) Pada b b #a/a /a+i n % #% n%u in>a+i&i-#44# ani+& da/a% & n7a/ai in.al) P#4+ + ini di/ #&udah # 8lu-+
> +i-4 u# % #)P#4+ + in>a+i &i-#44# ani+& h &a%4 n +an a% .a#an di% &u-an di-lini-5 &un -in a-iba% lan.u% da#i ba-% #i &ia) Gin.al didu a & #u/a-anl4-a+i in8 -+i + ba ai a-iba% lan.u% + /%i- &i a%au nd47a#di%i+ a-iba%Stafilococcus aureus ) K lainan in.al yan % #-ai% d n anendocarditis;Stafilococcus aureus = di- nal N 8#i%i+ L4hl in) < b #a/a / n li%i& la/4#-an /i l4n 8#i%i+ a-u% ;PNA= + ba ai a-iba% lan.u% in>a+ih &a%4 n da#i in8 -+i +i% &i- #a& n a%i8)
F'& #" Ri i$a-%4# #i+i-4 u%a&a % #.adinya in8 -+i +alu#an - &ih /ada /#ia dan 6ani%a
adalah u+ia dan in8 -+i +alu#an - &ih adalah / ny bab % #+ #in in8 -+i di /an%i 6 #da) Pa#a lan+ia a&a% # n%an % #hada/ hi/ #%#48i /#4+%a%? -andun- &ih n u#4 ni- yan % #-ai% d n an diab % + & lli%u+ -#4ni+? 8un +i 4%4%yan bu#u- yan & ny bab-an b #- &ih %ida- %un%a+? dan & nahan
b #- &ih & nu#unnya &4bili%a+ un%u- buan ai# - 7il)
M'%i(! ' i K)i%i') Si+%i%i+ bia+anya & &/ #liha%-an di+u#ia ;ny #i 6a-%u b #- &ih=5
/ nin -a%an 8# -u n+i b #- &ih #a+a d +a-an in in b #- &ih)2) Ca/a% % #.adi ny #i /un un ba6ah a%au +u/#a/ubi+5 -hu+u+nya /ada
/i l4n 8#i%i+)!) C &a& yan di+ #%ai adanya da#ah dal& u#in /ada -a+u+ yan b #a%)
-
8/19/2019 Nyeri Pinggang-Makalah Uro
7/26
") G .ala in8 -+i /ada bayi a%au ana- - 7il da/a% n4n +/ +i8i- dan% #&a+u- i#i%abili%a+5 d &a&5 -u#an na8+u &a-an5 &un%ah dan bau
/4/4- yan +an a% & ny n a%)*) G .ala in8 -+i /ada lan+ia da/a% b #u/a .ala +a&a#? + %ia/ lan+ia yan
& n luh .ala abd4& n + / #%i &ual a%au &un%ah ha#u+ di-a.i
a/a-ah & nd #i%a in8 -+i +alu#an - &ih) ul+i yan % #.adi5yan & n ha#u+-an /a#a / #a6a% lan+ia & nin -a%-an - 6a+/adaan-hu+u+ % #hada/ b #ulan nya dan - /a+%ian in8 -+i +alu#an - &ih /adalan+ia) In8 -+i a+i&/%4&a%i- /ada lan+ia .u a +an a% + #in % #.adi?%ida- di.u&/ai &an8aa% & n 4ba%i /a+i n lan+ia yan & nd #i%a in8 -+ia+i&/%4&a%i-
Pi l4n 8#i%i+ a-u% bia+anya & &/ #liha%-an @ d &a&5 & n i il5 ny #i /in an 5 dan di+u#ia) Pi l4n 8#i%i+ -#4ni+ &un -in & &/ #liha%-an
a&ba#an &i#i/ d n an /i l4n 8#i%i+ a-u%5 % %a/i .u a da/a% & ni&bul-an
hi/ #% n+i dan a-hi#nya da/a% & ny bab-an a al in.al)
P!"'%$&' Di'$%# i& ') Anali+a u#in #u%in5 / & #i-+aan &i-#4+-4/ u#in + a# %an/a /u%a#5
-ul%u# u#in5 + #%a .u&lah -u&an / # &L u#in & #u/a-an /#4%4-4l+%anda# un%u- / nd -a%an dia n4+i+ ISK) P n a&bilan dan -4l -+iu#in5 +uhu5 dan % -ni- %#an+/4#%a+i +a&/ l u#in ha#u+ + +uai d n an
/#4%474l yan dian.u#-an) U#in di-a%a-an & n andun l u-4+i% a%au /iu#ia .i-a + 7a#a &i-#4+-4/i- dida/a%-an F'0 l u-4+i% / # && ! a%au% #da/a% l bih da#i li&a l u-4+i% / # la/an an /andan b +a#)Ci-a%a-an ba-% #iu#ia .i-a dida/a%-an F'0 * D$U ; colony forming unit =
/ # &L /ada / n a&bilan 74n%4h u#in /4#+i % n ah5 + dan -an /ada / n a&bilan 74n%4h u#in & lalui a+/i#a+i +u/#a/ubi- di-a%a-an ba-% #iu#ia b #&a-na .i-a dida/a%-an F'0 ! D$U / # &L)
2) P & #i-+aan da#ah l n -a/ di/ #lu-an un%u- & n un -a/-an adanya /#4+ + in8la&a+i a%au in8 -+i) Cida/a%-an l u-4+i%4+i+5 / nin -a%an la.u
nda/ da#ah5 a%au dida/a%-annya + l3+ l &uda /ada + diaan a/u+anda#ah & nanda-an adanya /#4+ + in8la&a+i a-u%) Pada - adaan in8 -+i
b #a%5 / #lu di/ #i-+a 8aal in.al5 8aal h /a#5 8aal h &4+%a+i+5 l -%#4li%da#ah5 anali+i+ a+ da#ah5 + #%a -ul%u# -u&an un%u- / nan anan ISK + 7a#a in% n+i8)
!) Ul%#a+4n4 #a8i adalah / & #i-+aan yan +an a% b # una un%u- & n un -a/-an adanya hid#4n 8#4+i+5 /i4n 8#4+i+5 a%au/un ab+ + /ada
/ #i # nal a%au in.al) A/ala i /ada /a+i n a al in.al yan %ida- &un -in dila-u-an / & #i-+aan PIB ;/i l4 #a8i IB=) Pada /a+i n
&u-5 adanya lu-a 4/ #a+i5 % #/a+an nya /i/a d#aina+ 5 a%au / &balu%lu-a /a+7a 4/ #a+i da/a% & nyuli%-an / & #i-+aan ini)
") Radi4 #a8i @a) $4%4 /4l4+ abd4& n) P &bua%an 84%4 /4l4+ b # una un%u-
& n %ahui adanya ba%u #adi44/a- /ada +alu#an - &ih a%auadanya di+%#ibu+i a+ yan abn4#&al /ada /i l4n 8#i%i+ a-u%)Adanya - -abu#an a%au hilan nya bayan an a#i+ PSOAS dan- lainan da#i bayan an b n%u- in.al & #u/a-an / %un.u- adanya ab+ + / #i# nal a%au ab+ + in.al)
-
8/19/2019 Nyeri Pinggang-Makalah Uro
8/26
+ &i 4/a- -adan -ala %ida- %a&/a- /ada 84%4 ini5 + hin a / #lu dila-u-an / & #i-+aan 84%4 %4&4 #a8i)
b) Pi l4 #a8i IB) P & #i-+aan #u%in un%u- & n >alua+i /a+i nyan & nd #i%a ISK 74&/li7a% d) P & #i-+aan ini da/a%& n un -a/-an adanya /i l4n 8#i%i+ a-u% dan adanya 4b+%#u-+i
+alu#an - &ih? % %a/i / & #i-+aan ini +uli% & nd % -+i adanyahid#4n 8#4+i+5 /i4n 8#4+i+5 a%au/un ab+ + in.al /ada in.alyan 8un +inya +an a% . l -)
7) Voiding sistouretrografi ) P & #i-+aan ini di/ #lu-an un%u- & n un -a/-an adanya # 8lu-+ > +i-4u# % #5 buli3bulin u#4 ni75 a%au di> #%i7ulu& u# %#a /ada 6ani%a yan + #in& ny bab-an in8 -+i yan + #in -a&buh)
*) DT3S7an) P & #i-+aan ini l bih + n+i%i> dala& & nd % -+i / ny babISK da#i/ada PIB a%au USG5 % %a/i biaya yan di/ #lu-an un%u-
/ & #i-+aan ini # la%i8 &ahal)
T' ')'& '%'I%(!& i S')*"'% K!+i, B' ',P#in+i/ &ana. & n ISK ba6ah & li/u%i in%a- 7ai#an yan banya-5an%ibi4%i- yan ad -ua%5 dan -alau / #lu % #a/i +i&/%4&a%i- un%u- al-alini+a+i u#in @') Ha&/i# (0 /a+i n a-an & &b #i-an # +/4n + % lah "( .a& d n an
an%ibi4%i- %un al? + / #%i a&/i7illin ! #5 %#i& %4/h#in 200& )2) n+i4nal + la&a *3'0 ha#i)!) P & #i-+aan &i-#4+-4/i- u#in dan bia-an u#in %ida- di/ #lu-an bila
+ &ua .ala hilan dan %an/a l -4+iu#ia)
R in8 -+i b #ulan ; frequent reinfection =') Ci+ #%ai 8a-%4# /# di/4+i+i) T #a/i an%i&i-#4ba yan in% n+i8 dii-u%i
-4# -+i 8a-%4# #i+i-4)2) Tan/a 8a-%4# /# di+/4+i+i
a) A+u/an 7ai#an banya- b) Du7i + % lah & la-u-an + n a&a dii-u%i an%i&i-#4ba %a-a#an
%un al ;&i++al %#i& %4/h#in 200& =!) T #a/i an%i&i-#4ba .an -a la&a +a&/ai : bulan
Sind#4& u# %#a a-u%) Pa+i n d n an +ind#4& u# %#a a-u% d n an hi%un-u&an '0 ! 3'0 * & & #lu-an an%ibi4%i-a yan ad -ua%) In8 -+i Kla&idia& &b #i-an ha+il yan bai- d n an % %#a+i-lin) In8 -+i di+ bab-an&i-#44# ani+& ana #4bi7 di/ #lu-an an%i&i-#4ba yan + #a+i5 &i+al
4l4n an -uin4l4n)
I%(!& i S')*"'% K!+i, A 'Pi l4n 8#i%i+ a-u%) Pada u&u&nya /a+i n d n an /i l4n 8#i%i+ a-u%& & #lu-an #a6a% ina/ un%u- & & liha#a +%a%u+ hid#a+i dan % #a/ian%ibi4%i-a /a# n% #al /alin + di-i% "( .a&)The infectious disease society of America & n an.u#-an +a%u da#i %i a
al% #na%i8 % #a/i an%ibi4%i7 IB + ba ai % #a/i a6al + la&a "(3 2 .a&+ b lu& di- %ahui &i-#44# ani+& + ba ai / ny babnya @
-
8/19/2019 Nyeri Pinggang-Makalah Uro
9/26
') $lu4#4-uin4l4n2) A&in4 li-4+ida d n an a%au %an/a a&/i7illin!) S 8al4+/4#in d n an +/ 7%#u& lua+ d n an a%au %an/a a&in4 li-4+ida
K#+ )i&' i') P &b n%u-an ab+ + in.al a%au / #i# nal)2) Ca/a% % #.adi a al in.al + % lah in8 -+i b #ulan .i-a - dua in.al
% #- na)
P"#$%# i')
-
8/19/2019 Nyeri Pinggang-Makalah Uro
10/26
E i-!+i#)#$ial n+i + b +a# 2 ) P# >al n+i /un7a- % #.adi /ada u&u# !03"0 %ahun5 d n an /# di+/4+i+i
/#ia bandin 6ani%a !@')
E i#)#$iS ba ian b +a# ba%u +alu#an - &ih b #+i8a% idi4/a%i-5 +i+anya da/a%
b #hubun an d n an hi/ #-al+iu#ia5 hi/ #-al+ &ia5 in8 -+i +alu#an - &ih# -u# n5 hi/ #u#i-4+u#ia5 a%au +i+%inu#ia)S%a%i+ u#in5 in8 -+i5 dan / n unaan -a% % # & &a7u / &b n%u-an ba%u)
-
8/19/2019 Nyeri Pinggang-Makalah Uro
11/26
Cia-iba%-an - lainan # ab+4#b+i -al+iu& di %ubulu+ inn.al2) Hi/4+i%#a%u#ia
Sua%u / nu#unan -+-# +i inhibi%4# / &b n%u-an -#i+%al dla& ai#- &ih5 -hu+u+nya +i%#a%5 & #u/a-an +ua%u & -ani+& lain un%u-%i&bulnya ba%u in.al)
!) Hi/ #u#i-4+u#iaAdanya / nin -a%an a+a& u#a% ai# - &ih yan da/a% & &a7u
/ &b n%u-an ba%u -al+iu&5 &ini&al + ba ian 4l h -#i+%al a+a&u#a% d n an & &b n%u- nidu+ un%u- /# +i/i%a+i -al+iu& 4-+ala%)
") P nu#unan .u&lah ai# - &ihK adaan ini bia+anya di+ bab-an &a+u-an 7ai#an + di-i%5+ lan.u%nya da/a% & ni&bul-an / &b n%u-an ba%u d n an
/ nin -a%an # a-%an dan / n u#an an ali#an ai# - &ih*) Hi/ #4-+alu#ia
M #u/a-an - nai-an -+-# +i 4-+ala% dia%a+ n4#&al5 -+-# +i4-+ala% ai# - &ih n4#&al diba6ah "* & ha#i)
:) Gin.al +/4n i4+a & dullaP &b n%u-an ba%u -al+iu& & nin -a% /ada - lainan in.al+/4n i4+a & dulla % #u%a&a /a+i n d n an /# di+/4+i+i 8a-%4#& %ab4li- hi/ #-al+iu#ia)
M'%i(! ' i K)i%ii+5 a%au
/ada +a&bun an u# % #4> +i-a) P l>i+ in.al & n alih-an ny #i - /in an dan /un un 5 u# % # ba ian /alin ba6ah / l>i+ & n alih-an- u.un / ni+ a%au / #in u&)
-
8/19/2019 Nyeri Pinggang-Makalah Uro
12/26
P!+!"i& ''% P!%*%3'%$$4%4 /4l4+ da/a% & nun.u--an ba%u #adi434/a-) Ul%a+4n4 #a8i +alu#an
in.al & nd % -+i + &ua . ni+ ba%u) In. -+i ,a% #adi4-4n%#a+ - +i+% &-4l -%i>u+ & lalui -anula+i # %#4 #ad u# % # a%au / nyun%i-an / l>i+ in.al
/ #-u%an5 da/a% & nun.u-an l4-a+i 4b+%#u-+i) Sin -i#-an in8 -+i +alu#an- &ih dan / #i-+alah 8un +i in.al) Hi%un da#ah l n -a/ dan 84%4 #4n% nun%u- & nyin -i#-an - &un -inan adanya hubun an d n an - ana+anh &a%4l4 i+ ;ba%u u#a%=5 6alau/un hubun an % #+ bu% .a#an di% &u-an)K# a%inin5 u# u&5 l -%#4li%5 -al+iu& /la+&a5 dan u#a%) P n u&/ulan+a&/ l u#in 2" .a& un%u- & & #i-+a >4lu& -al+iu& u#a%5 +i%#a%5 dan4-+ala%) Kul%u# dan / & #i-+aan &i-#4+-4/i- u#in -a# na in8 -+i +alu#an- &ih yan b #ulan da/a% & n.adi + baba%au a-iba% da#i ba%u in.al)U#4 #a& in%#a> na ;intravenous urogram IBUJ= dan 84%4 /4l4+ abd4& nun%u- & nyin -i#-an - &un -inan % #.adinya 4b+%#u-+i dan & n n%u-an
/4+i+i ba%u)
Anali+i+ -i&ia6i % #hada/ ba%u
-
8/19/2019 Nyeri Pinggang-Makalah Uro
13/26
P!%' ')'& '%''%K4li- in.al da/a% & n.adi +an a% ny #i + hin a anal +i- / #ludib #i-an5 -adan di/ #lu-an 4ba% an%iin8la&a+i n4n+% #4id ;OAINS= dana%au anal +i- 4/ia%) A+u/an 7ai#an ha#u+ di%in -a%-an +a&/ai F!L ha#i)
-
8/19/2019 Nyeri Pinggang-Makalah Uro
14/26
K + lu#uhan /# >al n+i nd4& %#i4+i+ &a+ih b lu& di- %ahui + 7a#a /a+%i5% #u%a&a -a# na 4/ #a+i & #u/a-an +a%u3+a%unya & %4d yan /alin da/a%diandal-an un%u- dia n4+i+ /a+%i nd4& %#i4+i+) S lain i%u5 4/ #a+iu&u&nya %ida- dila-u-an %an/a .ala a%au 7i#i37i#i 8i+i- yan & n a7u
/ada du aan nd4& %#i4+i+) Prevalensi endometriosis tanpa ge#ala
didapat se!itar $% pada "anita yang pernah men#alani operasi sterilisasi& Kebanya!an per!iraan prevalensi endometeriosis ber!isar antara '% ()*% pada para "anita penderita nyeri pelvi!, dan antara )*% ( $*%
pada "anita subfertil& Prevalensi umum ber!isar antara +% ( *%,terutama pada "anita dalam usia reprodu!tif&
U+ia #a%a3#a%a 6ani%a yan & n.alani dia n4+i+ b #>a#ia+i an%a#a 2* !0%ahun) End4& %#i4+i+ .a#an di% &ui /ada adi+ yan b #ada /ada %aha/& n. lan haid ; premenarcheal =5 % %a/i da/a% diid n%i8i-a+i /ada &ini&al*0 adi+ a%au 6ani%a &uda b #u+ia -u#an da#i 20 %ahun yan& &/unyai - luhan3- luhan + / #%i ny #i / l>i- dan dyspareunia )K banya-an -a+u+ yan % #.adi /ada 6ani%a &uda b #u+ia -u#an da#i '%ahun b #-ai%an d n an an4&ali du-%u+ &ull #ian dan an uan + #>i- a%au >a ina) Ku#an da#i * 6ani%a postmenopause & &bu%uh-an 4/ #a+i
nd4& %#i4+i+5 dan - banya-an 6ani%a /ada u+ia % #+ bu% % lah & n #i&a% #a/i +%#4 n) Ci +i+i lain5 /# >al n+i nd4& %#i4+i+ %an/a .ala &un -inl bih # ndah /ada 6ani%a b #-uli% hi%a& dan l bih %in i /ada 6ani%a
b #-uli% /u%ih di 6ilayah A+ia)
Taha/ a6al & n+%#ua+i ; early menarche = dan +i-lu+ & n+%#ua+i yan / nd - b #-ai%an d n an / nin -a%an #i+i-4 nd4& %#i4+i+) K4# la+i an%a#a#i+i-4 / nya-i% dan >4lu& a%au du#a+i & n+%#ua+i .u a di- %ahui -u#an-4n+i+% n) Pada /a#a 6ani%a in8 #%il5 /# >al n+i nd4& %#i4+i+ % #nya%a
b #-4# la+i d n an ind -+ &a++a %ubuh ;body mass inde =) Ri+i-4nd4& %#i4+i+ b #bandin % #bali- d n an .u&lah - ha&ilan5 % %a/i 8 -
/#4% -%i8 - ha&ilan da/a% & nu#un + i#in d n an 6a-%u + hin a #i+i-4& n ala&i / nin -a%an + i#in d n an .u&lah %ahun + .a- - lahi#an ana- % #a-hi#) P n li%ian nd4& %#i4+i+ yan b #&a7a&3&a7a& .u a % lah& n a7u /ada du aan bah6a -4n+u&+i al-4h4l dan -a8 in yan
b #l bihan da/a% & nin -a%-an #i+i-4 nd4& %#i4+i+) S & n%a#a i%u54lah#a a % #a%u# dan & #4-4- didu a da/a% & nu#un-an #i+i-4
nd4& %#i4+i+) Ci +i+i lain5 da%a yan di/ #4l h da#i / n li%ian + /u%a#
/#i&a%a & nun.u--an bah6a / nd dahan ; e posure = d n an polychlorinated biphenyl ;PD
-
8/19/2019 Nyeri Pinggang-Makalah Uro
15/26
/ada 4# an / l>i- hin a l +i b +a#5 + / #%i -i+%a nd4& %#i4+i+; nd4& %#i4&a=) S lain i%u .u a da/a% % #.adi 8ib#4+i+ -+% n+i8 /ada+%#u-%u#3+%#u-%u# + / #%i li a& n u% #4+a-#al dan / &b n%u-an adh +i yan& n a-iba%-an di+%4#+i ana%4&i / l>i-) Tin -a% - /a#ahan / nya-i% di-a.id n an / &a/a#an + d #hana /ada +aa% 4/ #a+i5 a%au + 7a#a -uan%i%a%i8
& n una-an +i+% & -la+i8i-a+i + / #%i yan di- &ban -an 4l h American Society for -eproductive Medicine ) Tida- % #da/a% -4# la+ian%a#a +i+% & % #+ bu% d n an . ni+ a%au %in -a% - /a#ahan .ala ny #i)
End4& %#i4+i+ bia+anya % &/a- + ba ai / &ba-a#an & +iu po"der(burndan -al a%au l +i % &ba-an gunshot /ada 4>a#iu&5 / #&u-aan + #4+a5dan / #i%4n u&@ hi%a&5 74-la% la/5 a%au l +i b #- #u% - bi#uan5 b n.4lana%au -i+%a - 7il yan & n andun da#ah %ua di- lilin i 4l h / #lua+an8ib#4+i+) L +i yan %ida- - n%a#a dan %ida- -ha+ .u a u&u& di% &u-an5+ / #%iimplant & #ah ; petechial 5 > +i-ula#5 polypoid 5hemorrhagic 5 & #ah& ny #u/ai a/i= dan > +i- l + #4+a a%au b nin ) Ta&/ilan lain & li/u%i
plaque a%au /a#u% /u%ih dan / #ubahan 6a#na / #i%4n u& & n.adi -unin- 74-la%an)
End4& %#i4&a bia+anya & n andun 7ai#an - n%al + / #%i 74-la%) Ki+%a+ #in -ali & l -a% #a/a% /ada / #i%4n u& 84++a 4>a#iu& dan 8ib#4+i+ di+ - lilin nya5 dan &un -in & liba%-an %uba 8al4/i dan u+u+) < n.4lan
nd4& %#i4+i+ yan & n #4b4+ ;& n in8il%#a+i= &a+u- - ba6ah / #i%4niu& + dala& l bih da#i * &&5 da/a% & liba%-an li a& nu% #4+a-#al5 >a ina5 u+u+5 -andun - &ih5 a%au u# % #) K dala&an in8il%#a+i
b #-ai%an d n an . ni+ dan %in -a% - /a#ahan .ala)
Di'$%# i K)i%i !",'-' E%-#+! "i# iSalah +a%u - luhan u&u& /a#a 6ani%a yan & nd #i%a .ala
nd4& %#i4+i+ adalah ny #i / l>i-) G .ala3 .ala & n7a-u/ di+& n4# 5ny #i in% #& n+%#ua+i5 dandyspareunia ) Ci+& n4# & #u/a-an .ala yan
/alin u&u& dila/4#-an5 % %a/i bu-an ala% /# di-+i nd4& %#i4+i+ yan% #/ #7aya) Ci+& n4# yan b #-ai%an d n an nd4& %#i4+i+ + #in -alidi&ulai + b lu& ali#an & n+%#ua+i &un7ul dan bia+anya b #%ahan + la&a& n+%#ua+i b #lan +un 5 bah-an % #-adan l bih la&a da#i i%u) Ny #i
bia+anya & ny ba#5 b #ada dala& / l>i-5 dan da/a% & n.ala# - /un un 5 /aha5 a%au b #hubun an d n an % -anan u+u+5 - li+ahan5 dan dia#
/i+4di-) .yspareunia % #-ai% nd4& %#i4+i+ bia+anya % #.adi + b lu&& n+%#ua+i5 lalu % #a+a + &a-in ny #i % /a% di a6al & n+%#ua+i) Ny #i ini+ #in -ali b #hubun an d n an / nya-i% yan & liba%-an cul(de(sac dan+ -a% # -%4>a ina)
Hubun an /a#ad4-+ an%a#a lua+ dan %in -a% - /a#ahan ny #i5 + #%a %aha/dan a# a nd4& %#i4+i+ % lah di- %ahui d n an bai-) Pa#a 6ani%a d n an
/ nya-i% yan l bih /a#ah &un -in hanya & #a+a-an + di-i%- %ida-nya&anan5 + dan -an /a#a 6ani%a d n an / nya-i% yan l bih#in an .u+%#u & #a+a-an ny #i %a- % #%ahan-an) K /a#ahan / nya-i% /ada
/a#a 6ani%a / nd #i%a nd4& %#i4+i+ b #-4# la+i d n an - dala&an dan
>4lu& in8il%#a+i) .yspareunia l bih u&u& /ada /a#a 6ani%a d n an / nya-i% yan & liba%-an + -a% # -%4>a ina) S & n%a#a i%u5 nd4& %#i4+i+
-
8/19/2019 Nyeri Pinggang-Makalah Uro
16/26
-+%#a/ l>i- da/a% b #-ai%an d n an b #&a7a&3&a7a& .ala +i-li- yan& # 8l -+i-an 4# an34# an % #-ai%@ /a#u% ; 4# +an b -a+ lu-a= abd4&inal5+alu#an a+%#4in% +%inal dan u#ina#ia5 dia8#a &a5 /l u#a5 dan +a#a8 / #i8 #)
< #da+a#-an / n ala&an -lini+ d n an /a#a /a+i n5 nd4& %#i4+i+ da/a%
& ni&bul-an .ala3 .ala + ba ai b #i-u%@• Ci+& n4# /a#ah ; severe dysmenorrhea =• Ci+/a# unia dala& ; deep dyspareunia =• Ny #i / l>i- -#4ni+• G .ala / #i& n+%#ua+i a%au +i-li+5 + / #%i u+u+ a%au -andun - &ih5
d n an a%au %an/a / nda#ahan abn4#&al a%au ny #i)• In8 #%ili%a+• $a%i u -#4ni+• .ysche/ia ;ny #i a%audefaecation =
Nilai /# di-%i8 % #hada/ .ala3 .ala yan &un7ul & &an &a+ih b lu& /a+%i5 + / #%i halnya .ala3 .ala ini da/a% & &/unyai / ny bab lain5d n an /#4/4#+i +i ni8i-an yan di/ #4l h adalah %an/a .ala;asymptomatic =) Cia n4+i+ nd4& %#i4+i+ yan hanya dida+a#-an /ada
.ala3 .ala yan &un7ul da/a% & n.adi +uli%5 + bab %a&/ilannya +an a% b #>a#ia+i dan &un -in %u&/an %indih d n an -4ndi+i lain + / #%i+ind#4& u+u+ % #i#i%a+i ;irritable bo"el syndrome = dan / nya-i% #adan
/ l>i-) S ba ai ha+ilnya5 + #in -ali % #da/a% / nundaan hin a '2 %ahun- %i-a .ala &ulai &un7ul hin a dia n4+i+ yan . la+ dan /a+%idi% &u-an)
U.i 8i+i- % #hada/ ni%al -+% #nal bia+anya n4#&al) T #-adan 5 u.i+/ -ulu& da/a% & n un -a/-an i&/lan b #6a#na - bi#uan a%au l +i
/#4li8 #a%i8 b #6a#na & #ah yan & n ala&i / nda#ahan .i-a di+ n%uh5- duanya bia+a di% &u-an dala& 84#ni-+ /4+% #i4#) P nya-i% /ada 6ani%a
/ nd #i%a nd4& %#i4+i+ yan & n in8il%#a+i dala& bia+anya & liba%-an+ -a% # -%4>a ina dan + #in -ali % #/al/a+i) K4ndi+i ini -u#an + #in% #liha% dan %ida- & &/unyai %anda3%anda -hu+u+ /ada banya- -a+u+)U% #u+ + #in -ali & nun.u--an / nu#unan &4bili%a+ a%au 8i-+a+i) Pa#a6ani%a d n an nd4& %#i4&a 4>a#iu& &un -in & &/unyai &a++aadn -+al % %a/) 0ocal tenderness dan n4dula#i%a+ li a& n u% #4+a-#al
& n a7u /ada du aan / nya-i% dan + #in -ali & n.adi +a%u3+a%unya .ala8i+i- yan di% &ui) U.i 8i+i- & &/unyai + n+i%i>i%a+ dia n4+i+ % #b +a# +aa% dila-u-an + la&a & n+%#ua+i5 /adahal u.i n4#&al bia+a %ida- b #ha+il& n n%u-an dia n4+i+) Secara umum, u#i fisi! mempunyai sensitivitas,
spesifisitas, dan nilai predi!tif yang relatif lebih rendah daripadadiagnosis endometriosis dengan standar emas operasi&
CA4125Da3'2* & #u/a-an an%i n / #&u-aan + l yan di -+/# +i-an 4l h + l%u#unan /i% l 74 l4&i- ;% #&a+u- nd4& %#iu&= yan di% %a/-an + ba ai
/ nanda un%u- & &an%au -4ndi+i /a#a 6ani%a / nd #i%a -an- # 4>a#iu&)
Kada# DA3'2* + #in -ali & nin -a% /ada /a#a 6ani%a / nd #i%and4& %#i4+i+ %in -a% lan.u%) A-an % %a/i - nai-an -ada# .u a da/a%
-
8/19/2019 Nyeri Pinggang-Makalah Uro
17/26
dia&a%i di %aha/ a6al - ha&ilan + la&a & n+%#ua+i n4#&al5 dan /ada /a#a6ani%a d n an / nya-i% #adan / l>i- a-u% a%au l i4&y4&a) Kada# DA3'2* + #u& b #>a#ia+i hin a % #-adan & l 6a%i +i-lu+ & n+%#ua+i) S 7a#au&u&5 DA3'2* + #u& & n7a/ai -ada# /alin %in i + la&a 8a+& n+%#ua+i dan /alin # ndah /ada 8a+ &id84li-ul # dan / #i4>ula%4#i)
A-an % %a/i5 / n li%ian + /u%a# + n+i%i>i%a+ dan - &a&/uan / n ulan anu.i & n ha+il-an ha+il yan b #la6anan + hin a %ida- di- %ahui 6a-%u% #bai- un%u- & la-u-an u.i) DA3'2* + #u& % lah dian.u#-an + ba ai u.i+ l -%i8 ba i dia n4+i+ nd4& %#i4+i+) A-an % %a/i & %a3anali+i+ yan& li/u%i 2! / n li%ian % #/i+ah & n una-an / nya-i% % #dia n4+i+d n an 4/ #a+i + ba ai +%anda# &a+5 & n a#ah-an /ada - +i&/ulan
bah6a / nanda yan di una-an % #lalu + di-i%) 1ut off value yan& &b #i-an 90 +/ +i8i+i%a+ & &/unyai + n+i%i>i%a+ -u#an da#i !0 5dan .i-a di+ +uai-an da/a% & n7a/ai + n+i%i>i%a+ *0 d n an +/ +i8i+i%a+
0 ) S ba ai u.i + l -%i8 ba i %aha/ nd4& %#i4+i+ lan.u%an5 nilai3nilaiyan b #-ai%an d n an +/ +i8i+i%a+ 90 & &/unyai + n+i%i>i%a+ -u#anda#i *0 ) Secara umum, sensitivitas u#i 1A( )' terlalu rendah sebagaiu#i sele!si yang efe!tif bagi diagnosis endometriosis&
Kada# DA3'2* + #u& da/a% & &/unyai b b #a/a nilai dala& >alua+i /#a4/ #a%i8 /a#a 6ani%a yan di- %ahui a%au di7u#i ai & nd #i%a / nya-i%
nd4& %#i4+i+ %aha/ lan.u%) S buah / n li%ian % lah & n a7u /ada du aan bah6a /# /a#a+i u+u+ /#a4/ #a%i8 &un -in ha#u+ dila-u-an d n an ha%i3ha%i /ada /a#a 6ani%a d n an -ada# DA3'2* + #u& di a%a+ :* IU &L ;dia%a+ ba%a+ n4#&al5 yai%u !* IU &L=5 + bab -4ndi+i % #+ bu% da/a% di+ #%aiadh +i 4& n%al5 / lu#uhan nd4& %#i4&a5 a%au hilan nyacul(de(sac )Kada# DA3'2* + #u& .u a b # una un%u- & &b da-an nd4& %#i4&a4>a#iu& da#i -i+%a .ina- lainnya5 -hu+u+nya - %i-a di-4&bina+i-and n an ul%#a+4n4 #a8i ;USG= %#an+>a ina) K %i-a # +/4n % #hada/
/ n 4ba%an di/ #ha%i-an5 - nai-an DA3'2* + #u& /4+%4/ #a%i8 yan % %a/5& n a7u /ada /# di-+i /#4 n4+i+ yan # ndah5 % %a/i -ada# % #+ bu%u&u&nya bu-an +ua%u /# di-%4# % #/ #7aya % #hada/ 8 -%i>i%a+ % #a/i& di+)
P!% i "''%Ul%#a+4n4 #a8i %#an+>a ina &un -in +an a% & &ban%u id n%i8i-a+i /a#a6ani%a yan & nd #i%a nd4& %#i4+i+ %aha/ lan.u%) Ul%#a+4n4 #a8i
%#an+>a ina bia+anya di una-an un%u- & nd % -+i nd4& %#i4&a4>a#iu&5 % %a/i %ida- da/a% di una-an un%u- / n7i%#aan adh +i / l>i- a%au superficial peritoneal foci da#i / nya-i%) End4& %#i4&a da/a%& n ha+il-an b #ba ai 7i%#a ul%#a+4n4 #a8i+5 % %a/i bia+anya %a&/a- + ba ai +%#u-%u# -i+%a d n anechoes in% #nal b #di8u+i # ndah yandi- lilin i 4l h -a/+ul -4 ni- - #in ; crisp echogenic capsule =)< b #a/a &un -in & &/unyai / #+ -a%an in% #nal a%au dindin n4dula# yan & n bal) K %i-a - b #adaan -a#a-% #i+%i- .ala di% &u-an5ul%#a+4und %#an+>a ina di- %ahui & &/unyai + n+i%i>i%a+ 90 bah-anl bih dan ha&/i# & &/unyai +/ +i8i+i%a+ '00 un%u- & nd % -+i
nd4& %#i4&a) P n7i%#aan d n an ali#an D4l4# C4//l # u&u&nya
& na&bah-an + di-i% di8 # n+ia+i nd4& %#i4&a da#i -i+%ahemorrhagic 5% #a%4&a +i+%i- .ina-5 dan n 4/la+&a +i+%i- lainnya yan &un -in
-
8/19/2019 Nyeri Pinggang-Makalah Uro
18/26
b #/ na&/ilan +a&a) i-a %ida- dila-u-an l bih a6al ba i indi-a+i lain;+ la&a >alua+i in8 #%ili%a+=5 ul%#a+4n4 #a8i %#an+>a ina ha#u+ dila-u-an+ b lu& / n 4ba%an &/i#i+ % #-ai% du aan in8 #%ili%a+5 -hu+u+nya .i-ala/a#4+-4/i dia n4+%i- %ida- di# n7ana-an + b lu&nya) S bali-nya5
/ nya-i% %aha/ lan.u% yan da/a% & n halan i - b #ha+ilan dia n4+i+
&un -in & n.adi +uli% un%u- di- nali +aa% / n7i%#aan) Un%u- i%u5ul%#a+4n4 #a8i %#an+# -%al .u a &un -in a-an b # una un%u- >alua+i /a#a6ani%a yan didu a & nd #i%a nd4& %#i4+i+ yan b #in8il%#a+i dala& di+ -a% # -%4>a ina a%au yan & liba%-an li a& n u% #4+a-#al)
Seperti ultrasonografi transvagina, magnetic resonance imaging 2M-34mung!in berguna bagi dete!si dan diferensiasi endometrioma ovariumdari massa ovarium sisti! lain, tetapi tida! dapat diterap!an bagi
pencitraan lesi !ecil peritoneum& Un%u- d % -+i i&/lan / #i%4n u&5 MRI b #+i8a% +u/ #i4# % #hada/ ul%#a+4n4 #a8i %#an+>a ina5 % %a/i hanya da/a%& n id n%i8i-a+i !0 3 "0 l +i yan % #a&a%i /ada +aa% 4/ #a+i) Un%u- d % -+i / nya-i% yan % #d4-u& n%a+i 4l h hi+%4/a%4l4 i5 MRI& &/unyai + n+i%i>i%a+ & nd -a%i 0 dan +/ +i8i+i%a+ & nd -a%i * )K l bihan u%a&a da#i MRI % #hada/ ul%#a+4n4 #a8i adalah - &a&/uannyaun%u- & &b da-an hemorrhage a-u% dan /#4du-3/#4du- da#ah% #d n #a+i) K %i-a nd4& %#i4&a bia+anya & nun.u--an in% n+i%a++inyal %in i yan # la%i8 h4&4 n /ada 7i%#a T'3"eighted dan + buah+inyal d n an hi/4in% n+i%a+ /ada 7i%#a T23"eighted ;“ shading ”=5hemorrhage a-u% u&u&nya & &/unyai in% n+i%a+ +inyal # ndah /ada 7i%#aT'3 &au/un T23 "eighted ) A-an % %a/i5 + buah in% #>al / nd - da#i4b+ #>a+i yan dila-u-an + la&a -i+%a hemorrhagic & n ala&i- &undu#an / #- &ban an5 a-an & &b #i-an ha+il a-hi# yan +a&a) Ci+i+i lain5 -4n%#a+ ad4liniu& %ida- & na6a#-an nilai dia n4+%i- %a&bahan)MRI .u a da/a% di una-an un%u- & &ban%u dia n4+i+ / nya-i%# -%4>a ina)
Di'$%# i M!)')*i P!" # ''% T!"' !* i& Ha+il / #74baan -lini+ a7a- /ada /a#a 6ani%a d n an ny #i / l>i- -#4ni+dan yan + 7a#a -lini+ didu a & nd #i%a nd4& %#i4+i+5 & n a#ah-an
/ada - +i&/ulan bah6a # +/4n -lini+ % #hada/ / n 4ba%an &/i#i+d n an a 4ni+ gonadotrophine(releasing hormone da/a% di una-an un%u-
& ndia n4+i+ / nya-i%) Pa#a 6ani%a / nd #i%a ny #i / l>i- -#4ni- & n n ah hin a /a#ah yan %ida- b #-ai%an d n an & n+%#ua+i dan yan%ida- da/a% dia%a+i d n an 4ba%34ba%an n4n+% #4id an%i/ #adan an danan%ibi4%i-5 dia7a- un%u- & n #i&adepot leuprolide acetate ;!) * &in%#a&u+-ula# + %ia/ bulan + la&a ! bulan= a%au /la7 b4 + b lu&la/a#4+-4/i dia n4+%i-) M # -a yan dib #i / n 4ba%an % #+ bu%& n ala&i a& n4# dan & n ala&i / nu#unan .ala ny #i + b lu&4/ #a+i5 + #%a & n un -a/-an nd4& %#i4+i+ dala& ( 9* /a+%i+i/an;(2 =)
M +-i/un -#i% #ia -lini+ yan di una-an da/a% & &bu-%i-an +/ +i8i+i%a+
;(2 = un%u- dia n4+i+ nd4& %#i4+i+ dan / n 4ba%an di- %ahui l bih8 -%i8 da#i/ada /la7 b45 # +/4n % #hada/ / n 4ba%an l u/#4lid %ida-
-
8/19/2019 Nyeri Pinggang-Makalah Uro
19/26
& nin -a%-an a-u#a+i dia n4+i+) Pa#a 6ani%a yan %ida- & n.alani 4/ #a+idan % #bu-%i & nd #i%a nd4& %#i4+i+5 &un -in da/a% & &/ #4l h- #in anan .ala da#i / n 4ba%an yan +a&a d n an / n 4ba%an
/ nya-i% yan % lah % #d4-u& n%a+i) P n 4ba%an % #+ bu% &un -in da/a%& n u#an i a%au bah-an & n hilan -an / nya-i% /ada /a#a 6ani%a %an/a
nd4& %#i4+i+ yan % #d4-u& n%a+i) S lain i%u5 b b #a/a 6ani%a yan / #nah & n ala&i / #in anan .ala &un -in & &/unyai / nya-i% yan& &/ n %#a+i dala&5 % %a/i %ida- % #d % -+i) A-an % %a/i5 + %ida-nya
/ n 4ba%an yan da/a% & n -an .ala ny #i da/a% b #-ai%an d n an / ny bab lain) S lain i%u5 a& n4# dan .ala d 8i+i n+i +%#4 n /ada6ani%a yan + dan di4ba%i & n a#ah-an & # -a un%u- & n %ahui
bah6a & # -a & n #i&a 4ba% a-%i85 a%au bah6a hi/ # +%#4 ni+&% #indu-+i l u/#4lid & nin -a%-an a&ban ba%a+ ny #i) Ha+il / n li%ian& nun.u--an bah6a a-u#a+i dia n4+i+ -#i% #ia3-#i% #ia -lini+ yan % /a%dan - &an.u#an / n 4ba%an l u/#4lid &/i#i+ /ada 6ani%a / nd #i%any #i / l>i- -#4ni+ %ida- & ndu-un - +i&/ulan bah6a # +/4n -lini+% #hada/ / n 4ba%an & &/unyai nilai3nilai dia n4+%i-)
Di'$%# i O !"' iLa/a#4+-4/i d n an u.i hi+%4l4 i+ % #hada/ l +i yan b #u+aha dihilan -an& #u/a-an +%anda# &a+ un%u- dia n4+i+ nd4& %#i4+i+) < #ba ai
/ na&/ilan l +i nd4& %#i4+i+ di- %ahui & &/unyai 8# -u n+i dua -alili/a% d n an la/a#4+-4/i5 - %i-a +ua%u u.i yan % li%i dan +i+% &a%i+dila-u-an)I&/lan / #i%4n u& -la+i- & #u/a-an l +i “bubu- & +iu” bi#u3hi%a&;& n andun d /4+i% h &i+4d #in da#i da#ah yan % #/ #an -a/= d n an
b #ba ai .u&lah 8ib#4+i+ di + - lilin nya5 % %a/i + ba ian b +a# i&/lan%ida- bia+a ;athypical = dan %a&/a- /u%ih / -a%5 & #ah + / #%i a/i5 a%au> +i-ula#) P nya-i% ini %ida- u&u& di% &ui dala& adh +i 4>a#iu&5 b #7a- -unin 374-la%5 a%au dala& - #u+a-an / #i%4n u&) L +i & #ah +an a%>a+-ula#5 /#4li8 #a%i85 dan & # /# + n%a+i-an %aha/ a6al / nya-i%) L +i% #/i & n%a+i & # /# + n%a+i-an / nya-i% dala& %aha/ yan l bih lan.u%)K duanya a-%i8 + 7a#a & %ab4li+& dan u&u&nya b #-ai%an d n an
.ala) L +i /u%ih -u#an >a+-ula# dan a-%i85 + #%a -u#an + #in& ni&bul-an .ala) P n li%ian la/a#4+-4/i + #ial % lah & n un -a/-an
bah6a % #da/a% / #- &ban an ala&i /ada / na&/ilan l +i nd4& %#i4+i+
da#i 6a-%u - 6a-%u5 dan >a#ia+i l +i da/a% dia&a%i + %ia/ +aa% /ada&a+in 3&a+in indi>idu) K#i% #ia hi+%4l4 i+ yan - %a% a-an & &/ #-ua%dia n4+i+ 4/ #a+i nd4& %#i4+i+ /ada + % n ah da#i .u&lah -a+u+ yanada)
-
8/19/2019 Nyeri Pinggang-Makalah Uro
20/26
>i+ual yan % li%i /ada 4>a#iu& bia+anya +an a% % #/ #7aya un%u- d % -+ind4& %#i4&a5 % %a/i - %i-a du aan / nya-i% +an a% %in i dan .ala
%ida- % #lalu %a&/a-5 -+/l4#a+i % li%i d n an / nu+u-an 4>a#iu& dana+/i#a+i da/a% dila-u-an) End4& %#i4&a 4>a#iu& bia+anya di+ #%ai+ .u&lah l +i / #i%4n u& yan % #liha% ;>i+ual=) S bali-nya5 nd4& %#i4+i+
yan & n in8il%#a+i dala& & #u/a-an retroperitonial yan b +a#5 dan+ #in -ali %ida- %a&/a- dan % #i+4la+i) Hal ini bah-an & # /# + n%a+i-an
/ #b daan yan &un7ul da#i mullerian rests dala& + -a% # -%4>a ina)
Si !+ K)' i(i&' iKa# na / n 4ba%an dan /#4 n4+i+ /ada 6ani%a / nd #i%a nd4& %#i4+i+di% n%u-an & lalui %in -a% - /a#ahan / nya-i%5 +ua%u +i+% & -la+i8i-a+iyan + #a a& b # una un%u- & n %ahui di+%#ibu+i &au/un - /a#ahan
/ nya-i%) Kla+i8i-a+i + #a a& .u a / n%in un%u- & &bandin -an ha+il / #74baan / n 4ba%an yan dila-u-an di b #ba ai /u+a% yan b #b da) American Society for -eproductive Medicine & n &ban -an +ua%u+i+% & -la+i8i-a+i b #da+a#-an / n &uan & # -a /ada +aa% 4/ #a+ila/a#4+-4/i a%au la/a#4%4&i un%u- & nilai / nya-i% nd4& %#i4+i+&ali nan) Si+% & ini % lah di# >i+i un%u- & na&bah-an b #ba ai&4#84l4 i nd4& %#i4+i+ dan & nin -a%-an -4n+i+% n+i / nilaian + #%anilai /#4 n4+%i- un%u- /a#a 6ani%a / nd #i%a ny #i dan in8 #%ili%a+) B #+i-la+i8i-a+i % #ba#u % lah di# >i+i dan & #u/a-an ala% -la+i8i-a+i yan%
/alin banya- di% #i&a5 % %a/i &a+ih & &/unyai - % #ba%a+an3- % #ba%a+an + #iu+) K banya-an -la+i8i-a+i % #+ bu% # la%i8 -u#an
b #-4# la+i d n an la.u - ha&ilan)
R >i+i l bih .auh % #hada/ +- &a -la+i8i-a+i % #ba#u di una-an un%u- & na&bah / &aha&a& & n nai /a%4 n +i+ in8 #%ili%a+) Kla+i8i-a+i% #+ bu% & li/u%i b #a% dan nilai a&ban ba%a+ % #% n%u ba i %aha/3%aha/
/ #- &ban an / nya-i%) $a-%4#38a-%4# lain + / #%i DA3'2* &un -in da/a%di+a%u-an .i-a % #bu-%i & &/unyai nilai /#4 n4+i+) < b #a/a +i+% & yandi#an7an un%u- & &/# di-+i-an - ha&ilan .u a &un -in & &/unyainilai yan - 7il ba i /a#a 6ani%a / nd #i%a nd4& %#i4+i+ dan ny #i) Un%u- i%u5 +i+% & -la+i8i-a+i % #/i+ah &un -in a-an dibu%uh-an di &a+a yana-an da%an )
K! i+ *)'%
E>alua+i -lini+ yan % li%i da/a% dila-u-an un%u- id n%i8i-a+i du aannd4& %#i4+i+5 % %a/i %ida- da/a% dila-u-an un%u- & &a+%i-andia n4+i+nya) M +-i/un -4n+ n%#a+i DA3'2* + #u& da/a% & &b #i-an
bu-%i nya%a dan b na# & n nai / nya-i% ini5 + n+i%i>i%a+ u.i % #lalu # ndahun%u- & n.adi-annya + ba ai ala% + l -+i yan 8 -%i8) Ci +i+i lain5ul%#a+4n4 #a8i %#an+>a ina dan MRI & &/unyai + n+i%i>i%a+ dan+/ +i8i+i%a+ %in i un%u- & nd % -+i nd4& %#i4&a 4>a#iu&5 % %a/i %ida- da/a% diandal-an un%u- & n a&ba#-an i&/lan / #i%4n u& da#i / nya-i%ini) Tan a/an -lini+ % #hada/ / n 4ba%an & di+ yan &/i#i+ % #nya%a%ida- da/a% di una-an un%u- & &a+%i-an dia n4+i+ nd4& %#i4+i+)S & n%a#a i%u /ada - banya-an 6ani%a5 dia n4+i+ nd4& %#i4+i+
& &bu%uh-an u.i la/a#4+-4/i+ yan % li%i dan +i+% &a%i+) U.i hi+%4l4 i+% #hada/ l +i da/a% & &/ #-ua% - +an / &b dahan dan bia+anya l bih
-
8/19/2019 Nyeri Pinggang-Makalah Uro
21/26
di+u-ai5 % %a/i u.i ini %ida- dibu%uh-an un%u- & &a+%i-an dia n4+i+d n an ala+an3ala+an % #% n%u)
2. NPB V' &*)#$!%i& An u#i+&a a%au / nya-i% >a+7ula# / #i8 # da/a% & ni&bul-an ny #i /un una%au ny #i & ny #u/ai i+-ial ia) An u#i+&a abd4&inal da/a% & ni&bul-an
NP< di “ba ian dala&”5 dan %ida- ada hubun annya d n an a-%i>i%a+ %ubuh)In+u8i+i n+i a#% #ia lu% ali+ +u/ #i4# da/a% & ni&bul-an ny #i /ada da #ah
/an%a%5 yan &a-in & &b #a% /ada +aa% b #.alan dan a-an & # da /ada +aa%dia& b #di#i) Ny #i ini da/a% & n.ala# - ba6ah5 + hin a +an a% &i#i/d n an i+-ial ia5 % %a/i #a+a ny #i ini %ida- % #/ n a#uh 4l h /# +i/i%a+i% #% n%u5 &i+alnya & &bun -u-5 & n an -a% b nda b #a%5 dan + ba ainyayan + &uanya %adi da/a% & ni&bul-an % -anan + /an.an -4lu&na> #% b#ali+)
. NPB N!*"#$!%i& K adaan /a%4l4 i- /ada +a#a8 da/a% & ny bab-an ny #i /un un ba6ah5yai%u /ada@3N 4/la+&a %a%i8)Ra+a ny #i + #in %i&bul 6a-%u + dan %idu# dan ny #i b #-u#an +aa% b #.alan)3A#a-n4idi%i+Pada a#a-n4idi%i+ % #.adi / #l n - %an3/ #l n - %an) Ny #i %i&bul bila % #.adi
/ n. /i%an % #hada/ #adi-+ 4l h / #l n - %an % #+ bu%)3S% n4+i+ -anali+ +/inali+M ny &/i%nya -anali+ +/inali+ di+ bab-an 4l h -a# na /#4+ + d n #a+idi+-u+ in% #> #% b#ali+ dan bia+anya di+ #%ai 4l h li a&n %u& 8la>u&) G .ala-lini- yan %i&bul ialah adanya -lau-adi-a+i4 in% #&i% n3ny #i in% #&i% n di
b %i+ yan di+ #%ai #a+a - + &u%an dan /ada +aa% / nd #i%a i+%i#aha%5 #a+any #inya &a+ih % %a/ ada) < danya d n an -laudi-a+i4 in% #&i% n /ada
/ nyu&ba%an a#% #i ialah di+ini d nyu% nadi hilan dan %ida- ada #a+a- + &u%an)
. NPB S #%-i)#$!%i&
Sua%u ny #i yan di+ bab-an 4l h b #ba ai /#4+ + /a%4l4 i- di -4lu&na> #% bali+ yan % #di#i da#i un+u# %ulan ;4+% 4 ni-=5 di+-u+ in% #> #% b#ali+;di+-4 ni-=5 dan &i48a+ial ;&i4 ni-=5 dan /#4+ + /a%4l4 i- di a#%i-ula+i4+a-#4ilia-a)3NP< O+% 4 ni-@ bi+a di+ bab-an 4l h in8 -+i ;&i+alnya 4+% 4&i li%i+> #% b#al dan +/4ndili%i+ %ub #-ul4+a=5 %#au&a5 - ana+an5 -4n ni%al;&i+alnya +-4li4+i+ lu&bal=5 dan & %ab4li- ;&i+alnya 4+% 4/4#4+i+ danal-a/%4nu#ia=3 NP< Ci+-4 ni-@ di+ bab-an 4l h +/4ndil4+i+ ;/#4+ + d n #a+i yan
/#4 # +i8 /ada di+-u+ in% #> #% b#ali+ dan .alanya adalah an uan+ n+ibili%a+ dan &4%4#i- + / #%i /a# +i+ dan 8a+i-ula+i= dan h #nia nu-l u+
/ul/4+u+ ;HNP= ;- adaan di&ana nu-l u+ /ul/4+u+ - lua# & n4n.4l dan& n -an - a#ah -anali+ +/inali+ & lalui anulu+ 8ib#4+u+ yan #4b - dan
-
8/19/2019 Nyeri Pinggang-Makalah Uro
22/26
.ala / #%a&a yan %i&bul adalah ny #i di /un un ba6ah di+ #%ai ny #i di4%4%34%4% + -i%a# l +i dan ny #i % -an di % &/a% %adi=)
5. NPB Mi#$!%i&
Ci+ bab-an 4l h - % an an 4%4% ;di+ bab-an 4l h +i-a/ % an yan -4n+%ana%au b #ulan 3ulan /ada /4+i+i yan +a&a=5 +/a+& 4%4% ;di+ bab-an 4l h
#a-an yan %iba3%iba di&ana .a#in an 4%4% + b lu&nya dala& -4ndi+i yan% an a%au -a-u a%au -u#an / &ana+an=5 d 8i+i n+i 4%4% ;da/a% di+ bab-an4l h -u#an la%ihan + ba ai a-iba% da#i & -ani+a+i yan b #l bihan5 %i#ah
ba#in yan % #lalu la&a &au/un -a# na i&4bili+a+i= dan hi/ #+ n+i%i8)
6. NPB P i$!%i& Ny #i . ni+ ini %ida- .a#an di.u&/ai5 %a/i bia+anya di% &u-an + % lahdila-u-an / & #i-+aan yan l n -a/5 dan ha+ilnya %ida- & &b #i-an .a6abanyan /a+%i) NP< /+i-4 ni- u&u&nya di+ bab-an 4l h - % an an .i6a a%au- 7 &a+an5 dan d /# +i5 a%au 7a&/u#an an%a#a - 7 &a+an dan d /# +i) Padaana&n +i+ a-an di- %ahui bah6a / nd #i%a &udah % #+in un 5 +uli% % #%idu# a%au &udah % #ban un /ada &ala& ha#i %a/i a-an +uli% un%u- %idu# - &bali5-u#an % nan a%au &udah % #bu#u3bu#u %an/a ala+an yan . la+5 &udah% #- .u% d n an +ua#a yan 7u-u/ li#ih5 + lalu & #a+a 7 &a+ a%au -ha6a%i# dan+ ba ainya)
E. DIAGNOSIS NPB
1. A%'+%! iM n in a% +%#u-%u# /un un ba6ah yan +an a% b #d -a%an d n an 4# anlain yan % #l %a- di dala& #4n a / #u% + #%a #4n a / l>i+5 dan .u a& n in a% banya-nya 8a-%4# / ny bab &a-a da/a% dibua% da8%a# / #i-+a
b #u/a %ab l chec!(list 5 diha#a/-an da/a% & n u#an i adanya- &un -inan hal3hal yan % #l 6a%-an dala& ana&n +i+)
Ya Tida- ') A-u% a%au & ndada- 2) < #%aha/ a%au -#4ni+!) T#au&a lan +un
") T#au&a %ida- lan +un*) Gan uan %idu# :) Ci+ #%ai ny #i /ada %un -ai
) Ci+ #%ai ny #imen#alar /ada %un -ai() Ny #i di/ #b #a% 4l h ba%u- b #+in9) Ri6aya% %ub #-ul4+i+'0) Ri6aya% - ana+an 4/ #a+i %u&4# '') Ri6aya% - n7in ba%u'2) Ri6aya% -laudi-a+i4 in% #&i% n'!) Gan uan & n+%#ua+i'") Gan uan libid4'*) Si-a/ dudu- b - #.a yan +alah':) < - #.a d n an & n .an -ua%
-
8/19/2019 Nyeri Pinggang-Makalah Uro
23/26
' ) P #a+aan 7 &a+ a%au li+ah'() Ri6aya% d &a& a%au /ana+'9) Ri6aya% an uan
-
8/19/2019 Nyeri Pinggang-Makalah Uro
24/26
. P!+!"i& ''% -!%$'% ')'3Pun +i lu&balC n an /un +i lu&bal da/a% di- %ahui 6a#na 7ai#an + # b#4+/inal5 adanya- +an +u&ba%an ha&ba%an ali#an 7ai#an + # b#4+/inal + 7a#a %4%al a%au
/a#+ial5 .u&lah + l5 -ada# /#4% in5 NaDl dan lu-4+a)3$4%4 R n% nCa/a% diid n%i8i-a+i adanya 8#a-%u# -4#/u+ > #% b#a5 a#-u+ a%au /#4+ +u++/in4+u+5 - &udian .u a da/a% diliha% adanya di+l4-a+i > #% b#a5bamboo
spine, 4+% 48i%5 dan + ba ainya)3El -%#4n u#4&i4 #a8i ;ENMG=Ca/a% diliha% adanya 8ib#ila+i5 + #%a da/a% /ula dihi%un - 7 /a%an han%a# +a#a8 % /i dan la% n+i di+%al dan .u a da/a% di- %ahui adanya + #abu% 4%4%yan & n ala&i - lainan)
F. TATALAKSANAPada da+a#nya di- nal dua %aha/an % #a/i NPa%i8 dan 4/ #a%i8)K dua %aha/an % #a/i %adi & &/unyai - +a&aan %u.uan ialah # habili%a+i)4T!"' i % !"7' i( 8'%$ +!)i * i9a) Ti#ah ba#in
P nd #i%a ha#u+ % %a/ b #ba#in di % &/a% %idu# + la&a b b #a/a ha#id n an +i-a/ % #% n%u) T &/a% %idu# %ida- b4l h & &a-ai / a+ a%au / #?% &/a% %idu# ha#u+ % #bua% /a/an yan lu#u+5 dan - &udian di%u%u/ d n anl &ba# bu+a yan %i/i+) Ti#ah ba#in ini +an a% b #&an8aa% un%u- ny #i
/un un ba6ah & -ani- a-u%5 8#a-%u#5 dan HNP) La&a %i#ah ba#in
b # an%un /ada b #a%3#in annya an uan yan diala&i / nd #i%a)S % lah %i#ah ba#in dian a/ 7u-u/5 &a-a da/a% dila-u-an la%ihan% #% n%u5 a%au % #l bih dahulu di/a+an -4#+ %) Tu.uan la%ihan ini adalahun%u- & n7 ah % #.adinya -4n%#a-%u# dan & n &bali-an la i 8un +i4%4%34%4%)
b) M di-a& n%4+aAda dua . ni+ 4ba% dala& %a%ala-+ana NP< ini ialah 4ba% yan b #+i8a%
+i&%4&a%i- dan yan b #+i8a% -au+al) Oba%34ba% +i&%4&a%i- an%a#a lainanal %i-a ;+ali+ila%5 /a#a+ %a&4l5 dll=5 -4#%i-4+% #4id ;/# dni+4n5
/# dni+4l4n=5 an%i3in8la&a+i n4n3+% #4id ;AINS= &i+alnya /i#4-+i-a&5 danan%id /# +an %#i+i-li- ;+ 7a#a + n%#al= &i+alnya a&i%#i/%ilin) Oba%34ba%
-au+al &i+alnya an%i %ub #-ul4+i+5 an%ibi4%i-a un%u- +/4ndili%i+ /i4 ni-5nu-l 4li+i+ &i+alnya -hi&4/a/ain5 -4la na+ ;un%u- HNP=)7) $i+i4% #a/i
-
8/19/2019 Nyeri Pinggang-Makalah Uro
25/26
3R habili%a+iR habili%a+i & &/unyai &a-na yan lua+ a/abila di%in.au da#i + i
/ la-+anaannya) Na&un d &i-ian %u.uannya hanya +a%u yai%u
& n u/aya-an a a# / nd #i%a da/a% + #a b - #.a dan %ida- %i&bul NP< la i di - &udian ha#i) Pada -a+u+ % #% n%u5 %u.uan # habili%a+i yan + 7a#a % 4#i%i+ %adi &un -in %ida- a-an % #7a/ai5 &a-a %u.uannya “di%u#un-an”
+a%u %in -a% a a# /a+i n %ida- & n an%un -an di#inya - /ada 4#anlain) Can .i-a %u.uan + lan.u%nya .u a &a+ih b lu& % #7a/ai5 %u.uannyaha#u+ “di%u#un-an” la i +a&/ai + % #u+nya %u.uan % #a-hi# yai%u + hin a
/a+i n %ida- & n ala&i -4&/li-a+i yan & &bahaya-an / nd #i%a&i+alnya /n u&4nia5 4+% 4/4#4+i+5 in8 -+i +alu#an - n7in dan+ ba ainya) T -ni- / la-+anaan # habili%a+i a-an & liba%-an b #ba ai&a7a& di+i/lin &ul%idi+i/lin dan di/ n a#uhi 4l h b #ba ai &a7a&8a-%4# &ul%i8a-%4#ial)
-
8/19/2019 Nyeri Pinggang-Makalah Uro
26/26
CA$TAR PUSTAKA
Abb4%% A5Ha6 5 Dlay%4n RC5 Ga##y R)Th 88 7%+ and 88 7%i> n ++ 48 la/a#4+74/i7 7i+i4n 48 nd4& %#i4+i+@ a /#4+/ 7%i> +%udy 6i%h 2 * y a# 84ll46 u/) Hu& R /#4d 200!?'(@'922 )
All n D5 H4/ 6 ll S5 P# n%i7 A5 All n D) N4n3+% #4idal an%i3in8la&&a%4#y d#u + 84# /ain in 64& n 6i%h nd4& %#i4+i+) D47h#an Ca%aba+ Sy+% R > 200*?;"=@DC00" *!)
A#u 1)Sud4y45 d-- &2009 & 6u!u A#ar 3lmu Penya!it .alam& Edisi V 7ilid 33& a-a#%a@In% #na Publi+hin ) Hal '00(3'0'*
A##uda MS5 P %%a DA5 Ab#a4 MS5 < n %%i3Pin%4 DL)Ti& la/+ d 8#4& 4n+ % 48 +y&/%4&+ %4 dia n4+i+ 48 nd4& %#i4+i+ in a 74h4#% +%udy 48 y5 Pa%#i7-) 200*) At a 8lance Medicine ) a-a#%a @ E#lan a)$a#Quha# D) End4& %#i4+i+) Dlin E>id 200!?@20 9 09')$ d l L5 a%i> +u# #y 84# # 7%4>a inal nd4& %#i4+i+) A& Ob+% % Gyn 74l200"?'90@'020 ")
Ha#+4n45 200 ) Ka/i%a S l -%a N u#4l4 i) 2 dn) Y4 ya-a#%a Gad.ah Mada Uni> #+i%yP# ++)Ha#--i3Si# n P5 S.4b # 5Ku#-i T) Ma.4# 74&/li7a%i4n+ 48 la/a#4+74/y@ a 84ll463u/
$inni+h +%udy) Ob+% % Gyn 74l '999?9"@9" ()Hu+by GK5 Hau n RS5 M4 n MH) Cia n4+%i7 d lay in 64& n 6i%h /ain and
nd4& %#i4+i+) A7%a Ob+% % Gyn 74l S7and 200!?(2@:"9 *!)K nn dy S5 < # Q>i+% A5 Dha/#4n D5 C H44 h T5 Cun+ l&an G5 G# b R5 % al)
ESHRE uid lin 84# %h dia n4+i+ and %# a%& n% 48 nd4& %#i4+i+)Hu& R /#4d200*?20@2:9( 0")
M44# 5 D4/l y S5 M4##i+ 5 Lind+ ll C5 G4ldin S5 K nn dy S) A +y+% &a%i7 # >i 648 %h a77u#a7y 48 ul%#a+4und in %h dia n4+i+ 48 nd4& %#i4+i+) Ul%#a+4und Ob+% %Gyn 74l 2002?20@:!0 ")
O 7alla han5 Dh#i+) ;2009=) At A 8lance Sistem 8in#al Edi+i K dua) a-a#%a@ P n #bi%E#lan a
P#i7 5 Syl>ia A5 ;200:=) Patofisiologi Konsep Klinis Proses(Proses Penya!it Edisi 9& P n #bi%