hastane enfeksiyonlarının sürveyansı

Hastane EnfeksiyonlarınınHastane EnfeksiyonlarınınSürveyansıSürveyansı

Sunumu hazırlayanHacettepe Üniversitesi Erişkin Hastanesi Enfeksiyon Kontrol Ekibi’ne teşekkür ederiz.

T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI

Enfeksiyon Kontrol Hemşireliği Eğitimi

İçerik

• Sürveyansın tanımı

• Amaçlar

• CDC Hastane infeksiyonu tanı kriterleri

• Sürveyans tipleri– Avantajları

– Dezavantajları

• İnvaziv araç ilişkili hastane infeksiyonlarının sürveyansı

• Geribildirim ve kıyaslama (benchmarking)

• Cerrahi alan infeksiyonları sürveyansı

Sürveyans

• Belirli bir amaca yönelik olarak veri toplanması, toplanan verilerin biraraya getirilerek yorumlanması ve sonuçların ilgililere bildirilmesinden oluşan dinamik bir süreç

• Hastane infeksiyon kontrol programlarının temeli

– Bazal hastane infeksiyonu hızlarının ve zaman içinde meydana gelen değişikliklerin saptanması,

– İnfeksiyon hızlarındaki anlamlı artışların fark edilmesi,

– Kontrol önlemlerinin alınması ve bu önlemlerin etkinliğinin araştırılması

Hastane İnfeksiyonları-Kalite

• Hastane infeksiyon (Hİ) hızları sağlıktaki en önemli aklite göstergelerinden biri olarak kabul edilmektedir.

– Ventilatör ilişkili pnömoni hızı (VİP)– Kateter ilişkili üriner sistem infeksiyonu hızı (Kİ-ÜSİ)– Santral venöz kateter ilişkili kan dolaşımı infeksiyonu hızı

(SVK-KDİ)– Cerrahi alan infeksiyonu (CAİ) hızları

• Hİ hızlarının kıyaslama (benchmarking) yapmak amacıyla kullanılabilmesi için standart tanımlar ve standart bir yöntem kullanılarak sürveyans yapılmalıdır.

Hastane İnfeksiyonlarıTanımlar

• “Centers for Disease Control” (CDC) tarafından belirlenen hastane infeksiyonu tanımları:

– 1988

– 1992 yılında cerrahi yara infeksiyonları ile ilgili revizyon

– 2002 yılında nozokomiyal pnömoni tanımlarında revizyon

– 2008

Am J Infect Control 2008;36:309-32.

Hastane İnfeksiyonlarıTanımlar

• İnfeksiyonun var olup olmadığını belirlemek veya saptanan infeksiyonu sınıflandırmak

• Klinik ve laboratuvar bulguları, diğer tanısal testler:– Hasta dosyası

– Laboratuvar: Klinik örneklerin mikroskopik incelemesi, kültür sonuçları ve antijen/antikor testleri, radyografiler, lökosit sayımı, vb.

• Doktorun infeksiyon tanısı koyması

Hastane İnfeksiyonlarıTanım

• Hastalar hastaneye başvurduktan sonra gelişen ve başvuru anında inkübasyon döneminde olmayan veya hastanede gelişmesine rağmen bazen taburcu olduktan sonra ortaya çıkabilen infeksiyonlar

• Genellikle hastaneye yattıktan 48-72 saat sonra ve taburcu olduktan sonra ilk 10 gün içinde




• Lejyonella veya su çiçeği gibi inkübasyon süresi uzun olan infeksiyonlar için bu zaman çerçevesi uygun şekilde düzenlenir.

• İnfeksiyon hastaneye yatış sırasında var olan infeksiyöz bir olayın komplikasyonu veya uzantısı ise nozokomiyal kabul edilmez.


• Yenidoğanda nozokomiyal infeksiyon kriterleri karmaşıktır ve hastanede kalış süresiyle ilişkilidir.

• Annede hastaneye yatış sırasında infeksiyon yok, ama 48-72 saat sonra doğan bebek infekte ise bu infeksiyon nozokomiyal kabul edlir.

• Transplasental yoldan geçen infeksiyonlar bu kategoriye alınmaz.

Hastane İnfeksiyonlarıCDC Tanımları

• Üriner sistem infeksiyonu• Cerrahi alan infeksiyonu• Pnömoni• Bakteremi• Kardiyovasküler sistem infeksiyonları• Santral sinir sistemi infeksiyonları• Diğer (kemik-eklem, kulak-burun-boğaz,

gastrointestinal sistem, vb.)Am J Infect Control 1988;16:128-40.


Cerrahi Alan İnfeksiyonları (CAİ)

• Yüzeyel insizyonel CAİAmeliyattan sonraki ilk 30 günİnsizyon yapılan cilt ve cilt altı dokusu

• Derin insizyonel CAİKalıcı olarak yerleştirilmiş implant yoksa

ameliyattan sonraki ilk 30 gün, implant varlığında ameliyattan sonraki ilk bir yıl

İnsizyon bölgesindeki derin yumuşak dokular (kas ve fasya tabakaları)

Infect Control Hosp Epidemiol 1992;13(10):606-8.

Yüzeyel insizyonel CAİ• Yüzeyel insizyonel primer CAİ:

– Bir veya daha fazla insizyonu olan bir hastanın primer insizyonunda saptanan yüzeyel insizyonel CAİ (örneğin, Sezaryen insizyonunda saptanan yüzeyel insizyonel CAİ veya donör bir gölgeden damar grefti alınarak göğüs insizyonu ile yapılan koroner bypass ameliyatında göğüs insizyonunda gelişen yüzeyel insizyonel CAİ

• Yüzeyel insizyonel sekonder CAİ: – Birden fazla insziyonu olan bir hastanın sekonder insizyonunda

gelişen yüzeyel insizyonel CAİ (örneğin, bacak grefti kullanılarak yapılan koroner bypass ameliyatında bacak insizyonunda gelişen yüzeyel insizyonel CAİ)


Derin insizyonel CAİ• Derin insizyonel primer CAİ:

– Bir veya daha fazla insizyonu olan bir hastanın primer insizyonunda saptanan derin insizyonel CAİ (örneğin, Sezaryen insizyonunda saptanan derin insizyonel CAİ veya donör bir gölgeden damar grefti alınarak göğüs insizyonu ile yapılan koroner bypass ameliyatında göğüs insizyonunda gelişen derin insizyonel CAİ

• Derin insizyonel sekonder CAİ: – Birden fazla insziyonu olan bir hastanın sekonder insizyonunda

gelişen derin insizyonel CAİ (örneğin, bacak grefti kullanılarak yapılan koroner bypass ameliyatında bacak insizyonunda gelişen derin insizyonel CAİ)


Cerrahi Alan İnfeksiyonları (CAİ)

• Organ/Boşluk CAİAmeliyattan sonraki ilk 30 günİnsizyon dışında ameliyatta açılan veya

manipüle edilen herhangi bir anatomik organ ya da boşluk


Organ/Boşluk CAİ-1

• Arteriyel veya venöz infeksiyon

• Endokardit

• Miyokardit veya perikardit

• Meme absesi veya mastit

• Göz (konjunktivit dışında)

• Eklem veya bursa

• Kulak, mastoid

• Ağız boşluğu

• Üst solunum yolları

• Sinüzit

• Diğer alt solunum yolu infeksiyonları

Organ/Boşluk CAİ-2

• Osteomiyelit

• Disk aralığı

• Menenjit veya ventrikülit

• Spinal abse

• İntrakraniyal, beyin absesi ve dura infeksiyonu

• Gastrointestinal sistem

• İntraabdominal

• Endometrit

• Vajinal “cuff”

• Diğer genital sistem infeksiyonları

Primer Kan Dolaşımı İnfeksiyonları

• Laboratuvar olarak kanıtlanmış kan dolaşımı infeksiyonu (primer bakteremi)

• Klinik sepsis

Laboratuvar Olarak Kanıtlanmış Kan Dolaşımı İnfeksiyonu

• Bir veya daha fazla kan kültüründen patojen olduğu bilinen bir mikroorganizmanın (S. aureus, Enterococcus spp., E. coli, Pseudomonas spp., Klebsiella spp., Candida spp. vb.) izole edilmesi ve bu patojenin başka bir yerdeki infeksiyon ile ilişkili olmaması:

– Başka bir yerdeki infeksiyonla ilişkili patojen kan kültüründe ürerse bu “sekonder kan dolaşımı infeksiyonu” olarak kabul edilmelidir.

– İntravasküler katetere bağlı bakteremi ise primer kan dolaşımı infeksiyonu olarak ele alınır.


• Ateş, titreme veya hipotansiyondan biri ve cilt flora üyesi bir mikroorganizmanın (difteroidler [Corynebacterium spp], Bacillus spp. [B. anthracis hariç], Propionibacterium spp., koagülaz-negatif stafilokoklar [S. epidermidis dahil], viridans grup streptokoklar, Aerococcus spp. veya Micrococcus spp.) farklı zamanlarda alınmış iki veya daha fazla kan kültüründe üremesi ve başka bir bölgedeki infeksiyonla ilişkisinin olmaması


• 12 aylıktan küçük bebeklerde ateş (>38C, rektal), hipotermi (<37C, rektal), apne veya bradikardiden birinin olması ve cilt flora üyesi bir mikroorganizmanın (difteroidler [Corynebacterium spp], Bacillus spp. [B. anthracis hariç], Propionibacterium spp., koagülaz-negatif stafilokoklar [S. epidermidis dahil], viridans grup streptokoklar, Aerococcus spp. veya Micrococcus spp.) farklı zamanlarda alınmış iki veya daha fazla kan kültüründe üremesi ve başka bir bölgedeki infeksiyonla ilişkisinin olmaması

Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar• “Farklı zamanlarda alınmış” olarak ifade edilen

kan kültürleri birbirini izleyen iki gün içinde alınmış olmalıdır. – Pazartesi ve Salı veya Pazartesi ve Çarşamba günü alınan kan

kültürlerinde aynı cilt flora üyesi bakterinin üremesi durumunda bu kriter karşılanır ve etken olarak kabul edilir.

– Kan kültürleri Pazartesi ve Perşembe (veya Salı ve Cumartesi)günleri alınmış ve aynı cilt flora üyesi mikroorganzima üretilmiş ise aradaki zaman dilimi uzun olduğu için bu kriteri karşılamaz.

• Zaman yönünden yukarıdaki tanıma uyan iki farklı kan kültüründen izole edilen cilt flora üyesi mikroorganizmalardan biri tür düzeyinde tanımlanmış, diğeri ise sadece genus düzeyinde belirtilmiş ise ikisinin aynı mikroorganizma olduğu kabul edilir.

Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar

• Zaman yönünden yukarıdaki tanıma uyan iki farklı kan kültüründen izole edilen cilt flora üyesi mikroorganizma tür düzeyinde tanımlanmış, ancak antiyotik duyarlılık testleri yapılmamış veya sadece biri için yapılmış ise aynı mikroorganizma oldukları kabul edilir.

• Zaman yönünden yukarıdaki tanıma uyan iki farklı kan kültüründen izole edilen cilt flora üyesi mikroorganizmanın antibiyogramlarında iki veya daha fazla sayıda antibiyotiğe duyarlılık yönünden farklılık varsa aynı mikroorganizma olmadıkları kabul edilir.

Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar

• Antibiyogramda “intermediate” olarak belirtilen antibiyotikler iki mikroorganizmanın aynı olup olmadığına karar vermek amacıyla kullanılmaz.

• Kateter ucunun semikantitatif kültürü ile konfirme edilmiş Pürülan flebit olguları, kan kültürü alınmamış veya alınmış ve negatif bulunmuş ise kan dolaşımı infeksiyonu olarak değil, KVS-VASK olarak rapor edilmelidir.

Klinik Sepsis

1. Başka bir nedene bağlanamayan ateş (>38C), hipotansiyon (sistolik kan basıncı < 90 mm Hg) veya oligüriden (< 20ml/saat) birinin ve aşağıdakilerden hepsinin olması:

– Kan kültürü alınmamış olması, kültürde üreme olmaması veya kanda antijen saptanmaması,

– Başka bir bölgede infeksiyon olmaması,

– Doktorun sepsis için uygun antimikrobiyal tedaviyi başlaması.

Klinik Sepsis

2. 12 aylıktan küçük bebeklerde başka bir nedene bağlanamayan ateş (>38C), hipotermi (<37C), apne veya bradikardiden birinin ve aşağıdakilerden hepsinin olması:

– Kan kültürü alınmamış olması, kültürde üreme olmaması veya kanda antijen saptanmaması,

– Başka bir bölgede infeksiyon olmaması,

– Doktorun sepsis için uygun antimikrobiyal tedaviyi başlaması.

Sürveyans-CDC Önerileri

• İnfeksiyon kontrol hemşireleri tarafından yürütülen kesintisiz, prospektif (ileriye dönük) sürveyans

• İnfeksiyon hızlarının temel epidemiyolojik analizi

• Verilerin periyodik karar belirlemede kullanılması

• İnfeksiyon kontrol hemşireleri ve hastane epidemiyoloğu

Sürveyans-Amaçlar

• Hastane infeksiyonlarını azaltmak• Endemik hastane infeksiyon hızlarını

saptamak• Salgınları belirlemek• İnfeksiyon kontrol önlemlerini

değerlendirmek• Hastane infeksiyonu hızlarını karşılaştırmak • Hastane çalışanlarına önerilerde bulunmak

Sürveyans

• Standart tanımlar: CDC tanımları• Veri toplanması

– Prospektif (eş zamanlı veya ileriye dönük)

– Retrospektif: Hasta kayıtlarının kalitesi ile yakından ilişkili

– Duyarlılık vs özgüllük

Sürveyans-Temel Veriler

• Demografik veriler : ad-soyad, yaş, cinsiyet, dosya numarası, yattığı servis, yatış tarihi

• İnfeksiyon: Tanı konulan tarih, infeksiyonun yeri ve türü

• Laboratuvar: Etken mikroorganizma, antibiyotik duyarlılık paterni

• Hastane infeksiyon risk faktörleri• Standart formlar, bilgisayar programı

Sürveyans

• Sürveyansla toplanan veriler mutlaka bilgisayar ortamında kayıt altına alınmalıdır.

• Veriler her zaman bilgiye dönüştürülmelidir.– İlgili bölümlere geri bildirim verilmesi– Sorunlar için ortak çözüm önerisi üretilmesi– Öncelikli alanların ve hedeflerin belirlenmesi

Sürveyans

• Aktif vs pasif sürveyans: – Pasif sürveyansta hastane infeksiyonu tanısına

infeksiyon kontrol hemşireleri dışındaki kişiler koyar.

– Hastayı izleyen doktor, hemşire veya diğer tıbbi personel hastane infeksiyonu bildirim formu doldurarak infeksiyon kontrol ekibine iletir .

– İnfeksiyon kontrol ekibinin pasif durumda kalması

– Yorum farlılıkları, unutkanlık

Sürveyans

• Hastaya dayalı sürveyans:– Servislerin ziyaret edilerek hastaya ilişkin risk

faktörlerinin değerlendirilmesi

– Hastaya uygulanan işlemlerin ve bunların infeksiyon kontrol ilkelerine uygunluğunun kontrol edilmesi

– Yüksek duyarlılık ve seçicilik

– Servis çalışanlarının davranışlarını etkileme şansını arttırır.

– En önemli dezavantajı fazla zaman gerektirmesi

Sürveyans

• Retrospektif Sürveyans: – Geriye dönük sürveyansta hasta kayıtları

taburculuk sonrasında infeksiyon kontrol hemşiresi tarafından incelenir.

• Prospektif sürveyans:– Veriler hasta hastanede yatmakta iken toplanır– Verilerin zamanında incelenmesi ve sonuçların

kliniklere bildirilmesi– İnfeksiyon kontrol hemşireleri daha sık görünür ve

etkinlikleri artar. – Daha pahalı bir yöntem

Sürveyans-Kapsam

• Hastane genelinde sürveyans• Periyodik sürveyans• Prevalans çalışması• Hedefe yönelik sürveyans

Hastane Genelinde SürveyansDezavantajlar

• Sürekli geniş, kapsamlı sürveyans gerektirir.– Kaynakların etkin kullanımı– Zaman kaybı

• Yoğun iş yükü nedeniyle toplanan verilerin doğruluğu tartışmalı olabilir.– Sonuçlar hatalı yorumlanabilir.

• Hastane geneline ait Hİ bakım kalitesinin geçerli bir belirleyicisi değil.


• Hastane geneline veya servislere ait Hİ hızları farklı infeksiyon türleri konusunda bilgi vermez.– Karşılaştırma yapmak amacıyla kullanılamaz.

• Örnek:– A ve B Hastaneleri’nin Kadın-Doğum

Servislerinde Hİ hızı %8– A Servisi: İnfeksiyonların %80’i nozokomiyal

ÜSİ– B Servisi: İnfeksiyonların %80’i CAİ


• CDC tanımlarında yer alan kategorilere ait infeksiyon hızlarının servis bazında hesaplanması– İntrinsik ve ekstrinsik risk faktörlerinin

oranlar üzerindeki etkisini dikkate almaz.– Yatış süresini dikkate almaz.– Hastanelerarası karşılaştırma amacı ile

kullanımı sınırlı.

Hastane İnfeksiyonları-Kalite

• Hastanelerarası karşılaştırmanın geçerli olması için:– Pay ve payda, sık karşılaşılan bir ekstrinsik

risk faktörü kullanılarak belirlenmeli• Örnek: Santral venöz kateter ilişkili bakteremi

hızı

– İnfeksiyon hızları, benzer intrinsik risk faktörlerine sahip hasta grupları dikkate alınarak hesaplanmalıdır:

• Örnek: Doğum ağırlığına göre gruplara ayrılan yenidoğanlar için hesaplanan Hİ hızları

NNIS-YBÜ Sürveyansı

• YBÜ’ye kabul sırasında mevcut olmayan veya inkübasyon döneminde olmayan, hastanın YBÜ’de kalış süresi içinde ya da başka bir üniteye naklini takiben 48 saat içinde gelişen infeksiyonlar

• Yatan hastalar tüm infeksiyon bölgeleri için izleniyor.


• Hastanede yatış süresi ve alet kullanımı ile Hİ hızları arasında güçlü bir pozitif korrelasyon mevcut.

• Toplanan veriler:– Hasta sayısı, hasta günü sayısı

– Üriner kateter günü, üriner kateter ilişkili ÜSİ sayısı

– Santral venöz kateter (SVK) günü, SVK ilişkili bakteremi sayısı

– Ventilatör günü, ventilatör ilişkili pnömoni sayısı

Sürveyans FormuGün Yeni

HastaDolu Yatak

SayısıVentilatör SVK ÜK

1

2

3

4

.

.

.

.

Toplam Yatan Hasta

Hasta Günü

VentilatörGünü

SVK Günü

ÜK Günü

YBÜ:Ay/Yıl:


YBÜ Hİ hızı:

(Hastane infeksiyonu sayısı/Yatan hasta sayısı) x 100

YBÜ Hİ insidans dansitesi:

(Hastane infeksiyonu sayısı/Hasta günü) x 1000

Alet Kullanımı ile İlişkili Hİ HızlarıGenel Formül:

(Alet kullanımı ile ilişkili Hİ sayısı/Alet günü) x 1000- Üriner kateter ilişkili ÜSİ hızı:

(Üriner kateter ilişkili ÜSİ sayısı/üriner kateter günü) x 1000

- SVK ilişkili kan dolaşımı infeksiyonu hızı:(SVK ilişkili bakteremi sayısı/SVK günü) x 1000

- VİP hızı:(VİP sayısı/Ventilatör günü) x 1000

Alet Kullanım Oranları

• Alet kullanım oranı (Device Utilization):

Alet günü sayısı/hasta günü

-Üriner kateter kullanım oranı

-SVK kullanım oranı

-Ventilatör kullanım oranı

0

5

10

15

20

25

30

Üni

tele

rin

Say

ısı

0,5 1,5 2,5 3,5 4,5 5,5 6,5

SVK İlişkili Bakteremi Sayısı/100

B

A

Ortanca

0

5

10

15

20

25

Üni

tele

rin

Say

ısı

0,05 0,15 0,25 0,35 0,45 0,55 0,65 0,75

SVK Günü Sayısı/Hasta Günü

B

A

Ortanca

0

5

10

15

20

25

Üni

tele

rin

Say

ısı

0 24 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24 26 28

SVK İlişkili Bakteremi Sayısı/1000 SVK Günü

A

B

Ortanca

• YBÜ’lerde tüm hastane infeksiyonlarının izlemi (hastaya dayalı sürveyans) ve invaziv araç ilişkili hastane infeksiyonlarının sürveyansı

• Servislerde seçilmiş infeksiyon başlıklarının laboratuvara dayalı izlemi– Tüm servislerde kan dolaşımı infeksiyonları– Nöroloji, Üroloji ve FTR servislerinde üriner sistem

infeksiyonları– İç Hastalıkları servislerinde fungal pnömoni ve fungal

sinüzit• Cerrahi alan infeksiyonu sürveyansı

– Prosedür spesifik– Cerrah spesifik

• Verilerin bilgisayar ortamında kayıt altına alınması (NosONLINE)

Hedefe Yönelik SürveyansHacettepe Üniversitesi Erişkin Hastanesi

Geribildirim ve Kıyaslama

Hacettepe Üniversitesi Erişkin Hastanesi-2002

YBÜ Alet Kullanım Oranı

SVK-B Hızı

Beyin Cerrahisi 0.65 0.52

İç Hastalıkları 0.53 5.73

Genel Cerrahi 0.53 10.5

TKDC 0.96 1.1

Anestezi 0.65 1.48

Yanık 0.12 3.96

NNIS SVK-Bakteremi (1995-2002)

Percentile

ICU/DU n Mean 10% 25% 50% 75% 90%

NS

DU

51 4.7

0.45

0.1

0.26

2.4

0.37

4

0.48

7.2

0.54

9.4

0.63

Medical

DU

141 5.8

0.51

2

0.3

3.2

0.35

5.2

0.52

7

0.64

9.7

0.75

Surgical

DU

155 5.2

0.66

1.1

0.45

2.6

0.56

4.9

0.67

7

0.76

9.1

0.87

AJIC 2002;30:458.

• Hastane Yönetimi’ne üç ayda bir hastane infeksiyonu hızlarını içeren rapor – Raporun Hastane Yönetimi tarafından ilgili

Anabilim Dallarına iletilmesi• Raporun infeksiyon kontrol hemşireleri

tarafından ilgili YBÜ hemşireleri ile paylaşılması• Raporun elektronik ortamda YBÜ

sorumlularına gönderilmesi

Geribildirim

İç Hastalıkları YBÜVİP (2001-2009)

8,110,3

15

26,6 27,6

33,6

17,5

21,5

30,6

0

10

20

30

40

50

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

VİP hızı=(VİP sayısı/Ventilatör günü) x 1000

NHSN VİP 2008 İç Hastalıkları YBÜ 2009

Percentile

ICU/DU n Mean 10% 25% 50% 75% 90%

Medical ICU

DU

77 2.4

0.48

0.0

0.27

1.0

0.38

2.2

0.48

4.2

0.60

8.3

0.67

CAİ Sürveyansı

• Günlük cerrahi girişimlerin sayısında artış (%70)

• Hastanede yatış süresinde kısalma• CAİ’lerin çoğu taburculuk sonrası ilk 21 gün

içinde gelişiyor.• CAİ’lerin %14-70’i hasta taburcu olduktan

sonra saptanıyor.• Taburculuk sonrası sürveyans?

Curr Opinion Infect Dis 2002;15:415-19.

CAİ Sürveyansı-Yöntemler

• Dosya taraması*• Hemşire bakım planlarının incelenmesi• Laboratuvara dayalı sürveyans• Servis vizitleri*• Ateş izlemi• Antimikrobiyal ilaç kullanımının izlemi • Farklı yöntemlerin kombinasyonu• Taburculuk sonrası sürveyans

J Hosp Infect 2000;45:173-84.

Taburculuk Sonrası Sürveyans

• Poliklinik takipleri• Cerrahlara anket gönderilmesi• Hastalara telefonla ulaşılması• Hastalara anket gönderilmesi• Elektronik hasta kayıtlarının incelenmesi• Standart tanımlara uyulmasında yaşanan

sorunlar• Düşük duyarlılık

J Hosp Infect 2000;45:173-84.

CAİ Sürveyansı

• Prosedür spesifik CAİ hızı= (Belirli bir cerrahi girişim sonrasında gelişen CAİ sayısı/Bu kategorideki cerrahi girişim sayısı) x 100

• Cerrah spesifik CAİ hızı= (Bir cerrah tarafından yapılan cerrahi girişim sonrasında gelişen CAİ sayısı/Aynı cerrah tarafından yapılan cerrahi girişim sayısı) x 100

CAİ Sürveyansı

• Risk kategorizasyonuASA skoruNRC klasifikasyonuSENIC risk indeksi

NNIS risk indeksi:

- ASA skoru > 2,

- Kontamine veya kirli infekte yara,

- >T saat süren ameliyat (spesifik cerrahi türü için 75.

persentilden uzun süren ameliyat)

ASA(Physical Status Classification, American Society of

Anesthesiologist)

1. Normal sağlıklı hasta2. Hafif sistemik hastalık3. Ağır sistemik hastalık,hasta günlük

aktivitelerine devam edebilir.4. Ağır,günlük aktiviteleri etkileyen ve hayati

tehlike yaratan sistemik hastalık5. Cerrahi girişim yapılmış olsun ya da olmasın

24 saatten uzun süre hayatta kalması beklenmeyen hasta

Cerrahi Girişim KategorileriKod Cerrahi Girişim

AMPU Ekstremite amputasyonu

APPEN Appendektomi

BİLİ Safra yolları, karaciğer veya pankreas cerrahisi

DPRO Diz protezi

KBGGB Koroner arter bypass cerrahisi (göğüs ve bacak insizyonu ile yapılan)

KBGGB Koroner arter bypass cerrahisi (sadece göğüs insizyonu ile yapılan)

KRAN Kraniyotomi

PROS Prostatektomi

Hacettepe Üniversitesi Erişkin Hastanesi Prosedür Spesifik CAİ Hızları

Cerrahi Sonrası Gelişen Nozokomiyal Pnömoni

• Torakoabdominal cerrahi geçiren hastalarda nozokomiyal pnömoni gelişme riski yüksek– Pnömoni, cerrahi girişim için hastaneye yatırılan

hastalarda gelişen en sık üçüncü nozokomiyal infeksiyon– Torasik cerrahi geçiren hastalardan bildirilen hastane

infeksiyonlarının %34’ü• Cerrahi sonrası gelişen nozokomiyal pnömoni (CSGP)

sürveyansı, CAİ sürveyansı ile birlikte yapılır. – Seçilen cerrahi girişim kategorilerinde hasta yukarıdaki

tanımlara uygun olarak pnömoni gelişimi yönünden de izlenir ve pnömoni gelişmesi durumunda ilgili ameliyat kategorisi ile ilişkilendirilerek kayıt altına alınır.

– Günlük cerrahi girişimler için CSGP sürveyansı yapılmaz.

– CSGP hızı= (Belirli bir cerrahi girişim sonrasında gelişen CSGP sayısı/o kategorideki ameliyat sayısı) x 100

CAİ-Hacettepe

• Genel Cerrahi, Ortopedi ve Beyin Cerrahisi Anabilim Dallarında gerçekleştirilen majör cerrahi girişimlerin prospektif izlemi– Ocak 2002-Haziran 2003– 2447 majör cerrahi girişim: – AMPU, APPEN, BİLİ, KOLE, KOLO, KRAN,

FÜZN, FİKS, GAST, HER, DHLEN, DES, DGİS, DKİSK, DSS, DPRO, KPRO, LAMİ, MAST, İB, SPLE, VSHN, XLAP, OPRO

• Cerrahi girişimlerin 132’sinde (%5.4) CAİ gelişmiştir.

Cetinkaya Y, et al. SHEA 2006.

CAİ-Hacettepe

• İndirekt standardizasyon yöntemi kullanılarak CAİ hızlarının NNIS rakamları ile kıyaslanması ve SIR (Standardized Infection Ratio) değerinin hesaplanması

• SIR= Gözlenen CAİ sayısı/Beklenen CAİ sayısı• Beklenen CAİ sayısı= Bir kategorideki cerrahi

girişim sayısı x kategori spesifik NNIS CAİ hızı

CAİ-Hacettepe (Renovasyon Öncesi)

Cerrahi Girişim

NNIS Risk

İndeksi

Ameliyat

Sayısı

İnfeksiyon Sayısı

SIR Güven Aralığı

KOLE M0123

6818269100

00120

0,000,000,816,12

0,00-12,050,00-2,980,02-4,54

0,74-22,080,00-

KRAN 01

2,3

12714844

2135

1,7315,1074,735

0,21-6,252,71-8,73

1,54-11,04

Cerrahi Girişim

NNIS Risk

İndeksi

Ameliyat Sayısı

İnfeksiyon Sayısı

SIR Güven Aralığı

HER 01

2,3

175546

310

2,1160,8650,000

0,44-6,180,02-4,82

0,00-13,57

KOLO M, 0

1

2

3

32

59

24

4

2

7

10

1

1,570

2,096

4,879

2,222

0,19-5,67

0,84-4,32

2,34-8,97

0,06-12,38

CAİ-Hacettepe (Renovasyon Öncesi)

Geribildirim ve Kıyaslama

• Hastane Yönetimi’ne üç ayda bir hastane infeksiyonu hızlarını içeren rapor – Raporun Hastane Yönetimi tarafından ilgili

Anabilim Dallarına/Kliniklere iletilmesi• Raporun infeksiyon kontrol hemşireleri

tarafından ilgili YBÜ hemşireleri ile paylaşılması• Raporun elektronik ortamda YBÜ

sorumlularına gönderilmesi

Geribildirim

Hastane İnfeksiyonu Tipi Hİ Sayısı

Alt solunum yollarının diğer infeksiyonu (pnömoni dışı)

10

Kan dolaşımı infeksiyonu 10

Pnömoni 20

CAİ 15

Üriner sistem infeksiyonu 15

Yatan hasta sayısı=100, Hasta günü=1000, Hastane infeksiyonu gelişen hasta sayısı=50

Bir Cerrahi YBÜ’nün Ekim-Aralık 2006 Hastane İnfeksiyonu Hızları

Bu YBÜ’de Ekim-Aralık 2006 dönemine ait hastane infeksiyonu insidans dansitesi nedir?



10


Pnömoni 20

CAİ 15



Hİ insidans dansitesi = (Hastane infeksiyonu sayısı/Hasta günü) x 1000 = (70/1000) x1000 = 70

Bu YBÜ’de Ekim-Aralık 2006 dönemine ait nozokomiyal pnömoni insidans dansitesi nedir?



10


Pnömoni 20

CAİ 15



Pnömoni insidans dansitesi = (Pnömoni sayısı/Hasta günü) x 1000 = (20/1000) x1000 = 20

İnvaziv araç ilişkili infeksiyon tipi

İnfeksiyon sayısı

Araç Kullanım Günü

VİP 5 500

Kateter ilişkili üriner sistem infeksiyonu

10 1000

Santral kateter ilişkili kan dolaşımı infeks.

8 800

Bir İç Hastalıkları YBÜ’nün Ocak-Mart 2007 Dönemine Ait İnvaziv Araç İlişkili Hİ Hızları

Bu YBÜ’de Ocak-Mart 2007 dönemine ait VİP hızı nedir?




VİP 5 500


10 1000


8 800


VİP hızı= (VİP sayısı/Ventilatör günü) x 1000=(5/500) x 1000=10

Bu YBÜ’de Ocak-Mart 2007 dönemine ait ventilatör kullanım oranı nedir?




VİP 5 500


10 1000


8 800


Ventilatör kullanım oranı= Ventilatör günü/Hasta günü = 500/1500 = 0.33

Yatan hasta sayısı= 150, Hasta günü=1500

Bu YBÜ’de Ocak-Mart 2007 dönemine ait kateter ilişkili üriner sistem infeksiyonu hızı nedir?




VİP 5 500


10 1000


8 800


Kİ ÜSİ hızı= (Kİ-ÜSİ sayısı/Üriner kateter günü) x 1000 = (10/1000) x 1000 = 10

Bu YBÜ’de Ocak-Mart 2007 dönemine ait üriner kateter kullanım oranı nedir?




VİP 5 500


10 1000


8 800


Üriner kateter kullanım oranı= Üriner kateter günü/Hasta günü = 1000/1500 = 0.66


Bu YBÜ’de Ocak-Mart 2006 dönemine ait santral kateter ilişkili kan dolaşımı infeksiyonu hızı nedir?




VİP 5 500


10 1000


8 800


Kİ-KDİ hızı = (Kİ-ÜSİ sayısı/Üriner kateter günü) x 1000 = (8/800) x 1000 = 10

Bu YBÜ’de Ocak-Mart 2007 dönemine ait santral kateter kullanım oranı nedir?




VİP 5 500


10 1000


8 800


Santral kateter kullanım oranı = Santral kateter günü/Hasta günü = 800/1500 = 0.53


NNIS Kİ ÜSİ Hızları ve Üriner Kateter Kullanım Oranları

Persentil

n Ortalama 10% 25% 50% 75% 90%

Kİ-ÜSİ Hızı

ÜK Kullanım Oranı

94 4.9

0.46

0.5

0.22

2.1

0.32

3.7

0.46

6.2

0.57

8.9

0.67

İç Hastalıkları YBÜ Kİ-ÜSİ Hızı =10İç Hastalıkları YBÜ ÜK Kullanım Oranı= 0.8

NNIS rakamları ile kıyaslandığında bu YBÜ’deki invaziv araç ilişkili Hİ hızı için nasıl bir yorum yapılabilir?

NNIS Kİ ÜSİ Hızları ve Üriner Kateter Kullanım Oranları (Dahili YBÜ)

Persentil

n Ortalama 10% 25% 50% 75% 90%

Kİ-ÜSİ Hızı


94 4.9

0.46

0.5

0.22

2.1

0.32

3.7

0.46

6.2

0.57

8.9

0.67


NNIS Kİ ÜSİ Hızları ve Üriner Kateter Kullanım Oranları

Persentil

n Ortalama 10% 25% 50% 75% 90%

Kİ-ÜSİ Hızı


94 4.9

0.46

0.5

0.22

2.1

0.32

3.7

0.46

6.2

0.57

8.9

0.67


Hem infeksiyon hızı, hem de alet kullanım oranı 90. persentilin üzerinde. Üriner kateter kullanım endikasyonları ve infeksiyon kontrol önlemleri gözden geçirilmeli. İyileştirmeye açık bir alan.

NNIS Kİ-KDİ İnfeksiyonu Hızları ve Alet Kullanım Oranları (Cerrahi YBÜ)

Persentil

n Ortalama 10% 25% 50% 75% 90%

Kİ-KDİ hızı

Santral kateter kullanım oranı

94 5.0

0.52

0.5

0.31

2.4

0.37

3.9

0.52

6.4

0.64

8.8

0.75

Genel Cerrahi YBÜ Kİ-KDİ Hızı = 0.6Genel Cerrahi YBÜ santral kateter kullanım oranı = 0.64

NNIS Kİ-KDİ İnfeksiyonu Hızları ve Alet Kullanım Oranları (Cerrahi YBÜ)

Persentil

n Ortalama 10% 25% 50% 75% 90%

Kİ-KDİ hızı

Santral kateter kullanım oranı

94 5.0

0.52

0.5

0.31

2.4

0.37

3.9

0.52

6.4

0.64

8.8

0.75

Genel Cerrahi YBÜ Kİ-KDİ Hızı = 0.6Genel Cerrahi YBÜ santral kateter kullanım oranı = 0.64

Alet kullanım oranı 75. persentile denk gelirken infeksiyon hızı 10. persentilde. İnfeksiyon tanısı koyma basamağında sorun olup olmadığı gözden geçirilmeli. Sorun yoksa santral kateter uygulamaları yönünden çok başarılı bir YBÜ.

NNIS VİP ve Ventilatör Kullanım Oranları (Dahili YBÜ)

Persentil

n Ortalama 10% 25% 50% 75% 90%

VİP hızı

Ventilatör kullanım oranı

94 4.9

0.46

0.5

0.22

2.1

0.32

3.7

0.46

6.2

0.57

8.9

0.67

İç Hastalıkları YBÜ VİP Hızı = 19İç Hastalıkları YBÜ ventilatör kullanım oranı = 0.52

NNIS VİP ve Ventilatör Kullanım Oranları (Dahili YBÜ)

Persentil

n Ortalama 10% 25% 50% 75% 90%

VİP hızı

Ventilatör kullanım oranı

94 4.9

0.46

0.5

0.22

2.1

0.32

3.7

0.46

6.2

0.57

8.9

0.67

İç Hastalıkları YBÜ VİP Hızı = 19İç Hastalıkları YBÜ ventilatör kullanım oranı = 0.52

Alet kullanım oranı 50-75. persentil arasında iken, infeksiyon hızı9o. Persentilin çok üzerinde İyileştirilmesi gereken bir alan.

Cerrahi Girişim Ameliyat Sayısı

Ameliyatla İlişkili CAİ Sayısı

Appendektomi 500 5

Kraniyotomi 300 10

Laminektomi 100 1

Kolon Cerrahisi 200 20

Genel Cerrahi Servisi’ne yatan hasta sayısı=3000

Bu hastanede kolon cerrahisi spesifik CAİ hızı nedir?



Appendektomi 500 5

Kraniyotomi 300 10

Laminektomi 100 1


Genel Cerrahi Servisi’ne yatan hasta sayısı=3000

Prosedür spesifik CAİ hızı= (Belirli bir cerrahi girişim sonrasında gelişen CAİ sayısı/Bu kategorideki cerrahi girişim sayısı) x 100Kolon cerrahisi spesifik CAİ hızı = (20/200) x 100 =10

Bu hastanede laminektomi spesifik CAİ hızı nedir?



Appendektomi 500 5

Kraniyotomi 300 10

Laminektomi 100 1


Beyin Cerrahisi Servisi’ne yatan hasta sayısı=2500

Prosedür spesifik CAİ hızı= (Belirli bir cerrahi girişim sonrasında gelişen CAİ sayısı/Bu kategorideki cerrahi girişim sayısı) x 100Laminektomi spesifik CAİ hızı = (1/100) x 100 =1

Özet

• Hastane infeksiyonları sürveyansı standart tanımlar kullanılarak ve öncellikler belirlenerek yapılmalı

• İyileştirme çalışmalarına ışık tutmak için kıyaslama yapılmalı

Teşekkür Ederim.

hastane enfeksiyonlarının sürveyansı

Documents