การวิจัย cg vs csr ประจำปี 2553

รายงานการวจย การสารวจการรบร ความรความเขาใจ และความตระหนกรถงความสาคญ ของการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท.

งานกากบดแลทด สานกกรรมการผอานวยการใหญ บรษท วทยการบนแหงประเทศไทย จากด โทรศพท 9741 , 9460

จ

สารบญ

หนา บทคดยอภาษาไทย ...................................................................................................................... ค สารบญ ........................................................................................................................................ จ สารบญตาราง .............................................................................................................................. ช สารบญภาพ ................................................................................................................................. ญ สวนท 1 บทนา................................................................................................................................... 1 ความเปนมาและความสาคญของปญหา..................................................................... 1 วตถประสงคของการวจย ........................................................................................... 2 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ ........................................................................................ 2 สมมตฐานในการวจย ................................................................................................. 2 ขอบเขตของการวจย ............................................................................................ 3 นยามศพทและตวแปรทใชในการวจย ....................................................................... 3 กรอบแนวคดในการวจย ............................................................................................ 5 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ............................................................................................ 6 ตอนท 1 แนวคดเกยวกบธรรมาภบาล หรอ การบรหารจดการทดในตางประเทศ และประเทศไทย (World class & Thailand)………………………………. 6 ตอนท 2 แนวคดเกยวกบนโยบายการกากบดแลองคกรทดของประเทศไทย………. 27 ตอนท 3 หลกการและแนวทางการกากบดแลทดในรฐวสาหกจ กระทรวงการคลง.. 31 ตอนท 4 หลกการและแนวฏบตทดของการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. . 36 ตอนท 5 แนวคดเกยวกบการรบร ความรความเขาใจ และความตระหนกถง ความสาคญ และการวด……………………………………………………. 51 ตอนท 6 งานวจยทเกยวของ ...................................................................................... 66 3 วธดาเนนการวจย ................................................................................................................. 69 ประชากรและกลมตวอยาง......................................................................................... 71 การเกบรวบรวมขอมล ............................................................................................... 74 เครองมอทใชในการวจย ............................................................................................ 74 การวเคราะหขอมลและสถตทใชในการวเคราะห ...................................................... 74

ฉ

สารบญ (ตอ)

0บทท หนา 4 ผลการวเคราะหขอมล.......................................................................................................... 76 ตอนท 1 การวเคราะหการตอบแบบสอบถาม ........................................................... 76 ตอนท 2 การวเคราะหขอมลสวนบคคลของผตอบแบบสอบถาม ............................. 80 ตอนท 3 การวเคราะหระดบการรบร ความรความเขาใจ และความตระหนกร ถงความสาคญ ............................................................................................. 83 ตอนท 4 การวเคราะหเปรยบเทยบความแตกตางในการรบร ความรความเขาใจ และความตระหนกรถงความสาคญของผตอบแบบสอบถามจาแนกตาม ปจจยสวนบคคล........................................................................................... 92 ตอนท 5 สรปผลการทดสอบสมมตฐาน ................................................................... 111 5 อภปรายและสรปผล ............................................................................................................ 113 วธดาเนนการวจย ....................................................................................................... 113 การวเคราะหขอมล ..................................................................................................... 115 สรปผลการวเคราะหขอมล......................................................................................... 115 อภปรายผล ................................................................................................................. 117 ขอเสนอแนะ .............................................................................................................. บรรณานกรม ............................................................................................................................... ภาคผนวก .................................................................................................................................... ภาคผนวก ข การทดสอบเครองมอวด.................................................................................. ภาคผนวก ข เครองมอทใชในการวจย ................................................................................. ภาคผนวก ค ผเชยวชาญพจารณาเครองมอวด ..................................................................... ภาคผนวก ง คณะผวจย ........................................................................................................

ช

สารบญตาราง

1ตารางท หนา 2-1 การปฏรปองคกรของรฐในสหรฐอเมรกา……………………………………………… 8 2-2 ผลการปฏรปองคกรของรฐตามคาแนะนาของ NPR…………………………………… 10 2-3 การใช TQM เปนตวชวดธรรมาภบาลของฟลปปนส………………………………….. 15 2-4 สภาวะและสถานภาพทางเศรษฐกจของประเทศอนโดนเซย………………………….. 17 2-5 ตวชวดธรรมาภบาลในประเทศบอสซาวานา………………………………………….. 19 2-6 ลาดบขนของพฤตกรรมดานจตพสยของ แครทโวล และคณะ………………………… 65 3-1 ประชากรและกลมตวอยาง.............................................................................................. 71 4-1 แสดงจานวนแบบสอบถามและรอยละของแบบสอบถามทไดรบกลบคน………....….. 77 4-2 แสดงจานวนแบบสอบถามและรอยละของขอมลปจจยสวนบคคล……………….…… 80 4-3 แสดงคาเฉลย (X) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และคาระดบของการรบรขอมล ขาวสารเกยวกบการกากบดแลองคการทด……………………………………….…….. 83 4-4 แสดงคาเฉลย (X) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และคาระดบของความร ความเขาใจเกยวกบการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท………………………… 85 4-5 แสดงคาเฉลย (X) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และคาระดบของความตระหนกร ถงความสาคญ เกยวกบการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท………………….…... 87 4-6 แสดงคาเฉลย (X) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และคาระดบของความตระหนก ในการปฏบตตน………………………………………………………………...…..….. 90 4-7 แสดงการวเคราะหเปรยบเทยบการรบรขอมลขาวสาร จาแนกตาม เพศ…...…….….… 92 4-8 แสดงการวเคราะหเปรยบเทยบการรบรขอมลขาวสาร จาแนกตาม อาย……….....…… 93 4-9 แสดงการวเคราะหความแปรปรวนการรบรขอมลขาวสาร จาแนกตาม อาย………..…. 93 4-10 แสดงการวเคราะหเปรยบเทยบการรบรขอมลขาวสาร จาแนกตาม การศกษา….….… 94 4-11 แสดงการวเคราะหความแปรปรวนการรบรขอมลขาวสาร จาแนกตามการศกษา….... 94 4-12 แสดงการวเคราะหเปรยบเทยบการรบรขอมลขาวสารจาแนกตามประสบการณ การทางาน………………………………………………………………….…………. 95 4-13 แสดงการวเคราะหความแปรปรวนการรบรขอมลขาวสารจาแนกตามประสบการณ การทางาน…………………………………………………………………….………. 95

ซ

สารบญตาราง (ตอ)

2ตารางท หนา 4-14 แสดงการวเคราะหเปรยบเทยบการรบรขอมลขาวสาร จาแนกตามสถานภาพการจาง… 96 4-15 แสดงการวเคราะหเปรยบเทยบการรบรขอมลขาวสาร จาแนกตามกลมงานทสงกด….. 96 4-16 แสดงการวเคราะหความแปรปรวนการรบรขอมลขาวสาร จาแนกตามกลมงานทสงกด 97 4-17 แสดงการวเคราะหเปรยบเทยบการรบรขอมลขาวสาร จาแนกตามสถานทปฏบตงาน... 97 4-18 แสดงการวเคราะหความแปรปรวนการรบรขอมลขาวสาร จาแนกตามสถานท ปฏบตงาน……………………………………………………………………………… 98 4-19 แสดงการวเคราะหเปรยบเทยบการรบรขอมลขาวสาร จาแนกตามลกษณะงาน………. 98 4-20 แสดงการวเคราะหเปรยบเทยบความรความเขาใจ จาแนกตาม เพศ……………..….… 99 4-21 แสดงการวเคราะหเปรยบเทยบความรความเขาใจ จาแนกตาม อาย………….……..… 99 4-22 แสดงการวเคราะหความแปรปรวนความรความเขาใจ จาแนกตาม อาย………………. 99 4-23 แสดงการวเคราะหเปรยบเทยบความรความเขาใจ จาแนกตาม การศกษา….……….… 100 4-24 แสดงการวเคราะหความแปรปรวนความรความเขาใจ จาแนกตามการศกษา………..... 100 4-25 แสดงการวเคราะหเปรยบเทยบความรความเขาใจ จาแนกตามประสบการณ การทางาน……………………………………………………………………………… 101 4-26 แสดงการวเคราะหความแปรปรวนความรความเขาใจ จาแนกตามประสบการณ การทางาน……………………………………………………………………………… 101 4-27 แสดงการวเคราะหเปรยบเทยบความรความเขาใจ จาแนกตามสถานภาพการจาง…...… 102 4-28 แสดงการวเคราะหเปรยบเทยบความรความเขาใจ จาแนกตามกลมงานทสงกด…….... 102 4-29 แสดงการวเคราะหความแปรปรวนความรความเขาใจ จาแนกตามกลมงานทสงกด….. 103 4-30 แสดงการวเคราะหเปรยบเทยบความรความเขาใจ จาแนกตามสถานทปฏบตงาน…..... 103 4-31 แสดงการวเคราะหความแปรปรวนความรความเขาใจ จาแนกตามสถานทปฏบตงาน... 104 4-32 แสดงการวเคราะหเปรยบเทยบความรความเขาใจ จาแนกตามลกษณะงาน…………… 105 4-33 แสดงการวเคราะหเปรยบเทยบความตระหนกรถงความสาคญ จาแนกตาม เพศ……… 105 4-34 แสดงการวเคราะหเปรยบเทยบความตระหนกรถงความสาคญ จาแนกตาม อาย……… 105 4-35 แสดงการวเคราะหความแปรปรวนความตระหนกรถงความสาคญ จาแนกตาม อาย…. 106 4-36 แสดงการวเคราะหเปรยบเทยบความตระหนกรถงความสาคญ จาแนกตาม การศกษา.. 106

ฌ

สารบญตาราง (ตอ)

3ตารางท หนา 4-37 แสดงการวเคราะหความแปรปรวนความตระหนกรถงความสาคญ จาแนกตาม การศกษา………………………………………………………………………………. 107 4-38 แสดงการวเคราะหเปรยบเทยบความตระหนกรถงความสาคญ จาแนกตามประสบการณ การทางาน……………………………………………………………………………… 107 4-39 แสดงการวเคราะหความแปรปรวนความตระหนกรถงความสาคญ จาแนกตาม ประสบการณการทางาน…………………………..…………………………………… 108 4-40 แสดงการวเคราะหเปรยบเทยบความตระหนกรถงความสาคญ จาแนกตามสถานภาพ การจาง……………………………………………………………………………....… 108 4-41 แสดงการวเคราะหเปรยบเทยบความตระหนกรถงความสาคญ จาแนกตามกลมงานท สงกด……………………………………………………………………………..….... 108 4-42 แสดงการวเคราะหความแปรปรวนความตระหนกรถงความสาคญ จาแนกตามกลมงาน ทสงกด………………………………………………………………………………... 109 4-43 แสดงการวเคราะหเปรยบเทยบความตระหนกรถงความสาคญ จาแนกตามสถานท ปฏบตงาน…………………………………………………………………………...... 110 4-44 แสดงการวเคราะหความแปรปรวนความตระหนกรถงความสาคญ จาแนกตามสถานท ปฏบตงาน……………………………………………………………………………... 111 4-45 แสดงการวเคราะหเปรยบเทยบความตระหนกรถงความสาคญ จาแนกตามลกษณะงาน 111

ญ

สารบญภาพ 4ภาพท หนา 2-1 การนาองคกร..................................................................................................................... 29 2-2 การนาองคกร..................................................................................................................... 31 2-3 วงจรการรบรขาวสารของฮสและโบวดทช………………………………………………51 2-4 ขนตอนและกระบวนการเกดความตระหนกร…………………………………………... 61 3-1 วธการสรางเครองมอทใชในการวจย……………………………………………………. 70

คานา

“หลกเกณฑและแนวทางการบรหารจดการทดในรฐวสาหกจ” เปนหลกเกณฑหนงทสอดคลองกบนโยบายของรฐบาล ทมงใหมระบบการจดการทดหรอมธรรมรฐในรฐวสาหกจ (Good Corporate Governance) พฒนาระบบงานใหมความรวดเรว มประสทธภาพ โปรงใส และตรวจสอบได มงเนนการพฒนาขาราชการในตาแหนงทมความสาคญตอยทธศาสตรการพฒนาประเทศ และสรางผนาการเปลยนแปลงในระบบราชการ บรษท วทยการบนแหงประเทศไทย จากด ในฐานะหนวยงานทอยภายใตการกากบดแลของรฐ จงตองใหความสาคญกบการพฒนาแนวทางการบรหารบนหลกธรรมาภบาล โดยกาหนด “นโยบายการกากบดแลทด” ทสอดคลองกบวสยทศน พนธกจ คานยม และบรบทขององคการ ซงถอวาเปนกาวแรกในการพฒนาระบบการกากบดแลทดใหมมาตรฐานทสงขน พรอมกนนไดกาหนดแนวปฏบตทดและวธการประเมนผล โดยบรษทกาหนดตวชวดสาหรบป 2553 ไววา รอยละ 80 ของพนกงานและฝายจดการในการรบรและตระหนกรถงความสาคญของการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของบรษทฯ และรอยละ 80 ของพนกงานและฝายจดการมความรความเขาใจในเรองการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของบรษทฯ บรษทฯ ไดทบทวนสภาวะแวดลอม/ศกษาขอมลทเกยวของตางๆ กรอบทศทางทกาหนด โดยภาครฐ และพจารณาแนวปฏบต/ขอปรบปรง เพอกาหนดแนวทางการดาเนนงาน ในระหวางเดอนตลาคม-พฤศจกายน 2552 กาหนดแผนสงเสรมและขนตอนนาไปปฏบตในเดอนธนวาคม 2552 และตามแผนการสงเสรมทกาหนดไวเพอนาไปสการปฏบตในระหวางเดอนมกราคม - กรกฎาคม 2553 กาหนดตดตามและประเมนผลการดาเนนงาน พรอมสรปขอเสนอแนะในการปรบปรงในเดอนสงหาคม 2553 และสรปผลการดาเนนงาน รายงานตอคณะกรรมการบรษทฯ ภายในเดอนกนยายน 2553 ตามลาดบ ดงนนงานกากบดแลทด สานกงานกรรมการผอานวยการใหญ จงไดทาการวจยเชงสารวจ การการรบร ความรความเขาใจ และความตระหนกรถงความสาคญของการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. ของพนกงานและฝายจดการ เพอรายงานตอคณะกรรมการบรษทฯ

งานกากบดแลทด

สานกกรรมการผอานวยการใหญ 2553

บทคดยอ การสารวจการรบร ความรความเขาใจ และความตระหนกถงความสาคญของการกากบดแลท

ดในรฐวสาหกจของ บวท. น คณะผวจยไดศกษาความเปนมาของการดาเนนโยบายการกากบดแลทดของ บวท. ซงในปงบประมาณ 2553 บรษทฯ กาหนดตวชวดสาหรบป 2553 ไววา รอยละ 80 ของพนกงานและฝายจดการ ในการรบรและตระหนกรถงความสาคญของการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของบรษทฯ และรอยละ 80 ของพนกงานและฝายจดการมความรความเขาใจในเรองการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของบรษทฯ

การวเคราะหการตอบแบบสอบถามของผตอบแบบสอบถามการรบรขอมลขาวสาร ความรความเขาใจ และความตระหนกรถงความสาคญเกยวกบการกากบดแลทดของบรษทฯ ของฝายจดการและพนกงาน บรษท วทยการบนแหงประเทศไทย จากด ทปฏบตงานทงในสวนกลางและสวนภมภาค รวมทงหมด 2,878 คน ไดแบบสอบถามกลบคนจานวนทงสน 2,367 แบบสอบถาม คดเปนรอยละ 82.25 โดยจาแนกตามสายการบงบญชาตามโครงสรางบรษทฯ พบวา กลมงาน ตน. และ งบ. ไดรบแบบสอบถามกลบคนมากทสด คดเปนรอยละ 100.00 กลมงาน บภ 1. ไดรบแบบสอบถามกลบคนมากเปนอนดบท 2 คดเปนรอยละ 93.46 กลมงาน กอ. ไดรบแบบสอบถามกลบคนมากเปนอนดบท 3 คดเปนรอยละ 92.50 กลมงาน ฝจ. ไดรบแบบสอบถามกลบคนมากเปนอนดบท 4 คดเปนรอยละ 88.60 กลมงาน มป. ไดรบแบบสอบถามกลบคนมากเปนอนดบท 5 คดเปนรอยละ 84.19 และกลมงาน ปก. ไดรบแบบสอบถามกลบคนนอยทสด คดเปนรอยละ 78.32 ตามลาดบ

ผลการวเคราะหการรบรขอมลขาวสารเกยวกบการกากบดแลทดของบรษทฯ ของฝายจดการและพนกงานรวม 2,367 คน พบวามการรบรขอมลขาวสารอยในระดบด โดยคาเฉลยการรบร = 2.3864 หรอคดเปนรอยละ 79.55 (จากเกณฑการรบรนอย = 1.0000-1.6666 รบรปานกลาง 1.6667-2.3333 และรบรมาก 2.3334 -3.0000)

สวนผลการวเคราะหความรความเขาใจเกยวกบการกากบดแลทดของบรษทฯ ของฝายจดการและพนกงานรวม 2,367 คน พบวามความรความเขาใจเกยวกบการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. ในระดบมาก โดยคาเฉลยความรความเขาใจ = 2.6505 หรอคดเปนรอยละ 88.35 (จากเกณฑการรบรนอย = 1.0000-1.6666 รบรปานกลาง 1.6667-2.3333 และรบรมาก 2.3334-3.0000)

สาหรบผลการวเคราะหความตระหนกรถงความสาคญเกยวกบการกากบดแลทดของบรษทฯ ของฝายจดการและพนกงานรวม 2,367 คน พบวาฝายจดการและพนกงานมความตระหนกรถงความ สาคญเกยวกบการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. ในระดบดมาก โดยคาเฉลยความตระหนกร = 4.1856 หรอคดเปนรอยละ 83.71 (จากเกณฑความตระหนกรนอย = 1.0000-2.0000 ความ

ง

สาหรบผลการวเคราะหความตระหนกในการปฏบตเกยวกบการกากบดแลทดของบรษทฯ ของฝายจดการและพนกงานรวม 2,367 คน พบวาฝายจดการและพนกงานมความตระหนก

รในการปฏบตเกยวกบการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. ในระดบสง โดยคาเฉลยความตระหนกในการปฏบต = 3.5504 หรอคดเปนรอยละ 71.01 (จากเกณฑความตระหนกในการปฏบตนอย =1.0000-2.0000 ความตระหนกในการปฏบตคอนขางนอย = 2.0001-3.0000 ความตระหนกในการปฏบตสง= 3.0001-4.0000 ความตระหนกในการปฏบตสงมาก = 4.0001-5.0000)

ผลการทดสอบสมมตฐาน 1. พบวาขอมลสวนบคคลในดานอาย การศกษา ประสบการณการทางาน สถานภาพการจาง กลมงานทสงกด สถานทปฏบตงาน และลกษณะงานทแตกตางกน โดยการทดสอบเพศ และลกษณะงานทแตกตางกน มผลตอการรบรขอมลขาวสารเกยวกบการกากบดแลทดของบรษทฯ แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

ผลการทดสอบสมมตฐาน 2. พบวาขอมลสวนบคคลในดาน อาย การศกษา ประสบการณการทางาน สถานภาพการจาง และ กลมงานทสงกดทแตกตางกน มผลตอความรความเขาใจเกยวกบการกากบดแลทดของบรษทฯ แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

ผลการทดสอบสมมตฐาน 3. พบวาขอมลสวนบคคลในดาน ประสบการณการทางาน สถานภาพการจาง กลมงานทสงกด สถานทปฏบตงาน และลกษณะงานทแตกตางกน มผลตอความตระหนกรถงความสาคญเกยวกบการกากบดแลทดของบรษทฯ แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

บทสรปผบรหาร ผลการวเคราะหขอมลจากแบบสอบถาม GCG

การวเคราะหการตอบแบบสอบถามของผตอบแบบสอบถามการรบรขอมลขาวสาร ความร

ความเขาใจ และความตระหนกรถงความสาคญเกยวกบการกากบดแลทดของบรษทฯ ของฝายจดการและพนกงาน บรษท วทยการบนแหงประเทศไทย จากด ทปฏบตงานทงในสวนกลางและสวนภมภาค รวมทงหมด 2,878 คน ไดแบบสอบถามกลบคนจานวนทงสน 2,367 แบบสอบถาม คดเปนรอยละ 82.25 โดยจาแนกตามสายการบงบญชาตามโครงสรางบรษทฯ พบวา กลมงาน ตน. และ งบ. ไดรบแบบสอบถามกลบคนมากทสด คดเปนรอยละ 100.00 กลมงาน บภ 1. ไดรบแบบสอบถามกลบคนมากเปนอนดบท 2 คดเปนรอยละ 93.46 กลมงาน กอ. ไดรบแบบสอบถามกลบคนมากเปนอนดบท 3 คดเปนรอยละ 92.50 กลมงาน ฝจ. ไดรบแบบสอบถามกลบคนมากเปนอนดบท 4 คดเปนรอยละ 88.60 กลมงาน มป. ไดรบแบบสอบถามกลบคนมากเปนอนดบท 5 คดเปนรอยละ 84.19 และกลมงาน ปก. ไดรบแบบสอบถามกลบคนนอยทสด คดเปนรอยละ 77.53 ตามลาดบ

ผลการวเคราะหการรบรขอมลขาวสารเกยวกบการกากบดแลทดของบรษทฯ ของฝายจดการและพนกงานรวม 2,367 คน พบวามการรบรขอมลขาวสารสงถงรอยละ 78.23 หรออยในหรอระดบมาก (คาเฉลยการรบร = 2.3864 จากเกณฑการรบรนอย = 1.0000-1.6666 รบรปานกลาง 1.6667-2.3333 และรบรมาก 2.3334-3.0000)

สวนผลการวเคราะหความรความเขาใจเกยวกบการกากบดแลทดของบรษทฯ ของฝายจดการและพนกงานรวม 2,367 คน พบวามความรความเขาใจเกยวกบการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. สงถงรอยละ 78.23 หรอสงถงรอยละ 88.35 หรออยในระดบดมาก (คาเฉลยความรความเขาใจ = 2.6505 จากเกณฑความรความเขาใจนอย = 1.0000-1.5000 ความรความเขาใจคอนขางนอย = 1.5001-2.0000 ความรความเขาใจด = 2.0001-2.5000 และความรความเขาใจดมาก = 2.5001-3.0000)

สาหรบผลการวเคราะหความตระหนกรถงความสาคญเกยวกบการกากบดแลทดของบรษทฯ ของฝายจดการและพนกงานรวม 2,367 คน พบวาฝายจดการและพนกงานมความตระหนกรถงความสาคญเกยวกบการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. สงถงรอยละ 83.71 หรออยในระดบดมาก (คาเฉลยความตระหนกร = 4.1856 จากเกณฑความตระหนกร นอย = 1.0000-2.0000 ความตระหนกรคอนขางนอย = 2.0001-3.0000 ความตระหนกร ด = 3.0001-4.0000 และความตระหนกรดมาก = 4.0001-5.0000)

สาหรบผลการวเคราะหความตระหนกในการปฏบตเกยวกบการกากบดแลทดของบรษทฯ ของฝายจดการและพนกงานรวม 2,367 คน พบวาฝายจดการและพนกงานมความตระหนกในการปฏบตเกยวกบการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. สงถงรอยละ 71.01 หรออยในระดบสง (คาเฉลยความตระหนกในการปฏบต = 3.5504 จากเกณฑความตระหนกในการปฏบตนอย = 1.0000-2.0000

ความตระหนกในการปฏบตคอนขางนอย = 2.0001-3.0000 ความตระหนกในการปฏบตสง = 3.0001-4.0000 ความตระหนกในการปฏบตสงมาก = 4.0001-5.0000)

บรรณานกรม

1

ภาคผนวก ก. การทดสอบคณภาพของเครองมอวด (แบบสอบถาม)

1. การทดสอบความเทยงตรงเชงเนอหา (IOC) จากโครงรางการวจย คณะผวจยไดทบทวนแนวคด ทฤษฎ เอกสารและงานวจยทเกยวของ ซงประกอบดวย แนวคดเกยวกบธรรมาภบาล แนวคดเกยวกบนโยบายการกากบดแลองคกรทดของประเทศไทย หลกการและแนวทางการกากบดแลทดในรฐวสาหกจ กระทรวงการคลง หลกการและแนวฏบตทดของการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. แนวคดเกยวกบการรบร ความรความเขาใจ และความตระหนกรถงความสาคญ และงานวจยทเกยวของแลว นกวชาการผเชยวชาญระเบยบวธวจยทางรฐประศาสนศาสตรทง 3 ทาน มความเหนวาประเดนคาถามทง 4 ตอน มเนอหามความเทยงตรงเชงเนอหา (Index of Item – Objective Congruence : IOC = 1.0) ครบทกประเดนคาถาม สามารถนาไปทดสอบหาคาอานาจการจาแนก (Discrimination) และความเชอถอไดของแบบ สอบถาม (Reliability : ∞) ตอไปได ดงตาราง

แบบสอบถาม ความคดเหนของผเชยวชาญ

สวนท

ขอคาถามท

พลเอก ด

ร.บณฑ

ตฯ

ผศ.ดร.ส

กลยาฯ

ดร.วช

ระฯ

IOC

หมายเหต

(ขอเสนอแนะของผเชยวชาญ)

1 +1 +1 +1 1.00 2 +1 +1 +1 1.00 3 +1 +1 +1 1.00 4 +1 +1 +1 1.00 5 +1 +1 +1 1.00 6 +1 +1 +1 1.00 ควรระบตาแหนงจะดกวา

7 +1 +1 +1 1.00 8 +1 +1 +1 1.00

1. ขอมลเบองตนของผตอบแบบสอบถาม

9 +1 +1 +1 1.00 ใชคาทเปนทรจกกโดยทวไปจะดกวา เชน Daywork , Watch

2


สวนท


พลเอก ด

ร.บณฑ

ตฯ

ผศ.ดร.ส

กลยาฯ

ดร.วช

ระฯ

IOC



1 +1 +1 +1 1.00 2 +1 +1 +1 1.00 3 +1 +1 +1 1.00 4 +1 +1 +1 1.00 5 +1 +1 +1 1.00 6 +1 +1 +1 1.00

7 +1 +1 +1 1.00

2. การรบรเกยวกบการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท.

8 +1 +1 +1 1.00 ควรเปลยนเปน ขาวสารเกยวกบการกากบดแลทดของบรษทฯ เพยงพอหรอไม ใหสองคลองกบตวเลอกใน

1 +1 +1 +1 1.00

2 +1 +1 +1 1.00

3 +1 +1 +1 1.00

4 +1 +1 +1 1.00

5 +1 +1 +1 1.00

6 +1 +1 +1 1.00

7 +1 +1 +1 1.00

8 +1 +1 +1 1.00

9 +1 +1 +1 1.00

10 +1 +1 +1 1.00

11 +1 +1 +1 1.00

12 +1 +1 +1 1.00

13 +1 +1 +1 1.00

3. ความรความเขาใจเกยวกบการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท.

14 +1 +1 +1 1.00

3


สวนท


พลเอก ด

ร.บณฑ

ตฯ

ผศ.ดร.ส

กลยาฯ

ดร.วช

ระฯ

IOC



1 +1 +1 +1 1.00 2 +1 +1 +1 1.00 3 +1 +1 +1 1.00 4 +1 +1 +1 1.00 5 +1 +1 +1 1.00 6 +1 +1 +1 1.00

7 +1 +1 +1 1.00 8 +1 +1 +1 1.00 9 +1 +1 +1 1.00 10 +1 +1 +1 1.00 11 +1 +1 +1 1.00 12 +1 +1 +1 1.00 13 +1 +1 +1 1.00 14 +1 +1 +1 1.00 15 +1 +1 +1 1.00 16 +1 +1 +1 1.00 17 +1 +1 +1 1.00 18 +1 +1 +1 1.00 19 +1 +1 +1 1.00

4. 1 ความตระหนกรถงความสาคญเกยวกบ การกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท.

20 +1 +1 +1 1.00 1 +1 +1 +1 1.00 2 +1 +1 +1 1.00 3 +1 +1 +1 1.00 4 +1 +1 +1 1.00 5 +1 +1 +1 1.00

4. 2 การปฏบตตามความตระหนกรถงความสาคญเกยวกบ การกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท.

6 +1 +1 +1 1.00

4


สวนท


พลเอก ด

ร.บณฑ

ตฯ

ผศ.ดร.ส

กลยาฯ

ดร.วช

ระฯ

IOC



7 +1 +1 +1 1.00 8 +1 +1 +1 1.00 9 +1 +1 +1 1.00 10 +1 +1 +1 1.00 11 +1 +1 +1 1.00 12 +1 +1 +1 1.00

13 +1 +1 +1 1.00

14 +1 +1 +1 1.00

15 +1 +1 +1 1.00

16 +1 +1 +1 1.00

4. 2 การปฏบตตามความตระหนกรถงความสาคญเกยวกบ การกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท.

17 +1 +1 +1 1.00

5

2. การทดสอบคาอานาจการจาแนก (Discrimination) จากการนาแบบสอบถามไปทดลองใชกบกลมตวอยาง จานวน 65 คน แบงเปนฝายจดการ 25 คน และพนกงาน 40 คน พบวาคาอานาจการจาแนก (Discrimination) ของแบบสอบถามวดความรความเขาใจ 14 ขอ มขอคาถามท Sig 13 ขอ [คาอานาจการจาแนกจะเปนตวบอกวาคาถามดหรอไมด ถาคาถามทาใหผตอบแบบสอบถาม ตอบในลกษณะทแตกตางกน ไมโนมเอยงไปในทาง “ใช” หรอ ”ไมใช” คาถามนนจะเปนคาถามทด พจารณาจากคา Significant นอยกวา 0.05 (ใช t-test ทดสอบ)] ดงตาราง

คาอานาจการจาแนก ขอคาถาม ท

t-test คา Sig ≤ 0.05 คา Sig (2-tailed) ลกษณะคาถาม


1 0.000 0.000 ดมาก สมควรคงไวในแบบสอบถาม 2 0.000 0.000 ดมาก สมควรคงไวในแบบสอบถาม 3 0.000 0.070 พอใช สมควรคงไวในแบบสอบถาม 4 0.000 0.000 ด สมควรคงไวในแบบสอบถาม 5 0.000 0.023 ดมาก สมควรคงไวในแบบสอบถาม 6 0.000 0.019 ดมาก สมควรคงไวในแบบสอบถาม 7 0.000 0.090 คอนขางไมด ปรบปรงขอคาถาม 8 0.000 0.090 คอนขางไมด ปรบปรงขอคาถาม 9 - - - ไมมอานาจการจาแนก

คาถามไมด 10 0.000 0.45 ด สมควรคงไวในแบบสอบถาม 11 0.038 0.312 ไมด ปรบปรงขอคาถาม หรอตดทง 12 0.000 0.070 พอใช สมควรคงไวในแบบสอบถาม 13 0.000 0.012 ดมาก สมควรคงไวในแบบสอบถาม 14 0.000 0.000 ดมาก สมควรคงไวในแบบสอบถาม

แสดงผลการ Run คาสง T-Test ของความรความเขาใจ

Levene's Test for Equality of Variances t-test for Equality of Means

F Sig. t df Sig.

(2-tailed) Mean

Difference Std. Error Difference

95% Confidence Interval of the

Difference

Lower Upper GCG Knowledge & understanding 1

Equal variances assumed 91.313 .000 -7.256 47 .000 -1.208 .167 -1.543 -.873

Equal variances not assumed -7.107 23.000 .000 -1.208 .170 -1.560 -.857

GCG Knowledge & understanding 2

Equal variances assumed 182.228 .000 -5.459 47 .000 -1.042 .191 -1.426 -.658

Equal variances not assumed -5.346 23.000 .000 -1.042 .195 -1.445 -.639


Equal variances assumed 18.651 .000 -1.851 47 .070 -.125 .068 -.261 .011

Equal variances not assumed -1.813 23.000 .083 -.125 .069 -.268 .018


Equal variances assumed 153.031 .000 -3.903 47 .000 -.708 .181 -1.073 -.343

Equal variances not assumed -3.822 23.000 .001 -.708 .185 -1.092 -.325


Equal variances assumed 32.915 .000 -2.352 47 .023 -.250 .106 -.464 -.036

Equal variances not assumed -2.304 23.000 .031 -.250 .109 -.474 -.026







7

Independent Samples Test Levene's Test for Equality of Variances t-test for Equality of Means

F Sig. t df Sig.

(2-tailed) Mean

Difference Std. Error Difference

95% ConfidenceInterval of the

Difference

Lower Upper


















Equal variances not assumed -4.000 23.000 .001 -.667 .167 -1.011 -.322

8

3. ความเชอถอไดของแบบสอบถาม (Reliability : ∞) จากการนาแบบสอบถามไปทดลองใชกบกลมตวอยาง จานวน 65 คน แบงเปนฝายจดการ 25

คน และพนกงาน 40 คน พบวาคาความเชอถอไดของแบบสอบถาม (Reliability : ∞) สวนท 4 ซงม 2 สวน คอสวนทเปนระดบความตระหนกรถงความสาคญ 20 ขอ และระดบของการปฎบตตามความตระหนกรถงความสาคญ จานวน 17 ขอ พบวาคาความเชอถอไดของแบบสอบถามโดยรวมทง 2 สวน มความนาเชอถอรายขอในการวดในระดบใชได (∞ ≥ 0.55) และความนาเชอถอของแบบสอบถามทงชดในระดบทสงมาก = 0.941 หรออาจกลาวไดวา ∞ ≥ 0.75 ดงตาราง

สวนท 4 ขอคาถามท Cronbach’s Alpha

รายขอ หมายเหต (∞≥0.55)

1 0.558 สมควรคงไวในแบบสอบถาม 2 0.665 สมควรคงไวในแบบสอบถาม 3 0.597 สมควรคงไวในแบบสอบถาม 4 0.621 สมควรคงไวในแบบสอบถาม 5 0.744 สมควรคงไวในแบบสอบถาม 6 0.726 สมควรคงไวในแบบสอบถาม 7 0.651 สมควรคงไวในแบบสอบถาม 8 0.626 สมควรคงไวในแบบสอบถาม 9 0.734 สมควรคงไวในแบบสอบถาม 10 0.689 สมควรคงไวในแบบสอบถาม 11 0.613 สมควรคงไวในแบบสอบถาม 12 0.677 สมควรคงไวในแบบสอบถาม 13 0.686 สมควรคงไวในแบบสอบถาม 14 0.774 สมควรคงไวในแบบสอบถาม 15 0.506 ปรบปรงขอคาถาม 16 0.590 สมควรคงไวในแบบสอบถาม 17 0.732 สมควรคงไวในแบบสอบถาม 18 0.637 สมควรคงไวในแบบสอบถาม 19 0.589 สมควรคงไวในแบบสอบถาม

ระดบความตระหนกรถงความสาคญ

20 0.573 สมควรคงไวในแบบสอบถาม Cronbach’s Alpha ทงชด 0.941 มความเชอถอไดสงมาก

9

แสดงผลการ Run คาสง Reliability ของระดบความตระหนกรถงความสาคญ Case Processing Summary N % Cases Valid 65 100.0 Excluded(a) 0 .0 Total 65 100.0

a Listwise deletion based on all variables in the procedure. Reliability Statistics

Cronbach's Alpha N of Items

.941 20 Item-Total Statistics

Qusetion n Scale Mean if Item Deleted

Scale Variance if

Item Deleted

Corrected Item-Total Correlation

Cronbach's Alpha if Item

Deleted GCG awareness 1 84.91 70.648 .558 .940 GCG awareness 2 84.58 71.059 .665 .937 GCG awareness 3 84.38 72.772 .597 .939 GCG awareness 4 84.35 72.388 .621 .938 GCG awareness 5 84.52 69.691 .744 .936 GCG awareness 6 84.58 71.372 .726 .937 GCG awareness 7 84.58 71.778 .651 .938 GCG awareness 8 84.55 72.657 .626 .938 GCG awareness 9 84.57 70.968 .734 .936 GCG awareness 10 84.69 71.466 .689 .937 GCG awareness 11 84.71 72.241 .613 .938 GCG awareness 12 84.80 69.913 .677 .937 GCG awareness 13 84.69 71.498 .686 .937 GCG awareness 14 84.52 70.285 .744 .936 GCG awareness 15 84.78 72.765 .506 .940 GCG awareness 16 84.68 72.160 .590 .939 GCG awareness 17 84.80 69.538 .732 .936 GCG awareness 18 84.51 72.004 .637 .938 GCG awareness 19 84.88 71.703 .589 .939 GCG awareness 20 84.94 72.434 .573 .939

10

สวนความเชอถอไดของแบบสอบถามการปฎบตคามความตระหนกรถงความสาคญ ดงตาราง

สวนท 4 ขอคาถามท Cronbach’s Alpha

รายขอ หมายเหต (∞≥0.55)

1 0.566 สมควรคงไวในแบบสอบถาม 2 0.619 สมควรคงไวในแบบสอบถาม 3 0.656 สมควรคงไวในแบบสอบถาม 4 0.614 สมควรคงไวในแบบสอบถาม 5 0.578 สมควรคงไวในแบบสอบถาม 6 0.553 สมควรคงไวในแบบสอบถาม 7 0.720 สมควรคงไวในแบบสอบถาม 8 0.626 สมควรคงไวในแบบสอบถาม 9 0.685 สมควรคงไวในแบบสอบถาม 10 0.694 สมควรคงไวในแบบสอบถาม 11 0.518 ปรบปรงขอคาถาม 12 0.743 สมควรคงไวในแบบสอบถาม 13 0.689 สมควรคงไวในแบบสอบถาม 14 0.506 ปรบปรงขอคาถาม 15 0.670 สมควรคงไวในแบบสอบถาม 16 0.577 สมควรคงไวในแบบสอบถาม

ระดบการปฎบตตามความตระหนกรถงความสาคญ

17 0.670 สมควรคงไวในแบบสอบถาม Cronbach’s Alpha ทงชด 0.926 มความเชอถอไดสงมาก

11

แสดงผลการ Run คาสง Reliability ของระดบการปฎบตตามความตระหนกรถงความสาคญ

Case Processing Summary N % Cases Valid 65 100.0 Excluded(a) 0 .0 Total 65 100.0

a Listwise deletion based on all variables in the procedure. Reliability Statistics

Cronbach's Alpha N of Items

.926 17 Item-Total Statistics

Qusetion n Scale Mean if Item Deleted

Scale Variance if

Item Deleted

Corrected Item-Total Correlation

Cronbach's Alpha if Item

Deleted GCG practice 1 59.32 150.441 .566 .923 GCG practice 2 58.85 146.757 .619 .921 GCG practice 3 58.48 143.222 .656 .921 GCG practice 4 58.26 147.821 .614 .921 GCG practice 5 58.94 146.871 .578 .923 GCG practice 6 59.18 152.497 .553 .923 GCG practice 7 58.23 146.118 .720 .919 GCG practice 8 57.91 147.116 .626 .921 GCG practice 9 58.77 148.243 .658 .920 GCG practice 10 58.60 149.244 .694 .920 GCG practice 11 58.89 152.473 .518 .924 GCG practice 12 58.26 144.227 .743 .918 GCG practice 13 58.45 148.563 .689 .920 GCG practice 14 58.12 152.516 .506 .924 GCG practice 15 58.55 145.345 .670 .920 GCG practice 16 58.77 147.430 .577 .923 GCG practice 17 58.35 144.420 .670 .920

แบบสอบถาม

เรอง “การรบร ความรความเขาใจ และความตระหนกรถงความสาคญ ทมตอแนวปฏบตทดภายใตนโยบายการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท.”

สานกกรรมการผอานวยการใหญ ไดจดทาแบบสอบถาม เพอสารวจขอมลของระดบการรบร ความรความเขาใจและความตระหนกรถงความสาคญ ของฝายจดการและพนกงาน ทมตอการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. โดยขอความรวมมอจากฝายจดการและพนกงานทกทาน ชวยกรณากรอกแบบสอบถาม ใหขอมล และความเหนทมตอการกากบดแลทดในรฐวสาหกจ ของ บวท. ตามความคดเหนของทานอยางแทจรง ใหครบทกขอ ซงขอมลทงหมดจะไดมการประมวลผลในภาพรวมเสนอตอบรษทฯ เพอประโยชนทางการศกษาวจยเทานน โดยความคดเหนของทานแตละบคคลจะถอเปนความลบและไมมผลกระทบตอการปฏบตงานของทาน

วตถประสงค : 1. เพอศกษาระดบการรบร ความรความเขาใจ และความตระหนกรถงความสาคญของการกากบดแลทด ในรฐวสาหกจของ บวท. 2. เพอศกษาความแตกตางในสถานภาพสวนบคคลของฝายจดการ และพนกงานทมตอการรบร ความร ความเขาใจ และความตระหนกรถงความสาคญของการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. ประโยชนทไดรบ : ทาใหทราบถง การรบร ความรความเขาใจ และความตระหนกรถงความสาคญของการกากบดแลทด ในรฐวสาหกจของ บวท. ในภาพรวมและในสวนบคคล อนจะนาไปสการกาหนดนโยบายและการนา นโยบายฯ ไปปฏบตในการตดตงระบบการบรหารจดการทด หรอการกากบดแลทดในรฐวสาหกจ ของ บวท. ใหเกดความยงยนและเปนวฒนธรรมองคกรธรรมาภบาลสบไป กลมเปาหมาย : ฝายจดการ และพนกงาน บรษท วทยการบนแหงประเทศไทย จากด ทกทาน จดทาโดย : งานกากบดแลทด / สานกกรรมการผอานวยการใหญ

1. แบบสอบถามชดนมทงหมด 5 สวน สวนท 1 : ขอมลเบองตนของผตอบแบบสอบถาม สวนท 2 : สอบถามการรบรเกยวกบการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. สวนท 3 : สอบถามความรความเขาใจเกยวกบการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. สวนท 4 : สอบถามความตระหนกรถงความสาคญ เกยวกบการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท.

สวนท 5 : ขอเสนอแนะ 2. โปรดสงแบบสอบถามกลบคนท งานการกากบดแลทด / สานกกรรมการผอานวยการใหญ ชน 7 อาคารอานวยการ สานกงานใหญ บรษท วทยการบนแหงประเทศไทย จากด ภายในวนท 30 สงหาคม 2553

2 สวนท 1 : ขอมลเบองตนของผตอบแบบสอบถาม

1. เพศ ชาย หญง 2. อาย 20 - 30 ป 31 - 40 ป 41- 50 ป 51-60 ป 3. ระดบการศกษา ตากวาปรญญาตร ปรญญาตร ปรญญาโท ปรญญาเอก 4. ไมเกน 5 ป 5 ป ไมเกน 10 ป 10ป ไมเกน 15 ป

15 ป ไมเกน 20 ป 20 ป ไมเกน 25 ป มากกวา 25 ป ประสบการณทาง

าน

5. สถานภาพการทางาน ฝายจดการ พนกงาน 6. หนวยงานในสงกด นกวชาการ ปฏบตการ วศวกรรม ธรกจ ทรพยากรบคคล (ตามโครงสรางใหม) สานกตรวจสอบภายใน กลยทธ การเงน มาตรฐานความปลอดภย สานกกรรมการผอานวยการใหญ 7. สถานทปฏบตงาน ทงมหาเมฆ ดอนเมอง สวรรณภม ศนยควบคมการบน…. 8. ลกษณะการปฎบตงาน Daywork เขากะ

สวนท 2 : สอบถามการรบรเกยวกบการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท.

- เพอวดการรบรของทานตอการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท.

1. ทานทราบวา บรษทฯ ไดประกาศนโยบายการกากบดแลทดและแนวปฏบตทด 14 แนวปฏบต ในรฐวสาหกจ ของ บวท.

ทราบ ไมแนใจ ไมทราบ 2. ทานไดรบคมอ Good Corporate Governance การกากบดแลทดของ บวท.

ไดรบแลว ยงไมไดรบ 3. ทานทราบวาการกากบดแลทดในองคกร จะเปนกลไกสาคญในการพฒนาระบบการบรหารจดการ

แบบยงยน และคมครองผมสวนไดสวนเสยทเกยวของทกฝาย ทราบ ไมแนใจ ไมทราบ

4. ทานทราบวาหลกเกณฑและแนวทางการกากบดแลทดในรฐวสาหกจทกระทรวงการคลงกาหนด จะชวยเปนกรอบและแนวทางในการดาเนนงานขององคกร

ทราบ ไมแนใจ ไมทราบ 5. ทานไดรบร จากการอานหรอไดยนเกยวในเรองดงกลาวตามขอ 1 และ 2 ขางตนจากสอประเภทใด (ตอบไดมากกวา 1 ขอ)

คมอการกากบดแลทดของ บวท. เสยงตามสาย ประชาสมพนธของบรษทฯ Intranet/Internet ฟงการบรรยาย /เสวนา กจกรรม /สออนๆ 6. ทานมความพงพอใจในขาวสารเกยวกบเรองการกากบดแลทดของบรษทฯ

พอใจ ไมแนใจ ไมพอใจ

3 7. ทานใหความสาคญกบขาวสารเรองการกากบดแลทดของบรษทฯ

ใหความสาคญ ไมแนใจ ไมใหความสาคญ 8. ขาวสารเกยวกบการกากบดแลทดของบรษทฯ เพยงพอหรอไม

เพยงพอ ไมแนใจ ไมเพยงพอ

สวนท 3 : สอบถามความรความเขาใจเกยวกบการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท.

-เพอวดความรความเขาใจของทานตอหลกการและแนวปฏบตทดของการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท.

ระดบความรความเขาใจ ลาดบ รายละเอยด

ใช ไมแนใจ ไมใช 1. หลกสาคญในการวางรากฐานธรรมาภบาลของประเทศไทย คอ ความโปรงใส

ในการบรหารจดการ การตรวจสอบการใชอานาจรฐ การมสวนรวมของภาครฐ และประชาชน

2.

การกากบดแลกจการทดอยางเปนระบบ จะนาไปสความสาเรจในการบรหารจดการองคกร

3. เปาหมายของการกากบดแลทด ตองเกดประโยชนสงสดตอภารกจ อยางมประสทธภาพ เกดประสทธผล และคมคา

4. หลกสาคญทเปนมาตรฐานสากล 7 ประการ / หลกเกณฑและแนวทางการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของกระทรวงการคลง สามารถนามากาหนด เปนแนวทางในการดาเนนงานของ บวท. ได

5. การกาหนดนโยบายการกากบดแลทดและแนวปฏบตทดของ บวท. เปนการแสดงเจตนารมณของคณะกรรมการบรษทฯ ฝายจดการ และพนกงาน เพอใชเปนกรอบในการดาเนนงานใหเปนไปในทศทางเดยวกน

6. คากลาวทวา “ยดมนการบรหารจดการตามหลกการกากบดแลทด ใหบรการทมความปลอดภย มประสทธภาพ ตามมาตรฐานสากล ตอบสนองความพงพอใจของผมสวนไดสวนเสย ดวยความเปนธรรม โปรงใส และรบผดชอบตอสงคม” คอ นโยบายการกากบดแลทดของ บวท.

7. (จากขอ 6) บรษทฯ ไดแปลงนโยบายสการปฏบต โดยกาหนดเปนแนวปฏบตทดไวทงสน 14 แนวปฏบต ทสาคญคอ แนวปฏบตทดของคณะกรรมการบรษทฯ ฝายจดการ พนกงาน แนวปฏบตทดในการดาเนนงานตามภารกจหลก แนวปฏบตทดในการสนบสนนภารกจหลก และแนวปฏบตทดในการสนบสนนการบรหารจดการ

8. แนวปฏบตทดทบรษทฯ ไดกาหนดไว มเหมาะสม ครอบคลมตอภารกจ ของ บวท. สามารถนาไปประยกตใชในการปฏบตงานของทานได

4 สวนท 4 : สอบถามความตระหนกรถงความสาคญ เกยวกบการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท.

1. ขอใหทานแสดงความคดเหนทมตอขอความดงตอไปน

ระดบความตระหนกร

ลาดบ

รายละเอยด

มากท

สด

มาก

ปานก

ลาง

นอย

นอยท

สด

1.1 แนวปฏบตทดในรฐวสาหกจ ตามทบรษทฯ กาหนด มความสาคญตอ บวท. 1.2 ทานคดวาการสงเสรมจรยธรรมเพอการมสวนรวมในองคกร เปนกจกรรมสงทบรษทฯ

ควรดาเนนการอยางตอเนอง

1.3 ทานคดวาวฒนธรรมหนงทมความสาคญ ตอองคกร คอ ความสามคค

1.4

ฝายจดการควรเปนแบบอยางทดในเรองการกากบดแลทด โดยปฏบตอยางจรงจง ทงทางตรง และทางออม และสามารถตรวจสอบไดตลอดเวลา

1.5 หากทกคนใน บวท. ตระหนกถงความสาคญของการกากบดแลทดฯ และนาแนวปฏบตทด ไปเปนแนวทางในการปฏบตตามหนาทความรบผดชอบ จะทาใหเกดความยงยน จนกลาย เปนวฒนธรรมทดของบรษทฯ

1.6 ทานคดวาการตรงตอเวลา เปนความรบผดชอบตอตนเอง และเปนหนาทททกคนควรปฏบต 1.7 ทานคดวา การทมเทแรงกายแรงใจ ในการปฏบตหนาทดวยความซอสตยสจรต กเพอ

ประโยชนและความสาเรจขององคกรแบบยงยน

1.8 ทานคดวาหนาทความรบผดชอบตามภารกจหลกทสาคญทสดของบรษทฯ คอ ตองปฏบต ตามมาตรฐานระดบสากลดานความปลอดภยอยางสงสด ภายใตหลกธรรมาภบาล รวมถงจรยธรรมหรอจรรยาบรรณดวย

1.9 ทานคดวาการควบคมภายในและการจดการความเสยงขององคกร ภายใตแนวคดเชงปองกนและคาดการณลวงหนา จะทาใหบรษทฯ ดาเนนการไดอยางมประสทธภาพ

1.10 ทานคดวาการตรวจสอบภายในถอเปนกลไกในการสนบสนนใหองคกรมการกากบดแลกจการทด เสรมสรางความนาเชอถอในการบรหารจดการ

1.11 ทานคดวาการเพกเฉยตอการกระทาทกอใหเกดความขดแยงทางผลประโยชน ไมวาจะโดยทางตรงหรอทางออม ถอเปนการกระทาความผด

1.12 ทานคดวาการใหขอมลขาวสารขององคกรทไมเหมาะสม อาจสรางความเสยหายตอ บรษทฯ ได

1.13 ทานคดวาบรษทฯ ควรใหความสาคญตอการบรหารจดการดานการเงน บญช และ งบประมาณ ในการดาเนนงานของบรษทฯ

1.14 ทานเหนดวยอยางไรวา การจดซอจดจาง เปนหนาทททกคนในองคกร ตองชวยกนสอดสองดแล เพอใหเกดความถกตอง โปรงใส ตรวจสอบได

5


ลาดบ

รายละเอยด

มากท

สด

มาก

ปานก

ลาง

นอย

นอยท

สด

1.15 ทานเหนดวยอยางไร ทมคากลาววาพนกงานทกคนถอเปนทรพยากรอนมคายงขององคกร อนมสวนในการนามาซงความสาเรจ ความเจรญกาวหนา และความยงยนขององคกร

1.16 ทานคดวา ทานเปนคนหนงทจะมสวนรวมในเรอง ความปลอดภย อาชวอนามย และสภาพแวดลอมในการทางาน (ปอส.) ของบรษทฯ

1.17 ทานคดวา บวท. ควรใหความสาคญกบสงคมและสงแวดลอม เพอแสดงความรบผดชอบตอสงคมโดยรวม

2. หากพบกระทาดงกลาวน ทานควรจะปฏบตอยางไร


ลาดบ รายละเอยด

รายงานผบ

งคบบ

ญชา

วากล

าวตก

เตอน

ใหคาแน

ะนา

สอบถ

ามขอ

เทจจ

รง

เพกเฉ

ย

2.1 หากทานพบวาเพอนพนกงานลงเวลาปฏบตงานแทนผอน

2.2 หากทานพบวามการรายงานผลการสอบสวนการทจรตเบยงเบนจากความเปนจรง เพอชวยเหลอพวกพอง

2.3 หากทานพบวามเพอนพนกงานปลอมแปลงเอกสารการเงนทใชประกอบในการเบกจายเงน 2.4 หากพบวาเพอนรวมงาน ขาดความระมดระวง จนทาใหเขาใจผดวาเปนการกาวกายการ

ปฏบตงานตามหนาทความรบผดชอบ โดยไมรหรอไมมเจตนา

2.5 หากทานทราบวามการนาขอมลสาคญของบรษทฯไปเปดเผยตอบคคลภายนอก เพอแสวงหาผลประโยชนกบตนเอง ครอบครว หรอพวกพอง

2.6 หากทานพบเหน หรอทราบวามการฮวการประมล ของบรษทฯ 2.7 หากเหนเพอนพนกงานปฏบตงานในภารกจของบรษทฯ ในการใหบรการตามภารกจหลก

เบยงเบนไปจากมาตรฐานทกาหนดไว

2.8 หากพบวาเพอนพนกงานละเลยหรอกระทาการใดๆ ทอาจจะกอใหเกดความไมปลอดภยหรอเกดความเสยหายกบบรษทฯ

2.9 หากทานพบเหนการกระทาของเพอนพนกงานในการใชอานาจหนาทแสวงหาผลประโยชนแกตนเองและพรรคพวก

6


ลาดบ รายละเอยด

รายงานผบ

งคบบ

ญชา

วากล

าวตก

เตอน

ใหคาแน

ะนา

สอบถ

ามขอ

เทจจ

รง

เพกเฉ

ย

2.10 หากทานทราบวา เพอนของทานกาลงมความคดทจะทารายงานทางการเงนไมตรงกบขอเทจจรง

2.11 หากทานทราบวา มการกระทาสญญาในการจดซอจดจาง ทมแนวโนมจะกอใหเกดความสบสนและเกดความขดแยงกน

2.12 หากพบวาเพอนพนกงาน ไมรายงานขอรองเรยนของคคาทมผลกระทบจนกอใหเกดความเสยหายกบบรษทฯ

สวนท 5 : ขอเสนอแนะ

ความคดเหน ขอแนะนา หรอปญหาอปสรรค อนๆ เพอใหเกดการปรบปรง และพฒนาการกากบดแลทด ในรฐวสาหกจของ บวท. ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ .............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. ..............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

***ขอขอบคณผกรอกแบบสอบถามทกทานทใหความรวมมอในการสารวจขอคดเหนครงน*** งานกากบดแลทด สานกกรรมการผอานวยการใหญ โทรศพท 8186 โทรสาร 9272

ประวตยอของผตรวจคณภาพเครองมอวด (IOC) ชอ-สกล พลเอก ดร. บณฑต พรยาสยสนต วน เดอน ปเกด 28 เดอนกรกฎาคม พทธศกราช 2486 สถานทเกด ลาพน สถานทอยปจจบน 103 หม 4 ฉางขาวนอย ต.ปาซาง อ.ปาซาง จ.ลาพน ตาแหนงและประวตการทางาน พ.ศ. 2511 ผบ.มว.อว. ร.7 พน 1. คายกาวละ เชยงใหม พ.ศ. 2514-2520 นกบนขนสง , ผบ.มว. ปกหมนโจมต พ.ศ. 2521-2524 นายทหารยทธการและการฝก ร.31. รอ. พล.1. รอ. พ.ศ. 2525-2535 อาจารยโรงเรยนเสนาธการทหารบก พ.ศ. 2535-2540 รองผบญชาการโรงเรยนเสนาธการทหารบก ฝายการศกษา และฝายบรหาร พ.ศ. 2540-2543 ผบญชาการโรงเรยนเสนาธการทหารบก พ.ศ. 2543-2545 ผบญชาการสถาบนวชาการทหารบกชนสง พ.ศ. 2545-2547 ทปรกษาพเศษสานกงานปลดกระทรวงกลาโหม ประวตการศกษา ประถมศกษาปท 1- 4 โรงเรยนบานฉางขาวนอย อ.ปาซาง จ.ลาพน มธยมศกษาปท 1- 4 โรงเรยนปาซางวทยา จ.ลาพน มธยมศกษาปท 5 โรงเรยนเมธวฒกร จ.ลาพน มธยมศกษาปท 6 โรงเรยนลาพนจกรคาคณาทร จ.ลาพน โรงเรยนเตรยมทหาร โรงเรยนนายรอยพระจลจอมเกลา ปรญญาตร วทยาศาสตรบณฑต โรงเรยนนายรอยพระจลจอมเกลา ปรญญาโท ศลปศาสตรมหาบณฑต โรงเรยนเสนาธการทหารบก (Command and General Staff College) ปรญญาเอก ปรชญาดษฎบณฑต สาขารฐประศาสนศาสตร มหาวทยาลยบรพา

หลกสตรอบรม หลกสตรการบนทหารบกไทย หลกสตร Lackland Air Force Base. หลกสตร United States Army Aviation. หลกสตรเสนาธการทหารบกไทย หลกสตรเสนาธการทหารบกสหรฐอเมรกา (Command and General Staff College. USA.) หลกสตร Defense Resources Management Naval Post Gratuated. USA. หลกสตร Logistic Executive Development Course. USA. หลกสตรวทยาลยการทพบก หลกสตรการเมองการปกครองระบอบประชาธปไตย ของผบรหาร สถาบนพระปกเกลา

ประวตยอของผตรวจคณภาพเครองมอวด (IOC) ชอ-สกล ดร. วชระ ยาคณ อาย : 46 ป ตาแหนง : ผจดการงานวศวกรรม สงกด : ศนยปฏบตการวศวกรรมจราจรทางอากาศ (ศว.บว.) งานในความรบผดชอบ : งานพฒนาและควบคมคณภาพ เชน HRD&HRM , KPI , QM, IT RM ,etc สถานภาพทางครอบครว : สถานภาพสมรส : โสด บดา : พลอากาศตร วรวฒน ยาคณ อดตหวหนาคณะนายทหารฝายเสนาธการประจา

ผชวยผบญชาการทหารอากาศ (พลอากาศเอกหมอมราชวงศ ศรพงษ ทองใหญ) ทอย : 89/598 ซอย รวมมตรพฒนา แยก 1 แขวงทาแรง เขตบางเขน กรงเทพมหานคร โทรศพท : โทรศพท (บาน) : 029480062 โทรศพท (มอถอ) : 085-8090979

โทรศพท (ททางาน) : 022859225 โทรสาร (ททางาน) : 022859175 ขอมลดานการศกษา : พ.ศ. 2519 มธยมศกษาตอนปลาย โรงเรยนกรงเทพครสเตยนวทยาลย พ.ศ. 2523 อตสาหกรรมศาสตรบณฑต

(สาขาวชาเทคโนโลยไฟฟาอตสาหกรรม) คณะวศวกรรมศาสตร สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ

พ.ศ. 2530 พฒนบรหารศาสตรมหาบณฑต (สาขาการจดการการพฒนา) คณะพฒนาสงคม สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร พ.ศ. 2550 ปรชญาดษฎบณฑต (สาขารฐประศาสนศาสตร) วทยาลยการบรหารรฐกจ มหาวทยาลยบรพา

งานนพนธ ปรญญาตร : โครงงานระบบรกษาความปลอดภยทอยอาศยดวยไมโครโปรเซสเซอร Z80 ปรญญาโท : ภาคนพนธความพงพอใจในงานของวศวกรระบบสอสารการบน บรษทวทยการบนแหงประเทศไทย จากด ปรญญาเอก : ดษฎนพนธการจดการระบบงานคณภาพขององคการปฏบตดเยยม ในประเทศไทย ประสบการณทางาน : กองวศวกรรมขายสอสารการบน (วข.บว.)

2531 ตาแหนง ชางซอมบารง 1 ระดบ 4 2532 ตาแหนง ชางซอมบารง 2 ระดบ 6 2534 ตาแหนง ชางซอมบารง 3 ระดบ 8 2537 ตาแหนง วศวกรระบบโทรคมนาคมอาวโส ระดบ 8 2540 ตาแหนง วศวกรบรหารระบบ ระดบ 9 2542 ตาแหนง ผจดการงานวศวกรรม ระดบ 10 2553 ตาแหนง ผจดการงานวศวกรรม ระดบ 10 ศนยปฎบตการวศวกรรมจราจรทางอากาศ (ศว.บว.) 2553 ตาแหนง ผจดการงานวศวกรรม ระดบ 10 กลมงานพฒนาและควบคมคณภาพ ขอมลอนเพมเตม : การอบรมสมมนา : - ผานการอบรมสมมนาเกณฑรางวลคณภาพแหงชาต (TQA) ประจาป 2550 สถาบนเพมผลผลตแหงชาต งานวชาการ : - งานสอนและงานทปรกษา - กรรมการผทรงคณวฒและอาจารยประจาหลกสตร รฐประศาสนศาสตร ดษฎบณฑต มหาวทยาลยปทมธาน - อาจารยพเศษ กจกรรม : - คณะทางานจดทาแผนแมบทการบรหารจดการคณภาพสความ เปนเลศ บรษทวทยการบนแหงประเทศไทย จากด (พ.ศ.2551-2555)

กจกรรม : - ทปรกษาโครงงาน งานวจย การศกษาอสระ ภาคนพนธ วทยานพนธ ดษฎนพนธ ตลอดจนงานวชาการทางดานการจดการ ภาครฐใหกบพนกงานบรษทวทยการบนแหงประเทศไทย จากด ทง ฝายจดการและพนกงาน

ผลงานสรางสรรค : - จดทาเครองมอประเมนมตพฤตกรรม (DiSC) เพอการบรหาร ทรพยากรบคคล - จดทาเครองมอวเคราะหชองวางหรอรอยรวในการจดการระบบ รกษาความมนคงปลอดภยระบบเทคโนโลยสารสนเทศ (ISMS) ตามแนวคดมาตรฐาน การจดการระบบรกษาความมนคงปลอดภย ระบบเทคโนโลยสารสนเทศ (ISO27001:2005) - จดทาเครองมอประเมนศกยภาพสวนบคคลเพอการพฒนา ทรพยากรบคคล

ประวตยอของผตรวจคณภาพเครองมอวด (IOC) ชอ ตาแหนง ผชวยศาสตราจารย ดร. สกลยา ปรญโญกล ททางานปจจบน คณะเทคโนโลยสงคม มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลตะวนออก

วทยาเขตจนทบร สถานทตงททางาน เลขท 131 หม 10 ตาบล พลวง อาเภอเขาคชฌกฏ จงหวดจนทบร 22210 หมายเลขโทรศพท 0 3930 7278 หมายเลขโทรสาร 0 3930 7277 e-mail : [email protected] ทอยปจจบน บานเลขท 86 ถนนทาแฉลบ ซอยทาแฉลบ 4 ตาบลตลาด อาเภอเมอง

จงหวดจนทบร รหสไปรษณย 22000 หมายเลขโทรศพท 08 1982 0826 ประวตการศกษา ระดบปรญญาตร คบ. ครศาสตรบณฑต วชาเอกภาษาไทย

วทยาลยครพระนคร ปทสาเรจการศกษา พ.ศ. 2521 ศษ.บ. ศกษาศาสตรบณฑต สาขาวชา บรหารการศกษา

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช ปทสาเรจการศกษา พ.ศ. 2525 ระดบปรญญาโท กศ.ม. การศกษามหาบณฑต วชาเอก การบรหารการศกษา

มหาวทยาลยบรพา ปทสาเรจการศกษา พ.ศ. 2542 ระดบปรญญาเอก ปร.ด. ปรชญาดษฎบณฑต วชาเอก รฐประศาสนศาสตร มหาวทยาลยบรพา ปทสาเรจการศกษา พ.ศ. 2551

ภาคผนวก ง คณะผวจย

คณะผวจย

หวหนาโครงการววย นางสาวสมณฑา เชดชน นกวชาการระดบผอานวยการฝาย ผรวมวจย นางอมดา ไชยเดช นกวชาการระดบผอานวยการกอง นางสาวพทธวลย นอยรอด ผอานวยการประจาสานกงาน กรรมการผอานวยการใหญ นายอภชตพล เกษพรหม ผจดการงานบรหารทวไป กญ. นางพจนา ศรอาไพ ผจดการงานบรหารทวไป กญ. นางสาวจรพรรณ ณ สงขลา เจาหนาทบรหารทวไป กญ. ทปรกษา ดร.วชระ ยาคณ ผจดการงานวศวกรรม ศว.บว.

สวนท 1 บทนา

1. ความเปนมาและความสาคญของการวจย

“หลกเกณฑและแนวทางการบรหารจดการทดในรฐวสาหกจ” เปนหลกเกณฑหนงทสอดคลองกบนโยบายของรฐบาล ทมงใหมระบบการจดการทดหรอมธรรมรฐในรฐวสาหกจ (Good Corporate Governance) พฒนาระบบงานใหมความรวดเรว มประสทธภาพ โปรงใส และตรวจสอบได มงเนนการพฒนาขาราชการในตาแหนงทมความสาคญตอยทธศาสตรการพฒนาประเทศ และสรางผนาการเปลยนแปลงในระบบราชการ ซงคณะรฐมนตรมมตใหความเหนชอบตอหลกเกณฑดงกลาวเมอวนท 6 กมภาพนธ 2544 และตามพระราชกฤษฎกาวาดวยหลกเกณฑและวธการบรหารกจการบานเมองทด พ.ศ. 2546 มาตรา 53 ไดกาหนดใหองคการมหาชนและรฐวสาหกจ จดใหมหลกเกณฑการบรหารกจการบานเมองทด ซงหลกเกณฑดงกลาวเปนกลไกสาคญทจะผลกดนใหมความโปรงใสในกจการรฐวสาหกจ อกทงยงเปนตวแปรสาคญทจะสรางมลคาเพมใหแกรฐวสาหกจอยางยงยน และคมครองผลประโยชนของผเกยวของและผมสวนไดสวนเสยทกฝาย

บรษท วทยการบนแหงประเทศไทย จากด ในฐานะหนวยงานทอยภายใตการกากบดแลของรฐ จงตองใหความสาคญกบการพฒนาแนวทางการบรหารบนหลกธรรมาภบาล โดยกาหนด “นโยบายการกากบดแลทด” ทสอดคลองกบวสยทศน พนธกจ คานยม และบรบทขององคการ ซงถอวาเปนกาวแรกในการพฒนาระบบการกากบดแลทดใหมมาตรฐานทสงขน พรอมกนนไดกาหนดแนวปฏบตทดและวธการประเมนผล ซงนอกจากจะเปนไปตามบทบญญตตาง ๆ ดงกลาวขางตนแลว ยงเปนเครองมอสาคญยงทจะสงเสรมการดาเนนงานในสวนอนทงหมดขององคการ ใหประสบผลสาเรจ และชวยใหองคการเตบโตอยางยงยน ทงน บรษทฯ มงเนนใหผบรหารและบคลากรทกระดบ มความเขาใจและตระหนกในความสาคญของนโยบายการกากบดแลทดขององคการ โดยผบรหารและบคลากรทกระดบจะตองยดถอและปฏบตตามแนวปฏบตทดอยางจรงจง ดงนนในปงบประมาณ 2553 บรษทฯ จงไดกาหนดแผนงาน/โครงการ เพอสรางการรบร เรยนร ทจะนาไปสการปฏบตอยางเปนรปธรรม และสามารถวดและประเมนผล เพอการปรบปรง/พฒนา นาไปสการเปนวฒนธรรมองคการตอไป โดยบรษทกาหนดตวชวดสาหรบป 2553 ไววา รอยละ 80 ของพนกงานและฝายจดการในการรบรและตระหนกรถงความสาคญของการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของบรษทฯ และรอยละ 80 ของพนกงานและฝายจดการมความรความเขาใจในเรองการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของบรษทฯ

2

โดยบรษทฯ ไดทบทวนสภาวะแวดลอม/ศกษาขอมลทเกยวของตาง ๆ กรอบทศทางทกาหนดโดยภาครฐ และพจารณาแนวปฏบต/ขอปรบปรง เพอกาหนดแนวทางการดาเนนงาน ในระหวางเดอนตลาคม-พฤศจกายน 2552 กาหนดแผนสงเสรมและขนตอนนาไปปฏบตในเดอนธนวาคม 2552 และดาเนนการตามขนตอน และตามแผนการสงเสรมทกาหนดไวเพอนาไปสการปฏบตในระหวางเดอนมกราคม-กรกฎาคม 2553 กาหนดตดตามและประเมนผลการดาเนนงาน พรอมสรปขอเสนอแนะในการปรบปรงในเดอนสงหาคม 2553 และสรปผลการดาเนนงาน รายงานตอคณะกรรมการบรษทฯ ภายในเดอนกนยายน 2553 ตามลาดบ ดงนนงานกากบดแลทด สานกงานกรรมการผอานวยการใหญ จงกาหนดปญหาของการวจยในครงน คอ การการรบร ความรความเขาใจ และความตระหนกรถงความสาคญของการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. ของพนกงาน บวท. ในทกคนเปนอยางไร

2. วตถประสงคของการวจย 2.1 เพอศกษาระดบการรบร ความรความเขาใจ และความตระหนกรถงความสาคญของการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. 2.2 เพอศกษาความแตกตางในสถานภาพสวนบคคลของฝายจดการและพนกงานทมตอการรบร ความรความเขาใจ และความตระหนกรถงความสาคญของการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท.

3. ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 3.1 ทาใหทราบถงการรบร ความรความเขาใจ และความตระหนกรถงความสาคญของการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. ในภาพรวม 3.2 ทาใหทราบถงการรบร ความรความเขาใจ และความตระหนกรถงความสาคญของการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. ในกลมพนกงานทมสถานภาพแตกตางกน

4. สมมตฐาน พนกงาน บวท. ทมสถานภาพสวนบคคลแตกตางกน มการรบร ความรความเขาใจ และความตระหนกรถงความสาคญของการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. แตกตางกน

3

5. ขอบเขตของการวจย เปนการวจยเชงสารวจในประชากรทเปนพนกงาน บวท. ทกคน จานวนทงสน 2,872 คน โดยมตวแปรสถานภาพสวนบคคลซงกาหนดใหเปนตวแปรอสระ และตวแปรการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. ในการรบร ความรความเขาใจ และความตระหนกรถงความสาคญ เปนตวแปรตาม

6. นยามศพท และตวแปรทใชในการวจย 6.1 นยามศพท เปนนยามศพทของตวแปรสถานภาพสวนบคคล การรบร ความรความเขาใจ ความตระหนกรถงความสาคญ และหนวยวเคราะห (Unit of analysis) ดงน บรษท วทยการบนแหงประเทศไทย จากด หมายถง รฐวสาหกจสงกดกระทรวงคมนาคม มหนาทบรหารจดการการบรการการเดนอากาศใหมประสทธภาพ เพอรบรองการเจรญเตบโตและสรางศกยภาพการแขงขนในอตสาหกรรมการบนของประเทศและภมภาค ฝายจดการบรษท วทยการบนแหงประเทศไทย จากด หมายถง พนกงานทปฏบตงานในตาแหนงผบรหารในหนวยขนตรงสายการบงคบบญชาของบรษท วทยการบนแหงประเทศไทย จากด พนกงานบรษท วทยการบนแหงประเทศไทย จากด หมายถง พนกงานทปฏบตงาน กอง/ศนย/สานก ตาง ๆ ในบรษท วทยการบนแหงประเทศไทย จากด นโยบายการกากบดแลองคการทด หมายถง การประกาศเจตนารมณขององคการทจะดาเนนการและกาหนดนโยบายตามหลกธรรมาภบาลของการบรหารกจการบานเมองทด เพอ ประโยชนสขของประชาชน โดยผบรหารของแตละองคการจะตองวางนโยบายเกยวกบรฐ สงคม และสงแวดลอม ผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย องคการ และผปฏบตงาน รวมทงกาหนดแนวทางปฏบต และมาตรการหรอโครงการ เพอใหบรรลผลตามนโยบายขององคการ การกากบดแลทดในรฐวสาหกจของบรษทฯ หมายถง การกากบดแลบนหลกสาคญอนเปนมาตรฐานสากล 7 ประการ ประกอบดวย ความรบผดชอบตอการปฏบตหนาท ความสานกในหนาทดวยขดความสามารถและประสทธภาพทเพยงพอ การปฏบตหนาทโดยสจรตและจะตองพจารณาใหเกดความเทาเทยมกน ความโปรงใส การสรางมลคาเพมแกกจการ การสงเสรมพฒนาการกากบดแลและจรรยาบรรณทด และการมสวนรวมกบประชาชนและชมชนหรอทองถน นโยบายการกากบดแลทด หมายถง นโยบายทบรษท วทยการบนแหงประเทศไทย จากด ยดมนการบรหารจดการตามหลกการกากบดแลทด ใหบรการทมความปลอดภย มประสทธภาพตาม

4

แนวปฏบตการกากบดแลทด หมายถง แนวปฏบตทแสดงเจตนารมณของคณะกรรมการบรษทฯ ฝายจดการ และพนกงาน ภายใตนโยบายการกากบดแลทดของบรษทฯ สถานภาพสวนบคคล หมายถง คณลกษณะสวนบคลในสถานททางานทแตกตางกน การรบร หมายถง กระบวนการทมนษยตดตอสอสารกบสงแวดลอมรอบ ๆ ตว โดยมนษยจะทาการตความสงแวดลอมทสมผสได แลวตอบสนองกลบไปอยางเหมาะสม ซงแตละคนอาจจะตความในสงแวดลอมทเหมอนกนออกไปในทางตาง ๆ กน ขนอยกบพนฐานทางจตใจและความคดของแตjละคน ความรความเขาใจ หมายถง สงทสงสมมาจากการศกษา เลาเรยน การคนควา หรอประสบการณ จากการไดhยนไดฟง ผานกระบวนการคด เปรยบเทยบ เชอมโยงกบความรอน จนเกดเปนความเขาใจและนาไปใชประโยชนโดยไมกดชวงเวลา ความตระหนกรถงความสาคญ หมายถง ลกษณะอาการของการรบร คดได รสก สานกถงความสาคญ โดยไดลงมอปฏบตเพอเปนมาตรฐานและแนวทางในการถอปฏบต 6.2 นยามปฏบตการ นยามปฏบตการของตวแปรสถานภาพสวนบคคล การรบร ความรความเขาใจ และความตระหนกรถงความสาคญ ดงน สถานภาพสวนบคคล หมายถง คณลกษณะสวนบคลทแตกตางกนในดาน เพศ อาย ประสบการณการทางาน สถานะ ระดบตาแหนง หนวยงานทสงกด สถานทปฏบตงาน และลกษณะงาน การรบรการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของบรษทฯ หมายถง กระบวนการทฝายจดการและพนกงานตดตอสอสารกนในการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของบรษทฯ โดยฝายจดการและพนกงานจะทาการตความการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของบรษทฯ ทสมผสได แลวตอบสนองกลบไปอยางเหมาะสม แตอาจจะตความแตกตางกน ขนอยกบพนฐานทางจตใจและความคดของแตละคน ความรความเขาใจในการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของบรษทฯ หมายถง สงทสงสมมาจากการศกษา เลาเรยน การคนควา หรอประสบการณ จากการไดยนไดฟง ทผานกระบวนการคด เปรยบเทยบ เชอมโยงกบความรอน จนเกดเปนความเขาใจในนโยบายและแนวปฏบตการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของบรษทฯ และนาไปใชประโยชนไดอยางทวถงโดยไมจากดชวงเวลา ความตระหนกรถงความสาคญของการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของบรษทฯ หมายถง ลกษณะอาการของการรบร คดได รสก สานกถงความสาคญของการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของบรษทฯ โดยไดลงมอปฏบตตามแนวนโยบายและแนวปฏบตการกากบดแลทด เพอเปนมาตรฐานและ

5

7 กรอบแนวคดในการวจย จากการทบทวนเอกสารและงานวจยทเกยวของ สามารถเขยนกรอบตวแปรในการวจยได ดงน

การกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท.

สถานภาพสวนบคคล

การรบร

ความรความเขาใจ

ความตระหนกรถงความสาคญ

สวนท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ

ในการสารวจการรบร ความรความเขาใจ และความตระหนกถงความสาคญของการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. น ผวจยไดศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ เพอนาไปสรางกรอบแนวคดในการวจยและเครองมอทใชในการวจย ดงน ตอนท 1 แนวคดเกยวกบธรรมาภบาลหรอ การบรหารจดการทดในตางประเทศและประเทศไทย (World class & Thailand) ตอนท 2 แนวคดเกยวกบนโยบายการกากบดแลองคกรทดของประเทศไทย ตอนท 3 หลกการและแนวทางการกากบดแลทดในรฐวสาหกจ กระทรวงการคลง ตอนท 4 หลกการและแนวฏบตทดของการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. ตอนท 5 แนวคดเกยวกบการรบร ความรความเขาใจความตระหนกถงความสาคญและการวด ตอนท 6 งานวจยทเกยวของ

ตอนท 1 แนวคดเกยวกบธรรมาภบาล หรอ การบรหารจดการทดในตางประเทศและ ประเทศไทย (World class & Thailand)

ตามทไดกลาวแลววาแนวคดเกยวกบธรรมาภบาล หรอ การบรหารจดการทด (Good Governance) ไดกลายเปนแนวคดเชงสากลทไดรบการยอมรบวาเปนหลกการทเกอหนนสงคม ประชาธปไตย นอกจากประเทศไทยแลวยงไดมการเสนอและกลาวถงแนวคดนอยางกวางขวางในประเทศอน ๆ จงเปนการเหมาะสมทจะไดศกษาธรรมาภบาลทใชในทอน ๆ ดงนน ในบทนจะกลาวถงการใชธรรมาภบาลในประเทศสหรฐอเมรกา ฟลปปนส อนโดนเซย และ บอสซาวานา (อางถงในบษบง ชยเจรญวฒนะ, 2544, การสรางตวชวดธรรมาภบาล. สถาบนพระปกเกลา. หนา 18-32)

1.1 ธรรมาภบาลในประเทศสหรฐอเมรกา 1.1.1 ธรรมาภบาลและการปฏรปองคกรของรฐในสหรฐอเมรกา หลกการการปกครองทดไดรบการยอมรบและถอปฏบตอยางกวางขวางในสหรฐอเมรกา

แตไมไดเปนทรจกในนามของ Good Governance กลาวคอ สหรฐอเมรกาไดพยายามเรมปฏรปการบรหารภาครฐครงแรกชวงป พ.ศ. 2479 - 2480 ซงอยในสมยของประธานาธบด Franklin D. Roosevelt โดยรฐบาลไดออกกฎหมายวาดวยการปฏรปองคกรของรฐ พ.ศ. 2479 ซงเนนการเพมประสทธภาพและประสทธผลของสานกประธานาธบด กฎการปฏรปองคกรของรฐนไดถกนามาปฏบตและปรบใชกบ แตละสมยจนถงปจจบนน สาหรบตารางท 3.1 แสดงถงการปฏรปองคการของรฐในประเทศสหรฐอเมรกา

7

ในสมยของประธานาธบด Clinton (พ.ศ. 2535 - 2543) สหรฐอเมรกาไดกอตง National Performance Review (NPR) เพอตรวจสอบประสทธภาพการดาเนนงานของรฐ และไดผานกฎหมายทเรยกวา Government Performance and Results Act (GPRA) เมอตนป พ.ศ. 2536 ทกหนวยงานของรฐตองสงแผน 5 ปของการพฒนาองคกร ซงประกอบดวย วสยทศน หลกการ วตถประสงค กลยทธ และหลกการประเมนผล ดวยกฎระเบยบดงกลาวนทาใหแตละหนวยงานของรฐตระหนกถงประสทธภาพของการทางานของตวเอง และชวยทาใหมการประเมนเพอทราบปญหาและจดบกพรองของหนวยงานไดชดเจนขน ครนถงตอนปลายป พ.ศ. 2536 ประธานาธบด Clinton ไดอนมตและเรงรดใหมการปฏรปองคกรของรฐเพมเตมซงรวมถง การลดขนาดของหนวยงาน ตดตอนกฎระเบยบตาง ๆ ทรมรามลงถงประมาณครงหนงของระเบยบปฏบตทบงคบใชอย ณ ขณะนน และยงไดเรงใหทกหนวยงานจดระบบมาตรฐานการใหบรการของหนวยงาน หลงจากมการนาไปสการปฏบตเพยงระยะเวลา 1 ปเทานน สหรฐอเมรกาสามารถปฏบตตามแผนทกาหนดไวไดถงหนงในสของแผนงานทงหมด สวนหนงทประเทศสหรฐอเมรกาประสบความสาเรจกบแผนปฎรปราชการไดอยางรวดเรวเปนเพราะวารฐบาลสหรฐฯ จดสรรเงนทดแทนใหกบพนกงานทสมครใจลาออกกอนถงกาหนดเกษยณอายราชการ ในการปฏรปใหองคกรมขนาดเลกลง มการทางานทมประสทธภาพสงขน ยอมมความจาเปนในการใชคนนอยลงแตคงคนทางานทมคณภาพไว

นอกจากนน สงสาคญประการหนงของความสาเรจในการปฏรปองคกรของรฐในสหรฐฯคอ การระดมความคดเหนจากหนวยงานยอยตาง ๆ และคนหาความตองการของกลมองคกรทจะถกปฏรปโดยใหชวยกนตอบคาถามหลกดงดอไปน

8

ตารางท 2-1 การปฏรปองคกรของรฐในสหรฐอเมรกา ประธานาธบด กลมทปรกษา องคประกอบ

ธรรมาภบาล วตถประสงคและหลกการ

Franklin D. Roosevelt

คณะกรรมการบราวนโลว Brownlow Committee (1936- 37)

ประสทธภาพ ประสทธผล

- เพมประสทธภาพและประสทธผลของทมบรหาร

Harry S. Truman Hoover Commissions I (1949)

ประสทธภาพ ประสทธผล การตรวจสอบ

- เพมประสทธภาพและประสทธผลของทมบรหารโดย 1) เพมศกยภาพของสานกงบประมาณ 2) กอตงหนวยบคลากรในสานกประธานาธบด 3) แตงตงเลขาธการประจาสานกประธานาธบดเพอ ประสานงานระหวางประธานาธบดและทมบรหาร 4) มอานาจในการบรหารและตดสนใจเตมท

Dwight D. Eisenhower

Hoover Commissions II (1953 – ประสบความลมเหลว เนองจากไมไดรบความรวมมอ จากหนวยงานและนกการเมอง)

ประสทธภาพ ประสทธผล การตรวจสอบ

- เพมประสทธภาพและประสทธผลของทมบรหาร - จากดอานาจในการบรหาร - การแปรรปรฐวสาหกจ (Privatization)

Richard M. Nixon

Ash Advisory Council (1971 — ประสบความลมเหลว เนองจากคด Watergate ทาให ประธานาธบดตองลาออกจาก ตาแหนง)


- เพมประสทธภาพและประสทธผลของทมบรหาร - เพมศกยภาพของสานกงบประมาณ

Ronald Reagan President’s Private Sector Survey on Cost Council (PPSSCC)/Grace Commission (1982)


- เพมประสทธภาพและประสทธผลของทมบรหาร - เนนความรวมมอระหวางภาครฐและเอกชนเพอปรบ ระบบขาราชการใหทนสมย - การแปรรปรฐวสาหกจ (Privatization)

9

ประธานาธบด กลมทปรกษา องคประกอบ ธรรมาภบาล

วตถประสงคและหลกการ

William J. Clinton

National Performance Review (1993)

ประสทธภาพ ประสทธผล การตรวจสอบ ความรวมมอ ความโปรงใส

- เพมประสทธภาพทางเศรษฐกจและประสทธผลของ องคกรของรฐโดย 1) ใหความสาคญผมาใชบรการหรอลกคาเปนอนดบ แรก 2) ลดความซบซอนและขนตอนการปฏบตงานหรอการ ใหบรการ 3) สรางความรวมมอของพนกงานและทมงาน (empowerment) 4) การลดความรมรามของกฎระเบยบ

1) ถาหากหนวยงานขององคกรใดองคกรหนงถกยบ เจาหนาทมความคดเหนวาหนวยงานใดจากภาครฐหรอเอกชน สามารถดาเนนการงานแทนหนวยงานทจะถกยบ 2) ถาหากมกจกรรมสาคญบางอยางของประเทศทรฐยงดาเนนการไมแลวเสรจ เจาหนาทในองคกรคดวารฐควรจะปรบเปลยนวธการดาเนนการดงกลาวหรอไม เพอทจะเพมประสทธผล การบรการตอลกคาหรอประชาชน

3) เจาหนาทในองคกรคดวาลกคาทวไปของตน ไมเฉพาะกลมผมสวนไดสวนเสยโดยตรง จะรสกอยางไรกบ การยบหนวยงานดงกลาว

ผลการปฏรปองคกรของรฐตามคาแนะนาของ National Performance Review (NPR) เปนไปดวยความเรยบรอยและมประสทธผล สวนตวชวดไดแก ตนทนผลประโยชน กฎระเบยบ มาตรฐานการใหบรการ ลกษณะการใหบรการ ขนาดและโครงสรางของรฐ การใหขอมลขาวสาร และความไววางใจดงแสดงในตารางท 2.2

10

ตารางท 2-2 ผลการปฏรปองคกรของรฐตามคาแนะนาของ NPR

ตวชวด ตวอยางตวชวด ตนทนผลประโยชน คาใชจายทสามารถประหยดไดตอปจากการลดกฎระเบยบตาง ๆ เชน 28 พนลาน

ดอลลารตอป

กฎระเบยบ กฎระเบยบ จานวนกฎระเบยบทลดลงในชวงระยะเวลาทกาหนด เชน ลด 16,000 หนาของกฎระเบยบภายในระยะเวลา 1 ป

มาตรฐานการใหบรการ จานวนมาตรฐานการใหบรการทแตละหนวยงานจดทาขน เชน สามารถจดทา 3,000 มาตรฐานการใหบรการใหม จาก 214 หนวยงาน

ลกษณะการใหบรการ - การใหบรการตอบคาถามตลอด 24 ชวโมงของตลาดหลกทรพย - การตอบรบใบสมครภายใน 24 ชวโมงของ Peace Corp - การจดทาบตรประกนสงคมใหใหมภายใน 5 วน และแบบฟอรมการขอบตรใหมบน Internet - การคนเงนภาษของ Internal Revenue Service (IRS) ภายใน 40 วน

ขนาดและโครงสรางของรฐ - จานวนพนกงานของรฐ - การยกเลกหนวยงานหรอโครงการทลาสมยแลว

การใหขอมลขาวสาร การใหขอมลขาวสาร การใหบรการขอมลขาวสารบน Internet เกยวกบหนวยงานตาง ๆ ของรฐ

ความไววางใจ รอยละของประชาชนทไววางใจรฐบาลและหนวยงานตาง ๆ ของรฐ

ทมา: Good Governance and Public Sector Reforms in the United States 2000 จะเหนไดวาสหรฐอเมรกาเนนการเพมประสทธภาพทางเศรษฐกจและเพมประสทธผลของ องคกรของรฐเปนหลก เนองจากระบบราชการคอนขางใหญเทอะทะ พนกงานขาดขวญและกาลงใจ ความลาชาของระเบยบราชการตาง ๆ และความไมเหมาะสมระหวางผลการดาเนนงานและผลตอบแทน ดงนน NPR จงเนนทการพฒนาองคกร เพอสรางขวญและกาลงใจของพนกงาน และปรบปรงประสทธภาพและคณภาพขององคกรของรฐ ระบบการเมองและเศรษฐกจของสหรฐ อเมรกาถกหลอหลอมมาจากระบอบประชาธปไตยเสรและระบอบทนนยม ประเทศสหรฐอเมรกาจงมการพฒนา สรางพนฐาน และใหความสาคญดานกฎหมาย ความเสมอภาค ความโปรงใส การตรวจสอบ คณภาพชวต และสทธมนษยชน พนฐานดงกลาวคอนขางเขมแขงเมอเปรยบเทยบกบประเทศกาลงพฒนาทวไป อยางไรกตามสหรฐฯกมการปรบปรงระบบการเมอง เศรษฐกจ และ สงคมอยางตอเนอง ปญหาปจจบนทสหรฐฯใหความสนใจ ไมใชอยทวา “รฐควรจะทาอะไร” เพอพฒนาประเทศ แตทวา “รฐควรจะทาอยางไร” เพอใหประเทศและประชากรมคณภาพและประสทธภาพมากยงขน สงททาทายยงสาหรบสหรฐฯ คอการผสมผสานและปรบใชองคประกอบอน ๆ ของธรรมาภบาล ใหเสมอนหนงเปน

11

1.1.2 ธรรมาภบาลกบกองทพ: การควบคมทหารโดยพลเรอน การควบคมทหารโดยพลเรอนหรอการใหพลเรอนมอานาจในกจการทหารนน เปนประเดน

ทนาสนใจในการศกษาเรองความสมพนธระหวางพลเรอนกบทหาร (civil-military relations) แนวคดในเรองนเปนผลจากการนาเสนอของแซมมวล ฮนตงตน (Samuel Huntington) ในผลงานทางวชาการเมอป พ.ศ. 2500 ทไดรบความสนใจอยางตอเนองจนถงปจจบน งานดงกลาวจดวาเปนตาราหลกของการศกษาบทบาททหารกบการเมอง (The Soldiers and The State)

รปแบบของความสมพนธระหวางพลเรอนและทหารในสงคมอเมรกนกคอ การควบคมทหารโดยพลเรอน ซงหลกของการควบคมทหารโดยพลเรอนน ไดรบการยอมรบวาเปนองคประกอบสาคญของระบอบประชาธปไตยตะวนตกมาโดยตลอด จนกลายเปนหลกการในการพจารณาระดบ หรอ สถานะของระบอบประชาธปไตยของประเทศกาลงพฒนา แนวความคดในเรองของการควบคมทหารโดยพลเรอนทเกดขนในสงคมอเมรกนอาจใชเปนกรณศกษาในเรองกองทพกบธรรมาภบาลในระบบการเมองไทยได

การควบคมทหารโดยพลเรอน คอการจดการความรบผดชอบของพลเรอนในกจการดานการทหารและดานความมนคง และขณะเดยวกนกใหผนาทางทหารมชองทางตดตอโดยตรงกบผนาในระดบสงของรฐบาล การควบคมทหารโดยพลเรอนนนมไดหมายถง การทใหฝายพลเรอนไดเขาไปเปน ผครอบงาและแทรกแซงกองทพอยางเชน ในกรณทพรรคนาซของฮตเลอรไดกระทากบกองทพเยอรมนในชวงกอนสงครามโลก ดงนน ในหลกการของการควบคมทหารโดยพลเรอนจงเปนการทพลเรอนไดมอบหมายหรอแตงตงใหทหารควบคมทหารกนเอง หลกการนหากยอน กลบไปถงเจตนารมณของผสรางรฐธรรมนญของสหรฐฯ กคอ ความกลววาอานาจทางทหารจะถกรวมศนยอยในมอของนกการเมองมากกวาความกลววาอานาจทางทหารจะตกอยกบมอของนาย ทหาร ฉะนนการควบคมทหารโดยพลเรอน ไดแก การมอบความรบผดชอบกจการดานการทหารและความมนคงใหแกพลเรอน แต ขณะเดยวกนกจากดขอบเขตการใชอานาจทางทหารของฝายพลเรอนดวย

แนวความคดการควบคมทหารโดยพลเรอนมตนรากทางความคดทยอนกลบไปตงแตยคอาณานคม (สรชาต บารงสข 2541) ปญหานบรรดาผสรางรฐธรรมนญอเมรกนไดเหนตงแตในสมยทสหรฐอเมรกายงอยภายใตระบบอาณานคมขององกฤษ กคอ ทาอยางไรจะควบคมไมใหมการใชอานาจทางทหารอยางไมถกตอง การทอานาจทางทหารทงการประกาศสงครามและการทาสงคราม ถกมอบไวในมอของกษตรยองกฤษ ทาใหเกดการใชอานาจทางทหารอยางไมชอบธรรมตออาณานคมชาวอเมรกน การใชอานาจทไมถกตองเชนนไดกลายเปนชนวนสาคญทนาไปสการเกดสงครามกเอกราชของชาว

12

หลกการสาคญเกยวกบธรรมาภบาลกบกองทพในรฐธรรมนญอเมรกน ม 2 ประเดนหลก คอ

1. หลกของการควบคมโดยพลเรอน 2. หลกของการแยกอานาจและการตรวจสอบ-ถวงดล

2.1 การแยกอานาจของพลเรอนในการควบคมกองทพ เปนการแยกอานาจของการประกาศสงครามและการทาสงครามออกจากกน โดยอานาจในการประกาศสงครามเปนของรฐสภา (รฐธรรมนญแหงสหรฐอเมรกา อนมาตรา 8, มาตรา 1) และใหอานาจในการดาเนนสงครามเปนของประธานาธบด ทงนประธานาธบดมฐานะเปนผบญชาการทหารสงสด (อนมาตรา 2, มาตรา 2) โดยหลกการของการแยกอานาจทางทหารออกจากกนกคอ ความพยายามไมใหอานาจทางทหารอยในมอของสถาบนทางการเมองของพลเรอนเพยงสถาบนเดยว ซงสภาพเชนนกอใหเกดการตรวจสอบและ ถวงดลระหวางสถาบนของฝายนตบญญตและฝายบรหาร 2.2 การแยกอานาจในสถาบนของฝายบรหาร โดยมการแยกอานาจระหวางรฐบาลกลางและรฐบาลมลรฐ เชน รฐสภาออกกฎสาหรบการปกครองและการควบคมกองกาลงทางบก และทางอากาศ (อนมาตรา 8, มาตรา 1) สวนการระดมกองกาลงทหารอาสาสมคร (National Guard)นน ใหเปนไปตามกฎหมายของสหพนธและการแตงตงผมหนาทในการบงคบบญชา กเปนเอกสทธของแตละมลรฐ (อนมาตรา 8, มาตรา 1)

จากหลกการทง 2 ประการของรฐธรรมนญอเมรกน ทาใหเหนไดชดเจนวาหลกของการควบคมโดยพลเรอน กคอ การแยกอานาจของพลเรอนในการควบคมกองทพ เพราะการลดอานาจทางการเมองของทหารกคอ การเพมอานาจของพลเรอนในเงอนไขของการจดความสมพนธระหวางพลเรอนกบทหารในสงคมนน ๆ แตการทาใหอานาจของพลเรอนเพมขนมากเชนน มไดเปนการยอมใหกลมใดกลมหนงของพลเรอนมอานาจสมบรณเหนอกองทพจนกลายเปนการครอบ งากองทพได ปรากฏการณทเหนในกระบวนการควบคมทหารโดยพลเรอนของสงคมการเมองอเมรกนกคอ การทางานรวมกนระหวางประธานาธบดกบรฐสภา การทมความเหนรวมกนหรอแตกตางกน ยอมเปนภาพสะทอนหลกการในเรองการแยกอานาจและการใชการตรวจสอบ-ถวงดลโดยทวไปในระบบการเมอง สมดลของอานาจ ดงกลาวอาจจะโนมเอยงไปสสถาบนใดสถาบนหนงไดในแตละชวงเวลาของสถานการณทางการเมอง ฉะนน การควบคมโดยพลเรอนในระบบการเมองอเมรกนจะมประธานาธบด ในฐานะหวหนาของฝายบรหารใชอานาจในการควบคมโดย พลเรอนผานกระบวนการทเรยกวา “อานาจในการควบคมของประธานาธบด (Presidential Control)” และรฐสภาใชอานาจในกระบวนการของ “อานาจในการควบคมของรฐสภา (Congressional Control)” การควบคมนเปนการแยกอานาจระหวางประธานาธบดกบ

13

1.2 ธรรมาภบาลในประเทศฟลปปนส 1.2.1 Philippine Quality Award ฟลปปนสไดนาหลกธรรมาภบาลมาชวยในการปฏรปภาครฐหลงภาวะวกฤตเศรษฐกจในภมภาคเอเซย โดยจดตงโครงการ Philippine Quality Award (PQA) ในป พ.ศ. 2540 เพอสรางคณภาพของหนวยงานภาครฐดวยการ ใชคณลกษณะของ Total Quality Management (TQM) มาเปนเครองมอนาไปสหลกธรรมาภบาลของประเทศ (Mendoza 2000) PQA จะประเมนระดบคณลกษณะของ TQM 7 ประการ ซงแตละคณลกษณะมความสอดคลองกบการชวดระดบการมธรรมาภบาลในองคประกอบตาง ๆ ดงแสดงในตารางท 3.3 และองคประกอบธรรมาภบาลทวดไดม 10 องคประกอบดงน 1. Public accountability – คอความรบผดชอบตอความตองการของประชาชนและ ความสามารถในการตรวจสอบการปฏบตงานของรฐได

2. Transparency – คอคณภาพของความโปรงใสในการดาเนนงานทกอยางของรฐและ ความสามารถในการใหบรการขอมลทถกตองและรวดเรวของหนวยงานของรฐ

3. Efficiency – คอระดบและคณภาพของการใหบรการประชาชนภายใตทรพยากรทมอย 4. Results focus – คอการใหความสาคญกบผลการดาเนนงานและเงอนไขของทรพยากร 5. Empowerment – คอการประสานงานและความรวมมอของหนวยงานตาง ๆ เพอการ

บรการทดแกประชาชน 6. Predictability of policies – คอความคงเสนคงวาและความยตธรรมในการปฏบตทาง

กฎหมาย กฎระเบยบ และนโยบาย 7. Social development orientation – คอการพฒนาคณภาพชวตและความเปนอยของ

ประชาชน 8. Competitiveness - คอการกระตนใหเกดการแขงขนในการพฒนาคณภาพของสนคาและ

บรการในราคายอมเยา 9. Participation คอความยดหยนของโครงสรางของรฐและการทมกลไกของรฐทเปด

โอกาสใหผมสวนไดสวนเสยสามารถแสดงความคดเหนหรอมสวนรวมในการตดสนใจใด ๆ ของรฐ 10. Sound economic management – คอศกยภาพและความเปนไปไดของการบรหารของ

หนวยงาน

14

จะเหนวา ผนา และ ผลการดาเนนงานขององคกรเปนตวชวดหลกของทง 10 องคประกอบของธรรมาภบาล และ ระดบความโปรงใสของหนวยงาน นอกจากจะวดไดจากคณลกษณะของผนาและผลการดาเนนงานขององคกรแลว ยงสามารถวดไดจาก กลยทธและแผนงาน การใชขอมลขององคกร และขนตอนการดาเนนงาน เปนตน

อาจสรปไดวาฟลปปนสใชโครงการ PQA ชวยใหแตละหนวยงานตระหนกถงความสาคญในการใหบรการทดมคณภาพตอลกคาหรอประชาชน การมผนาทมความสามารถ การใหประชาชนและทมงานมสวนรวมในการแสดงความคดเหนและตดสนใจของหนวยงาน การใชขอมล งบประมาณ และทรพยากรอน ๆ ทมจากดอยางมประสทธภาพและประสทธผล ความโปรงใสและตรวจสอบไดของขนตอนการดาเนนงาน และการทางานรวมกนระหวางหนวยงานตาง ๆ เพอประโยชนสงสดของประเทศและประชาชน

1.2.2 การพฒนา Total Quality Mangagement (TQM) ไปส Total Quality Governance (TQG) Total Quality Mangagement (TQM) เปนแนวทางทเนนความตองการของลกคาและการสรางความพงพอใจสงสดแกลกคา ซงธรกจนามาใชปฏบตและประสบความสาเรจในการเพมประสทธภาพของการดาเนนกจการ โดยรณรงคการใหบรการใหมความสะดวก รวดเรว แมนยา หลากหลาย และรบผดชอบในการใหบรการและขายสนคา ดงนนจงมผพยายามนาหลกการนมาปรบเปนแนวทางในการบรหารการจดการของภาครฐโดยใหความสาคญแกประชาชนเชนเดยวกบลกคาของบรษท (Citizen-Customer) เนนการใหบรการทมคณภาพและประสทธภาพ หรอ Total Quality Governance (TQG) ปกตแลวรฐบาลสวนใหญหลงจากทไดรบเลอกตง เมอเขามาดารงตาแหนงแลวมกจะไมไดตระหนกวาตนเองเปนผใหบรการแกประชาชนดวยเงนภาษของประชาชน Bolongaita (1997) ไดตงขอสงเกต 4 ประการเกยวกบการทเจาหนาทภาครฐไมไดคานงถงสทธของประชาชน ขอสงเกตดงกลาวมดงน

1. งบประมาณของรฐไมขนอยกบความพงพอใจของประชาชน – เงนงบประมาณของ หนวยงานตางๆ ของรฐ ไมไดรบโดยตรงจากประชาชน แตเปนการจดสรรงบประมาณโดยผานสภานตบญญตและฝายคลง ดงนนเจาหนาทของรฐจงไดทางานเพอเอาใจหวหนางานหรอผมสวนในการจดสรรงบประมาณ และหากรฐใหบรการประชาชนไมดกไมมผลกระทบตอองคกรทเกยวของแตอยางใด ซงตรงกนขามกบภาคธรกจ ถาหากลกคาไมพอใจการใหบรการหรอสนคาของบรษทใด กจะมผลกระทบตอยอดขายและกาไรของบรษทนน ๆ

2. รฐเปนผผกขาดการใหบรการ – รฐไมมคแขงและประชาชนไมมสทธเลอก ดงนนจงไมมแรงผลกดนหนวยงานของรฐใหปรบปรงการใหการบรการทดและมการเพมประสทธภาพ

3. เอกสทธความคมครองระหวางการถกดาเนนคด – ในระบบประชาธปไตย ผบรหารของรฐมกจะไดรบการยกเวนในการถกดาเนนคดระหวางวาระทดารงตาแหนง ดงนน เจาหนาททอยภายใต

15

4. ขาดการแสดงความคดเหนของประชาชน – เนองจากประชาชนเบอหนายกบการ ปฏบตงานทไมไดคณภาพของรฐมาเปนเวลานาน และเคยชนกบการใหเงนพเศษกบเจาหนาทเพอใหไดรบการบรการทรวดเรว ซงสงเหลานไดกลายเปนวฒนธรรมทผด ๆ ในระบบราชการ

ตารางท 2-3 การใช TQM เปนตวชวดธรรมาภบาลของฟลปปนส

องคประกอบธรรมาภบาลทวดได* TQM (ตวชวด) ตวอยางตวชวด 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

1. ความเปนผนา (Leadership)

ความสามารถของผนาในการสรางความเปนเอกภาพของเปาหมายและความเปนเลศของหนวยงาน

2. กลยทธและแผนงาน (Strategic Planning)

ความสามารถของหนวยงานในการพฒนาแผนและกลยทธการบรหาร งานจากวสยทศนและความสามารถในการมองการณไกล

3. ลกคาและตลาด (Customer and Market)

ผลการวเคราะหความตองการของลกคา การวดความพงพอใจของกลมเปาหมายและการใหบรการแกลกคา

4. การใชขอมลของ องคกร (Information and Analysis)

การวเคราะหและการนาขอมลของหนวยงานมาชวยในการเพมประสทธภาพ การดาเนนการ

5. ฝายบคคล (Human Resource)

ความสามารถของฝายบคคลทจะจงใจใหพนกงานรวมใจกนทางานเพอบรรลวตถประสงคของหนวยงาน

6. ขนตอนการ ดาเนนงาน (Process Management)

ประสทธภาพและประสทธผลของขนตอนการดาเนนงานของหนวยงาน

16

องคประกอบธรรมาภบาลทวดได* TQM (ตวชวด) ตวอยางตวชวด 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

7. ผลกาดาเนนงาน (Business/Organization SpecificResults)

ผลการดาเนนงานโดยรวมของหนวยงาน จากการประเมนของลกคาหรอผใชบรการขององคกร

* 1=Public accountability; 2=Transparency; 3=Efficiency; 4=Results focus; 5=Empowerment; 6=Predictability of policies; 7=Social development orientation; 8=Competitiveness; 9=Participation; Sound economic management

สหรฐอเมรกาไดนาหลกการนไปใชในสวนการบรหารทองถน โดยใหมหนวยลกคาสมพนธ และจดทาแบบสอบถามเกยวกบความตองการ และความพงพอใจในบรการและสนคา อกทงมการตดตามผลรองเรยนจากลกคา นอกจากสหรฐฯจะประสบความสาเรจอยางสงในการสรางความประทบใจในการใหบรการประชาชนแลว ยงชวยเพมประสทธภาพ ประสทธผล และความคดสรางสรรคใหม ๆ

ทอนเดย Samuel Paul (Bolongaita 1997) ไดจดทาแบบประเมนงานบรการสาธารณปโภคของ 8 หนวยงาน โดยออกแบบสอบถาม มการสมภาษณ และจดสนทนากลมยอย กบประชาชนผมาใชบรการ แลวสรปรายงานผลการประเมนเปนบทความในสอทองถน โดยแจกแจงทงลาดบประสทธภาพของการทางานของหนวยงาน และปญหาตาง ๆ ทประชาชนประสบ อาทเชน คอรรปชน ความผดพลาดในการทาเอกสาร หรอการใหบรการทดอยคณภาพ และเหนไดชดวาขาวทออกไปกดดนอยางนอย 2 หนวยงานใหพยายามเรงแกไขปญหาของตน

จะเหนวาหลกการของ TQG มงเนนการพฒนาคณภาพงานบรการจากความคดเหนของ ผรบบรการคนสดทาย ซงหมายถงประชาชนไมใชพนกงานเหมอนเชนหลาย ๆ หนวยงานปฏบตกนมา ในการสรางระบบการรบความคดเหนจากประชาชนนนอกจากจะชวยใหหนวยงานสามารถประเมนคณภาพการใหบรการในมมมองตาง ๆ แลว ยงชวยใหเขาใจปญหาและการจดลาดบความสาคญของการแกปญหาไดดขนดวย และปจจบนนมเทคโนโลยคอมพวเตอรชวยในการประมวลผลไดเรวขน ซงทาใหผลของ TQG สามารถใชเปนตวชวดหนงของธรรมาภบาลในประเดนประสทธภาพขององคกร

1.3 ธรรมาภบาลในประเทศอนโดนเซย 1.3.1 การปราบปรามคอรรปชนในอนโดนเซย คอรรปชนจดวาเปนปญหาใหญประการหนงของอนโดนเซย ซงมผลกระทบอยางมากตอการพฒนาและสรางเสถยรภาพทางเศรษฐกจของประเทศ และระดบความรนแรงของปญหาคอรรปชนทอนโดนเซยเผชญอยนน สามารถวดไดจากสภาวะและสถานภาพทางเศรษฐกจดงตารางท 3.4 (ADB 1999b)

17

ตารางท 2-4 สภาวะและสถานภาพทางเศรษฐกจของประเทศอนโดนเซย

ตวชวด ตวอยางตวชวด การลงทนในประเทศ อตราการลงทนตอ GDP

ตราการเพมขนของ GDP ตอประชากร อตราคาครองชพ ความแตกตางของรายไดตอหวของประชากรเมอเทยบกบประเทศทพฒนาแลว

ความโปรงใสของการซอขายในตลาด การทไมมระบบการตรวจสอบทถกตอง

กลไกตลาด

จานวนผผกขาดการคาในตลาด การรบรขาวสารในตลาด ความไดเปรยบเสยเปรยบของผซอผขายในตลาดอนเกดจากขาดหรอไมมขอมล

ของตลาด

ผลกระทบจากวกฤตเศรษฐกจในป พ.ศ. 2540 และดวยความชวยเหลอและทนสนบสนนจากนโยบายการตอตานคอรรปชนของ Asian Development Bank (ADB) ในป พ.ศ. 2541 ไดกลายเปนแรงผลกดนใหอนโดนเซยตองปราบปรามคอรรปชนทกระดบและปฏรปภาครฐไปสการมธรรมาภบาลอยางจรงจง ซงมกรอบแนวทางกวางๆ ดงตอไปน 1. การกระตนใหมการแขงขนทางการคาโดยชอบธรรม – เนองจากความไมโปรงใสของกลไกทางการตลาด และการทไมมระบบการตรวจสอบทถกตอง กอใหเกดการคอรรปชนและ การผกขาดของนายทนหรอนกการเมอง ซงทาใหประชาชนไมมตวเลอกของสนคา และตองซอสนคาทไมไดคณภาพและมราคาแพง ดงนนการกระตนใหมความเสมอภาคในการแขงขนทางการคาและการแปลงรปรฐวสาหกจ จะชวยใหตลาดเกดสภาวะการแขงขนเสร เปนตามกตกาและกลไกธรรมชาตของตลาด ชวยบนทอนอานาจการผกขาดของนายทน และชวยผลกดนใหผผลตและผขายสนคาไมวารายเลกหรอรายใหญมความเสมอภาคในการปรบปรงคณภาพและราคาของสนคา เมอชองทางการจดจาหนายสนคามการแขงขนกนโดยชอบธรรม และไมมชองวางสาหรบการคอรรปชน อานาจการเลอกซอสนคายอมเปนของประชาชน

2. สงเสรมใหการบรหารของภาครฐใหมประสทธภาพ โปรงใส และตรวจสอบได – ระบบระเบยบราชการมสวนเออใหเกดการคอรรปชนในหนวยงาน และทาใหการใหบรการทวไปแกประชาชนดอยประสทธภาพ ดงนนจงจาเปนตองมการปฏรปการบรหารของรฐ ไมวาจะเปนเรอง เงนเดอน สวสดการ โครงสรางทซบซอน กฎระเบยบและขนตอนการทางาน ใหมประสทธภาพ โปรงใส และตรวจสอบได อนจะไมเปดชองวางใหเกดการคอรรปชนในทกระดบของหนวยงาน

3. การมสวนรวมของประชาชน – ประชาชนสะสมความเบอหนาย ทมตอความไมจรงใจในการแกปญหาและความไมสนใจในเสย หรอความคดเหนของประชาชนทมตอรฐบาลและ

18

นกการเมองมาเปนเวลานาน ซงสงผลใหประชาชนไมเหนประโยชนของการมสวนรวมในการเมองการปกครองประเทศ ดงนนตองมการสรางทศนคตใหมใหกบประชาชนสงเสรมสทธทางการเมองของประชาชน เรงตอบสนองความคดเหนและขอเสนอแนะของประชาชน กระตนใหเหนถงความสาคญของความรวมมอของประชาชนในการตรวจสอบการบรหารงานของรฐและนกการเมอง 1.4 ธรรมาภบาลในประเทศบอสซาวานา นบตงแตไดรบเอกราชจากประเทศองกฤษเมอป พ.ศ. 2539 เปนตนมา บอสซาวานาเรมมการบรหารจดการทเปนประชาธปไตย มพรรคการเมองหลายพรรค ปจจบนบอสซาวานาเปนประเทศทถอวาแตกตางจากประเทศในกลม Sub-Saharan Africa เพราะวามรฐบาลทมเสถยรภาพ ไมมการปฏวตรฐประหารเหมอนประเทศเพอนบานอน ๆ ทงนบอสซาวานาไดรกษาหลกนตธรรม และหลกประชาสนต ยอมรบความคดเหนของประชาชนทมความแตกตางในเรองทางการเมอง ความเชอในศาสนา อกทงมการเลอกตงทบรสทธยตธรรมทก ๆ 5 ปอยางตอเนอง (SIA 1998) จากการเลอกตงทผานมาพรรคการเมองชอ Botsawana Democratic Party (BDP) ไดรบการเลอกตงอยางทวมทนตลอดมา ยกเวนป พ.ศ. 2537 ทพรรคฝายคาน คอ Botswana National Frond (BNF) ไดชนะการเลอกตง การเมองลกษณะนสะทอนใหเหนถงการเลอกตงทบรสทธยตธรรม จะอยางไรกตามแมบอสซาวานาจะมการบรหารการปกครองทด แตกไมมหลกประกนวาภมคมกนดงกลาวจะยงยนหรอไม ในสมยการปกครองของพรรค BNF รฐบาลไดจดตงหนวยงานทชวยขจดปญหาคอรรปชนโดยใชชอวา The Directorate on Corruption and Economic Crime นอกจากนยงเตรยมการทจะจดตงสานกงานรบเรองราวรองทกข (Office of the Ombudsman) เพอเปนการใหหลกประกนการบรการทดของรฐแกประชาชน การทบอสซาวานาไดชอวาประสบความสาเรจในการบรหารการจดการทดเมอเปรยบเทยบกบประเทศอนๆในแถบอฟรกาเปน เพราะวามปจจยตาง ๆ ทเออประโยชนคอ สอ องคกรประชาสงคม การบรการสาธารณะ กระบวนการยตธรรม และสถาบนประชาธปไตย อาจจะกลาวไดวาสงสาคญทสดทมสวนสงเสรมใหบอสซาวานาประสบความสาเรจในการบรหารการจดการทดคอ ผนากบประชาชนตางกไดรบประโยชนทเออตอกนและกนจากการมธรรมาภบาล นอกจากนนประชาธปไตยยงเปนกระบวนการทมการพฒนาอยางตอเนอง ดงนนธรรมาภบาลจงเปนปจจยสาคญททาใหการปกครองเปนไปดวยด ดงเหนไดจากตวชวดและตวอยางตวชวดในบอสซาวานาดงตารางท 3.5

19

ตารางท 2-5 ตวชวดธรรมาภบาลในประเทศบอสซาวานา

ตวชวด ตวอยางตวชวด การเลอกตงทบรสทธยตธรรม การจดการเลอกตงทบรสทธยตธรรม การเลอกตง สมาชกสภา ผแทนราษฎร และวฒสมาชก

การมสภานตบญญตแหงชาต (National Assembly)

การเลอกตงทมความชอบธรรม การมองคกรกากบการเลอกตง (Supervisor of Elections) สทธในการเลอกตงเปลยนจาก 21 ป เปน 18 ป กฎหมายทเกยวของกบการ

เลอกตง (Electoral Law) ประธานาธบดดารงตาแหนงไดไมเกน 2 สมย ๆ ละ 5 ป องคกรจดการเลอกตง การมคณะกรรมการการเลอกตงอสระ (Independence Electoral Commission) สออสระ การอนญาตใหเอกชนมสถานวทยเปนของตวเอง

องคกรสตร องคกรดานสงแวดลอม

ประชาสงคม

กลมองคกรพฒนาเอกชน (NGOs) ความรวมกนระหวางสอมวลชนกบองคกรประชาสงคม

Botswana Human Rights Centre

กฎหมายตรวจสอบสมาชกรฐสภา การแสดงบญชทรพยสนของสมาชกรฐสภา การควบคมประสทธภาพขององคกรวสาหกจ

การจดตงหนวยตดตามการปฏบตงานขององคกรวสาหกจ (Public Monitoring Unit, Ministry of Finance and Developed Planning)

การตอสเพอสทธสตร การจดตงองคกรเฉพาะทดแลเรองสทธสตร (The Democracy Project of the University of Botswana and Emang Basadi - Women Stand-up for Your Rights)

การใหประชาชนมสวนรวมในการตดสนใจ

องคกรเฉพาะเพอสงเสรมการมสวนรวมของประชาชน (Kgotla)

บรการสาธารณะ การจดตงคณะกรรมการควบคมการบรการสาธารณะ (Public Service Commission) ความยตธรรม การจดตงคณะกรรมการตรวจสอบกจการดานความยตธรรม (Judicial

Service Commission) การขจดการฉอราษฎรบงหลวง การจดตงคณะกรรมการตรวจสอบการคอรรปชนและอาชญากรรมทางเศรษฐกจ

(Directorate on Corruption and Economic Crime) หลกประกนการบรการทดของรฐ การมสานกงานรบเรองราวรองทกข (Office of the Ombudsman)

ทมา: SIA 1998รฐ

20

การใชธรรมาภบาลในตางประเทศสามารถสรปไดเปน 2 สวน คอในประเทศทพฒนาแลว และประเทศทกาลงพฒนา จะเหนไดวาในประเทศทพฒนาแลวอยางประเทศสหรฐอเมรกาเนนการเพมประสทธภาพทางเศรษฐกจและปรบปรงประสทธผลขององคกรของรฐ การทระบบการเมองและเศรษฐกจของสหรฐฯเตบโตมาจากระบอบประชาธปไตยและทนนยม จงไดปพนฐานกฎหมายทยตธรรม ใหความสาคญตอความเสมอภาค ความโปรงใส การตรวจสอบ คณภาพชวต และสทธมนษยชน ปจจบนสหรฐฯยงมความพยายามทจะปรบการทางานขององคกรของรฐใหมประสทธภาพมากยงขน มการสงเสรมธรรมาภบาลใหกลายเปนวฒนธรรมขององคกรมากกวาการทจะตองมองคกรคอยตรวจสอบ หรอจบผดการทางาน ในขณะทประเทศทกาลงพฒนา เชน ฟลปปนส อนโดนเซย และบอสซาวานา กกาลงอยในชวงของการนาธรรมาภบาลไปปรบใชเพอเปนกลไกทชวยในการพฒนาเศรษฐกจ และสงคมของประเทศใหดขน สรางระบบการทางานในองคกรของรฐใหมความโปรงใส และชดเจน ทงนการมธรรมาภบาลกจะทาใหตางประเทศเกดความเชอมนตอการลงทนได ในประเทศฟลปปนส มความกาวหนาในการนาหลก Total Quality Management ใหเขาส Total Quality Governance ซงเปนการประยกตใชหลกการดาเนนงานของธรกจทเนนประสทธภาพของการจดการ สวนประเทศอนโดนเซย มความพยายามในการใชธรรมาภบาลเพอแกไขปญหาการคอรรปชน และพฒนาเศรษฐกจใหดขน สวนประเทศบอสซาวานาไดมการปรบใชธรรมาภบาลใน องคกรตาง ๆ รวมถงการจดตงองคกรใหมทใชหลกธรรมาภบาล นอกจากนน ตวชวดธรรมาภบาลบางตวชวดของตางประเทศอาจนามาปฏบตไดในประเทศไทย หากแตสมควรจะตองมการประเมน ตรวจสอบ หรอวจยเพอคดเลอกตวชวดทมความเหมาะสมตอประเทศไทยตอไป 1.5 ธรรมาภบาลในประเทศไทย นบแตสมยของจอมพล สฤษด ธนะรชตเปนตนมา รฐบาลเกอบทกสมยไดพยายามปฏรประบบราชการของประเทศ แตการปฏรปทผาน ๆ ไมประสบผลสาเรจตามเปาหมาย อาทเชน ในสมยพลเอกเปรมตณสลานนท มนโยบายสาคญสองเรองคอ คณะกรรมการปฏรประบบราชการและระเบยบบรหารราชการแผนดนกาหนดนโยบายจากดการขยายตวของขาราชการและลกจางไดไมเกนรอยละ 2 ของจานวนขาราชการทมอย ณ ขณะนน (พ.ศ. 2523) และคณะกรรมการขาราชการพลเรอน (ก.พ.) ไดนาระบบการทาแผนอตรากาลง 3 ปมาใช เพอใหสวนราชการไดมองอนาคตในงานทรบผดชอบ การปรบปรงโครงสรางและการจดระบบงานใหดขนใหมความคลองตวและลดความซาซอน แตทงสองนโยบายไมสามารถยบยงการ เตบโตของสวนราชการได ระบบราชการไทยกลบขยายตวสงมาก จากป พ.ศ. 2524 ถง พ.ศ. 2537 สวนราชการเพมจาก 13 กระทรวง เปน 14 กระทรวง จาก 112 กรม เปน 124 กรม จาก 11,332 เปน 12,551 กอง และจาก 1,757,879 คน เปน 1,967,458 คน ป พ.ศ. 2543 มสวน

21

ในสมยของพลเอก ชาตชาย ชณหะวณ รฐบาลไดออกระเบยบสานกนายกรฐมนตรวาดวยการปฏบตราชการเพอประชาชนของหนวยงานของรฐ พ.ศ. 2532 เพอปรบปรงประสทธภาพของการบรหารราชการ แตสวนราชการไมไดใหความสนใจอยางจรงจง และนโยบายการปฏรประบบราชการของรฐบาลอานนท ปนยารชน ทใหมการปรบปรงประสทธภาพ ลดขนาดสวนราชการ เพมคณภาพ และคณธรรมในการสรรหาบคลากร กไมไดรบการปฏบตและตอบสนองจากสวนราชการตาง ๆ เทาใดนก ในสมยของนายชวน หลกภย ในชวงป พ.ศ. 2540-2543 รฐบาลพยายามจากดการเพมจานวนขาราชการ และมการสงเสรมใหขาราชการเขารวมโครงการเกษยณกอนกาหนด โดยเปดโอกาสใหขาราชการทหารทมอาย 45 ปขนไป และขาราชการพลเรอนทมอาย 50 ปขนไปเขารวมโครงการ ทงนรฐบาลไดจดทาโครงการไปไดเพยง 2 รนเทานน ดงนนความพยายามในการการปฏรประบบราชการ การลดจานวนขาราชการ และการเพมประสทธภาพการทางานขององคกรของรฐยงมความจาเปนทจะตองมการสานตอจากรฐบาลชดตอมา ดร.รง แกวแดง (2538) ไดสรปสาเหตของความลมเหลวในการปฏรปราชการในประเทศไทยไวดงน 1) ความไมตอเนองของการดาเนนการปฏรป 2) เปนการปฏรปทเนนการเปลยนแปลงเฉพาะโครงสราง ไมเนนการปฏบตภายในของระบบราชการ 3) ไมมการตดตามผล 4) ไมไดเปดโอกาสใหสวนราชการระดบกรม กอง หรอผปฏบตมสวนรวมในการเสนอรปแบบและวธการปฏรป 5) ปญหาสาคญของคณะกรรมการปฏรประบบราชการ คอ การขาดประสบการณการนา นโยบายไปปฏบต การเสนอแนะแนวทางทไมสอดคลองกบความตองการกบสวนราชการ และ มกมอคตและไมไววางใจหนวยราชการระดบกรม

6) ขาดการประสานงานทดระหวางและภายใน กระทรวง กรม และกอง 7) ขาดแรงจงใจในการปฏรปของขาราชการในสวนราชการตาง ๆ นบตงแตป พ.ศ. 2538 ซงเปนชวงทประเทศไทยไดรบแรงผลกดนอยางมากจากกระแส

โลกาภวตน ปญหาเศรษฐกจ และสงคม รวมถงสภาวะการแขงขนทางการคาระหวางประเทศในภมภาค ประเทศไทยจาเปนตองพฒนาและปฏรปโครงสรางและวธการปฏบตของภาครฐใหมประสทธภาพอยาง

22

จากแนวคดธรรมาภบาลในประเทศไทยและตางประเทศ สรปไดวาธรรมาภบาลจะมประสทธภาพและประสทธผลตองอยภายใต

1. Independent and non partisan election commission 2. Independent Judiciary and the rule of law 3. Independent media and freedom of speech 4. Independent anti-corruption commission 5. Investing in the people 6. Independent and effective parliament 7. Independent human rights commission 8. Independent ombudsman system 9. Investment friendly environment

แนวคดธรรมาภบาล ธรรมาภบาล (Good Governance) คออะไร อางถงในสานกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ (ก.พ.ร.), นโยบายการกากบดแลองคการทด, 2551. หนา 4-8. ในป ค.ศ. 1992 ธนาคารโลกไดอธบายถงการบรหารกจการบานเมอง (Governance)วาเปน เรองเกยวกบลกษณะของการใชอานาจในการจดการทรพยากรทางเศรษฐกจและสงคมของประเทศเพอการพฒนา ซงครอบคลมประเดนในเรองการมสวนรวมของภาคสวนตาง ๆ การบรหารจดการภาครฐ ภาระรบผดชอบ กรอบตวบทกฎหมายเกยวกบการพฒนา ความโปรงใสและขอมลขาวสาร สถาบนแหงธนาคารโลก (World Bank Institute) ไดวางระเบยบวธในการศกษาวจยเชงเปรยบเทยบเพอวดระดบคณภาพของการบรหารกจการบานเมองของบรรดาประเทศตาง ๆ ทวโลก ซงครอบคลมประเดน 6 มตดงนคอ

• การมสทธมเสยงของประชาชนและภาระรบผดชอบ (Voice and Accountability) ซงเกยวของกบการทประชาชนสามารถเขามามสวนรjวมในการจดตงรฐบาลดวยตนเอง รวมถงการมเสรภาพในการแสดงความคดเหนของบคคลและสอมวลชน ตลอดจนเสร ภาพในการชมนมและสมาคม

23

• ความมเสถยรภาพทางการเมองและการปราศจากความรนแรง(Political Stability and Absence of Violence) ซงเปนเรองของโอกาสความเปนไปไดทรฐบาลจะไรเสถยรภาพหรอถกโคนลม โดยอาศยวธการตางๆ ทไมเปนไปตามบทบญญตของรฐธรรมนญ เชน การใชความรนแรงทางการเมอง และการกอการราย

• ประสทธผลของรฐบาล (Government Effectiveness) ซงใหความสาคญในเรองของคณภาพการใหบรการและความสามารถของขาราชการหรอเจาหนาทของรฐ ตลอดจนระดบความเปนอสระจากการแทรกแซงทางการเมอง รวมถงคณภาพของการกาหนดนโยบายและการนานโยบายไปปฏบต ความมงมนจรงจงของรฐบาลทมตอนโยบายดงกลาว

• คณภาพของมาตรการควบคม (Regulatory Quality) ซงเปนเรองขดความสามารถของรฐบาลในการกาหนดนโยบายและออกมาตรการควบคม รวมถงการบงคบใชนโยบายและมาตรการดงกลาวใหเปนไปอยางเหมาะสมและเออตอการสงเสรมใหภาคเอกชนสามารถพฒนาได

• นตธรรม (Rule of Law) ซงเกยวของกบระดบของการทบคคลฝายตางๆ มความมนใจและยอมรบปฏบตตามกฎกตกาในการอยรวมกนของสงคม โดยเฉพาะคณภาพของการบงคบใหปฏบตตามเงอนไขสญญา การตารวจและการอานวยความยตธรรม รวมถงโอกาสความเปนไปไดทจะเกดอาชญากรรมและความรนแรง

• การควบคมปญหาทจรตประพฤตมชอบ (Control of Corruption) ซงเปนเรองเกยวกบการใชอานาจรฐเพอประโยชนสวนตว ทงในรปแบบของการทจรตประพฤตมชอบเพยงเลกนอยหรอมาก รวมถงการเขาครอบครองรฐโดยชนชนนาทางการเมองและนกธรกจเอกชนทมง เขามาแสวงหาผลประโยชน

ธรรมาภบาล (Good Governance) อนเปนเรองของการจดระเบยบโครงสรางความสมพนธของการใชอานาจหนาทระหวางฝายตวการ (Principal) และฝายตวแทน (Agency) ตลอดจนการวางระบบขนตอน/กระบวนการบรหารงาน เพอควบคมปองกนรรวไหล พฤตกรรมอนไมถกตองเหมาะสม ความฉอฉล การเอาเปรยบ หรอการแสวงหาอรรถประโยชนสวนตนของมนษย รวมถงการวางหลกเกณฑ และมาตรการในการทางานใหบรรล ผลตามเปาหมายและคณคา ทกาหนดไว เพอประโยชนของสวนรวมหรอบคคลทตนมภาระรบผดชอบอย UNESCAP ไดใหนยามคาวา ธรรมาภบาล (Good Governance) วา มองคประกอบ 8 ประการ ดงน การมสวนรวม (Participation) นตธรรม (Rule of Law) ความโปรงใส (Transparency) การตอบสนอง (Responsiveness) การมงเนนฉนทามต (Consensus Oriented) ความเสมอภาค/ความเทยงธรรมและไมละเลย บ คคลกลมหนงกลมใดออกไปจากสงคม (Equity and Inclusiveness)ประสทธภาพและประสทธผล (Effectiveness and Efficiency) และภาระรบผดชอบ (Accountability) ตอมาในป ค.ศ. 1997 UNDP ได ทบทวนและใหนยามใหมวาเปนเรองของการใชอานาจทางการเมอง เศรษฐกจ และการบรหารราชการแผนดน เพอจดการกจการของประเทศชาตบานเมอง รวมทงยงไดกาหนดคณลกษณะของการ

24

1. นตธรรม (Rule of Law) กรอบตวบทกฎหมายตองมความเปนธรรม และไมมการเลอกปฏบต โดยเฉพาะในสวนท

เกยวของกบเรองของสทธมนษยชน 2. การมสวนรวม (Participation ชายและหญงทกคน ควรมสทธมเสยงในการตดสนใจทงโดยทางตรงหรอผานทางสถาบนตว แทนอนชอบธรรมของตน ทงน การมสวนรวมทเปดกวางนนตองตงองอยบนพนฐานของการมเสรภาพในการรวมกลมและการแสดงความคดเหน รวมถงการสามารถเขามสวนรวมอยางมเหตผลในเชงสรางสรรค 3. ความโปรงใส (Transparency) ตองอยบนพนฐานของการไหลเวยนอยางเสรของขอมลขาวสาร บคคลทมความสนใจ เกยวของจะตองสามารถเขาถงสถาบน กระบวนการ และขอมลขาวสารไดโดยตรง ทงนการไดรบ ขอมลขาวสารดงกลาวนน ตองมความเพยงพอตอการทาความเขาใจและการตดตามประเมนสถานการณ 4. การตอบสนอง (Responsiveness) สถาบนและกระบวนการดาเนนงานตองพยายามดแลเอาใจใสผมสวนไดสวนเสยทกฝาย 5. การมงเนนฉนทามต (Consensus-Oriented) มการประสานความแตกตางในผลประโยชนของฝายตางๆ เพอหาขอยตรวมกนอนเปนประโยชนตอทกฝาย ไมวาจะเปนนโยบายและกระบวนการขนตอนใดๆ ใหมากทสดเทาทจะเปน ไปได 6. ความเสมอภาค/ความเทยงธรรม (Equity) ชายและหญงทกคนตองมโอกาสในการปรบปรงสถานะหรอรกษาระดบชวตความเปนอย ของตน 7. ประสทธภาพและประสทธผล (Effectiveness and Efficiency) สถาบนและกระบวนการตองสรางผลสมฤทธทตรงตอความตองการ และขณะเดยวกนกตองใชทรพยากรใหเกดประโยชนสงสด 8. ภาระรบผดชอบ (Accountability) ผมอานาจตดสนใจ ไมวาจะอยในภาครฐ ภาคเอกชน และองคกรภาคประชาสงคมกตาม ตองมภาระรบผดชอบตอสาธารณชนทวไปและผมสวนไดสวนเสยในสถาบนของตน 9. วสยทศนเชงยทธศาสตร (Strategic Vision) ผนาและบรรดาสาธารณชนตองมมมมองทเปดกวางและเลงการณไกลเกยวกบการบรหารกจการบานเมองและการพฒนามนษย (สงคม) รวมถง มจตสานกวาอะไรคอความตองการจาเปนตอการพฒนาดงกลาว ตลอดจนมความเขาใจในความสลบซบซอนของบรบททางประวตศาสตร วฒนธรรม และสงคม ซงเปนสงทอยในแตละประเดนนน ความหมาย Corporate Governance

25

จากการศกษาวรรณกรรมตางๆ พบวาการใหคาจากดความคาวา Corporate Governance มใชเรองงายนก บางครงขนอยกบลกษณะธรกจ หรอการนาไปใช เพอความเขาใจทชดเจน จงขอนาความหมายทธนาคารโลกไดใหไวดงน “Corporate governance refers to the structures and processes for the direction andcontrol of companies. Corporate governance concerns the relationships among themanagement, the board of directors, the controlling shareholders, minority shareholders andother stakeholders. Good corporate governance contributes to sustainable economic development by enhancing the performance of companies and increasing their access to outside capital.” By Mike Lubrano

สวนกลมประเทศ OECD (Organization for Economic Co-operation and Development) ไดกาหนดหลกการกากบดแลกจการทดทไดรบการยอมรบ และถกนาไปใชเปนกรอบในการพฒนาหลกการกากบดแลกจการของประเทศตางๆ โดยยดประเดนสาคญของการม Corporate Governance ไวดงน

1. หลกพนฐานของการกากบดแลกจการ (Ensuring the Basis for an Effective Corporate Governance Framework) 2. สทธและหนาทหลกของผถอหน(The Rights of Shareholders and Key Ownership Functions)

3. การปฏบตตอผถอหนอยางเทาเทยมกน (The Equitable Treatment of Shareholders)

4. บทบาทของผมสวนไดเสยในการกากบดแลกจการ (The Role of Stakeholders in Corporate Governance)

5. การเปดเผยขอมลและความโปรงใส (Disclosure and Transparency) 6. ความรบผดชอบของคณะกรรมการ (The Responsibilities of the Board) Corporate Governance (CG) ไดถกนามาใชในภาคเอกชนอยางกวางขวาง เพอใหองค

การเกดประสทธภาพ ไดรบการยอมรบ และความเชอถอจากสงคม ความตนตวในการใชหลกการกากบดแลองคการทดเกดขนเปนอยางมากในภาคเอกชนหลงจากเกดวกฤตการณ เรองปญหาทจรต และความไมโปรงใสทางบญช (Corporate and Accounting Scandals) ของบรษทใหญในสหรฐอเมรกาในชวงป 2000-2002 เชน บรษท Enron, Tyco International, Adelphia, Peregrine Systems และ WorldCom เปนตน ดงนน ในป 2002 รฐสภาสหรฐไดออกกฎหมายเกยวกบการบญชและการคมครองการลงทนในบรษทจดทะเบยนขนในป 2002 เรยกวา The Sarbanes-Oxley Act of 20025 เพอใหบรษทจดทะเบยนใชเปนกรอบในการปฏบตตาม เพอใหเกดการกากบดแลองคการทด อนจะลดผลกระทบความเสยหายทอาจเกดขนกบรฐ และประชาชนได บรษทเอกชนของไทย ไดมการนานโยบายการกากบดแลองคการทดมาใชในการดาเนนกจการอยางกวางขวาง โดยเฉพาะอยางยงในบรษทจดทะเบยน ซงตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย ไดมการกาหนด หลกการกากบดแลกจการทดของบรษทจดทะเบยน พ.ศ. 2549 เพอใชเปนหลกการและแนวปฏบตอยางเปนรปธรรมสาหรบบรษทจดทะเบยนในการดาเนนธรกจ นอกจากน ตลาดหลกทรพยไดดาเนนการกากบดแลกจการของบรษทจดทะเบยน ใหเปนไปตามหลกการทด กลาวคอ เมอ พ.ศ.

26

ปจจบน สมาคมสงเสรมสถาบนกรรมการบรษทไทยได มการประเมนการกากบดแลตนเองของหนวยงานทอยในตลาดหลกทรพย โดยในป พ.ศ. 2549 ไดประกาศผลบรษททไดรบการประเมนในระดบดเลศ ดมาก ด โดยบรษททอยในลาดบดเลศปนน ไดแก (เรยงตามลาดบตวอกษร)

1. บรษท ธนาคารกรงเทพ จากด (มหาชน) 2. บรษท ธนาคารกรงไทย จากด (มหาชน) 3. บรษท ธนาคารกสกรไทย จากด (มหาชน) 4. บรษท ธนาคารไทยพาณชย จากด (มหาชน) 5. บรษท บางจากปโตรเลยม จากด (มหาชน) 6. บรษท บานป จากด (มหาชน) 7. บรษท ปตท. จากด (มหาชน) 8. บรษท ปตท. สารวจและผลตปโตรเลยม จากด (มหาชน) 9. บรษท ผลตไฟฟา จากด (มหาชน) นโยบายการกากบดแลองคการทด (Organizational Governance – OG) สานกงาน ก.พ.ร. เปนหนวยงานททาหนาทสงเสรมการพฒนาระบบราชการ และสงเสรม

ธรรมาภบาลในภาครฐ ดงปรากฏในพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการแผนดน (ฉบบท 5) พ.ศ. 2545 มาตรา 71/10 (1) บญญตให “ก.พ.ร. มอานาจหนาทเสนอแนะใหคาปรกษาแกคณะรฐมนตรเกยวกบการพฒนาระบบราชการและงานของรฐอยางอน ซงรวมถงโครงสรางระบบราชการ ระบบงบประมาณ ระบบบคลากร มาตรฐานทางคณธรรมและจรยธรรม คาตอบแทน และวธปฏบตราชการอน ใหเปนไปตามมาตรา 3/1 โดยจะเสนอแนะใหมการกาหนดเปาหมาย ยทธศาสตร และมาตรการกได” ดงนน เพอใหเกดธรรมาภบาลในการบรหารราชการ จงเหนสมควรใหสวนราชการจงหวด และองคการมหาชน จดทาแนวทางปฏบตดานธรรมาภบาลในระดบองคการนอกเหนอจากประมวลจรยธรรมในระดบบคคล โดยใชชอเรยกวา “นโยบายการกากบดแลองคการทด” และให สวนราชการ จงหวด และ องคการมหาชนกาหนดนโยบายการบรหารจดการตามกรอบธรรมาภบาล พรอมกบมการ กาหนดแนวทางปฏบตรองรบนโยบายดานนน ๆ ใหมความชดเจน ทงน เพอสงเสรมกระตนใหหนวยงานของรฐปฏบตราชการตามหลกธรรมาภบาล เพอมงสการเปนองคการแหงสจรตธรรม ตอนท 2 แนวคดเกยวกบนโยบายการกากบดแลองคการทดของประเทศไทย

27

อางถงในสานกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ (ก.พ.ร.), นโยบายการกากบดแลองคการทด, 2551. หนา 1-3. 1. รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2550 หมวด 4 หนาทของชนชาวไทย มาตรา 74 กาหนดให “บคคลผเปนขาราชการ พนกงาน ลกจางของหนวยราชการ หนวยงานของรฐ รฐวสาหกจ หรอเจาหนาทอนของรฐมหนาทดาเนนการใหเปนไปตามกฎหมายเพอรกษาประโยชนสวนรวม อานวยความสะดวก และใหบรการแกประชาชนตามหลกธรรมาภบาลของการบรหารกจการบาน เมองทดในการปฏบตหนาท และในการปฏบตการอนทเกยวของกบประชาชน บคคลตามวรรคหนง ตองวางตนเปน กลางทางการเมอง…” และมาตรา 78 (4)(5) รฐตองดาเนนการตามแนวนโยบาย ดานการบรหารราชการแผนดนดงตอไปน มาตรา 78 (4) พฒนาระบบงานภาครฐ โดยมงเนนการพฒนาคณภาพ คณธรรมและจรยธรรมของเจาหนาทของรฐ ควบคไปกบการปรบปรงรปแบบและวธการทางาน เพอใหการบรหารราชการแผนดนเปนไปอยางมประสทธภาพ และสงเสรมใหหนวยงานของรฐใชหลกการบรหารกจการบานเมองทดเปน แนวทางในการปฏบตราชการ มาตรา 78 (5) จดระบบงานราชการและงานของรฐอยางอน เพอใหการจดทาและการใหบรการสาธารณะเปนไปอยางรวดเรว มประสทธภาพ โปรงใส และตรวจสอบได โดยคานงถงการมสวนรวมของประชาชน 2. การกาหนดใหมการจดทานโยบายการกากบดแลองคการทดน ถอเปนสวนหนงของการนาหลกการบรหารกจการบานเมองทดหรอธรรมาภบาลเขามาประยกตใชในการเปลยนแปลงระบบการบรหารราชการแผนดนของไทย ดงเจตนารมณทปรากฏอยางชดเจนในมาตรา 3/1 แหงพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการแผนดน พ.ศ.2534 ซงแกไขเพมเตมโดยพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการแผนดน (ฉบบท 5) พ.ศ. 2545 มงเนนใหสวนราชการใชวธการบรหารกจการบานเมองทดมาเปนแนว ทางในการปฏบตราชการ กลาวคอ “การบรหารราชการเพอประโยชนสขของประชาชน เกดผล สมฤทธตอภารกจของรฐความมประสทธภาพ ความคมคาในเชงภารกจแหงรฐ การลดขนตอนการปฏบตงาน การลดภารกจและยบเลกหนวยงานทไมจาเปน การกระจายภารกจ และทรพยากรใหแกทองถน การกระจายอานาจตดสนใจ การอานวยความสะดวก และการตอบสนองความตองการของประชาชน ทงน โดยมผรบผดชอบตอผลงานการจดสรรงบประมาณและการบรรจแตงตงบคคลเขาดารงตาแหนง หรอปฏบตหนาทตองคานงถงหลกการตามวรรคหนงในการปฏบตหนาทของสวนราชการ ตองใชวธการบรหารกจการบานเมองทด โดยเฉพาะอยางยงให คานงถงความรบผดชอบของผปฏบตงาน การมสวนรวมของประชาชน การเปด เผยขอมล การตดตามตรวจสอบและประเมนผลการปฏบตงาน ทงนตามความเหมาะสมของภารกจ เพอประโยชนในการดาเนนการใหเปนไปตามมาตราน จะตราพระราชกฤษฎกากาหนดหลกเกณฑ และวธการในการปฏบตราชการและการสงการใหสวนราชการและขาราชการปฏบตกได”

3. คาแถลงนโยบายรฐบาลของคณะรฐมนตรตอรฐสภา เมอวนท 7 ตลาคม 2551 ประกอบ ดวย พฒนาระบบงานใหมความรวดเรว มประสทธภาพ โปรงใสและตรวจสอบได สงเสรมใหใชหลกธรรมาภบาลเปนแนวทางในการปฏบตราชการ และพฒนาสมรรถนะของขาราชการและเจาหนาทของรฐทกระดบอยางตอเนอง เพอใหมขดความสามารถในการปฏบตราชการและการสงมอบบรการสาธารณะ โดยจะเนนการพฒนาขาราชการในตาแหนงทมความ สาคญตอยทธศาสตรการพฒนา

28

4. สานกงาน ก.พ.ร. ไดดาเนนโครงการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ นบตงแตปงบประมาณ พ.ศ. 2547 จนถงปจจบนโดยไดจดทาเกณฑคณภาพการบรหารจดการภาครฐขน เพอสง เสรม และสนบสนนใหสวนราชการตาง ๆ นาไปใชในการยกระดบและพฒนาคณภาพการบรหารจดการใหเปนหนวยงานทมผลการปฏบตงานสง และมมาตรฐานการทางานเทยบเคยงกบมาตรฐานสากล ซงในเกณฑคณภาพการบรหารจดการภาครฐ หมวด 1 การนาองคการนน (ในแผนภาพท 1) สวนหนงไดใหความสาคญกบการนาองคกร (หวขอ 1.1) เพอใหสวนราชการมการกากบดแลตนเองทด โดยดาเนนการดวยความโปรงใส ตรวจสอบได มความรบผดชอบ ปกปองผลประโยชนของประเทศชาต และ (หวขอ 1.2) ดาเนนการอยางมจรยธรรมรวมทงตองมความรบผดชอบตอสงคม ดวยการสงเสรมใหบคลากรในองคการเปนทงคนเกงและคนด มจรยธรรมและธรรมาภบาล ประพฤตตนตอเพอนรวมงานดวยความเคารพใหเกยรตซงกนและกน รวมถง การใชทรพยากรขององคการอยางมความรบผดชอบแลว บคลากรในองคการ ตองมการดาเนนงานอยางม จรยธรรมและธรรมาภบาลตอ ผรบบรการ และผมสวนไดสวนเสยอนๆ ผบรหารควรมการกาหนดกรอบในการตรวจสอบการปฏบตตนของบคลากรในองคการวาเปนไปอยางถกตองเหมาะสมหรอไม เชน มการดแลตอผรบบรการอยางซอสตยสจรต ใหเกยรต เปนธรรม รวมกบการรกษาปกปองไมใหองคการดาเนนการในทางทมความเสยงตอศกดศรหรอสงไมดใดๆ ดงรปท 2-1

รปท 2-1 การนาองคกร

29

จากภาพขางตน ไดแสดงหมวด 1 หวขอ 1.1 กระบวนการนาองคกร ซงผบรหารจะตอง “กาหนดทศทางขององคกร” ใหมความชดเจน เพอเปนกรอบแนวทางทชดเจนในการปฏบตงานให กบบคลากรในองคกร ซงทศทางองคกรดงกลาวนครอบคลมใน 4 ประเดน คอ (1) วสยทศน (2) เปาประสงค (3) ผลการดาเนนการทคาดหวง โดยทในการกาหนดผลการดาเนนการทคาดหวงของ องคกร ผบรหารตองคานงถงความตองการของผมสวนได สวนเสยครอบคลมทกกลม โดยยดหลกความโปรงใสและความชดเจน และ(4) คานยมขององคกร ซงเปนกรอบความเชอ พฤตกรรมทองคกรคาดหวงใหบคลากรยดถอเปนแนวทางเดยวกน ถาบคลากรในองคกรปฏบตตามคานยมทไดกาหนดไวจะชวยเสรมการบรรลวสยทศนขององคกร การใหความสาคญกบการกากบดแลทด ไดมการพฒนาความสาคญมาอยางตอเนอง ดงจะเหนไดจากเกณฑรางวลคณภาพแหงชาต 2553-2553 ไดยกระดบการกากบดแลทดใหมความสาคญเทยบเทาการนาองคกรโดยผนาระดบสง ใหเปนการกากบดแลและความรบผดชอบตอสงคมในภาพใหญ ซงองคการจะตองดาเนนการกากบดแลและทาใหบรรลดานความรบผดชอบตอสงคมในภาพใหญดวย ดงนนองคการจะตองมระบบการกากบดแล มแนวทางในการปรบปรงระบบ มวธการทสรางความมนใจวามการ

30

รปท 2-2 การนาองคกร

หมวด 1 การนาองคกร

1.1 การนาองคกรโดยผนาระดบสง 1.2 การกากบดแลและความรบผดชอบตอสงคมในภาพใหญ

การมงเนนลกคา

31

- การกากบดแลองคการ - การประพฤตปฏบตตามกฎหมายและมจรยธรรม - ความรบผดชอบตอสงคมในภาพใหญ และการสนบสนนชมชนทสาคญ

- วสยทศน คานยม และพนธกจ - การสอสารและผลการดาเนนการ

ตอนท 3 หลกการและแนวทางการกากบดแลทดในรฐวสาหกจ กระทรวงการคลง รฐวสาหกจซงเปนหนวยงานของภาครฐ ถอวาเปนองคกรทมบทบาทสาคญอยางยงตอเศรษฐกจและการพฒนาของประเทศ ดงนน เพอเปนการเสรมสรางและจดใหมระบบการบรหารจดการทดในรฐวสาหกจ คณะรฐมนตรจงไดใหความเหนชอบหลกเกณฑและแนวทางการกากบดแลทดในรฐวสาหกจเมอวนท 16 กมภาพนธ 2544 เพอใชเปนกลไกสาคญทจะผลกดนใหเกดความโปรงใสในกจการรฐวสาหกจ ซงหลกเกณฑและแนวทางดงกลาวไดใชเปนกรอบแนวทางในการกากบดแลทดในรฐวสาหกจตลอดมา อยางไรกตามเมอพระราชกฤษฎกาวาดวยหลกเกณฑและวธการบรหารกจการบานเมองทด พ.ศ. 2546 ไดมผลบงคบใชและกาหนดใหองคการมหาชนและรฐวสาหกจตองจดใหมหลกเกณฑการบรหารกจการบานเมองทด ดงนน กระทรวงการคลง โดยสานกงานคณะกรรมการนโยบายรฐวสาหกจจงไดดาเนนการปรบปรงหลกการและแนวทางการกากบดแลทดในรฐวสาหกจ โดยเทยบเคยงกบหลกการกากบดแลกจการทดในรฐวสาหกจของ OECD ป 2548 (OECD Guidelines on Corporate Governance of State-Owned Enterprises 2005) และหลกการกากบดแลกจการทดสาหรบบรษทจดทะเบยน ป 2549 ของตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย เพอใหหลกการและแนวทางการกากบดแลทดในรฐวสาหกจมความเปนสากลและรฐวสาหกจสามารถนาไปใชในทางปฏบตใหเกดประสทธภาพมากยงขน ดวยความสาคญดงกลาว คณะรฐมนตรจงไดใหความเหนชอบ “หลกการและแนวทางการกากบดแลทดในรฐวสาหกจ ป 2552” เมอวนท 3 มถนายน 2552 ตามทคณะกรรมการกากบนโยบายดานรฐวสาหกจเสนอ เพอใหรฐวสาหกจถอปฏบต ทงน กระทรวงการคลงมงหวงเปนอยางยงวาหลกการและแนวทางการกากบดแลทดในรฐวสาหกจทไดมการปรบปรงขนใหมน จะเปนกลไกสาคญทรฐวสาหกจจะนาไปใชปฏบตอยางจรงจงเพอใหเกดกลไกและระบบการบรหารจดการทดในรฐวสาหกจ อนจะนาไปสการเปนองคกรภาครฐทมความโปรงใส มความนาเชอถอ สามารถเพมมลคาทางเศรษฐกจเพอการนาไปสการพฒนาประเทศชาตอยางยงยนตอไป (สานกงานคณะกรรมการนโยบายรฐวสาหกจกระทรวง การคลง, 2552, หนา คานา) หลกสาคญในการจดทาการกากบดแลทดมหลกสาคญอนเปนมาตรฐานสากล 7 ประการ ดงน 1. Accounta

32

1. Accountability ความรบผดชอบตอผลการปฏบตหนาท 2. Responsibility ความสานกในหนาทดวยขดความสามารถและประสทธภาพทเพยงพอ 3. Equitable Treatment การปฏบตตอผมสวนไดสวนเสยโดยสจรต และจะตองพจารณาใหเกดความ

เทาเทยมกน เชน การจดซอจดจางตองใหทกคนไดรบความยตธรรมและเทาเทยมกน หากมการรองเรยนตองมคาอธบายได เปนตน

4. Transparency ความโปรงใน กลาวคอ ตองมความโปรงใสใน 2 ลกษณะดงน - ความโปรงใสในการดาเนนงานทสามารถตรวจสอบได - มการเปดเผยขอมลอยางโปรงใส (Transparency of Information Disclosure) คอมการแสดงผลประกอบการอยางโปรงใสแกผเกยวของทกฝาย

5. Value Creation การสรางมลคาเพมแกกจการทงในระยะสนและระยะยาวโดยการเปลยนแปลง หรอเพมมลคาใดๆนนจะตองเปนการเพมความสามารถเพอการแขงขน

6. Ethics การสงเสรมพฒนาการกากบดแล และจรรยาบรรณทดในการประกอบธรกจ 7. Participation การมสวนรวม เปนการสงเสรมใหเกดการกระจายโอกาสแกประชาชน ใหม

สวนรวมในการแสดงความคดเหนเกยวกบการดาเนนการใดๆ ทอาจมผลกระทบตอสงแวดลอม สขภาพอนามย คณภาพชวต และความเปนอยของชมชนหรอทองถน

การปฏบตตามหลกการและแนวทางปฏบตทด 1. การปฏบตตามหลกการ 1.1 หลกการและแนวทางปฏบตทด รวมทงจรรยาบรรณของรฐวสาหกจจะไมมประโยชนอนใดหากไมมการนาไปปฏบต

1.2 ผมสวนไดสวนเสยของรฐวสาหกจตองการความมนใจจากรฐวสาหกจ ดวยการมระบบการกากบดแลทด ขณะทสอมวลชนจะมบทบาทสาคญในการสอสารตวอยางของระบบการกากบดแลทงทดและไมดตอสาธารณะทงนมาตรฐานของการกากบดแลรฐวสาหกจควรอยในระดบใด ขนอยกบการพจารณาของคณะกรรมการรฐวสาหกจรวมกบเจาของกจการ/ผถอหน

1.3 หลกการและแนวทางปฏบตในการกากบดแลทดฉบบน จดทาขนสาหรบใชเปนแนวทางปฏบตของรฐวสาหกจ โดยคาดวาจะทาใหเกดความคดทหลากหลาย ซงผเกยวของสามารถนาไปปรบปรงแกไขใหสอดคลองมากขนตามความเหมาะสม

1.4 ใหรฐวสาหกจดาเนนการตามสวนทเปน “หลกการ” (Core Principles) ทงหมด โดย “แนวทางปฏบตทด” (Best Practices) เปนสวนทใหรายละเอยด หรอวธการดาเนนการเพมเตมเพอใหรฐวสาหกจสามารถปฏบตตามหลกการไดสาหรบรฐวสาหกจทเปนบรษทจดทะเบยน ในตลาด

33

2. ลาดบขนของการปฏบต 2.1 ใหรฐวสาหกจจดใหมระบบการกากบดแลกจการทดตามหลกการและแนวทางปฏบตทดฉบบน และใหรฐวสาหกจมถอยแถลง (Statement) ไวในรายงานประจาปของรฐวสาหกจ ซงอธบายถงนโยบายและขอบเขตทคณะกรรมการรฐวสาหกจไดเลอกใชปฏบตและพฒนากาตางๆ ทเกดขนโดยแสดงไวถดจากรายงานของผสอบบญช ซงจะใชเปนสวนหนงของการประเมนการกากบดแลทดในรฐวสาหกจ 2.2 หลกการและแนวทางการกากบดแลทดในรฐวสาหกจฉบบนเปนขอเสนอทเหนวา จะทาใหรฐวสาหกจสามารถยกระดบการกากบดแลกจการทด ใหทดเทยมกบสากลไดรฐวสาหกจควรนาหลกการและแนวทางปฏบตทดฉบบนไปปฏบตใหไดมากทสด โดยอาจปรบใชใหเหมาะสมกบสภาพการณของแตละรฐวสาหกจ หากรฐวสาหกจใดไมสามารถจดใหมระบบการกากบดแลทดไดใหคณะกรรมการรฐวสาหกจรายงานเหตผลดงกลาวตอกระทรวงการคลง (Comply or Explain) 2.3 กระทรวงการคลงจะจดใหมการประเมนระบบการกากบดแลทดของรฐวสาหกจอยางสมาเสมอ (สานกงานคณะกรรมการนโยบายรฐวสาหกจกระทรวง การคลง, 2552, หนา 5) สาระสาคญของหลกการและแนวทางการกากบดแลทดในรฐวสาหกจ ป 2552 หมวดท 1 การดาเนนการของภาครฐในฐานะเจาของ • ภาครฐควรกาหนดแนวนโยบายของผถอหนภาครฐของรฐวสาหกจ (Statement of Directions) ทชดเจน โดยกรรมการรฐวสาหกจและผบรหารสงสดควรยดแนวนโยบายของผถอหนภาครฐของรฐวสาหกจ เพอใชเปนแนวทางในการกาหนดยทธศาสตรในการพฒนารฐวสาหกจและเผยแพรแนวทางการพฒนาตอสาธารณชน (Statement of Corporate Intent) • ภาครฐควรใหอสระในการดาเนนงานแกคณะกรรมการรฐวสาหกจและไมควรเขาไปแทรกแซงการบรหารงานประจา หมวดท 2 สทธและความเทาเทยมกนของเจาของกจการ/ผถอหน • เจาของกจการ/ผถอหนมสทธรวมในความเปนเจาของ โดยควบคมรฐวสาหกจผานกระบวนแตงตงคณะกรรมการทมหลกเกณฑการสรรหาอยางโปรงใสเพอทาหนาทแทนตน • กรรมการทไดรบการแตงตงจะตองเปนกรรมการในรฐวสาหกจไมเกน 3 แหงโดยนบรวมการเปนกรรมการโดยตาแหนงและการไดรบมอบหมายใหปฏบตราชการแทนในตาแหนงกรรมการ และไมควรดารงตาแหนงเปนกรรมการกากบกจการ (Regulator) ในรฐวสาหกจสาขานนๆ ทงน หาก

34

• เจาของกจการ/ผถอหนทกคนควรมโอกาสและไดรบการปฏบตอยางเทาเทยมกนโดยมสทธไดรบขอมลสารสนเทศอยางเพยงพอ และทนเวลาเพอการตดสนใจทมประสทธผล หมวดท 3 ความรบผดชอบของคณะกรรมการ • คณะกรรมการรฐวสาหกจ มบทบาทสาคญในการกากบดแลการดาเนนงานของรฐวสาหกจ เพอประโยชนสงสดตอภาครฐและประชาชน และควรจดใหมยทธศาสตรการพฒนาองคกรทสอดคลองกบแนวนโยบายของผถอหนภาครฐของรฐวสาหกจ และตดตามกากบใหมการดาเนนงานใหบรรลวตถประสงค • คณะกรรมการรฐวสาหกจควรกาหนดวสยทศนของกจการ และมความรบผดชอบตอการปฏบตงานของฝายจดการ โดยควรตดตามผลการดาเนนงานของฝายจดการใหมการปฏบตตามแผนงานทกาหนดไวอยางสมาเสมอ • คณะกรรมการรฐวสาหกจควรจดใหมจรรยาบรรณ (Code of Conduct) ของรฐวสาหกจทเปนลายลกษณอกษร และทบทวน/ปรบปรงจรรยาบรรณดงกลาวใหทนสมยเปนประจา • คณะกรรมการรฐวสาหกจควรมมาตรการปองกนกรณทกรรมการและผบรหารใชขอมลภายในเพอหาผลประโยชนใหแกตนเองหรอผอนในทางมชอบ (Abusive Self-dealing) • คณะกรรมการรฐวสาหกจมหนาทกาหนดหลกเกณฑการประเมนผลของผบรหารสงสด โดยประเมนผลอยางสมาเสมออยางนอยปละ 1 ครง • คณะกรรมการรฐวสาหกจ ควรมภาวะผนาวสยทศน และมความเปนอสระในการตดสนใจเพอประโยชนสงสดของรฐวสาหกจและเจาของกจการ/ผถอหนโดยรวม และมโครงสรางคณะกรรมการรฐวสาหกจทเออตอการปฏบตหนาทอยางเปนอสระ โดยเปนบคคลทมความร ความสามารถเฉพาะดานทเปนประโยชนแกรฐวสาหกจ และควรมกรรมการทเปนอสระจากภายนอกในจานวนทมากพอเพอปองกนการครอบงา • คณะกรรมการรฐวสาหกจควรประกอบดวยกรรมการทเปนอสระจากภายนอก อยางนอยหนงในสามของกรรมการทงคณะ โดยกรรมการทเปนอสระจากภายนอกอยางนอยหนงคนควรแตงตงจากบญชรายชอกรรมการรฐวสาหกจทกระทรวงการคลงจดทาขน • คณะกรรมการรฐวสาหกจควรจดใหมคณะอนกรรมการตางๆ เชน คณะอนกรรมการสรรหา คณะอนกรรมการพจารณาคาตอบแทนคณะอนกรรมการบรหารความเสยง เปนตน เพอชวยศกษาและกลนกรองงานตามความจาเปน

35

• คณะกรรมการรฐวสาหกจควรกาหนดบรรทดฐานการปฏบตงานของคณะกรรมการอยางมหลกเกณฑ และประเมนผลการปฏบตงานดวยตนเอง เทยบกบบรรทดฐานดงกลาวเปนระยะๆ อยางนอยปละ 1 ครง • คณะกรรมการรฐวสาหกจควรไดรบขอมลทถกตองและทนเวลา เพอประกอบการพจารณาตดสนใจในประเดนตางๆ ไดอยางรอบคอบเทยงตรง • คาตอบแทนของกรรมการควรกาหนดอยางเปนธรรม โปรงใส โดยอางองความมประสทธภาพทางดานการปฏบตงาน และคณสมบตของกรรมการเปนสาคญ ตลอดจนควรจดคาตอบแทนใหอยในลกษณะทเปรยบเทยบไดกบกจการหรอรฐวสาหกจทมลกษณะทรพยสน หรอรายไดใกลเคยงกน และมลกษณะทเชอมโยงไดกบผลปฏบตงานของรฐวสาหกจ หมวดท 4 บทบาทของผมสวนไดสวนเสย ผมสวนไดสวนเสย ควรไดรบการดแลจากรฐวสาหกจตามสทธทมตามกฎหมายทเกยว ของ และคณะกรรมการรฐวสาหกจควรกาหนดนโยบายในการดแลสงแวดลอมและสงคมอยางชดเจน โดยกาหนดใหมการรบฟงความคดเหนของประชาชน ในกรณทรฐวสาหกจมการดาเนนโครงการหรอกจกรรมใดทอาจมผลกระทบตอคณภาพสงแวดลอม สขภาพอนามย คณภาพชวต หรอสวนไดสวนเสยอนใดทเกยวของกบชมชนหรอทองถน หมวดท 5 การเปดเผยขอมลสารสนเทศและความโปรงใส • คณะกรรมการรฐวสาหกจควรจดใหมหนวยงานหรอผรบผดชอบงานสอสารกบบคคล ภายนอก เพอสอสารกบผลงทนและผทเกยวของอยางเทาเทยมและเปนธรรม โดยคณะ กรรมการรฐวสาหกจควรดแลใหมการเปดเผยขอมลสารสนเทศสาคญทเกยวของกบรฐวสาหกจ ทงขอมลสารสนเทศทางการเงนและทไมใชทางการเงนอยางถกตอง เชอถอได ครบถวน เพยงพอ สมาเสมอและทนเวลาและใหรฐวสาหกจบนทกขอมลดงกลาวในระบบ GFMIS-SOE ตามระยะเวลาทกาหนด • คณะกรรมการรฐวสาหกจควรจดใหมคณะกรรมการตรวจสอบ (Audit Committee) ซงมองคประกอบ คณสมบต หนาทและความรบผดชอบ ตามหลกเกณฑและแนวทางปฏบตของคณะกรรมการตรวจสอบในรฐวสาหกจทคณะรฐมนตรเหนชอบ เพอแตงตงผสอบบญชทมความอสระเขามาทาหนาทจดทาและทบทวนรายงานทางการเงน • คณะกรรมการรฐวสาหกจ ควรจดตงหนวยงานบรหารความเสยงเพอจดทารายงานประเมนผลความเสยงเสนอคณะอนกรรมการบรหารความเสยงเพอเสนอคณะกรรมการรฐวสาหกจ หมวดท 6 จรรยาบรรณ • คณะกรรมการรฐวสาหกจควรจดใหมแนวทางปฏบตเกยวกบจรรยาบรรณ เพอใหกรรมการ ผบรหาร ฝายจดการ และพนกงานทกคน ไดทราบและนาไปใชปฏบตอยางเครงครด โดยครอบคลมถงจรรยาบรรณของผบรหารทมตอเจาของกจการ/ผถอหนพนกงาน ลกคาและประชาชน คคา

36

ตอนท 4 หลกการและแนวฏบตทดของการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. “คณธรรมซงเปนทตงของความรกความสามคค ททาใหคนไทยเราสามารถรวมมอรวมใจกนรกษาพฒนาชาตบานเมอง ใหเจรญรงเรองสบตอกนมาไดตลอดรอดฝง ประการแรก คอ การททกคนคด พด ทา ดวยความเมตตามงดมงเจรญตอกน ประการทสอง คอ การทแตละคนตางชวยเหลอเกอกลกน ประสานงาน ประสานประโยชนกน ใหงานททาสาเรจผล ทงแกตน แกผอน และแกประเทศชาต ประการทสาม คอ การททกคนประพฤตปฏบตตนอยในความสจรตในกฎกตกาและในระเบยบแบบแผนโดยเทาเทยมเสมอกน ประการทส คอ การทตางคนตางพยายามทาความคดเหนของตนใหถกตองเทยงตรงและมนคงอยในเหตในผล หากความคดจตใจและการประพฤตปฏบตทลงรอยเดยวกนในทางทด ทเจรญน ยงมพรอมมลอยภายในกายใจของคนไทย กมนใจไดวาประเทศชาตไทยจะดารงมนคงอยตลอดไปได” (พระราชดารสงานพระราชพธฉลองสรราชสมบตครบ 60 ป ณ พระทนงอนนตสมาคม วนศกรท 9 มถนายน 2549) (บรษท วทยการบนแหงประเทศไทย จากด, การกากบดแลทด, 2552, หนา 1) เพอใหเปนไปตามเจตนารมณของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2550 และพระราชกฤษฎกาวาดวยหลกเกณฑและวธการบรหารกจการบานเมองทด พทธศกราช 2546 เพอความสอดคลองกบหลกการและแนวทางการกากบดแลทดในรฐวสาหกจ ป 2552 ซงมงเนนแนวทางการกากบดแลทดในรฐวสาหกจ ทงนเพอใหการบรหารจดการเปนไปอยางมประสทธภาพและประสทธผล นาไปสการเปนองคกรทมความโปรงใส มความนาเชอถอ ทาใหประชาชน ผรบบรการ ผปฏบตงาน และผมสวนไดสวนเสย เกดความมนใจ ศรทธา และไววางใจในการบรหารงาน อกทงยงสงผลตอการเสรมสรางวฒนธรรมองคการ “SMART AEROTHAI” ทดและยงยนในอนาคต (บรษท วทยการบนแหงประเทศไทย จากด, การกากบดแลทด, 2552, หนา 2) บรษท วทยการบนแหงประเทศไทย จากด ในฐานะรฐวสาหกจสงกดกระทรวงคมนาคม จงไดจดทานโยบายการกากบดแลทด อนประกอบดวย นโยบายหลก และแนวทางปฏบตตามนโยบายหลก เพอเปนมาตรฐานและแนวทางในการถอปฏบต รวมถงเปนคานยมรวมสาหรบองคการและบคลากรทกคน พงยดถอปฏบตควบคกบ กฎ ระเบยบ ขอบงคบอน ๆ อยางทวถง หลกสาคญของ

37

1. Accountability ความรบผดชอบตอผลการปฏบตหนาท 2. Responsibility ความสานกในหนาทดวยขดความสามารถและประสทธภาพทเพยงพอ 3. Equitable Treatment การปฏบตตอผมสวนไดสวนเสยโดยสจรต และจะตองพจารณา ใหเกดความเทาเทยมกน 4. Transparency ความโปรงใน กลาวคอ ตองมความโปรงใสใน 2 ลกษณะดงน - ความโปรงใสในการดาเนนงานทสามารถตรวจสอบได - มการเปดเผยขอมลอยางโปรงใส (Transparency of Information Disclosure) คอ มการแสดงผลประกอบการอยางโปรงใสแกผเกยวของทกฝาย 5. Value Creation การสรางมลคาเพมแกกจการทงในระยะสนและระยะยาวโดยการเปลยนแปลง หรอเพมมลคาใดๆนนจะตองเปนการเพมความสามารถเพอการแขงขน 6. Ethics การสงเสรมพฒนาการกากบดแล และจรรยาบรรณทดในการประกอบธรกจ 7. Participation การมสวนรวม เปนการสงเสรมใหเกดการกระจายโอกาสแกประชาชน ใหมสวนรวมในการแสดงความคดเหนเกยวกบการดาเนนการใดๆ ทอาจมผลกระทบตอสงแวดลอม สขภาพอนามย คณภาพชวต และความเปนอยของชมชนหรอทองถน นโยบายการกากบดแลทดของ บวท. ยดมนการบรหารจดการตามหลกการกากบดแลทด ใหบรการทมความปลอดภย มประสทธภาพตามมาตรฐานสากล ตอบสนองความพงพอใจของผมสวนไดสวนเสยดวยความเปนธรรม โปรงใส และรบผดชอบตอสงคม มแนวปฏบต (บรษท วทยการบนแหงประเทศไทย จากด, การกากบดแลทด, 2552, หนา 8-9) ดงน

1. แนวปฏบตทดของคณะกรรมการบรษทฯ 2. แนวปฏบตทดของฝายจดการ 3. แนวปฏบตทดของพนกงาน 4. แนวปฏบตทดเกยวกบการใหบรการในภารกจหลกของบรษทฯ 5. แนวปฏบตทดเกยวกบการเสรมสรางวฒนธรรมความปลอดภย 6. แนวปฏบตทดเกยวกบการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน 7. แนวปฏบตทดเกยวกบการตรวจสอบภายใน 8. แนวปฏบตทดเกยวกบความขดแยงทางผลประโยชน 9. แนวปฏบตทดเกยวกบขอมลขาวสาร 10. แนวปฏบตทดเกยวกบบญช งบประมาณและการเงน 11. แนวปฏบตทดเกยวกบการพสด

38

12. แนวปฏบตทดเกยวกบการบรหารทรพยากรบคคล 13. แนวปฏบตทดเกยวกบความปลอดภย อาชวอนามย และสภาพแวดลอมในการทางาน 14. แนวปฏบตทดเกยวกบสงคมและสงแวดลอม

โดยแตละแนวปฏบตมรายละเอยด ดงน แนวปฏบตทดของคณะกรรมการบรษทฯ เพอแสดงถงเจตนารมณของคณะกรรมการบรษทฯ ในการดาเนนงานทเกยวของกบภารกจขององคกร โดยยดถอหลกการกากบดแลทด (Good Corporate Governance) คอหลกความรบผดชอบตอสวนรวม โปรงใส เปนธรรม ตรวจสอบได มความรบผดชอบตอผมสวนไดสวนเสย (Stakeholders) มความเปนมออาชพในการดาเนนงาน ใหความ สาคญตอประสทธภาพ และผลลพธ จงไดพจารณากาหนดแนวปฏบตทดของคณะกรรมการ ซงถอเปนกรอบในการปฏบตหนาทดงน 1. คณะกรรมการบรษทฯ มหนาท ตองกากบดแลการดาเนนงานของบรษทฯ ใหเปนไปตามหลกเกณฑการกากบดแลทดตามทกระทรวงการคลงกาหนดไว และตามกฎหมาย พรบ. ระเบยบ นโยบาย ทเกยวของ 2. คณะกรรมการบรษทฯ ตองยดมนในจรรยาบรรณของบรษทฯ ปฏบตหนาทดวยความซอสตยสจรต ไมแสวงหาผลประโยชนใดๆ ทขดตอประโยชนองคกร และสงคมโดยรวม 3. คณะกรรมการบรษทฯ จะตองมความเปนอสระในการตดสนใจ กระทาการและออกความคดเหนทเปนประโยชนตอบรษทฯ และผมสวนไดสวนเสยดวยความโปรงใส เปนธรรมสามารถตรวจสอบผลการดาเนนงานได 4. คณะกรรมการบรษทฯ มหนาทตองกาหนดวสยทศน นโยบาย และทศทางขององคกร เพอสามารถสรางคณคาในระยะยาว อยางยงยน 5. คณะกรรมการบรษทฯ มหนาทตองกาหนดนโยบายในการปองกน แกไข ขจดการกระทาตางๆ ทเกดขนโดยการกระทาของบรษทฯ ไมวาจะเกดขนโดยพฤตนยและนตนยกตาม อนเปนไปในทางทจรต เพอมใหเกดผลเสยตอองคกร และสงคมโดยรวม 6. คณะกรรมการบรษทฯ มหนาทตองกากบดแลการบรหารจดการคดสรรฝายบรหารทมความรความสามารถ และใหอานาจอยางเพยงพอ รวมทงไมแทรกแซงการตดสนใจใด ๆ ทบรหารจดการบนพนฐานของความเปนมออาชพ เพอใหเกดประโยชนสงสดตอองคกร รวมทงสนบสนนทรพยากรทกดานเพอใหการบรหารงานในภาพรวมเปนไปอยางมประสทธภาพ และบรรลผลตามนโยบายเปาหมายของบรษทฯ และผกากบดแล แนวปฏบตทดของฝายจดการ

เพอแสดงถงเจตนารมณของฝายจดการในการดาเนนงานทเกยวของกบภารกจของบรษทฯ โดยยดถอหลกการกากบดแลทด (Good Corporate Governance) คอ หลกความรบผดชอบตอสวนรวม

39

1. ฝายจดการตองยดถอ และปฏบตซงหลกเกณฑ การกากบดแลทด ตามทกระทรวงการคลง กาหนด รวมทงปฏบตหนาทใหเปนไปตาม กฎ ระเบยบ ขอบงคบกฎหมายทเกยวของ

2. ฝายจดการตองปฏบตหนาทในภารกจทตนรบผดชอบ ดวยความซอสตย สจรต โปรงใส เปนธรรม ตรวจสอบได ไมแสวงหาผลประโยชนใดๆ ทขดตอประโยชนองคกร และสงคมโดยรวม

3. ฝายจดการตองยดมนในจรรยาบรรณขององคกร ตลอดจนตดสนใจดาเนนการใดๆ ดวยความเปนธรรมตอผมสวนไดสวนเสยทกฝายรวมถงผใตบงคบบญชา และเพอนรวมงาน ดวยความรบผดชอบ ปราศจากอคตโดยคานงถงผลทอาจกระทบตอภารกจ ชอเสยง เกยรตยศของบรษทฯ

4. ฝายจดการ มหนาท ตองบรหารจดการภารกจในความรบผดชอบใหเปนไปตามนโยบาย วสยทศน พนธกจ วตถประสงค เปาหมายของบรษทฯ โดยคานงถงการสรางมลคาเพมในระยะยาว และไมทาลายขดความสามารถในระยะสนของบรษทฯ

5. ฝายจดการตองบรหารองคกรดวยความระมดระวง มการกาหนดบทบาทหนาท อยางชดเจน ไมกาวกาย และแทรกแซงหนาทรบผดชอบซงกนและกน และพงปฏบตหนาทโดยการประยกตความรทกษะ การบรหารจดการอยางเตมทบนพนฐานของความเปนมออาชพ และรวมกนสราง ความสมครสมานสามคค ในองคกร

6. ฝายจดการ ตองมงมนในการปองกนแกไข ขจดการกระทาตางๆ อนเปนไปในทางทจรตทเกดขน ไมวาจะโดยพฤตนยหรอนตนยกตามเพอมใหเกดผลเสยตอองคกร และสงคมโดยรวม

แนวปฏบตทดของพนกงาน เพอแสดงถงเจตนารมณของพนกงานในการดาเนนงานทเกยวของกบภารกจของบรษทฯ โดยยดถอหลกการกากบดแลทด (Good Corporate Governance) คอหลกความรบผดชอบตอสวนรวม โปรงใส เปนธรรม ตรวจสอบได มความรบผดชอบตอผใชบรการและผมสวนไดสวนเสย (Stakeholders) และมความเปนมออาชพในการปฏบตหนาท ใหความสาคญตอประสทธภาพ และผลลพธเพอสรางความมนใจ ความไววางใจใหกบผมสวนไดสวนเสยทกฝาย จงกาหนดแนวปฏบตทดของพนกงาน เพอเปนกรอบในการปฏบตงานในหนาทดงน 1. พนกงานบรษทวทยการบนฯ ตองยดถอ และนาไปปฏบต ซงหลกเกณฑ การกากบดแลทด ตามทกระทรวงการคลงกาหนด รวมทงปฏบตหนาทใหเปนไปตาม กฎ ระเบยบ ขอบงคบตางๆ ของบรษทฯ กฎหมาย พระราชบญญตทเกยวของ

40

2. พนกงานบรษทวทยการบนฯ จะตองปฏบตหนาทตามนโยบาย วสยทศน พนธกจวตถประสงค และเปาหมายของบรษทฯ อยางเตมกาลงความสามารถ 3. พนกงานบรษทวทยการบนฯ ตองปฏบตหนาทดวยความระมดระวง ตามบทบาท หนาท ไมกาวกาย และแทรกแซงหนาทรบผดชอบซงกนและกน พงปฏบตหนาท โดยการประยกตความรทกษะอยางเตมท บนพนฐานของความเปนมออาชพ ดวยความสมครสมานสามคค 4. พนกงานบรษทวทยการบนฯ ปฏบตหนาทดวยความซอสตย สจรต โปรงใสเปนธรรม ตรวจสอบได ไมแสวงหาผลประโยชนใดๆ ทขดตอประโยชนองคกร และสงคมโดยรวม 5. พนกงานบรษทวทยการบนฯ ตองยดมนในจรรยาบรรณขององคกร ตลอดจนตดสนใจดาเนนการใดๆ ดวยความเปนธรรมตอผมสวนไดสวนเสยทกฝาย รวมถงการปฏบตตอผบงคบบญชา และเพอนรวมงาน ดวยความรบผดชอบ ปราศจากอคต โดยคานงถงผลทอาจกระทบ ภารกจ ตอชอเสยง เกยรตยศของบรษทฯ 6. พนกงานบรษทวทยการบนฯ จะตองมงมนในการปองกน แกไข ขจด การกระทาตางๆ อนเปนไปในทางทจรตทเกดขน ไมวาจะโดยพฤตนย หรอนตนยกตามเพอมใหเกดผลเสย ตอบรษทฯและสงคมโดยรวม แนวปฏบตทดเกยวกบการใหบรการในภารกจหลกของบรษทฯ ภารกจหลกของบรษทฯ เปนการดาเนนงานอนมเปาหมายเพอความปลอดภยสงสดในดานการบนของผใชบรการ โดยมไดมงเนนกาไร ดงนนการดาเนนกจการทกประเภทไมวาจะเปนการใหบรการจราจรทางอากาศ การเดนอากาศ สอสารการบน และบรการทเกยวเนองอนๆ จงยดนโยบายของบรษทฯ ในการใหบรการดวยมาตรฐานระดบสากล โดยเนนความปลอดภย เพอบรรลถงความพงพอใจสงสดแกผมสวนไดสวนเสย อยางคมคา เปนธรรม และมประสทธภาพ ภายใตหลกธรรมาภบาล ตามพนธะสญญาทมตอองคการการบนพลเรอนระหวางประเทศ และรฐบาลไทย รวมถงจรยธรรมหรอจรรยาบรรณ (Code of Ethics or Code of Conduct) เพอใหพนกงานทกคนยดถอปฏบตอยางจรงจง ดงน 1. ฝายจดการและพนกงานทรบผดชอบในการใหบรการตามภารกจของบรษทฯ จะตองยดถอปฏบตตามกฎหมายดานกจการบน/ระเบยบ/ขอบงคบ/นโยบายของบรษทฯ รวมถงมาตรฐาน สากลอนๆ ทเกยวของอยางเครงครด 2. ฝายจดการและพนกงานทรบผดชอบในการใหบรการตามภารกจหลกของบรษทฯ จะ ตองปฏบตตามมาตรฐานความปลอดภยสงสด โดยบรหารความเสยงดานความปลอดภยทางการบนทอยภายใตการดาเนนงานของบรษทฯ อยางครบถวนรดกม และมประสทธภาพ และสามารถตรวจสอบการปฏบตงานไดอยางเปนระบบ เปนไปตามมาตรฐานทกาหนด 3. ฝายจดการและพนกงานทรบผดชอบในการใหบรการตามภารกจหลกของบรษทฯ จะตองมงมนดารงรกษา และปรบปรงประสทธภาพการใหบรการการเดนอากาศ โดยการนาระบบ บรหาร

41

4. ฝายจดการและพนกงานทรบผดชอบในการใหบรการตามภารกจหลกของบรษทฯ ตองกาหนด วธการ/กระบวนการทางานในการใหบรการการเดนอากาศใหเกดประสทธภาพ โดยคานงถงสงคมและสงแวดลอมไมเบยงเบนไปจากคณภาพความปลอดภยทกาหนด 5. พนกงานทกคนตองปฏบตภารกจของบรษทฯ ในการใหบรการโดยไมเอาเปรยบ ไมเบยงเบนจากมาตรฐานทกาหนด ดวยความเสมอภาค ยดถอหลกการใหบรการตามลาดบของผขอใชบรการทกรายกลาวคอ ไมกดกนหรอไมใหสทธพเศษ หรอเลอกปฏบตแกผหนงผใด เนองจากความแตกตางในเรองเชอชาตสญชาต แนวปฏบตทดเกยวกบการสรางเสรมวฒนธรรมความปลอดภย ดวยภารกจหลก และความรบผดชอบขององคกร เกยวของกบภาคความปลอดภยในกจการบน ทาใหองคกรยดถอความปลอดภยเปนหวใจสาคญในการดาเนนกจการ อนมงเนนความปลอดภยในชวตและทรพยสนของผใชบรการเปนสาคญมาโดยตลอด และถกหลอหลอมกนมาตงแตอดตจนถงปจจบน ฝงรากลกอยในจตสานก ในหนาทและความรบผดชอบของพนกงานทกคน จนเปนวฒนธรรมหนงขององคกร และเปนปจจยพนฐานสาคญในการดาเนนงาน วธการคด วธการทางาน ดงนนเพอเปนการสรางเสรมวฒนธรรมความปลอดภยในองคกรอยางตอเนอง และจรงจง บรษทฯ จงไดกาหนดแนวปฏบตทดดงน 1. ฝายจดการตองมพนธะสญญาตอความปลอดภยหรอใหความสาคญ สงเสรมในระดบนโยบาย 2. ฝายจดการตองตระหนก รบผดชอบ และใหความสาคญสงสดตอผลลพธดานความปลอดภย ขององคกร 3. ฝายจดการตองยดถอและเปนแบบอยางในการปฏบตตามกฎระเบยบดานความปลอดภยเปนสาคญ 4. ฝายจดการตองใหการสนบสนนทรพยากรดานความปลอดภยในการทางาน อยางเตมท รวมถงตองสรางบรรยากาศทกอใหเกดความไวเนอเชอใจตอกน 5. ฝายจดการตองทราบถงแนวโนมในการเกดอบตการณ และจดใหมการควบคมปองกน 6. ฝายจดการตองสอสารไปยงผปฏบตเพอใหเกดการปฏบตทปลอดภย 7. ฝายจดการตองรกษา และทบทวนกระบวนการทางานใหมความปลอดภยอยางตอเนอง 8. ฝายจดการและพนกงานตองใหการยอมรบ และยกยองชมเชยผทปฏบตงาน ดวยการตระหนกใสใจ มงเนนกระบวนการทางานเพอความปลอดภย 9. ฝายจดการและพนกงานตองมการแลกเปลยนขอมลดานความปลอดภยเพอใหเกด

42

กระบวนการเรยนรและนาไปสการปรบปรงอยางตอเนอง 10. พนกงานตองใหความสาคญสงสดตอความปลอดภยในภารกจขององคกร 11. พนกงานตองยดถอและปฏบตหนาทในสวนทเกยวของกบระบบงาน ดาน Operational Safety และ Occupational Safety บนคานยมพนฐาน 4 ประการคอ Just Culture, Reporting Culture, Informed Culture, Learning Culture 12. พนกงานตองมสวนรวม ทมเท และมจตสานกดานความปลอดภย 13. พนกงานตองควบคม และลดปจจยซงจะกอใหเกดความเสยงในภารกจของตนเอง และตองมสวนรวมในความปลอดภยขององคกร 14. พนกงานตองมความพรอมในการเปดเผยขอมลและรายงาน เมอเกดเหตผดปกตในการทางานทอาจจะสงผลกระทบตอความปลอดภยในภารกจของตนเอง และขององคกร แนวปฏบตทดเกยวกบการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน บรษทฯ ใหความสาคญกบการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน จงไดกาหนดใหมระบบ และโครงสรางการบรหารความเสยงและการควบคมภายในขน โดยกาหนดบทบาทหนาทความรบผดชอบของฝายงาน และคณะกรรมการบรหารความเสยงไวเปนลายลกษณอกษรเพอแสดงใหเหนถงขอบเขตอานาจหนาท และความรบผดชอบ เพอใหระบบการบรหารความเสยงและการควบคมภายในของบรษทฯ สามารถดาเนนการไดอยางมประสทธภาพ ดงน 1. กรรมการบรษทฯ ฝายจดการ และพนกงานทรบผดชอบการบรหารความเสยง และการควบคมภายใน ตองกาหนดนโยบายและกรอบการดาเนนงาน วธปฏบตในการบรหารความเสยงและการควบคมภายในทกระดบอยางเหมาะสม และครอบคลมทกสวนงานทวทงองคกร (Enterprise Wide) 2. กรรมการบรษทฯ ฝายจดการ และพนกงานทรบผดชอบการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน ตองดาเนนการบรหารความเสยงภายใตแนวคดในเชงปองกน และการ คาดการณลวงหนา (Proactive and Predictive) เพอใหบรษทฯสามารถปรบตวตอการเปลยนแปลงและเผชญตอสถานการณตางๆ ไดอยางเหมาะสม เพอจดการความเสยงใหอยในระดบทสามารถยอมรบได 3. กรรมการบรษทฯ ฝายจดการ และพนกงานทรบผดชอบการบรหารความเสยง และการควบคมภายใน ตองจดวางรปแบบโครงสรางของการบรหารงาน นโยบาย กลยทธ ดานการบรหารความเสยงและการควบคมภายในอยางเปนระบบ และใหมองคประกอบของระบบการควบคมภายในทดอยางครบถวน และสอดคลองเหมาะสมกบฐานความเสยง ทมนยสาคญ และมาตรฐานของคณะ กรรมการตรวจเงนแผนดน 4. กรรมการบรษทฯ ฝายจดการ และพนกงานทรบผดชอบการบรหารความเสยง และการควบคมภายใน ตองกากบดแล ตดตาม และประเมนผลการดาเนนงานเพอทบทวนและพฒนาระบบบรหารความเสยงใหมประสทธภาพ รวมทงใหมการจดทาการวเคราะห ประเมนปจจยความเสยงทอาจเกดขน

43

5. กรรมการบรษทฯ ฝายจดการ และพนกงานทรบผดชอบการบรหารความเสยง และการควบคมภายใน จะตองสงเสรม และพฒนาใหพนกงาน และฝายจดการทกระดบ มความร ความเขาใจและมสวนรวมในกระบวนการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน อยางสมาเสมอและตอเนอง 6. ฝายจดการ และพนกงานทเกยวของกบการบรหารความเสยง และการควบคมภายในตองรายงานผลการดาเนนงานตอคณะกรรมการบรหารความเสยงและคณะกรรมการบรษทฯ เพอใหทราบถงสถานะความเสยง และการเปลยนแปลงตางๆ ทอาจสงผลในภาพรวมตอบรษทฯ 7. ฝายจดการ และพนกงานทเกยวของกบการบรหารความเสยง และการควบคมภายในทรบผดชอบตองจดใหมขอมลสารสนเทศททนสมยและเปนปจจบน เพอสอสารและประชา สมพนธใหผมสวนไดสวนเสย รบทราบ และสามารถเขาถงขอมลดานการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน ไดอยางเหมาะสมเพยงพอ และเทาเทยมกน แนวปฏบตทดเกยวกบการตรวจสอบภายใน การตรวจสอบภายในถอเปนกลไกในการสนบสนนใหองคกรมการกากบดแลกจการทด เพอใหการปฏบตงานเปนไปอยางมประสทธภาพ เสรมสรางความนาเชอถอของรายงานทางการเงนการบรหารและ สอบทานการปฏบตงาน ระบบงานวาไดมการปฏบตทสอดคลองกบนโยบาย ระเบยบ หลกเกณฑ มาตรฐาน คมอการปฏบตงาน แผนงาน ระเบยบปฏบต และกฎหมายทเกยวของ รวมทงตรวจสอบการบรหารงานดานตางๆ ของบรษทฯ ใหเปนไปตามหลกเกณฑการบรหารงานทด และประเมนผลการดาเนนงาน/การใชทรพยากรวาเปนไปอยางมประสทธภาพประสทธผลและประหยดประเมนระบบสารสนเทศภายในองคกร ในสวนของความนาเชอถอของขอมลและความปลอดภยของระบบ ประเมนประสทธผลการบรหารความเสยงและการกากบดแลโดยมแนวปฏบตทเปนกรอบในการดาเนนงานดงตอไปน 1. กรรมการบรษทฯ ฝายจดการ และพนกงานทเกยวของกบการตรวจสอบภายใน มหนาทวางนโยบายและกาหนดรปโครงสรางการบรหารและการดาเนนงานดานการตรวจสอบภายในทมประสทธภาพ มความเปนอสระเพอใหการตรวจสอบ สอบทาน เชอถอไดและมความครบถวนของขอมลอนจะสงเสรมใหเกดกระบวนการกากบดแลทดในองคกร 2. กรรมการบรษทฯ ฝายจดการและพนกงานทเกยวของกบการตรวจสอบภายใน และผปฏบต งานทกระดบในการตรวจสอบมบทบาทหนาท ทตองปฏบตตามกฎบตรของคณะกรรมการตรวจสอบ / กฎบตรการตรวจสอบภายใน ตามทบรษทฯ ดวยความซอสตย สจรต (Integrity) ในการปฏบตงานทไดรบมอบหมาย และไมมสวนรวม โดยเจตนาในกจกรรมทขดตอกฎหมายหรอการกระทาทอาจเสอมเสยตอวชาชพการตรวจสอบภายในหรอองคกร

44

3. กรรมการบรษทฯ ฝายจดการ และพนกงานทเกยวของกบการตรวจสอบภายใน ตองเกบรกษาความลบ (Confidentiality) ขอมลทตนไดรบในการปฏบตงาน และไมเปดเผยขอมลโดยไมไดรบอนญาตจากผมอานาจ เวนแตในกรณทเปนการเปดเผยขอมลตามกฎหมายหรอตามวชาชพทพงกระทา ควรรอบคอบในการใชและปกปองขอมลทไดมาระหวางปฏบตหนาท และไมใชขอมลทไดมาเพอผลประโยชนสวนตน หรอเพอการใดทขดตอกฎหมาย หรอขดตอวตถประสงคทถกตองตามกฎหมาย และหลกจรรยาบรรณ จรยธรรม ขององคกร 4. กรรมการบรษทฯ ฝายจดการ และพนกงานทรบผดชอบการตรวจสอบภายในมหนาทตรวจสอบ สอบทาน ประเมนผลและใหคาแนะนาปรกษา เพอใหการ ปฏบตงานของหนวยงานตาง ๆ ในบรษทฯ เปนไปอยางถกตอง และมประสทธภาพ 5. กรรมการบรษทฯ ฝายจดการ และพนกงานทเกยวของกบการตรวจสอบภายใน ตองแสดงความ เทยงธรรม (Objectivity) เยยงผประกอบวชาชพ ในการรวบรวม ประเมน และสอสารขอมลเกยวกบกจกรรม หรอกระบวนการทตรวจสอบอยางเปนกลาง และไมปลอยใหอคต หรอบคคลอนๆ มอทธพลเหนอการประเมน 6. ผตรวจสอบภายในมหนาทรบผดชอบในการปฏบตงานตรวจสอบ ดวยความระมด ระวง รอบคอบตามแนวทางการตรวจสอบทกาหนดไว โดยใชความรและความเชยวชาญพจารณาถงความเสยง ปจจยททาใหเกดการทจรตและ และผลกระทบกรณเกดความทจรตในการปฏบตงานตามแนวทางการตรวจสอบทกาหนด แนวปฏบตทดเกยวกบความขดแยงทางผลประโยชน แนวปฏบตดงกลาวนกาหนดขนเพอใหฝายจดการและพนกงานหลกเลยงสถานการณและ/หรอการกระทาใดๆ ทกอใหเกดความขดแยงทางผลประโยชน ซงถอเปนการกระทาความผดทางวนย ไมวาจะเปนการทจรตประพฤต มชอบโดยทางตรง/ทางออม และเพอเปนการปองกนมใหเกดการกระทาดงกลาว และเปนการปฏบตตามแนวทางการ กากบดแลทดในรฐวสาหกจ โดยหลกเลยงและไมกระทาการใดๆ ทเขาขายเกยวกบความขดแยงทางผลประโยชนดงตอไปน 1. ฝายจดการ และพนกงาน พงหลกเลยงการเขารวมเปนกรรมการหรอหนสวนทสาคญ หรอเจาของ หรอทปรกษาในกจการทตดตอหรอสมพนธเชงธรกจกบบรษทฯ หรอทเปนคแขงกบบรษทฯ 2. ฝายจดการและพนกงาน พงหลกเลยงและไมกระทาการใดๆ อนเปนการบนทอนผล ประโยชนของบรษทฯ ไมวาทางตรงหรอทางออม 3. ฝายจดการ และพนกงาน พงหลกเลยง และไมกระทาการใดๆอนเปนการแสวงหาผล ประโยชนโดยมชอบจากบรษทฯ เพอตนเอง หรอผอนไมวาทางตรงหรอทางออม

45

4. ฝายจดการและพนกงาน พงหลกเลยงและไมกระทา การนาขอมลของบรษทฯ ทยงมไดเผยแพรตอสาธารณชนไปเผยแพรตอบคคลภายนอก เพอแสวงหาประโยชนใหกบตนเองหรอผอน หรอนาความเสยหายมาสบรษทฯ โดยเจตนา 5. ฝายจดการและพนกงาน พงหลกเลยงและไมกระทาการเรยก หรอรบผลประโยชนใด ๆ ไมวาจะอยในรปตวเงนหรอมใชตวเงนจากลกคา นายหนาหรอตวแทน ผประกอบการ ผรบเหมาผขายสนคา ผใหบรการ บคคลหรอองคกรใด ๆ ทมธรกจเกยวเนองกบบรษทฯ 6. ฝายจดการและพนกงานพงหลกเลยงและไมกระทาการรบหรอการเสนอใหของขวญ หรอของกานลทมมลคาเกนความเหมาะสม เพอเปนการจงใจใหมการกระทาสงใดสงหนง 7. หากฝายจดการและพนกงาน พบหรอทราบวามการกระทาทเขาขายความขดแยงทางผล ประโยชน ขอใหแจงเปนหนงสอสงมาทคณะกรรมการตรวจสอบของบรษทฯ หรอ ผวท. หรอ รวท.(ตน) หรอ ฝทบ. (โดยหนงสอทสงมาจะถอเปนความลบ) 8. หากพบวามการกระทาดงกลาว หรอการกระทาอนใดของฝายจดการและพนกงาน ซงกอใหเกดความขดแยงทางผลประโยชน และทาใหเกดความเสยหายแกบรษทฯ จะถอเปนความผดทางวนย ซงตองสอบสวนและลงโทษทางวนยตามขอบงคบเกยวกบพนกงานของบรษท แนวปฏบตทดเกยวกบขอมลขาวสาร บรษทฯ ตระหนกและใหความสาคญในการเปดเผยสอสาร การรกษาความลบ และการดาเนน งานใดๆ ทเกยวของกบขอมลขาวสารของบรษทฯ ตามทพระราชบญญต ขอมลขาวสารของราชการ พ.ศ. 2540 กาหนดไว รวมถงการดาเนนการดานสารสนเทศในเรองขอมลขาวสารทอยในความครอบครอง หรอในการควบคมดแลของบรษทฯ เพอมใหนาไปใชเพอประโยชนสวนตน ทงนการเผยแพรขอมลขาวสารของบรษทฯ ควรเปนไปอยางเหมาะสม เพอเปนการปองกนความเสยหายทจะเกดขนตอกจการ และชอเสยงของบรษทฯ โดยไดกาหนดแนวปฏบตทดดงน 1. กรรมการบรษทฯ ฝายจดการ และพนกงานทเกยวของกบกบขอมลขาวสารทสาคญของบรษทฯ จะตองปฏบตตาม พระราชบญญต ขอมลขาวสารของราชการ พ.ศ. 2540 2. กรรมการบรษทฯ ฝายจดการ และพนกงานทเกยวของกบกบขอมลขาวสารทสาคญของบรษทฯ จะตองรกษาความลบของขอมลเอกสารทไมควรถกเปดเผย (ตามทบญญตไวในพระราช บญญตขอมลขาวสารของราชการ พ.ศ. 2540) สบคคลภายนอก อนอาจเปนเหตกอใหเกดความเสยหายแกบคคล หนวยงาน สถาบน คคา และผมสวนไดสวนเสยทกกลม 3. กรรมการบรษทฯ ฝายจดการ และพนกงานทร บผดชอบเกยวกบการจดหาขอมลขาวสารของบรษทฯ พงปฏบตในการเปดเผยขอมลทงภายใน และภายนอกของบรษทฯ อยางเพยงพอ เหมาะสม ภายในเวลาอนสมควร

46

4. กรรมการบรษทฯ ฝายจดการ และพนกงานทรบผดชอบงานขอมลขาวสารของบรษทฯ จะตองพฒนาและปรบปรงการใหบรการดวยไอซท ในการเผยแพรขอมลเพอตอบ สนองความตองการผใชบรการ สายการบนและผมสวนไดสวนเสยทกกลมใหสามารถแลก เปลยนและเขาถงขอมลไดอยางเพยงพอเหมาะสม 5. กรรมการบรษทฯ ฝายจดการ และพนกงานทรบผดชอบงานขอมลขาวสารของบรษทฯ ตองจดใหมระบบสารสนเทศการบรหารในดานตางๆ อยางเพยงพอ เพอใหเกดประโยชนสงสดแกบรษทฯ และผมสวนไดสวนเสยทกกลมอยางรวดเรว ถกตอง เพยงพอเหมาะสมกบสภาวการณ 6. กรรมการบรษทฯ ฝายจดการ และพนกงานทรบผดชอบงานขอมลขาวสาร ของบรษทฯ ตองจดใหมมาตรการ และระบบความปลอดภย การใชขอมลในสวนงานของตนอยางรดกม เพอปองกนไมใหขอมลภายในทสาคญถกเปดเผยสภายนอกกอนเวลา อนควร หรออยางเปนทางการ 7. กรรมการบรษทฯ ฝายจดการ และพนกงานทเปดเผยขอมลทสาคญของบรษทฯ ตอบคคล ภายนอกเพอแสวงหาผลประโยชนกบตนเองหรอผอน และนาความเสยหายมาสบรษทฯ โดยเจตนาถอเปนความผดทางวนยอยางรายแรง บรษทฯ จะดาเนนการตรวจสอบ และหรอสอบสวนผทเกยวของหรอผครอบ ครองขอมล เพอดาเนนการทางวนยและกฎหมายตามความเหมาะสม 8. ฝายจดการและพนกงานพงพจารณาในการนาขอมลทสาคญของบรษทฯ สบคคลภายนอก ควรตองไดรบความเหนชอบจากผบรหารทมอานาจกอน แนวปฏบตทดเกยวกบบญช งบประมาณ และการเงน การบรหารจดการ การเงน งบประมาณ และการจดทา จดเกบรกษาบญช รวมทงการจดทารายงานเกยวกบฐานะการเงนขององคกร เปนการดาเนนงานตองการความถกตองแมนยา มความโปรงใส สามารถตรวจสอบได ตามหลก ธรรมาภบาล โดยมแนวปฏบตทดดงน 1. กรรมการฯ ฝายจดการ และพนกงานทรบผดชอบทเกยวของในงานการเงน งบ ประมาณ และบญช พงยดถอกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบและกฎกระทรวงการคลงวาดวยการบญชและการเงนของรฐวสาหกจอยางเครงครด ในการนาไปเปนหลกเกณฑในการนาไปปฏบต 2. กรรมการฯ ฝายจดการ และพนกงานทรบผดชอบในงานการเงน งบประมาณ และบญช ตองปฏบตตามหลกเกณฑ แนวปฏบต ประกาศ ระเบยบตางๆ ของบรษทฯ โดยยดหลกความซอสตยความซอตรง 3. กรรมการฯ ฝายจดการ และพนกงานทรบผดชอบในงานการเงน งบประมาณ และบญช ตองจดใหมระบบบญชทเหมาะสมตามหลกการบญชทรองรบโดยทวไป เพอใชบนทกรายการทางการเงนอนจะแสดงผลการดาเนนงานและฐานะการเงนของบรษทฯ ทเปนอยจรง 4. กรรมการฯ ฝายจดการ และพนกงานทรบผดชอบในงานการเงน งบประมาณ และบญช ตองจดใหมระบบการควบคมภายใน และตรวจสอบภายในทดเพอมใหเกดความผดพลาด

47

5. กรรมการฯ ฝายจดการ และพนกงานทรบผดชอบในงานการเงน งบประมาณ และบญช ตองดาเนนการจดทาแผนการปฏบตงาน งบทาการ และแผนทางดานการเงน สาหรบเปนแนวทางในการดาเนนงาน ตามแบบทกระทรวงการคลงกาหนด 6. กรรมการฯ ฝายจดการ และพนกงานทรบผดชอบในงานการเงน งบประมาณ และบญช ตองจด ทารายงานชแจงขอเทจจรงเกยวกบเปาหมายและระยะเวลาการดาเนนงาน จดทารายงานฐานะทางการเงนตามแบบ ระยะเวลาวธการตามทกระทรวงการคลงกาหนด 7. กรรมการฯ ฝายจดการ และพนกงานทรบผดชอบในงานการเงน งบประมาณ และบญช ตองบนทกและลงรายการบญช โดยมรายละเอยดทถกตองครบถวนตรงความเปนจรง รวมทงมเอกสารประกอบ การลงรายการทครบถวน โดยมระบบการจดเกบขอมล ทมประสทธภาพเพยงพอ และทนเวลา แนวปฏบตทดเกยวกบการพสด การจดหาพสดของบรษทฯ เปนกระบวนการหลกในการใชงบประมาณลงทนซงตองปฏบตอยางถกตอง ตามกฎหมาย กฎ ระเบยบทเกยวของ รวมทง ตองมความโปรงใส เปนธรรม และสามารถตรวจสอบได โดยมหลก และแนวทางในการปฏบตดงน 1. กรรมการบรษทฯ ฝายจดการ และพนกงานทรบผดชอบเกยวกบการพสด ตองปฏบตตามนโยบายการจดหาพสด ระเบยบพสด ระเบยบอนๆทเกยวของของบรษทฯ รวมถง ระเบยบสานกนายกฯวาดวยการพสด แนวปฏบต มตคณะรฐมนตร กฎหมาย กฎระเบยบทเกยวของ 2. กรรมการบรษทฯ ฝายจดการ และพนกงานทรบผดชอบดาเนนงานในดานจดหาพสด ตองยดถอประโยชนของ บรษทฯ เปนสาคญ ในขณะเดยวกน จะตองดาเนนการดวยความเปนธรรมตอคคา แสดงถง ความโปรงใส เปนธรรม และตรวจสอบได ในทกขนตอน 3. กรรมการบรษทฯ ฝายจดการ และพนกงานทรบผดชอบเกยวกบการพสด ตองสอสาร และทาความเขาใจกบคสญญาตองมความชดเจน ถกตอง และไมมพฤตกรรมการอนทสอไปในทางทอาจกอใหเกดความสบสน ขดแยง 4. กรรมการบรษทฯ ฝายจดการ และพนกงานทรบผดชอบเกยวกบการพสด จะตองประกาศแผนปฏบตการจดหาพสดประจาปงบประมาณ สาหรบโครงการซงมวงเงนจดหาเกนกวา หาแสนบาทในเวบไซตของบรษทฯ 5. กรรมการบรษทฯ ฝายจดการ และพนกงานทรบผดชอบเกยวกบการพสด จะรบพจารณาขอรองเรยน/อทธรณเฉพาะกรณทเปนขอรองเรยน/อทธรณทดาเนนการถกตองตามกฎระเบยบ ในกรณทมกฎระเบยบ กาหนดรปแบบ ประเภท หรอระยะเวลาการอทธรณไว กรณขอรองเรยน/อทธรณอนๆ ทนอก เหนอ อาจตองทาเปนหนงสอมการลงลายมอชอผอทธรณ/รองเรยนอยางชดเจน และสามารถตรวจสอบได และในกรณมการรองเรยน/อทธรณและหรอมพฤตกรรมอนทสอไปในทางทอาจเปนการกระทาเพอใหมการยกเลกการจดหาพสดครงนน หรอเพอมใหเกดการแขงขนราคาอยางเปน

48

6. กรรมการบรษทฯ ฝายจดการ และพนกงานทรบผดชอบเกยวกบการพสด ตองกาหนดรายละเอยดคณสมบตเฉพาะ (Specification) และเงอนไขขอกาหนดในการจดหาพสด โดยยดถอประโยชนของบรษทฯ เปนสาคญ ในขณะเดยวกนจะดาเนนการดวยความเปนธรรม สามารถอธบายเหตผล และทมาของเงอนไขขอกาหนดตางๆ ตอสาธารณะไดอยางชดเจน 7. กรรมการบรษทฯ ฝายจดการ และพนกงานทรบผดชอบเกยวกบการพสด จะตองดาเนนกระบวนการจดหาพสดโดยปฏบต ตามระเบยบทบรษทฯ กาหนด รวมทงถอปฏบตตามระเบยบสานกนายกรฐมนตร วาดวยการพสดดวยวธการทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 2549 และแนวปฏบต มตคณะรฐมนตร กฎหมาย และกฎ ระเบยบทเกยวของ 8. ฝายจดการและพนกงานทไดรบแตงตงจากบรษทฯ และเกยวของกบการตรวจรบพสด/ตรวจการจาง จะตองปฏบตหนาทใหเปนไปตาม กฎหมาย และกฎระเบยบทเกยวของ โดยมการสอสารและทาความเขาใจกบคสญญาอยางชดเจน แนวปฏบตทดเกยวกบการบรหารทรพยากรบคคล บรษทฯ ตระหนกดวาพนกงานทกคนถอเปนทรพยากรอนมคายงขององคกร อนมสวนในการนามาซงความ สาเรจ ความเจรญกาวหนา และยงยนขององคกร จงมนโยบายและแนวปฏบตในการบรหารจดการพฒนาสงเสรม คดเลอกพนกงานเปนอยางดตามหลกการและแนวทางตอไปน 1. กรรมการบรษทฯ ฝายจดการ และพนกงานทรบผดชอบงานดานการบรหารทรพยากรบคคล ตองกาหนดทศทางในการบรหารทรพยากรบคคลใหสอดคลองตอนโยบาย ของรฐ และองคกร 2. กรรมการบรษทฯ ฝายจดการ และพนกงานทรบผดชอบงานดานการบรหารทรพยากรบคคล ตองคดสรรบคลากรทด มความรความสามารถในการเขามารบหนาท ในองคกรอยางเหมาะสม 3. กรรมการบรษทฯ ฝายจดการ และพนกงานทรบผดชอบงานดานการบรหารทรพยากรบคคล พงใหความสาคญในการสงเสรม ยกยองใหพนกงานประพฤตปฏบตตนชอบดวยความซอสตยสจรต 4. กรรมการบรษทฯ ฝายจดการ และพนกงานทรบผดชอบงานดานการบรหารทรพยากรบคคล ตองมงมนในการพฒนาบคลากรใหมความรความสามารถในการปฏบตภารกจตางๆ ไดอยางเหมาะสมเปนมออาชพ มความรกวางขวางเทาทนโลก และสากล 5. กรรมการบรษทฯ ฝายจดการ และพนกงานทรบผดชอบงานดานการบรหารทรพยากรบคคล ตองกาหนดการใหผลตอบแทนสวสดการตางๆ อยางเหมาะสมเปนธรรม

49

6. กรรมการบรษทฯ ฝายจดการ และพนกงานทรบผดชอบงานดานการบรหารทรพยากรบคคล ตองบรหารจดการ กากบดแล พนกงานใหสามารถปฏบตงานได อยางเตมกาลงความสามารถ 7. กรรมการบรษทฯ ฝายจดการ และพนกงานทรบผดชอบงานดานการบรหารทรพยากรบคคล ตองวางแนวทางการเตบโต ในสายอาชพทเหมาะสมเปนธรรมตอพนกงานทกตาแหนง 8. กรรมการบรษทฯ ฝายจดการ และพนกงานทรบผดชอบงานดานการบรหารทรพยากรบคคล ตองสงเสรมใหเกดความรกสมครสมานสามคค สรางความรก ความผกพน ตอเพอนรวมงาน องคกร ประเทศชาต ศาสนา และพระมหากษตรย แนวปฏบตทด เกยวกบความปลอดภย อาชวอนามยและสภาพแวดลอมในการทางาน บรษทฯ ตระหนกในความปลอดภย ตลอดจนมงหวงใหผปฏบตงานในบรษทฯ ทกคน มความปลอดภยในชวตและทรพยสน มสขภาพดทงรางกาย และจตใจ มความรอบรในขนตอนตางๆ เกยวกบการปองกนและลดอบตภยในขณะปฏบตงานทงในเวลาและนอกเวลา รวมทงพฒนาใหเกดสภาพแวดลอมทดอยเสมอ อนเปนผลดและเปนประโยชนอยางยงตอบรษทฯ และผปฏบตงานทกคน โดยไดกาหนดแนวปฏบตทดดงน 1. ฝายจดการ พนกงาน และลกจางตองปฏบตตามนโยบาย หลกการ กฎ ระเบยบ ขอบงคบมาตรฐานดานความปลอดภย อาชวอนามยและสภาพแวดลอมในการทางานของบรษทฯ และกฎหมายตางๆ ทเกยวของ 2. ฝายจดการ และพนกงานทรบผดชอบเกยวกบความปลอดภย อาชวอนามยและสภาพแวดลอมในการทางาน ตองบรหารจดการและกากบดแลอยางเตมกาลงความสามารถ เพอใหงานในดานความปลอดภย อาชวอนามยและสภาพแวดลอมในบรษทฯ ไมนอยไปกวาทมาตรฐาน และกฎหมายทเกยวของกาหนด 3. ฝายจดการ และพนกงานทรบผดชอบเกยวกบความปลอดภย อาชวอนามยและสภาพแวดลอมในการทางาน ตองจดใหมแผนฉกเฉนทสามารถตอบโตเหตการณอนจะกอใหเกดความเสยหายแกบรษทฯ ทอาจทาใหการดาเนนภารกจตองหยดชะงก เสอมเสยชอเสยงและความนาเชอถอไดอยางมประสทธภาพ 4. ฝายจดการ และพนกงานทรบผดชอบเกยวกบความปลอดภย อาชวอนามยและสภาพแวดลอมในการทางาน ตองศกษาและตดตามขอมลขาวสารในดาน ปอส. และใหมระบบสอสารและประชาสมพนธ เพอเผยแพรความร เพอใหพนกงาน ลกจาง เกดความรความเขาใจในหลกปฏบต และมาตรฐานดานความปลอดภย อาชวอนามยและสภาพแวดลอมในการทางาน 5. ฝายจดการ และพนกงานทรบผดชอบเกยวกบความปลอดภย อาชวอนามยและสภาพแวดลอมในการทางาน มงสงเสรม และสรางจตสานกดานความปลอดภยใหกอเกด และเปนวฒนธรรมองคกรอยางยงยน จนกลายเปนวถในการดาเนนชวตประจาวนของพนกงานทกคน

50

แนวปฏบตทดดานสงคมและสงแวดลอม บรษท วทยการบนฯ ฝายจดการ และพนกงานตระหนกและใหความสาคญดานสงคมและสงแวดลอม เพอธารงรกษา สรางสรรคสงคมและสงแวดลอมทด ทงดงาม เออประโยชนตอสวนรวม ทงในสถานททางาน หนวยงาน ชมชนใกลเคยง และสาธารณชน โดยมแนวปฏบตทดดงน 1. กรรมการบรษทฯ ฝายจดการ และพนกงานตองปฏบตหรอควบคมใหมการปฏบตอยางเครงครดตามเจตนารมณของกฎหมาย และกฎ ระเบยบทออกโดยหนวยงานกากบดแลในดานสงคมและสงแวดลอม รวมถง ใหความรวมมอในการรายงานขอมลทเกยวกบการฝาฝน หรอการไมปฏบตตามกฎหมาย หรอกฎระเบยบตางๆ ตอหนวยงานนนๆ รวมทงไมกระทาการชวย เหลอ สนบสนน หรอยอมเปนเครองมอทจะทาใหเกดการหลกเลยงการปฏบตตามกฎหมาย หรอกฎระเบยบตางๆ 2. กรรมการบรษทฯ ฝายจดการ และพนกงานตองยดถอและปฏบตตามกฎ ระเบยบ ขอบงคบ และกฎหมายทบญญตขนในเรองเกยวกบการธารงรกษาทรพยากรธรรมชาต และสงแวดลอม โดยบรษทฯจะไมกระทาการใดๆ ทขดตอสงคมและสงแวดลอม และรวมถงจะควบคมการดาเนนกจกรรมตางๆ ของบรษทฯ จะสงผลกระทบตอชมชน และสงแวดลอม 3. กรรมการบรษทฯ ฝายจดการและพนกงาน พงยดถอเปนหนาททจะชวยเหลอบรรเทา ทกขใหกบสงคม ชมชน และหนวยงานทประสพสาธารณภยตางๆ ตามสมควร 4. กรรมการบรษทฯ ฝายจดการ และพนกงานตองสงเสรมสนบสนนกจกรรม และนโยบายของรฐ ทจะมสวนชวยเหลอสรางสรรคสงคมอยางสมาเสมอ รวมถงปลกฝงจตสานกของความรบผดชอบตอสงคมใหเกดขนในพนกงานทกระดบอยางตอเนอง และจรงจง 5. กรรมการบรษทฯ ฝายจดการ และพนกงานตองตระหนกถงการอนรกษทรพยากร ธรรมชาตและสงแวดลอม การใชทรพยากรอยางประหยด และกอใหประโยชนสงสด ชวยกนรกษาดแลสภาพแวดลอมทงภายใน และโดยรอบสถานททางาน ตลอดจนใหความรวมมอกบหนวยงานอนๆ ในการธารงรกษาสภาพแวดลอมของสงคมใหงดงามนาอย

ตอนท 5 แนวความคดเกยวกบการรบร ความรความเขาใจ ความตระหนกรถงความสาคญ และการวด

แนวคดเกยวกบการรบรและการวด ความหมายของการรบร

เนช และ คณะ (Knech and et al. 1962, p. 56) ไดใหความหมายของการรบรวา หมายถง สภาพความร ความเขาใจ เกยวกบสงหนงสงใด เกดขนจากการไดรบสมผสจากสงเราภายนอกผานประสาทสมผสของรางกาย แลวแปลความหมายจนเปนความร ความเขาใจ ดาลเลทท (Dallett, 1969, p. 11-12) ไดใหความหมายของคาวา การรบรหมายถง การรบโดย การเหน ไดยน สมผส ไดรส รสกถงอณหภม แลวเกดผลตอระบบประสาทสวนกลาง เชน การคด การจา ความตองการและจนตนาการ

51

ฮสและโบวดทช (Huse and Bowditch, 1977, p. 127) กลาววา บคคลเปรยบเสมอนระบบทสามารถรบรขอมลขาวสารตางๆโดยผานประสาทสมผส การเหน ไดยน ชม และดม แลว นาขอมลทไดมาจดระบบ แปลเปนสงรบรและตอบสนองออกเปนการกระทา ความนกคดและแนวคด ดงรป 2-3

รปท 2-3 วงจรการรบรขาวสารของฮสและโบวดทช

ทมา: Huse & Bowditch, 1977, p. 127 การรสนและมากน (Garrison and Magoon, 1972, p. 607) ใหความหมายของคาวา การ

รบรวา เปนกระบวนการทสมองแปลความหมายทไดจากสงแวดลอมอนเปนสงเรา โดยผานประสาทสมผสทงหาของรางกาย ทาใหเราทราบวาสงเรานนเปนอะไร มความหมายและลกษณะอยางไร โดยอาศยประสบการณเปนเครองชวยในการแปลความหมาย นวลศร เปาโรหตย (2532: 169) ใหความหมายของคาวา การรบร หมายถงกระบวนการ แปลความหมายของสงเราทมากระทบกบประสาทสมผสตางๆ ของคนและการแปลความหมายขนอยกบประสบการณในอดตและสภาพจตใจในปจจบน รจร นพเกต (2539: 1) กลาววา การรบร หมายถง กระบวนการประมวลและตความขอมลตางๆ ทอยรอบๆ ตวเราทไดจากความรสก ทรงพล ภมพฒน (2540: 110) กลาววา การรบร หมายถง การร รจกสงตางๆ สภาพตางๆทเปนสงเรามาทาปฏกรยากบตวเราเปนการแปลอาการสมผสใหมความหมายขนเกดเปนความรสกเฉพาะตวสาหรบบคคลนน ๆ สชา จนทรเอม (2540: 119) กลาววา การรบรเปนกระบวนการทมระดบตงแตงายสด ถงซบซอนทสดจงยากแกการเขาใจ นกจตวทยาไดใหความหมายการรบรแตกตางกนออกไปดงน การรบร หมายถง การตความหมายจากการรบสมผส (sensation)ในการรบรนนไมเพยงแตมอง เหน ไดยนหรอไดกลนเทานน แตตองรบรไดวาวตถหรอสงทเรารบรนนคออะไรมรปรางอยางไร เปนตน

ในแงของพฤตกรรม การรบรเปนกระบวนการทเกดแทรกอยระหวางสงเรา และการตอบสนองสงเรา ดงน

การรบร (Perception)

การตอบสนอง (Response)

สงเรา (Stimulus)

52

ดงนน สรปไดวา การรบร หมายถง กระบวนการทคนเรามประสบการณกบวตถ หรอ เหตการณตาง ๆ โดยอาศยอวยวะสมผส

ความสาคญของการรบร การรบรทาใหเกดการเรยนร ถาไมมการรบรการเรยนรกจะเกดขนไมได สงเกตไดจาก

กระบวนการดงน

การเรยนรกมผลตอการรบรครงใหม เนองจากความรความจาเดมจะชวยแปลความหมายใหทราบวาคออะไร มความสาคญตอเจตคต อารมณ และแนวโนมของพฤตกรรม เมอรบรแลวยอมเกดความรสกและมอารมณ พฒนาเปนเจตคต แลวพฤตกรรมกตามมาในทสด (กนยา, 2530: 150) องคประกอบทมอทธพลตอการเลอกรบร สาหรบองคประกอบทมอทธพลตอการเลอกรบรนนสามารถพจารณาไดดงน (โยธน, 2533: 43-45)

1. องคประกอบอนเนองมาจากสงเรา ประกอบดวย ความเขมและขนาด ความผดแผกกน การกระทาซา และ การเคลอนไหว

2. องคประกอบอนเนองมาจากบคคล ประกอบดวย ความสนใจ ความคาดหวง ความตองการ และการเหนคณคา

ปจจยทมอทธพลตอการรบร ปจจยทมอทธพลตอการรบรม 2 ประเภท คอ อทธพลทมาจากภายนอก ไดแก ความเขมและ

ขนาดของสงเรา ( Intensively and Size) การกระทาซา ๆ (Repetition) สงทตรงกนขาม (Contrast) การเคลอนไหว (Movement) และอทธพลทมาจากภายใน ไดแก แรงจงใจ (Motive) การคาดหวง (Expectancy) ความสนใจ อารมณ ความคดและจตนาการ ความรสกตางๆ ทบคคลไดรบ เปนตน

การรบรเกยวกบขาวสาร พชา รจนาม (2544: 14-18) ไดสรปเกยวกบการรบรขาวสารไวดงน ผรบขาวสาร อาจหมายถงบคคลเพยงคนเดยว เชน การคยระหวาง 2 คน หรออาจหมายถง

สงเรา ประสาทสมผสกบสงเรา

ตความและรความหมาย

รบร เกดเปนสงกปการเรยนร

53

กลมบคคลกไดในการตดตอสอสารนน บคคลทเปนผรบสารอาจเปลยนเปนผสงสารในเวลาอนได เชน ในการพดคยกนผรบสารอาจกลายเปนผสงสาร ผรบสาร มความสาคญตอการสอสาร มความสมพนธในฐานะทเปนองคประกอบหนงของกระบวนการตดตอสอสาร และผรบสารมอทธพลตอองคประกอบอนของการสอสารอกดวย นอกจากนควรพงพอใจในการตดตอสอสารจะไมเกดขน ถาหากไมไดพจารณาถงปจจยของผรบสาร หรอ คณลกษณะของผรบสารในฐานะทเปนผรบการตดตอสอสารโดยตรง การสงขาวสารอยางมประสทธภาพ จะตองคานงถงปจจยอนเกยวของกบผรบสารหลายประการดวยกนคอ 1. ความตองการของผรบสาร โดยทวไปแลวในการรบขาวสารของแตละบคคลนนจะเปนไปเพอตอบสนองความตองการของตน ประกอบดวย ตองการขาวสารทเปนประโยชนกบตน ตองการขาวสารทสอดคลองกบความเชอ ทศนคต และคานยมของตน ตองการประสบการณใหม และตองการความสะดวกและรวดเรวในการรบสาร 2. ความแตกตางของผรบสาร ผรบสาร แตละคนจะมลกษณะทแตกตางกนในหลายๆ ดาน ไดแก วย เพศ การศกษา ฐานะทางเศรษฐกจ และสงคม

3. ความตงใจและประสบการณเดม ในขณะทมความตองการจะชวยใหบคคลรบรขาวสารไดดกวา ดงคากลาวทวา เราเหนในสงทอยากเหน และไดยนในสงทตองการไดยน ดงนน ความตงใจและประสบการณเดมของผรบสารจงมความสาคญตอผรบสารเชนกน

4. ความคาดหวงและความพงพอใจ ความคาดหวง เปนความรสกทสะทอนใหเหนถงความตองการของคนในการทจะตความตอสภาพแวดลอมเพอใหไดมาในสงทตนตองการ สวนความพงพอใจในการตดตอสอสาร คอ ความพงพอใจในขาวสารทไดรบ เพราะขาวสารตางๆ ทไดรบนน ผรบสารสามารถนาไปใชในการตดสนใจ และการปฏบตงานตางๆ ใหลลวงไปได ดงนนผใหขาวสารและบรการจงควรศกษาถงปจจยตางๆ ดงกลาวของบคคล เพอจะไดใหขาวสารและไดบรการอยางมประสทธภาพมากยงขน เพราะฉะนนการสรางความพงพอใจในการตดตอ สอสารใหเกดขน นอกจากจะตองคานงถงความพงพอใจ ในเรองของขาวสารทไดรบ ความเพยงพอของขาวสารและชองทางของการตดตอสอสารแลว ยงตองคานงถงปจจยผรบสาร ซงเปนปจจยทเกยวกบความแตกตางของบคคลดวยทงน เนองจากความแตกตางของบคคลเปนธรรมชาตของมนษยอยางหนง จากแนวคดเกยวกบการรบรขอมลขาวสารดงกลาวขางตนสรปไดวา การรบรขอมลขาวสารในการศกษาครงน หมายถง การทบคคลไดรบรขอมลขาวสารตาง ๆ จากสอดงตอไปน คอ โทรทศน วทย หนงสอพมพ อนเตอรเนต สอบคคล และสอเฉพาะกจในรปแบบทหลากหลาย ขนอยกบทศนคต ประสบการณ ความเชอ และแรงจงใจของบคคล จงทาใหบคคลจาเปนตองรบรขอมลขาวสารอยางสมาเสมอ เพอจะไดพจารณาแยกแยะถงคณประโยชนของขาวสารทไดรบ

54

ทฤษฎเกยวกบการรบร ปจจยทมผลตอการรบรแบงออกเปน 2 ลกษณะใหญๆคอ (สถต วงศสวรรค, 2525, หนา 79-

105) 1. ลกษณะของผรบ แบงออกเปน 2 ดาน คอ 1.1 ดานกายภาพ เชน เพศ อาย เชอชาต ระดบการศกษา ซงมอทธพลตอการรบรทแตกต

างกน และยงตองพจารณาถงอวยวะรบสมผสตาง ๆ วาปกต หรอไม อยางไร การรบรจะมคณภาพดขน ถาเราใชอวยวะรบสมผสหลายชนดชวยกน เชน ใชตาและหรบสมผสตาง ๆ ในเวลาเดยวกน ทาใหเราสามารถแปลความหมายไดถกตอง

1.2 ดานจตวทยา ปจจยดานจตวทยาของคนทมอทธพลตอการรบรมหลายประเภท เชน ความจา ความพรอม สตปญญา การสงเกตพจารณา ความสนใจ ความตงใจ ทกษะ คานยม วฒนธรรม ซงเปนผลมาจากการเรยนรเดม

2. ลกษณะของสงเรา คณสมบตของสงเราเปนปจจยภายนอก ททาใหคนเราเกดความ สนใจทจะรบรของคนเราคลาดเคลอนไปจากความเปนจรง ไดแก ความใกลชดของสงเรา ความตอ เนองกนของสงเรา

กระบวนการเกดการรบร ประกอบดวย 1. มสงเราทจะรบร (Stimulus) เชน รป รส กลน เสยง 2. ประสาทสมผส (Sense organs) เชน ห ตา จมก ลน ผวหนง และความรสกสมผส 3. ประสบการณเดม หรอความรเดมเกยวกบสงเราทไดสมผส 4. การแปรความหมายจากสงทสมผส ลาดบขนของกระบวนการรบร การรบรจะเกดขนไดตองเปนไปตามขนตอนของกระบวนการ ดงน ขนท 1 สงเรามากระทบอวยวะสมผส ขนท 2 กระแสประสาทสมผสวงไปยงระบบประสาทสวนกลางทสมอง ขนท 3 สมองแปลความหมายออกมาเปนความร ความเขาใจ โดยอาศยประสบการณ

เดม ความรเดม ความจา เจตคต ความตองการ บคลกภาพ และเชาวนปญญา เนองจากการรบรคอความเขาใจในเรองตางๆ ทเกดขนภายในจตใจของแตละบคคลอนเนองมาจากการแปลความหมาย ตอสงเราหรอสงแวดลอม โดยอาศยประสบการณเดมเปนเครองชวยดงนนการวดการรบรจากการทบคคลแสดง ออก อนไดแก ความรสก นกคด ตามความเขาใจโดยใชแบบสอบถาม แบบสมภาษณ หรอแบบทดสอบเปนเครองมอ

โดยสรปแลวการรบร หมายถง กระบวนการทสมองรบสงเราจากรอบตวเราโดยผาน ประสาทสมผสทงหา แลวมาจดระบบและแปรความหมายเปนความรความเขาใจ โดยอาศยประสบการณ เปนเครองชวยในการแปรความหมาย การวดการรบร การวดการรบร หลายๆ ครง กมความสบสนทจะแยกแยะกบสงทจะถามกบสงทตองการออกจากกนไมได สดทายกมองเหนวา “การวดอะไรกตาม ควรวดจากปรากฏการณทเกดขนจรง” เพราะสงนเองททาใหมองเหนถง ความลกของสงทจะวดไดอยางชดเจน เพราะประโยคเดยวทวา “การรบร มนคอภาพสะทอนใหเหนถงความรสก จะแสดงออกมาใหเปนทางสญชาตญาณ ทมากกวา เหตผลทาง

55

การวดการรบร ทสามารถจะกระทาไดกจากการวดพฤตกรรมจตพสย พฤตกรรมจตพสยอาจกลาวไดคอ เปนพฤตกรรมทเกดขนภายใจจตใจของมนษยเกยวของกบความรสก อารมณและจตใจของบคคล เชน ความสนใจ ความซาบซง เจตคต คานยม ความตองการ การปรบตว คณธรรม จรยธรรม บคลกภาพ หรอเปนสงทสรางสมขนจนเปนลกษณะเฉพาะของแตละบคคล หรอการเกดจตพสยภายในตวบคคลนน จะพฒนาจากระดบตาจนถงระดบสง ไดแก การรบร การตอบสนอง การสรางคณคา การจดระบบคณคา และการสรางลกษณะนสย เปนตน อาจมวธการในการวดไดดงน 1. วธการสงเกตพฤตกรรม (Observation) เปนวธการหนงในการเกบรวบรวมขอมลเกยว กบพฤตกรรมในการรบร ลกษณะของการสงเกตจะปลอยใหสภาพการณตางๆ ดาเนนไปตามธรรมชาต ในการรบทราบขาวสาร ชองทางการรบรขอมลขาวสาร ความพงพอใจและความเพยงพอของขาวสาร ในเรองการกากบดแลทดของ บวท. 2. แบบสอบถาม (Questionnaire) แบบสอบถามอาจจะเปนชนดปดหรอเปดกได แนวคดเกยวกบความรความเขาใจและการวด ความหมายของความรความเขาใจ นกวชาการหลายทานไดใหความหมายของคาวา “ความรความเขาใจ” โดยสรปความหมายไดวา ความรความเขาใจ หมายถง ความสามารถในการจาและเขาใจรายละเอยดของ ขอมลตางๆทบคคลไดสะสมไวและถายทอดตอๆกนมาตลอดจนสามารถทจะสอความหมาย แปลความ ตความ ขยายความ หรอแสดงความความคดเหนเกยวกบเรองตางๆ หลงจากทไดรบขาวสารเกยวกบเรองนนๆแลว (ศภกนตย พลไพรนทร, 2540; เกศน จฑาวจตร, 2540) ความหมายของความร บญธรรม กจปรดาบรสทธ (2535 : 7) ไดใหความหมายของความรวา หมายถง การระลกถงเรองราวตาง ๆ ทเคยมประสบการณมาแลว และรวมถงการจาเนอเรองตาง ๆ ทงทปรากฏอยในแตและเนอหาวชา และวชาทเกยวพนกบเนอหาวชานนดวย

The Modern American Dictionary วาไดใหคาจากดความของความรทแตกตางกน 3 ลกษณะ (Wikstrom และ Normann , 1994:9) ดงน

1. ความร คอ ความคนเคยกบขอเทจจรง (Fact) ความจรง (Truths) หรอหลกการโดยทวไป (principles)

2. ความร คอ ร (Known) หรออาจจะร (May be known) 3. ความร คอ จตสานก ความสนใจ (Awareness) ศภกนตย พลไพรนทร (2540:24) ไดกลาวถงการวดความรวา การวดความรเปนการวด

ระดบความจา ความสามารถในความคดเขาใจกบขอเทจจรงทไดรบการศกษาและประสบการณเดมโดยผานการทดสอบคณภาพแลว จะแยกคนทมความร กบไมมความรออกจากกนไดระดบหนง

เกษม วฒนชย (2544 : 39-40) ไดใหความหมายของความรวา หมายถง การรวบรวมความคดของมนษย จดใหเปนหมวดหมและประมวลสาระทสอดคลองกน โดยนามาใชใหเกดประโยชน

จากคาจากดความทมผกลาวไวในเบองตน สามารถสรปไดวา ความร หมายถง ขอเทจจรงกฎเกณฑและรายละเอยดของเรองราวและการกระทาตาง ๆ ทบคคลไดประสบมาและเกบสะสมไว เป

56

ระดบของความร ความรมอยมากมายรอบๆตวเรา และสามารถจดแบงออกไดเปน 4 ระดบ (มนตร

จฬาวฒนทล : 2537) ระดบแรก ความรเกยวกบสงรอบตวเรา ซงสามารถรบรไดโดยประสาทสมผส มองเหนไดยน

ดมกลน และลมรสได เชน ความรอน - เยน ความสวาง - มด เสยง ดง-เบา กลนหอม-เหมน และรสเคม-หวาน เปนตน ความรระดบตนนอาจเรยกวา ความรสก

ระดบทสอง ไดแก ความรดานภาษา ซงจะทาใหอานและเขยนหนงสอได ฟงเขาใจ ฟง วทยและดทวรเรอง ตลอดจนมภมปญญาทองถนทไดสะสมและตกทอดกนมา ระดบทสาม ไดแก ความรดานวชาการ ซงไดจากการศกษาเลาเรยน ทาใหคดเลขเปนคานวณดอกเบยได ออกแบบอาคารได เขยนบทละครได ใชคอมพวเตอรเปน รกฎหมายบานเมอง รจกกฏเกณฑ ทางฟสกส ดาราศาสตร เคม และชววทยา วนจฉยโรคและรวธรกษาโรค เปนตน ความรวชาการเหลาน มกจะตองเรยนรจากคร อาจารย เอกสาร ตาราทางวชาการหรอผทรเรองนนมากอน

ระดบทส ไดแก ความรใหม เปนความรทไมเคยมอยกอน ไดมา โดยการคนควาวจย การคดคน กระบวนการใหม และควรจะหาแนวทางในการนาความรใหมไปใชใหเปนประโยชน เพอใหเกดการพฒนา

Bloom และคณะ ไดทาการศกษาและจาแนกพฤตกรรมดานความรออกเปน 6 ระดบ โดย เรยงตามลาดบชนความสามารถจากตาไปสง (อางในสภาภรณ จนทรพฒนะ, 2546) ดงน

1. ความร หมายถง ความสามารถในการจาหรอรสกได แตไมใชการใชความเขาใจไป ตความหมายในเรองนน ๆ แบงออกเปนความรเกยวกบเนอเรองซงเปนขอเทจจรง วธดาเนนงาน แนวคด ทฤษฎ โครงสราง และหลกการ

2. ความเขาใจ หมายถง ความสามารถจบใจความสาคญของเรองราวตาง ๆ ได ทงในดานภาษา รหส สญลกษณ ทงรปธรรมและนามธรรม แบงเปนการแปลความ การตความ การขยายความ

3. การนาไปใช หมายถง ความสามารถนาเอาสงทไดประสบมา เชน แนวคดทฤษฎตาง ๆไปใชใหเปนประโยชน หรอนาไปใชแกปญหาตามสถานการณตาง ๆ ได 4. การวเคราะห หมายถง ความสามารถในการแยกแยะเรองราวออกเปนสวนประกอบยอย เพอศกษาความสมพนธระหวางองคประกอบสวนยอย และหลกการหรอทฤษฎ เพอใหเขาใจเรองราวตาง ๆ 5. การสงเคราะห หมายถง ความสามารถในการนาเอาเรองราว หรอสวนประกอบยอยมาเปน เรองราวเดยวกน โดยมการดดแปลง รเรม สรางสรรค ปรบปรงของเกาใหมคณคาขน

การวดความร การวดความร เปนการวดความสามารถในการระลกเรองราวขอเทจจรง หรอประสบการณต

างๆ หรอเปนการวดการระลกประสบการณเดมทบคคลไดรบคาสอน การบอกกลาว การฝกฝนของ ผสอน รวมทงจากตาราจากสงแวดลอมตาง ๆ ดวยคาถามวดความร แบงออกเปน 3 ชนด (ไพศาล หวงพานช, 2526 : 96 - 104) คอ

57

1. ถามความรในเนอเรอง เปนการถามรายละเอยด ของเนอหาขอเทจจรงตาง ๆ ของเรอง ราวทงหลาย ประกอบดวยคาถามประเภทตาง ๆ เชน ศพท นยม กฎ ความจรง หรอรายละเอยดของเนอหาตาง ๆ

2. ถามความรในวธการดาเนนการ เปนการถามวธการปฏบตตาง ๆ ตามแบบแผนประเพณ ขนตอนของการปฏบตงานทงหลาย เชน ถามระเบยบแบบแผน ลาดบขน แนวโนมการจดประเภทและหลกเกณฑตาง ๆ

3. ถามความรรวบยอด เปนการถามความสามารถในการจดจาขอสรป หรอหลกการของเรองทเกดจากการผสมผสานหาลกษณะรวม เพอรวบรวมและยนยอลงมาเปนหลก หรอหวใจของเนอหานน

จานง พรายแยมแข (2535: 24-29) กลาววา การวดความรนนสวนมากนยมใชแบบทดสอบ ซงแบบทดสอบนเปนเครองมอประเภทขอเขยนทนยมใชกนทว ๆ ไป แบงออกเปน 2 ชนด คอ

1. แบบอตนย หรอแบบความเรยง โดยใหเขยนตอบเปนขอความสน ๆ ไมเกน 1-2 บรรทด หรอเปนขอ ๆ ตามความเหมาะสม

2. แบบปรนย แบงเปน 2.1 แบบเตมคา หรอเตมขอความใหสมบรณ แบบทดสอบนเปนการวดความ

สามารถในการหาคา หรอขอความมาเตมลงในชองวางของประโยคทกาหนดใหถกตอง แมนยา โดยไมมคาตอบใดชนามากอน

2.2 แบบถก-ผด แบบทดสอบนวดความสามารถในการพจารณาขอความทกาหนดใหวาถกหรอผด ใชหรอไมใช จากความสามารถทเรยนรมาแลว โดยจะเปนการวดความจาและความคด ในการออกแบบทดสอบควรตองพจารณาถงขอความจะตองชดเจน ถกหรอผดเพยงเรองเดยว สนกะทดรดไดใจความ และไมควรใชคาปฏเสธซอน

2.3 แบบจบค แบบทดสอบนเปนลกษณะการวางขอเทจจรง เงอนไข คา ตวเลข หรอสญลกษณไว 2 ดานขนานกน เปนแถวตง 2 แถว แลวใหอานดขอเทจจรงในแถวตงดานหนงวามความเกยวของจบคไดพอดกบขอเทจจรงในอกแถวตงหนง โดยทวไปจะกาหนดใหตวเลอกในแถวตงดานหนงนอยกวาอกดานหนง เพอใหไดใชความสามารถในการจบคมากขน

2.4 แบบเลอกตอบ ขอสอบแบบนเปนขอสอบทนยมใชกนในปจจบน เนองจากสามารถวดไดครอบคลมจดประสงคและตรวจใหคะแนนไดแนนอน ลกษณะของขอสอบ ประกอบดวย สวนขอคาถามและตวเลอก โดยตวเลอกจะมตวเลอกทเปนตวถก และตวเลอกทเปนตวลวง ผเขยน ขอสอบ ตองมความรในวชานนอยางลกซงและรวธการเขยนขอสอบโดยมขอควรพจารณา คอ ในสวน ขอคาถามตองชดเจนเพยงหนงเรอง ภาษาทใชกะทดรดเหมาะสมกบระดบของผตอบ ไมใชคาปฏเสธหรอปฏเสธซอนกน และไมควรถามคาถามแบบทองจา และในสวนตวเลอก ควรมคาตอบถกเพยงคาตอบเดยวทมความกะทดรด ไมชนาหรอแนะคาตอบ มความเปนอสระจากกน มความเปนอนหนงอนเดยวกนเรยงตามลาดบตามปรมาณหรอตวเลข ตวลวงตองมความเปนไปไดและกาหนดจานวนตวเลอก 4 หรอ 5 ตวเลอก

เยาวด วบลยศร (2540: 99) กลาววา การวดความรนนเปนการวดความสามารถของบคคลในการระลกนกถงเรองราว หรอสงทเคยเรยนมาแลวซงคาถามทใชในระดบน คอ ความจา

58

ความหมายของความเขาใจ ความเขาใจ ( Comprehension ) หมายถง ความสามารถจบใจความสาคญของเรองราวตางๆ

ไดทงภาษา รหส สญลกษณ ทงรปธรรมและนามธรรม แบงเปน การแปลความ การตความการขยายความ จกรกรช ใจด (2542:8-9) ไดแยกความเขาใจออกเปน3 ลกษณะ ดงน 1. การแปรความ คอ ความสามารถในการจบใจความใหถกตองกบสงทสอความหมาย

หรอความสามารถในการถายเทความหมาย จากภาษาหนงไปสอกภาษาหนง หรอจากการสอสารรปแบบหนงไปสอกรปแบบหนง

2. การตความ คอ ความสามารถในการอธบาย หรอแปลความหมายหลายๆอนมาเรยบเรยง โดยทาการจดระเบยบ สรปยอดเปนเนอความใหม โดยยดเปนเนอความเดมเปนหลกไมตองอาศยหลกเกณฑอนใดมาใช

3. การขยายความ คอ ความสามารถทขยายเนอหาขอมลทรบรมาใหมากขน หรอเปน ความสามารถในการทานาย หรอคาดคะเนเหตการณลวงหนาไดอยางด โดยอาศยขอมลอางองหรอ แนวโนมทเกนเลยจากขอมล

กลาวโดยสรป ความรความเขาใจ หมายถง ความทรงจาในเรองราว ขอเทจจรง รายละเอยด ตาง ๆ และความสามารถในการนาความรทเกบรวบรวมมาใชดดแปลง อธบายเปรยบเทยบในเรองนนๆไดอยางมเหตผล และความรความเขาใจเปนสงทเกยวของโดยตรงและรวมถงการนาความรความเขาใจไปใชในสถานการณจรงไดตามขนตอน ทงนขนอยกบประสบการณ ของแตละบคคลเปนสาคญ แนวคดเกยวกบความตระหนกรถงความสาคญและการวด พจนานกรมทางการศกษา (Dictionary of education) ไดใหความหมายไววา ความตระหนกรหมายถง การกระทาทแสดงวา จาได การรบร หรอมความร หรอมความสานก (Consciousness) พจนานกรมเวบสเตอร (Webster’s Dictionary. 1961: 152) ไดใหความหมายไววา ความตระหนกร หมายถง ลกษณะหรอสภาพของความรสกตว รสานกหรอระวงระไว การรจกคดหรอความสานกทางสงคมและการเมองในระดบสง

รนส (Runes. 1971: 32) ไดใหความหมายไววา ความตระหนกรเปนการกระทาทเกดจาก ความสานก

กด (Good. 1973: 54) ไดใหความหมายไววา ความตระหนกร หมายถง พฤตกรรมทแสดง ถงการเกดความรของบคคล หรอการทบคคลแสดงความรสกรบผดชอบตอปญหาตางๆทเกดขน

โวลแมน (Wolman. 1973: 38) ไดใหความหมายไววา ความตระหนกร เปนภาวะทบคคล เขาใจ หรอสานกถงบางอยางของเหต ประสบการณ หรอวตถสงของได

บลม (Bloom. 1971: 213) ไดใหความหมายไววา ความตระหนกรเปนขนตาสดของภาคอารมณและความรสก (Affective domain) ความตระหนกรเกอบคลายกบความรตรงททงความรและความตระหนกไมเปนลกษณะของสงเรา ความตระหนกไมจาเปนตองเนนปรากฏการณหรอสงใดสงหนง ความตระหนกจะเกดขนเมอมสงเรามาเราใหเกดความตระหนก

59

จรนทร ธานรตน (2517: 64) ไดใหความหมายไววา ความตระหนกร หมายถง ความรสกหรอความสานกหาเหตผลในพฤตกรรมทไดกระทาไปทกครง

ประภาเพญ สวรรณ (2520: 24) ไดใหความหมายไววา ความตระหนกร หมายถง การทบคคลฉกคดได หรอการเกดขนในความรสกวามสงหนง เหตการณหนงหรอสถานทหนง ซงการรสกวามหรอการไดฉกคดถงสงใดสงหนง เปนความรสกทเกดในสภาวะของจตใจ แตไมไดหมายความวาบคคลนนสามารถจาไดหรอระลกไดถงลกษณะบางอยางของสงนน

วชย วงษใหญ (2523: 133) ไดใหความหมายไววา ความตระหนกรเปนพฤตกรรมขนตาสดทางดานความรสก (Affective domain) แตความตระหนกรนนไมไดเกยวกบความจาหรอความระลกได ความตระหนกรหมายถง ความสามารถนกคด ความรสกทเกดขนในสภาวะของจตใจ

จากความหมายของความตระหนกรทนกวชาการในสาขาตางๆใหไวดงกลาวขางตน พอสรปความหมายไดวา ความตระหนกร หมายถง ความสานกซงบคคลเคยมการรบร หรอเคยมความรมากอน โดยเมอมสงเรามากระตนจะทาใหเกดความสานกขนหรอเกดความตระหนกรขน ความตระหนกร จงเปนภาวะทางจตใจทเกยวของกบความรสก ความคด และความปรารถนาตางๆอนเกดจากการรบรและความสานก ซงเปนภาวะทบคคลไดรบร หรอไดรบประสบการณตางๆมาแลว โดยมการประเมนคาและตระหนกรถงความสาคญของตนเองทมตอสงนนๆ ความตระหนกรจงเปนการตนตวทางจตใจตอเหตการณ หรอสถานการณนนๆ ซงหมายความวา ระยะเวลาหรอประสบการณและสภาพแวดลอมจะทาใหเกดการรบร (Perceptions) ขน และนาไปสการเกดความคดรวบยอด การเรยนรและ ความตระหนกร ตามลาดบ ซงขนตอนและกระบวนการเกดความตระหนกรดงกลาวแสดงเปนแผนภมไดดงรป 2-4

รปท 2-4 ขนตอนและกระบวนการเกดความตระหนกร

ทมา Good, Carter V. (1973). Dictionary of Education. New York : MacGraw – Hill Book Company. จากภาพประกอบ 4 ความตระหนกรเปนผลมาจากกระบวนการทางปญญา (Cognitive Process) กลาวคอ เมอบคคลไดรบการกระตนจากสงเราหรอไดรบการสมผสจากสงเราแลวจะเกดการรบร และเมอรบรในขนตอๆไป กจะเขาใจในสงเรานน คอ เกดความคดรวบยอดและนาไปสการเรยนร

การสมผส การรบร ความคดรวบยอด

การเรยนร ความตระหนกร

พฤตกรรม

60

ปจจยทมผลตอความตระหนกร ความตระหนกร (Awareness) เปนพฤตกรรมทางดานอารมณหรอความรสก (Affective domain) ซงคลายกบความร (Knownledge) ซงเปนพฤตกรรมขนตาสดของความร ความคด(Cognitive domain) ปจจยดานความรสกหรออารมณนน จะมความสมพนธกบปจจยดานความรความคดเสมอ (ประสาท อศรปรดา. 2523: 177) ดงทกลาวมาแลววาความรเปนเรองทเกดจากขอเทจจรง จากประสบการณ การสมผส และการใชจตไตรตรองคดหาเหตผล แตความตระหนกรเปนเรองของโอกาสการไดรบการสมผสจากสงเราโดยไมตงใจ การใชจตไตรตรองแลว จงเกดสานกตอปรากฏการณ หรอสถานการณนนๆและในเรองของความตระหนกรน จะไมเกยวของกบความจาหรอการระลกมากนก เพยงแตรสกวามสงนนอย (Conscious of something) จาแนกและรบร (Recognitive) ลกษณะของสงนนเปนสงเรา ออกมาตรงวามลกษณะเปนเชนไร โดยไมมความรสกในการประเมนเขารวมดวย และยงไมสามารถแบงออกมาวามลกษณะอยางไร หรออาจกลาวโดยสรปไดวาความรหรอการศกษาเปนปจจยสาคญทมผลตอความตระหนกรนนเอง

ทนงศกด ประสบกตคณ (2535: 22 – 23) กลาววา เนองจากความตระหนกรของแตละบคคลขนอยกบการรบรของแตละบคคล ดงนน ปจจยทมผลตอการรบรจงมผลตอความตระหนกรดวยเชนกน ซงไดแก

1. ประสบการณทมตอการรบร 2. ความเคยชนตอสภาพแวดลอม ถาบคคลใดทมความเคยชนตอสภาพแวดลอมนน

กจะทาใหบคคลนนไมตระหนกรตอสงทเกดขน 3. ความใสใจและการเหนคณคา ถามนษยมความใสใจเรองใดมา กจะมความตระหนก

รในเรองนนมาก 4. ลกษณะและรปแบบของสงเรานนสามารถทาใหผพบเหนเกดความสนใจ ยอมทา

ใหผพบเหนเกดการรบรและความตระหนกรขน 5. ระยะเวลาและความถในการรบร ถามนษยไดรบการรบรบอยครงเทาใดหรอนาน

เทาไรกยงทาใหมโอกาสเกดความตระหนกรไดมากขนเทานน ความตระหนกกบเหตผลเชงจรยธรรม 1. การจาแนกระดบของความตระหนกทางสงคม (สดใจ บญอารย. 2541: 95 – 97)

61

ในระดบกอนเกณฑ บคคลจะไมมการตระหนกทางสงคมหรอมกแคบมากมกจะคดถงตวเอง เชน ถาถามวาเหตใดจงตองรกษาสญญา จะไดคาตอบวา “ถาคณไมรกษาสญญาคณจะถกต” จะเหนวาทศนะจากดอยทตวเอง ไมคดถงผอน ไมเขาใจถงเจตนาหรอความคาดหวงของผอน ในระดบน ถาเดกพฒนาสงขนมาอกความคดกจะกวางขน โดยจะคดถงผอนเปนรายบคคล เปนการคดแบบ “ฉน” และ “เธอ” ไมเปนกลม เหตผลในการกระทาเพอคนอนคอ ตองการใหเขาเปนผตอบแทน มใชการทาเพอการอยรวมกนในสงคม

ในระดบทสอง คอ ระดบตามกฎเกณฑ เดกจะคดเรองสมพนธภาพการเปนสมาชกของกลมจะมความสาคญคอ อยากจะดตามทกลมหรอสงคมตองการ ระดบทสองนจะตระหนกถงผลประโยชนของผอนและสงคม เปนระดบแรกทการเหนประโยชนของผอนเปนระดบทเขาใจวา เหตใดบคคลจงตองเสยสละเพอสงคม สงทไมเคยตระหนกในระดบกอนจะเรมม ผมพฒนาการในระดบนจะตองการการยอมรบในการทตนทาด ความแตกตางระหวางระดบนกบระดบกอนในเรองกฎตาง ๆ คอ ระดบกอนเหนวากฎตางๆเปนเครองบงคบเขา แตในระดบนเหนวา กฎตางๆมไวเพอชวยสงคมทเขาอย

ในระดบทสาม คอ ระดบเหนอกฎเกณฑ ทศนะจะกวางออกไปจะไมมองวามนษยเปนเสมอนฟนเฟองของเครองจกรในสงคม และจะตองยอมปฏบตตามทสงคมกาหนดและรบใชสงคมทตวเองเปนสมาชกอย แตจะกระทาตามหลกแหงความยตธรรมทเหนวาทกคนในสงคมจะตองปฏบตไมวาสงคมนนจะสนบสนนหรอไม ซงเรยกไดวามลกษณะเปนสากลเพราะใชกบคนทกคน ความแตกตางระดบนกบระดบทแลวคอ ระดบกอนเหนวาการกระทาทดจะตองเปนการสนบสนนสงคมผลประโยชนของสงคมเปนตว กาหนดความถกตองแตในระดบนเหนวาการกระทาทดคอการกระทาทสอดคลองกบหลกแหงความยตธรรม หลกแหงความยตธรรมนเปนอสระจากสงคมทเขาอย ดงนนหลกแหงความ ยตธรรมเปนพนฐานของสงคม

2. การจาแนกขนของความตระหนกทางสงคม การแยกระดบการหยงลกทางสงคมจะชวยในกระบวนการวดพฒนาการอยางมาก ถาสามารถ

ชชดถงขนของการพฒนาการไดกยงจะเปนแรงสนบสนนยงขน การรขนของพฒนาการดานการหยงลกทางสงคมของเดก จะทาใหเราทราบวาเดกใชเหตผลอยในสองขนใดควบกน (เชน ขนท 1 และขนท 2) ในทนจะอธบายเพยง 4 ขน สวนผทมพฒนาการดานการหยงลกทางสงคมในระดบเหนอกฎเกณฑเกอบทงหมด จะใชเหตผลเชงจรยธรรมในขนท 5

ในระดบกอนเกณฑ ความแตกตางดานการตระหนกทางสงคมระหวางขนท 1 และขนท 2 ไดแกความคดแบบเหนแกประโยชนของทงสองฝาย หรอการตระหนกถงทศนะของผอนซงขนท 1 ไมมผใชเหตผลในขนท 1 จะไมเขาใจวาผอนมความคดเปนของตนเองเขาจะคดวามตวเขากบโลกภายนอกเทานน ในดานจรยธรรมเดกจะเขาใจวาตวเขาและผอนอยภายในลกษณะเผดจการภายนอกอนเดยวกน หากไมรวมตวเองเขากบสงนจะดรบโทษโดยอตโนมต การพจารณาถงความสาคญและสทธของมนษย

62

ในขนทสอง เดกจะสามารถพจารณาสงตางๆรวมกนได เดกจะคดไดวาผอนมความคดทแตกตางไปจากตนและแตกตางกน และรวาบางครงบคคลคาดหวงและกระทาในสงทขนอยกบผอน อยางไรกตาม แมความคดในเชงการตระหนกจะกวางขน แตกยงมขอจากดคอการเขาใจความสมพนธระหวางบคคล ผมพฒนาการในขนทสองจะมองความสมพนธแบบตวตอตว ในแงจรยธรรมยงพจารณาในสงตางๆในลกษณะกายภาพและสขนยม หลกสาคญของการพฒนาในขนนคอ จะมไดนกถงการเปนกลมหรอสงคมทดงาม แตนกถงเพยงประโยชนของบคคลผใฝประโยชนสวนตวเทานน

ในขนทสาม กรอบความคด คอ แตละคนในกลมจะตองฟงความเหนของทกคนในกลม และจะตองพยายามกระทาในสงทกลมเหนดวย ผใชเหตผลในขนนจะพยายามจดพฤตกรรมของเขาใหอยในรปแบบของคนดตามความคดของตน

ในขนทส จะพจารณาสมพนธภาพเชนกน แตจะขยายรวมไปถงการหยงลกถงระดบสงคมแทนทจะคดถงบคคลเพยง 2 – 3 คน เขาจะพจารณาวาบคคลเปนจดหนงของระบบสงคมทงหมด จะอยทผลของสมพนธภาพหรอพฤตกรรมตางๆ ทมตอสงคม อนไดแกการกระทาในทานองทเกอหนนหรอสงเสรมใหสงคมไดดาเนนไปอยางราบรน โดยเชอวาเราทงหมดเปนสมาชกของระบบสงคมการขยายความคดจากเอกตบคคลหรอสมพนธภาพของกลมเลกๆไปสระบบสงคมทกวางออกไปเปนความสาเรจทสาคญของขนทส ทพฒนามาจากขนทสาม

การวดความตระหนกร ความตระหนกร (Awareness) เปนพฤตกรรมทเกยวกบการรสานกวาสงนนมอย (Conscious

of something) จาแนกและรบร(Recognitive) ซงเปนพฤตกรรมทละเอยดออนเกยวกบดานความรสกและอารมณ ดงนน การทจะทาการวดและการประเมน จงตองมหลกการและวธการตลอดจนเทคนคเฉพาะจงจะวดความรสกและอารมณนนมหลายประเภทดวยกน ซงจะนามากลาวไวดงน คอ (ชวาล แพรตกล. 2526: 201)

1. วธการสมภาษณ (Interview) อาจเปนการสมภาษณชนดทโครงสรางแนนอน (Structure item) โดยสรางคาถามและมคาตอบทเลอกเหมอนๆกน แบบสอบถามชนดเลอกตอบและคาถาม จะตองตงไวกอน เรยงลาดบกอนหลงไวอยางด หรออาจเปนแบบไมมโครงสราง (Unstructure item) ซงเปนการสมภาษณทมไวแตหวขอใหญๆใหผตอบมเสรภาพในการตอบมากๆ

2. แบบสอบถาม (Questionnaire) แบบสอบถามอาจจะเปนชนดปดหรอเปดกได 3. แบบตรวจสอบรายการ (Checklist) เปนเครองมอวดชนดทตรวจสอบวาเหนดวย ไมเหน

ดวย หรอมไมมสงทกาหนดตามรายการ อาจอยในรปของการทาเครองหมายตอบ หรอเลอกวาใช ไมใชกได

63

4. มาตรวดอนดบคณภาพ (Rating scale) เครองมอนเหมาะสาหรบวดอารมณและความรสกทตองการทราบความเขาใจ (Intensity) วามมากนอยเพยงไรในเรองนน

5. การเขาใจความหมายภาษา (Semantic differential technique หรอ S.D.) เทคนคการวดโดยใชความหมายของภาษาของ ชาลล ออสกด เปนเครองมอทวดไดครอบคลมชนดหนง เครองมอชนดนจะประกอบดวยเรองซงถอเปน “สงกป” และจะมคณศพททตรงขามกนเปนคประกอบสงกปนนหลายค แตละคจะม 2 ขว ชองจะหางระหวาง 2 ขวน บงดวยตวเลข ถาใกลขางใดมากกจะมคณลกษณะตามคณศพทของขวนนมาก คณศพททประกอบเปน 2 ขวน แยกออกเปน 3 พวกใหญๆ คอ พวกทเกยวของกบการประเมนคา (Evaluation) พวกทเกยวกบศกยภาพ (Potential) และพวกทเกยวกบกจกรรม (Activity)

กระบวนการวดความตระหนกร

ทศนา แขมมณ (2546: 125) ไดกลาววากระบวนการนเปนกระบวนการทกระตนใหผเรยนใหความสนใจ เอาใจใส รบร เหนคณคาในปรากฏการณหรอพฤตกรรมตางๆ ทเกดขนในสงคมทงทเปนรปธรรมและนามธรรม ขนตอนการดาเนนการมดงน 1. สงเกต ใหขอมลทตองการใหผเรยนเกดความสนใจ เอาใจใส และเหนคณคา 2. วจารณ ใหตวอยาง สถานการณ ประสบการณตรง เพอใหผเรยนไดวเคราะหหาสาเหตและผลดผลเสยทเกดขนทงในระยะสนและระยะยาว

3. สรปใหอภปรายหาขอมลหรอหลกฐานมาสนบสนนคณคาของสงทจะตองตระหนกและวางเปาหมายทจะพฒนาตนเองในเรองนน

ตาราง 2-6 ลาดบขนของพฤตกรรมดานจตพสยของ แครทโวล และคณะ

1.1 ความตระหนกร 1.2 ความยนดทจะรบร

1. การรบร

1.3 การควบคมหรอการเลอกใหความสนใจ 2.1 การยนยอมตอบตกลง 2.2 ความเตมใจทจะตอบสนอง

2. การตอบสนอง

2.3 ความพอใจในการตอบสนอง 3.1 การยอมรบคานยม 3. การเกดคานยม

3.2 การนยมชมชอบในคานยม

64

3.3 การยดมนในคานยม 4.1 การสรางแนวความคดของคานยม 4. การจดระบบคณคา

4.2 การจดระบบคานยม 5.1 การวางหลกทวไป 5. การสรางลกษณะนสย

5.2 การสรางลกษณะนสย

จากตาราง 2-6 แสดงลาดบขนของพฤตกรรมดานจตพสย จะเหนไดวาความตระหนกรอยในลาดบขนของการรบร ซงเปนขนแรกหรอขนพนฐานของการพฒนาขนไปสขนสงตอไป คอ ขนการตอบสนอง การเกดคานยม การจดระบบคณคา การสรางลกษณะนสยตามแบบคานยมทยดถอ ตามลาดบ ลกษณะนสยทจะเกดขนไดนน จาเปนทจะตองสรางความตระหนกรใหเกดขนในตวบคคลนนกอน เมอบคคลนนมความตระหนกรแลวจงจะพฒนาไปสพฤตกรรมดานจตพสยทสงขนตอไปได

วธการสรางแบบวดความตระหนกร มลาดบขนดงน คอ 1. การรวบรวมขอมล ขอมลนนอาจจะนามาจากเอกสาร บทวเคราะหงานการศกษาวจย 2. การตรวจสอบขอมล เพอใหแนใจวาขอมลทนามาใชในการสรางแบบวดนนมความ

เหมาะสมกบการทจะตอบหรอใชวดกบกลมตวอยาง 3. สรางแบบวดโดยการสรางขอคาถาม เพอใหกลมตวอยางไดแสดงความรสกทแทจรงของ

ตนเองออกมา 4. ตรวจสอบความสมบรณของแบบวด ความสมพนธระหวางความรกบความตระหนกร จากความหมายของความรและความตระหนกรทนกวชาการไดใหความหมายไว จะพบวา

ความรและความตระหนกรนนมความสมพนธคอ ทงความรและความตระหนกรตางเกยวของกบการสมผส และการใชจตไตรตรองทงสน โดยความรเปนเรองของขอเทจจรง กฎเกณฑ ฯลฯ ซงไดจากการสงเกตและรบรทตองอาศยเวลา สวนความตระหนกรเปนเรองของความรสกทเกดขนในภาวะจตทไมเนนความสามารถในการจาหรอระลกได อยางไรกตามการทจะเกดความตระหนกรขนมาไดกตองผานการมความรมากอนเปนเบองตน

ตอนท 6 งานวจยทเกยวของ สวรรณ ทองคา (2545) ศกษาสภาพการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลในโรงเรยน สงกดสานกงานการประถมศกษาจงหวดสงหบร มวตถประสงค 1) สภาพการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลในโรงเรยนสงกดสานกงานการประถมศกษาจงหวดสงหบร 2) ความสมพนธระหวางวยวฒ คณวฒทางการ

65

เบญจวรรณ วนดศร (2546) ศกษาความเปนธรรมาภบาลของนายกองคการบรหารสวนตาบลในจงหวดรอยเอด มวตถประสงคเพอ 1) ศกษาระดบความเปนธรรมาภบาลของนายกองคการบรหารสวนตาบล ในจงหวดรอยเอด และ 2) ศกษาปจจยทมความสมพนธกบธรรมาภบาลของนายกองคการบรหารสวนตาบล ในจงหวดรอยเอด มสมมตฐานการวจย คอ อาย ระดบการศกษา ความรความเขาใจในการปกครองดวยหลกธรรมาภบาล และความรความเขาใจในบทบาทหนาทของนายกองคการบรหารสวนตาบล มความสมพนธกบธรรมาภบาลของนายกองคการบรหารสวนตาบล ในจงหวดรอยเอดโดยศกษากบนายกองคการบรหารสวนตาบลในพนทจงหวดรอยเอด จานวน 186 คน จาก 186 องคการบรหารสวนตาบล โดยการวเคราะหความสมพนธระหวางตวแปรอสระซงประกอบดวย อาย การศกษา ความรความเขาใจในบทบาทหนาท และความรความเขาใจในการปกครองดวยหลกธรรมาภบาล กบตวแปรตามคอธรรมาภบาลของนายกองคการบรหารสวนตาบล ดวยคา Chi – Square โดยกาหนดเกณฑการวเคราะหความมนยสาคญทางสถตทระดบไมเกน 0.05 พบวา ปจจยทมความสมพนธกบธรรมาภบาล ของนายกองคการบรหารสวนตาบล ไดแก ความรความเขาใจใน บทบาทหนาท และ ความรความเขาใจในการปกครองดวยหลกธรรมาภบาล ของนายกองคการบรหารสวนตาบล สวนปจจยดานอาย และระดบการศกษา พบวาไมมความสมพนธกบธรรมาภบาลของนายกองคการบรหารสวนตาบล พระมหาธรรมรตน ธรรมยาฤทธ สมเกยรต เกยรตเจรญ พระครปลดสญญา กนตจาโรและยภาพร ยภาศ (2550) ไดศกษาการดาเนนงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองหนองคาย จงหวดหนองคายตามความคดเหนของคณะกรรมการชมชน มวตถประสงคของการวจย คอ 1) เพอศกษาระดบความคดเหนของคณะกรรมการชมชนทมตอการดาเนนงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองหนองคาย 2) เพอเปรยบเทยบระดบความคดเหนของคณะกรรมการชมชนทมตอการดาเนนงานหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองหนองคาย จาแนกตามอาชพ การศกษา และอาย กลมตวอยางทใชในการศกษา ประกอบดวยคณะกรรมการชมชนทอาศยอยในพนทเขตเทศบาลเมองหนองคาย จานวน 41 ชมชน เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล เปนแบบสอบถามแบบมาตราสวนประมาณคา จานวน 30 ขอ มคาความเชอมนทงฉบบ 0.97 สถตทใชในการวเคราะหขอมล ไดแก คารอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน ทดสอบสมมตฐานดวย F-test (One-way ANOVA) ทดสอบความแตกตางรายค ดวยวธ LSD. (Least significant difference) ผลการวจย พบวา

66

1. ระดบความคดเหนของคณะกรรมการชมชน ทมตอการดาเนนงานตามธรรมาภบาลของเทศบาลเมองหนองคายจงหวดหนองคาย โดยรวมอยในระดบปานกลาง รายดานอยในระดบปานกลาง 6 ดาน เรยงลาดบคาเฉลยจากดานมากไปนอย ดงน หลกคณธรรม หลกความรบผดชอบ หลกความคมคา หลกนตธรรม หลกความโปรงใส และหลกการมสวนรวม ตามลาดบ 2. การเปรยบเทยบระดบความคดเหนของคณะกรรมการชมชน ทมตอการดาเนนงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองหนองคาย จงหวดหนองคาย จาแนกตามอาชพ โดยรวมและรายดาน พบวาทงโดยรวมและรายดานทกดานมความแตกตางกนอยางมนย สาคญทางสถตทระดบ .05 3. การเปรยบเทยบระดบความคดเหนของคณะกรรมการชมชน ทมตอการดาเนนงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองหนองคาย จงหวดหนองคาย จาแนกตาม การศกษา โดยรวมและรายดาน พบวาทงโดยรวมและรายดานทกดานมความแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 พชย ยภาคณต (2552) ศกษาการประเมนการใชหลกธรรมาภบาลในการปฏบตงานของพนกงาน บรษท ทโอท จากด (มหาชน) โดยมกรอบตวแปรในการวจยคอ ตวแปรอสระ เพศ อาย ระดบการศกษา ตาแหนงตามสายงาน ระดบตาแหนง สงกดหนวยงาน และระยะเวลาทปฏบตงาน และตวแปรตาม ความคดเหนของของพนกงาน บรษท ทโอท จากด (มหาชน) สานกวศวกรรม ทเกยวกบการปฏบตตามหลกธรรมาภบาล โดยมวตถประสงคการศกษา คอ 1) เพอศกษาระดบการใชหลกธรรมาภบาลในการบรหารการจดการองคกรเฉพาะสานกวศวกรรม บมจ.ทโอท 2) เพอศกษาเปรยบเทยบความแตกตางของการใชหลกธรรมาภบาลบรหารจดการในสานกตางๆ ของสานกวศวกรรม บมจ.ทโอท ทมลกษณะงานแตกตางกน และ (3) เพอเสนอแนะแนวทางการใชหลกธรรมาภบาลในสานกวศวกรรม บมจ.ทโอท ใหเกดประโยชนสงสดตอการบรหารจดการขององคกร โดยมสมมตฐานการศกษา คอ 1) พนกงานในสานกวศวกรรม บมจ.ทโอท ทมรปแบบการบรหารจดการองคกรแตกตางกน มความคดเหนในการนาหลกธรรมาภบาลมาใชในการปฏบต งานแตกตางกน และ 2) พนกงาน ทมสถานภาพแตกตางกน มความคดเหนในการนาหลกธรรมาภบาลมาใชในองคกรแตกตางกน

สวนท 3 วธดาเนนการวธวจย

ในการสารวจการรบร ความรความเขาใจ และความตระหนกถงความสาคญของการกากบ

ดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. น ผวจยไดกาหนดวธดาเนนการวจย ดงน วธการศกษาวจย การศกษาวจยครงน เปนการวจยเชงสารวจ (Survey Research) โดยใชแบบสอบถาม แบบทดสอบ ใชในการตรวจสอบการรบร ความรความรความเขาใจ และความตระหนกรถงความสาคญ ของกลมตวอยาง มลกษณะคาถามปดทกาหนดคาตอบไวลวงหนาแลว ใหผตอบเลอกตอบในขอทตรงกบความเปนจรงทสด โดยแบงสอบถามเปน 5 ตอน คอ ตอนท 1 แบบสอบถามลกษณะทวไปสวนบคคล ตอนท 2 แบบสอบถามการรบรขาวสาร ตอนท 3 แบบสอบถามความรความเขาใจ ตอนท 4 แบบสอบถามความตระหนกรถงความสาคญ ตอนท 5 ขอเสนอแนะ กอนทจะนาแบบสอบถามทสรางขนไปเกบรวบรวมขอมล ผวจยจะนาไปใหทปรกษาทาการตรวจแนะนาในรายละเอยด การตรวจสอบคณภาพของเครองมอวดเชงเนอหา (Index of Item – Objective Congruence : IOC) จากทปรกษาซงเปนผเชยวชาญในระเบยบวธวจย และแกไขแบบสอบถามกอน และวดอานาจการจาแนกรายขอ (Biserial correlation : rpbis) จากนนนาไปทดสอบความเชอถอไดของเครองมอวด (Reliability : ∞) โดยทดสอบกบกลมตวอยางทเปนฝายจดการหรอพนกงานทเปนตวแทน 30 คน พจารณาเลอกขอคาถามทมคา ∞> 0.7 ขนไป ทาคมอลงรหสขอมล เพอนาไปใชในขบวนการประมวลผลดวยเครองคอมพวเตอรในลาดบตอไป ดงรปท 3.1

70

รปท 3-1 วธการสรางเครองมอทใชในการวจย

กาหนดจดมงหมายในการสรางแบบวด

ศกษาทฤษฎ เอกสารและงานวจยทเกยวของ

เขยนนยามปฏบตการเพอสรางขอคาถาม

วพากษและปรบแกขอคาถามกบทปรกษา

ตรวจสอบความเทยงตรงโดยทปรกษา

ความเทยงตรงทม ความเทยงตรง (IOC) ≥ 0.5

นาแบบวดไปทดลองใช (Try Out) เพอหาคาอานาจจาแนกรายขอ

คดเลอกขอคาถามทม คาอานาจจาแนก

≥ 0.2

หาคาความเชอมนทงฉบบ (Reliability)

จดทาแบบสอบฉบบสมบรณเพอใชในการเกบรวบรวมขอมล

ปรบปรงขอคาถาม

ปรบปรงขอคาถาม

ไมผานเกณฑ




ผาน

ผาน

ตดทง

ตดทง

71

ประชากรและกลมตวอยาง กลมประชากรทใชศกษาเปนฝายจดการและพนกงานฝายจดการ บวท. จากทกสายงาน ทงสวนกลางและสวนภมภาค ทกคน จานวน 2,878 คน ดงน ดงตารางท 3-1

ตารางท 3-1 ประชากร

ลาดบ หนวยงาน/สงกด (ฝายจดการ) จานวน (คน) 1 กรรมการผอานวยการใหญ 1 2 รองกรรมการผอานวยการใหญฯ และนกวชาการ (เทยบเทากรรมการ

ผอานวยการใหญ) 4

3 ผอานวยการใหญฯ และนกวชาการ (เทยบเทาผอานวยการใหญ) 11 4 ผอานวยการฝายฯ และนกวชาการ (เทยบเทาผอานวยการฝาย) 28 5 ผอานวยการกองฯ และนกวชาการ (เทยบเทาผอานวยการกอง) 70

รวม 114 ลาดบ หนวยงาน/สงกด (พนกงาน) จานวน (คน)

6 ตน. 24 7 กญ. 19 8 นต.กญ. 13 9 สท.กญ. 28 10 กธ.ธก. 8 11 ธน.ธก. 12 12 ธป.ธก. 9 13 สธ.ธก. 26 14 บส.บว. 55 15 บข.วบ. 22 16 บบ.วบ. 8 17 มว.วบ. 27 18 กผ.วบ. 46 19 ทส. 7 20 ปบ.ทส. 31

72

ตารางท 3-1 ประชากร (ตอ) ลาดบ หนวยงาน/สงกด (พนกงาน) จานวน(คน)

21 วอ.ทส. 16 22 ศจ1.บจ. 110 23 ศจ2.บจ. 110 24 ศห.บจ. 32 25 ศอ.บข. 91 26 ศส.บข. 128 27 ศด.บข. 122 28 ศบ.บข. 59 29 บภ1. 3 30 ศภ.บภ1. 138 31 ศญ.บภ1. 133 32 ศร.บภ1. 76 33 ศน.บภ1. 54 34 บภ.2 2 35 ศช.บภ2. 137 36 ศล.บภ2. 122 37 ศอ.บภ2. 79 38 ศบ.บภ2. 39 39 ศม.บภ2. 41 40 วส.บว. 66 41 วช.บว. 48 42 วต.บว. 58 43 ศว.บว. 47 44 วว.สว. 23 45 วข.สว. 23 46 อว.สว. 18

73

ตารางท 3-1 ประชากร (ตอ) ลาดบ หนวยงาน/สงกด (พนกงาน) จานวน(คน)

47 คม.มป. 19 48 คป.มป. 17 49 คส.มป. 10 50 คก.มป. 7 51 บผ.มป. 10 52 ผค.กอ. 21 53 ผจ.กอ. 10 54 ผว.กอ. 10 55 สอ.สส. 29 56 วส.สส. 16 57 บค.ทบ. 18 58 บก.ทบ. 34 59 สก.ทบ. 24 60 พบ.พส. 54 61 พว.พส. 9 62 พก.พส. 35 63 งน.งบ. 26 64 บช.งบ. 23 65 งป.งบ. 9 66 ผก.ศป. 35 67 ฟท.ศป. 69 68 อส.ศป. 79 68 อน.บท. 50 70 กพ.บท. 40

รวมฝายจดการและพนกงานทงสน 2,878

74

ระยะเวลาในการเกบขอมล การศกษาครงน ใชเวลาเกบรวบรวมขอมลระหวางวนท 1 สงหาคม – 31 สงหาคม 2553 รวมระยะเวลาทงสน 30 วน

เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการวจย เปนแบบสอบถามวดความคดเหนทมตอการรบร ความรความเขาใจ และความตระหนกรถงความสาคญของการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. มวธการสรางเครองมอวดดงน 1. เครองมอวดตวแปรอสระ เปนขอคาถามทกาหนดคาตอบไวลวงหนา ใหผตอบเลอกตอบในขอทตรงกบความเปนจรงเกยวกบ เพศ อาย ประสบการณการทางาน สถานะหรอสถานภาพการจาง ระดบตาแหนง หนวยงานทสงกด สถานทปฏบตงาน และลกษณะงาน 2. เครองมอวดตวแปรตามการรบร เปนคาถามทกาหนดคาตอบไวลวงหนา ใหผตอบเลอกตอบในขอทตรงกบความเปนจรงเกยวกบ การรบทราบ ชองทางการรบร ความสาคญ ความพงพอใจ และความพอเพยงของขาวสาร ทเกยวของกบธรรมาภบาลหรอการบรหารจดการทดในองคการ นโยบายการกากบดแลองคการทด และ การกากบดแลทดในรฐวสาหกจของบรษทฯ 3. เครองมอวดตวแปรตามความรความเขาใจ เปนคาถามทมคาตอบใหเลอกตอบรบหรอปฏเสธทตรงกบความเปนจรงเกยวกบ ธรรมาภบาลหรอการบรหารจดการทดในองคการ นโยบายการกากบดแลองคการทด และการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของบรษทฯ 4. เครองมอวดตวแปรตามความตระหนกรถงความสาคญ เปนคาถามมคาตอบใหเลอก ตอบระดบในการปฏบต (Rating Scale) โดยใหคะแนนเปน 5 ระดบ คอ นอยทสด นอย ปานกลาง มาก และมากทสดของธรรมาภบาลหรอการบรหารจดการทดในองคการ นโยบายการกากบดแลองคการทด และการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของบรษทฯ วธวเคราะหขอมลและสถตทใชในการวเคราะห

1. กาหนดตวแปรในการวจย ดงน 1.1 ตวแปรอสระ (Independent Variables) ไดแก ตวแปรสถานภาพสวนบคคล 1.2 ตวแปรตาม (Dependent Variables) ไดแก การรบร ความรความเขาใจ ความ

ตระหนกรถงความสาคญ 2. ประมวลผลขอมล โดยใชโปรแกรมสาเรจรป SPSS for Windows โดยมขนตอน

ดงน 2.1 ตรวจสอบความสมบรณและความถกตองของแบบสอบถาม เพอจาแนกแบบ

สอบถามทสมบรณ บนทกขอมลทเปนรหสลงในสมดคมอลงรหสหรอแบบบนทกขอมล และเครองคอมพวเตอรตามลาดบ

75

2.2 ตรวจสอบความถกตองของขอมลดวยโปรแกรมคอมพวเตอร 2.3 ประมวลผลขอมลตามจดมงหมายของการศกษาวจย

3. การวเคราะหขอมล ทาการวเคราะหขอมลตามวตถประสงค และสมมตฐาน ดงน 3.1 วเคราะหสถานภาพสวนบคคล จากคารอยละ 3.2 วเคราะหการรบร ความรความเขาใจ ความตระหนกรถงความสาคญ จากคา

คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน และอนดบ 3.3 วเคราะหความสมพนธระหวางตวแปรอสระและตวแปรตามดวยการทดสอบคา t-

test และการวเคราะหความแปรปรวนทางเดยว (One-way ANOWAY) และถาหากพบความแตกตาง จะทดสอบความแตกตางระหวางคาเฉลยรายคดวยวธของเชฟเฟ (Scheffe’) ทคาทางสถตอยางมนยสาคญ นอยกวาหรอเทากบ 0.05 จะเปนการยอมรบสมตฐานทตงไว

สวนท 4 ผลการวเคราะหขอมล

การสารวจการรบร ความรความเขาใจ และความตระหนกรถงความสาคญของการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. น ผวจยไดนาขอมลทไดจากการตอบแบบสอบถามของพนกงานซงประกอบไปดวยฝายจดการและพนกงาน ของบรษท วทยการบนแหงประเทศไทย จากด รวมทงหมด 2,367 คน มาวเคราะหและนาเสนอผลการวเคราะหขอมล โดยใชตารางประกอบคาบรรยาย โดยจาแนกออกเปน 4 ตอน ดงรายละเอยดตอไปน ตอนท 1 การวเคราะหการตอบแบบสอบถาม ตอนท 2 การวเคราะหขอมลสวนบคคลของผตอบแบบสอบถาม ตอนท 3 การวเคราะหระดบการรบร ความรความเขาใจ และความตระหนกรถงความสาคญ ตอนท 4 การวเคราะหเปรยบเทยบความแตกตางในการรบร ความรความเขาใจ และความตระหนกรถงความสาคญของผตอบแบบสอบถาม โดยจาแนกปจจยสวนบคคล ไดแก เพศ อาย การศกษา ประสบการณการทางาน สถานภาพการจาง กลมงานทสงกด สถานทปฏบตงาน และลกษณะงาน

ตอนท 1 การวเคราะหการตอบแบบสอบถาม

การวเคราะหการตอบแบบสอบถามของผตอบแบบสอบถามทประกอบดวยฝายจดการและพนกงาน ของบรษท วทยการบนแหงประเทศไทย จากด ทปฏบตงานทงในสวนกลางและสวนภมภาค รวมทงหมด 2,878 คน จาแนกตามสายการบงบญชาตามโครงสรางบรษทฯ ทประกาศใชเมอวนท 1 เมษายน 2553 ไดแบบสอบถามคนจานวนทงสน 2,367 แบบสอบถาม คดเปนรอยละ 82.25 วเคราะหโดยแจกแจงความถ และคารอยละ ดงรายละเอยดตามตารางท 4-1

77

ตารางท 4-1 แสดงจานวนแบบสอบถามและรอยละของแบบสอบถามทไดรบกลบคน

โครงสรางบรษทฯ จานวนแบบสอบถาม (ชด) ลาดบ กลมงาน กอง/ศนย/สานก แจกไป ไดรบ

กลบคน รอยละ

1. กรรมการผอานวยการใหญ 1 2. รองกรรมการผอานวยการใหญ /นกวชาการ ระดบรอง

กรรมการผอานวยการใหญ หรอเทยบเทา 4

3. ผอานวยการใหญ /นกวชาการ ระดบผอานวยการใหญ หรอเทยบเทา

11

4. ผอานวยการฝาย /นกวชาการ ระดบผอานวยการฝาย หรอเทยบเทา

28

5. ผอานวยการกอง/นกวชาการ ระดบผอานวยการกอง หรอเทยบเทา

70

101

88.60

6. ตน. ตน. 24 24 100.00 7. กญ. 19 18 94.74 8. นต.กญ. 13 9 69.23 9.

กญ.

สท.กญ. 28 20 71.43 10. กธ.ธก. 8 5 62.50

11. ธน.ธก. 12 12 100.00 12. ธป.ธก. 9 5 55.56 13. สธ.ธก. 26 23 88.46 14. บส.บว. 55 11 20.00 15. บข.วบ. 22 19 86.36 16. บบ.วบ. 8 8 100.00 17. มว.วบ. 27 27 100.00 18. กผ.วบ. 46 43 93.48 19. ทส. 7 7 100.00 20. ปบ.ทส. 31 29 93.55 21.

ธก.

วอ.ทส. 16 16 100.00 22. ศจ1.บจ. 110 96 87.27 23.

ปก. ศจ2.บจ. 110 45 40.91

78

ตารางท 4-1 (ตอ)



24. ศห.บจ. 32 24 75.00 25. ศอ.บจ. 91 83 91.21 26. ศส.บข. 128 118 92.19 27. ศด.บข. 122 105 86.07 28.

ปก.

ศบ.บข. 59 44 75.58 29. บภ1. 3 3 100.00 30. ศภ.บภ1. 138 126 91.30 31. ศญ.บภ1. 133 113 84.96 32. ศร.บภ1. 76 72 94.74 33.

บภ 1.

ศน.บภ1. 54 52 96.30 34. บภ.2 2 2 100.00 35. ศช.บภ2. 137 114 83.21 36. ศล.บภ2. 122 107 87.71 37. ศอ.บภ2. 79 23 29.11 38. ศบ.บภ2. 39 35 89.74 39.

บภ 2.

ศม.บภ2. 41 37 90.24 40. วส.บว. 66 54 81.82 41. วช.บว. 48 40 83.33 42. วต.บว. 58 39 67.24 43. ศว.บว. 47 44 93.62 44. วว.สว. 23 20 86.96 45. วข.สว. 23 18 78.26 46.

วว.

อว.สว. 18 15 83.33 47. มป. คม.มป. 19 15 78.95

79




48. คป.มป. 17 12 70.59 49. คส.มป. 10 10 100.00 50. คก.มป. 7 5 71.43 51.

มป.

บผ.มป. 10 10 100.00 52. ผค.กอ. 21 19 90.48 53. ผจ.กอ. 10 10 100.00 54. ผว.กอ. 10 10 100.00 55. สอ.สส. 29 19 65.52 56.

กอ.

วส.สส. 16 14 87.50 57. บค.ทบ. 18 10 55.56 58. บก.ทบ. 34 29 85.29 59. สก.ทบ. 24 24 100.00 60. พบ.พส. 54 50 92.59 61. พว.พส. 9 9 100.00 62.

ทบ.

พก.พส. 35 27 77.14 63. งน.งบ. 26 26 100.00 64. บช.งบ. 23 23 100.00 65.

งบ.

งป.งบ. 9 9 100.00 66. ผก.ศป. 35 19 54.29 67. ฟท.ศป. 69 63 91.30 68. อส.ศป. 79 66 83.54 69. อน.บท. 50 43 86.00 70.

อน.

กพ.บท. 40 39 97.50 รวมฝายจดการและพนกงานทงสน 2,878 2,367 82.25

80

จากตารางท 4-1 พบวาแบบสอบถามคนจานวนทงสน 2,367 แบบสอบถาม คดเปนรอยละ 82.25โดยกลมงาน ตน. และ งบ. ไดรบแบบสอบถามกลบคนมากทสด คดเปนรอยละ 100.00 กลมงาน บภ 1. ไดรบแบบสอบถามกลบคนมากเปนอนดบท 2 คดเปนรอยละ 93.46 กลมงาน กอ. ไดรบแบบสอบถามกลบคนมากเปนอนดบท 3 คดเปนรอยละ 92.50 กลมงาน ฝจ. ไดรบแบบสอบถามกลบคนมากเปนอนดบท 4 คดเปนรอยละ 88.60 กลมงาน มป. ไดรบแบบสอบถามกลบคนมากเปนอนดบท 5 คดเปนรอยละ 84.19และกลมงาน ปก. ไดรบแบบสอบถามกลบคนนอยทสด คดเปนรอยละ 78.32

ตอนท 2 การวเคราะหขอมลสวนบคคลของผตอบแบบสอบถาม การวเคราะหการตอบแบบสอบถามของผตอบแบบสอบถามทประกอบดวยฝายจดการและพนกงาน ของบรษท วทยการบนแหงประเทศไทย จากด ทปฏบตงานทงในสวนกลางและสวนภมภาค รวมทงหมด 2,367 คน จาแนกตามปจจยสวนบคคล ไดแก เพศ อาย การศกษา ประสบการณการทางาน สถานภาพการจาง กลมงานทสงกด สถานทปฏบตงาน และลกษณะงาน ดงรายละเอยดตามตารางท 4-2

ตารางท 4-2 แสดงจานวนแบบสอบถามและรอยละของขอมลปจจยสวนบคคล

จานวนผตอบแบบสอบถาม ขอมลสวนบคคล คน รอยละ

ชาย 1,395 58.9 เพศ หญง 972 41.1

รวม 2,367 100.0 ระหวาง 20 ป – 30 ป 369 15.6 ตงแต 30 ปขนไป – 50 ป 837 35.4 ตงแต 50 ปขนไป – 50 ป 871 36.8

อาย

ตงแต 50 ปขนไป – 60 ป 290 12.3 รวม 2,367 100.0

ตากวาปรญญาตร 170 7.2 ปรญญาตร 1,467 62.2 ปรญญาโท 720 30.4

ระดบการศกษา

ปรญญาเอก 10 0.4 รวม 2,367 100.0

81



นอยกวา 5 ป 299 12.6 ตงแต 5 ปขนไป – 10 ป 446 18.8 ตงแต 10 ปขนไป – 15 ป 449 19.0 ตงแต 15 ปขนไป – 20 ป 606 25.6 ตงแต 20 ปขนไป – 25 ป 413 17.4

ประสบการณการทางาน

มากกวา 25 ปขนไป 154 6.5 รวม 2,367 100.0

ฝายจดการ 101 4.27 สถานภาพการจาง พนกงาน 2,266 95.73

รวม 2,367 100.0 บรหาร 275 11.6 วชาการ 58 2.5 สานกกรรมการผอานวยการใหญ 63 2.7 ปฏบตการ 897 37.9 วศวกรรม 600 25.3 ธรกจ 160 6.8 ตรวจสอบภายใน 28 1.2 การเงน 52 2.2 กลยทธ 55 2.3 ทรพยากรบคคล 129 5.4

กลมงานตามโครงสรางองคกร

มาตรฐานความปลอดภย 50 2.1 รวม 2,367 100.0

82



ทงมหาเมฆ 1,260 53.2 ดอนเมอง 181 7.6 สวรรณภม 226 9.5 ศช.บภ.2 121 5.1 ศล.บภ.2 104 4.4 ศม.บภ.2 38 1.6 ศอ.บภ.2 25 1.1 ศบ.บภ.2 39 1.6 ศภ.บภ.1 127 5.4 ศญ.บภ.1 124 5.2 ศร.บภ.1 67 2.8

สถานทปฏบตงาน

ศน.บภ.1 55 2.3 รวม 2,367 100.0

Daywork 1.398 59.1 ลกษณะงาน Watch 969 40.9

รวม 2,367 100.0 จากตารางท 4-2 พบวาขอมลปจจยสวนบคคลของผตอบแบบสอบถามเปนเพศชาย คดเปนรอยละ 58.9 เพศหญง คดเปนรอยละ 41.1 อายระหวาง 20 ป – 30 ป คดเปนรอยละ 15.6 ตงแต 30 ปขนไป – 40 ป คดเปนรอยละ 35.4 ตงแต 40 ปขนไป – 50 ป คดเปนรอยละ 36.8 และตงแต 50 ปขนไป – 60 ป คดเปนรอยละ 12.3 ระดบการศกษาตากวาปรญญาตร คดเปนรอยละ 7.2 ปรญญาตร คดเปนรอยละ 62.0 ปรญญาโท คดเปนรอยละ 30.4 และปรญญาเอก คดเปนรอยละ 0.4 ประสบการณการทางานนอยกวา 5 ป คดเปนรอยละ 12.6 ตงแต 5 ปขนไป – 10 ป คดเปนรอยละ 18.8 ตงแต 10 ปขนไป – 15 ป คดเปนรอยละ 19.0 ตงแต 15 ปขนไป – 20 ป คดเปนรอยละ 25.6 ตงแต 20 ปขนไป – 25 ป คดเปนรอยละ 17.4 และมากกวา 25 ปขนไป คดเปนรอยละ 6.5 สถานภาพฝายจดการ คดเปนรอยละ 5.0 และสถานภาพพนกงาน คดเปนรอยละ 95.0

83

กลมงานตามโครงสรางองคกร กลมบรหาร คดเปนรอยละ 11.6 วชาการ คดเปนรอยละ 2.5 สานกกรรมการผอานวยการใหญ คดเปนรอยละ 2.7 ปฏบตการ คดเปนรอยละ 37.9 วศวกรรม คดเปนรอยละ 25.3 ธรกจ คดเปนรอยละ 6.8 ตรวจสอบภายใน คดเปนรอยละ 1.2 การเงน คดเปนรอยละ 2.3 กลยทธ คดเปนรอยละ 2.3 ทรพยากรบคคล คดเปนรอยละ 5.4 และมาตรฐานความปลอดภย คดเปนรอยละ 2.1 สถานทปฏบตงานทงมหาเมฆ คดเปนรอยละ 53.2 ดอนเมอง คดเปนรอยละ 7.6 สวรรณภม คดเปนรอยละ 9.5 ศช.บภ.2 คดเปนรอยละ 5.1 ศล.บภ.2 คดเปนรอยละ 4.4 ศม.บภ.2 คดเปนรอยละ 1.6 ศอ.บภ.2 คดเปนรอยละ 1.1 ศบ.บภ.2 คดเปนรอยละ 1.6 ศภ.บภ.1 คดเปนรอยละ 5.4 ศญ.บภ.1 คดเปนรอยละ 5.2 ศร.บภ.1 คดเปนรอยละ 2.8 และศน.บภ.1 คดเปนรอยละ 2.3 ลกษณะงาน Daywork คดเปนรอยละ 59.1 และ Watch คดเปนรอยละ 40.9

ตอนท 3 การวเคราะหระดบการรบร ความรความเขาใจ และความตระหนกรถงความ สาคญ การวเคราะหระดบการรบร ความรความเขาใจ และความตระหนกรถงความสาคญการกากบดแลองคการทด ของบรษท วทยการบนแหงประเทศไทย จากด วเคราะหโดยใช คาเฉลย (X) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ดงรายละเอยดตามตารางท 4-3 , 4-5 , 4-5 และ 4-6 ตารางท 4-3 แสดงคาเฉลย (X) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และคาระดบของการรบรขอมลขาวสารเกยวกบการกากบดแลองคการทด

ตวแปรทใชในการศกษาการรบรขอมลขาวสาร X S.D. ระดบ การรบร

1. ทานทราบวา บรษทฯ ไดประกาศนโยบายการกากบดแลทดและแนวปฏบตทด 15 แนวปฏบต ในรฐวสาหกจของ บวท.

2.38 0.738 มาก

2. ทานไดรบคมอ Good Corporate Governance การกากบดแลทดของ บวท.

2.06 0.397 ปานกลาง

3. ทานทราบวาการกากบดแลทดในองคกร จะเปนกลไกสาคญในการพฒนาระบบการบรหารจดการแบบยงยน และคมครองผมสวนไดสวนเสยทเกยวของทกฝาย

2.27 0.611 ปานกลาง

4. ทานทราบวาหลกเกณฑและแนวทางการกากบดแลทดในรฐวสาหกจทกระทรวงการคลงกาหนดจะชวยเปนกรอบและแนวทางในการดาเนนงานขององคกร

2.39 0.658 มาก

84


ตวแปรทใชในการศกษาการรบรขอมลขาวสาร X S.D. ระดบ การรบร

5. ทานไดรบร จากการอานหรอไดยนเกยวในเรองดงกลาว 5.76 7.289 มาก 6. ทานมความพงพอใจในขาวสารเกยวกบเรองการกากบดแลทดของบรษทฯ

2.47 0.652 มาก

7. ทานใหความสาคญกบขาวสารเรองการกากบดแลทดของบรษทฯ

2.29 0.612 ปานกลาง

8. ขาวสารเกยวกบการกากบดแลทดของบรษทฯ เพยงพอหรอไม

2.87 0.775 มาก

จากตารางท 4-3 พบวาฝายจดการและพนกงานมการรบรขอมลขาวสารเกยวกบการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. อยในระดบมาก (X = 2.3864) หากพจารณาในรายละเอยดของการรบรในดานตางๆฝายจดการและพนกงานทราบวา บรษทฯ ไดประกาศนโยบายการกากบดแลทดและแนวปฏบตทด 15 แนวปฏบต ในรฐวสาหกจของ บวท. อยในระดบมาก (X = 2.38) ไดรบคมอ Good Corporate Governance การกากบดแลทดของ บวท. อยในระดบปานกลาง (X = 2.06) ทราบวาการกากบดแลทดในองคกร จะเปนกลไกสาคญในการพฒนาระบบการบรหารจดการแบบยงยน และคมครองผมสวนไดสวนเสยทเกยวของทกฝาย อยในระดบปานกลาง (X = 2.27) ทราบวาหลกเกณฑและแนวทางการกากบดแลทดในรฐวสาหกจทกระทรวงการคลงกาหนดจะชวยเปนกรอบและแนวทางในการดาเนนงานขององคกร อยในระดบมาก (X = 2.39) ไดรบรจากการอานหรอไดยนเกยวในเรองดงกลาว อยในระดบมาก (X = 5.76) มความพงพอใจในขาวสารเกยวกบเรองการกากบดแลทดของบรษทฯ อยในระดบมาก (X = 2.47) ใหความสาคญกบขาวสารเรองการกากบดแลทดของบรษทฯ อยในระดบปานกลาง (X = 2.29) และขาวสารเกยวกบการกากบดแลทดของบรษทฯ เพยงพอ อยในระดบมาก (X = 2.87)

85

ตารางท 4-4 แสดงคาเฉลย (X) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และคาระดบของความรความเขาใจเกยวกบการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท.

ตวแปรทใชในการศกษาความรความเขาใจ X S.D. ระดบความร 1. หลกสาคญในการวางรากฐานธรรมาภบาลของประเทศไทย คอ ความโปรงใสในการบรหารจดการ การตรวจสอบการใชอานาจรฐ การมสวนรวมของภาครฐและประชาชน

2.69 0.539 ดมาก

2. การกากบดแลกจการทดอยางเปนระบบ จะนาไปสความสาเรจในการบรหารจดการองคกร

2.75 0.506 ดมาก

3. เปาหมายของการกากบดแลทด ตองเกดประโยชนสงสดตอภารกจ อยางมประสทธภาพ เกดประสทธผล และคมคา

2.74 0.515 ดมาก

4. หลกสาคญทเปนมาตรฐานสากล 7 ประการ/หลกเกณฑและแนวทางการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของกระทรวงการคลง สามารถนามากาหนดเปนแนวทางในการดาเนนงานของ บวท. ได

2.51 0.559 ดมาก

5. การกาหนดนโยบายการกากบดแลทดและแนวปฏบตทดของ บวท. เปนการแสดงเจตนารมณของคณะกรรมการบรษทฯ ฝายจดการและพนกงาน เพอใชเปนกรอบในการดาเนนงานใหเปนไปในทศทางเดยวกน

2.70 0.522 ดมาก

6. คากลาวทวา “ยดมนการบรหารจดการตามหลกการกากบดแลทด ใหบรการทมความปลอดภย มประสทธภาพ ตามมาตรฐานสากล ตอบสนองความพงพอใจของผมสวนไดสวนเสย ดวยความเปนธรรม โปรงใส และรบผดชอบตอสงคม” คอ นโยบายการกากบดแลทดของ บวท.

2.71 0.515 ดมาก

7. (จากขอ 6) บรษทฯ ไดแปลงนโยบายสการปฏบต โดยกาหนดเปนแนวปฏบตทดไวทงสน 15 แนวปฏบตทสาคญคอ แนวปฏบตทดของคณะกรรมการบรษทฯ ฝายจดการ พนกงาน แนวปฏบตทดในการดาเนนงานตามภารกจหลก แนวปฏบตทดในการสนบสนนภารกจหลก และแนวปฏบตทดในการสนบสนนการบรหารจดการ

2.61 0.552 ดมาก

86


ตวแปรทใชในการศกษาความรความเขาใจ X S.D. ระดบความร 8. แนวปฏบตทดทบรษทฯ ไดกาหนดไว มความเหมาะสม ครอบคลมตอภารกจของ บวท. สามารถนาไปประยกตใชในการปฏบตงานของทานได

2.51 0.568 ดมาก

จากตารางท 4-4 พบวาฝายจดการและพนกงานมความรความเขาใจเกยวกบการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท.ในระดบดมาก (X = 2.6505) หากพจารณาในรายละเอยดของความรความเขาใจในดานตางๆ แลว ฝายจดการและพนกงานมระดบความรความเขาใจเกยวกบการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. ในหลกสาคญในการวาง รากฐานธรรมาภบาลของประเทศไทย คอ ความโปรงใสในการบรหารจดการ การตรวจสอบการใชอานาจรฐ การมสวนรวมของภาครฐและประชาชน อยในระดบดมาก (X = 2.69) การกากบดแลกจการทดอยางเปนระบบ จะนาไปสความสาเรจในการบรหารจดการองคกร อยในระดบดมาก (X = 2.75) เปาหมายของการกากบดแลทด ตองเกดประโยชนสงสดตอภารกจ อยางมประสทธภาพ เกดประสทธผล และคมคา อยในระดบดมาก (X = 2.74) หลกสาคญทเปนมาตรฐานสากล 7 ประการ/หลกเกณฑและแนวทางการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของกระทรวงการคลง สามารถนามากาหนดเปนแนวทางในการดาเนนงานของ บวท. ได อยในระดบดมาก (X = 2.51) การกาหนดนโยบายการกากบดแลทดและแนวปฏบตทดของ บวท. เปนการแสดงเจตนารมณของคณะกรรมการบรษทฯ ฝายจดการและพนกงาน เพอใชเปนกรอบในการดาเนนงานใหเปนไปในทศทางเดยวกน อยในระดบดมาก (X = 2.70) คากลาวทวา “ยดมนการบรหารจดการตามหลกการกากบดแลทด ใหบรการทมความปลอดภย มประสทธภาพ ตามมาตรฐานสากล ตอบสนองความพงพอใจของผมสวนไดสวนเสย ดวยความเปนธรรม โปรงใส และรบผดชอบตอสงคม” คอ นโยบายการกากบดแลทดของ บวท. อยในระดบดมาก (X = 2.71) บรษทฯ ไดแปลงนโยบายสการปฏบต โดยกาหนดเปนแนวปฏบตทดไวทงสน 15 แนวปฏบตทสาคญคอ แนวปฏบตทดของคณะกรรมการบรษทฯ ฝายจดการ พนกงาน แนวปฏบตทดในการดาเนนงานตามภารกจหลก แนวปฏบตทดในการสนบสนนภารกจหลก และแนวปฏบตทดในการสนบสนนการบรหารจดการ อยในระดบดมาก (X = 2.61) และแนวปฏบตทดทบรษทฯ ไดกาหนดไว มความเหมาะสม ครอบคลมตอภารกจของ บวท. สามารถนาไปประยกตใชในการปฏบตงานของทานได อยในระดบดมาก (X = 2.51)

87

ตารางท 4-5 แสดงคาเฉลย (X) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และคาระดบของความตระหนกรถงความสาคญ เกยวกบการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. ตวแปรทใชในการศกษาความตระหนกรถงความสาคญ X S.D. ระดบความ

ตระหนกร 1. แนวปฏบตทดในรฐวสาหกจ ตามทบรษทฯ กาหนด มความสาคญตอ บวท.

4.05 0.747 ดมาก

2. ทานคดวาการสงเสรมจรยธรรมเพอการมสวนรวมในองคกร เปนกจกรรมสงทบรษทฯ ควรดาเนนการอยาง ตอเนอง

4.17 0.778 ดมาก

3. ทานคดวาวฒนธรรมหนงทมความสาคญ ตอองคกร คอ ความสามคค

4.26 0.791 ดมาก

4. ฝายจดการควรเปนแบบอยางทดในเรองการกากบดแลทด โดยปฏบตอยางจรงจงทงทางตรง และทางออม และสามารถตรวจสอบไดตลอดเวลา

4.35 0.852 ดมาก

5. หากทกคนใน บวท. ตระหนกถงความสาคญของการกากบดแลทดฯ และนาแนวปฏบตทด ไปเปนแนวทางในการปฏบตตามหนาทความรบผดชอบ จะทาใหเกดความยงยน จนกลาย เปนวฒนธรรมทดของบรษทฯ

4.26 0.804 ดมาก

6. ทานคดวาการตรงตอเวลา เปนความรบผดชอบตอตนเอง และเปนหนาทททกคนควรปฏบต

4.39 0.784 ดมาก

7. ทานคดวา การทมเทแรงกายแรงใจ ในการปฏบตหนาทดวยความซอสตยสจรต กเพอประโยชนและความสาเรจขององคกรแบบยงยน

4.34 0.787 ดมาก

8. ทานคดวาหนาทความรบผดชอบตามภารกจหลกทสาคญทสดของบรษทฯ คอ ตองปฏบต ตามมาตรฐานระดบสากลดานความปลอดภยอยางสงสด ภายใตหลก ธรรมาภบาล รวมถงจรยธรรมหรอจรรยาบรรณดวย

4.31 0.800 ดมาก

9. ทานคดวาการควบคมภายในและการจดการความเสยงขององคกร ภายใตแนวคดเชงปองกนและคาดการณลวง หนา จะทาใหบรษทฯ ดาเนนการไดอยางมประสทธภาพ

4.06 0.854 ดมาก

88

ตารางท 4-5 (ตอ) ตวแปรทใชในการศกษาความตระหนกรถงความสาคญ X S.D. ระดบความ

ตระหนกร 10. ทานคดวาการตรวจสอบภายในถอเปนกลไกในการสนบสนนใหองคกรมการกากบดแลกจการทด เสรมสรางความนาเชอถอในการบรหารจดการ

4.01 0.875 ดมาก

11. ทานคดวาการเพกเฉยตอการกระทาทกอใหเกดความขดแยงทางผลประโยชน ไมวาจะโดยทางตรงหรอทางออม ถอเปนการกระทาความผด

4.04 0.884 ดมาก

12. ทานคดวาการใหขอมลขาวสารขององคกรทไมเหมาะสม อาจสรางความเสยหายตอบรษทฯ ได

4.14 0.818 ดมาก

13. ทานคดวาบรษทฯ ควรใหความสาคญตอการบรหารจดการดานการเงน บญช และงบประมาณ ในการดาเนน งานของบรษทฯ

4.17 0.828 ดมาก

14. ทานเหนดวยอยางไรวา การจดซอจดจาง เปนหนาทททกคนในองคกร ตองชวยกนสอดสองดแล เพอใหเกดความถกตอง โปรงใส ตรวจสอบได

4.21 0.845 ดมาก

15. ทานเหนดวยอยางไร ทมคากลาววาพนกงานทกคนถอเปนทรพยากรอนมคายงขององคกร อนมสวนในการนามาซงความสาเรจ ความเจรญกาวหนา และความยงยนขององคกร

4.33 0.802 ดมาก

16. ทานคดวา ทานเปนคนหนงทจะมสวนรวมในเรอง ความปลอดภย อาชวอนามย และสภาพแวดลอมในการทางาน (ปอส.) ของบรษทฯ

4.06 0.817 ดมาก

17. ทานคดวา บวท. ควรใหความสาคญกบสงคมและสงแวดลอม เพอแสดงความรบผดชอบตอสงคมโดยรวม

4.02 0.814 ดมาก

89

จากตารางท 4-5 พบวาฝายจดการและพนกงานมความตระหนกรถงความสาคญ เกยวกบการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. ในระดบดมาก (X = 4.1856) หากพจารณาในรายละเอยดของความตระหนกรถงความสาคญในดานตางๆ แลว ฝายจดการและพนกงานมระดบความตระหนกรในแนวปฏบตทดในรฐวสาหกจ ตามทบรษทฯ กาหนด มความสาคญตอ บวท. อยในระดบดมาก (X = 4.05) ตระหนกรในการสงเสรมจรยธรรมเพอการมสวนรวมในองคกร เปนกจกรรมสงทบรษทฯ ควรดาเนนการอยางตอเนอง อยในระดบดมาก (X = 4.17) ตระหนกรในวฒนธรรมหนงทมความสาคญ ตอองคกร คอ ความสามคค อยในระดบดมาก (X = 4.26) ตระหนกรวาฝายจดการควรเปนแบบอยางทดในเรองการกากบดแลทด โดยปฏบตอยางจรงจงทงทางตรง และทางออม และสามารถตรวจสอบไดตลอดเวลา อยในระดบดมาก (X = 4.35) ตระหนกรวาทกคนใน บวท. ตระหนกถงความสาคญของการกากบดแลทดฯ และนาแนวปฏบตทด ไปเปนแนวทางในการปฏบตตามหนาทความรบผดชอบ จะทาใหเกดความยงยน จนกลาย เปนวฒนธรรมทดของบรษทฯ อยในระดบดมาก (X = 4.26) ตระหนกรวาการตรงตอเวลา เปนความรบผดชอบตอตนเอง และเปนหนาทททกคนควรปฏบต อยในระดบดมาก (X = 4.39) ตระหนกรวาการทมเทแรงกายแรงใจ ในการปฏบตหนาทดวยความซอสตยสจรต กเพอประโยชนและความสาเรจขององคกรแบบยงยน อยในระดบดมาก (X = 4.34) ตระหนกรวาหนาทความรบผดชอบตามภารกจหลกทสาคญทสดของบรษทฯ คอ ตองปฏบต ตามมาตรฐานระดบสากลดานความปลอดภยอยางสงสด ภายใตหลกธรรมาภบาล รวมถงจรยธรรมหรอจรรยาบรรณดวย อยในระดบดมาก (X = 4.01) ตระหนกรวาการควบคมภายในและการจดการความเสยงขององคกร ภายใตแนวคดเชงปองกนและคาดการณลวงหนา จะทาใหบรษทฯดาเนนการไดอยางมประสทธ ภาพ อยในระดบดมาก (X = 4.36) ตระหนกรวาการตรวจสอบภายในถอเปนกลไกในการสนบสนนใหองคกรมการกากบดแลกจการทด เสรมสรางความนาเชอถอในการบรหารจดการ อยในระดบดมาก (X = 4.01) ตระหนกรวาการเพกเฉยตอการกระทาทกอใหเกดความขดแยงทางผลประโยชน ไมวาจะโดยทางตรงหรอทางออม ถอเปนการกระทาความผด อยในระดบดมาก (X = 4.04) ตระหนกรวาการใหขอมลขาวสารขององคกรทไมเหมาะสม อาจสรางความเสยหายตอบรษทฯ ได อยในระดบดมาก (X = 4.14) ตระหนกรวาบรษทฯ ควรใหความสาคญตอการบรหารจดการดานการเงน บญช และงบประมาณ ในการดาเนนงานของบรษทฯ อยในระดบดมาก (X = 4.17) ตระหนกรวาการจดซอจดจาง เปนหนาทททกคนในองคกร ตองชวยกนสอดสองดแล เพอใหเกดความถกตอง โปรงใส ตรวจสอบได อยในระดบดมาก (X = 4.21) ตระหนกรวาพนกงานทกคนถอเปนทรพยากรอนมคายงขององคกร อนมสวนในการนามาซงความสาเรจ ความเจรญกาวหนา และความยงยนขององคกร อยในระดบดมาก (X = 4.33) ตระหนกรวาตนเองเปนคนหนงทจะมสวนรวมในเรอง ความปลอดภย อาชวอนามย และสภาพแวดลอมในการทางาน (ปอส.) ของบรษทฯ อยในระดบดมาก (X = 4.06) และตระหนกรวา บวท. ควรใหความสาคญกบสงคมและสงแวดลอม เพอแสดงความรบผดชอบตอสงคมโดยรวม อยในระดบดมาก (X = 4.02)

90

ตารางท 4-6 แสดงคาเฉลย (X) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และคาระดบของความตระหนกในการปฏบตตน

ตวแปรทใชในการศกษาความตระหนกในการปฏบต X S.D. ระดบการปฏบต

1. หากทานพบวาเพอนพนกงานลงเวลาปฏบตงานแทนผอน

3.11 1.070 สง

2. หากทานพบวามการรายงานผลการสอบสวนการทจรตเบยงเบนจากความเปนจรง เพอชวยเหลอพวกพอง

3.47 1.339 สง

3. หากทานพบวามเพอนพนกงานปลอมแปลงเอกสารการเงนทใชประกอบในการเบกจายเงน

3.66 1.268 สง

4. หากพบวาเพอนรวมงาน ขาดความระมดระวง จนทาใหเขาใจผดวาเปนการกาวกายการปฏบตงานตามหนาทความรบผดชอบ โดยไมรหรอไมมเจตนา

3.14 0.912 สง

5. หากทานทราบวามการนาขอมลสาคญของบรษทฯไปเปดเผยตอบคคลภายนอก เพอแสวงหาผลประโยชนกบตนเอง ครอบครว หรอพวกพอง

3.76 1.223 สง

6. หากทานพบเหน หรอทราบวามการฮวการประมล ของบรษทฯ

3.92 1.359 สง

7. หากเหนเพอนพนกงานปฏบตงานในภารกจของบรษทฯ ในการใหบรการตามภารกจหลก เบยงเบนไปจากมาตรฐานทกาหนดไว

3.32 1.042 สง

8. หากพบวาเพอนพนกงานละเลยหรอกระทาการใดๆ ทอาจจะกอใหเกดความไมปลอดภยหรอเกดความเสยหายกบบรษทฯ

3.53 1.011 สง

9. หากทานพบเหนการกระทาของเพอนพนกงานในการใชอานาจหนาทแสวงหาผลประโยชนแกตนเองและพรรคพวก

3.84 1.251 สง

10. หากทานทราบวา เพอนของทานกาลงมความคดทจะทารายงานทางการเงนไมตรงกบขอเทจจรง

3.52 1.166 สง

91


ตวแปรทใชในการศกษาความตระหนกในการปฏบต X S.D. ระดบการปฏบต

11. หากทานทราบวา มการกระทาสญญาในการจดซอจดจาง ทมแนวโนมจะกอใหเกดความสบสนและเกดความขดแยงกน

3.48 1.258 สง

12. หากพบวาเพอนพนกงาน ไมรายงานขอรองเรยนของคคาทมผลกระทบจนกอใหเกดความเสยหายกบบรษทฯ

3.85 1.239 สง

จากตารางท 4-6 พบวาฝายจดการและพนกงานมความตระหนกในการปฏบตเกยวกบการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. ในระดบสง (X = 3.5504) หากพจารณาในรายละเอยดของความตระหนกในการปฏบตในดานตางๆ แลว ฝายจดการและพนกงานมระดบความตระหนกในการปฏบตในเรองลงเวลาปฏบตงานแทนผอน อยในระดบสง (X = 3.11) การรายงานผลการสอบสวนการทจรตเบยงเบนจากความเปนจรง เพอชวยเหลอพวกพอง อยในระดบสง (X = 3.47) การปลอมแปลงเอกสารการเงนทใชประกอบในการเบกจายเงน อยในระดบสง (X = 3.66) การขาดความระมดระวง จนทาใหเขาใจผดวาเปนการกาวกายการปฏบตงานตามหนาทความรบผดชอบ โดยไมรหรอไมมเจตนา อยในระดบสง (X = 3.14) การนาขอมลสาคญของบรษทฯไปเปดเผยตอบคคล ภายนอก เพอแสวงหาผลประโยชนกบตนเอง ครอบครว หรอพวกพอง อยในระดบสง (X = 3.76) ทราบวามการฮวการประมล ของบรษทฯ อยในระดบสง (X = 3.92) การปฏบตงานในภารกจของบรษทฯ ในการใหบรการตามภารกจหลก เบยงเบนไปจากมาตรฐานทกาหนดไว อยในระดบสง (X = 3.32) การละเลยหรอกระทาการใดๆ ทอาจจะกอใหเกดความไมปลอดภยหรอเกดความเสยหายกบบรษทฯ อยในระดบสง (X = 3.53) การกระทาของเพอนพนกงานในการใชอานาจหนาทแสวงหาผลประโยชนแกตนเองและพรรคพวก อยในระดบสง (X = 3.84) การทารายงานทางการเงนไมตรงกบขอเทจจรง อยในระดบสง (X = 3.52) การกระทาสญญาในการจดซอจดจาง ทมแนวโนมจะกอใหเกดความสบสนและเกดความขดแยงกนอยในระดบสง (X = 3.48) และการไมรายงานขอรองเรยนของคคาทมผลกระทบจนกอใหเกดความเสยหายกบบรษทฯ อยในระดบสง (X = 3.85)

92

ตอนท 4 การวเคราะหเปรยบเทยบความแตกตางในการรบร ความรความเขาใจ และความตระหนกรถงความสาคญ ของผตอบแบบสอบถาม โดยจาแนกปจจยสวนบคคล ไดแก เพศ อาย การศกษา ประสบการณการทางาน สถานภาพการจาง กลมงานทสงกด สถานทปฏบตงาน และลกษณะงาน การวเคราะหเปรยบเทยบความแตกตางในการรบรขาวสารการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. โดยจาแนกปจจยสวนบคคล ไดแก เพศ อาย การศกษา ประสบการณการทางาน สถานภาพการจาง กลมงานทสงกด สถานทปฏบตงาน และลกษณะงานทแตกตางกน โดยการทดสอบเพศ สถานภาพการจาง และลกษณะงานทแตกตางกน ใชการทดสอบคา t test สวน อาย การศกษา ประสบการณการทางาน กลมงานทสงกด สถานทปฏบตงานทแตกตางกน ใชการวเคราะหความแปรปรวนทางเดยว (One-way ANOWAY) และถาหากพบความแตกตาง จะทดสอบความแตกตางระหวางคาเฉลยรายคดวยวธของเชฟเฟ (Scheffe’) ดงรายละเอยดตามตารางท 4-7 ถง 4-19 การวเคราะหเปรยบเทยบความแตกตางในความรความเขาใจในการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. โดยจาแนกปจจยสวนบคคล บคคล ไดแก เพศ อาย การศกษา ประสบการณการทางาน สถานภาพการจาง กลมงานทสงกด สถานทปฏบตงาน และลกษณะงานทแตกตางกน โดยการทดสอบเพศ และลกษณะงานทแตกตางกน ใชการทดสอบคา t test สวนอาย การศกษา ประสบการณการทางาน สถานภาพการจาง กลมงานทสงกด สถานทปฏบตงานทแตกตางกน ใชการวเคราะหความแปรปรวนทางเดยว (One-way ANOWAY) และถาหากพบความแตกตาง จะทดสอบความแตกตางระหวางคาเฉลยรายคดวยวธของเชฟเฟ (Scheffe’) ดงรายละเอยดตามตารางท 4-20 ถง 4-32 การวเคราะหเปรยบเทยบความแตกตางในความตระหนกรถงความสาคญของการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. โดยจาแนกปจจยสวนบคคล บคคล ไดแก เพศ อาย การศกษา ประสบการณการทางาน สถานภาพการจาง กลมงานทสงกด สถานทปฏบตงาน และลกษณะงานทแตกตางกน โดยการทดสอบเพศ สถานภาพการจาง และลกษณะงานทแตกตางกน ใชการทดสอบคา t test สวนอาย การศกษา ประสบการณการทางาน กลมงานทสงกด สถานทปฏบตงานทแตกตางกน ใชการวเคราะหความแปรปรวนทางเดยว (One-way ANOWAY) และถาหากพบความแตกตาง จะทดสอบความแตกตางระหวางคาเฉลยรายคดวยวธของเชฟเฟ (Scheffe’) ดงรายละเอยดตามตารางท 4-33 ถง 4-55

ตารางท 4-7 แสดงการวเคราะหเปรยบเทยบการรบรขอมลขาวสาร จาแนกตาม เพศ

เพศ จานวน (n) X S.D. t ชาย 1,395 2.3987 0.4722 2.132 หญง 972 2.3688 0.4578

93

จากตารางท 4-7 พบวาฝายจดการและพนกงานทมเพศตางกน มการรบรขอมลขาวสารของการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. ไมแตกตางกน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

ตารางท 4-8 แสดงการวเคราะหเปรยบเทยบการรบรขอมลขาวสาร จาแนกตาม อาย

อาย จานวน (n) X S.D. ระดบ ระหวาง 20 ป – 30 ป 369 2.5218 0.4862 ด ตงแต 30 ปขนไป – 40 ป 837 2.4278 0.4700 ด ตงแต 40 ปขนไป – 50 ป 871 2.3423 0.4468 ด ตงแต 50 ปขนไป – 60 ป 290 2.2270 0.4252 ปานกลาง

จากตาราง 4-8 พบวาฝายจดการและพนกงานทมอายระหวาง 20 ป – 30 ป ตงแต 30 ปขนไป – 50 ป ตงแต 50 ปขนไป – 50 ป และตงแต 50 ปขนไป – 60 ป มการรบรขอมลขาวสารในระดบคอนขางนอยโดยฝายจดการและพนกงานทมอายระหวาง 20 ป – 30 ป มคาเฉลยการรบรสงสด (X=2.5218) รองลงมาไดแก อายตงแต 30 ปขนไป – 50 ป มคาเฉลยการรบร (X=2.4278) ตงแต 50 ปขนไป – 50 ป มคาเฉลยการรบร (X=2.3423) และตงแต 50 ปขนไป – 60 ป มคาเฉลยการรบรตาสด (X=2.2270) ตามลาดบ

ตารางท 4-9 แสดงการวเคราะหความแปรปรวนการรบรขอมลขาวสาร จาแนกตาม อาย

แหลงความแปรปรวน df SS MS F ระหวางกลม 3 17.261 5.754 27.324* ภายในกลม 2363 457.598 0.211

รวม 514.860 * มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 จากตารางท 4-9 พบวาฝายจดการและพนกงานทมอายตางกน มการรบรขอมลขาวสารของการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. แตกตางกน

94

ตารางท 4-10 แสดงการวเคราะหเปรยบเทยบการรบรขอมลขาวสาร จาแนกตาม การศกษา

การศกษา จานวน (n) X S.D. ระดบ ตากวาปรญญาตร 170 2.2922 0.4813 ปานกลาง ปรญญาตร 1,467 2.4171 0.4637 ด ปรญญาโท 720 2.3500 0.4637 ด ปรญญาเอก 10 2.1000 0.3583 ปานกลาง

จากตาราง 4-10 พบวาฝายจดการและพนกงานทมการศกษาตากวาปรญญาตร ปรญญาตร ปรญญาโท และปรญญาเอก มการรบรขอมลขาวสารในระดบคอนขางนอยโดยฝายจดการและพนกงานทการศกษาระดบปรญญาตร มคาเฉลยการรบรสงสด (X=2.4171) รองลงมาไดแก ปรญญาโท มคาเฉลยการรบร (X=2.3500) ตากวาปรญญาตร มคาเฉลยการรบร (X=2.2922) และปรญญาเอก มคาเฉลยการรบรนอยสด (X=2.1000) ตามลาดบ

ตารางท 4-11 แสดงการวเคราะหความแปรปรวนการรบรขอมลขาวสาร จาแนกตามการศกษา

แหลงความแปรปรวน df SS MS F

ระหวางกลม 3 4.670 1.557 7.209* ภายในกลม 2,363 510.190 0.216

รวม 514.860 * มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 จากตารางท 4-11 พบวาฝายจดการและพนกงานทมระดบการศกษาตางกน มการรบรขอมลขาวสารของการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. แตกตางกน

95

ตารางท 4-12 แสดงการวเคราะหเปรยบเทยบการรบรขอมลขาวสารจาแนกตามประสบการณทางาน

ประสบการณทางาน จานวน (n) X S.D. ระดบ นอยกวา 5 ป 299 2.5196 0.4865 ด ตงแต 5 ปขนไป – 10 ป 446 2.4521 0.4730 ด ตงแต 10 ปขนไป – 15 ป 449 2.3854 0.6466 ด ตงแต 15 ปขนไป – 20 ป 606 2.3440 0.4560 ด ตงแต 20 ปขนไป – 25 ป 413 2.3533 0.4778 ด มากกวา 25 ปขนไป 154 2.1961 0.4056 ปานกลาง

จากตาราง 4-12 พบวาฝายจดการและพนกงานทมประสบการณทางาน นอยกวา 5 ป ตงแต 5 ปขนไป – 10 ป ตงแต 10 ปขนไป – 15 ป ตงแต 15 ปขนไป – 20 ป ตงแต 20 ปขนไป – 25 ป และมากกวา 25 ปขนไป มการรบรขอมลขาวสารในระดบคอนขางนอย โดยฝายจดการและพนกงานทมประสบการณทางานนอยกวา 5 ป มคาเฉลยการรบรสงสด (X=2.5196) รองลงมาไดแก ตงแต 5 ปขนไป – 10 ป มคาเฉลยการรบร (X=2.4521) ตงแต 10 ปขนไป – 15 ป มคาเฉลยการรบร (X=2.3854) ตงแต 20 ปขนไป – 25 ป มคาเฉลยการรบร (X=2.3533) ตงแต 15 ปขนไป – 20 ป มคาเฉลยการรบร (X=2.3440) และมากกวา 25 ปขนไป มคาเฉลยการรบรนอยสด (X=2.1961) ตามลาดบ

ตารางท 4-13 แสดงการวเคราะหความแปรปรวนการรบรขอมลขาวสารจาแนกตามประสบการณทางาน



รวม 514.860 * มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 จากตารางท 4-13 พบวาฝายจดการและพนกงานทมประสบการณทางานตางกน มการรบรขอมลขาวสารของการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. แตกตางกน

96

ตารางท 4-14 แสดงการวเคราะหเปรยบเทยบการรบรขอมลขาวสาร จาแนกตามสถานภาพการจาง

สถานภาพการจาง จานวน (n) X S.D. t ฝายจดการ 101 2.0599 0.3280 33.988* พนกงาน 2,266 2.4035 0.4664 * มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 จากตารางท 4-14 พบวาฝายจดการและพนกงานทมสถานภาพการจางตางกน มการรบรขอมลขาวสารของการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. แตกตางกน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 โดยฝายพนกงานมการรบรขอมลขาวสารฯ (X=2.4035) มากกวาฝายจดการ (X=2.0599)

ตารางท 4-15 แสดงการวเคราะหเปรยบเทยบการรบรขอมลขาวสาร จาแนกตามกลมงานทสงกด

กลมงานทสงกด จานวน (n) X S.D. ระดบ บรหาร 275 2.2521 0.4298 ปานกลาง วชาการ 58 2.3546 0.4870 ด สานกกรรมการผอานวยการใหญ 63 2.1280 0.2759 ปานกลาง ปฏบตการ 897 2.4609 0.4781 ด วศวกรรม 600 2.4000 0.4630 ด ธรกจ 160 2.3208 0.4906 ปานกลาง ตรวจสอบภายใน 28 2.1690 0.2047 ปานกลาง การเงน 52 2.3385 0.5359 ด กลยทธ 55 2.2697 0.3956 ปานกลาง ทรพยากรบคคล 129 2.4499 0.4202 ด มาตรฐานความปลอดภย 50 2.3333 0.4480 ปานกลาง

จากตาราง 4-15 พบวาฝายจดการและพนกงานทมกลมงานทบรหาร วชาการ สานกกรรมการผอานวยการใหญ ปฏบตการ วศวกรรม ธรกจ ตรวจสอบภายใน การเงน กลยทธ ทรพยากรบคคล และมาตรฐานความปลอดภย มการรบรขอมลขาวสารในระดบคอนขางนอย โดยฝายจดการและพนกงานทมกลมงานทสงกดปฏบตการ มคาเฉลยการรบรสงสด (X=2.4609) รองลงมาไดแก ทรพยากรบคคล มคาเฉลยการรบร (X=2.4499) วศวกรรม มคาเฉลยการรบร (X=2.4000) วชาการ มคาเฉลยการรบร (X=2.3546)

97

ตารางท 4-16 แสดงการวเคราะหความแปรปรวนการรบรขอมลขาวสาร จาแนกตามกลมงานทสงกด



รวม 514.860 * มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 จากตารางท 4-16 พบวาฝายจดการและพนกงานทมกลมงานทสงกดตางกน มการรบรขอมลขาวสารของการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. แตกตางกน

ตารางท 4-17 แสดงการวเคราะหเปรยบเทยบการรบรขอมลขาวสาร จาแนกตามสถานทปฏบตงาน

สถานทปฏบตงาน จานวน (n) X S.D. ระดบ ทงมหาเมฆ 1,260 2.3725 0.4718 ด ดอนเมอง 181 2.4492 0.4600 ด สวรรณภม 226 2.4969 0.4827 ด ศช.บภ.2 121 2.4157 0.4629 ด ศล.บภ.2 104 2.4154 0.4358 ด ศม.บภ.2 38 2.2474 0.3973 ปานกลาง ศอ.บภ.2 25 2.3800 0.3636 ด ศบ.บภ.2 39 2.2316 0.4023 ปานกลาง ศภ.บภ.1 127 2.3118 0.5092 ด ศญ.บภ.1 124 2.3390 0.4309 ด ศร.บภ.1 67 2.3373 0.3976 ด ศน.บภ.1 55 2.4727 0.4432 ด

98

จากตาราง 4-17 พบวาฝายจดการและพนกงานทสถานทปฏบตงาน ณ ทงมหาเมฆ ดอนเมอง สวรรณภม ศช.บภ.2 ศล.บภ.2 ศม.บภ.2 ศอ.บภ.2 ศบ.บภ.2 ศภ.บภ.1 ศญ.บภ.1 ศร.บภ.1 และ ศน.บภ.1 มการรบรขอมลขาวสารในระดบคอนขางนอยโดยฝายจดการและพนกงานทปฏบตงาน ณ สวรรณภม มคาเฉลยการรบรสงสด (X=2.4969) รองลงมาไดแก ศน.บภ.1 มคาเฉลยการรบร (X=2.4727) ดอนเมอง มคาเฉลยการรบร (X=2.4492) ศช.บภ.2 มคาเฉลยการรบร (X=2.4157) ศล.บภ.2 มคาเฉลยการรบร (X=2.4154) ศอ.บภ.2 มคาเฉลยการรบร (X=2.3800) ทงมหาเมฆ มคาเฉลยการรบร (X=2.3725) ศญ.บภ.1 มคาเฉลยการรบร (X=2.3390) ศร.บภ.1 มคาเฉลยการรบร (X=2.3373) ศภ.บภ.1 มคาเฉลยการรบร (X=2.3118) ศม.บภ.2 มคาเฉลยการรบร (X=2.2474) และ ศบ.บภ.2 มคาเฉลยการรบรนอยสดสด (X=2.2316) ตามลาดบ ตารางท 4-18 แสดงการวเคราะหความแปรปรวนการรบรขอมลขาวสาร จาแนกตามสถานทปฏบตงาน

สถานทปฏบตงาน df SS MS F ระหวางกลม 11 7.135 0.649 3.008* ภายในกลม 2,355 507.725 0.216

รวม 514.860 * มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 จากตารางท 4-18 พบวาฝายจดการและพนกงานทมสถานทปฏบตงานตางกน มการรบรขอมลขาวสารของการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. แตกตางกน

ตารางท 4-19 แสดงการวเคราะหเปรยบเทยบการรบรขอมลขาวสาร จาแนกตามลกษณะงาน

ลกษณะงาน จานวน (n) X S.D. t Daywork 1,398 2.3178 0.4462 7.329* Watch 969 2.4854 0.4775 * มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 จากตารางท 4-19 พบวาฝายจดการและพนกงานทมลกษณะงานตางกน มการรบรขอมลขาวสารของการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. แตกตางกน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 โดย Watch มการรบรขอมลขาวสารฯ (X=2.4854) มากกวา Daywork (X=2.3178)

99

ตารางท 4-20 แสดงการวเคราะหเปรยบเทยบความรความเขาใจฯ จาแนกตาม เพศ


จากตารางท 4-20 พบวาฝายจดการและพนกงานทมเพศตางกน มความรความเขาใจในการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. ไมแตกตางกน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

ตารางท 4-21 แสดงการวเคราะหเปรยบเทยบความรความเขาใจฯ จาแนกตาม อาย

อาย จานวน (n) X S.D. ระดบ ระหวาง 20 ป – 30 ป 369 2.6236 0.3843 ดมาก ตงแต 30 ปขนไป – 40 ป 837 2.5987 0.4368 ดมาก ตงแต 40 ปขนไป – 50 ป 871 2.6881 0.3722 ดมาก ตงแต 50 ปขนไป – 60 ป 290 2.7207 0.3598 ดมาก

จากตาราง 4-21 พบวาฝายจดการและพนกงานทมอายระหวาง 20 ป – 30 ป ตงแต 30 ปขนไป – 50 ป ตงแต 50 ปขนไป – 50 ป และตงแต 50 ปขนไป – 60 ป มความรความเขาใจในระดบดมาก โดยฝายจดการและพนกงานทมอายระหวาง 50 ป – 60 ป มคาเฉลยความรความเขาใจสงสด (X=2.7207) รองลงมาไดแก อายตงแต 40 ปขนไป – 50 ป มคาเฉลยความรความเขาใจ (X=2.6881) ตงแต 20 ปขนไป – 30 ป มคาเฉลยความรความเขาใจ (X=2.6236) และตงแต 20 ปขนไป – 40 ป มคาเฉลยความรความเขาใจนอยสด (X=2.5987) ตามลาดบ

ตารางท 4-22 แสดงการวเคราะหความแปรปรวนความรความเขาใจ จาแนกตาม อาย



รวม 376.935 * มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

100

จากตารางท 4-22 พบวาฝายจดการและพนกงานทมอายตางกน มความรความเขาใจในการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. แตกตางกน

ตารางท 4-23 แสดงการวเคราะหเปรยบเทยบความรความเขาใจ จาแนกตาม การศกษา

การศกษา จานวน (n) X S.D. ระดบ ตากวาปรญญาตร 170 2.6456 0.4051 ดมาก ปรญญาตร 1,467 2.6331 0.4010 ดมาก ปรญญาโท 720 2.6847 0.3926 ดมาก ปรญญาเอก 10 2.8125 0.3498 ดมาก

จากตาราง 4-23 พบวาฝายจดการและพนกงานทมการศกษาตากวาปรญญาตร ปรญญาตร ปรญญาโท และปรญญาเอก มความรความเขาใจในระดบดมาก โดยฝายจดการและพนกงานทการศกษาปรญญาเอก มคาเฉลยความรความเขาใจสงสด (X=2.8125) รองลงมาไดแก ปรญญาโท มคาเฉลยความรความเขาใจ (X=2.6847) ตากวาปรญญาตร มคาเฉลยความรความเขาใจ (X=2.6456) และปรญญาตร มคาเฉลยความรความเขาใจนอยสด (X=2.6331) ตามลาดบ

ตารางท 4-24 แสดงการวเคราะหความแปรปรวนความรความเขาใจ จาแนกตามการศกษา



รวม 376.935 * มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 จากตารางท 4-24 พบวาฝายจดการและพนกงานทมระดบการศกษาตางกน มความรความเขาใจในการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. แตกตางกน

101

ตารางท 4-25 แสดงการวเคราะหเปรยบเทยบความรความเขาใจ จาแนกตามประสบการณทางาน

ประสบการณทางาน จานวน (n) X S.D. ระดบ นอยกวา 5 ป 299 2.6283 0.3648 ดมาก ตงแต 5 ปขนไป – 10 ป 446 2.5804 0.4610 ดมาก ตงแต 10 ปขนไป – 15 ป 449 2.6219 0.4252 ดมาก ตงแต 15 ปขนไป – 20 ป 606 2.6941 0.3606 ดมาก ตงแต 20 ปขนไป – 25 ป 413 2.6650 0.3851 ดมาก มากกวา 25 ปขนไป 154 2.7687 0.3220 ดมาก

จากตาราง 5-25 พบวาฝายจดการและพนกงานทมประสบการณทางาน นอยกวา 5 ป ตงแต 5 ปขนไป – 10 ป ตงแต 10 ปขนไป – 15 ป ตงแต 15 ปขนไป – 20 ป ตงแต 20 ปขนไป – 25 ป และมากกวา 25 ปขนไป มความรความเขาใจในระดบดมาก โดยฝายจดการและพนกงานทมประสบการณทางานมากกวา 25 ปขนไป มคาเฉลยความรความเขาใจสงสด (X=2.7687) รองลงมาไดแก ตงแต 15 ปขนไป – 20 ป มคาเฉลยความรความเขาใจ (X=2.6941) ตงแต 20 ปขนไป – 25 ป มคาเฉลยความรความเขาใจ (X=2.6650) นอยกวา 5 ป มคาเฉลยความรความเขาใจ (X=2.6283) ตงแต 10 ปขนไป – 15 ป มคาเฉลยความรความเขาใจ (X=2.6219) และ ตงแต 5 ป – 10 ป มคาเฉลยความรความเขาใจนอยสด (X=2.5804) ตามลาดบ

ตารางท 4-26 แสดงการวเคราะหความแปรปรวนความรความเขาใจ จาแนกตามประสบการณทางาน



รวม 376.935 * มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 จากตารางท 4-26 พบวาฝายจดการและพนกงานทมประสบการณทางานตางกน มความรความเขาใจในการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. แตกตางกน

102

ตารางท 4-27 แสดงการวเคราะหเปรยบเทยบความรความเขาใจ จาแนกตามสถานภาพการจาง

สถานภาพการจาง จานวน (n) X S.D. t ฝายจดการ 101 2.8750 0.2769 46.064* พนกงาน 2,266 2.6387 0.4012 * มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 จากตารางท 4-27 พบวาฝายจดการและพนกงานทมสถานภาพการจางตางกน มความรความเขาใจในการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. แตกตางกน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 โดยฝายจดการมความรความเขาใจ (X=2.8750) มากกวาพนกงาน (X=2.6387)

ตารางท 4-28 แสดงการวเคราะหเปรยบเทยบความรความเขาใจ จาแนกตามกลมงานทสงกด

กลมงานทสงกด จานวน (n) X S.D. ระดบ บรหาร 275 2.7032 0.4141 ดมาก วชาการ 58 2.6918 0.3940 ดมาก สานกกรรมการผอานวยการใหญ 63 2.7262 0.2986 ดมาก ปฏบตการ 897 2.6355 0.3861 ดมาก วศวกรรม 600 2.6435 0.3809 ดมาก ธรกจ 160 2.6320 0.4877 ดมาก ตรวจสอบภายใน 28 2.8393 0.1890 ดมาก การเงน 52 2.7572 0.2954 ดมาก กลยทธ 55 2.7273 0.3712 ดมาก ทรพยากรบคคล 129 2.4835 0.4989 ดมาก มาตรฐานความปลอดภย 50 2.7575 0.3188 ดมาก

จากตาราง 4-28 พบวาฝายจดการและพนกงานทมกลมงานทบรหาร วชาการ สานกกรรมการผอานวยการใหญ ปฏบตการ วศวกรรม ธรกจ ตรวจสอบภายใน การเงน กลยทธ ทรพยากรบคคล และมาตรฐานความปลอดภย มความรความเขาใจ ในระดบดมาก โดยฝายจดการและพนกงานทมกลมงานทสงกด ตรวจสอบภายใน มคาเฉลยความรความเขาใจ สงสด (X=2.8393) รองลงมาไดแก มาตรฐานความปลอดภย มคาเฉลยความรความเขาใจ (X=2.7575) การเงน มคาเฉลยความรความเขาใจ (X=2.7572) กลยทธ

103

ตารางท 4-29 แสดงการวเคราะหความแปรปรวนความรความเขาใจ จาแนกตามกลมงานทสงกด



รวม 376.935 * มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 จากตารางท 4-29 พบวาฝายจดการและพนกงานทมกลมงานทสงกดตางกน มความรความเขาใจในการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. แตกตางกน

ตารางท 4-30 แสดงการวเคราะหเปรยบเทยบความรความเขาใจ จาแนกตามสถานทปฏบตงาน

สถานทปฏบตงาน จานวน (n) X S.D. ระดบ ทงมหาเมฆ 1,260 2.6437 0.4236 ดมาก ดอนเมอง 181 2.6298 0.3842 ดมาก สวรรณภม 226 2.6333 0.3779 ดมาก ศช.บภ.2 121 2.6302 0.3631 ดมาก ศล.บภ.2 104 2.6010 0.4383 ดมาก ศม.บภ.2 38 2.7632 0.2873 ดมาก ศอ.บภ.2 25 2.7750 0.2165 ดมาก ศบ.บภ.2 39 2.7532 0.2524 ดมาก ศภ.บภ.1 127 2.6300 0.4010 ดมาก ศญ.บภ.1 124 2.6905 0.3541 ดมาก

104


สถานทปฏบตงาน จานวน (n) X S.D. ระดบ ศร.บภ.1 67 2.7593 0.2729 ดมาก ศน.บภ.1 55 2.7000 0.3491 ดมาก

จากตาราง 4-30 พบวาฝายจดการและพนกงานทสถานทปฏบตงาน ณ ทงมหาเมฆ ดอนเมอง สวรรณภม ศช.บภ.2 ศล.บภ.2 ศม.บภ.2 ศอ.บภ.2 ศบ.บภ.2 ศภ.บภ.1 ศญ.บภ.1 ศร.บภ.1 และ ศน.บภ.1 มความรความเขาใจในระดบดมาก โดยฝายจดการและพนกงานทปฏบตงาน ณ ศอ.บภ.2 มคาเฉลยความรความเขาใจสงสด (X=2.7750) รองลงมาไดแก ศม.บภ.2 มคาเฉลยความรความเขาใจ (X=2.7632) ศร.บภ.1 มคาเฉลยความรความเขาใจ (X=2.7593) ศบ.บภ.2 มคาเฉลยความรความเขาใจ (X=2.7532) ศน.บภ.1 มคาเฉลยความรความเขาใจ (X=2.7000) ศญ.บภ.1 มคาเฉลยความรความเขาใจ (X=2.6905) ทงมหาเมฆ มคาเฉลยความรความเขาใจ (X=2.6437) สวรรณภม มคาเฉลยความรความเขาใจ (X=2.6333) ศช.บภ.2 มคาเฉลยความรความเขาใจ (X=2.6302) ศภ.บภ.1 มคาเฉลยความรความเขาใจ (X=2.6300) ดอนเมอง มคาเฉลยความรความเขาใจ (X=2.6298) และ ศล.บภ.2 มคาเฉลยความรความเขาใจนอยสด (X=2.6010) ตามลาดบ ตารางท 4-31 แสดงการวเคราะหความแปรปรวนความรความเขาใจ จาแนกตามสถานทปฏบตงาน

สถานทปฏบตงาน df SS MS F ระหวางกลม 11 2.970 0.270 1.701 ภายในกลม 2,355 373.965 0.159

รวม 376.935 จากตารางท 4-31 พบวาฝายจดการและพนกงานทมสถานทปฏบตงานตางกน มความรความเขาใจในการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. ไมแตกตางกน

105

ตารางท 4-32 แสดงการวเคราะหเปรยบเทยบความรความเขาใจ จาแนกตามลกษณะงาน

ลกษณะงาน จานวน (n) X S.D. t Daywork 1,398 2.6637 0.4077 0.400 Watch 969 2.6262 0.3853

จากตารางท 4-32 พบวาฝายจดการและพนกงานทมลกษณะงานตางกน มความรความเขาใจในการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. ไมแตกตางกน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

ตารางท 4-33 แสดงการวเคราะหเปรยบเทยบความตระหนกรถงความสาคญ จาแนกตาม เพศ


จากตารางท 4-33 พบวาฝายจดการและพนกงานทมเพศตางกน มความตระหนกรถงความสาคญในการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. ไมแตกตางกน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

ตารางท 4-34 แสดงการวเคราะหเปรยบเทยบความตระหนกรถงความสาคญ จาแนกตาม อาย

อาย จานวน (n) X S.D. ระดบ ระหวาง 20 ป – 30 ป 369 4.1230 0.6224 ดมาก ตงแต 30 ปขนไป – 40 ป 837 4.1711 0.6613 ดมาก ตงแต 40 ปขนไป – 50 ป 871 4.2160 0.5917 ดมาก ตงแต 50 ปขนไป – 60 ป 290 4.2162 0.5854 ดมาก

จากตาราง 4-34 พบวาฝายจดการและพนกงานทมอายระหวาง 20 ป – 30 ป ตงแต 30 ปขนไป – 50 ป ตงแต 50 ปขนไป – 50 ป และตงแต 50 ปขนไป – 60 ป มความตระหนกรถงความสาคญในระดบดมาก โดยฝายจดการและพนกงานทมอายระหวาง 50 ป – 60 ป มคาเฉลยความตระหนกรถงความสาคญสงสด (X=4.2162) รองลงมาไดแก อายตงแต 40 ปขนไป – 50 ป มคาเฉลยความตระหนกรถงความสาคญ

106

ตารางท 4-35 แสดงการวเคราะหความแปรปรวนความตระหนกรถงความสาคญ จาแนกตาม อาย


ระหวางกลม 3 2.703 0.901 2.335 ภายในกลม 2,363 911.832 0.386

รวม 914.536 จากตารางท 4-35 พบวาฝายจดการและพนกงานทมอายตางกน มความตระหนกรถงความสาคญในการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. ไมแตกตางกน

ตารางท 4-36 แสดงการวเคราะหเปรยบเทยบความตระหนกรถงความสาคญ จาแนกตาม การศกษา

การศกษา จานวน (n) X S.D. ระดบ ตากวาปรญญาตร 170 4.1460 0.6521 ดมาก ปรญญาตร 1,476 4.1769 0.6202 ดมาก ปรญญาโท 720 4.2150 0.6078 ดมาก ปรญญาเอก 10 4.0235 1.1454 ดมาก

จากตาราง 4-36 พบวาฝายจดการและพนกงานทมการศกษาตากวาปรญญาตร ปรญญาตร ปรญญาโท และปรญญาเอก มความตระหนกรถงความสาคญในระดบดมาก โดยฝายจดการและพนกงานทการศกษาระดบปรญญาโท มคาเฉลยความตระหนกรถงความสาคญสงสด (X=4.2150) รองลงมาไดแก ปรญญาตร มคาเฉลยความตระหนกรถงความสาคญ (X=4.1769) ตากวาปรญญาตร มคาเฉลยความตระหนกรถงความสาคญ (X=4.1460) และปรญญาเอก มคาเฉลยความตระหนกรถงความสาคญนอยสด (X=4.0235) ตามลาดบ

107

ตารางท 4-37 แสดงการวเคราะหความแปรปรวนความตระหนกรถงความสาคญ จาแนกตามการศกษา

แหลงความแปรปรวน df SS MS F ระหวางกลม 3 1.264 0.421 1.091 ภายในกลม 2,363 913.271 0.386

รวม 914.536 จากตารางท 4-37 พบวาฝายจดการและพนกงานทมระดบการศกษาตางกน มความตระหนกรถงความสาคญในการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. ไมแตกตางกน ตารางท 4-38 แสดงการวเคราะหเปรยบเทยบความตระหนกรถงความสาคญ จาแนกตามประสบการณทางาน

ประสบการณทางาน จานวน (n) X S.D. ระดบ

นอยกวา 5 ป 299 4.1418 0.6333 ดมาก ตงแต 5 ปขนไป – 10 ป 446 4.1236 0.6517 ดมาก ตงแต 10 ปขนไป – 15 ป 449 4.1547 0.6107 ดมาก ตงแต 15 ปขนไป – 20 ป 606 4.2935 0.5695 ดมาก ตงแต 20 ปขนไป – 25 ป 413 4.1157 0.6717 ดมาก มากกวา 25 ปขนไป 154 4.3033 0.5296 ดมาก

จากตาราง 4-38 พบวาฝายจดการและพนกงานทมประสบการณทางาน นอยกวา 5 ป ตงแต 5 ปขนไป – 10 ป ตงแต 10 ปขนไป – 15 ป ตงแต 15 ปขนไป – 20 ป ตงแต 20 ปขนไป – 25 ป และมากกวา 25 ปขนไป มความตระหนกรถงความสาคญในระดบดมาก โดยฝายจดการและพนกงานทมประสบการณทางานมากกวา 25 ปขนไป มคาเฉลยความตระหนกรถงความสาคญสงสด (X=4.3033) รองลงมาไดแก ตงแต 15 ปขนไป – 20 ป มคาเฉลยความตระหนกรถงความสาคญ (X=4.2935) ตงแต 10 ปขนไป – 15 ป มคาเฉลยความตระหนกรถงความสาคญ (X=4.1547) นอยกวา 5 ป มคาเฉลยความตระหนกรถงความสาคญ (X=4.1418) ตงแต 5 ปขนไป – 10 ป มคาเฉลยความตระหนกรถงความสาคญ (X=4.1236) และ ตงแต 20 ปขนไป - 25 ปขนไป มคาเฉลยความตระหนกรถงความสาคญนอยสด (X=4.1157) ตามลาดบ

108

ตารางท 4-39 แสดงการวเคราะหความแปรปรวนความตระหนกรถงความสาคญ จาแนกตามประสบการณทางาน



รวม 914.536 * มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 จากตารางท 4-39 พบวาฝายจดการและพนกงานทมประสบการณทางานตางกน มความตระหนกรถงความสาคญในการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. แตกตางกน ตารางท 4-40 แสดงการวเคราะหเปรยบเทยบความตระหนกรถงความสาคญ จาแนกตามสถานภาพการจาง

สถานภาพการจาง จานวน (n) X S.D. t ฝายจดการ 101 4.4482 0.5090 5.263* พนกงาน 2,266 4.1718 0.6241 * มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 จากตารางท 4-40 พบวาฝายจดการและพนกงานทมสถานภาพการจางตางกน มความตระหนกรถงความสาคญในการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. แตกตางกน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 โดยฝายจดการมความตระหนกรถงความสาคญ (X=4.4482) มากกวาพนกงาน (X=4.1718) ตารางท 4-41 แสดงการวเคราะหเปรยบเทยบความตระหนกรถงความสาคญ จาแนกตามกลมงานทสงกด

กลมงานทสงกด จานวน (n) X S.D. ระดบ

บรหาร 275 4.2473 0.5722 ดมาก วชาการ 58 4.0822 0.7097 ดมาก สานกกรรมการผอานวยการใหญ 63 4.3035 0.6584 ดมาก ปฏบตการ 897 4.1315 0.6523 ดมาก วศวกรรม 600 4.2071 0.5900 ดมาก

109


กลมงานทสงกด จานวน (n) X S.D. ระดบ ธรกจ 160 4.2463 0.5862 ดมาก ตรวจสอบภายใน 28 4.5189 0.3504 ดมาก การเงน 52 4.2670 0.4590 ดมาก กลยทธ 55 4.1540 0.4874 ดมาก ทรพยากรบคคล 129 4.1427 0.7294 ดมาก มาตรฐานความปลอดภย 50 4.2118 0.6395 ดมาก จากตาราง 4-41 พบวาฝายจดการและพนกงานทมกลมงานทบรหาร วชาการ สานกกรรมการผอานวยการใหญ ปฏบตการ วศวกรรม ธรกจ ตรวจสอบภายใน การเงน กลยทธ ทรพยากรบคคล และมาตรฐานความปลอดภย มความตระหนกรถงความสาคญในระดบดมาก โดยฝายจดการและพนกงานทมกลมงานทสงกดตรวจสอบภายใน มคาเฉลยความตระหนกรถงความสาคญสงสด (X=4.5189) รองลงมาไดแกสานกกรรมการผอานวยการใหญ มคาเฉลยความตระหนกรถงความสาคญ (X=4.3035) การเงน มคาเฉลยความตระหนกรถงความสาคญ (X=4.2670) บรหาร มคาเฉลยความตระหนกรถงความสาคญ (X=4.2473) ธรกจ มคาเฉลยความตระหนกรถงความสาคญ (X=4.2463) มาตรฐานความปลอดภย มคาเฉลยความตระหนกรถงความสาคญ (X=4.2118) วศวกรรม มคาเฉลยความตระหนกรถงความสาคญ (X=4.2071) กลยทธ มคาเฉลยความตระหนกรถงความสาคญ (X=4.1540) ทรพยากรบคคล มคาเฉลยความตระหนกรถงความสาคญ (X=4.1427) ปฏบตการ มคาเฉลยความตระหนกรถงความสาคญ (X=4.1315) และวชาการ มคาเฉลยความตระหนกรถงความสาคญตาสด (X=4.0822) ตามลาดบ ตารางท 4-42 แสดงการวเคราะหความแปรปรวนความตระหนกรถงความสาคญ จาแนกตามกลมงานทสงกด



รวม 914.536 * มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

110

จากตารางท 4-42 พบวาฝายจดการและพนกงานทมกลมงานทสงกดตางกน มความตระหนกรถงความสาคญในการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. แตกตางกน ตารางท 4-43 แสดงการวเคราะหเปรยบเทยบความตระหนกรถงความสาคญ จาแนกตามสถานทปฏบตงาน

สถานทปฏบตงาน จานวน (n) X S.D. ระดบ

ทงมหาเมฆ 1,260 4.2222 0.6007 ดมาก ดอนเมอง 181 4.0962 0.6611 ดมาก สวรรณภม 226 4.1072 0.7091 ดมาก ศช.บภ.2 121 4.1833 0.5814 ดมาก ศล.บภ.2 104 4.0633 0.7547 ดมาก ศม.บภ.2 38 4.3932 0.5163 ดมาก ศอ.บภ.2 25 4.2282 0.5561 ดมาก ศบ.บภ.2 39 4.2730 0.4872 ดมาก ศภ.บภ.1 127 4.1158 0.6771 ดมาก ศญ.บภ.1 124 4.1314 0.5880 ดมาก ศร.บภ.1 67 4.2985 0.4500 ดมาก ศน.บภ.1 55 4.1219 0.5948 ดมาก

จากตาราง 4-43 พบวาฝายจดการและพนกงานทสถานทปฏบตงาน ณ ทงมหาเมฆ ดอนเมอง สวรรณภม ศช.บภ.2 ศล.บภ.2 ศม.บภ.2 ศอ.บภ.2 ศบ.บภ.2 ศภ.บภ.1 ศญ.บภ.1 ศร.บภ.1 และ ศน.บภ.1 มความตระหนกรถงความสาคญในระดบดมาก โดยฝายจดการและพนกงานทปฏบตงาน ณ ศม.บภ.2 มคาเฉลยความตระหนกรถงความสาคญสงสด (X=4.3932) รองลงมาไดแก ศร.บภ.1 มคาเฉลยความตระหนกรถงความสาคญ (X=4.2985) ศบ.บภ.2 มคาเฉลยความตระหนกรถงความสาคญ (X=4.2730) ศอ.บภ.2 มคาเฉลยความตระหนกรถงความสาคญ (X=4.2282) ทงมหาเมฆ มคาเฉลยความตระหนกรถงความสาคญ (X=4.2222) ศช.บภ.2 มคาเฉลยความตระหนกรถงความสาคญ (X=4.1833) ศญ.บภ.1 มคาเฉลยความตระหนกรถงความสาคญ (X=4.1314) ศน.บภ.1 มคาเฉลยความตระหนกรถงความสาคญ (X=4.1219) ศภ.บภ.1 มคาเฉลยความตระหนกรถงความสาคญ (X=4.1158) สวรรณภม มคาเฉลยความตระหนกรถงความสาคญ (X=4.1072) ดอนเมอง มคาเฉลยความตระหนกรถงความสาคญ (X=4.0962) และ ศล.บภ.2 มคาเฉลยความตระหนกรถงความสาคญนอยสด (X=4.0633) ตามลาดบ

111

ตารางท 4-44 แสดงการวเคราะหความแปรปรวนความตระหนกรถงความสาคญ จาแนกตามสถานทปฏบตงาน

สถานทปฏบตงาน df SS MS F ระหวางกลม 11 10.116 0.920 2.395* ภายในกลม 2,355 904.419 0.384

รวม 914.536 * มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 จากตารางท 4-44 พบวาฝายจดการและพนกงานทมสถานทปฏบตงานตางกน มความตระหนกรถงความสาคญในการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. แตกตางกน ตารางท 4-45 แสดงการวเคราะหเปรยบเทยบความตระหนกรถงความสาคญ จาแนกตามลกษณะงาน

ลกษณะงาน จานวน (n) X S.D. t

Daywork 1,398 4.2402 0.5931 4.947* Watch 969 4.1069 0.6531 * มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 จากตารางท 4-45 พบวาฝายจดการและพนกงานทมลกษณะงานตางกน มความตระหนกรถงความสาคญในการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. แตกตางกน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 โดย Daywork มความตระหนกรถงความสาคญ (X=4.2402) มากกวา Watch (X=4.1069)

สรปผลการทดสอบสมมตฐาน ผลการทดสอบสมมตฐาน 1 พบวาขอมลสวนบคคลในดานอาย การศกษา ประสบการณการทางาน สถานภาพการจาง กลมงานทสงกด สถานทปฏบตงาน และลกษณะงานทแตกตางกน โดยการทดสอบเพศ และลกษณะงานทแตกตางกน มผลตอการรบรขอมลขาวสารเกยวกบการกากบดแลทดของบรษทฯ แตกตางกนอยางมนยสาคญ ผลการทดสอบสมมตฐาน 2 พบวาขอมลสวนบคคลในดาน อาย การศกษา ประสบการณการทางาน สถานภาพการจาง และ กลมงานทสงกดทแตกตางกน มผลตอความรความเขาใจเกยวกบการกากบดแลทดของบรษทฯ แตกตางกนอยางมนยสาคญ

112

ผลการทดสอบสมมตฐาน 3 พบวาขอมลสวนบคคลในดาน ประสบการณการทางาน สถานภาพการจาง กลมงานทสงกด สถานทปฏบตงาน และลกษณะงานทแตกตางกน มผลตอความตระหนกรถงความสาคญเกยวกบการกากบดแลทดของบรษทฯ แตกตางกนอยางมนยสาคญ

สวนท 5 สรปผลการสารวจและอภปรายผล

ในการสารวจการรบร ความรความเขาใจ และความตระหนกถงความสาคญของการกากบ

ดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. น คณะผวจยไดศกษาความเปนมาของการดาเนนโยบายการกากบดแลทดของ บวท. ซงในปงบประมาณ 2553 บรษทฯ กาหนดตวชวดสาหรบป 2553 ไววา รอยละ 80 ของพนกงานและฝายจดการในการรบรและตระหนกรถงความสาคญของการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของบรษทฯ และรอยละ 80 ของพนกงานและฝายจดการมความรความเขาใจในเรองการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของบรษทฯ

วธดาเนนการวจย วตถประสงคเพอศกษา

1. เพอศกษาการรบร ความรความเขาใจ และความตระหนกรถงความสาคญ ของฝายจดการและพนกงาน 2. เพอศกษาระดบการรบร ความรความเขาใจ และความตระหนกรถงความสาคญของการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. 3. เพอศกษาความแตกตางในสถานภาพสวนบคคลของฝายจดการและพนกงาน ทมตอการรบร ความรความเขาใจ และความตระหนกรถงความสาคญของการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

1. ทาใหทราบถงรอยละของฝายจดการและพนกงาน ในการรบร ความรความเขาใจ และความตระหนกรถงความสาคญของการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. 2. ทาใหทราบถงระดบการรบร ความรความเขาใจ และความตระหนกรถงความสาคญของการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. ในภาพรวม 3. ทาใหทราบถงการรบร ความรความเขาใจ และความตระหนกรถงความสาคญของการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. ในกลมพนกงานทมสถานภาพแตกตางกน 4. สามารถนาผลการสารวจไปจดทาแผนงาน/โครงการการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. ใหมความเขมแขงและยงยน ประชากรและกลมตวอยาง กลมประชากรทใชศกษาเปนฝายจดการและพนกงาน บวท. จากทกสายงาน ทงสวนกลางและสวนภมภาค ทกคน จานวน 2,878 คน

114

ระยะเวลาในการเกบขอมล การสารวจครงน ใชเวลาเกบรวบรวมขอมลระหวางวนท 1 สงหาคม – 31 สงหาคม 2553 รวมระยะเวลาทงสน 30 วน แจกแบบสอบถามไป 2,878 ชด เกบแบบสอบถามกลบคนได 2,367 แบบสอบถาม คดเปนรอยละ 82.25 เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการวจย เปนแบบสอบถามความคดเหนทมตอการรบร ความรความเขาใจ และความตระหนกรถงความสาคญของการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. มวธการสรางเครองมอวดดงน 1. เครองมอวดตวแปรอสระ เปนขอคาถามทกาหนดคาตอบไวลวงหนา ใหผตอบเลอกตอบในขอทตรงกบความเปนจรงเกยวกบ เพศ อาย ประสบการณการทางาน สถานภาพการจาง ระดบตาแหนง หนวยงานทสงกด สถานทปฏบตงาน และลกษณะงาน 2. เครองมอวดตวแปรตามการรบร เปนคาถามทกาหนดคาตอบไวลวงหนา ใหผตอบเลอกตอบในขอทตรงกบความเปนจรงเกยวกบ การรบทราบ ชองทางการรบร ความสาคญ ความพงพอใจ และ ความพอเพยงของขาวสาร ทเกยวของกบธรรมาภบาล หรอการบรหารจดการทดในองคการ นโยบายการกากบดแลองคการทด และ การกากบดแลทดในรฐวสาหกจของบรษทฯ 3. เครองมอวดตวแปรตามความรความเขาใจ เปนคาถามทมคาตอบใหเลอกตอบรบหรอปฏเสธทตรงกบความเปนจรงเกยวกบ ธรรมาภบาลหรอการบรหารจดการทดในองคการ นโยบายการกากบดแลองคการทด และการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของบรษทฯ 4. เครองมอวดตวแปรตามความตระหนกรถงความสาคญ เปนคาถามมคาตอบใหเลอก ตอบระดบในการปฏบต (Rating Scale) โดยใหคะแนนเปน 5 ระดบ คอ นอยทสด นอย ปานกลาง มาก และมากทสดของธรรมาภบาลหรอการบรหารจดการทดในองคการ นโยบายการกากบดแลองคการทด และการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของบรษทฯ การทดสอบคณภาพเครองมอวด การตรวจสอบคณภาพของเครองมอวดเชงเนอหา (Index of Item – Objective Congruence : IOC) จากทปรกษาซงเปนผเชยวชาญในระเบยบวธวจย 3 ทาน และแกไขแบบสอบถามจากความคดเหนของผเชยวชาญ จากนนทาการวดอานาจการจาแนกรายขอ (Biserial correlation : rpbis) และนาไปทดสอบความเชอถอไดของเครองมอวด (Reliability : ∞) โดยทดสอบกบกลมตวอยางทเปนฝายจดการหรอพนกงานทเปนตวแทน 30 คน พจารณาเลอกขอคาถามทมคา ∞> 0.7 ขนไป เพอนาไปปรบปรงเครองมอวดกอนนาไปใชงาน

115

การวเคราะหขอมล 1. วเคราะหสถานภาพสวนบคคล จากคารอยละ 2. วเคราะหการรบร ความรความเขาใจ ความตระหนกรถงความสาคญ จากคาเฉลย และคา

เบยงเบนมาตรฐาน 3. วเคราะหความสมพนธระหวางตวแปรอสระและตวแปรตามดวยการทดสอบคา t-test และการวเคราะหความแปรปรวนทางเดยว (One-way ANOWAY) และถาหากพบความแตกตาง จะทดสอบความแตกตางระหวางคาเฉลยรายคดวยวธของเชฟเฟ (Scheffe’) ทคาทางสถตอยางมนยสาคญ นอยกวาหรอเทากบ 0.05 จะเปนการยอมรบสมตฐานทตงไว

สรปผลการวเคราะหขอมล การวเคราะหการตอบแบบสอบถามของผตอบแบบสอบถามการรบรขอมลขาวสาร ความร

ความเขาใจ และความตระหนกรถงความสาคญเกยวกบการกากบดแลทดของบรษทฯ ของฝายจดการและพนกงาน บรษท วทยการบนแหงประเทศไทย จากด ทปฏบตงานทงในสวนกลางและสวนภมภาค รวมทงหมด 2,878 คน ไดแบบสอบถามกลบคนจานวนทงสน 2,367 แบบสอบถาม คดเปนรอยละ 82.25 โดยจาแนกตามสายการบงบญชาตามโครงสรางบรษทฯ พบวา กลมงาน ตน. และ งบ. ไดรบแบบสอบถามกลบคนมากทสด คดเปนรอยละ 100.00 กลมงาน บภ 1. ไดรบแบบสอบถามกลบคนมากเปนอนดบท 2 คดเปนรอยละ 93.46 กลมงาน กอ. ไดรบแบบสอบถามกลบคนมากเปนอนดบท 3 คดเปนรอยละ 92.50 กลมงาน ฝจ. ไดรบแบบสอบถามกลบคนมากเปนอนดบท 4 คดเปนรอยละ 88.60 กลมงาน มป. ไดรบแบบสอบถามกลบคนมากเปนอนดบท 5 คดเปนรอยละ 84.19 และกลมงาน ปก. ไดรบแบบสอบถามกลบคนนอยทสด คดเปนรอยละ 78.32 ตามลาดบ

ผลการวเคราะหการรบรขอมลขาวสารเกยวกบการกากบดแลทดของบรษทฯ ของฝายจดการและพนกงานรวม 2,367 คน พบวามการรบรขอมลขาวสารอยในระดบด โดยคาเฉลยการรบร = 2.3864 หรอคดเปนรอยละ 79.55 (จากเกณฑการรบรนอย = 1.0000-1.6666 รบรปานกลาง 1.6667-2.3333 และรบรมาก 2.3334 -3.0000) โดยฝายจดการและพนกงานใชชองทางการรบรผานคมอ GCG ประชาสมพนธของบรษท และ intranet และเหนวาขอมลขาวสารเกยวกบการกากบดแลทดของบรษทฯ มความเพยงพอมาก ทาใหมความพงพอใจในขอมลขาวสารมาก สงผลใหรบรหลกเกณฑและแนวทางการกากบดแลทดในรฐวสาหกจทกระทรวงการคลงกาหนด ทใชเปนกรอบและแนวทางในการดาเนนงาน ซงไดประกาศเปนนโยบายการกากบดแลทดและแนวปฏบตทดมาก ใหความสาคญกบขาวสารเรองการกากบดแลทดของบรษทฯพอสมควร ใสใจกบคมอ Good Corporate Governance การกากบดแลทดของ บวท. พอสมควร และรบรพอสมควรวาการกากบดแลทดในองคกรจะเปนกลไก

116

ผลการทดสอบสมมตฐาน 1. พบวาขอมลสวนบคคลในดานอาย การศกษา ประสบการณการทางาน สถานภาพการจาง กลมงานทสงกด สถานทปฏบตงาน และลกษณะงานทแตกตางกน โดยการทดสอบเพศ และลกษณะงานทแตกตางกน มผลตอการรบรขอมลขาวสารเกยวกบการกากบดแลทดของบรษทฯ แตกตางกนอยางมนยสาคญ

สวนผลการวเคราะหความรความเขาใจเกยวกบการกากบดแลทดของบรษทฯ ของฝายจดการและพนกงานรวม 2,367 คน พบวามความรความเขาใจเกยวกบการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. ในระดบมาก โดยคาเฉลยความรความเขาใจ = 2.6505 หรอคดเปนรอยละ 88.35 (จากเกณฑการรบรนอย = 1.0000-1.6666 รบรปานกลาง 1.6667-2.3333 และรบรมาก 2.3334-3.0000) โดยฝายจดการและพนกงานมความเขาใจวา หลกสาคญในการวางรากฐานธรรมาภบาลของประเทศไทย คอ ความโปรงใสในการบรหารจดการ การตรวจสอบการใชอานาจรฐ การมสวนรวมของภาครฐและประชาชน ซงกระทรวงการคลงไดนามากาหนดเปนหลกเกณฑและแนวทางการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของกระทรวงการคลง ซง บวท. ไดกาหนดนโยบายการกากบดแลทดและแนวปฏบตทด เพอเปนการแสดงเจตนารมณของคณะกรรมการบรษทฯ ฝายจดการและพนกงาน และใชเปนแนวทางในการดาเนนงานใหเปนไปในทศทางเดยวกน ใหเกดประโยชนสงสดตอภารกจ อยางมประสทธภาพ เกดประสทธผล มความคมคา และกากบดแลกจการทดอยางเปนระบบ จะนาไปสความสาเรจในการบรหารจดการองคกรได

ผลการทดสอบสมมตฐาน 2. พบวาขอมลสวนบคคลในดาน อาย การศกษา ประสบการณการทางาน สถานภาพการจาง และ กลมงานทสงกดทแตกตางกน มผลตอความรความเขาใจเกยวกบการกากบดแลทดของบรษทฯ แตกตางกนอยางมนยสาคญ

สาหรบผลการวเคราะหความตระหนกรถงความสาคญเกยวกบการกากบดแลทดของบรษทฯ ของฝายจดการและพนกงานรวม 2,367 คน พบวาฝายจดการและพนกงานมความตระหนกรถงความ สาคญเกยวกบการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. ในระดบดมาก โดยคาเฉลยความตระหนกร = 4.1856 หรอคดเปนรอยละ 83.71 (จากเกณฑความตระหนกรนอย = 1.0000-2.0000 ความตระหนกรคอนขางนอย = 2.0001-3.0000 ความตระหนกรด = 3.0001-4.0000 และความตระหนกรดมาก = 4.0001-5.0000) โดยฝายจดการและพนกงานมความตระหนกรถงความสาคญวาการตรงตอเวลา เปนความรบผดชอบตอตนเอง และเปนหนาทททกคนควรปฏบต ทมเทแรงกายแรงใจในการปฏบตหนาทดวยความซอสตยสจรตตามมาตรฐานระดบสากลดานความปลอดภยอยางสงสด ภายใตหลกธรรมาภบาลรวมถงจรยธรรมหรอจรรยาบรรณ กเพอประโยชนและความสาเรจขององคกรแบบ โดยฝายจดการควรเปนแบบอยางทดในเรองการกากบดแลทด โดยปฏบตอยางจรงจงทงทางตรง และ

117

ผลการทดสอบสมมตฐาน 3. พบวาขอมลสวนบคคลในดาน ประสบการณการทางาน สถานภาพการจาง กลมงานทสงกด สถานทปฏบตงาน และลกษณะงานทแตกตางกน มผลตอความตระหนกรถงความสาคญเกยวกบการกากบดแลทดของบรษทฯ แตกตางกนอยางมนยสาคญ สาหรบผลการวเคราะหความตระหนกในการปฏบตเกยวกบการกากบดแลทดของบรษทฯ ของฝายจดการและพนกงานรวม 2,367 คน พบวาฝายจดการและพนกงานมความตระหนกรในการปฏบตเกยวกบการกากบดแลทดในรฐวสาหกจของ บวท. ในระดบสง โดยคาเฉลยความตระหนกในการปฏบต = 3.5504 หรอคดเปนรอยละ 71.01 (จากเกณฑความตระหนกในการปฏบตนอย =1.0000-2.0000 ความตระหนกในการปฏบตคอนขางนอย = 2.0001-3.0000 ความตระหนกในการปฏบตสง= 3.0001-4.0000 ความตระหนกในการปฏบตสงมาก = 4.0001-5.0000) โดยฝายจดการและพนกงานมความตระหนกในการปฏบตเมอพบเหนหรอทราบวามการฮวการประมลของบรษทฯ เพอนพนกงานไมรายงานขอรองเรยนของคคาทมผลกระทบจนกอใหเกดความเสยหายกบบรษทฯ พบเหนการกระทาของเพอนพนกงานในการใชอานาจหนาทแสวงหาผลประโยชนแกตนเองและพรรคพวก มการนาขอมลสาคญของบรษทฯไปเปดเผยตอบคคล ภายนอก เพอแสวงหาผลประโยชนกบตนเอง ครอบครว หรอพวกพอง และปลอมแปลงเอกสารการเงนทใชประกอบในการเบกจายเงน

อภปรายผล การรบรขอมลขาวสารเกยวกบการกากบดแลทดของบรษทฯ ของฝายจดการและพนกงาน ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

118

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ความรความเขาใจเกยวกบการกากบดแลทดของบรษทฯ ของฝายจดการและพนกงาน ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

119

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ความตระหนกรถงความสาคญเกยวกบการกากบดแลทดของบรษทฯ ของฝายจดการและพนกงาน..................................................................................................................................................... …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

120

ความตระหนกในการปฏบตเกยวกบการกากบดแลทดของบรษทฯ ของฝายจดการและพนกงาน…………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

121

ขอเสนอแนะ ขอเสนอแนะเชงนโยบาย 1. ผลกดน สงเสรม สนบสนนใหการปฏบตตามแนวปฏบตในการกากบดแลองคกรทดในรฐวสาหกจ เปนวฒนธรรมองคกรธรรมาภบาลอยางยงยน 2. ฝายจดการเปนผนาในการปฏบตตามแนวปฏบตในการกากบดแลองคกรทด โดยมตวชวดการปฏบตของฝายจดการอยางชดเจน 3. สรางเครอขายสงคมการกากบดแลองคกรทด โดยการศกษาดงาน สมมนาเชงปฏบตการ จดเสวนา แลกเปลยนประสบการณในดานการดาเนนการกากบดแลองคกรทด รวมกบรฐวสาหกจชนนาทประสบความสาเรจในดานการกากบดแลองคกรทด ขอเสนอแนะเชงบรหาร 1. จดบอรดนทรรศการ เกยวกบหลกการกากบดแลองคกรทดในรฐวสาหกจ โดยเฉพาะอยางยง การเผยแพรพระราชดารสของพระบาทสมเดจพระเจาอยหว ทมคณคาสงยงตอทกคนในองคกร 2. ฝายจดการนาเสนอแนวคดในเรองการกากบดแลทด ผานสอเสยงตามสาย เพอเปนการแสดงความมงมนในเรองดงกลาวอยางตอเนอง ตามความเหมาะสม 3. ผบรหารและพนกงานในสายงานบงคบบญชา รวมลงนามในปฏญญาวาดวยการกากบดแลทด (ในระดบปฏบต) เพอเปนการกระตนใหบคลากรตระหนกถงความสาคญและมสวนรวมในการเสรมสรางธรรมาภบาลใน บวท. 4. กจกรรมสงเสรมการรบรขอมลขาวสาร โดยเนนทการเผยแพรขาวสารอยางเพยงพอทวถง ตลอดจนการสอสารภายในองคการผานชองทางทเขาถง ฝายจดการและพนกงานไดอยางด 5. จดเสวนาภายใน เพอเผยแพรความรและแลกเปลยนความคดเหนเกยวกบธรรมาภบาล และการกากบดแลทด ระหวางคณะกรรมการกบฝายจดการ ฝายจดการกบฝายจดการ ฝายจดการกบพนกงาน และพนกงานกบพนกงาน จานวน 2 ครง/ป (หรอมากกวา) เชน 5.1 การกากบดแลทดตามนโยบายและแนวปฏบตทด ของ บวท. 5.2 การปราบปรามทจรตและคอรรปชน ของ บวท. 5.3 อนๆ 6. จดบรรยายพเศษ จากผทรงคณวฒภายนอกทมความรและประสบการณในเรองการกากบดแลทดฯ อยางนอยปละ 1 ครง 7. สรางเครอขายสงคมการกากบดแลทดในรฐวสาหกจในรปแบบตาง ๆ อาท เชน ดงานสมมนาเชงปฏบตการ เสวนา เปนตน

122

ขอเสนอแนะเชงวชาการ 1. จดทาคมอนโยบายการกากบดแลองคกรทดในรฐวสาหกจ คมอประเมนนโยบายฯ คมอปฎบตตามแนวปฏบตฯ คมอประเมนผลการปฏบตตามแนวปฏบตฯ และคารบรองการปฏบตตามหลกธรรมาภบาล เพอใชเปนเครองมอในการดาเนนงาน 2. ศกษาความสมพนธของปจจยสวนบคคล การรบรขอมลขาวสาร ความรความเขาใจ และความตระหนกรถงความสาคญของการกากบดแลองคกรทดในรฐวสาหกจ รวมกบปจจยสภาพแวดลอมภายในและภายนอกองคกร 3. ศกษาปจจยแหงความสาเรจในการกากบดแลองคกรทดในรฐวสาหกจ ของ บวท.

ภาคผนวก ก การทดสอบคณภาพเครองมอวด

ภาคผนวก ข เครองมอทใชในการวจย

ภาคผนวก ค ผเชยวชาญพจารณาเครองมอวด

การวิจัย cg vs csr ประจำปี 2553

Documents