له پێنج رۆژی رابردودا، 4200 په نابه ری ره وانه ی كوردستان رۆژئاوای كوردی په رله مانتارێكی ك����راون، س����لێمانی یه كێتیش ده ڵێت "كردنه وه ی س����نور ب����ه ڕوی كوردان����ی رۆژئ����اوا له الیه ن پارتیه وه و ره وانه كردنیان به هه ڕه مه كی په رچه كردار و وه ك����و س����لێمانی ، بۆ تۆڵه كردن����ه وه له به رانب����ه ر یه كێت����ی

به كارهێنراوه ".ئاوێن����ه ، س����لێمانی : گ����ۆران ئازاد له لێدوانێكیدا یه كێت����ی په رله مانتاری به ئاوێنه ی راگه یاند كه پارتی له رێگه ی به كارهێنانی فشاره وه به شێكی زۆر له و ئاوارانه ی له چه ند رۆژی رابردودا هاتنه سنوری هه رێمی كوردستانه وه كردوه به هه وڵێكی ئه م����ه ش به س����لێمانیدا، پارتی بۆ سه رئێش����ه دروس����تكردن و وه ك تۆڵه كردنه وه له یه كێتی ناوده بات به رامبه ر به وه ی دژی داخستنی سنوری هه رێ����م بو له الیه ن پارتی����ه وه به ڕوی كورده كانی رۆژئاوای كوردستاندا، ئه و وتی "ئێمه له گه ڵ ئه وه بوین س����نور به ڕوی كوردان����ی رۆژئاوادا بكرێته وه و خۆراك و پێداویستیه كانیان بۆ ره وانه

بكرێت نه ك وه كو په رچه كردار ده رگای هاتنیان بۆ هه رێم به ڕودا بكرێته وه ".

هه روه ها به ڕێوه به ری رێكخراوی سی دی ئ����ۆ "عه تا محه م����ه د" به ئاوێنه ی راگه یاند ك����ه "مامه ڵه ی پارتی له گه ڵ په نابه ران و ره وانه كردنیان بۆ ش����اری ره ق و زۆر مامه ڵه یه ك����ی س����لێمانی هه ڕه مه ك����ی بوه و ب����ه زۆر هێنراون بۆ عه ربه ت، ئه و وتی "ئه و ده نگۆیانه له ناو له ناو په نابه ره كان خۆشیاندا خه ڵك و ده كرێ����ت كه ده ڵێن ره وانه كردنیان بۆ عه ربه ت چه ن����د رق و تۆڵه كردنه وه بو له ئێم����ه ، ئه وه ن����ده ش تۆڵه كردنه وه و رق بو به رامب����ه ر به یه كێتی كه ئه مه

سنوری یه كێتییه ".چاوه ڕوان ده كرێت له رۆژانی داهاتودا ژماره یه كی زیات����ری كوردی رۆژئاوای كوردس����تان روبكه نه سنوری هه رێم و به شێكیش����یان ره وان����ه ی س����لێمانی بكرێن، كه ئێستا 21 هه زار په نابه ری نیشته جێ تێدا كوردستانی رۆژئاوای

كراوه .

سه رۆكی كۆمیسیۆنی بااڵی سه ربه خۆی به وه ئاماژه هه ڵبژاردنه كانی عێ����راق ده كات ك����ه یه كالییكردنه وه ی واده ی په رله مان و له ده س����ه اڵتی هه ڵبژاردن س����ه رۆكایه تی هه رێمه ، ئه گه ر ئه وان هه ڵبژاردن دواخس����تنی خوازی����اری نه ب����ن، ئ����ه وا پرۆس����ه ی هه ڵبژاردن

به ڕێوه ده چێ����ت، ئه و ده ڵێ����ت "ئێمه ك����ردوه ئاماده كارییه كم����ان هه م����و ب����ۆ ئه نجامدانی هه ڵب����ژاردن و ئه گه ر هه ڵمه ت����ی 9/1 ل����ه دوانه خرێ����ت

هه ڵبژاردن ده ستپێده كات".ئاوێن����ه ، س����لێمانی : "سه ربه س����ت مسته فا ئامێدی" سه رۆكی كۆمیسیۆنی

ب����ااڵی س����ه ربه خۆی هه ڵبژاردنه كانی عێراق به ئاوێن����ه ی راگه یاند كه دوای ئه وه ی سه رۆكایه تی هه رێمی كوردستان دوێنێ 8/19 له راگه یه ندراوێكدا جه غتی له وه كرده وه به هیچ شێوه یه ك له گه ڵ دواخس����تنی هه ڵبژاردن����ی په رله مانی به پێویس����تی نیی����ه و كوردس����تان

ده زانێ����ت هه ڵبژاردن����ی په رله مان����ی كوردس����تان ل����ه واده ی دیاریك����راوی بڕی����اری ئه نجامبدرێ����ت، خۆی����دا ئه نجامدانی پرۆسه ی هه ڵبژاردن به ره و یه كالییكردن����ه وه ده چێ����ت، ئه و وتی هه ڵبژاردن واده ی "ده ستنیشانكردنی سه رۆكایه تی په رله مان و له ده سه اڵتی

نه یانه وێت ئ����ه وان ئه گ����ه ر هه رێمه ، دوابخرێ����ت، ئێم����ه دوای ناخه ی����ن و رێوشوێنی پێویس����ت ده گرینه به ر بۆ جێبه جێكردنی و هه مو ئاماده كارییه كی پێویستیشیمان كردوه بۆ ئه نجامدانی

هه ڵبژاردنه كه ".وتیش����ی "ئه گه ر ئه و مه س����ه له یه

له الیه ن په رله مانیشه وه یه كالییبێته وه و هه ڵم����ه ت ل����ه 9/1ه وه دوانه خرێ����ت په رله مانیش ئه گه ر ده س����تپێده كات، بڕیاربدات ك����ه هه ڵبژاردنی په رله مان هه ڵبژاردن����ی له گ����ه ڵ ل����ه 11/21 ئه نجومه نی پارێزگاكان پێكه وه بكرێت

ئه وا ئێمه الریمان نییه ".

رۆژنامه یه كی سیاسیی گشتییه کۆمپانیای ئاوێنه ده ریده کات

ژماره )391( سێشەممە 2013/8/20

w w w . a w e n e . c o m

12 »» 17 »»

هه رجاره و به بیانویه ك پێشینه ی خانوبه ره نادرێته هاواڵتیان

«« 9وه‌رگرتنی‌‌پێشینه‌ی‌‌خانوبه‌ره‌ 12 »» 17 »»

راوێژکارێکی پێشوی دکتۆر به ر هه م سکااڵی داگیر کردنی خانوه که ی ده کات

دابه‌شكردنی‌‌یه‌كه‌كانی‌‌نیشته‌جێبون«« 2خانوه‌که‌م‌داگیر‌ده‌که‌ن‌كێ سودمه ند ده بێت؟ مه رجه كانی وه رگرتن

چین ؟ كه ی فۆڕم دابه ش ده كرێت؟

ریکالم

کۆمپانیای‌باڵڤ‌پەیک‌ئاوێنە‌دابەش‌دەکات‌نرخی‌‌1000دینار‌ تیراژ:‌‌4500 ته‌له‌فۆن:‌3201274 ‌ ناونیشان:‌سلێمانی‌گه‌ڕه‌کی‌شۆڕش-‌به‌رامبه‌ر‌ئاماده‌یی‌شۆڕشی‌کوڕان‌

كۆمیسیۆن:‌هه‌مو‌ئاماده‌كارییه‌ك‌كراوه‌‌‌بۆ‌ئه‌نجامدانی‌‌هه‌ڵبژاردنئه‌گه‌ر‌دوانه‌خرێت‌‌9/1هه‌ڵمه‌تی‌‌هه‌ڵبژاردن‌ده‌ستپێده‌كات

16 »»

3 »»

12 »» 18 »»

3 »»

8 »»

تۆژینه وه كانی زانكۆ

به "پولێك"

به رپرسی ده زگای هه ڵبژاردنی یه كێتی "ش����ۆڕش ئیس����ماعیل" ئاماژه به وه ده كات ك����ه دوای ئه نجامدانی چه ند راپرسییه ك گه یشتونه ته ئه و بڕوایه ی له هه ڵبژاردن����ی ئه مجاره ی په رله ماندا

"40 كورسی " زیاتر ده هێنن.ش����ۆڕش س����لێمانی : ئاوێن����ه ، ئیس����ماعیل ئاماژه به وه ده كات كه ئه وان مه به س����تیان نیی����ه ناخاوێنی تۆم����اری ده نگده ران بكه ن����ه به هانه بۆ دواخس����تنی پرۆسه ی هه ڵبژاردنی په رله م����ان، ئه و وتی "ئ����ه وه ی ئێمه

ده یكه ی����ن ن����ه ك ته گ����ه ره نیی����ه ، به ڵك����و له به رژه وه ن����دی ئه نجامدانی هه ڵبژاردنێك����ی پ����اك و بێگه رددایه ، ئێمه كه ده ڵێین لیس����تی ده نگده ران ناخاوێنه به به ڵگه وه قس����ه ده كه ین، به دات����ا و ئامار قس����ه ده كه ین، خۆ دوای ناكه ی����ن، قس����ه له خۆمانه وه گه یش����توینه ته زۆر وردبینیه ك����ی ئه و راس����تیه ی كه لیس����تی تۆماری ده نگده ران پاك نییه و پێویسته پێش لیس����ته ئه و هه ڵبژاردن ئه نجامدانی

خاوێن بكرێته وه ".

وتیش����ی "ئێمه وه ك یه كێتی نه ك به ڵكو نه كردوه ، كه می جه ماوه رمان به پێی ئه و راپرسیانه ی كراون له الیه ن رێكخراوی بیانی و كه سانی بێالیه نه وه ، جه ماوه رمان چه ند قات زیادی كردوه ، كه به پێی ئه و راپرسیانه ی بۆمانكراوه ، ده نگێكی زۆر به ده ستده هێنین، نه ك 29كورسی ، به ڵكو له سه رو 40 كورسی په رله مان����ه وه ده هێنین و هه ڵبژاردنی

ئه نجومه نی پارێزگاش ده به ینه وه ".

دامه زراندن����ی ی����ادی به بۆن����ه ی پارتی دیموكراتی كوردس����تانه وه ، په رله مان����ی كوردس����تان له س����ه ر بودجه ی په رله مان بڕی دو ملیۆن و به پاقالوه و دینار حه وتسه د هه زار

شیرینی ده دات.ئاوێنه ، هێمن مامه ند: به پێی ئه و زانیارییانه ی له چه ند سه رچاوه یه كی ئاگاداره وه ده ست رۆژنامه ی ئاوێنه كه وت����ون، له به رئه وه ی 16ی ئابی پارتی دامه زراندنی یادی ئه مساڵ دیموكراتی كوردستان كه وته رۆژی كوردستان په رله مانی هه ینییه وه ،

له رۆژی پێنج ش����ه ممه ی رابردودا، وات����ه ل����ه 15ی ئاب ی����ادی 16ی ئ����اب رۆژی دامه زراندن����ی پارتی دیموكراتی كوردستانی كرده وه ، كه له و رۆژه دا زۆربه ی فه رمانبه ره كانی ئ����ه و ده زگایه به جل����ی كوردیه وه

چونه ده وام".هه ر به پێ����ی زانیاریه كانی ئاوێنه ل����ه و رۆژه دا "ب����ڕی دو ملی����ۆن و به پاقالوه و دینار حه وتسه د هه زار له په رله م����ان دراوه و ش����یرینی دابه ش����كراوه ، بردنی ئه و پاقالوه و ش����یرینیه ب����ۆ ن����او په رله م����ان

ل����ه دوای 30ی له كاتێكدای����ه ، كه حوزه یران و ل����ه دوای بردنی له فه ی فیكه بۆ ناو په رله مان هه مو شتێك قه ده غه ك����راوه و له فه رمانب����ه ران به هیچ شێوه یه ك كه س بۆی نییه ته نانه ت ی����ه ك پارچه كێكیش بۆ

ناو په رله مان به رێت".ئاگاداره ك����ه س����ه رچاوه سه رس����وڕمانی خ����ۆی به رامب����ه ر به وه ده ربڕی "ب����ۆ یادێكی حزبی له س����ه ر بودجه ی گشتی ئه و پاره زۆره دراوه به پاقالوه و ش����یرینی و

له په رله ماندا دابه شكراوه ".

"وه‌ك‌تۆڵه‌كردنه‌وه‌‌له‌یه‌كێتی‌پارتی‌‌به‌هه‌ڕه‌مه‌كی‌‌ئاواره‌ی‌‌رۆژئاوا‌ره‌وانه‌ی‌‌سلێمانی‌‌ده‌كات"‌

منداڵێکی ئاواره ی کوردانی رۆژئاوا له هه رێمی کوردستان

به‌رپرسی‌‌ده‌زگای‌‌هه‌ڵبژاردنی‌‌یه‌كێتی‌:‌‌40كورسی‌‌زیاتر‌ده‌هێنین

له‌میسر،‌ئیخوانه‌كان..‌سوپامیسر،‌دوفاقیی‌و‌پارادۆكسی‌عیلمانیه‌كان

له‌یادی‌‌دامه‌زراندنی‌‌پارتیدا‌‌په‌رله‌مانی‌‌كوردستان ‌2ملیۆن‌و‌‌700هه‌زار‌دینار‌به‌پاقالوه‌‌ده‌دات

هه‌واڵ(391( سێشه ممه 22013/8/20

ئاوێنه‌ی‌روداوه‌کان

ریکالم

ئا: سۆران كامه ران

په رله مانتارێكی پارتی ده ڵێت "هێزێ پێشمه رگه له ئێستادا پارێزگاری

له ئاسایشی ئه نجومه نی نوێنه رانی عێراق ده كات"، په رله مانتارێكی

گۆڕانیش ده ڵێت "به غدا به پێشمه رگه ناپارێزرێت".

س���ه ره تای مانگی ئ���اب، ئه مینداری پێش���مه رگه ی كوردستان گشتی هێزی فه ریق "جه بار ی���اوه ر" له كۆبونه وه یه كی له گه ڵ چه ن���د ئه فس���ه رێكی پله به رزی حكومه ت���ی عێراقی ئاماده یی نیش���اندا له ناردنی هێزی پێشمه رگه به هه ماهه نگی حكومه تی عێراقی ب���ۆ هه ر ناوچه یه كی عێراق بۆ نه هێشتنی تیرۆر ئه گه ر پێویست بكات، به دوای ئه مه شدا له به یاننامه یه كدا نوێنه رانی عێراق ئه ندامی ئه نجومه ن���ی "ئه ش���واق ج���اف" ڕایگه یاند كه "هێزێ پارێ���زگاری له ئێس���تادا پێش���مه رگه له ئاسایشی ئه نجومه نی نوێنه رانی عێراق

ده كات". ئه نجومه نی ئه ندام���ی له به رامب���ه ردا نوێنه رانی عێراق له س���ه ر لیستی گۆڕان ئه م هه نگاوه به ده ره نجامی نزیكبونه وه ی ئه مدوایی���ه ی نێ���وان مالك���ی و بارزانی ده زانێت و پێش���یوایه ئه وان بۆ مه رامی

سیاسی خۆیان ئه و كارانه ده كه ن."حاكم ش���ێخ له تیف"ی په رله مانتاری به ئاوێنه ی عێ���راق له په رله مانی گۆڕان

راگه یاند كه "یه كێتی و پارتی هه میش���ه سیاسی و موجامه له ی بۆ پێشمه رگه یان بۆ ملمالنێ به مه به ستی مه رامی سیاسی خۆیان به كارهێناوه ، تا دوێنێ خه ریكبو له گه ڵ مالیكی بیكه ن به ش���ه ڕ، كه چی ئێس���تا پێش���مه رگه ده نێرێن بۆ به غدا

په رله مانی پێده پارێزن".ئ���ه و وتی "س���ه یر ئه وه ی���ه مالیكی تاك���و ئێس���تاش ئاماده نی���ه موچه و پێشمه رگه ده ستوری مافی ئیمتیازات و بدات و تا ئێس���تاش نكوڵ���ی لێده كات و هه م���وان بینیمان هێزی هێنا بۆ س���ه ر س���نوره كانی پێش���مه رگه ، له ئێستاشدا ك���ه جۆرێ���ك له نزیكبون���ه وه رویداوه له نێ���وان مالیك���ی و بارزان���ی و ئه م���ان له ب���ری ئه وه ی ئه و نزیكبونه وه یه له گه ڵ مالیكی بقۆزنه وه چونكه ئێستا مالیكی له حاڵه تێك���ی الوازدای���ه هه م���و كوتله ش���یعه كان پش���تیانتێكردوه و س���وننه پشتی تێكردوه له بری ئه وه ی بیقۆزنه وه كوردستان پێش���مه رگه و خه ڵكی مافی به گشتی جه خت له سه ری بكه نه وه دێن

موجامه له ی ده كه ن". وتیش���ی "پێویس���ته جه خت له سه ر بودج���ه و چه ك و پێداویس���تێكان بكه ن بۆ هێزی پێش���مه رگه كه مافی خۆیانه به اڵم ئه وان به هیچ شێوه یه ك بیر له وه ناكان���ه وه بۆیه دێ���ن بازرگانی به هێزی

پێشمه رگه وه ده كه ن". ئ���ه و په رله مانتاره جه غت���ی له وه ش ك���رده وه كه "هه رگیز پش���تیوانی له وه

ناكه م هێزی پێشمه رگه بچێت بۆ به غدا چونكه به غدا به پێش���مه رگه ناپارێزرێ، ئ���ه وان كه تاكو ئێس���تا ئاماده نین دان به مافه كان���ی هێزی پێش���مه رگه دا بنێن خوێنی ب���ڕوات و پێش���مه رگه بۆچ���ی

بڕژێت".ئه و وت���ی "هه م���و ناوچه كانی به غدا ئه گه ر كوڕی ئه و ناوچه یه نه بێت ناتوانێ پێش���مه رگه ناردنی بۆیه بیپارێزێ���ت،

هه ڵه یه كی كوشنده ده بێت".گردبون���ه وه ی س���ه رۆكی هه روه ه���ا ده نگ���ی نیش���تیمانی ئازاد "مه س���عود زه نگن���ه " ڕه خن���ه ی تون���دی له ناردنی هێزی پێش���مه رگه گرت بۆ به غداو وتی "ناردنی ئه م هێزه بۆ پاراس���تنی كێیه ؟ بۆ پاراس���تنی ئه وانه ی كه به پێشمه رگه

ده ڵێن"میلیشیا"؟ده بێ���ت ئه و كه س���انه ی خاوه نی ئه م بڕیاره ن به یانی یان دوبه یانی خوانه كات ئه گ���ه ر منداڵێكی ك���ورد له به غدا كوژرا خۆیان ئاماده بكه ن بۆ ئه وه ی وه اڵمێكیان

پێبێ به رامبه ر دایكی شه هیدێك؟هه روه ها ئ���ه وه ی ڕاگه یاند كه چونی ئه و هێزه جگه ل���ه وه ی موجامه له یه كی سیاس���ی ڕون و ئاش���كرایه هه ڵه یه ك���ی كوشنده ش���ه چونكه له ماوه ی ده ساڵی به غدا جگه ده س���ه اڵتدارانی ڕاب���ردودا دیكه یان له "میلیش���یا"هیچ وش���ه یه كی به رامبه ر هێزی پێشمه رگه به كارنه هێناوه ، ئه م���ه ش بۆ خ���ۆی جێگه ی پرس���یاره ك���ه بۆچ���ی له كاتێكدا ئ���ه وان به هێزی پێش���مه رگه بڵێن "میلیش���یا" كوردیش

هێزیان ب���ۆ بنێرێت؟ ئه و وتی "ئایا ئه و ده س���ه اڵته ی ئه مڕۆ عێراقی خس���تۆته قه یران���ه وه به ناوچه دابڕاوه كانیش���ه وه مالیكی و ده س���توپێوه نده كه ی ش���ایانی ئه وه ن هێزێك���ی پیرۆزی خاوه ن مێژوی بیانپارێزێ ؟ وه ك هێ���زی پێش���مه رگه ئه گ���ه ر ش���ایانی ئه وه یه ب���ا وه اڵممان

بده نه وه ".وتیش���ی "ئ���ه و هێ���زه ی له به غدان و پاراس���تنی به غدای���ان گرتۆته ئه س���تۆ موچه كانی���ان دو هێن���ده ی موچه كانی بۆچی باش���ه پێش���مه رگه یه ، هێ���زی پێشمه رگه به موچه یه كی كه م بنێردرێت بۆ پاراس���تنی به غدا كه هیچ هێزێك نیه له به غدا هێنده ی پێش���مه رگه موچه كه ی

كه م بێت؟!".

"به غدا به پێشمه رگه ناپارێزرێت"شینه كه ی پارتی

فه رمان ڕه شادF_blbas@yahoo.com

ب���ه ده ر له وه ی تێبینی زۆرم له س���ه ر په ی���ه ده كاری ئاراس���ته ی ش���ێوازو له خۆرئ���اوا هه ی���ه ب���ه اڵم وه ك واقیع ئ���ه وان حوكمڕان���ی ئه وێ���ن و ده ب���ێ مامه ڵه ی���ان له گه ڵ بك���رێ، ماوه یه كه ناڕاسته وخۆ راس���ته وخۆو به ش���ێوه ی كوردس���تان و دیموكرات���ی پارت���ی س���ه رۆكایه تی هه رێم ڕه خنه له په یه ده ده گ���رن و هه ندێجار به كلكی ئه س���ه دو هه ندێجاریش به دیكتاتۆرو تاكڕه و ناوی ده به ن، به به رچاوگرتنی ئه و ڕاس���تیه ی كه په یه ده جۆرێك له سیاسه تی نادیار په یڕه و ده كات به اڵم ئه مه ناكاته ئه وه ی پارت���ی به جۆرێك ڕه خن���ه ی لێبگرێت وه ك بڵێ���ی ئ���ه و پارێ���زه ری فره یی و ئاش���تی و دیموكراس���یه ! له راستیدا من گاڵته م به وه دێ كه به رپرسانی پارتی ده ڵێ���ن په یه ده له خۆرئاوا سیاس���ه تی تاكڕه وان���ه پیاده ده كات و ش���ه بیحه ی ئه سه ده ، چونكه ئه گه ر سه یری هه رێمی كوردس���تان و زۆنی زه رد به دیاریكراوی بكه ین ئ���ه وه ی ئه مڕۆ پارتی به ناڕه وای ده زانێ بۆ په ی���ه ده به خۆی به زیاده وه جێبه جێ ده كات، ناكرێ داوای ش���تێك بكه ی كه خۆت تابۆت بكرێ پێش���ێلی بك���ه ی، كه ی پارت���ی رێگای���دا له نێو هێزه كان���ی زێڕه ڤانی خه ڵك���ی جیاواز له پارتی هه بێ وه ك ئه وه ی بۆ "یه په گه " داوای ده كات ی���ان رێگه یدا له س���نوری هه ولێ���رو ده���ۆك ی���ه ك به ڕێوه به ری قوتابخانه یه كێتی ی���ان هه ر الیه نێكی تر هه بێ ئ���ه وا ئ���ه وكات باوه ڕده كه م كه ئ���ه و له خه م���ی دیموكراس���یه بۆ خۆرئاوا، له هه ولێرو دهۆك قۆرخاریه كی ته واو هه یه له پۆس���ته ئیداری و ئه منیه هه مو ده بێ بۆی���ه جۆربه ج���ۆره كان، ئ���ه و راس���تیه مان له به رچاوبێ���ت كه ئه وه ی ئه م���ڕۆ پارتی به رامبه ر په یه ده پیاده ی ده كات ئه جێندایه كه و نه زیاترو به هیچ ش���ێوه یه ك هیچ خه مێكی به ها ئه زمونی هه ڵنه گرت���وه ، مه ده نیه كانی پارتی له هه ولێرو دهۆك ده رخه ری ئه و راستیه یه كه بانگه شه ی ئه و بۆ فره یی دنیابینیه كی فیك���ری و له قه ناعه تێكی نه گرتوه ، س���ه رچاوه ی س���ه رده میانه به ڵكو هه وڵدانه بۆ ئه وه ی ئه و حیزبانه له خۆرئاوا بباته پێش كه له خۆیه وه نزیكن ئه می���ش بۆ فراوانكردن���ی قه ڵه مڕه وی پێموایه خه ڵكیش له ناوچه ك���ه ، خۆی ته واو له و راستیه حاڵین، وه ك وته بێژی "خه ڵك گوته نی هه رێم س���ه رۆكایه تی ده ناسنه وه "، تیمس���احی فرمێس���كی له باره ی هه بون���ی په یوه ندی په یه ده به ئه سه ده وه من ش���ه رعیه تی پێناده م ئه گه ر راس���تبێ، به اڵم خ���ۆ پارتی له 31ی ئاب زیاتر ل���ه وه ی كرد به رامبه ر هێزه كوردیه ڕكابه ره كه ی به اڵم له ئێستا ئه گه ر باسی ئه و به رواره بكه ی دنیایه ك موبه ریری ب���ۆ ده هێنێت���ه وه ته نها بۆ ئه وه ی قه ناعه ت به وه بهێنێ كه ئه وه ی كردی هه ڵه ی گه وره نیه ! جگه به ده یان رێكه وتن���ی ژێربه ژێری ت���ر كه له گه ڵ ده وروب���ه ر هه یه تی كه دوژمنی كوردن، بۆیه واچاكه پارتی به ڕونی بڵێ كه ئه و بۆ ئه و س���ه نگه ره ی له په یه ده گرتوه ، ئه وه ش بڵ���ێ چ ئه جێندایه ك جێبه جێ ده كات؟ پارتی ئه گه ر ده یه وێ كۆنگره ی نه ته وه یی سه ركه وتوبێ له هه ولێر ده بێ ئه وه بزانێ وه ك كورده واری ده ڵێ " دو كاڵه ك به ده س���تێك هه ڵناگیری" ده بێ ی���ان ئه جێن���دا تایبه تیه كه ی جێبه جێ ب���كات ی���ان وازبهێن���ێ و پش���تگیری له خۆرئاوای سه قامگیری جێگیركردنی كوردس���تان ب���كات و به یه ك مه س���افه له الیه ن���ه ناكۆك���ه كان دوربێت، له گه ڵ كوردیه كانی الیه ن���ه ده بێ ئه وه ش���دا سوریا زیاتر له واقیعه كه تێبگه ن و كارێك نه كه ن دواجار به زیانی كۆی ده سكه وته

سه ره تاییه كان ته واوبێت.به راس���تی پارتی ئه گ���ه ر دواج���ار به ره وپێش���وه چونی خه مه ك���ه ی دیموكراس���یه ت و فره یی و ش���ه فافیه ته له خۆرئاوای كوردستان پێویست ده كات له هه ولێره وه دیموكراسیه كه شتیه ئه و بكه وێته رێ به ده���ۆك تێپه ڕێت ئینجا بگاته قامیش���لۆ، به پێچه وانه ی ئه وه وه هه م���و ئه و قس���انه له بڵقی س���ه ر ئاو زیاتر نابێت و، هاوش���ێوه ی بانگه شه ی پش���تگیری عه ره بیانه یه ده وڵه ته ئه و له شۆڕش���ی هه ندێ واڵت���ی تر ده كه ن دروستكردوه دۆخێكیان كه چی خۆیان ك���ه به هه مانش���ێوه پێویس���ت ده كات

شۆڕشیان له دژ به رپا بكرێت.

ئا: رامان عومه ر

راوێژكارێكی پێشوی دكتۆر به رهه م ئاماژه به وه ده دات كه به هۆی

كه فاله تیكردنی كۆمپانیایه كه وه كه هی به رپرس و سه رمایه دارێك بوه ،

خانوه كه ی داگیركراوه و بانكی خاوه ن قه رز به نیازه بیفرۆشێت، خاوه نێكی كۆمپانیاكه ش ده ڵێت شه ریكه كه ی قۆڵی ئه وو منیش و خه ڵكی تریشی

بڕی".

راوێ���ژكاری دكتۆر به رهه م له س���اڵی ئه می���ن "محه م���ه د ،2004 ت���ا 2001عه ب���دواڵ" كه ئێس���تا به ڕێوه به ری لقی بانكی ئه ربیله له س���لێمانی ، خانوه كه ی

ده كه وێته گه ڕه كی به كره جۆ له ش���اری س���لێمانی و روبه ره ك���ه ی 330 مه تره و روكنه و له س���ه ر جاده ی���ه ، ئه و ده ڵێت "به هۆی ئ���ه وه ی كه فاله تی كۆمپانیای شاجوانی كردوه الی بانكێك كه قه رزی بداتێ ، له ساڵی 2007ه وه توشی كێشه ب���وه ، چونكه كۆمپانیاك���ه قه رزه كه ی نه داوه ت���ه وه و ئێس���تا حكومه ت داوای لێده كات ئه و خانوه چۆڵ بكات چونكه

موڵكی بانكی خاوه ن قه رزه كه یه ".

سه ره تای كێشه كه محه م���ه د ئه می���ن عه ب���دواڵ ئاماژه ب���ه وه ده دات س���ه ره تای كێش���ه كانی ب���ۆ ئ���ه وه ده گه ڕێت���ه وه خاوه نه كانی داوایانلێكردوه ش���اجوان كۆمپانی���ای

خانوه ك���ه ی بۆ چه ن���د مانگێك بخاته كۆمپانیای بۆ داوایانلێكردم ڕه هنه وه ، ش���اجوان خانوه كه م بخه م���ه ره هنه وه ب���ۆ چه ن���د مانگێ���ك ب���ۆ وه رگرتنی قه رزێ���ك، ئ���ه و وتی "ح���ه وت مانگ دوای ئ���ه وه ی یارمه تیمدان و خانوه كه م له به ڕێوه به رایه تی ڕه هن���ه وه خس���ته بانك���ی مه ركه زیی���ه وه ته له فون���م بۆ كراو پێیانوت���م كه ریم چه مچه ماڵی كه به كه ریمی ته واری ناس���راوه رایكردوه و پاره ی بانكی الیه ، منیش وه اڵممدانه وه ك���ه من كه ریم ناناس���م و من كه فاله تی كۆمپانی���اش ك���ردوه ، كۆمپانی���ام هه ی���ه و مه عن���ه وی كه س���ایه تیه كی له تۆم���اری كۆمپانی���اكان تۆماركراوه و مه نقوله ی غه ی���ر مه نقوله و ئه موال���ی هه یه . كه بانك ده توانێت له سه ر ئه وه به پێی قه رزه كانی خۆی وه ربگرێته وه و یاس���ا بیانفرۆش���ێت، به اڵم بانك ئه م دوایی نه كرد، جێبه ج���ێ رێنماییه یان ك���ه چ���وم س���ه یری ئیزباره كانم كرد ته ماش���امكرد ئه و مامه ڵه یه ش به هه ڵه

كراوه ".محه مه د باس ل���ه وه ش ده كات، ئه و بانكه ی په یوه ندیداره به م كێش���ه یه وه بانك���ی بازرگانیی���ان پێوت���وه و دواتر ناوه كه ی گ���ۆڕاوه بۆ بانكی ئااڵ، پێش ئ���ه وه ی ئه می���ش خانوه ك���ه ی بخاته 450 ش���اجوان كۆمپانیای ره هن���ه وه ملی���ۆن دیناری بانكه كه ق���ه رزار بوه ، ئه و وتی"به موافه قه تی وه زیری دارایی و بریكاری وه زی���ری دارایی )موافه قه تی خاص(ی بۆكراوه و ساڵ به ساڵ ماوه ی تازه ب���ۆ كۆمپانیاك���ه قه رزه كه ی���ان كردۆته وه . ئه و ب���اس له وه ش ده كات ئه و كاره ی كه بۆ كۆمپانیاكه ی كردوه "له موقابیل���ی ی���ه ك چا نه یك���ردوه "و وتی "ئه گ���ه ر بانك بیوتایه كۆمپانیاكه قه رزداره ، من هیچ خۆم توش���ی كێشه نه ده ك���ردو ئاماده نه ب���وم خانوه كه م

بخه مه ره هنه وه بۆ قه رزدارێك".محه مه د باس ل���ه وه ش ده كات دوای ئه وه ی كێشه كه ی به رده وام بوه به ناچار چ���اوی به ش���ااڵوی عه لی عه س���كه ری كه وت���وه ، ئه و وتی "كه كاك ش���ااڵوم بین���ی، پێموت ئه و كێش���ه یه ده خه مه دادگاو ئه وی���ش وت���ی بڕی���اری دادگا له س���ه رچاوم، دوای ئه وه ی كێش���ه كه س���اڵ و نیوێك له دادگا ب���ه رده وام بو، بڕیاری حاكم له به رژه وه ندی من ده رچو ك���ه بڕیاره كه باس له وه ده كات ده بێت

كۆمپانیا قه رزه كانی بداته وه و واز له من بهێن���ن". به اڵم محه مه د ئه وه ی به الوه جێی سه رسوڕمانه كه "وه زیری دارایی و بانك���ی به ڕێوه ب���ه ری وه كیله ك���ه ی و مه ركه زی و به ڕێوه به ری به ڕێوه به رایه تی تاپ���ۆ، هیچیان بڕیاره ك���ه ی حاكمیان به هه ن���د وه رنه گرتوه "، ئه و وتی " هه ر "ته نانه ت وتیشی نه ش���یانخوێنده وه ". وه زیری دادی���ش پێیوتم ت���ۆ بڕیاری حاكمت پێیه و بڕیاری حاكمیش له سه ر

سه رمانه ".ملیۆن���ی 450 وه رگرتن���ه وه ی ب���ۆ قه رزه كه ی كۆمپانیاك���ه ، محه مه باس له ئێس���تادا گوش���اری ل���ه وه ده كات لێده كه ن و ده ڵێت" به بێ پرس���ی خۆم خانوه كه یان ك���ردوه به ناوی بانكه وه ، به ته قدیری خۆیان خانوه كه م كه ساڵی 2007 ب���ه 450 ملیۆن دین���ار ته قدیر كراوه ، له س���اڵی 2009 به 250 ملیۆن دینار خه مڵێن���راوه ، بۆیه خانوه كه یان كردوه به ناوی بانكه وه و ئێستا گوشارم لێده ك���ه ن و ئاگاداركراوم بۆ چۆڵكردنی

خانوه كه ".وتیش���ی "م���ن ئه وس���ا راوێژكاربوم له ئه نجومه نی وه زی���ران و له خانوه یه كدا ب���وم به رامب���ه ر ماڵی ش���ااڵوی عه لی عه س���كه ری، ئه وی���ش من���ی به كه ریم ناساند و دواتریش كه ریم به ناوی ئه وه وه دوای لێكردم كه فاله تیان بكه م، منیش وه ك رێزێك بۆ عه لی عه سكه ری باوكی

رازی بوم".ناوب���راو داوای له الیه ن���ی ره س���می كرد وه اڵمی بده نه وه كه بۆچی یاس���ا جێبه جێناكرێ���ت و بڕی���اری حاكم زۆر رونه ، ئه و وت���ی "حاكم بڕیاری ئه وه ی داوه ك���ه ده بێت كۆمپانی���ا قه رزه كان بدات���ه وه ، ب���ه اڵم له دائی���ره ی ته نفیز ئه و ناكرێ���ت و جێبه ج���ێ بڕیاره ك���ه دائیره یه هاوكاری خاوه نی كۆمپانیاكه ده كات، جگه له وه ی له چه ند جیهه تێكی ره س���میه وه حیجزم خستۆته سه ر ئه و كۆمپانیایه كه نابێت به بێ پرس���ی من ده ستكاری بكرێت، به اڵم به بێ ئه وه ی ئه و حیجزه هیچ ره چاو بكرێت له پشته وه

كۆمپانیاكه یان هه ڵوه شاندۆته وه ".

خاوه نی كۆمپانیاكان كێن؟كۆمپانیایه كی ش���اجوان كۆمپانیای موساهه مه یه ، بۆ مه به ستی وه به رهێنانی ئاوی كانزایی له ئاوباره ، له به رامبه ریشدا شااڵوی عه لی عه سكه ری كه یه كێك بوه

له خاوه نه كانی ئ���ه و كۆمپانیایه ، ئه وه ره تده كاته وه كه ئه و پیاوه بناس���ێت و وت���ی "پێی بڵ���ێ بزانه ئ���ه و محه مه د ئه مینه رۆژێك ل���ه رۆژان منی بینیوه ؟ هه ر نازانم كێیه ؟ قه د پاره ی داوه به من

قه د مامه ڵه ی له گه ڵ مندا بوه "؟! هه روه ها ئ���ه وه ش ره تده كاته وه كه ئ���ه و حه قی ئه و پی���اوه ی البێت و وتی "م���ن پرس���یاری ئه وه ده ك���ه م بۆچی خانوه كه ی خس���تۆته ره هن���ه وه ؟ ئه و پیاوه له ژیانیدا جارێ���ك هاتۆته ماڵی ئێم���ه منیش پێموت���وه نه حه قت الی منه و نه په یوه ندیم به س���ه ر مه وزعه وه هه یه و نه ته داخولی شتم كردوه و نه ئاگام

له قه رزه و نه ئاگام له مامه ڵه یه تی".ناوب���راو باس له وه ش ده كات كه ئه و كه سه ی ش���ه ریك بوه له كۆمپانیاكه دا هه ڵی خه ڵه تاندون و وتی "ئه و براده ره رۆی و قۆڵ���ی منیش و ئه وان و خه ڵكانی

تریشی بڕی".خاوه ن���ی له ب���اره ی هه روه ه���ا "به ڕاس���تی خانوه كه ش���ه وه ده ڵێ���ت په یوه ن���دی به ئێم���ه وه نی���ه نه به دور

نه به نزیك".

راوێژكارێكی پێشوی دكتۆر به رهه م: خانوه كه م داگیر ده كه ن

چه ند پێشمه رگه یه ک له کاتی مه شقکردندا فۆتۆ: یه حیا ئه حمه د

3(391( سێشه ممه ‌2013/8/20هه‌نوکه

ئا: ئاسۆ سه راوی

رێكخه ری ژوری رۆژنامه وانی بزوتنه وه ی گۆڕان ئاماژه به وه

ده كات كه یه كێتی ناخاوێنی لیستی ده نگده ران ده كاته بیانویه ك بۆ

دواخستنی هه ڵبژاردنی په رله مان، به اڵم به رپرسی ده زگای هه ڵبژاردنی یه كێتی به توندی ئه وه ره تده كاته وه و ده ڵێت "گه یشتوینه ته ئه و یه قینه ی

به و لیسته ی ئێستای ده نگده ران هه ڵبژاردنێكی پاك و بێگه رد

له كوردستاندا ناكرێت".

رۆژنامه وان���ی ژوری رێكخ���ه ری بزوتنه وه ی گۆڕان "د.شێركۆ حه مه ده مین قادر" به ئاوێنه ی راگه یاند كه "یه كێتی ده یه وێ پرۆسه ی هه ڵبژاردن په كبخات، كاتێ���ك ب���ه و ئه ندازه ی���ه پێداگ���ری تۆم���اری خاوێنكردن���ه وه ی له س���ه ر ده نگده ران ده كات كه خۆیان به شدارن

له چه په ڵكردنی".د.ش���ێركۆ وتی "یه كێتی قسه كه یان راس���ته كه لیستی ده نگده ران پۆخڵه و مه ترس���ی به كارهێنانی بۆ ساخته كاری لێده كرێت، به اڵم ئه وان بۆ مه به ستێكی ناڕه وا ئه یڵێن كه ئه ویش دواخس���تنی

هه ڵبژاردنه ".وتیش���ی "یه كێتی باش ده زانێت كه 29 كورس���ی په رله م���ان ناهێنێته وه ، بۆیه به هه ر شێوه یه ك بوبێت ده یانه وێ

هه ڵبژاردن نه كرێت".له به رامبه ریش���دا، به رپرسی ده زگای هه ڵبژاردنی یه كێتی "شۆڕش ئیسماعیل" له لێدوانێكدا بۆ ئاوێنه ئاماژه ی به وه دا ك���ه دوای وردبینیه ك���ی زۆر له الیه ن كه س���انی شاره زاوه گه یش���تونه ته ئه و بڕوایه ی ئ���ه و تۆم���اری ده نگده رانه ی ئێس���تا هه یه پڕه له هه ڵ���ه و ناتوانرێ متمانه ی بكرێته س���ه ر بۆ ئه نجامدانی هه ڵبژاردنێكی خاوێ���ن، ئه و وتی "رۆژ به رۆژ شتی نوێمان له ناخاوێنی لیسته كه ب���ۆ ده رده كه وێت، ئه گه ر پێش���تر هه ر گومانمان هه بوبێت، له پیس���ی تۆماری ده نگده ران ئێستا گه یشتوینه ته یه قین كه ناوێك���ی زۆری دوباره هه یه ، ناوی چه ندی���ن نه س���ڕڕاوه ته وه و م���ردوان ئێمه ئێس���تا تری���ش، كه موكوڕی���ی گه یش���توینه ته ئه و بڕوای���ه ی كه به م پاك و هه ڵبژاردنێكی ئێس���تا لیسته ی بێگه رد له كوردستاندا به ڕێوه ناچێت".

هه ڵبژاردنی ده زگای به رپرس���ه كه ی یه كێت���ی جه ختی له وه ك���رده وه ، كه به دواداچونی���ان بۆ ناخاوێنی لیس���تی ده نگده ران كردوه و وت���ی "چه ندینجار سكااڵمان له كۆمیسیۆن كردوه له باره ی لیس���تی ده نگده ران، ناخاوێنیه ی ئه و به ڕاس���تی پێویست بو لیژنه ی یاسایی له وب���اره وه عێراقی���ش په رله مان���ی به دواداچ���ون بكات، لێپرس���ینه وه یان له گه ڵ���دا ب���كات، له ب���اره ی ئ���ه وه ی ب���ۆ نه یاتوانی���وه لیس���تێكی خاوێنی

ده نگده ران ئاماده بكه ن".س���ه باره ت ب���ه وه ش ك���ه ده وترێت یه كێتی مه به ستیانه ئه وه بكه نه به هانه بۆ ته گه ره خس���تنه به رده م پرۆسه ی هه ڵبژاردن ، ش���ۆڕش ئیس���ماعیل وتی "ئه وه ی ئێمه ده یكه ی���ن نه ك ته گه ره نییه ، به ڵكو له به رژه وه ندی ئه نجامدانی هه ڵبژاردنێكی پاك و بێگه رددایه ، ئێمه كه ده ڵێین لیستی ده نگده ران ناخاوێنه به به ڵگ���ه وه قس���ه ده كه ی���ن، به داتا و ئامار قس���ه ده كه ین، خۆ له خۆمانه وه قس���ه ناكه ین، دوای وردبینیه كی زۆر گه یشتوینه ته ئه و راستیه ی كه لیستی

تۆماری ده نگده ران پاك نییه ".س���ه باره ت به وه ش ك���ه یه كێتی 29 كورسی په رله مان ناهێنێته وه ، ئه وه ش هه ڵبژاردنی یه كێت���ی ك���ه هۆكارێكه پێدوابخات، ش���ۆڕش ئیس���ماعیل وتی "ن���ه ك جه ماوه رمان كه م���ی نه كردوه ، به ڵكو به پێی ئه و راپرس���یانه ی كراون له الی���ه ن رێكخراوی بیانی و كه س���انی بێالیه ن���ه وه ، جه ماوه رم���ان چه ند قات

زیادیكردوه ".ئ���ه و وتی "به پێی ئه و راپرس���یانه ی زۆر ده نگێك���ی بۆمانك���راوه ، كورسی ، 29 نه ك به ده س���تده هێنین، به ڵكو له سه رو 40 كورسی په رله مانه وه ئه نجومه نی هه ڵبژاردن���ی ده هێنی���ن و

پارێزگاش ده به ینه وه ".هه ر له وباره یه وه ، به رپرسی ده زگای هه ڵبژاردن���ی پارتی ، خه س���ره و گۆران

ئاوێن���ه ، جه ختی ب���ۆ له لێدوانێك���دا ل���ه وه كرده وه كه ئ���ه وان وه ك پارتی به هی���چ جۆرێ���ك له گه ڵ دواخس���تنی هه ڵبژاردن���ه كان نین، ئ���ه و وتی "ئێمه ئه وه مان هه یه ، دواخستنی مه ترس���ی ببێته هۆی ئ���ه وه ی كه هه ڵبژاردنه كان

هه ر نه كرێت".هه روه ه���ا باس���ی له وه ش ك���رد كه ئه گه ر دواخس���تنی هه ڵبژاردن بدرێته په رله مانتارانی ئه وا په رله مان، ده ست حیزبه كه ی ده نگناده ن بۆ دواخس���تنی

هه ڵبژاردنی په رله مانی كوردستان".س���ه رۆكی تریش���ه وه ، له الیه ك���ی س���ه ربه خۆی ب���ااڵی كۆمیس���یۆنی هه ڵبژاردنه كان���ی عێراق "سه ربه س���ت بۆ له لێدوانێكدا ئامێ���دی"، مس���ته فا ئاوێن���ه جه خ���ت له وه ده كات���ه وه كه هه م���و ئاماده كاریه كیان بۆ ئه نجامدانی هه ڵبژاردن���ی په رله مان���ی كورس���تان ك���ردوه ، له گه ڵ ئه وه ش���دا وه ك خۆی ده ڵێ���ت "ئه گه ر په رله م���ان بڕیاربدات هه ڵب���ژاردن په رله مانی���ش ل���ه 11/21 ئه نجومه ن���ی هه ڵبژاردن���ی له گ���ه ڵ پارێزگاكان پێك���ه وه بكرێت ئه وا ئێمه

الریمان نییه ".ده كات، ب���ه وه ش ئام���اژه ئ���ه و لیس���تی به ناوی پێداچونه وه ئاماده ن تۆم���اری ده نگ���ده ران بك���ه ن و ناوی مردوان ده ربهێن���ن، به مه رجێك الیه نه به و بكه ن هاوكاری���ان په یوه نداره كان

جۆره ی كه ئه وان مه به ستیانه ".

ئا: رامان عومه ر

ژماره یه ك له و خێزانه ئاواره كوردانه ی رۆژئاوا كه پارتی به مه به ستی

نیشته جێكردن ره وانه ی سلێمانی كردون، بۆ ئیشوكاری تایبه تی خۆیان

هاتونه ته هه رێم و پارتی به زۆر وه ك ئاواره كردونی به شاری سلێمانیدا، په رله مانتارێكی یه كێتیش ده ڵێت "كردنه وه ی سنور به ڕوی كوردانی

رۆژئاوا له الیه ن پارتیه وه وه كو په رچه كردار له به رانبه ر یه كێتی

به كارهێنراوه ".

دوای كردنه وه ی س���نوره كانی هه رێم ب���ه ڕوی كوردان���ی رۆژئ���اواو هاتن���ی ژماره یه كی زۆر ئاواره بۆ هه رێم، پارتی نزیكه ی پێنج ه���ه زار كه س له كوردانی رۆژئاوای ره وانه ی سلێمانی كرد، به پێی په رله مانتاری ئ���ازاد گ���ۆران لێدوانی یه كێت���ی ، پارتی له رێگه ی به كارهێنانی فشاره وه به ش���ێكی زۆر له و ئاوارانه ی ناچارك���ردوه و ناردونی بۆ س���لێمانی ، ئه مه ش به هه وڵێكی پارتی بۆ سه رئێشه تۆڵه كردن���ه وه وه ك دروس���تكردن و له یه كێت���ی داده نرێ���ت به رامب���ه ر به و هه ڵوێس���تانه ی چه ند رۆژێك له مه وبه ر س���ه باره ت به داخستنی س���نور به ڕوی كورده كان���ی رۆژئ���اوای كوردس���تاندا

ده ریبڕی .گ���ۆران ئازاد ك���ه یه كێك ب���و له و س���نوری س���ه ردانی په رله مانتارانه ی س���وریای ك���رد، به ئاوێن���ه ی راگه یاند "كردنه وه ی سنور به ڕوی كوردانی رۆژئاوا له الی���ه ن پارتیه وه وه ك���و په رچه كردار

له به رانبه ر یه كێتی به كارهێنراوه ".ئه و په رله مانتاره ی یه كێتی ، ئاماژه ی به وه كرد ئه وان له گه ڵ ئه وه دا بون سنور ب���ه ڕوی كوردانی رۆژئ���اوادا بكرێته وه و خۆراك و پێداویس���تیه كانیان بۆ ره وانه بكرێت نه ك وه كو په رچه كردار ده رگای

هاتنیان بۆ هه رێم به ڕودا بكرێته وه .رۆژنام���ه ی زانیاریه كان���ی به پێ���ی ئاوێن���ه ، پارتی له رێگ���ه ی ناردنی ئه و ژماره زۆره ئاواره س���وریه بۆ ده ڤه ری س���لێمانی گرفتی گه وره ی بۆ یه كێتی ئاوارانه شدا ئه و له نێو دروس���تكردوه و

كه ره وانه ی سلێمانی كراون به شێكیان ئاواره ی تازه هاتو نین، به ڵكو پێش���تر له هه ولێرو ده���ۆك ئیقامه ی مانه وه یان پێ���دراوه ، ب���ه اڵم پارت���ی ئیقامه كانی ره وانه ی س���لێمانی لێس���ه ندونه ته وه و كردون، هه روه ها به شێكی تریان گرفتی مادیان نیه و له هه ولێرو دهۆك خانویان

كڕیوه و له خانوی خۆیاندا ژیاون.به رپرسێكی یه كێتی كه داوایكرد ناوی باڵونه كرێته وه ، به ئاوێنه ی راگه یاند "ئه و ئاوارانه ی پارتی ناردونی بۆ س���لێمانی زۆربه یان پێشتر له دهۆك و هه ولێر بون و

تازه نه هاتونه ته هه ولێر".به رپرسه كه ی یه كێتی ، ئاماژه ی به وه كرد پارتی به زۆر ئه و ئاوارانه ی ناردوه له ناردنیان بۆ سلێمانی و مه به س���تیش تۆڵه كردنه وه بوه له یه كێتی كه پێشتر داوای كردنه وه ی س���نوره كانی كردبو، وتیشی "بڕیاره پارێزگاری سلێمانی بۆ ئه م مه به س���ته له گه ڵ كه ریم سنجاری

قسه بكات".

به هۆی به زۆر ناردن���ی ئاواره كان بۆ ژماره یه ك پارتیه وه ، له الیه ن سلێمانی له ئ���اواره كان منداڵن و له دایك و باوكیان دابڕاون یان دایك و باوك له منداڵه كانیان دابڕاون، ئه مه جگه له وه ی تێیاندایه بۆ سه ردان بۆ هه رێم هاتوه و به زۆر ره وانه ی زانیاریه كانی به پێی كراوه . س���لێمانی له قوتابخانه كاندا له یه كێ���ك ئاوێن���ه ، له ك���ۆی 17 خێزانی ئاواره ی س���وری ته نه���ا س���ێ ماڵیان ئ���اواره ی تازه ن، ئه گینا چوارده ماڵه كه ی تریان پێش���تر له هه ولێ���رو دهۆك بون، ئه مه ش به پێی به دواداچونێكی رێكخراوی سی دی ئۆ.

به ڕێوه ب���ه ری محه م���ه د" "عه ت���ا رێكخراوی سی دی ئۆ، له په یوه ندییه كدا به ئاوێنه ی راگه یاند كه مامه ڵه ی پارتی

له گ���ه ڵ په نابه راندا و ره وانه كردنیاندا بۆ شاری سلێمانی مامه ڵه یه كی زۆر ره ق و هه ڕه مه كی بوو، ئ���ه و وتی "كاتێك كه ئه و ئاوارانه له س���ه ر س���نوور سواری پ���اس كراون، هه ر كه س���ێك ن���اڕازی بووبێت سواری پاسه كه بێت روبه رووی زیندان���ی ك���ردن یووه ت���ه وه ، هه ندێك له وانه ی س���واری ئوتومبێله كان كراون به ره و ئوتوملبێله كه نه یانزانی���وه هه ر كوێ ده برێ���ت، به ش���ێكی زۆریان كه سه رسام شپرزه و عه ربه ت گه یانراوه ته

بوون"!وتیشی "له ناو ئه و ئاوارانه دا خه ڵكی تیایه عێراقین، له س���ه ر س���نور به بێ لێسه نراوه و ناسنامه كه یان كردن سه یر یه كس���ه ر نێردراون بۆ عه ربه ت، خێزان

هه ی���ه نیوه یان له هه ولێ���رن و نیوه كه ی تریان نێردراون ب���ۆ عه ربه ت، چه ندین كه سوكاریان كه دۆزیوه ته وه منداڵمان دیار نین، خه ڵكی تیایه ئاواره نین و بۆ

سه ردان هاتون بۆ كه مپه كانی دۆمیز،به اڵم ب���ه زۆر هێنراون ب���ۆ عه ربه ت، هه س���تده كه ین ئه و مامه ڵه و ش���ێوازه هه ڕه مه كی و ره ق و ره وانه كردنه رقێكی

له پشته وه بێت".له وه اڵمی ئ���ه و پرس���یاره ی كه ئایا ئه م به زۆر ره وانه كردنه بۆ س���لێمانی به رامب���ه ر پارتیی���ه تۆڵه كردن���ه وه ی به داخستنی س���نور له الیه ن پارتییه وه ناڕه زایی ده ربڕی ، عه تا وتی "به داخه وه ئ���ه و ده نگۆیان���ه له ناو خه ڵ���ك و ناو په ناب���ه ره كان خۆش���یاندا ده كرێت كه

ده ڵێ���ن چه ن���د رق و تۆڵه كردنه وه بوو تۆڵه كردنه وه و ئه وه ن���ده ش له ئێم���ه ، رق ب���وو به رامب���ه ر به یه كێتی كه ئه مه

سنوری یه كێتییه ".به اڵم له به رامبه ر ئه م قسه و باسانه دا، "ن���ه وزاد ه���ادی " پارێ���زگاری هه ولێر به ئاوێن���ه ی راگه یاند "به داخه وه بۆ ئه و جۆره قسه ناڕاستانه ، ئه وانه ی ره وانه ی س���لێمانی ك���راون نزیك���ه ی 3 هه زار

خێزانن و تازه هاتونه ته هه رێم".رۆژی له پێن���ج ئاماژه ی���ه ، جێ���ی راب���ردودا، نزیك���ه ی 4200 په ناب���ه ری كوردی رۆژئاوای كوردس���تان ره وانه ی سلێمانی كراون و ئێستا كۆی ئاواره كانی رۆژئاوای كوردستان له شاری سلێمانی ،

ژماره یان 21 هه زار په نابه ره .

گۆڕان:‌یه‌كێتی‌‌‌29كورسی‌په‌رله‌مان‌ناهێنێته‌وه‌یه‌كێتی‌:‌له‌سه‌رو‌‌40كورسی‌‌ده‌هێنین

وه‌ك‌تۆڵه‌كردنه‌وه‌‌له‌یه‌كێتی‌پارتی‌‌به‌هه‌ڕه‌مه‌كی‌‌ئاواره‌ی‌‌رۆژئاوا‌‌ره‌وانه‌ی‌‌سلێمانی‌‌ده‌كات‌

ئێمه مه ترسی ئه وه مان هه یه ،

دواخستنی هه ڵبژاردن ببێته هۆی ئه وه ی كه هه ڵبژاردنه كان

هه ر نه كرێت

هه مو ئاماده كاریه كیان بۆ ئه نجامدانی

هه ڵبژاردنی په رله مانی كورستان

كردوه

له ئینته رنێته وه که مپێکی ئاواره کانی کوردی سوریا

له پێنج رۆژی رابردودا، 4200

په نابه ری كوردی رۆژئاوای كوردستان

ره وانه ی سلێمانی كراون و ئێستا كۆی ئاواره كان له شاری

سلێمانی ، 21 هه زار په نابه رن

کۆمیسیۆنپارتی

‌‌‌ئا:‌نزار‌گزالی،‌هه‌ولێر

باژێڕوانی‌‌بزوتنه‌وه‌ی‌‌گۆڕان‌"برزۆ‌مه‌جید"‌له‌م‌گفتوگۆیه‌ی‌‌ئاوێنه‌دا‌

تیشكده‌خاته‌‌سه‌ر‌هۆكاری‌‌ده‌رنه‌چونی‌‌هیچ‌كاندیدێكیان‌

له‌هه‌ڵبژاردنی‌‌سه‌ندیكای‌‌پارێزه‌ران‌له‌هه‌ولێر‌و‌ده‌ڵێت‌"له‌و‌هه‌ڵبژاردنه‌دا‌

كاندیدمان‌نه‌بو".

ئاوێن���ه‌:‌وه‌ك‌باژێڕوان���ی‌هه‌ولێری‌بزوتنه‌وه‌ی‌گۆڕان‌تا‌چه‌ند‌له‌پێكهاته‌ی‌

لیسته‌كه‌تان‌رازیت؟برزۆ‌مه‌جید:‌لیسته‌كه‌مان‌لیستێكی‌زۆر‌به‌هێزه‌‌به‌م‌ش���ێوه‌یه‌:‌بزوتنه‌وه‌ی‌گ���ۆڕان‌ب���ه‌‌‌١٠٠كاندی���د‌به‌ش���داری‌هه‌ڵبژاردنه‌ك���ه‌‌ده‌كات‌و‌له‌دانان���ی‌ئه‌م‌كاندیدانه‌‌ره‌چاوی‌پسپۆڕی‌و‌شاره‌زایی،‌ئیس���تحقاق،‌كه‌فائه‌ت‌و‌تواناو‌ناوچه‌ی‌جوگرافی‌كراوه‌‌بۆیه‌‌له‌به‌ر‌رۆش���نایی‌ئه‌م‌حاڵه‌تانه‌ی‌الی‌س���ه‌ره‌وه‌و‌ئه‌وه‌ی‌له‌دۆستانی‌خۆشمان‌له‌ده‌ره‌وه‌ی‌گۆڕان‌گوێبیس���تی‌ده‌بین‌دڵنیا‌ده‌بینه‌وه‌‌كه‌‌

لیسته‌كه‌مان‌لیستێكی‌زۆر‌به‌هێزه‌.ئاوێن���ه‌:‌ئایا‌له‌م‌لیس���ته‌دا‌هه‌ولێر‌و‌له‌هه‌ولێ���ر‌ ده‌نگده‌رانت���ان‌ رێ���ژه‌ی‌

ره‌چاوكراوه‌؟یه‌كێ���ك‌ به‌ڵ���ێ‌ مه‌جی���د:‌ ب���رزۆ‌له‌پێوه‌ره‌كانی‌دانان���ی‌كاندید‌بۆ‌هه‌ر‌قه‌زاو‌شارێك‌ره‌چاوكردنی‌ده‌نگه‌كانی‌به‌گوێ���ره‌ی‌ گۆڕان���ه‌‌ بزوتن���ه‌وه‌ی‌هه‌ڵبژاردنه‌كان���ی‌پێش���و‌بۆیه‌‌رێژه‌ی‌ده‌نگده‌رانی‌گۆڕان‌له‌به‌رچاو‌گیراوه‌‌.

ئاوێنه‌:‌قسه‌وباس‌هه‌یه‌‌كه‌‌هه‌ڵبژاردن‌دوابخرێت،‌گۆڕان‌ده‌ستكاری‌لیسته‌كه‌ی‌خۆی‌ده‌كات،‌ئه‌م‌ده‌س���تكارییه‌‌چی‌و‌

چۆن‌ده‌بێت؟

گۆڕان‌ بزوتن���ه‌وه‌ی‌ مه‌جی���د:‌ برزۆ‌به‌فه‌رمی‌هی���چ‌بڕیارێك���ی‌وای‌نییه‌،‌ب���ه‌اڵم‌به‌ش���ێوه‌یه‌كی‌گش���تی‌هه‌مو‌لیستیك‌به‌پێی‌هه‌ر‌دۆخێك‌ده‌توانێت‌ده‌س���تكاری‌لیس���ته‌كه‌ی‌بكات،‌به‌اڵم‌ئ���ه‌وه‌ی‌به‌الی‌ئێم���ه‌وه‌‌گرنگه‌‌ئه‌وه‌یه‌‌چ���ۆن‌هه‌ڵمه‌تێكی‌گه‌وره‌ی‌هه‌ڵبژاردن‌مسۆگه‌ر‌ ده‌نگ‌ زۆرترین‌ به‌ڕێوه‌ببه‌ین‌و‌ناوچه‌كانی‌ له‌هه‌م���و‌ به‌تایبه‌ت‌ بكه‌ین‌كوردس���تان.‌چونكه‌‌ئه‌مج���اره‌‌گۆڕان‌به‌جدی‌هه‌وڵده‌دات‌بچێته‌‌ده‌سه‌اڵت،‌بۆ‌ئه‌وه‌ی‌له‌وێوه‌‌هه‌مو‌ئه‌و‌چاكسازیانه‌ی‌ك���ه‌‌پارتی‌و‌یه‌كێت���ی‌ده‌بوایه‌‌بیكه‌ن‌و‌

به‌اڵم‌بۆ‌به‌رژه‌وه‌ندی‌خۆیان‌نه‌یانكردو‌ئاوها‌ حوكمڕانیه‌كه‌ش���یان‌ ئه‌زمون���ی‌ده‌یه‌وێت‌ گۆڕان‌ بزوتنه‌وه‌ی‌ خراپكرد،‌له‌وێ���دا‌به‌ه���اوكاری‌خه‌مخۆرانی‌ئه‌و‌بكات‌و‌ ریش���ه‌یی‌ هه‌رێمه‌‌چاكس���ازی‌دیموكراسی‌ كۆمه‌اڵیه‌تی‌و‌ دادپه‌روه‌ری‌

بچه‌سپێنێت.ئاوێنه‌:‌ئایا‌له‌هه‌ولێر‌ده‌رفه‌تی‌ئه‌وه‌‌ده‌بینیت‌كه‌‌هه‌ڵبژاردن‌گۆڕان‌و‌یه‌كێتی‌

له‌یه‌كتر‌نزیكبكاته‌وه‌؟برزۆ‌مه‌جید:‌جارێ‌ئێمه‌‌ئینقیالبه‌كه‌ی‌ك���ه‌‌ له‌بی���ره‌،‌ حوزه‌یرانم���ان‌ ی‌ ‌٣٠پارت���ی‌و‌یه‌كێتی‌دژی‌دیموكراس���ی‌و‌ئی���راده‌ی‌حیزبه‌كانی‌ئۆپۆزیس���یۆن‌و‌هاونیش���تیمانیانی‌ زۆری‌ به‌ش���ێكی‌هه‌رێمی‌كوردس���تان‌كردی���ان.‌ئینجا‌ئه‌و‌هه‌واڵنه‌یان‌ب���ۆ‌یاریكردن‌به‌كاتی‌هه‌ڵبژاردن���ه‌كان‌و‌ به‌ڕێوه‌چون���ی‌فه‌رامۆشكردنی‌س���ه‌قامگیری‌سیاسی‌

له‌هه‌رێم���ی‌كوردس���تان‌و‌به‌رژه‌وه‌ندی‌گشتی‌خه‌ڵكی‌كوردستان‌ده‌یده‌ن‌ئه‌مه‌‌به‌گشتی.‌به‌اڵم‌له‌گه‌ڵ‌ئه‌وانه‌شدا‌هه‌مو‌هه‌ڵبژاردنێك‌پێوه‌ری‌خۆی‌هه‌یه‌،‌نه‌ك‌یه‌كێتی‌نیش���تیمانی‌كوردستان‌به‌ڵكو‌ه���ه‌ر‌حیزبێك���ی‌دیكه‌ی‌كوردس���تان‌هه‌ڵبژاردن‌ به‌ڕێوه‌چونی‌ پێوه‌ره‌كان���ی‌هه‌ڵمه‌تی‌ ده‌رفه‌ت���ی‌ ب���كات‌و‌ په‌یڕه‌و‌به‌یه‌كس���انی‌ هه‌موان‌ ب���ۆ‌ هه‌ڵبژاردن‌كیان���ه‌‌ بری���كاری‌ بێ���ت‌و‌ فه‌راه���ه‌م‌سیاس���یه‌كان‌به‌ویژدان‌و‌به‌جورئه‌ته‌وه‌‌پارێ���زگاری‌له‌س���ندوقه‌كانی‌ده‌نگدان‌بكه‌ن‌بۆ‌ئ���ه‌وه‌ی‌س���اخته‌كاری‌تێدا‌رون���ه‌دات،‌ئه‌و‌كاته‌‌بته‌وێت‌و‌نه‌ته‌وێت‌هه‌ردو‌حیزبێك‌یان‌چه‌ند‌حیزبێك‌كه‌‌ئه‌و‌پێوه‌رانه‌‌كۆیكردنه‌وه‌‌سوندمه‌ندی‌هه‌ڵبژاردنه‌ك���ه‌و‌ پرۆس���ه‌ی‌ یه‌ك���ه‌م‌و‌هاونیش���تیمانیانی‌هه‌رێمی‌كوردستان‌

ده‌بن.

ئه‌مدواییه‌ی‌‌ له‌هه‌ڵبژاردن���ی‌ ئاوێنه‌:‌گۆڕان‌ ده‌گوترێ‌ پارێزه‌ران‌ سه‌ندیكای‌له‌هه‌ولێر‌هی���چ‌كاندیدێكی‌ده‌رنه‌چوه‌،‌

ئه‌مه‌‌بۆ؟‌ب���رزۆ‌مه‌جی���د:‌دوای‌ئ���ه‌وه‌ی‌ل���ه‌‌‌2٠١٣/7/١5پرۆسه‌ی‌هه‌ڵبژاردنی‌لقی‌هه‌ولێری‌سه‌ندیكای‌پارێزه‌ران‌به‌شه‌ڕی‌یه‌كێت���ی‌و‌پارتی‌كۆتای���ی‌هات‌و‌دواتر‌له‌سه‌ر‌مێزێكی‌نانخواردن‌پێكهاتنه‌وه‌.‌ب���ه‌الی‌ئێمه‌‌ئ���ه‌م‌مامه‌ڵه‌یه‌ی‌پارتی‌و‌یه‌كێتی‌له‌گه‌ڵ‌هه‌ڵبژاردنه‌كه‌،‌به‌ده‌ربو‌یاس���ایی‌و‌ بنه‌مایه‌كی‌ له‌هه‌مو‌عورف‌و‌مۆراڵی‌سیاس���ی.‌بۆیه‌‌هه‌ڵبژاردنه‌كه‌‌بزوتنه‌وه‌ی‌ پارێزه‌رانی‌ دوباره‌كرایه‌وه‌،‌گۆڕان‌به‌شدارییان‌تێدا‌نه‌كردو‌بایكۆتیان‌بایكۆتكردنه‌كه‌ش‌ مه‌به‌س���تی‌ ك���رد.‌ته‌نها‌بریتی‌ب���و‌له‌گه‌یاندنی‌په‌یامێك‌به‌پارت���ی‌و‌یه‌كێتی،‌كه‌‌ئه‌گ���ه‌ر‌ئێوه‌‌به‌مه‌نتیق���ی‌زۆرینه‌‌مامه‌ڵ���ه‌ی‌ناڕه‌وا‌ده‌ك���ه‌ن،‌ئێم���ه‌ش‌به‌زۆرینه‌ی‌مه‌نتیق‌ده‌توانی���ن‌وه‌اڵمتانبده‌ینه‌وه‌و‌ئیدانه‌ی‌ئه‌و‌كاره‌‌ناشیرنانه‌تان‌بكه‌ین.‌له‌الیه‌كی‌تریش���ه‌وه‌‌ویس���تمان‌ئ���ه‌م‌حاڵه‌ت���ه‌‌بگه‌یه‌نین‌به‌پارێزه‌ره‌‌دڵس���ۆزه‌كان‌جا‌له‌هه‌ر‌حیزبێكی‌سیاس���ی‌بن،‌یاخود‌بێالیه‌نیش‌بن،‌بۆ‌ئه‌وه‌ی‌له‌قۆناغه‌كانی‌دیكه‌ی‌به‌ستنی‌كۆنگره‌كه‌‌رێگا‌نه‌درێت‌به‌هی���چ‌پێش���ێلكارییه‌ك‌ج���ا‌له‌هه‌ر‌الیه‌كه‌وه‌‌بێت.‌ئه‌گه‌رنا‌له‌هه‌موی‌گرنگتر‌پارێزه‌رانی‌گۆڕان‌)8(‌كاندیدیان‌هه‌بو‌‌.7/١5 پێش���وی‌ له‌هه‌ڵبژاردنه‌ك���ه‌ی‌له‌ب���ه‌ر‌رۆش���نایی‌ئ���ه‌م‌راس���تیانه‌ی‌سه‌ره‌وه‌،‌هه‌ر‌ده‌زگایه‌كی‌راگه‌یاندن‌وا‌هه‌واڵه‌كه‌‌باڵوبكاته‌وه‌‌كه‌‌گۆڕان‌كه‌سی‌ده‌رنه‌چوه‌‌له‌م‌هه‌ڵبژاردنه‌،‌ئه‌وه‌‌دوره‌‌له‌راستیه‌وه‌و‌مه‌به‌ستداره‌،‌چونكه‌‌یه‌ك‌

كه‌سی‌گۆڕان‌كاندید‌نه‌بوه‌.

‌‌‌ئا:‌ئاراس‌عوسمان

ئه‌ندامی‌‌سه‌ركردایه‌تی‌‌یه‌كێتی‌‌و‌به‌رپرسی‌‌مه‌ڵبه‌ندی‌‌موسڵی‌‌ئه‌و‌حیزبه‌‌"عارف‌روشدی‌"،‌

له‌م‌گفتوگۆیه‌ی‌‌ئاوێنه‌دا‌ده‌ڵێت‌"قۆرخكردن‌له‌الیه‌ن‌هێزێكه‌وه‌‌

كارێكی‌‌نه‌رێنیه‌و‌زیانی‌‌بۆ‌پرۆسه‌ی‌‌دیموكراسیش‌ده‌بێت".

ئێ���وه‌ی‌‌ پارت���ی‌‌ ئاوێن���ه‌:‌له‌هه‌ڵبژاردنه‌كانی‌‌موس���ڵ‌بێبه‌شكردو‌تائێس���تا‌وه‌اڵمێك���ی‌‌رونت���ان‌نیه‌‌كه‌‌

پارتی‌‌بۆچی‌‌ئه‌مه‌ی‌‌كرد؟عارف‌روشدی‌:‌ئه‌م‌پرسیاره‌‌ده‌بێت‌ئاراسته‌ی‌‌پارتی‌‌بكرێت،‌كه‌‌بۆچی‌‌ئه‌و‌هه‌نگاوه‌ی���ان‌ناوه‌‌به‌رامبه‌ر‌حزبێك‌كه‌‌رێكه‌وتنی‌‌ستراتیجی‌‌له‌نێوانیان‌هه‌یه‌،‌ئ���ه‌وه‌ی‌‌ئێمه‌‌كردمان‌له‌گ���ه‌ڵ‌پارتی‌‌یه‌ك‌لیس���تی‌‌بو‌له‌به‌رئه‌وه‌ی‌‌ئه‌زمونی‌‌هه‌ڵبژاردنی‌‌كه‌ركوك‌و‌ش���وێنه‌كانی‌‌تر‌دوباره‌‌نه‌بێت���ه‌وه‌،‌له‌پێش‌هه‌ڵبژاردن‌له‌كۆبون���ه‌وه‌دا‌له‌گه‌ڵ‌پارتی‌‌رێكه‌وتین‌هێزو‌ ئه‌و‌ به‌ش���داریپێكردنی‌‌ له‌س���ه‌ر‌الیه‌نانه‌‌كه‌‌كورس���یش‌نه‌هێنن،‌به‌اڵم‌له‌یه‌ك���ه‌‌ئیداریه‌كانی‌‌ناوچه‌كه‌‌بێبه‌ش‌دوای‌‌ به‌داخ���ه‌وه‌‌ ب���ه‌اڵم‌ نه‌كرێ���ن،‌ئاش���كرابونی‌‌ئه‌نجامه‌كان‌پارتی‌‌نه‌ك‌ئه‌و‌حزبان���ه‌ی‌‌پێباش‌نه‌ب���و،‌به‌ڵكو‌بازیدا‌به‌سه‌ر‌ئیستیحقاقی‌‌یه‌كێتیشدا.ئاوێن���ه‌:‌پارت���ی‌‌وه‌اڵمێك���ی‌‌ڕونی‌‌هه‌ب���و‌له‌هۆكاری‌‌بێبه‌ش���كردنی‌‌ئێوه‌‌له‌پۆس���ته‌كاندا؟‌یاخ���ود‌ئێوه‌‌خۆتان‌

ناتانه‌وێت‌هۆكاره‌كه‌ی‌‌بخه‌نه‌ڕو؟عارف‌روشدی‌:‌به‌ڵێ‌‌پارتی‌‌تائێستا‌وه‌اڵمێكی‌‌رون���ی‌‌به‌ئێمه‌‌نه‌داوه‌‌كه‌‌بۆ‌بێبه‌شكراین؟‌به‌اڵم‌ره‌نگه‌‌ئه‌وان‌باس‌ل���ه‌وه‌‌بكه‌ن‌كه‌‌یه‌كێتی‌‌پۆس���ته‌كانی‌‌پارتی‌‌ له‌ده‌س���تی‌‌خۆیه‌تی‌‌و‌ كه‌ركوك‌بێبه‌ش���كراوه‌،‌لێ���ره‌وه‌‌ده‌ڵێ���م‌ك���ه‌‌

لیس���تێكمان‌له‌به‌رده‌س���ته‌‌كه‌‌پارتی‌‌له‌پارێ���زگای‌‌ خاوه‌ن���ی‌‌‌46پۆس���ته‌‌قایمقامێ���ك‌و‌ چه‌ن���د‌ كه‌رك���وك،‌به‌ڕێوه‌به‌رێكی‌‌گشتی‌‌و‌ناحیه‌كان‌له‌الی‌‌

پارتیه‌.ئاوێنه‌:‌ئه‌ی‌‌پۆسته‌كانی‌‌ئێوه‌‌چه‌نده‌‌

له‌كه‌ركوك؟ع���ارف‌روش���دی‌:‌ئ���ه‌وه‌ی‌‌زیات���ر‌ئه‌و‌ پارێ���زگاری‌‌ پۆس���تی‌‌ هه‌مانبێت‌

شاره‌یه‌.ئاوێنه‌:‌له‌موسڵ‌‌١6یه‌كه‌ی‌‌ئیداری‌‌هه‌یه‌،‌چه‌ند‌پۆستی‌‌له‌الی‌‌یه‌كێتیه‌؟

عارف‌روش���دی‌:‌ل���ه‌و‌ژماره‌یه‌‌هیچ‌پۆس���تێكمان‌نیه‌و‌هه‌موی‌‌به‌ده‌س���ت‌

پارتیه‌وه‌یه‌.ئاوێن���ه‌:‌ئه‌م���ه‌‌به‌رێكه‌وتنی‌‌خۆتان‌به‌ئاش���كرا‌ پارت���ی‌‌ یاخ���ود‌ ب���وه‌؟‌

بێبه‌شیكردون‌له‌مه‌شیاندا؟عارف‌روشدی‌:‌پارتی‌‌لێره‌شدا‌بازیداوه‌‌س���تراتیجیه‌كه‌ی‌‌ رێكه‌وتننامه‌‌ به‌سه‌ر‌نێوانماندا،‌له‌كاتێكدا‌ئه‌و‌رێكه‌وتننامه‌یه‌‌ته‌نه���ا‌بۆ‌هه‌ولێرو‌س���لێمانی‌‌و‌دهۆك‌نیه‌،‌به‌ڵكو‌بۆ‌ئیداره‌دانی‌‌هه‌مو‌ناوچه‌‌كوردستانیه‌كان‌و‌دابڕاوه‌كانه‌‌تا‌ده‌گاته‌‌

به‌غداش.ئاوێنه‌:‌ره‌نگه‌‌ئێستا‌جه‌نابت‌بڵێیت‌پارتی‌‌په‌یوه‌ندیه‌كانی‌‌ئه‌وه‌نده‌ی‌‌له‌گه‌ڵ‌الیه‌نه‌‌عه‌ره‌بیه‌كان‌باشتره‌‌‌به‌تایبه‌ت‌له‌موسڵ،‌ئه‌وه‌نده‌‌له‌گه‌ڵ‌یه‌كێتی‌‌خاڵی‌‌باشی‌‌تێدا‌نه‌بێت،‌تۆ‌ده‌ڵێیت‌چی‌؟

عارف‌روش���دی‌:‌به‌ڵ���ێ‌‌له‌گه‌ڵ‌ئه‌و‌بۆچونه‌دام‌و‌له‌موس���ڵ‌ئه‌م���ه‌‌به‌ڕونی‌‌ده‌بین���م،‌له‌گه‌ڵ‌الیه‌ن���ه‌‌عه‌ره‌بیه‌كان‌پۆس���ته‌كانی‌‌ رێكه‌وت���وه‌و‌ پارت���ی‌‌دابه‌شكردوه‌،‌كه‌‌ده‌بو‌له‌گه‌ڵ‌یه‌كێتی‌‌و‌الیه‌نه‌‌سیاس���یه‌‌كوردی���ه‌كان‌ئه‌مه‌ی‌‌

بكردایه‌.ئاوێن���ه‌:‌به‌اڵم‌باس‌ل���ه‌وه‌‌ده‌كرێت‌نزیكایه‌تی‌‌ زیات���ر‌ له‌موس���ڵ‌ یه‌كێتی‌‌له‌گ���ه‌ڵ‌ئ���ه‌و‌به‌ش���ه‌‌له‌عه‌ش���یره‌تی‌‌

س���ورچی‌‌و‌هه‌ركی‌‌و‌زێب���اری‌هه‌یه‌‌كه‌‌دژی‌‌پارتین،‌ئه‌مه‌ش‌وایكردوه‌‌پارتی‌‌

ئێوه‌‌په‌راوێز‌بخات؟عارف‌روش���دی‌:‌هیچ‌راس���ت‌نیه‌و‌ئه‌ندام���ی‌‌ عه‌ش���یره‌ته‌كان‌ له‌هه‌م���و‌خۆمان‌هه‌یه‌و‌به‌تایبه‌تی‌‌په‌یوه‌ندیه‌كی‌‌ل���ه‌و‌جۆره‌مان‌نیه‌‌ك���ه‌‌باس‌ده‌كرێت‌به‌ته‌نها‌له‌گه‌ڵ‌دو‌عه‌ش���یره‌ت،‌به‌ڵكو‌ئه‌ندامه‌كانمان‌ مه‌ده‌نی���ن‌و‌ حزبێك���ی‌‌دابه‌ش‌بوه‌‌به‌سه‌ر‌شارو‌قه‌زاو‌ناحیه‌و‌

گونده‌كاندا.ئاوێنه‌:‌ئێستا‌ده‌توانی‌‌بڵێیت‌له‌دوای‌‌ئه‌نجامێكی‌‌باش‌له‌هه‌ڵبژاردنه‌كان‌كورد‌

له‌پارێزگای‌‌موسڵ‌پێگه‌ی‌‌به‌هێزه‌؟عارف‌روشدی‌:‌پێگه‌ی‌‌به‌هێزی‌‌كورد‌ئه‌وكاته‌‌ده‌بو‌كه‌‌هه‌مو‌هێزو‌الیه‌نه‌كان‌به‌شدارییان‌هه‌بێت.‌ به‌سه‌نگی‌‌خۆیان‌به‌هێ���زی‌‌كورد‌له‌وه‌دا‌نی���ه‌‌یه‌ك‌هێز‌بێت‌و‌ده‌س���ت‌به‌س���ه‌ر‌هه‌مو‌جومگه‌‌ئیداریه‌كان���ی‌‌موس���ڵدا‌بگرێت،‌به‌ڵكو‌به‌هێزی‌‌له‌جه‌ماوه‌رو‌توانای‌‌بڕیارداندایه‌،‌به‌بۆچون���ی‌‌من‌یه‌ك‌الیه‌نی‌‌سیاس���ی‌‌چه‌ن���د‌جه‌ماوه‌ری‌‌هه‌بێ���ت،‌ناتوانێت‌

ده‌نگی‌‌كورد‌سه‌نگینتر‌بكات.ئاوێنه‌:‌ئێوه‌‌پێتانوایه‌‌له‌هه‌ڵبژاردنی‌‌

موسڵدا‌ساخته‌كاری‌‌كرا؟عارف‌روش���دی‌:‌ده‌توان���ن‌وه‌اڵمی‌‌باش���تر‌له‌كۆمیسیۆن‌وه‌ربگرن،‌یاخود‌له‌و‌هێزانه‌‌بپرس���ن‌ك���ه‌‌له‌ناوچه‌كه‌دا‌هه‌ن.‌به‌اڵم‌له‌كۆمیس���یۆنی‌‌بااڵ‌‌١96سندوق‌سوتاوه‌،‌كه‌واته‌‌ئه‌مه‌‌به‌ڵگه‌یه‌‌

له‌سه‌ر‌ئه‌وه‌ی‌‌‌پێشێلكاری‌‌هه‌بوه‌.‌‌‌‌‌‌

ئاوێن���ه‌:‌به‌رنامه‌تان‌چی���ه‌‌له‌دوای‌‌ته‌ش���كیلكردنی‌‌حكومه‌ته‌‌ئیداریه‌كه‌ی‌‌موس���ڵه‌وه‌؟‌ئێوه‌‌باستان‌له‌وه‌‌كردوه‌‌ك���ه‌‌ده‌بن���ه‌‌ئۆپۆزیس���یۆن،‌به‌اڵم‌چ‌ئۆپۆزیس���یۆنێك‌و‌له‌به‌رامبه‌ر‌پارتیش‌

قسه‌ی‌‌خۆتان‌ده‌كه‌ن؟عارف‌روشدی‌:‌ده‌بینه‌‌فراكسیۆنێكی‌‌

نیش���تمانی‌‌ یه‌كێت���ی‌‌ س���ه‌ربه‌خۆی‌‌كوردستان‌و‌رۆڵی‌‌چاودێرێك‌ده‌بینین،‌هه‌روه‌ها‌ده‌بینه‌‌ئۆپۆزیسیۆن‌و‌خۆمان‌به‌پارێزه‌ری‌‌خه‌ڵكی‌‌ناوچه‌كه‌‌ده‌زانین‌و‌ئاماده‌ی���ن‌ه���ه‌ر‌ج���ۆره‌‌گه‌نده‌ڵیه‌كی‌‌مادی‌‌و‌ئیداری‌‌و‌سیاس���ی‌‌هه‌بێت‌لێی‌‌

بێده‌نگ‌نه‌بین‌و‌بیخه‌ینه‌ڕو.ئاوێن���ه‌:‌هی���چ‌الیه‌نێك���ی‌‌عه‌ره‌بی‌‌ك���ه‌‌ له‌گه‌ڵت���ان‌ هه‌ی���ه‌‌ رێكه‌وتن���ی‌‌

به‌سه‌ربه‌خۆ‌كار‌ده‌كه‌ن‌له‌موسڵ؟عارف‌روشدی‌:‌هه‌ر‌الیه‌نێك‌له‌گه‌ڵ‌دی���دو‌بۆچونه‌كانم���ان‌یه‌كبگرێت���ه‌وه‌‌

له‌گه‌ڵیان‌ده‌بین.ئاوێن���ه‌:‌هیچ‌مه‌ترس���یه‌ك‌چاوه‌ڕێ‌‌ده‌كه‌ن‌له‌كاتێكدا‌پۆس���ته‌‌ئیداریه‌كان‌

زۆربه‌ی‌‌له‌الی‌‌پارتیه‌؟عارف‌روش���دی‌:‌قۆرخكردن‌له‌الیه‌ن‌هێزێكه‌وه‌‌كارێك���ی‌‌نه‌رێنیه‌و‌زیانی‌‌بۆ‌

پرۆسه‌ی‌‌دیموكراسیش‌ده‌بێت.ئاوێنه‌:‌باش���ه‌‌ئه‌و‌حه‌ق���ه‌‌ناده‌یت‌به‌پارت���ی‌‌ك���ه‌‌له‌هه‌ڵبژاردن���ه‌كان‌‌8كورس���ی‌‌هێناوه‌‌له‌كاتێك���دا‌ئێوه‌‌‌٣

كورسیتان‌هه‌یه‌؟عارف‌روش���دی‌:‌نه‌خێر‌ئه‌و‌حه‌قه‌ی‌‌حزبی���ن‌ دو‌ له‌به‌رئ���ه‌وه‌ی‌‌ ناده‌م���ێ‌‌پێكه‌وه‌‌ له‌نێوانمان���ه‌و‌ رێكه‌وتننام���ه‌‌كارمانكردوه‌‌ده‌بێت‌پێكه‌وه‌‌به‌شداربین‌ئیداریه‌كانی‌‌ داموده‌زگا‌ له‌به‌ڕێوه‌بردنی‌‌

ناوچه‌كه‌دا.ئاوێن���ه‌:‌به‌اڵم‌ئێوه‌‌كارتانكردوه‌و‌‌٣

كورسیتان‌هێناوه‌؟عارف‌روشدی‌:‌ئێمه‌‌حه‌قی‌‌خۆمانه‌‌پۆست‌وه‌ربگرین،‌یه‌كگرتوی‌‌ئیسالمی‌‌له‌كه‌ركوك‌دو‌كورس���ی‌‌هه‌یه‌و‌پۆستی‌‌پارێزگای���ان‌ ئه‌نجومه‌ن���ی‌‌ جێگ���ری‌‌وه‌رگرتوه‌،‌حزبی‌‌ئیسالمی‌‌عێراقی‌‌دو‌كورسی‌‌هه‌یه‌‌له‌موسڵ‌پۆستی‌‌جێگری‌‌دوه‌می‌‌پارێزگاری‌‌وه‌رگرتوه‌،‌ئه‌س���یل‌نوجێفی‌‌به‌هه‌مانشێوه‌،‌كه‌چی‌‌ده‌بینی‌‌پۆس���تی‌‌پارێزگاریان‌وه‌رگرتوه‌،‌ئه‌ی‌‌بۆچی‌‌ئێمه‌‌‌٣كورس���یمان‌هه‌یه‌و‌هیچ‌پۆس���تێكمان‌نه‌بێت؟‌ئه‌مانه‌‌واده‌كات‌له‌هه‌ڵبژاردنی‌‌داهاتو‌به‌لیستی‌‌هاوبه‌ش‌هۆكاری‌‌ پارتی‌‌ هه‌روه‌ه���ا‌ دانه‌به‌زین،‌

دابه‌شكردنی‌‌كورده‌‌له‌موسڵ.‌‌‌

هەنوکە(٣9١(‌سێشه‌ممه‌‌8/2٠/42٠١٣

ئه‌مجاره‌‌گۆڕان‌هه‌وڵده‌دات‌بچێته‌‌ده‌سه‌اڵت

عارف‌روشدی‌:‌پارتی‌‌هۆكاری‌‌دابه‌شكردنی‌‌كورده‌‌له‌موسڵ‌پارتی‌‌خاوه‌نی‌‌‌46پۆسته‌‌له‌پارێزگای‌‌كه‌ركوك،‌به‌اڵم‌پۆستێکی‌پێڕه‌وا‌نه‌بینین‌له‌موسڵ

برزۆ‌مه‌جید

ئه‌گه‌ر‌ئێوه‌‌به‌مه‌نتیقی‌زۆرینه‌‌مامه‌ڵه‌ی‌ناڕه‌وا‌ده‌كه‌ن،‌ئێمه‌ش‌

به‌زۆرینه‌ی‌مه‌نتیق‌ده‌توانین‌وه‌اڵمتانبده‌ینه‌وه‌و‌ئیدانه‌ی‌ئه‌و‌كاره‌‌ناشیرنانه‌تان‌بكه‌ین

به‌هێزی‌‌كورد‌له‌وه‌دا‌نیه‌‌یه‌ك‌هێز‌بێت‌و‌ده‌ست‌

به‌سه‌ر‌هه‌مو‌جومگه‌‌ئیداریه‌كانی‌‌موسڵدا‌بگرێت،‌به‌ڵكو‌به‌هێزی‌‌

له‌جه‌ماوه‌رو‌توانای‌‌بڕیارداندایه

بزوتنه‌وه‌ی‌گۆڕان‌به‌فه‌رمی‌هیچ‌

بڕیارێكی‌وای‌نییه‌،‌‌بۆ‌ده‌ستکاریکردنی‌

لیسته‌که‌ی‌ئه‌گه‌ر‌هه‌ڵبژاردن‌دوابخرێت،‌به‌اڵم‌به‌شێوه‌یه‌كی‌گشتی‌هه‌مو‌

لیستیك‌به‌پێی‌هه‌ر‌دۆخێك‌ده‌توانێت‌ده‌ستكاری‌

لیسته‌كه‌ی‌بكات

باژێڕوانی‌‌بزوتنه‌وه‌ی‌‌گۆڕان‌له‌هه‌ولێر:

عارف‌روشدی

»1«

یەکێ���ک ل���ەو پرس���یارە گەورانەی دەکرێت و هەمیش���ە دووبارەدەبێتەوە، سەبارەت بەو تارماییەیە کە لەسەرەتای هاملێت دا دێتە ناو نمایشەکەوە و دەبێتە داینەمۆی چیرۆکەکەی شکسپیر. باوکی هاملێت لە ڕوداوێکی تەماویی و ئاڵۆزدا گیانی لە دەستداوە، لە کاتێکدا ئەو لە پرسەی باوکیدایە، تارمایی مردوییەک دەردەکەوێ و دەبێتە هۆی زەقبوونەوەی گومانە گەورەکانی دەرهەق بە چۆنێتی تیاچوونی پادش���اهی ب���اوک. هاملێت خۆی خاڵی نییە لە خواستی دوودڵی، ل���ە بنەڕەتدا ماک���ی گومانێکی گەورە ل���ە دڵیدا دەژی، بەاڵم پێویس���تی بە هاندەرێک هەیە تا گومانەکەی ئەکتیڤ بکات. هەندێک دەڵێن تارماییەکە تەنیا خەیاڵی ناو س���ەری هاملێت خۆیەتی، ش���تێکە هاملێت دروستیکردوە بیکات بە بەهانەی داب���ڕان و جیابوونەوەی لە ڕەوتی ژیانی ناو کۆش���کی ش���اهانەی دانمارک، هەندێکیش تەواوی چیرۆکەکە وەک نمایشێکی سەمبولی بۆ کۆمەڵێک تێکستی دی تەماشادەکەن کە لە هۆش

یان لە نەستی ئێمەدا نوسراون. لەگەڵ هاملێتدا ئەو پرسیارە دێتەوە پێشێ، ئایا دوودڵی و گومان پێویستیان بە بەهانەی���ەک هەیە؟ ئایا هاملێت لە ژێر جەبرێک���ی دەرونیدا گوماندەکات، یاخ���ود گومانی بیانوویەک���ی گەورە و مان���ادارە، تا لە ڕێگای���ەوە لە تەواوی ئ���ەو دونیایە دەرچێت و ڕێگایەکی نوێ

بۆ خۆی دروستبکات . چەن���د س���اڵێک ل���ە مەوب���ەر لە پەرەگرافێک���دا الی ئەلفرید مۆرنن، لە کتێبی »هەڵبەس���تە زیندووەکان« دا ڕس���تەیەکم خوێندەوە کە تا ئەمڕۆ لە »پاڵەوانەکانی دەڵ���ێ مۆرنن یادمە، شکس���پیر، کێش���ەیان نیی���ە، بەڵکو چارەنوسیان هەیە« »بڕوانە: ئەلفرێد زین���دووەکان. هەڵبەس���تە مۆرن���ن. المب���رت ش���نایدەر فێ���رالگ. 1956. هایدلبێرگ. ل 66«. ڕستەکەی مۆرنن جێگای ڕامان و ڕاوەستانە، مۆرنن رای کاراکتەرەکانی ب���ەدوای ئەوەی وایە، شکس���پیرەوەیە »قەدەر« �ە نەوەک ژیانێ���ک لەدەس���تکردی خۆیان بێت، واتە ئ���ەوەی تراژیدیای شکس���پیریی دروس���تکردوە، هێزێک���ە پێش وەخت چارەنوس���ی پاڵەوانەکان دیاریدەکات، گەر بەو جۆرەش بێ���ت جیاوازییەکی قووڵ لە نێ���وان تراژیدی���ای گریکی و نامێنێتەوە. شکس���پیرییدا تراژیدیای بۆچوونێ���ک بە ڕای م���ن زۆر هەڵەیە. پاڵەوانەکان���ی شکس���پیر بە گش���تی سەرەتای سەرهەڵدانی ئەو مرۆڤەن کە خۆی چارەنوسی خۆی دەگرێتە دەست. ئەوەی شکسپیر لە زۆر نوسەرانی تری دونیا جیادەکاتەوە، ئەوەیە کە هەمیشە بڕیارێک���ی گرنگ هەی���ە، پاڵەوانەکان دەبێت بیدەن، لێرەدایە شکسپیر وەک نوس���ەری هەرە گەورە و گرنگی پێش مۆدێرن���ە دەردەکەوێ���ت. مرۆڤێک کە لە بری چارەنوس و قەدەر هەڵبژاردن و بریاری هەیە، لە شکسپیرەوە بە ڕوونی دەردەکەوێت. گومانی هاملێتی و یەقینی هاملێتیش هەردووکیان دروستکراون... بخوێنینەوە، ب���ەوردی هاملێ���ت گەر ئەوەیە، سەرس���امماندەکات ش���تێک لەس���ەرەتاوە بۆ کۆتایی زانیارییەکانی هاملێت گۆڕانکاری قووڵیان بەس���ەردا نای���ەت. نە لەس���ەرەتادا هۆیەکی زۆر واقع���ی و بەڵگەیەکی زۆر لۆژیکی هەیە ب���ۆ گومان، ن���ە لە کۆتایی���دا هەمان بەڵگ���ە ل���ە بەردەس���تدایە... ئەوەی ل���ە هاملێتدا الی م���ن گرنگە ئەوەیە، پرۆس���ەی دەس���تپێکردنی گوم���ان � ئیشکردن لەسەر گومان � دروستکردنی یەقین، پێکڕا لەس���ەر شانۆی ڕۆحی گرنگی ڕوودەدەن. خۆی���دا هاملێ���ت هاملێ���ت لەوەدایە ک���ە گومان و یەقین پرۆسێسێکی عەقڵی و شەخسین. هەمان پرۆسێس الی ئۆتێلۆش هەیە، بەاڵم بە پێچەوانەوە، ئۆتیلۆ لە یەقینەوە بەرەو گومان دەگوازێتەوە. پێشوەخت ئوتێلۆ یەقینێکی تەواوی بە ژنەکەی هەیە و لە ناکاو، بە ه���ۆی بەهانەیەکی الوازەوە، ئەو یەقینە دەبێتە گومانێکی کوشندە. گومان و یەقین الی ئەم دوو کاراکتەرە

شکسپیرییە، دوو هەستی ناوەکین، دوو دۆخی تێروانین، دوو گۆشە نیگان.

بەاڵم ئ���ەوەی لێرەدا گرنگە، ئەوەیە بپرسین »وەزیفەی گومان الی هاملێت چییە؟«. هەڵبەت قسەیەکی زۆر لەسەر ئەم بابەتە کراوە و تەفسیری جیاوازمان هەیە، کە لێرەدا ش���وێنی باسکردنیان لێ���رەدا مەبەس���تمە، ئ���ەوەی نییە، س���ەرەنجی هەندێ���ک تۆمارکردن���ی دۆلۆزییانەیە لەس���ەر هاملێت. هاملێت هەم���ان ئەو نیگا دۆلۆزییەی بەس���ەرا پراکتی���ک دەکرێت کە لە فەلس���ەفەی دۆلۆز و گیتاریدا بە »هێڵی هەڵهاتن« ناودەبرێت. ئەو کەسێک نییە نوقم لە ژینگە کۆمەاڵیەتی و کۆنتێکس���تی ناو سیاسییەکەی خۆیدا، بەڵکو کەسێکە لە گۆراندا، لەدروستبووندا، لە سەروەختی وەرگەڕاندایە بۆ بوونێکی تر، لەس���ەر پنتێک���ە، ب���ەرەو دەرەوەی دونی���ای خۆی دەیبات ... واتە لەسەر هێڵێکی دەربازبوونە، لەسەر ڕێگایەکە دەیباتە دەرەوەی هەرێمە ئاساییەکانی ڕوانین و بیرکردنەوە. تێکستەکەی شکسپیر هەر لە یەک���ەم خوێندنەوەیدا پێماندەڵێت، گومانی هاملێتی گومان نییە لە دایکی یان مامی بەتەنی���ا، بەڵکو گومانێکی قووڵە لە دونیا، لە هەموو کەس���ێک، هەتا لە ئۆفیلیاش. خوێندنەوەی جیاواز بۆ ئەم ب���ارە ڕۆحییەی هاملێت زۆرە، بەاڵم کارێک الی من س���ەرەنج ڕاکێش بووە، ئەو تێکس���تە تەریبەی هاملێتە کە نوسەری ئەڵمانی هاینە میولەر بە ناوی »ماشێنی هاملێت« نوسیوێتی. گێڕانەوەیەکی کورت���ە، تێکس���تێکی دووەم���ی هاملێتە، هێڵێک���ی دییە کە تێکس���تە کۆنەکە دەبڕێ���ت و خۆی لێ تێکستەکەی گەرچی دروس���تدەکات. هاین���ە مویلەر هیچ ش���تێکی ئەوتۆ لە میعم���اری تێکس���تە شکس���پیرییەکە ناپارێزێ���ت، بەاڵم بە ب���ڕوای من، پتر لە هەر تێکستێکی تیوریش گوزارشت ل���ە رۆحی تێکس���تە شکس���پیرییەکە دەکات. »بۆ تێکس���تی ش���انۆنامەکە بڕوان���ە. س���ەرجەمی کارەکانی هاینە میولەر. بەن���دی 4، ش���انۆنامەی 2. فرانکف���ۆرت.2001. ل 543«. ئ���ەم هاملێتەی هاینە میولەر، هەر گوزارشت لە میولەر خۆی ناکات، وەک ڕۆشنبیرێکی ن���او سیس���تمێکی بێ���زار و ت���وڕەی دیکتاتۆری���ی، بەڵک���و هەڵگێڕانەوەی تێکس���تەکەی شکسپیریش���ە بۆ سەر دیوە راس���تەقینەکەی، دیوی ناتەبایی

هاملێت لەگەڵ خۆی و دونیادا. لێرەدا دەبێت ش���تێک لە تەفیسری نیتشەوییانەی هاملێتیش دووربکەوینەوە کە بەجۆرێک لە جۆرەکان هاملێت وەک پاسیڤیس���تێک دەبینێ کە گاڵتەی بە

دونیا دێت و نایەوێت بیگۆرێت.

(391( سێشه ممه 2013/8/20کوردستانی

به‌ختیار‌عه‌لی‌ده‌ینوسێت

5

19 »»

سكرتێری سازمانی خه باتی كوردستانی ئێران:كۆنگره‌ی‌‌نه‌ته‌وه‌یی‌‌مه‌شروعیه‌تی‌‌خۆی‌‌له‌ده‌ستده‌دات

ئه‌گه‌ر‌پارتی‌و‌یه‌كێتی‌و‌‌PKKخۆیان‌به‌سه‌ریدا‌زاڵبكه‌ن ئا: كه یوان عومه ر

بابه شێخ حوسێنی مه ال جه الل، سكرتێری سازمانی خه بات پێیوایه

رێگری له پێدانی كورسی پێشێلكردنی مافی ئه وانه و گله ییش له كۆمه ڵه و

دیموكرات ده كات كه ناتوانن نوێنه رایه تی ئه وان بكه ن.

* بۆچ����ی س����ازمانی خه ب����ات له و هه ڵبژاردنه دا له نێوان ئه و )9( هێزه ی

رۆژهه اڵت كورسی پێ نه درا؟- نه بونی ئه ندامه تی یا كورس����ی بۆ نوێنه ری س����ازمانی خه بات له هه یئه تی ئاماده كاری، به زیانی سازمانی خه بات نه ب����و، به ڵك����و زوڵم ب����و له كۆنگره ی نه ته وه یی. ئه و رێگریه ، یا پێشێلكردنی مافه كانی سازمانی خه بات كه خاوه نی بیروبۆچونی جیاوازه ، بونی له كۆمیته ی ئاماده كاریی زۆر كاریگه ر ده بو. ئه وه ی كرا خاڵێكی سه ره تایه له پێشێلكردنی كۆنگ����ره ی به رنامه كان����ی ئوس����وڵ و نه ته وه ی����ی، ك����ه هومێ����ده وارم ئه وه یه كه مین پێشێلكاریه ك بێ كه كۆنگره ی نه ته وه یی به خۆیه وه ده بینێ. دیاره ئه و چوارچێوه و ژێرپێنانی پێشێلكاریانه و بنه مای كۆنگره ی نه ته وه یی، سازمانی كۆنگ����ره ی له ئه ندامه ت����ی خه بات����ی نه ته وه ی����ی بێب����ه ش كرد. س����ازمانی خه بات له و پێوه ن����ده دا هه م له رێگه ی هه روه ها به رپرس����انیه وه و، وتوێ����ژی له رێگ����ه ی الیه ن����ه پێوه ندی����داره كان ره خنه ی له شێوه ی قه واره و پێكهاته ی گرت����وه و، ئام����اده كاری كۆمیت����ه ی به الیه نه كانی ره خنه كانم����ان ته نانه ت دیكه ی كوردس����تانی ئێران گه یاندوه و ناتوانن و ئ����ه وان كه ئاگادارمانكردون س����ازمانی نوێنه رایه تی نی����ه مافیان

خه بات بكه ن.* الیه نه كانی رۆژهه اڵت ده ڵێن ئێوه به هۆی نزیكیتان له موجاهیدینی خه ڵق بۆچونی ترتان هه یه ئایا ئه و په یوه ندیه له ئێس����تادا چۆنه له گه ڵ موجاهیدین و

كاریگه ری له سه ر كۆنگره هه یه ؟-نازانم مه به ست له وه ی به هۆی نزیكی و دۆس����تایه تی له س����ازمانی موجاهیدین بۆچون����ی ترمان هه یه ، چ����ی؟ ئه گه ر

له موباره زه و ش����ێلگیربون مه به س����ت راوه ستان له سه ر هه ڵویستی لێبڕاوانه و شۆڕشگێڕانه بێ، ده ڵێم به ڵێ بۆچونی دیكه م����ان هه ی����ه . پێوه ندیمان له گه ڵ س����ازمانی موجاهیدین هیچ كاریگه ری نابێ له سه ر به ش����داریمان له كۆنگره ی س����ازمانی خه بات نه ته وه یی، چونكه وه ك هه میش����ه پێبه ن����دی ئوس����وڵی سیاس����ی و هه ڵوێس����ته كانی خۆیه تی، كه ئه ویش خه بات له پێناو گه یش����تن ره دكردنه وه ی تێكۆش����ان و به ئازادی و هه ر جۆره وتوێژو دانوستانێك له گه ڵ ئێرانه ، س����ازمانی خه بات و س����ازمانی موجاهیدین پێوه ندی دۆستانه و باشیان

هه یه .پارچه كانی له پارته كانی به شێك *كوردستان پێیانوایه پارتی و یه كێتی و خۆیان هه یمه نه ی ده یانه وێ����ت PKKزاڵبكه ن به سه ر كۆنگره دا، ئه م بۆچونه

دروسته یان ناواقعییه ؟

-هومێ����د ده ك����ه م ئ����ه و ب����ه راوردو چاوه ڕوانیه هیچ كات نه بێته حه قیقه ت، چونك����ه ئه گه ر كۆنگره به و ش����ێوه ی به سه ربێ، بێگومان بون و مه وجودیه تی كه ڵكی نامێنێ و مه ش����روعیه تی خۆی

له ده ست ده دا.كۆمه ڵ����ه و PKK و هێزه كان����ی *دیموكرات و سازمانی خه بات مه ترسیان هه یه ل����ه وه ی كۆنگره ك����ه ، النی كه م داوای چه كدانانی����ان لێبكات، كۆتایی به خه بات����ی چه كداری بهێن����ن، له ژێر فش����اری ئێ����ران و توركیا ش����تێكی وا

ده كرێت ڕوبدات؟-له كۆبون����ه وه ی س����ه ره تای كۆنگره ل����ه 22\٧ له قس����ه كانمدا وت����م ك����ه پێویس����ته ره چاوی ش����ێوه ی خه باتی پارچه كانی له جواڵنه وه كانی ه����ه ركام كوردستان و هه روه ها جۆری ده سه اڵته زاڵه كان به س����ه ر هه ركام له واڵته كاندا كورد به جواڵنه وه ی بكرێ.له پێوه ن����د

له كوردستانی ئێران راگرتن و پاراستن و به هێزكردن����ی پێش����مه رگه ، ئه ركێكی گرینگ����ه ، باوه ڕناك����ه م كۆنگ����ره هیچ ل����ه و ش����ێوه بخاته كات داوایه ك����ی به رده م الیه نه كان و داوای له و ش����ێوه به مه حاڵ ده بینم. هه ر له و پێوه ندیه دا حكومه تی نێوان ئاڵوزیه كانی باش����ه هه رێمی كوردستان و حكومه تی عێراق بیربێنم����ه وه ، ك����ه ل����ه و ئاڵوزیانه داو هێنان����ی هێزی س����ه ربازی حكومه تی عێراق بۆ ناوچه كێش����ه له سه ره كان. ناردن����ی هێ����زی پێش����مه رگه بۆ ئه و ناوچانه چه نده گرینگ بو؟ به شێوه یه ك ناچارك����رد مالیك����ی حكومه ت����ی له ده ستبه س����ه رداگرتنی ئ����ه و ناوچانه پاشه كش����ه بكات. له به ر ئه و راستیه ی ك����ه بڕیاری چه كدان����ان هه م مه حاڵه و هه م زیانباره . باسكردنه كه شی زیانێك ده دا كه هیچ كات قه ره بو ناكرێته وه .

* وا باسده كرێت كه له م كۆنگره یه دا ئێران و توركیا ده عوه ت بكرێن، مانای ئه مه چییه له چوارچێوه ی كۆنگره یه كی

نه ته وه یی دا ؟-س����ازمانی خه ب����ات ده عوه تكردنی نوێن����ه ری ئێران به پێویس����ت نازانێ و ب����اوه ڕی وای����ه بونی نوێن����ه ری ئه و، دژی ئازادی و دژی مافی مرۆڤه و زیان به كۆنگره ده گه یه نێ و سازمانی خه بات له كاتی بونی نوێن����ه ری ئێران ئاماده نابێ. بونی نوێنه ری حكومه تی توركیه له كۆنگ����ره ی نه ته وه یی، به پێی ئه وه ی توركیه كودس����تانی الیه نه كان����ی كه راسته وخۆ وتوێژیان له گه ڵ حكومه تی ئ����ه و واڵته هه ی����ه ، ره نگه به ش����داری توركیه ئه وه نده جێگه ی پرسیار نه بێ. له گه ڵ ئه وه شدا ده بێ هێزه كانی كورد پێوه ندیه دا له و توركیه له كوردستانی

بۆچونی خۆیان ده ربڕن.*خه بات تا چه ند پێیوایه كۆمه ڵه و نوێنه رایه ت����ی ده توان����ن دیموك����رات ئێوه ش و هه مو كورده كانی خۆرهه اڵت

بكه ن له كۆنگره دا ؟دیموكرات����ه كان -كۆمه ڵ����ه كان و هه ڵویست و بۆچون و سیاسه تیان له گه ڵ سازمانی خه بات جیاوازی هه یه و له به ر ئه و جیاوازیان����ه ، ناتوانن نوێنه رایه تی

سازمانی ئێمه بكه ن.

ده عوه تكردنی نوێنه ری ئێران

به پێویست نازانین و بونی ئه و نوێنه ره ، دژی ئازادی و دژی

مافی مرۆڤه و سازمانی خه بات

له كاتی بونی نوێنه ری ئێران

ئاماده نابێ

هاملێت‌و‌هەندێک‌سەرەنجی‌دۆلۆزیانە

ئەوەی شکسپیر لە زۆر نوسەرانی تری دونیا جیادەکاتەوە، ئەوەیە کە هەمیشە

بڕیارێکی گرنگ هەیە، پاڵەوانەکان

دەبێت بیدەن

ئا: هێمن مامه ند

چنار سه عد ئه ندامی ئه نجومه نی سه ركردایه تی پارتی دیموكراتی

كوردستان له م گفتوگۆیه ی ئاوێنه دا ده ڵێت "به هیچ شێوه یه ك ترسمان له وه

نییه یه كێتی به الی گۆڕاندا بڕوات".

ئاوێنه : به رپرسانی پارتی به یه كجاری ده رگایان به روی میدیاكاران داخستوه ، ئایا له س����ه ركردایه تی پارتیه وه فه رمان كراوه كه قس����ه بۆ میدیا نه كه ن؟ یان له ترس����ی لێپێچینه وه كه س قس����ه بۆ

میدیا ناكات؟ چنار سه عد: ئه گه ر وه ك ئێوه ده ڵێن كه ئێم����ه ده رگاكانمان ب����ه ڕوی میدیا داخس����توه ، ئه ی ئه وه چییه من له گه ڵ ئێوه چاوپێكه وتن ئه نجام ده ده م؟! هه ر ئه وه خۆی ئاماژه یه به وه ی كه ده رگای ئێم����ه كراوه یه ، به اڵم به گش����تی پارتی وه ك ه����ه ر ح����زب و دامه زراوه یه كی تر وته بێژی فه رمی خۆی هه یه و پێویس����ته له س����ه ر زۆر ب����وارو باب����ه ت ك����ه دێنه پێش����ه وه به ڕێزیان قس����ه له گه ڵ میدیا بكه ن، چونكه هه ڵوێستی فه رمی حزب نیشان ده دات، به اڵم ئه ندام و به رپرسانی تر زیاتر دیدو بۆچونی خۆیان له س����ه ر نییه م����ه رج ده رده بڕن و مه س����ه له كان

پێناسه له بۆچونی فه رمی حزب بكات.

ئاوێن����ه : ئایا له ن����او پارتی به پرس و س����ه ركردایه تی و ئه ندامان����ی راوێ����ژی مه كته بی سیاسی بڕیار له سه ر شته كان ده درێت، یان له نێو پارتی ته نیا سه رۆك

بڕیار ده دات؟چنار س����ه عد: له زۆربه ی بڕیاره كاندا دانوس����تاندن و ڕاوێژ ئه نج����ام ده درێت، ڕاوێژكردن����ه كان هه ندێكج����ار ب����ه اڵم له سه ر ئاس����تی فراوان ئه نجام ده درێن و

هه ندێكجار له سه ر ئاستی ته سكتر.ئاوێنه : ترس����ی ئه وه تان نییه رۆژێك یه كێتی پشت له پارتی بكات و هاوپه یمانی

له گه ڵ گۆڕان دروست بكات؟چنار سه عد: نه خێر به هیچ شێوه یه ك ل����ه وه دا ترس����مان نییه و ه����ه ر كاتێك ئه و بڕیاره یاندا ئێم����ه ڕێزی لێده گرین، له به رئه وه ی باوه ڕی ته واومان به وه هه یه ك����ه هه مو الیه نه سیاس����ییه كان ئازادن له وه دا ك����ه هاوپه یمانیه تی له گه ڵ هه ر

الیه نێك ببه ستن.ئاوێنه : ئێ����وه به رپرس����ی رێكخراوه پیش����ه یی و جه ماوه ریه كانن، كاری ئه م رێكخراوه چییه ؟ ئایا ئێوه ده تانه وێت هه م����و چین و توێژه كانی كۆمه ڵگا بكه ن

به ئه ندامی حزب؟چن����ار س����ه عد: ئێمه سه رپه رش����تی ئه ن����دام و الیه نگ����ری خۆم����ان ده كه ین له ناو س����ه ندیكاو كۆمه ڵه كاندا هه روه ها ده كه ین كاره كانیان ئ����ه رك و چاودێری

تا باشترین ئه دا پێشكه ش بكه ن و ببنه جێ����گای متمانه ی ئه ندامه كانیان. دیاره پارته كانی تریش چاودێری ئه ندامه كانیان ده ك����ه ن له ناو ڕێكخراوه كان����داو هه مان به ش����ی ئێمه ی����ان هه یه ب����ه اڵم به ناوی

به پارته كانی س����ه باره ت ئه مه جیاواز، ئۆپۆزس����یۆن و ده سه اڵتیش هه ر ڕاسته . په یوه ندیش����ی به وه وه نیی����ه كه هه مو كۆمه ڵگا به حزب����ی بكرێت چونكه ئه وه

نه ریتی كاری حزبی و ڕێكخراوه ییه .

چنار‌سه‌عد:‌ترسمان‌له‌وه‌‌نییه‌‌یه‌كێتی‌‌به‌الی‌‌گۆڕاندا‌بڕوات

هه ندێكجار بۆ بڕیاردان له ناو

پارتیدا ڕاوێژكردن له سه ر ئاستی فراوان ئه نجام

ده درێن و هه ندێكجار له سه ر ئاستی

ته سكتر

پێش‌ده‌وڵه‌ت

لێكدانه وه ی س���ایكۆ سیاس���ییانه ب���ۆ كۆنگ���ره ی نه ته وه ی���ی كورد، دروستكردنی بۆ له بناغه ڕێژیی جگه ده وڵه تێك بۆ كورد، وه ك شائامانج، به اڵم هه ڵناگ���رێ. دیك���ه هیچ���ی رابگه یه نرێ، به رل���ه وه ی ده وڵ���ه ت دروس���تده كرێ. ده زان���م ب���ۆ ئێمه سه ركێش���ییه ئه و ناونیشانه به بااڵی هه ڵبواسین، نه ته وه ییه وه كۆنگره ی ب���ازل( )كۆنگ���ره ی چ���ۆن وه ك ی جوله كه )كۆتای���ی ئابی 1897( به ه���ۆكاری دیپلۆماس���یی، خ���ۆی له به كارهێنانی وش���ه ی )نیشتیمان( به دورگ���رت، له كاتێكدا وه ك تیۆدۆر هرت���زل-ی ئه ندازیاری ده وڵه ته كه ش باس���یكردوه ، له بیره وه رییه كانی���دا هه ر له سه ره تاوه ئامانجی كۆنگره كه دامه زراندن���ی ده وڵه تێ���ك ب���وه بۆ جوله كه . پێموایه هۆكاری سه ره كیی جوله كه كان كۆكردن���ه وه ی پش���ت له و س���اڵه داو ده ركردنی بڕیاره كانی ب���ازل، ئه و زوڵمه بو كه له س���ایه ی – س���امیه ت )دژه په ره س���ه ندنی Anti-semitism( له ئه وروپا به رامبه ر به جوله كه ده ك���را؛ هرتزل خۆی كه له س���ااڵنی رۆژنامه نوس���ێك وه ك كاری له پاری���س )1896-1891(ده كردو له گ���ه ڵ روداوی به ناوبانگی )دریفۆس( ژیاو كاریگه رییه كی زۆری له س���ه ر دانا، بوه هانده رێكی به هێز كه بیر له رێكخستنی كۆنگره ی بازل بكاته وه و كاری جدی بۆ دامه زراندنی بكات. جوله ك���ه ب���ۆ ده وڵه تێ���ك سه ره تاش كێشه ی ئه وان دۆزینه وه ی خاك���ی ئ���ه و ده وڵه ته ب���وو بیر له )فه له س���تین و ئه رجه نتین و ئه نگۆال( ئ���ه وه یه كالكرایه وه كرایه وه ، دواتر كه فه له س���تین بكرێت���ه خاكی ئه و دروس���تكردنی ئی���دی ده وڵه ت���ه . ده وڵ���ه ت، دوای كۆنگره ك���ه )51( س���اڵی خایان���د، ئینج���ا له س���اڵی راگه یه ن���را، ئیس���رائیل )1948(دا ئه ویش راس���ته خۆ دوای كاره ساتی هۆڵۆكۆس���ت بو كه نزیكه ی شه ش ملی���ۆن جوله كه له م���اوه ی جه نگی دوه مدا، له سه ر ده س���تی نازییه كان قه تلوع���ام ك���ران. واته دیس���انه وه هه س���تكردن به زوڵم، مۆتیڤی پشت كۆكردن���ه وه و یه كخس���تنیان بو بۆ ده س���تگرتن به و ده وڵه ته و كاركردن به اڵم پایه كان���ی. بۆ چه س���پاندنی ئ���ه وه ی وایكرد ئه و ق���ه واره بچوكه تازه دام���ه زراوه له و ناوچه به دوژمن ده وره دراوه خ���ۆی رابگ���رێ، جگه له پش���تیوانیی ده ره كیی، ئه و بناغه پت���ه وه بو كه له س���ه ره تادا داڕێژرا، ئه وی���ش ده وڵه ت���ی هاواڵتیی بێت و دیموكراسی و یاس���ا به ڕێوه ی ببات، نه ك ه���ه وه س و به رژه وه ندیی چه ند واته كورس���ییخواز. سیاس���ییه كی بڕیاری ده وڵه تداری���ی پێش عه قڵی توانییان بۆی���ه كه وتبو، ده وڵ���ه ت

سه ركه وتوبن. ئێم���ه ی كورد، ئێس���تا له به رده م ئه و تاقیكردنه وه یه داین؛ مێژوی زوڵم پش���تی چه ماندوینه ته وه ، بارودۆخی ئیقلیمی و نێوده وڵه تیی بۆنی ده وڵه تی ك���وردی لێدێت، خاك���ی ئازادكراوو به رژه وه ندیی هه ی���ه ، داگیركراومان تێكهه ڵكێش���مان له گ���ه ڵ واڵتان���ی ده وروبه رو دنیا بۆ دروستبوه ، چه رخی له به رژه وه ندی���ی گۆڕانكاریی���ه كان دیموكراس���ی و چاره نوس���ی گ���ه الن توندڕه ویی ره گه زی وه رده س���وڕێ، ئایین���ی و ش���ۆڤینیه تی نه ته وه ی���ی تیاماندا به هێز نیی���ه و لێمانچاوه ڕێ ناكرێ ببینه هه ڕه ش���ه بۆ ئاینده ی ناوچه كه ، ئه ڵق���ه ی عه ره بی له دوای روداوه كان���ی س���ه دام و روخان���ی )به هاری عه ره بی( نه رمبوه ، ئه ڵقه ی تورك���ی له گۆڕانكاری���ی گه وره دایه و ئه ڵقه ی ئێرانیش الواز بوه و به ته نیا ناتوان���ێ هێ���زی گوش���ارهێن بێت. ب���ه اڵم ئ���ه وه ی به داخ���ه وه نیمانه و م���اوه ی )22( س���اڵی حوكمڕانیی پێمانده ڵێ؛ كوردس���تان له هه رێمی ئ���ه و عه قڵیه ت���ی ده وڵه تدارییه ی���ه ك���ه ده وڵه ت���ی ئیس���رائیلی هێنایه به رهه م و له هه ڕه شه كانیش پاراستی. عه قڵیه تێ���ك كه چیمه نت���ۆی راگره بۆ دیوارو بنمیچ���ی بینای ده وڵه ت، ئه گه ر ئه و باش و پته و بو، بیناكه ش هه روا، ئه گ���ه ر نا پ���ڕ درزو كه لێن ده بێ و سه ره نجام هه ر ده ڕوخێت.

تایبه‌ت)391( سێشه ممه 662013/8/20

kawamuhamad@yahoo.com

55

ئا: سۆران كامه ران

ئه رشه د ساڵحی سه رۆكی به ره ی توركمانی و ئه ندامی ئه نجومه نی نوێنه رانی عێراق له سه ر لیستی

عێراقیه ، له م گفتوگۆیه ی ئاوێنه دا ده ڵێت "هه ر شتێك به سه ر توركماندا

روده دات حكومه تی هه رێم و ناوه ند به رپرسن لێی ، له به رئه وه ی ئێمه

هیچ رۆڵێكمان نیه له مه له فی ئه منی له ناوچه جێناكۆكه كان".

ئاوێن����ه : ماوه یه ك����ه ب����اری ئه منی كه ركوك خراپب����وه ، ئێوه وه ك به ره ی توركمان����ی خراپبون����ی ب����اری ئه منی

ده خه نه ئه ستۆی كێ؟ئاس����ایش ئێمه به بڕوای س����اڵحی : پێویسته بۆ هه مو ناوچه كانی كه ركوك بێت به بێ جی����اوازی ، به ڕێوه به رایه تی پۆلیس����ی كه ركوك خاوه نی زیاتر له 12 هه زار پۆلیسه ، به اڵم كاتێك دێیته ناو شار پۆلیس به دی ناكه ی ! كه چی ئه گه ر ته ماشای بكه ی له كه ركوك ئه فسه ر هه یه زیاتر له 30 بۆ 40 پۆلیس پاسه وانێتی ، ئه مه كاریگه ری ده بێت له سه ر ژماره ی پۆلی����س و پالن����ی ئه منی له ش����اره كه ، ئه گه ر خ����اوه ن 10 هه زار پۆلیس زیاتر بیت ژماره ك����ه كه مه و ئێم����ه داوامان له به غدا ك����ردوه بۆ ئ����ه وه ی ژماره كه زیاد بكات ب����ه اڵم، له گه ڵ ئه م ژماره یه ئه گه ر ئیس����تراتیجیه تێكی ڕون هه بێت س����ه ركرده ئه منێكان له شاری كه ركوك به شێوه یه كی زانستی نه ك به شێوه یه كی "هه ڕه مه ك����ی " ئێمه وای ده بین كه ئه و برایانه ی ئیداره ی كه ركوك و پۆلیس����ی كه ركوك هه میشه په نا ده بنه به ر هێزی ئه منی حیزب����ی ، ئه م هێزان����ه كاتێك په نایان بۆ ده برێت به دڵنیاییه وه ئێمه حه ساس����یه تمان له ال دروست ده بێت، ئیس����تراتیجیه تی كاری بۆی����ه الوازی پیشه یی و زانستی له سه ركرده ئه منێكان له كه ركوك كاریگه ری كرده سه ر وه زعی ئه منی ، من به ڕاش����كاوی ده ڵێم ئه گه ر ئه فسه ری پیش����ه یی هه بوایه ده رچوی كۆلێ����ژه ئه منێكان بونایه و ده س����تیان بگرتایه به س����ه ر ئه منیه ت����ی كه ركوك ئه وه روی نه ده دا ب����ه اڵم الوازی هه یه له ئه دای پیش����ه یی و زانستی و زانیاری و مه له فی ئه منی به ده ستیانه ، بۆچی ئه م ته قینه وانه له چه ند ناوچه یه ك رونادات، ب����ه اڵم له چه ند ناوچه یه ك����ی توركمانی

روده دات؟!ئاماژه ت����ان به ڕێزت����ان ئاوێن����ه : به تیرۆركردنی س����ه ركرده توركمانه كان ك����رد، به اڵم له گه ڵ ئه وه ش به رپرس����ه

كورده كانیش تی����رۆر ده كرێن له ناوچه دابڕاوه كان؟

س����اڵحی : من ناڵێ����م ك����ورد دوره له تی����رۆره وه به پێچه وان����ه وه ئ����ه وه ی له موسڵ رویدا س����ه ركرده كورده كانی ك����رده ئامانج، به اڵم كردن����ه ئامانجی كه س����ه دیاره كان����ی توركمان له س����ه ر ئاستی س����ه ركرده ئه مه گومان له گه ڵ خۆی����دا ده هێنێ����ت، چه ندین ش����وێنی توركمان����ی ته قێنران����ه وه ، باره گاكانی به ره ی توركمانی ته قێنرایه وه ، به رپرسی به ره ی توركمانی له موس����ڵ تیرۆركرا، توركمانی به ره ی به رپرسی پێشتریش له ته لعفه ر تیرۆركرا، جێگری س����ه رۆكی ب����ه ره ی توركمانی تیرۆرك����را، جێگری پارێزگاری سه اڵحه دین تیرۆركراو هه مو ئه مان����ه كه س����انی س����ه ركرده بون له و

ناوچانه .ئاوێن����ه : ئایا ب����ۆ باش����بونی باری ئه من����ی ئێوه وه ك ب����ه ره ی توركمانی داواكارییه كت����ان هه ی����ه له حكومه ت����ی

هه رێمی كوردستان؟هه رێم����ی حكومه ت����ی س����اڵحی : به ره ن����گاری پێویس����ته كوردس����تان نه بێته وه ، توركمان����ه كان داواكاری����ی داواكاری توركمان����ه كان ڕون و ڕه وان����ه وه ك ئه وان چ����ۆن ده یانه وه ێ ڕوڵیان هه بێت له ناوچه دابڕاوه كان، پێویس����ته ئێم����ه ش رۆڵمان هه بێ����ت و ئێمه هه مو له نێوان حكومه تی هه رێم و ڕێكه وتنێك حكومه تی ناوه ند له سه ر هه ر مه له فێكی ئه منی ڕێچكه یاسایه كانی به رپرسارێتێ

مێژویه كه ده كه وێته ئه ستۆی حكومه تی هه رێم و ناوه ند له به رئه وه ی هه ردوكیان به شداری ئێمه ڕه تده كه نه وه بۆیه هه ر روده دات توركماندا به س����ه ر ش����تێك ئ����ه وان به رپرس����ن لێ����ی له به رئه وه ی هیچ رۆڵێكمان نی����ه له مه له فی ئه منی له ناوچ����ه دابڕاوه كان، ئه گ����ه ر رۆڵمان هه بوای����ه له به ڕێوبردنی مه له فی ئه منی له ناوچه دابڕاوه كان ئێمه وه ك توركمان به رپرسیارێتمان ده كه وته ئه ستۆ به اڵم ئێستا ئێمه به رپرسیارێتی هه ڵناگرین، به رپرسیارێتی ڕشتنی خوێنی هاواڵتیان ل����ه و ناوچان����ه ده كه وێت����ه ئه س����تۆی

حكومه تی هه رێم و حكومه تی ناوه ند.ئاوێنه : قسه له س����ه ر ناكۆكی نێوان به رپرس����ه كانی نێو ب����ه ره ی توركمانی زیاتر ئێ����وه ناكۆكیه كانی ده كرێ����ت،

له سه ر چییه ؟زانیاریمان ئاگادارین و ئێمه ساڵحی : له سه ر هه مو هێڵه كان هه یه و ئاگاداری ناكۆكی ناو هه مو حیزبه كوردیه كانین، ده زانی����ن هه رچی حیزب����ه چه ند "باڵ و خه ت����ی " هه ی����ه ، ئێمه ده زانی����ن له ناو یه ك حیزبدا كێ به هێزه و كێ ده س����تی گرتوه به س����ه ر بڕیاره ئیستراتیجێكانی ئه و حیزبه داو شاهیدمان هه یه و كه سی زۆریشمان هه یه قس����ه مان بۆ ده كه ن، له ڕاگه یاندنه كانه وه ئه م����ه ئێمه به اڵم ناڵێی����ن چونك����ه ئ����ه وه حاڵه تێك����ی ئه وه یه س����ه یر كه چ����ی سروش����تیه ، ئه وان دێ����ن باس له ناكۆك����ی له نێوان توركمان����ی ب����ه ره ی س����ه ركرده كانی

ده ك����ه ن، پێموابێ����ت ئ����ه م قس����ه یه كاتی به س����ه رچو له به رئ����ه وه ی به ره ی توركمانی تاك����ه به ره یه كه كارده كات دیاریكراو، به كاتێك����ی به هه ڵب����ژاردن كوا حیزبه كان����ی دیكه له كۆنگره كانیان له هه ڵبژاردنی س����ه ركرده كانیان به ره ی دیاریكراودا كاتێكی له هه مو توركمانی سه ركرده كانی ده گۆڕێت ئه مه گۆڕانكاری له س����ه ركرده كانی ئایا ئه م����ه به ڵگه یه له س����ه ر ناكۆكی نێوخۆی یان به ڵگه یه له س����ه ر پرۆژه یه كی "دیموكراس����ی "؟!

ئێمه هه میشه تازه گه رین. هه ڵبژاردنه كان له دواكه وتنی ئاوێنه : له كه ركوك هه ندێ الیه ن ئێوه به ڕێگرو

به ربه ست ده زانن؟س����اڵحی : له ڕاس����تیدا ئه نجامدان����ی هه ڵبژاردن به شێكه له پڕۆسه ی سیاسی و به ش����ێكه له هه ڵه سیاس����ێكان له سه ر یه ك ڕیزكراوه به اڵم هه ڵه كان چاره سه ر نه ك����راون له 2003ه وه چه ند بابه تێكمان هه بو له وان����ه ماده ی 23و ماده ی 6و7 له یاس����ای هه ڵبژاردنه كانی پێشو هه مو ئه م ئیشكالیه تانه تێپه ڕی به بێ ئه وه ی هه ڵب����ژاردن له كه رك����وك ئه نجامبدرێت بۆیه ئێم����ه ده ڵێی����ن ئه نجامدانی هه ر پێویس����ته له كه ركوك هه ڵبژاردنێ����ك له س����ه ر ئه ساسی ڕاس����تی بنیاتبنرێت له به رئ����ه وه ی ئ����ه و بینای����ه ی بنیاتنرا هه ڵه ئه ساسێكی له س����ه ر له كه ركوك بنیاتنراوه كاتێك پۆسته كان دابه شكرا 11 كورس����ی ب����ۆ نه ت����ه وه ی كورد 7 كورس����ی بۆ پێكهاته ی مه س����یحی 6 كورسی بۆ پێكهاته ی كوردو 6 كورسی بۆ نه ته وه ی عه ره بی ئه مه له سه ره تای پێكهێنانی ئیداره ی كه ركوك هه ڵه یه كی س����تراتیجی بو كه پرۆس����ه ی سیاسی له كه رك����وك و هه ڵێنج����را له س����ه ری پێكهێنان����ی حكومه تێك����ی مه حه ل����ی له شاره كه له سه ر ئه ساسێكی هه ڵه بو بۆیه هه مو بابه ته كان له سه ر ئه ساسی هه ڵ����ه بنیاتنرا بۆیه ئه گ����ه ر بمانه وێ كێشه كان چاره س����ه ر بكه ین پێویسته هه ڵبژاردنه كان به ش����ێوه یه كی شه فاف بێ����ت و پاكبێت و تۆم����اری ده نگده ران ته دقیق بكرێت ئه گه ر نیه تێك نه بێت بۆ پێداچونه وه به تۆماری ده نگده راندا ئه وا ئێمه پێشنیارمان ئه وه یه كه پۆسته كان به شێوه یه كی یه كسان له نێوان نه ته وه و پێكهاته كانی كه ركوك دابه شبكرێت بۆ یه ك خول����ی هه ڵبژاردن ته نها بۆ چوار س����اڵ له ماوه ی ئه م چوارساڵه دا زیاتر ده كه ین پێداچون����ه وه نزیكده بینه وه و به تۆم����اری ناوی ده نگده راندا پاش����ان هی����چ ڕێگریه ك نابێت ب����ۆ ئه نجامدانی هه ڵبژاردن به اڵم س����ه پاندنی بۆچونێك

ڕێكه وتنێكی له س����ایه ی به س����ه رماندا برایان عه ره بی –ك����وردی ، له الی����ه ك له س����ه ركردایه تی كوردی هه ڵبژاردنیان ب����ۆ ده ك����ه ن گرنت����ی داوای ده وێ نه ته وه ی توركم����ان و عه ره ب له الیه كی دیك����ه وه س����كااڵ ل����ه دادگا ده كه ن بۆ هه ڵوه ش����اندنه وه ی م����اده ی 23 ئه مه

بۆچونه كان نزیكناكاته وه . ئاوێن����ه : ب����اس ل����ه وه ده كرێت كه ئێوه ناڕازین، كه رك����وك له پارێزگاری كێش����ه تان چی����ه له گه ڵ پارێ����زگاری

كه ركوك؟ساڵحی : ئێمه ئه گه ر بمانه وێ شتێك له س����ه ر ئه رزی واقیع جێبه جێ بكه ین پێویسته له سه ر هه مو خه ڵكی كه ركوك جێبه جێی بكه ین بۆ به رژه وه ندی هه مو خه ڵك����ی كه ركوك بێت، چه ند بڕیارێك ده رده چێت ناوه ن����ده وه له الیه ن هه یه "مه حه لی " "مه ركه زیی����ه " حكومه ت����ی له الیه كی ڕه تیده كات����ه وه و له كه ركوك دیكه وه چه ند یاسایه ك هه یه حكومه تی "مه حه ل����ی " كه ركوك ده ریده كات به بێ ئاگاداری حكومه تی ناوه ند ئه مه "الكیل بمكیالی����ن" ك����ه خزمه ت به پڕۆس����ه ی سیاس����ی ناكات خزمه ت به نزیكبونه وه ناكات، بۆ نمون����ه پارێزگاری كه ركوك له به رامب����ه ردا ڕاده گه یه نێ����ت پش����و له ناوه ند پشو نیه به پێچه وانه وه به غدا پش����و ڕاده گه یه نێ ئی����داره ی كه ركوك نایكاته پش����و، من تێناگام بۆچی "كیل له سه رمان پێویس����ته ئێمه بمكیالین" بۆ ئیداره ی كه ركوك و هه ر كێش����ه یه ك ئه نجومه ن����ی ئاڕاس����ته ی هه بێ����ت پارێزگاری كه ركوك بكرێت و پێویس����ته یاس����اكان به ش����ێوه یه كی گشتی بێت و

یاسا به شێوه یه كی تایبه تی نه بێت. ئاوێنه : ب����اس له وه ده كرێت تۆ دژی چوارده وری خه نده قه كه ی هه ڵكه ندنی

كه ركوك بویت؟س����اڵحی : ئێم����ه دژی هه ڵكه ندن����ی نه بوی����ن، كه رك����وك خه نده قه ك����ه ی ئێمه وتمان خه نده قه كه پێویس����ته بۆ چوارده وری كه رك����وك بێت و برایانمان له لیژنه ی ئه منی له ئه نجومه نی پارێزگای كه ركوك ئه م بیرۆكه یان خسته به رباس وتمان كه پێویسته گونده كوردێكان و ده ره وه ی نه كرێت����ه توركمانێ����كان له به رئ����ه وه ی خس����تنه خه نده قه ك����ه ده ره وه ی ب����ۆ گون����ده كان ده ره وه ی خه نده قه كه واتا ده سته به س����ه راگرتنی گروپ����ه تیرۆریس����تێكان بۆی����ه ئێمه وای ده بینین ل����ه م ناوچانه قواڵییه كی جوگرافی و قواڵییه ك����ی ئه منییه به الی ئێمه وه له سه ر ئه م بابه ته بیروبۆچونی

جیاوازمان هه بو.

ئه‌رشه‌د‌ساڵحی‌‌سه‌رۆكی‌‌به‌ره‌ی‌‌توركمانی‌:كردنه‌‌ئامانجی‌‌سه‌ركرده‌كانی‌‌توركمان‌جێی‌‌گومانه‌

پۆلیس له كه ركوك به شێوه یه كی حیزبی

كارده كات نه ك پیشه یی

ئا: ئاراس عوسمان

سه باره ت به روداوه كانی میسر، ئه ندامێكی مه كته بی سیاسی یه كگرتو

پشتیوانی خۆیان بۆ ئیسالمیه كانی میسر راده گه یه نێت، ئه ندامێكی

مه كته بی سیاسی یه كێتیش پاڵپشتی عه لمانیه كانی ئه و واڵته ده كات و

بۆچونی وایه كه ئیخوانه كان مزگه وتیان به كارهێناوه ، ئه ندامێكی مه كته بی سیاسی پارتیش ده ڵێت "مورسی و ئیخوان هیچیان نه كردوه بۆ كورد تائێستا ئیسالمیه كان هه ڵوێست

وه ربگرن".

"س���ه عدی ئه حم���ه د پی���ره " ئه ندامی له باره ی یه كێت���ی مه كته ب���ی سیاس���ی روداوه كانی میس���رو هه ڵوێس���تی الیه نه به ئاوێنه ی كوردس���تان ئیس���المیه كانی راگه یاند كه "روداوه كانی میس���ر جێگه ی داخ���ه و خه ڵكی ئه و واڵت���ه حه قی ئه وه نیه به رامبه ری ده كرێت، به اڵم ئه و الیه نه ئیس���المیانه ی كوردس���تان له جیهانبینی خۆیانه وه هه ڵوێست وه رده گرن، هه روه ها هه ڵوێست كاتێك عه لمانیش خه ڵكانێكی وه رده گرن ب���ۆ ئه وه یه كه دیموكراتی له و

واڵته پێچه وانه یه ".ئه و جه خت���ی له وه كرده وه كه "ئه وه ی الیه نه ئیس���المیه كان ده یكه ن بۆ میس���ر ئه ركێكی نیش���تمانی نیه ، به ڵكو ئه ركی الیه نێكی ئیس���المیه ب���ۆ ئه وانی دیكه ی الیه نه ئیسالمیه كان له و واڵتانه دا، هه روه ها پێمخۆش���ه هێ���زو الیه ن���ه عه لمانیه كان س���ه ركه وتوبن و حكوم له ژێر ده س���ه اڵتی

ئه وان���دا بێت، پێویس���ت ب���و رێگایه كی دیكه بدۆزرایه ته وه بۆ كێش���ه كانی میسر، یاخ���ود رازی نه بونایه رێ���ژه و ده نگێكی كه م بدرێت بۆ ده س���تور، به اڵم ئێس���تا ئه وه ك���راوه و ئ���ه وكات كاره ك���ه خراپ ده بو كه )عه بدولفه تاح سیس���ی ( حوكمی عه سكه ری رابگه یاندایه ، به اڵم ئێستا داوا ده كات حكومه تێك���ی كاتی پێكبێت و چاو

به ده ستوره كه دا بخشێنرێته وه ".پی���ره ئام���اژه ی به وه كرد كه "میس���ر له ب���ه رده م دوڕیانێك���ی مه ترس���یداردایه ب���ه وه ی ئه گ���ه ر عه لمانی���ه كان حك���وم بكه ن ئیس���المیه كان دێنه سه رش���ه قام و به پێچه وانه شه وه ، ئه وه ی ئێستا ده یبینی كه مزگه وت به كارده هێنرێت و ده سوتێنرێت له رابیع���ه ی عه ده ویدا ك���ه ئه مه كارێكی خراپه ، بۆیه داوای ئارامی ده كه م بۆ ئه و واڵته و خوا هیدایه تی گه لی میسر بدات".

له گ���ه ڵ ئ���ه و وت���ی "به دڵنیایی���ه وه عه لمانیه كانی میسردام كه بتوانن ئارامی و ئاس���ایش دروست بكه نه وه بۆ ئه و واڵته ، به اڵم ئه ركی ئێمه له كوردس���تاندا ئێستا

كۆنگره ی نه ته وه ییه ". له الیه كی ت���ره وه مه ول���ود باوه موراد، ئه ندام���ی مه كته بی سیاس���ی یه كگرتوی ئیس���المی له س���ه ر روداوه كه ی میس���رو حزبه كه ی���ان به یاننام���ه ی هه ڵوێس���ت و له لێدوانێك���ی تایبه ت بۆ ئاوێنه رایگه یاند ك���ه "هه ڵوێس���تی ئێمه په یوه ن���دی نیه به ملمالن���ێ و قه یرانه سیاس���یه كانی ئه و واڵته وه ، ئه وه هه ڵوێستی سیاسی خۆمان بوه و ده رمانبڕیوه ، به اڵم ئه وه ی ئێس���تا ده گوزه رێ���ت كۆمه ڵكوژیه ك���ی بێمان���او بێپاس���اوی سیاس���یه له گه ڵ په الماردانی

خه ڵك���ی مه ده ن���ی و كوش���تنیاندا، بۆیه ئێم���ه گه لێكین وه ك ك���ورد زۆر تاوانی له مشێوه یه مان به سه رداهاتوه و كوژراوین و برژاوی���ن به رامبه ری، هه ر له و روانگه یه وه پێمان باشبوه خزمه تی خه ڵكی ئیسالمی

ئه و واڵته بكه ین".باوه موراد وتی "زۆر ئاساییه هاوسۆزی ئ���ه و الیه نان���ه بكه ین ك���ه به رێگه یه كی ش���ه رعی و هه ڵبژاردنێكی پ���اك و خاوێن هاتونه ته سه ر ده سه اڵت، ئه و خه ڵكانه ی خۆی���ان ناون���اوه دیموك���راس و لیب���راڵ به كوده تا ده سه اڵته كه یان لێده سه ننه وه ".

ئه ندامه كه ی مه كته بی سیاسی یه كگرتو هاوسۆزیان به خۆپیشاندانیان و سه باره ت بۆ میس���ر و ئه نجامنه دانی هه مان كار بۆ رۆژئاوای كوردستان، وتی "ئه وه درۆیه كی شاخداره و هه میش���ه په یوه ندیمان له گه ڵ

برایانی )به ده په (و حزبه كوردستانیه كانی س���وریا هه ب���وه ، ته نان���ه ت كۆبونه وه ش هه بو له نێوان مامۆس���تا محه مه د فه ره ج و به ڕێز قه ره یاڵن بۆ ئ���ه وه ی ناكۆكیه كانی الیه نه كان له س���وریادا چاره سه ر بكرێت، زیات���ر له ده یانجار له گ���ه ڵ )په یه ده (ش كۆبونه وه مان كردوه له سه ر ئه و روداوانه ی س���وریا، هه روه ها كه تۆمه تیار ده كرێین نوس���ره ، به ره ی به رامبه ر له بێده نگیمان له سه ره تاوه ئیدانه ی كاره كانیانمان كردوه و بۆ رۆژێ���ك و س���اتێك دانمانپێدانه ناون و كه ده س���تێوه ردان له ناوچ���ه كوردیه كان ب���كات، ئه م���ه له رێگ���ه ی به یاننام���ه وه مانش���ێتی له س���ه ر باڵومانكردۆت���ه وه رۆژنامه ی )یه كگرت���و(، بۆیه خه ڵكانێك

هه یه ده یانه وێت نه یخوێننه وه ". وتیشی "مه س���ه له كه مورسی و ئه حمه و

مه حم���ود نی���ه ، به ڵكو ئ���ه وه ی رویداوه كارێك���ی دژه مرۆڤایه تی���ه و خه ڵكانێكی هاوس���ۆزی له كوردس���تان هه ی���ه زۆر قوربانیه كانی ئه و روداوانه یه ، بۆیه ئه وه ی ئێم���ه ده یكه ین له كوردس���تاندا ئه ركێكی نیش���تمانیه له كاتێكدا خه ڵكی له میسردا مافه كان���ی ژێرپ���ێ ده خرێ���ت، جیاوازی له كوشتنی مرڤه كاندا نیه له المان له نێوان

سوریاو میسردا". له الیه ك���ی تریش���ه وه كاكه مین نه جار، ئه ندامی مه كته بی سیاسی پارتی ئاماژه ی ب���ه وه كرد كه میس���رو س���ه ركرده كانی ئیخوان چیانكردوه بۆ كورد تاكو ئێس���تا هه ڵوێس���تمان هه بێت بۆی���ان، ئه و وتی "روداوه كانی میسر كاریگه ری هه یه له سه ر هه مو ئیخوانه كانی جیهان و له مێژه هه وڵی ده س���ه اڵت ده ده ن، به اڵم له ماوه ی كه متر له س���اڵێك فه ش���ه لیان ده رك���ه وت و ئه و توندوتیژیان���ه ی به چه كیش به كاریده هێنن ئه مانه له به رژه وه ندیان نیه ، ئه وه ی ئێستا ئیس���المیه كانی كوردس���تان بۆ میسری ده كه ن باش���تر بو ب���ۆ كوردانی رۆژئاواو

یه كڕیزی ماڵی كورد بیانكردایه ".كاكه مین نه جاڕ، ئه وه شی خسته رو كه " ئه وه ی ئێستا ئیس���المیه كان كردویانه دژی ئه رك���ی نیش���تمانی نه بوه ، ئێمه ش له كوردس���تان ه���اوكاری عه لمانیه كان���ی میس���ر نابی���ن و ناوچه كه مان جی���اوازه ، بۆیه ده بێ���ت ئه وانیش بیر له وه بكه نه وه ئیخ���وان و مورس���ی هیچی���ان ب���ۆ كورد نه كردوه تائێستا كاریگه ی هه بێت له سه ر به پێچه وانه كوردس���تان، ئیسالمیه كانی ده بو ئه و ئیس���المیانه به ده م ئاواره كانی

كورده وه بڕۆشتنایه ".

حیزبه‌‌كوردیه‌كان‌له‌سه‌ر‌"میسر"‌شه‌ڕیانه‌

سه عدی پیره : له گه ڵ عه لمانیه كانی

میسرداین و ده خوازین سه ركه توبن

مه ولود باوه موراد: هاوسۆزی ئه و الیه نه ین

به رێگه یه كی شه رعی له میسر هاتونه ته سه ر

ده سه اڵت

عێراقساتب����ۆ دیاریك����ردن و چاودێری ش����ه پۆله كانی خۆڵبارین و ئه و زه وییانه ی به ره و به بیابانبون ده چن، حكومه تی عێراق ده یه وێت له ماوه ی دو ساڵی داهاتودا یه كه م مانگی ده ستكردی

به ره و بۆشاییه كانی گه ردون ره وانه بكات.له سه ره تای ئه مس����اڵدا حكومه تی عێراق ئاش����كرای ك����رد له هه وڵی دروس����تكردن و هه ڵدان����ی یه ك����ه م مانگی ده س����تكرده ، بۆ ئه و مه به س����ته ش له مانگی ئازاردا وه فدێكی موفتی تۆرهان به س����ه رۆكایه تی حكومه ت وه زیری په یوه ندییه كان به وه كاله ت له پاریسی پایته ختی فه ره نسا، بۆ تاوتوێكردنی چۆنێتی دروستكردنی مانگه ده ستكرده كه ، چه ندین دیداری����ان له گه ڵ كۆمپانی����ا ئه وروپیه كانی پس����پۆڕ له و بواره دا ئه نجام����دا. وه فده كه سه ردانی باره گاكانی كۆمپانیای ئیستریۆمی ئه وروپ����ی تایبه ت به دروس����تكردنی مانگی ده س����تكردی كرد، كه به عێراقی راگه یاندوه ئاماده یه ب����ۆ دیزاینكردن و دروس����تكردن و هه ڵدان����ی مانگێك����ی ده س����تكردی عێراقی له گه ڵ دابینكردنی پێداویستیه كانی دیكه ی له وانه : دروس����تكردنی وێستگه ی كۆنترۆڵ و

په یوه ندییه كان له مانگه كه دا.له مانگی نیساندا وه زاره تی په یوه ندییه كان رایگه یاند لیژنه یه كی بااڵی����ان به ئه ندامێتی حه وت وه زاره ت����ی په یوه ندیدار پێكهێناوه و مانگ����ه له ب����اره ی كۆبون����ه وه ی یه ك����ه م ده ستكرده كه وه ئه نجامداوه . له مانگی ئایاری رابردودا وه زاره ت رایگه یاند له ماوه ی سااڵنی داهاتودا به بودجه ی زیاتر له )300( ملیۆن دۆالر، هه وڵی هه ڵدانی مانگێگی ده ستكردی فره ئ����ه رك ده ده ن. بۆ ئه و مه به س����ته ش ده ستیانكردوه به دانوستان له گه ڵ كۆمپانیا جیهانی����ه پس����پۆڕه كانی ئ����ه و ب����واره دا، پێداویستیه كانی دابینكردنی به مه به س����تی پڕۆژه كه ، به رله وه ی ده ست به دروستكردنی

ئه م مانگه "سیادی و ستراتیژییه " بكرێت.له س����ه ره تای ئ����ه م هه فته ی����ه دا، موفتی مانگ����ه دروس����تكردنی ب����ۆ رایگه یان����د ده س����تكرده كه ، چوارده كۆمپانیای جیهانی عێراق به حكومه تی پێش����كه ش ته نده ریان كردوه و حكومه تیش بودجه ی دروستكردنی ملی����ۆن )600( كردوه ت����ه مانگه ك����ه ی دۆالر. به وت����ه ی ناوبراو ئامان����ج له هه ڵدانی ئ����ه و مانگ����ه دیاریك����ردن و چاودێریكردنی ش����ه پۆله كانی خۆڵب����اران و گه مارۆس����ازی به ش����ێوه یه كی كه به بیابانبوه كانه روبه ره س����ااڵنه زیادده كات، جگه ل����ه به كارهێنانی زانس����تیدا. بوارێك����ی دیك����ه ی له چه ن����د وتیش����ی "له كۆتایی ئه مس����اڵدا پ����ڕۆژه ی دروس����تكردنی مانگه ده ستكرده كه ده چێته بواری جێبه جێكردنه وه و ماوه ی دوو س����اڵ

ده خایه نێت".هه ر له ب����اره ی مانگه ده س����تكرده كه وه ، بری����كاری وه زیری په یوه ندیی����ه كان كه ریم مزعه ل ش����ه بی ، به پڕۆژه یه كی "س����یادی و گرنگ" بۆ عێراق ناویبرد، به تایبه تی "دوای گه ڕانه وه ی بۆ چوارچێ����وه عه ره بیه كه ی ". راس����ته وخۆ ب����ه دوای ئ����ه م لێدوانه ش����دا، رونكردنه وه یه كی په یوه ندییه كان وه زاره تی باڵوكرده وه و ئاماژه ی به وه دا وته كانی شه بی له كاتی كۆبونه وه ی بوه له گه ڵ دامه زراوه ی ده وڵه تانی به كۆمكاری س����ه ر عه ره بساتی عه ره بی ، كه س����ه ردانی وه زاره تیان كردوه و ده رخسته یه كی هونه ری رونكارییان له باره ی چۆنێتی دروس����تكردن و هه ڵدان و كاركردنی مانگ����ی ده س����تكرده وه پێشكه ش����كردوه . عه ره بس����ات س����اڵی )1976( دامه زراوه و تائێستا )51( مانگی ده ستكردی هه ڵداوه .

عێ����راق حكومه ت����ی )2009( س����اڵی ده س����ته یه كی تایبه تی بۆ به ره نگاربونه وه ی به بیابانب����ون له وه زاره ته كانی كش����توكاڵ و خوێندن����ی ئاویی����ه كان و س����ه رچاوه ده س����ته ته كنه لۆژی����او زانس����ت و ب����ااڵ و به س����ه رۆكایه تی راوێژكارییه كان����ی س����ه ر حكوم����ه ت پێكهێن����ا. ده س����ته كه به س����ێ ئاراس����ته دا كاریده كرد: یه كه م توێژینه وه ی زانستی كه به دواداچونی بۆ پڕۆژه ی مانگی ده ستكرد ده كرد، دوه م جێبه جێكاری بو كه په یوه س����ت بو به جێبه جێكردنی پڕۆژه كان و سێیه م سه رپه رش����تیكردنی ، هه ماهه نگی و چاالكی����ه ده ره نجام����ی پێشكه ش����كردنی

زانستی و جێبه جێكارییه كان.كش����توكاڵی وه زاره تی ئامارێكی به پێی عێ����راق، به هۆی كه می ئاو گۆڕانكارییه كانی كه ش����وهه واوه روبه ری ئ����ه و زه وییانه ی بۆ كش����توكاڵ ده گونجێن، له ماوه ی ده ساڵی راب����ردودا له نزیكه ی یه ك ملیار مه تره وه بۆ

زیاتر له )200( ملیۆن مه تر كه میكردوه .ماوه ی چه ند س����اڵێكه عێ����راق به رده وام دوچاری ش����ه پۆلی خۆڵباری����ن ده بێته وه ، كه مبونه وه ی بۆ هۆكاره كه ی شاره زایانیش زه وی كشتوكاڵی و سه رچاوه كانی ئاودێری و به بیابانب����و زه وی روب����ه ری زیادبون����ی

ده گێڕنه وه .

7 (391( سێشه ممه 2013/8/20 عێراق

پرۆفایل

ئا: ئاوێنه

ئه نجومه نی ئاسایشی نیشتیمانی عێراق، به داوه تنامه یه كی فه رمی

سه رۆكی پارتی گه لی كۆماری توركیا و شاندێكی یاوه ری كه له ژماره یه ك پارله مانتارو شاره زاو سه رمایه دارو

خاوه ن كۆمپانیا پێكدێت، بۆ وتنه وه ی موحازه ریه ك بانگهێشتی عێراق

ده كات.

به پێی نوسراوێكی فه رمی نوسینگه ی راوێژكاری ئاسایشی نیشتیمانی عێراق ك���ه واژوی فال���ح فه ی���ازی پێوه یه و كۆپیه ك���ی ده س���ت ئاوێن���ه كه وتوه ، بانگهێش���تی س���ه رۆكی پارت���ی گه لی كۆم���اری توركیا كه مال كلیچدار ئۆغڵو كراوه ت���ا له ب���ه رواری )18- 8/29( به مه به ستنی بكات، به غدا س���ه ردانی له س���ه نته ری موحازه ره یه ك وتنه وه ی

نه هره ین بۆ توێژینه وه ی ستراتیژی ."له سۆنگه ی هاتوه له نوس���راوه كه دا په یوه ندیی���ه به هێزكردن���ی گرنگ���ی دۆس���تانه كانی نێ���وان ه���ه ردو واڵت و به دواداچونه كان���ی له چوارچێ���وه ی س���ه نته ری نه هره ین ب���ۆ توێژینه وه ی س���تراتیژی بۆ په یوه ندییه كانی عێراق له گه ڵ ده وڵه تانی هاوس���ێ و له وانه ش په یوه ندییه كان���ی عێ���راق – توركیا، خۆش���حاڵین بانگهێش���تی به ڕێزت���ان بكه ین بۆ سه ردانی سه نته ری نه هره ین له باره ی موحازه ره ی���ه ك وتنه وه ی بۆ په یوه ندییه كان���ی عێ���راق – توركی���ا )ئێستاو ئاس���ۆكانی ئاینده (، ئه مه ش به ئاماده بون���ی گروپێ���ك له توێژه ران و مامۆس���تایانی پس���پۆڕ، ل���ه و كاته ی ب���ۆ به ڕێزت���ان ده گونج���ێ له م���اوه ی

.")2013/8/29 – 2013/8/18)راوێژكاری نوس���راوه كه دا له كۆتایی ئاسایشی نه ته وه یی و سه رۆكی سه نته ری نه هره ین بۆ توێژینه وه ی زانستی ، داوا بانگهێش���تنامه كه یان ده كات له ئۆغڵۆ قبوڵ بكات و ناوی یاوه ره كانی بنێرێت، تاوه ك���و رێوش���وێنی پێویس���ت ب���ۆ

پێشوازی و مانه وه یان ئاماده بكرێت.له هاوپێچی نوسراوه كه دا، دو لیستی ن���او هه ی���ه ، یه كه میان لیس���تی ناوی وه فدی سیاسی پارتی گه لی كۆمارییه و

له )27( ناو پێكهاتوه ، به ناوی كه مال كلیچ���دار ئۆغڵۆی س���ه رۆكی پارته كه ده س���ت پێده كات و به ناوی زیا كۆسه ئۆغڵوی وێنه گر كۆتایی دێت. هه رچی لیستی دوه مه كه ناوی سه رمایه دارانی پارته كه یه و له )14( كه س پێكهاتوه ، یاغچی نه جات���ی محه م���ه د به ن���اوی له كۆمپانی���ای زه ف���ه ر هۆڵدین���گ بۆ ده س���ت وه به رهێن���ان بیناس���ازی و ئارتوغرول ره مه زان به ناوی پێده كات و

قاپالن كۆتایی دێت.به وت���ه ی میدی���اكان بڕیاروای���ه له م رۆژان���ه دا كه مال ئۆغڵو كه س���ه رۆكی ئۆپۆزس���یۆنی پارت���ی گه وره تری���ن توركیایه سه ردانی عێراق بكات، ئه مه فه رمیه كانی په یوه ندییه له كاتێكدای���ه نێ���وان حكومه ت���ی ئه نك���ه ره و به غدا له ئاس���تێكی باش���دا نییه ، به تایبه تی دوای ئه وه ی س���اڵی راب���ردو وه زیری ده ره وه ی توركی���ا ئه حمه د داود ئۆغڵۆ به ب���ێ ئاگاداركردن���ه وه ی حكومه ت���ی عێراق، له هه ولێره وه س���ه ردانی شاری كه ركوكی كرد. ئه مه جگ���ه له لێدوانه میدیایی���ه تونده كانی هه ردو س���ه رۆك

وه زی���ران نوری مالیكی و ره جه ب ته یب ئه ردۆگان له به رانبه ر یه كتر.

به پێی ئه و نوسراوانه ی له به رده ستی ئاوێنه دان وه فده سیاس���یه كه ی پارتی گه لی كۆماری توركیا، جگه له سه رۆكی پارته كه ، پێكهاتون له عوس���مان فاروق لۆگ ئۆغڵۆ جێگری سه رۆكی پارته كه و باڵێوزی پێش���وی ئه ندامی پارله مان و توركی���ا له عێراق، ئه ردۆغ���ان توبراك پارله مانتار، حیزب و سه رۆكی جێگری محه مه د عاكف حه مزه جێگری سه رۆكی فراكس���یۆنی پارته ك���ه له پارله م���ان، عوسمان تانای كوروتورك پارله مانتارو به رپرس���ی پێشوی دۆس���یه ی عێراق، س���ه لیم قه ره عوسمان ئۆغڵو باڵێوزی

خانه نشین.ی���اوه ری پارله مانتارانه ش���ی ئ���ه و بریتین ده كه ن پارته كه یان س���ه رۆكی له : خورشید گوناش، عه لی ئوزكوندوز، محه مه د عه لی ئه دی���ب ئۆغڵو، ره فیق چان���دان چ���ام، موس���ا ئیریلم���از، یوج���ه . ئه مه جگه له عوم���ه ر تونجای به ڕێوه ب���ه ری نوس���ینگه ی س���ه رۆكی پارته كه و راوێژكاران: س���وكرۆ كاراجا،

قائان دیالك، وه ل���ی ئۆزده میر، عه لی حه ی���ده ر ف���ورات، عیس���مه ت ئۆزدال راوێ���ژكاری راگه یان���دن، عه لی قیلیج به رپرس���ی رێكخس���تنه كانی ده ره وه ی

پارته كه .هه ر له ناو وه فده كه سیاسیه كه دا ناوی هه ریه كه له بوراق بیلكه خان ئۆزبه ك و سه رحات ئه حمه د ئاركمه ن به ناونیشانی رۆژهه اڵت���ی له كاروب���اری ش���اره زا ئوم���وز بوالت ناوه ڕاس���ت و ئه ن���وه ر نێوده وڵه تیه كان له په یوه ندییه شاره زا هاتوه . پێنج كه سه كه ی دیكه ی وه فده سیاسیه كه ش بریتین له كورای ئه سالن به رپرس���ی تیمی پاس���ه وانی و هه ردو پاس���ه وان جی���م كاراو خێری س���نان یوزباشی و بارش بوزكورت و زیا كۆسه

ئۆغڵو وه كو وێنه گر.ئه و سه رمایه دارانه شی یاوه ری وه فده سیاس���یه كه ی كه م���ال ئۆغڵو ده كه ن، نوێنه رایه تی زیاتر له ده كۆمپانیای بواره جۆراوجۆره كان ده كه ن و پێكهاتون له : محه مه د نه جاتی یاغچی و محه مه د ئالب ئه دلی مه ال ئۆغڵو له كۆمپانیای زه فه ر هۆڵدینگ بۆ بیناس���ازی و وه به رهێنان.

ئه ده���ه م ئه لب ئۆزس���ان و عه لی فاتن ئۆغڵ���ۆ له كۆمپانی���ای ئانۆزس���ان بۆ بیناس���ازی ، ش���ه كرۆ موراد ده میرچی ئۆغڵ���ۆ كۆمپانی���ای گه ش���توگوزاری له كۆمپانیای دیتۆر، ئیسماعیل گۆكان ئاره ر بۆ بیناسازی ، جه نه ك جۆشكون كۆمپانیای بیناس���ازی كۆنای ، ئیلكه ر

دۆغڵۆ كۆمپانیای بیناسازی دۆغا.ئه ندامانی دیكه ی وه فده كه ش بریتین له : س���ه دیقه هاڵچی ئۆغڵۆ س���ه رۆكی عێراقی خاوه ن���كاری ژنانی كۆمه ڵه ی – توركی ، ئیلكه ر یوجانجی كۆمپانیای بابل بۆ ته كنه لۆژیای زانیاری و سه نان جیگ���ده م له هه م���ان كۆمپانیا، فرامۆز یاڵدز له كۆمپانیای )AFM( بۆ هێڵی گواستنه وه ی وزه ، هه ریه كه له ئه حمه د كاڵش ئۆغڵ���وو ره م���ه زان ئارتوغرول قاپالن له كۆمپانی���ای ئاتیال دۆغان بۆ

گواستنه وه ی وزه و پیترۆڵ.

ئا: بارام سوبحی

به هۆی تێكچونی ره وشی ئه منی عێراق و زیادبونی هه ڕه شه ی گروپه

چه كداره كانه وه ، به وته ی ئه و پارله مانتارانه ی له ناوچه ی سه وز

ده ژین رێوشوێنه ئه منیه كانی ناوچه ی سه وزی به غدا زۆر توندكراوه و

چه ندین چه ندین بازگه ی كاتی و كتوپڕ دانراون. ئه و رێوشوێنانه ش به فه رمانی

راسته وخۆی نوری مالیكی سه رۆك وه زیرانی عێراقه .

به وت���ه ی پارله مانت���اران، حكومه ت به پاراس���تنی بای���ه خ ئه وه ن���ده ی به رپرس���ان و دامه زراوه كان���ی ده وڵه ت ده دات، ئه وه ن���ده بایه خ به پاراس���تنی هاواڵتی���ان ن���ادات. پارله مانتارێكیش ئاشكرای ده كات له ماڵی سه ركرده یه كی سیاسیدا ده ست به سه ر چه ندین پارچه

چه ك و ناسنامه ی ساخته دا گیراوه .ناوچه ی س���ه وزی به غ���دا، باره گای س���ه رۆكایه تی كۆم���ارو ئه نجومه ن���ی وه زی���ران و پارله م���ان و باڵێوزخان���ه ی ئه مه ریكاو ماڵ���ی زۆربه ی پارله مانتارو سه رۆك حیزب و سه رۆكی كوتله كانی ناو پارله مانی عێراقی لێیه . له دوای روخانی رژێمی به عسه وه له ساڵی )2003(، ئه م ناوچه یه بوه ت���ه پارێزراوترین ناوچه ی

شاری به غدا.پارله مانت���اران ئاش���كرای ده ك���ه ن رێوش���وێنه ئه منیه كان له ده روازه كانی ده ره وه ، چون���ه هاتن���ه ژوره وه و شه قامه كانی ناوچه كه زۆر توندكراون و ناس���نامه ی ئه و كه س���انه وردبین���ی ده كرێت كه هاتوچۆی ناوچه ی س���ه وز

ده كه ن.

س���ه رۆكی لیس���تی عێراقیه ی ئازاد پارله مانتار قوته یبه جبوری ، ئاشكرای ده كات تون���دو تۆڵكردنی رێوش���وێنه ئه منیه كان���ی ناوچه ی س���ه وز به هۆی له دوای به تایبه تی بونی هه ڕه ش���ه یه ، تاج���ی و زیندانه كان���ی په الماردان���ی ئه بوغرێب له كۆتای���ی مانگی رابردودا. وتیش���ی "له ده وازه كانی هاتنه ژوره وه و رێوش���وێنه كان ده ره وه چون���ه

توندكراون". جب���وری باس ل���ه وه ده كات ژماره ی هێ���زه ئه منیه كان���ی ناوچه ی س���ه وز ژم���اره ی هه روه ه���ا زیادك���راون، بازگه كانی ناو شه قامه كانی ناوچه كه ش له هه ر "رێگرتن له پێن���اوی زیادكراون له ه���ه ر ئه من���ی پێش���ێلكارییه كی س���اتێكدا روبدات". وتیش���ی "له چه ند رۆژی راب���ردوداو له كات���ی ئه نجامدانی هێزه پش���كنیدا، گه ڕان و هه ڵمه تێكی س���ه ركرده یه كی له ماڵی ئه منی���ه كان سیاس���ی بااڵده س���تدا هه ژده قازیفه ی ئاربیچی و چه ندین ده مانچه ی بێده نگی ب���ێ مۆڵه تی���ان دۆزیوه ت���ه وه "، ئه مه كه س چه ندین دۆزینه وه ی س���ه رباری پێبوه و س���اخته یان "ناس���نامه ی كه به هۆیه وه هاتوچۆی ناوچه ی سه وزیان

كردوه ".به بۆچون���ی ناوب���راو، په الماردان���ی گروپ���ه له الی���ه ن س���ه وز ناوچ���ه ی "هه ڕه شه یه كی ده بێته چه كداره كانه وه راسته وخۆ" له س���ه ر پرۆسه ی سیاسی له عێراق���دا، به هۆی ئ���ه وه ی زۆرینه ی س���ه ركرده سیاس���یه پل���ه یه كه كانی كوتله س���ه رۆكی وه زیره كان و عێراق و پارله مان كوتله كان���ی سیاس���یه كان و له ناوچ���ه ی س���ه وز ده ژین و ب���اره گای ، لێی���ه پارله مانیش���ی حكوم���ه ت و

ده خاته هه مویان ژیان���ی "په الماردان مه ترسیه وه ".

رایده گه یه نن عێ���راق پارله مانتارانی س���ه ره ڕای زیادكردنی ژم���اره ی هێزه س���ه ربازییه كان و بازگه كان و خاڵه كانی پشكنین، ماڵی پارله مانتارانیش له الیه ن

هێزه ئه منیه كانه وه ده پشكنرێت.وه ته نی���ون كوتل���ه ی س���ه رۆكی پارله مانت���ار عێ���راق له پارله مان���ی ئام���اژه لوی���زی ، عه بدولره حم���ان به وه ده كات هێزه ئه منیه كانی ناوچه وی سه وز ش���وقه كه یان پشكنیوه و پاشان چونه ت���ه س���ه ر ش���وقه ی هه ندێ���ك ب���ه اڵم دیك���ه ش. پارله مانت���اری ئه منیه كان و رێوشوێنه توندكردنه وه ی پشكنینی ماڵی پارله مانتاران به كارێكی "ئاس���ایی " ناوده بات و ده ڵێت "تاوه كو پش���كنینه كه یان ته واوك���رد، هاوكاری

هێزه ئه منیه كانم كرد".

رایده گه یه نێت پارله مانت���اره ، ئ���ه و چه ك���داره كان گروپ���ه هه ڕه ش���ه ی ل���ه دوای ته واوبونی جه ژنی ره مه زانه وه زیادیكردوه ، بۆیه هێزه ئه منیه كان بۆ سه ر لێش���ێواندنی گروپه چه كداره كان به ش���ێوه ی هه ڕه مه ك���ی و كتوپڕ بازگه داده نێ���ن و وردبین���ی ناس���نامه ی ئه و كه سانه ده كه ن كه له ناوچه ی سه وزن و

ماڵه كانیان ده پشكنن.هه رچه نده به ش���ێك له پارله مانتاران رێوش���وێنه له توندكردنی پش���تیوانی ده ك���ه ن، حكوم���ه ت ئه منیه كان���ی له هه مانكات���دا هه ندێكی دیكه یان دژی ده وه ستنه وه و به شكستی حكومه ته كه ی له وباره یه وه ده ب���ه ن. ن���اوی مالیكی پارله مانتاری لیس���تی عێراقیه حه یده ر م���وال، رایده گه یه نێت ئه و رێوش���وێنه ئه منیانه ی له ناوچه ی سه وز گیراوه ته به ر به سه رپه رشتی سه رۆك وه زیران نوری مالیكیه ، وتیش���ی "ئه م���ه ش ئاماژه یه بۆ ئه وه ی ئێمه له به رده م كه س���ێكداین بایه خی خۆی له پاراس���تنی ده سه اڵتدا پارێزگاریكردن له ب���ری چڕكردۆته وه ، له گه ل و ده وڵ���ه ت، ئه مه ش ده رخه ری ئ���ه و داڕوخان���ه ئه منیه ك���ه پارێزگا گرتۆت���ه وه ، عێراق���ی جیاوازه كان���ی هه رئه وه ش وایكردوه گه ل ببێته نێچیری

میلیشیاكان و رێكخراوی قاعیده ".موال، ره خنه ی توند ئاراسته ی هێزه تۆمه تباریان به وه ده كات و ئه منیه كان ده كات له بری پاراس���تنی گه ل، ته نها پارێزگاری له ده سه اڵت و كه سه دیاره كانی ن���او ده س���ه اڵت ده كه ن و ب���ه ده زگای "ناپیش���ه یی " ناویان ده ب���ات. مالیكی س���ه رۆك وه زیرانیش ب���ه وه تۆمه تبار ده كات كه "به مه بده ئ���ی ته نهایی و بێ شه ریكی ده زگا ئه منی و سه ربازییه كان

نۆ پارله مانتارو ژماره یه ك سه رمایه دار یاوه ری كلیچدار ئۆغڵو ده كه ن

ژیان له ناوچه ی سه وز چۆن ده گوزه رێت؟

له هه ر سه د مه ترێكدا بازگه یه ك

هه یه و ماڵی پارله مانتاره كانیش

ده پشكنرێت

خۆشحاڵین بانگهێشتی به ڕێزتان بكه ین بۆ سه ردانی سه نته ری نه هره ین

بۆ وتنه وه ی موحازه ره یه ك

له باره ی په یوه ندییه كانی عێراق – توركیا

)ئێستاو ئاسۆكانی ئاینده (

به ڕێوه ده ب���ات". پاش���ان راش���كاوانه ده ڵێ���ت "مالیكی ئێس���تا له قۆناغێكدا ده ژی ، ترسی له ده ستدانی كورسیه كه ی هه یه ، رێوش���وێنه ئه منیه كانی ناوچه ی س���ه وزیش په یامێك���ه ، ك���ه ناتوانێت ده س���به رداری كورس���ی فه رمانڕه وایی ئه منیه كانی "رێوشوێنه وتیشی بێت". چونكه ترس���ێنه رن، س���ه وز ناوچه ی له هه ر سه د مه ترێكدا بازگه یه ك هه یه ".

* روبه ره ك���ه ی نزیكه ی ده كلیۆمه تر ناوه ڕاستی شاری دوجایه و ده كه وێته

به غداوه * ناوه كۆنه كه ی )كه ڕاده مه ریه مه ( و ناوی فه رمی له س���ه ر نه خش���ه ناوی

گه ڕه كی ته شریعه .* س���اڵی )2003( له الیه ن هێزه كانی ئه مه ری���كاوه كۆنت���رۆڵ ك���راو ناونرا

ناوچه ی سه وز.نیش���ته جێبونی ناوچ���ه ی *وه زیره كان و پارله مانتاران و ژماره یه ك

له وه زاره ته كانه .حكومه ت و س���ه ره كی باڵه خانه ی *كۆشكی سه المی سه رۆكایه تی كۆماری

لێیه .* ب���اره گای باڵێوزخانه ی ئه مه ریكاو به ریتانیا و چه ندی���ن ده وڵه تی دیكه و ژماره یه ك رێكخراوو ئاژانسی جیهانی

لێیه .گروپ���ه له الی���ه ن چه ندینج���ار *

چه كداره كانه وه موشه كباران كراوه .* له رۆژی یه كشه ممه )2013/8/18(، بۆمبێك���ی ته قین���ه وه ی به ه���ۆی چێن���دراوه وه چوار ك���ه س كوژران و

(13( كه سی تریش برینداربون.

‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ناوچه‌ی‌‌سه‌وز

كه مال كلیچدار ئۆغڵو

‌‌‌ئا:‌ئاسۆ‌سه‌راوی‌

"دروستكردنی‌‌یه‌كه‌ی‌‌نیشته‌جێبونی‌‌داهات‌سنورداره‌كان،‌به‌رده‌وامی‌‌ده‌بێت‌تا‌كێشه‌ی‌‌نیشته‌جێبون‌به‌ته‌واوه‌تی‌‌كه‌مده‌بێته‌وه‌".‌به‌ڕێوه‌به‌ره‌‌ئاماری‌‌

سلێمانی‌‌وه‌ها‌ده‌ڵێت.

س���اڵه‌كه‌كانی‌‌ بودج���ه‌ی‌‌ له‌س���ه‌ر‌‌2011ت���ا‌4‌،‌2013ه���ه‌زار‌‌404یه‌كه‌ی‌‌نیش���ته‌جێبون‌له‌پارێ���زگای‌‌س���لێمانی‌‌دروست‌ده‌كرێت،‌به‌شێك‌له‌و‌یه‌كانه‌ش‌ته‌واوبون‌و‌بڕی���اره‌‌20تا25ی‌‌ئه‌م‌مانگه‌‌فۆڕم���ی‌‌دابه‌ش���كردنی‌‌ئ���ه‌و‌یه‌كانه‌ی‌‌ته‌واوب���ون‌دابه‌ش���بكرێت،‌به‌ڕێوه‌به‌ری‌‌عوس���مان‌ مه‌حمود‌ س���لێمانی‌‌ ئاماری‌‌ده‌ڵێت‌"مه‌رجه‌كانی‌‌س���ودمه‌ندبون‌له‌و‌یه‌كانه‌،‌زۆر‌به‌وردی‌‌دانراوه‌‌و‌مه‌به‌ستمانه‌‌شایس���ته‌ترین‌و‌ یه‌كه‌م���دا‌ له‌قۆناغ���ی‌‌س���ودمه‌ند‌ لێی‌‌ خێزان‌ كه‌مده‌رامه‌ترین‌

بێت".

دروستكردنی‌‌‌4هه‌زارو‌‌404یه‌كه‌ی‌‌نیشته‌جێبون‌له‌سلێمانی

نیش���ته‌جێبون‌ یه‌كه‌ی‌‌ دابینكردن���ی‌‌ب���ۆ‌هاواڵتیانی‌‌داهات‌س���نوردار‌دوای‌‌هه‌مواركردن���ه‌وه‌ی‌‌یاس���ای‌‌ژماره‌‌16ی‌‌س���اڵی‌‌‌2008هات،‌به‌پێی‌‌ئه‌و‌هه‌مواره‌‌كه‌‌س���ااڵنه‌‌حكومه‌تی‌‌هه‌رێم‌بڕێك‌پاره‌‌له‌بودجه‌‌دابین‌ده‌كات،‌بۆ‌دروستكردنی‌‌یه‌كه‌ی‌‌نیشته‌جێبون‌بۆ‌خه‌ڵكانی‌‌داهات‌ئاوه‌دانكردنه‌‌وه‌و‌ س���نوردار‌وه‌زاره‌ت���ی‌‌هه‌ڵده‌س���تێ‌‌ نیش���ته‌جێكردنیش‌

به‌دروستكردنی‌‌یه‌كه‌كان.له‌س���ه‌ر‌بودج���ه‌ی‌‌‌2011له‌س���نوری‌‌یه‌ك���ه‌‌ ‌636 س���لێمانی‌‌ پارێ���زگای‌‌دروستكراوه‌‌72یه‌كه‌یان‌له‌كه‌الر‌و‌ئه‌وانی‌‌تر‌له‌ناوی‌‌ش���اری‌‌سلێمانیه‌‌و‌له‌ناوچه‌ی‌‌)كه‌ڵه‌وانانه‌(‌له‌ئێس���تا‌س���ه‌رجه‌م‌ئه‌و‌

یه‌كانه‌‌ته‌واوبون.له‌س���ه‌ر‌بودج���ه‌ی‌‌س���اڵی‌‌‌‌2012،‌2ه���ه‌زار‌و‌148یه‌ك���ه‌ی‌‌نیش���ته‌جێبون‌دروس���ت‌ده‌كرێت،‌كه‌‌‌840له‌ناو‌شاری‌‌س���لێمانی‌‌و276ی‌‌له‌گه‌رمیان‌دروس���ت‌ده‌كرێ���ت‌له‌ئێس���تادا‌چۆت���ه‌‌ب���واری‌‌

له‌س���ه‌ر‌ ه���اوكات‌ جێبه‌جێكردن���ه‌وه‌‌و‌بودجه‌ی‌‌2013،‌بڕیاره‌‌هه‌زار‌و‌620یه‌كه‌‌دروست‌بكرێت،‌به‌كۆی‌‌گشتی‌‌ئه‌و‌یه‌كانه‌‌له‌ماوه‌ی‌‌ئه‌‌و‌س���ێ‌‌ساڵه‌دا‌كه‌‌له‌سنوری‌‌پارێزگای‌‌س���لێمانی‌‌دروس���ت‌ده‌كرێت‌4هه‌زارو‌‌‌404ی‌‌یه‌كه‌ی‌‌نیش���ته‌جێبون‌ده‌بێت،‌كه‌‌2هه‌زارو‌124ی‌‌له‌ناو‌شاری‌‌س���لێمانیه‌‌و‌ئه‌وانی‌‌تر‌له‌سنوری‌‌قه‌زا‌و‌

ناحیه‌كان‌دروست‌ده‌كرێت.

رێژه‌ی‌‌كرێنشین‌له‌سلێمانی له‌ب���اره‌ی‌‌بون���ی‌‌خێزانی‌‌كرێنش���ین‌له‌رێژه‌ی‌‌ باس‌ به‌به‌رده‌وام‌ له‌سلێمانیدا،‌جی���اواز‌ده‌كرێت،‌به‌پێ���ی‌‌زانیاریه‌كانی‌‌س���لێمانی‌‌ ئام���اری‌‌ به‌ڕێوه‌ب���ه‌ری‌‌مه‌حم���ود‌عوس���مان‌له‌س���اڵی‌‌1991دا‌51%ی‌‌خێزانه‌كانی‌‌س���لێمانی‌‌كێش���ه‌ی‌‌نیشته‌جێبونیان‌هه‌بوه‌،‌به‌اڵم‌ئه‌و‌رێژه‌یه‌‌به‌تێپه‌ڕبونی‌‌س���اڵ‌ب���ه‌ره‌و‌كه‌مبونه‌وه‌‌چوه‌،‌به‌جۆرێك‌له‌ساڵی‌‌2008دا‌‌رێژه‌ی‌‌بونی‌‌كرێنشین‌له‌سلێمانیدا‌بۆته‌‌12%‌و‌له‌ئێستاشدا‌به‌پێی‌‌دوا‌روپێوی‌‌رێژه‌كه‌‌

بۆته‌‌%11.مه‌حمود‌عوسمان‌ده‌ڵێت‌"به‌پێی‌‌دوا‌روپێ���وی‌‌ئێمه‌‌كه‌‌ل���ه‌2011دا‌كردومانه‌‌له‌كۆی‌‌342هه‌زار‌و883خێزانی‌‌پارێزگای‌‌كرێنشینه‌،‌ ‌717 س���لێمانی‌،37هه‌زارو‌خێزانه‌كان���ی‌‌ ‌%11 له‌ئێس���تادا‌ وات���ه‌‌سلێمانی‌‌كێشه‌ی‌‌نیشته‌جێبونیان‌هه‌یه‌،‌ئه‌مه‌ش‌رێژه‌یه‌ك���ی‌‌زۆر‌نییه‌‌به‌به‌راورد‌به‌ش���اره‌كانی‌‌تری‌‌عێراق‌و‌واڵتانی‌‌چوار‌

ده‌ورمان".ئه‌وه‌ی‌‌له‌ئێستادا‌ته‌واوبوه‌،‌یه‌كه‌كانی‌‌ناو‌شاری‌‌س���لێمانیه‌‌كه‌‌‌564یه‌كه‌یه‌و‌كه‌وتۆته‌‌ناوچه‌ی‌‌)كه‌ڵه‌وانان(‌و‌روبه‌ری‌‌به‌نرخ���ی‌‌ مه‌ت���ره‌‌و‌ ‌100 هه‌ریه‌كه‌ی���ان‌25هه‌زار‌دۆالر‌و‌به‌بێ‌‌پێشه‌كی‌‌و‌به‌قه‌رزی‌‌ده‌درێت���ه‌‌خێزانه‌‌ درێژخایه‌نی‌25س���اڵ‌داه���ات‌س���نورداره‌كان.‌به‌ڕێوه‌ب���ه‌ری‌‌ئاماری‌‌س���لێمانی‌‌وتیشی‌‌"ئه‌و‌یه‌كانه‌ی‌‌زۆر‌ ده‌كرێ���ت،‌ دروس���ت‌ له‌داهات���ودا‌پێش���كه‌وتوتر‌ده‌بێت‌و‌هه‌م���ان‌مه‌رجی‌‌ئ���ه‌و‌یه‌كانه‌یان‌تێدا‌ده‌بێت،‌كه‌‌له‌الیه‌ن‌ده‌كرێن‌و‌ دروس���ت‌ تایبه‌ته‌وه‌‌ كه‌رت���ی‌‌

ده‌درێنه‌‌پاره‌یه‌كی‌‌خه‌یاڵی‌‌زۆر".

مه‌رجه‌كانی‌‌وه‌رگرتنی‌‌یه‌كه‌‌نیشته‌جێكان

هه‌رچه‌نده‌‌پێش���تر‌باس‌له‌وه‌‌كراوه‌،‌كه‌‌كه‌س���انی‌‌س���ودمه‌ند‌ل���ه‌و‌یه‌كانه‌‌داكۆكیكه‌ر‌ كۆمه‌ڵ���ه‌ی‌‌ ئه‌ندامی‌‌ ده‌بێت‌بێت‌له‌مافی‌‌كرێنشینان،‌به‌اڵم‌مه‌حمود‌عوس���مان‌ره‌تی‌‌ده‌كات���ه‌وه‌‌كه‌‌مه‌رجی‌‌وه‌های���ان‌هه‌بێ���ت،‌ئ���ه‌و‌ب���اس‌له‌وه‌‌ده‌كات،‌به‌پێ���ی‌‌رێنمایه‌كانی‌‌وه‌زاره‌تی‌‌ئاودانكردن���ه‌وه‌‌ه���ه‌ر‌كه‌س���ێك‌بیه‌وێ‌‌فۆڕمی‌‌ئه‌و‌یه‌كانه‌‌وه‌ربگرێت‌پێشه‌كی‌‌و‌پێش‌وه‌رگرتنی‌‌فۆڕمه‌كه‌،‌له‌الی‌‌دادنوس‌به‌ڵێننامه‌یه‌ك‌پڕبكاته‌وه‌‌له‌و‌به‌ڵێننامه‌دا‌بنوسێت‌كه‌‌نه‌خۆی‌‌و‌نه‌خێزانی‌‌خانوی‌‌و‌یه‌كه‌نیش���ته‌جێبونیان‌هه‌یه‌‌و‌پێشتریش‌نه‌یانبوه‌‌و‌به‌هیچ‌جۆرێكیش‌له‌حكومه‌ت‌و‌ل���ه‌‌و‌كۆمپانیایانه‌ش‌س���ودمه‌ند‌نه‌بون‌كه‌‌یه‌كه‌ی‌‌نیش���ته‌جێبونیان‌به‌هاوكاری‌‌حكوم���ه‌ت‌دروس���تكردوه‌،‌دوای‌‌بردنی‌‌

ئ���ه‌و‌به‌ڵێننامه‌‌ئه‌وجا‌فۆڕمی‌‌یه‌كه‌كانی‌‌پێده‌درێ���ت،‌مه‌حم���ود‌عوس���مان‌وتی‌‌"ئه‌و‌كه‌س���ه‌ی‌‌فۆڕم‌وه‌رده‌گرێت،‌جگه‌‌له‌پڕكردنه‌وه‌ی‌‌ئه‌و‌به‌ڵێننامه‌یه‌،‌ده‌بێت‌پێشتریش‌هیچ‌یه‌كه‌یه‌كی‌‌نیشته‌جێبونی‌‌به‌ناوه‌وه‌‌نه‌بوبێت،‌دوای‌‌وه‌رگرتنی‌‌یه‌كه‌‌نیش���ته‌جێبونه‌كه‌ش‌ده‌بێت‌په‌یمانبدات‌كه‌‌تا‌ماوه‌ی‌‌10ساڵ‌كڕین‌و‌فرۆشی‌‌پێوه‌‌

نه‌كات‌و‌ناشبێت‌به‌كرێی‌‌بدات".‌

فۆڕمه‌كان‌كه‌ی‌‌دابه‌ش‌ده‌كرێت

به‌ڕێوه‌به‌ری‌‌ئاماری‌‌سلێمانی‌‌مه‌حمود‌عوسمان‌رونیشكرده‌وه‌‌كه‌‌له‌20تا25ئه‌م‌مانگه‌،‌ئه‌گ���ه‌ر‌فۆرم���ه‌كان‌ته‌واوبێت،‌ده‌ك���ه‌ن‌و‌ به‌دابه‌ش���كردنی‌‌ ده‌س���ت‌له‌رێگای‌‌22بنكه‌وه‌‌له‌پارێزگای‌‌سلێمانی‌‌نزیكه‌ی‌‌100هه‌زار‌فۆڕم‌دابه‌ش‌ده‌كه‌ن،‌كه‌‌له‌50%‌یان‌بۆ‌فه‌رمانبه‌‌و‌خانه‌نشین‌و‌

له‌50%‌كه‌ی‌‌تریشی‌‌بۆ‌هاواڵتیانی‌‌ئاسایی‌‌ده‌بێت،‌ئه‌و‌وتیشی‌‌"پێش‌دابه‌شكردنی‌‌فۆڕمه‌كان‌له‌كۆنگره‌یه‌كی‌‌رۆژنامه‌نوسیدا‌ته‌واوی‌‌ورده‌كاریه‌كانی‌‌دابه‌ش���كردنه‌كه‌‌

ده‌خه‌ینه‌رو".دابه‌ش���كردنی‌‌فۆڕمی���ش‌ه���ه‌ر‌وه‌ك‌مه‌حمود‌عوسمان‌هێمای‌‌بۆ‌ده‌كات‌15رۆژ‌به‌رده‌وام‌ده‌بێت‌و15رۆژیش‌دیاری‌‌ده‌كه‌ن‌ب���ۆ‌وه‌رگرتنه‌وه‌ی‌‌فۆڕمه‌كان‌"هه‌مو‌ئه‌و‌مه‌رجه‌ی‌‌دامانناوه‌‌بۆ‌وه‌رگرتنی‌‌فۆڕم،‌ته‌نها‌له‌پێن���اوی‌‌ئه‌وه‌یه‌‌بگه‌ینه‌‌خێزانه‌‌داهات‌سنورداره‌كان،‌داوا‌له‌هاواڵتیانیش‌ده‌كه‌ین‌ئه‌وه‌ی‌‌یه‌كه‌ی‌‌نیش���ته‌جێبونی‌‌هه‌یه‌،‌یاخود‌باری‌‌دارایی‌‌باشه‌،‌یان‌النی‌‌كه‌م‌كرێ‌‌ن���ادات،‌با‌له‌قۆناغی‌‌یه‌كه‌مدا‌نه‌ی���ه‌ت‌بۆ‌وه‌رگرتنی‌‌فۆڕم،‌چونكه‌‌زۆر‌مه‌به‌س���تمانه‌‌له‌قۆناغی‌‌یه‌كه‌مدا‌كه‌سه‌‌زۆر‌شایسته‌كان‌له‌وه‌رگرتنی‌‌ئه‌و‌یه‌كانه‌‌

سودمه‌ند‌بن".

ئابووری)391(‌سێشه‌ممه‌‌2013/8/20 8ئه‌م‌الپه‌ڕه‌یه‌‌به‌‌سپۆنسه‌ری‌گروپی‌کۆمپانیاکانی‌قه‌یوان‌چاپ‌و‌باڵوده‌کرێته‌وه‌

ئا:‌ئاراس‌عوسمان

به‌روبومی‌‌هاوینه‌‌له‌شاره‌زور‌له‌مساڵدا‌مایه‌ی‌‌نیگه‌رانی‌‌بو‌له‌الی‌‌جوتیاران‌و‌هاواڵتیانیش،‌جوتیارێك‌بۆچونی‌‌

وایه‌‌كه‌‌پله‌كانی‌‌گه‌رما‌زیانی‌‌زۆری‌‌پێگه‌یاندون،‌به‌ڕێوه‌به‌ری‌‌كشتوكاڵی‌‌شاره‌زوریش‌جه‌خت‌له‌وه‌‌ده‌كاته‌وه‌‌به‌رهه‌می‌‌)شوتی‌(‌ئه‌مساڵ‌به‌رێژه‌ی‌‌له‌90%‌دابه‌زیوه‌‌به‌به‌راورد‌به‌سااڵنی‌‌

پێشو.

به‌یه‌كه‌مین‌ كش����توكاڵی‌‌ به‌روبوم����ی‌‌ئه‌ژمارك����راوه‌،‌ مرۆڤ����ه‌كان‌ كارێك����ی‌‌له‌س����ه‌ر‌ له‌كوردس����تان،‌كه‌‌ به‌تایبه‌تی‌‌ئاس����تی‌‌جیهانی‌‌كاریگ����ه‌ری‌‌و‌ناوبانگی‌‌گ����ه‌وره‌ی‌‌هه‌بوه‌،‌به‌اڵم‌ره‌نگه‌‌ئێس����تا‌دیار‌ پێ����وه‌‌ له‌كاڵبون����ه‌وه‌ی‌‌ جۆرێ����ك‌بێ����ت،‌به‌ه����ۆكاری‌‌ب����ه‌ره‌و‌چۆڵكردنی‌‌

گوندنشینان‌و‌كۆچیان‌بۆ‌شاره‌كان.له‌خاكه‌‌ به‌یه‌كێك‌ ش����اره‌زور‌ ده‌شتی‌‌ل����ه‌روی‌‌ ئه‌ژم����ار‌ دێت����ه‌‌ به‌پیت����ه‌كان‌له‌و‌ له‌ئێس����تادا‌ به‌اڵم‌ كش����توكاڵیه‌وه‌،‌به‌روبومان����ه‌‌كه‌‌ئه‌ویش‌)ش����وتی‌(‌بوه‌‌بۆ‌ئه‌مساڵ‌مایه‌ی‌‌نیگه‌رانی‌‌جوتیارانی‌‌ناوچه‌ك����ه‌‌ب����وه‌،‌ك����ه‌‌زیان����ی‌‌زۆر‌به‌ر‌كێڵگه‌ی‌‌ناوچه‌كه‌‌كه‌وتوه‌و‌به‌و‌هۆیه‌وه‌‌بۆ‌ئه‌مس����اڵ‌له‌90%‌به‌رهه‌می‌‌)شوتی‌(

دابه‌زیوه‌.هه‌رێم‌حه‌سه‌ن،‌كه‌‌پیشه‌ی‌‌مامۆستایه‌،‌ئام����اژه‌‌ب����ه‌وه‌‌ده‌كات‌ك����ه‌‌زۆرێك‌له‌‌و‌

به‌ر‌وبومی‌‌كشتوكاڵه‌ی‌‌ئێستا‌له‌هه‌رێمدا‌هه‌یه‌‌به‌رهه‌م����ی‌‌واڵتانی‌‌ده‌ره‌وه‌یه‌‌‌ئه‌و‌وتی‌‌"ئه‌وه‌ی‌‌ده‌بینرێت‌له‌بازاڕو‌دوكانی‌‌به‌قاڵه‌كاندا،‌ب����ه‌زۆری‌‌به‌رهه‌می‌‌بیانیه‌،‌به‌تایبه‌ت‌له‌وه‌رزی‌‌زستاندا‌بازاڕه‌كانمان‌پ����ڕه‌‌له‌به‌رهه‌می‌‌واڵتانی‌‌چ����وار‌ده‌ور‌زۆرجار‌ته‌نها‌به‌قاڵه‌كان،‌خه‌ڵكی‌‌واڵتی‌‌

خۆمانه‌".جه‌زا‌محه‌مه‌د،‌كه‌‌دانیش����توی‌‌قه‌زای‌‌س����اڵێكه‌‌ چه‌ند‌ م����اوه‌ی‌‌ ش����اره‌زوره‌و‌پیشه‌ی‌‌جوتیاریه‌‌له‌گوندی‌‌)قه‌ڵبه‌زه‌(،‌له‌ب����اره‌ی‌‌به‌روبومی‌‌ش����وتی‌‌ئه‌مس����اڵ‌

له‌ناوچه‌كه‌یاندا‌وتی‌‌"گه‌لێك‌س����اڵ‌ئه‌و‌خه‌رجیه‌ی‌‌ده‌یكه‌ی����ن‌له‌كێڵگه‌كاندا‌زۆر‌زیاتر‌ده‌بێت‌له‌و‌به‌روبومه‌ی‌‌ده‌س����تمان‌

ده‌كه‌وێته‌وه‌".به‌ڕێوه‌به‌ری‌‌ ع����ارف،‌ عه‌بدولكه‌ری����م‌پشتڕاس����تی‌‌ ش����اره‌زور‌ كش����توكاڵی‌‌وت����ه‌ی‌‌جوتیاره‌كان‌ده‌كات����ه‌وه‌،‌له‌گه‌ڵ‌ئه‌وه‌دای����ه‌‌ك����ه‌‌ئه‌مس����اڵی‌‌به‌رهه‌م����ی‌‌)ش����وتی‌(‌به‌رێژه‌یه‌ك����ی‌‌زۆر‌دابه‌زیوه‌و‌له‌لێدوانێكی‌‌تایبه‌ت‌بۆ‌ئاوێنه‌‌رایگه‌یاند‌"به‌روبومه‌كانی‌‌سه‌وزه‌‌كه‌‌به‌ئاوی‌‌بیر‌و‌چه‌م‌و‌روباره‌كان‌دێته‌‌به‌رهه‌م‌له‌ده‌ڤه‌ری‌‌

قه‌زای‌‌شاره‌زورو‌گونده‌كانی‌‌ده‌وروبه‌ردا،‌‌14ه����ه‌زار‌دۆنم‌ل����ه‌و‌زه‌ویه‌مان‌هه‌یه‌،‌ك����ه‌‌به‌رهه‌مه‌كان����ی‌‌وه‌رزی‌‌هاوین����ه‌ی‌‌تێدا‌ده‌چێنرێت،‌)ش����وتی‌(‌یه‌كێك‌له‌و‌به‌رهه‌مه‌‌س����ه‌وزه‌واتانه‌‌كه‌‌له‌م‌وه‌رزه‌دا‌له‌س����نوره‌كه‌ماندا‌له‌نزیكه‌ی‌‌‌2000دۆنم‌س����اڵێك‌ هه‌مو‌ ده‌چێنرێ����ت،‌ زه‌وی����دا‌به‌رهه‌می‌‌باش‌هه‌بوه‌‌حكومه‌ت‌پاڵپشتی‌‌

بازاڕی‌‌كردنی‌‌جوتیارانی‌‌كردوه‌".‌ج����ه‌زا‌محه‌مه‌دی‌‌جوتی����ار‌ئاماژه‌ی‌‌به‌وه‌ش‌كرد‌ئه‌مس����اڵ‌نزیكه‌ی‌‌هه‌ش����ت‌به‌شه‌ریكی‌‌ به‌براده‌رێكیداوه‌‌ زه‌وی‌‌ دۆنم‌

كه‌‌كردویه‌تی‌‌به‌ش����وتی‌،‌"به‌اڵم‌بڕواتان‌هه‌بێت‌پاره‌ی‌‌ماندوبونی‌‌كرێی‌‌جوتكردنی‌‌

زه‌ویه‌كه‌ی‌‌ده‌رنه‌هێناوه‌ته‌وه‌".هۆكاری‌‌خراپبونی‌‌به‌رهه‌می‌‌ش����وتی‌‌له‌مس����اڵد‌به‌بڕوای‌‌جه‌زا‌ب����ۆ‌دو‌هۆكار‌ده‌گه‌ڕێنێته‌وه‌‌و‌ده‌ڵێ����ت‌"یه‌كه‌م‌هۆكار‌بۆ‌خراپی‌‌ئ����ه‌و‌ده‌رمان����ه‌‌ده‌گه‌ڕێته‌وه‌‌كه‌‌وه‌شاندومانه‌‌به‌س����ه‌ر‌شوتیه‌كه‌‌كه‌‌ن����اوی‌‌)عه‌نكه‌بوت����ه‌(،‌له‌الیه‌كی‌‌تره‌وه‌‌وه‌ك‌به‌ش����ێك‌له‌جوتیاران����ی‌‌تر‌ده‌ڵێت‌هۆكاره‌ك����ه‌ی‌‌به‌رزبونه‌وه‌ی‌‌پله‌ی‌‌گه‌رما‌بوه‌‌كه‌‌بۆت����ه‌‌هۆی‌‌خراپبونی‌‌به‌رهه‌می‌‌

شوتی‌‌ئه‌مساڵ".ش����اره‌زور‌ كش����توكاڵی‌‌ به‌ڕێوه‌به‌ری‌‌جه‌ختی‌‌له‌وه‌‌ك����رده‌وه‌‌كه‌‌جوتیاره‌كان‌سه‌ردانیان‌كردون‌و‌ئاگاداریانكردونه‌ته‌وه‌‌له‌خراپی‌‌و‌كه‌می‌‌به‌رهه‌مه‌كه‌و‌هۆكاره‌كه‌ی‌،‌"دوای‌‌به‌داوداچونم����ان‌ب����ۆ‌دۆزینه‌وه‌ی‌‌كێش����ه‌كه‌و‌دواتر‌راپۆرتێكمان‌نارد‌بۆ‌براده‌رانی‌‌سلێمانی‌‌و‌ئه‌وانیش‌تیمێكیان‌نارد‌بۆ‌ئه‌و‌مه‌به‌س����ته‌،‌دواتر‌ئه‌وانیش‌بۆیان‌ده‌ركه‌وت‌كه‌‌به‌رهه‌می‌‌)ش����وتی‌(‌له‌م‌ناوچه‌یه‌دا‌توشی‌‌نه‌خۆشی‌بوه‌‌كه‌‌)بزمار(ه‌ی‌‌پێده‌ڵێن‌و‌نه‌خۆشیه‌كی‌‌باوه‌،‌له‌الیه‌كی‌‌ت����ره‌وه‌‌نه‌خۆش����یه‌كی‌‌تریان‌دۆزیوه‌ته‌وه‌‌كه‌‌ش����ه‌قبونی‌‌)ش����وتی‌(ه‌كه‌یه‌،‌هۆكاری‌‌ئه‌مه‌شیان‌گه‌ڕانده‌وه‌‌بۆ‌ئه‌و‌)تۆ(وه‌ی‌‌كه‌‌جوتیاره‌كان‌كڕیویانه‌‌و‌وه‌ش����اندویانه‌‌له‌زه‌ویه‌كانیانداو‌ئێس����تا‌ئه‌و‌به‌رهه‌مه‌‌به‌و‌شێوه‌‌خراپبوه‌‌زیانی‌‌زۆریان‌پێگه‌یشتوه‌،‌هه‌روه‌ها‌له‌سنوری‌‌ق����ه‌زای‌‌سه‌یدس����اقیش‌هه‌م����ان‌گرفت‌هه‌بوه‌،‌به‌اڵم‌له‌سنوری‌‌قه‌زای‌‌پێنجوێن‌به‌ه����ۆكاری‌‌فێنكی‌‌ناوچه‌ك����ه‌‌زیان‌به‌ر‌

)شوتی‌(‌نه‌كه‌وتوه‌".عه‌بدولكه‌ریم‌عارف‌كه‌‌له‌هه‌مان‌كاتدا‌ئه‌ندازیاریی‌‌بواری‌‌به‌روبومی‌‌كشتوكاڵیه‌،‌ئه‌وه‌شی‌‌خس����ته‌ڕو‌به‌رهه‌می‌‌)شوتی‌(‌ئه‌مس����اڵ‌به‌رێژه‌ی‌‌ل����ه‌‌90%‌دابه‌زیوه‌و‌ئه‌و‌وت����ی‌‌"خ����اوه‌ن‌به‌ره����ه‌م‌هه‌بوه‌،‌به‌هۆكاری‌‌ ك����ردوه‌‌ ب����ه‌ره‌اڵ‌ زه‌ویه‌كه‌ی‌‌له‌به‌رهه‌مه‌كه‌ی‌‌ سود‌ نه‌یتوانیوه‌‌ ئه‌وه‌ی‌‌

وه‌ربگرێت".‌‌‌‌

به‌ته‌مای‌شوتی‌‌شاره‌زور‌مه‌بن!به‌ڕێوه‌به‌ری‌‌كشتوكاڵی‌‌شاره‌زور:‌به‌رهه‌می‌‌شوتی‌‌ئه‌مساڵ‌له‌‌90%‌دابه‌زیوه‌

تۆوی‌‌خراپ‌و‌نه‌خۆشی‌‌

)بزمار(ه‌‌زیانیان‌به‌شوتی‌‌شاره‌زور‌

گه‌یاندوه‌

ئاوێنه‌،‌ورده‌كاری‌‌دابه‌شكردنی‌‌یه‌كه‌كانی‌‌نیشته‌جێبون‌ده‌خاته‌روكێ‌‌سودمه‌ند‌ده‌بێت؟‌مه‌رجه‌كانی‌‌وه‌رگرتن‌چییه‌؟‌كه‌ی‌‌فۆڕم‌دابه‌ش‌ده‌كرێت؟

کێلگه‌یه‌کی‌به‌رهه‌مهێنانی‌شوتی

نمونه‌یه‌ک‌له‌فۆڕمی‌یه‌که‌کانی‌نیشته‌جێبون

100هه‌زار‌فۆڕم‌دابه‌ش‌ده‌كه‌ین،‌‌له‌50%ی‌بۆ‌فه‌رمانبه‌‌و‌خانه‌نشین‌و‌له‌50%‌كه‌ی‌‌تریشی‌‌بۆ‌هاواڵتیانی‌‌ئاسایی‌

9 (391( سێشه ممه 2013/8/20 لۆکاڵ

ئا: ئیحسان مه ال فوئاد

له ئێستادا قه زای كفری قه یرانی نه بونی زه وی هه یه بۆ به كارهێنانی بۆ پرۆژه كان و دابه شكردنیان به سه ر خاوه ن مافه كاندا، هاوكات به وته ی

سه رۆكی شاره وانی كفری له ئێستادا كفری چه ندین پرۆژه ی گه وره ی

تێدا له كاركردندایه ، "به اڵم كه می كۆمپانیا بوه ته كێشه یه كی گه وره بۆ

ئه نجامنه دانی پرۆژه كان".

له كفریدا چه ندین م���اڵ زیاده ڕۆییان كردوه ته سه ر زه وی حكومه ت و شه قام و باخچه ی���ان دروس���تكردوه و تائێس���تا نه توانراوه هیچیان البدرێن، س���ه رۆكی ش���اره وانی كف���ری وه س���فی عوم���ه ر له وباره یه وه ب���ۆ ئاوێنه ده ڵێت "له چاو ش���اره كانی ت���ر دی���ارده ی زیاده ڕۆیی له كف���ری كه مت���ره و رامانگرتوه ، به اڵم ئه وه ش���ی له پێش من كراوه په یوه ندی به منه وه نییه ، به اڵم نوس���راوم كردوه بۆ قایمقامیه ت بۆ روخاندنیان و ئێستا

كاره كه الی ئه وانه ".هه ندێك له و زه وییانه ی كه شاره وانی ئه نجامبدات، تێ���دا پرۆژه ی ده یه وێت موڵك���ی وه زاره ته كان���ی دیكه یه ، بۆیه رێگریان لێده كرێت، سه رۆكی شاره وانی ئ���ه وه به كێش���ه یه كی گ���ه وره كفری ده زانێ���ت و رایده گه یه نێت كه بیانه وێت ه���ه ر پرۆژه یه ك ئه نجامب���ده ن ده بێت زه وییه كه به ناوی ش���اره وانییه وه بێت، به اڵم كه به ناو ش���اره وانییه وه نه بێت

ناتوانن كاری تێدا بكه ن.پرۆژه ی به ئه نجامدان���ی س���ه باره ت

خزمه تگوزاری له ئه مس���اڵدا، وه س���فی عوم���ه ر رایگه یاند ته نها له ئه مس���اڵدا به بڕی نزیكه ی 17 ملیار دینار چه ندین ئه نجام جۆراوجۆرو گ���ه وره و پرۆژه ی ده درێ���ت له وانه دروس���تكردنی بینای ش���اره وانی و فه رمانگه ی ئ���او له كفریدا له جێبه جێكردندایه و زۆربه ی گه ڕه كه كان زێرابی���ان بۆ ده كرێت و قیرتاو ده كرێن، له كاتێك���دا له 2010 ته نه���ا یه ك پرۆژه

به بڕی 150 ملیۆن دینار ئه نجامدراوه .كێشه یه كی بوه ته له ئێستادا ئه وه ی به تایب���ه ت له كوردس���تان، گ���ه وره له كفری نه بونی كۆمپانیای سنورداره و نه گرتن���ی پرۆژه كان���ه ، الی خۆی���ه وه سه رۆكی شاره وانی كفری ئه و وته یه ی

"له پێش���ودا وتی پشتڕاس���تكرده وه و پ���رۆژه كه م بو، كۆمپانیا زۆر بو، بۆیه كێبڕك���ێ هه بو له نێ���و كۆمپانیاكانداو مه من���ون ده ب���ون، به اڵم له ئێس���تادا پ���رۆژه كان زۆره و كۆمپانی���اكان ل���ه و ئاس���ته دا نییه ، بۆ نمونه له گه رمیاندا نزیكه ی 500 پرۆژه هه یه و له به رامبه ردا

20 كۆمپانیا بونی هه یه ".س���ه رۆكی ش���اره وانی كفری وتیشی س���لێمانی و كۆمپانیایه ك���ی "هی���چ ده ربه ندیخ���ان و ته نان���ه ت كه الری���ش ئاماده نی���ن بێ���ن له كف���ری كاربكه ن، لێیانبپاڕێینه وه ، چونكه یه كه م ده بێت له شاره كانی خۆیان كارو پرۆژه زۆره ، دوه م له كفری ئامێرو كه ره سته و كرێكار

كه م���ه ، كه واته كۆمپانی���ا ئه گه ر لێره پرۆژه ی���ه ك بگرێت ده بێ���ت هه مو ئه و پێداویس���تییانه له گه ڵ خۆی بهێنێت، بۆیه ئاماده نییه بێت بۆ ئه م ش���اره و چه ندین پ���رۆژه به ب���ێ جێبه جێكردن ده مێنێت���ه وه و رامانگه یان���دوه ك���ه س

ئاماده ی گرتنی نییه ".سه رۆكی ش���اره وانی كفری ئه وه شی ئاش���كراكرد كه دو ج���ۆر كارو پرۆژه هه یه و ئاس���انتره بۆ كۆمپانیاكان، بۆ نمونه پرۆژه ی زێراب و قیرتاو ئاسانتره زۆركات بۆی���ه باڵه خان���ه ، له بین���او كۆمپانیاكان به هۆی زۆری پرۆژه وه حه ز به پرۆژه ئاس���انه كان ده كه ن و پرۆژه ی

بیناو باڵه خانه كان ده مێننه وه .

كۆمپانیایه ك به ناوی عادیل موته حیده له 2009وه چه ندین دۆنم زه وی پێدراوه پرۆژه ی دروس���تكردنی به مه به س���تی نیش���ته جێبون، به اڵم تاوه كو ئێس���تا زه وییه كه شی نه كردوه و به كار ده ستی داگیركردوه ، وه سفی له وباره یه وه باسی له وه ده كات كه شاره وانی داوای كردوه لێوه ربگیرێت���ه وه ، به اڵم زه وییه ك���ه ی ئه وان ده ڵێن چه ند س���اڵه ره زامه ندی پاره یه كی وه رگرتوه و پرۆژه یه مان ئه و زۆرمان خه رجكردوه ئێس���تا ته عویزی

ئه و هه مو پاره یه مان ده وێت.كێش���ه یه كی گ���ه وره ك���ه له كفریدا بونی هه ی���ه نه بونی زه وییه بۆ پرۆژه و زه وی به شێكی چونكه دابه ش���كردن،

ش���اره كه موڵكی پارێ���زگای دیاله یه و به شه كه ی ش���اخاوییه و به شێكیش���ی زه وی خه ڵ���ك و موڵك���ی دیك���ه ی كشتوكاڵییه ، سه رۆكی شاراوانی كفری به هه مانش���ێوه ئاماژه به وه ده كات كه زه وی نه ماوه به كاریبهێنن و ئه مه بوه ته

كێشه یه كی گه وره بۆیان.له راپۆرتێكی پێشوتری ئاوێنه دا ئه و كۆمپانیایان���ه رایانگه یاند نازانن بۆچی رێگه یان پێنادرێت ده ست به و پرۆژه یه بكه ن، سه رۆكی شاره وانی كفری ده ڵێت "ئێمه رێگریان نین و مه منونیان ده بین ئه و كاره بكه ن و خۆم پێشیانده كه وم، هه مو ئاسانكارییه كیشمان بۆیانكردوه و ئاماده ی هه مو كارێكین له و پێناوه دا".

سه‌رۆكی‌شاره‌وانی‌كفری:‌كه‌میی‌كۆمپانیا‌بوه‌ته‌‌هۆی‌‌مانه‌وه‌ی‌‌پرۆژه‌كان‌و‌جێبه‌جێنه‌كردنیان

"له‌گه‌رمیان‌نزیكه‌ی‌‌‌500پرۆژه‌‌هه‌یه‌،‌كه‌چی‌‌له‌به‌رامبه‌ردا‌‌20كۆمپانیا‌بونی‌هه‌یه‌"

‌17هه‌زار‌‌‌هاواڵتی‌له‌چاوه‌ڕوانی‌‌وه‌رگرتنی‌‌پێشینه‌ی‌‌خانوبه‌ره‌دانوه‌زاره‌تی‌‌دارایی‌:‌به‌مزوانه‌‌پێیانده‌ده‌رێت‌

ئا: به ختیار حسێن هه ولێر

له گه ڵ ئه وه ی له بودجه ی 2013دا 600 ملیار بۆ پێشینه كان دانراوه و ماوه یه كی

زۆره په سندكراوه ، به اڵم وه كو هاواڵتیان باسی ده كه ن نزیكه ی 7

مانگه چاوه ڕوانی وه رگرتنی پێشینه ی خانوبه ره ده كه ن وه ریانگرتوه و وه ستاوه ، ئه ندامێكی لیژنه ی

شاره وانیش له په رله مانی كوردستان رایده گه یه نێت "ره نگه ئه مه وه كو

كارتێك بۆ هه ڵبژاردن به كاربهێنرێت". به رپرسانی وه زاره تی دارایش ئه وه ره تده كه نه وه كه پێشینه كان یه ك

رۆژیش وه ستابن و به رده وام ده درێن به هاواڵتیان.

له بودج����ه ی 2013دا 600 ملی����ار ب����ۆ پێش����ینه كان دانراوه ك����ه 500 ملیار بۆ خانوبه ره ی����ه و 50 ملیار بۆ كش����توكاڵ و 30 ملیار بۆ پیشه س����ازیی و 20 ملیاریش بۆ گه ش����ت و گوزاره ، له قۆناغی دوه می ه����ه زار 17 خانوب����ه ره ش پێش����ینه ی وه زاره تی له الی����ه ن هاواڵتیان مامه ڵه ی دارایی وه رگی����راوه ، كه 6 هه زار مامه ڵه له ده����ۆك بوه كه كه ش����فی بۆ نه كراوه و 5ه����ه زار و 700 مامه ڵه ش له س����لێمانی و گه رمی����ان ب����وه و 5ه����ه زار و 300 تریش

له هه ولێر بوه .به شێك له هاواڵتیان باس له وه ده كه ن هه رجاره و به بیانویه ك پێدانی پێشینه ی خانوبه ره یان پێن����اده ن، ره حمان عه زیز ته مه ن 34 س����اڵ كه پیش����ه ی كاسبه و له هه ولێر نه ورۆزه گه ڕه كی دانیش����توی یه كێك����ه ل����ه و هاواڵتیان����ه ب����اس له وه ده كات له گه ڵ ئه وه ی زیاتر له 7 مانگ چاوه ڕوانی وه رگرتنی پێشینه ی خانوبه ره ده كات، ب����ه اڵم هه رج����اره و به بیانویه ك "چه ندینج����ار دواده خ����را، پێش����ینه كه تاهیر له ره ش����ید به هه ریه كه په یوه ندیم بری����كاری وه زاره تی دارای����ی و وته بێژی ئ����ه و وه زاره ته ك����ردوه ، ب����ه اڵم ئه وان هه م����و جارێك پێیانده گوتم 15 رۆژی تر پێشینه ی خانوبه ره ده ست پێده كاته وه ، ب����ه اڵم چه ندین 15 رۆژی هاتو رۆیش����ت پێش����ینه كه هه ر ده ستی پێنه كرده وه ".، به رپرس����انی هاواڵتیه ئ����ه و له به رئه وه

وه زاره ت����ی دارایی به بێ به ڵێن ده زانێت و پێش����یوایه كه به هیچ شێوه یه ك له گه ڵ نین و ه����ه ژار و كه مده رامه تدا كه س����انی "حكومه ت����ی ده وڵه مه نده كان����ن، ئه گینا ئ����ه وه 9مانگ����ه بودجه په س����ندكراوه ، له پێدانی پێشینه كان له بودجه شدا باس كراوه ، به اڵم به داخه وه به و جۆره ده یده ن

كه هه یه ".هه روه ها قادر عه بدواڵ، ته مه ن 31 ساڵ كه پیشه ی ش����ۆفێری ته كسیه جه خت له سه ر ئه وه ده كاته وه كه له گه ڵ ئه وه ی زیاتر له 6 س����اڵه ژیانی هاوس����ه رگیری پێكهێناوه و خاوه ن����ی دو منداڵه ، به اڵم تاوه كو ئێستا كرێچیه و مانگانه 400 هه زار دینار كرێی خانو ده دات، بۆیه س����اڵێك پێش ئێستا به هه رشێوه یه ك بێت به قه رز و فرۆش����تنی زێڕی خێزانه كه ی 100 مه تر زه وی له 121 گ����واڵن كڕیوه به ئومێدی ئه وه ی پێش����ینه ی خانوبه ره ی له س����ه ر وه ربگرێت و له ده ردی كرێچیه تی رزگاری بێ����ت، به اڵم ئه و ئومێده ی نه هاتۆته دی و زیات����ر له 5 مانگه مامه ڵه ی پێش����ینه ی

خانوبه ره ی ك����ردوه ، كه چی وه ك خۆی ده ڵێت "هه رجاره و به بیانویه ك كه كه س نازانێت هۆكاره كه ی چیه ئه و پێشینه یه

نادرێت و وه ستێنراوه ".به وته ی ئ����ه و هاواڵتی����ه له به رئه وه ی ئه و پێش����ینه یه زیاتر خه ڵكانی هه ژار و كه مده رام����ه ت لێی س����ودمه ند ده بێت، "بۆیه هیچ كه س و الیه نێك خۆی ناكاته خاوه نیان كه بۆچی ئه و پێشینانه نادرێن به هاواڵتیان". ئه و هاواڵتیه باسی له وه ش كرد خانوه كه ی هه یكه له كه ی ته واوكردوه و له به ر بێپاره یی م����اوه ی چه ند مانگێكه كاری له خانوه كه ی راگرتوه و چاوه ڕوانی

وه رگرتنی ئه و پێشینه یه ده كات.رۆژنامه نوس����یش عاڵاڵی����ی نه ه����رۆ پێیوایه "ك����ه ئ����ه و كاره ی وه زاره ت����ی دارایی و حكومه ت ده یكات گاڵته كردنێكه ك����ه به خواس����تی خه ڵ����ك ده كرێ����ت و پێش����ێلكردن و س����وكایه تیه كی زه قیشه به بڕیاره كان����ی په رله مانی كوردس����تان، چونكه "له هه مو دونیادا حكومه ت ده بێت پابه ندبێ����ت به بڕیاره كانی په رله مانه وه و

په س����ندكراوی یاس����ای به بڕگه ی بڕگه بودج����ه ش جێبه ج����ێ ب����كات، ب����ه اڵم

به داخه وه له هه رێمدا به وجۆره نییه ".ئه ندامێكی لیژنه ی خزمه تگوزاریه كانی گه یاندنیش گواس����تنه وه و ش����اره وانی و ده خاته تیشك كوردستان له په رله مانی سه ر ئه وه ی كه له گه ڵ ئه وه ی ماوه یه كه لیژنه كه ی����ان كۆنه بۆت����ه وه ، به اڵم وه كو ت����اك تاك����ی ئه ندامان����ی په رله م����ان و چونه ته چه ندینجار به گروپ زۆرجاریش الی وه زی����ری دارایی و ئابوری و باس����ی ه����ۆكاری راگرتن����ی ئه و پێش����ینانه یان له گه ڵی ك����ردوه ، ئه وانیش چه ند جارێك به ڵێنی ئه وه یانداوه كه چاره سه ری ئه و كێشه یه ده كه ن، كه چی تاوه كو ئێستاش "له كاتێك����دا نه ك����ردوه چاره س����ه ریان چاره س����ه ركردنی ش����تێكی ئاسانه و زۆر به ئاس����انی ده توانن ئه وه بكه ن و پاره ش هه ی����ه ". ئه ندام����ی فراكس����یۆنی گۆڕان په رله مانتار له په رله مان����ی كوردس����تان س����ه رهه نگ فه ره ج ئه م وتانه ی سه ره وه باس ده كات و هێما ب����ۆ ئه وه ش ده كات

كه له به رئ����ه وه ی دانی ئه و پێش����ینانه بڕیاری په رله مانه ، بۆیه كاتێك جێبه جێ ناكرێت ئه وه پێش����ێلی یاس����ا و پێشێلی ئه و رێنمایان����ه ش ده كه ن ك����ه له كاتی بودجه دا په رله مان رازی بوه له س����ه ری ، بۆ ئه و مه به س����ته ش ئه وان چه ندینجار پێیانگوت����ون، ئ����ه و وتیش����ی "ب����ه اڵم قسه كردن له گه ڵ ئه مانه دا هیچ سودێكی نیه ، له به رئه وه ده بێت خه ڵكیش له گه ڵ ئێمه دا فش����اربكات". ه����ه ر به وته ی ئه و ئه ندامه ی په رله مان چه ند جارێك هه وڵ و داوایانكردوه بانگهێشتی وه زیری دارایی لێپرس����ینه وه ی په رله مان و ب����ۆ بكرێت له گ����ه ڵ بكرێ����ت، به اڵم هیچ س����ودێكی

نه بوه و بانگهێشت نه كراوه .پێش����یوایه "كه په رله مانت����اره ئ����ه و هۆكاری نه دان و وه ستاندنی پێشینه كان بۆ ئه وه یه ك����ه ده یانه وێت پێش����ینه ی خانوبه ره هێ����واش هێواش نه هێڵن، یان بیانه وێت بیكه نه كاتێك بۆ بانگه ش����ه ی نزیكبونه وه ی له كات����ی هه ڵبژاردنه كان و هه ڵبژاردن����ه كان س����ودی لێوه ربگ����رن و

پێش����ینه كان به رێ����ك و پێكی به س����ه ر هاواڵتیان دابه ش بكه ن".

وته بێژی تاریق، دلێر له به رامبه ریشدا وه زاره تی دارایی و ئابوری رایده گه یه نێت، ك����ه ل����ه دوای په س����ندكردنی بودج����ه رێنمای بۆ دانی پێش����ینه كان ده رچوه و له 4/10 كۆبونه وه یانك����ردوه و له 4/11 ده س����تیانكردوه به دابه ش����كردنی هه مو پێشینه كان كه تا ئێستاش به رده وامه و رۆژی����ش ی����ه ك ش����ێوه یه ك به هی����چ نه وه س����تاوه ، به اڵم كاتێك ئه وان له گه ڵ به ڕێوه به ری بانكه كان كۆبونه ته وه ئه وان مامه ڵه یه كی ك����ه له وه كردوه باس����یان زۆری كۆنی هاواڵتی����ان الیانماوه ، بۆیه ئه وانیش پێیان ب����اش بو وه كو قۆناغی یه ك����ه م ئه و مامه اڵنه جێبه جێ بكه ن كه قس����تی یه كه میان وه رگرتوه و كه شفیان بۆ ك����راوه ، "بۆیه ناكرێ����ت هاواڵتیه ك ماوه یه كی زۆره مامه ڵه ی كردوه به راورد بكرێت به و هاواڵتیان����ه ی تازه داواكاری پێش����كه ش ك����ردوه ب����ۆ وه رگرتنی ئه و پێش����ینه یه "، له به رئه وه وه كو وه زاره تی پێش����ینه یان یه كه م له قۆناغی دارای����ی داوه به و كه سانه ی كه قستی یه كه میان وه رگرت����وه یان كه ش����فیان ب����ۆ كرابو، له مانگ����ی ره مه زانی����ش رایانگه یاند كه له كۆتای����ی مان����گ قۆناغ����ی یه كه م����ی پێش����ینه ی خانوب����ه ره ت����ه واو ده بێت و قۆناغ����ی دوه م ده س����ت پێ����ده كات، بۆ ئه و مه به س����ته ش رۆژی پێنج شه ممه ی رابردو ئ����ه وان كۆبونه وه یان بۆ كردوه و بانكه كانی به ڕێوه به ری له گه ڵ سه رجه م كوردس����تان كۆبونه ته وه و هه مو مامه ڵه كۆنه كانی هاواڵتی����ان ته واوبون، ئه وه ی هه رێم پارێزگاكه ی له هه رس����ێ ماویشه به گه رمیانیش����ه وه 17 ه����ه زار مامه ڵه ی ب����ۆ كه ش����فیان الی����ه و هاواڵتیانی����ان نه ك����راوه ، بۆیه وه ك����و وه زاره تی دارایی وه كو قۆناغ����ی دوه م ئه و مامه اڵنه ی كه له الی����ه ن وه زاره تی دارای����ی وه رگیراوه "له مڕۆش����ه وه ده ك����ه ن و جێبه جێ����ی بۆیان و به كه ش����فكردن ده كرێت ده ست وته بێژه كه ی پێده درێت"، پێش����ینه یان وه زاره ت����ی دارایی ئه وه ش ده خاته ڕو كه ئه وان داوایان له س����ه رجه م به ڕێوه به ری بانكه كان ك����ردوه لیژنه كانیان زیادبكه ن

بۆ كه شفكردن بۆ هاواڵتیان.

هه رجاره و به بیانویه ك پێشینه ی خانوبه ره نادرێته هاواڵتیان فۆتۆ: ئارام که ریم

پێشینه ی خانوبه ره به رده وامه و تا ئێستا بۆ یه ک

رۆژیش نه وه ستاوه

له گه رمیاندا نزیكه ی 500 پرۆژه هه یه و له به رامبه ردا 20 كۆمپانیا بونی

هه یه سه رۆکایه تی شاره وانی کفری فۆتۆ: ئیحسان

C M Y K

‌ره‌نگاڵه(391( سێشه ممه 2013/8/20 rangalayawene@gmail.comrangalayawene@gmail.com (391( سێشه ممه ‌2013/8/20ره‌نگاڵه

گاکاوڕ

كه سێكی خۆشه ویستی له ناو هاوڕێكانت جێی باوه ڕی ئه وانی ، به اڵم به و شێوه یه ی كه پ���اره كۆده كه یت���ه وه دورنیه هه مو

بڕوایه كی ده وروبه ره كه ت ونبكه یت.

تۆ كه س���ێكی سه ركێشی دورنیه خۆت به كێشه ی كه س���ێكه وه سه رقاڵبكه یت، هه ندێ جار پێویست به وه ناكات خۆت

به و كارانه وه سه رقاڵبكه یت.

ره نگه بكه ویته بارێكه وه كه تۆ ته نازول دان هه ن���دێ بكه ی���ت، له ئیش���ه كه ت به خۆت دابگره و هه ڵه ش���ه بڕیار مه ده و

بیرمه كه ره وه .

هه ست به خۆشی ده كه یت كاتێك له گه ڵ بێگان���ه كان كارده كه ی���ت، ب���ۆ ئه مه ش پێویستت به هه وڵدان هه یه بۆ راكێشانی

متمانه ی ده وروبه ره كه ت.

هه وڵبده بڕۆیته ده ره وه ئه م چه ند رۆژه و ئارامبكه یت���ه وه هه وایه كی پاك ده رونت هه ڵمژه ، به اڵم ئاگاداربه له كاتی ناره حه تی

هه مو نهێنێكانت ئاشكرا نه كه یت.

هه ندێ ده سكه وتی دارایت ده بێت كه زۆر ده مێكه هه وڵی بۆ ده ده یت، كه س���ێكی نزیك���ت زۆر پێویس���تی به ئێوه ده بێت و

چاوه ڕێتان ده كات.

چاره س���ه ركردنی له س���ه ر س���وربونت كێشه یه ك و روبه روبونه وه ی ناخۆشییه كان راكێش���انی س���ه رنج جێ���ی ئه بێت���ه

ده وربه ره كه ت.

ته ندروستیت به ره و باشتر ده ڕوات و ئه و ناڕه حه تییه ی كه ماوه یه كه توشی بویت رزگارت ده بێت لێی ، هه ندێ كاتی خۆت

بۆ خێزانه كه ت ته رخانبكه .

په یوه ندی���ه هات���وه ئ���ه وه كات���ی بكه یت���ه وه ، چ���اك كۆمه اڵیه تێكان���ت باشتروایه روبه روی ئه و كێشانه ببیته وه كه دێنه پێشت و ئازایانه بڕیار بده یت.

ئ���ه و هه مو گۆڕانكاریه ی ژیانت توش���ی دو دڵی���ت ئه كات، ژیرانه هه ڵس���وكه وت بكه ، زۆرینه ی چاوه كان له س���ه ری تۆن

سێشه ممه رۆژی به ختته .

م���ه ڕۆ كارێك���ه وه ك���ه پێش���تر خۆت ب���ۆ ئاماده نه ك���ردوه له وانه یه توش���ی شكس���تبیت، چاوه ڕێی هه لێكی تر بكه

بۆ پرۆژه نوێیه كانت.

قرژاڵدوانه‌‌

هه س���ت به بێ���زاری ده كه ی���ت به ه���ۆی ئ���ه وه ی به ته م���ای س���ه فه رێك بوی���ت به اڵم ئه نجامتن���ه دا، هه ندێ له كاته كانت ته رخانبكه بۆ خێزانه كه ت و ده وروبه رت.

نه‌‌هه‌‌‌نگسه‌‌تڵگیسککه‌‌واندوپشکته‌‌رازووفه‌‌ریکشێر

10

خۆگۆڕین له واڵتی ئێمه دا سنورداره! بۆ )نێریش و بۆ مێ( ده توانین به ئاش����كرا ئه وه ببینین، ئه وه ی كه ئه و س����نوره ده به زێنێت ئازایه تی كه سه كان خۆیانن، پێویس����ته خه ڵكیش چی ت����ر كه متر یاخود به هیچ ش����ێوه یه ك توانج له سه ر كه س����ه كانی تر نه ده ن، گرنگ ئه وه یه تۆ بتوانیت به ش����ێوه یه كی ئازایانه به

رێگه یه كی رێك ئه و سنوره نه هێڵیت.• خاڵێكی گرنگ هه میش����ه له س����ه ر تازه گ����ه ری ب����ه : ئه مڕۆ چ����ی ده رچو له جیهان����دا گ����ه ر دوای هه فته یه كیش بێ����ت هه وڵ ب����ه ئاگاداری ب����ه ، مه رج نیه پارچه كه ت ده س����ت بكه وێت به اڵم به ئاس����انی س����تایله كه ت ره نگه كه ی و

ده ست ده كه وێت.• هه وڵ بده س����تایلت ش����ه ش مانگ جارێك نوێ بكه یت����ه وه : گه ر ئاره زوت له گۆڕین����ی ش����ێوازی ج����ل و به رگ����ت ب����وو ئه وا باش����تره ك����ه ره نگی قژت و بڕینه ك����ه ی بگۆڕیت، ئه گ����ه ر ئاره زوت له س����ه ر درێژبوون����ه وه ی ق����ژت كرد و ویس����تت بیگه ڕێنیته وه س����ه ر ره نگی

خۆی ئه وا پێویسته سێ مانگ جارێك س����تایلی جل و به رگت بگۆڕی، باشتره بچیته س����ه ر )كاژوه ڵ( له كالسیكه وه

جینز و تی شێرت.•زۆرترین خانم����ان دوورن له كاڵو: پێویس����ته كاڵو زیاتر به كارهێنن، وات لێده كات كاته كانی با و ئه وكاتانه ی كه قژت ناڕێكن بتوانیت شێوازێكی گونجاو

دابنێیت بۆی.• له كات����ی گۆڕان����ی ش����ێوازت ب����ۆ ستایلێكی تر پێویس����تت به قۆنه ره ی بن ب����ه رزی نوك تیژ ده بێ����ت: ئه گه ر هه ریه كێ����ك له ئێوه ئ����ه م قۆنه رانه تان هێش����تا ه����ه ر هه ی����ه ، ه����ه وڵ ب����ده به له به ركردن����ی له گ����ه ڵ جله كانی ترت بیگونجێنی����ت، گه ر تا ئێس����تا له گه ڵ جینز له به رتك����ردووه له مه ودوا له گه ڵ ته نوره ی ك����ورت و عه زی ك����ورت یان

درێژی ته سك له به ری بكه یت.چیت����ر خۆت مه ش����اره وه و هه وڵ بده پێش����ینه به تازه گه ری بك����ه ، چونكه ره نگ����ه ته نه����ا كه مێك راوێ����ژكاری و

یارمه تیت پێویست بێت.

ئا: رامان عومه ر

یه كێك له به ناوبانگترین چه ره س فرۆشه كانی شاری سلێمانی ئاماژه

به وه ده دات رۆژانه زیاتر له دوو ته ن چه ره سات ده فرۆشن و ته نها بۆ جه ژنی

ره مه زانیش 50 ته ن چه ره سیان فرۆشتووه .

هه ر چه ن���ده خێزانه كه ی ماوه ی 25 س���اڵه خه ریكی فرۆشتنی چه ره ساتن، به اڵم الی دانیش���توانی شاری سلێمانی به هۆی خۆش���ی چه ره س���اته كه یانه وه به ناو بانگن و هه مووانیش به چه ره ساتی رێب���از و مه حم���ود ی���ان خانووه ك���ه چه ره ساته ی ئه و چونكه ده یناسنه وه ، ده یفرۆش���ن له ن���او خانوویه ك���دا له ناو جه رگه ی بازاڕی شاری سلێمانی ئاماده ده كرێت و هه ر له وێش س���اغده كرێته وه و ده فرۆشرێت، رێباز مه حمود، كه كوڕی ئه و خێزانه یه ، باس له وه ده كات سه ره تا

كردووه به كاره كه ی���ان ده س���تیان كه بارودۆخی���ان ل���ه رووی ئیش���كردنه وه زۆر باش نه بووه و وتیش���ی: 25 ساڵه ئیش���ی برژاندنی چه ره س���ات ده كه ین، س���ه ره تا فڕنێكی كۆنمان هه بوو، به اڵم ئێستا مه كینه مان هێناوه كه به رهه می باش���تره وه له رووی ته ندروستیش���ه وه كه متره و ته پوت���ۆزی چونكه باش���ه ، فڕنه هێن���ده ی چ���وار به رهه میش���ی كۆنه كانه و هه روه ها كرێكاریش ئه وه نده

ماندوو نابێت.رۆۆژانه ش���یانه وه فرۆش���ی له باره ی ئاماژه ب���ه وه ده دات به پێی داواكارییه رۆژانه یه كه هه مو رۆژێك دوو تا س���ێ بۆنه كانیشدا له كاتی ته ن ده فرۆش���ن و زۆر زیات���ر ده بێت، به جۆرێ���ك ره نگه بڕوا ب���ه چاوه كانت نه كه ی���ت كه ئه و هه م���وو خه ڵكه س���ه ره ی ب���ۆ كڕینی چه ره س گرتووه ، رێباز وتیشی: له كاتی بۆنه كانیش���دا 24 كاتژمێر كار ده كه ین، چونكه خواست له سه ر چه ره س زۆر زیاد

ده بێت. هه روه ها بۆ جه ژنی ره مه زانیش چه ند مانگێك پێش ئه وه ئاماده كاریمان ب���ۆ كردووه و بۆ ئ���ه م جه ژنه ش ئه گه ر

هه یه 50 ته ن چه ره سمان فرۆشتبێت. ئه م چه ره سه به الی خه ڵكیه وه تام و چێژێك���ی زۆر تایبه تی هه ی���ه وه و زۆر ئ���اره زووی ده كه ن ئه و ك���وڕه ده ڵێت: به هۆی ئه وه ی ده مێك���ه خه ریكی ئه و كاره ین و هه روه ها چه ره سی تازه و پاك به كارده هێنن بۆ ئه وه ی به له زه ت بێت، هه روه ها ناكرێت ك���ه خه ڵك متمانه ی پێو بێت تۆ هه ڵی خه ڵه تێنی و ش���تی خراپ���ی پێ بده ی ئه وه ش هۆیه كی تره كه وایكردووه خه ڵك زیاتر روومان تێ

بكات.رێب���از ب���اس ل���ه وه ش ده كات ئه و چه ره س���اته ی به كاریده هێن���ن زیاتر له ئه مری���كاو چینه وه ه���اورده ده كرێت و له ئێرانیش به زۆر فس���ته ق دێنن، جگه له وه ی له والتانی توركیاو بولگاریاشه وه

هاورده ی ده كه ن.

ئا: رامان عومه ر

ده رهێنه رێكی سینه مایی ئاماژه به وه ده دات، ده بوو پێش كۆنگره ی

نه ته وه یی، سیاسیه كان بڕیاریان له سه ر ئه وه بدایه كه سینه مای

نه ته وه یی دروست بكه ن.

ره حیمی زه بیحی، ده رهێنه ری فلیمی سینه مایی "به پێی ده ستور" به ئاوێنه ی راگه یاند كه به چه ند سیاسیه كی وتووه كه ژیان ته نها سیاسه ت نییه و وتیشی: داوام له و سیاسیه نه كردووه كه خه ڵك هان بده ن به ره و بواره كانی تری ژیان. ئه و ده رهێنه ره ی باس له وه ش ده كات كه ده بوو درووس���تكردنی س���ینه مای

نه ت���ه وه ی پێش كۆنگره ی���ه نه ته وه یی درووستكردنی پێموایه ده ڵێت: بوایه و س���ینه مای نه ته وه ی���ی ده ب���وو پێش كۆنگ���ره ی نه ته وه ی���ی بوای���ه ، له به ر ئه وه ی س���ینه ما هه ڵگ���ری په یامێكه كه ده توانێت له سیاس���یه كان باش���تر په یام���ه كان بگه یه نێت.به اڵم به داخه وه

ئه مه نه كراوه . ئه و ده رهێنه ره له باره ی فلیمه كه شیه وه كه ئێس���تا له هۆڵه كانی سیتی سینه ما پێش���كه ش ده كرێت، باس له وه ده كات چه ند كێش���ه یه کیان رووبه ڕوو بۆته وه و وتیش���ی: به هۆی دووری هۆڵه كان له ناوه ندی ش���ارو كاتی نمایشی فلیمه كه كه گونجاو نه بووه و هه روه ها كێش���ه ی ری���كالم و الوازی كلت���وری خه ڵ���ك بۆ

نه یتوانیوه زۆر س���ینه ما خه ڵكێك���ی فلیمه كه ببینێت.

ناوبراو باس���ی له وه ش كرد تا ئێستا 6هه زار ك���ه س فلیمه كه ی���ان بینیوه و وتیش���ی: من زۆر رازیم، پێموایه بینه ر هه ر ئه وه ن���ده ی پێده كرا، سوپاس���ی هه م���وو ئه و كه س���انه ده كه م كه هاتن به المه وه ئه وه شی بنیوه و فلیمه كه یان گرنگه ئه وه ی���ه به رده وام بم و رۆژانه ش

بینه رمان زیاتر ده بێت.فلیمی س���ینه مایی به پێی ده ستوور، كه زیاتر له 2هه زار ئه كته ر به ش���داری تێداكردووه و له یه كه م رۆژی جه ژنه وه له هۆڵه كانی سیتی سینه ما له سه رچناری ش���اری سلێمانی تا ئێس���تاش نمایش

ده كرێت.

ئا: ئاوێنه

میری پێشووی قه ته ر "حه مه د بن خه لیفه ی دووه م" و خێزانه كه ی له نزیكیی كه ناره كانی شاری كان،

سێ هیكتار زه وی كڕیوه و ژیانی ئه م هاوینه ی به وپه ڕی ئارامیه وه له ڤێالی

لۆكس و رازاوه و مه له كردن و چونه بازاڕی مۆناكۆدا به سه رده بات.

هه فته نام���ه ی راب���ردوو، هه فت���ه ی "ئۆپزرڤاتۆر" راپۆرتێكی ده رباره ی ژیانی تایبه تی میری قه ته ر "شێخ حه مه د بن

خه لیفه ی دووه م" باڵوكرده وه .ش���ێخ حه م���ه د ده م���ه و به یانی���ان به فێنكی و له ژێر دره خته س���ه وزه كانی كه ناری باش���وری فه ره نسادا، جگه ری ب���رژاوو قاوه ن���ۆش ده كات، له كاتێكدا ك���ه پاس���ه وانه تایبه ته كانی به س���ه ر س���ه ریه وه وه ستاون و كه سیش ناوێرێت ئ���ه وه ی بیرخاته وه كه جگ���ه ری برژاو ئه و به رزه كه ی به كالیس���ترۆله زی���ان

ده گه یه نێت.ئ���ه و رۆژانه كاتژمێرێك له حه وش���ه و هه یوانی پ���ڕ له دارودره ختی ڤێالكه یدا به س���ه رده بات، به یانیان به خواردن���ی دواتر س���ه رێك له ناو باخه كه ی ده دات. هاوینی ئه مس���اڵ میری پێشوی قه ته ر ت���ه واو ئ���ازاده ، دوو مان���گ له مه وبه ر ئه و ده س���ه اڵتی به كوڕه سی ساڵه كه ی "ته می���م" س���پارد و ئیتر ئێس���تا ئه و گه ڕاوه ت���ه وه ب���ۆ س���ه رده می كوڕێنی

بیست ساڵی .م���ۆزه ی هاوینه دا، پش���ووی ل���ه م

منداڵه كه ی دووه می و حه وت هاوسه ری له گه ڵ���ه ك���ه هاوینان پێك���ه وه ژیان هاوی���ن ه���ه ر ك���ه به س���ه رده به ن. ده س���تپێده كات هه ر یه ك���ه و به فڕۆكه تایبه تیه كه ی خۆیان له گه ڵ خزمه تكار و جانتا گه وره كانیان رووده كه نه ش���اری "نیس" و س���ێ چ���وار هه فت���ه له گه ڵ باوكی���ان ژیان به س���ه رده به ن. وه زیری ده ره وه ی قه ته ری���ش ك���ه ئامۆزایه تی و لێناوه ، نازناوی "به رلسكۆنی بیابان"ی

سه رێكیان لێده دات.هیچ خواردنێك به الی میری قه ته ره وه هێنده ی س���ه روپێ به تام و چێژتر نییه ، ب���ه اڵم ك���ه پێش���وازی له میوانه كانی ده كات، چه ند خواردنێكی ره سمیتریان

پێش���كه ش ده كات. میوانه كان���ی ئه و زیاتر پاش���ای مه غریب و هاوسه ره كه ی ، هاوس���ه ره كه ی و ئ���ه رده ن و پاش���ای هاوس���ه ره كه یه تی ، دانیمارك و پاشای هه روه ها چه ند وه زیرێكی مه كسیك یان ملیاردێره كانی جیهانن، كه له ڤێالكه یدا پێش���وازیان لێ���ده كات. ل���ه م داوه ت و دانیشتنانه دا ش���ه راب نابینرێت، ته نها جارێ���ك نه بێت كه دۆمنی���ك دوپلینی داوای فه ره نس���ا ده ره وه ی وه زی���ری ش���ه رابی كردو ئه وكاته ش رازی میری قه ته ر له الی خێزانه كه ی ئاش���كرا بوو، كه شێخ حه مه د ش���ۆفێره كه ی بۆ الی كه سێك نارد كه باشترین جۆری شه راب

به رهه مده هێنێت.

گۆشه یه كی تایبه ته به جل و به رگ fashion دیزاینه ر و راوێژكاری "سه فین عارفی " ئاماده ی ده كات

safeen

.arif@

yahoo.

com

Twitte

r @Safe

enArif

تاچه ند خانمان جورئه تیان هه یه ؟ چۆن پێویسته خۆتبگۆڕیت؟!

Paranoia .10The Smurfs 2 .9

2Guns .8 Percy Jackson: Sea Of .7

MonstersJobs .6

Planes .5Elysium.4

We re( 3. له دووه م هه فته ی نمایشیداThe Millers(یه ك پله هاته خواره وه له پله ی دووه م بۆ پله ی سێ یه م، كه مێك سه یره كه فلیمێكی كۆمیدی بتوانێت له دووه م هه فته ی یدا جێگه ی خۆی بگرێت له تۆپ سێ ی بلیت فرۆشتنی جیهانی س���ه ركه وتنه كه ئازایه تی ت���ه واوی دا، ده گه ڕێته وه بۆ )جێنیفێر ئه نیستۆن( ) Jennfier Aniston( كه ته واوی داهاتی هه فته ی دووه می گه یشته زیاتر له )57( ملێ���ۆن دۆالری ئه مه ریكی ، كه ئه مه ش جێ پێ ی خۆی س���ه پاند ل���ه فیلمه كۆمیدی یه كانی ئه مساڵ دا، چاوه ڕێ ی سه ركه وتنێكی باشی لێده كرێت. ته واوی تێچوونی فیلمه كه )37( ملێۆن دۆالری

ئه مه ریكی یه .

Kick-Ass2) .2(فیلمێك���ی ئاكش���ن و كۆمی���دی یه له پل���ه ی دووه می یه كه م هه فت���ه ی دا توانی ب���ڕی زیاتر له )5( ملێۆن دۆالری ئه مه ریكی بگه ڕێنێته وه ، ئه م فیلمه ته واوی تێچوونی بڕی )28( ملێۆن دۆالری ئه مه ریكی یه ، ئه م فیلمه Kick-( دووه م���ی به ش���ی ته واوكه ری Ass( یه كه كه باسی له گه نجێك ده كات ئازارده درێت ی���ه وه هاوڕێكانی له الیه ن بۆیه بڕیاری دا كه وه كو سوپه ر ئازایه ك خۆی بگۆڕێت و ه���اوكاری ئه و خه ڵكه بكات كه پێویس���تیان به هاوكاریه ، ئه م فیلمه ی���ه ك كاتژمێر و س���ی و حه وت

ده قه یه ... به هیوای كاتێكی خۆش.

Lee Daniels The Butler) .1( ئۆپرا وێنڤری ده وڵه مه ندترین خانمی جیهان و یه كێك ل���ه هه ره ده وڵه مه نده كانی ئه مڕۆ جیهان، به م فیلم���ه درامایه ئه مه ریكی له یه كه م فیلم���ه ئه م ده ركه وت���ه وه ... هه فت���ه دا ب���ڕی زیاتر ل���ه )8( ملێۆن دۆالری ئه مه ریك���ی گه ڕانده وه ، به پله ی یه كه م هاته ریزبه ندی هه موو فیلمه كان.

به ز)به ز( نویترین به رهه مه كانی سینه ما

ده خاته به رده ستتانكه ئه مڕۆ له جیهانی سینه مادا كراوه ن و

بڕی زۆرترین بینه ریانهه یه و پێشكه ش به ئێوه ی خوێنه ر

ده كرێن له پله ی 10 بۆ 1)سینه مای ئه مڕۆی جیهان لێره دا

بدۆه زه وه ، به شێوه یه ك هه رگیز نه تدیبێت(

گۆشه یه كی تایبه ته به سینه ما

11

له فه یسبوکه وه

ئا: به ختیار حسێن، هه ولێر

پێشكه شكاری پێشوی به رنامه ی nrt2 خۆشترین ده نگ كه له كه ناڵی

پێشكه ش ده كرێت، ئاماژه به وه ده كات كه ئه و هێرش و جنێودانانه ی

له تۆڕی كۆمه اڵیه تی فه یسبوك ده كرێنه سه ری به هۆی دروستكردنی

په یجێكه وه یه كه ئه و دورو نزیك ئاگاداری نیه . ئه و ده ڵێت "به هۆی بێده نگی و بێهه ڵویستی NRT2ه وه

به رنامه ی خۆشترین ده نگم به جێهێشت".

هودا خه لیل، پێشكه ش���كاری دیاری به رنامه ی پێش���وی خۆش���ترین ده نگ له كه ناڵی nrt2 به ئاوێنه ی راگه یاند كه له دابه زاندنی قۆناغی یه كه می به رنامه كه ل���ه nrt2 كه ناڵه ك���ه ی جێهێش���تووه و ه���ۆكاری ئه وه ش���ی گه ڕان���ده وه ب���ۆ بێده نگ���ی به رپرس���انی ئ���ه و كه ناڵه ، ئ���ه و وتی "هه م���و الی���ه ك ئاگاداربون كاره كه ش هاككرابو، الپتۆپه ك���ه م كه رون و ئاشكرابو هیچ هه ڵه ی تێدا نه بو، باڵوكرایه وه له سایته كانیشه وه ئه مه ش كه پێشكه ش���كاری nrt2 ئ���ه م كاره ی به سه رهاتوه نه نوس���رابو هودا خه لیل، كردم، پش���تگیرییان هه موالیه ك بۆیه پش���تگیرییان nrt2 س���ایتی ته نی���ا

نه كردم".ه���ودا ب���اس ل���ه وه ش ده كات دوای كه ناڵه كه به رپرسانی هه ڵوێسته ی ئه و "بۆئه وه ی وتی نوان���دوه و كاردانه وه ی هه ڵوێس���تی خۆمی���ان پیش���ان بده م، ده ستله كاركێش���انه وه م نوس���راوی

خسته به رده ستی به رپرسانی كه ناڵه كه و پێم راگه یان���دن ك���ه واز له به رنامه كه ده هێن���م. چونك���ه من كچێ���ك نیم بۆ الیه نی دارای���ی كار له تیڤییه كان بكه م، به ڵك���و ئه م���ه حه زێكی خۆم���ه ، بۆیه

له سه ر ئه مه وازم له nrt2 هێنا".ه���ودا ب���اس ل���ه وه ش ده كات دوای بڕیاری وازهێنانی NRT2 به رپرس���انی گوایه باڵوكردۆته وه ئه وه یان كه ناڵه كه ك���ه ناتوانێ���ت به رنامه ی راس���ته وخۆ پێشكه ش بكات، ئه و وتی "ئه مه بۆچونی خۆیان���ه له به رئه وه ئه گ���ه ر من توانای راسته وخۆم به رنامه ی پێشكه شكردنی نه بێت، ئه ی بۆ ده رهێنه ری به رنامه كه پێوه كردم���ه وه و په یوه ن���دی دوج���ار ج���اری یه كه م پێی وت���م چه ند كارێك هه ی���ه له ناوبڕگه كان ده بێت بیكه یت بۆ به رنامه ی داهاتو كه راسته وخۆیه ، به اڵم پێموت به داوای لێبوردنه وه كه ناتوانم له كاركردن له گه ڵیان به رده وام بم، دوای ئه وه ش جارێكی تر ته له فۆنیان كرده وه و وتیان ئایا بڕیاری خۆت نه گۆڕیوه و هه ر

له سه ر قسه كه ی خۆتی؟ ، وتم به ڵێ ".ئه و پێشكه ش���كاره ئاماژه ش به وه ش ده دات كه نه به رپرسانی nrt2 و نه خۆشی ناتوانن بڕیار له س���ه ر ئ���ه وه بده ن كه توان���ای پێشكه ش���كردنی به رنام���ه ی راس���ته وخۆی هه ی���ه یان ن���ا، به ڵكو بین���ه ر ده توانێت بڕیار له س���ه ر ئه مه بدات، ئه و وتی "پێنج س���اڵه له بواری راگه یاندن كارده كه م و چه ندین به رنامه ی له داهاتووشدا هه بووه و راسته وخۆش���م به رده وام ده بم و پێشكه ش���كردنی هه ر به رنامه ی راسته وخۆش���م ب���ه الوه زۆر

ئاساییه ".

له ت���ۆڕه كۆمه اڵیه تیه كانه وه جنیێوو قسه ی ناشرین و نابه جێ زۆر ئاراسته ی هوداش ده كرێت و پێشكه ش���كاره ئه م هۆكاره ك���ه ی بۆ ئ���ه وه ده گه ڕێنێته وه ده یانه وێ���ت ه���ه ن كه س���انێك ك���ه كه سایه تیه كه ی له كه دار بكه ن، ئه و وتی "له فه یس���بوك په یجێك دروس���تكراوه به ناوم���ه وه و نزیك���ه ی 70 هه زار الیكی هه یه و باس���ی سیاسه ت ده كات و جێنو ده دات، سیاس���یه كان به كه س���ایه تیه له كاتێكدا دور و نزیك ئاگاداری ئه وكاره نیم، چونكه من كه سێكی سیاسی نیم و له راگه یاندنیش هیچ كات كارم له س���ه ر

سیاسه ت نه كردووه ".هودا پێشیوایه ئه م په یجه ده ستێكی سیاسی له پشته وه یه و ئه مه ش زۆر رون و ئاشكرایه و پێویست ناكات باسی بكات كه ئه و الیه نه سیاس���یه كێیه ، كه ئه و چه ندینجار گوتویه ت���ی ئه و په یجه هی ئه و نیه ، پێش���یوایه "ئه وانه ی ئه وكاره به ناوی ئه و ده كه ن له هه مو كه س���ێك زیات���ر خۆی���ان پێناش���یرین ده كه ن و ناتوانن له و رێگه یه وه هودا بش���كێنن، به ڵكو هۆكارێك ده بێت بۆئه وه ی كاری

جوانتر و باشتر بكات".ه���ودا باس ل���ه وه ش ده كات كه ئه و هێرشانه ی ده كرێته سه ری ئه و كه سانه ن كه ئه ندام و خه ڵكی ئه و الیه نه سیاسیه ن ك���ه له رێگه ی ئ���ه و په یجه وه جنێو به كه سه سیاس���یه كانیان ده درێت، هودا ئاماژه بۆ ئ���ه وه ش ده كات كه پڕۆژه ی هه ی���ه بۆئه وه ی جارێكی ت���ر له رێگه ی كه ناڵێك���ی راگه یاندنی كوردیه وه درێژه به رده وام ب���دات و راگه یاندن ب���ه كاری

ده بێت.

NRT2 هودا خه لیل: بێده نگی و بێهه ڵویستیبه رنامه ی "خۆشترین ده نگ"ی پێبه جێهێشتم

دوكانێكی چه ره سات له سلێمانی :پێش جه ژن 50 ته ن چه ره سم فرۆشتووه

رێباز له کاتی رێکخستنی چه ره ساته که یدا فۆتۆ: رامان

"سینه مای نه ته وه یی ده بو پێش كۆنگره ی نه ته وه یی بكرایه "

رۆژانی میری پێشوی قه ته ر له فه ره نسا چۆن ده گوزه رێت؟

ماهیر حه سه ن و ره حیمی زه بیحی له کاتی وێنه گرتنی فیلمی به پێی ده ستور له ئینته رنێته وه حه مه د بن خه لیفه ی دووه م

قه سابخانه نوێکانی سلێمانی

C M Y K

‌ره‌نگاڵه(391( سێشه ممه 2013/8/20 rangalayawene@gmail.comrangalayawene@gmail.com (391( سێشه ممه ‌2013/8/20ره‌نگاڵه

گاکاوڕ

كه سێكی خۆشه ویستی له ناو هاوڕێكانت جێی باوه ڕی ئه وانی ، به اڵم به و شێوه یه ی كه پ���اره كۆده كه یت���ه وه دورنیه هه مو

بڕوایه كی ده وروبه ره كه ت ونبكه یت.

تۆ كه س���ێكی سه ركێشی دورنیه خۆت به كێشه ی كه س���ێكه وه سه رقاڵبكه یت، هه ندێ جار پێویست به وه ناكات خۆت

به و كارانه وه سه رقاڵبكه یت.

ره نگه بكه ویته بارێكه وه كه تۆ ته نازول دان هه ن���دێ بكه ی���ت، له ئیش���ه كه ت به خۆت دابگره و هه ڵه ش���ه بڕیار مه ده و

بیرمه كه ره وه .

هه ست به خۆشی ده كه یت كاتێك له گه ڵ بێگان���ه كان كارده كه ی���ت، ب���ۆ ئه مه ش پێویستت به هه وڵدان هه یه بۆ راكێشانی

متمانه ی ده وروبه ره كه ت.

هه وڵبده بڕۆیته ده ره وه ئه م چه ند رۆژه و ئارامبكه یت���ه وه هه وایه كی پاك ده رونت هه ڵمژه ، به اڵم ئاگاداربه له كاتی ناره حه تی

هه مو نهێنێكانت ئاشكرا نه كه یت.

هه ندێ ده سكه وتی دارایت ده بێت كه زۆر ده مێكه هه وڵی بۆ ده ده یت، كه س���ێكی نزیك���ت زۆر پێویس���تی به ئێوه ده بێت و

چاوه ڕێتان ده كات.

چاره س���ه ركردنی له س���ه ر س���وربونت كێشه یه ك و روبه روبونه وه ی ناخۆشییه كان راكێش���انی س���ه رنج جێ���ی ئه بێت���ه

ده وربه ره كه ت.

ته ندروستیت به ره و باشتر ده ڕوات و ئه و ناڕه حه تییه ی كه ماوه یه كه توشی بویت رزگارت ده بێت لێی ، هه ندێ كاتی خۆت

بۆ خێزانه كه ت ته رخانبكه .

په یوه ندی���ه هات���وه ئ���ه وه كات���ی بكه یت���ه وه ، چ���اك كۆمه اڵیه تێكان���ت باشتروایه روبه روی ئه و كێشانه ببیته وه كه دێنه پێشت و ئازایانه بڕیار بده یت.

ئ���ه و هه مو گۆڕانكاریه ی ژیانت توش���ی دو دڵی���ت ئه كات، ژیرانه هه ڵس���وكه وت بكه ، زۆرینه ی چاوه كان له س���ه ری تۆن

سێشه ممه رۆژی به ختته .

م���ه ڕۆ كارێك���ه وه ك���ه پێش���تر خۆت ب���ۆ ئاماده نه ك���ردوه له وانه یه توش���ی شكس���تبیت، چاوه ڕێی هه لێكی تر بكه

بۆ پرۆژه نوێیه كانت.

قرژاڵدوانه‌‌

هه س���ت به بێ���زاری ده كه ی���ت به ه���ۆی ئ���ه وه ی به ته م���ای س���ه فه رێك بوی���ت به اڵم ئه نجامتن���ه دا، هه ندێ له كاته كانت ته رخانبكه بۆ خێزانه كه ت و ده وروبه رت.

نه‌‌هه‌‌‌نگسه‌‌تڵگیسککه‌‌واندوپشکته‌‌رازووفه‌‌ریکشێر

10

خۆگۆڕین له واڵتی ئێمه دا سنورداره! بۆ )نێریش و بۆ مێ( ده توانین به ئاش����كرا ئه وه ببینین، ئه وه ی كه ئه و س����نوره ده به زێنێت ئازایه تی كه سه كان خۆیانن، پێویس����ته خه ڵكیش چی ت����ر كه متر یاخود به هیچ ش����ێوه یه ك توانج له سه ر كه س����ه كانی تر نه ده ن، گرنگ ئه وه یه تۆ بتوانیت به ش����ێوه یه كی ئازایانه به

رێگه یه كی رێك ئه و سنوره نه هێڵیت.• خاڵێكی گرنگ هه میش����ه له س����ه ر تازه گ����ه ری ب����ه : ئه مڕۆ چ����ی ده رچو له جیهان����دا گ����ه ر دوای هه فته یه كیش بێ����ت هه وڵ ب����ه ئاگاداری ب����ه ، مه رج نیه پارچه كه ت ده س����ت بكه وێت به اڵم به ئاس����انی س����تایله كه ت ره نگه كه ی و

ده ست ده كه وێت.• هه وڵ بده س����تایلت ش����ه ش مانگ جارێك نوێ بكه یت����ه وه : گه ر ئاره زوت له گۆڕین����ی ش����ێوازی ج����ل و به رگ����ت ب����وو ئه وا باش����تره ك����ه ره نگی قژت و بڕینه ك����ه ی بگۆڕیت، ئه گ����ه ر ئاره زوت له س����ه ر درێژبوون����ه وه ی ق����ژت كرد و ویس����تت بیگه ڕێنیته وه س����ه ر ره نگی

خۆی ئه وا پێویسته سێ مانگ جارێك س����تایلی جل و به رگت بگۆڕی، باشتره بچیته س����ه ر )كاژوه ڵ( له كالسیكه وه

جینز و تی شێرت.•زۆرترین خانم����ان دوورن له كاڵو: پێویس����ته كاڵو زیاتر به كارهێنن، وات لێده كات كاته كانی با و ئه وكاتانه ی كه قژت ناڕێكن بتوانیت شێوازێكی گونجاو

دابنێیت بۆی.• له كات����ی گۆڕان����ی ش����ێوازت ب����ۆ ستایلێكی تر پێویس����تت به قۆنه ره ی بن ب����ه رزی نوك تیژ ده بێ����ت: ئه گه ر هه ریه كێ����ك له ئێوه ئ����ه م قۆنه رانه تان هێش����تا ه����ه ر هه ی����ه ، ه����ه وڵ ب����ده به له به ركردن����ی له گ����ه ڵ جله كانی ترت بیگونجێنی����ت، گه ر تا ئێس����تا له گه ڵ جینز له به رتك����ردووه له مه ودوا له گه ڵ ته نوره ی ك����ورت و عه زی ك����ورت یان

درێژی ته سك له به ری بكه یت.چیت����ر خۆت مه ش����اره وه و هه وڵ بده پێش����ینه به تازه گه ری بك����ه ، چونكه ره نگ����ه ته نه����ا كه مێك راوێ����ژكاری و

یارمه تیت پێویست بێت.

ئا: رامان عومه ر

یه كێك له به ناوبانگترین چه ره س فرۆشه كانی شاری سلێمانی ئاماژه

به وه ده دات رۆژانه زیاتر له دوو ته ن چه ره سات ده فرۆشن و ته نها بۆ جه ژنی

ره مه زانیش 50 ته ن چه ره سیان فرۆشتووه .

هه ر چه ن���ده خێزانه كه ی ماوه ی 25 س���اڵه خه ریكی فرۆشتنی چه ره ساتن، به اڵم الی دانیش���توانی شاری سلێمانی به هۆی خۆش���ی چه ره س���اته كه یانه وه به ناو بانگن و هه مووانیش به چه ره ساتی رێب���از و مه حم���ود ی���ان خانووه ك���ه چه ره ساته ی ئه و چونكه ده یناسنه وه ، ده یفرۆش���ن له ن���او خانوویه ك���دا له ناو جه رگه ی بازاڕی شاری سلێمانی ئاماده ده كرێت و هه ر له وێش س���اغده كرێته وه و ده فرۆشرێت، رێباز مه حمود، كه كوڕی ئه و خێزانه یه ، باس له وه ده كات سه ره تا

كردووه به كاره كه ی���ان ده س���تیان كه بارودۆخی���ان ل���ه رووی ئیش���كردنه وه زۆر باش نه بووه و وتیش���ی: 25 ساڵه ئیش���ی برژاندنی چه ره س���ات ده كه ین، س���ه ره تا فڕنێكی كۆنمان هه بوو، به اڵم ئێستا مه كینه مان هێناوه كه به رهه می باش���تره وه له رووی ته ندروستیش���ه وه كه متره و ته پوت���ۆزی چونكه باش���ه ، فڕنه هێن���ده ی چ���وار به رهه میش���ی كۆنه كانه و هه روه ها كرێكاریش ئه وه نده

ماندوو نابێت.رۆۆژانه ش���یانه وه فرۆش���ی له باره ی ئاماژه ب���ه وه ده دات به پێی داواكارییه رۆژانه یه كه هه مو رۆژێك دوو تا س���ێ بۆنه كانیشدا له كاتی ته ن ده فرۆش���ن و زۆر زیات���ر ده بێت، به جۆرێ���ك ره نگه بڕوا ب���ه چاوه كانت نه كه ی���ت كه ئه و هه م���وو خه ڵكه س���ه ره ی ب���ۆ كڕینی چه ره س گرتووه ، رێباز وتیشی: له كاتی بۆنه كانیش���دا 24 كاتژمێر كار ده كه ین، چونكه خواست له سه ر چه ره س زۆر زیاد

ده بێت. هه روه ها بۆ جه ژنی ره مه زانیش چه ند مانگێك پێش ئه وه ئاماده كاریمان ب���ۆ كردووه و بۆ ئ���ه م جه ژنه ش ئه گه ر

هه یه 50 ته ن چه ره سمان فرۆشتبێت. ئه م چه ره سه به الی خه ڵكیه وه تام و چێژێك���ی زۆر تایبه تی هه ی���ه وه و زۆر ئ���اره زووی ده كه ن ئه و ك���وڕه ده ڵێت: به هۆی ئه وه ی ده مێك���ه خه ریكی ئه و كاره ین و هه روه ها چه ره سی تازه و پاك به كارده هێنن بۆ ئه وه ی به له زه ت بێت، هه روه ها ناكرێت ك���ه خه ڵك متمانه ی پێو بێت تۆ هه ڵی خه ڵه تێنی و ش���تی خراپ���ی پێ بده ی ئه وه ش هۆیه كی تره كه وایكردووه خه ڵك زیاتر روومان تێ

بكات.رێب���از ب���اس ل���ه وه ش ده كات ئه و چه ره س���اته ی به كاریده هێن���ن زیاتر له ئه مری���كاو چینه وه ه���اورده ده كرێت و له ئێرانیش به زۆر فس���ته ق دێنن، جگه له وه ی له والتانی توركیاو بولگاریاشه وه

هاورده ی ده كه ن.

ئا: رامان عومه ر

ده رهێنه رێكی سینه مایی ئاماژه به وه ده دات، ده بوو پێش كۆنگره ی

نه ته وه یی، سیاسیه كان بڕیاریان له سه ر ئه وه بدایه كه سینه مای

نه ته وه یی دروست بكه ن.

ره حیمی زه بیحی، ده رهێنه ری فلیمی سینه مایی "به پێی ده ستور" به ئاوێنه ی راگه یاند كه به چه ند سیاسیه كی وتووه كه ژیان ته نها سیاسه ت نییه و وتیشی: داوام له و سیاسیه نه كردووه كه خه ڵك هان بده ن به ره و بواره كانی تری ژیان. ئه و ده رهێنه ره ی باس له وه ش ده كات كه ده بوو درووس���تكردنی س���ینه مای

نه ت���ه وه ی پێش كۆنگره ی���ه نه ته وه یی درووستكردنی پێموایه ده ڵێت: بوایه و س���ینه مای نه ته وه ی���ی ده ب���وو پێش كۆنگ���ره ی نه ته وه ی���ی بوای���ه ، له به ر ئه وه ی س���ینه ما هه ڵگ���ری په یامێكه كه ده توانێت له سیاس���یه كان باش���تر په یام���ه كان بگه یه نێت.به اڵم به داخه وه

ئه مه نه كراوه . ئه و ده رهێنه ره له باره ی فلیمه كه شیه وه كه ئێس���تا له هۆڵه كانی سیتی سینه ما پێش���كه ش ده كرێت، باس له وه ده كات چه ند كێش���ه یه کیان رووبه ڕوو بۆته وه و وتیش���ی: به هۆی دووری هۆڵه كان له ناوه ندی ش���ارو كاتی نمایشی فلیمه كه كه گونجاو نه بووه و هه روه ها كێش���ه ی ری���كالم و الوازی كلت���وری خه ڵ���ك بۆ

نه یتوانیوه زۆر س���ینه ما خه ڵكێك���ی فلیمه كه ببینێت.

ناوبراو باس���ی له وه ش كرد تا ئێستا 6هه زار ك���ه س فلیمه كه ی���ان بینیوه و وتیش���ی: من زۆر رازیم، پێموایه بینه ر هه ر ئه وه ن���ده ی پێده كرا، سوپاس���ی هه م���وو ئه و كه س���انه ده كه م كه هاتن به المه وه ئه وه شی بنیوه و فلیمه كه یان گرنگه ئه وه ی���ه به رده وام بم و رۆژانه ش

بینه رمان زیاتر ده بێت.فلیمی س���ینه مایی به پێی ده ستوور، كه زیاتر له 2هه زار ئه كته ر به ش���داری تێداكردووه و له یه كه م رۆژی جه ژنه وه له هۆڵه كانی سیتی سینه ما له سه رچناری ش���اری سلێمانی تا ئێس���تاش نمایش

ده كرێت.

ئا: ئاوێنه

میری پێشووی قه ته ر "حه مه د بن خه لیفه ی دووه م" و خێزانه كه ی له نزیكیی كه ناره كانی شاری كان،

سێ هیكتار زه وی كڕیوه و ژیانی ئه م هاوینه ی به وپه ڕی ئارامیه وه له ڤێالی

لۆكس و رازاوه و مه له كردن و چونه بازاڕی مۆناكۆدا به سه رده بات.

هه فته نام���ه ی راب���ردوو، هه فت���ه ی "ئۆپزرڤاتۆر" راپۆرتێكی ده رباره ی ژیانی تایبه تی میری قه ته ر "شێخ حه مه د بن

خه لیفه ی دووه م" باڵوكرده وه .ش���ێخ حه م���ه د ده م���ه و به یانی���ان به فێنكی و له ژێر دره خته س���ه وزه كانی كه ناری باش���وری فه ره نسادا، جگه ری ب���رژاوو قاوه ن���ۆش ده كات، له كاتێكدا ك���ه پاس���ه وانه تایبه ته كانی به س���ه ر س���ه ریه وه وه ستاون و كه سیش ناوێرێت ئ���ه وه ی بیرخاته وه كه جگ���ه ری برژاو ئه و به رزه كه ی به كالیس���ترۆله زی���ان

ده گه یه نێت.ئ���ه و رۆژانه كاتژمێرێك له حه وش���ه و هه یوانی پ���ڕ له دارودره ختی ڤێالكه یدا به س���ه رده بات، به یانیان به خواردن���ی دواتر س���ه رێك له ناو باخه كه ی ده دات. هاوینی ئه مس���اڵ میری پێشوی قه ته ر ت���ه واو ئ���ازاده ، دوو مان���گ له مه وبه ر ئه و ده س���ه اڵتی به كوڕه سی ساڵه كه ی "ته می���م" س���پارد و ئیتر ئێس���تا ئه و گه ڕاوه ت���ه وه ب���ۆ س���ه رده می كوڕێنی

بیست ساڵی .م���ۆزه ی هاوینه دا، پش���ووی ل���ه م

منداڵه كه ی دووه می و حه وت هاوسه ری له گه ڵ���ه ك���ه هاوینان پێك���ه وه ژیان هاوی���ن ه���ه ر ك���ه به س���ه رده به ن. ده س���تپێده كات هه ر یه ك���ه و به فڕۆكه تایبه تیه كه ی خۆیان له گه ڵ خزمه تكار و جانتا گه وره كانیان رووده كه نه ش���اری "نیس" و س���ێ چ���وار هه فت���ه له گه ڵ باوكی���ان ژیان به س���ه رده به ن. وه زیری ده ره وه ی قه ته ری���ش ك���ه ئامۆزایه تی و لێناوه ، نازناوی "به رلسكۆنی بیابان"ی

سه رێكیان لێده دات.هیچ خواردنێك به الی میری قه ته ره وه هێنده ی س���ه روپێ به تام و چێژتر نییه ، ب���ه اڵم ك���ه پێش���وازی له میوانه كانی ده كات، چه ند خواردنێكی ره سمیتریان

پێش���كه ش ده كات. میوانه كان���ی ئه و زیاتر پاش���ای مه غریب و هاوسه ره كه ی ، هاوس���ه ره كه ی و ئ���ه رده ن و پاش���ای هاوس���ه ره كه یه تی ، دانیمارك و پاشای هه روه ها چه ند وه زیرێكی مه كسیك یان ملیاردێره كانی جیهانن، كه له ڤێالكه یدا پێش���وازیان لێ���ده كات. ل���ه م داوه ت و دانیشتنانه دا ش���ه راب نابینرێت، ته نها جارێ���ك نه بێت كه دۆمنی���ك دوپلینی داوای فه ره نس���ا ده ره وه ی وه زی���ری ش���ه رابی كردو ئه وكاته ش رازی میری قه ته ر له الی خێزانه كه ی ئاش���كرا بوو، كه شێخ حه مه د ش���ۆفێره كه ی بۆ الی كه سێك نارد كه باشترین جۆری شه راب

به رهه مده هێنێت.

گۆشه یه كی تایبه ته به جل و به رگ fashion دیزاینه ر و راوێژكاری "سه فین عارفی " ئاماده ی ده كات

safeen

.arif@

yahoo.

com

Twitte

r @Safe

enArif

تاچه ند خانمان جورئه تیان هه یه ؟ چۆن پێویسته خۆتبگۆڕیت؟!

Paranoia .10The Smurfs 2 .9

2Guns .8 Percy Jackson: Sea Of .7

MonstersJobs .6

Planes .5Elysium.4

We re( 3. له دووه م هه فته ی نمایشیداThe Millers(یه ك پله هاته خواره وه له پله ی دووه م بۆ پله ی سێ یه م، كه مێك سه یره كه فلیمێكی كۆمیدی بتوانێت له دووه م هه فته ی یدا جێگه ی خۆی بگرێت له تۆپ سێ ی بلیت فرۆشتنی جیهانی س���ه ركه وتنه كه ئازایه تی ت���ه واوی دا، ده گه ڕێته وه بۆ )جێنیفێر ئه نیستۆن( ) Jennfier Aniston( كه ته واوی داهاتی هه فته ی دووه می گه یشته زیاتر له )57( ملێ���ۆن دۆالری ئه مه ریكی ، كه ئه مه ش جێ پێ ی خۆی س���ه پاند ل���ه فیلمه كۆمیدی یه كانی ئه مساڵ دا، چاوه ڕێ ی سه ركه وتنێكی باشی لێده كرێت. ته واوی تێچوونی فیلمه كه )37( ملێۆن دۆالری

ئه مه ریكی یه .

Kick-Ass2) .2(فیلمێك���ی ئاكش���ن و كۆمی���دی یه له پل���ه ی دووه می یه كه م هه فت���ه ی دا توانی ب���ڕی زیاتر له )5( ملێۆن دۆالری ئه مه ریكی بگه ڕێنێته وه ، ئه م فیلمه ته واوی تێچوونی بڕی )28( ملێۆن دۆالری ئه مه ریكی یه ، ئه م فیلمه Kick-( دووه م���ی به ش���ی ته واوكه ری Ass( یه كه كه باسی له گه نجێك ده كات ئازارده درێت ی���ه وه هاوڕێكانی له الیه ن بۆیه بڕیاری دا كه وه كو سوپه ر ئازایه ك خۆی بگۆڕێت و ه���اوكاری ئه و خه ڵكه بكات كه پێویس���تیان به هاوكاریه ، ئه م فیلمه ی���ه ك كاتژمێر و س���ی و حه وت

ده قه یه ... به هیوای كاتێكی خۆش.

Lee Daniels The Butler) .1( ئۆپرا وێنڤری ده وڵه مه ندترین خانمی جیهان و یه كێك ل���ه هه ره ده وڵه مه نده كانی ئه مڕۆ جیهان، به م فیلم���ه درامایه ئه مه ریكی له یه كه م فیلم���ه ئه م ده ركه وت���ه وه ... هه فت���ه دا ب���ڕی زیاتر ل���ه )8( ملێۆن دۆالری ئه مه ریك���ی گه ڕانده وه ، به پله ی یه كه م هاته ریزبه ندی هه موو فیلمه كان.

به ز)به ز( نویترین به رهه مه كانی سینه ما

ده خاته به رده ستتانكه ئه مڕۆ له جیهانی سینه مادا كراوه ن و

بڕی زۆرترین بینه ریانهه یه و پێشكه ش به ئێوه ی خوێنه ر

ده كرێن له پله ی 10 بۆ 1)سینه مای ئه مڕۆی جیهان لێره دا

بدۆه زه وه ، به شێوه یه ك هه رگیز نه تدیبێت(

گۆشه یه كی تایبه ته به سینه ما

11

له فه یسبوکه وه

ئا: به ختیار حسێن، هه ولێر

پێشكه شكاری پێشوی به رنامه ی nrt2 خۆشترین ده نگ كه له كه ناڵی

پێشكه ش ده كرێت، ئاماژه به وه ده كات كه ئه و هێرش و جنێودانانه ی

له تۆڕی كۆمه اڵیه تی فه یسبوك ده كرێنه سه ری به هۆی دروستكردنی

په یجێكه وه یه كه ئه و دورو نزیك ئاگاداری نیه . ئه و ده ڵێت "به هۆی بێده نگی و بێهه ڵویستی NRT2ه وه

به رنامه ی خۆشترین ده نگم به جێهێشت".

هودا خه لیل، پێشكه ش���كاری دیاری به رنامه ی پێش���وی خۆش���ترین ده نگ له كه ناڵی nrt2 به ئاوێنه ی راگه یاند كه له دابه زاندنی قۆناغی یه كه می به رنامه كه ل���ه nrt2 كه ناڵه ك���ه ی جێهێش���تووه و ه���ۆكاری ئه وه ش���ی گه ڕان���ده وه ب���ۆ بێده نگ���ی به رپرس���انی ئ���ه و كه ناڵه ، ئ���ه و وتی "هه م���و الی���ه ك ئاگاداربون كاره كه ش هاككرابو، الپتۆپه ك���ه م كه رون و ئاشكرابو هیچ هه ڵه ی تێدا نه بو، باڵوكرایه وه له سایته كانیشه وه ئه مه ش كه پێشكه ش���كاری nrt2 ئ���ه م كاره ی به سه رهاتوه نه نوس���رابو هودا خه لیل، كردم، پش���تگیرییان هه موالیه ك بۆیه پش���تگیرییان nrt2 س���ایتی ته نی���ا

نه كردم".ه���ودا ب���اس ل���ه وه ش ده كات دوای كه ناڵه كه به رپرسانی هه ڵوێسته ی ئه و "بۆئه وه ی وتی نوان���دوه و كاردانه وه ی هه ڵوێس���تی خۆمی���ان پیش���ان بده م، ده ستله كاركێش���انه وه م نوس���راوی

خسته به رده ستی به رپرسانی كه ناڵه كه و پێم راگه یان���دن ك���ه واز له به رنامه كه ده هێن���م. چونك���ه من كچێ���ك نیم بۆ الیه نی دارای���ی كار له تیڤییه كان بكه م، به ڵك���و ئه م���ه حه زێكی خۆم���ه ، بۆیه

له سه ر ئه مه وازم له nrt2 هێنا".ه���ودا ب���اس ل���ه وه ش ده كات دوای بڕیاری وازهێنانی NRT2 به رپرس���انی گوایه باڵوكردۆته وه ئه وه یان كه ناڵه كه ك���ه ناتوانێ���ت به رنامه ی راس���ته وخۆ پێشكه ش بكات، ئه و وتی "ئه مه بۆچونی خۆیان���ه له به رئه وه ئه گ���ه ر من توانای راسته وخۆم به رنامه ی پێشكه شكردنی نه بێت، ئه ی بۆ ده رهێنه ری به رنامه كه پێوه كردم���ه وه و په یوه ن���دی دوج���ار ج���اری یه كه م پێی وت���م چه ند كارێك هه ی���ه له ناوبڕگه كان ده بێت بیكه یت بۆ به رنامه ی داهاتو كه راسته وخۆیه ، به اڵم پێموت به داوای لێبوردنه وه كه ناتوانم له كاركردن له گه ڵیان به رده وام بم، دوای ئه وه ش جارێكی تر ته له فۆنیان كرده وه و وتیان ئایا بڕیاری خۆت نه گۆڕیوه و هه ر

له سه ر قسه كه ی خۆتی؟ ، وتم به ڵێ ".ئه و پێشكه ش���كاره ئاماژه ش به وه ش ده دات كه نه به رپرسانی nrt2 و نه خۆشی ناتوانن بڕیار له س���ه ر ئ���ه وه بده ن كه توان���ای پێشكه ش���كردنی به رنام���ه ی راس���ته وخۆی هه ی���ه یان ن���ا، به ڵكو بین���ه ر ده توانێت بڕیار له س���ه ر ئه مه بدات، ئه و وتی "پێنج س���اڵه له بواری راگه یاندن كارده كه م و چه ندین به رنامه ی له داهاتووشدا هه بووه و راسته وخۆش���م به رده وام ده بم و پێشكه ش���كردنی هه ر به رنامه ی راسته وخۆش���م ب���ه الوه زۆر

ئاساییه ".

له ت���ۆڕه كۆمه اڵیه تیه كانه وه جنیێوو قسه ی ناشرین و نابه جێ زۆر ئاراسته ی هوداش ده كرێت و پێشكه ش���كاره ئه م هۆكاره ك���ه ی بۆ ئ���ه وه ده گه ڕێنێته وه ده یانه وێ���ت ه���ه ن كه س���انێك ك���ه كه سایه تیه كه ی له كه دار بكه ن، ئه و وتی "له فه یس���بوك په یجێك دروس���تكراوه به ناوم���ه وه و نزیك���ه ی 70 هه زار الیكی هه یه و باس���ی سیاسه ت ده كات و جێنو ده دات، سیاس���یه كان به كه س���ایه تیه له كاتێكدا دور و نزیك ئاگاداری ئه وكاره نیم، چونكه من كه سێكی سیاسی نیم و له راگه یاندنیش هیچ كات كارم له س���ه ر

سیاسه ت نه كردووه ".هودا پێشیوایه ئه م په یجه ده ستێكی سیاسی له پشته وه یه و ئه مه ش زۆر رون و ئاشكرایه و پێویست ناكات باسی بكات كه ئه و الیه نه سیاس���یه كێیه ، كه ئه و چه ندینجار گوتویه ت���ی ئه و په یجه هی ئه و نیه ، پێش���یوایه "ئه وانه ی ئه وكاره به ناوی ئه و ده كه ن له هه مو كه س���ێك زیات���ر خۆی���ان پێناش���یرین ده كه ن و ناتوانن له و رێگه یه وه هودا بش���كێنن، به ڵكو هۆكارێك ده بێت بۆئه وه ی كاری

جوانتر و باشتر بكات".ه���ودا باس ل���ه وه ش ده كات كه ئه و هێرشانه ی ده كرێته سه ری ئه و كه سانه ن كه ئه ندام و خه ڵكی ئه و الیه نه سیاسیه ن ك���ه له رێگه ی ئ���ه و په یجه وه جنێو به كه سه سیاس���یه كانیان ده درێت، هودا ئاماژه بۆ ئ���ه وه ش ده كات كه پڕۆژه ی هه ی���ه بۆئه وه ی جارێكی ت���ر له رێگه ی كه ناڵێك���ی راگه یاندنی كوردیه وه درێژه به رده وام ب���دات و راگه یاندن ب���ه كاری

ده بێت.

NRT2 هودا خه لیل: بێده نگی و بێهه ڵویستیبه رنامه ی "خۆشترین ده نگ"ی پێبه جێهێشتم

دوكانێكی چه ره سات له سلێمانی :پێش جه ژن 50 ته ن چه ره سم فرۆشتووه

رێباز له کاتی رێکخستنی چه ره ساته که یدا فۆتۆ: رامان

"سینه مای نه ته وه یی ده بو پێش كۆنگره ی نه ته وه یی بكرایه "

رۆژانی میری پێشوی قه ته ر له فه ره نسا چۆن ده گوزه رێت؟

ماهیر حه سه ن و ره حیمی زه بیحی له کاتی وێنه گرتنی فیلمی به پێی ده ستور له ئینته رنێته وه حه مه د بن خه لیفه ی دووه م

قه سابخانه نوێکانی سلێمانی

بیروڕا(391( سێشه ممه 122013/8/20 birura.awene@gmail.com

)3-2)

لەبەش���ی یەکەم���ی ئەم نووس���ینەدا پێم لەس���ەر ئ���ەو ڕاس���تییە داگرت کە هه میش���ە نییە مەرج ناڕەزاییدەربڕی���ن بێ���ت، سیاس���ی ناڕەزاییدەربڕینێک���ی داواکاری سیاس���ی هه بێت و مەبەس���تی سیاسی لەپش���تەوەبێت. ناڕەزاییدەربڕین دەشێت کۆمەاڵیەتی، پیشەیی، کولتوری، دینی و ”کایە“یی بێت، واتە ته نها ناڕەزایی ناو کایەی���ەک لەکایەکانی کۆمەڵگا بێت ن���ەک ناڕەزایی هه موو کۆمەڵگا. هه روەها ئەوەش���م وت ک���ە ناڕەزایەتی سیاس���ی خۆشی دەشێت فرەجۆرو فرەڕەهه ندبێت، مەرج نییە هه میشە ناڕەزاییبێت بەرامبەر سیس���تمە کارکردن���ی بەس���ەرجەمی سیاس���ییەکە، یان خوازی���اری ئەوەبێت کۆتایی بەسیس���تمێکی سیاسی بهێنێت و سیستمێکی نوێ لەشوێنیدا دروستبکات. ناڕەزایی بەشێوەیەکی گشتی پلەو ڕادەو ئاست و شێوازو قەبارەی جیاوازیی هه یە، ناکرێت کورتبکرێتەوە ته نها بۆ ناڕەزایی سەرتاس���ەری و ڕیش���ەیی و جەم���اوەری بەرف���راوان. ژیان���ی کۆمەاڵیەتیش بۆیە ژیانی کۆمەاڵیەتیی���ە چونکە هه م بڕێکی هه م کۆمەاڵیەت���ی و لەناڕازیبوون���ی زۆر بەش���ێکی زۆر لەڕازیبوون���ی کۆمەاڵیەتی تێدایە، ئ���ەم دیالێکتیکە ئاڵۆزەی نێوان پێکەنی���ن و ڕازینەب���وون، ڕازیب���وون و توڕەب���وون، بەش���ێکی ه���ه رە بنەڕەتی هێزو گ���روپ و کۆمەاڵیەتییانەی ژیان���ی تاکەکەسەکانە. هه رگیزیش پێگەو جێگاو ڕووب���ەری ناڕەزایەتیی���ش پێگەو جێگاو ڕووبەرێکی جێگیرنییە، دەش���ێت هێزێک ئەم���ڕۆ ناڕازیبێ���ت بەاڵم س���بەی ببێتە هێزێکی ڕازی و ئەوەش���ی ئەم���ڕۆ ڕازییە سبەینێ لەسەر ش���ەقامەکان هاواربکات. ناڕەزایەتییەکان ڕووبەری ئەمڕۆ دەشێت ته نه���ا ڕووبەرێکی ئابوریی یان کولتوریی بێت، بەاڵم سبەینێ هه ریەکێکیان بگۆڕێت بۆ ڕووبەری سیاسی. دەشێت ناڕەزایەتی لەهه نگاوی یەکەمیدا سیاسی بێت، بەاڵم لەگەش���ەی خۆیدا بگۆڕێت بۆ ناڕەزایەتی دینی یان کولتوری و یان کۆمەاڵیەتی یان پیشەیی یان کایەیی. یەکێک لەوانە هه رە سەرەتایی و هه رە سادەکانی کۆمەڵناسی وەک زانس���ت و ه���ه ر فیکرێکی تریش کە بیەوێت بەالنی هه رەکەمی زانستیبوونەوە لەسەر کۆمەڵگا کاربکات، بینین و ناسینی

ئەم پێدراوە سادەو میتۆدییانەیە. وەک وت���م مەرج نیی���ە ناڕەزایی ڕووی لەگش���تێتی ژیانی سیاسی و کۆمەاڵیەتی بێت، ناڕەزایی گش���تی زۆرجار شۆڕش و یاخیبون���ە کۆمەاڵیەتیی���ە گەورەکان���ی لێدەکەوێت���ەوە کە لەمێژووی مرۆڤایەتیدا ڕووداوی دەگمەن���ن و کردەیەک���ی ڕۆژانە ناڕەزاییەکان���ی زۆری بەش���ی نی���ن. ژیان���ی کۆمەاڵیەتی ناڕەزای���ی تایبەتن، ڕوویان ته نه���ا لەڕووبەرێکی کۆمەاڵیەتی تایبەت���ە. ب���ۆ نموون���ە ناڕەزایی���ەکان دەرکردنی لەبەگژاچوون���ەوەی ڕووی���ان یاس���ایەک، یان بڕیارێک بێت، یان بەگژ دروس���تکردنی شەقامێک یان گۆڕەپانێک لەشوێنێکی تایبەتدا بچنەوە، یان دەشێت دژ بەباڵوکردن���ەوە ی���ان دژ بەڕێگرت���ن لەباڵوکردن���ەوەی نووس���ینێک، فلیمێک، یان بەیاننامەیەک بێت. وەکچۆن دەشێت دژ بەزیادک���ردن ی���ان داش���کانی نرخی ئەم یان ئ���ەو کەلوپەل���ی تایبەت بێت. لەهه موو ئەو دۆخان���ەدا ناڕەزاییدەربڕین ناڕەزاییە بەڕووی ”ڕووداوێکی تایبەت“دا، بەاڵم ناڕەزاییدەربڕین دەش���ێت ڕووی لە ”گش���تێتی“ ژیانی سیاسی و کۆمەاڵیەتی بێ���ت، بیەوێت دەس���کاریی ئەم یان ئەو دەرکەوتی ژیانی گشتی، یان سەرجەمی سیستمە سیاسی و ئەخالقی و ڕەمزییەکەی کۆمەڵگا بکات. هه روەها ناڕەزایی دەشێت تێکەڵێک���ی ئاڵ���ۆزی هه ریەکێک لەو دوو ش���ێوە ناڕەزاییە بێت. دەشێت ناڕەزایی س���ەرەتا ڕووی لەیەک ڕووداو بێت، بەاڵم لەگەش���ه ی خۆیدا بگۆڕێ���ت بەناڕەزایی بەرامبەر بەسەرجەمی سیستمە سیاسی و کۆمەاڵیەت���ی و فەرهه نگییەکە. دەش���ێت ش���ێوە جیاوازەکانی ناڕەزای���ی بەته نهاو دوور لەیەک دەربکەون، بەاڵم دەش���ێت کۆشببنەوەو هه موویان لەناو یەک کردەی کۆمەاڵیەتی ئاڵۆزدا بەرجەستەبن، هه روەها دەشێت کۆبوونەوەی شێوازە جیاوازەکانی ناڕەزایی بەیەکەوە بەشێوەیەک ئاڵۆزبێت و

بەش���ێوەیەک بەناویەکداچووبن، نەکرێت ناڕەزاییەتیەکە کورتبکەینەوە بۆ کردەی

ئەم یان ئەو ڕەهه ندیان بەته نها. لەش���ێوەکانی ش���ێوەیەکیش ه���ه ر چەن���دان پابەس���تەی ناڕازیب���وون سیاس���ی و کۆمەاڵیەت���ی و هۆکاری فەرهه نگ���ی تایبەت���ە، م���رۆڤ لەخۆڕاو کردەی ناڕەزاییدەرنابڕێت، بێمەبەس���ت هۆش���یارو کردەیەکی ناڕەزاییدەربڕی���ن مەبەستدارەو هه میش���ە کۆمەڵێک هۆکار هه ن وادەکەن مرۆڤەکان ناڕەزاییدەرببڕن. ئ���ەوەی گرنگ���ە ئاگادریبی���ن ئەوەی���ە یاس���ایەک نییە پێمانبڵێ���ت ناڕازیبوونی کۆمەاڵیەت���ی چ جۆرە ف���ۆرم و چ جۆرە ناوەڕۆک و چ قەبارە و چ ئاس���ت و چ ڕادەو چ پلەیەکە وەردەگرێت. لەمێژووی فیکردا هه موو ئەوانەی ویس���تویانە پێش���بینی گ���ۆڕان مەس���ەلەی ناڕەزایەتیی���ەکان و ی���ان نەگۆڕانی کۆمەاڵیەتی و سیاس���ی و فەرهه نگی بکەن، جۆری ”گۆڕان“ ەکان و جۆری ”نەگۆڕان“ەکان لەناو نەخشەیەکی بکەن، ئامادەکراودا پێش���وەخت تیوری هه موویان ”پێغەمبەری درۆزن“ دەرچوون و لێکدانەوەکانیشیان ئەوەندەی پێشبینی و تەعبیربووە لەدۆخی دەرونی و سایکۆلۆژیی خۆیان ئەوەن���دە تەعبیرنەبووە لەدیدێک ک���ە ئاڵۆزییەکان���ی ژیان���ی کۆمەاڵیەتی بینیبێت و ئەو ئاڵۆزییانەش���ی لەئاس���تی فیکرو بیرکردنەوەدا بەرجەس���تەکردبێت. بۆ هه رکەس���ێک خۆی بەش���یکردنەوەی گرنگ���ە س���ەرقاڵدەکات، کۆمەڵ���گاوە گەش���ە بەتوان���ای بینین���ی ئاڵۆزیی���ە کۆمەاڵیەتیی���ەکان ب���دات. لەپەیوەندیدا ئ���ەوەی ناڕەزاییبوون���ەوە، بەدۆخ���ی گرنگە بیبینی���ن جۆرە جیاوازەکان و ڕادە بینینی ناڕەزاییدەربڕینە، جیاوازەکان���ی ناڕەزایەتییەکانە وەک کردەی کۆمەاڵیەتی مانادارو بینینی بکەرەکانیانە وەک بکەری کۆمەاڵیەتی هۆش���یار، کە هه ریەکێکیان بەش���ێوازی جیاوازو بۆ مەبەستی جیاواز

ناڕازییە. ناڕەزایەتی���ش دەربڕین���ی ش���ێوازی دەش���ێت نموون���ە ب���ۆ فرەج���ۆرە، ناڕەزاییەتییەکان ش���ێوەی خۆپیشاندان، گ���ەورەو گردبوون���ەوەی مانگرت���ن، هه مەالیەن بگرێتە خۆی، بۆ ماوەی کورت یان درێژ، هێمن یاخود توندتیژ، یاسایی ی���ان نایاس���ایی، پالن بۆدان���راو یاخود خۆبەخ���ۆو چاوەڕوانکراو ی���ان کوتوپڕ، ڕەم���زی یان ناڕەمزی بێ���ت. ناڕەزایەتی کۆمەاڵیەتی دەش���ێت شێوەی توندوتیژی هه بێت، بەاڵم دەشێت شێوەی پەنابردن بۆ ش���کاتکردن ل���ەدادگا بگرێتە خۆی، ش���کاتکرن لەسیاسی و دەس���ەاڵتدارێکی لەئەفس���ەرێکی لەنووس���ەرێک، گەورە، سوپا، لەبەرپرسێکی ئیداری، لەپزیشک و هه ندێکجار هت���د... نەخۆش���خانەیەک، دەشێت ش���ێوازی نووس���ینی نامەیەکی وەربگرێ���ت، وەکچۆن ناڕازیی ک���راوەی دەشێت شێوازی هه ڕەشە بەخۆپیشاندان و مانگرتن و هاتنە سەرشەقامیش وەربگرێت. لەهه ندێک دۆخیش���دا هه ندێک ش���ێوازی ش���ێوازێکی دەبێتە بێدەنگیی خۆش���ی گرنگی دەربڕین���ی ناڕەزایی کۆمەاڵیەتی و سیاس���ی. ناڕەزایی دەش���ێت هه م لەناو ”فەزای گشتی“ و بە بەرچاوی کۆمەڵگاوە ڕووبدات، ناڕەزایەتییەکان ببن بەڕووداوێک هه موو کۆمەڵگا بتوانێت بیبینێت و کردەی بینینەکە خۆشی کردەیەکی مەبەستداری پەیامئامێزبێ���ت، وات���ە ئ���ەو هێزان���ەی کە بەش���ێک نی���ن لەک���ردەی دەربڕینی ناڕەزاییەکان و وەک تەمەشاکەر ئامادەن، بتوانن ناڕەزایەتییەکان ببین و هه ڵوێست و دیدو ڕوانینێک بەرامبەر بەناڕەزایەتییەکان بەرهه مبهێنن. بەاڵم ناڕەزایەتیی دەشێت ل���ە ”فەزایەکی داخراو“ و ”س���نووردار“دا ڕووبدات و مەبەست لێی ناردنی پەیامێک، یان بەرزکردن���ەوەی داوەرکارییەک، یان ئاگادارکردن���ەوەی گروپێکی تایبەت بێت ناڕەزاییدەربڕەکان. ویس���تی لەخواست و ب���ۆ نموون���ە دەربڕینی ناڕەزای���ی لەناو فەرمانگەیەک، یان نەخۆشخانەیەک، یان کارخانەی���ەک، یان س���ەربازگەیەک، یان نەپەڕینەوەی بەته نه���او قوتابخانەیەکدا ب���ۆ ”فەزای گش���تی“. ئەگەرچی میدیای کۆمەاڵیەت���ی لەم���ڕۆدا بەش���ێکی زۆری ئەو سنوورانەی س���ڕیوەتەوە کە ”فەزای لەیەکتری ”ف���ەزای گش���تی“ تایبەت“ و

جیادەکاتەوە.

له پێوه ند به روداوه كانی میسره وه ، هه ر چاودێرێكی سیاسی تۆزێك موتابه عه ی حوكمڕانه كان و حیزبه میدیای ره فتارو حیزب���ه ئیس���المییه كانی كوردس���تان بكا، هه ست به دو خه له لی گه وره ئه كا

له ئه دای ئه م دو الیه نه ی كوردستاندا:ته عامولی وه ه���ا ه���ه ردوال یه كه م: كێشه كانی له گه ڵ میدیایی سیاس���ی و میس���ر ئه كه ن، وه كو ئه وه ی كێش���ه ی سیس���تمی كوردس���تان و خه ڵك���ی

حوكمڕانی كوردستان بێ.دوه م: له كوردستان دژو الیه نگر له سه ر بناغه ی ئایدۆلۆجیا دابه ش���بون به سه ر

عه سكه ر و ئیخوانه كانی میسردا.به و پێی���ه هه ردوال خۆیان توش���ی ئه گه ر ك���ردوه . گه وره ئیش���كالیه تی هه لومه رجی له گ���ه ڵ ره فتاره كانی���ان كوردس���تان لێكبده ین���ه وه ، دوفاق���ی به رۆش���نی ئه بینی���ن. ل���ه م وت���اره دا هه وڵئه ده م ئه و ئیشكالیه ت و دوفاقییه ی هه ردوال پۆلێنبكه م. به اڵم پێش ئه وه ، ئه مه وێ به چه ند په ره گرافێ ره ئی خۆم له س���ه ر روداوه كانی ئێس���تای میس���ر

ده رببڕم:یه كه م: ئیخوانه كان له ماوه ی یه كساڵی حوكمكردنیاندا چه ند هه ڵه یه كی گه وره و خراپ ده س���توریان كرد: كوشنده یان سه رسه ختانه تێپه ڕاند؛ خراپ نوسی و كرد؛ قه زایی���ان ده س���ه اڵتی دژایه تی ماس���میدیای دژایه تی سه رس���ه ختانه میس���رییان كرد؛ كۆمه ڵیان دابه شكرد به س���ه ر به هه شتی و دۆزه خیدا؛ مورسی یه كه م���ی رۆژی 100 ل���ه به ڵێنی���دا هه س���تپێكراو گۆڕانی حوكمكردنی���دا بخولقێنێ و نه یك���رد؛ به ناوی "زۆرینه " و گومڕایی نوان���دو گوێی له "كه مینه " نه گرت؛ ئه دای سیاسی و ئابوریی له سه ر ئاس���تی ناوخ���ۆو ده ره وه قۆرخكاری و نه ش���اره زایی گه وره ی پێوه ده ركه وت؛ له باتی مورسی، مورشیدی ئیخوانه كانی میسرو رێكخستنی ناوده وڵه تی ئیخوان

حوكمیان ئه كردو.. هتد.ئ���ه وه ی له به رامب���ه ردا دوه م: ئیخوانه كان و ره وتی ئیس���المی له میسر ناوی���ان ناون لیب���راڵ و عه لمانی، هه ڵه ره فتاری���ان له گه ڵ حوكمی ئیخوانه كان كرد. ئیخوانه كان نزیكه ی 90 س���اڵ بو به شێوه ی رێكخس���تنی نهێنی و گروپی بانگ���ه واز خواز له میس���ردا ئیش���یان ئه كرد. فێری موماره س���ه كردنی حوكم نه بوبون، ئه بو ماوه ی زیاتریان پێبدرێ تا فێر ئه بن ده س���ه اڵت به ڕێوه به رن. ئه یانتوانی به و شێوه یه ی خه ڵكیان بۆ روخاندن���ی حوكمی ئیخوانه كان هێنایه س���ه ر ش���ه قام، هه ر به و هێزه ، وه كو گروپ���ی به هێزی گوش���ار ئیخوانه كان ناچاربكه ن خۆی راس���تبكاته وه و رێگه ن���ه ده ن له س���ه ر هه ڵه كوش���نده كانی

به رده وام بێ. س���ێیه م: ئیخوانه كان س���وپاو قه زاو پۆلیس و ئاس���ایش و میدی���او گه نجان و هونه رمه ن���دان و ژنانی���ان له گه ڵ نه بو. له هه ڵبژاردنی مه جلیسی شه عبدا ره وتی ئیسالمی )ئیخوانه كان و سه له فییه كان( 75% ی ده نگی���ان هێنا. له هه ڵبژاردنی یه كه مدا له قۆناغ���ی س���ه رۆكایه تیدا، مورس���ی 24% و ئه حمه د شه فیق %22 ی ده نگ���ی هێن���ا. له قۆناغ���ی دوه مدا مورس���ی 51% و ئه حم���ه د ش���ه فیق 49% ی ده نگ���ی هێن���ا. ئه م���ه مانای چ���ی بو؟ مانای ئه وه ب���و ئیخوانه كان به تایبه تی و ره وتی ئیس���المی به گشتی ئه س���تێره یان له كزی بو، نه یانئه توانی ب���ه زۆر ده س���ه اڵت قۆرخ بك���ه ن. بۆ میسری نیشتمان و میسری ده وڵه ت كام بژارده قازانج بو، رامكردنی ئیخوانه كان بۆ ئ���ه وه ی ببن به هێزێك���ی مه ده نی- ده ساوده س���كردنی فێ���ری قانون���ی و ده س���ه اڵت ببن، ی���ان پاڵیانپێوه بنرێ ببن به هێزێكی ناقانونیی تیرۆریس���ت؟ نه ئه كرا به گوش���اری كۆمه ڵی مه ده نی و حیزبه كان���ی ئۆپۆزس���یۆن بهێنرێنه وه

س���ه رخه ت، چاكسازییان پێبكرێ ، یان كورسی له سه ر ئاینده دا له هه ڵبژاردنی حوكم بهێنرێنه خوارێ؟ میسر به رگه ی 60 س���اڵ حوكمی عه س���كه رو رژێمی تۆتالیتاری گرتبو، به رگه ی چه ند ساڵێ دان به خۆدا گرتنی نه ئه گرت؟ پێموایه بژارده ی له مه ی ئێستا باشتر له ئارابو.

چ���واره م: ه���ه ردو الیه ن���ی ملمالنێ له میس���ر، الیه كیان ش���ه یتانی ته واوو ئه ویتریان ره حمان���ی ته واو نیه ، وه كو میدیای ده س���ه اڵت و میدی���ای ئه وه ی ئیسالمییه كانی كوردستان، هه ریه كه یان به گوێره ی به رژه وه ه ندی و ئایدیۆلۆجیای خۆی دابه ش���ی كردوه . به ڵكو هه ردوال هه ڵه و تاوانی گه وره یان كردوه . ئه گه ر هه ڵ���ه و تاوانه كان 50 به 50 به س���ه ر هه ردوالیاندا دابه ش نه بن، ئه وا رێژه ی

دابه شبون زۆر له یه ك نزیكه .

ئیشكالیه ت و دوفاقیی میدیای ده سه اڵت و سێبه ره كانی:

میس���ر به ئیخوانه كانی ش���ایه كامی ئه به ن. ئه گه ر راس���ته وخۆ زات نه كه ن ده سخۆش���ی له كوشتنی سه دان كه س و رش���تنی ئه و هه م���و خوێن���ه بكه ن، پێیانه وه دیاره له دڵه وه شاگه ش���كه ن. هه ركه س دڵی به كوش���تن و خوێنرشتن خۆش���بێ، بێ هیچ گومانێ نه خۆشه ، پێویستی به چاره سه ری ده رونی هه یه . حوكم���ی به روخان���ی دڵخۆش���بون ل���ه روی ئه گ���ه ر ئیخوان���ه كان، به س���ه ركه وتنی ئایدیۆلۆجیی���ه وه عه لمانی���ه ت به س���ه ر الهوتیه تدا لێكی بده ن���ه وه ، ئ���ه وا ل���ه روی كرداره كی و ده س���ه اڵت روخانی ئه كاته واقعییه وه نه ك ئۆپۆزسێون. یانی ئه گه ر كوردانه ته رجه م���ه ی بكه ین، ئه كات���ه روخانی حوكمڕانی���ی پارت���ی و یه كێت���ی نه ك

كۆمه ڵ و یه كگرتو. ئیس���المییه كانی میس���ر ته واو وه كو یه كێتی و پارتی وایان ته فس���یركرد كه دیموكراسی به ته نیا بریتییه له سندوقی له هه ڵبژاردن���دا م���ادام هه ڵب���ژاردن. زۆرینه ی ده نگی هێن���اوه ، ئیتر ئازاده چۆنی بوێ ئاوا كورس���یی ده س���ه اڵت لێخوڕێ. یه كێت���ی و پارتیش به هه مان ئه قڵه وه ئه و هه م���و قانونه خراپه یان زۆرین���ه وه به ن���اوی له پارله م���ان كوردستانیان قه یرانه كانی تێپه ڕاندوه و قوڵت���ر كردۆته وه . پارتی���ش به هه مان ئه قڵیه ته وه س���ه ری زمان و بنی زمانی س���ه رۆكه كه یه تی و، ده نگ���ی %70سه رۆكه كه یش���ی ئه وه ی قۆس���تۆته وه بۆ به دیهێنانی ده سكه وتی بنه ماڵه یی و حیزبی! به مه رجێ ئێوه و پارتی خۆیشی ئه زانن ئه م له 70% ه چۆن هێنراوه !

ئیس���المیه كانی حوكمی مورس���ی و

میسر بۆ وایان لێ به سه رهات؟ چونكه گوێیان له و هه مو ده نگه ناڕازییه نه گرت. شه رعیه تمان ئێمه ئه یانوت: به رده وام له سندوقی ده نگدان وه ر گرتوه . ته واو وه كو ئ���ه وه ی پارت���ی و یه كێتی چوار له گه ڵ ئۆپۆزسیۆنی كوردستان و ساڵه

كۆمه ڵی مه ده نی ئه یكه ن.میدیای ده س���ه اڵت مژده ی فه شه لی س���اڵێك حوكمی ئیخوانه كانی میس���ر به خه ڵك ئه دا. كه چی ش���ه رم له خۆیان ناكه ن كه 22 ساڵه به فاشیلی حوكمڕانی ئه ك���ه ن و وازیش له ده س���ه اڵت ناهێنن.

ئه مه دوفاقییه كی بێ ئابڕوانه یه . حیزبه كان���ی ده س���ه اڵت، به تایبه تی ئیخوانه كانی ئه یه وێ شكستی یه كێتی میس���ر وه ه���ا بخاته زه ین���ی خه ڵكی كوردس���تان كه ئیس���المی قه ت نابێ به دیموكراس���ی. مادام وای���ه بۆ كات بكوژی���ن، با هه ر له ئێس���ته وه فاڵ بۆ كوردستانیش ئیسالمییه كانی فه شه لی بگرین���ه وه و ئه گه ر به هه ڵبژاردنی پاك و دیموكراسیش بردیانه وه ، رێگه نه ده ین بێنه سه ر كورسی حوكم. ئه مه یه كه م، بڕوا نه بونی پێش وه خته به دیموكراسی، هه ڵه یه و بۆچونێكی لێكدانه وه و دوه م، كوردس���تان ب���ه ره و هه ڵدێ���ر ئه ب���ا. ب���ا نمونه یه ك���ی زین���دو بهێنم���ه وه : مامۆس���تا عه ل���ی باپیر س���اڵی 1992 كوردستانی له گه ڵ له چاوپێكه وتنێكیدا نوێ وت���ی، هه ڵبژاردن بیدعه ی غه ربه ، ئێمه بڕوام���ان پێی نیه ... ئه گه ر ئێوه دیموكراتین رێگه به ئێمه بده ن بڕوامان به دیموكراتی نه بێ. به اڵم ئێس���تا هه ر ئ���ه و مامۆس���تا عه لی باپی���ره خۆی و حیزبه كه ی داوای دیموكراسیی باشترو هه ڵبژاردنی پاك و بێ گزی و بێ ته زویر ئه كه ن. ئه مه س���ودی مه زنی رێگه دانی ئیس���المییه كانه بۆ ئ���ه وه ی تێكه اڵوی كایه كان���ی حوكمڕان���ی و مماره س���ه ی ده س���ه اڵت بب���ن. ئه گ���ه ر به رێگ���ه ی دیموكراسی بردیانه وه ئازادبن حكومه ت پێكبهێن���ن. ره نگه هه ب���ێ بڵێ: ئه مه فێڵه . ئه گ���ه ر حیزبه كه ی بیباته وه واز له ده سه اڵت ناهێنێ. له وه اڵمی ئه وانه دا ئه ڵێ���م: یه كه م، ئه وه سیاس���ه ت نیه ، فاڵگرتنه وه ی���ه . دوه م، خ���ۆ یه كێتی و ده س���ه اڵتیان س���اڵه 22 پارتی���ش نیش���انه یان بچوكترین قۆرخك���ردوه و پێوه دیار نیه ئه گه ر له هه ڵبژاردنیشدا بدۆڕێن واز له كورسی ده سه اڵت بهێنن . كه واته ئه گه ر بۆ یه كێتی و پارتی حه اڵڵ بێ كورسی حوكم بفڕێنن و سامانی سه ر ئ���ه رزو ژێر ئ���ه رزی واڵت بدزن، بۆچی له هێ���زی تری حه رام ئه ك���ه ن؟ ئه گه ر توانیمان به رێگه ی دیموكراس���ی حوكم ل���ه ده س پارتی و یه كێت���ی ده ربهێنین، حه تمه ن به هه مان رێگه ئه توانین سبه ی رۆژ له ده س���ت "ئیسالمییه حاكمه كان"

یشی ده ربهێنین.

ئیشكالیه ت و دوفاقیی میدیای یه كگرتوو كۆمه ڵ:

زۆر به شێوازێكی ئیخوانه كانی میسر هه ڵه پرۆژه ی ده س���توریان نوسییه وه . به ه���ۆی فێ���ڵ و فه ره جه كانی���ان و ئه و زۆرینه ی���ه ی له هه یئ���ه ی ته ئسیس���یدا دروس���تیان كردبو، له سه ره تاوه لێیان ده رك���ه وت كه ده س���تور ب���ۆ خۆیان ئه نوس���نه وه ن���ه ك بۆ گه لی میس���ر. نوێنه رانی كڵێس���او نوێنه رانی بۆی���ه كشانه وه . لیبراڵه كان عه لمانی و الیه نه س���ه ره نجام ئیخوانه كان ده ستوریان بۆ خۆیان نوس���یه وه . ئێوه ك���ه به هه مو جۆرێ، به هۆی لێكچونی ئایدیۆلۆجیاوه ئه ك���ه ن، له ئیخوان���ه كان پش���تیوانی ئه بێ بزانن، له مه س���ه له ی نوسینه وه ی پرۆژه ی ده ستوردا، له كوردستان توشی یه كێتی و ئه بن. ئیحراج ئیش���كالیه ت و پارتی هه قی���ان ئه كه وێته ده س لێتان بپرس���ن: بۆچی له میس���ر پش���تیوانی له ده ستوره كه ی ئیخوان ئه كه ن، كه چی له كوردس���تان دژایه تی پرۆژه كه ی ئێمه ئه كه ن؟ ئه گه ر ئێمه به شێوازێكی هه ڵه پرۆژه كه مان دانابێ، خۆ ئیخوانه كانیش

به هه مان شێواز نوسییانه وه ! ئیخوانه كان���ی میس���ر، به هه ڵه ی���ش ریفراندۆمیان بۆ ده ستور كرد. چونكه كۆده نگیی نیش���تمانی له س���ه ر نه بو. كه واته پارتی هه ق���ی ئه كه وێته ده س لێتان بپرس���ێ: بۆچی بۆ ئیخوانه كانی میس���ر حه اڵڵه به و ش���ێوه یه ده ستور له كوردس���تان بۆچ���ی تێپه ڕێن���ن، له ئێمه ی حه رام ئه كه ن به هه مانش���ێوه تێیپه ڕێنین؟ بیلموناس���ه به ، ده ستوری ئیخوان���ه كان به رێ���ژه ی كه متر له %20

ده نگی ئه و میسرییانه تێپه ڕی كه مافی ده نگدانیان هه بو. ئه مه ده ستوری گه له

یان هی تاقمێكی دیاریكراو؟ ئیخوانه كانی میس���ر به ناوی زۆرینه و ش���ه رعیه ته وه ب���ۆ ئه و هه م���و هه ڵه گوێی���ان تێیكه وت���ن، كوش���ندانه ی نه گ���رت. لیبراڵ���ه كان له عه لمان���ی و كوردس���تانیش ئیس���المییه كانی له پارله مان كێش���ه یان له گه ڵ "زۆرینه و ش���ه رعیه ت"�ی یه كێتی و پارتی هه یه . ناترسن یه كێتی و پارتی لێتان بپرسن: بۆچی له میس���ر له گ���ه ڵ "زۆرینه " ن، كه چی له كوردستان دژایه تیی ئه كه ن؟ ئیخوانه كانی میسر بڕوایان به وه نه بو، بۆ ئه و كه یسانه ی له كوردستان ناومان نیش���تمانی"، سازانی "ره هه ندی ناون نیشتمانی بكه ن. ئێوه یش له كوردستان كێش���ه ی گه وره تان له گ���ه ڵ بێگوێیی پارتی و یه كێتی هه یه له م بواره دا. ئه م

دوفاقییه چۆن حه ل ئه كه ن؟ ئیخوانه كانی قه یران���ی هاوزه مان���ی میس���ر، كوردانی خۆرئاوایش روبه ڕوی خه ته ری گه وره ی قاعیده و داخس���تنی س���نوری هه رێ���م، له الیه ن س���ه رۆكی كۆمه ڵ و میدیای بون���ه وه . هه رێمه وه ، یه كگرت���و له 1% ی ئه و س���ۆزه ی بۆ ئیخوانه كانی���ان ده رب���ڕی، بۆ كوردانی

خۆریاوایان ده رنه بڕی. بۆ؟

ناترس���ن ئ���ه م ش���ینه ی ئێ���وه بۆ ئیخوانه كانی میسری ئه كه ن، بێگوێدانه ئه و هه مو هه ڵه كوش���نده یه ی له ماوه ی س���اڵێك حوكمڕان���ی و س���اڵێك پێش حوكمڕانیدا كردیان، خه ڵكی كوردستان وه ها لێتان وه ربگرن كه ، ئه گه ر سبه ی ئێوه یش بێنه سه ر كورسیی ده سه اڵت، به هه م���ان كوێ���ره رێ���ی ئیخوانه كانی

میسردا ئه ڕۆن؟

كرۆكی مه به ستكێشه كانی كوردستان له وانه ی میسر زۆر زۆرتر نه ب���ن، هه رگیز كه متر نین. ئه گه ر خ���ه م خه می گه ل و نیش���تمانه بۆچی له باتی گواس���تنه وه ی ش���ه ڕی دوالیه نی میسری بۆ كوردستان ته ركیز ناكه نه سه ر چاره سه ركردنی كێشه كانی

خۆمان؟ئه گه ر ده س���ه اڵتی كوردی وه كو هه ر بیه وێ نادیموكراس���ی ده س���ه اڵتێكی كێش���ه كانی خۆی هه ن���ارده ی ده ره وه بكاو، س���ه رنجی خه ڵكی زه ره رمه ندی له س���ه ر قه یرانه قوڵه كانی كوردستان ب���ۆ ده ره وه ، كۆم���ه ڵ و بگوازێت���ه وه یه كگرتو وه كو دو هێزی ئۆپۆزس���یۆنی چاالك چ قازانجێ له الچونی س���ه رنجی خه ڵكی كوردستان له سه ر قه یرانه كانی

واڵتی خۆمان ئه كه ن؟

سۆسیۆلۆژیای ناڕەزایی

له میسر، ئیخوانه كان... سوپاو به شێك له خه ڵكله كوردستان، ئیسالمییه كان... حیزبه كانی ده سه اڵت

مه حمود ره زا ئه مین

ئیسالمییه كانی میسر ته واو وه كو

یه كێتی و پارتی وایان ته فسیركرد كه دیموكراسی به ته نیا بریتییه

له سندوقی هه ڵبژاردن. مادام

له هه ڵبژاردندا زۆرینه ی ده نگی

هێناوه ، ئیتر ئازاده چۆنی بوێ ئاوا

كورسیی ده سه اڵت لێخوڕێ

حیزبه كانی ده سه اڵت، به تایبه تی

یه كێتی ئه یه وێ شكستی ئیخوانه كانی

میسر وه ها بخاته زه ینی خه ڵكی كوردستان كه

ئیسالمی قه ت نابێ به دیموكراسی. مادام وایه بۆ كات بكوژین،

با هه ر له ئێسته وه فاڵ بۆ فه شه لی ئیسالمییه كانی كوردستانیش

بگرینه وه

13 (391( سێشه ممه 2013/8/20 birura.awene@gmail.comبیروڕا

رێبین هەردی

دواج���ار گەورەتری���ن و داهێنەرتری���ن ش���اعیری ئەم س���ەدەیەی کوردس���تان کۆچ���ی دوای���ی ک���رد. کۆچێ���ک ک���ە پێش���ترو لەپێش هەمو کەس���ێکەوە بۆ خ���ودی ش���ێرکۆ بێکەس هەس���تپێکراو ب���و. بێهودە نەبو دوا قەس���یدەی خۆی ناوناب���و )خێراکە مردن خەریکە بگات(. بێهودەش نەبو وەس���یەتەکەی خۆی الی چەندان کەس���ی نزیک باسکردو داواکانی ب���ۆ مەزاره ک���ەی و ئەو ش���تانەی ئەبێت لەکاتی بەخاکس���پاردنیدا بکرێت، بەزۆر کەسی نزیک راگەیاند. شاعیرێک کۆچی دوایکرد کە سەرلەبەری شیعری بەرگری بو لەژیان. رەنگە هیچ ش���اعیرێکی ئێمە هێندەی ئەم مرۆڤە گەورەیە باسی ژیان و ئەدەبی ئەزمونی نەکردبێت. زیندویەتی شێرکۆ لەیەک وش���ەدا کورت ئەبێتەوە: ژیان. "دۆزینەوەی ژیان لەهەمو شتێکدا" ئەم���ە ئ���ەو گوتارەی���ە کە س���ەرجەم بەرهەمەکانی شێرکۆ بێکەس هەڵگرێتی، بەس )ئەمەش خ���ۆی جێگەی تێبینیە( لەهەلوم���ەرج و فەزایەکدا ک���ە تانوپۆی بەم���ردن تەن���راوە. ش���ێرکۆ لەچیرۆکی ترس���ناکەکانی مردندا شیعری پشکوت. ش���ایەتی رۆژمێرو روداوو س���ەردەمێک بو کە لەمردنێک���ەوە ئەچو بۆ مردنێکی تر. لەس���ەردەم و مێژویەکدا ژیا کە پڕبو لەکارەس���اتی مێژویی گەورە گەورە کە مرۆڤی هەزاران س���ەدان و قوربانیەکانی کورد بو. لەشۆڕشی ئەیلول و هەرەسی ئەو شۆڕشەوە بۆ دەستپێکردنەوەی شۆڕش و تاوانی ئەنفال، لەراپەرینی کوردستانەوە بۆ چیرۆکی تاڵی شەڕی ناوخۆ، مێژویەک لەبەردەس���ت و چاوی���دا روی���دا کە پڕە لەمردن و کوشتاری بەکۆمەڵ و سوتاندن و وێرانک���ردن. ش���ێرکۆ بێکەس چیرۆکی هەمو کوش���تارو کارەسات و شکستەکانی بینی. بەاڵم بینینێک���ی راگوزەرو تێپەڕ نا، بەڵکو بینینێک ک���ە ئەبێتە هەوێنی خەیاڵ���ی س���ەرەکی ش���یعری ش���ێرکۆ بێکەس. ش���یعرێکی شیڕکۆ بێکەس نیە لەم خەیاڵ���ە رزگاری بوبێت و بەجۆرێک لەج���ۆرەکان ئامادەیی لەش���یعرەکانیدا نەبوبێت، تەنانەت ئەو کاتانەش کە لەم روداوانە دورئەکەوتەوە، کە قەسیدەیەکی بۆ ژن یان عەشق ئەنوسی، ئەم خەیاڵە ئامادەیە، ش���ێرکۆ لەدوای ئەم روداوانە هەرگی���ز نەیتوان���ی یان راس���تترە بڵێم هەرگیز نەیویس���ت لەم خەیاڵە رزگاری ش���یعری لێی. دوربکەوێت���ەوە بێ���ت و شێرکۆ لەناو مردن و وێرانکاری و شکستە گەورەو بچوکەکان و نائۆمیدیە گەورەکاندا لەدایکبوو ژیا. بەاڵم ئەم ژیانە شیعریە لەناو مەرگدا هەرگی���ز کورتی نەکردەوە چیرۆک���ی روت���ی تۆمارکەرێک���ی ب���ۆ مێژونوسی هەرگیز ش���ێرکۆ مردنەکان. م���ردن و وێران���کاری ئ���ەو ژینگەیە نەبو لەناویدا چاوی پش���کوت و لەناویدا گەورە بو، هەر لەناویش���یدا کۆچی دوایی کرد. بەپێچەوانەوە ش���ێرکۆ لەن���او ئەو هەمو چیرۆکی مردن���دا، بەدوای ژیاندا ئەگەڕا. راس���تتر وایە هەمو مردنێک���ی لەمردن رزگارئەک���ردو لەش���یعردا ئەیژیان���ەوە، نهێن���ی ئ���ەوەی زوربەی ش���ەهیدەکان بۆ شەهیدانی لەشەهیدەکانی شۆڕشەوە ئەنفال، لەش���ەهیدانی زیندانی بەعسەوە بۆ ش���ەهیدانی پێش���مەرگە پانتاییەکی گەورە لەشیعری ش���ێرکۆ داگیر ئەکەن، ئەگەڕێت���ەوە بۆ ئ���ەوەی ئەیەوێت ژیان بەهەمویان ببەخش���ێتەوە. شێرکۆ بەالی هیچ شتێکدا تێنەپەڕی دەستی بۆ نەبات و لەم���ردن رزگاری نەکات. نەمری بەهەمو ئەو ش���تانە بەخش���ی ک���ە لەبەرچاویدا ئەم���رن و وێ���ران ئەب���ن. ئەدەب���ی ئەو لەس���ەر هەمو ئەو روداوو بەسەرهاتانەی ئەنوسیەوە کە بەسەر گەلی کوردستاندا ئەهات، تەنها بۆ ئەوەی نەمری و ژیانێکی

ئەبەدیان پێببەخشێت. گەڕان بەدوای نەمریدا، بەدوای ئەوەی هیچ نیشانەیەک، هیچ چیرۆکێک نەمرێت و بژی، خولیای س���ەرەکی شیعری شێرکۆ بێکەسە. بەاڵم ئەو پرسیارەی لەبەردەم ش���ێرکۆدا بو، هەمیشە ئەوەبو" نەمری و بدۆزێتەوە لەمێژویەک���دا ژی���ان چ���ۆن کە خۆی ش���ایەتی ئەو هەمو کوش���تارو وێرانکاریە ترس���ناکە بوە ک���ە لەهەمو الیەکەوە بەس���ەر کوردس���تاندا باریوە؟ ئۆمێد لەچیدا بدۆزێتەوە لەکاتێکدا هەمو شتەکان لەدەوریدا ئەمرن و لەناو ئەچن؟ ئەو هاوڕێ و ش���ایەتی روداوو کاره ساتە گەورەکان بو، شایەتی کوشتنی هەزاران و س���ەرنگونکردنی هەزارانی تر بو. هاوڕێ ئەبون، ئەبینی و شەهید پێشمەرگەکانی

گوندەکان���ی ئەبین���ی بەس���ەدان کاول زۆری رائەگوێزران، خەلکانێکی ئەکران و ئەبین���ی نائومێ���د ئەبون و تا س���نوری خیانەتکردن ئەخزان. سەردەمی شێرکۆ س���ەردەمی ژمارە زۆربون���ی چەکدارانی س���ەنگەرەکانی کەمبون���ەوەی رژێ���م و پێش���مەرگە بو. تەنانەت ئەوکاتەش کە بەه���اری ئ���ازادی هات و هەم���وان وایان ئاڵتونی دەس���ت ئەزانی س���ەردەمێکی پێئەکات، شەڕی ناوخۆ بەهەمو چیرۆکە تاڵەکانی���ەوە دەس���تیپێکردو ت���ا نزیک کەوتنی رژێمی بەعس بەردەوام بو. بگرە تەنانەت ساتی کۆچی دوایشی مەترسی دوبارەبون���ەوەی ئەم ش���ەڕە هەمیش���ە لەخەیاڵی سیاسی هەمو مرۆڤێکی ئێمەدا

ئامادە بوە.

لەناو ئەم مێژوەدا کە پڕە لەکوش���تارو وێرانک���ردن و پیالنگێڕان، ش���ێرکۆ چۆن توان���ی نەمری و ژیان بدۆزێتەوە؟ وەاڵمی ئەم پرسیارە یەکێک لەکلیلە گرنگەکانی ئەزمونی ئەم شاعیرە گەورەیەی سەدەی بیس���تەمی کوردس���تانمان بۆ ئاش���کرا نەیئەتوانی لەکاتێک���دا ئ���ەو ئ���ەکات. چیرۆک���ە لەبەس���ەرهات و لەمێ���ژوداو تاڵەکان���ی شکس���ت و س���ەرکەوتنە پر ئازارەکاندا نەمری بدۆزێتەوە، روی خۆی وەرگێڕا بۆ جوگرافیاو کردی بەبەشێکی لەئەزمونی لەمێ���ژودا. مان���ه وە گرنگی ئ���ەم ش���اعیرەدا چەن���د مێ���ژو هەیە، لەپاڵی���دا سروش���ت هەیە ک���ە بەهەمو لەژیان و بەش���داری تۆپۆگرافیەکی���ەوە مێ���ژودا ئ���ەکات. هیچ ش���یعرێکی ئەم شاعیرە نیە سروشت و جوگرافیا بەشێکی گرنگی پێکنەهێنێت. شاخ و گوندو چەم و روب���ارو درەخت و هەمو کونج و قوژبنێکی سروش���تی کوردس���تان ئەبنە بەشێکی گرنگ���ی تێکۆش���انی مرۆڤی ک���ورد بۆ مانەوەی لەو مێژوە پڕ ئازارەدا. بەخشینی خەسڵەتی ئینسانی بەهەمو پێکهاتەیەکی سروشت، بەش���ێکی دانەبڕاوە لەخولیای نەمری لەمێژویەکدا کە هەمو ش���تەکانی هەڕەش���ەی مردن و لەناوچونت لێئەکات. کە لەشیعری ش���ێرکۆ بێکەسدا ئەبینی شاخ ئەگری، دارستان خۆی رائەژەنێت، گەاڵکان هەست ئەکەن و لەداخا ئەوەرن و لەخۆش���یدا سەوز ئەبنەوە، هەمو ئەمانە هەوڵێکی بەردەوامن بۆ ئەوەی ئینسانی ک���ورد یەکس���ان ب���کات بەسروش���ت. وەک چ���ۆن سروش���ت ق���ەت نام���رێ و ئەژی، وەک چۆن ش���اخ سەرس���ەختانە ئەمێنێت���ەوە خۆی رائەگرێت، وەک چۆن دارستان کۆتایی نایەت و هەمیشە سەوز ئەبێتەوە، چۆن روبار وشک نابێت و لەبن نایەت، ه���ەرواش مرۆڤی ک���ورد ئەژی و ئەمێنێتەوە. کەرەسەی سەرەکی شێرکۆ بۆ مان���ەوە سروش���تە لەهەلومەرجێکدا ک���ە مێ���ژو ناتوانێت ئەو کەرەس���ەیەی لێرەش���ەوە هەر رەنگە پێببەخش���ێت. تێبگەی���ن بۆچی لەمێ���ژوی ئێمەدا تاکە شاعیرێکە پێش کۆچکردنی بەماوەیەکی زۆر بیر لەجێگەی مەزارەکەی ئەکاتەوەو بڕی���اری لێئەدات. سروش���ت و جوگرافیا ئامرازی س���ەرەکی ش���ێرکۆ بێکەسن بۆ لەژیان و بەرگ���ری لەرێگەیەوە ئ���ەوەی لەنەم���ری بکات. بیرکردنەوە لەمەزار، لە جێگەی ناش���تنی، مردنێکی راگەیەنراوی بەم شاعیرە بەخشی کە لەگەڵ بیستنی هەواڵی کۆچی دواییدا هەمومانی گریاند، نەک بۆ لەدەستدانی شاعیرێکی گەورە کە دوبارە نابێتەوە، بەڵکو بۆ کەس���ێک کە لەتاریکترین رۆژەکانی ژیان و نائومێدترین س���اتەکانی مێژودا، بیری ژیان و نەمری و

جوانی ئەخستینەوە.

مردنێکی راگەیەنراو

سروشت و جوگرافیا ئامرازی سەرەکی

شێرکۆ بێکەسن بۆ ئەوەی لەرێگەیەوە

بەرگری لەژیان و لەنەمری بکات

ل����ه دوای 30 حوزه یران����ه وه ، كه تێیدا ته مومژاویدا، له پرۆس����ه یه كی په رله مان ته مه ن����ی خۆی و س����ه رۆكایه تی هه رێمی درێژك����رده وه ، ئۆپۆزس����یۆن كه وتۆت����ه به رده م به رپرس����یاریه تیه كی قورس، كه تێیدا )ده بوایه ( ده بێت هه ڵوێس����تێكی ڕون و ئاش����كرایان هه بێ����ت له په یوه ن����د ی����ان كش����انه وه یان مانه وه به پرس����ی له په رله مانی كوردستان، له دوای واده ی

یاسایی خۆی كه ئه ویش 20 ی ئابه .هه رچه ن����ده تائێس����تا ئۆپۆزس����یۆن به گش����تی هه ڵوێس����تی ڕون نیی����ه ، كه ئایا دوای 20 ی ئاب، ده كش����ێنه وه یان له كاتێكدا له په رله مان����دا، ده مێنن����ه وه جگه له و ش����ه ڕه ی كه په رله مانتاره كانی ئۆپۆزسیۆن كردیان له 30 ی حوزه یراندا له س����ه ر ئه وه ی كه ماوه ی سه رۆكایه تی درێژنه كرێت����ه وه ، په رله م����ان هه رێ����م و ئه وه ی����ان به فه رمی����ش له میدی����اكان و ڕاگه یاند كه په رله مان دوای 20 ی ئاب،

ئیدی په رله مانێكی ماوه به سه رچوه .هه ڵب����ه ت ئه و پرس����یاره ی ك����ه ئایا ئۆپۆزسیۆن بكش����ێته وه یان بمێنێته وه باره ك����ه دا به ه����ه ردو له په رله م����ان، ئارگومێنت����ی لۆژیكیانه ب����ۆ هه ریه كێك ل����ه و هه ڵویس����تانه هه یه ، ب����ه اڵم وه ك گریمانه ی سیاس����ی ده بێت ئه وه هه ژمار

بكرێ����ت، به مان����ه وه له په رله مان چییان ده س����ت سیاس����ی( )ده س����تكه وتی ده كه وێ����ت و چییان له ده س����ت ده چێت، ئه وكات به هه مانش����ێوه ، به كشانه وه ش خودی الیه نه كانی ئۆپۆزس����یۆن شه ن و كه وی ئ����ه وه بكه ن، كه متری����ن زه ره رو

زۆرترین سود، هه ڵبژێرن.بكش����ێته وه ئۆپۆزس����یۆن ئه گ����ه ر له په رله م����ان دوای 20ی ئ����اب، ئ����ه وا ده توانێت سیاس����ییه ن چه ند قازانجێك ئارگومێنت����ی بهێنێ����ت و، به ده س����ت تۆكمه شیان هه یه ، له الیه ك كشانه وه یان هه ڵوێستیان، ده بێته هۆی چه سپاندنی به وه ی كه ده یانوت په رله مان له دوای 20 ی ئابه وه ، ماوه به س����ه رچوه ، ئه مانیش )ئۆپۆزسیۆن( ئاماده نین له په رله مانێكدا بمێننه وه ك����ه ماوه كه ی به س����ه رچوه و ش����ه رعیه تی یاس����ایی نه ماوه ، چونكه تاكه ش����تێك كه ده كرێت فراكس����یۆنی كوردس����تانی ل����ه و ماوه ی����ه ی دوای 20 ی ئابدا ت����ا هه ڵبژاردن����ه كان، بیكات، په س����ه ندكردنی چه ند یاس����ایه ك بێت، ئه وكات ئۆپۆزس����یۆن ده كه وێته به رده م بكش����ێته وه و ئه گه ر ك����ه دوڕیانێ����ك، بایكۆتی په رله م����ان بكات، ئه وكات ئه و یاسایانه شه رعیه تێكی ئه وتۆیان نابێت. هه ر له په یوه ند به كشانه وه ی ئۆپۆزسیۆن ده توانێت ئۆپۆزس����یۆن له په رله م����ان، ڕابگرێ����ت و جه ماوه ره ك����ه ی كێرڤ����ی نیش����انیان ب����دات، ك����ه پابه ن����ده به و به ڵێنانه ی كه پێیداون، ئه ویش پێداگرییه له سه ر پرنس����یپه كان، كه یه كێك له وانه نه مانه وه یه له په رله مانێكدا كه شه رعیه تی یاسایی نه ماوه . كشانه وه و بایكۆتكردنی په رله م����ان له الی����ه ن ئۆپۆزس����یۆنه وه ، به جۆرێك له جۆره كان په رله مان توش����ی شه له ل ده كات و سیحری درێژكردنه وه ی واده ی په رله مان و سه رۆكایه تی هه رێم له و

پرۆس����ه ته مومژاویه دا ) كه تائێستاش یاس����اییه كه ی چه نده نیسابی نازانرێت

بوه (، به تاڵده كاته وه .ده س����ه اڵتدارانی پێناچیت هه رچه نده هه رێم، بێده نگبن، له ئه گه ری كشانه وه ی به چه ندین له په رله مان و، ئۆپۆزس����یۆن ش����ێوه تۆمه تبار بكرێ����ن، به اڵم دواجار ده بێ����ت ئۆپۆزس����یۆن ل����ه وه تێبگات، ده س����ه اڵته وه له الیه ن ڕه خنه كردنی����ان

سودو قازانجه بۆیان.ئۆپۆزس����یۆن دوه م����ی ئه گ����ه ری نه كش����انه وه یانه له په رله مان و مانه وه یان دوای 20 ی ئابه ، كه له مه شیاندا ده كرێت ئارگومێنت هه بێت، به تایبه ت له وه ی كه ناكرێت ئۆپۆزسیۆن په رله مان فه رامۆش ب����كات، چونك����ه وه ك ئاماژه مان پێدا، هه مو كوردستانی، فراكسیۆنی ده شێت هه وڵی خۆی بدات بۆ ئه وه ی ئه و یاسایانه تێبپه ڕێنێت، كه تائێستا به هه ڵواسراوی ماونه ت����ه وه له په رله مان����دا. ب����ه اڵم ئه م ئه گه رو ئارگومێنته ی ئۆپۆزسیۆن الوازه ك����ه له به رخاتری تێپه ڕاندنی یاس����اكان بیه وێت له په رله مانێكی ماوه به سه رچودا بمێننه وه )وه ك خۆیان پێداگری ده كه ن له و ده سته واژه یه (، چونكه ئه گه ره كانی به رده م ئۆپۆزس����یۆن زۆر قورس ده بن، به مانه وه ی����ان ئه وكات هه رچ یاس����ایه ك تێبپه ڕێنرێت، ئه گه ر باش بو، ئه وا لیستی كوردس����تانی ده یكه نه ده س����تكه وت بۆ خۆیان و ئه گه ر خراپیش بو، ئۆپۆزسیۆن ناتوانێ����ت ڕه خن����ه ی لێبگرێت كه فاڵن یاسا له كاتێدا ده نگی له سه ر دراوه ، كه په رله مان ماوه به س����ه رچو بوه ، چونكه ئه وكاته مانه وه ی ئۆپۆزسیۆن ده كه وێته ژێر پرسیاره وه ، كه ئایا ئه گه ر په رله مان

ماوه به سه رچو بوه ، چما ماونه ته وه !له ب����ه رده م ئۆپۆزس����یۆن دواج����ار دوڕیانێكدایه ، ك����ه ڕو له هه ر یه كێكیان بكات، ئه وا هه م ده ستخۆشی لێده كرێت له الی����ه ن كۆمه ڵێ����ك و سه رزه نش����تیش له الیه ن كۆمه ڵێك����ی تره وه ، ده كرێ����ت ب����ه اڵم ئای����ا ئۆپۆزس����یۆن كام كۆمه ڵ ده ستخۆش����ی بۆ هه ڵده بژێرێت گروپ و لێكردن و به كام كۆم����ه ڵ و گروپ ڕازییه كه سه رزه نش����تی ب����كات، ئه مه دواجار الی خودی كه س����ی یه كه می الیه نه كانی

ئۆپۆزسیۆنه یه كالیی ده كرێته وه .

ئۆپۆزسیۆن له نێوان كشانه وه و مانه وه دا له په رله مان

ئاری ئه بوبه كر

دیموكراس����ی و سیاس����ی و دۆخ����ی چوارچێ����وه ی سیس����ته می حكومڕانی و ئی����داری له كوردس����تان دۆخێكی وه ها ناواقعیی و ناته ندروس����تی خس����تۆته وه كه نه دڵخوازی راس����ته قینه ی یه كێتی و ئۆپۆزس����یۆن و نه قبوڵكراوی پارتیی����ه ده نگ����ه ناڕه زاییه كان����ه چ ج����ای ئ����ه و خه ڵكان����ه ی له هی����چ به ره یه ك����دا نی����ن ئه م����ه راس����تیه كه و ده بێ����ت بوترێت و به رهه م����ی ئ����ه وه ش دانیپێدابنرێ����ت، ملمالن����ێ و كێش����مه كێش و گرفتی قوڵی هێزه سیاس����یه كانیه تی كه زه مینه یه كی به ره وپێش����نه چونی ب����ۆ ناله ب����اری حكومڕان����ی و سیاس����ی و پرۆس����ه ی س����ه قامگیری و ئاش����تی كۆمه اڵیه ت����ی و ت����ه واوی كایه كان����ی ت����ری كۆمه ڵگه ی ك����وردی دروس����تكردوه به جۆرێك ئه م دۆخه بۆته مای����ه ی نیگه رانی و تێكه ڵ و پێكه ڵ����ی كارته سیاس����یه كان و ئاڵۆزی هاوكێش����ه سیاس����یه كه ی ك����ه دواجار ره نگه به هه ڕه ش����ه و مه ترس����ی بۆ سه ر ئاین����ده ی ئه زمونه كه بش����كێته وه ، ئه و ئه زمونه ی كه 20 س����اڵه هاتۆته به رهه م ره نج و ماندوبون و خوێنی بۆ به خشراوه و ش����ۆڕش و س����ه ده یه ك ده س����كه وتی كوردان����ی میلله تێك����ه و قوربانیدان����ی له س����ه ر پارچه كان����ی تریش ئومێدیان هه ڵچنیوه ، نیگه رانیه كان له سیسته مه كه و كه موكورتیه كان و له به رده وامی بێخه می ش����ێوازی ژیانی سیاس����ی گه یش����تۆته ئاس����تێك جێگه ی داخه ، به شێكی ئه م كۆمه ڵگه یه ئ����اوات به هه ڵته كاندنی ئه م ئه زمونه بخوازێت، یاخود له قۆناغێكداین ره وانتر جوانت����ر و ئیس����المی حزبێكی له حزبه عیلمانیه كان قسه له باره ی مافی م����رۆڤ و ئازادی راده ربڕی����ن و عه داله تی گه نده ڵی و روبه روبونه وه ی كۆمه اڵیه تی و ده ستاوده ستكردنی ده سه اڵت و ته نانه ت

دیموكراسیش بكات.جا ئێمه گ����ه ر له دۆخێك����ی ناواقعی وادا بگوزه رێین بێگومان نه ك پرۆسه ی دیموكراس����ی و ملمالن����ێ سیاس����ی و له ب����ه رده م حكومران����ی سیس����ته می قه ی����ران و گرف����ت و پش����ێویدایه به ڵكو

ته واوی كایه كانی كۆمه اڵیه تی و كلتوری و رێكخراوه یی تا ده گات����ه كایه كانی تری كۆمه ڵگه به م چه ش����نه كاریگه ری ئه م دۆخه ناواقعییه یان له سه ره له ناویشیاندا

كایه ی میدیا و رۆژنامه گه ری.ملمالنێ����ی به رده وامی ئۆپۆزس����یۆن و له كوردس����تان حكومڕان����ه كان حزب����ه به جۆرێك ناسه قامگیر و ئاڵۆزه كه نه ك به ته نها دژ به سیاسه ت و ئه جندای یه كتر ده وه ستنه وه و هه وڵی كوژانه وه ی یه كتر ده ده ن به ڵكو زۆرجار تا ئه وپه ری سنور ملمالنێكانیان توندتر ده كه نه وه هه ندێك جاریش ب����ه و ده نگه جیاواز و نوس����ه ر و رۆژنامانه ش����دا گۆڤار و رۆژنامه ن����وس و هه ڵده ش����اخێن كه راوبۆچون و نوسین و ش����رۆڤه كانیان له گه ڵیان����دا نایه ته وه یا له خزم����ه ت به رنام����ه ی سیاس����ی ئه وی تردایه و ئاوه كه ی ده چێته ئاشی الیه نی یان به مه به س����تبێت به رامب����ه ره وه جا

بێمه به ست.ئه مه ش پاساو نییه به وه ی كه دونیای میدیای كوردی ف����ه زای رۆژنامه گه ری و بێكێش����ه و گرفت و قه یران����ه و په رێزێكی پ����اك و بێگه رده ، نه خێ����ر یه قینم هه یه ك����ه پاش����اگه ردانی و ناپرۆفیش����نه ڵی و زیاده ڕۆی����ی و زۆرج����ار الیه نگی����ری و س����ودمه ندبونی نه زانی����ن و ناهه ق����ی و شه خسیش به سیمای به شێك له دونیای رۆژنامه گه ری و میدیای كوردییه وه دیاره به میدیا ئه هلی و س����ه ربه خۆ و س����ێبه ر و حزبیه كانیشه وه و هه ندێكیشیان گومانی س����ه ربه خۆبون و بێالیه نیشیان له سه ره ، زۆرجار ئه م ج����ۆره كاركردنه ی میدیا و تۆخكردنه وه ی هۆی بونه ته میدیاكاران چ راستیه كان به الرێدابردنی كێشه كان و میدیای ئۆپۆزسیۆن بێت یان ده سه اڵت ی����ان ئه هلی، به اڵم له ناو ئه م له ش����كره له نوس����ه ر و رۆژنامه نوس و میدیاكارانه دا هێش����تا چه ندی����ن قه ڵ����ه م و نوس����ه ر و رۆژنامه ن����وس و میدی����اكاری به ویژدان و خاوه نهه ڵوێس����ت ده بینی����ن كه ناكرێت ب����ه راورد بكرێن ب����ه و قه ڵه مان����ه ی كه به شدارن له دروستكردنی قه یران و ته می رۆژنامه گه ری میدی����ا و له س����ه ر گومان ناكۆكیه كانی ئه هل����ی و قوڵكردن����ه وه ی الیه نه كان و سه ركێشیان بۆ بونه پاڵه وان ل����ه م دۆخه ناواقیعی����ه دا، ئه وه ش ئه وه

ناگه یه نێت كه قسه كه ران ده مكوت بكرێن و قه ڵه مه بوێر و ئازاده كان له كه داربكرێن و قفڵ له ده رگا و مینبه ری رۆژنامه و رادیۆ و ته له فزیۆنه كان بدرێت، كاره س����اته له م واڵته لێ����وان لێو له قه ی����ران و ملمالنێ و گۆڕانكاری ئابوری و هه ژانی سیاس����ی و رۆژبێته وه به یانیه ك ده ره كی ناوخۆی و رۆژنامه ی����ه ك نه بێ����ت ب����ۆ خوێندنه وه ته له فزیۆنێك نه بێت بۆ ته ماش����اكردن و

رادیۆیه ك نه بێت بۆ گوێگرتن؟زۆرج����ار سیاس����یه كانی ئ����ه م واڵته كاتێك له پرس����یار و بۆچون و راو قسه ی كه ناڵێك����ی رۆژنامه ی����ه ك نوس����ه رێك میدیای نیگه ران و بێزارده بن دۆ و دۆشاو تێكه اڵو ده كه ن ی����ان ده یانخه نه به ره ی نه یار و به ره ی ئه وبه ره كه یان ده س����تی ده ره كی دواهه مینیان سه رزه نشتكردنیان به وه ی ك����ه ئه وانه دۆس����ت و الیه نگری

ئۆپۆزسیۆنن و دژی یه كێتی و پارتین .ئه م بۆچونه گه ر به س����ه ر هه ندێكیاندا

ساغ بێته وه و راس����تبێت دڵنیام به سه ر نابێت����ه وه و س����اغ تریان����دا زۆرێك����ی ناس����ه لمێنرێت، چونكه گه ر مه به س����ت له وه بێت ئه مانه ره خنه له سیس����ته می سیاسی كوردس����تان ده گرن و نیگه رانن له ناعه داله تی و ئه وج����ۆره په یوه ندییه ی له نێوان خه ڵك و حزب و حكومه تدا هه یه ئه وا به ر له وان به شێك له سه ركردایه تی جه ماوه ریان بنك����ه ی پارتی و یه كێتی و نیگه رانن وه ك لێگرت����وه و ره خنه ی����ان بادین����ان و یه كێتیه كان����ی نیگه ران����ی س����ۆران و هه ولێر و نیگه رانی پارتیه كانی ل����ه م گه رمیان وش����اره زور س����لێمانی و مۆدێلی حكومرانییه ، گه ر مه به س����تیش ره خنه گرتنیان����ه له ده س����تور له نێ����وان گه ڕانه وه و نه گه ڕان����ه وه ئه وا به ر له وان یه كێتی و پارتی خۆیان ناكۆكی و قس����ه و ره خنه یان هه بوه له س����ه ر ئه م پرس����ه و هه ندێ����ك له س����ه ركرده كانی یه كێت����ی و پارتی زۆر توڕه تر له و نوسه ر و میدیایانه له سه ر ئه م پرۆسه یه قسه یانكردوه ، یان گه ر مه به س����ت ره خنه كردنی ش����ێوازی حكومڕانی و ئیداری و هه ڵه و كه موكورتی و ئه زمون����ی ب����ه رده م به ربه س����ته كانی حكومڕانی هه رێمه ئه وا سه رۆك وه زیرانی كابینه كانی پێشوی حكومه ت و هه ندێك له وه زیره كانیش ئه مڕۆش����ی له سه ر بێت خۆیان به ر له هه ركه س����ێكی تر ره خنه و گله یی و كێش����ه یان له گه ڵ ئ����ه م جۆره سیسته مه هه بوه و هه یه كه رێگری هه یه له وه ی ئه م حكومه ته بكرێته حكومه تی

هاواڵتی بون. له دۆخێك����ی ئاوه����ادا جیاكردنه وه ی سپی و ره ش دیقه تی زیاتری ده وێت من هه ڵوێست و بۆچونی زۆرێك له و نوسه ر و رۆژنامه نوس����ه به ویژدانانه ده بینم و بیرم ناچێت هه قه یه كێتی����ش بیری نه چێت ك����ه له هه م����و قۆن����اغ و س����ه رهه ڵدانی قه ی����ران و گرفت و روداوێكدا راش����كاوانه هه ر ده ربڕی����وه هه ڵوێس����تی خۆی����ان له س����ه ره تای راپه ڕینه وه تا په رۆش����ی و به ش����داریان بۆ پێكهێنان����ی حكومه تی ئه زمونه كه و سه رپێخس����تنی خۆبه خۆ و جوانه كان����ی دی����ارده وردكردن����ه وه ی ش����ۆڕش و راپه رین و په نجه خستنه سه ر

هه ڵه و كه موكورتیه كان،

له باره ی میدیای ئه هلی و هه ڵوێسته وه ئاالن ره ئوف

یه قینم هه یه كه پاشاگه ردانی و

ناپرۆفیشنه ڵی و الیه نگیری و زۆرجار

زیاده ڕۆیی و ناهه قی و نه زانین و

سودمه ندبونی شه خسیش به سیمای

به شێك له دونیای رۆژنامه گه ری و میدیای

كوردییه وه دیاره

ئۆپۆزسیۆن ده توانێت كێرڤی جه ماوه ره كه ی

ڕابگرێت و نیشانیان بدات، كه پابه نده به و به ڵێنانه ی كه پێیداون،

ئه ویش پێداگرییه له سه ر پرنسیپه كان،

كه یه كێك له وانه نه مانه وه یه

له په رله مانێكدا كه شه رعیه تی یاسایی

نه ماوه

19 »»

بیروڕا(391( سێشه ممه 142013/8/20 birura.awene@gmail.com

یاسایه كی فیزیایی هه یه پێیده وترێت )التناف���ژ( تێپه ڕبون، كاتێك دو ش���له ب���ه دو چڕی���ی جی���اواز ل���ه دو ده فری جی���اوازدا داده نرێ���ن و دیوارێك هه ردو شله كه له یه ك جیاده كاته وه دو شله كه ده پارێزن خۆیان فیزیایی تایبه تمه ندی به اڵم ئه گه ر دیواری نێوان دو ش���له كه الدرا گه ردیله كانی ئه و شله یه ی كه چڕیی زۆره به ئاراس���ته ی ش���له كه ی هاوسێی ده جوڵێن و تا وای لێدێ هه ردو ش���له كه به ت���ه واوی تێكه ڵ ده بن و چڕیه كی نوێی بۆ دروست ده بێ به ره نگ و تام و بۆنێكی نوێ���وه ئه گه ر كارلێكی كیمیاییش روبدا ئه وا به ته واوی ره وش���ی شله كه له روی پێكهاته شه وه ده گۆڕێ و شله یه ك نامێنێ به و ره وشه ی پێش تێكه ڵبون و یه كێكیان له ناو ئه ویدی���دا ونده بێ یان هه ردوكیان

ره وشه كه ی پێشو ونده كه ن.ده كرێ���ت ره وش���ی نێ���وان رۆژئاوای كوردس���تان و باش���وری كوردستان به م دو ش���له یه بچوێنین كاتێك كورده كانی

رۆژئاوا له بارودۆخێكی ناجێگیری ئه منی و نه بونی ئاسایش و تێكچونی باری ئابوریدا ده ژین و كورده كانی باشور له روی ئابوری و له باردا له بارێكی جێگیرو ئاسایش���ه وه بژی���ن، ئه مه هان���ی كورده كانی رۆژئاوا ده دات كه ناوچه كانی خۆیان جێبهێڵن و رو له باشور بكه ن و تێكه ڵ به كورده كانی باش���ور ببن و ئه گه ر ئه م پرۆسه یه به ری پێنه گیرێت كوردس���تانی رۆژئاوا به ره و چۆڵب���ون ده بات ك���ه ئه م���ه مه رامی توركیایه كه مالیس���ته كه ی حكومه ت���ه له رێگای ئیسالمیه توندڕه وه كانی به ره ی نوسره و عه ره به شۆڤێنیه كان كه له بری رژێمی توركی���ا جێبه جێی ده كه ن و له م الشه وه پێكهاته ی كۆمه ڵگای كوردی باش���ور تا دێ به ره و گۆڕان و ناجێگیری ده بات، ئه وه ی له سه ره وه ئاماژه م پێدا بۆ ناوچه ناكۆكی له س���ه ره كانی نێوان راس���ته ، هه رێمیش حكومه تی ناوه ندو كاتێك گروپه توندڕه وه ئیس���المیه كان به ده سكیسه ی حكومه تی ناوه ند هێرش ده كه نه س���ه ر خێزان���ه كورده كانی ئه و تۆقاندنیان دڵه راوكێ و توشی ناوچانه و ك���ورده كان له به رامب���ه ردا ده ك���ه ن و بێئه وه ی به رگری له خۆیان و خاكه كه یان بكه ن به هۆی ئه وه ی ناوچه یه كی ئارامی وه ك هه رێمی كوردس���تان ش���كده به ن زێ���دی هه زارس���اڵه یان چ���ۆڵ ده كه ن و له ناوچه یه كی فشاربه رزی نائارامه وه رو له هه رێمێكی فش���ارنزمی ئارام ده كه ن و ناوچه كانیان بێت مه به ستیان بێئه وه ی حكومه ت���ی ده ده ن، به ته عریبك���ردن

نه ب���ۆران، دیوه و نه ب���ای هه رێمی���ش به هه مانشێوه س���ه دان خێزان و هه زاران الوی كورد به هۆی تێكچونی باری ئابوری رۆژهه اڵت)كوردستانی ئێران( رو له هه رێم

ده كه ن و ئه م دیارده یه له دروستبونی )پ ك ك (وه ب���ۆ باكوری كوردس���تانیش راس���ته و به هۆی یه ك نه ژادی كوردانی هه رچوار پارچه به ئاسانی سنور ده بڕن و له گه ڵ كۆمه ڵگای كوردی له باشور تێكه ڵ ده بن و به مه به س���ت بێ یان بێمه به ست ناس���نامه ی عێڕاقیان پێ���ده درێ و ئیتر پشتێنی لێده كه نه وه و ئه گه ر بۆ خۆیان راستنه بێ بۆ نه وه كانیان زێدی ره سه نی خۆی���ان فه رام���ۆش ده كه ن و ئ���ه وه ی دوژمن���ان به رنامه رێژیی���ان ب���ۆ كردوه له شۆڤێنیسته عه ره ب و تورك و فارسه كان ئه مان بێ ئه وه ی به خۆی���ان بزانن یان حه زیان لێبێ جێبه جێیانكردو بێئه وه ی كوردستانیش خۆی هه رێمی حكومه تی بۆ ئاماده كردبێت یان پالنی بۆ دانابێت كه وتوه ته ناو جه نجاڵی و به رپرسیاریه تی دابینكردنی ژیانی سه دان هه زار خێزانی پارچه كان���ی تری كوردس���تان و بونه ته بارێكی گران به سه ریه وه و تا دێ باره كه س���ه نگینتر ده ب���ێ، ئه م���ه پالنی ئه و واڵتانه ی���ه كه داگیركه ری كوردس���تانن كاتێ���ك زانییان باش���ور بوه ته ئه مری واقع ده یانه وێ زۆربه ی كورده كان له سێ 50000كم2 روب���ه ری له س���ه ر پارێزگاو كۆبكه ن���ه وه و به ش���ێنه یی زه مین���ه بۆ جێناكۆكه كان���ی ناوچ���ه چۆڵكردن���ی باش���ورو رۆژه���ه اڵت و رۆژئ���اواو باكور س���ازبكه ن و مه رامه كانی���ان به دیبهێنن و ناوچه كوردیه كان بعه ره بێنن و بتوركێنن و بفارسێنن و ده سمایه ی كوردیش ببێته 3 پارێ���زگای مۆله ق به بێ پش���تیوانیه كی

نێوده وڵه ت���ی و مه ترس���ی له ناوچون���ی زیاتر ده بێت كاتێك قواڵیی س���تراتیجی رۆژئ���اواو باكورو رۆژه���ه اڵت الوازببێت ی���ان له به ینبچێت، ئه گ���ه ر بگه ڕێینه وه بۆ مێژویه ك���ی نزیك یه كێ���ك له هه ڵه شۆڕش���ی س���ه ركردایه تی گه وره كانی ئه یلول به په ناهه نده كردنی زیاتر له سه د هه زار خێزانی ك���ورد بو له ئۆردوگاكانی ئێران���ی ژێر س���ایه ی حه مه ره زا ش���او ته مه ڵخانه بوبون���ه ئۆردوگایانه ئ���ه م ته نان���ه ت خۆدزینه وه ی ب���ۆ الوه كان و جه نگه وه له به ره كانی شۆڕش���گێڕه كان به بیان���وی جیاجیا خۆی���ان ئه گه یانده ئۆردوگاكان و ده رئه نج���ام الوازی وره ی

پێشمه رگه له به ره كانی جه نگ. بونی س���ه دان هه زار ئاواره ی كوردی له رۆژهه اڵتی كوردس���تانی بن باش���ور چه پۆكی حه مه ره زا ش���ا هانی ره زاشای دا كه هیچ س���ڵنه كاته وه له پش���تكردنه شۆڕشی كوردو رێكه وتن له گه ڵ سه دام حس���ێن و بونی ئه م هه مو ئاواره یه بوه خاڵی الوازی شۆڕش و بارمته )گره وگان( به ده س���ت حكومه تی ئێران و ساواكه وه ، ئێستاش ئه گه ر حكومه تی هه رێم ده رگا له س���ه ر خێزان���ه كورده كان���ی رۆژئاوا ئۆردوگانشین بكاته هه مویان بكاته وه و ئیت���ر ئه وه كێیه كه به رگ���ری له خاكی رۆژئاوای كوردستان ئه كات بۆیه باشتره حكومه تی هه رێ���م زۆر به وردی بیر له م پالن���ه بكاته وه و له ب���ری ده رگاكردنه وه كوردان���ی ئۆردوگانش���ینكردنی ب���ۆ رۆژئاوا، ده رگای س���نور ئ���اوه اڵ بكات

بۆ ئه وه ی كۆمه كی مرۆیی و س���ه ربازی بگات���ه كورده كانی رۆژئاواو رێگه نه دات ئۆردوگاكان ببنه ته مه ڵخانه بۆ الوه كانی ئه وانه ی وره ی دابه زاندن���ی رۆژئ���اواو به فیعل���ی ئێس���تا به رگ���ری له خاك���ی كوردستان ده كه ن و ئاواره بونی بێسودو كاره ساتباری سه دان كوردی باشور بۆ رۆژهه اڵت له س���اڵی 1974ی شۆڕش���ی ئه یل���ول بكه ن���ه سه رمه ش���قی خۆیان س���ودی لێوه ربگرن و نه كه ونه ژێر باری س���ۆزی بێماناو هه روه ها پێویسته هێزه كوردیه كانی رۆژئاوا ببنه یه ك ده س���ت و هی���چ هێزێك خۆی به پارت���ی فه رمانده نه زانێ و به تایبه ت په یه ده ده بێت خۆی له و تۆمه ته بێب���ه ری بكات كه ده یه وێ قۆرغ���ی مه یدانی خه ب���ات له رۆژئاوا بۆ خ���ۆی ب���كات و حكومه ت���ی هه رێمیش به شێوه یه ك له شێوه كان هاوكاری جدی بگه یه نێته رۆژئاواو س���ه ربازی و مرۆیی گه ر بتوانێت راسته وخۆ یان ناراسته وخۆ هێزی پش���تیوانی بنێرێت���ه رۆژئاوا بۆ به ده ردی س���ه عدیه و رۆژئاواش ئه وه ی جه له والو ناوچه جێناكۆكه كانی باش���ور

نه چێت.رێكخه ران���ی كۆنگ���ره ی نه ته وه ی���ی كوردیش خۆیان له م راستیانه النه ده ن و به وردی سه رنجی ئه م پالنه ی دوژمنانی یه كالكه ره وه یان وه اڵم���ی بده ن و كورد هه بێت و به فیعلی له م روه وه خاڵ له سه ر پیت دابنێن و هه توانی برینه كان بكه ن و نه هێڵن برینی كورد ئه وه نده ی دی قوڵ بێت.

رۆژئاوای كوردستان چۆڵبكرێت یان هاوكاری مرۆیی و سه ربازی بكرێن

فه توای به ره ی نوسره : "كورد كافرن، ژنه كانیان و بردن���ی كوش���تنیان، بۆیه

تااڵنكردنی ماڵه كانیان حه اڵڵه ".ئیس���المیه كانی تیرۆریس���ته گروپه ب���ه ره ی نوس���ره و ده وڵه تی ئیس���المی سه ر به قاعیده و س���وپای سوریای ئازاد ئه س���ه دیان جێهێشتوه و رژێمی به ره ی ش���ه ڕێكی به ربه ریانه ی گه لكوژكارانه یان ده س���تپێكردوه . رۆژئاوا كوردانی دژی ئه و گروپه ئیس���المیانه ك���ه زۆرینه یان س���ه ر دیك���ه ی خه ڵك���ی عه ره ب���ن و به نه ته وه كانی تری���ان تێدایه هاتون بۆ جیهادكردن، ئیس���تا به ره یه كی دیكه یان دژی ك���ورده كان كردۆته وه و جیهاد دژی ك���ورد ده كه ن . ل���ه دوای بێئومێدبونیان س���ه ر كوردیه كانی هێزه له ش���كاندنی به یه په گه فه ت���وای له ناوبردنی كوردیان ده رك���ردو كوردیان وه ك���و كافر ناوزه د كرد. له ماوه ی چه ن���د هه فته ی رابردودا به ده ی���ان پی���اوو ژن و منداڵی كوردیان ناڕه وا كوشتوه ، به سه دان مرۆڤی كوردیان ده ستبه سه ر كردوه . ش���ه ڕ به رده وامه و ناوچ���ه به رده وام���ن. تاوانكاری���ه كان كوردی���ه كان له هه موالیه ك گه مارۆدراوه و خه ڵك رێگ���ه ی ده ربازبونیان لێگیراوه . س���نوری رۆژهه اڵت له الیه ن پارتیه وه تا 15 ی ئۆگوس���ت ب���ه روی په نابه رانه وه داخراب���و. دوای گوش���اری زۆر پارتی سنوره كه ی كرده وه و به هه زاران په نابه ر س���نوریان ب���ڕی. خه ڵكی كوردس���تان له رۆژئ���اوای كوردس���تان له بارێكی زۆر مه ترسیداردا ده ژین و له به رده م مه ترسی تاوانی پاكتاوكردن و گه لكوژیدان. دیاره فه ت���وای له ناوبردنی ك���وردان جۆرێكه له كاردان���ه وه ی تون���دڕه وان به رامب���ه ر له به ره كانی له الی���ه ك زیانلێكه وتنی���ان شه ڕدا له الیه ن كورده كانه وه ، له الیه كیتر له ب���ه ر ملنه دانی بێمه رج���ی كوردان بۆ دیاره ئیس���المیه كان. ئازادو س���وپای سوپای ئازاد دان به مافی كوردان نانێت و

نكوڵی لێده كات. به اڵم ئه و فه توایه چی له خۆ ده گرێت و

چیمان پێده ڵێت؟ ئیسالمیه توندڕه وه كان جگه ل���ه وه ی باوه ڕیان به وه یه كه ده بێ شه ریعه حوكم بكات و واڵتێكی ئیسالمی نزیك له سه رده می س���ه ره تای ئیسالم و به ڵك���و دروس���تبكه ن، خه لیف���ه كان باوه ڕیان به هه م���ان ئه و بیروڕا كۆنانه ی جیهادك���ردن هه ی���ه كه له س���ه رده می هێرش و داگیركاریه كانی له شكری ئیسالم بۆ س���ه ر خه ڵكی سه ر به ئایین و باوه ڕی دیكه كه له س���ه ده ی حه فته م���دا پیاده ده كران. ئه وس���ا ئه وانه ی ك���ه ئایینی ناوزه د به كافر ره تده كرده وه ئیسالمیان ده كران و هێرش���یان ده كرایه سه ر، پاش ئه وه ی دوژم���ن له ناوده برا، ژن و منداڵ و كه لوپه ل هه موی وه كو غه نیمه ی ش���ه ڕ سه یرده كران و ده بران. كوشتاری كافران ده ستپێده كات و به دره وه له ش���ه ڕی كه دواتر س���نوری دورگ���ه ی عه ره بی بڕی و په لی بۆ رۆژهه اڵتی ناوه ڕاست و سه روی ئه فری���كا هاویش���ت به پێ���ی قورئ���ان ره وا ك���راوه و به ئه رك دانراوه . ئه وس���ا نه ته وه بون���ی نه ب���وو ئایی���ن گرنگترین فاكته ری ناكۆكی، شه ڕو له ناوبردن بو. دی���اره جه نگ و پێكدادان���ه ئایینیه كانی كریستیانه كان له نێوان دواتر پێش���ترو خۆبه خۆیی، ئیس���الم خۆبه خۆیی، جوو ئیسالم یا كریستیان و ئیسالم یا ئایینی بێهاوتایان دڕنده ی���ی ئه وانی���ش دیكه له گ���ه ڵ خۆیاندا هێن���اوه . بۆیه لێره دا مه به ست ئه وه نییه رق و كینه له روداوه به ڵكو دروستبكرێت، كۆنه كان مێژوییه خستنه روی راس���تییه مێژویه كانه وه كو خۆی ك���ه لێره دا په یوه ن���دی به بابه تی وتاره ك���ه هه یه . گرنگه لێ���ره دا به چاوی بێالی���ه ن س���ه یری ناكۆكیه كانی نێوان ئایین���ه كان له مێژودا بكه ی���ن و هه روه ها دان ب���ه و مێ���ژوه وه كو خ���ۆی بنێین. هه رچۆنی بێت ئیس���المیه توندڕه وه كان وه ك���و چ���ۆن رادیكااڵن���ه ب���ۆ گوتن و یاس���او روداوه كانی س���ه ره تای ئیسالم ب���ه و لێكیده ده ن���ه وه ، ده گه ڕێن���ه وه و ش���ێوه یه و له و روانگه یه وه كورد به كافر داده نێن و جیهاده كه ی���ان به و جیهاده ی ئه وسا ده چوێنن. له راستیدا گه ڕانه وه بۆ تێگه یش���تنی داخراوو پشوته نگی 1400 كوشنده ی كێش���ه یه كی له مه وبه ر ساڵ مرۆڤایه تییه ، ك���ه ده ریده خات جیهانی مێژوه ئ���ه و نه یتوانی���وه موس���وڵمان تێپه ڕێنێت و له مباره یه وه له قه یراندایه .

به پێ���ی ئ���ه و ئاخافت���ن و گوتنانه ی له ئیسالمیه كانه وه ده بیسترێن الی ئه وان كورده كان ناتوان���رێ بڕوایان پێبكرێت، كێش���ه بۆ ش���ۆڕش دروس���ت ده كه ن و

به ربه س���تن له ب���ه رده م س���ه ركه وتندا، به كرێگی���راوی ئیس���رائیل و ئه مه ریكان. ك���ورده كان میكرۆبن، ناپ���اك و دوژمنی شۆڕشی عه ره ب و خودا ن. به م پێیه الی ئه وان كورده كان خه ڵكێكی نه خوازراون بۆی���ه په س���ندكراودا، له كۆمه ڵگ���ه ی ل���ه و ده ردو به له ناوبردنی���ان كۆمه ڵگه كێشه یه ڕزگاری ده بێت. ئه و فه توایه ی كه له ناوبردن���ی ك���وردان ره وا ده كات دوای ئه و تێگه یش���تن و دانپێنانه دێت. به و واتایه س���ه ره تا به ه���ا مرۆییه كان له ك���ورده كان داده ماڵن له رێگه ی ئه وه ی وه كو ناپاك و كافر داده نرێن واته ده كرێنه پرۆس���ه ی به مجۆره نامرۆڤ، بونه وری نامرۆڤاندنه ك���ه ده چه س���پێنن. كه ئه و په س���ندكران هه نگاوانه چه س���پێنران و كه ك���وردان وه كو بون���ه وه ری بێبه هاو بێن���رخ وه كو میكرۆب یا نه خۆش���ی ناو كۆمه ڵگه ی دانپێنراو داندران ره واكردنی له ناوبردنیان وه كو چاره س���ه ری ره وای كۆتای���ی په س���ند ده كرێ���ت و دانیپێدا ده نرێت. چاره سه ری جیهادیه كان جۆره له ناوبردنێكه كه ده گه ڕێته وه بۆ میتۆده كۆنه كه ی جیهادكردن، به مجۆره كوشتنی ده ستبه س���ه راگرتنی ش���ه ڕكه ره كان و ژن و منداڵ���ی كورده كان وه كو غه نیمه ی جیهادیه كان ئیسالمییه به مجۆره شه ڕ. جگه له س���ه ركه وتن به س���ه ر دوژمنان و به تایبه تی، نێ���ر توخمی له ناوبردن���ی ده یانه وێ ژن و كچ���ه كان بكه نه "جاریه " وات���ه به كۆیله یان بكه ن و له زه تی به پێی ئاره زوه كانیان لێوه ربگرن و چۆنیان بوێ

وایان له گه ڵدا بكه ن. به اڵم ك���ورده كان زۆرین���ه ی ره هایان موس���وڵمانن، چۆن ده كرێ وه كو كافر س���ه یربكرێن و فه ت���وای له ناوبردنی���ان بدرێت؟ وه كو گوتمان كورده كان نه چونه ژێر باری س���وپای ئازادو ئیسالمیه كان، ده س���توری له س���ه پاندنی ناوچه كه یان شه ریعه پاراس���ت و خۆیان به ڕێوه بردنی ناوچه كه یان گرته ده ست. هه روه ها وه كو گوت���را الی ئه وان ك���ورده كان جێگه ی باوه ڕنین و ناپاكن، دژی شۆڕشی عه ره بی، بۆی���ه تاوانبارن و ئیس���الم و خ���ودان، ئیسالمی راسته قینه نین. وشه ی ناپاك له روانگه له ناوبردن ده توانێ كوش���تن و ناسیونالیستییه توندڕه وه كه ره وا بكات، به مش���ێوه یه مۆرلێدانی كورده كان وه كو ناپاك و كافر له یه ك كاتدا له الیه ك به دژی نه ته وه ی بااڵده س���ت دایانده نێت و به ها له الیه كیتر لێداده ماڵێ���ت، مرۆیه كانیان به ها ئیسالمیه كانیان لێداده ماڵێ. دیاره بۆ ئیسالمیه جیهادیه كان كوشتنی كافر

ئه ركێكی ئیسالمی ره وایه .پێویس���ته س���ه رنجی ئه وه بدرێت كه ناسیونالیزمی عه ره بی كه فه رمانڕه وایی سوریای له نیو سه ده ی ڕابردودا كردوه ، كورده كانی بێبه زه ییانه چه وساندۆته وه و له كه متری���ن ماف بێبه ش���ی ك���ردون. ماف���ی له واڵت���ی خۆیان���دا ته نان���ه ت هاونیش���تیمانیان پێ���ره وا نه بین���راوه و وه كو میوان س���ه یركراون. عه ره به كانی س���وریا به هه م���و ج���ۆرو لێكدان���ه وه رامیاریه كانه وه ك���ه م یا زۆر كه وتونه ته ژێر كاریگه ری ئه و بیركردنه وه پشوته نگه نه ته وه ییه . هه روه ها ئیسالمیه سوریه كان له م بیركردنه وه یه بێبه ری نین. هه روه كو عه ره به كان ناسیونالیسته له گه ڵ ئه وان كه له س���وپای ئازاددان ره ت���ی داننان به گش���تی كرده وه . كوردیان به ماف���ی عه ره به ناسیونالیسته كان پێشتر له بۆنه ی

جیاجیادا كوردی���ان وه كو به كرێگیراوی ئیسرائیل و ئیمپریالیزمی رۆژئاوا، ناپاك و دژ به شۆڕش���ی عه ره بی تۆمه تباركردوه . وه كو عه ره بی ناسیونالیزمی له الیه كیتر به عس���یزم و ناس���یونالیزمه سه وزه كه ی قه زافی، یا ناسیونالیس���ته كانی میس���ر گوتن و به قورئان و ئاماژه یان هه میش���ه كرداره كان���ی پێغه مبه ری موس���وڵمانان ك���ردوه و س���ه رده مه س���ه ره تاییه كانی ئیسالم و فراوانكردنی سنوری ده سه اڵتی ئیس���الم له س���ه ده ی حه فته م و دواتردا به س���ه رده می زێڕینی نه ته وه ی عه ره ب داناوه و پێیانوایه ئیسالم له گه شه پێدانی نه ته وه ی عه ره بدا ده ستی بااڵی هه بوه . له هه ناوی لێكدانه وه ئیسالمیه كان هزرو هه وڵی هه ن و عه ره بیدا ناس���یونالیزمی گه ڕان���ه وه بۆ ئه و س���ه رده مه زێڕینه ی نوێدا مۆدێ���رن و له ش���ێوه ی ع���ه ره ب به ك���رده وه دراوه ، ب���ه اڵم س���ه ركه وتو نه بوه . ش���ایانی گوتنه عه ره به كان به ر له ئیس���الم رۆڵێك���ی ئه وتۆیان له س���ه ر جیهانیه كان���دا ناوچه ی���ی و هاوكێش���ه نه بوو زیات���ر له گروپی كۆچه رو به ده وی نیش���ته جێكه یان خه ڵكه پێكهاتب���ون، خاوه ن���ی عه ره بی���دا له دورگ���ه ی ده سه اڵتێكی ئه وتۆ نه بون. سه رهه ڵدانی س���ه رتاپا بارودۆخه ی ئ���ه و ئیس���الم ناسیۆنبونی گرنگه كانی بنچینه گۆڕی و ب���ۆ عه ره ب داڕش���ت و وه ك���و نه ته وه ی به رزیكرده وه . هه لبژێردراو سه رده ست و ئ���ه و به رزكردنه وه و گه ش���ه پێدانه بو كه وایكرد عه ره ب له سه ده كانی دواتردا ببنه خاوه نی ئیمپراتۆریه ت و ده سه اڵتی گرنگ له هاوكێش���ه ناوچه ی���ی و جیهانیه كاندا. نوس���ه ری كتێب���ی "مێژوی ئیس���المی ئیس���تا" تا له محه م���ه ده وه سیاس���ی ئه نتۆنی ب���الك Antony Black بۆ نمونه ده نوس���ێت "محه مه دو هاوكارانی یه كه م كه س بون كه ئومه یه كی )گه ل، نه ت���ه وه ( نوێیان به یه كه وه ن���او له یه ك كاتدا هه س���تی نه ته وه بون���ی عه ره بی و جۆرێ���ك له كۆمه ڵگ���ه ی نێونه ته وه ییان هێنای���ه دی". ناس���یونالیزمی عه ره بی و ئیسالم س���ۆزداری هاوبه ش���یان هه یه ، تێگه یش���تنی هاوبه ش���یان تا راده یه كی زۆر بۆ یه كترو ده وروبه ر هه یه و له بۆته ی ك���ه تواونه ته وه ، به جۆرێ���ك یه كت���ردا لێكترترازانی���ان زۆر س���ه خته . ده كرێ ج���ۆری گه ڕانه وه بۆ هزرو لێكدانه وه كان به پێ���ی روانگ���ه ناسیونالیس���تیه كه یا ئیس���المیه كه بگۆڕێ���ت ی���ا بنیادنانی نمونه ییه ك���ه ی مۆدێل���ه سیس���ته م و هه ریه كه یان جودای���ی دیار به خۆیانه وه

بگرن، به اڵم هیچ كامی���ان نه یانتوانیوه به مجۆره ره تكه نه وه . له بنچینه دا یه كتر ناسیونالیزمی عه ره بی كاریگه ری له سه ر بیرو هزری مرۆڤه عه ره به س���وریه كان و ئیسالمییه عه ره به كاندا یا مرۆڤی عه ره ب

به گشتی كه م یا زۆر هه یه .كورده كان���ی كه یس���ه ی ل���ه و پێكچونێك���ی كوردس���تان رۆژئ���اوای س���ه رنجڕاكیش هه ی���ه له گه ڵ كه یس���ی دارفور موس���وڵمانه كانی ئه فریكایی���ه كه تاوانی گه لكوژی���ان له الیه ن عه ره به س���ودانیه وه س���تاتی جه نجه ویده كان و له به رامب���ه ردا دا 2004 له س���الی ئه نجام���درا، ب���ه اڵم به ش���ێوه ی دیكه و له هه لومه رج���ی دیك���ه دا. دارفوریه كان ك���وژران له به رئ���ه وه ی ع���ه ره ب نه بون ئه گه رچ���ی وه كو عه ره ب و ده س���ه اڵتی ئیس���المی سودان موس���وڵمانیش بون. ئه وان كوژران له به رئ���ه وه ی ئه فریكایی ناعه ره ب بون. به ره ی نوسره و ده وڵه تی ئیسالم رۆڵێكی وه كو عه ره به میلیتیسه عه ره ب���ه ده بین���ن. جه نجه وی���ده كان جه نجه ویده كان كاره چڵكن و خراپه كه یان بۆ ده س���ه اڵتی ئیسالمی س���ودان كرد، ده وڵه تی نوس���ره و ب���ه ره ی هه رچ���ی ئیس���المییه كاره چه په ڵ و خراپه كه بۆ سوپای ئازادی س���وریا ئه نجام ده ده ن. دیاره ئه وه ی ئه و ئیس���المیه جیهادیانه ده یكه ن له به رژه وه ندی ناسیونالیستانه ی توركیاش���دایه ، بۆی���ه س���ه یر نییه كه توركیا له ئاس���ت كوش���توبڕی كورداندا له ج���ۆره كان به ج���ۆرێ یا بێده نگ���ه ، هاوكاری جیهادیه كان ده كات. هه روه كو توركی���ا پاڵپش���تی گرنگ���ی س���وپای ئازاده و هاوكاریان ده كات، ئیس���المییه

جیهادیه كان به شێكن له سوپای ئازاد.ئ���ه وه ی جێگ���ه ی ڕامان���ه فه ت���وای له ناوبردنی كوردان له سه ر جودایی ئایین نییه وه كو له جیهادی كۆنی ئیس���المدا فاكته ری به رزكراوه ی هێرش���ه كان بون، فه تواك���ه دژی هیچ گروپێك���ی ئه تنی دیك���ه نییه جگ���ه له ئه ندامانی س���ه ر به كۆمه ڵگه ی كوردی نه بێت. كورده كان ده بێ بكوژرێن له به رئه وه ی كوردن، ژن و منداڵه كان ده بێ وه كو غه نیمه ی ش���ه ڕ ده ستیان به سه ردا بگیرێت چونكه سه ر به گه لی ك���وردن. ئ���ه وه ی له ناوه ڕۆكی عه ره ب���ه ده خوێنرێت���ه وه فه تواك���ه دا پڕاوپڕی ویستی جیهادیه كان ئیسالمیه له ناوبردنی كوردیان له به ر وابه س���ته یی نه ته وه یی ئ���ه وان هه یه ، ئ���ه وه ش ئه و ویسته تایبه ت و دانپێدانراوه یه كه تاوانی

گه لكوژی ده یخوازێت.

كوردانی رۆژئاوا له به رده م مه ترسی تاوانی گه لكوژیدا

ئه گه ر حكومه تی هه رێم ده رگا له سه ر خێزانه كورده كانی رۆژئاوا بكاته وه و هه مویان

بكاته ئۆردوگانشین ئیتر ئه وه كێیه كه

به رگری له خاكی رۆژئاوای كوردستان ئه كات بۆیه باشتره

حكومه تی هه رێم زۆر به وردی بیر له م پالنه

بكاته وه

به ره ی نوسره و ده وڵه تی ئیسالم

رۆڵێكی وه كو عه ره به میلیتیسه

جه نجه ویده كان ده بینن. عه ره به

جه نجه ویده كان كاره چڵكن و خراپه كه یان

بۆ ده سه اڵتی ئیسالمی سودان كرد، هه رچی

به ره ی نوسره و ده وڵه تی ئیسالمییه

كاره چه په ڵ و خراپه كه بۆ سوپای ئازادی

سوریا ئه نجام ده ده ن

شاخه وان شۆڕش

عومه ری حاجی عنایت

15 (391( سێشه ممه 2013/8/20 tandrostyawene@gmail.comتەندروستی

نه‌شته‌رد.گۆران عەبدواڵ دەینوسێت

چیرۆکی لەناوچونی کۆمەڵگایەک

سیستمی تەندروس���تی ئێمە لەناو گێژاوی وەرچارخانێک���ی گ���ەورەی کۆمەاڵیەت���ی گ���وزەر دەکات. وەرچەرخانێک کە وەختە قس���ەیەکی مارگرێت تاتچەری بەس���ەردا دەچەسپێت کە گوتی "شتێک نیە بەناوی کۆمەڵ���گاوە، ئەوەی هەیە تاکەکەس���ە". سیاسی و حکومی بەرپرسانی کاردانەوەی بۆ کێشە تەندروس���تیەکان و مامەڵەکردنی خۆیان نەخۆش���ەکان هاواڵتیان و خەڵک و لەگەڵ ئەو کێشانە، پێماندەڵێت، کە ئێمە لەناوەندی بازدانێکی درێژین لەکۆمەڵگاوە بۆ شتێک کە >کۆمەڵ<ەکەی لێدەرکراوەو

بەتاق و تەنها ماوەتەوە. بەرپرس���ە خۆدەرخس���تنی هەڵپ���ەی ب���ۆ گوای���ە حیزبی���ەکان حکومی���ی و ئ���ەو کیژۆڵەی���ەی >چارەس���ەرکردنی< ش���ارۆچکەی رزگاری نمونەیەک���ی زەق���ە لەسەر ئەم وەرچەرخانەی کۆمەڵگاکەمانی پێدا تێدەپەڕێت. هەر کە وێنەی ئاس���یاو فرمێسکەکانی دایکی و تکاو نزاکانی باوکی تەلەفزیۆنەکانەوە، کەوتە سەر شاش���ەی ئیتر هەر مەس���ئول و بەرپرس بو پەالماری >بەدەمەوەچون���ی< ئ���ەو خێزانەیان دا. لەنمایشێکی ش���انۆوی بەپەلەدەرهێنراودا، کارکتەرەکان تێکەڵی دەرهێنەرەکان بون و کۆمیدیایەکی لەیەکچوەکان، س���ینارێویە رەش���یان دروستکردو قوربانییە سەرەکی و ئەوەی لەبیرکران. بنەڕەتی���ەکان هۆکارە باس���ی لێوەنەکرا ئەوە بو کە ئاخۆ بۆچی دۆخی ئاس���یا بەمەی ئێس���تای گەیشت؟ ئایە ئ���ەوە چ ماڵوێرانیەکە لەسیس���تمی تەندروس���تی ئێم���ەدا دەگوزەرێ���ت ک���ە دۆخی ئاس���یای بەوەی ئێس���تا گەیاند؟ ئایا دەرپەڕینی چاوەکانی ئاس���یا بەتەنها ب���ەس نیە بۆ ئ���ەوەی هەم���وان تێبگەین ک���ە ئ���ەم کۆمەڵگایەی ئێم���ە چاوەکانی لەدەس���تداوەو چاوەکانی ئاس���یا هاواری ئەوەیان���ە ک���ە کەس���ێک، پزیش���کێک، کارمەندێ���ک، وەزیرێک نیە لەسیس���تمی تەندروس���تی بیبنێ���ت؟ ئ���ەوەی رێگە بۆ فرسەتهێن خۆشدەکات بەرپرسێکی چەند بۆ ئ���ەوەی لەگیرفانە قوڵەکانیانەوە مافی تەندروستیی وەکو خێرو سەدەقەت بەسەر منداڵێکی بەستەزماندا ببخشنەوە، کۆتایی هاتن���ی کۆمەڵگاو ئ���ەو ئامرازانەیەتی کە رێگە بەگەیشتنی ئاسیا بەو دۆخەی ئێستا ن���ادات. سیس���تمی تەندروس���تی ئامرازو دەزگایەکی کۆمەاڵیەتی���ە کە بۆ هەموان و له پێناو هەموانە. بەاڵم >چارەسەر لەڕێی هێناویەتە نیولیبرالی���زم ش���ۆکەوە< کە سیستمی بەتایبەتکردنی کوردس���تانەوەو تەندروس���تی کردوەتە یەکێ���ک لەئامانجە نەهێشتوەتەوە مانایەکی سەره کییەکانی،

بۆ مەودا گشتیەکانی سیستمەکە. لەبەرامبەر لەدەس���تدانی مەودا گشتی و بەها مرۆیی و نیەتە خێرخوازیی و ئاراس���تە دەستەجەمعیەکانی سیستمی تەندروستی و تاکەکەس���یی و بەه���ا بااڵدەس���تبونی بازرگانیەکان، بازاڕی���ی و قازانجدۆس���ت و لەبەردەم بژاردەی���ەک هی���چ پێناچێ���ت جگە مابێت���ەوە خێزانەکان تاکەک���ەس و لەهەڵپ���ەی تاقانە بۆ جواڵندنی هەس���ت و س���ۆزی ئەم مەس���ئول یا ئ���ەو بەرپرس. لەڕاس���تیدا، ئەم هاوکێشە دو جەمسەرەی کە نەخۆش و سیاس���ی لەمسەرو ئەوسەری ت���ەواوی میتافۆرێک���ی نێش���تەجێن، کۆمەڵگایە لەنەخۆش���ەکەو تەواوی کایەی سیاسی لەسیاسیەکەدا. ئەمە پێماندەڵێت کە کۆمەڵگا وەکو کۆیەک لەلەناوچوندایەو کایەی سیاسیش وەکو شوێنێک و پەراوێزێک هەڵهێنانی تێڕام���ان و بیکردن���ەوەو ب���ۆ مەتەڵەکانی کۆمەڵگاو کێش���انی نەخشەو پ���ان بۆ هەڵهێنانی ئ���ەو مەتەاڵنە بەرەو لەناوچون دەچ���ن. ئەوەی هەیە کۆمەڵێک سیاسی و بەرپرسن کە دەیانەوێت دانەدانەو تاک تاک کێشەکان لەبەرژه وەندی خۆیان بقۆزنەوەو وەکو کەرەس���تەیەکی میدیایی و

ئینتیخابیی سودی لێوەربگرن. بەرپرس���ێک دەمانەوێ���ت، ئ���ەوەی ی���ا مەس���ئولێک نی���ە، تەنه���ا وەختێک رودەدات، تەندروس���تیی کارەس���اتێکی ئیت���ر دڵ���ی نەرمببێ���ت و وەک���و خێ���رو س���ەدەقەت پارە هەڵبرێژێت. پێویستیمان بەکۆمەڵگایەکە کە ئاگای لەرۆڵەکانی بێت ل���ەورۆژەوەی لەدایکدەبن ت���ا ئەو رۆژەی بەکۆمەڵێک سیاسی پێویستیمان دەمرن. هەیە کە لەباتی هەڵلوش���ینی داهاتەکانی بەش���ە گەڕاندنەوەی دواتر میللەتەک���ەو ئیسکیفێک وەکو خێرو سەدەقەت، خۆیان سەرقاڵی دروس���تکردنی سیستم و دەزگای تەندروس���ت بکەن بۆ ئ���ەوەی چاوەکانی ئاس���یا زەق زەق تەماشایان نەکات و دواتر پێویستیمان بەپزیشكێکی بیانی نەبێت بۆ ئ���ەوەی وەکو 9 خزمەکەی هەولێر چاویان

دەربهێنێت!

ئا: دکتۆر دلێر رەئوف

وەرگرتنی دەرمان لەکاتی خۆیدا بەو مانایە دێت کە پزیشکەکەت

دەرمانێکی دیاریکراوت بۆ ئەنوسێت و کاتی وەرگرتنی دەرمانەکەو بڕەکەیت

بۆ دیاری دەکات.

سااڵنە لەئەمەریکا 12٥ هەزار کەس دەم���رن بەه���ۆی ئەوەی ک���ە دەرمان

لەکاتی خۆی وەرناگرن.کەس���انەی ئ���ەو ٦9% ب���ۆ 33%ه���ۆکاری دەک���ەون لەنەخۆش���خانە بەش���ێوەیەکی وەرنەگرتن���ی دەرمانە دروست، سەرەڕای ئەو خەرجیە زۆرەی

کە لەکڕینی دەرمان خەرجی دەکەن.

ه���ۆکارە ب���اوەکان ک���ە وا دەکات نەخۆش لەکاتی دی���اری کراو دەرمان

وەرنەگرێت:ناتوان���ن نەخ���ۆش هەندێ���ک -

دەرمانەکان بکڕن لەبەر گرانی.- هەندێ���ک نەخ���ۆش ب���اوەڕ بەوە ناکەن کە ئەو دەرمانانە چارەس���ەریان

دەکات.- هەندێک نەخ���ۆش چه ند جۆرێکی جی���اواز دەرمان���ی هەی���ەو ناتوانێت و

قورسە جیایان بکاتەوە.- هەن���دێ کات نازانێت چۆن و کەی

دەرمانەکان بخوات.

وەرنەگرتن���ی دەرم���ان لەکاتی خۆیدا کاریگەری دەبێت بۆ چارەس���ەرکردنی زۆرێک لەنەخۆشی، هەروەها کاردەکاتە سەر رەوشی ژیانی نەخۆشەکە، لێرەدا ب���اس لەهەندێک نمون���ەی وەرگرتنی دەرم���ان دەکەی���ن و هەندێ س���ەرنج و ئام���ۆژگاری ب���ۆ وەرگرتن���ی دەرمان

بەشێوەیەکی دروست.

وەرگرتنی دەرمانی دژە بەکتریا

ئەگەر تۆ وا هەس���ت بکەیت باشتر بویت و نیشانەکانی نەخۆشیەکە نەماوە وا بیردەکەیت���ەوە کە تۆ چاکبویتەوە،

بەاڵم ئەگەر تەواوی کۆرسی دەرمانەکەت وەرنەگریت ژمارەیەک بەکتریا لەلەشتدا دەمێننەوە دەبنە بەرگریەکی سروشتی

بۆ دەرمانی دژە بەکتریا.

زۆر گرنگە کە دەرمانی دژە بەکتریا لەکاتی خۆیدا وەربگریت

- پێویستە هەمو دۆسەکە وەربگریت هەرچەندە هەستتکرد باشتر بویت.

- واز لەدەرمان���ەکان مەهێنە تا ئەو کاتەی پزیشکەکەت پێتدەڵێت.- دەرمانەکان تێکەاڵو مەکە.

- ئەگەر بەش���ێک لەدەرمان مایەوە هەڵیمەگرە بۆ کاتێکی تر.

ئامۆژگاری بۆ بەکارهێنەرەکانی دەرمان

گفتوگ���ۆ بک���ە لەگ���ەڵ پس���پۆڕی تەندروستیەکەت

ئەگەر دەرمانەکەت کاریگەری الوەکی هەیەو بێزارت دەکات بەپزیش���کەکەت بڵ���ێ لەوانەیە دەرمانەکەت بۆ بگۆڕێت

کە کاریگەری الوەکی کەمترە.

دڵنیابە لەوەی دەرمانەکانت بۆ ماوەی چەند بەکاردەهێنیت

پێویس���تە هەندێ پرس���یار ئاڕاستە پزیشکەکەت بکەیت

دەرمانەک���ە بوتڵ���ی پێویس���تە -تەواوبکەم یان ئەتوانم واز لەوەرگرتنی دەرمانەک���ە بهێنم ئەگەر هەس���تمکرد

باشترم.دەرمانەک���ە تەواوبون���ی دوای -

پێویستە جارێکی تر وەریبگرمەوە.

ئەگ���ەر کێش���ەی مادی���ت هەبێ���ت بەپزیش���کەکەت بڵێ دەرمانی هەرزانت

بۆ بنوسێدەرمان���ی دکتۆرەک���ەت لەوانەی���ە بنوس���ێت، بۆ Genericجێنەریکهەم���ان جێنەریک���ەکان دەرمان���ە کاریگەری���ان هەی���ە لەس���ەر ل���ەش و مەترسیان وەک دەرمانەکانی ترە بەاڵم

بەنرخی کەمتر.

کات دیاری بکە بۆ وەرگرتنی دەرمانەکان

هەوڵب���دە کات���ی دەرم���ان خواردن بگونجێن���ە لەگەڵ کات���ی نانخواردنی

ئاسایی یان خەوتن و چاالکی رۆژانە.

شوێنی دەرمانەکان بزانەدەرمان���ەکان وای���ە باش���تر

به ئاسانی بتوانیت کە لەشوێنێکدابێت بیبینی���ت و لەیادی نەکەیت، بەتایبەتی ئەو ش���وێنەی کە نانی تێدا دەخۆیت یان نزی���ک تەلەفیزۆن، ی���ان لەنزیک

شوێنی دەستشۆر.

کاتی وەرگرتنی دەرمانەکان بزانە پێویس���تە خش���تەیەک دابنێیت کە

پزیش���کەکەت بۆی دیاری کردویت بۆ وەرگرتن���ی کاتی دەرم���ان بەتایبەتی درێژخایەنیان نەخۆشی ئەو کەسانەی هەیەو چەن���د جۆرێک دەرمانی جیاواز وەردەگرن لەو کات���ەدا ئەتوانیت داوا لەپزیش���کەکەت یان پزیشکی دەرمانت بکەیت کە هاوکاریت بکات لەوەرگرتنی

دەرمانەکان.

ئایە دەرمانەکان لەکاتی خۆیدا وەردەگریت؟

داخزانی منداڵ���دان )ره حم( یه كێكی تره ل���ه و گرفتانه ی كه زۆرینه ی ژنان یان نزیكه ی ٥0%ی ژنان توشی ده بن ئه م���ه ش له ئه نجامی ئ���ه وه ی كه ئه و ماس���ولكه و ش���انانه ی كه پاڵپش���تی ئه بێته الوازده بن و ده ك���ه ن منداڵدان ه���ۆی داخزان���ی منداڵ���دان و نه مانی

له شوێنی خۆی .

نیشانه كانی ئه م حاڵه ته بریتین له :-* كات���ی رودانی ئ���ه م حاڵه ته ش كه سه كه واهه س���ت ده كات كه شتێك

له ناو له شیدا هاتۆته خواره وه .* ناره حه تی له كاتی جوتبون.

* له كاتی كۆكه یان وه رزش���كردن یان هیاكییه كی زۆر كه سه كه تۆزێك

میز به خۆیدا ده كات.* ئه م دۆخه نزیك���ه ی ٥0% ی ئه و ژنانه ی منداڵیان زۆر بوه توشی ده بن، هه روه ها له گه ڵ چونه ته مه نه وه زیاتر ده بێت به تایبه تی له ته مه نی نائومێدی ، هه روه ها ئ���ه و ژنانه ی دوانه و زیاتریان ده بێ���ت و ئه وانه ش كێش���یان زیاده و قه ڵه ون و ی���ان ئه وانه ی كاری قورس و شتی قورس هه ڵده گرن. له و كه سانه ش ماوه یه ك���ی زۆر كۆكه ی���ان هه یه یان روده دات. منداڵ���دان داخزانی قه بزن به اڵم له و كه س���انه ی منداڵیان نه بوه

زۆر به كه می روده ده ن.

خۆپاراستن له نه خۆشییه كه :

له نه خۆش���ییه كه خۆپاراس���تن بۆ پێویس���ته هه وڵبدرێت ئه و هۆكارانه ی ك���ه یارمه تی���ده رن بۆ دروس���تبونی وه ك كه مبكرێن���ه وه حاڵه ته ك���ه دابه زاندنی كێش له و كه سانه ی كێشان زۆره و چاره سه ركردنی كۆكه و وه رزش راهێنانانه ی ئ���ه و به تایبه تی ك���ردن ئه بنه هۆی به هێزكردنی ماسولكه كانی س���مت. خواردنی س���ه وزه و میوه بۆ

ئه وه ی كێشه ی قه بزی نه مێنێت.

ئا: كاروان ره حیم

تاالسیمیا بریتیه له نه خۆشییه کی بۆماوه یی )ویراسی ( که توشی

hemoglobin هیمۆگلۆبینیخڕۆکه سوره کانی خۆێن ئه بێ

که فرمانیان گواستنه وه ی ئوکسجینه بۆ ناو خانه کان. ئه م نه خۆشیه له ڕێگه ی هه ردو باوان

بۆ منداڵه کانیان ده گوێزرێته وه که له ئه نجامدا خڕۆکه سوره کانی خوێن

تێکده شکێنێ و ده بێته هۆی که مخوێنی له نه خۆشه که دا . ئه م نه خۆشیه له دوای ٦ مانگ به ره و سه ره وه ده رده که وێت له و که سانه ی که تاالسیمیایان هه یه .

تا الس���یمیا به گوێره ی ک���ه م خوێنی ده توانین پۆلێنی بکه ین بۆ س���ێ جۆر )سوک، مامناوه ند، قورس( توشبوانی

مامناوه ن���د س���وک و تاالس���یمیای پێویستیان به چاره سه ر نیه و که سێکی ته ندروستن له چاو تا السیمیای قورس. هه رچی تا الس���یمیای قورس���یش هه یه پێویستی به چاودێری پزیشکی و خوێن

گواستنه وه ی مانگانه هه یه .

نیش���انه کانی نه خۆش���یه که جیاوازو نیش���انه کانی هه مو ره نگه فره جۆرن، بۆی���ه له منداڵه ک���ه ده رنه که وێ���ت به ش���ێوه یه کی گش���تی نیش���انه کانی نه خۆشیه که ئه مانه ن )که م خوێنییه کی زۆر، ئێسکه کانی س���ه رو ده موچاویان گه وره تر ئه بن، هه میشه کفت و ماندون، ره نگی پێس���تیان زه رده ، جگه رو سپڵ وس���کیان گه وره ئه بێ، له گه ڵیش���یدا

ته نگه نه فه سن(.به ئاس���انی زۆر نه خۆش���یه که ده ستنیشان ئه کرێت له ڕێگه ی پشکنینی

خوێن و مۆخی ئێسک.نه خۆش���ی توش���بوانی زۆرب���ه ی تاالس���یمیای ق���ورس له ده و روب���ه ری 30 س���اڵی ده م���رن به ه���ۆی زۆربونی رێژه ی ئاس���ن له ناوخوێ���ن له ئه نجامی تێکشکاندنی خرۆکه سوره کانی خوێن. ئه مه ش وا ده کات هه ر له ته مه نی الوێتی دڵ و جگ���ه رو گانده کان���ی زو ل���ه کار

بکه ون.

چاره سه ری توشبوانی تا السیمیا:مامناوه ند س���وک و 1-تاالس���یمیای خوێ���ن به چاره س���ه رو پێویس���تیان

گواستنه وه نیه .2-تاالس���یمیای ق���ورس پێویس���تی به خوێن گواس���تنه وه ی خوێنی مانگانه

هه یه .3-ڕه نگه له هه ندێ حاڵه تدا پێویست

به نه شته رگه ری البردنی سپڵ هه بێ.4- به هۆی زۆری ئاس���ن پێویستیان به ده رمان���ی deferoxamine هه یه بۆ

که مکردنه وه ی رێژه ی ئاسن له خوێن. bone ٥-چاندن���ی مۆخ���ی ئێس���کmarrow transplantionتاک���ه چاره س���ه ره ب���ۆ ئه وه ی نه خۆش���ه که

رزگاری بێت.

50%ی ئه و ژنانه ی منداڵیان زۆر ده بێت نه خۆشی تاالسیمیا چیه ؟توشی داخزانی منداڵدان ده بن

وه زاره تی په روه رده له بری بینا

ده وام زیاد ئه كات‌‌‌شه‌فیق‌حه‌مه‌‌ره‌شید*

هه‌مو‌ئه‌زانین‌‌وه‌زاره‌تی‌‌په‌روه‌رده‌‌له‌چ‌ته‌نگژه‌یه‌كدایه‌،‌هۆكاره‌كانیش‌چین،‌چ‌كاریگه‌ریه‌كی‌‌خراپیش���ی‌هه‌یه‌‌له‌سه‌ر‌كۆمه‌ڵگه‌و‌ئاس���تی‌‌زانس���تی‌‌له‌واڵتدا،‌به‌اڵم‌سه‌یر‌ئه‌وه‌یه‌‌ئه‌م‌ته‌نگژه‌یه‌‌ڕۆژ‌

له‌ڕۆژ‌ئاڵۆزتر‌ده‌بێت."هاج���ره‌‌داود"‌وته‌بێ���ژی‌‌وه‌زاره‌ت���ی‌په‌روه‌رده‌،‌به‌ئاژانس���ی‌‌كۆمه‌ڵ‌‌نیوزی‌‌ڕاگه‌یاندوه‌‌پێشتر‌نه‌توانراوه‌‌به‌ئاسانی‌‌ته‌واوبكرێت،‌ خوێن���دن‌ پرۆگرامه‌كانی‌‌بۆی���ه‌‌دوای‌لێكۆڵینه‌وه‌و‌به‌دواداچون،‌وه‌زاره‌ت‌گه‌ش���ته‌‌ئ���ه‌و‌بڕی���اره‌ی‌‌كه‌‌چاره‌س���ه‌ری‌‌ئ���ه‌و‌كێش���ه‌یه‌‌ته‌نه���ا‌ده‌وامه‌و‌ كاتژمێره‌كانی‌ به‌زیادكردن���ی‌‌بڕی���اردرا)‌100(‌كاتژمێ���ر‌بۆ‌ده‌وامی‌‌

خوێندن‌زیادبكرێت.پرسیاری‌‌ له‌وه‌اڵمی‌‌ په‌روه‌رده‌‌ وه‌زیری‌‌ڕۆژنامه‌نوسێكدا‌نیگه‌رانی‌‌خۆی‌له‌زۆری‌‌پش���وه‌كان‌ده‌ربڕی‌و‌به‌یه‌كێك‌له‌كێشه‌‌گه‌وره‌كان���ی‌دانا‌له‌به‌رده‌م‌پرۆس���ه‌ی‌‌ده‌س���ه‌اڵتی‌‌ خوازیاربو‌ پ���ه‌روه‌رده‌داو‌ئه‌وه‌ی‌‌پێبدرێ‌كه‌‌هه‌ندێ‌له‌و‌پشوانه‌‌بۆ‌په‌روه‌رده‌‌ره‌تبكاته‌وه‌،‌به‌اڵم‌دیاره‌‌له‌به‌رئه‌وه‌ی‌‌ئه‌و‌ده‌سه‌اڵته‌ی‌‌پێنه‌دراوه‌‌بۆی���ه‌‌په‌نایانب���ردوه‌‌بۆ‌ئ���ه‌م‌بڕیاره‌‌سه‌یرو‌الوازه‌‌كه‌‌هه‌ر‌له‌سه‌رهه‌ڵدانیه‌وه‌‌یه‌كێت���ی‌‌مامۆس���تایانی‌‌كوردس���تان‌داواكاره‌‌ وه‌س���تاوه‌ته‌وه‌و‌ ڕوب���ه‌ڕوی‌له‌باتی‌‌ئه‌و‌)100(‌كاتژمێره‌‌پشوه‌كان‌

كه‌مبكرێنه‌وه‌.ئ���ا‌لێ���ره‌دا‌هه‌ندێك‌پرس���یار‌س���ه‌ر‌

هه‌ڵئه‌ده‌ن:-1-‌یه‌كێتی‌مامۆستایانی‌‌كوردستان‌كه‌‌له‌‌80%‌ی‌‌مامۆس���تایان‌به‌شدارن‌له‌م‌ڕێكخراوه‌دا‌بۆ‌به‌ش���داری‌‌پێنه‌كراوه‌و‌

ئاگای‌لێنیه‌؟!2-‌ئای���ا‌كه‌می‌و‌خراپی‌بینا‌كێش���ه‌ی‌‌س���ه‌ره‌كیه‌‌یان‌كه‌م���ی‌‌ده‌وام؟!‌كه‌‌تا‌ئێستاش‌نزیكه‌ی‌‌‌150خوێندنگه‌ی‌سێ‌ده‌وام���ی‌‌و‌‌1750ی‌‌دو‌ده‌وامی‌هه‌یه‌و‌له‌هه‌ر‌پۆلێك���دا‌نزیكه‌ی‌‌‌40خوێندكار‌

هه‌یه‌‌له‌خوێندنگه‌‌ئاماده‌ییه‌كاندا.3-‌ئای���ا‌ئ���ه‌و‌پرۆگرامه‌ی‌‌ك���ه‌‌هه‌یه‌‌دیراس���ه‌یه‌كی‌‌وردی‌بۆ‌كراوه‌‌كه‌‌هیچ‌زیاده‌و‌كه‌می‌‌تێدا‌نیه‌و‌پڕ‌به‌پێسته‌؟!4-‌‌ئایا‌ك���ه‌م‌و‌زۆری‌‌بابه‌ته‌كان‌وه‌ك‌

یه‌كن؟!6-‌ئایا‌ئه‌مه‌‌كێشه‌ی‌‌خوێندنی‌‌زانستیه‌‌به‌ته‌نها‌یا‌هی‌‌وێژه‌یی‌‌و‌پیشه‌یشه‌؟!

7-‌ئایا‌قوتابخانه‌‌بنه‌ڕه‌تیه‌كان‌1بۆ‌‌6و‌‌7بۆ‌‌12هه‌مان‌كێشه‌یان‌هه‌یه‌؟!

8-‌ئایا‌ئ���ه‌م‌‌100كاتژمێره‌‌ته‌عویزی‌‌ئه‌و‌‌200كاتژمێره‌‌ئه‌داته‌وه‌‌كه‌‌به‌هۆی‌له‌سه‌ره‌تای‌ پشوه‌كان‌و‌ درێژكردنه‌وه‌ی‌‌س���اڵه‌وه‌‌ئه‌فه‌وتێت‌له‌نێوان‌‌9/10بۆ‌‌10/1له‌به‌ر‌نه‌بونی‌‌مامۆستا‌له‌هه‌ندێك‌ته‌واونه‌كردنی‌‌ ی���ا‌ له‌خوێندنگه‌كان���دا‌دواكه‌وتن���ی‌ به‌ه���ۆی‌ گواس���تنه‌وه‌‌دامه‌زراندنه‌وه‌‌هه‌مو‌س���اڵێك‌هه‌روه‌ها‌

دواكه‌وتنی‌په‌رتوكه‌كانه‌وه‌.9-‌ئایا‌ژم���اره‌ی‌‌وانه‌‌زی���اد‌ئه‌كرێت‌ی���ان‌كاتی‌‌وانه‌‌ل���ه‌‌‌40خوله‌كه‌وه‌‌بۆ‌

سه‌عاتێك؟!10-‌ئای���ا‌ئه‌م���ه‌‌له‌هه‌ندێ���ك‌بابه‌تدا‌زیادئه‌كرێ���ت؟!‌وه‌ك���و‌پارس���اڵ‌كه‌‌له‌وانه‌ی‌‌كوردی‌ده‌یه‌می‌‌زانس���تیدا‌له‌‌‌36وانه‌وه‌‌بوه‌‌‌37له‌هه‌فته‌یه‌كداو‌هیچ‌

خوێندنگه‌یه‌ك‌جێبه‌جێی‌نه‌كرد.11-‌ئای���ا‌ئه‌م���ه‌‌كێش���ه‌ی‌‌نه‌بون���ی‌‌

تاقیگه‌كان‌چاره‌سه‌ر‌ئه‌كات؟!زی���اد‌ ئه‌م���ه‌‌فش���ارێكی‌ ئای���ا‌ ‌-12له‌توانا‌ناخاته‌‌س���ه‌ر‌خوێندكاران‌كه‌‌له‌ده‌وامێكدا‌چوار‌‌80خوله‌كی‌‌له‌پۆلدا‌بێت‌و‌وانه‌‌بخوێنێت‌به‌بێ‌پش���ویه‌كی‌‌ناوه‌ندو‌وه‌جبه‌یه‌ك‌خواردن‌و‌ماوه‌یه‌ك‌

وه‌رزش؟!13-‌ئای���ا‌ده‌وام���ی‌‌دوه‌م‌ك���ه‌‌پاش‌نیوه‌ڕۆیان���ی‌‌پێئه‌وترێت‌نه‌ك‌ئێواران،‌هه‌ڵناكش���ێت‌بۆ‌كاتژمێر‌‌6كه‌‌بانگی‌‌

شێوانه‌‌له‌وه‌رزی‌‌یه‌كه‌مدا؟!14-‌ئ���ه‌ی‌‌خوێندنگه‌كان���ی‌‌ئێ���واران‌له‌باتی‌‌وانه‌یان‌ب���ۆ‌زیادبكرێت‌بۆیان‌ه���ه‌ر‌هه‌مان‌ ب���ۆ؟!‌ كه‌مكراوه‌ت���ه‌وه‌‌

پرۆگرام‌نیه‌!نه‌خێر‌ئه‌م‌بڕیاره‌‌بێده‌سه‌اڵتی‌‌وه‌زیری‌‌س���ه‌رۆكی‌‌ له‌ب���ه‌رده‌م‌ په‌روه‌رده‌ی���ه‌‌حكوم���ه‌ت‌و‌هیچ‌پاره‌ی‌‌تێناچێت‌بۆیه‌‌ئاڵۆزی‌‌ دونیایه‌ك‌ به‌اڵم‌ ده‌ریانكردوه‌،‌

دروست‌ئه‌كات.‌ *سه‌رپه‌رشتیاری‌‌كارگێڕی‌

هه‌رجاره‌و‌که‌سێک‌ده‌ینوسێت

ته‌خته سپیخوێندن)391(‌سێشه‌ممه‌‌162013/8/20 xwindnyawene@gmail.com

‌‌‌ئا:‌سروه‌

له‌گه‌ڵ‌‌ئه‌وه‌ی‌‌ڕۆژانه‌‌وه‌ك‌سه‌ربازێكی‌‌ون‌كارده‌كه‌ن،‌كارگوزاری‌‌

قوتابخانه‌كان‌توێژێكی‌‌ماندوو‌فه‌رامۆشكراون،‌به‌بڕوای‌‌به‌ڕێوه‌به‌ری‌قوتابخانه‌یه‌ك‌موچه‌كه‌یان‌زۆر‌كه‌مه‌و‌پێویسته‌‌ده‌رماڵه‌ی‌‌مه‌ترسییان‌بۆ‌

ببه‌سترێت.

له‌قوتابخانه‌كان‌ له‌به‌شێك‌ كارگوزاران‌به‌ته‌نه���ا‌پ���اك‌و‌خاوێنییان‌له‌ئه‌س���تۆ‌ناكه‌ن‌ گرتوه‌و‌فێرخ���وازان‌هاوكارییان‌به‌ب���ڕوای‌ئاری‌‌ئه‌حم���ه‌د،‌به‌ڕێوه‌به‌ری‌‌ئاماده‌ی���ی‌‌ئه‌اڵیی‌‌فێرخواز‌به‌ویس���تی‌‌خۆی‌‌خوێندنگه‌‌پاك‌ناكاته‌وه‌و‌ده‌ڵێت‌"هه‌ر‌ده‌بێت‌پێ���ی‌‌بوترێت‌و‌بگره‌‌زۆره‌‌ملێشی‌‌تێدایه‌،‌له‌به‌رئه‌وه‌ی‌له‌بنه‌ڕه‌ته‌وه‌‌فێری‌ئه‌وه‌‌نه‌ك���راوه‌و‌فێریش‌ناكرێت‌و‌هیچ‌خۆشه‌ویس���تیه‌كی‌ب���ۆ‌خوێندنگه‌‌

نییه‌و‌به‌شوێنی‌خۆی‌نازانێت".‌نه‌جمه‌دین‌عه‌لی‌،‌به‌ڕێوه‌به‌ری‌‌گشتی‌‌په‌روه‌رده‌ی‌‌س���لێمانی‌‌كێش���ه‌ی‌‌دو‌یا‌س���ێ‌‌ده‌وامی‌خوێندنگه‌كان‌به‌هۆكاری‌‌‌خاوێن���ی‌‌ پ���اك‌و‌ كۆنترۆڵنه‌كردن���ی‌‌داده‌نێ���ت‌و‌وتی‌"ئه‌گه‌ر‌ه���ه‌ر‌خه‌له‌لێك‌بێت‌نازانیت‌كێیه‌؟‌هه‌ریه‌كه‌یان‌ده‌ڵێت‌ئ���ه‌وی‌‌تره‌‌بۆیه‌‌گه‌ر‌ی���ه‌ك‌ده‌وام‌بێت‌باش���تره‌،‌ناڵێم‌خوێندكار‌هاوكار‌نییه‌‌ب���ه‌اڵم‌به‌ش���ێوه‌یه‌كی‌‌گش���تی‌‌ده‌بێت‌ڕێنمای���ی‌‌زیاتر‌بكرێن‌و‌ڕای���ان‌بهێنین‌كه‌‌ئه‌وه‌‌پۆلی‌‌خۆیانه‌‌پێویسته‌‌خاوێن‌

ڕایبگرن".

ئامینه‌ی‌‌ته‌مه‌ن‌‌50س���اڵ،‌كه‌‌زیاتر‌له‌نه‌خۆشییه‌كی‌‌هه‌یه‌‌وه‌ك‌كارگوزارێك‌له‌قوتابخانه‌یه‌ك���دا‌كارده‌كات،‌ڕۆژان���ه‌‌ماندوه‌‌به‌ده‌س���ت‌ئ���ه‌و‌كاره‌‌زۆرانه‌ی‌‌ده‌وامدا،‌ له‌كات���ی‌‌ ئه‌نجامی���ده‌دات‌ كه‌‌ته‌نه���ا‌ئامینه‌‌نا‌به‌ڵكو‌به‌ش���ێكی‌‌زۆر‌له‌كارگ���وزاره‌كان‌ته‌مه‌نێك���ی‌‌زۆری���ان‌هه‌یه‌و‌نه‌خۆشن‌ئه‌وه‌ش‌‌به‌بڕوای‌‌‌ئاری‌‌ئه‌حمه‌د‌ده‌بێته‌‌هۆی‌‌ئه‌وه‌ی‌‌كه‌‌هه‌ندێ‌‌به‌ڕێوه‌به‌رو‌مامۆستا‌به‌هه‌ست‌و‌سۆزه‌وه‌‌ڕه‌فتاری���ان‌له‌گه‌ڵ‌‌بك���ه‌ن‌و‌كاره‌كانیان‌پێ‌‌نه‌سپێرن،‌دواجار‌‌قوتابخانه‌‌پاك‌و‌خاوێ���ن‌نه‌بێ���ت‌"به‌ڕێوه‌به‌ری‌‌گش���تی‌‌ڕایگه‌یاند"چه‌ند‌ س���لێمانی‌‌ په‌روه‌رده‌ی‌‌ساڵه‌‌خانه‌نشین‌ده‌بن‌به‌اڵم‌له‌جێگه‌یان‌ك���ه‌س‌دانامه‌زرێ���ت‌بۆی���ه‌‌زۆرب���ه‌ی‌‌كارگوزاره‌كانم���ان‌به‌ته‌مه‌ن���ن،‌ژماره‌ی‌داوام���ان‌ زۆره‌‌ ‌ خوێندكاره‌كانم���ان‌له‌وه‌زاره‌ت���ی‌‌پ���ه‌روه‌رده‌‌ك���ردوه‌‌ك���ه‌‌كارگوزارو‌پاس���ه‌وانمان‌بۆ‌دابمه‌زرێنن‌چونك���ه‌‌گرفتی‌‌گ���ه‌وره‌ی‌ئێمه‌‌نه‌بونی‌‌پاس���ه‌وانه‌‌له‌زۆرێ���ك‌له‌قوتابخانه‌كان،‌هه‌روه‌ها‌پێویستمان‌به‌كارگوزار‌هه‌یه‌‌تا‌به‌هاوكاری‌‌له‌گه‌ڵ‌‌خوێندكارو‌مامۆستاكان‌

باشتر‌قوتابخانه‌‌پاكبكه‌نه‌وه‌".‌ته‌نان���ه‌ت‌كه‌م���ی‌‌كارگ���وزار‌ب���وه‌‌ه���ۆی‌‌ئه‌وه‌ی‌‌ل���ه‌‌30-5-‌‌2013له‌الیه‌ن‌ڕۆژئاوای‌‌ پ���ه‌روه‌رده‌ی‌‌ به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی‌‌س���لێمانی‌‌داوا‌له‌فه‌رمانب���ه‌ران‌كرا‌كه‌‌ڕۆژانه‌‌ئێش���كگری‌‌بك���ه‌ن‌له‌وباره‌یه‌وه‌‌نه‌جمه‌دی���ن‌عه‌ل���ی‌‌ئاش���كرایكرد‌ئه‌وه‌‌ڕۆژئاواوه‌‌ به‌پ���ه‌روه‌رده‌ی‌‌ په‌یوه‌ن���دی‌‌ب���و،‌هه‌ڵوه‌ش���اوه‌ته‌وه‌‌چونك���ه‌‌ك���ه‌‌

بڕیارێ���ك‌ده‌رده‌كه‌ی���ن‌ده‌بێت‌هه‌ر‌‌13فه‌رمانبه‌ر‌ بگرێته‌وه‌،‌ به‌ڕێوبه‌رایه‌تیه‌كه‌‌ماف���ی‌‌خۆیه‌تی‌‌كه‌‌له‌پش���ودایه‌،‌كاتی‌‌وا‌هه‌ی���ه‌‌له‌بینایه‌ك���ی‌‌چۆڵ���دا‌ته‌نه���ا‌كارگوزارێ���ك‌هه‌ی���ه‌‌بۆی���ه‌‌به‌ڕێوه‌به‌ر‌خۆی‌‌ده‌توانێت‌میكانیزمێك‌دابنێت‌بۆ‌

به‌ڕێوه‌بردنی‌‌قوتابخانه‌كه‌ی‌.ئ���اری‌‌ئه‌حمه‌د‌ئام���اژه‌ی‌‌بۆ‌ئه‌وه‌ش‌

ك���رد‌ك���ه‌"‌زۆرێ���ك‌له‌قوتابخان���ه‌كان‌كارگوزاریان‌نییه‌و‌گه‌ر‌هه‌ش���یان‌بێت‌پاكژ‌نی���ن‌"به‌گومان‌نه‌ب���و‌له‌وه‌ی‌‌كه‌‌تائێس���تاش‌جی���اوازی‌هه‌ی���ه‌‌له‌نێوان‌كارگوزاردا‌ له‌ژم���اره‌ی‌ قوتابخان���ه‌كان‌ئه‌م‌ ناتوانێت‌ "پ���ه‌روه‌رده‌ش‌ ده‌ڵێ���ت‌گرفته‌‌چاره‌س���ه‌ر‌بكات‌به‌هۆی‌شوێنی‌جوگرافی‌هه‌ندێ‌قوتابخانه‌وه‌"بۆیه‌‌داوا‌قوتابخان���ه‌كان‌ پاككردن���ه‌وه‌ی‌ ده‌كات‌بدرێت‌به‌كه‌رتی‌تایبه‌ت"چونكه‌‌باشتره‌‌ی���ان‌كارگ���وزاری‌‌گه‌نج‌به‌گرێبه‌س���ت‌ئ���ه‌وه‌ش‌پاك‌و‌خاوێنی‌‌ دابمه‌زرێنن"بۆ‌له‌الیه‌ن‌كه‌رتی‌‌ ش���ارو‌ش���ارۆچكه‌كان‌تایبه‌ته‌وه‌‌ده‌كات‌به‌به‌ڵگه‌و‌ڕاشیگه‌یاند‌"م���اوه‌ی‌‌‌2س���اڵه‌‌ئه‌م‌پێش���نیاره‌‌بۆ‌وه‌زاره‌تی‌‌په‌روه‌رده‌‌كراوه‌‌به‌اڵم‌ئه‌نجامی‌‌

نه‌بوه‌."له‌وباره‌ی���ه‌وه‌‌به‌ڕێوه‌ب���ه‌ری‌‌گش���تی‌‌پ���ه‌روه‌رده‌ی‌‌س���لێمانی‌‌ڕونیك���رده‌وه‌‌"نزیك���ه‌ی‌‌‌‌2000خوێندنگه‌م���ان‌هه‌یه‌‌گه‌ر‌بێت‌و‌له‌قۆناغی‌‌یه‌كه‌مدا‌هه‌ندێكیان‌بدرێ���ت‌به‌كه‌رتی‌‌تایبه‌ت‌وه‌ك‌تێس���ت‌تا‌بزانین‌چه‌ند‌س���ودمه‌ند‌ده‌بین‌ئه‌وه‌‌ش���تێكی‌‌باش���ه‌،‌به‌اڵم‌كه‌رتی‌‌تایبه‌ت‌هه‌ندێ‌‌كات‌پاك���ی‌‌ده‌كاته‌وه‌و‌به‌جێی‌‌ئه‌هێڵێ���ت‌بۆیه‌‌ده‌بێ���ت‌تیمێك‌هه‌بێت‌‌به‌رده‌وام‌چاودێری‌‌بكات‌چونكه‌‌ڕه‌نگه‌‌وانه‌ی‌‌یه‌كه‌م‌پاك‌بێت‌و‌دواتر‌پێویستی‌‌به‌پاككردنه‌وه‌‌بێ���ت،‌ئه‌گه‌ر‌هه‌ندێكیان‌بدرێت‌به‌كه‌رتی‌‌تایبه‌تیش‌به‌اڵم‌هێشتا‌بۆ‌ هه‌یه‌‌ به‌كارگوزارێ���ك‌ پێویس���تمان‌چاودێریكردن‌به‌ده‌ر‌له‌ده‌وامی‌‌مامۆستا،‌قوتابخان���ه‌كان‌ ده‌رگای‌‌ زو‌ به‌یانی���ان‌

بكاته‌وه‌،چونكه‌‌ئێمه‌‌وه‌ك‌فه‌رمانگه‌یه‌ك‌نین‌كه‌‌له‌س���ه‌ر‌كورس���ییه‌ك‌دانیشین‌خه‌ریكی‌‌وه‌زیفه‌یه‌ك‌بین‌‌فێرخواز‌هه‌یه‌‌

دره‌نگ‌دێت‌و‌ده‌ڕواته‌وه‌."گش���تی‌‌ به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی‌‌ له‌س���نوری‌‌په‌روه‌رده‌ی‌‌سلێمانی‌‌بۆ‌‌2000قوتابخانه‌‌‌‌1508كارگوزار‌هه‌یه‌‌كه‌‌‌816ڕه‌گه‌زی‌‌نێرینه‌ی���ه‌،‌ 692ڕه‌گ���ه‌زی‌‌ مێینه‌ی���ه‌،‌ئه‌وانه‌ی‌‌بڕوانامه‌ی‌‌س���ه‌ره‌تاییان‌هه‌یه‌‌كارگوزاران���ه‌ی‌‌ ئ���ه‌و‌ ‌152000و‌ ب���ڕی‌‌ك���ه‌‌هی���چ‌بڕوانامه‌یه‌كیان‌نیی���ه‌‌بڕی‌‌یه‌كێكه‌‌ .ئامین���ه‌‌ وه‌رده‌گ���رن‌ ‌142000ل���ه‌و‌كارگوزاران���ه‌ی‌‌كه‌‌ب���ڕی‌‌‌‌142000وه‌رده‌گرێ���ت‌ده‌ڵێت"ناچ���اری‌‌نه‌بێ���ت‌به‌ش���ی‌‌هیچ‌ن���اكات"‌ڕۆژان���ه‌‌له‌كاتی‌‌ده‌وام‌ته‌والێت‌و‌هه‌مو‌ش���ته‌‌پیسه‌كان‌پاك‌ده‌كاته‌وه‌‌ئه‌وه‌ش‌مه‌ترسی‌‌له‌سه‌ر‌ته‌ندروستی‌دروس���ت‌ده‌كات‌بۆیه‌‌داوا‌ده‌كات‌‌ده‌رماڵ���ه‌ی‌‌مه‌ترس���ییان‌ب���ۆ‌

دابنرێت.ئاری‌‌ئه‌حمه‌د‌‌ڕایگه‌یاند"‌بێگومان‌بۆ‌ئ���ه‌و‌هه‌مو‌ئه‌ركه‌ی‌كه‌‌ئه‌نجامی‌ده‌ده‌ن‌موچه‌ی���ان‌زۆر‌له‌ئاس���تێكی‌نزمدای���ه‌،‌ئه‌وه‌ش‌په‌یوه‌ن���دی‌به‌حكومه‌ت‌و‌باری‌دارایی‌پ���ه‌روه‌رده‌وه‌‌هه‌یه‌،‌پێویس���ته‌‌ده‌رماڵه‌ی‌مه‌ترسییان‌بۆ‌ببه‌سترێت‌‌كه‌‌تا‌س���االنی‌‌2000هه‌ر‌هه‌بو‌به‌اڵم‌بۆچی‌‌ب���ڕدرا!؟‌چۆن‌ب���ڕدرا؟!‌بۆی���ه‌‌ده‌بێت‌په‌روه‌رده‌‌خۆی‌ئه‌و‌هه‌قیقه‌ته‌‌بزانێت‌كه‌‌ئه‌و‌موچه‌ی���ه‌‌كه‌مه‌‌بۆ‌كارگوزار‌ده‌بێت‌‌له‌ژێر‌ن���اوی‌))ده‌رماڵه‌ی‌مه‌ترس���ی،‌ده‌رماڵه‌ی‌ زی���اده‌،‌ ئیش���ی‌ ده‌رماڵه‌ی‌ده‌وامی‌دوه‌م‌بێت"‌چاره‌سه‌ری‌بكات.

كارگوزاره كان.. ماندوێتی زۆرو موچه ی كه م

‌‌‌ئا:‌سروه‌جه‌مال

زانكۆكان‌ناوه‌ندێكن‌بۆ‌گه‌یاندنی‌‌زانستی‌‌گشتی‌‌له‌هه‌مانكاتدا‌به‌مه‌به‌ستی‌‌به‌رزكردنه‌وه‌و‌

به‌ره‌وپێشبردنی‌‌ئاستی‌‌زانستی‌‌زانكۆو‌كاریگه‌رییه‌كانی‌‌له‌سه‌ر‌

كۆمه‌ڵگا‌سااڵنه‌‌توێژینه‌وه‌یه‌كی‌‌زۆر‌به‌قوتابی‌‌و‌خوێندكاران‌ئه‌نجامده‌درێت‌و‌

له‌هه‌مانكاتیشدا‌سااڵنه‌‌ژماره‌یه‌كی‌‌زۆر‌نامه‌ی‌‌ماسته‌رو‌دكتۆرا‌په‌سه‌ند‌

ده‌كرێت،‌به‌بڕوای‌‌ئه‌ندامێكی‌‌په‌رله‌مانی‌‌كوردستان‌ئه‌وه‌ی‌‌له‌م‌

واڵته‌دا‌داموده‌زگاكان‌به‌ڕێوه‌‌ده‌بات‌باوه‌ڕی‌‌به‌توێژینه‌وه‌ی‌‌زانستی‌‌نییه‌،‌مامۆستایه‌كی‌‌زانكۆش‌ده‌ڵێت‌"ئه‌و‌

توێژینه‌وانه‌‌ئه‌كادیمی‌‌نین‌و‌رۆتیناته‌"،‌خوێندكارێكی‌‌زانكۆش‌ده‌ڵێت‌"هه‌مو‌

توێژینه‌وه‌كانی‌‌زانكۆ‌به‌ماسته‌رو‌دكتۆراشه‌وه‌‌به‌پولێك".

ڕاب���ون‌مه‌عروف،‌مامۆس���تای‌‌زانكۆ‌س���ه‌ره‌كی‌‌ "ئامانجی‌‌ وای���ه‌‌ بۆچون���ی‌‌لێكۆڵینه‌وه‌یه‌‌ ئه‌كادیم���ی‌‌ توێژینه‌وه‌ی‌‌له‌پرس���یار‌ی���ان‌گرفتێكی‌‌س���ه‌ره‌كی‌‌هه‌وڵدان‌ ئاشكراو‌ دیاریكراوو‌ ئه‌كادیمی‌‌ئه‌نجامگیریه‌كی‌‌ بۆ‌گه‌یش���تن‌به‌وه‌اڵم‌و‌پوخ���ت‌بۆ‌ئ���ه‌و‌پرس���یاره‌،‌له‌پێناوی‌‌زانس���تی‌‌ ئاس���تی‌‌ به‌ره‌وپێش���بردنی‌‌پێ���ش‌ پێویس���ته‌‌ خوێن���دكاران،‌توێژینه‌وه‌كانیان‌ به‌نوسینی‌‌ ده‌ستكردن‌ڕاهێنانیان‌پێبكرێت‌و‌كۆرس���ی‌‌تایبه‌ت‌كه‌‌ ل���ه‌وه‌ی‌‌ نیگه‌رانه‌‌ وه‌ربگرن"ب���ه‌اڵم‌به‌و‌ كوردستاندا‌ خوێندنی‌‌ له‌سیسته‌می‌‌

شێوه‌یه‌‌نییه‌.له‌ك���ۆی‌‌ئ���ه‌و‌كۆلێجانه‌ی‌‌كه‌‌س���ه‌ر‌به‌زانكۆی‌‌س���لێمانین‌‌5736خوێندكار‌كۆتا‌ساڵی‌‌خوێندنیانه‌‌له‌ساڵی‌‌2012-‌2013ك���ه‌‌له‌هه‌ن���دێ‌‌كۆلێج‌له‌س���ه‌ر‌ئاس���تی‌‌تاك‌و‌له‌هه‌ندێكیش���یان‌زیاتر‌له‌خوێندكارێ���ك‌به‌یه‌ك���ه‌وه‌‌توێژینه‌وه‌‌ئام���اده‌‌ده‌كه‌ن،‌له‌وباره‌یه‌وه‌‌س���ه‌روه‌ر‌لیژن���ه‌ی‌‌ ئه‌ندام���ی‌‌ عه‌بدولڕه‌حم���ان،‌په‌روه‌رده‌و‌خوێندن���ی‌‌بااڵ‌له‌په‌رله‌مانی‌‌زۆر‌ به‌ش���ێكی‌‌ ده‌ڵێ���ت"‌ كوردس���تان‌له‌توێژینه‌وه‌كان‌له‌ئاستی‌‌پێویستدا‌نین‌,به‌اڵم‌هه‌ندێ‌‌له‌و‌توێژینه‌وانه‌‌باش���ن‌"‌باوه‌ڕی‌‌وایه‌‌ته‌نها‌توێژینه‌وه‌ی‌‌زانستی‌‌مه‌رج‌نییه‌‌كاتێك‌كاری‌‌پێنه‌كرێت‌و‌هیچ‌ئاشكرایكرد‌ لێوه‌رنه‌گیرێت"‌ سودێكیان‌كه‌‌به‌چاوی‌‌خ���ۆی‌‌توێژینه‌وه‌ی‌‌بینیوه‌‌

فڕێدراوه‌.ڕابون‌كه‌‌توێژینه‌وه‌ی‌‌به‌ش���ی‌‌زانسته‌‌ورده‌كان‌جیاده‌كاته‌وه‌‌له‌توێژینه‌وه‌كانی‌‌به‌شی‌‌زانسته‌‌مرۆڤایه‌تییه‌كان‌بۆچونی‌‌وایه‌‌هیچ‌پێوه‌رێكی‌‌توێژینه‌وه‌ی‌‌ئه‌كادیمی‌‌

مرۆڤایه‌تیه‌كان‌ زانس���ته‌‌ به‌ش���ی‌‌ ب���ۆ‌له‌زانكۆكانی‌‌كوردس���تان‌ڕه‌چاوناكرێت‌و‌ده‌ڵێت‌"له‌راس���تیدا‌به‌ناحه‌ق‌ناوده‌برێن‌به‌توێژین���ه‌وه‌ی‌‌ئه‌كادیم���ی‌‌و‌خوێندكار‌به‌درێژایی‌‌خوێندنی‌‌له‌زانكۆ‌بۆ‌نوسینی‌‌وتاری‌زۆر‌س���اده‌و‌س���اكاریش‌ئاماده‌‌ناكرێت‌"‌هۆكاری‌‌ئه‌وه‌ش‌ده‌گه‌ڕێنێته‌وه‌‌بۆ‌ئه‌وه‌ی‌‌زۆربه‌ی‌‌مامۆس���تایانی‌‌زانكۆ‌خۆیان‌ناتوان���ن‌په‌ره‌گرافێكی‌‌مانادارو‌سه‌نگین‌بنوسن‌جگه‌‌له‌چه‌ند‌حاڵه‌تێكی‌‌زۆر‌كه‌م‌"ده‌پرسێت‌كاتێك‌ئه‌مه‌‌دۆخی‌‌مامۆستایانی‌‌زانكۆ‌بێت‌ئیتر‌چی‌‌فێری‌‌

خوێندكار‌بكه‌ن‌؟"سه‌باره‌ت‌به‌ئه‌وه‌ی‌‌كه‌‌توێژینه‌وه‌كان‌به‌پێ���ی‌‌پێویس���تی‌‌كۆمه‌ڵ���گا‌ئه‌نجام‌نادرێن‌و‌سودیان‌لێوه‌رناگیرێت‌ئه‌ندامی‌‌لیژنه‌ی‌‌په‌روه‌رده‌و‌خوێندنی‌‌بااڵ‌نه‌بونی‌‌پ���ان‌و‌هه‌ماهه‌نگی‌‌له‌نێ���وان‌وه‌زاره‌تی‌‌خوێندنی‌‌بااڵو‌زانكۆو‌په‌یمانگاو‌ده‌زگا‌په‌یوه‌ندیداره‌كان‌به‌هۆكار‌داده‌نێت‌جگه‌‌پاره‌‌ بڕێ���ك‌ ته‌رخاننه‌كردنی‌‌ ل���ه‌وه‌ش‌له‌بودجه‌ی‌‌وه‌زاره‌ت���ی‌‌خوێندنی‌‌بااڵ‌بۆ‌توێژینه‌وه‌‌به‌كێشه‌یه‌كی‌‌گه‌وره‌‌داده‌نێت‌و‌ده‌ڵێت‌"‌هه‌رچه‌ن���ده‌‌زۆر‌داوامانكردوه‌‌بڕێك‌پ���اره‌‌دابین‌بكرێت‌به‌اڵم‌جۆرێك‌عه‌قڵی���ه‌ت‌له‌م‌واڵته‌دا‌دام���وده‌زگاكان‌به‌ڕێوه‌‌ده‌بات‌وه‌ك‌پێویس���ت‌باوه‌ڕی‌‌به‌توێژینه‌وه‌ی‌‌زانستی‌‌نییه‌"‌‌مامۆستای‌‌زانك���ۆ،‌ڕابون‌مه‌عروفیش‌ب���ڕوای‌‌وایه‌‌س���ه‌رچاوه‌ی‌‌گرفته‌كه‌‌ئاڵۆزه‌و‌به‌گشتی‌‌په‌یوه‌ندی‌‌به‌هه‌مو‌س���یته‌می‌‌خوێندن‌و‌په‌روه‌رده‌وه‌یه‌‌له‌كوردس���تان،‌وتیش���ی‌‌پێویستبو‌حكومه‌ت‌هانی‌‌توێژینه‌وه‌‌له‌و‌بوارانه‌دا‌بدات‌كه‌‌بۆ‌كۆمه‌ڵگای‌‌كوردی‌‌

گرنگ���ه‌‌ب���ه‌اڵم‌به‌هۆی‌‌بێس���ه‌ره‌وبه‌ری‌‌حكومڕانی‌‌و‌ئه‌و‌ده‌زگایانه‌ی‌‌كه‌‌هاوكاری‌دارایی‌زانكۆ‌ده‌كه‌ن‌له‌كوردس���تان‌به‌و‌

شێوه‌یه‌‌نییه‌.ئاس���وده‌‌جه‌لی���ل‌كه‌‌خوێن���دكاری‌‌هه‌رچه‌نده‌‌ زانكۆی���ه‌‌ چواره‌می‌‌ قۆناغی‌‌پێ���ی‌‌وانییه‌‌ك���ه‌‌كات‌كوش���تن‌بێت‌و‌س���ودی‌‌نه‌بێ���ت‌و‌ده‌ڵێ���ت‌"خۆزگ���ه‌‌توێژینه‌وه‌یه‌ی‌س���اڵێكی‌‌ ئه‌و‌ بمزانیایه‌‌ماندوك���ردوه‌‌ پێ���وه‌‌ خۆم‌ دورودرێ���ژ‌س���اڵی‌‌ كه‌‌ ش���ه‌ریف‌ چیلێدێت"یادگار‌ڕاب���ردو‌خوێندنی‌‌زانك���ۆی‌ته‌واوكردوه‌‌ده‌ڵێت‌"ده‌س���وتێنرێت‌یان‌ده‌دڕێنرێت‌ی���ان‌ناتوانرێت‌س���ودی‌‌لێوه‌ربگیرێت‌و‌مامۆس���تای‌‌ كوش���تنه‌،‌ كات‌ ته‌نه���ا‌ناوبراویش‌به‌هۆی‌‌له‌نزیكه‌وه‌‌ئاگاداربونی‌‌بواری‌‌ توێژینه‌وه‌كانی‌‌ له‌به‌ڕێوه‌چون���ی‌‌زانسته‌‌مرۆڤایه‌تییه‌كان‌هیچ‌دودڵ‌‌نییه‌‌ل���ه‌وه‌ی‌‌كه‌‌ده‌ڵێت‌"ته‌نه���ا‌به‌فیڕۆدانی‌‌كات‌و‌پاره‌و‌وزه‌ی‌‌مرۆیی‌‌خوێندكاره‌".

له‌ب���اره‌ی‌‌ئاماده‌ك���ردن‌و‌فرۆش���تنی‌‌س���ه‌روه‌ر‌ له‌ب���ازاڕدا‌ توێژین���ه‌وه‌‌عبدولڕه‌حمان‌جه‌خت‌ده‌كاته‌وه‌‌له‌بونی‌‌ئه‌و‌حاڵه‌ت���ه‌و‌ئاماژه‌ی‌‌ب���ۆ‌ڕۆتیناتی‌‌توێژینه‌وه‌كان‌كرد‌كه‌‌وای‌‌كردوه‌‌هه‌ندێ‌‌خوێن���دكار‌هیچ‌گرنگییه‌ك���ی‌‌پێنه‌دات‌بیكڕێت‌یان‌چاپی‌‌س���ااڵنی‌‌ڕابردو‌یان‌تر‌ زانكۆیه‌كی‌‌ خوێندكاری‌‌ توێژینه‌وه‌ی‌‌بهێنێت‌"راب���ون‌مه‌عروف‌ده‌ڵێت‌"ئه‌وه‌‌تراژیدیای���ه‌،‌جگه‌‌ل���ه‌وه‌ی‌‌ئاماژه‌یه‌‌بۆ‌هه‌ره‌س���ی‌‌ته‌واوی‌‌ئه‌كادیمیاو‌خوێندنی‌‌كوردس���تان،‌ئاماژه‌یه‌كی‌‌ئاشكراشه‌‌بۆ‌ئه‌زمه‌ی‌‌م���ۆراڵ‌‌الی‌‌مرۆڤی‌‌هاوچه‌رخی‌‌ك���وردو‌گه‌نده‌ڵبون���ی‌‌هه‌م���و‌س���وچ‌و‌

كه‌له‌به‌رێكی‌‌كۆمه‌ڵگاكه‌مان".توێژینه‌وه‌كه‌ی‌‌ به‌ته‌نها‌ كه‌‌ ئاس���وده‌‌سه‌رپه‌رش���تیاره‌كه‌ی‌‌ ئاماده‌ك���ردوه‌،‌ه���اوكاری‌‌ك���ردوه‌و‌له‌هه‌ڵس���ه‌نگاندنی‌‌به‌پێچه‌وانه‌ی‌‌ ڕازییه‌‌ توێژینه‌وه‌كه‌ش���ی‌‌وای���ه‌‌ بۆچون���ی‌‌ ك���ه‌‌ ی���ادگار‌هه‌ڵس���ه‌نگاندنه‌كه‌ی‌‌له‌ئاستی‌‌پێویستدا‌نه‌بوه‌‌به‌هۆی‌‌زۆری‌‌ژماره‌ی‌‌خوێندكارو‌كه‌می‌‌مامۆستاو‌كه‌می‌‌كات‌نه‌یانتوانیوه‌‌له‌توێژینه‌وه‌ك���ه‌‌بگه‌ن،‌ل���ه‌و‌باره‌یه‌وه‌‌ڕاب���ون‌مه‌ع���روف‌ده‌ڵێ���ت‌"زۆرب���ه‌ی‌‌ئه‌و‌مامۆس���تایانه‌ی‌‌كه‌‌سه‌رپه‌رش���تی‌‌له‌زانكۆیه‌كی‌‌ ده‌ك���ه‌ن‌ توێژین���ه‌وه‌كان‌باش‌و‌له‌سه‌ر‌ده‌س���تی‌‌مامۆستای‌‌باش‌په‌روه‌رده‌‌نه‌بون‌هه‌ر‌به‌ناو‌توێژینه‌وه‌یان‌نوسیوه‌‌بۆیه‌‌نه‌ده‌زانن‌و‌نه‌ده‌توانن‌ڕۆڵی‌‌سه‌رپه‌رشتیاری‌‌توێژینه‌وه‌ی‌‌باش‌بگرنه‌‌

ئه‌ستۆ".یادگار‌ش���ه‌ریف،‌خوێن���دكار‌ده‌ڵێت‌"زۆرج���ار‌مامۆس���تا‌ش���تێك‌ده‌ڵێت‌و‌سه‌رپه‌رشتیاریش‌ش���تێكی‌‌تر‌ئه‌وه‌ش‌گرفت‌ب���ۆ‌خوێندكار‌دروس���ت‌ده‌كات‌كه‌‌نازانێت‌ڕێنمایی‌‌كامیان‌وه‌ربگرێت‌و‌ئاس���وده‌ش‌باس���ی‌‌له‌ناكۆك���ی‌‌نێوان‌مامۆستاكان‌ده‌كات‌كه‌‌دواجار‌خوێندكار‌ده‌كات‌به‌قوربان���ی‌.‌له‌وباره‌یه‌وه‌‌ڕابون‌مه‌عروف‌ده‌ڵێت"‌ئه‌و‌یارییه‌‌ناخۆش���ه‌‌خوێندن���ی‌‌ به‌فه‌ش���ه‌لی‌‌ په‌یوه‌ن���دی‌‌ب���ااڵوه‌‌هه‌یه‌‌له‌كوردس���تان‌كه‌‌زۆرجار‌مۆراڵیش‌ گرفت���ی‌‌ بۆ‌ سه‌رده‌كێش���ێت‌"وتیش���ی‌"خوێندكار‌تاوانی‌‌چییه‌‌باجی‌‌شه‌ڕی‌‌نێوان‌مامۆستایان‌بدات،‌ئه‌گه‌ر‌ده‌زگاكانی‌‌خوێندنی‌‌بااڵ‌له‌كوردس���تان‌هه‌بوایه‌و‌ ئه‌كادیمییان‌ ئاستی‌‌ كه‌مترین‌

له‌مامۆستایان‌خاوه‌نی‌‌كه‌مترین‌ زۆرێك‌ئاس���تی‌‌ئه‌كادیم���ی‌‌ب���ن‌ئ���ه‌و‌گرفته‌‌له‌بنه‌ڕه‌ت���ه‌وه‌‌نه‌ده‌ب���و‌چونك���ه‌‌ئه‌وه‌‌توێژینه‌وه‌وه‌‌ به‌ئه‌كادیمی���او‌ په‌یوه‌ندی‌‌

نییه‌".‌له‌قوتاب���ی‌‌و‌ به‌رچ���او‌ به‌ش���ێكی‌‌س���ه‌یری‌‌ به‌بایه‌خ���ه‌وه‌‌ خوێن���دكاران‌به‌ماس���ته‌رو‌ ناك���ه‌ن‌ توێژین���ه‌وه‌كان‌دكتۆراشه‌وه‌،‌له‌به‌رئه‌وه‌ی‌‌زۆربه‌ی‌‌هه‌ره‌‌زۆریان‌ب���ۆ‌زیادبونی‌‌موچه‌و‌وه‌رگرتنی‌‌ئیمتیازو‌به‌رزكردنه‌وه‌ی‌‌پله‌و‌پۆسته‌.

رێژوان‌كه‌‌خوێندكاری‌‌زانكۆیه‌‌ئاماژه‌‌ب���ه‌وه‌‌ده‌كات‌تائێس���تاش‌له‌زانكۆكانی‌‌كوردس���تاندا‌تۆژینه‌وه‌یه‌ك���ی‌‌به‌ن���رخ‌و‌ن���وێ‌‌به‌رهه‌منه‌هێن���راوه‌‌ك���ه‌‌بڵێی���ن‌ئیزافه‌یه‌كیان‌خس���توه‌ته‌‌س���ه‌ر‌كایه‌ی‌‌زانستی‌‌و‌ئابوری‌‌و‌ئه‌ده‌بی‌‌و‌رۆشنبیریی‌‌و‌هه‌م���و‌ ك���ورد،‌ مێژوی���ی‌‌ سیاس���ی‌‌و‌ئه‌وانه‌ی‌‌به‌ده‌س���تهێنراون‌زیاتر‌له‌وه‌ی‌‌زاده‌ی‌‌بی���ر‌و‌فكری‌‌نوس���ه‌ره‌كان‌بێت‌و‌ش���تێكی‌‌تازه‌و‌نه‌زانراویان‌دركاندبێت،‌كۆكردن���ه‌وه‌‌و‌ئاماده‌ك���ردن‌ب���وه‌‌له‌م‌س���ه‌رچاوه‌و‌ئ���ه‌و‌س���ه‌رچاوه‌یه‌وه‌،‌كه‌‌زمانی‌‌داڕشتن‌و‌گێڕانه‌وه‌ی‌‌زۆربه‌ی‌‌ئه‌و‌دكتۆراكانیشه‌وه‌‌ به‌ماسته‌رو‌ تۆژینه‌وانه‌‌ب���اش‌نیی���ه‌،‌ئه‌م���ه‌‌جگ���ه‌‌ل���ه‌وه‌ی‌‌زۆرب���ه‌ی‌‌هه‌ڵپ���ه‌ی‌‌زیادبون���ی‌‌موچه‌و‌زیاتریه‌تی‌‌ ئیمتی���ازی‌‌ به‌ده‌س���تهێنانی‌‌ن���ه‌ك‌ئ���ه‌وه‌ی‌‌خه‌م���ی‌‌تۆژینه‌وه‌یه‌كی‌‌باش���ی‌‌بێت،‌ئه‌و‌به‌نائومێدییه‌وه‌‌وتی‌‌"هیوابڕاوبوم‌له‌زانكۆكانی‌‌كوردس���تان‌و‌توێژینه‌وه‌كانی���ان،‌هه‌مو‌تۆژینه‌وه‌كانی‌‌زانكۆ‌به‌ماس���ته‌رو‌دكتۆراشه‌وه‌‌پولێك‌

ناژی‌".

تۆژینه وه كانی زانكۆ به "پولێك"

زۆربه‌ی‌‌توێژینه‌وه‌کان‌به‌ماسته‌رو‌

دکتۆراشه‌وه‌بێ‌بایه‌خن‌و‌‌ته‌نها‌‌بۆ‌زیادبونی‌‌موچه‌و‌وه‌رگرتنی‌‌ئیمتیازن‌

چه‌ند‌ساڵه‌‌خانه‌نشین‌ده‌بن‌به‌اڵم‌له‌جێگه‌یان‌كه‌س‌دانامه‌زرێت

زانکۆی‌سلێمانی‌‌‌

(391( سێشه ممه 2013/8/20 komalayatyawene@gmail.com17کۆمه‌اڵیه‌تی

نوسینگه‌ی‌"په‌یمان"‌رێگایه‌ك‌بۆ‌چونه‌‌ناو‌كه‌ژاوه‌ی‌هاوسه‌رێتی‌ ئا: ئاوێنه

له سلێمانی نوسینگه یه ك كراوه ته وه كه وه ك نێوانگرێك كارده كات بۆ به یه كگه یاندنی ئه و كوڕ و كچانه ی

خوازیاری هاوسه رگیرین.

به ڕێوه ب���ه ری نوس���ینگه ی په یم���ان ئه حم���ه د" حه مه س���ور "فای���ه ق به رۆژنام���ه ی ئاوێنه ی راگه یاند كه "ئه م نوس���ینگه یه له 2009/1/1وه دامه زراوه و س���ه رجه م ناوخۆو وه زاره تی له الی���ه ن پش���تگیری ئافره تانه وه ڕێكخراوه كانی كراوه كه ئامانج لێی پێكهێنانی خێزانه به شێوه یه كی یاسایی و شه رعی و ئاشكرا، بۆ هاوكاری ئه و گه نجانه ی كه پرۆسه ی هاوس���ه رگیریان ئه نجام ن���ه داوه یاخود

له هاوسه ره كانیان جیابونه ته وه ".ئه و وت���ی "له ئێس���تادا زیاتر له 1350 كه س ناوی خۆیان تۆماركردوه له هه ردو ڕه گه ز بێجیاوازی ئاین و ته مه ن و ڕه گه ز، به ڵكو ده توانین بڵێین ئه م نوس���ینگه یه له ه���ه ر جیاوازییه كان���ه كۆك���ه ره وه ی ده ره وه ش كوردس���تان و پارچه ی چوار به مه رجێ���ك پابه ندبێ���ت به یاس���اكانی

حكومه تی هه رێمی كوردستان".ئام���اژه ی به وه ش كرد تائێس���تا 150 خێ���زان ل���ه م نوس���ینگه یه پرۆس���ه ی خێزانیان ئه نجامداوه و هاوس���ه رگیریان دروس���تكردوه و ئه وه ش���ی خسته ڕو له م نوسینگه یه به شێوه یه كی زۆر ورد بیروڕاو بۆچونی كچ و كوڕه كه س���ه باره ت به یه ك تاوتوێ ده كرێت، هه ر له ڕوی پۆش���ینی جلوبه رگ و شێوازی بیركردنه وه و ئاستی خوێندن و باری ئابوری و هه تا به دڵبونی ڕوخس���اری یه كتر ب���اس ده كرێت دوای ڕه زامه ندبون���ی هه ردوال ب���ۆ یه كتر داوا له كوڕه كه ده كرێت ده س���تبه جێ بچێته خوازبێنی كچه كه و هاوسه رگیری ئه نجام بده ن كه بۆ پیاو ناوی سیانیمان ده وێت، ب���ه اڵم بۆ ئافره ته ك���ه نازناومان ده وێت پیاوه ك���ه ده بێ���ت ته عه هود ب���دات كه خێزاندار نییه ، مه گه ر پیاوێك پشتگیری یاسایی پێبێت ڕێگای پێبدات ژنی دوه م

بهێنێت".وتیش���ی "هه ركه س بیه وێت توش���ی كێش���ه مان بكات یاخ���ود زانیاری هه ڵه بدات ئه وا سكااڵی له سه ر تۆمارده كه ین و ڕوبه ڕوی یاسای ده كه ینه وه و له خانه قین و كف���ری و چه مچه ماڵ و چه ند ش���وێنێكی ت���ر لقمان هه یه به نیازیش���ین ئه م لقه ی سلێمانی بكه ینه سه نته ر، رونیشیكرده وه كه ئافره تان به پێی یاس���ا له ته مه نی 18 س���اڵیه وه بۆی���ان هه یه هاوس���ه رگیری

بكه ن". ناوب���راو ئاماژه ی ب���ه وه ش كرد كه

"ئه و كه س���انه ی ته مه نیان له 23 س���اڵ ب���ه ره و خوار بێ���ت چ كچ بێ���ت یاكوڕ ده بێت كه س���ێكی له گه ڵدا بێت جا ئه و كه س���ه دایك یان خوش���ك یان برا یان پور یان هاوڕێیه كی له گه ڵدا بێت پاشان ده توانێت ناوی خۆی تۆماربكات، به اڵم ئه گه ر كه سه كه به ته مه نتربێت پێویست

به و كه سانه ناكات له گه ڵی بن".ئه و وتی "ئه و كه س���انه له س���ه رجه م چین و توێژه كانی كۆمه ڵگای تێدایه ، هه ر له بازرگان و مامۆستاو خوێندكاری زانكۆو په یمانگاكان و خاوه ن بڕوانامه ی ماسته رو بازرگان ئافره تی ماڵه وه و فه رمانبه ران و

ناویان تۆماركردوه كه فۆرمێكیانپێده درێت به 25 هه زار دیناره ، به پێی ئه و فۆڕمه به ڵێننامه یان لێوه رده گیرێت، ڕۆژی مقابه له ش 15 هه زار دیناری تریان

لێوه رده گیرێت".وتیش���ی "ئه و كه سانه ی كه خوێندكار ی���ان بێ���وه ژن ی���ان بێوه پی���اون یان

ده ستیانكورته ته نها پاره یفۆڕمه كانیان لێوه رده گیرێت جاری واش

هه یه ئه و پاره یه ش���یان لێوه رناگیرێت، چونكه ئیش���ه كه ی ئێم���ه زیاتر مرۆییه

نه ك بازرگانی". "حه مه س���ور" راش���یده گه یه نێت كه كچ و كوڕه كه پڕۆس���ه ی هاوسه رگیریان ئه نجام���دا ئیت���ر هی���چ په یوه ندیه كیان

به ئێمه وه نامێنێت".به شێك له پیاوانی ئایینیش پشتگیریی له و پڕۆژه یه ده كه ن كه ئاس���انكاری بۆ

هاوسه رگیریی كوڕ و كچان ده كات.محه مه د ئه مین پێش���نوێژو وتارخوێن كه لێكۆڵینه وه له س���ه ر ئه و كچ و كوڕانه ده كات كه ده یانه وێ له ڕێگه ی رێكخراوی په یمانه وه هاوس���ه رگیریی بكه ن، ئاماژه ب���ه وه ده كات كه دوای ئ���ه وه ی بۆیان ده رده كه وێ���ت ب���ۆ یه كت���ر ده گونجێن، پاشان ده چنه خوازبێنی و ئه و كچ وكوڕه لێك ماره ده كه ن و له ڕوی شه رعیش���ه وه

هیچ كێشه و گرفتێكیان نییه .ئ���ه و وتی "له ڕاس���تیدا ئاف���ره ت له م س���ه رده مه دا س���ته می لێده كرێت وه ك ئه وه ی كه ناتوانێ هاوس���ه رێك بۆخۆی

لێده كرێت هه ڵبژێرێت زۆرجار ڕێگریشی كه هاوس���ه رگیری بكات، چجای ئه وه ی له نوس���ینگه یه ك ناوی خۆی تۆماربكات ئه م له بنه ماڵ���ه كان زۆرێ���ك چونك���ه كاره ی���ان به الوه ناش���یرینه ، له كاتێكدا ئه م���ه كارێك���ی زۆر ش���ه رعییه بوی���ه ئێمه ش له كاتی خوازبێنی یه كتر ناسینی كوڕوكچه ك���ه له نوس���ینگه به نهێنی الی

خۆمان ده هێڵینه وه ". "محه مه د" ناوی خوازراوی ئه و مامۆستا ته مه ن 28 س���ااڵنه یه كه له نوسینگه ی ها وس���ه رگیری پڕۆس���ه ی په یم���ان ئه نجامداوه دوای ئه وه ی چه ندین هه وڵی داوه پڕۆسه ی هاوسه رگیری بكات به اڵم بێ ئه نجام بوه دواتر ڕوی له م نوسینگه یه ك���ردوه و ئه و پڕۆس���ه یه ی ئه نجامداوه و به و كه س���ه ئاش���نابوه كه خوازیاربوه له ژیاندا هاوسه ره كه ی به و شێوه یه بێت و پێش���یوایه ئه گه ر كچ و كوڕه كه یه كیان بوێت و حه زبكه ن پێكه وه بژین ئه وا پاره و ماڵ و ژی���ان ناتوانیت لێكیانجودابكاته وه بۆیه ده ڵێ���ت پێموای���ه ئه وانه هه موی

بیانون چونكه ئه گه ر كه سێك كه سێكی بوێت نابێت هیچكات پاره و خانو ببێته

هۆی لێكجیابونه وه یان."دالی���ا" كه پیش���ه ی مامۆس���تایه و یه كێكه له و كه س���انه ی له م نوسینگه یه ناوخۆی تۆماركردوه ته مه نی 33 ساڵه ، دوای س���اڵێك له چاوه ڕوانی به هاوكاری به ڕێوه ب���ه ر ئێس���تا ژیانی هاوس���ه ری پێكهێناوه ، ئه و وتی "س���وپاس بۆ خوا كه س���ێكی باش ماوه ی چوار ساڵه بۆته هاوسه رم و هیچ كێشه یه كیش له نێوانماندا به ئاس���وده یی زۆر نه ب���وه دروس���ت

ده ژین". "شوش���ه سدیق" كه كچی ماڵه وه یه و خاوه ن پێداویس���تی تایبه ت���ه ته مه نی 25ساڵه ، وه ك خۆی ئاماژه ی پێده كات نییه ئه وه نه كه مئه ندامبونه كه ی ڕێژه ی ده توانێت هه مو كارێك به ئاسانی بكات و

نزیكه ی شه ش مانگه له نوسینگه یپه یم���ان خۆی ناونوس���كردوه و وه ك ده ڵێ���ت به ماڵه وه ش���م وت���وه كه خۆم ناونوس ده كه م له م نوسینگه یه ئه وانیش

به الیانه وه زۆر ش���تێكی ئاس���ایی بو تائیستاش چه ند كه س���ێكم بینیوه ب���ه اڵم به دڵی من نه بوه و هێش���تا نه چومه ت���ه ژیانی هاوس���ه رێتییه وه ، بۆیه من پێموایه ئه م نوسینگه یه ڕێگه یه كی باشه بۆ كه سانیك

كه هێشتا ئه م پڕۆسه یه یان نه بڕیوه ."لی���ره محه م���ه د ئه مین"ی���ش ك���ه له نوس���ینگه ی كۆمه اڵیه تیه توێ���ژه ری په یمان، پێیوایه ئه م نوس���ینگه یه زیاتر سایه و له ژێر خێرخوازیه نوسینگه یه كی شه ریعه تی ئیسالم و كلتوریی نه ته وایه تی دروس���تبوه ، ئه و وتی "ئێم���ه ئه و كچ و كوڕان���ه ی كه یه كیان به دڵ���ه له گه ڵیان تێروته سه لیان گفتوگۆی داده نیش���ین و له گ���ه ڵ ده كه ی���ن تاك���و گونجان���دن و تێگه یش���تن له نێوان ئه و دو كه س���ه دا روبدات، باس���ی هه مو ش���تێك ده كرێت كه له ژیاندا پێویس���ته تا ئه و دو كه سه زۆر به ت���ه واوی لێكتێبگ���ه ن و به وپه ڕی قه ناعه ت���ه وه یه كت���ر قه ب���وڵ بك���ه ن و

هاوسه رگیریی بكه ن".

ئا: سارا قادر

"ژنێکم ژینێکی پڕ لەمەینەتیم بردۆتەسەر، هەر لەمنداڵیەوە لەنازی دایک و باوک بێبەش و لەگەورەییشدا

بێالنەیی و دەربەدەری واڵتان، ئای چ رۆژگارێکی پڕ مەینەتی بەڕێدەکەم!"

رۆژهەاڵتیەکان����ی لەژن����ە یەکێ����ک کوردستان گلەیی زۆر لەحکومەت دەکات ک����ە جێگەی ژنێک����ی هاوزمانی خۆیان ناکاتەوە کە سەربەرزانە دەیەوێت بژی، نایەوێت کەس پەنجەی بۆ ڕابکێش����ێ و کارێکی خراپ ب����کات بەاڵم رۆژانە ئەو ژنان����ەی کە نەتەوەیەکی ترن و بۆ کاری بەدڕەوش����تی ڕو لەکوردس����تان دەکەن دەس����تگیرناکرێن و گەر دەس����تگیریش بکرێن هەرزو بەکەفالەت ئازاد دەکرێن. ئەم ژنە بەکزی لەناو ژنە هاوشوێنەکانیدا لەودی����و چاوەڕوانیەک����ەداو لەهۆل����ی شیشەکانەوە سەر لەناو کۆش دانیشتبو، ب����ەاڵم نائارام����ی بەرۆک����ی بەرنەدەداو هەر کە من چومە یەکێک لەژورەکانەوە ه����ات و خولەکێ����ک چەن����د پ����اش وەک مرۆڤێکی غەدرلێکراوی پڕ تورەیی به قوڕگێکی پڕگریانەوە وتی" توخوا چ رەوای هەقە ژنێکی بێالنە لەدو پارچەی کوردس����تاندا جێی نەبێتەوە، ئەم واڵتە

رۆژان����ە بەس����ەدان ژنی لەش����فرۆش و ژیانێک����ی جێدەکات����ەوە بەدڕەوش����ت

کولەمەرگی بەمن رەوا نابینن". ئ����ەو ئافرەت����ە تەمەن 32 س����اڵە، س����ەرەتایی خوێن����دوە چ����واری ت����ا ه����ەر لەس����ەرەتای منداڵی����دا باوک����ی م����ردوە، بەاڵم ل����ەوە کارەس����اتتر ئەو رۆژە ب����و کە دایکیش����ی لەتەمەنی 11 ئیتر چونک����ە لەدەس����تداوە س����اڵیدا هیوای����ەک نەم����اوە ب����ۆ ژیان����ی جگە لەبەدبەختیەک کە تائێستا ئازاری پێوە دەچێ����ژێ، لەودەمەوە ماڵی خوش����کە گەورەکەی دەبێتە جێی ژیانی تا تەمەنی 1٦ ساڵی و لەو تەمەنە کەمەدا دەیدەنە کوڕێک و ماوەی چەند ساڵێ ژیان لەگەڵ هاوسەرەکەیدا دەکات و کوڕێکیان دەبێت بەاڵم بەقس����ەی خۆی ماڵ����ە خەزورانی دەدەن و بەتەاڵقدانی دابنیشێت ناهێڵن کوڕەکەش����ی لێدەس����ەننەوە. ئ����ەو کە قەتیسکردبو لەچاویدا فرمێس����کەکانی وەک ئ����ەوەی نەیەوێ����ت بڵ����ێ بێهێزم وەک دایکێکی ئازا خۆی پێش����ان بدات بەاڵم لەباس����کردنی کوڕەکەیداو لەوەدا کە حەوتس����اڵە لەس����ۆزی کۆرپەکەی بێبەش����کراوە دەس����تیکرد بەگری����ان و خەوێ����ک وەک ش����ێوەی وت����ی" دەیهێنمە بەخەی����اڵ بەرچ����اوم و دێتە بەرچاوم کە ئێستا بااڵی بەرزبوە بەاڵم

نازانم ئەو منی لەیادە یان نا!".لەکوردستانی ماوه یه ك کوڕێک پاش ماڵی دراوسێیەکی بەهۆی باش����ورەوە پێکەوە دەیبینێ����ت و خوش����کەکەیەوە هاوس����ەرگیری دەک����ەن و چوار س����اڵ پێک����ەوە رۆژه����ەاڵت لەکوردس����تانی

دەژین.پاش ئەو چوار ساڵە مێردەکەی دێتەوە بۆ باشورو ئەویش وەک هەر ژنێکی تر لەگەڵ����ی دێت بەاڵم لێرە تەنها س����اڵێ مێردەکەی دەیەوێ����ت و رۆژێ بەبیانوی ئ����ەوەی بەڵێننامەی هاوس����ەرگیری بۆ دەکات دەیبات����ە دادگاو تەاڵقی دەدات هەرچەندە ژنەکە زۆر دەپاڕێتەوە بەاڵم مێردەک����ەی بەبیانوی ئەوەی کێش����ەی خ����ۆی هەیەو نای����ەوێ لەگەڵ هیچ ژنێ

بژی دەستی لێهەڵدەگرێت.بێالن����ە رۆژەوە ل����ەو ژن����ە ئ����ەو دەمێنێتەوەو سەرەتا دەبێتە خزمەتگوزار لەنەخۆشخانەی منداڵبون و ساڵێ لەوێ خزم����ەت دەکات بەاڵم وەک خۆی وتی" تەنها لەس����ەر ئەوەی بەدکتۆرەیەکیانم وت دادە گی����ان، پەلیگرتم و دەریکردمە س����وکایەتیپێکردم زۆر زۆر دەرێ و ناچار چومە دوکانێکی ش����یرینی کارم کرد لەوێ رۆژێ دایانبەسەر دوکانەکەداو بەبیانوی ئەوەی م����ن ئێرانیم و ئیقامەم تەواوبوە حەوت رۆژ دەستگیریانکردم و

ناردمیان����ەوە ب����ۆ ئێران، ب����ەاڵم لەوێ خوشکەکەشم لەبەر مێردەکەی نەیتوانی م����ن بگرێتە خۆی چونک����ە مێردەکەی هەڕەش����ەی ئەوەی لێکردبو کە تەاڵقی

دەدات، بۆیە ناچار هاتمەوە باشور". پەنج����ە س����اتەدا ل����ەم ئ����ەو مۆری ئەوەی هەیە کە نەیەتەوە بۆ باشور بەاڵم وەک خۆی وت����ی " مانای تێدایە ل����ەدو پارچ����ەی کوردس����تاندا جێ����ی ئافرەتێک����ی بێالنە نەبێت����ەوە، لەئێران بێکەسوکاری و لێرەش ناهێڵن کاسپیەک بکەم و دابنیش����م! م����ن ماوەیەکی زۆرە رۆژی 15 کاژێ����ر نانکەری����ی دەک����ەم لەپێناوی ئەوەی سەربەرزانە بژیم کەچی ناهێڵن" . ئەو لەئێس����تادا تەنها هیوای ئەوەی����ە ئازادبکرێ����ت و نانکەریەک����ەی خۆی بکات و نەڕواتەوە چونکە لەو شارە

کەس جێی ناکاتەوەو بێ برایە. بەدواداچون����ی زیات����ر ب����ۆ ئەم کێش����ەیە پەیوەندیمانکرد بەکەرتی پۆلیسی ئەزمەڕ، قسەکانی ئەو ژنەیان پشتڕاستکردەوەو ڕایانگەیاند کە" تەنها بەمادەی 2٤ی نشێنگە دەستگیرکراوەو گەر کەس����ێ ببێت����ە کەفیل����ی رەنگە ش����تانە ئەو هەرچەندە ئازادبکرێ����ت، لەدەس����ەاڵتی دادوەردای����ەو کاری ئێمە تەنها ناردنی دۆس����یەکەیەتی بۆ دادگا

کە ناردومانە".

ئەو وەک دایکێک کە حەوتساڵە لەسۆزی

کۆرپەکەی بێبەشکراوە دەستیکرد بەگریان و وتی" شێوەی وەک

خەوێک دێتە بەرچاوم و

بەخەیاڵ دەیهێنمە بەرچاوم کە ئێستا

بااڵی بەرزبوە

مانای تێدایە لەدو پارچەی کوردستاندا

جێی ئافرەتێکی بێالنە نەبێتەوە،

لەئێران بێکەسوکاری و لێرەش ناهێڵن

کاسبیەک بکەم و دابنیشم

لەبێکەسیدا‌شوم‌بەکوردێکی‌باشور‌کرد،‌بەاڵم‌سەد‌ئاخ..!ئێستاش لەزیندانیان توندکردوم

ئافره ت له م سه رده مه دا سته می لێده كرێت وه ك

ئه وه ی كه ناتوانێ هاوسه رێك بۆخۆی هه ڵبژێرێت زۆرجار ڕێگریشی لێده كرێت

كه هاوسه رگیری بكات، چجای ئه وه ی له نوسینگه یه ك ناوی

خۆی تۆماربكات چونكه زۆرێك له بنه ماڵه كان ئه م كاره یان به الوه ناشیرینه ، له كاتێكدا

ئه مه كارێكی زۆر شه رعییه

زیاتر له 1350 كه س ناوی خۆیان

تۆماركردوه له هه ردو ڕه گه ز بێجیاوازی

ئاین و ته مه ن و ڕه گه ز

تایبه‌ت(391( سێشه ممه 2013/8/20 18

د. ئه رسه الن بایز.. ده موچاوێكی تازه

شوان محه مه د

ئه گه ر كوردستان له به رده م دو هه ڵبژاردنی گرنگی په رله مانی كوردستان و ئه نجومه نی پارێزگاكان���دا نه بوایه ، هه رگیز وه اڵم���ی رونكردنه وه كه ی نوس���ینگه ی ڕاگه یاندنی سه رۆكی په رله مان د. ئه رسه الن بایزم نه ده دایه وه و ئه و قسانه ی ئه وانیشم ده خسته ڕیزی ئه و هه مو تۆمه ته بێبنه مایانه ی كه به درێژایی 13 ساڵی ته مه نی میدیای ئازاد

به رامبه رمان ده كرێت.ئێمه له به رده م دو هه ڵبژاردنی گرنگ و تا راده یه كیش چاره نوسس���ازداین، گرنگه ل���ه و روانگه یه وه ی كه ملمالنێیه كی راس���ته قینه له نێوان هه ردو الیه نی ده س���ه اڵت و ئۆپۆزسیۆن له ئارادایه و هاوكات هه ر هێزه و به قورسایی خۆی به شداری هه ڵبژاردنه كه ده كات، چاره نوسسازیش���ه به و پێیه ی ناوچه ك���ه له ملمالنێیه كی تایفه گه ری تونددا ده ژی ، ته نه���ا هه رێمی كوردس���تان تا راده یه ك له و ملمالنێی���ه دوره و خه ڵكه كه ی ده یه وێت ئه و په راوێزه دیموكراس���یه ی تیایدا به دیده كرێت په ره پێبدات و گه ش���ه ی

پێبكات.خه ڵكی كوردستان چاوه ڕوانی ئه وه ده كات له م هه ڵبژاردنه ، كه تێكڕای پرۆسه كه و ئه نجامه كه ی گه شه به ئه زمونی دیموكراسی بدات و هه نگاوێك بێت كۆمه ڵگای كوردی به ره وپێش���ه وه به رێت و ئه و وێنه یه ش ب���ه ده ره وه بدات كه هاواڵتیانی هه رێم جیاواز

له ناوچه كه ، سه رقاڵی دامه زراندنی سیسته مێكی دیموكراسین.هه ڵبه ته هه نگاونان به م ئاراس���ته ته ندروس���ته دا، پێویست ده كات كه حكومه تی هه رێ���م هه ڵبژاردنێكی پاك و پوخت و دور له توندوتی���ژی به ڕێوه به رێت، هاوكات ئه و په رله مانه نوێیه ی له م هه ڵبژاردنه ش له دایكده بێت، په رله مانێكی خاوه ن پس���پۆریی جیاجیا بێت و له خه ڵكانی كراوه و دیموكراسی پێكبێت و سه رۆكایه تیه كه شی شه فاف و

دیموكراسی بن.جێگه ی داخه س���ه رۆكایه تی خولی س���ێهه می په رله مان، س���ه رده می د. كه مال كه ركوكی و د. ئه رس���ه الن بایز، ئه و وێنه دیموكراس���ی و ش���ه فافه یان پێنه داین كه

له ئاست ئه و ئه ركه گرنگه نیشتمانیه دابن.لێ���ره دا ته نها باس له د. ئه رس���ه الن بای���ز ده كه م، من هه رگیز ئ���ه و عه قڵیه ته پیالنگێڕیه ) موئامه ره (یه ی ئه و به ڕێزه م له یاد ناچێت كاتێك كه جێگری سه رۆك بو له شاشه ی ته له فزیۆنه كانه وه له دانیشتنێكی په رله ماندا ده ركه وت به گوێی د. كه مال كه ركویدا ده چرپاند" چونه ته ده ره وه فرسه ته با بیخه ینه ده نگدانه وه "، وه ك ئه وه ی س���ه رۆكایه تی په رله مان بۆ ئه وه دروس���تبوبێت كه ده نگی ئۆپۆزسیۆن فه رامۆش بكات و فێڵیان لێبكات تا به شدارنه بن له پرۆسه ی ده نگداندا، كه پێچه وانه كه ی راسته ، سه رۆكایه تی په رله مان ده بێت بێالیه ن و دادوه ربێت، چۆن مافی زۆرینه ده پارێزێت،

هاوكات دان به بونی كه مینه دا بنێت و ده رفه تی ته واوی بۆ دابین بكات.س���ه رۆكایه تی په رله مانی خولی س���ێهه م ش���ه فاف نه بو، ئ���ه و بودجه یه ی بۆی ته رخانكراب���و س���ااڵنه ، ورده كای خه رجكردنه ك���ه ی نه ده هاته ب���ه رده م ئه ندامانی په رله مان، جا خودی بودجه ی سه رۆكایه تی په رله مان شه فاف نه بێت، چۆن ده توانێ

چاودێری شه فافیه ت له حكومه تدا بكات. قس���ه یه كی خێریش بۆ یه كێتی بكه ین، یه كێتی كه كێبه ڕكێیه كی قورسی له گه ڵ ئۆپۆزسیۆندا هه یه له ناوچه كانی سلێمانی ، هه ڤاڵێكی هه ولێری وه ك ئه رسه الن بایز دانراوه بۆ سه ركردایه تیكردنی لیسته كه یان، ئه مه سه رباری ئه وه ی بژارده یه كی باش نییه ، خێره له یه كه م چاوپێكه وتنیدا هێرش���ی كرده سه ر میدیای ئازاد، ئایا تۆمه ت هه ڵبه س���تن بۆ میدیای ئازاد ده نگ بۆ یه كێتی زیاد ده كات؟ با ئه و پرس���یاره ئه و

براده رانه وه اڵمیبده نه وه كه ئه م به ڕێزه یان كرده به رپرسی لیسته كه یان.22 س���اڵی ره به قه خه باتی ش���اخ كۆتایی هاتوه ، به اڵم تا ئێستا زۆربه ی جومگه هه س���تیاره كانی حكوم���ه ت و حیزب به ده س���ت نوخبه ی ش���اخه وه یه ، وه ك ئه وه ی كۆمه ڵگای كوردی نه زۆرك بێت و نه یتوانیبێت جیلێكی سیاسی نوێ به رهه مبهێنێت، م���ن له كۆتایدا هه ر هێنده ده ڵێم: مافی كۆمه ڵ���گای كوردیه چیتر ده موچاوی نوێ

تاقیبكاته وه .

روداوه كان���ی ئ���ه م دوایی���ه ی میس���ر هه ندێ راس���تی ناخۆش���مان بۆ ئاشكرا ده كه ن و ده مامكی س���ه ر روی كۆمه ڵێ كه س���ایه تی و كاره كت���ه ر هه ڵده ماڵ���ن. كاتێ كه س���ه ركرده ی سه ربازیی میسر موحه مه د كوده تائاس���ا، له روداوێك���ی مورسی سه رۆكی هه ڵبژێردراوی میسرو سه ركرده ی ئیخوانه كانی له سه ركارالبرد، زۆر له سیاسی و رۆشنبیره عیلمانیه كانی به ش���ه رمه وه كوردس���تان هه رێم���ی راگه یان���دو خۆی���ان خۆش���حالی هه ندێكیش���یان بێده نگبون به اڵم بزه ی س���مێڵیان ده هات. دی���اره ئه م حاڵه ته ته نیا له هه رێمی كوردستان نه بو، به ڵكو له سه ر ئاستی جیهان هه ست به و جۆره هه ڵوێسته ، به م دوفاقیه ده كرا له الیه ن سیاس���ی و كه س���ایه تیه دیموكراتخوازو داكۆكیكاران���ی ماف���ی مرۆڤ���ه وه . زۆر ك���ه پێیانخۆش���بو له عیلمانی���ه كان س���ه ركرده یه كی ئاینگ���ه رای نه خوازراو ش���ێوازی ب���ه اڵم له س���ه ركارالبراوه ، له گه ڵ نادیموكراتیانه یه و البردنه ك���ه ی

پێوه ره یاس���اییه كان ناگونجێ. مورسی له ژێر كاریگه ری كه ش���وهه وای به هاری عه ره ب���ی و له رێی هه ڵبژ اردن���ه وه هاته سه رحوكم، به اڵم نه یتوانی دیموكراتیه ت به نادیموكراتیان���ه ش پیاده ب���كات و دی���اره مورس���ی الب���را. له س���ه ركار هه ڵ���ه و كه موكوڕی زۆر ب���وو نه یتوانی سه ركرده یه كی دادپه روه رو سه ركه وتوبێ مورسی فه رمانڕه وایه تیه كه ی. له ماوه ی ه���ه ژاری و كوش���تارو ئاڵۆزیه كی زۆری به دوای خۆیدا هێنا بۆ خه ڵكی میس���ر، به اڵم به ناو عیلمانیه كانی میسر كوشتارو ئاژاوه یه كی زۆرتریان ك���رده دیاری بۆ

هاواڵتیانی میسر.پرس���یاره كه لێ���ره دا ئه وه ی���ه ، ئایا جی���اوازی هه یه له نێوان���ی عیلمانیه كی نادیموكراتی و ئیسالمیه كی نادیموكراتی، ئیس���المیه ك كه له نێوانی عیلمانیه ك و هه ردوكیان په ن���ا بۆ توندوتیژی ده به ن له كاتی وه ك خۆیان ده ڵێن پێویس���تدا؟ ئایا بیانوی مرۆڤ كوشتن چیه ، چ جای ئه و مرۆڤانه هاواڵت���ی خۆت بن؟ كاتێ سه ركرده ی سه ربازی میسر، ئه لسیسی، مورسی له ده سه اڵت دورخسته وه ، هه ندێ له عیلمانیه كان و سیاسیه كانی كوردستان به س���وپایه كی میس���ریان س���وپای خوازیاربون وه س���فكردو نیش���تیمانی ئه م نمونه ی���ه له هه رێم و عێراقیش ببێته سه رمه ش���ق، كه چی هه مان ئه و س���وپا الیه نگرانی نیشتیمانیه خۆپیش���اندانی مورس���ی س���ه ركوتكردو به ربوه گیانی هاواڵتیانی خۆی و س���ه دانی لێكوشتن، ئه مه چ سوپایه كی نیشتیمانیه؟ ناكرێ

جیاوازی ئایدۆلۆژی ببێته بیانویه ك بۆ س���ه ركوتكردن و بنبڕكردن���ی گروپێكی دیاریك���راو، ناك���رێ ب���ۆ پاراس���تنی نادیموكراتیانه ئام���رازی دیموكراتیه ت به كاربهێنرێ، ئه و كات���ه دیموكراتیه ت مانای خۆی له ده س���ت ده دات و له به هاو جیاده بێت���ه وه ، خ���ۆی بنه ماكان���ی چونكه یه كێك له بنه ما س���ه ره كیه كانی

له رێزگرت���ن بریتی���ه دیموكراتی���ه ت له بیروڕای جیاوزو به كارهێنانی ئامرازی یاس���ایی و مه ده نیان���ه ب���ۆ ئیداره دانی له وه دایه پارادۆكس���ه كه جیاوازیه كان. ك���ه ئێمه زۆرجار به بیانوی پاراس���تنی دیموكراتیه ت یان مافی مرۆڤ ئامرازی نامرۆڤان���ه له به رامبه ر نادیموكرات���ی و یه كت���ر به كارده هێنی���ن، ئه م ش���ێوازه

عیلمانیه وه هێ���زی له الی���ه ن به زۆریی دی���اره حاڵه ت���ه به كارده هێن���رێ. پێچه وانه كه شی هه یه ، واته به كارهێنانی زه مینه دیموكراتیه كان بۆ گرتنه ده ستی ده سه اڵت و له وێوه پیاده كردنی سه ركوت و دیموكراتی���ه ت، هه ڵوه ش���اندنه وه ی ده توانی���ن بڵێین ئیخوانه كانی میس���ر ئه م رێگایه یان تاقیكرده وه و زۆر له هێزه ئه وروپاش ره گه زپه رس���ته كانی ئاینی و ده یانه وێ سود له زه مینه دیموكراتیه كان وه ربگرن، بۆ ئه وه ی دواجار ده سه اڵتێك به هاو ك���ه پێچه وان���ه ی پیاده بك���ه ن

بنه ماكانی دیموكراتیه ته .م���ن خ���ۆم وه ك پێگ���ه ی فیك���ری دژی ه���ه ر ئایدۆلۆژیایه ك���ی ئاینیم كه به كاربهێنرێ بۆ گرتنه ده ستی ده سه اڵت و ئیداره دانی واڵت، به اڵم له سه ر ده وڵه ت هاواڵتیانی كه رامه تی به هاو پێویس���ته خۆی بپارێزی، جا له ژێر س���ایه ی هه ر سیس���تمێكی حوك���م ی���ان ئایدۆلۆژیدا بێ���ت، ئاینی ی���ان عیلمانی. مورس���ی له ماوه ی فه رمانڕه وایی خۆیدا نه ك هه ر نه یتوانی به هاو كه رامه ت بۆ هاواڵتیانی بگه ڕێنێت���ه وه ی���ان بیانپارێزێ، به ڵكو نه یتوان���ی ئ���ه و میان���ه ڕه وه ش بێ كه ئیخوانه كان به گش���تی بانگه ش���ه ی بۆ ده كه ن و ش���انازی پێوه ده كه ن. س���وپا نیش���تیمانی و عیلمانیه كه ی میس���ریش هاواڵتیانی كه رامه ت���ی به هه مانش���ێوه میسری خسته ژێرپێیه وه و وه ك دوژمن مامه ڵ���ه ی له گ���ه ڵ ك���ردن. ده توانین بڵێین عه لمانیه كانی میس���ر تا ئێس���تا دڕه نده ییه ك���ی زیاتری���ان به هاواڵتیانی

ئێمه به هه رح���اڵ نیش���انداوه . خۆیان نامانه وێ پێوان���ه بۆ دڕه نده یی بكه ین، ب���ه اڵم له بنه ڕه تدا ه���ه م عیلمانیه كان و هه م ئیسالمیه كان هه مان میتۆدی هێزو ئیداره دانی توندوتیژی به كارده هێنن بۆ

جیاوازی و هێشتنه وه ی ده سه اڵت.ئه و وانانه ی كه پێویس���ته له نمونه ی میسر فێری بین زۆرن، به اڵم گرنگترینیان به الی من ئه مانه ن: دڕنده هه ر دڕنده یه جا له ژێر ناوی عیلمان���ی یان ئاینیه وه بێ. كوش���تنی مرۆڤ هیچ پاس���اوێكی دیموكراتیه تیش پاراس���تنی نیه ، هه تا بیانویه كی نامه عقوله بۆ سه ركوتكردنی هاواڵتیان و كوشتنی مرۆڤه كان. یه كێك دیموكراتی���ه ت تاریكه كان���ی له دی���وه جیاوازیه كانه سه ركوتكردنی سڕینه وه و به بیانوی پاراس���تنی دیموكراتیه ت یان ئه زمونێكی دیاركراو، به بیانوی پاراستنی به رژه وه ندی گش���تی یان نیش���تیمان. لێ���ره وه ده ب���ێ ئێم���ه ل���ه و هه رێمه ی خۆمان وریای ئه و به ناو عیلمانیانه بین ده كه ن و دیموكراتیه ت كه بانگه ش���ه ی دیموكراتی���ه ت ئه زم���ون و پاراس���تنی ده كه ن به بیانویه ك بۆ س���ه ركوتكردنی جیاوازی، ئه وانه ی كه سوپای میسریان به نیش���تیمانیی زان���ی و وه ك ئیدۆلێك له هه مانكاتیش���دا ده كرد. ته ماش���ایان ده بێ وریای ئه و ئیسالمی سیاسیانه ش بین كه له رێ���ی به كارهێنانی زه مینه ی ده رگای ده خ���وازن دیموكرات���ی بده ن، له پش���ته وه كڵۆم دیموكراتیه ت ئه وانه ی كه مورس���ی و ئیخوان نمونه ی

به رزیانه .

میسر، دوفاقیی و پارادۆكسی عیلمانیه كانچه ند وانه یه ك بۆ هه رێمی كوردستان

دانا سه عید سۆفی

ده بێت وریای ئه و ئیسالمی

سیاسیانه بین كه له رێی به كارهێنانی

زه مینه ی دیموكراتی

ده خوازن ده رگای دیموكراتیه ت

له پشته وه كڵۆم بده ن

ده بێت وریای ئه و به ناو عیلمانیانه

بین كه بانگه شه ی دیموكراتیه ت

ده كه ن و پاراستنی ئه زمون و

دیموكراتیه ت ده كه ن به بیانویه ك بۆ سه ركوتكردنی

جیاوازی

یه كه مین ئه زموونی هه ڵبژاردنه كان له كوردستان له 1992/5/19

ئه نجامدرا

له خولی یه كه می په رله مان له كۆی 105 كورسی په رله مان

هه ریه ك له یه كێتی و پارتی 50%ی كورسیه كانیان به ركه وت

بۆ ماوه ی 13 ساڵ هه ڵبژاردن له كوردستاندا ئه نجامنه درا

له رۆژی 30 كانوونی دووه می ساڵی 2005 خولی دووه می هه ڵبژاردنه كانی په رله مانی

كوردستان ئه نجامدرا كه هاوكات بوو له گه ڵ هه ڵبژاردنه كانی ئه نجومه نی

نوێنه رانی عێراق و هه ڵبژاردنی ئه نجومه نی پارێزگاكان

ژماره ی ئه ندامانی په رله مان له 105 ئه ندام بۆ 111 ئه ندام به رزكرایه وه .

لیستی نیشتمانی دیموكراتی كوردستان )104( كورسی و لیستی

كۆمه ڵی ئیسالمی )6( كورسی و لیستی حزبی زه حمه تكێشانی

كوردستان و سه ربه خۆكان )1( كورسی

رۆژی 2009/7/25 پرۆسه ی خولی سێیه می هه ڵبژاردنی په رله مانی

كوردستان به رێوه چوو، پارتی 30 كورسی ، یه کێتی 29 كورسی ، گۆڕان 25 كورسی ، یه كگرتوو 6 كورسی ، كۆمه ڵ 4 كورسی ، سۆسیالیست 2 كورسی ، زه حمه تكێشان 1 كورسی

له نێوان هه ڵبژاردنی یه كه م بۆ دووه م، 10% كورسییه كانی یه كێتی و پارتی

كه میان كردو له نێوان هه ڵبژاردنی یه كه م بۆ سێهه میش 40% كورسییه كانی ئه و

دوو حیزبه كه میان كرد

ئێستا هه موو سه رنجه كان له سه ر هه ڵبژاردنی خولی چواره مه ، كوردستان و

هاوكێشه سیاسیه كانی به ره و چ گۆڕانكارییه ك ده بات

ساڵه سێ هه ڵبژاردنی

21په رله مان کراوه

ئاماده کردنی: رامان عومه ر

(391( سێشه ممه 2013/8/20 19تایبه‌ت

ل���ه وت���اری پێش���وماندا س���ه باره ت به گرنگیی به ستنی كۆنگره ی نه ته وه یی ك���ورد ل���ه م هه لومه رج���ه ناوچه یی و خۆم���ان روانین���ی نێوده وڵه تیی���ه دا خسته ڕو،له هه مان وتاردا كه له ژماره ی رۆژی 30 / 7 / 2013 ی ه���ه ر ی���ه ك له رۆژنامه كانی ) خه بات،كوردس���تانی نوێ ،ئاوێنه و میدیا (دا باڵوبۆته وه ،ئه ركه س���تراتیژی و بنه ڕه تییه كانی كۆنگره ی نه ته وه یی كوردمان خستۆته ڕو،لێره شدا به پێویستی ده زانین كه وا باس له ئه ركه نه ته وه یی كۆنگ���ره ی هه نوكه ییه كانی ك���ورد له س���ه ر ئاس���تی نه ته وه ی���ی ناسكه ی هه ستیارو ره وشه بكه ین،له م ك���ه وا بزاڤی رزگاریخوازی نیش���تمانی كوردس���تانی تێدایه پێویس���ته كورد له س���ه ر ئاس���تی نه ته وه یی و له س���ه ر ئاس���تی كوردس���تانی مه زن سه باره ت به هه ر به ش���ێكی كوردستان كارنامه ی خۆی هه بێ���ت و بزانێت چ���ی ده كات، ئه رك���ه به جێگه یاندن���ی بێگوم���ان زه مینه س���ازییه كن هه نوكه یی���ه كان بۆ گه یش���تن و به جێگه یاندن���ی ئه ركه پێویس���ته س���تراتیژییه كان،بۆیه ئێمه ی كورد به بایه خه وه كار له س���ه ر به جێگه یاندنی ئه ركه هه نوكه ییه كانمان له م قۆناخه ی ئێم���ه بكه ین،به باوه ڕی

خه باتماندا بۆ هه ر به شێكی كوردستان پێویسته به م شێوه یه كاربكه ین:

باكوری كوردستان: له باكوری واڵتدا پرۆسه ی ئاش���تی له رۆژه ڤدایه ، له سه ر هه مو الیه كمانه كه وا هاوكارو پشتیوان بی���ن بۆ پێش���ڤه بردن و سه رخس���تنی پرۆسه ی ئاشتی و وه ها سه یری بكه ین كه وا س���ه ركه وتنی پرۆس���ه ی ئاشتی له باك���وری كوردس���تان، ده بێته هۆی پێش���ڤه چونی پرس���ی كورد له س���ه ر ئاستی كوردستانی مه زن و له هه مانكاتدا ئاش���تییه چه س���پاندنی فاكت���ه ری

له رۆژهه اڵتی ناڤیندا.رۆژئاوای كوردستان: رۆژئاوای واڵت له ره وش���ێكی زۆر ناس���ك و هه ستیارو دژواردایه بۆیه پێویسته هه مو الیه كمان ئاس���انكارییان بۆ بكه ین و به م شێوه یه

هاوكاریان بین:راگرتنی ب���ۆ كاربكه ی���ن یه ك���ه م: ئ���ه و خوێنڕێژییه ی ك���ه وا له رۆژئاوای كوردستان له دژی نه ته وه كه مان هه یه و

به رده وامه .دوه م: ه���اوكاری و پش���تگیری هه مو به ش���ه كانی دیكه ی واڵت بۆ رۆژئاوای كوردستان ده س���ته به ر بكه ین،ئه مه ش نیشتمانی نه ته وه یی و به ئه ركی بكرێت

هه مو الیه ك.س���ێیه م: پێكهێنان���ی كۆمیته یه كی نه ته وه یی بۆ یه كالییكردنه وه ی كێشه و گرفت���ی نێ���وان هێزه سیاس���ییه كانی كوردس���تان و،هێنانه دی رۆژئ���اوای نه ته وه ی���ی نیش���تمانی و س���ازانێكی

له نێوانیاندا. پێویس���ته رۆژهه اڵتی كوردس���تان: ب���ۆ كاربكه ی���ن الیه كم���ان هه م���و دۆزینه وه ی رێگایه ك بۆ پێش���ڤه بردنی واڵت به ش���ه ی ئ���ه و خه بات���ی كارو به ش���ێوازێكی ئاش���تییانه و كردنه وه ی ده رگایه ك بۆ پرۆس���ه یه كی ئاشته وایی بۆ وه ده ستهێنانی مافه ره واكانی كورد

له رۆژهه اڵتی كوردستاندا.باشوری كوردستان: له باشوری واڵتدا

هه مو هه یه و كوردستانی ده سه اڵتێكی كورد به چاوی ئومێده وه لێیده ڕوانن،بۆیه پێویس���ته له سه ر ئاس���تی نه ته وه یی و له ئه زمون���ی پش���تیوانی نیش���تمانی باش���وری واڵت بك���رێ و هه مو الیه ك خه بات بكه ین بۆ پاراستن و چه سپاندن و پێشڤه بردن و سیستماتیككردنی ده زگاو

دامه زراوه كانی باشوری كوردستان.

ژماره یه كی ناڤین: ئاسیای كوردانی زۆری ك���وردان له كۆماره كانی یه كێتی سۆڤیه تی پێشوو ئاسیای ناڤین هه ن، پێویس���ته ل���ه و خوش���ك و برایانه مان خودان ده ركه وین و هاوكارو پشتیوانیان ناس���نامه ی پاراس���تنی ب���ۆ بی���ن پێش���ڤه بردنی پاراس���تن و نه ته وه یی و زمان و كلت���ورو چاندو هونه ری كوردی له نێو كوردانی ئاس���یای ناڤین،بۆ ئه م

مه به سته ش پێویسته هاوكاری ته واوی ده زگاو دام���ه زراوه كلت���وری و چاندی و

هونه رییه كانیان بكه ین.كوردانی لوبنان و ئوردون: كورد له نێو كۆمه ڵگه ی لوبنان و ئوردون ژماره یه كی به رچاون، پێویس���ته له وانیش خودان ده ركه ڤین و هاوكاریان بین بۆ پاراستنی پێشڤه بردنی نه ته وه ییان و ناس���نامه ی زم���ان و كلت���ورو چان���دو هونه رییان و كلت���وری و س���ازییه هاوكاریكردن���ی

مه ده نییه كانیان.ره ڤه ن���دی كورد ل���ه ده ره وه ی واڵت: ژماره یه ك���ی زۆری ك���وردان له واڵتانی جیهان هه ن و ده كرێ وه كو لوبی كورد س���ه یر بكرێن، بێگوم���ان لوبی كورد له ده ره وه ی واڵت پ���ه رش و باڵوه بۆیه پێویس���ته به زوترین كات كار له س���ه ر ئه وه بكه ین كه وا سازییه كی نه ته وه یی بۆ لوبی ك���ورد دابمه زرێنی���ن و وه كو به ش���ێوازێكی نه ته وه یی و ئه ركێك���ی سیستماتیك ئاراسته ی كارو خه باتیان بكه ین، ئه گه ر لوبی كورد به یه كگرتویی كارب���كات، كاریگ���ه ری مه زنی ده بێت له گه یاندنی په یام���ی كوردان به كه ناڵه

بڕیار به ده سته كانی جیهان.ب���ۆ به جێگه یاندنی ئه م كارنامه یه ش الیه كم���ان هه م���و پێویس���ته نیش���تمانی نه ته وه یی و به رژه وه ن���دی حزبایه تی له ملمالنێی له به رچاوبگرین و دوربكه وینه وه و،وابكه ی���ن ك���ه وا حزب ه���ۆكار بێ���ت ب���ۆ به جێگه یاندنی ئه و له به رئ���ه وه ی نه ته وه ییان���ه ، ئه رك���ه ئه م ره وشه هه س���تیاره ی كوردستان و لێده خوازێت كوردایه تیم���ان ناوچه كه ن���ه ك حزبایه تی ،ئه گه ر به م ش���ێوه یه له س���ه ر ئاس���تی نه ته وه یی و له س���ه ر ئاستی كوردس���تانی مه زن كاربكه ین و ئه مه بكه ینه بنه ماو نه خش���ه رێگایه ك ب���ۆ ئ���ه م قۆناغ���ه ی كارو خه باتمان، ئه وا به دڵنیایی���ه وه به ره و داهاتویه كی له س���ه ركه وتن ده نێین و هه نگاو گه ش

نزیكده بینه وه .

ئه ركه هه نووكه ییه كانی كۆنگره ی نه ته وه یی كورد له سه ر ئاستی كوردستانی مه زن

بێگوێدانه ئه وه ی ئه م حزب یان ئه و ح���زب لێی بره نجێت و بیخاته لیس���تی ره شه وه ، هه ندێك له وانه كه په نجه ی ئه وه یان بۆ درێژ ده كرێت سه ربه الیه نێكبن یان نا گه ر دیكۆمێنتی یاداش���ته كانی ده یان و هه ڵده ینه وه رابردویان سااڵنی س���ه دان ئیمزایان ده بینی���ن كه دژ به ناعه داله تی یان روداوێكی نه خوازراوی سیاسی یان هه ڵه ی حزبێكی سیاسی و مه ترسی له سه ر ئه زمونه كه كردویانه تا ئیدانه كردنی شه ری ناوخۆ و پێشێلكردنی دوئیداره ی���ی و م���رۆڤ و مافه كان���ی تادوای���ی... ، هه ندێ���ك له وانه كاتی هه ڵوێست و هه ڵبژاردنی له نێوان خۆی سیاس���ه ته كانی )یه كێتی و پارتی( له و قۆناغه هه موار و نه خوازراوه ی ش���ه ری ناوخۆدا تا هه نگاوه كانی ئاشتبونه وه ش )یه كێت���ی( یان هه ڵده بژارد، ئه وانه له 31 ئاب���دا له نێوان ماڵ و حاڵی خۆیان و پیاس���ه ی ئێوارانی قه اڵ و سه هۆڵه كه و س���ه روكار له گه ڵ نوس���ین و رۆژنامه دا قاس���مه ڕه ش و سه یرانبه ن و بنخێوه تی هه ڵبژارد، سڵیشیان چه می چۆمانیان له وه نه كرده وه كه س���ێك یان هێزێك تاوانباری���ان بكات ب���ه وه ی كه ئه وانه یه كێتی���ن ی���ان دژی الیه نێك���ی ترن، له هه ندێ وێستگه ی قۆناغی رابردوشدا ئه مانه ره خنه و یاداشتیان له سه ر هه ندێ هه ڵه و سیاسه تی یه كێتی گرتوه و ئیمزا كردوه كه به ش���ێك له س���ه ركرده كانی ئێستای ئۆپۆزسیۆن و به تایبه ت گۆڕان خاوه ن بڕی���ار و پێگه بون له ناو یه كێتی له وه ش���دا دودڵ و ڕاڕا نه ب���ون به ڵكو ئه وانه هه ڵوێس���تبون ئێستاش ده بێت جیاوازی بكرێت له نێوان هه ڵوێس���ت و ئۆپۆزسیۆنبون و له نێوان ناهه ڵوێستدا

نا ئۆپۆزسیۆنبوندا.

tahaahmads@yahoo.com

به المانه وه س���ه یر نیه كاتێك وه زیری هه س���تیارترین وه زاره تی ئه م هه رێمه ، رێگربێت له به رده م به رزكردنه وه و به ره و پێشبردنی ئاستی زانستی مامۆستایانی

سه ر به وه زاره ته كه ی.پ���ه روه رده ، وه زیری له به رئ���ه وه ی نایه وێ���ت ئه و ژم���اره مامۆس���تایه ی بڕوانام���ه ی دبلۆمیان هه ی���ه و فۆرمی زانك���ۆی پۆلیته كنیكیان پڕكردۆته وه ، ته واوكردنی به مه به س���تی وه ربگیرێن خوێن���دن و به ده س���تهێنانی بڕوانامه ی

به كالۆریۆس.ئه م���ه له كاتێكدای���ه ئ���ه م وه زیره به قس���ه ته نها بۆن���ه داو له چه ندی���ن وه زاره ت وه ك ك���ه رایگه یان���دوه هه وڵده ده ن ئاس���تی زانست له هه رێمی ب���ه رن! به ره وپێ���ش كوردس���تان به ره وپێش���بردنی ئاس���تی خوێن���دن

به رێگرتن له خوێندن ئه بێت؟پاس���اوێك رونكردنه وه و هیچ به بێ وه زاره ت���ی پ���ه روه رده رێگ���ه نادات ئه و مامۆس���تایانه ی دوباره چانس���ی خوێندنیان هه یه له زانكۆی پۆلیته كنیكی پاس���اوێكی ئه گه ر خۆ بخوێنن���ه وه ، بابه تی و زانس���تی بونی هه بوایه وه زیر رایده گه یاند، ب���ه اڵم له به رئه وه ی هیچ پاساوێك له ئارادانیه و ته نها په یوه سته به مه زاج���ی تاكه كه س���ێكه وه ، ن���ه ك خاوه ن په روه رده یی دامه زراوه یه ك���ی ستراتیج و پالنی زانستی، بۆیه وه زیرو وه زاره تی پ���ه روه رده خۆی له م بابه ته

بێده نگكردوه .ناوه نده كان���ی جێگ���ه ی خۆیه ت���ی فێرك���ردن و خوێن���دن ئه و پرس���یاره ئاراس���ته ی وه زاره ت���ی ناب���راو بكه ن ب���ه چ پاس���اوێك پوخت���ه ی راژه بۆ ئ���ه و مامۆس���تایانه ناك���ه ن تاكو له و ڕێگه یه وه بتوانن به خوێندنی دو ساڵی ت���ر بڕوانامه كه ی���ان له دبلۆمه وه ببێته

به كالۆریۆس؟ل���ه و بڕوای���ه دام ئه گه ر له ن���او ئه و سه ر نزیكی كه س���انی مامۆستایانه دا به وه زیر بونی هه بوایه ئه وه نه ك بڕیاری یاس���ایی بۆ ده رده كردو به زوترین كات وه اڵمی ده بو، بگره زۆرجار به نایاسایش

كار بۆ كه سه نزیكه كانیان ده كه ن.

نمونه ی زۆری كاری ژێربه ژێرو واسته له ناوه نده كان���ی خوێن���دن و په روه رده تائێس���تاش بونی هه ی���ه ، له دوای ئه م بابه ت���ه دڵنیام وه زاره ت���ی په روه رده بیان���وه الوازه كان���ی ده خات���ه ڕو، كه میالكی مامۆستایان كه مه ، بۆیه ناشێ

ئه و مامۆستایانه دوباره بخوێننه وه .ئه مه پاساوێكی زۆر الوازه له به ر ئه م

هۆیانه :ئه و رێژه یه ی په رله مان بڕیاریداوه بۆ

دامه زراندن له ساڵی 2013 كه 1٥ هه زاره تائێستا ئه و بڕیاره جێبه جێ نه كراوه ، ئه و مامۆستایانه حه قیانه بپرسن ئایا بۆ ئه بێت له ئه نجام���ی كه مته رخه می و بێپالن���ی حكومه ت ئه م���ان باجه كه ی بده ن و داهاتویان تواناو ئامانجه كانیان

بخرێته ژێرپێی گه نده ڵیه وه !؟هه روه ها ژماره ی ئه و مامۆستایانه ی ئه یانه وێ���ت بخوێنن ئه وه نده زۆر نین، ل���ه و بڕوایه ش���دا نیم ك���ه كاریگه ری پرۆسه ی له س���ه ر هه بێت نێگه تیڤیان خوێن���دن و پ���ه روه رده ، به پێچه وانه وه ل���ه دوای به ده س���تهێنانی بڕوانام���ه ی باش���یان گه وره و كاریگه ری به رزت���ر ئه بێت له س���ه ر داهاتوی پ���ه روه رده و فێركردن له ناو ناوه نده كانی خوێندندا، ئه مه ش دواج���ار به قازانجی وه زاره تی

په روه رده كۆتایدێت.ئه و هه روه ه���ا مه رج���ی وه رگرتنی مامۆس���تایانه له زانكۆی پۆلیته كنیكی ئه وه نده قورس و دیاریكراوه ، بڕواناكه م له و ژم���اره كه م���ه ش ك���ه فۆرمیان وه رگرتوه هه موی���ان وه ربگیرێن، ئیتر نازانم بۆچی ئه بێت وه زاره تێك ئه وه ی به الوه زه حمه ت بێت ژماره یه ك مامۆستا بنێرێته وه هۆڵه كانی خوێندن، له پێناو به رزكردنه وه ی ئاستی زانستییان؟

سه یرتر له مانه ، هه مان ئه م وه زاره ته خه رجده كات دۆالر ملیۆن به س���ه دان ل���ه ده ره وه ی بۆ ئه و مامۆس���تایانه ی واڵت ده خوێنن ئ���ه ی بۆ ئه مه بۆ ئه م مامۆس���تایانه ب���ه ڕه وا نابینێ���ت، كه له ناوخۆی واڵته ك���ه ی خۆیاندا بخوێنن

به تێچونێكی كه متر؟ئه م���ه ته نها نووس���ینێكه ، له مه ش گرنگتر هه ڵوێستی یه كێتی مامۆستایانه كه ئه بێت به ئه ركی خۆی هه س���تێت، به جدی له سه ر مافی ئه م مامۆستایانه بێت���ه ده ن���گ، له به رئ���ه وه ی ماوه ی وه رگرتنه وه ی فۆرمه كان هه تا 2٥ ئه م مانگه دیاریك���راوه ئه گه رنا مافی ئه و مامۆستایانه ئه فه وتێت و ده بنه قوربانی رێكخراوی راگه یان���دن و كه مته رخه می

مامۆستایان و وه زاره تی په روه رده .

له باره ی میدیای ئه هلی و هه ڵوێسته وه ...

پاشماوه

وه زیری په روه رده رێگره

تراژیدیا لە کتێبی »س���ەرهەڵدانی لە ڕۆحی مۆس���یقاوە« نیتش���ە ڕای وەک دیۆنوسیس���ی مرۆڤ���ی وای���ە هاملێت توان���ای کرداری کەمە و هێزی دەنوس���ێت لەوبارەوە کزە، ڕەفتاری »لەمڕوەوە مرۆڤی دیۆنوسیسی نزیکە ل���ە هاملێت���ەوە. هەردووکیان یەکجار جەوهەری راس���تەقینەی س���ەیرێکی ش���تەکانیان کردوە و تێیگەیش���توون، ئیتر قێزیان دێ بکەونە س���ەر کردار و رەفتار، دەزانن کرداریان هیچ ش���تێک ل���ە جەوه���ەری ئەب���ەدی ش���تەکان ناگۆڕێت. بە مایەی شەرم و پێکەنینی دەزان���ن، کاری وەه���ا ناجۆریان پێ بس���پێردرێت، جیهانێک کە سەراپای درزی ب���ردوە، ئ���ەوان چاکیبکەنەوە. زانین کردار دەکوژێت. کردار دەبێت لە وەهم پێچرابێت«. »بڕوانە. فریدریش نیتش���ە. س���ەرهەڵدانی تراژیدی���ا لە ڕۆحی مۆس���یقاوە. منشن. 1999. ل. ٥6«. ئەم تێڕوانینە نیتش���ەوییە بۆ هاملێت، وەک کەسێک کە گەیشتووە دەزانێ���ت چیت���ر حەقیق���ەت و ب���ە کردار س���وودێکی نییە، گ���ەر لەگەڵ دوودڵییەکەی���دا بەرامب���ەر مامی لێی بروانین، رەنگ���ە بەهانەیەکی هەبێت، بەاڵم وەک���و تر، هاملێت کاراکتەرێکی پاسیڤ نییە، پرە لە جوڵە و چاالکی، خۆشێتکردنەکەش���ی هەر بەشێکە لەو هەیەتی، دونی���ادا لەگ���ەڵ جەنگەی پێویستی هەڵهاتنەی کەرەستەی لەو پێیەتی ت���ا لە کۆنتێکس���تی ئەوانی

تر دەرچێ���ت و ناوکۆییەک���ی نوێ بۆ کات ه���ەر دروس���تبکات... خ���ۆی وەک هاملێت دوورکەوتین���ەوە، لەوە کاراکتەرێک���ی ئۆدیبی ئیفلیج ببینین، ئ���ەو کات دەتوانی���ن ڕوونت���ر لەوە تێبگەی���ن کە هاملێت لەس���ەر رێگادا بووە ب���ۆ بوون بە کەس���ێکی تر، لە رێگادا ب���ووە ت���ەواوی دونیای خۆی رەتبکاتەوە. کێش���ەکەی تەنیا مردنی باوکی نیی���ە، بەڵک���و مردنی هەموو شتەکانی دیکەشە کە لەگەڵیان دەژی. هاملێت���ی هاینە میول���ەر، هاملێتێکی راستەقینەیە، هاملێتێکی توڕەیە، هەم رقی لە خۆیەتی و هەم رقی لە جیهانی دەوروبەرێتی. بە شمش���ێر کفنەکەی گۆش���تەکەی لەت���دەکات و باوک���ی دابەش���یدەکات دەکات و پارچەپارچە بەس���ەر ئەوانی دیدا. داوا لە دایکی و مامی دەکات لەسەر مەیتەکەی باوکی جووت بن، گاڵتەش بەو تارماییە دەکات کە هاتووە ڕاستی پێبڵێت، وەک چۆن زۆر قووڵ و بریندارانەش گاڵتە بە خۆی دەکات. هاملێت لە نمایشەکەی هاینە میولەردا کەسێکە لە بەردەم ڕێگایەکی داخراو... لەو جێگایەدایە کە جگە لە توڕەیی و گاڵتە و ڕەتکردنەوەی هەموو نرخەکان ، شتێکی دیکەی نییە. هەر کاتێک هاملێتم���ان لەو دۆخەدا بینی، بێئەوەی ئەو قاڵبەی گۆتە یان نیتشە ی���ان فرۆیدی بەس���ەردا بس���ەپێنن، تێدەگەی���ن ب���ۆ هاملێ���ت فیگەرێکی

دۆلۆزییە. »ماویەتی«

ژماره: 1387 فه رمانگه ی دادنوسانی سلێمانی/2 رێكه وت: 2013/7/3 كارگێری و خۆیی

باڵوكردنه وه له سه ر داوای هاواڵتی )ع�����امر عباس كریم - سامان عارف حسین( كه داواكاره به گۆرینی ناوی كۆمپانیا )ش���ون الین( بۆ كاری P.V.C بۆس���ه ر ناوی كارگه ی )اس پالس���ت( بۆكاری P.V.C، كه ئامێره كان���ی تۆماره له المان به ژماره )144( ئامێر 2006 له به روای 2006/9/17، له به رواری 2006/9/17 و )64( ئامێر 2013 له به رواری 2013/6/13 تكایه له ڕۆژنامه كاتاندا بۆ یه كجار باڵوی بكه نه وه له دوای ده رچون���ی بۆماوه ی )1٥( رۆژ ه���ه ر كه س و الیه نێك الری هه یه له گۆڕینی ناوی ئه م كۆمپانیایه ئاگادارمان بكاته وه به پێچه وانه وه ناچار ده بین كاری یاسایی بۆ

ئه نجام بده ین. له گه ڵ رێزدا..

دادنوسی سلیمانی سۆران یادگار ره شید 2013/8/19

هاملێت و هەندێک سەرەنجی دۆلۆزیانە... پاشماوه

ونبون * ناس���نامه یه كی ژووری بازرگانی س���لێمانی ونبوه به ناوی )كارزان عبدالباقی

حه مه عزت( هه ركه س دۆزییه وه بیگه ڕێنێته وه بۆ پرسگه ی ئاوێنه.

* ناس���نامه یه كی ژووری بازرگانی س���لێمانی ونبوه به ن���اوی )نصرالدین فارس حسن( هه ركه س دۆزییه وه بیگه ڕێنێته وه بۆ پرسگه ی ئاوێنه .

*ناس���نامه یه كی ژووری بازرگانی س���لێمانی + ناس���نامه یه کی باری شارستانی پێنجوین +كارتی زانیاری ونبوه به ناوی )عوسمان حه مه صالح محمود( هه ركه س

دۆزییه وه بیگه ڕێنێته وه بۆ پرسگه ی ئاوێنه .

ژماره : 4808 وه زاره تی دارایی و ئابوری رێكه وت: 8/1٥/ 2013 به ڕێوبه رایه تی گشتی خانه نشین

به ڕێوبه رایه تی خانه نشینی پێشمه رگه

ئاگاداری به ڕێوه به رایه تی خانه نشینی پێش���مه رگه/3 كۆمه ڵێك كه ل و په لی له كاركه وتوو هه ی���ه هه ڵده س���تێن به فرۆش���تنی به ش���ێوه ی زیادكردنی ئاش���كرا له به رواری (2013/9/1( رۆژی یه كش���ه ممه كاتژمێ���ر )10(ی به یان���ی له بنك���ه ی )4(ی دابه ش���كردنی مووچ���ه له گه ڕه كی رزگاری / مانگ���ره كان/ كرێی باڵوكردنه وه

ده كه وێنه ئه ستۆی ئه وكه سه ی بۆی ده رده چێت. له گه ڵ رێزدا...

عیزه ت عه لی فه تاح به ڕێوه به ری خانه نشینی پێشمه رگه/3

2013/8/1٥ وێنه یه ك بۆ

- به ڕێوه به رایه تی گشتی خانه نشین. بۆئاگاداریتان له گه ڵ رێزدا.- به ڕێوه به رایه تی گشتی ژمێركاری . بۆئاگاداری به ڕێزتان.

- به ڕێوه به رایه تی گه نجینه ی/3 سلێمانی .- رۆژنامه ی كوردستانی نوێ. بۆهه مان مه به ست.

- بنكه ی )4(ی خانه نشینی پێشمه رگه /3.- هۆبه ی گه نجینه .

غه فور مه خموری - ئه ندامی لیژنه ی ئاماده كاری

كۆنگره ی نه ته وه یی كورد YNDK پێویسته كورد - سكرتێری گشتیی

له سه ر ئاستی نه ته وه یی و له سه ر ئاستی كوردستانی

مه زن سه باره ت به هه ر به شێكی

كوردستان كارنامه ی خۆی هه بێت و بزانێت

چی ده كات

ته ها ئه حمه د

وه زاره ت به سه دان ملیۆن دۆالر

خه رجده كات بۆ ئه و مامۆستایانه ی له ده ره وه ی واڵت

ده خوێنن ئه ی بۆ ئه مه بۆ ئه م مامۆستایانه به ڕه وا نابینێت، كه له ناوخۆی واڵته كه ی

خۆیاندا بخوێنن به تێچونێكی كه متر؟

ریکالم

ریکالم

نوێنه‌ری‌ئاوێنه‌‌له‌ئه‌وروپاشوان‌حه‌مه‌‌ـ‌نه‌رویج004799004729

hamashwan.awene@yahoo.noAweneکوا لێکۆڵینەوەی یاسایی لەخوێنی سۆرانی مامە حەمە، عەبدولستار تاھیر، سەردەشت عوسمان

خاوه‌نی‌ئیمتیاز:‌کۆمپانیای‌ئاوێنه‌سه‌رنوسه‌ر:‌سه‌ردار‌محه‌مه‌د