İsmmmo 14 aralik 2005

İSMMMO14 ARALIK 2005

DÖNEMSONU İŞLEMLERİ

Prof. Dr. Rüstem HACIRÜSTEMOĞLUTC. Galatasaray Üniversitesi

DÖNEM SONU İŞLEMLERİ

1- FİİLİ SAYIM SONUÇLARININ KAYITLARLA KARŞILAŞTIRILMASI

2- DEĞERLEME İŞLEMLERİNE İLİŞKİN KAYITLAR

Fiili sayım sonunda bulunan mal varlığının ilgili aktif hesabın borç kalanından büyük olması halinde:•Ticari Mallar•Duran Varlıklar•Kasa, Alınan Çekler ve Bankalar

------------------------------------------/.../..-------------------------------------------------------197 SAYIM ve TESELLÜM NOKSANLARI XXX

İLGİLİ AKTİF HESAP XXX------------------------------------------/.../..-----------------------------------------

FİİLİ SAYIM SONUÇLARININ KAYITLARLA FİİLİ SAYIM SONUÇLARININ KAYITLARLA KARŞILAŞTIRILMASIKARŞILAŞTIRILMASI

Fiili sayım sonunda bulunan mal varlığının ilgili aktif hesabın borç kalanından büyük olması halinde:

------------------------------------------/.../..-------------------------------------------------------İLGİLİ AKTİF HESAP XXX

397 SAYIM ve TESELLÜM FAZLALARI XXX ------------------------------------------/.../..-------------------------------------------------------

FİİLİ SAYIM SONUÇLARININ KAYITLARLA FİİLİ SAYIM SONUÇLARININ KAYITLARLA KARŞILAŞTIRILMASIKARŞILAŞTIRILMASI

DEĞERLEME İŞLEMLERİNE İLİŞKİN DEĞERLEME İŞLEMLERİNE İLİŞKİN KAYITLARKAYITLAR

BİLANÇO HESAPLARININ DEĞERLENMESİ

MALİYET HESAPLARININ KAPATILMASI

GELİR TABLOSU HESAPLARININ ENVANTERİ

BİLANÇO HESAPLARININ DEĞERLEMESİBİLANÇO HESAPLARININ DEĞERLEMESİHAZIR DEĞERLERİN DEĞERLEMESİHAZIR DEĞERLERİN DEĞERLEMESİ

Kasadaki ulusal paralar itibari değerle (kayıtlı yazılı değerle) değerlenir.

Yabancı paralar ise Maliye Bakanlığı tarafından belli edilen döviz alış kurları üzerinden değerlenir.

Kasa Hesabının Değerlemesi :

Değerleme sonucu ortaya çıkan karlar 646 Kambiyo Karları hesabına alacak, 100 Kasa hesabına borç vermeksuretiyle muhasebeleştirilir.

------------------------------------------/.../..-------------------------------------------------------100 KASA XXX

646 KAMBİYO KARLARI XXX ------------------------------------------/.../..-------------------------------------------------------



Değerleme sonucu ortaya çıkan zararlar 656 Kambiyo Karları hesabına borç 100 Kasa hesabına alacak vermek

suretiyle muhasebeleştirilir.

------------------------------------------/.../..-------------------------------------------------------656 KAMBİYO ZARARLARI XXX

100 KASA XXX

------------------------------------------/.../..-------------------------------------------------------




Alınan Çekler Hesabının Değerlemesi :

Ulusal para cinsinden olanlar kayıtlı değerleri ile değerlenir. Yabancı para cinsinden olanlar ise Maliye Bakanlığı tarafından belli edilen döviz alış kurları üzerinden değerlenir.



Dönem sonunda portföyde bulunan çekler kontrol edilerek vadeli çekler 121 Alacak Senetleri hesabına aktarılır.

Karşılıksız çekler ise 128 Şüpheli Ticari Alacaklar hesabına aktarılır.

Değerleme sonucu ortaya çıkan karlar 646 Kambiyo Karları hesabına alacak, 101 Alınan Çekler hesabına borç vermek suretiyle muhasebeleştirilir.

------------------------------------------/.../..-------------------------------------------------------101 ALINAN ÇEKLER XXX




Değerleme sonucu ortaya çıkan zararlar 656 Kambiyo Karları hesabına borç 101 Alınan Çekler hesabına alacak vermek



101 ALINAN ÇEKLER XXX------------------------------------------/.../..-------------------------------------------------------




Bankalar Hesabının Değerlemesi :

Ulusal para cinsinden olanlar kayıtlı değerleri ile değerlenir. Yabancı para cinsinden olanlar ise Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen değerleme kurları üzerinden değerlenir.

Değerleme sonucu ortaya çıkan karlar 646 Kambiyo Karları hesabına alacak, 102 Bankalar hesabına borç vermek suretiyle muhasebeleştirilir.

------------------------------------------/.../..-------------------------------------------------------102 BANKALAR XXX




Değerleme sonucu ortaya çıkan zararlar 656 Kambiyo Karları hesabına borç 102 Bankalar hesabına alacak vermek



102 BANKALAR XXX------------------------------------------/.../..-------------------------------------------------------



Türk Lirası cinsinden olan alacaklar MUKAYYET yani KAYITLI değerle değerlenir. Döviz cinsinden olan alacaklar ise Maliye Bakanlığı tarafından açıklanan DÖVİZ ALIŞ KURU ile değerlenir

Dövizli alacakların değerlemesi sonucu ortaya çıkan lehtekur farkları 646 Kambiyo Karları hesabına kaydedilir.

BİLANÇO HESAPLARININ DEĞERLEMESİBİLANÇO HESAPLARININ DEĞERLEMESİALACAKLARIN DEĞERLEMESİALACAKLARIN DEĞERLEMESİ

Bir işletmenin 10.000. ABD tutarında alacak senedi vardır. Değerleme gününde 1 ABD $ = 500.000 TL, alacak senedinin kayıtlı değeri 4.500.000.000 TL dir. Muhasebe kayıtlarının aşağıdaki gibi yapılması gerekmektedir. Değerleme Sonucu (10.000 X 500.000=) 5.000.000.000 Kayıtlı Değer -4.500.000.000 Kur Farkı Geliri 500.000.000

Örnek


Örnek


----------------------------------------...../..../......------------------------------------121 Alacak Senetleri 500.000.000.-

646 Kambiyo Karları 500.000.000.-Açıklama : Dönem Sonu değerleme işlemi----------------------------------------...../..../......------------------------------------

646 Kambiyo Karları 500.000.000.-

690 Dönem Karı veya Zararı 500.000.000.-Açıklama : Dönem Sonu aktarma işlemi------------------------------------------/.../..-----------------------------------------

ŞÜPHELİ ALACAKLARŞÜPHELİ ALACAKLARVUK 323. Maddesine göre bir alacağın şüpheli alacak sayılabilmesi için: Ticari veya zırai kazancın idame ettirilmesi ile ilgili olması, Hasılat olarak kaydedilmesi Dava ve icra safhasında olması Yapılan protestoya veya yazı ile bir defadan fazla istenmesine rağmen borçlu tarafından ödenmemiş bulunan dava ve icra takibine değmeyecek derecede küçük olması,gerekir.


ŞÜPHELİ ALACAKLARŞÜPHELİ ALACAKLAR•Şüpheli hale gelen alacağa karşılık ayrılması:Şüpheli hale gelen alacağa karşılık ayrılması:

----------------------------------------...../..../......------------------------------------ 128 Şüpheli Ticari Alacaklar XXX 121 Alacak Senetleri XXX Açıklama:Şüpheli hale gelen alacağın kaydı ----------------------------------------...../..../......------------------------------------ 654 Karşılık Giderleri XXX 129 Şüpheli Ticari Alacaklar Karşılığı XXX Açıklama: Tahsili şüpheli hale gelen alacak için karşılık ayrılması ----------------------------------------...../..../......------------------------------------


DEĞERSİZ ALACAKLARDEĞERSİZ ALACAKLAR

Bir alacağın değersiz sayılabilmesi için ya tahsilinin imkansız olduğuna dair bir yargı

kararı yada kanaat verici belge bulunmalıdır.

Alacağın önce şüpheli daha sonra da değersiz alacak olması halinde yapılması gereken muhasebe kaydı:

----------------------------------------...../..../......------------------------------------129 Şüpheli Ticari Alacaklar Karşılığı XXX

128 Şüpheli Ticari Alacaklar XXXAçıklama: Değersiz hale gelen şüpheli alacağın kaydı----------------------------------------...../..../......------------------------------------



Bir alacak şüpheli hale gelmeden yada şüpheli alacakkarşılığı ayrılmadan değersiz alacak olmuşsa yapılması

gereken muhasebe kaydı şöyledir:

----------------------------------------...../..../......------------------------------------659 Diğer Olağan Gider ve Zararlar XXX

121 Alacak Senetleri XXXAçıklama: Değersiz hale gelen alacağın kaydı----------------------------------------...../..../......------------------------------------



Değersiz hale geldiği için gider yazılan alacaklardan alacağınDeğersiz hale geldiği yıl tahsil edilenlerin kaydı düzeltme kaydı ile düzeltilir. Önceki dönem gider yazılan değersiz

alacağın sonraki dönem tahsil edilmesi durumunda:

----------------------------------------...../..../......------------------------------------100 Kasa XXX

671 Önceki Dönem Gelir ve Karları XXXAçıklama: Önceki dönemde değersiz hale gelen alacağın tahsil kaydı----------------------------------------...../..../......------------------------------------


VAZGEÇİLEN ALACAKLARVAZGEÇİLEN ALACAKLAR

Konkordato veya sulh yoluyla alınmasından vazgeçilenalacaklar alacaklı yönünden değersiz alacak sayılır.

Borçlu yönünden ise gerçek pasifte bir azalma olmuşve öz sermaye artmıştır.

Alacaklısı tarafından konkordato veya sulh yoluylavazgeçme suretiyle borcundan kurtulan borçlu buazalan borç tutarını öz sermaye kalemleri arasında“Vazgeçilen Alacaklar Karşılığı” hesabına alır. Buşekilde açılan karşılık hesabına aktarılan tutar karolmasına rağmen 3 yıl süre ile gelir yazılmaz. Bu

hesaba alınan tutar 3 yıl içinde zararla itfa edilmediğitakdirde 4. Yılın sonunda kara alınarak beyan edilir.


işletmenin satmak, üretimde kullanmak veya

tüketmek amacıyla edindiği ilk madde ve malzeme, yarı mamul, mamul veya ticari mal, yan ürün, artık ve hurda gibi bir yıldan daha az sürede kullanılacak olan ve bir yıl içerisinde nakde çevrilebileceği düşünülen

varlıklardan oluşur.

STOKLARSTOKLAR

BİLANÇO HESAPLARININ DEĞERLEMESİBİLANÇO HESAPLARININ DEĞERLEMESİSTOKLARIN DEĞERLEMESİSTOKLARIN DEĞERLEMESİ

STOK DEĞERLEME YÖNTEMLERİSTOK DEĞERLEME YÖNTEMLERİ

FİİLİ MALİYET YÖNTEMİ ORTALAMA MALİYET

Basit Ortalama Ağırlıklı Ortalama Hareketli Ağırlıklı Ortalama

İLK GİREN- İLK ÇIKAR (FIFO) SON GİREN-İLK ÇIKAR (LIFO)

BİLANÇO HESAPLARININ DEĞERLEMESİBİLANÇO HESAPLARININ DEĞERLEMESİSTOKLARIN DEĞERLEMESİSTOKLARIN DEĞERLEMESİ

Senede bağlı alacak ve borçların değerleme günündekideğerlerine irca edilmesine REESKONT işlemi denir.

Bir senedin reeskonta tabi tutulabilmesi için:

Alacak veya borcun iktisadi işletme bünyesinde doğmuş olması, Alacak veya borcun senede bağlı olması, Alacak veya borcun bağlı bulunduğu senedin vade içermesi, Değerleme gününde, alacak veya borç senedinin vadesinin henüz gelmemiş olması, Alacak senetlerini reeskonta tabi tutan işletmelerin borç senetlerini de reeskont işlemine tabi tutması gerekir.

BİLANÇO HESAPLARININ DEĞERLEMESİBİLANÇO HESAPLARININ DEĞERLEMESİALACAK VE BORÇLARDA REESKONTALACAK VE BORÇLARDA REESKONT

REESKONT TUTARININ HESAPLANMASI REESKONT TUTARININ HESAPLANMASI

Reeskont hesaplamasında iç iskonto yöntemi kullanılır. İç iskonto yönteminde reeskonta konu olan

senedin net bu günkü değeri esas alınarak hesaplama yapılır.

Reeskont Tutarı = No alDe erxFaizOanıxGünSayısı

FaizOranıxGünSayısı

min ğ

. ( )36 000

formülü ile hesaplanır.


Reeskont Hesaplarının Muhasebeleştirilmesi Reeskont Hesaplarının Muhasebeleştirilmesi

Örnek 1:

25.000.000.000.TL değerli 45 gün vadeli işletme aktifinde bulunanalacak senedinin 31.12.2001 tarihi itibariyle hesaplanması gerekenreeskont tutarı ve muhasebe kaydı aşağıdaki gibidir: (MaliyeBakanlığı tarafından 31.12.2001 tarihindeki değerlemeye esas olacakreeskont oranı %70 olarak açıklanmıştır)

25.000.000.000 x 70x45Reeskont Tutarı =

36.000+ (70 x 45)

Reeskont Tutarı = 2.011.494.253 TL dir.

----------------------------------------...../..../......------------------------------------ 657 Reeskont Faiz Gideri 2.011.494.253.- 122 Alacak Senetleri Reeskontu 2.011.494.253.- ----------------------------------------...../..../......------------------------------------


Reeskont Hesaplarının MuhasebeleştirilmesiReeskont Hesaplarının Muhasebeleştirilmesi Örnek 24.000.000.000.- TL nominal değerli 72 gün vadeli borç senedi işletmeninpasifinde yer almaktadır. 31.12.2001 tarihinde hesaplanması gerekenreeskont tutarı ve yapılması gereken muhasebe kaydı şöyledir:

4.000.000.000 x 70x 72Reeskont Tutarı =

36.000+ (70 x 72)

Reeskont Tutarı = 491.228.070 TL dir.

----------------------------------------...../..../......------------------------------------ 322 Borç Senetleri Reeskontu 491.228.070.- 647 Reeskont Faiz Gelirleri 491.228.070.- ----------------------------------------...../..../......------------------------------------


Reeskont Hesaplarının Muhasebeleştirilmesi Reeskont Hesaplarının Muhasebeleştirilmesi

Gelecek Hesap Döneminde Yapılacak İşlemler: 2001 yılı sonunda gider kaydedilen alacak senetleri reeskontu 2002 yılı başında gelir yazılacaktır. Aynı şekilde bir önceki yıl gelir kaydedilen borç senetleri reeskontu ise cari dönemde (2002 yılında) gider olarak dikkate alınacaktır. Bunlara ilişkin muhasebe kayırları aşağıdaki gibidir.

----------------------------------------01/01./2002.------------------------------------ 657 Reeskont Faiz Gideri 491.228.070.- 122 Alacak Senetleri Reeskontu 2.011.494.253.- 322 Borç Senetleri Reeskontu 491.228.070.- 647 Reeskont Faiz Gelirleri 2.011.494.253.- ----------------------------------------...../..../......------------------------------------


AMORTİSMANLARAMORTİSMANLAR

İşletmelerde bir yıldan fazla kullanılan veyıpranmaya aşınmaya veya kıymetten düşmeye

maruz bulunan gayrimenkullerle, tesisat vemakineler, gemiler ve diğer taşıtlar ve gayri maddi

haklar gibi iktisadi kıymetler, alet, edevat, mefruşat,demirbaş ve sinema filmleri Vergi Usul Kanunundakiesaslara göre tespit edilen değerlerin yine bu kanun

hükümlerine göre itfa edilmesine AMORTİSMAN adıverilir.

TANIMLAMATANIMLAMA


Amortisman Yöntemleri

Normal Azalan Bakiyeler Madenlerde Fevkalade Amortisman Yöntemi Amortisman Amortisman

AMORTİSMAN AYIRMA YÖNTEMLERİAMORTİSMAN AYIRMA YÖNTEMLERİ

İşletme sebebiyle içindeki cevherin azalmasındandolay değerini kaybeden madenlerin ve taşocaklarının imtiyaz yada maliyet bedelleri,

işletmelerin müracaatı üzerine bunların büyüklükve özellikleri göz önünde tutulmak ve her madenveya taş ocağı için ayrı ayrı olmak üzere Maliye

Bakanlığı tarafından belirlenecek oranlarüzerinden yok edilir.


MADENLERDE AMORTİSMANMADENLERDE AMORTİSMAN


Amortismana tabi olup,1-Yangın, deprem, su baskını gibi afetler sonucu değerinitamamen veya kısmen yitiren,2-Yeni icatlar dolayısıyla teknik verim ve kıymetleridüşerek, tamamen veya kısmen kullanılmaz bir hale gelen,3-Cebri çalışmaya tabi tutuldukları için normalden fazlaaşınmaya veya yıpranmaya maruz kalan,

Menkul veya gayrimenkuller ve haklara mükellefinmüracaatı üzerine ve ilgili bakanlıkların mütalaasıalınmak suretiyle Maliye Bakanlığınca her işletme için işinmahiyetine göre ayrı ayrı olmak üzere belli edilen“fevkalade ekonomik ve teknik amortisman oranı”uygulanır.

FEVKALADE AMORTİSMANFEVKALADE AMORTİSMAN


Normal amortisman bir iktisadi kıymet içinamortisman süresi içerisinde eşit oranda amortisman

ayrılmasıdır. Normal amortisman oranı, bir (1) rakamıiktisadi kıymetin tahmini kullanma süresine bölünerek

bulunur. Bu yöntemde mükellefler %20 oranınıaşmamak üzere iktisadi kıymetleri için belirlediklerioranlar üzerinden amortisman ayırabilirler. Ancak

arazi ve binalar ile %20 oranından daha yüksekoranda amortismana tabi tutulacak iktisadi kıymetlerindeğeri Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen oranlar

dahilinde yok edilir.

NORMAL AMORTİSMANNORMAL AMORTİSMAN


Bilanço esasına göre defter tutan mükelleflerden dileyenleramortismana tabi iktisadi kıymetlerin değerini azalan bakiyelerüzerinden amortisman usulü ile yok edebilirler.

Bu usulün uygulamasında: Her yıl amortisman hesaplanacak değer evvelce ayrılmış olan

amortismanlar toplamının tenzili suretiyle bulunur. Belirlen bakiye değere %40 oranını geçmemek üzere normal

amortisman oranının iki katı tutarında amortisman oranıuygulanır.

Amortisman süresi normal amortisman yöntemine görehesaplanan süreyi geçemez. Bu sürenin son yılında bakiye değer oyıl tamamen yok edilir.

AZALAN BAKİYELER YÖNTEMİAZALAN BAKİYELER YÖNTEMİ

NORMAL AMORTİSMAN

Yıllar

Amortisman OranınınUygulanacağıAktif Değer

Amort.Oranı (%)

Cari Yıl AmortismanTutarı

BirikmişAmortismanlar

1997 10.000.000.000 20 2.000.000.000. 2.000.000.000.-1998 10.000.000.000 20 2.000.000.000. 4.000.000.000.-1999 10.000.000.000 20 2.000.000.000. 6.000.000.000.-2000 10.000.000.000 20 2.000.000.000. 8.000.000.000.-2001 10.000.000.000 20 2.000.000.000. 10.000.000.000.-

AZALAN BAKİYELER YÖNTEMİ

Yıllar

Amortisman OranınınUygulanacağıAktif Değer

Amort.Oranı (%)

Cari Yıl AmortismanTutarı

BirikmişAmortismanlar

1997 10.000.000.000 40 4.000.000.000. 4.000.000.000.-1998 6.000.000.000 40 2.400.000.000. 6.400.000.000.-1999 3.600.000.000 40 1.440.000.000. 7.840.000.000.-2000 2.160.000.000 40 864.000.000. 8.704.000.000.-2001 1.296.000.000 100 1.296.000.000. 10.000.000.000.-



VUK’nun 320 maddesinde kıst amortisman uygulaması açıklanmaktadır: Buna göre; “Faaliyetleri kısmen binek

otomobillerin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları binek

otomobilleri hariç olmak üzere, işletmelere ait binek otomobillerin aktife girdiği hesap dönemi için ay kesiri

tam sayılmak suretiyle kalan ay süresi kadar amortisman ayrılır. Amortisman ayrılmayan süreye

isabet eden bakiye değer itfa süresinin son yılında itfa olunur”.

KIST AMORTİSMAN UYGULAMASIKIST AMORTİSMAN UYGULAMASI

YENİLEME FONU UYGULAMASIYENİLEME FONU UYGULAMASI

Amortismana tabi iktisadi kıymetlerin satışından doğan kar veya doğal afetler vb. nedenlerle hasara uğraması

halinde sigortadan alınan tazminat fazlası bazı şartlarla yenileme fonuna alınabilir.

Vergi Usul Kanununda yer alan bu düzenleme ile

yenileme fonuna alınan kar, üç yıl beyan edilmemek suretiyle mükelleflere kaynak kullanımı imkanı

doğurmaktadır.

TANIMLAMATANIMLAMA


Yenileme fonu ayıracak mükellef bilanço esasına göre defter tutmalıdır,

Satılan veya hasara uğrayan kıymetin amortismana tabi iktisadi kıymet olması gerekir,

Satılan iktisadi kıymetin yenilenmesinin zorunlu olması veya işletmeyi idare edenlerce bu konuda karar verilerek girişimde bulunulması gerekir,

Yeni alınan iktisadi kıymetle satılan iktisadi kıymet aynı nitelikte olmalıdır,

Yenileme fonuna alınan kar, yeni alınan amortismana tabi iktisadi kıymetin amortisman giderlerine mahsup edilmelidir,

Yenileme fonuna alınan karın 3 yıl içinde kullanılması zorunludur. Her ne şekilde olursa olsun Yenileme Fonuna alınan karın üç yıl içinde kullanılmaması halinde 3. Yılın vergi matrahına eklenmelidir.

YENİLEME FONU OLUŞUM ve KULLANIM ŞARTLARIYENİLEME FONU OLUŞUM ve KULLANIM ŞARTLARI


Kayıtlı değeri 9.000.000.000 TL ve birikmiş amortismanı 1.400.000.000.TL olan bir makine 10.000.000.000. TL ye satılmıştır. İşletme yöneticileri tarafından satılan makinenin yenisinin alınması yönünde karar alınmıştır. Buna göre yapılması gereken muhasebe kaydı:

----------------------------------------...../..../......------------------------------------257 Birikmiş Amortismanlar 1.400.000.000.-100 Kasa 10.000.000.000.-

253 Makine ve Teçhizat 9.000.000.000.-549 Özel Fonlar 2.400.000.000.-

Açıklama: Makine satışından doğan karın yenileme fonuna alınması----------------------------------------...../..../......------------------------------------

ÖRNEKÖRNEK


Satılan makinenin yerine yeni alınan makinenin değeri 12.000.000.000.TL dir. Yeni alınan makinenin amortisman giderleri yenileme fonundan mahsup edilmedir. Amortisman oranı %40 tır.

----------------------------------------...../..../......------------------------------------549 Özel Fonlar 2.400.000.000.-730 Genel Üretim Giderleri 2.400.000.000.-

257 Birikmiş Amortisman 4.800.000.000.-Açıklama: Alınan makinenin amortisman giderlerinin yenileme fonundan karşılanması----------------------------------------...../..../......------------------------------------

ÖRNEK (devam)ÖRNEK (devam)


Satılan makinenin yenine 3 yıl sonunda yenisinin alınmaması durumunda özel fonlara alınan yenileme fonu tutarı dönemin vergi matrahına eklenmek üzere gelir kaydedilmedir.

----------------------------------------...../..../......------------------------------------549 Özel Fonlar 2.400.000.000.-

671 Önceki Dönem Gelir ve Karları 2.400.000.000.-Açıklama: Kullanılmayan yenileme fonunun kar-zarara alınması----------------------------------------...../..../......------------------------------------

ÖRNEK (devam)ÖRNEK (devam)

DÖNEM KAR-ZARARININ TESPİTİDÖNEM KAR-ZARARININ TESPİTİ

GELİR TABLOSU HESAPLARININ KAPATILMASIGELİR TABLOSU HESAPLARININ KAPATILMASI

----------------------------------------...../..../......------------------------------------690 Dönem Karı veya Zararı XXX

610 Satıştan İadeler XXX611 Satış Iskontoları XXX612 Diğer İndirimler XXX620 Satılan Mamuller Maliyeti XXX621 Satılan Ticari Mallar Maliyeti XXX622 Satılan Hizmet Maliyeti XXX623 Diğer Satışların Maliyeti XXX630 Araştırma Ve Geliştirme Giderleri XXX631 Pazarlama Satış Dağıtım Giderleri XXX632 Genel Yönetim Giderleri XXX653 Komisyon Giderleri XXX654 Karşılık Giderleri XXX655 Menkul Kıymet Satış Zararları XXX656 Kambiyo Zararları XXX657 Reeskont Faiz Giderleri XXX659 Diğer Gider Ve Zararlar XXX660. Kısa Vadeli Borçlanma Giderleri XXX661. Uzun Vadeli Borçlanma Giderleri XXX680. Çalışmayan Kısım Gider Ve Zararları XXX681. Önceki Dönem Gider Ve Zararları XXX689. Diğer Olağan Dışı Gider Ve Zararlar XXX

----------------------------------------...../..../......------------------------------------


GELİR TABLOSU HESAPLARININ KAPATILMASIGELİR TABLOSU HESAPLARININ KAPATILMASI

----------------------------------------...../..../......------------------------------------600 Yurtiçi Satışlar XXX601 Yurtdışı Satışlar XXX602 Diğer Gelirler XXX640. İştiraklerden Temettü Gelirleri XXX641. Bağlı Ortaklıklardan Temettü Gelirleri XXX642. Faiz Gelirleri XXX643. Komisyon Gelirleri XXX644. Konusu Kalmayan Karşılıklar XXX645. Menkul Kıymet Satış Karları XXX646. Kambiyo Karları XXX647. Reeskont Faiz Gelirleri XXX649. Diğer Olağan Gelir Ve Karlar XXX671. Önceki Dönem Gelir Ve Karları XXX679. Diğer Olağan Dışı Gelir Ve Karlar XXX

690 Dönem Karı veya Zararı XXX----------------------------------------...../..../......------------------------------------


690 DÖNEM KARI veya ZARARI HESABIN OLUŞUMU690 DÖNEM KARI veya ZARARI HESABIN OLUŞUMU690 DÖNEM KAR VEYA ZARARI

600 Yurtiçi Satışlar601 Yurtdışı Satışlar602 Diğer Gelirler640. İştiraklerden Temettü Gelirleri641. Bağ. Ortak.dan Temettü Gelirleri642. Faiz Gelirleri643. Komisyon Gelirleri644. Konusu Kalmayan Karşılıklar645. Menkul Kıymet Satış Karları646. Kambiyo Karları647. Reeskont Faiz Gelirleri 649. Diğer Olağan Gelir Ve Karlar

671. Önceki Dönem Gelir Ve Karları679. Diğer Olağan Dışı Gelir Ve Karlar

610 Satıştan İadeler611 Satış Iskontoları 612 Diğer İndirimler620 Satılan Mamuller Maliyeti 621 Satılan Ticari Mallar Maliyeti622 Satılan Hizmet Maliyeti 623 Diğer Satışların Maliyeti630 Araştırma Ve Geliştirme Giderleri631 Pazarlama Satış Dağıtım Giderleri632 Genel Yönetim Giderleri653 Komisyon Giderleri654 Karşılık Giderleri655 Menkul Kıymet Satış Zararları656 Kambiyo Zararları 657 Reeskont Faiz Giderleri659 Diğer Gider Ve Zararlar660 Kısa Vadeli Borçlanma Giderleri661 Uzun Vadeli Borçlanma Giderleri680. Çalış. Kısım Gider Ve Zararları681. Önceki Dönem Gider Ve Zararları689. Diğ. Olağan Dışı Gider Ve Zararlar

VERGİ MATRAHININ TESPİTİVERGİ MATRAHININ TESPİTİ

İşletmenin ticari faaliyetleri ile ilgili tüm gelir ve giderlerinin karşılaştırılması sonucunda 690

Dönem Karı veya Zararı hesabının alacak bakiyesi vermesi cari dönemin ticari karla

sonuçlandığını göstermektedir. Aksi durumda dönem ticari zararla kapanmıştır. Dönem karının vergi kanunlarındaki hükümler doğrultusunda yeniden düzenlenmesi ve Vergi kanunlarınca

indirilmesine izin verilmeyen giderlerin, dönem ticari karına ilave edilmesi, beyan edilmesi gerekmeyen gelirlerin ise dönem karından

indirilmesi gerekmektedir.


Öz sermaye üzerinden ödenen ve hesaplanan faizler Örtülü sermaye üzerinden ödenen ve hesaplanan faizler Sermaye şirketlerinde dağıtılan örtülü kazanç Ayrılan ihtiyat akçeleri (kanunda belirtilenden fazla) Kurumlar vergisi, para cezaları, gecikme zammı, gecikme faizi vb. ödemeler Vergiden bağışık kazançlara ilişkin yapılan giderler Binek otolarına ait taşıt vergisi VUK’da belirtilenden fazla olmak üzere ayrılan amortisman ve karşılıklar Vadeli çek reeskont giderleri Kıdem tazminatları karşılıkları Ödenmemiş SSK Primleri (SSK md. 80) Yasal Süresi içinde kullanılmayan Yenileme Fonları Yasal tutarları aşan bağış ve yardımlar Kabul edilmeyen taşıt giderleri (kıst amortisman gibi) Dağıtılan Maliyet artış fonu Dağıtılan MDV değer artış fonu Amacını aşan iş seyahat giderleri Belgelendirilemeyen giderler Dağıtılan iştirak ve gayrimenkul satış kazançları Finansman giderlerinden (GVK md 41/8) Menkul Kıymet satış zararları (KVK md 15/9)

KANUNEN KABUL EDİLMEYEN GİDERLERKANUNEN KABUL EDİLMEYEN GİDERLER


DÖNEM KARINDAN İNDİRECEK UNSURLARDÖNEM KARINDAN İNDİRECEK UNSURLAR Gider indirimleri Geçmiş yıl mali zararları Götürü ihracat giderleri Yurt dışı faaliyetlerinden doğan zararlar, Ödenen kıdem tazminatları Sürekli Uygulanacak İstisna ve İndirimler Yatırım indirimi İştirak kazançları Risturn kazançları Kooperatif risturn istisnası Serbest bölgelerden sağlanan kazançlar Rüçhan hakkı satış kazançları Risk sermayesi ve gayrimenkul yatırım fon ve ortaklıkları kazançları Emisyon primleri A tipi yatırım fonu kar payı Devralınan kurum zararları Uluslararası anlaşmalarda yer alan istisnalar


DÖNEM KARINDAN İNDİRECEK UNSURLARDÖNEM KARINDAN İNDİRECEK UNSURLAR

Geçici Olarak Uygulanacak İstisna ve İndirimler Hayat sigorta şirketleri ve emekli sandıklarının bazı

kazançları 01.01.1986 dan önce ihraç edilmiş menkul kıymetlere

ilişkin istisna Eğitim spor sağlık tesislerine ilişkin istisna İştirak ve gayrimenkul satışından sağlanan kazançlar Ayni sermaye olarak konulan gayrimenkul kazançları Yurtdışı inşaat ve onarım işlerinden elde edilen

kazançlar


690 Dönem Ticari Kar veya Zararı +(-) XXXX Matraha İlave Edilecek Unsurlar (KKEG) + XXX Matrahtan İndirilecek Unsurlar (-) XXX Mali Kar veya Zarar +(-) XXXX

KURUMLAR VERGİSİNİN HESAPLANMASI ve MUHASEBESİ

TİCARİ KAR-MALİ KAR OLMASI DURUMUTİCARİ KAR-MALİ KAR OLMASI DURUMU

31.12.2001 Tarihi İtibariyleDönem Ticari Karı (690 Hesabın Alacak Bakiyesi) 185.250.000.000.-Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler 7.350.000.000.-İndirilecek Gelirler 18.975.000.000.-Ödenen Geçici Vergi 25.050.000.000.-Tevkifat Yoluyla Ödenen Vergiler 950.000.000.-Peşin Ödenen Fon Payı 1.750.000.000.-

KURUMLAR VERGİSİ HESAPLAMA TABLOSU Dönem Ticari Karı (690 Hesabın Alacak Bakiyesi) 185.250.000.000.- Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler (+) 7.350.000.000.- İndirilecek Gelirler (-) 18.975.000.000.- Kurumlar Vergisi Matrahı (a) 173.625.000.000.- Hesaplanan Kurumlar Vergisi (b =a x %30) 52.087.500.000.- Hesaplanan Kurumlar Vergisi Fon Payı(c=b x%10) 5.208.750.000.-

İşletmenin 2001 yılı faaliyet sonuçları tablodaki gibidir:



----------------------------------------31/12/2001------------------------------------691 Dönem Karı Vergi ve Diğer Yasal Yük. Karş. 57.296.250.000.-

370 Dönem Karı Vergi ve Diğer Yasal Yük. Karş. 57.296.250.000.- 370.01. Kurumlar Vergisi 52.087.500.000.- 370.02 Kurumlar Vergisi Fon Payı 5.208.750.000.-

----------------------------------------------/.../..---------------------------------------------------------

----------------------------------------31/12/2001------------------------------------371 Dönem Karının Peşin Ödenen Vergi ve 27.750.000.000.-

Diğer Yükümlülükleri

193 Peşin Ödenen Vergi ve Fonlar 27.750.000.000.-193.01.01 Tevkifat Yoluyla Öd. Vergiler 950.000.000.-193.01.02 Tevkifat Yoluyla Öd. Fonlar 1.750.000.000.-193.01.05 Ödenen Geçici Vergi 25.050.000.000.-

----------------------------------------------/.../..---------------------------------------------------------

Hesaplanan Kurumlar vergisine ilişkin karşılık ayrılması

Yıl içinde yapılan geçici vergi ödemelerinin ödenecek olan Kurumlar vergisinden mahsubu:



----------------------------------------31/12/2001------------------------------------690 Dönem Karı veya Zararı 185.250.000.000.-

691 Dönem Karı Vergi ve Diğer Yasal Yük. Karş. 57.296.250.000.-692 Dönem Net Karı veya Zararı 127.953.750.000.-

----------------------------------------------/.../..---------------------------------------------------------

----------------------------------------31/12/2001------------------------------------692 Dönem Net Karı veya Zararı 127.953.750.000.-

590 Dönem Net Karı 127.953.750.000.-----------------------------------------------/.../..---------------------------------------------------------

Hesaplanan Kurumlar Vergisi ve Fon Payının Dönem Karı veya zararından mahsubu:

Oluşan dönem net karının bilanço hesaplarına alınması:



----------------------------------------30/04/2002------------------------------------370 Dönem Karı Vergi ve Diğer Yasal Yük. Karş. 57.296.250.000.- 370.01. Kurumlar Vergisi 52.087.500.000.- 370.02 Kurumlar Vergisi Fon Payı 5.208.750.000.-

371 Dönem Karının Peşin Ödenen Vergi ve 27.750.000.000.-Diğer Yükümlülükleri

371.01.01 Tevkifat Yoluyla Öd. Vergiler 950.000.000.-371.01.02 Tevkifat Yoluyla Öd. Fonlar 1.750.000.000.-371.01.05 Ödenen Geçici Vergi 25.050.000.000.-

360 Ödenecek Vergi ve Fonlar 29.546.250.000.-360.01 Ödenecek Kurumlar Vergisi 26.087.500.000.-360.02 Ödenecek Fon Payı 3.458.750.00.00

----------------------------------------------/.../..---------------------------------------------------------

Ödenecek Kurumlar Vergisi ve Fon Payı:


TİCARİ ZARAR-MALİ KAR OLMASI DURUMUTİCARİ ZARAR-MALİ KAR OLMASI DURUMU

31.12.2001 Tarihi İtibariyleDönem Ticari Zararı (690 Hesabın Borç Bakiyesi) 1.395.000.000.-Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler 8.900.000.000.-İndirilecek Gelirler 2.000.000.000.-Ödenen Geçici Vergi 1.000.000.000.-Tevkifat Yoluyla Ödenen Vergiler 200.000.000.-Peşin Ödenen Fon Payı 150.000.000.-

KURUMLAR VERGİSİ HESAPLAMA TABLOSU Dönem Ticari Karı (690 Hesabın Borç Bakiyesi) (-) 1.395.000.000.- Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler (+) 8.900.000.000.- İndirilecek Gelirler (-) 2.000.000.000.- Kurumlar Vergisi Matrahı (a) 5.505.000.000.- Hesaplanan Kurumlar Vergisi (b =a x %30) 1.651.500.000- Hesaplanan Kurumlar Vergisi Fon Payı(c=b x%10) 165.150.000.-



Hesaplanan Kurumlar vergisine ilişkin karşılık ayrılması

Yıl içinde yapılan geçici vergi ödemelerinin ödenecek olan Kurumlar vergisinden mahsubu:

----------------------------------------31/12/2001------------------------------------371 Dönem Karının Peşin Ödenen Vergi ve 1.350.000.000.-

Diğer Yükümlülükleri

193 Peşin Ödenen Vergi ve Fonlar 1.350.000.000.-193.01.01 Tevkifat Yoluyla Öd. Vergiler 200.000.000.-193.01.02 Tevkifat Yoluyla Öd. Fonlar 150.000.000.-193.01.05 Ödenen Geçici Vergi 1.000.000.000.-

----------------------------------------------/.../..---------------------------------------------------------

----------------------------------------31/12/2001------------------------------------691 Dönem Karı Vergi ve Diğer Yasal Yük. Karş. 1.816.650.000.-

370 Dönem Karı Vergi ve Diğer Yasal Yük. Karş. 1.816.650.000.- 370.01. Kurumlar Vergisi 1.651.500.000.- 370.02 Kurumlar Vergisi Fon Payı 165.150.000.-

----------------------------------------------/.../..---------------------------------------------------------




691 Dönem Karı Vergi ve Diğer Yasal Yük. Karş. 1.816.650.000.-690 Dönem Karı veya Zararı 1.395.000.000.-

----------------------------------------------/.../..---------------------------------------------------------

----------------------------------------31/12/2001------------------------------------591 Dönem Net Zararı 3.211.650.000.-

692 Dönem Net Karı veya Zararı 3.211.650.000.-----------------------------------------------/.../..---------------------------------------------------------

Hesaplanan Kurumlar Vergisi ve Fon Payının Dönem Karı veya zararından mahsup edilmesi

Oluşan dönem net zararın bilanço hesaplarına alınması:



----------------------------------------30/04/2002------------------------------------370 Dönem Karı Vergi ve Diğer Yasal Yük. Karş. 1.816.650.000.-370.01. Kurumlar Vergisi 1.651.500.000.- 370.02 Kurumlar Vergisi Fon Payı 165.150.000.-

371 Dönem Karının Peşin Ödenen Vergi ve 1.350.000.000.-Diğer Yükümlülükleri

371.01.01 Tevkifat Yoluyla Öd. Vergiler 200.000.000.-371.01.02 Tevkifat Yoluyla Öd. Fonlar 150.000.000.-371.01.05 Ödenen Geçici Vergi 1.000.000.000.-

360 Ödenecek Vergi ve Fonlar 466.650.000.-360.01 Ödenecek Kurumlar Vergisi 451.500.000.-360.02 Ödenecek Fon Payı 15.150.000.-

----------------------------------------------/.../..---------------------------------------------------------

Ödenecek Kurumlar Vergisi ve Fon Payı:


TİCARİ ZARAR-MALİ ZARAR OLMASI DURUMUTİCARİ ZARAR-MALİ ZARAR OLMASI DURUMU

31.12.2001 Tarihi İtibariyleDönem Ticari Zararı (690 Hesabın Borç Bakiyesi) 35.250.000.000.-Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler 2.800.000.000.-İndirilecek Gelirler 8.000.000.000.-Tevkifat Yoluyla Ödenen Vergiler 950.000.000.-Peşin Ödenen Fon Payı 1.750.000.000.-


690 Dönem Karı veya Zararı 32.250.000.000.-----------------------------------------------/.../..---------------------------------------------------------

----------------------------------------31/12/2001------------------------------------591 Dönem Net Zararı

692 Dönem Net Karı veya Zararı 32.250.000.000.-----------------------------------------------/.../..---------------------------------------------------------

Oluşan dönem net zararının ilgili hesaba alınması:

Oluşan dönem net zararının bilanço hesabına alınması:

İsmmmo 14 aralik 2005

Documents