“Jien irrid nibqa’ nara li]-]g[a]ag[tag[na jirnexxu fil-[ajja tag[hom. Ir-responsabbiltà tieg[i hi li b[almag[amilt fil-passat, inkompli ni]gura li]-]g[a]ag[ tag[na jsibu x-xog[ol fil-[ames snin li ;ejjin.”

Dan qalu l-Prim Ministru u Kap tal-Partit Nazzjonalista Lawrence Gonzimeta l-biera[ [a sehem f’dibattitumal-Mexxej tal-MLP Joseph Muscat

waqt il-programm Xarabank fuqTVM.

Il-Prim Ministru qal li bil-kliem‘Malta tag[na lkoll’ jifhem l-iskejjelb[all-iskola l-;dida li kienetinawgurata nhar il-{amis f’Tal-{andaq. Jifhem ukoll il-bidla kbira li;iet fil-pajji] b[all-park f’Wied il-G[ajn li minn mi]bla sar l-isba[ ;nieng[all-familja.

Malta tag[na lkoll bl-istudenti tal-MCAST li jiggradwaw u jo[or;uja[dmu. Bl-istudenti fl-Università uanke studenti li ma jil[qux dak il-livell ta’ studju li jirnexxilhom isibuimpjieg.

Malta tkun tag[na lkoll bix-xog[ol,bit-titjib fis-servizzi tas-sa[[a u fl-edukazzjoni.

Il-Prim Ministru qal li l-bidla trid

tkompli fit-titjib li g[amel pajji]nabilli jkompli jtejjeb dak li sar. Majbiddilx id-direzzjoni, i]da jbiddelg[all-a[jar mhux g[all-ag[ar.

Joseph Muscat qal li l-Gvern mhuxji;;enera x-xog[ol jew qed jin[oloqxog[ol mhux ta’ kwalità. Il-PrimMinistru qal li Joseph Muscat stess ]ar

www.mychoice.pnNumru 13,374

Is-Sibt, 2 ta’ Marzu, 2013

€0.55

Int f’din l-elezzjoniSuppliment spe/jalifil-pa;ni tan-nofs ta’ dan il-;urnal.

Kampjonat PremierReb[a importanti g[al {amrun Spartans fuq Rabat Ajax

Ara pa;na 38

g[al pa;na 4

Mal-wasla tieg[u fl-istudios tal-Where’s Everybody il-Prim Ministru sab grupp ta’ ]g[a]ag[ jistennewh li tawh mer[ba mill-isba[ (Ritratt> Joseph Galea)

Garanzija ta’ xog[ol g[a]-]g[a]ag[u futur g[all-pajji]

4 IN-NAZZJON Is-Sibt, 2 ta’ Marzu, 2013

fabbriki u postijiet tax-xog[olli kienu salvati bil-[idma tal-Gvern fil-mumenti ta’diffikultajiet internazzjonali likien hawn. Is-su//ess mhuxbiss fis-servizzi finanzjarji kifisostni l-Malta Labour Partyi]da anke fil-qasam tal-ICT ucomputers, fl-avjazzjoni u fil-farma/ewtika.

Minkejja ]-]jarat f’postijiettax-xog[ol li qed ikabbru uj]idu l-impjiegi, JosephMuscat jibqa’jg[id li l-Gvernma rnexxiex fil-qasam tax-xog[ol.

Lawrence Gonzi qal li hukburi li fl-a[[ar [ames snin il-Gvern [oloq 20,000 post tax-xog[ol fejn sabu xog[olstudenti li ggradwaw mill-Univesità u l-MCAST. Sabuxog[ol anke studenti li marnexxewx fl-istudji.

Il-Prim Ministru ma jaqbilxmal-argument ta’ JosephMuscat li l-Gvern ma kelluxjag[laq it-Tarzna. Dan jurikemm l-argumenti ta’ JosephMuscat huma []iena u jrid liminn flus il-poplu jkomplijissussidja t-telf.

Lawrence Gonzi qal li kienhu li t[abat biex il-Gvern refa’l-pi] tad-dejn tat-Tarzna u ;abil-flus biex din l-a]jenda tieqafmilli tkun pi] fuq il-pajji]. Is-soluzzjonijiet ta’ JosephMuscat huma biex pajji]najag[mel b[al ?ipru. I]da

ming[ajr ebda proposti dwarkif se j;ib ix-xog[ol.

Il-Prim Ministru qal li bil-politika li mexa biha l-Gverntnaqqsu t-taxxi u naqas l-i]bilan/. Fadal [afna x’isir i]dajag[mel [a]in il-Kap tal-Oppo]izzjoni li jpin;i kolloxiswed.

Joseph Muscat qal li l-MLPg[andu pjan /ar kif se jnaqqasit-tariffi tad-dawl u l-ilma. Il-Prim Ministru qed jipproponilill-poplu l-u]u tal-elettrikumatul il-lejl

Il-Prim Ministru qal liJoseph Muscat jara l-qoxra ta’barra biss i]da jinjora s-sustanza ta’ ;ewwa. Bin-nighttariff se jgawdu l-fabbriki, l-istabbilimenti u anke l-familji.

Anke fil-kritika tieg[u,Joseph Muscat ma setax majirrikonoxxix is-su//essi li sarufl-oqsma tax-xog[ol, tas-sa[[au tal-edukazzjoni i]da sostna litin[tie; bidla fid-direzzjoni fil-mentalità biex igawdi l-poplukollu.

Il-Prim Ministru qal li l-Kaptal-Oppo]izzjoni baqa’ maqalx jg[id x’irid ibiddel fid-direzzjoni. Il-Gvern qed jag[ti

direzzjoni u qed jiddedika€215-il miljun g[at-turi]mu u€100 miljun g[all-industrija.Dawn huma kollha mmiratibiex jo[olqu x-xog[ol u bil-[olqien tax-xog[ol l-affarijietl-o[ra jibdew jaqg[uf’posthom.

Lawrence Gonzi qal li l-Kaptal-Oppo]izzjoni jibqa’ dejjemisemmi li g[andu road map,i]da qatt ma jispjega kif dan il-pjan se ja[dem u j[alli kolloxfl-ajru. Il-PN qed jg[id l-affarijiet b’mod /ar bi pjanikonkreti kif se ja[dmu u kif sejgawdu minnhom il-familji, l-anzjani, l-industrijalisti, i]-]g[a]ag[ u l-[addiema.

Meta rrefera g[all-pensjonijiet, Joseph Muscat qalli filwaqt li l-Prim Ministruqed iwieg[ed li se jag[ti l-pensjoni s[i[a, Gvern immexximill-Malta Labour Party mhuxse jag[mel dan.

Il-Prim Ministru qal li hug[a]el li jie[u de/i]jonijiet lianke jekk tellfuh il-popolarità,g[andu mo[[u mistrie[ likienu de/i]jonijiet li salvaw l-impjiegi. Lawrence Gonzi qalli hu ma jfittixx il-popolaritàbiex jissagrifika l-impjiegi.

Michael Briguglio,Chairperson tal-AlternattivaDemokratika qal li l-votantig[andhom jag[tu vot lill-AD

g[aliex hu l-uniku partit li kienpo]ittiv fil-kampanja elettoraliu mieg[u l-poplu jaf fejnqieg[ed.

Meta tkellem dwar l-anzjani,il-Prim Ministru qal li llumhawn 12,600 anzjan u anzjanali qed ja[dmu u jibqghujgawdu l-pensjoni s[i[a. Qedisir ukoll titjib fis-servizzikomunitajri u fis-servizzi tas-sa[[a biex l-anzjani jkomplujg[ixu fil-komunità.

G[ad-domanda min se jirba[l-elezzjoni, il-Prim Ministruqal li se jirba[ dejjem il-poplukif dejjem sar. Se jirba[ partiti]da l-poplu dejjem g[arafjimxi ’l quddiem.

Il-bidla trid tkomplifit-titjib li g[amel pajji]naminn pa;na 1

I]-]ew; mexxejja politi/i qabel ma beda d-dibattitu waqt il-programm ‘Xarabank’

Ir-ro[s fil-kontijiet tad-dawl u l-ilmapossibbli biss bil-proposta tal-programm elettorali tal-PartitNazzjonalista.

Dan jo[ro; /ar minn stqarrijapubblikata lbiera[ minn Standard andPoor’s dwar il-KorporazzjoniEnemalta, li fiha tg[id, li l-uniku mezzbiex pajji]na ji;;enera ener;ija b’ratisostanzjalment aktar baxxi minn tal-lum hu permezz tal-investimentinterconnector ma’ Sqallija.

Dan jikkonferma s-serjetà u l-

fattibbiltà tal-Programm Elettorali tal-Partit Nazzjonalista.

Fl-istess nifs, il-konklu]jonijiet ta’dan ir-rapport juru kif il-proposta tal-Labour, li jrid jinvesti f’power stationo[ra li pajji]na m’g[andux b]onn,flimkien ma’ terminal bit-tankijiet tal-gass f’Marsaxlokk, g[al valur ta’madwar €600 miljun ewro, matag[milx sens, u mhux se twassal g[alro[s fil-kontijiet.

Anzi, kif kienu kkonfermat il-kumpanija ta’ awdituri indipendenti

KPMG, il-proposta tal-Labour setfisser ]ieda tal-kontijiet b’5%.Standard and Poor’s jikkonfermaw libil-proposta tal-Labour, ro[s fil-kontijiet iwassal biex il-credit ratingagency tiddawngrejdja lill-Enemalta.

Din hi konferma o[ra ta’ kif il-proposta tal-Labour ma tre;ix u mhuxta’ b’xejn li sparixxiet mill-a;enda tal-Labour.

I/-/ifri mog[tija mill-konsulenti tal-Labour stess juru li l-proposta tal-PNhi or[os. Il-proposta tal-Labour t[alli

barra numru ta’ spejje] kapitali, lijg[ollu l-proposta b’€200 miljun o[ra.Studju tal-KPMG juru li l-propostaLaburista se ]]id il-kontijiet b’5 fil-mija.

Il-Labour g[adu ma sabx kuntratt ta’10 snin li jipprovdi prezz fiss tal-gass.Il-Labour ma ta ebda twe;iba g[all-fatt li t-time frames tal-proposta tal-Labour mhumiex doable – u li ebdakumpanija privata mhi se ttih ‘rigal’bil-quddiem biex bihom ira[[as il-kontijiet.

Ir-ro[s fil-kontijiet tad-dawl u l-ilma possibblibiss bil-proposta tal-Partit Nazzjonalista

Bil-politikali mexa bihal-Gverntnaqqsu t-taxxi

Wara li l-AssistentKummissarju Michael Cassartemm ix-xhieda tieg[u fil-kumpilazzjoni ta’ TancredTabone, il-Qorti ddikjarat lihemm bi]]ejjed provi biex l-eks Chairman tal-Enemaltajitpo;;a ta[t att ta’ akku]a.

L-Assistent KummissarjuCassar qal ukoll li wara liGeorge Farrugia ng[ata l-ma[fra Presidenzjali u dankien mitkellem mill-Kummissarju tal-Pulizija,minnu u mill-Ispettur AngeloGafa, Farrugia qal li huwakien g[amel ]mien jag[ticommissions lil TancredTabone u lil Frank Sammut.

George Farrugia qal li danbaqa’ jag[mlu fil-konfront ta’Tancred Tabone anke sa seba’xhur wara li kien spi//a minnChairman tal-Enemalta. Ix-xhud qal li George Farrugiaqal lill-Pulizija li TancredTabone kien talbu biex jibqa’jg[addilu l-kummissjonijietg[ax qallu li minkejja li kienspi//a mill-Korporazzjonixorta kien baqag[lu s-sa[[a.

Farrugia qal ukoll linormalment dejjem kieni[allas lil Tancred Tabone biflus kontanti, anke jekk kienhemm ]ew; okka]jonijiet li[allsu b’/ekk. ?ekk minnhomkien ta’ Lm10,000 u ie[or ta’Lm1,000, bl-a[[ar wie[edjag[tihulu f’ristorant Tana delLupo ;ewwa Paceville.

Ix-xhud qal li GeorgeFarrugia qal li wara huwa sarjaf li Tancred Tabone kienqed jg[in kumpanija o[rabarranija biex din tibda l-kuntatti mal-Enemalta. L-Assistent Kummissarju, liflimkien mas-SupretendentPaul Vassallo u l-IspetturAngelo Gafà investigaw l-

irregolaritajiet dwar ix-xirita]-]ejt mill-Enemalta fil-passat, kompla jixhed fil-kumpilazzjoni ta’ TancredTabone, eks Chairman tal-Enemalta.

Fuq mistoqsija tad-Difi]a,l-Assistent KummissarjuCassar qal li minkejja li sarusforzi kbar, g[andhom mawaslux biex ikellmu lil xi[add influwenti mill-kumpanija Trafigura dwar il-ka], anke jekk l-avukati tal-kumpanija kienu infurmatidwar dak li ;ara.

Il-;bir tal-provi qeg[dinjinstemg[u quddiem il-Ma;istrat Claire StafraceZammit fejn re;;g[ussemmew il-commissions likienu jing[ataw mill-kumpaniji Trafigura u Total.

Tancred Tabone ta’ 60 senaminn Tas-Sliema, li mal-Pulizija dejjem /a[ad l-involviment tieg[u dwarirregolaritajiet fix-xiri ta]-]ejt, qed ji;i mixli b’rabtama’ korruzzjoni u tix[im fix-xiri ta]-]ejt fl-Enemalta bejnis-sena 2000 u l-2005.

Huwa qed ji;i akku]atb’[asil ta’ flus u tix[im u li[a kummissjonijiet minn fuqi]-]ejt meta b[ala uffi/jalpubbliku suppost li ra li danma jse[[x. Sar konfront fil-lock-up tal-Pulizija ma’ FrankSammut, li kien il-konsulent

tieg[u meta hu kien Chairmantal-Enemalta. Mizzi dejjeminnega li [a xikummissjonijiet kif allega l-istess Sammut.

George Farrugia qal liTrafigura kienu jafu bil-commissions li FrankSammut, li kien ex Chairmantal-MOBC, ing[atadirettament mill-kumpanija.

L-Assistent KummissarjuCassar qal li l-Pulizija kienettkellmet mal-Ministru AustinGatt dwar it-terminazzjoni ta’Frank Sammut b[alakonsulent tal-Enemalta u l-Ministru Gatt qal li Sammutkien talab g[al irtirar kmienimill- MOBC. Dan kollu kienapprovat mill-Bord tal-Enemalta.

L-Assistent KummissarjuMichael Cassar qal li FrankSammut, kien talab lil GeorgeFarrugia biex hu jing[atacommission ta’ 50c ta’ dollarfuq kull tunnellata metrika ta’konsenja ta]-]ejt lil Enemaltaminn Trafigura. Dan kollukien ]velat minn GeorgeFarrugia, li qal lill-Pulizija liSammut kien stiednu jmurmieg[u g[al dawra bil-karozza u hemm talbu g[alcommission.

Farrugia min-na[a tieg[ua//etta i]da qal lil Sammutbiex jaqsmu l-flus bejniethom.{are; ukoll li l-kumpanija tal-familja Farrugia kienet i;;ibil-karozzi tal-markaSsansyong Korando, u liGeorge Farrugia kien g[addawa[da lil Sammut b[ala partimin-negozju ta’ bejniethom.

L-Avukati GianellaDemarco u Gianluca CaruanaCurran qeg[din jidhru g[alTabone. Il-ka] ikompli fil-11ta’ April li ;ej.

Baqa’ jie[ukummissjonijietsa seba’ xhurwara li spi//aminn Chairman

2 Lokali

Bi]]ejjed provi biexTancred Tabone jitpo;;ata[t att ta’ akku]a

B[al-lum 25 senaF’laqg[a ma’ delegazzjoni tal-Kumitat

?entrali tal-Partit KomunistaSovjetiku, il-Prim Ministru Eddie

Fenech Adami qal li l-Gvern Malti jrid li r-relazzjonijiet mal-Unjoni Sovjetika jkomplujitjiebu.

Il-Prim Ministru qal li l-Gvern jie[u pja/irjisma’ bi progress fir-relazzjonijiet bejn i]-]ew; pajji]i.

Il-Gvern Malti talab lill-Bank tal-Investiment Ewropew biex jg[in fil-finanzjar tal-pro;etti tal-air terminal il-;didfl-ajruport ta’ {al Luqa. Delegazzjoni minndan il-Bank ]aret Malta biex tikseb aktartag[rif dwar it-talba tal-Gvern Malti.

Komplew g[addejjin in-negozjati warat-talba li saret minn 16-il refu;jat Rumenu ie[or Bulgaru biex jing[ataw kennpolitiku fl-Istati Uniti. L-ir;iel g[amludin it-talba waqt li baqghu fuq vapur libih salpaw mit-Turkija.

Niket

IN-NAZZJON Is-Sibt 2 ta’ Marzu, 2013

IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN

TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN

IS-SIBTL-og[la

15˚CL-inqas

10˚C

IL-{ADDL-og[la

14˚C L-inqas

8˚C

IT-TNEJNL-og[la

14˚C L-inqas

11˚C

TLIETAL-og[la

16˚C L-inqas

13˚C

ERBG{AL-og[la

17˚C L-inqas

14˚C

IT-TEMP> Ftit jew wisq imsa[[ab bil-possibbiltà ta’ [albiet tax-xita i]olati aktar tardmatul il-jumVI}IBBILTÀ> TajbaIR-RI{: Ftit qawwi mill-Punent MajjistruBA{AR> QawwiIMBATT> Moderat mix-Xlokk il-Lvant li jsir baxxTEMPERATURA: L-og[la 15˚CXITA> F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a xejnXita mill-1 ta’ Settembru 387.3 mmIX-XEMX> Titla’ fis-06.32 u tin]el fis-17.56

UVINDEX

2

UV

4UV

5UV

5UV

5UV

5

It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’Malta) lbiera[ kienet> Malta 16˚C sabi[ binhar, Frankfurt 4˚Cimsa[[ab, Tel Aviv 19˚C sabi[ binhar, Amsterdam 5˚C imsa[[ab,Milan 12˚C xemxi, Tripli 24˚C xemxi, Istanbul 8˚C xemxi, Ateni14˚C xemxi, Lisbona 11˚C xemxi, Londra 6˚C imsa[[ab, Vjenna4˚C imsa[[ab, Berlin 5˚C imsa[[ab, Madrid 11˚C imsa[[ab,Zurich 2˚C imsa[[ab, Brussell 3˚C imsa[[ab, Moska 1˚C borra,Munich 0˚C imsa[[ab, il-Kajr 20˚C xemxi, Pari;i 3˚C imsa[[ab,Dublin 7˚C imsa[[ab, Bar/ellona 12˚C imsa[[ab, Tune] 14˚C xita,St. Petersburg -5˚C borra, Al;eri 11˚C xita, Ruma 12˚C imsa[[ab,Kopen[agen 7˚C xemxi, Stokkolma 4˚C xita.

It-Temp

IT-TEMPVALLETTA: Collis Williams Pharmacy, 15 Triq ir-Repubblika;IL-{AMRUN: The Cross Pharmacy, 859 Triq il-Kbira San:u]epp; {AL QORMI: St. George’s Pharmacy, 21 Triq il-Kbira; BIRKIRKARA: St. Anne Pharmacy, 24 Misra[Sant’Elena; TA’ XBIEX: Pharmaland Dispensers, 5 TagliaferroMansions, Triq il-Prin/ipessa Margerita; TAL-IBRA::: St.Andrew’s Pharmacy, Triq il-Qasam; TAS-SLIEMA: Norman’sPharmacy, 133 High Street; {AL LIJA: St. Joseph Pharmacy,164 Triq Annibale Preca; NAXXAR: Brown’s Chemists, TriqSan Pawl; SAN PAWL IL-BA{AR: Parkes Pharmacy, 582Triq San Pawl; PAOLA: Fleming Pharmacy, 61 Triq {a]-}abbar; L-ISLA: San Filippi Pharmacy, 155 Triq il-Vitorja;{A}-}ABBAR: Mediatrix Plus Pharmacy, 7 Triq is-Santwarju;BIR}EBBU:A: Martin’s Pharmacy, 182 Triq Bir]ebbu;a;QRENDI: Qrendi Pharmacy, 6 Triq il-Kbira; SI::IEWI:Menelo Pharmacy, Triq it-Tabib Nikola Zammit; L-IMTARFA:Make Over Pharmacy, Blk A, Town Centre HOS; VICTORIA:Batu Pharmacy, 38 Triq il-Palma; IX-XAG{RA: Xag[raPharmacy, 55 Triq il-Knisja.

Ag[ti d-demm… u tkun qed tag[ti tama lil [addie[or

Pass ie[or kbir u importantilejn il-[biberija u s-solidarjetàbejn il-poplu Malti u dakLibjan. Kliem il-PrimMinistru Lawrence Gonzimeta ppresieda l-iffirmar ta’ftehim g[all-edukazzjoni uta[ri; li Malta se tkun qedtoffri lill-istudenti u g[alliemaLibjani f’Ta’ Giorni.

Dan il-ftehim kien iffirmatf’Kastilja bejn is-SegretarjuPermanenti fil-Ministeru tal-Edukazzjoni, James Calleja urappre]entant mill-GvernLibjan fil-pre]enza tal-Ministru g[all-Edukazzjoni ux-Xog[ol, Dolores Cristina ul-Ministru Libjan g[ax-Xog[ol Mohammed AlFitouri Swalem. Il-ftehim jip-provdi li l-iskola Libjanaf’Ta’ Giorni tinbidel f’/entruta’ ta[ri; ta’ e//ellenza.

Fid-diskors tieg[u, il-Prim

Ministru Lawrence Gonzi qalli wara l-kunflitt fil-Libja, il-Gvern Malti kien lest li joffril-g[ajnuna kollha ta’ Maltafis-setturi li jindika l-GvernLibjan stess. Sa[aq li l-g[a]latal-Gvern Libjan kienet li dinil-koperazzjoni tissa[[a[ billinipprovdu l-g[ajnuna tag[nafit-ta[ri; tal-istudenti u l-g[alliema Libjani. Gonzi qalli huwa kburi li permezz ta’dan il-ftehim se jissa[[u r-relazzjonijiet e//ellenti lije]istu bejn Malta u l-Libja.

B’dan il-ftehim, pajji]na sejkompli fuq il-passi li ji;irikonoxxut b[ala hub tal-edukazzjoni fil-Mediterran. Il-koperazzjoni bejn i]-]ew;pajji]i se tissa[[a[ ukoll bejnl-MCAST u l-Polytechnicf’Misurata fejn aktar minn 900student Libjan se jing[ataw it-ta[ri; kull sena f’Malta.

Il-Prim Ministru g[amelreferenza wkoll g[all-g[ajnuna li ng[atat lill-iskolaMiriam al Batool. Gonzitkellem ukoll dwar ir-rivoluz-zjoni fil-Libja li wasslet g[all-waqg[a tar-re;im ta’ Gaddafiu fakkar li Malta serviet b[ala/entru umanitarju u medikug[al aktar minn 21,000 per-suna li riedu ja[arbu mill-;lied fil-Libja.

Lawrence Gonzi qal li qedni//elebraw it-tieni sena mit-tmiem tal-kunflitt u kellu l-opportunità li jer;a’ jiltaqa’ma’ wie[ed mill-bdoti likienu ng[ataw il-kenn minnMalta wara li [arbu mil-Libjabiex ma jobdux l-ordinijiet lijoqtlu lill-Libjani [uthom.

G[amel referenza wkollg[all-laqg[a tal-5+5, li saretf’Malta wara t-tmiem tar-rivo-luzzjoni Libjana. Din il-

laqg[a serviet ukoll biex l-Ambaxxatur Libjan f’Maltajie[u sehem f’laqg[at uta[didiet mar-rappre]entantita’ 10 pajji]i parte/ipanti.

Min-na[a tieg[u, il-Ministru Libjan Swalem weral-apprezzament tal-popluLibjan g[all-g[ajnuna liMalta qed toffri. Qal li Maltakienet wie[ed mill-ftit pajji]ili g[enu lill-Libjani mill-bidutal-kunflitt u l-poplu Libjanqatt mhu se jinsa li l-Maltinkienu spalla ma’ spallamag[hom.

Il-Ministru Libjan qal li l-Libja hu pajji] differenti minndak tal-passat g[alkemm il-mixja g[ad-demokrazijag[adha ma spi//atx. Spjega liMalta g[andha esperjenzakbira f’numru ta’ setturi b[aldak turistiku fejn tista’ tg[inlill-poplu Libjan.

Lokali 3

Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi, il-Ministru Dolores Cristina kif ukoll il-Ministru Libjan Mohammed Al Fitouri Swalem waqtil-konferenza tal-a[barijiet li fih kien iffirmat il-ftehim (Ritratt> Michael Ellul)

IN-NAZZJON Is-Sibt, 2 ta’ Marzu, 2013

Iffirmat ftehim biex l-iskola f’Ta’ Giornissir /entru ta’ e//ellenza fit-ta[ri; Studenti Libjani se jing[ataw l-edukazzjoni minn dan i/-/entru ta’ e//ellenza

Il-MLP qedjer;a’ jie[ul-pajji] lurag[al ]mienit-theddid

Il-Labour qed jer;a’ lurag[al dawk i]-]minijiet tat-theddid meta wie[ed ikunqed ji;;ieled g[all-verità.Is-Segretarju :enerali tal-Partit Nazzjonalista PaulBorg Olivier stqarr danilbiera[ waranofsinharwara li [are; mill-G[assatal-Pulizija tal-{amrunfejn kien imsejja[ jag[tistatement lill-Pulizija dwaril-kwerela kriminalimressqa mill-kandidatLaburista Manwel Mallia,li heddu li jmur il-[absmin[abba r-rapurta;; tal-konferenza tal-a[barijietmill-Ministru TonioFenech fuq is-sit mal-tarightnow.com.

Paul Borg Olivier sostnali l-Partit Nazzjonalista]vela n-nuqqas ta’ veritàta’ Manwel Mallia, u ankel-gideb tal-Kap tal-Oppo]izzjoni JosephMuscat fil-ka] tad-drogaf’{al Safi, kif ukoll sen-siela ta’ gideb ie[or li[ar;u f’;img[a biss.

Paul Borg Olivier sostnakif minkejja dan it-thed-did, kemm hu u anke l-Partit Nazzjonalista sejibqghu jiddefendu l-ver-ità. Fil-kummenti tieg[u,hu qal li anke esponentiLaburisti o[ra b[al DavidFarrugia Sacco, EvaristBartolo u Chris Cardonanaqsu milli jg[idu l-verità.

Lokali 5IN-NAZZJON Is-Sibt, 2 ta’ Marzu 2013

Il-Partit Nazzjonalista fil-gvern fassal it-triq li fil-[amessnin li g[addew ;abet su//essg[al pajji]na fix-xog[ol, fis-sa[[a u fl-edukazzjoniminkejja li kien hemm il-kri]iekonomika u finanzjarjainternazzjonali.

G[alhekk fid-9 ta’ Marzu li;ej l-g[a]la hi bejn li nkomplufl-istess direzzjoni jew inkellainbiddlu d-direzzjoni kif irid il-Labour li jrid ibiddel id-direzzjoni ta’ pajji]na.

Il-Vi/i Kap tal-Partit Naz-zjonalista, Simon Busuttil qaldan il-biera[ waqt id-diskus-sjoni Futur fis-Sod li saret f’TaXbiex u li trattat ix-Xog[ol.Simon Busuttil qal li t-temaFutur fis-Sod, Xog[ol, Sa[[a,Edukazzjoni hi dwar il-futurtieg[ek u tal-familja tieg[ek.

Simon Busuttil qal li l-pajji]imadwarna li kellhom gvernijietLaburisti u [adu t-triq li qedjipproponi l-Partit LaburistaMalti, kollha spi//aw [a]in.Fost dawn hemm il-Portugallfejn gvern So/jalista kisser l-ekonomija u se jkollu jitlobbailout u jkollu ja//ettakundizzjonijiet diffi/li ta’awsterità. Spanja wara tmiensnin tal-Prim MinistruSo/jalista, Zapatero, kellhatitlob l-g[ajnuna g[all-banektag[ha. Il-Gre/ja u anke ?ipruli kellhom gvern Laburistawkoll spi//aw b’ekonomijamkissra. Simon Busuttil fakkarli sentejn ilu, Muscat kien riedli l-Gvern Malti jimxi fuq il-passi tal-ekonomija ta’ ?ipru.

Hu qal li anke Franza li senailu tellg[et lil PresidentHollande bil-weg[da li sejo[loq ix-xog[ol u li se jkabbar

l-ekonomija, illum tinsab fikri]i kbira. Fakkar li JosephMuscat kien mar fi Franza uppubblika r-ritratti tieg[u mal-President So/jalista Fran/i]. Il-qg[ad fi Franza, minflok li qedjonqos qed jikber u t-tkabbirekonomiku fi Franza hu zero.

Simon Busuttil qal li din hi d-differenza bejn li fid-9 ta’ Mar-zu nibqg[u fit-triq it-tajba, jew linibdlu t-triq li hi esperiment lifalla f’pajji]i o[rajn.

Simon Busuttil qal li f’dak lijag[mel, il-PN hu ggwidatmill-[arsien u mill-;ustizzjaso/jali billi jpo;;i lill-persunafi/-/entru tal-politika tieg[u.Hu qal li minbarra li fil-[amessnin li g[addew il-PN ;ab ir-ri]ultati fil-[olqien tax-xog[ol,;ab ukoll ri]ultati kemm fl-edukazzjoni u anke fis-sa[[a.

Wa[da mill-proposti tal-PNhi li ]g[a]ag[ ta’ 16-il senajkunu jistg[u mhux bissjivvutaw imma wkolljikkontestaw l-elezzjonijiet tal-Kunsilli Lokali. Hu qal li l-PNjirriseptta lil istudenti ujiddefendi d-dritt tag[hom lijesprimu ru[hom anke jekk majkunux jaqblu mal-politika tal-PN.

Hu qal li dan hu frott tal-investiment fl-edukazzjoni biexin-nies ja[sbu b’mo[[hom.

Simon Busuttil qal li f’Maltar-rata tan-nisa ta’ bejn 20 u 25sena li qed ja[dmu bi qlig[ hitajba tant li Malta tinsab fil-[ames post u dawk ta’ bejn il-25 sena u t-30 sena Malta,tinsab fir-raba’ post fl-UE.Dawn huma ri]ultati li juru liaktar nisa Maltin qed jid[lu fid-dinja tax-xog[ol.

Hu fa[[ar il-[idma tal-

LSA’s li jg[inu b’mod tajjeblill-istudenti bi b]onnijietspe/jali biex ikomplu jistudjaw.Hu qal li l-Gvern Nazzjonalista[a de/i]joni li minflok jibqa’jo[ro; is-sussidji lit-Tarzna,ipprivatizza t-Tarzna u s-sussidji issa qed jinvestihom fl-LSA’s u fl-edukazzjoni ub’hekk it-tfal kollha jirnexxu.

Simon Busuttil qal li wa[damill-proposti tal-PN g[alpersuni neqsin mid-dawl hi lidawn jing[ataw il-klieb gwida.Hu qal li l-Programm Elettoralital-PN hu mmirat ukoll g[alpersuni b’di]abbiltà billijag[tihom l-inklu]joni biexjeg[lbu d-diffikultajiet u ankekif il-persuni b’di]abbiltà jid[luaktar fid-dinja tax-xog[ol.

Simon Busuttil qal li s-sena

d-die[la pajji]na se jfakkar il-50 sena mill-Indipendenza ug[alhekk tajjeb li jkollna fil-gvern lill-Partit Nazzjonalista.Hu qal li din tista’ twassal biexikun hemm revi]joni tal-Kostituzzjoni ta’ Malta biextkun a;;ornata u tg[in lilpajji]na jag[mel il-mixjatieg[u fil-50 sena li ;ejjin.

Hu qal li r-rispett u l-fidu/jaf’pajji]na i;;ibhom billita[dem g[alihom. Fakkar limeta faqqg[et ir-rivoluzzjonifil-Libja, f’Malta kul[add kienfuq ix-xwiek. Kul[add seta’jara kif mill-ewwel Gaddafikien qed jattakka b’mod kieferlil poplu tieg[u u ]-zew; pilotital-Mirages Libjani g[a]lu liji;u f’Malta minflok attakkawlil poplu tag[hom

Hu fakkar li Malta, permezztal-Prim Ministru refg[et ir-responsabbiltà u l-PrimMinistru ma be]ax jie[ude/i]joni favur il-poplu Libjanu kontra Gaddafi.

Imma Joseph Muscat li fid-9ta’ Marzu qed jaspira li jil[aqPrim Ministru, qag[ad jistennajara min se jirba[ u ma [axde/i]joni. Hu qal li alla[aresMuscat kien il-Prim Ministruta’ Malta g[ax kieku r-rispett ur-reputazzjoni ta’ Malta mal-poplu Libjan kienet jitkisser.

Simon Busuttil qal li jinsab/ert li l-komunità Libjanaf’Malta, se tieqaf mal-PN umal-Prim Ministru LawrenceGonzi fl-elezzjoni ;enerali li;ejja g[ax il-PN dejjem [ademfavur il-poplu Libjan.

Su//ess fix-xog[ol,fis-sa[[a u fl-edukazzjoniminn Charles Muscat

Simon Busuttil qal li f’dak li jag[mel, il-PN hu ggwidat mill-[arsien u mill-;ustizzja so/jali billijpo;;i lill-persuna fi/-/entru tal-politika tieg[u (Ritratt> Joseph Galea)

6IN-NAZZJON Is-Sibt, 2 ta’ Marzu, 2013

Waqt id-diskussjoni ‘Futur fis-Sod’li saret f’Ta’ Xbiex u li trattat ix-Xog[ol, il-Professur Henry Frendo lihu storiku u Lecturer fl-Università ta’Malta qal li fil-qasam edukattivf’pajjizna sar progress kbir u hemmistituti ;odda spe/jalizzati fosthom l-istudji dwar x’jag[milna Maltin.

Henry Frendo spjega li t-tag[lim tal-istorja ta’ pajji]na g[andu jing[ataimportanza akbar fil-kurrikulunazzjonali biex kul[add ikun jafx’inhu dak li jag[milna Maltin. Hu qalli hawn nuqqas ta’ g[arfien tal-;rajjietta’ pajji]na fosthom dwar l-Indipendenza li minnha gawda l-poplu

kollu u gawdew ukoll anke gvernijietLaburisti li bis-sa[[a tal-Indipendenzata’ pajji]na setg[u jag[mlu l-li;ijiet.

Albert Spiteri li hu g[alliem tal-Malti fil-Higher Secondary tan-Naxxarqal li f’Malta qed dejjem aktar nersqulejn so/jetà [anina li t[ares lilkul[add. Hu qal li l-Higher Secondarytoffri korsijiet biex studenti jkunujistg[u jid[lu fl-Università u anke biexi;ibu xi O Level li jkollhom b]onn ustudenti o[ra li jer;g[u jing[ataw /ansie[or fil-[ajja.

Hu qal li l-istudenti qed jitg[allmujanalizzaw u l-klassijiet ma jkunuxaktar minn 25 student u studenta u dan

jg[in biex ikun hemm rapport akbarbejn l-g[alliema u l-istudenti.

Joe Micallef li hu persuna nieqsamid-dawl qal li grazzi g[all-politikatal-Gvern Nazzjonalista, illum l-edukazzjoni f’pajji]na tjiebet u l-persuni b’di]abbiltà illum jistg[ujag[mlu u]u tat-teknolo;ija kemm fil-[ajja kif ukoll fix-xog[ol. Hu qal li hug[andu wkoll is-servizz tal-guide dogli jag[tih [afna vanta;;i u libertà.

Lina Bonnici li hi Learning SupportAssistant (LSA) qalet li meta t-tfaltag[ha kien g[adhom ]g[ar hi makinitx ta[dem bi qlig[ imma meta t-tfal kibru hi dde/idiet li tid[ol ta[dem

b[ala LSA. Hi qalet li minbarra litg[in lil studenti bi b]onnijiet spe/jalili jkollha assenjati, tg[in ukoll lit-tfall-o[ra fil-klassi. Hi qalet li anke tfal bib]onnijiet spe/jali qed jirnexxu wkollu jkomplu jistudjaw.

Nabir al Fejturi li hu Libjanb’/ittadinanza Maltija fa[[ar il-[idmatal-Gvern Malti li tant [adem favur il-poplu Libjan waqt il-kri]i fil-Libja. Huqal li l-poplu Libjan jaf kemm il-PrimMinistru Lawrence Gonzi waqafmieg[u meta ]amm li]-]ew; fighterjets milli jmorru jattakkaw lil popluLibjan u dejjem ]amm l-interess tal-poplu Libjan.

Pajji]na g[amel progresskbir fil-qasam edukattivminn Charles Muscat

Norman Lowell, li humag[ruf g[all-estremi]mutieg[u b’mod partikolaridwar l -immigrazzjoni, qedjappo;;ja bis-s[i[ lill-Mexxej Laburista JosephMuscat u l-Malta LabourParty.

Fil-fatt, wara d-dibattitubejn il-mexxejja politi/iorganizzat minn The Times,fuq l-internet, fuq is-sitwww.vivamalta.com,Norman Lowell fa[[ar il-po]izzjoni li [a Muscat fuql-immigranti irregolari.Lowell pin;a x-xena tal-MLP fil-Gvern, u hu fil-

Parlament Ewropew, uddeskriva dan ix-xenarjub[ala ideali biex Malta, fikliemu, tinqered minn dan“it-tkabbir kankru].”

Ilbiera[ waranofsinhar,;img[a wara li l-PrimMinistru u Kap tal-PartitNazzjonalista LawrenceGonzi ntlaqa’ b’mod tajjeb[afna mill-komunitàMusulmana, b’mod spe/jalig[ar-rwol li kellu hupersonali fil-kri]i tal-Libja,Muscat ]ar ukoll il-Moskeaf’Ra[al :did u ltaqa’ ma’numru ta’ Musulmani.

Fil-pre]enza tas-

Segretarju Internazzjonalital-MLP Alex SceberrasTrigona, Muscat indirizzalill-komunità Musulmana uweg[dihom li jibqa’ vi/intag[hom anke wara l-elezzjoni ;enerali. Fl-ebda[in, i]da, Muscat ma rreferag[all-kri]i tal-Libja li laqtetfil-la[am il-[aj lil numrukbir ta’ Libjani li j[addnur-reli;jon I]lamika.

Fl-aktar mument diffi/limatul din il-kri]i, Muscatg[a]el li ma ji[uxpo]izzjoni, i]da jibqa’jintg[o;ob ma]-]ew;na[at.

Norman Lowell ifa[[ar il-po]izzjonita’ Muscat fuq l-immigrazzjoni

:birtad-dokumenttal-vot

Dawk il-persuni li g[adhomma ;abrux id-dokument g[all-votazzjoni g[all-elezzjonijiettad-9 ta’ Marzu, jistg[u ji;brud-dokument personalment bipre]entazzjoni tal-karta tal-identità mill-Uffi//ju Elettoralif’Evans Building, il-BeltValletta, u fil-ka] ta’ G[awdexmill-Uffi//ju tal-Karta tal-Identità, 28A Pjazza SanFran;isk, ir-Rabat.

Wie[ed jista’ jag[mel dan it-Tnejn 4, it-Tlieta 5, u l-Erbg[a6 ta’ Marzu mit-8.00 a.m. sas-2.00 p.m. u mit-3.00 p.m. sad-9.00 p.m.. L-a[[ar ;urnata tal-;bir tad-dokument tal-vot hi l-{amis 7 ta’ Marzu mit-8.00a.m. sas-2.00 p.m.. u mit-3.00p.m. sa nofsillejl.

Il-Kummissjoni Elettoralitav]a li dawk il-qraba tal-votantiresidenti f’San Vincenz de Paul,l-Isptar Monte Carmeli u l-Isptar :enerali ta’ G[awdex,fejn l-elezzjoni se ssir il-:img[a 8 ta’ Marzu, g[andhomji;bru l-identification tagtag[hom mill-Uffi//juElettorali, Evans Building.

Lokali 7IN-NAZZJON Is-Sibt, 2 ta’ Marzu 2013

I]-]g[a]ag[ u l-futurtag[hom kienet it-tema ta’konferenza stampa li kienetimmexxija mill-kandidataMarthese Portelli u limatulha g[amlu l-interventitag[hom il-kandidataClaudette Buttigieg u d-Deputati Edwin Vassallo uBeppe Fenech Adami.

Il-kandidata ClaudetteButtigieg iffokat l-interventtag[ha fuq il-koppji]g[a]ag[ li qed jibnu l-familji tag[hom u l-propostielettorali tal-PartitNazzjonalista li humammirati li jkunu ta’g[ajnuna g[alihom.

Fost dawn hi semmiet il-proposti tac-child careb’xejn u dik tas-sick leave lijg[inu lill-koppja ssib bilan/bejn ix-xog[ol u l-familja.

Irreferiet ukoll g[a/-Child’s Pension Account u]-]ieda fi/-Children’sAllowance li se tkun qedti]died g[al €450 g[al kullwild. B’rabta ma]-]g[a]ag[Claudette Buttigieg semmietukoll l-g[otja ta’ €500 li]-]g[a]ag[ biex jiskoprupajji] barrani li ti]died g[al€1,000 jekk jistudjawlingwa barranija. Hija sa[qetli dawn il-proposti jistg[ujsiru biss jekk f’pajji]najkun hawn finanzi fis-sod.

Id-Deputat EdwinVassallo fl-intervent tieg[uta [arsa lejn il-kisbiet ta’Gvern Nazzjonalista matuldawn il-[ames snin fil-qasam tax-xog[ol. Huwaelenka l-oqsma kollha fejnin[olqu l-20,000 impjieg li[oloq il-Gvern kif jixhed l-

istess Labour Force Surveyli [are; fit-8 ta’ Jannar.

Fakkar li f’Malta hawnrekord ta’ 152,700 [addiemfull-time u sa[aq li warakull numru hemm persunab’familja mag[ha. Qal li x-xog[ol li [oloq il-Gvernwassal biex il-familji jidrawjg[ixu fi stil ta’ [ajja i]dadan kollu hu pperikolat jekkil-poplu jag[]el gvern li majirnexxilux jo[loq ix-xog[ol.

Id-Deputat Beppe FenechAdami qal li l-iktar [a;aimportanti wara li jispi//awil-mass meetings u jitilqu x-xinxilli tal-kampanjaelettorali tibqa’ l-mistoqsijadwar liema partit huwakapa/i li jiggarantixxi x-xog[ol g[al pajji]na.

Sostna li fis-sentejn tat-tmexxija tal-MLP kienhemm 4,000 sensja ufakkar li fit-tmexxija tal-MLP kien hemm nies b[alKarmenu Vella u EdwardScicluna. Fakkar kifEvarist Bartolo li fl-1996ried jibdel l-istipendji f’selfjista’ jkun il-Ministru tal-Edukazzjoni u sa[aq li,g[all-kuntrarju, GvernNazzjonalista ]ied l-istipendji u feta[ bera[ il-bibien tal-Università u tal-MCAST g[a]-]g[a]ag[.

Sa[aq li Muscat re;a’kien ]baljat meta qal lig[alih missna g[adna qednonfqu 40 miljun ewrof’sussidji lit-Tarzna u lestjonfoq €600 miljun f’powerstation meta mbag[adixxa[[a[ biex jonfoq il-flusbiex i]-]g[a]ag[ jiskoprupajji] barrani.

Il-Programm Elettoralital-PN bi propostikonkreti g[a]-]g[a]ag[minn Claire Mifsud

Fil-[ames snin li g[addewil-gvern imexxi mill-PartitNazzjonlaista [oloq 20,000post tax-xog[ol ;did u matulil-[ames snin li ;ejjin gvern;did Nazzjonalista irid tal-inqas jo[loq 25,000 post tax-xog[ol ;did. L-edukazzjoni hil-g[odda g[al [olqien tax-xog[ol u g[alhekk il-gvernimmexxi mill-PN se jkomplijinvesti fl-edukazzjoni u fit-ta[ri; tat-tfal u ta]-]g[a]ag[Maltin u G[awdxin.

Francis Zammit Dimech, il-Ministru tal-AffarijietBarranin qal dan il-biera[waqt konferenza tal-a[barijietfid-Dar ?entrali dwar l-edukazzjoni u r-ri]ultatipo]ittivi li kiseb pajji]na fil-[ames snin li g[addew. Fil-konferenza tal-a[barijiet litmexxiet minn Paula MifsudBonnici, il-President tal-Kunsill :enerali tal-PN, [adusehem ukoll Clyde Puli, is-Segretarju Parlamentari g[a]-}g[a]ag[ u Sport u d-DeputatNazzjonalista, CharlòBonnici.

Francis Zammit Dimech qalli l-edukazzjoni minn dejjemkienet prijorità g[all-PartitNazzjonalista g[ax it-tfal u ]-]g[a]ag[ huma l-futur tal-pajji] u l-PN irid ikomplijoffri s-ser[an il-mo[[ u futurfis-sod billi jkollna niesippreparati tajjeb biex jid[lufid-dinja tax-xog[ol.

Gvern ;did Nazzjonalista sejkompli bil-[idma tieg[u biexsas-sena 2020 jibqa’ jibniskola ;dida kull sena lijkollha l-aqwa fa/ilitajiet, sejkompli bl-investiment ta’€120 miljun fil-kampus il-;did tal-MCAST biex jilqa’sa 10,000 student u studenta,se jsir il-kampus il-;did tal-

ITS u se jkompli t-tkabiir tal-kampus tal-Università.

Francis Zammit Dimechfakkar fl-investiment li sar fit-teknolo;ija fl-iskejjel fosthomil-kompjuters fl-iskejjel, l-Interactive Whiteboards u issajmiss li gvern Nazzjonalista;did jag[ti tablet lill-istudenti,lil g[alliema u LSA’s kollhafl-iskejjel primarji usekondarji tal-Gvern, tal-Knisja u l-iskejjelIndipendenti.

It-tablet se tinkludi l-materjal u l-kotba kollhamarbuta mal-kurrikulu umat-tag[lim tal-istudenti ug[alhekk se tkun g[oddamill-aktar importanti fl-edukazzjoni u mezz ;did ta’tag[lim.

Dwar l-istipendju tal-istudenti, Francis ZammitDimech qal li gvern ;didNazzjonalista se jkompli j]idl-istipendju pro-rata skont i]-]ieda g[al g[oli tal-[ajja. Huqal li fil-[ames snin lig[addew ing[ataw 2,000scholarship biex aktarstudenti jkomplijispe/jalizzaw fil-livell ta’Masters u PhD u fil-[amessnin li ;ejjin gvern ;didNazzjonalista se jag[ti 3,000scholarship ie[or fl-aktaroqsma importanti.

Hu qal li l-Gvern se jag[tiservizz ta’ childcare b’xejnlil ;enituri li ja[dmu, full-

time, party-time jewflexitime kif ukoll lil dawkil-;enituri li qed jistudjaw.

Francis Zammit Dimechqal li se jkomplu jinfet[uaktar /entru Club 3-16 fejnisiru programmi edukattivi uta’ ]vilupp g[at-tfal wara l-[in tal-iskola u se tkompliting[ata aktar g[ajnuna mill-Gvern lil iskejjel tal-Knisja udawk privati.

Fil-Programm Elettoralital-PN hemm proposta biexdawk i]-]g[a]ag[ li jag[lqu21 sena jing[ataw sa €500biex jesperjenzaw pajji]io[ra u sa €1,000 g[al dawkli jsiefru biex jistudjawlingwa barranija.

Clyde Puli qal li hemmrabta bejn l-edukazzjoni u x-xog[ol u l-qafas tal-kurrikulu l-;did li hudokument li tfassalb’konsultazzjoni s[i[a u l-Istrate;ija Nazzjonali tax-Xog[ol g[a]-}g[a]ag[huma ]ew; policies biex it-tfal u ]-]g[a]ag[ ja[tfu l-opportunitajiet ta’edukazzjoni u wara tax-xog[ol.

Hu qal li l-Gvern [oloq il-Youth.Ink biex dawk i]-]g[a]ag[ li spi//aw mill-iskola sekondarja blakwalifiki, ikollhom l-opportunità li jie[du tag[limu ta[ri; biex jg[inhomjintegraw fid-dinja tax-xog[ol.

Il-Ministru Francis ZammitDimech qal li importanti lipajji]na jkompli miexi fl-istess direzzjoni g[ax qedjag[mel su//ess, qed jo[loqix-xog[ol g[a]-]g[a]ag[ u l-Gvern Nazzjonalista g[andutrack rekord tajjeb fil-[olqientax-xog[ol.

L-edukazzjoni hi l-g[oddag[all-[olqien tax-xog[olminn Charles Muscat

Gvern ;didNazzjonalistase jkomplij]id l-istipendjupro-rata

8IN-NAZZJON Is-Sibt, 2 ta’ Marzu, 2013

Inizjattiva o[rab’mychoice.pn

Il-Partit Nazzjonalista kom-pla jo[ro; b’inizjattivi ;oddabiex iwassal il-messa;;tieg[u. Din id-darba b’iniz-jattiva li tinvolvi li wie[edjibg[at SMS lil 5 minns[abu. Dan jista’ jsir b’modfa/li [afna billi wie[ed jid[olfis-sitwww.mychoice.pn#sms. Minnhemmhekk, jag[zel wie[edmill-[ames messa;;i tal-Partit Nazzjonalista dwar ix-xog[ol, is-sa[[a u l-edukaz-zjoni. U dan il-messa;; jint-bg[at b’xejn lill-[ames numrital-mobile tal-g[a]la ta’ minirid iwassal il-messa;; lil[addie[or.

G[al darb’o[ra n[atfet mill-ewwel offertata’ Stocks li [are; il-Gvern.L-applikazzjonijietfet[u nhar it-Tnejn u g[alqu lbiera[ waranofs-inhar, g[all-ammont ta’ €120 miljun –su;;etti li ji]diedu bi €80 miljun o[ra skontid-domanda - da[lu kwazi [amest elef app-likazzjoni g[all-valur totali ta’ €293 miljun.

L-istocks ittie[du sew ming[and investituri

privati, ming[and il-pubbliku u ming[andkumpaniji.

It-Te]or qal li l-applikazzjonijiet li da[luming[and il-pubbliku – li la[[qu l-ammont ta’€123 miljun, se jintlaqg[u kollha. L-istockshuma b’img[ax ta’ 3% u 4.5% – fl-ewwel kazjimmaturaw fl-2019, u fit-tieni jag[lqu fl-2028.

Jin[atfu l-istocksma[ru;a mill-Gvern

Il-Partit Nazzjonalista kompla bis-serje ta’ laqg[at mas-so/jetà /ivili. Il-Vi/i Kap tal-PN Simon Busuttil waqtlaqg[a mal-Malta Business Bureauqal li l-impenn tal-PN kien, g[adu ujibqa’ li jag[mel l-a[jar su//ess mill-fondi tal-UE u dan jista’ jsir flimkienman-negozji.

Busuttil qal li l-fondi ntu]aw mhuxbiss g[al pro;etti pubbli/i, immawkoll o[rajn bi s[ubija mal-privat.

Akkumpanjat mis-Segretarju:enerali tal-PN Paul Borg Olivier ul-Ministru tal-Finanzi, l-Ekonomija ul-Investiment Tonio Fenech, SimonBusuttil sostna li fil-[ames snin li;ejjin, Gvern immexxi mill-PartitNazzjonalista se ju]a l-€1,128 miljunli ksibna mill-UE biex nin/entivawlin-negozji tag[na. Hu qal li danmhux biss ng[iduh bil-kliem, immanwettquh bil-fatti.

Il-President tal-Malta BusinessBureau, George Vella, fa[[ar il-[idma tal-PN fl-UE u s-sapport lihuma dejjem sabu mill-PartitNazzjonalista. Hu ppre]enta rapportb’numru ta’ proposti favur in-negozji.

Fost l-o[rajn huma ffukaw fuq l-edukazzjoni, l-ener;ija u l-qasam tar-ri/erka u l-i]vilupp, tliet oqsma ta’importanza anke fil-programm elet-torali tal-Partit Nazzjonalista.

Il-Vi/i Kap tal- Partit NazzjonalistaSimon Busuttil akkumpanjat mis-

Sinjura Kate Gonzi, iltaqa’ wkollmal-Malta Autism ParentsAssociation.

Simon Busuttil semma l-propostanumru 36 fil-Programm Elettorali tal-Partit Nazzjonalista li tg[id li sejsa[[a[ is-servizzi edukattivi, ter-apewti/i u ta’ sa[[a g[al dawk it-tfalli je[tie;u appo;; professjonali fl-i]vilupp tag[hom. Dan billi noffrus-servizzi ta’ assessjar, sapport, ter-apija u gwida ta[t qafas wie[ed. Is-servizz i;ib flimkien l-aspettmediku, edukattiv u so/jali.

Barra minn hekk, is-servizz jibqa’jing[ata sakemm il-familja jkollhab]onnu, mhux l-anqas fi ]mien tal-adolexxenza u fit-transizzjoni g[all-[ajja adulta.

Hu qal li se jitwaqqaf Fond ta’Solidarjetà li fih jit[allsu 0.5% tat-taxxa tad-d[ul ta’ kull persuna ujag[]el hu min g[andu jgawdiminnhom direttament fil-formolatat-taxxa. Il-benefi//jarji jistg[ujkunu g[aqdiet tas-so/jetà /ivilifosthom l-Autism ParentsAssociation.

Simon Busuttil qal li propostao[ra li kienet inklu]a fil-Ba;it li l-MLP ivvota kontrieh hi l-iskema limatul sena ta’ xog[ol fil-volontarjatf’Malta jew barra, i]-]g[a]ag[jing[ataw stipendju u ji;u akkreditatibil-kontribuzzjoni tas-sigurtà so/jali.

Il-Vi/I Kap tal-Partit Nazzjonalista fi]-]ew; laqg[at li kellu lbiera[, mal-MaltaBusiness Bureau u l-Malta AAutism PParents AAssociation

Il-PN ikompli jiltaqa’mas-so/jetà /iviliminn Jerome Caruana Cilia

Il-Ministeru tal-Finanzi, l-Ekonomija u l-Investiment[abbar li, wara n-notifikaLegali X tal-2013, ir-ratitat-taxxa tar-re;istrazzjonital-kategorija tal-vetturi tal-passi;;ieri M1 u dik N1 tal-karozzi li j;orru l-merkanzija b’livelli ta’emissjonijiet EURO 5 u 6 ul-muturi naqsu bejn 4% u8%.

Dawn ir-rati ;odda humaeffettivi mid-29 ta’Novembru 2012 (jum il-Ba;it) u l-persuni li di;à[allsu r-re;istrazzjoni fuqdawn it-tip ta’ vetturi se ji;um[allsa lura d-differenza.

T[abbar ukoll li mhux sejkun hemm taxxa tar-re;istrazzjoni fuq muturib’magna ta’ kapa/ità sa250cc. Muturi li l-magna

tag[hom taqbe] din is-sa[[a ta’ 250cc issa ra[subejn .0.016% u 0.058%.

Il-Gvern, permezz ta’Transport Malta, se jkunqed jag[ti lura l-flus lis-sewwieqa kollha lirre;istraw vettura fil-kategorija M1 (bejn id-29ta’ Novembru 2012 u t-13ta’ Jannar 2013) u N1 jewmutur (bejn id-29 ta’Novembru u l-1 ta’ Marzu2013) b’emissjonijiet fil-livell ta’ EURO 5 jew 6 jewmuturi u [allsu rati og[la.

Transport Malta se tkunqed ter;a’ tikkalkula l-[lasaddizzjonali tat-taxxa tar-re;istrazzjoni m[allsa bejnir-rati ta’ qabel dan it-tibdilu r-rati ;odda u tag[ti lural-flus tad-differenza lis-sidien tal-vetturi.

Sabiex [add ma jibqa’ lurau kul[add jirnexxi huimportanti li no[olquopportunitajiet ta’edukazzjoni g[al kul[add.

Kliem il-Ministru tal-Edukazzjoni u x-Xog[olDolores Cristina metaflimkien mas-SegretarjuParlamentari g[a]-}g[a]ag[u l-Isport Clyde Puliinawguraw il-kwartieri ;oddatad-Youth.Inc fil-kumplessUmberto Colosso f’SantaVenera. Tnieda wkoll fl-istessbini l-ewwel Youth Hubf’Malta.

Permezz tal-programmYouth. Inc dan il-bini qedjilqa’ numru kbir ta’ ]g[a]ag[

bejn is-16 u l-21 sena, limin[abba diffikultajiet ta’tag[lim jew problemi o[ra mala[qux il-livell mixtieq mis-sistema tal-edukazzjoni.

Minbarra t-ta[ri; li jie[du,dawn i]-]g[a]ag[ jir/ievuwkoll l-opportunità lijkollhom work placements lipermezz tag[hom jakkwistawesperjenza ta’ xog[ol.

Dan il-kors jg[in ukoll lildawn l-istudenti jakkwistaw[iliet li jg[inuhom g[all-[ajjain;enerali, biex isibuha i]jedfa/li jsibu xog[ol u biexitejbu is-self-esteem tag[hombiex b’hekk ikunu aktarkunfidenti..

Il-Youth.Inc jg[in ukoll lil

dawk l-istudenti li jkunujixtiequ jid[lu f’istituzzjonio[ra post-sekondarja biexjakkwistaw il-[iliet biexjkunu jistg[u jid[lu f’korsoffrut f’wa[da minn dawn l-iskejjel b[alma hu l-MCAST.

Youth.Inc hi inizjattivabejn il-Ministeru tal-Edukazzjoni u x-Xog[ol, il-Kunsill Malti g[all-Kwalifikiu l-ETC u hi koordinata mill-Fondazzjoni tas-ServizziEdukattivi.

Fl-istess waqt tnieda wkolll-ewwel Youth Hub – /entruta’ rikreazzjoni g[a]-]g[a]ag[ li jg[inhomji]viluppaw il-[iliet kreattivitag[hom.

Lokali 9IN-NAZZJON Is-Sibt 2 ta’ Marzu, 2013

Inawgurati kwartieri ;oddatal-Youth.Inc f’Santa Venera

Tra[[is tat-taxxatar-re;istrazzjonifuq vetturi

Permezz tal-programm Youth. Inc dan il-bini qed jilqa’ numru kbir ta’ ]g[a]ag[ bejn is-16u l-21 sena, li min[abba diffikultajiet ta’ tag[lim jew problemi o[ra ma la[qux il-livell mixtieqmis-sistema tal-edukazzjoni

VistaJet tibda ta[demminn Malta

Il-kumpanija tal-avjazzjoni lussu]a VistaJet,li topera iktar minn 35ajruplan madwar id-dinja,g[a]let lil Malta b[ala ba]ig[all-operazzjonijiet tag[habiex tiffa/ilita l-elementita’ tkabbir tag[ha fil-futur.VistaJet akkwistat il-li/enzji rikjesti f’Mejju2012 minn Transport Maltau b[alissa qed topera erba’ajruplani re;istrati f’Malta.VistaJet di;à [olqot 50 posttax-xog[ol ;did f’Malta.Din il-ba]i ;dida f’Malta setkompli ]]id il-pre]enza

tal-flotta VistaJet tag[haf’pajji]na li se tirdoppjasal-2015.Thomas Flohr, Fundaturu Chairman ta’ VistaJet qalli wara ri/erka estensiva,Malta ntg[a]let mill-kumpanija g[ax hi e//ellentib[ala lokazzjoni ;eolo;ika,bi gvern iffokat u li j[addemekonomija bba]ata fuq is-servizzi, [addiema edukati lijitkellmu l-Ingli] kif ukollstrutturi effi/jenti fil-pajji].Hu qal li Malta qed issirparti vitali g[all-futur tal-VistaJet.

G[ajnejn id-dinja, spe/jalment dikKattolika, jinsabu ffukati fuq is-Santa Sede ut-t[ejjijiet g[all-Konklavi li fihom iridjing[a]el is-su//essur ta’ Benedittu XVI, liissa hu Papa Emeritus.

Il-kardinali individwali bdew i[ejju lilhominfushom g[al din ir-responsabbiltà partiku-lari tag[hom sa minn meta Benedittu XVI[abbar id-dimissjoni volontarja tieg[u. Issa,però, li s-sede tas-su//essur ta’ San Pietrusaret vakanti u lbiera[ (l-1 ta’ Marzu) int-bag[titlhom ittra biex imorru Ruma g[all-Konklavi, ir-riflessjoni tag[hom tie[u dimen-

sjoni akbar.It-t[ejjija tal-kardinali sa minn qabel ma jib-

dew il-Konklavi g[andha s-sinjifikat tag[ha.Dan g[aliex fit-triq lejn il-Konklavi mhemmxbiss l-aspetti ;uridi/i u l-organizzazzjoni tal-okka]joni, li g[andha importanza ma;;uri fil-[ajja tal-Knisja Universali.

I]da hemm ukoll id-djalogu bejn il-kardinalidwar il-qag[da tal-Knisja u l-problemi li jriduji;u indirizzati. Hu djalogu li jrid jg[in lil kullmembru tal-Kulle;; tal-Kardinali ji]viluppa ujimmatura l-kriterji tieg[u.

Din id-darba, din ix-xorta ta’ t[ejjija l-kar-

dinali qed jag[mluha fi ]mien meta l-Papa, litieg[u jridu jag[]lu s-su//essur g[adu [aj.Madankollu, Benedittu XVI [a [sieb li j[allilill-kardinali kompletament liberi fit-t[ejjijatag[hom u qed i]omm ’il bog[od millijinda[lilhom.

Tant hu hekk, li meta nhar il-{amis hultaqa’ mal-kardinali pre]enti f’Ruma g[all-a[[ar darba b[ala Papa, qabel ma mar bil-[elikopter lejn Castel Gandolfo fejn se jkunqed jg[ix qabel ma jirtira f’monasteru fil-Vatikan, hu raddilhom [ajr u sellmilhom, i]dama g[amlilhomx diskors formali.

10 OpinjoniIN-NAZZJON Is-Sibt, 2 ta’ Marzu, 2013

L-isfidi quddiem il-Papa l-;didSfidi qodma u ;odda

Dawn il-kardinali g[andhom ir-responsabbiltà fil-kuxjenza, quddiem Alla, quddiem il-Knisja u qud-diem id-dinja, li jfittxu li jag[]lu Papa kemm jista’jkun bi kwalitajiet personali li jiddistingwuh b[alabniedem ta’ talb, ta’ esperjenza pastorali, im[arre;fil-kompassjoni, u kapa/i jikkomunika l-veritajiettal-fidi bil-kelma u bl-e]empju.

Fl-istess [in, iridu jfittxu li jag[]lu minn fosthomil-kardinal li hu fl-a[jar qag[da li jmexxi tajjeb il-Knisja fir-realtajiet li qieg[da u trid tkompli t[abbatwi//ha mag[hom fid-dinja ta’ ]mienna.

Il-kardinali jafu g[alihom dan hu kompitu spirit-wali profond, inklu] g[aliex it-triq li hemm tistennalill-Papa l-;did li jridu jag[]lu mhix triq [afifa ulixxa. G[all-kuntrarju, hi triq g[at-telg[a u wa[dafejn l-isfidi, ta’ natura diversa, mhumiex ftit. ?ertisfidi jinsabu fil-Knisja nnifisha.

Sfidi interni u esterniFosthom g[ad hemm il-problema enormi li kellu

j[abbat wi//u mag[ha Benedittu XVI ka;un tal-pjaga tal-abbu] sesswali tal-minuri minn sa/erdoti,id-diffikutajiet qodma u ;odda fl-iggvernar tal-Knisja, u l-pi] tal-impenn g[at-tis[i[ tal-kolle;;jalitàjew ir-relazzjonijiet bejn l-isqfijiet lokali u s-SantaSede.

Sfidi o[rajn g[andhom g[eruqhom fil-;rajja tal-bniedem tal-lum, li minnhom infushom jitolbu Papali jkun mexxej spiritwalment qalbieni, ener;iku fl-evan;elizzazzjoni, u kapa/i jaffronta l-maltempatitas-so/jetà moderna.

Ix-xiehda tal-fidiDwar ir-realtà fi [dan il-Knisja nnifisha, laqatni

[afna dak li kellu xi jg[id Benedittu XVI f’Ras ir-Randan, jumejn biss wara li [abbar id-de/i]jonitieg[u li j[alli t-tmun tal-Knisja Universali.

Benedittu XVI semma meta l-Profeta :oel iffokafuq it-talb tas-sa/erdoti tal-Antik Testment li, bid-dmug[ f’g[ajnejhom, daru lejn Alla biex jg[idulu:“[enn g[all-poplu tieg[ek, Mulej, u la t[allix il-wirttieg[ek jaqa’ g[a]-]ebli[, u ji;i fi lsien il-;nus! L-g[ala g[andu jing[ad fost il-popli: ‘Fejn hu Allatag[kom?’” (:oel 2:17).

“Din it-talba,” qal Benedittu XVI, i;;ieg[lna nir-riflettu fuq l-importanza tax-xiehda tal-fidi u l-[ajjaNisranija ta’ kull wie[ed minnha u l-komunitajiettag[na biex nuru wi// il-Knisja kif ukoll kif dan il-wi// kultant ikun sfigurat.”

“B’mod partikulari,” kompla jg[id BenedittuXVI, “qed na[seb dwar id-daqqiet lill-g[aqda tal-Knisja u l-firdiet fil-;isem ekkle]jali. L-g[ajxien tar-Randan f’komunjoni ekkle]jali iktar intensa u evi-denti, b’reb[a fuq l-egoi]mu u r-rivalitajiet, ikun sin-jal umli u prezzju] g[al dawk li jinsabu ’l bog[odmill-fidi jew huma indifferenti g[aliha.”

Dawn ir-riflessjonijiet ta’ Benedittu XVI narahomimportanti [afna wkoll g[aliex il-Knisja qed tag[tix-xiehda tag[ha fir-realtà ta’ kultura dinjija li kemmil-Papa :wanni Pawlu II u wkoll il-Papa BenedittuXVI iddeskrivawha b[ala “ming[ajr Alla”.

Hi kultura li t[ajjarna u tg[allimna na;ixxub[allikieku Alla ma je]istix; kultura li fl-istess [intg[allem l-individwali]mu radikali u l-interess per-sonali: kultura li tmexxina ’l hemm mill-im[abba tal-{allieq u l-im[abba ta’ xulxin.

Katina ta’ sfidiL-isfida ta’ kultura “ming[ajr Alla” mhix wa[idha.

Hi parti minn katina ta’ sfidi li tippre]enta d-dinjatal-lum.

Fost dawn l-isfidi nsibu s-sekulari]mu fil-pajji]i l-iktar g[onja; ir-relattivi]mu morali; il-problemi eti/ital-bioteknolo;iji ;odda u r-relazzjonijiet tal-KnisjaKattolika mal-bqija tad-dinja Nisranija u mar-reli;jonijiet il-kbar fid-dinja.

Hemm ukoll il-konsegwenzi negattivi tal-global-izazzjoni spe/jalment meta l-ekonomija tibda titqiesb[ala valur assolut u l-urbanizazzjoni dejjem akbar,bil-pi] tqil li dan i;ib mieg[u meta l-bnedmin jin-qalg[u mill-g[eruq kulturali tag[hom.

Problemi o[rajn huma t-traffiku tal-bnedmin, tad-drogi u tal-armi; ideolo;iji moderni li j[arsu lejn il-kun/ett tal-familja mibnija fuq i]-]wie; b[ala lig[adda ]mienu; il-vojt dejjem akbar bejn l-g[onja ul-foqra; it-tkasbir ta’ drittijiet tal-bniedem; il-mew;akbira tal-migrazzjoni u l-problema kumplessa tad-dejn barrani kbir li qed jifni [afna pajji]i.

Hemm ukoll, imbag[ad, l-hekk imsej[a “kulturatal-mewt”, li l-forom diversi tag[ha jinkludu t-tel-lieqa tal-armamenti, il-fenomenu kiefer tal-vjolenza,u l-mostru tat-terrori]mu.

Konflitti ta’ ]miennaI/-/a[da tal-;lied u l-gwerer

qed issir dejjem i]jedb’sa[[itha fid-dinja. I]da danma jfissirx li dawn spi//aw.Bi]]ejjed in[arsu lejn il-kon-flitt fis-Sirja, li beda fl-2011-2012 u ]viluppa fi gwerra /ivilili qed t[alli [afna vittmi.

Meta jfe;;u ideolo;iji jewdittatorjati li jg[aff;u fuq id-drittijiet u d-dinjità tal-bnie-

dem, ife;; l-orrur.Ukoll jekk fuq fronti opposti g[al xulxin, wie[ed

fil-Polonja u l-ie[or fil-:ermanja, il-Papa :wanniPawlu II u l-Papa Benedittu VI f’]g[o]ithom esper-jenzaw il-kruha tat-Tieni Gwerra Dinjija u l-vjolenzabla sens ta’ bnedmin ji;;ieldu kontra bnedmin o[ra,popli ji;;ieldu kontra popli o[ra, u bnedminjg[aff;u ta[t saqajhom id-drittijiet u d-dinjità ta’bnedmin o[rajn.

Ma kienx ta’ xejn li li :wanni Pawlu II [adem fuqli [adem biex iwassal il-Messa;; tal-Evan;elu mad-dinja kollha u jkun strumentali biex tin[att il-[akmatal-ideolo;ija Komunista fl-Ewropa tal-Punent.

Ma kienx ta’ xejn li meta l-Kardinal JosephRatzinger sar Papa g[a]el l-isem ta’ Benedittu XVI.B[al u fuq il-passi ta’ Benedittu XV, hu ried ikunprofeta kura;;u] u awtentiku tal-pa/i. Ried lijqieg[ed il-ministeru tieg[u fis-servizz tar-rikon/iljazzjoni u l-armonija bejn il-persuni u l-popli.

Benedittu XVI kien profondament konvint li t-taj-jeb kbir tal-pa/i hu l-ewwel u l-aqwa don ta’ Alla;hu rigal prezzju] i]da sfortunatement fra;li lig[andna nitolbu g[alih, nie[du [siebu, nibnu unsa[[u, jum wara l-ie[or, bl-g[ajnuna ta’ kul[add.

Jalla l-Papa ;did li se jmexxina fi/-/elebrazzjonital-G[id il-Kbir fis-Sena tal-Fidi jkompli jibni fuqdak li beda l-Papa :wanni XXIII, li [amsin sena ilutana l-Kon/ilju Vatikan it-Tieni u l-Papa tal-En/ikli-ka famu]a ‘Pacem in Terris’, u komplew il-papiet l-o[ra li ;ew warajh.

Kull Papa jkollu l-kwalitajiet, l-istil, l-indirizz u l-emfasi personali tieg[u. Dak li ]gur ikun komuni fil-papiet hu l-impenn li jmexxu d-dg[ajsa ta’ Pietrufdata f’idejhom fid-direzzjoni li hemm fil-Van;elutal-Img[allem Divin, skont is-sinjali ta]-]minijiet.

Skont Kostituzzjoni Apostolika li kienet saret mill-Papa :wanni Pawlu II, fil-konklavi jie[du sehem il-kardinali li sal-jum li fih issir vakanti s-SedeApostolika li ma jkunux g[adhom la[qu l-età ta’ tmenin sena

Il-kardinali jridu jfittxu li jag[]lu minn fosthom il-kardinal li hufl-a[jar qag[da li jmexxi tajjeb il-Knisja fir-realtajiet li qieg[dau trid tkompli t[abbat wi//ha mag[hom fid-dinja ta’ ]mienna

minn Charles Buttigieg

kb@erremme.com.mt

12 OpinjoniIN-NAZZJON Is-Sibt, 2 ta’ Marzu, 2013

(1370 – 78) Fran/i] lejn Ruma,fost fer[ kbir tar-Rumani wara73 sena ta’ awsenzja mis-sedeRumana.

Santa Katerina (tifla ta’ Sta.Bri;ida) ta’ Bolonja ta’ :enova

San Vincenz Ferreri O.P.predikatur famu] jikkonvertieluf

S. :wann Kapistrano lig[amel flimkien mal-PapaSpanjol Kallistu III fl-1456 il-kru/jata kontra t-Torok biexisalva lil Ewropa minn dan il-fla;ell.Rinaxximent

Seklu XV nid[lu fis-seklutar-rinaxximent u l-umani]mu

fejn dehru l-aqwa artisti ;enjig[all-pitturi, skultura, arkitet-tura, Brunelleschi, Ghiberti,M.Buonaroti, Raffaleo,Leonardo Da Vinci.

Imma f’dan is-seklu l-Knisjawkoll kellha problematika kbiramin[abba x-xi]ma tal-O//ident. Il-Papa Urbanu VIkien bniedem raff, ]orr unervu] u ta’ rasu, peress li kien(1378 – 79) Taljan il-KardinaliFran/i]i ma ridux joqog[dug[alih u g[amlu elezzjoni ta’anti-Papiet:

Giovanni XXIII (1410-15),Klement VII (1378-94),Benedittu XIII (1394-1428)

Sar Kon/ilju ta’ Pisa fejng[a]el 2 Papiet o[ra: GregorjuXII (1406 – 15), Alexander V(1409 – 10)

Fl-a[[ar ix-xi]ma spi//at bl-elezzjoni tal-Papa Martin V(1417 31)

Fl-1415 fil-Bohemja jin[araqb[ala eretiku John Huss, b’kon-segwenzi koroh ta’ [afna gwer-er bejn il-Kattoli/i u l-Hussiti.

Papa [ames xhur biss g[axirri]enja volontarjament biexjg[ix ta’ eremit i]da l-g[edewwa tieg[u tefg[uh il-[abs u wara sena u nofs mietqalb [afna tbatija.

}mien ta’ ordnijiet reli;ju]imendikanti – Fran;iskani,Dumnikani u Karmelitani(ir;iel) — Klarissi (tan-nisa).L-ag[ar seklu

Seklu XIV — 1300-1400 - l-ag[ar seklu tal-istorja tal-bnie-dem tal-Ewropa, Franza u l-Ingilterra kellhom gwerra lidamet mitt sena sakemm Allabag[at lil Sta Giovanna D’Arcobiex te[les lil Franza mill-ambizzjoni Ingli]a. Fis-sena1348 AD faqqet il-‘blackdeath’, il-pesta bubonika li[alliet terz tal-popolazzjoniEwropea ta[t l-art. Nofs il-popolazzjoni tal-Ingilterramietet b’din il-pesta, ir[ula ubliet vojta. Il-Knisja [adetdaqqa ta’ [arta g[aliex g[addkbir ta’ sa/erdoti mietu vittmatad-dover tag[hom.

Biex tg[aqad inqala’ inkwietkbir f’Ruma. Serq kullimkien,briganta;;, vandali]mu, mard ukienet mitluqa g[al kollox. Il-Kardinali Fran/i]i ;ieg[lu lilPapa jitlaq minn Ruma u s-seba’ Papiet li rrenjaw mis-snin(1305-1378) kienu Fran/i]iKlement (1305-14) sa Gregorjuu XI (1370- 78) li dan ]mienkollu kienu qed jg[ixuf’Augnon.

Dan i]-]mien imsejja[ E]iljuta’ Babilonja. Il-Btu Urbanu VI(1362 – 70) kien [are; minnFranza u re;a’ mar Ruma fl-1367 i]da kellu jirritornamin[abba l-qag[da mwera likienet tinsab fiha Ruma. Kien]mien ta’ qaddisin kbar StaBri;ida ta’ Sweden, StaKaterina ta’ Sienna li re;g[et;iebet il-Papa Gregorju XI

G[alkemm il-Kru/jati tas-Seklu XII kellhom l-a[jarintenzjoni tal-Papiet biexje[ilsu mix-xkiel tal-Mawmettani, b’hekk l-insarasetg[u j]uru l-art imqaddsa.Xorta wa[da da[al l-att umanbid-dnub tal-poter, ambizzjoniu f’xi ka]i anki krudeltà uvjolenza g[alxejn. Sadattantfil-Knisja, kienu qed jitwielduordnijiet reli;ju]i militari b[at-templars u l-kavallieri ta’ San:wann.

Dejjem il-kap suprem tag[-hom kien ikun il-Papa stess,forsi llum narawha [a;a stram-ba li tg[id il-Knisja kienettie[u [sieb anki ddifensa mili-tari tal-individwu, imma daki]-]mien il-Knisja tas-SekluXII kellha ma trid tag[mel dinil-missjoni g[aliex hi u l-gvernkellhom l-istess g[an, li jip-prote;u lid-dg[ajjef u l-fqir.L-ewwel kru/jata

L-ewwel kru/jata tal-PapaUrbanu II (1088 – 99) kienetsu//ess kbir g[ax di;à:erusalemm itwaqqfet ir-renjuLatin bir-Re propju tag[na.Imma l-kumplament tal-kru/jati l-o[ra kien hemm fal-limenti kbar g[aliex anki:erusalemm stess re;g[etwaqg[et ta[t il-misilmin.

Fit-tielet wa[da r-Re tal-Ingilterra (Richard Lion-Hearted) ma’ Saladin (Re tal-mawmettani) g[amlu ftehimbejniethom li l-insara jit[allewliberament i]uru l-postijietimqaddsa bla tfixkil ta’ xejn.

Is-sena 1204 kienet senatra;ika g[al kollox g[aliex il-kru/jati da[lu fil-belt ta’

Kostantinopli u l-latini g[amlu[erba minnha; sar [afna /ar/irta’ demm. Il-Papa Inno/enzjuIII (1198 – 1216) ikkundannadan il-vandali]mu kollu li sarming[ajr ma kien jaf xejn.Nistg[u ng[idu li l-a[[arattentat ta’ kru/jata sar fl-1270mir-Re Lwi;i IX ta’ Franza limiet Tune] b’xi mard, qabelma wasal Franza.

L-inkwi]izzjoniProblema o[ra li dehret fis-

seklu XIII kienet l-inkwi]izzjoni li kien tribunaltal-Knisja biex ti;;udika sewjekk dak l-individwu kienxeretiku jew le, u x’kastigjistg[u jing[ataw. Kien ji;imog[ti /ertu ]mien g[all-indiema — bdieha l-PapaGregorju IX (1227 – 1241)naturalment kien hemm ukollxi abbu]i (ka] ta’ Joan of Arc,Galileo Galilei) li mbag[ad il-Knisja stess ikkundannathom,g[all-a;ir li sar intortamentkontra tag[hom. Ma ninsewx likemm il-gvern kif ukoll il-Knisja, fis-seklu XIII – XIV –XV kienu jikkonsidraw l-ere]ija b[ala delitt kapitalidaqs kemm kienu qtil, serq, e//.

Pawlu IV da[[al l-inkwi]izzjoni f’Ruma bejn is-snin 1555-59 meta kien Papa.

Fl-Ingilterra Mary Tudor uElizabeth I (Seklu XVI) ukollkellhom l-inkwi]izzjonitag[hom. Kalvinu +1564f’:inevra.

Fis-seklu XII – XIII g[andnaqaddisin kbar, San Fran;isk ta’Assisi, Klara, Duminku ta’Gu]man, San Xmun Stok.

San ?elestinu V 1294 li dam

Pittura li turi lil Gallileo Galilei

minn Fr. Vincent Magri

L-istorja tal-Knisja u Int – [arsa lejn il-perjodu 1100 – 1400 WK

Ittri lill-Editur 13IN-NAZZJON Is-Sibt, 2 ta’ Marzu, 2013

L-MLP iqarraq bid-distributuri tal-gassSur Editur

Nhar il-{amis il-leader tal-MLP Joseph Muscat laqqa’lid-distributuri ta/-/ilindri tal-gass u tahom weg[da bil-miktub iffirmata wkoll minnavukat, li jekk wara l-elezzjoni jkun fil-gvern hu makienx se jwaqqfilhomxog[olhom.

Muscat lag[ab il-log[bamad-distributuri tal-gass uqarraq meta ta l-impressjoni lijista’ jkun hemm xi theddidag[ax-xog[ol tag[hom.

Il-verità hija li fil-fehmatieg[i, ma te]isti l-ebdatheddida minn gvern ;did

Nazzjonalista g[ax-xog[oltad-distributuri tul il-le;i]latura li ;ejja.

Dan g[ax, il-pro;ett tal-pajpminn Sqallija se jissupplixxi l-power station ta’ Delimaramalli din tinqaleb biex ta[dembil-gass. Il-possibbiltà li l-gassfid-djar jitwassal b’sistemadiretta ta’ distribuzzjoni, hupro;ett infrastrutturali kbir, uli fil-fehma tieg[i ]gur lig[adu jkun je[tie; [afnadiskussjonijiet, studji u fondita’ flus kbar biex jitwettaq.

L Farrugia{al Qormi

It-teatrini ta’ MuscatSur EditurBlokka droga f’ka]inLaburista, Joseph Muscat[asibha blokka sil;. Kiekubniedem imur l-G[assa ujirrapporta li f’dik id-dar,hemm blokka droga, il-Pulizija tkun pronta tmurbiex tara, kif fil-fatt dejjemg[amlet. I]da jekk bniedem imur l-G[assa u jirrapporta li f’dikid-dar hemm blokka sil;, il-Pulizija tg[addih b’iblah,fidil, jew mi;nun.F’teatrin s[i[ mal-;urnalisti, Joseph Muscat qalli blokka droga [asibhablokka sil;. B[al fil-ka] ta’Toni Abela, meta naqasminn dmiru u ma marxjirrapporta. Fuq il-ka] ta’ drogaJoseph Muscat aktar ta lilToni Abela r-ri[. I]da dang[amlu biex jing[o;ob fil-pre]ent. g[ax ma jaqbillux lijispi//a b’]ew; ri]enji ta]-]ew; deputati tieg[u likellhom jirri]enjaw fl-a[[armumenti. Muscat, i]da, ;ieg[el lilAn;lu Farrugia jirri]enja bil-pulit, i]da fil-fatt, ke//ih.Dan g[amlu wara li kientant jg[annqu fl-attivitajietpoliti/i. Hekk jistmahomMuscat lil ta’ madwaru. Uhekk nemmen li jag[melukoll lil Toni Abela wara litg[addi l-elezzjoni u jkuninqeda bih u mbag[adjarmih, kif jaf kul[add li

g[amel lil An;lu Farrugia.Lil Toni Abela Muscatkellu fuqiex ike//ih, i]da make//ihx biex ma jidhirxikrah. U lil An;lu Farrugia,biex jidher sabi[ ukoll,ming[ajr ebda mist[ija,Muscat stiednu biex imurjippre]entah f’konferenza.Niftakar ukoll fit-teatrin likien g[amel ukoll Muscatma’ Jason Micallef. JosephMuscat, kien fa[[ar [afna lilJason Micallef u tantg[annqu g[ax kien weg[duli mhux se jikkontesta g[all-elezzjoni tad-9 ta’ Marzu.kemm dakinhar kien teatrinnafuh illum li Jason Micallefse jikkontesta l-elezzjoni. Nemmen li xi [a;a hemmukoll mo[bija dwar dan it-teatrin. }gur li Muscatg[andu x’ja[bi la matkellimx dwar din il-ksur tal-weg[da li Jason Micallefg[amel lil Muscat.Aktar teatrini ta’ Muscatnarawh f’dak li kien g[amelfl-1996 meta kien tant favuril-fri]a tas-s[ubija ta’ Maltafl-Ewropa. {ames snin s[a[kontra s-s[ubija, u issa favur– [amsa ’l hemm u [amsa ’lhawn.Dak prin/ipju, SurMuscat?Jekk fid-9 ta’ Marzu l-poplu jitbellah u jag[ti lilMuscat il-fidu/ja, ara xiPrim Ministru jkollna!

A. CassarIl-Mosta

L-ittri f’din il-pa;naL-ittri g[all-pubblikazzjoni

f’din il-pa;na jistg[ujintbag[tu bil-posta (Ittri lill-Editur, In-Nazzjon, TriqHerbert Ganado, Tal-PietàPTA 1450), bil-fax (numru2124 2886 — Attn. AlexAttard) jew fl-indirizzelettroniku:alex.attard@media.link.com.mt.

L-ittri jridu jkunuakkumpanjati bl-isem u l-indirizz s[a[ ta’ minjibg[athom u ma jridux ikunuitwal minn 300 kelma.

Ittri bin-nome-de-plume majkunux ippubblikati u l-Edituri]omm id-dritt li jirrifjuta lijippubblika kull ittra li jir/ieviu li jqassar kull ittra, bastaj]omm il-punt tag[ha.

Kunsill LokaliNazzjonalista iwieg[ed lija[dem u jimpenja ru[u biex:

* Jirrestawra n-ni/e/ upostijiet stori/i

* Isebba[ iz-zoni ta’Birkirkara

* I]id is-sigurtà fil-;onnapubbli/i

* Issir infrastruttura litixraq lil-lokalità

* Issir pressjoni fuq il-gvern /entrali biex titkomplaid-dar tal-anzjani f’Birkirkara

* Studju fuq it-tni;;is tal-arja fiz-zoni ta’ Birkirkara

* Aktar sistema ta’ wi-fispots f’in[awi differenti

* Isiru aktar laqg[at ta’ kon-sultazzjoni mal-awtoritajiet tal-iskejjel, social workers, pulizi-ja u Knisja biex na[dmuflimkien g[all-;id tar-residenti.

* Isiru laqg[at aktar spissta’ konsultazzjoni mar-resi-denti

* Inkomplu dak li bdejnaf’dak li hu inizjattivi dwar l-ambjent spe/jalment dwarener;ija alternattiva

Laqghat mal-ghaqdietta’Birkirkara dwar g[ajnuna lijistg[u jiksbu mill-UnjoniEwropea

Insa[[u l-korsijiet u attivi-tajiet f’dak li g[andux’jaqsam mal-Adult Learning

Infrastrutura fl-oqsma tad-djar (housing estate)

Dan kollu se jg[in biex il-komunità ta’ Birkirkaratag[mel qab]a ta’ kwalitàfavur it-tfal, ]g[a]ag[, adultiu anzjani.

14 Elezzjonijiet Kunsilli Lokali 2013IN-NAZZJON Is-Sibt, 2 ta’ Marzu, 2013

BIRKIRKARAMill-Programm KunsillLokali Nazzjonalista Birkirkara 2013

John Mizzi64, pensjonant. Mi]]ewwe;b’zewgt itfal, membru talKumitat Sezzjonali PN,

Michael Fenech Adami43, Sindku Birkirkara.

Antoine Sammut (Smile) 39, Separat. Xog[ol:Messa;;ier fil-Ministeru ta’Tonio Fenech. Involvut fil-Kumitat ?entrali G[aqdaMu]ikali Sant’ Elena dawn l-a[[ar 11-il sena u qieghedAssitent Direttur.

Josianne Cardona Gatt 31, mi]]ew;a b’tifel. Avukataf’kumpanija privata. Fl-2006kienet eletta fil-Kunsill Lokalita’ Birkirkara, tokkupa l-kari-ga ta’ kunsilliera. Tie[u [siebil-kultura, u tie[u [siebflimkien ma’ grupp ta’]g[a]ag[ l-exibhition tal-:img[a il-Kbira.

Marie Claire Zammit38, Mi]]ew;a b’tifel u tifla.Università ta Malta,Physiotherapist u tmexxikumpanija tal-familja b[aladirettur. Segretarja tal-KumitatSezzjonali Birkirkara, membrufis-SIZM

Claire Sinagra37, separata. Pre-VocationalEducation, SalesRepresentative mal-JPS.Involuta fil-volontarjat ma’Madre Tereza, {admet mal-anzjani, t[obb id-drama u ]-]fin, u hi s-Segretarja Ka]inPartit Nazzjonalista Dingli.

Giorgio Schembri 36, Perit. Ja[dem b[alaProjects Manager il-HeritageMalta. Mi]]ewwe;. Kieninvolut fl-iscouts ta’Birkirkara u issa membru tal-Kumitat Sezzjonali PartitNazzjonalista ta’ Birkirkara

Antoine Attard63, mi]]ewe; u g[andu ]ew;titfal. Pensjonant. Iggradwafil-Management fil-biedja,membru tal- Kumitat PartitNazzjonalista Fleur de Lys.

John Borg 50 sena, mi]]ewwe; u g[andu]ew;t itfal. Self-Employed.Ilu 22 sena fil-Kumitat ta’Birkirkara FC. Kien boardmember tal-UEFA ClubForum u membru tal-European Club Association.Ilu Kunsillier f Birkirkaramill-2009

Mark George Abdilla30, manager MTA. Kunsilierfil-Kunsill Lokali Birkirkarag[al dawn l-a[[ar seba’ snin.

Elezzjonijiet Kunsilli Lokali 15IN-NAZZJON Is-Sibt, 2 ta’ Marzu, 2013

Franco Galea46, mi]]ewe; u g[andu tlettitfal.Studja sal-livell ta’ Mastersfil-Business Administration fejng[al 27 sena [adem fl-industrijatal-ospitalità. Siefer f’diversipostijiet fl-Ewropa u l-Afrika ug[andu delizzju tal-fotografija.:ie elett fil-Kunsill Lokali ta’Pembroke u kien elett mill-2004sa 2008 b[ala membru tal-Parlament fejn [addan il-po]izzjoni ta’ SegretarjuParliamentari

Charles Cesare 46, Edukazzjoni Sekondarja.Ja[dem Segretarjat MRR.Involut: Vi/i PresidentKumitat Sezzjoni Pembroke

Oliver Zammit46, mi]]ewwe; b’]ew;t itfal,Senior Security Mater Dei.

Evelyn Vella Brincat 52, mi]]eww;a b’]ew;t itfal.Edukazzjoni: St Joseph Convent.Ta[dem b[ala g[alliema ug[andha esperjenza vasta fil-qasam ta’ po]izzjonijiet e]ekuttivf’diversi kumpaniji privati kifukoll fis-Segretarjat tal-Ministerutal-Edukazzjoni . Involuta g[al numru ta’ snin fil-volontarjat u b[alissa t[addan il-kariga ta’ President tal-Asso/jaz-zjoni tal-annimali abbandunati.Attiva fin-National Council ofWomen (NCW) fejn serviet fl-Executive Committee, u kordina-tri/i tal- NCW EnvironmentCommittee. Hi membru tal-kumitat ta’Pembroke Athleta Football ClubNursery, u kaxxiera tal-Consumers’ Association.Isservi b[ala President tas-Sezzjoni tal Partit Nazzjonalistata’ Pembroke u tal-KKPN.

Vi]joni li twassal g[as-su//ess

Pembroke hi lokalità lifiha ti;bor bosta elementikaratteristi/i ta’ pajji]na.Je[tie; li Kunsill Lokalimmexxi mill-PartitNazzjonalista, jiffoka fuq il-[ti;iet tal-lokal u fuq kolloxtar-residenti billi jfassalvi]joni fit-tul. KunsillieraNazzjonalisti ja[dmu biexjitfassal pjan fit-tul li perme-zz tieg[u jkunu elenkati l-prioritajiet ta’ [idma g[al-lokalità. Hu fuq din il-vi]joni li tifrex fuq tul ta’snin li l-lokalità timxi ’lquddiem b’su//ess lejn il-miri li npo;;u quddiemna.

Toroq u infrastrutturatal-og[la kwalità

Minkejja li twettqet [idmabiex l-infrastruttura tal-lokaltimxi ’l quddiem m’hemmxdubju li g[ad fadal [afna xijsir. L-investiment qawwi liqed iwettaq il-gvern fuqtoroq arterjali, distributorji uresidenzjali qed jg[in mhuxftit biex il-lokalità tag[natimxi ’l quddiem. Dang[andu jkun sostnut minn[idma fuq medda ta]-]mienbiex it-toroq fil-lokal ikunukollha fi stat tajjeb u lijixirqu lir-residenti. F’dawkli huma toroq, KunsillieraNazzjonalisti ja[dmu biex s-servizzi kollha relatati jkunutal-og[la livelli possibbli,kemm jekk huma bankini,g[amara tat-triq, dawl,servizzi mg[oddija minn ta[tl-art kif ukoll tisbi[ lijikkumplimenta l-istessinfrastruttura u jsa[[a[ il-karattru tal-lokal.

L-Opportunitajietjin[atfu permezztal-edukazzjoni

Kunsill immexxi minnma;;oranza ta’ KunsillieraNazzjonalisti ja[dem biex l-edukazzjoni tkun wa[da mill-prioritajiet ewlenin fil-[idmatal-kunsill. Minbarra l-korsiji-et varji li joktru b’risq ir-resi-denti, issir [idma mal-iskolabiex fejn ikun possibbli l-Kunsill Lokali jag[ti l-g[ajnuna me[tie;a. Ikompli l-investiment fil-librerija lokaliu fuq kollox isiru kampanjiedukattivi fuq setturi usu;;etti varji li jg[inu fit-tis[i[ tal-karattru u l-formaz-zjoni tal-;enerazzjonijiet ta’g[ada.

Ambjent nadif g[al kwalità ta’ [ajja a[jar

Dak kollu li jdawwarna u l-lokalità fejn ng[ixu huma l-ambjent l-aktar qrib tag[na.Kunsill immexxi mill-PartitNazzjonalista jistinka biex l-ambjent ikun fuq quddiem nettfl-a;enda tal-[idma tieg[u.G[andha ting[ata attenzjoni lildak kollu li jsebba[ il-lokal ufuq kollox ting[ata attenzjonikbira lill-indafa, i]-]amma ta’;onna madwar il-lokalità u l-[olqien ta’ spazji rikreattivig[at-tgawdija tat-tfal u l-familji tag[na u dan wkoll billiner;g[u ninstallaw il-bandlighat-tfal fil-lokalitàtag[na.Aktar minn hekkting[ata attenzjoni spe/jali lill-widien, l-g[elieqi u l-pajsa;; lijdawwar il-lokalità tag[na biexdawn jin]ammu fl-a[jar statpossibbli kemm bit-tindif kifukoll bl-infurzar me[tie;.

Fil-qasam ambjentali, il-Kunsill Lokali g[andu jag[mel[iltu kollha biex tkompli tikberil-kultura favur is-separazzjonital-iskart. Hu f’dan is-sens li l-edukazzjoni fuq dan is-su;;ettma tista’ taqta’ qatt u g[andha

tkun intensifikata biex kul[addji;bed [abel wie[ed.

Kura tas-sa[[a u appo;; Kunsilliera eletti f’isem il-

Partit Nazzjonalista jaraw li l-Kunsill Lokali ja[dem blaheda biex sa fejn hu possibblijoffri servizzi ta’ appo;; lildawk il-faxex tas-so/jetà l-aktar li huma vulnerabbli. Il-Kunsill Lokali jara li jkunuoffruti servizzi lill-anzjani u l-persuni b’di]abbiltà tal-lokalkif ukoll servizzi ba]i/i bhaldak li da[[alna b[alma hu t-tilqim u tas-servizzi socjali. Il-Kunsill Lokali g[andu ja[demanke ma’ dawk il-persunib’vizzji li jnawru l-[ajjatag[hom u tal-familji tag[hom.Din il-[idma tista’ titwettaqflimkien ma’ a;enziji gover-nattivi b[as-Sedqa u l-Appo;;permezz ta’ sessjonijiet ffukatifuq vizzji li l-aktar jimmani-festaw ru[hom fil-lokalità.

Il-familja s-sies tas-so/jetà

Is-sies ewlieni tas-so/jetàMaltija jibqa’ dejjem il-famil-ja. G[alhekk anke fuq livelllokali g[andha titwettaq poli-tika li ssa[[a[ il-familja.G[al dan il-g[an, KunsillLokali mmexxi minnKunsilliera Nazzjonalistija[dem biex jitwettqu mi]urili jg[inu lill-familja fl-i]vilupp tag[ha. L-g[ajnunalill-g[aqdiet sportivi fil-lokalhi kru/jali wkoll u l-Kunsilliera tal-PartitNazzjonalista jaraw li din il-hidma mal-g[aqdiet sportiviti]diet g[all-benifi//ju tar-residenti.

Ser[an il-mo[[Kunsill Lokali mmexxi

minn ma;;oranza tal-PartitNazzjonalista jara li fil-lokalità jkun hemm is-sigurtàme[tie;a b’[idma id f’id mal-pulizija permezz tad-dixxi-plina me[tie;a. KunsillieraNazzjonalisti jag[tu prioritàassoluta lis-ser[an tal-mo[[tal-familji u r-residenti tal-lokal.

G[alhekk issir [idma biexil-pre]enza tal-pulizija fl-g[assa u fit-toroq tkun wa[dakontinwa. Fejn me[tie;, ikunustallati CCTV Cameras li per-mezz tag[hom ikunu sorveljatizoni li fihom ;eneralmentjitwettaq l-abbu]. Isirudiskussjonijiet ma’ residentif’]oni differenti madwar il-lokalità biex tkun studjata l-possibbiltà li ssir sistema ta’Neighbourhood Watch.

Tmexxija sodaKunsill immexxi minn

ma;;oranza ta’ KunsillieraNazzjonalista jag[tu direzzjoni/ara fit-tmexxija tal-lokal uja[dmu mag[qudin g[al g[an

PEMBROKEMill-Programm KunsillLokali Nazzjonalista Pembroke 2013

wie[ed, dak li l-lokal jimxi ’lquddiem u r-residenti jgawdukwalità ta’ [ajja a[jar.

Kunsill immexxi minnma;;oranza tal-PartitNazzjonalista jara li d-djalogujiddomina fil-[idma tal-KunsillLokali biex ir-ri]orsi ta’kul[add ikunu utilizzati g[all-;id tal-lokal. Fuq kollox il-Kunsill Lokali je[tie; tmexxijasoda li tidde/iedi u twettaq dakli hu ta’ ;id u priorita’ g[ar-residenti.

Komunità dinamika permezz tal-kreattività

Kunsill Lokali mmexxi minnma;;oranza tal-PartitNazzjonalista jara li jkunuoffruti korsijiet edukattivi u ta’arti li permezz tag[hom titkat-tar il-kreattività tat-tfal i]-

]g[a]ag[ u l-adulti. Din il-[idma m’g[andhiex issir mill-Kunsill Lokali b’mod li to[noqinizjattivi minn g[aqdiet uso/jetajiet fil-lokal.

G[alhekk fejn u sakemm hupossibbli, il-Kunsill Lokalija[dem id f’id ma’ dawn l-g[aqdiet, clubs sportivi u l-parro//a biex l-inizjattivi b’risqir-residenti jkunu kemm jista’jkun wiesg[a fuq su;;etti dif-ferenti u jil[qu l-akbar firxapossibbli ta’ residenti.

Hawnhekk il-Kunsill Lokalig[andu jaqdi l-funzjoni ta’xprun fost il-komunità biex dintipparte/ipa aktar f’dawn l-attivitajiet ta’ kreattività. Danisir permezz ta’ reklamar tal-attivitajiet fil-komunità perme-zz tal-pubblikazzjonijiet tal-Kunsill Lokali.

16 A[barijiet ta’ Barraminn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt

IN-NAZZJON Is-Sibt, 2 ta’ Marzu, 2013

Qassis jerfa’ tfajjel biexjg[inu jne[[i gwarni/b’ritratt tal-Papa Benedittuminn ma’ [ajt fil-knisjadedikata lil Santa Marija fil-belt ta’ Mudgee, fl-IstatAwstraljan ta’ New SouthWales. Benedittu temm il-mandat ta’ Papa nhar il-{amis b’weg[da solenni ta’ubbidjenza g[as-su//essurtieg[u li se jintg[a]el waqtil-konklavi. (Reuters)

Il-Kardinali Kattoli/i minnmadwar id-dinja bdew il-pro/ess in/ert u kumplikatg[all-g[a]la ta’ Papa sig[atwara li Benedittu XVI (nharil- {amis) g[amel l-a[[ardiskors pubbliku f’CastelGandolfo qabel irtirauffi/jalment mill-kariga.

Intant, hemm dettalji tal-pro/ess li g[ad mhumiex /ariwara li din id-darba makenitx il-mewt li kkonkludietil-mandat ta’ Papa b[almase[[ tul il-mijiet tas-snin.

G[aldaqstant, il-pro/esskien jesi;i sessjoni informalig[all-Kardinali qabel, nhar it-Tnejn, jibdew ir-rounds tat-ta[ditiet tradizzjonali.

S’issa m’hemmx favorit /arfost il-115-il Kardinal-eletturili m’g[andhomx aktar minn80 sena u li se jissie[bu fil-konklavi li li permezz tieg[ujintg[a]el il-Papa.

B’hekk ukoll il-Kardinalise ju]aw il-jiem li ;ejjin biexjevalwaw bir-reqqa l-kandidati potenzjali g[all-akbar rwol tal-Knisja u metal-konsultazzjonijiet warabibien mag[luqa ta’ qabel il-konklavi mistennija jittrattawl-isfidi tal-futur g[all-Vatikan.

Benedittu kkonkluda r-renju diffi/li ta’ tmien sninb’weg[da g[al reverenza usens ta’ ubbidjenzaikkundizzjonata g[al kull minjil[aq Papa – bid-dinja issaqed tistenna g[all-konfermatal-Mexxej ;did tal-1.2 biljunKattoliku waqt perijoduproblematiku partikularig[all-Knisja.

Il-konklavi huma fost l-aktar elezzjonijiet tad-dinja lijibba]aw fuq segretezza fejnma jit[abbrux kandidati. Il-pro/ess lanqas ma jippermettikampanji fil-miftuh u l-Kardinali-eletturi jie[dudejjem ;urament li jibqg[ub’[alqhom mag[luq dwar il-votazzjoni g[all-Papa.

Intant, hu mag[ruf li qabelil-konklavi, il-Kardinalijikkonsultaw mal-‘eletturi’ l-o[ra biex isiru jafu aktar dwarl-g[a]liet potenzjaliquddiemhom – bil-Kardinalta’ Boston Sean O’Malleyji]vela li ‘qed ju]a [afna l-internet biex isir jaf dwar il-Kardinali l-o[ra.

Hi tradizzjoni li konklavijibdew [mistax-il jum wara liPapa jkun ‘[alliena’, i]da l-perijodu s-soltu jinkludi]mien g[al luttu u /erimonji

funebri – g[aldaqstantBenedittu [aseb g[al digriet lijippermetti bidu bikri tal-pro/ess.

Min-nhar it-Tnejn, il-Kardinali jibdew jiddiskutu ]-]mien li jridu j]ommu l-konsultazzjonijiet bil-mag[luq

qabel jid[lu g[all-konklavi,fejn imbag[ad jibqg[u‘imsakkrin’ sakemm jit[abbaril-Papa ;did.

IL-BELT TAL-VATIKAN

Jibda l-pro/ess g[all-g[a]la tal-Papa

IN-NAZZJON Is-Sibt, 2 ta’ Marzu, 2013A[barijiet ta’ Barra 17

Il-Gvern Libjan /a[adg[ajdut li l-Prim Ministru fi]mien id-ditattura ta’Muammar Gaddafi jinsabf’kundizzjoni kritika wara likien torturat fil-[abs fejn qedjin]amm.

Al Baghdadi al-Mahmoudif’:unju kien estradit mit-Tune]ija lejn il-Libja ub’hekk kien sar l-ewweluffi/jal g[oli Libjan lintbag[at lura pajji]u biexjg[addi pro/ess minn minduntemmet id-ditattura ta’Gaddafi.

F’Novembru tas-sena lig[addiet kien beda l-pro/esstieg[u fejn kien akku]atb’korruzzjoni u li ordna lit-truppi Libjani biex jag[mlustupru fil-massa matul ir-rivoluzzjoni tal-2011. Hu issaqed jin]amm f’[abs fi Tripli.

Din il-;img[a l-avukattieg[u, it-Tune]in MabroukKhorchi, qal li Mahmoudikien f’kundizzjoni kritika uqed jissogra li jmut wara likien torturat fil-[abs.

Imma l-Prim MinistruLibjan Ali Zeidan, waqtkonferenza tal-a[barijiet, qalli Mahmoudi kienf’kundizzjoni ta’ sa[[a tajbau kien qed ikun trattat tajjeb.

Sadattant delegazzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti nhar il-{amis ]aret lil Mahmoudi fil-[abs fejn qed jin]amm waral-kummenti tal-avukat tieg[u.Stqarrija min-NU qalet lifilwaqt li delegazzjoni qattma t[alliet wa[edha, uffi/jalikellhom /ans jitkellmu ma’Mahmoudi fil-privat u hu/a[ad li kien qed ikun stmat[a]in.

Il-mexxej ta/-/entru xellug,Pier Luigi Bersani, ilbiera[eskluda l-possibbiltà li jkunhemm koalizzjoni ma’ SilvioBerlusconi biex tissolva l-kri]i politika li spi//at fiha l-Italja wara l-elezzjoni;enerali ta’ ;img[a ilu.

F’intervista mal-;urnal LaRepubblica, Bersani, lig[andu l-ma;;oranza fit-Tieni Kamra tal-Parlamenti]da mhux fis-Senat, qal liBerlusconi, li jmexxi /-/entrulemin, ma kellu ebda kun/ettta’ responsabbiltà [lief g[all-interessi tieg[u.

Hu mbag[ad ]ied li riedjag[milha /ara li m’hemmxpossibbiltà ta’ koalizzjonibejn i]-]ew; na[at g[aliexdin qatt ma e]istiet b[alapossibbiltà.

Il-kummenti tieg[u dehru lig[alqu l-bieb g[al wa[dami]-]ew; possibbiltajietg[all-[olqien ta’ gvern ;did.

Il-partit ta’ Beppe Grillo, il-

Movimento 5 Stelle, li spi//at-tielet forza politika fl-Italja,eksluda l-possibbiltà li jag[til-vot ta’ fidu/ja lil partit ie[ori]da qal li g[andu mnejnjag[ti l-appo;; tieg[u lil dakli jg[addi Gvern ;did fil-Parlament skont jekk jaqblumag[hom jew le.

Ming[ajr l-appo;; tal-ma;;oranza fi]-]ew; kmamartal-Parlament, gvern ma jistaxjg[addi li;ijiet jew jirba[ votta’ fidu/ja u g[alhekk ikunwie[ed instabbli u b’[ajjaqasira. U hemm t[assib kbirdwar kemm din is-sitwazzjonise tkompli tkaxkar u jekkikun hemm gvern kemm danse jkun b’sa[[tu

Bersani qal lil LaRepubblica li kien sejippre]enta programm biproposti politi/i limitati u li[afna minnhom huma similig[all-manifest elettorali ta’Grillo u mbag[ad ifittex l-appo;; tal-Parlament.

Bersani qal li wie[ed jista’jsejja[ lil dan il-gvern ;didi]da hu qal li dan se jkunwie[ed ta’ bidla. Hu qal ligvern ;did imexxi minnu kiense jipprova jtaffi l-awsteritàimposta mill-Gvern ta’ MarioMonti, bl-approvazzjoni tal-Unjoni Ewropea u dwar dankien ikkonsulta mal-PresidentFran/i] Francois Hollande.

L-Italja g[andha t-tieni l-og[la ammont ta’ dejn fl-Ewropa wara l-Gre/ja uhemm t[assib li l-kri]i tista’ter;a’ tifta[ bera[ il-kri]ifinanzjarja.

Sadattant, il-PresidentTaljan Giorgio Napolitanoeskluda l-possibbiltà litissejja[ elezzjoni o[ra.Napolitano g[amel dawn il-kummenti waqt ]jara li qedjag[mel fil-:ermanja u qal lihu ma kienx interessat iservimandat ie[or.

Il-mandat tieg[u jiskadi fil-15 ta’ Mejju.

Il-LIBJA

Ti/[ad li l-eksPM qed imut

L-ITALJA

Esklu]a l-possibbiltà ta’ftehim bejn il-lemin u x-xellug

IS-SIRJA> :ellied Libjan jistrie[ f’Deir el-Zor waqt pawsa mill-;lied kontra t-truppi tar-re;imSirjan (ritratt Reuters)

18 A[barijiet ta’ BarraIN-NAZZJON Is-Sibt 2 ta’ Marzu, 2013

I?-?INA> {ofra wiesg[a 24.9 metru li fe;;et fir-ra[al ta’ Guangyuan fil-provin/ja ta’ Sichuan. Il-[ofra bdiet ti]viluppabil-mod il-mod f’Settembru u esperti qalu li din aktarx se tikber min[abba x-xita. (ritratt Reuters)

IR-RENJU UNIT

Lejn impenn‘pubbliku’kontra l-kan/er

Il-;ganti tad-dinjateknolo;ika u r-ri/erkaturidwar il-kan/er qeg[dinjissie[bu flimkien bl-iskopli jintrodu/u l-mezzi lijippermettu biex il-pubbliku jie[u sehem fit-tentattivi lejn il-kura g[altipi ta’ kan/er.

Hu ttamat li l-inizjattivatirrifletti parti mis-su//esstal-impenn biex il-pubblikujfittex l-o;;etti fl-ispazju uf’dan il-ka] il-CancerResearch UK, flimkien ma’Amazon, Facebook uGoogle, qeg[din jippruvawi[ajru lin-nies biex ifittxu‘l-bidliet u l-i]viluppi’ fid-DNA li jwasslu g[all-kan/er.

Id-data inkwistjonite[tie; tkun analizzatab’evalwazzjoni personalii]da hu fatt li m’hemmxbi]]ejjed xjenzjati.

Intant, sar progress ta’malajr fil-mod kif wie[edisib tarf tas-sekwenzae]atta tad-DNA ta’ tumurtal-kan/er. Meta wie[edjg[aqqad l-informazzjoni lito[ro; mill-istudju tad-diversi tumuri, il-[idmatippermetti lir-ri/erkaturibiex ifittxu l-hekk-imsej[amutations kriti/i li jibdluparti tal-;isem b’sa[[ithaf’kankru ta’ potenzjalqattiel.

Madankollu, l-ammonttad-data involuta hi kbira[afna u l-kompjuters majistg[ux isibu d-differenzisottili li jag[tu [jiel dwaril-kaw]i ;eneti/i tal-kan/eru l-impenn spe/ifiku kapa/i’l quddiem jirri]ulta fitrattamenti.

Dan meta llum qedikompli l-progress fil-[idma biex wie[ed jifhemir-ra;unijiet ;eneti/i waral-i]vilupp tal-kan/er.

HAITI

Duvalier iwie;eb g[all-abbu] ta’ poterL-eks dittatur ta’ Haiti

Jean-Claude ‘Baby Doc’Duvalier ilbiera[ tressaq il-qorti f’Port-au-Prince, fejnikkonfronta akku]i dwar il-korruzzjoni u abbu] ta’drittijiet umani fejn /a[adresponsabbiltà g[all-abbu]i lise[[ew tul il-[mistax-il senatad-dittatorjat bejn l-1971 u l-1986.

Din kienet l-ewwel dehrafil-qorti g[al ‘Baby Doc’mindu rivoluzzjoni popolari,

fl-1986, ;eg[elitu jmur jg[ixfl-e]ilju. Intant, l-eks-Kap tal-Istat – li kien ibbojkottja tlietsmig[ tal-qorti pre/edenti –addotta atte;;jament ta’ sfidawaqt sessjoni ta’ mistoqsijietminn panel ta’ tliet im[allfinli damet g[al erba’ sig[at.

Daqs ;img[a ilu, Duvaliernaqas milli jidher il-Qortib’Im[allef jo[ro; mandatbiex jinsisti g[all-pre]enzatal-eks dittatur quddiem il-Qorti tal-Appell f’Port-au-

Prince, kif ukoll g[al skortata’ pulizija f’ka] ta’ ne/essità.

Intant, mijiet ta’ sosteniturita’ Duvalier ilbiera[ in;abrubarra l-awla tal-qorti bl-eksdittatur, f’wie[ed mill-kummenti waqt is-smig[,itenni li ‘ta[tu, it-tfal setg[ujattendu l-iskola u li ma kienxhemm xi nuqqas ta’ sigurtàf’Haiti’.

Is-smig[ quddiem il-Qortital-Appell sar biexjiddetermina t-tip ta’ akku]i li

jista’ jiffa//ja ‘Baby Doc’ udin kienet l-ewwel darba li hukellu jindirizza, personalment,id-delitti li allegatamenttwettqu waqt id-dittatorjat.

Osservaturi internazzjonaliqeg[din isegwu l-ka]b’attenzjoni u jikkunsidraw il-pro/ess ta’ Duvalier b[alae]ami importanti g[as-sistema tal-;ustizzja f’Haitiwara snin ta’ dittatorjat,[akma militari u kri]iekonomika.

IN-NAZZJON Is-Sibt, 2 ta’ Marzu, 2013A[barijiet ta’ Barra 19

Il-KOREA T’ISFEL> Studenti universitarji waqt wirja tat-Taekwondo waqt /elebrazzjonijiettal-indipenden]a mill-:appun fl-1919 (ritratt Reuters)

Bruce Reynolds, l-istrate;ista kriminali li jibqa’mag[ruf b[ala l-mo[[ waraThe Great Train Robbery – l-aktar serqa famu]a fl-istorjatal-pajji] – miet fl-età ta’ 81sena wara li sa[[tu kienetilha tmajna.

Mewtu t[abbret ftit xhurqabel il-[amsin anniversarjutad-delitt inkwistjoni li se[[fl-1963 u fejn Reynolds,sie[bu Ronnie Biggs ([allielie[or li baqa’ jissemma) u l-membri tal-grupp tag[homwettqu ‘/-/elebri’ delitt fuqferrovija tal-posta li kienetqed tivvja;;a minn Glasgowfl-Iskozja g[al Euston fejninsteraq total ta’ 2,631,684liri Sterlina fi flus kontanti.

Id-delitt se[[ meta l-ferrovija kienet g[addejjaqrib ta’ Cheddington u s-serqa tkun ekwivalenti g[al40 miljuni Sterlina skont il-prezzijiet tal-lum.

Reynolds, imlaqqam‘Napuljun’, kien ;abarmieg[u mill-anqas [mistax-ilkriminali g[as-serqa tas-sekluu wara d-delitt kien [arablejn il-Messiku fejn issie[betmieg[u familtu.

Huma mbag[ad marrujg[ixu l-Kanada i]daReynolds irritorna fir-RenjuUnit ladarba spi//awlu l-flusu fejn kien inqabadf’Torquay qabel g[addewh;uri. Hu kien we[el 25 sena[abs.

IR-RENJU UNIT

Imut il-mo[[ waral-Great Train Robbery

Il-President tal-Kunsill EwropewHerman Van Rompuy wissa lill-PrimMinistru Britanniku David Cameron lit-tluq tar-Renju Unit mill-UnjoniEwropea g[andu jiswielu prezzsostanzjali u li l-mexxejja Ewropej l-o[ra ma jridux jinnegozjaw mill-;didit-Trattati li fuqhom twaqqfet l-UE.

Rompuy sostna li r-Renju Unit kellul-opportunità g[al rwol ewlieni fit-

tiswir tal-ekonomija Ewropea u li llumiz-zona ewro g[andha ‘l-artillerija’(g[odda) ekonomika biex to[ro;wa[edha mill-kri]i finanzjarja li hianki l-ag[ar kri]i fl-istorja tag[ha.

Waqt diskors li g[amel fid-distrettfinanzjarju ta’ Londra, Van Rompuywissa /ar lil Cameron li l-Ewropam’g[andhiex tikkunsidra xi tentattivmir-Renju Unit g[al s[ubija b’sistema

a-la-carte – ji;ifieri fejn il-pajji]jag[]el u jwarrab ir-regoli li jrid tal-UE.

Hu legalment possibbli li pajji]jitlaq mill-Unjoni i]da l-affarijietmhumiex daqshekk sempli/i – bil-pro/ess jinvolvi kwistjoni kumplikata,partikularment mil-lat politiku, u li]gur ‘ma ji;ix b’xejn’ lill-istatspe/ifiku.

Min-na[a tieg[u, David Cameronwieg[ed li jipprova jie[u lura l-poterimill-UE minbarra li, u f’ka] li l-PartitKonservattiv jer;a’ jkun elett, iressaqkwalunkwe ftehim ;did lill-votantig[al referendum dwar jekk ir-RenjuUnit g[andux ikompli b[ala parti mill-UE sal-a[[ar tal-2017 .

Ir-Renju Unit ilu msie[eb fl-UnjoniEwropea mill-1973.

L-UNJONI EWROPEA

It-tluq tar-Renju Unit ‘mhux se ji;ih b’xejn’

IL-BRA}IL

Tinqatel [addiemamad-Dipartimenttal-Istat Amerikan

Mara li kienet impjegata mad-Dipartiment tal-IstatAmerikan instabet mg[allqa fil-kamra tal-lukanda tag[habid-delitt ise[[ meta din kienet qed tqatta’ btajjel f’Rio deJaneiro.

Il-vittma kienet identifikata b[ala Victoria Tcaciuc u l-Pulizija tg[id li din sfat maqtula fl-20 ta’ Frar. Intant, l-awtoritajiet arrestaw suspettat li nqabad bil-kameras tas-sigurtà waqt li kien die[el fil-lukanda li tinsab fid-distrettta’ Copacabana. Ir-ra;el inkwistjoni qed ji/[ad li wettaqomi/idju.

Mhux /ar meta Tcaciuc waslet il-Bra]il i]da hi kienet qedtippjana li ]]ur aktar bliet Bra]iljani qabel kellha taqbad l-ajruplan lura lejn pajji]ha.

L-Uffi//ju Stampa tal-Konsulat Amerikan f’Rio intantikkonferma li l-vittma kienet impjegata b’kuntratt mad-Dipartiment tal-Istat f’Washington.

L-ISTATI UNITI> Kadett tal-Armata Amerikana jidher ma;enb ritratt tal-:eneralNorman Schwarzkopf fil-kappella tal-Akkademja Militari ta’ West Point waqt il-funeraltal-;eneral li kien mexxa t-truppi internazzjonali matul l-ewwel gwerra tal-Golf fl-1991.Hu miet ta’ 78 sena f’Tampa fi Florida fis-27 ta’ Di/embru tal-2012 min[abbakumplikazzjonijiet wara pnewmonja. (ritratt Reuters)

Skolasekondarja;dida tal-bnietf’Tal-{andaq

Din il-;img[a kienetinawgurata skolasekondarja ;dida tal-bniet fil-{andaq limitita’ {al Qormi. Pro;ett lijkompli mal-weg[da ta’Gvern Nazzjonalista lijkompli jbni skola;dida kull sena. Din l-iskola saretb’investiment ta’ €8miljun u hi mg[ammrab’teknolo;ija li tag[melit-tag[lim esperjenzamill-isba[. Il-bini hubiss parti mill-investiment s[i[ fl-edukazzjoni li dan il-Gvern g[amilhapriorità u se jkomplijenfasizza fuqha fil-[ames snin li ;ejjin ladarba jkun ikkonfermatmill-poplu. Ri]ultat ta’dan l-investiment li sargrazzi g[all-[idma fostl-o[rajn tal-PrimMinistru LawrenceGonzi, illum aktar minn83 fil-mija ta]-]g[a]ag[qed ikomplu bl-istudjitag[hom wara lijispi//aw is-sekondarja.

Skola ;dida kull sena20 21

IN-NAZZJON Is-Sibt, 2 ta’ Marzu, 2013

22 Sbu[ijaIN-NAZZJON Is-Sibt, 2 ta’ Marzu, 2013

Qed nirreferi g[ar-ritrat-ti, l-uniku rikordju lijibqag[lek meta jibdajg[addi ]-]mien.

I]-]mien igerbeb ujg[addi malajr u xi kul-tant nibdew ninsewx’g[adda minnu. Hi [a;asabi[a li familja jkollharitratt ta’ rikordju spe/jal-ment meta jkun hemm it-tfal qeg[din jikbru.

Forsi r-ritratti ma tap-prezzahomx daqshekkf’dak il-mument, immameta jg[addi i]-]mientie[u gost tarahom utiftakar fl-img[oddi.

F’età ]g[ira, ng[idua[na minn 16-il sena ’lfuq, [afna tfajliet u ;uvin-tur jit[ajru li jag[mluphotoshoot individwal-ment. Nistg[u ng[idu dinhi trend li kul[add ikunirid jg[addi minnha, u[a;a sabi[a li tara lilekinnifsek fir-ritratti.

Illum m’hemmx g[alfe-jn nie[du photoshoot biexikollna ritratt. Tista’ tg[idkull fejn inkunu se jkunhemm photographer biexjittie[ed dak ir-ritratt tal-okka]joni u kul[add ikunjaf permezz tal-Facebook.

Hawn min jog[;bu uhawn min ma j[obbx jurililu nnifsu mal-pubbliku

;enerali. Hi sitwazzjonita’ gosti u kul[addg[andu d-dritt tieg[u biexjidde/iedi hu jekk iridxjesponi ru[u jew le.

Memorji ta’ esperjenzili nkunu g[addejnaminnhom

Fil-ka] ta’ ritratt tal-familja hi [a;a sabiha likull sentejn jkun hemmtifkira tal-familja permezzta’ group photo fejn nor-malment jittie[ed f’xi stu-dio ta’ photographer pro-fessjonali.

Illum il-;urnata nsibu[afna servizzi biexnikkumplimentaw ir-ritratt. Nistg[u norganiz-zaw aktar ru[na u natten-du g[and make-up artistbiex taddattalna make-upkif ukoll stilista tax-xag[ar biex jaddattawkoll l-istil tax-xag[arg[al mar-ritratt. Ma jon-qosx li rridu nippjanawx’se nilbsu; dejjem nad-dattaw skont l-età tag[nau mhux nidhru qisna t-tfaltag[na.

Hu importanti ferm nif-

takru l-età ta’ kull indi-vidwu, kemm g[all-istiltal-[wejje; kif ukoll g[at-tip tax-xag[ar li nag[mlu.Ghalhekk dejjem g[andnanitkellmu mal-photogra-pher li jkun se ja[demmag[na biex ma jkunxhemm di]appunti.

Meta nag[mlu photoshoot

Qieg[da nirreferi wkollg[al kull età, u min ikunse jag[mel photoshoot,dejjem g[andu jkunhemm komunikazzjoni

mat-team li jkun se jie[usehem f’din ix-shoot,kemm jekk tkun individ-wali kif ukoll jekk tkung[al group photo.

Biex tie[u xi ritratt mahemmx g[alfejn tkunmudell jew mudella.Dawn is-servizzi qeg[dinhemm g[al kul[add ug[al kull età, u hi [a;asabi[a li jkollok tifkiriettieg[ek u tal-familja koll-ha.

Kull omm u missierjie[du r-ritratti lit-tfaltag[hom u ma tonqosxukoll xi photoshoot ta’meta jkunu babies.Nahseb dawk huma l-aktar tifkiriet sbie[ lijkollna meta t-tfal jikbru.

Is-sbu[ija tar-ritratti hi li permezz tag[hom, meta jg[addi /ertu ]mien, tkun tista’ ter;a’;;edded il-memorji ta’ ;rajjiet li tkun iltqajt u g[addejt minnhom [afna drabi ma’ familjari uma’ [bieb

Is-sbu[ija tar-ritratti – l-unika tifkira li tifdal

minnSue Rossi

modelle@spikenet.net.mt

Madwarna 23IN-NAZZJON Is-Sibt, 2 ta’ Marzu, 2013

Carmen Depasqualewaqt li qed tkun onorata mill-Ambaxxatur ta’ Franza MichelVandepoorter fil-pre]enza tal-President ta’ Malta George Abela

Fil-jiem li g[addew fil-pre]enza tal-President tar-Repubblika George Abela,Carmen Depasquale ;ietpromossa Officier del’Ordre des PalmesAcadémiques mill-Ambaxxatur ta’ FranzaMichel Vandepoorter, fir-residenza tieg[u f’{a]-}ebbu;.

L’Ordre des PalmesAcadémiques hi dis-tinzjoni Fran/i]a ma[luqaminn Napuljun Bonapartefl-1808 u ting[ata lill-per-suni li jkunu ddistingwewru[hom fl-Università jewli jkunu pprovdew kon-tribut li jispikka fil-qasamedukattiv. Dan hu l-ka] ta’Carmen Depasquale, liddedikat il-karriera tag[hag[all-edukazzjoni u r-ri/erka, spe/jalment fil-letteratura u l-kulturaFran/i]i.

Carmen Depasquale kis-bet diversi gradi universi-tarji fil-letteraturaFran/i]a (grad ta’ Mastermill-Università FrancoisRabelais f’Tours, diplomata’ studji avvanzati fil-let-teratura moderna minn LaSorbonne) u saret Kaptad-Dipartiment tal-Fran/i] fl-Università ta’Malta fl-2000. L-istesssena, hi ppre]entat it-te]itad-Dottorat tag[ha, li hi;iet mog[tija bl-unur,iddedikata lill-”[ajja intel-lettwali u kulturali tal-Kavallieri Fran/i]i matulis-seklu 18”.

Fid-diskors tieg[u l-Ambaxxatur Fran/i] ta;ie[ lil CarmenDepasquale g[all-im[abbali hi ddedikat g[all-lingwau l-kultura Fran/i]i.

Hu wkoll fa[[ar il-kon-tribut e//ellenti tag[hag[all-i]vilupp tal-kooper-azzjoni bejn l-universitaji-et ta’ Franza u ta’ Malta.

Dan ir-ri/eviment, fejnattendew, fil-pre]enza tal-President ta’ Malta, il-[bieb u l-qraba ta’Carmen Depasquale, kifukoll numru kbir ta’akkademi/i, kienokka]joni sabi[a upja/evoli fejn kieneti//elebrata l-kompli/itàkulturali u l-[biberija bejnMalta u Franza.

Carmen Depasqualeonorata mir-RepubblikaFran/i]a

24 AttwalitàIN-NAZZJON Is-Sibt, 2 ta’ Marzu, 2013

g[al pa;na 25

investituri barranin jift[u n-negozju tag[hom f’Malta.B’[addiema ferm im[arr;a ubl-appo;; tal-iskemi ta’in/entivi, dawn in-negoziffjorixxew u [olqu l-;id mhuxbiss g[all-[addiema tag[homimma ukoll g[all-pajji] kollu.

Biex wie[ed jista’ jifhema[jar, tajjeb li nispjegaw b’modsempli/i kif dan ji;ri permezzta’ e]empju ]g[ir. Meta wie[edjaqla’ l-paga jew salarju, danjonfoq il-parti l-kbira tal-pagatieg[u.

Fuq id-d[ul akbar li jkollu n-negozjant li jmur g[andu jixtril-[addiem, dan in-negozjant fil-waqt li j]omm parti mill-qlig[akbar, huwa xorta jonfoq aktarminn qabel. Din l-istorja tkom-pli b’dan il-mod tirrepeti ru[ha.

G[alhekk, skont l-ekono-misti, kull mitt ewro li ji]diedfl-ekonomija dawn kapa/i jkab-bru l-ekonomija b’seba’ darbietaktar. Din fl-istudju tal-ekonomija hi mag[rufa b[alail-’multiplier effect’. Huwa danil-fatt ekonomiku li jo[loq il-;id tal-pajji].

Tkabbir fin-negozjuDan it-tkabbir fin-negozju

jkabbar ukoll id-d[ul tal-gvernu jippermetti li l-gvern jista’jnaqqas id-dipendenza tieg[ufuq it-taxxa diretta fuq il-pagital-[addiema li a[na nirreferu

minnMark Anthony Sammut

markasammut@gmail.com

Qeg[din nisimg[u [afna kri-tika u xetti/i]mu dwar il-weg[diet elettorali kemm dwardawk li qed isiru mill-PartitNazzjonalista kif ukoll dwardawk tal-Partit Laburista.

Kontra ta’ dak li g[amel il-Partit Laburista, il-PartitNazzjonalista ta dettalji ta’kemm sejra tkun l-ispi]a,weg[da b’weg[da. Min-na[a l-o[ra, il-Partit Laburista semmafigura globali ming[ajr ma tadettalji. Jidher li jib]a’ jag[meldan g[ax meta ta [jiel tal-finanzjament me[tie; g[all-proposta tieg[u dwar il-powerstation li twebbel li jibni, dinil-proposta mhux biss kienetdeskritta minn esperti b[alamhux fattibbli fi]-]mien liqeg[din jg[idu huma immawkoll li l-figura tal-ispi]a hijakwa]i in-nofs li fil-verità tirrik-jedi!

Din id-disfatta fil-kalkolifinanzjarji hi reflessjoni /aratan-nuqqas ta’ [ila tal-PartitLaburista fejn jid[lu affarijietfinanzjarji.

Finanzi fis-sodG[all-kuntrarju ta’ dan, il-

Partit Nazzjonalista wera bil-provi l-kapa/ità tieg[u fil-qasam tat-tmexxija tal-finanzi,u dan g[ax ta d-dettal tal-ispi]ame[tie;a biex jitwettqu l-weg[diet elettorali.

Jekk wie[ed kellu j[ares bisslejn l-weg[diet elettoraliming[ajr ma jpo;;ihom kontral-isfond tal-kapa/itajiet murija

Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi – impenn biex pajji]na jissokta jimxi ‘l quddiem u jiksebaktar su//essi g[all-familji Maltin u G[awdxin

Il-Gvern immexxi minn LawrenceGonzi wera l-abbiltà tieg[u matuldin il-le;i]latura meta mhux bissirnexxielu jikkumbatti l-maltempekonomiku imma xorta wa[darajna tkabbir ekonomiku

L-abbiltà li tiggverna

mill-mexxeja politi/i fil-passat,wie[ed ma jkunx sorpri] ujasal fil-konklu]joni li dawnhuma weg[di fierg[a. F’dawnl-a[[ar xhur u snin rajna pajji]ili konna n[arsu lejhom b[ala;ganti ekonomikamentjispi//aw g[arkupptejhom.

Mhux hekk Malta g[ax fil-waqt li Muscat kien kontinwa-ment jikkritika bl-a[rax lill-Gvern ta’ Lawrence Gonzig[ax ma g[amilx b[al ?ipru,i]-]mien tana parir min kellura;un. Min-na[a l-o[ra, il-Gvern immexxi minn

Lawrence Gonzi wera l-abbiltàtieg[u matul din il-le;i]laturameta mhux biss irnexxielujikkumbatti l-maltempekonomiku imma xorta wa[darajna tkabbir ekonomiku.

Is-sigriet tal-GvernNazzjonalista

X’inhu s-sigriet tal-gvernNazzjonalista? Kien l-g[aqalta’ dan il-gvern li sa mill-bidutas-snin disg[in g[araf li s-sa[[a tal-ekonomija Maltijatistrie[ biss fuq il-[addiematag[ha. Kien l-eks MinistruLouis Galea li nieda fuq livellnazzjonali l-g[arfien tal-impor-tanza ta’ dan ta[t it-terminolgi-ja ta’ Ri]orsi Umani.

Kien fl-istess ]mien li GvernNazzjonalista sa[[a[ l-edukaz-zjoni f’Malta fejn partikular-ment rajna l-Università tifta[bera[ il-bibien tag[ha u minnsitwazzjoni ta’ ftit mijiet bdej-na nitkellmu dwar popolaz-

zjoni studenteska bl-eluf. Dinkienet l-ewwel bi//a minnmo]ajk s[i[ fl-istrate;ija ta’dan il-Partit.

Barra li ried jag[ti l-opportu-nità lil kul[add li javvanza, il-gvern Nazzjonalista kienqieg[ed i[ares ’il bog[od g[axkien jaf li ming[ajr [addiemakwalifikati Malta kienet setibqa’ tiddependi minn kwalitàta’ xog[ol li kien ta’ valurmi]jud baxx.

Fi kliem ie[or dan ifisser liwara li tkun g[addiet minn ta[til-[addiem, dik il-bi//a xog[olkienet ta’ valur ferm og[la.Dan seta’ biss isir b’kalibruog[la ta’ [addiem, [addiemakapa/i u professjonalif’xog[olhom.

In/entivi meqjusa uf’waqthom

Fl-istess waqt, dan il-gvernNazzjonalista [oloq pakkettita’ inizjattivi biex i[ajru

g[aliha b[ala income tax.Aktar ma ji]died il-kummer/,id-d[ul permezz tat-taxxa tal-VAT jikber u jnaqqas id-dipendenza fuq l-income tax.B’hekk il-gvern ikunu jista’jnaqqas it-tassazzjoni diretta uwaqt li j]id id-d[ul minn dikindiretta – inqas taxxa fuq dakli ta[dem g[alih waqt li tin-taxxa dak li tonfoq.

Minnha nfisha, din ix-xifttwassal g[al aktar ;ustizzjaso/jali. Dan it-tnaqqis fl-income tax mhux biss i[alliaktar flus fl-idejn li minnunnifsu jag[ti lok li jikber il-kummer/ i]da wkoll b’partiminn din i]-]ieda ta’ flus fl-idejn ikabbar l-opportunità ta’aktar investiment.

Dan it-tkabbir tal-investi-ment minnu nnifsu jkattar l-[olqien ta’ postijiet tax-xog[ol;odda. Kien g[alhekk li l-Gvern Nazzjonalista [oloqpakketti ta’ in/entivi biexb’mod partikulari n-negozji ]-]g[ar jinvestu fin-negozjitag[hom.

Fil-[olqien ta’ dan il-;id il-Gvern ta[t it-tmexxija g[aqlijata’ Lawrence Gonzi g[araf l-iskemi u l-waqt l-aktar oppor-tun biex dawn il-pakketti ta’in/entivi jag[tu l-aktar frottg[all-;id tal-pajji].

Il-[olqien tal-;idHuwa dan il-[olqien ta’ ;id

li seta’ u g[ad jista’ jippermettititjib fil-provi]joni ta’ servizzita’ sa[[a b’xejn kemm bi sptartal-aqwa kalibru kif ukollmedi/inali b’xejn. Dan l-istess[olqien ta’ ;id huwa li jipper-metti servizzi so/jali sostenib-bli.

Hu dan il-momentum, bispinta tal-policies meqjusa ta’

dan il-gvern, li jo[loq l-impjie-gi. Huma dan kollu li warakollox joffri is-sa[[a tal-;isemu s-ser[an tal-mo[[ li jag[tusens lill-[ajja.

Din mhix xi storja li tista’tieqaf. Dan hu /iklu li jridjibqa’ jkompli. Huwa g[alhekkli wie[ed jista’ jimma;ina danil-pro/ess b[al tara; b’formata’ garigor mag[mul minnnumru ta’ tur;ien li kull wa[datoffri l-appo;; biex titqieg[edit-tar;a li jmiss. Kull min jibnigarigor jaf sew li qatt ma tista’to;;i tar;a qabel ma tkunpo;;ejt it-tar;a ta’ qabilha.

Issa, wara li is-sisientpo;;ew, issa wasalna g[alqab]a o[ra ta’ kwalità.

L-edukazzjoni g[andnab]onn intellg[uha fuq livellog[la. Dan jispjega l-weg[dietelettorali tal-PartitNazzjonalista, ibda mill-intro-duzzjoni tat-tablets fl-iskejjel,kompli fuq it-tis[i[ tal-istipendji u spi//a fi]-]ieda ta’numru ta’ scolarships g[all-ispe/jalizzazzjoni.

Barra li j[ajjar aktar studentijispe/jalizzaw, dan iservi wkollbiex jin[olqu aktar impjiegimhux biss fin-numru, immawkoll impjiegi li jirrendu pagiu salarji og[la!

Kif wie[ed jista’ jara, il-weg[diet elettorali mhumiexfierg[a (jew kif jg[idulhom bl-ingli] pie in the sky), immaopportunitajiet li jistg[u jint-la[qu. Imma biex dan vera-ment ise[[, min imexxi jridjkun verament jaf il-kif u metadan g[andu jsir. Li jkun jafjaqra s-sinjali ta’ x’inhume[tie; fis-snin li ;ejjin minnqabel.

Ifisser li huwa me[tie; l-g[aqal. U dan tana prova sewtieg[u l-Gvern Nazzjonalista

ta[t it-tmexxija ta’ LawrenceGonzi.

X’inhi l-alternattiva lig[andna quddiema g[all-gvernimmexxi minn LawrenceGonzi?

Hemm biss Partit Laburistali bil-provi offra biss kritika umeta a]]arda jag[mel su;;eri-ment (b[al fil-ka] ta’ metariedna nag[mlu b[al ?ipru)dawn taw ri]ultat ta’ falliment.

Il-MLP ma tistaxtafdah

Huwa dan l-istess Kap ta’Partit li qieg[ed jippoppa sidrub[ala gvern alternattiv li s’issama spjegax u lanqas i;;ustifi-ka kif se jwettaq il-weg[diet liqieg[ed jag[mel.

Lanqas ma spjegalna x’inhid-direzzjoni ;dida li dejjemjitkellem dwarha. Wisq inqasqalilna fejn e]attament g[amel[a]in dan il-gvern. Anzi huwastess qalilna li se jipperfez-zjona dak li hemm s’sissa,ji;ifieri dak li g[amel dan il-gvern immexxi minnLawrence kien tajjeb, g[ax[add ma jipperfezzjona xi [a;ali hija [a]ina!

Dan il-gvern li wasal fitmien din il-legi]latura vera-ment wera li g[andna kap likellu par idejn sodi fuq it-tmunbiex wasalna fejn wasalna llumminkejja l-[alel tal-maltempekonomiku li [tija tieg[u rajnapajji]i jinnawfragaw.

G[aldaqstant l-g[a]la fl-elezzjoni tad-9 ta’ Marzu hiwa[da naturali: dik li ner;g[unag[]lu lill-PartitNazzjonalista.

Mark Anthony Sammut huKandidat ;did tal-PartitNazzjonalista fuq ir-Raba’ u l-{ames Distrett

Attwalità 25IN-NAZZJON Is-Sibt, 2 ta’ Marzu, 2013

minn pa;na 24

Il-PN hu l-garanzija favurix-xog[ol, is-sa[[a u l-edukazzjoni

Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi – ]ied l-impjiegi full timeb’20,0000 post tax-xog[ol u fil-[ames snin li ;ejjin se j]id25,000 post ;did ie[or tax-xog[ol

Fil-[olqien tal-;id il-Gvern ta[t it-tmexxija g[aqlija ta’ LawrenceGonzi g[araf l-iskemi u l-waqt l-aktar opportun biex dawn il-pakketti ta’ in/entivi jag[tu l-aktar frott g[all-;id tal-pajji]

Me]é -NET Television20>30

Sas-Sitta - NET Television 14>35

minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt

Il-Prim Ministruu Kate Gonzifost il-mistednin

Il-Prim MinistruLawrence Gonzi us-Sinjura KateGonzi se jkunufost il-mistedninta’ Joséf Bonello uRonald Briffawaqt il-programmtal-lum.

Se tkun ukollmistiedna s-sopranLydia Caruana(ritratt hawn ta[t),li wara waqfaqasira mill-karriera, issa sener;g[u nibdewnarawha.

Jie[du sehemukoll il-me]inaClaire Ciantar u l-mu]i/ist PhilipVella.

Produzzjoni ta’FMJ Productions.

IN-NAZZJON Is-Sibt, 2 ta’ Marzu, 2013

TV#Radju 27

Fil-qosorI MiserabiliRaitre, 17>00

L-istorja ta’ JeanValjean, li kienori;inaha l-kittiebFran/i] Victor Hugo,in[admet kemm-il darbag[a/-/inema, fosthomwa[da li kienet fis-/inemas din is-senastess. Dan li se narawillum i]da kien [are;fl-1978 b’re;ija ta’Glenn Jordan u g[andufost l-atturi ewlenin lilRichard Jordan u lilAnthony Perkins.

Harry Potter e lapietra filosofaleItalia 1, 21>10

In[adem fl-2001,dan hu l-ewwel filmta’ Harry Potter u fihnaraw lil DanielRadcliffe fil-parti tal-protagonist. Narawx’ji;ri meta jmurjistudja fl-iskola tal-ma;ija ta’ Hogwarts.

Is-semifinalistital-Passport 2 Indifest

Waqt il-programm tal-lumisiru mag[rufa min huma l-erba’ semifinalisti tal-Passport2 Indifest. Dawn se jkunupre]enti waqt il-programmtal-lum.

L-atturi Eileen Montesin,Francesco Catania, MarkHaber u Christine Haber, ilkollparti mit-tim tas-sensielatelevi]iva ta’ NET TelevisionDejà Vu li g[ada se jintweral-a[[ar episodju tat-tieni

sensiela se jkunu fostil-mistednin. Déjà Vu mistennili titkompla, dejjem fuq NETTelevision, f’Ottubru.

Ma jonqsux is-soltuspettaklu u rkejjen varjib’su;;etti li jolqtu lit-telespettaturi kif ukollnumru ta’ kompetizzjonijietbi premjijiet sbie[ x’jistg[ujintreb[u.

Jippre]entaw Ray Attard uDebbie Scerri.

Il Marchese del GrilloIris, 21>05

Film komiku Talan ta’Mario Monicelli li n[adem fl-1981 u li g[andu lil AlbertoSordi (fir-ritratt hawn ta[t)b[ala l-protagonist. Hu jkunil-Marki] Onofrio del Grillo,nobbli li jkun qrib sew tal-Papa. I]da x’ji;ri meta titfa//apersuna o[ra li tkun tixbah[afna lill-Marki] u tkun kwa]ise ting[ata l-mewt minfloku?

Dangerous IsolationLa 5, 21>10

Film thriller tal-2006 lin[adem b’re;ija ta’ Rex Pianou g[andu lil Alexandra Paulfil-parti tal-protagonistaSamantha. Din tin[ataf b[alaosta;; waqt li tkun qedtivvja;;a ma’ bintha. G[aliex?

32 KlassifikatiIN-NAZZJON Is-Sibt, 2 ta’ Marzu, 2013

G{AT-TWELLIJA

L-Imsida{ANUT bla rigal b’5 euroskuljum kera, bil-permess, taj-jeb g[al kull tip ta’ negozju.?emplu 99898254 jew77320474.

AVVI}I

G[al kull tip ta’ xog[olTA’ madum tal-art u tal-[ajt,qlug[ ta’ kmamar tal-banju,plumbing, kisi bil-;ibs u]ebg[a, gypsum boards, e//.?emplu 79091057.

G[al kull xog[olTA’ kostruzzjoni ta’ bini,alterazzjonijiet ta’ bini ta’front gardens, ftu[ ta’ [itanbi travi tal-[adid, ftu[ ta’

bibien u twieqi, [nejjiet, bdilta’ soqfa tal-konkos u xorok,u nikkavraw travi tal-[adidbl-injam, qlug[ ta’ madumtal-art u tal-[ajt. Nag[mlufa//ati ;ewwa u barra, fuq il-fil, bis-sejjie[, bil-qoxra,xog[ol ta’ invjar, tik[il u tib-jid u rran;ar, u nraqqg[usoqfa tal-konkos, e//.Xog[ol ta’ ilma. Xog[olb’esperjenza kbira u atten-zjoni ta’ xog[ol. B’garanzijata’ xog[ol fil-pront. ?emplu99602436.

Tiswijiet fil-pront u fil-postTA’ fridges, freezers, wash-ing machines, tumble dryers udehumidifiers, e//. B’sittxhur garanzija fuq il-parts ulabour. Bl-ir[as prezzijiet.Stima b’xejn minn qabel.Spare parts g[al kull tip ta’

appliances. ?emplu21371559, 27371559,21493285, 79884497 jew99472570. Servizz fil-pront.

TiswijietMAGNI tal-[jata. G[al ser-vice u tiswijiet fil-pront ta’magni tal-[jata. ?emplu99422268 jew 21416705.

G{ALL-BEJG{

BargainPJANU upright u ironframed,f’kundizzjoni tajba [afna.Ing[ata service regolarment.Prezz €500 jew l-eqreb offer-ta. ?emplu 21820662 jew79061034.

G[amara antikaTINKLUDI twaletta bil-mera,lavaman, komodina, gradenza

bil-mera u wi// tal-ir[am ugwardarobba kbira. Jistg[ujinbieg[u separat. ?emplu99800607.

Libsa tal-Pre/ett:DIDA fjamanta, bil-kurunag[al-tifla ta’ 8 snin. Prezz€132. ?emplu 99455207.

Kamra tal-PranzuINJAM tip Messikan: mejda,sitt si;;ijiet u welsh dresser.€1350 jew l-eqreb. ?emplu99010176.

PRIVAT

Mu]ikaFIT-teorija u prattika.Attenzjoni individwali minng[alliem spe/jalizzatf’tag[lim tal-pjanu, orgni,strumenti tal-korda u l-kant

liriku. ?emplu 99098880 jew21470555.

JIN{TIE:U

Sales PersonsPART-TIME biex ibig[u ujqassmu prodott taljan ta’ditta taljana rinomata ;o bars,hotels etc. ?emplu lil FTLLtd fuq 79221700.

PROPJETA’G{AL-BEJG{

BirkirkaraPOST fit-tieni sular bi tlettikmamar tas-sodda, k/ina usalott flimkien, b’]ew;t gal-lariji quddiem u wara, kamratal-bejt. Prezz €132,000.?emplu 79276317.

Passatemp 33IN-NAZZJON Is-Sibt, 2 ta’ Marzu, 2013

1 2 3 4 5 6 7 8

9 10

11

12 13 14

15 16

17 18

19

20 21 22

23 24 25 26

27 28 29

30 31

32 33

34 35

Tisliba bin-numriIn-numru 254, li mhux inklu] fil-lista tan-numri bi tliet figuri, jinsab imni]]el fejn suppost f’dinil-gradilja biex jg[inkom issibu fejn iridu ji;u mni]]la n-numri l-o[ra kollha li g[andkom f’dawnl-erba’ listi. G[alikom.

Irba[ sett tal-plattiming[and JB Stores

Indirizzaw is-soluzzjonitag[kom hekk: Tisliba JBStores, ‘In-Nazzjon’,Stamperija Indipendenza,Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450, u g[and-kom ]mien sa nhar is-Sibt li;ej.

Ir-rebbie[#a jit[abbar[mistax o[ra.

Ir-rebbie[#a jkun mitlubiwie;eb mistoqsija [afifafuq it-telefon, g[alhekk mas-soluzzjoni tat-Tisliba tin-sewx tni]]lu n-numru tat-telefon tag[kom.

L-a[[ar premju ntreba[minn Carmen Portelli, 56,Triq San Gejtanu, il-{amrunHMR 1317

Mimdudin>-1. Dan jg[in liz-zopp biex ikun

jista’ jimxi (6)4. Spi//a ta[t ir-ri;lejn (8)9. Il-post fejn in-nassab jew il-

ka//atur jarma x-xbiek (6)10. :rajja li fiha ji;ri d-demm

jew ta’ swied ta’ qalb kbir(8)

12. Dan ftit g[adu jitwaddab lill-mi]]ew;in friski wara lijispi//a t-tie; (4)

13. {afna devoti jilbsuh minng[onqhom g[all-ta[t l-ilbies(5)

14. Ombra fil-mortadella? (4)17. Nie[u lift f’karozza (6)18. u 20. Hawn min jie[u l-pilloli

tas-sakkarina floku (6)20. Ara 18.21. Qadima daqs katina miftuqa?

(6)27. Kant ta’ tif[ir ad unur ta’ xi

qaddis (4)28. Somma ta’ flus mqieg[da

biex tag[mel tajjeb b[alarahan (5)

29. Fitt? Le, imma mhux [afna!(4)

32. Oj! Oratur trid tirran;a g[alknisja ]g[ira tal-fratellanza!(8)

33. Fejn f’Malta ssib bormamadwar il-bidu ta’ Lulju? (6)

34. Il-maqlub tal-‘plural’ (8)35. Tonfoq il-flus g[al xi [a;a

(6)

Weqfin>-1. {uta mammala mo[bija

g[and :akobb u Marina (7)2. Ta[ kemm fela[, sitta la

……, ji;ifieri bl-addo// (8)3. Bniedem mo[bi fix-xquq ta’

rdum antik? (4)5. Ndawwarlu spaga mieg[u u

nag[millu ngassa tajba (6)6. Wie[ed li ;ej mix-xemx

jarmi s[ana kbira (4)7. Salvatur (6) 8. Parti mill-;isem, li wie[ed

jista’ jerfa’ xi pi] fuqha (6)11. u 26. Wie[ed minn tnejn

xorta u li jag[mel parmieg[u (6)

15. De/enza fl-im;iba, fl-ilbiesjew fit-ta[dit (5)

16. {uta jew kunjom (5)19. Mdorri j;ib ru[u jag[mel

kollox bil-;abra u bit-tqassim(8)

22. Li hu ta’ issa, tal-pre]ent (7)23. Att legali quddiem qorti, l-

a[[ar nofs hu annimal kbir!(6)

24. Qerq jew tradiment (6)25. Xnihat foloz jew di/eriji (6)26. Ara 1130. Xebba reli;ju]a f’kunvent

(4)31. Li ma jit[arrkux g[ax

b’sa[[ithom? (4)

Soluzzjoni tat-Tisliba lidehret is-Sibt li g[adda

Mimdudin>- 1. Assurd; 4.Traditur; 9. Panura; 10. I//assat;12. Sugu; 13. Rigal; 14. :elu; 17.Angolu; 18. u 20. Salami; 21.Abbiss; 27. S[an; 28. Ferut; 29.{dud; 32. Illegali; 33. Kikkri; 34.Interess; 35. Storja.

Weqfin> 1. Apposta; 2.Sinagoga; 3. Rari; 5. Re/tar; 6.Dlam; 7. Tassew; 8. Rettur; 11. u26. Mistur; 15. Klima; 16. {abba;19. Sindikar; 22. Sidrija; 23.Estimi; 24. Fallut; 25. Fellus; 30.Sgur; 31. ?int.

Soluzzjoni ta’ tislibabin-numri

Joseph Muscat, Segretarju :enerali tal-MBA. jippre]entalil Roderick Vella (lemin) bl-unur tal-aqwa player tax-xahar ta’ Jannar

Roderick Vella l-aqwaplayer f’Jannar

Roderick Vella, captain ta’ Pavi Depiro ;ie ivvutat b[alal-aqwa player tal-Ewwel Divi]joni g[ax-xahar ta’ Jannar.

Fix-xahar ta’ Jannar Depiro irritornaw g[ar-reb[ ta’ unurma;;uri fil-basketball tal-ir;iel meta reb[u t-tazza LouisBorg u iddefendew it-tielet post tal-klassifika fil-;liedatag[hom g[al post fil-play-offs. Vella ikkontribwixxa g[aldawn il-wirjiet meta skorja 104 punt biex spi//a fit-tienipost f’dik li hi klassifika tal-aqwa skorers tal-kampjonat.

Hu kien ukoll l-a[jar three point shooter g[al dan ix-xaharb’total ta’ 17–il three pointer. Vella g[andu wkoll medja ta’2.94 steals, 8.11 rebounds kull log[ba u 3.89 assists filwaqtli sofra 25 foul.

34Is-Sibt, 2 ta’ Marzu, 2013

BASKETBALL - KAMPJONAT BOV

Luxol jew Si;;iewi fil-play-offs

Programm ta’ sport lokali g[al tmiem il-;img[aIllumMFATa’ Qali St. - Championship

Pool: 2 p.m. Birkirkara vHibernians, 4 p.m. Valletta vSliema W.

V. Tedesco St – I Div.: 2 p.m.Pieta` H. v Bir]ebbu;a SP, 4.15p.m. Vittoriosa S. v Lija A.

Centenary St. - II Div: 2 p.m.St. George’s v Msida SJ, 4 p.m.G[arg[ur v Sta Venera L.

Mosta Grd. - II Div:2p.m.Fgura Utd v Si;;iewi,4.15 p.m. St. Patrick v San:wann

Luxol St. - II Div: 2 p.m.Pembroke A. v M;arr Utd, 4.15p.m. }ebbu; R. v }urrieq

GFAGozo St. - II Div: 1 p.m. Qala

S. v G[arb R., I Div.: 3 p.m.Ker/em A. v SK Vicrtoria W.

SWANQormi Grd – I Div: 1.45 p.m.

Tarxien AFC v Valletta SP, 3.15

p.m. }ejtun AFC v Ta’ :iorniW.

Sta Lucija Grd. - I Div: 1.45p.m. Senglea G. v Lija#Iklin, 3.15p.m. Dingli E. v Tal-Qroqq V.

Tarxien Grd. - II Div: 1.45p.m. San :wann K. v CospicuaD, 3.15 p.m. Bahrija AFC vFleur De Lys AFC

ISAMsida Grd – 2.30 p.m.

Methode v Vassallo, 3.30 p.m.Trelleborg v Toly P.

HANDBALLUniversita’- 12.30 p.m. II

Div. (I) Luxol v HMS Eurosport,2 p.m. II Div. (I) La Salle PL vPhoenix DHL, 3.30 p.m. I Div.(N) Phoenix D. v Luxol, 5 p.m. IDiv. (N) Aloysians Z v La SalleZTD

SPARARBidnija – 12 p.m. Tibda l-

isparatura Selezzjoni g[al?ip#UAE Trap

BASKETBALL

Ta’ Qali – 2.45 p.m. NisaAlyssa Loyola v Phoenix Qormi,4.30 p.m. I Div. (I) Floriana FF vTata Motors Loyola

G[adaMFAHibs St. - Relegation Pool: 2

p.m. Floriana v Balzan,Championship Pool: 4 p.m.Mosta v Tarxien R.

V. Tedesco St – I Div.: 2 p.m.Marsaxlokk v Naxxar L., 4.15p.m. G]ira Utd v Mqabba

Centenary St. - III Div: 1p.m. G[axaq v Mdina K., 3 p.m.Luqa SA v Sta Lucia, 5 p.m.Qrendi v Marsa

Sirens Grd. - III Div: 2p.m.Xg[ajra T. v Mtarfa, 4.15 p.m.Ta’ Xbiex v Senglea A.

Luxol St. - III Div: 2 p.m.Kalkara v Sirens, 4.15 p.m.Swieqi Utd v Attard

G[arg[ur Grd – Nisa U#16: 9a.m. Mosta v Kirkop Utd, 10

a.m. Gozo v Tarxien R., 11 a.m.{amrun S. v M;arr Utd

GFAGozo St. - I Div: 1 p.m.

Xewkija T. v Xag[ra Utd., 3p.m. Victoria H. v Sannat L.

IASCTarxien Grd. - II Div: 8.30

a.m. Luqa J. v Mqabba A., 9.45a.m. }urrieq W. v B’Bugia T, 11a.m. Zabbar CB v Safi AFC

MAFASta Margerita Grd. - 9.30

a.m. Marsa SM v Marsa WS,11.15 a.m. Vittoriosa L. vValletta S.

HANDBALLUniversita` - 9a.m. U#15 (S)

Aloysians v La Salle T., 10.15a.m. U#17 (B) Aloysians vKavallieri RS2, 11.30 a.m. U#17(B) Starmax v Phoenix Pavi,12.45 p.m. U#17 (B) La Salle CDv Luxol St.TM

WATERPOLOPixxina Tal-Qroqq – 10.45

a.m. Neptunes v Exiles, 12 p.m.Sirens v Valletta

SPARARB’Bugia – 10 a.m. Sparatura

Trap fuq 50 plattina + finaliBidnija – 9.30 a.m. Tkompli l-

isparatura Selezzjoni g[al?ip#UAE Trap

TI:RIJIETTA}-}WIEMEL

Marsa: 1.30 p.m. Programmta’ 11-il ti;rija fuq distanzaqasira

BASKETBALLTa’ Qali – 9.30 a.m. II Div.

(I) Floriana Eurobasket vMiscela DO Mtarfa, 11.15 a.m.(N) Starlites SE v Hibs, 1 p.m. IDiv. (I) Pavi Depiro v Athleta Ato Z, 2.45 p.m. (N) Luxol v PaviDepiro, 4.30 p.m. I Div. (I) Bupav Si;;iewi

ASMKIm;arr – 10am. Ti;rija

Enduro fil-barriera tat-’TorriFalka’

Fi tmien il-gimg[a tintemm l-ewwel fa]i tal-Kampjonat BOV fejn l-aktar log[ba mistennijahi l-a[[ar wa[da ta’ g[ada waranofsinhar bejnBupa Luxol u Si;;iewi, partita li tiddeterminamin se jkun ir-raba’ tim li jikseb post fil-play-offs. Illum il-leaders Floriana FrancescoFenech jilag[bu kontra Loyola Tata Motors.G[ada Athleta A to Z Electronics jmisshomjilag[bu kontra Pavi Depiro.

Illum wara nofsinhar Floriana mistenija jid-defendu l-ewwel post fil-klassifika metajilag[bu kontra l-a[[ar tim fil-klassifika,Loyola.

Floriana mistennija japprofittaw mill-fatt liLoyola se jkollhom lil J. P. Azzopardi sospi],u t-twil A. Axiaq imwe;;a’.

Loyola qed jiddependu mill-Amerikan D.Mazzocchi biex jiksbu l-punti g[ax it-timg[adu wie[ed bla esperjenza. Floriana g[and-hom lill-Malti-Awstraljan B. Scott Camillerif’forma tajba wara li dan irkupra.

Athleta u Depiro, li t-tnejn ikkwalifikawg[all-play-offs m’g[andhom xejn x’jitilfu g[axreb[a g[alihom m[ux se tbidel il-po]izzjonifil-klassifika biss wie[ed jipprova jippreparabl-a[jar mod qabel il-play-offs.

Depiro, wara li reb[u l-ewwel unur tag[hom,it-Tazza Louis Borg, naqqsu mil-log[ob fejn l-

aktar li n[assu kienu x-xutters tag[hom R.Vella u A. Aquilina. Depiro g[andhom lil S.Morgan u minkejja li dan hu wie[ed mill-a[jarskorers, dan mhux dejjem ikun konsistenti fid-difi]a. Athleta jbatu [afna fid-difi]a.

Il-log[ba Luxol se jkunu qed ifittxu l-ewwel reb[a fit-

tieni rawnd. Huma urew progress fil-log[bakontra Athleta biss l-aqwa skorer tal-kam-pjonat, S. Shackleford mhux l-ewwel darba lispi//a mke//i.

L-a[[ar akkwist A. Micallef se jkun qedji-lag[ab kontra l-eks tim tieg[u. Si;;iewijistg[u jg[idu li hu kollu tort tag[hom liqeg[din fis-sitwazzjoni li qeg[din fiha. Dan it-tim hu wie[ed b’diversi players li jitilfu l-kon-troll meta l-affarijiet ma jkunux sejrin tajjeb.

Meta dawn jilag[bu b[ala tim jistg[u joffrusfida denja lil kull tim imma hemm tendenza lil-players ikunu wisq individwalisti.

Wie[ed jittama li g[al din il-log[ba jkunuhemm l-aqwa referees biex ma jkunx hemmkontroversja.

Mill-kampjonat St. James Hospital tan-nisaAlyssa Ashley Loyola jibdew favoriti kontraPhoenix Qormi Petrus li se jkollhom lilAmerikan tag[hom B. Thomas sospi]a.

36 SportIN-NAZZJON Is-Sibt, 2 ta’ Marzu, 2013

Kelliem g[all-PremierLeague, Dan Johson ]velali mill-ista;un li ;ej sejibda jsir u]u tat-teknolo;ija fil-futbol biextkun evitata l-kotroversja.

“B[alissa qeg[din fistadju avanzat fejn jid[ludiskussjonijiet biex senao[ra jkollna t-teknolo;ijaf’kull grawnd ta’ kull klabbli jilg[ab fil-Premier, ankeklabbs li se jkunu promossiminn The Championship,”qal Johson.

Matul il-;img[a lig[addiet t[abbar li waqt it-Tazza tal-Konfederazzjonijiet tas-sajfli ;ej u waqt it-Tazza tad-Dinja tal-2014 se jkunhemm l-u]u tat-teknolo;ija

u s’issa tliet sistemi jistg[ujkunu u]ati.

Sena ilu, waqt il-log[obtat-Tazza tad-Dinja tal-Klabbs fil-:appun sar u]umit-teknolo;ija g[all-ewwel darba. Johnson ma]velax liema se tkun is-sitema li se tintu]a fil-Premier. Dan tal-a[[arkompla billi qal li l-klabbstal-Premier ma jistg[ux maja//etawx li fil-grawndtag[hom ikun hemm dawnis-sistemi imma fl-istess[in serra[ ras id-diri;entital-klabbs li dawn mhux seji;u jiswew flus kbar biexji;u installati.

Il-FIFA [abbret li r-raba’sistema ta’ teknolo;ija ;ietapprovata.

FUTBOL

L-u]u tat-teknolo;ijaanke fil-Premier League

Il-winger ta’ BayernMunich, Franck Ribery qal lihu u s[abu se jag[mlu minnkollox biex jirb[u t-‘Treble’.

B[alissa Bayern g[andhomvanta;; ta’ 17-il punt f’ras il-klassifika u matul il-;img[aibbukkjaw post fis-semi finalitat-tazza domestika wara lieliminaw lil BorussiaDortmund. Barra minn hekkBayern reb[u l-ewwel leg tal-fa]i tal-a[[ar 16 ta/-ChampionsLeague bi skor ta’ 3-1 barraminn darhom kontra Arsenal.

“Irridu nibqg[u nilag[buhekk u issa wasalna f’fa]i fejnkull log[ba hi finali. Irridunpattu g[all-passat,” qalRibery. Bayern Munich, fl-a[[ar tliet snin waslu u tilfudarbtejn fil-finali ta/-Champions League.

Sentejn ilu tilfu l-finali fil-Bernabeu kontra Inter filwaqtli f’Mejju tal-2012 tilfu l-finalif’darhom stess kontra Chelseabl-g[oti tal-penalties.

G[andu relazzjoni tajbaIntant, il-manager ta’

Chelsea, Rafa Benitez qal li r-relazzjoni tieg[u mas-sid tal-

klabb Abramovich hi wa[datajba u mhux be[siebu jitlaqlill-Blues qabel tmiem l-ista;un. Nhar l-Erbg[aBenitez infexx f’rabja u qal lise jitlaq lill-klabb wara l-ista;un min[abba li mhux qedikollu l-appo;; tal-partitarji.

Jirkupraw minn injuriesIl-goalkeeper ta’ Real

Madrid, Iker Casillas irritornag[at-ta[ri; g[all-ewwel darbasa minn meta kiser subg[u fit-23 ta’ Jannar fit-tieni leg tal-kwarti finali tat-tazza tar-Rekontra Valencia. Il-goalkeeperSpanjol tilef l-ewwel leg tal-fa]i tal-a[[ar 16 ta/-Champions League kontraMan Utd u se jitlef it-tieni legta’ nhar it-Tlieta.

Il-manager ta’ Man UtdAlex Ferguson [abbar li l-attakkant Robin Van Persie sejkun f’sikktu g[at-tieni legkontra l-Madrileni. Van Persiewe;;a’ ;enbu ;img[a ilumeta Man Utd lag[bu kontraQPR. Hu mifhum li l-attakkant Olandi] se jilg[abanke llum meta r-Red Devilsjiltaqg[u ma’ Norwich.

Il-winger veteran ta’ ManUtd, Ryan Giggs ;edded il-kuntratt tieg[u b’sena o[ra ub’hekk hu marbut mal-klabb sa:unju tal-2014. Giggs, lig[andu 39 sena, ilu 23 senama’ Man Utd u kien iddebuttabil-flokk tar-Red Devils fl-1991u f’dawn is-snin kollha skurjatotal ta’ 168 gowl f’931 log[ba.

“Ryan hu e]empju mhux bisslill-players ta’ madwaru immaanke lil kull futboler fid-dinja.Ir-rekord li waqqaf ftit tal-;img[at ilu hu wie[edinkredibbli,” qal il-manager ta’Man Utd Alex Ferguson. Dantal-a[[ar kien qed jirreferig[ar-rekord li waqqaf Giggs ftittal-;img[at ilu. Fit-23 li lag[abfil-Premier Giggs dejjemirnexxielu jsib ix-xibka.

Kemm ilu ma’ Man UtdGiggs reba[ 12-il PremierLeague u erba’ FA Cups kifukoll tliet League Cups u ]ew;Champions Leagues. Fis-sajf lig[adda Giggs kien il-captaintat-tim li waqt l-Olimpjadiirreppre]enta lir-Renju Unit.

Intant, il-manager AlexFerguson qal li la darba jirtira

mill-kariga ta’ kow/ be[siebujsir direttur fi [dan il-klabb.B’ton ironiku Ferguson,f’intervista qal, “Min irid je[lesminni mhux se jirnexxilu g[axla darba nirtira se nibqa’na[dem mal-klabb u x’aktarxinsir direttur. G[adni ma nafxmeta se nieqaf inmexxi lil danit-tim u ]gur li mhux se jkuntabib li jordnali nag[melhekk.”

Dwar min se jie[u postu ladarba dan jirtira mill-kariga ta’kow/ Ferguson qal, “Naf li d-diri;enti se jsaqsuni lil min l-a[jar ja[tru minfloki u jien lestnag[ti l-pariri tieg[i imma fl-a[[ar mill-a[[ar id-de/i]joni setkun tag[hom u mhux tieg[i.”

Dan l-a[[ar kien hemmspekulazzjonijiet li jekkFerguson , dan l-ista;un,jirnexxilu jirba[ it-‘Treble’g[at-tieni darba ma’ Man Utdjiqaf imexxi lill-klabb u jitlaqbl-unuri imma fl-istessintervista Ferguson /a[ad dankollu. B[alissa Man Utdqeg[din b’/ans li jil[qu dan it-tragward. Man Utd g[andhomvanta;; ta’ 12-il punt f’ras il-

klassifika filwaqt li qeg[din fil-[ames rawnd tal-FA Cup u fil-fa]i tal-a[[ar 16 ta/-Champions League fejn nhar it-Tlieta jilag[bu t-tieni leg kontraReal Madrid.

L-ewwel leg intemmet 1-1filwaqt li fl-FA Cup jiltaqg[ukontra Chelsea.

Zidane l-aqwaIl-midfielder Ingli] David

Beckham qal li l-aqwa player liqatt lag[ab mieg[u kienZinedine Zidane. Beckham qalhekk waqt konferenza tal-Adidas fejn g[aliha kien hemmpre]enti wkoll l-eks player ta’Real Madrid, Zidane.

“Zidane mhux biss hu playerkbir fil-grawnd imma ankera;el ta’ e]empju barra l-grawnd,” qal Beckham. Dantal-a[[ar fil-karriera teig[ulag[ab ma’ diversi players kbarb[alma huma Paul Scholes,Raul, Figo u l-attakkantBra]iljan Ronaldo. Fi tmiem il-;img[a Beckham lag[ab g[all-ewwel darba ma’ PSG fir-reb[ata’ 2-0 li dawn kisbu fuqMarseille.

TRASFERIMENTI

Giggs i;edded il-kuntrattma’ Man Utd

FUTBOL

‘Bayern iridu t-’Treble’

rnazzjonali.Din is-sistema, li hi wa[da

:ermani]a jisimhaGoalControl4D. Cameras tal-a[[ar teknolo;ija jkunuinstallati madwar il-grawnd udawn ikunu j[arsu lejn il-lasti.Hekk kif il-ballun jaqbe] il-linja ir-referee jir/ievi sinjalfuq l-arlo;; tieg[u dik is-sekonda stess.

Il-UEFA s’issa g[adha mappremettietx l-u]u tat-teknolo;ija fil-kompetizzjonijiet tag[ha uminflok g[andhom uffi/jal lijkun wara l-lasti.

CaptionIl-winger ta’ ManUtd Ryan Giggs

Sport 37IN-NAZZJON Is-Sibt, 2 ta’ Marzu, 2013

Is-sewwieq tal-McLarenJenson Button qal li t-tim sejirba[ anke ming[ajr Lowe

FORMULA 1

Il-McLaren se jirb[u anke ming[ajr LoweIs-sewwieq tal-McLaren Jenson Button qal li

hu fidu/ju] li t-tim jirba[ anke ming[ajr id-Direttur Tekniku Paddy Lowe. Dan tal-a[[ar sejimxi fuq il-passi tas-sewwieq Lewis Hamilton use jing[aqad mal-Mercedes.

Button, rebbie[ tat-titlu mondjali fl-2009 qal liLowe kien strumentali fil-karriera tieg[u u fl-ist-ess [in fa[[ar lil Tim Goss, il-persuna li se jkunqed jie[u post Lowe.

“Il-fatt li membru tat-tim jitlaqna hu partimill-isport. Kul[add ikun irid sfidi ;odda,” qalButton. Din se tkun l-14-il sena li Button se jkunqed itellaq fl-F1. L-ista;un ta’ din is-sena jibdafis-17 ta’ Marzu u l-ewwel Grand Prix se jsirf’Melbourne fl-Awstralja.

“Jien ma ;ejtx mal-McLaren g[ax kien hawnHamilton jew Lowe. Jien ;ejt hawn g[ax naf lidan hu tim bi storja kbira fl-F1. Nawgura lilLowe futur mill-isba[,” kompla jg[id is-sewwieq Ingli].

Il-McLaren [abbru li Lowe xorta se jibqa’

mat-tim sal-a[[ar tal-ista;un imma dan mhux sejkun qed jokkupa l-kariga ta’ Direttur Tekniku.

Dan l-ista;un, minflok Hamilton se jkunSergio Perez li se jkun qed isuq ma’ Button.

Il-McLaren sta;un ilu reb[u sitt Grand Prix.Tlieta minnhom reba[hom Hamilton filwaqt li l-o[rajn reba[hom Button.

Intant, il-Kap tal-Ferrari Stefano Domenicaliqal li b[alissa l-atmosfera fit-tim hi wa[dapo]ittiva, spe/jalment wara li saru t-testijietf’Jerez u f’Barcelona. Felipe Massa, li kellusta;un di]appuntanti irre;istra l-a[jar [in f’jumminnhom f’Jerez filwaqt li Alonso hu mistennijer;a’ joffri sfida lil Vettel.

“Din id-darba rridu nibdew ni;bru l-puntimill-bidu. Tg[allimna mill-i]balji li g[amilna.Fil-Grand Prix tal-Awstralja rridu nkunu protag-onisti,” qal Domenicali. Sta;un ilu l-Ferrari kell-hom bidu negattiv u wie[ed jista’ jg[id li dan il-bidu sewa qares lil Alonso li spi//a fit-tieni post,tliet punti wara /-champion Vettel.

tarji jridu jer;g[u jesperjen-zaw is-su//ess li daqu metaArsenal kellhom players b[alma huma Hnery, Vieira uCampbell.

{arsa lejn l-istatisika turi liminn 39 derby li lag[ab kon-tra Tottenham, dan tilef biss[ames darbiet imma dan l-ista;un Tottenham jidhruaktar f’qag[da li jo[or;u reb-bie[a, anke jekk kif kul[addjaf, derby jaf joffri diversisorpi]i.

Tottenham se jkunu qedifittxu wkoll li jpattu g[at-telfa ta’ 5-2 li sofrew b[al dani]-]mien sena fl-Emirates.Dakinhar dawn kienu tnejnminn fuq imma spi//awqalg[u [ames gowls. Li kikeudakinhar Tottenham reb[ukienu jift[u vanta;; ta’ 13-ilpunt imma d-destin ried liTottenham tilfu dik il-log[bau Arsenal spi//aw fit-tieletpost filwaqt li Tottenhamspi//aw ir-raba’ imma ma

[adux sehem fi/-ChampionsLeague min[abba li Chelsea,li spi//aw is-sitt, reb[u t-tazza u ikkwalifikaw b[alaholders. Din id-darbaToottenham ma jriduxjg[addu minn xi [a;a simili ureb[a g[alihom tkun tiswadeheb.

Intant, il-leaders Man Utdjilag[bu f’darhom kontraNorwich u wie[ed irid jarab’liema formazzjoni se jin]elbiha l-manager Alex Fergusonmin[abba li nhar it-Tlietajilag[bu t-tieni leg tal-a[[ar16 ta/-Champions Leaguekontra Real Madrid wara li fl-ewwel leg ;ew 1-1.

Ferguson matul il-;img[atalab sforz kbir minn na[a tal-players tieg[u biex dawnikomplu g[addejin bit-tama lijirb[u t’Treble’. Kemm ManUtd kif ukoll Norwich sejkunu ;ejjin minn reb[a. ManUtd reb[u 2-0 kontra QPR fil-waqt li l-Canaries reb[u 2-1

kontra Evrton. Illum Chelsea jilag[bu kon-

tra West Brom u l-Blues iridutliet punti biex ikomplu jitta-maw li jispi//a fit-tielet post.Matul il-;img[a, wara liChelsea eliminaw lilMiddlesbrough il-managerBenitez attakka lill-partitarjita’ Chelsea u ]vela li fi tmieml-ista;un dan se j[alli lill-klabb.

Benitez qal li se jag[mel il-massimu biex iwassal lilChelsea fit-tielet post immaikun x’ikun ir-ri]ultat a[[aridan se jitlaq lit-tim li ilumieg[u sa minn Novembru lig[adda.

I/-champions Man Cityjilag[bu nhar it-Tnejn barraminn darhom kontra AstonVilla u bla dubju, jekk ManUtd ikunu reb[u kontraNorwich, City ma jistg[uxjag[mlu pass falz g[axjispi//aw 15-il punt ta[t ir-Red Devils.

Gareth Bale, winger ta’ Tottenham li b[alissa g[addej mill-aqwa perjodu fil-karriera tieg[u u]gur li se jkun ta’ theddida g[ar-rivali Arsenal

FUTBOL INGLI}

Tottenham jibdew favoriti kontra ArsenalG[ada Tottenham se jibdew

favoriti meta jilag[bu kontrar-rivali Arsenal. It-tim ta’Villas Boas ilu ma jitlef 11-illog[ba fil-kampjonat u barraminn hekk ibbukkja post fil-fa]i tal-a[[ar 16 tal-EuropaLeague. Minbarra dan kolluwie[ed jista’ jg[id li b[alissaTottenham qed igawdu mill-fatt li mag[hom hemm il-play-er tal-mument, Gareth Bale,player li qed jiskorja gowlisba[ mill-ie[or.

Din il-log[ba se tkun kon-front dirett g[al dawn i]-]ew;timijiet li qed jissieltu g[alpost fi/-Champions League.Tottenham qeg[din fit-tieletpost u jekk jirb[u kontra t-timta’ Wenger jift[u vanta;; ta’seba’ punti fuq Arsenal liqeg[din fil-[ames post.B[alissa l-Gunners g[addejjinminn fa]i kemxejn negattiva.Dan l-a[[ar dawn ;ew elimi-nati mill-FA Cup b’telfa kon-tra Blackburn filwaqt li tilfu l-ewwel leg tal-fa]i tal-a[[ar 16ta/-Champions Leaguef’darhom stess kontra BayernMunich. It-tim :ermani] skor-ja tliet gowls fl-EmiratesStadium u wie[ed jista’ jg[idli Arsenal huma kwa]i di;a’eliminati.

Dan l-a[[ar kien hemm kri-tika kbira fuq il-manager tal-klabb Wenger li min-na[atieg[u dejjem iddefenda t-timu wasal biex qal li Arsenaljistg[u sa[anistra jispi//awfit-tieni post.

Fl-a[[ar sitt partiti Baleskurja tmien darbiet u l-a[[argowl li g[amel, dak kontraWest Ham Utd, kien wie[edmill-isba[ dan l-ista;un.Tottenham se jkunu ;ejjinminn reb[a ta’ 3-2 kontraWest Ham filwaqt li Arsenalreb[u 2-1 kontra Aston Villa.

Jidher li g[al Arsenal din setkun it-tmien sena li dawnikunu naqqsu milli jirb[u unuru minkejja l-profitti kbar liqed jag[mel il-klabb il-parti-

PremiershipIllumChelsea v West BromEverton v ReadingMan Utd v NorwichSouthampton v QPRStoke v West HamSunderland v FulhamSwansea v NewcastleWigan v Liverpool

G[adaTottenham v Arsenal

It-TnejnAston Villa v Man City

The ChampionshipLeeds United v MillwallBarnsley v BoltonBlackburn v PeterboroughBlackpool v Bristol CityBrighton v HuddersfieldCharlton v BurnleyHull v BirminghamIpswich v LeicesterMiddlesbrough v CardiffSheff Wed v Nottm Forest

League OneBrentford v ScunthorpeBury v CrawleyCoventry v SwindonCrewe v PortsmouthDoncaster v HartlepoolLeyton Orient v BournemouthMK Dons v PrestonNotts County v CarlisleOldham v Sheff UtdStevenage v ColchesterWalsall v ShrewsburyYeovil v Tranmere

League TwoAccrington v TorquayAldershot v GillinghamBristol Rovers v BurtonAlbionCheltenham v WimbledonDag & Red v ChesterfieldExeter v NorthamptonMorecambe v RochdaleOxford Utd v Port valePlymouth v BarnetSouthend v RotherhamWycombe v FleetwoodYork v Bradford

Premier Sko//i]IllumHearts v MotherwellRoss County v Inverness CT

I DivDumbarton v CowdenbeathDunfermline v Partick ThistleLivingston v Airdrie Utd

II DivAlbion v AlloaArbroath v AyrEast Fife v Queen of SthForfar v StranraerStenhousemuir v Brechin

III DivRangers v East StirlingAnnan Athletic v BerwickClyde v PeterheadElgin v StirlingQueen’s Park v Montrose

Sport 39IN-NAZZJON Is-Sibt, 2 ta’ Marzu, 2013

Sliema McDonalds..............9San :iljan Sir Alex.............6

(1-1), (2-2), (3-2), (3-1)Sliema McDonalds fet[u l-

ista;un fuq nota po]ittivameta fil-partita li fet[et il-Kampjonat BOV tax-xitwakisbu reb[a tajba kontra San:iljan Sir Alex. Il-partitakienet wa[da bilan/jata mi]-]ew; timijiet ikollhom l-opportunitajiet tag[hom.

L-ewwel ]ew; sessjonijiet]ammew l-istess ritmu hekkkif bl-azzjonijiet fuq i]-]ew;na[at ir-ri]ultat baqa’ f’parità

ta’ 3-3 fejn wara li Fava tefa’lil :iljani]i fil-vanta;;, San:iljan kellhom jirkuprawdarbtejn vanta;; tas-Slimi]i.

Sliema kienu ftit superjurifit-tielet sessjoni u marruf’vanta;; ta’ ]ew; gowlssakemm Rath naqqas il-mar;ni fl-a[[ar sekondi tas-sessjoni biex ]amm il-partitamiftu[a.

Fl-a[[ar sessjoni Sliemakienu a[jar mill-avversarjifejn [adu l-okka]jonijiet likellhom biex reb[u l-partita.

Sliema: R. Coleiro, J.

Gabarretta (1), N. Lubrano(1), T. Sullivan, M. Meli (2),J. Soler, D. Paolella (2), C.Cluett, J. Brownrigg (1), E.Aquilina (1), M. SpiteriStaines (1), E. Meli, D.Abela, M. Agius

San :iljan: D. Camilleri,J.C. Cutajar, J. Sammut, K.Galea, K. Dowling, K. Galea,A. Bugeja, A. Bianchi (2), C.Spiteri Debarro, C. Gialanze,P. Fava (3), B. Rath (1), M.Pisani

Referees: Mario Dalli,Stefan Licari

WATERPOLO

Sliema jift[u l-ista;un b’reb[aminn Stewart Said

DINGLI S. …..................... 2ST. ANDREW’S …........... 1

Dingli Swallows kisbureb[a mill-iktar prezzju]ameta g[elbu lil St Andrew’s2-1, biex bis-sa[[a ta’ din ir-reb[a fet[u vanta;; ta’ tlietpunti fuq Birzebbuga. Fl-ewwel taqsima Dinglikellhom g[add ta’ /ansijietta’ skor i]da l-goalkeeper tas-Saints Matthew Towns kienferm attent u determinat fl-interventi tieg[u.

Kif bdiet it-tieni taqsimaDingli Swallows marru fil-vanta;; permezz ta’ ISAACBANUAH li da[al tajjeb g[alkross ta’ Roomes u qabbe] il-ballun minn fuq Towns.

Wara li fallew id-drawpermezz ta’ Kerekov, fl-54minuta kien BRIAN SAID likiseb id-draw g[al St.Andrew’s wara azzjoni ta’korner ta’ Joseph Farrugia ukross ta’ Anizoba.

Fis-57 minuta wasal il-goaltar-reb[a ta’ Dingli metaf’ta[wida quddiem Townskien LYDEN MICALLEF limattar siequ u xe[et il-ballunfix-xibka.

Dingli – D. Zarb, C. Muscat,R. Vella, E. Grech, K. Roomes(J. Anyanwu), K. Formosa, J.Pace, I. Banuah (F. Cauchi), E.Farrugia, M. Borg, L. Micallef.

St. Andrew’s – M. Towns, B.

Diacono (A. Scerri), J. BriscoeWhite (M. Grima), W. Camilleri,B. Said, J. Farrugia, M. Hyzler,N. Vella Petroni (M. DesiraButtigieg), P. Anizoba, R.Kerekov, T. Grozev.Referee - Marco Borg

}ejtun jirkuprawb’g[axar plejers}EJTUN C. …................... 2GUDJA U. …..................... 2

}ejtun wettqu rimonta mill-aqwa minkejja li kienu qedjilag[bu b’g[axar plejersmeta rkupraw ]vanta;; ta’]ew; goals kontra Gudja lidehru resqin lejn reb[a fa/li.

L-ewwel azzjoni kienet ta’Gudja b’xutt ta’ KirilAleksandrov jg[addi ftitbarra. G[axar minuti wara,risposta ta’ }ejtun b’xutt ta’Ivan Kurtusic. Ftit qabel l-intervall Gudja marru fil-vanta;; b’daqqa ta’ rasALAN ABELA minn azzjonita’ korner.

Fl-64 minuta daqqa ta’[arta g[a]-}wieten metaAndrè Farrugia tke//a warada[la fuq Kurt Azzopardi.Fit-78 minuta Gudja dehru lig[alqu l-log[ba meta KIRILALEKSANDROV komplag[al ;ewwa wara azzjoni ta’Jean Louis Ekobu.

Minuta wara, il-goalkeeperRanier Farrugia li kien qed

jirritorna fil-lasta ta’ }ejtun,salva lil s[abu b’save mill-aqwa fuq xutt ta’Aleksandrov.

I]da meta kollox dehermitluf g[al }ejtun bdiet ir-rimonta, grazzi g[ad-d[ul tas-sostitut Diego Cucciardi, lifit-82 minuta ]marka lilKENNETH ABELA li skorjamill-vi/in, u ]ew; minutiwara kien ADRIANCARABOTT li spara fix-xibka wara azzjoni konfu]afil-kaxxa ta’ Gudja.

}ejtun – R. Farrugia, E.Azzopardi, A. Farrugia, Z.Vukovic, C. Magro, K. Abela, I.Kurtusic (O. Majtara), D.Mifsud, J. Spiteri, A. Carabott,O. El Ghaouti (D. Cucciardi)Gudja – M. Xerxen, E.Bugeja, A. Abela, J. Tonna, E.Vella (L. Chircop), K.Azzopardi, N. Alnoudji, D.Cachia, K. Bonello (C. Anton),J.L. Ekobu (P.P. Sammut), K.AleskandrovReferee - Fiodor Zammit

FOOTBALL – L-EWWEL DIVI}JONI

Reb[a prezzju]ag[al Dingli Swallows

KIF JINSABUL R D T F K PtNaxxar L 15 9 4 2 32 13 31Vittoriosa S 15 9 3 3 24 18 30Lija A 15 9 2 4 27 22 29Pieta H 15 8 3 4 30 16 27Marsaxlokk 15 7 5 3 27 20 26Gudja U 16 7 5 4 28 20 26St Andrews 16 7 3 6 29 26 24Zejtun 16 4 6 6 15 20 18Gzira U 15 3 6 6 18 20 15Dingli S 16 3 3 10 13 35 12Birzebbuga 15 2 3 10 19 34 9Mqabba 15 0 5 10 15 33 5

Il-partita l-iktar mistennijabejn Napoli u Juventusintemmet 1-1. B’dan ir-ri]ultat igawdu l-iktar il-leaders u champions Juventusli bis-sa[[a tieg[u ]ammewil-vanta;; ta’ sitt punti fil-qu//ata tal-klassifika.

Juventus kellhom bidu tajjebu marru fil-vanta;; wara bissg[axar minuti b’goal ta’Chiellini li kien qed jirritornafl-iskwadra Juventina. }ew;minuti minn tmiem l-ewweltaqsima wasal il-goal ta’Napoli skorjat minn Inler.

Fit-tieni taqsima Napolikellhom [afna iktar mil-

log[ob u mill-azzjonijietperikolu]i i]da marnexxilhomx jiskorjaw il-goaltar-reb[a biex b’hekk it-tamiet li jirb[u l-kampjonat[adu daqqa ta’ [arta.

Ri]ultatiItalja – Serie ANapoli v Juventus 1-1:ermanja – BundesligaE. Frankfurt v B. M’bach 0-1Spanja – La LigaGetafe v Zaragoza 2-0Ingilterra – ChampionshipDerby v C.Palace 0-1Wolves v Watford 1-1Lokali – Div IIMellieha v Kirkop 2-0

FOOTBALL

Draw bejn Napoliu Juventus

TENNIS

Final bejn Djokovicu Berdych

Il-final tat-tournament ta’ Dubai se tkun bejn Novak Djokovicu Tomas Berdych wara li reb[u s-semi finali kontra Juan MartinDel Potro u Roger Federer rispettivament.

Is-sorpri]a se[[et fit-tieni semi finali meta Tomas Berdychg[eleb lil Roger Federer fi tliet sets kumbattuti. Berdych tilef l-ewwel set 6-3, i]da rkupra meta reba[ it-tieni set bit-tie break 7-6 u s-set de/i]iv 6-4.

Fl-ewwel semi finali n-numru wie[ed Novak Djokovic reba[f’]ew; sets kontra Juan Martin Del Potro 6-3, 7-6 biex tawwalis-serje po]ittiva tieg[u g[al 17-il log[ba

Tomas Federer

C O M M U N I C A T I O N S

media•link

40 LokaliIN-NAZZJON Is-Sibt, 2 ta’ Marzu, 2013

Il-konsumatur g[andu fidu/ja fl-ekonomija tal-pajji] u dan wassal biex f’rapport tal-Kummissjoni Ewropea jirri]ulta li Malta se jkollha t-tieni l-akbar tkabbirekonomiku fost il-pajji]i kollha taz-zona ewro. Dan qed iwassal ukoll biex l-ekonomija ta’ pajji]na tkomppli tikber u tissa[[a[ u to[loq aktar xog[ol. Il-Vi/i Kaptal-Partit Nazzjonlaista Simon Busuttil qal dan il-biera[ fi tmiem ]jara li g[amel lill-komunità kummer/jali f’Tas-Sliema fejn iltaqa’ ma’ numru kbir ta’ sidiental-[wienet u mal-impjegati tag[hom. Hu kien akkumpanjat mill-kandidati tal-Partit Nazzjonalista fuq l-G[axar Distrett Elettorali. Simon Busuttil qal liTas-Sliema hu wie[ed mill-akbar /entri kummer/jali f’pajji]na u fil-[ames snin li g[addew sar [afna xog[ol ta’ tisbih fosthom Pjazza Sant Anna li ng[atat luralir-residenti wara li kienet itte[ditilhom g[al snin twal mill-gvern Laburista. Fakkar li f’Tas-Sliema se jsir il-pro;ett tal-parke;; u tal-;nien b’investiment ta’€7miljun u dan se joffri qab]a o[ra ta’ kwalità. (Ritratt> Michael Ellul)