จดหมายข่าว news letter กรมวิทยาศาสตร์...

12
สุข สุขภาพดีไม่มีขาย อยากได้ต้องร่วมสร้าง ISSN : 1513 - 5071 http://www.dmsc.moph.go.th จดหมายข่าว News Letter กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ Department of Medical Sciences ปีท่ 28 ฉบับที่ 11 เดือนพฤศจิกายน 2557 เรื่องในฉบับ หน้า มอบป้ายห้องปฏิบัติการ DRA โรงพยาบาลนครพิงค์ นายแพทย์อภิชัย มงคล อธิบดีกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ เป็นประธานเปิดและมอบป้าย DRA (Designated Receiving Area) ให้แก่ นายแพทย์ธำรง หาญวงศ์ ผู้อำนวยการโรงพยาบาลนครพิงค์ จังหวัดเชียงใหม่ ซึ่งเป็นห้องปฏิบัติการ โรงพยาบาลที่ตรวจเลือดผู้ป่วยติดเชื้อหรือสงสัยติดเชื้อไวรัสอีโบลา แห่งแรกของไทย เมื่อวันที่ 27 ตุลาคม 2557 นานาสาระ “ตานหม่อน” สมุนไพร รักษาลำไล้ 2 อันตรายจากตัว “เรือด” 2 กรมวิทย์ฯ ลงพื้นที่ตรวจความพร้อม การจัดตั้งห้อง DRA เชียงใหม่-เชียงราย 3 ผลิตภัณฑ์กำจัดลูกน้ำยุงลาย “ลาวาซีโอไลท์” ก้าวสู่ตลาดค้าปลีก 4 เตือน บ้านพัก-โรงแรม..ระวังพิษภัย “ตัวเรือด” 5 รอบรั้วกรมวิทย์ 6-7 ความปลอดภัยของสารไตรฮาโลมีเทนในน้ำดื่มจากตู้หยอดเหรียญ 8 เขตเทศบาลนครราชสีมา การเฝ้าระวัง การกลายพันธุ์และการดื้อยาของเชื้อไข้หวัดใหญ่ 9 เตือนภัย เคร่องสำอางหน้าใส ใช้แล้วเสี่ยงหน้าพัง 10 ลุ้นรางวัลคำถามประจำฉบับ 11 เตือน..พบสารใหม่ปลอมปนในยาแผนโบราณที่อวดอ้างสรรพคุณเสริมสมรรถภาพทางเพศ 12 (อ่านรายละเอียดหน้า 3) กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ ISO 9001: 2008

Upload: others

Post on 02-Jan-2020

5 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: จดหมายข่าว News Letter กรมวิทยาศาสตร์ ...dmsc2.dmsc.moph.go.th/webroot/secretary/Homepage/news57/...จดหมายข าวกรมว

สขภาพดไมมขาย อยากไดตองรวมสราง

สขภา

พดไมมข

าย อ

ยากไดต

องรว

มสรา

งIS

SN : 1

513

- 507

1 ht

tp://

www.

dmsc

.mop

h.go

.th

จดหมายขาว News Letter

กรมวทยาศาสตรการแพทยDepartment of Medical Sciences

ปท 28 ฉบบท 11 เดอนพฤศจกายน 2557

เรอง

ในฉบ

หนา

มอบปายหองปฏบตการ DRA โรงพยาบาลนครพงค นายแพทยอภชย มงคล อธบดกรมวทยาศาสตรการแพทย เปนประธานเปดและมอบปาย DRA (Designated Receiving Area) ใหแก นายแพทยธำรง หาญวงศ ผอำนวยการโรงพยาบาลนครพงค จงหวดเชยงใหม ซงเปนหองปฏบตการ โรงพยาบาลทตรวจเลอดผปวยตดเชอหรอสงสยตดเชอไวรสอโบลา แหงแรกของไทย เมอวนท 27 ตลาคม 2557

นานาสาระ “ตานหมอน” สมนไพร รกษาลำไล 2 อนตรายจากตว “เรอด” 2 กรมวทยฯ ลงพนทตรวจความพรอม การจดตงหอง DRA เชยงใหม-เชยงราย 3 ผลตภณฑกำจดลกนำยงลาย “ลาวาซโอไลท” กาวสตลาดคาปลก 4 เตอน บานพก-โรงแรม..ระวงพษภย “ตวเรอด” 5 รอบรวกรมวทย 6-7 ความปลอดภยของสารไตรฮาโลมเทนในนำดมจากตหยอดเหรยญ 8

เขตเทศบาลนครราชสมา การเฝาระวง การกลายพนธและการดอยาของเชอไขหวดใหญ 9 เตอนภย เครองสำอางหนาใส ใชแลวเสยงหนาพง 10 ลนรางวลคำถามประจำฉบบ 11 เตอน..พบสารใหมปลอมปนในยาแผนโบราณทอวดอางสรรพคณเสรมสมรรถภาพทางเพศ 12

(อานรายละเอยดหนา 3)

กรมวทยาศาสตรการแพทยISO 9001: 2008

Page 2: จดหมายข่าว News Letter กรมวิทยาศาสตร์ ...dmsc2.dmsc.moph.go.th/webroot/secretary/Homepage/news57/...จดหมายข าวกรมว

นานาสาร

2

บ.ก.บอกกลาว

ฉบบเดอนพฤศจกายน 2557

บรรณาธการ

เปดใจใฝร ค คณธรรม นำหลกวชาการ มาตรฐานสากล

ลกษณะของพช เปนไมพมรอเลอย ลำตนขนไมเปนระเบยบ กงกานเรยวยาว มขนสเงนปกคลมหนาแนน ใบ เดยว เรยงสลบ ใบรปไขหรอรปไขกลบ โคนใบปานมน ปลายใบปานมน ขอบใบเรยบ หรอเปนจกฟนเลอยหางๆ เนอใบคลายแผนหนง ผวใบดานบนเกลยง ดานลางมขนสเงนปกคลมหนาแนน ดอก ชอแยกแขนง ออกทปลายกง หรอตามซอกกานใบ ชอดอกยอย ตดเรยงแบบชอเชงหลน แตละชอ มดอกยอย 3-5 ดอก ดอกสมวงแลวเปลยนเปนสขาว ใบประดบรปร ปลายปานมน มขนสนนมปกคลม กลบเลยงมลกษณะเปนเสน กลบดอก โคนกลบเชอมตดกนเปนหลอด ปลายแยกเปน 5 แฉก เกสรเพศผ 5 อน กานชเกสรเชอมตดกนเปนหลอด เกสรเพศเมย รงไขอยใตวงกลบ กานชเกสรหยกลกแยกเปน 2 แฉก โคงงอ ผล เปนผลแหงไมแตก รปทรงกระบอก แบนขาง มสนตามยาว ปลายขางหนงมขนเปนพยาว ภายในม 1 เมลด ประโยชนทางยา ใบ แกพษตานซาง บำรงผวหนงใหชมชน คมธาต เปนยาเบอพยาธ แกตานซางสำหรบเดก รกษาลำไส ลกษณะของเครองยา ใบแหง สเขยวซดเนอใบคอนขางหนา เหนยว ผวใบดานหนงสนวล เงา เหลอบแสง มขนปกคลมเหนเสน ใบชด ชนของใบทสมบรณ โคนใบปานมน ปลายใบปานมน ขอบใบเรยบ หรอจกฟนเลอยหางๆ มกลนออน

ขอมลจาก ... หนงสอเครองยาสมนไพรไทยสถาบนวจยสมนไพร

ชอวทยาศาสตร Vernonia elliptica DC.วงศ COMPOSITAEชออนๆ ขาหมกหลอด ตานคอน ตานหมน ลกวนย

ตวเรอดอนตรายจาก

เรอด จดเปนแมลงทสำคญทางการแพทยชนดหนง เนองจาก เรอดสรางความรำคาญตอมนษยดวยการกดดดเลอด ทำใหผท ถกกดดดเลอดรสกคนบรเวณทเรอดกดซงเกดจากการแพนำลาย ของเรอด และตอมาอาจทำใหเกดการบวม ผนแพ และผวหนงอกเสบ บรเวณดงกลาวได ในป 2554 นกวทยาศาสตรชาวแคนาดาไดคนพบ วาเรอดเปนพาหะสำคญในการแพรเชอแบคทเรย 2 ชนด ทดอ ตอยาปฏชวนะ คอ Methicillin-resistant Staphylococcus aureus (MRSA) ซงดอตอยาปฏชวนะ Methicillin และ Vancomycin-resistant Enterrococcus faecium (VRE) ซงดอตอยาปฏชวนะ Vancomycin ในผปวยบางรายซงเขารบการ รกษาและนอนพกรกษาตวในโรงพยาบาลในเมองแวนคเวอร ประเทศแคนาดา

แนะวธกำจดและปองกนตวเรอดการปองกนและกำจดตวเรอดทมประสทธภาพตองดำเนนการโดยใชวธการผสมผสานหลายๆ ดาน คอ

1. การสำรวจตวเรอดอยางละเอยดถถวนทกซอกทกมมของ หองอยางสมำเสมอ (เปนหวใจสำคญของการกำจดตวเรอด) สงบงช แสดงวามเรอดอยในบรเวณนน ไดแก ตวเรอด (ทยงมชวตอย หรอตายแลว) รอยมลดำของเรอด คราบของตวเรอดทลอกทงไว และไขของตวเรอด บรเวณทอาจจะพบตวเรอดในหองพก ไดแก หวเตยง สงประดบเหนอหวเตยง ขอบเตยง กรอบไมใตเตยง ฐานรองทนอน (Box spring) ไมบวหวเตยงและรอบหอง บนทนอน ขอบทนอน ใตทนอน พรมรมผนงกำแพง โตะหวเตยง โตะเครองแปง ทวางกระเปา ตเสอผา เกาอหวาย ผามาน ผนงหอง ขอบเสา ขอบหนาตางและกรอบรป 2. การกำจดโดยใชความรอน โดยการตมหรอใชเครองพน ไอนำรอน (Steamer) ฉดพนกำจดเรอดในบรเวณทพบ ซงจะทำให เรอดตายเมอสมผสไอนำทมอณหภมสงอยางนอย 90 c 3. การใชสารเคมกำจดแมลงท เหมาะสมสำหรบกำจด ตวเรอด โดยเลอกใชสารเคมกำจดแมลงชนดทตวเรอดยงไมสราง ความตานทาน (อมดาคลอปรด และคลอเฟนาเพอร) ทงนจะตอง ฉดพนสารเคมดงกลาวใหทวทกซอกทกมมทเปนแหลงหลบซอน ของตวเรอด และตองสำรวจและประเมนผลหลงการควบคมทกครง ประมาณ 3 - 7 วน หลงการฉดพนกำจดตวเรอด 4. การจดการสภาพแวดลอมของแหลงทพบ โดยการรอ ทำลายแหลงหลบซอนของเรอดทมอยทงหมด เชน รอยขาดของ วอลลเปเปอร รอยตอระหวางหวเตยงกบผนงหอง รอยตอระหวาง ไมบวทพนกบผนงหอง และซอมแซมปรบปรงใหมโดยใชซลโคน (Silicone) หรอกาวยางยาอดแนวรอยแตกเหลานเพอไมใหเปน ทหลบซอนของเรอดอกตอไป

ขอมลจาก ... สถาบนวจยวทยาศาสตรสาธารณสข

“ตานหมอน”

ชวงนอากาศเปลยนแปลงบอย เดยวรอน เดยวฝน เดยวหนาว ตองรกษาสขภาพใหมากนะคะ โดยเฉพาะอยางยงการเดนทางไปเทยว หรอพกตามโรงแรมตางๆ เดยวนมนกทองเทยวจากตางประเทศเขามา พกทบานเราเปนจำนวนมากในแตละป ดงนนอาจจะมตวเรอด ตดมา กบเสอผาได กรมวทยาศาสตรการแพทย จงไดรวมกบภาคเอกชน จดอบรมใหความรผประกอบการโรงแรมเกยวกบ การกำจดปองกน ตวเรอด สำหรบการเฝาระวงอโบลากระทรวงสาธารณสขยงเตรยมพรอม อยางตอเนอง โดยเฉพาะเรองการจดตงหองปฏบตการทางการแพทย เฉพาะ DRA ซงกรมวทยาศาสตรการแพทย ไดเรมลงพนทตรวจ ความพรอมการจดตงหองปฏบตการดงกลาวตามภมภาคตางๆ แลว สำหรบเรองเตอนภยสขภาพฉบบน มเรอง พบสารใหมปลอมปน ในยาแผนโบราณทอวดอางสรรพคณเสรมสมรรถภาพทางเพศ เปนสาร อะไรพลกอานทายฉบบ สวนสาวๆ ทกำลงใชเครองสำอางหนาใส อยาพลาดอานคอลมน ความเสยงเลยงไดในฉบบ สวสดคะ

สมนไพรรกษาลำไส

Page 3: จดหมายข่าว News Letter กรมวิทยาศาสตร์ ...dmsc2.dmsc.moph.go.th/webroot/secretary/Homepage/news57/...จดหมายข าวกรมว

3จดหมายขาวกรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวงสาธารณสขDepartment of Medical Sciences

ปท 28 ฉบบท 11 เดอนพฤศจกายน 2557

เปดใจใฝร ค คณธรรม นำหลกวชาการ มาตรฐานสากล

เรองเดน ในฉบบ 3

กรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวงสาธารณสข มอบปาย DRA (Designated Receiving Area) และโล ประกาศเกยรตคณใหแกโรงพยาบาลนครพงค จ.เชยงใหม โรงพยาบาลเชยงรายประชาน เคราะห จ . เชยงราย ทม หองปฏบตการ DRA หรอหองปฏบตการทางการแพทย เฉพาะ สำหรบรองรบโรคตดเชอไวรสอโบลาจากโรงพยาบาล นำรอง 15 แหงในสวนภมภาคทวประเทศ หลงจากทผานการ ตรวจตดตามความกาวหนาและประเมนความปลอดภยแลว

เมอไมนานมาน นายแพทยอภชย มงคล อธบดกรม

วทยาศาสตรการแพทย และคณะ ลงพนทตรวจความพรอม

การจดตงหองDRA (DesignatedReceivingArea) เพอรองรบ

ผปวยสงสยโรคตดเชอไวรสอโบลาและประเมนความปลอดภย

โดยเปนหองปฏบตการทจดตงขนโดยเฉพาะตางหาก แยกจาก

หองปฏบตการประจำมมาตรฐานความปลอดภยสงกวาหองปฏบตการ

ทตรวจโรคทวไปในโรงพยาบาล ทำหนาทรบตวอยางผปวย

ตดเชอหรอสงสยตดเชอไวรสอโบลา มตชวนรภยระดบ 2 สำหรบ

ใชในกระบวนการเตรยมตวอยาง มเครองมอตรวจเฉพาะรายการ

ทดสอบทจำเปนเชนตรวจความสมบรณของเลอดตรวจเกลอแร

ตรวจการทำงานของไต และตบ นอกจากนยงมเครองนงทำลาย

เชอดวยความดนสงกำจดตวอยางและขยะตดเชอกอนนำออกจาก

หองปฏบตการเพอไมใหเชอแพรกระจายสสงแวดลอม

สบเนองจากการระบาดของโรคตดเชอไวรสอโบลา ตงแต

เดอนม.ค.2557ในประเทศแถบแอฟรกาตะวนตกจนปจจบนไมม

แนวโนมการระบาดลดลงและยงควบคมไมได องคการอนามยโลก

(WHO) จงประกาศใหการระบาดของโรคนเปนภาวะฉกเฉนดาน

สาธารณสขระหวางประเทศ รวมทงออกขอแนะนำสมาชกทยง

ไมพบการระบาดของโรคนเตรยมพรอมในการเดนทางไปประเทศ

ทเสยง การขนยายผสมผส การตรวจจบการระบาด การวนจฉย

และการดแลผปวย รวมทงผลวเคราะหทสามารถนำไปใชประกอบ

การรกษาผปวยอยางมประสทธภาพ ในขณะท นายแพทยณรงค

สหเมธาพฒน ปลดกระทรวงสาธารณสข มอบนโยบายเรงดวนให

โรงพยาบาลศนยทกเขตจดเตรยมพรอมหองปฏบตการ DRA

ในการตรวจวเคราะหทางหองปฏบตการและองคการอนามยโลก

กำหนดใหเปนหองปฏบตการชวนรภยระดบ 2 (BSL2) และ

กรมวทยาศาสตรการแพทย ลงพนทตรวจความพรอมการจดตงหอง DRA เชยงใหม-เชยงราย

ปฏบตแบบหองปฏบตการชวนรภยระดบ 3 (BSL3) ซงสามารถ

ทำไดในโรงพยาบาลทมเครองมอและอปกรณปองกนพรอมเทานน

เพอความปลอดภยของผปฏบตการและปองกนไมใหเชอแพรเขาส

ชมชนและสงแวดลอมและไดมการมอบหมายใหนายแพทยอภชย

มงคล อธบดกรมวทยาศาสตรการแพทย ตดตามความกาวหนา

การดำเนนการจดทำหอง DRA ระยะแรกจำนวน 15 แหงในสวน

ภมภาคทวประเทศ

นายแพทยอภชยมงคลอธบดกรมวทยาศาสตรการแพทย

กลาววาจงหวดเชยงใหมเปนจงหวดทมสนามบนนานาชาตและ

มเครองบนจากตางประเทศบนตรงมาลงทจงหวดเชยงใหม

จำนวนมากในแตละวนมนกทองเทยวผานเขาออกเปนจำนวนมาก

ในสวนของจงหวดเชยงราย มจดผานแดน 3 จด คอ

ดานอำเภอเชยงแสน เชยงของ และแมสาย ทำใหมนกทองเทยว

ผานเขาออกจำนวนมากเชนกน ดงนนจงมความจำเปนทตองม

มาตรการเฝาระวงผปวยตองสงสยโรคตดเชอไวรสอโบลาตาม

จดผานแดนทงนจากการตรวจความพรอมการจดตงหองDRAของ

โรงพยาบาลนครพงค จ.เชยงใหม และโรงพยาบาลเชยงราย

ประชานเคราะห จ.เชยงราย พบวาไดดำเนนการจดเตรยม

ความพรอมหอง DRA ใหมเครองมอและอปกรณปองกนครบถวน

ตามทกรมวทยาศาสตรการแพทยกำหนด ซงทผานมาโรงพยาบาล

ทง 2 แหง ไดฝกอบรมใหความรแกบคลากรและซกซอมแผน

เตรยมความพรอมในทกๆ ดานรวมทงนกเทคนคการแพทยท

ปฏบตงานตรวจวเคราะหในหอง DRA เพอความปลอดภยของ

ผปฏบตงานและปองกนไมใหเชอแพรระบาดกระจายสสงแวดลอม

ดวย

ประชาสมพนธ ... รายงาน

Page 4: จดหมายข่าว News Letter กรมวิทยาศาสตร์ ...dmsc2.dmsc.moph.go.th/webroot/secretary/Homepage/news57/...จดหมายข าวกรมว

4

เปดใจใฝร ค คณธรรม นำหลกวชาการ มาตรฐานสากล เปดใจใฝร ค คณธรรม นำหลกวชาการ มาตรฐานสากล

4 รายงาน พเศษ

ผลตภณฑกำจดลกนำยงลาย“ลาวาซโอไลท” กาวสตลาดคาปลก

โดยกรมวทยาศาสตรการแพทยไดเรมคดคนและพฒนาสารกำจด ลกนำยงลายซโอไลทขนมา เพอใชในการกำจดลกนำยงลายแทน สารชนดเดมตงแตป 2550 และไดพฒนามาอยางตอเนองจนถง ปจจบนไดนำไปทดลองใชในหมบานตางๆ ทวประเทศ ซงไดรบ การตอบรบจากชาวบานในประสทธภาพทสามารถกำจดลกนำ ยงลายเปนอยางด ไมทำใหนำมกลนเหมน นำยงคงใสเปนปกต สามารถนำมาใชดมกนหรอแปรงฟนได ลาสดหลงจาก อบต.หอมเกรด จ.นครปฐม ไดนำผลตภณฑซไอไลทไปใชกำจดลกนำ ยงลายในพนท และไดผลด จงไดแนะนำใหองคกรปกครอง สวนทองถนอนใชบาง เชน อบต.บานใหม ทงน อบต.หอมเกรด มความมนใจในผลตภณฑซโอไลทวาสามารถกำจดลกนำยงลาย ไดอยางแนนอน และคดวาจะใชผลตภณฑนตอไป เพอปองกน และควบคมโรคไขเลอดออกของตำบลหอมเกรดในอนาคต สำหรบ การใชทเหมาะสมนนใหใสซโอไลทในอตราสวน 20 กรม ตอนำ 1โองมงกรหรอประมาณ200ลตร นายแพทยอภชย กลาวตอวา ผลงานดงกลาวถอเปน นวตกรรมของกรมวทยาศาสตรการแพทยทไดรบการยกยองจาก กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลยวาเปนสดยอดนวตกรรมไทย ตงแตป 2550 แตกยงไดมการวจยพฒนาปรบปรงมาตลอด จนได ผลตภณฑทมความสมบรณมากทสด ในปจจบนโดยการลงนาม ขอตกลงระหวางกรมวทยาศาสตรการแพทยกบบรษทอคารเทรดดง(ประเทศไทย) จำกด และบรษท 9801 กรป (ไทยแลนด) จำกดเพอนำผลงานวจยรวมกน เปนนวตกรรมกำจดลกนำยงลายสตลาดคาปลกครงนนบเปนความรวมมอกนระหวางหนวยงานภาครฐและภาคเอกชนในการพฒนาผลตภณฑ“ลาวาซโอไลท”เพอใหสามารถผลตและเผยแพรไปเปนประโยชนตอสาธารณชนไดอยางแพรหลายโดยมบรษท9801กรป(ไทยแลนด)จำกดเปนผนำไปวางจำหนายในรานคาชนนำทวประเทศทำใหประชาชนสามารถหาซอผลตภณฑดงกลาวไดงาย ซงจะสงผลดตอการแกไขปญหาโรคไขเลอดออก ไดอกทางหนง

สถาบนวจยวทยาศาสตรสาธารณสข ... รายงาน

กรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวงสาธารณสข รวมกบ บรษท อคาร เทรดดง (ประเทศไทย) จำกด และบรษท 9801 กรป (ไทยแลนด) จำกด ลงนามในขอตกลงเพอนำผลงานทมการ วจยรวมกน ซง เปนนวตกรรมปองกนกำจดลกนำยงลาย ชอผลตภณฑ “ลาวาซโอไลท” พรอมวางจำหนายตามทองตลาด เพอใหประชาชนไดนำไปใชแกไขปญหาโรคไขเลอดออกในชมชน เผยสามารถกำจดลกนำยงลายไดนาน 3-6 เดอนใกลเคยงกบ ผลตภณฑนำเขาจากตางประเทศและมอายการใชงาน นานกวา ผลตภณฑกำจดลกนำชนดเดม ทำใหไมตองใชบอยและประหยด คาใชจาย อกทงไมทำใหนำมกลนเหมน และนำยงคงใสเปนปกต นายแพทยอภชยมงคลอธบดกรมวทยาศาสตรการแพทยกลาวภายหลงการรวมลงนามขอตกลงระหวางกรมวทยาศาสตร การแพทย กระทรวงสาธารณสข กบ บรษท อคาร เทรดดง(ประเทศไทย) จำกด และบรษท 9801 กรป (ไทยแลนด) จำกด เพอนำผลงานทมการวจยรวมกนซงเปนนวตกรรมกำจดลกนำยงลาย“ลาวาซโอไลท”สตลาดคาปลกวาปจจบนทรายกำจดลกนำยงลาย หรอทรายอะเบท สามารถกำจดลกนำยงลายได โดยการนำสาร ทมฟอสมาเคลอบกบทรายแตปญหาคอทรายอะเบท มกลนเหมน ไมวายหอใดกตาม นอกจากนเมอใสลงไปในนำยงทำใหนำขน สงผล ใหประชาชนไมนยมใชทรายอะเบทในการกำจดลกนำยงลายซงถอวาเปนปญหามาตลอด ดงนนทมวจยของกรมวทยาศาสตร การแพทยจงรวมกบสำนกงานนวตกรรมแหงชาตและบรษทอคารเทรดดง (ประเทศไทย) จำกด คดคนหาวสดชนดอนมาใชแทนจน พบวา “เกลดซโอไลทจากทรายภเขาไฟ” มประสทธผลดเปน อยางยงและนบเปนนวตกรรมกำจดลกนำยงลายและเปนผลงาน ชนแรกของโลกทคดคนและพฒนาโดยนกวทยาศาสตรการแพทยไทย เปนสารกำจดลกนำยงลายชนดเมดเกลดสตรซโอไลทเคลอบสาร ทมฟอสผลตดวยสตรผสมและเทคโนโลยพเศษทผานการตรวจสอบ จากกรมวทยาศาสตรการแพทยแลววาใชในการปองกนกำจดลกนำยงลายไดอยางมประสทธภาพเปนสารออกฤทธชนดเดยวกบทรายอะเบททองคการอนามยโลกแนะนำใหใชปองกนกำจดลกนำยงลายซงซโอไลททนำมาใชคอHydrousaluminiumsilicatesทพบใน หนภเขาไฟปกตใชบำบดนำเสยเชนเดยวกบถานมลกษณะเปนรพรนเมอนำทมฟอสมาเคลอบแลวไมมกลนและทำใหนำใส เนองจาก ทมฟอสจะแทรก เข า ไปอย ต ามรพร นของทรายภ เขา ไฟและทสำคญยงมราคาถก ระยะเวลาและประสทธภาพในการ กำจดลกนำยงลายนาน 3-6 เดอนใกลเคยงกบผลตภณฑนำเขา จากตางประเทศและมอายการใชงานนานกวาผลตภณฑกำจด ลกนำชนดเดมทำใหไมตองใชบอย เพราะรพรนของทรายภเขาไฟ จะชวยชะลอการละลายตวของทมฟอส ทำใหประหยดคาใชจาย

Page 5: จดหมายข่าว News Letter กรมวิทยาศาสตร์ ...dmsc2.dmsc.moph.go.th/webroot/secretary/Homepage/news57/...จดหมายข าวกรมว

5จดหมายขาวกรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวงสาธารณสขDepartment of Medical Sciences

ปท 28 ฉบบท 11 เดอนพฤศจกายน 2557

เปดใจใฝร ค คณธรรม นำหลกวชาการ มาตรฐานสากล

5

กรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวงสาธารณสข

ใหความรและคำแนะนำแกภาคเอกชนเกยวกบ “ตวเรอด”

เพอรวมกนแกไขปญหาและการกำจดตวเรอดอยางยงยน

เนองจากสงผลกระทบตอธรกจโรงแรมและการทองเทยว

ซงเปนรายไดหลกลำดบตนๆ ของประเทศไทย นายแพทยอภชยมงคลอธบดกรมวทยาศาสตรการแพทย

เปดเผยวา “ตวเรอด” หรอ “เบด บก” (bed bug) เปนแมลง

ชนดหนงทพบวาเปนปญหาดานสาธารณสขทสำคญ ซงตวเรอด

จะสามารถแพรขยายพนธและเพมจำนวนไดอยางรวดเรวและ

มกซอนตวอยตามทนอนซอกเตยงเกาอพนกระดานและรอยแตก

ของอาคาร โดยเฉพาะตามทสาธารณะ เชน โรงแรม โรงหนง

คายทหารโรงเรยนในรถไฟและรถยนตหรอแมแตบนเครองบนฯลฯ

ในตางประเทศมรายงานการพบตวเรอดมากขนในหลายทวปเชน

อเมรกาเหนอ อเมรกาใต ยโรป ออสเตรเลย และเอเชย สวน

ประเทศไทยจากการตดตามเฝาระวงสถานการณปญหาตวเรอด

ในโรงแรมหรอเกสตเฮาสในแหลงทเปนสถานททองเทยวโดย

สถาบนวจยวทยาศาสตรสาธารณสข กรมวทยาศาสตรการแพทย

พบวา ในระยะ 2-3 ปทผานมายงคงมการตรวจเจอตวเรอดอย

อยางตอเนอง เพราะสวนใหญตวเรอดมกจะตดมากบเสอผาของ

นกทองเทยวชาวตางชาต เมอเขามาพกในโรงแรม จงอาจมการ

ขยายพนธและซอนตววางไข อยตามรองไมหวเตยงใตทนอนตาม

ขอบหรอตะเขบทนอน

ตวเรอดนอกจากจะกอความรำคาญจากการกดและ

รบกวนการนอนของคนทำใหพกผอนไมเพยงพอรางกายทรดโทรม

โปรตนจากนำลายยงมพษทำใหผวหนงบรเวณทถกกดมอาการบวม

ผนแพและอกเสบ ทงนจากการศกษาของสถาบนวจยวทยาศาสตร

สาธารณสขกรมวทยาศาสตรการแพทยพบวาตวเรอดดอตอสาร

กลมไพรทรอยด เนองจากบรษทรบกำจดแมลง มกใชสารดงกลาว

เพยงตวเดยวในการกำจดจงเกดการดอยาขนและกลายเปนปญหา

กำจดแมลงไมไดผล สำหรบตวเรอดนนแนะนำใหหนมาใช

สารอมดาคลอพรดซงสงเคราะหโครงสรางสารเคมขนมาเหมอนกบ

นโคตน ซงมความซบซอนมากกจะชวยใหกำจดตวเรอดไดและ

ไมเกดการดอยาทสำคญคอปลอดภย

“ตวเรอด”บานพก-โรงแรม... ระวงพษภยเตอน.....

นายแพทยอภชยกลาวตออกวาจากปญหาตวเรอดดอยา

อาจทำใหยากตอการควบคมและหากมการระบาดของตวเรอด

เกดขน นอกจากจะสงผลเสยตอสขภาพรางกายแลว อาจสงผล

กระทบตอภาพลกษณดานการทองเทยวและโรงแรมของประเทศได

ในระยะยาวทางดานภาคเอกชนโดยบรษทคงสเซอรวสเซนเตอร

จำกด และ บรษท ไบเออรไทย จำกด จงไดรวมกนจดงาน

สมมนาใหความรและคำแนะนำเกยวกบตวเรอด ภายใตหวขอ

“ตวเรอด” ผลกระทบตอธรกจโรงแรม การกำจด และปองกน

อยางยงยนเมอวนท11พฤศจกายน2557ณโรงแรมแกรนดไฮแอท

เอราวณ กรงเทพ โดยไดเชญผเชยวชาญของกรมวทยาศาสตร

การแพทย ดร.อษาวด ถาวระ และ ดร.อภวฏ ธวชสน จาก

สถาบนวจยวทยาศาสตรสาธารณสข กรมวทยาศาสตรการแพทย

กระทรวงสาธารณสข มาเปนวทยากรใหความรและขอมลตางๆ

เกยวกบตวเรอดและภยเงยบจากตวเรอดทไมควรมองขามตลอดจน

วธจดการตวเรอดอยางมระบบและเหนผลอยางยงยนไมเหมอนกบ

ทเคยมในธรกจกำจดแมลง เนองจากตวเรอดสงผลตอธรกจโรงแรม

และธรกจการทองเทยวของประเทศไทยเปนอยางมาก นอกจาก

จะตองเสยเงนจำนวนมากในการปองกนกำจดแลวนน ยงเสยง

ตอการโดนฟองรองจากแขกผเขาพก รวมทงความเสยงททำให

โรงแรมเสยชอเสยง โดยเฉพาะสงคมในปจจบนเปนยคแหงโซเชยล

เนตเวรค ฉะนนความสญเสยทเกดขนไมอาจประเมนคาได ดงนน

ถาไมไดรบขอมลทถกตอง ไมสนใจทจะดแลปญหาตวเรอดกจะ

ไดรบผลกระทบโดยตรง โดยการจดงานสมมนาครงนมกลม

โรงแรมใหความสนใจเขารวมฟงการบรรยายใหความรเพอนำไป

บรหารจดการตวเรอดในธรกจโรงแรมไดอยางมประสทธภาพ

เพอรวมกนแกไขปญหาดงกลาว เนองจากสงผลกระทบตอธรกจ

โรงแรมและการทองเทยว ซงเปนรายไดหลกลำดบตนๆ ของ

ประเทศไทย

สถาบนวจยวทยาศาสตรสาธารณสข ... รายงาน

Page 6: จดหมายข่าว News Letter กรมวิทยาศาสตร์ ...dmsc2.dmsc.moph.go.th/webroot/secretary/Homepage/news57/...จดหมายข าวกรมว

6

เปดใจใฝร ค คณธรรม นำหลกวชาการ มาตรฐานสากล เปดใจใฝร ค คณธรรม นำหลกวชาการ มาตรฐานสากล

รอบรวกรมวทย ฯ

ลงนามขอตกลงนวตกรรม “ลาวาซโอไลท” สตลาดคาปลก นายแพทยอภชย มงคล อธบดกรมวทยาศาสตรการแพทย พรอมดวย นางจรภรณบณยวงศวโรจน รองอธบดกรมวทยาศาสตรการแพทย และนายแพทยสมชาย แสงกจพร ผอำนวยการสถาบนวจยวทยาศาสตรสาธารณสข ลงนามขอตกลงระหวางกรมวทยาศาสตร การแพทยกระทรวงสาธารณสขกบบรษทอคารเทรดดง(ประเทศไทย)จำกดและบรษท9801 กรป (ไทยแลนด) จำกด เพอนำผลงานทมการวจยรวมกน ซงเปนนวตกรรมกำจดลกนำยงลาย “ลาวาซโอไลท” สตลาดคาปลก เพอใหประชาชนไดนำไปใชแกไขปญหา โรคไขเลอดออกในชมชน ทกรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวงสาธารณสข เมอวนท 28ตลาคม2557

มอบปายหองปฏบตการ DRA โรงพยาบาลนครพงค นายแพทยอภชย มงคล อธบดกรมวทยาศาสตรการแพทย พรอมดวย นายแพทยสมชาย แสงกจพร ผอำนวยการสถาบนวจยวทยาศาสตร สาธารณสขนายธรศกดสภาไชยกจผอำนวยการศนยวทยาศาสตรการแพทยท1เชยงใหมรวมเปดและมอบปายDRA(DesignatedReceivingArea)ใหแกนายแพทยธำรงคหาญวงศ ผอำนวยการโรงพยาบาลนครพงค ซงเปนหองปฏบตการโรงพยาบาลทตรวจเลอดผปวยตดเชอหรอสงสยตดเชอ ไวรสอโบลาแหงแรกของไทย ทจดตงขนโดยเฉพาะแยกจากหองปฏบตการประจำ มมาตรฐานความปลอดภยสงกวาหองปฏบตการตรวจโรคทวไป ในโรงพยาบาลณโรงพยาบาลนครพงคจงหวดเชยงใหมเมอวนท27ตลาคม2557

ถวายผาพระกฐน ประจำป 2557 พระเจาวรวงศเธอพระองคเจาโสมสวลพระวรราชาทนดดามาตเสดจเปนองคประธานในพธบำเพญพระกศลถวายผาพระกฐนประจำป2557ณ วดเชงเลน อำเภอเมอง จงหวดนนทบร โดยม นายแพทยอภชย มงคล อธบดกรมวทยาศาสตรการแพทย พรอมดวยผบรหาร สวนกลางศนยวทยาศาสตรการแพทย ขาราชการและเจาหนาท กรมวทยาศาสตรการแพทย เฝารบเสดจ และรวมถวายเงนทำบญเพอสมทบทนสรางโรงพยาบาล สงเสรมสขภาพประจำตำบลทาอฐในโอกาสนดวยเมอวนท1พฤศจกายน2557

ประชมความรวมมอกบ PMDA ประเทศญปน นายแพทยอภชยมงคลอธบดกรมวทยาศาสตรการแพทยเปนประธานการประชม ความรวมมอดานเภสชกรรม และยาสมนไพร ระหวางกรมวทยาศาสตรการแพทย และ หนวยงาน PMDA ประเทศญปน โดยม นายแพทยวนชย สตยาวฒพงศ รองอธบด กรมวทยาศาสตรการแพทย นำผเชยวชาญจากสำนกยาและวตถเสพตด และสถาบน วจยสมนไพรเขารวมประชมณหองประชมกรมวทยาศาสตรการแพทยกระทรวงสาธารณสขเมอวนท17ตลาคม2557

Page 7: จดหมายข่าว News Letter กรมวิทยาศาสตร์ ...dmsc2.dmsc.moph.go.th/webroot/secretary/Homepage/news57/...จดหมายข าวกรมว

7จดหมายขาวกรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวงสาธารณสขDepartment of Medical Sciences

ปท 28 ฉบบท 11 เดอนพฤศจกายน 2557

เปดใจใฝร ค คณธรรม นำหลกวชาการ มาตรฐานสากล

ตดตามความกาวหนาและประเมนความปลอดภยแลว โดยม นายแพทยสมชาย แสงกจพร ผอำนวยการสถาบนวจยวทยาศาสตรสาธารณสขและนางกลธดา ศรวฒน ผอำนวยการศนยวทยาศาสตรการแพทยท 1/1 เชยงราย รวมเยยมชมหองปฏบตการ DRA ทมมาตรฐานความปลอดภย สงกวาหองปฏบตการทตรวจโรคทวไปในโรงพยาบาลเมอวนท4พฤศจกายน2557ณโรงพยาบาลเชยงรายประชานเคราะหจงหวดเชยงราย

รวมพธวางพานพมเนองในวนพยาบาลแหงชาต นายแพทยอภชย มงคล อธบดกรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวงสาธารณสข นำผบรหาร ขาราชการเจาหนาทเขารวมพธวางพานพมถวายราชสกการะสมเดจพระศรนครนทราบรมราชชนนเนองในวนพยาบาลแหงชาตทบรเวณลานพระราชานสาวรยฯสมเดจพระมหตลาธเบศรอดลยเดชวกรมพระบรมราชชนกและสมเดจพระศรนครนทราบรมราชชนน กระทรวงสาธารณสข จ.นนทบร เมอวนท21ตลาคม2557

ทหองประชมสถาบนวจยวทยาศาสตรสาธารณสขกรมวทยาศาสตรการแพทยกระทรวงสาธารณสขเมอวนท28ตลาคม2557

อบรมระบบบรหารงานคณภาพเพอกาวส ISO 9001: 2015 นายแพทยวนชย สตยาวฒพงศ รองอธบดกรมวทยาศาสตร การแพทยเปนประธานกลาวเปดโครงการอบรมการพฒนาระบบบรหาร งานคณภาพเพอกาวส ISO 9001: 2015 เพอใหบคลากรของ กรมวทยาศาสตรการแพทย ทงสวนกลางและศนยวทยาศาสตร การแพทย ไดมความรความเขาใจเกยวกบขอกำหนดตามมาตรฐานกระบวนการจดทำเอกสาร และการตรวจตดตามภายในองคกร

มอบปายหองปฏบตการ DRA โรงพยาบาลเชยงราย ประชานเคราะห

นายแพทยอภชย มงคล อธบดกรมวทยาศาสตร การแพทย เป นประธาน เป ดและมอบป าย DRA (Designated Receiving Area) ใหกบ นายแพทยสทศนศรวไล ผอำนวยการโรงพยาบาลเชยงรายประชานเคราะหจงหวดเชยงรายซงเปนโรงพยาบาลแหงท2ทผานการตรวจ

นายแพทยอภชยมงคลอธบดกรมวทยาศาสตรการแพทยเปนประธานเปดการอบรม“ผแทนฝายบรหารคณภาพ”และ“คณะทำงานจดทำเอกสารคณภาพ” ของผบรหารหนวยงาน ในสวนกลางและศนยวทยาศาสตรการแพทยเพอกาวไปส มาตรฐานISO9001:2015โดยมนายแพทยวนชยสตยาวฒพงศรองอธบดกรมวทยาศาสตรการแพทยกลาวรายงานการอบรมณ หองประชม 801 อาคาร 8 กรมวทยาศาสตรการแพทยเมอวนท10พฤศจกายน2557

สบสานประเพณลอยกระทง ประจำป 2557 กรมวทยาศาสตรการแพทยกระทรวงสาธารณสขจดการประกวด กระทงในงานเทศกาลลอยกระทงประจำป2557โดยมนายแพทยอภชยมงคล อธบดกรมวทยาศาสตรการแพทย เปนประธานมอบรางวล แกผทชนะการประกวดกระทงประเภทสวยงามและความคดสรางสรรคซงบคลากรภายในใหความสนใจเขารวมงานและชมการแสดงเปน จำนวนมาก จดงานโดยชมรมกฬาและนนทนาการกรมวทยาศาสตร การแพทยณบรเวณสระนำระหวางอาคาร1-2เมอวนท6พฤศจกายน2557

อบรมผแทนฝายบรหารคณภาพ สมาตรฐาน ISO 9001: 2015

Page 8: จดหมายข่าว News Letter กรมวิทยาศาสตร์ ...dmsc2.dmsc.moph.go.th/webroot/secretary/Homepage/news57/...จดหมายข าวกรมว

8

เปดใจใฝร ค คณธรรม นำหลกวชาการ มาตรฐานสากล เปดใจใฝร ค คณธรรม นำหลกวชาการ มาตรฐานสากล

88 มมวชาการ

สารไตรฮาโลมเทน (Trihalomethanes : THMs) เปนสารเคมอนตรายตกคาง ทพบในขนตอนการเตมคลอรน เพอฆาเชอโรคในกระบวนการผลตนำประปา เกดจากการทำ ปฏกรยาระหวางสารอนทรยธรรมชาตในนำกบคลอรนอสระ ไตรฮาโลมเทนประกอบไปดวยสาร 4 ชนด ไดแก คลอโรฟอรม (CHCI

3 ) โบรโมไดคลอโรมเทน (CHCI

2 Br) ไดโบรโมคลอโรมเทน

(CHCIBr2

) และโบรโมฟอรม (CHBr3

) ความเปนพษของสาร ไตรฮาโลมเทนเมอไดรบเขาสรางกาย คอมผลตอความสามารถ ในการสบพนธ การคลอด ระบบไหลเวยนโลหต และอาจสงผล ตออวยวะภายใน เชน ตบ ไต อกทงอาจกอใหเกดโรคมะเรง ในมนษยได องคการอนามยโลก (WHO) ไดกำหนดมาตรฐานสำหรบ

สารกลมไตรฮาโลมเทนในนำดมไวดงน ปรมาณคลอโรฟอรม

โบรโมไดคลอโรมเทน ไดโบรโมคลอโรมเทน และโบรโมฟอรม

ในนำดมมไดไมเกน300,60,100และ100นาโนกรม/มลลลตร

(สวนในพนลานสวน) ตามลำดบสำหรบประเทศไทยยงไมมการ

กำหนดเกณฑมาตรฐานของสารไตรฮาโลมเทนในนำดม

ดงนนในปงบประมาณ2557ศนยวทยาศาสตรการแพทยท9

นครราชสมา จงดำเนนโครงการตรวจวเคราะหหาปรมาณสาร

ไตรฮาโลมเทน (THMs) ในนำดมจากตนำหยอดเหรยญในพนท

เขตเทศบาลนครราชสมา เพอเฝาระวงและคมครองผบรโภค โดย

วเคราะหหาปรมาณสารไตรฮาโลมเทนในตวอยางนำดมจาก

ตนำหยอดเหรยญจำนวน55ตวอยางจาก31ชมชนดวยเครองแกส

โครมาโตกราฟชนดอซด (GC-ECD) และเทคนคheadspace-solid

phasemicroextraction (HS-SPME) ผลปรากฏวา ตรวจพบ

สารคลอโรฟอรม โบรโมไดคลอโรมเทน และไดโบรโมคลอโรมเทน

มคาสงสดเทากบ 206.5, 44.1 และ 12.6 นาโนกรมตอมลลลตร

(สวนในพนลานสวน) ตามลำดบ และตรวจไมพบสารโบรโมฟอรม

ในทกตวอยางนอกจากนยงเกบตวอยางนำประปาชมชนกอนทจะ

ใชผลตนำดมหยอดเหรยญ อกจำนวน 7 ตวอยาง เพอตรวจหา

ปรมาณสารไตรฮาโลมเทน และพบวาม 1 ตวอยาง ตรวจพบ

ปรมาณสารคลอโรฟอรม สงถง 362.2 นาโนกรม/มลลลตร

(สวนในพนลานสวน) ซงเกนกวาคามาตรฐานทองคการอนามยโลก

กำหนดไวสำหรบนำดม

เมอพจารณาสารไตรฮาโลมเทนทตรวจพบในนำดมจาก

ตนำหยอดเหรยญ เขตเทศบาลนครราชสมา เทยบกบเกณฑ

มาตรฐานขององคการอนามยโลก พบวายงมคาตำกวาเกณฑท

กำหนดจงกลาวไดวาปรมาณสารไตรฮาโลมเทนทตรวจพบในนำดม

จากตนำหยอดเหรยญ เขตเทศบาลนครราชสมา อยในระดบปลอดภย

อยางไรกตาม ยงตองเฝาระวงสารไตรฮาโลมเทนในนำดมจาก

ตนำหยอดเหรยญ รวมทงตรวจสอบคณภาพนำตามมาตรฐาน

นำบรโภคในภาชนะบรรจทปดสนท ตามประกาศกระทรวง

สาธารณสข เน องจากนำประปาชมชนบางแหงตรวจพบ

สารคลอโรฟอรมในปรมาณสงกวาเกณฑมาตรฐาน ซงหากนำนำประปาน

มาผลตนำดมดวยตนำหยอดเหรยญทขาดการดแลและบำรงรกษา

เครองกรองทถกตอง กไมสามารถปรบปรงคณภาพนำใหเหมาะสม

ในการใชบรโภคไดและอาจพบสารไตรฮาโลมเทนในปรมาณสงกวา

เกณฑมาตรฐานซงสงผลตอสขภาพของผบรโภค

ในนำดมจากตนำหยอดเหรยญความปลอดภยของสารไตรฮาโลมเทน

เขตเทศบาลนครราชสมา

(อานตอหนา 9)

Page 9: จดหมายข่าว News Letter กรมวิทยาศาสตร์ ...dmsc2.dmsc.moph.go.th/webroot/secretary/Homepage/news57/...จดหมายข าวกรมว

9จดหมายขาวกรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวงสาธารณสขDepartment of Medical Sciences

ปท 28 ฉบบท 11 เดอนพฤศจกายน 2557

เปดใจใฝร ค คณธรรม นำหลกวชาการ มาตรฐานสากล

จากการเฝาระวงเชอไขหวดนกและไขหวดใหญทางหองปฏบตการ ศนยไขหวดใหญแหงชาตกรมวทยาศาสตรการแพทย โดยสมตวอยางจากกลมผปวย (cluster) ทมอาการคลายไขหวดใหญ (ILI)ผปวยทมอาการรนแรง ไดแก ปอดบวม ปอดอกเสบ มาเพาะเชอและทำการตรวจวเคราะหโดยวธ Genotypic assay เพอหายนสทเกยวของกบการดอยาและวธ Phenotypic assay โดยการทดสอบ เชอไวรสกบยาตานไวรสในกลมNeuraminidaseinhibitorผลการทดสอบดงน

ศนยไขหวดใหญแหงชาต สถาบนวจยวทยาศาสตรสาธารณสข ... รายงาน

ผลการทดสอบ ยอดสะสม ชนด/สายพนธไขหวดใหญ ประจำเดอนตลาคม2557 ม.ค.2552–30ต.ค.2557

จำนวนเชอท จำนวนเชอทรอยละทดอยา รอยละทดอยา ทดสอบ ดอยา ไขหวดใหญตามฤดกาล

1. A/H1N1 0 0 0(0/0) 95.55(43/45)

2. A/H3N2 3 0 0(0/3) 0(0/734)

3.InfluenzaB 0 0 0(0/0) 0(0/436)

ไขหวดใหญสายพนธใหมชนดA(H1N1) 6 0 0(0/6) 1.20(13/1,079)

คำแนะนำในการดแลและบำรงรกษาเครองกรองนำดม – ตนำหยอดเหรยญ

การเฝาระวง การกลายพนธและการดอยาของ เชอไขหวดใหญประจำเดอนตลาคม 2557

1. การลางสารกรองคารบอน ทำไดโดยการลางยอนกลบ ระบบ (BACKWASHED) โดยการปดล นทางเข าของน ำท ใช กรองตามปกต แลวเปดลนทางเขาของนำใหผานเขาทางดานลาง ของทอบรรจสารกรองคารบอน จากนนปลอยนำทลางยอนกลบน ไหลทงไปจนกระทงไดนำใส 2. การลางสารกรองเรซน โดยการลางคนสภาพสารเรซน เมอหมดอายการใชงาน สงเกตไดจากรสชาตของนำกอนผานเครอง กรอง และหลงผานเครองกรองมรสคงเดม ไมจดสนท หรอโดยการ ตรวจหาคาความกระดางเปรยบเทยบกอน-หลงกรอง หากพบวา คาความกระดางของนำกอนและหลงผานการกรองมคาใกลเคยงกนจะตองทำการลางคนสภาพสารเรซน โดยใชนำเกลอเขมขน 20% ไหลผานสารกรองเรซนแลวแชทงไวประมาณ1ชวโมงจากนนปลอยใหนำผานเครองกรอง เพอไลนำเกลอทตกคางออกจากเครอง จนกระทง นำทผานเครองกรองมรสจดไมมความเคมตกคาง 3. การลางไสกรองเซรามก เมอไสกรองเซรามกใชงานไปได ระยะหนงจะเกดการอดตน ผใชตองถอดไสกรองเซรามกออกมา ทำความสะอาด โดยใชใยขดสำหรบขดเซรามก หรอแปรงขนออนๆ ขดทำความสะอาดไปในทศทางเดยวกน จนไสกรองสะอาด ไมม

สงปกปรกอดตนในกรณมการปนเปอนเชอจลนทรยอาจนำไสกรองเซรามกไปตมในนำเดอดเพอฆาเชอโรคแลวจงนำเขาไปตดตงในเครองกรองจากนนกใชกรองนำดมตามปกต 4.การทำความสะอาดหลอดอลตราไวโอเลตปกตบรษทผขายจะออกแบบใหทำความสะอาดหลอดอลตราไวโอเลตโดยการดงคนชกเพอทำความสะอาดหลอดไดจากภายนอกและใหเปลยนหลอดเมอครบชวโมงการใชงานหรอเมอหลอดหมดอายไมสามารถผลตแสงไดเพอใหมประสทธภาพในการฆาเชอโรคทด ทกลาวมาขางตน เปนวธการบำรงรกษาเครองกรองนำดมให อยสภาพใชงานไดด สามารถกรองนำไดอยางมประสทธภาพ เพอผใช จะไดดมนำสะอาดและปลอดภย

ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 9 นครราชสมา ... รายงาน

Page 10: จดหมายข่าว News Letter กรมวิทยาศาสตร์ ...dmsc2.dmsc.moph.go.th/webroot/secretary/Homepage/news57/...จดหมายข าวกรมว

10

เปดใจใฝร ค คณธรรม นำหลกวชาการ มาตรฐานสากล

ความเสยงเลยงได

ปจจบนผวหนาทดขาวใสถอเปนคานยมความงามท กำลงไดรบความนยมเปนอยางมากทงในกลมผหญงวยรน และ วยทำงาน ทำใหเครองสำอางทชวยทำใหมผวทขาวใสไดรบ ความนยมตามไปดวย และเพอใหเกดผลลพธทนาพงพอใจ และรวดเรวแกผใช เปนเหตใหมผผลตบางรายลกลอบใสสาร หามใชลงในเครองสำอาง ไดแก สารไฮโดรควโนน กรดเรทโนอก และสารประกอบของปรอท ซงกระทรวงสาธารณสขไดออก ประกาศเรองสารหามใชในเครองสำอางตามพระราชบญญต เครองสำอาง พ.ศ.2535

ทงนสารไฮโดรควโนน มคณสมบตในการฟอกสผวอาจ ทำใหเกดการระคายเคอง เกดจดดางขาว และเกดฝาถาวร กรดเรทโนอกท ใช ในการผลดเซลลผวอาจทำให เกดอาการ ระคายเคอง แดง และแสบรอน ทงยงเปนอนตรายตอทารก ในครรภ สารประกอบปรอทมคณสมบตชวยลดการสรางเมดสผวอาจทำใหเกดดางขาว และมการสะสมของพษปรอท ทำใหไต และทางเดนปสสาวะอกเสบ เกดภาวะโลหตจาง กอใหเกดเปน ปญหาสขภาพจากการใชผลตภณฑหรอเครองสำอางทไมปลอดภยทงยงมการโฆษณาและอวดอางสรรพคณทเกนจรงทำใหผบรโภค หลงเชอ ขอมล 5 ปยอนหลงของการตรวจวเคราะหหาสารหาม ใชในเครองสำอาง จากการเกบตวอยางจากตลาดและรานคา ในเขตพนทเครอขายบรการท2ภาคเหนอตอนลางรวม5จงหวดไดแกพษณโลก เพชรบรณสโขทยอตรดตถ และตากพบเครองสำอาง ทลกลอบใสสารหามใชไมตำกวารอยละ 35 มาตลอด ชใหเหนวา แมจะมการตรวจวเคราะหเพอเฝาระวงผลตภณฑเครองสำอาง มใหมการนำสารหามใชเหลานเขามาใชเปนสวนประกอบแตกยงคงพบการลกลอบใสสารหามใชอยอยางตอเนอง ในปงบประมาณ2557(เมษายน2557–ตลาคม2557)ศนยวทยาศาสตรการแพทยท2พษณโลกไดทำการตรวจวเคราะหหาสารหามใชทง 3 ชนด ในเครองสำอางจากตวอยางจากตลาด และรานคาในเขตภาคเหนอตอนลางรวม 5 จงหวด จำนวน 48 ตวอยาง ตรวจพบเครองสำอางทมสารหามใชคดเปนรอยละ 20.8 (10 ตวอยาง จาก 48 ตวอยาง) โดยสารหามใชทตรวจพบ มากทสดคอสารประกอบของปรอทคดเปนรอยละ18.8(9ตวอยางจาก 48 ตวอยาง) รองลงมาคอไฮโดรควโนน คดเปนรอยละ 2.1 (1 ตวอยาง จาก 47 ตวอยาง) และตรวจไมพบเครองสำอางทม สวนผสมของกรดเรทโนอกเมอเปรยบเทยบขอมลการตรวจวเคราะห

เครองสำอางหนาใส ใชแลวเตอนภย....

หาสารหามใชในเครองสำอางยอนหลง 5 ป จนถงปจจบน พบวา แนวโนมของการตรวจพบเครองสำอางทมการลกลอบใสสารหามใชมจำนวนลดลงในขณะทสารประกอบของปรอทกยงคงเปนสารหามใชทมการตรวจพบมากทสด สำหรบตวอยางทเคยตรวจพบวา ลกลอบใสสารหามใชในชอการคาและผผลตเดมกยงคงตรวจพบ อยในบางตวอยาง ดงนนการเฝาระวงผลตภณฑเครองสำอางทมจำหนาย ในทองตลาด และแจงเตอนภยอยางตอเนองจงมความสำคญ อยางยง เพอใหประชาชนมความปลอดภยจากการใชผลตภณฑ อกทงการจดกจกรรมออกไปใหความรแกประชาชนในเรองอนตรายทอาจเกดจากการใชเครองสำอางทมสวนผสมของสารหามใช รวมถงหลกในการเลอกซอเครองสำอาง การอานฉลาก และ การสนบสนนชดทดสอบเบองตนท ใชตรวจหาสารหามใชใน เครองสำอางแกชมชนเหลานจะทำใหเกดความตระหนกถงพษภย ใกลตวทมาจากผลตภณฑเครองสำอาง และลดความเสยงในการ

ใชผลตภณฑทไมปลอดภย

ขอมลจาก ... ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 2 พษณโลก

เสยงหนาพง

Page 11: จดหมายข่าว News Letter กรมวิทยาศาสตร์ ...dmsc2.dmsc.moph.go.th/webroot/secretary/Homepage/news57/...จดหมายข าวกรมว

11ปท 28 ฉบบท 11 เดอนพฤศจกายน 2557

จดหมายขาวกรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวงสาธารณสขDepartment of Medical Sciences

ลนรบรางวลประจำฉบบ

คณนยม วงศา บรษทสยามพรเสรฟฟดส จำกด คณกตตธร ศรวชย คณสวภา วจตรเลขการ

คณอมรรตน อไล คณยวด มนศร คณเพญศร เหลอนาค คณจฬญาณ แกวบวรมย

คณวเชยร พลสมบต คณสมชาย แสนหลวงอนทร คณกลอยใจ สงโตทอง คณนวรตน จดเจน

คณอจจมา วงทอง คณพชราภรณ บญจอย คณขวญเรอน สวรรณโสฬส คณสายฝน คณพระรกษา

คณปยะธาดา คำยาง คณศศธร จโน คณบานชน กลนสระนอย คณสชาต สญาณเศรษฐกร

คณกนกพร อนทรวงศ คณประดษฐ โกศลจตร คณจณหนภา เหลกอย คณพชญา รงรองธานนทร

เปดใจใฝร ค คณธรรม นำหลกวชาการ มาตรฐานสากล เปดใจใฝร ค คณธรรม นำหลกวชาการ มาตรฐานสากล

คำถามประจำฉบบพฤศจกายน 2557

เฉลยคำตอบ และรายชอผโชคดประจำฉบบสงหาคม 2557

(ตอจากหนา 12 พบสารใหมปลอมปน ในยาแผนโบราณ)

กรณาสงคำตอบ พรอมระบชอทอย เบอรโทรศพทของทานทสามารถตดตอได สงมายง ฝายประชาสมพนธ กรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวงสาธารณสข อ.เมอง จ.นนทบร 11000เพอลนรบ เสอ จำนวน 20 รางวล (หมดเขตสงคำตอบลนรางวลภายในวนท 25 ธนวาคม 2557) ประกาศรายชอผโชคดในจดหมายขาวกรมวทยาศาสตรการแพทย ฉบบมกราคม 2558

เฉลยคำตอบและรายชอผโชคดประจำฉบบกนยายน 2557

หากรางกายไดรบแคดเมยมสะสมมากๆ อาจกอใหเกดอนตรายอยางไรตอบ ปวดขอกระดก กระดกผ ไตถกทำลาย เกดโรคอไต-อไต

คำถาม ตวเรอดมอนตรายอยางไร

กรมวทยาศาสตรการแพทย เคยตรวจพบสาร Aminotadalafil

ซงเปนสารทมโครงสรางคลายคลงกบยา Tadalafil ในป พ.ศ.2554

และลาสดในป พ.ศ.2557 น ไดตรวจพบสารใหมซงไมเคย

ตรวจพบในยาแผนโบราณทจำหนายในประเทศ คอ Aildenafil

ซงเปนสารทมโครงสรางคลายคลงกบยา Sildenafil

แนวโนมของปญหาการปลอมปนสารกลมนในยาแผนโบราณ

จะมการเลยงทจะไมใชตวยาหลก ทมการตรวจสอบเปนประจำ

คอ Sildenafil, Tadalafil และ Vardenafil แตจะไปใชสาร

ตวอนหรอสารทมโครงสรางคลายคลงกบสารกลมนแทน ซงมฤทธ

ในการเสรมสมรรถภาพ เพอเลยงการถกตรวจพบ สารดงกลาว

เหลานไมมขอมลความปลอดภย จงไมไดรบการขนทะเบยนเปนยา

ทำใหมความเสยงมากยงขนหากบรโภคยาแผนโบราณทปลอมปน

ดวยสารดงกลาว เพราะนอกจากอนตรายทเกดจากสารกลมนทม

ฤทธในการขยายหลอดเลอดแดงทอวยวะเพศชายแลว ยงมการ

ขยายหลอดเลอดทบรเวณอนของรางกาย สงผลใหเกดอาการ

ปวดศรษะ ตาลาย หนาแดง อาหารไมยอย หายใจลำบาก อาจสญเสย

การไดยน เกดความผดปกตของระบบประสาทตาได หรอ

อาจทำใหผปวยมความดนโลหตตำรนแรงจนถ งแก ช ว ต ได

หากใช ร วมกบยาอ นท เ สร มฤทธ ในการขยายหลอดเลอด

และยงอาจเกดความเปนพษอนๆ จากสารน ได เนองจาก

ไมมขอมลความเปนพษของสารเหลาน ดงนนเพอความปลอดภย

ประชาชนผบรโภคไมควรซอยาแผนโบราณทอวดอางสรรพคณ

เสรมสมรรถภาพทางเพศมารบประทาน เพราะอาจมการปลอมปน

สารดงกลาว

ปญหาการปลอมปนยาเสรมสมรรถภาพทางเพศในยา

แผนโบราณทมแนวโนมมากขน และตรวจพบยากขน จาก

ความหลากหลายของการใชสารต างๆ ท กล าวมา ทำให

กรมวทยาศาสตรการแพทยเพมความเขมขนในการเฝาระวง

ผลตภณฑในกลมนเพอความปลอดภยของผบรโภค

ขอมลจาก .... สำนกยาและวตถเสพตด

Page 12: จดหมายข่าว News Letter กรมวิทยาศาสตร์ ...dmsc2.dmsc.moph.go.th/webroot/secretary/Homepage/news57/...จดหมายข าวกรมว

กรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวงสาธารณสข88/7 ซอยตวานนท 14 ถนนตวานนทอำเภอเมอง จงหวดนนทบร 11000

ทปรกษา อธบด รองอธบด ผทรงคณวฒ ผเชยวชาญเฉพาะ ผอำนวยการสำนก / สถาบน / ศนยวทยาศาสตรการแพทยกองบรรณาธการ อภรด เฉยรอด, อภสทธ เหมาะสมสกล, วชพร แดงอทย, วระวญ อนทรง, พรยทธ คนทะชมภ, จงกล เงนมาก, ธระพล ดโสภา, สรพล สนเจรญรง, ภาคนย กลนกล, สนนทา สขสมตร

เสนอแนะ ตชม หรอสงบทความลงตพมพ สงมาไดทกองบรรณาธการฝายประชาสมพนธสำนกงานเลขานการกรมกรมวทยาศาสตรการแพทยถนนตวานนท อ.เมองจ.นนทบร 11000โทร. 0-2951-0000 ตอ 99081โทรสาร 0-2951-0312E mail: [email protected] www.dmsc.moph.go.th

ชำระคาฝากสงเปนรายเดอนใบอนญาตเลขท 22/2552

ไปรษณยกระทรวงสาธารณสข

12

กรมวทยาศาสตรการแพทยDepartment of Medical Sciences

กรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวงสาธารณสข ตรวจพบสาร Aildenafil ปลอมปน ในยาแผนโบราณทอวดอางสรรพคณเสรมสมรรถภาพ ทางเพศ สารนไมมขอมลความปลอดภย จงไมไดรบการขนทะเบยนเปนยา อาจสงผลรายตอผ ใช ดงนนผบรโภคควร ระมดระวงการซอยาแผนโบราณทมสรรพคณเสรม สมรรถภาพทางเพศมารบประทาน

กระแสความนยมการใชผลตภณฑจากสมนไพร หรอ

ยาแผนโบราณทมากขนเพราะผบรโภคคดวาปลอดภย จงทำให

มการหลอกลวง มการโฆษณายาแผนโบราณทอวดอางสรรพคณ

ตางๆ มากมาย โดยเฉพาะสรรพคณทเสรมสมรรถภาพทางเพศ

ซงสรรพคณดงกลาวอาจไมไดมาจากสมนไพรทเปนองคประกอบ

ในยาแผนโบราณ แตมาจากการปลอมปนยาแผนปจจบนกลม

ทมฤทธเสรมสมรรถภาพทางเพศ สารกลมนทไดขนทะเบยน

เปนยาแผนปจจบนในประเทศไทย ม 3 ชนด คอ Sildenafil

หรอทรจกกนดในชอการคาของตนแบบวา “ไวอากรา” Tadalafil

และ Vardenafil ซงทงหมดเปนยาควบคมพเศษ ตองสงจาย

โดยแพทยเทานน (อานตอหนา 11)

กรมวทย

เตอนภยเตอน... พบสารใหมปลอมปน ในยาแผนโบราณ ทอวดอางสรรพคณ เสรมสมรรถภาพทางเพศ

จากขอมลทางหองปฏบตการเพอเฝาระวงการปลอมปนยา

เสรมสมรรถภาพทางเพศในยาแผนโบราณทผานมา ตรวจพบ

การใชไวอากรา ปลอมปนในยาแผนโบราณเปนสวนใหญ นอกจากน

ย งตรวจพบการใชยา Tadalafil , Vardenafil หรอใชท ง

2 ตวยาผสมกนบางซ งแนวโนมการใชสารในการปลอมปนน

มการเปลยนแปลงตลอด เพอเลยงการถกตรวจพบ โดยเปลยน

ไปใชสารทม โครงสรางใกลเคยงกนซงคลายกบสารในกลมทม

ฤทธ เสรมสมรรถภาพทางเพศ ท งนสำนกยาและวตถ เสพตด