พระบรมราโชวาท

“...กฎหมายมไวส�าหรบใหความสงบสขในบานเมอง มใชวากฎหมายมไว ส�าหรบบงคบประชาชน ถาม งหมายทจะบงคบประชาชน กกลายเปนเผดจการ กลายเปนสงทบคคลหม นอยจะตองบงคบกบบคคลหมมาก ในทางตรงกนขาม กฎหมายมไวส�าหรบใหบคคล สวนมากมเสรและอยไดดวยความสงบ...”

พระบรมราโชวาทพระบาทสมเดจพระเจาอยหวพระราชทานแกคณะกรรมการจดงาน “วนรพ”

ณ พระต�าหนกจตรลดารโหฐาน ๒๗ มถนายน ๒๕๔๑

บทน�ำ

สารจากประธานกรรมการปฏรปกฎหมาย(ศาสตราจารยดร.คณตณนคร) ๑๐

สารจากเลขาธการคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย(ดร.ลดดาวลยตนตวทยาพทกษ) ๑๑

บทสรปผบรหาร(ExecutiveSummary) ๑๕

สวนท ๑ คณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำย

๑. ประวตความเปนมา ๒๓

๒. คณะกรรมการปฏรปกฎหมาย ๒๘

๓. อ�านาจหนาทของคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย ๔๐

๔. วสยทศนพนธกจและยทธศาสตรของคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย ๔๒

สวนท ๒ ผลกำรด�ำเนนงำนของคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำย

๑. นโยบายเปาหมายและแผนการปฏรปกฎหมาย(พ.ศ.๒๕๕๕-๒๕๕๘) ๔๗

- ดานการกระจายอ�านาจและการมสวนรวมของประชาชน ๔๘

- ดานสวสดการสงคม ๔๘

- ดานความเสมอภาคระหวางเพศ ๕๐

- ดานทดนทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ๕๑

- ดานการตรวจสอบการใชอ�านาจรฐ ๕๒

- ดานกระบวนการยตธรรม ๕๓

- ดานหลกประกนธรกจ ๕๔

- ดานกฎหมายเอกชนและการเตรยมความพรอมสAEC ๕๔

- ดานกฎหมายเกยวกบการปฏรปการศกษา ๕๕

สำรบญ

๒. ผลการด�าเนนงานของคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย

๒.๑ ผลการด�าเนนงานตามมาตรา๑๙(๑) ๕๕

(๑) โครงการวจย“ประสบการณ”กบ“การเขาถงความยตธรรม”: ๕๕ การศกษาวจยแบบอตชวประวตของผหญงชาตพนธ

(๒) โครงการวจย“เรองเลาและบทเรยนของผหญงทถกกระท�า ๕๗ ดวยความรนแรงในครอบครวและผหญงทถกกระท�าความรนแรงทางเพศ”

(๓) โครงการวจยการเขาถงความยตธรรมของผหญงในระบบยตธรรมพหลกษณ ๕๗ กรณผหญงมงและผหญงมาเลย-มสลม(PluralLegalSystemsand Women’sAccesstoJusticeinThailand:FocusingonEthnic HmongintheNorthandMalay-MuslimintheDeepSouth)

(๔) โครงการจางเหมาบรการผมความเชยวชาญเรองUCCArticle9Secured ๕๘ Transactionsและเพอแปลตวบทกฎหมายจดท�าตารางเปรยบเทยบกฎหมาย ในสวนของUniformCommercialCodeของประเทศสหรฐอเมรกา กบรางพระราชบญญตหลกประกนทางธรกจพ.ศ.....

(๕) โครงการศกษาตามแผนปฏบตการประจ�าปงบประมาณพ.ศ.๒๕๕๖ ๕๙ ของคณะกรรมการปฏรปกฎหมายเรองกฎหมายกลางวาดวย การจดสวสดการสงคมของประเทศไทย

(๖) โครงการศกษาวจยตามแผนปฏบตการประจ�าปงบประมาณพ.ศ.๒๕๕๖ ๖๑ ของคณะกรรมการปฏรปกฎหมายเรองการพฒนากระบวนวธพจารณา คดแรงงานในระบบไตสวน

(๗) การศกษารวบรวมและจดท�าสรปสาระส�าคญของรายงานการศกษา ๖๓ ผลงานวจยมาตรฐานแรงงานสากลและมาตรฐานแรงงานอาเซยน สทธและมาตรฐานดานแรงงานขามชาตในไทยและประเทศกลมอาเซยน รวมทงกลไกการคมครองสทธ

(๘) การศกษาและจดท�าขอเสนอกลไกทเหมาะสมส�าหรบการคมครอง ๖๕ และสงเสรมสทธแรงงานอาเซยน

(๙) โครงการวจยคนควาและศกษาเปรยบเทยบกฎหมายทเกยวของ ๖๖ กบแนวคดในการจดท�ารางพระราชบญญตหลกประกนทางธรกจพ.ศ..... ในเรองหลกและแนวคดกฎหมายเรองหลกประกนลอย(FloatingCharge) ในกฎหมายจารตประเพณ(CommonLaw)และพระราชบญญตตางๆ ทเกยวของของประเทศองกฤษ

๒.๒ ผลการด�าเนนงานตามมาตรา๑๙(๒) ๖๘

(๑) การปรบปรงพระราชบญญตวาดวยธรกรรม ๖๘ ทางอเลกทรอนกสพ.ศ.๒๕๔๔

(๒) การผลกดนกฎหมายวาดวยการขนสงทางน�า ๗๒

(๓) รางรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยแกไขเพมเตม(ฉบบท..) ๗๖ พทธศกราช....(แกไขมาตรา๖๘และมาตรา๒๓๗)

(๔) รางรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยแกไขเพมเตม(ฉบบท..) ๗๘ พทธศกราช....(แกไขทมาของสมาชกวฒสภา)

(๕) รางรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยแกไขเพมเตม(ฉบบท..) ๘๓ พทธศกราช....(แกไขมาตรา๑๙๐)

๒.๓ ผลการด�าเนนงานตามมาตรา๑๙(๓) ๘๖

(๑) รางพระราชบญญตสงเสรมการบรหารจดการทรพยากรทางทะเลและชายฝงพ.ศ.... ๘๗

(๒) การบงคบใชพระราชบญญตกองทนการออมแหงชาตพ.ศ.๒๕๕๔ ๘๙

(๓) รางกฎกระทรวงก�าหนดฐานะและเงอนไขการอยในราชอาณาจกรไทย ๙๑ ของผเกดในราชอาณาจกรไทยซงไมไดสญชาตไทยพ.ศ.....

(๔) รางพระราชบญญตการกฬาแหงประเทศไทยพ.ศ..... ๙๓

(๕) รางพระราชบญญตใหอ�านาจกระทรวงการคลงกเงนเพอการพฒนา ๙๕ โครงสรางพนฐานดานคมนาคมขนสงของประเทศพ.ศ.....

(๖) รางพระราชบญญตการประกอบธรกจบตรเครดตพ.ศ..... ๑๐๐

(๗) รางพระราชบญญตความรบผดทางแพงเพอความเสยหาย ๑๐๔ จากมลพษน�ามนพ.ศ.....

(๘) รางพระราชบญญตยบเลกกองทนการออมแหงชาตพ.ศ..... ๑๐๖

(๙) รางพระราชบญญตยกเลกกฎหมายบางฉบบทหมดความจ�าเปน ๑๐๙ หรอซ�าซอนกบกฎหมายอนพ.ศ.....

(๑๐) รางพระราชบญญตวาดวยหลกประกนทางธรกจพ.ศ..... ๑๑๔

๒.๔ ผลการด�าเนนงานตามมาตรา๑๙(๔) ๑๑๕

- รางพระราชบญญตองคการอสระดานสงแวดลอม ๑๑๖ ทรพยากรธรรมชาตและสขภาพพ.ศ.....

๒.๕ ผลการด�าเนนงานตามมาตรา๑๙(๕) ๑๑๗

(๑) แนวทางการตรากฎหมายวาดวยการสงเสรมโอกาส ๑๑๘ และความเสมอภาคระหวางเพศ

(๒) รางพระราชบญญตกองทนพฒนาสอปลอดภยและสรางสรรคพ.ศ..... ๑๒๑

(๓) รางพระราชบญญตปองกนการทารณกรรมและการจดสวสดภาพสตวพ.ศ..... ๑๒๔

(๔) รางพระราชบญญตวชาชพการสาธารณสขชมชนพ.ศ..... ๑๒๔

(๕) รางพระราชบญญตประกนสงคม(ฉบบท..)พ.ศ..... ๑๒๕

(๖) รางพระราชบญญตการเลอกตงสมาชกสภาทองถน ๑๒๗ หรอผบรหารทองถน(ฉบบท..)พ.ศ.....

(๗) รางพระราชบญญตนรโทษกรรมแกผ ซงกระท�าความผดเนองจาก ๑๓๑ การชมนมทางการเมองการแสดงออกทางการเมองของประชาชนพ.ศ.....

(๘) รางพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยวธพจารณา ๑๓๔ ของศาลรฐธรรมนญพ.ศ.....

๒.๖ ผลการด�าเนนงานตามมาตรา๑๙(๖) ๑๓๗

- การขอรบค�าปรกษาและสนบสนนในการรางกฎหมายของประชาชน ๑๓๙ ผมสทธเลอกตงของส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย

๒.๗ ผลการด�าเนนงานตามมาตรา๑๙(๗) ๑๔๘

(๑) การออกระเบยบคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย ๑๔๘

(๒) การออกประกาศคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย ๑๔๙

- ระเบยบคณะกรรมการปฏรปกฎหมายวาดวยหลกเกณฑและ ๑๕๐ วธการใหค�าปรกษาและสนบสนนในการรางกฎหมาย ของประชาชนผมสทธเลอกตงพ.ศ.๒๕๕๕

- ระเบยบคณะกรรมการปฏรปกฎหมายวาดวยขอมลขาวสาร ๑๕๔ ของส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมายพ.ศ.๒๕๕๕

- ระเบยบคณะกรรมการปฏรปกฎหมายวาดวยการก�ากบดแลการบรหารงาน ๑๕๙ และการปฏบตหนาทของส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมายพ.ศ.๒๕๕๖

๒.๘ ผลการด�าเนนงานตามมาตรา๑๙(๘) ๑๖๕

๒.๙ ผลการด�าเนนงานตามมาตรา๑๙(๙) ๑๖๖

(๑) ความเหนและขอเสนอแนะเรองรางประกาศคณะกรรมการกจการ ๑๖๖ กระจายเสยงกจการโทรทศนและกจการโทรคมนาคมแหงชาต เรองหลกเกณฑการก�ากบดแลเนอหารายการในกจการกระจายเสยง และกจการโทรทศนพ.ศ.....

(๒) ความเหนเกยวกบกฎหมายทตราโดยสภานตบญญตแหงชาต ๑๖๘ เรองการผลกดนกฎกระทรวงเพอใหเกดการบงคบใชกฎหมาย เกยวกบการจ�านองรถยนตตามพระราชบญญตรถยนตพ.ศ.๒๕๒๒ แกไขเพมเตม(ฉบบท๑๕)พ.ศ.๒๕๕๑

(๓) การด�าเนนงานตามกฎหมายวาดวยขอมลขาวสารของราชการ ๑๗๑

สวนท ๓ ส�ำนกงำนคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำย

๑. ผบรหารส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย ๑๗๗

๒. โครงสรางและบคลากรส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย ๑๗๙

๓. ผลการด�าเนนการของส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย ๑๘๕

(๑) รบผดชอบกจการทวไปและงานธรการของคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย ๑๘๕ ตามตามมาตรา๒๓(๑)

(๒) ศกษาวจยและวเคราะหขอมลเกยวกบกฎหมายและระบบกฎหมายรวม ๑๘๕ ทงขอมลอนเพอประโยชนแกการปฏบตหนาทของคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย ตามมาตรา๒๓(๒)

(๓) จดท�าขอเสนอหรอความเหนเกยวกบการปฏรปกฎหมายเสนอตอ ๑๘๖ คณะกรรมการปฏรปกฎหมายเพอพจารณาตามมาตรา๒๓(๓)

(๔) ตดตามและประเมนผลการด�าเนนการตามเปาหมายนโยบายและแผนโครงการ ๑๘๖ และมาตรการตามมาตรา๑๙(๑)แลวรายงานผลตอคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย รวมทงใหความเหนเกยวกบการเรงรดปรบปรงหรอเลกลมแผนโครงการหรอ มาตรการเมอเหนสมควรตามมาตรา๒๓(๔)

(๕) ตดตามและประเมนผลการด�าเนนการตามความเหนหรอขอเสนอแนะหรอค�าปรกษา ๑๘๙ ของคณะกรรมการตามมาตรา๑๙(๓)(๔)(๕)และ(๖)แลวรายงานผลตอ คณะกรรมการปฏรปกฎหมายตามมาตรา๒๓(๕)

๑. พระราชบญญตวาดวยการเขาชอเสนอกฎหมายพ.ศ.๒๕๕๖ ๒๑๐ (ประกาศในราชกจจานเบกษาเมอ๑๗ธนวาคม๒๕๕๖)

๒. รางพระราชบญญตนรโทษกรรมแกผ ซงกระท�าความผดเนองจาก ๒๑๓ การชมนมทางการเมองการแสดงออกทางการเมองของประชาชนพ.ศ.....

๓. รางพระราชบญญตใหอ�านาจกระทรวงการคลงกเงนเพอการพฒนา ๒๑๘ โครงสรางพนฐานดานคมนาคมขนสงของประเทศพ.ศ.....

๔. รางรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยแกไขเพมเตม(ฉบบท..) ๒๒๔ พทธศกราช....(แกไขเพมเตมมาตรา๑๑๑มาตรา๑๑๒มาตรา๑๑๕ มาตรา๑๑๖วรรคสองมาตรา๑๑๗มาตรา๑๑๘มาตรา๑๒๐และ มาตรา๒๔๑วรรคหนงและยกเลกมาตรา๑๑๓และมาตรา๑๑๔)

๕. รางรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยแกไขเพมเตม(ฉบบท..)พ.ศ..... ๒๒๗ (แกไขเพมเตมมาตรา๑๙๐)

(๖) ฝกอบรมและพฒนาพนกงานและลกจางของส�านกงานในดานการปฏรปกฎหมาย ๒๓๑ รวมทงเผยแพรความรความเขาใจในดานการปฏรปกฎหมายแกบคคลทวไป

(๗) ปฏบตการอนตามทคณะกรรมการมอบหมาย ๒๓๙

สวนท ๔ รำยงำนสถำนะกำรเงน

๑. รายงานสถานะการเงนป๒๕๕๕

๑.๑ งบแสดงสถานะการเงน ๒๔๗

๑.๒ งบรายไดและคาใชจาย ๒๔๘

๒. รายงานสถานะการเงนป๒๕๕๖

- รายละเอยดงบการเงน ๒๔๙

สวนท ๕ ปญหำและอปสรรคและขอเสนอแนะ

๑. ปญหาอปสรรคในการขบเคลอนภารกจตามเจตนารมณของกฎหมาย ๒๕๕

๑.๑ การเสนอความเหนและขอเสนอแนะตอรฐสภาและคณะรฐมนตร ๒๕๕

๑.๒ การสนบสนนการเขาชอเสนอกฎหมายของประชาชนผมสทธเลอกตง ๒๕๕

๒. การบรหารจดการองคกร ๒๕๖

๒.๑ การบรหารจดการทรพยากรบคคล ๒๕๖

๒.๒ การปฏบตตามกฎหมายและระเบยบทเกยวของกบการบรหารงาน ๒๕๗

๒.๓ การประชาสมพนธ ๒๕๗

๒.๔ การเขาถงเครอขายภาคประชาชน ๒๕๘

๒.๕ งบประมาณ ๒๕๙

ขอเสนอแนะ ๒๖๑

ภำคผนวก

๑. รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพทธศกราช๒๕๕๐ ๒๖๖ (มาตรา๘๑(๓)และมาตรา๓๐๘)

๒. พระราชบญญตคณะกรรมการปฏรปกฎหมายพ.ศ.๒๕๕๓ ๒๗๑

๓. ประกาศส�านกนายกรฐมนตรเรองแตงตงคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย ๒๘๔ ลงวนท๒๓พฤษภาคม๒๕๕๔

๔. ค�าสงคณะกรรมการปฏรปกฎหมายเรองแตงตงเลขาธการคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย ๒๘๕

๕. คณะกรรมการเฉพาะเรองและคณะอนกรรมการในคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย ๒๘๖

แมวาปจจบนจะไดมการตนตวทางสงคมในความพยายามทจะผลกดนการปฏรปประเทศในทกภาคสวน แตแทจรงแลวการปฏรปไมใชเรองใหมโดยประสบการณสวนตวทไดเกยวของกบการปฏรปกระบวนการยตธรรมมาโดยตลอดพบวาการปฏรปนอกเหนอจากการก�าหนดยทธศาสตรทชดเจนและเปนรปธรรมแลวยงตองอาศยทงความอดทนและระยะเวลาไมสามารถบรรลผลไดในเวลาอนสนทงนสบเนองจากเหตปจจยทนอกเหนอการควบคมซงเปนปญหาในภาพรวมของประเทศเพราะเหตทการปฏรปขนอยกบการตระหนกและความพรอมของสงคม อนสงผลตอการพฒนาประเทศ การปฏรปทปราศจากทศทางและไมครบวงจรท�าใหการพฒนาประเทศเปนไปโดยไมยงยนและขาดความสมดลและนจงเปนทมาของความพยายามของคณะกรรมการปฏรปกฎหมายในการผลกดนการปฏรปกฎหมาย โดยม งผลลพธทเปนรปธรรม และเนนกฎหมายส�าคญๆ เรงดวนทจะสงผลตอความเปนธรรมในสงคม ความสมดลของการใชชวตโดยสอดคลองกบวถธรรมชาตและเปนไปตามหลกสทธมนษยชนโดยอาศยหลกวชาการและการมสวนรวมของทกภาคสวนโดยเฉพาะภาคประชาสงคมเพอความส�าเรจในเบองตนอนจะสงผลในระยะยาวเพอการสรางสานตอไป

อยางไรกตามภารกจของคณะกรรมการปฏรปกฎหมายจะบรรลผลตามเจตนารมณของรฐธรรมนญทวางไวยอมตองอาศยความรวมมอจากเครอขายทกภาคสวนโดยเฉพาะภาคประชาชนทเขามารวมระดมพลงความคดในการปฏรปกฎหมายจนหลายๆ ประเดนไดถกสอดแทรกไวในสาระของกฎหมายในหลายฉบบทไดรบการตราออกมาบงคบใช ในทสด

ศำสตรำจำรย ดร.คณต ณ นคร ประธำนกรรมกำรปฏรปกฎหมำย

สำรจำกประธำนกรรมกำรปฏรปกฎหมำย

10

คณะก

รรมก

ำรปฏ

รปกฎ

หมำย

รำย

งำนป

ระจ�ำ

ป ๒

๕๕๖

การปฏรปประเทศไทย ตองปฏรปกฎหมาย คณะกรรมการปฏรปกฎหมายไดมเจตนาตงมนทจะท�าใหกฎหมายเปนกลไกในการแกปญหาสงคมลดความเหลอมล�าสรางความเปนธรรมประชาชนมสวนรวมในการ ก�าหนดบทบญญตในกฎหมาย ไดรบความเปนธรรมตามกฎหมาย เขาถงความยตธรรมและสทธเสรภาพไดรบการคมครองจากการบงคบใชกฎหมายทเป นธรรม โดยส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมายมหนาททจะ ขบเคลอนการปฏรปกฎหมายของประเทศตามเจตนารมณดงกลาว

การขบเคล อนการปฏรปกฎหมาย อาศยองค ประกอบส�าคญ สามประการคอ องคความร ทผานการสงเคราะหจากประสบการณของ ผมสวนไดเสยหรอผทไดรบผลกระทบจากปญหาทน�ามาสการออกกฎหมายในการพฒนาองคความร ส�านกงานไดพฒนาทรพยากรบคคลใหมความร ทเปนสหวทยาการ เทาทนสถานการณ และสอดคลองกบบรบทสงคม ในขณะเดยวกนพฒนาคลงความร กฎหมายพฒนาระบบบรหารจดการความรของส�านกงานควบคไปกบการปรบปรงเทคโนโลยสารสนเทศใหเทาทนกบพฒนาการสอสารสาธารณะ

องคประกอบส�าคญล�าดบถดมาคอการเขาชอเสนอกฎหมายของประชาชนใหไปสกระบวนการนตบญญตจน ถกประกาศเปนกฎหมายทถกบงคบใชอยางทวถง ในการสนบสนนและใหความชวยเหลอประชาชนในกระบวนการเสนอกฎหมาย ส�านกงานไดด�าเนนการพฒนาเครอขายกฎหมายประชาชน พฒนาการเรยนร การท�ากฎหมายใหแกไขปญหา การยกรางกฎหมาย การเขาถงกระบวนการพจารณากฎหมาย รวมตลอดถงการรวมผลกดนกฎหมาย ในกระบวนการนตบญญต

นอกจากนการประสานความรวมมอจากทกภาคสวนทเกยวของใหไดรบรเขาใจและเหนความส�าคญของการพฒนาปรบปรงกฎหมายยงเปนฐานทส�าคญในการท�าใหกฎหมายนนๆไดรบการยอมรบและถกน�าไปบงคบใชตรงตาม เจตนารมณทกฎหมายนนถกบญญตขนการปฏรปกฎหมายในนยนจงเกดการปฏรปประเทศไทย

ดร.ลดดำวลย ตนตวทยำพทกษ เลขำธกำรคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำย

สำรจำกเลขำธกำรคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำย

11

บทสรปผบรหำร (Executive Summary)

พระราชบญญตคณะกรรมการปฏรปกฎหมายพ.ศ.๒๕๕๓ไดก�าหนดใหมองคกรเพอการปฏรปกฎหมายในรปแบบ คณะกรรมการภายใตชอ “คณะกรรมการปฏรปกฎหมาย” ทด�าเนนการเปนอสระเพอปรบปรงและพฒนากฎหมาย ของประเทศใหเปนไปตามรฐธรรมนญโดยตองรบฟงความคดเหนของผทไดรบผลกระทบจากกฎหมายนนประกอบดวย รวมทงสนบสนนการด�าเนนการรางกฎหมายของประชาชนผมสทธเลอกตง คณะกรรมการปฏรปกฎหมายไดรบการโปรดเกลาฯใหด�ารงต�าแหนงมาตงแตวนท๑๒พฤษภาคม๒๕๕๔โดยไดยดหลกในการด�าเนนการปฏรปกฎหมายตามมาตรา๔แหงพระราชบญญตคณะกรรมการปฏรปกฎหมายพ.ศ.๒๕๕๓ดงน

๑) หลกการปกครองระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข

๒) หลกความเปนอสระ

๓) หลกนตธรรมและหลกธรรมาภบาล

๔) หลกการด�าเนนการบนพนฐานขององคความรทไดจากการศกษาวจย

๕) หลกการมสวนรวมของทกภาคสวน

๖) หลกความคมครองและสงเสรมสทธขนพนฐานของประชาชน

๗) หลกความสอดคลองและทนตอสถานการณรวมทงความเปลยนแปลงของประเทศและอารยประเทศ

ในป พ.ศ. ๒๕๕๖ คณะกรรมการปฏรปกฎหมายได ด�าเนนการตามอ�านาจหนาทตามมาตรา ๑๙ แหง พระราชบญญตคณะกรรมการปฏรปกฎหมายพ.ศ.๒๕๕๓ผลการปฏบตงานพอสรปไดดงน

(๑) การส�ารวจ ศกษา และวเคราะหทางวชาการ วจยและสนบสนนการวจย จ�านวน ๙ เรอง ประกอบดวย โครงการศกษาวจยเกยวกบสถานภาพสตรจ�านวน ๓ เรอง ไดแก โครงการวจย ประสบการณกบการเขาถงความยตธรรม : การศกษาวจยแบบอตชวประวตของผ หญงชาตพนธ โครงการวจย เรองเลาและบทเรยนของผ หญง ทถกกระท�าดวยความรนแรงในครอบครวและผหญงทถกกระท�าความรนแรงทางเพศ โครงการวจย การเขาถงความยตธรรมของผหญงในระบบยตธรรมพหลกษณกรณผ หญงมงและผหญงมาเลยมสลม โครงการจางเหมาผเชยวชาญ๒ เรอง คอ โครงการจางเหมาบรการผมความเชยวชาญเรอง UCC Article 9 Secured Transactions รวมทงแปลตวบทกฎหมายจดท�าตารางเปรยบเทยบกฎหมายในสวนของ Uniform Commercial Code ของประเทศสหรฐอเมรกากบรางพระราชบญญตหลกประกนทางธรกจพ.ศ.....และโครงการจางเหมาบรการผมความเชยวชาญ ในการวจยค นคว าและศกษาเปรยบเทยบกฎหมายท เกยวข องกบแนวคดในการจดท�าร างพระราชบญญต หลกประกนทางธรกจพ.ศ.....ในเรองหลกและแนวคดกฎหมายเรองหลกประกนลอย(FloatingCharge)ในกฎหมาย จารตประเพณ (Common Law) และพระราชบญญตตางๆ ทเกยวของของประเทศองกฤษ โครงการศกษาตาม แผนปฏบตการประจ�าปงบประมาณพ.ศ.๒๕๕๖ของคณะกรรมการฯจ�านวน๒เรองคอโครงการศกษากฎหมายกลาง วาดวยการจดสวสดการสงคมของประเทศไทย และการพฒนากระบวนวธพจารณาคดแรงงานในระบบไตสวน และ

15

สดทายโครงการการศกษาเกยวกบแรงงานอาเซยนจ�านวน๒เรองคอการศกษารวบรวมและจดท�าสรปสาระส�าคญ ของรายงานการศกษาผลงานวจยมาตรฐานแรงงานสากลและมาตรฐานแรงงานอาเซยน สทธและมาตรฐานดาน แรงงานขามชาตในไทยและประเทศกล มอาเซยนรวมทงกลไกการค มครองสทธ และโครงการการศกษาและจดท�า ขอเสนอกลไกทเหมาะสมส�าหรบการคมครองและสงเสรมสทธแรงงานอาเซยน(รายละเอยดปรากฏในหนา ๕๕ - ๖๗)

(๒) การเสนอความเหนขอสงเกตและขอเสนอแนะตอคณะรฐมนตรและรฐสภาเกยวกบแผนการใหมกฎหมายการแกไขเพมเตมกฎหมายรางกฎหมาย โดยพจารณาจากการศกษาวจยทางวชาการภาพรวมของกฎหมายบรบทของสงคมและประเทศความสอดคลองกบรฐธรรมนญและการมสวนรวมของประชาชนเปนส�าคญจ�านวนรวมทงสน๒๕เรองเปนความเหนตอรางพระราชบญญต/พระราชบญญตจ�านวน๑๘เรองความเหนตอรางรฐธรรมนญจ�านวน๓เรองความเหนตอกฎหมายรองจ�านวน๒เรองและความเหนตอกลมของกฎหมายในเรองนนๆจ�านวน๒เรอง(รายละเอยดปรากฏในหนา ๖๘ - ๑๓๗)

(๓) การให ค�าปรกษาและสนบสนนการด�าเนนการในการร างกฎหมายของประชาชน ผ มสทธ เลอกต ง มการด�าเนนการเกยวกบรางกฎหมายของภาคประชาชนและสนบสนนการรางกฎหมายของภาคประชาชน จ�านวน๒๙ฉบบอยในขนรอลงมตในสภาผแทนราษฎร๑ฉบบอยในกระบวนการของสภาผแทนราษฎร๗ฉบบอยระหวางรอนายกรฐมนตรพจารณาใหค�ารบรอง ๑๒ ฉบบ และอยในกระบวนการตรวจสอบเอกสาร ๙ ฉบบ (รายละเอยดปรากฏในหนา ๑๓๗ - ๑๔๗)

(๔) การออกระเบยบและประกาศคณะกรรมการปฏรปกฎหมายเกยวกบการบรหารงานทวไปการบรหารงานบคคลการงบประมาณการเงนและทรพยสนฯลฯจ�านวนรวม๑๐ฉบบ(รายละเอยดปรากฏในหนา ๑๔๘ - ๑๖๔)

ในการตดตามการด�าเนนงานของคณะกรรมการปฏรปกฎหมายส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมายไดตดตามและประเมนผลการด�าเนนการดงน

(๑) ตามเปาหมาย นโยบาย และแผนโครงการและมาตรการ โดยได ก�าหนดตวชวด คอ ร างกฎหมาย ทมการเสนอความเหนและขอเสนอแนะตอคณะรฐมนตรเกยวกบแผนการใหมกฎหมายแกไขเพมเตมกฎหมาย จ�านวน๑๘ เรองซงไดด�าเนนการแลวเสรจจ�านวน๒๔ เรอง เกนกวาเปาหมายตามตวชวดทวางไว (รายละเอยดปรากฏในหนา ๑๘๖ - ๑๘๘)

(๒) ตามความเหนหรอขอเสนอแนะของคณะกรรมการฯ ทงนไดมการตดตามสถานภาพของ รางกฎหมาย ทคณะกรรมการฯ ไดใหความเหนและขอเสนอแนะทงตอรางกฎหมาย/แนวทางการพฒนากฎหมาย/กฎหมาย ทคณะกรรมการปฏรปกฎหมายจ�านวนรวม๕๘เรองโดยเสนอในป๒๕๕๕จ�านวน๓๓เรองและทเสนอในป๒๕๕๖จ�านวน๒๕เรอง(รายละเอยดปรากฏในหนา ๑๘๙ - ๒๐๙)

16

คณะก

รรมก

ำรปฏ

รปกฎ

หมำย

รำย

งำนป

ระจ�ำ

ป ๒

๕๕๖

(๓) ผลการด�าเนนการ จากความเหนและขอเสนอแนะฯ ทคณะกรรมการปฏรปกฎหมายไดใหความเหนและ ขอเสนอแนะตาม(๒)ตอคณะรฐมนตรและรฐสภาไปนนพบวารางกฎหมาย/กฎหมาย:-

- มการตราเปนกฎหมายโดยการประกาศใชในราชกจจานเบกษาแลวจ�านวนทงสน๑๑ฉบบเปนพระราชบญญต ๑๐ฉบบเปนระเบยบ๑ฉบบโดยไดมการน�าเอาความเหนและขอเสนอแนะของคณะกรรมการฯไปใชในบางมาตราในบางฉบบ

- มการชะลอการออกกฎกระทรวง จ�านวน ๑ ฉบบ ซงเปนไปตามขอเสนอแนะของคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย

- ผ านกระบวนการทางนตบญญต/อย ในกระบวนการนตบญญต แตในทสดไม มการตราเปนกฎหมาย ใหมผลบงคบใชไดจ�านวน๕ฉบบเปนรางพระราชบญญต๓ฉบบและเปนรางรฐธรรมนญ(แกไขมาตรา...)๒ฉบบอนสอดคลองกบความเหนของคณะกรรมการปฏรปกฎหมายทไมเหนดวยกบเนอหาสาระของรางกฎหมายดงกลาว

ความเหนและขอเสนอแนะของคณะกรรมการปฏรปกฎหมายปรากฏผลสมฤทธในกฎหมาย/รางกฎหมายทส�าคญๆหลายฉบบดวยกนเชน

พระราชบญญตวาดวยการเขาชอเสนอกฎหมาย พ.ศ. ๒๕๕๖ มการระบในกฎหมายวาอาจขอรบการสนบสนนคาใช จ ายจากกองทนพฒนาการเมองภาคพลเมอง และในการตรวจสอบรายชอผ มสทธเข าชอเสนอกฎหมาย ไดมการเพมชองทางการประกาศรายชอเพมเตมจากทมอยในกฎหมายฉบบเดมคอใหมหนงสอแจงไปยงผมรายชอนน (รายละเอยดปรากฏในหนา ๒๑๐ - ๒๑๓)

รางพระราชบญญตนรโทษกรรมแกผ ซงกระท�าความผดเนองจากการชมนมทางการเมองการแสดงออกทางการเมองของประชาชนพ.ศ.....ซงแมจะผานความเหนชอบของสภาผแทนราษฎรแตไดมความเหนของกรรมาธการเสยง

17

ขางนอยในสภาผแทนฯ ทเหนพองกบความเหนของคณะกรรมการปฏรปกฎหมายทแสดงความไมเหนดวยกบสาระของการนรโทษกรรมทมการขยายขอบเขตของการนรโทษอยางครอบคลมและกวางขวาง พรอมๆ กบกระบวนการตราพระราชบญญตทขดตอรฐธรรมนญ และยงเปนความเหนทพองกบนกวชาการและประชาชนในลกษณะเดยวกนอนสงผลใหวฒสภาไดยบยงรางกฎหมายฯดงกลาว(รายละเอยดปรากฏในหนา ๒๑๓ - ๒๑๗)

รางพระราชบญญตใหอ�านาจกระทรวงการคลงก เงนเพอพฒนาโครงสรางพนฐานดานคมนาคมของประเทศ พ.ศ. .... แมจะผานความเหนชอบของทงสองสภา แตในคราวประชมสภาผแทนราษฎรและวฒสภา ไดมผ อภปราย ทไดเหนพองและหยบยกเอาความเหนและขอเสนอแนะของคณะกรรมการปฏรปกฎหมายมาน�าเสนอโดยสาระหลกๆคอ เรองของการขดรฐธรรมนญอนมผลตอวนยการเงนการคลง กลาวคอ เงนกเปนเงนแผนดน จะกระท�าไดเฉพาะ ทไดอนญาตไวในกฎหมายวาดวยวธการงบประมาณ กฎหมายเกยวดวยการโอนงบประมาณ หรอกฎหมายวาดวย เงนคงคลงนอกจากนนพบวาโครงการไมมความพรอมโดยเฉพาะโครงการขนาดใหญยงไมผานการศกษาผลกระทบ และสงแวดลอมมากอน อยางไรกตาม พระราชบญญตดงกลาวถกน�าเขาส การพจารณาของศาลรฐธรรมนญและ ศาลรฐธรรมนญไดมมตเปนเอกฉนทวาเนอหาสาระไมชอบดวยรฐธรรมนญอนสอดคลองกบความเหนของคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย (รายละเอยดปรากฏในหนา ๒๑๘ - ๒๒๓)

รางรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยแกไขเพมเตม(ฉบบท ..)พ.ศ.....วาดวยทมาของสมาชกวฒสภาคณะกรรมการฯ ไมเหนดวยกบการแกไขคณสมบตและลกษณะตองหามของสมาชกวฒสภาทมการยกเลกมาตรา ๑๑๕(๕) (๖) (๗) (๙) อนมผลใหวฒสมาชกมความสมพนธโดยใกลชดกบสมาชกสภาผแทนราษฎร และอาจถกครอบง�าจากสมาชกสภาผ แทนราษฎร ในขณะทการไมจ�ากดลกษณะตองหามของวฒสมาชก กลาวคออาจเคยเปนสมาชกหรอผด�ารงต�าแหนงในพรรคการเมอง สมาชกสภาผแทนราษฎร รฐมนตรหรอผด�ารงต�าแหนงทางการเมองอน ฯลฯจะท�าใหสมาชกวฒสภาไมสามารถด�ารงความเปนกลางและปลอดจากการแทรกแซงทางการเมองได ซงกระทบตอดลยภาพในฝายนตบญญต แมวารางรฐธรรมนญฯนจะผานความเหนชอบของรฐสภา แตในการประชมรวมกนของรฐสภาไดมการน�าเอาความเหนของคณะกรรมการปฏรปกฎหมายไปอภปรายในสภาโดยสมาชกสภาผ แทนราษฎรพรรคฝายคานและสมาชกวฒสภาทมาจากการสรรหาและตอมาศาลรฐธรรมนญมค�าวนจฉยวาการแกไขรฐธรรมนญวาดวยทมาของสมาชกวฒสภาขดตอรฐธรรมนญทงกระบวนการและเนอหา มผลใหนายกรฐมนตรกราบบงคมทล ขอพระราชทานพระบรมราชานญาตถอนรางฯดงกลาวคนมา(รายละเอยดปรากฏในหนา ๒๒๔ - ๒๒๖)

รางรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย แกไขเพมเตม (ฉบบท ..) พ.ศ. .... (แกไขเพมเตมมาตรา ๑๙๐) มการยกเลกหนงสอสญญาสองประเภทตามรฐธรรมนญมาตรา ๑๙๐ ไดแก หนงสอสญญาทมผลกระทบตอความมนคงทางเศรษฐกจหรอสงคมของประเทศอยางกวางขวาง และหนงสอสญญาทมผลผกพนดานการคา การลงทน หรองบประมาณของประเทศอยางมนยส�าคญ ซงคณะกรรมการปฏรปกฎหมายไมเหนดวยกบการเปลยนแปลงมาตราน

18

คณะก

รรมก

ำรปฏ

รปกฎ

หมำย

รำย

งำนป

ระจ�ำ

ป ๒

๕๕๖

และเหนวารฐธรรมนญไดก�าหนดใหมกฎหมายวาดวยการก�าหนดประเภทกรอบการเจรจาขนตอนและวธการจดท�าหนงสอสญญาดงกลาวภายในหนงปจงควรมการเสนอกฎหมายเพออนวตใหเปนไปตามรฐธรรมนญมากกวาการแกไขเพมเตมสวนการเพมเตมประเภทหนงสอสญญาทมบทเปดเสรดานการคาการลงทนเหนวายงไมครอบคลมเพยงพอควรมการเพมเตมหนงสอสญญาทเกยวของกบทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมทมใชความรวมมอทางวชาการและควรมการตรากฎหมายวาดวยการใหประชาชนเขาถงรายละเอยดและการรบฟงความคดเหนของประชาชนเกยวกบสญญาและการด�าเนนการแกไขเยยวยาผไดรบผลกระทบมคณะกรรมาธการบางทานเหนดวยในประเดนของหนงสอสญญาทเกยวของกบทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมแตรฐสภามมตเหนชอบกบการแกไขรางรฐธรรมนญมาตรา๑๙๐แตในทสดศาลรฐธรรมนญมมตวาการแกไขเพมเตมรฐธรรมนญดงกลาวไมชอบดวยรฐธรรมนญ(รายละเอยดปรากฏในหนา ๒๒๗ - ๒๓๑)

นอกจากน ส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย ได จดให มการฝ กอบรมและพฒนาพนกงานและลกจางของส�านกงานในดานการปฏรปกฎหมาย ซงส�านกงานไดด�าเนนการมาเปนระยะๆ อยางตอเนอง เพอให บคลากรของส�านกงานไดมความรความเขาใจในความรพนฐานทจ�าเปนตอการปฏบตงานรวมทงสรางเสรมและพฒนาศกยภาพใหถงพรอมซงความเชยวชาญในบทบาทและภาระหนาทเพอใหสามารถปฏบตภารกจไดอยางมประสทธภาพและบรรลวตถประสงคหลกขององคกรรวมตลอดถงการด�าเนนการเผยแพรความรความเขาใจในดานการปฏรปกฎหมายแกบคคลทวไปทงในรปแบบของการประชมการบรรยายการเสวนาแลกเปลยนความคดเหนและการเผยแพรความรผานสอในรปแบบตางๆทงสอสงพมพสอวทยโทรทศนสออเลกทรอนกสและสอสงคมออนไลนทส�านกงานใหความส�าคญและไดด�าเนนการปรบเปลยนทงในรปแบบและวธการเพอใหเปนการน�าเสนอขอมลทเปนประโยชนและทนตอสถานการณแกประชาชนทวไปด�าเนนโครงการสมมนาวชาการคณะกรรมการปฏรปกฎหมายเพอเปนเวทแลกเปลยนความคดเหนทางวชาการและสรางความรวมมออนดกบทกภาคสวน นอกเหนอจากการประสานความรวมมอทงกบสวนราชการหนวยงานและภาคประชาชนทไดด�าเนนงานมาโดยตอเนอง(รายละเอยดปรากฏในหนา ๒๓๑ - ๒๔๑)

การประสานความรวมมอกบเครอขายองคกรตางๆ ทงภายในและภายนอกประเทศเปนสงทคณะกรรมการฯใหความส�าคญ เพอเปนการพฒนาองคความร ในอนทจะปรบปรงและพฒนากฎหมายใหเกดประโยชนสงสด มการประสานความรวมมอกบองคกรระหวางประเทศไดแกองคกรเพอการสงเสรมความเสมอภาคระหวางเพศและเพมพลงของผหญงแหงสหประชาชาต(UNWoman),AsiaPacificForumonWoman,LawandDevelopment(APWLD)โครงการพฒนาแหงสหประชาชาต (UNDP)นอกเหนอจากองคกรการพฒนาภายในประเทศอาทมลนธเอเชยสภาพฒนาการเมองสภาครสตจกรแหงประเทศไทย(รายละเอยดปรากฏในหนา ๒๔๒ - ๒๔๓)

อยางไรกตามการด�าเนนงานของคณะกรรมการปฏรปกฎหมายและส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมายในป๒๕๕๖ซงยงถอเปนระยะเรมตนยงประสบปญหาอปสรรคหลายประการทงในสวนของปญหาการขบเคลอนภารกจตามเจตนารมณของกฎหมาย และปญหาการบรหารจดการองคกร ในสวนของปญหาทแกไขปรบปรงไดโดยองคกรส�านกงานไดด�าเนนการแกปญหามาโดยล�าดบหากแตปญหาทมสาเหตหรอสบเนองมาจากปจจยและสภาพแวดลอมภายนอก เปนสงทอยนอกเหนอการควบคม โดยเฉพาะในสวนของงบประมาณ และการใหความส�าคญกบกฎหมายเขาชอของประชาชน จงไดมขอเสนอแนะเปนแนวทางในอนทจะแกไขปญหาดงกลาวเพอใหการด�าเนนงานของ คณะกรรมการปฏรปกฎหมายและส�านกงานปฏรปกฎหมายบรรลวตถประสงคอนจะเปนประโยชนตอภาคประชาชนและสงคมโดยรวมสบไป

19

๑. ประวตควำมเปนมำ : คณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำย

แนวคด : ความจ�าเปนทตองมองคกรปฏรปกฎหมาย

แตเดมกระบวนการพฒนากฎหมายของประเทศไทยยงไมมความชดเจนในเรองของหนวยงานหลกรบผดชอบในการปรบปรงแกไขและพฒนากฎหมายใหสอดคลองกบบรบทของสงคมเศรษฐกจการเมองตลอดจนวถชวตของสงคมไทยโดยกระบวนการแกไขกฎหมายในปจจบนสวนใหญเรมตนจากสวนราชการหรอหนวยงานทรบผดชอบเรองนนๆเปนการเฉพาะและม

สวนท ๑ คณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำย

กระบวนการกลนกรองหลายขนตอนตงแตคณะกรรมการกลนกรองรางกฎหมายของสวนราชการคณะกรรมการกฤษฎกาคณะรฐมนตรและรฐสภาโดยกระบวนการพจารณากฎหมายแตละฉบบจนถงการประกาศใชอยางเปนทางการนนใชระยะเวลา ในการพจารณาอยางยาวนานนอกจากนกระบวนการในการแกไขปรบปรงหรอตรากฎหมายขนใหมไมไดมสวนรวมของประชาชนไมมการส�ารวจความตองการปญหาและผลกระทบอนๆซงมผลโดยตรงตอประชาชนอยางยงไปประกอบการพจารณาน�าไปสการบญญตกฎหมายทไมสอดคลองและเกดปญหาตามมาภายหลงโดยเฉพาะอยางยงปญหาเกยวกบความไมเปนธรรมในสงคมไทยดงนนคณะกรรมการปฏรปกฎหมายจงเปนองคกรหลกของชาตทจะเขามาด�าเนนการอยาง เปนอสระในการปรบปรงและพฒนากฎหมายทงระบบบนพนฐานสทธมนษยชน และการมสวนรวมของทกภาคสวนมงขจดความเหลอมล�าเพอสรางความเปนธรรมและความเสมอภาคในสงคม

๑.๑ ความเปนมาของกฎหมายจดตงองคกรเพอการปฏรปกฎหมาย

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพทธศกราช๒๕๕๐มาตรา๘๑(๓)ไดบญญตใหรฐตองด�าเนนการตามแนวนโยบายพนฐานแหงรฐดานกฎหมายและการยตธรรมโดยตองจดใหมกฎหมายเพอจดตงองคกรเพอการปฏรปกฎหมายทด�าเนนการเปนอสระเพอปรบปรงและพฒนากฎหมายของประเทศรวมทงปรบปรงกฎหมายใหเปนไปตามรฐธรรมนญ โดยตองรบฟงความคดเหนของผ ทไดรบผลกระทบจากกฎหมายนนประกอบดวย และในบทเฉพาะกาลตามมาตรา๓๐๘ไดก�าหนดใหคณะรฐมนตรทบรหารราชการแผนดนอยในวนประกาศใชรฐธรรมนญ(วนท๒๔สงหาคม๒๕๕๐) แตงตงคณะกรรมการปฏรปกฎหมายทมการด�าเนนการเปนอสระภายในเกาสบวนนบแตวนประกาศใชรฐธรรมนญโดยใหคณะกรรมการปฏรปกฎหมายชดดงกลาวมอ�านาจหนาทหลก๒ประการไดแก

23

(๑) ศกษาและเสนอแนะการจดท�ากฎหมายทจ�าเปนตองตราขนเพออนวตการตามบทบญญตแหงรฐธรรมนญและ

(๒) จดท�ากฎหมายเพอจดตงองคกรเพอการปฏรปกฎหมายตามมาตรา๘๑(๓)ใหแลวเสรจภายใน๑ปนบแตวนประกาศใชรฐธรรมนญ(ครบก�าหนดวนท๒๓สงหาคม๒๕๕๑)โดยในกฎหมายดงกลาวอยางนอยตองมบทบญญตก�าหนดใหมหนาทสนบสนนการด�าเนนการยกรางกฎหมายของประชาชนผมสทธเลอกตง

ดงนนคณะรฐมนตรเมอครงพลเอกสรยทธจลานนทเปนนายกรฐมนตร(คณะรฐมนตรทบรหารราชการแผนดนอยในขณะนน)ไดมมตแตงตงคณะกรรมการสรรหาคณะกรรมการปฏรปกฎหมายเพอด�าเนนการสรรหาคณะกรรมการปฏรปกฎหมายโดยไดเสนอคณะรฐมนตรใหแตงตงคณะกรรมการปฏรปกฎหมายตามบทเฉพาะกาลของรฐธรรมนญดงกลาวทงนคณะกรรมการปฏรปกฎหมายไดจดท�ารางกฎหมายเพอจดตงองคกรเพอการปฏรปกฎหมายแลวเสรจและเสนอรางกฎหมายดงกลาวไปยงคณะรฐมนตรเมอวนจนทรท ๑๘ สงหาคม ๒๕๕๑ โดยรางกฎหมายนมชอวา “รางพระราชบญญตจดตงองคกรเพอการปฏรปกฎหมาย พ.ศ. ....”พรอมทงเอกสารวเคราะหสรปรางพระราชบญญตฯ ผลการด�าเนนการ และผลการสมมนาเกยวกบการรบฟงความคดเหนของประชาชน และเอกสารอนๆ ทเกยวของ เพอประกอบการพจารณาของคณะรฐมนตร

ตอมาเมอวนองคารท ๑๒ พฤศจกายน ๒๕๕๑ คณะรฐมนตร (นายสมชาย วงศสวสด เปนนายกรฐมนตร) ไดพจารณารางพระราชบญญตจดตงองคกรเพอการปฏรปกฎหมายพ.ศ.....ทเสนอโดยคณะกรรมการปฏรปกฎหมายโดยมมตเหนชอบในหลกการแหงรางพระราชบญญตฯดงกลาวและสงใหส�านกงานคณะกรรมการกฤษฎกาตรวจพจารณา

คณะกรรมการกฤษฎกา(คณะท๑)ไดพจารณารางพระราชบญญตจดตงองคกรเพอการปฏรปกฎหมายพ.ศ..... ตามทคณะรฐมนตรเหนชอบในหลกการ และเมอพจารณาเสรจ ไดสงรางกฎหมายเสนอกลบไปยงคณะรฐมนตร เมอวนท ๘ เมษายน ๒๕๕๒ โดยมการแกไขชอรางกฎหมายนนเปน “รางพระราชบญญตคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย พ.ศ. ....”และไดตดบทบญญตเกยวกบกระบวนการยตธรรมออกตามมตของคณะรฐมนตรทไดใหขอสงเกตไวซงคณะรฐมนตรไดประชมปรกษาหารอเมอวนท๑๓พฤษภาคม๒๕๕๒เกยวกบรางพระราชบญญตคณะกรรมการปฏรปกฎหมายพ.ศ.....และลงมตเหนชอบรางตามทคณะกรรมการกฤษฎกาตรวจพจารณาเสรจและใหน�าเสนอสภาผแทนราษฎรเพอด�าเนนการพจารณาตอไป

24

คณะก

รรมก

ำรปฏ

รปกฎ

หมำย

รำย

งำนป

ระจ�ำ

ป ๒

๕๕๖

ตอมาในการประชมสภาผแทนราษฎรชดท๒๓ปท๒ครงท๗ (สมยสามญนตบญญต) เมอวนท๒กนยายน๒๕๕๒ไดลงมตรบหลกการแหงรางพระราชบญญตคณะกรรมการปฏรปกฎหมายพ.ศ.....ทคณะรฐมนตรเปนผเสนอรวมทงรางพระราชบญญตองคกรปฏรปกฎหมายพ.ศ.....ทนายเจรญจรรยโกมลสมาชกสภาผแทนราษฎรกบคณะเปนผเสนอและตงคณะกรรมาธการวสามญขนมาคณะหนงเพอพจารณารางกฎหมายทงสองฉบบรวมกนโดยถอรางของคณะรฐมนตรเปนหลก เมอคณะกรรมาธการวสามญฯ ชดดงกลาว ซงม นายนพฏฐ อนทรสมบต สมาชกสภา ผแทนราษฎรเปนประธานกรรมาธการฯไดพจารณาแลวเสรจเมอวนท๑๗กมภาพนธ๒๕๕๓จงไดเสนอสภาผแทนราษฎร เพอพจารณาใหความเหนชอบ โดยสภาผแทนราษฎร ชดท ๒๓ ปท ๓ ครงท ๗ ไดพจารณารางพระราชบญญต คณะกรรมการปฏรปกฎหมายพ.ศ. ....ทคณะกรรมาธการวสามญฯพจารณาเสรจแลวโดยลงมตใหความเหนชอบรางพระราชบญญตฯดงกลาวและสงใหวฒสภาพจารณาตอไป

ภายหลงทวฒสภาไดรบรางพระราชบญญตคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย พ.ศ. .... ทสภาผแทนราษฎรเหนชอบแลวไดมการประชมวฒสภาครงท๑๔(สมยสามญทวไป)เมอวนท๘มนาคม๒๕๕๓และมมตรบรางพระราชบญญต คณะกรรมการปฏรปกฎหมายพ.ศ.....ทสภาผแทนราษฎรเหนชอบนนและตงคณะกรรมาธการวสามญขนมาคณะหนงเพอพจารณารางดงกลาว(มนายสมครเชาวภานนทสมาชกวฒสภาเปนประธานกรรมาธการ)คณะกรรมาธการวสามญฯชดดงกลาวไดพจารณารางแลวเสรจเมอวนท๑๙เมษายน๒๕๕๓โดยมการแกไขเพมเตมรางพระราชบญญตฯดงกลาวและสงกลบไปยงวฒสภาเพอพจารณาใหความเหนชอบ ซงตอมาในการประชมวฒสภา ครงท ๒๒ (สมยสามญทวไป) ไดพจารณารางพระราชบญญตคณะกรรมการปฏรปกฎหมายพ.ศ.....ทคณะกรรมาธการวสามญฯไดแกไขเพมเตมแลวลงมตใหความเหนชอบจากนนไดสงรางพระราชบญญตคณะกรรมการปฏรปกฎหมายพ.ศ.....ทแกไขเพมเตมนนไปยงสภาผแทนราษฎรเพอด�าเนนการตอไปตามทรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพ.ศ.๒๕๕๐มาตรา๑๔๗บญญตไว

25

สภาผแทนราษฎรชดท๒๓ปท๓ครงท๑๔(สมยสามญนตบญญต) เมอวนพธท๒๙กนยายน๒๕๕๓มมตเหนชอบรางพระราชบญญตคณะกรรมการปฏรปกฎหมายพ.ศ.....ทวฒสภาแกไขเพมเตมจงถอไดวารางกฎหมายดงกลาวผานความเหนชอบจากรฐสภา และนายกรฐมนตรไดน�าขนทลเกลาทลกระหมอมถวายเพอพระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงลงพระปรมาภไธยเมอวนท๑๖พฤศจกายน๒๕๕๓และลงประกาศในราชกจจานเบกษาเมอวนท ๑๙พฤศจกายน๒๕๕๓มผลใชบงคบเปน“พระราชบญญตคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย พ.ศ. ๒๕๕๓”ในวนถดจากวนทประกาศในราชกจจานเบกษาเปนตนไป

๑.๒ ความเปนมาของคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย

พระราชบญญตคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย พ.ศ. ๒๕๕๓ ก�าหนดใหองคกรเพอการปฏรปกฎหมายเปน รปแบบคณะกรรมการประกอบดวยคณะกรรมการจ�านวน๑๑คนไดแกประธานกรรมการ๑คนและรองประธานกรรมการ๑คนปฏบตหนาทเตมเวลากรรมการปฏบตหนาทเตมเวลา๔คนและกรรมการปฏบตหนาทไมเตมเวลา๕ คน โดยมกระบวนการสรรหาและคดเลอกตามทพระราชบญญตดงกลาวก�าหนดไว กลาวคอ ใหมคณะกรรมการสรรหากรรมการปฏรปกฎหมายจ�านวน๑๒คนซงประกอบไปดวยภาคสวนตางๆดงน

๑) ผแทนภาครฐจ�านวน๔คนประกอบดวยปลดกระทรวงยตธรรมเลขาธการคณะรฐมนตรเลขาธการสภาผแทนราษฎรและเลขาธการคณะกรรมการกฤษฎกา

๒) ผ แทนคณาจารยประจ�าซงสอนในสาขาวชานตศาสตร ในสถาบนอดมศกษาทมการสอนระดบปรญญาในสาขาวชานตศาสตรของรฐโดยคดเลอกกนเองใหเหลอ๒คนและของเอกชนโดยคดเลอกกนเองใหเหลอ๒คน

๓) ผแทนองคกรเอกชนทด�าเนนการโดยมใชเปนการหาผลก�าไรหรอรายไดมาแบงปนกนจ�านวน๔คนจาก๔ดาน โดยองคกรเอกชนแตละดานตองขนทะเบยนกบส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย และคดเลอกกนเอง ในแตละดานใหเหลอดานละ๑คนประกอบดวยผแทนดานแรงงานผแทนดานสทธมนษยชนผแทนดานการคมครองผบรโภคและผแทนดานสงแวดลอมและสขภาพ

26

คณะก

รรมก

ำรปฏ

รปกฎ

หมำย

รำย

งำนป

ระจ�ำ

ป ๒

๕๕๖

ส�าหรบกระบวนการคดเลอกและสรรหาของคณะกรรมการสรรหากรรมการปฏรปกฎหมายนน กฎหมายไดก�าหนดหลกการในการคดเลอกและสรรหาไวคอในการคดเลอกกรรมการปฏรปกฎหมายใหคณะกรรมการสรรหากรรมการปฏรปกฎหมายพจารณาคดเลอกบคคลผมความรหรอมความเชยวชาญหรอมประสบการณเปนทประจกษอนเปนประโยชนตอการปฏรปกฎหมายและตองเปนบคคลทมคณสมบตและไมมลกษณะตองหามตามทกฎหมายก�าหนดซงในกระบวนการดงกลาวกฎหมายเปดโอกาสใหคณะกรรมการสรรหาใชดลพนจอยางเตมทในการคดเลอกบคคลเพอเปนกรรมการปฏรปกฎหมาย

คณะกรรมการสรรหากรรมการปฏรปกฎหมายไดด�าเนนการแลวเสรจเมอวนท ๕ เมษายน๒๕๕๔ โดยรายชอบคคล ทสมควรไดรบการเสนอชอเปนกรรมการปฏรปกฎหมายจ�านวน๑๑คนเปนบคคลทมความเชยวชาญในแตละดานดงน

บคคลทสมควรไดรบการเสนอชอเปนกรรมการปฏบตหนาทเตมเวลา

๑. ศาสตราจารยดร.คณตณนคร ดานกระบวนการยตธรรมและการบงคบใชกฎหมาย

๒. นางสนไชยรส ดานการมสวนรวมของประชาชนและสทธเสรภาพ

๓. นายไพโรจนพลเพชร ดานทรพยากรธรรมชาตและการคมครองผบรโภค

๔. นายสมชายหอมลออ ดานสทธมนษยชนและประสานงานตางประเทศ

๕. นายสขมพงศโงนค�า ดานนตบญญตการเมองและการปกครอง

๖. ศาสตราจารยดร.เสาวนยอศวโรจน ดานรฐธรรมนญกฎหมายแพงและพาณชย

บคคลทสมควรไดรบการเสนอชอเปนกรรมการปฏบตหนาทไมเตมเวลา

๑. รองศาสตราจารยดร.ก�าชยจงจกรพนธ ดานกฎหมายธรกจและการคาระหวางประเทศ

๒. นายชยสทธสขสมบรณ ดานแรงงานและสวสดการสงคม

๓. รองศาสตราจารยดร.บรรเจดสงคะเนต ดานกฎหมายมหาชนรฐธรรมนญและปรชญากฎหมาย

๔. นายประสงคเลศรตนวสทธ ดานสอสารมวลชนและสอสาธารณะ

๕. รองศาสตราจารยวระดาสมสวสด ดานความเสมอภาคระหวางเพศเดกสตรและผดอยโอกาส

คณะกรรมการสรรหากรรมการปฏรปกฎหมาย ไดเสนอรายชอตอนายกรฐมนตรเพอน�าความกราบบงคมทล เพอทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ แตงตงตามทกฎหมายก�าหนดไว โดยพระมหากษตรยไดทรงลงพระปรมาภไธย โปรดเกลาฯแตงตงคณะกรรมการปฏรปกฎหมายทง๑๑คนเมอวนท๑๒พฤษภาคม๒๕๕๔

27

๒. คณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำย

ศำสตรำจำรย ดร.คณต ณ นครประธำนกรรมกำรปฏรปกฎหมำย

ประวตการศกษา

- นตศาสตรบณฑตมหาวทยาลยธรรมศาสตร

- เนตบณฑตไทยส�านกอบรมศกษากฎหมายแหงเนตบณฑตยสภา

- DoktorderRechte(Dr.jur.)มหาวทยาลยแหงกรงบอนน ประเทศสหพนธสาธารณรฐเยอรมน

ประสบการณ

- อยการสงสด

- คณบดคณะนตศาสตรปรดพนมยงคมหาวทยาลยธรกจบณฑตย

- กรรมการกฤษฎกา

- ประธานกรรมการอสระตรวจสอบและคนหาความจรงเพอ การปรองดองแหงชาต(คอป.)

- ประธานคตน.(คณะกรรมการอสระตรวจสอบฯนโยบาย ปราบปรามยาเสพตดและการน�านโยบายไปปฏบต จนเกดความเสยหายตอฯประชาชน)

ต�าแหนงอนในปจจบน

- กรรมการกฤษฎกา

- ประธานกรรมการบณฑตศกษาคณะนตศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร

- กรรมการสภามหาวทยาลยผทรงคณวฒมหาวทยาลยธรรมศาสตร

- กรรมการสภามหาวทยาลยผทรงคณวฒมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช

- กรรมการสภามหาวทยาลยผทรงคณวฒมหาวทยาลยวลยลกษณ

- กรรมการสภามหาวทยาลยผทรงคณวฒมหาวทยาลยตาป

คณะท�างาน

นำงสำวธนยวด ธญญเจรญเลขำนกำร

นำงสำวพชญำ ขวญปญญำเลขำนกำร

28

คณะก

รรมก

ำรปฏ

รปกฎ

หมำย

รำย

งำนป

ระจ�ำ

ป ๒

๕๕๖

นำงสน ไชยรสรองประธำนกรรมกำรปฏรปกฎหมำย

คณะท�างาน

นำงสำวธตมำ รญเจรญเลขำนกำร

นำงสำวนำลน ศรกสกลเลขำนกำร

นำงสำวนตประวณ สมดเลขำนกำร

ประวตการศกษา

- เศรษฐศาสตรบณฑตมหาวทยาลยธรรมศาสตร

- ศลปศาสตรมหาบณฑต(สตรศกษา)มหาวทยาลยธรรมศาสตร

ประสบการณ

- สมาชกสภารางรฐธรรมนญจงหวดหนองบวล�าภ (ฉบบปพทธศกราช๒๕๔๐)

- กรรมาธการยกรางรฐธรรมนญ

- รองประธานกรรมาธการประชาสมพนธสภารางรฐธรรมนญ

- คณะกรรมาธการแหงชาตวาดวยการจดท�านโยบายและ แผนปฏบตการสทธมนษยชน

- คณะท�างานก�าหนดมาตรการเพอสงเสรมความเสมอภาคหญงชาย ในระบบบรหารงานบคคลของขาราชการพลเรอนของคณะกรรมการ ขาราชการพลเรอน

- กรรมการสทธมนษยชนแหงชาตในคณะกรรมการสทธมนษยชน แหงชาตชดแรก(พ.ศ.๒๕๔๒-๒๕๕๒)

- ประธานคณะอนกรรมการสทธในการจดการทดนและปา

- ประธานคณะอนกรรมการคมครองสทธมนษยชนชด๒

- ประธานคณะกรรมการพฒนาเครอขาย

- คณะอนกรรมการรางกฎหมายคณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต

ต�าแหนงอนในปจจบน

- ประธานกรรมการพจารณาปรบปรงและพฒนากฎหมาย ดานสวสดการสงคมคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย

- ทปรกษามลนธอารมณพงศพงน

- รองประธานมลนธพพธภณฑแรงงานไทย

- กรรมการมลนธ๑๔ตลา

29

คณะท�างานนำยไพโรจน พลเพชรกรรมกำรปฏรปกฎหมำย

ประวตการศกษา

- นตศาสตรบณฑตมหาวทยาลยธรรมศาสตร

ประสบการณ

- เลขาธการสมาคมสทธเสรภาพของประชาชน(สสส.)

- เลขาธการคณะกรรมการประสานงานองคกรสทธมนษยชน(กปส.)

- เลขาธการคณะกรรมการรณรงคเพอการปฏรปสอ(คปส.)

- ประธานสหพนธองคกรผบรโภค

- ประธานคณะกรรมการประสานงานองคกรพฒนาเอกชน(กป.อพช.)

- สมาชกสภาทปรกษาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต

นำยประทป มคตธรรมเลขำนกำร

นำงสำวพนสข พนสขเจรญเลขำนกำร

30

คณะก

รรมก

ำรปฏ

รปกฎ

หมำย

รำย

งำนป

ระจ�ำ

ป ๒

๕๕๖

คณะท�างาน

นำยสมชำย หอมลออกรรมกำรปฏรปกฎหมำย

นำงสำวกญญรตน วภำตะวตเลขำนกำร

นำงสำวภทรำนษฐ เยำด�ำเลขำนกำร

นำยบณฑต หอมเกษเลขำนกำร

ประวตการศกษา

- นตศาสตรบณฑตมหาวทยาลยธรรมศาสตร

- ดงานดานสทธมนษยชนในประเทศตางๆในเอเชยตะวนออกเฉยงใต และเอเชยใตเปนเวลา๖เดอน(ป๒๕๓๙)

- ฝกงานดานสทธมนษยชนทColumbiaUniversityและHuman RightsWatchเปนเวลา๑ป(ระหวางป๒๕๓๙-๒๕๔๐)

ประสบการณ

- ทนายความอาวโสบรษททปรกษากฎหมายอนเทอรเนตจ�ากด

- กรรมการวนจฉยขอมลขาวสารสาขาสงคมการบรหารราชการแผนดน และการบงคบใชกฎหมายคณะท๑ส�านกงานขอมลขาวสารของ ทางราชการส�านกนายกรฐมนตร

- กรรมการปฏรปกฎหมาย(ชดเรมแรก)

- ประธานกรรมการสทธมนษยชนสภาทนายความ

- กรรมการคณะกรรมการอสระตรวจสอบและคนหาความจรง เพอการปรองดองแหงชาต(คอป.)

- ประธานมลนธผสานวฒนธรรม

- กรรมการสถาบนสญญาธรรมศกดเพอประชาธปไตย มหาวทยาลยธรรมศาสตร

- ประธานสมาคมสทธเสรภาพของประชาชน(สสส.)

- เลขาธการForum-Asia

- เลขาธการคณะกรรมการรณรงคเพอประชาธปไตย(ครป.)

- กรรมการสรรหาคณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาตชดท๑

- กรรมการสรรหาผแทนไทยในกลไกสทธมนษยชนอาเซยน

- ประธานองคการแอมเนสตอนเตอรเนชนแนลประเทศไทย

- รองประธานอนกรรมการสทธพลเมองและสทธทางการเมอง คณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต(กสม.)

31

คณะท�างาน

นำยสขมพงศ โงนค�ำกรรมกำรปฏรปกฎหมำย

ประวตการศกษา

- นตศาสตรบณฑต(เกยรตนยมด)มหาวทยาลยธรรมศาสตร

- เนตบณฑตไทยส�านกอบรมศกษากฎหมายแหงเนตบณฑตยสภา

ประสบการณ

- สมาชกสภาผแทนราษฎร

- กรรมาธการสามญการยตธรรมและสทธมนษยชนสภาผแทนราษฎร

- กรรมาธการสามญพฒนาการเมองสภาผแทนราษฎร

- กรรมาธการสามญปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต สภาผแทนราษฎร

- กรรมาธการสามญการกฎหมายและยตธรรมสภาผแทนราษฎร

- รองเลขาธการนายกรฐมนตร

- ทปรกษากฎหมายนายกรฐมนตร

- รองประธานคณะกรรมการประสานงานสภาผแทนราษฎร

- ประธานกรรมการยกรางแกไขเพมเตมรฐธรรมนญของประธานรฐสภา

- รกษาการประธานคณะกรรมาธการวสามญศกษาการบงคบใชและ แกไขรฐธรรมนญพ.ศ.๒๕๕๐สภาผแทนราษฎร

- รฐมนตรประจ�าส�านกนายกรฐมนตร

- ประธานกรรมการเฉพาะเรองเกยวกบการตรวจสอบการใชอ�านาจรฐ คณะกรรมการปฏรปกฎหมาย

นำยสทธชย ลมเลศเจรญวนชทปรกษำ

นำงสำวพชญดำ พรหมมำศเลขำนกำร

นำงสำวอจฉรำ ฉะออนเลขำนกำร

นำงสำวอภศำ รวยะวงศ เลขำนกำร

32

คณะก

รรมก

ำรปฏ

รปกฎ

หมำย

รำย

งำนป

ระจ�ำ

ป ๒

๕๕๖

คณะท�างานศำสตรำจำรย ดร.เสำวนย อศวโรจนกรรมกำรปฏรปกฎหมำย

ประวตการศกษา

- นตศาสตรบณฑต(เกยรตนยมด)มหาวทยาลยธรรมศาสตร

- นตศาสตรมหาบณฑตมหาวทยาลยธรรมศาสตร

- นตศาสตรดษฎบณฑตมหาวทยาลยธรรมศาสตร

- ศลปศาสตรดษฎบณฑตกตตมศกดมหาวทยาลยรงสต

- เนตบณฑตไทยส�านกอบรมศกษากฎหมายแหงเนตบณฑตยสภา

- LL.M.(InternationalLegalStudies)NewYorkUniversity

- LL.M.(GeneralStudies)NewYorkUniversity

ประสบการณ

- ศาสตราจารยประจ�าคณะนตศาสตรมหาวทยาลยธรรมศาสตร

- ตลาการศาลรฐธรรมนญ

- ทปรกษากฎหมายส�านกงานอธการบดมหาวทยาลยธรรมศาสตร

- กรรมการทปรกษากฎหมายกระทรวงศกษาธการ

- นตกรกรมเศรษฐกจการพาณชยกระทรวงพาณชย พ.ศ.๒๕๒๐-๒๕๒๔

- กรรมการในคณะกรรมการตรวจสอบการกระท�าทกอใหเกด ความเสยหายแกรฐ(คตส.)๒๕๔๙-๒๕๕๑

- กรรมการประจ�าคณะสงคมวทยาและมานษยวทยา มหาวทยาลยธรรมศาสตร

- กรรมการปรบปรงกฎหมายอนญาโตตลาการกระทรวงยตธรรม

- อนกรรมการปรบปรงกฎหมายหนสวนและบรษท ส�านกงานคณะกรรมการกฤษฎกา

- กรรมการในคณะอนกรรมการวนจฉยหนและจดสรรหน ในคณะกรรมการองคการเพอการปฏรประบบสถาบนการเงน

- กรรมการทปรกษากฎหมายกระทรวงศกษาธการ

- กรรมการพเศษกระทรวงการตางประเทศ

เรอโท สรเชษฐ สจรตกลเลขำนกำร

นำงสำวศศธร สจรตกลเลขำนกำร

33

คณะท�างานศำสตรำจำรย ดร.ก�ำชย จงจกรพนธกรรมกำรปฏรปกฎหมำย

ประวตการศกษา

- นตศาสตรบณฑต(เกยรตนยมอนดบสอง)มหาวทยาลยธรรมศาสตร

- ศลปศาสตรบณฑต(รฐศาสตร)มหาวทยาลยรามค�าแหง

- เนตบณฑตไทยส�านกอบรมศกษากฎหมายแหงเนตบณฑตยสภา

- LL.M.inInternationalBusinessLaw(withmerit) UniversityCollegeLondon(UCL),UniversityofLondon

- Ph.D.King’sCollegeLondon(KCL),UniversityofLondon

ประสบการณ

- ศาสตราจารยประจ�าคณะนตศาสตรมหาวทยาลยธรรมศาสตร

- รองอธการบด(ฝายการนกศกษา)มหาวทยาลยธรรมศาสตร

- รองอธการบด(ฝายบรหารงานบคคล)มหาวทยาลยธรรมศาสตร

- คณบดคณะนตศาสตรมหาวทยาลยธรรมศาสตร

- ผพพากษาสมทบศาลทรพยสนทางปญญาและ การคาระหวางประเทศกลาง

- กรรมการผทรงคณวฒดานกฎหมายคณะกรรมการก�ากบหลกทรพย และตลาดหลกทรพย

- กรรมการผทรงคณวฒคณะกรรมการนโยบายและก�ากบการบรหาร หนสาธารณะกระทรวงการคลง

- ทปรกษาคณะกรรมการการเลอกตง

- อนกรรมการกฎหมายคณะกรรมการปองกนและปราบปราม การทจรตแหงชาต

- อนกรรมการทปรกษากฎหมายคณะกรรมการกจการกระจายเสยง กจการโทรทศนและกจการโทรคมนาคมแหงชาต

- รองประธานกรรมการมลนธPearlS.Bucks(ประเทศไทย)

นำยคงฤทธ สงวนศกดผชวยนกวชำกำรปฏรปกฎหมำย

34

คณะก

รรมก

ำรปฏ

รปกฎ

หมำย

รำย

งำนป

ระจ�ำ

ป ๒

๕๕๖

คณะท�างาน

นำยชยสทธ สขสมบรณกรรมกำรปฏรปกฎหมำย

ประวตการศกษา

- ศลปศาสตรบณฑต(รฐศาสตร)มหาวทยาลยรามค�าแหง

- ประกาศนยบตรชนสง(การบรหารงานภาครฐและกฎหมาย) สถาบนพระปกเกลา

- ประกาศนยบตร(การพฒนาการจดการ) สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร

- วฒบตรหลกสตรนกบรหาร๒๐๐๐มหาวทยาลยธรรมศาสตร

ประสบการณ

- รองประธานคณะกรรมการสมานฉนทแรงงานไทย

- เหรญญกพพธภณฑแรงงานไทย

- ประธานสหภาพแรงงานธนาคารกรงเทพ

- ประธานสหพนธแรงงานธนาคารและการเงนแหงประเทศไทย

- ผพพากษาสมทบศาลแรงงานกลาง

นำงสำวคมเกลำ สงสมบรณเลขำนกำร

นำงสำวนศำชล ตนเฮำเลขำนกำร

นำงสำวปณนรตน แตงโสภำเลขำนกำร

35

คณะท�างานศำสตรำจำรย ดร.บรรเจด สงคะเนตกรรมกำรปฏรปกฎหมำย

ประวตการศกษา

- นตศาสตรบณฑตมหาวทยาลยรามค�าแหง

- เนตบณฑตไทยส�านกอบรมศกษากฎหมายแหงเนตบณฑตยสภา

- นตศาสตรมหาบณฑตมหาวทยาลยธรรมศาสตร

- MagisterLegum(LL.M) Ruhr-UniversitaetBochum,Germany

- DoctorderRechte(Dr.jur) Ruhr-UniversitaetBochum,Germany

- ศลปศาสตรดษฎบณฑตกตตมศกดสาขาผน�าทางสงคมธรกจ และการเมองมหาวทยาลยรงสต

ประสบการณ

- ศาสตราจารยประจ�าคณะนตศาสตรมหาวทยาลยธรรมศาสตร

- กรรมการสภาวจยแหงชาตสาขานตศาสตร

- กรรมการตรวจสอบการกระท�าทกอใหเกดความเสยหายแกรฐ(คตส.)

- กรรมการวธปฏบตราชการทางปกครองคณะกรรมการกฤษฎกา

- คณบดคณะนตศาสตรสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร

นำยพเชษฐ เมำลำนนททปรกษำ

นำยศกดณรงค มงคลเลขำนกำร

36

คณะก

รรมก

ำรปฏ

รปกฎ

หมำย

รำย

งำนป

ระจ�ำ

ป ๒

๕๕๖

คณะท�างานนำยประสงค เลศรตนวสทธกรรมกำรปฏรปกฎหมำย

ประวตการศกษา

- นเทศศาสตรบณฑตสาขาหนงสอพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย

- นตศาสตรบณฑตมหาวทยาลยธรรมศาสตร

ประสบการณ

- บรรณาธการบรหารหนงสอพมพประชาชาตธรกจและ หนงสอพมพมตชนรายวน

- รองบรรณาธการอ�านวยการหนงสอพมพมตชนรายวน

- นายกสมาคมนกขาวนกหนงสอพมพแหงประเทศไทย

- ประธานสถาบนอศรามลนธพฒนาสอมวลชนแหงประเทศไทย

- อปนายกสมาคมนกขาวนกหนงสอพมพแหงประเทศไทย

- ผอ�านวยการบรหารสถาบนอศรา

นำงสำวภทรำภรณ ศรทองแทเลขำนกำร

37

คณะท�างาน

รองศำสตรำจำรย วระดำ สมสวสดกรรมกำรปฏรปกฎหมำย

นำงสำวพนสข ขนธำโรจนเลขำนกำร

นำงสำวนนทพร เปงจนทรเลขำนกำร

นำงสำวสรญชำ สำธเมเลขำนกำร

นำยธนกร อดมธนพงษเลขำนกำร

ประวตการศกษา

- นตศาสตรบณฑตจฬาลงกรณมหาวทยาลย

- MasterofLaw(LL.M).CornellUniversity.U.S.A.

ประสบการณ

- รองศาสตราจารยประจ�าคณะนตศาสตรมหาวทยาลยเชยงใหม

- หวหนาศนยสตรศกษาคณะสงคมศาสตรมหาวทยาลยเชยงใหม

- ประธานมลนธผ หญงกฎหมายและการพฒนาชนบท

- นายกสมาคมผหญงกฎหมายและการพฒนาแหงเอเชยแปซฟก

- กรรมการ,CoalitionagainstTraffickinginWomenAsiaPacific

- ประธานTaskforceonWomen’sParticipationinPolitical Process-AsiaPacificForumonWomen,Lawand Development

- บรรณาธการวารสาร“จดยน”(STANCE,ThaiFeministReview)

- กรรมการประจ�าศนยสตรศกษาคณะสงคมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม

- กรรมการบรหารหลกสตรบณฑตศกษาสาขาวชาสตรศกษา

- บรรณาธการวารสาร“จดยน”(STANCE,ThaiFeministReview)

- กรรมการพจารณาต�าแหนงทางวชาการคณะสงคมศาสตร

38

คณะก

รรมก

ำรปฏ

รปกฎ

หมำย

รำย

งำนป

ระจ�ำ

ป ๒

๕๕๖

- ทมสนบสนนงานของกรรมการปฏรปกฎหมาย -

39

๓. อ�ำนำจหนำทของคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำย

โดยมาตรา๔แหงพระราชบญญตคณะกรรมการปฏรปกฎหมายพ.ศ.๒๕๕๓ไดวางหลกเพอประโยชนในการด�าเนนงานตามพระราชบญญตนวาการปฏรปกฎหมายหมายถงการด�าเนนการใดๆ เพอปรบปรงและพฒนากฎหมายใหเกดความเหมาะสม และเกดประโยชนสงสดตอประเทศชาตและประชาชน รวมทงการปรบปรงกฎหมายใหเปนไปตาม รฐธรรมนญ โดยใหค�านงถงหลกในการด�าเนนการดงน

(๑) หลกการปกครองระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข

(๒) หลกความเปนอสระ

(๓) หลกนตธรรมและหลกธรรมาภบาล

(๔) หลกการด�าเนนการบนพนฐานขององคความรทไดจากการศกษาและการวจย

(๕) หลกการมสวนรวมของทกภาคสวน

(๖) หลกความคมครองและสงเสรมสทธและเสรภาพขนพนฐานของประชาชน

(๗) หลกความสอดคลองและทนตอสถานการณ รวมทงความเปลยนแปลงของประเทศและอารยประเทศ

อกทงกรรมการตองปฏบตหนาทของตนอยางเปนอสระและเปนกลางรวมทงตองค�านงถงผลประโยชนสวนรวมของชาตเปนส�าคญและตองไมกระท�าการใดอนเปนการกระทบกระเทอนถงการปฏบตหนาทหรอเสอมเสยถงเกยรตศกดแหงต�าแหนงหนาท

ทงนกรรมการทปฏบตหนาทเตมเวลาตองไมปฏบตงานในต�าแหนงหรอประกอบอาชพหรอวชาชพอนในลกษณะทตองท�างานเปนการประจ�า

40

คณะก

รรมก

ำรปฏ

รปกฎ

หมำย

รำย

งำนป

ระจ�ำ

ป ๒

๕๕๖

เพอให การด�าเนนงานของคณะกรรมการทกล าวมา เป นไปอยางมประสทธภาพและบงเกดประสทธผล พระราชบญญตฉบบดงกลาวไดก�าหนดใหคณะกรรมการปฏรปกฎหมายมอ�านาจหนาทดงตอไปน

(๑) ส�ารวจ ศกษา และวเคราะหทางวชาการ รวมตลอดทงวจยและสนบสนนการวจย เพอประโยชนในการวางเปาหมาย นโยบาย และจดท�าแผนโครงการและมาตรการตางๆ ในการด�าเนนการตาม (๒)

(๒) ปรบปรงและพฒนากฎหมายของประเทศ รวมทงการปรบปรงกฎหมายใหเปนไปตามรฐธรรมนญ ทงน โดยใหค�านงถงการมสวนรวมของประชาชนดวย

(๓) เสนอแนะตอคณะรฐมนตรเกยวกบแผนการใหมกฎหมายหรอการแกไขเพมเตมกฎหมายโดยพจารณาภาพรวมของกฎหมายในเรองนนหรอกลมกฎหมายทเกยวของทมความสมพนธกน ในเรองนน

(๔) เสนอความเหนตอคณะรฐมนตรเกยวกบแผนการตรากฎหมายทจ�าเปนตอการด�าเนนการตามนโยบายและแผนการบรหารราชการแผนดนเพอประกอบการพจารณา

(๕) เสนอความเหนและขอสงเกตตอคณะรฐมนตรและรฐสภาเกยวกบรางกฎหมายฉบบหนงฉบบใดทเสนอโดยสมาชกสภาผแทนราษฎร ศาล องคกรอสระตามรฐธรรมนญ หรอประชาชนผมสทธเลอกตง ตามทเหนสมควร ทงน อาจจดใหมการรบฟงความคดเหนของหนวยงาน และประชาชนทเกยวของเพอประกอบการพจารณาดวย

(๖) ใหค�าปรกษาและสนบสนนการด�าเนนการในการรางกฎหมายของประชาชนผมสทธเลอกตง ตามหลกเกณฑ และวธการทคณะกรรมการประกาศก�าหนด

(๗) ออกระเบยบหรอประกาศเกยวกบการบรหารงานทวไป การบรหารงานบคคล การงบประมาณ การเงนและทรพยสน การรกษาการแทนและการปฏบตการแทน การก�าหนดอตราเงนเดอนและคาตอบแทน สวสดการหรอการสงเคราะหอนแกพนกงานและลกจางของส�านกงาน และการด�าเนนการอนของส�านกงาน

(๘) จดท�ารายงานผลการปฏบตหนาทประจ�าปเสนอตอคณะรฐมนตร รฐสภา และเผยแพรตอสาธารณชนโดยใหค�านงถงประสทธภาพในการเขาถงขอมลดงกลาว

(๙) ปฏบตการอนตามทก�าหนดไวในพระราชบญญตนหรอกฎหมายอน หรอตามทคณะรฐมนตรมอบหมาย

41

๔. วสยทศน พนธกจ และยทธศำสตรของคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำย

๔.๑ วสยทศน

เปนองคกรหลกของชาตทด�าเนนการเปนอสระในการปรบปรงและพฒนากฎหมายทงระบบบนพนฐานสทธมนษยชน และการมสวนรวมของทกภาคสวน มงขจดความเหลอมล�าเพอสรางความเปนธรรม และความเสมอภาคในสงคม

๔.๒ พนธกจ

(๑) ส�ารวจ ศกษา วเคราะห และวจยเพอปรบปรงและพฒนากฎหมายใหทนสมยและเปนไปตามรฐธรรมนญ ใหเปนไปตามนโยบายและเปาหมาย โดยการมสวนรวมของประชาชน

(๒) เสนอความเหนและเสนอแนะคณะรฐมนตรทเกยวกบแผนการใหมกฎหมาย แกไขเพมเตม หรอตรากฎหมาย ทจ�าเปนตอการด�าเนนการนโยบายและแผนการบรหารราชการแผนดน

(๓) เสนอความเหนและขอสงเกตตอคณะรฐมนตรและรฐสภาเกยวกบรางกฎหมาย

(๔) ใหค�าปรกษาและสนบสนนกระบวนการจดท�ากฎหมายของประชาชน

(๕) ใหความส�าคญกบการสรางความเขมแขงของประชาชนโดยการใหขอมลและความร ดานกฎหมายแกประชาชน

(๖) จดท�ารายงานผลการปฏบตงานประจ�าปเสนอตอคณะรฐมนตร รฐสภา และเผยแพรตอสาธารณชน

42

คณะก

รรมก

ำรปฏ

รปกฎ

หมำย

รำย

งำนป

ระจ�ำ

ป ๒

๕๕๖

๔.๓ ยทธศาสตร

(๑) การปรบปรงและพฒนากฎหมายใหเปนธรรมและทนตอสถานการณ

(๒) การปรบปรงและพฒนากฎหมายเพอใหสอดคลองกบรฐธรรมนญและพนธกรณระหวางประเทศวาดวยสทธมนษยชน

(๓) การประสานงานกบฝายนตบญญต ฝายบรหารและองคกรอน

(๔) การสรางเครอขายทงในประเทศและตางประเทศ

(๕) การสนบสนนและสรางความเขมแขงและการมสวนรวมของประชาชน

(๖) การพฒนาองคความรและฐานขอมล

(๗) การสรางความพรอมและพฒนาองคกร

(๘) การยดหลกนตธรรม หลกธรรมาภบาล และความเสมอภาคระหวางเพศ

43

สวนท ๒ ผลกำรด�ำเนนงำนของคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำย

๑. นโยบำย เปำหมำย และแผนกำรปฏรปกฎหมำย (พ.ศ. ๒๕๕๕ - ๒๕๕๘)

จากการทคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย มอ�านาจหนาทปรบปรงและพฒนากฎหมายของประเทศใหเกดความเหมาะสมและเปนไปตามรฐธรรมนญโดยค�านงถงการรบฟงความคดเหนของประชาชนทไดรบผลกระทบจากกฎหมายนนประกอบการพจารณา

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายจงไดก�าหนดประเดนยทธศาสตรเรงดวนในการปฏรปกฎหมายไวดงน

ดานกฎหมายเอกชนและ การเตรยมความพรอมส AEC

ดานการกระจายอ�านาจ และการมสวนรวมของประชาชน

ดานสวสดการสงคม

ดานความเสมอภาค ระหวางเพศ

ดานทดน ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

ดานการตรวจสอบ การใชอ�านาจรฐ

ดานกฎหมาย เกยวกบการปฏรปการศกษา

ดานกระบวนการยตธรรม

ดานหลกประกนทางธรกจ

ยทธศาสตรเรงดวน ในการปฏรปกฎหมาย

ของคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย

47

นโยบำย ก�ำหนดเวลำ เปำหมำยและแผนกำรปฏรปกฎหมำย (ปปฏทน)

ในการด�าเนนการตามประเดนยทธศาสตรการปฏรปกฎหมาย๙ดานคณะกรรมการปฏรปกฎหมายไดมอบหมายใหกรรมการปฏรปกฎหมายแตละคนทมความรและประสบการณทเกยวของไปพจารณาก�าหนดนโยบาย เปาหมายและแผนการปฏรปกฎหมายดงน

ดานการกระจายอ�านาจและการมสวนรวมของประชาชน(ศาสตราจารยดร.บรรเจดสงคะเนตกรรมการผรบผดชอบ)

- รางพระราชบญญตการบรหารจงหวดปกครองตนเอง พ.ศ.....

- รางประมวลกฎหมายองคกรปกครองสวนทองถนพ.ศ.....

- พระราชบญญตสภาพฒนาการเมองพ.ศ.๒๕๕๑

ปฏรปกฎหมายเพอเสรมสรางความเขมแขงของภาคประชาชนในการเขามามสวนรวมทงในระดบประเทศและระดบท องถน ตามเจตนารมณของรฐธรรมนญ

๒๕๕๖ ถง

๒๕๕๘

นโยบำย ก�ำหนดเวลำ เปำหมำยและแผนกำรปฏรปกฎหมำย (ปปฏทน)

- การสนบสนนรางกฎหมายจากการเขาชอเสนอของประชาชน

๑. รางพระราชบญญตประกนสงคม(ฉบบท..)พ.ศ.....

๒. ร างพระราชบญญตกองทนพฒนาสอปลอดภยและ สรางสรรคพ.ศ.....

๓. รางพระราชบญญตค มครองแรงงานพ.ศ.....

๔. รางพระราชบญญตแรงงานสมพนธพ.ศ.....

๕. ร างพระราชบญญตวชาชพการสาธารณสขชมชน พ.ศ.....

๖. รางพระราชบญญตคมครองผเสยหายจากการรบบรการ สาธารณสขพ.ศ.....

ปฏรปกฎหมายท เกยวข องกบระบบสวสดการสงคมทงระบบโดยมการศกษาวจยพฒนาองคความร และกระบวนการมส วนร วมของประชาชนโดยเฉพาะการสนบสนนกฎหมายเขาชอของประชาชนโดยใหความส�าคญกบการพฒนาระบบสวสดการสงคมโดยมประเดนเรงดวนพฒนาปรบปรงกฎหมายสวสดการสงคมส�าหรบผ สงอาย กฎหมายดานแรงงานการคมครองผเสยหายจากบรการสาธารณสขและการจดท�ามาตรฐานในประชาคมอาเซยนด�าเนนการโดย

๒๕๕๖ ถง

๒๕๕๘

ดานสวสดการสงคม (นางสนไชยรสและนายชยสทธสขสมบรณกรรมการผรบผดชอบ)

48

คณะก

รรมก

ำรปฏ

รปกฎ

หมำย

รำย

งำนป

ระจ�ำ

ป ๒

๕๕๖

นโยบาย ก�าหนดเวลา เปาหมายและแผนการปฏรปกฎหมาย (ปปฏทน)

๑ . คณะกรรมการพจารณาปรบปรงและพฒนากฎหมายดานสวสดการสงคม

๒. คณะอนกรรมการปฏ รปกฎหมายดานแรงงาน

๓. คณะอนกรรมการปฏ รปกฎหมายดานการคมครองผเสยหายจากการรบบรการสาธารณสข

๔ . คณะอนกรรมการปฏ รปกฎหมายดานประชาคมอาเซยน

- การพฒนากฎหมายและมาตรฐานใหม

๑. ร างพระราชบญญตส งเสรมและพฒนาคณภาพชวต ผสงอายพ.ศ....

๒. กฎหมายกลางวาดวยระบบสวสดการสงคม

๓. การจดท�าประมวลกฎหมายแรงงาน

๔. การพฒนากระบวนการยตธรรมดานแรงงาน

๕. การพฒนาความรวมมอในการจดท�ามาตรฐานแรงงาน อาเซยน

- การบงคบใชกฎหมายและกฎหมายล�าดบรอง

๑. การบงคบใชพระราชบญญตกองทนการออมแหงชาต พ.ศ.๒๕๕๔

๒. รางกฎกระทรวงวาดวยการคมครองแรงงานประมงทะเล พ.ศ.....

- งานศกษาวจย

๑. โครงการศกษาวจย เรอง “กฎหมายกลางวาดวยการ จดสวสดการสงคมของประเทศไทย”

๒. โครงการศกษาวจยเรอง“การพฒนากระบวนวธพจารณา คดแรงงานในระบบไตสวน”

๓. โครงการรวบรวมเอกสารงานวจยงานศกษาทเกยวของ กบแรงงานในอาเซยน

๔. โครงการศกษารวบรวมและจดท�าขอเสนอกลไกทเหมาะสม ส�าหรบการคมครองและสงเสรมสทธแรงงานอาเซยน

49

นโยบาย ก�าหนดเวลา เปาหมายและแผนการปฏรปกฎหมาย (ปปฏทน)

- การจดเวทสญจรเพอการมสวนรวมของประชาชนในการจดท�าขอเสนอแผนนตบญญตตอคณะรฐมนตร

๑. กลมกฎหมายทเกยวของเพอปกปองสทธมนษยชนของ ผหญงชาตพนธ(ภาคเหนอ)

๒. กลมกฎหมายทเกยวของกบการปองกนและแกไขปญหา การคาหญง(ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ)

๓. กล มกฎหมายทเกยวของกบการเขาถงความยตธรรม ของแรงงานหญงในภาคอตสาหกรรม (ภาคกลางและ ภาคตะวนออก)

๔. กล มกฎหมายทเกยวของกบการเขาถงความยตธรรม ของผหญงมสลม(ภาคใต)

- สนบสนนการจดท�ารางกฎหมายทเขาชอโดยประชาชนและการรณรงคการมสวนรวมของภาคสวนตางๆ

๑. รางพระราชบญญตสงเสรมโอกาสและความเสมอภาค ระหวางเพศพ.ศ.....

๒. รางพระราชบญญตค ชวตพ.ศ......

๓. รางพระราชบญญตสงเสรมและค มครองสทธอนามย การเจรญพนธและสขภาพทางเพศพ.ศ.....

- การทบทวนและวเคราะหการบงคบใชกฎหมาย

๑. พระราชบญญตค มครองผ ถกกระท�าดวยความรนแรง ในครอบครวพ.ศ.๒๕๕๐

๒.การศกษาวจยเพอประโยชนในการวางเปาหมายนโยบาย และจดท�าแผนโครงการและมาตรการตางๆ

๓. โครงการวจยประสบการณกบการเขาถงความยตธรรม: การศกษาวจยแบบอตชวประวตของผหญงชาตพนธ

๔. โครงการวจยเรองเลาและบทเรยนของผหญงทถกกระท�า ดวยความรนแรงในครอบครวและผ หญงทถกกระท�า ความรนแรงทางเพศ

๕. โครงการวจยการเขาถงความยตธรรมของผหญงในระบบ ยตธรรมพหลกษณกรณผหญงมงและผหญงมาเลยมสลม

มงทบทวนวเคราะหเนอหาและการบงคบใชกฎหมายทเกยวของ กบความเสมอภาคระหว างเพศเพอปรบปรงกฎหมายใหสอดคลองกบสถานการณ ภายในประเทศรฐธรรมนญ ตลอดจนสอดคลองกบมาตรฐานสากลและอนสญญาทเกยวของโดยค�านงถงการมสวนรวม และความหลากหลายของกล มคนอกทงสนบสนนการเสนอกฎหมายเขาชอของประชาชน

๒๕๕๖ ถง

๒๕๕๘

ดานความเสมอภาคระหวางเพศ (รศ.วระดาสมสวสดกรรมการผรบผดชอบ)

50

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายรายงานประจ�าป๒๕๕๖

นโยบาย ก�าหนดเวลา เปาหมายและแผนการปฏรปกฎหมาย (ปปฏทน)

- ใหความเหนเกยวกบรางพระราชบญญตองคการอสระดาน สงแวดลอมทรพยากรธรรมชาตและสขภาพพ.ศ.....

- ใหความเหนเกยวกบรางพระราชบญญตสงเสรมการบรหาร จดการทรพยากรทางทะเลและชายฝงพ.ศ.....

- ใหความเหนเกยวกบรางพระราชบญญตประมงพ.ศ.....

- รางพระราชบญญตทรพยากรน�าพ.ศ.....

- รางพระราชบญญตสทธในการจดการทดนและทรพยากร ธรรมชาตพ.ศ.....

- รางพระราชบญญตธนาคารทดนพ.ศ.....

- รางพระราชบญญตภาษทดนอตรากาวหนาพ.ศ.....

- รางพระราชบญญตสงเสรมและรกษาคณภาพสงแวดลอม แหงชาตพ.ศ.....

- รางพระราชบญญตแรพ.ศ.....

- รางพระราชบญญตสทธชมชนพ.ศ.....

- รางพระราชบญญตองคการอสระดานสงแวดลอมทรพยากร ธรรมชาตและสขภาพพ.ศ.....

- ศกษาวจยเพอจดท�ารางประมวลกฎหมายปาไม

- ศกษาวจยเกยวกบกระบวนการยตธรรมสงแวดลอม

- ศกษาวจยเพอปรบปรงและพฒนากฎหมายเกยวกบการ จดการดานพลงงาน

มแผนงานเชงบรณาการใหมการ ปรบปร งและพฒนากฎหมายทเกยวของกบทดนทรพยากรธรรมชาตสงแวดลอม เพอให มการพฒนาและปรบปรงกฎหมายด านทดนทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมในเช งบ รณาการกบกฎหมายทเกยวของ

๒๕๕๖ ถง

๒๕๕๘

ดานทดนทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม (นายไพโรจนพลเพชรกรรมการผรบผดชอบ)

51

นโยบาย ก�าหนดเวลา เปาหมายและแผนการปฏรปกฎหมาย (ปปฏทน)

- รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๕๐ หมวด ๑๒ ว าด วยการตรวจสอบการใช อ�านาจรฐและ ทเกยวของ

- รางรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยแกไขเพมเตม(ฉบบท..) พทธศกราช....(แกไขมาตรา๖๘และมาตรา๒๓๗)

- ร างพระราชบญญตการเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอ ผบรหารทองถนพ.ศ.....

- รางพระราชบญญตค มครองขอมลสวนบคคลพ.ศ.....

- กฎหมายประกอบรฐธรรมนญจ�านวน๙ฉบบไดแก

(๑)พระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยการเลอกตง สมาชกสภาผแทนราษฎรและการไดมาซงสมาชกวฒสภา พ.ศ.๒๕๕๐

(๒)พระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยคณะกรรมการ การเลอกตงพ.ศ.๒๕๕๐

(๓)พระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยพรรคการเมอง พ.ศ.๒๕๕๐

(๔)พระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยการออกเสยง ประชามตพ.ศ.๒๕๕๒

(๕)ร างพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญว าด วยวธ พจารณาของศาลรฐธรรมนญพ.ศ.....

(๖)ร างพระราชบญญตวธพจารณาคดอาญาของผ ด�ารง ต�าแหนงทางการเมอง(ฉบบท..)พ.ศ.....

(๗)พระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยผตรวจการ แผนดนพ.ศ.๒๕๕๒

(๘)พระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยการปองกน และปราบปรามการทจรตพ.ศ.๒๕๔๒

(๙)ร างพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยการ ตรวจเงนแผนดนพ.ศ.....

ด�าเนนการปฏรปกฎหมาย โดยปรบปรงและพฒนากฎหมายดานการตรวจสอบการใช อ� านาจรฐ เกยวกบองค กรตามรฐธรรมนญ และการตรวจสอบการใชอ�านาจรฐ ตลอดจนกฎหมายท ก ร ะด บทเกยวของ

๒๕๕๖ ถง

๒๕๕๘

ดานการตรวจสอบการใชอ�านาจรฐ(นายสขมพงศโงนค�ากรรมการผรบผดชอบ)

52

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายรายงานประจ�าป๒๕๕๖

ดานกระบวนการยตธรรม (นายสมชายหอมลออกรรมการผรบผดชอบ)

นโยบาย ก�าหนดเวลา เปาหมายและแผนการปฏรปกฎหมาย (ปปฏทน)

นโยบาย ก�าหนดเวลา เปาหมายและแผนการปฏรปกฎหมาย (ปปฏทน)

- กฎหมายเกยวกบการปองกนและปราบปรามการทจรต จ�านวน๓ฉบบไดแก

(๑)พระราชบญญตมาตรการของฝายบรหารในการปองกน และปราบปรามทจรตพ.ศ.๒๕๕๐

(๒)พระราชบญญตวาดวยความผดเกยวกบการเสนอราคา ตอหนวยงานของรฐพ.ศ.๒๕๔๒

(๓)พระราชบญญตการจดการหนสวนและหนของรฐมนตร พ.ศ.๒๕๔๓

- ร างกฎกระทรวงก�าหนดฐานะและเง อนไขการอย ใน ราชอาณาจกรไทยของผ เกดในราชอาณาจกรไทย ซ ง ไมไดสญชาตไทยพ.ศ.....

- กฎหมายเกยวกบนรโทษกรรมและการปรองดอง

- กฎหมายเกยวกบการใหความชวยเหลอประชาชนทางกฎหมาย

- กฎหมายเกยวกบกระบวนการยตธรรมทางอาญาทงระบบ (ประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา)

- กฎหมายเกยวกบการชนสตรพลกศพ (ประมวลกฎหมาย วธพจารณาความอาญา)และกฎหมายเกยวกบการปรบปรง นตวทยาศาสตร

- กฎหมายเกยวกบยาเสพตด

- กฎหมายเกยวกบการด�าเนนคดทเปนธรรม(Fairtrial)

- กฎหมายเกยวกบความมนคงในสถานการณพเศษ

- กฎหมายเกยวกบกระบวนการยตธรรมทางเลอกและ กระบวนการระงบขอพพาททางเลอก

- การจดตงสภาการศกษานตศาสตรและมาตรฐานวชาชพ นกกฎหมาย

ป ร บ ป ร ง ก ฎหม า ย เ ก ย ว ก บกระบวนการยตธรรม ใหเปนธรรมทนต อสถานการณ เป นไปตามรฐธรรมนญและพนธกรณระหวางประเทศโดยค�านงถงการมสวนรวม ของประชาชน เพอส งเสรมสทธมนษยชนลดความเหลอมล�าสรางความเปนธรรมและความเสมอภาคในสงคม

๒๕๕๖ ถง

๒๕๕๘

53

นโยบาย ก�าหนดเวลา เปาหมายและแผนการปฏรปกฎหมาย (ปปฏทน)

นโยบาย ก�าหนดเวลา เปาหมายและแผนการปฏรปกฎหมาย (ปปฏทน)

- ส�ารวจวเคราะหวจยและรบฟงความเหนเกยวการจดท�า รางพระราชบญญตหลกประกนทางธรกจ พ.ศ. .... และ ผลกดนการมกฎหมายวาด วยหลกประกนทางธรกจตอ คณะรฐมนตรและรฐสภา

- พระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกสพ.ศ.๒๕๔๔

- กฎกระทรวงเพอใหเกดการบงคบใชกฎหมายเกยวกบการ จ�านองรถยนตตามพระราชบญญตรถยนต พ.ศ. ๒๕๒๒ แกไขเพมเตม(ฉบบท๑๕)พ.ศ.๒๕๕๑

- รางพระราชบญญตการประกอบธรกจบตรเครดตพ.ศ....

- รางพระราชบญญตความรบผดทางแพงเพอความเสยหาย จากมลพษน�ามนพ.ศ.....

- กฎหมายเกยวกบระบบขนสง ไดแก การขนสงทางบก การขนสงทางน�าและการขนสงทางอากาศ

- กฎหมายเกยวกบแขงขนทางการคาและปองกนการผกขาด

- กฎหมายเกยวกบสญญาทไมเปนธรรม

- กฎหมายเก ยวกบการประกอบธรกจของคนต างด าว การลงทนและการธนาคาร

- กฎหมายเกยวกบการคมครองผบรโภค

- กฎหมายเกยวกบการสงเสรมการลงทนเพอรองรบAEC

จดท�ากฎหมายวาดวยหลกประกนทางธรกจและผลกดนกฎหมายวาดวยหลกประกนทางธรกจใหไดรบการตราเปนกฎหมาย

ส�ารวจกฎหมายของประเทศและพฒนาใหเกดความทนสมยเพอสรางความเขมแขงใหแกภาคเอกชนและประชาชนและเปนการเตรยมความพร อมเข าส ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

๒๕๕๖ ถง

๒๕๕๘

๒๕๕๖ ถง

๒๕๕๘

ดานกฎหมายเอกชนและการเตรยมความพรอมสAEC (ศาสตราจารยดร.เสาวนยอศวโรจนกรรมการผรบผดชอบ)

ดานหลกประกนทางธรกจ

(ศาสตราจารยดร.ก�าชยจงจกรพนธกรรมการผรบผดชอบ)

54

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายรายงานประจ�าป๒๕๕๖

นโยบาย ก�าหนดเวลา เปาหมายและแผนการปฏรปกฎหมาย (ปปฏทน)

- ความเหนและขอเสนอแนะ เรอง สถาบนอดมศกษากบ จตส�านกเพอบรการสงคม (Institution of Education : SocialResponsibility:IESR)

- รางพระราชบญญตการจดตงสถาบนอดมศกษาทองถนพ.ศ.....

ส�ารวจศกษาและวเคราะหเพอปรบปร งและพฒนากฎหมายทเกยวของกบการศกษาเพอน�าไปส การปฏรปการศกษาของประเทศไทย

๒๕๕๖ ถง

๒๕๕๘

ดานกฎหมายเกยวกบการปฏรปการศกษา (ศาสตราจารยดร.คณตณนครประธานกรรมการปฏรปกฎหมาย)

๒.ผลการด�าเนนงานของคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย

ดวยพระราชบญญตคณะกรรมการปฏรปกฎหมายพ.ศ.๒๕๕๓ตามมาตรา๔บญญตให“การปฏรปกฎหมาย”หมายถงการด�าเนนการใดๆ เพอปรบปรงและพฒนากฎหมายใหเกดความเหมาะสม และเกดประโยชนสงสดตอประเทศชาตและประชาชน รวมทงการปรบปรงกฎหมายใหเปนไปตามรฐธรรมนญ ในดานการปฏบตการตามกฎหมาย การบงคบใชกฎหมาย การวนจฉยกฎหมาย การรางกฎหมาย หรอการปรบปรงและพฒนากฎหมายทงระบบ

นอกจากนมาตรา๑๙แหงพระราชบญญตคณะกรรมการปฏรปกฎหมายพ.ศ.๒๕๕๓ไดบญญตอ�านาจหนาทของคณะกรรมการปฏรปกฎหมายไว๙ประการโดยในปพ.ศ.๒๕๕๖คณะกรรมการปฏรปกฎหมายมผลการด�าเนนการ ตามอ�านาจหนาทดงน

๒.๑ ผลการด�าเนนงานตามมาตรา๑๙(๑)

ส�ารวจ ศกษา และวเคราะหทางวชาการ รวมตลอดทงวจยและสนบสนนการวจย เพอประโยชนในการ วางเปาหมาย นโยบาย และจดท�าแผนโครงการและมาตรการตางๆ ในการด�าเนนการตามมาตรา ๑๙ (๒)

ในการด�าเนนการตามอ�านาจหนาทมาตรา๑๙(๑)นนคณะกรรมการปฏรปกฎหมายมผลการด�าเนนการในการส�ารวจศกษารวบรวมขอมลทางวชาการหรอด�าเนนการวจยจ�านวน๙เรองดงน

(๑) โครงการวจย “ประสบการณ” กบ “การเขาถงความยตธรรม” : การศกษาวจย แบบอตชวประวตของผหญงชาตพนธ

ความเปนมา

โครงการวจย“ประสบการณ”กบ“การเขาถงความยตธรรม”:การศกษาวจยแบบอตชวประวตของผหญงชาตพนธ เปนการถายทอดเรองราวประสบการณชวตทไมไดรบความเปนธรรมจากกระบวนการยตธรรมของรฐและระบบจารตประเพณดงเดมในแงมมตางๆ ของผ หญงชาตพนธ ในพนทภาคเหนอของประเทศไทย มเปาหมายเพอเปดพนทให รฐไทยและสาธารณะไดรบฟงเสยงท�าความเขาใจปญหาการเขาไมถงกระบวนการยตธรรมและการถกเลอกปฏบตของผหญงชาตพนธในระดบตางๆเพอน�าเสนอในการปรบปรงพฒนากฎหมายใหสอดคลองกบบทบญญตตามรฐธรรมนญและพนธกรณทเกดขนตามอนสญญาวาดวยการขจดการเลอกปฏบตตอสตรทกรปแบบ (CEDAW) ตอไปในอนาคตโครงการวจยฯ นจะถายทอดประสบการณชวตของผหญงชาตพนธ ๕ คน จาก ๕ ชาตพนธ ในพนทภาคเหนอของประเทศไทยดงน

55

เรองเลาทหนง“ประสบการณ”กบ“การเขาถงความยตธรรมของผหญงลาห”ชวตของแมหลวงนาแสยะปา ผหญงชาตพนธนกปกปองสทธมนษยชนทกลายมาเปนผถกละเมดสทธมนษยชนจากกระบวนการยตธรรมของรฐ

เรองเลาทสอง “ประสบการณ” กบ “การเขาถงความยตธรรมของผหญงมง” ชวตของแนงนอย แซเซง ผหญงชาตพนธทไมไดรบความเปนธรรมจากประเพณปฏบตดงเดมในทองถน

เรองเลาทสาม“ประสบการณ”กบ“การเขาถงความยตธรรมของผหญงปกาเกอะญอ”ชวตของหนอแอรทงเมองทอง ผหญงชาตพนธทเขาไมถงบรการสขภาพของรฐ

เรองเลาทส“ประสบการณ”กบ“การเขาถงความยตธรรมของผหญงดาราอาง(ปะหลอง)”ชวตของค�านายนวล ผหญงชาตพนธกบกระบวนการตอสเรองสญชาต

เรองเลาทหา “ประสบการณ” กบ “การเขาถงความยตธรรมของผ หญงเมยน” ชวตของเฟย ศรสมบต ผหญงชาตพนธทไมไดรบความเปนธรรมจากพนทการเมองทองถน

ขอมลทไดจากการศกษาจะสะทอนใหเหนถงระบบความเชอประเพณปฏบตวฒนธรรมชาตพนธมายาคต ความเขาใจผดทมตอผหญงหรอการไมเปดโอกาสใหผหญงชาตพนธเขาถงทรพยากรตางๆรวมถงแหลงความรทจะใชเปนเครองมอในการพฒนาความเปนผน�าอนเปนสาเหตส�าคญประการหนงทท�าใหผหญงชาตพนธเขาไมถงกระบวนการยตธรรมไดอยางไร ระบบกฎหมายของรฐไทยละเมดสทธมนษยชนของผหญงชาตพนธอยางไร สงผลกระทบตอการ ใชชวตประจ�าวนทเตมไปดวยปญหาชวตทมความละเอยดออนและซบซอนหลายชนอยางไร

การน�าผลการศกษาไปใชประโยชน

จะมผลการวจยพนฐานหาฉบบซงจะฉายภาพของกลมผหญงชาตพนธผถกละเมดสทธมนษยชนในกรณตางๆ เพอสรางความร ความเขาใจ เกยวกบประสบการณชวตและปญหาการเขาไมถงกระบวนการยตธรรมของผ หญงชาตพนธในพนทภาคเหนอของประเทศไทยทส�าคญกวานนงานวจยชดนจะไดสะทอนใหเหนความพยายามของผหญงชาตพนธในการตอสตอรองและจดการกบความอยตธรรมทแวดลอมชวตทงในรปกฎหมายของรฐไทยและประเพณปฏบตดงเดม อนจะน�าไปสการปรบปรงและพฒนากฎหมายดานความเสมอภาคระหวางเพศใหเปนธรรมและทนตอสถานการณทสอดคลองกบบทบญญตตามรฐธรรมนญและพนธกรณทเกดขนตามอนสญญาวาดวยการขจดการเลอกปฏบตตอสตรทกรปแบบ(CEDAW)

56

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายรายงานประจ�าป๒๕๕๖

(๒) โครงการวจย “เรองเลาและบทเรยนของผหญงทถกกระท�าดวยความรนแรงในครอบครวและผหญง ทถกกระท�าความรนแรงทางเพศ”

ความเปนมา

โครงการวจยเรองเลาและบทเรยนของผ หญงทถกกระท�าความรนแรงในครอบครวและผ หญงทถกกระท�าความรนแรงทางเพศ เปนการศกษารวบรวมขอมลประวตชวตของผ หญงทเผชญกบความรนแรง และเหตการณ ความรนแรงทเกดขนจนเปนเหตใหผ หญงตองเขาสกระบวนการยตธรรมรวมทงศกษาวเคราะหผลกระทบตอผหญงเมอเขาสกระบวนการยตธรรมทงทางแพงและทางอาญาเพอเสนอใหเหนวาระบบกฎหมายและกระบวนการยตธรรมทออกแบบใหคกรณในเหตการณความรนแรงในครอบครวและความรนแรงทางเพศตองเขาสกระบวนการพจารณาในระบบเดยวกบคกรณในเหตการณความรนแรงทวไป เชนท�ารายรางกายลกทรพยปลนทรพย เปนการละเมดสทธและกระท�าความรนแรงซ�าสองตอผ หญงผ เสยหาย ผ หญงทเผชญความรนแรงจากระบบกฎหมายและกระบวนการยตธรรมดงกลาวไมสามารถแจงความรองทกขเพอสบสวนสอบสวนหาผกระท�าความผดมาลงโทษเพอเยยวยาความรนแรงทเกดขน

การน�าผลการศกษาไปใชประโยชน

๑) มขอมลความรโดยตรงจากผหญงทถกกระท�าความรนแรงในครอบครวและความรนแรงทางเพศทเปนเสยงของผหญงสะทอนภาพความรนแรงทางตรงและความรนแรงในเชงโครงสราง

๒) มขอมลความรโดยตรงจากผหญงทถกกระท�าความรนแรงซ�าสองจากระบบกฎหมายและกระบวนการยตธรรม รวมทงภาพสะทอนความอดอดคบของใจจากความรนแรงซ�าทไมสามารถแจงความรองทกขกลาวโทษ ผใดได

๓) มผลการศกษาทชใหเหนวาระบบโครงสรางสงคม วฒนธรรม จารตประเพณ ทใหคณคาหญงชาย แตกตางกนมอทธพลตอการตดสนใจเขาสกระบวนการยตธรรมหรอยตการด�าเนนคดของผหญงทถกกระท�าความรนแรง

๔) ผลการศกษาทชใหเหนวาระบบกฎหมายกระบวนการยตธรรมเดมมชองวางของกฎหมายและละเมดสทธ กระท�าความรนแรงซ�าตอผหญงทถกกระท�าความรนแรงในครอบครวและผหญงทถกกระท�าความรนแรงทางเพศ

๕) ขอเสนอในการพฒนาปรบปรงกฎหมาย กระบวนการยตธรรม ใหเปนธรรมตอผ หญงทถกกระท�า ความรนแรงทสอดคลองกบรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยและอนสญญาวาดวยการขจดการเลอกปฏบตตอสตรทกรปแบบ

(๓) โครงการวจยการเขาถงความยตธรรมของผ หญงในระบบยตธรรมพหลกษณกรณ ผ หญงมงและ ผหญงมาเลย - มสลม (Plural Legal Systems and Women’s Access to Justice in Thailand: Focusing on Ethnic Hmong in the North and Malay-Muslim in the Deep South)

ความเปนมา

งานวจยนเปนการทบทวนกฎหมายทเกยวของกบการเขาถงความยตธรรมของผหญงมงและผหญงมาเลย-มสลมซงเปนกลมตวแทนของผหญงชาตพนธรวมทงเปนการทบทวนสถานการณปญหาการเขาไมถงความยตธรรมของ ผหญงมงและผหญงมาเลย -มสลม โดยมกฎหมายทเกยวของกบกลมของผหญงมงและผหญงมาเลย -มสลมคอพระราชบญญตค มครองผถกกระท�าดวยความรนแรงในครอบครว พ.ศ. ๒๕๕๐ กฎหมายอาญาวาดวยเรองของการ

57

ขมขนสวนในกลมของผหญงมาเลย-มสลมจะมกฎหมายเกยวกบความมนคงเขามาเกยวของดวยนอกจากนยงไดศกษาเชงลกในกลมผหญงมงและผหญงมาเลย-มสลมทเขาไมถงความยตธรรมทงในระดบยตธรรมชมชนและระบบยตธรรมของรฐ เพอแสดงใหเหนวาผหญงเหลานตองเผชญกบปญหาอปสรรคของระบบยตธรรมชมชนอยางไร และ ผหญงจดการกบอปสรรคเหลานนอยางไร

การน�าผลการศกษาไปใชประโยชน

๑) มองคความรส�าหรบการขบเคลอนผลกดนเกยวกบการเสรมสรางความเขมแขงของระบบยตธรรมทค�านงถงสทธมนษยชนของผหญง รวมถงมมมมองดานสทธมนษยชนของผหญงในบรบทระบบยตธรรมพหลกษน (pluraljusticesystems)ส�าหรบใชสงเสรมเผยแพรในระดบชมชนและระดบประเทศ

๒) ใชในงานรณรงคเพอการพฒนากระบวนการยตธรรมของรฐและของชมชนใหมความละเอยดออนตอความตองการของผหญง

๓) ใชในการพฒนากฎหมายยตธรรมชมชนทสงเสรมการมสวนรวมของผหญงชาตพนธ

(๔) โครงการจางเหมาบรการผมความเชยวชาญเรอง UCC Article 9 Secured Transactions และเพอแปลตวบทกฎหมายจดท�าตารางเปรยบเทยบกฎหมายในสวนของ Uniform Commercial Code ของประเทศสหรฐอเมรกากบรางพระราชบญญตหลกประกนทางธรกจ พ.ศ. ....

โครงการจางเหมาบรการผมความเชยวชาญในการวจยคนควาและศกษาเปรยบเทยบกฎหมายทเกยวของกบแนวคดในการจดท�ารางพระราชบญญตหลกประกนทางธรกจพ.ศ.....ในเรองหลกและแนวคดกฎหมายเรองหลกประกนลอย(FloatingCharge)ในกฎหมายจารตประเพณ(CommonLaw)และพระราชบญญตตางๆทเกยวของของประเทศองกฤษเพอน�าไปสการสนบสนนงานดานการพฒนากฎหมายวาดวยหลกประกนทางธรกจของส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย

๑. ความเปนมา

ปจจบนประเทศไทยก�าลงมความพยายามทจะผลกดนรางพระราชบญญตหลกประกนทางธรกจพ.ศ.....เนองจากเปนกฎหมายทมความส�าคญตอการพฒนาระบบเศรษฐกจและสรางความไดเปรยบในการแขงขนเพอเตรยมความพรอม ในการเปดรบประชาคมเศรษฐกจอาเซยนในปพ.ศ.๒๕๕๘ซงกฎหมายเกยวกบหลกประกนทางธรกจเปนกฎหมายทมความซบซอนในทางเทคนคกฎหมายประกอบกบการยกรางนนสวนใหญผยกรางจะไดรบอทธพลแนวคดมาจาก ประเทศองกฤษ และประเทศสหรฐอเมรกา โดยมกฎหมายทมส วนส�าคญในหลายสวน ไดแก หลกการในเรองFloatingChargeของประเทศองกฤษ,UniformCommercialCodeหรอทเรยกโดยยอวาUCCในArticle9 และของคณะกรรมาธการสหประชาชาตวาดวยกฎหมายการคาระหวางประเทศหรอUnitedNationsCommission on International TradeLawหรอเรยกโดยยอวาUNCITRALซงไดจดท�าคมอแนะน�าแนวทางการรางกฎหมาย เกยวกบเรองหลกประกนทางธรกจหรอUNCITRALLegislativeGuideonSecuredTransactionsเปนตน

ดงนนเพอใหการศกษาวจยและวเคราะหขอมลเกยวกบกฎหมายหลกประกนทางธรกจเกดประโยชนสงสด จงมความจ�าเปนตองจดจางทปรกษาผมความเชยวชาญในการวจยคนควาและศกษาเปรยบเทยบกฎหมายทเกยวของกบแนวคดในการจดท�ารางพระราชบญญตหลกประกนทางธรกจพ.ศ.....ในเรองหลกและแนวคดกฎหมายเรอง หลกประกนลอย (Floating Charge) ในกฎหมายจารตประเพณ (Common Law) และพระราชบญญตตางๆ ทเกยวของของประเทศองกฤษซงเมอท�าการศกษาวจยกฎหมายหลกประกนทางธรกจของประเทศองกฤษ(Floating

58

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายรายงานประจ�าป๒๕๕๖

Charge) ยอมสามารถน�าไปพจารณาประกอบกบกฎหมายหลกประกนทางธรกจของสหรฐอเมรกา (Uniform CommercialCodeArticle9)ซงส�านกงานไดด�าเนนการจดจางทปรกษาผมความรความเชยวชาญเพอศกษาเปรยบเทยบ แลวเสรจเปนทเรยบรอยแลวและน�าไปสการสนบสนนงานดานการพฒนากฎหมายวาดวยหลกประกนทางธรกจของส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมายเพอทจะไดเกดความชดเจนและแนนอนในทางวชาการของกฎหมายอนเปนตนแบบ ของรางพระราชบญญตหลกประกนทางธรกจพ.ศ.....อยางสมบรณ

๒. ผลทไดรบ

๒.๑ ไดรบทราบแนวคดและขอกฎหมายตางๆทเกยวของกบเรองหลกประกนลอย(FloatingCharge)จากกฎหมายค�าพพากษาต�าราและบทความทเกยวของไดแก๑)CompanyAct2006๒)InsolvencyAct1986 ๓)EnterpriseAct2002๔)ค�าพพากษาของศาลองกฤษตางๆทเกยวของ๕)ต�าราภาษาองกฤษทเกยวของและ๖)บทความทางวชาการตางๆทเกยวของ

๒.๒ ไดรบทราบขอมลจากการศกษาวเคราะหและเปรยบเทยบแนวคดและหลกกฎหมายเรอง หลกประกนลอย (Floating Charge) ในกฎหมายจารตประเพณ (Common Law) และพระราชบญญตตางๆ ทเกยวของของประเทศองกฤษดงกลาวกบรางพระราชบญญตหลกประกนทางธรกจพ.ศ.....(ฉบบของคณะกรรมการพจารณาปรบปรงและพฒนากฎหมายวาดวยหลกประกนทางธรกจ)

๒.๓ น�าความรทไดรบไปศกษาวเคราะหเพออธบายความบทบญญตทเกยวของตามพระราชบญญต หลกประกนทางธรกจพ.ศ.....ในฐานะกฎหมายตนแบบของรางพระราชบญญตหลกประกนทางธรกจพ.ศ.....

๒.๔ เปนฐานความรในการศกษาวเคราะหเพอปรบปรงแกไขรางพระราชบญญตหลกประกนทางธรกจพ.ศ.....ในโอกาสตอไป

๒.๕ เปนฐานความรแกนกกฎหมายนกวชาการนกศกษาและผสนใจ

(๕) โครงการศกษาตามแผนปฏบตการประจ�าปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๕๖ ของคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย เรอง กฎหมายกลางวาดวยการจดสวสดการสงคมของประเทศไทย

ความเปนมา

แนวคดในการใชกฎหมายสวสดการสงคมของประเทศไทยเฉกเชนนานาอารยประเทศมมาตงแตหลงการเปลยนแปลงการปกครองโดยในปพ.ศ.๒๔๗๖นายปรดพนมยงคไดเสนอ“รางพระราชบญญตวาดวยการประกนความสขสมบรณของราษฎร (Assurance Social)” ในเอกสาร “เคาโครงการเศรษฐกจแหงชาต” ตามหลกการ

59

ขอท ๓ซงเปนหนงในหลกทง๖ประการทคณะราษฎรไดประกาศไววา “จะตองบ�ารงความสขสมบรณของราษฎร ในทางเศรษฐกจโดยรฐบาลใหมจะหางานใหทกคนท�าจะวางโครงการเศรษฐกจแหงชาตไมปลอยใหราษฎรอดอยาก”แตรางกฎหมายดงกลาวยงมไดรบการยอมรบในขณะนน

ประเทศไทยไดมการพฒนาอยางรวดเรวตงแตปพ.ศ.๒๔๙๘สมยจอมพลป.พบลสงครามตอมาในปพ.ศ.๒๕๐๑มการพฒนาแบบกาวกระโดดสมยจอมพลสฤษดธนะรชตเรงการสรางอตสาหกรรมแบบตะวนตกแบงแยกอตสาหกรรมเมองออกจากเกษตรชนบทการเนนการเตบโตทางเศรษฐกจตลาดเสรท�าใหเกดคนสวนนอยกลมหนง มคณภาพชวตดขนมากมอ�านาจทางเศรษฐกจ (อ�านาจการซอ)มากขน ในขณะทคนสวนใหญมอ�านาจการซอต�าลง แตภายใตวธคดของการจดการทางเศรษฐกจสงคมทวา“เมอสรางใหมคนรวยมากขนคนจนกจะไดรบประโยชนไปดวย” ความคดเชนนเปนจรงเพยงบางสวนเทานนเพราะปรากฏวาคนรวยยงรวยขนคนจนยงจนลงเกดความเหลอมล�าทางมาตรฐานความเปนอย ของประชาชนอยางมาก จงมความพยายามในการแกปญหาความเหลอมล�าอยางเปนระบบ มากขน โดยเฉพาะอยางยงเมอรฐธรรมนญปพ.ศ.๒๕๔๐มบทบญญตมาตรา๘๐ก�าหนดใหรฐตองคมครองและพฒนาเดกและเยาวชนสงเสรมความเสมอภาคของหญงและชายเสรมสรางและพฒนาความเปนปกแผนของครอบครวและความเขมแขงของชมชน และรฐตองสงเคราะหคนชรา ผยากไร ผ พการหรอทพพลภาพ และผดอยโอกาส ใหมคณภาพชวตทดและพงตนเองไดจงเปนทมาของการตรากฎหมายวาดวยการสงเสรมการจดสวสดการสงคม

ในเหตผลของการประกาศใชพระราชบญญตสงเสรมการจดสวสดการสงคม พ.ศ. ๒๕๔๖ ยงกลาวดวยวากฎหมายดงกลาว “เปนกฎหมายแมบทในการจดสวสดการสงคมทงในสวนของภาครฐและภาคเอกชน ตลอดจน สงเสรมและสนบสนนใหบคคลครอบครวชมชนองคกรปกครองทองถนและองคกรอนไดเขามามสวนรวมในการจดสวสดการสงคม ทงน เพอประโยชนในการเสรมสรางความมนคงใหเปนไปอยางทวถงเหมาะสมและเปนธรรม”ซงอาจกลาวไดวา เจตนารมณของกฎหมายสงเสรมการจดสวสดการสงคม ประสงคจะเปนกฎหมายหลกในการจดสวสดการสงคมของประเทศ โดยมกระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยเปนหนวยงานขบเคลอนเพอสรางระบบสวสดการแกประชาชนตงแตเกด จนถงวยชราและตาย กฎหมายนจงมบทบาทอยางยงในการชวยลดความเหลอมล�าทางสงคม และสรางความเปนธรรมในการด�ารงชพของประชาชนในประเทศ อกทงยงเปนกฎหมาย ทม งชวยสนบสนน สงเสรมหลกประกนทางสงคมแกประชาชนอนม ๔ เรองใหญๆ หรอทเรยกกนโดยทวไปวา ๔ เสาหลกของระบบสวสดการ(4PillarsofWelfareSystem)ไดแกการพฒนาระบบบรการสงคม(SocialService)การประกนสงคม (Social Insurance) การชวยเหลอทางสงคม (Social Assistance) และการสงเสรมสนบสนน ทางสงคม (Social Promotion) แตในทางปฏบตปรากฏวากฎหมายดานสวสดการสงคมตางบรหารจดการไปตามกลมเปาหมายของตนภายใตบทบญญตแหงกฎหมายทตนรบผดชอบ โดยมไดมการเชอมโยงสมพนธสอดคลองอยางเปนระบบแตอยางใดเนองจากรางกฎหมายเหลานนลวนมทมาตางกรรมตางวาระ

ดวยเหตดงกลาว จงควรมกฎหมายวาดวยการจดสวสดการสงคม ทเปนกฎหมายหลกในการท�าหนาทใหครอบคลมการจดสวสดการสงคมใหแกประชาชนทกคนอยางครบวงจรตงแตเกด จนสวยแรงงาน วยผสงอาย และตาย โดยเชอมโยงกบกฎหมายเกยวกบการจดสวสดการสงคมอนๆ เพอการจดสวสดการสงคมทงทเกยวกบสขภาพการประกนสงคม และบ�านาญประชาชน ตลอดจนสวสดการสงคมส�าหรบกล มประชาชนทมความเปราะบางหรอ กลมทตกอยในฐานะยากล�าบากในสงคมแตกฎหมายวาดวยการสงเสรมการจดสวสดการสงคมทใชบงคบอยในปจจบนกลบมไดท�าหนาทดงกลาว ประกอบกบยงมชองวางและขอจ�ากดในฐานะเปนกฎหมายจดสวสดการเองและในฐานะ ผ ก�ากบดแล เพราะมบทบญญตท เน นเฉพาะประชาชนท เป นกล มผ ด อยโอกาสเปนส�าคญ การบงคบใช จงยง ไมเชอมโยงสอดคลองกบการจดสวสดการสงคมทแทจรงเชนโครงสรางองคกรยงไมเปนอสระเทาทควรอ�านาจหนาท ของคณะกรรมการชดตางๆ การกระจายอ�านาจการจดสวสดการไปส ทองถน ฯลฯ ในลกษณะทยงไมสามารถใช อ�านาจหนาทไดอยางมประสทธภาพจงควรมการศกษาทบทวนแนวคดและทมาของกฎหมายสวสดการสงคมในระดบ

60

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายรายงานประจ�าป๒๕๕๖

สากลศกษาวเคราะหเชงลกในประเดนขอจ�ากดของกฎหมายวาดวยการสงเสรมการจดสวสดการสงคมและกฎหมายล�าดบรองทเกยวของเพอหาแนวทางในการปรบปรงกฎหมายสงเสรมการจดสวสดการสงคมใหเชอมโยงกบกฎหมายทเกยวของอยางเปนระบบ ไดรปแบบกฎหมายการจดสวสดการสงคมทเปนกฎหมายกลาง ททนสมย เสมอภาค เปนธรรม และมความสอดคลองกบการเปลยนแปลงของสงคม ตลอดจนสามารถเสรมศกยภาพการบรหารจดการระบบสวสดการในทางปฏบตไดอยางแทจรง

การน�าผลการศกษาไปใชประโยชน

ศกษาแนวคดและทมาของกฎหมายสวสดการสงคมทบทวนแนวคดในระดบสากลอาทอนสญญาปฏญญาสากลและตามประกาศตางๆรวมทงหลกกฎหมายตางประเทศ(ในยโรปและเอเชย)เพอเปรยบเทยบสาระส�าคญทเกยวของกบสวสดการสงคมตลอดชวงชวต(ตงแตเกดจนถงวยชราและตาย)โดยวเคราะหสงเคราะหและเชอมโยงขอมลจาก การศกษากฎหมายอนๆทเกยวของกบสวสดการสงคม(จากการศกษาระยะแรก)เพอประโยชนในการพฒนาปรบปรงกฎหมายการจดสวสดการสงคมตางๆ และโดยรวมทเหมาะสมในอนาคต ศกษาวเคราะหเชงลกในประเดนขอจ�ากดของกฎหมายวาดวยการสงเสรมการจดสวสดการสงคมและกฎหมายล�าดบรองทเกยวของ และศกษาหาแนวทาง ในการปรบปรงกฎหมายการจดสวสดการสงคม (กฎหมายกลาง) ใหเชอมโยงกบกฎหมายทเกยวของอยางเปนระบบ ในเชงบรหารจดการออกแบบ โครงสรางและเนอหาสาระส�าคญของกฎหมายสวสดการสงคม เพอใหทนสมย เสมอภาคเปนธรรมและมความสอดคลองกบการเปลยนแปลงของสงคมเพอใหไดองคความรและบทเรยนกรณศกษาจากพระราชบญญตสงเสรมการจดสวสดการสงคมพ.ศ.๒๕๔๖และกฎหมายล�าดบรองทเกยวของโครงสรางและเนอหาสาระส�าคญกฎหมายสวสดการสงคม (กฎหมายกลาง)ททนสมย เสมอภาค เปนธรรมและมความสอดคลองกบการเปลยนแปลงของสงคมซงขณะนอยระหวางการศกษาวจย

(๖) โครงการศกษาวจยตามแผนปฏบตการประจ�าปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๕๖ ของคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย เรอง การพฒนากระบวนวธพจารณาคดแรงงานในระบบไตสวน

ความเปนมา

เจตนารมณของพระราชบญญตจดตงศาลแรงงานและวธพจารณาคดแรงงานพ.ศ.๒๕๒๒มสาระส�าคญคอ คดแรงงานมลกษณะพเศษแตกตางไปจากคดแพงและคดอาญาโดยทวไป เพราะเปนขอขดแยงเกยวกบการจางงานและสทธทางดานแรงงานซงนายจางกบลกจางมความไมเทาเทยมกน จ�าเปนตองมผ พพากษาทมความร และทกษะเฉพาะดานแรงงานโดยการมสวนรวมของผ พพากษาสมทบทงฝายนายจางและฝายลกจาง อกทงการด�าเนนคด ตองเปนไปโดยสะดวกรวดเรวเสมอภาคและเปนธรรมเพอใหค ความมโอกาสประนประนอมยอมความและสามารถกลบไปท�างานรวมกนโดยไมเกดความรสกเปนอรตอกน ตลอดจนจ�าเปนตองยกเวนวธพจารณาคดแพงตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความแพงโดยก�าหนดวธพจารณาคดแรงงานไวเปนการเฉพาะตามกฎหมายฉบบน

จากเจตนารมณของกฎหมายดงกลาวพบวามขอมลทเผยแพรทางเวบไซตของศาลแรงงานกลางระบเกยวกบ วธพจารณาคดแรงงานวา“...ตามพระราชบญญตจดตงศาลแรงงานและวธพจารณาคดแรงงานพ.ศ.๒๕๒๒มระบบพจารณาคดแรงงานโดยใชระบบไตสวนในการพจารณาคดขอพพาทแรงงานไมใชระบบกลาวหาซงใชอยในศาลธรรมดา ระบบนผ พพากษาเทานนทมอ�านาจซกคความและพยานทงนเพอใหการพจารณาคดเปนไปโดยรวดเรวและใหความเปนธรรมแกทงนายจางและลกจางโดยไมจ�าตองมการตงทนาย ถาใชระบบกลาวหาลกจางจะเสยเปรยบเพราะ ไมสามารถจางทนายความทมชอเสยงใหวาความแทนตนไดดงนนกระบวนพจารณาคดแรงงานจงตองใหศาลมหนาทคนหาความจรง(ระบบไตสวน)เพอใหไดขอเทจจรงทถกตองมากกวาใชระบบผใดกลาวอางผนนพสจน(ระบบกลาวหา)

61

การด�าเนนกระบวนพจารณาเปนหนาทของศาล...”ปญหาในทางปฏบตศาลสวนใหญในศาลยตธรรมใชระบบกลาวหา ท�าใหผ พพากษา ทนายความ และคความตดรปแบบการใชระบบดงกลาว ทางแกคอ สรางความรบรใหผ พพากษาหนวยงานในกระบวนการยตธรรมทเกยวของและประชาชนน�า“ระบบไตสวน”มาปฏบตใชจรง

อยางไรกตามในทางปฏบตยงมขอจ�ากดหลายประการและไมอาจกลาวไดวากระบวนการพจารณาคดแรงงานเปนระบบไตสวนอยางแทจรง มการเรยกรองขององคกรแรงงาน องคกรพฒนาเอกชนดานแรงงาน และนกวชาการดานแรงงานและดานสทธมนษยชนสวนหนงใหมการปฏรปศาลแรงงานใหมกระบวนพจารณาคดในระบบไตสวนแตในขณะเดยวกนจากการด�าเนนงานขององคกรแรงงานและภาคทเกยวของดงกลาวพบวากระบวนการพจารณาคดในศาลแรงงานกลางสาขามนบรนาจะเปนศาลทใชกระบวนการในระบบไตสวนสงผลใหการด�าเนนคดมความรวดเรวศาลไดรบขอเทจจรงทครบถวนถกตองแกการวนจฉยและพพากษาคดอยางเทยงธรรมควรไดศกษาบทเรยนและน�ามาเผยแพรขยายผล

อนงแมวาศาลแรงงานกลางภายใตโครงการสงเสรมการประสานความรวมมอดานการยตธรรมของหนวยงาน ในกระบวนการยตธรรมดานแรงงานไดด�าเนนการจดท�ารางขอก�าหนดศาลแรงงานวาดวยการด�าเนนกระบวนพจารณาคดแรงงานพ.ศ.....(ฉบบรบฟงความคดเหน)พบวาในรางขอก�าหนดศาลแรงงานฯขอ๔๑ไดกลาวถงระบบไตสวนความวา “การพจารณาคดในศาลแรงงานใชระบบไตสวนตามทบญญตไวในพระราชบญญตจดตงศาลแรงงานและวธพจารณาคดแรงงานพ.ศ.๒๕๒๒ศาลจงมอ�านาจแสวงหาขอเทจจรงจากพยานบคคลพยานเอกสารพยานวตถหรอพยานหลกฐานอนใดนอกเหนอจากพยานหลกฐานทคความอางองไดตามทเหนสมควร”และรวมทงขอก�าหนดขออนๆทเกยวของ แมจะมการประกาศใชขอก�าหนดศาลแรงงาน วาดวยการด�าเนนกระบวนพจารณาในศาลแรงงาน พ.ศ.๒๕๕๖ซงประกาศใชเมอวนท๑๘กนยายน๒๕๕๖แตปรากฏวาในขอก�าหนดศาลแรงงานฯไมมขอความเกยวกบการพจารณาคดในศาลแรงงานใชระบบไตสวนฯดงทก�าหนดไวตามรางขอก�าหนดศาลแรงงานฯขอ๔๑

ตอมาคณะกรรมการปฏรปกฎหมายไดมหนงสอทคปก.๐๑/๔๘๓ลงวนท๒๓พฤศจกายน๒๕๕๕เสนอ บนทกความเหนและขอเสนอแนะเรองกระบวนการยตธรรมดานแรงงานและรางขอก�าหนดศาลแรงงานวาดวยการด�าเนนกระบวนพจารณาคดแรงงานพ.ศ. .... ตออธบดศาลแรงงานกลางสรปวาการไกลเกลยคดแรงงานยงไมเออตอการสรางความยตธรรมวธพจารณาคดแรงงานทปฏบตยงมใชระบบไตสวนอยางแทจรงเนองจากบทบาทหลกในการน�าสบขอเทจจรงและพยานหลกฐานยงคงเปนหนาทของคความฝายทกลาวอางขอเทจจรงซงยงเปนกระบวนการในวธพจารณาความแพงและศาลแรงงานยงมใชศาลช�านญพเศษอยางแทจรงเนองจากระบบการบรหารงานขาราชการตลาการทเกยวกบศาลแรงงานยงไมอาจสรางความเชยวชาญเฉพาะดานได

ดงนนคณะกรรมการปฏรปกฎหมายโดยคณะกรรมการพจารณาปรบปรงและพฒนากฎหมายดานสวสดการสงคม ตระหนกถงความส�าคญในการแกไขปญหาดงกลาวจงมความจ�าเปนทจะตองด�าเนนการศกษาเพอพฒนา กระบวนพจารณาคดแรงงานใหเปนกระบวนพจารณาคดในระบบไตสวนอยางแทจรง

การน�าผลการศกษาไปใชประโยชน

ศกษา ทบทวนหลกการแนวคดเกยวกบกระบวนพจารณาคดในระบบไตสวนและการน�ามาปรบใชในการด�าเนนกระบวนพจารณาในศาลแรงงานของประเทศไทย โดยกลาวถงกรณตวอยางของตางประเทศดวย วเคราะห และสงเคราะหกระบวนพจารณาคดในศาลแรงงานกลางสาขามนบรเพอเปนกรณศกษา ทงน เพอพฒนากระบวนพจารณาคดแรงงานในระบบไตสวนตลอดจนเผยแพรประสบการณดงกลาวตอผ พพากษาในศาลแรงงานกลาง ศาลแรงงานภาค หนวยงานในระดบนโยบายและภาคทเกยวของ เสนอแนะการแกไขปรบปรงพระราชบญญตจดตง

62

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายรายงานประจ�าป๒๕๕๖

ศาลแรงงานและวธพจารณาคดแรงงานพ.ศ.๒๕๒๒และขอก�าหนดศาลแรงงานวาดวยการด�าเนนกระบวนพจารณาในศาลแรงงานพ.ศ.๒๕๕๖พฒนากระบวนพจารณาคดแรงงานสระบบไตสวนอยางแทจรงน�าหลกการและแนวคดของกระบวนพจารณาคดในระบบไตสวน การน�าระบบไตสวนมาใชกบคดแรงงานของไทยและกรณตวอยางของ ตางประเทศทมการใชระบบไตสวนในคดแรงงานซงขณะนอยระหวางการศกษาวจย

(๗) การศกษา รวบรวม และจดท�าสรปสาระส�าคญของรายงานการศกษาผลงานวจย มาตรฐานแรงงานสากล และมาตรฐานแรงงานอาเซยนสทธและมาตรฐานดานแรงงานขามชาตในไทยและประเทศกลมอาเซยนรวมทง กลไกการคมครองสทธ

ความเปนมา

ในปพทธศกราช ๒๕๕๘ ประเทศไทยจะเขาสประชาคมอาเซยน (ASEAN Community) โดยมวสยทศน รวมของผน�าอาเซยนคอ“การสรางประชาคมอาเซยนทมขดความสามารถในการแขงขนสงมกฎเกณฑกตกาทชดเจนและมประชาชนเปนศนยกลาง” เพอสรางประชาคมทมความแขงแกรง สามารถสรางโอกาสและรบมอสงทาทาย ทงดานการเมองความมนคงเศรษฐกจและภยคกคามรปแบบใหมเพมอ�านาจตอรองและขดความสามารถการแขงขนของอาเซยนในเวทระหวางประเทศทกดานโดยใหประชาชนมความเปนอยทดสามารถประกอบกจกรรมทางเศรษฐกจ ไดสะดวกมากขน และประชาชนในอาเซยนมความรสกเปนอนหนงอนเดยวกน นอกจากน ยงมการเสรมสรางความ เชอมโยงระหวางกนในอาเซยน ใน ๓ มต คอ ดานโครงสรางพนฐาน ดานกฎระเบยบ และความเชอมโยงระหวางประชาชนการเปนประชาคมอาเซยนคอการท�าใหประเทศสมาชกอาเซยนเปน“ครอบครวเดยวกน”ทมความแขงแกรง และมภมตานทานทดโดยสมาชกในครอบครวมสภาพความเปนอยทดปลอดภยและสามารถคาขายไดอยางสะดวกมากยงขน ประชาคมอาเซยน ประกอบดวย ๓ เสาหลก (Pillar) คอ ประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยนประชาคมเศรษฐกจอาเซยนและประชาคมสงคมวฒนธรรมอาเซยนซงทงภาครฐและภาคเอกชนและประชาชนของประเทศอาเซยนจะตองเขามามสวนรวมทง๓เสาหลกซงมความส�าคญเทาเทยมกนเพอประกอบกนเปนประชาคมอาเซยนทครบถวนสมบรณ

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายไดแตงตงคณะอนกรรมการปฏรปกฎหมายดานประชาคมอาเซยน เพอใหพจารณาผลกระทบทางดานกฎหมายของการเขาส ประชาคมอาเซยนตอการเปลยนแปลงระบบเศรษฐกจและสงคม ของไทย ซงหมายถง การปรบปรงและพฒนากฎหมายเพอใหสอดคลองกบพนธกรณระหวางประเทศและขอตกลงตางๆของอาเซยนรวมไปถงผลกระทบตอมาตรฐานแรงงานทงในประเทศไทยและประเทศในอาเซยนเนองจากมการ เคลอนยายเงนทน สนคา การบรการ การลงทน แรงงานฝมอ รวมทงแรงงานไรฝมอ ส�าหรบการศกษาการอนวต ใหเปนไปตามขอตกลงตางๆของอาเซยนและการตรากฎหมายภายในเพอคมครองและสงเสรมในประเดนแรงงาน ในสวนของแรงงานมฝมอ(SkilledLabor)๘กลมไดแกวศวกรพยาบาลสถาปนกการส�ารวจนกบญชทนตแพทยแพทย และการบรการ/การทองเทยวนน ไดจดท�าขอตกลงยอมรบรวมกนในอาเซยนดานคณสมบตในสาขาวชาชพหลกเพออ�านวยความสะดวกในการเคลอนยายนกวชาชพหรอแรงงานเชยวชาญหรอผมความสามารถพเศษของอาเซยนไดอยางเสรเปนทเรยบรอยแลว สวนแรงงานไมมฝมอ (Unskilled Labor) ซงเปนกล มทประสบปญหามากกวา กลมแรงงานมฝมอ อนเปนประเดนทคณะอนกรรมการใหความสนใจเปนพเศษในปแรก โดยจะตองศกษามาตรฐานฝมอแรงงาน(SkillStandard)คาจางแรงงานและสญญาจางแรงงานศกษารายงานการวจยทเกยวของกบมาตรฐานแรงงานในอาเซยนในกลมของแรงงานไมมฝมอแรงงานขามชาตและแรงงานภายในประเทศจงมความจ�าเปนจะตองใหมการด�าเนนการศกษา วเคราะหและประมวลผลงานวจยขอเสนอแนะแนวทาง มาตรการทเกยวของกบแรงงาน

63

ขามชาตในอาเซยนนโยบายภาครฐทเกยวของตลอดจนกฎหมายทเกยวของกบการคมครองสทธของแรงงานขามชาต เพอใชเปนแนวทางในการพฒนามาตรฐานแรงงานในประชาคมอาเซยน ของคณะกรรมการปฏรปกฎหมายในการจดท�าขอเสนอแนะตอรฐบาลหรอหนวยงานทเกยวของตามอ�านาจหนาทของคณะกรรมการปฏรปกฎหมายตอไป

ขอเสนอแนะและขอคดเหน

๑. ขอเสนอจากเอกสารผลงานวจยตางๆ

๑.๑ นโยบายและกรอบความรวมมอดานสทธแรงงานขามชาตทงในระดบภมภาคอาเซยน/ทวภาค/ ระดบประเทศ

- การบรณาการมาตรฐานและระบบใหการรบรองฝมอแรงงานอาเซยนเขาดวยกน

- การเสรมสรางความเขมแขงในการหารอความรวมมอและการประสานงานทเกยวกบการเคลอนยายแรงงานขามชาตระหวางประเทศสมาชกอาเซยนและองคกรทเกยวของ

- พฒนาแผนปฏบตการใหบงเกดผลทเปนรปธรรมและมแนวทางการตดตามและประเมนผล

- จดท�ามาตรฐานฝมอแรงงานกลางอาเซยนและแผนงานของอาเซยนวาดวยงานทมคณคา(DecentWork)

- จดตงศนยขอมลหรอการสรางความเชอมโยงระบบฐานขอมลดานแรงงานแรงงานขามชาต ทไดมาตรฐานระหวางประเทศสมาชกอาเซยนและมการปรบปรงฐานขอมลตลาดแรงงานอยางสม�าเสมอ

- ควรมการแลกเปลยนขอมลดานแรงงานและแรงงานขามชาตทงในระดบทวภาคและสมาชกอาเซยนการทบทวนกฎหมายทเกยวของกบแรงงานขามชาตในแตละประเทศในอาเซยน

- ประเทศสมาชกอาเซยนอนวตการเขาเปนภาคอนสญญาระหวางประเทศวาดวยสทธแรงงานขามชาตและครอบครวและอนสญญาหลกของILO๘ฉบบทเปนหลกการพนฐาน

- เพมขดความสามารถของเจาหนาทเรองสทธแรงงานและแรงงานขามชาตในแตละประเทศสมาชกอาเซยน

- เผยแพรประชาสมพนธและสรางความรความเขาใจเกยวกบสทธของแรงงานขามชาตตลอดจน ความรความเขาใจในกฎหมายและระเบยบทใชบงคบของประเทศตางๆในอาเซยน

๑.๒ ตราสารอาเซยนวาดวยสทธแรงงานขามชาต ASEAN Instrument on rights of themigrantworkers

- จะตองมผลบงคบใชทางกฎหมาย (legal binding) เพอใหประเทศสมาชกปฏบตตามอยางเครงครด

- องคประกอบของตราสาร ควรจะตองประกอบดวย หลกการพนฐาน ๔ ประการ คอครอบคลมแรงงานขามชาตอาเซยนทกคนประเทศผสงและรบแรงงานขามชาตจะตองการคมครองสทธแรงงานขามชาต จดการเลอกปฏบตตอแรงงานขามชาตและครอบครวนโยบายและการด�าเนนงานตองค�านงมตหญงชาย

- พนธกจของประเทศผสงและรบรวมทงอาเซยนจะตองครอบคลมการคมครองสทธแรงงานขามชาต ตลอดกระบวนการ

- การพฒนาตราสารดงกลาวควรจะตองอยบนพนฐานของการมสวนรวมจากทกภาคสวน

64

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายรายงานประจ�าป๒๕๕๖

๑.๓ กลไก

- จดตงหนวยงานกลางกลไกในการด�าเนนการ/ตดตามทงในระดบประเทศและอาเซยน

- จดตงกลไกคมครองเพอคมครองสทธแรงงานขามชาตในระดบภมภาคซงสามารถรบเรองรองเรยนไดเชนคณะอนกรรมการดานสทธแรงงานขามชาตในAICHRหรอผตรวจการพเศษดานสทธแรงงานขามชาต

๒. ขอเสนอจากการศกษา

- ควรมการศกษาเปรยบเทยบกฎหมายในประเทศสมาชกอาเซยนเปนรายประเดนโดยอาจเรมจากประเดนปญหารวมเชนการรวมกลมการประกนสงคมการสงเงนกลบเปนตน

- ควรมการศกษา รวบรวมบทบาทหนาท/ท�าเนยบของหนวยงานหรอกลไกทเกยวของดานสทธแรงงานและแรงงานขามชาตในแตละประเทศสมาชกอาเซยนและระดบภมภาคซงจะใชเปนประโยชนชวยเสรมตอการผลกดนใหเกดมาตรฐานอาเซยนดานสทธแรงงานขามชาตไดไมมากกนอย

- มการประสานความรวมมอ (advocacy) กบผ แทนไทยในกลไกอาเซยนทเกยวของ เชนACMC,AICHR,ACMW,AIPA, รวมทงผมสวนไดสวนเสยจากทกภาคสวนทเกยวของ เพอผลกดนใหเกดมาตรฐานอาเซยนดานสทธแรงงานขามชาตและชวยเสรมใหมการน�าปฏญญาอาเซยนทมอยแลวไปใชใหเกดประโยชนตอแรงงาน ขามชาต

การน�าผลการศกษาไปใชประโยชน

น�าประมวลผลและรายงานผลการศกษาพรอมจดท�าแนวทางเบองตนในการด�าเนนงานทเกยวของกบ สทธแรงงานขามชาตและการพฒนามาตรฐานแรงงานอาเซยนเสนอตอคณะอนกรรมการปฏรปกฎหมายดานประชาคม อาเซยนเพอประกอบการพจารณาใชเปนแนวทางในการพฒนามาตรฐานแรงงานในประชาคมอาเซยนของคณะกรรมการ ปฏรปกฎหมายในการจดท�าขอเสนอแนะตอรฐบาลหรอหนวยงานทเกยวของตามอ�านาจหนาทของคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย

(๘) การศกษาและจดท�าขอเสนอกลไกทเหมาะสมส�าหรบการคมครองและสงเสรมสทธแรงงานอาเซยน

๑.ความเปนมา

คณะอนกรรมการปฏรปกฎหมายดานประชาคมอาเซยนจดตงขนเพอพจารณาผลกระทบทางดานกฎหมายของการเขาสประชาคมอาเซยนตอการเปลยนแปลงระบบเศรษฐกจและสงคมของไทยโดยมเปาหมายในการปรบปรงและ พฒนากฎหมายเพอใหสอดคลองกบพนธกรณระหวางประเทศและขอตกลงตางๆของอาเซยนรวมไปถงผลกระทบตอมาตรฐานแรงงานทงในประเทศไทยและประเทศในอาเซยนเนองจากจะมการเปดประชาคมอาเซยนในสนป๒๕๕๘น ในชวงทผานมาคณะอนกรรมการเคยจดใหมการศกษาวเคราะหและประมวลผลงานศกษาวจยขอเสนอแนะแนวทาง มาตรการทเกยวของกบสทธแรงงานขามชาตในอาเซยนนโยบายภาครฐทเกยวของตลอดจนกฎหมายทเกยวของกบการคมครองสทธของแรงงานขามชาต เพอใชเปนแนวทางในการพฒนามาตรฐานสทธแรงงานในประชาคมอาเซยนของคณะกรรมการปฏรปกฎหมายในการจดท�าขอเสนอแนะตอรฐบาลหรอหนวยงานทเกยวของ ตามอ�านาจหนาทของคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย ซงผลการศกษาดงกลาวพบวา อาเซยนไดจดท�ามาตรฐานและมการจดตงกลไก เพอการคมครองและสงเสรมสทธแรงงานในอาเซยนไวแลวหลายรปแบบทงในรปของค�าประกาศเชนปฏญญาอาเซยน

65

วาดวยการคมครองและการสงเสรมสทธของแรงงานขามชาตหรอทเรยกกนในชอปฏญญาเซบและปฏญญาอาเซยนวาดวยสทธมนษยชน กฎหมายและนโยบาย เชน การประมวลกฎหมายคมครองแรงงานและนโยบายดานแรงงานของ๑๐ประเทศสมาชกRepositoryMatrixofLegislationsandPoliciesonMigrantWorkersofASEANMemberStatesเปนตน

แมวาในปฏญญาเซบ จะปรากฏถอยค�าวาประเทศสมาชกของอาเซยนจะตองคมครองสทธขนพนฐานของแรงงานขามชาตในกลมประเทศอาเซยนสงเสรมสวสดการและศกดศรของแรงงานขามชาตโดยในระดบประเทศสมาชกอาเซยนมการใชมาตรการทชดเจนในการจดการกบการลกลอบขนยายและการคามนษยมการน�าบทลงโทษขนรนแรงมาใชกบผทกระท�าความผดรวมทงจะตองใหความชวยเหลอแรงงานขามชาตทถกแสวงประโยชนละเมดสทธหรอ ถกท�าราย

หลงการรบรองปฏญญาเซบอาเซยนไดจดตงคณะกรรมการเพอตดตามการด�าเนนงานตามปฏญญาและพฒนา เครองมอของอาเซยนในการทจะคมครองและสงเสรมสทธตางๆของแรงงานขามชาตหรอASEANCommitteeontheImplementationoftheASEANDeclarationontheProtectionandPromotionoftheRightsofMigrantWorkers(ACMW)นอกจากนนยงมการหารอเกยวกบแรงงานในการประชมระดบรฐมนตรแรงงานอาเซยนASEANLabourMinistersMeeting(ALMM)อยางไรกตามการด�าเนนการตางๆเกยวกบการคมครองแรงงานยงมความลาชาโดยเฉพาะอยางยงการจดท�ามาตรฐานคมครองแรงงานทมผลบงคบทางกฎหมายซงไมทนตอสถานการณการละเมดสทธแรงงานทเกดขนดวยเหตผลดงกลาวอนกรรมการปฏรปกฎหมายดานประชาคมอาเซยนจงเหนควรจดจางทปรกษาเพอด�าเนนการศกษาบทบาทและภารกจของ ACMW ALMM ศกษาบทบาทของประเทศสมาชกอาเซยนทมนโยบายและมาตรการคมครองและสงเสรมสทธแรงงานขามชาต และจดท�าขอเสนอตอ ACMW รวมถง มาตรการและกลไกค มครองและสงเสรมสทธแรงงานของอาเซยนทมประสทธภาพและประสทธผลและเปนไปได ตออาเซยนเพอการเสรมสรางความเขมแขงความรวมมอและการประสานงานทเกยวกบสทธแรงงานอนจะเปนการสรางความแขงแกรงใหแกประชาชนและประชาคมอาเซยนตอไป

การน�าผลการศกษาไปใชประโยชน

การศกษาและจดท�าขอเสนอกลไกทเหมาะสมส�าหรบการคมครองและสงเสรมสทธแรงงานอาเซยนเปนการด�าเนนการตอเนองไปจนถงปงบประมาณ๒๕๕๗และจะแลวเสรจในเดอนมถนายน๒๕๕๗ซงคาดวาจะไดประมวลผล และจดท�ารายงานผลการศกษาพรอมจดท�าแนวทางเบองตนในการด�าเนนงาน ทเกยวของกบกลไกค มครองและ สงเสรมสทธแรงงานขามชาตตามมาตรฐานแรงงานอาเซยนเพอเสนอตอคณะอนกรรมการปฏรปกฎหมายดานประชาคมอาเซยนและน�าผลการศกษาไปรณรงคในระดบภมภาคขณะนอยระหวางการศกษาวจย

(๙) โครงการจางเหมาบรการผ มความเชยวชาญในการวจยคนควาและศกษาเปรยบเทยบกฎหมายทเกยวของกบแนวคดในการจดท�ารางพระราชบญญตหลกประกนทางธรกจ พ.ศ. .... ในเรองหลกและแนวคดกฎหมายเรองหลกประกนลอย (Floating Charge) ในกฎหมายจารตประเพณ (Common Law) และพระราชบญญตตางๆ ทเกยวของของประเทศองกฤษ

โครงการจางเหมาบรการผมความเชยวชาญในการวจยคนควาและศกษาเปรยบเทยบกฎหมายทเกยวของกบแนวคดในการจดท�ารางพระราชบญญตหลกประกนทางธรกจ พ.ศ. .... ในเรองหลกและแนวคดกฎหมายเรอง หลกประกนลอย (Floating Charge) ในกฎหมายจารตประเพณ (Common Law) และพระราชบญญตตางๆ ทเกยวของของประเทศองกฤษเพอน�าไปสการสนบสนนงานดานการพฒนากฎหมายวาดวยหลกประกนทางธรกจของส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย

66

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายรายงานประจ�าป๒๕๕๖

๑. ความเปนมา

ปจจบนประเทศไทยก�าลงมความพยายามทจะผลกดนรางพระราชบญญตหลกประกนทางธรกจพ.ศ.....เนองจากเปนกฎหมายทมความส�าคญตอการพฒนาระบบเศรษฐกจและสรางความไดเปรยบในการแขงขนเพอเตรยมความพรอมในการเปดรบประชาคมเศรษฐกจอาเซยนในปพ.ศ.๒๕๕๘ซงกฎหมายเกยวกบหลกประกนทางธรกจเปนกฎหมายทมความซบซอนในทางเทคนคกฎหมายประกอบกบการยกรางนนสวนใหญผยกรางจะไดรบอทธพลแนวคดมาจากประเทศองกฤษและประเทศสหรฐอเมรกาโดยมกฎหมายทมสวนส�าคญในหลายสวนไดแกหลกการในเรองFloating Chargeของประเทศองกฤษ,UniformCommercialCodeหรอทเรยกโดยยอวาUCC ในArticle 9และของคณะกรรมาธการสหประชาชาตวาดวยกฎหมายการคาระหวางประเทศหรอ UnitedNations Commission onInternationalTradeLawหรอเรยกโดยยอวาUNCITRALซงไดจดท�าคมอแนะน�าแนวทางการรางกฎหมายเกยวกบ เรองหลกประกนทางธรกจหรอUNCITRALLegislativeGuideonSecuredTransactionsเปนตน

ดงนนเพอใหการศกษาวจยและวเคราะหขอมลเกยวกบกฎหมายหลกประกนทางธรกจเกดประโยชนสงสดจงมความจ�าเปนตองจดท�าจางเหมาบรการผมความเชยวชาญในการวจยคนควาและศกษาเปรยบเทยบกฎหมาย ทเกยวของกบแนวคดในการจดท�ารางพระราชบญญตหลกประกนทางธรกจ พ.ศ. .... ในเรองหลกและแนวคดกฎหมายเรองหลกประกนลอย(FloatingCharge)ในกฎหมายจารตประเพณ(CommonLaw)และพระราชบญญตตางๆทเกยวของของประเทศองกฤษ เมอเสรจสนการศกษาวจยกฎหมายหลกประกนทางธรกจของประเทศองกฤษ (FloatingCharge)ยอมสามารถน�าไปพจารณาประกอบกบกฎหมายหลกประกนทางธรกจของสหรฐอเมรกา(UniformCommercialCodeArticle9)ซงส�านกงานไดด�าเนนการจางเหมาผมความรความเชยวชาญเพอศกษาเปรยบเทยบ และแลวเสรจเปนทเรยบรอยแลวและน�าไปสการสนบสนนงานดานการพฒนากฎหมายวาดวยหลกประกนทางธรกจของส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย เพอทจะไดเกดความชดเจนและแนนอนในทางวชาการของกฎหมาย อนเปนตนแบบของรางพระราชบญญตหลกประกนทางธรกจพ.ศ.....อยางสมบรณ

๒. ผลทไดรบ

๒.๑ ไดรบทราบแนวคดและขอกฎหมายตางๆทเกยวของกบเรองหลกประกนลอย(FloatingCharge) จากกฎหมายค�าพพากษาต�าราและบทความทเกยวของไดแก๑)CompanyAct2006๒)InsolvencyAct1986๓)EnterpriseAct2002๔)ค�าพพากษาของศาลองกฤษตางๆทเกยวของ๕)ต�าราภาษาองกฤษทเกยวของและ๖)บทความทางวชาการตางๆทเกยวของ

๒.๒ ไดรบทราบขอมลจากการ ศกษา วเคราะห และเปรยบเทยบแนวคดและหลกกฎหมายเรองหลกประกนลอย (FloatingCharge) ในกฎหมายจารตประเพณ (CommonLaw)และพระราชบญญตตางๆ ทเกยวของของประเทศองกฤษดงกลาวกบรางพระราชบญญตหลกประกนทางธรกจพ.ศ.....(ฉบบของคณะกรรมการพจารณาปรบปรงและพฒนากฎหมายวาดวยหลกประกนทางธรกจ)

๒.๓ น�าความรทไดรบไปศกษาวเคราะหเพออธบายความบทบญญตทเกยวของตามพระราชบญญต หลกประกนทางธรกจพ.ศ.....ในฐานะกฎหมายตนแบบของรางพระราชบญญตหลกประกนทางธรกจพ.ศ.....

๒.๔ เปนฐานความรในการศกษาวเคราะหเพอปรบปรงแกไขรางพระราชบญญตหลกประกนทางธรกจ พ.ศ.....ในโอกาสตอไป

๒.๕ เปนฐานความรแกนกกฎหมายนกวชาการนกศกษาและผสนใจ

67

๒.๒ ผลการด�าเนนงานตามมาตรา๑๙(๒)

ปรบปรงและพฒนากฎหมายของประเทศ รวมทงปรบปรงและพฒนากฎหมายใหเปนไปตามรฐธรรมนญ ทงน โดยตองค�านงถงการมสวนรวมของประชาชน

ในการด�าเนนการตามอ�านาจหนาทมาตรา๑๙(๒)นนคณะกรรมการปฏรปกฎหมายมผลการด�าเนนการจ�านวน๕เรองดงน

(๑) การแกไขปรบปรงพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกสพ.ศ.๒๕๔๔

(๒) การผลกดนกฎหมายวาดวยการขนสงทางน�า

(๓) รางรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย แกไขเพมเตม (ฉบบท ..) พทธศกราช .... (แกไขมาตรา๖๘ และมาตรา๒๓๗)

(๔) รางรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย แกไขเพมเตม (ฉบบท ..) พทธศกราช .... (แกไขทมาของสมาชกวฒสภา)

(๕) รางรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย แกไขเพมเตม (ฉบบท ..) พทธศกราช .... (แกไขมาตรา ๑๙๐) ทงนความเหนและขอเสนอแนะตามมาตรา๑๙(๒)มสาระส�าคญดงตอไปน

(๑) การปรบปรงพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. ๒๕๔๔

พระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกสพ.ศ.๒๕๔๔ควรไดรบการปรบปรงแกไขในสาระส�าคญหลายประการโดยอาจแยกอธบายไดดงน

68

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายรายงานประจ�าป๒๕๕๖

๑. การแกไขความบกพรองซงมอยในบทบญญตทใชบงคบอยในปจจบน

ความบกพรองซงมอยในบทบญญตของพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกสพ.ศ.๒๕๔๔มดงตอไปน

(๑) บทบญญตเกยวกบขอบเขตการบงคบใชของพระราชบญญต

ควรด�าเนนการแกไขพระราชกฤษฎกาก�าหนดประเภทธรกรรมในทางแพงและพาณชยทยกเวน มใหน�ากฎหมายวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. ๒๕๔๙ มาใชบงคบ โดยก�าหนดธรกรรมทมใหน�ากฎหมายวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกสมาใชบงคบเสยใหมซงในสวนของธรกรรมเกยวกบครอบครวและมรดกนนควรระบ ขอยกเวนใหครอบคลมเฉพาะธรกรรมซงมความเครงครดหรอความศกดสทธในทางแบบพธเปนพเศษ

(๒) บทบญญตเกยวกบหนงสอหรอหลกฐานเปนหนงสอ

การทมาตรา๘บญญตขอก�าหนดเกยวกบ“การไมเปลยนแปลงความหมาย”ยอมเปนขอก�าหนดทเกนเลยไปจากเจตนารมณของกฎหมายแมแบบ กลาวคอ ขอมลอเลกทรอนกส เชน จดหมายอเลกทรอนกสเพอ สงซอสนคาไมสามารถมสถานะเปนหนงสอหรอหลกฐานเปนหนงสอไดเลยเนองจากขอความยอมสามารถเปลยนแปลงแกไขไดโดยปกตดงนนจงตองตดขอความทวา“โดยความหมายไมเปลยนแปลง”ออกขอความ“โดยความหมาย ไมเปลยนแปลง” ซงบญญตเกนมาดงกลาวยงปรากฏในมาตรา ๑๒ (๑) แหงพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกสพ.ศ.๒๕๔๔ดวยจงตองตดขอความสวนดงกลาวในมาตรา๑๒(๑)ดวยเชนเดยวกน

(๓) บทบญญตเกยวกบอากรแสตมป

ไมมความจ�าเปนตองเพมบทบญญตมาตรา๘วรรคสองใหเกดความสบสนบทบญญตมาตรา๘วรรคสองจงควรตดออกเสยเพอประโยชนแหงการรกษาตรรกะทางกฎหมายไว

(๔) บทบญญตเกยวกบลายมอชออเลกทรอนกส

(ก) บทบญญตเกยวกบลายมอชออเลกทรอนกสทวไป

การแกไขมาตรา ๙ แหงพระราชบญญตนเพอก�าหนดขอยกเวนขอก�าหนดเกยวกบความ นาเชอถอขางตนตองกระท�าโดยการแกไขสาระของมาตรา๙(๒)หรออาจเพมวรรคใหมทมสาระสอดคลองกบขอความคดในArticle9(3)(b)(ii)ของอนสญญาวาดวยการใชขอความสอสารทางอเลกทรอนกสในสญญาระหวางประเทศกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารจงตองทบทวนและแกไขรางกฎหมายของกระทรวงในประเดนนใหถกตอง

(ข) บทบญญตเกยวกบลายมอชออเลกทรอนกสแบบปลอดภย

ความในมาตรา๒๖(๔)ตองเปน“ในกรณทกฎหมายก�าหนดใหการลงลายมอชอเปนไปเพอรบรองความครบถวนและไมมการเปลยนแปลงของขอความ การเปลยนแปลงใดแกขอความนนสามารถตรวจพบได นบแตเวลาทลงลายมอชออเลกทรอนกส” การบญญตโดยใชความผดไปวา “ในกรณทกฎหมายก�าหนดใหการลงลายมอชออเลกทรอนกส...”ยงสอความหมายประหลาดวามกฎหมายก�าหนดใหใชลายมอชออเลกทรอนกสทงทมไดมกฎหมายใดบงคบใหใชลายมอชออเลกทรอนกส

(ค) บทบญญตเกยวกบตราประทบอเลกทรอนกสของนตบคคล

หากประสงคจะมบทบญญตเรองการประทบตราของนตบคคลเปนพเศษนอกเหนอจากมาตรา๗แลวกอาจแกไขความในมาตรา๙วรรคสามเสยใหมโดยระบในท�านองวาเมอนตบคคลไดใชลายมอชออเลกทรอนกสกบธรกรรมใดแลวกใหถอวาธรกรรมนนไดมการประทบตราของนตบคคลแลว

69

(๕) บทบญญตเกยวกบสงพมพออกของขอมลอเลกทรอนกส

ควรตดมาตรา๑๐วรรคสออกอนงพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส(ฉบบท๒) พ.ศ.๒๕๕๑ยงเพมความวรรคทายเขาไปในมาตรา๑๑แหงพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกสพ.ศ.๒๕๔๔ (บทบญญตเกยวกบการรบฟงขอมลอเลกทรอนกสเปนพยานหลกฐาน) เพอใหสามารถอางสงพมพออกเปนพยานหลกฐานไดความวรรคทายดงกลาวกเปนสงทไมจ�าเปนเนองจากสงพมพออก(ซงมลกษณะเปนเอกสาร)สามารถอางเปนพยานหลกฐานไดตามกฎหมายวาดวยพยานอยแลวจงควรตดความวรรคนออก

(๖) บทบญญตเรองการแปลงเอกสารใหอยในรปของขอมลอเลกทรอนกส

หลกเกณฑและวธการในการจดท�าหรอแปลงเอกสารและขอความใหอยในรปของขอมลอเลกทรอนกสพ.ศ.๒๕๕๓มเพยงองคกรธรกจใหญๆเทานนทสามารถปฏบตไดจงกอใหเกดผลประหลาดวาธรกรรมทบคคลทวไปท�าขนโดยแปลงเอกสารธรรมดาเปนขอมลอเลกทรอนกสจะไมมผลทางกฎหมาย ซงนอกจากจะไมสอดคลองกบทางปฏบตแลวยงเปนการขดกบเจตนารมณของกฎหมายวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกสทมงสงเสรมและใหการยอมรบผลทางกฎหมายของการท�าธรกรรมทางอเลกทรอนกสความผดพลาดอนเกดจากมาตรา๑๒/๑จงตองไดรบการแกไขโดยตดมาตรานออกไป ทงน ในขณะนประเทศไทยเปนประเทศเดยวทมกฎหมายวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส ทมขอผดพลาดทางขอความคด(ConceptualFallacy)และทางตรรกะ

(๗) บทบญญตเกยวกบความเปนเจาของขอมล

ขอความทใชในมาตรา๑๖(๑)ทวา“ผรบขอมลไดตรวจสอบโดยสมควรตามวธการทไดตกลงกบผสงขอมลวาขอมลอเลกทรอนกสเปนของผสงขอมล”กลบมความหมายจ�ากดอยเพยงการตกลงกบผสงขอมลเทานนซงผดไปจากเจตนารมณของกฎหมายแมแบบวาดวยพาณชยอเลกทรอนกสทงนความผดพลาดดงกลาวเกดจากการแกไขถอยค�าในชนการพจารณารางกฎหมายของสภาผ แทนราษฎร ทงทรางกฎหมายทผานการตรวจพจารณาโดย คณะกรรมการกฤษฎกา (คณะพเศษ) ไดใชถอยค�าสอดคลองกบ Article 13(3)(a) ของกฎหมายแมแบบวาดวยพาณชยอเลกทรอนกส ดงนน จงควรแกไขมาตรา ๑๖ (๑) ใหถกตองตามเจตนารมณของกฎหมายแมแบบวาดวยพาณชยอเลกทรอนกส

๒. การเพมเตมบทบญญตใหมเพอใหสอดคลองกบพฒนาการทางกฎหมายในปจจบน

สมควรแกไขพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกสพ.ศ.๒๕๔๔เพอเพมเตมบทบญญตดงตอไปน

(๑) บทบญญตเกยวกบลายมอชออเลกทรอนกส

สมควรแกไขมาตรา๙แหงพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกสพ.ศ.๒๕๔๔เพอใหสอดคลองกบขอความคดทางกฎหมายในอนสญญาวาดวยการใชขอความสอสารทางอเลกทรอนกสในสญญาระหวางประเทศทไดบญญตขอยกเวนขอก�าหนดเกยวกบความนาเชอถอของวธการทใชในการสรางลายมอชออเลกทรอนกส

(๒) บทบญญตรองรบการท�าสญญาโดยระบบขอมลอตโนมต

เพอใหเกดความเขาใจทชดเจนสมควรเพมบทบญญตท�านองเดยวกบArticle12ของอนสญญาวาดวย การใชขอความสอสารทางอเลกทรอนกสในสญญาระหวางประเทศทงนในขณะนกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารกไดยกรางบทบญญตนในรางพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส(ฉบบท ..)พ.ศ.....ของกระทรวงฯและเพมบทนยามค�าวา“ระบบขอมลอตโนมต”ซงสอดคลองกบอนสญญาขางตน

70

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายรายงานประจ�าป๒๕๕๖

(๓) บทบญญตเกยวกบค�าเสนอหรอค�าเชญชวนในกรณขอความโฆษณาทางระบบขอมล

มประเดนพจารณาวาขอความในลกษณะดงกลาวเปนค�าเสนอหรอค�าเชญชวนทงนArticle11ของอนสญญาวาดวยการใชขอความสอสารทางอเลกทรอนกสในสญญาระหวางประเทศก�าหนดใหขอความเชนวานน มสถานะเปนเพยงค�าเชญชวน (Invitation) มใช ค�าเสนอ ไมว าจะน�าเสนอโดยใชโปรแกรมทท�างานอตโนมต (InteractiveApplication)หรอไมกตาม

(๔) บทบญญตเกยวกบความผดพลาดจากการลงขอมลอเลกทรอนกส

รางบทบญญตดงกลาวมความผดพลาดเนองจากมไดก�าหนดเงอนไขทวาสทธในการถอนขอมลทลงโดยผดพลาดมเฉพาะในกรณทเปนการลงขอมลในระบบขอมลอตโนมตโดยทผ ใชระบบขอมลอตโนมตมไดใหโอกาส ผลงขอมลไดแกไขขอมล ดงนน กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารจงควรแกไขรางมาตรา ๑๒ ในราง พระราชบญญตว าดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส (ฉบบท ..) พ.ศ. .... ของกระทรวงฯ เพอใหสอดคลองกบ Article14ของอนสญญาวาดวยการใชขอความสอสารทางอเลกทรอนกสในสญญาระหวางประเทศ

นอกจากนยงมขอสงเกตวารางมาตรา๑๒ดงกลาวก�าหนดใหยกเลกมาตรา๑๗แหงพระราชบญญต วาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกสพ.ศ.๒๕๔๔

อนทจรงแลวมาตรา๑๗เปนบทบญญตเกยวกบความผดพลาดของขอมลอเลกทรอนกสซงเปนความ ผดพลาดอนเกดจากการสงเปนคนละกรณกบกรณความผดพลาดจากการลงขอมลโดยบคคล(InputErrors)จงควรคงความเดมของมาตรา๑๗ไวแตเพมบทบญญตเกยวกบความผดพลาดจากการลงขอมลเขาไปในพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกสพ.ศ.๒๕๔๔ โดยอาจเพมเปนมาตรา๑๗วรรคสองหรอมาตรา๑๗/๑ตามความเหมาะสมโดยไมยกเลกมาตรา๑๗ทใชบงคบอยในปจจบน

๓. การแกไขประการอนในรางกฎหมายของกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

(๑) การแกไขบทนยามค�าวา“ใบรบรอง”เปน“ใบรบรองอเลกทรอนกส”

บทนยามค�าวา“ใบรบรอง”ซงใชอยในกฎหมายมความเหมาะสมแลวเนองจากสาระในบทนยามเดม ทวา “ขอมลอเลกทรอนกสหรอการบนทกอนใด ซงยนยนความเชอมโยงระหวางเจาของลายมอชอกบขอมลส�าหรบใชสรางลายมอชออเลกทรอนกส”มความยดหยนอยแลวโดยรองรบกรณทผ ใหบรการออกใบรบรอง(CertificationServiceProviders)ออกใบรบรองในรปของใบรบรองอเลกทรอนกสอยแลวดงนนจงไมสมควรทจะแกไขบทนยามดงกลาว

(๒) การแกไขบทบญญตรองรบธรกรรมทางอเลกทรอนกสภาครฐ(มาตรา๓๕)

กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารประสงคจะเพมความวรรคสามเขาไปในมาตรา๓๕โดยมขอความวา“ความในวรรคหนงใหใชบงคบแกการด�าเนนการเกยวกบกระบวนการพจารณาค�าขอการอนญาต การจดทะเบยน ค�าสงทางปกครอง การช�าระเงน การประกาศ หรอการด�าเนนการใดๆ ตามกฎหมายของศาลหรอองคกรอสระตามรฐธรรมนญ”เหนวาการเพมความในวรรคทายดงกลาวเปนสงทไมจ�าเปน

(๓) การเพมบทบญญตซงใหอ�านาจแกพนกงานเจาหนาทในการตรวจคนหรออายด

ไมมเหตผลสนบสนนเพยงพอทจะใหพนกงานเจาหนาทตามพระราชบญญตว าดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. ๒๕๔๔ มอ�านาจเขาไปตรวจคนหรออายดโดยไมตองมหมายของศาล แมรฐธรรมนญแหง ราชอาณาจกรไทยพทธศกราช๒๕๕๐มขอยกเวนใหตรากฎหมายจ�ากดสทธและเสรภาพได แตกตองกระท�าเทาทจ�าเปนเทานนซงยงมไดปรากฏเหตจ�าเปนในการเพมบทบญญตในพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ.๒๕๔๔เพอจ�ากดสทธและเสรภาพในเรองขางตน

71

(๔) การแกไขบทบญญตเกยวกบส�านกงานคณะกรรมการธรกรรมทางอเลกทรอนกส

ประเดนนเปนประเดนเกยวกบนโยบายทางการบรหารซงเปนความรบผดชอบโดยตรงของรฐบาลและมไดเกยวของกบสาระทางเทคนคของธรกรรมทางอเลกทรอนกส คณะกรรมการปฏรปกฎหมายจงมไดพจารณาบทบญญตเหลาน

๔. ขอเสนอแนะอนๆ

ในการจดท�ากฎหมายวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกสทผานมามความผดพลาดจ�านวนมาก ดงนนในการยกรางหรอจดท�ากฎหมายวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารจงควรด�าเนนการดวยความระมดระวงและควรรบฟงความเหนของผร และผเกยวของอยางจรงจง

และในการเสนอชอผซงเปนกรรมาธการพจารณารางกฎหมายในชนกรรมาธการของสภาผแทนราษฎรและวฒสภากระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารควรเสนอผมความรและความเชยวชาญเกยวกบกฎหมายนอยางแทจรงปจจบนความเขาใจเกยวกบกฎหมายวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกสของภาคสวนตางๆในประเทศไทยยงมนอยจงควรสงเสรมความรและความเขาใจในกฎหมายวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกสอยางกวางขวางดวย

(๒) การผลกดนกฎหมายวาดวยการขนสงทางน�า

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายซงมหนาทเสนอแนะตอคณะรฐมนตรเกยวกบแผนการใหมกฎหมายหรอการแกไขเพมเตมกฎหมายโดยพจารณาภาพรวมของกฎหมายในเรองนนหรอกลมกฎหมายทเกยวของทมความสมพนธกนและมหนาทเสนอความเหนตอคณะรฐมนตรเกยวกบแผนการตรากฎหมายทจ�าเปนตอการด�าเนนการตามนโยบายและแผนการบรหารราชการแผนดนเพอประกอบการพจารณา จงเหนควรเสนอหลกเกณฑของกฎหมายวาดวยการขนสงทางน�าทควรเรงรดผลกดนซงจากการศกษาคนควาขอมลทางวชาการและการรบฟงความคดเหนของภาคสวนตางๆอาทนกวชาการผทรงคณวฒและหนวยงานทเกยวของโดยมกฎหมายทควรเรงรดผลกดนตามล�าดบดงน

๑) กฎหมายเกยวกบการรบขนของทางทะเล โดยปรบปรงแกไขพระราชบญญตการรบขนของทางทะเลพ.ศ. ๒๕๓๔ ซงปรากฏวายงมขอบกพรองในการใชบงคบอยหลายประเดน อนกอใหเกดปญหาความไมชดเจนและไมสอดคลองกบหลกเกณฑสากลซงมประเดนทส�าคญในการเสนอใหปรบปรงแกไขดงตอไปน

๑.๑) แกไขและเพมเตมบทนยามศพทบางค�าเพอใหเกดความชดเจน

๑.๒) แกไขขอบเขตการบงคบใชกฎหมายเพอใหครอบคลมและเปนประโยชนตอผประกอบการเรอไทย

๑.๓) ก�าหนดใหศาลทรพยสนทางปญญาและการคาระหวางประเทศเปนศาลทมเขตอ�านาจ

๑.๔) เพมเตมหลกการในการรบฟงเอกสารหรอขอความในเอกสารอน โดยเอกสารหรอขอความ ดงกลาวจะใชยนผรบตราสงไดตอเมอเอกสารหรอขอความอนไดแนบอยหรอท�าปรากฏอยในใบตราสงนน หรอเมอผรบตราสงไดทราบถงเอกสารหรอขอความนนแลวจากวธการอนซงเปนการคมครองผรบตราสงใหทราบถงขอความทผ สงของไดท�าขอตกลงกบผขนสง

๑.๕) เพมเตมสทธและหนาทของผขนสงและผสงของในกรณหาตวผรบตราสงไมพบหรอผรบตราสงปฏเสธไมยอมรบมอบของ

๑.๖) เพมเตมก�าหนดอายความเฉพาะในสวนทเกยวกบสทธเรยกรองหรอสทธทจะไลเบย อนมมล มาจากสญญารบขนของทางทะเลหรอละเมดใหมอายความหนงรอยแปดสบวนนบแตวนทไดใชคาเสยหาย

72

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายรายงานประจ�าป๒๕๕๖

๑.๗) เพมเตมใหมการขยายอายความได แตตองเปนกรณกอนทอายความจะครบบรบรณ และตองเปนกรณทฝ ายทถกเรยกรองใหความยนยอมในการขยายอายความโดยท�าเปนหนงสอลงลายมอชอฝายตน และ จะขยายไปอกครงหนงหรอหลายครงกไดซงเดมทเปนกรณทอาจก�าหนดใหสละเรองอายความเปนขอตอสตงแตแรกซงจะเกดความไมเปนธรรม

๑.๘) เพมเตมระดบภาระการพสจนของผขนสงในกรณทจะไมตองรบผดโดยผขนสงตองพสจนวาตนไดกระท�าการทงปวงเทาทเปนธรรมดาและสมควรจะตองกระท�าส�าหรบผประกอบอาชพรบขนของทางทะเลและทงกรณหากเกดความบกพรองขนหลงจากทมของบรรทกลงเรอหรอเมอเรอออกเดนทางแลวผขนสงจะตองจดการแกไขความบกพรองใหเรวทสดเทาทอยในวสยทผ ประกอบอาชพรบขนของทางทะเลจะท�าไดในภาวะเชนนน

๑.๙) ระบใหเกดความชดเจนยงขนเกยวกบความผดพลาดในการเดนเรออนเกดจากความบกพรอง ในการปฏบตหนาทของผน�ารองหรอตามค�าสงของผน�ารองถอวาเปนขอยกเวนความรบผดของผขนสง

๑.๑๐)เพมเตมระดบมาตรฐานของผขนสงทจะไมตองรบผดเกยวกบการสญหายเสยหายหรอสงมอบชกชาอนเนองมาจากการระงบอคคภยหรอหลกเลยงหรอบรรเทาผลเสยหายจากอคคภยโดยผขนสงตองใชมาตรการตางๆทผ ประกอบอาชพรบขนของทางทะเลพงกระท�าอยางไรกดผ ขนสงไมสามารถอางเหตยกเวนความรบผดไดหากผใชสทธเรยกรองพสจนไดวาความเสยหายจากอคคภยเกดจากความผดหรอความประมาทเลนเลอของผขนสงหรอตวแทนหรอลกจางของผขนสง

๑.๑๑)เพมเตมหลกเกณฑใหขยายสทธยกเวนความรบผดของผขนสงใหครอบคลมถงผ ขนสงอนไมวาจะเปนลกจางหรอตวแทนของผขนสงไมวาสทธเรยกรองนนจะเกดจากมลกรณสญญารบขนของทางทะเลหรอละเมดกตาม และใหผ ขนสงอน หรอลกจางหรอตวแทนของผขนสงอนมสทธอางขอยกเวนความรบผดไดเชนเดยวกนอยาง ผขนสง

๑.๑๒)แกไขวธการในการคดคาเสยหายโดยปรบหนวยการคดคาเสยหายใหสงขนและเพอใหเกดความเปนธรรมและสอดคลองกบหลกเกณฑสากลโดยใชเปนหนวยสทธพเศษถอนเงนหรอSDR(SpecialDrawingRight)เพอใหสอดคลองกบหลกเกณฑตามHague-VisbyRules1979

๑.๑๓)เพมเตมมาตรการในการค มครองผ สงของ ผ รบตราสง และบคคลภายนอก เกยวกบวธการค�านวณใหเกดความเปนธรรมตามทผ ขนสงไดแจงสภาพและราคาแหงของและผ ขนสงไดจดแจงสภาพและราคา แหงของนนไวในใบตราสงแลวและตดขอความในมาตรา๖๐วรรคสองออก

๑.๑๔)เพมเตมหลกเกณฑใหขยายสทธในการจ�ากดความรบผดของผขนสงและการคดคาเสยหาย ใหครอบคลมถงผ ขนสงอน ไมวาการเรยกรองนนจะเกดจากมลกรณสญญารบขนของทางทะเลหรอละเมดกตาม และการจ�ากดความรบผดนนตองไมเกนจ�านวนเงนจ�ากดความรบผดตามทระบไวในกฎหมาย

๑.๑๕)ปรบในเรองการค�านวณราคาของทสญหายหรอเสยหายตามมาตรา ๕๘ เพอใหเกดความเปนธรรมกบคสญญา

๑.๑๖)เพมเตมหลกเกณฑในการค�านวณเงนโดยการแปลงหนวยสทธพเศษถอนเงนใหเปนสกลเงนบาท

๒) กฎหมายเกยวกบการกกเรอ โดยปรบปรงแกไขพระราชบญญตการกกเรอ พ.ศ. ๒๕๓๔ ซงปรากฏวา ยงมขอบกพรองในการใชบงคบอยหลายประเดน อนกอใหเกดอปสรรคตอการคาระหวางประเทศ และปญหาการเขาถงแหลงเงนทนของผประกอบกจการเรอเดนทะเลซงมประเดนทส�าคญในการเสนอใหปรบปรงแกไขดงตอไปน

73

๒.๑) แกไขและเพมเตมบทนยามศพทบางค�าโดยมการใชค�าวา“ชารเตอรเรอ”แทนค�าวา“เชาเรอ”และค�าวา “ศาล” ใหหมายความวา ศาลทรพยสนทางปญญาและการคาระหวางประเทศ เพอใหเกดความชดเจน ในการตความและสอดคลองกบเขตอ�านาจศาลทเกยวของกบการกกเรอซงอยในอ�านาจของศาลทรพยสนทางปญญาและการคาระหวางประเทศ

๒.๒) ตามกฎหมายปจจบนในเรองการกกเรอ เจาหนตองมภมล�าเนาในราชอาณาจกรจงจะรองขอใหศาลสงกกเรอได มการเสนอใหปรบเปลยนเปนค�าวา “เจาหน” เพอใหเจาหนทมภมล�าเนาอยนอกราชอาณาจกรสามารถรองขอใหศาลสงกกเรอไดเชนเดยวกนกบเจาหนซงมภมล�าเนาอยในราชอาณาจกร

๒.๓) ตามกฎหมายปจจบนในเรองการกกเรอหากลกหนไมยอมรบผดตามสทธเรยกรองตามทเจาหนอางอาจขอใหปลอยเรอโดยการน�าเงนมาวางเปนหลกประกนแตมการน�าเสนอวาควรปรบใหใชหลกประกนอยางอนนอกจากเงนมาวางเปนหลกประกนไดดวย

๒.๔) เพมชองทางในการระงบขอพพาทในเรองการกกเรอใหอนญาโตตลาการวนจฉยไดอกชองทางหนง แตก�าหนดใหตองด�าเนนการภายในสามสบวนนบแตวนทเจาพนกงานบงคบคดปดหมายกกเรอตามมาตรา ๑๒ (๒)แหงพระราชบญญตการกกเรอพ.ศ.๒๕๓๔

๒.๕) เพมเตมหลกการทว าเมอเจาพนกงานบงคบคดไดปดหมายกกเรอตามมาตรา ๑๒ (๒) แหง พระราชบญญตการกกเรอพ.ศ.๒๕๓๔แลวนอกจากชองทางทลกหนและเจาหนจะสามารถตกลงกนมอบขอพพาทในเรองการกกเรอใหอนญาโตตลาการวนจฉยไดแลว เจาหนอาจจะเลอกใชชองทางการฟองคดตอศาลใหพจารณาพพากษาคดกได แตศาลทรพยสนทางปญญาและการคาระหวางประเทศเปนเพยงศาลเดยวทมเขตอ�านาจในคด ทเกยวกบการกกเรอ

74

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายรายงานประจ�าป๒๕๕๖

อยางไรกตามการปรบปรงกฎหมายทง๒ฉบบดงกลาวยงไมสามารถท�าการปฏรประบบกฎหมายพาณชยนาว ของประเทศไทยไดทงระบบ จ�าเปนทจะตองมการปรบปรงและพฒนากฎหมายทเกยวของอกหลายเรอง อาทเชนกฎหมายเกยวกบการเดนเรอในนานน�าไทยและกฎหมายเรอไทยกฎหมายเกยวกบการจดทะเบยนเรอสากลกฎหมายเกยวกบการชารเตอรเรอแตกฎหมายทกลาวมายงคงมความไมชดเจนเกยวกบนตนโยบายจงยงคงตองท�าการศกษาและรบฟงความคดเหนตอไป

ทงน นอกเหนอจากการปรบปรงกฎหมายทใชบงคบอยในปจจบนแลว คณะกรรมการปฏรปกฎหมายเหนวามกฎหมาย๒ฉบบทคอนขางมความชดเจนในแนวนตนโยบายแลวสมควรผลกดนใหออกเปนกฎหมายจ�านวน๒ฉบบไดแก

๑) กฎหมายเกยวกบการจ�ากดความรบผดเพอสทธเรยกรองเกยวกบเรอเดนทะเลเพอใหประเทศไทยมกฎหมายเกยวกบการจ�ากดความรบผดเพอสทธเรยกรองเกยวกบเรอเดนทะเลโดยเฉพาะ สอดคลองกบหลกเกณฑสากลและแกไขปญหาความไมเหมาะสมในการใชกฎหมายทวไปวาดวยละเมดซงไมสอดคลองกบธรรมชาตของการประกอบกจการเรอเดนทะเล

๒) กฎหมายเกยวกบความรบผดทางแพงของผ ประกอบการทาเรอเพอความเสยหายทเกดขนแก ของทขนสงทางทะเลระหวางประเทศเพอใหประเทศไทยมกฎหมายเกยวกบการก�าหนดความรบผดของผประกอบการ ทาเรอ อนเปนกลไกส�าคญหนงในทางการคาระหวางประเทศ ซงการไมมกฎหมายเฉพาะในเรองดงกลาว นอกจากจะไมสอดคลองกบหลกเกณฑสากลแลวยงสงผลใหการพฒนาทาเรอในประเทศไทยเปนไปอยางลาชา อนอาจท�าให ไมสามารถท�าการแขงขนกบตางประเทศไดในอนาคต

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายเหนสมควรใหมการผลกดนกฎหมายขนสงทางน�าโดยการปรบปรงแกไขกฎหมายและการบญญตกฎหมายเฉพาะในสวนทเกยวของกบกจการพาณชยนาวของประเทศ จงขอเสนอความเหนและขอเสนอแนะเกยวกบกฎหมายวาดวยการขนสงทางน�า๔ฉบบไดแก

๑) รางพระราชบญญตการรบขนของทางทะเลพ.ศ.....(ฉบบกรมเจาทากระทรวงคมนาคม)

๒) รางพระราชบญญตการกกเรอพ.ศ.....(ฉบบกรมเจาทากระทรวงคมนาคม)

ส�าหรบกฎหมายเกยวกบความรบผด คณะกรรมการปฏรปกฎหมายเหนดวยในแนวทางและหลกการ เบองตนทจะผลกดนใหมกฎหมาย แตในสวนรายละเอยดของรางกฎหมายมความจ�าเปนทต องศกษาวจยตอไป ในอนาคตไดแก

๓) กฎหมายเกยวกบการจ�ากดความรบผดเพอสทธเรยกรองเกยวกบเรอเดนทะเลและ

๔) กฎหมายเกยวกบความรบผดทางแพงของผประกอบการทาเรอเพอความเสยหายทเกดขนแกของทขนสงทางทะเลระหวางประเทศ

การผลกดนกฎหมายทง๔ฉบบนจะชวยสงเสรมและคมครองผประกอบการชวยในเรองการลดคาใชจาย ของผประกอบการในการด�าเนนธรกจชวยในดานการพฒนาระบบกฎหมายพาณชยนาวทงระบบใหมความครบถวนสมบรณ อนจะสงผลในสวนของการพฒนาศกยภาพในการแขงขนทางการคาระหวางประเทศของไทยใหดยงขน โดยเฉพาะอยางยงจะเปนการเตรยมความพรอมใหแกประเทศไทยในการเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยนในปพ.ศ.๒๕๕๘ตอไป

75

(๓) รางรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย แกไขเพมเตม (ฉบบท ..) พทธศกราช .... (แกไขมาตรา ๖๘ และมาตรา ๒๓๗)

จากการพจารณาศกษารางรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยแกไขเพมเตม(ฉบบท..)พทธศกราช....ทงจากขอมลทางวชาการและการรบฟงความคดเหนจากหลายภาคสวน คณะกรรมการปฏรปกฎหมายมความเหนและขอเสนอแนะดงน

๑. การใชสทธและเสรภาพของบคคลเพอพทกษรฐธรรมนญ การเสนอเรองตอ ศาลรฐธรรมนญ และยกเลกการเพกถอนสทธเลอกตงของหวหนาพรรคการเมองและกรรมการบรหารของพรรคการเมอง(มาตรา๖๘ของรฐธรรมนญ)คณะกรรมการปฏรปกฎหมายมความเหนและขอเสนอแนะดงน

๑.๑ คณะกรรมการปฏรปกฎหมายเหนวาการบญญตใหการใชสทธและเสรภาพเพอลมลางการปกครองระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมขซงตองหามกระท�านน ไมควรจ�ากดเฉพาะการใชสทธและเสรภาพตามหมวด๓ของรฐธรรมนญเนองจากเจตนารมณของรฐธรรมนญมาตรา๖๘มงปกปองมใหเกดการกระท�าอนเปนการลมลางการปกครองระบอบประชาธปไตยการอางสทธหรอการใชสทธไมวาจะเปนหมวดใดในรฐธรรมนญไมควรเปนการกระท�าทเปนการลมลางการปกครองระบอบประชาธปไตย ดงนน คณะกรรมการปฏรปกฎหมายจง เหนควรใหตดค�าวา“ตามหมวด๓”ตามรางทผานมตคณะกรรมาธการฯออกโดยรางมาตรา๖๘วรรคหนงเหนควร คงตามเดมในรฐธรรมนญ

๑.๒ คณะกรรมการปฏรปกฎหมายมขอสงเกตวารฐธรรมนญใชค�าวา“บคคลจะใชสทธ...เพอลมลางการปกครอง...”ซงโดยความเปนจรงแลวการใชสทธของประชาชนตามรฐธรรมนญยอมไมอาจใชเพอไปลมลางการปกครองระบอบประชาธปไตยเพราะสทธทรฐธรรมนญเปดชองทางไวเปนไปเพอการคมครองประชาชนทงสนไมวาจะเปนสทธในกระบวนการยตธรรม เสรภาพในการแสดงความคดเหน เสรภาพในการชมนมหรอการมสวนรวมทาง การเมอง เปนตน ดงนน คณะกรรมการปฏรปกฎหมายเหนควรแกไขขอความเปน “บคคลจะอางสทธและเสรภาพตามหมวด๓แหงรฐธรรมนญเพอลมลางการปกครองระบอบประชาธปไตย....มได”จะมความชดเจนมากกวา

76

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายรายงานประจ�าป๒๕๕๖

๑.๓ กรณทมบคคลหรอพรรคการเมองกระท�าการอนเชอวาเปนการลมลางการปกครองในระบอบประชาธปไตยตามมาตรา๖๘วรรคหนงควรก�าหนดใหผททราบการกระท�าตองเสนอเรองตออยการสงสดใหตรวจสอบ ขอเทจจรงเสยกอนแตหากอยการสงสดพจารณาแลวเหนวาไมเปนการกระท�าทตองหามตามมาตรา๖๘วรรคหนงผ ทราบการกระท�านนยอมมสทธเสนอตอศาลรฐธรรมนญพจารณาโดยตรงได ดงนน คณะกรรมการปฏรปกฎหมาย จงเหนดวยในหลกการดงกลาวซงเปนไปตามรางของนายดเรกถงฝงกบคณะเปนผเสนอ

๑.๔ คณะกรรมการปฏรปกฎหมายเหนควรก�าหนดระยะเวลาในการเสนอเรองตออยการสงสดเพอ ตรวจสอบขอเทจจรงเพอเปนกรอบระยะเวลาในการด�าเนนการโดยขอเสนอใหอยการสงสดตองพจารณาและยนค�ารอง ขอตอศาลรฐธรรมนญภายใน ๓๐ วนนบแตวนรบเรอง จงเหนควรแกไขเพมเตมวรรคสองของมาตรา ๖๘ ตามรางของนายดเรกถงฝงกบคณะจาก“ในกรณทบคคลหรอพรรคการเมองใดกระท�าการตามวรรคหนงผทราบการกระท�า ดงกลาวยอมมสทธเสนอเรองใหอยการสงสดตรวจสอบขอเทจจรง เมออยการสงสดตรวจสอบขอเทจจรงแลวเหนวา การกระท�าดงกลาวขดตอวรรคหนงใหอยการสงสดยนค�ารองขอใหศาลรฐธรรมนญวนจฉยสงการใหเลกการกระท�า ดงกลาว แตทงน ไมกระทบกระเทอนการด�าเนนคดอาญา ตอผ กระท�าการดงกลาว” เปน “ในกรณทบคคลหรอพรรคการเมองใดกระท�าการตามวรรคหนงผทราบการกระท�าดงกลาวยอมมสทธเสนอเรองใหอยการสงสดตรวจสอบ ขอเทจจรงเมออยการสงสดตรวจสอบขอเทจจรงแลวเหนวาการกระท�าดงกลาวเปนการกระท�าทตองหามตามวรรคหนง ใหอยการสงสดยนค�ารองภายใน ๓๐ วนนบแตวนรบเรอง เพอใหศาลรฐธรรมนญวนจฉยสงการใหเลกการกระท�า ดงกลาวแตทงนไมกระทบกระเทอนการด�าเนนคดอาญาตอผกระท�าการดงกลาว”

๑.๕ กรณทมการด�าเนนการยนเรองตออยการสงสดแลว หากอยการสงสดพจารณาขอเทจจรงตางๆ และมขอสรปวาการกระท�าตามค�ารองไมเปนการกระท�าทเปนการลมลางการปกครองระบอบประชาธปไตยอนม พระมหากษตรยทรงเปนประมขและอยการสงสดสงยตเรองซงค�าสงดงกลาวตามรางของคณะกรรมาธการฯใหถอวาค�าสงของอยการสงสดเปนทสด จะท�าใหการกระท�าดงกลาวไมไปส การพจารณาของศาลรฐธรรมนญ เพอเปนการคมครองสทธของประชาชนและสอดคลองกบมาตรา๒๑๒ของรฐธรรมนญรวมทงเพอใหเกดความชดเจนเปนธรรมและเหมาะสมคณะกรรมการปฏรปกฎหมายเหนควรเพมความตอไปนเปนวรรคสามของมาตรา๖๘

“ในกรณทอยการสงสดพจารณาแลวเหนวาการกระท�าดงกลาวไมเปนการกระท�าทตองหามตามวรรคหนงหรอมไดด�าเนนการภายในก�าหนดระยะเวลาตามวรรคสองใหผทราบการกระท�าดงกลาวมสทธเสนอเรองตอศาลรฐธรรมนญภายในสามสบวนนบแตวนทรบทราบค�าสงของอยการสงสดทมค�าสงวาการกระท�าดงกลาวไมตองหามตามวรรคหนงหรอนบแตวนสนสดระยะเวลาตามวรรคสอง”

๑.๖ การยกเลกบทบญญตเกยวกบการเพกถอนสทธเลอกตงของหวหนาพรรคการเมองและกรรมการบรหารพรรคการเมอง

คณะกรรมการปฏรปกฎหมาย เหนชอบกบหลกการทใหยกเลกวรรคทายของมาตรา ๖๘ ทเพกถอนสทธเลอกตงของหวหนาพรรคการเมองและกรรมการบรหารของพรรคการเมองทถกยบ เนองจากการเพกถอนสทธเลอกตงไดมบญญตไวในพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยการเลอกตงสมาชกสภาผ แทนราษฎรและการไดมาซงสมาชกวฒสภาพ.ศ.๒๕๕๐มาตรา๑๐๓วรรคหาและพระราชบญญตวาดวยพรรคการเมองพ.ศ.๒๕๕๐มาตรา๙๘อกทงค�าวนจฉยของศาลรฐธรรมนญทใหเพกถอนสทธเลอกตงอาจกระทบตอคดอาญาเพราะค�าวนจฉยของศาลรฐธรรมนญใหเปนเดดขาดมผลผกพนรฐสภาคณะรฐมนตรศาลและองคกรอนตามมาตรา๒๑๖วรรคหาของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพทธศกราช๒๕๕๐

77

๒. การยกเลกบทบญญตวาดวยการยบพรรคการเมองและการเพกถอนสทธเลอกตงของหวหนาพรรคการเมองและกรรมการบรหารของพรรคการเมอง ในกรณทผ สมครรบเลอกตงกระท�าการฝาฝนพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยการเลอกตงสมาชกสภาผแทนราษฎรและการไดมาซงสมาชกวฒสภา (ยกเลกมาตรา ๒๓๗ ของรฐธรรมนญ)

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายพจารณาแลวเหนวาควรยกเลกมาตรา ๒๓๗ เนองจากบทบญญตม งลงโทษพรรคการเมองดวยเหตจากการกระท�าผดของผ สมครรบเลอกตง หรอหวหนาพรรคการเมองหรอกรรมการบรหารพรรคการเมอง ซงเปนเพยงกลมบคคลบางกลมในพรรคการเมองเทานน การยบพรรคการเมองทงพรรค มผลท�าใหสมาชกสภาผแทนราษฎรทสงกดพรรคการเมองนนและประชาชนทเปนสมาชกพรรคการเมองตองพนจากสถานภาพของพรรคการเมองนนไปดวย อนเปนการลงโทษคนกลมใหญซงมไดรวมรเหนหรอมสวนรวมในการกระท�าความผดบทบญญตดงกลาวจงไมเหมาะสมและไมเปนไปตามหลกการมสวนรวมของประชาชนในทางการเมองอกทงบทบญญตเกยวกบการเพกถอนสทธเลอกตงผ สมครรบเลอกตง ไดก�าหนดไวแลวในพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยการเลอกตงสมาชกสภาผแทนราษฎรและการไดมาซงสมาชกวฒสภาพ.ศ.๒๕๕๐มาตรา๑๐๓และพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยพรรคการเมอง พ.ศ. ๒๕๕๐ มาตรา ๙๘ จงไมจ�าเปนตองก�าหนดบทบญญตดงกลาว ไวอกคณะกรรมการปฏรปกฎหมายขอเสนอใหยกเลกมาตรา๒๓๗โดยแกไขรางมาตรา๔จาก“ใหยกเลกวรรคสอง ของมาตรา ๒๓๗ ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย” เปน “ใหยกเลกมาตรา ๒๓๗ ของรฐธรรมนญแหง ราชอาณาจกรไทย”

๓. การก�าหนดใหการเพกถอนสทธเลอกตงของหวหนาพรรคการเมองหรอกรรมการบรหารของพรรคการเมองเพราะเหตมค�าวนจฉยใหยบพรรคการเมองตามมาตรา ๖๘ หรอมาตรา ๒๓๗ วรรคสอง กอนการแกไขเพมเตมรฐธรรมนญนเปนอนสนสดและใหถอวาบคคลนนไมเคยเปนผถกเพกถอนสทธเลอกตง

รางรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยแกไขเพมเตม(ฉบบท..)พทธศกราช....มาตรา๕ก�าหนดใหการเพกถอนสทธเลอกตงของหวหนาพรรคการเมองและกรรมการบรหารพรรคการเมองเพราะเหตมค�าวนจฉยใหยบพรรคการเมองตามมาตรา ๖๘ และมาตรา ๒๓๗ วรรคสอง เปนอนสนสดและใหถอวาบคคลนนไมเคยถกเพกถอนสทธเลอกตงรางบทบญญตดงกลาวคณะกรรมการปฏรปกฎหมายพจารณาแลวการยกเลกโทษเกยวกบการเพกถอน สทธเลอกตงนนควรออกเปนกฎหมายเฉพาะเชนกฎหมายนรโทษกรรมหรอยกเลกโดยกฎหมายอนเนองจากการกระท�าทเกดขนเปนการกระท�าทศาลไดวนจฉยเปนทสดแลววามความผด และไดมการเพกถอนสทธเลอกตงไปแลวถอวาการกระท�าการวนจฉยการกระท�าและการลงโทษไดสนสดลงไปแลวหากตองการใหถอวาผถกตดสทธเลอกตง พนจากสถานะดงกลาวควรออกเปนกฎหมายเฉพาะแตไมควรบญญตไวในรฐธรรมนญ

(๔) รางรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย แกไขเพมเตม (ฉบบท ..) พทธศกราช .... (แกไขทมาของสมาชกวฒสภา)

๑. การแกไขคณสมบตและลกษณะตองหามของผมสทธเลอกตงหรอเขารบการสรรหาเปนสมาชกวฒสภาและการแกไขขอหามการด�ารงต�าแหนงของสมาชกวฒสภา

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยแกไขเพมเตม(ฉบบท..)พทธศกราช.....ฉบบทคณะกรรมาธการ(รฐสภา)พจารณาเสรจแลวไดมการยกเลกลกษณะตองหามของผมสทธเขารบการเลอกตงเปนสมาชกวฒสภาตามมาตรา๑๑๕ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพทธศกราช๒๕๕๐ดงตอไปน

78

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายรายงานประจ�าป๒๕๕๖

๑.๑ การยกเลกมาตรา ๑๑๕ (๕) “ไมเปนบพการ ค สมรส หรอบตรของผ ด�ารงต�าแหนงสมาชก สภาผแทนราษฎรหรอผด�ารงต�าแหนงทางการเมอง”

การก�าหนดคณสมบตและลกษณะตองหามของผสมครเปนสมาชกวฒสภาวาตองไมเปนบพการคสมรส หรอบตรของผด�ารงต�าแหนงสมาชกสภาผแทนราษฎรหรอผด�ารงต�าแหนงทางการเมองนนเพอใหสอดคลองกบการแกไขปญหาการครอบง�าโดยบคคลทอยในครอบครวเดยวกน เชน บพการ ค สมรส บตร เพอใหการด�าเนนงานของสมาชกวฒสภามความเปนกลางโปรงใสและปลอดจากการแทรกแซงท�าใหสมาชกวฒสภามอสระในการปฏบตหนาทอยางแทจรงดงนนการยกเลกมาตรา๑๑๕(๕)จงอาจจะท�าใหไดสมาชกวฒสภาทมความใกลชดกบสมาชกสภาผแทนราษฎรในลกษณะเครอญาตอนอาจสงผลใหการท�าหนาทของวฒสภาถกแทรกแซงจากฝายการเมองท�าใหขาดความเปนอสระในการท�าหนาทตามเจตนารมณของรฐธรรมนญมาตรา๑๑๕(๕)ดวยเหตผลดงกลาวการแกไขคณสมบตและลกษณะตองหามดงกลาว ยอมไมสอดคลองกบเจตนารมณทตองการใหวฒสภามความเปนกลาง โปรงใส และปลอดจากการแทรกแซงสภาพการณดงกลาวเคยเกดประสบการณในชวงปลายของการใชรฐธรรมนญพ.ศ.๒๕๔๐ดงนนทมาของคณสมบตและลกษณะตองหามในประการนจงมทมาจากขอเทจจรงทเคยเกดขนเมอปราศจากเหตผลในการสนบสนนทหนกแนนในการแกไขในประเดนน คณะกรรมการปฏรปกฎหมาย จงเหนควรใหคงคณสมบตและลกษณะตองหามดงกลาวไว

๑.๒ มาตรา๑๑๕ (๖)การยกเลกขอความ“หรอเคยเปนสมาชกหรอเคยด�ารงต�าแหนงและพนจากการเปนสมาชกหรอการด�ารงต�าแหนงใดๆในพรรคการเมองมาแลวยงไมเกนหาปนบถงวนสมครรบเลอกตง”

มาตรา ๑๑๕ (๗) การยกเลก ขอความ “หรอเคยเปนสมาชกสภาผแทนราษฎรและพนจากการเปนสมาชกสภาผแทนราษฎรมาแลวไมเกนหาปนบถงวนสมครรบเลอกตง”

มาตรา๑๑๕(๙)การยกเลกขอความ“หรอผบรหารทองถนหรอเคยเปนรฐมนตรหรอผด�ารงต�าแหนงทางการเมองอนซงมใชสมาชกวฒสภา สมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน แตพนจากต�าแหนงดงกลาวมาแลว ยงไมเกนหาป”

การก�าหนดใหสมาชกวฒสภาตองไมเปนสมาชกหรอผ ด�ารงต�าแหนงใดในพรรคการเมอง หรอไมเปนสมาชกสภาผแทนราษฎรหรอไมเปนรฐมนตรหรอผด�ารงต�าแหนงทางการเมองอนซงมใชสมาชกวฒสภาสมาชกสภาทองถนหรอเคยเปนแตพนจากต�าแหนงดงกลาวมาแลวยงไมเกนหาปเพอใหวฒสภามความเปนกลางปราศจากการแทรกแซงทางการเมอง การตดขอความระยะเวลา๕ปดงกลาว ยอมสงผลใหการไดมาของสมาชกวฒสภามโอกาสสญเสยความเปนกลาง และมการแทรกแซงจากฝายการเมอง เพราะเปนการเปดโอกาสใหสมาชกสภาผแทนราษฎรหรอผด�ารงต�าแหนงทางการเมองอนใด เมอลาออกจากต�าแหนงกสามารถมาสมครรบเลอกตงเปนสมาชกวฒสภาไดทนทท�าใหอทธพลของฝายการเมองเขามามบทบาทตออ�านาจของวฒสภามากขนและการทอ�านาจของฝายการเมองเขามามบทบาทครอบง�าอ�านาจของวฒสภายอมสงผลกระทบตอดลยภาพของระบบรฐสภาไทยและไมสอดคลองกบเจตนารมณของมาตรา๑๑๕(๖)มาตรา๑๑๕(๗)และมาตรา๑๑๕(๙)

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายเหนวารฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพทธศกราช๒๕๕๐มเจตนารมณทจะสรางความโปรงใสและสรางดลยภาพในฝายนตบญญตโดยการก�าหนดใหสมาชกวฒสภาซงมหนาทส�าคญในการตรวจสอบและกลนกรองกระบวนการนตบญญตรวมถงการพจารณาเลอกแตงตงใหค�าแนะน�าหรอใหความเหนชอบใหบคคลด�ารงต�าแหนงในองคกรตางๆ ตามรฐธรรมนญ และการถอดถอนบคคลออกจากต�าแหนง วฒสภาจงควรมความเปนกลางปราศจากการแทรกแซงทางการเมองการยกเลกขอหามทงสามกรณดงกลาวมลกษณะทเออประโยชนใหกบผด�ารงต�าแหนงทางการเมองตางๆสามารถมาลงสมครรบเลอกตงเปนสมาชกวฒสภาไดทนทเชนนยอมเปนการ

79

ขดตอเจตนารมณของรฐธรรมนญดงกลาวแลวขางตน ซงจะสงผลกระทบตอดลยภาพของรฐธรรมนญโดยภาพรวมอกทงยงเปนการเออใหผ ด�ารงต�าแหนงทางการเมองตางๆ อาจเขาแทรกแซงและครอบง�าวฒสภาได เปนการขดตอเจตนารมณของรฐธรรมนญทตองการใหสมาชกวฒสภามความเปนกลางโปรงใสและปลอดจากการแทรกแซงใดๆ

๒. การแกไขขอหามการด�ารงต�าแหนงและวาระการด�ารงต�าแหนงของสมาชกวฒสภา

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยแกไขเพมเตม(ฉบบท..)พทธศกราช....ฉบบทคณะกรรมาธการ(รฐสภา)พจารณาเสรจแลวไดมการยกเลกลกษณะตองหามของผมสทธเขารบการเลอกตงเปนสมาชกวฒสภาตามมาตรา๑๑๖ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพทธศกราช๒๕๕๐ดงตอไปน

๒.๑ การยกเลกมาตรา๑๑๖วรรคแรก“สมาชกวฒสภาจะเปนรฐมนตรผด�ารงต�าแหนงทางการเมองอนหรอผด�ารงต�าแหนงในองคกรอสระตามรฐธรรมนญมได”

ขอหามดงกลาว โดยเจตนารมณของมาตรา ๑๑๖ วรรคแรก เปนการหามมใหสมาชกวฒสภาด�ารงต�าแหนงอนใดทอาจขดแยงกบการปฏบตหนาทในขณะทด�ารงต�าแหนงเปนสมาชกวฒสภาและเพอใหสมาชกวฒสภา มเวลาในการปฏบตหนาทอยางเตมท การยกเลกขอหามนยอมสงผลใหการด�าเนนงานในฐานะสมาชกวฒสภาไมมความเปนกลางและถกแทรกแซงไดงาย

๒.๒ การแกไขมาตรา๑๑๖วรรคสองเปน“บคคลผเคยด�ารงต�าแหนงสมาชกวฒสภาและสมาชกภาพสนสดลงมาแลวยงไมเกนสองปจะเปนรฐมนตร หรอผด�ารงต�าแหนงทางการเมองซงมใชสมาชกวฒสภา มได” และการยกเลกมาตรา๑๑๗วรรคสอง“สมาชกภาพของสมาชกวฒสภามก�าหนดคราวละหกปนบแตวนเลอกตงหรอวนท คณะกรรมการการเลอกตงประกาศผลการสรรหา แลวแตกรณ โดยสมาชกวฒสภาจะด�ารงต�าแหนงตดตอกนเกน หนงวาระไมได” และการยกเลกมาตรา ๑๑๗ วรรคสาม “ใหสมาชกวฒสภาซงสนสดสมาชกภาพตามวาระ อยในต�าแหนงเพอปฏบตหนาทตอไปจนกวาจะมสมาชกวฒสภาขนใหม”

เมอพจารณาขอหามตามมาตรา๑๑๖วรรคสองและมาตรา๑๑๗วรรคสองประกอบกบมาตรา๑๐๒(๑๐)กรณบคคลตองหามมใหใชสทธสมครรบเลอกตงเปนสมาชกสภาผแทนราษฎรทบญญตไววา“เปนสมาชกวฒสภาหรอเคยเปนสมาชกวฒสภาและสมาชกภาพสนสดลงแลวยงไมเกนสองป”ยอมสงผลใหสมาชกวฒสภาทสมาชกภาพ สนสดลงมาแลวยงไมเกนสองป สามารถสมครเขารบการเลอกตงเปนสมาชกวฒสภาไดทนท แตไมสามารถจะเปนรฐมนตร สมาชกสภาผแทนราษฎร หรอผ ด�ารงต�าแหนงทางการเมองอนได ในขณะทโดยผลของการแกไขขอหามการหามด�ารงต�าแหนงหลงจากพนจากการเปนสมาชกสภาผแทนราษฎรหรอการด�ารงต�าแหนงในพรรคการเมองตามมาตรา๑๑๕(๖)มาตรา๑๑๕(๗)และมาตรา๑๑๕(๙)จะท�าใหสมาชกสภาผแทนราษฎรทสมาชกภาพสนสดลงแลวสามารถสมครเขารบการเลอกตงเปนสมาชกวฒสภาไดทนท นอกจากนการทสมาชกสภาผแทนราษฎรยงไมมระยะเวลาหามการด�ารงต�าแหนงเกนกวาสองวาระท�าใหสามารถสมครเขารบการเลอกตงเปนสมาชกสภาผแทนราษฎรไดทนทอกดวย ดงนยอมจะเปนการแกไขบทบญญตของรฐธรรมนญทไมสอดคลองกนในระหวางขอหามของการสมครเขารบการเลอกตงเปนสมาชกสภาผแทนราษฎรและสมาชกวฒสภาและไมสอดคลองกบเจตนารมณของมาตรา๑๑๖ทม งปองกนมใหสมาชกวฒสภาตกอยภายใตอ�านาจทางการเมอง หรอปองกนการตอบแทนดวยต�าแหนงหลงจากทสมาชกวฒสภาพนสมาชกภาพแลว

อนง มขอสงเกตวาการแกไขดงกลาวตามขอ ๑ การแกไขคณสมบตและลกษณะตองหามของผมสทธเลอกตงหรอเขารบการสรรหาเปนสมาชกวฒสภาและการแกไขขอหามการด�ารงต�าแหนงของสมาชกวฒสภากดตาม ขอ ๒ การแกไขขอหามการด�ารงต�าแหนงและวาระการด�ารงต�าแหนงของสมาชกวฒสภาจะเปนการขดกนของ ผลประโยชนหรอเปนการเออประโยชนของผด�ารงต�าแหนงทางการเมองในปจจบนทมอ�านาจในการแกไขรฐธรรมนญในครงนหรอไม

80

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายรายงานประจ�าป๒๕๕๖

๓. จ�านวนสมาชกวฒสภาในวาระเรมแรกสมาชกภาพของสมาชกและอ�านาจหนาทของวฒสภาทมาจากการสรรหา

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยแกไขเพมเตม(ฉบบท..)พทธศกราช....ฉบบทคณะกรรมาธการ(รฐสภา)พจารณาเสรจแลวไดก�าหนดในวาระเรมแรกใหวฒสภาประกอบดวยสมาชกวฒสภาซงมาจากการเลอกตงทวไปตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยซงแกไขเพมเตมและสมาชกวฒสภาซงมาจากการสรรหาเทาทเหลออยและเมอมพระราชกฤษฎกาก�าหนดใหมการเลอกตงสมาชกวฒสภาครงแรกซงเปนการเลอกตงทวไปตามพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยการเลอกตงสมาชกสภาผแทนราษฎรและสมาชกวฒสภา ใหสมาชกวฒสภาซงมาจากการสรรหาเทาทเหลออย ยงคงมสมาชกภาพตอไปจนกวาจะครบวาระตามบทบญญตของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยกอนการแกไขเพมเตมโดยรฐธรรมนญนแตจะปฏบตหนาทเกยวกบการพจารณาใหบคคลด�ารงต�าแหนงหรอถอดถอนบคคลใดออกจากต�าแหนงตามบทบญญตแหงรฐธรรมนญมไดจนกวาสมาชกวฒสภาซงมาจากการเลอกตงทวไปตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยซงแกไขเพมเตมเขาปฏบตหนาท

คณะกรรมการปฏรปกฎหมาย เหนดวยทใหสมาชกวฒสภาซงมาจากการสรรหาเทาทเหลออย ยงคงมสมาชกภาพตอไปจนกวาจะครบวาระตามบทบญญตของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยกอนการแกไขเพมเตม โดยรฐธรรมนญน แตไมเหนดวยทไดก�าหนดขอหามในการปฏบตหนาทเกยวกบการพจารณาใหบคคลด�ารงต�าแหนงหรอถอดถอนบคคลใดออกจากต�าแหนงตามบทบญญตแหงรฐธรรมนญเนองจากหลกการแกไขรฐธรรมนญหากการด�าเนนการแกไขนนจะสงผลใหสถาบนทางการเมองไมสามารถท�าหนาทตามทรฐธรรมนญบญญตไวไดตามความจ�าเปนของระยะเวลานนๆดงนนการหามสมาชกวฒสภาซงมาจากการสรรหาซงยอมมสถานะเหมอนสมาชกวฒสภาทมาจาก การเลอกตงไมสามารถปฏบตหนาทเกยวกบการพจารณาใหบคคลด�ารงต�าแหนงหรอถอดถอนบคคลใดออกจากต�าแหนงตามบทบญญตแหงรฐธรรมนญจงนาจะขดกบหลกการทกลาวไวขางตน

๔. การไดมาของสมาชกวฒสภากบดลยภาพของอ�านาจของรฐธรรมนญ

เนองจากตามเจตนารมณของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๕๐ ตามทปรากฏใน ค�าปรารภของรฐธรรมนญวา“...รางรฐธรรมนญฉบบทจดท�าใหมนมสาระส�าคญเพอใหบรรลวตถประสงครวมกนของประชาชนชาวไทยในการธ�ารงรกษาไวซงเอกราชและความมนคงของชาตการท�านบ�ารงรกษาศาสนาทกศาสนาให สถตสถาพร การเทดทนพระมหากษตรยเปนประมขและเปนมงขวญของชาต การยดถอระบอบประชาธปไตยอนม พระมหากษตรยทรงเปนประมขเปนวถทางในการปกครองประเทศการคมครองสทธและเสรภาพของประชาชนใหประชาชนมบทบาทและมสวนรวมในการปกครองและตรวจสอบการใชอ�านาจรฐอยางเปนรปธรรมการก�าหนดกลไกสถาบนการเมองทงฝายนตบญญตและฝายบรหารใหมดลยภาพและประสทธภาพตามวถการปกครองแบบรฐสภารวมทง ใหสถาบนศาลและองคกรอสระอนสามารถปฏบตหนาทไดโดยสจรตเทยงธรรม...”หากพจารณารปแบบการปกครองในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมขตามรฐธรรมนญไทยแลวยอมหมายความวาเปน“ระบบรฐสภา”ทมศาลรฐธรรมนญศาลปกครองรวมทงองคกรอสระตามรฐธรรมนญเปนองคกรทคอยถวงดลยภาพล�าพงฝายขางนอยในสภายอมไมสามารถท�าหนาทถวงดลในระบบการเมองไดดวยเหตนรฐธรรมนญตงแตรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพทธศกราช๒๕๔๐จงสรางศาลรฐธรรมนญศาลปกครองและองคกรอสระตามรฐธรรมนญเปนองคกรชวยในการถวงดลยภาพตามขอบเขตอ�านาจของแตละองคกรรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพทธศกราช๒๕๕๐จงน�าหลกการ“ระบบรฐสภาทมศาลรฐธรรมนญศาลปกครองและองคกรอสระตามรฐธรรมนญเปนองคกรในการถวงดลยภาพ” ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๔๐ มาบญญตเปนหลกการส�าคญ ทสบเนองตอมาจนถงปจจบน

81

“ระบบรฐสภาทมศาลรฐธรรมนญ ศาลปกครอง และองคกรอสระตามรฐธรรมนญเปนองคกรในการถวงดลยภาพ”นนจะสามารถท�าหนาทไดโดยอสระและสามารถปฏบตหนาทไดโดยสจรตเทยงธรรมไดนนการไดมาของตลาการและกรรมการขององคกรอสระตามรฐธรรมนญจะตองปราศจากการแทรกแซงทางการเมองของอ�านาจฝายตางๆใหกระบวนการในการสรรหาตลาการและกรรมการขององคกรอสระตามรฐธรรมนญสามารถสรรหาผมความรความสามารถและประสบการณทเหมาะสมกบต�าแหนงหนาทนนๆภายใตสภาวการณเชนนยอมท�าใหความมงหมายทจะใหสถาบนศาลและองคกรอสระอนสามารถปฏบตหนาทไดโดยสจรตเทยงธรรมสามารถบรรลความมงหมายไดซงยอมหมายถงดลยภาพระหวางอ�านาจนตบญญตบรหารตลาการและองคกรอสระตามรฐธรรมนญภายใตระบบรฐสภาของไทยยอมเปนไปอยางมดลยภาพ

การแกไขรฐธรรมนญซงเปนการแกไขทมาคณสมบตและลกษณะตองหามของสมาชกวฒสภาในครงนยอมสงผลกระทบตอดลยภาพของ“ระบบรฐสภาทมศาลรฐธรรมนญศาลปกครองและองคกรอสระตามรฐธรรมนญเปนองคกรในการถวงดลยภาพ”อยางมนยส�าคญยงเพราะการบญญตใหคณสมบตและลกษณะตองหามระหวางสมาชกสภาผแทนราษฎรและสมาชกวฒสภามความเหมอนกนตลอดจนปราศจากขอหามการหามด�ารงต�าแหนงหลงจากพนจากการเปนสมาชกสภาผแทนราษฎรหรอการด�ารงต�าแหนงในพรรคการเมองยอมสงผลท�าใหอทธพลของพรรคการเมองเขามามบทบาทตออ�านาจของวฒสภามากขนจนไมอาจแยกความแตกตางระหวางทมาของสมาชกสภาผแทนราษฎรและสมาชกวฒสภาไดในทสดการทอ�านาจของพรรคการเมองเขามามบทบาทครอบง�าอ�านาจของวฒสภายอมสงผลกระทบตอดลยภาพของ“ระบบรฐสภาไทย”อยางนอยดงตอไปน

ก. อาจสงผลกระทบตอการท�าหนาทอยางอสระของศาลรฐธรรมนญศาลปกครองและองคกรอสระตามรฐธรรมนญเพราะตลาการและกรรมการขององคกรอสระตามรฐธรรมนญยอมมฐานมาจากความเหนชอบของวฒสภาทงสน

ข. ระบบการถวงดลตรวจสอบทก�าหนดใหวฒสภาท�าหนาทในการตรวจสอบถอดถอนหรอแตงตงบคคลไมอาจจะด�าเนนการไดอยางมประสทธภาพอกตอไป เพราะอ�านาจของฝายพรรคการเมองยอมไมตรวจสอบ หรอถอดถอนบคคลทมาจากฐานอ�านาจเดยวกน

ค. ระบบการพจารณากลนกรองกระบวนการในการพจารณารางกฎหมายของวฒสภายอมสญเสยความมงหมายทจะชวยท�าหนาทในการกลนกรองยบยงหรอถวงดลในกระบวนการรางกฎหมาย

กรณปญหาทงสามกรณดงกลาวไดเคยเกดปญหาในชวงของการใชรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพทธศกราช ๒๕๔๐ มาแลว และถอไดวาเปนปญหาตนเหตของวกฤตการณทางการเมองของไทยทมผลสบเนอง มาจนถงปจจบนนดวยเหตผลดงกลาวคณะกรรมการปฏรปกฎหมายเหนวาการแกไขรฐธรรมนญทจะน�าไปสปญหาทเคยเกดขนมาแลวเปนสงทควรหลกเลยงคณะกรรมการปฏรปกฎหมายเหนดวยวาการไดมาของสมาชกวฒสภาโดยคณะกรรมการสรรหาตามทก�าหนดไวในมาตรา ๑๑๓ ของรฐธรรมนญ อาจไมสอดคลองเหมาะสม หากจะปรบปรง เหนควรปรบปรงในสวนของคณะกรรมการสรรหาใหมความเชอมโยงกบประชาชนในกลมวชาชพและสาขาอาชพตางๆเพอใหเปนหลกประกนวาคณะกรรมการสรรหาดงกลาวจะไดท�าหนาทในการสรรหาผทมความร ประสบการณและ มความหลากหลาย เพอทจะรกษาเจตนารมณของรฐธรรมนญและดลยภาพของอ�านาจตางๆ ใหสามารถท�าหนาทบรรลความมงหมายของสถาบนการเมองและองคกรนนๆได

๕. ขอสงเกตเพมเตม

การทคณะกรรมาธการของรฐสภาพจารณารางรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยแกไขเพมเตม(ฉบบท..)พทธศกราช....(แกไขเพมเตมมาตรา๑๑๑มาตรา๑๑๒มาตรา๑๑๕มาตรา๑๑๖วรรคสองมาตรา๑๑๗มาตรา๑๑๘มาตรา๑๒๐และมาตรา๒๔๑วรรคหนงและยกเลกมาตรา๑๑๓และมาตรา๑๑๔) ไดมการยกเลกความ

82

คณะก

รรมก

ำรปฏ

รปกฎ

หมำย

รำย

งำนป

ระจ�ำ

ป ๒

๕๕๖

ในมาตรา๑๑๕(๕)มาตรา๑๑๕(๖)มาตรา๑๑๕(๗)และมาตรา๑๑๕(๙)ซงท�าใหมความแตกตางไปจากรางรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยแกไขเพมเตมทสมาชกสภาผแทนราษฎรและสมาชกวฒสภาจ�านวน๓๐๘คนเปนผเสนอและทประชมรวมของรฐสภาไดรบหลกการไวจะสามารถด�าเนนการไดหรอไมเนองจากเปนการแกไขเพมเตมนอกเหนอจากหลกการทไดรบหลกการไว

กลาวโดยสรป คณะกรรมการปฏรปกฎหมาย เหนวา การแกไขคณสมบตและลกษณะตองหามและการยกเลกขอหามตางๆเปนการไมสอดคลองกบเจตนารมณของรฐธรรมนญส�าหรบประเดนคณะกรรมการสรรหาตามทก�าหนดไวในมาตรา๑๑๓ของรฐธรรมนญนนอาจไมสอดคลองเหมาะสมหากจะปรบปรงเหนควรปรบปรงในสวนของ คณะกรรมการสรรหาใหมความเชอมโยงกบประชาชนในกลมวชาชพและสาขาอาชพตางๆเพอใหเปนหลกประกนวา คณะกรรมการสรรหาดงกลาวจะท�าหนาทในการสรรหาผ ทมความร ประสบการณและมความหลากหลายเพอใหวฒสภามความเปนกลางโปรงใสและปลอดจากการแทรกแซงใดๆ

(๕)รางรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย แกไขเพมเตม (ฉบบท ..) พทธศกราช .... (แกไขมาตรา๑๙๐)

๑. การแกไขเพมเตมรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยมาตรา๑๙๐ควรค�านงถงเจตนารมณของรฐธรรมนญทเปดโอกาสใหประชาชนมสวนรวมในกระบวนการท�าหนงสอสญญากบนานาประเทศหรอองคการระหวางประเทศ

เมอสงคมพฒนาไปและมความสลบซบซอนมากขน รฐธรรมนญของนานาประเทศกมกก�าหนดใหรฐสภามอ�านาจท�าการตรวจสอบและใหความเหนชอบการท�าหนงสอสญญาของฝายบรหารกอนการผกพนตามหนงสอสญญาดวยโดยเฉพาะอยางยงในกรณทหนงสอสญญาหรอความตกลงระหวางประเทศนนมผลกระทบส�าคญอยางยง ตอประเทศหรอประชาชน เชน เปนหนงสอสญญาทมผลแกไขเปลยนแปลงดนแดนอาณาเขต มผลเปนการลดรอนสทธเสรภาพของประชาชนหรอมผลกระทบตอการคาการลงทนหรอมผลผกพนการเงนการคลงของประเทศหรอมผลกระทบตอกฎหมายภายในทมผลบงคบใชอยในประเทศตวอยางเชนในรฐธรรมนญของประเทศฝรงเศสเปนตนแตอยางไรกดการมสวนรวมหรอบทบาทของฝายนตบญญตเกยวกบการท�าหนงสอสญญานนคอนขางจ�ากดกลาวคอรฐธรรมนญของประเทศสวนใหญจะบญญตไปในแนวทางทใหอ�านาจฝายนตบญญตท�าไดเพยงการใหความเหนหรอ ไมเหนชอบหนงสอสญญาเทานนแตไมมอ�านาจในการแกไขหรอเปลยนแปลงเนอหาใดๆของหนงสอสญญา

83

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยฉบบปจจบนไดเพมเตมหลกการใหประชาชนไดมสวนรวมในกระบวนการท�าหนงสอสญญาหรอสนธสญญาระหวางประเทศโดยการก�าหนดใหมกลไกรบฟงความคดเหนจากประชาชนและกลไกการแกไขเยยวยาประชาชนทไดรบผลกระทบจากการปฏบตตามหนงสอสญญาดงกลาวดวยหลกการดงกลาวถอเปนหลกการใหมและนบเปนครงแรกทมการน�ามาบญญตไวในรฐธรรมนญ และถอวาเปนหลกการทสรางสรรคกลาวคอเปนการเปดโอกาสใหประชาชนไดมสวนรวมในกระบวนการท�าสนธสญญาส�าคญๆทมผลกระทบตอประเทศชาตในดาน ตางๆนอกจากนยงเปนการสรางกลไกใหประชาชนสามารถใชสทธในการตรวจสอบการใชอ�านาจของฝายบรหารดวย

มาตรา๑๙๐ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยมเจตนารมณทจะสรางความโปรงใสและสรางดลยภาพระหวางการใชอ�านาจของฝายบรหารในการท�าหนงสอสญญาระหวางประเทศกบการมสวนรวมของฝายนตบญญตและประชาชนผมสวนไดเสยมหลกการแกไขเยยวยาผทไดรบความเสยหายอยางเหมาะสมในเวลาอนควรตลอดจนเพมพนขอมลและอ�านาจการตอรองใหแกคณะผเจรจาในการเจรจาตอรองระหวางประเทศซงถอเปนหลกการส�าคญของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยฉบบปจจบนดงนนการแกไขเพมเตมรฐธรรมนญมาตราดงกลาวจงควรค�านงถง เจตนารมณของรฐธรรมนญทเปดโอกาสใหประชาชนมสวนรวมในกระบวนการท�าหนงสอสญญากบนานาประเทศหรอองคการระหวางประเทศดวย

๒. ประเภทหนงสอสญญาทท�ากบนานาประเทศหรอองคการระหวางประเทศซงตองไดรบความเหนชอบจากรฐสภา

ตามรางรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยแกไขเพมเตม(ฉบบท..)พทธศกราช.... (แกไขเพมเตมมาตรา๑๙๐)ทคณะกรรมาธการฯพจารณาแลวเสรจนนไดก�าหนดประเภทของหนงสอสญญาทตองไดรบความเหนชอบจากรฐสภาไวเพยง๔ประเภทคอ๑)หนงสอสญญาทมบทเปลยนแปลงอาณาเขตไทย๒)หนงสอสญญาทมบทเปลยนแปลงพนทนอกอาณาเขตซงประเทศไทยมสทธอธปไตยหรอมเขตอ�านาจตามหนงสอสญญาหรอตามกฎหมายระหวางประเทศโดยชดแจง๓)หนงสอสญญาทตองออกพระราชบญญตเพอใหเปนไปตามหนงสอสญญาและ๔)หนงสอสญญาทมบทเปดเสรดานการคาการลงทน จงมการยกเลกหนงสอสญญาสองประเภทตามมาตรา ๑๙๐ ของรฐธรรมนญแหง ราชอาณาจกรไทยไดแกหนงสอสญญาทมผลกระทบตอความมนคงทางเศรษฐกจหรอสงคมของประเทศอยางกวางขวาง และหนงสอสญญาทมผลผกพนดานการคาการลงทนหรองบประมาณของประเทศอยางมนยส�าคญ โดยมการคงไวเฉพาะหนงสอสญญาทมบทเปดเสรดานการคาการลงทนเทานน

รฐธรรมนญไดก�าหนดใหมกฎหมายวาดวยการก�าหนดประเภท กรอบการเจรจา ขนตอนและวธการจดท�าหนงสอสญญาทมผลกระทบตอความมนคงทางเศรษฐกจหรอสงคมของประเทศอยางกวางขวางหรอมผลผกพนดานการคาการลงทนหรองบประมาณของประเทศอยางมนยส�าคญรวมทงการแกไขหรอเยยวยาผไดรบผลกระทบจากการปฏบตตามหนงสอสญญาดงกลาวโดยค�านงถงความเปนธรรมระหวางผทไดประโยชนกบผทไดรบผลกระทบจากการปฏบตตามหนงสอสญญานนและประชาชนทวไปโดยก�าหนดใหมกฎหมายดงกลาวภายในหนงปนบแตวนทประกาศใชรฐธรรมนญนแตจนถงปจจบนกฎหมายดงกลาวยงไมไดมการตราขนเพอใชบงคบเนองจากคณะรฐมนตรหรอสมาชกสภาผแทนราษฎรมไดปฏบตหนาทใหเปนไปตามบทบญญตของรฐธรรมนญดงนนจงควรมการเสนอกฎหมายอนวตการใหเปนไปตามรฐธรรมนญมากกวาทจะเสนอใหมการแกไขเพมเตมรฐธรรมนญ อนเปนการแสดงใหเหนถงความรบผดชอบตอรฐธรรมนญทรฐบาลหรอสภาผแทนราษฎรพงปฏบตเปนอยางยง

รางรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยแกไขเพมเตม(ฉบบท..)พทธศกราช....(แกไขเพมเตมมาตรา๑๙๐)ทคณะกรรมาธการฯพจารณาแลวเสรจไดเพมเตมประเภทหนงสอสญญาทมบทเปดเสรดานการคาการลงทนยงไมครอบคลมเพยงพอกบการเปลยนแปลงหนงสอสญญาระหวางประเทศแมวาปจจบนจะมแนวโนมการท�าสนธสญญาเพอเปดเสรดานการคาการลงทนเปนจ�านวนมากในขณะเดยวกนโลกยคปจจบนมการแยงชงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมอยางกวางขวางโดยเฉพาะอยางยงดานพลงงานกลาวคอประเทศทมอ�านาจและก�าลงในทางเศรษฐกจสง

84

คณะก

รรมก

ำรปฏ

รปกฎ

หมำย

รำย

งำนป

ระจ�ำ

ป ๒

๕๕๖

จะเปนผครอบครองปจจยดงกลาวสงกวาดงนน เมอมการท�าหนงสอสญญาระหวางประเทศทมบทเกยวของกบการเปลยนแปลงไปซงทรพยากรและสงแวดลอมในดานตางๆเชนพลงงานปโตรเลยมกาซธรรมชาตหรอทรพยากรน�า เปนตนอาจจ�าเปนตองใหฝายนตบญญตในฐานะผแทนของปวงชนไดมสวนรวมในการตดสนใจเพราะเปนการกระท�าทมผลกระทบตอประเทศชาตโดยสวนรวมเพราะทรพยากรธรรมชาตตางๆ เปนสงทใชแลวหมดไป นอกจากนในปจจบนยงมแนวโนมทฝายบรหารไปท�าหนงสอสญญาทมผลผกพนและมผลกระทบตอการเงนการคลงของประเทศอยางมนยส�าคญแมวาการกระท�าดงกลาวจะเปนการใชอ�านาจของคณะรฐมนตรในฐานะฝายบรหารแตถงกระนนกด เมอมการท�าหนงสอสญญากเงนเชนการท�าหนงสอสญญากเงนจากตางประเทศเปนจ�านวนมากการใชคนเงนกยอมกระทบ ตอระบบงบประมาณของประเทศและสงผลกระทบตอประชาชนทงทางตรงและทางออมจงจ�าเปนอยางยงทฝายนตบญญต ในฐานะผแทนของประชาชนตองเขามามสวนรวมในการตรวจสอบถวงดลอ�านาจของฝายบรหารในเรองดงกลาว

ดงนนหากฝายบรหารไปด�าเนนการท�าสนธสญญาทเกยวของกบทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมทมใชเพอความรวมมอทางวชาการหรอการท�าหนงสอสญญาทมผลกระทบตอการเงนการคลงของประเทศอยางมนยส�าคญอาจจ�าเปนตองมการตรวจสอบถวงดลจากฝายนตบญญตในฐานะผแทนของปวงชนชาวไทยดวย เพอความโปรงใสรอบคอบและเพอเปนการรกษาประโยชนของประเทศชาต

๓. การก�าหนดใหจดท�ากฎหมายวาด วยการใหประชาชนสามารถเขาถงรายละเอยดและการรบฟง ความคดเหนของประชาชนเกยวกบหนงสอสญญาและการด�าเนนการแกไขหรอเยยวยาผไดรบผลกระทบจากหนงสอสญญาดงกลาวโดยใหด�าเนนการจดใหมกฎหมายดงกลาวภายในหนงปนบแตวนทประกาศใชรฐธรรมนญน

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายเหนดวยกบการก�าหนดใหมกฎหมายวาดวยการใหประชาชนสามารถเขาถงรายละเอยดและการรบฟงความคดเหนของประชาชนเกยวกบหนงสอสญญาเพราะเปนการเพมชองทางใหประชาชนสามารถเขาถงและรบทราบขอมลเกยวกบการด�าเนนการขององคกรฝายบรหารในฐานะผใชอ�านาจอธปไตยสวนหนงรวมทงกรณทเปนการท�าหนงสอสญญาทมบทใหเปดเสรดานการคาหรอการลงทนกฎหมายดงกลาวตองมบทบญญตเกยวกบการเสนอกรอบการเจรจาตอรฐสภาการศกษาถงผลประโยชนของหนงสอสญญาและผลกระทบตอประชาชนหรอผ ประกอบการ และการด�าเนนการแกไขหรอเยยวยาผ ไดรบผลกระทบจากหนงสอสญญาดงกลาวดวย เพราะ ถอเปนการเพมพนขอมลมตตางๆ เพอประกอบการใหความเหนชอบของฝายนตบญญตซงเปนกลไกการตรวจสอบถวงดลในกระบวนการท�าสนธสญญาของฝายบรหาร ทงยงเปนประโยชนตอหนวยงานของรฐทเกยวของในฐานะทอาจตองมหนาทปฏบตใหเปนไปตามหนงสอสญญานอกจากนยงท�าใหสงคมไดรบรรบทราบถงผลประโยชนทจะไดรบ จากการท�าหนงสอสญญาโดยคณะรฐมนตร เปนการสงเสรมใหประชาสงคมไดมสวนรวมในกระบวนการตดตาม สอดสองการท�างานของฝายบรหารไปในตว อนจะเปนการเสรมสรางธรรมาภบาลในการบรหารราชการแผนดนของฝายบรหารอกทางหนง

เมอมการเพมเตมการท�าหนงสอสญญาระหวางประเทศทเกยวของกบทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ทมใชเพอความรวมมอทางวชาการรวมทงการท�าหนงสอสญญาระหวางประเทศทมผลกระทบตอการเงนการคลงของประเทศอยางมนยส�าคญเปนหนงสอสญญาทตองใหรฐสภาใหความเหนชอบและใหประชาชนมสวนรวมตามวรรคสองแลวควรก�าหนดใหมกฎหมายวาดวยการก�าหนดประเภทขนตอนและวธการจดท�าหนงสอสญญาระหวางประเทศทมบทใหเปดเสรดานการคาหรอการลงทนการท�าหนงสอสญญาระหวางประเทศทเกยวของกบทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมทมใชเพอความรวมมอทางวชาการรวมทงการท�าหนงสอสญญาระหวางประเทศทมผลกระทบตอการเงน การคลงของประเทศอยางมนยส�าคญดวย เพราะเมอมกฎหมายดงกลาวแลวยอมเปนแนวทางใหกบฝายบรหารพจารณาวนจฉยวาหนงสอสญญาระหวางประเทศใดบางทตองขอความเหนชอบจากรฐสภา นอกจากนยงเปนการก�าหนดแนวทางปฏบตใหกบหนวยงานราชการหรอเจาหนาททเกยวของใหสามารถใหค�าแนะน�าในประเดนปญหาดงกลาวตอคณะรฐมนตรได

85

๔. การก�าหนดใหศาลรฐธรรมนญวนจฉยชขาดในกรณทมปญหาวาหนงสอสญญาใดเปนหนงสอสญญาทมบทเปลยนแปลงอาณาเขตไทยหรอเขตพนทนอกอาณาเขตซงประเทศไทยมสทธอธปไตยหรอมเขตอ�านาจตามหนงสอสญญาหรอตามกฎหมายระหวางประเทศโดยชดแจง หรอจะตองออกพระราชบญญตเพอใหการเปนไปตามหนงสอสญญาหรอมบทใหเปดเสรดานการคาหรอการลงทนหรอไม

การทหนงสอสญญาใดเปนหนงสอทจะตองเสนอรฐสภาใหความเหนชอบหรอไมนน เปนอ�านาจของฝายบรหารทจะเสนอใหฝายนตบญญตเปนผ พจารณา และฝายบรหารมกลไกหรอสามารถจดตงกลไกพจารณาเรอง ดงกลาวไดเชนกรมสนธสญญาและกฎหมายส�านกงานคณะกรรมการกฤษฎกาและคณะกรรมการพเศษเพอพจารณา อนสญญาตางๆทคณะรฐมนตรแตงตงขนซงนาจะเปนองคกรทมความรความสามารถและมความเชยวชาญในประเดนทางขอเทจจรงและขอกฎหมายทเกยวของกบการท�าหนงสอสญญาระหวางประเทศ และหากมการเสนอเรองเพอ ขอความเหนชอบจากรฐสภาในการท�าหนงสอสญญาระหวางประเทศ รฐสภากมอ�านาจในการวนจฉยอกชนหนงวาหนงสอสญญาระหวางประเทศทคณะรฐมนตรเสนอใหรฐสภาเหนชอบนนเปนหนงสอสญญาระหวางประเทศทอยในขาย ทตองขอความเหนชอบจากรฐสภาหรอไมดงนนจงเหนวาไมควรก�าหนดใหเปนอ�านาจหนาทของศาลรฐธรรมนญในการวนจฉยชขาดอกตอไปหากมปญหาใดๆ กควรใหเปนการตรวจสอบถวงดลกนระหวางฝายบรหารกบฝายนตบญญตและหากกฎหมายในเรองดงกลาวมความชดเจนแลวปญหาวาหนงสอสญญาใดเปนหนงสอสญญาทจะตองเสนอรฐสภาใหความเหนชอบหรอไมยอมเกดขนไดยาก

๕. การก�าหนดบทเฉพาะกาลในกรณทยงไมมการตรากฎหมายวาดวยการใหประชาชนสามารถเขาถง รายละเอยดและการรบฟงความคดเหนของประชาชนเกยวกบหนงสอสญญา และการด�าเนนการแกไขหรอเยยวยา ผไดรบผลกระทบจากหนงสอสญญาดงกลาวใชบงคบใหคณะรฐมนตรจดใหมการรบฟงความคดเหนของประชาชนในการจดท�าหนงสอสญญาตามมาตรา๑๙๐

การก�าหนดใหด�าเนนการจดใหมกฎหมายตามมาตรา๑๙๐ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย(ซงแกไข เพมเตมโดยรฐธรรมนญน) ภายในหนงปนบแตวนประกาศใชรฐธรรมนญน ไมไดมความแตกตางไปจากหลกการ ทก�าหนดไวในรฐธรรมนญฉบบปจจบนอยางไรกดโดยทจนถงปจจบนกฎหมายดงกลาวยงไมไดมการตราขนแตอยางใด ดงนนหากรางรฐธรรมนญฯฉบบนผานการพจารณาของรฐสภาและมผลประกาศใชบงคบแลวคณะกรรมการปฏรปกฎหมายเหนวาเปนหนาทของคณะรฐมนตรและสภาผแทนราษฎรทจะตองรเรมใหมการเสนอกฎหมายฉบบดงกลาวเขาสการพจารณาของรฐสภาเพอใหเปนไปตามเจตนารมณของการแกไขรฐธรรมนญและยงเปนการแสดงความเคารพรฐธรรมนญดวยอกประการหนง

ดงนน จงเหนวาควรเพมถอยค�าในมาตรา ๔ บทเฉพาะกาลวา “ใหคณะรฐมนตรรเรมด�าเนนการจดใหมกฎหมายตามมาตรา ๑๙๐ ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย ซงแกไขเพมเตมโดยรฐธรรมนญน ภายในหนงปนบแตวนทประกาศใชรฐธรรมนญน” เพอเปนการก�าหนดหนาทใหคณะรฐมนตรอยางชดแจง อนเปนการปองกน มใหเกดความลาชาในการตรากฎหมายดงกลาวขนใชบงคบ

๒.๓ ผลการด�าเนนงานตามมาตรา ๑๙ (๓)

เสนอแนะตอคณะรฐมนตรเกยวกบแผนการใหมกฎหมายหรอการแกไขเพมเตมกฎหมายโดยพจารณาภาพรวมของกฎหมายเรองนนหรอกลมกฎหมายทเกยวของทมความสมพนธกนในเรองนน

ในการด�าเนนการตามอ�านาจหนาทมาตรา๑๙(๓)นนคณะกรรมการปฏรปกฎหมายมผลการด�าเนนการจ�านวน๑๐เรองดงน

86

คณะก

รรมก

ำรปฏ

รปกฎ

หมำย

รำย

งำนป

ระจ�ำ

ป ๒

๕๕๖

(๑) รางพระราชบญญตสงเสรมการบรหารจดการทรพยากรทางทะเลและชายฝงพ.ศ.....

(๒) การบงคบใชพระราชบญญตกองทนการออมแหงชาตพ.ศ.๒๕๕๔

(๓) รางกฎกระทรวงก�าหนดฐานะและเงอนไขการอย ในราชอาณาจกรไทยของผ เกดในราชอาณาจกรไทยซง ไมไดสญชาตไทยพ.ศ.....

(๔) รางพระราชบญญตการกฬาแหงประเทศไทยพ.ศ.....

(๕) รางพระราชบญญตใหอ�านาจกระทรวงการคลงก เงนเพอการพฒนาโครงสรางพนฐานดานคมนาคมขนสงของประเทศพ.ศ.....

(๖) รางพระราชบญญตการประกอบธรกจบตรเครดตพ.ศ.....

(๗) รางพระราชบญญตความรบผดทางแพงเพอความเสยหายจากมลพษน�ามนพ.ศ.....

(๘) รางพระราชบญญตยบเลกกองทนการออมแหงชาตพ.ศ.....

(๙) รางพระราชบญญตยกเลกกฎหมายบางฉบบทหมดความจ�าเปนหรอซ�าซอนกบกฎหมายอนพ.ศ.....

(๑๐)รางพระราชบญญตวาดวยหลกประกนทางธรกจพ.ศ.....

ทงนความเหนและขอเสนอแนะตามมาตรา๑๙(๓)มสาระส�าคญดงตอไปน

(๑) รางพระราชบญญตสงเสรมการบรหารจดการทรพยากรทางทะเลและชายฝงพ.ศ.....

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายไดพจารณาศกษารางพระราชบญญตสงเสรมการบรหารจดการทรพยากรทางทะเลและชายฝงพ.ศ.....(ฉบบคณะรฐมนตรเปนผเสนอ)ประกอบกบรางพระราชบญญตสงเสรมการบรหารจดการทรพยากรทางทะเลและชายฝง(ฉบบประชาชนเขาชอเปนผเสนอ)พรอมทงจดใหมการรบฟงความคดเหนหนวยงานและบคคลตางๆทเกยวของโดยมความเหนและขอเสนอแนะในประเดนตางๆดงน

๑. ความเหนเกยวกบกระบวนการพจารณารางพระราชบญญตสงเสรมการบรหารจดการทรพยากรทางทะเลและชายฝงพ.ศ.....

87

กระบวนการพจารณาของสภาผ แทนราษฎรตอรางพระราชบญญตสงเสรมการบรหารจดการทรพยากร ทางทะเลและชายฝงพ.ศ.....(ฉบบคณะรฐมนตรเปนผเสนอ)โดยไมรอรางพระราชบญญตสงเสรมการบรหารจดการทรพยากรทางทะเลและชายฝงพ.ศ.....(ฉบบประชาชนเขาชอเปนผเสนอ)ทไดเสนอตอประธานสภาผแทนราษฎรแลวและอย ในระหวางการด�าเนนงานของส�านกงานเลขาธการสภาผ แทนราษฎรมหนงสอแจงกระทรวงมหาดไทยใหประกาศรายชอผ เขาชอเสนอกฎหมายเพอใหรองคดคานนน ท�าใหสทธการเขาชอเสนอกฎหมายของประชาชน ถกลดรอนไปอยางสนเชงอนเปนผลมาจากการทรฐสภาไมปฏบตหนาทและไมรบผดชอบตอการพจารณารางกฎหมาย ทเสนอโดยประชาชนตามเจตนารมณของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพทธศกราช๒๕๕๐มาตรา๑๖๓ทก�าหนดใหประชาชนผมสทธเลอกตงไมนอยกวาหนงหมนคนมสทธเขาชอ รองขอตอประธานรฐสภาเพอใหรฐสภาพจารณา รางพระราชบญญตตามหมวด๓วาดวยสทธและเสรภาพของชนชาวไทยและหมวด๕วาดวยแนวนโยบายพนฐานแหงรฐ และยงก�าหนดวาสภาผ แทนราษฎรและวฒสภาตองใหผ แทนของประชาชนผ มสทธเลอกตงทเขาชอเสนอรางพระราชบญญตนน ชแจงหลกการของรางพระราชบญญต รวมทงก�าหนดใหแตงตงคณะกรรมาธการวสามญ เพอพจารณารางพระราชบญญตดงกลาว โดยจะตองประกอบดวยผ แทนประชาชนทเขาชอเสนอรางกฎหมายนน ไมนอยกวาหนงในสามของจ�านวนกรรมาธการทงหมด คณะกรรมการปฏรปกฎหมายจงเหนวาสภาผ แทนราษฎร ควรรบผดชอบและปฏบตหนาทใหเปนไปตามบทบญญตของรฐธรรมนญ

๒. ความเหนเกยวกบรางพระราชบญญตสงเสรมการบรหารจดการทรพยากรทางทะเลและชายฝงพ.ศ.….

๒.๑) องคประกอบทมาของคณะกรรมการผทรงคณวฒและอ�านาจหนาทของคณะกรรมการนโยบายและแผนการบรหารจดการทรพยากรทางทะเลและชายฝงแหงชาต(มาตรา๕-มาตรา๙)

(๑) ก�าหนดใหมตวแทนองคกรชมชนประมงพนบานองคกรเอกชนทท�างานดานทะเลและชายฝงตวแทนองคกรประมงพาณชยเปนกรรมการผทรงคณวฒในคณะกรรมการนโยบายและแผนการบรหารจดการทรพยากรทางทะเลและชายฝงแหงชาตโดยมจ�านวนและสดสวนทเหมาะสม

(๒) ก�าหนดใหกรรมการผทรงคณวฒควรมาจากกระบวนการสรรหาโดยคณะกรรมการสรรหากรรรมการผ ทรงคณวฒ เพอใหไดกรรมการผ ทรงคณวฒทมความเหมาะสมอยางแทจรง และเปนการสงเสรม การมส วนรวมของประชาชนภาคสวนตางๆ ทมส วนเกยวของกบทรพยากรทางทะเลและชายฝ งก อนเสนอให คณะรฐมนตรพจารณาแตงตง

(๓) ปรบปรงอ�านาจหนาทของคณะกรรมการนโยบายและแผนใหสามารถท�าหนาทเปนคณะกรรมการก�าหนดนโยบายไดอยางแทจรงรวมทงก�าหนดอ�านาจหนาทใหเชอมโยงกบอ�านาจหนาทของคณะกรรมการบรหารจดการทรพยากรทางทะเลและชายฝงจงหวดในกรณทก�าหนดใหมคณะกรรมการบรหารจดการทรพยากรทางทะเลและชายฝงจงหวดตามขอเสนอในรางกฎหมายฉบบประชาชนเขาชอเปนผเสนอ

๒.๒) การมสวนรวมของประชาชนและชมชนทองถน

(๑) เพอเปนการสงเสรมการมสวนรวมในการบรหารจดการทรพยากรทางทะเลและชายฝงของชมชน ทองถนและหนวยงานในระดบพนท จงควรก�าหนดใหมคณะกรรมการบรหารจดการทรพยากรทางทะเลและชายฝงจงหวดและชมชนชายฝงโดยยดหลกการองคประกอบและอ�านาจหนาทตามรางพระราชบญญตสงเสรมการบรหารจดการทรพยากรทางทะเลและชายฝงพ.ศ.....(ฉบบประชาชนเขาชอเปนผเสนอ)เปนหลกในการพจารณา

88

คณะก

รรมก

ำรปฏ

รปกฎ

หมำย

รำย

งำนป

ระจ�ำ

ป ๒

๕๕๖

(๒) ก�าหนดใหองคกรปกครองสวนทองถนอาศยอ�านาจตามรางพระราชบญญตฉบบนออก ขอบญญตทองถน ในการบรหารจดการ การอนรกษและฟนฟ รวมทงการใชประโยชนจากทรพยากรทางทะเลและชายฝ งอยางสมดลและยงยน ทงน เพอเปนการกระจายอ�านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถนอนสอดคลองกบบทบญญตมาตรา๒๙๐ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพทธศกราช๒๕๕๐ซงก�าหนดใหองคกรปกครองสวนทองถนมอ�านาจหนาทสงเสรมและรกษาคณภาพสงแวดลอม

(๓) ปรบปรงอ�านาจหนาทของคณะกรรมการนโยบายและแผนการบรหารจดการทรพยากรทางทะเลและชายฝ งแหงชาตและของคณะกรรมการบรหารจดการทรพยากรทางทะเลและชายฝ งจงหวดใหสอดคลองเชอมโยงกน

๒.๓) มาตรการคมครองทรพยากรทางทะเลและชายฝง

(๑) เพอใหสามารถก�าหนดมาตรการค มครองทรพยากรทางทะเลและชายฝ งประเภทอน (เชน แหลงหญาทะเล แหลงปะการง ชายหาด ถนทอย อาศยของสตวทะเลหายากและใกลสญพนธ ) ไมเฉพาะแตเพยงปาชายเลนเทานน จงควรก�าหนดมาตรการค มครองทรพยากรทางทะเลและชายฝ งเพยงรปแบบเดยว คอ “พนทค มครองทรพยากรทางทะเลและชายฝง”ตามรางกฎหมายทเสนอโดยประชาชน

(๒) การก�าหนดพนทค มครองทรพยากรทางทะเลและชายฝงตามรางพระราชบญญตฯ (ฉบบคณะรฐมนตรเปนผเสนอ)มาตรา๑๗มาตรา๑๘และการก�าหนดมาตรการคมครองตามมาตรา๑๙ซงอาจสงผลกระทบตอประชาชนและชมชนตองผานกระบวนการมสวนรวมและรบฟงความคดเหนของประชาชนชมชนและผมสวนไดสวนเสย

(๓) ใหชมชนชายฝงและคณะกรรมการบรหารจดการทรพยากรทางทะเลและชายฝงจงหวดมอ�านาจในการเสนอพนททะเลและชายฝงในพนทของตนใหคณะกรรมการนโยบายและแผนการบรหารจดการทรพยากรทางทะเลและชายฝงแหงชาตหรอรฐมนตรพจารณาประกาศก�าหนดเปนพนทคมครองทรพยากรทางทะเลและชายฝง

(๔) ในกรณทการก�าหนดพนทค มครองทรพยากรทางทะเลและชายฝงซอนทบกบพนทในความรบผดชอบของหนวยราชการอนใหมการประสานการด�าเนนงานรวมกนระหวางกรมทรพยากรทางทะเลและชายฝงกบหนวยราชการทรบผดชอบในพนท ผานกลไกคณะกรรมการบรหารจดการทรพยากรทางทะเลและชายฝงจงหวดเพอใหเกดการบรณาการการบรหารจดการทรพยากรทางทะเลและชายฝงในระดบพนทอยางมเอกภาพ

(๒) การบงคบใชพระราชบญญตกองทนการออมแหงชาตพ.ศ.๒๕๕๔

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายพจารณาแลวมความเหนและขอเสนอแนะเรองการบงคบใชพระราชบญญตกองทนการออมแหงชาต พ.ศ.๒๕๕๔ และจากการศกษาทางวชาการและการรบฟงความคดเหนจากผ ทเกยวของ พบวา พระราชบญญตดงกลาวเปนกฎหมายทบญญตขนโดยสอดคลองกบบทบญญตของรฐธรรมนญและเปนการรองรบสภาพสงคมไทยทเปนสงคมผสงอายอกทงเปนการด�าเนนตามแผนผสงอายแหงชาตและมตสมชชาปฏรปประเทศไทยระดบชาตดงน

89

๑. พระราชบญญตนเปนการอนวตการตามบทบญญตของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพทธศกราช๒๕๕๐ มาตรา ๘๔ (๔) ทก�าหนดใหรฐตองด�าเนนนโยบายดานเศรษฐกจ ในการจดใหมการออมเพอการด�ารงชพ ในยามชราแกประชาชนและเจาหนาทของรฐ

๒. สงคมไทยเปนสงคมผสงอาย จากขอมลทะเบยนราษฎร กรมการปกครองกระทรวงมหาดไทย ปพ.ศ.๒๕๕๔ประเทศไทยมผสงอาย(อาย๖๐ปขนไป)รวมทงสน๗.๗๙ลานคนจากประชากรทงประเทศ๖๒.๙๓ลานคน และมแนวโนมจะเพมมากขนจากรายงานประจ�าปสถานการณผสงอายไทยพ.ศ.๒๕๕๔ใหขอมลวาในปพ.ศ.๒๕๕๓มผสงอายอยในภาวะยากจนถงประมาณ๑๑คนจากผสงอาย๑๐๐คนการทผสงอายมแนวโนมอยในภาวะยากจนสง เปนการบนทอนคณภาพชวตและการดแลรกษาสขภาพทมคาใชจายสง

๓. ประชากรสวนใหญอยในภาคแรงงานนอกระบบซงแรงงานนอกระบบเหลานไมไดรบการคมครองใหมหลกประกนทางสงคมเทาเทยมกบกลมอนๆ

๔. แผนผสงอายแหงชาตฉบบท๒(พ.ศ.๒๕๔๕-๒๕๖๔)ฉบบปรบปรงครงท๑พ.ศ.๒๕๕๒ก�าหนดใหการสงเสรมและสรางวนยการออมของประชาชนเปนมาตรการสรางหลกประกนดานรายไดเพอวยสงอาย

๕. มตสมชชาปฏรปประเทศไทยระดบชาตครงท ๑พ.ศ. ๒๕๕๔ประเดนการสรางระบบหลกประกนในการด�ารงชพและระบบสงคมทสรางเสรมสขภาวะแกผ สงอาย

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายเหนควรใหรฐบาลเรงด�าเนนการตามพระราชบญญตฉบบน โดยไมชกชาเนองจากพนระยะเวลาตามทก�าหนดไวในบทเฉพาะกาลโดยเฉพาะเรองการเปดรบสมาชกกองทนรวมทงการจดสรรเงนใหกองทนการออมแหงชาตเปนจ�านวน ๑,๐๐๐ ลานบาท เพอเปนคาใชจายในการด�าเนนงานของกองทน โดยก�าหนดไวในแผนงบประมาณรายจายประจ�าปงบประมาณ๒๕๕๗

90

คณะก

รรมก

ำรปฏ

รปกฎ

หมำย

รำย

งำนป

ระจ�ำ

ป ๒

๕๕๖

(๓) รางกฎกระทรวงก�าหนดฐานะและเงอนไขการอยในราชอาณาจกรไทยของผเกดในราชอาณาจกรไทยซงไมไดสญชาตไทยพ.ศ.....

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายไดศกษารางกฎกระทรวงก�าหนดฐานะและเงอนไขการอยในราชอาณาจกรไทยของผเกดในราชอาณาจกรไทยซงไมไดสญชาตไทยพ.ศ.....จากการศกษาคนควาขอมลทางวชาการการจดประชมรบฟงความคดเหนจากหนวยงานทเกยวของภาคประชาสงคมและผทรงคณวฒคณะกรรมการปฏรปกฎหมายมความเหนและขอเสนอแนะดงน

๑. คณะกรรมการปฏรปกฎหมายไมเหนดวยกบบทบญญตของมาตรา ๗ ทว วรรคสามทยงคงก�าหนดบทสนนษฐานในประเดนเรองสทธเขาเมอง (Right to enter) ทบญญตใหถอวาบคคลดงกลาวเปนผ เขามาอย ใน ราชอาณาจกรไทยโดยไมไดรบอนญาตตามกฎหมายวาดวยคนเขาเมอง ซงพระราชบญญตคนเขาเมองพ.ศ.๒๕๒๒มบทก�าหนดโทษฐานอย ในราชอาณาจกรโดยไมไดรบอนญาต ทงน เพราะบทสนนษฐานดงกลาวขดตอหลกสทธ มนษยชนและหลกการสากล กลาวคอ เปนการไมเคารพศกดศรความเปนมนษยเพราะถอวาบคคลดงกลาวมความผดมาแตเกด เนองจากผทเกดในราชอาณาจกรไทยยอมไมมการกระท�าและมเจตนาเขามาในราชอาณาจกรไทยโดยไมไดรบอนญาตบทบญญตดงกลาวจงขดตอหลกกฎหมายโดยเฉพาะหลกกฎหมายอาญาเพราะขาดทงองคประกอบภายนอกและองคประกอบภายในอนเปนโครงสรางความรบผดอาญารวมทงขดตอหลกทใหสนนษฐานไวกอนวาบคคลไมมความผดในคดอาญาซงเปนหลกการของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยและกฎหมายระหวางประเทศดงนน จงควรยกเลกบทบญญตของมาตรา ๗ ทว วรรคสาม ซงมแนวคดตามมาตรา ๗ ทว วรรคสามเดมทไดบญญต ขนเมอพ.ศ.๒๕๓๕ในโอกาสตอไป

91

๒. คณะกรรมการปฏรปกฎหมายเหนวามาตรา๗ทววรรคสามทบญญตขนใหมนนใหอ�านาจและหนาทรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยในการออกกฎกระทรวงก�าหนดฐานะและเงอนไขการอยในราชอาณาจกรไทยของ ผทเกดในราชอาณาจกรไทยซงมไดสญชาตไทยโดยการเสนอแนะหรอใหความเหนจากคณะกรรมการกลนกรองสญชาตจงเทากบวามกฎหมายระดบพระราชบญญตทบญญตขนเปนพเศษเพอบรรเทาผลกระทบทกฎหมายก�าหนดใหผทเกดในราชอาณาจกรไทยซงมไดสญชาตไทยเปนผทเขาเมองโดยผดกฎหมายโดยไดก�าหนดเกยวกบเรองการอยอาศยหรอ สทธอาศย(Righttoreside)ของบคคลดงกลาวไวเปนการเฉพาะแลวอนเปนการยกเวนการก�าหนดเกยวกบการอยอาศย ตามพระราชบญญตคนเขาเมองพ.ศ.๒๕๒๒ซงเปนกฎหมายทก�าหนดการอยอาศยของคนตางดาวเปนการทวไป

๓. คณะกรรมการปฏรปกฎหมายเหนวามาตรา๗ทววรรคสามทบญญตขนใหมไดก�าหนดกรอบอ�านาจหนาท ของรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยในการออกกฎกระทรวงดงกลาว โดยค�านงถงความมนคงแหงราชอาณาจกรและหลกสทธมนษยชนประกอบกนโดยมความเหนดงน

(๓.๑) ในมตดานความมนคงแหงราชอาณาจกร การก�าหนดฐานะและเงอนไขการอย อาศยของผ ท เกดในราชอาณาจกรไทยในกรณนยงคงมสทธอาศยอนจ�ากดและไมมสญชาตไทยถงชนลกและชนหลานตลอดสายและเหนวาหากมการรบรองสทธอาศยอยางเปนระบบโดยการจดท�าทางทะเบยนทเหมาะสมตามกฎหมายการทะเบยนราษฎร ยอมเปนการสรางความโปรงใสชดเจนและมระบบการตรวจสอบเปนการสรางความมนคงยงกวาการใหบคคลดงกลาว มฐานะเปนผเขาเมองโดยผดกฎหมายซงเทากบวาจะมสวนทถกผลกดนออกนอกระบบ อนไมสอดคลองกบหลกการดานความมนคงและไมสงผลดตอการรวมตวเปนประชาคมอาเซยนในอนาคต

(๓.๒) ในมตดานสทธมนษยชน การก�าหนดฐานะและเงอนไขการอย ในราชอาณาจกรไทยของผ เกดในราชอาณาจกรไทยซงไมไดสญชาตไทย ตองเคารพหลกความคมครองศกดศรความเปนมนษย (Human dignity)และหลกความเสมอภาคซงเปนหลกการของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยและหลกการสากลดานสทธมนษยชนตลอดจนสอดคลองกบพนธกรณระหวางประเทศทประเทศไทยเปนภาคโดยเฉพาะอยางยงอนสญญาวาดวยสทธเดกซงประเทศไทยเขาเปนภาคโดยการภาคยานวตเมอ๑๗มนาคม๒๕๓๕

๔. คณะกรรมการปฏรปกฎหมายมความเหนและขอเสนอแนะตอรางกฎกระทรวงฯดงตอไปน

(๔.๑) การทรางกฎกระทรวงฯ ขอ ๑ และขอ ๒ ยงคงก�าหนดขอสนนษฐานทใหถอวาเขามาอยใน ราชอาณาจกรไทยโดยไมไดรบอนญาตตามกฎหมายวาดวยคนเขาเมองเปนการออกกฎโดยไมมอ�านาจเพราะมเนอหาสาระเปนการก�าหนดสถานะในประเดนเรองสทธเขาเมอง(Righttoenter)ซงกฎหมายแมบทตามมาตรา๗ทววรรคสามนน บญญตใหก�าหนดรายละเอยดเกยวกบการอยอาศยในราชอาณาจกรหรอสทธอาศย(Righttoreside)ของผทเกดในราชอาณาจกรไทยซงไมไดสญชาตไทยเปนการเฉพาะขอสนนษฐานดงกลาวจงขดตอหลกกฎหมายปกครองทฤษฎล�าดบชนของกฎหมาย(Hierarchyoflaw)และหลกนตธรรมอกทงขดตอหลกกฎหมายอาญากฎหมายรฐธรรมนญและกฎหมายระหวางประเทศหากกฎขดหรอแยงตอรฐธรรมนญยอมเปนอนใชบงคบมไดคณะกรรมการปฏรปกฎหมายจงเสนอใหยกเลกขอความดงกลาว

(๔.๒) การก�าหนดฐานะและเงอนไขการอยในราชอาณาจกรไทย(Righttoreside)โดยใหเปนไปตามบดาหรอมารดานน สอดคลองกบหลกการไมถกแยกจากบดามารดายกเวนมเหตจ�าเปนเพอประโยชนสงสดของเดกหรอหลกการอยรวมกนเปนครอบครว (Principleof FamilyUnification) แลว แตการก�าหนดแยกแยะประเภทตามบดาหรอมารดาในรางกฎกระทรวงฯยงคงไมชดเจนกลบเปดชองใหใชดลพนจในการก�าหนดฐานะการอยอาศยในราชอาณาจกรไทยตามบดาหรอมารดาในลกษณะทเปนโทษตอเดกและเยาวชนมากกวาเปนคณ จงขดตอมาตรา๒๒แหงพระราชบญญตค มครองเดกพ.ศ.๒๕๔๖และขอ๓ขอยอย๑ของอนสญญาวาดวยสทธเดกซงรบรองหลก

92

คณะก

รรมก

ำรปฏ

รปกฎ

หมำย

รำย

งำนป

ระจ�ำ

ป ๒

๕๕๖

ผลประโยชนสงสดของเดก(thebestinterestofthechild)ขอก�าหนดดงกลาวจงขดตอหลกในการออกกฎหมายล�าดบรองทตองสอดคลองกบกฎหมายแมบทและตองไมขดตอกฎหมายอนทเปนเงอนไขหรอขอจ�ากดอ�านาจอกดวย ดงนน คณะกรรมการปฏรปกฎหมายจงมขอเสนอใหยกเลกขอความทไมชดเจนซงเปดชองใหใชดลพนจในลกษณะ ทเปนโทษตอเดกและเยาวชนดงกลาวและก�าหนดใหสอดคลองกบหลกการของพระราชบญญตคมครองเดกพ.ศ.๒๕๔๖

(๔.๓) การก�าหนดขอยกเวนการสนสดฐานะการอยในราชอาณาจกรไทยยงคงไมเหมาะสมสอดคลองกบหลกความเสมอภาคเพราะก�าหนดไวเฉพาะกรณเปนผบรรลนตภาวะคณะกรรมการปฏรปกฎหมายมความเหนวา รฐมนตรว าการกระทรวงมหาดไทยสามารถก�าหนดขอยกเวนการสนสดฐานะการอย อาศยในราชอาณาจกรไทย ตามบดาหรอมารดาไวในกฎกระทรวงไดโดยค�านงถงหลกผลประโยชนสงสดของเดกเปนส�าคญเชนเปนกรณทเดกและเยาวชนอยระหวางการศกษาเลาเรยนหรอเปนกรณทเดกและเยาวชนนนไมสามารถเดนทางกลบประเทศทบดาหรอมารดามหรอเคยมภมล�าเนาได เปนตน ดงนน คณะกรรมการปฏรปกฎหมายจงมขอเสนอใหยกเลกการก�าหนดเงอนไขทไมชดเจนโดยค�านงถงหลกความเสมอภาคและหลกผลประโยชนสงสดของเดกเปนส�าคญ

(๔.๔) การก�าหนดฐานะและเงอนไขการอย ในราชอาณาจกรไทยยงละเลยตอกรณเดกก�าพร าท ไมปรากฏบดาและมารดาซงควรไดรบการสงเคราะหดงนนคณะกรรมการปฏรปกฎหมายจงมขอเสนอใหก�าหนดเพมเตม เกยวกบฐานะและเงอนไขการอย อาศยของเดกทขาดไรบพการหรอพลดพรากจากบพการใหสอดคลองกบหลกการของพระราชบญญตค มครองเดกพ.ศ.๒๕๔๖และหลกการขอแปลงสญชาตเปนไทยใหแกบคคลซงไมมสญชาตไทย ทมภมล�าเนาอยในประเทศไทยโดยก�าหนดฐานะการอยอาศยในราชอาณาจกรไทยใหเปนไปตามผอปการะหรอครอบครวหรอของสถานสงเคราะหทใหการดแลเพอค มครองเดกในภาวะยากล�าบาก ซงจะสอดคลองกบหลกสทธมนษยชน ในเรองการค มครองเดก (Principle of child protection) และเปนหลกการของพระราชบญญตค มครองเดก พ.ศ.๒๕๔๖อกดวย

(๔.๕) การก�าหนดการสนสดฐานะการอาศยอยในราชอาณาจกรไทยทก�าหนดเพยงวา“เปนอนสนสด”เมอปรากฏเหตตามขอ๔(ก)(ข)(ค)หรอ(ง)ของรางกฎกระทรวงฯยงไมชดเจนเพราะไมอาจทราบวาการสนสดดงกลาวเปนไปโดยผลของกฎหรอค�าสงทางปกครองอนจะสงผลใหสถานะของบคคลดงกลาวไมแนชดคณะกรรมการปฏรปกฎหมายมความเหนวา การสนสดฐานะการอาศยของบคคลดงกลาวแมยงคงมได แตควรเปนผลจากการม ค�าสงทางปกครองของทางราชการ เพอใหผ ทถกเพกถอนทราบสถานะของตนอยางชดเจนและสามารถโตแยงได ดงนน ตามขอ ๔ ของรางกฎกระทรวงฯ ควรก�าหนดใหเปนค�าสงทางปกครอง โดยใหมเหตเพกถอนฐานะการอยอาศยในราชอาณาจกรมใชสนสดโดยอตโนมตรวมทงมขอสงเกตวาการจดท�าค�าสงทางปกครองจกตองสอดคลองกบ หลกกฎหมายวธปฏบตราชการทางปกครองซงรวมทงหลกการฟงความทงสองฝายหลกการจดท�าค�าสงเปนหนงสอและระบใหผทไดรบผลกระทบมสทธอทธรณเปนตนตลอดจนสอดคลองกบหลกความชอบดวยรฐธรรมนญโดยเฉพาะอยางยงหลกความเสมอภาคและหลกความไดสดสวน

(๔) รางพระราชบญญตการกฬาแหงประเทศไทยพ.ศ.....

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายไดพจารณารางพระราชบญญตการกฬาแหงประเทศไทยพ.ศ.....ฉบบทเสนอโดยคณะรฐมนตรแลวมความเหนและขอเสนอแนะดงตอไปน

๑. การสงเสรมและสนบสนนความเสมอภาคระหวางเพศ

93

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายเหนวา การแขงขนกฬาตองมการสงเสรมและสนบสนนนกกฬาทงหญงและชายอยางเทาเทยมกนดงนนการก�าหนดสดสวนองคประกอบของคณะกรรมการกฬาแหงประเทศไทยตองค�านงถงการมสวนรวมของทงหญงและชาย และตองก�าหนดใหการกฬาแหงประเทศไทยมการสงเสรมศกยภาพของนกกฬาทงหญงและชายอยางเทาเทยมกน

๒. อ�านาจหนาทของนายทะเบยน

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายเหนวาการก�าหนดใหนายทะเบยนมอ�านาจในสวนทเกยวกบการบรหารของสมาคมกฬามากเกนไปจะเปนการขดตอหลกการดงกลาว นายทะเบยนควรมอ�านาจหนาทรบจดทะเบยนเกยวกบ การกอตงและการเปลยนแปลงทส�าคญของสมาคมกฬาเทานนไมควรใหกกท.ซงเปนหนวยงานภาครฐเขาไปแทรกแซงได ทงนอาจจะสงผลใหการกฬาของประเทศไทยไมไดรบการยอมรบและอาจเปนผลเสยหายตอประเทศโดยมขอเสนอแนะ ตามรายมาตราดงน

- กรณตามมาตรา ๘๓ และมาตรา ๘๔ โดยรางพระราชบญญตฯ อาจก�าหนดบงคบกรณทต อง จดทะเบยนไว หากไมมการจดทะเบยนในมตทส�าคญดงกลาว ใหถอวามตนนไมมผลบงคบใช และหากนายทะเบยนเหนวามตใดไมชอบดวยกฎหมายกใหมอ�านาจในการรองขอตอศาลเพอเพกถอนมตได

- กรณตามมาตรา๘๕ถงมาตรา๘๘รางพระราชบญญตฯควรก�าหนดใหนายทะเบยนในกรณทเหนวาการด�าเนนงานของสมาคมจะกอใหเกดความเสอมเสยตอประโยชนสาธารณะอาจมอ�านาจใหระงบการด�าเนนกจการของสมาคมในระยะเวลาใดเวลาหนง หรออาจมอ�านาจสงใหเลกสมาคม และเนองจากสมาคมกฬาแหงประเทศไทย ท�าหนาทในการคดเลอกนกกฬาเขาแขงขนในนามของประเทศไทยในกรณเชนนอาจก�าหนดใหนายทะเบยนมอ�านาจทจะสงใหหยดหรอระงบการด�าเนนกจกรรมไดและอาจสงใหมการคดเลอกผบรหารสมาคมคนใหมกอนหมดวาระกได

๓. กองทนพฒนาการกฬาแหงประเทศไทย

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายเหนวา เพอใหการด�าเนนการเปนประโยชนอยางแทจรงและมประสทธภาพจงเหนควรทในรางพระราชบญญตฯ จะไดก�าหนดรายละเอยดเกยวกบวธการจดสรรเงนของกองทนไว นอกจากนควรก�าหนดบงคบใหกกท.ประกาศแนวทางและวธการในการจดสรรเงนทนในแตละปไวลวงหนาวาจะจดสรรเงนทน ไปยงหนวยงานใดและส�าหรบกจกรรมใด

๔. บทก�าหนดโทษ

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายเหนวาบทก�าหนดโทษในรางพระราชบญญตฯไมควรใหมเนอหา“ความผดทางอาญา”ทมโทษจ�าคกแตควรก�าหนดใหเปน“ความผดทฝาฝนระเบยบ”ซงถอเปนความผดในทางปกครองและอาจก�าหนดมาตรการบงคบในทางปกครองแทน

๕. การรบรองสถานภาพของคณะกรรมการโอลมปกแหงประเทศไทย

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายเหนวาควรใหมการรบรองสถานภาพของคณะกรรมการโอลมปกแหงประเทศไทยโดยอาจก�าหนดใหเปนนตบคคลชนดพเศษหรอเปนสมาคมกฬาประเภทหนง ในกรณทก�าหนดใหคณะกรรมการฯ มฐานะเปนนตบคคลชนดพเศษ จะตองก�าหนดรายละเอยดเพมเตมเกยวกบโครงสรางและวธการบรหารจดการนตบคคลดวย

94

คณะก

รรมก

ำรปฏ

รปกฎ

หมำย

รำย

งำนป

ระจ�ำ

ป ๒

๕๕๖

๖. นกกฬาอาชพ

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายเหนวาควรมการก�าหนดหลกเกณฑใหมการสงเสรมนกกฬาอาชพและสมาคมกฬาอาชพ

๗. จรยธรรมของคณะกรรมการหรอผบรหารสมาคมกฬา

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายเหนวา ควรก�าหนดใหรางพระราชบญญตฯ มเนอหาเกยวกบเรองจรยธรรมของผบรหารหรอคณะกรรมการของสมาคมกฬา โดยอาจใหอ�านาจคณะกรรมการกฬาแหงประเทศไทยหรอ กกท.เปนผก�าหนดหรออาจก�าหนดใหสมาคมกฬาเปนผก�าหนดเอง

๘. การมสวนรวมของภาคประชาชนและองคกรปกครองสวนทองถน

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายเหนวา ตองมการก�าหนดใหภาคประชาชนและองคกรปกครองสวนทองถน เขามามสวนรวมในการสงเสรมและการสนบสนนการกฬาใหมากกวาน

(๕) รางพระราชบญญตใหอ�านาจกระทรวงการคลงกเงนเพอการพฒนาโครงสรางพนฐานดานคมนาคมขนสงของประเทศพ.ศ.....

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายมความเหนเกยวกบรางพระราชบญญตใหอ�านาจกระทรวงการคลงก เงนเพอการพฒนาโครงสรางพนฐานดานคมนาคมขนสงของประเทศพ.ศ.....ดงน

๑. หลกความชอบดวยรฐธรรมนญ

หลกความเปนกฎหมายสงสดของรฐธรรมนญ โดยทรฐธรรมนญเปนกฎหมายสงสดของประเทศ กฎหมายอนใดจะขดกบรฐธรรมนญมได ทงนตามทบญญตไวในมาตรา ๖ ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพทธศกราช๒๕๕๐ ในการตรากฎหมายซงมล�าดบศกดรองจากรฐธรรมนญจงตองพจารณาวาบทบญญตใดของกฎหมายขดหรอแยงกบรฐธรรมนญหรอไมทงนเพอด�ารงไวซงหลกความเปนกฎหมายสงสดของรฐธรรมนญ

ตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพทธศกราช๒๕๕๐หมวด๘วาดวยการเงนการคลงและงบประมาณ ในมาตรา๑๖๙บญญตไววา“การจายเงนแผนดนจะกระท�าไดเฉพาะทไดอนญาตไวในกฎหมายวาดวยงบประมาณรายจายกฎหมายวาดวยวธการงบประมาณกฎหมายเกยวดวยการโอนงบประมาณหรอกฎหมายวาดวยเงนคงคลง...”ดงน เมอการกเงนตามรางพระราชบญญตฯ เปนการกเพอน�ามาลงทนในโครงสรางพนฐานดานคมนาคม ซงอย ในความดแลของกระทรวงการคลงอนเปนหนวยงานของรฐเงนกจงเปนเงนแผนดนซงในการจายเงนแผนดนนนจะตองเปนไปตามทรฐธรรมนญก�าหนดไวการตราเปนพระราชบญญตนอกเหนอจากวธการตามทก�าหนดไวจงอาจเปนการขดตอรฐธรรมนญ

๒. หลกความพอสมควรแกเหต(PrincipleofProportionality)

หลกความพอสมควรแกเหต หรอ หลกความไดสดสวน กลาวคอ ในการด�าเนนกจการใดๆ ของรฐภายใตหลกนตรฐซงการด�าเนนการอาจกระทบตอสทธและเสรภาพของประชาชนภายในรฐ จ�าเปนทจะตองอยบนพนฐานของหลกความไดสดสวนเพอเปนการควบคมคมครองประชาชนจากการใชอ�านาจทางปกครองกลาวคอผปกครองจะด�าเนนการใดๆ ตองเปนไปอยางพอสมควรแกเหต การทรฐจะตราพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญหรอ รางพระราชบญญตฉบบใดฉบบหนงนน จงจ�าเปนตองพจารณาในเรองการตรวจสอบความชอบดวยรฐธรรมนญของ

95

รางกฎหมายกอนประกาศใชวาเปนการจ�ากดสทธและเสรภาพของประชาชนเกนกวาความจ�าเปนหรอไมเพอควบคมองคกรนตบญญตมใหตรากฎหมายจ�ากดสทธและเสรภาพของประชาชนจนเกนสมควรโดยกฎหมายทตราขนนนตองสอดคลองกบหลกความพอสมควรแกเหตซงมหลกการยอยอย๓หลกการคอ

๑) หลกความเหมาะสม(Geeignetheit)หรอ(PrincipleofSuitability)กลาวคอมาตรการทเหมาะสม นนเปนมาตรการทอาจท�าใหบรรลวตถประสงคตามทก�าหนดไวได ดงนมาตรการอนใดอนหนงจะเปนมาตรการท ไมเหมาะสมหากมาตรการนนไมอาจบรรลวตถประสงคทก�าหนดไวไดหรอการบรรลวตถประสงคดงกลาวนนเปนไปดวยความยากล�าบาก

๒) หลกความจ�าเปน (Erforderlickeit) หรอ (Principle of Necessity) หมายถงมาตรการหรอ วธการทอาจบรรลวตถประสงคตามทก�าหนดไดและเปนมาตรการหรอวธการทอาจกอใหเกดผลกระทบนอยทสด

๓) หลกความพอสมควรแกเหตในความหมายอยางแคบ (Verhaeltnismaessigkeit imengerenSinne)หรอ(PrincipleofProportionalitystrictosensu)หมายความวามาตรการอนใดอนหนงจะตองไมอยนอกเหนอขอบเขตของความสมพนธระหวางวธการดงกลาวกบวตถประสงคทก�าหนดไว กลาวคอ เปนการพจารณาความสมดลระหวางสทธขนพนฐานทถกกระทบกบผลประโยชนสวนรวมทเกดจากการกระทบสทธขนพนฐานดงกลาวจะตองอยในสดสวนทสมดลกนแตหากกระทบสทธของปจเจกบคคลมากแตประโยชนสาธารณะทเกดจากการกระทบสทธดงกลาวมเพยงเลกนอยเทานนกรณนยอมถอวาไมเปนไปตามหลกความไดสดสวนในความหมายอยางแคบ

การปรบปรงโครงสรางพนฐานดานคมนาคมขนสงของประเทศตามยทธศาสตรและแผนงานตามท ก�าหนดไวทายรางพระราชบญญต ซงประกอบไปดวย ยทธศาสตรหลก ๓ ยทธศาสตร กลาวคอ ยทธศาสตร ปรบเปลยนรปแบบการขนสงสนคาทางถนนสการขนสงทมตนทนต�ากวา ยทธศาสตรพฒนาโครงสรางพนฐานและสงอ�านวยความสะดวกในการเดนทางและขนสงไปส ศนยกลางของภมภาคทวประเทศและเชอมโยงกบประเทศ เพอนบานและยทธศาสตรพฒนาปรบปรงระบบขนสงเพอยกระดบความคลองตวเมอพจารณาตามหลกความเหมาะสม แลวมาตรการตางๆ ดงทก�าหนดไวนน ยอมอาจท�าใหบรรลวตถประสงคไดถอไดวาเปนไปตามหลกความเหมาะสม

96

คณะก

รรมก

ำรปฏ

รปกฎ

หมำย

รำย

งำนป

ระจ�ำ

ป ๒

๕๕๖

แตหากพจารณาตามหลกความจ�าเปน และหลกความพอสมควรแกเหตในความหมายอยางแคบแลว จะเหนไดวา ในการบรรลวตถประสงคของการปรบปรงโครงสรางพนฐานดานคมนาคมขนสงของประเทศ รฐสามารถด�าเนนการ เพอบรรลวตถประสงคดงกลาวโดยวธการอนไดโดยไมจ�าเปนตองใชวธการรางกฎหมายเพอใหอ�านาจกระทรวง การคลงกเงนฯ กลาวคอ รฐอาจใชวธการใหเอกชนรวมลงทน การใชเงนกตามระบบงบประมาณปกต เปนตน ดงนน ในการด�าเนนการของรฐจะตองค�านงถงหลกความพอสมควรแกเหตทงนเพอเปนการค มครองสทธและเสรภาพของประชาชนดวย

๓. หลกสทธชมชนและสทธการมสวนรวมของประชาชน

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๕๐ มาตรา ๖๖ และมาตรา ๖๗ บญญตถงสทธของบคคลทจะมสวนรวมกบรฐและชมชนในการอนรกษ บ�ารงรกษาและการไดประโยชนจากทรพยากรธรรมชาตสงแวดลอมและความหลากหลายทางชวภาพ ทงนในการคมครอง สงเสรม และรกษาคณภาพสงแวดลอมทจะไมกอใหเกดอนตราย ตอสขภาพอนามย สวสดภาพ หรอคณภาพชวตของตนยอมไดรบความคมครอง และการด�าเนนโครงการทอาจกอใหเกด ผลกระทบตอชมชนอยางรนแรงจะกระท�ามได ยกเวนจะไดศกษาและประเมนผลกระทบ และจดใหมกระบวนการรบฟง ความคดเหนของประชาชนและผ มสวนไดเสยกอน และยงไดบญญตใหชมชนมสทธฟองรฐได หากสทธของชมชน ทปรากฏตามรฐธรรมนญไมไดรบความคมครอง ดงนนในการด�าเนนการของรฐอนจะมผลกระทบตอสทธของประชาชน ควรตองพจารณาในประเดนดงตอไปนดวย

๓.๑ สทธการไดรบร ข อมลขาวสาร โดยทรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๕๐ มาตรา ๕๗ ไดบญญตรองรบสทธของบคคลในการไดรบขอมล ค�าชแจง และเหตผลจากหนวยราชการ หนวยงานของรฐ รฐวสาหกจหรอราชการสวนทองถน กอนการอนญาตหรอการด�าเนนโครงการหรอกจกรรมใดทอาจมผลกระทบ ตอคณภาพสงแวดลอม สขภาพอนามย คณภาพชวต หรอสวนไดเสยส�าคญอนใดทเกยวกบตนหรอชมชนทองถน ประกอบกบความในมาตรา ๖ แหงพระราชบญญตสงเสรมและรกษาคณภาพสงแวดลอมแหงชาต พ.ศ. ๒๕๓๕ ไดบญญตวา “เพอประโยชนในการรวมกนสงเสรมและรกษาคณภาพสงแวดลอมของชาต บคคลอาจมสทธและหนาท ดงตอไปน (๑) การไดรบทราบขอมลหรอขาวสารสาธารณะในครอบครองของหนวยราชการ หนวยงานของรฐ รฐวสาหกจ หรอราชการสวนทองถนและขาวสารจากทางราชการในเรองเกยวกบการสงเสรมและรกษาคณภาพสงแวดลอม เวนแต ขอมลหรอขาวสารททางราชการถอวาเปนความลบเกยวของกบการรกษาความมนคงแหงชาต หรอเปนความลบ เกยวกบสทธสวนบคคล สทธในทรพยสน หรอสทธในทางการคา หรอกจการของบคคลใดทไดรบความค มครอง ตามกฎหมาย ...” ดงนน ในการด�าเนนการตามโครงการภายใตยทธศาสตรและแผนงานซงก�าหนดไวทายพระราชบญญต ใหอ�านาจกระทรวงการคลงก เงนเพอการพฒนาโครงสรางพนฐานดานคมนาคมขนสง พ.ศ. ... ซงเปนการก�าหนดโครงการไวอยางกวาง โดยยงไมมการระบรายละเอยดในการด�าเนนการอยางชดเจนนน เมอการด�าเนนการบางโครงการ อาจสงผลกระทบตอคณภาพสงแวดลอม สขภาพอนามย หรอคณภาพชวต จงควรมการด�าเนนการเพอใหประชาชนไดรบสทธในการเข าถงข อมล ค�าชแจงและเหตผลจากรฐเกยวกบการด�าเนนการตามโครงการอยางครบถวน กอนทจะมการด�าเนนการ

๓.๒ สทธการเสนอความคดเหนของประชาชน ตามทรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๕๐ หมวด ๓ สทธและเสรภาพของชนชาวไทย มาตรา ๕๗ วรรคสอง บญญตวา “การวางแผนพฒนาสงคม เศรษฐกจ การเมอง และวฒนธรรม การเวนคนอสงหารมทรพย การวางผงเมอง การก�าหนดเขตการใชประโยชนในทดน และการออกกฎทอาจมผลกระทบตอสวนไดเสยส�าคญของประชาชน ใหรฐจดใหมกระบวนการรบฟง ความคดเหนของประชาชนอยางทวถง” และในมาตรา ๖๗ วรรคสอง บญญตวา “การด�าเนนโครงการหรอกจกรรมทอาจกอใหเกดผลกระทบตอชมชนอยางรนแรงทงทางดานคณภาพสงแวดลอม ทรพยากรธรรมชาต และสขภาพ

97

จะกระท�ามได เวนแตจะไดศกษาและประเมนผลกระทบตอคณภาพสงแวดลอมและสขภาพของประชาชนในชมชน และ จดใหมกระบวนการรบฟงความคดเหนของประชาชนและผมสวนไดเสยกอน...” ซงในรายละเอยดแตละโครงการตามแผนยทธศาสตรเปนสวนหนงของการวางแผนเพอพฒนาสงคม เศรษฐกจ การเวนคนอสงหารมทรพยและรวมไปถงอาจมการด�าเนนการออกกฎทอาจมผลกระทบตอสวนไดเสยส�าคญของประชาชนไดนน จงจ�าเปนทรฐจะตองจดใหมกระบวนการรบฟงความคดเหนของประชาชนอยางทวถงเสยกอน นอกจากนน โครงการสวนใหญจะมผลกระทบตอสทธและเสรภาพโดยตรงแกประชาชน และทส�าคญ โครงการจ�านวนมากยงไมผานการศกษาผลกระทบตอสงแวดลอมและสขภาพ อกทงเปนโครงการขนาดใหญและมวงเงนลงทนสง การทรฐก�าหนดแผนงานหรอโครงการไวอยางกวางๆ โดยโครงการสวนใหญยงไมไดผานการศกษาความเหมาะสมของโครงการ (Feasibility Study : FS) ผลกระทบตอสงแวดลอมและสขภาพ (EHIA) หรอการประเมนผลกระทบตอสงแวดลอม (EIA) ซงเปนการประเมนผลกระทบจากโครงการพฒนาทจะมตอสขภาพหรอความสมบรณของสงแวดลอม รวมทงความเสยงทจะมผลตอสภาพความสมบรณของระบบนเวศและการเปลยนแปลงทจะเกดขนตอธรรมชาต อนอาจจะมผลกระทบตอสทธและเสรภาพของประชาชนทอาศยอยบรเวณดงกลาวได ซงนอกจากอาจไมมความคมคาทางการเงนแลว อาจมผลกระทบตอประชาชนในพนท ทมการด�าเนนการ

๔. หลกนตธรรม

หลกนตธรรม (Rule of Law) หมายถง “หลกพนฐานแหงกฎหมาย ทกฎหมาย และกระบวนการยตธรรม จะต องไม ฝ าฝ น ขดหรอแย งต อหลกนตธรรม และหลกนตธรรมนจะถกล วงละเมดไม ได ” ซ งรฐธรรมนญ แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๕๐ ไดมการน�ามาบญญตไว ปรากฏในมาตรา ๓ วรรคสอง “การปฏบตหนาทของรฐสภา คณะรฐมนตร ศาล รวมทงองคกรตามรฐธรรมนญ และหนวยงานของรฐ ตองเปนไปตามหลก นตธรรม ดงนนการด�าเนนการในโครงการใดๆ ของรฐตองเปนไปตามทกฎหมายบญญต การใชอ�านาจยอมตองมลกษณะทเปนไปโดยหลกนตธรรม ไมขดหรอแยงกบสงทบญญตไวในกฎหมาย

ดงนน การออกกฎหมาย การใชบงคบกฎหมาย การตความกฎหมาย และกระบวนการยตธรรม ตองอยภายใต หลกนตธรรม เพอมงไปสความยตธรรม และจะชวยปองกนมใหกฎหมายกลายเปนเครองมอของผมอ�านาจ

๕. หลกดลยภาพแหงอ�านาจ

โดยทประเทศไทยปกครองในระบอบประชาธปไตยในระบบรฐสภา ซงแบงอ�านาจอธปไตยออกเปน ๓ อ�านาจ ประกอบไปดวย อ�านาจบรหาร อ�านาจนตบญญต และอ�านาจตลาการ โดยมหลกการถวงดลอ�านาจ ซงกนและกน เพอมใหฝายใดฝายหนงมอ�านาจเบดเสรจเดดขาดเกนไป ทงน ฝายบรหารหรอคณะรฐมนตรมหนาทส�าคญในการบรหารประเทศ ฝายนตบญญตหรอรฐสภามหนาทส�าคญในการตรากฎหมาย และฝายตลาการมหนาทส�าคญในการตดสนคดใหเปนไปตามกฎหมาย โดยทแตละฝายสามารถตรวจสอบและถวงดลการใชอ�านาจซงกนและกน

รางพระราชบญญตใหอ�านาจกระทรวงการคลงก เงนเพอพฒนาโครงสรางพนฐานดานคมนาคมขนสงของประเทศ พ.ศ. .... ซงมหลกการใหอ�านาจกระทรวงการคลงกเงนเพอพฒนาโครงสรางพนฐานดานคมนาคมขนสงเปนจ�านวนไมเกนสองลานลานบาท โดยมก�าหนดระยะเวลาการช�าระหนในปท ๑๑ นบแตกฎหมายมผลใชบงคบและ ใหจดสรรงบประมาณรายจายประจ�าปเพอการช�าระหนใหเสรจภายใน ๕๐ ป นน เปนกรณทฝายบรหารนอกจาก จะใชอ�านาจในการเสนอกฎหมายเพอก เงนแผนดนจ�านวนมากในคราวเดยวและสามารถก�าหนดรายละเอยดในการด�าเนนการเปนเวลาถง ๗ ป อนสงผลใหฝายนตบญญตมอ�านาจพจารณาตรวจสอบการใชอ�านาจของฝายบรหารไดเพยง คราวเดยว ซงในการด�าเนนการของฝายบรหารตามรางพระราชบญญตดงกลาวมระยะเวลานาน แตฝายนตบญญตไมสามารถตรวจสอบการด�าเนนการตามแผนยทธศาสตรของฝายบรหารได จงอาจขดตอหลกการถวงดลอ�านาจ

98

คณะก

รรมก

ารปฏ

รปกฎ

หมาย

ราย

งานป

ระจำา

ป ๒

๕๕๖

การด�าเนนการเพอพฒนาโครงสรางพนฐานดานคมนาคมขนสงของประเทศนน ควรจะจดท�าเปนรางพระราชบญญตงบประมาณรายจายประจ�าป ในแตละป ทงนเพอใหฝายนตบญญตสามารถพจารณาตรวจสอบเพอเปนการรกษาดลยภาพแหงอ�านาจตามหลกอ�านาจอธปไตย

นอกจากกรณทฝายนตบญญตจะไมมโอกาสไดตรวจสอบฝายบรหารเปนเวลา ๗ ป แลว การกเงนดงกลาว ยอมมผลผกพนรฐบาลชดตอไปดวย ซงถอไดวาเปนการกาวลวงอ�านาจของฝายบรหารดวยกน ท�าใหรฐบาลชดตอไป ไมมอสระในการปฏเสธโครงการเหลานหรอเสนอโครงการพฒนาใหมๆ ไดอก เนองจากโครงการทงหมดถกก�าหนดไวแลว จากรฐบาลชดกอน

๖. สถานะการเงนการคลงในอนาคตและความคมคาทางการเงน/เศรษฐกจ

โดยทวไปสถานะการเงนการคลงของประเทศอาจพจารณาจากแนวโนมหนสาธารณะ เนองจากหนสาธารณะคอหนทเกดจากการกยมเงนของรฐบาล เมอรฐบาลมรายไดไมเพยงพอกบรายจาย การม หนสาธารณะเปนเรองจ�าเปนส�าหรบประเทศทมฐานภาษต�าและตองการพฒนาเศรษฐกจและสงคมของประเทศ ดงนน จงจ�าเปนตองมการบรหารหนสาธารณะใหมพนทการคลง (Fiscal space) มากพอทจะรองรบความจ�าเปนในอนาคตทอาจมการขาดดลเกดขน การลงทนในโครงสรางพนฐาน ๒ ลานลานบาท ตามรางพระราชบญญตใหอ�านาจกระทรวงการคลงก เงนเพอการพฒนาโครงสรางพนฐานดานคมนาคมขนสงของประเทศ พ.ศ. .... นาจะมสวนชวยใหเศรษฐกจขยายตวในระดบสง หากมการจดการใชจายใหเกดประสทธภาพมากทสด มการรวไหลนอย และมการด�าเนนการไดอยางรวดเรว แตเทาท ปรากฏการบรหารจดการในสวนนของโครงการยงไมมความชดเจน และยงไมมมาตรการใดๆ ทวางไวเพอรองรบ กบปจจยเสยงทจะเกดขนในอนาคตทงในระยะสนและในระยะยาว อาท การขยายตวทางเศรษฐกจซงอาจต�ากวาทคาด อนจะสงผลใหหนสาธารณะของไทยสงขนมาก

นอกจากนน โครงการจ�านวนมากตามแผนยทธศาสตรแนบทายรางพระราชบญญตดงกลาวยงไมผานการศกษาความคมคาทางการเงนและเศรษฐกจ และหากโครงการด�าเนนการไมไดหรอด�าเนนการลาชา หรอไมเกดความตอเนองตามระยะเวลาทวางไว หรอเรงรบสรปผลการศกษาเพอใหด�าเนนการไดทนภายใน ๗ ป อาจท�าใหไมคมคากบการลงทน หรอจดประเภทการลงทนทไมเหมาะสม เชน กรณรถไฟความเรวสง ซงกลมเปาหมายมฐานะปานกลางถงสง เปนการบรการทางสงคม (Social service) ถอเปนการวางแผนการลงทนทไมค มคา เสยงตอปญหาทางการเงนของประเทศในอนาคต และเปนภาระหนสนสะสมของภาครฐโดยตอเนอง

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายจงมขอเสนอแนะตอรางพระราชบญญตใหอ�านาจกระทรวงการคลงก เงน เพอการพฒนาโครงสรางพนฐานดานคมนาคมขนสงของประเทศ พ.ศ. .... ทคณะรฐมนตรเสนอ ดงน

๑) การทรฐจะก เงนจ�านวนมากซงเป นการก ในนามประเทศไทยอนจะส งผลกระทบตอเศรษฐกจ และดลยภาพทางการเงนการคลงของประเทศ รฐสามารถด�าเนนการใหเปนไปตามทกฎหมายบญญตรองรบไว ซงมมาตรการการก�ากบการด�าเนนงานทมความรดกม และลดความเสยงทางการเงนการคลงของประเทศ ซงรฐบาลสามารถด�าเนนการในรปแบบงบประมาณประจ�าป และสามารถใชวธการแสวงหาเงนทนในรปแบบทกฎหมายก�าหนดไวเปนทางเลอกได อาท การใหเอกชนรวมลงทน โดยไมจ�าตองตราเปนพระราชบญญตทนอกเหนอจากวธการ ทางงบประมาณซงเปนวธการทเปนไปตามวนยทางการเงนการคลงของประเทศ

๒) ควรมการศกษาในแตละโครงการอยางรอบดานเสยกอนและด�าเนนการโครงการเฉพาะเทาทจ�าเปน ทงนเพอเปนการรกษาดลยภาพทางเศรษฐกจและลดจ�านวนเงนกทจะตองเกดขน

99

๓) การก�าหนดโครงการและมาตรการตางๆ ควรมการศกษาผลกระทบสงแวดลอมและสขภาพใหครบถวน นอกจากนนควรใหขอมลในการด�าเนนการ ผลกระทบ รวมไปถงรายละเอยดตางๆ ของโครงการตอประชาชนอยางทวถง รวมไปถงการจดใหมกระบวนการรบฟงความคดเหนของประชาชนอยางเพยงพอและรอบดาน เพอใหประชาชนไดมสวนรวมตามเจตนารมณของรฐธรรมนญ

(๖) รางพระราชบญญตการประกอบธรกจบตรเครดตพ.ศ.....

จากการพจารณาศกษารางพระราชบญญตการประกอบธรกจบตรเครดต พ.ศ. .... ทเสนอโดยคณะรฐมนตรและจากการศกษาคนควาขอมลทางวชาการ การรบฟงความคดเหนของภาคสวนตางๆ อาท หนวยงานและผมสวนไดเสยทเกยวของ คณะกรรมการปฏรปกฎหมายมความเหนและขอเสนอแนะ ดงน

๑. ประเดนขอบเขตการบงคบใชกฎหมาย

คณะกรรมการปฏรปกฎหมาย เหนวาตามรางพระราชบญญตการประกอบธรกจบตรเครดต พ.ศ. .... มาตรา ๔ บญญตวา “พระราชบญญตนมใหใชบงคบแกผออกบตรทมลกษณะเดยวกบบตรเครดตใหแกผอนเพอช�าระคาสนคา คาบรการ หรอคาใชจายอนใดอนเปนธรกจของตนเอง” นน เปนบทบญญตทใชส�าหรบธรกจบตรเครดตทเกยวของกบเรองเงนเทานน ไมเกยวของกบกรณบตรเครดตทออกเพอช�าระคาสนคา คาบรการ หรอคาใชจายอนใดอนเปนธรกจของตนเอง ดวยเหตน จงมขอสงเกตวาบตรเครดตเกษตรกรและบตรเครดตพลงงานจะไมตกอย ภายใตบงคบของ รางพระราชบญญตการประกอบธรกจบตรเครดต พ.ศ. .... ฉบบน

๒. ประเดนเรองคณสมบตของกรรมการ ผ จดการ หรอผ มอ�านาจในการจดการของผ ประกอบธรกจ บตรเครดต (รางมาตรา ๘)

100

คณะก

รรมก

ารปฏ

รปกฎ

หมาย

ราย

งานป

ระจำา

ป ๒

๕๕๖

คณะกรรมการปฏรปกฎหมาย เหนวาใหแกไขถอยค�ารางพระราชบญญตการประกอบธรกจบตรเครดต พ.ศ. .... มาตรา ๘ (๓) และมาตรา ๘ (๔) โดยปรบบทบญญตเฉพาะประโยคทว า “เวนแตไดรบอนญาตจากธนาคารแหงประเทศไทย” ตามมาตราดงกลาวเปน “เวนแตจะเปนไปตามหลกเกณฑ เงอนไข และวธการทธนาคาร แหงประเทศไทยประกาศก�าหนด” โดยเหนวา การใหอ�านาจธนาคารแหงประเทศไทยอนญาตไดตามดลพนจของ ธนาคารนนเปนเรองทไมมหลกเกณฑแนนอน ดงนน ในประเดนนการก�าหนดใหเปนไปตามหลกเกณฑ เงอนไข และวธการ ทธนาคารแหงประเทศไทยก�าหนดจะกอใหเกดความชดเจนวากรณใดทกรรมการ ผจดการ หรอผมอ�านาจในการจดการ จะสามารถเขามาเปนกรรมการ ผจดการ หรอผมอ�านาจในการจดการเกยวกบการประกอบธรกจบตรเครดตได

๓. ประเดนเรองการทวงถามหนอยางเปนธรรม

คณะกรรมการปฏรปกฎหมาย เหนวาควรมการบญญตเรองการทวงถามหนบตรเครดตอยางเปนธรรมไวใน รางพระราชบญญตการประกอบธรกจบตรเครดต พ.ศ. .... เพอค มครองผ บรโภคอยางแทจรง ทงน แมจะมการ รางพระราชบญญตการตดตามทวงถามหนอยางเปนธรรม พ.ศ. .... เปนกฎหมายทควบคมการทวงถามหนทกประเภทของ สนเชอรวมทงบตรเครดตดวยกตาม แตกไมเปนทแนนอนวารางพระราชบญญตการตดตามทวงถามหนอยางเปนธรรม พ.ศ. .... จะมการตราออกเปนกฎหมายเพอใหมผลใชบงคบเมอใด และในทางปฏบตเมอเกดกรณการทวงถามหน ทไมชอบธรรม ไมวาจะเปนการใชก�าลงขมข คกคาม และท�ารายรางกายกตาม แตทางสถาบนการเงนหรอผประกอบการ กไมไดเขามารบผดชอบแตอยางใด เพยงแตหากถกรองเรยนกด�าเนนการเพยงการปลดเจาหนาทผ กระท�าผดออกจากงานโดยอางวาเปนปญหาการจดการผดพลาดสวนบคคล ดงนน รางพระราชบญญตการประกอบธรกจบตรเครดต พ.ศ. .... จะตองมบทบญญตใหสถาบนการเงนหรอผประกอบการตองรวมรบผดดวย โดยจะตองพจารณาทงระบบเกยวกบการทวงถามหนอยางเปนธรรม

ทงน หลกการส�าคญทควรระบไวในรางพระราชบญญตการประกอบธรกจบตรเครดต พ.ศ. .... ในสวน ทเกยวกบเรองการทวงถามหนบตรเครดตอยางเปนธรรม ไดแก กรณการขนทะเบยนบคคลทจะประกอบธรกจตดตามทวงถามหน รปแบบการตดตามทวงถามหนตองกระท�าตอลกหนโดยตรงและไมมลกษณะทผดกฎหมาย หรอเปนการขดตอความสงบเรยบรอยหรอศลธรรมอนดของประชาชน ผตดตามทวงถามหนตองแจงใหลกหนทราบถงชอของผใหสนเชอและจ�านวนหนทลกหนเปนหนใหชดเจน ใหผตดตามทวงถามหนทไดเงนจากลกหนหากมหนหลายบญชและไดช�าระหนบางสวน ผตดตามทวงถามหนตองน�าไปช�าระในแตละบญชตามสดสวนเวนแตลกหนจะไดแจงไวเปนอยางอน และในกรณเกดความเสยหายจากการทวงหนทไมเปนธรรมฝายผประกอบการตองรบผดรวมกบตวแทนหรอลกจาง ทผ ประกอบการไดใชใหไปด�าเนนการทวงถามหน เปนตน

๔. ประเดนเรองการคดอตราดอกเบยบตรเครดตและคาธรรมเนยม (รางมาตรา ๑๔)

คณะกรรมการปฏรปกฎหมาย เหนวา ธนาคารแหงประเทศไทยควรทบทวนหลกเกณฑในการคดอตราดอกเบยบตรเครดต ใหเปนรปธรรมและใหมรายละเอยดทชดเจนขน ทงนเนองจากการคดดอกเบยบตรเครดตกรณ ลกหนช�าระหนบตรเครดตไมครบ ควรคดดอกเบยจากยอดคงคางทผ ถอบตรไมไดช�าระเทานนโดยใหคดตงแตวนทช�าระไมครบ จงจะเปนธรรมแกผ ถอบตร ไมควรคดดอกเบยไปถงวนทสถาบนการเงน หรอ non-bank ทดรองจาย แมวาอาจจะขดกบหลกสากลทใชและปฏบตกนทวโลกตามทผ แทนธนาคารแหงประเทศไทยไดน�าเสนอกตาม

๕. ประเดนเรองอ�านาจหนาทของพนกงานเจาหนาทตามมาตรา ๒๐ (๓) และมาตรา ๒๐ (๔) ของ รางพระราชบญญตการประกอบธรกจบตรเครดต พ.ศ. .... ขดหรอแยงตอบทบญญตมาตรา ๓๓ ของรฐธรรมนญ แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๕๐

101

คณะกรรมการปฏรปกฎหมาย เหนวาอ�านาจหนาทของพนกงานเจาหนาทตามมาตรา ๒๐ (๓) ของ รางพระราชบญญตการประกอบธรกจบตรเครดต พ.ศ. .... ซงบญญตให “เขาไปในสถานทใดๆ ทเกยวของกบการประกอบธรกจบตรเครดต หรอการใหบรการแกผรบบตร เพอตรวจสอบในกรณทมเหตอนควรสงสยวา มการประกอบธรกจอนเปนการฝาฝนพระราชบญญตนหรอมหลกฐานหรอเอกสารทเกยวกบการกระท�าดงกลาว ทงน ในเวลาระหวางพระอาทตยขนจนถงพระอาทตยตกหรอในระหวางเวลาท�าการของสถานทนน และเมอไดเขาไปและลงมอท�าการ ตรวจสอบดงกลาวแลว ถายงด�าเนนการไมเสรจจะกระท�าตอไปในเวลากลางคนหรอนอกเวลาท�าการของสถานทนนไดตอเมอไดรบอนญาตจากธนาคารแหงประเทศไทย” และมาตรา ๒๐ (๔) ซงบญญตให “ยดหรออายดทรพยสน เอกสาร หรอสงของทเกยวของกบการกระท�าความผดตามพระราชบญญตนเพอประโยชนในการตรวจสอบหรอด�าเนนคด ในการออกค�าสงยดหรออายดดงกลาวจะตองระบเหตผล ความจ�าเปน และสทธของผถกยดหรออายดนน” ขดหรอแยงตอบทบญญตในมาตรา ๓๓ ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๕๐ ทงนเนองจากการระบกฎหมายในลกษณะนเปนการลดรอนสทธและเสรภาพของประชาชนตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย ดงนน ในทางปฏบต ธนาคารแหงประเทศไทยตองขอหมายคนจากศาล ไมควรท�าโดยพลการ ควรปฏบตใหเปนไปในแนวทางเดยวกนกบหนวยงานอน เชน ส�านกงานคณะกรรมการคมครองผบรโภค

๖. ประเดนภาระการพสจนของกรรมการ ผจดการ หรอผมอ�านาจจดการของนตบคคล ตามมาตรา ๓๐ ของรางพระราชบญญตการประกอบธรกจบตรเครดตฯ ขดหรอแยงตอบทบญญตมาตรา ๓๙ รฐธรรมนญแหง ราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๕๐

คณะกรรมการปฏรปกฎหมาย เหนวามาตรา ๓๐ วรรคหนงของรางพระราชบญญต การประกอบธรกจบตรเครดต พ.ศ. .... บญญตวา “ในกรณทผ กระท�าผดตามมาตรา ๒๖ เปนนตบคคล กรรมการ ผจดการหรอผมอ�านาจในการจดการของนตบคคลนน ตองรบโทษตามทบญญตไวส�าหรบความผดนนๆ ดวย เวนแตจะพสจนไดวาตนมไดมสวนรวมในการกระท�าความผดนน” และมาตรา ๓๐ วรรคสองบญญตวา “ในกรณทมผ กระท�าความผดตามมาตรา ๒๗ มาตรา ๒๘ หรอมาตรา ๒๙ กรรมการ ผจดการ หรอผมอ�านาจในการจดการของนตบคคลนน ตองรบโทษตามทบญญตไวส�าหรบความผดนนๆ ดวย เวนแตจะพสจนไดวาตนมไดมสวนรวมในการกระท�าความผดนน” ขดหรอแยงตอบทบญญตในมาตรา ๓๙ ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๕๐ ทงน ตามค�าวนจฉยของศาลรฐธรรมนญท ๑๒/๒๕๕๕ ตามพระราชบญญตขายตรงและตลาดแบบตรง พ.ศ. ๒๕๔๕ มาตรา ๕๔ คณะกรรมการปฏรปกฎหมายจงเสนอใหบญญตลกษณะของการกระท�าอยางใดของกรรมการผ จดการ ผ จดการ หรอบคคลใดซง รบผดชอบในการด�าเนนงานของนตบคคลนนใหมลกษณะเปนฐานความผดโดยน�าไปบญญตไวในหมวดของบทก�าหนดโทษแทน

ทงน หากจะบญญตใหกรรมการ ผจดการ หรอผมอ�านาจจดการของนตบคคล ตองรบผดรวมกบนตบคคลโดยไมขดตอรฐธรรมนญ ควรปรบปรงถอยค�าในบทบญญตมาตรา ๓๐ ของรางพระราชบญญตการประกอบธรกจ บตรเครดต พ.ศ. .... ใหสอดคลองกบค�าวนจฉยของศาลรฐธรรมนญท ๒/๒๕๕๖ โดยเทยบเคยงพระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๑๕๘ ทบญญตวา “ในกรณทผ กระท�าความผดเปนนตบคคล ถาการกระท�าความผดของนตบคคลนนเกดจากการสงการ หรอการกระท�าของบคคลใด หรอไมสงการ หรอไมกระท�าการอนเปนหนาทตองกระท�าของกรรมการผจดการ หรอบคคลใด ซงรบผดชอบในการด�าเนนงานของนตบคคลนน ผนนตองรบโทษตามทบญญตไวส�าหรบความผดนนๆ ดวย” ซงอยในหมวด ๑๖ วาดวยบทก�าหนดโทษ อนเปนบทบญญตทก�าหนดตวบคคลทตองรบผดในทางอาญารวมกบนตบคคลเนองจากนตบคคลเปนบคคลสมมตตามกฎหมาย ซงไมสามารถกระท�าการใดๆ ไดดวยตนเอง หรอไมสามารถทจะกอใหเกดนตสมพนธกบบคคลภายนอกได หากปราศจากบคคลผมอ�านาจกระท�าการแทนนตบคคล หรอผซงไดรบมอบหมายใหมอ�านาจกระท�าการแทนนตบคคลนน ซงถอวาเปนบทบญญตแหงกฎหมาย

102

คณะก

รรมก

ารปฏ

รปกฎ

หมาย

ราย

งานป

ระจำา

ป ๒

๕๕๖

ทถอเอาพฤตกรรมหรอการกระท�าของผทมหนาทและความรบผดชอบซงกอใหเกดการกระท�าความผดของนตบคคลวาตองรบผดในผลของการกระท�าของตนเอง จงมใชบทสนนษฐานความผดของกรรมการผจดการหรอบคคลซงมหนาทในการด�าเนนงานของนตบคคลเปนผกระท�าความผดไวกอนตงแตเรมแรกคด หากแตโจทกยงคงตองมหนาทพสจนถงการกระท�า หรองดเวนกระท�าตามหนาทของบคคลดงกลาวกอนวาเปนผสงการ หรอไมสงการ หรอกระท�าการ หรอ ไมกระท�าการอนเปนหนาทตองกระท�าและมความผดตามทพระราชบญญตค มครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ บญญตไวหรอไม สอดคลองกบหลกเกณฑทวไปของความรบผดทางอาญาทผ กระท�าความผดจะตองรบผลแหงการกระท�าการ หรองดเวนกระท�าการนน เมอมกฎหมายบญญตไววาเปนความผด และการกระท�าหรองดเวนกระท�าการนนตองครบ องคประกอบความผด กลาวคอเมอนตบคคลถกกลาวหาวากระท�าความผด โจทกจะตองพสจนใหศาลเหนโดยปราศจากเหตอนควรสงสยวา การกระท�าความผดนนเกดขนจากการสงการ หรอการไมสงการ หรอการกระท�าการ หรอการ ไมกระท�าการของกรรมการผจดการ หรอบคคลใดซงรบผดชอบในการด�าเนนงานของนตบคคลนน และภาระพสจนการกระท�าความผดของบคคลดงกลาวยงคงตองพจารณาถงมาตรฐานการพสจนตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา มาตรา ๒๒๗ ศาลจะพพากษาลงโทษจ�าเลยไดกตอเมอแนใจวามการกระท�าความผดจรงตามทกฎหมายบญญต และในกรณทมความสงสยตามสมควรวาจ�าเลยไดกระท�าความผดหรอไม ศาลจะตองยกประโยชนแหงความสงสยใหแกจ�าเลย และในระหวางการพจารณาของศาล หรอหนวยงานในกระบวนการยตธรรมอนนน กรรมการผจดการ หรอบคคลซงมหนาทในการด�าเนนงานของนตบคคลนน ยงถอวาเปนผบรสทธอยจนกวาศาลจะมค�าพพากษาอนถงทสดวาจ�าเลยไดกระท�าการอนเปนความผดตามทกฎหมายบญญตไว จงจะไมขดหรอแยงตอรฐธรรมนญ มาตรา ๓๙ วรรคสอง

๗. ประเดนเรองการคมครองขอมลสวนบคคล

คณะกรรมการปฏรปกฎหมาย เหนวาควรมการบญญตเรองการคมครองขอมลสวนบคคลของผถอบตรเครดตใหชดเจนไวในรางพระราชบญญตการประกอบธรกจบตรเครดต พ.ศ. .... และก�าหนดโทษทางอาญาไวส�าหรบผทฝาฝนโดยน�าขอมลสวนบคคลของผถอบตรไปใชแลวเปนประการทอาจจะกอใหเกดความเสยหายแกผถอบตรได ทงน แมวาจะมการผลกดนรางพระราชบญญตคมครองขอมลสวนบคคล พ.ศ. .... เปนกฎหมายกลางใชบงคบเปนการทวไป แตกไมเปนทแนนอนวารางพระราชบญญตค มครองขอมลสวนบคคล พ.ศ. .... จะมการตราออกเปนกฎหมายเพอใหมผลใชบงคบเมอใด

๘. ประเดนเรองบทก�าหนดโทษ

คณะกรรมการปฏรปกฎหมาย เหนวาควรก�าหนดรายละเอยดของบทบญญตในมาตรา ๒๒ ของรางพระราชบญญตการประกอบธรกจบตรเครดต พ.ศ. .... ซงบญญตวา “ผประกอบธรกจบตรเครดตมหนาทแจง เปดเผย หรอใหขอมลแกผ ถอบตร รวมทงการเตอนเกยวกบการทจรตตางๆ ในการใชขอมลหรอใชบตรเครดต ทงนตามหลกเกณฑ ทธนาคารแหงประเทศไทยประกาศก�าหนด” ไวใหชดเจน ทงนเนองจากการไมแจงของผ ประกอบการตามมาตรา ๒๒ จะมโทษทางอาญาตามมาตรา ๒๗ ของรางพระราชบญญตฯ ประกอบกบตามหลกกฎหมายอาญาระบไววาการก�าหนดโทษทางอาญาตองบญญตกฎหมายใหชดเจน เพอใหมาตรการบงคบใชโทษทางกฎหมายอาญาเกดความ ถกตองและเปนธรรม และการก�าหนดโทษทางอาญาหากไมมความชดเจนกอาจเปนชองทางการทจรตของเจาพนกงานได เนองจากเปนการเพมอ�านาจใหกบเจาพนกงานเชนกน

๙. ประเดนเรองอ�านาจของธนาคารแหงประเทศไทยในการออกกฎหมายล�าดบรอง

คณะกรรมการปฏรปกฎหมาย เหนวาตองก�าหนดรายละเอยดไวในหมวด ๔ วาดวยหนาทของผประกอบธรกจบตรเครดตและการคมครองผถอบตรตามมาตรา ๒๒ ถงมาตรา ๒๔ ของรางพระราชบญญตการประกอบธรกจบตรเครดต พ.ศ. .... ทงน เพอใหมบทบญญตในการวางกรอบและรายละเอยดทจ�าเปนเพมเตม รวมทงตองมการ

103

ก�าหนดกรอบระยะเวลาในสวนทใหอ�านาจธนาคารแหงประเทศไทยออกหลกเกณฑและประกาศนนดวย และตองม การก�าหนดหนาทใหผ ประกอบธรกจบตรเครดตตองชแจงใหผ ถอบตรทราบถงสทธและหนาทของผ ถอบตรไวใน รางกฎหมายแทนทจะประกาศไวในประกาศของธนาคารแหงประเทศไทย

๑๐. ความรวมมอระหวางธนาคารแหงประเทศไทย และส�านกงานคณะกรรมการคมครองผบรโภค

คณะกรรมการปฏรปกฎหมาย เหนวาการน�ารางพระราชบญญตการประกอบธรกจบตรเครดต พ.ศ. .... ฉบบนออกใชบงคบเปนกฎหมายจะมผลกระทบตอการใชอ�านาจของคณะกรรมการวาดวยสญญาตามกฎหมายวาดวยการคมครองผบรโภคของส�านกงานคณะกรรมการคมครองผบรโภค ดงนน จงจ�าเปนตองบญญตไวในเจตนารมณแหงรางพระราชบญญตการประกอบธรกจบตรเครดต พ.ศ. .... ใหชดเจนวา จะไมซ�าหรอขดแยงกบบทบญญตของพระราชบญญตคมครองผบรโภค พ.ศ. ๒๕๒๒ แตใหมวตถประสงคเปนการสนบสนนหรอสงเสรมกน โดยก�าหนดบทเฉพาะกาลเพอไมใหเกดผลกระทบถงอ�านาจของคณะกรรมการวาดวยสญญา

๑๑. การขอใบอนญาต

คณะกรรมการปฏรปกฎหมาย เหนวาบทบญญตเรองการประกอบธรกจบตรเครดตจะท�าไดตอเมอไดรบ ใบอนญาตจากรฐมนตรโดยค�าแนะน�าของธนาคารแหงประเทศไทย ตามมาตรา ๗ วรรคหนง ของรางพระราชบญญตการประกอบธรกจบตรเครดต พ.ศ. .... นนควรอยในรปของคณะกรรมการเพอพจารณาในเรองการออกใบอนญาต ทงน เนองจากการพจารณาอนญาตหรอไมอนญาต หากอยในรปแบบของคณะกรรมการจะเกดความเปนธรรมมากกวาทอย ในรปแบบของการใชดลพนจจากรฐมนตรโดยค�าแนะน�าของธนาคารแหงประเทศไทยซงเปนเรองของคนเพยง คนเดยว อาจขาดการตรวจสอบหรอการวนจฉยทละเอยดถถวนไดและมขอสงเกตวาในประเดนการเพกถอนใบอนญาต ของผ ประกอบการบตรเครดตตามมาตรา ๑๗ วรรคสามของรางพระราชบญญตการประกอบธรกจบตรเครดต พ.ศ. .... ซงเปนอ�านาจของรฐมนตรควรผานกระบวนการทางศาลจะเกดความชอบธรรมมากขน

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายพจารณาแลวเหนวา ร างพระราชบญญตการประกอบธรกจบตรเครดต พ.ศ. .... มความส�าคญตอผประกอบการและผบรโภคเปนอยางมาก เนองจากจะเปนเครองมออ�านวยความยตธรรมใหเกดขนในสงคมและระบบเศรษฐกจของประเทศ แตยงคงมประเดนทตองปรบปรงในรางกฎหมายดงกลาวเพอ ใหเกดความชดเจนและเปนธรรมมากขนตามทไดเสนอมาเปนขอสงเกตขางตน

(๗) รางพระราชบญญตความรบผดทางแพงเพอความเสยหายจากมลพษน�ามนพ.ศ.....

จากการศกษาพจารณาศกษารางพระราชบญญตความรบผดทางแพงเพอความเสยหายจากมลพษทางน�ามน พ.ศ. .... ทเสนอเขาสการพจารณาแลว และจากการศกษาคนควาขอมลทางวชาการ คณะกรรมการปฏรปกฎหมายมความเหนและขอเสนอแนะ ดงน

๑. หลกการและเหตผลของพระราชบญญต

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายไดพจารณาในสวนของหลกการและเหตผลของรางพระราชบญญต ฉบบน ทมการเขยนในลกษณะวาประเทศไทยไดเขาเปนภาคอนสญญา CLC 1992 แลว แตโดยขอเทจจรงปรากฏวาประเทศไทยยงไมไดท�าการเขาเปนภาคอนสญญาดงกลาวแตอยางใด เปนการเขยนไวลวงหนา และตอมาเมอประเทศไทยไดเขาเปนภาคในอนาคตกจะมผลท�าใหกฎหมายฉบบนใชบงคบโดยสมบรณไดโดยไมตองท�าการออกกฎหมายเพออนวตการอก

104

คณะก

รรมก

ารปฏ

รปกฎ

หมาย

ราย

งานป

ระจำา

ป ๒

๕๕๖

แตอยางไรกตาม คณะกรรมการปฏรปกฎหมายมขอเสนอแนะในประเดนดงกลาววา เมอมการบญญตกฎหมายไวในลกษณะทประเทศไทยไดเขาเปนภาคอนสญญา CLC 1992 แลว หากรฐสภามมตเหนชอบรางพระราชบญญตฉบบดงกลาวออกมาเปนกฎหมายใชบงคบเมอใด ใหหนวยงานทเกยวของจะตองรบด�าเนนการเขาเปนภาคอนสญญา CLC 1992 โดยเรว มเชนนนในสวนของหลกการและเหตผลของพระราชบญญตกจะเกดความไมสอดคลองกบขอเทจจรง นอกจากน เนองจากอนสญญา CLC ไดมการแกไขเพมเตมลาสดโดยพธสารแกไข ป ค.ศ. ๒๐๐๐ และมผลใชบงคบแลว ดงนน เพอความสอดคลองกบหลกสากลจงเหนสมควรใหมการพจารณาแกไขปรบปรงรางพระราชบญญตฉบบนใหสอดคลองกบพธสารแกไขฉบบลาสดดวย

๒. กรณการฟองคดโดยพนกงานอยการแทนผเสยหาย

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายไดพจารณาสวนการใชค�าวา “เอกชน” ไมมการใหค�านยามไวโดยชดเจนวาเอกชนหมายถงบคคลใดบาง มเพยงแตค�านยามของค�าวา “บคคล” เทานนแลว เหนสมควรใหมการแกไขเปลยนแปลงเฉพาะค�าวา “เอกชน” ในมาตรา ๓๑ วรรคแรกของรางพระราชบญญตเปน “บคคล” แทน ดงน “ใหพนกงานอยการมอ�านาจด�าเนนการทงปวงเพอเรยกรองคาสนไหมทดแทนเพอความเสยหายจากมลพษตามพระราชบญญตนแทนบคคลผไดรบความเสยหายได ทงน ไมเปนการตดสทธทบคคลผไดรบความเสยหายจะฟองคดดวยตนเอง

ในการด�าเนนคดของพนกงานอยการตามวรรคหนง ใหไดรบยกเวนคาฤชาธรรมเนยมทงปวงแตไมรวมถงความรบผดในคาฤชาธรรมเนยมในชนทสด”

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายไดพจารณาในสวนการฟองคดโดยพนกงานอยการแทนผเสยหายตามมาตรา ๓๑ วรรคสอง ของรางพระราชบญญตฯ ทมบทบญญตใหอ�านาจพนกงานอยการด�าเนนคดแทนผเสยหายได และ ใหไดรบยกเวนคาธรรมเนยมศาลแลวเหนวากรณดงกลาว หากน�าหลกเกณฑเกยวกบการด�าเนนคดแบบกลม (Class Action) เขามาปรบใชกจะท�าใหเกดความเหมาะสมและครบถวนสมบรณ เนองจากหากใชระบบการด�าเนนคด แบบกลมแลว ผเสยหายทงหมดกจะไดรบช�าระคาสนไหมทดแทนตามค�าพพากษาไดโดยพนกงานอยการไมตองฟองคด แทนผเสยหายทกราย

๓. การมกฎหมายเพอเขารวมกองทนน�ามนระหวางประเทศ (Fund Convention)

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายมความเหนวา หากมกฎหมายความรบผดทางแพงเพอความเสยหายจากมลพษน�ามนตามอนสญญา CLC ตามรางพระราชบญญตความรบผดทางแพงเพอความเสยหายจากมลพษน�ามน พ.ศ. ... น ซงก�าหนดใหเจาของเรอสามารถจ�ากดความรบผดจากความเสยหายอนเกดจากมลพษน�ามนไดโดยไมมผ ใดเขามา รบผดชอบตอคาเสยหายในสวนทเกนจากทเจาของเรอจะตองรบผด หรอเจาของเรออาจไดรบการยกเวนความรบผด เชน กรณทเจาของเรอสามารถพสจนไดวาความเสยหายนนเกดจากความประมาทเลนเลอหรอการกระท�าโดยมชอบของรฐหรอหนวยงานซงมหนาทดแลหรอบ�ารงรกษาประภาคารหรอเครองมอชวยการเดนเรออนๆ ในการปฏบตหนาท ดงกลาวนน ซงรฐอาจตองเขามารบผดชอบคาเสยหายทงหมดทเกดขนเอง กอาจเกดความไมเหมาะสมได เพราะผเสยหาย อาจจะไมไดรบชดใชคาเสยหายเตมจ�านวนหรออาจไมไดรบชดใชคาเสยหายเลย

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายจงเหนวานอกจากใหมการเรงผลกดนรางพระราชบญญตฉบบนแลว ยงม ความจ�าเปนทจะตองมกฎหมายวาดวยกองทนความรบผดในเรองดงกลาวตามหลกเกณฑสากลทมอนสญญาวาดวย การกอตงกองทนระหวางประเทศเพอความรบผดอนเกดจากมลพษน�ามน หรอ Fund Convention ทงน เพอใหมกองทนในการชดใชคาเสยหายในสวนทเกนจากความรบผดของเจาของเรอหรอตาม CLC 1992 ดวย ถงแมวาการเขารวม เปนสมาชกกองทนน�ามนดงกลาวนนผ น�าเขาน�ามนจะตองท�าการสมทบเงนเขาส กองทนน�ามนตามปรมาณทตน น�าเขาดวย อนอาจท�าใหราคาน�ามนสงขนบาง แตเมอพจารณาประโยชนทจะไดรบกรณทเกดความเสยหายจากการ

105

รวไหลของน�ามนแลวกนบวาคมคา และเมอประเทศไทยไดเขาเปนภาคอนสญญา Fund Convention และมกฎหมายอนวตการแลวกจะท�าใหระบบความรบผดทางแพงเพอความเสยหายอนเกดจากมลพษน�ามนนนครบถวนสมบรณ อนเปนการสอดคลองกบหลกเกณฑสากล ทใหความคมครองอยางเปนธรรมกบทงฝายเจาของเรอและผเสยหายตอไป

(๘) รางพระราชบญญตยบเลกกองทนการออมแหงชาตพ.ศ.....

จากการพจารณาศกษารางพระราชบญญตยบเลกกองทนการออมแหงชาต พ.ศ. .... และการแกไขเพมเตม พระราชกฤษฎกาก�าหนดหลกเกณฑและอตราการจายเงนสมทบประเภทของผลประโยชนทดแทนของบคคลซงเปนผประกนตน พ.ศ. ๒๕๕๔ และจากขอมลทางวชาการและการรบฟงความคดเหนจากภาคสวนตางๆ คณะกรรมการปฏรปกฎหมายมความเหนและขอเสนอแนะ ดงน

๑. ขอเสนอแนะในเชงหลกการและเจตนารมณในการตราพระราชบญญต

กระบวนการตราพระราชบญญตกองทนการออมแหงชาต พ.ศ. ๒๕๕๔ ในคราวประชมสภาผแทนราษฎร ชดท ๒๓ ปท ๓ ครงท ๑๘ (สมยสามญนตบญญต) วนพธท ๑๓ ตลาคม ๒๕๕๓ ทประชมสภาผแทนราษฎรเหนควรใหน�ารางพระราชบญญตของคณะรฐมนตร (เมอครงนายอภสทธ เวชชาชวะ เปนนายกรฐมนตร) เปนหลกในการพจารณา ประกอบกบรางกฎหมายอก ๒ ฉบบ ของสมาชกสภาผแทนราษฎร โดยหลกการและเหตผลของกฎหมายวาดวยกองทนการออมแหงชาตน ใหมกฎหมายวาดวยกองทนการออมแหงชาต เนองจากปจจบนประเทศไทยยงไมมระบบการออมเพอการด�ารงชพในยามชราภาพทครอบคลมแรงงานทกประเภท แรงงานสวนใหญของประเทศจงยง ไมไดรบความคมครองเพอการชราภาพอยางทวถง ซงจะท�าใหบคคลเหลานมความเสยงทจะตกอยในความยากจนในวยสงอายอนเนองมาจากไมมชองทางหรอโอกาสเขาถงเครองมอการออมในขณะทอย ในวยท�างาน สมควรจดตงกองทนเพอเปนชองทางการออมขนพนฐานใหแกผ ทยงไมไดรบความคมครองเพอการชราภาพใหไดรบผลประโยชนในรปบ�านาญ อนเปนการสรางความเทาเทยมและความเปนธรรมในการดแลจากภาครฐและตอมาในคราวประชม สภาผแทนราษฎร ชดท ๒๓ ปท ๔ ครงท ๒๒ (สมยสามญทวไป) วนพฤหสบดท ๗ เมษายน ๒๕๕๔ ทประชมสภา ผแทนราษฎรไดพจารณารางพระราชบญญตกองทนการออมแหงชาต พ.ศ. .... ซงวฒสภาไดแกไขเพมเตม และไดลงมต เหนชอบดวยกบการแกไขเพมเตมของวฒสภาจงถอไดวารางพระราชบญญตนไดรบความเหนชอบของรฐสภา มาอยางสมบรณแลว การทฝายบรหารมแนวความคดทจะเสนอใหยบเลกกองทนพระราชบญญตนซงไดผานความเหนชอบ มาโดยล�าดบตงแตฝายบรหารและฝายนตบญญตทมงประสงคเพอทจะใหมระบบและการสรางวนยการออมและกองทนในลกษณะทเปนบ�านาญภาคประชาชน ดงนน การจะยบเลกกองทนการออมแหงชาตจงตองพจารณาถงเหตผลและความจ�าเปนในการตรากฎหมายปรชญาและเจตนารมณของกฎหมายทอยเบองหลงดวย

เหตผลในการประกาศใชพระราชบญญตการออมแหงชาต พ.ศ. ๒๕๕๔ คอ รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๕๐ “มาตรา ๘๔ (๔) บญญตใหรฐตองด�าเนนการตามนโยบายเศรษฐกจ คอ จดใหมการออมเพอการด�ารงชพในยามชราทครอบคลมประชาชน และเจาหนาทของรฐอยางทวถง “ดงนนการเสนอรางพระราชบญญต ยบเลกกองทนการออมแหงชาต พ.ศ. .... ของกระทรวงการคลงนอกจากจะเปนการตดสาระส�าคญของสทธประโยชนของประชาชนทจะไดรบจากการจดตงกองทนการออมแหงชาต ตามพระราชบญญตกองทนการออมแหงชาต พ.ศ. ๒๕๕๔ ซงเปนกฎหมายเพอประโยชนสาธารณะทผานความเหนชอบของฝายนตบญญตและมสวนรวมผลกดน จากทกภาคสวนมาอยางกวางขวาง การทกระทรวงการคลงเสนอรางพระราชบญญตยบเลกกองทนการออมแหงชาต พ.ศ. .... จงถอเปนการยกเลกพระราชบญญตกองทนการออมแหงชาต พ.ศ. ๒๕๕๔ นดวย เพราะมผลเปนการตด สาระส�าคญของกฎหมายลงทงหมด โดยขาดเหตผลทหนกแนนเพยงพอทจะไปลบลางประโยชนสาธารณะทเปน

106

คณะก

รรมก

ารปฏ

รปกฎ

หมาย

ราย

งานป

ระจำา

ป ๒

๕๕๖

เจตจ�านงของฝายนตบญญตทตราพระราชบญญตกองทนการออมแหงชาต พ.ศ. ๒๕๕๔ ขนมาดงนน หากกระทรวงการคลงหรอคณะรฐมนตรและรฐสภาจะยกเลกกฎหมายดงกลาวจะตองมเหตผลทแสดงใหเหนชดเจนและชอบธรรมวามคณคาเหนอกวากฎหมายเดม การรางกฎหมายยบเลกกองทนการออมแหงชาตทมผลเปนการยกเลกพระราชบญญตกองทนการออมแหงชาตน กรณจงขดแยงกบรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย มาตรา ๘๔ (๔) ทผ ทเกยวของอาจถกถอดถอนออกจากต�าแหนงตามมาตรา ๒๗๐ ได

๒. หลกการมสวนรวมของผมสวนไดสวนเสยในการเสนอกฎหมายโดยฝายบรหาร

โดยทพระราชบญญตกองทนการออมแหงชาต พ.ศ. ๒๕๕๔ น ส�านกงานเศรษฐกจการคลง ไดศกษาวเคราะหและวจยอยางตอเนองมาตงแตป ๒๕๔๙ ส�ารวจความเปนไปไดและความตองการของแรงงานและรบฟงความคดเหนจากทกภาคสวนเพอใหไดขอสรปของกองทนการออมแหงชาต และส�านกงานคณะกรรมการกฤษฎกาไดตรวจพจารณาตามทคณะรฐมนตรไดมมตเหนชอบในหลกการของกองทนการออมแหงชาตจนถงผานรฐสภาและพระราชบญญตนไดประกาศในราชกจจานเบกษาเมอวนพธท ๑๑ พฤษภาคม ๒๕๕๔ มผลใชบงคบแลวตงแตวนถดจากวนประกาศในราชกจจานเบกษาเปนตนไป กลาวคอ มผลใชบงคบตงแตวนท ๑๒ พฤษภาคม ๒๕๕๔ เปนตนมา โดยมวตถประสงคในการสรางระบบการออมเพอการด�ารงชพ ในยามชราภาพทครอบคลมประชาชนทกกลม โดยเฉพาะประชากรภาคแรงงานสวนใหญของประเทศทเปนแรงงานนอกระบบ ตลอดจนสรางความมนคงในบนปลายของชวตและเพอเปนการสรางวนยในการการออมของประชาชนคนไทยในวยท�างาน แตผลปรากฏวานบถงปจจบนนยงมไดมการด�าเนนการใหเปนไปตามความมงหมายหรอเจตนารมณของกฎหมายฉบบนแตประการใด ทงๆ ทกฎหมายไดก�าหนดไวชดเจนวาในวาระเรมแรกใหรฐบาลจดสรรเงนเขาบญชเงนกองกลางจ�านวนหนงพนลานบาทเพอเปนคาใชจายในการด�าเนนงานของกองทน ใหมคณะกรรมการหนงคณะ ใหผ อ�านวยการส�านกงานเศรษฐกจการคลงท�าหนาทเลขาธการของกองทนไปพลางกอน อกทงใหเลอกกรรมการผทรงคณวฒและแตงตงเลขาธการกองทนภายในเกาสบวนนบแตวนทกฎหมายมผลใชบงคบ และหลงจากนน ใหเลอกกรรมการซงเปนสมาชกภายในสามรอยหกสบวนนบแตวนทกองทนเปดรบสมาชกภายในหนงป คอภายใน ๑๒ พฤษภาคม ๒๕๕๕ ซงรฐบาลไดมการจดตงส�านกงาน จดหาบคลากรจ�านวนหนง และจดสรรเงนทนบางสวนในการด�าเนนการ รวมทงออกระเบยบ ประกาศ ทจ�าเปนไปแลว ๗ ฉบบเพยงแตรอ ใหมการเปดรบสมาชก เพอด�าเนนการจดตงคณะกรรมการกองทนการออมแหงชาตแตกลบไมมการด�าเนนการ แมจะมการเรยกรองและผลกดนจากภาคประชาชนรวมทงองคกรตางๆ อยางตอเนอง

ดงนนการทกระทรวงการคลงไดมแนวความคดทจะยบเลกกองทนการออมแหงชาต โดยส�านกงานเศรษฐกจการคลงไดขอความเหนหนวยงานในสงกดกระทรวงการคลง กระทรวงแรงงาน กระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย กระทรวงมหาดไทย ส�านกงานคณะกรรมการกฤษฎกา เครอขายแรงงานนอกระบบ เครอขายบ�านาญ ภาคประชาชน และประชาชนทวไป เพอแสดงความคดเหนตอรางพระราชบญญตยบเลกกองทนการออมแหงชาต พ.ศ. .... โดยไมมการประชาสมพนธชแจงขอมลตอผ ทไดรบผลกระทบหลายลานคน และในจดหมายถงประธาน เครอขายบ�านาญภาคประชาชนกใหเวลาจ�ากดเพยงไมถงหนงสปดาหในการตอบแบบส�ารวจความคดเหนวาเหนดวยหรอไม จงมความชดเจนวาประชาชนผมสวนไดเสยทไดรบผลกระทบตอสทธจากการยบเลกกองทนการออมแหงชาตไมไดมสวนรวมมาแตตน โดยเฉพาะอยางยง มระยะเวลาทจ�ากดทจะแสดงความคดเหนตอรางพระราชบญญตดงกลาว ทใหยบเลกพระราชบญญตกองทนการออมแหงชาต พ.ศ. ๒๕๕๔ จงขดตอหลกการมส วนรวมของประชาชน ตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

๓. กลไกการบรหารกองทนการออมแหงชาตมความเปนอสระและมสวนรวมของผ ออม ทชดเจนกวา กลไกบรหารกองทนในมาตรา ๔๐ ของพระราชบญญตกองทนประกนสงคม พ.ศ. ๒๕๓๓

107

ตามพระราชบญญตกองทนการออมแหงชาต พ.ศ. ๒๕๕๔ ไดก�าหนดใหมคณะกรรมการคณะหนงเรยกวาคณะกรรมการกองทนการออมแหงชาต ซงมสดสวนการมสวนรวมของสมาชกกองทนและผรบบ�านาญรวม ๗ คน เปนกรรมการกองทน และยงมผ ทรงคณวฒอก ๔ คน และมเลขาธการซงคณะกรรมการฯ แตงตงโดยความเหนชอบของคณะรฐมนตรรบผดชอบตอคณะกรรมการฯ ในการบรหารกจการของกองทนมระยะเวลา ๔ ปนอกจากนยงมคณะอนกรรมการการลงทนท�าหนาทใหค�าปรกษาดานการลงทนตอคณะกรรมการฯ ดงนนการยบเลกกองทนการออมแหงชาตทมจดเดนทภาคประชาชนยอมรบโดยเฉพาะการมคณะกรรมการฯ ทมบทบาทสวนรวมของสมาชกกองทนทสวนใหญเปนแรงงานนอกระบบและก�าหนดใหมกองทนเปนหนวยงานของรฐและมฐานะเปนนตบคคล ทไมเปนสวนราชการหรอรฐวสาหกจโดยมเลขาธการมาจากการสรรหา แตการยบเลกกองทนการออมแหงชาตและน�าไปอย ในกองทนประกนสงคม ทมภารกจตอผประกนตนทเปนลกจางนบสบลานคนและก�าลงจะขยายความครอบคลมเพมขน ประกอบกบยงมปญหาหลายประการ ทถกวจารณกวางขวาง อาท ความไมเปนอสระของส�านกงานประกนสงคม คณะกรรมการกองทนประกนสงคมทจ�ากด การมสวนรวมผมสวนไดเสยเพราะเปนการบรหารแบบไตรภาคโดยตวแทนรฐ ลกจางและนายจาง ซงเปนระบบของแรงงานในสถานประกอบการ การโอนภารกจกองทนการออมแหงชาตไปให กองทนประกนสงคมรบผดชอบซงจะมสมาชกและเงนทนจ�านวนมากจะยงเปนการเพมภาระ เพมความเสยง และอาจจะ กอใหเกดปญหาเรองประสทธภาพและการมสวนรวมของสมาชกกองทน รวมทงภาครฐเองยงมภาระหนตอเงนสมทบของรฐบาลในกองทนประกนสงคมอยในปจจบน

๔. พระราชบญญตกองทนการออมแหงชาต พ.ศ. ๒๕๕๔ มเจตนารมณเพอจดใหมการออมเพอการด�ารงชพในยามชราแกประชาชนอยางทวถง ในขณะทพระราชบญญตประกนสงคม พ.ศ. ๒๕๓๓ มบทบญญตทยกเวนไมใชกบลกจางบางกลม ท�าใหมลกจางบางกลมไมมสทธเปนผประกนตนในกองทนประกนสงคม นอกจากนกฎหมายการจดตงหนวยงานของรฐ เชน องคการมหาชนเปนตน มกจะยกเวนกจการของส�านกงานของหนวยงานนนๆ ไมอยภายใตการบงคบของกฎหมายวาดวยการประกนสงคม ดงนน อาจท�าใหมลกจางหรอประชาชนบางกลม เชน นกเรยน นกเรยนพยาบาล นสตหรอนกศกษา หรอแพทยฝกหด ซงเปนลกจางของโรงเรยน มหาวทยาลย หรอโรงพยาบาล ฯลฯ ไมมสทธออมเงนเพอการชราภาพ ตามมาตรา ๔๐ ทางเลอกท ๓

๕. ขอสงเกต

(๑) เครอขายบ�านาญภาคประชาชน โดยผ ฟองคด ๒๙ รายไดยนฟองนางสาวยงลกษณ ชนวตร นายกรฐมนตร นายกตตรตน ณ ระนอง รองนายกรฐมนตร และรฐมนตรวาการกระทรวงการคลงและนายสมชย สจจพงษ ผ อ�านวยการส�านกงานเศรษฐกจการคลง ตอศาลปกครอง ตามคดหมายเลขด�าท ๑๕๒๔/๒๕๒๖ เมอวนท ๒๙ กรกฎาคม ๒๕๕๖ เพอขอใหศาลมค�าสงด�าเนนการบงคบใชพระราชบญญตกองทนการออมแหงชาต พ.ศ. ๒๕๕๔ ใหมการออกกฎกระทรวง และประกาศตางๆ รวมทงด�าเนนการทเกยวของเพอใหมการรบสมครสมาชกกองทนการ ออมแหงชาต โดยดวน ดงนนการทรฐบาลด�าเนนการเรงรดเสนอรางพระราชบญญตยบเลกกองทนการออมแหงชาต พ.ศ. .... ดงทปรากฏน ถารฐบาลและรฐสภาก�าหนดเปนนโยบายเรงดวนและด�าเนนการรวดเรว อาจสงผลใหมกฎหมายการยบเลกกองทนการออมแหงชาตกอนการพจารณาของศาลปกครองตอไปได

(๒) ในระยะยาวควรตองพฒนาหลกการสงเสรมการออมตงแตวยท�างานในฐานะบ�านาญภาคประชาชนใหอยในกฎหมายเดยว เปนหนวยงานของรฐ ซงเปนกฎหมายเฉพาะ มโครงสรางการมสวนรวมชดเจนในกฎหมายและเปลยนแนวคดจากการสงเคราะห ซงพระราชบญญตกองทนการออมแหงชาต พ.ศ. ๒๕๕๔ มโอกาสพฒนา ใหครอบคลมและมประสทธภาพมากกวานในระยะยาวเพอเปนรากฐานการพฒนาการออมแหงชาตในอนาคต

108

คณะก

รรมก

ารปฏ

รปกฎ

หมาย

ราย

งานป

ระจำา

ป ๒

๕๕๖

กลาวโดยสรปคณะกรรมการปฏรปกฎหมายเหนวา รฐบาลควรเรงรดการบงคบใชการด�าเนนการตาม พระราชบญญตกองทนการออมแหงชาต พ.ศ. ๒๕๕๔ ซงประกาศใชแลวไปกอนตามเจตนารมณ ของกฎหมายและการเลงประโยชนทจะเกดขนทงตอบคคลและตอการทประเทศจะมเงนออมเพมเตมความแขงแกรงใหกบฐานะการคลง ของประเทศ แทนทจะมรางพระราชบญญตยบเลกกองทนการออมแหงชาต พ.ศ. .... โดยทพระราชบญญตกองทน การออมแหงชาต พ.ศ. ๒๕๕๔ น คณะรฐมนตรและรฐสภาไดมเจตจ�านงในการตรากฎหมายเพอใหเปนไปตามแนวนโยบายแหงรฐตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๕๐ มการรบฟงความคดเหนจากทกภาคสวนและมการเตรยมพรอมจะด�าเนนการใหมผลบงคบใช จงไมมเหตผลและความจ�าเปนทมความชอบธรรมในการยบเลก อกทงการเรงรดรางพระราชบญญตยบเลกกองทนการออมแหงชาต พ.ศ. .... และเสนอรางพระราชกฤษฎกาเพอเพมทางเลอกท ๓ ในมาตรา ๔๐ พระราชบญญตประกนสงคม พ.ศ. ๒๕๓๓ ซงจะขดตอเจตจ�านงดงกลาวของฝายนตบญญต และหลกการของกระบวนการตรากฎหมายและการมสวนรวมอยางกวางขวางและมระยะเวลาเพยงพอ อกทงยงม ผลกระทบในการลดทอนการมสวนรวมของผมสวนไดเสยในเชงการบรหารเงนกองทน

(๙) รางพระราชบญญตยกเลกกฎหมายบางฉบบทหมดความจ�าเปนหรอซ�าซอนกบกฎหมายอนพ.ศ.....

จากการศกษาพจารณาศกษารางพระราชบญญตยกเลกกฎหมายบางฉบบทหมดความจ�าเปนหรอซ�าซอนกบกฎหมายอน พ.ศ. .... ทคณะรฐมนตรไดเสนอ โดยบรรจในระเบยบวาระการประชมสภาผแทนราษฎร สมยสามญนตบญญต ครงท ๒๕ วนพธท ๒๗ มนาคม ๒๕๕๖ (รอรบหลกการ) และจากการศกษาคนควาขอมลทางวชาการ คณะกรรมการปฏรปกฎหมายมความเหนและขอเสนอแนะ ดงน

๑. พระราชบญญตทเหนสมควรยกเลกตามรางพระราชบญญต จ�านวน ๕ ฉบบ

๑.๑ พระราชบญญตควบคมและจดการกจการหรอทรพยสนของคนตางดาวบางจ�าพวกในภาวะคบขน พทธศกราช ๒๔๘๔

109

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายเหนวา พระราชบญญตควบคมและจดการกจการหรอทรพยสนของคนตางดาว บางจ�าพวกในภาวะคบขน พทธศกราช ๒๔๘๔ ไดประกาศใชบงคบเฉพาะคราว เพอควบคมและจดการกจการหรอทรพยสนของคนตางดาวบางจ�าพวกในชวงเวลาทราชอาณาจกรไทยประกาศสงครามกบฝายสมพนธมตรในสมยสงครามโลกครงทสองซงภาวการณดงกลาวไดสนสดลงแลว อกทงพระราชบญญตฯ ฉบบน ไดก�าหนดใหมคณะกรรมการคณะหนงประกอบดวยประธานกรรมการหนงคนและกรรมการไมนอยกวาสคนแตงตงโดยรฐมนตรวาการกระทรวง การเศรษฐกจดวยความเหนชอบของคณะรฐมนตร ใหเปนองคการเพอด�าเนนการควบคมและจดการกจการหรอทรพยสนของคนตางดาวบางจ�าพวก ซงปรากฏในทางปฏบตว ามได มการตงคณะกรรมการขนท�าหนาทตามท พระราชบญญตฯ นก�าหนดแตอยางใด มผลท�าใหไมมสภาพบงคบใชไดอยางแทจรงตามเจตนารมณของกฎหมาย อกทง บทบญญตเกยวกบการเขาไปควบคมหรอจดการกจการหรอทรพยสนของบคคลอน หรอกรณการยกเวนความรบผด ของกรรมการหรอพนกงานเจาหนาททกอใหเกดความเสยหายใดๆ อนเนองจากการปฏบตตามพระราชบญญตฯ น อาจเขาขายขดหรอแยงตอบทบญญตของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย ดงนน หากมความจ�าเปนตองมการควบคมหรอจดการกจการหรอทรพยสนของคนตางดาวในภาวะคบขนเพอความมนคงของประเทศในเรองใดเรองหนง ควรทจะ ตราเปนกฎหมายเฉพาะขนมาบงคบใชเปนกรณไป

๑.๒ พระราชบญญตควบคมการเชาเคหะและทดน พ.ศ. ๒๕๐๔ และทแกไขเพมเตม ฉบบท ๒ พ.ศ. ๒๕๐๙ และฉบบท ๓ พ.ศ. ๒๕๑๑ รวม ๓ ฉบบ

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายเหนวา พระราชบญญตควบคมการเชาเคหะและทดน พ.ศ. ๒๕๐๔ เปนกฎหมายทตราขนโดยมวตถประสงคเพอควบคมการขนคาเชาและการใหเลกเชาเคหะและทดน เพอบรรเทา ความเดอดรอนของประชาชนในภาวะขาดแคลนทอย อาศย อนเนองมาจากผลกระทบของสงครามมหาเอเชยบรพา แตโดยทปจจบนภาวะดงกลาวไดผานพนไปแลว จงไมมความจ�าเปนทจะก�าหนดใหมการควบคมคาเชาในลกษณะ ดงกลาวตอไป อกทงควรปลอยใหการก�าหนดอตราคาเชาเปนไปตามกลไกของตลาดและการตกลงกนของคสญญาตามหลกเสรภาพในการท�าสญญา (Freedom of Contract)

๑.๓ พระราชบญญตสถานสนเชอทองถน พ.ศ. ๒๕๑๘

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายเหนวา พระราชบญญตสถานสนเชอทองถน พ.ศ. ๒๕๑๘ เปนกฎหมายทตราขนโดยมวตถประสงคเพอเปดโอกาสใหมการจดตงสถานสนเชอทองถนได ประกอบกบชวงเวลานนกฎหมาย โรงรบจ�าน�ายงไมรดกมและสอดคลองกบสภาวการณปจจบน แตในปจจบนนโยบายเกยวกบการขออนญาตจดตง โรงรบจ�าน�ามลกษณะยดหยนมากขน และมพระราชบญญตโรงรบจ�าน�า พ.ศ. ๒๕๐๕ ใชบงคบอยแลว จงไมมความจ�าเปน จะตองมกฎหมายฉบบนอกตอไป

๑.๔ พระราชบญญตการประกอบอาชพงานกอสราง พ.ศ. ๒๕๒๒ และทแกไขเพมเตม ฉบบท ๒ พ.ศ. ๒๕๒๔ รวม ๒ ฉบบ

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายเหนวา พระราชบญญตการประกอบอาชพงานกอสราง พ.ศ. ๒๕๒๒ เป นกฎหมายทตราขนโดยมวตถประสงคเพอต องการควบคมการประกอบอาชพงานกอสร าง โดยก�าหนดให ผ ประกอบอาชพงานกอสรางตองท�าการจดทะเบยนเปนผรบงานกอสรางควบคมจากคณะกรรมการสถาบนผรบงานกอสราง (กกส.) แตจนถงปจจบนกยงไมมการตง กกส. ท�าใหกฎหมายฉบบนไมมสภาพการบงคบใชอยางแทจรง นอกจากน คณะกรรมการกลนกรองเรองเสนอคณะรฐมนตร คณะท ๓ (ฝายความมนคง) ไดเคยมมตเมอวนท ๒๘ ตลาคม ๒๕๔๘ เกยวกบกฎหมายฉบบนวาปจจบนพระราชบญญตการประกอบอาชพงานกอสราง พ.ศ. ๒๕๒๒ ไมมสภาพบงคบใชในการควบคมงานกอสรางของไทย แตขณะเดยวกนในเรองดงกลาวมพระราชบญญตวศวกร พ.ศ. ๒๕๔๒

110

คณะก

รรมก

ารปฏ

รปกฎ

หมาย

ราย

งานป

ระจำา

ป ๒

๕๕๖

ใชบงคบอยางเปนรปธรรม และโดยทกฎหมายเกยวกบงานกอสรางของไทยมอย หลายฉบบและมความซ� าซอนกน กฎหมายจงไมมสภาพบงคบและไมมความจ�าเปนจะตองมกฎหมายฉบบนอกตอไป

๑.๕ ประกาศของคณะปฏวต ฉบบท ๔๕

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายเหนวา ประกาศของคณะปฏวต ฉบบท ๔๕ เปนกฎหมายทตราขนโดยมวตถประสงคเพอจ�ากดเวลาในการเลนโบวลงและสเกตของประชาชนทวไป โดยก�าหนดเวลาการใหบรการของสถานโบวลงและสถานเลนสเกต อยางไรกด โบวลงและสเกตจดอย ในประเภทของกฬาชนดหนง จงไมควรมเวลาจ�ากด ในการเลนและการใหบรการไวตามขอ ๑ และขอ ๒ ของประกาศคณะปฏวต นอกจากนกฎหมายดงกลาวยงจ�ากดเวลาในการขายและบรโภคอาหารและเครองดมในสถานทขายอาหารหรอเครองดมระหวางเวลา ๐๑.๐๐ น. ถง ๐๕.๐๐ น. ตามขอ ๓ ของประกาศคณะปฏวต ซงในทางปฏบตปรากฏวามการขายและบรโภคอาหารและเครองดมหลงเวลา ดงกลาวในเกอบทกทองท จงเปนกรณทกฎหมายขาดสภาพการใชบงคบ ส�าหรบกรณการจ�ากดเวลาในการแสดงมหรสพนน เนองจากกฎหมายวาดวยการปองกนภยนตรายอนเกดแตการเลนมหรสพไดถกยกเลกไปโดยกฎหมายควบคมอาคารแลว อกทงศาลรฐธรรมนญไดมค�าวนจฉยท ๑๒/๒๕๕๒ ลงวนท ๑๙ สงหาคม ๒๕๕๒ วนจฉยวา เปนขอก�าหนดทขดหรอแยงตอรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย มาตรา ๒๙ วรรคหนง และมาตรา ๔๓ วรรคหนงและวรรคสอง ท�าใหขอก�าหนดดงกลาวใชบงคบมได กรณจงไมมความจ�าเปนจะตองมกฎหมายฉบบนอกตอไป

๒. พระราชบญญตทเหนสมควรยกเลกโดยมเงอนไข จ�านวน ๑ ฉบบ

- ประกาศของคณะปฏวต ฉบบท ๒๕๓

การพจารณายกเลกประกาศของคณะปฏวต ฉบบท ๒๕๓ มกฎหมายทเกยวของ ๓ ฉบบ คอ พระราชบญญตสรา พ.ศ. ๒๔๙๓ พระราชบญญตควบคมเครองดมแอลกอฮอล พ.ศ. ๒๕๕๑ กฎกระทรวงก�าหนดเวลาขายสราส�าหรบผไดรบใบอนญาตขายสราประเภทท ๓ และประเภทท ๔ พ.ศ. ๒๕๔๘

พระราชบญญตสรา พ.ศ. ๒๔๙๓ ไดก�าหนดใบอนญาตขายสราไว ๗ ประเภท โดยการอนญาตใหจ�าหนายส�าหรบประเภทท ๓ และประเภทท ๔ สามารถจ�าหนายไดในเวลาทก�าหนดไวในกฎกระทรวง แตตอมามประกาศของ คณะปฏวต ฉบบท ๒๕๓ ลงวนท ๑๖ พฤศจกายน ๒๕๑๕ อนญาตการจ�าหนายสราและดมสรา ณ สถานทขายสราในเวลาทหามจ�าหนายสราในบางกรณ กลาวคอ ตามขอ ๒ ของประกาศคณะปฏวตก�าหนดหามมใหผ ไดรบอนญาตประเภทท ๓ ถงประเภทท ๖ ขายสราตามความในกฎหมายวาดวยสรา (พระราชบญญตสรา พ.ศ. ๒๔๙๓) จ�าหนายสรา ทกชนดในเวลาอน นอกจาก ๑๑.๐๐ น. ถงเวลา ๑๔.๐๐ น. และ ๑๗.๐๐ น. ถง ๒๔.๐๐ น. และตอมาในป ๒๕๔๘ กระทรวงการคลงไดออกกฎกระทรวงก�าหนดเวลาขายสราส�าหรบผ ไดรบใบอนญาตขายสราประเภทท ๓ และ ประเภทท ๔ พ.ศ. ๒๕๔๘ ออกตามความในพระราชบญญตสรา พ.ศ. ๒๔๙๓ มาตรา ๒๐ โดยความในขอ ๒ ของ กฎกระทรวงดงกลาว ก�าหนดใหผไดรบใบอนญาตขายสราประเภทท ๓ หรอประเภทท ๔ สามารถจ�าหนายสราไดเฉพาะ ภายในเวลาตงแต ๑๑.๐๐ น. ถง ๑๔.๐๐ น. และตงแตเวลา ๑๗.๐๐ น. ถง ๒๔.๐๐ น. จงเหนไดวา กฎกระทรวง ไดก�าหนดใหผ ไดรบอนญาตใหจ�าหนายสราบางประเภท สามารถจ�าหนายสราในชวงเวลาดงกลาวโดยอาศยอ�านาจตามพระราชบญญตสรา พ.ศ. ๒๔๙๓ แตปรากฏวากฎกระทรวงก�าหนดเฉพาะผ ไดรบใบอนญาตจ�าหนายสรา ประเภทท ๓ หรอประเภทท ๔ และขายไดเฉพาะเวลาตงแต ๑๑.๐๐ น. ถง ๑๔.๐๐ น. และตงแตเวลา ๑๗.๐๐ น. ถง ๒๔.๐๐ น. เทานน แตไมบญญตครอบคลมถงผไดรบใบอนญาตประเภทท ๕ และประเภทท ๖ ทประกาศของคณะปฏวตท ๒๕๓ บญญตไวแตอยางใด

กรณดงกลาว คณะกรรมการกฤษฎกาไดใหความเหนวา แมกฎกระทรวงก�าหนดเวลาขายสราส�าหรบผไดรบ ใบอนญาตขายสราประเภทท ๓ และประเภทท ๔ พ.ศ. ๒๕๔๘ จะไมไดก�าหนดเงอนไขการจ�าหนายสราประเภทท ๕

111

และประเภทท ๖ ไว แตหากรฐตองการควบคมการจ�าหนายสราประเภทดงกลาว สามารถอาศยอ�านาจตามมาตรา ๒๘ แหงพระราชบญญตควบคมเครองดมแอลกอฮอล พ.ศ. ๒๕๕๑ โดยนายกรฐมนตร (ผ รกษาการตามพระราชบญญต ควบคมเครองดมแอลกอฮอล พ.ศ. ๒๕๕๑) โดยความเหนชอบของคณะกรรมการนโยบายเครองดมแอลกอฮอล แหงชาต ก�าหนดวนและเวลาตามทเหนสมควรได ซงใหจดท�าเปนประกาศส�านกนายกรฐมนตร

อยางไรกตาม กระทรวงมหาดไทยในฐานะผรบผดชอบการบงคบใชพระราชบญญตสรา พ.ศ. ๒๔๙๓ และกฎหมายทเกยวของเหนวา พระราชบญญตควบคมเครองดมแอลกอฮอล พ.ศ. ๒๕๕๑ ไมไดบญญตมาตรการ อนเกยวกบการก�าหนดเวลาและสถานทในการจ�าหนายสราประเภทท ๕ และประเภทท ๖ อกทง ยงไมมการประกาศก�าหนดวน เวลา และสถานทในการหามจ�าหนายสราหรอหามบรโภคเครองดมแอลกอฮอลไวในขณะน จงเหนควรคงประกาศคณะปฏวต ฉบบท ๒๕๓ ไวเพอใหการบงคบใชกฎหมายมประสทธภาพ

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายพจารณาแลวเหนวา ในปจจบนมกฎหมายทออกมาก�าหนดเกยวกบการจ�าหนายสราหรอเครองดมแอลกอฮอลครบถวนแลว คอ พระราชบญญตสรา พ.ศ. ๒๔๙๓ และพระราชบญญตควบคมเครองดมแอลกอฮอล พ.ศ. ๒๕๕๑ ซงกฎหมายทง ๒ ฉบบตางใหอ�านาจหนวยงานทรบผดชอบก�าหนดรายละเอยดในการจ�าหนายสราหรอเครองดมแอลกอฮอลไว กลาวคอ การอนญาตใหผ รบใบอนญาตประเภทท ๓ และประเภท ท ๔ จ�าหนายสราในวนและเวลาใด ใหเปนไปตามทก�าหนดไวในกฎกระทรวง ซงรฐมนตรวาการกระทรวงการคลงเปนผรกษาการตามพระราชบญญต จงมอ�านาจในการออกกฎกระทรวง เพอก�าหนดเงอนไขเวลาในการจ�าหนาย สวนผรบใบอนญาตขายสราประเภทอนๆ อนไดแก ประเภทท ๑ ประเภทท ๒ ประเภทท ๕ ประเภทท ๖ และประเภทท ๗ นน หากรฐตองการควบคมการจ�าหนายสราของผรบอนญาตในแตละประเภทดงกลาว สามารถอาศยอ�านาจตามความในมาตรา ๒๘ แหงพระราชบญญตควบคมเครองดมแอลกอฮอล พ.ศ. ๒๕๕๑ ไดอยแลว เนองจากมาตราดงกลาวบญญตหามมใหผ ใด (ผรบใบอนญาตทกประเภท) ขายเครองดมแอลกอฮอลในวนและเวลาทนายกรฐมนตรประกาศก�าหนดโดยความเหนชอบของคณะกรรมการนโยบายแอลกอฮอลแหงชาต ซงเครองดมแอลกอฮอลนนหมายความถงสรา ตามกฎหมายวาดวยสรา จงสามารถอาศยอ�านาจตามกฎหมายดงกลาวก�าหนดเงอนเวลาแกผรบใบอนญาตจ�าหนายสรา ไดตามทเหนสมควร ดงนน จงควรยกเลกประกาศของคณะปฏวต ฉบบท ๒๕๓ เนองจากเปนกฎหมายทซ�าซอนกบ กฎหมายอนทใหอ�านาจหนวยงานรบผดชอบไวอย แลว แตอยางไรกตาม เพอใหการบงคบใชกฎหมายเปนไปอยาง มประสทธภาพตามความเหนของกระทรวงมหาดไทย จงเสนอใหมการออกประกาศส�านกนายกรฐมนตรเพอก�าหนดเงอนเวลาในการจ�าหนายสราใน ๒ กรณ ดงน

(๑) กรณก�าหนดใหผ รบใบอนญาตประเภทท ๕ และประเภทท ๖ จ�าหนายสราไดในวนเวลาตามท เหนสมควร

(๒) กรณการจ�าหนายสราหลงเวลา ๒๔.๐๐ น. ของผรบใบอนญาตแตละประเภท เหนควรก�าหนด ขอยกเวนใหผ บญชาการต�ารวจแหงชาตส�าหรบพนทกรงเทพมหานคร หรอผวาราชการจงหวดส�าหรบพนทในจงหวดอน ใหอนญาตไดตามทเหนสมควร

ทงน เหนควรใหกระทรวงมหาดไทยในฐานะผ รบผดชอบการใชบงคบกฎหมาย เปนผ เสนอเรองตอ นายกรฐมนตรในฐานะผรกษาการตามพระราชบญญตควบคมเครองดมแอลกอฮอล พ.ศ. ๒๕๕๑ เพอพจารณาตอไปตามกฎหมาย

๓. กฎหมายทเหนควรยกเลกนอกเหนอจากทปรากฏในรางพระราชบญญตยกเลกฯ น

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายไดส�ารวจศกษาขอมลเบองตนพบวามกฎหมายอก ๓ ฉบบ ทเหนควรยกเลกเนองจากหมดความจ�าเปนและซ�าซอนกบกฎหมายอน ไดแก

112

คณะก

รรมก

ารปฏ

รปกฎ

หมาย

ราย

งานป

ระจำา

ป ๒

๕๕๖

๓.๑ พระราชบญญตจดหางานใหคนไรอาชพ พ.ศ. ๒๔๘๔

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายเหนวา เนองจากปจจบนพระราชบญญตดงกลาวยงคงมผลใชบงคบอย แตในทางปฏบตมไดมการใชบงคบแตประการใด ประกอบกบเปนกฎหมายทมลกษณะเปนการบงคบใหฝกอาชพ ขดตอ รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย เรองสทธและเสรภาพของชนชาวไทย ตามมาตรา ๔๓ และแนวนโยบายพนฐานแหงรฐ ตามมาตรา ๘๔ (๗) และขดตอกตการะหวางประเทศวาดวยสทธพลเมองและสทธทางการเมอง (ICCPR) ทก�าหนดใหประชาชนทงปวงมสทธก�าหนดเจตจ�านงของตนเองในการพฒนาเศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรมของตนเอง รวมทงไมสอดคลองกบหลกปฏญญาสากลวาดวยเรองสทธมนษยชน ขอ ๒๓ วาดวยเรองบคคลมสทธทจะท�างานและเลอกงานอยางเสร และมสภาวะการท�างานทยตธรรมและพอใจทจะไดรบการคมครองจากการวางงาน

๓.๒ พระราชบญญตอบรมและฝกอาชพบคคลบางประเภท พ.ศ. ๒๕๑๘

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายเหนวา แมพระราชบญญตดงกลาวยงคงใชบงคบอยในปจจบน แตในทางปฏบตมไดมการน�ามาบงคบใชกฎหมายดงกลาวแตประการใด เนองจากมความลาสมย ประกอบกบเปนกฎหมายทมลกษณะเปนการบงคบใหฝกอาชพบคคลอนธพาล อนเปนการขดตอรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย เรองสทธและเสรภาพของชนชาวไทย ตามมาตรา ๔๓

๓.๓ พระราชบญญตจดการฝกและอบรมเดกบางจ�าพวก พ.ศ. ๒๔๗๙

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายเหนวา ปจจบนพระราชบญญตดงกลาวยงมผลบงคบใชอยแตในทางปฏบตมไดมการบงคบใชแตประการใดและเปนบทบญญตทลาสมย เนองจากมบทบญญตทใหอ�านาจเฆยนดวยไมเรยวได อนเปนการขดตอรฐธรรมนญเรองสทธเสรภาพสวนบคคล ตามมาตรา ๓๒ และขดตอกตการะหวางประเทศวาดวยสทธพลเมองและสทธทางการเมอง (ICCPR) ขอ ๗ เรองสทธทจะไมถกทรมานหรอไดรบการลงโทษทไรมนษยธรรม รวมทงไมสอดคลองกลบหลกปฏญญาสากลวาดวยเรองสทธมนษยชน ขอ ๕ ทก�าหนดไววา บคคลใดจะถกกระท�า การทรมานหรอการปฏบตหรอการลงโทษทโหดราย ไรมนษยธรรมหรอย�ายศกดศรไมได

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายพจารณาแลวเหนวา ควรมการยกเลกกฎหมายจ�านวน ๙ ฉบบ ตามรางพระราชบญญตยกเลกกฎหมายบางฉบบทหมดความจ�าเปนหรอซ�าซอนกบกฎหมายอน พ.ศ. .... ทคณะรฐมนตรเสนอ และกฎหมายอก ๓ ฉบบ ทคณะกรรมการปฏรปกฎหมายเหนควรยกเลกเพมเตม รวมเปน ๑๒ ฉบบ เนองจากสภาวการณบานเมองทเปลยนแปลงไป ท�าใหหมดความจ�าเปนทจะน�ากฎหมายดงกลาวมาบงคบใช ไมมสภาพบงคบ ทสอดคลองกบสภาวการณในปจจบน อกทงกฎหมายดงกลาวอาจจะขดหรอแยงตอรฐธรรมนญ จ�ากดสทธและเสรภาพของประชาชนภายในรฐเกนความจ�าเปน แตในกรณการยกเลกประกาศของคณะปฏวต ฉบบท ๒๕๓ นน เพอใหการบงคบใชกฎหมายเปนไปอยางมประสทธภาพและตอเนอง จงควรด�าเนนการใหมการออกประกาศส�านกนายกรฐมนตร เพอก�าหนดเงอนเวลาในการจ�าหนายสราในกรณผรบใบอนญาตประเภทท ๕ และประเภทท ๖ และกรณการจ�าหนายสราหลงเวลา ๒๔.๐๐ น. เสยกอน

นอกจากน คณะกรรมการปฏรปกฎหมายขอเสนอใหมการทบทวนกฎหมายทตราโดยคณะปฏวตหรอคณะรฐประหารทยงคงใชบงคบอยในปจจบนวาสมควรมการปรบปรงแกไขใหสอดคลองกบสถานการณปจจบนหรอรฐธรรมนญหรอไม อยางไร หากกฎหมายใดทเหนวาควรปรบปรงแกไขหรอกฎหมายใด ไมจ�าเปนตองปรบปรงแกไข กควรมการเปลยนสถานะหรอชอของกฎหมายนนจากประกาศคณะปฏวตหรอประกาศของคณะรฐประหารใหเปนพระราชบญญตดวยเพอใหมความเปนสากลมากยงขน

113

(๑๐) รางพระราชบญญตวาดวยหลกประกนทางธรกจพ.ศ.....

ระบบการน�าทรพยสนมาเปนหลกประกนการช�าระหนเปนมาตรการทางกฎหมายทจ�าเปนส�าหรบผประกอบธรกจ ในการหาสนเชอมาใชในการประกอบธรกจและสรางความมนใจใหแกผ ใหสนเชอวาจะไดรบช�าระหนจากผขอสนเชอโดยมทรพยสนเปนหลกประกน ในปจจบน การประกนการช�าระหนดวยทรพยสนตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชยม ๒ รปแบบ คอ จ�านองและจ�าน�า ส�าหรบจ�านองเปนกรณทผจ�านองน�าทรพยสนตราไวแกผรบจ�านองเพอเปนประกนการช�าระหนโดยไมตองสงมอบทรพยสนทเปนหลกประกนแกผรบจ�านอง สวนจ�าน�าเปนกรณทผ จ�าน�าสงมอบสงหารมทรพยใหแกผ รบจ�าน�าเพอเปนประกนการช�าระหน แตการจ�านองและจ�าน�าตางเปนการประกนการช�าระหนทมขอจ�ากดในตวเอง กลาวคอ กรณจ�าน�า เฉพาะสงหารมทรพยเทานนทน�ามาจ�าน�าไดและตองสงมอบสงหารมทรพยนนใหแกผรบจ�าน�า ซงหลกการดงกลาวไมเปดชองใหผประกอบการน�าสงหารมทรพยทมมลคาทางเศรษฐกจบางอยาง เชน เครองจกร สนคาคงคลง วตถดบทใชในการผลต ฯลฯ ไปจ�าน�าเปนประกนการช�าระหนได เนองจากผจ�าน�าตองใชสงหารมทรพยเหลานนในการประกอบธรกจ หากตองสงมอบทรพยสนดงกลาวใหแกผ รบจ�าน�าแลวผประกอบการไมสามารถประกอบกจการตอไปได สวนกรณจ�านอง แมกฎหมายจะก�าหนดไววาผ จ�านองไมตองสงมอบทรพยสน ทจ�านองใหแกผ รบจ�านอง แตทรพยสนทสามารถน�าไปจ�านองไดจ�ากดไวเฉพาะอสงหารมทรพยและสงหารมทรพย มทะเบยนบางประเภทเทานน จงไมสามารถน�าทรพยสนอนทมมลคาทางเศรษฐกจทผ ประกอบการใชในการประกอบธรกจไปจ�านองเปนประกนการช�าระหนได

ดวยเหตผลดงกลาวขางตน คณะกรรมการปฏรปกฎหมายจงไดมการแตงตงคณะกรรมการพจารณาปรบปรงและพฒนากฎหมายวาดวยหลกประกนทางธรกจขน เพอท�าการศกษา วเคราะห วจยกฎหมายวาดวยหลกประกนทางธรกจ ซงปจจบน คณะกรรมการพจารณาปรบปรงกฎหมายวาดวยหลกประกนทางธรกจไดด�าเนนการยกรางพระราชบญญต หลกประกนทางธรกจ พ.ศ. .... ขน โดยพฒนาขนจากรางกฎหมายเดยวกนทส�านกงานคณะกรรมการกฤษฎกาไดตรวจพจารณาแลวเสรจเมอ พ.ศ. ๒๕๔๕ และ พ.ศ. ๒๕๕๒ เพอสรางระบบหลกประกนขนใหมนอกเหนอไปจากการจ�านอง จ�าน�าและค�าประกน โดยมหลกการส�าคญคอ เพอปรบปรงระบบกฎหมายเกยวกบหลกประกนใหสามารถน�าทรพยสน ทมมลคาทางเศรษฐกจมาใชเปนหลกประกนในลกษณะทผใหหลกประกนไมจ�าเปนตองสงมอบการครอบครองทรพยสนทเปนหลกประกนแกผ รบหลกประกน อนจะท�าใหผ ประกอบการสามารถน�าทรพยสนทเปนหลกประกนไปใชในการประกอบกจการตอไปได และท�าใหผ ประกอบกจการเขาถงแหลงเงนทนไดงายขน นอกจากน รางกฎหมายดงกลาวนยงไดสรางระบบการบงคบหลกประกนทรวดเรวและมประสทธภาพเพอคมครองสทธของผรบหลกประกนและเปนการลดภาระของศาลและเจาพนกงานบงคบคดในการเขาไปเกยวของกบกระบวนการบงคบหลกประกน

กฎหมายวาดวยหลกประกนทางธรกจจงเปนทางออกและแกขอจ�ากดระบบการประกนดวยทรพยรปแบบเดมตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชยกลาวคอจ�านองและจ�าน�า โดยอาจสรปประโยชนของกฎหมายวาดวย หลกประกนทางธรกจไดดงตอไปน

(๑) เพมโอกาสของผ ประกอบธรกจและประชาชนใหเขาถงแหลงทนไดง ายยงขน เพอเพมโอกาสของ ผประกอบธรกจและประชาชนใหสามารถเขาถงแหลงทนไดงายยงขน สมควรอยางยงทประเทศไทยจะตองมกฎหมายทขจดขอจ�ากดของแหลงทนดวยการจ�าน�าและการจ�านองออกไปดวยการรบรองใหผ ประกอบธรกจหรอประชาชนสามารถน�าทรพยสนทมมลคาทางเศรษฐกจอนนาพอใจ มาใชเปนหลกประกนทางธรกจไดอยางกวางขวาง ท�านองเดยวกนกบทปฏบตกนอยในหลายๆ ประเทศทวโลก เพมเตมจากการน�าทรพยสนไปจ�าน�าหรอจ�านอง ซงกฎหมายกคอ กฎหมายวาดวยหลกประกนทางธรกจฉบบน

114

คณะก

รรมก

ารปฏ

รปกฎ

หมาย

ราย

งานป

ระจำา

ป ๒

๕๕๖

(๒) เพมความมนใจของแหลงทนในการใหสนเชอได อยางกวางขวางยงขน นอกจากเพมโอกาสของ ผ ประกอบธรกจและประชาชนใหสามารถเขาถงแหลงทนไดงายยงขนแลว กฎหมายวาดวยหลกประกนทางธรกจ ทคณะกรรมการพจารณาปรบปรงและพฒนากฎหมายวาดวยหลกประกนทางธรกจ ในคณะกรรมการปฏรปกฎหมายพฒนาขนไดรบรองใหผประกอบธรกจหรอประชาชนสามารถน�าทรพยสนทมมลคาทางเศรษฐกจอนนาพอใจมาใชเปนหลกประกนทางธรกจไดอยางกวางขวางเพมเตมจากการน�าทรพยสนไปจ�าน�าหรอจ�านอง เปนการเพมเครองมอ เพมทางเลอกในการปลอยสนเชอ และเพมความมนใจของแหลงทนในการใหสนเชอแกผ ประกอบธรกจมากยงขน

(๓) ขจดแหลงทนนอกระบบ นอกจากเพมโอกาสของผ ประกอบธรกจและประชาชนใหสามารถเขาถง แหลงทนไดงายยงขนและเพมความมนใจของแหลงทนในการใหสนเชอแกผประกอบธรกจหรอประชาชนแลว กฎหมายวาดวยหลกประกนทางธรกจทคณะกรรมการพจารณาปรบปรงและพฒนากฎหมายวาดวยหลกประกนทางธรกจ ใน คณะกรรมการปฏรปกฎหมายพฒนาขนน ยงเปนกฎหมายทขจดขอจ�ากดของการจ�าน�าและการจ�านองซงเปนสาเหตหนง ของการเกดขนของแหลงทนนอกระบบทสรางความเดอดรอนอยางยงแกผประกอบธรกจและประชาชน ทงยงสงผลเสย ตอการพฒนาเศรษฐกจของประเทศโดยรวม ดวยการท�าใหความจ�าเปนในการพงพาแหลงทนนอกระบบของผประกอบธรกจและประชาชนลดนอยลงและในทสดยอมเปนผลดตอการพฒนาเศรษฐกจของประเทศโดยรวมตอไป

(๔) สรางความเปนธรรมและคมครองบคคลทเกยวของอยางเพยงพอ นอกจากเพมโอกาสของผประกอบธรกจ และประชาชนใหสามารถเขาถงแหลงเงนทนไดงายยงขนแลว กฎหมายวาดวยหลกประกนทางธรกจยงค�านงถงการสราง ความเปนธรรมแกค กรณทงสองฝาย ไดแก การก�าหนดหามคสญญาก�าหนดเหตบงคบหลกประกนทขดตอความสงบ เรยบรอยหรอศลธรรมอนดของประชาชนเพอปองกนไมใหคสญญาฝายทมอ�านาจตอรองทางเศรษฐกจสงกวาก�าหนด เหตบงคบหลกประกนทเอาเปรยบและขดตอความสงบเรยบรอยหรอศลธรรมอนดของประชาชน การบงคบใหสญญาหลกประกนทางธรกจตองท�าเปนหนงสอเพอใหเกดความชดเจนแกค กรณทงสองฝายในการปฏบตหรอ การบงคบตามสญญา การวางหลกใหตองมการจดทะเบยนตอเจาพนกงานทะเบยนจงจะใชยนตอบคคลภายนอกไดและการก�าหนดใหหนวยงานทรบผดชอบจดท�าขอมลเกยวกบการจดทะเบยนและขอมลเกยวกบผรบใบอนญาตเพอให ประชาชนเขาตรวจดไดอนเปนการคมครองบคคลภายนอกทอาจเขามาเกยวของกบทรพยสนทเปนหลกประกนทางธรกจ และประชาชนทวไป การวางหลกการเปดชองใหมการตรวจสอบโดยศาลไดในทกขนตอนเพอประกนความเปนธรรม ใหแกคกรณ เชน การคดคานค�าวนจฉยของผบงคบหลกประกน กรณการก�าหนดใหคนเงนทเหลอจากจ�าหนายทรพยสนทเปนหลกประกนและดอกผลคนใหแกผ ใหหลกประกน อกทงแมวางหลกใหผ รบหลกประกนอาจเรยกรองจากผให หลกประกนไดในกรณทจ�าหนายทรพยสนทเปนหลกประกนรวมทงดอกผลแลวไดเงนจ�านวนสทธนอยกวาเงนทคางช�าระ แตกหามเรยกรองจากผใหหลกประกนในกรณทผ ใหหลกประกนไมไดเปนลกหน เปนตน

๒.๔ ผลการด�าเนนงานตามมาตรา ๑๙ (๔)

เสนอแนะตอคณะรฐมนตรเกยวกบแผนการตรากฎหมายทจ�าเปนตอการด�าเนนการตามนโยบายและแผนการบรหารราชการแผนดนเพอประกอบการพจารณา

ดวยคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย ไดเสนอความเหนและขอเสนอแนะเกยวกบแผนการตรากฎหมายทจ�าเปนตอการด�าเนนการตามนโยบายและแผนบรหารราชการแผนดนของคณะรฐมนตร (แผนนตบญญต) แลว เมอวนท ๒๘ ธนวาคม ๒๕๕๕ อนเปนขอเสนอแนะในการผลกดนกฎหมายทจ�าเปนตอการด�าเนนการตามนโยบายของรฐบาล ในภาพรวม และในป พ.ศ. ๒๕๕๖ คณะกรรมการปฏรปกฎหมายไดมความเหนและขอเสนอแนะเกยวกบรางกฎหมายทจดอยในแผนนตบญญตของคณะรฐมนตร จ�านวน ๑ เรอง คอ รางพระราชบญญตองคการอสระดานสงแวดลอม

115

ทรพยากรธรรมชาต และสขภาพ ซงเปนกฎหมายทตองอนวตการตามบทบญญต แหงรฐธรรมนญ มาตรา ๖๗ วรคคสอง โดยรางกฎหมายดงกลาวมการขบเคลอนการเขาชอเสนอกฎหมายของประชาชนผ มสทธเลอกตงเพอเสนอตอสภา ผแทนราษฎรเพอพจารณา ประกอบกบคณะรฐมนตร (นายอภสทธ เวชชาชวะ เปนนายกรฐมนตร) ไดเสนอรางพระราชบญญต ดงกลาวเขาสการพจารณาของสภาผแทนราษฎร แตเมอมการยบสภาผแทนราษฎรเมอป พ.ศ. ๒๕๕๔ รางกฎหมายดงกลาวจงตกไป เปนเหตใหคณะกรรมการปฏรปกฎหมายตองมหนงสอถงนายกรฐมนตร (นางสาวยงลกษณ ชนวตร เปนนายกรฐมนตร) เพอขอใหเรงรดด�าเนนการผลกดนรางพระราชบญญตนใหเขาสการพจารณาของรฐสภาเพอตรา เปนกฎหมายตอไป โดยความเหนและขอเสนอแนะของคณะกรรมการปฏรปกฎหมายทเสนอตอนายกรฐมนตรมสาระส�าคญ ดงน

- รางพระราชบญญตองคการอสระดานสงแวดลอมทรพยากรธรรมชาตและสขภาพพ.ศ.....

จากการทรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๕๐ มาตรา ๖๗ วรรคสอง ไดบญญตใหการด�าเนนโครงการหรอกจกรรมทอาจกอใหเกดผลกระทบตอชมชนอยางรนแรงทงทางดานคณภาพสงแวดลอม ทรพยากรธรรมชาตและสขภาพ จะกระท�ามไดเวนแตจะไดศกษาและประเมนผลกระทบตอคณภาพสงแวดลอมและสขภาพของประชาชนในชมชน และจดใหมกระบวนการรบฟงความคดเหนของประชาชนและผมสวนไดเสยกอน รวมทงไดใหองคกรอสระซงประกอบดวยผแทนองคการเอกชนดานสงแวดลอมและสขภาพ และผแทนสถาบนอดมศกษาทจดการการศกษาดานสงแวดลอมหรอทรพยากรธรรมชาตหรอดานสขภาพใหความเหนประกอบกอนมการด�าเนนการดงกลาว ประกอบกบ คณะกรรมการประสานงานองคกรพฒนาเอกชน ไดมหนงสอถงประธานกรรมการปฏรปกฎหมาย เรอง การเขาชอ เสนอกฎหมายภาคประชาชนรางพระราชบญญตองคการอสระดานสงแวดลอมและสขภาพ พ.ศ. .... เพอให คณะกรรมการปฏรปกฎหมายพจารณาใหความเหนตอรางพระราชบญญตดงกลาว (หนงสอท กป.อพช ๐๑๔/๒๕๕๕ ลงวนท ๒๙ มนาคม ๒๕๕๕)

คณะกรรมการปฏรปกฎหมาย ไดศกษาและรบฟงความคดเหนของหนวยงานทเกยวของพบวา รางพระราชบญญต องคการอสระดานสงแวดลอม ทรพยากรธรรมชาตและสขภาพ พ.ศ. .... ไดรบการพจารณาเขาส ขนตอนการตราเปนกฎหมายเนนนานรวม ๑๕ ป โดยเฉพาะหากนบแตรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๔๐

116

คณะก

รรมก

ารปฏ

รปกฎ

หมาย

ราย

งานป

ระจำา

ป ๒

๕๕๖

มผลบงคบใช ซงสงผลกระทบตอความเชอมนของผประกอบการลงทนและภาคอตสาหกรรม และการพฒนาเศรษฐกจของประเทศ รวมทงท�าใหไมมมาตรการในการคมครองเพยงพอทอาจสงผลกระทบตอสงแวดลอม ทรพยากรธรรมชาตและสขภาพของประชาชนอยางรนแรงได

คณะกรรมการปฏรปกฎหมาย จงมหนงสอถงนายกรฐมนตร เพอใหพจารณาเรงรด รางพระราชบญญต องคการอสระดานสงแวดลอม ทรพยากรธรรมชาตและสขภาพ พ.ศ. .... โดยมจ�าเปนตองกลบไปเรมตนกระบวนการรบฟงความคดเหนและยกรางกฎหมายใหม เพอเปนหลกประกนทางคณภาพในดานสงแวดลอมและสขภาพของประชาชน ตามนโยบายของรฐบาลและยงเปนไปตามแผนนตบญญตอกดวย

๒.๕ ผลการด�าเนนงานตามมาตรา ๑๙ (๕)

เสนอความเหนและขอสงเกตตอคณะรฐมนตรและรฐสภาเกยวกบรางกฎหมายฉบบหนงฉบบใดทเสนอโดยสมาชกสภาผแทนราษฎร ศาล องคกรอสระตามรฐธรรมนญ หรอประชาชนผมสทธเลอกตง ตามทเหนสมควรทงนอาจจดใหมการรบฟงความคดเหนของหนวยงานและประชาชนทเกยวของเพอประกอบการพจารณาดวย

ดวยรฐธรรมนญบญญตใหสมาชกสภาผแทนราษฎร ศาล องคกรอสระ และประชาชนผมสทธเลอกตง มสทธเสนอรางกฎหมายตอรฐสภาเพอพจารณาได ดงนน พระราชบญญตคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย พ.ศ. ๒๕๕๓ จงบญญตอ�านาจหนาทของคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย ใหมหนาทเสนอแนะความเหนหรอขอสงเกตตอรางกฎหมายทเสนอโดยกลมบคคลหรอหนวยงานดงกลาว หรอทเสนอโดยภาคประชาชนผมสทธเลอกตงเขาชอรวมกนไมนอยกวา ๑๐,๐๐๐ รายชอ เพอใหการพจารณารางกฎหมายของฝายนตบญญตไดมความเหนและขอสงเกตทางวชาการ ทไดจากการส�ารวจ ศกษา วเคราะห วจย และรบฟงความคดเหนของภาคประชาชน ของคณะกรรมการปฏรปกฎหมายใชประกอบการพจารณา

ส�าหรบการด�าเนนการตามอ�านาจหนาทมาตรา ๑๙ (๕) นน คณะกรรมการปฏรปกฎหมายมผลการด�าเนนการในการเสนอความเหนและขอเสนอแนะตอรางกฎหมายทคณะรฐมนตร สมาชกสภาผแทนราษฎร องคกรอสระ หรอประชาชนผมสทธเลอกตง เสนอตอรฐสภาเพอพจารณาจ�านวน ๗ เรอง โดยแบงออกเปน ๒ กลม ดงน

(๑) รางกฎหมายทขบเคลอนโดยภาคประชาชนผมสทธเลอกตง

(๑.๑) แนวทางการตรากฎหมายวาดวยการสงเสรมโอกาสและความเสมอภาคระหวางเพศ

(๑.๒) รางพระราชบญญตกองทนพฒนาสอปลอดภยและสรางสรรค พ.ศ. ....

(๑.๓) รางพระราชบญญตปองกนการทารณกรรมและการจดสวสดภาพสตว พ.ศ. ....

(๑.๔) รางพระราชบญญตวชาชพการสาธารณสขชมชน พ.ศ. ....

(๑.๕) รางพระราชบญญตประกนสงคม (ฉบบท ..) พ.ศ. ....

(๒) รางกฎหมายทเสนอโดยสมาชกสภาผแทนราษฎรและองคกรอสระตามรฐธรรมนญ

(๒.๑) รางพระราชบญญตการเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน (ฉบบท ..) พ.ศ. ....

(๒.๒) กฎหมายเกยวกบการนรโทษกรรมและการปรองดองและรางพระราชบญญตนรโทษกรรมแกผซงกระท�าความผดเนองจากการชมนมทางการเมอง การแสดงออกทางการเมอง พ.ศ. ....

(๒.๓) รางพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยวธพจารณาของศาลรฐธรรมนญ พ.ศ. ....

117

(๑)แนวทางการตรากฎหมายวาดวยการสงเสรมโอกาสและความเสมอภาคระหวางเพศ

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายไดด�าเนนการส�ารวจ ศกษา วเคราะห และรบฟงความคดเหนจากทกภาคสวน ทเกยวของกบรางพระราชบญญตความเทาเทยมระหวางเพศ พ.ศ. .... ซงคณะรฐมนตรเปนผเสนอ พรอมทงไดยก รางพระราชบญญตสงเสรมโอกาสและความเสมอภาคระหวางเพศ พ.ศ. .... (ฉบบคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย) ประกอบการเสนอความเหนและขอเสนอแนะตอราง พ.ร.บ. ความเทาเทยมระหวางเพศ พ.ศ. .... ดงน

๑. หลกการและเหตผลในการตรากฎหมาย

เนองจากความเสมอภาคระหวางเพศและการไมถกเลอกปฏบตเพราะเหตแหงเพศเปนสทธมนษยชน ขนพนฐานของหลกการประชาธปไตยทรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยไดบญญตรบรองและคมครองไว รวมถงบญญต ใหมาตรการทรฐก�าหนดขนเพอขจดอปสรรคหรอสงเสรมใหบคคลสามารถใชสทธและเสรภาพไดเชนเดยวกบบคคลอน

ยอมไมถอเปนการเลอกปฏบต อกทงประเทศไทยไดเปนรฐภาคโดยการภาคยานวตในอนสญญาวาดวยการขจดการเลอกปฏบตตอสตรในทกรปแบบ (Convention for the Elimination of All Forms of Discrimination against Women - CEDAW) ตงแต พ.ศ. ๒๕๒๘ และพธสารเลอกรบอนสญญาวาดวยการขจดการเลอกปฏบตตอสตรใน ทกรปแบบ ตงแต พ.ศ. ๒๕๔๓ ซงประเทศไทยมพนธกจในการสรางมาตรการและกฎหมายตางๆ เพอขจดการเลอกปฏบต ทกรปแบบตอผหญง และเปนพนธกรณของรฐภาคทจะใหหลกประกนวา อนสญญานจะสามารถปฏบตไดอยางเตมทในระบบนตบญญตของรฐภาคเพอความกาวหนารงเรองของประเทศยงขนไป กฎหมายวาดวยการสงเสรมโอกาสและความเสมอภาคระหวางเพศทจะตราขนนจะตองเพอบรณาการมตเพศภาวะในการด�าเนนนโยบายของประเทศ เพอใหมการสงเสรมโอกาสและความเสมอภาคระหวางเพศในทกบรบทของสงคม ทงในครอบครว ชมชน และสงคม โดยใหมการก�าหนดนโยบาย มาตรการ กลไก แผนปฏบตงาน และประสานการด�าเนนงานเพอสงเสรมโอกาสและความเสมอภาค ระหวางเพศอยางแทจรง ตลอดจนการค มครองและปองกนมใหมการเลอกปฏบตโดยไมมขอยกเวนใดๆ รวมถง การชวยเหลอค มครองและบรรเทาทกขแกผ เสยหายจากการเลอกปฏบตตามพระราชบญญตน ไมวาเปนการเลอกปฏบตโดยรฐ เอกชน และในทกระดบ

118

คณะก

รรมก

ารปฏ

รปกฎ

หมาย

ราย

งานป

ระจำา

ป ๒

๕๕๖

๒. บททวไป

ใหนยามความหมายทส�าคญ ไดแก “เพศ” “เพศภาวะ” “เพศวถ” “การสงเสรมโอกาสและความเสมอภาค ระหวางเพศ” “การเลอกปฏบตเพราะเหตแหงเพศ” “ความรนแรงเพราะเหตแหงเพศ” “การคกคามทางเพศ” และ “บคคลทควรไดรบการสงเสรมโอกาสเปนพเศษ” เพอใหเกดความชดเจนในการปฏบตงาน โดยไมตองใชดลยพนจของพนกงานเจาหนาทในการตความตามกฎหมาย และสอดคลองกบอนสญญาวาดวยการขจดการเลอกปฏบตตอสตรในทกรปแบบ (Convention for the Elimination of All Forms of Discrimination against Women (CEDAW))

๓. การหามเลอกปฏบตเพราะเหตแหงเพศ

เพอใหบรรลถงความเสมอภาคระหวางเพศ จงหามมใหเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมทงทางตรงและทางออมในดานตางๆ อยางชดเจน รวมถงหามผใดกระท�าความรนแรงเพราะเหตแหงเพศ และควบคมการด�าเนนงานของรฐและเอกชนในการวางนโยบาย กฎ ระเบยบ มาตรการ โครงการ หรอวธปฏบตของหนวยงานรฐ องคกรเอกชน มใหเกดการ เลอกปฏบตเพราะเหตแหงเพศ อนง การก�าหนดมาตรการพเศษเพอขจดอปสรรคหรอสงเสรมใหบคคลสามารถใชสทธและเสรภาพไดเทาเทยมกบบคคลอนไมถอเปนการเลอกปฏบต

๔. การคมครองและสงเสรมโอกาสและความเสมอภาคระหวางเพศ

หนวยงานของรฐและองคกรเอกชนตองคมครองและปองกนมใหมการเลอกปฏบตเพราะเหตแหงเพศ และความรนแรงเพราะเหตแหงเพศ ตองสงเสรมโอกาสและเสรมสรางความเสมอภาคระหวางเพศในดานตางๆ ทกมต อยางทวถงและเสมอภาคไดแก ดานศาสนาและวฒนธรรม ดานการศกษา การกฬา นนทนาการ การฝกอบรม และการพฒนา ทกษะอาชพทมคณภาพไดมาตรฐานและทวถง การก�าหนดนโยบายและวางแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมทงในระดบชาต และระดบทองถน สงเสรมและสนบสนนการมสวนรวมของบคคลในการตดสนใจทางการเมอง การเสนอกฎหมาย รวมทง การจดท�าบรการสาธารณะ สงเสรมและสนบสนนการมสวนรวมของประชาชนในการตรวจสอบการใชอ�านาจรฐ ทกระดบ ดานแรงงาน รวมทงการเขาถงการท�างาน การจางงาน การศกษา การฝกอบรม การพฒนาทกษะ การเลอนระดบ หรอต�าแหนง คาตอบแทน สวสดการ สวสดภาพและความปลอดภยในการท�างาน การคมครองระหวางตงครรภและภายหลงคลอด การเลอกบรการการวางแผนครอบครวหรอการเขาถงบรการสขภาพ สทธทางเพศ และสทธอนามยการเจรญพนธทมคณภาพและไดมาตรฐาน ดานการใชชวตและคสมรสในการเลยงดและใหการศกษาแกบตร การหาเลยง ครอบครว และการจดการทรพยสน ดานการใชและมสวนรวมในการจดการทรพยากรธรรมชาต สงแวดลอม และความหลากหลายทางชวภาพ ดานการเขาถงอาชพสอสารมวลชน การเสนอขาวสารตองเคารพในศกดศรความเปนมนษยของบคคล ทงไมเสนอขาวสารหรอโฆษณาทสอไปในทางมอคตหรอเหยยดหยามตอบคคลเพราะเหตแหงเพศ ดานการประกอบกจการ การเขาถงขอมลขาวสาร เทคโนโลยสารสนเทศ ตลอดจนเขาถงแหลงทนหรอสนเชอดานการพาณชย การบรการ เกษตรกรรม และอตสาหกรรม ทงน การสงเสรมโอกาสและความเสมอภาคระหวางเพศน หนวยงานของรฐและองคกรเอกชนทเกยวของตองค�านงถงสทธของบคคลทควรไดรบการสงเสรมโอกาสเปนพเศษล�าดบแรกเสมอ ทงตองสอดคลองกบความตองการและจ�าเปนของบคคลดงกลาวดวย

๕. คณะกรรมการสงเสรมโอกาสและความเสมอภาคระหวางเพศ (สคพช.)

ใหมคณะกรรมการสงเสรมโอกาสและความเสมอภาคระหวางเพศแหงชาต เรยกโดยยอวา “คณะกรรมการ สคพช.” ประกอบดวยนายกรฐมนตรเปนประธานกรรมการ มกรรมการโดยต�าแหนง และผทรงคณวฒมาจากการสรรหา โดยคณสมบตของคณะกรรมการสรรหานนประการหนงจะตองไมเคยเปนผทถกลงโทษทางวนยหรอโทษอาญาเพราะการเลอกปฏบตเพราะเหตแหงเพศ หรอกระท�าความรนแรงเพราะเหตแหงเพศ และจะตองเสนอรายงานการประเมนผลเกยวกบการปฏบตตามพระราชบญญตนตอคณะรฐมนตรและรฐสภาอยางนอยปละหนงครง

119

๖. คณะกรรมการวนจฉยการเลอกปฏบตเพราะเหตแหงเพศ (วลพ.)

ใหมคณะกรรมการวนจฉยการเลอกปฏบตเพราะเหตแหงเพศ เรยกโดยยอวา “คณะกรรมการ วลพ.” มอ�านาจหนาทประการหนง เชน วนจฉยค�ารองวามการเลอกปฏบตเพราะเหตแหงเพศและความรนแรงเพราะเหต แหงเพศโดยมชกชา โดยใหมอ�านาจตรวจสอบและไตสวนขอเทจจรงเพอประกอบการวนจฉย และฟองคดตอศาลแทน ผเสยหายหรอยนเรองใหอยการฟองแทน เปนตน ทงน ในการไดมาซงคณะกรรมการ วลพ. นน ตองมกรรมการสรรหาทมาจากผทมผลงานหรอเคยปฏบตงานทแสดงใหเหนถงการเปนผมความรและมประสบการณทเปนทประจกษวาเปนประโยชนตอการสงเสรมโอกาสและความเสมอภาคระหวางเพศ

๗. ส�านกงานคณะกรรมการสงเสรมโอกาสและความเสมอภาคระหวางเพศ

ใหจดตงส�านกงานคณะกรรมการสงเสรมโอกาสและความเสมอภาคระหวางเพศ รบผดชอบงานธรการและงานวชาการของคณะกรรมการ สคพช. และคณะกรรมการ วลพ. โดยมอ�านาจหนาท เชน รบค�ารองการเลอกปฏบตเพราะเหตแหงเพศและการกระท�าความรนแรงเพราะเหตแหงเพศ และรวบรวมขอมลเบองตนเพอท�าความเหนเสนอคณะกรรมการ วลพ. เปนตน ใหส�านกงานดงกลาวมฐานะเปนนตบคคลและอยในก�ากบของนายกรฐมนตร และเปนหนวยงานของรฐทไมเปนสวนราชการหรอรฐวสาหกจตามกฎหมายวาดวยวธงบประมาณหรอกฎหมายอน โดย ส�านกงานจะตองจดท�ารายงานผลการด�าเนนงานและการประเมนผลเกยวกบการปฏบตตามพระราชบญญตน อยางนอยปละหนงครงเสนอคณะกรรมการ สคพช. เพอเสนอตอคณะรฐมนตรและรฐสภาและเผยแพรตอสาธารณชน

๘. การยนค�ารองและการตรวจสอบการเลอกปฏบตเพราะเหตแหงเพศ

ใหผ ไดรบความเสยหายหรอผ แทนกลมบคคลทไดรบความเสยหายหรอนาจะไดรบความเสยหายจากการกระท�าในลกษณะทเปนการเลอกปฏบตเพราะเหตแหงเพศมสทธยนค�ารองตอคณะกรรมการ วลพ. เพอพจารณาวนจฉยวา มการเลอกปฏบตเพราะเหตแหงเพศหรอไม ในกรณทมการยนค�ารองตอคณะกรรมการ วลพ. แลว ใหถอเสมอนวาเปนการรองทกขตอพนกงานสอบสวน นอกจากน คณะกรรมการ วลพ. มอ�านาจออกค�าสงก�าหนดมาตรการค มครองชวคราวกอนมค�าวนจฉยเพอค มครองหรอบรรเทาทกขแกผ ร องวาถกเลอกปฏบตเพราะเหตแหงเพศหรอ ถกกระท�าความรนแรงเพราะเหตแหงเพศเทาทจ�าเปนและสมควรแกกรณกได เมอคณะกรรรมการ วลพ. ออกค�าสงก�าหนด มาตรการหรอวธการเพอบรรเทาทกขอยางหนงหรอหลายอยาง ใหเสนอมาตรการหรอวธการเพอบรรเทาทกขตอศาลภายในสสบแปดชวโมงนบแตวนออกค�าสงก�าหนดมาตรการหรอวธการเพอบรรเทาทกข หากศาลเหนชอบกบค�าสงก�าหนด มาตรการหรอวธการเพอบรรเทาทกขดงกลาว ใหค�าสงก�าหนดมาตรการหรอวธการเพอบรรเทาทกขมผลตอไป

๙. กองทนสงเสรมโอกาสและความเสมอภาคระหวางเพศ

ใหจดตงกองทนขนกองทนหนงในส�านกงาน เรยกวา “กองทนสงเสรมโอกาสและความเสมอภาคระหวางเพศ” เพอเปนทนใชจายเกยวกบการสงเสรมโอกาสและความเสมอภาคระหวางเพศ และเพอเปนทนใชจายเกยวกบการด�าเนนงานของกองทน ส�านกงาน และคาใชจายอนๆ และใหมคณะกรรมการบรหารกองทนซงแตงตงโดยคณะกรรมการ สพคช.

กองทนดงกลาวประกอบดวย

(๑) งบประมาณประจ�าป รอยละ ๑ ของงบประมาณแผนดนในปนนๆ

(๒) เงนสนบสนนจากหนวยงานทเกยวของกบการสงเสรมโอกาสและความเสมอภาคระหวางเพศหรอจากองคกรปกครองสวนทองถน

120

คณะก

รรมก

ารปฏ

รปกฎ

หมาย

ราย

งานป

ระจำา

ป ๒

๕๕๖

(๓) เงนหรอทรพยสนทมผ บรจาคใหกองทน

(๔) เงนสนบสนนจากองคการระหวางประเทศ หนวยงานหรอองคกรทนทงในและตางประเทศ

(๕) เงนคาปรบจากการลงโทษผกระท�าความผดตามพระราชบญญตน

(๖) ผลประโยชนทเกดจากกองทน

(๗) เงนหรอทรพยสนทตกเปนของกองทนหรอทกองทนไดรบตามกฎหมายอน

(๘) รายไดอน

ซงเงนและทรพยสนดงกลาวนนใหสงเขากองทนโดยไมตองน�าสงคลงเปนรายไดของแผนดน

๑๐. หมวดวาดวยการชวยเหลอคมครองสทธ การบรรเทาทกข และชดเชยแกผ เสยหาย

ผเสยหายมสทธขอรบการชวยเหลอคมครอง การบรรเทาทกข หรอชดเชย โดยยนค�าขอตอส�านกงานภายในสองปนบแตวนทไดรบค�าวนจฉยของคณะกรรมการ วลพ.

๑๑. หมวดวาดวยบทก�าหนดโทษ

ผ ใดกระท�าการอนเปนการเลอกปฏบตเพราะเหตแหงเพศไมวาทางตรงหรอทางออม หากเปนการกระท�าโดยทจรตหรอเพอใหเกดความเสยหายแกผเสยหายหรอบคคลใดบคคลหนงเปนการเฉพาะ ตองระวางโทษจ�าคก ไมเกนสามปหรอปรบไมเกนสามแสนหกหมนบาท หรอทงจ�าทงปรบ และหากเปนการกระท�าแกผสบสนดาน ศษยซง อยในความดแล ลกจาง ผอยใตบงคบบญชา ผมอ�านาจหนาทใหบรการตามวชาชพ ผอยในความควบคมตามหนาทราชการ หรออยในความปกครองในความพทกษหรอในความอนบาล ผกระท�าตองระวางโทษหนกขนกวาทก�าหนดไว ขางตนหนงในสาม

บรรดาความผดตามพระราชบญญตน ถาคณะกรรมการ วลพ. เหนวาผ กระท�าผดไมควรไดรบโทษ จ�าคกหรอไมควรถกฟองเมอบคคลนนและผเสยหายยนยอมใหเปรยบเทยบ ใหคณะกรรมการ วลพ. เปรยบเทยบโดยก�าหนดใหบคคลนนช�าระคาปรบตามจ�านวนทเปรยบเทยบภายในสามสบวนนบแตวนเปรยบเทยบ และเมอผกระท�าความผด ไดช�าระคาปรบตามจ�านวนทเปรยบเทยบตามวรรคหนงแลว ใหถอวาคดเลกกนตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา แตไมลบลางความผดตามประมวลกฎหมายอาญาหรอกฎหมายอน

(๒)รางพระราชบญญตกองทนพฒนาสอปลอดภยและสรางสรรคพ.ศ.....

คณะกรรมการปฏรปความเหนและขอสงเกตตอรฐสภาในการพจารณารางพระราชบญญตวาดวยเรองน ๓ ประเดนหลก ดงน

๑. กองทนพฒนาสอปลอดภยและสรางสรรค

๑.๑) วตถประสงคของกองทน (มาตรา ๕)

- คณะกรรมการปฏรปกฎหมายเหนพองกบการก�าหนดวตถประสงคกองทนตามราง พระราชบญญตกองทนพฒนาสอปลอดภยและสรางสรรค พ.ศ. ….

121

๑.๒) ทมาของกองทนพฒนาสอปลอดภยและสรางสรรค (มาตรา ๑๑)

- คณะกรรมการปฏรปกฎหมายพจารณาแลวเหนวากองทนสอปลอดภยและสรางสรรคตองมหลกประกนทางการเงนทเพยงพอ จงควรก�าหนดใหมการจดสรรเงนแกกองทนพฒนาสอปลอดภยและสรางสรรคโดยก�าหนดสดสวนทแนนอนของเงนกองทนวจยและพฒนากจการกระจายเสยง กจการโทรทศน และกจการโทรคมนาคมเปนประจ�าทกป

๑.๓) กจการของกองทน (มาตรา ๗)

- แนวทางการตรากฎหมายโดยการก�าหนดใหกจการขององคกรตามกฎหมายจดตงองคกรนนๆ ไมอยภายใตบงคบแหงกฎหมายวาดวยการคมครองแรงงาน กฎหมายวาดวยแรงงานสมพนธ และกฎหมายวาดวย กองทนเงนทดแทนนนจะท�าใหองคกรตางๆ ตามกฎหมายไมอยภายใตมาตรฐานขนต�าในการคมครองสทธและหนาทตามกฎหมายจงไมควรบญญตไวในลกษณะดงกลาว และอาจเปนการขดตอรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

๒. คณะกรรมการกองทนพฒนาสอปลอดภยและสรางสรรค และคณะอนกรรมการบรหารกองทนพฒนาสอปลอดภยและสรางสรรค

๒.๑) อ�านาจหนาทของคณะกรรมการกองทนพฒนาสอปลอดภยและสรางสรรค

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายเหนดวยกบอ�านาจหนาทของคณะกรรมการกองทนพฒนาสอปลอดภยและสรางสรรคในการออกขอบงคบวาดวยหลกเกณฑและวธการจดสรรงบประมาณ

๒.๒) รองประธานกรรมการกองทนพฒนาสอปลอดภยและสรางสรรค

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายเหนดวยกบการทเสนอใหมรองประธานกรรมการอกต�าแหนงหนงมาจากกรรมการผทรงคณวฒซงไดรบการสรรหาจากผทมความรความสามารถและประสบการณ ในดานตางๆ

122

คณะก

รรมก

ารปฏ

รปกฎ

หมาย

ราย

งานป

ระจำา

ป ๒

๕๕๖

๒.๓.) กรรมการกองทนพฒนาสอปลอดภยและสรางสรรคโดยต�าแหนง

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายพจารณาแลวมความเหนวา ไมควรก�าหนดใหกระทรวงมหาดไทยเปนองคประกอบของคณะกรรมการกองทนพฒนาสอปลอดภยและสรางสรรค

๒.๔) กรรมการผทรงคณวฒ

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายเหนดวยกบองคประกอบในสวนของกรรมการผทรงคณวฒจ�านวนแปดคนและเหนควรเพมผทรงคณวฒดานความเสมอภาคระหวางเพศเพมอกดานดวย

๒.๕) การสรรหากรรมการผทรงคณวฒ

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายเหนดวยกบหลกการทจะใหมสดสวนขององคประกอบคณะกรรมการสรรหาทหลากหลาย จงใหมคณะกรรมการสรรหาคณะหนงจ�านวนสบเอดคนท�าหนาทคดเลอกบคคลทสมควรไดรบการแตงตงเปนกรรมการผทรงคณวฒซงประกอบดวย

(๑) ผทไดรบเลอกจากกรรมการโดย จ�านวน ๒ คน

(๒) คณบดคณะหรอสาขาดานนเทศศาสตร หรอวารสารศาสตร หรอ สอสารมวลชนทเปนมหาวทยาลยของรฐ หรอมหาวทยาลยของเอกชน ทขนทะเบยน จ�านวน ๒ คน

(๓) ประธานสภาผชมผฟง ตามกฎหมายวาดวยองคการกระจายเสยงและแพรภาพสาธารณะแหงประเทศไทย พ.ศ. ๒๕๕๑

(๔) ผแทนจากคณะอนกรรมการคมครองผบรโภคในกจการกระจายเสยงและกจการโทรทศน

(๕) ผแทนองคกรวชาชพสอสารมวลชน หรอ องคกรวชาชพดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารทมาจากการคดเลอกกนเอง โดยตองเปนองคกรวชาชพทมการจดทะเบยนเปนนตบคคล

(๖) ผ แทนทเปนผ ทรงคณวฒจากคณะกรรมการค มครองเดก ตามกฎหมายวาดวยการคมครองเดก พ.ศ. ๒๕๔๖

(๗) ผแทนทเปนผทรงคณวฒจากคณะกรรมการสงเสรมการพฒนาเดกและเยาวชนแหงชาต ตามกฎหมายวาดวยสงเสรมการพฒนาเดกและเยาวชนแหงชาต พ.ศ. ๒๕๕๐

(๘) ผแทนองคกรภาคเอกชนทไมแสวงก�าไร จ�านวน ๒ คน

๒.๖) คณะอนกรรมการบรหารกองทนพฒนาสอปลอดภยและสรางสรรค

- คณะกรรมการปฏรปกฎหมายเหนวาคณะอนกรรมการบรหารกองทนพฒนาสอปลอดภยและสรางสรรคควรมาจากผทรงคณวฒซงไมไดมาจากภาครฐ เนองจากคณะกรรมการมองคประกอบทมาจากภาครฐอยแลว การก�าหนดกลไกการมสวนรวมของภาคประชาชนทชดเจน: สมชชาสอปลอดภยและสรางสรรคแหงชาต และสภาสอปลอดภยและสรางสรรค (มาตรา ๓๓ ถงมาตรา ๓๙)

- คณะกรรมการปฏรปกฎหมายเหนดวยกบหลกการตามรางพระราชบญญตกองทนพฒนาสอปลอดภยและสรางสรรค พ.ศ. .... มาตรา ๓๓ และมาตรา ๓๔ ทไดก�าหนดใหมสมชชาสอปลอดภยและสรางสรรคแหงชาต และสภาสอปลอดภยและสรางสรรค การจดท�ากลไกในการท�างานของสมชชาสอปลอดภยและสรางสรรคแหงชาตและสภาสอปลอดภยและสรางสรรคไมควรมความซบซอนหลายรปแบบ

123

- ควรใหคณะกรรมการกองทนพฒนาสอปลอดภยและสรางสรรคน�ารายงานและขอเสนอ ทไดจากการจดสมชชาสอปลอดภยและสรางสรรคแหงชาตประจ�าปมาพจารณาในการใหความเหนชอบแผนการด�าเนนงาน ประจ�าป แผนการเงนและงบประมาณประจ�าปของกองทนดวย

(๓)รางพระราชบญญตปองกนการทารณกรรมและการจดสวสดภาพสตวพ.ศ.....

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายเหนวาสตวเปนสงมชวตและเปนสวนหนงของสงแวดลอมทพงไดรบการคมครอง จงเหนดวยกบการตราพระราชบญญตปองกนการทารณกรรมและการจดสวสดภาพสตวขน โดยมขอเสนอแนะ ดงตอไปน

๑. องคประกอบของคณะกรรมการปองกนการทารณกรรมและการจดสวสดภาพสตว ควรลดจ�านวนขาราชการในระดบปลดกระทรวง และอธบดจากหนวยงานทไมเกยวของโดยตรง เพมสดสวนองคประกอบของกรรมการผทรงคณวฒ โดยก�าหนดใหมตวแทนจากองคกรเอกชนทท�างานดานการปองกนการทารณกรรมและการจดสวสดภาพสตว เขารวมเปนกรรมการผทรงคณวฒในสดสวนทเหมาะสม และควรใหกรรมการผทรงคณวฒมาจากกระบวนการสรรหาโดยคณะกรรมการสรรหา เพอใหไดผ ทมประสบการณและมความเหมาะสม

๒. การกระท�าการอนเปนการทารณกรรมสตว รางพระราชบญญตปองกนการทารณกรรมสตวและการจดสวสดภาพสตว พ.ศ. .... มาตรา ๑๗ ทบญญตวา “หามมใหผใดกระท�าการอนเปนการทารณกรรมสตวโดยไมมเหตผลอนสมควร” นน ยงไมมความชดเจนเพยงพอ และอาจเปนประเดนในการตความ ประกอบกบมาตรา ๑๘ ไดก�าหนดการกระท�าทไมถอเปนการทารณกรรมสตวไวแลวและมาตรา ๑๘ (๑๑) ไดเปดชองใหออกกฎหมายล�าดบรองเพอก�าหนดการกระท�าทไมถอเปนการทารณกรรมสตวในกรณนอกเหนอจากทพระราชบญญตนก�าหนด จงเหนควรใหตดขอความวา “โดยไมมเหตอนสมควร” ออกจากมาตรา ๑๗

นอกจากนรางบทบญญตในมาตรา ๑๘ (๑) - (๖) เกยวกบขอยกเวนการฆาสตวทไมถอวาเปนการทารณกรรมสตว ในกรณตางๆ นน ยงไมมการก�าหนดหลกเกณฑวาตองด�าเนนการเชนใดบาง และในรางมาตรา ๑๘ (๙) เกยวกบการจดใหม การตอส ของสตวตามประเพณทองถนนน คณะกรรมการปฏรปกฎหมาย เหนวาควรมการก�าหนดหลกเกณฑและมาตรการควบคมจากภาครฐ

๓. หนาทในการออกกฎหมายล�าดบรองหรอหลกเกณฑวธการตางๆ ตามพระราชบญญตน คณะกรรมการ ปฏรปกฎหมายเหนควรเพมบทบญญตการก�าหนดระยะเวลาเพอเรงรดการตรากฎหมายล�าดบรองหรอหลกเกณฑ วธการ ตางๆ ในรางพระราชบญญตน เพอประโยชนในการบงคบใชกฎหมายอยางมประสทธภาพและทนตอสถานการณ

(๔)รางพระราชบญญตวชาชพการสาธารณสขชมชนพ.ศ.....

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายมความเหนตอรางพระราชบญญตวชาชพการสาธารณสขชมชน พ.ศ. .... ซงวฒสภาลงมตแกไขเพมเตม ในรางมาตรา ๓ ค�านยาม วชาชพการสาธารณสขชมชน และการประกอบวชาชพการสาธารณสขชมชน และรางมาตรา ๕๐ บทเฉพาะกาล ดงน

๑. ค�านยามวชาชพการสาธารณสขชมชนและการประกอบวชาชพการสาธารณสขชมชน

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายเหนพองในการใหความหมาย วชาชพการสาธารณสขชมชน ตามรางพระราชบญญตวชาชพการสาธารณสขชมชน พ.ศ. .... ทสภาผแทนราษฎรลงมตเหนชอบ ซงหมายความถง การตรวจวนจฉยและการบ�าบดรกษาโรคเบองตน และเหนดวยกบวฒสภาทใหเพมเตมความหมายวชาชพการสาธารณสขชมชน ใหหมายความรวมถง การอาชวอนามยและอนามยสงแวดลอม

124

คณะก

รรมก

ารปฏ

รปกฎ

หมาย

ราย

งานป

ระจำา

ป ๒

๕๕๖

สวนความหมายของการประกอบวชาชพสาธารณสขชมชนนน คณะกรรมการปฏรปกฎหมายเหนวา ไมสมควรตดความหมายในเรอง การบ�าบดรกษาโรคเบองตน การตรวจวนจฉยและการบ�าบดรกษาโรคเบองตน และการตรวจประเมนอาการเจบปวยออกจากค�านยาม การประกอบอาชพสาธารณสขชมชน

๒. คณะกรรมการปฏรปกฎหมายไมเหนดวยกบการแกไขเพมเตมของวฒสภาในบทเฉพาะกาล รางมาตรา ๕๐

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายเหนวา เนองจากกรรมาธการวสามญพจารณารางพระราชบญญตฉบบน ในชนสภาผแทนราษฎรและวฒสภา มาจากการแตงตงของสภาผแทนราษฎรและวฒสภา เลอกบคคลทเปนสมาชกและไมเปนสมาชกของสภาแหงนน รวมทงกรรมาธการวสามญหนงในสามทเปนผแทนของประชาชนผมสทธเลอกตงทเขาชอ เสนอรางพระราชบญญตและผ ทรงคณวฒทมใชสมาชกสภาแหงนน เมอคณะกรรมาธการวสามญพจารณาเรองนน แลวเสรจ จะสงใหแตละสภาเปนผวนจฉยลงมตเหนชอบ ดงนน กรรมาธการวสามญจงท�าหนาทศกษาและพจารณากลนกรองเทานน การตดสนใจลงมตเหนชอบ ขนสดทายนน อยทสภาผแทนราษฎรและวฒสภา กรรมาธการวสามญทมาจากผทรงคณวฒและผแทนประชาชนผมสทธเลอกตงทเสนอรางพระราชบญญตทมใชสมาชกสภาแตละสภา จงไมเปนผมสวนไดเสย

(๕)รางพระราชบญญตประกนสงคม(ฉบบท..)พ.ศ.....

โดยเหตทสภาผแทนราษฎรมมตไมรบหลกการรางพระราชบญญตประกนสงคม (ฉบบท..) พ.ศ. .... ทนางสาววไลวรรณ แซเตย กบประชาชนผมสทธเลอกตง จ�านวน ๑๔,๒๖๔ คน เปนผเสนอ กบรางพระราชบญญตประกนสงคม (ฉบบท..) พ.ศ. .... ทนายนคร มาฉม กบคณะเปนผเสนอ

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายจงมความเหนและขอเสนอแนะตอรฐสภาเกยวกบการพจารณารางพระราชบญญตประกนสงคม (ฉบบท ..) พ.ศ. .... เปนสองประเดนคอ

๑. กรณสภาผแทนราษฎรมมตไมรบหลกการรางพระราชบญญต การพจารณาลงมตไมรบหลกการรางกฎหมายทเขาชอโดยประชาชนทไมเปนไปตามกระบวนการทก�าหนดไวในรฐธรรมนญมาตรา ๑๖๓ อาจท�าใหรางกฎหมายดงกลาวไมชอบดวยบทบญญตของรฐธรรมนญ และอาจท�าใหประชาชนขาดความเชอถอตอสถาบนรฐสภาทอาจเกดขนไดในอนาคต

125

๒. หลกการและสาระส�าคญของรางพระราชบญญตประกนสงคม (ฉบบท ..) พ.ศ. .... คณะกรรมการปฏรปกฎหมายไดพจารณาแลวมความเหนและขอเสนอแนะตอรางพระราชบญญตประกนสงคม พ.ศ. .... ดงน

(๒.๑) การขยายขอบเขตการคมครอง

ควรใหขยายหรอเปลยนนยาม ”ลกจาง” และ “นายจาง” เพอใหครอบคลมแรงงานทงสองกลม ดงกลาวนดวย เพอสงผลใหแรงงานทงสองกลมอยในระบบประกนสงคม ตามมาตรา ๓๓ ซงจะไดรบประโยชนทดแทนทง ๗ กรณและผจางงานรวมสมทบในเงนกองทนประกนสงคม

(๒.๒) ความเปนอสระของส�านกงานประกนสงคม เหนควร ใหเปลยนแปลงส�านกงานประกนสงคมจากหนวยงานราชการเปนหนวยงานของรฐ มฐานะเปนนตบคคล ไมเปนสวนราชการ และไมเปนรฐวสาหกจโดยอยภายใตการก�ากบดแลของนายกรฐมนตรเพอใหการบรหารงานเปนไปอยางมประสทธภาพ โปรงใส ตรวจสอบได และมความคลองตว และคงอ�านาจทางมหาชนของส�านกงานประกนสงคมเพอบงคบใชกฎหมายและบรหารกองทนประกนสงคมอยางมประสทธภาพ และสามารถบรรลเปาหมายของระบบประกนสงคม

สวนต�าแหนงเลขาธการส�านกงานประกนสงคมตองไมเปนขาราชการ มาจากการสรรหาของ คณะกรรมการประกนสงคม และอยภายใตการบงคบบญชาของประธานกรรมการประกนสงคม โดยตองเปนผทมความร ความสามารถและประสบการณทเปนผบรหารอาชพเกยวกบการบรหารงานประกนสงคม

(๒.๓) คณะกรรมการ

เพอใหการด�าเนนการของส�านกงานประกนสงคมเปนไปอยางมประสทธภาพและบรรลวตถประสงค จงเหนควรใหมการก�าหนดองคประกอบ และทมาของโครงสรางการบรหารงานของส�านกงานประกนสงคมทงโครงสรางเดม และโครงสรางทเสนอใหม ดงมรายละเอยดดงน

๑) คณะกรรมการประกนสงคม

ต�าแหนงประธานกรรมการของคณะกรรมการประกนสงคมตองไมเปนขาราชการ และ ไดมาจากการสรรหาโดยกรรมการผแทนฝายนายจาง กรรมการผแทนฝายผประกนตน และกรรมการผทรงคณวฒ ซงกรรมการผ ทรงคณวฒควรมาจากการสรรหาผ ทมความร ความสามารถ ประสบการณ อาท งานประกนสงคม หลกประกนสขภาพ การแพทย การบรหารการลงทน สทธมนษยชน สวสดการสงคม และมความเชยวชาญเหมาะสม กบงานดานประกนสงคม โดยเฉพาะต�าแหนงกรรมการทเปนผ แทนฝายนายจาง (หรอผ จางงาน) และผแทนฝาย ผประกนตนใหมาจากการคดเลอกจากบคคลและหรอองคกรทฝายนายจางหรอผจางงาน และฝายผประกนตนมสวนรวมอยางแทจรงและทวถง การจ�ากดกระบวนการคดเลอกผแทนภายใตระบบไตรภาคยอมมใชกระบวนการทเปดโอกาสให ผจางงานและผประกนตนมสวนรวมในการคดเลอกผแทนทครอบคลมผประกนตนอยางถวนหนา และทงน ควรค�านงถงการมสวนรวมของหญงและชายดวย

๒) คณะกรรมการมาตรฐานบรการทางการแพทย

ควรใหก�าหนดใหมคณะกรรมการมาตรฐานบรการทางการแพทยประกอบดวยผแทนจากสภาวชาชพสาธารณสข กลาวคอ แพทย ทนตแพทย พยาบาล สาธารณสข กายภาพบ�าบด เภสชกร ผเชยวชาญดานอาชวเวชศาสตร ผประกอบโรคศลปะ และสาขาอนตามความจ�าเปน ผเชยวชาญทเสนอโดยผประกนตน และนายจางฝายละ ๑ คน ทงน ใหคณะกรรมการประกนสงคมเปนผก�าหนดคณสมบต หลกเกณฑ และวธการไดมา เพอใหเกดประสทธภาพและเพอใหเกดประโยชนสงสดตอผประกนตน

126

คณะก

รรมก

ารปฏ

รปกฎ

หมาย

ราย

งานป

ระจำา

ป ๒

๕๕๖

๓) คณะกรรมการการลงทน

องคประกอบของคณะกรรมการการลงทนควรประกอบดวย ผ แทนกระทรวงการคลง ผ แทนธนาคารแหงประเทศไทย ผ แทนส�านกงานคณะกรรมการก�ากบหลกทรพยและตลาดหลกทรพย ผ แทนฝายนายจาง และผแทนฝายผประกนตนฝายละ ๒ คน ซงมาจากการสรรหาผทรงคณวฒจากผทมความร ความเชยวชาญหรอประสบการณในดานการลงทน ดานเศรษฐศาสตร และดานกฎหมาย อยางนอยสาขาละ ๑ คน รวมกนไมเกนจ�านวน ๗ คน และผแทนส�านกงานประกนสงคม

(๒.๔) สทธหรอประโยชนทดแทน

ยงมขอทควรแกไขปรบปรงเพอพฒนาหลกการของกฎหมายใหมความครบถวนสมบรณยงขน จงมขอเสนอในบางประเดนเพมเตมดงน

๑) สทธประโยชนทดแทนกรณวางงาน ควรใหนยามเรองวางงานใหมความชดเจนครอบคลมกรณทมไดสมครใจลาออกดงกลาวดวย ทงน ใหไดรบประโยชนทดแทนกรณวางงานนบแตวนทวางงาน

๒) กรณมเหตขดของเกยวกบการหกคาจางเพอน�าสงเงนสมทบกองทนประกนสงคมของผประกนตนโดยมใชความผดของผประกนตน ควรใหก�าหนดมาตรการทางกฎหมายเพอรองรบใหผ ประกนตนยงคง มสทธในหลกประกนสงคมเชนปกต

๓) การจายเงนสมทบของผประกนตนตามมาตรา ๓๙ กรณผประกนตนตามมาตรา ๓๙ ซงเปนลกจางทพนสภาพการเปนลกจาง ขาดรายไดและมหนาทตองจายเงนสมทบเองฝายเดยว ควรใหมมาตรการทางกฎหมายเพอรกษาสถานภาพของผประกนตนตามมาตรา ๓๓ และใหสามารถออกระเบยบก�าหนดระยะเวลาการใหความคมครอง ภายใตกรอบเวลาทเหมาะสม

(๖)รางพระราชบญญตการเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน(ฉบบท..)พ.ศ.....

จากผลการพจารณาศกษาร างพระราชบญญตการเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอผ บรหารทองถน (ฉบบท ..) พ.ศ. .... ทคณะกรรมการการเลอกตงเสนอ โดยเปรยบเทยบกบรางพระราชบญญตการเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน (ฉบบท ..) พ.ศ. .... ทพลต�ารวจโทวโรจน เปาอนทร เปนผเสนอ และรางพระราชบญญตการเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน (ฉบบท ..) พ.ศ. .... ทนายพรพนธ พาลสข เปนผเสนอ คณะกรรมการปฏรปกฎหมายมความเหนและขอเสนอแนะ ดงน

๑. การลาออกจากต�าแหนงของผบรหารทองถนกอนหมดวาระ

ในการเลอกตงสมาชกสภาทองถนและผบรหารทองถน โดยปกตจะจดใหมการเลอกตงพรอมกนเนองจากสมาชกสภาทองถนและผบรหารทองถน ไมวาจะเปนสมาชกสภาเทศบาลหรอสมาชกสภาองคการบรหารสวนจงหวด และนายกเทศมนตรหรอนายกองคการบรหารสวนจงหวด ตางมวาระการด�ารงต�าแหนงคราวละ ๔ ป นบแตวนเลอกตง ดงนน เมอสนสดอายของสภาทองถนใดแลว ผบรหารทองถนนนยอมพนจากต�าแหนงตามวาระไปพรอมกน และจะตองด�าเนนการจดการเลอกตงสมาชกสภาทองถนและผบรหารทองถนในคราวเดยวกน แตมขอเทจจรงทเปนปญหาในทางปฏบตวา มการลาออกของผบรหารทองถนกอนครบวาระการด�ารงต�าแหนงตามทกฎหมายก�าหนด ในขณะทสภาทองถนยงคงปฏบตหนาทอย ท�าใหองคกรปกครองสวนทองถนตองจดใหมการเลอกตงใหม ซงเปนปญหาในทาง

127

ปฏบตและท�าใหสนเปลองงบประมาณแผนดนโดยไมจ�าเปน ซงจะสงผลกระทบอยางหนกโดยเฉพาะในกรณทองคกรปกครองสวนทองถนทมรายไดนอย ประการส�าคญคอ การทฝายบรหารและฝายสภาทองถนมวาระการด�ารงต�าแหนงเหลอมกนในลกษณะน กอใหเกดปญหาในการตดตามและตรวจสอบการด�าเนนงานขององคกรปกครองสวนทองถน

ดงนน คณะกรรมการปฏรปกฎหมายเหนวา หากกรณทผ บรหารทองถนลาออกจากต�าแหนง เปนเหตใหตองจดใหมการเลอกตงใหมแทนต�าแหนงทวางลง และวนทจะจดใหมการเลอกตงดงกลาว หางจากวนทจะมการเลอกตงสมาชกสภาทองถนแทนสมาชกสภาทองถนทจะสนสดลงตามวาระไมเกน ๙๐ วน เหนควรใหรอการเลอกตงผ บรหารทองถนไปจนกวาสภาทองถนจะสนสดเสยกอนเพอจดใหมการเลอกตงไปในคราวเดยวกน ซงสอดคลองกบรางมาตรา ๗/๑ ทคณะกรรมการการเลอกตงเสนอ

๒. การแบงเขตเลอกตง

การยกฐานะจากองคการบรหารสวนต�าบลเปนเทศบาล ท�าใหตองมการส�ารวจเขตพนท และแบงเขตการเลอกตงใหมซงยงไมแลวเสรจ ท�าใหไมสามารถจดการเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถนได ปญหาการแบงเขตเลอกตงของเทศบาลต�าบลทยกฐานะมาจากองคการบรหารสวนต�าบลทมพนทไมตดตอกนนน คณะกรรมการการเลอกตงไดแนะน�าใหกระทรวงมหาดไทยด�าเนนการยบรวมพนทขององคกรปกครองสวนทองถนใหมพนทตดตอกน เพอคณะกรรมการการเลอกตงจะไดด�าเนนการแบงเขตเลอกตงตามมาตรา ๑๔ แหงพระราชบญญตการเลอกตงสภาทองถนหรอผบรหารทองถน พ.ศ. ๒๕๔๔ ซงกระทรวงมหาดไทยเหนวา ตามมาตรา ๔ แหงพระราชบญญตสภาต�าบลและองคการบรหารสวนต�าบล พ.ศ. ๒๕๓๗ แกไขเพมเตม (ฉบบท ๕) พ.ศ. ๒๕๔๖ บญญตวา “ต�าบล” หมายความวา ต�าบลตามกฎหมายวาดวยลกษณะปกครองทองททอย นอกเขตหนวยการบรหารราชการสวนทองถน และในกรณทต�าบลใดมพนทอยทงในและนอกเขตหนวยการบรหารราชการสวนทองถน ใหหมายความถงเฉพาะพนททอยนอกเขต

128

คณะก

รรมก

ารปฏ

รปกฎ

หมาย

ราย

งานป

ระจำา

ป ๒

๕๕๖

หนวยการบรหารราชการสวนทองถน ดงนน องคการบรหารสวนต�าบลจงมพนทตามเขตต�าบลตามกฎหมายวาดวยลกษณะปกครองทองท ยกเวนสวนทอยในเขตเทศบาลซงอยในเขตต�าบลนน กรณมการจดตงองคการบรหารสวนต�าบล ขนเปนเทศบาลตามกฎหมายวาดวยการเทศบาล พนทของเทศบาลทจดตงขนใหมจงเปนพนทเดมขององคการบรหารสวนต�าบล ซงมความเปนไปไดใน ๒ กรณ คอ

(๑) มพนทเตมทงต�าบลตามกฎหมายวาดวยลกษณะปกครองทองท

(๒) มพนทเพยงบางสวนของต�าบลตามกฎหมายวาดวยลกษณะปกครองทองท ยกเวนเขตของเทศบาลอนซงตงอยในเขตต�าบลนนกอนวนทพระราชบญญตสภาต�าบลและองคการบรหารสวนต�าบล พ.ศ. ๒๕๓๗ จะมผลใชบงคบ

ดวยเหตผลดงกลาวจงอาจเกดกรณทเทศบาลต�าบลซงจดตงจากองคการบรหารสวนต�าบลมเขตพนท ไมตดตอกน เนองจากมพนทของเทศบาลอนกนอย จงเหนไดวาปญหาเรองเขตพนทของเทศบาลต�าบลทจดตงขนใหมและมพนทไมตดตอกน เปนปญหาเรองการแบงเขตเลอกตงตามพระราชบญญตการเลอกตงสภาทองถนหรอผบรหารทองถน พ.ศ. ๒๕๔๔ ซงหากคณะกรรมการการเลอกตงพจารณาแลวเหนวากฎหมายดงกลาวไมสอดคลองกบขอเทจจรง เรองเขตการปกครองและเจตนารมณของประชาชนในองคกรปกครองสวนทองถน กสมควรทจะพจารณาแกไข เพมเตมบทบญญตของกฎหมายใหเหมาะสมตอไป เนองจากในการเลอกตงสมาชกสภาทองถนและผบรหารทองถน มเจตนารมณใหประชาชนในแตละทองถนเลอกตวแทนของตนเขาไปท�าหนาทในการบรหารทองถนเพอตอบสนองการจดท�าบรการสาธารณะ ซงในเขตทองถนตางๆ ตางมความเปนชมชนเดยวกน มวฒนธรรมเดยวกน ตลอดจนมความตองการในลกษณะเดยวกน หากมการแบงเขตเลอกตงใหพนทตดตอกนไดเลอกผแทนกลมเดยวกน จะท�าใหสามารถตอบสนองการจดท�าบรการสาธารณะแกประชาชนไดอยางมประสทธภาพ

๓. การเพมจ�านวนคณะกรรมการประจ�าหนวยเลอกตง

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายพจารณาแลวเหนวา การจดการเลอกตงในระดบชาต คอ การเลอกตงสมาชกสภาผแทนราษฎรและการเลอกตงสมาชกวฒสภา กบการจดการเลอกตงในระดบทองถน คอ การเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอการเลอกตงผบรหารทองถน มกลไกการบรหารจดการทไมแตกตางกน กลาวคอ ในการเลอกตงสมาชกสภาผ แทนราษฎร ใหคณะกรรมการการเลอกตงประจ�าจงหวดมอ�านาจแตงตงผ อ�านวยการการเลอกตงประจ�าเขต และกรรมการการเลอกตงประจ�าเขต และเมอจะมการจดการเลอกตงขนในครงใด ใหคณะกรรมการการเลอกตงประจ�าเขตเลอกตง มอ�านาจแตงตงคณะกรรมการการเลอกตงประจ�าหนวยเลอกตงไมนอยกวา ๙ คน เพอท�าหนาทเกยวกบการลงคะแนนและนบคะแนนเลอกตงของหนวยเลอกตงแตละแหง เชนเดยวกบการเลอกตงในระดบทองถน กฎหมายใหคณะกรรมการการเลอกตงประจ�าจงหวดแตงตงคณะกรรมการการการเลอกตงประจ�าองคกรปกครองสวนทองถน แตเมอจะมการจดการเลอกตงขนในครงใด ใหคณะกรรมการการเลอกตงประจ�าองคกรปกครองสวนทองถน มอ�านาจแตงตงคณะกรรมการประจ�าหนวยเลอกตงเพยงจ�านวน ๗ คน เพอท�าหนาทเกยวกบการลงคะแนนและ นบคะแนนเลอกตงในแตละหนวยเลอกตง

เมอการจดการเลอกตงในระดบชาตและระดบทองถนมการด�าเนนการในลกษณะเดยวกน ซงหลกการส�าคญของการจดการเลอกตงคอ ตองสามารถอ�านวยความสะดวกใหแกประชาชนผมสทธเลอกตงในการลงคะแนนเสยงเลอกตงตามสทธของตนอยางมประสทธภาพ ตลอดจนตองท�าใหการเลอกตงเปนไปโดยสจรตเทยงธรรม โปรงใส และตรวจสอบได เพอใหไดผ แทนประชาชนทเหมาะสม ดงนน เพอใหการจดการ การเลอกตงเปนไปอยางมประสทธภาพและมมาตรฐานเดยวกน จงควรก�าหนดจ�านวนคณะกรรมการประจ�าหนวยเลอกตงในการเลอกตงทองถนทจ�านวน

129

๙ คนเชนเดยวกบการจดการเลอกตงระดบชาต แตอยางไรกตาม บางหนวยเลอกตงอาจไมสามารถแตงตงกรรมการประจ�าหนวยไดครบตามจ�านวนดงกลาว จงเหนควรใชค�าวา “คณะกรรมการประจ�าหนวยเลอกตงไมเกนเกาคน ประกอบดวยประธานกรรมการหนงคนและกรรมการไมเกนแปดคน มอ�านาจหนาทเกยวกบการลงคะแนนเลอกตง และการนบคะแนนเลอกตงในทเลอกตงของแตละหนวยเลอกตง” ซงสอดคลองกบรางทนายพรพนธ พาลสข เปนผเสนอ

๔. กรณถงเวลาเปดการลงคะแนนเลอกตงแตกรรมการประจ�าหนวยมาปฏบตหนาทไมครบ

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายเหนวา เมอถงเวลาเปดการลงคะแนนเลอกตงแลว ควรก�าหนดใหกรรมการประจ�าหนวยเลอกตงทมาอย ณ หนวยเลอกตงสามารถเรมปฏบตหนาทได โดยตองมจ�านวนกรรมการประจ�าหนวยเลอกตงในขณะเปดหบไมนอยกวากงหนงของกรรมการประจ�าหนวยเลอกตงทงหมดเทาทมอย เพอใหการด�าเนนการ ลงคะแนนเสยงเลอกตงเปนไปตามก�าหนดเวลาและเปนไปดวยความเรยบรอย จงเหนสอดคลองกบหลกการของ รางมาตรา ๗ ตามทนายพรพนธ พาลสข กบคณะ เปนผเสนอ แตเพอใหมจ�านวนกรรมการประจ�าหนวยเลอกตงในขณะเปดการลงคะแนนทเหมาะสม จงควรมกรรมการประจ�าหนวยเลอกตงไมนอยกวากงหนงจงจะปฏบตหนาทได โดยขอแกไขขอความตามรางของนายพรพนธฯ จากค�าวา “ในวนเลอกตง ถาถงเวลาเปดการลงคะแนนเลอกตงแลวม กรรมการประจ�าหนวยเลอกตงมาปฏบตหนาทไมครบตามจ�านวนทแตงตงไว ใหกรรมการประจ�าหนวยเลอกตง เทาทมอย ในขณะนนเปนกรรมการประจ�าหนวยเลอกตงจนครบไปพลางกอน จนกวา......” เปน “ในวนเลอกตง ถาถงเวลาเปดการลงคะแนนเลอกตงแลว มกรรมการประจ�าหนวยเลอกตงมาปฏบตหนาทไมครบตามจ�านวนทแตงตงไว แตหากมกรรมการประจ�าหนวยเลอกตงซงมาปฏบตหนาทมจ�านวนไมนอยกวากงหนง ใหกรรมการประจ�าหนวยเลอกตง เทาทมอยในขณะนนเรมปฏบตหนาทไดไปพลางกอน จนกวา......”

๕. คณสมบตของผมสทธเลอกตงเรองการมชออยในทะเบยนบาน

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายเหนวา การก�าหนดคณสมบตของผ มสทธเลอกตงกรณการมชออย ในทะเบยนบาน เหนควรใชหลกการเดม คอ “เปนเวลาตดตอกนไมนอยกวาหนงป” และสอดคลองกบรางของนายพรพนธ พาลสข เนองจากระยะเวลาเกาสบวน อาจมปญหาเรองการโยกยายคนเขามาในทะเบยนบานเพอทจรตในการเลอกตง และคนทย ายเขามาในพนทไมมความผกพนกบทองถนเทาทควร การเลอกตงทองถนควรเปนเรองของทองถน ทอยดวยกนตามระยะเวลาทพอสมควร จงไมเหนดวยกบการแกไขรางมาตรา ๘ และรางมาตรา ๙ ของคณะกรรมการการเลอกตงทเสนอไว

๖. ระยะเวลาการยนบญชรายรบและรายจายของผสมครรบเลอกตง

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายเหนวา ก�าหนดระยะเวลาการยนบญชรายรบและรายจายในการเลอกตงตามรางทคณะกรรมการการเลอกตงและสมาชกสภาผแทนราษฎรเสนอวาตองยนภายใน ๙๐ วน หลงจากวนเลอกตงนนนอยเกนไป เนองจากบางรายการไมสามารถท�าไดโดยงายและอาจตองขอหลกฐานและเอกสารตางๆ หลายสวน จงเหนควรใหเพมระยะเวลาดงกลาวจาก ๙๐ วน เปน ๑๒๐ วน ทงน ควรใหยนภายหลงวนเลอกตงตามหลกการ ทคณะกรรมการการเลอกตงเสนอ และสอดคลองกบขอเสนอของตวแทนองคกรปกครองสวนทองถน

๗. การใหสมาชกสภาทองถนหรอผ บรหารทองถนทลาออกจากต�าแหนงกอนครบวาระตองรบผดชดใชคาใชจายส�าหรบการเลอกตงใหม

ในการเขาส ต�าแหนงสมาชกสภาทองถนหรอผ บรหารทองถนผานระบบการเลอกตงนน เมอผ สมคร รบเลอกตงไดรบเลอกใหเปนสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถนแลว การพนจากต�าแหนงยอมเปนไปตามทบญญต ไวในกฎหมาย เชน การตาย การพนจากต�าแหนงตามวาระ หรอการลาออก เปนตน คณะกรรมการปฏรปกฎหมายเหนวา การพนจากต�าแหนงของสมาชกสภาทองถนหรอผ บรหารทองถนโดยการลาออกเปนสทธทพงกระท�าได ดงนน แม

130

คณะก

รรมก

ารปฏ

รปกฎ

หมาย

ราย

งานป

ระจำา

ป ๒

๕๕๖

การลาออกจะเปนเหตท�าใหคณะกรรมการการเลอกตงตองด�าเนนการจดใหมการเลอกตงใหมเพอใหมผด�ารงต�าแหนงแทนต�าแหนงทวาง และมคาใชจายในการเลอกตงใหมเกดขน ยอมเปนกระบวนการและภาระของหนวยงานรฐตามปกต แตในกรณทสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถนไดลาออกจากต�าแหนงไปแลว แตกลบลงสมครรบเลอกตงใหมอกครงในต�าแหนงทตนลาออก เปนการกอใหเกดภาระคาใชจายในการจดใหมการเลอกตงโดยไมจ�าเปน ดงนน เพอปองกนมใหเกดปญหาในเรองน คณะกรรมการปฏรปกฎหมาย เหนวา กรณลาออกกอนครบวาระแตมไดลงสมครรบเลอกตงในต�าแหนงเดมอก ยอมเปนสทธของสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถนรายนนสามารถกระท�าไดโดยไมจ�าเปนตองรบผดชอบคาใชจายทเกดขนอนเนองจากตองจดใหมการเลอกตงใหม เวนแตเปนกรณลาออกกอนครบวาระ เพอลงสมครรบเลอกตงในต�าแหนงเดมทลาออก ถอเปนขอยกเวนทบคคลนนตองเปนผ รบผดชอบคาใชจาย ในการจดการเลอกตงใหมในครงนน ซงเปนมาตรการเดยวกนกบในกรณผ ลงสมครรบเลอกตงกระท�าผดกฎหมาย เลอกตงตามมาตรา ๕๖ จนถกเพกถอนสทธเลอกตง และตองเปนผรบผดชอบชดใชคาเสยหายโดยไมเกนคาใชจายในการทตองจดใหมการเลอกตงใหม ตามมาตร ๙๙ แหงพระราชบญญตการเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน พ.ศ. ๒๕๔๕

๘. บทก�าหนดโทษ

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายเหนวา พระราชบญญตการเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน พ.ศ. ๒๕๔๕ ไมไดบญญตบทลงโทษผสมครรบเลอกตงเปนสมาชกสภาทองถนหรอผ บรหารทองถนทฝาฝนมาตรา ๔๔ หรอมาตรา ๔๕ กรณร วาตนไมมสทธสมครรบเลอกตงเปนสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน ซงแตกตางจากบทบญญตตามกฎหมายประกอบรฐธรรมนญวาดวยการเลอกตงสมาชกสภาผแทนราษฎรและการไดมาซงสมาชกวฒสภา ทก�าหนดบทลงโทษผ สมครทฝ าฝนการกระท�าผดกรณร ว าตนไมมสทธรบสมครเลอกตงเปนสมาชกสภา ผแทนราษฎรหรอสมาชกวฒสภา ยงคงสมครรบเลอกตง จะตองระวางโทษจ�าคกและปรบ และตองถกศาลสงเพกถอนสทธเลอกตงมก�าหนด ๑๐ ป ดงนน เมอการเลอกตงสมาชกสภาทองถนและผบรหารทองถนมกลไกการเขาสอ�านาจนตบญญตของทองถนและอ�านาจบรหารของราชการสวนทองถนผานระบบการเลอกตงเชนเดยวกบการเลอกตงระดบชาต จงควรก�าหนดบทบญญตใหสอดคลองกน จงเหนควรเพมเตมบทก�าหนดโทษไวในรางพระราชบญญตน

(๗) รางพระราชบญญตนรโทษกรรมแกผซงกระท�าความผดเนองจากการชมนมทางการเมองการแสดงออกทางการเมองของประชาชนพ.ศ.....

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายเคยมความเหนและขอเสนอแนะเรองกฎหมายนรโทษกรรมและกฎหมายปรองดองแลว ๒ ครง (หนงสอส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมายท คปก.๐๖/๑๓ ลงวนท ๑๓ มถนายน ๒๕๕๖ เรอง ความเหน และขอเสนอแนะเรองรางพระราชบญญตวาดวยความปรองดองแหงชาต พ.ศ. .... และท คปก.๐๑/๙๓๒ ลงวนท ๑๓ สงหาคม ๒๕๕๖ เรอง ความเหนและขอเสนอแนะเรองกฎหมายเกยวกบการนรโทษกรรมและการปรองดอง) โดยความเหนและขอเสนอแนะ เรอง รางพระราชบญญตนรโทษกรรมแกผ ซงกระท�าความผดเนองจากการชมนมทางการเมอง การแสดงออกทางการเมองของประชาชน พ.ศ. .... คณะกรรมการปฏรปกฎหมายมความเหนและ ขอเสนอแนะ ดงน

๑. การแกไขเพมเตมมาตรา ๓ ขดกบกระบวนการตราพระราชบญญต

เมอพจารณาหลกการแหงพระราชบญญตจากบนทกหลกการและเหตผลของรางพระราชบญญตท น�าเสนอและสภาผแทนราษฎรไดมมตรบหลกการประกอบการพจารณาในวาระทหนง ทงในสวนของชอรางพระราชบญญต หลกการ และเนอหาในรางมาตรา ๓ พบวาหลกการของรางพระราชบญญตฉบบนคอการนรโทษกรรมใหแกการกระท�า

131

ความผดของบคคลเนองจากการชมนมทางการเมอง การแสดงออกทางการเมองของประชาชน การแกไขเพมเตมรางพระราชบญญตฯ มาตรา ๓ มการขยายขอบเขตการนรโทษกรรมใหครอบคลมถงบคคล “ทถกกลาวหาวา เปนผกระท�าความผดโดยคณะบคคลหรอองคกรทจดตงขนภายหลงการรฐประหาร เมอวนท ๑๙ กนยายน พ.ศ. ๒๕๔๙ รวมทงองคกรหรอหนวยงานทด�าเนนการในเรองดงกลาวสบเนองตอมา ไมวาผ กระท�าจะไดกระท�าในฐานะตวการ ผสนบสนน ผใชใหกระท�า หรอผถกใช หากการกระท�านนผดตอกฎหมาย กใหผกระท�าพนจากความผดและความรบผด โดยสนเชง” การแกไขเพมเตมดงกลาวเปนการขยายขอบเขตการนรโทษกรรมใหรวมถงการกระท�าอนเกยวกบ การทจรตและประพฤตมชอบ ซงไมไดเปนการนรโทษกรรมใหแกการกระท�าความผดของบคคลเนองจากการชมนมทางการเมอง การแสดงออกทางการเมอง จงขดกบหลกการทสภาผ แทนราษฎรไดลงมตใหความเหนชอบในวาระ ท ๑ จงถอไดวากระบวนการตรารางพระราชบญญตฉบบนขดตอขอบงคบการประชมสภาผแทนราษฎร พ.ศ. ๒๕๕๑ ขอ ๑๑๗ และขอ ๑๒๓ ซงออกโดยอาศยอ�านาจตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย มาตรา ๑๓๔

๒. การนรโทษกรรมใหกบการกระท�าความผดเกยวกบการทจรต

โดยทวไปการนรโทษกรรมจะใชส�าหรบการกระท�าความผดทมลกษณะในทางการเมอง ซงในอดตทผานมาการนรโทษกรรมในประเทศไทยเปนการนรโทษกรรมความผดทางการเมองทงสนจ�านวน ๒๒ ฉบบ กรณการนรโทษกรรมในหลายประเทศทท�าใหเกดเหตการณความขดแยงทางการเมองทรนแรง เชน แอฟรกาใต เกาหล เปนตน กเปนการนรโทษกรรมส�าหรบผทกระท�าความผดอนเนองมาจากวตถประสงคทางการเมองเชนเดยวกน เหตท การนรโทษกรรมมกใชกบการกระท�าทมลกษณะทางการเมองเพราะผกระท�าผดเหลานนไมใชอาชญากรโดยสนดาน และเพอลดความขดแยง สรางความปรองดอง อกทงการมงแตจะลงโทษทางอาญาตอการกระท�าของบคคลดงกลาวจงอาจไมเหมาะสมและไมน�าไปสการปรองดองในอนาคต ดงนนจงควรมการใหอภยแกผ กระท�าความผด ส�าหรบการ กระท�าความผดเกยวกบการทจรตนนไมถอวาเปนความผดทมลกษณะทางการเมองอนควรไดรบการนรโทษกรรม การทรางพระราชบญญตนรโทษกรรมฉบบนก�าหนดใหมการนรโทษกรรมใหแกการกระท�าความผดเกยวกบการทจรตโดย

132

คณะก

รรมก

ารปฏ

รปกฎ

หมาย

ราย

งานป

ระจำา

ป ๒

๕๕๖

ผ กระท�าความผดหลดพนจากความผดและความรบผดโดยสนเชงยอมเปนการขดตอหลกการนรโทษกรรมดงกลาว และขดตออนสญญาขององคการสหประชาชาตเพอการตอตานการทจรต (United Nations Convention against Corruption : UNCAC 2003) ซงรฐบาลไทยไดใหสตยาบนเมอวนท ๑ มนาคม ๒๕๕๔ เพราะฉะนนรฐบาลไทย จงตองปฏบตตามอนสญญาฯ ดงกลาวอนเปนไปตามบทบญญตรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย มาตรา ๘๒

นอกจากน การนรโทษกรรมใหแกผ กระท�าความผดเกยวกบการทจรต ยงไมสอดคลองกบนโยบายของรฐบาลทแถลงตอรฐสภาวา “จะฟนฟประชาธปไตย และปองกนและปราบปรามการทจรตและประพฤตมชอบในภาครฐ อยางจรงจง รวมทงการเสรมสรางมาตรฐานดานคณธรรม จรยธรรม และธรรมาภบาลของบคลากรภาครฐ ตลอดจนปลกฝงจตส�านกและคานยมของสงคมใหยดมนในความซอสตยสจรตและถกตอง ชอบธรรม”

๓. การนรโทษกรรมใหกบการกระท�าอนเปนการละเมดสทธในชวต

รางพระราชบญญตนรโทษกรรมฉบบนมลกษณะเปนการนรโทษกรรมแบบครอบคลมทวไป (Blanket Amnesty) ไมมการแยกแยะลกษณะการกระท�าทควรจะนรโทษกรรมใหชดเจนและเปนการนรโทษกรรมโดยปราศจากเงอนไข หากกฎหมายฉบบนมผลบงคบจะมผลเปนการนรโทษกรรมแกการกระท�าทเปนการละเมดสทธในชวต ซงเปนสทธมนษยชนขนพนฐานทส�าคญทถกรบรองไวในกฎหมายระหวางประเทศและรฐธรรมนญ แหงราชอาณาจกรไทย

ตามกตการะหวางประเทศวาดวยสทธพลเมองและสทธทางการเมองถอวาสทธในชวต เปนสทธอนส�าคญทหามไมใหรฐหรอบคคลใดพรากสทธดงกลาวไปจากบคคลใดไดโดยอ�าเภอใจ แมในภาวะฉกเฉนทคกคามความอยรอดปลอดภยของประเทศ และเมอมการละเมดสทธในชวตขน จงเปนหนาทของรฐทจะตองมการสบสวน สอบสวนและน�าตวผทละเมดสทธดงกลาวเขาสกระบวนการยตธรรมและลงโทษอยางเหมาะสม รวมทงตองมการเยยวยาอยางเปนผลแกผ เสยหาย การนรโทษกรรมแกการละเมดสทธในชวตจงเปนการขดตอหนาทของรฐตามกตการะหวางประเทศขางตน อกทงยงขดตอนโยบายสหประชาชาตทระบไวในเอกสารบนทกทางเทคนคเกยวกบกฎหมายระหวางประเทศและนโยบายแหงสหประชาชาตในการก�าหนดระเบยบดานการนรโทษกรรม

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย ไดรบรองสทธเสรภาพในชวตและรางกายไวในมาตรา ๓๒ วรรคแรกวา “บคคลยอมมสทธและเสรภาพในชวตและรางกาย” การทรฐธรรมนญรบรองไวเชนนรฐจงตองผกพนในการคมครองสทธเสรภาพในชวตรางกายตามทรฐธรรมนญก�าหนดไว โดยตองไมละเมดสทธในชวตและมหนาทปกปองและคมครองมใหมการละเมดสทธในชวตและรางกายของบคคล

ดงนน การตรากฎหมายนรโทษกรรมใหกบการละเมดสทธในชวตโดยปราศจากเงอนไข โดยละเวน ไมน�าบคคลทกระท�าการละเมดสทธในชวตเขาสกระบวนการเพอพสจนความจรง การส�านกผดและขอโทษ การท�าใหครอบครวของผ เสยชวตพอใจ ถอเปนการขดตอหนาทของรฐตามตามหลกการทกลาวไวแลวขางตน และเปนการ สงเสรมวฒนธรรมการไมตองรบผด (Impunity) อนจะน�าไปสการใชความรนแรงตอกนขนอกในอนาคต อกทงยงเปน การละเมดตอสทธของผเสยหายในการทจะไดทราบความจรงและไดรบการเยยวยาเพอใหเกดความเปนธรรมอกดวย

๔. รางพระราชบญญตนรโทษกรรมฯ ขดตอหลกความแนนอนชดเจนของกฎหมาย

การก�าหนดระยะเวลาทยาวนานโดยเรมตงแตป ๒๕๔๗ จนถงวนท ๘ สงหาคม ๒๕๕๖ อนมความเกยวของกบหลายเหตการณ ประกอบกบถอยค�าทก�าหนดไวกวางๆ ในกฎหมาย ไดแก การชมนมทางการเมอง การแสดงออก ทางการเมอง หรอความขดแยงทางการเมอง ซงค�าวา “การเมอง” สามารถตความไดกวางขวาง ซงอาจจะไมไดจ�ากด เฉพาะเหตการณการชมนมทางการเมอง การแสดงออกทางการเมอง หรอความขดแยงทางการเมองทมงลมลางรฐบาล เทานน

133

นอกจากนการแกไขเพมเตมมาตรา ๓ โดยระบวา “...หรอทถกกลาวหาวาเปนผกระท�าผดโดยคณะบคคล หรอองคกรทจดตงขนภายหลงการรฐประหารเมอวนท ๑๙ กนยายน พ.ศ. ๒๕๔๙ รวมทงองคกรหรอหนวยงานท ด�าเนนการในเรองดงกลาวสบเนองตอมาทเกดขนระหวาง พ.ศ. ๒๕๔๗ ถงวนท ๘ สงหาคม พ.ศ. ๒๕๕๖ ไมวาผกระท�าจะกระท�าในฐานะตวการ ผสนบสนน ผใชใหกระท�า หรอผถกใช หากการกระท�านนผดตอกฎหมายกใหผกระท�าพนจากความผดและความรบผดโดยสนเชง” กเปนถอยค�าทใชอยางคลมเครอไมชดเจนวาหมายถงคณะบคคลหรอองคกรใด

การใชถอยค�าดงกลาวขางตนถอเปนการแกไขเพมเตมทขดตอ “หลกความแนนอนชดเจนของกฎหมาย” เพราะไมสามารถก�าหนดไดอยางแนนอนชดเจนวาหมายถงการกระท�าของใคร และใครเปนผไดรบผลจากรางกฎหมายดงกลาว ประกอบกบมไดก�าหนดกลไกเพอท�าใหเกดความชดเจนในเรองดงกลาว

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายมความเหนและขอเสนอแนะวา วฒสภาชอบทจะยบยงรางพระราชบญญต นไว ก อนและสงรางพระราชบญญตคนไปยงสภาผ แทนราษฎรเพอด�าเนนการใหตกไป และเมอมการยบยงร างพระราชบญญตดงกลาวแลว รฐบาลและรฐสภาควรแสดงเจตจ�านงทางการเมองอยางแนวแนในการสรางความปรองดอง โดยการน�าขอเสนอของคณะกรรมการอสระตรวจสอบและคนหาความจรงเพอการปรองดองแหงชาต (คอป.) มาปฏบตอยางเปนรปธรรม และน�าความเหนและขอเสนอแนะของคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย (คปก.) เกยวกบการนรโทษกรรมทเคยเสนอไววา หากจะมการนรโทษกรรมชอบทจะด�าเนนกระบวนการอนๆ เสยกอน เชน การใชมาตรการตามกระบวนการยตธรรมปกตเพอสรางความเปนธรรม การคนหาความจรง การยอมรบความผด การขอโทษ การใหอภย การชดใชเยยวยาผไดรบผลกระทบ การปฏรปสถาบน (กระบวนการยตธรรมและกองทพ) และการปองกนความรนแรงไมใหเกดขนอกในอนาคต

(๘)รางพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยวธพจารณาของศาลรฐธรรมนญพ.ศ.....

จากการพจารณาศกษารางพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยวธพจารณาของศาลรฐธรรมนญ พ.ศ. .... ทง ๒ ฉบบ ทเสนอโดยศาลรฐธรรมนญ และนายพรพนธ พาลสข ทงจากขอมลทางวชาการและการรบฟงความคดเหนจากหลายภาคสวน คณะกรรมการปฏรปกฎหมายมความเหนและขอเสนอแนะ ดงน

๑. การละเมดอ�านาจศาล

บทบญญตเกยวกบการละเมดอ�านาจศาลมความมงหมายเพอใหกระบวนพจารณาคดของศาลรฐธรรมนญเปนไปดวยความสงบเรยบรอยและรวดเรว ซงปจจบนศาลรฐธรรมนญอาศยขอก�าหนดศาลรฐธรรมนญวาดวยวธพจารณาและการท�าค�าวนจฉย พ.ศ. ๒๕๕๐ ในการทจะน�าประมวลกฎหมายวธพจารณาความแพงมาใชบงคบในเรองเกยวกบการละเมดอ�านาจศาล และจากการตรวจสอบระบบของศาลไทยในเรองทเกยวกบการละเมดอ�านาจศาลพบวา ศาลยตธรรมและศาลปกครองมการบญญตความผดฐานละเมดอ�านาจศาลไวเปนการเฉพาะ โดยศาลยตธรรมมการออกขอก�าหนดเพอรกษาความเรยบรอยในบรเวณศาล และใหการพจารณาคดของศาลเปนไปดวยความเทยงธรรมและรวดเรว ตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความแพง มาตรา ๓๐ และการกระท�าความผดฐานละเมดอ�านาจศาลโดยตรงตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความแพงมาตรา ๓๑ ถงมาตรา ๓๓ สวนศาลปกครองมการก�าหนดไวในพระราชบญญตจดตงศาลปกครองและวธพจารณาคดปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๒ มาตรา ๖๔ และมาตรา ๖๕ นอกจากนยงพบวาในศาลรฐธรรมนญของตางประเทศหลายประเทศกมการบญญตความผดฐานละเมดอ�านาจศาลไวในกฎหมายเฉพาะของศาลรฐธรรมนญ ดงนน จงควรมการบญญตความผดฐานละเมดอ�านาจศาลรฐธรรมนญใหมความชดเจนและมความเปนเอกภาพ โดยไมจ�าตองน�ากฎหมายอนมาใชบงคบโดยอนโลม

134

คณะก

รรมก

ารปฏ

รปกฎ

หมาย

ราย

งานป

ระจำา

ป ๒

๕๕๖

เมอพจารณาบทบญญตในรางมาตรา ๑๖ และมาตรา ๑๗ ทศาลรฐธรรมนญเสนอคณะกรรมการฯ เหนวารางมาตรา ๑๖ เปนการก�าหนดหลกเกณฑการรกษาความสงบเรยบรอยในบรเวณศาล หากผใดฝาฝนหลกเกณฑดงกลาวถอวาผนนกระท�าผดฐานละเมดอ�านาจศาล แตตามรางมาตรา ๑๖ ดงกลาวก มไดมการก�าหนดใหเปนความผด ไวแตอยางใด จงควรแกไขเพมเตมความในวรรคสองของรางมาตรา ๑๖ ดงน

“ผ ใดฝาฝนค�าสงศาลหรอระเบยบตามวรรคหนง ใหถอวากระท�าความผดฐานละเมดอ�านาจศาล ใหศาลมอ�านาจดงตอไปน”

นอกจากน ตามรางมาตรา ๑๗ ทก�าหนดใหการวจารณการพจารณาคดหรอค�าวนจฉยของศาลรฐธรรมนญ โดยมเงอนไขวาตองกระท�าโดยสจรตและเพอประโยชนสาธารณะหรอไปในทางวชาการ ไมถอเปนความผดฐานละเมดอ�านาจศาล จงเหนควรปรบปรงถอยค�าใหสอดคลองกบรางมาตรา ๑๖ และแกโทษใหการกระท�าดงกลาวเทยบเคยงกบประมวลวธพจารณาความแพง กลาวคอ จ�าคกไมเกน ๑ เดอน ปรบไมเกน ๕๐๐ บาท จงควรแกไขเพมเตมรางมาตรา ๑๗ ดงน

“มาตรา ๑๗ การวจารณการพจารณาคดหรอค�าวนจฉยของศาลรฐธรรมนญ เพอประโยชนสาธารณะ หรอเปนวธการในทางวชาการซงไดหรอกระท�าโดยสจรต ยอมกระท�าไดโดยไมมความผดฐานละเมดอ�านาจศาล

ผใดวจารณทไมเปนไปตามวรรคหนง ใหศาลมอ�านาจตกเตอน โดยจะมค�าต�าหนเปนลายลกษณอกษรดวย ตามมาตรา ๑๖ (๑) หรอไมกได หรอลงโทษจ�าคกไมเกน ๑ เดอน หรอ ปรบไมเกนหารอยบาท และใหน�ามาตรา ๑๖ วรรคสาม มาใชบงคบโดยอนโลม”

๒. การท�าค�าวนจฉยหรอค�าสง

ในการท�าค�าวนจฉยหรอค�าสงของศาลรฐธรรมนญนน เมอศาลมค�าสงใหรบค�ารองไวพจารณาวนจฉยแลว การวนจฉยประเดนปญหาตางๆ ตลาการซงเปนองคคณะ จะไมรบวนจฉยประเดนปญหา โดยอางวาตนปฏเสธ ไมรบค�ารองไวพจารณาไมได และเมอมการก�าหนดประเดนทรบวนจฉยแลว จะไมออกเสยงไมได และจะอางวาตนเปนเสยงขางนอยในการวนจฉยกอนหนาไมได จงเหนควรปรบปรงรางมาตรา ๔๓ ทศาลรฐธรรมนญเสนอ โดยใหน�า หลกการตามรางมาตรา ๔๘ ทเสนอโดยนายพรพนธฯ มาก�าหนดรวมไว เพอใหตลาการทเปนองคคณะทกคนไดวนจฉยในเนอหา และออกเสยงวนจฉยในประเดนตางๆ แมจะไมไดรบค�ารองไวพจารณาในเบองตนกตาม จงควรแกไขเพมเตมรางมาตรา ๔๓ ของศาลรฐธรรมนญ ดงน

“มาตรา ๔๓ เมอศาลมค�าสงใหรบค�ารองไวพจารณาวนจฉยแลว การวนจฉยคดของศาล ตลาการทเปนองคคณะทกคนงดออกเสยงในประเดนแหงคดมได ตลาการทเปนองคคณะตองวนจฉยประเดนแหงคด”

๓. การท�าความเหนในการวนจฉยของตลาการ

ค�าวนจฉยของศาลรฐธรรมนญนน ตลาการซงเปนองคคณะทกคนตองท�าความเหนในการวนจฉย ในสวนของตนเปนหนงสอ และเมอไดแถลงดวยวาจาตามค�าวนจฉยของตนตอทประชมกอนลงมตแลว ใหยนค�าวนจฉยของตนตอประธานศาลรฐธรรมนญทนทกอนการลงมต และเมอพจารณารางมาตรา ๔๔ ทศาลรฐธรรมนญเสนอ กไมปรากฏวามการบญญตถงหลกการดงกลาวไว จงเหนควรใหปรบปรงแกไข โดยตดขอความในวรรคสามออก แลวน�า หลกการตามรางมาตรา ๗๑ และมาตรา ๗๒ วรรคหนง ทเสนอโดยนายพรพนธ ฯ มาใชเปนแนวทางในการแกไข เพมเตมรางมาตรา ๔๔ ของศาลรฐธรรมนญ ดงน

135

“มาตรา ๔๔ ค�าวนจฉยของศาลอยางนอยตองประกอบดวยความเปนมาหรอค�ากลาวหา สรปขอเทจจรง ทไดมาจากการพจารณา เหตผลในการวนจฉยในปญหาขอเทจจรงและขอกฎหมาย และบทบญญตของรฐธรรมนญและกฎหมายทยกขนอางอง

ใหศาลวนจฉยชขาดทกขอตามประเดนทศาลก�าหนด หามมใหวนจฉยชขาดเกนค�าขอหรอนอกจาก ทปรากฏในค�ารอง เวนแตเปนการอธบายหรอก�าหนดแนวทางปฏบตใหเปนไปตามค�าวนจฉยนน

ตลาการซงเปนองคคณะทกคนตองท�าความเหนในการวนจฉยในสวนของตนเปนหนงสอและเมอไดแถลงดวยวาจาตามค�าวนจฉยของตนตอทประชมกอนลงมตแลว ใหยนค�าวนจฉยของตนตอประธานศาลรฐธรรมนญทนทกอนการลงมต

เมอตลาการซงเปนองคคณะไดลงมตแลว ตองท�าค�าวนจฉยตามมตของศาล ซงอยางนอยตองประกอบดวย ความเปนมาหรอค�ากลาวหา สรปขอเทจจรงทไดมาจากการพจารณา เหตผลในการวนจฉยในปญหาขอเทจจรงและขอกฎหมาย และบทบญญตของรฐธรรมนญและกฎหมายทยกขนอางอง

ค�าวนจฉยของศาล หากมความจ�าเปนจะตองบงคบใหเปนไปตามค�าวนจฉย ใหศาลมอ�านาจก�าหนด ค�าบงคบโดยใหระบองคกร หนวยงานของรฐ หรอบคคลใดเปนผมหนาทในการบงคบใหเปนไปตามค�าวนจฉยของศาล

ในกรณตามวรรคหา ศาลอาจก�าหนดเงอนไขหรอมาตรการในการบงคบอยางหนงอยางใดเพอใหองคกร หนวยงานของรฐ หรอบคคลทมหนาทในการบงคบ ด�าเนนการตามทศาลก�าหนด

ตลาการซงเปนองคคณะทกคนทวนจฉยตองลงลายมอชอในค�าวนจฉยนน ถาตลาการคนใดมเหตจ�าเปนไมสามารถลงลายมอชอได และองคคณะพจารณาแลวเหนวามเหตจ�าเปนดงกลาว ใหมอบหมายตลาการคนนนหรอตลาการคนอน จดแจงเหตดงกลาวพรอมเหตผลแลวกลดรวมไวกบค�าวนจฉย

ค�าวนจฉยของศาลและความเหนในการวนจฉยของตลาการทเปนองคคณะทกคน ใหสงไปประกาศในราชกจจานเบกษาโดยเรวนบแตวนอาน”

๔. การคมครองประโยชนของคกรณหรอประโยชนสาธารณะ

เมอพจารณาบทบญญตของรฐธรรมนญจะเหนไดวามการก�าหนดมาตรการคมครองประโยชนของคกรณหรอปองปดภยนตรายอนอาจเกดขนแกประโยชนสาธารณะไวแลว แตมบางเรองทรฐธรรมนญยงมไดก�าหนดไว ไดแก กรณตามมาตรา ๖๘ มาตรา ๒๑๒ มาตรา ๒๑๔ มาตรา ๒๔๕ และมาตรา ๒๕๗ ของรฐธรรมนญ ซงยงไมมมาตรการคมครองดงกลาว ดงนน เพอใหเกดความชดเจนในการพทกษรฐธรรมนญในอนทจะคมครองประโยชนของประชาชนเทาทจ�าเปน จงเหนสอดคลองกบรางมาตรา ๓๒ ทเสนอโดยนายพรพนธฯ ซงก�าหนดใหศาลมอ�านาจก�าหนดวธการชวคราวกอนรบค�ารองหรอกอนมค�าวนจฉย จงควรแกไขเพมเตมรางมาตรา ๓๒ ของนายพรพนธ ฯ เพอใหมความชดเจนและเหมาะสมยงขน ดงน

“มาตรา ๓๒ ในชนการพจารณารบค�ารองหรอในระหวางการพจารณาของศาล ตามมาตรา ๖๘ มาตรา ๒๑๒ มาตรา ๒๑๔ มาตรา ๒๔๕ และมาตรา ๒๕๗ ของรฐธรรมนญ ในกรณมเหตจ�าเปน เพอคมครองประโยชนของคกรณหรอปองปดภยนตรายอนอาจเกดขนแกประโยชนสาธารณะ เมอค กรณรองขอหรอศาลเหนสมควร ศาลอาจก�าหนดวธการชวคราวกอนรบค�ารองหรอกอนมค�าวนจฉยได โดยใหศาลก�าหนดระยะเวลาการคมครองชวคราวได ไมเกนหกเดอน แตหากลวงพนระยะเวลาดงกลาวแลว ยงมความจ�าเปนตองใชวธการชวคราวตอไปอก ใหศาลมอ�านาจขยายระยะเวลาการบงคบใชวธการชวคราวออกไปได ทงน ศาลตองแสดงเหตผลประกอบดวย”

136

คณะก

รรมก

ารปฏ

รปกฎ

หมาย

ราย

งานป

ระจำา

ป ๒

๕๕๖

๕. การปรบปรงแกไขรางพระราชบญญต

นอกจากความเหนและขอเสนอแนะในประเดนส�าคญตามขอ ๔.๑ - ๔.๔ ตอรางพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยวธพจารณาของศาลรฐธรรมนญ พ.ศ. .... แลว คณะกรรมการปฏรปกฎหมาย ยงมความเหน ในการแกไขเพมเตมรางพระราชบญญตดงกลาว แตมไดเปนการเปลยนแปลงในสาระส�าคญ ทงน รายละเอยดปรากฏตามตารางเปรยบเทยบรางพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยวธพจารณาของศาลรฐธรรมนญ พ.ศ. .... ๓ ฉบบ ไดแก รางของศาลรฐธรรมนญ รางของนายพรพนธ พาลสข และรางทเปนความเหนของคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย

๖. ความเหนอนเกยวกบรางพระราชบญญตน

โดยทรางพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญ วาดวยวธพจารณาของศาลรฐธรรมนญ พ.ศ. .... เปนกฎหมายทตองตราขนใชบงคบตามรฐธรรมนญ มาตรา ๒๑๖ วรรคหก และมาตรา ๓๐๐ วรรคหา ซงนบแตรฐธรรมนญมผลใชบงคบตงแตป พ.ศ. ๒๕๕๐ จนถงปจจบนยงไมสามารถตรากฎหมายดงกลาวขนใชบงคบได สงผลใหศาลรฐธรรมนญตองไปอาศยขอก�าหนดศาลรฐธรรมนญวาดวยวธพจารณาและการท�าค�าวนจฉย พ.ศ. ๒๕๕๐ ซงเปน ขอก�าหนดทศาลรฐธรรมนญเปนผก�าหนดขนเอง โดยยงขาดความสมบรณ ไมครอบคลมและไมสอดคลองกบหลกสากล บางเรองก�าหนดใหน�าหลกเกณฑทวไปของประมวลกฎหมายวธพจารณาความแพงมาใช เชน เรองการละเมดอ�านาจศาลหรอวธการชวคราวกอนพพากษา เปนตน ซงไมครอบคลมและท�าใหเกดปญหาการตความตางๆ และบทบญญตของประมวลกฎหมายวธพจารณาความแพงบางเรองไมสอดคลองกบคดรฐธรรมนญ

อกทงเมอพจารณาถงคดทเขาส การพจารณาของศาลรฐธรรมนญจะเหนไดวาค กรณสวนใหญจะเปนองคกรฝายบรหาร ไมวาจะเปนหนวยราชการ หนวยงานของรฐ รฐวสาหกจ หรอราชการสวนทองถน แทบทงสน หากยงไมมการตราพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญฯ ดงกลาวมาบงคบใช การท�างานขององคกรฝายบรหาร กอาจไดรบผลกระทบจากวธพจารณาของศาลรฐธรรมนญทยงคงใชขอก�าหนดทยงไมครบถวนสมบรณดงกลาว เมอโดยสภาพของศาลรฐธรรมนญถอเปนองคกรทมความเกยวพนหรอเชอมโยงกบประชาชน จงตองมคณลกษณะพเศษบางประการทแตกตางไปจากระบบศาลโดยทวไป การก�าหนดวธพจารณาของศาลรฐธรรมนญจงตองอยในรปของการบญญตเปนกฎหมายทผานระบบรฐสภาซงมจดเกาะเกยวและเชอมโยงกบประชาชน ซงจะสงผลใหการปฏบตหนาทของ ศาลรฐธรรมนญเปนไปตามหลกนตธรรม และจะเปนประโยชนโดยรวมทงตอองคกรของรฐและประชาชนมากยงขน

๒.๖ ผลการด�าเนนงานตามมาตรา ๑๙ (๖)

ใหค�าปรกษาและสนบสนนการด�าเนนการในการรางกฎหมายของประชาชนผมสทธเลอกตงตามหลกเกณฑและวธการทคณะกรรมการปฏรปกฎหมายก�าหนด

ในการด�าเนนการตามอ�านาจหนาทมาตรา ๑๙ (๖) นน คณะกรรมการปฏรปกฎหมายไดออกระเบยบคณะกรรมการ ปฏรปกฎหมายวาดวยหลกเกณฑและวธการใหค�าปรกษาและสนบสนนในการรางกฎหมายของประชาชนผมสทธเลอกตง พ.ศ. ๒๕๕๕ เพอรองรบภารกจการใหค�าปรกษาและสนบสนนภาคประชาชนตามอ�านาจหนาททก�าหนดไวในกฎหมาย

137

โดยคณะกรรมการปฏรปกฎหมายไดมอบหมายใหคณะกรรมการเฉพาะเรองหรอคณะอนกรรมการไดด�าเนนการ หารอและรวมจดท�ารางกฎหมายใหกบประชาชนผ มสทธเลอกตง โดยมส�านกสงเสรมการมสวนรวมและพฒนา เครอขาย รวมด�าเนนงาน โดยเนนพฒนาองคความรและการด�าเนนการเสรมสรางความร ความเขาใจของประชาชนเกยวกบการมสวนรวมปฏรปกฎหมาย

อยางไรกตาม รางกฎหมายทประชาชนผมสทธเลอกตงไดรวบรวมรายชอเพอเสนอตอรฐสภานน อยในขนตอนตางๆ ของกระบวนการรฐสภา ซงส�านกสงเสรมการมสวนรวมและพฒนาเครอขาย ไดรวบรวมขอมล พบวา รางกฎหมายทม ประชาชนผมสทธเลอกตงเสนอนนอยในขนรอลงมตในสภาผแทนราษฎร หลงผานการพจารณาของคณะกรรมาธการ รวมสองสภา ๑ ฉบบ เปนกฎหมายทบงคบใชแลว ๓ ฉบบ รางกฎหมายทอยในกระบวนการของสภาผแทนราษฎร ๖ ฉบบ รางกฎหมายเกยวดวยการเงนทรอนายกรฐมนตรพจารณาใหค�ารบรอง ๙ ฉบบ รางกฎหมายทอยในกระบวนการการตรวจสอบเอกสาร ๑ ฉบบ อยในกระบวนการยกราง ๑๐ ฉบบ รวมทงสน ๒๙ ฉบบ ทงนไมนบรวมรางกฎหมายทอยระหวางการยกรางและรวบรวมรายชอจ�านวน ๑๙ ฉบบ ซงในระยะเวลา ๑๖ ปทผานมา มรางกฎหมายทประชาชนผมสทธเลอกตงเขาชอเสนอกฎหมายผานกระบวนการออกมาเปนกฎหมายบงคบใช ๕ ฉบบ

โดยในป ๒๕๕๖ หลงจากทมการประกาศยบสภาผแทนราษฎร เมอวนท ๙ ธนวาคม ๒๕๕๖ สงผลใหรางกฎหมายทเสนอโดยประชาชนผมสทธเลอกตงตองรอใหคณะรฐมนตรชดใหมพจารณาวาจะยนยนรางกฎหมายทคางพจารณา อยในรฐสภาเดมไดกลบเขาสการพจารณาอกครงหรอไม และตองเสนอใหรฐสภาชดใหมเหนชอบดวย ซงส�านกสงเสรมการมสวนและพฒนาเครอขายไดด�าเนนการสรปการขอรบค�าปรกษาและสนบสนนในการรางกฎหมายของประชาชนผมสทธเลอกตง ตามกลมสถานะรางกฎหมายทประชาชนผมสทธเลอกตงไดเขาชอเสนอกฎหมาย ดงน

138

คณะก

รรมก

ารปฏ

รปกฎ

หมาย

ราย

งานป

ระจำา

ป ๒

๕๕๖

การขอรบค�าปรกษาและสนบสนนในการรางกฎหมายของประชาชนผมสทธเลอกตง ของส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย

ล�าดบ ป เรอง ผเสนอ ผรบผดชอบ หมายเหต

๑ ๒๕๕๕

๒ ๒๕๕๕

๓ ๒๕๕๕

รางพระราชบญญต

วชาชพ

แพทยแผนไทย

พ.ศ. ....

นายอราม อามระดษ กบประชาชนผม สทธเลอกตง

จ�านวน ๑๐,๒๒๗ คน

วนทเสนอ ๑๑ มถนายน

๒๕๕๑

คณะกรรมการพจารณาปรบปรงแ ล ะ พ ฒ น าก ฎ ห ม า ย ด า นสวสดการสงคม

คณะกรรมการปฏรปกฎหมาย มความเหนและขอเสนอแนะตอประธานสภาผแทนราษฎร และประธานวฒสภา

ปจจบนประกาศในราชกจจานเบกษา ใช บ งคบเป นกฎหมาย เมอวนท ๑ กมภาพนธ ๒๕๕๖

รางพระราชบญญต วชาชพ

การสาธารณสขพ.ศ. ....

นายไพศาล บางชวด กบประชาชนผม สทธเลอกตง

จ�านวน ๑๔,๘๙๒ คน

วนทเสนอ ๒๕ กมภาพนธ

๒๕๕๓

คณะกรรมการพจารณาปรบปรงแ ล ะ พ ฒ น าก ฎ ห ม า ย ด า นสวสดการสงคม

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายม ความเหนและขอเสนอแนะตอนายกรฐมนตร ประธานสภาผ แทนราษฎร และประธานวฒสภา

ปจจบนประกาศในราชกจจานเบกษา ใช บงคบเป นกฎหมาย เมอวนท ๑๖ ธนวาคม ๒๕๕๖

รางพระราชบญญตวาดวย

การเขาชอ เสนอกฎหมาย

พ.ศ. ....

(๑) นายภม มลศลป กบ

ประชาชนผมสทธเลอกตง จ�านวน ๑๐,๗๕๑ คน วนทเสนอ ๑๔ ตลาคม ๒๕๕๓

(๒) ศ.ดร. บวรศกด

อวรรณโณ กบประชาชนผมสทธเลอกตง จ�านวน ๑๒,๔๔๖ คน วนทเสนอ ๓

กนยายน ๒๕๕๔

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายให ความเหนและข อเสนอแนะต อนายกรฐมนตร ประธานสภาผ แทนราษฎร และประธานวฒสภา เรอง รางพระราชบญญต วาดวยการเขาชอเสนอกฎหมาย พ.ศ. ....

ปจจบนประกาศในราชกจจานเบกษา ใช บงคบเป นกฎหมาย เมอวนท ๑๗ ธนวาคม ๒๕๕๖

คณะกรรมการเฉพาะเรองดานก า ร ก ร ะ จ า ย อ�านาจและการ ม ส วนร วมของประชาชน

กฎหมายทบงคบใชแลว

139

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายม ความเหนและขอเสนอแนะ เสนอตอนายกรฐมนตร และประธานสภาผแทนราษฎร

ปจจบนรางพระราชบญญตปองกนการทารณกรรมและการจดสวสดภาพสตว พ.ศ. ... คณะกรรมาธการพจารณาเสรจแลว กอนมการยบสภาผแทนราษฎรเมอวนท ๙ ธนวาคม ๒๕๕๖

รางกฎหมายทอยในกระบวนการของสภาผแทนราษฎร

การขอรบค�าปรกษาและสนบสนนในการรางกฎหมายของประชาชนผมสทธเลอกตง ของส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย

ล�าดบ ป เรอง ผเสนอ ผรบผดชอบ หมายเหต

๔ ๒๕๕๕ รางพระราชบญญต กองทน

พฒนาสอปลอดภยและสรางสรรค พ.ศ. ....

นางสาวเขมพร วรณราพนธ กบประชาชน

ผมสทธ เลอกตงจ�านวน ๑๒,๐๔๖ คน

วนทเสนอ ๑๗ สงหาคม

๒๕๕๕ รบหลกการ ๑๖ มกราคม

๒๕๕๖

คณะกรรมการพจารณาปรบปรงแ ล ะ พ ฒ น าก ฎ ห ม า ย ด า นสวสดการสงคม

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายมความเหนและขอเสนอแนะ เสนอตอประธานสภาผแทนราษฎร

ปจจบนรางพระราชบญญตกองทนพฒนาสอปลอดภยและสรางสรรค พ.ศ. ....(ฉบบประชาชน) อยระหวางการพจารณาของคณะกรรมาธการวสามญสภาผแทนราษฎรวาระ ๒

กอนมการยบสภาผแทนราษฎรเมอวนท ๙ ธนวาคม ๒๕๕๖

๕ ๒๕๕๕ รางพระราชบญญตปองกน การทารณกรรม

และการจดสวสดภาพสตว

พ.ศ. ....

นายสวรรค แสงบลลงค กบ

ประชาชนผมสทธเลอกตงจ�านวน ๑๑,๕๑๐ คน

วนทเสนอ ๕ เมษายน

๒๕๕๕ รบหลกการ ๑๐ ตลาคม

๒๕๕๕

ส� า น ก ง า น คณะกรรมการปฏรปกฎหมาย

ส� า น ก ส ง เ ส ร ม การมสวนรวมและ พฒนาเครอขาย

๖ ๒๕๕๕ (๑) รางพระราชบญญตค มครองผเสยหายจากการรบบรการสาธารณสข

พ.ศ. ....

(๑) นางสาว สาร อองสมหวง กบประชาชน

ผมสทธเลอกตงจ�านวน ๑๐,๖๓๑

คน วนทเสนอ ๕ มถนายน

๒๕๕๒ บรรจระเบยบวาระ

๑๒ พฤษภาคม ๒๕๕๓

140

คณะก

รรมก

ารปฏ

รปกฎ

หมาย

ราย

งานป

ระจำา

ป ๒

๕๕๖

การขอรบค�าปรกษาและสนบสนนในการรางกฎหมายของประชาชนผมสทธเลอกตง ของส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย

ล�าดบ ป เรอง ผเสนอ ผรบผดชอบ หมายเหต

(๒) รางพระราชบญญต ผไดรบผลกระทบจากการรบบรการสาธารณสข

พ.ศ….

(๒) นางอรพรรน เมธาดลกกล กบประชาชน ผมสทธเลอกตงจ�านวน

๑๐,๙๙๔ คน วนทเสนอ ๙ กนยายน

๒๕๕๓ บรรจระเบยบวาระ ๒๖ มกราคม

๒๕๕๔

คณะอนกรรมการปฏรปกฎหมายดานการคมครองผ เ ส ย ห ายจ ากก า ร ร บ บ ร ก า รสาธารณสข

บรรจระเบยบวาระการประชมเพอรอการพจารณาในวาระท ๑ ของสภา ผแทนราษฎร

กอนมการยบสภาผแทนราษฎรเมอวนท ๙ ธนวาคม ๒๕๕๖

คณะอนกรรมการปฏรปกฎหมายดานการค มครองผ เสยหายจากการรบบรการสาธารณสขไดประชมรบฟงความเหนจากทกภาคสวนเพอพจารณารางพระราชบญญตค มครองผ เสยหายจากการรบบรการสาธารณสข พ.ศ. .... (ฉบบประชาชน) ทงสองฉบบ พบวามประเดนความขดแยงในหลกการทงสองราง จงเหนควรใหมการยกรางพระราชบญญตค มครองผ เสยหายจากการรบบรการสาธารณสข พ.ศ. ....(ฉบบ คปก) ซง คณะกรรมการปฏ รปกฎหมายมมต เหนชอบแลว รอท�าความเหนเสนอตอคณะรฐมนตรและรฐสภาตอไป

๗ ๒๕๕๕ รางพระราชบญญต

ประกนสงคม (ฉบบท ..) พ.ศ. ....

นางสาว วไลวรรณ แซเตย

กบประชาชน ผมสทธเลอกตง

จ�านวน ๑๔,๒๖๔ คน

วนทเสนอ ๒๔ พฤศจกายน

๒๕๕๓

คณะกรรมการพจารณาปรบปรงแ ล ะ พ ฒ น าก ฎ ห ม า ย ด า นสวสดการสงคม

คณะกรรมการปฏรปกฎหมาย มความเหนและขอเสนอแนะตอนายกรฐมนตร ประธานสภาผแทนราษฎร และประธานวฒสภา เรอง รางพระราชบญญตประกนสงคม (ฉบบท ..) พ.ศ. ....

รฐสภามมตไมรบหลกการของรางพระราชบญญตประกนสงคม พ.ศ. .... (ฉบบประชาชน) กบรางพระราชบญญตประกนสงคม พ.ศ. .... (ฉบบนายนคร มาฉม ส.ส. พรรคประชาธปตย) เมอวนท ๒๑ มนาคม ๒๕๕๖ โดยรบหลกการรางพระราชบญญตประกนสงคม พ.ศ. .... (ฉบบคณะรฐมนตร) และรางพระราชบญญตประกนสงคม พ.ศ. .... (ฉบบนายเรวต อารรอบ ส.ส. พรรคประชาธปตย) ซงคณะกรรมาธการสภาผ แทนราษฎร ไดพจารณาเสรจแลว

141

กอนมการยบสภาผแทนราษฎรเมอวนท ๙ ธนวาคม ๒๕๕๖

การขอรบค�าปรกษาและสนบสนนในการรางกฎหมายของประชาชนผมสทธเลอกตง ของส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย

ล�าดบ ป เรอง ผเสนอ ผรบผดชอบ หมายเหต

รางกฎหมายเกยวดวยการเงน ทรอนายกรฐมนตรพจารณาใหค�ารบรองตามรฐธรรมนญ มาตรา ๑๔๒ (สมยรฐบาลนายกรฐมนตรนางสาวยงลกษณ ชนวตร ระหวางวนท ๒๖ สงหาคม ๒๕๕๔ - ๒๕๕๖)

๘ ๒๕๕๖ รางพระราชบญญต

สภาต�าบล และองคการบรหาร

สวนต�าบล (ฉบบท ..) พ.ศ. ....

ดร.สธรา วจตรานนท กบประชาชน

ผมสทธ เลอกตงจ�านวน ๔๐,๕๔๒ คน

วนทเสนอ ๗ พฤษภาคม ๒๕๕๑ บรรจระเบยบวาระ ๒๔ กนยายน

๒๕๕๑

คณะกรรมการพจารณาปรบปรง แ ล ะ พ ฒ น าก ฎ ห ม า ย ด า นกระจายอ�านาจแ ล ะ ก า ร ม ส ว น ร ว ม ข อ งประชาชน

บรรจระเบยบวาระการประชมเพอรอการพจารณาในวาระท ๑ ของสภา ผแทนราษฎร (ไมมการเสนอรางกฎหมายโดยคณะรฐมนตร)

ก อนมการยบสภาผ แทนราษฎร เมอวนท ๙ ธนวาคม ๒๕๕๖

๙ ๒๕๕๔

๑๐ ๒๕๕๕

รางพระราชบญญตสมนไพร

แหงชาต พ.ศ. ….

รางพระราชบญญตยา พ.ศ. ....

นายอราม อามระดษ กบ

ประชาชน ผมสทธเลอกตง

จ�านวน ๑๑,๐๖๖ คน

วนทเสนอ ๗ กนยายน

๒๕๕๔

ผศ.นยดา เกยรตยงองศล กบประชาชน

ผมสทธเลอกตง จ�านวน

๑๐,๒๕๔ คน วนทเสนอ

๑๙ มกราคม ๒๕๕๕

ส�านกสงเสรมการมส วนร วมและพฒนาเครอขาย

ส�านกสงเสรมการมส วนร วมและพฒนาเครอขาย

รางกฎหมายเกยวดวยการเงน ทรอนายกรฐมนตรพจารณาใหค�ารบรองตามรฐธรรมนญ มาตรา ๑๔๒

รางกฎหมายเกยวดวยการเงน ทรอนายกรฐมนตรพจารณาใหค�ารบรองตามรฐธรรมนญ มาตรา ๑๔๒

142

คณะก

รรมก

ารปฏ

รปกฎ

หมาย

ราย

งานป

ระจำา

ป ๒

๕๕๖

การขอรบค�าปรกษาและสนบสนนในการรางกฎหมายของประชาชนผมสทธเลอกตง ของส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย

ล�าดบ ป เรอง ผเสนอ ผรบผดชอบ หมายเหต

รางพระราชบญญต

องคกรอสระดานสงแวดลอม

และสขภาพ พ.ศ. ....

นางสนทร เซงกง กบประชาชน ผมสทธ

เลอกตง จ�านวน ๑๑,๐๙๕ คน

วนทเสนอ ๒๒ กมภาพนธ

๒๕๕๕

คณะกรรมการพจารณาปรบปรงและพฒนากฎหมายทดนฯ ไดท�าจดหมายถงนายกรฐมนตรเพอใหเรงรดการพจารณาลงนามรบรองรางกฎหมายฉบบน

รางกฎหมายเกยวดวยการเงน ทรอนายกรฐมนตรพจารณาใหค�ารบรองตามรฐธรรมนญ มาตรา ๑๔๒

๑๒ ๒๕๕๕

๑๓ ๒๕๕๕

๑๑ ๒๕๕๕

รางพระราชบญญต โคนมและ

ผลตภณฑนม พ.ศ. ....

รางพระราชบญญต

ขาวชาวนาไทย พ.ศ. ....

นายสมชาย ด�าทะรส กบประชาชน

ผมสทธเลอกตง จ�านวน

๑๐,๐๘๖ คน วนทเสนอ

๑๙ มถนายน ๒๕๕๕

นายภานพงศ ภทรคนงาม กบ

ประชาชน ผมสทธเลอกตง

จ�านวน ๑๑,๘๙๘ คน

วนทเสนอ ๒๐ มถนายน

๒๕๕๕

ส�านกสงเสรมการมส วนร วมและพฒนาเครอขาย

ส�านกสงเสรมการมส วนร วมและพฒนาเครอขาย

รางกฎหมายเกยวดวยการเงน ทรอนายกรฐมนตรพจารณาใหค�ารบรองตามรฐธรรมนญ มาตรา ๑๔๒

- คณะกรรมการพจารณาปรบปรงแ ล ะ พ ฒ น าก ฎ ห ม า ย ด า น ทดนทรพยากร ธ ร ร ม ช า ต และสงแวดลอม

- ส�านกสงเสรมการมส วนร วมแ ล ะ พ ฒ น า เครอขาย

รางกฎหมายเกยวดวยการเงน ทรอนายกรฐมนตรพจารณาใหค�ารบรองตามรฐธรรมนญ มาตรา ๑๔๒

143

การขอรบค�าปรกษาและสนบสนนในการรางกฎหมายของประชาชนผมสทธเลอกตง ของส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย

ล�าดบ ป เรอง ผเสนอ ผรบผดชอบ หมายเหต

๑๔ ๒๕๕๕ รางพระราช บญญต

แรงงานสมพนธ พ.ศ. ....

นายชาล ลอยสง กบประชาชน

ผมสทธเลอกตงจ�านวน

๑๒,๑๓๐ คน วนทเสนอ

๒๒ สงหาคม ๒๕๕๕

- คณะกรรมการพจารณาปรบปรงแ ล ะ พ ฒ น าก ฎ ห ม า ย ด า น สวสดการสงคม

- ส�านกสงเสรมการม ส วนร วมแ ล ะ พ ฒ น า เครอขาย

อย ระหว างการศกษาและรบฟ ง ความคดเหน โดยคณะกรรมการพจารณาปร บปร ง และพฒนากฎหมายด าน สวสดการสงคม

รางกฎหมายเกยวดวยการเงน ทรอนายกรฐมนตรพจารณาใหค�ารบรองตามรฐธรรมนญ มาตรา ๑๔๒

๑๕ ๒๕๕๕

๑๖ ๒๕๕๕

๑๗ ๒๕๕๕

รางพระราชบญญต ระเบยบ

ขาราชการ สวนทองถน

พ.ศ. ....

รางพระราชบญญต

คมครองแรงงาน (ฉบบท..) พ.ศ. ….

รางพระราชบญญตสงเสรม

โอกาสและ ความเสมอภาค

ระหวางเพศ พ.ศ. ....

นายพพฒน วรสทธด�ารง กบ

ประชาชน ผมสทธเลอกตง

จ�านวน ๑๐,๒๓๕ คน

วนทเสนอ ๒๒ สงหาคม

๒๕๕๕

นายมนส โกศล กบประชาชน

ผมสทธเลอกตงจ�านวน

๑๐,๑๑๒ คน วนทเสนอ

๒๖ ธนวาคม ๒๕๕๕

นางสาวอษา เลศศรสนทด กบประชาชน

ผมสทธเลอกตงจ�านวน

๑๔,๙๕๓ คน วนทเสนอ

๓๑ ตลาคม ๒๕๕๕

ส�านกสงเสรมการมส วนร วมและพฒนาเครอขาย

คณะอนกรรมการปฏรปแรงงาน

ส�านกสงเสรมการมส วนร วมและพฒนาเครอขาย

คณะกรรมการพจารณาปรบปรง แ ล ะ พ ฒ น าก ฎ ห ม า ย ด า นความเสมอภาคระหวางเพศ ส�านก ส ง เ ส ร ม ก า ร มส วนร วมและพฒนาเครอขาย

รางกฎหมายเกยวดวยการเงน ทรอนายกรฐมนตรพจารณาใหค�ารบรองตามรฐธรรมนญ มาตรา ๑๔๒

อยระหวางการศกษาและรบฟงความคดเหนโดยคณะอนกรรมการปฏรปแรงงาน

รางกฎหมายเกยวดวยการเงน ทรอนายกรฐมนตรพจารณาใหค�ารบรองตามรฐธรรมนญ มาตรา ๑๔๒

คณะกรรมการพจารณาปรบปรงและพฒนากฎหมายดานความเสมอภาค ระหวางเพศไดไดรบฟงความเหนจากผ เชยวชาญและภาคประชาชน เพอปรบปรงและพฒนาราง พ.ร.บ. สงเสรมโอกาสและความเสมอภาคระหวางเพศ พ.ศ. .... (ฉบบประชาชน) และจดท�าแนวทางการตรา ราง พ.ร.บ. สงเสรมโอกาสและความเสมอภาคระหวางเพศ พ.ศ. ....

144

คณะก

รรมก

ารปฏ

รปกฎ

หมาย

ราย

งานป

ระจำา

ป ๒

๕๕๖

รางกฎหมายทอยในกระบวนการยกรางพระราชบญญต

การขอรบค�าปรกษาและสนบสนนในการรางกฎหมายของประชาชนผมสทธเลอกตง ของส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย

ล�าดบ ป เรอง ผเสนอ ผรบผดชอบ หมายเหต

๑๘ ๒๕๕๕

๑๙ ๒๕๕๕

๒๐ ๒๕๕๖

รางพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการ

เชยงใหม มหานคร พ.ศ. ....

รางพระราชบญญตแร พ.ศ. ....

รางพระราชบญญต

ทรพยากรน�า พ.ศ. ....

นายช�านาญ จนทรเรอง กบ

ประชาชน ผมสทธเลอกตง

จ�านวน ๑๐,๖๐๐ คน

วนทเสนอ ๒๖ ตลาคม

๒๕๕๖

นายเลศศกด ค�าคงศกด

ตวแทนเครอขายประชาชน ผเปน

เจาของแร

นายหาญณรงค เยาวเลศ สมชชาองคกรเอกชน

ดานการคมครองสงแวดลอมและอนรกษ

ทรพยากรธรรมชาต (สคส.)

คณะกรรมการเฉพาะเรองดานก า ร ก ร ะ จ า ย อ�านาจและการมส วนร วมของประชาชน

คณะอนกรรมการปฏรปกฎหมายด า น แ ร แ ล ะพลงงาน

คณะอนกรรมการปฏรปกฎหมายดานทรพยากรน�า

อยระหวางการพจารณารบฟงความคดเหนและยกรางพระราชบญญตแร พ.ศ. .... โดยคณะอนกรรมการปฏรปกฎหมายดานแรและพลงงาน รวมกบเครอขายภาคประชาชน

อย ระหว างการพจารณารบฟ งความคดเหนและยกรางพระราชบญญต ทรพยากรน�า พ.ศ. .... โดยคณะอนกรรมการ ปฏรปกฎหมายดานทรพยากรน�า รวมกบ เครอขายภาคประชาชน

ซงคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย มมต เหนชอบ และเสนอตอนายกรฐมนตรแลว

รางกฎหมายเกยวดวยการเงน ทรอนายกรฐมนตรพจารณาใหค�ารบรองตามรฐธรรมนญ มาตรา ๑๔๒

รางกฎหมายทอยในกระบวนการตรวจสอบรางชอประชาชนผมสทธเลอกตง

คณะกรรมการเฉพาะเรองดานการ กระจายอ�านาจและการมสวนรวมของประชาชน ไดรบฟงความคดเหนของภาคประชาชนเพอพฒนารางพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการเชยงใหมมหานคร พ.ศ. .... และรบเอาหลกการดงกลาวมาพฒนาเปนรางพระราชบญญตการบรหารจงหวดปกครองตนเอง พ.ศ. ....

รางกฎหมายอยในระหวางการด�าเนนการของเจาหนาท ส�านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร

145

การขอรบค�าปรกษาและสนบสนนในการรางกฎหมายของประชาชนผมสทธเลอกตง ของส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย

ล�าดบ ป เรอง ผเสนอ ผรบผดชอบ หมายเหต

๒๑ ๒๕๕๖ รางพระราชบญญตธนาคารทดน พ.ศ. ....

นายประยงค ดอกล�าไย

กบเครอขาย ขบวนการประชาชน เพอสงคม ทเปนธรรม

คณะอนกรรมการปฏรปกฎหมายทดน

อยระหวางการพจารณารบฟงความคดเหนและยกรางพระราชบญญตธนาคารทดน พ.ศ. .... โดยคณะอนกรรมการปฏรปกฎหมายทดน รวมกบเครอขายภาคประชาชน

๒๒ ๒๕๕๖

๒๓ ๒๕๕๖

๒๔ ๒๕๕๖

รางพระราชบญญตภาษทดนอตรากาวหนา

พ.ศ. ....

รางพระราชบญญต สทธในการจดการทดนและทรพยากร

พ.ศ. ....

รางพระราชบญญตสงเสรม

และรกษาคณภาพสงแวดลอม

พ.ศ. ….

นายประยงค ดอกล�าไย

กบเครอขาย ขบวนการประชาชน เพอสงคม ทเปนธรรม

นายประยงค ดอกล�าไย

กบเครอขายขบวนการประชาชน เพอสงคม ทเปนธรรม

นายหาญณรงค เยาวเลศ สมชชาองคกรเอกชน

ดานการคมครองสงแวดลอมและ

อนรกษทรพยากร ธรรมชาต (สคส.)

คณะอนกรรมการปฏรปกฎหมายดานทดน

คณะอนกรรมการปฏรปกฎหมายดานทดน

คณะกรรมการพจารณาปรบปรง แ ล ะ พ ฒ น าก ฎ ห ม า ย ท ด นท ร พ ย า ก ร ธ ร ร ม ช า ต แ ล ะ สงแวดลอม

อย ระหว างการพจารณารบฟ งความคดเหนและยกรางพระราชบญญต ภาษทดนอตรากาวหนา พ.ศ. .... โดย คณะอนกรรมการปฏรปกฎหมายทดน รวมกบเครอขายภาคประชาชน

อยระหวางการพจารณารบฟงความคดเหนและยกรางพระราชบญญตสทธ ใ นกา รจ ดก า รท ด น และทร พย ากร พ.ศ. …. โดยคณะอนกรรมการปฏรปกฎหมายทดน ร วมกบเครอข ายภาคประชาชน

อย ระหว างการพจารณารบฟ ง ความคดเหนและยกรางพระราชบญญต สงเสรมและรกษาคณภาพสงแวดลอม พ.ศ. .... โดยคณะกรรมการพจารณาปร บปร ง และพฒนากฎหมายท ด นทรพยากรธรรมชาตและส งแวดล อม รวมกบเครอขายภาคประชาชน

146

คณะก

รรมก

ารปฏ

รปกฎ

หมาย

ราย

งานป

ระจำา

ป ๒

๕๕๖

การขอรบค�าปรกษาและสนบสนนในการรางกฎหมายของประชาชนผมสทธเลอกตง ของส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย

ล�าดบ ป เรอง ผเสนอ ผรบผดชอบ หมายเหต

๒๖ ๒๕๕๖

๒๕ ๒๕๕๖

๒๗ ๒๕๕๖

๒๘ ๒๕๕๖

รางพระราชบญญตผ ลภย

พ.ศ. ....

รางพระราชบญญตค ชวต

พ.ศ. ....

รางพระราชบญญตกจการสลากเพอสงคม

พ.ศ. ....

รางพระราชบญญตกองทน

สงเสรม การพฒนา

ภาคประชาสงคม พ.ศ. ....

นายวรวชญ เธยรชยนนท

มลนธไทยเพอคนมปญหาสทธและ

สถานะบคคล

นางสาวฉนทลกษณ

รกษาอย (มลนธเพอสทธและ

ความเปนธรรมทางเพศ)

มลนธเครอขายครอบครว

(นายธนากร คมกฤส)

มลนธเครอขายครอบครว

(นายธนากร คมกฤส)

คณะอนกรรมการปฏรปกฎหมายด านประชาคมอาเซยน

คณะกรรมการพจารณาปรบปรงแ ล ะ พ ฒ น าก ฎ ห ม า ย ด า นความเสมอภาคระหวางเพศ

คณะกรรมการพจารณาปรบปรงแ ล ะ พ ฒ น าก ฎ ห ม า ย ด า นสวสดการสงคม

คณะกรรมการพจารณาปรบปรงแ ล ะ พ ฒ น าก ฎ ห ม า ย ด า นสวสดการสงคม

อย ระหว างการศกษาและรบฟ ง ความเหนเพอ เสนอแนะเพม เตมต อ เครอขายภาคประชาชน โดยคณะกรรมการ พจารณาปรบปรงและพฒนากฎหมายดานสวสดการสงคม

อย ระหว างการศกษาและรบฟ งความเหนเพอ เสนอแนะเพม เตมต อ เครอขายภาคประชาชน โดยคณะกรรมการ พจารณาปรบปรงและพฒนากฎหมายดานสวสดการสงคม

อย ระหว างการพจารณายกร าง พระราชบญญตคชวต พ.ศ. .... โดยคณะท�างานฯ คณะกรรมการพจารณาปรบปรงและพฒนากฎหมายดานความเสมอภาคระหวางเพศ รวมกบกลมเครอขายภาคประชาชน

อย ระหว างการศกษาและรบฟ ง ความคดเหน โดยคณะอนกรรมการปฏรปกฎหมายดานประชาคมอาเซยน

147

ล�าดบ ระเบยบคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย ป ๒๕๕๖ วนทลงนาม

๑ ระเบยบคณะกรรมการปฏรปกฎหมายวาดวยการก�ากบดแลการบรหารงาน ๒๕ มถนายน ๒๕๕๖ และการปฏบตหนาทของส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย พ.ศ. ๒๕๕๖

๒ ระเบยบคณะกรรมการบรหารงานบคคลวาดวยหลกเกณฑและวธการเกยวกบ ๑๐ กรกฎาคม ๒๕๕๖ การสอบสวน พ.ศ. ๒๕๕๖

๓ ระเบยบคณะกรรมการปฏรปกฎหมายวาดวยสวสดการเกยวกบการรกษา ๕ สงหาคม ๒๕๕๖ พยาบาลของพนกงานและลกจางของส�านกงาน (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๕๖

๔ ระเบยบคณะกรรมการปฏรปกฎหมายวาดวยการบรหารงานบคคล ๓๐ สงหาคม ๒๕๕๖ (ฉบบท ๔) พ.ศ. ๒๕๕๖

๕ ระเบยบคณะกรรมการปฏรปกฎหมายวาดวยเลขาธการคณะกรรมการ ๓๐ สงหาคม ๒๕๕๖ ปฏรปกฎหมาย พ.ศ. ๒๕๕๖

๖ ระเบยบคณะกรรมการปฏรปกฎหมายวาดวยการจายเงนคาตอบแทน ๒๔ กนยายน ๒๕๕๖ การปฏบตงานนอกเวลาท�าการ พ.ศ. ๒๕๕๖

๗ ระเบยบคณะกรรมการปฏรปกฎหมายวาดวยการปรบเงนเดอนแกพนกงาน ๒๗ พฤศจกายน ๒๕๕๖ ทผานการทดลองปฏบตงาน พ.ศ. ๒๕๕๖

๘ ระเบยบคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย วาดวยคาใชจายในการประชม ๒๓ ธนวาคม ๒๕๕๖ การฝกอบรม การจดงาน การเดนทางไปปฏบตงาน และการเลยงรบรอง ของส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย พ.ศ. ๒๕๕๖

รวมทงสน ๘ ฉบบ

๒.๗ ผลการด�าเนนงานตามมาตรา ๑๙ (๗)

ออกระเบยบหรอประกาศเกยวกบการบรหารงานทวไป การบรหารบคคล การงบประมาณ การเงนและทรพยสนการรกษาการแทนและการปฏบตการแทนการก�าหนดอตราเงนเดอนและคาตอบแทนสวสดการหรอการสงเคราะหอนแกพนกงานและลกจางของส�านกงานฯและการด�าเนนการอนของส�านกงานฯ

ในการด�าเนนการตามอ�านาจหนาทมาตรา ๑๙ (๗) นน คณะกรรมการปฏรปกฎหมายมผลการด�าเนนการ ดงน

(๑)การออกระเบยบคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย

148

คณะก

รรมก

ารปฏ

รปกฎ

หมาย

ราย

งานป

ระจำา

ป ๒

๕๕๖

กลาวโดยสรป นบแตคณะกรรมการปฏรปกฎหมายเขารบหนาทเมอวนท ๒๕ พฤษภาคม ๒๕๕๔ มาถง ปจจบน มผลการด�าเนนการเกยวกบการออกระเบยบหรอประกาศส�าหรบการด�าเนนการของคณะกรรมการ ปฏรปกฎหมายและส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมายจ�านวนทงสน ๔๑ เรอง แบงเปน ระเบยบคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย จ�านวน ๓๓ เรอง และประกาศคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย จ�านวน ๘ เรอง

โดยระเบยบคณะกรรมการปฏรปกฎหมายทส�าคญอนควรเผยแพรตอสาธารณชนไดรบทราบ ดงน

๑. ระเบยบคณะกรรมการปฏรปกฎหมายวาดวยหลกเกณฑและวธการใหค�าปรกษาและสนบสนน การด�าเนนการรางกฎหมายของประชาชนผมสทธเลอกตงพ.ศ.๒๕๕๕

๒. ระเบยบคณะกรรมการวาดวยขอมลขาวสารของส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมายพ.ศ.๒๕๕๕

๓. ระเบยบคณะกรรมการปฏรปกฎหมายวาดวยการก�ากบดแลการบรหารงานและการปฏบตหนาทของส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมายพ.ศ.๒๕๕๖

ล�าดบ ประกาศคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย ป ๒๕๕๖ วนทลงนาม

(๒)การออกประกาศคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย

๑ ประกาศคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย เรอง สรรหาและคดเลอกบคคล ๓๑ กรกฎาคม ๒๕๕๖ เพอแตงตงใหด�ารงต�าแหนงเลขาธการคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย

๒ ประกาศคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย เรอง ขยายระยะเวลาการรบสมคร ๓๐ สงหาคม ๒๕๕๖ เลขาธการคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย

รวมทงสน ๒ ฉบบ

149

150

คณะก

รรมก

ารปฏ

รปกฎ

หมาย

ราย

งานป

ระจำา

ป ๒

๕๕๖

151

152

คณะก

รรมก

ารปฏ

รปกฎ

หมาย

ราย

งานป

ระจำา

ป ๒

๕๕๖

153

154

คณะก

รรมก

ารปฏ

รปกฎ

หมาย

ราย

งานป

ระจำา

ป ๒

๕๕๖

155

156

คณะก

รรมก

ารปฏ

รปกฎ

หมาย

ราย

งานป

ระจำา

ป ๒

๕๕๖

157

158

คณะก

รรมก

ารปฏ

รปกฎ

หมาย

ราย

งานป

ระจำา

ป ๒

๕๕๖

159

160

คณะก

รรมก

ารปฏ

รปกฎ

หมาย

ราย

งานป

ระจำา

ป ๒

๕๕๖

161

162

คณะก

รรมก

ารปฏ

รปกฎ

หมาย

ราย

งานป

ระจำา

ป ๒

๕๕๖

163

164

คณะก

รรมก

ารปฏ

รปกฎ

หมาย

ราย

งานป

ระจำา

ป ๒

๕๕๖

๒.๘ ผลการด�าเนนงานตามมาตรา ๑๙ (๘)

จดท�ารายงานผลการปฏบตหนาทประจ�าปเสนอตอคณะรฐมนตร รฐสภา และเผยแพรตอสาธารณชนโดยค�านงถงประสทธภาพในการเขาถงขอมลดงกลาว

ในการด�าเนนการตามอ�านาจหนาทมาตรา ๑๙ (๘) นน คณะกรรมการปฏรปกฎหมาย มผลการด�าเนนการ ดงน

(๑) จดสงรายงานผลการปฏบตหนาทประจ�าป ๒๕๕๕ ของคณะกรรมการปฏรปกฎหมายตอคณะรฐมนตร จ�านวน ๒๐๐ เลม

(๒) จดสงรายงานผลการปฏบตหนาทประจ�าป ๒๕๕๕ ของคณะกรรมการปฏรปกฎหมายตอสภาผแทนราษฎร จ�านวน ๑,๒๐๐ เลม

(๓) จดสงรายงานผลการปฏบตหนาทประจ�าป ๒๕๕๕ ของคณะกรรมการปฏรปกฎหมายตอวฒสภา จ�านวน ๗๐๐ เลม

(๔) จดสงรายงานผลการปฏบตหนาทประจ�าป ๒๕๕๕ ของคณะกรรมการปฏรปกฎหมายใหแกสวนราชการ องคกรอสระ และหนวยงานของรฐ หนวยงานละ ๒ เลม

(๕) จดสงรายงานผลการปฏบตหนาทประจ�าป ๒๕๕๕ ของคณะกรรมการปฏรปกฎหมายใหกบกรรมการเฉพาะเรองและอนกรรมการทคณะกรรมการปฏรปกฎหมายแตงตง

(๖) เผยแพรรายงานผลการปฏบตหนาทประจ�าป ๒๕๕๕ ของคณะกรรมการปฏรปกฎหมายในการ จดโครงการสมมนาของคณะกรรมการปฏรปกฎหมายและคณะกรรมการอนๆ

(๗) เผยแพรรายงานผลการปฏบตหนาทประจ�าป ๒๕๕๕ ของคณะกรรมการปฏรปกฎหมายบนเวบไซตของส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย ท www.lrct.go.th

165

๒.๙ ผลการด�าเนนงานตามมาตรา ๑๙ (๙)

ปฏบตการอนตามทก�าหนดไวในพระราชบญญตคณะกรรมการปฏรปกฎหมายพ.ศ.๒๕๕๓หรอกฎหมายอนหรอตามทคณะรฐมนตรมอบหมาย

ในการด�าเนนการตามอ�านาจหนาทมาตรา ๑๙ (๙) นน คณะกรรมการปฏรปกฎหมาย มผลการด�าเนนการตาม ทไดรบมอบหมาย หรอตามทกฎหมายอนบญญตไว จ�านวน ๓ เรอง ดงน

(๑)ความเหนและขอเสนอแนะเรองรางประกาศคณะกรรมการกจการกระจายเสยงกจการโทรทศนและกจการโทรคมนาคมแหงชาตเรองหลกเกณฑการก�ากบดแลเนอหารายการในกจการกระจายเสยงและกจการโทรทศนพ.ศ.....

ความเปนมา

ดวยประชาชนท�าหนงสอเสนอใหคณะกรรมการปฏรปกฎหมายด�าเนนการพจารณาและใหความเหนและ ขอเสนอแนะ กรณเกยวกบรางประกาศคณะกรรมการกจการกระจายเสยง กจการโทรทศนและกจการโทรคมนาคม แหงชาต เรอง หลกเกณฑการก�ากบดแลเนอหารายการในกจการกระจายเสยงและกจการโทรทศน พ.ศ. .... ประกอบกบ คณะกรรมการปฏรปกฎหมายไดเลงเหนถงความส�าคญในประเดนดงกลาว จงไดมการหยบยกขนมาพจารณา

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายซงมอ�านาจหนาทหลกในการปรบปรงและพฒนากฎหมายของประเทศ รวมทงปรบปรงและพฒนากฎหมายใหเปนไปตามรฐธรรมนญ บนพนฐานองคความรทางวชาการและการมสวนรวมของประชาชนซงอาจไดรบผลกระทบจากกฎหมาย ไดพจารณาแลวเหนวาการก�าหนดหลกเกณฑในการก�ากบดแลเนอหารายการในกจการกระจายเสยงและกจการโทรทศนตามรางประกาศฯ หากมผลใชบงคบเปนกฎหมายอาจมผลกระทบตอสทธและเสรภาพทงในดานเสรภาพของสอ เสรภาพในการแสดงความคดเหน และสทธการรบรขอมลขาวสารของประชาชน ดงนน คณะกรรมการปฏรปกฎหมายจงไดมการส�ารวจ ศกษา และวเคราะหทางวชาการ เพอน�ามาสขอสรปและขอเสนอแนะตอ กสทช. เพอประกอบการพจารณารางประกาศฯ ดงกลาว

166

คณะก

รรมก

ารปฏ

รปกฎ

หมาย

ราย

งานป

ระจำา

ป ๒

๕๕๖

ความเหนและขอเสนอแนะ

จากการพจารณาศกษาและรบฟงความคดเหนของภาคสวนทเกยวของกบรางประกาศฯ อนเปนรางทเกยวกบ การก�าหนดเนอหารายการทตองหามมใหออกอากาศและมาตรการการก�ากบมใหมการออกอากาศรายการทมเนอหาตองหามของผประกอบกจการกระจายเสยงและกจการโทรทศน คณะกรรมการปฏรปกฎหมายจงมความเหนตออ�านาจ ในการออกประกาศคณะกรรมการกจการกระจายเสยง กจการโทรทศนและกจการโทรคมนาคมแหงชาต เรอง หลกเกณฑ การก�ากบดแลเนอหารายการในกจการกระจายเสยงและกจการโทรทศนในการก�าหนดเนอหารายการทตองหามมใหออกอากาศ ดงน

๑) การออกประกาศฯ ก�าหนดเนอหารายการทตองหามมใหออกอากาศ ไมชอบดวยกฎหมาย เนองจาก รางประกาศฯ อางบทบญญตตามมาตรา ๓๗ แหง พ.ร.บ. การประกอบกจการกระจายเสยงฯ เปนกรอบในการวางหลกเกณฑและแนวทางการก�ากบดแลเนอหารายการทตองหามมใหออกอากาศ ซงบทบญญตมาตรา ๓๗ มลกษณะเปนกฎหมายจ�ากดสทธและเสรภาพบางประการของบคคลตามรฐธรรมนญใหการรบรองไว การตความกฎหมาย ดงกลาวจงตองตความอยางเครงครดเพอใหเปนไปตามเจตนารมณทแทจรงของบทบญญต อกทงเพอเปนหลกประกนการคมครองสทธและเสรภาพของบคคลไมใหรฐหรอหนวยงานในองคกรของรฐใชอ�านาจในการออกกฎหมายทจะมผลเปนการละเมดหรอลดรอนสทธและเสรภาพของประชาชนโดยทไมมกฎหมายบญญตไวไมได

เมอพจารณาบทบญญตในมาตรา ๓๗ เหนวาเพยงก�าหนดประเภทเนอหารายการทตองหามมใหออกอากาศตามทรฐธรรมนญบญญตไว แตไมไดบญญตใหอ�านาจ กสทช. ในการออกประกาศใดเพมเตม ซงแตกตางจากบทบญญตในมาตราอนๆ ในพระราชบญญตการประกอบกจการกระจายเสยงฯ เชน มาตรา ๓๓ มาตรา ๓๔ จะมขอความระบวา “ตามหลกเกณฑทคณะกรรมการประกาศก�าหนด” ดงนนจะเหนไดวามาตรา ๓๗ ของพระราชบญญตน ไมไดมวตถประสงคในการใหอ�านาจ กสทช. ออกหลกเกณฑใดเพมเตม อกทงการก�าหนดเนอหารายการทตองหามมให ออกอากาศตามความในมาตรา ๓๗ กเปนไปตามเจตนารมณของรฐธรรมนญแลว

๒) การอางอ�านาจตามมาตรา ๕ แหง พ.ร.บ. การประกอบกจการกระจายเสยงฯ ทก�าหนดเปนการทวไปวา กสทช. สามารถออกประกาศเพอปฏบตการตามพระราชบญญตนน คณะกรรมการปฏรปกฎหมายเหนวา ยงไมสอดคลองกบหลกความชอบดวยกฎหมาย เนองจากบทบญญตมาตรา ๓๗ เปนเรองทเกยวกบสทธเสรภาพของประชาชน การออกประกาศฯ ก�าหนดรายละเอยดเนอหาสาระทเปนองคประกอบเกนกวากรอบกฎหมายแมบทซงเปนบอเกดของอ�านาจ (มาตรา ๓๗) โดยเฉพาะอยางยง เนอหาของรางประกาศฯ ขอ ๖ ถงขอ ๑๑ ไดขยายความเนอหาสาระของรายการทตองหามมใหออกอากาศเกนเลยไปกวากรอบบทบญญตมาตรา ๓๗ แหง พ.ร.บ. การประกอบกจการกระจายเสยงฯ แมแตพระราชบญญตการประกอบกจการกระจายเสยงฯ มาตรา ๓๗ ทตราโดยรฐสภา กยงไมอาจก�าหนดการจ�ากดสทธเสรภาพในเรองดงกลาวนอกเหนอจากทรฐธรรมนญก�าหนดไวได โดยเฉพาะอยางยงการจ�ากดเสรภาพสอมวลชนถอเปนการจ�ากดเสรภาพในการแสดงความคดเหน ความเชอ การสอสารเผยแพรและการเขาถงขอมลขาวสารของประชาชน ซงถอเปนเสรภาพพนฐานของสงคมประชาธปไตย การจ�ากดเสรภาพดงกลาว จะตอง กระท�าโดยความจ�าเปนอยางยงและจะตองมกฎหมายใหอ�านาจไวโดยแจงชดและเปนการเฉพาะเทานน กสทช. ซงเปนเพยงหนวยงานหนงทางดานบรหาร จงไมมอ�านาจก�าหนดใหเกนเลยไปกวาบทบญญตตาม พ.ร.บ. การประกอบกจการกระจายเสยงฯ และรฐธรรมนญได

ดงนน การท กสทช. จะออกประกาศฯ ซงเปนกฎหมายทมศกดต�ากวาพระราชบญญตในลกษณะดงกลาวน จงเปนการออกประกาศฯ โดยไมมอ�านาจและขดตอทฤษฎล�าดบชนของกฎหมาย (hierarchy of law) ทงพระราชบญญตและรฐธรรมนญ ซงเปนหลกกฎหมายมหาชนและยงเปนหลกการพนฐานของหลกนตรฐ

167

๓) ถอยค�าตามรางประกาศฯ ดงกลาวยงคงคลมเครอขาดความชดเจนแนนอน ทงการออกอากาศเนอหารายการใดจะขดตอบทบญญตมาตรา ๓๗ แหง พ.ร.บ. การประกอบกจการกระจายเสยงฯ หรอไม ตองพจารณา ขอเทจจรง เนอหาความเปนมา เจตนา สภาพแวดลอมและบรบททางสงคม การเมอง และวฒนธรรมเปนกรณไป โดยทบรบทดงกลาว ยอมมพฒนาการแตกตางกนไปตามกาลเวลาและสถานการณ การก�าหนดองคประกอบความผดในลกษณะตายตว อาจเปนเหตใหคณะกรรมการ เจาหนาทและผไดรบใบอนญาตประกอบกจการกระจายเสยงหรอกจการโทรทศน ตความและบงคบใชกฎหมายไปในทางทเปนการจ�ากดเสรภาพสอมวลชนเกนสมควรแกเหตและไมมมาตรฐานทสอดคลองกน กอใหเกดการใชดลยพนจบงคบใชกฎหมายในลกษณะทเปนการแทรกแซงและจ�ากดสทธเสรภาพประการตางๆ ทรฐธรรมนญใหการรบรองและตามทก�าหนดไวในกฎหมายระหวางประเทศเกนสมควรแกกรณ ซงอาจกอใหเกดประโยชนแกกลมธรกจ กลมการเมอง กลมผมอ�านาจ มากกวาทจะกอใหเกดประโยชนตอสาธารณะ

ดงนน รางประกาศฯ ดงกลาวจงยงไมสอดคลองกบหลกความพอสมควรแกเหต (principle of propor-tionality) ตามบทบญญตมาตรา ๔๕ ประกอบกบมาตรา ๒๙ ของรฐธรรมนญฯ ซงวางหลกในการลดรอนเสรภาพสอมวลชนจกตองกระท�าเพยงเทาทจ�าเปนและเพยงพอทจะบรรลวตถประสงคในการรกษาความมนคงของรฐ การคมครองสทธ เสรภาพ เกยรตยศ ชอเสยง สทธในครอบครวหรอความเปนอยสวนตวของบคคลอน การรกษาความสงบเรยบรอยหรอศลธรรมอนดของประชาชน หรอการปองกนหรอระงบความเสอมทรามทางจตใจหรอสขภาพของประชาชน อกทงตองค�านงถงประโยชนในการคมครองสทธและเสรภาพประการใดๆ ทรฐธรรมนญไดรบรอง

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายเหนวา กสทช. ไมมอ�านาจในการจดท�ารางประกาศฯ เนองจากการจดท�า รางประกาศฯ อาจขดตอหลกความชอบดวยกฎหมาย ทงนเปนไปตามเหตผลทไดกลาวไวแลวขางตน

(๒)ความเหนเกยวกบกฎหมายทตราโดยสภานตบญญตแหงชาต เรอง การผลกดนกฎกระทรวงเพอใหเกดการบงคบใชกฎหมายเกยวกบการจ�านองรถยนตตามพระราชบญญตรถยนต พ.ศ. ๒๕๒๒ แกไขเพมเตม(ฉบบท๑๕)พ.ศ.๒๕๕๑

ความเปนมา

ดวยคณะอนกรรมการปฏรปกฎหมายดานการขนสง ภายใตคณะกรรมการเฉพาะเรองดานกฎหมายเอกชนและธรกจ ไดเลงเหนความส�าคญของการทบทวนกฎหมายทตราโดยสภานตบญญตแหงชาต ๒๕๕๐ (กฎหมายสนช.) จงไดน�าพระราชบญญตรถยนต พ.ศ. ๒๕๒๒ แกไขเพมเตม (ฉบบท ๑๕) พ.ศ. ๒๕๕๑ พจารณาใหความเหนและ ขอเสนอแนะ ซงเปนไปตามภารกจ หนาทของคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย

ในชวงระยะเวลาทผานมาเกดแนวคดในการใหรถยนตเปนทรพยสนทจ�านองไดตามกฎหมาย เพอแกไขปญหาหรอขอจ�ากดของการท�าสญญาจ�าน�ารถยนตและการท�าสญญาเชาซอรถยนตดงทกลาวไวขางตน ซงในชวงป พ.ศ. ๒๕๕๐ คณะสมาชกสภานตบญญตแหงชาตไดมการเสนอแกไขพระราชบญญตรถยนต พ.ศ. ๒๕๒๒ เพมเตม ฉบบท ๑๕ พ.ศ. ๒๕๕๑ โดยเพมมาตรา ๑๗/๑ ก�าหนดใหรถยนตทจดทะเบยนแลว รถพวง รถบดถนน และรถแทรกเตอร ทจดทะเบยนแลวใหเปนทรพยสนประเภททจ�านองเปนประกนหนไดตามกฎหมาย และใหสนนษฐานไวกอนวาผมชอเปนเจาของในทะเบยนรถยนตเปนเจาของกรรมสทธ การทกฎหมายบญญตไวเชนนเนองจากเหตผลทวารถยนตตาม พระราชบญญตรถยนต พ.ศ. ๒๕๒๒ เปนสงหารมทรพยทมมลคาสง แตไมสามารถจดทะเบยนจ�านองเปนประกนหนได ตามกฎหมาย ดงนน ในกรณทตองใชรถยนตเปนประกนหน ในทางปฏบตจะใชวธการโอนขายแกเจาหนและท�าเปนสญญาเชาซอ ซงตองเสยคาธรรมเนยมและอตราดอกเบยในอตราทสงอนเปนการสรางภาระแกผบรโภคเปนอยางมาก ดงนน การแกไขกฎหมายดงกลาวขางตนจงมวตถประสงคเพอใหสอดคลองกบสภาวะเศรษฐกจและสงคมในปจจบนทมการใชรถยนตอยางแพรหลาย

168

คณะก

รรมก

ารปฏ

รปกฎ

หมาย

ราย

งานป

ระจำา

ป ๒

๕๕๖

อยางไรกดแมวาในปจจบนจะมการออกกฎหมายเพอใหน�ารถยนตมาจ�านองไดกตามแตเนองจากกระทรวงคมนาคมยงไมไดมการออกกฎกระทรวงมารองรบเพอใหการจ�านองรถยนตมผลใชบงคบตามทบญญตไวในพระราชบญญตรถยนต (ฉบบท ๑๕) พ.ศ. ๒๕๕๑ จงสงผลใหกฎหมายฉบบนยงไมสามารถน�ามาใชไดตามเจตนารมณของกฎหมายอยางแทจรง

ความเหนและขอเสนอแนะ

ในการพจารณาศกษาพระราชบญญตรถยนต(ฉบบท๑๕)พ.ศ.๒๕๕๑และกรณขอโตแยงของหนวยงานตางๆ ทเหนวาการจ�านองรถยนตนาจะเกดปญหาในทางปฏบตในแงมมตางๆ ตามทไดกลาวขางตน คณะกรรมการปฏรปกฎหมายไดมขอคดเหนและขอสงเกตดงตอไปน

๑) ขอคดเหนเกยวกบการจ�านองรถยนตตามพระราชบญญตรถยนต (ฉบบท ๑๕) พ.ศ. ๒๕๕๑

๑.๑) การแกไขเพมเตมพระราชบญญตรถยนตพ.ศ.๒๕๒๒โดยพระราชบญญตรถยนต(ฉบบท๑๕)พ.ศ.๒๕๕๑มาตรา๑๗/๑บญญตใหรถยนตทจดทะเบยนแลวรถพวงรถบดถนนและรถแทรกเตอรทจดทะเบยนแลวเปนทรพยสนประเภททจ�านองเปนประกนหนไดตามกฎหมายนนเปนการแกไขกฎหมายเพอใหสอดคลองกบสภาพเศรษฐกจและสงคมในปจจบนทแตเดมตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชยไดบญญตใหเฉพาะอสงหารมทรพยและสงหารมทรพยชนดพเศษอาทเรอมระวางตงแตหาตนขนไปแพหรอสตวพาหนะเปนทรพยทจ�านองไดเทานนแตในปจจบนกจกรรมตางๆไมวาจะเปนการเดนทางการคาขายหรอการประกอบธรกจไดใชรถยนตเปนหลกไมไดใชเรอแพ หรอสตวพาหนะดงเชนในอดตและการทกฎหมายเปดชองใหสามารถน�ารถยนตมาเปนหลกประกนการช�าระหนโดยวธการจ�านองไดถอวาเปนการเพมทางเลอกใหแกประชาชนและผประกอบการในการจดหาเงนทนเพอน�ามาใชในการประกอบธรกจโดยเฉพาะอยางยงผ ประกอบการในธรกจเกษตรกรรมและธรกจกอสรางเนองจากรถพวงรถบดถนน รถแทรกเตอรคนหนงเปนรถทมขนาดใหญและมราคาสงซงกจะเปนประโยชนตอผประกอบการเปนอยางมาก

๑.๒) ตามขออางของกรมขนสงทางบกทเหนวาการแกไขกฎหมายใหรถยนตเปนสงหารมทรพยทจ�านองไดขดตอหลกการจ�านองตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชยนนคณะกรรมการปฏรปกฎหมายเหนวาการก�าหนดใหรถยนตเปนสงหารมทรพยประเภททจ�านองได เปนการตรากฎหมายโดยอาศยอ�านาจแหงประมวลกฎหมายแพงและพาณชยมาตรา๗๐๓(๔)ทบญญตวา“สงหารมทรพยอนๆซงกฎหมายหากบญญตไวใหจดทะเบยนเฉพาะการ”เชนเดยวกบการจดทะเบยนจ�านองเครองจกรตามพระราชบญญตการจดทะเบยนเครองจกร พ.ศ. ๒๕๑๔ และการจดทะเบยนจ�านองเรอตามพระราชบญญตการจ�านองเรอและบรมสทธทางทะเลพ.ศ.๒๕๓๗กไดอาศยอ�านาจแหงบทบญญตมาตรา๗๐๓(๔)ตราเปนกฎหมายเฉพาะเชนกนดงนนการแกไขกฎหมายใหรถยนตเปนสงหารมทรพยทจ�านองไดจงไมไดขดตอหลกการจ�านองตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชยตามขออางของกรมการขนสงทางบกแตอยางใด

๑.๓) ในปจจบนมการประกอบธรกจการซอขายรถยนตมอสอง โดยผ ประกอบการจ�าหนายรถยนต มอสองมกจะใหผขายรถยนตลงนามในชดโอนทะเบยนรถยนตหรอทเรยกวา“โอนทะเบยนรถยนตลอย”ไวกอนโดยไมม การเปลยนชอในคมอทะเบยนรถยนตเปนผประกอบการจ�าหนายรถยนตนนซงเปนการหลกเลยงการเสยคาธรรมเนยมการโอนรถยนตใหแกรฐ ดงนน การทมาตรา ๑๗/๑ วรรคสองของพระราชบญญตรถยนตฯ ก�าหนดใหสนนษฐาน ไวกอนวาผมชอเปนเจาของในทะเบยนรถยนตเปนเจาของกรรมสทธนนจะสามารถแกปญหาการโอนทะเบยนรถยนตลอยในการซอขายรถยนตมอสองดงกลาวไดนอกจากนบทสนนษฐานทก�าหนดใหผมชอเปนเจาของในทะเบยนรถยนตเปนเจาของกรรมสทธสามารถลดความเสยงของสถาบนการเงนในการพจารณาวาผทน�ารถยนตมาจ�านองเปนเจาของรถยนตทแทจรงหรอไม

169

๑.๔) ในปจจบนมการประกอบธรกจการใหสนเชอโดยการจ�าน�าทะเบยนรถยนตซงมปญหาขอกฎหมายวาการน�าทะเบยนรถยนตมาเปนประกนการช�าระหนโดยไมตองสงมอบรถยนตนนผรบจ�าน�ามสทธบงคบเอากบรถยนตไดอยางไรเพราะฉะนนหากมกฎหมายก�าหนดใหสามารถน�ารถยนตเปนประกนการช�าระหนโดยวธการจ�านองไดกจะเปนทางเลอกใหกบผขอสนเชอแทนการน�าทะเบยนรถยนตไปจ�าน�ากบสถาบนการเงนได

๑.๕) ในประเดนขอกงวลทวารถยนตเปนทรพยสนทเคลอนทไดท�าใหลกหนสามารถน�ารถยนตทเปนหลกประกนหลบหนจากการถกบงคบจ�านองไดนน คณะกรรมการปฏรปกฎหมายเหนวาในปจจบน อตสาหกรรมการผลตรถยนตไดมการพฒนาเทคโนโลยมากขน โดยรถยนตสวนใหญกมการน�าระบบGPS (GlobalPositioning System)มาใชซงสามารถเปนเครองมอในการตดตามรถยนตมาบงคบจ�านองไดนอกจากนในการพจารณาใหสนเชอ ดวยวธการจ�านองรถยนตสถาบนการเงนอาจมการก�าหนดขอสญญาในการใหสนเชอโดยเพมเงอนไขใหลกหนซงเปน ผจ�านองตองตดตงเครองตดตามดงกลาว ซงจะสามารถปองกนปญหากรณลกหนจะน�ารถยนตหลบหนการบงคบคดไดดวย

๒) ขอคดเหนตอการจ�านองรถยนตตามพระราชบญญตรถยนต (ฉบบท ๑๕) พ.ศ. ๒๕๕๑ เพอใหมการบงคบใชอยางมประสทธภาพ

๒.๑) เพอใหกฎหมายการจ�านองรถยนตมผลใชบงคบไดอยางมประสทธภาพและเปนทางเลอกใหกบประชาชนผบรโภคและผประกอบการทจะน�ารถยนตซงเปนทรพยสนทมความส�าคญทางเศรษฐกจสามารถน�ามาใชประโยชนไดมากขนคณะกรรมการปฏรปกฎหมายเหนควรใหกระทรวงคมนาคมด�าเนนการออกกฎกระทรวงก�าหนดหลกเกณฑวธการจ�านองรถยนตรถพวงรถบดถนนและรถแทรกเตอรทจดทะเบยนแลวและก�าหนดอตราคาธรรมเนยมการจดทะเบยนจ�านองเพอใหเกดการบงคบใชกฎหมายเกยวกบการจ�านองรถยนตตามพระราชบญญตรถยนตพ.ศ.๒๕๒๒แกไขเพมเตม(ฉบบท๑๕)พ.ศ.๒๕๕๑โดยเรวตอไปทงนในการออกกฎกระทรวงดงกลาวกระทรวงคมนาคมควรจดใหมการรบฟงความคดเหนจากประชาชนดวย

๒.๒) กระทรวงคมนาคมควรปรบปรงระบบการจดทะเบยนรถยนตเพอใหค มอทะเบยนรถยนตเปนเอกสารทแสดงกรรมสทธในรถยนต เนองจากในปจจบนการโอนกรรมสทธในรถยนตสามารถโอนกรรมสทธโดยการสงมอบรถยนตเทานน คมอทะเบยนรถยนตเปนเพยงเอกสารควบคมการใชรถยนตและการเสยภาษรถยนตประจ�าปของรฐเทานน มใชเอกสารส�าคญทแสดงถงความเปนเจาของในรถยนต ดงนน หากก�าหนดใหหลกฐานทางทะเบยนรถยนตเปนเอกสารทสามารถแสดงกรรมสทธของผเปนเจาของรถยนตและสามารถใชยนตอบคคลภายนอกโดยใหม การจดแจงการจ�านองในทะเบยนรถยนตดงกลาวโดยผจ�านองไมตองสงมอบทรพยสนทจ�านองใหแกผรบจ�านองท�าใหผ จ�านองสามารถใชประโยชนในรถยนตไดตอไป นอกจากน การก�าหนดใหทะเบยนรถยนตเปนทะเบยนกรรมสทธ ยงเปนมาตรการส�าคญทเสรมสรางความมนใจใหแกสถาบนการเงนในการพจารณาใหสนเชอแกผขอสนเชอทน�ารถยนตมาจ�านองเปนประกนการช�าระหนในการขอสนเชอจากสถาบนการเงนอกดวย

๒.๓) ภาครฐควรมการก�าหนดนโยบายหรอก�าหนดมาตรการโดยการสงเสรมสนบสนนใหสถาบนการเงน ภาครฐเขามาเปนผน�ารองในการใหสนเชอโดยการจ�านองรถยนตแกประชาชน เพอใหการจ�านองรถยนตถกน�าไปใช อยางกวางขวางและเพอใหการจ�านองรถยนตเปนทางเลอกใหกบประชาชนสมดงเจตนารมณของกฎหมายตาม พระราชบญญตรถยนต(ฉบบท๑๕)พ.ศ.๒๕๕๑ได

170

คณะก

รรมก

ำรปฏ

รปกฎ

หมำย

รำย

งำนป

ระจ�ำ

ป ๒

๕๕๖

(๓)การด�าเนนงานตามกฎหมายวาดวยขอมลขาวสารของราชการ

ดวยพระราชบญญตขอมลขาวสารของราชการพ.ศ.๒๕๔๐มเจตนารมณทตองการใหประชาชนมโอกาสในการรบร ขอมลขาวสารเกยวกบการด�าเนนการตางๆ ของหนวยงานของรฐ เพอจะไดร ถงสทธของตนอยางเตมทและเปนการสงเสรมใหการบรหารจดการของภาครฐเปนไปตามหลกการบรหารกจการบานเมองทดอกทงยงเปนการสอดคลองกบรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพ.ศ.๒๕๕๐มาตรา๕๖ทใหประชาชนมสทธไดรบทราบขอมลหรอ

ขาวสารสาธารณะในครอบครองของหนวยราชการหนวยงานของรฐรฐวสาหกจหรอราชการสวนทองถนเพราะฉะนนในการด�าเนนการปฏรปกฎหมายของคณะกรรมการปฏรปกฎหมายตามพระราชบญญตคณะกรรมการปฏรปกฎหมายพ.ศ.๒๕๕๓ซงไดบญญตใหมส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมายเปนหนวยงานของรฐทมอ�านาจหนาทด�าเนนงาน เพอประโยชนแกการปฏบตหนาทของคณะกรรมการปฏรปกฎหมายจงมหนาทตองปฏบตตามพระราชบญญตขอมลขาวสารของราชการพ.ศ.๒๕๔๐เพอใหบรการขอมลขาวสารของราชการแกประชาชนดงนนเพอใหการปฏบตหนาทของคณะกรรมการปฏรปกฎหมายและส�านกงานเปนไปโดยถกตองและสอดคลองกบพระราชบญญตขอมลขาวสารของราชการ พ.ศ. ๒๕๔๐ คณะกรรมการปฏรปกฎหมายจงวางระเบยบคณะกรรมการปฏรปกฎหมายวาดวยขอมลขาวสารของส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมายพ.ศ.๒๕๕๕โดยระเบยบขอ๕ประกอบกบขอ๗ก�าหนดใหม คณะกรรมการข อมลข าวสารของส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย เพอท�าหนาท ให ข อเสนอแนะแก คณะกรรมการปฏรปกฎหมาย หรอส�านกงานในการปฏบตตามกฎหมายวาดวยขอมลขาวสารของราชการ อาทเชน ใหข อเสนอแนะแกส�านกงานในการก�าหนดหลกเกณฑและมาตรการเกยวกบการบรหาร การจดระบบ การขอ การอนญาตและการบรการขอมลขาวสารอนเปนการปฏบตงานดานขอมลขาวสารของส�านกงานฯและการก�าหนดหลกเกณฑเงอนไขและขอบเขตการเปดเผยเรองปฏรปกฎหมายแลวเสรจของส�านกงานนอกเหนอจากทก�าหนดไวในระเบยบเพอใหสอดคลองและเปนไปตามเจตนารมณของกฎหมายวาดวยขอมลขาวสารของราชการเปนตน

คณะกรรมการขอมลขาวสารฯ ไดเรมมการประชมครงแรกเมอวนท ๑๓ กมภาพนธ ๒๕๕๖ และไดมการประชมเปนประจ�าอยางตอเนองอยางนอยเดอนละ๑ ครง รวมทงสนจ�านวน๘ ครง เพอพจารณาใหขอเสนอแนะและด�าเนนการตางๆ เพอใหคณะกรรมการปฏรปกฎหมายและส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมายมการปฏบตตามพระราชบญญตขอมลขาวสารของราชการพ.ศ.๒๕๔๐โดยมสาระส�าคญดงน

171

๑. แผนการด�าเนนงานของคณะกรรมการขอมลขาวสารฯประจ�าปงบประมาณ๒๕๕๖:ไดมการจดท�า แผนงานการด�าเนนงานเพอใหเปนไปตามยทธศาสตรของมตคณะรฐมนตร ประจ�าป พ.ศ. ๒๕๕๕ ถง พ.ศ. ๒๕๕๘เพอใหขอเสนอแนะแกส�านกงานฯในการปฏบตตามยทธศาสตรมตคณะรฐมนตรและกฎหมายวาดวยขอมลขาวสารของราชการ

๒. การด�าเนนการเกยวกบขอมลขาวสารสวนบคคลตามมาตรา๒๓(๓)แหงพระราชบญญตขอมลขาวสารของราชการพ.ศ.๒๕๔๐:ไดมการพจารณาและใหขอเสนอแนะแกส�านกงานฯเพอจดท�าประกาศส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมายเรองการด�าเนนการตามเกยวกบขอมลขาวสารสวนบคคลตามมาตรา๒๓(๓)แหงพระราชบญญตขอมลขาวสารของราชการ พ.ศ. ๒๕๔๐ ทงน ส�านกงานฯ ไดรบเอาขอเสนอแนะจากทประชม คณะกรรมการฯมาด�าเนนการเพอปรบปรงแกไขและด�าเนนการในสวนทเกยวของตอไป

๓. แผนพบประชาสมพนธศนยขอมลขาวสารของส�านกงานฯ:ไดมการพจารณาและใหขอเสนอแนะ แกส�านกงานฯ ในการจดท�าแผนพบประชาสมพนธดงกลาวเพอประชาสมพนธและเผยแพรขอมลขาวสารของ ส�านกงานฯแกประชาชนทสนใจทงนส�านกงานฯไดรบเอาขอเสนอแนะจากทประชมคณะกรรมการฯมาเพอปรบปรงแกไขและด�าเนนการตอไป

172

คณะก

รรมก

ำรปฏ

รปกฎ

หมำย

รำย

งำนป

ระจ�ำ

ป ๒

๕๕๖

๔. การศกษาดงานขอมลขาวสาร : ใหขอเสนอแนะแกส�านกงานฯ เพอใหมการศกษาดงานขอมลขาวสารทหนวยงานตางๆ เชน การทางพเศษแหงประเทศไทย ส�านกงานคณะกรรมการขอมลขาวสารของราชการส�านกงานคณะกรรมการการเลอกตงและศาลปกครองทงนเมอวนพฤหสบดท๑๘เมษายน๒๕๕๖คณะกรรมการขอมลขาวสารฯพรอมดวยบคลากรของส�านกงานฯไดด�าเนนการเขาศกษาดงานขอมลขาวสารณศนยขอมลขาวสารของการทางพเศษแหงประเทศไทยส�านกงานใหญถนนพหลโยธนเขตจตจกรกรงเทพมหานครและรบฟงการบรรยายภาพรวมการด�าเนนงานดานขอมลขาวสารจากผบรหารของการทางพเศษแหงประเทศไทยรวมทงประชมรวมกนเพอแลกเปลยนประสบการณเกยวกบการปฏบตตามพระราชบญญตขอมลขาวสารของราชการพ.ศ.๒๕๔๐ณโรงแรมมารวยการเดนกรงเทพมหานคร

๕. การอบรมพระราชบญญตขอมลขาวสารของราชการ พ.ศ. ๒๕๔๐ ผานระบบสออเลกทรอนกส(E-learning) : ใหขอเสนอแนะแกส�านกงาน เพอใหมการจดอบรมความรและความเขาใจเกยวกบกฎหมายวาดวยขอมลขาวสารแกบคลากรของส�านกงานผานระบบE-learning(http://ocsc.chulaonline.net)ทงนส�านกงานไดด�าเนนการจดอบรมดงกลาวใหแกบคลากรรวมทงสน๔๖คนโดยเรมด�าเนนการจดอบรมตงแตชวงเดอนพฤษภาคม๒๕๕๖ เปนตนมา ซงไดด�าเนนการจดอบรมและท�าการทดสอบความร เสรจสนเปนทเรยบรอยแลว โดยคะแนน การประเมนกอนการอบรมของผเขารวมทงหมดไดคาเฉลยทระดบคะแนน๗.๖และคะแนนการประเมนหลงการอบรม ไดคาเฉลยทระดบคะแนน๙.๙จากคะแนนเตม๑๐คะแนน

๖. ค มอการปฏบตงานดานขอมลขาวสารของส�านกงานฯ : ไดมการพจารณาและใหขอเสนอแนะแกส�านกงานฯ ในการจดท�าคมอการปฏบตงานดานขอมลขาวสารทประกอบไปดวยหลกเกณฑและมาตรฐานในการปฏบตงานดานขอมลขาวสาร และความรพนฐานเกยวกบกฎหมายวาดวยขอมลขาวสารของราชการ เพอใชส�าหรบเปนแนวทางการปฏบตงานของส�านกงานฯ และเผยแพรความร พนฐานเกยวกบกฎหมายวาดวยขอมลขาวสารของราชการใหแกประชาชนทวไป ทงน ส�านกงานฯ ไดรบเอาขอเสนอแนะจากทประชมคณะกรรมการฯ มาด�าเนนการเพอปรบปรงแกไขการด�าเนนการตอไป

173

สวนท ๓ ส�ำนกงำนคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำย

พระราชบญญตคณะกรรมการปฏรปกฎหมายพ.ศ.๒๕๕๓ไดก�าหนดใหมส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมายเปนหนวยงานของรฐมฐานะเปนนตบคคลอยภายใตการก�ากบดแลของประธานกรรมการซงไดก�าหนดใหส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมายมอ�านาจหนาทตามทกฎหมายบญญตนอกจากนนส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมายยงมหนาทในการปฏบตตามยทธศาสตรทส�าคญของคณะกรรมการปฏรปกฎหมายในดานตางๆดวย

๑. ผบรหำรส�ำนกงำนคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำย

ประวตการศกษา

- BachelorScienceonSocialWork,Asian SocialInstitute,Manila,Philippines ทนการศกษาจากเยอรมน

- รฐประศาสนศาสตรมหาบณฑตจฬาลงกรณ มหาวทยาลย(รปม.ร นC๖)

- ปรชญาดษฎบณฑตวทยาลยสหวทยาการ มหาวทยาลยธรรมศาสตร

- ประกาศนยบตรกฎหมายมหาชนคณะนตศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตรและส�านกงาน คณะกรรมการกฤษฎกา

- หลกสตรประกาศนยบตรชนสงการบรหารงาน ภาครฐและกฎหมายมหาชน(ปรม.๙)

- AsiaLeadershipFellowship,Japan (พ.ศ.๒๕๔๐)ทนJapanFoundation

- NonakaKnowledge-BasedManagement forAsiaTrainingcourse,Japan (พ.ศ.๒๕๕๔)ทนJICA

ดร.ลดดำวลย ตนตวทยำพทกษ(Dr.Laddawan Tantivitayapitak)

เลขำธกำรคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำย

ประสบการณ

- รองเลขาธการคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย (ฝายวชาการ)(พ.ศ.๒๕๕๕-๒๕๕๖)

- รองประธานสภาพฒนาการเมอง (พ.ศ.๒๕๕๑-๒๕๕๕)

- รองประธานคณะกรรมการกองทนพฒนาการเมอง ภาคพลเมอง(พ.ศ.๒๕๕๑-๒๕๕๕)

- ผเชยวชาญดานการมสวนรวม-รองผอ�านวยการ ส�านกการมสวนรวมในกระบวนการเลอกตง ในส�านกงานคณะกรรมการการเลอกตง(ท�างาน ในส�านกงานคณะกรรมการการเลอกตงนบแตชวง กอตงพ.ศ.๒๕๔๐-๒๕๕๕เปนเวลา๑๕ป)

- กรรมการและผชวยเลขานการในคณะกรรมการ องคกรกลางการเลอกตง(พ.ศ.๒๕๓๕-๒๕๔๐)

- ผประสานงานโครงการสนตภาพและการพฒนา (พ.ศ.๒๕๒๘-๒๕๓๓) (ไดรบรางวลUNPeaceMessengerป๒๕๒๙)

เจาหนาทเตมเวลากลมประสานงานศาสนา เพอสงคม(พ.ศ.๒๕๑๙ถง๒๕๒๕)

177

โครงสรางส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย

คณะกรรมการปฏรปกฎหมาย

ผตรวจสอบ ภายใน

ส�านก เลขาธการ เลขาธการคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย

รองเลขาธการ (ฝายบรหาร)

รองเลขาธการ (ฝายวชาการ)

ส�านกอ�านวยการ

ส�านกบรหารการ ประชมและขอมล

ส�านกสงเสรมการมสวนรวม และพฒนาเครอขาย

กลมงานกฎหมาย

ส�านกสนบสนนการวจย

178

คณะก

รรมก

ำรปฏ

รปกฎ

หมำย

รำย

งำนป

ระจ�ำ

ป ๒

๕๕๖

๒. โครงสรำงและบคลำกรส�ำนกงำนคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำย

ตามประกาศคณะกรรมการปฏรปกฎหมายวาดวยการแบงสวนงานภายในส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมายพ.ศ. ๒๕๕๕ ไดก�าหนดโครงสรางภายในส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย เพอรองรบภารกจดานการปฏรปกฎหมายตามพระราชบญญตคณะกรรมการปฏรปกฎหมายพ.ศ.๒๕๕๓โดยมการแบงสวนงานภายในของส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมายและมบคลากรปฏบตงานดงน

ส�านกเลขาธการ

มหนาทรบผดชอบ ในการท�าหนาทหนวยเลขานการของเลขาธการ ตดตามความกาวหนาของงานและรวม บรหารจดการแกไขปญหาในการปฏบตงานของส�านกงาน ศกษา เตรยมการและวางแนวทางการตดตอสอสารกบสวนราชการทเปนเลขานการของคณะรฐมนตรและรฐสภาทมประสทธภาพและรวดเรว บรหารจดการเพอสนองตอการทคณะกรรมการจะเสนอความเหน เสนอแนะ เสนอขอสงเกตตดตามผลการเสนอความเหนและรายงานผลการปฏบตหนาทประจ�าปตามทกฎหมายก�าหนดตอรฐบาลและรฐสภาไดโดยสมบรณประสานงานกบองคกรหนวยงานและบคคลทเกยวของทงในสวนทเกยวของกบรฐบาลและรฐสภาเพอใหเกดสมพนธภาพทดและราบรนสงผลตอความส�าเรจในการปฏรปกฎหมายโดยรวม บรหารจดการเกยวกบบคลากรทปฏบตหนาทสนบสนนกรรมการและผบรหารส�านกงานรบผดชอบในงานทเกยวกบกจการตางประเทศและการประสานความรวมมองานสอสารองคกรและเปนฝายเลขานการคณะกรรมการปฏรปกฎหมายอนเปนอกหนงภารกจหลก

179

ส�านกอ�านวยการ

มหนาทรบผดชอบในการควบคมดแลงานสารบรรณและงานธรการทวไปของส�านกงาน สรรหา บรรจ แตงตง งานวนยงานทะเบยนประวตตลอดจนการควบคมตรวจสอบการปฏบตงานของพนกงานและลกจางปฏบตงานเกยวกบ การบรหารและพฒนาบคคลของส�านกงานตลอดจนด�าเนนการพฒนาบคลากรของส�านกงานใหมความพรอมในการปฏบตงานจดท�านตกรรมสญญากฎระเบยบและขอบงคบตลอดจนด�าเนนการดานวนยและสวสดการของพนกงานควบคมดแลงานการเงน บญช การคลงและการเบกจายงบประมาณของส�านกงาน ควบคมดแลงานการพสดและครภณฑของส�านกงานจดท�าแผนงานโครงการแผนปฏบตงานการจดท�าค�าของบประมาณรายจายประจ�าปรวมทง การประสานงานดานแผน การตดตามประเมนผล และจดท�ารายงานผลการปฏบตงานของส�านกงาน ควบคมดแลและบรหารจดการงานระบบงานเทคโนโลยสารสนเทศของส�านกงานควบคมดแลงานอาคารสถานทและยานพาหนะ งานพธการงานรกษาความปลอดภย

180

คณะก

รรมก

ำรปฏ

รปกฎ

หมำย

รำย

งำนป

ระจ�ำ

ป ๒

๕๕๖

ส�านกบรหารการประชมและขอมล

มหนาทรบผดชอบในการอ�านวยการงานดานฝายเลขานการของคณะกรรมการ คณะกรรมการเฉพาะเรองและ คณะอนกรรมการทคณะกรรมการแตงตง จดการประชมและด�าเนนงานทเกยวของกบการประชมทงหมดของ คณะกรรมการ คณะกรรมการเฉพาะเรองและคณะอนกรรมการทคณะกรรมการแตงตง จดกจกรรมทเกยวของกบการประชมการจดสมมนาและกจกรรมอนๆของคณะกรรมการคณะกรรมการเฉพาะเรองและคณะอนกรรมการทคณะกรรมการแตงตงรวมทงกจกรรมทคณะกรรมการด�าเนนการรวมกบองคกรภาครฐภาคเอกชนองคกรทางสงคมประชาชน และองคกรระหวางประเทศ จดระบบขอมลเกยวกบการปฏบตงานของคณะกรรมการและส�านกงานเพอใชประโยชน ในการด�าเนนงานของสวนงานภายในของส�านกงานประสานงานกบสวนงานภายใน สวนราชการหรอหนวยงานอนในการรวบรวมขอมลสถตตวเลขและจดท�าระบบขอมลทเกยวของเพอใชในการปฏบตงานหรอเผยแพร

181

ส�านกสงเสรมการมสวนรวมและพฒนาเครอขาย

มหนาทรบผดชอบในการใหค�าปรกษาสนบสนนการด�าเนนการในการรางกฎหมายแกประชาชนผมสทธเลอกตง ตามทคณะกรรมการก�าหนดด�าเนนกจกรรมเพอรบฟงความคดเหนสาธารณะตามสถานการณในเวทตางๆเสรมสราง ความรความเขาใจของประชาชนเกยวกบการมสวนรวมปฏรปกฎหมายอยางตอเนองโดยใชสอและกจกรรมในรปแบบ ตางๆ รวมมอกบทกภาคสวนในการเขาถงประชาชน และสรางความเขาใจทดเกยวกบบทบาทของคณะกรรมการสงเสรม สนบสนนและพฒนาความรวมมอโดยท�าเปนเครอขายในรปแบบตางๆ ทงในและตางประเทศในดานการปฏรปกฎหมาย การเชอมโยงทกภาคสวนอยางมปฏสมพนธโดยรวดเรว และทวถง ตลอดจนมความพรอมในการใชเทคโนโลยททนสมย

182

คณะก

รรมก

ำรปฏ

รปกฎ

หมำย

รำย

งำนป

ระจ�ำ

ป ๒

๕๕๖

กลมงานกฎหมาย

มหนาทรบผดชอบในการศกษา ตดตาม วเคราะห ประเมนสภาพปญหาและวจยเกยวกบกฎหมายในดานตางๆเพอแกไขปรบปรงเพมเตมพฒนาและด�าเนนการเกยวกบการปฏรปกฎหมายศกษาพจารณาเกยวกบรางกฎหมายทเสนอโดยคณะรฐมนตรสมาชกสภาผแทนราษฎรศาลองคกรอสระตามรฐธรรมนญหรอประชาชนผมสทธเลอกตงเพอน�าเสนอตอคณะกรรมการในการท�าความเหนและขอสงเกตเสนอตอคณะรฐมนตรและรฐสภาประมวลสงเคราะหและจดประชมระดมความคดเหนเพอน�าไปสการรางกฎหมายทจะเสนอคณะกรรมการประสานและรวมมอกบทกฝาย ทเกยวของกบกระบวนการพฒนากฎหมายทกๆ ขนตอน ด�าเนนการในรปแบบคณะท�างานหรอภารกจพเศษ เพอปรบปรงพฒนากฎหมายโดยเชอมโยงกบคณะกรรมการหรอทปรกษาในรปแบบอนๆทจดตงขน

183

ส�านกสนบสนนการวจย

มหนาทรบผดชอบในการส�ารวจศกษาวเคราะหขอมลและตดตามคนควาองคความรในดานตางๆทเกยวของกบการปรบปรงและพฒนากฎหมายเพอจดระบบองคความรดานปฏรปกฎหมายใหทนสมยสนบสนนการวจยเกยวกบ การปรบปรงและพฒนากฎหมายเพอใชประโยชนในการปฏรปกฎหมายจดใหมหองสมดเพอใหเปนศนยรวมองคความร เพอใชประโยชนในการปฏรปกฎหมายเผยแพรผลงานวจยและบทความทเกยวของกบผลงานวจยใหเปนทแพรหลายเพอประโยชนในการปฏรปกฎหมายประสานเชอมโยงกบองคกรสถาบนวชาการ ในการแลกเปลยนและรวมมอกนดานการวจยในเรองการปฏรปกฎหมายทตองการด�าเนนการรวบรวมขอมลเกยวกบสถาบนและผทรงคณวฒทางดานกฎหมายทกประเภทเพอเปนคลงสมองและแหลงวทยากรในการปรบปรงและพฒนากฎหมาย

ผตรวจสอบภายใน

มหนาทรบผดชอบปฏบตงานในส�านกงาน ท�าหนาทเปนผตรวจสอบภายในเกยวกบการเงน การบญช และการพสดของส�านกงานรายงานผลการตรวจสอบเกยวกบการเงนการบญชและการพสดของส�านกงานใหคณะกรรมการทราบอยางนอยปละครงรบผดชอบการปฏบตหนาทขนตรงตอคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย

184

คณะก

รรมก

ำรปฏ

รปกฎ

หมำย

รำย

งำนป

ระจ�ำ

ป ๒

๕๕๖

๓. ผลการด�าเนนการของส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย

ส�ำนกงำนคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำยเปนหนวยงำนของรฐมฐำนะเปนนตบคคลตำมมำตรำ๒๒แหงพระรำชบญญตคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำย พ.ศ. ๒๕๕๓ มหนำทหลกในกำรสนบสนนกำรด�ำเนนกำรของคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำยทบญญตไวในพระรำชบญญตดงกลำวรวมทงมอ�ำนำจหนำทหลกในกำรด�ำเนนกำรตำมทบญญตไวตำมมำตรำ๒๓ดวยโดยในรอบปพ.ศ.๒๕๕๖ส�ำนกงำนคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำยมผลกำรด�ำเนนกำรตำมอ�ำนำจหนำทดงน

(๑) รบผดชอบเกยวกบกจการทวไปและงานธรการของคณะกรรมการปฏรปกฎหมายตามมาตรา๒๓(๑)

ส�ำนกงำนคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำยจดตงขนตำมพระรำชบญญตคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำย โดยมวตถประสงคหลกเพอท�ำหนำทสนบสนนกำรด�ำเนนงำนของคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำยใหบรรลเปำหมำยส�ำนกงำนคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำยจงมหนำทรบผดชอบเกยวกบกจกำรทวไปและงำนธรกำรของคณะกรรมกำร โดยทส�ำนกงำนคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำยจะมกำรแบงสวนงำนภำยในเพอใหรองรบและสอดคลองกบภำรกจหนำทของคณะกรรมกำร อำท ส�ำนกเลขำธกำรซงมหนำทส�ำคญในกำรบรหำรจดกำรเพอสนองตอกำรทคณะกรรมกำร จะเสนอควำมเหนเสนอแนะเสนอขอสงเกตและรำยงำนผลกำรปฏบตหนำทประจ�ำปตำมทกฎหมำยก�ำหนดตอรฐบำล และรฐสภำไดโดยสมบรณ ส�ำนกอ�ำนวยกำรซงมหนำทส�ำคญในกำรควบคมดแลงำนสำรบรรณและงำนธรกำรทวไปของส�ำนกงำน ส�ำนกบรหำรกำรประชมและขอมลมหนำทส�ำคญในกำรอ�ำนวยกำรงำนดำนฝำยเลขำนกำรของ คณะกรรมกำรรวมถงกำรจดกำรประชมและด�ำเนนงำนทเกยวของกบกำรประชมทงหมดของคณะกรรมกำรเปนตน

(๒) ศกษาวจยและวเคราะหขอมลเกยวกบกฎหมายและระบบกฎหมายรวมทงขอมลอนเพอประโยชนแกการปฏบตหนาทของคณะกรรมการปฏรปกฎหมายตามมาตรา๒๓(๒)

โดยทพนธกจยทธศำสตรรวมถงภำรกจและหนำทของคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำยนนจ�ำตองอำศยองคควำมร ทรอบดำน เพอใหกำรด�ำเนนงำนเปนไปอยำงมประสทธภำพ และมควำมนำเชอถอ ส�ำนกงำนคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำยจงมหนำทในกำรศกษำ วจย และวเครำะหขอมลเกยวกบกฎหมำยและระบบกฎหมำย รวมถงขอมลอนๆเพอประโยชนในกำรปฏบตหนำทของคณะกรรมกำรโดยไดมกำรด�ำเนนกำรศกษำและวจยดงน

(๑) โครงกำรวจย“ประสบกำรณ”กบ“กำรเขำถงควำมยตธรรม”:กำรศกษำวจยแบบอตชวประวตของผหญงชำตพนธ

(๒) โครงกำรวจย “เรองเลำและบทเรยนของผ หญงทถกกระท�ำดวยควำมรนแรงในครอบครวและผหญง ทถกกระท�ำควำมรนแรงทำงเพศ”

(๓) โครงกำรวจยกำรเขำถงควำมยตธรรมของผหญงในระบบยตธรรมพหลกษณกรณผ หญงมงและผหญง มำเลย-มสลม(PluralLegalSystemsandWomen’sAccesstoJusticeinThailand:FocusingonEthnicHmongintheNorthandMalay-MuslimintheDeepSouth)

(๔) โครงกำรจำงเหมำบรกำรผ มควำมเชยวชำญเรอง UCC Article 9 Secured Transactions และ เพอแปลตวบทกฎหมำยจดท�ำตำรำงเปรยบเทยบกฎหมำยในสวนของUniformCommercialCodeของประเทศสหรฐอเมรกำกบรำงพระรำชบญญตหลกประกนทำงธรกจพ.ศ.....

(๕) โครงกำรศกษำตำมแผนปฏบตกำรประจ�ำปงบประมำณพ.ศ.๒๕๕๖ของคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำยเรองกฎหมำยกลำงวำดวยกำรจดสวสดกำรสงคมของประเทศไทย

185

(๖) โครงกำรศกษำวจยตำมแผนปฏบตกำรประจ�ำปงบประมำณ พ.ศ. ๒๕๕๖ ของคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำยเรองกำรพฒนำกระบวนวธพจำรณำคดแรงงำนในระบบไตสวน

(๗) กำรศกษำ รวบรวม และจดท�ำสรปสำระส�ำคญของรำยงำนกำรศกษำผลงำนวจย มำตรฐำนแรงงำนสำกลและมำตรฐำนแรงงำนอำเซยนสทธและมำตรฐำนดำนแรงงำนขำมชำตในไทยและประเทศกลมอำเซยนรวมทงกลไกกำรคมครองสทธ

(๘) กำรศกษำและจดท�ำขอเสนอกลไกทเหมำะสมส�ำหรบกำรคมครองและสงเสรมสทธแรงงำนอำเซยน

(๙) โครงกำรวจยคนควำและศกษำเปรยบเทยบกฎหมำยทเกยวของกบแนวคดในกำรจดท�ำรำงพระรำชบญญต หลกประกนทำงธรกจพ.ศ.....ในเรองหลกและแนวคดกฎหมำยเรองหลกประกนลอย(FloatingCharge)ในกฎหมำยจำรตประเพณ(CommonLaw)และพระรำชบญญตตำงๆทเกยวของของประเทศองกฤษ

(๓) จดท�าขอเสนอหรอความเหนเกยวกบการปฏรปกฎหมายเสนอตอคณะกรรมการปฏรปกฎหมายเพอพจารณาตามมาตรา๒๓(๓)

โดยทคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำยมอ�ำนำจหนำทส�ำคญในกำรปรบปรงและพฒนำกฎหมำยของประเทศรวมทง กำรปรบปรงกฎหมำยใหเปนไปตำมรฐธรรมนญ โดยตองรบฟงควำมคดเหนของผทไดรบผลกระทบจำกกฎหมำยนนประกอบดวยส�ำนกงำนคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำยจงมหนำทในกำรจดท�ำขอเสนอหรอควำมเหนเกยวกบกำรปฏรปกฎหมำยเพอเสนอตอคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำยเพอพจำรณำทงนกระบวนกำรจดท�ำควำมเหนและขอเสนอแนะ ในกำรปฏรปกฎหมำยนนกระท�ำโดยกำรศกษำคนควำขอมลทำงวชำกำรทงในประเทศและตำงประเทศเพอใชศกษำ เปรยบเทยบกบบรบทของสงคมไทย นอกจำกน มกระบวนกำรมสวนรวมของประชำชนทกภำคสวน โดยเฉพำะอยำงยงภำคประชำสงคมทเกยวของกบกฎหมำยนนหรออำจไดรบผลกระทบจำกกฎหมำยนนประกอบ ซงอำจเชญมำใหควำมคดเหนและขอเสนอแนะในลกษณะผทรงคณวฒหรอจดเวทระดมควำมคดเหน ทงในพนทสวนกลำงและ ทกภมภำคทวประเทศเมอไดขอมลตำงๆทเหนวำครบถวนถกตองแลวส�ำนกงำนฯในฐำนะฝำยเลขำนกำรจะด�ำเนนกำร ยกรำงควำมเหนและขอเสนอแนะ หรอยกรำงกฎหมำยประกอบกำรเสนอควำมเหนและขอเสนอแนะเสนอตอ คณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำยเพอพจำรณำ เมอคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำยเหนชอบกบขอเสนอแนะใดๆ แลว ส�ำนกงำนฯมหนำทจดสงใหคณะรฐมนตรและรฐสภำเพอใชประกอบกำรพจำรณำตอไปสวนในภำคประชำชนส�ำนกงำนฯ กจะด�ำเนนกำรขบเคลอนเพอผลกดนรวมกบภำคประชำชนตอไปดวยเชนกน

(๔) ตดตามและประเมนผลการด�าเนนการตามเปาหมายนโยบายและแผนโครงการและมาตรการตามมาตรา๑๙(๑)แลวรายงานผลตอคณะกรรมการปฏรปกฎหมายรวมทงใหความเหนเกยวกบการเรงรดปรบปรงหรอเลกลมแผนโครงการหรอมาตรการเมอเหนสมควรตามมาตรา๒๓(๔)

คณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำยไดด�ำเนนกำรก�ำหนดนโยบำยและแผนกำรปฏรปกฎหมำยเพอใหงำนดำนกำรปฏรป กฎหมำยเกดประโยชนสงสดตอประเทศชำตและประชำชนจงไดมกำรแตงตงคณะกรรมกำรเฉพำะเรองเพอพจำรณำศกษำแนวทำงและวธกำรปรบปรงพฒนำกฎหมำยในดำนตำงๆ อำทเชน คณะกรรมกำรเฉพำะเรองดำนเอกชนและธรกจ, คณะกรรมกำรเฉพำะเรองดำนควำมเสมอภำคระหวำงเพศ, คณะกรรมกำรเฉพำะเรองดำนกำรตรวจสอบ กำรใชอ�ำนำจรฐ,คณะกรรมกำรเฉพำะเรองดำนสวสดกำรสงคม,คณะกรรมกำรเฉพำะเรองดำนกระบวนกำรยตธรรม,คณะกรรมกำรปรบปรงและพฒนำกฎหมำยวำดวยหลกประกนทำงธรกจ,คณะกรรมกำรเฉพำะเรองดำนกำรกระจำยอ�ำนำจและกำรมสวนรวม

186

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายรายงานประจ�าป๒๕๕๖

ล�ำดบ คณะกรรมกำรเฉพำะเรอง ควำมเหนและขอเสนอแนะ

๑. ดำนกฎหมำยเอกชนและธรกจ ๑. กำรแก ไขปรบปรงพระรำชบญญตว ำด วยธรกรรมทำง อเลกทรอนกสพ.ศ.๒๕๔๔

๒. กำรผลกดนกฎหมำยวำดวยกำรขนสงทำงน�ำ

๓. รำงพระรำชบญญตกำรประกอบธรกจบตรเครดตพ.ศ.....

๔. รำงพระรำชบญญตควำมรบผดทำงแพงเพอควำมเสยหำย จำกมลพษทำงน�ำมนพ.ศ.....

๒. ดำนควำมเสมอภำคระหวำงเพศ แนวทำงกำรตรำกฎหมำยวำดวยกำรสงเสรมโอกำสและ ควำมเสมอภำคระหวำงเพศ

๓. ดำนสวสดกำรสงคม ๑. รำงพระรำชบญญตกองทนพฒนำสอปลอดภยและสรำงสรรค พ.ศ.....

๒. กำรบงคบใชพระรำชบญญตกองทนกำรออมแหงชำต พ.ศ.๒๕๕๔

๓. รำงพระรำชบญญตประกนสงคม(ฉบบท..)พ.ศ.....

๔. รำงพระรำชบญญตยบเลกกองทนกำรออมแหงชำต พ.ศ.....

๕. รำงพระรำชบญญตวชำชพกำรสำธำรณสขชมชนพ.ศ.....

๔. ดำนทดนทรพยำกรธรรมชำต ๑. รำงพระรำชบญญตองคกำรอสระดำนสงแวดลอมทรพยำกร และสงแวดลอม ธรรมชำตและสขภำพพ.ศ.....

๒. รำงพระรำชบญญตส งเสรมกำรบรหำรจดกำรทรพยำกร ทำงทะเลและชำยฝงพ.ศ.....

๕. ดำนกระบวนกำรยตธรรม ๑. รำงกฎกระทรวงก�ำหนดฐำนะและเงอนไขกำรอยใน รำชอำณำจกรไทยของผเกดในรำชอำณำจกรไทยซงไมได สญชำตไทยพ.ศ.....(ออกตำมควำมในมำตรำ๗แหง พระรำชบญญตสญชำต(ฉบบท๔)พ.ศ.๒๕๕๑

และในป ๒๕๕๖ น คณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำยไดก�ำหนดตวชวดประกอบกำรพจำรณำจดสรรงบประมำณ ตอคณะรฐมนตรประจ�ำป ๒๕๕๖ คอจ�ำนวนรำงกฎหมำยทมกำรเสนอควำมเหนและขอเสนอแนะตอคณะรฐมนตร ทเกยวกบแผนกำรใหมกฎหมำยหรอกำรแกไขเพมเตมกฎหมำยหรอรำงกฎหมำยทเสนอโดยคณะรฐมนตรสภำผแทนรำษฎรศำลและองคกรอสระจ�ำนวน๑๘เรองแตคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำยไดด�ำเนนกำรเสรจจ�ำนวน๒๔เรองดงนนผลงำนดงกลำวมควำมส�ำเรจเกนกวำทก�ำหนดไวในแผนงำนทงนมรำยละเอยดดงตอไปน

187

ล�ำดบ คณะกรรมกำรเฉพำะเรอง ควำมเหนและขอเสนอแนะ

๒. กฎหมำยเกยวกบนรโทษกรรมและกำรปรองดองและ รำงพระรำชบญญตนรโทษกรรมแกผ ซงกระท�ำควำมผด เนองจำกกำรชมนมทำงกำรเมองกำรแสดงออกทำงกำรเมอง พ.ศ.....

๖. ดำนกำรตรวจสอบกำรใชอ�ำนำจรฐ ๑. รำงรฐธรรมนญแหงรำชอำณำจกรไทย(ฉบบท..) พทธศกรำช....(แกไขเพมเตมมำตรำ๖๘และมำตรำ๒๓๗)

๒. รำงพระรำชบญญตกำรเลอกตงสมำชกสภำทองถนหรอ ผบรหำรทองถนพ.ศ.....

๓. รำงพระรำชบญญตประกอบรฐธรรมนญวำดวยวธพจำรณำ ของศำลรฐธรรมนญพ.ศ.....

๗. ดำนอนๆ ๑. รำงรฐธรรมนญแหงรำชอำณำจกรไทยแกไขเพมเตม (ฉบบท..)พทธศกรำช....(แกไขทมำวฒสภำ)

๒. รำงรฐธรรมนญแหงรำชอำณำจกรไทยแกไขเพมเตม (ฉบบท..)พทธศกรำช....(แกไขมำตรำ๑๙๐)

๓. รำงพระรำชบญญตยกเลกกฎหมำยบำงฉบบทหมดควำมจ�ำเปน หรอซ�ำซอนกบกฎหมำยอนพ.ศ.....

๔. รำงประกำศคณะกรรมกำรกจกำรกระจำยเสยงกจกำรโทรทศน และกจกำรโทรคมนำคมแหงชำตเรองหลกเกณฑกำรก�ำกบ ดแลเนอหำรำยกำรในกำรกระจำยเสยงและกจกำรโทรทศน พ.ศ.....

๕. ร ำงพระรำชบญญตป องกนกำรทำรณกรรมและกำรจด สวสดภำพสตวพ.ศ.....

๖. รำงพระรำชบญญตกำรกฬำแหงประเทศไทยพ.ศ.....

๗. รำงพระรำชบญญตใหอ�ำนำจกระทรวงกำรคลงกเงน เพอกำรพฒนำโครงสรำงพนฐำนดำนคมนำคมขนสง ของประเทศพ.ศ.....

รวม ๒๔ฉบบ

188

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายรายงานประจ�าป๒๕๕๖

คปก.เสนอ ไดรบแจง เรอง/เสนอรำงโดย ควำมเหนตอ ควำมคบหนำ สถำนะปจจบน (วนทเสนอ)

(๕)ตดตามและประเมนผลการด�าเนนการตามความเหนหรอขอเสนอแนะหรอค�าปรกษาของคณะกรรมการตามมาตรา๑๙(๓)(๔)(๕)และ(๖)แลวรายงานผลตอคณะกรรมการปฏรปกฎหมายตามมาตรา๒๓(๕)

เพอใหกำรด�ำเนนงำนของคณะกรรมกำรเปนไปอยำงครบถวนและบรรลเปำหมำยส�ำนกงำนคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำยจงไดด�ำเนนกำรตดตำมและประเมนผลกำรด�ำเนนกำรตำมควำมเหนหรอขอเสนอแนะหรอค�ำปรกษำของคณะกรรมกำรซงไดเสนอตอคณะรฐมนตรและรฐสภำ และไดรำยงำนผลตอคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำยเพอทรำบ๒ครงครงท๑ในครำวประชมคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำยครงท๓๑/๒๕๕๖วนพธท๒๘สงหำคม๒๕๕๖และครงท๒ในครำวประชมคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำยครงท๔๗/๒๕๕๖วนพธท๒๕ธนวำคม๒๕๕๖ทงนเพอเปนประโยชนในกำรพจำรณำศกษำตอไป

๕.๑) ตดตามการด�าเนนการตามความเหนหรอขอเสนอแนะหรอค�าปรกษาของคณะกรรมการตามมาตรา๑๙(๓)(๔)(๕)ดงน

จำกผลกำรด�ำเนนงำนของคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำยทผำนมำคณะกรรมกำรฯไดด�ำเนนกำรเสนอแนะตอคณะรฐมนตรเกยวกบแผนกำรใหมกฎหมำย หรอกำรแกไขเพมเตมกฎหมำยโดยพจำรณำภำพรวมของกฎหมำย เรองนนหรอกลมกฎหมำยทเกยวของทมควำมสมพนธกนในเรองนนแผนกำรตรำกฎหมำยทจ�ำเปนตอกำรด�ำเนนกำรตำมนโยบำยและแผนกำรบรหำรรำชกำรแผนดนตลอดจนเสนอควำมเหนและขอสงเกตตอคณะรฐมนตรและรฐสภำเกยวกบรำงกฎหมำยฉบบใดฉบบหนงทเสนอโดยสภำผแทนรำษฎรศำลองคกรอสระตำมรฐธรรมนญหรอประชำชนผมสทธเลอกตงรวมทงสน๕๘เรอง โดยเปนควำมเหนและขอเสนอแนะทเสนอในชวงป๒๕๕๕จ�ำนวน๓๓เรองและทเสนอในป๒๕๕๖จ�ำนวน๒๕ เรองซงส�ำนกงำนไดตดตำมผลกำรด�ำเนนกำรตำมควำมเหนและขอเสนอแนะ มำโดยตอเนองตำมสถำนะปจจบนของรำงกฎหมำยทคณะกรรมกำรฯไดเสนอควำมเหนตำมรำยละเอยดดงน

สรปการตดตามความเหนและขอเสนอแนะของคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย

๑. ร ำ งพระรำชบญญตสญชำต(ฉบบท..)พ.ศ..... /คณะรฐมนตร,ส.ส.

-ประธำนวฒสภำ (๒๗ม.ค.๒๕๕๕)

ตรำเปนกฎหมำยแลว“พระรำชบญญตสญชำต(ฉบบท๕)พ.ศ.๒๕๕๕”

ตรำเปนกฎหมำยแลว“พระรำชบญญตวำดวยกำรเขำชอเสนอกฎหมำยพ.ศ.๒๕๕๖”

-ประธำนวฒสภำ (๖ก.พ.๒๕๕๕)

๒. ร ำ งพระรำชบญญต ว ำด วยกำรเข ำช อ เสนอกฎหมำย พ.ศ. .... (ครงท๑)/ส.ส.

๓. กำรพฒนำและบรหำร จดกำรระบบโลจสตกสเชง อเลกทรอนกส(e-Logistics)

-เลขำธกำร คณะรฐมนตร

-เลขำธกำรส�ำนกงำน

(ไมมกำรรำยงำนควำมค บ หน ำ ก ล บ ม ำ ใ ห ส�ำนกงำนฯทรำบ)

ส�ำนกงำนฯ มหนงสอ ไปยงส�ำนกเลขำธกำรคณะรฐมนตรไดรบแจงวำส�ำนกงำนคณะกรรมกำรพฒนำเศรษฐกจและสงคมแหงชำตยงไม ได รวบรวม

189

คปก.เสนอ ไดรบแจง เรอง/เสนอรำงโดย ควำมเหนตอ ควำมคบหนำ สถำนะปจจบน (วนทเสนอ)

คณะกรรมกำรพฒนำกำร

เศรษฐกจและสงคมแหงชำต

(๘ก.พ.๒๕๕๕)

ผลกำรด�ำเนนงำนดงกลำวสงใหส�ำนกเลขำธกำรครม.แตอยำงใด

๔. รำงระเบยบส�ำนกนำยกรฐมนตรวำดวยกองทนพฒนำบทบำทสตรพ.ศ.๒๕๕๕/คณะรฐมนตร

-นำยกรฐมนตร (๑๖ก.พ.๒๕๕๕)

ออกระเบยบใชบงคบแลว “ระเบยบส�ำนกนำยกรฐมนตร วำดวยกองทนพฒนำบทบำทสตร พ.ศ. ๒๕๕๕”และ“ระเบยบส�ำนกนำยกรฐมนตรวำดวยกองทนพฒนำบทบำทสตร พ.ศ.๒๕๕๕ฉบบท๒”

๕. รำงรฐธรรมนญแหงรำชอำณำจกรไทย แกไขเพมเตม (ฉบบ ..) พทธศกรำช.... (แกไขมำตรำ ๒๙๑)/ประชำชน,คณะรฐมนตร

-ประธำนรฐสภำ (๒๐ก.พ.๒๕๕๕)

รอกำรพจำรณำในวำระท ๓ ของทประชมรฐสภำ

๖. ร ำงพระรำชกฤษฎกำจดตงสถำบนสงเสรมควำมปลอดภยอำชวอนำมยและสภำพแวดลอมในกำรท�ำงำนพ.ศ...../คณะรฐมนตร

-นำยกรฐมนตร(๒๗ม.ค.๒๕๕๕)(๓๐ส.ค.๒๕๕๕)

ส�ำนกเลขำธกำรนำยกรฐมนตรไดแจงใหรองนำยกรฐมนตร (ร.ต.อ. เฉลมอยบ�ำรง)ในฐำนะก�ำกบกระทรวงแรงงำนและส ง ให ก ระทรวงแรงงำนพจำรณำแล ว(๑๙กนยำยน๒๕๕๕)

อยระหวำงกำรพจำรณำของก.พ.ร.

๗. ร ำงกฎหมำยโดยกำรเ ข ำ ช อ ข อ ง ป ร ะ ช ำ ช นตำมรฐธรรมนญแห งรำชอำณำจกรไทย/คปก.เสนอใหรฐบำลผลกดนกฎหมำยทประชำชนเสนอ๘ฉบบ

-นำยกรฐมนตร

-ประธำนรฐสภำ (๒๘ม.ค.๒๕๕๕)

๘. รำงพระรำชบญญตวำดวยควำมปรองดองแหงชำตพ.ศ...../ส.ส.

-ประธำนสภำ ผแทนรำษฎร

(๑๓ม.ย.๒๕๕๕)

ผเสนอขอถอน(ตกไป)สมยสำมญทวไปสภำผแทนฯครงท๒๒วนพฤหสบดท๗พ.ย.๒๕๕๖

190

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายรายงานประจ�าป๒๕๕๖

คปก.เสนอ ไดรบแจง เรอง/เสนอรำงโดย ควำมเหนตอ ควำมคบหนำ สถำนะปจจบน (วนทเสนอ)

๙. ร ำ งพระรำชบญญตกองทนพฒนำสอปลอดภยและสรำงสรรค พ.ศ. ....(ครงท ๑) /คณะรฐมนตร,ประชำชน

-ประธำนสภำ ผแทนรำษฎร

(๓๐ส.ค.๒๕๕๕)

๑๐.ร ำ งพระรำชบญญต สงเสรมและพฒนำคณภำพชวตคนพกำร (ฉบบท . .) พ.ศ. .... /คณะรฐมนตร,ประชำชน

-นำยกรฐมนตร

-ประธำนสภำ ผแทนรำษฎร

-ประธำนวฒสภำ

(๓๐ส.ค.๒๕๕๕)

- ส�ำนกเลขำธกำรนำยกรฐมนตรไดแจงใหรองนำยกรฐมนตร (นำยยงยทธ วชยดษฐ) ในฐำนะก�ำกบกระทรวงกำรพฒนำส งคมและควำมมนคงของมนษยและประธำนวปรฐบำลพ จ ำ รณำแล ว (๑๙กนยำยน๒๕๕๕)

- คณ ะ ก ร ร ม ำ ธ ก ำ ร วสำมญฯ (สภำผ แทนรำษฎร) ได พจำรณำโดยสอดคลองกบควำมเหนของ คปก. อยำงครบถ วนแล วและได ส งประธำนสภำผ แทนรำษฎรพจำรณำแล ว (๒๖กนยำยน๒๕๕๕)

ตรำเปนกฎหมำยแลว“พระรำชบญญตส งเสรมและพฒนำคณภำพชวตคนพกำร(ฉบบท๒)พ.ศ.๒๕๕๖”

๑๑.รำงพระรำชบญญตสภำทปรกษำเศรษฐกจและสงคมแหงชำต(ฉบบท..)พ.ศ...../คณะรฐมนตร

-นำยกรฐมนตร

-ประธำนสภำ ผแทนรำษฎร

-ประธำนวฒสภำ(๔ก.ย.๒๕๕๕)

- ส�ำนกเลขำธกำรสภำผ แทนรำษฎรไดส งใหวปรฐบำล วปฝำยคำนและคณะกรรมำธกำรวสำมญกจกำรวฒสภำประกอบกำรพจำรณำแล ว (๑๘ กนยำยน๒๕๕๖)

เรองอยในวำระกำรประชมสภำผแทนรำษฎรเรองดวนท๒ครงท๒๗(๑๘เมษำยน๒๕๕๖)

- เรองอยในวำระกำรประชมสภำผแทนรำษฎรเรองดวนท๒(สมยสำมญทวไป)๗ส.ค.๒๕๕๖

-คณะกรรมกำรประสำนงำนสภำผแทนฯ ไมเหนชอบ และใหหนวยงำนกลบไปทบทวน

191

คปก.เสนอ ไดรบแจง เรอง/เสนอรำงโดย ควำมเหนตอ ควำมคบหนำ สถำนะปจจบน (วนทเสนอ)

๑๒.ร ำ งพระรำชบญญต คณะกรรมกำรสทธมนษยชน แห ง ช ำต พ .ศ . . . . . / คณะรฐมนตร

-นำยกรฐมนตร

-ประธำนสภำ ผแทนรำษฎร

-ประธำนวฒสภำ(๑๘ก.ย.๒๕๕๕)

- ส�ำนกเลขำธกำรสภำ ผแทนรำษฎรไดสงเรองใหวปรฐบำลวปฝำยคำน และกมธ.วสำมญกจกำรวฒสภำ เพอประกอบกำรพจำรณำแล ว (๔ตลำคม๒๕๕๖)

- ส�ำนกเลขำธกำรนำยก รฐมนตรไดสงให รมต. ประจ�ำส�ำนกนำยกฯ(นำย วรวจนเอออภญญำกล)และประธำนวปรฐบำลพจำรณำแลว

เรองอยในวำระกำรประชมสภำผแทนรำษฎรเรองดวนท๑ครงท๒๗(๑๘เมษำยน๒๕๕๖)

- เรองอย ในวำระกำรประชม สภำ ผแทนรำษฎรเรองดวนท๑(สมยสำมญทวไป)๗ส.ค.๒๕๕๖

- เรองอย ในวำระประชมสภำผ แทนฯสมยสำมญ ครงท ๑๙ เรองดวนท ๑วนพฤหสบดท๑๗ตลำคม๒๕๕๖

- เรองอย ในวำระประชมสภำผ แทนฯสมยสำมญ ครงท ๒๐ เรองดวนท ๑วนพธท๓๐ตลำคม๒๕๕๖

๑๓.ร ำ งพระรำชบญญตวชำชพกำรแพทยแผนไทยพ.ศ...../ประชำชน,ส.ส.,ครม.

-ประธำนสภำ ผแทนรำษฎร

-ประธำนวฒสภำ(๑๘ก.ย.๒๕๕๕)

ตรำเปนกฎหมำยแลว“พระรำชบญญต วชำชพกำรแพทย แผนไทย พ.ศ.๒๕๕๖”

๑๔.ควำมเหนและขอเสนอแนะเรองกำรตรำกฎหมำยล�ำดบรองตำมพระรำชบญญตผ รบงำนไปท�ำทบำน พ.ศ.๒๕๕๓/คณะรฐมนตร

-นำยกรฐมนตร(๒๖ก.ย.๒๕๕๕)

- ส�ำนกงำนฯท�ำหนงสอสอบถำมควำมคบหนำไปยงเลขำธกำรคณะรฐมนตรและไดรบหนงสอแจงกลบวำ ยงมไดรบเรองดงกลำวมำเพอด�ำเนนกำรแตอยำงใด

๑๕.กำรขอให ชะลอกำรพจำรณำรำงพระรำชบญญต๓ ฉบบ (ประมง, กองทนสอปลอดภยและชำยฝงทำงทะเล)

-นำยกรฐมนตร

-ประธำนสภำ ผแทนรำษฎร

(๒ต.ค.๒๕๕๕)

- ส�ำนกเลขำธกำรนำยกรฐมนตรไดแจงรองนำยกรฐมนตร (ร.ต.อ.เฉลมอยบ�ำรง,พล.อ.ยทธศกธ ศศประภำ และ นำยช ม พล ศ ล ป อ ำ ช ำ )และรมต.ประจ�ำส�ำนก นำยกฯ (นำยวรวจน เอออภญญำกล)ทก�ำกบกระทรวงท เก ยวข อง

- ไมไดชะลอกำรรำงกฎหมำยตำมควำมเหนเนองจำกพบวำคณะกรรมำธกำรสภำผแทนรำษฎรยงมกำรพจำรณำรำงกฎหมำยอย

192

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายรายงานประจ�าป๒๕๕๖

คปก.เสนอ ไดรบแจง เรอง/เสนอรำงโดย ควำมเหนตอ ควำมคบหนำ สถำนะปจจบน (วนทเสนอ)

พจำรณำ และไดสงให ป ร ะ ธ ำ น ว ป ร ฐ บ ำ ลพจำรณำดวยแลว (๑๖พฤศจกำยน๒๕๕๕)

๑๖.ร ำ งพระรำชบญญตมหำวทยำลยกำฬสนธพ.ศ...../ครม./ส.ส.

-นำยกรฐมนตร

-ประธำนสภำ ผแทนรำษฎร

-ประธำนวฒสภำ(๑๐ต.ค.๒๕๕๕)

- ส� ำ น ก เ ล ข ำ ธ ก ำ รนำยกรฐมนตรได แจ งให รองนำยกรฐมนตร( พ ล . อ . ย ท ธ ศ ก ด ศศประภำ)ในฐำนะก�ำกบกระทรวงศกษำธกำร พ จ ำ รณำแล ว (๒๖ตลำคม๒๕๕๕)

-ประธำนวฒสภำไดสงเรองใหคณะกรรมำธกำรกำรศกษำเพอพจำรณำ(๖ธนวำคม๒๕๕๕)

- รบหลกกำร(สมยสำมญทวไป)ครงท๓๒วนพธท๒๑พฤศจกำยน๒๕๕๕

-คณะกรรมกำรวสำมญพจำรณำเสรจแลวในวำระกำรประชมวฒสภำครงท๑๗(๑๘เมษำยน๒๕๕๖)

-บรรจในวำระประชมสภำผแทนฯชดท๒๔ปท๕ครงท๑๙(สมยสำมญทวไป)วนพธท ๑๖ ตลำคม ๒๕๕๖ (เรองท คณะกรรมำธกำรวสำมญพจำรณำ เสรจแลว

๑๗.ร ำ งพระรำชบญญตวชำชพกำรสำธำรณสขชมชนพ.ศ...../ประชำชน,ครม.,ส.ส.

-นำยกรฐมนตร

-ประธำนสภำ ผแทนรำษฎร

-ประธำนวฒสภำ(๒๕ต.ค.๒๕๕๕)

- ส�ำนกเลขำธกำรนำยกร ฐมนตร ไ ด แจ ง รองนำยกรฐมนตร (นำยปลอดประสพสรจสวด) ท ก� ำ ก บ ก ร ะ ท ร ว ง ทเกยวของพจำรณำและได สงใหประธำนวปรฐบำลพจำรณำดวยแลว (๑๖พฤศจกำยน๒๕๕๕)

- ตรำเปนกฎหมำยแลว“พระรำชบญญต วชำชพกำรสำธำรณสขชมชน พ.ศ.๒๕๕๖”

๑๘.รำงพระรำชบญญตกำรรบขนของทำงถนนระหวำงประเทศ พ.ศ. .... /คณะรฐมนตร,ส.ส.

-นำยกรฐมนตร

-ประธำนสภำ ผแทนรำษฎร

-ประธำนวฒสภำ(๒๒ต.ค.๒๕๕๕)

- ส�ำนกเลขำธกำรนำยกรฐมนตรไดแจงรองนำยกรฐมนตร(นำยกตตรตนณ ระนอง) ท ก� ำกบกระทรวงท เก ยวข องพจำรณำ และได ส งให ประธำนวปรฐบำลพจำรณำดวยแลว (๑๖พฤศจกำยน๒๕๕๕)

ตรำเปนกฎหมำยแลว“พระรำชบญญตกำรรบขนของทำงถนนระหวำงประเทศพ.ศ.๒๕๕๖”

193

คปก.เสนอ ไดรบแจง เรอง/เสนอรำงโดย ควำมเหนตอ ควำมคบหนำ สถำนะปจจบน (วนทเสนอ)

- รบหลกกำร (สมยสำมญทวไป) ครงท๒๐วนพธท๑๐ตลำคม๒๕๕๕

-คณะกรรมำธกำรพจำรณำเสรจแลว(สมยสำมญนตบญญต ) คร งท ๑๕ วนพธท๒๐กมภำพนธ๒๕๕๖

- เหนชอบ (สมยสำมญทวไป) ครงท๑๗วนพธท๙ตลำคม๒๕๕๖

- รบหลกกำร(สมยสำมญทวไป)ครงท ๑๘วนองคำรท๒๒ตลำคม๒๕๕๖

-อย ระหว ำงกำรพจำรณำของคณะกรรมำธกำรวฒสภำ

๑๙.ร ำ งพระรำชบญญตประกอบรฐธรรมนญวำดวย ก ำ ร ต ร ว จ เ ง น แ ผ น ด น (ฉบบท..) พ.ศ. .... /ส.ส., ผวำกำรตรวจเงนแผนดน

-นำยกรฐมนตร

-ประธำนสภำ ผแทนรำษฎร

-ประธำนวฒสภำ(๒๔ต.ค.๒๕๕๕)

- ส�ำนกเลขำธกำรนำยกรฐมนตรไดแจงรองนำยกรฐมนตร นำยพงศเทพเทพกำญจนำ) ทก�ำกบกระทรวงท เก ยวข องพจำรณำ และไดสงให ป ร ะ ธ ำ น ว ป ร ฐ บ ำ ลพจำรณำดวยแลว (๑๖พฤศจกำยน๒๕๕๕)

๒๐.ร ำ งพระรำชบญญตป อ งกนและปรำบปรำม กำรฟอกเงน (ฉบบท . . ) พ.ศ. .... /คณะรฐมนตร, ส.ส.

-นำยกรฐมนตร

-ประธำนสภำ ผแทนรำษฎร

-ประธำนวฒสภำ/(๑พ.ย.๒๕๕๕)

-ตรำเปนกฎหมำยแลว“พระรำชบญญต ปองกนและปรำบปรำมกำรฟอกเงน(ฉบบท๔)พ.ศ.๒๕๕๖”

๒๑.ร ำ งพระรำชบญญตป อ งกนและปรำบปรำมกำรสนบสนนทำงกำรเงนแกกำรกอกำรรำย(ฉบบท..) พ.ศ...../คณะรฐมนตร

-นำยกรฐมนตร

-ประธำนสภำ ผแทนรำษฎร

-ประธำนวฒสภำ(๑พ.ย.๒๕๕๕)

- ตรำเปนกฎหมำยแลว“พระรำชบญญต ปองกนและปรำบปรำมกำรสนบสนนทำงกำรเงนแกกำรกอกำรรำย พ.ศ.๒๕๕๖”

๒๒.ร ำ งพระรำชบญญตกำรให เอกชนร วมลงทน ในกจกำรของรฐพ.ศ...../คณะรฐมนตร

-นำยกรฐมนตร

-ประธำนสภำ ผแทนรำษฎร

-ประธำนวฒสภำ(๒พ.ย.๒๕๕๕)

ตรำเปนกฎหมำยแลว“พระรำชบญญตกำรใหเอกชนรวมลงทนในกจกำรของรฐพ.ศ.๒๕๕๖”

๒๓.ร ำ งพระรำชบญญตองค กำรอสระ เพ อกำรคมครองผบรโภค พ.ศ. ..../ประชำชน,ครม.,ส.ส.

-นำยกรฐมนตร

-ประธำนสภำ ผแทนรำษฎร

-ประธำนวฒสภำ(๖พ.ย.๒๕๕๕)

- รบหลกกำร (สมยสำมญนตบญญต)ครงท๖วนพธท๖ตลำคม๒๕๕๓

-คณะกรรมำธกำรร วม พจำรณำ เสรจแลวเมอวนท๙กนยำยน๒๕๕๖(ท ประชมวฒสภำเหนชอบกบร ำง พ.ร.บ.๑๑๑เสยง

194

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายรายงานประจ�าป๒๕๕๖

คปก.เสนอ ไดรบแจง เรอง/เสนอรำงโดย ควำมเหนตอ ควำมคบหนำ สถำนะปจจบน (วนทเสนอ)

- วฒสภำเหนชอบ (สมยสำมญทวไป)ครงท ๗ วนจนทรท ๙ ก.ย. ๒๕๕๖ ทประชมวฒสภำมมตเหนชอบดวยกบร ำงพระรำชบญญตดงกลำว ทคณะกรรมำธกำรรวมกนพจำรณำเสรจแลวตำมหนงสอทสว๐๐๐๗/๕๔๒๐ลงวนท ๑๑ก.ย.๒๕๕๖

-บรรจอยในระเบยบวำระกำรประชมสภำผ แทนรำษฎร ชดท ๒๔ ปท ๓ ครงท๑๓ (สมยสำมญทวไป)วนพธท ๒๕กนยำยน๒๕๕๖วำระ๒.๘รบทรำบเรองวฒสภำไดลงมตเหนชอบดวยกบรำงพระรำชบญญตซงคณะกรรมำธกำรรวมกนพจำรณำเสรจแลว

๒๔.ร ำ งพระรำชบญญต กำรอ�ำนวยควำมสะดวกในกำรขนสงขำมพรมแดนพ.ศ...../คณะรฐมนตร

-นำยกรฐมนตร

-ประธำนสภำ ผแทนรำษฎร

-ประธำนวฒสภำ(๑๓พ.ย.๒๕๕๕)

ตรำเปนกฎหมำยแลว“พระรำชบญญตกำรอ�ำนวยควำมสะดวกในกำรขนสงขำมพรมแดนพ.ศ.๒๕๕๖”

๒๕.ร ำ งพระรำชบญญตศลกำกร(ฉบบท..)พ.ศ.....(อนวตกำรตำมควำมตกลงวำดวยกำรอ�ำนวยควำมสะดวกในกำรขนสงขำมพรมแดนภำยในอนภำคลมน�ำโขงตอนบน)/คณะรฐมนตร

-นำยกรฐมนตร

-ประธำนสภำ ผแทนรำษฎร

-ประธำนวฒสภำ(๑๓พ.ย.๒๕๕๕)

- รบหลกกำร(สมยสำมญทวไป)ครงท ๑๒วนพธท๑๒กนยำยน๒๕๕๕

-คณะกรรมำธกำรพจำรณำเสรจแลว(สมยสำมญนตบญญต ) คร งท ๑๑ วนพธท๖กมภำพนธ๒๕๕๖

- เหนชอบ(สมยสำมญนตบญญต)ครงท ๑๕วนพธท๒๐กมภำพนธ๒๕๕๖

- รบรำงไวพจำรณำ(สมยสำมญนตบญญต) ครงท๑๕วนจนทรท๔มนำคม๒๕๕๖

- ระเบยบวำระกำรประชม(วฒสภำ)ครงท ๒๔เปนพเศษ(สมยสำมญนตบญญต)วนศกรท ๑๙ เมษำยน ๒๕๕๖ คณะกรรมำธกำรวสำมญพจำรณำเสรจแลว/ วฒสภำไดมมตสงเรองใหสภำฯพจำรณำ

195

คปก.เสนอ ไดรบแจง เรอง/เสนอรำงโดย ควำมเหนตอ ควำมคบหนำ สถำนะปจจบน (วนทเสนอ)

- ส�ำนกนำยกรฐมนตรแจงวำไดสงเรองใหกระทรวงสำธำรณสขพจำรณำตำมทเหนควรตอไป(หนงสอทนร๐๑๐๖/๓๗ลงวนท๒๖ธ.ค.๒๕๕๖)

-บรรจระเบยบวำระกำรประชมสภำ ผแทนรำษฎรชดท๒๔ปท๓ครงท๒(สมยสำมญทวไป)วนพธท๗สงหำคม๒๕๕๖

๒๖.ร ำ งพระรำชบญญตประมงพ.ศ...../ครม.,ส.ส.

-นำยกรฐมนตร

-ประธำนสภำ ผแทนรำษฎร

-ประธำนวฒสภำ(๑๔พ.ย.๒๕๕๕)

- รบหลกกำร(สมยสำมญทวไป)ครงท๓๐วนพธท๑๔พฤศจกำยน๒๕๕๕

-อย ระหว ำงกำรพจำรณำของคณะกรรมำธกำรสภำผแทน

๒๗.กระบวนกำรยตธรรมด ำนแรงงำนและร ำงข อก�ำหนดศำลแรงงำนวำดวยกำรด�ำเนนกระบวนพจำรณำคดแรงงำนพ.ศ.....

-อธบดผ พพำกษำศำลแรงงำนกลำง(๒๓พ.ย.๒๕๕๕)

๒๘.กำรก� ำหนดให มกำรตออำยใบอนญำตประกอบวชำชพเวชกรรม (ตำมท ผ ตรวจกำรแผนดนรองขอใหชวยด�ำเนนกำร)

-นำยกรฐมนตร

-ประธำนสภำ ผแทนรำษฎร

-ประธำนวฒสภำ

-(เลขำธกำรแจงใหผ ตรวจกำร

แผนดนทรำบดวย)(๒๐ธ.ค.๒๕๕๕)

-ประธำนวฒสภำได สงใหคณะกรรมำธกำรสำธำรณสขพจำรณำแลว(๗กมภำพนธ๒๕๕๖)

- ส�ำนกเลขำธกำรสภำ ผแทนรำษฎรไดสงเรองใหกระทรวงสำธำรณสขพ จ ำ รณำแล ว (๒๕มกรำคม๒๕๕๖)

๒๙.ก ำ ร ป ร บ ป ร ง แ ก ไขประกำศคณะกรรมกำรค ม ค ร อ ง ข อ ม ล เ ค ร ด ตเรอง อำยของขอมลในกำร ประมวลผลของบรษทขอมลเครดตลงวนท๓๐กนยำยน๒๕๕๕

-คณะกรรมกำรสทธมนษยชนแหงชำต(๒๘ธ.ค.

๒๕๕๕)

196

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายรายงานประจ�าป๒๕๕๖

คปก.เสนอ ไดรบแจง เรอง/เสนอรำงโดย ควำมเหนตอ ควำมคบหนำ สถำนะปจจบน (วนทเสนอ)

๓๐.รำงพระรำชบญญตสภำพฒนำกำรเมองพ.ศ...../คณะรฐมนตร

-นำยกรฐมนตร

-ประธำนสภำ ผแทนรำษฎร

-ประธำนวฒสภำ

-ประธำนสภำพฒนำกำรเมอง

(๒๘ธ.ค.๒๕๕๕)

- ส� ำ น ก เ ล ข ำ ธ ก ำ รนำยกรฐมนตรได แจ งใหรองเลขำธกำรนำยกรฐมนตร(นำยพงษเทพเทพกำญจนำ)ในฐำนะ ส ง ก ำ ร ส� ำ น ก ง ำ น คณะกรรมกำรกฤษฎกำและรมต.ประจ�ำส�ำนกนำยกฯ (นำยวรำเทพรตนำกร)และประธำนวปรฐบำล พรอมสงใหกฤษฎกำพจำรณำดวยแล ว (๒๒ มกรำคม๒๕๕๖)

- ส�ำนกงำนฯ ไดท�ำหนงสอสอบถำม ค ว ำ ม ค บ ห น ำ ไ ป ย ง เ ล ข ำ ธ ก ำ ร คณะร ฐมนตร และได ร บหน งส อ แจงกลบวำ ยงมได รบเรองดงกลำว มำเพอด�ำเนนกำรแตอยำงใด

๓๑.แผนกำรตรำกฎหมำยทจ�ำเปนตอกำรด�ำเนนกำรตำมนโยบำยและแผนกำรบรหำรรำชกำรแผนดน(แผนนตบญญต)

-นำยกรฐมนตร(๒๘ธ.ค.๒๕๕๕)

- ส� ำ น ก เ ล ข ำ ธ ก ำ ร คณะร ฐ มนตร ส ง ใ ห สวนรำชกำรทเกยวของใหควำมเหนกอนเสนอครม. พจำรณำ (๑๗มกรำคม๒๕๕๖)

- ส�ำนกงำนฯ ไดท�ำหนงสอสอบถำม ค ว ำ ม ค บ ห น ำ ไ ป ย ง เ ล ข ำ ธ ก ำ ร คณะรฐมนตรและไดรบหนงสอแจงวำ อย ระหว ำงกำรพจำรณำของนำยกรฐมนตร

๓๒.กฎหมำยทต องอนวต ก ำ ร ต ำ ม บ ท บ ญ ญ ต แห งรฐธรรมนญแห งรำชอำณำจกรไทยพทธศกรำช๒๕๕๐

-นำยกรฐมนตร(๒๘ธ.ค.๒๕๕๕)

- ส� ำ น ก เ ล ข ำ ธ ก ำ ร คณะร ฐ มนตร ส ง ใ ห สวนรำชกำรทเกยวของใหควำมเหนกอนเสนอครม. พจำรณำ (๑๗มกรำคม๒๕๕๖)

- ส�ำนกงำนฯ ไดท�ำหนงสอสอบถำม ค ว ำ ม ค บ ห น ำ ไ ป ย ง เ ล ข ำ ธ ก ำ ร คณะรฐมนตรและไดรบหนงสอแจงวำ อย ระหว ำงกำรพจำรณำของนำยกรฐมนตร

๓๓.กำรทบทวนกฎหมำยท ต ร ำ โ ดยสภ ำน ต บ ญญ ต แหงชำต๒๕๕๐

-นำยกรฐมนตร(๒๘ธ.ค.๒๕๕๕)

- ส� ำ น ก เ ล ข ำ ธ ก ำ ร คณะร ฐ มนตร ส ง ใ ห สวนรำชกำรทเกยวของใหควำมเหนกอนเสนอครม. พจำรณำ (๑๔มกรำคม๒๕๕๖)

- ครม. รบทรำบ (จำกกำรประชม คณะรฐมนตร เมอวนท ๒๐ สงหำคม๒๕๕๖)

197

คปก.เสนอ ไดรบแจง เรอง/เสนอรำงโดย ควำมเหนตอ ควำมคบหนำ สถำนะปจจบน (วนทเสนอ)

- ท�ำหนงสอสอบถำมควำมคบหน ำ ไปยงเลขำธกำรคณะรฐมนตร และ ไดรบแจงวำยงมไดรบเรองดงกลำวมำเพอด�ำเนนกำรแตอยำงใด

๓๔.ก ำ ร แ ก ไข ป ร บ ป ร ง พระร ำชบญญ ต ว ำ ด ว ยธรกรรมทำงอเลกทรอนกสพ.ศ.๒๕๔๔

-นำยกรฐมนตร

-ประธำนสภำ ผแทนรำษฎร

-ประธำนวฒสภำ(๑๘ม.ค.๒๕๕๖)

- ส�ำนกเลขำธกำรนำยกรฐมนตรแจงใหรองนำยกรฐมนตร (นำยสรพงษโตวจกษชยกล)และสงใหกระทรวง ICT แลว(ขอมลณ๒๐กมภำพนธ๒๕๕๖)

๓๕.แ น ว ท ำ ง ก ำ ร ต ร ำกฎหมำยวำดวยกำรสงเสรมโอกำสและควำมเสมอภำคระหวำงเพศ

-นำยกรฐมนตร

-ประธำนสภำ ผแทนฯ

-ประธำนวฒสภำ

-ประธำนวปฝำยคำน

-ผน�ำฝำยคำนฯ(๒๘ม.ค.๒๕๕๖)

- ส� ำ น ก เ ล ข ำ ธ ก ำ รนำยกรฐมนตร ไดแจงร อ ง น ำ ย ก ร ฐ ม น ต ร(ร.ต.อ.เฉลม อยบ�ำรง)ในฐำนะก�ำกบกระทรวงกำรพฒนำสงคมฯทรำบและส ง ให ก ระทรวงพฒนำสงคมฯ ทรำบ ดวยแลว (๑ มนำคม๒๕๕๖)

- รอกำรพจำรณำของคณะกรรมกำรประสำนงำนสภำผ แทนฯ (รำง พรบ.ควำมเทำเทยมระหวำงเพศ)

๓๖.ร ำ งพระรำชบญญตกองทนพฒนำสอปลอดภยและสร ำงสรรค พ.ศ. ….ประชำชน/คณะรฐมนตร -ส.ส.

*หมำยเหต เสนอครงท๑ป ๒๕๕๕ วนทเสนอ ๓๐ส.ค.๕๖

-นำยกรฐมนตร

-ประธำนสภำ ผแทนรำษฎร

-ประธำนวฒสภำ

-ประธำน วปรฐบำล

-ประธำน วปฝำยคำน

-ประธำนกมธ.วสำมญ(สภำ ผแทนรำษฎร)

(๘ก.พ.๒๕๕๖)

- ส�ำนกเลขำธกำรนำยกรฐมนตรแจงรองนำยกรฐมนตร(นำยพงษเทพเทพกำญจนำ)ซงก�ำกบกระทรวงวฒนธรรมและแจงประธำนวปรฐบำลโดยประธำนวปรฐบำลไดแจงใหกรรมกำรวป ร ฐบำลท เ ป น กมธ .วสำมญทรำบดวยแลว

- รบหลกกำร (สมยสำมญนตบญญต)ครงท๕วนพธท๑๖มกรำคม๒๕๕๖

- อย ระหวำงกำรพจำรณำของคณะกรรมำธกำรวสำมญสภำผแทนรำษฎร

198

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายรายงานประจ�าป๒๕๕๖

คปก.เสนอ ไดรบแจง เรอง/เสนอรำงโดย ควำมเหนตอ ควำมคบหนำ สถำนะปจจบน (วนทเสนอ)

- รบหลกกำร (สมยสำมญนตบญญต)ครงท๙วนพธท๓๐มกรำคม๒๕๕๖

- กรรมำธกำรวสำมญ (ส.ส.) ประชมพจำรณำเสรจแลว

- คณะกรรมำธกำรสภำผแทนฯพจำรณำเสรจแลวสมยสำมญทวไปครงท๑๓วนพธท๒๕ก.ย.๒๕๕๖

- ปรำกฏในระเบยบวำระกำรประชมสภำผแทนฯ ชดท ๒๔ ปท ๓ ครงท๑๙ (สมยสำมญทวไป) วนพธท ๑๖ตลำคม๒๕๕๖

๓๗.ร ำ งพระรำชบญญตอ ง ค ก ำ ร อ ส ร ะ ด ำ น ส งแวดล อม ทรพยำกร ธรรมชำต และส ขภำพ พ.ศ...../คณะรฐมนตร

-นำยกรฐมนตร

-ประธำนสภำ ผแทนรำษฎร

-ประธำนวฒสภำ(๘ก.พ.๒๕๕๖)

- ส�ำนกเลขำธกำรนำยกรฐมนตร ไดแจงใหรองนำยกรฐมนตร (นำยปลอดประสพฯ) ในฐำนะก�ำกบกระทรวงทรพยำกรฯ รฐมนตรป ร ะ จ� ำ ส� ำ น ก น ำ ย กรฐมนตร (นำยวรำเทพรตนำกร)และประธำนวปรฐบำลทรำบแลว(๖มนำคม๕๖)

- ท�ำหนงสอสอบถำมควำมคบหนำไปยงเลขำธกำรคณะรฐมนตร และไดรบหนงสอแจงวำยงมไดรบเรองดงกลำวมำเพอด�ำเนนกำรแตอยำงใด

๓๘.ร ำ งพระรำชบญญตสงเสรมกำรบรหำรจดกำรทรพยำกรทำงทะเล และชำยฝงพ.ศ...../ประชำชน,คณะรฐมนตร

-นำยกรฐมนตร

-ประธำนสภำ ผแทนรำษฎร

-ประธำนวฒสภำ

-ประธำน วปรฐบำล

-ประธำน วปฝำยคำน

-ประธำนกมธ.วสำมญ(สภำ ผแทนรำษฎร)

(๑๑ก.พ.๒๕๕๖)

- ส� ำ น ก เ ล ข ำ ธ ก ำ รนำยกรฐมนตรไดแจงให ร อ ง น ำ ย ก ร ฐ ม น ต ร (นำยปลอดประสพฯ)ในฐำนะก�ำกบกระทรวงทรพยำกรฯ ประธำน วปรฐบำลและประธำนกรรมำธกำรวสำมญฯ(ส.ส.) ทรำบแลว (๒๖กมภำพนธ๒๕๕๖)

- ประธำนวฒสภำได มอบให คณะกรรมำธกำรกำรพฒนำสงคมและกจกำรเดก เยำวชนสตร ผ สงอำย คนพกำรและผ ด อยโอกำส ของวฒสภำแล ว (๒๕มนำคม๒๕๕๖)

- กระทรวงกำรคลงมแนวคดทจะขอยกเลก พรบ. ดงกลำว ซงอยระหวำงกำรรบฟงควำมคดเหนจำกผทเกยวของ)

๓๙.กำรบงคบใช พระรำชบญญตกองทนกำรออมแหงชำตพ.ศ.๒๕๕๔

-นำยกรฐมนตร

-ประธำนสภำ ผแทนรำษฎร

-ประธำนวฒสภำ

-รมว.กำรคลง

-ประธำน วปฝำยคำน

(๑๙ก.พ.๒๕๕๖)

- ส�ำนกเลขำธกำรนำยกรฐมนตรแจ งให ทรำบวำไดแจงใหรองนำยกรฐมนตร (กตตรตน ณระนอง) ในฐำนะก�ำกบก ร ะ ท ร ว ง ก ำ ร ค ล งรฐมนตรประจ�ำส�ำนกนำยกรฐมนตร (นำย วรำเทพรตนำกร)ในฐำนะ

199

คปก.เสนอ ไดรบแจง เรอง/เสนอรำงโดย ควำมเหนตอ ควำมคบหนำ สถำนะปจจบน (วนทเสนอ)

ผ ประสำนงำนระหวำงครม. กบรฐสภำ และประธำนวปรฐบำลแลว(๑๓มนำคม๒๕๕๖)

๔๐.ร ำ งพระรำชบญญตป อ งกนกำรทำรณกรรมและกำรจดสวสดภำพสตว พ.ศ. .... /ประชำชน/ส.ส.คณะรฐมนตร

-นำยกรฐมนตร

-ประธำนสภำ ผแทนรำษฎร

-ประธำนวฒสภำ(๒๘ก.พ.๒๕๕๖)

- ส�ำนกเลขำธกำรนำยกรฐมนตร ไดแจงใหรองนำยกรฐมนตร (นำย สรพงษโตวจกษชยกล)ในฐำนะก�ำกบกระทรวงเ กษตรและสหกรณ รฐมนตรประจ�ำส�ำนกนำยกรฐมนตร (นำย ว ร ำ เ ทพ ร ต น ำก ร )ประธำนวปรฐบำลและกรรมำธกำรวสำมญทเปนวปรฐบำลทรำบแลว(๑๘มนำคม๒๕๕๖)

- รบหลกกำร (สมยสำมญทวไป) ครงท๒๐วนพธท๑๐ตลำคม๒๕๕๕

- คณะกรรมำธกำรวสำมญพจำรณำเสรจแลวในวำระกำรประชมสภำผแทนรำษฎรครงท๒๗(๑๘เมษำยน๒๕๕๖)

-บรรจระเบยบวำระกำรประชมสภำผแทนฯ ชดท ๒๔ ปท ๓ ครงท ๒๐(สมยสำมญทวไป)วนพธท๓๐ตลำคม๒๕๕๖เรองทประชมเหนชอบใหเลอนขนมำพจำรณำกอน

- อย ระหว ำงกำรพจำรณำของคณะกรรมำธกำรวสำมญสภำผแทนฯเนองจำกประธำนคณะกรรมำธกำรวสำมญขอถอนรำงเพอน�ำกลบไปปรบปรงใหสมบรณในกำรประชมสภำผแทนชดท๒๔ปท๓ครงท๒๐(สมยสำมญทวไปวนพธท ๓๐ต.ค.๒๕๕๖

-บ ร ร จ เ ข ำ ม ำ พ จ ำ ร ณ ำ ใ ห ม ใ น กรรมำธกำรสภำผแทนฯสมยสำมญทวไป ครงท๒๕วนพธท๒๐พ.ย.๒๕๕๖

๔๑.รำงกฎกระทรวงก�ำหนดฐำนะและเงอนไขกำรอยในรำชอำณำจกรไทยของผเกดในรำชอำณำจกรไทยซงไมได สญชำตไทยพ.ศ.....(ออกตำมควำมในมำตรำ๗แหงพระร ำชบญญ ต ส ญชำต (ฉบบท ๔) พ.ศ. ๒๕๕๑ /กระทรวงมหำดไทย

-นำยกรฐมนตร

-รฐมนตรวำกำรกระทรวง

มหำดไทย ๘ม.ค.๒๕๕๖(ใหควำมเหน) ๑๘ม.ค.๕๖ (ขอใหชะลอ)

-ท�ำหนงสอสอบถำมไปยง เลขำธกำรคณะรฐมนตร และไดรบหนงสอแจงกลบ (ท นร.๐๕๐๓/๓๘๓๕๐ลงวนท๒๙ตลำคม๒๕๕๖)แจงวำรองนำยกรฐมนตร(ร.ต.อ.เฉลมอยบ�ำรง)มค�ำสงอนมตใหถอนตำมทกระทรวงมหำดไทยเสนอแลว

200

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายรายงานประจ�าป๒๕๕๖

คปก.เสนอ ไดรบแจง เรอง/เสนอรำงโดย ควำมเหนตอ ควำมคบหนำ สถำนะปจจบน (วนทเสนอ)

- รบหลกกำร (สมยสำมญนตบญญตครงท๒๔วนพฤหสบดท๒๑มนำคม๒๕๕๖

-กรรมำธกำรวสำมญสภำผ แทนฯพจำรณำเสรจแลว

- คณะกรรมำธกำรสภำผแทนฯพจำรณำเสรจแลวสมยสำมญทวไปครงท๒วนพธท๗สงหำคม๒๕๕๖(ระเบยบวำระกำรประชมสภำผแทนฯชดท๒๔ปท๓ครงท๒๐สมยสำมญทวไปวนพธท๓๐ตลำคม๒๕๕๖

๔๒.ร ำ งพระรำชบญญตวชำชพกำรสำธำรณสขชมชนพ.ศ. . . . . ทวฒสภำแกไข เพมเตม

หมำยเหต เสนอควำมเหนครงท ๑ ๒๕ ต.ค. ๒๕๕๕(ล�ำดบท๑๗)/-ประชำชน-ครม.,ส.ส.

-ประธำนสภำ ผแทนรำษฎร

-ประธำนวฒสภำ(๑๒ม.ค.๒๕๕๖)

- ตรำเปนกฎหมำยแลว“พระรำชบญญต วชำชพกำรสำธำรณสขชมชน พ.ศ.๒๕๕๖” ประกำศรำชกจจำนเบกษำ วนท๑๖ธ.ค.๒๕๕๖เลม๑๓๐ตอนท ๑๑๘ก

๔๓.รำงพระรำชบญญตกำรกฬำแหงประเทศไทยพ.ศ...../คณะรฐมนตร,ส.ส.

-นำยกรฐมนตร

-ประธำนสภำ ผแทนรำษฎร

-ประธำนวฒสภำ

-ประธำน วปรฐบำล

-ประธำน วปฝำยคำน

-ประธำน คณะกรรมำธกำรวสำมญ(สภำ ผแทนรำษฎร)

(๒๑ม.ค.๒๕๕๖)

- เ ล ข ำ ธ ก ำ ร น ำ ย กรฐมนตรไดแจงใหรองนำยกรฐมนตร (นำย ยคลลมแหลมทอง)ในฐำนะก�ำกบกระทรวงกำรทองเทยวและกฬำประธำนวปรฐบำลและไดแจงใหกรรมำธกำรวสำมญทเปนวปรฐบำลทรำบแลว(๑๑เมษำยน๒๕๕๖)

- รบหลกกำร(สมยสำมญทวไป)ครงท๓๒วนพธท๒๑พฤศจกำยน๒๕๕๕

-คณะกรรมำธกำรสภำผแทนฯพจำรณำเสรจแลว(สมยสำมญทวไปครงท๑๓วนพธท๒๕ก.ย.๒๕๕๖

-ปรำกฏในระเบยบวำระกำรประชมสภำ ผแทนฯชดท๒๔ปท๓ครงท๒๐สมยสำมญทวไปวนพธท๓๐ตลำคม๒๕๕๖

๔๔.ร ำ งพระรำชบญญตประกนสงคม (ฉบบท . .)พ.ศ...../ประชำชน,คณะรฐมนตร,ส.ส.

-นำยกรฐมนตร

-ประธำนสภำ ผแทนรำษฎร

-ประธำนวฒสภำ

-ประธำนคณะกรรมำธกำรวสำมญ(สภำ ผแทนรำษฎร)

(๑เม.ย.๒๕๕๖)

- ส� ำ น ก เ ล ข ำ ธ ก ำ รนำยกรฐมนตรได แจ งให รองนำยกรฐมนตร(ร.ต.อ.เฉลม อยบ�ำรง)ในฐำนะก�ำกบกระทรวงแรงงำน และประธำน วปรฐบำล ทรำบแลว(๑๑ เมษำยน ๒๕๕๖)ส ภ ำ ผ แ ท น ร ำ ษ ฎ ร (สผ๐๐๐๑/๖๖๒๒ลง วนท ๒ พ.ค. ๒๕๕๖) แจ งว ำ ได ส ง เร องให

201

คปก.เสนอ ไดรบแจง เรอง/เสนอรำงโดย ควำมเหนตอ ควำมคบหนำ สถำนะปจจบน (วนทเสนอ)

คณะกรรมกำรประสำนงำนสภำผ แทนรำษฎรคณะกรรมกำรประสำนงำนพรรครวมฝำยคำนและคณะกรรมำธกำรวสำมญพจำรณำ

หมำยเหตรำงพรบ.ประกนสงคมทเสนอ โดยน.ส.วไลวรรณแซเตยสภำไมรบหลกกำร(ตกไป)สมยสำมญนตบญญต ครงท๒๔วนพฤหสบดท๒๑ม.ค.๒๕๕๖

๔๕.กำรผลกดนกฎหมำย วำดวยกำรขนสงทำงน�ำ

-นำยกรฐมนตร(๒๘ม.ย.๒๕๕๖)

- ส�ำนกงำนฯ ไดท�ำหนงสอสอบถำม ควำมคบหนำไปยง เลขำธกำรคณะรฐมนตรและไดรบหนงสอแจงกลบวำยงมไดรบเรองดงกลำวมำเพอด�ำเนนกำร แตอยำงใด

๔๖.ร ำ งพระรำชบญญต ใหอ�ำนำจกระทรวงกำรคลง ก เงนเพอพฒนำโครงสรำง พนฐำนดำนคมนำคมขนสงของประเทศไทยพ.ศ...../ ครม.

-นำยกรฐมนตร

-ประธำนสภำ ผแทนฯ

-ประธำนวฒสภำ

-ประธำน วปฝำยคำน

-ประธำนกมธ.วสำมญพจำรณำรำงพ.ร.บ.ใหอ�ำนำจกระทรวงกำรคลงกเงนเพอพฒนำโครงสรำง

พนฐำนดำนคมนำคมขนสงของ

ประเทศไทย พ.ศ.......

-ประธำน วปรฐบำล

(๒ก.ค.๒๕๕๖)

- รบหลกกำร (สมยสำมญนตบญญต)ครงท๒๗วนศกรท๒๙มนำคม๒๕๕๖

-คณะกรรมำธกำรพจำรณำเสรจแลว(สมยสำมญทวไป)ครงท๑๐วนพฤหสบดท๑๙กนยำยน๒๕๕๖

- เหนชอบ (สมยสำมญทวไป) ครงท๑๕ วนศกรท ๒๐ กนยำยน ๒๕๕๖ รบรำงไวพจำรณำ (สมยสำมญทวไป)ครงท๑๕วนองคำรท๘ตลำคม๒๕๕๖

- เหนชอบ(สมยสำมญทวไป)ครงท๒๖วนพธท๒๐พฤศจกำยน๒๕๕๖ผำนกำรพจำรณำจำกวฒสภำแลวเมอวนท๒๐พ.ย.๒๕๕๖โดยมมตเหนชอบตำมรำงทสภำผแทนฯเสนอมำ

- มกำรยนเรองใหศำลรฐธรรมนญวนจฉย

- ศำลรฐธรรมนญวนจฉยว ำ พ.ร.บ. ดงกลำวขดรฐธรรมนญทงกระบวนกำรและเนอหำ(วนพธท๑๒มนำคม๒๕๕๗)

202

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายรายงานประจ�าป๒๕๕๖

คปก.เสนอ ไดรบแจง เรอง/เสนอรำงโดย ควำมเหนตอ ควำมคบหนำ สถำนะปจจบน (วนทเสนอ)

๔๗.รำงพระรำชบญญตกำรประกอบธรกจบตรเครดตพ.ศ...../ครม.,ส.ส.

-นำยกรฐมนตร

-ประธำนสภำ ผแทนรำษฎร

-ประธำนวฒสภำ

-ประธำน วปฝำยคำน

-ประธำนกมธ.วสำมญพจำรณำรำงพรบ.กำรประกอบธรกจบตรเครดต พ.ศ.....

-ประธำน วปรฐบำล

(๙ก.ค.๒๕๕๖)

- รบหลกกำร(สมยสำมญทวไป)ครงท๓๒วนพธท๒๑พฤศจกำยน๒๕๕๕

-คณะกรรมำธกำรสภำผแทนฯพจำรณำเสรจแลว(สมยสำมญทวไป)ครงท๑๗วนพธท๙ตลำคม๒๕๕๖

-ปรำกฏในระเบยบวำระกำรประชมสภำผแทนฯชดท๒๔ปท๓ครงท๒๐(สมยสำมญทวไป)วนพธ๓๐ตลำคม๒๕๕๖

๔๘.รำงรฐธรรมนญแหงรำชอำณำจกรไทย (ฉบบท ...)พทธศกรำช....(แกไขเพมเตม มำตรำ๖๘และมำตรำ๒๓๗) /ส.ส. และ ส.ว. จ�ำนวน๓๑๑คน

-นำยกรฐมนตร

-ประธำนสภำ ผแทนรำษฎร

-ประธำนวฒสภำ

-ประธำน วปฝำยคำน

-ประธำนกมธ.วสำมญพจำรณำรำงรฐธรรมนญ

แหงรำช อำณำจกรไทย

(ฉบบท...)พทธศกรำช....(แกไขเพมเตม

มำตรำ๖๘และมำตรำ๒๓๗)

รบหลกกำร(ประชมรวม)ครงท๔สมยสำมญนตบญญต วนพธท ๓ เมษำยน๒๕๕๖

-คณะกรรมำธกำรของรฐสภำพจำรณำเสรจแลวครงท๑ (สมยสำมญทวไป)วนองคำรท๒๐สงหำคม๒๕๕๖)

- อยระหวำงกำรพจำรณำของรฐสภำ

203

คปก.เสนอ ไดรบแจง เรอง/เสนอรำงโดย ควำมเหนตอ ควำมคบหนำ สถำนะปจจบน (วนทเสนอ)

-ประธำน วปรฐบำล

-ผน�ำฝำยคำนในสภำผแทนรำษฎร(๕ส.ค.๒๕๕๖)

๕๐.รำงพ.ร.บ.นรโทษกรรม แก ผ ซ ง กระท� ำควำมผ ด เนองจำกกำรชมนมทำงกำรเมอง กำรแสดงออกทำง กำร เม อ งของประชำชนพ.ศ..../ส.ส.

-นำยกรฐมนตร

-ประธำนวฒสภำ

-ประธำนสภำ ผแทนรำษฎร

(๗พ.ย.๒๕๕๖)

- รบหลกกำร(สมยสำมญทวไป)ครงท๓วนพฤหสบดท๘สงหำคม๒๕๕๖

- เหนชอบ (สมยสำมญทวไป) ครงท๒๑เปนพเศษวนศกรท๑พฤศจกำยน๒๕๕๖

- ไมเหนชอบ๑๑พ.ย.๒๕๕๖วฒสภำไมรบพจำรณำรำงพ.ร.บ.นรโทษกรรมฯ ๑๔๑เสยง

บรรจระเบยบวำระ(สมยสำมญนตบญญต) ครงท๓๖วนพธท๓๐พฤษภำคม๒๕๕๕

ผ เสนอขอถอน (ตกไป) (สมยสำมญทวไป) ครงท ๒๒ วนพฤหสบดท ๗พฤศจกำยน๒๕๕๖

๔๙.กฎหมำยเกยวกบนรโทษกรรมและกำรปรองดอง/ส.ส.

-ประธำนกมธ.วสำมญพจำรณำ

รำงพ.ร.บ.นรโทษกรรมแก

ผซงกระท�ำ ควำมผดเนองจำก

กำรชมนมทำงกำรเมองกำรแสดงออก

ทำงกำรเมองของประชำชนพ.ศ....สภำผแทนรำษฎร

-ประธำน วปรฐบำล

-ประธำน วปฝำยคำน

(๑๓ส.ค.๒๕๕๖)

204

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายรายงานประจ�าป๒๕๕๖

คปก.เสนอ ไดรบแจง เรอง/เสนอรำงโดย ควำมเหนตอ ควำมคบหนำ สถำนะปจจบน (วนทเสนอ)

๕๑.ร ำ งพระรำชบญญต ควำมรบผดทำงแพงควำมเสยหำยจำกมลพษทำงน�ำมนพ.ศ...../ครม.

-นำยกรฐมนตร

-ประธำนสภำ ผแทนรำษฎร

-ประธำนวฒสภำ(๑๓ส.ค.๒๕๕๖)

รบหลกกำร (สมยสำมญทวไป) ครงท ๒๒วนพธท๖พฤศจกำยน๒๕๕๖

-อย ระหวำงกำรพจำรณำของคณะกรรมำธกำรสภำผแทนฯ

๕๒.รำงรฐธรรมนญแหงรำชอำณำจกรไทยแกไขเพมเตม(ฉบบท..) พทธศกรำช ....(แกไขทมำวฒสภำ) /ส.ส.,ส.ว.

-นำยกรฐมนตร

-ประธำนสภำ ผแทนรำษฎร

-ประธำน วปรฐบำล

-ประธำน วปฝำยคำน(๒๒สงหำคม๒๕๕๖)

รบหลกกำร(ประชมรวม)ครงท๔(สมยสำมญนตบญญต)วนพธท๓เมษำยน๒๕๕๖

-คณะกรรมำธกำรพจำรณำเสรจแลวครงท๑(สมยสำมญทวไป)วนองคำรท๒๐สงหำคม๒๕๕๖รฐสภำเหนชอบวำระ๒(สมยสำมญทวไป)ครงท๘วนพฤหสบดท๑๒กนยำยน๒๕๕๖

- รฐสภำเหนชอบวำระ๓(สมยสำมญทวไป)ครงท๑๑วนเสำรท๒๘กนยำยน๒๕๕๖

-นำยกรฐมนตร ไดน�ำทลเกลำเพอลงพระปรมำภไธยตอมำโฆษกประจ�ำส�ำนกนำยกรฐมนตรไดแถลงขำวเมอวนท๘ธ.ค.๒๕๕๖วำนำยกฯไดกรำบบงคมทล ขอพระบรมเดชำนญำตถอนรำงดงกลำวแลว

- อนงไดมกำรยนเรองใหศำลรฐธรรมนญวนจฉยวำชอบดวยรฐธรรมนญหรอไมศำลรฐธรรมนญไดวนจฉยวำกระบวนกำรตรำกฎหมำยไมชอบและเนอหำไมชอบดวยรฐธรรมนญมำตรำ๖๘

- ยบยงตำมรฐธรรมนญมำตรำ๑๔๙ประกอบมำตรำ ๑๔๘ สภำจะยกขนมำพจำรณำไดเมอพน๑๘๐วนนบแตวฒสภำสงรำงคนสภำผแทนฯ

205

คปก.เสนอ ไดรบแจง เรอง/เสนอรำงโดย ควำมเหนตอ ควำมคบหนำ สถำนะปจจบน (วนทเสนอ)

-นำยกรฐมนตร

-ประธำนรฐสภำ

-ประธำน วปรฐบำล

-ประธำน วปฝำยคำนรฐบำล

(๑๐กนยำยน๒๕๕๖)

รบหลกกำร(ประชมรวม)ครงท๔(สมยสำมญนตบญญต)วนพธท๓เมษำยน๒๕๕๖

คณะกรรมำธกำรสภำผ แทนรำษฎรพจำรณำเสรจแลว (ครงท ๑) (สมยสำมญทวไป)วนองคำรท๒๐สงหำคม๒๕๕๖

- รฐสภำมมตเหนชอบรำงรฐธรรมนญแกไขเพมเตม ดวยคะแนนเสยง ๓๘๑ตอ ๑๖๕ (ลงมตวนท ๔ พฤศจกำยน๒๕๕๖)

มตศำลรฐธรรมนญในคดนคณะตลำกำรเสยงขำงมำก๖:๓เหนวำกำรพจำรณำและลงมตแกไขเพมเตมรฐธรรมนญของผถกรองทงหมดในคดนเปนกำรกระท�ำทไมชอบดวยกระบวนกำรตำมรฐธรรมนญมำตรำ๓วรรคสองและมำตรำ๑๒๕วรรคหนงและมตเสยงขำงมำก๗:๒ทเหนวำ กำรทผ ถกรองรวมกนแกไขเนอหำรฐธรรมนญมำตรำ๑๙๐เปนกำรกระท�ำทไมชอบดวยรฐธรรมนญมำตรำ๓, ๔, ๕, ๘๗ และมำตรำ ๑๒๒ อนเปนกำรกระท�ำใหบคคลหรอคณะบคคลไดมำซงอ�ำนำจในกำรปกครองประเทศ

๕๔.รำงรฐธรรมนญแหงรำชอำณำจกรไทยแกไขเพมเตม(ฉบบท ..)พทธศกรำช ....(แกไขมำตรำ ๑๙๐) /ส.ส.และส.ว.จ�ำนวน๓๑๔คน

- ส�ำนกงำนฯ ได มหนงสอสอบถำม ควำมคบหน ำไปยง เลขำธกำรคณะรฐมนตร และไดรบแจงวำยงมไดรบเรองดงกลำวมำเพอเนนกำรแตอยำงใด

๕๓.รำงพระรำชบญญตยบเลกกองทนกำรออมแหงชำตพ.ศ...../กระทรวงกำรคลง(ส�ำนกเศรษฐกจกำรคลง)

-นำยกรฐมนตร

-ประธำนสภำ ผแทนรำษฎร

-ประธำนวฒสภำ

-ผน�ำพรรค ฝำยคำนในสภำ ผแทนรำษฎร

-รมว.กำรคลง(๒๓สงหำคม

๒๕๕๖)

206

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายรายงานประจ�าป๒๕๕๖

คปก.เสนอ ไดรบแจง เรอง/เสนอรำงโดย ควำมเหนตอ ควำมคบหนำ สถำนะปจจบน (วนทเสนอ)

๕๕.ร ำ งพระรำชบญญต กำรเลอกต งสมำชกสภำ ทองถนหรอผบรหำรทองถนพ.ศ...../กกต.,ส.ส.

-นำยกรฐมนตร

-ประธำนสภำ ผแทนรำษฎร

-ประธำนวฒสภำ(๑๐กนยำยน

๒๕๕๖)

-บรรจระเบยบวำระกำรประชม(สมยสำมญทวไป)ครงท๒วนพธท๗ส.ค.๒๕๕๖คำงพจำรณำในระเบยบวำระท๑(รอรบหลกกำร)

- ส�ำนกงำนฯ ไดท�ำหนงสอสอบถำม ควำมคบหน ำไปยงเลขำธกำรคณะรฐมนตรและไดรบแจงวำยงมไดรบเรอง ดงกลำวมำเพอด�ำเนนกำรแตอยำงใด

๕๖.ร ำ งพระรำชบญญตยกเลกกฎหมำยบำงฉบบท หมดควำมจ� ำ เป นหรอซ� ำ ซ อนก บกฎหมำยอ น พ.ศ...../ครม.

-นำยกรฐมนตร

-ประธำนสภำ ผแทนรำษฎร

-ประธำนวฒสภำ(๔ต.ค.๒๕๕๖)

คำงพจำรณำในระเบยบวำระท๑(รอรบ หลกกำร) บรรจระเบยบวำระ (สมยสำมญนตบญญต) ครงท ๒๔ วนพธท๒๗ม.ค.๒๕๕๖

กสท.มมตมอบหมำยใหส�ำนกงำนกสทช.สงเรองให ส�ำนกงำนคณะกรรมกำร กฤษฎกำ พจำรณำในประเดนว ำ กสทช. มอ�ำนำจออกประกำศหรอไม อยำงไร และเนอหำในรำงประกำศฯ มลกษณะเปนกำรขยำยขอบเขตอ�ำนำจของกสทช.หรอไมอยำงไร(ขอมลเมอ๑๓มกรำคม๒๕๕๗)

๕๗.ร ำ งพระรำชบญญตประกอบรฐธรรมนญ ว ำด วยวธพจำรณำของศำลรฐธรรมนญพ.ศ...../ส.ส.

-นำยกรฐมนตร

-ประธำนสภำ ผแทนรำษฎร

-ประธำนวฒสภำ(๑๕พ.ย.๒๕๕๖)

อยในวำระกำรประชมสภำผแทนฯสมยสำมญครงท๒๕เรองดวนท๘วนพธท๒๐พ.ย.๒๕๕๖(รอรบหลกกำร)

๕๘.ร ำ ง ป ร ะ ก ำ ศ คณ ะกรรมกำรกจกำรกระจำยเสยงกจกำรโทรทศนและกจกำรโทรคมนำคมแห งชำต เรองหลกเกณฑกำรก�ำกบดแลเนอหำรำยกำรในกำรกระจำยเสยง และกจกำรโทรทศนพ.ศ...../กสทช.

-ประธำนวฒสภำ

-ประธำนกรรมกำรสทธ

มนษยชนแหงชำต

-ประธำน ผตรวจกำรแผนดน

-ประธำนกสทช.(๑๗ธ.ค.๒๕๕๖)

- ส�ำนกงำนเลขำธกำรวฒสภำมหนงสอเรยนประธำน คปก. เรองแจ งผลกำรพจำรณำโดยแจ งว ำได ส งเรองน ให คณะกรรมำธกำรก ำ ร ว ท ย ำ ศ ำ ส ต ร เทคโนโลยกำรสอสำรและโทรคมนำคมเพอพจำรณำ(หนงสอทสว๐๐๐๑/๐๐๐๑๖ลงวนท ๓มกรำคม๒๕๕๗)

โดยวธกำรทไมเปนวถทำงทบญญตไวในรฐธรรมนญฝำฝนรฐธรรมนญมำตรำ๖๘วรรคหนง

207

๕.๒) ตดตามการด�าเนนการตามความเหนหรอขอเสนอแนะหรอค�าปรกษาของคณะกรรมการตามมาตรา๑๙(๖)

ความตามมาตรา๑๙(๖)ก�าหนดใหคณะกรรมการฯมอ�านาจหนาทใหค�าปรกษาและสนบสนนการด�าเนนการในการรางกฎหมายของประชาชนผมสทธเลอกตงกอปรกบยทธศาสตรของคณะกรรมการปฏรปกฎหมายประการหนงคอการสนบสนนและสรางความเขมแขงและการมสวนรวมของประชาชนส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมายโดยมส�านกสงเสรมการมสวนรวมและพฒนาเครอขายเปนหนวยงานด�าเนนด�าเนนการในการใหค�าปรกษาและสนบสนนการรางกฎหมายของประชาชนผมสทธเลอกตง โดยด�าเนนการตามหลกเกณฑและวธการทคณะกรรมการประกาศก�าหนด โดยในระยะเวลาป พ.ศ. ๒๕๕๖ ทผานมา คณะกรรมการปฏรปกฎหมาย คณะกรรมการเฉพาะเรอง และคณะอนกรรมการเฉพาะดานในชดตางๆไดรวมกบส�านกสงเสรมการมสวนรวมและพฒนาเครอขายด�าเนนกจกรรมเพอรบฟงความคดเหนเครอขายประชาชนผเสนอกฎหมายผานการประชมทงสน๔ครงสรปไดดงน

(๑) “การผลกดนกฎหมายเขาชอโดยภาคประชาชนหลงรฐสภาไมรบหลกการของรางพระราชบญญตประกนสงคมภาคประชาชน”เมอวนท๒๒เมษายน๒๕๕๖ซงมผเขารวมประชม๔๗คนเปนตวแทนภาคประชาชนทผลกดนรางกฎหมายทงสน๒๖ฉบบโดยทประชมไดสะทอนถงปญหาในการเขาชอเสนอกฎหมายของภาคประชาชนหลายประเดนเชนคาใชจายของภาคประชาชนในการเขาชอเสนอกฎหมายประชาชนยงขาดความรความเขาใจในการรางกฎหมาย คาใชจายทเกดขนจากการผลกดนรางกฎหมายของประชาชนทตองใชเงนจ�านวนคอนขางสง ขนตอนการตรวจสอบรายชอเอกสารทใชเวลานาน รางกฎหมายภาคประชาชนตองรอรางกฎหมายของคณะรฐมนตรในการพจารณา รางกฎหมายทเกยวดวยการเงนทตองรอใหนายกรฐมนตรลงนามรบรองกอนเขาสวาระพจารณาในรฐสภาซงไมไดก�าหนดระยะเวลาฯลฯทงนทประชมไดมขอเสนอใหมการพจารณาปรบปรงแกไขขบวนการเสนอกฎหมายของภาคประชาชนเพอใหกระบวนการพจารณารางกฎหมายของภาคประชาชนเปนวาระพเศษของรฐสภาและมการตงสมชชาเพอการผลกดนรางกฎหมายทประชาชนผมสทธเลอกตงเปนผเสนอตอรฐสภา

(๒) การประชมกลมยอย(Focusgroup)เรองการผลกดนรางกฎหมายของภาคประชาชนในวนพธท๑๒มถนายน๒๕๕๖ซงมผ เขารวมประชม๓๐คนและเปนการประชมตอเนองจากการประชมครงแรกภายใตกรอบคดการเปนคณะท�างานผลกดนรางกฎหมายทประชาชนผมสทธเลอกตงเปนผเสนอตอรฐสภาโดยทประชมไดหารอเพอหาขอสรปแนวทางการท�างานรวมกนของเครอขายประชาชนผเขาชอเสนอกฎหมายโดยไดมการทบทวนรางกฎหมายของภาคประชาชนในฉบบตางๆทอยในกระบวนการและขนตอนตางๆในกระบวนการรฐสภาพรอมทงเสนอแนวทางผลกดนและสนบสนนรางกฎหมายทประชาชนผมสทธเลอกตงเปนผเสนอตอไป

(๓) “เวทระดมความเหนเพอการผลกดนรางกฎหมายทเขาชอโดยภาคประชาชน” วนจนทรท ๒กนยายน๒๕๕๖ซงมผ เขารวมประชม๔๐คน โดยในทประชมไดมมตใหคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย โดยส�านกสงเสรมการมสวนรวมและพฒนาเครอขาย ท�าหนาทสรางความเขาใจใหกบประชาชนในเนอหาของรางกฎหมายเพราะประชาชนทวไปมกมความรสกวากฎหมายเปนเรองทหางไกลจากประชาชน ซงอาจตองมการใชสอในรปแบบตางๆเปนเครองมอในการน�าเสนอขอมลทเขาถงไดงายโดยศกษาจากบทเรยนการพจารณารางกฎหมายของรฐสภาและมมตจดเวทสาธารณะ “บทเรยน๑๖ป สทธประชาธปไตยทางตรงในการเขาชอเสนอกฎหมายของประชาชน”ในวนเสารท๕ตลาคม๒๕๕๖เวลา๐๘.๐๐-๑๖.๐๐น.ณหองประชมจดเศรษฐบตรคณะนตศาสตรมหาวทยาลยธรรมศาสตร(ทาพระจนทร)แขวงพระบรมมหาราชวงเขตพระนครกรงเทพฯโดยมเครอขายภาคประชาชนทเขาชอเสนอรางกฎหมายรวมกบคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย

(๔) “บทเรยน ๑๖ ป สทธประชาธปไตยทางตรงในการเขาชอเสนอกฎหมายของประชาชน” ณหองประชม จด เศรษฐบตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร ในวนเสารท ๕ ตลาคม ๒๕๕๖ โดยในเวทสมมนาฯ ได

208

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายรายงานประจ�าป๒๕๕๖

ขอสรปวา เครอขายภาคประชาชนทเขมแขงตองสรางองคความรและเสรมสรางความเขมแขงใหกบภาคประชาชนทเพงเรมตน แมวาประชาชนผมสทธเลอกตงจะมสทธในการเสนอกฎหมาย แตขนตอนและกระบวนการยงมความซบซอนส�าหรบประชาชน ในขณะทอ�านาจในการออกกฎหมายยงอยทสมาชกรฐสภา ซงประกอบดวยสมาชกสภาผแทนราษฎรและสมาชกวฒสภา

๕.๓) ประเมนผลการด�าเนนงานตามความเหนหรอขอเสนอแนะของคณะกรรมการฯ

ในสวนนจะเปนกำรประเมนผลสมฤทธของควำมเหนและขอเสนอแนะทมตอตวบทกฎหมำยทไดรบกำรตรำขนมำ หรอมผลตอกำรยบยงกฎหมำยหรอกฎระเบยบใดๆตำมทคณะกรรมกำรไดมควำมเหนและขอเสนอแนะตอองคกรในกระบวนกำรนตบญญตหรอหนวยงำนทเปนผออกกฎหรอขอบญญตตำงๆเหลำนนจ�ำนวนรวม๑๘ฉบบจ�ำแนกตำมสถำนภำพของกฎหมำยเปน๓ลกษณะดงตอไปน

๕.๓.๑) มกำรตรำเปนกฎหมำยโดยกำรประกำศในรำชกจจำนเบกษำเรยบรอยแลวจ�ำนวนรวมทงสน๑๑ฉบบเปนพระรำชบญญต๑๐ฉบบและเปนระเบยบ๑ฉบบซงพบวำมกำรน�ำเอำควำมเหนและขอเสนอแนะของคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำยไปใชเพยงบำงสวนในบำงมำตรำของแตละฉบบกฎหมำยทมกำรตรำเปนกฎหมำยและมผลบงคบใชแลวไดแก

(๑) พระรำชบญญตสญชำต(ฉบบท๕)พ.ศ.๒๕๕๕

(๒) พระรำชบญญตวชำชพกำรแพทยแผนไทยพ.ศ.๒๕๕๖

(๓) พระรำชบญญตสงเสรมและพฒนำคณภำพชวตคนพกำร(ฉบบท๒)พ.ศ.๒๕๕๖

(๔) พระรำชบญญตปองกนและปรำบปรำมกำรฟอกเงน(ฉบบท๔)พ.ศ.๒๕๕๖

(๕) พระรำชบญญตปองกนและปรำบปรำมกำรสนบสนนทำงกำรเงนแกกำรกอกำรรำยพ.ศ.๒๕๕๖

(๖) พระรำชบญญตกำรใหเอกชนรวมลงทนในกจกำรของรฐพ.ศ.๒๕๕๖

(๗) พระรำชบญญตกำรอ�ำนวยควำมสะดวกในกำรขนสงขำมพรมแดนพ.ศ.๒๕๕๖

(๘) พระรำชบญญตวำดวยกำรเขำชอเสนอกฎหมำยพ.ศ.๒๕๕๖

(๙) พระรำชบญญตกำรรบขนของทำงถนนระหวำงประเทศพ.ศ.๒๕๕๖

(๑๐) พระรำชบญญตวชำชพกำรสำธำรณสขชมชนพ.ศ.๒๕๕๖

(๑๑) ระเบยบส�ำนกนำยกรฐมนตรวำดวยกองทนพฒนำบทบำทสตรพ.ศ.๒๕๕๕

๕.๓.๒) มกำรชะลอกำรออกกฎกระทรวงระเบยบขอบงคบฯลฯจ�ำนวน๑ฉบบตำมควำมเหนของคณะกรรมกำรปฎรปกฎหมำยคอ

(๑๒) รำงกฎกระทรวงก�ำหนดฐำนะและเงอนไขกำรอย ในรำชอำณำจกรไทยของผ เกดใน รำชอำณำจกรไทยซงไมไดสญชำตไทยพ.ศ.....

๕.๓.๓) ผำนกระบวนกำรทำงนตบญญต/อย ในกระบวนกำรนตบญญต แตในทสดไมมกำรตรำเปนกฎหมำยใหมผลบงคบใชไดจ�ำนวน๕ฉบบเปนรำงพระรำชบญญต๓ฉบบและเปนรำงรฐธรรมนญ(แกไขมำตรำ...)๒ ฉบบ อนสอดคลองกบควำมเหนของคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำยทไมเหนดวยกบเนอหำสำระของรำงกฎหมำย ดงกลำวไดแก

209

ควำมเหนของคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำย สรปกำรวเครำะหเปรยบเทยบ

สำระส�ำคญของกฎหมำยทประกำศใชในประเดนทคปก.ใหควำมเหน

๑. ไมควรก�ำหนดใหมผ รเรมจ�ำนวน๒๐คนเปน ผรเรมเสนอกฎหมำยเพอเสนอใหประธำนรฐสภำตรวจสอบ รำงพระรำชบญญตวำมหลกกำรเกยวกบสทธและเสรภำพของประชำชนหรอแนวนโยบำยพนฐำนแหงรฐตำมทบญญต ไวในรฐธรรมนญ เนองจำกเปนกำรตดตอนและลดทอนกระบวนกำรมสวนรวมของประชำชนผ มสทธเลอกตงซงรวมลงชอเสนอรำงพระรำชบญญตคนอนๆ ซงควร มโอกำสเข ำร วมในกำรพฒนำกฎหมำยตงแต เรมต น อยำงกวำงขวำงมำกทสดเพอใหรำงกฎหมำยทเสนอใหสภำผแทนรำษฎรพจำรณำนนสะทอนเจตจ�ำนง ในกำรรวมเขำชอเสนอกฎหมำยของประชำชนผมสทธเลอกตงจ�ำนวน๑๐,๐๐๐คนอยำงแทจรงและเปนกำรเพมภำระเกนควำมจ�ำเปนใหแกประชำชน

๑. ไมมกำรน�ำควำมเหนของคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำยไปแกไขปรบปรงกลำวคอยงมกำรก�ำหนดใหม ผรเรมแตจ�ำนวนผรเรมไดมกำรก�ำหนดใหมผรเรมจ�ำนวนขนต�ำคอไมนอยกวำ๒๐คนแตไมไดก�ำหนดขนสงไวกลำวคอ มกำรขยำยโอกำสใหมผ ร วมลงชอเสนอรำงเปนผรเรมไดมำกขน

(มำตรำ ๖ ในกำรเขำชอเสนอรำงพระรำชบญญตตอประธำนรฐสภำ ตองมผ รเรมซงเปนผ มสทธเลอกตงจ�ำนวนไมน อยกวำยสบคนเพอด�ำเนนกำรจดใหมกำรรวบรวมลำยมอชอของผ มสทธเลอกตงโดยแจงใหประธำนรฐสภำทรำบเปนหนงสอพรอมดวยเอกสำร ดงตอไปน…………………………………………).

อยำงไรกดในพระรำชบญญตดงกลำวยงไดก�ำหนดใหมผแทนของผซงเสนอรำงพระรำชบญญตจ�ำนวนไมเกน หกสบคนตำมทผ รเรมก�ำหนดอกดวย

(มำตรำ๙เมอผมสทธเลอกตงรวมกนเขำชอเสนอรำง พระรำชบญญตตำมมำตรำ๗ไดจ�ำนวนไมนอยกวำหนงหมนคน ใหผ รเรมยนค�ำรองขอตอประธำนรฐสภำ โดยตองมเอกสำรดงตอไปนยนมำพรอมกบค�ำรองขอดวย

(๑๓) รำงพระรำชบญญตวำดวยควำมปรองดองแหงชำต

(๑๔) รำงพระรำชบญญตนรโทษกรรมแกผ ซงกระท�ำควำมผดเนองจำกกำรชมนมทำงกำรเมองกำรแสดงออกทำงกำรเมองของประชำชนพ.ศ.....

(๑๕) รำงพระรำชบญญตใหอ�ำนำจกระทรวงกำรคลงกเงนเพอกำรพฒนำโครงสรำงพนฐำนดำนคมนำคมขนสงของประเทศพ.ศ.....

(๑๖) รำงรฐธรรมนญแหงรำชอำณำจกรไทยแกไขเพมเตม(ฉบบท..)พทธศกรำช....(แกไขเพมเตมมำตรำ๑๑๑มำตรำ๑๑๒มำตรำ๑๑๕มำตรำ๑๑๖วรรคสองมำตรำ๑๑๗มำตรำ๑๑๘มำตรำ๑๒๐และมำตรำ๒๔๑วรรคหนงและยกเลกมำตรำ๑๑๓และมำตรำ๑๑๔))

(๑๗) รำงรฐธรรมนญแหงรำชอำณำจกรไทยแกไขเพมเตม(ฉบบท..)พทธศกรำช....(แกไขเพมเตมมำตรำ๑๙๐)

โดยจะไดน�ำเสนอผลสมฤทธของควำมเหนและขอเสนอแนะของคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำยตอกฎหมำย/รำงกฎหมำยทส�ำคญๆดงตอไปน

๑. พระรำชบญญตวำดวยกำรเขำชอเสนอกฎหมำยพ.ศ.๒๕๕๖(ประกำศในรำชกจจำนเบกษำเมอ๑๗ธนวำคม๒๕๕๖)

210

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายรายงานประจ�าป๒๕๕๖

ควำมเหนของคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำย สรปกำรวเครำะหเปรยบเทยบ

๒. ประชำชนผเขำชอเสนอกฎหมำยควรมสทธเสนอ ใหคณะกรรมกำรกำรเลอกตง(กกต.)ด�ำเนนกำรจดใหมกำร เขำชอเสนอกฎหมำยดงเชนทเคยบญญตไวในพระรำชบญญตวำดวยกำรเขำชอเสนอกฎหมำยพ.ศ.๒๕๔๒

๓. ควรก�ำหนดใหกองทนพฒนำกำรเมองภำคพลเมอง เปนองคกรสนบสนนกำรด�ำเนนกำรเขำชอเสนอกฎหมำยของประชำชน เนองจำก ในกำรเขำชอเสนอกฎหมำยโดยประชำชนนนมคำใชจำยในกำรด�ำเนนกำรจ�ำนวนมำก จงสมควรก�ำหนดใหกองทนพฒนำกำรเมองภำคพลเมองซงมเจตนำรมณตำมรฐธรรมนญเพอชวยเหลอกำรด�ำเนนกจกรรมสำธำรณะของชมชนรวมทงสนบสนนกำรด�ำเนนกำรของกลมประชำชนทรวมตวกนในลกษณะเครอขำยทกรปแบบใหสำมำรถแสดงควำมคดเหนและเสนอควำมตองกำรของชมชนในพนท เพอเปนกองทนส�ำหรบสนบสนนกำรเขำชอเสนอกฎหมำยของประชำชนดวยเพอใหเกดควำมชดเจนในอ�ำนำจหนำทและถอเปนภำรกจทมควำมส�ำคญของกองทนพฒนำกำรเมองภำคพลเมองในกำรสนบสนนกำรมสวนรวมด�ำเนนกำรเขำชอ เสนอกฎหมำยของประชำชนจงสมควรบญญตเชอมโยงไวในรำงพระรำชบญญตฉบบนดวย

๔. กำรตรวจสอบรำยชอผมสทธเขำชอเสนอกฎหมำยควรเพมชองทำงกำรประกำศแจงรำยชอผ ร วมลงชอเสนอกฎหมำยเพมเตมไดแก ๑.) กำรแจงใหผ เขำชอเสนอกฎหมำยไดทรำบผำนไปรษณยตอบรบถงบคคล ผเขำชอเสนอกฎหมำยโดยตรงและ๒.)กำรประสำนแจงรำยชอผำนองคกรปกครองสวนทองถนเพอปดประกำศรำยชอ เนองจำกกำรก�ำหนดชองทำงในกำรเผยแพร รำยชอผมสทธเลอกตงซงรวมลงชอเสนอกฎหมำยทำงสอ เทคโนโลยสำรสนเทศของส�ำนกงำนสภำผ แทนรำษฎรและจดเอกสำรไวใหตรวจสอบรำยชอณส�ำนกงำนสภำ

(๑)..................................................

(๓)รำยชอของผแทนของผซงเสนอรำงพระรำชบญญต จ�ำนวนไมเกนหกสบคนตำมทผ รเรมก�ำหนด)

๒. จำกกำรยกเลกพระรำชบญญตวำดวยกำรเขำชอเสนอกฎหมำยพ.ศ.๒๕๔๒ไมปรำกฏมำตรำใดในกฎหมำยใหมทระบใหคณะกรรมกำรกำรเลอกตงเขำมำด�ำเนนกำร จดใหมกำรเขำชอเสนอกฎหมำย

(มำตรำ๓ใหยกเลกพระรำชบญญตวำดวยกำรเขำชอ เสนอกฎหมำยพ.ศ.๒๕๔๒)

๓. ไดน�ำควำมเหนของคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำยไปแกไขปรบปรงแมจะมไดมกำรก�ำหนดโดยเฉพำะเจำะจงแตใชค�ำวำ“อำจจะ”กลำวคอก�ำหนดวำในกำรด�ำเนนกำร เขำชอเสนอกฎหมำยตำมพระรำชบญญตน อำจขอรบกำรสนบสนนคำใชจำยจำกกองทนพฒนำกำรเมองภำคพลเมองตำมกฎหมำยวำดวยสภำพฒนำกำรเมองได

(มำตรำ๖วรรคสำมในกำรด�ำเนนกำรเขำชอเสนอกฎหมำยตำมพระรำชบญญตนอำจขอรบกำรสนบสนนคำใชจำยจำกกองทนพฒนำกำรเมองภำคพลเมองตำมกฎหมำยวำดวยสภำพฒนำกำรเมองได)

๔. ไดน�ำควำมเหนของคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำยไปแกไขปรบปรงส�ำหรบกำรประกำศรำยชอคอไดมกำรเพมชองทำงกำรประกำศเพมเตมโดยใหมหนงสอแจงไปยงผมรำยชอนน

(มำตรำ๑๐เมอไดรบค�ำรองขอตำมมำตรำ๙แลวให ประธำนรฐสภำตรวจสอบควำมถกตองและครบถวนของเอกสำรตำมมำตรำ๙ใหแลวเสรจภำยในสสบหำวนหำกปรำกฏวำมลำยมอชอของผ มสทธเลอกตงจ�ำนวนไมถงหนงหมนคนหรอมเอกสำรไมถกตองหรอไมครบถวนใหประธำนรฐสภำแจงเปนหนงสอไปยงผรเรมเพอด�ำเนนกำร

211

ควำมเหนของคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำย สรปกำรวเครำะหเปรยบเทยบ

ผแทนรำษฎรเพอใหตรวจสอบรำยชอ ตำมมำตรำ ๑๐ ไมเพยงพอและเปนชองทำงทประชำชนทวไปเขำถงไดยำก และเปนไปไดยำกในทำงปฏบต

๕. ควรก�ำหนดใหนำยกรฐมนตรพจำรณำใหค�ำรบรอง รำงพระรำชบญญตเกยวกบกำรเงนทเสนอโดยประชำชนภำยในระยะเวลำทก�ำหนดนบจำกทประธำนสภำผแทนรำษฎรสงรำงพระรำชบญญตดงกลำวเพอเปนกำรเรงรดใหรฐสภำพจำรณำรำงกฎหมำยโดยเรว

๖. ไมควรก�ำหนดฐำนควำมผดและบทลงโทษทำงอำญำ เนองจำกกำรเขำชอเสนอกฎหมำยเปนสทธตำมรฐธรรมนญทมงหมำยเพอสงเสรมกำรมสวนรวมทำงกำรเมองของประชำชน ทงกำรก�ำหนดโทษทำงอำญำไวใน รำงกฎหมำยฉบบนอำจท�ำใหเกดควำมไมมนใจในกำรใชสทธ เขำชอเสนอกฎหมำยของประชำชนเนองจำกเกรงวำกำรเขำรวมลงชอเสนอกฎหมำยจะสมเสยงตอกำรมควำมผดทเปนโทษทำงอำญำทคอนขำงรนแรงและท�ำใหไมบรรลเจตนำรมณของกฎหมำย

๗. กำรพจำรณำรำงกฎหมำยของประชำชนทอำจไมสอดคลองกบเจตนำรมณของรฐธรรมนญคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำยเหนวำควรแกไขปญหำตำงๆ ขำงตน ดงตอไปน

๑) ควรก�ำหนดระยะเวลำในกำรพจำรณำรำงกฎหมำย ของประชำชนวำตองใหแลวเสรจภำยในระยะเวลำทก�ำหนดเชนไมเกน๒สมยประชมเปนตน

ใหถกตองครบถวนตอไปเมอเหนวำถกตองครบถวนแลวใหประธำนรฐสภำจดใหมกำรประกำศรำยชอผ เขำชอเสนอรำงพระรำชบญญตทำงสอเทคโนโลยสำรสนเทศของส�ำนกงำนเลขำธกำรสภำผ แทนรำษฎร และจดเอกสำรไวเพอใหประชำชนไดตรวจสอบ ณ ส�ำนกงำนเลขำธกำรสภำผแทนรำษฎรและใหมหนงสอแจงไปยง ผมรำยชอนนดวย)

๕. ไมไดน�ำควำมเหนและขอเสนอแนะของคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำยไปแกไขปรบปรง

(มำตรำ๑๑วรรคสำมในกรณทมค�ำวนจฉยตำมบท บญญตของรฐธรรมนญแหงรำชอำณำจกรไทย วำรำง พระรำชบญญตทเสนอนนเกยวดวยกำรเงนใหประธำนสภำ ผแทนรำษฎรสงรำงพระรำชบญญตนนตอนำยกรฐมนตรเพอพจำรณำใหค�ำรบรองกอน)

๖. ไมไดน�ำควำมเหนและขอเสนอแนะของคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำยไปแกไขปรบปรง

(มำตรำ๑๓ผใดกระท�ำกำรดงตอไปนตองระวำงโทษ จ�ำคกไมเกนหำปหรอปรบไมเกนหนงแสนบำท

(๑)ใหขอใหหรอรบวำจะใหทรพยสนหรอประโยชนอนใดแกผมสทธเลอกตงเพอจงใจใหผมสทธเลอกตงรเรมเขำชอรวมลงชอไมใหลงชอหรอใหถอนชอในกำรเขำชอเสนอรำงพระรำชบญญตหรอญตตขอแกไขเพมเตมรฐธรรมนญ

(๒)หลอกลวงบงคบขเขญหรอใชอทธพลคกคำมเพอ ใหผ มสทธเลอกตงรวมลงชอไมใหลงชอหรอใหถอนชอในกำรเขำชอเสนอรำงพระรำชบญญตหรอญตตขอแกไขเพมเตมรฐธรรมนญ)

๗. ไมไดน�ำควำมเหนและขอเสนอแนะของคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำยไปแกไขปรบปรง

(ไมมกำรก�ำหนดในมำตรำใดๆ)

212

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายรายงานประจ�าป๒๕๕๖

ควำมเหนและขอเสนอแนะ สรปผลกำรตดตำม

ควำมเหนและขอเสนอแนะ สรปผลกำรตดตำม

๒. รำงพระรำชบญญตนรโทษกรรมแกผ ซงกระท�ำควำมผดเนองจำกกำรชมนมทำงกำรเมอง กำรแสดงออกทำงกำรเมองของประชำชนพ.ศ.....

รำงพระรำชบญญตฯ ดงกลำวตกไปเนองจำกวฒสภำไมเหนชอบ (ยบยงตำมรฐธรรมนญ มำตรำ ๑๔๗ประกอบมำตรำ๑๔๘สภำฯจะยกขนมำพจำรณำไดเมอพน๑๘๐วนนบแตวฒสภำสงรำงคนไปสภำ)รำยละเอยดของสรปผลกำรตดตำมทสมพนธกบควำมเหนและขอเสนอแนะของคณะกรรมกำรฯน�ำเสนอโดยตำรำง

กำรเขำชอเสนอรำงพระรำชบญญตหรอญตตขอแกไขเพมเตมควำมเหน

๑ กำรแกไขเพมเตมมำตรำ๓ขดกบกระบวนกำรตรำพระรำชบญญต

กำรแกไขเพมเตมรำงพระรำชบญญตฯมำตรำ๓ มกำรขยำยขอบเขตกำรนรโทษกรรมใหครอบคลมถงบคคล“ทถกกลำวหำวำเปนผกระท�ำควำมผดโดยคณะบคคลหรอองคกรทจดตงขนภำยหลงกำรรฐประหำรเมอวนท๑๙กนยำยนพ.ศ.๒๕๔๙รวมทงองคกรหรอหนวยงำนทด�ำเนนกำรในเรองดงกลำวสบเนองตอมำ ไมวำผกระท�ำจะไดกระท�ำในฐำนะตวกำรผสนบสนนผ ใชใหกระท�ำ หรอผ ถกใช หำกกำรกระท�ำนนผดตอกฎหมำย กให ผ กระท�ำพ นจำกควำมผดและควำม รบผดโดยสนเชง” กำรแกไขเพมเตมดงกลำวเปนกำรขยำยขอบเขตกำรนรโทษกรรมใหรวมถงกำรกระท�ำ อนเกยวกบกำรทจรตและประพฤตมชอบ ซงไม ได เปนกำรนรโทษกรรมใหแกกำรกระท�ำควำมผดของบคคล

สภำผแทนรำษฎร

- รบหลกกำร(สมยสำมญทวไป)ครงท๓วนพฤหสบดท ๘สงหำคม๒๕๕๖

- เหนชอบ (สมยสำมญทวไป) ครงท ๒๑ เปนพเศษ วนศกรท๑พฤศจกำยน๒๕๕๖

สำระส�ำคญของรำงพระรำชบญญตฯ ทผำนควำม เหนชอบของสภำผแทนรำษฏร

มำตรำ๓ใหบรรดำกำรกระท�ำทงหลำยทงสนของบคคลหรอประชำชนทเกยวเนองกบกำรชมนมทำงกำรเมอง กำรแสดงออกทำงกำรเมอง หรอควำมขดแยงทำง กำรเมองหรอทถกกลำวหำวำเปนผกระท�ำผดโดยคณะบคคลหรอองคกรทจดตงขนภำยหลงกำรรฐประหำรเมอวนท ๑๙ กนยำยน พ.ศ. ๒๕๔๙ รวมทงองคกรหรอหนวยงำนทด�ำเนนกำรในเรองดงกลำวสบเนอง ตอมำทเกดขนระหวำงพ.ศ.๒๕๔๗ถงวนท๘สงหำคมพ.ศ.๒๕๕๖ไมวำผกระท�ำจะไดกระท�ำในฐำนะตวกำร

๒) ควรก�ำหนดให ถอว ำร ำงกฎหมำยของภำคประชำชนตองไดรบกำรพจำรณำโดยเรวไมวำจะมรำงของรฐบำลหรอสมำชกสภำผแทนรำษฎรเสนอขนมำประกบตำมธรรมเนยมปฏบตหรอไมกตำม

๓) ในกรณทมกำรยบสภำผแทนผแทนรำษฎรหรออำยของสภำผแทนรำษฎรสนสดลงใหคณะรฐมนตรตองถำมตวแทนประชำชนทเสนอเขำชอเสนอกฎหมำยวำจะยนยนใหรฐสภำพจำรณำรำงกฎหมำยนนตอไปในสมยกำรประชมครงตอมำหลงกำรเลอกตงทวไปตำมรฐธรรมนญมำตรำ๑๕๓หรอไมภำยในก�ำหนดเวลำ๖๐วนซงหำกมกำรยนยนเชนนนแลวรฐสภำควรเรงพจำรณำตอไป

213

ควำมเหนและขอเสนอแนะ สรปผลกำรตดตำม

เนองจำกกำรชมนมทำงกำรเมอง กำรแสดงออกทำง กำรเมองจงขดกบหลกกำรทสภำผแทนรำษฎรไดลงมตใหควำมเหนชอบในวำระท๑จงถอไดวำกระบวนกำร ตรำร ำงพระรำชบญญตฉบบนขดต อข อบงคบกำรประชมสภำผแทนรำษฎรพ.ศ.๒๕๕๑ขอ๑๑๗และขอ๑๒๓ซงออกโดยอำศยอ�ำนำจตำมรฐธรรมนญแหง รำชอำณำจกรไทยมำตรำ๑๓๔

๒ กำรนรโทษกรรมใหกบกำรกระท�ำควำมผดเกยวกบ กำรทจรต

โดยทวไปกำรนรโทษกรรมจะใชส�ำหรบกำรกระท�ำ ควำมผดทมลกษณะในทำงกำรเมองซงในอดตทผำนมำกำรนรโทษกรรมในประเทศไทยเปนกำรนรโทษกรรมควำมผดทำงกำรเมองทงสนจ�ำนวน ๒๒ ฉบบ กรณกำรนรโทษกรรมในหลำยประเทศทท�ำใหเกดเหตกำรณ ควำมขดแยงทำงกำรเมองทรนแรงกเปนกำรนรโทษกรรมส�ำหรบผทกระท�ำควำมผดอนเนองมำจำกวตถประสงคทำงกำรเมองเชนเดยวกนเหตทกำรนรโทษกรรมมกใชกบ กำรกระท�ำทมลกษณะทำงกำรเมองเพรำะผกระท�ำผดเหลำนนไมใชอำชญำกรโดยสนดำนและเพอลดควำมขดแยงสรำงควำมปรองดองอกทงกำรมงแตจะลงโทษทำงอำญำตอกำรกระท�ำของบคคลดงกลำวจงอำจไมเหมำะสมและไมน�ำไปสกำรปรองดองในอนำคตดงนนจงควรมกำรใหอภยแกผ กระท�ำควำมผด ส�ำหรบกำร กระท�ำควำมผดเกยวกบกำรทจรตนนไมถอวำเปนควำมผด ทมลกษณะทำงกำรเมองอนควรไดรบกำรนรโทษกรรม

กำรทรำงพระรำชบญญตนรโทษกรรมฉบบนก�ำหนดใหมกำรนรโทษกรรมใหแกกำรกระท�ำควำมผดเกยวกบกำรทจรตโดยผ กระท�ำควำมผดหลดพนจำกควำมผดและควำมรบผดโดยสนเชงยอมเปนกำรขดตอหลกกำรนรโทษกรรมดงกลำวและขดตออนสญญำขององคกำรสหประชำชำตเพอกำรตอตำนกำรทจรต (United NationsConventionagainstCorruption:UNCAC2003)ซงรฐบำลไทยไดใหสตยำบนเมอวนท๑มนำคม๒๕๕๔ เพรำะฉะนนรฐบำลไทยจงต องปฏบตตำม อนสญญำฯดงกลำวอนเปนไปตำมบทบญญตรฐธรรมนญแหงรำชอำณำจกรไทยมำตรำ๘๒

ผสนบสนนผใชใหกระท�ำหรอผถกใชหำกกำรกระท�ำนนผดตอกฎหมำย กใหผ กระท�ำพนจำกควำมผดและควำมรบผดโดยสนเชงกำรกระท�ำตำมวรรคหนงไมรวมถงกำรกระท�ำผดตำมประมวลกฎหมำยอำญำมำตรำ๑๑๒

มำตรำ ๔ เมอพระรำชบญญตนมผลใชบงคบแลว ถำผกระท�ำกำรตำมมำตรำ๓ยงมไดถกฟองตอศำลหรออย ในระหวำงกำรสอบสวน ใหพนกงำนสอบสวนผ ซง มอ�ำนำจสอบสวนหรอพนกงำนอยกำรระงบกำรสอบสวนหรอกำรฟองรอง หำกถกฟองตอศำลแลวใหพนกงำนอยกำร หรอองคกรทเกยวของระงบกำรฟอง ถำผ นนอย ในระหวำงกำรพจำรณำคดไมวำจ�ำเลยรองขอหรอศำลเหนเองใหศำลพพำกษำยกฟองหรอมค�ำสงจ�ำหนำยคดในกรณทไดมค�ำพพำกษำถงทสดใหลงโทษบคคลใด กอนวนทพระรำชบญญตนมผลใชบงคบใหถอวำบคคลนน ไมเคยตองค�ำพพำกษำวำไดกระท�ำควำมผด ในกรณทบคคลใดอยระหวำงกำรรบโทษใหกำรลงโทษนนสนสดลง และปลอยตวผ นน ทงน ใหทกองคกรหรอหนวยงำน ทเกยวของปฏบตตอผกระท�ำกำรตำมมำตรำ๓ใหเปนไป ตำมหลกนตธรรมตำมรฐธรรมนญโดยเครงครดตอไป

กำรประชมสภำผแทนรำษฎร

ในกำรประชมสภำผแทนรำษฎร(ในวนท๓๑ตลำคม๒๕๕๖)ไดมกำรอภปรำยของสมำชกสภำผแทนฯซงเปนกรรมำธกำรเสยงขำงนอยและไดขอสงวนควำมเหนโดยขอใหแกไขเพมเตมควำมในค�ำปรำรภเปนดงน“โดยทเปนกำรสมควรมกฎหมำยวำดวยนรโทษกรรมแกผ ซงกระท�ำควำมผดเนองจำกกำรชมนมทำงกำรเมอง และกำรแสดงออกทำงกำรเมองของประชำชน อนเปนกำรใชสทธตำมรฐธรรมนญ” โดยผ ขอสงวนควำมเหนได ใหเหตผลวำกำรทจะนรโทษกรรมผ ใดนนตองอย บน พนฐำนกำรใชสทธตำมรฐธรรมนญซงจะเปนกรอบใหเหน ควำมชดเจนในแตละกรณวำกรณใดควรนรโทษกรรมและกรณใดไมควรนรโทษกรรม และกรรมำธกำร บำงทำน ขอสงวนควำมเหน โดยขอแก ไขเพม เตมควำมใน ค�ำปรำรภวำ“โดยทเปนกำรสมควรมกฎหมำยวำดวยนรโทษกรรมแกผซงกระท�ำควำมผดเนองจำกกำรชมนมทำงกำรเมองกำรแสดงออกทำงกำรเมองของประชำชน

214

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายรายงานประจ�าป๒๕๕๖

ควำมเหนและขอเสนอแนะ สรปผลกำรตดตำม

นอกจำกน กำรนรโทษกรรมใหแกผ กระท�ำควำมผดเกยวกบกำรทจรต ยงไมสอดคลองกบนโยบำยของรฐบำลทแถลงตอรฐสภำวำ“จะฟนฟประชำธปไตยและปองกนและปรำบปรำมกำรทจรตและประพฤตมชอบในภำครฐอยำงจรงจงรวมทงกำรเสรมสรำงมำตรฐำนดำนคณธรรมจรยธรรมและธรรมำภบำลของบคลำกรภำครฐ ตลอดจนปลกฝงจตส�ำนกและคำนยมของสงคมใหยดมนในควำมซอสตยสจรตและถกตองชอบธรรม”

๓ กำรนรโทษกรรมใหกบกำรกระท�ำอนเปนกำรละเมดสทธในชวต

รำงพระรำชบญญตนรโทษกรรมฉบบนมลกษณะเปนกำรนรโทษกรรมแบบครอบคลมทวไป (BlanketAmnesty) ไมมกำรแยกแยะลกษณะกำรกระท�ำทควรจะนรโทษกรรมใหชดเจนและเปนกำรนรโทษกรรมโดยปรำศจำกเงอนไข หำกกฎหมำยฉบบนมผลบงคบจะมผลเปนกำรนรโทษกรรมแกกำรกระท�ำทเปนกำรละเมดสทธในชวตซงเปนสทธมนษยชนขนพนฐำนทส�ำคญทถกรบรองไวในกฎหมำยระหวำงประเทศและรฐธรรมนญแหงรำชอำณำจกรไทย

ตำมกตกำระหวำงประเทศวำดวยสทธพลเมองและสทธทำงกำรเมองถอวำสทธในชวตเปนสทธอนส�ำคญทหำมไมใหรฐหรอบคคลใดพรำกสทธดงกลำวไปจำกบคคลใดไดโดยอ�ำเภอใจแมในภำวะฉกเฉนทคกคำมควำมอยรอดปลอดภยของประเทศและเมอมกำรละเมดสทธในชวตขนจงเปนหนำทของรฐทจะตองมกำรสบสวนสอบสวนและน�ำตวผทละเมดสทธดงกลำวเขำสกระบวนกำรยตธรรมและลงโทษอยำงเหมำะสม รวมทงตองมกำรเยยวยำ อยำงเปนผลแกผ เสยหำย กำรนรโทษกรรมแกกำรละเมดสทธในชวตจงเปนกำรขดตอหนำทของรฐตำมกตกำระหวำงประเทศขำงตน อกทงยงขดตอนโยบำยสหประชำชำตทระบไว ในเอกสำรบนทกทำงเทคนค เกยวกบกฎหมำยระหวำงประเทศและนโยบำยแหงสหประชำชำตในกำรก�ำหนดระเบยบดำนกำรนรโทษกรรม

รฐธรรมนญแหงรำชอำณำจกรไทย ไดรบรองสทธเสรภำพในชวตและรำงกำยไวในมำตรำ๓๒วรรคแรกวำ

โดยสงบและปรำศจำกอำวธ”โดยใหเหตผลวำไมเหนดวย กบกำรนรโทษกรรมใหแกผ ทก อควำมไมสงบและมอำวธรวมถงกำรใชอำวธท�ำรำยผ อน ซงเปนควำมเหนทพองกบควำมเหนของคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำย ในประเดนของสทธในชวตและรำงกำยของบคคลตำมท รฐธรรมนญรบรองไว

วฒสภำ

ไมเหนชอบ(สมยสำมญทวไป)ครงท๒๓วนจนทรท ๑๑พฤศจกำยน๒๕๕๖

(ยบยงตำมรฐธรรมนญมำตรำ๑๔๗ประกอบมำตรำ๑๔๘สภำฯจะยกขนมำพจำรณำไดเมอพน๑๘๐วนนบแตวฒสภำสงรำงคนไปสภำ)

ควำมเหนพองของนกวชำกำรและภำคประชำชน

นอกจำกควำมเหนพองตอควำมเหนและขอเสนอแนะของคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำยทปรำกฏในกำรประชมของสภำผ แทนรำษฎรและกำรประชมของวฒสภำซง สงผลใหวฒสภำมมตเปนเอกฉนทไมรบรำง พ.ร.บ. ดงกลำวและสงคนสภำผแทนรำษฎรในทสดแลว ยงม ควำมเหนพองของนกวชำกำรและประชำชนในกำรคดคำนรำงกฎหมำยฉบบดงกลำวโดยไดมกำรแสดงออกทำงควำมเหนในทำงกฎหมำยและกำรชมนมคดคำนของประชำชนมำโดยล�ำดบ จนแมจะมกำรยบสภำไปแลว กตำม ซงควำมเหนและขอคดค ำนดงกล ำวมควำมสอดคลองกบควำมเหนของคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำยทกประกำรพอสรปไดดงน

๑. กำรนรโทษกรรมตำมทปรำกฏในรำงพระรำชบญญตฯครอบคลมไปถงบรรดำเจำหนำทของรฐทงหลำยทเกยวของกบกำรสลำยกำรชมนมอนน�ำไปสกำรบำดเจบลมตำยของประชำชนทเขำรวมในกำรชมนมนนนอกจำกจะไมเปนธรรมตอผสญเสยในเหตกำรณสลำยกำรชมนมแลวยงขดตอพนธกรณระหวำงประเทศดวยโดยเฉพำะอยำงยงกตกำระหวำงประเทศวำดวยสทธพลเมองและสทธทำงกำรเมอง(InternationalCovenantonCivilandPoliticalRights:ICCPR)

215

ควำมเหนและขอเสนอแนะ สรปผลกำรตดตำม

“บคคลยอมมสทธและเสรภำพในชวตและรำงกำย”กำรทรฐธรรมนญรบรองไวเชนนรฐจงตองผกพนในกำรคมครองสทธเสรภำพในชวตรำงกำยตำมทรฐธรรมนญก�ำหนดไว โดยตองไมละเมดสทธในชวตและมหนำทปกปองและคมครองมใหมกำรละเมดสทธในชวตและรำงกำยของบคคล

ดงนน กำรตรำกฎหมำยนรโทษกรรมใหกบกำรละเมดสทธในชวตโดยปรำศจำกเงอนไขโดยละเวนไมน�ำบคคลทกระท�ำกำรละเมดสทธในชวตเขำสกระบวนกำรเพอพสจนควำมจรงกำรส�ำนกผดและขอโทษกำรท�ำใหครอบครวของผเสยชวตพอใจถอเปนกำรขดตอหนำทของรฐตำมตำมหลกกำรทกลำวไวแลวขำงตน และเปนกำรสงเสรมวฒนธรรมกำรไมตองรบผด(Impunity)อนจะน�ำไปสกำรใชควำมรนแรงตอกนขนอกในอนำคตอกทงยงเปนกำรละเมดตอสทธของผเสยหำยในกำรทจะไดทรำบควำมจรงและไดรบกำรเยยวยำเพอใหเกดควำมเปนธรรมอกดวย

๔ รำงพระรำชบญญตนรโทษกรรมฯ ขดตอหลกควำมแนนอนชดเจนของกฎหมำย

กำรก�ำหนดระยะเวลำทยำวนำนโดยเรมตงแต ป๒๕๔๗จนถงวนท ๘สงหำคม๒๕๕๖อนมควำมเกยวของกบหลำยเหตกำรณ ประกอบกบถอยค�ำทก�ำหนดไวกวำงๆ ในกฎหมำย ไดแก กำรชมนมทำง กำรเมองกำรแสดงออกทำงกำรเมองหรอควำมขดแยงทำงกำรเมอง ซงค�ำวำ “กำรเมอง” สำมำรถตควำม ไดกวำงขวำง ซงอำจจะไมไดจ�ำกดเฉพำะเหตกำรณ กำรชมนมทำงกำรเมอง กำรแสดงออกทำงกำรเมองหรอควำมขดแยงทำงกำรเมองทมงลมลำงรฐบำลเทำนน

นอกจำกนกำรแกไขเพมเตมมำตรำ๓โดยระบวำ “...หรอทถกกลำวหำวำเปนผกระท�ำผดโดยคณะบคคลหรอองคกรทจดตงขนภำยหลงกำรรฐประหำรเมอวนท๑๙กนยำยนพ.ศ.๒๕๔๙รวมทงองคกรหรอหนวยงำน ทด�ำเนนกำรในเรองดงกลำวสบเนองตอมำทเกดขนระหวำงพ.ศ.๒๕๔๗ถงวนท๘สงหำคมพ.ศ.๒๕๕๖

๒. กำรทคณะกรรมำธกำรวสำมญฯไดพจำรณำและมมตแกไขรำงพระรำชบญญตฯดงกลำวโดยขยำยกำรนรโทษกรรมครอบคลมไปถง“บรรดำกำรกระท�ำทงหลำย ทงสนของบคคลหรอประชำชนทเกยวเนองกบกำรชมนมทำงกำรเมองกำรแสดงออกทำงกำรเมองควำมขดแยงทำงกำรเมองหรอทถกกลำวหำวำเปนผกระท�ำผดโดยคณะบคคลหรอองคกรทจดตงขนภำยหลงกำรรฐประหำรเมอวนท๑๙กนยำยนพ.ศ.๒๕๔๙รวมทงองคกรหรอหนวยงำนทด�ำเนนกำรในเรองดงกลำวสบเนองตอมำ ทเกดขนระหวำง พ.ศ. ๒๕๔๗ ถงวนท ๘ สงหำคมพ.ศ.๒๕๕๖ไมวำผกระท�ำจะไดกระท�ำในฐำนะตวกำร ผสนบสนนผใชใหกระท�ำหรอผถกใชหำกกำรกระท�ำ นนผดตอกฎหมำย กใหผ กระท�ำพนจำกควำมผดและควำมรบผดโดยสนเชง”แตไมนรโทษกรรมใหแกบคคล ซงกระท�ำควำมผดตำมประมวลกฎหมำยอำญำมำตรำ๑๑๒ นน เป นกำรแก ไขเพมเตมทขดกบหลกกำร แหงรำงพระรำชบญญตฯทผำนกำรพจำรณำของสภำ ผแทนรำษฎรในวำระทหนงอนเปนกำรตองหำมตำมขอ๑วรรคสำมแหงขอบงคบกำรประชมสภำผแทนรำษฎรพ.ศ.๒๕๕๑ซงท�ำใหกระบวนกำรตรำพระรำชบญญตฯดงกลำวนขดหรอแยงกบรฐธรรมนญ

๓. เนองจำกรำงพ.ร.บ.นรโทษกรรมในครงนมผล กบกำรกระท�ำควำมผดทเกดขนระหวำง พ.ศ. ๒๕๔๗ ถงวนท ๘ สงหำคม พ.ศ. ๒๕๕๖ ซ งครอบคลม เหตกำรณจ�ำนวนมำก มบคคลทอำจไดรบประโยชน จำกรำงพระรำชบญญตฯ ฉบบนหลำยกล ม ในกำรถกด�ำเนนคดในขนตอนทแตกตำงกน ท�ำใหเกดควำม ซบซอนจนหลำยกรณไมอำจระบลงไปใหแนชดไดวำบคคลใดบำงเขำขำยไดรบกำรนรโทษกรรม

๔. กำรก�ำหนดใหบคคลทถกกลำวหำวำเปนผกระท�ำ ควำมผดโดยคณะบคคลหรอองคกรทจดตงขนภำยหลงกำรรฐประหำรเมอวนท ๑๙ กนยำยน พ.ศ. ๒๕๔๙ รวมทงองคกรหรอหนวยงำนทด�ำเนนกำรในเรองดงกลำว สบตอเนองมำ ไมวำบคคลทถกกลำวหำดงกลำวจะได กระท�ำในฐำนะตวกำรผสนบสนนผใชใหกระท�ำหรอ

216

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายรายงานประจ�าป๒๕๕๖

ควำมเหนและขอเสนอแนะ สรปผลกำรตดตำม

ไมว ำผ กระท�ำจะกระท�ำในฐำนะตวกำร ผ สนบสนน ผ ใชใหกระท�ำ หรอผ ถกใช หำกกำรกระท�ำนนผดตอกฎหมำยกใหผ กระท�ำพนจำกควำมผดและควำมรบผดโดยสนเชง”กเปนถอยค�ำทใชอยำงคลมเครอไมชดเจนวำหมำยถงคณะบคคลหรอองคกรใด

กำรใชถอยค�ำดงกลำวขำงตนถอเปนกำรแกไขเพมเตม ทขดตอ“หลกควำมแนนอนชดเจนของกฎหมำย”เพรำะ ไมสำมำรถก�ำหนดไดอยำงแนนอนชดเจนวำหมำยถงกำร กระท�ำของใครและใครเปนผไดรบผลจำกรำงกฎหมำยดงกลำว ประกอบกบมไดก�ำหนดกลไกเพอท�ำใหเกดควำมชดเจนในเรองดงกลำว

ขอเสนอแนะ

คณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำยมควำมเหนและ ขอเสนอแนะวำวฒสภำชอบทจะยบยงรำงพระรำชบญญตน ไวกอนและสงรำงพระรำชบญญตคนไปยงสภำผ แทนรำษฎรเพอด�ำเนนกำรใหตกไป

เมอมกำรยบยงร ำงพระรำชบญญตดงกลำวแลวรฐบำลและรฐสภำควรแสดงเจตจ�ำนงทำงกำรเมองอยำงแนวแนในกำรสรำงควำมปรองดอง โดยกำรน�ำขอเสนอของคณะกรรมกำรอสระตรวจสอบและคนหำ ควำมจรงเพอกำรปรองดองแหงชำต (คอป.)มำปฏบตอยำงเปนรปธรรม และน�ำควำมเหนและขอเสนอแนะ ของคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำย(คปก.)เกยวกบกำรนรโทษกรรมทเคยเสนอไววำหำกจะมกำรนรโทษกรรมชอบทจะด�ำเนนกระบวนกำรอนๆเสยกอนเชนกำรใชมำตรกำรตำมกระบวนกำรยตธรรมปกตเพอสรำงควำมเปนธรรม กำรคนหำควำมจรง กำรยอมรบควำมผด กำรขอโทษกำรใหอภยกำรชดใชเยยวยำผไดรบผลกระทบ กำรปฏรปสถำบน (กระบวนกำรยตธรรมและกองทพ)และกำรปองกนควำมรนแรงไมใหเกดขนอกในอนำคต

ผถกใชหำกกำรกระท�ำนนผดตอกฎหมำยกใหบคคลนน พนจำกควำมผดและควำมรบผดโดยสนเชงนนสงผลถง คดทจรตและประพฤตมชอบดวย

217

ควำมเหนของคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำย สรปผลกำรตดตำม

๓.รำงพระรำชบญญตใหอ�ำนำจกระทรวงกำรคลงกเงนเพอกำรพฒนำโครงสรำงพนฐำนดำนคมนำคมขนสงของประเทศพ.ศ.....

รำงพระรำชบญญตฯนแมจะผำนควำมเหนชอบของทงสองสภำโดยเสยงขำงมำกแลวกตำมแตยงมประเดนขอขดแยงวำพ.ร.บ.นขดตอรฐธรรมนญหรอไมและพรรคฝำยคำนไดมกำรสงเรองผำนประธำนสภำผแทนฯใหศำลรฐธรรมนญวนจฉยภำยหลงผำนควำมเหนชอบของทงสองสภำเรยบรอยแลวศำลรฐธรรมนญไดมค�ำวนจฉยคดดงกลำวในวนท ๑๒ มนำคม ๒๕๕๗ วำรำงพระรำชบญญตขดรฐธรรมนญทงกระบวนกำรและเนอหำ รำยละเอยดของสรป ผลกำรตดตำมทสมพนธกบควำมเหนและขอเสนอแนะของคณะกรรมกำรฯน�ำเสนอโดยตำรำง:-

ควำมเหน

๑) หลกควำมชอบดวยรฐธรรมนญ

ตำมรฐธรรมนญแหงรำชอำณำจกรไทยพทธศกรำช ๒๕๕๐หมวด๘วำดวยกำรเงนกำรคลงและงบประมำณ ในมำตรำ ๑๖๙ บญญตไวว ำ “การจายเงนแผนดนจะกระท�าไดเฉพาะทไดอนญาตไวในกฎหมายวาดวยงบประมาณรายจายกฎหมายวาดวยวธการงบประมาณกฎหมายเกยวดวยการโอนงบประมาณหรอกฎหมายวาดวยเงนคงคลง...”ดงนเมอกำรกเงนตำมรำงพระรำชบญญตฯอยในควำมดแลของกระทรวงกำรคลงอนเปนหนวยงำนของรฐเงนกจงเปนเงนแผนดนซงในกำรจำยเงนแผนดนนนจะตองเปนไปตำมทรฐธรรมนญก�ำหนดไว

๒) หลกควำมพอสมควรแก เหต (Pr inciple of Proportionality)

๒.๑) หลกควำมเหมำะสม (Geeignetheit) หรอ (Principle of Suitability) กล ำวคอ มำตรกำร ทเหมำะสมนนเปนมำตรกำรทอำจท�ำใหบรรลวตถประสงคตำมทก�ำหนดไวได

๒.๒) หลกควำมจ�ำเปน (Erforderlickeit) หรอ(PrincipleofNecessity)หมำยถงมำตรกำรหรอวธกำร ทอำจบรรลวตถประสงคตำมทก�ำหนดไดและเปนมำตรกำร หรอวธกำรทอำจกอใหเกดผลกระทบนอยทสด

๒.๓) หลกควำมพอสมควรแกเหตในควำมหมำยอยำงแคบ (Verhaeltnismaessigkeit imengerenSinne)หรอ(PrincipleofProportionalitystrictosensu)กลำวคอเปนกำรพจำรณำควำมสมดลระหวำง

สำระส�ำคญของรำงพระรำชบญญตใหอ�ำนำจกระทรวงกำรคลงก เงนเพอกำรพฒนำโครงสรำงพนฐำนดำนคมนำคมขนสงของประเทศพ.ศ.....ทผำนควำมเหนชอบของสภำผแทนรำษฎรและวฒสภำ

หมวด๑กำรกเงนและกำรบรหำรจดกำรเงนก

มำตรำ ๕ ให กระทรวงกำรคล ง โดยอนม ต คณะรฐมนตรมอ�ำนำจกเงนบำทหรอเงนตรำตำงประเทศในนำมรฐบำลแหงรำชอำณำจกรไทยเพอน�ำไปใชจำยในกำรพฒนำโครงสรำงพนฐำนดำนคมนำคมขนสง ของประเทศ ทงน ตำมยทธศำสตรและแผนงำน และภำยในวงเงนทก�ำหนดไวในบญชทำยพระรำชบญญตน

กำรก เงนตำมวรรคหนงใหมมลคำรวมกนไมเกนสองลำนลำนบำทและใหกระท�ำไดภำยในก�ำหนดเวลำไมเกนวนท๓๑ธนวำคม๒๕๖๓

มำตรำ๖เงนทไดจำกกำรกตำมมำตรำ๕ใหน�ำไปจำยตำมวตถประสงคในกำรกโดยไมตองน�ำสงคลงตำมกฎหมำยวำดวยวธกำรงบประมำณและกฎหมำยวำดวยเงนคงคลงกระทรวงกำรคลงอำจน�ำเงนทไดจำกกำรก ไปใหก ต อแกหนวยงำนของรฐเพอใหน�ำไปใชจำยในกำรพฒนำโครงสรำงพนฐำนดำนคมนำคมขนสงของประเทศกได แตต องเปนกำรใชจ ำยเพอด�ำเนนกำร ตำมยทธศำสตร และแผนงำนทก� ำหนดไว ในบญช ทำยพระรำชบญญตนเทำนน

มำตรำ๗วงเงนกกำรจดกำรเงนกและวธกำรเกยวกบ กำรก เ งนในแต ละป งบประมำณให เป นไปตำมท คณะรฐมนตรอนมต

218

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายรายงานประจ�าป๒๕๕๖

ควำมเหนของคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำย สรปผลกำรตดตำม

สทธขนพนฐำนทถกกระทบกบผลประโยชนสวนรวมทเกดจำกกำรกระทบสทธขนพนฐำนดงกลำว

กำรปรบปรงโครงสรำงพนฐำนดำนคมนำคมขนสงของ ประเทศตำมยทธศำสตรและแผนงำนตำมทก�ำหนดไวทำยรำงพระรำชบญญต ซง เมอพจำรณำตำมหลก ควำมเหมำะสมแลวมำตรกำรตำงๆ ดงทก�ำหนดไวนนยอมอำจท�ำใหบรรลวตถประสงคไดถอไดวำเปนไปตำมหลกควำมเหมำะสม แตหำกพจำรณำตำมหลกควำมจ�ำเปน และหลกควำมพอสมควรแกเหตในควำมหมำยอยำงแคบแลวจะเหนไดวำรฐสำมำรถด�ำเนนกำรเพอบรรลวตถประสงคดงกลำวโดยวธกำรอนได กลำวคอ รฐอำจใชวธกำรใหเอกชนรวมลงทน กำรใชเงนก ตำมระบบงบประมำณปกตเปนตน

๓) หลกสทธชมชนและสทธกำรมสวนรวมของประชำชน

รฐธรรมนญแหงรำชอำณำจกรไทยพทธศกรำช๒๕๕๐มำตรำ๖๖และมำตรำ๖๗บญญตถงสทธของบคคลท จะมสวนรวมกบรฐและชมชนในกำรอนรกษบ�ำรงรกษำและกำรไดประโยชนจำกทรพยำกรธรรมชำตสงแวดลอมและควำมหลำกหลำยทำงชวภำพทงนกำรคมครองสงเสรม และรกษำคณภำพสงแวดลอมทจะไมกอใหเกดอนตรำยตอสขภำพอนำมยสวสดภำพหรอคณภำพชวตของตนยอมไดรบควำมคมครองและกำรด�ำเนนโครงกำรทอำจกอใหเกดผลกระทบตอชมชนอยำงรนแรงจะกระท�ำมไดยกเวนจะไดศกษำและประเมนผลกระทบและจดใหมกระบวนกำรรบฟงควำมคดเหนของประชำชนและ ผ มส วนไดเสยกอน และยงไดบญญตใหชมชนมสทธ ฟองรฐไดหำกสทธของชมชนทปรำกฏตำมรฐธรรมนญไมไดรบควำมคมครองกำรด�ำเนนกำรของรฐควรตองพจำรณำในประเดนตอไปนดวย

๓.๑ สทธกำรไดรบรขอมลขำวสำรรฐธรรมนญแหง รำชอำณำจกรไทย พทธศกรำช ๒๕๕๐ มำตรำ ๕๗ได บญญตรองรบสทธของบคคลในกำรได รบข อมล ค�ำชแจงและเหตผลจำกหนวยรำชกำรหนวยงำนของรฐรฐวสำหกจหรอรำชกำรสวนทองถนกอนกำรอนญำตหรอกำรด�ำเนนโครงกำรหรอกจกรรมใดทอำจมผลกระทบ

มำตรำ ๘ คำใชจำยในกำรกเงนและกำรออกและจดกำรตรำสำรหนอำจจำยจำกเงนทตงไวในงบประมำณ รำยจำยประจ�ำปหรอเงนกรำยนนกได

มำตรำ๙ใหกระทรวงกำรคลงโดยอนมตคณะรฐมนตร มอ�ำนำจปรบโครงสรำงหนเงนก ตำมมำตรำ ๕ โดย ด�ำเนนกำรก เงนรำยใหมเพอช�ำระหนเดม แปลงหนช�ำระหนกอนถงก�ำหนด ช�ำระขยำยหรอยนระยะเวลำกำรช�ำระหนตออำยซอคนหรอไถถอนตรำสำรหนของรฐบำลหรอท�ำธรกรรมทำงกำรเงนอนทเปนประโยชน ตอกำรปรบโครงสรำงหนเงนก

มำตรำ ๑๓ นอกจำกกรณทไดบญญตไว แลวใน พระรำชบญญตนใหน�ำบทบญญตแหงกฎหมำยวำดวย กำรบรหำรหนสำธำรณะมำใช บงคบกบกำรบรหำร เงนกตำมพระรำชบญญตนโดยอนโลม

หมวด๒กำรเสนอและกำรบรหำรจดกำรโครงกำร

มำตรำ ๑๔ ใหหนวยงำนเจำของโครงกำรจดท�ำ รำยละเอยดกำรด� ำ เนนโครงกำรท สอดคล องกบ ยทธศำสตรและแผนงำนทำยพระรำชบญญตนเสนอตอคณะรฐมนตรเพอพจำรณำอนมตกำรด�ำเนนโครงกำรและกำรจดสรรเงนก เพอกำรด�ำเนนโครงกำรตำม พระรำชบญญตน..................................................

กอนทจะมกำรเสนอคณะรฐมนตรตำมวรรคหนงให หนวยงำนเจำของโครงกำรโดยควำมเหนชอบของกระทรวงเจำสงกด เสนอโครงกำรตอส�ำนกงำนคณะกรรมกำรพฒนำกำรเศรษฐกจและสงคมแหงชำตส�ำนกงบประมำณและกระทรวงกำรคลง เพอพจำรณำกลนกรอง และเสนอควำมเหนประกอบกำรพจำรณำของคณะรฐมนตร เกยวกบควำมพรอมของโครงกำรกรอบวงเงนด�ำเนนกำร และแผนกำรด�ำเนนงำน

มำตรำ๑๕เมอคณะรฐมนตรมมตอนมตใหมกำรด�ำเนนโครงกำรและจดสรรเงนก เพอกำรด�ำเนนโครงกำรแลว ใหบรหำรจดกำรโครงกำรและจดสรรเงนก ตำมวงเงนทอนมตต อไป ท งน ตำมหลกเกณฑและวธกำรท คณะรฐมนตรก�ำหนด

219

ควำมเหนของคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำย สรปผลกำรตดตำม

ตอคณภำพสงแวดลอม สขภำพอนำมย คณภำพชวตหรอสวนไดเสยส�ำคญอนใดทเกยวกบตนหรอชมชน ทองถนประกอบกบควำมในมำตรำ๖แหงพระรำชบญญต สงเสรมและรกษำคณภำพสงแวดลอมแหงชำต พ.ศ.๒๕๓๕ ไดบญญตวำ “เพอประโยชนในกำรรวมกน สงเสรมและรกษำคณภำพสงแวดลอมของชำตบคคลอำจมสทธและหนำทดงตอไปน (๑) กำรไดรบทรำบข อมลหรอข ำวสำรสำธำรณะในครอบครองของ หนวยรำชกำรหนวยงำนของรฐรฐวสำหกจหรอรำชกำร ส วนท องถนและข ำวสำรจำกทำงรำชกำรในเรอง เกยวกบกำรสงเสรมและรกษำคณภำพสงแวดลอม...”

กำรก�ำหนดโครงกำรไวอยำงกวำงโดยยงไมมกำร ระบรำยละเอยดในกำรด�ำเนนกำรอยำงชดเจนนนบำงโครงกำรอำจสงผลกระทบตอคณภำพสงแวดลอม สขภำพอนำมยหรอคณภำพชวตจงควรมกำรด�ำเนนกำรเพอใหประชำชนไดรบสทธในกำรเขำถงขอมลค�ำชแจงและเหตผลจำกรฐเกยวกบกำรด�ำเนนกำรตำมโครงกำรอยำงครบถวนกอนทจะมกำรด�ำเนนกำร

๓.๒ สทธกำรเสนอควำมคดเหนของประชำชนรฐธรรมนญแหงรำชอำณำจกรไทยพทธศกรำช๒๕๕๐หมวด๓สทธและเสรภำพของชนชำวไทยมำตรำ๕๗วรรคสองบญญตวำ“กำรวำงแผนพฒนำสงคมเศรษฐกจกำรเมองและวฒนธรรมกำรเวนคนอสงหำรมทรพยกำรวำงผงเมองกำรก�ำหนดเขตกำรใชประโยชนในทดนและกำรออกกฎทอำจมผลกระทบตอสวนไดเสยส�ำคญของประชำชนใหรฐจดใหมกระบวนกำรรบฟงควำมคดเหน ของประชำชนอยำงทวถง”และในมำตรำ๖๗วรรคสอง บญญตว ำ “กำรด�ำเนนโครงกำรหรอกจกรรมทอำจกอใหเกดผลกระทบตอชมชนอยำงรนแรงทงทำงดำนคณภำพสงแวดลอมทรพยำกรธรรมชำตและสขภำพจะกระท�ำมไดเวนแตจะไดศกษำและประเมนผลกระทบ ตอคณภำพสงแวดล อมและสขภำพของประชำชน ในชมชนและจดใหมกระบวนกำรรบฟงควำมคดเหนของประชำชนและผมสวนไดเสยกอน...”ซงในรำยละเอยดแตละโครงกำรตำมแผนยทธศำสตรจ�ำเปนทรฐจะตอง

มำตรำ ๑๖ เมอแผนงำนใดไดด�ำเนนกำรเสรจ สนแลว ถำแผนงำนนนมเงนก เหลอจำยใหน�ำสงคลงเปนรำยไดแผนดน

มำตรำ๑๗ใหหนวยงำนเจำของโครงกำรรำยงำนกำรเบกจำยเงนกของโครงกำรและผลกำรด�ำเนนโครงกำรตอกระทรวงเจำสงกดอยำงตอเนองจนสนสดโครงกำร

ใหกระทรวงเจำสงกดของหนวยงำนเจำของโครงกำรตดตำมและประเมนผลโครงกำรและแผนงำน และรำยงำนผลกำรตดตำมและประเมนผลโครงกำรและ แผนงำนตอกระทรวงกำรคลง ทงน ตำมหลกเกณฑและวธกำรทรฐมนตรวำกำรกระทรวงกำรคลงก�ำหนด

*มำตรำ๑๘ภำยในหนงรอยยสบวนนบแตวนสนป งบประมำณใหคณะรฐมนตรรำยงำนกำรก เงนตำม พระรำชบญญตนทกระท�ำในปงบประมำณทลวงมำแลวผลกำรด�ำเนนงำนและกำรประเมนผลกำรด�ำเนนกำรตำมแผนงำนในแตละยทธศำสตรตอสภำผแทนรำษฎรและวฒสภำเพอทรำบ

แมวำรำงกฎหมำยทผำนควำมเหนชอบของทงสองสภำ ยงคงยนตำมรำงเดมของคณะรฐมนตร โดยมได มกำรปรบเปลยนตำมควำมเหนและขอเสนอแนะของ คณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำยแตประกำรใดแตควำมเหน และขอเสนอแนะของคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำยกไดรบกำรเหนพองและหยบยกขนมำน�ำเสนอในกำรอภปรำยของสมำชกสภำผแทนรำษฎรและกำรอภปรำยในทประชมวฒสภำในสำระหลกๆของทงสองสภำดงน

๑. ในกำรประชมสภำผแทนรำษฎร (เมอ๑๙ -๒๐ กนยำยน ๒๕๒๖) โดยสมำชกสภำผ แทนรำษฎรพรรคฝำยคำนสำระส�ำคญคอ

๑.๑เรองวนยกำรเงนกำรคลง ทฝ ำยคำน ไมขดของกบกำรพฒนำโครงสรำงพนฐำน แตเหนวำ ไมจ�ำเปนตองท�ำดำนคมนำคมอยำงเดยว สำมำรถ ด�ำเนนกำรดำนกำรศกษำและสำธำรณสขดวย โดยไมจ�ำเปนตองกเงนเพยงอยำงเดยวสำมำรถใชวธอนเชนกำรรวมทนทจะลดภำระหนได

220

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายรายงานประจ�าป๒๕๕๖

ควำมเหนของคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำย สรปผลกำรตดตำม

จดใหมกระบวนกำรรบฟงควำมคดเหนของประชำชน อยำงทวถงเสยกอนและทส�ำคญโครงกำรจ�ำนวนมำกยงไมผำนกำรศกษำผลกระทบตอสงแวดลอมและสขภำพอกทงเปนโครงกำรขนำดใหญและมวงเงนลงทนสง

๔) หลกนตธรรม

หลกนตธรรม(RuleofLaw)หมำยถง“หลกพนฐำน แหงกฎหมำย ทกฎหมำย และกระบวนกำรยตธรรม จะตองไมฝ ำฝ น ขดหรอแยงต อหลกนตธรรม และหลกนตธรรมนจะถกลวงละเมดไมได” ซงรฐธรรมนญ แหงรำชอำณำจกรไทย พทธศกรำช ๒๕๕๐ ไดมกำร น�ำมำบญญตไวปรำกฏในมำตรำ๓วรรคสอง“กำรปฏบต หนำทของรฐสภำ คณะรฐมนตร ศำล รวมทงองคกรตำมรฐธรรมนญและหนวยงำนของรฐตองเปนไปตำมหลกนตธรรม

ดงนนกำรด�ำเนนกำรในโครงกำรใดๆของรฐตองเปน ไปตำมทกฎหมำยบญญตกำรใชอ�ำนำจยอมตองมลกษณะทเปนไปโดยหลกนตธรรมไมขดหรอแยงกบสงทบญญตไวในกฎหมำย

๕) หลกดลยภำพแหงอ�ำนำจ

โดยทประเทศไทยปกครองในระบอบประชำธปไตยซงแบงอ�ำนำจอธปไตยออกเปน๓อ�ำนำจโดยมหลกกำรถวงดลอ�ำนำจซงกนและกน เพอมใหฝำยใดฝำยหนงมอ�ำนำจเบดเสรจเดดขำดเกนไป รำงพระรำชบญญตฯ ดงกลำวมหลกกำรใหอ�ำนำจกระทรวงกำรคลงกเงนโดยมก�ำหนดระยะเวลำกำรช�ำระหนในปท๑๑นบแตกฎหมำยมผลใชบงคบและใหจดสรรงบประมำณรำยจำยประจ�ำปเพอกำรช�ำระหนใหเสรจภำยใน๕๐ปนนเปนกรณทฝำยบรหำรนอกจำกจะใชอ�ำนำจในกำรเสนอกฎหมำยเพอกเงนแผนดนจ�ำนวนมำกในครำวเดยวและสำมำรถก�ำหนดรำยละเอยดในกำรด�ำเนนกำรเปนเวลำถง๗ปอนสงผลใหฝำยนตบญญตมอ�ำนำจพจำรณำตรวจสอบกำรใชอ�ำนำจของฝำยบรหำรไดเพยงครำวเดยว ซงในกำรด�ำเนนกำรของฝำยบรหำรตำมรำงพระรำชบญญตดงกลำวมระยะเวลำนำนแตฝำยนตบญญตไมสำมำรถ

๑.๒ควำมไมพรอมของโครงกำรหลำยโครงกำรยงไมไดศกษำผลกระทบดำนสงแวดลอมมำกอน

๑.๓กรอบกฎหมำยท เหนว ำกำรก เ ง นน เปนเงนของแผนดนจงตองปฏบตตำมพ.ร.บ.ทเกยวกบ งบประมำณ๔ฉบบตำมทคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำยเคยใหควำมเหนไว หำกไมน�ำไปใชตำม พ.ร.บ. ทง ๔ฉบบนอำจจะผดกฎหมำยได

๒. ในกำรประชมวฒสภำ(เมอ๑๘-๑๙พฤศจกำยน๒๕๕๖)มสำระทส�ำคญคอ

๒.๑โครงกำรกอสรำงตำมพ.ร.บ.นสวนใหญเปนโครงกำรขนำดใหญยงไมผำนกำรศกษำผลกระทบและสงแวดลอมซงจะตองใชระยะเวลำและมควำมจ�ำเปนเพรำะเปนขนตอนทรฐธรรมนญก�ำหนด

๒.๒เงนกตำมพ.ร.บ.ถอเปนเงนแผนดนทจะ ตองด�ำเนนกำรตำมมำตรำ๑๖๙คอจะกระท�ำไดกเฉพำะทไดอนญำตไวในกฎหมำยวำดวยวธกำรงบประมำณกฎหมำยเกยวดวยกำรโอนงบประมำณ หรอกฎหมำยวำดวยเงนคงคลงฯลฯ

อนงพ.ร.บ.ดงกลำวแมจะผำนควำมเหนชอบโดยเสยงขำงมำกของทงสองสภำแลว แตยงมประเดนขอ ขดแยงวำพ.ร.บ.นขดตอรฐธรรมนญหรอไมและพรรคฝำยคำนไดมกำรสงเรองผำนประธำนสภำผ แทนฯ ใหศำลรฐธรรมนญวนจฉยภำยหลงผำนควำมเหนชอบของ ทงสองสภำเรยบรอยแลว ซงศำลไดมกำรไตสวนผรองผถกรองและพยำนเพอมค�ำวนจฉยตอไป

ตอมำ(๑๒ก.พ.๒๕๕๗)คณะตลำกำรศำลรฐธรรมนญไดไตสวนพยำนในค�ำรองทประธำนสภำผ แทนรำษฎรสงควำมเหนของสมำชกรฐสภำขอใหศำลรฐธรรมนญวนจฉยตำมรฐธรรมนญมำตรำ๑๕๔วรรคหนง(๑)วำรำงพ.ร.บ.ใหอ�ำนำจกระทรวงกำรคลงกเงนเพอพฒนำ โครงสร ำงพนฐำนด ำนคมนำคมขนสงของประเทศ มขอควำมขดหรอแยงตอรฐธรรมนญมำตรำ๑๖๙วรรคหนง และมำตรำ ๑๗๐ หรอตรำขนโดยไมถกตองตำมรฐธรรมนญหรอไมโดยมพยำนผเชยวชำญมำใหถอยค�ำเพม

221

ควำมเหนของคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำย สรปผลกำรตดตำม

ตรวจสอบกำรด�ำเนนกำรตำมแผนยทธศำสตรของฝำยบรหำรได จงอำจขดตอหลกกำรถวงดลอ�ำนำจ ควรด�ำเนนกำรโดยจดท�ำเปนรำงพระรำชบญญตงบประมำณรำยจำยประจ�ำปในแตละปทงนเพอใหฝำยนตบญญตสำมำรถพจำรณำตรวจสอบเพอเปนกำรรกษำดลยภำพแหงอ�ำนำจตำมหลกอ�ำนำจอธปไตย

นอกจำกกรณทฝำยนตบญญตจะไมมโอกำสไดตรวจสอบฝำยบรหำรเปนเวลำ๗ปแลวกำรกเงนดงกลำวยอมมผลผกพนรฐบำลชดตอไปดวยซงถอไดวำเปนกำรกำวลวงอ�ำนำจของฝำยบรหำรดวยกน ท�ำใหรฐบำล ชดตอไปไมมอสระในกำรปฏเสธโครงกำรเหลำนหรอเสนอโครงกำรพฒนำใหมๆไดอก

๖) สถำนะกำรเงนกำรคลงในอนำคตและควำมคมคำทำงกำรเงน/เศรษฐกจ

โดยทวไปสถำนะกำรเงนกำรคลงของประเทศอำจพจำรณำจำกแนวโนมหนสำธำรณะ ดงนน จงจ�ำเปนตองมกำรบรหำรหนสำธำรณะใหมพนทกำรคลง(Fiscalspace)มำกพอทจะรองรบควำมจ�ำเปนในอนำคตทอำจมกำรขำดดลเกดขน กำรลงทนในโครงสรำงดงกลำว นำจะมสวนชวยใหเศรษฐกจขยำยตวในระดบสงหำกม กำรจดกำรใชจำยใหเกดประสทธภำพมำกทสด มกำรรวไหลนอย และมกำรด�ำเนนกำรไดอยำงรวดเรว แตเทำทปรำกฏกำรบรหำรจดกำรในสวนนของโครงกำรยงไมมควำมชดเจนและยงไมมมำตรกำรใดๆทวำงไว เพอรองรบกบป จจยเสยงทจะเกดขนในอนำคตทง ในระยะสนและในระยะยำว นอกจำกนน โครงกำรจ�ำนวนมำกตำมแผนยทธศำสตรแนบทำยรำงพระรำชบญญตดงกลำวยงไมผ ำนกำรศกษำควำมค มคำทำง กำรเงนและเศรษฐกจ และหำกโครงกำรด�ำเนนกำร ไมไดหรอด�ำเนนกำรลำชำ หรอไมเกดควำมตอเนองตำมระยะเวลำทวำงไว หรอเรงรบสรปผลกำรศกษำ เพอใหด�ำเนนกำรไดทนภำยใน๗ปอำจท�ำใหไมคมคำกบกำรลงทนหรอจดประเภทกำรลงทนทไมเหมำะสมถอเปนกำรวำงแผนกำรลงทนทไมคมคำเสยงตอปญหำทำงกำรเงนของประเทศในอนำคตและเปนภำระหนสน

จ�ำนวน5คนประกอบดวยนำยภทรชยชชวยผอ�ำนวยกำร ส�ำนกกฎหมำยส�ำนกงำนกำรตรวจเงนแผนดนในฐำนะผ แทนผ วำกำรตรวจเงนแผนดน นำยพสฐ ลอำธรรม อดต ส.ส.ร. น.ส.สภำ ปยะจตต รองปลดกระทรวง กำรคลงนำยทนงพทยะอดตรมว.คลงและนำยธระชย ภวนำรถนรำนบำลอดตรมว.คลงซงทกคนใหควำมเหน ทสอดคลองกนวำ เงนก ดงกลำวถอเปนเงนแผนดน วำกำรจำยเงนแผนดนจะกระท�ำไดจะตองด�ำเนนกำรตำมทไดอนญำตไวในกฎหมำย๔สวนไดแกกฎหมำย งบประมำณวำดวยงบประมำณรำยจำย,กฎหมำยวำดวย วธกำรงบประมำณ, กฎหมำยเกยวด วยวธกำรโอน งบประมำณ และกฎหมำยวำดวยเงนคงคลง ตำมท ก�ำหนดในรฐธรรมนญมำตรำ๑๖๙ เพอใหเปนไปตำม กรอบวนยกำรเงนกำรคลงตำมมำตรำ ๑๖๗ ของรฐธรรมนญกรณเปนเงนแผนดนจะสำมำรถตรวจสอบ และกลนกรองได โดยรฐสภำและสำมำรถด�ำ เนนกระบวนกำรประเมนผลกระทบและควำมค มคำของโครงกำรไดอยำงรดกม

อยำงไรกตำมภำยหลงกำรไตสวนเสรจสนคณะตลำกำร ไดมค�ำสงใหนำยค�ำนณสทธสมำนส.ว.สรรหำในฐำนะผเสนอควำมเหน,นำยอภสทธเวชชำชวะหวหนำพรรคประชำธปตยในฐำนะผรองและน.ส.ยงลกษณชนวตรนำยกรฐมนตร ในฐำนะผ ถกรอง ยนค�ำแถลงปดคดภำยในวนท๒๗ก.พ.๒๕๕๗หำกไมยนถอวำไมตดใจ

ศำลรฐธรรมนญไดมค�ำตดสนชขำดคดดงกลำว ในวนท ๑๒ มนำคม ๒๕๕๗ โดยวนจฉยวำ พ.ร.บ.ให อ�ำนำจกระทรวงกำรคลงก เงนฯ ขดรฐธรรมนญ ทงกระบวนกำรและเนอหำ

222

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายรายงานประจ�าป๒๕๕๖

ควำมเหนของคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำย สรปผลกำรตดตำม

สะสมของภำครฐโดยตอเนอง

ขอเสนอแนะ

๑) กำรทรฐจะกเงนจ�ำนวนมำกซงเปนกำรกในนำมประเทศไทยอนจะสงผลกระทบตอเศรษฐกจและดลยภำพทำงกำรเงนกำรคลงของประเทศรฐสำมำรถด�ำเนนกำร ใหเปนไปตำมทกฎหมำยบญญตรองรบไวซงมมำตรกำรกำรก�ำกบกำรด�ำเนนงำนทมควำมรดกมและลดควำมเสยง ทำงกำรเงนกำรคลงของประเทศ ซงรฐบำลสำมำรถด�ำเนนกำรในรปแบบงบประมำณประจ�ำปและสำมำรถใชวธกำรแสวงหำเงนทนในรปแบบทกฎหมำยก�ำหนดไวเปนทำงเลอกไดอำทกำรใหเอกชนรวมลงทนโดยไม จ�ำตองตรำเปนพระรำชบญญตทนอกเหนอจำกวธกำรทำงงบประมำณซงเปนวธกำรทเปนไปตำมวนยทำงกำรเงน กำรคลงของประเทศ

๒) ควรมกำรศกษำในแตละโครงกำรอยำงรอบดำนเสยกอนและด�ำเนนกำรโครงกำรเฉพำะเทำทจ�ำเปนทงน เพอเปนกำรรกษำดลยภำพทำงเศรษฐกจและลดจ�ำนวนเงนกทจะตองเกดขน

๓) กำรก�ำหนดโครงกำรและมำตรกำรตำงๆ ควรมกำรศกษำผลกระทบสงแวดลอมและสขภำพ ใหครบถวนนอกจำกนนควรใหขอมลในกำรด�ำเนนกำรผลกระทบรวมไปถงรำยละเอยดตำงๆของโครงกำรตอประชำชนอยำงทวถงรวมไปถงกำรจดใหมกระบวนกำรรบฟงควำมคดเหนของประชำชนอยำงเพยงพอและ รอบดำนเพอใหประชำชนไดมสวนรวมตำมเจตนำรมณของรฐธรรมนญ

223

ควำมเหนของคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำย สรปผลกำรตดตำม

๔. รำงรฐธรรมนญแหงรำชอำณำจกรไทย แกไขเพมเตม (ฉบบท..) พทธศกรำช .... (แกไขเพมเตมมำตรำ๑๑๑มำตรำ๑๑๒มำตรำ๑๑๕มำตรำ๑๑๖วรรคสองมำตรำ๑๑๗มำตรำ๑๑๘มำตรำ๑๒๐และมำตรำ๒๔๑วรรคหนงและยกเลกมำตรำ๑๑๓และมำตรำ๑๑๔)

รำงรฐธรรมนญแหงรำชอำณำจกรไทยแกไขเพมเตมฯฉบบนไดผำนควำมเหนชอบของรฐสภำโดยมตเสยงขำงมำกแตในทสดศำลรฐธรรมนญไดมค�ำวนจฉยเมอวนท๒๐พฤศจกำยน๒๕๕๖วำกำรแกไขรฐธรรมนญเรองทมำของสมำชกวฒสภำขดตอรฐธรรมนญ ทงกระบวนกำรและเนอหำ รำยละเอยดของสรปผลกำรตดตำมทสมพนธกบควำมเหนและขอเสนอแนะของคณะกรรมกำรฯน�ำเสนอโดยตำรำง:-

๑. กำรแกไขคณสมบตและลกษณะตองหำมของผมสทธเลอกตงหรอเขำรบกำรสรรหำเปนสมำชกวฒสภำและกำรแกไขขอหำมกำรด�ำรงต�ำแหนงของสมำชกวฒสภำ

- รำงแกไขรฐธรรมนญดงกลำวมกำรยนตอประธำนรฐสภำโดยส.ส.พรรครฐบำลในฐำนะประธำนวปรฐบำล ในขณะนนโดยมผ รวมลงชอยนเสนอจ�ำนวน๓๑๒คนประกอบดวยส.ส.๒๖๒คนและส.ว.๕๐คน (๒๐มนำคม๒๕๕๖)

สำระของรำงรฐธรรมนญทมกำรแกไข

มำตรำ ๕ ใหยกเลกควำมในมำตรำ ๑๑๕ ของรฐธรรมนญแหงรำชอำณำจกรไทย และใหใช ควำม ตอไปนแทน

<มำตรำทยกเลก:

“มำตรำ๑๑๕บคคลผมคณสมบตและไมมลกษณะตองหำมดงตอไปนเปนผ มสทธสมครรบเลอกตงเปนสมำชกวฒสภำ

(๕) “ไมเปนบพกำรค สมรสหรอบตรของผด�ำรงต�ำแหนงสมำชกสภำผแทนรำษฎรหรอผ ด�ำรงต�ำแหนงทำงกำรเมอง”

๑.๑กำรยกเลกมำตรำ๑๑๕(๕)ทก�ำหนดคณสมบตและลกษณะตองหำมของผสมครเปนสมำชกวฒสภำวำตองไมเปนบพกำรคสมรสหรอบตรของผด�ำรงต�ำแหนงสมำชกสภำผแทนรำษฎร หรอผด�ำรงต�ำแหนงทำงกำรเมองนน เพอแกไขปญหำกำรครอบง�ำโดยบคคลทอย ในครอบครวเดยวกนเชนบพกำรค สมรสบตรเพอให กำรด�ำเนนงำนของสมำชกวฒสภำมควำมเปนกลำงโปรงใสและปลอดจำกกำรแทรกแซงท�ำใหสมำชกวฒสภำมอสระในกำรปฏบตหนำทอยำงแทจรงดงนนกำรยกเลกมำตรำ๑๑๕ (๕) จงอำจจะท�ำใหไดสมำชกวฒสภำทมควำม ใกลชดกบสมำชกสภำผแทนรำษฎรในลกษณะเครอญำตอนอำจสงผลใหกำรท�ำหนำทของวฒสภำถกแทรกแซง จำกฝำยกำรเมองท�ำใหขำดควำมเปนอสระในกำรท�ำหนำท ตำมเจตนำรมณของรฐธรรมนญมำตรำ๑๑๕ (๕)ดวยเหตผลดงกลำวกำรแกไขคณสมบตและลกษณะตองหำม ดงกลำว ยอมไมสอดคลองกบเจตนำรมณทตองกำรใหวฒสภำมควำมเปนกลำง โปรงใส และปลอดจำกกำร

224

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายรายงานประจ�าป๒๕๕๖

ควำมเหนของคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำย สรปผลกำรตดตำม

แทรกแซง สภำพกำรณดงกลำวเคยเกดประสบกำรณในชวงปลำยของกำรใชรฐธรรมนญพ.ศ.๒๕๔๐ดงนนทมำของคณสมบตและลกษณะตองหำมในประกำรน จงมทมำจำกขอเทจจรงท เคยเกดขน เมอปรำศจำก เหตผลในกำรสนบสนนทหนกแนนในกำรแกไขในประเดนนคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำยจงเหนควรใหคงคณสมบตและลกษณะตองหำมดงกลำวไว

๑.๒มำตรำ๑๑๕(๖)กำรยกเลกขอควำม“หรอเคยเปนสมำชกหรอเคยด�ำรงต�ำแหนงและพนจำกกำร เปนสมำชกหรอกำรด�ำรงต�ำแหนงใดๆในพรรคกำรเมองมำแลวยงไมเกนหำปนบถงวนสมครรบเลอกตง”

(๖) “ไมเปนสมำชกหรอผด�ำรงต�ำแหนงใดในอนของพรรคกำรเมองหรอเคยเปนสมำชกหรอเคยด�ำรงต�ำแหนงและพนจำกกำรเปนสมำชกหรอกำรด�ำรงต�ำแหนงใดๆ ในพรรคกำรเมองมำแลวยงไมเกนหำปนบถงวนสมครรบเลอกตง

(๗) “ไมเปนสมำชกสภำผแทนรำษฎรหรอเคยเปนสมำชกสภำผ แทนรำษฎรและพนจำกกำรเปนสมำชกสภำผ แทนรำษฎรมำแลวไมเกนหำปนบถงวนสมคร รบเลอกตง”

(๙) “ไมเปนรฐมนตรหรอผด�ำรงต�ำแหนงทำงกำรเมองอนซงมใชสมำชกวฒสภำสมำชกสภำทองถนหรอ ผบรหำรทองถนหรอเคยเปนรฐมนตรหรอผด�ำรงต�ำแหนงทำงกำรเมองอนซงมใชสมำชกวฒสภำสมำชกสภำทองถน หรอผบรหำรทองถนแตพนจำกต�ำแหนงดงกลำวมำแลวยงไมเกนหำป”

กำรประชมรวมกนของรฐสภำ

เมอวนท๒๗ส.ค.๒๕๕๖ในกำรประชมรวมกนของรฐสภำเพอพจำรณำรำงรฐธรรมนญแหงรำชอำณำจกรแกไขเพมเตม(ฉบบท..)พทธศกรำช....(แกไขเพมเตมมำตรำ๑๑๑มำตรำ๑๑๒มำตรำ๑๑๕มำตรำ๑๑๖วรรคสองมำตรำ๑๑๗มำตรำ๑๑๘มำตรำ๑๒๐และมำตรำ๒๔๑วรรคหนงและยกเลกมำตรำ๑๑๓และมำตรำ๑๑๔)ในวำระท๒ในมำตรำ๓เปนกำรแกไขมำตรำ๑๑๑ เพอให ส.ว.มำจำกกำรเลอกตง จ�ำนวน๒๐๐ คน และแกไขมำตรำ ๑๑๒ วำดวยกำรไดมำซงสมำชกวฒสภำ

- ประธำนวปฝำยคำนไดหำรอถงกรณทคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำย(คปก.)สงหนงสอบนทกควำมคดเหนถงประธำนรฐสภำและสมำชกรฐสภำเพอแสดงควำมเหนวำ กำรแกไขรฐธรรมนญทมำส.ว.นนสอขดตอเจตนำรมณของรฐธรรมนญดงนนประเดนดงกลำวจะมกำรพจำรณำ

มำตรำ๑๑๕(๗)กำรยกเลกขอควำม“หรอเคยเปน สมำชกสภำผแทนรำษฎรและพนจำกกำรเปนสมำชกสภำ ผแทนรำษฎรมำแลวไมเกนหำปนบถงวนสมครรบเลอกตง”

มำตรำ๑๑๕(๙)กำรยกเลกขอควำม“หรอผบรหำรทองถน หรอเคยเปนรฐมนตรหรอผ ด�ำรงต�ำแหนงทำง กำรเมองอนซงมใชสมำชกวฒสภำ สมำชกสภำทองถนหรอผบรหำรทองถนแตพนจำกต�ำแหนงดงกลำวมำแลว ยงไมเกนหำป”

กำรก�ำหนดใหสมำชกวฒสภำตองไมเปนสมำชก หรอผด�ำรงต�ำแหนงใดในพรรคกำรเมองหรอไมเปนสมำชก สภำผแทนรำษฎรหรอไมเปนรฐมนตรหรอผด�ำรงต�ำแหนง ทำงกำรเมองอนซงมใชสมำชกวฒสภำสมำชกสภำทองถน หรอเคยเป นแตพ นจำกต�ำแหนงดงกล ำวมำแลวยง ไมเกนหำป เพอใหวฒสภำมควำมเปนกลำงปรำศจำกกำรแทรกแซงทำงกำรเมอง กำรตดขอควำมระยะเวลำ๕ปดงกลำวยอมสงผลใหกำรไดมำของสมำชกวฒสภำมโอกำสสญเสยควำมเปนกลำง และมกำรแทรกแซง จำกฝำยกำรเมอง เพรำะเปนกำรเปดโอกำสใหสมำชกสภำผ แทนรำษฎร หรอผ ด�ำรงต�ำแหนงทำงกำรเมอง อนใด เมอลำออกจำกต�ำแหนงกสำมำรถมำสมครรบเลอกตงเปนสมำชกวฒสภำไดทนท ท�ำใหอทธพลของฝำยกำรเมองเขำมำมบทบำทตออ�ำนำจของวฒสภำมำกขนยอมสงผลกระทบตอดลยภำพของระบบรฐสภำไทยและไมสอดคลองกบเจตนำรมณของมำตรำ ๑๑๕ (๖)มำตรำ๑๑๕(๗)และมำตรำ๑๑๕(๙)

225

ควำมเหนของคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำย สรปผลกำรตดตำม

คณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำย เหนวำรฐธรรมนญ แหงรำชอำณำจกรไทยพทธศกรำช๒๕๕๐มเจตนำรมณทจะสรำงควำมโปรงใสและสรำงดลยภำพในฝำยนตบญญตโดยกำรก�ำหนดใหสมำชกวฒสภำ ซงมหนำทส�ำคญ ในกำรตรวจสอบและกลนกรองกระบวนกำรนตบญญตรวมถงกำรพจำรณำเลอก แตงตงใหค�ำแนะน�ำ หรอใหควำมเหนชอบใหบคคลด�ำรงต�ำแหนงในองคกรตำงๆตำมรฐธรรมนญ และกำรถอดถอนบคคลออกจำกต�ำแหนงวฒสภำจงควรมควำมเปนกลำงปรำศจำกกำรแทรกแซงทำงกำรเมองดงนนกำรแกไขเพมเตมรฐธรรมนญดงกลำวจงควรค�ำนงถงเจตนำรมณของรฐธรรมนญประกอบดวย

อยำงไรเพอไมใหกำรพจำรณำของทประชมรฐสภำขดตอ รฐธรรมนญ

- ซงประธำนวฒสภำ ในฐำนะรองประธำนรฐสภำ ชแจงว ำ ได รบหนงสอด งกล ำวแล ว และเหนว ำ เป นประโยชน ดงนนขอให เจ ำหน ำทห องประชม แจกเอกสำรดงกลำวใหกบสมำชกดวย ซงควำมเหน ของคปก.ควรเอำมำประกอบกำรพจำรณำโดยเฉพำะในมำตรำ๕เกยวกบคณสมบตส.ว.

- มกำรอภปรำยในทประชมรฐสภำโดยส.ส.พรรคฝำยคำนและส.ว.สรรหำมควำมเหนพองกบควำมเหนของคปก.โดยสรปดงน

(๑) กำรแกไขรฐธรรมนญ ทวำดวยทมำของ ส.ว.เปนกำรเปลยนแปลงโครงสรำงเปลยนแปลงคณสมบตให บพกำรคสมรสและบตรของนกกำรเมองและใหนกกำรเมอง ทลำออกจำกต�ำแหนงลงสมครรบเลอกตงเปน ส.ว. ไดถอเปนกำรแกไขรฐธรรมนญทขดตอเจตนำรมณของรฐธรรมนญทตองกำรใหส.ว.เปนกลำงถวงดลซงจะกอใหเกดกำรขำดดลยภำพในองคกรนตบญญต

(๒) สงผลตอกำรตรวจสอบและถวงดลกนระหวำง ฝำยบรหำรและฝำยนตบญญตและในระหวำงฝำยนตบญญต ดวยกนเองในสมำชกสภำผแทนฯและสมำชกวฒสภำ

(๓) มผลตอองคกรอสระซงเปนองคกรตรวจสอบรฐบำลอำทป.ป.ช.ศำลรฐธรรมนญกลำวคอกรรมกำรองคกรอสระทไดรบกำรสรรหำจะตองไดรบควำมเหนชอบจำกวฒสภำเสยกอน ถำผลกำรตดสนขององคกรอสระ ไมเปนไปตำมทตองกำร ส.ว. (ซงเปนอนหนงอนเดยวกบรฐบำล)กสำมำรถถอดถอนองคกรอสระไดดวย

- ศำลรฐธรรมนญวนจฉยวำกำรแกไขรฐธรรมนญเรองทมำส.ว.ขดตอรฐธรรมนญดงน

มต๖:๓กระบวนกำรกำรแกไขรฐธรรมนญเรองทมำส.ว.“ขดรฐธรรมนญ”เพรำะมกำรปลอมแปลงเอกสำร ก�ำหนดวนแปรญตตสนเกนไปและมส.ส.กดบตรแทนกน

และมต๕:๔เนอหำกำรแกไขรฐธรรมนญเรองทมำส.ว.“ขดรฐธรรมนญ”เพรำะกำรแกไขใหส.ว.กลบไปม ทมำจำกกำรเลอกตงเพยงอยำงเดยวจะท�ำลำยกลไกกำรตรวจสอบถวงดลเปดโอกำสใหฝำยกำรเมองมอ�ำนำจคมรฐสภำเบดเสรจเดดขำด(๒๐พ.ย.๒๕๕๖)

226

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายรายงานประจ�าป๒๕๕๖

ควำมเหนของคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำย สรปผลกำรตดตำม

๕. รำงรฐธรรมนญแหงรำชอำณำจกรไทยแกไขเพมเตม(ฉบบท ..)พทธศกรำช .... (แกไขเพมเตม มำตรำ๑๙๐)

รฐสภำมมตเหนชอบรำงรฐธรรมนญแกไขเพมเตม (ฉบบท..) พทธศกรำช .... (แกไขเพมเตมมำตรำ๑๙๐)ดวยเสยงขำงมำกแตตอมำศำลรฐธรรมนญมมตเมอวนท๘มกรำคม๒๕๕๗วำกำรแกไขเพมเตมรฐธรรมนญดงกลำวไมชอบดวยรฐธรรมนญ ทงกระบวนกำรและเนอหำ รำยละเอยดของสรปผลกำรตดตำมทสมพนธกบควำมเหนและ ขอเสนอแนะของคณะกรรมกำรฯน�ำเสนอโดยตำรำง:-

รำงรฐธรรมนญแหงรำชอำณำจกรไทยแกไขเพมเตม(ฉบบท..)พทธศกรำช....(แกไขเพมเตมมำตรำ๑๙๐) ทคณะกรรมำธกำรพจำรณำแลวเสรจนน ไดยกเลกหนงสอสญญำสองประเภทตำมมำตรำ ๑๙๐ ของ รฐธรรมนญฯ ได แก หนงสอสญญำทมผลกระทบตอควำมมนคงทำงเศรษฐกจหรอสงคมของประเทศ อยำงกวำงขวำง และหนงสอสญญำทมผลผกพนดำนกำรคำ กำรลงทน หรองบประมำณของประเทศอยำง มนยส�ำคญ โดยมกำรคงไวเฉพำะหนงสอสญญำมบท เปดเสรดำนกำรคำกำรลงทนเทำนน

รฐธรรมนญ (มำตรำ ๑๙๐เดม) ไดก�ำหนด ใหมกฎหมำยวำดวยกำรก�ำหนดประเภท กรอบกำรเจรจำขนตอนและวธกำรจดท�ำหนงสอสญญำทมผลกระทบตอควำมมนคงทำงเศรษฐกจหรอสงคมของประเทศอยำงกวำงขวำงหรอมผลผกพนดำนกำรคำกำรลงทนหรอ งบประมำณของประเทศอยำงมนยส�ำคญรวมทงกำรแกไขหรอเยยวยำผไดรบผลกระทบจำกกำรปฏบตตำมหนงสอสญญำดงกลำวโดยค�ำนงถงควำมเปนธรรมระหวำงผทไดประโยชนกบผทไดรบผลกระทบจำกกำรปฏบตตำมหนงสอสญญำนนและประชำชนทวไป โดยก�ำหนดใหมกฎหมำยดงกลำวภำยในหนงปนบแตวนทประกำศใช รฐธรรมนญน แต จนถงป จจบนกฎหมำยดงกล ำว ยงไมไดมกำรตรำขนเมอใชบงคบ----

คณะกรรมำธกำรสภำผ แทนรำษฎรพจำรณำ เสรจแลว (ครงท ๑) (สมยสำมญทวไป) วนองคำรท๒๐สงหำคม๒๕๕๖

ในกำรประชมกรรมำธกำรมกรรมำธกำรบำงทำน ขอสงวนควำมเหนโดยขอแกไขเพมเตมควำมในมำตรำ๑๙๐ โดยเพมควำมในวรรคสองวำ “... หรอมบทเปลยนแปลงหลกเกณฑในกำรค มครอง หรอกำรจดกำรด ำนทรพยำกรธรรมชำตและสงแวดล อม โดยมใชเรองควำมรวมมอทำงวชำกำร ตองไดรบควำมเหนชอบของรฐสภำ”

แตคณะกรรมำธกำรไมเหนดวย

สำระส�ำคญของรำงรฐธรรมนญแหงรำชอำณำจกรไทยแกไขเพมเตม(ฉบบท..)พทธศกรำช....(แกไขเพมเตม มำตรำ๑๙๐)

มำตรำ ๓ ใหยกเลกควำมในมำตรำ ๑๙๐ ของรฐธรรมนญแหงรำชอำณำจกรไทยซงแกไขเพมเตมโดยรฐธรรมนญแหงรำชอำณำจกรไทยแกไขเพมเตม(ฉบบท ๒)พทธศกรำช๒๕๕๔และใหใชควำมตอไปนแทน

“มำตรำ๑๙๐พระมหำกษตรยทรงไวซงพระรำชอ�ำนำจในกำรท�ำหนงสอสญญำสนตภำพสญญำสงบศก และสญญำอนกบนำนำประเทศหรอกบองคกำรระหวำงประเทศ

227

ควำมเหนของคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำย สรปผลกำรตดตำม

ดงนนจงควรมกำรเสนอกฎหมำยอนวตกำรใหเปนไป ตำมรฐธรรมนญมำกกวำทจะเสนอใหมกำรแกไขเพมเตม รฐธรรมนญอนเปนกำรแสดงใหเหนถงควำมรบผดชอบตอรฐธรรมนญทรฐบำลหรอสภำผแทนรำษฎรพงปฏบตเปนอยำงยง

๑. ในกำรแกไขไดก�ำหนดประเภทหนงสอสญญำกบ นำนำประเทศหรอองคกำรระหวำงประเทศทตองไดรบควำมเหนชอบของรฐสภำไวเพยง๔ประเภทคอ

๑) หนงสอสญญำทมบทเปลยนอำณำเขตไทย

๒) หนงสอสญญำทมบทเปลยนแปลงพนทนอกอำณำเขตซงประเทศไทยมสทธอธปไตยหรอมเขตอ�ำนำจตำมหนงสอสญญำหรอตำมกฎหมำยระหวำงประเทศโดยชดแจง

๓) หนงสอสญญำทตองออกพระรำชบญญตใหเปนไปตำมหนงสอสญญำ

๔) หนงสอสญญำทมบทเปดเสรดำนกำรคำ กำรลงทน

หนงสอสญญำทมบทเปดเสรดำนกำรคำกำรลงทนยงไมครอบคลมเพยงพอกบกำรเปลยนแปลงหนงสอสญญำระหวำงประเทศ แมว ำปจจบนจะมแนวโนม กำรท�ำสนธสญญำเพอเปดเสรดำนกำรคำกำรลงทนเปนจ�ำนวนมำกในขณะเดยวกนโลกยคปจจบนกมกำรแยงชง ทรพยำกรธรรมชำตและสงแวดลอมอยำงกวำงขวำงดงนน เมอมกำรท�ำหนงสอสญญำระหวำงประเทศทม บทเกยวของกบกำรเปลยนแปลงไปซงทรพยำกรและสงแวดลอมในดำนตำงๆ และในปจจบนยงมแนวโนมทฝ ำยบรหำรไปท�ำหนงสอสญญำทมผลผกพนและ ผลกระทบตอกำรเงนกำรคลงของประเทศอยำงมนยส�ำคญ แมว ำกำรกระท�ำดงกลำวจะเปนกำรใช อ�ำนำจของ คณะรฐมนตรในฐำนะฝำยบรหำร

หนงสอสญญำใดมบทเปลยนแปลงอำณำเขตไทยหรอเขตพนทนอกอำณำเขตซงประเทศไทยมสทธอธปไตยหรอมเขตอ�ำนำจตำมหนงสอสญญำหรอตำมกฎหมำยระหวำงประเทศโดยชดแจงเขตอ�ำนำจแหงรฐหรอจะตอง ออกพระรำชบญญตเพอใหกำรเปนไปตำมหนงสอสญญำหรอมบทใหเปดเสรดำนกำรคำหรอกำรลงทนตองไดรบควำมเหนชอบของรฐสภำ

228

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายรายงานประจ�าป๒๕๕๖

ควำมเหนของคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำย สรปผลกำรตดตำม

ดงนนหำกฝำยบรหำรไปด�ำเนนกำรท�ำสนธสญญำทเกยวของกบทรพยำกรธรรมชำตและสงแวดลอมทมใชเพอควำมรวมมอทำงวชำกำรหรอกำรท�ำหนงสอสญญำทมผลกระทบตอกำรเงนกำรคลงของประเทศอยำงม นยส�ำคญ อำจจ�ำเปนตองมกำรตรวจสอบถวงดลจำกฝำยนตบญญตในฐำนะผ แทนของปวงชนชำวไทยดวยเพอควำมโปรงใส รอบคอบ และเพอเปนกำรรกษำประโยชนของประเทศชำต

๒. กำรก�ำหนดใหจดท�ำกฎหมำยวำดวยกำรใหประชำชนสำมำรถเขำถงรำยละเอยดและกำรรบฟงควำมคดเหนของประชำชนเกยวกบหนงสอหนงสอสญญำและกำรด�ำเนนกำรแกไขหรอเยยวยำผไดรบผลกระทบจำกหนงสอสญญำดงกลำว........

กำรก�ำหนดใหมกฎหมำยดงกลำวเปนกำรเพมชองทำงใหประชำชนสำมำรถเขำถง และรบทรำบขอมล เกยวกบกำรด�ำเนนกำรขององคกรฝำยบรหำรในฐำนะผ ใชอ�ำนำจอธปไตยสวนหนง กรณเปนกำรท�ำหนงสอสญญำประเภททมบทใหเปดกำรคำเสรดำนกำรคำและกำรลงทนควรตองมบทบญญตเกยวกบกำรเสนอกรอบกำรเจรจำตอรฐสภำกำรศกษำถงผลประโยชนของหนงสอสญญำและผลกระทบตอประชำชนหรอผ ประกอบกำรและกำรด�ำเนนกำรแกไขหรอเยยวยำผ ประกอบกำรและผ ไดรบผลกระทบจำกหนงสอสญญำดงกลำวดวยเพรำะถอเปนกำรเพมพนขอมลมตตำงๆ เพอประกอบกำรใหควำมเหนชอบของฝำยนตบญญตซงเปนกลไกกำรตรวจสอบถวงดลในกระบวนกำรท�ำสนธสญญำของฝำยบรหำร ทงยงเปนประโยชนตอหนวยงำนของรฐทเกยวของในฐำนะทอำจตองมหนำทปฏบตใหเปนไปตำม หนงสอสญญำ นอกจำกนยงท�ำใหประชำสงคมไดม สวนรวมในกระบวนกำรตดตำมสอดสองกำรท�ำงำนของฝำยบรหำรไปในตวอนจะเปนกำรเสรมสรำงธรรมำภบำลในกำรบรหำรรำชกำรแผนดนของฝำยบรหำรอกทำงหนง

ใหมกฎหมำยวำดวยกำรใหประชำชนสำมำรถเขำถง รำยละเอยดของหนงสอสญญำ และกำรแกไขหรอ เยยวยำผไดรบผลกระทบจำกกำรปฏบตตำมหนงสอสญญำโดยค�ำนงถงควำมเปนธรรมระหวำงผทไดประโยชนกบผทไดรบผลกระทบจำกกำรปฏบตตำมหนงสอสญญำนนและประชำชนทวไป

229

ควำมเหนของคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำย สรปผลกำรตดตำม

เมอมกำรเพมเตมกำรท�ำหนงสอสญญำระหวำงประเทศทเกยวของกบทรพยำกรธรรมชำตและสงแวดลอม ดงกลำวแลวควรก�ำหนดใหมกฎหมำยวำดวยกำรก�ำหนดประเภทขนตอนและวธกำรจดท�ำหนงสอสญญำระหวำงประเทศทมบทใหเปดเสรดำนกำรคำหรอกำรลงทนกำรท�ำหนงสอสญญำระหวำงประเทศทเกยวของกบทรพยำกรธรรมชำตและสงแวดลอม ทมใชเพอควำมรวมมอทำงวชำกำรรวมทงกำรท�ำหนงสอสญญำระหวำงประเทศทมผลกระทบตอกำรเงนกำรคลงของประเทศอยำงมนยส�ำคญดวยเพอเปนแนวทำงใหกบฝำยบรหำรพจำรณำวนจฉยวำหนงสอสญญำระหวำงประเทศใดบำงทตองขอควำมเหนชอบจำกรฐสภำนอกจำกนยงเปนกำรก�ำหนดแนวทำงปฏบตใหกบหนวยงำนรำชกำรหรอ เจำหนำททเกยวของใหสำมำรถใหค�ำแนะน�ำในประเดนปญหำดงกลำวตอคณะรฐมนตรได

๓. กำรทหนงสอสญญำใดเปนหนงสอทจะตองเสนอรฐสภำใหควำมเหนชอบหรอไมนนเปนอ�ำนำจของฝำยบรหำรทจะเสนอใหฝำยนตบญญตเปนผพจำรณำและฝำยบรหำรมกลไกหรอสำมำรถจดตงกลไกพจำรณำเรองดงกลำวไดเชนกรมสนธสญญำและกฎหมำยส�ำนกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎกำ และคณะกรรมกำรพเศษเพอพจำรณำอนสญญำตำงๆทคณะรฐมนตรแตงตงขนซงนำจะเปนองคกรทมควำมร ควำมสำมำรถและมควำมเชยวชำญในประเดนทำงขอเทจจรงและขอกฎหมำย ทเกยวของกบกำรท�ำหนงสอสญญำระหวำงประเทศและหำกมกำรเสนอเรองเพอขอควำมเหนชอบจำกรฐสภำใน กำรท�ำหนงสอสญญำระหวำงประเทศรฐสภำกมอ�ำนำจในกำรวนจฉยอกชนหนงวำหนงสอสญญำระหวำงประเทศทคณะรฐมนตรเสนอใหรฐสภำเหนชอบนนเปนหนงสอสญญำระหวำงประเทศทอยในขำยทตองขอควำมเหนชอบ จำกรฐสภำหรอไม ดงนน จงเหนวำไมควรก�ำหนดให เปนอ�ำนำจหนำทของศำลรฐธรรมนญในกำรวนจฉยชขำดอกตอไปหำกมปญหำใดๆกควรใหเปนกำรตรวจสอบ ถวงดลกนระหวำงฝำยบรหำรกบฝำยนตบญญต และ

ในกรณทมปญหำวำหนงสอสญญำใดเปนหนงสอสญญำทจะตองเสนอรฐสภำใหควำมเหนชอบตำมวรรคสอง ใหเปนอ�ำนำจของศำลรฐธรรมนญทจะวนจฉยชขำดโดยใหน�ำบทบญญตมำตรำ ๑๕๔ (๑) และ (๒) มำใชบงคบกบกำรเสนอเรองตอศำลรฐธรรมนญโดยอนโลมทงนใหศำลรฐธรรมนญวนจฉยชขำดใหแลวเสรจภำยใน สบหำวนนบแตวนทรบเรอง”

- รฐสภำมมตเหนชอบรำงรฐธรรมนญแกไขเพมเตม(ฉบบท..)พทธศกรำช....(แกไขเพมเตมมำตรำ๑๙๐) ดวยคะแนนเสยง๓๘๑ตอ๑๖๕(ลงมตวนจนทรท๔พฤศจกำยน๒๕๕๖)

- มตศำลรฐธรรมนญ

ในคดนคณะตลำกำรเสยงขำงมำก๖:๓เหนวำกำรพจำรณำและลงมตแกไขเพมเตมรฐธรรมนญของผถกรองทงหมดในคดนเปนกำรกระท�ำทไมชอบดวยกระบวนกำร

230

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายรายงานประจ�าป๒๕๕๖

ควำมเหนของคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำย สรปผลกำรตดตำม

หำกกฎหมำยในเรองดงกลำวมควำมชดเจนแลวปญหำวำหนงสอสญญำใดเปนหนงสอสญญำทจะตองเสนอรฐสภำใหควำมเหนชอบหรอไมยอมเกดขนไดยำก

๔. กำรก�ำหนดบทเฉพำะกำลในกรณทยงไมมกำรตรำกฎหมำยวำดวยกำรใหประชำชนสำมำรถเขำถงรำยละเอยดและกำรรบฟงควำมคดเหนของประชำชนเกยวกบหนงสอสญญำ และกำรด�ำเนนกำรแกไขหรอเยยวยำผ ไดรบผลกระทบจำกหนงสอสญญำดงกลำว ใชบงคบใหคณะรฐมนตรจดใหมกำรรบฟงควำมคดเหนของประชำชนในกำรจดท�ำหนงสอสญญำตำมมำตรำ๑๙๐

หำกรำงรฐธรรมนญฯฉบบนผำนกำรพจำรณำของรฐสภำและมผลประกำศใชบงคบแลวเหนวำเปนหนำทของคณะรฐมนตรและสภำผแทนรำษฎรทจะตองรเรมใหมกำรเสนอกฎหมำยฉบบดงกลำวเขำสกำรพจำรณำของรฐสภำเพอใหเปนไปตำมเจตนำรมณของกำรแกไขรฐธรรมนญ

ดงนนควรเพมถอยค�ำในมำตรำ๔บทเฉพำะกำลวำ “ใหคณะรฐมนตรรเรมด�ำเนนกำรจดใหมกฎหมำยตำมมำตรำ ๑๙๐ ของรฐธรรมนญแหงรำชอำณำจกรไทยซงแกไขเพมเตมโดยรฐธรรมนญนภำยในหนงปนบแต วนทประกำศใชรฐธรรมนญน”เพอเปนกำรก�ำหนดหนำทใหคณะรฐมนตรอยำงชดแจง อนเปนกำรปองกนมใหเกดควำมลำชำในกำรตรำกฎหมำยดงกลำวขนใชบงคบ

ตำมรฐธรรมนญมำตรำ๓วรรคสองและมำตรำ๑๒๕วรรคหนง และมตเสยงขำงมำก ๗:๒ ทเหนวำ กำรท ผถกรองรวมกนแกไขเนอหำรฐธรรมนญ มำตรำ ๑๙๐เปนกำรกระท�ำทไมชอบดวยรฐธรรมนญมำตรำ๓,๔,๕,๘๗และมำตรำ๑๒๒อนเปนกำรกระท�ำใหบคคลหรอคณะบคคลไดมำซงอ�ำนำจในกำรปกครองประเทศโดยวธกำรทไมเปนวถทำงทบญญตไวในรฐธรรมนญ ฝำฝนรฐธรรมนญมำตรำ๖๘วรรคหนง(๘มกรำคม๒๕๕๗)

(๖)ฝกอบรมและพฒนำพนกงำนและลกจำงของส�ำนกงำนในดำนกำรปฏรปกฎหมำยรวมทงเผยแพรควำมรควำมเขำใจในดำนกำรปฏรปกฎหมำยแกบคคลทวไป

๖.๑ฝกอบรมและพฒนำพนกงำนและลกจำงของส�ำนกงำนในดำนกำรปฏรปกฎหมำย

ส�ำนกงำนคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำยไดใหควำมส�ำคญในกำรพฒนำองคควำมรของบคลำกรเพอใหสำมำรถน�ำไปปรบใชกบงำนปฏรปกฎหมำยทงนในป๒๕๕๖ส�ำนกงำนฯไดด�ำเนนกำรอบรมดำนองคควำมรเกยวกบ ดำนงำนวชำกำร เพอใหบคลำกรสำมำรถน�ำไปปรบใชในกำรปฏบตงำนเพอรองรบภำรกจของคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำยโดยมรำยละเอยดดงน

231

๑. การอบรมเชงปฏบตการองคความรวาดวยความเสมอภาคระหวางเพศส�าหรบบคลากรส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย(วนศกรท๒๑-วนอาทตยท๒๓มถนายน๒๕๕๖)

วตถประสงค

๑) เพอน�ำเสนอองคควำมรวำดวยควำมเสมอภำคระหวำงเพศตอผเขำรวม

๒) เพอชใหเหนถงอคตทำงเพศในระบบกฎหมำยและกำรละเมดสทธมนษยชนผหญงในระบบกฎหมำยไทย

๓) เพอใหผเขำรวมเปนผมควำมละเอยดออนทำงเพศภำวะสำมำรถบรณำกำรมตดำนสทธมนษยชนของผหญงในกำรปฏบตงำนของตนเองได

๔) เพอใหผเขำรวมไดรวมแลกเปลยนควำมคดเหนเกยวกบประเดนกำรสงเสรมคมครองควำมเสมอภำค ระหวำงเพศ

ทงน เนอหำในกำรอบรมดงกลำวเพอใหบคลำกรของส�ำนกงำนฯ เกดกำรพฒนำองคควำมร เพอกำร ขบเคลอนผลกดนเกยวกบกำรเสรมสรำงควำมเขมแขงของระบบยตธรรมทค�ำนงถงสทธมนษยชนของผหญงตำมกรอบมำตรฐำนสำกลขนภำยในองคกรพรอมทงเสรมสรำงใหบคลำกรของส�ำนกงำนฯบคลำกรในกระบวนกำรยตธรรมรวมถง ภำคประชำสงคมทตองท�ำงำนเกยวของกบประเดนผหญงเปนผมควำมละเอยดออนทำงเพศภำวะสำมำรถบรณำกำรมตดำนสทธมนษยชนของผหญงในกำรปฏบตงำนของตนเองได

๒. การอบรมพนฐานการวจยทางนตศาสตรเพอการปฏรปกฎหมาย(วนศกรท๒สงหาคม๒๕๕๖)

วตถประสงค

๑) เพอสรำงองคควำมร เกยวกบกำรวจยในขนพนฐำน และสำมำรถทจะคนควำทงขอเทจจรงและขอมลทำงวชำกำรทงทเปนเอกสำรและขอมลจำกภำคสนำมกำรสรำงทกษะเกยวกบกำรเขยนงำนวจยกำรเรยบเรยงขอมลกำรวเครำะหและสงเครำะหขอมลเพอน�ำไปสกำรพฒนำงำนวจยของส�ำนกงำนคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำยในอนำคต

๒) เพอใหบคลำกรของส�ำนกงำนคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำยจดท�ำขอเสนองำนวจยเกยวกบกำรปฏรปกฎหมำยในดำนตำงๆ ทอย ในควำมรบผดชอบของตนเอง เพอพฒนำไปส กำรน�ำงำนวจยนนมำใชประโยชน ในฐำนะเปนองคควำมรเพอกำรพฒนำปรบปรงกฎหมำยในเชงคณคำตอไป

ในกำรอบรมครงนไดรบเกยรตจำกรองศำสตรำจำรยดร.ธำนวรภทรจำกคณะนตศำสตรมหำวทยำลยธรกจบณฑตยมำอบรมควำมรแกบคลำกรของส�ำนกงำนทงนโดยมเนอหำในกำรบรรยำยประกอบดวย

๑) ควำมรเบองตนเกยวกบกำรท�ำวจย

๒) รปแบบกำรวจย

๓) เทคนคกำรคนควำขอมลและกำรอำงอง

๔) เทคนคกำรเขยนงำนวจย

๕) กำรวเครำะหและสงเครำะหงำนวจย

๖) กำรเขยนโครงกำรวจยและงบประมำณและเทคนคกำรน�ำเสนองำนวจย

232

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายรายงานประจ�าป๒๕๕๖

๓. การอบรมสทธเสรภาพและหลกนตธรรมตามรฐธรรมนญ(วนจนทรท๒๖สงหาคม๒๕๕๖)

วตถประสงค

๑) เพอสรางองคความรและแนวคดทเกยวกบสทธเสรภาพและหลกนตธรรมอนเปนหลกการพนฐานตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพทธศกราช๒๕๕๐ใหกบบคลากรของส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย

๒) เพอใหบคลากรของส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมายสามารถน�าแนวคดเกยวกบสทธเสรภาพและหลกนตธรรมไปวเคราะหและสงเคราะหเพอการพฒนาการรางกฎหมายการใหความเหนทางกฎหมายและการพจารณา ปรบปรงกฎหมายตอไป

ในการอบรมครงนไดรบเกยรตจากศาสตราจารยพเศษดร.วรพจนวศรตพชญจากตลาการศาลปกครองสงสดมาอบรมความรแกบคลากรของส�านกงานทงนโดยมเนอหาในการบรรยายประกอบดวย

๑) สทธเสรภาพ

๒) หลกนตธรรม

๓) โครงสรางและกฎหมายปกครอง

๔) ตวอยางและปญหาการปรบใชสทธเสรภาพและหลกนตธรรมในค�าวนจฉยของศาล

๔. การอบรมพนฐานการรางกฎหมาย(วนจนทรท๒๖สงหาคม๒๕๕๖)

วตถประสงค

๑) เพอสรางองคความรเกยวกบการรางกฎหมายในขนพนฐานเพอเตรยมความพรอมและพฒนาทกษะ ในการใหค�าปรกษาและสนบสนนการด�าเนนการในรางกฎหมายใหแกประชาชนผมสทธเลอกตง

๒) เพอใหทราบแนวทางในการก�าหนดหลกเกณฑวธการในการใหค�าปรกษาและสนบสนนการด�าเนนการ ในการรางกฎหมายของประชาชนผมสทธเลอกตงและค�าอธบายโครงสรางของกฎหมายและเหตผลในการรางกฎหมายแตละมาตราเพอใหประชาชนทวไปสามารถเขาใจกลไกกระบวนการตางๆและเจตนารมณของกฎหมายตางๆไดและสามารถน�าเสมอใหคณะกรรมการปฏรปกฎหมายไดพจารณาหลกเกณฑและวธการดงกลาวเพอมมตใหเปนระเบยบของส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมายตอไป

ในการอบรมครงนไดรบเกยรตจากดร.ประสาทพงษสวรรณอธบดศาลปกครองขอนแกนมาอบรมความร แกบคลากรของส�านกงานโดยมเนอหาในการบรรยายประกอบดวย

233

๑) หวใจส�าคญของการรางกฎหมาย:ตองสรางMechanismsทมประสทธภาพ

๒) ประเภทและล�าดบศกดของกฎหมาย(Hierarchyoflaw)

๓) หลกความชอบดวยกฎหมาย(Legalityprinciple)

๔) รางกฎหมายทมคณภาพ

๕) คณสมบตของผรางกฎหมาย

๖) การท�าความเขาใจกระบวนการรางกฎหมาย

๗) ความส�าคญของ“แบบ”ของรางกฎหมาย

๕. การอบรมพนฐานงานวจยกฎหมายทางสงคมศาสตร(วนจนทรท๙กนยายน๒๕๕๖)

วตถประสงค

๑) เพอสรางองคความรเกยวกบการวจยกฎหมายทางสงคมศาสตรขนพนฐานคขนานกบการวจยทางนตศาสตรเพอการปฏรปกฎหมายส�าหรบการพฒนาทกษะเกยวกบการศกษาวจย การเรยบเรยงและน�าเสนอขอมลเพอสนบสนนงานวชาการส�าหรบคณะกรรมการปฏรปกฎหมายและสงคม

๒) เพอใหบคลากรของส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมายจดท�าขอเสนองานวจยเกยวกบการปฏรปกฎหมายในประเดนตางๆทอยในความรบผดชอบของตนเองเพอพฒนาไปสการวจยส�าหรบการพฒนาปรบปรงกฎหมายในเชงคณคาและในเชงปรากฏการณทางสงคมตอไป

ในการอบรมครงนไดรบเกยรตจากรองศาสตราจารยสมชายปรชาศลปะกลหวหนาศนยวจยและพฒนากฎหมายอาจารยคณะนตศาสตรมหาวทยาลยเชยงใหมมาอบรมความรแกบคลากรของส�านกงานทงนโดยเปนการแลกเปลยนเรยนรแบบบรณาการเกยวกบแนวคดและทฤษฎทางสงคมศาสตรและงานวจยกฎหมายทางสงคมศาสตรโดยใหผ เขารวมอบรมศกษาเนอหาในเอกสารเกยวกบการรางกฎหมายไวลวงหนากอนเขารวมโครงการโดยเปนการศกษาเกยวกบ

๑) ระเบยบวธวจยกฎหมายทางสงคมศาสตร

๒) แนวคดและทฤษฎทางสงคมศาสตรทส�าคญ

๓) ตวอยางงานวจยกฎหมายทางสงคมศาสตรทนาสนใจ

234

คณะก

รรมก

ำรปฏ

รปกฎ

หมำย

รำย

งำนป

ระจ�ำ

ป ๒

๕๕๖

๖. การอบรมเชงปฏบตการหลกสทธมนษยชนส�าหรบการปฏรปกฎหมาย(วนศกรท๑๓-วนเสารท๑๔กนยายน๒๕๕๖)

วตถประสงค

๑. เพอใหบคลากรส�านกงานฯ เขาใจบรบทสงคม เศรษฐกจ การเมองไทยและระหวางประเทศ อนเปนมลเหตของการจดตงคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย

๒. เพอใหบคลากรของส�านกงานฯ ทกคนมความรความเขาใจเรองหลกสทธมนษยชนนตธรรมและประชาธปไตยในเบองตนเพอใชเปนพนฐานของการปฏรปกฎหมายอ�านวยความยตธรรมไดอยางมประสทธภาพและประสทธผล

๓. เพอใหบคลากรของส�านกงานฯน�าหลกการทไดรบจากการพฒนาบคลากรไปใชในการปฏบตหนาทเพอการปฏรปกฎหมายอนจะน�าไปสการลดความเหลอมล�าและสรางความเปนธรรมในสงคมไทย

ทงนขอบเขตและเนอหาทใชในการอบรมไดมการแบงเนอหาการอบรมแบงเปนสามสวนคอ

สวนแรกเปนเรองหลกสทธมนษยชนทจ�าเปนส�าหรบการปฏรปกฎหมายคอ

๑. หลกสทธมนษยชนประกอบดวย

๑.๑หลกสทธมนษยชนเบองตน สทธมนษยชนคออะไร หลกศกดศรความเปนมนษยและหลกความเสมอภาคและหามเลอกปฏบต

๑.๒ความเปนมาและสาระส�าคญของปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน

๑.๓สาระส�าคญของสนธสญญาสทธมนษยชนระหวางประเทศ ๗ ฉบบ ทประเทศไทยเปนภาคไดแก

๑.๓.๑) กตการะหวางประเทศวาดวยสทธพลเมองและสทธทางการเมอง(ICCPR)

๑.๓.๒) กตการะหวางประเทศวาดวยสทธทางเศรษฐกจและสงคม(ICESCR)

๑.๓.๓) อนสญญาวาดวยการตอตานการทรมานและการปฏบตหรอการลงโทษอนทโหดราย ไรมนษยธรรมหรอย�ายศกดศร(CAT)

๑.๓.๔) อนสญญาวาดวยการขจดการเลอกปฏบตตอสตรในทกรปแบบ(CEDAW)

๑.๓.๕) อนสญญาวาดวยสทธเดก(CRC)

๑.๓.๖) อนสญญาวาดวยการขจดการเลอกปฏบตทางเชอชาตในทกรปแบบ(CERD)

๑.๓.๗) อนสญญาวาดวยสทธคนพการ(CRPD)

๑.๓.๘) อนสญญาระหวางประเทศวาดวยการปกปองบคคลทกคนจากการถกบงคบให หายสาบสญ(ยงไมเขาเปนภาค)

๑.๓.๙) อนสญญาคมครองคนท�างานยายถนและครอบครว(ยงไมเขาเปนภาค)

สวนทสองหลกนตธรรมและสทธมนษยชนตามรฐธรรมนญ

235

สวนทสามหลกธรรมาภบาลและหลกประชาธปไตย

๖.๒ เผยแพรความรความเขาใจในดานการปฏรปกฎหมายแกบคคลทวไป

โดยทคณะกรรมการปฏรปกฎหมายมอ�านาจหนาทในการปรบปรงและพฒนากฎหมายใหเปนไปตามรฐธรรมนญโดยค�านงถงการมสวนรวมของประชาชน ตลอดจนใหค�าปรกษาและสนบสนนในการรางกฎหมายของประชาชน ไดเลงเหนความส�าคญตอการสรางความเขมแขงของภาคประชาชนซงกลไกการสรางความเขมแขงของ ภาคประชาชนประการหนงคอการเผยแพรความรความเขาใจเกยวกบการปฏรปกฎหมายเพอจะน�ามาสการตระหนกร และตนตวในการพฒนาแกไขปรบปรงกฎหมายใหมประสทธภาพ สอดคลองสงคมในปจจบนคณะกรรมการโดย คณะกรรมการเฉพาะเรองดานตางๆจงไดก�าหนดใหมโครงการสมมนารบฟงความคดเหนภาคประชาชนเพอเปนการเผยแพรความรความเขาใจรวมทงเพอเปนเวทแลกเปลยนความคดเหนดวย

นอกจากนนคณะกรรมการยงไดแตงตงคณะอนกรรมการบรหารงานดานสอสารองคกรโดยมอ�านาจหนาท ในการวางแผนเผยแพรอ�านาจหนาทผลการด�าเนนงานกจกรรมการใชสอสารมวลชนและสออนๆเพอท�าความเขากบ ประชาชนเกยวกบการปฏรปกฎหมายและสามารถเขาถงกลมเปาหมายไดอยางกวางขวางและทวถงซงในป๒๕๕๖ไดมการเผยแพรความรความเขาใจตามแผนงานตางๆดงน

๑. เผยแพรความร เกยวกบการปฏรปกฎหมายตามโครงการสมมนารบฟงความคดเหนภาคประชาชนของคณะกรรมการเฉพาะเรอง ๗ คณะ

๑) คณะกรรมการพจารณาปรบปรงและพฒนากฎหมาย ดานทดน ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

๑.๑) การประชมเรอง การบรณาการกฎหมายทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม(ดนน�าปาทะเลและสงแวดลอม)โดยมวตถประสงคเพอเปนเวทใหเครอขายภาคประชาชนองคกรพฒนาเอกชนและประชาชนทวไปซงมความสนในการเขาชอเพอเสนอกฎหมายดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมไดมโอกาสแลกเปลยนแนวคดในการเสนอรางกฎหมายประชาชนฉบบตางๆและเกดการเชอมโยงกฎหมายแตละฉบบใหมความสอดคลองกนทงระบบและเพอใหเกดการประสานงานและความรวมมอกนระหวางเครอขายภาคประชาชนองคกรพฒนาเอกชนในการผลกดนกฎหมายประชาชนฉบบตางๆ

๑.๒) การประชมรบฟงความคดเหนเรอง“รางพระราชบญญตทรพยากรน�าแหงชาตพ.ศ.....”โดยมวตถประสงคเพอรบฟงความเหนและขอเสนอแนะจากหนวยงานภาครฐภาคเอกชนสถาบนการศกษา นกวชาการ และประชาชนทวไปเกยวกบรางพระราชบญญตทรพยากรน�าแหงชาต พ.ศ. …. เพอน�ามาเปนขอมลในการท�าการศกษาวเคราะหปรบปรงและพฒนารางพระราชบญญตทรพยากรน�าแหงชาตพ.ศ.….(ฉบบประชาชนเขาชอ)รวมทงเผยแพรใหความรแกหนวยงานภาครฐภาคเอกชนสถาบนการศกษานกวชาการและประชาชนทวไปเกยวกบรางพระราชบญญตทรพยากรน�าแหงชาตพ.ศ.….เพอใหทราบและเขาใจถงหลกการความส�าคญและความจ�าเปนในการปรบปรงพระราชบญญตดงกลาว

๒) คณะกรรมการพจารณาปรบปรงและพฒนากฎหมายดานกระบวนการยตธรรม

๒.๑) โครงการการบรรยายและเสวนาแลกเปลยนความคดเหนในหวขอ “การเขาถงความยตธรรมและการลงโทษประหารชวต”โดยมวตถประสงคเพอเปนการแลกเปลยนขอมลและความคดเหนเกยวกบ ปญหาและอปสรรคในการเขาถงความยตธรรมของผเสยหายและครอบครวตลอดจนความเหมาะสมของการก�าหนดโทษประหารชวตและแลกเปลยนองคความรดานอาชญาวทยาทณฑวทยาและกฎหมายอาญา

236

คณะก

รรมก

ำรปฏ

รปกฎ

หมำย

รำย

งำนป

ระจ�ำ

ป ๒

๕๕๖

๒.๒) โครงการประชมวชาการเรองหลกการสากลวาดวยการใหความชวยเหลอทางกฎหมายในคดอาญา:การใหความชวยเหลอทางกฎหมายในคดอาญาของประเทศตางๆโดยมวตถประสงคเพอใหทราบถงหลกการและแนวทางสหประชาชาตวาดวยการเขาถงความชวยเหลอทางกฎหมายในกระบวนการยตธรรมทางอาญา(UnitedNationsPrincipleandGuidelineonAccesstoLegalAidinCriminalJusticeSystem)และการปฏรปการใหความชวยเหลอทางกฎหมายในคดอาญาในประเทศตางๆ รวมทงเปนการแลกเปลยนความร และประสบการณระหวางผ ทมหนาทใหความชวยเหลอประชาชนทางกฎหมายและผทเกยวของ ทงในดานแนวคดวตถประสงค ลกษณะ ขอบเขต สภาพปญหาและอปสรรคในการชวยเหลอประชาชนทางกฎหมาย ทงประเทศไทยและตวอยางของตางประเทศ และรวมแสวงหาแนวทางการพฒนาการใหความชวยเหลอทางกฎหมายในคดอาญา ใหสอดคลองกบหลกการของรฐธรรมนญและหลกการสากล

๓) คณะกรรมการพจารณาปรบปรงและพฒนากฎหมายดานสวสดการสงคม

๓.๑) โครงการเวทสาธารณะเรองแนวทางการปรบปรงและพฒนากฎหมายสวสดการสงคมเพอผ สงอาย โดยมวตถประสงคเพอใหทราบถงปญหาและอปสรรคเกยวกบการทผ สงอายไมสามารถเขาถงสวสดการสงคมทรฐไดด�าเนนการจดใหรวมถงเพอเปนการรวบรวมขอมลและรวมกนหาแนวทางพฒนากฎหมายและเสรมสรางการจดสวสดการสงคมแกผ สงอายใหเปนรปธรรม นอกจากนนยงเปนรองรบการประสานความรวมมอในอนาคตระหวางหนวยงานภาครฐและภาคประชาสงคมกบคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย

๔) คณะกรรมการพจารณาปรบปรงและพฒนากฎหมายหลกประกนทางธรกจ

๔.๑) โครงการประชมรบฟงความคดเหนกลมยอยเกยวกบรางพระราชบญญตหลกประกนทางธรกจพ.ศ. .... โดยมวตถประสงคเพอเปนการระดมความคดเหนและขอเสนอแนะเกยวกบรางพระราชบญญตหลกประกนทางธรกจพ.ศ.....อนจะเปนขอมลในการท�าการศกษาวเคราะหปรบปรงและพฒนารางพระราชบญญต ดงกลาวตอไป

๕) คณะกรรมการพจารณาปรบปรงและพฒนากฎหมายดานความเสมอภาคระหวางเพศ

๕.๑) เวทขบเคลอนเพอการปรบปรงและพฒนากฎหมายด านความเสมอภาคระหวางเพศ “ผหญงชาตพนธกบการเขาถงความยตธรรม”โดยมวตถประสงคเพอใหเกดการขบเคลอนกระบวนการเขาถงความยตธรรมของผหญงชาตพนธเกดการพฒนากฎหมายทจะเปนเครองมอในการเขาถงกระบวนการยตธรรมของผหญงชาตพนธและเปนการเผยแพรประชาสมพนธรางพระราชบญญตสงเสรมโอกาสและความเสมอภาคระหวางเพศพ.ศ.....(ฉบบคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย)

237

๕.๒) เวทขบเคลอนเพอการปรบปรงและพฒนากฎหมายดานความเสมอภาคระหวางเพศ“การเขาถงความยตธรรมของแรงงานหญงในภาคอตสาหกรรม”โดยมวตถประสงคเพอใหเกดการขบเคลอนกระบวนการเขาถงความยตธรรมของแรงงานหญงทงในและนอกระบบ เกดการพฒนากฎหมายทจะเปนเครองมอ ในการเขาถงกระบวนการยตธรรมของแรงงานหญงทงในและนอกระบบและเพอเผยแพรประชาสมพนธรางพระราชบญญต สงเสรมโอกาสและความเสมอภาคระหวางเพศพ.ศ.....(ฉบบคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย)

๖) คณะกรรมการเฉพาะเรองเกยวกบการตรวจสอบการใชอ�านาจรฐ

๖.๑) โครงการรบฟงความคดเหนร างพระราชบญญตค มครองขอมลส วนบคคลพ.ศ.....โดยมวตถประสงคเพอเปนเวทรบฟงความคดเหนและขอเสนอแนะจากผแทนหนวยงานทเกยวของทงภาครฐ ภาคเอกชนภาคธรกจเครอขายภาคประชาชนและนกวชาการเกยวกบรางพระราชบญญตคมครองขอมลสวนบคคลพ.ศ.....รวมทงเปนการเผยแพรประชาสมพนธองคกรผลการด�าเนนงานและกจกรรมตางๆของคณะกรรมการ

๖.๒) โครงการศกษาปญหาเพอพฒนาปรบปรงกฎหมายเกยวกบการตรวจสอบการใชอ�านาจรฐโดยมวตถประสงคเพอเผยแพรขอมลเกยวกบอ�านาจหนาทของคณะกรรมการปฏรปกฎหมายองคกรอสระตามรฐธรรมนญและองคกรอนตามรฐธรรมนญแกประชาชนในภมภาคและแนวทางการมสวนรวมของภาคประชาชนในการสรรหาและแตงตง ตลอดจนปรบปรงอ�านาจหนาทขององคกรตางๆ ในการตรวจสอบอ�านาจรฐ และเปนการรบฟงความคดเหนของประชาชนเกยวกบองคประกอบและการไดมาขององคกรอสระตามรฐธรรมนญและองคกรอน ตามรฐธรรมนญรวมทงขอเสนอแนะในการปรบปรงพระราชบญญตขององคกรดงกลาวใหมความเหมาะสมยงขน

๗) คณะกรรมการพฒนากฎหมายดานการกระจายอ�านาจและการมสวนรวมของประชาชน

๗.๑) โครงการพฒนา(ราง)พระราชบญญตการบรหารราชการโดยใชพนทเปนฐาน:จงหวดจดการตนเองโดยมวตถประสงคเพอเชอมโยงเครอขายการเรยนรและขบเคลอนแนวคดจงหวดจดการตนเองในระดบชาตยกราง“พระราชบญญตการบรหารราชการโดยใชพนทเปนฐาน:จงหวดจดการตนเอง”และเพอจดวางยทธศาสตรแผนการขบเคลอนรางกฎหมาย

๒. การเผยแพรความรเกยวกบการปฏรปกฎหมายและการประชาสมพนธตามแผนงาน

ส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมายภายใตการด�าเนนงานของคณะอนกรรมการบรหารงานดานสอสารองคกร1ซงมภารกจส�าคญในการวางแผนงานเผยแพรอ�านาจหนาทผลการด�าเนนงานกจกรรมและการสอสารท�าความเขาใจกบประชาชนเกยวกบการปฏรปกฎหมายรวมถงวางแผนการใชสอสารมวลชนและสออนๆเพอใหการเผยแพรอ�านาจหนาทผลการด�าเนนงานกจกรรมตางๆเปนไปอยางมประสทธภาพและเขาถงกลมเปาหมายไดอยางกวางขวางและทวถง นน คณะอนกรรมการบรหารงานดานสอสารองคกร จงไดก�าหนดแผนงานและโครงการเพอ เผยแพรความรเกยวกบการปฏรปกฎหมายประจ�าป๒๕๕๖ดงน

๒.๑ การเผยแพรความร เกยวกบการปฏรปกฎหมายผานสถานวทย โดยจดท�ารายการสมภาษณพเศษ“หยบมาถกยกมาคยกบคปก.”อนเปนการด�าเนนงานตอเนองจากปงบประมาณ๒๕๕๕โดยรปแบบรายการจะเปนการสมภาษณกรรมการปฏรปกฎหมายและวทยากรผทรงคณวฒในดานตางๆ ในประเดนส�าคญเกยวกบการปฏรปกฎหมายตามแตสถานการณทสอดคลองตอสภาพสงคมเพอเปนการสรางองคความร ใหความร แกประชาชนทวไปรวมถงเปนการประชาสมพนธผลการด�าเนนงานของคณะกรรมการปฏรปกฎหมายดวย เชน การออกอากาศสมภาษณตอน“ปฏรปกฎหมายภาคประชาชนถอดบทเรยนกฎหมายเขาชอฯ”โดยนายไพโรจนพลเพชรกรรมการ

1 ค�าสงคณะกรรมการปฏรปกฎหมายท๑๒/๒๕๕๕ลงวนท๒๓เมษายน๒๕๕๕เรองแตงตงคณะอนกรรมการบรหารงานดานสอสารองคกร

238

คณะก

รรมก

ำรปฏ

รปกฎ

หมำย

รำย

งำนป

ระจ�ำ

ป ๒

๕๕๖

ปฏรปกฎหมายและผศ.วนดาแสงสารพนธอาจารยประจ�าคณะนตศาสตรม.กรงเทพ,การออกอากาศสมภาษณตอน“ปฏรประบบและกฎหมายประกนสงคม” โดยนางสน ไชยรสรองประธานกรรมการปฏรปกฎหมาย เปนตนซงจะออกอากาศทกวนจนทรเวลา๑๖.๐๕-๑๖.๓๐น.ชองสถานวทยจฬาฯเรมออกอากาศครงแรกเมอวนจนทรท๒กรกฎาคม๒๕๕๕

๒.๒ การเผยแพรความรเกยวกบการปฏรปกฎหมายผานเคเบลทวโดยจดท�าบนทกเทปและเผยแพรการประชมนอกสถานทและการลงพนทในตางจงหวดของคณะกรรมการ นอกจากนนไดด�าเนนการออกอากาศผานรายการสมภาษณทางเคเบลทวในรายการ“ปฏรปกฎหมายกบ คปก.”ซงเปนการด�าเนนงานตอเนองจากปงบประมาณ๒๕๕๕ออกอากาศครงแรกเมอวนท๕พฤศจกายน๒๕๕๕ทางชองBANGKOKTVทกวนจนทรเวลา๑๓.๓๐น.ซงจะมการก�าหนดประเดนการสมภาษณใหสอดคลองกบการเผยแพรผานสถานวทยจฬาฯ

๒.๓ การเผยแพรความรเกยวกบการปฏรปกฎหมายผาน Thai TV Global Networkโดยเชาเวลาออกอากาศรายการ“ปฏรปกฎหมายกบคปก.”จ�านวน๔๔ตอนในชวงเวลา๕เดอนตงแตเดอนสงหาคม๒๕๕๖- ธนวาคม๒๕๕๖ตอนละ๒๕นาท(ไมรวมเวลาโฆษณา)ออกอากาศสปดาหละ๒ตอนทกวนองคารระหวางเวลา๒๐.๔๕ - ๒๑.๔๐ น. ทงนเพอเปนการเพมชองทางในการเผยแพรอ�านาจหนาท ผลการด�าเนนงาน กจกรรมและ การสอสารท�าความเขาใจกบประชาชนเกยวกบการปฏรปกฎหมายใหกวางขวางและทวถง

๒.๔ วางแผนจดท�าขอมล ขาวสารเพอการเผยแพรสาธารณะ โดยจะมการจดท�าขอมลทงในดาน ความร ทวไปเกยวกบองคกร และขอมลในการด�าเนนงานของคณะกรรมการปฏรปกฎหมายและส�านกงาน เพอใหประชาชนเขาใจในภาพรวมเกยวกบการปฏรปกฎหมายเชนการจดท�าPressReleaseบนทกความเหนและขอเสนอแนะ ของคณะกรรมการปฏรปกฎหมายเปนตน

๒.๕ เผยแพรความร ความเขาใจในดานการปฏรปกฎหมายผานทางสอสงคมออนไลน (Social Media) ซงปจจบนไดมการเผยแพรขอมลอยางเปนทางการผานเวบไซตส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย รวมถงการเผยแพรขาวสารกจกรรมผลการด�าเนนงานของคณะกรรมการปฏรปกฎหมายผานFacebookและTwitter

(๗) ปฏบตการอนตามทคณะกรรมการมอบหมาย

ส�านกงานในฐานะทเปนหนวยธรการของคณะกรรมการมหนาทส�าคญในการสนบสนนการด�าเนนงานของ คณะกรรมการเพอใหบรรลเปาหมายตามยทธศาสตรพนธกจทก�าหนดไวซงในระยะทผานมาคณะกรรมการไดมอบหมาย ใหส�านกงานปฏบตการอนในดานตางๆดงน

239

๑. การด�าเนนการตามนโยบายทไดรบมอบหมาย

๑.๑ โครงการสมมนาวชาการคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย “๒ ป คปก. กบการปฏรปกฎหมาย สรางความเปนธรรม ขจดความเหลอมล�า” ในวนท ๑๕ พฤษภาคม ๒๕๕๖ ณ โรงแรมรามาการเดนส กรงเทพฯ

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายไดด�าเนนการตามพนธกจโดยส�ารวจศกษาวเคราะหและวจยเพอปรบปรงและพฒนากฎหมายใหทนสมยและเปนไปตามรฐธรรมนญโดยใหความส�าคญกบการมสวนรวมของประชาชนเสนอความเหนและขอสงเกตตอคณะรฐมนตรเกยวกบแผนการใหมกฎหมายแกไขเพมเตมหรอตรากฎหมายทจ�าเปนตามแนวนโยบายพนฐานแหงรฐและการบรหารราชการแผนดนและเสนอความเหนและขอสงเกตตอคณะรฐมนตรและรฐสภาเกยวกบรางกฎหมายรวมทงใหค�าปรกษาและสนบสนนกระบวนการจดท�ากฎหมายของประชาชนและใหความส�าคญกบการสรางความเขมแขงของประชาชนโดยการใหขอมลและความรดานกฎหมายแกประชาชนคณะกรรมการปฏรปกฎหมายเลงเหนถงความส�าคญในเจตนารมณของรฐธรรมนญและบทบญญตตามพระราชบญญตคณะกรรมการปฏรปกฎหมายพ.ศ.๒๕๕๓วาการปฏรปกฎหมายจะตองเปนไปอยางการมสวนรวมของทกภาคสวนทงหนวยงานภาครฐหนวยงานภาคเอกชนภาคประชาสงคมและประชาชนทวไปเพอรวมเสนอแนะและรวมก�าหนดทศทางการปฏรปกฎหมายจงไดมอบนโยบายใหส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมายด�าเนนการจดโครงการสมมนาวชาการเพอใหสาธารณชนไดทราบถงความเปนมา อ�านาจหนาท ผลการด�าเนนงานทผานมาและแนวทางการด�าเนนงาน ในระยะตอไปของคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย รวมถงเพอเปนเวทแลกเปลยนความคดเหนทางวชาการดานการปฏรปกฎหมายจากทกภาคสวนและสรางความรวมมออนดกบองคกรภาครฐเอกชนองคกรอสระและภาคประชาชนในโอกาสเดยวกนดวย

240

คณะก

รรมก

ำรปฏ

รปกฎ

หมำย

รำย

งำนป

ระจ�ำ

ป ๒

๕๕๖

โครงการสมมนาวชาการคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย“๒ปคปก.กบการปฏรปกฎหมายสรางความ เปนธรรมขจดความเหลอมล�า”ไดจดขนเมอวนท๑๕พฤษภาคม๒๕๕๖ณโรงแรมรามาการเดนสกรงเทพฯโดยไดรบเกยรตจาก นายเจรญ จรรยโกมล รองประธานสภาผแทนราษฎร คนท ๑ นายนคม ไวยรชพานช ประธานวฒสภา นายพงศเทพ เทพกาญจนา รองนายกรฐมนตร รวมปาฐกถาพเศษในหวขอ “ขอเสนอและความรวมมอของสภาผแทนราษฎร วฒสภา และรฐบาล กบคณะกรรมการปฏรปกฎหมายในการปฏรปกฎหมาย” นอกจากนนยงไดมการรวมอภปรายในหวขอ “การปฏรปกฎหมาย : การสรางความเปนธรรมและขจดความเหลอมล�า” ซงมศาสตราจารยดร.บวรศกด อวรรณโณศาสตราจารยวทตมนตาภรณนางจนตนาแกวขาวและนายไพโรจน พลเพชรเขารวมอภปรายในหวขอดงกลาวดวย

๑.๒ การปรบปรงแกไขระเบยบและประกาศของคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย

โดยทคณะกรรมการปฏรปกฎหมายมอ�านาจหนาทในการออกระเบยบหรอประกาศดานตางๆเกยวกบการด�าเนนงานของส�านกงาน เพอเปนแนวปฏบตในการด�าเนนงานของส�านกงานใหเปนไปอยางถกตองรวดเรวและมประสทธภาพ ซงระยะเวลาทผานมาไดมการออกระเบยบและประกาศตางๆ รวมทงสนกวา ๓๐ ฉบบคณะกรรมการปฏรปกฎหมายเหนควรประมวลรวบรวมระเบยบหรอประกาศทมความเกยวของกนไวในฉบบเดยวกนยกเลกระเบยบหรอประกาศฯ ทหมดความจ�าเปน รวมถงส�ารวจเพอแกไขปรบปรงใหการปฏบตงานของส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมายเปนไปตามหลกการบรหารกจการบานเมองทดจงไดมอบหมายใหส�านกงานส�ารวจและพจารณาระเบยบและประกาศของคณะกรรมการปฏรปกฎหมายทเกยวของกบการปฏบตงานเพอเสนอแกไขปรบปรงตอคณะกรรมการปฏรปกฎหมายตอไป

๒. การประสานงานกบสวนราชการหรอหนวยงานตางๆ

โดยทการด�าเนนงานของคณะกรรมการปฏรปกฎหมายทส�าคญประการหนงคอการศกษาวเคราะหและวจยรางกฎหมายเพอจดท�าความเหนและขอเสนอแนะประกอบการพจารณาของคณะรฐมนตรสภาผแทนราษฎรหรอวฒสภาซงกระบวนการจดท�าความเหนและขอเสนอแนะจะตองมการศกษาคนควาขอมลทงในและตางประเทศรวมถง การรบฟงความเหนอยางรอบดานทงจากผทรงคณวฒนกวชาการและประชาชนผอาจไดรบผลกระทบจากรางกฎหมาย นนๆ และเพอใหการจดท�าความเหนและขอเสนอแนะตอรางกฎหมายสามารถด�าเนนการไดทนตอการพจารณา ของคณะรฐมนตรสภาผแทนราษฎรหรอวฒสภาหรอสามารถด�าเนนการไดครบถวนตามเจตนารมณของกฎหมายคณะกรรมการจงไดมอบหมายใหส�านกงานประสานงานสวนราชการหรอหนวยงานตางๆเกยวกบรางกฎหมายทเสนอตอคณะรฐมนตร เพอทคณะกรรมการจะไดพจารณาท�าความเหนตอรางกฎหมายทเกยวของตอไป ทงน ส�านกงาน ไดประสานไปยงสวนราชการและหนวยงานตางๆจ�านวน๔๖หนวยงานโดยมรางกฎหมายทอยระหวางด�าเนนการของสวนราชการและหนวยงานตางๆจ�านวน๔๗ฉบบ

๓. การสรางเครอขายในประเทศและตางประเทศ

ภารกจส�าคญอกประการหนงของคณะกรรมการปฏรปกฎหมายคอการปรบปรงและพฒนากฎหมายใหเกดความเหมาะสมและเกดประโยชนสงสด จงไดตระหนกเหนถงความส�าคญในการพฒนาระบบเครอขายความร ความรวมมอกบองคกรทงในประเทศและตางประเทศ เพอใหไดรบองคความร อยางรอบดานอนน�ามาส การปฏรปกฎหมายอยางมประสทธภาพทงนในการด�าเนนการของคณะกรรมการปฏรปกฎหมายไดมการประสานความรวมมอกบเครอขายทงในและตางประเทศดงน

241

๓.๑ การเขาพบ หารอเพอแลกเปลยนความคดเหนกบหนวยงานตางๆ

๑) โครงการศกษาดงานของคณะท�างานยกรางประมวลกฎหมายแพงลาว เมอวนท ๑๗มกราคม๒๕๕๖คณะท�างานยกรางประมวลกฎหมายแพงลาว(TheWorkingGroupofLegalExpertsofTheLao Civil CodeDrafting Team) กระทรวงยตธรรม สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว ไดเขาพบและรวมประชมหารอกบคณะกรรมการปฏรปกฎหมายในประเดนเกยวกบกระบวนการท�างาน และองคความร ทางวชาการ ทเกยวของกบการจดท�ากฎหมายรวมถงการแกไขเพมเตมกฎหมายของคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย

๒) คณะกรรมการแผนพฒนาการเมองสภาพฒนาการเมองไดเขาพบหารอคณะกรรมการปฏรปกฎหมายเกยวกบกรอบแนวทางการน�าแผนพฒนาการเมองไปสการปฏบตเมอวนท๒ตลาคม๒๕๕๖โดยไดมการอภปรายเกยวกบอ�านาจหนาทและอปสรรคของคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย รวมถงแนวทางการด�าเนนงานรวมกนขององคกรและเหนตรงกนวายทธศาสตรส�าคญของทงสององคกรมความคลายกนบางประการ เชนในดาน การกระจายอ�านาจ ดานการตรวจสอบอ�านาจรฐ ดานทดน ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม และดานความ เสมอภาคระหวางเพศซงจะเปนประโยชนตอการรวมมอกนในอนาคตอนจะน�าไปสการผลกดนใหเกดความเปนธรรม ในกระบวนการยตธรรมและกฎหมายตอไป

๓) หนวยงานพฒนาและบรการสงคม สภาครสตจกรในประเทศไทย ไดน�าคณะกรรมการประสานงานสทธมนษยชนครสตจกรชนเผา เขาเยยมและศกษาดงานของคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย เมอวนท ๘ตลาคม๒๕๕๖โดยไดมการแลกเปลยนความคดเหนในบทบาทของคณะกรรมการปฏรปกฎหมายตอการสนบสนนและใหความชวยเหลอกล มเครอขายชนเผา และรวมกนอภปรายในบทบาททเกยวกบสทธมนษยชนขนพนฐานใน ๓ประเดนหลกไดแกสญชาตสถานะบคคลสทธการจดการปาไมทดนทรพยากรธรรมชาตและแรงงานอพยพขามชาต การคามนษยเพอใหชมชนทองถนไดด�าเนนการแกไขปญหาทเกดขนของตนเองไดอยางเกดผล

๓.๒ การประสานความรวมมอทางวชาการกบหนวยงานตางๆ

๑) การประสานความรวมมอกบองคการเพอการสงเสรมความเสมอภาคระหวางเพศ และเพมพลงของผ หญงแหงสหประชาชาต (UN Women) ศนยสตรศกษา คณะสงคมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหมคณะนตศาสตรมหาวทยาลยเชยงใหมมลนธผ หญงกฎหมายและการพฒนาชนบทและAsiaPacificForumonWomen,LawandDevelopment(APWLD)เพอส�ารวจศกษาวเคราะหเกยวกบการวจยประสบการณกบการเขาถงความยตธรรม:การศกษาวจยแบบอตชวประวตของผหญงชาตพนธการวจยเรองเลาและบทเรยนของผหญงทถกกระท�าดวยความรนแรงในครอบครวและผหญงทถกกระท�าความรนแรงทางเพศ และการวจย การเขาถงความยตธรรมของผหญงในระบบยตธรรมพหลกษณกรณผหญงมงและผหญงมาเลยมสลม

๒) การประสานความรวมมอกบมลนธเอเชยในการสนบสนนการด�าเนนงานของคณะอนกรรมการปฏรปกฎหมายดานนตวทยาศาสตร

๓) การประสานความรวมมอกบส�านกงานประสานการพฒนาสงคมสขภาวะ (สปพส.) เพอด�าเนนการศกษาวเคราะหรบฟงความคดเหนเกยวกบแนวทางการรางพระราชบญญตการบรหารจงหวดปกครองตนเองพ.ศ.....

๔) การประสานความรวมมอกบสมชชาองคกรเอกชนดานการค มครองสงแวดลอมและ อนรกษทรพยากรธรรมชาตมลนธเอเชยและโครงการสานเสวนาในภมภาคลมน�าโขง(MaekongWaterDialogues)เพอศกษา วเคราะห รบฟงความคดเหนเกยวกบแนวทางการรางกฎหมายน�า รวมทง จดท�าแผนงานรณรงค สรางความรความเขาใจเกยวกบรางพระราชบญญตทรพยากรน�าพ.ศ.....

242

คณะก

รรมก

ำรปฏ

รปกฎ

หมำย

รำย

งำนป

ระจ�ำ

ป ๒

๕๕๖

๕) การประสานความรวมมอกบส�านกงานโครงการพฒนาแหงสหประชาชาต (UNDP) เพอด�าเนนการตามแผนงานการปฏรปกฎหมายเพอเสรมสรางพลงสงคมดานสทธมนษยชน

๔. การจดท�าความเหนและขอเสนอแนะ

ในการด�าเนนงานทผานมาคณะกรรมการไดมอบหมายใหส�านกงานจดท�าบนทกความเหนและขอเสนอแนะ ตอรางกฎหมายทคณะกรรมการไดพจารณาแลวเหนวามความส�าคญและจ�าเปนเรงดวนโดยส�านกงานไดด�าเนนการศกษาวเคราะหรวบรวมขอมลทางวชาการรวมถงจดใหมการรบฟงความคดเหนภาคสวนทเกยวของประกอบในการจดท�า ความเหนและขอเสนอแนะเสนอตอคณะกรรมการเพอพจารณาจ�านวน๕เรองไดแก

(๑) รางพระราชบญญตปองกนการทารณและการจดสวสดภาพสตว พ.ศ. .... เสนอเมอวนท ๒๘กมภาพนธ๒๕๕๖

(๒) รางพระราชบญญตการกฬาแหงประเทศไทยพ.ศ.....เสนอเมอวนท๒๑มนาคม๒๕๕๖

(๓) รางพระราชบญญตใหอ�านาจกระทรวงการคลงกเงนเพอการพฒนาโครงสรางพนฐานดานคมนาคมขนสงของประเทศพ.ศ.....เสนอเมอวนท๒กรกฎาคม๒๕๕๖

(๔) รางพระราชบญญตทหมดความจ�าเปนหรอซ�าซอนกบกฎหมายอนพ.ศ.....

(๕) รางประกาศคณะกรรมการกจการกระจายเสยงกจการโทรทศนและกจการโทรคมนาคมแหงชาตเรองหลกเกณฑการก�ากบดแลเนอหารายการในกจการโทรทศนพ.ศ.....เสนอเมอวนท๑๗ธนวาคม๒๕๕๖

ทงน สามารถศกษาความเหนและขอเสนอแนะทง ๕ เรอง ไดในสวนท ๒ รายงานผลงานของคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย

243

247

248

คณะก

รรมก

ำรปฏ

รปกฎ

หมำย

รำย

งำนป

ระจ�ำ

ป ๒

๕๕๖

249

250

คณะก

รรมก

ำรปฏ

รปกฎ

หมำย

รำย

งำนป

ระจ�ำ

ป ๒

๕๕๖

251

สวนท ๕ ปญหำและอปสรรคและขอเสนอแนะ

การด�าเนนงานของคณะกรรมการปฏรปกฎหมายประจ�าปพ.ศ.๒๕๕๖ถอเปนการท�างานในปท๓ของการจดตง คณะกรรมการปฏรปกฎหมายและส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมายตามพระราชบญญตคณะกรรมการปฏรปกฎหมายพ.ศ.๒๕๕๓ซงเปนการด�าเนนการจดระบบงานของส�านกงานฯในระยะตอเนองควบคไปกบการด�าเนนการตามอ�านาจหนาทตามมาตรา๔และมาตรา๑๙ในการขบเคลอนการปฏรปกฎหมายในมตตางๆตามยทธศาสตรของคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย

ปญหำอปสรรค

ปญหาและอปสรรคทท�าใหคณะกรรมการปฏรปกฎหมายและส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมายไมสามารถด�าเนนใหบรรลผลตามภารกจไดอยางเตมทอาจแบงไดเปน๒ลกษณะดงน

๑. ปญหาอปสรรคในการขบเคลอนภารกจตามเจตนารมณของกฎหมาย

๑.๑ การเสนอความเหนและขอเสนอแนะตอรฐสภาและคณะรฐมนตร กลาวไดวาเปนปญหาทงในสวนของการใหความส�าคญของความเหนและขอเสนอแนะของคณะกรรมการปฏรปกฎหมายในชนการพจารณาของคณะรฐมนตรและในสวนของกระบวนการพจารณากฎหมายในชนรฐสภา ทมไดน�าความเหนและขอเสนอแนะของคณะกรรมการปฏรปกฎหมายใชประกอบการพจารณาอยางมประสทธภาพเทาทควรทงทความเหนและขอเสนอแนะของคณะกรรมการปฏรปกฎหมายไดผานกระบวนการและขนตอนในการรบฟงความเหนทงจากนกวชาการ ประชาชนและผมสวนไดเสย มการสงเคราะหและวเคราะหจากความรทางวชาการและจากการศกษาวจย กอนทจะประมวลสรปน�าสการพจารณาและวพากษในทประชมคณะกรรมการปฏรปกฎหมายเพอใหไดเปนความเหนขอสงเกตและขอเสนอแนะของคณะกรรมการปฏรปกฎหมายน�าเสนอตอรฐสภาและคณะรฐมนตรในทสดอยางไรกตามมสมาชกรฐสภาบางสวนไดใหความสนใจและสนบสนนความเหนและขอเสนอแนะฯดงกลาวอยบางถงกระนนกตามความเหน และขอเสนอแนะของคณะกรรมการปฏรปกฎหมายทส�าคญหลายประการมไดถกหยบยกและน�าไปใชประโยชนในการตรากฎหมายเทาทควร

๑.๒ การสนบสนนการเขาชอเสนอกฎหมายของประชาชนผ มสทธเลอกตง กลาวไดว าวตถประสงคทส�าคญประการหนงของการใหมคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย กเพอใหการสนบสนนแกประชาชน ผ มสทธเลอกตงในการเขาชอเสนอกฎหมายทงในสวนของการใหค�าปรกษาในการเสนอกฎหมายการยกรางกฎหมายและการด�าเนนการกระบวนการตางๆเพอใหกฎหมายภาคประชาชนเขาสการพจารณาของรฐสภาปญหาทเกดขนคอกฎหมายภาคประชาชนทเสนอเขาสกระบวนการนตบญญตไมไดมการใหความส�าคญเทาทควร เปนผลใหกฏหมายทประชาชนเขาชอเสนอหลายๆฉบบตองตกไปโดยไมไดรบการพจารณาและการปฏบตตามขนตอนของกฎหมายเขาชอทมกระบวนการทใชเวลาท�าให

255

กฎหมายทเสนอโดยภาคประชาชนมความลาชาดงนนเมอมการยบสภาผแทนราษฎรสงผลใหกฎหมายทกฉบบทยงอย ในกระบวนการของรฐสภาตองสะดดหยดลงซงรวมทงรางกฎหมายทประชาชนเขาชอเสนอดวยจะตองรอใหมคณะรฐมนตร ชดใหมเพอยนยนรางดงกลาวและพบวากฎหมายภาคประชาชนอกหลายฉบบยงอยในขนตอนของการตรวจสอบรายชอ ของส�านกเลขาธการสภาผแทนราษฎรและอกอยางนอย๑๒ฉบบทรอการลงนามของนายกรฐมนตรเนองจากเปนรางกฎหมายทเกยวดวยการเงนแมวาจะมการปรบปรงแกไขพระราชบญญตการเขาชอเสนอกฎหมายขนใหมในชอวา “พระราชบญญตการเขาชอเสนอกฎหมาย พ.ศ. ๒๕๕๖” แตยงมความไมแนชดในรางกฎหมายทรอการรบรองจากนายกรฐมนตรวาอาจตองไปเรมตนกระบวนการใหมเพอใหเปนไปตามพระราชบญญตการเขาชอเสนอกฎหมายพ.ศ.๒๕๕๖ทเพงออกใหมหรอไมเนองจากมรายละเอยดทแตกตางไปจากพระราชบญญตการเขาชอเสนอกฎหมายฉบบเดม ซงจะเปนการเพมภาระใหแกประชาชนผทรงสทธในการเสนอกฎหมายและไมควรจะไดรบผลกระทบจากการน

๒. การบรหารจดการองคกร

๒.๑ การบรหารจดการทรพยากรบคคล

การบรหารจดการทรพยากรบคคลภายในส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมายถอเปนภารกจหนงทส�าคญของส�านกงานฯทจะตองบรหารจดการบคลากรใหสามารถปฏบตงานรองรบวสยทศนพนธกจและยทธศาสตรตลอดจน แผนงานโครงการตางๆของคณะกรรมการปฏรปกฎหมายเพอใหคณะกรรมการปฏรปกฎหมายสามารถผลกดนและ ขบเคลอนการปฏรปกฎหมายตามเจตนารมณของรฐธรรมนญและกฎหมายวาดวยการจดตงองคกรปฏรปกฎหมาย ไดอยางมประสทธภาพ

การบรหารจดการทรพยากรบคคลของส�านกงานฯ ยงคงมปญหาในเรองอตราก�าลงบคลากรทไมเพยงพอเนองดวยภารกจหลกของคณะกรรมการปฏรปกฎหมายคอการผลกดนการปฏรปกฎหมาย โดยอาศยฐานทส�าคญ๒ ประการ คอ ฐานองคความรทางวชาการและฐานการมสวนรวมของทกภาคสวน กบภารกจหลกของส�านกงานฯคอ การสนบสนนภารกจดานวชาการของคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย ควบคกบการจดระบบงานและโครงสราง การท�างานของส�านกงานฯ ภารกจทง ๒ ดานถอวาไดวาเปนงานหนกทองคกรจะตองด�าเนนการควบคกนไป แต ขณะเดยวกนส�านกงานฯมบคลากรประจ�าทปฏบตงานมเพยง๔๒คนและมากกวาครงไดรบการบรรจและเรมปฏบตงาน เมอชวงตนปพ.ศ.๒๕๕๖ส�านกงานฯจงยงขาดบคลากรทมประสบการณและความเชยวชาญเฉพาะดานกอรปกบ ปรมาณงานทมากและเปนหนวยงานใหมทการวางระบบงานยงอย ในระหวางการพฒนาใหสอดคลองกบภารกจ การปฏบตงานของส�านกงานฯจงคงมปญหาในเรองประสทธภาพของการด�าเนนการ

256

คณะก

รรมก

ำรปฏ

รปกฎ

หมำย

รำย

งำนป

ระจ�ำ

ป ๒

๕๕๖

อยางไรกตามปญหาและอปสรรคในเรองการบรหารจดการทรพยากรบคคลทกลาวไวขางตนส�านกงานฯไดพยายามแกไขปญหาแลวในระดบหนงโดยในสวนอตราก�าลงบคลากรนนส�านกงานฯไดด�าเนนการรบบคลากรเพมเตมแลว ในป พ.ศ. ๒๕๕๗ ซงคาดวาจะไดบคลากรมาปฏบตงานเพมเตมในระดบบรหารจนถงระดบปฏบตการไมนอยกวา ๑๒คนเพอรองรบงานในสวนทมบคลากรไมเพยงพอและขณะเดยวกนส�านกงานฯไดด�าเนนการเกยวกบการพฒนาหรอฝกอบรมบคลากรทมอยในดานตางๆทงวชาการและบรหารเพอเพมเตมศกยภาพของบคลากรใหสามารถปฏบตงาน ไดอยางมประสทธภาพและประสทธผลมากยงขน โดยส�านกงานฯ คาดหมายวาปญหาเกยวกบการบรหารจดการทรพยากรบคคลจะบรรเทาเบาบางและมทศทางทดขนปตอไป

๒.๒ การปฏบตตามกฎหมายและระเบยบทเกยวของกบการบรหารงาน

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายถอเปนหนวยงานอสระในการด�าเนนงานโดยมส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมายทเปนหนวยงานของรฐไมสงกดสวนราชการใดๆท�าหนาทสนบสนนภารกจดานตางๆโดยในการบรหารงานของส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมายไมวาจะเปนดานการบรหารงานทวไปการบรหารงานบคคลการบรหารการงบประมาณการเงนและทรพยสนการก�าหนดคาตอบแทนสวสดการหรอการสงเคราะหแกบคลากรตลอดจนการด�าเนนการอนของส�านกงานพระราชบญญตคณะกรรมการปฏรปกฎหมายพ.ศ.๒๕๕๓มาตรา๑๙(๗)ใหอ�านาจคณะกรรมการปฏรปกฎหมายสามารถออกระเบยบหรอประกาศไดเองในเรองดงกลาว

ดวยสถานะของส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมายทเปนหนวยงานของรฐไดรบการจดสรรงบประมาณจากรฐบาลในการด�าเนนงาน การก�าหนดระเบยบหรอประกาศของคณะกรรมการปฏรปกฎหมายในการด�าเนนการ ในชวงแรกบางสวนไมสามารถก�าหนดหลกเกณฑและเงอนไขอยางอสระอกทงการจดสรรงบประมาณและการใชจาย งบประมาณมไมเพยงพอและไมมความคลองตวหรอยดหยนพอในการทจะปฏบตงานใหบรรลผลตามแผนงานโครงการทคณะกรรมการปฏรปกฎหมายวางไวทงนเนองดวยการด�าเนนงานของคณะกรรมการปฏรปกฎหมายตามเจตนารมณของรฐธรรมนญและกฎหมายมลกษณะทแตกตางจากการด�าเนนงานของหนวยงานอน ท�าใหกฎหมายหรอระเบยบ ขอบงคบบางเรองไมสามารถตอบสนองภารกจหรองานของคณะกรรมการปฏรปกฎหมายไดเทาทควร

อยางไรกตามปญหาและอปสรรคในเรองการปฏบตตามกฎหมายและระเบยบทเกยวของกบการบรหารงานขางตน ส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมายไดพยายามทบทวนและประมวลปญหาทเกดขนในชวงรอบป พ.ศ.๒๕๕๖ทผานมาและไดมการน�าเสนอคณะกรรมการปฏรปกฎหมายใหมการทบทวนเพอปรบปรงแกไขระเบยบหรอออกระเบยบใหมใหงานของส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมายเปนไปอยางมประสทธภาพมากทสดเทาทจะท�าได

๒.๓ การประชาสมพนธ

จากการทภารกจของคณะกรรมการปฏรปกฎหมายในการปฏรปกฎหมายจะตองค�านงถงหลกการทส�าคญทนอกเหนอจากหลกความเปนอสระหลกนตธรรมและหลกธรรมาภบาลแลวการมสวนรวมของทกภาคสวนถอเปนหลกการทส�าคญในการด�าเนนงานของคณะกรรมการ การแสวงหาความรวมมอจากภาคสวนตางๆ จ�าเปนทจะตองใหขอมลและความรความเขาใจแกบคคลกลมบคคลและองคกรตางๆทงภาครฐภาคเอกชนและภาคประชาสงคมตางๆถงการมอยอ�านาจหนาทและการด�าเนนการของคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย

ตลอดระยะเวลาทผานมา คณะกรรมการฯ ไดมการด�าเนนการเผยแพรการด�าเนนงานและประชาสมพนธองคกรหนาทความรบผดชอบกจกรรมการด�าเนนงานของคณะกรรมการปฏรปกฎหมายมาโดยล�าดบและโดยตอเนอง โดยผานสอตางๆ ทงสอบคคล สอมวลชน สอเครอขายสงคมและสออเลกทรอนกส แตการทคณะกรรมการปฏรป กฎหมายเปนองคกรทมทท�าการอยในสวนกลางเพยงแหงเดยวประกอบกบการประชาสมพนธองคกรทจะใหเขาถง ทกกลมเปาหมายจ�าเปนตองใชทงการวางแผนการประชาสมพนธทครอบคลมและแพรหลายในวงกวางและในทกรปแบบ

257

และมเนอหาแตกตางกนไปในแตละกลมเปาหมายการด�าเนนการเพอใหเขาถงประชาชนทกกลมจ�าเปนตองใชทงทมงาน และงบประมาณทคอนขางสงแตโดยขอเทจจรงทรพยากรในสวนนเปนขอจ�ากดการประชาสมพนธทผานมาจงเนน ความประหยดและคมคาในทางเศรษฐศาสตรมผลใหการเขาถงกลมประชาชนในวงกวางและครอบคลมยงเปนปญหาของการด�าเนนการ

นอกจากน การประชาสมพนธเพอใหประชาชนมความรความเขาใจในกฎหมาย และตระหนกวากฎหมาย มผลกระทบตอตนเองไมโดยทางตรงกทางออมเปนสงทมความส�าคญรวมถงการใหแนวทางค�าปรกษาหรอการสนบสนน ในการด�าเนนการรางกฎหมายของประชาชนซงคณะกรรมการปฏรปกฎหมายใหความส�าคญในล�าดบตนๆแตการท กฎหมายทน�าเสนอโดยภาคประชาชนจะเขาส การพจารณาของคณะกรรมการฯ ประชาชนผเสนอกฎหมายจะตองไดรบทราบถงบทบาทภารกจในสวนนของคณะกรรมการฯแตการรบรของประชาชนเหลานนยงอยในแวดวงจ�ากด

ดงนนการประชาสมพนธจะตองมการพฒนาแนวทางการด�าเนนการทงรปแบบวธการและเนอหาสาระและ โดยเฉพาะอยางยงเพอเปนการเพมหรอขยายฐานการประชาสมพนธ การใชสอควรจะเปนสอสารมวลชนประเภท สอวทยโทรทศนเนองจากสอประเภทนเปนสอทเขาถงกลมประชาชนทกระดบแตตองใชทรพยากรด�าเนนการทสงมากจงตองไดรบการสนบสนนทงงบประมาณและความรวมมอในทกรปแบบจากองคกรทเกยวของใหมากยงขนกวาเดม

๒.๔ การเขาถงเครอขายภาคประชาชน

บทบาทของคณะกรรมการปฏรปกฎหมายทจะตองใหค�าปรกษาและสนบสนนในการรางกฎหมายของประชาชนผมสทธเลอกตง อนมส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมายเปนหนวยสนบสนนการด�าเนนงานของคณะกรรมการปฏรปกฎหมายแตเนองจากส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมายมส�านกงานอยทสวนกลางเพยงแหงเดยว ในขณะทการด�าเนนการปฏรปกฎหมายจะตองเปนไปโดยการมสวนรวมจากทกภาคสวนและโดยค�านงถงผลกระทบตอประชาชนในวงกวางการเขาถงเครอขายภาคประชาชนทมผลกระทบหรอมสวนไดเสยกบรางกฎหมายฯฉบบนนๆเปนปญหาทส�าคญในล�าดบตนๆของการด�าเนนการเพอการปฏรปกฎหมาย

ในการด�าเนนงานประสานเครอขายภาคประชาชนของส�านกงานยงอยในระยะเรมตนเทานนเนองจากยงขาด ความพรอมทงในเรองของบคลากร งบประมาณ และการวางแนวทางการด�าเนนงานทเปนรปธรรม ทตองอาศยทงศาสตรและศลปในการด�าเนนงานจากการทเปนหนวยงานทตงขนใหม ในขณะทการด�าเนนงานในสวนนตองอาศย ทงบคลากร ทรพยากรในการด�าเนนงาน และการบรหารจดการทมลกษณะเฉพาะ ตลอดจนตองอาศยระยะเวลาเนองจากเครอขายภาคประชาชนเปนกลมเปาหมายหลกของการด�าเนนการปฏรปกฎหมายเพราะการรบฟงความคดเหน

จากเครอขายภาคประชาชนทไดรบผลกระทบหรอมสวนไดเสยจะเปนสวนส�าคญทท�าใหการปฏรปกฎหมายของคณะกรรมการปฏรปกฎหมายด�าเนนไปภายใตหลกการมสวนรวมจากทกภาคสวน ซงหากสามารถก�าหนดแนวทางการด�าเนนงานในสวนน ไดเตมรปแบบโดยปราศจากขอจ�ากดจะชวยพฒนาการด�าเนนงานของคณะกรรมการฯ ในการปฏรปกฎหมายใหสอดคลองกบสภาพเศรษฐกจสงคมของประเทศและในระดบภมภาคของอาเซยนไดในทสด

258

คณะก

รรมก

ำรปฏ

รปกฎ

หมำย

รำย

งำนป

ระจ�ำ

ป ๒

๕๕๖

๒.๕ งบประมาณ

การด�าเนนการของคณะกรรมการปฏรปกฎหมายภายใตภารกจทไดรบมอบหมายจะตองด�าเนนการทงเชงรก และเชงรบและสงส�าคญทถอเปนหวใจของการด�าเนนการคอการรบฟงความคดเหนจากทกภาคสวนโดยมจดเนนอยทประชาชน เพอเปนการสนบสนนการปกครองในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยเปนประมข ซงเปนหลกการทส�าคญในการปฏรปกฎหมายตามทก�าหนดในพระราชบญญตคณะกรรมการปฏรปกฎหมายพ.ศ.๒๕๕๓

ในระยะเวลาทผานมานบแตกอตงส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย ส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมายไดรบงบประมาณในจ�านวนทจ�ากดเนองจากการจดสรรงบประมาณเปนลกษณะเดยวกนกบหนวยงานราชการ อนๆทตงมานานทใชวธคดดวยการเพมเปนสดสวนจากฐานงบประมาณทไดรบในปกอนขณะทส�านกงานอยในชวง เรมจดตงองคกรไมมทงสถานทปฏบตงานและยงอยในชวงสรรหาบคลากรมาปฏบตงานในระยะเรมแรกงบประมาณ ทไดรบมาในปแรกเปนเพยงงบประมาณทพอเพยงเฉพาะส�าหรบการรเรมด�าเนนการบางสวนเทานนโดยในปงบประมาณพ.ศ.๒๕๕๔ไดรบงบประมาณแรกเรมเพยง๔๒ลานบาทตอมาในปงบประมาณพ.ศ.๒๕๕๕และปงบประมาณพ.ศ.๒๕๕๖ไดรบงบประมาณเพยง๘๔ลานบาทและ๙๓ลานบาทตามล�าดบซงจะเหนไดวาภารกจของคณะกรรมการ ปฏรปกฎหมายและส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมายทตองด�าเนนการตามเจตนารมณของรฐธรรมนญและกฎหมายวาดวยการจดตงองคกร ยงไดรบการจดสรรงบประมาณทนอยไมเพยงพอตอการด�าเนนการในหลายสวนเชน การวางแผนงานโครงการเกยวกบการศกษาวจยกฎหมาย การรบฟงความคดเหนของประชาชนทกภาคสวนการปรบปรงอาคารสถานทเพอใชรองรบภารกจดานตางๆตลอดจนงบประมาณทใชรองรบบคลากรเพมเตมเปนตน

259

ส�าหรบการด�าเนนโครงการในระยะเวลาทผานมาส�านกงานฯตองใชงบประมาณเพอการบรหารการด�าเนนงาน ทงในเรองของสถานทบคลากรและการบรหารการด�าเนนงานตางๆในขณะทภารกจในการปฏรปกฎหมายแตละดานแตละฉบบแตละประเดนจ�าเปนตองอาศยวธการรปแบบและขนตอนทหลากหลายเพอใหสามารถระดมความคดเหน จากผทไดรบผลกระทบและผมสวนเกยวของใหไดมากทสดโดยมงหวงผลสมฤทธของการด�าเนนการเปนส�าคญรปแบบ ทไดมการด�าเนนการในชวงระยะเวลาทผานมาอาทการจดประชมสมมนาการจดเวทรบฟงความคดเหนการระดมสมอง การสอบถาม การสมภาษณ ฯลฯ โดยใชสถานททงภายในส�านกงาน และภายนอกส�านกงาน ในสวนกลางและ สวนภมภาค เพอการเขาถงในแตละกลมเปาหมายใหมากทสด การด�าเนนการนนจ�าเปนตองใชทงทรพยากรบคคลและงบประมาณในจ�านวนทมากแตจากการไดรบจดสรรงบประมาณดวยวธคดแบบเปนสดสวนเพมจากงบประมาณ ปแรกๆ ท�าใหทผานมาส�านกงานฯ ไดรบงบประมาณทจ�ากดมาก ไมเพยงพอตอการด�าเนนการตามภารกจทจ�าเปนและกอใหเกดปญหาอปสรรคตอผลสมฤทธของโครงการการด�าเนนโครงการใหมๆหลายโครงการไมสามารถกระท�าได ในทนท หลายโครงการตองชะลอการด�าเนนงาน กจกรรมหลายอยางตองถกระงบหรอปรบลดเพอใหเปนไปตาม งบประมาณทไดรบท�าใหประสทธผลของการด�าเนนงานไมสามารถเตมเตมวตถประสงคของโครงการไดโดยสมบรณและเปนอปสรรคตอการพฒนาและขยายฐานการด�าเนนงานเพอใหรองรบกบสถานการณทเปลยนไปและสอดคลองกบสภาพสงคมและเศรษฐกจของประเทศและเตรยมความพรอมกบการกาวเขาสประชาคมอาเซยนตอไป

260

คณะก

รรมก

ำรปฏ

รปกฎ

หมำย

รำย

งำนป

ระจ�ำ

ป ๒

๕๕๖

ขอเสนอแนะ

ปญหาอปสรรคของการขบเคลอนตามภารกจทไดรบมอบหมายและการบรหารจดการภายในองคกรนนสวนใหญ มสาเหตมาจากปจจยและสภาพแวดลอมภายนอกองคกรทนอกเหนอการควบคมแตอยางไรกตามขอเสนอแนะตอไปน นาจะเปนประโยชนอนจะชวยแกไขหรอลดทอนปญหาดงกลาวไปได

(๑) ควรใหความส�าคญกบรางกฎหมายของประชาชนเปนล�าดบแรก และในกรณทนายกรฐมนตรตองรบรอง รางกฎหมายเกยวกบการเงนทประชาชนเสนอควรใหมการพจารณาอยางเรงดวนเพอใหรางกฎหมายดงกลาวเขาสวาระการพจารณาของรฐสภาโดยเรว

(๒) เมอครบวาระสภาผแทนราษฎรหรอยบสภาผแทนราษฎร และมรฐบาลชดใหม คณะรฐมนตรตองเสนอตอรฐสภาเพอยนยนรางกฎหมายเขาชอของประชาชนใหรฐสภาพจารณาตอไปทกฉบบ เพอใหเปนไปตามเจตนารมณของรฐธรรมนญและเคารพสทธเสรภาพและการมสวนรวมของประชาชน

(๓) ในสวนของการบรหารจดการองคกร ทส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมายไดพยายามแกไขปรบปรง มาโดยตลอดและตอเนอง อยางไรกตาม งบประมาณยงเปนเงอนไขทจ�าเปนและส�าคญอยางยงทส�านกงบประมาณคณะรฐมนตรและรฐสภาพงตองใหความส�าคญกบการสนบสนนงบประมาณทเพยงพอตอการด�าเนนงานและภารกจของคณะกรรมการปฏรปกฎหมายเพอใหการปฏรปกฎหมายสามารถด�าเนนการไดครบถวนและสามารถสมฤทธผลตามเจตนารมณของการปฏรปกฎหมายตามทรฐธรรมนญและกฎหมายบญญตไวทกประการ

261

ภาคผนวก

๑. รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพทธศกราช๒๕๕๐(มาตรา๘๑(๓)และมาตรา๓๐๘)

๒. พระราชบญญตคณะกรรมการปฏรปกฎหมายพ.ศ.๒๕๕๓

๓. ประกาศส�านกนายกรฐมนตรเรองแตงตงคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย

ลงวนท๒๓พฤษภาคม๒๕๕๔

๔. ค�าสงแตงตงเลขาธการคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย

๕. คณะกรรมการเฉพาะเรองและคณะอนกรรมการในคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย

265

266

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายรายงานประจำาป๒๕๕๖

267

268

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายรายงานประจำาป๒๕๕๖

269

270

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายรายงานประจำาป๒๕๕๖

271

272

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายรายงานประจำาป๒๕๕๖

273

274

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายรายงานประจำาป๒๕๕๖

275

276

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายรายงานประจำาป๒๕๕๖

277

278

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายรายงานประจำาป๒๕๕๖

279

280

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายรายงานประจำาป๒๕๕๖

281

282

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายรายงานประจำาป๒๕๕๖

283

284

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายรายงานประจำาป๒๕๕๖

285

คณะกรรมการเฉพาะเรองและคณะอนกรรมการ

ในคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย

๑.คณะกรรมการพจารณาปรบปรงและพฒนากฎหมายดานการกระจายอ�านาจและการมสวนรวมของประชาชน

๑. ศ.ดร.บรรเจดสงคะเนต ประธานกรรมการ

๒. นายไพโรจนพลเพชร กรรมการ

๓. นางสนไชยรส กรรมการ

๔. ศ.ดร.จรสสวรรณมาลา กรรมการ

๕. รศ.ฉนทนาบรรพศรโชตหวนแกว กรรมการ

๖. นายพชยนวลนภาศร กรรมการ

๗. นายสมพงษพดปย กรรมการ

๘. นายสวงตนอด กรรมการ

๙. ผศ.ดร.อรทยกกผล กรรมการ

๑๐.ศ.อดมทมโฆสต กรรมการ

๑๑.ศ.ดร.ดเรกปทมสรวฒน กรรมการ

๑๒.นายอาจหาญศรพล กรรมการ

๑๓.นายวสนตฉตรสอน เลขานการ

๑๔.นายสรลมาร ผชวยเลขานการ

๑๕.นายเลศศกดตนโต ผชวยเลขานการ

๑๖.นายภมดลสรอยส�าราญ ผชวยเลขานการ

๒. คณะกรรมการพจารณาปรบปรงและพฒนากฎหมายดานสวสดการสงคม

๑. นางสนไชยรส ประธานกรรมการ

๒. ศ.ดร.เสาวนยอศวโรจน กรรมการ

๓. นายชยสทธสขสมบรณ กรรมการ

๔. รศ.ดร.กตพฒนนนทปทมะดลย กรรมการ

๕. นายชฤทธมสทธ กรรมการ

๖. ดร.โชคชยสทธาเวศ กรรมการ

286

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายรายงานประจำาป๒๕๕๖

๗. นพ.พงศธรพอกเพมด กรรมการ

๘. ศ.(เกยรตคณ)นพ.วฑรยองประพนธ กรรมการ

๙. รศ.ดร.วจตรา(ฟงลดดา)วเชยรชม กรรมการ

๑๐.นางสาววไลวรรณแซเตย กรรมการ

๑๑.นายอครพงษเวชยานนท เลขานการ

๑๒.นางสาวกนกกาญจนวางขนทด ผชวยเลขานการ

๑๓.นางสาวนศาชลตนเฮา ผชวยเลขานการ

๑๔.นายณฐวฒเรองวงศโรจน ผ ชวยเลขานการ

(๑) คณะอนกรรมการปฏรปกฎหมายดานการคมครองผเสยหายจากการรบบรการสาธารณสข

๑. นางสนไชยรส ประธานอนกรรมการ

๒. นายชยสทธสขสมบรณ อนกรรมการ

๓. ศ.(เกยรตคณ)นพ.วฑรยองประพนธ อนกรรมการ

๔. นายชฤทธมสทธ อนกรรมการ

๕. ศ.แสวงบญเฉลมวภาส อนกรรมการ

๖. นายอครพงษเวชยานนท เลขานการ

๗. นางนชจณนนทผล ผชวยเลขานการ

๘. นางสาวกนกกาญจนวางขนทด ผชวยเลขานการ

๙. นางชญฎานนทศรเมฆ ผชวยเลขานการ

(๒) คณะอนกรรมการปฏรปกฎหมายดานประชาคมอาเซยน

๑. นางระกาวนลชนะวานชพนธ ทปรกษา

๒. นางสนไชยรส ประธานอนกรรมการ

๓. ศ.ดร.เสาวนยอศวโรจน อนกรรมการ

๔. นายชยสทธสขสมบรณ อนกรรมการ

๕. นายสมชายหอมลออ อนกรรมการ

๖. ดร.ศรประภาเพชรมศร อนกรรมการ

๗. ดร.ธเนศสจารกล อนกรรมการ

๘. นางสนทรหตถเซงกง อนกรรมการ

๙. นายอดศรเกดมงคล อนกรรมการ

287

๑๐.นางสาวปรดาศรสวสด อนกรรมการ

๑๑.นางขวญฤทยศรพฒนโกศล อนกรรมการ

๑๒.รศ.ดร.กฤตยาอาชวนจกล อนกรรมการ

๑๓.นายศราวฒประทมราช เลขานการ

๑๔.นางนชจณนนทผล ผชวยเลขานการ

๑๕.นางสาวกนกกาญจนวางขนทด ผชวยเลขานการ

๑๖.นายจลศกดแกวกาญจน ผชวยเลขานการ

๑๗.นายภมดลสรอยส�าราญ ผชวยเลขานการ

(๓) คณะอนกรรมการปฏรปกฎหมายดานแรงงาน

๑. นางสนไชยรส ประธานอนกรรมการ

๒. นายชยสทธสขสมบรณ อนกรรมการ

๓. นายชฤทธมสทธ อนกรรมการ

๔. นายโชคชยสทธาเวศ อนกรรมการ

๕. นายสวจกขณนาควชระชย อนกรรมการ

๖. นายเอกพรรกความสข อนกรรมการ

๗. นายโกวทบรพธานนทร อนกรรมการ

๘. รศ.มาลพฤกษพงศาวล อนกรรมการ

๙. นายอดศรเกดมงคล อนกรรมการ

๑๐.นางสาวปรดาศรสวสด อนกรรมการ

๑๑.นางขวญฤทยศรพฒนโกศล อนกรรมการ

๑๒.นายอครพงษเวชยานนท เลขานการ

๑๓.นางนชจณนนทผล ผชวยเลขานการ

๑๔.นางสาวกนกกาญจนวางขนทด ผชวยเลขานการ

๑๕.นางสาวคมเกลาสงสมบรณ ผชวยเลขานการ

๑๖.นายณฐวฒเรองวงศโรจน ผ ชวยเลขานการ

288

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายรายงานประจำาป๒๕๕๖

๓. คณะกรรมการพจารณาปรบปรงและพฒนากฎหมายดานความเสมอภาคระหวางเพศ

๑. รศ.วระดาสมสวสด ประธานกรรมการ

๒. นายสมชายหอมลออ กรรมการ

๓. รศ.ดร.นงเยาวเนาวรตน กรรมการ

๔. นางสาวนยนาสภาพง กรรมการ

๕. รศ.ภาวดทองอไทย กรรมการ

๖. นางสาวเยาวลกษอนพนธ กรรมการ

๗. ผศ.ดร.สชาดาทวสทธ กรรมการ

๘. รศ.ดร.สวรรณาสถาอานนท กรรมการ

๙. นางสาวอารวรรณจตทอง เลขานการ

๑๐.นางสาวณชาภาหนเนยม ผชวยเลขานการ

๑๑.นางสาวพนสขขนธาโรจน ผ ชวยเลขานการ

๑๒.นางสาวนนทพรเปงจนทร ผ ชวยเลขานการ

๑๓.นางสาวสรญชาสาธเม ผชวยเลขานการ

๑๔.นายธนกรอดมธนพงษ ผชวยเลขานการ

๑๕.นางสาววไลรตนแสงเพชร ผชวยเลขานการ

๔. คณะกรรมการพจารณาปรบปรงและพฒนากฎหมายดานทดนทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

๑. นายไพโรจนพลเพชร ประธานกรรมการ

๒. ศ.ดร.เสาวนยอศวโรจน กรรมการ

๓. ศ.ดร.บรรเจดสงคะเนต กรรมการ

๔. ดร.บณฑรเศรษฐศโรตม กรรมการ

๕. ศ.ดร.บญศรมวงศอโฆษ กรรมการ

๖. ผศ.ดร.ประภาสปนตบแตง กรรมการ

๗. ดร.เพมศกดมกราภรมย กรรมการ

๘. นายสรชยตรงงาม กรรมการ

๙. นายวรวธนธรประสาธน กรรมการ

๑๐.นางสาวศยามลไกยรวงศ กรรมการ

289

๑๑.รศ.ดร.อรพรรณณบางชางศรเสาวลกษณ กรรมการ

๑๒.นายเอนกบญมา เลขานการ

๑๓.นางสาวสรนธรภมรโชคประสพ ผชวยเลขานการ

๑๔.นางสาววลยาเจรญผล ผชวยเลขานการ

(๑) คณะอนกรรมการปฏรปกฎหมายดานทดน

๑. นายไพโรจนพลเพชร ประธานอนกรรมการ

๒. ศ.ดร.บรรเจดสงคะเนต อนกรรมการ

๓. นายเพมศกดมกราภรมย อนกรรมการ

๔. ผศ.ประภาสปนตบแตง อนกรรมการ

๕. นายโสภณชมชาญ อนกรรมการ

๖. ผศ.ดวงมณเลาวกล อนกรรมการ

๗. นายกตตพงศกมลธรรมวงศ อนกรรมการ

๘. นายประยงคดอกล�าใย อนกรรมการ

๙. นายเอนกบญมา เลขานการ

๑๐.นางสาวสรนธรภมรโชคประสพ ผชวยเลขานการ

๑๑.นายประทปมคตธรรม ผชวยเลขานการ

๑๒.นางสาวพนสขพนสขเจรญ ผชวยเลขานการ

๑๓.นางสาววลยาเจรญผล ผชวยเลขานการ

(๒) คณะอนกรรมการปฏรปกฎหมายดานสทธชมชน

๑. รศ.ดร.กตตศกดปรกต ทปรกษา

๒. นายไพโรจนพลเพชร อนกรรมการ

๓. ศ.ดร.บรรเจดสงคะเนต อนกรรมการ

๔. นายเพมศกดมกราภรมย อนกรรมการ

๕. นายสมพงษพดปย อนกรรมการ

๖. นายสญชยสตพนธวหาร อนกรรมการ

๗. นายไพสฐพาณชยกล อนกรรมการ

๘. นายกตตชยางคกล อนกรรมการ

๙. นางสนทรหตถเซงกง อนกรรมการ

290

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายรายงานประจำาป๒๕๕๖

๑๐.นายสมตรชยหตถสาร อนกรรมการ

๑๑.นายประทปมคตธรรม เลขานการ

๑๒.นายศกดณรงคมงคล ผชวยเลขานการ

๑๓.นายเอนกบญมา ผชวยเลขานการ

๑๔.นางสาวสรนธรภมรโชคประสพ ผชวยเลขานการ

๑๕.นางสาวพนสขพนสขเจรญ ผชวยเลขานการ

๑๖.นางชญฎานนทศรเมฆ ผชวยเลขานการ

(๓) คณะอนกรรมการปฏรปกฎหมายดานสงแวดลอม

๑. นายไพโรจนพลเพชร อนกรรมการ

๒. ศ.บญศรมวงศอโฆษ อนกรรมการ

๓. นายวรวธนธรประสาธน อนกรรมการ

๔. นายสรชยตรงงาม อนกรรมการ

๕. นายบณฑรเศรษฐศโรตม อนกรรมการ

๖. นายกฤษฎาบญชย อนกรรมการ

๗. นายสญชยสตพนธวหาร อนกรรมการ

๘. นางสาวเพญโฉมแซตง อนกรรมการ

๙. นางภารณสวสดรกษ อนกรรมการ

๑๐.นายหาญณรงคเยาวเลศ อนกรรมการ

๑๑.นายเอนกบญมา เลขานการ

๑๒.นางสาวสรนธรภมรโชคประสพ ผชวยเลขานการ

๑๓.นายประทปมคตธรรม ผชวยเลขานการ

๑๔.นางสาวพนสขพนสขเจรญ ผชวยเลขานการ

๑๕.นายณฐวฒเรองวงศโรจน ผ ชวยเลขานการ

(๔) คณะอนกรรมการปฏรปกฎหมายดานแรและพลงงาน

๑. นายเดชรกษสขก�าเนด ทปรกษา

๒. นายไพโรจนพลเพชร อนกรรมการ

๓. นายสรชยตรงงาม อนกรรมการ

๔. รศ.ดร.วจตราวเชยรชม อนกรรมการ

291

๕. นางสาวจนทมาธนาสวางกล อนกรรมการ

๖. ผศ.ดร.ประสาทมแตม อนกรรมการ

๗. ผศ.ดร.นนทวชรนวตระกลพสทธ อนกรรมการ

๘. นายเลศศกดค�าคงศกด อนกรรมการ

๙. นายสวทยกหลาบวงษ อนกรรมการ

๑๐.นายอฐบรณอนวงษา อนกรรมการ

๑๑.นางสาวสรนธรภมรโชคประสพ เลขานการ

๑๒.นายเอนกบญมา ผชวยเลขานการ

๑๓.นายประทปมคตธรรม ผชวยเลขานการ

๑๔.นางสาวพนสขพนสขเจรญ ผชวยเลขานการ

๑๕.นางชญฎานนทศรเมฆ ผชวยเลขานการ

(๕) คณะอนกรรมการปฏรปกฎหมายดานทรพยากรน�า

๑. นายไพโรจนพลเพชร ประธานอนกรรมการ

๒. นายวรวธนธรประสาธน อนกรรมการ

๓. นายเลอศกดรวตระกลไพบลย อนกรรมการ

๔. รศ.กอบกลรายะนาคร อนกรรมการ

๕. นางยพาภสาหส อนกรรมการ

๖. นายหาญณรงคเยาวเลศ อนกรรมการ

๗. นายธวชชยรตนซอน อนกรรมการ

๘. นายแมนปโรทกานนท อนกรรมการ

๙. นายกมลเปยมสมบรณ อนกรรมการ

๑๐.นางนรวานพพธสมบต อนกรรมการ

๑๑.นางสาวสรนธรภมรโชคประสพ เลขานการ

๑๒.นายเอนกบญมา ผชวยเลขานการ

๑๓.นายประทปมคตธรรม ผชวยเลขานการ

๑๔.นางสาวพนสขพนสขเจรญ ผชวยเลขานการ

๑๕.นายภมดลสรอยส�าราญ ผชวยเลขานการ

292

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายรายงานประจำาป๒๕๕๖

๕. คณะกรรมการเฉพาะเรองเกยวกบการตรวจสอบการใชอ�านาจรฐ

๑. นายสขมพงศโงนค�า ประธานกรรมการ

๒. ศ.ดร.เสาวนยอศวโรจน กรรมการ

๓. นายสมชายหอมลออ กรรมการ

๔. ดร.จตรงคบณยรตนสนทร กรรมการ

๕. นายจเรพนธเปรอง กรรมการ

๖. นายดสทตโหตระกตย กรรมการ

๗. นายสงดปถว กรรมการ

๘. นายสมศกดสรยมงคล กรรมการ

๙. นายนทธรมชย กรรมการ

๑๐.ผศ.ดร.ภมมลศลป กรรมการ

๑๑.นายสทธชยลมเลศเจรญวนช กรรมการ

๑๒.นายสรลสนธก กรรมการ

๑๓.นายขรรคชยคงเสนห กรรมการ

๑๔.นายประทปคงสนท กรรมการ

๑๕.นายมณเฑยรเจรญผล กรรมการ

๑๖.นางสาวอ�าพาวาณชชชวาล เลขานการ

๑๗.นางสาวพชรวลยมงคละศร ผ ชวยเลขานการ

๑๘.นางสาววไลรตนแสงเพชร ผชวยเลขานการ

๖. คณะกรรมการพจารณาปรบปรงและพฒนากฎหมายดานกระบวนการยตธรรม

๑. ดร.กตตพงษกตยารกษ ทปรกษา

๒. นายสมชายหอมลออ ประธานกรรมการ

๓. นายไพโรจนพลเพชร กรรมการ

๔. นายสขมพงศโงนค�า กรรมการ

๕. ศ.ดร.เสาวนยอศวโรจน กรรมการ

๖. นายประสงคเลศรตนวสทธ กรรมการ

๗. รศ.วระดาสมสวสด กรรมการ

293

๘. นายชาญเชาวนไชยานกจ กรรมการ

๙. นางสาวญาดาหตถธรรมนญ กรรมการ

๑๐.รศ.ณรงคใจหาญ กรรมการ

๑๑.ผศ.ดร.ธานวรภทร กรรมการ

๑๒.นายรษฎามนรษฎา กรรมการ

๑๓.นายเรองรวพชยกล กรรมการ

๑๔.ศ.ดร.อดมรฐอมฤต กรรมการ

๑๕.นายวลลภนาคบว กรรมการ

๑๖.รศ.ดร.จฑารตนเอออ�านวย กรรมการ

๑๗.นายศราวฒประทมราช เลขานการ

๑๘.นางภทรนทรสนนย ผชวยเลขานการ

๑๙.นายจลศกดแกวกาญจน ผชวยเลขานการ

๒๐.นางสาวกญญรตนวภาตะวต ผชวยเลขานการ

๒๑.นางสาววลยาเจรญผล ผชวยเลขานการ

(๑) คณะอนกรรมการปฏรปกฎหมายดานนตวทยาศาสตร

๑. นายนตสตระเบยบธรรม ทปรกษา

๒. นายวสนตพานช ทปรกษา

๓. ศ.(เกยรตคณ)นพ.วฑรยองประพนธ ทปรกษา

๔. นายสมชายหอมลออ ประธานอนกรรมการ

๕. นายสขมพงศโงนค�า อนกรรมการ

๖. นพ.กนตทองแถมณอยธยา อนกรรมการ

๗. นางสาวฐตารยเอออ�านวย อนกรรมการ

๘. รศ.ณรงคใจหาญ อนกรรมการ

๙. นายปรดานาคผว อนกรรมการ

๑๐.นพ.พรเพชรปญจปยะกล อนกรรมการ

๑๑.นางยพาภสาหส อนกรรมการ

๑๒.นพ.วสตรฟองศรไพบลย อนกรรมการ

๑๓.นายศกดชยอศวนอานนท อนกรรมการ

294

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายรายงานประจำาป๒๕๕๖

๑๔.นายสทธพงศจนทรวโรจน อนกรรมการ

๑๕.เลขาธการคปก. อนกรรมการ

๑๖.นางสาวกญญรตนวภาตะวต อนกรรมการและเลขานการ

๑๗.นางภทรนทรสนนย ผชวยเลขานการ

๑๘.นายจลศกดแกวกาญจน ผชวยเลขานการ

๑๙.นายธรพงศเพชรสก ผชวยเลขานการ

(๒) คณะอนกรรมการปฏรปกฎหมายดานการศกษานตศาสตร

๑. รศ.ดร.วรากรณสามโกเศศ ทปรกษา

๒. ศ.วทตมนตาภรณ ทปรกษา

๓. นายไพโรจนพลเพชร ประธานอนกรรมการ

๔. รศ.วระดาสมสวสด อนกรรมการ

๕. รศ.ดร.กตตศกดปรกต อนกรรมการ

๖. รศ.ดร.จฑารตนเอออ�านวย อนกรรมการ

๗. รศ.ดร.เดชาสงขวรรณ อนกรรมการ

๘. ผศ.ดร.ธานวรภทร อนกรรมการ

๙. ดร.นฤมลทบจมพล อนกรรมการ

๑๐.รศ.มาลพฤกษพงศาวล อนกรรมการ

๑๑.ผศ.ดร.วชยศรรตน อนกรรมการ

๑๒.รศ.สมชายปรชาศลปกล อนกรรมการ

๑๓.นางภทรนทรสนนย เลขานการ

๑๔.นางนชจณนนทผล ผชวยเลขานการ

๑๕.นายเลศศกดตนโต ผชวยเลขานการ

๑๖.นางสาวพนสขพนสขเจรญ ผชวยเลขานการ

๑๗.นายภมดลสรอยส�าราญ ผชวยเลขานการ

(๓) คณะอนกรรมการปฏรปกฎหมายเกยวกบยาเสพตด

๑. นายชาญเชาวนไชยยานกจ ทปรกษา

๒. ศ.ดร.อดมรฐอมฤต ประธานอนกรรมการ

๓. นายกอบกลจนทวโร อนกรรมการ

295

๔. นพ.โกวทยงวานชจต อนกรรมการ

๕. รศ.ดร.เดชาสงขวรรณ อนกรรมการ

๖. ผศ.ดร.ธานวรภทร อนกรรมการ

๗. นางเรองรวพชยกลนาย อนกรรมการ

๘. นายวระพนธงามม อนกรรมการ

๙. นางสาวสภทรานาคะผว อนกรรมการ

๑๐.นางสาวหทยกาญจนเรณมาศ อนกรรมการ

๑๑.นางอญชลศรทรพย อนกรรมการ

๑๒.นพ.จโรจสนธวานนท อนกรรมการ

๑๓.นางสาวรนวดสวรรณมงคล อนกรรมการ

๑๔.นายศราวฒประทมราช เลขานการ

๑๕.นางภทรนทรสนนย ผชวยเลขานการ

๑๖.นางสาวณชาภาหนเนยม ผชวยเลขานการ

๑๗.นายภาณวฒอยเยน ผชวยเลขานการ

๑๘.นายธรพงศเพชรสก ผชวยเลขานการ

(๔) คณะอนกรรมการพจารณารางกฎหมายเกยวกบการนรโทษกรรมและการปรองดอง

๑. รศ.ดร.โคทมอารยา ประธานอนกรรมการ

๒. นายไพโรจนพลเพชร อนกรรมการ

๓. รศ.ดร.กฤตยาอาชวนจกล อนกรรมการ

๔. รศ.ดร.กตตศกดปรกต อนกรรมการ

๕. ดร.นฤมลทบจมพล อนกรรมการ

๖. นายปรดาเตยสวรรณ อนกรรมการ

๗. ศ.สรชยหวนแกว อนกรรมการ

๘. นายอดลยเขยวบรบรณ อนกรรมการ

๙. นายศราวฒประทมราช เลขานการ

๑๐.นายเลศศกดตนโต ผชวยเลขานการ

๑๑.นางสาวกญญรตนวภาตะวต ผชวยเลขานการ

๑๒.นายบณฑตหมอเกษ ผชวยเลขานการ

๑๓.นางสาวจฑามาศอ�าส�าโรง ผชวยเลขานการ

296

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายรายงานประจำาป๒๕๕๖

(๕) คณะอนกรรมการพจารณารางกฎหมายดานการศกษาการด�าเนนคดทเปนธรรม(FairTrial)

๑. ศ.(พเศษ)กลพลพลวน ทปรกษา

๒. Ms.KalpalataDutta อนกรรมการ

๓. นายสมชายหอมลออ อนกรรมการ

๔. นางสาวจนทมาธนาสวางกล อนกรรมการ

๕. ผศ.ดร.ธานวรภทร อนกรรมการ

๖. ดร.พญ.ปานใจโวหารด อนกรรมการ

๗. พ.อ.ปยะวฒกกงเกต อนกรรมการ

๘. นางเรองรวพชยกล อนกรรมการ

๙. รศ.สมชายปรชาศลปกล อนกรรมการ

๑๐.นายน�าแทมบญสลาง อนกรรมการ

๑๑.นายศราวฒประทมราช เลขานการ

๑๒.นางภทรนทรสนนย ผชวยเลขานการ

๑๓.นายจลศกดแกวกาญจน ผชวยเลขานการ

๑๔.นางสาวกญญรตนวภาตะวต ผชวยเลขานการ

๑๕.นางสาวภทรานษฐเยาด�า ผชวยเลขานการ

๑๖.นายบณฑตหอมเกษ ผชวยเลขานการ

๑๗.นางสาวพณณชตาอทธมงคลวฒน ผ ชวยเลขานการ

๗. คณะกรรมการพจารณาปรบปรงและพฒนากฎหมายวาดวยหลกประกนทางธรกจ

๑. ศ.ดร.ก�าชยจงจกรพนธ ประธานกรรมการ

๒. นายสขมพงศโงนค�า กรรมการ

๓. นายกฤษฎาจนะวจารณะ กรรมการ

๔. นายทวศกดเดชเดโช กรรมการ

๕. รศ.ธวชชยสวรรณพานช กรรมการ

๖. นายธรเดชนรตถรกษา กรรมการ

๗. นายพสษฐอศววฒนาพร กรรมการ

๘. นายธรวฒนธญลกษณภาคย กรรมการ

297

๙. ศ.ดร.ศกดาธนตกล กรรมการ

๑๐.ผแทนคณะกรรมการรวม๓สถาบน กรรมการ

๑๑.ผแทนสมาคมธนาคารไทย กรรมการ

๑๒.รศ.ไพฑรยคงสมบรณ กรรมการ

๑๓.นายชยรนทรธรรมอมรพงศ เลขานการ

๑๔.นายปองพลประยงค ผ ชวยเลขานการ

๑๕.นายคงฤทธสงวนศกด ผ ชวยเลขานการ

๑๖.นางสาวพณณชตาอทธมงคลวฒน ผ ชวยเลขานการ

๘. คณะกรรมการเฉพาะเรองดานกฎหมายเอกชนและธรกจ

๑. ศ.ดร.เสาวนยอศวโรจน ประธานกรรมการ

๒. นายสขมพงศโงนค�า กรรมการ

๓. รศ.จกรพงษเลกสกลไชย กรรมการ

๔. นางจมพตาเรองวชาธร กรรมการ

๕. ดร.ธเนศสจารกล กรรมการ

๖. รศ.ธตพนธเชอบญชย กรรมการ

๗. นายบดนทรอศวาณชย กรรมการ

๘. นายบ�ารงตนจตตวฒน กรรมการ

๙. ผศ.ดร.พนยณนคร กรรมการ

๑๐.นายรจระบนนาค กรรมการ

๑๑.ศ.สษมศภนตย กรรมการ

๑๒.เลขาธการคปก. กรรมการ

๑๓.นายธรวฒนจนทรสมบรณ กรรมการ

๑๔.ผแทนสภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย กรรมการ

๑๕.ศ.ดร.ไผทชตเอกจรยกร กรรมการ

๑๖.นายชยรนทรธรรมอมรพงศ เลขานการ

๑๗.นางสาวพจนาวรรณพฒภาษ ผชวยเลขานการ

๑๘.นายคงฤทธสงวนศกด ผ ชวยเลขานการ

๑๙.นางชญฎานนทศรเมฆ ผชวยเลขานการ

298

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายรายงานประจำาป๒๕๕๖

(๑) คณะอนกรรมการปฏรปกฎหมายดานการขนสง

๑. ศ.ดร.เสาวนยอศวโรจน ประธานอนกรรมการ

๒. ผศ.ชยนตไกรกาญจน อนกรรมการ

๓. นายทวศกดเอออมรวนช อนกรรมการ

๔. นายบดนทรอศวาณชย อนกรรมการ

๕. ศ.ดร.ไผทชตเอกจรยากร อนกรรมการ

๖. นายพสษฐอศววฒนาพร อนกรรมการ

๗. รศ.ดร.รธรพนมยงศ อนกรรมการ

๘. นายสจนตชยมงคลานนท อนกรรมการ

๙. ผแทนกรมเจาทา อนกรรมการ

๑๐.ผแทนกระทรวงคมนาคม อนกรรมการ

๑๑.นายสมชายพพธวฒน อนกรรมการ

๑๒.นายคงฤทธสงวนศกด เลขานการ

๑๓.นางสาวพจนาวรรณพฒภาษ ผชวยเลขานการ

๑๔.นางชญฎานนทศรเมฆ ผชวยเลขานการ

(๒) คณะอนกรรมการปฏรปกฎหมายดานการคมครองผบรโภค

๑. ศ.สษมศภนตย ประธานอนกรรมการ

๒. รศ.จกรพงษเลกสกลไชย อนกรรมการ

๓. ดร.ดวงทพยบญปลก อนกรรมการ

๔. นายธรวฒนจนทรสมบรณ อนกรรมการ

๕. นายพสษฐอศววฒนาพร อนกรรมการ

๖. นายสขมพงศโงนค�า อนกรรมการ

๗. ศ.ดร.เสาวนยอศวโรจน อนกรรมการ

๘. ผแทนหอการคาไทย อนกรรมการ

๙. ผแทนสภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย อนกรรมการ

๑๐.ผแทนสภาทนายความ อนกรรมการ

๑๑.ผแทนสมาคมธนาคารไทย อนกรรมการ

๑๒.เลขาธการมลนธเพอผบรโภค อนกรรมการ

๑๓.นางสาวพชรวลยมงคละศร เลขานการ

299

(๓) คณะอนกรรมการปฏรปกฎหมายดานธรกรรมทางอเลกทรอนกส

๑. ผศ.ดร.พนยณนคร ประธานอนกรรมการ

๒. นายบ�ารงตนจตตวฒน อนกรรมการ

๓. นายพสษฐอศววฒนาพร อนกรรมการ

๔. นายไพบลยอมรภญโญเกยรต อนกรรมการ

๕. นายมารคเจรญวงศ อนกรรมการ

๖. ศ.ดร.เสาวนยอศวโรจน อนกรรมการ

๗. นายสขมพงศโงนค�า อนกรรมการ

๘. ผศ.อทธพลศรเสาวลกษณ อนกรรมการ

๙. ผแทนกระทรวงICT อนกรรมการ

๑๐.ผแทนกรมพฒนาธรกจการคา อนกรรมการ

๑๑.ผแทนกรมศลกากร อนกรรมการ

๑๒.นายกสมาคมการขายตรงไทย อนกรรมการ

๑๓.นางสาวพชรวลยมงคละศร เลขานการ

(๔) คณะอนกรรมการปฏรปกฎหมายดานการแขงขนทางการคาและการปองกนการผกขาด

๑. ศ.ดร.เสาวนยอศวโรจน ประธานอนกรรมการ

๒. รศ.ดร.ถวลนลใบ อนกรรมการ

๓. ดร.เดอนเดนนคมบรรกษ อนกรรมการ

๔. นายวชชจระแพทย อนกรรมการ

๕. นายปรดาเตยสวรรณ อนกรรมการ

๖. นายสนตชยสารถวลยแพศย อนกรรมการ

๗. ศ.ดร.ศกดาธนตกล อนกรรมการ

๘. ผแทนมลนธเพอผบรโภค อนกรรมการ

๙. รศ.ดร.ลาวณยถนดศลปกล อนกรรมการ

๑๐.นายการณกตตสถาพร อนกรรมการ

๑๑.ดร.กมลวรรณจรวศษฎ อนกรรมการ

๑๒.นายปองพลประยงค เลขานการ

๑๓.นางสาวพชรวลยมงคละศร ผ ชวยเลขานการ

๑๔.นางสาวพณณชตาอทธมงคลวฒน ผ ชวยเลขานการ

300

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายรายงานประจำาป๒๕๕๖

(๕) คณะอนกรรมการปฏรปกฎหมายดานการประกอบธรกจคนตางดาวการสงเสรมการลงทนและการธนาคาร

๑. ศ.ดร.เสาวนยอศวโรจน ประธานอนกรรมการ

๒. นายโกศลฉนธกล อนกรรมการ

๓. รศ.ดร.พศวาทสคนธพนธ อนกรรมการ

๔. รศ.ดร.ลาวณยถนดศลปกล อนกรรมการ

๕. ผศ.อทธพลศรเสาวลกษณ อนกรรมการ

๖. นายสทรโตโพธไทย อนกรรมการ

๗. นายธวชชยทพยโสภณ อนกรรมการ

๘. รศ.นเรศรเกษะประกร อนกรรมการ

๙. นายประเสรฐภพงษ อนกรรมการ

๑๐.นางสาวลคนาลกษณศร เลขานการ

๑๑.นางสาวพชรวลยมงคละศร ผ ชวยเลขานการ

๑๒.นายธรพงศเพชรสก ผชวยเลขานการ

๙. คณะกรรมการเฉพาะเรองดานการปรบปรงและพฒนากฎหมายเกยวกบการปฏรปการศกษา

๑. ศ.ดร.คณตณนคร ประธานกรรมการ

๒. นางสนไชยรส กรรมการ

๓. ศ.ดร.เสาวนยอศวโรจน กรรมการ

๔. ศ.ดร.บรรเจดสงคะเนต กรรมการ

๕. นายสมชายหอมลออ กรรมการ

๖. นายสขมพงศโงนค�า กรรมการ

๗. รศ.วระดาสมสวสด กรรมการ

๘. ศ.ดร.นครนทรเมฆไตรรตน กรรมการ

๙. รศ.ดร.สมนกเออจระพงษพนธ กรรมการ

๑๐.ศ.ดร.อดมรฐอมฤต กรรมการ

๑๑.รองเลขาธการคปก.(ฝายวชาการ) กรรมการ

๑๒.ศ.ดร.สรพลนตไกรพจน กรรมการ

301

๑๓.นางสาวลดดาวลยตนตวทยาพทกษ เลขานการ

๑๔.นายศราวฒประทมราช ผชวยเลขานการ

๑๕.นางภทรนทรสนนย ผชวยเลขานการ

๑๖.นายเลศศกดตนโต ผชวยเลขานการ

๑๗.นางสาวพณณชตาอทธมงคลวฒน ผ ชวยเลขานการ

๑๐.คณะกรรมการเฉพาะเรองโครงการความรวมมอทางวชาการระหวางคณะกรรมการปฏรปกฎหมายกบส�านกงาน โครงการพฒนาแหงสหประชาชาต(UNDP)

๑. นายสมชายหอมลออ ประธานกรรมการ

๒. นายไพโรจนพลเพชร กรรมการ

๓. นางเรองรวพชยกล กรรมการ

๔. นางสาวพรเพญคงขจรเกยรต กรรมการ

๕. นางสาวสฤณอาชวานนทกล กรรมการ

๖. ผแทนกระทรวงยตธรรม กรรมการ

๗. ผแทนUNDP กรรมการ

๘. ผแทนส�านกงานความรวมมอ กรรมการ

เพอการพฒนาระหวางประเทศ

กระทรวงการตางประเทศ

๙. นางสาวลดดาวลยตนตวทยาพทกษ เลขานการ

๑๐.นายวสนคณานธพงศ ผ ชวยเลขานการ

๑๑.นายศราวฒประทมราช ผชวยเลขานการ

๑๒.นางสาวอารวรรณจตทอง ผชวยเลขานการ

๑๓.นางสาววรลกษณศรใย ผชวยเลขานการ

๑๔.นางสาวสปรชาศรเอยม ผชวยเลขานการ

๑๕.นางสาวกญญรตนวภาตะวต ผชวยเลขานการ

302

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายรายงานประจำาป๒๕๕๖

๑๑.คณะกรรมการขอมลขาวสารของส�านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย

๑. ศ.ดร.ก�าชยจงจกรพนธ ประธานกรรมการ

๒. พล.อ.ชนนทรจนทรโชต กรรมการ

๓. นางเตอนใจเจรญพงษ กรรมการ

๔. นายไพโรจนเบญจมานนท กรรมการ

๕. นายวลลภนาคบว กรรมการ

๖. รศ.ร.ต.อ.สรพลจสขทรรศนย กรรมการ

๗. นางสาวสนนทจ�ารญพานชยกล กรรมการ

๘. นายสรเกยรตลมเจรญ กรรมการ

๙. นายสรชยเชอค�าเพง กรรมการ

๑๐.นางสาวสปรชาศรเอยม เลขานการ

๑๑.นางสาวสรนธรภมรโชคประสพ ผชวยเลขานการ

๑๒.นายณฐวฒเรองวงศโรจน ผ ชวยเลขานการ

(๑) คณะอนกรรมการบรหารงานดานสอสารองคกร

๑. นายประสงคเลศรตนวสทธ ประธานอนกรรมการ

๒. นางสาวอไรลกษณโนนพลกรง อนกรรมการ

๓. นางสาวสวรรณาสมบตรกษาสข อนกรรมการ

๔. นายวชตเอออารวรกล อนกรรมการ

๕. เลขาธการคปก. อนกรรมการ

๖. ผอ.ส�านกเลขาธการ อนกรรมการ

๗. นางสาวภทราภรณศรทองแท เลขานการ

๘. นางสาวนธนนทพนจสขใจ ผชวยเลขานการ

303

คณะผจดท�ารายงานประจ�าป ๒๕๕๖

(๑) นายสขมพงศโงนค�า ทปรกษาคณะท�างาน

กรรมการปฏรปกฎหมาย

(๒) ดร.ลดดาวลยตนตวทยาพทกษ ประธานคณะท�างาน

เลขาธการคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย

(๓) นางสาวลคนาลกษณศร คณะท�างาน

ทปรกษาดานการปฏรปกฎหมาย

(๔) นางวรรณวงศาสลกษณ คณะท�างาน

นกวชาการปฏรปกฎหมายช�านาญการพเศษ

(๕) นางสาวอารวรรณจตทอง คณะท�างาน

นกวชาการปฏรปกฎหมายช�านาญการพเศษ

(๖) นางสาวสปรชาศรเอยม คณะท�างาน

พนกงานบรหารงานปฏรปกฎหมายอาวโส

(๗) นางสาวสนษาบญมงม คณะท�างาน

พนกงานบรหารงานปฏรปกฎหมาย๒

(๘) นางสาวนธนนทพนจสขใจ คณะท�างาน

ผชวยนกวชาการปฏรปกฎหมาย

(๙) นายสรลมาร คณะท�างาน

ผชวยนกวชาการปฏรปกฎหมาย

(๑๐) นางสาวนชาภาหนเนยม คณะท�างาน

นตกร

(๑๑) นายนตนนทศรเมฆ เลขานการคณะท�างาน

นกวชาการปฏรปกฎหมาย

304

คณะกรรมการปฏรปกฎหมายรายงานประจำาป๒๕๕๖