1. skopski region - verzija 3

СКОПСКИОТ РЕГИОН СЕ НАОЃА ВОСЕВЕРНИОТ ДЕЛ НА РЕПУБЛИКАМАКЕДОНИЈА. ЈА ОПФАЌАСКОПСКАТА КОТЛИНА И ЗАФАЌАПОВРШИНА ОД ОКОЛУ 2.000 км .2

скопскирегион

Матка живописна клисуреста долина на реката Треска-

Matka - a picturesque canyon valley of the river Treska

Viola kosaniniiкошанинова темјанушка– ендемичен вид одкањонот на Треска

тврдинатана Јустинијан Први

ако не се почувствувадухот на Чаршијата,како да не сте билево Скопје

СКОПСКО КАЛЕ

SKOPJE KALE

СТАРА СКОПСКАЧАРШИЈА

OLD SKOPJEBAZAAR

koshan violet- an endemic sort fromthe canyon of Treska

the fortressof Justinian the First

if you haven't feltthe spirit of the bazaarlike you haven't beenin Skopje

една однајпрепознатливитецркви во Македонија

почеток на ренесансатаво фрескосликарството,140 години предренесансата во Италија

СОБОРНА ЦРКВА

THE ASSEMBLY CHURCH

СВ. ПАНТЕЛЕЈМОН

ST. PANTELEJMON

one of the mostdistinguishable churchesin Macedonia

renaissance beginningof fresco painting,140 years beforethe renaissance in Italy

Местоположба.

Реки и езера.

Клима.

Флора и фауна.

Сообраќајни правци.

Скопската Котлина еограничена со планинските масивиСкопска Црна Гора на север, Градиштанската Планина од исток, масивотМокра Планина на југ и ограноците наКараџица, Сува Гора и Жеден на запад.Регионот непосредно се допира сопрекрасните клисурести долини нареката Вардар како што се Дервенскатаи Таорската Клисура, потоа ШишевскатаКлисура на реката Треска, КачаничкатаКлисура на реката Лепенец и Бадарската Клисура на реката Пчиња.

На мал простор се среќаваат неколку големи реки кои поминуваат низ мошне живописни клисурестидолини. Најзначајни се реките Вардар,Лепенец, Пчиња, Кадина Река, МарковаРека и Треска. Од посебен интерес сеезерата Матка и Козјак во клисуресто-кањонската долина на реката Треска,потоа термоминералната бања Катланово, минералните извори во Волково идруги хидрографски објекти.

Скопскиот туристички регион сеодликува со средни годишни температури од 12 и просечна годишна количина на врнежи од околу 500 мм. Регионот се одликува со континентална клима со слаби продори од медитеранскивлијанија, а во повисоките просторипреовладува планинска клима.

Разновидниот геолошки состав, релјефната дисецираност,присуството на вода и климатските влијанија овозможиле богат растителенсвет, со разновидна дендрофлора итревна вегетација. Фауната е претставена со разновиден крупен и ситен дивеч: мечка, волк, дива коза, дива свиња,зајак, еребици и разни други видовиживотински свет од интерес затуристите.

Во Скопскиот регион се среќаваат неколку сообраќајниправци. Едниот е од Белград кон Солун,вториот од Јадранското Море кон Солун, третиот од Крива Паланка и Куманово и четвртиот, кој од Охрид и Дебарводи кон Скопје. Во контекст на туризмот е и железничкиот сообраќај и скопскиот аеродром Навака важна крстосница, покрај Скопјекако главен град на Република Македонија, присутни се уште околу 120 населби, поголем број археолошки локалитети, голем број манастири и цркви, културно-историски споменици и манифестации.

-

,

-

--

-

-C -

--

-

-

--

-

--

--

---

--

º

Александар Велики.

Location.

Rivers and Lakes.

Climate.

Flora and Fauna.

Traffic directions.

Skopje Valley is surrounded bymountain Skopska Crna Gora on thenorth, Gradishtanska Mountain from theeast, massifs Mokra Mountain on the southand parts of Karadzica, Suva Gora and Zedenon the west. This region is touching themagnificent gorge valleys of the River Vardar,such as Dervenska and Taorska Gorge thenShishevska Gorge of the River Treska,Kachanichka Gorge of the River Lepenec andBadarska Gorge of the River Pchinja.

There are several largerivers flowing through very picturesque gorgevalleys.

Particularly important are thelakes Matka and Kozjak in the gorge-canyonvalley of the River Treska, the thermo-mineral spa Katlanovo, the mineral springs inVolkovo and other hydrographical objects.

The Tourist Region of Skopje ischaracterized by average annual tempera-tures of 12 C and average of500 mm. This region is characterized bycontinental climate and weak penetration ofMediterranean influence, but mountainousclimate dominates in the higher areas.

The diverse geologicalcomposition, the relief dissection, presenceof water and climate influences have createdabundant flora with various dendro flora andherbaceous vegetation. Fauna is representedby various big and small game, such as bears,wolves, wild goats, boars, hares, partridgesand many other animal kinds attractive fortourists.

There are severalmotorways in the Region of Skopje. The firstis from Belgrade towards Thessaloniki, thesecond one is from the Adriatic Sea towardsThessaloniki, the third one is from KrivaPalanka and Kumanovo and the fourth one isfrom Ohrid and Debar leading to Skopje. Inthe context of tourism the railway and SkopjeAirport are importantBesides Skopje, which is the capital of theRepublic of Macedonia, on this importantcrossroad there are about 120 settlements, alarge number of archaeological sites, a lot ofmonasteries and churches, cultural-historicalmonuments and manifestations.

massif

The most significant rivers are Vardar,Lepenec, Pchinja, Kadina River, Markova Riverand Treska.

precipitationº

Alexander the Great .

SKOPJE REGION IS LOCATEDIN THE NORTHERN PARTOF THE REPUBLIC OFMACEDONIA. IT COVERSSKOPJE VALLEY ANDOCCUPIES ABOUT 2 000 km. .2

SKOPJEregion

7

СкопјеМЕТРОПОЛА: СПОЈ НА

ИСТОРИСКОТО НАСЛЕДСТВО

И УРБАНОТО ЖИВЕЕЊЕ

Скопје е главен градна Република Македонија.

Се наоѓа во северниот делна Република Македонија,во Скопската Котлина.

Има поволна географско-сообраќајна положба, којае предиспозиција за широкакомуникација прекупатниот, железничкиоти авионскиот сообраќај.

Скопје е град во централниот дел на Балканскиот Полуостров. Леснокомуницира сомедитеранскотоподрачје на југ иподрачјетонаСреднаи Северна Европа на север. Преку Качаничката Клисура се поврзува со

Јадранското Море. Кон исток, преку Куманово и Крива Паланка се поврзувасо Република Бугарија, кон запад се поврзува соПолог Кичевската КотлинаОхридско-преспанскиотрегиониРепубликаАлбанија.

Скопје датира одпредантичкиотпериод. Овој градимал стратешко значењево античкиот период, кога бил познат под името Скупи. Ископини од антич-киот град Скупи се наоѓаат во месноста Зајчев Рид над утоката на рекатаЛепенецвоВардар, кај денешното селоЗлокуќани. Скупибил главен граднатогашнаДарданија.

, ,

200-350

518

500.000

метринадморскависочина

годинаградот е подигнат

на сегашнотоместо

жители

metresaltitude

AD the citywas erected

on thepresent location

inhabitants

Фрлање на крстот во водите на Вардар од Камениот Мост- традиционален обичај по повод христијанскиот празник Водици

Throwing a cross in water of Vardar from the Stone Bridge -a traditional custom in honour of the Christian holiday Epiphany

6

скопски регион

SkopjeMETROPOLIS:JOINT OF HISTORICAL HERITAGEAND URBAN LIVING

Skopje is the capital of the Republic of Macedonia.

It is located in the northern part of the Republic ofMacedonia, in Skopje Valley.

It has favourable geographical and traffic position,which is a starting point for wider communication viaroad, railway and air traffic.

ЗавременаОктавијанАвгуст,околу 13-11 година п.н.е.Скупи станал легиски логор.Подоцна, Скупи станал еденод поголемите римски градовиинајзначајнанаселбанапатот од Солун кон Дунав.Градот имал форма на правоаголниксоповршинаод40хаи ѕиддебел3,2метриидобилстатус на колонија. Градот еуништен од земјотрес во 518година.

На местото од старо Скупи сепронајдени материјалнитраги, а меѓу многуте ископини значајни се деловите одтеатарот ископани во 1936година. На сегашното местоградот е подигнат по 518година.

Темелите на ново Скопје вовтората половина на VI векверојатно ги поставил царот Јустинијан I (527-565). Вонегова чест и населбата тогаш се викала ЈустинијанаПрима. Се претпоставува дека во периодот на негововладеење е изградена тврдината Кале, која се наоѓа налевата страна на реката Вардар. Следните два-три века,со продорот на Куманите и Словените, градот бил метана пљачкосувања и пустошења, така што се развивал собавно темпо. После IX век Скопје станува важновизантиско средиште. Кон крајот на X век, за време наСамуиловата држава, Скопје се споменува какоепископско седиште. Во XII век арапскиот географИдризигоспоменувакакобогатградподиметоИскубиа.

-

-

-

Skopje is a city in the central part of Balkan Peninsula. Itcommunicates easy with Mediterranean region on thesouth and regions of Central and Northern Europe on

the north. It is connected with Adriatic Sea via KachanichkaGorge. It is connected with Republic Bulgaria via KumanovoandKrivaPalankaon theeast aswell aswithRepublicAlbaniaviaPolog,KichevoValley,Ohrid-PrespaRegionon thewest.

Skopje dates back to pre-antique period. This city hadstrategic importance during antique period, it was known asSkupi. The excavations from the antique city Skupi are in thelocalityZajchevRidabove the inflowof theRiverLepenec intoVardar, which is the present village Zlokukani. Skupi was thecapital ofDardania.

7

Јапонски цреши во центарот на Скопје

Japanese cherries in the centre of Skopje

skopje reg ion

Поглед од улицата Македонијакон централниот градски плоштад и Воинот на коњ

A view from the street Macedoniatowards the central city square and The Warrior on a horse

Градот достигнува поголем напредок во времето навладеењетонацаротДушан. Во тоа времевоСкопје, какоуправно и културно средиште, се одвивала живатрговија унапредена од дубровничките трговци. ТогашвоСкопјееиздаденДушановиотЗаконик.

За време на османлиското владеење Скопје продолжилода напредува. Се доселиле турски доселеници од МалаАзија.Воградотсеизградилепоголембројџамии, амами,анови. Во Старата скопска чаршија бил изграденКуршумли-ан (оловен ан). Даут-пашиниот амам е бања

6


Skupi became a legionary camp during Octavian Augustusruleabout13-11yearBC.Afterwards, Skupibecameoneof themajor Roman cities and themost important settlement on theroute fromThessaloniki toDanube. The city had a rectangularform covering an area of 40 hectares and awallwhichwas 3, 2metres thick therefore it obtained a status of a colony. The citywas destroyed by earthquake in 518. Several material traceshave been found on the locality of ancient Skupi, and amongthe significant excavations are parts of the theatre in 1936.Thepresent citywaserectedafter theyear518.

Со стравотниот земјотрес на 26 јули 1963 година е запрено

силното поствоено развојно темпо на Скопје. Од земјотресот

со јачина од 9 степени загинале над 1.000 лица, а околу

3.000 биле потешко или полесно повредени. Од вкупниот

станбен фонд на градот биле урнати или многу тешко

оштетени околу 45% од објектите, а урнати или оштетени

биле многу јавни згради, културни објекти, индустриски

постројки. По земјотресот во 1963 година Скопје, како

град на солидарноста, израснува во уште посовремена

агломерација во која е изведен урбанистички спој

на Истокот со Западот.

The vivid established tempo in Skopje was stopped

by the devastating earthquake on 26th July,1963. There

were more than 1.000 dead and about 3.000 severely

or lightly injured in the earthquake with intensity

of 9 degrees. The total building fund in the city

was demolished or damaged about 45%, and a lot of

public buildings, cultural objects, and industrial units

were demolished or damaged. After the earthquake

in 1963, Skopje as the city of solidarity grew into more

modern agglomeration where urban linking of the East

and West was performed.

Скопje - град на солидарноста

Зградата на Старата железничкастаница, урната за време наскопскиот земјотрес во 1963 годинасо застанатиот часовникво 5 часот и 17 минути.Тука е сместен Музејот на Град Скопје.

The building at the Old Railway Stationwas demolished duringSkopje earthquake in 1963and clock's hands stoppedat 17 minutes past 5.The Museum of the City of Skopjeis located here.

Улицата - најпопуларно урбано шеталиштеМакедонија Street - the most popular urban promenadeMacedonia

Skopje the City of- Solidarity

Шеталиште по кејот на Вардар Promenade along the key of Vardar

Гордост на МакедонијаСпоменикот на Гоце Делчев,лоциран во градскиот паркво Скопје, поставен е во1947 година

The Pride of MacedoniaThe monument of GoceDelchev is located in thecity park in Skopje and itwas exposed in 1947

7

Градски парк - мирно и пријатно место среде бурниот градски живот

The City Park- quiet and pleasant place in the middle of the wild city life

подигната од големиот везир на Румелија. КамениотМост на реката Вардар е изграден во првата половина наXV век. Мостот ги спојува стариот со новиот дел наградот. Аквадуктот за Скопје е изграден кон крајот на XVвек. Се наоѓа од десната страна на стариот пат Скопје -Качаник. Одредени поправки и подобро снабдување наградот со вода биле извршени во почетокот на XIX век.Црквата еизграденаконкрајотнаXVIIвек.

Во XVII век градот бележи стопански, културен итериторијален напредок со развиено занаетчиство,трговијаипреработувачканакожи.Но, порадичума, а понаредба на австрискиот генерал Пиколомини, Скопјебило запалено во 1689 година и целосно уништено.Долго време градот не можел да се обнови и да се вратинастаротониво.

Св. Спас

The foundations of the new Skopje were probably laid in thesecond half of the sixth century by the tsar Justinian I (527-565). The settlement was named Justiniana Prima. It isassumed that Fortress Kalewas built during his rule,which ison the left side of theRiverVardar. PenetrationofKumani andSlavs in the following two-three centuries made this city atarget of plunders and devastation therefore the city wasdeveloping slowly. Skopje became a significant Byzantinecentre after the ninth century. Skopje was mentioned as anEpiscopal seat during Samuil's Empire at the end of the tenthcentury. The Arabian geographer Idrisi mentioned it as awealthycitynamedIskubia in the twelfthcentury.

skopje reg ion

Скопје е централна населба во Република Македо-

нија, која поради поволната географско-сообраќајна

положба и широкиот радиус на влијателна зона, со

својата функционална улога и состојба ги надминува

останатите градски населби во државата. Градот има

широко развиен сектор на секундарни, терцијарни

и квартарни дејности. Претставува државен адми-

нистративно-управен, економски, сообраќаен, кул-

турно-просветен и здравствен центар во земјата.

6


Повторно почнал да напредува во XIX век, особено поизградбата на Вардарската железница во 1873 година, ауште повеќе во 1888 година, кога во него се составилаМоравската со Вардарската железница. Градот бележелпостојан прилив на население. Во 1836 година броел10.000 жители, во 1858 година - 20.000 жители, при

The city had a great progress during tsar Dushan rule. Duringthat period in Skopje, a cultural and administrative centre,and there was prospering trade improved by the merchantsfromDubrovnik. In that period,Dushan'sCodewaspublishedinSkopje.

During Ottoman rule, Skopje continued to prosper. Turksfrom Little Asiamoved to Skopje. They built a lot ofmosques,Turkish baths (Hamams) and inns. Kurshumli An ( Lead Inn)was built in the Old Bazaar, Daut Pasha Hamam is a spaerected by the grand vizier of Rumelia. The Stone Bridge overthe River Vardar was built in the first half of the fifteenthcentury. The bridge connects the old part of the city to thenew one. Skopje's Aqueduct was built at the end of thefifteenth century on the old road Skopje - Kachanik. Certainrepairs were performed for better water supply in thebeginning of the nineteenth century. The Church of

was built towards the end of the seventeenthcentury.

In the seventeenth century the citywasmarked by economic,cultural and territorial prosperity as well as developedcraftsmanship, trade and leather processing. Skopje wasburnt and completely destroyed in 1689 by the order of theAustrian general Piccolomini because of the plaque. The citycould not be restored for longer period in order to match theold one. The city started to prosper again in the nineteenthcentury, especially after the constructionofVardarRailway in1873, and even better prosper in 1888 by linkingMorava andVardar Railway. The number of inhabitants was constantlyincreasing. The number of inhabitants in 1836was 10.000, in1858 - 20.000 inhabitants, at the end of the nineteenthcentury the number increased to 32.000 inhabitants andprior toBalkanWarsup to47.000 inhabitants.

St. Spas(Holy Savoir)

Skopje is the central settlement in the Republic

of Macedonia having favourable geographic-traffic

position and wide radius of influential zone as well as

its functional role and position outrivals the other city

settlements in the country. The city has wide range

of secondary, third and fourth level activities.

It represents administrative-ruling, economic, traffic,

cultural-educa tional and health centre in this country.-

Skopje - wide gravitation area

На надворешните огради на мостот Гоце Делчевсе монтирани 26 канделабри, а на двете страни

од мостот се поставени 76 рефлектори.Поставени на постаменти од 3,5 метри, четиритебронзени лавови се високи по пет метри и тежат

по пет тони. Придружните релјефи напостаментите содржат мотиви од комитството.

Градски трговски центарСо површина од 121.000 м ,ова е најголем трговскицентар на Балканот

2Trade City CentreOccupying 121.000 m ,this is the biggest tradecentre in the Balkans

2

There are 26 chandeliers set on thefence of the bridge , as well

as 76 flood lights on both sides of thebridge. There are four bronze lions fivemeters high and five tones weight, set

on platforms 3,5 meters high.

Goce Delchev

Accompanying reliefs on the platformcontain komitad ji motives.

Скопје широко гравитациско подрачје-

Аеродромот е реконструиран во 2011 година, кога

е пуштена во употреба нова терминална зграда

на површина од 40.100 м , со шест авиомостови

кон авионите и 23 места за чекирање. На приземјето

од новиот објект се наоѓа споменик на Александар

Велики, неколку штандови на авионски и рент-а-кар

компании и угостителски објект. Изградени се

пристапни патишта кон овој објект и паркинг со

капацитет од 1.300 возила, а постојната писта

е проширена за 500 метри на југ. Со модернизацијата,

аеродромот има капацитет за 4,3 милиони патници

годишно. Со меѓународните аеродроми во Скопје

и Охрид управува турската компанија ТАВ.

2

The airport was reconstructed in 2011 when new

terminal building was put into action covering an area

of 40.100 m , including six air bridges and 23 check-in

posts. Monument of Alexander the Great is located at

the ground level of the new object, several gondolas

of airplane and rent-a-car companies as well as catering

industry objects. Access roads are built towards this

object as well as parking place having capacity of 1.300

vehicles and the existing runway is widen for

500 meters at south. By doing the modernisation,

the airport has an annual capacity for 4.3 million

passengers. Turkish company TAV administers

the international airports in Skopje and Ohrid.

2

Меѓународен аеродром Александар Велики

International Airport Alexander The Great


7

Споменик наослободителите на Скопје(1941-1944), поставен предзградата на Владата наРепублика Македонија

The Monument of Liberatorsof Skopje (1941-1944),exposed in front of thebuilding of the Governmentof the Republic of Macedonia

крајот на XIX век населението се зголемило на 32.000жители, апредбалканскитевојнина47.000жители.

Со новопоставените граници кон Грцијаво 1912 година, кога целото подрачјеглавно гравитирало кон Солун, се свртело кон Скопје, така што меѓу двете свет-ски војни Скопје стопански и територи-јално напреднало. Во периодот по Прва-та светска војна, односно во 1931 година,Скопје имало 65.870 жители. По Вторатасветска војна, Скопје се развива во најго-лема и најсовремена градска населба водржавата - урбано, популациски, стопан-ски.

По1948годинаСкопјепопулацискипостојанорасте.Осо-бено засилен пораст е забележан по 1953 година, напо-редно со функционалниот напредок на градот. Освен соприроден прираст, бројот на жители се зголемил и помеханички пат: 1948 година - 88.209 жители, 1953 годи-на - 119.134 жители, 1961 година - 165.529 жители, 1971година - 312.980 жители, 1981 година - 408.143 жители,1994 година - 444.299 жители, 2002 година - 467.257 жи-тели.

Како најголема популациска агломерација, Скопје имашироко гравитациско подрачје кое ги надминува границите на Република Македонија. Напоредно со популацискиот раст, Скопје расте и територијално. Денес околуградотсеизградениголембројприградскинаселби.

-

--

�

The newly established border towards Greece in 1912, whenthe whole area previously gravitated towards Thessalonikidirected towards Skopje therefore Skopje had economic andterritorial growth between The First and SecondWorld War.Therewere65.870 inhabitants in Skopje after theFirstWorldWar i.e. in 1931. After the SecondWorldWar, Skopje grew asthe largest and the most modern city settlement in thecountryand itspopulation, economyandbuilt-upgrew, too.

Population constantly increased after 1948. This increasewas exceptionally intense after the year 1953, parallel to thefunctional progress of the city. Besides natality rate, thenumber of inhabitants was increased by mechanical way:1948 -88.209 inhabitants, 1953 -119.134 inhabitants, 1961 -165.529 inhabitants, 1971 - 312.980 inhabitants, 1981-408.143 inhabitants, 1994 - 444.299 inhabitants, 2002 -467.257inhabitants.

As the largest population agglomeration, Skopje has widearea of gravitation which goes beyond the borders of theRepublic of Macedonia. Along its population growth, Skopjeexpanded territorially as well. Nowadays, there is a largenumberof suburbs.�

6


Се смета дека просторот на тврдината Кале, познато какоСкопско Кале, бил населен уште во времето на неолитоти раното бронзено време, за што сведочат бројнитеархеолошки наоди. Самата тврдина потекнува од времето на царот Јустинијан I (535). Заради стратегискатаположба и улога тврдината низ историјата често биланапаѓана и користена од разни завојувачи. По пропаѓањето на Самуиловото царство (1018) градот бил заземенод востаниците на Петар Делјан (1014-1041). Потоа билнапаѓан од Куманите, Скитите, Печенезите и други. НаКалето се пронајдени разни археолошки остатоци. Денесскопската тврдина Кале е еден од најмаркантните објекти во Скопје со присуство на поголем број различни културни и туристички мотиви.

-

,-

,,

--

It is believed that the fortress, also familiar as SkopjeKale (Tower), was inhabited during Neolith and earlyBronze Age. There are numerous archaeological datathat can witness that. The fortress dates back in theperiod of the tsar Justinian I (535). Due to its strategiclocation and role, the fortress used to be attack and usevery frequently by different invaders. After the fall ofSamuil's Empire (1018), the city was invaded by PetarDeljan (1014-1041). Afterwards, it was attacked byKumani, Skiti, Pechenzi and some other attackers.Numerous archaeological remains have been found onthe Kale. Nowadays, Skopje's Fortress Kale is one of themost remarkable buildings in Skopje where variouscultural and tourist motives are present.

Кале Kaleтврдината на Јустинијан Први the fortress of Justinian the First

Скопското Кале претставуваеден од најпровокативните инајсложени локалитети заархеолошко истражување.Наодите на Калето датираатод предисторијата, прекуантиката и средновековието,па до турскиот период ибурниот XX век.

The Fortress Kale representsone of the most attractiveand complex localities of thearchaeological researches.Kale's findings date back fromPrehistory through Ancientand Medieval period to theTurkish period and the stormy20th century.

7

skopje reg ion

Камениот Мост на реката Вардар е изграден во првата половина на XV век. Мостот ги спојува стариот со новиот делна градот. Странични пешачки патеки се изградени во 1905година, а во последната деценија на XX век е целосно реновиран. На левата страна на реката на мостот се наоѓа спомен-плоча на стреланите граѓани на Скопје во 1944 годиназа време на фашистичката окупација.

-

-

Во својата првобитна форма, мостот имал 13 сводови, со вкупна должина од 215 метри и ширина од шест метри. Со целда се врати првобитниот изглед на Камениот Мост, од 1992година се започнати нови интервенции, со што е добиенапрвобитната ширина на мостот.

- There were 13 domes on the original bridge, having 215meters length and 6 meters width. New interventionswere started in 1992 in order to return the originalappearance of the Stone Bridge, therefore the originalwidth of the bridge is restored.

The Stone Bridge over the river Vardar was built inthe first half of the fifteenth century. The bridge linksthe old part and the new part of the city. Sidewalk pathswere built in 1905, and it was completely renovatedin the last decade of the twentieth century. On the riverleft side, there is a memorial of fired Skopje inhabitantsin 1944 during fascist occupation.

Камен Мост Stone Bridgeсимбол на Скопје од векXV the symbol of Skopje since the 15th century

Петар Карпош, непокорен ајдутин, предводник на големото народно востание од 1689година против Османлиската Империја, познато како Карпошово востание, во кое билеослободени териториите на Крива Паланка,Кратово и Кумановско. Се прогласил за крална Куманово. Набиен е на колец од страна наОсманлиите на Камениот Мост во Скопје во1689 година. Споменикот на Карпош е поставен на источната страна од Камениот Мост,на левиот брег на Вардар.

-

-

-

Petar Karposh, unbreakable rebel, leaderof the great national rebellion in 1689against Ottoman Imperia, known asKarposh Rebellion, when the territories ofKriva Palanka, Kratovo and Kumanovo areawere liberated. He proclaimed himself tobe the King of Kumanovo. He was squashedonto a club by the Ottoman Turks in Skopjein 1689. The monument of Karposh is seton the eastern side of the Stone Bridge, onthe left bank of the Vardar.

6


Порта Македонија Gate Macedonia

симбол на големата историскапобеда создавањето на независнаи суверена Република Македонија

-symbol of great historical victory- the creation of independentand sovereign Republic of Macedonia

Изградена е во 2011 година, а пуштенае во употреба на Божиќ 2012 година.Објектот има димензии од 20 на 10 метрии висо-чина од 21 метар. Фасадата јакрасат 32 релјефи во длабока резба,со вкупна површина од 193 м .

На релјефите се прикажани сцени од праисторијата преку наколната населба воЗаливот на коските, од антиката со Филипи Александар Македонски, од римскиотпериод со Јустинијан I, од средниот век соЦар Самуил, Крале Марко и Карпош, па до

век со Илинден, АСНОМ, Егзодусот одЕгејска Македонија и 8 септември 1991година - прогласувањето на независнаМакедонија.

На објектот се наоѓаат и релјефи на манастирот претставена еохридска куќа, Даут-пашиниот амам, Мостот на поезијата во Струга. Во внатрешноста има продавница за сувенири и галериски простор на две нивоа, а најгоре платформа за набљудување.

2

-

IIIII

XX

-

---

-

Св. Јован Бигорски,

Built in 2001 and put into action onChristmas 2012. The facility has dimen-sions from 20x10 meters and 21 metersheight. The front is decorated by 32 reliefsin deep carving, and total area of 193 m .

Scenes from prehistoric periods arepresented starting from the pile-dwellingin the Gulf of Bones, from the antique withPhilip II Alexander III ,from the Roma period with Justinian I, themiddle century of Tsar Samuil, Krale Markoand Karposh, till the th century andIlinden, ASNOM, The Exodus of AegeanMacedonia and 8th of September 1991 -the declaring of independent Macedonia.

Reliefs of St. Jovan Bigorski are located atthe facility, then the Ohrid house, Daut-Pashin Hamam, Struga's Bridge of Poetry.Souvenir shops have been found in theinner part as well as gallery at two levelsincluding surveillance platform at thehighest.

2

and of Macedon

20

Релјефи од историјата,културата и традицијатана овие просториRelief from the history,culture and traditionof these areas

Во горниот делод фасадата,на четирите аглисе поставени скулптурина човечки фигурилиени во бронза

In the upper partof the front, sculpturesof four human bodiesin cast bronze areset out at four angles

Плоштад Македонија Square Macedonia

основна врска на градските целиниод левата и десната страна на Вардар

the core link of the city unitson the left and right Vardar sides

Плоштадот во Скопје поцелосно е оформен вопериодот меѓу двете светски војни, поточно од 1920 до1940 година. Лоциран е во контекст на Камениот Мост,како основна врска на градските целини од левата и десната страна на Вардар. Околу него биле лоцирани важниобјекти: Народната банка, Поштата, Офицерскиот дом,Стоковната куќа , хотелот , Ристиќеватапалата. Но, по Втората светска војна, а особено по катастрофалниот земјотрес од 1963 година, дел од објектите сесрушиле, така што денес плоштадот во Скопје има нештопоинаков распоред, но и натаму до него или во негованепосредна близина се наоѓаат важни управно-административни, културни, трговски, банкарски, угостителско-туристички и други објекти Во негова непосредна близинае и Плоштадот со како вистинска за влез на плоштадот.

Македонија

На-Ма Македонија

Пела Портата Македонија,порта

-

-

-

.-

The Square in Skopje was more preciselyshaped during the period between the First and SecondWorld War i.e. from 1920 to 1940. Its location is in thecontext of the Stone Bridge the core link of the city unitson the left and right Vardar sides. There were situatedimportant objects around it: The National Bank, The PostOffice, Officer's House, The Department Store thehotel Ristikjeva Palace. However, after theSecond World War and especially after the disastrousearthquake in 1963, a part of the objects were demolishedtherefore the square in Skopje has quite different looknow. There are very important administrative, cultural,trade, bank, catering tourist and other buildings in itssurrounding. In the vicinity of Square theSquare with Gate is located, as a realon the entrance of the square.

Macedonia

Na-Ma,Macedonia,

Macedonia,Pela Macedonia gate

7

skopje reg ion

Воин на коњ Warrior on a horse

споменик наАлександар МакедонскиIII

a monument ofAlexander III of Macedon

Поставен на централна позиција наплоштадот споменикоте свечено промовиран на 8 септември2011 година, по повод 20-годишнинатаод прогласувањето независностна Република Македонија.

Македонија,

Located at central position of Squarethe monument has been

officially promoted on 8th of September2011, on the occasion of 20 years fromthe declaration of independenceof the Republic of Macedonia.

Macedonia,

7

skopje reg ion

Споменикот е композиција од повеќе елементи.Бронзениот споменик на Александар има висинаод 14,5 метри и тежи 30 тони. Во средината на десетметри високиот столб е поставен воинот Александар IIIМакедонски, познат како Александар Велики, со погледкон изгревот на сонцето. На тој постамент има три прстенисо монтирани плочи, на кои се претставени три битки.Меѓу нив има три прстени од бронза, со декорација иукрасни релјефи. Околу столбот е фонтаната, надополнетасо осум војници од бронза високи по три метри и осумлавови, високи по два и пол метри, од кои четирисе свртени кон фонтаната. Споменикот е делона Валентина Каранфилова - Стефанова.

The monument is a composition of several elements.The bronze monument of Alexander is 14.5 meters highand 30 tones weight.

has been set outin the middle of ten meters high pillar focused at the sunrise.The rings including assembled plates are put on that lecternpresenting three battles. Three bronze rings including decora-tion and decorative reliefs are located among them. Thefountains is around the pillar, complemented with eight threemeters high soldiers in bronze and eight two and half metershigh lions, four of them looked on to the fountain.The monument is art of Valentina Karanfilova - Stefanova.

The warrior Alexander III of Macedon,commonly known as Alexander the Great,

Дел од украсните релјефи и инсталациите на фонтаната

Part of the decorative reliefs fountain installationsand

Мозаик на дното на постаментот

Mosaic of the lectern bottom

6

Споменици во централното градско подрачје

Во периодот од 2010 до 2012 година Плоштадот Македонија езбогатен со неколку споменици на познати македонски револуционери од времето на Илинден 1903 и АСНОМ 1944 година.Непосредно покрај Камениот Мост, гордо кон плоштадот се издигаат спомениците на македонските револуционери Гоце Делчев иДаме Груев. Наспроти нив во мермерна карпа е извајан споменикот на првиот претседател на Президиумот на Народнотособрание на Народна Република Македонија, Методија Андонов -Ченто, висок пет метри и тежок 25 тони.

-

-

-

Гоце Делчев (1872-1903), македонскиреволуционер, борец за ослободувањена Македонија од османлиското ропство

Даме Груев (1871-1906),македонски револуционер,организатор на Смилевскиот конгреси поборник за кревање на Илинденското востаниеDame Gruev (1871-1906), a Macedonian revolutionary,the organizer of Smilevo Congressand a fighter for rising of Ilinden Uprising

Goce Delchev (1872-1903), a Macedonianrevolutionary, fighter for liberationof Macedonia from Ottoman occupation

Гемиџиите дејствувале како таен македонски анархистички кружок, составен одповеќе млади Македонци, револуционери-анархисти, познати по Солунските атентатиод април 1903 година. Икони на македонското револуционерно движење за слободаи човекови права.

-

-

Ѓорѓија Пулевски(1817-1893), писателна кратки дела, лексикограф, историчар ивоен водач. Автор е напрвата печатена македонска граматика и наеден од првите речници на македонски јазик. Роден е во Галичник, бил печалбар-ѕидар во Романија, а починал во Софија.

-

-

-----

Димитрија Чуповски(1878-1940), револуционер,политичар, дипломат, публицист,научник, издавач, историчар, картограф и филолог, заштитник ибранител на македонската национална самобитност, особено активен по поделбата на Македонија во1913 година. Работел во СанктПетербург, каде починал.

-

--

Dimitrija Chupovski(1878-1940), revolutionary,politician, diplomat,publicist, scientists, editor,historian, andphilologist, protector anddefender of Macedoniannational originality, inparticular active after thepartition of Macedonia in1913. He worked in SaintPetersburg where he died.

cartographer

Gjorgjija Pulevski(1817-1893), writerof short works,lexicographer,historian andmilitary leader. He isan author of the firstprinted Macedoniangrammar and one ofthe first dictionariesin Macedonianlanguage. He wasborn in Galichnik,fortune seeker-builder in Romaniaand he died in Sofia.

The Boatmen acted as secret Macedoniananarchist group consisted of several youngMacedonians, revolutionist-anarchists, knownas Assassins of Salonica from April 1903. Iconsof Macedonian revolutionary movements forfreedom and human rights.

Спроти споменикот на Ченто, а веднаш до грандиозниотсе издига петметарската мермерна статуа на Цар Самуил,

поставена на постамент во висина од 3,5 метри. На самиот плоштад е поставен споменикот на Димитрија Чуповски, а во паркот„Жена борец“ спроти Собранието на Република Македонија,поставено е спомен-обележје на Првото заседание на АСНОМ.

На кејот на Вардар, во близина на Камениот Мост од страната наплоштадот, се наоѓа белиот мермерен споменик на ЈустинијанПрви, висок пет метри, поставен на постамент од 3,5 метри.Наспроти него се поставени фигурите на Гемиџиите изработениод бронза. Близу Камениот Мост од страната на Старата Чаршијасе поставени бронзените споменици на ајдутскиот војвода ПетарКарпош и на Ѓорѓија Пулевски, како и на Св. Кирил и Методиј и Св.Климент и Наум Охридски.

Воин накоњ,

-

7

Monuments in the central city area

During this period from 2010 to 2012, The Square Macedonia hasbeen enriched by several monuments of famous Macedonianrevolutionaries from Ilinden period 1903 and ASNOM (Anti-FascistAssembly of the National Liberation of Macedonia) 1944. Next to theStone Bridge, the monuments of Macedonian revolutionaries GoceDelchev and Dame Gruev are erected proudly. Opposite of them isthe marble sculpture of Metodija Andonov - Chento, the firstpresident of the Presidium of the National Assembly of People'sRepublic of Macedonia, five meters high and weighs 25 tones.

Јустинијан I (483-565)византиски цар, императорна Источното Римско Царство (527-565 г.), кодификатор на римското право,еден од најзначајните личности во доцната антика,роден во денешното селоТаор кај Скопје

,

--

-

Justinian I (483-565),tsar, imperator of

Eastern Roman Empire (527 -565), codifier of Roman law,one of the most significantpersons in the late antique,born in current village Taornear Skopje

Byzantine

Методија Андонов - Ченто(1902–1957), првиот претседателна Президиумот на НароднотоСобрание на Народна РепубликаМакедонија Поставен е на местотона кое пред земјотресот во 1963

година се наоѓал хотелотМакедонија, каде Ченто живеелдодека бил на чело наПрезидиумот на АСНОМ.

.

Спомен-обележјето на Првото заседание на АСНОМ есоставено од десет бронзени скулптури на делегати назаседанието, од кои три во седечка позиција, со висина од3,2 метри и седум во стоечка позиција со висина од 4 метри.Во стоечка позиција се претставени Панко Брашнаров,Кирил Петрушев, Емануел Чучков, Тихомир Милошевски,Тодор Стојанов - Ѕвездин, Киро Глигоров и ВеселинкаМалинска, а во седечка Бане Андреев, Методија Андонов -Ченто и Михајло Апостолски. Постаментот е украсен со 10релјефи во бронза со вкупна површина од 21,6 м .2

Memorial of the First Assembly of ASNOM consists of ten bronzesculptures of assembly delegates, three of them in sitting position and 3,2meters height and seven of standingposition having height of 4 meters.Panko Brashnarov, Kiril Petrushev,Emanuel Chuchkov, TihomirMiloshevski, Todor Stojanov-Dzvezdin,Kiro Gligorov and Veseleinka Malinskaare presented in standing position, andBane Andreev, Metodija Andonov-Chentoand Mihajlo Apostolski in sitting .The lectern is decorated by 10 reliefs inbronze covering a total area of 21.6 m .

position

2

Metodija Andonov - Chento(1902-1957), the first presidentof the Presidium of the NationalAssembly of People's Republicof Macedonia. The statue isplaced on the same location ofthe hotel Macedonia, where thehotel was located before theearthquake in 1963; thereChento lived when he was ahead of the Presidium ofASNOM.

Цар Самуил (958-1014),македонски средновековенвладетел. Го формиралСамуиловото царство, коена Балканскиот Полуостровги опфаќало териториитеод денешните државиМакедонија, Албанија,Србија, Црна Гора,северозападна Грција,северна и западнаБугарија. Владеел од 997до 1014 година. Починалпосле изгубената битка наБеласица.

Tsar Samuil (958-1014),Macedonian middle agesovereign. He formed Samuil'sempire that within the BalkanPeninsula covered the territories of current states Macedonia, Albania,Serbia, Montenegro, Northwest Greece, north and west Bulgaria. Hegoverned from 997 to 1014. He died after the lost battle at Belasica.

Opposite of the monument of Chento and next to the grandioseWarrior on the horse, the five-meters marble statue of Tsar Samuil iserected on the platform 3,5 meters high. The monument of DimitrijaChupovski is on the square itself, and in the park “Woman Warrior”opposite the Assembly of the Republic of Macedonia, there ismemorial of the First Session of ASNOM.

The white marble monument of Justinian the First, five meters highon a platform which is 3,5 meters high, it is located on the quay ofVardar nearby Stone Bridge of the square's side. The figures ofGemidzii (Boatmen) made in bronze are located opposite theprevious one. Nearby the Stone Bridge of the Old Bazaar side, thereare the bronze statues of the haiduk duke Petar Karposh as well asSts. Cyril and Methodius and Sts. and Naum Ohridski.Clement

6

Спомен-куќа на Мајка Терезаизградена до местото на нејзината родна куќа

The Memorial House of Mother Theresa

built on the place next to theplace of her birth house

Спомен-куќата и споменикот на Мајка Тереза(1910-1997) се лоцирани на улицаво центарот на градот Скопје. Посветен е наголемата хуманистка Агнеса Гонџа Бојаџиу -Мајка Тереза, родена во Скопје, добитник наНобеловата награда за мир во 1979 година.Денес редот на Мајка Тереза брои преку 3.000сестри и преку 500 браќа во повеќе од 100земји од светот.

Мајка Тереза е прогласена за почесен граѓанинна нејзиниот роден град Скопје, кој од своетозаминување во хуманитарна мисија за помошна гладните и осамените го посетила четирипати: во 1970, 1978, 1980 и во 1986 година.

Македонија, The Memorial House and monument of Mother Theresa(1910-1997) are located on the street in thecentre of the city of Skopje. They are dedicated to the greathumanist Agnesa Gonxha Bojaxhiu - Mother Theresa, born inSkopje, a winner of Nobel Peace Prize in 1979. Nowadays,the order of Mother Theresa has more than 3000 nuns and500 monks in more than 100 countries all over the world.

Mother Theresa is the honoured citizen of her birth citySkopje, she visited the city four times in 1970, 1978, 1980and 1986 after she had left to perform her missionary workhelping to the hungry and lonely.

Macedonia

Св. Кирил и св. Методиј

св.Климент и св. НаумОхридски

(IX век) сесловенскипросветители, изумителина првата азбука -глаголицата. Мисионерина христијанството меѓуСловените од ГолемаМоравија и Панонија, соогромно влијание врзкултурниот развој на ситеСловени.

Нивните ученици

го формиралепрвиот словенскиуниверзитет во Охрид, накој се образувале над3.500 ученици.

,

Релјефипод спомениците,инспирирани од живототна светителите

Reliefsunder monuments,inspired by thelife of saints

St. Cyril and St. Methodius

St. Clementand St. Naum Ohridski

(9th century), all-Slavsteachers, founders of thefirst alphabet - theGlagolitic Alphabet.Missioners of Christianitybetween Slavs from GreatMoravia and Panoniahaving enormous impacton the culturaldevelopment of all Slavs.

Their students

formed the first Slavuniversity in Ohrid where3.500 wereeducated.

disciples

Соборна црква Св. Климент Охридскиедно од главните обележја на современо Скопјеи една од најпрепознатливите цркви во Македонија

The Assembly Church St. OhridskiClementone of the major features of modern Skopjeand one of the most distinguishable churches in Macedonia

Соборната црква е објект од поноватаисторија на македонското црковно градителство. Нејзината градба сеодвива во седумдесеттите и осумдесеттите години на век.Осветена е во 1990 година. Седиште е на Македонската православнацрква - Охридска архиепископија. Лоцирана е во центарот на Скопје.

Св. Климент Охридски

XX

The Assembly Church is an object fromthe recent history of Macedonian church building. Its buildingwas being performed during the seventies and eighties of thetwentieth century. It was consecrated in 1990 and next to itthere is the seat of Macedonian Orthodox Church - OhridArchbishopric. It is located in the centre of Skopje.

St. Clement Ohridski

Камбанарија - На 45 метривисоката камбанарија водворот на црквата сепоставени три камбани:најголемата е тешка 1.000килограми, втората 500килограми, а третата 300килограми. Фонтаната предцрквата е подарок одИсламската верска заедница.

Bell tower - Three bells areset out at 45 meters highbell tower in the churchyard: the biggest one is1.000 kilos weight, thesecond one 500 kilos andthe third one 300 kilos.The fountain in front of thechurch is gift by IslamicReligious Community.

Првиот поглаварВо дворот на храмот на12 август 2007 е поставенспоменик на ГосподинГосподин Доситеј, првиотархиепископ на МПЦ

The first headA monument of Mr. Mr.Dositej, the first arch-bishop of MOC is set upin the sanctuary yardon 12th August 2007

6


АКО НЕ СЕ ПОЧУВСТВУВА ДУХОТ НА ЧАРШИЈАТАСТАРА ЧАРШИЈА

КАКО ДА НЕ СТЕ БИЛЕ ВО СКОПЈЕВо Скопје, од левата страна наВардар, преку Камениот Мост сенаоѓа Старата скопска чаршија. Делод градот со разновидна и богатаисторија, традиција, култура иархитектура, денес со направен спојмеѓу старото и новото, стопанствотои трговијата, културата и традицијата.

Во духот на историските временскии развојни прилики, културата наорганизација и традицијата наживеење, во Старата скопска чаршијасе сочувани бројни функционалниобјекти од османлискиот период,а изградени се и нови објекти какоодлика на модерното време. Станувазбор за Скопскиот безистен, Капан ан,Сули ан, Куршумли ан, Даут-пашиниотамам, Чифте амам, црквата ,црквата , комплексотмузеи на Македонија (историски,археолошки, етнолошки музеј).

Св. СпасСв. Димитриј

7

IF YOU HAVEN'T FELT THE SPIRIT OF THE BAZAAROLD BAZAAR

LIKE YOU HAVEN'T BEEN IN SKOPJE

Старата скопска чаршија, која датира одвек, а најактивно се развивала од довек, претставува комплексен стопанско-трговски, архитектонски и културно-традиционален склоп. Изградена е воориентален стил, со неколку пошироки иповеќе тесни и со калдрма поплочени улици.Крај нив, слепени еден до друг, пореденисе разни занаетчиски и трговски дуќани. Тукасе среќаваат разни традиционални занаети,ковачи, кујунџии (златари), грнчари, папуџии,шивачи, саатчии, лимари, казанџии,самарџии со разни производно-услужнидејности. Активни се и разни продавнициза современа индустриска стока и производикои може да се сретнат само тука. Старатачаршија е надградена со најголемиот зеленпазар во Скопје. Чаршијата е центар нанајатрактивните угостителски дуќани соразновидни традиционални јадења.

XIIXV XIX

The Old Skopje Bazaar, which dates backto the twelfth century, had the most activedevelopment from 15th to 19th centuryand represents a complex economic-trade,architectonic and cultural-traditional unit.It was built in oriental style; there areseveral wider and narrower streets andcobblestones streets. Different craftsmenand trade shops detached one to other ina row. There are different traditional craftssuch as blacksmiths, goldsmiths, potters,shoemakers, tailors, watchmakers,tinsmiths, coppersmiths, saddlers andother various production-cateringservices. Also, there are various activeshops for modern industrial goods thatcan be found only here. The Old SkopjeBazaar has the biggest green market inSkopje. The bazaar is the centre of themost attractive catering shops offeringvarious traditional dishes.

In Skopje, the Old Skopje Bazaar is over the Stone Bridgeon the left side of Vardar. This is a part of the city withvarious and rich history, tradition, culture and architecture,nowadays there has been made a connection between theold and new, economy and trade, culture and tradition.

Due to the historical, developing and time occasions,culture of organization and tradition of living there area large number of well preserved and functional objectsfrom Ottoman period also new built objects as a featureof the modern period in the Old Skopje Bazaar. We aretalking about Skopje Bezisten, Kapan An, Suli An,Kurshumli An, Daut Pasha Hamam, Chifte Hamam,the church the church ,the complex museums of Macedonia (historical,archaeological and ethno museums).

St. Spas (Holy Savior), St. Dimitrij

skopje reg ion

Изложбен простор - Денешнатапостојана поставка е оформена во2001 година, како приказ на развојотна македонската ликовна уметностод до век.XIV XX

Exhibition stand - Nowadays permanentpedestal was formed in 2011, aspresentation of the development of theMacedonian plastic art

14th to 20th century.dating back

to

6


Даут-пашиниот амам е бања подигната во текот на XV векод големиот везир на Румелија. Најверојатно го граделемајстори од познатата дебарска ѕидарска школа.Изграден во центарот на Скопје, на стотина метриод Камениот Мост, амамот е детално реставриран во1948 година. Највпечатлив дел е покривот, составенод 13 нееднакво распоредени куполи. Во внатрешностапостојат 15 простории, различни по големина, меѓусебноповрзано со сводести премини украсени со ориенталнаорнаментика. Покрај Чифте Амам и Мала Станица, денестој е дел од Националната галерија на Македонија. Даут-пашиниот амам располага со збирка од XV и XVI век,со богата колекција на слики од XVIII и XIX век, какои од современото македонско сликарство.

Daut Pasha Hamam is a bath erected during 15th century bythe grand vizier of Rumelia. There is quiet great probabilitythat it was built by the masons of the famous DebarMasonry School. Built in the centre of Skopje, at hundredmeters from the Bridge Stone, the hamam is in detailsrenovated in 1948. The most impressive part is the roof,consisted of 13 unequally distributed cupolas. 15 roomsexists in the inner part, different by size, mutually connectedby pillar passovers decorated by oriental ornaments. BesidesChifte Hamam and Mala Stanica, nowadays is part of theNational Gallery of Macedonia. Daut Pasha Hamam has at itsdisposal a collection 15th and 16th centuryincluding collection of paintings 18th to 19thcentury, as well as the modern Macedonian painting.

dating back todating back to

nationalgallery.mk

Даут-пашин амам (XV век)импресивен споменикна исламската архитектура и уметничка галерија

an impressive monumentof Islamic architecture and an art gallery

Daut-Pasha Hamam (15th century)

Се претпоставува дека импозантниот Куршумли ан (оловенан) бил изграден во средината на XVI век. Се состоел оддва дела - едниот за сместување на трговците и стоката,а во другиот била шталата, помошните соби и собите запослугата. Долго време служел како собиралиште затрговците и нивните каравани и одиграл важна улогаво развојот на трговскиот живот во градот. Улогата напреноќиште ја задржал до крајот на XIX век, а потоа билпретворен во затвор. Се верува дека името го добилво текот на век, поради покривот кој бил изработенод олово Внатрешноста на Куршумли ан е извонредна.Преовладува чудесна тишина а поради начинот наизградба, се создава ефект на ехо. Импресионираатполукружните ѕидови на вториот кат и шадрванот восредина на анот. Денес во анот се наоѓа лапидариумотна Археолошкиот музеј, сместен во ќелиите на приземјето.Секоја ќелија содржи споменици кои потекнуваат од истаобласт и од ист период, почнувајќи од I век п.н.е.до доцната антика (IV век), кога Македонија била римскапровинција. Во збирката влегуваат над 130 споменици.

XIX.

,

It is supposed that the imposing Kurshumli An (Lead Inn)was built in the middle of 16th century. It consisted of twoparts - one as accommodation for traders and the goods,and the other the stall, the utility rooms and the rooms forservants. For a long period it served as a collection place fortraders and their caravans and it had important role in thedevelopment of the trade life in the city. The role of lodgingplace remained till the end of 19th century and then it wasconverted into prison. There is a belief that it obtained thename during the 19th century, due to the roof made oflead. The inner part of Kurshumli An is magnificent.Delicious tranquillity prevails, and due to the constructionmanner it creates an echo effect. Semi-circular walls makeimpression at the second floor and the sadirvan in themiddle of the in. Nowadays, rockery of ArchaeologicalMuseum is located in the An, put in the cells of the groundfloor. Each cell consists of monuments originating the samearea and the same period starting from 1st century BC tillthe late antique (4th century), when Macedonia was Romanprovince. The collection includes 130 monuments.

Сули ан е објект од век,изграден од Ишак бег. Во векбил надграден така што горнитекатови претставувале трговскидуќани. За време на земјотресотбил сериозно разурнат нообновен во својот првобитенизглед. Денес е седиште наГалеријата на современауметност и Факултетот заликовна уметност, а од 1983година таму се наоѓа и Музејотна Старата скопска чаршија.

XVXVI

,

,e

Suli An is an object from 15thcentury, built by Isak-Bey. It wasbuilt-up in the 16th centurytherefore some trade shopswere on the upper floors. Duringthe earthquake, it was seriouslydamaged but it was rebuiltregaining its original look.Nowadays, it is a seat of theGallery of Contemporary Artsand Art Faculty, and since 1983the Museum of Old SkopjeBazaar is situated as well.

Сули ан ( век)XV

Куршумли ан (XV век)I

градскиот конакденес е галерија и музеј

најголемиот од поранешните карван-сараи -препознатливо историско наследство на Скопје

Kurshumli An (1 th century)6

Suli An (15th century)

the biggest former car van-seraglio -aa recognizable historical heritage of Skopje

the city's inn is a galleryand museum today

7

skopje reg ion

Саат-кулата во Старатаскопска чаршија потекнуваод средината на векпоточно од периодот од 1566до 1572 година. Се смета запрва саат-кула во Отоманската империја, како дел одСултан-Муратовата џамија.Висока е 40 метри и сесостои од неколку деловикои завршуваат со купола.Часовникот е изгубен завреме на земјотресот воСкопје во 1963 година, когакулата сериозно билаоштетена. Денес привлекувазабележително внимание сосвојата маркантност.

XVI ,

-

The clock-tower datesback to the middle of16th century or moreprecisely from 1566 to1572. It is believed that itis the first clock-tower inOttoman Empire as a partof Sultan-Murat mosque.It is 40 m high and it isconsisted of several partsfinishing with a dome.The clock was lost duringthe earthquake (1963) inSkopje when the towerwas seriously damaged.Nowadays, this remark-able building attractsgreat attention.

Саат кула ( век)XVI

The Clock Tower (16th century)

the first clock-towerin Ottoman Empire

првата саат-кулаво Отоманската империја

Мустафа-пашината џамија јаизградил скопскиот заповедникМустафа паша во 1492 година.Се наоѓа спроти влезот на Скопскотокале. Џамијата во основа претставувачетвртест архитектонски постаментизграден од мермерни блоковиукрасени со различни орнаменти.Минарето е изградено од бигорниблокови. Во оваа џамија се наоѓабогато декорираниот саркофаг наУма - ќерката на градителот наџамијата, потоа шадрван, остатоциод некогашни имарети, медреса идруго. Денес претставува значаенспоменик на културата и место задуховна исповед на припадницитеод муслиманска вероисповед.

Mustapha-Pasha mosque was built bySkopje commander Mustapha pasha in1492. It is located opposite Skopje's Kaleentrance. The mosque represents asquare architectonic platform built withdecorative marble blocks with variousornaments. The minaret is built withtravertine blocks. Inside of this mosqueare the wealthy decorated sarcophagi ofUma - the daughter of the mosquefounder, then sadirvan, remains ofimarets, Muslim religious secondaryschool etc. Nowadays, it represents asignificant cultural monument and a placefor spiritual pray of Muslims believers.

Мустафа-пашина џамија (1492)

од редот на најубавите инајраскошните градби одотоманскиот период на Скопје

one of the most beautiful and mostopulent buildings fromOttoman period in Skopje

Mustapha-Pasha Mosque (1492)

6


Споменик на Скендер-бегхерој кој се борелза универзални вредности

Ѓерѓ Кастриот - Скендер бег (1405-1468) енационален херој од Албанија, борец за слободаод османлиското ропство. Дело на скулпторотТома Томаи Дема Бекир од Албанија, споменикотна Скендер-бег е поставен во 2006 година.Скендер бег се смета за голем водач, кој гибранел и афирмирал вредностите на

средновековна Европа пред тогашнитеосманлиски завојувања на Балканот.Поставувањето на споменикот воСкопје е потврда за традиционалниотградски дух на заедништво.

George Kastrioti - Skenderbeu (1405-1468) is a nationalhero from Albania, fighter for freedom from Ottomaninvasion. It is a work by the sculptor Toma Tomai DemaBekir from Albania, the monument was exposed in 2006.Skenderbeu is considered as a great leader, who promotedand fought for European values against Ottoman invasionsin the Balkan. The exposure of the monument in Skopje isa confirmation of co-existing traditional city spirit.

The Memorialof Skenderbeu

a hero who foughtfor universal values

Church St. Spas(Holy Saviour) (17th century)

the iconostasis of the church is amongthe most magnificent Miyak's carving works

Црква Св. Спас (XVII век)иконостасот во црквата се вбројувамеѓу најубавите мијачки копаничарски дела

Црквата е изградена кон крајот на XVII век и претставува еден однајзначајните споменици на културата во Скопје. Се наоѓа десно од тврдината Кале.Навидум е мала и неугледна, но со големо значење. Посебно вреден е иконостасот,кој е работен цели пет години и е довршен во 1824 година. Изработен е од браќатаПетре и Марко Филиповски од селото Гари и Макарие Фрчкоски од Галичник. Иакорелативно скромен по димензии, иконостасот импресионира со мајсторството наизведбата, со високиот уметнички квалитет и богатство на содржината, што го стававо редот на врвните достигнувања на копаничарската уметност. Како споменик накултурата заштитен со закон, во црквата се врши богослужба и верски обреди самоза патрониот празник Спасовден.

Св. Спас

The church (Holy Savior) was built at the end of the seventeenth century.It is located on the right side of the fortress Kale. It looks quite small and not noticeable,but it has great importance. The iconostasis has an extraordinary value, it was beingmade whole 5 years and it was finished in 1824. It was made by the brothers Petre andMarko Filipovski from the village Gari and Makarie Frchkoski from Galichnik. The stonesarcophagi with the relics of Macedonian revolutionary Goce Delchev is placed in thechurch yard. It was made by the brothers Petre and Marko Filipovski from the villageGari and Makarie Frchkoski from Galichnik. The stone sarcophagi with the relics ofMacedonian revolutionary Goce Delchev is placed in the church yard.

St. Spas

Камениот саркофаг сопосмртните останки намакедонскиот револуционерГоце Делчев се наоѓа водворот на црквата.

Детаљ од влезнатапорта на црквата

Collective self-portraitof wood carvers of the iconostasis

Колективен автопортретна резбарите на иконостасот

Detail of the entrychurch gate

Иконостасот е долг 10 метри иодговара на трите брода на црквата. Сцените од Светото писмосе надополнети со декоративниелементи - лисја, цвеќиња, животни и со мотиви на геометриски орнаменти. Покрај доминантниот барокен стил, низ него сепреплетуваат стилови на дрворезбарските творби на средновековната уметност, мотиви одготиката и ренесансата, натуралистички мотиви, композиции одстилот рококо, но и мноштво мотиви од источната уметност. Соваквото преплетување, Мијацитесоздале единствен стил, кој бргуго достигнал врвот во копаничарската уметност.

-

--

-

--

-

-

-

Iconostasis is 10 meters long andit matched three church naves.The scenes of the Bible arecomplemented by decorativeelements - leaves, flowers, animalsand motives of geometricornaments. Besides the dominantbaroque style, styles of wood-carving arts of the medieval artinterweave, then motives ofGothic art and renaissance,naturalistic motives, compositionsof Rococo style, as well as maymotives of East art. By suchinterweave, Miyaks createdunique style that soon reachedthe top of the wood carving.

The stone sarcophagusincluding the relic of theMacedonian revolutionaryGoce Delchev is located inthe church yard.

7

skopje reg ion

Музеј на Македонијакомплексна институција, која се состоиод археолошки, етнолошки,историски оддел и оддел за уметност

complex institution consistedof archaeological, ethnological,historical section as well as art section

Museum of Macedonia

Се наоѓа во Стара Чаршија, под Скопското Кале. ПрвиотАрхеолошки музеј во Македонија е формиран во 1924година, а во 1945 година е востановен Народниот музеј наМакедонија. Во 1949 година посебните одделенија воНародниот музеј се трансформираат во Археолошки музеји Етнолошки Музеј. Почетоците на Историскиот одделдатираат од 1952 година. Денешниот музејски комплекс еизграден во 1976 година. На површина над 10.000 м , наедно место можат да се видат систематизирани збирки накултурно-историското наследство на Македонија одпраисторијата до денес.

2

Located in the Old Bazaar, above Skopje Kale. The firstArchaeological Museum in Macedonia was formed in 1924,and in 1945 the National Museum of Macedonia was estab-lished. In 1949 special units of the National Museum weretransformed in Archaeological Museum and EthnologicalMuseum. The beginning of the Historical section dates back to1952. The current museum complex was built in 1967.Covering an area of over 10.000 m , at one place people maysee systemized collection of cultural and historical heritage ofMacedonia starting from prehistory to nowadays.

2

musmk.org.mk

Археологија - Постојанатаизложба содржиархеолошки предмети одископувањата низ целатадржава: од палеолитот,енеолитот, бронзеното ижелезното време, прекуримскиот и античкиотпериод, до словенско-византискиот период

Етнологија - Одделотсодржи околу 18.000етнолошки предмети, коихронолошки датираат од Xдо XX век: народни носии,накит и занаети,архитектура, резба икерамика, народни музичкиинструменти, како и бројнидрвени и метални предметиод домаќинство

Историја - Богата збирка одсловенско-византискиотпериод, османлиско-турската власт воМакедонија, културнатапреродба, национално-револуционерното движење,периодот меѓу двете светскивојни до НОВ и повоенатаизградба на Македонијa

HistoryRich collection of Slav-Byzantine period, Ottoman-Turkish government inMacedonia, cultural renais-sance, national-revolutionarymovement, the periodbetween two World Wars tillNLW and post militaryconstruction of Macedonia

ArchaeologyThe existing exhibitionconsists of archaeologicalitems from the excavationsthrough the whole country:from Palaeolithic, eneolit,bronze and iron time, throughRoma and antique period, tillthe Slav-Byzantine period

EthnologyThe section consists of 18.000ethnologic items that chrono-logically date back to 10th-20th century: nationaldresses, jewellery and crafts,architecture, carving andceramics, national musicinstruments, as well as nume-rous wood and metalhousehold objects

6


7

skopje reg ion

Музеј на Град Скопје

сведоштво за Скопје- од неолитот до денес

witness for Skopje- from neolith to nowadays

Museum of the City of Skopje

Музејот е сместен во адаптираниот дел одСтарата железничка станица, разурната воземјотресот во 1963 година. Релативнозачуваниот дел од зградата денес е вофункција на музејот, кој располага со простород 4.500 м , од кои 2.000 м е изложбенпростор. Музејот поседува фонд од околу22.000 музејски предмети од регионот наСкопје, распоредени во делови заархеологија, историја, етнологија и историјана уметност. „Прошетка низ минатото” епостојана поставка во музејот, која го опфаќапериодот од праисторијата до почетокот на

век за Скопје со неговата околина.

2 2

XX

The Museum is located in the adjusted part ofthe Old Railway Stations, ruined in theearthquake in 1963. Relatively protected part ofthe building is nowadays in function of theMuseum, having at disposal an area of 4.500 m ,2.000 m of which being an exhibition place. TheMuseums owns about 22.000 museum itemsfrom Skopje region, distributed in parts forarchaeology, history, ethnology and History ofarts. “Walk through the past” is permanentslectern in the Museum covering the period fromprehistory to the beginning of 20th century forSkopje and its surrounding.

2

2

mgs.org.mk

Збирката од литографскиспоменици пред музејот е составена од триесетина камениспоменици од античкиот градСкупи, откриени во локалитетотЗајчев рид, на само 5 километри од денешниот центар наградот. Градскиот музеј поседува околу 23.000 предмети одСкупи. Преку овие камени споменици може да се направихронолошки пресек низ материјалната и духовната култура воримскиот период од I до III век.Четирите гробни ковчези веднаш пред влезот на музејот биле откриени во Карпош 3, еднаод најурбаните населби наденешно Скопје

-

-

-

-

-

--

.

The collection of lithographicmonuments in front of themuseum consists of thirty stonemonuments from the antiquecity of Skupi, discovered at thelocality Zajchev Rid, at just 5kilometres from now centre ofthe city. The city museum ownsabout 23.000 items from Skupi.Chronological transaction maybe made by these stone monu-ments through the material andspiritual culture in Romanperiod from 1st to 3rd century.The four grave coffins next tothe entry of the museum werediscovered in Karposh 3, one ofthe most urban settlements ofcurrent Skopje.

The items from Govrlevoare founding structure of theprehistoric part of the existingarchaeological exhibition in themuseum. Different anthro-pomorphic and zoomorphicstatues are located next to theGreat Mother. Found in 1981, theneolith dwelling Govrlevo wasestablished 8000 years agomeaning the early neolith, itincreased intensively and died inthe lateneolith, 4000years ago.

Предметите од Говрлевосе носечка структура напраисторискиот дел напостојаната археолошкаизложба во музејот. ПокрајГолемата Мајка, изложени серазновидни антропоморфни изооморфни статуетки.Откриена во 1981 година,неолитската населба Говрлевобила втемелена пред 8.000години, т.е. во раниот неолит,интензивно се развивала низсредниот и згаснала во доцниотнеолит, пред 4.000 години.

Се наоѓа покрај Камениот Мост, на левиот брег на Вардар.Изграден е во периодот од 2008 до 2011 година, а официјално е отворен на 8 септември 2011 година. Се состоиод 13 одделенија, во кои хронолошки е претставена историјата на македонскиот народ од времето на ајдутствотодо периодот на социјализмот. На самиот влез во Музејот сенаоѓа поставката на оригиналот на Декларацијата за независност на Македонија. Во музејот се наоѓаат 109 восочнифигури на личности од македонската историја, поголемброј примероци оригинално оружје и мебел, масовнисцени, документи.

-

-

-

Located near the Stone Bridge, at the left riverside ofVardar. Built in the period from 2008 to 2011, and officiallyopened on 8th September 2011. It consisted of 13 unitswhere the history of Macedonian people has beenpresented chronologically starting from the period ofrobler's time till the period of socialism. The lectern of theoriginal of the Declaration for Independence of Macedoniais located at the very entry of the Museum. 109 wax figuresof persons from the Macedonian history are put in theMuseum, as well as major number of original weapons andfurniture, massive scenes and documents.

Музеј на македонската борбаМузеј на македонската борба за државности самостојност, Музеј на ВМРО и Музејна жртвите од комунистичкиот режим

Museum of Macedonian Struggle for Statehoodand Autonomy, Museum of VMRO andMuseum of Victims of Communistic Regime

Museum of Macedonian Struggle

Црешовото топче пред влезот на Музејот -Главен симбол на орудијата од Илинденскотовостание. Имало тактичка функција вовостанието, предизвикувајќи забуна идезориентација во редовите на турскиот аскер.

Creshovo topche (Cherry wood cannon) in front ofthe Museum - Main symbol of the weapons fromIlinden Uprising. It had tactical function in theUprising, causing confusion and disorientation inthe lines of Turkish warrior.

Основачите на ВМРО-Восочни фигури на основопо

ложниците на Организацијатаво заедничка сцена

Декларацијата за независностна пат кон Музејот на Денот нанезависноста на Македонија во2011 година

Founders of VMROWax figures of the founders ofthe Organisation in joint scene

Declaration for Independenceon the way to the Museumat the Independence Day ofMacedonia in 2011

6


7

skopje reg ion

Три урни со пепел од македонските Евреи - ВоМакедонија се донесени во 1961 година и билеизложени во Битола, Скопје и Штип, од каде воноќта меѓу 10 и 11 март 1943 година билесобрани речиси сите Евреи од Македонија икон крајот на март од скопскиот Монопол биледепортирани во Полска

Вагонот на смртта - Оригинален експонат од времетона депортацијата на Евреите од Скопје во Треблинка

Wagon of death - original exponate from the time ofdeportation of Jews from Skopje to Treblinka

Three urns with Jews' ash - In 1961 theurns were brought to Macedonia andexhibited in Bitola, Skopje and Shtip,places from where in the night between10th and 14th March 1943 almost all Jewsfrom Macedonia were collected and tillthe end of March deported from Skopje'sMonopole to Poland.

Музејот на холокаустот еновоизграден објект наместото на некогашнотоеврејско маало, во близина наКамениот Мост, како еден одчетирите вакви музеи восветот, веднаш покрај музеитево Ерусалим, Вашингтон иБерлин. Посветен е намакедонските Евреи (7.148луѓе) депортирани во логоротна смртта Треблинка во Полскаво текот на Втората светскавојна. Во него е поместенапостојана изложба од живототна Евреите во Македонија ипошироко на Балканот.

The Holocaust Museum is anewly built facility at thelocation of then Jewishneighbourhood, near StoneBridge, as one of the fourmuseums in the world,besides the museums inJerusalem, Washington andBerlin. It is dedicated to theMacedonian Jews (7.148people) deported in the campof death Treblinka in Polandduring the Second World War. Permanent exhibition islocated there presenting thelife of Jews in Macedonia andwider in the Balkan.

Музејот на современата уметност се наоѓана Скопското Кале. Изграден е во 1970година како донација од полската влада,после земјотресот во Скопје од 1963година. Зафаќа површина од 5.000 м вотри меѓусебно поврзани крила. Во нив сенаоѓа просторот за постојаната поставка,салите за повремени изложби, салата запредавања, филмски и видео проекции,библиотека и архива, конзерваторскатаработилница, депоата, администрацијатаи други помошни служби. Располага содрагоцена меѓународна колекција и даварепрезентативен увид во македонскатасовремена уметност.

2

The Museum of Modern Art is located atSkopje Kale. Built in 1970 as donation bythe Polish governments, following theearthquake in Skopje in 1963. It covers anarea of 5.000 m in three mutuallyconnected wings. The room for theexisting lecterns, the halls for temporaryexhibitions, the teaching hall, film andvideo projections, library and archives,conservation workshop, depots,administration and other utility servicesare located there. It has valuableinternational collection at its disposalpresenting representative view of theMacedonian modern art.

2

Музеј на холокаустот

Музеј на современа уметност

Меморијален центарна холокаустот наЕвреите од Македонија

откривање, негувањеи ширење на современатауметност и култура

Holocaust MemorialCentre of the Jewsfrom Macedonia

discovery, caringand widening of themodern art and culture

Holocaust Museum

Museum of Modern Art

msuskopje.org.mk

Милениумски крст

со 66 метри височина,ова е највисокиотобјект во Македонија

Милениумскиот крст е изграденво 2000 година на врвот Крсто-вар (1.061 метар надморскависочина) на Водно, во непос-редна близина на Скопје, поповод преминот на вториот вотретиот милениум.

The Millennium Cross was built inthe year 2000 on the top ofKrstovar (1.061 altitude) onVodno, nearby Skopje. It was builtdue to the cross of the second intothe third millennium.

The Millennium Cross

66 meters high,this is the highestobject in Macedonia

Водно Vodno

прекрасен поглед конСкопје и неповторливовозење со жичарницатаод Средно Воднодо Милениумскиот крст

a magnificent viewtowards Skopje andunrepeatable cable-carride from Sredno Vodnoto the Millennium Cross

Vodno is a hill erecting aboveSkopje at 1.061 meters altitude.There is the Millennium Cross, themonastery complex

and Vodno has a park-forest, mountain houses, morecatering objects with fine tracks,car parks and wide panoramaviews. You can see approximatelythe whole Skopje valley and thecity of Skopje from Vodno. Vodnois one of the most visited areas inthe vicinity of Skopje.

In June 2011 the cable-car fromSredno Vodno to Millenium Crosswas put into function, having roadbed of 1.750 meters and climbfrom 570 to 1.068 meters altitude.The cable-car has 28 cabs atdisposal having caring capacity of640 kilos and capacity of eightpersons, as well as two cabs forfour persons. At the outer side thegondolas are equipped with bikeholders.

St. Pante-lejmon,

build.mk

6


Водно е планински локалитеткој се издига над Скопје до 1.061метар надморска височина.Таму се наоѓа Милениумскиоткрст, манастирскиот комплекс

а Воднорасполага и со парк-шума,планинарски домови, повеќеугостителски објекти со уреденипатеки за планинарење,паркиралишта за автомобилии широки панорамски погледи.Од Водно се гледа речиси целатаСкопска Котлина и градот Скопје.Затоа, Водно е еден однајпосетените локалитетиво околината на Скопје.

Во јуни 2011 година бешепуштена во употреба жичарницата од Средно Водно доМилениумскиот крст, чија трасае долга 1.750 метри и се искачува од 570 до 1.068 метри надморска височина. Жичарницатарасполага со 28 кабини со носивост од 640 килограми и капацитет за осум лица, како и двекабини за по четири лица.Гондолите од надворешнатастрана се опремени со држачиза велосипеди.

-

--

--

Св. Пантелејмон,

Манастир , Горно НерезиСв. Пантелејмон ( век)XII

почеток на ренесансата во фрескосликарството,140 години пред појавата на ренесансата во Италија

Цело Скопје и Скопско, од птичја перспектива, како наекран може да се види од манастиротво пазувите на Водно. Овој манастир е со најзначајнафрескосликарска вредност во Македонија и едно однајвредните дела на европското црковно сликарство. Воовој манастир започнува ренесансата вофрескосликарството, речиси цел век и половина предпојавата на ренесансата во Италија нa Џото.

Манастирот е изграден во 1164 година, за време навизантиската династија Комнени. Така е запишано намермерната плоча, поставена над влезната врата.Најдобрите мајстори и зографи на своето време гонаправиле своето најдобро дело. Ѕидан е со камен итули, во форма на впишан крст во правоаголен простор ипет куполи.

Манастирот преживеал пожар, земјотрес, разрушувањаи грабежи, но останал сведок на богатиот црковен икултурен живот во век и на црковниот митрополитскицентар во Скопје. Овој манастир е дел од сите значајниенциклопедиски изданија за културата и уметноста восветот.

Фрескоживописот од век ги претставува(прва зона),

(втора зона) најзначајни се фрескитеи . Прекрасни се и

композициитеи .

Св. Пантелејмон

светитевоини и испосници големите празници

Оплакувањетона Христа Симнувањето од крстот

Успение на Богородица, Сретение,Богородица со Христос Свети Пантелејмон

XII

XII

, a

The whole city of Skopje and its region can be seen from themonastery from bird's-eye view, like on atelevision screen, from the heart of the Mount Vodno. Thismonastery has the most significant fresco painting in Macedo-nia and it is one of the most valuable works in Europe. Here, inMacedonia, in this monastery, the Renaissance in frescopainting begins, and that is one full century and a half beforethe appearance of the Renaissance in Italy of Giotto.

The monastery was built in 1164, during the Byzantine dynastyof Comnenus. That is written on the marble board set abovethe door. The best builders and icon-painters made their bestwork. It is built with stone and tiles in shape of a cross-in-square plan in a rectangular space and five cupolas.

The monastery survived a fire, an earthquake, many destruc-tions and pillages but remained a holy and bright witness ofthe rich ecclesiastic and cultural life in the 12th century of thechurch and metropolitan centre in Skopje. This monastery ispresent in all the important encyclopaedic issues in the world,regarding culture and art.

The fresco painting dating back to the 12th century represents(first zone),

(second zone). The most important are the frescoesand Also wonderful are the

compositions:and

St. Pantelejmon

the holy warriors and eremites the great feastsLamenta-

tion Descent from the Cross.The Assumption of the Holy Mother, The

Meeting of Our Lord, The Holy Mother with Jesus ChristSaint Pantelejmon.

„Оплакување на Христа“За првпат се изразени чувствата на плач и жалоство ликот на Пресвета Богородица, којасо расплакано лице го милува и тажи,гушкајќи го мртвото тело на Исус Христос.Всушност, тоа е елементот-предвесникна реализмот од ренесансата.

,

"Lamentation"Here are expressed for the first time the feelingsof sorrow and tears in the face of the Holy Mother, whowith tears on her face is caressing and grieving, huggingthe dead body of her only son, Lord Jesus Christ. That isthe element-herald of the realism of the Renaissance.

7

skopje reg ion

St. Pantelejmon Monastery,Gorno Nerezi (12th century)

renaissance beginning of fresco painting,140 years before the appearance of renaissance in Italy

Матка Matka

природна убавина надСкопје и комплекс објектиза убаво доживување

natural beauty aboveSkopje and complex objectsfor pleasant enjoyment

Матка, долината на пеперутките, емошне карактеристичен локалитет вонепосредна близина на Скопје. Се наоѓасеверозападно од Скопје, на излезотна реката Треска од долгата ШишевскаКлисура. Матка е комплекс од длабоковсечен кањон, во кој е изградена прватавештачка акумулација на БалканскиотПолуостров, во 1938 година. Има повеќепештери, алпинистички тренинг-центар,уреден тек на Треска за кајак на дививоди, комплекс од повеќе манастири,планинарски дом, ресторани,угостителски објекти, живописнаприрода со богат растителен иживотински свет. Самата акумулацијазафаќа површина од 0,25 км . Долга е5,9 км, со корисна зафатнина од 2,6милиони м . Наменета е за производствона електрична енергија на Скопје.

2

3

Matka, , is verycharacteristic locality nearby Skopje.It is located north-west of Skopje onthe end of the river Treska alongShishevo Gorge. Matka is a complexof a deeply engraved canyon andthe first artificial accumulation inthe Balkan Peninsula was built therein 1938. There are more caves,mountaineering training centre,tidy flow of Treska for white waterrafting, a complex of moremonasteries, a mountain hostel,restaurants, catering objects,breath-taking nature with rich floraand fauna. The accumulationoccupies 0,25 m . It is 5,9 km and2,6 million m useful areas. Itsfunction is to produce electricalpower for Skopje.

the butterfly valley

к 2

3

St. Andrej Monastery, Matka (1389)

rarely kept formof free cross in Macedonia

Манастир МаткаСв. Андреј, (1389)

ретко зачувана формана слободен крст во Македонија

Манастирот е изграден во кањонот на Треска. Го изградил Андреjа, вториот син на кралот Волкашин, во1389 година. Има форма на издолжен триконхос, сосредишна сводна купола. Фрескописци на манастиротсе зографите митрополит Јован и монах Григориј, коиработеле и во манастирот воЗрзе.

Фреските во се новост во македонскотосредновековно сликарство и печат на новиот стил вотоа време со појавата на исихазмот во монаштвото. Вотри зони се претставени фрески на светите воини

во цел раст, како и фрески со сцени од. Натписите се напишани со

грчко и со црковнословенско писмо.

-

Свето Преображение

Св. Андреј

Ѓорѓи, Димитриј, Теодор Тирон и Теодор Стратилатживотот на

Господа Исуса Христа

The monastery is located in the canyon of the river Treska.It was built by the second son of king Volkashin - Andreja, in1389. It has a form of stretched trikonhos with a middlearch shaped dome. The fresco painters of the monasteryare the metropolitan Jovan and monk Grigorij, who alsoworked in the Transfiguration of Our Lord Monastery inZrze.

The frescoes in represent a new wave in ourMiddle Ages painting and are a stamp of the new style, withthe appearance of the hesychia in the monk movement. Inthree zones the frescoes of the holy warriors are repre-sented: and infull stature, as well as the frescoes with scenes of

The writings are in Greek and ChurchSlavic languages.

St. Andrej

Gorgi, Dimitrij, Teodor Tiron Teodor StratilatThe Life of

God Jesus Christ.

7

skopje reg ion

6


Неолитско село Тумба Маџариархеолошки локалитет и музеј на отворено

Neolith dwelling

Tumba Madjariarchaeological localityand outside museum

Локалитетот се наоѓа во сегашнатанаселба Ченто и претставуванајзначајната населба во СкопскатаКотлина од неолитот - младо каменовреме. Животот тука се одвивал воконтинуитет меѓу 6000 и 4300 годинап.н.е., економска благосостојба икултурен просперитет во средниотнеолит (5800-5200 година п.н.е.).Пронајдени се голем број керамичкинаоди, изложени во Музејот наМакедонија.

Од 2008 до 2010 година се изграденинеколку куќи во духот на неолитскатаархитектура, во кои е прикажан различенинвентар, со цел да се направиреконструкција на животот нанеолитскиот човек. Куќите се од дрвенаграѓа, трска, слама, облепени со кал иизградени според неолитските традиции.Распоредот на откриените објекти налокалитетот укажува на осмисленаорганизација, тесно поврзана созначењето и улогата на светилиштето.

The locality is located in the currentsettlement of Chento and it representsthe most significant dwelling in Skopjevalley from the neolith - early Stone Age.The life here happened in continuitybetween 6000 and 4300 year BC,economic wealth and cultural prosperityin the medieval neolith (5800-5200 BC).Major number of ceramic findings isfound there, exhibited in the Museum ofMacedonia.

From 2008 to 2010 several houses werebuilt in the spirit of neolith architecturewhere different inventory is presented forthe purpose of reconstruction of the lifeof neolith man. The houses are made ofwood, weed, straw, mud covered andbuilt according to the neolith tradition.The distribution of the objects discoveredat the locality points out of conceivedorganization, closely connected to theimportance and role of the temple.

tumbamadzari.org.mk

Големата мајка - божица на плодностаВо Тумба Маџари за прв пат е откриенатеракотна претстава на Големата Мајка,претставена на засега непознат начин меѓунеолитските култури од другите балканскипростори. Импресивните димензии од 39

сантиметри висина,класичната смиренапоза на бдеењето надкуќното огниште, јаправат оваа теракотаексклузивна. Долниотдел од фигурата гопретставува домотзаштитен од неа.Македонскиот неолитсе карактеризира сокулт кон ГолематаМајка. Ваков типфигури се пронајдениречиси во ситенеолитскинаоѓалишта воМакедонија, номожеби најубава еГолемата Мајка одТумба Маџари.

The Great mother - goddess of fertilityFor the first time terracotta image of theGreat mother was discovered in TumbaMadjari, represented by till not unknownmanner among the neolith cultures fromdifferent Balkan regions. The impressivedimensions of 39 centimetres height, theclassic calm figure of vigilance over thehome fireplace make this terracottaexclusive. The lower part of the figurerepresents the home protected by itself.Macedonian neolith is characterised bycult towards the Great Mother. Thesetypes of figures were found almost in allneolith locations in Macedonia, butmaybe the most beautiful is the GreatMother from Tumba Madjari.

Пиксида - сад зачување предмети,украсен со орнамент

Аскос - керамички садза носење вода воформа на кожен мев

Pixida - vessel forstoring items, deco-rated by ornament

Askos - ceramic vesselfor water in form ofleather belly

7

skopje reg ion

Адам од Македонија

Adam from Macedonia

gordostpride

Мала керамичка скулптура на машко торзо

Откриен е во 2000 година

Адам има необична уметничка обработка.

Ремек-делото

во седечка положба,пронајдена на локалитетот Говрлево во близина на Скопје.Станува збор за една од најстарите скулптури на човечко тело воЕвропа и се проценува дека датира меѓу четвртиот и третиотмилениум пред новата ера.

на археолошкото ископување налокалитетот Говрлево, на границата меѓу културните слоеви коиприпаѓаат на неолитот и енеолитот. Фигурината претставува еденод десетте уникатни археолошки наоди во светот. Веднаш посамото пронаоѓање го доби епитетот „милениумско откритие“.

Тоа е еден нецелосносочуван обид за претстава на маж фатен во момент на физичкаили духовна активност. Поставено во седната позиција, овамашко тело има нагласена анатомија, длабоко вовлечен стомак,истакнат папок, добро дефинирани мускули, видлив ‘рбет, падури и скршен фалус.

со експлицитно реалистична уметничка формапред пошироката публика за прв пат беше презентирано на 30септември 2006 година. Во моментот наодот може да се погледнево поставката на Музејот на Град Скопје.

It is a small ceramic sculpture representing a male torso

It was found in 2000

Adam offers unusually artistic craft.

The work of art

in asitting position, found in the locality Govrlevo near Skopje. It isone of the oldest sculptures of human body in Europe and it isestimated that it dates to the 4th and 3rd millennium BC.

in the archaeological excavation in thelocality Govrlevo, on the border between the cultural layers thatbelong to the neolith and the eneolith. The figurine representsone of the ten unique archaeological findings in the world.Immediately after it was discovered it received the epithet“millennial finding”.

It is incompletely preservedeffort of an expression of a man caught in a moment of physicalor spiritual activity. Posed in a sitting position, this male body hasaccentuated anatomy, deeply redrawn belly, clearly stressedbelly-button, well defined muscles, visible spine, and even abroken phallus

with explicitly realistic art form was presented forthe first time before the wider audience on 30 September 2006.At the moment it is displayed in the Museum of the City ofSkopje.

back

Говрлево е село на јужните падини на планината Водно и источно од рекатаТреска. Во неговиот атар, во месноста Церје се откриени остатоци одповеќеслојна населба со шест хоризонти на живеење. На археолошката мапа наМакедонија, ова е едно од најзначајните наоѓалишта на артефакти од неолитот.

Govrlevo is a village at thesouthern slopes of mountainVodno and east from TreskaRiver. In its area, in the placeCerje remains of multileveldwelling having six horizons ofliving have been found. At thearchaeological map ofMacedonia, this is one of themost significant places ofneolith artefacts.

Говрлевоархеолошки локалитет Церје,населба од неолитско време

Govrlevoarchaeological locality Cerje,neolith age dwelling

Керамички фрагмент во формана стилизирана човечка глава

Ceramic fragment in form ofstylised human head

Печат со потекло веројатнооколу 1.500 години п.н.е.

Керамички садза секојдневна употреба

Stamp most probably1.500 years BC

datingback to

Ceramic pot for daily use

6


Скупи e археолошки локалитет, кој се наоѓана пет километри северозападно од Скопје,во непосредна близина на селото Злокуќани.Археолошките истражувања од 1966 година доденес ги врши Музејот на град Скопје. Досегасе истражувани бедемите, театарот, цивилнатабазилика, градската вила, градската бања, улицатакардо, христијанската базилика, како и деловиод источната и западната некропола.

Овој римски град се оформил веројатно вопериодот од до век п.н.е. Во текот на II векСкупи добил репрезентативен лик, при штоцентрално место заземал монументалниоттеатар. Во IV век било забележано зголемувањена градежната дејност, кога била изградена инајрепрезентативната градба - Базиликата, а конкрајот на IV век или во почетокот на V век билаиздигната уште една ранохристијанска црква.

Во 518 година Скупи настрадал во катастрофаленземјотрес, по што престанува неговото урбаноживеење, иако постојат индиции дека живототво форма на мала словенска рурална населбапродолжил до X и XI век.

XIII XI

Skupi is an archaeological locality five kilometres northwest of Skopje,close to Zlokukjani village, The archaeological researches from 1966till now performed by the Museum of the City of Skopje.The walls, the theatre, the civil basilica, the city villa, the city bath,the street cardo, Christian basilica as well as parts of east and westnecropolis have been under research till now.

This Roman city was probably formed in the period from 13th to 11thcentury BC. During the 2nd century Skupi obtained representativeimage where the monumental theatre took the central place. In 4thcentury the increase of the construction activity was noted when themost representative construction - the Basilica was built, and till theend of 4th century or in the beginning of 5th century one more earlyChristian church was built.

In 518 Skupi was ruined due to catastrophic earthquake thus breakingthe urban life even though there are indications that the life in formof small Slav rural dwelling continued till 10th and 11th century.

have been

СаркофагSarcophagus

Skupicity of Romanand late antique age

Скупи

Аквадукт

град од римскотои доцноантичкото време

водата преку него била дотуранаод извори на падините на Скопска Црна Гора

Aqueduct

more water was put from the springsof the slopes of Skopska Crna Gora

Се наоѓа на два километри северно од Скопје. Изграден е одкамен и тули и денес брои 55 лака потпрени на масивнистолбови. Иако се поврзувало со Скупи, поради сличноста наградењето со Куршумли ан, се смета дека бил граден вовек, кога Скопје почнало да се зголемува со новите исламскиградби, за чија градба и функционирање биле потребниголеми количества чиста вода. Количеството вода билоконстантно и со гарантиран довод преку целата година.

XV

It is located two kilometres north from Skopje. It is built of stoneand bricks and till now it counts 55 archs shorn to massive pillars.In spite of the connection with Skupi, due to the similarity inconstruction with Kurshumli An, the consideration is that it wasbuilt in 15th century when Skopje started to increase the newIslamic buildings requiring huge amounts of clear water for theirconstruction and functioning. The amounts of water was constantand with guaranteed inlet through the whole year.

Катлановска Бања

Katlanovo Spa

уживање

enjoymentКатлановската Бања се наоѓана околу 25 км од Скопје, вонепосредна близина на Катланово,на десниот брег на реката Пчиња,на 230 метри надморска височина.Има повеќе извори. Главниотизвор е со штедрост од 15 л/сек.Температурата на водата седвижи околу 50 . Споредхемискиот состав водите сеалкални, земноалкални и сулфурнихипертермални. Погодни сеза лекување на црнодробно-жолчниот систем, дишниот системна метаболизмот, стомачниотцревен тракт, срцевото крвнозаболување и слично. Бањскиоткомплекс е опремен со туристичко-угостителски и здравствениобјекти, со карактеристикиза комбинирани видови туризам:лечилишен, рекреативен,спортски, риболовен, ловен.

0C,

Katlanovo Spa is about 25 km fromSkopje, nearby Katlanovo on the rightbank of the river Pchinja, at 230meters altitude. There are moresprings. The main spring provideswater- 15 l/sec. Water's temperatureis about 50 C. According to chemicalsubstances of water there are alkali,green-alkali and sulphur hyper-thermal. Water is suitable for healingof liver-gall system, breathingmetabolism system, stomachintestine tract, and heart blooddiseases etc. There are tourist-catering and medical objects in thespa complex, possessing features forcombined tourism: healing, recre-ation, sports, fishing and hunting.

0

Црква Св. Ѓорѓи во клисурата на реката ПчињаChurch St. Gjorgji in the canyon of the river Pchinja

Викенд-населба Катлановска Бања

Weekend villa settlement Katlanovo Spa

Раст во модеренбањски центар

Growing intoa modern spa-centre

Марков манастирXIV )Св. Димитриј, с. Сушица ( век

Marko's Monasteryvillage Sushica (14th century)

St. ,Dimitrij

духовен мир и спокој низ вековите

spiritual peace and quietthorough the centuries

6


На околу 20 км од Скопје, крај Маркова Река близу селотоСушица, се наоѓа Марковиот манастир, наречен така поктиторите - кралот Волкашин и син му Марко. Податоци заизградбата на манастирската црква (1345) и за ктиторите наманастирот дава натписот над јужниот влез, внатре во црквата.Црквата е во форма на впишан крст, изградена од камен и тули.

Фреските се од век. Тоа се богати илустрации одБогородичиниот акатист, Христовите чуда, големите празниции повеќе поединечни фигури на светии, ангели, пророци,испосници и воини. Најпозната фреска од овој манастире , каде што е претставена тешкатачовечка драма преку убивањето на децата во Витлеем.

Манастирот има големо црковно и културно-историскобогатство: икони, ракописи и книги, црковни предмети иреликвии. Овде се одвивал интензивен монашки живот,препишувачка и просветна дејност. Во век игумен наманастирот бил македонскиот преродбеник и книжевникКирил Пејчиновиќ, кој во манастирот основал училиште,а тука ја напишал и својата позната книга .

XIV

XIX

Оплакувањето на Рахила

Огледало

About 20 km from Skopje, near theiver and the village Sushica,

it's where this monastery is located,called Marko's, because it's founderswere king Volkashin and his son kingMarko. The writing above the southentrance, inside the church, givesinformation about the construction of

the monastery church (1345), also of the founders. Thechurch is in the form of a cross built of stones and tiles.

The frescoes date back to the 14th century: richillustrations of the akathistos of the Holy Mother, Christ'smiracles, His prophets, hermits and warriors. The mostfamous in this monastery is

where the human drama is presented throughthe murder of the children of Bethlehem.

The monastery has a great church, cultural and historicalheritage: old icons, manuscripts and books, many churchobjects and relics. There was a monastic way of lifeintensified with transcriptional and educational work.In the 19th century, prior of the monastery was theMacedonian leader of national revival and writer KirilPejchinovich, who founded a school in the monasteryand here he wrote his famous book

Marko R

fresco The Lamentation ofRachel,

Mirror.

Исполнет ден во Марковиот манастир - манастирскиот комплекс, покрај црквата, го сочинуваат обновениот стар конак, новите конаци,старата манастирска трпезарија, камбанаријата, воденицата и други помошни објекти

Fulfilled day in Marko's Monastery - The monastery complex, apart from the church, is consisted of the renewed old monastic quarters,the new monastic quarters, the old monastery dining room, the bell tower, the watermill and other structures

Other churches and monasteries in Skopje and its vicinity

Други цркви и манастири во Скопје и околината

7

Во Скопје се наоѓаат поголем број други цркви со свое посебнозначење за македонската историја и култура. Посебно значајнисе: манастирот век на падините од СкопскаЦрна Гора меѓу селата Бањани, Чучер и Горњани, црквата

во непосредна близина на Камениот Мост,црквата во Автокоманда во близина наридот Гази Баба, црквата во Чаир изградена1924-27 година, црквата кај населбата Црниче,црквата во центарот на Скопје покрај кејотна Вардар, црквата во Аеродром, католичката црква

близу до центарот на Скопје, како ицрквите во Љуботен, во Сушица,

во Чучер-Сандево, во Љубанци.

Св. Никита

Св. ДимитријСв. Архангел Михаил

Св. ЃорѓиСв. Петка

Св. БогородицаСв. Илија

Пресвето срце ИсусовоСв. Никола Св. Богородица

Св. Троица Св. Никола

(XII/XIV )

In Skopje, there are a great number of other churches which havespecial importance for Macedonian history and culture. The followinghave great importance: the monastery (12th/14th century)situated on the slopes of Skopska Crna Gora among the villagesBanjani, Chucher and Gornjani, the church nearby theStone Bridge, the church in Avtokomanda nearby thehill Gazi Baba, the church built in 1924-1927, the church

by the settlement Crniche, the church (HolyMother) in the centre of the city by Vardar's quay, the churchin Aerodrom, the catholic church near to thecity centre, as well as the churches in Ljuboten,

in Sushica, in Chucher-Sandevo and .

St. Nikita

St. DimitrijSt. ArchangelSt. Gjorgji

St. Petka St. BogorodicaSt. ILija

The Holy Heart of JesusSt. Nikola

St. Bogorodica (Holy Mother) St. TroicaSt. and in LjubanciSt. Nikola

skopje reg ion

Св. Богородица во центарот на Скопје Католичка црква Пресвето срце Исусово

Св. Ѓорѓи, с. Дељадровци

Св. Илија во Аеродром Св. Троица во Чучер-Сандево Св. Никола, с. Љубанци

Св. Архангел Михаил во Автокоманда Св. Димитриј во близина на Камениот Мост

St. Bogorodica (Holy Mother) in the centre of Skopje Catholic church The Holy Heart of Jesus

St. Gjorgi, village Deljadrovci

St. Ilija in Aerodrom St. Troica in Chucher-Sandevo St. Nikola, village Ljubanci

St. Archangel Mihail in Avtokomanda St. Dimitrij near the Stone Bridge

6


СКОПСКИ ЏЕЗ ФЕСТИВАЛ

Скопскиот џез фестивал еманифестација која, почнувајќиод 1982 година, традиционалносе одржува во првата половинана октомври. Фестивалот сеодликува со високи квалитети,бидејќи на него учествуваатсамо најдобрите музичари одсветот. Овој фестивал во 2009година е избран за супербрендво Република Македонија.

Најкомплексниот спортскиобјект во Македонија.Поголемата сала има капацитетод 8.000 гледачи за кошаркарскинатпревари и 10.000 за концертии други културни манифестации.Располага со базен, сала захокеј, пинг-понг, фитнес сала,кугларница, сауна. Тука се одржаЕвропското првенство воракомет за жени во 2008 година.

scboristrajkovski.gov.mk

Повеќенаменски стадион, кој најчесто се користи зафудбалски натпревар, со максимален капацитет од 36.400гледачи. Го користат фудбалските клубови Работничкии Вардар, како и фудбалската репрезентација наМакедонија. Изградбата на Градскиот стадион започналаво 1978 година со изградба на јужната трибина. Во 2008година е урната старата северна трибина и изграденае нова според највисоките стандарди на ФИФА.По реконструкцијата на јужната, во 2011 годинасе пуштени во употреба источната и западната трибина.

Multipurpose stadium mostly used for football matches,with maximum capacity of 36.400 viewers. The footballclubs Rabotnichki and Vardar use it, as well as the FootballFederation of Macedonia. The construction of the CityStadium started in 1978 by building the south stand. In 2008the old north stand was ruined and new one was built underthe highest FIFA standards. After the reconstruction of the

south, in 2011 the east and west stand were putinto function.

The most complex sport facility inMacedonia. The bigger hall hasthe capacity of 8.000 viewers forbasketball matches and 10.000 forconcerts and other culturalmanifestations. It has swimmingpool, hockey hall, ping-pong,fitness hall, sauna at its disposal.The European championship inhandball for women in 2008 washeld here.

Skopje Jazz Festivalis a manifestationstarted in 1982 andit is traditionallyheld in the first halfof October. Thefestival is consideredto be featured asone of the greatestbecause theparticipants are onlythe best musiciansall over the world.This festival waschosen for superbrand in theRepublic ofMacedonia in 2009.

октомври, Скопје

October, Skopje

skopjejazzfest.com.mk

Спортски центар БОРИС ТРАЈКОВСКИ Национална арена ФИЛИП МАКЕДОНСКИII

BORIS TRAJKOVSKI Sport Centre National Arena PHILIP II MACEDONIAN

7

MANIFESTACII

SKOPSKO LETO МАЈСКИ ОПЕРСКИ ВЕЧЕРИ BASKERFEST PIVOLEND

Од 1980 година, концепцијата наманифестацијата опфаќа

музички концерти,оперски, балетскии драмскипретстави, ликовнии фото изложби,филмска програма,

перформанси и мултимедијалнипроекти, како и сопственапродукција и бројни гостувањаод странство. На триесетина

различнилокалитети, наСкопско пулсираатотворените сценина Скопскататврдина, Старатачаршија, Куршумлиан, Сули ан, Кејотна Вардар,

Градскиот парк, салоните наскопските театри и ликовнитегалерии.

Со традицијаод 1972 година,фестивалот ееден однајпосетените

настани во Скопје.Сцената на Македонскатаопера и балет е домаќин напрограмата, која се состои одоперски изведби, но ибалетски, концертни исимфониски настапи. Редовниучесници на Мајските оперскивечери се оперски и балетскиуметници од соседните земји иод светот, како и ансамблите наМакедонската опера и балет.

Интернационален фестивал наулични изведувачи, кој сеодржува на повеќе локации воСкопје. Ова е слободенфестивал за целото семејство,на кој не се наплаќаат билети -единствената цена епридонесот во шапките наартистите. Спектакуларнакарневалска парада составенаод голем број акробати,кловнови, комичари, одачи наштули, магионичари, жонглери,брејкери, куклари,

карикатуристи,пантомимичари,националнитанчари,музичари,надополнета соразновиднимаски, костуми имузика.

Со околу 300.000 посетители,фестивалот е дестинација наквалитетна забава ипрезентација на пивскипроизводители, придружена

со фантастичнахрана од локалнитересторани,анимација напосетителите сомузика, продажбана ракотворби,уметнички креациии забавни настапина артисти одМакедонија,

Италија, Франција, Англија,Албанија,Косово,Грција,Турција,Србија,Црна Гора,Хрватска.Starting since 1980, the conception

of the manifestation, whichincludes music concerts, opera,ballet and drama performances,

art and photoexhibitions, filmprogramme,performances andmultimedia projects,together with its

own production of projects andnumerous guests from abroad.There are thirty different localitiesin Skopje, the open stages pulse atthe Fortress Kale, the Old Bazaar,

Kurshumli An,Suli An, the Quayof the RiverVardar, the CityPark and thesaloons of thetheatre and artgalleries.

Starting its tradition since 1972,the festival has been one of themost visited events in Skopje.The stage of the MacedonianBallet and Opera Theatre is ahost of the programme whichincludes opera performances as

well as balletperformances,concerts andsymphonicperformances.Regular

participants at the May OperaEvenings are operatic and balletartists from the neighbouringcountries and the world as wellas the ensembles of MacedonianOpera and Ballet.

An international festival of streetperformers- there are morelocations in Skopje. It is a freefestival for the entire family and

there is no admission fee ortickets-the only cost is anappreciative contribution to theperformers hats. A spectacularcarnival parade where participatea great number of acrobats,clowns, comedians, stick walkers,magicians, jugglers, breakers,puppeteers, caricaturists,mummers, national dancerscomplemented with variousmasks, costumes and music.

There are about300.000 visitors,this festival is adestination of greatparty and presenta-tion of beerproducerscombined withdelicious food fromthe local restau-

rants, animation of the visitorswith music, sale of hand-madeproducts, artistic creations andentertaining participation ofartists from Macedonia, Italy,France, England, Albania,Kosovo, Greece, Turkey, Serbia,Montenegro, Croatia.

21 31 ,јуни - јули Скопје

21 - 31 July,June Skopje

9-31 May, Skopje

May-June, Skopje

September, Skopje

9-31 мај, Скопје мај-јуни, Скопје септември, Скопје

dku.org.mk mob.com.mk buskerfestmakedonija.com pivolend.com.mk

mani fes ta t i ons

skopje reg ion

КРАТКИ

SHORT recommendationsfor everlasting memories

преп раки

за трајни сеќавања

6


Не пропуштајте да ги посетите објектите во непосредна близина на центарот на Скопје. Едно однајпопуларните места за посета во Скопје е Калето.

-

Do not miss the opportunity to visit the objectsin the vicinity of Skopje centre. One of the mostpopular places to visit is the Fortress Kale in Skopje.

Неизбежно е да не се посети Старата скопскачаршија. Изобилува со културно-историскиспоменици: анови, амами, џамии, безистен.

It is inevitable not to visit the Old Skopje Bazaar.It is abounded with cultural-historical monuments:inns, hamams, mosques and a Bezisten.

Направете прошетка на Водно. Искористете ја можностасо жичарницата од Средно Водно да стигнете до врвот,до Милениумскиот Крст. Оттаму доживејте го Скопје.Одлично место за прошетка и тивко опкружување за одмор.

Have a walk on Vodno. You can use the opportunity to takea cable-car from Middle Vodno to reach the top, whereMillennium Cross is located. You can feel Skopje from there.It is a great place for a walk and quiet surrounding for rest.

Манастирот се наоѓаво с. Горно Нерезина Водно, на осумкилометри од Скопје.Уживајте, одморете.

This monastery is locatedeight kilometres fromSkopje in the village GornoNerezi. Enjoy and relax.

Некои од нив се претворени воуметнички галерии и музеи, а водел од нив се сместени ресторании продавници. Во Чаршијата деноте исполнет со интересни активности.

Some of them are converted into artgalleries and museums, and there arerestaurants and shops in one partof them. A day in the Bazaar is fulfilledwith interesting activities.

Кале

Стара скопска чаршија

Водно Св. Пантелејмон

Kale

Old Skopje Bazaar

Vodno St. Pantelejmon

skopje reg ion

7

A walk along the Canyon of Matka, it is unusualexperience. The nature will reward you withpeace and new inspiration. You can see acanyon as well as a river, a lake, caves andmonasteries. Here you can see everything.

Една од најпопуларните бањи, каде се допираат медитеранската клима од југ и умерената континентална клима од север. Се наоѓанедалеку од Скопје, на 25 км по автопат.

--

It is one of the most popular spas where theMediterranean climate from south and themoderate continental climate from north meet.It is 25 km from Skopje along the highway.

Како највисока точка во градот, тврдината нуди фантастичен панорамски поглед, како и можност да се дојдедо стариот дел од градот за неколку минути. Во лето тука се одржуваат концерти и театарски претстави.

It is the highest peak in the city therefore the fortress offers an amazing panorama view as well as an opportunityto get to the old part of the city in a few minutes. There are concerts and theatre performances during the summer.

Во внатрешноста на црквата особеновнимание привлекува иконостасотнаправен од дабово дрво.

The iconostasis made by oak treein the church interior attractsgreat attention.

Во дворот е поставен споменикот наГосподин Господин Доситеј, првиотархиепископ на возобновената Македонскаправославна црква, висок околу два метра,претставен во природна големина.

There is a memorial of Mister Mister Dositej inthe church yard, he is the first archbishop of there-established Macedonian Orthodox Church.It is a real size statue about two meters high.

Матка Катлановска Бања

Соборна црква

Matka Katlanovo Spa

The Assembly Church

1. skopski region - verzija 3

Documents