v4 1314 renaissance
TRANSCRIPT
ART HISTORY
V4
Renaissance
1400-1530
Tijdlijn
Renaissance =
Het aardse leven is belangrijk.
De mens is de maat van alle dingen.
De klassieken zijn het grote voorbeeld.
1490 Leonardo da Vinci
‘Homo Quadrantus’ ofwel
‘De Mens van Vitruvius’
De mens bepaalt het eigen lot.
wedergeboorte
van de klassieke cultuur
Homo Universalis
Leonardo da Vinci •Uitvinder •Schilder/beeldhouwer •Natuurkundige/scheikundige •Musicus
Michelangelo Buonarotti •Architect •Schilder/Beeldhouwer •Ingenieur •Dichter
Kunstenaars hebben een hoge status.
Een wereldmens die zich
op zoveel mogelijk terreinen
ontwikkelt.
Europa 1400 : twee cultuurcentra
Renaissance:
In Italië ontstonden sterke stadsrepublieken.
Het bestuur bestond uit vooraanstaande burgers.
Laat-Gotiek:
Het Bourgondische rijk werd bestuurd
door hertogen.
Florence: de’Medici
Rome: Borgia
Milaan: Visconti en
Sforza
Enkele rijke families hadden veel invloed op het bestuur van de stadstaten.
De steden moesten
de macht en rijkdom van
deze families symboliseren.
De Renaissance begon in Florence.
1436 Brunelleschi construeerde de koepel voor de Santa Maria
del Fiore; de eerste grote koepel sinds de Romeinse tijd.
Met Brunelleschi begon de moderne architectuur.
Er ontstond een scheiding tussen ontwerp en uitvoering
De familie De Medici
Hij besloot de stad te herbouwen in de nieuwe renaissance stijl.
Florence De rijke bankier Cosimo de Medici gaf opdrachten aan architecten en kunstenaars
Renaissance architecten pasten de klassieke
uitgangspunten op een creatieve manier toe.
Basisvormen
Horizontale lijnen
Klassieke bouworden
Symmetrie
Lineair perspectief Brunelleschi Uitvinder van het centraal perspectief. Eerst in bouwtekeningen
Piero della Francesca Vervolgens ook in de schilderkunst.
Tijd van uitvindingen, ontdekkingen en
reformatie.
Ontdekkingsreizen
Navigatie-instrumenten
Landkaarten
Nieuwe architectuurprincipes
Instrumenten en
Muziekopvattingen.
Reformatie
Door de uitvinding van de boekdrukkunst konden nieuwe ideeën snel verspreid worden.
1492 – the Conquest for Paradise
Schilderkunst
• Religieuze thema’s
• Klassieke thema’s
• Portretten
Beeldhouwkunst
Vrijstaande beelden Aandacht voor anatomie Beheerste menselijke emoties
contrapposto
1440 David
Donatello
1505 David
Michelangelo
Michelangelo Buonarotti
‘Pietá’
Beheerste menselijke emotie.
Klassieke driehoekcompositie
De belangrijke families hadden veel invloed op
het hoogste bestuur van de kerk:
Alexander VI 1492-1503 Gaf Spanje het alleenrecht om Amerika te koloniseren
Julius II 1503-1513 Nieuwbouw Sint Pieter Plafondschildering Sixtijnse kapel
Leo X 1513-1521 Fresco’s in de pauselijke bibliotheek door Raphael
Sixtus IV 1471-1484 Liet de Sixtijnse kapel bouwen Reconstructie Rome
Familiewapen: Della Rovere
Familiewapen: Borgia
Familiewapen: De’Medici
Rome wordt het nieuwe centrum
van kunst en cultuur
Paus Sixtus IV (een grote vijand van
de familie de Medici) besloot dat
Rome, de hoofdstad van het christelijk
geloof, geherstructureerd moest
worden
In 1503 is de Sint Pieter
in Rome nog de oude
basiliek uit de vierde
eeuw.
Rome het nieuwe centrum van kunst en cultuur
Paus Julius II gaf opdracht voor de bouw van de
nieuwe Sint Pieterskerk en de plafondschilderingen
in de Sixtijnse kapel.
Verschillende architecten
werkten aan de
nieuwbouwplannen voor
de nieuwe Sint Pieter.
1. Bramante
2. Raphael
3. Michelangelo
4. Bernini
Rome het nieuwe centrum van kunst en cultuur
De Sixtijnse kapel.
Michelangelo: plafond Sixtijnse kapel
God schiep de mens naar zijn evenbeeld.
De harmonische proporties van het menselijk lichaam zijn daarom een
afspiegeling van de goddelijke orde.
REFORMATIE
Maarten Luther kwam in opstand tegen alle misstanden in de katholieke kerk.
Lucas Cranach ‘De paus als de antichrist’
Voor al hun bouwplannen verkregen de pauzen het geld door het verkopen van ‘aflaten’.
Theater Vitruviaans theater Klassiek theater: •Tragedies •Komedies
Venetië
Andrea Palladio – Teatro Olympico
Theater Commedia dell’arte Straattheater •Vaste typetjes (verschillende sociale klassen) •Herkenbaar aan maskers en kostuums •Clownerieën en acrobatiek •Improvisatie
Theater in Engeland Elizabethaans theater Combinatie van comedia dell’arte en het klassieke theater. Vast gezelschap Eigen theatergebouw Gedeeltelijke improvisaties
Muziek
Mythologisch verhaal.
Tekst wordt ondersteund door de muziek. Monodie: ėėn enkele stem
In Mantua schreef Monteverdi de oudste bewaard gebleven opera: ‘l’Orfeo’. Het is
een reconstructie van het klassieke drama.