1

TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİ

Dursun GÜNER2013528206027

2

GİRİŞ

Günümüzde artan rekabet koşullarında firmalar sürekli olarak pazar paylarını artırmaya çalışırken, bir yandan da maliyetlerini düşürmeyi hedeflemektedirler. Bu yüzden potansiyel müşterilere gereken zamanda gereken ürünleri gereken şekilde ulaştırmak gerekirken, bir yandan da bunu gerçekleştirmek için tedarikçilerle etkin bir şekilde çalışarak gereken hammadde veya malzemeyi gereken zamanda ve en düşük maliyetle tedarik etmek gerekmektedir.

3

GİRİŞ

Böyle bir sistemin günümüzün devasa şirketlerinde oluşturulabilmesi ve rekabet düzeylerinin devamı için tedarik zinciri sisteminin kurulması gerekmektedir.

Bu ihtiyaca bağlı olarak 1980’li yıllardan itibaren gelişen Tedarik Zinciri Yönetimi temel olarak örgütün dış çevresine odaklaşan ve tedarikçileri ile bütünleşmeyi temel alan bir yönetim felsefesidir.

4

Tedarik Zinciri

Bir ürünün ilk maddesinden başlayarak, tüketiciye ulaşması ve geri dönüşümünü de içeren tüm süreçlerde yer alan tedarikçi, üretici, distribütör, perakendeci ve lojistikçilerden oluşan bir bütündür.

5

6

Tedarik Zinciri Yönetimi

Tedarik zinciri teknik olarak, malzeme tedariki işlemlerini yerine getiren, bunları yarı mamul ve mamullere dönüştüren ve daha sonra bunları dağıtım kanalıyla müşterilere ulaştıran hizmet ve dağıtım seçeneklerinden oluşan şebekedir.

Tedarik Zinciri Yönetimi

Bu malzemelerin sağlanması, bu malzemelerin ara ve tamamlanmış ürünlere dönüşümü ve tamamlanması ürünlerin müşterilere dağıtımı fonksiyonlarını yerine getirir. Tedarik zincirini; “Temel Tedarik Zinciri”, “Genişletilmiş Tedarik Zinciri” ve “Üst Seviye Tedarik Zinciri” olmak üzere üçe ayırmak mümkündür. Temel tedarik yalnız firma, müşteri ve tedarikçi varken, üst seviye tedarik zincirine üçüncü parti tedarikçi, müşteri ve sağlayıcılar da dahil olmuştur.

7

Tedarik zinciri yönetimi

Tedarik zincirinin yönetimi ise, hammaddenin sisteme girip son kullanıcıya teslim edilmesine kadar gerçekleşen zincirdeki hem yukarı, hem de aşağı tüm malzeme ve bilgi akışlarını kontrol ve koordinasyonunu kapsayan bir faaliyettir.

8

9

Şişe Sütün Tedarik Zinciri

Yem Üreticileri

Besi Çiftlikleri

Kum, Soda, Kireç üreticileri

Şişe Üreticileri Kapak

Üreticileri

Süt Üreticileri Perakendeciler

Tüketiciler

Etiket Üreticileri

Alüminyum Folyo

Üreticileri

Alüminyum Üreticileri

10

Klasik Tedarik Zinciri Yönetimi

11

Tipik Tedarik Zinciri

Satın alma

Kabul Stok Operasyonlar Stok

Üretim Dağıtım

12

Tedarik Zinciri Yönetimine Neden İhtiyaç Duyulur?

1. Operasyonların iyileştirilmesi2. Dış kaynak kullanım seviyelerinin artması3. Taşıma maliyetlerinin artması4. Rekabet baskıları5. Küreselleşmenin artması6. e-ticaretin öneminin artması7. Tedarik zincirinin karmaşıklığı8. Stok yönetimi ihtiyacı

13

Kamçı Etkisi

Kamçı Etkisi bir tedarik zincirinde son tüketiciden üreticilere doğru gidildiğinde talebin varyansının giderek artması durumudur. Kamçı etkisinin ana nedenleri kısaca sipariş ile teslimat arasında geçen sürenin uzunluğu, tahmin hataları, bilgi paylaşımındaki problemler, uzun temin süreleri, yığın siparişler, fiyat değişiklikleri, promosyonlar ve ürün karması değişiklikleri olarak özetlenebilir.

14

Küresel Tedarik Zincirleri

• Firmalar için hem tedarikçiler hem de pazar bütün dünyadan olabilir artık. Küresel zincir.

• Artan Karmaşıklık– Dil – Kültür– Döviz kuru dalgalanmaları– Politika– Taşıma maliyetleri– Yerel yetenekler– Finans ve ekonomi– Çevre

15

Etkin Tedarik Zinciri

• Pazarı, dağıtım kanallarını, süreçleri, ve tedarikçileri birbirine bağlar.

• Tedarik zinciri üyelerine– Tahmin paylaşımı–Gerçek zamanlı siparişlerin durumunu

belirleme–Ortakların stok verilerine ulaşmayı

sağlamalıdır.

16

Tedarik Zinciri Yönetiminin Faydaları

• Girdilerin teminini garantileyerek, üretimin devamlılığını sağlar

• Tedarik süresini azaltarak, pazardaki değişikliklere kısa sürede cevap verilmesini sağlar

• Tüketici taleplerini en iyi şekilde karşılayarak kaliteyi arttırır.

17

Tedarik Zinciri Yönetiminin Faydaları

• Teknoloji kullanarak yeniliğe teşvik eder• Toplam maliyetleri azaltır• İşletmenin tüm bilgi, materyal ve para akışını

yönetebilir duruma gelmesini sağlar.• Zincir boyunca maliyetlerin düşmesi

18

Tedarik Zincirinin Modellenmesi : Belirleyici Faktörler

• Ürün özellikleri• Pazarın talep yapısı ve üretimin cevap şekli• Üretim teknolojisi• Coğrafi uzaklık ve dağıtım imkanları• Maliyetler

19

Tedarik Zincirinin Temel Fonksiyonları

• Talep ve Sipariş Yönetimi • Satın alma• Planlama• Stok Yönetimi• Depo Yönetimi• Sevkiyat ve Dağıtım• Üretim ve teslimat• Müşteri Hizmetleri

20

Talep ve Sipariş Yönetimi :

Müşteri kayıplarının en büyük sebeplerinden biri sipariş gecikmeleri, yok satışlar yada elde kalan stoklardır. Talep ve sipariş yönetiminde temel amaç müşteri siparişlerinin etkin ve entegre işleyen bir süreçte, hızla cevaplanmasıdır.

21

Satın Alma:

Müşteri siparişlerini zamanında, kaliteli ve uygun maliyetle karşılayacak malzeme ve ürünlerin optimum maliyet, kalite ve hızda temini fonksiyonudur.

22

Planlama:

Müşteri siparişlerinin zamanında karşılanması amaçlı üretim planları, malzeme alım programları oluşturmak, bunları dinamik bir yapıda revize ederek yönetmek, aynı zamanda üretim ve diğer işletme maliyetlerini ve kısıtlarını etkin bir şekilde yönetmek planlama fonksiyonunun görevidir.

Stok

Yönetimi Üretim planına uygun, şirket stok hedeflerine göre ürün ve malzeme stok seviyelerinin belirlenmesi ve stokların verimli yönetim fonksiyonudur.

23

Depo Yönetimi

Stokların uygun şartlarda, uygun maliyetlerle, hızlı hareket sağlayacak alt yapılarla ve nerelerde depolanacağı kararları tedarik zincirinde depo yönetiminin görevleridir.

24

Sevkiyat ve Dağıtım

Satışa hazır ürünün depolardan müşterilerin istedikleri noktalara dağıtılmak amacıyla yapılan aktivitelerin bütünüdür.

25

Tedarik Zinciri Kararları

Tedarik zinciri için verilen kararlar iki geniş kategoride sınıflandırılmaktadır: Stratejik ve operasyonel. Stratejik kararlar uzun bir zaman ufkunda verilmektedir. Bunlar, işletmenin stratejisiyle sıkı sıkıya bağlıdır ve bir tasarım perspektifinden tedarik zinciri politikalarını yönlendirir. Diğer taraftan operasyonel kararlar kısa vadelidir ve günlük faaliyetlerde yoğunlaşmaktadır. Bu çeşit kararlardaki çaba, “stratejik” tedarik zincirindeki mamul akışının etkin ve verimli bir biçimde yönetilmesidir.

26

Tedarik Zinciri Yönetiminde Temel Dört Karar Alanı Bulunur:

Tedarik zinciri yönetiminde temel dört karar alanı bulunur:

1. Yerleşim

2. Üretim

3. Envanter ile

4. Nakliye (dağıtım)

27

Tedarik Zincirinde Akış Türleri

Tedarik zincirinde üç türlü akış vardır:

Mal Akışı, Parasal Akış, Bilgi Akışı ve bu üç akış oldukça iç içe geçmiş bir yapıdadır.

Mal Akışı tek yönlü olarak tedarikçiden müşteriye doğru hareket ederken, Bilgi Akışı karşılıklı olarak hareket etme özelliğine sahiptir.

28

Tedarik Zincirinde kullanılan Yazılım ve Analizler

• MRP1: Elektronik Malzeme İhtiyaç Planlaması• MRP2: Üretim Kaynakları Planlaması• RP1 ve ERP2: Kurumsal Kaynak Planlaması• ABC Analizi

29

Tedarik Zinciri Yönetimi Başarı İlkeleri

• 1.İlke: Farklı grupların servis ihtiyaçlarına dayanan müşteriler gruplara ayrılmalı ve tedarik zinciri bu gruplara hizmet vermek üzere adapte edilmelidir.

• 2. İlke: Lojistik ağı, hizmet ihtiyaçları ve müşteri gruplarının karlılığına göre uyarlanmalıdır.

• 3.İlke: Tutarlı tahminler ile optimal kaynak tahsisi garanti edilerek pazar işaretleri izlenmeli ve buna bağlı olarak tedarik zinciri çerçevesinde talep planlaması sıraya dizilmelidir.

30

Tedarik Zinciri Yönetimi Başarı İlkeleri

• 4. İlke: Ürün müşteriye tanıtılmalıdır ve tedarik zinciri boyunca olan dönüşümler hızlandırılmalıdır.

• 5. İlke: Tedarik kaynakları, malzeme ve hizmet sahibi olmanın maliyetini azaltmak için stratejik bir biçimde yönetilmelidir.

• 6. İlke: Birden fazla karar verme seviyesini destekleyen ve ürünlerin, hizmetlerin ve bilgilerin akışını açık bir şekilde gösteren, tedarik zinciri kapsamında bir strateji geliştirilmelidir.

31

Tedarik Zinciri Yönetimi Başarı İlkeleri

• 7. İlke: Uç kullanıcıya etkili ve verimli bir şekilde ulaşmada toplam başarıyı ölçmek için kanal çerçevesindeki performans ölçütleri benimsenmelidir.

32

Tedarik Zincirinin İyileştirilmesi

• Karar verme için iyi tanımlanmış tüzükleri olan iyi tanımlanmış prosesler

• Organizasyonel ve fonksiyonel bariyerlerin ortadan kaldırılması

• Tedarik zinciri boyunca olan taleplerin erkenden görülebilmesi

• Tedarik zinciri işlemlerini yönlendiren ve tedarik zinciri boyunca bilgiyi bütünleştiren bir dizi plan

33

Tedarik Zinciri Yönetimi Sonrası

Envanter azalması % 50

Tam Zamanında teslim oranında artış % 40

Sayım Süresinde azalma % 27

Yok satma (Stok da bulunmama) oranında azalma

9 kat

34

Tedarik Zinciri Yönetimi Sonrası

1990 2000Bir otomobil için gereken süre 20 saat 14 saatTelevizyon üretim süresi 10 dakika 6.9 saniyeOtomotivde yan sanayiden ikmal süresi 4 ay 15 günOtomotiv parçalarının imalata girişi 21 gün 12 günAcil parçalar 20 gün 5 günÜrünün teslim süresi 45 gün 4 gün

Daha hızlı olmak demek daha kısa sürede taşımak demek değildir. Öte yandan, teknolojinin etkisi ile tek dokunuşta satışların, stokların, siparişlerin, sevkiyatın görülmesi bu hızı sağlamıştır.

Bu hız tedarik zincirinin etkin yönetilmesi ile sağlanmıştır.

35

36

• TEŞEKKÜRLER