Slayt 1

KARACER HASTALIKLARINDA BESLENME DESTE HAZIRLAYAN Stj.Dyt.Mahmut GMAY

www.gencdiyetisyenler.comwww.beslenmevediyetetik.com KARACER HASTALIKLARI KARACER HASTALIKLARINDA BESLENME

Karacierin Anatomisi ve Fizyolojisi Vcudun en byk ve metabolik adan kompleks organ olan karacier vcut arlnn %2sini oluturur.Karacier, sa ve sol olmak zere iki loba ayrlr.Her iki ana lob da ikier paraya blnr.Sol lob ligament falsiforme tarafndan ikiye,sa lob orta izgiden ayrlarak n ve arka loba ayrlr.Karacier loblarna dalan safra kanal,hepatik arter,vena porta ve lenfatikler en uta ba dokusu ile evrelenmi bir nite(porta triad) oluturur.

3KARACERN LEVLER Kan dolam ile ilgili ilevleri:

A-Kann portal dolamdan sistemik dolama gemesi,

B-Kann depo edilmesi,

C-Toksik maddelerden arnmas,

D-retikuloendotelyel sistem ile baklk mekanizmasnn olumas

KARACERN LEVLERDIA ATILA LGL LEVLERA-Safra oluumu ve safrann barsak iine boaltlmas,

B-Safra tuzlar,kolesterol,bilirubin trevleri gibi rnlerin safra iine geii,

C-Alkalen fosfataz,ar metaller gibi baz maddelerin safra bileiminde dar atlmas,

KARACERN LEVLERKARBONHDRAT METABOLZMASI ETKNLA-Glikojenin yapm ve depo edilmesi,

B-Galaktoz ve fruktozun glukoza evirilmesi,

C-Amino asitlerin glukoza evirilmesi(glukoneogenesiz),

D-Glikojenden glukoz oluumu(glukogenolisiz),

E-Kan glukoz seviyesinin dzenlenmesi,

F-Karbonhidrat metabolizmasndaki birok nemli kimyasal bileiklerin yapm

KARACERN LEVLERPROTEN METABOLZMASINDAK ETKNL

A-Aminoasitlerin deaminasyonu(Azot gruplarnn ayrlarak enerji iin kullanmlar)

B-Yalarn lipoproteinlere evirilmesinde gerekli olan lipotropik faktrn salanmas,

C-Plazma proteinlerinin yapm

D-re yapm

E-Birok aminoasidin birbirine veya dier gelere evirilmesi(transaminasyon,aminasyon,esansiyel olmayan amino asitlerin ve prin,pirimidin gibi molekllerin sentezi).

KARACERN LEVLERYA METABOLZMASINDAK ETKNL

A-Yalarn tanabilir ekle gelmesi(lipoproteinlerin yapm),

B-Ya asitlerinin,asetoasetik aside oksidasyonu ile asetil CoAya evirilmesi ve bylece krebs halkasnda enerji salanmas,C-Kolesterol ve fosfolipidlerin yapm,

D-Safra tuzlarnn yapm,

E-Kolesterol ve fosfolipidlerin yapm,

D-Safra tuzlarnn yapm

E-Karbonhidrat ve proteinlerin yaa evirilmesi

KARACERN LEVLERHEMATOLK LEVLER

A-Embriyo ve yetikinde kan oluumu,

B-Fibrinojen,protrombin,globulin ve heparin oluturulmas,

C-Eritrosit ykm,

D-Demirin ferritin olarak depo edilmesi.

KARACERN LEVLERDER LEVLER

A-Vitamin depolar(A,D,E,B12, ve dier B grubu vitaminler,K vitamini),

B-Karotenlerin A vitaminine evirilmesi,

C-Yabanc maddeleri(eitli ilalar gibi) kanda kararak koruyuculuk yapmas(detoksifikasyon),

D-Kanda barsaktan vena-porta yolu ile emilen amonyan ortamdanuzaklatrlmas,

E-Steroid hormonlarn atm,

SAFRA YOLLARININ ANATOMS VE FZYOLOJSKaracier,hilusundan karak duktus sistikus aracl ile safra kesesiyle birleir.Bundan sonra duktus koledokus oluur ve pankreas arkasndan geerek duedonuma dklr.Safrannakmnda en nemli kontrol mekanizmas oddi sfinkteridir.Safrakesesinin grevi,safray younlatrarak saklamak ve gerektii zaman safra yollarna dkmektir.,Beslenme balaynca kolesistokinin etkisi ile oddi sfinteri gever ve safra duedonuma akmaya balar.

SAFRA YOLLARININ ANATOMS VE FZYOLOJSGnde 1-1,5 litre olarak salglanan safrann en nemli fonksiyonu besinle alnan yalarn emilimini salamaktr.Yada eriyen (A,D,E,K) vitaminlerin emilimini salamak,Pankreas salgs lipaz aktive etnek ve duedonumda alkali ortam hazrlamaktr.

SAFRA YOLLARININ ANATOMS VE FZYOLOJS Safrann temel bileenleri safra asitleridir.Safra asitleri steroid bileiklerdir ve karacierde kolesterolden oluurlar,iki ana safra asidi vardr.Bunlar;kolik asit ve kenodeoksikolik asittir.safra asitleri salglanmadan nce glisin ve taurin adl proteinlerle birleirler(konjuge olurlar)

SAFRA YOLLARININ ANATOMS VE FZYOLOJSSafra asitleri genellikle terminal ileumdan,ksmende de jejunumdanEmilirler.Emilemeyenler kaln barsaa geer ve orada bakteriler tarafndan metabolize edilerek sekonder safra asitlerini(deoksikolik ve litokolik asitler) olutururlar.Bunlarn da bir blm emilerek portal dolam yolu ile tekrar tekrar karaciere dnerler.Normal karacier bunlar tekrar kullanr.Deoksikolik asit emilir,litokolik asit ise atlr.Safrada,safraAsitlerinden baka lesitin,kolesterol,elektrolitler(Na,HCO3,K,CI)Ve direk bilirubin de bulunur.

KARACER VE SAFRA YOLLARI HASTALIKLARININ GSTERGELER VE TANISISARILIK: Dokularn safra pigmentleri ile boyanmasdr.ARI:En sk grlen belirtidir.Safra yollar tkanmalarnda ar cpigastriumda ve kolik(birden bire nbet eklinde gelen ar)tarzndadr.

KARACER VE SAFRA YOLLARI HASTALIKLARININ GSTERGELER VE TANISIHEPATOMEGAL(KARACER BYMES)Karacierin palpasyon ve perksyonla fark edilmesidir.

KARACER VE SAFRA YOLLARI HASTALIKLARININ GSTERGELER VE TANISIKANAMA:ki nedeni vardr.Birincisi;karaciere yaplan protrombinin ve fibrinojenin harabiyet durumlarnda yaplamamasdr.Dieri ise zefagus varis kanamalardr.

KARACER VE SAFRA YOLLARI HASTALIKLARININ GSTERGELER VE TANISI ASCTSv yaylm ile emilimi arasndaki denge bozukluundan periton boluunda sv birikir.Ascit oluum nedenleri u ekilde aklanabilir:

1) Vena porta basncnn ykselmesi(Normalde vena portadan sinzoidlerine dakika da 1 litre,hepatik arterden ise dakikada 400 cc,kan geer.Bu kann gememesi sonucunda damar dna sznt olmaktadr

KARACER VE SAFRA YOLLARI HASTALIKLARININ GSTERGELER VE TANISI2) Onkotik basncn azalmas

3)Rejeneratif hcre nodlleri,

4) Elektrolit dengesinin bozulmas.

KARACER FONSYON TESTLERBLURBN METABOLZMASI

SERUM ENZMLER a) Alkalen fosfataz b)Aspartat aminotransferaz(AST,SGOT)

KARACER FONSYON TESTLER3)PROTEN METABOLZMASI

4)YA METABOLZMASI

5)PIHTILAMA FAKTRLER 6)SERUM SAFRA ASTLER

KARACER SROZUAlbmin sentezi bozulur ntrahepatik vaskler obstrksiyon Plazma albmini azalr

Plazma onkotik basnc der portal venz basn artar Venz kann da . akmn da blok olur Periton zarnda deime karacier lenf dokusu artar ASCT VCUT SIVISI AZALIR BBREK TBLERNDE DSTAL ALDOSTERON PROKSMAL MEKANZMAYLA Na ve H2 O BRKR KARACER HASTALIKLARIDYETLE LKS OLAN KARACER HASTALIKLARININ BALICALARI

HEPATT KARACER YALANMASI

SROZ

HEPATT Karacier viral,toksik,farmokolojik bir ajan veya immnolojik bir atan oluturduu hasar sonucu oluan bir hastalktr.

Bilirubin kanda,dokularda,mukozada,deride ve vcut svlarnda birikir.Bunun sonucunda deri mukozalar safra pigmenti ile sarya boyanr.Hepatit ,akut ve kronik olmak zere ikiye ayrlr.

http://www.bio-gen.net/tedavi_alanlarimiz.php?sayfa=62&st=true AKUT HEPATTAlt aydan daha az bir sre devam eder.Karacier iyilemesi ile normal karacier fonksiyonlar geri dner ya da lmle sonulanr.

ETYOLOJS: Akut hepatite yol aan nedenler unlardr;

1)Viral hepatit-Hepatit A,B,C,D(Delta ajanlar),E virsleri,2) Ar alkol kullanlmas3) Toksinler-Amanita phalloides mantar zehirlenmesi, karbon tetra klorr,4)lalar-Acetaminophen,isoniazid,halothane, chlorpromazine.erythromyein5)Wilson hastal

KRONK HEPATTKARACERN ALTI AYDAN DAHA UZUN SRE DEVAM EDEN LTHAB DURUMUDUR. ETYOLOJS: Akut hepatit nedenlerinin ou kronik hepatite yol aabilir.Kronik hepatitin nedenleri unlardr 1) Virs enfeksiyonlar,Hepatit B virs,hepatit B virsnn zerine hepatit D sper enfeksiyonu ve hepatit C virs, 2) lalar ve toksinler-Methydopa,amiodarone,isoniazid, 3) idopatik, 4) Metabolik karacier hastal-Wilson hastal,alfa-antitripsin eksiklii KRONK HEPATT BELRTLERSeptomsuz olabilecei gibi kronik karacier hastalnn deri bulgular,sarlk,hepatosplengomegali gibi ar hastala kadar giden bulgular grlebilir.Bunlara;amanore(adet kesilmesi)Deri dkntleri,akne,vasklit,tiroidit ve sjgren sendromu(gz ya,tkrk veya dier salg bezlerinde oluan sekresyon azalmas)lavedir.Kronik aktif hepatitte transaminaz dzeyleri yksektir ve hipergamaglobulinemi ile birliktedir.karacier yetersizliinin laboratuar bulgular,(hiperbulirnemi,protrombin zamann azalmas ve hipoalbuminemi) bulunabilir.

Kronik aktif hepatit siroza ve karacier yetersizliine kadar ilerleyebilir.

http://www.bio-gen.net/tedavi_alanlarimiz.php?sayfa=62&st=trueHEPATT TEDAVSSeptomlar olan hastalar daha ok klinikte,hafif seyidi ve septomsuz hastalar ise evlerinde tedavi edilirler.Akut viral hepatite kortikosteroid tedavisi,klinik ve labaratuar bulgularnda dzenlemelere yol aabilir ve mortaliteyi azaltabilir.Ancak,ila,kesildiinde belirtiler yeniden grlr ve tekrar tedavi gerekir.

HEPATTN DYET TEDAVS UYGUN DYET TEDAVDE NEMLDR!!!

ENERJ: Doku onarm da sz konusu olduundan gnde en az 2500 kalori nerilir, ancak hastada ate ve arlk kayb gibi durumlar da varsa gnde en az 3000 kalori veya daha fazlas verilmelidir.Hastann genel olarak itahsz olmas ve bulantsnn bulunmas, yksek enerjinin tketilmesini zorlatrr.DYET DZENLENRKEN BU DURUMLAR GZ NNE ALINMALIDIR.

HEPATTN DYET TEDAVS PROTENKaracier hcrelerinin onarm iin diyet proteini yksek olmaldr.Bunun dnda protein,metionin ve kolin gibi gibi lipotrofik maddeler(transmetilasyon yoluyla karacierdeki yalarn mobilizasyonunu salayan faktrler) yalarn lipoproteinlere evirilerek karacierden tanmasn salar.Bu ekilde ,yal infiltrasyon(doku hcrelerinde veya hcreler arasnda ya toplanms) nlenmi olur.Gnde 90-100 gr veya vcut arl bana 1,5-2 gram protein nerilir.

HEPATTN DYET TEDAVS KARBONHDRATYksek enerjiyi salamak ve koruyucu glikojen depolarn onarmak iin gnlk verilecek karbonhidrat miktar yksek olmaldr(300-400 g/gn).Bylece,verilen proteinler de enerji iin deil doku onarm iin kullanlm olur.

HEPATTN DYET TEDAVS YADiyetteki ya orta derecede olmal,ancak hastada bulant kusma varsa dikkatli olunmaldr.Yal besinler bulantya neden olabilir.Ancak,hasta itahsz da olduu iin ya,yemeklerin lezzetini azaltmayacak hatta artracak ekilde diyete eklenmelidir.Genel olarak gnlk toplam ya miktar 65-85 gram,eer hastada ishal varsa 30-40 gram olmaldr.Yal besinlerden(yal etler,ikolata,krema,kaymak,mayonez gibi)kzartma ve kavurmalardan saknlmaldr.

MAHMUT GMAYHEPATTN DYET TEDAVS SIVIVcuttaki toksik maddelerin(amonyak gibi)atm iin hastann sv alm artrlmaldr(3-3,5 litre/gn).Bunun dnda ,sv dengesinin salanmas gerekir.

Mahmut gm ayHEPATTN DYET TEDAVS ALKOLAkut dnemde alkol tketilmemelidir.Septomlar dzelinceye ve bioimik bozukluluk normale dnnceye kadar alkol almna izin verilmemelidir.Alkol en nemli etkiyi karaciere yapt iin hastalk iyilese bile alkol alnmamaldr.

HEPATTN DYET TEDAVS VTAMN VE MNERALLERVitamin ve minerallerin akut viral hepatite etkisi yoktur.Ayrca,vitaminlerin hepatitte metabolizmalar bozulur.Ar doz vitamin tedavisinden kanlmaldr.rnein,yksek doz nikotinamid karacier lezyonuna yol aabilir.Bunun yannda K vitamini,protrombin zaman uzayan,karacier hcre yetersizlii olan ve uzun sren kolestazl hastalar iin gereklidir.Bunun dnda itah dzeltmek iin inko ve B kompleks vitaminlerinin(zellikle tiamin gibi) diyete eklenmesi nerilir.Genel olarak diyet,vitamin ve minerallerden yeterli olmaldr.

HEPATTN DYET TEDAVSn says:Hasta az az sk sk beslenmelidir.Hastada akut dnemlerinde sv,yumuak,kolay tketilebilenYiyecekler(st,yourt,ayran,reel,bal gibi) verilir.Hasta tolere ettike daha kat yiyecekler verilir.

HEPATTN DYET TEDAVS HEPATT N RNEK MENKAHVALTI: St(ekerli) Beyaz peynir(yasz) veya yumurta Bal veya reel EkmekLE-AKAM: Zeytin yal sebze yemei(susuz) 2-3 zgara kfte Pilav veya makarna Yourt(kaymaksz) meyve veya kompostoNOT: ekmek ARALAR:meyveEnerji ve proteini artrmak iin muhallebi,stla gibi stl tatllarda verilebilir.

Mahmut gmay KARACER YALANMASI KARACER YALANMASINormal ya ierii %10dan daha az olan karacierde bu miktarn artmasna karacier yalanmas denir.Yalanan karacierde biriken lipitlerin ou trigliseridlerdir.

KARACER YALANMASIETYOLOJS:Kolin,metionin gibi lipotrofik faktrlerin diyette olmas,

Emilen diyet yalar veya adipoz dokudan gelen yalarn karacierde ar ya asidi birikimi oluturmas,

Ya asidi sentezinin artmas

Ya oksidasyonun azalmas

KARACER YALANMASI5) Protein yapmnda bozukluk olmas(yalarn tanmasndaki azalma sonucunda lipoproteinlerin olumamams),

6)Protein-enerji malntrisyonu(pem),alk(starvation),imanlk,Malabsorbsiyon sendromu,lseratif kolit,rejional enteritis,an imanlkta yaplan jejunum by pass ameliyat,kronik pankreatit,

7) A lkolizm

KARACER YALANMASI ALKOLZMAlkolizm, ya asidi sentezinin hzn ve ya asitlerinin trigliseridlere evrilmesini artrr .Yal karacier,ya asidi yapmn ve trigliserid oluumunu hzlandran alkol metabolizmas srasnda artan nikotinamid adenin di nkleotit fosfat(NADPH) ilgili olabilir.Alkol,lipoproteinler halinde trigliserid salglanmasn da bozduu iin ya hepatositlerde birikir.

KARACER YALANMASIBELRTLER:

Vcut arlnda azalma.diyare , ascit ,ayaklarda dem,kuru cilt,anemi,dk serum albmini,nadiren sarlk,hafif derecede yksek transaminazlar,palpe edilebilen ve yumuak karacier,hastalarda grlen bulgulardr.Alkole bal yal karacier ve hepatomegali ile tanmlanabilir.

KARACER YALANMASI DYET TEDAVSUygun ekilde verilen bir diyet iyileme iin nemlidir.

KARACER YALANMASI DYET TEDAVSENERJ: Genellikle verilen kalori miktar normaldir(2000-2500 kalori).Ancak eer hasta zayfsa gnlk enerji miktar artrlmaldr.

KARACER YALANMASI DYET TEDAVS

PROTENGnlk protein miktar yksek olmaldr(75-100 gram).

KARACER YALANMASI DYET TEDAVS

YAGnlk verilen ya miktar azaltlmaldr(enerjinin %20-25i). Yal yiyeceklerden(kaymak.yal etler,mayonez gibi) saknlmaldr.

KARACER YALANMASI DYET TEDAVS

KARBONHDRATEnerjinin geri kalan ksm karbonhidratlardan karlanmaldr.Eer verilen enerji normal ise karbonhidrat miktar normal,enerji yksek ise karbonhidrat miktar da yksek olmaldr.

Mahmut gmay KARACER YALANMASI DYET TEDAVS VTAMN VE MNERALLERGnlk diyette yeterli miktarda olmaldr.

KARACER YALANMASI DYET TEDAVSLESTN: Lesitinin biyosentezi diyette bulunan metil gruplar ve koline baldr.Kolin,lesitinin bir bileenidir ve vcutta ya transporto iin nemlidir.Karacier yalanmasnn etyolojisinde diyette kolin eksiklii sz konusu olduundan diyette gnlk 1-2 gr lesitin eklenmesi iyilemede yararl olabilir.

SROZ Gelien bir ok karacier hastalnn irreversibl durumudur

SROZEtiyolojisi: ALKOLAlkol tketiminin fazla olduu kiilerin yeterli ve dengeli beslenmedikleri bilinir.Bu nedenle,alkoln malntrisyona yol at ve dolayl olarak siroz oluumunu etkiledii dnlebilir.

SROZ MALNTRSYONYetersiz ve dengesiz beslenmenin siroza neden olduu grlmtr.Sirozlu hastalarn diyetlerinin protein ve vitaminlerden yetersiz,karbonhidratlardan zengin olduu belirlenmitir.

SROZ TEDAVMutlak dinlenme,alkoln kesilmesi ve ila tedavisi yannda uygun diyet tedavisinin dzenlenmesidir.

Tedavi genel de hastann klinik durumuna ve laboratuar bulgularna gre yaplmaldr.

SROZ DYET TEDAVSBeslenme durumu,sirozlu hastalarn mortalitelerin de nemli bir risk faktrdr

SROZ DYET TEDAVS

ENERJKaracierin yenilenmesi ve protein katabolizmasnn nlenmesi iin yeterli alm nemlidir.Enerji gereksinimleri; asit,emilim bozukluu ve enfeksiyonlarla artar.

SROZ DYET TEDAVS

KARBONHDRATEer protein snrlamas yoksa gnlk enerjinin yaklak %55-60 karbonhidratlardan gelmelidir.

SROZ DYET TEDAVS

PROTENBir ok aratrma hastalarn nispeten yksek protein almna tahamml ettikleri grn destekler.Olmas muhtemel koma sinyalleri veren karacier hastalarnda amonyak retimi ve enfeksiyonlara kaplma da artla sonulanan artm protein katabolizmasna katkda bulunabileceinden protein kstlamas nerilmez.

SROZ DYET TEDAVS

YALipitler postabsorptif durum iin tercih edilen oksidatif yaktlardr ve bu en ok ileri derecedeki siroz hastalar iin nemlidir.

SROZ DYET TEDAVS

YAYa nemli bir enerji kaynadr ve yemeklerin daha lezzetli olmasna yardmc olur,bu yzden sadece steatore olan hastalarda kstlanmaldr.Orta zincirli trigliseridler,hepatik ensefalopatili hastalarda gvenli bir eklide baz yalarn yerine geebilir. SROZ DYET TEDAVS

YAGenel olarak enerjinin yalardan gelen oran %25-30 arasnda olmaldr.Sirozlu hastann %50 sinde barsaktan ya emilimi bozulmu olabilir.Bu durumda ,hastada steatore varsa diyetin ya azaltlr ve orta zincirli ya asitleri(MCT),uzun zincirli ya asitlerinin yerine tercih edilir.

KAYNAKABaysal,A, Aksoy,M, Besler,Tanju,H, Bozkurt,N, Keeciolu,S, Mercanlgil,M, Seyit,Kutluay Merdol,T, Pekcan G, Yldz,E, Diyet El Kitab,6.Bask Ankara,2011

http://www.acibadem.com.tr/TibbiBirimlerDetay.asp?t=2262&s=90..http://www.bio-gen.net/tedavi_alanlarimiz.php?sayfa=62&st=truehttp://karaciger.gen.tr/karaciger-hastaliklari.html/..http://ichastaliklaridergisi.org/managete/fu_folder/2003-02/html/2003-10-2-055-059.htm.http://www.drahmetdobrucali.com/hastaliklar/sindirim-sistemi-kanamalari/.http://www.hepatit.com/tag/hepatit-b-yenmesi-gereken-yiyeceklerhttp://karaciger.nedir.com/..http://en.wikipedia.org/wiki/Ascites.http://4medical.in/ascit-simptomy-i-lechenie/http://www.servetoloji.com/component/remository/T%C4%B1p-Uzmanl%C4%B1k/Dahiliye/KARAC%C4%B0%C4%9EER-FONKS%C4%B0YON-TESTLER%C4%B0/http://www.turkmedikal.com/hepatit-b-virusu-nasil-tedavi-edilir.htm..http://www.uckunlaboratuvari.com/itm00051.htm.http://www.sagliksiteniz.com/hangi-yiyeceklerde-protein-var.html.http://tr.wikipedia.org/wiki/Karbonhidrat

TEEKKRLER STJ.DYT.MAHMUT GMAYwww.gencdiyetisyenler.comwww.beslenmevediyetetik.com