bologna süreci (yeterlilikler ve Öğrenme kazanımları İlişkisi) · prof. dr. aşkın asan -...

65
Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi)

Upload: others

Post on 27-Sep-2019

13 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları

Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu

Bologna Süreci

(Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi)

Page 2: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları

Yükseköğretimin son on yılda en hızlı ve en

kapsamlı yapılanması

1998 tarihinde 4 ülkenin (İngiltere, Almanya

Fransa,İtalya) bir araya gelerek başlattığı 2010

yılında 47 ülkenin üye olduğu bir Yükseköğretim

reform süreci

Avrupa dışındaki ülkelerin de yükseköğretim

sistemlerini etkilemektedir ( Bologna Policy Forum)

Page 3: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları

Bologna Süreci nasıl işlemektedir?

• ULUSLARARASI DÜZEY

BAKANLAR KONFERANSI (İKİ YILDA BİR KEZ TOPLANIR)

BOLOGNA İZLEME GRUBU (BFUG)

BFUG YÜRÜTME KURULU

BFUG ÇALIŞMA GRUPLARI

BOLOGNA DURUM DEĞERLENDİRMESİ (STOCKTAKİNG)

ÇALIŞMA GRUBU

BOLOGNA YETERLİLİKLER ÇERÇEVELERİ ÇALIŞMA GRUBU

SOSYAL BOYUT ÇALIŞMA GRUBU, VB.

BOLOGNA SEMİNERLERİ

ULUSAL DÜZEY: YÖK, ULUSAL AJANS VE BOLOGNA

UZMANLARI TÜRKİYE ULUSAL TAKIMI

KURUMSAL DÜZEY: YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARI

Page 4: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları

Bologna Süreci nasıl işlemektedir?

Page 5: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları

YÖK kararları

Üniversitelerde Ön-lisans, Lisans ve Lisans

üstü eğitim-öğretim programlarının öncelikle

yeterliliklerinin belirlenmesi, daha sonra

yeterlilikler doğrultusunda güncellenmesi ve

AKTS ile ilişkilendirilmesini zorunlu kılıyor.

TYYÇ Temel Alan Yeterlilikleri 13/01/2011 tarihli YÖK Genel

Kurul kararıyla kabul edilmiştir. -

Page 6: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları
Page 7: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları

Amaç

Yükseköğretim Yeterliliklerinin

Oluşturulması

Alan, Program Yeterliliklerinin Belirlenmesi

Ders Öğrenme Kazanımlarının Yazılması

Öğrenci Çalışma Yükünün Belirlenmesi

Page 8: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları

Yeterlikler

Öğrenme Çıktıları

İş Yükü

AKTS

Yeterlikler - Öğrenme Çıktıları (Learning Outcomes) – İş yükü ve AKTS

İlişkisi

Page 9: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları

Öğrenci Merkezli Eğitim Yeterlilikleri temel alıyor.

Temel Kavramlar

Yeterlilikler Çerçevesi: Yeterlilikleri, öğrenme çıktılarına

göre sınıflandıran ve organize eden yapıdır.

Avrupa Yeterlilikler Çerçevesi (AYÇ)

Ulusal Yeterlilikler Çerçevesi (UYÇ)

Alan Yeterlilikleri

Program Çıktıları (Program Yeterlilikleri)

Öğrenme Çıktıları

Page 10: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları
Page 11: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları

TÜRKİYE YÜKSEKÖĞRETİM YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ (TYYÇ)- YÖK

“Ulusal düzeyde bir eğitim sistemindeki yeterlilikleri ve bunların birbirleriyle ilişkilerini açıklar.

TYYÇ,YÖK bünyesinde kurulan komisyon ve çalışma grubu tarafından hazırlandı,paydaşlarla tartışıldı ve kabul edildi(2006-2010).

http://tyyc.yok.gov.tr/

Page 12: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları

TEMEL ALAN YETERLİLİKLERİ çalışması(YÖK)

TYYÇ ile uyumlu Temel Alan yeterlilikleri: İlgili

alandan öğretim elemanlarından oluşan çalışma

grupları tarafından hazırlandı (21 temel alan),

Şu anda TYYÇ ve temel alan yeterlilikleri YÖK web

sayfasında yer alıyor (http://tyyc.yok.gov.tr/ )

Tüm eğitim programlarında yeterliliklerin

belirlenmesi ve eğitim-öğretim programlarının

gözden geçirilmesi çalışmalarının bitiş tarihi: 2012

Aralık

Page 13: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları

PROGRAM ÇIKTILARI

AVRUPA YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ

ULUSAL YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ

ALANA ÖZGÜ YETERLİLİKLER

DERS A DERS B DERS C

ÖĞRENME ÇIKTILARI ÖĞRENME ÇIKTILARI ÖĞRENME ÇIKTILARI

Öğretenin ne anlattığına değil, öğrenenin ne kazandığına dayanan öğrenme

Page 14: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları

PROGRAM YETERLİLİKLERİNİ / ÇIKTILARINI NASIL

BELİRLERİZ?

İŞLEM BASAMAKLARI

Ulusal Yeterlilikler Çerçevesi (UYÇ) için

http://tyyc.yok.gov.tr/?pid=11 adresinden Türkiye Yükseköğretim

Yeterlilikler Çerçevesi (TYYÇ) sayfasına giriniz.

Page 15: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları

TYYÇ Faaliyetleri

Birbirleriyle

ilişkilendirilerek

belirlenmesi ve

programların bu

çerçevede yeniden ele

alınması

Page 16: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları

TYYÇ Temel Alan ve Programlar seçeneğinden

Temel Alan Yeterlilikleri (Akademik Ağırlıklı &

Mesleki Ağırlıklı) seçeneğine tıklayınız (Şekil 1).

Page 17: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları
Page 18: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları

Temel Alan, Yeterlilik Düzeyi ve Yeterlilik Türünü seçiniz (Şekil 2).

Page 19: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları

Yeterlilik; öğrencilerin neleri bileceğinin, neleri

yapabileceğinin ve nelere yetkin olacağının

tanımıdır.

Hayat boyu öğrenme için Avrupa Yeterlilikler

çerçevesi (EQF-LLL)’ne göre öğrencinin ölçülebilir

yeterlilikleri bilgi, beceri, yetkinlik olmak üzere üç

boyutta ele alınmaktadır.

Page 20: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları

Bilgi (knowledge): Her hangi bir çalışma veya araştırma alanı

ile ilgili gerçeklerin, ilkelerin, kuramların ve uygulamaların

bütünüdür. “Bilgi” kuramsal ve/veya uygulamalı olarak

tanımlanmaktadır.

Beceri (Skill): hatırlanan ve anlaşılan bilgilerin uygulamaya

yönelik kullanılmasını ifade eder. Becerilerin gelişmesi, bilgi

düzeyindeki öğrenmelere bağlıdır.

Yetkinlik (Competence): Bilgiyi, beceriyi, kişisel, sosyal

ve/veya metodolojik becerileri iş ve çalışma ortamları ile

mesleki ve kişisel gelişim konusunda kullanabilme yeteneğidir.

Page 21: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları

Alana Özgü Yeterlilikleri belirlerken öncelikle

programınızın eğitim amaçlarını ve hedeflerini

oluşturunuz.

Programın eğitim amaçları; Eğitim süreci sonunda

mezunlardan gerçekleştirmeleri beklenen

davranışları tanımlayan ifadelerdir. Başka bir

deyişle, programın nasıl bir mezun profili istediğini

ortaya koyan genel bir ifadedir.

Page 22: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları

Eğitim amaçları; bir programın eğitsel misyonunu

nasıl planlamayı sağladığını ve paydaşlarının

gereksinimlerini nasıl karşılayacağını bildiren açık,

genel ifadelerdir.

Daha sonra programdan beklenen “program

çıktıları / yeterlilikleri”ni belirleyiniz.

Page 23: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları

Program çıktıları / yeterlilikleri; öğrencilerin

programdan mezun oluncaya kadar kazanmaları

gereken bilgi, beceri ve yeterlilikleri tanımlayan

ifadelerdir. Program yeterliklerinin

belirlenmesinde

NASIL

BİR

a)Program b)Mezun

sorularına yanıt aranmaktadır.

Page 24: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları

Programınızın yeterliliklerini (alan yeterlilikleri) belirlemek için birimlerinizde bir ekip oluşturmalısınız. Bu ekiple, programınızdan mezun olan bireyler hangi özelliklere sahip olmalı? Nasıl bireyler yetiştireceğiz? sorularına yanıt bulabilmek için "ihtiyaç analizi" yapınız. İhtiyaç analizi yapabilmeniz için ekibinizle birlikte, programla etkileşime girmiş ve halen etkileşim halinde olan, paydaşlarla

bireylerin (mezunlar), toplumsal birimlerin (işverenler vb), Disiplinin/çalışma alanının yönelimlerini, geleceğini Üniversite ve bölümün vizyon ve misyonunu dikkate alarak inceleyiniz.

Page 25: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları
Page 26: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları

İhtiyaç analizi sonucunda, programınızın ihtiyaçlarını belirleyiniz,

bu çerçevede programın amacını tek bir cümleyle / paragrafla

ortaya koyunuz.

Programın amacı: Eğitim süreci sonucunda mezunlardan

gerçekleştirilmesi beklenen davranışları tanımlayan genel bir

paragraflık ifadelerdir.

Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Öğretmenliği programının

amacı; ilköğretim ve Ortaöğretimde (K-12) görev alacak temel

bilgi, beceri ve tutumlarla donatılmış, etik değerleri özümsemiş,

21. yüzyıl bilişim çağına uyumlu, dijital okur yazarlığı yüksek,

gelişen teknolojiyi yakından izleyen ve bu gelişmeye katkıda

bulunan, yeniliklere ve gelişmelere açık öğretmenler

yetiştirmektir.

Page 27: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları

Programınızın amacı ne olabilir?

Page 28: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları

Yazmış olduğunuz programın amacını da göz önüne

alarak belirlemiş olduğunuz ihtiyaçları

Program Çıktıları olarak yazınız.

Page 29: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları

Program Çıktısı nedir? Program çıktılarının mümkün olduğunca gerçekçi ve ulaşılabilir nitelikte olmasına dikkat ediniz. Program çıktıları; öğrencilerin ilgili programdan mezun oluncaya kadar kazanmaları gereken bilgi beceri ve yetkinlikleri tanımlayan ifadelerdir.

Page 30: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları

Öğrencinin mezun olduğunda neyi bilmesinin, neyi yapabilmesinin ve nelere yetkin olmasının beklendiği program çıktıları ile açıklanır. Kısacası, program çıktılarının belirlenmesinde, Nasıl bir program? Nasıl bir mezun istiyoruz? sorularına yanıt ararız.

Page 31: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları

Program çıktılarını belirledikten sonra, ön lisans,

lisans ya da lisansüstü programlarda hangi

derslerin yer alması gerektiğine karar veriniz.

Bu karar verilirken, üniversitenizin ön lisans, lisans

ve lisansüstü programlarının oluşturulmasında

dikkat edilmesi gereken ilkeleri göz önüne

almalısınız.

Page 32: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları

PROGRAM ÇIKTILARININ BELİRLENMESİNDE DİKKAT

EDİLECEKLER

Bölümün vizyonu ve misyonu dikkate alınmalı

Programın bulunduğu düzeye uygun ulusal ve alana

özgü yeterlikler incelenmeli

Öğrencilerin program sonunda neler yapacağına

odaklanılmalı

Nasıl bir program? Nasıl bir mezun istiyoruz?

sorularına yanıt aranmalı

Program çıktıları ortalama bir öğrenciye göre yazılmalı

Geniş sayıda yüzeysel çıktılar yerine, az sayıda

önemli çıktılar yazılmalı

Bir program için 10 – 15 yeterlilik yazılmalı

Page 33: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları

PROGRAM ÇIKTILARININ KONTROLÜ

Program Çıktıları “Türkiye Yüksek Öğretim

Yeterlilikleri Çerçevesi, TYYÇ” ilgili mesleğin

gerektirdiği yeterlilikleri (Temel Alan Yeterlilikleri) ne

ölçüde karşılamaktadır?

Program çıktıları üniversitenizin ve buna bağlı

olarak da bağlı bulunduğunuz fakülte ya da

yüksekokulun vizyon, misyon ve hedefleriyle tutarlı

mı?

Page 34: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları

PROGRAM ÇIKTILARININ KONTROLÜ

Program çıktıları ilgili mesleğin etik kuralları dikkate

alınarak mı yazılmış?

Öğrenciler olası program çıktılarıyla ortaya konulan

yeterliliklere sahip olabilirler mi?

Harcanan zaman, emek, para vb. açılardan olası

program çıktıları gerçekçi olarak dile getirilmiş mi?

Diğer bir deyişle bu çıktılar istenilen becerileri

kazandırma anlamında ekonomik mi?

Page 35: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları

Eğitim amaçlarını karşılayan program yeterlikleri,

programda yer alan derslerin “ders amaç ve

hedefleri ve ders öğrenme çıktıları” ile sağlanır.

Dersin Öğrenme Kazanımları / Çıktıları Dersin amaç ve

hedeflerini

sağlamalıdır.

Page 36: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları

Öğrenme Çıktıları

• Öğrenme çıktıları her bir ders için yazılır.

• Öğrenme çıktıları dersin sonunda öğrencilerin

sergilemesi gereken özellikleri ifade eder.

• Öğrenme çıktıları planlı, düzenli öğrenme-

öğretme yaşantıları yoluyla bireylere

kazandırılması düşünülen bilgiler, yetenekler,

beceriler, tutumlar, ilgiler ve alışkanlıkların

ifadesidir.

Page 37: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları

Öğrenme Çıktıları

Bir öğrenme sürecinin sonunda (bir ders/bir modül sonu vb.) öğrencinin bilmesi, yapması, uygulaması gereken bilgi, beceri ya da tutumlar,

Bir dersi ya da modülü tamamlayan öğrencilerden beklenenler (bilgi, beceri, tutum, değer vb.)

Öğrenme çıktıları, öğrencinin süreçte ne bileceği, ne anlayacağı, ne yapabileceğini ifade eden bilgi ve beceriler setidir

Page 38: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları

Öğrenme Çıktıları

Bir öğrenme sürecinin sonunda (bir ders/bir modül sonu vb.) öğrencinin bilmesi, yapması, uygulaması gereken bilgi, beceri ya da tutumlar,

Bir dersi ya da modülü tamamlayan öğrencilerden beklenenler (bilgi, beceri, tutum, değer vb.)

Öğrenme çıktıları, öğrencinin süreçte ne bileceği, ne anlayacağı, ne yapabileceğini ifade eden bilgi ve beceriler setidir

Page 39: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları

NEDEN ÖĞRENME KAZANIMLARI / ÇIKTISI?

Öğrenme Çıktıları

Öğrenme ortamını tasarlamada bir araçtır.

Öğrenme ortamını öğrenci merkezli olarak tasarlamamıza yardım eder.

Süreci konu merkezli (öğretim elemanı ne öğretecek?) olmaktan çıkarıp, ürün ağırlıklı (süreci tamamlayan öğrenci neler yapabilecek) olmaya doğru iter.

Öğrencilere süreçte onlardan ne beklendiği konusunda ipuçları verir.

Bu nedenle dersin amacı ile öğrenme çıktıları

aynı anlama gelmez.

Page 40: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları

Unutulmayalım

Dersin amacı ile öğrenme çıktıları aynı değildir!

Page 41: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları

Dersin Amacı:

Program çıktılarıyla tutarlı olarak belirlenir

Genellikle bir cümleyle ifade edilir

“İngiliz Edebiyatı Tarihi I”

Dersin amacı, Eski İngiliz Dönemi’nden 17. yüzyılın

ortalarına kadar olan dönemin tarihsel, kültürel ve

sosyal bağlamda önemli metinleri, türleri, yazarları ve

edebi dönemleri açıklamaktır.

Page 42: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları

Öğrenme çıktıları Bloom’un (Bilişsel), Simpson’ın

(Psikomotor) ve Krathwol’un Duyuşsal alan

Taksonomisi’ne dayandırılmıştır.

Bunların yanı sıra anahtar becerilere de yer verilir.

Anahtar beceriler yaşam boyu öğrenme becerileri

olarak da isimlendirilir.

Page 43: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları

Öğrenme kazanımları / çıktıları, farklı düzeylerde, başka bir anlatımla, öğrencinin ön koşul davranışlarına göre geliştirilmelidir.

•Basitten karmaşığa, •Kolaydan zora, •Somuttan soyuta

Page 44: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları

BİLİŞSEL ALAN (Zihinsel Öğrenmeler)

BİLGİ

Bilginin, hiçbir değişime uğratılmaksızın, olduğu gibi alındığı basamak.

Örnek fiiler: Tanımlama Ad verme Listeleme Eşleştirme Ezberleme Sıralama Belirtme Tekrarlama

KAVRAMA

Bilginin, birey tarafından özümsendiği; özünü yitirmeden özetlenip, yorumlandığı; farklı ifade biçimlerine dönüştürüldüğü basamak. Örnek filler: Sınıflama, yorumlama Özetleme Kendi ifadesi ile söyleme Karşılaştırma Örnekleme Benzerlikleri/farklılıkları açıklama

UYGULAMA

Bilginin yeni durumları açıklamada ya da yeni problem durumlarını çözüme ulaştırmada kullanıldığı basamak.

Örnek filler: Uygulama Çalıştırma Problem çözme Kullanma Gösterme Seçme/hazırlama Yürütme

ANALİZ

Bilginin, onu oluşturan alt unsurlara ayrıştırıldığı, temelinde yatan sayıltıların ya da örgütleme ilkelerinin belirlendiği basamak.

Örnek filler: Analiz etme Sınıflandırma Veri toplama, Ayırt etme Öğelerine ayırma Zıtlıkları belirleme Envanter yapma Ölçme Sorgulama

SENTEZ

Bilginin, orjinal sayıltı ya da örgütleme ilkeleri doğrultusunda yeniden oluşturulup, yeni bir form kazandığı basamak

Örnek filler: Birleştirme Kurma Toplama Oluşturma Tasarlama Formüle etme Sentezleme Geliştirme

DEĞERLENDİRME

Örgütlenmiş bilgi bütününün, temelinde yatan sayıltı ya da örgütleme ilkeleri ile tutarlılığının (İç ölçütlerle değerlendirme); Örgütlenmiş bilgi bütününün, açıkladığı alanın özellikleriyle tutarlılığının (dış ölçütlerle değerlendirme) belirlendiği basamak.

Örnek filler: Değerlendieme Sonuçlandırma Doğrulama Yargıda bulunma Ön görme Puan verme

Page 45: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları

PSİKO MOTOR ALAN (Zihin – Kas Koordinasyonuna dayalı Öğrenmeler)

BİLGİ

Bilginin, hiçbir değişime uğratılmaksızın, olduğu gibi alındığı basamak.

Örnek fiiler: Tanımlama Ad verme Listeleme Eşleştirme Ezberleme Sıralama Belirtme Tekrarlama

KAVRAMA

Bilginin, birey tarafından özümsendiği; özünü yitirmeden özetlenip, yorumlandığı; farklı ifade biçimlerine dönüştürüldüğü basamak.

UYGULAMA

Bilginin yeni durumları açıklamada ya da yeni problem durumlarını çözüme ulaştırmada kullanıldığı basamak.

Örnek filler: Uygulama Çalıştırma Problem çözme Kullanma Gösterme Seçme/hazırlama Yürütme

Bilginin, onu oluşturan alt unsurlara ayrıştırıldığı, temelinde yatan sayıltıların ya da örgütleme ilkelerinin belirlendiği basamak.

Örnek filler: Analiz etme Sınıflandırma Veri toplama, Ayırt etme Öğelerine ayırma Zıtlıkları belirleme Envanter yapma Ölçme Sorgulama

Örnek filler: Birleştirme Kurma Toplama Oluşturma Tasarlama Formüle etme Sentezleme Geliştirme

UYARILMA

Bireyin, zihin kas koordinasyonunu gerektiren bir işe, duyuları ve tüm vücuduyla hazır olduğu basamak.

Örnek fiiler: Keşfetrme Duyma Dinleme Gözlemleme Sezme Hissetme Tatma İzleme

KILAVUZLAYANLA

YAPMA

Bireyin, zihin kas koordinasyonunu gerektiren bir işi, doğrudan ya da yönergeler yoluyla yardım alarak yapabildiği basamak. Örnek filler: Taklit etme Tekrar etme Kopyalama Gözlem altında yapma Rehberle yapma

BECERİ HALİNE

GETİRME

Bireyin, zihin kas koordinasyonunu gerektiren bir işi, yardım almaksızın ve işin gerektirdiği nitelikte yaptığı basamak.

Örnek filler: Gösterme Tamamlama Otomatik olarak yapma Bir duruşu belirleme Bir vücut pozisyonu belirleme Elleri, kolları yerleştirme

DURUMA UYDURMA

Bireyin bir psiko-motor becerisini, benzer nitelikte başka bir durumda kullanabildiği basamak.

Örnek filler: Uyarlama Yeniden örgütleme Değiştirme Gözden geçirme

YARATMA

Bireyin, uzmanlaştığı alanda orjinal bir beceri ortaya koyduğu basamak.

Örnek filler: Birleştirme Planlama Yaratma Oluşturma Kurma

Page 46: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları

DUYUŞSAL ALAN (Tutumlar, Değerler)

BİLGİ

Bilginin, hiçbir değişime uğratılmaksızın, olduğu gibi alındığı basamak.

Örnek fiiler: Tanımlama Ad verme Listeleme Eşleştirme Ezberleme Sıralama Belirtme Tekrarlama

KAVRAMA

Bilginin, birey tarafından özümsendiği; özünü yitirmeden özetlenip, yorumlandığı; farklı ifade biçimlerine dönüştürüldüğü basamak.

UYGULAMA

Bilginin yeni durumları açıklamada ya da yeni problem durumlarını çözüme ulaştırmada kullanıldığı basamak.

Örnek filler: Uygulama Çalıştırma Problem çözme Kullanma Gösterme Seçme/hazırlama Yürütme

Bilginin, onu oluşturan alt unsurlara ayrıştırıldığı, temelinde yatan sayıltıların ya da örgütleme ilkelerinin belirlendiği basamak.

Örnek filler: Analiz etme Sınıflandırma Veri toplama, Ayırt etme Öğelerine ayırma Zıtlıkları belirleme Envanter yapma Ölçme Sorgulama

Örnek filler: Birleştirme Kurma Toplama Oluşturma Tasarlama Formüle etme Sentezleme Geliştirme

ALMA

Bireyin, ilgi, tutum ya da değer geliştirmesi istenen bilgi, nesne ya da durumların farkına vardığı basamak.

Örnek fiiler: Farkına varma Dinleme Dikkat etme Gözlemleme

TEPKİDE BULUNMA

Bireyin, belli bir bilgi, nesne ya da durum karşısında, yerleşiklik kazanmamış bir tepkiden, gönüllü bir tepkiye kadar varan, bireysel tepkiler gösterdiği basamak.

Örnek filler:

Kabul etme İlgilenme Razı olma İşbirliği yapma, İsteyerek katılma Gönüllü olma Ziyaret etme

DEĞER VERME

Bireyin, belli bir bilgi, nesne ya da duruma, toplumsal kabuller doğrultusunda bir değer yükleyerek tepkide bulunduğu basamak.

Örnek filler: Benimseme Sorumluluk duyma Özen gösterme Tercih etme Kaynakları kullanma Sadakat gösterme İsteme İçselleştirme

ÖRGÜTLEME

Bireyin, toplumsal kabuller doğrultusunda bir değer yükleyerek tepkide bulunduğu belli bir bilgi, nesne ya da duruma, kendine özgü değerler atfettiği basamak.

Örnek filler: Düzenleme Uyarlama Kavramsallaştırma Düzeltme Yer alma Karşı koyma Çabalama

KİŞİLİK HALİNE

GETİRME

Bireyin, oluştuduğu yeni değerlere bağlılığı ile temsil edildiği basamak. .

Örnek filler: Destekleme Savunma Koruma Hizmet etme Yer alma Zorlama

Page 47: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları

ANAHTAR BECERİLER

Bilgiye gereksinim duyma ve aradığı bilgiye

ulaşabilme,

Ulaştığı bilgiyi seçme, örgütleme ve kullanabilme,

Problem çözebilme,

Teknolojiyi etkili olarak kullanabilme,

İletişim kurabilme,

Grup çalışması yapabilme,

Kaynakları etkili kullanabilme,

Alanıyla ilgili etik kuralları uygulayabilme,

Anadilini etkili kullanabilme vb.

Page 48: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları

• Ulaşılabilir olmalıdır (öngörülen düzey için ve ölçülebilir)

• Genel olmalıdır (spesifik olursa öğrenme çıktılarının sayısı artar, gerçekçi olmaz)

• Bir ders ya da modül için yaklaşık 5-8 tane olmalıdır.

• Herkes için anlaşılır olmalıdır.

Page 49: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları

Öğrenme Kazanımları / Çıktıları Yazarken :

• Bir ders düzeyinde başlamalısınız.

• Öğrenme çıktıları ile ilgili ifadeleri “bilişsel, psiko-

motor, duyuşsal ya da anahtar becerilere göre

sınırlandırmanız gereklidir.

“Öğrencim, bu sürecin sonunda hangi bilgi ya da

becerilere sahip olmalıdır?” sorusunu kendinize

sorun; cevabınız, çalışmalarınıza yön verecektir.

Page 50: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları

Yazarken (2) :

• Öğrencinin yapması gereken öğrenmeyi tanımlayan bir eylem fiiliyle

başlayın (uygun fiiller için bir kılavuz kullanın) Eylem fiilleri (örneğin

ad verme) ve dersin/ünitenin konusu (cümlede kullanılan dilbilgisi

öğelerini listeleme) öğrenciden beklenenleri gösterir.

Gözlenebilir ve ölçülebilir fiiller belirleyiniz, “…çizer, …gösterir,

…problem çözer, …açıklar, …örnek verir, …hatırlar, …tasarlar,

…uygular, …eleştirir, …karşılaştırır, …çalıştırır, listeler,

…kullanır” gibi

Page 51: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları

Yazarken (3) :

Eylem fiilinden sonra, ele alınacak konuyu tanımlayan

ders konusunu ele alın;

Bir cümlede kullanılan dilbilgisi öğelerine ad verir

Bir video kayıt cihazını çalıştırır

Politik konularda ifade edilen görüşleri karşılaştırır

Page 52: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları

Yazarken (4) :

• Her bir öğrenme çıktısı için yalnızca bir fiil kullanın.

söyler, eşleştirir gibi.

• Belirsiz fiillerden kaçının.

bilir, anlar gibi.

• Öğrenme çıktısı öğretim elemanının değil, öğrencinin

yapacaklarını göstermelidir.

Page 53: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları

Yazarken (5):

Öğrenme çıktılarını belirledikten sonra

Öğrenme - öğretme yöntemini seçin.

Ölçme/değerlendirme tekniklerini belirleyin.

Seçtiğiniz ölçme tekniklerinin hedeflenen öğrenme çıktısına ulaşıp ulaşılamadığını gösterdiğinden emin olun

Ölçme tekniklerinin seçiminde kılavuzdaki fiiller yardımcı olacaktır

Page 54: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları

ÖĞRENME ÇIKTISI ÖRNEKLERİ

Bu dersin sonunda öğrenci

• bilişim teknolojilerini tanır (tanıması beklenir).

• yazılım - donanım ve işletim sistemleri ile ilgili temel kavramları açıklar (açıklaması beklenir).

• bilişim teknolojilerinin sosyal yapı üzerindeki etkilerini fark eder/ açıklar (açıklaması beklenir)..

• bilişim sistemleri güvenliğini ve ilgili etik kavramlarını günlük yaşamında uygular (uygulaması beklenir).

Page 55: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları

Öğrencinin bireysel farklılıklarını dikkate alan öğrenci merkezli ve iş-yüküne dayalı bir sistemde hazırlanan eğitim programlarında;

AKTS kredisi

Öğrenme çıktıları

Öğrenme ve öğretme yöntemleri ve

değerlendirme teknikleri birbirlerinden ayrılamaz öğelerdir.

(Tuning Educational Structures in Europe)

Page 56: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları

Kazanımların yazılmasında öğretim yöntemleri ve ölçme ve

değerlendirme teknikleri ile öğrenme kazanımları arasında ilişki

kurma konusu öğretim elemanlarının en önemli güçlüğü olarak

karşımıza çıkmaktadır.

Page 57: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları

Unutmayalım

Öğrenme çıktılarını yazarken

• dersin süresine,

• öğrenci özelliklerine,

• dersin seviyesine (ön lisans, lisans, yüksek lisans ya da doktora) dikkat ediniz.

Page 58: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları
Page 59: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları
Page 60: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları
Page 61: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları

SINIF ÖĞRETMENLİĞİ PROGRAMI

FEN VE TEKNOLOJİ ÖĞRETİMİ 1

Page 62: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları

Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi*

Ders Öğrenme

Çıktıları

Program Çıktıları

PÇ1 PÇ2 PÇ3 --

ÖÇ1

ÖÇ2

ÖÇ3

ÖÇ4

Page 63: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları
Page 64: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları
Page 65: Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi) · Prof. Dr. Aşkın Asan - Prof. Dr. Buket Akkoyunlu Bologna Süreci (Yeterlilikler ve Öğrenme Kazanımları

Teşekkür ederiz …