bologna (bolonya) sÜrecİ

1

BOLOGNA (BOLONYA) SÜRECİ

22

BOLOGNA SÜRECİTarihçe

• Bologna Deklarasyonu, 1999 (29 ülke)

• Prag Bildirgesi, 2001 (32 ülke, Türkiye’nin katılımı)

• Berlin Bildirgesi, 2003

• Bergen Bildirgesi, 2005

• Londra Bildirgesi, 2007 (47 ülke)

• Leuven, 2009

3

BOLOGNA SÜRECİ: HEDEFLER

1. Avrupa topluluğunun ihtiyaçlarına uygun Avrupa Yükseköğretim

Alanı’nı (AYA) oluşturmak.

2. Eğitim-öğretim sistemlerini birbiri ile uyumlu,kolay anlaşılır ve

ulusal ve uluslararası bir çerçevede tanınır duruma getirmek,

3. Bilgi toplumuna uygun insan gücü yetiştirmek

4. Mezunlara daha fazla istihdam yaratabilmek

5. Dinamik ve rekabet gücü yüksek ekonomiye sahip olmak

6. Demokratik, katılımcı, adil ve rekabetçi bilgi toplumunun yaratılması

4

BOLOGNA SÜRECİNİN ÖĞRENCİLERE SUNDUĞU FIRSATLAR

1. Akademik tanınma

2. Karar alma süreçlerinde eşit paydaşlar olarak yer alma

3. Üye ülkelerdeki akademik ve kültürel ortamı tanıma

4. Öğretilen değil; öğrenen birey olma

55

1. Kolay anlaşılabilir ve karşılaştırılabilir bir akademik derece sistemi

ve temel olarak 2/3 aşamalı yükseköğretim sistemi (Lisans,

Master ve Doktora)

2. Ortak bir kredi sistemi (ECTS-AKTS)

3. Öğrenci/Öğretim üyesi Hareketliliği

4. Kalite güvencesi konusunda işbirliği

5. Yükseköğrenimde Avrupa boyutu

6. Yaşam boyu öğrenim

7. Öğrencilerin süreçlere katılımı

8. Avrupa Yükseköğretim Alanı (EHEA)’nın çekiciliğinin arttırılması

9. Avrupa Yükseköğretim Alanı (EHEA) ile Avrupa Araştırma Alanı (ERA)

arasındaki sinerjinin oluşturulması

10. Bu çalışmaların 2010 yılına kadar tamamlanması ve EHEA ‘nın

oluşturulması

BOLOGNA DEKLARASYONUÇALIŞMA KONULARI

1999

2010

6

KALİTE GÜVENCESİ

• AYA ile uyumlu Ulusal Kalite Sistemi

• Kullanılan Ölçütler ve Dış Değerlendirme Sistemi

• Öğrencilerin Katılımı

• Uluslar arası Katılım

DERECE SİSTEMİ

• İkili Sistemin Uygulama Düzeyi

• 1 den 2’ ye Geçiş

• İkili Sisteme Kayıtlı Öğrenci Oranı

• Ulusal Yeterlilikler Çerçevesi

DİPLOMA VE EĞİTİM SÜRELERİNİN DENKLİĞİ

• Diploma Eki

• Lizbon Tanıma Konvansiyonu

• AKTS

YAŞAM BOYU ÖĞRENİM

• Deneyime Dayalı Yeterliliklerin Tanınması

ORTAK DERECELER

• Ortak derecelerin Oluşturulması ve Tanınması

BOLOGNA ÇALIŞMA KONULARI

7

Avrupa Yükseköğretim Alanı için Yeterlilikler Çerçevesi

Ulusal Yeterlilikler Çerçevesi

Sektörel Yeterlilikler

Program ve Ders Çıktıları

Yeterlilik:

Bir eğitim kademesini başarı ile tamamlayan bir kişinin neleri bileceği,

neleri yapabileceği ve nelere yetkin olacağının tanımıdır. Yeterlilikler

çerçevesi bunları organize eden ve sınıflandıran yapıdır.

8

1. Genel veya mesleki orta öğretimde kazanılan yeterlilikler üzerine kurulan ve orta öğretim düzeyi üzerindeki dersler ile uygulama araç ve gereçleri ile desteklenen bir alandaki bilgi ve becerilere sahip olmak ve o alandaki temel kavramları kavradığını göstermek

2. Alanında tanımı iyi yapılmış problemlerin çözümü için gerekli olan verileri tanımlama, toplama ve kullanmayı etkin bir biçimde yapabilmek; pratik uygulamalarda gereken teorik bilgileri, el ve/veya düşünsel becerileri kullanabildiğini göstermek.

3. Alanı ile ilgili tasarımları ve uygulamaları çalışma arkadaşlarına, üstlerine ve hizmet verdiği kişi ve gruplara açık bir biçimde anlatabilmek ve takım çalışması yapabilmek

4. Alanında bağımsız olarak öğrenmeyi ve öğrendiklerini uygulayabildiğini göstermek.

ULUSAL YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ

ÖN LİSANS

9

5. Alanı ile ilgili çalışmalarda öngörülmeyen durumlarla ilgili sorunları belirleme ve çözüm arama yeteneğini kazandığını göstermek

6. Sorumluluğu altında çalışanların performanslarını objektif olarak değerlendirmek ve denetlemek

7. Alanında yeterli olacak düzeyde yabancı dil bilgisine sahip olmak (“European Language Portfolio Global Scale”, Level A2)

8. Temel bilgisayar kullanımı bilgisi ile birlikte, mesleğinin gerektirdiği yazılım ve donanımı kullanabilmek (“European Computer Driving Licence”, Basic Level)

9. Alanı ile ilgili konularda, sosyal sorumluluk, etik değerler ve sosyal güvenlik hakları bilgisi ve bilincine sahip olmak,

10.Alanı ile ilgili konularda, iş güvenliği, işçi sağlığı ve çevre koruma bilgisi ve bilincine sahip olmak


ÖN LİSANS

10

1. Ortaöğretimde kazanılan yeterlilikler üzerine kurulan, alanındaki en güncel bilgileri içeren ders kitapları, uygulama araç ve gereçleri ve diğer bilimsel kaynaklarla desteklenen ileri düzeyde bilgi ve kavrayışa sahip olmak, bunları kullanabilmek

2. Alanındaki kavramları, fikirleri ve verileri, bilimsel yöntemlerle değerlendirmek, karmaşık problem ve konuları belirlemek ve analiz edebilmek, tartışmalar yapabilmek, kanıta ve araştırmalara dayalı öneriler geliştirebilmek

3. Uzman ya da uzman olmayan dinleyici gruplarını, alanı ile ilgili konularda bilgilendirmek, onlara düşüncelerini problemleri ve çözüm yöntemlerini açık bir biçimde yazılı ve sözlü aktarabilmek

4. Öğrenmeyi öğrenme becerileri ve eleştirel düşünceyle, ileri düzey çalışmaları bağımsız olarak yürütebileceğini gösterebilmek


LİSANS

11

5. Alanındaki uygulamalarda karşılaşabileceği öngörülemeyen karmaşık durumlarda sorumluluk alarak çözüm üretebilmek

6. Sorumluluğu altında çalışanların mesleki gelişimine yönelik etkinlikleri planlayıp yönetebilmek

7. Alanındaki bilgileri takip edip kullanabilecek ve meslektaşları ile iletişim kurabilecek düzeyde yabancı dil bilgisine sahip olmak. (“European Language Portfolio Global Scale”, Level B1)

8. Alanının gerektirdiği düzeyde bilgisayar yazılımı ve donanımı bilgisi ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanabilmek (“European Computer Driving Licence”, Advanced Level)


LİSANS

12

9. Alanı ile ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetme yeterliliğine sahip olmak

10.Alanı ile ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması aşamalarında bilimsel, sosyal ve etik değerleri gözetme bilgi ve bilincine sahip olmak

11. İş güvenliği, işçi sağlığı, sosyal güvenlik hakları, kalite kontrol ve yönetimi ile çevre koruma konularında yeterli bilgi ve bilince sahip olmak


LİSANS

13

1. Lisans derecesi yeterlilikleri üzerine kurulan, aynı ya da farklı bir alandaki bilgilerin genişletilmesi ve derinleştirilmesi ile birlikte bilimsel araştırma yaparak bilgiye ulaşabilme, bilgiyi değerlendirme, yorumlama ve uygulama yapabilmek

2. Alanındaki sınırlı ya da eksik verileri kullanarak bilimsel yöntemlerle bilgiyi geliştirebilmek, bilimsel, toplumsal ve etik sorumluluk ile kullanabilmek

3. Alanındaki bir problemi, bağımsız olarak kurgulamak, çözüm yöntemi geliştirmek, çözmek, sonuçları değerlendirmek ve gerektiğinde uygulayabilmek

4. Alanındaki güncel gelişmeleri ve kendi çalışmalarını, alanındaki ve dışındaki gruplara, yazılı, sözlü ve görsel olarak sistemli bir şekilde aktarabilmek

5. Alanındaki uygulamalarda karşılaşacağı öngörülmeyen karmaşık durumlarda, yeni stratejik yaklaşımlar geliştirebilmek ve sorumluluk alarak çözüm üretebilmek


YÜKSEK LİSANS

14

6. Alanı ile ilgili konularda strateji, politika ve uygulama planları geliştirebilmek ve elde edilen sonuçları, kalite süreçleri çerçevesinde değerlendirebilmek

7. En az bir yabancı dilde sözlü ve yazılı iletişim yeteneğine sahip olmak (“European Language Portfolio Global Scale”, Level B2)

8. Alanının gerektirdiği bilgisayar yazılımı ve donanımı bilgisi ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanabilmek ve geliştirebilmek

9. Alanı ile ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması aşamalarında bilimsel, sosyal ve etik değerleri gözeterek bu değerleri öğretebilmek ve denetlemek

10.Alanında özümsedikleri bilgiyi ve problem çözme yeteneklerini, disiplinler arası çalışmalarda uygulayabilmek.


YÜKSEK LİSANS

15

1. Genellikle yüksek lisans yeterliliklerine dayalı bir alanda bilgilerin genişletilmesi ve derinleştirilmesi ile birlikte, özgün bir konuda bilimsel saygınlık içinde bağımsız olarak araştırma sürecini algılayabilmek, tasarlayabilmek, uygulayabilmek ve sonuçlandırabilmek

2. Bir alanda en yeni bilgilere sistematik bir yaklaşımla sahip olmak ve kavramanın yanında, bu alanla ilgili araştırmalarda, yöntem ve becerilerde üst düzeyde ustalık kazanmak

3. Bilime yenilik getiren, yeni bir bilimsel yöntem geliştiren ya da bilinen bir yöntemi, bir alana uygulayan özgün bir çalışmanın en az bir bölümünü, ulusal ve/veya uluslararası hakemli saygın dergilerde yayınlayıp, alanındaki bilginin sınırlarını genişleterek bilime katkıda bulunmak


DOKTORA

16

4. Yeni ve karmaşık fikirlerin eleştirel analizini, sentezini ve değerlendirmesini yapabilmek

5. En az bir yabancı dilde, ileri düzeyde yazılı sözlü ve görsel iletişim kurabilmek ve tartışabilmek (“European Language Portfolio Global Scale”, Level C1)

6. Akademik ve profesyonel bağlamda teknolojik, sosyal veya kültürel ilerlemeleri tanıtarak, bilgi toplumu olma sürecine katkıda bulunmak


DOKTORA

17

Avrupa Kredi Transfer Sistemi (AKTS) ve Akademik Tanınma

Ana Menü

18

BÖLÜMLERİN YAPMASI GEREKENLER

1. Bölümüzden mezun olanların sahip olması beklenen yeterliliklerin (program çıktılarının) ulusal ve sektörel yeterliliklerinde gözönüne alınarak belirlenmesi. Nasıl bir mezun? Bunun için şu kesimlerden görüş alınması uygun olur:

• Dış Paydaş Görüşleri

Mezunlar, işverenler, Meslek Odası Temsilcileri, Danışma Kurulu

• İç Paydaş Görüşleri

Öğretim Üye/Elemanları, Bölüm Personeli, Öğrenciler

19

Örnek: A Üniversitesi B Mühendisliği Bölümü Program Çıktıları

PÇ1. Matematik, fen ve mühendislik bilgilerini B mühendisliği problemlerine uygulama becerisi

PÇ2. B mühendisliği ve ilgili alanlarda mühendislik problemlerini tanımlama,modelleme ve

çözme becerisi

PÇ3. Tanımlanmış bir hedef doğrultusunda bir süreci çözümleme ve tasarlama becerisi

PÇ4. Küresel ve toplumsal çerçevede mühendislik çözümlerinin özellikle sağlık, güvenlik ve

çevre konularına etkilerinin göz önünde tutularak kapsamlı bir eğitim verilmesi

PÇ5. Verilerin çözümlenmesi, deney yapma ve tasarlama, sonuçları yorumlama becerisi


PÇ6. Mühendislik uygulamaları için gerekli çağdaş teknikleri ve hesaplama araçlarını

kullanabilme becerisi

PÇ7. Disiplin içi ve disiplinler arası takım çalışması yapabilme becerisi

PÇ8. Bağımsız davranma, inisiyatif kullanma ve yaratıcılık becerisi

PÇ9. Yaşam boyu öğrenme davranışını kazanma

PÇ10. Sözlü ve yazılı iletişim becerileri

20


2. Ders Planı’nın Oluşturulması:

Program çıktılarını sağlayacak ders planı yapılmasıDerslerin 4 yıla (8 yarıyıla) yerleştirilmesi

• 30 AKTS/yarıyıl

60 AKTS/yıl

Toplam 240 AKTS

21

1.Yıl

Örnek: A Mühendisliği Bölümü Ders Planı

1. Yarıyıl 2. Yarıyıl AKTS

?

Toplam 30

AKTS

?

Toplam 30

2.Yıl


?

Toplam 30

AKTS

?

Toplam 30

Calculus II

Physics Chemistry II

Computer Programming

Chemistry Laboratory

Technical Communication

Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi

Türk Dili

Differential Equations

Chemical Process Calculations

Organic Chemistry

Molecular Transport

Thermodynamic

Engineering Graphics

Practical Training

Numerical Analysis

Fluid Mechanics

Physical Chemistry

Chemical Engineering Thermodynamics

Materials Science

Conceptual Design I

Practical Training

Calculus I

Engineering Mechanics

Chemistry I

Computer (Basic Skills in Computer)

Orientation to Chem.Eng.

Strategies in Problem Solving

Atatürk İlk. ve İnkılap T.

Türk Dili


22

3.Yıl

Örnek: A Mühendisliği Bölümü Ders Planı


?

Toplam 30

AKTS

?

Toplam 30

4.Yıl

1. Yarıyıl 2. YarıyılAKTS

?

Toplam 30

AKTS

?

Toplam 30

Transfer Processes II

Transfer Processes III

Chemical Engineering Thermodynamics

Instrumental Analysis

Operational Research

Economics

Practical Training

Transfer Processes IV

Chemical Engineering Economics

Process Safety and Hazards Prevention

Reaction Engineering

Chemical Engineering Laboratory I

Electrical Machinery

Elective I

Nontechnical Elective

Practical Training

Diploma Project

Chemical Engineering Design

Chemical Engineering Laboratory III

Organic Technology Modelling and Simulation

Elective II

Elective III


Diploma Project

Chemical Engineering Design

Process Control

Organic Technology

Elective IV

Elective V



23


3.

24


25

4. Ders Amaç ve Hedefler


26

5. AKTS Kredilerinin Belirlenmesi

• Öğrenci İş Yükü (Student Work Load)

Bir dersin başarı ile tamamlanması için gerekli olan tüm eğitim faaliyetlerini (derse katılım, uygulamalara katılım, seminer, proje hazırlama, sınav, tüm bireysel çalışmalar, staj) için gerekli zamanı kapsar.

• AKTS Kredisi

Derste hedeflenen öğrenim çıktılarını edinebilmek için öğrenenin harcadığı zamanı (iş yükünü) temel alarak belirlenen kredi

• Kısıtlayıcalar

Akademik Takvim Uzunluğu

30 AKTS/yarıyıl

60 AKTS/yıl

Optimizasyon


27

İş Yükü Tahmini

Anket: Öğretim Üyeleri

1. Dersinizde hangi yetkinlikleri kazandırmayı düşünüyorsunuz?

2. Dersinizin öğrenim çıktıları nelerdir?

3. Dersinizde hangi eğitim aktiviteleri mevcut?

4. Öğrenim çıktılarını nasıl ölçüp değerlendiriyorsunuz?

5. Bu öğrenim çıktılarını kazandırabilmek için tahmin edilen çalışma süresi nedir?


28

Örnek

2.Yıl, 2.Yarıyıl

Ders Saat/hafta Tahmin Edilen İş Yükü (saat/yarıyıl)

AKTS Kredisi

A 5 200 7

B 4 175 6

C 4 150 6

D 3 120 5

E 52 200 4

F 2 100 2

Toplam 20 795 30

Akademik Yıl: 34-40 hafta

Haftalık Saat: 40-42 saat

Yıllık Çalışma Saati:1360-1680 saat/yıl

Ortalama Yıllık Çalışma Saati:(1360+1680)/2= 1520 saat/yıl

AKTS kredisi başına düşen iş yükü: saat/AKTS262560AKTS/yı0

ıl1520saat/y-=


1 dönem = 30 AKTS

1 AKTS = 25-30 saat

29

1. Diploma Eki Vermek (2005-2006’dan itibaren)

bologna (bolonya) sÜrecİ

Documents