A X G A | I N % M < A K O U J A | I N : U F A S A R A K A K A N < A B A J A J : R J

LX& TARI JIU 1993 :RKOU<ABJI% 6 |OULIS 2015

• VOL. XXXVI, NO 1993 • LUNDI, 6 JUILLET 2015 • MONDAY, JULY 6, 2015

1915-2015

FA|OZ

Z:{ASPANOUJ:AN

100-RD TAR:DAR}

KE |I<:M :U KE PAFAN+:M

Ռամկավար Ազատական

Կուսակցութեան Ամերիկայի եւ Գանատայի

արեւելեան շրջանայինվարչութեան

կոչ-յայտարարութիւնըՌամկավար Ազատական Կուսակցութեան Ամերի-

կ ա յ ի ե ւ Գ ա ն ա տ ա յ ի Ա ր ե ւ ե լ ե ա ն Շ ր ջ ա ն ա յ ի ն վ ա ր -չութիւնը խոր մտահոգութեամբ կը հետեւի շաբաթէ մըի վեր Հայաստանի մէջ ընդհանրապէս եւ յատկապէսԲաղրամեան պողոտայի շուրջ ստեղծուած ժողովրդա-յին շարունակական ցոյցերով ստեղծուած լուրջ կա-ցութեան, եւ ներկայ կոչով կը դիմէ բոլորին, Հայաս-տանի իշխանութեան եւ բողոքող հասարակութեան՝դիւրացնելու համապատասխան պայմաններու ստեղ-ծումը, որպէսզի ճամբայ բացուի դէպի երկխօսութիւնեւ իրատես լուծումներու որոնում:

Դուրսէն դիտողի մեր սփիւռքեան դիրքերէն մենքմեզ իրաւասու չենք սեպեր յատուկ լուծումներ առա-ջարկելու : Սակայն յայտնի է, թէ այսօրուան այս վի-ճ ա կ ը հ ե տ ե ւ ա ն ք ն է տ ն տ ե ս ա կ ա ն ե ւ ք ա ղ ա ք ա կ ա նտարբեր խնդիրներու, ժամանակի ընթացքին անլոյծմնացած հարցերու, բնակչութեան մէջ կուտակուածմէկէ աւելի դժգոհութեանց: Անհրաժեշտ կը նկատենք,որ իշխանութիւնները ամէն ջանք կատարեն այդպիսիհարցերու կապակցութեամբ վստահութիւն ներշնչողբարեկարգման քայլերը շտապեցնելու եւ զանոնք իրա-կանացնելու : Նոյնպէս կոչ կ ’ուղղենք բողոքող զան-գըուածին չկարծրացնել իր կեցուածքը ընտրութեամբիշխանութեան դիրքի վրայ գտնուող համակարգիննկատմամբ, որպէսզի դէպի լուծում առաջնորդող ճա-նապարհները երկուստեք մնան բաց՝ դէպի իսկականբարօրութիւն մեր հայրենիքին:

Բոլոր պարագաներու տակ, խստիւ դատապարտելիկը նկատենք որեւէ տեսակի բիրտ ուժի եւ միջոցա-ռումներու գործածութիւնը:

Ի վերջոյ, Ցեղասպանութեան Հարիւրամեակի փա-ռահեղ նշումներէն ետք եւ ընթացքին, երբ Հայաստանըեւ հայ ժողովուրդը ապահովեցին բացառաբար հա-մաշխարհային դրական դիրք մը, այսօրուան տագ-նապալի երեւոյթները ծանրօրէն կը վնասեն դժուա-րութեամբ վաստկուած այդ դիրքին:

Հ ա յ ա ս տ ա ն ի ի շ խ ա ն ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ը ե ւ ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ըպարտին ամէն ջանք կատարել , որպէսզի դէպի բա-րեկարգում ճամբաները գործածուին եւ մնան բաց, եւմիւս կողմէ՝ որպէսզի մեր թշնամիները չօգտուին մերի ս կ ձ ե ռ ք ե ր ո վ ս տ ե ղ ծ ո ւ ա ծ ա զ գ ա յ ի ն դ ի մ ա դ ր ա կ ա -նութեան տկարացումէն:

ՌԱԿ Ամերիկայի եւ ԳանատայիԱրեւելեան Շրջանային Վարչութիւն

Պոստոն 28 Յունիս 2015

Տոքթ. Արթօ Տէմիրճեան կ’արժանանայ Քէպէքի Ատամնաբոյժներու Ընկերակցութեան Գնահատանքի Պարգեւին

Խ ո ր գ ո հ ո ւ ն ա կ ո ւ թ ե ա մ բ տ ե ղ ե կ ա ց ա ն ք թ էգ ա ղ ո ւ թ ի ս ս ի ր ո ւ ա ծ ո ւ յ ա ր գ ո ւ ա ծ ե ր է ց ա ն ձ -ն ա ւ ո ր ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր է ն Տ ո ք թ . Ա ր թ օ Տ է մ ի ր ճ ե ա նվ ե ր ջ ե ր ս պ ա ր գ ե ւ ա տ ր ո ւ ե ց ա ւ Ք է պ է ք ի Ա տ ա մ -նաբուժներու Ընկերակցութեան 2015 տարուանՊ ա տ ո ւ ո յ Մ ր ց ա ն ա կ ո վ ( P r i x H o m m a g e ) : Հ ա ս -տ ա տ ո ւ ա ծ 2 0 0 7 թ ո ւ ա կ ա ն ի ն , ա յ ս պ ա ր գ ե ւ ի նկ’արժանանայ Ընկերակցութեան այն անդամը,ո ր ի ր բ ա ց ա ռ ի կ վ ա ս տ ա կ ո վ զ ա ր գ ա ց ո ւ ց ա ծ էատամնաբուժութիւնը: Տոքթ. Տէմիրճեան հեղի-նակն է ատամնաբուժութեան ծիրէն ներս բազ-մաթիւ հետազօտութիւններու եւ հրատարակու-թիւններու, ու եղած է Մոնթրէալի ՀամալսարանիԱտամնաբուժութեան բաժնին երկարամեայ դա-սախօս:

Այս մասին կարդալ մեր այս թիւի ֆրանսերէնբ ա ժ ն ի ն մ է ջ ն ե ր կ ա յ ա ց ո ւ ա ծ մ ա ն ր ա մ ա ս ն ո ւ -թիւնները:

Ոչ եւս է Ամենապատիւ Տէր ՆերսէսՊետրոս ԺԹ. ԿաթողիկոսՊատրիարքը

Հ ա յ կ ա թ ո ղ ի կ է պ ա տ -րիարքութիւնը եւ  Զմմառուպ ա տ ր ի ա ր ք ա կ ա ն կ ղ ե ր իմիաբանութիւնը կը գուժենՏանն Կի լիկիո յ ԿաթողիկէՀայոց Ամենապատիւ եւ Գե-րերջանիկ Տէր Ներսէս Պետ-րոս ԺԹ. Կաթողիկոս Պատ-րիարքին վախճանումը Հինգ-շ ա բ թ ի ՝ 2 5   Յ ո ւ ն ի ս 2 0 1 5 ,առաւօտեան ժամը 8:45-ին:

Երանաշնորհ Հայրապե-տ ը ծ ն ա ծ է ր Գ ա հ ի ր է , 1 7Յունուար 1940-ին: Կուսա-կ ր օ ն ք ա հ ա ն ա յ   ձ ե ռ ն ա դ -րըւած էր15 Օգոստոս 1965-ի ն ե ւ օ գ ն ա կ ա ն   ն շ ա ն ա կ -ւած Գերապատիւ Յովհան-ն է ս վ ր դ . Գ ա ս պ ա ր ե ա ն ի ն ,հ ե տ ա գ ա յ ի ն ` Յ ո վ հ ա ն ն է սՊ ե տ ր ո ս Ժ Ը . Կ ա թ ո ղ ի կ ո սՊ ա տ ր ի ա ր ք : 1 9 6 8 - 1 9 9 0եղած  էր Գահիրէի արուար-ձաններէն Հելիոպոլսոյ Սր-բ ո ւ հ ի Թ ե ր ե զ ա ե կ ե ղ ե ց ւ ո յժողովրդապետ:

18 Փետրուար 1990-ին,ամենապատիւ ՅովհաննէսՊետրոս ԺԸ.ին կողմէ նշա-նակուած էր Եգիպտոսի ՀայԿաթողիկէ Թեմին առաքե-լական վարիչ: 1993-ին մասկ ա զ մ ա ծ է Հ ա յ Կ ա թ ո ղ ի կ էԵ կ ե ղ ե ց ւ ո յ Ե պ ի ս կ ո պ ո ս ա ցսիւնհոդոսին եւ  ապա մնա-յուն սիւնհոդոսին:

7   Հ ո կ տ ե մ բ ե ր 1 9 9 9 - ի նՀ ա յ Կ ա թ ո ղ ի կ է Ե կ ե ղ ե ց ւ ո յԵ պ ի ս կ ո պ ո ս ա ց ս ի ւ ն հ ո դ ո -սին կողմէ կ՛ընտրուի ՏաննԿիլիկիոյ կաթողիկէ ՀայոցԿ ա թ ո ղ ի կ ո ս Պ ա տ ր ի ա ր ք `ա ռ ն ե լ ո վ Ն ե ր ս է ս Պ ե տ ր ո սԺԹ. անունը:

Իր 16 տարիներու գահա-կալութեան ընթացքին, Եր-ջանկայիշատակ Հայրապե-տ ը ա ն խ ո ն ջ ն ո ւ ի ր ո ւ մ ո վծ ա ռ ա յ ե ց հ ա յ ե կ ե ղ ե ց ւ ո յ ,ա զ գ ի ն ե ւ Լ ի բ ա ն ա ն ի ն , ե ւգ ո ր ծ ե ց ի խ ն դ ի ր Հ ա յ ա ս -տան-Սփիւռք մերձեցումին:Խորապէս մտահոգուեցաւ

Մերձաւոր Արեւե լքի քրիս-տոնէութեան ու յատկապէսհայութեան ճակատագիրով:Երանաշնորհ Հայրապետըճ ի գ ո ւ ջ ա ն ք չ խ ն ա յ ե ց իխ ն դ ի ր լ ի բ ա ն ա ն ե ա ն հ ա -մայնքներուն միջեւ համա-գործակցութեան ու համա-կ ե ց ո ւ թ ե ա ն , ե ղ ա ւ հ ա մ ե -րաշխութեան ու երկխօսու-թեան ջատագով մը յատկա-պ է ս հ ա յ ե կ ե ղ ե ց ւ ո յ ն ո ւ ի -րապետութիւններուն հետ:

ԴԻՒԱՆ ՀԱՅ ԿԱԹՈՂԻԿԷՊԱՏՐԻԱՐՔԱՐԱՆԻ

<abajaj;rj

Hebdomadaire ArménienArmenian Weekly ISSN 0382-9251

Publié par /Published by

Le Centre de Publication Tékéyan825 rue Manoogian, Saint-Laurent,

Québec H4N 1Z5

Tél: (514) 747-6680 • FAX: (514) 747-6162e-mail: abaka@bellnet.cawww.tekeyanmontreal.ca

PM40015549R10945

TPS/GST – R119209294 • TVQ/PST #1006268699

2 • ABAKA • LUNDI 6 JUILLET 2015 - MONDAY JULY 6, 2015

Canada2nd Class $80 (QC & ON)

1ère classe/first class $90

U.S.A. 1st class (US)$90

Autres pays/Other countries: 1st class (US)$120

Per issue $1.75

Dépôt légal: Bibliothèque du Québec

ABAKA

Patas.anatou .mbagir^

AU:TIS PAGGAL:AN

’anouzoumn;rou%

nouiratououjiunn;rou ;u

gras;n;aki patas.anatou^

SALBI MARKOS:AN

Joronjo\i patas.anatou^

MATAJ B& MAMOUR:AN

“We acknowledge the financial

support of the Government of

Canada through the Canada

Periodical Fund (CPF) for our

publishing activities.”

ՀԱՅԱՍՏԱՆ 91-ՐԴԽԱՂԱՂԱՍԷՐԵՐԿԻՐԸ

Հայաստանը խաղաղասէր երկիր-ներու միջազգային ցանկին վրայ կըգրաւէ 91-րդ դիրքը՝ 162 երկիրնե-րու շարքին: Ան իր նիշը բարելաւածէ 6 կէտով: Վարկանիշը հրապարակ-ւած է Տնտեսութեան եւ Խաղաղու-թեան Հիմնարկի կայքէջին մէջ:

Տ ա ր ա ծ ա շ ր ջ ա ն ի ն մ է ջ Հ ա յ ա ս -տան միայն կը զիջի Վրաստանին,որ գրաւած է 79-րդ դիրքը: Ատըր-պ է յ ճ ա ն կ ը գ ր ա ւ է 1 3 2 - ր դ դ ի ր ք ը ,Թուրքիան՝ 135-րդ, Իրանը՝ 138-րդ:Ռուսիա գրաւած է 152-րդ դիրքը,Ն ի կ է ր ի ո յ ե ւ Հ ի ս ի ս ա յ ի ն Ք ո ր է ա յ իկ ո ղ ք ի ն : Մ ի ա ց ե ա լ Ն ա հ ա ն գ ն ե ր94-րդն է, իսկ Ուքրանիա՝ 150-րդ:

Ցանկի առաջին դիրքը կը գրաւէԻսլանտան, իսկ վերջին՝ Սուրիան:

Միասնականութեան խորտուբորտյառաջընթացքին վրայ

Մ ի ա ս ն ա կ ա ն ո ւ թ ի ւ ն ը մ ե ր հ ր ա -պ ա ր ա կ ա գ ր ո ւ թ ե ա ն մ է ջ ա մ ե ն ա -հեղեղուած բառերէն մին է : Չկայմարդ որ հակառակ է անոր, սակայնան կը մնայ տակաւին որպէս ցան-կութիւ ն աւ ե լի քան իրագործում ,թէեւ բաղդատմամբ 50-ական եւ 60-ական թուականներու կացութեան,ա ւ ե լ ի հ ա ն դ ո ւ ր ժ ո ղ ա կ ա ն ե ւ գ ո ր -ծ ա կ ց ա կ ա ն մ թ ն ո լ ո ր տ մ ը յ ա ռ ա -ջացած է, մանաւանդ Հայոց Ցեղաս-պանութեան 100-ամեակի միացեալգործունէութիւններու կապակցու-թեամբ:

Անցեալի բեւեռացումներու սաս-տ ի կ ձ գ տ ե ա լ վ ի ճ ա կ ը պ ա տ ճ ա ռեղած է որ տակաւին յամենան զգա-ց ա կ ա ն ո ր ո շ տ ա ր բ ե ր ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ,ո ր ո ն ք ա ր գ ե լ ք կ ը հ ա ն դ ի ս ա ն ա ն `որդեգրելու քաղաքակիրթ ազգերում է ջ շ ա տ բ ն ա կ ա ն ն կ ա տ ո ւ ա ծտարբեր գաղափարախօսութիւննե-ր ո ւ ե ւ հ ա ւ ա տ ք ն ե ր ո ւ գ ո յ ա կ ց ո ւ -թիւնը, որպէսզի կարելի ը լ լայ մերժողովուրդին մէջ ալ բնական նկա-տ ե լ ե ւ յ ա ր գ ե լ ն մ ա ն տ ա ր բ ե ր ո ւ -թիւններ, ու գերադասել ազգայինգերագոյն շահերը, հատուածականնկատումներու:

Անկասկած, Խորհրդային կարգե-ր ո ւ փ լ ո ւ զ ո ւ մ է ն յ ա ռ ա ջ ա ց ա ծ Հ ա -յաստանի անկախացումը զգալի չա-փով խանդավառեց եւ միասնակա-նութեան ուղղութեամբ խոշոր քայլմը արձանագրեց հայութեան մէջ,հ ա կ ա ռ ա կ մ ե ր հ ա յ ր ե ն ի ք ի դ ի մ ա -գրաւած բազմաթիւ եւ բազմապիսիդժուարութիւններուն: Անհրաժեշտ էս ա կ ա յ ն զ գ ո ւ շ ա ն ա լ ն ո ր բ ե ւ ե ռ ա -ցումներ յառաջացնելէ Սփիւռքա-հայութեան մէջ, անտեսելով 20-րդդարու երեք հայկական հանրապե-տութիւններէն մին կամ միւսը, զուտհ ա տ ո ւ ա ծ ա կ ա ն ն պ ա տ ա կ ն ե ր ո վ :Կարելի չէ խուսափիլ պատմականիրողութիւններէն թէ ՝ 1918-1920գ ո յ ո ւ թ ի ւ ն ո ւ ն ե ց ա ւ Հ ա յ ա ս տ ա ն իառաջին Հանրապետութիւնը (հոգչ է թ է ` կ ա ր ճ ա տ ե ւ , դ ժ ո ւ ա ր ի ն ո ւանհնարին պայմաններու բերմամբ),որուն յաջորդեց Խորհրդային Հա-յաստանի երկրորդ Հանրապետու-թիւնը (հոգ չէ թէ ի’նչ կարգախօսով)մ ի ն չ ե ւ 1 9 9 1 , ե ւ ո ր ո ւ ն յ ա ջ ո ր դ ե ցա յ ս օ ր ո ւ ա ն Հ ա յ ա ս տ ա ն ի ե ր ր ո ր դ

Հանրապետութիւնը: Արդարեւ, այսշարքին հիմը հանդիսացաւ Սար-դ ա ր ա պ ա տ ի , Պ ա շ Ա պ ա ր ա ն ի ե ւՂարաքիլիսէի պատերազմը, որումահու կենաց անհաւատալի յաղթա-նակը արդիւնքն էր տեղւոյն ամբողջհայութեան՝ իր զօրքերու , քաղա-քագէտներու, մտաւորականներու,հոգեւորականներու, քաղաքացինե-րու եւ գիւղացիներու ամբողջականմիասնականութեան, անկախաբարթէ ի՞նչ գաղափարախօսութեան կըծառայէր օրուան իշխանութիւնը:

Տարբեր հարթակի վրայ, լուրջ հե-տեւանքներով զարգացում մը եղաւշուրջ 60 տարի առաջ տեղի ունե-ցած Հայց. Առաքելական Եկեղեցւոյերկփեղկումը: Առանց վերարծար-ծելու հարցին մանրամասնութիւն-ները, ընդունինք թէ Սովետականշրջանին Մայր Աթոռի նսեմացնումո ւ ա ն դ ա մ ա լ ո ւ ծ ո ւ թ ի ւ ն ը գ է թ մ ա -սամբ դարմանուեցաւ Անթիլիասիմ է ջ վ ե ր ա կ ե ն դ ա ն ա ց ն ե լ ո վ Տ ա ն նԿիլիկիոյ Կաթողիկոսութիւնը, որուհեղինակութիւնը սահմանուած էրՍուրիոյ, Լիբանանի եւ Կիպրոսի թե-մերուն վրայ. անոր սերտ գործակ-ցութիւնը Էջմիածնի Ամենայն ՀայոցԿաթողիկոսութեան հետ եղաւ շինիչու զիրար ամբողջացնող գոյավիճակմը, մինչեւ 1956, երբ «Սառն Պա-տ ե ր ա զ մ » ի ք ա ղ ա ք ա կ ա ն կ ա ց ի ն ըբաժնեց նաեւ հայ ժողովուրդը:

Ա յ ս բ ա ժ ա ն մ ա ն ա մ ե ն ա խ ո շ ո րզոհը դարձան Ամերիկայի Հայ Առա-քելական Եկեղեցւոյ հարիւրի մօտծուխերը եւ անոնց համայնքները:Ե ր կ ա ր տ ա ր ի ն ե ր տ ե ւ ո ղ վ ե ր ա -մ ի ա ց ո ւ մ ի բ ա ն ա կ ց ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ը իզ ո ւ ր ա ն ց ա ն . ա ռ ա ւ ե լ ա գ ո յ ն ը ո րս տ ա ց ո ւ ե ց ա ւ ՝ հ ա մ ա գ ո ր ծ ա կ ց ո ւ -թ ե ա ն ք ա ջ ա լ ե ր ա ն ք ն է ր , ո ր տ ա -րիներու ընթացքին հաստատեց sta-tus quo մը: Եթէ չգոյացաւ վարչա-կան ամբողջական ցանկալի միաւո-րումը, գոնէ կարելի դարձաւ համա-գործակցութիւնը ոչ միայն Առաքե-լական մեր եկեղեցիներու միջեւ այլն ա ե ւ Հ ա յ Կ ա թ ո ղ ի կ է ե ւ Հ ա յ Ա ւ ե -տ ա ր ա ն ա կ ա ն ե կ ե ղ ե ց ի ն ե ր ո ւ ո ւանոնց համայնքներուն միջեւ: Բա-րելաւուեցան նաեւ զոյգ կաթողիկո-ս ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ մ ի ջ ե ւ յ ա ր ա բ ե ր ո ւ -թիւնները, եթէ ոչ խորքային ու ամ-

բ ո ղ ջ ա կ ա ն , գ է թ ե ր ե ւ ո ւ թ ա կ ա ն ,որպէսզի յաչս օտար շրջանակնե-րու, չխաթարուի հայութեան վայե-լած բարձր վարկն ու համարումը:

Սակայն այսպիսի սայթաքում մընէր վերջերս Գանատայի մէջ պատա-հած դրուագ մը: Երբ Ամենայն Հա-յ ո ց Կ ա թ ո ղ ի կ ո ս Գ ա ր ե գ ի ն Բ կ ըպատրաստուէր Ս. Էջմիածնի գերա-գոյն պատիւին՝ «Ս. Գրիգոր Լուսա-ւ ո ր ի չ » շ ք ա ն շ ա ն ի ն ա ր ժ ա ն ա ց ն ե լԳ ա ն ա տ ա յ ի Վ ա ր չ ա պ ե տ Ս թ ի ֆ ը նՀարփըրը առ ի գնահատութիւն հայժողովուրդի նկատմամբ Գանատայիկառավարութեան հոգածութեան, ուկը մնար միայն համաձայնիլ յարմարթ ո ւ ա կ ա ն ի մ ը շ ո ւ ր ջ , ա ն ա կ ն կ ա լկերպով կը տեղեկացուէր թէ ԱրամԱ. Կաթողիկոս Գանատա ժամա-ն ե լ ո վ , ա ր դ է ն տ ե ս ա կ ց ո ւ թ ի ւ ն մ ըունեցած էր Վարչապետին հետ եւշքանշան մը յանձնած էր յանուն հա-յ ո ւ թ ե ա ն : Ա հ ա օ տ ա ր պ ե տ ա կ ա նաւագանիին առջեւ հայ եկեղեցա-կան բարձրագոյն հեղինակութիւնըվարկաբեկող երեւոյթ մը, նուազա-գոյնը՝ հաղորդակցութեան պակասմը:

Ուրիշ անտեղի, չըսե լու համարա ն հ ե թ ե թ ա ր ա ր ք մ ը չ է ՞ ա ր դ ե օ ք« Ա մ ե ն ա յ ն Հ ա յ ո ց Մ ե ծ ի Տ ա ն ն Կ ի -լ ի կ ի ո յ Կ ա թ ո ղ ի կ ո ս » ո ր ա կ ո ւ մ ը :Մայր Աթոռ Ս. Էջմիածինը իր հաս-տատման օրէն ի վեր Ամենայն Հա-յոց Կաթողիկոսութիւն եղած է նոյ-նիսկ երբ քաղաքական աննպաստպայմաններու տակ Ս. Աթոռը ժա-մանակաւորապէս տեղափոխուած էայլ քաղաքներ: Բայց քանի՞ «Ամե-նայն Հայոց» կաթողիկոսներ կարելիէ ունենալ նոյն ժամանակ, եւ ինչ-պէ՞ս կարելի է տրամաբանականօ-ր է ն հ ա շ տ ե ց ն ե լ ե ր կ ո ւ « Ա մ ե ն ա յ նՀայոց Կաթողիկոս» բառախաղը:

Մինչ միասնականութեան զար-գացումով ադարացիօրէն կ’ուրա-խանանք ու կը հպարտանանք, այդթափը պէտք չէ կոտրել անտեղի եւանհեռատես արարքներով, որպէս-զի գալիք տօնակատարութիւններու գործունէութիւններ պսակուինառաւելագոյն յաջողութեամբ:

Յ.Ա.

|AKOB AU:TIQ:AN

Լուրջ փորձագէտների կարծիքով, ներկայ պահինՀ ա յ ա ս տ ա ն ի ա ր տ ա ք ի ն ք ա ղ ա ք ա կ ա ն օ ր ա կ ա ր գ իգլխաւոր հարցը ԵՏՄ-ում Ատրպէյճանի հաւանականընդգրկման խնդիրն է: Փորձագէտներից ոմանց համարայդ հաւանականութիւնը, առանց չափազանցութեան,քոշմարային վիճակ է ստեղծելու Հայաստանի համար,մ ի ն չ դ ե ռ ո ւ ր ի շ ն ե ր ի կ ա ր ծ ի ք ո վ , դ ա կ ը լ ի ն ի ե ւ ս մ իհանգրուան, որից մեր երկիրը կարող է դուրս գալ նուա-զագոյն կորուստներով: Այ լ խօսքով, բոլոր պարագա-ներում սպասելի են կորուստներ՝ մեծ կամ փոքր:

Որո՞նք են այսպիսի յոռետեսութեան պատճառները:Առաջին հերթին Ատրպէյճանի շահեկան դիրքը: Սեւ

խաւիարի թէ սեւ ոսկու միջոցով, այդ երկրին յամե-նայնդէպս յաջողւում է վճռական պահերին իր կողմըգրաւել նորանոր կողմնակիցների, որոնք սեփականշահի համար կարող են աչք փակել, եւ փակում են, այդերկրում մարդու իրաւունքների ու քաղաքական ազա-տութիւնների ամենակոպիտ խախտումների վրայ: Ութէեւ մեր իշխանական լրատուամիջոցները քմծիծաղ ենտալիս անընդհատ, սակայն Պաքուի Համաեւրոպականառաջին խաղերի անցկացման փաստն իսկ հերիք է

կշռաչափելու այդ երկրի դիրքի բարձրացումը միջազ-գային ասպարէզում : Եւ այդ դիրքից նա փորձում էկամք թելադրել, որի արտայայտութիւններից ընդամէնընուազագոյնն է Պաքւում ԵԱՀԿ ներկայացուցչականգրասենեակի փակումը, որը կարելի է դիտարկել ԵԱՀԿՄ ի ն ս ք ի խ մ բ ի հ ա մ ա ն ա խ ա գ ա հ ո ւ թ ե ա ն ձ ե ւ ա չ ա փ ըփոխելու համապատկերում, նո յն համապատկերումտեղադրելով նաեւ շփման գծերի երկայնքին ու լայնքինլարուածութիւնը շիկացնելու Պաքուի գործողութիւն-ները:

Վերադառնալով Ղարաբաղեան հակամարտութեանհարցին, խիստ ուշագրաւ է փաստը, որ Ատրպէյճանը, իտարբերութիւն Հայաստանի, ունի անմիջական տարա-ծաշրջանում իր շահերը պաշտպանող առնուազն մէկերկիր՝ Թուրքիան, որը երբեք չի թաքցրել այսպէս կոչ-ւած «գրաւեալ տարածքները վերահաստատելու (Sic!)հեռանկարով:

Բնականաբար առանձին քննարկման թեմա է Ռու-սաստանի դիրքորոշումը, աւելի շուտ՝ նրա խորքայիննկրտումները միեւնոյն հարցով: Անցնող երկու տաս-նամեակներում Մոսկուան միշտ էլ պահպանել է Ղա-րաբաղեան կնճիռը չկարգաւորելու իր դիրքը՝ վերա-հսկուող հակամարտութեան կարգավիճակում: Սակայն

Շար. էջ 3

Դժուարագոյն երկընտրանքի առջեւ

LUNDI 6 JUILLET 2015 - MONDAY JULY 6, 2015 • ABAKA • 3

դժուարագոյն երկընտրանքի...Շար. էջ 2-էն

դ ա տ ե լ ո վ վ ե ր ջ ի ն շ ո ւ ր ջ մ է կ տ ա ր ո ւ ա յ զ ա ր -գացումներից, աւելի քան պարզորոշ է դառնում,ո ր Փ ո ւ թ ի ն ի Ռ ո ւ ս ա ս տ ա ն ը ջ ա ն ք չ ի խ ն ա յ ո ւ մԱ տ ր պ է յ ճ ա ն ի ն մ տ ց ն ե լ ո ւ Ե Տ Մ փ ա ր ա խ , ո ր ի ն ,անշուշտ, համաձայն կը լինի Պաքուն միայն այնդէպքում, երբ Մոսկուան իր վճռական խօսքն ասիՂարաբաղեան հակամարտութիւնը յօգուտ Ատըր-պէյճանի լուծելու խնդրում:

Այս իրավիճակում հաւանականութիւնը շատմեծ է, որ Մոսկուան, ելնելով միջազգային ու տա-րածաշրջանային սեփական քաղաքական, ռազ-մավարական ու տնտեսական շահերից, Պաքուիհետ համաձայնութեան գայ եւ մեր հաշուին պայ-մանաւորուածութիւն ձեռք բերի Պաքուի հետ,ընդունելով վերջին ԵՏՄ ակումբ, որտեղ Հայաս-տ ա ն ը ա կ ն յ ա յ տ օ ր է ն կ ը մ ն ա յ մ է կ ո ւ ս ա ց ա ծ ո ւմիայնակ: Կարելի է առարկել, նկատի ունենալովա յ դ ա կ ո ւ մ բ ի ա ն դ ա մ ո ւ թ ե ա ն կ ո ն ս ե ս ո ւ ս ո վ ը ն -դունման կարգը, եւ հետեւաբար, Ատրպէյճանիա ն դ ա մ ո ւ թ ե ա ն Հ ա յ ա ս տ ա ն ի կ ո ղ մ ի ց մ ե ր ժ մ ա նհնարաւորութիւնը: Սակայն ո՞վ, մեր երկրի ո՞րղ ե կ ա վ ա ր ո ւ թ ի ւ ն ը հ ա մ ա ր ձ ա կ ո ւ թ ի ւ ն կ ո ւ ն ե ն ա յվէթօ դնելու ԵՏՄ-ում: Ահա հարցերի հարցը, որիշ ո ւ ր ջ , պ ն դ ո ւ մ ե ն մ ե ր լ ո ւ ր ջ փ ո ր ձ ա գ է տ ն ե ր ը ,ա ն հ ր ա ժ ե շ տ ե ն խ ո ք ա յ ի ն ե ւ ի ր ա տ ե ս ք ն ն ա ր -կումներ՝ ազգաբնակչութեան մտածող խաւերիմասնակցութեամբ:

«ԱԶԳ»

Արարատ Բնակարանները (ԱԲ) ունեցաւ իր խորհրդանիշը (լօկօ)À toi de créer – Ստեղծագործութիւնը ձերն է

Այսօր, 13 Յունիս 2015, մեր հաւաքական վայրը վերածուած է ցու-ցասրահի մը: Մուտքին երկար սեղանին վրայ տեղաւորուած են 23 միա-գոյն կամ գունաւոր գծագրութիւններ, մէկը անմեղ ընտանեկան երե-ւակայութեամբ, միւսը ազգային շունչով, ուրիշ մը ԱԲ-ու, այսինքն երէց-ներու բնակավայրի ակնոցով, ահա հատ մըն ալ ուղիղ սեւ երկրաչափականմաքուր գիծերով կամ կլորակ հասկերով:

Մեծն Մոնթրէալի երեք հայկական դպրոցներէն աշակերտներու խումբմըն են, որոնք իրենց գործերը այսօր կը ներկայացնեն եւ որոնցմէ երեքմրցանակակիրներ նախապէս ընտրուած են չորս հոգիէ բաղկացած յանձ-նաժողովի (ժիւրի) անդամներէ:

Մրցոյթ է, բայց ո՞վ են կազմակերպողները, որո՞նք են մասնակցողները: Խօսք առաւ ԱԲ-ու ատենապետ եւ մրցոյթի ատեանի պատասխանատու

Ազատ Թէմիզճեան, որ բացատրեց հայ երիտասարդներու մասնակցու-թեան կարեւորութիւնը լoկոյի ծրագրի մը շուրջ: Շարունակեց Տիկին Գու-յումճեան, ԱԲ-ու ձեռնարկները համադրող մեր Սիլվիկը, յիշեցնելով երեքդպրոցներու՝ Սուրբ Յակոբ, Արմէն Քէպէք եւ Տիրամայր Նարեկ տնօրէն-ներու հետ տեսակցութիւնները, տպուած թղթիկներով չափանիշերը, որոշգծագրական պայմաններ լրացնելու կարեւորութիւնը: Վերջապէս ան ներ-կ ա յ ա ց ո ւ ց մ ր ց ա ն ա կ ա բ ա շ խ ո ւ թ ե ա ն յ ա ն ձ ն ա ժ ո ղ ո վ ի ն ա ն դ ա մ ն ե ր ը ո ւի ւ ր ա ք ա ն չ ի ւ ր ը հ ր ա ւ ի ր ե ց ա ր տ ա յ ա յ տ ո ւ ե լ ո ւ ա յ ս ո ւ ղ ղ ո ւ թ ե ա մ բ : Ն ա խ

առաջին ժիւրին, անուանի նկարիչ եւ ապակիի վրայ անզուգական քան-դակագործ Եղիա Պաքմազճեան. արուեստագէտը բացատրեց այն հա-մակարգը որուն համաձայն ժիւրիին անդամները կարողացան նախ առա-ջին տասը գործերուն ապա վերջին հանգրուանին հասնիլ արդարօրէն եւմիաձայնաբար: Ամէնքն ալ շահեցան, ըսաւ ան, քանի որ մասնակցեցան:Պ ա ր ո ն Պ ա ք մ ա զ ճ ե ա ն ս տ ա ն ձ ն ե ց ն ա ե ւ փ ո ք ր լ ե զ ո ւ ա կ ա ն փ ո փ ո խ ո ւ -թիւններ կատարել մրցանակակիր լoկոյին վրայ : Ապա հրաւիրուեցաւ

Մարինէ Զուլոյեան, երկրորդ ժիւրին, մեծապէս սիրուած եւ գնահատուածնկարչուհին որ ուրախութիւն յայտնեց թէ երեք մրցանակակիրներէնիւրաքանչիւրը վերոյիշեալ հայ դպրոցները յաճախող աշակերտներ են,ամեն մէկը մէկ դպրոցէն: Վերջին ժիւրին՝ արուեստի տեղեկագրող ՔՏԳոգեւորուած մեր ապագայ սերունդին տաղանդը շնորհաւորեց:

Հանդիսավար Սիլվիկ Գու յումճեան մէկ առ մէկ թուեց եւ հրաւիրեցմրցանակակիրները ստանալու նուէրներ:

Ա. Մրցանակ՝ Լարա Ճէնթիլի, Արմէն Քէպէք վարժարանէն, Երկրդ. 2Բ. Մրցանակ` Ժագ Աւագեան, Սուրբ Յակոբ վարժարանէն, Երկրդ. 1 Գ. Մրցանակ՝ Բաթրիսիա Գալաճեան, Տիրամայր Նարեկ վարժարանէն,

6րդ Ա.Նկարչուհի Զուլոյեան իր նկարներէն հատ մը նուիրեց մրցոյթին Ա. հան-

դիսացող մրցանակակիրին նաեւ դասաւանդութիւններ, ԱԲ-ն ալ գծագ-րական պիտոյքներ Ա. եւ Բ. մրցանակները շահողներուն: Նոյնպէս նուէր-ներ ստացան ոչ միայն դափնեկիրները այլ բոլոր մասնակցողները:

Սրահը թնդաց: Ներկաները՝ Հայ Տունի վարչականներ եւ ՆՍՀՏ-ի կա-մաւոր պարմանուհիներ, ծնողքներ, հիւրեր, ԱԲ-ու բնակիչներ, մեծ ուպզտիկ ուրախութեամբ շրջապատեցինք ցուցադրուած լօկօները, իւրա-քանչիւրը իր թռիչքով յղացած, ձիրքին թափ տուած: Նկարները պիտիզարդարեն ԱԲ-ու հաւաքական սրահը:

Մեր մամիկներուն պատրաստած սեղանը, միրգերով զարդարուած հա-տ ի կ , տ ե ս ա կ ա ւ ո ր ա ղ ի - ա ն ո ւ շ հ ա մ ա դ ա մ ն ե ր , ն ա ե ւ օ շ ա ր ա կ ե ւ ս ո ւ ր ճճաշակեցինք միասնաբար: Շնորհաւորութիւններ ու շնորհակալութիւնբոլորին ու բոլորին: Չմոռնանք, այսօր Արարատ Բնակարանները մշակու-թային կեդրոն կը համարուի:

Հիւրասիրութիւնը կատարեալ էր:Ք. ՏրդաՏեան Գույումճեան

Հայաստանի կառավարութիւնը կրնայ յառա-ջիկային հանդէս գալ յայտարարութեամբ` Հա-յաստան -Իրան երկաթուղիի շինարարութեանի ր ա գ ո ր ծ մ ա ն վ ե ր ա բ ե ր ե ա լ ծ ր ա գ ր ա ւ ո ր ո ւ ա ծմիջոցառումներու մասով: Այս մասին Ազգայինժողովին մէջ յայտարարեց Հայաստանի Հանրա-պետութեան փոխադրամիջոցներու եւ կապինախարարի տեղակալ Արթուր Առաքէ լեանը `պ ա տ ա ս խ ա ն ե լ ո վ « Ժ ա ռ ա ն գ ո ւ թ ի ւ ն » խ մ բ ա կ -ցութեան քարտուղար Թեւան Պօղոսեանի հար-ցումին:

«Կառավարութիւնը կարեւորում է Հայաստան-Իրան երկաթագծի կառուցումը եւ ձեռնամուխ էլինելու այդ ծրագրի իրագործմանը: Հնարաւորէ, որ մենք յառաջիկայում հանդէս գանք յստակյայտարարութիւններով այդ ծրագրի իրագործ-ման վերաբերեալ պլանաւորած միջոցառում-ների մասով», - «Արմէնփրէս»- ի հաղորդմամբ`ըսած է Առաքէլեանը:

Փոխնախարարը ընդգծած, որ Հայաստան-Ի ր ա ն ե ր կ ա թ ո ւ ղ ի ի կ ա ռ ո ւ ց մ ա ն հ ա մ ա ր շ ա տկարեւոր նախապայման է Իրանի նկատմամբտնտեսական պատժամիջոցներու վերացումը:«Քանի որ այդ ծրագիրը նախատեսւում է իրա-

կանացնել մասնաւոր ներդրումների եղանակով,շատ կարեւոր նախապայման է Իրանի նկատ-մամբ տնտեսական պատժամիջոցների վերա-ցումը , որպէսզի այդ երկաթգծի կառուցումըլինի տնտեսապէս շահաւէտ, որպէսզի կանխա-տեսելի լինի, թէ ինչ օգուտներ կարող է տալծրագիրը, ինչ բեռներ կարող են տեղափոխուելծրագրի իրականացման արդիւնքում»,- նշած էփոխնախարարը:

Թեւան Պօղոսեանի հարցումին, թէ հնարաւորէ, որ Հիւսիս-հարաւ ճանապարհային միջանցքիկառուցման հետեւանքով Հայաստան-Իրան եր-կաթագիծ ունենալու հեռանկարին այլեւս ուշադ-ր ո ւ թ ի ւ ն չ յ ա տ կ ա ց ո ւ ի , Ա ր թ ո ւ ր Ա ռ ա ք է լ ե ա ն ըվստահեցուց, որ երկու ծրագիրն ալ կառավա-րութեան համար կարեւոր են եւ անոնց իրա-կ ա ն ա ց ո ւ մ ը պ ի տ ի չ խ ա ն գ ա ր ե ն ի ր ա ր : Ա ռ ա -քէլեանը յստակեցուց, որ մեքենայով այլ բեռներկը տեղափոխուին, երկաթուղիի միջոցով` այլ :Անոր խօսքով` Հիւսիս- հարաւ ճանապարհայինմիջանցքը եւ Հայաստան-Իրան երկաթուղին այլխնդիրներ կը լուծեն եւ այդ ծրագիրներու իրա-կանացումը իրար չեն խանգարեր:

Հ.Հ. կառավարութիւնը կը կարեւորէՀայաստան-Իրան երկաթուղիի կառուցումը

4 • ABAKA • LUNDI 6 JUILLET 2015 - MONDAY JULY 6, 2015

Այս եղելութեան մասին մենք նպատակ չ’ունինք լրագրական, անվեր-ջանալի փոխանակումներու ձեռնարկելու:

Ի գիտութիւն նիւթին անտեղեակ ընթերցողին, մեր այս գրութիւնը կըվերաբերի, մեր 13 Յունիս թիւին մէջ տեղ գտած առաջին էջի լրատուու-թեան եւ իբրեւ անոր պատասխան «Հորիզոն»ի 19 Յունիս թուին մէջերեւցած «Անդրադարձ» վերնագրով երկար գրութեան:

« Հ ո ր ի զ ո ն » ի ր ա յ դ գ ր ո ւ թ ե ա ն մ է ջ գ լ խ ա ւ ո ր ա բ ա ր կ ը ջ ա ն ա յ ա ր -դարացնել այն ինչ որ պարզապէս անարդարանալի է:

Երբ Հայ Եկեղեցւոյ, Ամենայն Հայոց Հայրապետը, որպէս գերագոյնպետ, քաղաքական անձնաւորութիւն մը կը պատուէ ՀայաստանեայցԱռաքելական Եկեղեցւոյ Գերագոյն շքանշանով, ինչով կարելի է արդա-րացնել որ Հայաստանեայց Եկեղեցւո յ նուիրապետական մէկ ուրիշԱթոռի գահակալը, մեծ փութկոտութեամբ եւ ջանասիրութեամբ, հապ-ճեպ տեղափոխութեամբ մը, նոյն այդ անձնաւորութիւնը պատուէ մէկուրիշ շքանշանով:

Օտարին համար բոլորովին շփոթեցուցիչ չըսելու համար անտեղի այսարարքը «Հորիզոն» կը ջանայ արդարացնել:

Նոյնպէս, Հայաստանեայց Եկեղեցւոյ որեւէ մէկ Թեմի տարածքին մէջ

երկու անկախ Առաջնորդներու գոյութիւնը անվիճելիօրէն անընդունելիըլլալու իրականութիւնը «Հորիզոն» կը ջանայ արդարացնել տասը տարիառաջ «2005»-ին իր հրատարակած այս կամ այն «բացատրութիւն-ներով»:

Վերջապէս «Հորիզոն» պարտի նախընտրաբար զբաղիլ Հ.Յ.Դ.-ի ներ-քին հարցերով որոնք շատ են: Ինք ի՞նչ գիտէ ՌԱԿ.-ի ներքին հարցերունմասին եւ «Ապագայ»ին, Ռակ.-ին մէջ, ունեցած դիրքին մասին:

Ա յ ս օ ր ե ր ո ւ ն բ ո լ ո ր ի ս պ ա ր տ ա կ ա ն ո ւ թ ի ւ ն ն է ա մ է ն ջ ա ն ք ե ւ ո յ ժտրամադրել իսկական եւ ոչ թէ ձեւական ազգային միասնականութիւնստեղծելու աշխատանքին:

Ժամանակի ընթացքին ստեղծուած ջլատիչ եւ անբնական գործու-նէութեանց ձեւերը, պէտք է ջանալ վերացնել եւ ոչ թէ միասնակա-նութիւն սեպել պարզապէս այս վերջիններուն նկատմամբ աչք գոցել եւչհասկանալ ձեւացնելը կամ բացատրութիւն տալը:

Եկէք յաջող հարիւրամեակի վաղորդայնին, քաջութիւնը ունենանքբոլորիս համար յայտնի ճիշդին ճիշդ ըսել, եւ սխալին սխալ ըսել, եւ ամե-նակարեւորը՝ դէպի ազգային նոր իրագործումներ երթալու աշխա-տանքին համար իսկական առողջ միասնականութիւն ստեղծել:

Անդրադարձ... Անդրադարձին...«Հորիզոն» պէտք չունի Արդարացնել ջանալ Անարդարանալին.

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ԹԷՔԷԵԱՆ ՎԱՐԺԱՐԱՆՆԵՐԻ ՏԱՐԵԿԱՆՀԻՆԳԵՐՈՐԴ ԳԻՏԵԼԻՔՆԵՐԻ ՄՐցՈՅԹԸ

ԱրդԷն հինգերորդ տարին է, ինչ«Թէքէեան Կենտրոն» հիմնադրամըկ ա զ մ ա կ ե ր պ ո ւ մ է գ ի տ ե լ ի ք ն ե ր իմրցոյթ` «Թէքէեանական օլիմպիա-դ ա » , ո ր ո ւ մ ի ր ե ն ց ո ւ ժ ե ր ն ե ն չ ա -փում Հայաստանի եւ Արցախի Վ.Թ է ք է ե ա ն ի ա ն ո ւ ա ն դ պ ր ո ց ն ե ր իաշակերտները: Տարեցտարի ձեռ-նարկն էլ աւելի մեծ հետաքրքրու-թիւն է առաջացնում եւ ընդլայնումէ ի ր ծ ա ւ ա լ ն ե ր ը : Ա յ ս տ ա ր ի օ լ ի մ -պիադան անցկացուեց «Մաթեմա-տիկա», «Հայոց լեզու եւ գրականու-

թիւն» եւ «Անգլերեն լեզու» առար-կաներից:

Հ ի մ ն ա դ ր ա մ ը ն պ ա տ ա կ ո ւ ն իօլիմպիադայի միջոցով խթանել եւխրախուսել հայոց եւ օտար լեզու-ների, հայ գրականութեան, ինչպէսնաեւ բնագիտական առարկաներիի մ ա ց ո ւ թ ի ւ ն ը , ա ռ ո ղ ջ մ ր ց ա կ ց ո ւ -թեան պայմաններում հնարաւորու-թիւն տալ աշակերտներին դրսեւո-ր ե լ ի ր ե ն ց գ ի տ ե լ ի ք ն ե ր ը , ի ն չ պ է սնաեւ ծանօթանալ տարբեր մարզե-ր ո ւ մ բ ն ա կ ո ւ ո ղ հ ա ս ա կ ա կ ի ց ն ե ր իհետ:

Թէքէեանական 5-րդ օ լիմպիա-դան, որին մասնակցեց Երեւանի,Գիւմրիի, Ստեփանաւանի, Կարբիիեւ Բերձորի (Արցախ) Վ. Թէքէեանիա ն ո ւ ա ն դ պ ր ո ց ն ե ր ի 8 - ր դ դ ա ս ա -

րանների թուով 70 աշակերտ, տեղիունեցաւ Թէքէեան Կենտրոնում: Եւմ ի ն չ մ ա ս ն ա գ ի տ ա կ ա ն յ ա ն ձ ն ա -խ ո ւ մ բ ն ա մ փ ո փ ո ւ մ է ր մ ր ց ո յ թ իարդիւնքները, Հիմնադրամը միջո-ց ա ռ մ ա ն բ ո լ ո ր մ ա ս ն ա կ ի ց ն ե ր ի նա ռ ա ջ ա ր կ ե ց հ ի ւ ր ա ս ի ր ո ւ թ ի ւ ն ե ւմշակութային ծրագիր: Այս անգամնրանք այցելեցին Երեւանի Պատա-նի հանդիսատեսի թատրոն եւ դի-տեցին Հայոց ցեղասպանութեանըանդրադարձող «Շխոնց Միհրան»ներկայացումը՝ պատմութիւն հայ

ժողովրդի կարօտի մասին:Այնուհետեւ միջոցառումը կրկին

տեղափոխուեց Թէքէեան Կենտրոն,որտեղ տեղի ունեցաւ մրցանակա-բ ա շ խ ո ւ թ ե ա ն հ ա ն դ ի ս ա ւ ո ր ա ր ա -ր ո ղ ո ւ թ ի ւ ն ը ե ւ յ ա յ տ ա ր ա ր ո ւ ե ց ի նյաղթող ճանաչուած աշակերտներիանունները: Սակայն պէտք է նշել ,որ չկային պարտուողներ, քանի որբոլոր մասնակիցներն է լ Հիմնադ-րամի կողմից արժանացան խրա-խուսական մրցանակների : Միջո-ցառմանը ներկայ էին հիւրեր Հա-յաստանից եւ Արցախից:

Հիւրերին եւ օլիմպիադայի մաս-ն ա կ ի ց ն ե ր ի ն ո ղ ջ ո ւ ն ե ց Թ է ք է ե ա նԿենտրոնի տնօրէն Արմէն Ծուլիկ-եանը: Շնորհաւորելով յաղթողնե-րին, նա մասնաւորապէս փաստեց,

որ աւանդական են դարձել Հայաս-տանում եւ Արցախում գործող Վ .Թ է ք է ե ա ն ի ա ն ո ւ ա ն հ ի ն գ դ պ ր ո ց -ների եւ Թէքէեան Կենտրոնի փո-խադարձ կապերը, եւ արդէն կայա-ց ե լ է թ է ք է ե ա ն ա կ ա ն թ ի մ , ո ր ը

մ ի ա ս ն ա կ ա ն ն ո ր ա ն ո ր յ ա ջ ո ղ ո ւ -թիւններ է գրանցում, քանզի մէկիյաջողութիւնն ու յաղթանակը` բո-լ ո ր ի յ ա ջ ո ղ ո ւ թ ի ւ ն ն ո ւ հ պ ա ր տ ո ւ -թ ի ւ ն ն է : Տ ն օ ր է ն ը ն ա ե ւ խ ո ր ի ն

Շար. էջ 14

|AKOB WARDIWAÂ:AN KE GRH&

«Մենք, Զաւակներդ օգոստափառ,Պիտի կերտենք Նո~ր Արշալոյս»

Գ ե ղ ե ց ի կ ն ա խ ա ձ ե ռ ն ո ւ թ ի ւ ն ըառաւ Մեծագոյն Նիւ Եորքի Թէքէ-ե ա ն Մ շ ա կ ո ւ թ ա յ ի ն Մ ի ո ւ թ ի ւ ն ըյարգելու եւ յիշելու Ցեղասպանու-թեան զոհ գացած մեր նահատակ ուա ն մ ա հ ա ն ո ւ ն գ ր ո ղ ն ե ր է ն ո մ ա ն ց ։Այդ շարքին առաջինը եղաւ ԴանիէլՎարուժան։  Մայիս 29, 2015, Ուր-բաթ երեկոյեան ԹՄՄի Նիւ Ճըրզիիկեդրոնը հաւաքուած էր մեր ծանօթգրասէր հասարակութիւնը։  ՄիջինԱ ր ե ւ ե լ ք ի մ ա յ ր գ ա ղ ո ւ թ ն ե ր ո ւ մ է ջկազմակերպուած նման լուրջ գրա-կան երեկոյի մը ներկայ ըլլալու հա-ճոյքն էր որ ըմբոշխնեցին այն ներ-կաները, որոնք տակաւին կ’ապրինմեր գրական արժէքներուն մեծու-թեամբն ու ներշնչումովը։   Անոնքհ ա ս ա կ ա ռ ա ծ ա ն ո ն ց ` Զ օ հ ր ա պ ի ,Վարուժանի, Սիամանթոյի, Սեւակի,Թլկատինցիի… գործերուն արժէք-ներովը տակաւին կը մնան ամրօրէնկապուած արեւմտահայ այդ գրա-կան աշխարհին հետ։

Մ ա ս ն ա ճ ի ւ ղ ի ա տ ե ն ա պ ե տ ի նբացման խօսքէն ետք հրաւիրուե-ցաւ օրուան հանդիսավարութիւնըկատարել ԹՄՄի երկարամեայ հա-ւատաւոր անդամ, կրթական մշակ,գրող ու Նիւ Եորքի միա´կ հայկա-կան դպրոցին` Սրբոց ՆահատակացԱմէնօրեայ Վարժարանին սիրուածտնօրէնուհին` Տիկին Զարմինէ Պօ-ղոսեան։  Ան ծանօթ գրական մերաշխարհին, ծանօթ նաեւ յայտագ-րին մաս ու բաժին վերցուցած մտա-ւ ո ր ա կ ա ն ն ե ր ո ւ ն ե ւ գ ե ղ ա ր ո ւ ե ս -տ ա կ ա ն յ ա յ տ ա գ ր ի ն ե ր ի տ ա ս ա ր դարուեստագէտներուն, ըստ սովո-ր ա կ ա ն ի ն , լ ա ւ ա գ ո յ ն ս կ ր ց ա ւ կ ա -տարել իր պարտականութիւնը, իրգեղեցիկ մայրենիով ու երբեմն անգ-լ ե ր է ն լ ե զ ո ւ ո վ հ ա մ ե մ ե լ ո վ յ ա յ տ ա -գիրը։

Նախ ըսենք որ գեղարուեստա-կան յայտագրին մաս կը կազմէինԹՄՄ «Մհեր Մկրտչեան» թատերա-խումբին շնորհալի դերասաններէն`Յարութ Պարսումեան, Արփի Չան-ք ա ր , Ս ր բ ո ւ հ ի Վ ա ր դ ի վ ա ռ ե ա ն ե ւԴալար Զօքեան, որոնք անգլերէն ուհայերէն լեզուներով ընթերցեցինՎարուժանի գոհարներէն` քերթը-ւածներէն քանի մը գործեր։  Անոնքա ռ ի ն ք ն ե ց ի ն ի ր ե ն ց կ ա տ ա ր ո ղ ո ւ -թեամբ հանդիսականները։

Օրուան առաջին խօսք առնողըե ղ ա ւ ա յ ս հ ա մ ա յ ն ք ի ն ծ ա ն օ թ ո ւայժմ պոստոնաբնակ մտաւորական,Թ Մ Մ Կ ե դ ր ո ն ա կ ա ն Վ ա ր չ ո ւ թ ե ա նվարիչ քարտուղար Արամ Արքուն։Իր պաշտօնին կոչուելէն ի վեր պաշ-տօնական իր այս այցելութեամբ անվ ե ր ա ռ ա ւ Մ ե ծ ա գ ո յ ն Ն ի ւ Ե ո ր ք իմասնաճիւղի բազմաբեղուն ու մա-ն ա ւ ա ն դ ո ր ա կ ե ա լ մ շ ա կ ո ւ թ ա յ ի ն ,գրական ու թատերական գործու-նէութիւնը` օրինակ ծառայելով այլմասնաճիւղերուն թէ տեղական զա-ն ա զ ա ն ա զ գ ա յ ի ն կ ա զ մ ա կ ե ր պ ո ւ -թիւններուն։

Արամ խօսք առաւ անգլերէն լեզ-ւով ու անգիր կատարեց իր դասա-խ օ ս ո ւ թ ի ւ ն ը . ն ա խ հ ո ր ի զ ո ն ա կ ա -նը գծեց Վարուժանի կեանքին ուգործին միջեւ ։   Վարուժան (ծնած`Դանիէլ Չպուքճեան, 1885ին նահա-տակուած` 1915-ին) կը նուիրուի

ք ե ր թ ո ղ ա կ ա ն գ ր ա կ ա ն ո ւ թ ե ա ն ։Բրքնիքի զաւակ (Սեբաստիոյ նա-հանգէն) փոքր տարիքէն ծանօթա-ցաւ հայ մշակին ու անոր արտին,կալին ու հունձքին։  Ու իր գիւղին եւապա` Կ. Պոլսոյ մէջ հասակ առածճաշակեց Համիտեան կոտորածնե-րուն արհաւիրքը։

Ուսումնատենչ ուսանող հայ կա-թողիկէ ընտանիքին զաւակ, նախմայրաքաղաքի Մխիթարեան վար-ժարանը կը յաճախէ ու ապա կ’անց-ն ի Վ ե ն ե տ ի կ ի Մ ո ւ ր ա տ - Ռ ա ֆ ա յ է լ -եան վարժարանը, ուր կը ծանօթա-նայ եւրոպական ու դասական գրա-կանութեան։  Կը ներշնչուի իտալա-կ ա ն ա ր ո ւ ե ս տ ի գ ո ր ծ ե ր ո վ ։   Կ ըվայելէ իր ուսուցիչներուն համակ-րանքը եւ զինք բարձրագոյն կրթու-թ ե ա ն հ ա մ ա ր կ ը ղ ր կ ե ն Պ ե լ ճ ի ք աուսանելու։  Տեղւոյն, թէեւ բանուո-րական ու ճարտարարուեստականկեանքին, անֆլաման մշակոյթին ուգրականութեան կը ծանօթանայ մօ-տիկէն։

Կ ը վ ե ր ա դ ա ռ ն ա յ ծ ն ն դ ա վ ա յ ր ,1909-ին, երբ արդէն Կիլիկեան (ծա-ն օ թ ` Ա տ ա ն ա յ ի ) ա ղ է տ ը վ ր ա յ կ ըհասնի։  Կը նուիրուի ուսուցչականա ս պ ա ր է զ ի ն ե ւ կ ը դ ա ս ա ւ ա ն դ էՍեբաստիոյ եւ Եւդոկիոյ (Թոքաթ)մէջ, որոնցմէ ետք կը հաստատուիԿ . Պ ո լ ի ս ո ւ ր կ ը ն շ ա ն ա կ ո ւ ի հ ա յ -կական վարժարանի մը տնօրէնը։

Կը հրատարակէ իր բանաստեղ-ծութեան երեք հատորները` «Սար-սուռներ» (1905-06), «Ցեղին Ձայ-ն ը » ( 1 9 0 9 ) , « Հ ե թ ա ն ո ս Ե ր գ ե ր »(1912) եւ յետ մահու կը հրատա-ր ա կ ո ւ ի ի ր ն շ ա ն ա ւ ո ր « Հ ա ց ի նԵրգը» (1921)։  Արքուն մէկ առ մէկկը ծանօթացնէ այս գործերը, որոնքունին ընկերային խորք որ իր քա-ղ ա ք ա կ ա ն ը մ բ ռ ն ո ղ ո ւ թ ե ա մ բ ի ս կՎարուժան այս գործերով երեւանկը հանէ ընկերային անարդարու-թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ կ ը շ ե շ տ ա ւ ո ր է ի ր ը ն -կերվարական համոզումները։

Ապրիլ 24, 1915-ին, տակաւին 31տ ա ր ե կ ա ն կ ը ք ա լ է դ է պ ի ա ք ս ո ր ,դ է պ ի Ա յ ա շ ո ւ կ ը ն ա հ ա տ ա կ ո ւ ի ,մ ն ա լ ո վ դ ա ս ա կ ա ն ո ւ ա ն մ ա հ մ ե րբանաստեղծը։

Սիրուած բանաստեղծուհի Վեհա-ն ո յ շ Թ է ք ե ա ն բ ե մ հ ր ա ւ ի ր ո ւ ե ց ա ւկարդալու Վարուժանին նուիրուածիր մէկ ստեղծագործութիւնը։  Այսեղաւ անակնկալ մը, որ բերաւ յա-ւելեալ որակ օրուան այլապէս հա-րուստ յայտագրին։

Յաջորդ բանախօսը Դոկտ. Վար-դ ա ն Մ ա տ թ է ո ս ե ա ն , ո ր հ ա ս ա կառած է Արժանթինի մէջ, սակայնիր հետաքրքրութիւնը դէպի հայկա-կ ա ն մ շ ա կ ո յ թ ո ւ ա ր ժ է ք ն ե ր զ ի ն քկապած են ազգային կեանքին, հայդպրոցին եւ հայեցի դաստիարակու-թեան։ Նիւ Եորքի մտաւորական հայշրջանակին յարգելի անդամներէնան կը մնայ ու քաջալերողը` Թէքէ-եանի գործունէութեան։

Կու տանք հատուածներ, հայերէ-նով իր պատրաստած լուրջ ուսում-նասիրութենէն. «Առաջին երեք գիր-քերը բաւարար եղած էին Վարու-ժանը դարձնելու արեւմտահայ բա-նաստեղծութեան գագաթը։  Ու հոնպ ի տ ի մ ն ա ր ա ռ յ ա ւ է տ , ո ր ո վ հ ե -տեւ իր սերունդով ու անոր վերապ-րողներով վերջացան արեւմտահա-յութիւնն ու արեւմտահայ գրակա-նութիւնը, որուն պիտի յաջորդէինՍփիւռքն ու սփիւռքահայ գրակա-նութիւնը, բոլորովին տարբեր միջա-

վայրի ու պայմաններու ծնունդ»։«Կը մաղթեմ, որ այս ձեռնարկը

ա ռ ի թ մ ը հ ա ն դ ի ս ա ն ա յ , ո ր պ է ս զ իանոնք, որոնք մինչեւ հիմա միայնունկնդիր եղած են, դառնան ընթեր-ցող , իսկ ընթերցողները դառնանվերընթերցող»։

« Բ ա ն ա ս տ ե ղ ծ ո ւ թ ե ա ն ա զ գ ա -կերտ դերին մասին, կարելի է փո-խ ա բ ե ր ա կ ա ն ի մ ա ս տ ո վ կ ա ր դ ա լ1911-ին տպուած Հայ լեզուի խնդի-րը յօդուածին հետեւեալ տողերունընդմէջէն. լեզուն սկսաւ օտարանալեւ ստրկանալ կարգ մը գրիչներուտակ, որոնք չունէին տաղանդը `գոնէ զայն պահպանելու համարայն ձեւին մէջ, զոր իրենց յանձներէին Պ. Դուրեանի, Գ. Օտեանի եւՅ. Պարոնեանի նման շքեղ գրա-գէտներ … բայց ո՞ւր էր Գաւառը`ուր ժողովուրդի հոգւոյն ամբողջա-կանութիւնը կ’ապրի, ո՞ւր էր գա-ւառը հզօր, գունագեղ, իրապաշտիր աշուղներուն հո յ լ երով ։   Ա յնլեզուն որ իր ծոցէն հեռու կը սաղմ-նաւորէր, անշուշտ պիտի չկրնարարտայայտել այն մեծ իտէալները,այն վսեմ պատկերներու դիւցազ-ներգութիւնները` որոնք իր մար-դուն եւ իր հողին կը պատկանին։Այդ լեզուն իսկապէս չունեցաւ ժո-ղովուրդի մը սրտին տիեզերականբաբախիւնները, թէպէտեւ, խոստո-վանինք, ան շատ յաջող, շատ ման-

րազնին ուրուագծեց ջղայնութիւնըենթակայական յոյզերու»։

Դ ո կ տ . Մ ա տ թ է ո ս ե ա ն հ ա կ ի ր ճկ ե ր պ ո վ ն ե ր կ ա յ ա ց ո ւ ց Թ է ք է ե ա ն -Վ ա ր ո ւ ժ ա ն ս ի ր ա լ ի ր յ ա ր ա բ ե ր ո ւ -թ ի ւ ն ն ե ր ը , հ ա կ ա ռ ա կ ե ր կ ո ւ մ ե ծք ե ր թ ո ղ ն ե ր ո ւ ն գ ա ղ ա փ ա ր ա կ ա նտարբերութիւններէն։

Ն ի ւ Ե ո ր ք ի հ ա յ կ ա կ ա ն գ ր ա դ ա -րաններէն անկարելի եղաւ ապա-հովել Վարուժանի գիրքերէն` տրա-մադրե լու ներկաներուն ։   Ցեղաս-պանութեան դարադարձի այս օրե-րուն, եկեղեցւոյ մեր զոյգ գրախա-նութներէն կամ Բարեգործականէնոչ մէկ գիրք հայ նահատակներէնկարելի եղաւ գտնել, ու ստիպուածն ե ր կ ա ն ե ր ո ւ ն մ է կ ա կ ա ն օ ր ի ն ա կտրամադրուեցաւ «Հանդիպումներ1»էն օրինակներ ուր լոյս տեսած էրհ ե ղ ի ն ա կ ի ն ո ւ ն ե ց ա ծ ս ի ր ո ւ ն ո ւս ր տ բ ա ց տ ե ս ա կ ց ո ւ թ ի ւ ն ը վ ա ղ ա -մեռիկ բանաստեղծին դստեր Վերո-նիքային հետ, Նիւ Եորքի մէջ  Գոնէա յ դ ն ո ւ է ր ո վ ն ե ր կ ա ն ե ր ը պ ի տ իպահեն մնայուն յիշատակ մը այս.երեկոյէն։

Տեղի ունեցաւ հիւրասիրութիւնպ ա տ ր ա ս տ ո ւ թ ե ա մ բ ` Թ է ք է ե ա ն իվարչութեան տիկիններուն` ՄարիԶօքեանի, Հելէն Միսքի եւ ՏիանաՄ խ ի թ ա ր ե ա ն ի կ ո ղ մ է ։   Ո ւ ա ռ ի թեղաւ ներկաներուն ծանօթանալուօրուան հիւր բանախօսներուն։

LUNDI 6 JUILLET 2015 - MONDAY JULY 6, 2015 • ABAKA • 5

Յարգանք Նահատակ Գրողներու Յիշատակին.Գրական Երեկոյ Նուիրուած Դանիէլ Վարուժանին

Գովելի Ժեսթ մըԻնչպէս գիտենք Ֆետերալ ընտրութիւններու թուականը կը մօտե-

նայ շուտով: Ըստ նոր օրէնքներուն, կը նախատեսուի թէ անոնք տեղիպիտի ունենան յառաջիկայ Հոկտեմբեր ամսուայ ընթացքին:

Մինչ տարբեր շրջաններու մէջ գանատական գլխաւոր կուսակ-ցութեանց թեկնածուները, գրեթէ բոլորը, արդէն իսկ որոշուած են, Լի-պէրալ կուսակցութիւնը, Քարթիէվիլ -Ահունդսիք շրջանի մէջ թեկ-նածուի ընտրութեան գործողութիւնը մինչեւ այսօր տակաւին կըձգձգէ:

Հայաշատ այս շրջանին մէջ անհանգիստ երեւոյթ մըն էր մինչեւայսօր, երկու կարող հայ ծագումով թեկնածուներ տեսնելու պա-րագան: Անցեալ շաբաթ, տեղեկացանք թէ անոնցմէ մէկը Պրն. ՆորայրՍերենկիւլեան յայտարարած է թէ ինք իր անունը կը քաշէ ցանկէն:Գովելի ժեսթ մը պէտք է նկատել Պրն. Սերենկիւլեանի այս ժեսթը,քանի որ այսպիսով այդ շրջանի հայազգի ընտրողներուն համար աւելիհեշտ պիտի ըլլայ հանգիստ կերպով քուէները կեդրոնացնել, ի նպաստայդ շրջանի միւս եւ միակ հայ թեկնածու պրն. Վիգէն Աթթարեա-նին:

6 • ABAKA • LUNDI 6 JUILLET 2015 - MONDAY JULY 6, 2015

Նախագահ Սարգսեան ներկայգտնուած է «Վիքիմետիա Հայաստան»գրասենեակի բացման եւ այցելած՝«Միր» հեռուստաընկերութիւն

Ն ա խ ա գ ա հ Ս ե ր ժ Ս ա ր գ ս ե ա նՈւրբաթ՝ 19 Յունիս 2015-ին, ներ-կայ գտնուած է «Վիքիմետիա Հա-յ ա ս տ ա ն » գ ի տ ա կ ր թ ա կ ա ն հ ա ս ա -ր ա կ ա կ ա ն կ ա զ մ ա կ ե ր պ ո ւ թ ե ա նգրասենեակի բացումին:

ՀՀ Նախագահի աշխատակազմիհասարակայնութեան եւ տեղեկա-տուութեան միջոցներու հետ կա-պերու վարչութեան փոխանցմամբ`ՀՀ նախագահը այցելած է գրասեն-եակ, ծանօթացած է «ՎիքիմետիաՀայաստան»-ի գործունէութեան եւյառաջիկայ ծրագիրներուն:

Ն ա խ ա գ ա հ ի ն ն ե ր կ ա յ ա ց ո ւ ց ա ծեն, որ որպէս «Վիքիմետիա» հիմ-նադրամի հայաստանեան մասնա-ճիւղ հիմնադրուած «ՎիքիմետիաՀայաստան»-ի նպատակն է` խթա-ն ե լ վ ի ք ի ն ա խ ա գ ի ծ ե ր ո ւ տ ա ր ա -ծումը եւ զարգացումը Հայաստանիու տարածաշրջանի մէջ, հանրայ-նացնել ազատ գիտելիքի գաղափա-րը:

Գ ր ա ս ե ն ե ա կ ի ժ ո ղ ո վ ա ս ր ա հ ի նմէջ Սերժ Սարգսեան մասնակցած էՀ ա յ ա ս տ ա ն ի մ է ջ վ ի ք ի ն ա խ ա գ ի -ծ ե ր ո ւ զ ա ր գ ա ց մ ա ն վ ե ր ա բ ե ր ո ղհարցերու քննարկման, որուն մաս-նակցած են նաեւ ՀՀ կրթութեան եւգ ի տ ո ւ թ ե ա ն ն ա խ ա ր ա ր Ա ր մ է նԱշոտեանը, ՀՀ մշակոյթի նախարարՅ ա ս մ ի կ Պ օ ղ ո ս ե ա ն ը , « Ի ն թ ե լ ե կ -թ ո ւ ա լ Ռ ե ն ե ս ա ն ս » հ ի մ ն ա դ ր ա մ իտնօրէն Յակոբ Յակոբեանը, հիմ-նադիր Արթուր Ջանիբեկեանը, «Վի-քիմետիա Հայաստան» ՀԿ նախա-գահ Սուսաննա Մկրտչեանը, «Վի-քիմեդիա» հիմնադրամի խորհուրդինախագահ Եան Պարթ տէ Վրիտը,հիմնադրամի կրանտներու բաժնիեւ միջազգային հիւսիսային համա-գործակցութեան ղեկավար ԱսաֆՊարտովը, «Վիքիփետիա» կրթա-կան ծրագրի ղեկավար Աննա Կովա-

լը, «Եւրոպեանա Գլամ» վիքի ծրագ-րի համակարգող Ուիլիըմ Վիաթը,«Ինթելեկթուալ Վերածնունդ» հիմ-ն ա դ ր ա մ ի տ ն օ ր է ն Մ ա ր ի ն ա Ս ո ւ լ -թանեանը եւ ծրագիրներու համա-կարգող Արմէն Մարտիրոսեանը:

«Վիքիմետիա Հայաստան» կազ-մակերպութեան գրասենեակի բաց-մ ա ն ա ր ա ր ո ղ ո ւ թ ե ա ն ծ ի ր է ն ն ե ր սմ ա ս ն ա կ ի ց ն ե ր ը դ ի տ ա ծ ե ն ն ա ե ւ« Ի ն թ ե լ ե կ թ ո ւ ա լ Ռ ե ն ե ս ա ն ս » հ ի մ -նադրամի եւ «Վիքիմետիա Հայաս-տան» գիտակրթական հասրակա-կ ա ն կ ա զ մ ա կ ե ր պ ո ւ թ ե ա ն հ ա մ ա -գ ո ր ծ ա կ ց ո ւ թ ե ա ն ա ր դ ի ւ ն ք ն ե ր ըներկայացնող տեսանիւթ:

Հանրապետութեան նախագահը«Վիքիմետիա Հայաստան»-ի գրա-ս ե ն ե ա կ է ն ե տ ք ա յ ց ե լ ա ծ է « Մ ի ր »մ ի ջ պ ե տ ա կ ա ն հ ե ռ ո ւ ս տ ա ռ ա տ ի օընկերութեան ազգային մասնաճիւղ,որուն. Յունիս 18-ին ՀՀ կառավա-րութեան որոշմամբ յատկացուած է60 միլիոն դրամ` Երեւանի մէջ տե-ղակայուած երկրային արբանեա-կ ա յ ի ն կ ա յ ա ն ի վ ե ր ա զ ի ն մ ա ն հ ա -մար:

Ս ե ր ժ Ս ա ր գ ս ե ա ն շ ր ջ ա յ ց ի ժ ա -մ ա ն ա կ ծ ա ն օ թ ա ց ա ծ է ը ն կ ե ր ո ւ -թեան տեխնիկական հնարաւորու-թիւններուն, վերազինման ընթաց-քին եւ այդ ուղղութեամբ յառաջի-կայ ընելիքներուն, զրուցած` մաս-նաճիւղի աշխատակիցներուն հետ:Ն ա խ ա գ ա հ ի ն ն ե ր կ ա յ ա ց ո ւ ա ծ ե ն«Միր» հեռուստառատիօ ընկերու-թեան ազգային մասնաճիւղի կողմէպ ա տ ր ա ս տ ո ւ ո ղ ա ր տ ա դ ր ա ն ք ը ,ա ն ո ր ծ ա ւ ա լ ն ե ր ը , ս տ ե ղ ծ ա գ ո ր -ծ ա կ ա ն խ ո ւ մ բ ի կ ո ղ մ է պ ա տ ր ա ս -տըուող հաղորդումները, որոնք Հա-յաստանը կը ներկայացնեն մօտ 162մ ի լ ի ո ն դ ի տ ո ղ ո ւ ն ե ց ո ղ « Մ ի ր « - իլսարանին:

Գերմանիոի Հեսսենի երկրամասինմէջ ՀՀ պատուաւոր հիւպատոս Պրա-յ ա ն Ս թ ի վ ը ն Ֆ ե ր ա յ ի ն ա խ ա ձ ե ռ ն ո ւ -թեամբ եւ գ լխաւորութեամբ՝ Երեւանժ ա մ ա ն ա ծ է Գ ե ր մ ա ն ի ո յ Դ ա շ ն ա յ ի նՀանրապետութեան 12 քաղաքներուքաղաքապետներէ կազմուած ֆութպո-լի հաւաքականը, որ ընկերական հան-

դիպում պիտի ունենայ Երեւանի քա-ղաքապետարանի խումբին հետ:

Երեւանի քաղաքապետարանի տե-ղեկատուութեան եւ հասարակայնու-թ ե ա ն հ ե տ կ ա պ ե ր ո ւ վ ա ր չ ո ւ թ ե ա նփ ո խ ա ն ց մ ա մ բ ` Ե ր ե ւ ա ն ի ք ա ղ ա ք ա -պ ե տ ի տ ե ղ ա կ ա լ Դ ա ւ ի թ Օ հ ա ն ե ա ն ի

Շար. էջ 13

Գերմանիոյ 12 քաղաքներուքաղաքապետները այցելած ենԾիծեռնակաբերդի յուշահամալիր

Նախարար Յակոբեան Մարսէյլի մէջմասնակցած է շարք մը ձեռնարկներու

Հայոց Ցեղասպանութեան 100-րդ տարելիցին առիթով ՀՀ սփիւռքինախարարութեան եւ «Մարսէյ լ -Փրովանս-Հայաստան-2015» միութեանհետ համատեղ Մարսէյլի մէջ «Հայաստանի տարի» ծրագիրի ծիրէն ներսիրականացուող ձեռնարկներուն մասնակցելու նպատակով՝ Յունիս 19-22Մարսէյլ այցելած է ՀՀ սփիւռքի նախարար Հրանոյշ Յակոբեան: Այս մասինկը հաղորդէ ՀՀ սփիւռքի նախարարութեան մամուլի գրասենեակը։

Յունիս 19-ին ՀՀ սփիւռքի նախարարը Ֆրանսայի մէջ ՀՀ արտակարգ եւլիազօր դեսպան Վիգէն Չիթեչեանի ուղեկցութեամբ հանդիպած է Պուշ տիւՌոնի մարզպետ տիկին Մարտին Վասալի հետ: Զրոյցի ընթացքին քննար-կ ը ո ւ ա ծ ե ն մ ա ր զ ի հ ա յ ո ւ թ ե ա ն ե ւ հ ա յ - ֆ ր ա ն ս ա կ ա ն բ ա ր ե կ ա մ ա կ ա նկ ա պ ե ր ո ւ զ ա ր գ ա ց մ ա ն հ ե տ կ ա պ ո ւ ա ծ հ ա ր ց ե ր : Տ ի կ ի ն Վ ա ս ա լ ի նհպարտութեամբ նշած է իր հայկական արմատներուն մասին:

Նոյն օրը նախարարը մասնակցած է Սարգիս Գրիգորեանի նկարներու«Ծիրանի ծաղիկ» խորհրդանշական խորագիրով ցուցահանդէսին, ապաներկայ գտնուած է «Կոմիտաս» քառեակի (ղեկավար` Ալէն Պապուշեան)Հայոց Ցեղասպանութեան 100-րդ տարելիցին նուիրուած համերգին, որունմասնակցած են հայ եւ օտար երաժիշտներ:

Յունիս 20-ին Հ. Յակոբեան մասնակցած է Հայ Երիտասարդաց միու-թեան (ԺԱՖ) երգի եւ պարի խումբերու տարեկան համերգին: Համերգի

աւարտին` նախարարը ժՍՖ-ի պարախումբի  գեղարուեստական ղեկավարՄարիոն Շամասեան եւ Ժաֆ-երգչախումբի ղեկավար Միքայէլ Վէմեանպարգեւատրած է ՀՀ սփիւռքի նախարարութեան «Կոմիտաս» մետալով:

Նոյն օրը նախարարը մասնակցած «Մարսէյ լի հայ մշակոյթի եւ երի-տասարդութեան տան» տարեկան ճաշկերոյթին, որմէ գոյացած հասոյթըպիտի տրամադրուի կազմակերպութեան կողմէ իրականացուող հայա-նպաստ ծրագիրներուն:

Կիրակի` Յունիս 21-ին, նախարար Հ. Յակոբեան այցելած է ՄարսէյլիՀայ Աւետարանչական եկեղեցի, այնուհետեւ, մասնակցած է Պոմոն թա-ղամասի Հայ Առաքելական եկեղեցւոյ կիրակնօրեայ պատարագի արարո-ղութեան, որմէ յետոյ, տեղի ունեցած է ծաղկեպսակի զետեղման արարո-ղութիւն` Հայոց Ցեղասպանութեան զոհերու յիշատակին նուիրուած յու-շարձանին մօտ: Ձեռնարկին մասնակցած են Ֆրանսայի ԱԺ պատգա-մաւորներ, Մարսէյլի փոխքաղաքապետ Վալերի Պուայեն, Պուշ տիւ Ռոնիմարզպետ Մարտին Վասալին, թաղապետեր, հայկական համայնքայինկառոյցներու ղեկավարներ եւ գործիչներ:

Մ ա ր ս է յ լ ի մ է ջ գ տ ն ո ւ ե լ ո ւ օ ր ե ր ո ւ ն ն ա խ ա ր ա ր Հ ր ա ն ո յ շ Յ ա կ ո բ -եան  հանդիպումներ ունեցած է   հայ համայնքի ներկայացուցիչներուն եւհայկական կազմակերպութիւններուն հետ, մասնակցած ՀԲԸՄ տարեկանճաշկերոյթին, այցելած «Համազգային»ի վարժարան եւ ՀՅԴ ակումբ:

Մարսէլահայ համայնքի   խումբ մը աշխոյժ եւ նուիրեալ անձիք պար-գեւատրուած են նախարարութեան մետալներով, պատուագրերով եւ շնոր-հակալագրերով:

Մարսէլեան ձեռնարկներու աւարտին նախարար Հրանոյշ Յակոբեաններկայ գտնուած է Նունէ Եսայեանի «Կանք, պիտի լինենք ու դեռ շատա-նանք» կարգախօսով բարեգործական համերգին:

Համերգին ներկայ եղած են նաեւ Ֆրանսայի մէջ ՀՀ դեսպան ՎիգէնՉիտեչեան,   Մարսէյլի մէջ Հայաստանի Հանրապետութեան պատուոյ հիւ-պատոս   Վարդան Սրմաքեշ, Մարսէլի քաղաքային իշխանութիւններուներկայացուցիչներ,  4000-է աւելի  մարսէլահայ եւ ֆրանսացի ունկնդիր-ներ:

LUNDI 6 JUILLET 2015 - MONDAY JULY 6, 2015 • ABAKA • 7

S E C T I O N F R A N Ç A I S E

LUNDI 6 JUILLET 2015Editorial écrit en anglais

par Edmond Y. Azadian et

publié dans The Armenian

Mirror-Spectator en date

du 18 juin 2015

Les autopsies et les marchandagesentre les partis politiques se poursui-vent à la suite des élections législa-tives du 7 juin dernier en Turquie. Bienqu’Erdogan ait personnellement obte-nu 52 pour cent des suffrages, ce quilui donne droit à la présidence, sonparti l’AKP a à peine franchi le cap des40 pour cent, ce qui le maintient enco-re en tête, mais lim ite ses pouvoirs dediriger seul le pays.

L’espoir de M. Erdogan était degagner suffisamment de votes pourformer un gouvernement sans mendierauprès de partis rivaux, et avoir à for-mer une coalition. Il espérait en outrela majorité afin de réécrire la constitu-tion et ainsi concentrer les pouvoirsexécutifs entre les mains présiden-tielles.

Plusieurs raisons sont invoquées àl’échec de M. Erdogan d’atteindre sesobjectifs, après avoir gouverné le payspendant 13 ans avec une autorité abso-lue.

La principale raison a été l’ambitionde M. Erdogan à gouverner le pays endictateur. Bien sûr, les révélations surles cas de corruption ont joué leur rôleainsi que la dénonciation du soutienmilitaire de la Turquie à l’EI, flagrantmais catégoriquement rejeté par legouvernement.

Trois jours après les élections, ajou-tant l’insulte à l’injure, l’Union euro-péenne a publié un rapport, avec enréférence le génocide arménien, la fer-meture des frontières avec l’Arménie,la non-reconnaissance par la Turquiedu gouvernement légitime de Chypre,membre à part entière de l’UE, ainsique des limitations à la liberté de lapresse et l’absence de progrès quant àla question kurde.

Un fonctionnaire de l’AKP a mêmecommenté la question kurde, la citantcomme l’une des causes du résultatdes élections. En effet, le porte-paroledu parti AKP, Beshir Atalay a déclaréqu’il était mauvais pour son parti de« différer » certaines mesures prévuesdans le processus qui vise à mettre finau terrorisme du Parti des travailleursdu Kurdistan (PKK) et qui a fait perdredes voix dans les régions kurdes del’Est et du Sud.

Un chroniqueur du quotidien Zaman(15 juin), Gokhan Bacik, a ajouté :« Tout était spectacle et palabre. Maisgrâce à l’initiative kurde, Erdogan aattiré des manifestations monstres àDiyarbakir. Tout au long de cesannées, il n’a rien fait en termes d’ini-tiative pratique pour instaurer un pro-cessus de paix. »

Au cours de la campagne électorale,M. Erdogan, et son acolyte le Premierministre Ahmet Davutoglu ont eu desactions contreproductives. Ils ontblâmé le chef du Parti démocratiquedes peuples pro-kurde (HDP) de collu-sion avec les Arméniens et de dissimu-ler 100 Arméniens déguisés en candi-

dats kurdes, alors que l’AKP de M.Erdogan avait un Arménien sansmasque, nommé Markar Yessayan.

Malgré leurs attaques virulentescontre le parti pro-kurde, celui-ci anon seulement franchi le seuil des 10pour cent, mais a été en mesure derecueillir plus de 13 pour cent desvotes, ce qui s’est traduit en 80membres du nouveau parlement.

Les attaques virulentes d’Erdogan,et de sa presse partisane contre leHDP s’avèrent devenir une bénédic-tion voilée. Comme membres de lalégislature, les Kurdes seront malvenus de recourir aux armes. Ceci estune bénédiction sur le front intérieur.Internationalement, la Turquie va mar-quer quelques points face à l’UE pouravoir permis à la minorité kurde defaire partie du processus démocra-tique.

Selahattin Demirtas, leadeur charis-matique et éloquent du HDP, ne mâchepas ses mots. Il a juré de présenter laquestion du génocide arménien au par-lement turc. Certains dans la pressekurde le compare à Barack Obama,mais il pourrait être plus appropriéede le comparer à Gerry Adams, lea-deur du parti Sein Fein, l’aile politiquede l’Armée républicaine irlandaise, enIrlande du Nord. Adams a toujours niéson association avec l’armée républi-caine, tout en négociant avec les pro-testants et le gouvernement britan-nique, tout au long des années de lacampagne sanglante de l’IRA.Demirtas nie avoir des liens similairesavec le PKK, mais est un interlocuteurdans le processus de paix avec le gou-vernement.

Le problème le plus urgent à l’heureactuelle demeure la formation d’ungouvernement de coalition. L’AKP estreprésenté avec 256 élus, soit 40 pourcent des 550 membres du Parlement.Le parti kémaliste CHP a élu 132membres (24 pour cent), le parti natio-naliste raciste MHP 80 membres (16pour cent) et les pro-kurde HDP 80membres (13 pour cent).

Davutoglu reste encore le principalcandidat au poste de Premier ministre,bien qu’un certain désaccord a eu lieuentre lui et Erdogan. Ce dernier a per-sonnellement conduit des négocia-tions, tâche normalement dévolue à unnouveau premier ministre.

Seul les kémalistes et les partisnationalistes ont une certaine affinitéavec Erdogan en termes de coalitionpolitique. Personne ne pense envisa-geable que l’AKP puisse même négo-cier avec Demirtas. Mais aucun parte-naire potentiel ne partage la vision deM. Erdogan quant à changer la consti-tution, permettant ainsi au présidentde gouverner comme un dictateur.

Le Parlement actuel a 45 jours pourformer un gouvernement. Si aucunecoalition n’est formée à la fin de ces 45jours, des élections anticipées aurontautomatiquement lieu.

Aucun parti ne semble pressé derespecter ce délai. Les négociationssont plutôt menées pour tuer le temps,alors que chaque partie a l’intention

Suite à la page 8

Erdogan : bénédictionou offense

LE DR. ARTO DEMIRJIAN

REÇOIT LE PRIX HOMMAGE 2015

L’Ordre des dentists du Québec a décerné son prix Hommage 2015 au

Dr. Arto Demirjian. Le perix lui a été remis lors de la réunuion du con-

seil d’administration de l’Ordre des dentistes, tenue le 22 mai dernier.

Le Dr. Demirjian a également été honoré devant ses pairs lors de

l’assemblée général des membres, présentée dans le cadre des

Journées dentaires internationales du Québec.

Reconnu à la fois comme unhomme de science rigoureau, unenseignant hors pair et un cher-cheur inlassable, le Dr. Demirjianest titulaire d’un doctorate en mé-decine dentaire de l’Université deMontréal (1959) et d’une maîtriseen anatomie humaine de l’Uni-ver-sité de Toronto (1961). Professeurémérite de la Faculté de médecinedentaire de l’Université de Mont-réal, il a contribué à la formationde quelque 4 000 dentistes qué-bécois et dirigé le memoires etles thèses de 29 étudiants dedeuxième cycle. Il a par ailleursété directeur du Département destomatology de l’Université deMontréal de 1995 à 1999 et adjointau doyen pour l’information de laFaculté de 1996 à 2000.

Parmis ses realisations manquantes, rappelons qu’il a créé, en 1966, le Centrede recherche sur la croissance humaine, qu’il a dirigé jusqu en 1986. Le Centrequi réunissait des professionnelles de divers disciplines, a mené pendant 20 ansune étude longitudinale dans le domaine de la croissance physique et du devel-oppement neuromoteurs de l’enfant Québécois, de la naissance à la fin de l’ado-lescence. Les données recueillies ont été publiées sous forme des courbes

stature-pondérales, une primière auQuébec. Elles sont toujours utilisées dansla CLSC et les Cliniques de pédiatrie de laprovince ainsi que partout dans le monde afin de comparer les populations.

Ses recherches liée à l’évaluations de lamaturation dentaire l’ont amené à produireun système qui est devenu un standardmondial. Dans les années 1990, il a innovéen publiant plusieurs CD interactifs des-tinés à l’enseignement de l’anatomie de latête et du cou.

Au cours de sa carrière, le Dr. Demirjiana signé huit livres et chapitres ainsi que 170articles, seul ou en collaboration, en plus deprononcer plus d’une centaine de con-férences au Canada et a l’étranger. Il a

notamment été president de l’Académie dentaire du Québec et président de laFondation de l’Ordre des dentistes. De 1966 à 1972, il a été membre et presidentdu conseil de recherche de l’Association dentaire canadienne.

Le Dr. Demirjian a reçue plusieurs prix et bourses, don’t le prix Advil-Micheline-Blain remise en 2004 par le Réseau de recherche en santé buccoden-taire et osseuse. Il a aussi été honoré lors du 110ème anniversaire de la Facultéde médecine dentaire de l’Université de Montréal, en 2014.

Le Dr. Demirjian a été nommé Fellow du Royal College of Surgeons ofEngland (1977), Fellow de l’American College of Dentists (1998) et Alumnus ofDistinction de la Faculté de médecine dentaire de l’Université de Toronto(1999).

Soulignons que depuis 1997, une bourse est remise chaque année à un étudi-ant par l’entremise de la Faculté de médecine de l’Université de Montréal grâce àun don de Sona et Arto Demirjian.

À titre de récipiendaire du prix Hommage 2015, le Dr. Demirjian a reçue uneoevre d’art qui évoque differents matériaux utilisés en dentisterie, soit l’or, laporcelaine et le titane, qui sympbolise l’avenire et l’excellence.

Le prix Hommage instauré en 2007, vise a reconnaitre l’apport

exceptionnel d’un member de l’Ordre au développement de la profession.

Journal de l’Ordre des dentists du Québec, Juin-Juillet 2015

Le Dr. Barry Dolman remet le prix

Hommage 2015 au Dr. Arto Demirjian

« Les Jeux européens à Bakou a révélé le vrai visage de l’Azerbaïdjan, » adéclaré le vice-président du Parlement arménien, Edouard Sharma-zanov, lors dela session de l’organe exécutif du Parti Républicain d’Arménie (RPA).

Selon lui, les Jeux de Bakou sont un spectacle bien emballé. « Tout le mondea pu voir le peu d’intérêt de l’Azerbaïdjan en matière de droits de la personne, etdéveloppement de la démocratie. Les Jeux ont révélé deux types d’Azerbaïdjan :le stade où tout va bien et où tout le monde sourit, et l’Azerbaïdjan despotique,où les droits humains sont toujours violés, » a déclaré Sharmazanov.

Selon lui, les Jeux européens de Bakou ont permis, une fois de plus, de voirque l’Azerbaïdjan est un pays despotique, qui n’a rien à voir avec la démocratie,alors qu’un pays démocratique, la République du Haut-Karabagh, se développe àsa frontière.

Erdogan...Suite de la page 7

d’aller à de nouvelles élections, aprèsavoir appris de leurs erreurs afin demaximiser leur présence au parle-ment. Les dirigeants de l’AKP croientque cette fois-ci, ils pourront repous-ser le parti pro-kurde à moins de 10pour cent et convaincre les Kurdesmusulmans dévots de retourner àleurs habitudes. Déjà, quelquesbombes ont explosé à Diyarbakir etautres régions kurdes afin de discrédi-ter le parti de Demirtas. Toute pertur-bation sociale ou militante en cettepériode critique peut donner un avan-tage à Erdogan, parce que cela va luipermettre de porter la cape du sauveuret se poser en garant de la stabilité.

Bien que les élections du 7 juin

aient coupé les ailes d’Erdogan, et queses ambitions ottomanes aient subi unsérieux revers, il est toujours à labarre de son gouvernement, et il vacertainement poursuivre ses politiquesintérieures et étrangères, notammenten contribuant à l’instabilité de larégion. Il soutient ouvertement etarme l’EI, contrairement aux avertisse-ments du gouvernement des Etats-Unis. La Turquie fournit également desarmes aux militants islamistes enLibye, à des tribus bédouines dans lapéninsule du Sinaï, et encouragel’insurrection contre le gouvernementégyptien. Le soutien de M. Erdogan àl’islamiste déchu Mohammad Morsin’est pas un secret. (Incidemment, lapetite querelle turco-égyptienne aide legénocide arménien à recevoir une cou-verture dans les médias égyptiens).

Ajoutant à ses politiques espiègles,

Erdogan a eu l’arrogance de fermerarbitrairement la base de l’OTAN àIncirlik. Erdogan courtise égalementPoutine, en particulier dans le secteurde l’énergie, ce qui a pour conséquen-ce d’émousser les sanctions del’Occident envers la Russie en raisonde ses actions en Crimée.

Déjà, de nombreux groupes deréflexion ont recommandé de rempla-cer la Turquie dans les politiques occi-dentales de la région.

Un groupe en particulier a recom-mandé l’Azerbaïdjan et la Géorgie, quinon seulement pourraient servir debases militaires, mais seraient utilesdans la lutte d’influence russe et ira-nienne dans le Caucase.

L’Azerbaïdjan et la Géorgie étant lesennemis de l’Arménie - le premierouvertement et le second furtivement -le danger croîtrait aux frontières de

l’Arménie. Jusqu’à présent, les Etats-Unis et la France, co-présidents duGroupe de Minsk de l’Organisationpour la sécurité et la coopération enEurope, avec la Russie, poursuiventune politique pacifique quant au pro-blème du Karabagh. Une fois leurspolitiques morcelées, l’instabilité pren-dra le relais, et une simple pousséeservira à l’Occident d’excuse pourintervenir.

Comme nous pouvons le constater,les politiques d’Erdogan ont des rami-fications profondes pour toutes lesparties de la région. Pour l’instant, sesambitions semblent avoir s’être tran-quillisées.

Mais à long terme, il demeure unebombe à retardement politique.

8 • ABAKA • LUNDI 6 JUILLET 2015 - MONDAY JULY 6, 2015

Le vice-président du Parlement arménien :« Les Jeux européens de Bakou révèlentle vrai visage de l’Azerbaïdjan »

Erévan vise à maintenir les principesd’un règlement au Karabagh

Durant le 89e séminaire Rose-Roth de l’Assemblée parlementairede l’OTAN qui s’est tenu à Erévan,Jacques Faure, ex-coprésident fran-çais du Groupe de Minsk, a déclaréqu’un accord sur le Karabagh repo-sait sur les trois principes de l’actefinal d’Helsinki de la résolution desconflits de l’OSCE et que l’Arméniefait un effort pour conserver cesprincipes, alors que Bakou donne lapriorité au principe de l’intégrité ter-ritoriale. L’Azerbaïdjan entrave ainsil’efficacité des négociations. Il amentionné que les parties au conflitsignent des documents mais n’appliquent aucun accord.

« Une chose est évidente aujourd’hui : les négociations ont fait naître desidées, mais sans résultat. Un côté ne fait pas confiance à l’autre, » a soulignéFaure, ajoutant que l’un des problèmes est une course à l’armement dans larégion.

Jacques Faure pense que les problèmes politiques internes entravent égale-ment l’efficacité des négociations, et qu’il n’est pas exclu qu’après les Jeux euro-péens de Bakou, ce dernier appliquera à nouveau la violence, mais selon lui,l’Azerbaïdjan perdra beaucoup dans ce cas.

Le Président du Parlement: arméniencroit en des valeurs de liberté,de paix et de coopération

Le 89e séminaire Rose-Roth del’Assemblée parlementaire de l’OTANqui s’est tenu à Erévan a été ouvert parCalouste Sahakian, président del’Assemblée nationale et EdouardNalbandian, ministre des Affairesétrangères. L’Arménie a déjà organiséces séminaires en 2005 et 2010.

Dans son discours, Sahakian aaccordé une grande importance à lacoopération de l’Arménie avec les ins-titutions européennes : « Nous avonsl’intention de développer des liensactifs et efficaces avec l’OTAN. LeParlement arménien est déterminé àmettre en œuvre le processus de réfor-me législative visant à harmoniser lalégislation de notre pays avec lesnormes européennes et internatio-nales. »

Sahakian a également noté que leParlement arménien continuait à déve-lopper une surveillance législative effi-cace et transparente de la défense.Selon lui, l’Arménie attache une gran-de importance à sa participation dansles opérations de maintien de la paixde l’OTAN.

« La subdivision de 35 membres dela brigade des Forces militaires demaintien de la paix d’Arménie conti-nue de prendre part aux opérations auKosovo sous le commandement desÉtats-Unis. Depuis janvier 2015, 121militaires arméniens participent à ladéfense du Camp Kasaba de Kaboul, etdu Camp Marmel de Mazar-e-Sharif enAfghanistan. »

« Le principal objectif des sémi-naires Rose-Roth est de renforcer ladémocratie parlementaire des paysd’Europe centrale et orientale. Le

thème du séminaire 2015 est consacréà la sécurité et la stabilité dans leCaucase du Sud, ainsi qu’à la contribu-tion à la paix durable dans la région, »a-t-il dit.

« Les Arméniens croient fermementdans les valeurs de liberté, de paix etde coopération, et il est sûr que ledéveloppement de la coopérationinternationale et le dialogue, ainsi quela proposition d’avantages communset de solutions mutuellement avanta-geuses peut grandement contribuer àsurmonter les conflits et clivagesrégionaux. » Se référant au Karabagh,Sahakian a déclaré : « Comme auHaut-Karabagh, nous croyons que lerèglement doit être fondé sur la recon-naissance et la mise en œuvre du droità l’autodétermination du peuple duKarabagh, en conformité avec lesnormes et principes du droit interna-tional. Nous désirons un règlementpacifique de ce conflit et il est de notreferme conviction qu’il doit être réglépar des négociations, grâce à la média-tion des coprésidents du Groupe deMinsk de l’OSCE.

L’expansion de la coopérationrégionale sera également favorisée parla normalisation des relations entrel’Arménie et la Turquie, sans conditionpréalable et dans le but d’établir unecoopération mutuellement bénéfique.Cela se reflète dans les protocolesarméno-turcs sur l’établissement derelations diplomatiques et le dévelop-pement des relations bilatérales, quin’ont pas été ratifiés en raison desconditions préalables mises de l’avantpar la partie turque. »

Armenian General Benevolent UnionPresident Berge Setrakian Visits theArmenian Community of Toronto

On Saturday, June 13, the Armenian General Benevolent Union (AGBU)President Berge Setrakian visited the Armenian community of Toronto. The lun-cheon held in his honor brought together nearly 100 guests to the AGBU TorontoCentre and was held in the presence of the Primate of the Armenian Diocese ofCanada Bishop Abgar Hovakimian, AGBU Central Board members AniManoukian and Lena Sarkissian, AGBU Toronto board and committee members,

representatives of the Holy Trinity ArmenianChurch, Armenian cultural organizations aswell as donors and chapter members.

During the luncheon, Berge Papazian wasrecognized by Mr. Setrakian for his years ofservice and leadership as AGBU CentralBoard member and secretary. Elected in 2006at the 84th AGBU General Assembly in Paris,Papazian is stepping down from his positionthis year. “I’m proud to have served the AGBUCentral Board and look forward to seeing ayounger generation take on leadership rolesin the Armenian community.” Mr. Papazian’sdedication to the community remains stead-fast and he will continue to serve as presidentof AGBU Armen-Ontario, the holding compa-ny of the AGBU Alex Manoogian CulturalCentre in Toronto, as well as secretary ofAGBU Armen-Quebec.

During the visit, Setrakian toured the AGBUToronto Centre and met with members of the

Young Professionals of Toronto (YPTO), the Sports and Youth Committee (SYC)and the AGBU Toronto Executive Board. He also attended part of the St. SahagSt. Mesrob Saturday School year-end ceremonies at the Holy Trinity ArmenianChurch. AGBU Toronto Chair Knar Basmadjian presented Setrakian with a giftto thank him for his remarkable vision and dedication and for being a source ofpride and inspiration.

Pope Francis touched upon theArmenian Genocide during his Sundaymess in Turin, during which heaccused the world powers of failingto act.

Pope said they failed to act whenJews, Christians, homosexuals and oth-ers were being transported to deathcamp in Europe during the World WarII, Associated Press reported.

“The great powers had photographsof the railway routes that the trainstook to Auschwitz to kill Jews,Christians, homosexuals, everybody,”Francis said, citing the death camp inPoland, and asked: “Why didn’t theybomb” those railroad routes?”

He also denounced deaths in the Stalin camps in Russia.Speaking about the 1915 events, Pope said it was a “great tragedy of Armenia.”“In the last century, so many, millions, (of Armenians) died. But where were

the great powers then? They were looking the other way,.”His Holiness added.

Under the serious and imperiouseye of the Prince of the contemporaryArmenian poetry, Vahan Tekeyan(1878-1945), which pierces from hissober painting, hanging on the wall ofhis Montreal residence at the centerthat proudly bear his name, in the cityof Saint-Laurent, and in front of anenormous decorative reproduction ofthe Armenian cross-stone, known inhis language by « Khatchkar », thatsymbolises the deep faith of his peoplein the Creature that they paid pre-ciously from their lives since the dawnof Christianity, the immortal lover ofthe authentic Armenian music andsongs, Soghomon GevorkiSoghomonian (1869-1935), worldwidefamous by his nickname of GomidasVartabed or Komitas Vartapet, crossedboth the time and space to share hismemories of joy and suffer with apublic, of different nationalities, impa-tient to meet him and listen to him.For that purpose, and during aboutone hour, the legendary High Priest ofthe traditional Armenian song sat in arocking chair similar to the one heused to sit in throughout his last earth-ly years at Villejuif psychiatric hospitalin France.

Before his entrance on stage, thelights were switched off. Feminine andmasculine voices, with various levelsand different accents in French, raise,one after the other, simulating theecho sound in the semi-darkness ofthe theater hall only lighted, for thecircumstance, by candles placed onthe floor and surrounding the rockingchair. The voices remind and repeatthe terrible tragedy that caused theloss of mind of Gomidas. They evokethe horrible memory of the Armeniangenocide of 1915 where, a hundredyears ago, about a million and a halfArmenians perished on the macabrealtar of the colonizing ardors and theunjust hegemony. However, whilementioning the massacres and theirconsequences, the voices also make aspecial tribute to all those who rea-ched out to the victims, rescued themfrom death and defended their causeat the risk of their lives.

In a simple and touching theatricaldecor, that artistically simulates thelast step of the life of Gomidas onearth, where the great and magnificentcapacities of his brain of genius weresignificantly diminished under theeffect of madness, the thoughts ofGomidas come and go at the rhythm ofthe movements of the rocking chairwhere he is sitting. The white candles,

that illuminate the scene, impregnatethe atmosphere of a majestic and divi-ne aspect. In the middle of the quive-ring light of the flames, Gomidas issometimes calm and nostalgic, some-times tensed and emphatic.

On a large screen, which serves as abackstage, a living cinematic image,black and white, reflects Gomidasfrom the back, sitting, in front of awindow, in his chair that rocks him. IfGomidas, who faces the public, is boo-ming and constantly moving under theinfluence of his fervent emotions, theone of the backstage is drowned in hisworld and gives the impression that hewatches tirelessly, from the window,the landscape and the passersby. As ifGomidas of the backstage incarnatesthe unconscious of the poet and artist,while the one in the front undergoes,incapable, his influence and translateshis messages into words and gestures.A wonderful contrast, so expressiveand moving, deftly emphasizes thestrong, sensitive and abounding cha-racter of the hero of the action, byingeniously using the decoration, thelighting and the outstanding perfor-mance of Krikor Oskerijian in the roleof the eternal Gomidas.

When Gomidas narrates, on stage,the most defining episodes of his life,in Armenian and French, on the honorof Armenia where he is originated, andof France that welcomed him in hissickness, three other narrators resumehis narration, two in French and one inEnglish, to emphasize its depth, rich-ness and strength. If, however, theArmenian narrative expressesGomidas, the one in French explainsand analyzes him, while that in Englishcomments him. As if the story of hislife, in the three languages that marked

Cont’d on page 10

LUNDI 6 JUILLET 2015 - MONDAY JULY 6, 2015 • ABAKA • 9

E N G L I S H S E C T I O N

MONDAY JULY 6, 2015

Pope about Armenian Genocide:Where were the great powers then?

(left to right) Jack Stepanian, Ara Boyajian, Knar Basmadjian, Berge Papazian,

Very Rev. Fr. Zareh Zargarian, AGBU President Berge Setrakian, His Grace

Bishop Abgar Hovakimian, Apet Alpay, Ohan Ohanessian, Salpi Der Ghazarian

Soghomon Gevorki Soghomonian,

known by Gomidas Vartabed

or Komitas Vartapet

A breakthrough from beyond :

« My name is Gomidas »

AGBU Central Board Member

and Secretary Berge Papazian

was honored for his service and

leadership

10 • ABAKA • LUNDI 6 JUILLET 2015 - MONDAY JULY 6, 2015

Armenia’s ex-ombudsman ArmenHarutyunyan has been selectedArmenia’s judge to the EuropeanCourt of Human Rights (ECtHR),Arpine Hovhannisyan, member of theArmenian delegation of the Council ofEurope Parliamentary Assembly(PACE) wrote in her Facebook page.

“The results of ECtHR judge selec-tion have just been announced. ArmenHarutyunyan has been selected a judgeby an absolute majority of votes,” shewrote.

The three candidates, ArmenHarutyunyan, Arayik Ghazaryan and

Liana Hakobyan got 119, 15 and 23votes respectively. 79 votes were ne-cessary for selection.

Armenia ex-ombudsman becomesECtHR judge

Gomidas...Cont’d from page 9

his life, has three dimensions thatrepresent the different stages of itstransmission. It starts strong in its ori-ginal language, becomes weaker in thelanguage of the host country and istransformed into a pale echo in one ofthe most used languages in the world.

Dazzling and pathetic scenes arisefrom his past and adorn his story ofliving and fascinating pictures, reflec-ting the beautiful and intact memoriesof his active years in the Armeniancountryside where he used to collectthe original folk music and songs ofhis unique and captivating culturalheritage. These wonderful momentsare embodied on stage by the beauty,

the charm and the magic of theArmenian girls that look like fairies intheir beautiful clothes with the harmo-nious and shimmering colors, theirfinely crafted and exuberant accesso-ries, and their lovely and melodioussongs that express pleasantly thethoughts, the emotions and the aspira-tions of an entire nation.

The subconscious of Gomidas is,however, also populated and teemingwith the ghosts of the horrors that heendured. They, suddenly and heavily,impose themselves on his present to,brutally, chase away from his memoryall charming memories, and to leavehim at the mercy of anxiety and tor-ments. Under the effect of the drugsinjected to him, he recovers momenta-rily his calm. He, then, addresses tohaven, on a bright tone of reproach,

for having abandoned, this way, hispeople to pillage, massacres and exile.However, driven by his deep and solidfaith, Gomidas, in his madness, pullshimself together, as if he recovers,suddenly, his weakened mind andimplores, by singing, the Lord to forgi-ve him and have mercy of him.

An adaptation and a staging worthyof a genius are those of Nancy IssaTorosian, who transformed the mas-terpiece, Memory, of the DivineDelphine Jacquart, into an imposingtheatrical monument. Perfectly maste-ring the art and technique of the stage,she knew, with singular dexterity, howto bring out the best of the talentedmembers of the sensational Armeniantroop, Hay Pem, and, at the same time,exploited the available art materials tomarry, on stage, between the past and

the present of Gomidas to revive him,the time of a show, a night to remem-ber where he clams his identity byintroducing himself with a sonorousand significant: “My name isGomidas”. A scream through which anentire martyred nation identifies her-self and expresses her pain, her angerand her melancholy without losing,however, her faith and culture thatlived throughout her history, at theprice of invaluable sacrifices.

(This article was published in theArmenian press, on June 2015, on theoccasion of the beginning of the presen-tations of “My name is Gomidas” inMontreal before being presented all overthe world.)

Amal M. Ragheb

(Carmen Aprahamyan)

International journalist and writer

European Parliament praises EHEAMinisterial Conference held in Yerevan

Armenia’s Education Minister Armen Ashotyan received a letter on Mondayfrom Silvia Costa, President of the Committee on Culture and Education ofthe European Parliament, Krystyna Łybacka, member of the same committee, aswell as Ernest Maragall, member of the European Parliament’s BudgetsCommittee. In the letter they expressed gratitude to Armenia’s Ministry ofEducation and Science and Bolognia Secretariat for the excellent organizationand carrying out of the Ministerial Conference of European Higher EducationArea (EHEA) and the 4th Bolgnia Policy Forum held in Yerevan on May 14-15.

As reported by Armenia’s Education Ministry, the letter reads, in part: “Theconference held in Yerevan was not only important and decisive in terms of thediscussion of progress, registered after Bucharest Conference, but also from thepoint of view of the role of higher education and its further development andcoordination in the context of EHEA’s new challenges. We are also grateful forthe opportunity to present the European Parliament’s stance at the ministerialconference.”

The letter also notes that the resolution of the European Parliament, adoptedat the plenary session on April 28, 2015, along with the discussions held inYerevan have identified common approaches.

UN Secretary General concerned overceasefire violations in Karabakh

UN Secretary General Ban Ki-moon is con-cerned over violations of ceasefire regime onArmenia-Azerbaijan border and the line of con-tact, he said during the PACE summer session onTuesday.

UN chief said he especially concerned over themilitary rhetoric of the parties and called to con-tinue talks for the settlement of Karabakh conflict.

“Any military confrontation, even if it is acci-dental, would be devastating not only for the twocountries but for the entire region. I hope that at

their next meeting, the Minsk Group co-chairs and the OSCE Secretary-Generalwill encourage both sides to engage in more substantive and structured negotia-tions to find lasting solutions to the problem,” Ban Ki-moon said.

Armenia and US mayorsdiscuss cooperation

The mayor of Armenia’s capitalcity of Yerevan, Taron Margaryan,met with Ara Najarian, the Mayorof Glendale, California, USA.

First, Margaryan congratulatedNajarian for being elected Mayorof Glendale—which is a denselyArmenian-populated US city—,and wished him success in hisaccountable work.

The mayor of Armenia’s capitalcity outlined the domains withinthe framework of which theYerevan Municipality is productively collaborating with its sister and partnercities. Margaryan expressed the hope that his Armenian colleague from the USlikewise will contribute so that Yerevan’s collaboration with Glendale alsobecomes productive and successful.

Najarian, for his part, underscored the activeness of the Glendale Armeniancommunity, and stressed that the latter has a special and important role in thedevelopment of this American city. The mayor of Glendale also assured that hewill do his utmost to achieve closer ties and undertake new projects betweenYerevan and Glendale.

Armenian Deputy Speaker condemnsAzerbaijan’s military rhetoric

A delegation headed by Deputy Speaker of the Armenian parliament EduardSharmazanov on Monday met with President of the Belarus House ofRepresentatives Vladimir Andreychenko.

The parties discussed development of inter-parliamentary cooperation andnoted importance of active work of inter-parliamentary commission as well ascooperation within the international platforms, CSTO and CIS.

Mr. Sharmazanov pushed for closer cooperation on key issues for the twocountries in the international parliamentary platforms

Speaking about Karabakh settlement in the context of regional stability andsecurity, the Armenian Deputy Speaker condemned military solution to the con-flicts and unacceptable military rhetoric by Azerbaijan. For his part, VladimirAndreychenko said Belarus supports exclusively peaceful resolution of theKarabakh conflict within the format of the OSCE Minsk Group.

Head of the Armenian delegation said this year is exceptional for theArmenian people as it marks the 70th anniversary of the Victory in the GreatPatriotic War and the 100th anniversary of the Armenian Genocide. He empha-sized the necessity of a united struggle against the Nazi ideology, fascism andxenophobia.

Armenia citizen faces up to 3 years in prisonfor attempting to illegally cross Turkey border

Armenian capital city Yerevan resident Vyacheslav Lukin has been chargedunder the Criminal Code of Armenia.

On April 6, Republic of Armenia citizen Lukin had attempted to illegally crossthe Armenian state border and enter Turkey. But he was detected by the borderguards at the territory of Shahumyan community of Armenia’s Ararat Province,reported the Judicial Information System of Armenia.

The defendant faces a fine between one-hundredfold and two-hundredfoldof the monthly minimum wage, or up to three years in prison.

LUNDI 6 JUILLET 2015 - MONDAY JULY 6, 2015 • ABAKA • 11

Հայոց Ցեղասպանութեան Սբ.Նահատակներու Սրբապատկերըկը տարուի տարբեր եկեղեցիներ

Ապրիլ 23-ին Մայր Աթոռ Ս. Էջ-միածինի մէջ տեղի ունեցած ՀայոցՑեղասպանութեան զոհերու սրբա-դասման արարողութեան ժամանակօ ծ ո ւ ե ց ա ւ ս ո ւ ր բ ն ա հ ա տ ա կ ն ե ր ո ւպատկերը:

Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Բ ԾայրագոյնՊատրիարք եւ Ամենայն Հայոց Կա-թողիկոսի հայրապետական օրհնու-թ ե ա մ բ ն ա հ ա տ ա կ ա ց ս ր բ ա պ ա տ -կ ե ր ը հ ա ւ ա տ ա ց ե ա լ ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ իխ ո ն ա ր հ ո ւ մ ի ե ւ ա ղ օ թ ք ի հ ա մ ա րզետեղուած է Մայր Տաճարին մէջ:

Յառաջիկայ ամիս սրբապատկե-րը կը փոխադրուի Մայր Աթոռի Ս.Հրեշտակապետաց եկեղեցի: Ի տեսեւ ի օրհնութիւն հաւատաւոր հայոր-դիներու` Օգոստոսին այն կը տար-ւի Երեւանի Սուրբ Գրիգոր Լուսաւո-րիչ մայր եկեղեցի, ապա Հայ Եկեղեցւոյ հայաստանեան թեմերու առաջ-նորդանիստ եկեղեցիներ:

Ռուսաստանաբնակ շուրջ 200ընտանիքներ մեքենաներովմեկնած են Արցախ

Յունիս 20-ին Վարդենիս-Քարվաճառ մայրուղիով Արցախ ժամանած ենհիմնականօրէն ռուսաստանաբնակ շուրջ 200 ընտանիքներ` «Արցախ»հայրենակցական միութեան նախագահ Վարուժան Գրիգորեանի գլխա-ւորութեամբ, կը հաղորդէ Artsakhpress.am-ը:

Հայրենի երկրամասին մէջ իրենց ամառնային հանգիստը կազմակեր-պելու  նպատակով մեքենաներու երթով Արցախ ժամանածներուն Քարվա-ճառի մատոյցներուն վրայ դիմաւորած է ԼՂՀ վարչապետ Արայիկ Յարու-թիւնեանը: Հանդիսաւոր ձեռնարկին մասնակցած են նաեւ արցախեաներիտասարդական կառոյցներու ներկայացուցիչներ:

Երիտասարդները հայրենադարձ արցախցիները դիմաւորած են աղ ուհացով, պաստառներով ու ծափողջիւններով:

ԼՂՀ   վարչապետը նշած է, որ այդ նախաձեռնութիւնը մեծ նշանակու-թիւն ունի Արցախի ու Արցախէն դուրս ապրող ծագումով արցախցիներուհամար:  «Նախ սա հնարաւորութիւն է տալիս իւրաքանչիւր արցախցուգոնէ տարին մէկ անգամ լինել Արցախում եւ ապրել իր հայրենակիցներիհետ: Կապէ՛ք ձեր երեխաներին ու թոռներին ձեր հայրենիքի հետ, որպէսզինրանք չկորցնեն իրենց ինքնութիւնը, այդպէս նաեւ մեծապէս կ’աջակցէքԱրցախի շէնացմանը»,- ըսած է վարչապետը:

«Արցախ» հայրենակցական միութեան նախագահ Վարուժան Գրի-գորեանը ըսած է, որ իրենց նախաձեռնութիւնը շարունակական պիտիըլլայ. «Իսկապէս, սա մեծ հայրենսիրական քայլ է, եւ կարծում եմ` ամէն միհայ պէտք է գոնէ մէկշաբաթեայ հանգիստ անցկացնի իր հայրենի հողում»:Կոչը, ըստ Գրիգորեանի, չորս միտում ունի` հայրենասիրութիւն, տնտե-սական աճ, վերաբնակեցում` հայրենադարձութիւն եւ անվտանգութեանխնդիրներու ապահովում:

«Ես Մարտակերտի շրջանի Չափար գիւղից եմ: «Արցախ» հայրենակ-ցական միութեան կոչին նաեւ մեր ընտանիքն է արձագանգել: Մենք ժա-մանել ենք Ռոստով քաղաքից: Ամէն տարի մէկամսեայ հանգիստ  ենք ունե-նում մեր հայրենիքում, մեր սրտերը հանգստացնում, կարօտը  առնում հայ-րենի հողից»,- ըսած է նախաձեռնութեան մասնակից Կարինէ Դանիէլեանը:Անոնք արդէն 24 տարի է, որ արցախ չեն ապրիր:

Լոյս տեսած է Երեւանի 2015թուականի զբօսաշրջային քարտէզը

Երեւանի քաղաքապետարանըներկայացուցած է մայրաքաղաքի2015 թուականի զբօսաշրջայինքարտէզը:

Ք ա ղ ա ք ա պ ե տ ա ր ա ն ի ա շ խ ա -տ ա կ ա զ մ ի մ շ ա կ ո յ թ ի ե ւ զ բ օ ս ա -շ ը ր ջ ո ւ թ ե ա ն վ ա ր չ ո ւ թ ե ա ն թ ո ւ -րիզմի բաժնի պետ Մարիա Բա-րաղամեանը ըսած է, որ ռուսերէնեւ անգլերէն տարբերակով տպագ-րըւած քարտէզը կը ներկայացնէմայրաքաղաքի կեդրոնի զբօսա-շըրջային հետաքրքրութիւն ներկայացնող վայրերը եւ առողջապահականհաստատութիւնները:

«Քարտէզը տպագրուած է 20 հազար օրինակով: Անիկա անվճար պիտիբաժանուի օդակայանին, զբօսաշրջային ընկերութիւններուն, հիւրանոց-ն ե ր ո ւ ն ե ւ ս պ ա ս ա ր կ մ ա ն տ ա ր բ ե ր հ ա ս տ ա տ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ ն » , - ը ս ա ծ էՄարիա Բարաղամեանը:

Երեւանի պատմութեան ծանօթանալու , տեսարժան վայրերը կարճժամանակի մէջ տեսնելու համար զբօսաշրջիկներուն առանձին կ՛առա-ջարկուի նաեւ այցելութեան 12 վայր` էրեբունի պատմահնագիտականարգելոց-թանգարան, Երեւանի քաղաքի պատմութեան թանգարան, Մա-տենադարան, Վերնիսաժ, «Երեւան Սիթի Թուր» զբօսաշրջային երթուղին,զբօսանք Կասկատի վրայ, Հիւսիսային պողոտայ:

Քարտէզին մէջ նշուած են նաեւ Երեւանի մեթրոփոլիտէնի կայարան-ները, կեդրոնի հեծանուային կանգառները: Առանձին` օգտակար տեղեկա-տըուութիւն սիւնակով ներկայացուած են շտապ բուժօգնութեան, ոստի-կանութեան եւ այլ ծառայութիւններու հեռախօսահամարները, կայքերը:

Թ ո ւ ր ք ի ո յ Պ ա թ մ ա ն ն ա հ ա ն գ իՍ ա ս ո ւ ն գ ա ւ ա ռ ի ն մ է ջ գ տ ն ո ւ ո ղ1500-ամեայ հայկական Սբ. Պետ-րոս վանական համալիրը պետակա-նօրէն արձանագրուած է:

Ըստ ermenihaber .am-ի ՝ թրքա-կան «Haber ler»  լրատուամիջոցըկը յայտնէ, որ արձանագրութիւնըիրականացուած է Թուրքիոյ մշա-կոյթի եւ զբօսաշրջութեան նախա-րարութեան Տիարպէքիրի մշակոյթիեւ բնական ժառանգութեան պահ-պանման տարածքային կեդրոնինկողմէ: Տարածքը զբօսաշրջութեանառումով   աւելի գրաւիչ դարձնելունպատակով որոշում կայացուած էվերականգնել եկեղեցին եւ յարա-կից հայկական գերեզմանները:

350 սենեակէ բաղկացած եկեղե-ցական համալիրը վերջին շրջանին

տ ե ղ ա բ ն ա կ ն ե ր ո ւ կ ո ղ մ է ո ր պ է սախոռ կ’օգտագործուէր: Կառոյցիներսը լեցուած էր աղբով:

Վ ա ն ա կ ա ն հ ա մ ա լ ի ր ի հ ա մ ա րտարիներ շարունակ պայքար մղողՍասունի, Պիթլիսի, Մուշի, Վանի եւԻ ս թ ա ն պ ո ւ լ ի հ ա յ ե ր ո ւ ը ն կ ե ր ա յ ի նօ գ ն ո ւ թ ե ա ն , հ ա մ ե ր ա շ խ ո ւ թ ե ա նմշակութային միութեան ղեկավարԱ զ ի զ Տ ա ղ ջ ը ն յ ա յ տ ա ր ա ր ա ծ է .«Մենք պիտի   շարունակենք պայ-քարը հայերուն պատկանող պատ-մական եկեղեցւոյ, վանական համա-լիրի եւ բոլոր յարակից կառոյցնե-րուն համար»:

Հետաքրքրական է, սակայն, որՍասունի Մեշելի (Քոմք) գիւղին մէջգ տ ն ո ւ ո ղ պ ա տ մ ա կ ա ն հ ա մ ա լ ի ր ըարձանագրուած է Չայըրլը գիւղինվրայ, որ յառաջացուցած է հայերու

վ ր դ ո վ ո ւ մ ը : Ը ս տ Ա զ ի զ Տ ա ղ ջ ը ի `պատմական բո լոր աղբիւրներունմէջ կը նշուի, որ Սբ. Պետրոս Առա-քեալի եկեղեցին ու վանական հա-մալիրը կը գտնուին Քոմք, այսինքն

Մեշելի գիւղի տարածքին մէջ: Աննաեւ տեղեկացուցած է, որ իրենքպ ի տ ի ս կ ս ի ն հ ա մ ա պ ա տ ա ս խ ա նիրաւական գործընթացք` այդ սխա-լը ուղղելու համար:

Սասունի հայկական Սբ. Պետրոս վանական համալիրը կը նախատեսուի վերանորոգել

Հ ա լ է պ ի չ ո ր ո ւ տ ա ք ա մ ր ա նօ ր ե ր է ն մ ի ն է ր : Տ ն ե ց ի ն ե ր ը ա մ է նմ է կ ը ի ր գ ո ր ծ ո վ դ ո ւ ր ս ե լ ա ծ է ի ն :Մարի-Մաման-Կեսուր մայրս- օր -ւան ճաշին վերաբերեալ գնումներկատարելու համար ելած էր: Երկ-րորդ յարկի վրայ ապրող մեր երէց-կին քեռկինը «շիրքէթի» գացած էրինծի կարգ մը ապսպրանքներ կա-տարելէ ետք, թէ՝ «Նէնէն մինակ է,աչքդ վրան պահէ...»:

«Նէնէն» ամուսնոյս մօրենականմեծ մայրն էր, Այնթապէն գաղթա-կան հասած Հալէպ, ճամբուն վրայ1916-ի ծնունդ Մարի Մամային Պէ-րիճիկի մօտերը, ծառի մը տակ, ափմը ջուրով , հապճեպ կնքե լէ ետք-որպէսզի յանկարծ եթէ «բան մը»պատահի գաղթականութեան ճամ-բուն վրայ եւ անմեղ մանուկը մեռնի-անդենական հասնի մկրտուած եւարքայութեան ներկայանայ որպէսհա’յ եւ քրիստոնեա’յ:

Ա ն շ ո ւ շ տ , փ ա ռ ք տ ի ր ո ջ , Մ ա ր իՄաման ողջ մնացածներէն էր: Ողջմ ն ա ց ա ծ է ր ն ա ե ւ 6 - 7 տ ա ր ե կ ա նՆիկտէյէն գաղթական որբուկ Կի-րակոս Մավլեան-Պօղոսեանը: Ի՜նչբ ա խ տ ա ւ ո ր զ ո ւ գ ա դ ի պ ո ւ թ ե ա մ բգաղթականութեան ճամբուն վրայշուարած տղեքին իրենց համաքա-ղաքացի մէկը կը ճանչնայ որպէս«Նիյտէյի Սաաթճի Օվանէս Պօղոս-ե ա ն ի ն ք ր ո ջ ը տ ղ ա ն » ե ւ ձ ե ռ ք է նբռնած կը հասցնէ Սաաթճի- ժամա-գործ Օվանէսին կարաւանին: Որ-բուկ Կիրակոսը վստահ չէր կրնարյիշել թէ քանի՞ եղբայր, քանի քոյրո ւ ն է ր : Ո ւ ր ա խ է ր ո ր ք ե ռ ի ն զ ի ն քգ ր ա ն ց ա ծ է ր ի ր ը ն տ ա ն ի ք ի ն ե ւդ ա ր ձ ո ւ ց ա ծ Պ օ ղ ո ս ե ա ն , յ ա ւ ե ր ժկորսնցուցած ըլլալով իր ըտանիքիբ ո լ ո ր ա ն դ ա մ ն ե ր ո ւ ն հ ե տ ն ա ե ւընտանեկան Մավլեան մականունը:Ահաւասիկ Նիկտէէն Հալէպ հասածայդ որբուկը, քեռիին պէս ժամա-գործ դարձած, եւ ծառի տակ մկըր-տըուած հայ քրիստոնեայ աղջնակըԱյնթապէն- երկու տարբեր քաղաք-ն ե ր է գ ա ղ թ ա կ ա ն - Հ ա լ է պ հ ա ս ա ծէին երիտասարդներ դարձած՝ կ’ա-մ ո ւ ս ն ա ն ա ն ծ ն ո ւ ն դ տ ա լ ո վ չ ո ր սդուստրերու եւ մէկ մանչ զաւակիո ր ո ւ ն « հ ա ր ս ն » է ի ե ս 6 0 - ա կ ա ն -ներու վերջը...:

Օ ր ե ր ը փ ո խ ո ւ ա ծ է ի ն : Մ ե ր ս ե -րունդին համար հէքեաթային դըր-ւ ա գ ն ե ր է ի ն գ ա ղ թ ա կ ա ն ո ւ թ ե ա նօրերու ապրուածները: Հալէպ քա-ղաքին Սէպիլի վրաններէն, Կիւրին-ցիներու Քէմբէն, Զէ յթունցիներուԽ ա ն է ն , թ ի թ ե ղ ա ծ ա ծ կ տ ո ւ ն ե ր է նհայ ընտանիքներ քարաշէն տուներպատել տուած էին, շէնքերու կամանձնական տուներու մէջ կ’ապրէինհ ի մ ա , ե ւ ծ ա ռ ի ն տ ա կ մ կ ր տ ո ւ ո ղաղջնակը՝ կէսուր մայրս էր, որ այդօ ր ի ’ ր ա լ շ է ր ք է թ ի օ ր ն է ր , պ ի տ իերթար իր գնումներէն ետք:

Շիրքէթը խմբակցութիւն մըն էրկիներու, նոյն ձեւով ալ երեկոյեանտղամարդիկ կը հաւաքուէին միեւ-նոյն նպատակով- ժամանց եւ խնա-յողութիւն : Ա յս առիթներով կինե-րուն նիւթը ճաշատեսակներու փո-խանակումէն ետք կը դառնար թա-ղին յարմարագոյն թեկնածուներըա մ ո ւ ս ն ա ց ն ե լ ո ւ , խ ն ա մ ա խ օ ս ո ւ -թեան կամ նշանտուքի ձեւերը խծբծե-լու, տունի կահ կարասիներու փո-փոխութիւնները ընելու եւ այլն...:

Իսկ տղամարդիկ իրենց յատուկխօսակցութեան կողքին «Պլօթ կամփօքէր խաղալու» թղթախաղի հա-ճոյքը կը վայելէին: Այս հանդիպում-

ն ե ր ը շ ա բ ա թ ը ա ն գ ա մ մ ը կ ը պ ա -տահէին կարգով, իւրաքանչիւր շա-բաթ մէկ անդամին տունը:

Երկու պարագային ալ գլխաւոր՝նպատակը դրամահաւաքն էր խնա-

յողութեան, հեռանկարով: Դրամա-տ ո ւ ն ե ր ո ւ չ գ ո յ ո ւ թ ե ա ն խ ն ա յ ա ս է րհայ տանտիկինները այս ձեւը ընտ-րած էին ամէն շաբաթ իրենց շա-բ ա թ ա կ ա ն ծ ա խ ս ե ր ո ւ գ ո ւ մ ա ր է նո ր ո շ բ ա ժ ի ն մ ը մ է կ դ ի դ ն ե լ ո վ ,խ ո ւ մ բ ի ն գ ա ն ձ ա պ ա հ ի ն տ ա լ ո վտարեվերջի հաշուեփակին կոկիկգումար մը ձեռք կարենալ անցնելուհամար: Եթէ խումբի անդամներէնմէկն ու մէկը տարւոյն ընթացքինորոշ գումարի պէտք ունենար իրա-ւունք ունէր մէջ-ընդ-մէջ փոխ առ-նելու- տոկոս վճարելու պայմանով-ե ւ մ ի ն չ ե ւ փ ո խ ա ռ ա ծ գ ո ւ մ ա ր ըվ ե ր ա դ ա ր ձ ն ե լ ը ա մ ս ա կ ա ն տ ո կ ո սկու տար, տարեվերջին տոկոսներէնհաւաքուած գումարը հաւասարա-պէս անդամներուն կը բաժնուէր:

« Ն ո ր հ ա ր ս » ը լ լ ա լ ո վ հ լ ո ւ հ ն ա -զ ա ն դ տ ո ւ ն ը մ ն ա լ ո ւ շ ր ջ ա ն ս է ր :Պարտականութի՞ւնս, չորս կողմըհ ա ւ ա ք ե լ , Հ ա լ է պ ի ա ն վ ե ր ջ ա ն ա լ իփոշիներէն փոշոտած կարասինե-ր ո ւ ն « փ ո շ ի ն ա ռ ն ե լ » տ ո ւ ն ը կ ա ր -գապահ պահել, եկող հիւրին սուրճհրամցնել: Հեռաձայնի չգոյութեանկ ա զ մ պ ա տ ր ա ս տ պ է տ ք է ր ը լ լ ա լ ՝կ ո կ ի կ հ ա գ ո ւ ա ծ , տ ո ւ ն ը մ ա ք ո ւ ր ,սուրճը պատրաստ ըլլալու էր: Ոեւէտուեալ պահուն կարելի էր մէկն ումէկը դուռը զարնէր եւ սուրճ խմելուհամար ներս մտնէր: Կը յիշեմ օրերկային որ սուրճի բաժակները պա-հարանի հանգիստը չէին տեսնել :Հազիւ խումբ մը ճամբու դրած՝ գա-ւաթները կը լուացուէին եւ կրկինափսէին կը շարուէին յաջորդ եկ-ւորը հիւրասիրելու:

Ա յ ն թ ա պ է ն գ ա ղ թ ա կ ա ն Հ ա լ է պհ ա ս ա ծ Մ ա ր ի Մ ա մ ա յ ի ն մ ա յ ր ըԶմրուխտ Նէնէն՝ յիշողութիւնը կոր-սընցուցած էր այլեւս: Հսկողութիւնկ’ուզէր: Ո’ւր էին այն օրերը երբ ինքք ս ա ն է ա ւ ե լ ի դ ե ռ ա տ ի ա ղ ջ ի կ ն ե -րուն, հարսերուն վերահսկիչն էր: Ա’լբ ա ն չ է ր մ ն ա ց ա ծ ա յ դ չ ա ր ք ա շ ե ւգործունեայ կնոջմէն: 20-ականնե-րու սկիզբը Հալէպ հասնելէն ետքկորովի ձեռներէցութեամբ մը Զըմ-րուխտ Խանըմը գործի մղուած էրիր հետ համախմբելով խումբ մը հայերիտասարդ մայրեր: Այնպիսի մէկնէր որ ի’նք կը հսկէր քսանէ աւելիի գ ա կ ա ն ս ե ռ ի ա յ դ ա շ խ ա տ ա ւ ո ր -ներուն, որոնք «Քէրկահին» առջեւն ս տ ա ծ Ա յ ն թ ա պ ի գ ո ր ծ կ ’ ա շ խ ա -տէին, որպէսզի Զմրուխտ Խանըմըիր կապերուն միջոցաւ ամերիկացիմիսիոնարներուն ղրկէր եւ ամերի-կ ա յ ի մ է ջ ծ ա խ ո ւ ե լ է ն ե տ ք տ ո լ ա րստանար՝ թէ’ իր ընտանիքին եւ թէ

ա յ դ ը ն տ ա ն ի ք ն ե ր ո ւ ն օ ր ա պ ա հ ի կապահովելով:

Այս օրերուն նման գործնականիգական սեռի ներկայացուցիչ մը կըպիտակաւորուի որպէս իսկակա՞նա ռ ե ւ տ ր ա կ ա ն մ տ ա ծ ո ղ ո ւ թ ե ա մ բանձնաւորութիւն մը. «Պիզնէս մայն-տըտ Վումըն»:

Հալէպեան օրեր... վերապրողնե-րու սերունդը.. . կիզիչ աւազներէն,վրաններու խլեակներէն, թիթեղա-ծածկ սենեակներէն, տարուէ տարի,տասնամեակէ տասնամեակ սկսանք ա ր ա շ է ն տ ո ւ ն ե ր ո ւ մ է ջ ա պ ր ի լ ,բարձրագոյն ուսման հետեւող զա-

ւակներ ունենալ , հայ դպրոցներընախակրթարաններէն երկրորդա-կան վարժարաններու դռներ բաց-ւ ե ց ա ն , թ ա տ ր ո ն , ե ր գ ա հ ա ն դ է ս -ներ, ամառնային ակումբային պար-տէզներու ելոյթներ կազմակերպելսկսան...:

Ա ’ յ ս է ր կ ե ա ն ք ը 6 0 - 7 0 - ա կ ա ն -ներուն մեր Երազային Հալէպին մէջք ա ն ի մ ը տ ա ս ն ե ա կ ն ա խ ա կ ր թ ա -րաններով, երեք գլխաւոր երկրոր-դական վարժարաններով, եկեղեցի-ներով, հայրենակցական եւ կուսակ-ց ա կ ա ն ա կ ո ւ մ բ ն ե ր ո վ , Ս ա ր ե ա նԱրուեստի դպրոցով, հայո’ւ անունկրող հիւանդանոցով...:

Պարտականութիւնս չէի մոռցած:Զ մ ր ո ւ խ տ Ն է ն է ի ն ա չ ք պ ա հ ե լ ո ւհամար մէկ վերի յարկ կը վազէի,տեսնելու որ ի՞նչ գործի վրայ է Նէ-նէն, կրկին վարի յարկը գործիս վե-րադառնալու:

Երեւի կէս ժամ անց էր ձայն մըլսեցի վերէն եւ աճապարանօք վերվազեցի: Ի՜նչ տեսնեմ:

Զ մ ր ո ւ խ տ Ն է ն է ն ի ր դ ա ր ա կ ըպ ա ր պ ա ծ է ր , ճ ե ր մ ա կ ե ղ է ն ն ե ր ը«ՊՕԽՃԱ» ըրած՝ ծրարած էր սա-ւանի մը մէջ չորս անկիւնները իրարհ ա ն գ ո ւ ց ե լ ո վ , գ լ խ ո ւ ն գ լ խ ա շ ո ր ը -ե ա զ մ ա ն - ճ ի շ դ հ ի ն օ ր ե ր ո ւ ձ ե ւ ո վկզակին տակ կապած նստած էր իրծրարին մօտ վախուորած-սառածաչքերը սեւեռած դուռին:

Իմ բացակայութեանս եւ թրքե-րէնով հարցիս վրայ թէ:

Նէնէ ի՞նչ ըրիր- ո՞ւր կ’երթաս...:Զգուշացնող ցած ձայնով մը, մա-

տը շուրթերուն դրած, թրքերէնովանշուշտ պատասխանեց,

Սո՜ւս կէլի’ն կէլիճիլէր... կէտիճիք-լուռ կեցիր հա’րս, պիտի գան պիտիերթանք...:

Չորս կողմի թափթփած վիճակէն,պ ա ր պ ո ւ ա ծ դ ա ր ա կ ն ե ր է ն դ ո ւ ր սմ ն ա ց ա ծ ն ե ր ը հ ա ւ ա ք ե լ փ ո ր ձ ե ց ի ,ի ՜նչ տեսնեմ գետնին վրայ կտոր-կտոր դարձած փռուած էին պաշտօ-նական փաստաթուղթերու խունա-ցած-դեղնած ծուէնները, բզիկ-բզիկե ղ ա ծ ա մ բ ո ղ ջ ա ն ց ե ա լ ի մ ը ի ր ա -

ւունքի’ն փաստերը:Նէնէ ի՞նչ են ասոնք, ի՞նչ պատ-

ռեր ես, ինչո՞ւ պատռեր ես...:Հիստերիք խնդուք մը արձակեց...

միշտ շատ լուրջ եւ խիստ մամա-մեծմամա հանգամանքով այս կնոջմէննման խնդուք բնաւ չէի տեսած:

«Այնթապըն Էվլէրիմիզին թափու-լարը.. . քիմէ՞ եարար եավրում-Այն-թ ա պ ի մ ե ր տ ա ն պ ա շ տ օ ն ա կ ա նփ ա ս տ ա թ ո ւ ղ թ ե ր ն ե ն : Ո ր ո ՞ ւ ն էպէտք... ո՞վ է մեզի տուն տուողը...:Ահա կինէ այնըսը. . . կէ լիճիլէր, կէ-տիճիք, պէնտէ պիլմիրէմ նէրիյէ . . .Ահա նորէն պիտի գան- պիտի եր-թանք... ես ալ չեմ գիտեր ո՞ւր...»:

Ն է ն է ’ , տ ե ’ ղ մ ը ն ա լ պ ի տ ի չ ե ր -թանք... հոս Հալէ’պ է, քո’ւ տունդ է,ք ո ւ ք ա հ ա ն ա յ տ ղ ո ւ դ տ ո ւ ն ն ե ս ,ամէն ինչ ապահով է հոս, հայերունլ ա ւ ա չ ք ո վ կ ը ն ա յ ի ն , մ ե զ ի մ ե րտուներէն վռնտող կամ տեղահանընող չկայ...

Լ ո ւ ռ ն ա յ ե ց ա ւ ի ն ծ ի , գ լ ո ւ խ ըշարժեց... եւ տխուր աչքերը հեռունպահած ըսաւ...

Կ է լ ի ն ս է ն հ ի ’ չ պ ի ր շ է տ է ն խ ա -պ ա ր ը ն ե օ ք տ ը ր . . . կ է լ ի ճ ի լ է ր , կ է -տ ի ճ ի ք , ս է վ ք ի է թ տ ը ր ե ա վ ր ո ւ մ . . .հարս դու բանէ մը լուր չունիս... պի-տ ի գ ա ն . . . պ ի տ ի տ ա ն ի ն մ ե զ ի ,տեղահանութիւն է զաւակս...:

Հարիւր տարի ետք այսօր երբ կըխօսինք պաշտօնական արտօնագ-րերու , փաստաթուղթեր գտնելու ,թ ա փ ո ւ ն ե ր ո ւ մ ա ս ի ն , ք ա ռ ա ս ո ւ նտ ա ր ի ա ռ ա ջ ո ւ ա յ պ ա տ ա հ ա ծ ա յ սդ է պ ք ը , Զ մ ր ո ւ խ տ Ն է ն է ն ա չ ք ի սառաջ կու գայ իր պօխճայով, եազ-մայով եւ մանրուած թուղթի կտոր-ները գետնին, որ 100 տարի առաջԱ յ ն թ ա պ ի ի ր ե ն ց տ ա ք ո ւ կ բ ո յ ն ի նօրինական փաստաթուղթերն էին...:

Ա յ ս օ ր Հ ա լ է պ ի ի ր ե ւ ի ր բ ո լ ո րհարազատներուն գերեզմանն ան-գամ ոտնակոխուած է... ո՜վքեր կանհ ո ն թ ա ղ ո ւ ա ծ . . . Յ ա կ ո բ Օ շ ա կ ա ն ,Համբարձում Էֆէնտի Պէրպէրեան,քահանաներու, հոգեւոր հայրերուհամար կառուցուած յատուկ դամ-բ ա ր ա ն ը - հ ա պ ա ՞ Ա յ ն թ ա պ ի ի ն ք -նապաշտպանութեան յուշարձա՞նը,ուր ամէն Ապրիլ Մէկին կը նշուէր 1Ապրիլ 1920-ին Այնթապի հերոսա-մ ա ր տ ը , հ ս կ ա յ թ ա փ օ ր ո վ ծ ա ղ կ ե -պսակ կը զետեղուէր Ատուր Լեւոն-եան, Աւետիս Գալէմքեարեան, Արժ.Տ է ր Ն ե ր ս է ս ք հ ն յ . Թ ա ւ ո ւ ք ճ ե ա ն ինման ինքնապաշտպանութեան հե-րոս ղեկավարներու անունը կրողդամբարանին:

Ա յ ո ’ , հ ի մ ա մ ի ե ւ ն ո յ ն հ ո գ ե վ ի -ճակները կ’ապրին մեր հարազատ-ն ե ր ը հ ո ն Հ ա լ է պ ի մ է ջ : Զ մ ր ո ւ խ տՆէնէին եւ իր քահանայ զաւկին գե-րեզմաններուն այցե լութիւնն ան-գամ վտանգուած է : Ի ՜նչ -ինչ երի-տ ա ս ա ր դ ն ե ր կ ը զ ո հ ո ւ ի ն ա ն ո ր ո շփոսերու մէջ թաղուելով:

Ի ս կ ա յ ն ե կ ե ղ ե ց ի ն , ո ր ի ր ք ա -հ ա ն ա յ տ ղ ա ն ք ա ռ ա ս ո ւ ն տ ա ր իծառայեց, հարիւրաւոր մանուկներմ կ ր տ ե ց , ք ա ն ի - ք ա ն ի տ ա ս ն ե ա կերիտասարդներու ամուսնութիւնըօրհնեց՝ հրոյ ճարակ դարձած է եւանգործածելի՝ այսօր՝ 2015-ին:

Կէլիճիլէր, կէտիճիք...Հ ի մ ա ո ՞ ւ ր ե ր թ ա յ հ ա լ է պ ա հ ա -

յութիւնը երբ նոյն խորշակը մուտքգործած է հո’ն, որ հիւրընկալ արաբերկիրն էր ժամանակին 1915-ի Ցե-ղասպանութենէն վերապրողներունհամար:

Զարմինէ Գ. Պօղոսեաննիւ եորք

12 • ABAKA • LUNDI 6 JUILLET 2015 - MONDAY JULY 6, 2015

«Պիտի գան, պիտի երթանք... Կէլիճիլէր, կէտիճիք...»Զմրուխտ Նէնէն եւ Այնթապի թափուրները-փաստաթուղթերը

LUNDI 6 JUILLET 2015 - MONDAY JULY 6, 2015 • ABAKA • 13

Գերմանիոյ 12 քաղաքներու քաղաքապետները...Շար. էջ 6-էն

ուղեկցութեամբ քաղաքապետները այցելած են Ծիծեռնակաբերդի յու-շահամալիր` յարգանքի տուրք մատուցելու Հայոց Ցեղասպանութեանմէկուկէս միլիոն սուրբ նահատակներու յիշատակին:

Հիւրերը ծաղիկներ խոնարհած են անմար կրակի մօտ, այնուհետեւայցելած Հայոց Ցեղասպանութեան թանգարան-հիմնարկ, ծանօթացած ենփաստագրական ցուցադրութեան, ապա գրառում կատարած պատուաւորհիրերու յուշամատեանին մէջ:

ԿԵԱՆՔԻ ՈՐԱԿԻ ՎԱՐԿԱՆԻՇԵՐՈՒՄԷՋ ՀԱՅԱՍՏԱՆ 60-ՐԴՆ Է

Ը ս տ վ ե ր ջ ե ր ս կ ա տ ա ր ո ւ ա ծ վ ի ճ ա կ ա գ ր ո ւ թ ե ա ն մ ը , Հ ա յ ա ս տ ա ն կ ըգ տ ն ո ւ ի 6 0 - ր դ հ ո ր ի զ ո ն ա կ ա ն ի վ ր ա յ , կ ե ա ն ք ի ո ր ա կ ի վ ա ր կ ա ն ի շ ե ր ո ւշարքին: Վրաստանն ու Թուրքիան կը գտնուին 57-րդ եւ 50-րդ դիրքերուվրայ, իսկ Ատրպէյճանը ցանկէն դուրս կը մնայ:

Հայաստան գերազանցած է Ղազախստանի (63) , Մոլտաւիայի (66) ,Ռուսաստանի (72) եւ Ուքրանիայի (75) վարկանիշերը:

Առաջին հնգեակի մէջ կը գտնուին Զուիցերիան, Գերմանիան, Շուէտը,Ամերիկայի Միացեալ Նահանգները եւ Ֆինլանտան, իսկ վերջինն է Վէ-նէզուէլան:

Կեանքի որակի ցուցանիշները հիմնուած են սպառողական ընդունա-կութեան, բժշկական սպասարկման, ապրանքներու գիներու, բնապահ-պանական վիճակի եւ անվտանգութեան մակարդակներու վրայ:

ՆԱԹՕ-ն կ՛աջակցի ԵԱՀԿ Մինսքի խումբին

ՆԱԹՕ- ն որեւէ յստակ դեր չէս տ ա ն ձ ն ա ծ Լ Ղ հ ա կ ա մ ա ր -տութեան կարգաւորման ուղ-ղութեամբ, սակայն ընդունելովկողմերուն համար անվտան-գ ո ւ թ ե ա ն ա ռ ա ջ ն ա հ ե ր թ ո ւ -թիւնը` ՆԱԹՕ- ի դիրքորոշումըկ ը շ ա ր ո ւ ն ա կ է մ ն ա լ ա ն փ ո -փոխ: Հիւսիսատլանտեան դա-շինքը կը շարունակէ աջակ-ցի լ ԵԱՀԿ Մինսքի խումբին : «Արմէնփրէս»- ի փոխանցմամբ` ՆԱԹՕ- իխորհրդարանական վեհաժողովի Rose Rorh սեմինարի ժամանակ նմանդիրքորոշում յայտնեց ՆԱԹՕ- ի կեդրոնակայանի Եւրոատլանտեան ընդե-լուզման եւ գործընկերութեան գծով աւագ փորձագէտ Շթեֆան Էլկերսման:

« Ե Ա Հ Կ Մ ի ն ս ք ի խ ո ւ մ բ ը ո ւ ն ի օ գ տ ա կ ա ր դ ե ր ա կ ա տ ա ր ո ւ թ ի ւ ն Լ Ղհակամարտութեան կարգաւորման համար», - ըսած է ան: Էլկերսմայի խօս-քերով, ՆԱԹՕ- ն Հարաւային Կովկասի պետութիւններու հետ ունի հա-մագործակցութիւն, որ յենուած է չորս սիւնի վրայ` երկիրներու աջակ-ցութիւն, կրթական բարեփոխումներու իրականացում պաշտպանականոլորտին, հաշուետուողականութիւն եւ թափանցիկութիւն եւ ի հարկէ դի-ւանագիտութիւն»,- ըսած է Էլկերսման:

Թէպէտ համագործակցութիւնը երեք երկիրներու հետ տարբեր մակար-դակներու վրայ է, սակայն փորձագէտը յոյս յայտնեց, որ ՆԱԹՕ- ի եւ Հա-րաւային Կովկասի երկիրներու միջեւ պիտի շարունակուին գործընկերայինյարաբերութիւնները առանց դանդաղելու:

Ե ր ե ւ ա ն ի մ է ջ Ն Ա Թ Օ - ի խ ո ր հ ր դ ա ր ա ն ա կ ա ն վ ե հ ա ժ ո ղ ո վ ի ե ւ Հ Հ Ա Ժհ ա մ ա գ ո ր ծ ա կ ց ո ւ թ ե ա մ բ ` Յ ո ւ ն ի ս 1 8 - 2 0 - ի ն տ ե ղ ի ո ւ ն ե ց ա ւ « Ա ն վ տ ա ն -գութիւնն ու կայունութիւնը Հարաւային Կովկասի մէջ. տեւական խաղա-ղութեան խթանումը տարածաշրջանի մէջ» խորագիրով Ռոուզ Ռոթ 89-րդսեմինարը: Սեմինարի առանցքին են այնպիսի թեմաներ, ինչպիսիք ենՀայաստանի համագործակցութիւնը եւրոատլանտեան համայնքին հետ,միջնորդութեան դերը Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտութեան, բարե-վարքութեան հաստատումը իբրեւ Հայաստանի պաշտպանական բարե-փոխումներու մաս, ինչպէս նաեւ ՆԱԹՕ-ի գործընկերութիւնը ՀարաւայինԿովկասի մէջ:

Սուրիոյ մէջ հայերիտասարդ մընահատակուած է

Ս ո ւ ր ի ո յ հ ի ւ ս ի ս ա յ ի ն շ ր ջ ա ն ի `Հասիչէի մէջ տեղի ունեցած ճակա-տումներու ընթացքին, նահատակ-ւած է հայ երիտասարդ մը՝ ԱրսէնՊ ե տ ր ո ս ե ա ն , ո ր մ ա ս կ ը կ ա զ մ է րՍ ո ւ ր ի ո յ ա զ գ ա յ ի ն պ ա շ տ պ ա ն ո ւ -թեան ուժերուն:

Հայաստանի բարձրագոյնղեկավարութիւնը Մայր Աթոռի մէջներկայ գտնուեցաւ Գըրգ Գըրգորեանիhոգեհանգստեան արարողութեան

Գարեգին Բ. Ամենայն Հայոց կաթողիկոսի գլխաւորութեամբ Մայր ԱթոռՍուրբ Էջմիածնի մէջ մատուցուեցաւ հոգեհանգստեան կարգ` ի յիշատակամերիկահայ գործարար Գըրգ Գըրգորեանի: «Արմէնփրէս»- ի փոխանց-մամբ` արարողութեան ներկայ էին ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսեան, Ազգա-յին ժողովի նախագահ Գալուստ Սահակեան, վարչապետ Յովիկ Աբրա-համեան, նախարարներ եւ պատգամաւորներ, նաեւ հաւատաւոր ժողո-վուրդը:

Վարչապետը լրագրողներուն հետ զրոյցի ընթացքին նշած է, որ ԳըրգԳըրգորեանի նման հայորդիներ ունենալու համար պէտք է բոլորը իրենցերեխաներուն մէջ հայրենասիրութեան արժէքը սերմանեն: «Պէտք է ամէնինչ անենք, որ էլի ունենանք նման մարդիկ` միասին դաստիարակելով, ինչըմեծ ներդրում կարող է լինել հայ ժողովրդի, Հայաստանի համար», ըսած էվարչապետը:

ԱԺ նախագահ Գալուստ Սահակեանի խօսքով` երբ կը մեծարես մեծերդ,կը մեծարուիս եւ դուն, եւ ազգդ: «Շատ կարեւոր է, որ մենք մեծարմանճանապարհով ենք գնում: Այսինքն` եթէ ընդօրինակման գաղափարախօ-սութիւնն առաջ չգնայ, բնականաբար, ամբողջ ազգը կը տուժի: Բայց երբմեծարում ես մեծերիդ, մեծարւում ես եւ դու, եւ ազգդ եւ կարողանում եսյ ա ւ ե ր ժ ո ւ թ ե ա ն գ ա ղ ա փ ա ր ա խ օ ս ո ւ թ ե ա մ բ ա ռ ա ջ ը ն թ ա ն ա լ » , - ը ս ա ծ էԳալուստ Սահակեան` աւելցնելով, որ Գըրգ Գըրգորեանի համեստութիւնըպէտք է ուսանելի ըլլայ բոլորին համար եւ ամէն օր:

9 8 տ ա ր ե կ ա ն ի ն կ ե ա ն ք է ն հ ե ռ ա ց ա ծ է ա մ ե ր ի կ ա հ ա յ գ ո ր ծ ա ր ա ր ,միլիառատէր, բարերար Գըրգ Գըրգորեանը: Մահուան բօթը հաստատած էԳըրգորեանի «Թրասինտա Քորփորէյշն»-ի նախագահ եւ գործադիր տնօ-րէն Էնթընի Մանտեկիքը: Գըրգորեան մահացած է Երկուշաբթի երեկոյ-եան` Պեվերլի Հիլլզի իր տան մէջ: Գըրգ Գըրգորեան ծնած է 1917-ի Յունիս6- ին Ֆրեզնօ քաղաքին մէջ: Զբաղած է հիւրանոցային շինարարութեամբ,կինօ եւ մեքենաներու արտադրութեամբ: Սպիտակի երկրաշարժէն ետք եւՀՀ շրջափակման ու տնտեսական ճգնաժամի տարիներուն «Հայաստան»համահայկական հիմնադրամի տարբեր ծրագիրներուն նուիրաբերած էաւելի քան 20 միլիոն տոլար: 1996-ին կրկնապատկած է Լոս Անճելըսիհեռուստամարաթօնի ընթացքին հաւաքած գումարը` Գորիս-Ստեփանա-կերտ ճանապարհի շինարարութեան յատկացնելով մօտ 4 միլիոն տոլար:2001-էն անոր «Լինսի» հիմնադրամը 200 միլիոն տոլար արժողութեանծրագիրներ իրականացուցած Հայաստանի ճանապարհներու վերակա-ռուցման, մշակութային հաստատութիւններու նորոգման, աղէտի գօտիիվերականգնման ուղղութեամբ: Հայաստանի Ազգային հերոս է: Պարգե-ւատրուած է «Հայրենիք» շքանշանով:

www.tekeyanmontreal.ca

14 • ABAKA • LUNDI 6 JUILLET 2015 - MONDAY JULY 6, 2015

Հայաստանի Թէքէեան...Շար. էջ 4-էն

երախտագիտութիւն յայտնեց Հիմ-նադրամի հովանաւորներին, նուի-րատուներին, հոգաբարձուներին,որոնց օժանդակութեան եւ ուշադ-րութեան շնորհիւ իրականութիւն ենդ ա ռ ն ո ւ մ բ ո լ ո ր ծ ր ա գ ր ե ր ը : Պ ր ն .Ծուլիկեանն առանձնայատուկ շնոր-հակալութիւն յայտնեց մրցութայինյանձնախմբին:

Այնուհետեւ օլիմպիադայի մաս-նագիտական յանձնախումբը կար-ծիք արտայայտեց եւ գովասանագ-րեր, պատւոգրեր եւ մրցանակներյանձնեց բարձր առաջադիմութիւնդրսեուորած աշակերտներին: Շնոր-հաւորելով նրանց, յանձնախումբըկարեւորեց ուսումը եւ գոհունակու-թիւն յայտնեց, որ Թէքէեան դպրոց-ներն ունեն բանիմաց, խելացի աշա-կ ե ր տ ն ե ր , ո ր ո ն ք ձ գ տ ո ւ մ ե ն ն ո րգիտելիքներ ձեռք բերել եւ նոր բար-ձունքներ նուաճել: Բարձր գնահա-տ ա ն ք ի ա ր ժ ա ն ա ց ո ւ ե ց ի ն ն ա ե ւո ւ ս ո ւ ց ի չ ն ե ր ը , ո ր ո ն ց ա մ ե ն օ ր ե ա յտ ք ն ա ջ ա ն ո ւ բ ա ր ե խ ի ղ ճ ա շ խ ա -

տանքի շնորհիւ աշակերտները նորձեռքբերումներ են գրանցում:

Միջոցառմանը ե լո յթով հանդէսեկաւ նաեւ Արցախի Վ. Թէքէեանիա ն ո ւ ա ն թ ի ւ 1 դ պ ր ո ց ի տ ն օ ր է նԱ ն ա հ ի տ Ք ո ս ա կ ե ա ն ը , ո ր ը թ է ք է -ե ա ն ց ի ն ե ր ի ա ն ո ւ ն ի ց շ ն ո ր հ ա կ ա -լ ո ւ թ ի ւ ն յ ա յ տ ն ե ց հ ի մ ն ա դ ր ա մ ի նդպրոցներին աջակցութիւն ցուցա-բ ե ր ե լ ո ւ ե ւ ն մ ա ն ա տ ի պ ծ ր ա գ ր ե րի ր ա կ ա ն ա ց ն ե լ ո ւ հ ա մ ա ր , ք ա ն զ ինրանք նպաստում են հայ դպրու-թեանն ու նոր սերնդի դաստիարա-կութեանը:

Թ է ք է ե ա ն Կ ե ն տ ր ո ն ո ւ մ տ օ ն ա -կան տրամադրութիւնը շարունակ-ւեց համերգային ծրագրով, որն է լներկայացրեցին «Ուսմունք» վար-ժարանի տաղանդաշատ սաները:

Թ է ք է ե ա ն ա կ ա ն 5 - ր դ օ լ ի մ պ ի ա -դ ա յ ո ւ մ յ ա ղ թ ո ղ ճ ա ն ա չ ո ւ ե ց ի ն ե ւպատւոգրերի ու արժէքաւոր նուէր-ների արժանացան Հայոց լեզու եւգրականութիւն, Մաթեմատիկա, եւԱնգլերէն լեզուի իւրաքանչիւր բաժ-նի առաջին երեք եւ խրախուսականմրցանակներ ինչպէս նաեւ գովա-սանագրեր ստացողները:

ԹղԹԱԿԻՑ

ՄԱՀ ԱՐՓԻԿ ՄԻՍԱՔԵԱՆԻ

Պ ո լ ս ո յ « Մ ա ր մ ա ր ա » օ ր ա թ ե ր թ ի Յ ո ւ ն ի ս 2 0 - ի հ ա մ ա ր է ն ց ա ւ ո վտեղեկացանք թէ իր հանգստեան տան մէջ նո յն օրը մահացած էՓարիզ հրատարակուած, 2009-էն ի վեր դադրած, «Յառաջ» օրա-թերթի երկարամեայ գլխաւոր խմբագիր Արփիկ Միսաքեան, յետ եր-կարատեւ անողոք հիւանդութեան:

Արփիկ Միսաքեան դուստրն էր 1915 Ապրիլ 24-ին ձերբակալուածբայց մազապուրծ` Փարիզ ապաստանած յանդուգն քաղաքականգործիչ Շաւարշ Միսաքեանի, որ 1920-ին հիմնած էր «Յառաջ» օրա-թերթը ու վարած էր անոր խմբագրութիւնը մինչեւ իր մահը՝ 1957-ին:Թ ե ր թ ի ն խ մ բ ա գ ր ո ւ թ ի ւ ն ը ա ն վ ե ր ա պ ա հ օ ր է ն շ ա ր ո ւ ն ա կ ա ծ է ր ի րդուստրը՝ Արփիկ:

Նոր վէպ Պօղոս Գուբելեանի գրիչէն

«Ազգատոհմիս ԳողգոթանԱռաքելութիւն Ի Մարաշ»

Հեղինակը իր այս վէպը նուիրածէ . « Ս ո յ ն հ ա տ ո ր ը կ ը ձ օ ն ե մ բ ո լ ո րժամանակներու Ցեղասպանութեանզոհերուն»:

Ուրեմն Հայոց Ցեղասպանութենէնհարիւրամեակ մը սահելէն ետք, հայգրագէտը պիտի չկարենայ չգրել հայահեղագոյն տառապանքին մասին,պրպտելով եղածը, որ ուրիշ բան չէրե թ է ո չ ա մ բ ո ղ ջ ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ի մ ըբ ն ա ջ ն ջ ո ւ մ ը տ ա պ ա ր ո վ , ե ա թ ա -ղ ա ն ո վ , կ ր ա կ ո ւ ա ծ ե ր կ ա թ ո վ , ա յ -սինքն անմարդկային անասելի մի-ջոցներով:

Ա յ ս ա ն գ ա մ գ ր ա գ է տ ա ր ձ ա կ ա -գիրին նիւթը իր ազգատոհմին պատ-մութիւնն է, որ կու գայ Հաճընէն ուՄ ա ր ա շ է ն : Ո ւ ի ն ք ՝ հ ե ղ ի ն ա կ ը ա յ սվէպին, ծնունդը այդ ազգատոհմինվերապրողներէ սերած:

Պօղոս Գուբե լեան պարզ պատ-մող մը չէ, ոչ ալ դէպքերուն ականա-տեսը, բայց լարե լով իր հոգին, իրպ ե ղ ո ւ մ ն ե ր ո ւ ն բ լ ո ւ ր ն ե ր ը , ա ւ ա զ իշեղչերը լեռնակուտակ, ջանացած է վէպի վերածել իր տոհմին պատ-մութիւնը՝ թէժացնելով ապրուած կեանք մը, հուրի ու սուրի կեանքը, սուտպետութիւններու չարանենգ այս աշխարհին մէջ:

Եղեռնը ապրած գերդաստանի զաւակը ահաւոր պատմութիւններ լսելով,փաստաթուղթեր պեղելով չէր կրնար չդիմել ողոքիչ եզրակացութիւններըմեզի տալու իրականութիւններէ աւելին, որովհետեւ օսմանցիին գոր-ծադրածը Եփրատի նման հոսող արիւնի պատմութիւն էր, ժողովուրդ մըամբողջ մատնելով պատրաստուած սովի ու բռնագաղթի իր դարաւոր Հայ-րենիքէն:

Հերոսները վէպին իր ծնողներն են եւ մեծ հայրերն ու մեծ մայրերը:Անոնք կրնային ամենակարող ըլ լալ եւ զանոնք այլ կերպ ներկայացնելըա ն հ ն ա ր ի ն է ր : Ա հ ա թ է ի ն չ ո ՞ ւ վ է պ ի ն մ է ջ կ ը հ ա ն դ ի պ ի ն ք հ ե ր ո ս ո ւ -թիւններու, որոնք դժուար թէ ապահովուէին օսմանցիին կեռ եաթաղանինտակ, ճնշումի ահաւորութեան դէմ: Եղածը ուրեմն վերապրելու, կեանքըշարունակել կարենալու անհունօրէն հզօր ճիգի արդիւնք է, զոր կը կոչենքհերոսութիւն:

Թուրքը չհասաւ իր նպատակին, այսինքն չհասաւ վերջին հայը սպան-նելու եւ երկիրը զուտ օսմանեան դարձնելու նպատակին, քանի որ Օս-մանին վառած խարոյկէն ծնան Պօղոս Գուբելեաններ, այսինքն գիրի մար-դիկ, որոնք աշխարհին պատմեցին դժոխային այն կեանքը զոր ապրեցաւհայը, բայց վերապրելով երեք անգամ տիրացաւ անկախութեան, ըսելուհամար աշխարհին.- դուք խուլ, կոյր, համր էք, բայց մենք ահա’ կանք ուտակաւին կը շատնանք:

Ապրելու համար ծնածին մահուան բերան չէք կրնար նետել:Պօղոս Գուբելեան գրողին եզրակացութիւնը այդ է առանց իր գրածնե-

րուն մանրամասնութեանց դիմելու:Տակաւին պայքարը պիտի շարունակուի այ լ վէպի մը մէջ, ուր հայը

տիրացած պիտի ըլլայ ոչ միայն իր ամբողջական հողերուն, այլ ստանայհատուցում, լեռնակուտակ կորուստներու հատուցում:

Գուբելեանին ուզածը, մեր ալ ուզածը՝ հող ու հատուցում: Ոչ թէ ուզածը,այլ պահանջա’ծը:

Այս վէպը վերջ տուած է լալկանութեան եւ առաջ քաշած հերոսայ -նութիւնը մեր ժողովուրդին: Գայլն ու աղուէսը ի վերջոյ չեն կրնար յաղթելարծիւին:

Ինչպէս հեղինակը կ’ըսէ. «Սակայն բառիս բուն առումով «Ազգատոհմիսգողգոթան» գործին դայեակն ու խրախուսողը հանդիսացաւ երկուորեակեղբայրս, երբ բաժակ մը խմիչքի վրայ օր մը ինծի հարց տուաւ, թէ «ինչո՞ւկը խրտչէի ազգատոհմիս բաժին ինկած գողգոթան վիպագրելէ»:

Փոքր եղբօրն ալ խրախուսանքին վրայ կը գրուի այս վէպը, ուր օգ-տագործուած է ճնշումի դէմ հակաճնշումի բնական պատասխանը: Հե-ր ի ւ ր ո ւ ա ծ է չ ե ն ք կ ր ն ա ր ը ս ե լ ՝ ե ր բ հ ե ղ ի ն ա կ ը կ ը հ ե ր ո ս ա ց ն է վ է պ ի նհերոսները: Փաստը այդ հակաճնշումին մեր ժողովուրդին շահած ապրելու,վերապրելու եղելութիւնն է:

Գուբելեան գրողը կը թելադրէ. «Հայ գրողը իր վէպը սպիտակ պաստառիհամար պիտի գրէ ու «սցենար»ի նման խճճէ հետաքրքրական ֆանթաս-տիկ գործողութիւններով»:

Այո’, հարիւր անգամ պաստառ պէտք է բարձրանան մեր ժողովուրդինխենէշօրէն հարուածուած կեանքերը՝ ինչպէս ճարտարօրէն պաստառիվրայ բարձրացուցած են հրեաները իրենց հոլոքոսթը:

Մերինը ծանր է աւելի: Անոնք հայրենիք ստեղծեցին: Իսկ մենք Հայրենիքկորսնցուցինք՝ ամբողջ Արեւմտեան Հայաստանը:

Վէպին մէջ կայ նաեւ դրական կեցուածք հանդէպ թուրքին. «Ներկայգործին մէջ փորձած եմ մարդկայնացնել թուրքը: Ազնիւ թուրքեր ալ գո-յութիւն ունեցած են, որոնք մարդկային վերաբերմունք ցոյց տուած ենիրենց հայրենակից հայերու հանդէպ, յաճախ սուղ գին վճարելով իրենցզգացումներուն, գութին ու ազնուութեան համար»: Օսմանցիին դաժա-նութեան դէմ զինեալ պայքար եւ սակայն նաեւ անյիշաչար է գրողը:

Մարդկօրէն հասկնալի վէպ մըն է մատուցուածը:Թորոս Թորանեան

ՅայտարարութիւնԱյսու կը տեղեկացնենք, որ Ս . Գրիգոր

Լուսաւորիչ Առաջնորդանիստ Եկեղեցւո յԾխական Խորհուրդը Օգոստոս 16-էն սկըս-եալ, որ է Աստուածամօր Վերափոխման Տօ-նը (Խաղողօրհնէք), կը տրամադրէ Կիրակ-նօրեայ օթօպիւսի սպասարկութիւն , դիւ -րացնելու համար հաւատացեալներու մաս-նակցութիւնը Ս. Պատարագներուն:

Մանրամասնութեան եւ արձանագրութեանհամար կը խնդրենք հեռաձայնել Եկեղեցւոյքարտուղարութեան (514) 279-3066 թիւին:

LUNDI 6 JUILLET 2015 - MONDAY JULY 6, 2015 • ABAKA • 15

Շնորհակալութեամբստացանք՝

Keghart.com 2012 – 2014

Ապաքինման մաղթանքՏեղեկացանք թէ վերջերս տիար Սարգիս

Էքիզեան ենթարկուած է վիրաբուժութեանմ ը ե ւ ն ե ր կ ա յ ի ս կ ը բ ո լ ո ր է դ ա ր մ ա ն ո ւ մ իշրջան մը տան մէջ:

Թ.Մ.Միութեան եւ «Ապագայ» շաբաթա-թ ե ր թ ի վ ա ր չ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ ա ն ո ւ ն ո վ շ ո ւ -տափոյթ եւ ամբողջական ապաքինում կըմաղթենք պրն. Էքիզեանին:

ՆՈՒԻՐԱՏՈՒՈՒԹԻՒՆՏիար Պետրոս Պետրոսեան կարճատեւ

հ ի ւ ա ն դ ո ւ թ ե ն է մ ը ե տ ք ՝ ի ր ա պ ա ք ի ն մ ա նա ռ ի թ ո վ , « Ա պ ա գ ա յ » շ ա բ ա թ ա թ ե ր թ ի ն կ ընուիրէ 50 տոլար:

ՆՈՒԻՐԱՏՈՒՈՒԹԻՒՆՏ ի ա ր Ե ր ո ւ ա ն դ Ա զ ա տ ե ա ն ի 8 0 - ա մ ե ա յ

յ ո բ ե լ ե ա ն ի տ օ ն ա կ ա տ ա ր ո ւ թ ե ա ն ա ռ ի թ ո վտիար Գէորգ Թիւթիւնճեան «Ապագայ» շա-բաթաթերթին կը նուիրէ 50 տոլար:

«Արեւմտահայերէնի եւ արեւելահայերէնիմերձեցման խնդիրներ» թեմայով համաժողով

ՀՀ սփիւռքի նախարարութիւնը եւ ՀՀ ԳԱԱ Հ. Աճառեանի անուան լեզուիուսումնարանը սիրով կը հրաւիրեն մասնակցելու «Արեւմտահայերէնի եւ արե-ւելահայերէնի մերձեցման խնդիրներ» թեմայով համաժողովին, որ տեղի պիտիունենայ 2015 թ. Յուլիս 29-30 ՀՀ ԳԱԱ նախագահութեան նիստերու դահ-լիճին մէջ:

Հայաստանի եւ Սփիւռքի մասնագէտները, մտաւորականները կը հրաւիրենքմասնակցելու քննարկումներուն`  հետեւեալ ուղղութիւններով.

Արեւմտահայերէնի պահպանութեան, գործառութեան, ուսուցման, կանոնարկման խնդիր-ներ.

Արեւմտահայերէնի եւ արեւելահայերէնի մերձեցման խնդիրներ.Հայերէնի առջեւ ծառացած մարտահրաւէրներ:Համաժողովին մասնակցիլ ցանկացողներուն կը խնդրենք յայտադիմումները ներկայացնել

մինչեւ 2015 թ. Յուլիս 20:Կը խնդրենք Ձեր զեկուցման դրոյթներն ու առաջարկները ուղարկել մինչեւ ս.թ. Յուլիս 25,

lingvinst@sci.am  էլ. փոստով:Համաժողովի մասին տեղեկատւութիւն կրնաք ստանալ ` այցելե լով ՀՀ սփիւռքի նախա-

րարութեան կայքէջեր` www.mindiaspora.am, www.hayernaysor.am եւ ՀՀ ԳԱԱ Հ. Աճառեանիանուան լեզուի ուսումնարանի կայքէջ` www.language.sci.am:

Հարցերու կամ լրացուցիչ տեղեկութիւններու համար կրնաք զանգահարել ՀՀ սփիւռքի նա-խարարութեան համահայկական ծրագիրներու վարչութեան գիտակրթական ծրագիրներուբաժինի պետ Սիրվարդ Համբարեանին, հեռ` +374  010 58 56 01 (117)  եւ ՀՀ ԳԱԱ Հ. Աճառ-եանի անուան լեզուի ուսումնարանի հայոց լեզուի պատմութեան բաժինի վարիչ, բ.գ.թ., դոցենտԳայեանէ Մխիթարեանին, հեռախօս` +374 55 35-12-85:

ՀՀ ՍՓԻՒՌՔԻ ՆԱԽԱՐԱՐՈՒԹԻՒՆՀՀ ԳԱԱ Հ. ԱՃԱՌԵԱՆԻ ԱՆՈՒԱՆ ԼԵԶՈՒԻ ԻՆՍՏԻՏՈՒՏ

16 • ABAKA • LUNDI 6 JUILLET 2015 - MONDAY JULY 6, 2015

Գանատահայ Տաւիտ Լեմիօբռնցքամարտիաշխարհի ախոյեան

Յունիս 20-ին, Բռնցքամարտի միջազգայինֆ ե տ ե ր ա ս ի ո ն ի ( I B F -   I n te rnat iona l Box ingFedera-tion) ախոյանական մրցումներու ծիրէններս, գանատահայ Տաւիտ Լեմիօ չորս անգամզգետնեց ֆրանսացի Հասան Ն՚Տամը եւ իրա-ւարարներու միաձայն որոշումով տիրացաւԲռնցքամարտի միջազգային ֆետերասիոնիթափուր մնացած Միջին կշիռքի դասակարգիախոյեանի տիտղոսին։

Մրցումի ընթացքին Լեմիօ տիրական եղաւեւ Ն՚Տամին «գետին փռեց» առաջին ռաուն-տին, երկու անգամ հինգերորդ ռաունտին եւձախ ձեռքի հարուածով մը՝ եօթներորդ ռաուն-տին՝ տիրանալով տիտղոսին։

Լեմիօ Միացեալ Նահանգներու մէջ «Ֆոքս»պատկերասփիւռի կայանին կողմէ սփռուածմրցումին ընթացքին տպաւորիչ մարտը կրնայանոր աչքառու մրցումներ ապահովել։ Արդէնիսկ կը խօսուի Աշխարհի բռնցքամարտի ըն-կերակցութեան ախոյեան Կենատի Կլովքինիկամ Նոյեմբերին նախատեսուած WBC-ի ախոյ-եան Միկել Քոթթոյի եւ մեքսիքացի աստղ Սոլ(Քանելօ) Ալվարեզի միջեւ մրցումին յաղթա-կանին դէմ մարտի մը մասին։

Տաւիտ Լեմիօ (ծնեալ 22 Դեկտեմբեր 1988-ին, Մոնթրէալ, Գանատա) գանատացի արհես-տ ա վ ա ր ժ բ ռ ն ց ք ա մ ա ր տ ի կ մ ը ն է ։ Լ ե մ ի օ կ ըմ ր ց ի մ ի ջ ի ն կ շ ի ռ ք ի դ ա ս ա կ ա ր գ ի ն մ է ջ ։ Ա նն ե ր կ ա յ ի ս Բ ռ ն ց ք ա մ ա ր տ ի մ ի ջ ա զ գ ա յ ի ն ֆ ե -տերասիոնի միջին կշիռքի դասակարգի ախոյ-եանն է եւ նոյն կշիռքի WBC-ի նախկին ախոյ-եանը։

Լ ե մ ի ո յ ի հ ա յ ր ը ֆ ր ա ն ս ա ց ի է , ի ս կ մ ա յ ր ըլիբանանահայ ։ Անոր մօր մականունը Խաւ-լուճեան է։

Լեմիօ հայերէնը սահուն կերպով կը խօսի։Ա ն բ ռ ն ց ք ա մ ա ր տ ի մ ա ր զ ա ձ ե ւ ի ն ս կ ս ա ծ էհետեւիլ 9 տարեկանին։

Պատմական Հայաստանի Կարս քաղաքին մէջ բնակուող թուրք գրողԻսա Եըլմազը խօսած է Կարսի պատմական յուշակոթողներու ներկայ իրա-վիճակին մասին: Ընդգծելով, որ այս հինաւուրց քաղաքը իր պատմու-թեամբ կրնայ տեղեկութեան հարուստ աղբիւր ըլլալ ֆիլմի արտադրութեանեւ գրական ստեղծագործութիւններու համար. գրողը մտահոգութիւն յայտ-նած է, որ առկայ լքուած վիճակին ու անտարբեր վերաբերմունքին պատ-ճառով շատ շուտով Կարսի միակ պատմական յուշարձանը կրնայ մնալընդամէնը ու միայն Կարսի  բերդը, կը գրէ Ermenihaber.am-ը:

Թրքական «habertuar.com» լրատուակայքի համաձայն` Եըլմազը յայ-տարարած է, որ ուրարտուական ժամանակաշրջանէն ի վեր տարբեր քա-ղաքակրթութիւններու օճախ հանդիսացած Կարսի շարք մը պատմականկառոյցներ ոչնչացման վտանգի տակ են:

Եըլմազը, որ «Հայու մը դին Կարսի մէջ» գիրքին հեղինակն է, հետեւեալկարծիքը արտայայտած է. «Պատմութիւնն ու քաղաքակրթութիւնը կըշարունակեն ապրիլ անցեալէն մնացած այն յուշակոթողներու շնորհիւ,ի ն չ պ ի ս ի ք ե ն պ ա տ մ ա կ ա ն տ ո ւ ն ե ր ը , ա մ ր ո ց ն ե ր ը , հ ի ւ ր ա տ ո ւ ն ե ր ը ,բաղնիքները: Անոնք արուեստի գործեր են:

«Մինչդեռ, օրինակ, վերջին տարիներուն Կարսի մէջ շարք մը ռուսական

տուներ քանդուած են ու անոնց փոխարէն նոր շէնքեր կառուցուած:Անհրաժեշտ է, որ մշակոյթի նախարարութիւնը անմիջապէս արձանագրէեւ պաշտպանութեան տակ առնէ Կարսի մէջ գտնուող պատմական կառոյց-ները»:

Իսա Եըլմազ. «Կարսի պատմական յուշարձաններըոչնչացման եզրին են»