คํานําling/contents/file/อักขรวิธีไทย.pdf ·...

225

Upload: others

Post on 01-Nov-2019

10 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา
Page 2: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

คานา

หนงสอเลมนปรบปรงแกไขจากรายงานการวจยทเขยนขนระหวางทผเขยนลาไปปฏบตงานเพอเพมพนความรทางวชาการในปพ.ศ.2548 เพอทาวจยเรอง“ระบบการถอดอกษรระหวางภาษาไทยและภาษาองกฤษ: แนวทางและการพฒนา” ซงเปนโครงการวจยทไดรบทนสนบสนนจากสานกงานกองทนสนบสนนการวจยและสานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา ในระหวางเดอนกรกฎาคม 2546 - มถนายน 2548 งานวจยททานนเนนศกษาและพฒนาโปรแกรมถอดอกษรไทยเปนโรมนและโปรแกรมทบศพทภาษาองกฤษเปนไทย งานวจยนเรมตนจากความตองการใชงานจรง โดยผวจยคดวาปญหาของการถอดอกษรทแตกตางกนแมวาทางราชบณฑตยสถานจะไดวางหลกเกณฑการถอดอกษรเอาไวแลว มสาเหตจากการทคนทวไปมกละเลยไมใชหลกเกณฑทวางไวและเลอกถอดอกษรเองตามสะดวก แตหากสามารถพฒนาโปรแกรมดงกลาวได กจะไดเครองมออานวยความสะดวกในการถอดอกษรระหวางภาษาไทยและองกฤษได ซงจะชวยใหการถอดอกษรระหวางภาษาไทยและองกฤษเปนไปตามมาตรฐานมากขน โดยผลทไดจากโครงการในสวนของโปรแกรมถอดอกษรไทยเปนโรมนนนสามารถทางานไดถกตองตามเกณฑของราชบณฑตยสถาน และไดเผยแพรแกสาธารณะใหดาวนโหลดโปรแกรมดงกลาวไปใชงานไดฟรท http://www.arts.chula.ac.th/~ling/tts/ สวนโปรแกรมทบศพทภาษาองกฤษนนไดผลไมดพอเทาทตองการ

ในการทาวจยดงกลาว ผวจยจาเปนตองรวบรวมองคความรพนฐานเรองอกขรวธของภาษาไทยเพอนามาสอนใหคอมพวเตอรเขาใจอกขรวธภาษาไทย การสอนใหคอมพวเตอรสามารถแยกแยะวาขอความภาษาไทยทใหนนถกตองตามหลกอกขรวธหรอไมและควรจะอานอยางไรนน จาเปนตองอาศยองคความรทเปนระบบมขนตอนชดเจนซงผวจยไดสรปจากการศกษาคนควาเอกสารและตาราไวยากรณไทยตางๆทเกยวของ รวมทงตองแกปญหาคาตางๆทไมไดอานออกเสยงตรงตามรป สงทผเขยนไดระหวางการทาวจยดงกลาว คอ ไดเหนความเปนระบบของอกขรวธภาษาไทยซงเปนสงทบรรพชนไดวางหลกและใหคาอธบายไวอยางเปนระบบ ตรงกนขามกบระบบอกขรวธภาษาองกฤษทผานการเปลยนแปลงมามากจนทาใหรปตวเขยนและคาอานไมสมพนธกนชดเจนเทาภาษาไทย หนงสอเลมนเขยนขนเพอเผยแพรองคความรดงกลาว โดยผเขยนหวงวาการนาเสนอความรเกยวกบอกขรวธภาษาไทยอยางเปนระบบชดเจนจะทาใหผอานทวไปสนใจและเขาใจหลกภาษาไทยโดยเฉพาะเรองอกขรวธมากขนและเหนวาไมใชความรโบราณทนาเบอแตอยางไร แตกลบเตมไปดวยรายละเอยดอนซบซอนและมความนาสนใจไมนอยไปกวาความรในศาสตรอนๆ

Page 3: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

ii

นอกจากเรองอกขรวธไทย ความรเรองการถอดอกษรระหวางภาษาไทยและภาษาองกฤษกเปนเรองทนาสนใจทจะชวยใหผอานเขาใจเรองหลกอกขรวธไทยไดดมากขน การถอดอกษรระหวางภาษาเปนกระบวนการทใชสาหรบแปลงคาจากระบบภาษาหนงมาสอกระบบหนง โดยจะเปนการแปลงคาจากภาษาตางประเทศเขามาในระบบภาษานน เชน แปลงจากคาภาษาองกฤษโดยเขยนใหมดวยตวอกษรไทย (Edward -> เอดเวรด) หรอแปลงจากคาไทยเปนภาษาองกฤษโดยใชตวอกษรโรมน (สมชาย -> Somchai) การถอดอกษรระหวางภาษาจงตองอาศยทงความรเรองตวอกษรและระบบเสยงของทงสองภาษา ความแตกตางของระบบภาษาไทยและภาษาองกฤษจงทาใหการถอดอกษรระหวางภาษาทงสองเปนเรองซบซอน เปนทถกเถยงและมระบบทใชกนหลากหลาย ซงดเหมอนเปนสงทคนทวไปยงไมเขาใจมากนก ผเขยนจงพยายามรวบรวมระบบการถอดอกษรแบบตางๆ รวมทงนาเสนอขอถกเถยงทผานมาเกยวกบความคดเหนทแตกตางในเรองแนวทางการถอดอกษรตลอดจนถงขอวตกกงวลเรองผลกระทบของระบบการถอดอกษรทอาจเกดขนกบระบบอกขรวธไทยในอนาคต ซงเปนประเดนทนาสนใจยง เพราะแมวาการเปลยนแปลงของภาษาจะเปนเรองธรรมชาต แตเรากสามารถคาดการณและวางแผนปองกนไมใหอกขรวธไทยเบยงเบนจากระบบทเปนอยได การเปลยนวธการสะกดอยางเชน การไมเขยนไมไตครวมกบรปวรรณยกตในปจจบนสงผลใหเกดความกากวมของการอานสระสนยาว การทบศพทภาษาองกฤษททาใหอานออกเสยงไมตรงตามรปเขยนกเชนกน ในระยะยาวแลวยอมสงผลกระทบตอหลกอกขรวธไทยอยางมาก ผเขยนหวงวาประเดนตางๆทรวบรวมมาเสนอในทน คณาจารยและผรภาษาไทยทงหลายจะไดรวมกนคดและวางแผนนโยบายภาษาอยางรดกมเพอประโยชนของชนรนหลง หนงสอเลมนประกอบดวยเนอหาสามสวน สวนแรกเปนการนาเสนอความรพนฐานทางดานอกขรวธภาษาไทย สวนนกลาวถงระบบตวเขยนในภาษาไทย โดยเรมจากจานวนตวอกษรทใชในภาษาไทย ซงประกอบดวยตวอกษรพยญชนะ ตวอกษรสระ ตวอกษรวรรณยกต และตวอกษรพเศษอนๆ การวางตาแหนงของตวอกษรตางๆ การประสมอกษรในภาษาไทย คาเปนและคาตาย ความสมพนธระหวางอกษรสามหมและการผนวรรณยกตในภาษาไทย การใชอกษรนาอกษรตาม การใชตวอกษรควบกลา ความสมพนธระหวางรปพยญชนะ/สระกบเสยงพยญชนะ/สระ หลกในการออกเสยงอกษรนาอกษรตาม และอกษรควบกลา โดยจะประมวลความเหมอนและความตางทมการกลาวถงในเรองเหลานเทาทพบในตาราไวยากรณตางๆ พรอมทงเปรยบเทยบตวอกษรนา อกษรตาม และการควบกลาทพบจรงจากขอมลตวเขยนในพจนานกรมไทย ซงกฎการประสมอกษรเหลานสามารถนาไปประยกตใหคอมพวเตอรอานคาไทยได จากนนจะนาเสนอคาทเปนปญหาทอานออกเสยงไมตรงตามรป

Page 4: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

iii

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

ไมเปนไปตามกฎการออกเสยงอกษรนาอกษรตาม เพราะคาเหลานจะเปนปญหาสาหรบการประมวลผลภาษาตามกฎ สวนทสองกลาวถงการถอดอกษรจากไทยเปนองกฤษ โดยจะกลาวถงการถอดอกษรไทยเปนโรมนตามเกณฑของราชบณฑตยสถาน และการถอดอกษรไทยแบบอนๆ เชน ระบบการถอดอกษรไทยของศาสตราจารย ยอรช เซเดส ระบบการถอดอกษรไทยของพระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว ระบบการถอดอกษไทยทใชในหองสมดตางประเทศ รวมไปถงระบบการถอดอกษรไทยอนๆ ตามทพบใชจรง เชน การถอดเพลงไทยคาราโอเกะ ซงจะไดกลาวเปรยบเทยบความแตกตางของการถอดอกษรไทยในระบบตางๆ และวตถประสงคการใชทแตกตางกนไป รวมถงผลการประเมนการถอดอกษรไทยเปนโรมนทพบในการเขยนชอและนามสกลไทย

สวนทสามกลาวถงการถอดอกษรจากคาองกฤษเปนไทยหรอการทบศพทภาษาองกฤษเปนไทย โดยจะกลาวถงเกณฑการทบศพทภาษาองกฤษตามเกณฑของราชบณฑตยสถาน การทบศพทในระบบอนๆ เชน การทบศพททางการแพทย การทบศพทแบบถายเสบง และการทบศพททพบในเอกสารของราชบณฑตยสถาน ซงจะไดกลาวเปรยบเทยบความแตกตางของการทบศพททพบ และอภปรายถงปญหาและผลกระทบของการทบศพทภาษาองกฤษทอาจมตอระบบอกขรวธไทย

วโรจน อรณมานะกล

7 เมษายน 2550

Page 5: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

iv

กตตกรรมประกาศ

งานนเขยนขนโดยอาศยความรทไดจากการทาวจยเรอง “ระบบการถอดอกษรระหวางภาษาไทยและภาษาองกฤษ : แนวทางและการพฒนา” เปนพนฐาน ซงโครงการวจยนไดรบการสนบสนนทนวจยจากสานกงานกองทนสนบสนนการวจย และสานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา ในระหวางเดอนกรกฎาคม 2546 - มถนายน 2548

ขอมลตางๆในเรองของอกขรวธซงไดรวบรวมจากตาราหนงสอและบทความตาง ๆ ผเขยนพยายามใหแหลงทมามากทสด แตอาจมตกหลนหรอไมสามารถจดจาไดบางวามาจากแหลงใด โดยเฉพาะตวอยางคาตางๆ ซงไดจากการจดบนทกตวอยางคาทนาสนใจและเปนตวอยางทตรงกบประเดนทผเขยนตองการอธบาย ทาใหผเขยนอาจจะไมสามารถแจกแจงไดครบถวนวาตวอยางคาเหลานนมาจากแหลงใดบาง จงตองขออภยมา ณ ทนดวย แตผเขยนกเชอวา ความรเปนสงทสบทอดตอกนมา คณปการของงานแตละชนนนยอมตองอาศยงานอนๆทผานมา ซงไดมผศกษาและเขยนไวเปนวทยาทาน หากงานเขยนนจะมประโยชนใดใด กเปนเพราะความรและขอคดทผเขยนไดจากหนงสอและตาราตางๆทไดนามาใชศกษาในทน จงขอยกความดใดใดทจะมใหแกผเขยนงานทงหลายในบรรณานกรมน รวมถงครอาจารยภาษาไทยทไดสงสอนความรทางภาษาไทยแกผเขยนมา

สดทายน ผเขยนขอขอบคณนายคเชนทร ตญศร นสตภาควชาภาษาศาสตรทชวยออกแบบปกหนงสอเลมน และขอขอบคณคณาจารยในภาควชาภาษาศาสตร และศนยการแปลและการลามเฉลมพระเกยรต ทไดเสยสละรบงานตางๆ ทงภาระงานสอนและงานบรหารธรการแทนผเขยน ทาใหผเขยนไดมโอกาสเขยนรายงานการวจยในระหวางการลาปฏบตงานเพมพนความรทางวชาการในปพ.ศ. 2548 ซงเปนตนฉบบทผเขยนนามาปรบแกไขเพมเตมและตดสวนทเปนเรองทางเทคนคโปรแกรมคอมพวเตอรออกไปเพอใหเหมาะสมกบผอานทวไปจนออกมาเปนหนงสอเลมน

วโรจน อรณมานะกล

7 เมษายน 2550

Page 6: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

v

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

สารบญ

คานา...................................................................................................................................... i กตตกรรมประกาศ .................................................................................................................iv

สารบญ.................................................................................................................................. v

ตอนท 1 ................................................................................................................................ 1

อกขรวธภาษาไทย ................................................................................................................. 1

1. เกรนนา............................................................................................................................. 1

1.1 ตาราเรยนภาษาไทย .................................................................................................. 2

1.2 ภาษาพดและภาษาเขยน............................................................................................ 3

2. เสยงในภาษาไทย .............................................................................................................. 4

2.1 เสยงสระ.................................................................................................................... 5

2.2 เสยงพยญชนะ........................................................................................................... 8

2.3 เสยงวรรณยกต.......................................................................................................... 9

2.4 จานวนเสยงพยางคในภาษาไทย .............................................................................. 10

3. ตวอกษรในภาษาไทย ...................................................................................................... 13

3.1 ตวอกษรพยญชนะ ................................................................................................... 13

3.2 ตวอกษรสระ............................................................................................................ 20

3.3 ตวอกษรวรรณยกต.................................................................................................. 24

3.4 ตวอกษรพเศษ......................................................................................................... 25

3.5 สถตการใชตวอกษรตางๆในภาษาไทย ..................................................................... 30

4. การประสมอกษร ............................................................................................................. 33

4.1 คาเปนคาตาย .......................................................................................................... 35

4.2 การผนวรรณยกต .................................................................................................... 36

4.3 อกษรควบ ............................................................................................................... 43

4.4 อกษรนา.................................................................................................................. 47

4.5 ตวการนต................................................................................................................ 59

4.6 คาทใชไมมวน.......................................................................................................... 61

5. คาทไมเปนไปตามอกขรวธภาษาไทย ............................................................................... 66

Page 7: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

vi

ตอนท 2 .............................................................................................................................. 71

การถอดอกษรไทยเปนอกษรโรมน ....................................................................................... 71

1. การถอดอกษรระหวางภาษา ............................................................................................ 71

2. ประวตความเปนมาของการถอดอกษรไทยเปนโรมน ........................................................ 73

3. หลกเกณฑการถอดอกษรไทยเปนอกษรโรมนของราชบณฑตยสถานป พ.ศ. ๒๕๔๒......... 77

4. ระบบการถอดอกษรไทยเปนโรมนแบบอนๆ ..................................................................... 82

4.1 การถอดอกษรไทยเปนโรมนตามแบบ ALA-LC ........................................................ 82

4.2 การถอดอกษรไทยแบบ ISO 11940:1998................................................................ 86

4.3 การถอดอกษรไทยตามระบบของศาสตราจารยยอรช เซเดส ..................................... 88

4.4 การถอดอกษรไทยตามระบบของพระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว ................ 90

4.5 ระบบ Bua Luang WYSIWYS................................................................................. 93

4.6 ระบบไทยคาราโอเกะ ............................................................................................... 95

5. การประเมนความสอดคลองของการถอดอกษรไทยเปนองกฤษในขอมลจรง ...................... 99

6. สรปเรองการถอดอกษรไทยเปนโรมน ............................................................................ 108

ตอนท 3 ............................................................................................................................ 111

การทบศพทภาษาองกฤษ .................................................................................................. 111

1. การทบศพทภาษาองกฤษ............................................................................................. 111

2. เสยงและตวเขยนภาษาองกฤษ ...................................................................................... 113

3. เปรยบเทยบระบบเสยงภาษาองกฤษและภาษาไทย ........................................................ 114

4. หลกเกณฑการทบศพทภาษาองกฤษของราชบณฑตยสถานปพ.ศ. ๒๕๓๒ ................... 117

5. การทบศพทภาษาองกฤษระบบอนๆ .............................................................................. 137

5.1 การทบศพททางการแพทย .................................................................................... 138

5.2 การทบศพทตามหลกภาษาศาสตรตามขอเสนอของอไรรตน ................................... 142

5.3 การถายเสยงภาษาองกฤษดวยอกษรไทย .............................................................. 147

5.4 การทบศพทดวยการถายเสยงเปนภาษาไทยตามขอเสนอของวฒนา อดมวงศ......... 151

6. การประเมนสถานภาพการทบศพททพบ ........................................................................ 157

7. สรปเรองการทบศพทภาษาองกฤษ ................................................................................ 165

7.1 เกณฑการทบศพทกบผลกระทบตออกขรวธไทย .................................................... 166

7.2 ความจาเปนของการทบศพท ................................................................................. 169

7.3 ปญหาของหลกเกณฑการทบศพทภาษาองกฤษ..................................................... 171

7.4 การบญญตศพท .................................................................................................... 172

Page 8: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

vii

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

บรรณานกรม ..................................................................................................................... 174

ภาคผนวก ก. ALA-LC Thai Romanization Table............................................................ 180

ภาคผนวก ข. ANSEL Character Set for ALA-LC Romanization.................................... 181

ภาคผนวก ค. UN 2002/1967 Thai Romanization........................................................... 200

ภาคผนวก ง. BGN/PCGN 1970 Thai Romanization ...................................................... 204

ภาคผนวก จ. Thai Transliteration ISO 11940:1998 ....................................................... 211

Page 9: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา
Page 10: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

ตอนท 1

อกขรวธภาษาไทย

1. เกรนนา

โดยทวไป ภาพลกษณของตาราไวยากรณไทยหรอวชาหลกภาษาไทยมกจะไมเขากนกบภาพลกษณของคอมพวเตอรและเทคโนโลย วชาหลกภาษาไทยทาใหเรานกถงเรองราวเกาแกทเปนกฎเกณฑระเบยบตางๆ เปนสงทคนทวๆไปยากจะชนชอบนอกจากครอาจารยทสอนวชาภาษาไทยเองหรอผทสนใจภาษาไทยจรงๆ ชวนใหนกถงภาพของคนทคอนขางเปนคนอนรกษและนยมความเปนไทย สวนวชาทางคอมพวเตอรทาใหเรานกถงเรองทางเทคโนโลยและความเปนสมยใหม เปนเรองทคนทวไปสนใจอยากร ชวนใหนกถงภาพของคนสมยใหมทสนใจแตเทคโนโลยโดยไมรจกคณคาวฒนธรรมอนดงามของไทย ภาพลกษณทงสองนดเหมอนจะอยแยกจากกนคนละขว แตแทจรงแลว หากเรามองคอมพวเตอรเปนเพยงอปกรณอยางหนงทสามารถนามาเสรมสรางความเขาใจในเรองตางๆไดดขน ความแตกตางระหวางขวทงสองกจะสลายไป หากใครเคยดสารคดหรอภาพยนตรเกยวกบไดโนเสารทฉายในปจจบน จะเหนวาการใชคอมพวเตอรสรางภาพเคลอนไหวมสวนชวยใหนกดกดาบรรพวทยาไดมองเหนสงทตนเองคด เหนวาสมมตฐานเรองตางๆของโครงสรางกระดกและการเคลอนไหวนนเปนไปไดหรอไมผานการจาลองภาพการเคลอนไหวของไดโนเสารเหลานนผานทางคอมพวเตอร เราเองกสามารถใชประโยชนจากคอมพวเตอรในการศกษาทาความเขาใจกบภาษาไทยไดในลกษณะคลายๆกน เพราะคอมพวเตอรอาจทาใหเราไดเหนภาพของกฎเกณฑตางๆทเขยนไวในตาราไวยากรณไทยไดโลดแลนมชวตชวาขนมา ไดเหนวากฎเกณฑทงหลายทสอนกนในชนเรยนนนยงคงมตวตนอยจรง หากทาไดดงน การเรยนการสอนภาษาไทยกอาจจะนาสนใจมากขนสาหรบคนรนใหมๆ นอกจากน การพยายามสอนคอมพวเตอรใหเขาใจอกขรวธภาษาไทยเปนเหมอนการพยายามสอนนกเรยนทไมมความรใดใดเกยวกบภาษาไทยเลย ซงหากเราสามารถหากฎเกณฑตางๆมาอธบายใหกบคอมพวเตอรได เรากยอมจะสามารถสอนอกขรวธภาษาไทยใหกบบคคลใดกไดซงไมจากดวาจะตองเปนคนไทยดวย ซงสามารถทาไดโดยการพยายามรวบรวมและสรปกฎเกณฑตางๆทกลาวไวในตาราหลกภาษาไทยทงหลาย ใหออกมาเปนกฎเกณฑตางๆทชดเจนเพอใชสอนคอมพวเตอรใหเขาใจหลกภาษาไทย จากนนจงใหคอมพวเตอรใชความรทไดจากกฎเกณฑตางๆทกาหนดตรวจสอบดกบขอมลภาษาไทยจรงๆ

Page 11: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

2

เพอจะไดพสจนวาภาษาไทยจรงๆแลวสามารถอธบายไดตามกฎเกณฑตางๆทกลาวไวในหนงสอไวยากรณไทยทงหลายจรงหรอไม

แตในชนตนน ผเขยนคงจะตองจากดเรองของหลกภาษาไทยเฉพาะเรองของอกขรวธภาษาไทยหรอวธการประสมตวอกษรในภาษาไทยเทานน เพราะถอวาเปนความรขนพนฐานทสดของการใชภาษาไทย ดงนน เปาหมายแรกของงานสวนนคอ การทาใหคอมพวเตอรมความรความเขาใจอกขรวธภาษาไทย ซงการทจะทาเชนนนได ขนแรกกคงตองศกษาเรองของอกขรวธภาษาไทยตามทมกลาวถงในตาราภาษาไทยตางๆโดยละเอยด ในทน ผเขยนเลอกหนงสอจนดามณของพระโหราธบดสมยสมเดจพระนารายณมหาราช ประถม ก กา (ไมทราบผแตง) ปฐมมาลาของพระเทพโมฬ อกษรนตของพระอมราภรกขต มลบทบรรพกจของพระยาศรสนทรโวหาร หลกภาษาไทยของพระยาอปกตศลปสาร หลกภาษาไทยของกาชย ทองหลอ และลกษณะและการใชภาษาไทยของ บรรจบ พนธเมธา ซงหนงสอเหลานเปนตาราเรยนภาษาไทยทใชตงแตสมยกรงศรอยธยามาจนถงปจจบน โดยผเขยนจะพยายามอธบายเปรยบเทยบหลกในเรองอกขรวธพรอมกบตรวจสอบวาเปนกฎเกณฑทมกลาวไวแตเดมหรอไม และจะพยายามอธบายเปนภาษางายๆใหผอานทวไปเขาใจและรบรรวมกน

ความรเรองอกขรวธไทยในบทน ผเขยนจะกลาวถงระบบตวเขยนในภาษาไทย โดยเรมจากจานวนตวอกษรทใชในภาษาไทย ซงประกอบดวยตวอกษรพยญชนะ ตวอกษรสระ ตวอกษรวรรณยกต และตวอกษรพเศษอนๆ การวางตาแหนงของตวอกษรตางๆ การประสมอกษรในภาษาไทย คาเปนและคาตาย ความสมพนธระหวางอกษรสามหมและการผนวรรณยกตในภาษาไทย การใชตวอกษรนาอกษรตาม การใชตวอกษรควบกล า ความสมพนธระหวางรปพยญชนะ/สระกบเสยงพยญชนะ/สระ หลกในการออกเสยงอกษรนาอกษรตาม และอกษรควบกลา โดยจะประมวลความเหมอนและความตางทมการกลาวถงในเรองนเทาทพบในตาราไวยากรณตางๆ พรอมทงเปรยบเทยบตวอกษรนา อกษรตาม และการควบกลาทพบจรงจากขอมลตวเขยนในพจนานกรมไทย ซงกฎการประสมอกษรเหลานสามารถนาไปประยกตใหคอมพวเตอรอานคาไทยได จากนนจะนาเสนอคาทเปนปญหาทออกเสยงไมตรงตามรป ไมเปนไปตามกฎการออกเสยงอกษรนาอกษรตาม เพราะคาเหลานจะเปนปญหาสาหรบการประมวลผลภาษาไทยได

1.1 ตาราเรยนภาษาไทย

ตาราเรยนภาษาไทยทเกาทสดทมบนทกไวคอ หนงสอจนดามณ ซงเปนตาราทใชมาแตสมยกรงศรอยธยา ในสมยสมเดจพระนารายณมหาราช (พ.ศ.2215) แตงโดยพระโหราธบด

Page 12: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

3

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

เนองจากเปนการคดลอกตอๆกนมาจงอาจมการคลาดเคลอนบาง อกทงผเปนเจาของเมอไดความรใหมมาจากทใดกอาจบนทกเพมเตมลงไปในหนงสอนน จงมผลใหหนงสอจนดามณมแตกตางกนหลายฉบบดวยกน ไดแก ฉบบความแปลก ฉบบความพอง ฉบบกรมหลวงวงษาธราชสนท ฉบบหมอบรดเล ในหนงสอจนดามณจะกลาวถงเรองการผสมตวอกษรและเรองโคลง ฉนท กาพย กลอนแบบตางๆ โดยจะใหนาหนกในสวนหลงมากกวา สวนหนงสอประถม ก กา นน ไมทราบแนชดวาใครเปนผแตง แตกรมศลปากรสนนษฐานวาแตงในสมยรชกาลทสามโดยดดแปลงมาจากหนงสอจนดามณ เปนหนงสอเรยนทกลาวถงการประสมอกษรในมาตราสะกดตางๆ และกฎเกณฑทางอกขรวธ สาหรบหนงสอปฐมมาลานนแตงโดยพระเทพโมฬ วดราชบรณะในสมยรชกาลทสาม ซงแตงในลกษณะทเปนคากลอนสอนการผสมอกษร สวนหนงสออกษรนตของพระอมราภรกขตนนแตงในสมยรชกาลทส วาดวยเรองของอกขรวธเชนกน ตาราภาษาไทยเหลานเปนตาราทใชศกษาในวด จงใชแตกตางกนไปไมมแบบแผนแนนอน จนกระทงในสมยรชกาลทหาทเรมมการปฏรปการศกษา พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาฯทรงพระกรณาใหพระยาศรสนทรโวหาร (นอย อาจารยางกร) ไดเรยบเรยงแบบเรยนขนใชเปนมาตรฐานเดยวกนในโรงเรยน หนงสอเรยนนประกอบดวย มลบทบรรพกจ วาหนตนกร อกษรประโยค สงโยคพธาน ไวพจนพจารณ และพศาลการนต ซงทงหมดเปนเรองวาดวยการใชตวอกษร การประสมอกษรลกษณะตางๆ และการใชตวสะกดการนต หนงสอแบบเรยนภาษาไทยในยคตอๆมากจะถอหนงสอชดนเปนรากฐาน ในทนผเขยนไดเลอกหนงสอหลกภาษาไทยของพระยาอปกตศลปสาร (อกขรวธ พมพครงท 1, 2461) หลกภาษาไทยของกาชย ทองหลอ (พมพครงท 2 , 2509) และลกษณะและการใชภาษาไทยของศาสตราจารยดร.บรรจบ พนธเมธา (2514) เปนตวแทนของตาราไวยากรณไทยในสมยปจจบน เนองจากเหนวาไดใหคาอธบายในเรองของอกขรวธภาษาไทยไวอยางละเอยด

1.2 ภาษาพดและภาษาเขยน

แตกอนทผเขยนจะกลาวถงอกขรวธภาษาไทย ในขนแรกคงตองทาความเขาใจรวมกนเสยกอนในเรองของความแตกตางระหวางภาษาพดและภาษาเขยน อนทจรงมผกลาวถงความแตกตางนไวแลวมากมาย ผเขยนจงขอกลาวแตพอสงเขป ภาษาเขยนนนเปนคนละสงกบภาษาพด ภาษาเขยนเกดทหลงภาษาพด ภาษาพดเรมมมาพรอมๆกบการเรมตนววฒนาการของมนษย สวนภาษาเขยนเรมมขนเมอ 3,200 ปกอนครสตศกราช โดยชาวสมา-เรยนเปนชาตแรกทเรมใชภาษาเขยน (Encyclopedia Britannica) ไมมภาษาใดในโลกทเกดเองตามธรรมชาตโดยไมมภาษาพด ภาษาเขยนเปนความพยายามของมนษยทจะจารกถอยคา

Page 13: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

4

ภาษาพดใหคงอยไมหายไปหลงจากทพดแลว ซงอาจทาในลกษณะทเปนการกาหนดสญลกษณขนแทนคาหรอหนวยคาทมความหมาย (logographic writing system) อยางเชน ภาษาจน หรอถาเปนการกาหนดสญลกษณแตละตวเพอแทนเสยงยอยๆในภาษา (alphabetical writing

system) เชน ภาษาองกฤษ บางภาษากอาจใชสญลกษณกาหนดหนวยทอยระหวางกลางน เชน กาหนดสญลกษณแทนพยางค (syllabic writing system) อยางเชน ภาษาญปน (ตวอกษรคาตากะนะ และ ฮรากะนะ) กาหนดเฉพาะสญลกษณแทนพยญชนะ (consonantal writing

system) อยางเชน ภาษาฮบร ภาษาเขยนของภาษาไทยจดเปนแบบทใชสญลกษณหรอตวอกษรเพอแทนเสยงยอยๆ ซงประกอบดวยเสยงพยญชนะ สระ และวรรณยกต

2. เสยงในภาษาไทย

ในเรองความแตกตางของเสยงพยญชนะ สระ และวรรณยกตนน ตาราไวยากรณหลายเลมในปจจบน เชน หลกภาษาไทย (พระยาอปกตศลปสาร) หลกภาษาไทย (กาชย ทองหลอ) ลกษณะและการใชภาษา (บรรจบ พนธเมธา) ระบบเสยงภาษาไทย (กาญจนา นาคสกล) ฯลฯ ไดอธบายไวแลวโดยละเอยดและไมแตกตางกนมากนก เพราะการออกเสยงในภาษาใดกตาม สามารถอธบายโดยใชหลกทางภาษาศาสตรในเรองของกลไกการออกเสยงไดเหมอนกน จะมความแตกตางกนกเพยงจานวนเสยงและลกษณะทางเสยงทแตละภาษานนเลอกใช (สวนตาราภาษาไทยเลมเกาๆ นนมกไมไดแยกอธบายเรองของรปและเสยงพยญชนะและสระไวอยางชดเจน หรอหากมกลาวถงกไมไดจดหมวดหมไวดวยกนและขอมลเรองเสยงกไมครบถวนเทาหนงสอในปจจบน เชน ในมลบทบรรพกจกลาวถงเสยงสระไวเพยง 15 เสยง ไดแก อา อ อ อ อ อ อ เอ แอ ไอ ใอ โอ เอา อา อะ ผเขยนจงไมนามากลาวถงในหวขอน แตจะนามากลาวถงในเรองอกขรวธ) ในทนจงจะกลาวถงเรองเสยงในภาษาไทยแตพอสงเขปเพยงเพอใหมความเขาใจพนฐานรวมกนกอนทจะกลาวถงเรองของอกขรวธตอไป ทงนเพราะตวอกษรตางๆทปรากฎในภาษาเขยนกมเพอแทนเสยงในภาษาพดนนเอง เราสามารถสงเกตความตางของเสยงสระและพยญชนะไดโดยทดลองเปลงเสยงสระและพยญชนะ ซงจะพบวาเราสามารถออกเสยงสระไดสะดวกและตอเนองเปนเวลานาน เชน ใหลองออกเสยง [อา] หรอ [อ] แบบตอเนองสกครงนาท แตเราไมสามารถทาแบบเดยวกบเสยงพยญชนะได เชน เสยง [พ] (ไมใชเสยง [พอ] แบบทเราหดอาน [พอ อา พา] เพราะจรงๆแลวเสยง [พอ] จะประกอบดวยเสยง [พ] บวกกบเสยงสระ [ออ] เสยง [พ] เฉยๆ คอเสยงทเกดจากการทเราปดปากใหสนทแลวเปดปากใหลมออกทนท) ทงนเพราะเสยงสระเกดจากการปลอยลมออกจากหลอดลมผานทางปากโดยใหลมออกไดอยางตอเนอง ความตางของสระ

Page 14: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

5

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

ตางๆเกดจากการวางระดบและตาแหนงลนทแตกตางกน สวนเสยงพยญชนะ ลมทออกมาจะถกขดขวางไมใหออกไดตอเนองโดยสะดวก จะมการเคลอนของลนไปยงสวนใดสวนหนงในชองปากเพอขดขวางทางเดนของลม ทกลาวมาเปนเพยงเสยงสระและพยญชนะ บางคนอาจสงสยวาแลวเสยงวรรณยกตไปอยทใด เสยงวรรณยกตนนไมเหมอนกบเสยงพยญชนะหรอเสยงสระทเกดจากการปลอยลมออกจากหลอดลม แตเสยงวรรณยกตนนเปนระดบสงตาของเสยงทแฝงไปในในแตละพยางค การผนเสยง คา ขา ขา คา ขา ไดเปนตวอยางทแสดงใหเหนถงพยางคทมเสยงพยญชนะและเสยงสระเหมอนกนคอเสยง [คา] แตตางกนทเสยงวรรณยกต เสยงวรรณยกตในภาษาไทยมาตรฐานมหาเสยงทเรยกวา เสยงสามญ เสยงเอก เสยงโท เสยงตร และเสยงจตวา เนองจากกลไกการออกเสยงของมนษยนนเปนเรองของการใชสรระมนษยซงมนษยใดๆ กมเหมอนกน จงสามารถอธบายดวยหลกเกณฑสากลเดยวกนได นกภาษาศาสตรจงไดประดษฐตวอกษรขนเพอใชเขยนแทนเสยงตางๆ ในภาษามนษย เรยกวา IPA (International

Phonetic Alphabets) หรอสทอกษร ตาราทางภาษาศาสตรโดยทวไปจะนยมใชตวสทอกษร เชน ʧ ə ɔ m u แตละตวอกษรจะแทนเสยงหนงเสยง ไมมการใชซาซอนกน แตในทนเพอใหผอานทวไปทเปนคนไทยเขาใจไดงาย บางครงผเขยนจะใชตวอกษรไทยแทนเสยง โดยจะใชเครองหมาย [ ] ครอบคาทตองการเพอบอกใหรวาเปนเสยงอาน จะใชตวสทอกษรในกรณทจาเปนตองใช

2.1 เสยงสระ

ในทนจะขออธบายถงเสยงสระกอน เพราะสามารถเขาใจไดงายกวา ดงทกลาวมาแลว เสยงสระนนเปนเสยงทเกดจากการปลอยลมจากหลอดลมออกทางชองปาก ถาเราลองจบดทคอ เราจะรสกไดถงการสนของเสนเสยงดวยหรอทตาราไวยากรณไทยเรยกวาเปนเสยงกองคอมการสนของเสนเสยง พระยาอปกตศลปสารกาหนดวาเสยงสระในภาษาไทยมทงหมด 32 เสยง แตเปนเสยงสระเกนอย 8 เสยง คอ ฤ ฤๅ ฦ ฦๅ อา ใอ ไอ เอา เหตททานพจารณาวาเปนสระเกนเพราะตว ฤ ฤๅ ฦ ฦๅ นนเปนสระมาจากภาษาสนสกฤต แตจรงๆแลวมเสยงซากบเสยงในภาษาไทยคอ [ร] [รอ] [ล] [ลอ] จงไมใชเสยงสระทแทจรงในภาษาไทย สวน อา ใอ ไอ เอา นน ทานกลาววาเปนเสยงทมเสยงพยญชนะประกอบเปน

Page 15: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

6

ตวสะกดดวย คอมเสยงเปน [อม] [อย] [อย] และ [อะ + ว]1 ตามลาดบ ดงนน เมอหกสระเกนแปดเสยงนออกไป ภาษาไทยจงมเสยงสระจรงอย 24 เสยง ไดแก อะ อา อ อ อ อ อ อ เอะ เอ แอะ แอ โอะ โอ เอาะ ออ เออะ เออ เอยะ เอย เออะ เออ อวะ อว แตในหนงสอลกษณะและการใชภาษาไทย (บรรจบ พนธเมธา) กลาววาเสยงสระในภาษาไทยมอย 28 เสยงแยกเปนเสยงสระเดยว 18 เสยง และสระผสม 10 เสยง ซงจะมเสยงทเกนจากเสยงสระแท 24 เสยงของพระยาอปกตศลปสารอย 4 เสยง ไดแก เสยงสระ เอา อาว ไอ อาย สองในสเสยงน คอ เอา ไอ เปนเสยงทพระยาอปกตศลปสารจดวาเปนสระเกน สวนเสยง อาว อาย นน พระยาอปกตศลปสารไมไดแจงไวในเสยงสระ ในทน ผเขยนเหนดวยกบศาสตราจารย ดร.บรรจบในประเดนทแจงเสยง อาว ไวคกบเสยง เอา และแจงเสยง อาย ไวคกบ ไอ เพราะ เอา-อาว ไอ-อาย เปนเสยงเดยวกนแตตางกนทความสนยาวของเสยงสระ ซงกเหมอนกบสระคอนๆในภาษาไทย เชน อ-อ, อ-อ เปนตน ศาสตราจารย ดร.บรรจบไมไดรวมเสยง อา ไวดวยเหตผลเดยวกบพระยาอปกตศลปสาร คอเหนวาแทจรงเปนเสยงผสมของสระกบพยญชนะสะกดทเกดจากเสยง [อะ + ม] จงไมใชเสยงสระจรงๆ ณ จดน คาถามจงมวาทาไม ศาสตราจารย ดร.บรรจบไมจดเสยง เอา อาว ไอ อาย วาเปนเสยงทเกดจากการผสมเสยงสระและพยญชนะเหมอนของพระยาอปกตศลปสาร ซงสามารถมองไดวาเปนเสยง [อะ + ว] [อา + ว] [อะ + ย] [อา + ย] เรองนศาสตราจารย ดร.บรรจบไดใหคาอธบายไววาเสยง [ว] และ [ย] นนเปนเสยงทมคณสมบตทงสระและพยญชนะ เมอเปนเสยงตวสะกดนน เสยง [ว] ออกเสยงไดเหมอนกบเสยง [อ] เสยง [ย] ออกเสยงไดเหมอนกบเสยง [อ] เชน อาย จะออกเสยงเหมอนกบ [อา + อ] แตถาหากเราจดใหเสยงตวสะกด [ว] [ย] เปนเหมอนเสยงสระตามศาสตราจารย ดร.บรรจบ สระในภาษาไทยกอาจมสระผสมสามตวได เชน เอยว เปนเสยง [อ + อา + อ] เออย เปนเสยง [อ + อา + อ] ดงนน จานวนสระผสมจงนาจะมมากกวา 10 เสยงตามทศาสตราจารย ดร.บรรจบเสนอ ดงนน เพอใหคาอธบายเรองเสยงสระเปนไปแบบเรยบงาย ผเขยนจงพจารณาใหเสยงพยญชนะสะกด [ว] และ [ย] เปนเสยงพยญชนะไมใชเสยงสระ จงไมเกดปญหาวาทาไมจงไมมเสยงสระผสมเชน เอยว [อ + อา + อ] แตมเสยงสระผสม เอา [อะ + ว หรอ อะ + อ] ดงนน ผเขยนจงถอวาเสยงสระภาษาไทยม 24 เสยงตามพระยาอปกตศลปสารทกาหนดโดยไมนบสวนทเปนสระเกน

1 พระยาอปกตฯกลาววา จรงๆควรเขยนแทนเสยงสระ [อะ + ว] ดวยรป อว เหมอนทเขยนแทนเสยง [อะ + ม] เปน อม แตเนองจากรปนถกนาไปใชแทนเสยง [อ + อา] แลว จงไมมรปภาษาไทยทจะเขยนแทนได จงตองเขยนเปน [อะ + ว]

Page 16: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

7

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

8 เสยง ไดแก อะ อา อ อ อ อ อ อ เอะ เอ แอะ แอ โอะ โอ เอาะ ออ เออะ เออ เอยะ เอย เออะ เออ อวะ อว โดยแยกเปนสองประเภท ดงน

o เสยงสระเดยว 18 เสยง ไดแก อะ อา อ อ อ อ อ อ เอะ เอ แอะ แอ โอะ โอ เอาะ ออ เออะ เออ

o เสยงสระผสม 6 เสยง ไดแก เอยะ [อ + อะ] เอย [อ + อา] เออะ [อ + อะ] เออ [อ + อา] อวะ [อ + อะ] อว [อ + อา]

นอกจากการแยกประเภทเสยงสระเปนสระเดยวหรอสระผสมแลว เสยงสระเหลานอาจจดแยกตามลกษณะตาแหนงของลนในเวลาออกเสยงวาอยในตาแหนงใด แยกเปนสระหนา สระกลาง สระหลง และสระสง สระกลาง สระตา แตในทนจะไมกลาวถงรายละเอยดในเรองน ผสนใจสามารถอานเพมเตมไดจากหนงสอทเกยวของกบสทศาสตรภาษาไทยทวไป เชน ระบบเสยงภาษาไทย (กาญจนา นาคสกล) ลกษณะและการใชภาษาไทย (บรรจบ พนธเมธา)

เสยงสระเหลานสามารถเขยนแทนดวยสทอกษร ซงเปนตวอกษรทนกภาษาศาสตรใชเปนมาตรฐานสากลในการเขยนแทนเสยงตางๆในภาษา ดงแสดงขางลางของแตละเสยงสระ ดงน2 อะ อา อ อ อ อ อ อ เอะ เอ แอะ แอ โอะ โอ เอาะ ออ เออะ เออ

a a˘ i i˘ ɨ ɨː u u˘ e e˘ ɛ ɛ˘ o o˘ ɔ ɔ˘ ə ə˘

เอยะ เอย เออะ เออ อวะ อว ia i˘a ɨa ɨ˘a ua u˘a

ในเสยงสระทง 24 เสยงน หากสงเกตจะเหนวาจรงๆแลวเปนสระเสยงเดยวกนอยกงหนง คอมเสยงสระอย 12 เสยง แตความแตกตางเรองความสนความยาวของเสยงสระทาใหมจานวนสระเพมเปนสองเทาคอ 24 เสยง เมอจบคสระทแตกตางกนเฉพาะความสนยาวของเสยงจะไดคสระดงน

อะ-อา, อ-อ, อ-อ, อ-อ, เอะ-เอ, แอะ-แอ, โอะ-โอ, เอาะ-ออ, เออะ-เออ, เอยะ-เอย, เออะ-เออ, อวะ-อว

2 สทอกษรทใชสาหรบ สระอ-อ, สระแอะ-แอ, สระเออะ-เออ ในภาษาไทยมการใชแตกตางกนอย ซงอาจพบการใชสทอกษรอนๆ ดงน อ (ɨ, ʉ, ɯ, y), แอะ (ɛ, æ), เออะ (ə, ɤ)

Page 17: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

8

อนง การจบคความสนยาวของสระน หากใชเกณฑทางสทวทยาวา ถาคเทยบเสยงใดทาใหเกดคาทมความหมายตางกนจงจะจดเปนหนวยเสยง (phoneme) (เชน ขด – ขด มความหมายตางกน สระอและสระอจงจดเปนคนละหนวยเสยง) คสระทไมมคาทความหมายตางกนมสามค ไดแก เอยะ-เอย เออะ-เออ อวะ-อว ในตารา ระบบเสยงภาษาไทย ของศาสตราจารย ดร.กาญจนา นาคสกล จงจดใหสระสามคนเปนหนวยเสยงเดยวกน ซงเปนเหตผลททานจดใหภาษาไทยมหนวยเสยงสระ 21 หนวยเสยง

2.2 เสยงพยญชนะ

ศาสตราจารย ดร.บรรจบอธบายลกษณะของเสยงพยญชนะวาเปนเสยงทมการขดขวางลมทออกมาทางชองปาก ซงอาจเปนการขดขวางบางสวน หรอขดขวางโดยสนเชงกได ซงมเสยงพยญชนะทงสน 21 เสยง ไดแก เสยงทแทนไดดวยพยญชนะตอไปน ก ค ง จ ช ซ ด ต ท น บ ป พ ฟ ม ย ร ล ว ฮ และ อ (เสยงของพยญชนะอนๆเชน ข เปนเสยงเดยวกบ ค ฉ เปนเสยงเดยวกบ ช ฯลฯ) สวนพระยาอปกตศลปสารกลาววาเสยงพยญชนะในภาษาไทยม 20 เสยง คอเสยงทงหมดทกลาวมายกเวนเสยงของตว อ ทงนพระยาอปกตศลปสารใหตว อ นเปนรปทเปนทนใหสระเกาะเนองจากสระไมสามารถปรากฎโดยไมมพยญชนะได เวลาทเขยนถงเสยงสระ จงตองใชตว อ น เชน เราเขยน อะไร อาลย โดยมตว อ เพราะเราไมสามารถเขยนเปน ะไร าลย เปนตน สวนศ.ดร.บรรจบเหนวา อ นนแทนเสยงพยญชนะแบบหนงในลกษณะเดยวกบเสยง ห ฮ คอเปนเสยงทเกดทฐานคอ เมอจาแนกตามฐานกรณทเกด (ฐานกรณคอททลมถกกกอยทนน) แตเมอแยกตามลกษณะของเสยง เชน พยญชนะระเบด พยญชนะนาสก ไมปรากฎวามการกลาวถงเสยง อ วาเปนเสยงพยญชนะลกษณะใด แตหากศกษาจากตาราทางภาษาศาสตรปจจบน เชน ระบบเสยงภาษาไทย (กาญจนา นาคสกล) ซงไดแสดงถงหนวยเสยงพยญชนะทสาคญ จะพบวามหนวยเสยงหนงทเกดทฐานกรณทคอ(ชองระหวางเสนเสยง) และมลกษณะเปนเสยงระเบดหรอเสยงกกเหมอนเสยง [ป ต ก] ซงความจรงไมใชเสยงทเปลงออกมาแตเปนการกกลมใหสนท ณ จดใดจดหนงแลวจงปลอยออกมาในทนท เมอประสมกบเสยงสระจงทาใหเกดเสยงทตางกนได เชน ปา ตา กา เสยง [อ] นจงเทยบไดกบเสยงระเบดแบบหนงทกกลมไวทคอ ในทน ผเขยนจงเสนอวาควรนบเสยง [อ] เปนเสยงพยญชนะหนงในภาษาไทยดวย เพราะหากไมใหมเสยง [อ] น ในพยางคกลมหนง เชน อะ อา อ อ จะไมมเสยงพยญชนะตนประกอบ ในขณะทพยางคอนๆทงหมดในภาษาจะตองมเสยงพยญชนะตนประกอบ เชน กะ กา ก ก ดงนน เพอใหสามารถอธบายโครงสรางของพยางคในภาษาไทยไดเสมอกนทงหมด จงควรให

Page 18: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

9

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

[อ] เปนเสยงพยญชนะตนไดดวย ทาใหพยางคทกพยางคในภาษาไทยตองมเสยงพยญชนะตน ดงนน ในทน ผเขยนจงขอสรปตามศาสตราจารย ดร.บรรจบ และศาสตราจารย ดร.กาญจนา วา เสยงพยญชนะในภาษาไทยม 21 เสยง โดยแสดงรปพยญชนะ(ตน)ทมเสยงเหมอนกนไวในคอลมนเดยวกน และแสดงสทอกษรทแทนเสยงนนไวแถวลางสด ดงน ก ค ง จ ช ซ ด ต ท น บ ป พ ฟ ม ย ร ล ว ฮ อ ข ฉ ศ ฎ ฏ ธ ณ ผ ฝ ญ ฬ ห ฃ ฌ ษ ถ ภ ฅ ส ฐ ฆ ฑ ฒ k kh ŋ c ch s d t th n b p ph f m j, y r l w h ?

ในจานวนเสยงพยญชนะทง 21 เสยงนสามารถใชเปนเสยงพยญชนะตน คอ ปรากฏหนาเสยงสระไดทง 21 เสยง แตเมอใชเปนเสยงพยญชนะสะกด คอ ปรากฏหลงเสยงสระจะมอยเพยง 8 เสยงเทานน คอ p k t m n ŋ j w

2.3 เสยงวรรณยกต

เสยงวรรณยกตเปนระดบสงตาของเสยง บางภาษาเชนในภาษาไทย ภาษาจน กาหนดเสยงสงตาไวกบคาหรอพยางค คาทมเสยงเดยวกนแตระดบเสยงตางกนสามารถมความหมายตางกนได เชน คาวา ปา กบ ปา แตบางภาษาเชนภาษาองกฤษกาหนดใชระดบสงตาของเสยงไวในระดบประโยค เชน ทาเสยงใหสงขนเมอตองการใชเปนประโยคคาถาม แตระดบสงตาของคาทมเสยงเดยวกนไมทาใหมความหมายตางกน ภาษาองกฤษจงเปนภาษาทไมมวรรณยกตแตมทานองเสยง ภาษาไทยมเสยงวรรณยกตทแตกตางกนหาเสยง3 คอทเรยกวาเสยงสามญ เสยงเอก เสยงโท เสยงตร และเสยงจตวา ความแตกตางของวรรณยกตเหลานแสดงใหเหนในภาพดานลาง โดยทเสยงสามญจะเหนเปนเสยงทอยระดบเดยวกน เสยงเอกมลกษณะเปนเสยงตก

3 ในภาษาไทยถนอนอาจมวรรณยกตมากกวาหาแบบ เชน ภาษาไทยถนเพชรบรมเสยงวรรณยกต 6

เสยง

Page 19: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

10

ลง เสยงโทมลกษณะเปนเสยงขนแลวจงตก เสยงตรมลกษณะเปนเสยงยกขน เสยงจตวามลกษณะทเปนเสยงตกแลวจงยกขน

ภาพแสดงวรรณยกตในภาษาไทยมาตรฐาน (กาญจนา นาคสกล, 2524: 99)

2.4 จานวนเสยงพยางคในภาษาไทย

เสยงสระ พยญชนะ และวรรณยกตทกลาวมาเปนเพยงองคประกอบของเสยงพดในภาษา ซงเวลาทพดจรง เสยงทเปลงออกมาจะเปนคาพดตอเนองประกอบดวยพยางคหลายๆพยางค พยางคเปนหนวยพนฐานในภาษาไทยทประกอบขนจากเสยงพยญชนะ สระ และวรรณยกต และเนองจากจานวนเสยงพยญชนะ จานวนเสยงสระ และจานวนเสยงวรรณยกตในภาษาไทยมจานวนจากดแนนอน จานวนเสยงพยางคในภาษาไทยกจะตองมจานวนทจากดดวย ทงนเพราะในภาษาไทยเสยงสระเปนเสมอนแกนหลกของพยางคโดยทมเสยงพยญชนะประกอบอยขางหนาหรอขางหลงได ถาเราแทนเสยงสระดวย V และเสยงพยญชนะดวย C

พยางคในภาษาไทยจะมโครงสรางเสยงได 4 แบบ คอมโครงสรางเปน CV (เชน กา) เปน CCV (เชน กลา) เปน CVC (เชน กาง) เปน CCVC (เชน กราบ) และเนองจากแตละพยางคนนอาจมเสยงวรรณยกตได 5 แบบ ดงนน เราสามารถคานวณจานวนเสยงพยางค

Page 20: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

11

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

ทงหมดในภาษาไทยไดโดยคณจานวนเสยงพยางค จานวนเสยงสระ และจานวนเสยงวรรณยกต สาหรบโครงสรางในแตละแบบ ดงน แบบ CV มจานวนพยางคเทากบ 21 x 24 x 5 = 2,520

แบบ CCV มจานวนพยางคเทากบ 21 x 21 x 24 x 5 = 52,920

แบบ CVC มจานวนพยางคเทากบ 21 x 24 x 21 x 5 = 52,920

แบบ CCVC มจานวนพยางคเทากบ 21 x 21 x 24 x 21 x 5 = 1,111,320

อยางไรกตาม การคานวณแบบนจะไดจานวนเสยงพยางคทมากเกนความเปนจรง ทงนเพราะเสยงพยญชนะทเกดหนาหรอหลงพยางคในภาษาไทยนนมจานวนไมเทากน เสยงทสามารถเปนเสยงพยญชนะสะกดไดในภาษาไทยนนมจากดเพยง 8 เสยงไดแก เสยง [ก] เสยง [ง] เสยง [ต] เสยง [น] เสยง [ป] เสยง [ม] เสยง [ย] และเสยง [ว] สวนเสยงพยญชนะตนในโครงสราง CCV และ CCVC นน ไมใชวาทกเสยงสามารถเกดรวมกนไดโดยอสระ เสยง [ก] เกดรวมกบ [ร] เปน [กร] ได (เชน [กราบ]) แตเสยง [ก] เกดรวมกบ [ฟ] เปนเสยงพยญชนะตนในโครงสราง CCV และ CCVC ไมได ในโครงสรางพยางคแบบนเสยงพยญชนะควบกลาในภาษาไทยมไดเพยงสามเสยงคอ [ร] [ล] และ [ว] การคานวณจานวนเสยงพยางคทเปนจรงในภาษาไทย จงตองพจารณาขอจากดตางๆทางภาษาไทยดวย ในตาราภาษาไทย เชน ระบบเสยงภาษาไทย (กาญจนา นาคสกล) ระบบคาภาษาไทย (สนนท อญชลนกล) จงมกแจกแจง โครงสรางพยางคตามลกษณะเสยงพยญชนะสะกดและเสยงวรรณยกต ดงน C(C)VV0-4

C(C)VN0-4

C(C)VS1,3

C(C)VVN0-4

C(C)VVS1,2,3

โดยท N และ S แทนกลมพยญชนะสะกดทตางกน N แทนเสยงพยญชนะสะกดของพยางคเปน คอ [ง] [น] [ม] [ย] และ [ว] สวน S แทนเสยงพยญชนะสะกดของพยางคตาย คอ [ก] [ต] [ป] หมายเลข 0-4 แทนเสยงวรรณยกตสามญ เอก โท ตร และจตวา สวน V แทนสระสน VV แทนสระเสยงยาว และแตละโครงสรางพยางคจะมเสยงวรรณยกตทเปนไปไดแตกตางกน (ดคาอธบายในหวขอ การประสมอกษร) ในเบองตนน เราสามารถประมาณจานวนเสยงพยางคในภาษาไทยตามลกษณะโครงสรางพยางคดงกลาวไดวา ไมควรเกนจานวนตอไปน

o C(C)VV0-4 มจานวนพยางคไมเกน 21 พยญชนะตน x 12 สระยาว x 5

วรรณยกต + 21 พยญชนะตน x 3 พยญชนะควบกลา x 12 สระยาว x 5

วรรณยกต = 5,040 พยางค

Page 21: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

12

o C(C)VN0-4 มจานวนพยางคไมเกน 21 พยญชนะตน x 12 สระสน x 5 พยญชนะสะกด x 5 วรรณยกต + 21 พยญชนะตน x 3 พยญชนะควบกลา x 12 สระสน x 5 พยญชนะสะกด x 5 วรรณยกต = 25,200 พยางค

o C(C)VS1,3 มจานวนพยางคไมเกน 21 พยญชนะตน x 12 สระสน x 3 พยญชนะสะกด x 2 วรรณยกต + 21 พยญชนะตน x 3 พยญชนะควบกลา x 12 สระสน x 3 พยญชนะสะกด x 2 วรรณยกต = 6,048 พยางค

o C(C)VVN0-4 มจานวนพยางคไมเกน 21 พยญชนะตน x 12 สระยาว x 5

พยญชนะสะกด x 5 วรรณยกต + 21 พยญชนะตน x 3 พยญชนะควบกลา x 12

สระยาว x 5 พยญชนะสะกด x 5 วรรณยกต = 25,200 พยางค

o C(C)VVS1,2,3 มจานวนพยางคไมเกน 21 พยญชนะตน x 12 สระยาว x 3

พยญชนะสะกด x 3 วรรณยกต + 21 พยญชนะตน x 3 พยญชนะควบกลา x 12

สระยาว x 3 พยญชนะสะกด x 3 วรรณยกต = 9,072 พยางค

หรอจานวนเสยงพยางคทงหมดในภาษาไทยจะมไมเกน 70,560 พยางค แตหากพจารณาตอวาเสยงพยญชนะควบทงสามเสยงในภาษาไทยนนไมไดออกเสยงควบกลากบพยญชนะตนไดทกเสยง แตละเสยงจะปรากฏกบพยญชนะตนแตกตางกนไป4 ดงน [ร] ควบกลาไดกบเสยง [ก], [ค], [ด], [ต], [ท], [บ], [ป], [พ], [ฟ] [ล] ควบกลาไดกบเสยง [ก], [ค], [บ], [ป], [พ], [ฟ]

[ว] ควบกลาไดกบเสยง [ก], [ค]

ดงนน จานวนเสยงพยญชนะควบกลาในภาษาไทยจงมจานวนเพยง 17 คเทานน และเมอคานวณจานวนพยางคในภาษาไทยใหม จงไดจานวนไมเกน 31,920 พยางค ดงน

o C(C)VV0-4 มจานวนพยางคไมเกน 21 พยญชนะตน x 12 สระยาว x 5

วรรณยกต + 17 พยญชนะควบกลา x 12 สระยาว x 5 วรรณยกต = 2,280

พยางค

o C(C)VN0-4 มจานวนพยางคไมเกน 21 พยญชนะตน x 12 สระสน x 5 พยญชนะสะกด x 5 วรรณยกต + 17 พยญชนะควบกลา x 12 สระสน x 5 พยญชนะสะกด x 5 วรรณยกต = 11,400 พยางค

o C(C)VS1,3 มจานวนพยางคไมเกน 21 พยญชนะตน x 12 สระสน x 3 พยญชนะสะกด x 2 วรรณยกต + 17 พยญชนะควบกลา x 12 สระสน x 3 พยญชนะสะกด

x 2 วรรณยกต = 2,736 พยางค

4 รวมเสยงควบกลาทพบในคายมจากภาษาองกฤษ เชน ดราย บราวน ฟรอยด ฟลนท

Page 22: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

13

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

o C(C)VVN0-4 มจานวนพยางคไมเกน 21 พยญชนะตน x 12 สระยาว x 5

พยญชนะสะกด x 5 วรรณยกต + 17 พยญชนะควบกลา x 12 สระยาว x 5

พยญชนะสะกด x 5 วรรณยกต = 11,400 พยางค

o C(C)VVS1,2,3 มจานวนพยางคไมเกน 21 พยญชนะตน x 12 สระยาว x 3

พยญชนะสะกด x 3 วรรณยกต + 17 พยญชนะควบกลา x 12 สระยาว x 3

พยญชนะสะกด x 3 วรรณยกต = 4,104 พยางค

3. ตวอกษรในภาษาไทย

เนองจากภาษาเขยนของไทยเปนภาษาทใชสญลกษณแทนเสยง ตวอกษรภาษาไทยทใชสาหรบภาษาเขยนนนจงมทงตวอกษรทใชแทนเสยงพยญชนะ แทนเสยงสระ และแทนเสยงวรรณยกต แตการใชตวอกษรแทนเสยงนนไมไดเปนไปแบบหนงตอหนงหรอเปนการใชตวอกษรหนงตวเพอแทนเสยงหนงเสยง สาเหตนนมหลายประการดวยกน เชน เกดจากการเปลยนแปลงของภาษาทเสยงบางเสยงหายไป ทาใหรปตวอกษรทเคยแทนเสยงทตางกนกลายมาแทนเสยงทเหมอนกนได คาถามพนฐานทสดในเรองของตวอกษรภาษาไทยนาจะเปนคาถามวาตวอกษรในภาษาไทยมทงหมดกตว หากนบตวอกษรทเปนพยญชนะตาราเรยนในทกสมยจะกลาวตรงกนวากจะม 44 ตว คอ ตวอกษร ก ถง ฮ สวนตวอกษรทเปนสระนน เนองจากเสยงสระหนงอาจประกอบดวยรปอกษรมากกวาหนงตวได เชน เอย เอา การนบจานวนตวอกษรจงไมตรงกบจานวนเสยงสระ นอกจากตวอกษรแทนพยญชนะและสระแลว ในภาษาไทยยงมตวอกษรแทนเสยงวรรณยกตและตวอกษรพเศษตาง ๆ ซงจะไดกลาวตอไป

3.1 ตวอกษรพยญชนะ

ตาราภาษาไทยตงแตจนดามณ จนถงหนงสอตาราภาษาไทยปจจบน กลาวไวตรงกนวาภาษาไทยมตวอกษรพยญชนะอย 44 ตว คอ ก ถง ฮ สงทเหมอนกนอกประการ คอการจดตวอกษรพยญชนะเปนสามกลม โดยในจนดามณแยกพยญชนะออกเปนสองกลมกอนตามเสยงอานวาเปนเสยงสงหรอเสยงกลาง อกษรพยญชนะทออกเสยงสงม 11 ตว ไดแก ข ฃ ฉ ฐ ถ ผ ฝ ส ศ ษ ห อกษรพยญชนะทออกเสยงกลางม 33 ตว ซงในกลมนแยกเปนกลม ก จ ฎ ฏ ด ต บ ป อ และทเหลออก 24 ตวเปนอกกลม ไดแก ค ฅ ฆ ง ช ซ ฌ ญ ฑ ฒ ณ ท ธ น พ ฟ ภ ม ย ร ล ว ฬ ฮ อกษรสามกลมนเราเรยกกนวาเปน อกษรสง อกษรกลาง และอกษรตา ตามลาดบ หรอเรยกวา ไตรยางศ การแบงตวอกษรเปนสามกลมน พระยาอปกตศลปสารอธบายวาเปนการแบงโดยใชวรรณยกตเปนตวชวย กลาวคอ ตวอกษรสามกลมนมการผน

Page 23: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

14

วรรณยกตทตางกน เชน อกษรสงผนไดสามเสยง คอ เสยงวรรณยกตเอก (ขา) เสยงโท (ขา) และเสยงจตวา (ขา) อกษรกลางผนไดครบหาเสยง คอ เสยงสามญ (กา) เสยงเอก (กา) เสยงโท (กา) เสยงตร (กา) และเสยงจตวา (กา) สวนอกษรตาผนไดสามเสยง คอ เสยงสามญ (คา) เสยงโท (คา) และเสยงจตวา (คา) เปนตน (ทกลาวมานเปนการผนวรรณยกตโดยยด ”คาเปน” เปนหลก การผนวรรณยกตแบบตางๆของอกษรทงสามหมนจะกลาวถงโดยละเอยดในเรองการผนวรรณยกต) นอกจากการแบงตวอกษรพยญชนะเปนสามหมแลว ยงมการกลาวถงการแบงอกษรพยญชนะในลกษณะอนๆอก เชน ในประถม ก กา กลาวถงการแยกอกษรพยญชนะตามลกษณะการออกเสยงวาเปนเสยงทม”สาเนยงลงคอ” “สาเนยงออกทเพดาน” ฯลฯ พรอมทงอธบายวาเปนวธการแบงของพวกทศกษาจากตางประเทศ การแบงลกษณะนเปนการแบงตามหลกภาษาศาสตรวาดวยเรองของการออกเสยง ซงเปนการแบงตามลกษณะเสยง สวนในมลบทบรรพกจและอกษรนต ไดกลาวถงการแบงพยญชนะเปน 6 ตอนดวยกน ไดแก ตอนกอ (ก ข ฃ ค ฅ ฆ ง) ตอนจอ (จ ฉ ช ซ ฌ ญ) ตอนฎอ (ฎ ฏ ฐ ฑ ฒ ณ) ตอนดอ (ด ต ถ ท ธ น) ตอนบอ (บ ป ผ ฝ พ ฟ ภ ม) และตอนปลาย (ย ร ล ว ศ ษ ส ห ฬ อ ฮ) แตไมไดใหคาอธบายไววาเพราะเหตใดจงแบงในลกษณะน ในเรองนนน พระยาอปกตศลปสารไดแสดงการจดกลมพยญชนะเปนหกกลมในลกษณะนเหมอนกน พรอมทงแสดงการจดพยญชนะในภาษาบาล 33 ตว เปนหกวรรค ดงน วรรค กะ ก ข ค ฆ ง วรรค จะ จ ฉ ช ฌ ญ วรรค ฏะ ฏ ฐ ฑ ฒ ณ วรรค ตะ ต ถ ท ธ น วรรค ปะ ป ผ พ ภ ม เศษ วรรค ย ร ล ว ส ห ฬ (นคหต) สวนพยญชนะในภาษาสนสกฤตมเพมอกสองตว ศ ษ อยในเศษวรรค ดงนน การจดแบงพยญชนะภาษาไทยเปนวรรคหรอตอนแบบน จงนาจะทาเพอเทยบเคยงกบพยญชนะในภาษาบาลและสนสกฤต ไมไดเปนไปตามหลกของภาษาไทยเอง ดงจะเหนไดจากคาอธบายของพระยาอปกตศลปสารทกลาวถงเสยงพยญชนะในแตละวรรควาเกดจากฐานเดยวกน เชน วรรค กะ เกดจากฐานคอ วรรค จะ เกดจากฐานเพดาน วรรค ฏะ เกดจากปมเหงอก เปนตน แลวอธบายขอแตกตางทพบในภาษาไทย เชน วรรค ฏะ ในภาษาไทยทงวรรคนจะเพยนไปตรงกบวรรค ตะ ตว ฝ ฟ ทไทยเราเตมไปในวรรคปะซงควรจะเกดจากฐานรมฝปาก แตกลบเกดแตฐานฟนและรมฝปาก เปนตน ในทน ผเขยนจงไมสนใจตอการจดพยญชนะตามวรรค

Page 24: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

15

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

เพราะไมใชการจดตามลกษณะภาษาไทยอยางแทจรง แตผเขยนเลอกจดกลมพยญชนะเปนสามหมตามหลกไตรยางศเพราะเหนวาเปนจดตามกลไกของภาษาไทยเองในเรองของการผนวรรณยกต อกษรพยญชนะในภาษาไทยจงจดกลมไดดงน

อกษรสงม 11 ตว ไดแก ข ฃ ฉ ฐ ถ ผ ฝ ส ศ ษ ห อกษรกลางม 9 ตว ไดแก ก จ ฎ ฏ ด ต บ ป อ อกษรตาม 24 ตว ไดแก ค ฅ ฆ ง ช ซ ฌ ญ ฑ ฒ ณ ทธ น พ ฟ ภ ม ย ร ล ว ฬ ฮ

การจดกลมตามไตรยางศน หากพจารณาดจะเหนวาเปนการจดกลมพยญชนะตามการผนวรรณยกตซงยดเสยงพยญชนะตนเปนสาคญ ดงนน หากเราจดกลมตวอกษรพยญชนะอกวธหนงโดยยดการออกเสยงของพยญชนะสะกดเปนหลก การจดกลมกจะเปนอกลกษณะหนง คอเปนจดตามมาตราตวสะกด ซงใน จนดามณ ประถม ก กา อกษรนต และมลบทบรรพกจ และหลกภาษาไทย (กาชย ทองหลอ) ไดแยกมาตราตางๆ ออกเปน 7 มาตรา ไดแก มาตราแมกก แมกง แมกด แมกน แมกบ แมกม และ แมเกย (ไมนบแม ก กา) สวนในจนดามณฉบบพระเจาบรมโกศและหลกภาษาไทย (พระยาอปกตศลปสาร) ไดเพมมาตราแมเกอวขนมา และในแตละมาตราจะมอกษรพยญชนะสะกดแตกตางกน ดงน

แมกก จนดามณ : กลาวถงพยญชนะสะกด 3 ตว ไดแก ก ข ค จนดามณ (พระเจาบรมโกศ), ประถม ก กา, มลบทบรรพกจ , อกษรนต,

หลกภาษาไทย (พระยาอปกตฯ) : กลาววาม 6 ตว ไดแก ก ข ฃ ค ฅ ฆ หลกภาษาไทย (กาชย) : กลาววาม 4 ตว ไดแก ก ข ค ฆ โดยตด ฃ ฅ

ซงไมมการใชแลวออกไป แมกง ทกเลมกาหนดใหมตวสะกดตวเดยว คอ ง แมกด จนดามณ : กลาวถงตวสะกด 6 ตว ไดแก จ ด ต ถ ท ส

ประถม ก กา : กลาววามตวสะกด 15 ตว ไดแก จ ช ฎ ฏ ฐ ฑ ฒ ด ต ถ ท ธ ศ ษ ส

จนดามณ (พระเจาบรมโกศ), มลบทบรรพกจ, อกษรนต, หลกภาษาไทย

(พระยาอปกตฯ) , หลกภาษาไทย (กาชย) : ใหมตวสะกด18 ตว ไดแก จ ฉ

ช ซ ฌ ฎ ฏ ฐ ฑ ฒ ด ต ถ ท ธ ศ ษ ส (ในอกษรนตวา ซ เปนตวสะกดไดแตไมมใชในภาษาไทย)

Page 25: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

16

แมกน จนดามณ : กลาวถงตวสะกด 5 ตว ไดแก น ญ ร ล ฬ จนดามณ (พระเจาบรมโกศ), ประถม ก กา, มลบทบรรพกจ, อกษรนต

หลกภาษาไทย (พระยาอปกตฯ), หลกภาษาไทย (กาชย) : กลาววาม 6 ตว ไดแก ญ ณ น ร ล ฬ

แมกบ จนดามณ : ใหม 4 ตว ไดแก บ พ ป ภ

จนดามณ (พระเจาบรมโกศ) : ใหมได 6 ตว ไดแก บ ป ผ ฝ พ ฟ ประถมก กา : ใหมตวสะกด 4 ตว ไดแก บ ป พ ภ มลบทบรรพกจ , อกษรนต, หลกภาษาไทย (พระยาอปกตฯ): กาหนดใหม 7

ตว ไดแก บ ป พ ภ ผ ฝ ฟ (แตในอกษรนตวามใชจรงเพยง 5 ตว บ ป พ ภ ผ)

หลกภาษาไทย (กาชย) : ใหมเพยง 5 ตว ไดแก บ ป พ ฟ ภ แมกม ทกเลมกาหนดใหมตวสะกดตวเดยว คอ ม แมเกย จนดามณ, จนดามณ(พระเจาบรมโกศ)5, ประถม ก กา, มลบทบรรพกจ :

กลาวถงมาตรานวารวมตวสะกด 3 ตว ไดแก อ ว ย หลกภาษาไทย (กาชย) : ยงคงลกษณะเดม แตตด อ ออกไปจงเหลอ

ตวสะกด 2 ตว คอ ย ว หลกภาษาไทย (พระยาอปกตศลปสาร) : กาหนดไวตวเดยว คอ ย แมเกอว

หลกภาษาไทย (พระยาอปกตศลปสาร) : กาหนดไวตวเดยว คอ ว เปนทนาสงเกตวาในจนดามณฉบบพระเจาบรมโกศ กลาวถงมาตราแมเกอวเหมอนกน แตไมไดแยกจากแมเกยชดเจนวาตวสะกดใดเปนของมาตราใด

จากรายการทแจงขางบน จะเหนวามาตราทเหนพองตองกนในตาราทกเลม คอ แมกง และแมกม นอกนนมความเหนแตกตางกนไป ความแตกตางอาจเกดจากการพจารณาวาในการใชจรงนน ตวสะกดตวใดไมมทใชในภาษาไทย ในทน หากเราแยกพจารณาเปนสองแบบ แบบแรกคอจดตวสะกดตามความเปนไปไดทจะทาใหออกเสยงในมาตรานน ซงหากจดตามน จานวนตวสะกดกควรจะเปนไปตามจานวนสงสดทมกลาวไวในหนงสอเรยนภาษาไทย ยกเวน

5 ในหนงสอกลาววา “อ ว ย ๓ ตววนไชเปน เกอย เปน เกวว” ไมไดแยกชดขาดจากกน (จนดามณ

2512:196)

Page 26: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

17

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

แมเกยทเดมมความสบสนรวมเอาอกษร อ และ ว ไวดวย แตในความเปนจรง ไมมตวอกษรใดทแทนเสยงสะกด ย ไดอกในปจจบน จานวนตวสะกดทเปนไปไดในแตละมาตราจงเปนดงน

แมกก ก ข ฃ ค ฅ ฆ แมกง ง แมกด จ ฉ ช ซ ฌ ฎ ฏ ฐ ฑ ฒ ด ต ถ ท ธ ศ ษ ส แมกน ญ ณ น ร ล ฬ แมกบ บ ป พ ภ ผ ฝ ฟ แมกม ม แมเกย ย แมเกอว ว

แบบทสองคอจดตวสะกดตามการใชจรงทเปนอย ซงเมอจดในลกษณะน ตว ฃ ฅ กจะไมอยในมาตราแมกก ตว ซ กอาจจะไมอยในมาตราแม กด และตว ฝ ฟ กอาจจะไมอยในมาตราแม กบ (ตามทมการตงขอสงเกตไวในอกษรนต) การจดกลมพยญชนะตามมาตราสะกดนไมไดรบความสาคญมากเทากบการจดแบบอกษรสามหม แตกเปนประโยชนโดยเฉพาะเวลาทสอนคอมพวเตอรใหอานคาไทย เพราะคอมพวเตอรควรจะตองรวาตวพยญชนะสะกดแตละตวนนแทนเสยงพยญชนะในมาตราใด ซงเราอาจสนใจตอไปอกไดดวยวาตวสะกดแบบใดมจานวนการใชจรงๆในภาษามากนอยกวากนเทาไร เพราะอาจเปนประโยชนอยางเชน ในกรณทตองคาดเดาวาตวอกษรทเหน(จากการสแกนผานเครองสแกนเนอร)นนนาจะเปนตวอกษรใดมากกวากน ขอมลลกษณะนไมมกลาวถงในตาราไวยากรณ แตจะสามารถหาไดจากสารวจจากขอมลภาษาไทย โดยเขยนโปรแกรมเพอแจกแจงและนบจานวนตวอกษรตางๆทใชในภาษาไทยวามมากนอยแตกตางกนเพยงใด และแยกประเภทวาเปนการใชเปนพยญชนะตน หรอ พยญชนะสะกด ซงจากการทดลองกบขอมลคาในพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ.๒๕๒๕ จานวนหนง โดยจะนบเฉพาะกรณทมรปพยางคแตกตางกน (เชน กฎ แมจะพบ 33 ครงในคาทงหมดทนามานบ แตจะนบเปนการใช ฎ เปนตวสะกด 1 ครง) พบวามการใชตวอกษรตางๆ แตกตางกนไป ดงแสดงในตารางขางลางน ตวเลขในวงเลบบอกจานวนครงทพบ

Page 27: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

18

ตารางแสดงจานวนการใชพยญชนะสะกดแยกตามมาตราสะกด

แมกก ก (606), ค (73), ข (10), ฆ (9) แมกง ง (953) แมกด ด (467), ต (217), ส (132), ช (98), ท (96), จ (84), ศ (79), ษ (75), ฏ (41),

ธ (30), ฐ (25), ถ (23), ฒ (9), ฑ (5), ซ (3), ฎ (3)

แมกน น (916), ล (178), ญ (94), ณ (89), ร (84), ฬ (11), ย (1) แมกบ บ (339), ป (86), พ (69), ภ (18), ฟ (6)

แมกม ม (578) แมเกย ย (372) แมเกอว ว (222)

จากขอมลทแจกแจงมาจะพบวา ตวอกษรทไมมการใชในมาตราแมกกคอ ฃ และ ฅ, ในมาตราแมกด คอ ฉ และ ฌ, และในมาตราแมกบ คอ ผ และ ฝ นอกนนมการใชมากนอยตางกน บางตวอกษร แมมการใชกเปนคาโบราณ เชน ย (มาตราแมกน) ในคาวา ภยโย, ฆ (มาตราแมกก) ในคาวา อรรฆ, อนรรฆ, มฆวาน เปนตน นอกจากน หากแจกแจงตวอกษรทเปนพยญชนะตน โดยยดตามเสยงพยญชนะเปนหลกจากขอมลชดเดยวกน กจะไดผลดงแสดงในตารางขางลางน ตวอกษรทไมมทใชแลวคอ ฃ และ ฅ และนอกจากจะเหนความมากนอยของการใชแตละตวอกษร ยงเหนการใชอกษรควบกลา ร ล ว วา มการใชกบเสยงพยญชนะแตกตางกนไป เสยงทควบกลาไดครบทงสามเสยง คอ [ก] [ค], ทควบไดกบ ร ล คอ [ป] [พ], และทควบไดเฉพาะกบ ร คอ [ต] [ท]

ตารางแสดงจานวนการใชพยญชนะตนแยกตามเสยง k ก (352)

kr กร (131); kl กล (89); kw กว (20)

kh ค (187), ข (161), ฆ (21)

khr คร (99), ขร (8); khl คล (61), ขล (29); khw ขว (25), คว (21)

ŋ ง (146)

Page 28: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

19

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

c จ (285), จร (5)

cr* จร (5)

ch ช (183), ฉ (94), ฌ (8) s ส (307), ซ (142), ศ (80), ษ (54)

sr* สร (5), ซร (3)

d ด (249), ฎ (14), ฑ (4)

dr ดร (3)

t ต (264), ฏ (13)

tr ตร (52)

th ท (273), ถ (133), ธ (66), ฑ (19), ฐ (17), ฒ (3)

thr ทร (8)

n น (432), ณ (73) b บ (268) p ป (264)

pr ปร (96); pl ปล (61)

ph พ (221), ผ (103), ภ (90)

phr พร (75); phl พล (73), ผล (40)

f ฟ (87), ฝ (37) m ม (394) j, y ย (335), ญ (24) r ร (462) l ล (470), ฬ (10) w ว (310) h ห (252), ฮ (71)

* พบในคาไทยโบราณจานวนเลกนอย เชน จรวจ, แจรก, ไจร, สรบ, สรม, สร เปนตน ซงอานควบกลาตามทระบในพจนานกรม

Page 29: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

20

นอกจากการแบงตวอกษรพยญชนะตามเกณฑพยญชนะตน และพยญชนะสะกดแลว พระยาอปกตศลปสารไดกลาวถงการแบงตวอกษรพยญชนะโดยเทยบเคยงกบภาษาบาลและสนสกฤต โดยแบงเปนอกษรพยญชนะกลาง พยญชนะเดม และพยญชนะเตม ดงน

o พยญชนะกลาง คอพยญชนะทใชทงในไทย บาล และสนสกฤต ม 21 ตว คอ ก ข ค ง จ ฉ ช ต ถ ท น ป ผ พ ม ย ร ล ว ส ห

o พยญชนะเดม คอพยญชนะทตดมาจากภาษาบาล สนสกฤต อาจมใชกบคาไทยบางแตนอย มอย 13 ตว ฆ ฌ ญ ฏ ฐ ฑ ณ ธ ภ ฬ ศ ษ

o พยญชนะเตม คอพยญชนะทไทยคดเพมเตมเอง ม 10 ตว คอ ฃ ฅ ซ ฎ ด บ ฝ ฟ อ ฮ

การแบงในลกษณะนเปนประโยชนสาหรบผเรยนทาใหรทมาของตวอกษรพยญชนะ และรขอมลเปรยบเทยบระหวางภาษาไทยและบาล สนสกฤต แตไมเปนประโยชนโดยตรงตอการเขาใจภาษาไทยปจจบน ในทน ผเขยนจงไมใชวธการแบงในลกษณะน

3.2 ตวอกษรสระ

สวนตวอกษรทแทนสระนนมกไมมกลาวไวในตาราภาษาไทย เพราะตาราโดยทวไปมกใชวธอธบายโดยยดเสยงเปนหลกมากกวายดรป มเพยงตาราหลกภาษาไทย (พระยาอปกตศลปสาร) และหลกภาษาไทย (กาชย ทองหลอ) ทกลาวไวเหมอนกนวาสระม 21 รป สวนในตาราอกษรนต (พระอมราภรกขต) วาม 20 รป 19 สาเนยง แตเมอดรายละเอยดแลวจะพบวารปสระทใหไวในตาราทงสองเลมนนแตกตางกน ดงน

o อกษรนต : เ า g Ý Þ ฤ ฤๅ ฦ ฦๅ เ แ ไ ใ โ เ-า ำ เ-ะ

o หลกภาษาไทย (พระยาอปกตศลปสาร) : ะ (วสรรชนย) (ไมหนอากาศ) (ไมไตค) า (ลากขาง) (พนท) (ฝนทอง) (นฤคหต) “ (ฟนหน) Ý (ตนเหยยด) Þ (ตนค) เ (ไมหนา) ใ (ไมมวน) ไ (ไมมลาย) โ (ไมโอ) อ (ตวออ) ย (ตวยอ) ว (ตววอ) ฤ (ตวร) ฤๅ (ตวรอ) ฦ (ตวล) ฦๅ (ตวลอ)

โดยทตาราอกษรนตของพระอมราภรกขตมองรปตวอกษร เ กบ า รวมกนเปนหนงรปเพอแทนเสยงของสระ เอา ทานองเดยวกนเสยงของสระเอะและสระอาซงประกอบดวยสญลกษณมากกวาหนงตวกถอเปนหนงรปเชนกน จงดเหมอนกบวาเปนการจดรปตามเสยงสระในภาษาไทย แตเมอพจารณาดจะเหนวาไมใชเสยทเดยว เพราะภาษาไทยมเสยงสระ 24

Page 30: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

21

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

เสยง แตรปทใหไวม 20 รป แสดงวามเสยงสระบางเสยงทไมไดใหรปสาหรบแทนสระนนไว เชน สระอะ สระเอย สระเออะ เปนตน และเมอตรวจดในหมวด “เครองหมายทใชกบอกษร” แทน จะพบวาภายในหมวดนจะมรปวสนชน6 (ะ) ซงใชแทนสระอะอยดวย เครองหมายทใชกบอกษรทแจกแจงเอาไว ไดแก เอก โท ตร จตวา ตายค ทณฑญาฎ หนอากาศ ฟองคณฑ นฤคหค ฝนทอง วสนชน ฟองมณฑ และโคมตร (ทงหมดนสะกดตามตนฉบบ) ผเขยนเองกยงมองไมเหนเหตผลเบองหลงของการแจงรปสระ และรปเครองหมายทใชกบตวอกษรในลกษณะน คงตองเกบไวใหผรไขขอของใจน อยางไรกตาม ประเดนนคงมองขามไปไดดงจะไดกลาวตอไป สวนพระยาอปกตศลปสารนนไมไดนาสญลกษณมากกวาหนงตวเชน เ กบ า มารวมกนเปนหนงรปเพอแทนเสยงๆหนง แตใชวธมองแยกเปนแตละสญลกษณเลย และอนทจรง ทานมองแยกลงไปถงระดบทแยกยอยวาสระอนนประกอบดวยสองสญลกษณคอ พนท กบ ฝนทอง (คอรปแทนสระอ และรปแทนขดทเพมบนสระอ ทาใหกลายเปนสระอ) จงทาใหไมมตวอกษรเฉพาะสาหรบสระอ สระอ สระอ ทนาแปลกใจคอการทกาหนดไมไตคใหเปนรปสระ ทงนตาราภาษาไทยเลมอนๆ เชน อกษรนต ปฐมมาลา ประถม ก กา มลบทบรรพกจ มองวาเปนเครองหมายสาหรบทาสระใหเสยงสนลง แตเมอดตวอยางททานใหไว จงเหนตวอยางคาวา ก อกทงในคาอนๆทมเสยงสระเอะและเสยงพยญชนะสะกด กจะมการใชเครองหมายไมไตคนแทน ะ เชน เรว เกบ เปนตน จงเขาใจวาคาเหลานอาจจะเปนสาเหตใหทานจดใหไมไตคนเปนรปสระ แตหากจดเปนรปสระ กจะเปนรปทพเศษกวารปอนๆ คอ ไมสามารถปรากฏเดยวรวมกบพยญชนะได ยกเวนคาวา ก จงนาจะจดใหเปนอกษรพเศษได อยางไรกตาม ผเขยนเหนวาการแยกรปสระตามแบบทงของพระอมราภรกขตและ พระยาอปกตศลปสารนนอาจจะไมเหมาะสมกบปจจบน โดยเฉพาะอยางยงเมอการพมพตวอกษรภาษาไทยผานทางแปนพมพกลายเปนเรองปกตวสย ซงผคนทวไปแลวจะรบรตวอกษรแตละตวตามความสอดคลองกบการพมพแปนพมพแตละครง ดงนน ผเขยนจงเหนวาไมควรทจะแยกฝนทองหรอฟนหนหรอนฤคหตออกมาเพอจะนาไปรวมกบรปสระอภายหลง แมวาเวลาทเราเขยนดวยดนสอหรอปากกาอาจกระทาเชนนนได แตเราควรจะกาหนดใหมตวอกษรสาหรบแทนสระอ สระอ สระอ และ สระอ แยกเปนแตละตวไปเลย และถายดเกณฑวารปสระคอตวอกษรแตละตวทเทยบเคยงไดจากการพมพแปนพมพแตละแปน รปสระทประกอบดวยสญลกษณมากกวาหนงตว เชน เ-า เ-ะ แ-ะ พวกนกจะไมถอวาเปนรปสระตางหาก แตเปนการใชรปสระสองรปรวมกนเพอแทนเสยงสระหนงเสยง วธนยงสอดคลองกบ

6 สะกดตามตนฉบบ (อกษรนต 2513:151)

Page 31: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

22

การประยกตใชภาษาไทยบนคอมพวเตอรดวย เพราะคอมพวเตอรมองตวอกษรแตละตวทไดจากการพมพวามรหสเฉพาะของแตละตวอกษร เชน ตวอกษร ก เมอเกบในคอมพวเตอรจะแทนดวยรหส 161 ข แทนดวยรหส 162 ะ แทนดวยรหส 208 า แทนดวยรหส 210

เปนตน ดงนน เสยงสระเมอแทนดวยตวอกษรจงไมจาเปนตองมความสมพนธแบบหนงรปตอหนงเสยง สระหนงเสยงอาจตองใชรปสระมากกวาหนงตวเพอแทนเสยงนนกได เชน เสยงสระเอา สระเอะ สระแอะ สระเออ สระเออะ ประกอบดวยรปสระมากกวาหนงรป นอกจากน ในสวนของการใชตวอกษรพยญชนะ อ ย ว แทนเสยงสระซงพระยาอป-

กตศลปสารมองวาเปนรปสระเพราะประกอบกบรปอนเปนเสยงสระได เชน สระเอย ใชรปสามรป คอ เ และ ย ขอดของวธน คอ ทาใหเราตระหนกวารปตวอกษร อ ย ว นอาจเปนสวนทแทนเสยงสระได แตกทาใหตวอกษรสามตวนจดไดวาเปนตวอกษรสองประเภทคอเปนรปพยญชนะกไดเปนรปสระกได แตเรากอาจมองในอกมมวาเสยงสระหนงเสยงอาจแทนไดดวยตวอกษรมากกวาหนงตว ซงไมจาเปนตองเปนตวอกษรทเปนรปสระอยางเดยวแตอาจเปนรปตวอกษรพยญชนะ อ ย ว กได ดงนน ตว อ ย ว จงจดเปนรปพยญชนะเหมอนปกตได แตเปนรปทสามารถนามาใชแทนเสยงสระหรอใชประกอบกบรปสระอนเพอแทนเสยงสระบางเสยงได ขอดของวธนคอแยกประเภทรปพยญชนะและรปสระขาดจากกนชดเจน ทาใหบอกไดแนชดวารปตวอกษรนนเปนรปในกลมไหน และเนองจากเสยงสระอาจแทนดวยรปอกษรมากกวาหนงรปไดอยแลว จงไมแปลกทจะยอมใหเสยงบางเสยงแทนดวยรปตวอกษรพยญชนะและสระดวย ในสวนของตว ฤ ฤๅ ฦ ฦๅ ซงทงพระยาอปกตศลปสารและพระอมราภรกขตจดใหเปนรปสระนน หากพจารณาเสยงทออกจรงจะพบวาประกอบดวยเสยงของทงพยญชนะและสระ ดงน ร รอ ล ลอ จงไมนาทจะจดใหเปนรปสระ สาเหตททงสรปนถกจดใหเปนรปสระ นาจะมาจากการททงสรปนเปนสระในภาษาสนสกฤต คาทใชตวอกษรนคอคาทยมมาจากภาษาสนสกฤต แตเมอเรานามาใชเปนคาไทย เราไมสามารถออกเสยงแบบภาษาสนสกฤตได ตองปรบใหเขากบระบบเสยงของภาษาไทย เสยงของคาทมตวอกษรนจงไมใชเสยงสระในภาษาไทยแตเปนเสยงทประกอบดวยทงเสยงพยญชนะและสระ บางคนจงจดใหตวอกษร ฤ ฦ เปนตวอกษรพยญชนะ ซงในทางคอมพวเตอรตวอกษรทงสองตวนกถกแทนดวยรหสในกลมพยญชนะโดยเรยง … ม ย ร ฤ ล ฦ ว … ทงนเพอใชในการจดเรยงคาใหสอดคลองกบพจนานกรมไทย แตตว ฤ ฦ นกจะตางจากพยญชนะอนๆ เพราะไมปรากฏวาใชกบสระใดไดเลย อกทงเสยงของตวอกษร ฤ นเมอเปนคาไทยยงแปรไปตามตวอกษรอนๆทเกดรวมไดสามแบบ เชน เปน [ร] ในคาวา จาฤก หฤทย, เปน [ร] ในคาวา ฤทธ องกฤษ, เปน [เรอ] ในคาวา ฤกษ, สวนสามตวทเหลอนนมเสยงคงท ตว ฤ จงนาจะมองในลกษณะเดยวกบตว อ

Page 32: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

23

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

ทเปนทนใหกบพยญชนะอนเกาะ (เชน ขอน) ดงนน ในทนจงจดใหเปนอกขรพเศษทไมใชทงพยญชนะหรอสระ ในขณะทตว ฤๅ สามารถปรากฎเดยวๆได สวนตว ฦ ฦๅ นนปจจบนไมมทใชในภาษาไทยจงไมนาสนใจนก เนองจากในทนผเขยนใชเกณฑวาหนงตวอกษรคอตวพมพหนงตว ดงนน จงจดให ๅ เปนอกขรพเศษทเกดรวมกบ ฤ ไดเทานน ดงนน หากยดตามหลกการหนงรปตอหนงตวอกษรดงกลาวมาแลว รปสระในภาษาไทยจงควรมจานวนเพยง 15 รป ดงน

ะ า เ แ ไ ใ โ ำ

อยางไรกตาม การจดจานวนรปสระแบบนเปนการจดเพอใหคอมพวเตอรรวา นอกเหนอจากตวอกษรพยญชนะ 44 ตวแลว จะตองมตวอกษรอก 15 ตวสาหรบใชแทนสระ แตสาหรบคนทวไป เมอพดถงรปสระ จะยดเสยงสระเปนตวตงแลวพจารณาวารปทใชแทนเสยงสระนนไดมอะไรบาง เสยงสระแตละรปอาจตองใชรปสระมากกวาหนงรปประกอบกน หรออาจตองใชรปพยญชนะ อ ย ว เพอประกอบดวย การเทยบความสมพนธระหวางสระแตละเสยงกบรปทแทนนนสามารถทาเปนตารางเทยบเปน 24 คตามจานวนเสยง ดงน สระ รปแทน อะ a -ะ หรอ - (ถามตวสะสด เชน กด) หรอ -รร- (กรรม, มรรค)

อา aː -า อ i - อ iː - อ ɨ - อ ɨː - อ (ตองมตว อ สะกดดวย) อ u - อ uː - เอะ e เ-ะ หรอ เ- (เมอมตวสะกด เชน เหน) เอ eː เ- แอะ ɛ แ-ะ หรอ แ- (เมอมตวสะกด เชน แขง) แอ ɛː แ-

โอะ o โ-ะ หรอ ลดรปสระ (เชน กก กง กด) โอ oː โ-

Page 33: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

24

สระ รปแทน เอาะ ɔ เ-าะ หรอ - อ (เมอมตวสะกด เชน นอต ลอก) ออ ɔː -อ หรอลดรปถาสะกดดวย -ร (เชน กร จร) เออะ ə เ-อะ หรอ เ- (เมอมตวสะกด เชน เกด) หรอ เ- อ (เชน เกอก เกอง) เออ əː เ-อ หรอ เ- (เมอมตวสะกด เชน เดน) เอยะ ia เ- ยะ หรอเปลยน ะ เปนไมไตค (แตไมมทใชในปจจบน) เอย iːa เ- ย เออะ ɨa เ- อะ เออ ɨːa เ- อ อวะ ua - วะ เปลยนวสรรชนยเปนไมไตคและลดไมหนอากาศถามตวสะกด

(เชน กวก กวง) อว uːa - ว ลดไมหนอากาศถามตวสะกด (เชน กวก กวง)

นอกจากนน รปสระบางรปอาจแทนเสยงมากกวาหนงเสยง กลาวคอ ำ แทนเสยง [อะ + ม] ไ และ ใ แทนเสยง [อะ + ย] และในภาษาโบราณ การใชตวอกษรสองตวซอนกนจะหมายถงการใชรปไมหนอากาศได เชน ทงง หมายถง ทง สรร หมายถง สน อะนนน หมายถง อะนน ซะบบบ หมายถง ซะบบ (จาก ประถม ก กา) แตปจจบน มเฉพาะการใช รร ทหมายถง ไมหนอากาศได (จรร อานวา [จน]) การจดกลมของรปสระนน ไมมหนงสอภาษาไทยไดกลาวถงไวชดเจน ในทน เราอาจจดกลมรปสระโดยพจารณาจากเกณฑการปรากฎใชของรปนน ๆ ได ดงน

สระหนา คอสระทวางไวหนารปพยญชนะ ไดแก เ แ ไ ใ โ สระหลง คอสระทวางไวหลงพยญชนะ ไดแก ะ า ำ สระบน คอสระทวางไวเหนอพยญชนะ ไดแก สระลาง คอสระทวางไวใตพยญชนะ ไดแก

3.3 ตวอกษรวรรณยกต

ตวอกษรวรรณยกตในภาษาไทยมอย 4 ตว คอ ไมเอก ไมโท ไมตร และไมจตวา แตในหนงสอ จนดามณ จะกลาวถงการผนอกษรตางๆดวยรปวรรณยกตเอกและโทเปนหลก

Page 34: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

25

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

โดยเฉพาะในจนดามณจะมแตตวอยางทผนดวยไมเอกและไมโทเทานน ไมมตวอยางทผนดวยไมตรหรอไมจตวา แมวาจะมกลาวถงรปไมตรและไมจตวาในสวนอนๆ ดงน

อกษรเบองตน หาเอกโทบมได เชน กา อกษรคารบสอง มไมเอกรปดงคอนหางโค เชน กา อกษรคารบสาม มไมโทดงรปขอ เชน กา อกษรเปนคารบส มไมตรดงรปเลข ๗ เชน กา อกษรคารบหา มไมตรดงรปตนกา เชน กา

ในตาราภาษาไทยตอมานบแตมลบทบรรพกจ ประถม ก กา ปฐมมาลา อกษรนต จงเรมมตวอยางการผนดวยไมเอก ไมโท ไมตร และไมจตวาดวย แตตวอยางสวนมากเปนการผนโดยใชไมเอกไมโทเปนหลกอย และแยกอธบายการผนไมตรและไมจตวาไวตางหาก ทาใหสนนษฐานไดวา รปไมตร ไมจตวา นนาจะมทมาทแตกตางจากรปไมเอกและไมโท ซงเมอคนดในบนทกเรองจนดามณของกรมศลปากร กรมศลปากรไดตงขอสนนษฐานวาเดมในสมยสมเดจพระนารายณมหาราชมรปวรรรณยกตใชเพยงสองรป แตทปรากฎในหนงสอจนดามณเพมเตมการใชรปไมตรและจตวานาจะมาจากการเขยนเพมเตมเอาในภายหลง ดงมปรากฎในบนทกทายเลมของจนดามณฉบบหนงวาไดเพมเตมการผนวรรณยกตตรและจตวาเขาไปเพอใหสมบรณขนจากเดม ในจนดามณฉบบพระเจาบรมโกศจงมตวอยางการผนวรรณยกตครบทกรป (จนดามณ 2512: 148)

ตาราทอธบายการผนรปวรรณยกต เอก โท ตร และจตวา ไปพรอมๆ กน คอ หนงสอภาษาไทยปจจบน เชน หนงสอหลกภาษาไทยของพระยาอปกตศลปสาร และหนงสอลกษณะและการใชภาษาไทย ของ บรรจบ พนธเมธา

3.4 ตวอกษรพเศษ

ตวอกษรพเศษคอตวอกษรอนๆทไมใชพยญชนะ สระ หรอวรรณยกต แตมใชในการเขยนภาษาไทย ซงหากนบรวมตวอกษรตางๆทมกลาวถงในตาราภาษาไทยเลมตางๆ กจะมตวอกษรตอไปน

Page 35: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

26

ทณฑฆาต7 ใชฆาตวอกษรทไมออกเสยง ไมไตค ใชกากบใหเสยงสน “ ฝนทอง, ฟนหน ใชเขยนไวบนฟองมนและพนอ ๏ ฟองมน, ตาไก ใชเขยนไวตนวรรคและตนบรรทด | นฤคหต,

หยาดนาคาง ใชตามภาษาสนสกฤต แทนเสยง ม ใชเขยนไวบนสระอา สระอ สระอ

๛ โคมตร, สด ใชเขยนสดทายและจบเรอง ‘ มสกทนต ใชเขยนบนพนอ ฯ คน, องคนเดยว, ขน

ไปยาลนอย, เปยยาลนอย

ใชสาหรบสนบทสนขอเนอความ

ใชละคาทรจกกนด (กรงเทพ ฯ)

ฯลฯ บละญาณ , ไปยาลใหญ, เปยยาลใหญ

ใชละกลางความ (กลาวถงในหนงสอ ประถม ก กา เชน ก ฯลฯ ฮ) ใชละขอความทอยทาย

o ฟองคณฑ กลาวถงในอกษรนต และพบวามการอางถง “ฟองดณฑ” วาใชแทนตวงอในแมเกอย โดยยกตวอยางทมรปสระอและนฤคหต เชน ก (อานวา กง)

ยามกการ ใชเขยนขางบนในภาษาบาลและสนสกฤตเพอใหรวาเปนอกษรควบกน

ß พนท ใชเขยนไวขางลางตวพยญชนะในภาษาบาลและสนสกฤตเพอใหรวาตวสะกดหรอตวควบ

ตวอกษรพเศษเหลาน หลายตวไมพบใชในการเขยนภาษาปจจบน เชน ยามกการ โคมตร พนท และฟองมน สวนฝนทอง นฤคหต มสกทนต นนในทนถอเปนสวนหนงของตวอกษรอนๆดงทกลาวมาแลวในตอนตน จงไมนบแยกออกมาเปนอกษรพเศษอกตอไป ตวอกษรพเศษทยงใชอยในปจจบน คอ ทณฑฆาต ไมไตค คน และบละญาณ ทณฑฆาต

7 ในจนดามณใช “ฑณฑฆาฏ” ในอกษรนตใช “ทณฑญาฎ” ในมลบทบรรพกจใช “ทณฑฆาฏ” ในหลกภาษาไทย(กาชย ทองหลอ) กลาววาโบราณเรยก “วญฌการ” หากเขยนไวบนอกษรทอยระหวางคา เชน สาสน

Page 36: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

27

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

ยงคงใชในความหมายเดม แต คน ในปจจบนเรยกวาไปยาลนอย ใชเพอละคาทเปนทรกน สวนบละญาณปจจบนเรยกวาไปยาลใหญยงคงใชในความหมายเดม แตในทนจะไมถอไปยาลใหญเปนตวอกษรพเศษ แตใหพจารณาเปนสญลกษณทประกอบดวยสามตวอกษรตามทพมพเขาคอมพวเตอร คอ ฯ ล และ ฯ ดงนน จงเหลอตวอกษรพเศษทใชปกต คอ ฯ สวนตวอกษรพเศษอนๆ แมไมไดใชในภาษาไทยทวไป แตกมกาหนดไวในมาตรฐานชดอกขระภาษาไทยบนคอมพวเตอรดวย ไดแก ๏ Ҝ ๛ ในขณะทบางตวไมมกาหนดไวในมาตรฐานชดอกขระไทย (ฟองคณฑ (o) ฟนหน (“) มสกทนต (‘) ) นอกจากน ในตาราสมยเกาเชน ประถม ก กา อกษรนต มลบทบรรพกจ จะพบวามการใชอกษรพเศษเชน ๚ ๚ะ แตผเขยนไมพบคาอธบายใดใดเกยวกบสญลกษณเหลานในเลม สญลกษณพเศษเหลานอธบายไวในหนงสอหลกภาษาไทยของกาชย ทองหลอ ดงน ๚ องคนค ใชเขยนไวหลงขอความใหญ หรอจบเรองใหญ ๚ะ องคนวสรรชนย ใชเขยนไวขางหลงโคลงแตละบท หรอขอความทสนกระแสในแตละตอน อยางไรกตาม เครองหมายเหลานปจจบนไมนยมใชแลว จงไมนามานบในทน เมอนบรวมกบตว ฤ ฤๅ ฦ ฦๅ ทกลาวถงในตอนตนวาไมนบเขาพวกสระ อกษรพเศษกจะมเพมอก 3 ตว คอ ฤ ฦ และ ๅ

นอกจากน ในการเขยนภาษาไทยปจจบน ยงมการใชตวอกษรพเศษอนๆอก ดงทกลาวไวในหนงสอของกาชย ทองหลอ และในหลกเกณฑการใชเครองหมายวรรคตอนและเครองหมายอน ๆ ของราชบณฑตยสถาน (จานวน 21 เครองหมาย) แตเสวนใหญปนตวอกษรทใชสาหรบภาษาองกฤษอยแลว จงไมจดเปนตวอกษรทตองเพมเตมสาหรบชดอกขระภาษาไทย เครองหมายและการใชเครองหมายเหลาน(ซงคดมาบางสวน) ไดแก

. มหพภาค ใชเพอจบความ

ใชหลงคายอ (พ.ศ.) ใชหลงตวเลขหรออกษรทบอกจานวนขอ (ก. 1.) ใชเปนจดทศนยม (1.25) ใชคนระหวางชวโมงและนาท (10.15 น.) ใชทางคณตศาสตรและวทยาศาสตร

, จลภาค ใชคนจานวนตวเลข (1,000 1,000,000) ใชแยกวลหรออนประโยค

Page 37: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

28

ใชคนรายการตงแต 3 รายการขนไป (มด, หน, แมลง) ; อฒภาค ใชคนประโยคเลกๆ ทมความตอเนองใกลชดกน

ใชแบงประโยค กลมคา ตวเลขทมเครองหมายจลภาคอยแลว เพอใหเหนแยกตอนชดเจน

: ทวภาค, จดค ใชแสดงมาตราสวน อตราสวน (1:20) ใชแทนคา “คอ” ใชหลงคา ดงน ดงตอไปน เพอแจงรายการ

:- วภชภาค ใชหลงคา ดงน ดงตอไปน เพอแจงรายการ (แตละรายการจะขนยอหนาใหม)

- ยตภงค ใชเขยนตอพยางคทายบรรทด ใชแยกพยางคเพอบอกคาอาน ใชในความหมาย “และ” “กบ” (ไทย-จน) ใชขยายความ (ถน-พายพ) ใชในความหมาย “ถง” (จนทร-ศกร) ใชในความหมาย “เปน” (พจนานกรมไทย-องกฤษ) ใชแสดงลาดบรายการ กรณทไมตองการรายการแบบตวเลข ใชเขยนแยกกลม (02-218-4695)

( ) นขลขต, วงเลบ ใชอธบายเพมเตม ใชบอกทมาของขอความ

[ ] วงเลบเหลยม ใชอธบายเพมเตมในอกลกษณะ ใชในทางคณตศาสตร วทยาศาสตร

{ } วงเลบปกกา ใชโยงคาหรอขอความทอยคนละบรรทด ใชในทางคณตศาสตร

? ปรศน ใชสนสดประโยคคาถาม หรอแสดงความสงสย

! อศเจรย ใชหลงคา วล ประโยคทเปนคาอทาน ใชหลงคาเลยนเสยงธรรมชาต (โครม!) ใชในทางคณตศาสตร

“ ” อญประกาศ ใชแสดงขอความทเปนคาพด ใชแสดงขอความคดมาจากทอน

Page 38: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

29

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

ใชเนนความใหเดนชดขน ‘ ’ อญประกาศเดยว ใชซอนในขอความทมเครองหมายอญประกาศอยแลว ๆ ไมยมก ใชซาคา วล หรอประโยค ..... จดไขปลา ใชเพอละขอความยาวๆ

----- ท ฆ ส ญ ญ า , เสนประ

ใชเหมอนจดไขปลา

= เสมอภาค ใชแสดงความเสมอกน

____ สญประกาศ (ขดเสนใต)

ใชขดใตขอความเพอเนน

“ บพสญญา ใชแทนคาหรอขอความทอยบรรทดบน

เครองหมายวรรคตอนเหลานเปนรปตวอกษรเดยวทใชรวมกบภาษาองกฤษได เชน . , ; : เปนตน จะมกเพยงตวไมยมกเทานน ๆ ทใชเฉพาะในภาษาไทย และหากรวมตวเลขไทย ๐ – ๙ และเครองหมายแสดงหนวยเงนบาท ฿ อกษรพเศษในภาษาไทยจงม 24

ตวดงน

ฯ ๆ ๏ | ๛ ๚ ฤ ฦ ๅ ๐ ๑ ๒ ๓ ๔ ๕ ๖ ๗ ๘ ๙ ฿

อนง พระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหวไดทรงพยายามสนบสนนใหมการใชเครองหมายวรรคตอนอยางเปนระบบ ดงปรากฏในพระราชนพนธ “วธใหมสาหรบใชสระและเขยนหนงสอไทย” ในป พ.ศ. 2460 ซงนอกจากจะทรงนาเสนอแนวคดใหมในการเขยนภาษาไทยโดยใหสระอยบรรทดเดยวกบพยญชนะ เปลยนรปของสระผสม และวางตาแหนงสระไวหลงพยญชนะ ฯลฯ แลว ยงทรงเสนอใหมการแบงคา แบงวรรคตอนโดยใชเครองหมายวรรคตอนตามทเจาพระยาพระเสดจสเรนทราบด (ม.ร.ว.เปย มาลากล) ไดอธบายไวในตาราแบบเรยนการแตงหนงสอ แตกไมไดรบการสานตอใหเปนทใชกนแพรหลาย หากมการแบงคาและใชเครองหมายวรรคตอนตางๆ แลว การประมวลผลภาษาไทยดวยคอมพวเตอรกจะงายมากขน และยงอาจชวยใหผเขยนความเรยงภาษาไทยสามารถเรยบเรยงความคดออกมาเปนประโยคไดชดเจนมากขน

Page 39: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

30

3.5 สถตการใชตวอกษรตางๆในภาษาไทย

หลงจากทไดกลาวถงตวอกษรประเภทตางๆ ทใชในภาษาไทยแลว ในสวนนจะนาเสนอสถตการใชตวอกษรตางๆ ในภาษาไทย ซงหาไดโดยการนาขอมลภาษาไทยจากแหลงตางๆ มาแจงแตละตวอกษรแลวใหคอมพวเตอรนบวาแตละตวอกษรมจานวนการใชมากนอยเพยงใด ในทน ไดใชขอมลจากหนงสอพมพกรงเทพธรกจ ขาวจากหนงสอพมพไทยรฐ ขาวจากสานกขาวไทย เรองสน นยาย บทความวชาการ ประมวลกฎหมาย และสนทรพจน เปนจานวนรวมทงสนประมาณ 354 ลานตวอกษร ขอมลรวมตวอกษรทงหมดแสดงในตารางขางลาง

ตารางแสดงจานวนการใชอกษรพยญชนะเรยงตามความถ ร 22,980,559 10.58% ป 6,002,429 2.76% ฉ 485,706 0.22%

น 21,539,571 9.92% จ 5,808,506 2.67% ฒ 234,963 0.11%

ก 15,639,107 7.20% พ 4,029,354 1.86% ฝ 215,652 0.10%

อ 14,043,669 6.47% ข 4,028,758 1.86% ฎ 196,316 0.09%

ง 13,446,596 6.19% ช 3,773,356 1.74% ฏ 147,910 0.07%

ม 11,480,076 5.29% ธ 1,816,470 0.84% ฤ 138,806 0.06%

ย 11,414,497 5.26% ผ 1,732,132 0.80% ฮ 119,534 0.06%

ว 9,370,549 4.32% ศ 1,529,376 0.70% ฑ 106,731 0.05%

ท 8,848,508 4.07% ถ 1,404,048 0.65% ฃ 105,505 0.05%

ด 8,219,261 3.79% ณ 1,365,793 0.63% ฬ 66,704 0.03%

ล 8,098,263 3.73% ซ 1,181,412 0.54% ฆ 55,074 0.03%

ต 7,048,841 3.25% ษ 1,154,037 0.53% ฌ 27,089 0.01%

ห 6,658,952 3.07% ญ 1,133,041 0.52% ฅ 13,107 0.01%

ส 6,652,219 3.06% ภ 975,323 0.45% ฦ 2,628 0.00%

บ 6,467,847 2.98% ฐ 745,057 0.34%

ค 6,148,224 2.83% ฟ 499,872 0.23% รวม217,151,428 100%

Page 40: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

31

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

ตารางแสดงจานวนการใชอกษรไทยตาง ๆ เรยงตามความถ -า 25,209,774 7.12% ข 4,028,758 1.14% - 139,272 0.04%

ร 22,980,559 6.49% ใ- 3,834,242 1.08% ฤ 138,806 0.04%

น 21,539,571 6.08% ช 3,773,356 1.07% ๒ 138,759 0.04%

ก 15,639,107 4.42% - 3,656,069 1.03% ๑ 131,819 0.04%

- 15,567,843 4.39% - 3,655,755 1.03% ฮ 119,534 0.03%

อ 14,043,669 3.96% - 2,919,201 0.82% ๐ 113,603 0.03%

เ- 13,502,777 3.81% - 2,724,773 0.77% ฑ 106,731 0.03%

ง 13,446,596 3.80% - 2,690,261 0.76% ฃ 105,505 0.03%

- 12,088,661 3.41% -ำ 2,562,973 0.72% ๕ 96,032 0.03%

- 11,622,044 3.28% โ- 1,951,275 0.55% ๓ 80,281 0.02%

ม 11,480,076 3.24% ธ 1,816,470 0.51% ฬ 66,704 0.02%

ย 11,414,497 3.22% - 1,772,343 0.50% ๔ 65,882 0.02%

ว 9,370,549 2.65% ผ 1,732,132 0.49% ฆ 55,074 0.02%

- 9,345,532 2.64% ศ 1,529,376 0.43% ๖ 42,917 0.01%

ท 8,848,508 2.50% ถ 1,404,048 0.40% - 40,740 0.01%

ด 8,219,261 2.32% ณ 1,365,793 0.39% ๗ 35,667 0.01%

ล 8,098,263 2.29% ซ 1,181,412 0.33% ๘ 33,296 0.01%

- 7,284,384 2.06% ษ 1,154,037 0.33% ๙ 29,240 0.01%

ต 7,048,841 1.99% ญ 1,133,041 0.32% ฌ 27,089 0.01%

ห 6,658,952 1.88% ภ 975,323 0.28% ฅ 13,107 0.00%

ส 6,652,219 1.88% ฐ 745,057 0.21% - 4,657 0.00%

บ 6,467,847 1.83% ฟ 499,872 0.14% ฦ 2,628 0.00%

-ะ 6,424,503 1.81% ฉ 485,706 0.14% - 172 0.00%

ค 6,148,224 1.74% ๆ 339,092 0.10% ฿ 42 0.00%

ป 6,002,429 1.69% ฒ 234,963 0.07% -ๅ 33 0.00%

จ 5,808,506 1.64% ฝ 215,652 0.06% ๚ 19 0.00%

แ- 4,568,250 1.29% ฎ 196,316 0.06% ๏ 5 0.00%

ไ- 4,255,053 1.20% ฏ 147,910 0.04% ๛ 4 0.00%

พ 4,029,354 1.14% ฯ 142,585 0.04% - 2 0.00%

รวม 354,221,260 100%

Page 41: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

32

ตารางแสดงจานวนการใชอกษรสระและอกษรพเศษเรยงตามความถ -า 25,209,774 18.39% - 2,724,773 1.99% ๖ 42,917 0.03%

- 15,567,843 11.36% - 2,690,261 1.96% - 40,740 0.03%

เ- 13,502,777 9.85% -ำ 2,562,973 1.87% ๗ 35,667 0.03%

- 12,088,661 8.82% โ- 1,951,275 1.42% ๘ 33,296 0.02%

- 11,622,044 8.48% - 1,772,343 1.29% ๙ 29,240 0.02%

- 9,345,532 6.82% ๆ 339,092 0.25% - 4,657 0.00%

- 7,284,384 5.31% ฯ 142,585 0.10% - 172 0.00%

-ะ 6,424,503 4.69% - 139,272 0.10% ฿ 42 0.00%

แ- 4,568,250 3.33% ๒ 138,759 0.10% -ๅ 33 0.00%

ไ- 4,255,053 3.10% ๑ 131,819 0.10% ๚ 19 0.00%

ใ- 3,834,242 2.80% ๐ 113,603 0.08% ๏ 5 0.00%

- 3,656,069 2.67% ๕ 96,032 0.07% ๛ 4 0.00%

- 3,655,755 2.67% ๓ 80,281 0.06% - 2 0.00%

- 2,919,201 2.13% ๔ 65,882 0.05% รวม 137,069,832 100%

ขอมลการใชตวอกษรทแจกแจงนสามารถนามาใชประโยชนในงานบางดานได เชน ในการคาดเดาตวอกษรทไมชดเจนจากการสแกนดวยคอมพวเตอร กสามารถกาหนดใหเลอกตวอกษรทเปนไปไดทใชบอยมากกวา เชน ถาตองเลอกระหวาง ด กบ ค เมอเลอก ด กจะมโอกาสถกมากกวา เปนตน อยางไรกตาม ในการใชงานจรงคงตองพจารณารายละเอยดมากกวาน เชน ตาแหนงของตวอกษรนน ตวอกษรทปรากฏขางหนาขางหลง ขอมลการปรากฏรวมของตวอกษรตางๆ กชวยใหตดสนใจเลอกไดดมากขน นอกจากการประยกตใชทางคอมพวเตอรแลว ประเดนหนงทนาสนใจในทางภาษาคอ ในขณะทเสยง [ร] เปนเสยงทปจจบนผคนมกจะละเลยไมออกเสยงหรอออกเสยงเปน [ล] ไป แตตวอกษร ร กลบเปนตวอกษรพยญชนะทพบใชมากทสดในภาษาเขยน และตวอกษร ล เปนพยญชนะทใชมากเปนลาดบท 11 ดวยจานวนการใชรปเขยนทมากทง ร และ ล อกษรทงสองจงยงคงมหนาทแยกความตางในภาษาเขยนอยมาก แมวาในภาษาพดจะถกละเลยไป

Page 42: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

33

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

4. การประสมอกษร

นอกจากความรวาในภาษาไทยมตวอกษรอะไรบาง สงสาคญทสดของความรเรองอกขรวธคอการรวาจะนาตวอกษรตางๆมาผกตอกนเปนพยางคเปนคาหรอเปนขอความไดอยางไร เราไมสามารถนาตวอกษรอะไรกไดมาเรยงกนเพอใหเปนภาษาไทย เชน “กแรยวะะทเฟดพหฐะกก” ไมใชขอความทสามารถอานได ความรทสาคญในทนคอการนาตวอกษรมาผสมกนเปนพยางคหรอเปนคาในภาษา ซงคาหรอพยางคทผสมไดนอาจเปนแบบทอานออกเสยงไดแตไมสอความอะไร เชน “กาทปมะเรเดน” หรอจะเปนขอความทอานออกเสยงและสอความได เชน “ผมชอบเรยนภาษาไทย” ดงนน การนาตวอกษรตางๆ มาประสมกนนนจงมไดสองระดบ ระดบแรกคอประสมกนขนมาเปนขอความทอานออกเสยงไดในภาษาไทย ระดบทสองคอนอกจากจะอานออกเสยงไดแลวยงสอความหมายได ในระดบทสองนน จาเปนวาขอความทประสมกนขนมานนสามารถแยกออกมาเปนคาตางๆได แตละคามความหมายในภาษา และคาทนามาเรยงตอกนนนเปนไปตามกฎเกณฑทางวากยสมพนธดวย เชน “ผม-ไม-อยาก-ไป-โรงเรยน” นนใชได แต “อยาก-ผม-โรงเรยน-ไป-ไม” นนใชไมได แมวาจะแยกออกมาเปนคาๆไดกตาม ในระดบนจงตองอาศยความรในระดบทมากกวาเรองของอกขรวธ ในทน ผเขยนจะกลาวถงเฉพาะเรองการประสมตวอกษรในระดบแรกคอใหเปนรปพยางคทสามารถออกเสยงไดในภาษาไทย ซงหากพจารณาเบองตน การประสมทใชไดตองประกอบดวยรปตวอกษรทแทนเสยงสระและรปทเปนพยญชนะตนเปนอยางนอย ในหลกภาษาไทยของพระยาอปกตศลปสาร กลาวถงการประสมอกษรวาม 3 วธ คอ ประสม 3 สวน ประสม 4 สวน และประสม 5 สวน โดยอาศยแนวคดวาพยางคในภาษาไทยจะประกอบดวยพยญชนะ สระ และวรรณยกต จงจะออกเสยงเปนพยางคได การประสมทนอยทสดจงมสามสวน คาอธบายของทานจงเปนการจาแนกโดยยดเสยงพยางคเปนสาคญ แตเมอทานอธบายถงการประสม 4 สวน ซงมทงการประสม 4 สวนปกตคอมการเพมเสยงพยญชนะสะกดเขามา และการประสม 4 สวนพเศษซงไมมตวสะกดแตมตวการนตเขามา จงอาจทาใหเกดความสบสนวาเปนการพจารณาเกณฑตามรปตวอกษรเปนหลกหรอเปนการพจารณาตามเสยงเปนหลก ในทน ผเขยนเหนดวยกบพระยาอปกตศลปสารทมองการประสมอกษรโดยพจารณาองคประกอบของเสยงพยางคเปนหลก ทงน หากเราพจารณาโดยยดตวอกษรเปนหลก รปแบบการประสมอกษรจะมความหลากหลายมาก เพราะจะมการประสมรปพยญชนะตนกบรปสระแบบตาง ๆ ไดแก สระหนา สระบน สระลาง หรอสระหลง หรออาจเปนการประสมกบ

Page 43: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

34

สระมากกวาหนงตวอกษร เชน เขา หรออาจเปนการประสมทไมปรากฎตวอกษรสระเลย เชน กด กม กง ดงนน หากเรายดวาอยางนอยเสยงพยางคในภาษาไทยตองประกอบดวยเสยงพยญชนะตนและเสยงสระและเสยงวรรณยกตแลว การประสมอกษรคอการนารปตวอกษรซงใชแทนเสยงดงกลาวมาประกอบกน สวนตวการนตนนแมวาจะเปนสวนทไมออกเสยงกใหถอเปนองคประกอบหนงของการประสมตวอกษรไดดวย การประสมอกษรจงจาแนกไดตามพระยาอปกตศลปสาร ดงน 1. การประสมสามสวน คอจะตองมรปตาง ๆ เพอแทนเสยงพยญชนะตน เสยงสระ และเสยงวรรณยกต เชน กา ก ก กา สวนเสยงสระบางเสยงนนอาจตองใชรปตวอกษรมากกวาหนงตวประกอบกน เชน เกะ เกยะ เกอะ เปนตน หรออาจใชรปตวอกษรพยญชนะอยาง อ แทนเสยงสระ เชน กอ กอ 2. การประสมสสวน คอการประสมทจะตองมรปตาง ๆ เพอแทนเสยงพยญชนะตน เสยงสระ เสยงวรรณยกต และเสยงพยญชนะสะกด เชน กก กาก กก เกก แกก กอก เกก กวก กา ไก ใก เกา หรอบางพยางคกไมปรากฎรปสระใดใด เชน กร กม กน สวนการประสมสสวนอกแบบคอการประสมทไมมสวนตวสะกดแตมตวการนตแทน เชน สห เลห เทห เปนตน การประสมลกษณะนแมวาดจะเกยวของกบรปเขยนทมการใชเครองหมายทณฑฆาต แตหากมองวาตวการนตเปนพยญชนะสะกดทถกกากบไมใหออกเสยง กยงจดไดวาเปนการประสมโดยยดเสยงพยางคเปนหลกได 3. การประสมหาสวน คอการประสมทจะตองมรปตาง ๆ เพอแทนเสยงพยญชนะตน เสยงสระ เสยงพยญชนะสะกด เสยงวรรณยกต และตวการนต เชน ศกด สงข เยาว ไมล มารค อยางไรกตาม การจดประเภทการประสมอกษรในลกษณะนเปนการสรปในภาพรวมวาองคประกอบของอะไรบางทนามารวมกนเปนพยางคได แตไมไดกลาวถงรายละเอยดวามขอจากดในการนาองคประกอบตางๆมารวมกนอยางไรบาง เชน ขา คา ไมใชคาหรอพยางคทเปนไปไดในภาษาไทยเพราะขดกบกฎเกณฑในเรองการผนวรรณยกต หรอ ยรา จะไมพบเปนคาควบกลาในภาษาไทยเพราะไมใชคาทจะอานแบบควบกลาได ดงนน เพอทหากฎเกณฑทางอกขรวธทสมบรณ เราจงตองสนใจดวยวารปแบบของอกษรควบ อกษรนา ในภาษาไทยมอยางไรบาง เกณฑการผนวรรณยกตเปนอยางไร ซงการพจารณาทาไดในสองลกษณะ ลกษณะแรกคอพจารณาวาเปนไปไดทจะอานออกเสยงในภาษาไทยหรอไม หรออกนยหนงคอมขอจากดหรอกฎหามหรอไม ลกษณะทสองคอการพจารณาวาในความเปนจรง มการประสมอกษรในลกษณะนนเกดขนจรงหรอไม ในตอนตอไป เราจะพจารณาเรองอกษรควบ อกษรนา และกฎการผนวรรณยกต นอกจากนจะไดพจารณาเรองของการใชตวการนต

Page 44: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

35

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

อนเปนสวนประกอบหนงในการประสมอกษรดวย แตกอนทจะกลาวถงการผนวรรณยกตนน เราจาเปนตองทาความเขาใจเรองของคาเปนคาตายกอน เพราะเปนเรองพนฐานทจะเกยวของกบการผนวรรณยกต จากนนจงจะกลาวถงเรองอกษรควบ อกษรนา และการใชตวการนต

4.1 คาเปนคาตาย

พระยาอปกตศลปสารอธบายถงความแตกตางระหวางคาเปนและคาตาย8ไววา คาเปน คอคาทมเสยงสระยาว หรอคาทมเสยงพยญชนะสะกดดวยแม กง กน กม เกย เกอว9 สวนคาตายเปนคาทมสระเสยงสน หรอคาทมเสยงพยญชนะสะกดดวยแม กก กด กบ ซงพระยาอปกตศลปสารกลาววา คาตายนนเมอกอนผนวรรณยกตไมได ยกเวนคาตายทเปนอกษรกลาง แตปจจบนคาตายอนๆสามารถผนวรรณยกตไดเหมอนกน หากพจารณาตามคาอธบายน การแยกคาเปนคาตายนนเปนประโยชนตอการอธบายเรองการผนวรรณยกต โดยทแตเดม คาตายคอคาทผนรปวรรณยกตไมได (ยกเวนคาตายทเปนอกษรกลาง) แตปจจบนไดเปลยนไป สามารถใชรปวรรณยกตไดบางแตการผนวรรณยกตระหวางคาเปนและคาตายกยงคงแตกตางจากกน ซงเราสามารถสรปเปนหลกในการพจารณาไดวา เมอคานนสะกดในมาตราแม กก กด กบ จะถอเปนคาตายเสมอไมวาจะเปนสระเสยงสนหรอเสยงยาว สวนคาทสะกดในมาตราแม กง กน กม เกย เกอว จะเปนคาเปนไมวาจะเปนสระเสยงสนหรอเสยงยาว คาทไมมตวสะกดหรอแม ก กา นนจะเปนคาตายเมอเปนสระเสยงสน และจะเปนคาเปนเมอเปนสระเสยงยาว

หลกในการพจารณาคาเปนคาตาย หากคานนสะกดในมาตราแม กก กด กบ คานนเปนคาตาย หากคานนสะกดในมาตราแม กง กน กม เกย เกอว คานนเปนคาเปน หากคานนไมมตวสะกด ถาเปนสระเสยงสน คานนเปนคาตาย แตถาเปนสระเสยงยาว คานนเปนคาเปน

8 ความจรงเปนเรองระดบพยางคมากกวาคา จงนาจะเรยกพยางคเปนพยางคตาย แตในทนจะเรยกคาเปนคาตายตามหนงสอหลกภาษาไทยทผานมา เพยงแตใหผอานตระหนกวาลกษณะคาเปนคาตายทกลาวในทนคอลกษณะการออกเสยงของแตละพยางคซงจะไปสมพนธกบเรองวรรณยกตพยางคนนๆ 9 ดตวสะกดในมาตราแมตางๆ ในตารางมาตราสะกด หวขอ 3.1 ตวอกษรพยญชนะ

Page 45: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

36

4.2 การผนวรรณยกต

ในตาราภาษาไทยทศกษาจะกลาวถงการผนวรรณยกตไวทกเลม แตในตารายคแรก เชน จนดามณ มลบทบรรพกจ แสดงการผนวรรณยกตโดยใชรปสามญ เอก และโท เปนหลก รปวรรณยกตตรและจตวา เนองจากประดษฐขนในภายหลงจงไมมการกลาวถงในตาราทกเลม ตาราทกลาวถงการผนวรรณยกตไวโดยละเอยดและเปนระบบทชดเจน คอ หลกภาษาไทยของพระยาอปกตศลปสาร ในทนจงจะยดเอาคาอธบายของพระยาอปกตศลปสารเปนหลก แตอยางไรกตาม มขอนาสงเกตวา คาอธบายของพระยาอปกตศลปสารนนมสวนทไมเหมอนกบตาราไวยากรณแตเดม เชน ในมลบทบรรพกจ กลาววา อกษรสงคาตาย อกษรกลางคาตาย และอกษรตาคาตายไมสามารถผนดวยไมเอกไมโทได แตของพระยาอปกตศลปสาร อกษรสงคาตายและอกษรกลางคาตายสามารถผนรปไมโทได เชน ขะ กะ สวนอกษรตาคาตายสามารถใชไมเอกหรอไมโทไดขนอยกบวาเปนสระสนหรอยาว เชน คะ คาก คาตายในปจจบนจงสามารถผนวรรณยกตได รายละเอยดของการผนวรรณยกตในภาษาไทยปจจบนเปนดงน อกษรกลางคาเปนจะเปนตนแบบของการผนวรรณยกตทครบทงหาเสยงโดยทมเสยงวรรณยกตตรงกบรปวรรณยกต สวนอกษรกลางคาตายนนไมสามารถผนวรรณยกตไดครบทงหาเสยง อกษรกลางคาตายผนไดสเสยง คอ เสยงเอก โท ตร จตวา โดยมเสยงตรงกบรปอยสามเสยงคอเสยงโท ตร และจตวา สวนรปสามญนนแทนเสยงเอก

สามญ เอก โท ตร จตวา อกษรกลาง คาเปน กา กา กา กา กา อกษรกลาง คาตาย - กะ กะ กะ กะ

อกษรสงคาเปนนนผนไดเพยงสามเสยง โดยมรปวรรณยกตตรงตามเสยงสองรป คอ รปไมเอกและไมโท สวนรปสามญจะเปนเสยงจตวา สวนอกษรสงคาตายผนไดเพยงสองเสยงคอเสยงเอกและเสยงโท โดยใชรปสามญและรปไมโทตามลาดบ

สามญ เอก โท ตร จตวา อกษรสง คาเปน - ขา ขา - ขา อกษรสง คาตาย - ขาก ขาก - -

Page 46: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

37

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

อกษรตาคาเปนนน ผนไดสามเสยงคอเสยงสามญ เสยงโท และเสยงตร โดยใชรปสามญ ไมเอก และไมโทตามลาดบ สวนอกษรตาคาตายผนไดสามเสยงคอเสยงโท เสยงตร และเสยงจตวา แตมการใชรปทตางกนระหวางสระสนและสระยาว โดยสระสนจะใชรปไมเอก สามญ และไมจตวาตามลาดบ สวนสระยาวจะใชรปสามญ ไมโท และไมจตวา ตามลาดบ

สามญ เอก โท ตร จตวา อกษรตา คาเปน คา - คา คา -

อกษรตา คาตาย สระสน - - คะ คะ คะ สระยาว - - คาก คาก คาก

ในอกษรตาน มลกษณะพเศษประการหนงคอ สามารถแยกออกเปนสองกลมเพอประโยชนในการอธบายเรองการผนวรรณยกตได คอ อกษรตาเดยวและตาค อกษรตาคคออกษรตาทมอกษรสงเปนเสยงค ม 14 ตว ไดแก ค ฅ ฆ (คกบ ข ฃ) ช ฌ (คกบ ฉ) ซ (คกบ ศ ษ ส) ฑ ฒ ท ธ (คกบ ฐ ถ) พ ภ (คกบ ผ) ฟ (คกบ ฝ) ฮ (คกบ ห) อกษรตาเดยวคออกษรตาทเหลออก 10 ตว ไดแก ง ญ ณ น ม ย ร ล ว ฬ อกษรตาคคาเปนสามารถผนรวมกบอกษรสงใหครบทงหาเสยงได สวนอกษรตาคคาตายซงผนไดสามเสยงคอเสยงโท ตร และจตวา หากผนรวมกบอกษรสงจะผนไดเพมอกหนงเสยงคอเสยงเอกทงสระสนและสระยาว

สามญ เอก โท ตร จตวา อกษรตาค คาเปน คา

(ขา) คา (ขา)

คา (ขา)

คาตาย สระสน - (ขะ)

คะ (ขะ)

คะ คะ

สระยาว - (ขาก)

คาก (ขาก)

คาก คาก

สวนอกษรตาเดยวนน แมไมมอกษรสงทเปนเสยงเดยวกนค แตสามารถผนเสยงวรรณยกตเพมได โดยใชอกษรนาชวยซงอาจเปนอกษรสงนาหรออกษรกลางนากได อกษรตาเดยวคาเปน เมอใชอกษรสงหรออกษรกลางนา จะทาใหผนไดครบหาเสยง สวนอกษรตาเดยวคาตายทงสระสนสระยาวนน สามารถผนไดเพมอกหนงเสยงคอเสยงเอกเมอใชอกษรสงหรออกษรกลางนา ดงน

Page 47: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

38

สามญ เอก โท ตร จตวา อกษรตาเดยว คาเปน

สงนา งา

หงา งา หงา

งา หงา

กลางนา อยา อยา อยา อยา อยา อกษรตาเดยว คาตาย สระสน

สงนา -

หงะ งะ หงะ

งะ งะ

กลางนา - อยะ อยะ อยะ อยะ สระยาว

สงนา -

หงาก งาก หงาก

งาก งาก

กลางนา - อยาก อยาก อยาก อยาก

เมอรวมการผนวรรณยกตของอกษรทงสามหมหรอทเรยกวาไตรยางศ จะไดภาพสรปของการผนวรรณยกต ดงในตารางสรปขางลาง ดงนน การใชรปวรรณยกตนนมกฎเกณฑทแนนอน สามารถใชบอกไดวาการเขยนแบบใดทไมถกตามอกขรวธภาษาไทย เชน ขา คา คาก เปนการเขยนทไมถกตามอกขรวธและไมสามารถออกเสยงได ผสนใจใชภาษาไทยใหถกตองตามอกขรวธจงควรเขาใจและแยกแยะความแตกตางระหวางคาเปน คาตาย ความสนยาวของสระ และอกษรสามหม กลาวคอ ตองสามารถแยกสวนของการประสมอกษรทเกดขนในคานนๆ พรอมทงตรวจสอบวาองคประกอบเหลานนเปนองคประกอบทเปนไปไดหรอไม ดวยวธการน เราจงสามารถสอนคอมพวเตอรใหตรวจสอบคานนๆวาถกตองตามอกขรวธหรอไม โดยแยกพยญชนะตนออกมา แยกรปสระและหาวาเปนรปแทนสระเสยงสนหรอเสยงยาว พยญชนะสะกดอยในมาตราใด ซงทาใหสรปไดวาคานนเปนคาเปนหรอคาตาย จากนนพจารณารปวรรณยกตทใช กจะรไดทนทวาคานนใชถกตองตามอกขรวธหรอไม เชน คาก พยญชนะตนเปนอกษรตาค รปสระอาแทนสระเสยงยาว แตสะกดดวยมาตราแมกกจงเปนอกษรตาค คาตาย สระยาว ซงไมสามารถใชรปไมเอกได คาวา คาก นจงไมถกตองตามอกขรวธภาษาไทย หลกในการพจารณาเสยงวรรณยกตในภาษาไทยจงสรปเปนตารางและขนตอนวธดงตอไปน

Page 48: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

39

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

ตารางสรปการผนวรรณยกต สามญ เอก โท ตร จตวา อกษรกลาง คาเปน กา กา กา กา กา คาตาย - กะ กะ กะ กะ อกษรสง คาเปน - ขา ขา - ขา คาตาย - ขาก ขาก - - อกษรตาค คาเปน คา

(ขา) คา (ขา)

คา (ขา)

คาตาย สระสน - (ขะ)

คะ (ขะ)

คะ คะ

สระยาว - (ขาก)

คาก (ขาก)

คาก คาก

อกษรตาเดยว คาเปน สงนา

งา หงา

งา หงา

งา หงา

กลางนา อยา อยา อยา อยา อยา คาตาย สระสน

สงนา -

หงะ งะ หงะ

งะ งะ

กลางนา - อยะ อยะ อยะ อยะ สระยาว

สงนา -

หงาก งาก หงาก

งาก งาก

กลางนา - อยาก อยาก อยาก อยาก

ขนตอนวธสาหรบพจารณาเสยงวรรณยกตในภาษาไทย ก) หากพยญชนะตนเปนอกษรกลาง ('กจดตฎฏบปอ') 1. หากเปนคาเปน 1.1 กรณมรปวรรณยกตสามญ เสยงเปนเสยงสามญ (กาย) 1.2 กรณมรปวรรณยกตเอก เสยงเปนเสยงเอก (กาย) 1.3 กรณมรปวรรณยกตโท เสยงเปนเสยงโท(กาย) 1.4 กรณมรปวรรณยกตตร เสยงเปนเสยงตร (กาย) 1.5 กรณมรปวรรณยกตจตวา เสยงเปนเสยงจตวา (กาย)

Page 49: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

40

2. แตหากเปนคาตาย 2.1 กรณมรปวรรณยกตสามญ เสยงเปนเสยงเอก (กาก) 2.2 กรณมรปวรรณยกตเอก เปนคาทผดหลกไวยากรณ (*กาก) 2.3 กรณมรปวรรณยกตโท เสยงเปนเสยงโท (กาก) 2.4 กรณมรปวรรณยกตตร เสยงเปนเสยงตร (กาก) 2.5 กรณมรปวรรณยกตจตวา เสยงเปนเสยงจตวา (กาก) ข) แตหากพยญชนะตนเปนอกษรสง ( 'ขฃฉฐถผฝสศษห' ) 1. หากเปนคาเปน 1.1 กรณมรปวรรณยกตสามญ เสยงเปนเสยงจตวา (ขาย) 1.2 กรณมรปวรรณยกตเอก เสยงเปนเสยงเอก (ขาย) 1.3 กรณมรปวรรณยกตโท เสยงเปนเสยงโท (ขาย) 1.4 กรณมรปวรรณยกตตร เปนคาทผดหลกไวยากรณ (*ขาย) 1.5 กรณมรปวรรณยกตจตวา เปนคาทผดหลกไวยากรณ (*ขาย) 2. แตหากเปนคาตาย 2.1 กรณมรปวรรณยกตสามญ เสยงเปนเสยงเอก (ขาก) 2.2 กรณมรปวรรณยกตเอก เปนคาทผดหลกไวยากรณ (*ขาก) 2.3 กรณมรปวรรณยกตโท เสยงเปนเสยงโท (ขาก) 2.4 กรณมรปวรรณยกตตร เปนคาทผดหลกไวยากรณ (*ขาก) 2.5 กรณมรปวรรณยกตจตวา เปนคาทผดหลกไวยากรณ (*ขาก) ค) แตหากพยญชนะตนเปนอกษรตาเดยว ( 'งญณนมยรลวฬ') 1. หากนาดวยอกษรสง ( 'ขฃฉฐถผฝสศษห') 1.1 หากเปนคาเปน 1.1.1 กรณมรปวรรณยกตสามญ เสยงเปนเสยงจตวา (ขนาน) 1.1.2 กรณมรปวรรณยกตเอก เสยงเปนเสยงเอก (ขนาน) 1.1.3 กรณมรปวรรณยกตโท เสยงเปนเสยงโท (ขนาน) 1.1.4 กรณมรปวรรณยกตตร เปนคาทผดหลกไวยากรณ (*ขนาน) 1.1.5 กรณมรปวรรณยกตจตวา เปนคาทผดหลกไวยากรณ (*ขนาน) 1.2 แตหากเปนคาตาย 1.2.1 กรณมรปวรรณยกตสามญ เสยงเปนเสยงเอก (ขนาด) 1.2.2 กรณมรปวรรณยกตเอก เปนคาทผดหลกไวยากรณ (*ขนาด) 1.2.3 กรณมรปวรรณยกตโท เสยงเปนเสยงโท (ขนาด)

Page 50: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

41

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

1.2.4 กรณมรปวรรณยกตตร เปนคาทผดหลกไวยากรณ (*ขนาด) 1.2.5 กรณมรปวรรณยกตจตวา เปนคาทผดหลกไวยากรณ (*ขนาด) 2. แตหากนาดวยอกษรกลาง ('กจดตฎฏบปอ') 2.1 หากเปนคาเปน 2.1.1 กรณมรปวรรณยกตสามญ เสยงเปนเสยงสามญ (กวา) 2.1.2 กรณมรปวรรณยกตเอก เสยงเปนเสยงเอก (กวา) 2.1.3 กรณมรปวรรณยกตโท เสยงเปนเสยงโท (กวา) 2.1.4 กรณมรปวรรณยกตตร เสยงเปนเสยงตร (กวา) 2.1.5 กรณมรปวรรณยกตจตวา เสยงเปนเสยงจตวา (กวา) 2.2 แตหากเปนคาตาย 2.2.1 กรณมรปวรรณยกตสามญ เสยงเปนเสยงเอก (กวก) 2.2.2 กรณมรปวรรณยกตเอก เปนคาทผดหลกไวยากรณ (*กวก) 2.2.3 กรณมรปวรรณยกตโท เสยงเปนเสยงโท (กวก) 2.2.4 กรณมรปวรรณยกตตร เสยงเปนเสยงตร (กวก) 2.2.5 กรณมรปวรรณยกตจตวา เสยงเปนเสยงจตวา (กวก) ง) แตหากพยญชนะตนเปนอกษรตาค หรอตาเดยวโดยไมมอกษรนา ('คฅฆชฌซฑ ฒทธพภฟฮงญณนมยรลวฬ') 1. หากเปนคาเปน 1.1 กรณมรปวรรณยกตสามญ เสยงเปนเสยงสามญ (คา) 1.2 กรณมรปวรรณยกตเอก เสยงเปนเสยงโท (คา) 1.3 กรณมรปวรรณยกตโท เสยงเปนเสยงตร (คา) 1.4 กรณมรปวรรณยกตตร เปนคาทผดหลกไวยากรณ (*คา) 1.5 กรณมรปวรรณยกตจตวา เปนคาทผดหลกไวยากรณ (*คา) 2. แตหากเปนคาตาย 2.1 หากเปนคาสระเสยงยาว 2.1.1 กรณมรปวรรณยกตสามญ เสยงเปนเสยงโท (คาก) 2.1.2 กรณมรปวรรณยกตเอก เปนคาทผดหลกไวยากรณ (*คาก) 2.1.3 กรณมรปวรรณยกตโท เสยงเปนเสยงตร (คาก) 2.1.4 กรณมรปวรรณยกตตร เปนคาทผดหลกไวยากรณ (*คาก) 2.1.5 กรณมรปวรรณยกตจตวา เสยงเปนเสยงจตวา (คาก) 2.2 แตหากเปนคาสระเสยงสน

Page 51: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

42

2.2.1 กรณมรปวรรณยกตสามญ เสยงเปนเสยงตร (คะ) 2.2.2 กรณมรปวรรณยกตเอก เสยงเปนเสยงโท (คะ) 2.2.3 กรณมรปวรรณยกตโท เปนคาทผดหลกไวยากรณ (*คะ) 2.2.4 กรณมรปวรรณยกตตร เปนคาทผดหลกไวยากรณ (*คะ) 2.2.5 กรณมรปวรรณยกตจตวา เสยงเปนเสยงจตวา (คะ)

ในสวนของการผนวรรณยกตของอกษรตาเดยวโดยมอกษรกลางนาหรออกษรสงนานน การออกเสยงอกษรนาอาจไมออกเสยง เชน ในกรณ ใช อ หรอ ห นา ทกลาวมาแลว หรออานแบบอกษรนา เชน ขงา [ขะ-หงา] ขงา [ขะ-หงา] ขงา [ขะ-หงา] หรออานแบบควบกลา เชน กรา กรา กรา กรา กรา ดงจะไดกลาวในตอนตอไป ซงการอานแบบอกษรนาน อาจจะทาใหการออกเสยงวรรณยกตตางไปจากปกตดงแสดงในตารางขางบน เชน ขนน ข เปนอกษรสงนาพยางคเปน ทาให นน มเสยงวรรณยกตเปนเสยงจตวา [นน] (กรณ ค.1.1.1) กนก ก เปนอกษรกลางนาพยางคตาย ทาใหพยางค นก มเสยงวรรณยกตเปนเสยงเอก [หนก] (กรณ ค.2.2.1) แตในบางคา เชน กนษฐา อกษรกลางนาพยางคตายเชนกน แต นษ ยงคงอานแบบปกตเปน [นด] ไมใช [หนด] แบบตวอยางทแลว กรณน คงตองจดเปนขอยกเวนเปนรายคาไป

นอกจากน มขอนาสงเกตเพมเตมวาพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ.๒๕๔๒ ไดเพมคาบางคาซงดเหมอนขดกบหลกการผนวรรณยกตทกลาวมา เชน คาวา งอกแงก แนบ คาเหลานมพยางคทขนดวยอกษรตาเปนคาตายมรปสระยาวและรปวรรณยกตเอก ซงควรเปนคาทผดอกขรวธไทย (กรณ ง.2.1.2) แตหากเปลยนเปนสระสน เชน งก (กรณ ง.2.2.2) แบบนจงจะถกตามหลกอกขรวธ นตยา กาญจนะวรรณ (2548) อธบายเรองนวา เนองจากคาอยาง งอกแงก เปนคาทออกเสยงสนจงเทยบไดกบกรณคาวา งก พรอมทงยกตวอยางคากลมหนงทเมอกอนเคยเขยนดวยไมไตค แตปจจบนเปลยนเปนเขยนโดยไมใชไมไตคกากบ เชน เตน เขมน แกน แมน แนน แวน แกวน แปรน รอน วอน ฯลฯ (โปรแกรมคอมพวเตอรอยาง Microsoft Word กไมยอมใหพมพไมไตคพรอมกบรปวรรณยกต) คาวา งอกแงก จงเขยนเชนนโดยไมผดอกขรวธ และคาอนในพจนานกรมราชบณฑตยสถานทเขาหลกน เชน คาวา แซบ กควรเขยนเปน แซบ ไดดวย (นตยา กาญจนะวรรณ 2548:1053) อยางไรกตาม กรณเชนนจะเปนกรณทอาจสรางความสบสนแกผเรยนภาษาไทยและแกคอมพวเตอรได เพราะถายดตามรปเขยน คาวา งอกแงก กควรจะผดอกขรวธ และคาวา แกน ถงไมผดอกขรวธแตกควรออกเสยงยาว แตหากพจารณาวารปสระยาวทเหนแทจรงเปนสระสนทควรมไมไตคอย และหลกการผนวรรณยกตทกลาวมาขางตนกยงใชอธบายไดโดยตองพจารณาทเสยงสระไมใชรปสระ และในความสมพนธระหวางรปสระและเสยงสระ กอาจตองเพมวารป เ- แ- -อ และ เ- (ทมพยญชนะ

Page 52: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

43

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

สะกด) ทเหนรวมกบรปวรรณยกตนอกจากแทนเสยงยาวตามปกตแลว ในบางครงอาจแทนเสยงสน เ-ะ แ-ะ เ-าะ เ-อะ กได ขอสงเกตน พศศร กมลลเวช (2544:60) กไดกลาวไวในเรองการผนวรรณยกตเชนกนและไดตงขอสรปวา

อกษรตาคาตายมไมเอก เปนคาประสมสระเสยงสน อกษรตาคาตายมไมโท เปนคาประสมสระเสยงยาว กรณแรกนอกจากใชไดกบคาทมรปสระสน เชน งก คะ ยงใชกบคาทไมปรากฏรปสระ

สน เชน ลอกแลก แซบ เลกลก ไดดวย เพราะถาเทยบ คะ (เสยงโท) มาจากการเตมไมเอกให คะ (เสยงตร) ลอกแลก (เสยงโท) กมาจากการเตมไมเอกใหกบ ลอกแลก (เสยงจตวา) ดงนน คาอยาง ลอกแลก จงไมผดอกขรวธเพราะแทจรงมไมไตคทละไป ซงควรเปนรปทถกตองมากกวา ลอกแลก เพราะถาเขยนแบบหลงกควรจะออกเสยงเปนสระยาว ดงนน ถาพบคาทเปนอกษรตาคาตายและมรปวรรณยกตเอกกสรปไดวาคานนมสระเสยงสน สวนกรณทสองเปนกรณตรงขาม คอ ถาพบคาทเปนอกษรตาคาตายและมรปวรรณยกตโทกสรปไดวาคานนออกเสยงสระยาวเสมอ เชน โนต เชต แวก สาหรบกรณทเปนคาเปนมพยญชนะสะกดอนๆ อาจเปนเสยงยาวหรอเสยงสนกไดขนอยกบคานนเอง เชน แยง (เสยงยาว) แชง (เสยงสน) คาทเปนเสยงสนนนควรมการกากบไมไตค แตเมอมการเปลยนรปแบบการเขยนโดยตดไมไตคเมอมรปวรรณยกตจงเปนปญหาดงกลาว หากจะกลบไปใชไมไตคกากบเสยงสนเหมอนเดมไดกจะทาใหอกขรวธไทยมความงามและมขอยกเวนนอยลง

4.3 อกษรควบ

อกษรควบเกยวของโดยตรงกบเสยงพยญชนะตนในภาษาไทย เนองจากภาษาไทยสามารถออกเสยงพยญชนะตนสองตวควบไปดวยกนได เชน ใคร กลา กวา ซงเขยนแทนดวยตวอกษรพยญชนะสองตวจงเรยกวาเปนอกษรควบ (ในจนดามณเรยกการควบกลาอกษรนวา โวหารโลกย) ตาราอกษรประโยคเปนตาราทกลาวถงเรองอกษรควบโดยเฉพาะ โดยกลาววาเปนกรณท “สองอกษรรวมสะระกนเปนคาเดยว” และตวอกษรทนามาควบไดมสามตว คอ ร ล ว10 หรอเรยกวาเปนตวประโยคสาหรบนามาควบกบตวอกษรทควรจะควบ คาถามทตามมากคอ ตวอกษรทควบกบ ร ล ว ไดนนมอะไรบาง แตกตางกนหรอไมอยางไร

10

กาชย ทองหลอ ให ห เปนอกษรควบอกหนงตว เพราะมองอกษรควบทเปนตวสะกดดวย เชน ในคา พรหม หม เปนพยญชนะทควบกน

Page 53: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

44

ในอกษรประโยคกลาววา ในหมอกษรสง 11 ตว มยกเวน ห ตวเดยวทประโยคไมได แตเมอยกเวนตวทซากนและตวทไมไดใช (ฃ ฐ ฝ ศ ษ) จะเหลอตวทประโยคไดเพยง 5 ตว คอ ข ฉ ถ ผ ส สวนอกษรกลาง 9 ตว ทประโยคไมไดม 5 ตว ไดแก ฎ ฏ ด บ อ ทสามารถประโยคไดคอ ก จ ต ป ในอกษรตา 24 ตว ทสามารถประโยคไดมเพยง 4 ตว ไดแก ค ซ ท พ แตตว ซ นนไมมทใช นอกจากนในอกษรประโยคยงไดแจกแจงพยางคและคาทมในภาษาไทยทไดจากการประโยค ร ล ว กบตวอกษรสง กลาง ตา ทสามารถประโยคหรอควบได ตวอยางเชน ตว ก ควบกบ ร ในแมกกมใชอย 10 คา ไดแก นากรก ลงกราก ดงกรก เสยงกรก ดงแกรก โกรกกราก กรอกยา ไสกรอก จกเกรยก เอกเกรก เปนตน ในทน รายการคาทงหมดทกลาวไวในอกษรประโยคอาจเปนประโยชนสาหรบใชเปนรายการตรวจสอบวาคาทใชทเขยนขนมานนอยในรายการนหรอไม แตหากเราสามารถสรปไดวา ตวอกษรอะไรทสามารถควบกบ ร ล ว ได กเพยงพอทจะสรปเปนกฎทางอกขรวธของอกษรควบ ซงหากสรปตามคากลาวในตาราอกษรประโยค พยญชนะทสามารถควบหรอประโยคกบ ร ล ว ไดมดงน

o อกษรสง : ข ฉ ถ ผ ส

o อกษรกลาง : ก จ ต ป o อกษรตา : ค ท พ

ประเดนทนาสนใจตอไปคอ ตวอกษรเหลานยงสามารถควบไดกบ ร ล ว ในคาไทยปจจบนหรอไม ซงจากการนาขอมลในพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน ป พ.ศ. ๒๕๒๕ มาแจกแจงหาอกษรควบเหลาน พบวามการใชตวอกษรเพอควบกบ ร ล ว แตกตางไป คอ ฉ ถ ไมพบวาควบกบอกษรใดใดในปจจบน และมตวอกษร ด บ ทสามารถควบกบ ร ไดในปจจบน ดงแสดงในตารางขางลาง ซงแยกเปน ควบแท ควบไมแท และ คาเกา ควบแทคอคาทมการอานออกเสยงอกษรควบกลา ควบไมแทคอไมมการอานออกเสยงควบกลานน สวนโบราณคอคาทอานแบบควบกลาแตปจจบนไมใชแลว คาทมเครองหมาย * คอคาทกลาวถงในตาราอกษรประโยค วาเปนอกษรควบดวย ผเขยนจงนามาแสดงไวในสวนนดวย พระยาอปกตศลปสารไดยกตวอยางอกษรควบไมแท เชน จ ควบกบ ร (จรง) ซ หรอ ส ควบกบ ร (ไซร สรง) ท ควบกบ ร (ทรง) เปนตน ขอมลนจาเปนสาหรบการอานออกเสยงใหถกตองเนองจากคาเหลานจะไมอานออกเสยงทควบจะออกเสยงเฉพาะตวหนา เชน จรง ออกเสยงวา [จง] ไซร ออกเสยงวา [ไซ] และในกรณของ ท ควบกบ ร จะไมออกเสยง [ท] หรอ [ทร] แตออกเสยงเปน [ซ] คาถามทนาสนใจในเรองน คอ มพยญชนะอะไรบางทเปนอกษรควบไมแท และในพยญชนะเหลานจะเปนอกษรควบไมแทเสมอไปหรอไม

Page 54: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

45

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

ตารางการใชอกษรควบ ร ล ว จากขอมลคาในพจนานกรมราชบณฑตยสถาน ควบแท ควบไมแท คาเกา ร ก (กราบ), ข (ขรว), ค (คร), ต (ตรา),

ป (ปรบ), พ (พระ), บ (บรอนซ), ด (ไฮดรา), ท (ทรอมโบน)

จ (จรง), ซ (ไซร), ท (ทราย), ศ (ศร), ส (สราง)

จ (จรวจ), ช (ชรอกชรง), ท (ทดโทรห)

ล ก (กลา), ข (ขลง), ค (คลง), บ (บลอก), ป (ปลา), ผ (ผลบ), พ (พลาย)

ต (*ตลนตลาน), ท (*ทลาย)

ว ก (กวาง), ข (ขวา), ค (ควา) ต (*สตวน), ป (*ปวะหลา) ท (*ทวช), ว (*พวงสงกา)

สาหรบคาถามแรกนน กาชย ทองหลอกลาววาอกษรทควบกบ ร แลวเปนอกษรควบไมแทม จ ซ ศ ส ยกเวนคาวา สระ ซงมทงแบบทสามารถออกเสยงควบแท [สระ] เชน สระกอ สระทอน สระพรง สระอาด เปนตน และทออกเสยงควบไมแท [สะ] เชน สระนา และทออกเสยงเปนอกษรนา [สะหระ] เชน สระอา (กาชย ทองหลอ 2545:82) ในทน ผเขยนคาดวาการอานแบบออกเสยงควบแทของ สระ นนอาจไมมอยในภาษาไทยปจจบนแลว ทนาสนใจคอการท สระ สามารถอานไดทงแบบอกษรควบไมแทและอกษรนา ซงมสาเหตมาจากการทเปนคาพองรป การทจะรวาควรอานแบบไหน ตองอาศยบรบทเพอดความหมายในบรบทนนวาควรเปนคาไหน สวน ทร นนตางออกไป เพราะนอกจากจะไมอานควบกลาแลว เสยงยงเปลยนไปเปน [ซ] สวนคาถามทสองวา จร ซร ศร สร ทร นนจะอานแบบอกษรควบไมแทเสมอไปหรอไม กพบวามเพยง ทร เทานนทอานแบบควบกลาโดยเฉพาะในคายมจากภาษาองกฤษ และอานเปน [ซ] ในคาไทยจานวนหนงซง กาชย ทองหลอ วามจานวนจากด ไดแก ทรวดทรง ทรง ทราบ ทราม ทราย ทรดโทรม อนทร มทร อนทรย เทรด นนทร พทรา ทรวง ไทร ทรพย แทรก โทรมนสย ฉะเชงเทรา สวน จร ซร ศร สร นนไมพบวามการอานควบกลาในคาปจจบน

นอกจากอกษรควบทเปนพยญชนะตนแลว บางตารายงกลาวถงอกษรควบในพยญชนะสะกดดวย เชน ในหลกภาษาไทยของกาชย ทองหลอ กลาววา ร สามารถเรยงไวหนาตวอกษรทมาควบดวยได เชน มารค สามารถ และสามารถควบกบอกษรอนเปนตวสะกดได เชน จตร บตร เนตร อคร สมทร เปนตน ซงเมอมรปสระมากากบเพมกจะออกเสยงเปนทงตวสะกดและตวพยญชนะตนดวย เชน บตร อานวา [บด – ตร] (กาชย ทองหลอ 2545:81) ตวอกษรควบทเปนพยญชนะสะกดน กาชย ทองหลอวามใชเพยง 5 ตว คอ กร คร

Page 55: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

46

ตร ทร และ ปร โดยท ปร มใชเพยงคาเดยว คอ กอปร กาชย ทองหลอ ยงกลาวถงอกษรควบในตวสะกดนวารวมถงคาทม ร หรอ ห ควบอยหนาพยญชนะอน ไดแก มรรค ตรรก มารค อรรฆ อรรจน วรรช บรรณ มรรตยะ อรรถ มรรทนะ อรรธ ทรรป สรรพ ครรภ ธรรม ทรรศนะ วรรษ พรหม พราหมณ พรหมจาร พระยาอปกตศลปสารกจดใหกรณเชนนเปนอกษรควบททาหนาทเปนตวสะกดเหมอนกน เพราะมทมาจากอกษรควบในภาษาสนสกฤตเหมอน รถ รค หม (ธรม, นารถ, มารค, พรหม) ซงเมอไทยรบมาเสยง ร และ ห หายไปในภาษาไทย จงเปนอกษรควบแบบไมแท ในทนผเขยนไมแนใจวา ยงควรจดกรณของ พยญชนะ+รร+พยญชนะ (กรรม, มรรค) เปนอกษรควบ หรอควรจะมอง รร เปนรปแทนเสยงสระอะทมพยญชนะทายเปนเสยงตวสะกดมากกวา ดงทไดแจกแจงไวในเรองรปสระ แตดเหมอนวาความเปนอกษรควบของ รร นนจะมทมาจากภาษาสนสกฤตมากกวาทจะเปนอกขรวธของไทยเอง ดงนน ในทนจงขอไมแจงเปนอกษรควบ อกษรควบทเปนตวสะกดตามทกลาวมาจงม กร คร ตร ทร ปร รค และ หม เมอพยางคทมอกษรควบเปนพยญชนะสะกดนสมาสกบคาอน กจะอานอกษรควบในพยางคถดไปดวย เชน จกรวาล อาน [จก-กระ-วาน], จนทรคต อาน [จน-ทระ-คะ-ต], อนทรวงศ อาน [อน-ทระ-วง]11

อยางไรกตาม จากการตรวจสอบขอมลคาในพจนานกรมราชบณฑตยสถานปพ.ศ.๒๕๒๕ พบวา มการใชอกษรควบมากกวา 7 ตวทกลาวมา คอม รถ รท เพมเขามา ในกลมของพยญชนะสะกดทเปนอกษรควบน อาจจดเปน 2 กลมได คอ ควบแท และควบไมแท ในกลมควบแทนน แมเมอเปนพยางคเดยวๆ อาจจะไมออกเสยงควบกตาม แตเมอมพยางคอนตามทาย อกษรควบนนจะออกเสยงควบกลาในพยางคถดไป เชน จกรวาล [จก-กระ-วาน], อนทรวงศ [อน-ทระ-วง], เกษตรกร [กะ-เสด-ตระ-กอน] เปนตน สวนในกลมควบไมแทนน แมมพยางคตามหลงกไมออกเสยงควบกลาเปนพยญชนะ เชน เพชรหง [เพด-ชะ-หง], บรพบท [บบ-พะ-บท] (อาน [บ-ระ-พะ-บด] กได) เพราะพยญชนะทควบนนไมสามารถออกเสยงควบกลาไดในภาษาไทย กลมนไดแก -หม, -รค, -รถ, -รท, -รพ, -ชร

11

กรณเชน จนทร- อนทร- แม ทร ไมไดทาหนาทเปนพยญชนะสะกดของพยางคแรกเพราะม น เปนพยญชนะสะกดแลว แตกนาจะถอเปนสวนหนงของพยางคดวย เพยงแตภาษาไทยเราไมสามารถออกเสยงพยญชนะสะกดมากกวาหนงเสยงพรอมกน เมอใชเปนคาเดยว จงมการใชเครองหมายทณฑฆาตทาให ทร ไมออกเสยงเปนคาวา จนทร, อนทร ในทน จงจดใหเปนอกษรควบทเปนพยญชนะสะกดดวย

Page 56: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

47

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

รายการตอไปนแสดงพยางคทมการควบพยญชนะในตาแหนงพยญชนะสะกดพรอมตวอยางคา คาทอยในเครองหมาย <> คอคาทอกษรควบไมออกเสยงประวสรรชนย เชน กษตร [กะ-สด] นอกนนอานแบบประวสรรชนย เชน จกรวาล [จก-กระ-วาน]

ตารางแสดงรายการพยางคทมพยญชนะสะกดเปนอกษรควบ

กร จกรวาล, พกร, ศกรภพน, ศกรวรรณ, นกร คร อครมเหส, ภวคร, <สมครสมาน> ทร จนทรคต, ภทรกป, สมทรศาสตร, อนทรวงศ, พทร, <ศทร>, <อคนรทร> ตร <กษตร>, กตรทณฑ, เกษตรกร, <เขษตร>, <โคตร>, โคตรภ, <จตร>, จตรกร,

แจตร, <ฉตร>, ฉตรมงคล, <ทพยโศรตร>, <เนตร>, <บตร>, <บาตร>, <บตร>, <ปตร>, <ปรตร>, <ปวตร>, <พตร>, <พตร>, <เพตร>, <อมตร>, <อมตร>, <มาตร>, มาตรการ, <มตร>, มตรภาพ, <มตร>, <เมตร>, <ยาตร>, <ราตร>, <ลวตร>, <ลตร>, <วตร>, <สาวตร>, <เวตร>, <แวตร>, <เศวตร>, <โศรตร>, นกษตรจกร, <สตร>, <ลกมโหตร>, <อคนโหตร>, อตรชะ, อตรนกาย

ปร <กอปร> ชร <เพชร>, เพชรหง หม <พรหม>, <พราหมณ>, พราหมณศบด, พราหมณ รค <ชลมารค> รถ <สามารถ>, <พจนารถ> รท <กระยาสารท>, <ศารท>

รพ บรพบท, บรพทศ

4.4 อกษรนา

เรองของอกษรนามกลาวไวในตาราตงแตจนดามณเลม ๒ โดยกลาวถงการใชอกษรสงนาอกษรตา และอกษรกลางนาอกษรตา (จนดามณ 2512:101) ประถม ก กา กลาวถงการใช ห และ อ นาอกษรตา (ประถม ก กา 2513:59-60) อกษรนต กลาวถงเฉพาะการใช ห นาอกษรตา (อกษรนต 2513:156-157) สวนในมลบทบรรพกจ แทรกเรองอกษรนาไวในการอธบายมาตราแมกดและแมเกย โดยกลาวถงอกษรตาทไมม ห นา แตอานเหมอนม ห นา ไดแก กนก ดลก ประโยค ประมาท อามาตย ประโยชน อนาถ อเนก การกนก อกนฐ คาทนาดวย อ เชน อราม อรอย และกลาวถงคาทแผลงมาจากคาทมอกษรกลางทาใหอานเสมอนม ห

Page 57: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

48

นา เชน ตรส แผลงเปน ตารส, ตรวจ แผลงเปน ตารวจ และยงกลาวถงอกษรตาทม ห นาในคาตายวามเสยงวรรณยกตตางจากอกษรตาปกต เชน งามเหมาะ ตางจาก ผลเงาะ, พดกระแหนะ ตางจาก ชวยนาแนะ, วงเหราะ ตางจาก ถวเราะ

กาชย ทองหลอ กลาววาอกษรนาเปนการทพยญชนะสองตวรวมอยในสระเดยวกน แตไมออกเสยงรวมกนสนทจงฟงดเหมอนมเสยงสระอะออกมาเบาๆ แตไมไดอานออกเสยงแบบคาทมสระอะเตมตว เชน กนก ขนม จรส (แตในทน เพอความสะดวก จะเขยนเสยงทออกแบบสระอะ เชน กะ-หนก) กาชย ยงไดตงขอสงเกตวา อกษรทนากนนแมจะเขยนเปนสองตว แตถอวาประสมเปนตวเดยวกนแลว ดงนน สระหนาจะตองเขยนไวหนาอกษรนาทง 2

ตว เชน เขมร แสวง โขมด (กาชย 2545:84-85) อยางไรกตาม ขอมลจากมลบทบรรพกจแสดงใหเหนวา ในบางคา อกษรนาอาจถกแยกจากกนได เชน อเนก ตาราทวาดวยเรองอกษรนาโดยเฉพาะคอ วาหนตนกร โดยไดสรปวา อกษรสงทง 11

ตวสามารถใชนาอกษรตาได แตเมอนาดวยตว ห จะไมออกเสยงพยางคนานน เชน หงา อาน [งา] ไมใช [หะ-งา] แตถานาดวยตวอกษรอน (ข ฃ ฉ ฐ ถ ผ ฝ ศ ษ ส) จะออกเสยงนานน เชน ขนน [ขะ-นน] และกลาวสรปวา ตวอกษรตาทถกนาไดมเพยง ง น ม ย ร ล ว เทานน นอกจากน ตาราวาหนตนกร ยงไดแจกแจงใหเหนวาตวอกษรใดใชนาตวอกษรใดไดบาง พรอมทงใหรายการคาทมใชจรงในกลมนน ดงนน สงทวาหนตนกรสอน คอการแจกแจงความเปนไปไดของการใชอกษรนาในภาษาไทย ในขณะเดยวกน กชใหเหนดวยวามคาใดบางทมใชอยจรง ซงสวนมากเปนการแจกแจงการใชอกษรสงนา ในสวนของการใชอกษรกลางนานนมจานวนนอยกวา ตารางขางลางสรปการแจกแจงการใชอกษรนา ซงกลาวไวในวาหนตนกร โดยแสดงรายการคาทมใชในภาษาไทย (ตามรปเดม) นา ตาม ตวอยางคาไทย ฉ ง ฉงน, ฉงาย ถ ง แถง, ไถง, ถงาด, ถงม ผ ง ผงะ, ผงอน, ผงาด, ผงอบ, ผงม ส ง สงา, สงวน, สงด, สงบเงยบ, เสงยม ข น ขนม, ทาขนน, ขนานนา, พระขนง, เอกเขนก, ขนดหาง, ไมขนาบ, ขนม, ... ฉ น ทาไฉน, ประตฉนวน, รมเฉนยน, ฉนง, ปลาฉนาก, นาโฉนด, ทอดโฉนด

บาดหมาย ถ น ดนถนา, ถนาทก, ถนน, รถนด, ถนเมอง, ถนอมไว ผ น ฝาผนง, แกะผนก, เปนแผนก, เลขผนวก, สมดสองเผนก, ทรงผนวช

Page 58: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

49

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

นา ตาม ตวอยางคาไทย ส น เสนห, ดงสนน, สนอง, สนก, สนท, สนบเพลา, สนมเหลก, ทลเสนอ, ... ข ม คนแขม, ขมน, ขมงธน, ขมกขมา, ขมดขมด, ปดขมบ, กลางขมอม, แขมวทอง, ... ฉ ม ฉมวย, ฉมา, หาของฉมง, ฉมวก ถ ม เถมนไพร, ถมงทง ส ม ตนสม, เนอสมน, เสอสมง, เลขสมค, สมดดา, เกาะสมย, ... ข ย สงขยา, ขยนทางาน, เขยงเทา, เดนเขยก, ขยาดกลว, ขยบตา, หยบขยม, แก

ขยาย, ... ผ ย ผนผยอง, บนเผยบ, หยงเผยอ ส ย แพสยา, สยบสยอน, สยองเกลา, ตนแสยก, แสยงสยด, สยบสยอน, กรงสยาม,

สยายผม, ... ข ร ขรว ฝ ร หญาฝรน, เมองฝรง ส ร บอสระ, สราญรมย, สรงสนาน, สรากหนา, กาสรด, สรวบ, สรม, สราย, ... (และม

คาอธบายเพมเตมวา คาจานวนมากทใช ส ศ ษ นานไมอานเสยง ร) ข ล* กลขลา, จาโขลน, ชางโขลง, สนดงขลก ๆ, คนขลาด, ดาขลบ, ตขลม, เปาขลย, ... ฉ ล ฉลฉลาย, ฉลองวด, ฉลาก, คนฉลาด, บนแฉลบ, ปลาฉลาม, เฉลย, ... ถ ล วงถลา, ตาถลน, ถลงแร, ถลกหนง, บนแถลบ, ดนถลม, บบถลาย, ... ผ ล* ยมเผล, ลางผลาญ, แผลงฤทธ, ผลกไส, เปลยนผลด, โดดผลบ, ทาผลผลาม, พด

เผลอ, ... ส ล สละทง, เสลอกสลน, เงนสลง, ชางสลก, หนาสลด, สลบ, ราวสลาย, ... ข ว* ไขวเขว, ขวนขวาย, กดขวาง,ขวกไขว, กระบอขวด, ดงขวบ, ขวนขวาย, ... ฉ ว พระฉว, ทางแฉว, วงเฉวยน, เลขฉวาง, ปลาแฉวง, เบองเฉวยง, ฉวดเฉวยน ถ ว ปถว, ถวลยราช, ถวลหนง, ถวาย, เถวอ ผ ว หวาดผวา ส ว สวามภกด, เมองสวรรค, สวางคบร, สวกตกปลา, สดสวาด, สวาบโครง, เสวย, ... ห ง บหงา, ตนาหงน, ดงหงางๆ, นวหงก, หงดหงด, ชกหงบๆ, คนหงม, พลกหงาย, ... ห ญ กอหญา, ผใหญ, ผหญง, ตนหญง

* ปจจบน อานแบบอกษรควบ ไมอานแบบอกษรนา

Page 59: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

50

นา ตาม ตวอยางคาไทย ห น บางหนา, ตวหนอน, หนงสอ, หหนวก, หนวดเครา, คมหนบ, บงหนาม,

หนายหน, ... ห ม หมา, สหมน, เหมอง, หมวก, หมดสน, หมอบเฝา,แหมม, กฎหมาย, ... ห ย กามะหย, เยยหยน, ยงเหยง, หยกหยก, หยด, พดหยาบ, เปนหยอมๆ,

ปาหยอย, ... ห ร บหร, นายหรน, หนหรง, เตมแหรด, หรบหร, หรอมแหรม, ศกหรอ, ... ห ล ลบหล, หลานเหลน, หลง, ลวงหลอก, ปะหลาด, เขดหลาบ, ขดหลม, นาเหลว, ... ห ว ตนหวา, หวาน, ปากแหวง, แหวกหญา, หวาด, หวามๆ, ใจหวว, ... ห ฬ ทายบาหฬ

ก น กนก, กนาบ, กนอบ, แกนะ ก ม ดอกกมท, กมดกมด ก ย เทากยง, เดนเกยง, ตดกยองแกยง, กยาบเรอ, กยบตา, กยบกยบ ก ร เกรยง, กรบกรบ จ ม จมก ต ง จาโตงก, ตงอกวว ต น เตาตน, ใหญเตนะ, ตนโตนด ป ม ปรมาท ป ย อปยศ ป ล อปลกษณ, ปลาด อ ง นาองน อ น เอนดอนาถ อ ย อยา, อย, แบบอยาง, อยากได, อยาบชา อ ร อราม, อรม, เอรอ, รศอรอย

ขอทนาสงเกต คอ กรณของ ข-ล, ผ-ล, ข-ว ซงปจจบนไมอานแบบอกษรนาแลวแตอานแบบอกษรควบแทน โดยสรปแลว มการกลาวถงการใชอกษรสงและอกษรกลางนาพยางคทพยญชนะตนเปนอกษรตาเดยว โดยทถานาดวย ห หรอกรณ อ นา ย จะไมออกเสยงพยางคนานน (เชน หร หนา อยาง) และการใชอกษรนายงมผลตอการเปลยนเสยงวรรณยกตในพยางคทตามมาดงทไดกลาวมาแลวในหวขอการผนวรรณยกต สรปไดดงตอไปน

Page 60: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

51

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

อกษรตาเดยว ( 'งญณนมยรลวฬ') นาดวยอกษรสง ( 'ขฃฉฐถผฝสศษห') หากเปนคาเปน มรปวรรณยกตสามญ เสยงสามญเปลยนเปนจตวา (นาน-> หนาน) มรปวรรณยกตเอก เสยงโทเปลยนเปนเอก (นาน -> หนาน) มรปวรรณยกตโท เสยงตรเปลยนเปนโท (นาน -> หนาน) มรปวรรณยกตตร เปนคาทผดหลกไวยากรณ (*หนาน) มรปวรรณยกตจตวา เปนคาทผดหลกไวยากรณ (*หนาน) แตหากเปนคาตาย มรปวรรณยกตสามญ เสยงโทเปลยนเปนเอก (นาด -> หนาด) มรปวรรณยกตเอก เปนคาทผดหลกไวยากรณ (*หนาด) มรปวรรณยกตโท สระยาว เสยงตรเปลยนเปนโท (นาด -> หนาด) สระสน จากผดหลกเปนเสยงโท (*นะ-> หนะ) มรปวรรณยกตตร เปนคาทผดหลกไวยากรณ (*หนาด) มรปวรรณยกตจตวา เปนคาทผดหลกไวยากรณ (*หนาด)

อกษรตาเดยว ( 'งญณนมยรลวฬ') นาดวยอกษรกลาง ('กจดตฎฏบปอ') หากเปนคาเปน มรปวรรณยกตสามญ คงเดมเปนเสยงสามญ (วา = กวา) มรปวรรณยกตเอก เสยงโทเปลยนเปนเอก (วา-> กวา) มรปวรรณยกตโท เสยงตรเปลยนเปนโท (วา -> กวา) มรปวรรณยกตตร คงเดมเปนเสยงตร (วา = กวา) มรปวรรณยกตจตวา คงเดมเปนเสยงจตวา (วา = กวา) แตหากเปนคาตาย สระสน มรปวรรณยกตสามญ เสยงตรเปลยนเปนเอก (วก -> กวก) มรปวรรณยกตเอก จากเสยงโทเปนผดหลก (วก -> *กวก) มรปวรรณยกตโท จากผดหลกเปนเสยงโท (*วก -> กวก) มรปวรรณยกตตร จากผดหลกเปนเสยงตร (*วก -> กวก) มรปวรรณยกตจตวา คงเดมเปนเสยงจตวา (วก -> กวก) แตหากเปนคาตาย สระยาว มรปวรรณยกตสามญ เสยงโทเปลยนเปนเอก (วาก -> กวาก)

Page 61: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

52

มรปวรรณยกตเอก ผดหลกไวยากรณ (*วาก -> *กวาก) มรปวรรณยกตโท เสยงตรเปลยนเปนเสยงโท (วาก -> กวาก) มรปวรรณยกตตร จากผดหลกเปนเสยงตร (*วาก -> กวาก) มรปวรรณยกตจตวา คงเดมเปนเสยงจตวา (วาก -> กวาก)

อยางไรกตาม การใชอกษรนานน นอกจากอกษรสง อกษรกลางแลว อกษรตากสามารถใชนาไดดวย เชน เชลย พยอม ซงประเดนนไมมการกลาวถงมากนก อาจจะเปนเพราะการนาดวยอกษรตานน ไมมผลตอการผนวรรณยกตของพยางคทตามมา จงเปนเรองทไมจาเปนตองเนนในการสอนเทาการนาดวยอกษรสงและอกษรกลาง และไมถกกลาวถงในเรองอกษรนา แตความรเรองการใชอกษรตาเปนอกษรนา กเปนประโยชนตอการเขาใจวารปพยางคทเหนนนควรอานอยางไร เชน ในขอความวา “ดเมลองมลง” หากไมรวา ม สามารถนาอกษรตา ล ได กอาจจะทาใหเขาใจวาขอความนอานวา [ด-เม-ลอ-งม-ลง] แตถารวา ม เปนอกษรนาได กจะอานไดอกแบบคอ [ด-มะ-เลอง-มะ-ลง] เพยงแตวาการนาดวยอกษรตาน ไมมผลตอวรรณยกตของพยางคถดมา ผเขยนขอเรยกกรณเชนนวา เปนการนาไมแท เพอลอกบการควบไมแท เชน จร ทเราไมอานแบบควบกลา อกษรนาไมแทจงเปนกรณการนาทไมมผลตอพยางคถดมา หากยดเอาตามน การใชอกษรนาจงมจานวนมากกวาทแจกแจงไวใน วาหนตนกร และจาเปนทตองแจกแจงใหเหนวา การใชอกษรนา ทงอกษรสง กลาง ตา มอะไรบางและใชนาอกษรอะไรไดบาง นอกจากน ในตาราอกษรประโยค หลงจากจบเรองการประโยค และการใชคา “กบ แก แต ตอ” แลว ยงกลาวถงการใชอกษรสงนาอกษรกลางวาไมมผลตอการจงอกษรกลางใหเปนเสยงสงได เชน สกล, สกล, ฉกาจ, ขจร, แสดง, สบง เปนตน ซงกแสดงใหเหนวาเรองของอกษรนานนมมากกวาการใชอกษรสงหรอกลางนาอกษรตาเดยว ตารางขางลางแสดงการใชอกษรนาตางๆ ทงอกษรนาแทและไมแท เทาทผเขยนจะสามารถรวบรวมไดจากพจนานกรมไทยฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ.๒๕๒๕

ตารางแสดงการใชอกษรนาและอกษรตาม

นาแท นาไมแท ก ณ (การกณก), น (กนก),

ร (กรก), ล (กลาป), ฐ (กฐน), ณ (*กณการ), ต (กตญ ), ถ (กถามข), น (*กนษฐา), บ (กบล), ป (กปตน), ม (กมล), ร (*กรณา), ล (กลา), ว (กว), ษ (เกษตร), ส (กสกร), ห (กหงปายา), ฬ (กเฬวราก)

Page 62: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

53

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

นาแท นาไมแท ข ณ (ขณะ), น (ขนบ),

ม (ขมวด), ย (ขยะ), ร (ขรม) จ (ขจร), ณ (ลกขณา), ด (ขดาน), ต (ขตอย), ท (ขทง), น (ขนษฐา), บ (ขบวน), ม (ขมา), ร (ศขรน), ษ (ขษย)

ค - ช (คชาชพ), ฑ (คฑา), ณ (คณต), ด (คด), ต (คต), ท (คทา), น (คเนจร), ม (คมกภต), ร (คร), ห (คหฐ)

ฆ - ร (ฆราวาส)

ง - - จ ม (จมก), ร (จรวด), ว (เจวด) ต (จต), ท (จทง), น (ปาจนะ), ม (จมร), ย (จยต),

ร (จรล), ล (เจลยง) ฉ ง (ฉงน), น (ฉนวน),

ม (ฉมวก), ล (ฉลวย), ว (เฉวยง)

ก (ฉกาจ), ท (ฉทง), บ (ฉบบ), พ (เฉพาะ),

ช - ก (ชกา), ค (ชคตตรย), ฎ (ชฎา), ท (ชทง), น (ชนวน), บ (ชบา), ม (ชมอย), ย (ชยา), ร (ชรา), ล (ชลาธาร), ว (ชวา), อ (ชอม)

ซ - - ฌ - - ญ - ญ (ญญาย) ฎ - - ฏ - ก (วาฏกะ) ฐ - ก (ฐกด) ฑ - - ฒ - - ณ - ร (ณรงค) ด ย (ประเดยก) น (ดนย), บ (ดบลว), ร (ดรณ) ต ง (ตงด), น (โตนด), ล (ตลาด),

ว (ตวก) ถ (ตถาคต), น (ตนย), บ (ตบะ), ม (ตโมนท), ย (ตยาค), ร (ตร), ล (ตลง)

ถ ง (ถงน), น (ถนน), ล (แถลง), ว (ถวาย)

ก (ถกล)

Page 63: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

54

นาแท นาไมแท ท - ก (ทกลา), ง (ทงน), ช (ทช), น (ทนาย), บ (ทบวง),

ม (ทมฬ), ย (ทยอย), ร (ทรทร), ล (ทลาย), ว (ทวา), ศ (ทศา), ส (ทสา), ห (ทหาร)

ธ - ช (ธช), น (ธนาคาร), ร (ธรา), (ธวช) น - ก (นกล), ค (นคร), ท (นท), ป (นปงสกลงค), ภ (นภา),

ม (นมสการ), ย (นโยบาย), ร (นรา), ฤ (นฤคหต), ล (นลน), ว (นวาระ), ห (นหต)

บ ร (แบรก) *ด (บดนทร), ร (บรากรม)

ป ร (ปรวด), ล (ปลด), ก (ปการ), ฏ (ปฏก), ฐ (ปฐม), ณ (ปณธ), ต (ปต), ท (ปทม), น (ปนดดา), ป (ปปญจะ), ย (ปโยธร), ร (เปรยญ, *ปรชน), ล (*ปลาสนาการ), ว (ปเวณ, *ปวตร), ศ (ปศ), ส (ปสพ), ห (ปหาน)

ผ ง (ผงก), น (ผนวก), ย (ผยอง), ล (ผลก), ว (ผวา)

ก (ผกา), ค (ผคม), จ (ผจญ), ช (เผชญ), ณ (ผณณ), ด (ผดง), ท (ไผท), ร (*ผรพก), ล (*ผลาหาร), ส (ผสม), อ (เผอญ)

ฝ ร (ฝรง) - พ - ก (ผกา), จ (พจ), ญ (พญา), ธ (พธ), น (พนา),

บ (พบ), ม (พมา), ย (พยาน), ล (พลง), ว (อมพวา), ห (พหล), อ (เพอญ)

ฟ - - ภ - ค (ภคณ), ณ (ภณดา), ม (ภมร), ย (ภยาคต),

ร (ภราดร), ว (ภวงค) ม - ก (มกฎ), ค (มคธ), ฆ (มฆา), ณ (มณ), ด (มด),

ต (มต), ธ (มธกร), น (มน), ม (มมาก), ย (มยร), ร (มรจ), ฤ (มฤค), ล (แมลง), ส (มสาร), ห (มหา)

ย - ช (ยชรเวท), ต (ยต), ถ (ยถากรรม), ม (ยมก), ว (ยวา), ส (ยโส)

ร - จ (รจต), ด (รด), ต (รตะ), ถ (รถานก), น (รนด), บ (รบาญ), พ (รพ), ย (รยะ), ว (รว), ส (รสก), ห (รหส)

Page 64: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

55

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

นาแท นาไมแท ล - ก (ลการ), ค (ลคฑ), ฆ (ลฆ), ด (ลดา), บ (ลบอง),

ป (ลปก), พ (ลพช), ม (ลมาด), ล (ลลต), ว (ลวะ), ห (ลห), อ (ลออ)

ว - ก (วกะ), จ (วจ), ช (วชระ), ฏ (วฏะ), ณ (วณช), ด (วด), ต (วตะ), ท (วทญ ), ธ (วธ), น (วนา), ป (วป), ย (วยคฆ), ร (วรงค), ฤ (วฤก), ล (วลย), ศ (วศน), ส (วสา), ห (วหะ)

ศ ย (ศยาม), ล (เศลษ), ว (เศวต)

ก (ศกน), จ (ศจ), ด (ศดก), จ (ศตฆน), น (*ศน), ร (ศรณย), ฤ (ศฤงคาร), ล (*ศลษา), ว (*ศวส), ศ (ศศ), ส (ศสา)

ษ - ม (*ษมา) ส ง (สงวน), น (สนาม),

ม (สมย), ย (สยอง), ร (สรป), ฤ (สฤกษ), ล (สลบ), ว (สวาท)

ก (สกล), ข (สขา), ด (สดมภ), ต (สต), ถ (สถาน), ท (สทง), ธ (สธน), น (*สนาย), บ (สบถ), ป (สเปน), พ (สพาบ), ภ (สภา), ม (*สมาธ), ร (*สโรช), ว (*สวาต), ส (สสาร), ห (สหส)

ห - ต (หตะ), ท (หทย), น (*หน), ย (*หโยดม), ร (*หร), ล (*หลท)

ฬ - - อ ง (องน), น (อนาถ), ร (อรอย) ก (อกปปยะ), ค (อคาธ), ฆ (อโฆษะ), ณ (*อณ),

ด (อด), ต (อต), ท (อทระ), ธ (อธการ), น (*อน), บ (อบาย), ป (อปาจ), ภ (อภย), ม (อมร), ย (อยทธ), ร (*อร), ล (อลงการ), ว (อวยวะ), ศ (อโศก), ส (อสรกาย), ห (อหงสา)

ฮ - -

จากขอมลทพบ จะเหนวาเปนไปตามหลกการผนวรรณยกตทกลาวมาแลว คอเฉพาะอกษรตาเดยวทถกนาดวยอกษรสงหรออกษรกลางเทานนจงจะมการเปลยนของเสยงวรรณยกตทตามมา แตกมขอนาสงเกตวา ในบางกรณ วรรณยกตในพยางคจะไมเปลยนแปลง แมวา

Page 65: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

56

อกษรตาเดยวจะถกนาดวยอกษรสงหรออกษรกลางกตาม ซงผเขยนแสดงดวยเครองหมาย * หนาคาเหลานน เชน กนษฐา ไมอาน [กะ-หนด-ขา], กรณา ไมอาน [กะ-หร-นา], ประวตร [ไมอาน ประ-หวต], ผลาหาร ไมอาน [ผะ-หลา-หาน], สมาธ ไมอาน [สะ-หมา-ท] เปนตน คาเหลานจดเปนขอยกเวน ซงจะนามากลาวอกครงในหวขอ คาทไมอานออกเสยงตามอกขรวธไทย

อนง ขอมลในตารางน ผเขยนแจงเฉพาะกรณทแนใจวาเปนการใชอกษรนาหรอปรากฏในตาแหนงตนคา สวนกรณทปรากฏในตาแหนงกลางคา หากไมใชอกษรนาหรอไมแนใจวาเปนการใชอกษรนา ผเขยนกไมไดแจงไวในตาราง เชน คาวา อปถมภ, อปโภค ในทน ผเขยนไมไดจดใหเปนการใช ป นา ถ, ภ เพราะ อป เปนคาประกอบหนาศพททมาจากบาลสนสกฤตและอานวา [อบ-ปะ] ซงมาสมาสกบคา ถมภ และ โภค, ธรการ ไมถอเปนการใช ร นา ก เพราะมาจาก ธระ + การ, สคนธชาต ไมถอเปนการใช ธ นา ช เพราะมาจาก สคนธ +

ชาต เปนตน นอกจากน อกษรนายงพบในตวสะกดไดเหมอนกรณของอกษรควบทใชเปนตวสะกด (เชน บตร จกร) พระยาอปกตศลปสาร (2532:24) กลาวถงพยญชนะประสมททาหนาทเปนตวสะกดวา มลกษณะเปนอกษรนา หรอ อกษรควบได โดยไดยกตวอยางคาวา ทพย และ แพทย วาอานเหมอนอกษรนาทเปนพยญชนะตนของพยางคตอไปดงน ทบ-พะ-ยะ แพด-

ทะ-ยะ และใหนบตวนา (พ,ท) เปนตวสะกดเพยงตวเดยว กาชย ทองหลอ กยกตวอยางคาทมตวสะกดเปนอกษรนา เชน พศวง เมขลา วาสนา ศาสนา พสมร เปนตน ซงจะเหนวาคาเหลาน พยญชนะสะกดทาหนาทเปนอกษรนาของพยางคถดไปดวย (พศวง [พด-สะ-วง]) ดงนน การทจะสอนใหอานคาไทยไดถกตอง ความรเรองอกษรนาในพยญชนะสะกดจงเปนสงสาคญดวย ในทน ผเขยนจะถอเอาพยางคทมตวสะกดมากกวาหนงตวอกษรซงไมใชอกษรควบดงทแจงมา และอานแบบประวสรรชนยเมอมพยางคตามมานเปนพยญชนะสะกดทเปนอกษรนากน สงเกตไดจากพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ.๒๕๒๕ จะแจงไวโดยมขดตามหลง เชน หตถ- กณฐ- ซงจะเปนคาจากบาลสนสกฤต ในกลมอกษรนาเหลาน ผเขยนแยกเปน 2

ประเภท ประเภทแรก พยญชนะแรกเปนตวสะกดและอานประวสรรชนยดวย เชน แพทย-

[แพด-ทะ-ยะ] ประเภททสอง พยญชนะแรกเปนตวสะกดอยางเดยวไมอานประวสรรชนย เชน หตถ- [หด-ถะ] พยญชนะสะกดคทจดเปนอกษรนามดงน

ตารางแสดงการใชอกษรนาและอกษรตามในตาแหนงพยญชนะสะกด พยญชนะแรกเปนตวสะกดและอานประวสรรชนย กย- ศกยภาพ, ศากยพทธ

กร- ทกรกรยา

Page 66: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

57

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

ขย- มขยประโยค

จน มจน ชน ยชน ชย- พณชยการ ชร- วชรปาณ ฒน- วฒน (วฒนธรรม)

ตน- รตนตรย

ตม- อาตมภาพ, อตมภาพ

ตย- นตยสาร, สถาปตยกรรม, ราชบณฑตยสถาน, สถตยศาสตร, สตยวาท ตร- อตรนกาย

ตว- สตวแพทย

ทม- ปทมราช

ทย- วทยฐานะ ธย- มธยฐาน

ปน ชปน, ทปน พย- ทพยจกษ, ทรพยสทธ พยญชนะแรกเปนตวสะกดอยางเดยว ไมอานประวสรรชนย กข- ทกขลาภ, ปกขคณนา, รกขชาต, สกขมานา, ทพภกขภย, รกขสะ, ลกขณา กต- ภกตเศษ

กษ- ประจกษนยม, ปกษกษย, ภกษการ, อนรกษนยม

คห- นคหกรรม, อคหนมตร งข- สงขกร งค- ดรยางคศลป, ตรงควชราวด, เบญจางคประดษฐ, สงคโปร, ภวงคจต, เวทางคศาสตร,

สงคโลก, เสนางคนกร, ธดงควตร, มาตงค งฆ- ชงฆวหาร, สงฆกรรม

งส- เอกงสวาท, ภงส, ปหงส

งห- สงหนาท,

จฉ- ตจฉน, อจฉรา, มจฉร, วจฉละ

Page 67: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

58

ชฌ- สชฌกร ญจ- ปญจนท, ลญจกร, โรมญจ ญฉ- ลญฉกร, ลญฉ

ณฐ- กณฐชะ ณฑ- ภณฑครรภ, คณฑมาลา, ทณฑกรรม, บณฑบาต, อณฑโกส, มณฑ, มณฑนะ,

บณฑรก ณย- หรณยการ, หรณย

ณห- กณหธรรม, ชณหปกษ, บพพณหสมย, อณหภม ตต- จตตภาวนา, ตตวศาสตร, สตตบรรณ

ตถ- หตถศลป, ปรตถจรยา, โลกตถจรยา, อสตถพฤกษ, มตถลงค

ทธ- ยทธ (ยทธศาสตร, ยทธการ, ยทธจกร ฯลฯ); พทธ (ขาพระพทธเจา, พระพทธรป, พทธกาล ฯลฯ); ใบพทธสมา, สมพทธภาพ; มทธชะ; อทธคต, ศทธ; ถทธ, ศราทธพรต

นต- จนตภาพ, ทนตแพทย, ปจจนตคาม, มหนตโทษ, วสนตดลก, สตตนตปฎก, อนตกาล

นถ- คนถธระ, นท- จนทบร, ฉนทลกษณ, ฉนทฤกษ, นนททาย, อนทนล, กลนท

นธ- พนธนาการ, อนธพาล

นย- ศนยภาพ

ปด- สปดปกรณ

ปต- สปตศก

พท- ศพทมลวทยา พภ- คพภสาล พธ- ลพธกะ มพ- ดามพวรรณ, ตมพ

มภ- กมภกา, อารมภกถา รฆ- เทยรฆราตร ษฐ- ประดษฐกรรม

ษณ- ลกษณนาม

Page 68: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

59

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

ตารางทแจงมาน แจงเฉพาะการใชอกษรนาและอกษรตามทเปนพยญชนะสะกดทงค ทงน ยงไมรวมการใชพยญชนะเดยวสะกดซงเปนอกษรนาใหพยางคถดไป เชน วาสนา, ปรศนา, ลกษณะ, ศาสนา, รศม, ฤษณา, ฤษยา, เทศนา, เปนตน ซงมผลใหพยางคถดไปเปลยนเสยงวรรณยกตไดตามหลกทกลาวมาแลว แตอยางไรกตาม กมกรณยกเวนทพยางคถดมาไมเปลยนเสยงวรรณยกตได เชน ศาสนกชน ไมอาน [สาด-สะ-หน-กะ-ชน], โรษณะ ไมอาน [โรด-สะ-หนะ] ลกษณาการ ไมอาน [ลก-สะ-หนา-กาน]

4.5 ตวการนต

การใชตวการนตกเปนอกหวขอหนงทกลาวถงในตาราตางๆ ตวการนต หมายถง พยญชนะทไมตองการออกเสยงโดยมเครองหมายทณฑฆาตกากบอยบนพยญชนะนน การคงพยญชนะทไมออกเสยงนน เปนความพยายามทจะคงรปศพทเดมไว เปนการปรบคาทยมมาจากภาษาตางประเทศใหเขากบภาษาไทยโดยใชเครองหมายทณฑฆาตบนพยญชนะทไทยเราออกเสยงไมได คาทมตวการนตโดยมากเปนคาทมาจากภาษาบาลและสนสกฤต เชน วงศ, ทกข, ฤทธ, แตปจจบนคาทมตวการนตจานวนมากเปนคาทมาจากภาษาตางประเทศอนๆ ดวย เชน โดนลด, ดไซน, เกมส คาไทยแททมตวการนตมเพยง 3 คาแตพบในบทกลอนเทานนไมมใชในปจจบน ไดแก ผว มาห เยยร (จาก กาชย ทองหลอ 2545:88) การใชเครองหมายทณฑฆาต หากใชบนพยญชนะทกตวทไมออกเสยง กคงไมมความสบสน แตเปนเพราะทณฑฆาตสามารถใชฆาเสยงพยญชนะมากกวาหนงตว (กรณตวการนตอาจเปนอกษรควบ เชน พกตร) ซงผอานจะตองรวาตวการนตเปนหนงหรอสองตวอกษร หรอบางครงตวการนตอาจอยหนาตวสะกดกได เชน บสมารก, เอนโดเดรม ในบางกรณ กมการใชตวการนตในตาแหนงพยญชนะตนทไมออกเสยงดวย เชน ปนวโมศยสตส (ดการทบศพทการแพทย) นอกจากน ตวการนตยงรวมทงพยญชนะและสระบางตวดวย เชน พนธ, บาทบงส, ฤทธ, ศกด ซงเทาทพบจะมเพยงสระอ และ สระอ เทานน เมอพจารณาปจจยทงหมดน ตวการนตสามารถจดประเภทไดตามลกษณะการใชทณฑฆาต ดงน

o ตวการนตทเปนพยญชนะตวเดยว ในกลมนแยกเปน 2 ประเภทยอย o เปนพยญชนะตวสดทาย

คาไทย เชน บงก, โมกข, ธดงค, สงฆ, ลญจ, วจฉ, วลญช, วชฌ, ฮจญ, ปฤษฎ, อกฤษฏ, โอษฐ, เกณฑ, กษาปณ, ยกต, หตถ, ฉนท, พทธ, พจน, กลป, พมพ, สดมภ, ปทม, ศนย, ศกร, สตว, วงศ, ฤกษ, หงส, สงห, ฮจญะฮ

Page 69: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

60

คาทบศพท เชน แบงก, ดสค, เรนจ, สวตช, แฟกซ, แลนด, ไซต, เตนท, โคไซน, บอมบ, แอมป, กลฟ, เอนไซม, สเปรย, แชร, ไมล, โชว, โจนส, ยทาห,

o ตวการรนตอยกอนพยญชนะสะกดกได เชน สาสน, ทอรก, ฮารตลย, เบรกลย, ลงคอลน, จอหน,

o ตวการนตทเปนอกษรสองตวขนไป

o อกษรควบ ศาสตร, จนทร, นรนดร o อกษรนา ลกษณ, o อกษร 2-3 ตวเรยงกน

คาไทย วจกขณ, สญจน, ลญฉน, วลญชน, ราษฎร, กลนทก, จนทน, ปลนธน, เชาวน, ภเบศวร, บรรยเวกษก, ศตสงวตสร, ลกษมณ, คาทบศพท กราวนด , เคานต , มาสเตอรส , แอนดรวส , โอคอตสก , แบเธอรสต,

o อกษร 2 ตวไมเรยงกน เฮรตซ, เฟรนเฮรสต

o ตวการนตมรปสระประกอบ รงก, มหาหงค, ศกด, กสานต, รงสมนต, นตถ, อทพนท, ประสทธ, พนธ, สตางศ, บงส, ราห,

จากขอมลคาทมการใชตวการนตจานวน 5,248 คา ซงรวบรวมจากพจนานกรมไทยและพจนานกรมคาทบศพทตางๆ เมอแยกขอมลเปนสองประเภทคอ คาไทย(นบรวมคาทมาจากบาลสนสกฤต) และคาทบศพท กพบวาคาทบศพทมปรมาณการใชตวการนตมากถง 3,184 คา (60%) ในขณะทคาไทยใชตวการนตม 2,064 คา (40%) และจะเหนวา แมตวการนตจะมหลายประเภท แตประเภททเปนพนฐานและพบมากทสดคอ ตวการนตทเปนพยญชนะตวสดทายของพยางค ตวการนตทเปนอกษรสองตวตดกนนน มรปแบบไมมากนก และจะเปนคาไทยมากกวาทงจานวนและรปแบบ ตวการนตสามตวอกษรตดกนพบเพยง 2 คาเทานน คอ ลกษมณ และ แบเธอรสต (Bathurst เปนชอเมองในประเทศแคนาดา) ตวการนตทมรปสระประกอบเปนคาไทยทงหมดและสระทใชประกอบไดมเพยง สะอและสระอ ซงใชไดกบตวอกษร ก ค ด ต ถ ท ธ ศ ส ห ตวการนตสองตวอกษรทอยไมตดกนพบเฉพาะในคาทบศพทเพยง 8

คา ตวการนตสวนมากเปนตวอกษรเดยวและอยทายพยางค คาไทยมเพยง 2 คาทตวการนตอยหนาตวสะกด (แตเปนกรณเดยวกนคอ คา สาสน, พระราชสาสน) แตคาทบศพทมจานวนถง 337 คาทตวการนตอยหนาตวสะกดซงสวนมากเปนตว ร (305 คา) และม ล (21 คา) ห (11 คา)

Page 70: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

61

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

ตารางแสดงจานวนการใชตวการนตในคาไทยและคาทบศพท

คาไทย คาทบศพท

ทายพยางค หนาตวสะกด มรปสระ ทายพยางค หนาตวสะกด

1 ตวอกษร 1670 (31.82%)

2

(0.04%)

116

(2.21%)

2815

(53.64%) 337 (6.42%)

ตดกน หางกน ตดกน หางกน

2 ตวอกษร 275 (5.24%)

- 23 (0.44%) 8 (0.15%)

3 ตวอกษร 1 (0.02%)

- 1 (0.02%) -

รวม 2064 (39.33%) 3184 (60.67%)

นอกจากน หากพจารณาขอมลการใชตวการนต กจะเหนวามตวการนตบางตวทใชเฉพาะในคาไทยหรอใชเฉพาะในคาทบศพท เชน ตวการนตทมรปสระจะเปนคาไทยเทานน ตวการนต ข ฆ ฌ ญ ฎ ฏ ฐ ฑ ณ ถ ธ พ ภ ศ ษ ฮ จะใชเฉพาะกบคาไทย ในขณะท ซ ด บ ฟ ล ใชเฉพาะกบคาทบศพท ความแตกตางนสวนหนงเปนเพราะหลกเกณฑการทบศพทของราชบณฑตยสถานทกาหนดใชตวอกษรไทยบางรปในการทบศพท จงทาใหรปอนๆ เชน ฆ ฌ ศ ษ ฯลฯ จะไมพบในคาทบ ศพท 12 และสวนหน ง เปนเพราะเสยงทายพยางคในภาษาตางประเทศททบศพทมามความแตกตางจากคาไทยทวไป

4.6 คาทใชไมมวน

เรองคาทใชไมมวนน มความนาสนใจวามการบนทกไวตงแตในหนงสอจนดามณ จนถงตาราปจจบน เหตทตองบนทกไว เพราะคาทใชไมมวนในภาษาไทยมเพยง 20 คา จงไดมการบนทกไวในรปโคลงกลอนเพอใหจดจางาย ยกเวนในมลบทบรรพกจใชวธแจงเปนรายคา (ทงยสบคาทใชไมมวนน ในปจจบนอาจสะกดตางจากเดมบาง) ดงตอไปน

12

ไมรวมถงการทบศพทในระบบอนเชน การทบศพททางการแพทย ซงมการใชตวอกษรไทยตางจากของราชบณฑตยสถานอยบาง ดบทท 3 การทบศพทภาษาองกฤษ

Page 71: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

62

๏ ใฝใจแลใหทาน ทงนอกในแลใหมใส

ใครใครแลยองใย อนใดใชแลใหลหลง ๏ ใสกลสใพใบ ทงใตเหนอแลใหญยง ใกลใบแลใชจง ญสบมวนคอวาจา (จนดามณ 2512: 15)

๏ ใฝใจใหทานน ตามอาจารยบงคบไข

ใครใครแลยองใย อนใดใชอยาไหลหลง ๏ ใสกลสะใพใบ ทงตาใตแลใหญยง ใกลใบแลใชจง ใชใหคงคาบงคบ (ปฐมมาลา 2513:123)

๏ ใฝใจใครใครให ใหลหลง ในใหมใสใหญยง ตาใต

ใดใชใชใบบง ใยยด

ใกลใสสใพใบ สบมวนสองหน ๚ะ (อกษรนต 2513:162)

๏ ใฝฝน สมใจ ใหทาน ภายใน ผาใหม สดใส ใครไปมา ใครได ยองใย สงใด ของใช หลงใหล ใสไคล หญงสะใภ เปนใบ ภายใต ผใหญ ทางใกล มใช ดอกแกมใบ (มลบทบรรพกจ 2514:21) บาใบหลงใหลใหญ ใหสะใภใชนาใส

มใชอยใกลใคร ในจตใจใฝแตด

ผใดใสเสอใหม ใยบวใตใบดปล จะใครเรยนเขยนด ยสบมวนควรจดจา (กาชย ทองหลอ 2537:63)

คาทใชไมมวนน แมมเพยง 20 คา แตกถอเปนเรองสาคญ เพราะคาเหลานคอนขางเปนคาธรรมดาทใชกนทวไป ซงเมอพจารณาจากขอมลพยางคจานวน 32,091,646 พยางคทไดรวบรวมจากขอมลหนงสอพมพ พบวามการใชไมมวนจานวน 1,022,658 ครงหรอคดเปน 3.2% ของจานวนพยางคทงหมด ซงนบเปนจานวนมาก เพราะพยางคทใชมากทสด คอ การ มใช 2.92% (ลาดบพยางคทพบใชมากทได คอ การ-2.92%, ท-2.19%, ประ-1.3%, ใน-1.27%, ม-1.04%, เปน-1.02% ฯลฯ) และไมมวน 20 ตวกมสดสวนการใชแตกตางกนดงน

Page 72: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

63

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

ตารางแสดงรายการพยางคทใชไมมวนเรยงจากมากไปนอย

ใน ให ใช ใจ ใหม

39.98% 25.83% 8.28% 7.35% 5.22%

ใหญ ใต ใด ใช ใคร 4.12% 1.92% 1.62% 1.50% 1.42%

ใบ ใกล ใส ใส ใย

0.87% 0.75% 0.48% 0.44% 0.12%

ใฝ ใคร ใหล ใภ ใบ

0.04% 0.03% 0.02% 0.02% 0.01%

นอกจากน แตละพยางคยงใชประกอบคาตางๆ ไดหลายคา เชน หวใจ จตใจ หนกใจ เปนตน หากเราพจารณาคาประสมตางๆ ดวย คาทใชไมมวนจงมมากกวา 20 คา รายการขางลางแสดงคาทมการใชไมมวนในภาษาไทยตามทปรากฏในพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ.๒๕๒๕ แยกตาม 20 กลม ซงแตละคา อาจใชเปนคาขนตน (ใจดา) อยระหวางกลาง (เอาใจใส) หรอลงทายกได (เจบใจ) โดยจะแยกแตละประเภทดวยเครองหมาย ; ตารางแสดงรายการคาไทยทมการใชไมมวน

ใกล ใกลชด, ใกลเคยง; ตะวนออกใกล; ใคร ตวใครตวมน, ทใครทมน, ไมเขาใครออกใคร; ใคร ใครครวญ; นาใจใคร, ไมใคร, รกใคร, หวใคร, หวรกหวใคร; ใจ ใจกลาง, ใจกวาง, ใจขน, ใจแขง, ใจความ, ใจคอ, ใจแคบ, ใจงาย, ใจจดใจจอ, ใจ

จด, ใจเฉอย, ใจชน, ใจดา, ใจด, ใจเดด, ใจเดยว, ใจเดยวกน, ใจตา, ใจเตบ, ใจแตก, ใจโต, ใจถง, ใจนอย, ใจบาน, ใจบญ, ใจเบา, ใจปลาซว, ใจปา, ใจแปว, ใจฝอ, ใจเพชร, ใจมา, ใจมอ, ใจไมด, ใจไมไสระกา, ใจยกษ, ใจเยน, ใจรอน, ใจราย, ใจเรว, ใจลอย, ใจสง, ใจเสาะ, ใจเสย, ใจหนกแนน, ใจหาย, ใจเหยวแหง, ใจใหญใจโต, ใจออน; กลางใจเมอง, ขอใหญใจความ, ใจจดใจจอ, ใจใหญใจโต, ถอนใจใหญ, ถอยใจใหญ, นาใจใคร, นสยใจคอ, หนาใหญใจโต, เอาใจชวย, เอาใจใส; กตามใจ, กระเทอนใจ, กรงใจ, กลนใจ, กลมใจ, กลมอกกลมใจ, กาลงใจ, กนใจ,

Page 73: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

64

เกรงใจ, เกรงอกเกรงใจ, ขมขนใจ, ขมใจ, ขวยใจ, ขวญใจ, ของใจ, ขอเตอนใจ, ขอบใจ, ขดใจ, ขาดใจ, ขนใจ, ขนใจ, ขนของหมองใจ, ขนใจ, เขญใจ, เขาใจ, แขงใจ, ไขใจ, ความจรงใจ, ความภมใจ, ความมนใจ, ความสนใจ, คบใจ, คบอกคบใจ, คใจ, แคลงใจ, จงใจ, จรงใจ, จรงใจ, จอมใจ, จบใจ, จาใจ, จตใจ, จใจ, จงใจ, เจนใจ, เจบใจ, เจบชานาใจ, เจรญตาเจรญใจ, ฉกใจ, เฉลยวใจ, ชอบใจ, ชงใจ, ชาใจ, ชาใจ, ชมใจ, ชใจ, เชอใจ, ดลใจ, ดวงใจ, ดใจ, ดเนอดใจ, ดอกดใจ, ดงดดใจ, ดใจ, ไดใจ, ตกใจ, ตกอกตกใจ, ตรอมใจ, ตองใจ, ตงใจ, ตงอกตงใจ, ตดใจ, ตดสนใจ, ตนอกตนใจ, ตามใจ, ตามอาเภอใจ, ตายใจ, ตาใจ, ตดใจ, ตนใจ, ตนตนใจ, ตนตาตนใจ, เตมใจ, เตมอกเตมใจ, เตอนใจ, ถนดใจ, ถลาใจ, ถงใจ, ถอใจ, ถกใจ, ถกอกถกใจ, ทะยานใจ, ทนใจ, ทาใจ, แทงใจ, นอกใจ, นอนใจ, นอยใจ, นอยเนอตาใจ, นาตกใจ, นาสนใจ, นาใจ, แนใจ, บรสทธใจ, บงคบใจ, บาดใจ, เบาใจ, ประทบใจ, ประหลาดใจ, ปลงใจ, ปลอบใจ, ปลอยใจ, ปลอยตวปลอยใจ, ปลกใจ, ปกใจ, ปนใจ, เปนใจ, เปลยนใจ, เปลองใจ, เปดใจ, แปลกใจ, ผดใจ, ผดพองหมองใจ, ฝงใจ, ใฝใจ, พรอมใจ, พอใจ, พมพใจ, พงใจ, พงพอใจ, เพลยใจ, ภาคภมใจ, ภมใจ, มนใจ, มตรจตมตรใจ, มแกใจ, มนใจ, ยอมใจ, ยบยงชงใจ, ยาใจ, ยนใจ, ยงใจ, เยนใจ, รวมใจ, รเหนเปนใจ, เราใจ, แรงดลใจ, ลมหายใจ, ลองใจ, ลาบากใจ, วางใจ, ไวใจ, ไวเนอเชอใจ, ไววางใจ, สนใจ, สนดใจ, สบายใจ, สมครใจ, สองจตสองใจ, สองใจ, สะใจ, สะดดใจ, สะทอนใจ, สะเทอนใจ, สายใจ, สารวมใจ, สนใจ, สนนาใจ, สขใจ, สดใจ, สดสวาทขาดใจ, เสมอใจ, เสยกาลงใจ, เสยใจ, เสยนาใจ, แสลงใจ, ใสใจ, หนกใจ, หนาวใจ, หนาใจ, หมองใจ, หมางใจ, หมายใจ, หยอนใจ, หลากใจ, หกใจ, หกอกหกใจ, หวใจ, หายใจ, เหนใจ, เหลอใจ, แหนงใจ, อดใจ, ออนจตออนใจ, ออนใจ, ออนอกออนใจ, อดอนตนใจ, อาเภอใจ, อดหนาระอาใจ, อมใจ, อมอกอมใจ, อดใจ, อนใจ, เอะใจ, เอาใจ, เอาแตใจ, เอาอกเอาใจ;

ใช มใช; ใช ใชกรรม, ใชงาน, ใชจาย, ใชได, ใชเนอ, ใชบน, ใชใบ, ใชเรอ, ใชสอย;

คาใชจาย, เครองใชไฟฟา, ตวสญญาใชเงน, ผใชงาน, พอใชได, ยมใชคงรป, ยมใชสนเปลอง; ของใช, คนใช, เครองใช, จากดสนใช, ชดใช, ชวงใช, ผใช, พอใช, มาใช, รบใช,

Page 74: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

65

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

สนใช, เหลอใช, เอาใช; ใด กระใด, ขณะใด, คราใด, ฉนใด, เชนใด, ตราบใด, แตอยางใด, ทนใด, ทนททนใด,

เทาใด, เปนใด, เพยงใด, เมอใด, เยยใด; ใต ใตถน, ใตถนเรอน, ใตเทา, ใตเทากรณา, ใตเทากรณาเจา, ใตนา, ใตฝาพระบาท,

ใตฝาละอองธลพระบาท, ใตฝาละอองพระบาท; คลนใตนา, จตใตสานก, นาใตดน, รถไฟใตดน, หญาใตใบ; กลวยใต, เกาหลใต, ขาวเยนใต, ขนเหนอลองใต, คาใต, เฉยงใต, ตะวนออกเฉยงใต, ปกษใต, ปากใต, ภาคใต, ภายใต, อเมรกาใต, เอเชยตะวนออกเฉยงใต;

ใน ในกรณท, ในขณะเดยวกน, ในขณะท, ในขณะนน, ในขณะน, ในทน, ในทสด; นกอยในปลอง, ฝในทอง, ภาระตดพนในอสงหารมทรพย, เสดจในกรม; กรมการคาภายใน, กาลงภายใน, กนนอกกนใน, กนใน, ขางใน, เขานอกออกใน, คนไขใน, คนใน, เครองใน, ชนใน, ซบใน, ตกใน, ทะเลใน, ทะเลภายใน, ทะเลหนาใน, ทางใน, นงทางใน, นางใน, ปดใน, ฝายใน, ภายใน, ลองใน, ลบลมคมใน, วงใน, สมใน, สมผสใน, สายสนกลใน, หนองใน, หมาใน, หลบใน, เหลกใน, แหลใน;

ใบ ใบกนปด, ใบกองเกน, ใบกองหนน, ใบขนสนคา, ใบขนน, ใบแขง, ใบเงน, ใบจอง, ใบฎกา, ใบดาล, ใบดา, ใบแดง, ใบแดงแจงโทษ, ใบตราสง, ใบตอง, ใบตาล, ใบทอง, ใบทองแดง, ใบแทรก, ใบนาก, ใบบอก, ใบบนทก, ใบบญ, ใบเบก, ใบเบกรอง, ใบปก, ใบปรอ, ใบปลว, ใบพด, ใบพทธสมา, ใบโพ, ใบเมยง, ใบไม, ใบระกา, ใบรบ, ใบรบรอง, ใบลา, ใบเลยง, ใบสอ, ใบสง, ใบสงจาย, ใบสจ, ใบสาคญ, ใบสาคญคจาย, ใบสมา, ใบสทธ, ใบเสมา, ใบเสรจ, ใบหนา, ใบหน, ใบหชาง, ใบเหยยบยา, ใบอนญาตขบข; กระทะใบบว, กงหนใบพด, ตนตายใบเปน, ตวใบเลอม, ตกแกใบกลม, ผาใบกลอย, ผาใบเมยง, หญาขดใบยาว, หนอนมวนใบขาว; กะตงใบ, ใชใบ, ทองใบ, บงใบ, บวบงใบ, ปาผลดใบ, ผาใบ, พญาไรใบ, ระใบ, เรอใบ, เสยดใบ, หญาใตใบ;

ใบ ใบคลง; ตใบ, บอกใบ, บยใบ; ใฝ ใฝตา, ใฝฝน, ใฝสง, ใฝใจ; ฝกใฝ; ใภ ลกสะใภ, สะใภ;

Page 75: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

66

ใย ใยฟา, ใยยอง, ใยหน; เสนใยแกว; ยองใย, เยอใย, โยงใย, สายใย, เสนใย, หวงใย; สนใจใยด, เปนหวงเปนใย, ใยแกวนาแสง, *ลาไย

ใส แจมใส, ตาบอดตาใส, เนยใส, ปาใส, โปรงใส, ผองใส, เลอมใส, สดใส, สกใส, อสกอใส;

ใส ใสความ, ใสไคล, ใสใจ, ใสยา, ใสราย, ใสไส; เขาใส, สวมใส, สอดใส, สะอกเขาใส, เอาใจใส;

ให ใหการ, ใหโดยเสนหา, ใหทา, ใหทาย, ใหราย, ใหรายปายส, ใหสตยาบน, ใหหา, ใหอภย, ใหออก; กอใหเกด; เขาให, ทาให, ผนหลงให, มให;

ใหญ ใหญโต, ใหญหลวง; ขอใหญใจความ, คนใหญคนโต, ใจใหญใจโต, ผใหญบาน, หนาใหญใจโต; กงสลใหญ, กวางใหญ, กงหนามใหญ, ขาวใหญ, ขาวใหมใหญ, เขมรใหญ, ไขหวดใหญ, ครใหญ, คดการใหญ, เครองใหญ, ฉากใหญ, ชางใหญ, ซอมใหญ, ถอนใจใหญ, ถอยใจใหญ, ถกใหญ, ทรงเครองใหญ, ทรงพระเครองใหญ, ไทยใหญ, ธงบรมราชวงศใหญ, ธงมหาราชใหญ, ธงเยาวราชใหญ, ธงราชนใหญ, นางรมใหญ, บาตรใหญ, บญหนกศกดใหญ, ประทดใหญ, ปนใหญ, ผกเบยใหญ, ผใหญ, พลวดใหญ, มวกใหญ, มะคาใหญ, มกใหญ, โมกใหญ, ยงใหญ, เยยใหญ, รากสาดใหญ, ลกปนใหญ, สวนใหญ, เสยผใหญ, หนงใหญ, หนามใหญ, หวเรอใหญ, อาจารยใหญ, อานาจบาตรใหญ, องใหญ, เอาใหญ;

ใหม ใหมถอดดาม, ใหมเอยม; ขาวใหมนอย, ขาวใหมใหญ; กลางเกากลางใหม, ขาวใหม, ดอกขาวใหม, ปหนาฟาใหม, ปใหม, มอใหม, สมยใหม, หวใหม;

ใหล หลงใหล;

5. คาทไมเปนไปตามอกขรวธภาษาไทย

แมวาภาษาไทยจะมอกขรวธทชดเจน สามารถอธบายเปนกฎเกณฑตางๆ ได ดงทกลาวมาในหวขอตางๆขางตน แตภาษาไทยกเปนเหมอนภาษาอน คอ มการเปลยนแปลงไปตามเวลาและการใช จงทาใหคาบางคาไมเปนไปตามหลกอกขรวธภาษาไทย คาเหลานอาจจะเปนปญหาสาหรบผทเรมเรยนภาษาไทย เพราะจะเหนวาไมเปนไปตามกฎทเขาใจ

Page 76: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

67

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

ตวอยางเชน คาวา นา ประกอบดวยพยญชนะตนแทนเสยง [น] และรปสระอาซงเปนสระเสยงสน แตเวลาออกเสยงจรงเราจะไมนยมออกเสยงสระสนเปน [นม] แตจะออกเปนเสยงยาว [นาม] หรอคาวา แกง ใชรปสระแอซงเปนสระเสยงยาว แตนยมออกเสยงเปนสระเสยงสนมากกวา (ใหลองเปรยบเทยบเสยงระหวาง แกง กบ แกง) คาทมลกษณะเฉพาะหรอเปนคายกเวนทไมเปนไปตามกฎน นอกจากจะเปนปญหาสาหรบผเรยนภาษาไทยยงเปนปญหาสาหรบคอมพวเตอรดวยเชนกน ซงอาจแกปญหาไดโดยการแจกแจงคาเหลานใหคอมพวเตอรรวาเปนคายกเวนทไมเขากฎทวไปของภาษาไทย โดยอาจจะมกฎยอยสาหรบกลมคาเหลานนบางกลม หรอบางคากตองจดเปนขอยกเวนเฉพาะคานนเลย วธหนงทจะรไดวาคาใดบางทไมเขาหลกอกขรวธทกลาวมา กโดยการใหคอมพวเตอรใชกฎตางๆทแจกแจงไวแลววเคราะหคาไทยแตละคานนวาควรออกเสยงอยางไร แลวจงนาแตละคามาตรวจสอบดวาคนไทยทวไปออกเสยงตามนนจรงหรอไม หากไมใชกมาพจารณาจดประเภทยอยของคายกเวน ในทน ไดจดกลมคายกเวนออกเปนประเภทตางๆ ดงตอไปน

1. คาทไมอานแบบอกษรนา ในกลมนคอคาซงนาดวยอกษรสงหรอกลางและตามดวยอกษรตาเดยว แตเสยงวรรณยกตไมเปลยนไปตามกฎทควรจะเปน เชน สมาคม อาน [สะ-มา-คม] ไมอาน [สะ-มา-คม], คากลมน เชน กณการ [กะ-น-กา], กนษ [กะ-นด], คาในกลม กร [กะ-ร], กร [กะ-ร] (กรยา, กรณา), กวะ [กะ-วะ], ขมา [ขะ-มา], ขโมย [ขะ-โมย], จราส [จะ-ราด], คาในกลม จร [จะ-ร] (จรยา, จรยธรรม), ถนป [ถะ-นบ], ปรกมะ [ปะ-รก-กะ-มะ], ปรตถจรยา [ปะ-รด-ถะ-จะ-ร-ยา], คาทขนตนดวย ปร [ปะ-ร] ปรตร [ปะ-รด] ทงหลาย (ปรจาค, ปรเฉท, ปรชน, ปรตตะ, ปรตโตทก, ปรตยาค), ปรษการ [ปะ-รด-สะ-กาน], ปลาสนาการ [ปะ-ลาด-สะ-นา-กาน], ศน [สะ-น], สนาย [สะ-นา-ย], คาในกลม สมา [สะมา] สโม [สะ-โม] และ สมช [สะ-มด] (สมาคม, สมาพนธ, สโมสร, สมชชา), หน [หะ-น], คาในกลม อน [อะ-น] อน [อะ-น] อน [อะ-น] อโณ [อะ-โน] อธ [อะ-ท] (อนภาค, อนชา, อนยม, อโณทย, อธการ, อธบด), อนจจง [อะ-นด-จง] เปนตน

คาในกลมนนน หากไมออกเสยงนากจะไมออกเสยงนาทงหมด เชน ปร, กร, จร, ปรตร, สมา, อน แตกมบางคาทบางครงอานแบบนา กฤษณา [กรด-สะ-นา] บางครงไมอานแบบอกษรนา ลกษณา [ลก-สะ-นา] นอกจากน ในคาททบศพทมา จะอานตามคาเดมในภาษาตางประเทศ ไมอานแบบอกษรนาดวย เชน สนกเกอร ไมอาน [*สะ-หนก-เกอ] สวตช

ไมอาน [*สะ-หวด] เปนตน

Page 77: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

68

2. คาทอานเแบบอกษรนา กรณนพบในคาซงไมใชอกษรนา แตอานเหมอนเปนอกษรนา มกพบในกรณของคาแผลง เชน ตรวจ => ตารวจ [ตา-หรวด], เสรจ => สาเรจ [สม-เหรด] แตกไมใชวาคาแผลงทกคาจะอานเชนน เชน ปราศ => บาราศ [บา-ราด] (ขอมลจาก พศศร 2545:78) นอกจากน ยงพบในคาบางคา เชน ประโยชน, ประวต, ประโยค, บญญต, ดลก, ดเรก, กะรต, อามาตย, ศกราช คาเหลานอานพยางคหลงเหมอนมอกษร ห นาอย 3. คาทออกเสยงสระสนกวารปทเหน

กรณนคอ คาซงโดยรปแลวควรออกเสยงสระยาว แตกลบอานออกเสยงสน คาเหลาน เชน เพชร เบญจ (ความจรงสองคาน เมอกอนเคยใช เพอบอกเสยงสน แตปจจบนเปลยนวธการเขยน), เงน, อรอย, คาวา แกง แขง แทง แชง, เกง เขง เขน แจม แผน เหนง, กอง ของ ทอง นอง, ตอม กลอม หยอม, ปวน เปน, แวว, เปนตน คากลมหลงน พศศร (2545:61) ไดตงขอสงเกตวา ในคาทมรปวรรณยกตเอกและมตวสะกด เสยงสระมกจะลดสนลง อยางไรกตาม ผเขยนคดวา กรณนตางจากการใชรปวรรณยกตเอกในคาทเปนอกษรตาตาย เชน ลอกแลก ซงเราสามารถสรปความเปนสระสนไดชดเจน (ดหวขอ การผนวรรณยกต) ขอสงเกตนหากจะกาหนดใหเปนกฎหนงของอกขรวธภาษาไทย กจะมขอยกเวนอย เชนคาวา กอน จะไมออกเสยงสนเหมอน ขอน (กอน >> ขอน) หรอคาอนๆอยาง คาง (>> ชาง), มาน (>> ทาน), เรม (>> เฉม), แยง (>> แพง), โหนง, โมง ฯลฯ จะไมออกเสยงสนตามขอสงเกตน อกทงคาทออกเสยงสนน อาจมรปวรรณยกตอนๆ ทไมใชวรรณยกตเอกกได เชน หอง, ตอง, กอย, กอย, จอง เปนตน คาเหลานควรตองแจกแจงใหชดเจนกอน คากลมน บางสวนออกเสยงสนเพราะแตเดมเขยนโดยใชไมไตคกากบพรอมกบรปวรรณยกตเอก แตปจจบนเปลยนวธเขยนไมใชไมไตคจงทาใหไมเหนชดวาเปนสระเสยงสนหรอยาว จงอาจจาเปนตองศกษาเพมเตมวาลกษณะแบบไหนเปนลกษณะทพบมากกวากน จงจะสรปไดวาควรตงกฎลกษณะนหรอแจกแจงเปนรายการคายกเวน

4. คาทออกเสยงสระยาวกวารปทเหน

กรณนจะตรงกนขามกบกรณทแลว คอ รปคาทเหนควรจะออกเสยงสระสน แตเรากลบนยมออกเสยงยาวมากกวา เชน นา >> ดา, ใช >> ใจ, ไม >> ไร, (รอง)ไห >> (ขาวเสา)ไห, เทา >> เทา เปนตน ซงนาสงเกตวามกจะเปนคาทมเสยงวรรณยกตตร

Page 78: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

69

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

5. คาทวรรณยกตไมตรงตามกฎ

คาในกลมนมกเปนคาทบศพทจากตางประเทศ เนองจากหลกเกณฑการทบศพทของราชบณฑตยสถานกาหนดใหไมตองใสเครองหมายวรรณยกตใดใดยกเวนในกรณจาเปน แตในการอานออกเสยง เราจะอานตามแบบทนยมออกเสยงคาตางประเทศนน ทาใหรปคาทเขยนอานไมตรงตามหลกการผนวรรณยกตได เชน คอมพวเตอร อาน [คอม-พว-เตอ] ไมใช [*คอม-

พว-เตอ]

6. คายกเวนอน ๆ ในกลมน คอ คาทไมออกเสยงตามปกต และไมเขาในกลมตางๆทกลาวมาแลว ไดแก กลมคาทตวสะกดมรปสระอ สระอ ประกอบ ซงอานเสมอนไมมรปสระนน ไดแก เกต, ธาต, เหต, เมร, โกฏ, ชาต, โชต, บญญต, ญาต, อาณต, เพฑรย [เพ-ทน], สมบต, จกรพรรด, สมโพธ, ประพฤต, ภม, อนมต, พยาธ,อารต, ประ-วต, จกรวรรด, คณวฒ, สวาด [สะ-หวาด],

ขดสมาธ [ขด-สะ-หมาด], สมมต, สมมต, ประสต, บรมอฐ (ไมรวมคาซงสระอและสระอเปนตวการนต) กลมคาทตวอกษรหนงทาหนาทเปนทงพยญชนะสะกดและพยญชนะตน เชน จต, ยต, ลฐ, ทจรต, อตรา, ยาตรา, ลดา, เปนตน คาเหลานไมไดมรปแบบพยางคแบบคาทวไป เชน อตรา ไมสามารถแยกพยางคจากรปเขยนเปน อต-รา หรอ อ-ตรา แลวอานทละพยางคได สาหรบคอมพวเตอรแลว จงอาจจะตองจดจาทงคาเปนคาเฉพาะ

นอกจากน กยงมคาซงมวธอานเฉพาะคานน เชน ประทยด [ประ-เทยด], สรก [สะระกะ] หรอถามพยญชนะสะกดคกไมไดอานแบบอกษรนา (คาเหลานไมพบวามคาอนมาประกอบดวย จงไมพบวามการอานแบบนาพยางคทตามหลง) เชน นานตว [นา-นด], มหคฆ [มะ-หก], โรมญจ [โรมนจะ], วจรณ [ว-จน], สรรพชญ [สน-พด], อกข [อก-ขะ], ธงก [ทง-กะ], ภญช [พน-ชะ], มญช [มน-ชะ], มทค [มด-คะ] เปนตน

Page 79: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

70

Page 80: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

ตอนท 2

การถอดอกษรไทยเปนอกษรโรมน

ในตอนน ผเขยนจะเรมดวยการกลาวถงหลกการถอดอกษรจากภาษาหนงไปเปนอกภาษาหนง ความแตกตางระหวางการถายเสยงและการถอดอกษร จากนน จงกลาวถงความเปนมาของการถอดอกษรไทยเปนโรมนจนมาเปนเกณฑการถอดอกษรไทยเปนโรมนของราชบณฑตยสถานในปจจบน และการถอดอกษรไทยระบบอนๆ เชน ระบบการถอดอกษรไทยของศาสตราจารย ยอรช เซเดส ระบบการถอดอกษรไทยของพระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว ระบบการถอดอกษรไทยทใชในมาตรฐานสากลตางๆ รวมไปถงระบบการถอดอกษรไทยอนๆ ตามทพบใชจรง เชน การถอดเพลงไทยคาราโอเกะ ซงจะไดกลาวเปรยบเทยบความแตกตางของการถอดอกษรไทยในระบบตางๆ

1. การถอดอกษรระหวางภาษา

การถอดอกษรระหวางภาษาเปนกระบวนการทเกดขน เมอเราตองการนาคาจากภาษาหนงมาใชในอกภาษาหนง ซงแตละภาษาจะมวธการเขยนคาทตางกน ชดของตวอกขระทใชกแตกตางกน ระบบเสยงในแตละภาษากแตกตางกน จงตองมวธเขยนคาจากภาษาตางประเทศใหมาเปนคาในภาษาของเราใหได และในทางกลบกน กตองมวธเขยนภาษาของเราดวยอกขระภาษาตางประเทศเพอใหชาวตางประเทศนนอานและใชคาของเราได การนาคาจากภาษาตางประเทศเขามาเปนกระบวนการทเกดขนอยตลอด เมอตองมการตดตอสอสารระหวางคนตางภาษา ตางวฒนธรรม โดยเฉพาะในปจจบนในยคโลกาภวตนซงตองมการแลกเปลยนขอมลขาวสารระหวางประเทศเปนอนมาก การถอดอกษรระหวางภาษานทาไดหลายวธและมศพททใชแตกตางกนอย 3 คาหลกๆ ไดแก transliteration, transcription และ romanization

ซงมความสมพนธกน ดงน Transliteration ตามความหมายทใชกนทวไป หมายถง การเขยนตวเขยนในภาษาหนงดวยตวเขยนทสอดคลองกนในอกภาษาหนง (the process of recording the graphic

symbols of one writing system in terms of the corresponding graphic symbols of a

Page 81: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

72

second writing system)13 (USBGN 1994) คาวา transliteration นคาไทยนยมใช “การถอดอกษร” แตบางคนกใชคาอน เชน “การถายถอดอกษร” (อไรศร และ อรวรรณ 2545) “การถายทอดตวอกษร” (กรสโวลด 2512) “การถายรปอกษร” (นนทนา 2529) เวลาทชาวตะวนตกศกษาเรองเกยวกบประเทศอนๆ ทมระบบตวเขยนตางออกไป กมกใชวธการ transliteration น คอถอดอกษรภาษานนๆออกมาดวยอกษรทตนใชคออกษรโรมน (บางกเรยกอกษรลาตน) การถอดอกษรนจงเกยวของกบคาวา romanization ดวย สวน transcription หมายถงการบนทกขอมลเสยงของภาษาโดยใชระบบการเขยนทกาหนด (the process of recording the phonological and/or morphological elements of a

language in terms of a specific writing system) คาไทยทใชแทน transcription คอ “การถายเสยง” (ธระพนธ 2526), “การถายถอดเสยง” (อไรศร และ อรวรรณ 2545), “การถอดเสยง” (ศพทบญญต) ในทนจะขอใชคา “การถายเสยง” เพอใหแตกตางจากคา “การถอดอกษร” อยางชดเจน นกภาษาศาสตรไดกาหนดสญลกษณสากลทใชในการถายเสยงภาษาตางๆ อกษรทใชในการถายเสยงนเรยกวาสทอกษร อยางไรกตาม เราอาจถายเสยงโดยใชระบบการเขยนแบบอนๆ กได เชน อาจใชตวอกษรโรมน (ลาตน ) ซงกจะคาบเกยวกบความหมายของ romanization ดวย เพราะ romanization เปนการแทนคาในภาษาหนงดวยตวอกษรโรมน(ลาตน) บางครงกเรยกวา latinization ดงนน วธทใชในการ romanization นอาจใชวธการถอดอกษร (transliteration) หรอใชวธการถายเสยง (transcription) กได คาไทยทใชในความหมายของ romanization คอ “การถอดอกษร…เปนโรมน” (ราชบณฑตยสถาน), “การถอดเปนอกษรโรมน” (นตยา 2543), “การถายรปอกษร…เปนอกษรโรมน” (นนทนา 2529), “การถายถอดอกษร...เปนอกษรโรมน” (อไร-ศร และ อรวรรณ 2545), แตความจรง มคาไทยอกคาหนงซงมความหมายทานองเดยวกบ romanization คอคาวา “การทบศพท” เพยงแตเรามกใชในความหมายของการเขยนคาภาษาตางประเทศดวยอกษรไทย ในขณะท romanization เปนการเขยนคาภาษาไทยหรอภาษาอนๆ ดวยอกษรโรมน ความหมายหลกจรงๆจงเหมอนกน เพราะการทบศพทอาจใชวธแบบถอดอกษรหรอ ว ธแบบถายเสยงก ได (ความหมายตามพจนานกรมไทยฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ.๒๕๔๒ คอ “ทรบเอาคาของภาษาหนงมาใชในอกภาษาหนงโดยวธการ

13

คาจากดความในวงเลบของ transliteration และ transcription เปนนยามทตกลงกนในการประชมของ U.N. Working Group on a Single Romanization System for Each Non-Roman Writing

System ป 1971 และปรากฏในรายงาน Second United Nations Conference on the

Standardization of Geographical Names, London, 10-31 May 1972, Vol.II, p.115

Page 82: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

73

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

ถายเสยงและถอดอกษร”) อยางไรกตาม กไมมใครใช “การทบศพทไทยเปนองกฤษ” แทนคาวา romanization การถอดอกษรระหวางภาษาเปนเรองสาคญระหวางประเทศ เพราะการอางองชอสถานท บคคล หากไมมขอตกลงมาตรฐานรวมกน กอาจทาใหเขาใจคลาดเคลอนได หนวยงานตางประเทศอยางเชน United Nations Group of Experts on Geographical Names (UNGEGN), U.S. Board on Geographic Names ( BGN) และ Permanent Committee on

Geographical Names for British Official Use (PCGN) จงมบทบาทเขามาเกยวของกบเรองการถอดอกษรภาษาไทยดวย

2. ประวตความเปนมาของการถอดอกษรไทยเปนโรมน

กรสโวลด (Griswold, ค.ศ.1960) ไดกลาวถงความเปนมาของการถอดอกษรไทยไววามมาเนนนาน ตวอยางเชน ชาวโปรตเกสในศตวรรษท 16 เรยกเมองไทยวา SIÃO หรอ MUANTAI มเมองหลวงชอ HUDIA (อยธยา) ซงกรสโวลดวาเปนการถอดอกษรไทยทไมเหมาะสม การถอดอกษรไทยโดยชาวตางประเทศนน มกเปนไปตามอาเภอใจของแตละคน ในสมยรชกาลสมเดจพระนารายณมหาราช (พ.ศ. 2200-2231) กลมนกสอนศาสนาชาวฝรงเศสไดคดวธการถอดอกษรไทยเพอใหไดเสยงใกลเคยงกบเสยงภาษาไทย เชน “เมอทานมาเราไดกนสาเรจแลว” จะเขยนวา “MEÜÀ TÂN MÂ, RÂO DÁÏ KIN SAM-RED LÊOU” ซงปรากฏอยในหนงสอของลาลแบร เอกอครราชฑตของพระเจาหลยสท 14 (Du Royaume de Siam, ค.ศ.1691 แปลเปนภาษาองกฤษ A New Historical Relation of the Kingdom of Siam,

ค.ศ.1693) แตดเหมอนชาวตางประเทศชาตตางๆ กจะมวธเขยนคาไทยโดยองกบระบบภาษาของตน ไมไดใชระบบทบาทหลวงฝรงเศสเสนอขน นอกจากน กยงมระบบการถอดอกษรแบบถายเสยงของบาทหลวงปาเลอกวซ (Pallegoix) ทใชในพจนานกรมไทย-ลาตน-ฝรงเศส-

องกฤษ (Dictionarium Linguae Thai. Paris, ค.ศ.1854) หลกฐานเหลาน แสดงใหเหนวาการถอดอกษรไทยนเปนทสนใจของชาวตางประเทศมานานแลว จนในสมยรชกาลท 5 เมอเรมมปญหาเรองการเขยนชอทางภมศาสตรในแผนทซงไทยทารวมกบองกฤษและฝรงเศส จงมความพยายามรวมกนระหวางไทยและฝรงเศสในป พ.ศ. 2451 (ค.ศ.1908) เพอสรางระบบการเขยนคาไทยดวยอกษรโรมน แตระบบนกไมไดเปนทใชกนแพรหลาย (นตยา 2547b: 156) ปญหาเรองการถอดอกษรไทยเปนโรมนนเปนทถกเถยงกนมากขนในหมนกวชาการในเวลาตอมา ดงจะเหนไดจากการนาเสนอความคดเหนตางๆ ในเรองนผานทางวารสารสยามสมาคม เชน บทความของแฟรงกเฟอรเทอร (Frankfurter 1906),

Page 83: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

74

บทความของเปอตตกแนง (Petithuguenin 1912), บทความของพระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว (Vajiravudh 1912,1931), บทความของแฟรงกเฟอรเทอรและคณะ (Frankfurter et

al. 1931), และบทความของกรสโวลด (Griswold 1960) ซงจะเหนวา พระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหวกทรงวตกวา หากปลอยใหตางคนตางเขยนกจะทาใหเกดความสบสน จงไดทรงเสนอใหใชระบบทยดตามตวสะกดของคาศพทเดมในภาษาบาลสนสกฤตหรอทรจกกนในชอของระบบกราฟฟก (Graphic system หรอ Hunterian system) พระองคทรงไมเหนดวยกบการถอดอกษรโดยวธการถายเสยง (ดเรองการถอดอกษรไทยเปนโรมนตามระบบของพระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว) จนกระทงป พ.ศ. 2474 (ค.ศ.1931) กระทรวงธรรมการ(กระทรวงศกษาธการ) กไดตงคณะกรรมการเพอพจารณาเรองหลกการถอดอกษรไทยเปนโรมนทจะใชเปนมาตรฐานรวมกน

และไดนาเสนอผลเพอรบฟงความคดเหนจาก กระทรวงกลาโหม ราชบณฑตยสถาน สยามสมาคม และศาสตราจารยยอรช เซเดส แหงวทยาลยฝรงเศสของตะวนออกไกล ดงปรากฏในวารสารสยามสมาคม เลม 28 หนาท 19-35 ป พ.ศ.2478 (ค.ศ.1935) ซงตอมาราชบณฑตยสถานไดสานงานตอจนเปนทมาของประกาศเกณฑการถอดอกษรไทยเปนโรมนฉบบแรก ในป พ.ศ.2482 โดยราชบณฑตยสถานไดกาหนดมาตรฐานในการถอดอกษรไทยเปนโรมนไวสองระบบ คอ ระบบทวไป (general system) และระบบพสดาร (precise system) แตละระบบจะใชวธการทตางกน โดยระบบทวไปใชวธการถายเสยง แตระบบพสดารใชวธการถอดอกษร แตจากการศกษาของจนทรเพญ (2530) พบวา ประกาศเกณฑการถอดอกษรไทยเปนโรมนน ไมเปนททราบกนแพรหลายนก มเพยงบางหนวยงานทใชเกณฑดงกลาว เชน กรมทางหลวงใชเขยนชอถนน การรถไฟใชเขยนชอสถานรถไฟ กรงเทพมหานครใชเขยนชอถนนและซอยตางๆ กรมแผนททหาร ใชเขยนชอสถานทและชอทางภมศาสตร นอกจากน ยงมผนาหลกเกณฑไปปรบปรงเพมเตมเพอใชงานของตน เชน ใชในหนงสอชอพรรณไมแหงประเทศไทย (เตม สมตนนท 2523) ใชในหนงสอการเขยนทบศพทชอขาวไทยเปนองกฤษ (กรมวชาการเกษตร 2529) เนองจากการถอดอกษรไทยเปนโรมนไมใชเรองเฉพาะสาหรบใชภายในประเทศเทานน แตเปนเรองสากลสาหรบการตดตอกบประเทศอนๆ ดวย จงมหนวยงานอนๆ ททางไทยเราตองเขาไปเกยวของดวย โดยเฉพาะคณะกรรมการตางๆ ทมหนาทกาหนดมาตรฐานการเขยนชอทางภมศาสตรตางๆ ซงหนวยงานสากลททางานเรองการกาหนดมาตรฐานรวมกนในการเขยนภาษาตางๆ ดวยอกษรโรมน คอ United Nations Group of Experts on Geographical Names (UNGEGN) โดยมวตถประสงคหลกเพอสรางระบบมาตรฐานเดยวสาหรบการเขยนภาษาตางๆ ดวยอกษรโรมน เพอใชในการตดตอสอสารระหวางประเทศ (“to arrive at an agreement on a

Page 84: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

75

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

single romanization system, based on scientific principles, from each non-Roman

alphabet or script, for international application”, Resolution 9 of the first UN Conference

on the Standardization of Geographical Names, 1967) ประเดนสาคญทพจารณา คอ การพยายามสรางระบบการเขยนดวยอกษรโรมนททาใหสบกลบไปยงรปเขยนเดมได (the system

should be reversible) และเปนระบบทเรยบงาย สะดวกตอการใช (the system should be as

simple and clear to use as possible) ไมมเครองหมายหรออกขระพเศษโดยไมจาเปน แตหากภาษาใดไมสามารถสรางระบบการเขยนดวยอกษรโรมนดงแนวทางทกลาวมาได ทาง UNGEGN กยอมใหมสองมาตรฐานได คอ มระบบทใชวธการถายเสยง (transcription

method) สาหรบใชในงานทวไปรวมทงการเขยนชอทางภมศาสตร และมระบบทใชวธถอดตวอกษร (transliteration method) สาหรบใชในกรณทตองการคงลกษณะการเขยนในภาษาเดมไว เชน การทาบรรณานกรม ซงภาษาไทย กเปนภาษาทถกจดใหมทงสองระบบ คอ มทงระบบการถายเสยงเปนอกษรโรมน (romanization system) (UN system 1967/2002) และระบบการถอดอกษรไทย (transliteration system) (ISO 11940:1998) กลาวโดยสรป หลงจากประกาศราชบณฑตยสถานใน ป พ.ศ. 2482 กมความพยายามในการปรบปรงพฒนาระบบการถอดอกษรไทยเปนโรมนอยตลอดมา มผเสนอความคดเหนตางๆในเรองน เชน เรองเดช ปนเขอนขตย (2524, 2528) นนทนา รณเกยรต (2529) นตยา กาญจนะวรรณ (2529) จนทรเพญ โวหารสนทร (2530) เปนตน จนกระทง ในป พ.ศ. 2542 ทางราชบณฑตยสถานจงไดประกาศหลกเกณฑการถอดอกษรไทยเปนโรมน ฉบบทสองอยางเปนทางการ ประเดนหลกทเปลยนแปลงจากเดม คอ มการแยกความตางสระ อ อ ออกจาก อ อ ซงเดมถอดเปน u ทงหมด ใหถอด อ อ ใหมเปน ue และถอด อ อ เปน u รวมไปถงสระผสมทมเสยง อ อ ประกอบ (เออะ เออ เออย) และตว ฤ ฤๅ ฦ ฦๅ กใหเปลยนตามนดวย สวนสระ อว เปลยนจาก iu เปน io สระเอยวเปลยนจาก ieo เปน iao

รายการขางลางเปนสรปกจกรรมตางๆ ทเกยวของกบการกาหนดหลกเกณฑการถอดอกษรไทยเปนโรมน ทเกดขนทงในและตางประเทศ โดยเรมนบตงแตการเรมตนวางหลกเกณฑการถอดอกษรไทยเปนโรมนของราชบณฑตยสถาน

o พ.ศ. 2474 (ค.ศ. 1931) กระทรวงธรรมการ(กระทรวงศกษาธการ) ตงคณะกรรมการเพอพจารณาเรองหลกการถอดอกษรไทยเปนโรมนทจะใชเปนมาตรฐานรวมกน

คณะกรรมการเหนวาควรยดหลกภาษาไทยมากกวายดตามการถอดอกษรตามศพทเดม คอใหยดตามหลกการออกเสยงและวธเขยนภาษาไทย จงกาหนดใหม 2 วธ คอ วธทวไป (ยดการอาน) และวธพสดาร (ยดการเขยน)

Page 85: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

76

o พ.ศ. 2475 (ค.ศ. 1932) มการเผยแพรบนทกเรองการถอดอกษรไทยเปนโรมนทงสองระบบเพอรบฟงความคดเหน (นตยา 2547b:159)

o พ.ศ. 2477 (ค.ศ. 1934) ราชบณฑตยสถานรบโอนงานตอจากกระทรวงธรรมการ และไดปรบปรงแกไขระบบทงสองอกเลกนอย (นตยา 2547b:159)

o พ.ศ. 2482 (ค.ศ. 1939) ราชบณฑตยสถานไดประกาศใชหลกเกณฑการถอดอกษรไทยเปนอกษรโรมน เพอใชในการเขยนนามศพทตางๆ เชนชอบคคล และชอภมศาสตร โดยม 2 แบบ คอแบบทวไป ซงเปนการถอดอกษรแบบถายเสยง และแบบพสดารซงเปนการถอดอกษรตามวธเขยน

o พ.ศ. 2494 (ค.ศ. 1951) กรมการแผนทจากรปถายทางอากาศ (กองทาแผนท กรมแผนททหารบก) ไดรวมมอกบสหรฐอเมรกาไดดดแปลงระบบของราชบณฑตยสถานเพอใชในการจดทาแผนท (นตยา 2547b:166)

o พ.ศ. 2510 (ค.ศ. 1967) เกณฑการถอดอกษรไทยเปนอกษรโรมนแบบทวไปของราชบณฑตยสถานซงไดรบการปรบแกไขดงกลาว ไดรบการรบรองใหใชเปนมาตรฐานในการเขยนชอทางภมศาสตรโดยสหประชาชาต (United Nations Group of Experts

on Geographical Names - UNGEGN) ในการประชม United Nations Conference

on the Standardization of Geographical Names. Geneva, 4-22 กนยายน ค.ศ.1967. Vol.II., pp. 122-123. (Resolution I/14) ดงปรากฏในเอกสาร E/CONF/.53/L.20 Writing systems: transfer of names from the Thai writing

system to Roman letters

o พ.ศ. 2513 (ค.ศ. 1970) U.S. Board on Geographic Names ( BGN) และ Permanent Committee on Geographical Names for British Official Use (PCGN) นาเกณฑการถอดอกษรไทยเปนโรมนของราชบณฑตยสถานแบบทวไปปพ.ศ. 2482

มาใชเรยกวา BGN/PCGN 1970

o พ.ศ. 2520 (ค.ศ. 1977) ราชบณฑตยสถานไดออกแถลงการณเรองการเขยนชอจงหวด เขต อาเภอ และกงอาเภอ โดยใชหลกการเขยนแบบทวไป

o พ.ศ. 2535 (ค.ศ. 1992) มการนาเสนอ Romanized Transliteration of Thai ในการประชม Sixth United Nations Conference on the Standardization of Geographical

Names. Vol. II Technical papers. New York, 25 สงหาคม – 3 กนยายน ค.ศ.1992,

pp. 369-379.

o พ.ศ. 2540 (ค.ศ. 1997) มการนาเสนอหลกเกณฑการถอดอกษรไทยเปนโรมนฉบบปรบปรงแกไขตอ UNGEGN working group on Romanization Systems ในเดอน

Page 86: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

77

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

ตลาคม 1997 และวางแผนวาจะนาเขารวมในการประชม the Seventh United

Nations Conference on the Standardization of Geographical Names, New York,

มกราคม ค.ศ.1998 แตถกเลอนออกไป ไมไดนาเสนอ

o พ.ศ. 2540 (ค.ศ. 1997) American Library Association และ Library of Congress

(ALA-LC) ไดนาหลกเกณฑการถอดอกษรไทยเปนอกษรโรมนแบบถายเสยงทกาหนดโดยราชบณฑตยสถานมาใช โดยเพมเครองหมายออกเสยงใหกบสระเพอแยกความแตกตางของสระเสยงสนและเสยงยาว แตยงคงไมแยกความตางของเสยงวรรณยกต และไมแยกความแตกตางระหวางอกษรสงและอกษรตาทมเสยงคกน

o พ.ศ. 2541 (ค.ศ. 1998) มาตรฐาน ISO11940:1998 ไดรบการรบรองใหใชเปนแบบ transliteration คอแตละตวอกษรมตวโรมนทจะถอดแบบหนงตอหนง มาตรฐานนเปนการปรบปรงแกไข Romanized Transliteration of Thai ทเสนอในการประชม Sixth

United Nations Conference on the Standardization of Geograpical Names.

Vol.II. Technical papers. New York, 25 สงหาคม – 3 กนยายน 1992, pp. 369-379.

o พ.ศ. 2542 (ค.ศ. 1999) ราชบณฑตยสถานยกเลกประกาศหลกเกณฑการถอดอกษรไทยเปนอกษรโรมนเดมและยกเลกแถลงการณเรองการเขยนชอจงหวด เขต อาเภอ และกงอาเภอ โดยใชหลกการเขยนแบบทวไป และใหใชหลกเกณฑการถอดอกษรไทยเปนอกษรโรมนแบบถายเสยงทไดปรบปรงใหเหมาะสมยงขน

o พ.ศ. 2545 (ค.ศ. 2002) หลกเกณฑการถอดอกษรไทยเปนอกษรโรมนแบบถายเสยงไดรบการรบรองจาก UNGEGN (UN system 1967/2002) ในการประชม the Eighth

United Nations Conference for the Standardization of Geographical Names,

Berlin, 27 สงหาคม – 5 กนยายน 2002. Document E/CONF.94/INF.41

(Resolution VIII/13)

3. หลกเกณฑการถอดอกษรไทยเปนอกษรโรมนของราชบณฑตยสถานป พ.ศ. ๒๕๔๒

หลกเกณฑการถอดอกษรไทยเปนอกษรโรมนทราชบณฑตยสถานกาหนดเปนมาตรฐานในปจจบน (พ .ศ . 2542) เปนหลกเกณฑ การถอดอกษรโดยว ธถายเสยง (Transcription) เพอใหไดคาทเขยนดวยอกษรโรมน และไดเสยงใกลเคยงกบเสยงภาษาไทย โดยไมคานงถงการสะกด การนต และวรรณยกต เชน จนทร = chan, พระ = phra, แกว =

Page 87: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

78

kaeo โดยราชบณฑตยสถานไดสรปเปนตารางสาหรบเทยบตวอกษรพยญชนะตน พยญชนะสะกด และสระ ดงตอไปน

ตารางเทยบตวอกษรไทยเปนโรมนของราชบณฑตยสถาน

อกษรโรมน รปพยญชนะ พยญชนะตน

พยญชนะสะกด

รปสระ อกษรโรมน

ก K k อะ, – (สระอะลดรป), รร (มตวสะกด), อา

a

ข ฃ ค ฅ ฆ kh k รร (ไมมตวสะกด) an

ง ng ng อา am

จ ฉ ช ฌ ch t อ, อ i

ซ ทร (ออกเสยง ซ) ศ ษ ส

S t อ, อ ue

ญ y n อ, อ u

ฎ ฑ (ออกเสยง ด) ด

d t เอะ, เ– (สระเอะลดรป), เอ

e

ฏ ต t t แอะ, แอ ae

ฐ ฑ ฒ ถ ท ธ th t โอะ, –(สระโอะลดรป), โอ, เอาะ, ออ

o

ณ น n n เออะ, เ– (สระเออะลดรป), เออ

oe

บ b p เอยะ, เอย ia

ป p p เออะ, เออ uea

ผ พ ภ ph p อวะ, อว, –ว– (สระอวลดรป)

ua

ฝ ฟ f p ใอ, ไอ, อย, ไอย, อาย ai

ม m m เอา, อาว ao

ย y – อย ui

ร r n โอย, ออย oi

ล ฬ l n เอย oei

Page 88: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

79

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

อกษรโรมน รปพยญชนะ พยญชนะตน

พยญชนะสะกด

รปสระ อกษรโรมน

ว w – เออย ueai

ห ฮ h – อวย uai

อว io

เอว, เอว eo

แอว, แอว aeo

เอยว iao

ฤ (ออกเสยง ร), ฤๅ rue

ฤ (ออกเสยง ร) ri

ฤ (ออกเสยง เรอ) roe

ฦ, ฦๅ lue

นอกจากการเทยบเสยงของพยญชนะและสระจากตารางเทยบเสยงดงกลาวแลว ราชบณฑตยสถานยงไดกาหนดหลกเกณฑอนๆ เพอพจารณาในการถอดอกษรไทยเปนโรมน ไดแก ๑. ในกรณของคาหลายพยางค เมอถอดเปนอกษรโรมนแลว ถาอกษรตวสดทายของพยางคหนากบอกษรตวแรกของพยางคถดไปเขยนตดแลวทาใหอานยาก หรออานผดได กใหใชเครองหมาย "–" เพอแยกพยางค ซงจะใชในสามกรณ ไดแก เมออกษรตวสดทายของพยางคหนาเปนสระ และอกษรตวแรกของพยางคถดมาขนตนดวยพยญชนะ ng (ง) เชน สงา = Sa–nga เมออกษรตวสดทายของพยางคหนาเปน ng (ง) และอกษรตวแรกของพยางคถดไปขนตนดวยสระ เชน บงอร = Bang–on และเมออกษรตวแรกของพยางคทตามมาขนตนดวยสระ เชน สะอาด = sa–at, สาอาง =sam–ang

๒. ในการถอดอกษรไทยเปนอกษรโรมนใหเขยนแยกเปนคา ๆ ดวย เชน สถาบนไทยคดศกษา = Sathaban Thai Khadi Sueksa, ถนนโชคชย = Thanon Chok Chai แตหากเปนคาประสมหรอคาวสามานยนามทเปนชอบคคล ใหเขยนตดกน เชน รถไฟ = rotfai นายโชคชย จตงาม = Nai Chokchai Chitngam

๓. ตวอกษรตวแรกของวสามานยนาม และคานาหนานามทอยหนาคาวสามานยนามนน ๆ ใหใชอกษรโรมนตวใหญ เชน นายปรดา อยเยน = Nai Prida Yuyen, จงหวดกาแพงเพชร = Changwat Kamphaeng Phet สวนคาอนๆ ใหใชอกษรโรมนตวเลก ยกเวน

Page 89: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

80

อกษรตวแรกของคาแรกในแตละยอหนาใหใชอกษรโรมนตวใหญ เชน "ขอใหทกคนประสบความสาเรจตามปรารถนาไดสมหมาย ... " = "Kho hai thuk khon prasop khwam samret

tam pratthana dai sommai ... “

๔. ชอภมศาสตรใหถอดเปนอกษรโรมนโดยไมตองแปลเปนภาษาองกฤษ เชน เขาสอยดาว = Khao Soi Dao ไมใช Soi Dao Hill

๕. คาทบศพททเปนวสามานยนาม ใหเขยนตามภาษาเดม เชน บรษทเฟสตคลาส จากด = First Class Co. Ltd. ยกเวนถาคาทบศพทนนเปนสวนหนงของวสามานยนาม และไมประสงคจะแปลชอวสามานยนามนน กใหเขยนคาทบศพทนนเปนอกษรโรมน ตามการออกเสยงในภาษาไทย เชน สถาบนเทคโนโลยการเกษตรแมโจ = Sathaban Theknoloyi Kankaset

Mae Cho

๖. เครองหมายตาง ๆ ใหถอดอกษรดงน คาทมเครองหมายไมยมก (ๆ) ใหถอดซาคา วล หรอประโยคอกครงตามหลกการอาน เชน ทาบอยๆ = tham boi boi ไฟไหมๆ = fai mai fai mai

คาทมเครองหมายไปยาลนอย (ฯ) ซงยอความของคาทรจกกนดแลว เชน กรงเทพฯ หรอคาทเปนแบบแผนซงตองอานเตม เชน โปรดเกลาฯ ใหถอดเปนอกษรโรมนเตมตามคาอาน เชน กรงเทพฯ = Krung Thep Maha Nakhon, โปรดเกลาฯ = protklao protkramom แตหากมคาเตมใชในขอความกอนหนานนแลว จะถอดเตมตามคาอานหรอไมกได เชน กรมพระราชวงบวรฯ = Kromphraratchawangbowon Sathanmongkhon หรอ Kromphraratchawangbowon

คา ฯพณฯ ใหถอดตามคาอาน คอ พะนะทาน = Phanathan

เครองหมายไปยาลใหญ (ฯลฯ) ทอยทายขอความซงอานวา "ละ" หรออานวา "และอนๆ" ใหถอดเปนอกษรโรมนตามเสยงอานนน ๆ เชน ในตลาดมเนอสตว ผก ผลไม นาตาล นาปลา ฯลฯ = nai talat mi nueasat phak phonlamai namtan nampla la หรอ nai talat mi

nueasat phak phonlamai namtan nampla lae uen uen สาหรบเครองหมายไปยาลใหญ (ฯลฯ) ทอยกลางประโยคซงอานวา "ละถง" ใหถอดเปนอกษรโรมนตามเสยงอาน เชน พยญชนะไทย ๔๔ ตว ม ก ฯลฯ ฮ = phayanchana thai si sip si tua mi ko la thueng ho

๗. คายอใหถอดอกษรดงน คายอทมาจากคาเตมทรจกกนดและเปนคาทไมยาวนก ใหถอดเปนอกษรโรมนเตมตามคาอาน เชน จ. (ยอมาจากคา จงหวด) = changwat, ชม. (ยอมาจากคา ชวโมง) = chuamong

คายอทมาจากคาประสมหลายคาและคอนขางยาว หรอยาวมาก จะถอดตามคาอานของตวยอ หรอถอดเตมกได เชน อ.ตร. (ยอจาก อธบดกรมตารวจ) = otoro หรอ athipbodi

Page 90: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

81

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

krom tamruat, สปช. (ยอจาก สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต) = sopocho หรอ Samnakngan Khanakammakan Kanprathomsueksa Haeng Chat

๘. ตวเลขใหถอดตามหลกการอานอกขรวธไทย เชน ๔.๕๐ บาท = si bat ha sip

satang, ๐๕.๐๐ น. = ha nalika

การถอดอกษรไทยเปนโรมนตามแบบราชบณฑตยสถานน เปนทยอมรบและใชกนอยางแพรหลาย โดยเฉพาะตามหนวยราชการตางๆ รวมทงไดรบการรบรองจากองคการสหประชาชาตใหใชเปนมาตรฐานในการถอดอกษรไทยเปนโรมนสาหรบชอตางๆ อยางไรกตาม กมผวจารณวาระบบทใชนไมเหมาะสมสาหรบใชสอนภาษาไทยใหชาวตางประเทศ เพราะไมไดแยกความแตกตางของวรรณยกต ความสนยาวของสระ รวมทงไมแยกความแตกตางระหวางเสยง โอะ-โอ กบ เอาะ-ออ และความตางระหวางเสยง จ กบ ช ดวย14 นอกจากน กมขอวจารณในเรองของการใช kh, th, ph, k, t, p แทนเสยง ค, ท, พ, ก, ต, ป (Griswold 1960)15 วาทาใหชาวตางประเทศออกเสยงผดได เพราะ th จะออกเสยงเหมอนคา “thumb” ได และ ph จะออกเสยงเหมอนคา “philosophy” ได ตวอยางเชน คาวา “อาเภอ” เมอถอดเปน amphoe จงอาจอานผดเปน [อา-โฟ-เอ] ได ทมาของการถอดเชนนมาจากการทมชชนนารฝรงเศสไดใช k, t, p แทน ก, ต, ป ไปแลว จงตองใช kh, th, ph แทน ค, ท, พ ดงทพบในระบบของ Pallegoix ซงกไดใชสบกนตอๆมาจนถงปจจบน กรสโวลดจงเสนอวาควรใช k, t, p สาหรบเสยง ค, ท, พ มากกวาใชแทน ก, พ, ป และใช g แทนเสยง ก, j แทนเสยง จ ในขณะทเสยง ต และ ป ซงหาตวอกษรแทนไมได เขากยอมใหใช d และ b ซากบเสยง ด และ บ นอกจากการถอดอกษรไทยระบบราชบณฑตยสถานน กมผนาเสนอระบบอนๆ ขนมาดงจะกลาวในตอนตอไป แตทงน คงตองเขาใจวา จดมงหมายหลกของระบบแบบราชบณฑตยสถานนน ไมไดมงเนนทการเรยนการสอนภาษาไทยใหชาวตางประเทศ แตตองการใหชาวตางประเทศโดยทวไปซงจาเปนตองตดตอสอสารกนสามารถอานและเขยนคาไทยดวยอกษรโรมนได ขอวจารณในเรองทระบบนไมเหมาะสมกบการใชสอนภาษาไทยจงไมเปนธรรมนก แตขอวจารณวาทาใหเขาใจคาอานผดนนกเปนเรองนาคด แตการแกไขหลกเกณฑซงเปนทยอมรบใชทงในประเทศและในระดบนานาชาตกเปนเรองใหญ หากไม

14

ทมา “Royal Thai General System of Transcription” Wikipedia: The Free Encyclopedia. 20 March 2007 < http://en.wikipedia.org/wiki/Royal_Thai_General_System_of_Transcription> 15

เปนขอวจารณทมตอระบบทวไปของราชบณฑตยสถานฉบบแรก แตขอวจารณนกใชไดกบระบบปจจบนดวย

Page 91: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

82

จาเปนจรงๆแลวกไมควรทา เพราะจะสรางความสบสนกบชอไทยตางๆทไดมการถอดเปนอกษรโรมนแลว

4. ระบบการถอดอกษรไทยเปนโรมนแบบอนๆ

ดงทกลาวมาตอนตนวา การถอดอกษรไทยเปนโรมนเปนความพยายามในการเขยนภาษาไทยดวยอกษรโรมน เพอใหผทไมรภาษาไทยสามารถอานคาไทยนนได การกาหนดเกณฑมาตรฐานเปนความพยายามทจะใหมการเขยนทเหมอนกนเพอไมเขาใจคลาดเคลอนกน แตในทางปฏบตนน ผใชอาจเลอกถอดอกษรตามสะดวกของตน โดยไมไดยดหลกเกณฑของราชบณฑตยสถานกได เชน การสอสารภาษาไทยผานทางอนเทอรเนตในยคแรกทตองพมพคาไทยดวยอกษรองกฤษ ซงเรยกกนวา ภาษาคาราโอเกะ ลกษณะแบบน นตยา (2547a) เรยกวาเปนการ anglicization คอเปนวธถอดภาษาไทยใหเปนภาษาองกฤษ ซงใชวธการงายๆ คอ ถามคาองกฤษทเสยงตรงกบคาไทย กใชคานนเลย เชน ยง-young, ลอง-long, ถาไมมคาตรงกเทยบคาใกลเคยง เชน วน – wun (เทยบจาก nun) หรอถาเปนคาททบศพทมากใชคานนเลย เชน เครดต – credit

นอกจากน ในงานบางอยาง กอาจจาเปนตองเลอกวธการถอดอกษรทกาหนดเอง เชน การสรางพจนานกรมไทย ไวยากรณไทย สาหรบชาวตางประเทศ ทงนเพราะเกณฑของราชบณฑตยสถานทกาหนดนน ไมไดแยกความแตกตางของเสยงบางเสยง ไดแก เสยง เอาะ-ออ กบ โอะ-โอ (แทนเหมอนกนดวย o) และไมไดแสดงความแตกตางของสระสนยาว และวรรณยกต ผจดทาหนงสอไวยากรณ พจนานกรมเหลานนจงตองกาหนดหลกของตนเองขนมา และในการจดทาบรรณานกรมเอกสารภาษาไทย ซงตองการความละเอยดของการถอดอกษรมากขน กจาเปนตองกาหนดระบบของตนเองขนมาตางหาก ในทน ผเขยนจะไดกลาวถงการถอดอกษรไทยในระบบอนๆ ไดแก ระบบ ALA-LC, ระบบ ISO 11940: 1998 ซงทงสองระบบนเปนระบบทไดรบการยอมรบเปนมาตรฐานหนงในการถอดอกษรไทย และจะยกตวอยางระบบทใชในหนงสอไวยากรณไทย และทพบในการถอดเนอเพลงไทย มาเปนตวอยางใหเหน

4.1 การถอดอกษรไทยเปนโรมนตามแบบ ALA-LC

American Library Association และ Library of Congress (ALA-LC) ไดกาหนดมาตรฐานการถอดอกษรเปนโรมน (romanization) เพอใชในการจดทาบรรณานกรมเอกสารภาษาตางๆ ทไมไดใชตวอกษรโรมน โดยกาหนดใหใชชดอกขระทเรยกวาแองเซล (ANSEL)

Page 92: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

83

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

ซงยอมาจาก Extended Latin Alphabet Coded Character Set for Bibliographic Use

อกขระชดนประกอบดวยตวอกขระโรมนปกตและอกขระพเศษตางๆ (ดภาคผนวก ข) สาหรบภาษาไทยนน ALA-LC ไดนาหลกเกณฑการถอดอกษรไทยเปนอกษรโรมนแบบถายเสยงทกาหนดโดยราชบณฑตยสถานฉบบตพมพในป พ.ศ. 2535 มาใชเปนหลกแตไดเพมเตมรายละเอยดบางอยาง ดงน o กาหนดใหมเครองหมายขดขางบนเพอบอกวาเปนสระเสยงยาว เชน อะ – a อา - ā

อ – u อ - ū

o สระททางราชบณฑตยสถานกาหนดใหใชตวอกษรเดยวกน คอ สระอและสระอ (u) สระเอาะและสระโอะ (o) ALA-LC กาหนดใหใชอกษรทตางกนดงน สระอ – ư สระอ – u สระเอาะ - ǫ สระโอะ – o (หากเปนสระยาว ออ อ ออ โอ กจะใสขดขางบน)

o สระเดยวซงทางราชบณฑตยสถานใหใชสองตวอกษร คอ สระแอะ (ae) สระเออะ (oe) ALA-LC ใชตวอกษรเดยว สระแอะ - æ สระเออะ – œ (หากเปนสระยาว แอ เออ กจะใสขดขางบน)

o สระผสมอนๆทมเสยงของสระดงกลาวมาแลวขางตน กใหใชรปใหมแทนเสยงนนดวย เชน อาว - āo อว - ūa

o จ ทเปนพยญชนะตนซงราชบณฑตยสถานใหใช ch เหมอนกบ ฉ ช ฌ16 ใหเปลยนไปใช čh

o อ ทเปนพยญชนะตนซงราชบณฑตยสถานไมไดใชตวอกษรใดใด ในทนใหใช ʻ เชน อาจารย ʻāčhān

นอกเหนอจากนใหคงเดม ระบบทเพมเตมนยงคงไมไดกาหนดตวอกษรใดใดเพอแยกความตางของวรรณยกต และไมไดกาหนดตวอกษรใดใดเพอแยกความแตกตางระหวาง อกษรสงและอกษรตาทมเสยงคกน เชน ข – ค ยงคงใช kh เหมอนกน ตารางขางลางแสดงการเทยบตวอกษรไทยเปนโรมนตามแบบ ALA-LC

16

ในตารางเทยบเสยง ALA-LC จดให ซ ทเปนพยญชนะตนอยในกลมนไดดวย ซงไมนาจะถกตอง

Page 93: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

84

ตารางเทยบสระตามแบบของ ALA-LC

รปสระ อกษรโรมน รปสระ อกษรโรมน อะ, อ a อวะ ua อา ā อว, ว ūa อา am ใอ, ไอ, อย, ไอย ai อ i อาย āi อ ī เอา ao อ ư อาว āo อ ư อย ui อ u โอย ōi อ ū ออย ǭi เอะ, เอ e เอย œ �i เอ ē เออย ưai แอะ, แอ æ อวย ūai แอ ǣ อว iu โอะ, อ o เอว eo โอ ō เอว ēo เอาะ ǫ แอว ǣo ออ ǭ� เอยว īeo เออะ œ ฤ rư เออ, เอ œ ฤ ri เอยะ ia ฤ rœ� เอย īa ฤๅ rư เออะ ưa ฦ lư เออ ưa ฦๅ lư

Page 94: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

85

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

ตารางเทยบพยญชนะตามแบบของ ALA-LC

อกษรโรมน รปพยญชนะ พยญชนะตน พยญชนะสะกด

ก k k ข, ฃ, ค, ฅ, ฆ kh k ง ng ng จ čh t ฉ, ช, ซ, ฌ ch t ญ y n ด, ฎ, ฑ d t ต, ฏ t t ถ, ฐ, ท, ฑ, ธ, ฒ th t น, ณ n n บ b p ป p p ผ, พ, ภ ph p ฝ, ฟ f p ม m m ย y - ร r n ล, ฬ l n ว w - ซ, ทร, ศ, ษ, ส s t อ ‘ - ห, ฮ h -

นอกเหนอจากการเทยบอกษรไทยเปนโรมน หลกเกณฑของ ALA-LC ยงครอบคลมเรองการแยกคาประเภทตางๆ เชน คาประสม ชอคน ชอสถานท ยศ ตาแหนง ราชาศพท ฯลฯ ซงจาเปนสาหรบการทาบรรณานกรม ไวโดยละเอยดเปนกฎถง 43 ขอ ผสนใจสามารถดรายละเอยดเพมเตมในภาคผนวก ก

Page 95: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

86

4.2 การถอดอกษรไทยแบบ ISO 11940:1998

การถอดอกษรไทยแบบ ISO 11940: 1998 น ปรบปรงแกไขมาจาก Romanized

Transliteration of Thai ทเสนอในการประชม Sixth United Nations Conference on the

Standardization of Geographical Names ทเมองนวยอรก 25 สงหาคม – 3 กนยายน ค.ศ.1992 การถอดอกษรไทยในระบบนเปนการถอดอกษรแบบตวตอตว คอ แทนตวอกษรไทยหนงตวดวยตวอกษรโรมนหนงตวตามลาดบทปรากฏ เพอใหสามารถสบกลบถงรปเขยนเดมในภาษาไทยไดอยางชดเจน ตารางขางลางแสดงการเทยบอกษรไทยเปนโรมนแบบ ISO 11940:

1998

ตารางเทยบพยญชนะตามระบบ ISO 11940: 1998

ก k ฌ ch ท th ย y ข kh ญ ỵ ธ ṭh ร r ฃ k h ฎ ḍ น n ล l ค kh ฏ ṭ บ b ว w ฅ k’h ฐ ṭh ป p ศ ṣ ฆ ḳh ฑ ṯh ผ ph ษ s’ ง ng ฒ t’h ฝ f ส s จ c ณ ṇ พ ph ห h ฉ ch ด d ฟ f ฬ ḷ ช ch ต t ภ ph อ x ซ s ถ th ม m ฮ ḥ

Page 96: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

87

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

ตารางเทยบสระและวรรณยกตตามระบบ ISO 11940: 1998

-ะ a - ụ ใ- i

- - ạ - u ไ- ị

-า ā - ū ฤ v

-ำ å เ- e ฤๅ vɨ

- i เ- - e-˘- ฦ ł

- ī แ- æ ฦๅ łɨ

- ụ โ- o

- ˋ - ˆ - ˊ

- ˇ - ˘ - ʻ

ๆ « ฯ ‡

เพอทจะใหเหนความแตกตางของการถอดอกษรแบบราชบณฑตยสถาน แบบ ISO

และแบบ ALA-LC ผเขยนจงไดแสดงเปรยบเทยบการถอดอกษรทงสามแบบใหเหนในรายการคาตวอยางดานลาง

ราชบณฑตยสถาน

(UN system 1967/2002)

ALA-LC ISO 11940:1998

เปลยนแปลง plianplaeng plīanplǣng eplīˋynæplng รอบคอบ ropkhop rǭ�pkhǭ�p Rxbkhxb ราชสห ratchasi rātchasī rachsīhʻ สะอาด sa-at sa‘āt saxād โวหาร wohan wōhān owha r อาจารย achan ʻāčhān xācāryʻ ตะวนออก tawan-ok tawanʻǭ�k tawạnxxk เงนเดอน ngoenduean ngœndưan enginedụxn ครบถวน khropthuan khropthūan khrbthˆwn ไทยคดศกษา thaikhadisueksa thaikhadīsưksā ịthykhdīṣụks’ā

Page 97: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

88

4.3 การถอดอกษรไทยตามระบบของศาสตราจารยยอรช เซเดส

อไรศรและอไรวรรณ (2545) ไดชใหเหนถงความสาคญของการถอดอกษรในการศกษาทางประวตศาสตร โดยกลาววา เมอนกประวตศาสตรชาวตะวนตกสนใจศกษาภาษาสนสกฤต กไดใชวธการถอดอกษรจากตวอกษรเทวนาครเปนตวอกษรโรมนแบบเทยบตวอกษรเพออานวยความสะดวกในการพมพและในการศกษาเรองตางๆ สาหรบอกษรทใชในภาษาแถบเอเชยอาคเนย ไดแก ภาษาไทย พมา ลาว เขมร มอญ จาม นน กพฒนามาจากอกษรปลลวะ (อนเดยใต) ซงเกากวาอกษรเทวนาคร จงสามารถนาเอาระบบการถอดอกษรเปนโรมนโดยเทยบเคยงกบทใชในภาษาสนสกฤตได เมอศาสตราจารย ยอรช เซเดส ไดศกษาภาษาไทยสมยสโขทย กไดนาระบบทใชกบภาษาสนสกฤตมาปรบใชเพอถอดอกษรไทยสมยสโขทย ขอดของการใชวธการถอดอกษรแบบยดตวอกษรเปนหลกน คอ ทาใหเราเหนทมาของศพทเดยวกนระหวางภาษาไทยกบภาษาอนๆได เชน ถาถอดชอเมอง ทวารวด ดวยระบบเทยบตวอกษรเปน Dvāravati นกประวตศาสตรกจะสามารถเทยบเคยงกบชอในภาษาสนสกฤตไดถกตอง แตหากถอดดวยการถายเสยงเปน Thawarawadi กอาจทาใหเขาใจผดวาเปนอกเมองหนง ตารางขางลางเปรยบเทยบตวอกษรไทยกบอกษรโรมนตามระบบน

ตารางเทยบพยญชนะไทยเปนโรมนตามระบบของศาสตราจารยยอรช เซเดส

ก k ฌ jh ท d ย y ข kh ญ ñ ธ dh ร r ฃ ḵẖ ฎ ṭ น n ล l ค g ฏ t บ p ว v ฅ g ฐ ṭh ป p ศ ś / ç ฆ gh ฑ ḍ ผ ph ษ ṣ ง ṅ ฒ ḍh ฝ f ส s จ c ณ ṇ พ b ห h ฉ ch ด t ฟ f ฬ ḷ ช j ต ṯ ภ bh อ a ซ j ถ th ม m ฮ ẖ

Page 98: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

89

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

ตารางเทยบสระไทยเปนโรมนตามระบบของศาสตราจารยยอรช เซเดส

ก k ก ku เกา kau เก ko’ ก kă ก kū ก kaṃ เกอ ko’a กา kā เก ke กา kāṃ กวว kvva ก ki แก kè กะ kaḥ กว kua ก kī ไก kai กอ kò กยย kīyy ก ku’ ใก kai เกอ koe เกย kia ก kū’ โก ko

อยางไรกตาม ระบบทศาสตราจารยยอรช เซเดส เสนอน เมอจะนามาใชกบภาษาไทยในยคอยธยาและรตนโกสนทร จาเปนตองมการปรบเพมเตมเนองจากภาษาไทยในยคหลงนมสระเพมมากขน ศาสตราจารยอไรศร วรศะรน จงไดปรบเพมเตมในสวนสระใหม ดงแสดงในตารางขางลาง สวนพยญชนะปรบจากเดม 3 ตว คอ ฝ ใช ph , ฟ ใช ḇ, และ ฬ ใช ḻ แทน

ตารางเทยบสระไทยเปนโรมนตามระบบของศาสตราจารยอไรศร วรศะรน

-ะ aḥ เ-ะ eḥ เ- อะ ịeaḥ -า ā เ- e เ- อ i ea -ำ āṃ แ-ะ eeḥ โ-ะ oḥ - i แ- ee โ- o - ī เ-อะ eaḥ ใ- ai - ị เ-อ ea ไ- ai - i เ- ei เ-า au - u เ-าะ ạḥ ฤ ṛ - ū -อ ạ / ọ ฤๅ ṝ - วะ wăḥ เ- ยะ īeyḥ ฦ ḷ - ว wă เ- ย īey ฦๅ ḹ - 1 - 2 - 3

- 4 - 8 - 9

ๆ 2 -

Page 99: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

90

4.4 การถอดอกษรไทยตามระบบของพระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว

ปญหาเรองการถอดอกษรไทยเปนทถกเถยงในหมนกวชาการในชวงสมยรชกาลท 6

เปนอยางมาก มการนาเสนอขอคดเหนตางๆ ผานทางวารสารสยามสมาคม พระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหวกเปนผหนงทสนพระทยในเรองนเปนอยางยง ไดทรงพระราชทานพระดารของพระองคตพมพเปนบทความในวารสารดงกลาวในป พ.ศ.2455 (ค.ศ.1912) และ พ.ศ.2456 (ค.ศ.1913) และไดทรงโปรดพระราชทานนามสกลโดยยดหลกการถอดอกษรไทยเปนโรมนทพระองคทรงประดษฐขน ระบบการถอดอกษรแบบนจงมความสาคญอย ดวยนามสกลไทยจานวนมากอาศยหลกแนวคดทวาน พระองคทรงกลาวถงปญหาของการใชระบบการถอดอกษรทเทยบเคยงกบภาษาสนสกฤต (ดงเชนระบบของศาสตราจารย ยอรช เซเดส) วายงมปญหากบคาไทยแทอย โดยยกตวอยางคาวา “ทน” หากถอดตามแบบทเทยบอกษรกบบาลสนสกฤตกจะไดเปน “dan” ซงจะไปพองเสยงกบคาไทยวา “ดน” ซงคาวา “ดน” นกถอดเปน “tan” ซงกจะไปพองเสยงกบคาวา “ตน” ในภาษาไทยอก จงทรงมดารใหแยกการถอดอกษรคาไทยแทตางไปจากการถอดคาทมาจากบาลสนสกฤต ตารางการเทยบอกษรตามระบบของพระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหวจงแยกระหวางคาไทยแทและคาทมาจากบาลสนสกฤตออกจากกน ดงแสดงใหเหนในตารางตอไปน

Page 100: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

91

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

ตารางเทยบพยญชนะไทยเปนโรมนตามระบบของพระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว อกษรโรมน อกษรโรมน อกษรไทย

คายมบาลสนสกฤต คาไทยแท

อกษรไทย

คายมบาลสนสกฤต คาไทยแท

ก K17 K น N N

ข (ฃ) Kh Kh บ - B

ค (ฅ) G Q ป P P

ฆ Gh Gh ผ Ph Ph ง N (or Ng) Ng ฝ - F จ Ch Ch พ Bh Bh ฉ Chh Chh ฟ - F ช J X ภ Bh Bh ซ - X ม M M ฌ Jh - ย Y Y ญ Ñ Ñ (or Ny) ร R R ฎ - D ล L L ฏ T T ว V or W V or W ฐ Th Th ศ Ś - ฑ D D ษ Sh - ฒ Dh Dh ส S S ณ N N ห H H ด - D ฬ L - ต T T ฮ - H ถ Th Th ฤ ฤๅ Ri, Rî Ri, Rî

ท D Th ฦ ฦๅ Li, Lî Li, Lî

ธ Dh Th

17

ใชตวพมพใหญตามตนฉบบ แตเวลาเขยนจรงใชตวพมพเลกหรอใหญกไดตามสถานการณการใช

Page 101: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

92

ตารางเทยบสระไทยเปนโรมนตามระบบของพระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว อกษรไทย อกษรโรมน อกษรไทย อกษรโรมน อกษรไทย อกษรโรมน

-ะ a แ- ae เ-ย oey

-า â ไ-, ใ- ai -อย oy

- i -าย ai or ây โ-ย ôy

- î เ-า au or ao - ว ua

- u -าว âo -วย uay

- û - ว iu เ- ยะ ia

เ- e - ย uy เ- ย îa

โ- ô เ-ว eo เ- อ üa

- ü แ-ว aeo เ- อย üay

- ûe เ-อ oe เ- ยว iau

จากตารางทแสดง จะเหนวาระบบสาหรบถอดคาทมาจากบาลสนสกฤตนน มการปรบเปลยนบางพยญชนะ ไดแก ไมมเครองหมายจดและขดใตพยญชนะ, จ ใช ch ไมใช c, ฉ ใช chh ไมใช ch, ษ ใช sh ไมใช s มจด สวนของคาไทยนนตวอกษรทถอดแตกตางไปจากคาบาลสนสกฤต ไดแก ค (ใช q ไมใช g), ช (ใช x ไมใช j), ท (ใช th ไมใช d), ธ (ใช th ไมใช dh), ระบบทเหนนมาจากการทพระองคไมทรงเหนดวยกบการถอดอกษรโดยยดการถายเสยงเปนหลก แตทรงเหนวาตวเขยนเปนสงสาคญกวา เพราะคาทเขยนในภาษาตางๆ กไมไดเขยนตามทออกเสยงเสมอ เชน who อาน [ฮ], แต when อาน [เวน] อกทงคาจานวนมากทใชในภมภาคแถบน จะมทมาจากคาบาลสนสกฤต แตเมอยมเขามาในแตละภาษากจะถกปรบเขาระบบภาษาของตนทาใหออกเสยงแตกตางกน หากถอดอกษรดวยการถายเสยงกอาจทาใหหลงเขาใจผดวาเปนคนละคา เชน พมาออกเสยงคา “ราชวงศ” วา YAZAWIN18 แตหากถอดตามรปแบบสนสกฤตเปน RĀJAVAṀŚA ประเทศอนๆทใชคานกจะเขาใจวาคอคาอะไร ดงนน คาทมาจากบาลสนสกฤตจงควรถอดตามตวอกษรไมใชตามเสยงทอานเปนในภาษาไทย และควรถอดใหเหนถงคาในภาษาเดมโดยยดแนวคดเดยวกบการถอดคาบาลสนสกฤตทใชกนอยใหมากทสด ในขณะเดยวกน พระองคกพจารณาแกไขการถอดอกษรบางตวใหเหมาะกบคาไทยมากขน ตวอกษรเดยวกนจงอาจถอดไดเปนสองแบบขนกบวาเปนคาไทยแทหรอยมมาจาก 18

ตวอยางคาทยกมาน ผเขยนนามาจาก Griswold (1960)

Page 102: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

93

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

บาลสนสกฤต เชน ช ถอดเปน x เมอเปนคาไทยแท และถอดเปน j เมอเปนคาจากบาลสนสกฤต

ระบบทเสนอน พระองคทรงตงพระทยใหใชเฉพาะสาหรบการเขยนชอบคคลมากกวาทจะใชพมพหนงสอภาษาไทยทงเลมดวยตวอกษรโรมน และพระองคกไดทรงใชระบบนกบนามสกลพระราชทานทงหลาย ตวอยางเชน สาครก – Sagarik, อศรางกร – Isarankura,

องศสงห – Ansusinha, สารกบตร – Sarikabutra เปนตน (แตสงทสงเกตเหนคอ ตวอกษรสระทใชไมมการใชเครองหมายพเศษตางๆ ผเขยนเขาใจวาเพอใหสะดวกตอการเขยนจรง) ระบบการเขยนแบบน นอกจากจะพบในการเขยนชอ สกลทมมาแตเดมแลว ชอ สกลใหมๆ บางกเขยนโดยเทยบหลกจากนามสกลกอนๆ เชน ประภาส เขยนเปน Prabhas, ภวดล เขยน Bhuvadol ระบบการถอดอกษรไทยแบบนจงเปนระบบทยงคงมความสาคญอยในปจจบน โดยเฉพาะในเรองทเกยวของกบชอสกลไทย

4.5 ระบบ Bua Luang WYSIWYS

ดงทไดกลาวมาแลววาการถอดอกษรไทยเปนโรมนนนเปนความพยายามทจะเขยนภาษาไทยใหผทไมรจกระบบตวเขยนภาษาไทยไดเขาใจได ตาราหรอพจนานกรมไทยทสอนภาษาไทยใหชาวตางประเทศจงอาจมระบบการถอดอกษรไทยซงแตกตางกนไป ในทนจะยกตวอยางระบบทใชอยในหนงสอ The Bua Luang WYSIWYS Thai Phrase Handbook เขยนโดย E.G. Allyn. (2002) ซงกลาววาปรบจากระบบของ Gordon Allison และ ดร.วทย เทยง-บรณะธรรม Allyn พยายามถอดเสยงพยญชนะ สระ และเสยงวรรณยกตใหครอบคลมเสยงภาษาไทยมากทสด และเรยกระบบทใชวาเปนแบบ WYSIWYS (What You See Is What

You Say) เพอใหผพดภาษาองกฤษออกเสยงคาไทยไดใกลเคยงจรงมากทสด สระสนยาวสวนมากจะแทนดวยตวอกษรเดยวกน แตความสนของสระจะกากบดวยเครองหมาย ’ ทายพยางคนนๆ ยกเวนสระอ อ, เออะ เออ ทใชตวอกษรตางกนไปเลย นอกจากนสระทผสมกบพยญชนะกงสระ (ว ย) บางตวกไมไดเขยนโดยใชสญลกษณของสระเดยว เชน อว เขยน ew

ไมเขยน iw, เอว เขยน ayo ไมเขยน ew, เอยว เขยน eeo ไมเขยน iaw ดงแสดงในตารางขางลางน (เรยบเรยงจากขอมลในหนงสอ)

Page 103: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

94

ตารางเทยบสระในระบบ Bua Luang WYSIWYS

สระ ตวอยาง สระ ตวอยาง อะ, อ a ’ นด nát’ เอยะ* ia ’ อา a มาก mâk เอย ia เตยง dhiang อา am ’ ดา dam’ เออะ*

eua ’ อ i ’ ผด phìt’ เออ eua เชอ chêua อ ee ม mee อวะ* ua ’ อ eu ’ ถง těung’ อว, -ว- ua กลว glua อ eu ชอ chêu ใอ, ไอ,

อย, ไอย

ai ’ ภย pai’

อ oo ’ ถง tǒong’ อาย ai อาย ai อ oo ลก lôok เอา ao ’ เรา rao’ เอะ, เอ e ’ เปน bhen’ อาว ao หนาว nǎo เอ e เตน dhên อย ooy คย kooy แอะ, แอ æ ’ และ lǽ’ โอย oy โดย doy แอ æ แก kæ ออย awy อรอย à’ràwy’ โอะ, - o ’ ลง long’ เอย uhy เคย kuhy

โอ o โชค chôk เออย euay เหนอย nèuay เอาะ aw ’ เกาะ kàw’ อวย uay กลวย glûay ออ aw คลอง klawng อว ew ’ หว hěw’ เออะ uh ’ เยอะ yúh’ เอว ayo ’ เรว rayo’ เออ ur เจอ jur เอว ayo เลว layo เอ er เดน dern แอว æo แลว lǽo เอยว eeo เทยว têeo

ในสวนของพยญชนะ ใหคาอธบายวาใหออกเสยงเหมอนทออกเสยงคาภาษาองกฤษ มเพยงจานวนหนงเทานนทอธบายเพมเตมดงแสดงในตารางขางลาง นอกจากน ยงไดกาหนดเครองหมายแทนเสยงวรรณยกตดวย ดงน สามญ (ไมใสเครองหมาย) เอก ( ˋ ) โท ( ˆ ) ตร

* ไมพบตวอยางการใช ผเขยนคาดคะเนเอาวานาจะเขยนเชนน

Page 104: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

95

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

(ˊ ) จตวา ( ) และมขอนาสงเกตวา เสยง ท พ และ ค นนในระบบนใชอกษร t, p, k ตามแบบทกรสโวลด (Griswold, 1960) เสนอไว อกทงเสยง ต และ ป ซงกรสโวลดมองวาเปนสองเสยงทเปนปญหาในการเลอกตวอกษรแทนสาหรบใหชาวตางประเทศออกเสยงไดถกตอง ในระบบน กแทนดวย dh, bh ซงไดอธบายเพมเตมใหชาวตางประเทศเขาใจวาใชแทนเสยงทอยระหวาง d/t, b/p ตามลาดบ

ตารางเทยบพยญชนะในระบบ Bua Luang WYSIWYS

พยญชนะ ตวอยาง ท t ไทย tai ด d ด dee ต dh ตรง dhrang’ พ p ภเกต poo-gèt’ ป bh ลาปาง lambhang ค k เคย kuhy ก g ขอนแกน käwn gàen’ จ j จฬาลงกรณ jòolalong’gawn ช ch เชยงใหม chieng mài’ ร r รอ raw ง ng เงยบ ngîap ห h มหานคร má’hǎná’kawn ว w วา wâ

4.6 ระบบไทยคาราโอเกะ

นอกจากระบบตางๆทใชในตาราพรอพจนานกรมไทยสาหรบชาวตางประเทศแลว ปจจบน ยงพบการเขยนภาษาไทยดวยอกษรโรมนซงไมไดใชสาหรบชาวตางประเทศเทานน แตเปนการใชสาหรบชาวไทยดวย ซงอาจเปนขอจากดดานเทคโนโลยในชวงแรก ททาใหไมสามารถพมพอกษรไทยโดยตรงได หรอผใชเองไมสะดวกทจะพมพภาษาไทยดวยแปนพมพภาษาไทย จงตองพมพภาษาไทยดวยอกษรโรมนแทน เชน การแทรกเนอเพลงภาษาไทยในคาราโอเกะ การพมพคาไทยในจดหมายอเลกทรอนกส ในกระดานขาวผานคอมพวเตอรซงไมมแปนพมพภาษาไทย เปนตน การพมพขอความภาษาไทยแบบนเปนทรจกกนในชอของ

Page 105: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

96

ภาษาไทยคาราโอเกะ ในทน จะไดนาเสนอการถอดอกษรไทยเปนโรมนตามทพบในเพลงคาราโอเกะจานวนหนงมาพอเปนสงเขป ดงแสดงในตวอยางขางลางน

o ในชวตเคยมคนผานมา แตวาเขาเขามาแคผานไป nai chee wit ker-ee me kon paan ma dtae wa kao kao ma kae paan bai

o หวใจนไมมใคร hua jai nee mai me krai

o ไมวารกฉน มใหกบใคร mai wa ruk chun me hai gup krai

o บทสดทายกลงแบบเดม bot soot tai gor long baep derm

o คอชาใจกลบมาทกครง keu cham jai glup ma took krung

o ฉนเหมอนคนโชคราย ทโดนสาปไว ใหพบแตผดหวง chun muean kon chok rai tee don saap wai hai pop dtae pit wung

o ขอเปนเธอไดไหม ชวยปลดคาสาปราย...คานน ชวยฉนใหเจอรกเสยท kor ben ter dai mai chuay blot kam saap rai... kam nun chuay chun hai jer

ruk sia tee

o อยากโดนเปนเจาของ อยากมคนจบจอง yaak don ben jao kong yaak me kon jup jong

Page 106: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

97

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

ตารางเทยบพยญชนะทพบในภาษาไทยคาราโอเกะ อกษรไทย พยญชนะตน ตวอยาง พยญชนะสะกด ตวอยาง ก g, k กอน gaun / ก

koaw

k นอก nauk

ข ค k เขา kow / คน kon - ไมพบตวอยาง ง ng ยงไง young ngai ng ยงไง young ngai

จ j จะ ja - ไมพบตวอยาง ฉ ช ch ชวย chuay - ไมพบตวอยาง ซ s ซก suk - ไมพบตวอยาง ญ - ไมพบตวอยาง n คาญ kaan

ฎ - ไมพบตวอยาง t กฎ got

ณ - ไมพบตวอยาง n คณ koon

ด d ด doo d, t นด nid, ผด pit

ต t dt ตา tah ตา dtam t จต jit ถ ท ธ t ทก took - ไมพบตวอยาง น n นน nun n นน nun

บ b เบา bow p สบ sop

ป p b ปาก pahk ไป bai p สาป saap

ผ พ p ผด pid แพะ pae -

ฝ ฟ f ฝน feun ฟง fung -

ม m ม mee m ทม toom

ย y ยง yung i ไทย tai

ร r รก ruk n การ gaan

ล l ลง long n นล nun

ว w วา wa w เดยว diow

ส s เสย sia - ไมพบตวอยาง ห h หา hah -

อ - เอง eng -

ฮ h ฮม heum -

Page 107: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

98

ตารางเทยบสระทพบในภาษาไทยคาราโอเกะ สระ อกษร

โรมน

ตวอยาง สระ อกษรโรมน

ตวอยาง

-ะ a จะ ja เ- อะ - ไมพบตวอยาง - u อด ut, ปรบ prup เ- อ uea เหมอน muean

-า ah ,aa,

ar, a

ปาก pahk, ตาง taang, ขา kar, มา ma

- วะ - ไมพบตวอยาง

-ำ am สา sam - ว ua ทว tua

- i สบ sip ไ- ใ- - ย -าย

ai ใจ jai ไม mai นย nai ราย rai

- ee ท tee เ-า ow, ao เรา row เจา jao

- - eu ถอ teu -าว ao กาว gao

- - oo ทก took, ด doo - ย ooay,

oo-ee

คย kooay คย koo-

ee

เ-ะ เ- เ-

ay, e เอะ ay, เอง eng,

เจบ jep

โ-ย oi โชย choi

แ-ะ แ- ae, aa แพะ pae, แลว laaw เ-ย oey, er-

ee

เลย leoy เลย ler-ee

โ-ะ โ- o, oh โด do, โต toh, โดน don

เ- อย - ไมพบตวอยาง

เ-าะ ow เคาะ kow -วย uay ดวย duay

-อ au, o, or กอด gaud, ของ kong,

ขอ kor

- ว eal หวว weal

เ-อะ เ-อ เ-

er, ur เจอะ jer, เธอ tur, เธอ ter, เลก lerk

เ- ว ayw เรว rayw

เ- ยะ - ไมพบตวอยาง เ-ว eaw เลว leaw

เ- ย ia เสย sia แ-ว aew แมว maew

เ- ยว iow, ee-

o

เดยว diow เชยว chee-o

Page 108: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

99

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

5. การประเมนความสอดคลองของการถอดอกษรไทยเปนองกฤษในขอมลจรง

ในสวนน จะไดกลาวถงผลการประเมนการถอดอกษรไทยเปนโรมนจากขอมลจรงทพบวา ไดมการถอดอกษรไทยอยางไร ทงนผเขยนไดเลอกนาชอ และนามสกล ของบคคลจานวน 5,911 คนมาวเคราะห โดยทาการจบคระหวางตวอกษรไทยและตวอกษรองกฤษทพจารณาแลววาสอดคลองกน ดงแสดงในตวอยางขางลางน

1. เกงพล - Kengpol => ก/k, เx/e, ง/ng, พ/p, x/o, ล/l 2. เกรกพทยา - Krirkpitaya => ก/k, ร/r, เx x/ir, ก/k, พ/p, x /I, ท/t, x'/a, ย/y, xา/a

3. เขมะภาตะพนธ – Khemapatapan => ข/kh, เx/e, ม/m, xะ/a, ภ/p, xา/a, ต/t, xะ/a, พ/p, x /a, น/n, ธ/#, /#

4. เซงถาวร – Sengthavorn => ซ/s, เx/e, ง/ng, ถ/th, xา/a, ว/v, xร/orn

ในตวอยางท 1 คาวา พล มสระโอะลดรป จงจบคสระลดรปนน (แทนดวย x) กบตวอกษร o ในตวอยางท 2 คาวา พทยา มเสยงพยางคเชอมระหวาง พท และ ยา จงจบคเสยงเชอมนน (แทนดวย x’) กบอกษร a ในตวอยางท 3 ตวอกษร ธ และเครองหมายฑณฆาตไมมรปอกษรองกฤษ จงไมจบคกบอะไร (แทนดวย #) ในตวอยางท 4 มสระออลดรปซงใชรวมกบ ร เทานน (แทนดวย xร) จงจบคกบ orn

จานวนการจบคตวอกษรทงหมดทพบในขอมลมจานวน 51,978 ค จากนนจงแจกแจงผลทไดโดยแยกกลมสระตางๆ พยญชนะทเปนตวสะกดและทเปนพยญชนะตนออกจากกน คานวณคารอยละของแตละรปทพบ เพอเปรยบเทยบกบเกณฑการถอดอกษรไทยเปนโรมนวาสอดคลองกนมากนอยเพยงใด โดยชอง “จานวนรป” หมายถงจานวนรปตางๆ ทถอดจากตวอกษรนน เชน พยญชนะตน ก พบถอดเปนรปตางๆ 7 รป รปทพบมากสดคอ k (89.7%)

เปนตน ทงนในตารางจะนาเสนอเฉพาะรปทปรากฏเปนจานวนมาก รปทปรากฏเพยงไมกครงหรอเปนเปอรเซนตนอยเมอเทยบกบรปอนๆ จะไมแสดงในตารางขางลางน หรอรปทมจานวนไมมากกจะแสดงเปนจานวนครงทพบในวงเลบแทน

Page 109: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

100

ตารางผลการประเมนความสอดคลองการถอดอกษรพยญชนะไทยเปนโรมนจากชอสกล รป เกณฑ

ราชบณฑตยสถาน

ขอมลจากชอบคคล

พยญ ชนะตน

พยญ ชนะสะกด

พยญชนะตน จานวนรป

พยญชนะสะกด

จานวนรป

ก k k k 89.7%

g 9.2%

7 k 80.9%

g 10.7%

16

ข kh k kh 52.8%

k 43.7%

5 k 89.4% 7

ค kh k k 76.9%

kh 14.9%

c 5.1%

6 k 73%

g 6.6%

ke 5.1%

12

ฆ kh k k (15) c kh (1) 3 k (7)

ke ka # (1)

4

ง ng ng ng 95.1% g 4.9%

2 ng 97.4% 10

จ ch t ch 50.9%

j 47.6%

7 t 44.8%

j 36.3%

13

ฉ ch t ch 97.4% 3 - 0

ช ch t ch 92.6% 12 ch 39.3%

t 26.6%

j 12.4%

tch 6.8%

18

ฌ ch t ch (2) 1 - 0

ซ s t s (28)

ch sh z (1)

4 - 0

ทร (เสยง ซ)

s - s 95.5% 4 - 0

ศ s t s 99.2% 5 s 77.3%

t 15.2%

9

Page 110: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

101

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

รป เกณฑราชบณฑตยสถาน

ขอมลจากชอบคคล

ษ s t s 90.3%

sr 5.3%

7 t 46%

s 17.7%

# 12.9%

11

ส s t s 99.3% 6 s 68.3%

t 22.1%

8

ญ y n y 100% 1 n 96.8% 9

ฎ d t d (5) t (2) 2 # (4) t (3)

d (2)

4

ฑ (ออกเสยง ด)

d t d (5) dh da (1) 3 - 0

ด d t d 97.4% 7 d 51.1%

# 46%

6

ฏ t t t (7) 1 t (3) 1

ต t t t 94.4% . 10 t 87%

ta 4.4%

13

ฐ th t th (18) t (11) 6 t 77.3%

# 11.3%

th 8.2%

5

ฑ th t t (17) th (6)

k (1)

2 t (3) d (2)

dh ta (1)

4

ฒ th t t (11) tt (8)

th (6)

7 t 88.7%

th 4.7%

8

ถ th t th 51.2%

t 46.3%

4 t (11) d (1) 2

ท th t t 52.7%

th 43.5%

4 t 49.6%

# 28.7%

15

ธ th t th 39.9%

# 26.5%

t 26%

9 t (19) # (5)

tha (5)

8

Page 111: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

102

รป เกณฑราชบณฑตยสถาน

ขอมลจากชอบคคล

ณ n n n 97.5% 3 n 84.5% 5

น n n n 99.6% 4 n 96.3% 15

บ b p b 98.4% 4 b 88.1%

p 6%

6

ป p p p 96.2% 4 p 95.7% 7

ผ ph p p 73.6%

ph 24.5%

4 - 0

พ ph p p 80.7%

ph 16.2%

8 p 78%

b 12.2%

ph 3.9%

12

ภ ph p p 71.8%

ph 18%

bh 9.6%

4 p 72% 5

ฝ f p f (4) 1 - 0

ฟ f p f (12) fh

ph (1)

3 - 0

ม m m m 98.7% 4 m 97.8% 6

ย y – y 98.6% 3 ya (26)

# (2) y (1)

3

ร r n r 94.5%

# 5.2%

5 # 41.4%

n 28.5%

ra 12.3%

rn 7.7%

r 6.2%

10

ล l n l 97.1% 5 l 75.8%

n 21.1%

12

ฬ l n l (10) r (2) 2 l n (3) 2

ว w – w 63.6%

v 35.8%

8 w (5) # (2) 2

Page 112: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

103

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

รป เกณฑราชบณฑตยสถาน

ขอมลจากชอบคคล

ห h – h 54%

# 45.4%

3 - 0

ฮ h – h (15) 1 - 0

จากตารางเทยบพยญชนะ ตวอกษรทถอดเปนโรมนแลวแตกตางจากเกณฑของราชบณฑตยสถานจนเปนทสงเกตได ไดแก o ข เมอเปนพยญชนะตน พบวาถอดเปน k ถง 43.7% (62 ครง) ซงไมเปนไปตามเกณฑ o พยญชนะตน ค ถอดเปน k มากถง 76.9% (299 ครง) ใชตามเกณฑเพยง 14.9% (58

ครง) o พยญชนะตน ฆ ถอดเปน k มากกวาทจะถอดตามเกณฑเปน kh

o พยญชนะ จ นอกจากถอดตามเกณฑแลวยงพบถอดเปน j ดวยถง 47.6% เมอเปนพยญชนะตน และ 36.3% เมอเปนพยญชนะสะกด

o พยญชนะ ช เมอเปนตวสะกด พบวายงถอดเปน ch เหมอนพยญชนะตนถง 39.3% ซงมากกวาการถอดตามเกณฑเปน t (26.6%)

o พยญชนะ ศ และ ส เมอเปนตวสะกด พบวายงคงนยมถอดเปน s มากกวาทจะถอดเปน t ตามเกณฑ

o พยญชนะ ด กเชนกน เมอเปนตวสะกด ยงคงนยมถอดเปน d เหมอนกบพยญชนะตน (และมจานวนหนงทไมถอดเปนอกษรใด เชน เตชะไตรศกด = Techatrisak)

o พยญชนะ ท เมอเปนพยญชนะตน นยมถอดเปน t (52.9%) เหมอนกบพยญชนะสะกด มากกวาทจะถอดตามเกณฑเปน th

o พยญชนะสะกด บ จะถอดเปน b มากกวาทจะเปน p ตามเกณฑ

o พยญชนะตน ผ พ ภ จะนยมถอดเปน p มากกวาจะถอดเปน ph

o พยญชนะ ล นยมถอดเปน l ทงพยญชนะตนและพยญชนะสะกด

o พยญชนะตน ว นอกจากถอดเปน w ตามเกณฑแลวยงพบวาถอดเปน v จานวนหนง (35.8%) จากรายการทแจกแจงมา จะเหนแนวโนมวาการถอดอกษรไทยเปนโรมนในชอสกลนน

จะไมตรงกบการถายเสยงตามเกณฑของราชบณฑตยอยหลายประการ ประการแรกทพบเดนชด คอการไมแยกถอดเสยงพยญชนะตนและพยญชนะสะกดทแตกตางกนเปนคนละตวอกษร เพราะอาจจะมองวาเปนตวอกษรไทยตวเดยวกน จงถอดเปนอกษรองกฤษตว

Page 113: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

104

เดยวกนดวย เชน ค – k, ช – ch, บ – b, พ – p, ภ – p, ศ – s, ส – s, ล – l, ประการทสองคอ ตวอกษรไทยบางรปจะมการถอดเปนรปอนนอกเหนอจากเกณฑเปนจานวนมากพอควร เชน จ ถอดเปน j, ว ถอดเปน v, ประการทสาม คอ ในบางกรณ ผใชไมไดพจารณาเฉพาะเสยงอยางเดยวแตพจารณารปตวอกษรดวย ตวอกษรไทยทไมออกเสยงในคานนกมการถอดเปนอกษรองกฤษดวย เชน สทธพนธ - Suttipanta ในขณะทบางคากพจารณาเฉพาะเสยง เชน อทยพนธ - Authaiphan

ตารางผลการประเมนความสอดคลองการถอดอกษรสระไทยเปนโรมนจากชอสกล

รปสระ เกณฑราชบณฑตยสถาน

ขอมลจากชอบคคล จานวนรป

อะ a a 99.1% 6

– (สระอะ ลดรป) a a 75.9% u 21.6% 15

อา a a 91.9% ar 7.4% 12

รร a, an a 65.5% an 17.1% u 6.8%

un 5.5%

11

อา am am 55.5% um 39.1%

om 2.5%

7

อ i 88.6% # 10.3% 9

อ i ee 53.1% i 37.7% e 7.5% 10

อ ue u 56.3% ue 18.8%

au 9.4%

7

อ ue ue 65.3% eu 6.9% u 5.6% 15

อ u u 80% oo 14.7% 9

อ u oo 50.5% u 47.4% 5

เอะ e e ea eh (1) 3

เ– (สระเอะลดรป) e e 98.7% 2

เอ e e 77.5% a 15.7% 7

แอะ ae a (2) i (1) 2

แอ ae a 53.3% ae 36.4%

ea 5.8%

10

Page 114: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

105

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

รปสระ เกณฑราชบณฑตยสถาน

ขอมลจากชอบคคล จานวนรป

โอะ o oh (1) 1

–(สระโอะลดรป) o o 98.9% 8

โอ o o 97.9% 6

เอาะ o or (4) oh (3) o (2) 8

ออ o o 89.6% or 6.4% 12

เออะ oe - 0

เ– (สระเออะลดรป) oe er 50.5% oe 32.7% 17

เออ oe er (5) eor (1) ou (1) 3

เอยะ ia oea (1) 1

เอย ia ia 37.4% ie 33.6%

ea 15.9%

16

เออะ uea - 0

เออ uea ua 53.4% ue 16.1%

au 8.1% … uea (1)

23

อวะ ua - 0

อว ua ua (21) our (4) ou (2) 3

–ว– (สระอวลดรป) ua ua 70.9% ou 14.9%

au 5.7%

11

ใอ ai ai (60) i (1) 2

ไอ ai ai 87.2% i 11.8% 4

อย ai ai 99.6% 2

ไอย ai ai 95.9% ay 2.7% 3

อาย ai ai 73.2% ay 20.7% 7

เอา ao ao 76.7% aw 4.1% o 4.1%

ou 4.1%

10

อาว ao ao (8) aw (3) ow (2) 6

อย ui ui (2) ooy (1) oui (1)

ouy (1) uy (1)

5

Page 115: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

106

รปสระ เกณฑราชบณฑตยสถาน

ขอมลจากชอบคคล จานวนรป

โอย oi - 0

ออย oi ory (1) 1

เอย oei - 0

เออย ueai uern (1) 1

อวย uai uay (16) ouy (3) auey auy

eay uai uy (1)

7

อว io ew (8) iw ue (2) eu iu (1) 5

เอว eo - 0

เอว eo - 0

แอว aeo - 0

แอว aeo aew 64.6% eaw 13.1%

eo 7.1% aw 5.1% aeo 4%

10

เอยว iao iew (6) eow (3) iaw (3) …

iao (1)

14

ฤ (ออกเสยง ร), ฤๅ rue ru (16) rue (4) u (2) ler leu

lue lur ra re reur (1)

11

ฤ (ออกเสยง ร) ri ri (44) li (5) i(2) er lea (1) 5

ฤ (ออกเสยง เรอ) roe rer ler (3) re rir (1) 4

ฦ, ฦๅ lue lue (1) 1

ในสวนของสระนน กพบวามสระจานวนหนงทถอดอกษรแตกตางจากเกณฑของราชบณฑตยสถาน ไดแก

o สระอะลดรป พบทถอดเปน u จานวนหนงดวย (21.6%) ซงอาจเกดจากการเทยบเสยงกบคา เชน run, fun, buck เปนตน สวน สระอา พบมจานวนหนงถอดเปน ar (7.4%)

แตสวนใหญจะถอดเปน a ตามเกณฑ ซงสอดคลองกบ รร ทงทมตวสะกดตามและทไมมตวสะกดวานอกจากถอดเปน a แลว ยงพบถอดเปน u ดวยจานวนหนง

o สระอา ซงประกอบดวยเสยง อะ กพบวา นอกจากถอดเปน am แลว ลาดบตอไปจะถอดเปน um

Page 116: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

107

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

o สระ อ สวนใหญจะถอดเปน i แตทพบวาไมถอดเปนตวอกษรใด จะเปนคาทสระ อ นนไมใชเสยงสระจรงในคานน เชน ศกด สมบต เกยรต

o สระ อ เปนกรณทแตกตางจากเกณฑชดเจน เพราะสวนใหญ (53.1%) ถอดเปน ee ทถอดเปน i มเพยง 37.7%

o สระ อ จะนยมถอดเปน u มากกวา ue สวนสระ อ แมสวนใหญจะถอดเปน ue แตกพบทถอดเปนรปแบบอนๆ บาง เชน eu, u

o สระอ และสระอ จะถอดแตกตางกน เมวาตามเกณฑจะถอดเปน u เหมอนกน แตจากขอมล จะนยมถอดสระอเปน oo มากกวา u

o สระแอ กนยมถอดเปน a มากกวา ae ซงอาจมากจากการเทยบเสยงคาเชน cat, fat,

mad สวนสระแอะไมพบขอมลทมากพอจะกลาวถง o สระโอะ สระโอ ดจะไมเปนปญหา เพราะพบวาถอดเปน o มากถง 98-99% สระออ ก

เชนกน พบวาถอดเปน o เปนสวนใหญ แตกมบางทเลอกถอดเปน or

o สระเออะลดรป นยมถอดเปน er มากกวาถอดตามเกณฑเปน oe

o สระเอย นาสนใจวา นอกจากถอดตามเกณฑเปน ia ยงพบวาถอดเปน ie และ ea ในสดสวนมากเชนกน

o สระเออดจะเปนสระทเปนปญหาสาหรบผใชมากทสด เพราะพบถอดตามเกณฑเปน uea เพยงตวอยางเดยว กวาครงหนงทพบถอดเปน ua ซงไปซากบสระอว นอกนนถอดเปน ue, au

o สระอว โดยเฉพาะสระอวลดรป พบวาสวนมากถอดเปนไปตามเกณฑคอ ua แตกมบางทถอดเปน ou, au

o สระใอ ไอ อย ไอย และ อาย พบวาสวนใหญไมมปญหาอะไร จะถอดเปน ai ตามเกณฑ แตมขอนาสงเกตวา สระอาย มพบถอดเปน ay มากพอควร (20.7%) อาจชวาผใชพยายามแยกความสนยาวของสระ

o สระเอา อาว สวนใหญถอดตามเกณฑเปน ao แตกมพบถอดแบบอนบาง เชน aw ou

o

o สวนสระอนๆ ทเหลอ ไดแก สระอย โอย ออย เอย เออย อวย อว เอว เอว แอว และ เอยว นนไมมขอมลมากพอทจะสรปใดใด แตกมขอนาสงเกตวา พบทถอดตามเกณฑนอยมากหรอไมมเลย

จากขอมลทแจกแจงมา จงเหนไดวาการถอดรปสระดจะเปนปญหามากกวาการถอดรปพยญชนะ ในขณะทปญหาของรปพยญชนะสวนหนงมาจากการพยายามถอดตามรปโดยไมใสใจวาเปนพยญชนะตนหรอพยญชนะสะกด ทาใหพยญชนะบางตวมสองทางเลอกใหญๆ เชน

Page 117: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

108

kh หรอ k, th หรอ t แตปญหาของการถอดสระจานวนหนงอยทไมรวารปทควรจะถอดเปนอยางไรแน เชน สระเออ พบถอดแตกตางกนถง 23 แบบ สระเอย 16 แบบ สระเออลดรป 17

แบบ สระออ 16 รป สระเอยว 14 แบบ และจะเหนวาสระหลายตวทไมมรปแบบการถอดเพยง 1-2 รปแบบ แตจะมหลายๆ รปแบบในสดสวนมากพอควร เชน สระเออ ua 53.4% ue

16.1% au 8.1%, สระเอย ia 37.4% ie 33.6% ea 15.9%, สระเอา ao 76.7% aw 4.1% o

4.1% ou 4.1%,

6. สรปเรองการถอดอกษรไทยเปนโรมน

การถอดอกษรไทยเปนโรมนเปนความพยายามเขยนคาภาษาไทย ใหอยในรปทชาวตางประเทศสามารถอานหรอเขาใจได ระบบการถอดอกษรทเปนยอดปรารถนานน ควรชวยใหชาวตางชาตออกเสยงไดใกลเคยงกบทอานในภาษาเดมและสะทอนใหเหนถงรปตวเขยนเดม แตในกรณของภาษาไทยนนเปนไปไดยาก จงมระบบการถอดอกษรทยอมรบเปนมาตรฐานสากลอย 2 แบบ คอระบบการถอดอกษรไทยเปนโรมนแบบถายเสยงของราชบณฑตยสถานซงไดผานการรบรองจากสหประชาชาตเพอใชในการเขยนชอภมศาสตร (UN

system 1967/2002) และระบบการถอดอกษรไทยเปนโรมนแบบถอดตวอกษร (ระบบ ISO11940:1998) เพอใชในกรณตองการคงรปศพทเดมในภาษาไทยไว นอกจากน กยงมระบบอนๆ บางระบบเปนการเพมเตมระบบของราชบณฑตยสถานเพอใหเหมาะสมกบงานของตน เชน ระบบของ ALA-LC ซงใชเพอทาบรรณานกรมเอกสารหนงสอไทย บางระบบกใชเพอใหเหมาะกบงานของตน เชน งานโบราณคดจะใชระบบแบบศาสตราจารยยอรช เซเดส เพราะสามารถเทยบกบภาษาอนๆในภมภาคนได บางระบบกมความสาคญในปจจบนอยางระบบของพระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว ซงใชกบการเขยนชอสกล ดงจะเหนไดจากความหลากหลายของการถอดอกษรไทยทปรากฏอยในชอสกลไทยปจจบน บางระบบกสรางขนโดยเฉพาะเพอใชสอนภาษาไทยใหชาวตางประเทศ เชน ระบบ Bua Luang WYSIWYS เพราะตองการระบบทครอบคลมขอมลภาษาไทยอยางครบถวน บางระบบกเปนการเขยนตามสะดวกของผใช เชน ระบบไทยคาราโอเกะ การเลอกใชระบบใดนน จงขนกบงานทตองการใชวาระบบใดเหมาะสมกบงานนนมากกวา การจะประเมนระบบใดใด กตองพจารณาดวยวาวตถประสงคหลกของระบบนนคออะไร เชน หากกลาววาระบบของราชบณฑตยสถานนนไมเหมาะสม เพราะไมแสดงความตางของวรรณยกต กไมถกตองนก เพราะระบบทสรางนไมไดตองการใชสอนใหชาวตางชาตเขาใจภาษาไทย แตมวตถประสงคเพอใหเขยนคาไทยโดยเฉพาะชอบคคล ชอภมศาสตรตางๆ ใหคนตางชาตทวไป เชน นกทองเทยวสามารถใช

Page 118: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

109

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

อางองได หากจะประเมน กควรตองพจารณาประเดนวา เมอถอดอกษรไทยดวยระบบนแลว ไดกอใหเกดความสบสนไมเปนไปตามทตองการหรอไม ระบบการถอดอกษรไทยเปนโรมนของราชบณฑตยสถานนน ไมมปญหาในเรองความกากวมของการถอดอกษร เพราะหากยดตามหลกเกณฑจรงๆ ทกคากสามารถถอดอกษรไทยไดตรงตามกน จงเปนหลกเกณฑทสามารถยดเปนมาตรฐานรวมกนได หากจะมปญหาถอดอกษรคาไทยเปนโรมนไมตรงกน กเปนเรองทผถอดอกษรไมไดยดตามหลกเกณฑทกาหนดมากกวา ซงสามารถแกไขดวยการเผยแพรหลกเกณฑดงกลาวใหแพรหลาย อกทงโปรแกรมถอดอกษรไทยเปนโรมนทผเขยนพฒนาและเผยแพรกสามารถใชเปนเครองอานวยความสะดวกแกบคคลทวไปไดในระดบหนง ปญหาเรองการไมแยกความสนยาวสระ หรอแยกเสยงโอเสยงออออกจากกนกเปนเรองปลกยอย ดงทกลาวมาแลววาการถอดอกษรไทยมหลายระบบโดยมวตถประสงคการใชตางกน ปญหานจงเปนเรองการขาดความเขาใจวาระบบการถอดอกษรไทยเปนโรมนมใชอยหลายระบบ จงสามารถแกไขโดยการเผยแพรความรความเขาใจวาไมจาเปนทตองยดตามระบบของราชบณฑตยสถานในทกกรณ การเลอกใชระบบใดเปนเรองความตองการใชของคนแตละกลม หากตองการทาบรรณานกรมเอกสารไทยกควรใชระบบของ ALA-LC ซงเปนทยอมรบของหองสมดทวโลก หรอหากเปนชอบาลสนสกฤตทตองการถอดใชเพอสอถงคาเดมในภาษานนกควรใชระบบการถอดของพระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว หรอของศาสตราจารยยอรช เซเดส หากผคนมความเขาใจความแตกตางกนกลาว กจะไมเกดคาถามวา ทาไมชอทาอากาศยานสวรรณภมจงไมไดเขยนเปน Suwannaphum แตถอดเปน Suvarnabhumi เพราะเปนการเลอกถอดคาสนสกฤต และหากผคนมความรความเขาใจระบบการถอดอกษรไทยแบบตางๆ ช อ สวรรณภม น ก คงไมพบวามการ เขยนแตกตางกนอกหลากหลาย เชน Suwannaphum, Suvarnaphumi, Suvarnbhumi, Suvannaphoum, Suwannaphoum,

Suwanaphum, Suwannaphoom, Suvarnphumi, Suwannaphoom, Suvarnaphum,

Suvarnaphum, Suvanaphum, Suvannaphumi, Suvannaphum, Suvannaphum เปนตน (จากการคนผาน Google Search เมอวนท 10 ตลาคม 2548 พบการเขยนชอสนามบนสวรรณภมแตกตางกน 67 แบบ)

Page 119: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

110

Page 120: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

ตอนท 3

การทบศพทภาษาองกฤษ

ในตอนนจะกลาวถงหลกของการทบศพทภาษาองกฤษเปนไทย ซงเรมตนดวยการกลาวถงระบบเสยงและตวเขยนในภาษาองกฤษ เพอเปนพนฐานใหผอานเขาใจความแตกตางระหวางอกขรวธภาษาองกฤษและภาษาไทยและปญหาของการทบศพทจากภาษาองกฤษเปนไทย จากนนจะกลาวถงการทบศพทภาษาองกฤษตามเกณฑของราชบณฑตยสถาน การทบศพทในระบบอน เชน การทบศพททางการแพทย การทบศพทตามหลกภาษาศาสตร การถายเสยงภาษาองกฤษดวยอกษรไทย และการทบศพทโดยยดหลกการถายเสยง ซงจะไดกลาวเปรยบเทยบความแตกตางของการทบศพททพบ รวมทงจะประเมนการทบศพททพบในขอมลคาทบศพทของราชบณฑตยสถานวาเปนไปตามเกณฑของราชบณฑตยสถานมากนอยเพยงใด ในสวนทาย จะกลาวถงปญหาและขอถกเถยงในเรองการทบศพทภาษาองกฤษเปนไทย

1. การทบศพทภาษาองกฤษ

เมอมคาใหมๆ จากภาษาตางประเทศเขามาในภาษาไทย หลกทวไปในการรบเอาคาใหมๆ น คอ ตองสรางคาในภาษาไทยเพอรองรบคาเหลานน ซงเรยกวา การบญญตศพท หลกการบญญตศพททยอมรบเปนมาตรฐานใชกนมอย 3 ประการเรยงตามลาดบ คอ (1) ใหนาเอาคาไทยมาใชแตตองไมใหไขวเขวกบความหมายเดม (2) คดหาคาจากภาษาบาลสนสกฤต ซงควรเปนคาทมใชอยแลวในภาษาไทยและออกเสยงไดงาย (3) ใหทบศพทจนกวาจะหาคาทเหมาะสมได (พระยาอนมานราชธน 2545) กลาวคอ เราควรใชคาไทยทมอยหรอบญญตศพทเพอสอความแทนคานนใหไดมากทสด ซงสามารถทาไดหลายวธ เชน ใชคาไทยทมใชในความหมายนนอยแลว (liver = ตบ) ใชวธแปลหรอถอดความ (overhead projector =

เครองฉายภาพขามศรษะ, immunity = ภมคมกน, hyperglycaemia = ภาวะเลอดมนาตาลมาก) สรางคาใหมจากคาไทยทม (fan = พดลม) สรางคาใหมจากบาลสนสกฤต (sciences =

วทยาศาสตร, globalization = โลกาภวตน) แตการหลงไหลของขอมลขาวสารขามประเทศขามวฒนธรรมทมมากขนและไรขดจากด อาจทาใหไมสามารถบญญตศพทใชไดทน ดงนน การทบศพทภาษาตางประเทศจงเปนวธการเฉพาะหนาทใชรบมอกบคาตางประเทศทเขามาในภาษาไทยจนกวาจะมคาทเหมาะสม คาทบศพทจงเกดขนเปนจานวนมาก และคาทบศพทจานวนไมนอย ทเมอใชกนแพรหลาย กเปนทยอมรบกนมากกวาศพททบญญตตามมาทหลง

Page 121: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

112

การทบศพทภาษาตางประเทศโดยเฉพาะภาษาองกฤษจงเปนเรองทมความสาคญตอภาษาไทยมาก เพราะภาษาไทยไมไดมวธทแยกเขยนคาทบศพทดวยวธทตางจากคาไทย คาทบศพทยงคงใชตวอกษรไทยชดเดยวกบคาไทยทวไป จงเปนปญหาทตองขบคดวา เมอคาทบศพททงหลายถกนาเขามาในระบบของภาษาไทยแลวจะเปนอยางไร จะแยกอยางไรวาคานนมาจากตางประเทศหรอเปนคาไทยเอง ผลกระทบทเกดกบระบบอกขรวธของไทยจะเปนอยางไร เหลานเปนคาถามทตองพนจพจารณาอยางถวนถ แตกอนอน เราคงตองทาความเขาใจหลกของการทบศพทซงเปนการถอดอกษรจากภาษาหนงมาสอกภาษาหนงวามกลไกเชนไร Catford (1965) ไดอธบายหลกทวไปของการถอดอกษรวาประกอบดวยขนตอนใหญๆ 3 ขนตอน คอ

1. แปลงตวเขยนในภาษาทหนงเปนหนวยเสยงภาษาทหนง 2. เทยบหนวยเสยงในภาษาทหนงเปนหนวยเสยงภาษาทสอง 3. แปลงหนวยเสยงภาษาทสองเปนตวเขยนภาษาทสอง หลกการทกลาวมาแสดงใหเหนถงการปรบเสยงของคาในภาษาทหนงใหเขากบระบบเสยงในภาษาทสอง ซงเปนหลกปฏบตทวไป เพราะคนทใชภาษาทสองโดยทวไปนน ไมอาจออกเสยงทกเสยงในภาษาทหนงได หากในภาษาทหนงนนมเสยงทไมไดใชอยในภาษาทสอง เชน ในภาษาองกฤษมเสยง /ð/ เปนเสยงพยญชนะตนของคา “the” ซงคนไทยทวไปทไมไดฝกหดออกเสยงภาษาองกฤษมา จะออกเสยงนไมได จงตองลากเขาหาเสยงทใกลเคยงเสยงไทยมากทสดคอเสยง /d/ นอกจากการเทยบหนวยเสยงระหวางสองภาษาแลว การเลอกใชตวอกษรในภาษาทสองกเปนประเดนสาคญในการถอดอกษร เพราะเสยงๆ เดยวอาจแทนไดดวยตวอกษรมากกวาหนงตวอกษรในภาษาทสอง เชน เสยงพยญชนะทาย /n/ ในภาษาไทย อาจแทนดวยตวอกษร น, ล, ณ, กรณเชนน จะเลอกตวอกษรภาษาทสองตวใด ในขณะเดยวกน เสยงทมาจากภาษาทหนงกอาจจะถายมาจากตวอกษรทตางกนได เชน /f/ อาจมาจากตวอกษร f (fork), ff (stuff),

ph (physics), หรอ gh (enough) กได หากตองการใหอกษรภาษาทสองสะทอนความแตกตางในภาษาทหนงดวยจะทาเชนไร จากทกลาวมาน จงเหนไดวา การทบศพทภาษาองกฤษนนจาเปนตองอาศยความรเปรยบเทยบระหวางภาษาองกฤษและภาษาไทย ในตอนถดไป จงไดนาเสนอความรพนฐานเรองระบบเสยงและตวเขยนภาษาองกฤษ แลวจงเปรยบเทยบระบบเสยงของภาษาองกฤษกบภาษาไทย กอนทจะนาเขาสเรองหลกเกณฑการทบศพทภาษาองกฤษตอไป

<iAnnotate iPad User>
Pencil
Page 122: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

113

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

2. เสยงและตวเขยนภาษาองกฤษ

ในทนจะใชเสยงภาษาองกฤษสาเนยงองกฤษ (British English) เปนตวแทนของภาษาองกฤษเพอการศกษาเปรยบเทยบน ภาษาองกฤษมตวอกษรทงหมด 24 ตว (ไมแยกตวพมพเลกตวพมพใหญ) และมหนวยเสยงพยญชนะ 24 เสยง หนวยเสยงสระเดยว 12 เสยง และหนวยเสยงสระประสม 8 เสยง (ขอมลจาก Gimson 2001) ดงสรปในตารางขางลางน

ตารางเสยงพยญชนะภาษาองกฤษ (ดดแปลงจาก Gimson 2001: 149) รม

ฝปาก รมฝปาก-

ฟน ฟน ปม

เหงอก

หลงปมเหงอก

ปมเหงอก-

เพดานแขง

เพดานออน

เสนเสยง

ระเบด p b t d ʧ ʤ k g

เสยดแทรก

f v θ ð

s z ʃ ʒ h

นาสก m n ŋ

กงสระ w l r j

ตารางเสยงสระภาษาองกฤษ (ดดแปลงจาก Gimson 2001: 91) /iː/ bead /ɔː/ board /eɪ/ pay /ɪ/ bid /ʊ/ full /aɪ/ pie /e/ bed /uː/ fool /ɔɪ/ foil /æ/ bad /ʌ/ bud /əʊ/ bode /ɑː/ bard /ɜː/ bird /aʊ/ bowed /ɒ/ bod /ə/ accept /ɪə/ beard /eə/ bared /ʊə/ poor

หนวยเสยงพยญชนะทเกดไดในตาแหนงพยญชนะทายเทานน คอ /ŋ/ และหนวยเสยงพยญชนะทเกดในตาแหนงพยญชนะตนเทานน คอ /w/, /h/ นอกนนสามารถเกดไดทง

<iAnnotate iPad User>
Pencil
Page 123: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

114

พยญชนะตนและพยญชนะทาย นอกจากน พยญชนะควบกลาในภาษาองกฤษมไดเปนจานวนมาก และมไดมากถง 4 หนวยเสยง ตวอยางเชน ในตาแหนงพยญชนะตนม /pl/, /pr/, /pj/, /tr/, /tj/, /tw/, /kl/, /kr/, /kj/, /kw/, …, /spl/, /spr/, /spj/, /str/, /stj/, /skl/, /skr/, /skj/, /skw/ ในตาแหนงพยญชนะทายม /pt/, /pθ/, /ps/, /tθ/, /ts/, /kt/, /ks/, …, /pst/, /tst/, …, /mpts/, /mpst/, … (Gimson 2001: 240-243) ในสวนของความสมพนธระหวางตวอกษรและเสยงในภาษาองกฤษนน หนวยเสยงหนงอาจเขยนดวยอกษรตางกนได เชน /g/ แทนดวย g (good), gg (egg), gh (ghost), gu

(guilt) /f/ แทนดวย f (fork), ff (stuff), ph (physics), gh (enough) เปนตน ความหลากหลายของตวอกษรทแทนเสยงเดยวกนนเปนปจจยหนงทตองคานงในการทบศพท วาตองการใหคาทบศพทนนสะทอนความแตกตางของตวสะกดหรอไม

3. เปรยบเทยบระบบเสยงภาษาองกฤษและภาษาไทย

เมอเปรยบเทยบระบบเสยงภาษาองกฤษกบระบบเสยงภาษาไทย กจะพบวามบางหนวยเสยงททงสองภาษามรวมกน และมบางหนวยเสยงในภาษาองกฤษทไมมในระบบเสยงภาษาไทย ขอมลเหลานจาเปนสาหรบการทบศพทภาษาองกฤษ เพราะในการทบศพทจะตองมการเทยบหนวยเสยงระหวางทงสองภาษา จากขอมลในหวขอทแลว จะพบวาหนวยเสยงพยญชนะภาษาองกฤษจานวน 16 หนวยเสยงทมคเทยบเสยงในภาษาไทยหรอกลาวอกนยหนงคอมหนวยเสยงภาษาไทยทมลกษณะการออกเสยงเหมอนหรอคลายคลงกบหนวยเสยงภาษาองกฤษนน และมหนวยเสยงพยญชนะทภาษาไทยไมมเสยงนน 8 หนวยเสยง สวนหนวยเสยงสระภาษาองกฤษ 20 หนวยเสยงนน มเพยงสามหนวยเสยงทไมมคเทยบเสยง หรอไมมเสยงในภาษาไทยทออกเสยงคลายคลงกน จงตองนาเสยงทคนไทยนยมออกเสยงสาหรบสระนนมาเปนตวเทยบแทน ขอมลทนามาเสนอน ผเขยนสรปโดยอาศยงานของอไรรตน (2529) เปนพนฐาน ในสวนของการเทยบเสยงสระนน ในกรณทคเทยบเสยงสระภาษาไทยอาจเปนไดทงสระสนและสระยาว ซงอไรรตนแจงโดยใชกฎการสบหลก เชน ภาษาไทยจะเทยบเปนเสยงยาวถาตามหลงดวยเสยงพยญชนะกอง และจะเทยบเปนเสยงสนเมอตามดวยพยญชนะไมกอง เปนตน ผเขยนกจะเทยบไวทงสองเสยง ดงแสดงในตารางตอไปน

Page 124: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

115

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

ตารางเทยบเสยงพยญชนะภาษาองกฤษกบเสยงพยญชนะภาษาไทย

มคเทยบตรง เสยงองกฤษ ตวอยาง เสยงไทย ตวอยาง ใช /b/ big, lamb /b/ บาน ใช /d/ dog, mad /d/ ด

ใช /f/ feet, leaf /f/ ฟน

ใช /s/ sun, pass /s/ สาม

ใช /h/ heat /h/ หาม

ใช /m/ make, seem /m/ มา, ตาม

ใช /n/ neat, gone /n/ นา, ยาน

ใช /ŋ/ sing /ŋ/ งาน, กาง ใช /l/ let, feel /l/ ลาน

ใช /w/ wet /w/ วาง, กาว ใช /j/ yes, pew /j/ ยาก, ลาย

ใช /p/ post, cheap

spoon

/ph/ /p/

พาน

ปา, ลาบ ใช /t/ take, late

steak

/th/ /t/

ทาน ตาม, สาด

ใช /k/ king, rock

skin

/kh/ /k/

คาน

กาง, มาก ใช /ʧ/ chain, coach /ch/ ชาม

ใช /r/ road, poor /r/ ราง ไมใช /g/ go, leg /k/ กาง, มาก

ไมใช /ʤ/ jar, edge /c/ จาก

ไมใช /v/ voice, leave /w/ วาง, กาว ไมใช /θ/ thief, cloth /th/ ทาน

ไมใช /ð/ the, with /d/ ด

ไมใช /z/ zoo, rose /s/ สาม

ไมใช /ʃ/ sheet, cash /ch/ ชาม

ไมใช /ʒ/ genre, rouge /c/ จาก

<iAnnotate iPad User>
Pencil
Page 125: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

116

ตารางเทยบเสยงสระภาษาองกฤษกบเสยงสระภาษาไทย

มคเทยบตรง เสยงองกฤษ ตวอยาง เสยงไทย ใช /ɒ/ dock, want /ɔ/, /ɔː/ ใช /ɪ/ sit, needed /i/, /iː/ ใช /iː/ tree, sea /iː/ ใช /e/ bed, head /e/, /eː/ ใช /æ/ hand, sat /ɛ/ ใช /ɜː/ turn, bird /əː/ ใช /ʌ/ cut, son /a/ ใช /ɑː/ part, hearth /aː/ ใช /ʊ/ wood, full /u/, /uː/ ใช /uː/ food, rude /uː/ ใช /ɔː/ war, saw /ɔː/ ใช /aɪ/ die, cry /aj/, /aːj/ ใช /ɔɪ/ boil, toy /ɔj/ ใช /aʊ/ house, cow /aw/, /aːw/ ใช /ɪə/ here, idea /iːa/ ใช /ʊə/ poor, sure /uːa/ ใช /ə/ about, woman /ə/ ไมใช /eɪ/ late, day /eː/ ไมใช /əʊ/ old, know /oː/ ไมใช /eə/ care, air / ɛː/

นอกเหนอจากการเทยบเสยงเปนเสยงภาษาไทยแลว อกประเดนหนงทตองพจารณาในเรองการทบศพท คอการเลอกใชอกษรไทยแทนเสยงทได โดยหลกสากลของการถอดอกษรจากภาษาหนงไปเปนอกภาษาหนง คาทถอดในภาษาใหมนน ควรจะสะทอนใหเหนวารปศพทเดมนนเปนอยางไร ในกรณของการทบศพทภาษาองกฤษน เราไดเหนแลววา เสยงหนงๆ ในภาษาองกฤษไมวาจะเปนเสยงพยญชนะหรอเสยงสระ ถกแทนดวยตวอกษรภาษาองกฤษไดหลายแบบ เชน /f/ แทนดวย f (fork), ff (stuff), ph (physics), gh (enough)

Page 126: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

117

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

/ɑː/ แทนดวย a (pass), ar (part), ear (heart), er (sergent), al (palm), au (aunt) ซงตองพจารณาวาในการทบศพทเปนไทยนน รปอกษรเดมทแตกตางกนนน จะคงไวหรอไม หากจะคงไวอกษรไทยอะไรทใชแทนได เชน กรณ /f/ ซงเทยบกบหนวยเสยงเดยวกนในภาษาไทยนได อกษรไทยทแทนเสยงนม ฟ ฝ จะเพยงพอหรอไม และอกษรตวเดยวกนในภาษาองกฤษ gh อาจแทนเสยงอนไดดวย เชน แทนเสยง /g/ (ghost) ในกรณเชนนควรจะถอดอกษรไทยตางจากทแทนเสยง /f/ ดวย gh หรอไม และตาแหนงพยญชนะตน พยญชนะทาย มนยยะสาคญอะไรหรอไม นอกจากน ในกรณท ภาษาไทยไมสามารถออกเสยงควบกลาแบบภาษาองกฤษได เชน /ts/ (quartz), /mpt/ (prompt) จะใชวธเทยบเสยงใหเขาระบบภาษาไทยและถอดเปนอกษรไทยอยางไร เหลานคอคาถามเบองตนทตองพจารณาในการทบศพทภาษาองกฤษเปนไทย ซงกยงไมไดรวมถงปญหาเรองเสยงวรรณยกตซงถอเปนหนวยเสยงในภาษาไทยแตไมเปนหนวยเสยงในภาษาองกฤษ

4. หลกเกณฑการทบศพทภาษาองกฤษของราชบณฑตยสถานปพ.ศ. ๒๕๓๒

หลกเกณฑการทบศพทฉบบแรก19 คอ ประกาศสานกนายกรฐมนตร เรองบญญตศพทฉบบท ๑ ในป พ.ศ. 2485 หลกขอแรกคอ “ใหถอดอกษรในภาษาเดมพอควรแกการแสดงทมาของศพท โดยตดตวพยญชนะทไมจาเปนออกเสยได และใหเขยนในรปทจะอานไดสะดวกและสนทในภาษาไทย” จากนนเปนการแจกแจงการถอดอกษรพยญชนะและสระในภาษาเยอรมน ฝรงเศส องกฤษ อตาเลยน และสเปน รวมทงสน 8 หนากระดาษ แตกดเหมอนวาหลกเกณฑจะไมเปนททราบกนแพรหลาย หรอไมครอบคลมพอ จงทาใหแตละแหงแตละบคคล ไดเพมเตมวธการทบศพททแตกตางกนอย ดงจะเหนไดจากการศกษาของอไรรตน (2529) ทศกษาการทบศพททพบในหนงสอพมพมตชน, สยามรฐ, ไทยรฐ, สานกขาวไทย, ในงานเขยนของนกแปลสามคน, ในสารศรราช, ในพจนานกรมองกฤษ-ไทยของสอ เสถบตร, ในพจนานกรมองกฤษ-

ไทยของมานจ ชมสาย นอกจากน กมผแสดงความคดเหนตางๆ เกยวกบการทบศพทภาษาตางประเทศ เชน วฒนา อดมวงศ (2526), อจฉรา วงศโสธร (2526), ภเกต วาจานนท (2528), ฑะณน จนทรพนธ (2528) จนกระทงป พ.ศ.2532 จงมประกาศสานกนายกรฐมนตรให

19

กอนหนาประกาศฉบบน มการการกลาวถงการทบศพทภาษาตางประเทศอยบาง เชน ในวารสารสยามสมาคม เลมท 26 ป ค.ศ.1933 (พ.ศ.2476) กลาวถง “วธการทบศพท” ไว 2 หนา โดยแจงเฉพาะตวอกษรพยญชนะจากภาษาองกฤษ ฝรงเศส เยอรมน สเปน อตาเลยน และลาตน สวนของสระนนกลาวเพยงวา “แลวแตสาเนยง”

<iAnnotate iPad User>
Highlight
Page 127: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

118

ยกเลกประกาศฉบบท ๑ และใหใชประกาศสานกนายกรฐมนตร เรองหลกเกณฑการทบศพทภาษาอ งกฤษ 20 ซ งม ร ายละ เอ ยด เพ ม เ ตม เปนอนมาก ( ในสวนของการทบ ศพทภาษาตางประเทศอนๆ นน ภายหลงจงมประกาศสานกนายกรฐมนตรปพ.ศ.2535) โดยราชบณฑตยสถานไดกาหนดหลกเกณฑทวไปสาหรบใชกบคาตางประเทศ ดงน ๑. การทบศพทใหถอดอกษรในภาษาเดมพอควรแกการแสดงทมาของรปศพทคอเมอเหนคาทบศพทแลวสามารถทราบไดวามาจากคาภาษาองกฤษคาใด และใหเขยนในรปทอานไดสะดวกในภาษาไทย

๒. การวางหลกเกณฑไดแยกกาหนดหลกเกณฑการทบศพทภาษาตาง ๆ แตละภาษาไปเพราะไมใชการถายเสยงแตเปนการถอดอกษร ๓. คาทบศพททใชกนมานานจนถอเปนภาษาไทย และปรากฏในพจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถานแลว ใหใชตอไปตามเดม เชน ชอกโกเลต, ชอกโกแลต, เชต, กาซ, แกส ในทนหมายถงรปเขยนทใชกนจนตดแลว ๔. คาวสามานยนามทใชกนมานานแลว อาจใชตอไปตามเดม เชน

Victoria = วกตอเรย

Louis = หลยส

Cologne = โคโลญ

๕. ศพทวชาการซงใชเฉพาะกลม ไมใชศพททวไป อาจเพมเตมหลกเกณฑขนตามความจาเปน

ในสวนของการทบศพทภาษาองกฤษ ราชบณฑตยสถานไดประกาศใชหลกเกณฑโดยมสาระสาคญสองขอแรก คอการถอดสระตามการออกเสยงภาษาองกฤษแลวเทยบกบเสยงสระภาษาไทย และถอดพยญชนะโดยเทยบกบตารางทกาหนดให ผทจะทบศพทภาษาองกฤษใหถกตองจงตองรกอนวาคานนออกเสยงอยางไร โดยอาจดพจนานกรมภาษาองกฤษ จากนนจงเปรยบเทยบตวอกษรตางๆ ในตารางเทยบเสยงสระ และตารางเทยบพยญชนะ นอกจากน ยงกาหนดการใชเครองหมายทณฑฆาตเพอกากบตวอกษรทไมสามารถออกเสยงไดในภาษาไทย และกาหนดรายละเอยดปลกยอยอนๆ รวมเปน 16 ขอ ดงตอไปน ๑. สระ ใหถอดตามการออกเสยงในพจนานกรมภาษาองกฤษ โดยเทยบเสยงสระภาษาไทยตามตารางเทยบเสยงสระภาษาองกฤษ

20

กอนหนาประกาศเปนทางการ ไดมการเผยแพรหลกเกณฑนในป พ.ศ.2528 ในรายงานการสมนาการใชภาษาไทยทางวทยาศาสตรการแพทย

Page 128: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

119

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

๒. พยญชนะ ใหถอดเปนพยญชนะภาษาไทยตามหลกเกณฑในตารางเทยบพยญชนะภาษาองกฤษ

๓. การใชเครองหมายทณฑฆาต ใชกากบพยญชนะทไมออกเสยงในภาษาไทยมรายละเอยดดงน ๓.๑ พยญชนะตวทไมออกเสยงในภาษาไทยเสยงเดยว ใหใสเครองหมายทณฑฆาตกากบไว เชน

horn = ฮอรน

Windsor = วนดเซอร ๓.๒ คาหรอพยางคทตวสะกดมพยญชนะทไมออกเสยงเรยงกนหลายตว ใหใสเครองหมายทณฑฆาต ไวบนพยญชนะทไมออกเสยงตวสดทาย แตเพยงแหงเดยว เชน

Okhotsk = โอคอตสก

Barents = แบเรนตส

๓.๓ คาหรอพยางคทมพยญชนะไมออกเสยงอยหนาเสยงตวสะกด แลวยงมพยญชนะทไมออกเสยงตามหลงมาอก ใหตดพยญชนะทไมออกเสยงหนาตวสะกดออก และใสเครองหมายทณฑฆาตไวบนพยญชนะตวสดทาย เชน

world = เวลด ในทนตดพยญชนะทไมออกเสยง “r” quartz = ควอตซ ในทนตดพยญชนะทไมออกเสยง “r” Johns = จอนส ในทนตดพยญชนะทไมออกเสยง “h”

first = เฟสต ในทนตดพยญชนะทไมออกเสยง “r” ๔. การใชไมไตค ควรใชในกรณตอไปน ๔.๑ เพอใหเหนแตกตางจากคาไทย เชน

log = ลอก ใหตางจาก ลอก

๔.๒ เพอชวยใหผอานแยกพยางคไดถกตอง เชน

Okhotsk = โอคอตสก

๕. การใชเครองหมายวรรณยกต การเขยนคาทบศพท ไมตองใสเครองหมายวรรณยกต ยกเวนในกรณทคานนมเสยงซากบคาไทย จนทาใหเกดความสบสน อาจใสเครองหมายวรรณยกตได เชน

coke = โคก

coma = โคมา ๖. พยญชนะซอน (double letter) คาทมพยญชนะซอนเปนตวสะกด ถาเปนศพททวไป ใหตดออกตวหนง เชน

Page 129: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

120

football = ฟตบอล แตถาเปนศพททางวชาการหรอวสามานยนามใหเกบไวทง ๒ ตว โดยใสเครองหมายทณฑฆาตไวทตวทาย เชน

cell = เซลล

James Watt = เจมส วตต

ถาพยญชนะซอนอยกลางศพทใหถอวา พยญชนะซอนตวแรกเปนตวสะกดของพยางคหนา และพยญชนะซอนตวหลง เปนพยญชนะตนของพยางคตอไป ฉะนน การใชพยญชนะตวสะกดและพยญชนะตน จะตางกนตามหลกเกณฑการเทยบพยญชนะ ในตารางขางทาย เชน

pattern = แพตเทรน

Missouri = มสซร broccoli = บรอกโคล

๗. คาทตวสะกดของพยางคหนาออกเสยงเปนพยญชนะตนของพยางคตวตอไปดวย ใหถอหลกเกณฑดงน ๗.๑ ถาสระของพยางคหนาเปนเสยงสระอะ ซงเมอทบศพทตองใชรปไมหนอากาศ ใหซอนพยญชนะตวสะกด ของพยางคหนา อกตวหนงเพอใหเปนพยญชนะตนของพยางคตอไป เชน

couple = คปเปล

double = ดบเบล

๗.๒ ถาสระของพยางคหนาเปนสระอนทไมใชสระอะ ใหทบศพทตามรปพยญชนะภาษาองกฤษโดยไมตองซอนพยญชนะ เชน

California = แคลฟอรเนย แทนทจะเปน แคลลฟอรเนย

general = เจเนอรล แทนทจะเปน เจนเนอรล

๗.๓ ถาเปนคาทเกดจากการเตมปจจย เชน -er, -ing, -ic, -y และการทบศพทตามรปพยญชนะภาษาองกฤษดงขอ ๗.๒ อาจทาใหออกเสยงผดไปจากภาษาเดมมาก ใหซอนพยญชนะตวสะกดของพยางคตนอกหนงเพอใหเหนเคาคาเดม เชน

sweater = สเวตเตอร booking = บกกง Snoopy = สนปป

๘. คาประสมทมเครองหมายยตภงค (hyphen) ใหทบศพทโดยเขยนตดตอกนไป เชน

cross-stitch = ครอสสตตช

ยกเวนในกรณทเปนศพททางวชาการหรอวสามานยนาม เชน

Page 130: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

121

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

cobalt-60 = โคบอลต-๖๐

McGraw-Hill = แมกกรอว-ฮลล

๙. คาประสมซงในภาษาองกฤษเขยนแยกกน เมอทบศพทใหเขยนตดกนไป ไมตองแยกคาตามภาษาเดม เชน

calcium carbonate = แคลเซยมคารบอเนต

night club = ไนตคลบ

New Guinea = นวกน ๑๐. คาคณศพททมาจากคานามมการผสมระหวางการทบศพทกบศพทบญญต ซงมปญหาวาจะทบศพทในรปคานามหรอคาคณศพทนน ใหถอหลกเกณฑดงน ๑๐.๑ ถาคาคณศพทนนมความหมายเหมอนคานาม หรอหมายความวา "เปนของ" หรอ "เปนเรองของ" คานามนน ใหทบศพทในรปคานาม เชน

hyperbolic curve = (สวนโคง)ไฮเพอรโบลา electronic charge = (ประจ)อเลกตรอน

focal length = (ความยาว)โฟกส

๑๐.๒ ถาคาคณศพทนนมความหมายวา "เกยวของกบ" หรอ "เกยวเนองจาก" คานามนน ใหทบศพทในรปคานามโดยใชคาประกอบ เชง แบบ อยาง ทาง ชนด ระบบ ฯลฯ แลวแตความหมาย เชน

atomic absorption = (การดดกลน)โดยอะตอม

electronic power conversion = (การแปลงผนกาลงเชง)อเลกทรอนกส

๑๐.๓ ในกรณทการทบศพทในรปคานามตามขอ 10.1 และขอ 10.2 ทาใหเกดความหมายกากวมหรอคลาดเคลอน ใหทบศพทในรปคาคณศพท เชน

sulfuric acid = กรดซลฟวรก

feudal system = ระบบฟวดล

metric system = ระบบเมตรก

hyperbolic function = ฟงกชนไฮเพอรโบลก

๑๑. คาคณศพททมาจากชอบคคล ใหทบศพทตามชอของบคคลนน ๆ โดยใชคา เชน ของ แบบ ระบบ ฯลฯ ประกอบตามความหมาย เชน

Euclidean geometry = เรขาคณตระบบยคลด

Eulerian function = ฟงกชนแบบออยเลอร Napierian logarithm = ลอการทมแบบเนเปยร

<iAnnotate iPad User>
Pencil
Page 131: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

122

ยกเวนในกรณทคาคณศพททมาจากชอบคคล เปนชอเฉพาะทเปนทรจกกนทวไปในแตละวงการ ซงอาจสงเกตไดจากการทในภาษาองกฤษไมไดใชอกษรตวใหญขนตน ใหทบศพทในรปคาคณศพท เชน

abelian group = กลมอาบเลยน

๑๒. คาคณศพทเกยวกบชนชาตตางๆ ใหทบศพทในรปคานามทเปนชอประเทศ เชน

Swedish people = คนสวเดน

Hungarian dance = ระบาฮงการ ยกเวนชอทเคยใชมานานแลว ไดแก

ประเทศเยอรมน ใชวา …เยอรมน เชน ภาษาเยอรมน

ประเทศกรซ ใชวา …กรก เชน เรอกรก

ประเทศไอรแลนด ใชวา …ไอรช เชน ชาวไอรช

ประเทศเนเธอรแลนด ใชวา …ฮอลนดา เชน ชาวฮอลนดา หรอ …ดตช เชน ภาษาดตช

ประเทศสวตเซอรแลนด ใชวา …สวส เชน ผาสวส

สหราชอาณาจกรบรเตนใหญและไอรแลนดเหนอ ใชวา …องกฤษ เชน คนองกฤษ

สหรฐอเมรกา ใชวา …อเมรกน เชน รถอเมรกน

สาหรบสหภาพโซเวยต ซงในภาษาองกฤษใชคาคณศพท ๒ คา คอ Soviet…และ Russian…ใชวา …โซเวยต และ …รสเซย เชน

Soviet Style (of architecture) = (สถาปตยกรรม) แบบโซเวยต

Russian food = อาหารรสเซย

๑๓. การวางตาแหนงคาคณศพทในคาทบศพท ใหถอหลกเกณฑดงน ๑๓.๑ คาคณศพททประกอบคานามทเปนภาษาไทย หรอเปนคาทบศพท แตไดใชในภาษาไทยมาจนถอเปนคาไทยแลว ใหวางคาคณศพทไวหลงคานาม เชน

cosmic ray = (รงส)คอสมก

gross ton = (ตน)กรอส

๑๓.๒ ถาทงคาคณศพทและคานามเปนคาทบศพททยงไมถอเปนคาไทย ใหทบศพทตรงตามศพทเดม เชน

Arctic Circle = อารกตกเซอรเคล

adrenal cortex = อะดรนลคอรเทกซ

<iAnnotate iPad User>
Pencil
Page 132: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

123

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

๑๓.๓ ถาตองการเนนวาคานามนนเปนสงทมหลายชนดและคาคณศพททประกอบเปนชนดหนงของคานามนน อาจทบศพทโดยใชคาประกอบ แบบ ชนด ระบบ ฯลฯ มาแทรกไวระหวางคานามกบคาคณศพท เชน

normal matrix = เมทรกซแบบนอรแมล

thermosetting plastic = พลาสตกชนดเทอรโมเซตตง ๑๔. คายอ ใหเขยนชอตวอกษรนน ๆ ลงเปนภาษาไทย ดงน

A = เอ B = บ C = ซ D = ด E = อ F = เอฟ

G = จ H = เอช I = ไอ

J = เจ K = เค L = แอล

M = เอม N = เอน O = โอ

P = พ Q = คว R = อาร S = เอส T = ท U = ย V = ว W = ดบเบลย X = เอกซ

Y = วาย Z = แซด

และใหเขยนโดยไมตองใสจดและไมเวนชองไฟตามภาษาตนฉบบ เชน

BBC = บบซ F.B.I = เอฟบไอ

DDT = ดดท ๑๕. คาทบศพททผกขนจากตวยอ ซงอานออกเสยงไดเสมอนคาคาหนง มไดออกเสยงเรยงตวอกษร ใหเขยนตามเสยงทออกและไมตองใสจด เชน

USIS = ยซส

UNESCO = ยเนสโก

ASEAN = อาเซยน

๑๖. ตวยอชอบคคล ใหเขยนโดยใสจด และเวนชองไฟระหวางชอกบนามสกลตามภาษาตนฉบบ เชน

D.N. Smith = ด.เอน. สมท

G.H.D. Cold = จ.เอช.ด. โคลด

Page 133: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

124

ตารางเทยบเสยงสระภาษาองกฤษตามหลกเกณฑของราชบณฑตยสถานป พ.ศ.2532

สระ ใช ตวอยาง A

a แอ badminton = แบดมนตน อะ aluminium = อะลมเนยม

อา Chicago = ชคาโก

เอ Asia = เอเชย

ออ football = ฟตบอล

ar แอ arrow = แอรโรว อา bar = บาร ออ ward = วอรด

เออ Edward = เอดเวรด

are แอ mare = แมร หมายเหต ยกเวน are (verb to be) ใชอาร aa อา bazaar = บาซาร แอ Aaron = แอรอน

ae อ Aegean = อเจยน

แอ aerosphere = แอโรสเฟยร เอ sundae = ซนเด

aea เอย Judaea = จเดย

aer เออ kaersutite = เคอรซไทต ai เอ Spain = สเปน

ไอ Cairo = ไคโร air แอ Bel Air = เบลแอร ao เอา Mindanao = มนดาเนา au อา laugh = ลาฟ

ออ Augusta = ออกสตา เอา Bissau = บสเซา โอ Auger = โอเจอร

Page 134: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

125

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

สระ ใช ตวอยาง แอ Laughlin = แลฟลน

aw ออ lawernce = ลอวเรนซ ay เอ Malay = มาเลย ayr แอ Ayrshire = แอรเชอร E

e อ Sweden = สวเดน

เอ Lebanon = เลบานอน

อ electronics = อเลกทรอนกส เอะ Mexico = เมกซโก

er เออ Canberra = แคนเบอรรา อา Clerk = คลารก ere เอย cashmere = แคชเมยร ea อ Guinea = กน เอ Dead Sea = เดดซ เอย Caribbean = แครบเบยน

ear แอ Bear = แบร เอย gear = เกยร อา Heart = ฮารต เออ Pearl Harbour = เพรลฮารเบอร eau โอ Beaufort = โบฟอรด อว Beauty = บวต ee อ Greenwich = กรนช eer เอย beer = เบยร ei อ Neit = นล ไอ Einsteinium = ไอนสไตเนยม เอ Beirut = เบรต eir แอ heir = แอร เอย Peirse = เพยรส

Page 135: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

126

สระ ใช ตวอยาง เออ peirce = เพรซ eo อ people = พเพล เอ Leominster = เลมนสเตอร เอย Napoleon = นะโปเลยน เอยว Borneo = บอรเนยว eou โอ Seoul = โซล eu อว leukemia = ลวคเมย ย Europe = ยโรป

ย Euphrates = ยเฟรทส

เอย oleum = โอเลยม

อ Reuben = รเบน

eur เออ fleur-de-lis = เฟลอรเดอลส ew อว New York = นวยอรก โอ sew = โซว อ Andrew = แอนดรว ey เอ Yardley = ยารดเลย อ key = คย I

i อ King = คง อ ski = สก ไอ Liberia = ไลบเรย ir เออ zircon = เซอรคอน

อ Pamir = ปามร ire ไอ Ireland = ไอรแลนด เออ, เอย Hampshire = แเฮมปเชอร, แฮมปเชยร ia เอย India = อนเดย ie อ riebeckite = รเบกไกต เอย Soviet = โซเวยต

Page 136: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

127

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

สระ ใช ตวอยาง อาย pie = พาย

ไอ necktie = เนกไท

ier เอย glacier = เกลเชยร iew อว view = วว ion เอยน Union = ยเนยน อน lotion = โลชน

iu เอย aluminium = อะลมเนยม O

o โอ Cairo = ไคโร ออ Tom = ทอม อะ Washington = วอชงตน อ Today = ทเดย or ออ corruption = คอรรปชน

เออ Windsor = วนดเซอร ore ออ Thomas More = ทอมส มอร โอ Ben More = เบนโมร oa ออ Broadway = บรอดเวย โอ Oakland = โอกแลนด อว Samoa = ซามว oar ออ board = บอรด oe โอ Joe = โจ อ Shoemaker = ชเมกเกอร เออ goethite = เกอไทต อ Phoenix = ฟนกซ oer เออ oerlikon = เออรลคอน oi ออย thyroid = ไทรอยด อว chamois = ชามวส oo อ foot = ฟต

Page 137: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

128

สระ ใช ตวอยาง อ wood = วด อะ Bloodsworth = บลดสเวรท oor อว Moor = มวร ออ door = ดอร โอ Doorn = โดรน ou เอา counter = เคานเตอร อาว ground = กราวนด โอ Boulder = โบลเดอร อะ thermocouple = เทอรโมคปเปล

ออ Gough = กอฟ อ soup = ซป อ Vancouver = แวนคเวอร our ออ bournonite = บอรโนไนต เออ Melbourne = เมลเบรน อว tour = ทวร โอ Mourne = โมรน ow โอ bowling = โบวลง เอา Cowpens = เคาวเพนส อาว townhouse = ทาวนเฮาส อ Cowper = ควเปอร oy ออย Lloyd = ลอยด U

u อะ Hungary = ฮงการ อว Cuba = ควบา อ Lilliput = ลลลพต อ Kuwait = คเวต ย Uranium = ยเรเนยม อ busy = บซ

Page 138: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

129

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

สระ ใช ตวอยาง ur เออ hurricane = เฮอรรเคน ure อว Sure = ชวร เออ lecture = เลกเชอร เอยว Pure = เพยวร ua อว Guadalupe = กวดาลป ue อว Tuesday = ทวสเดย อ wuestite = วสไทต ui อ fruit = ฟรต อ juice = จซ อ circuit = เซอรคต

ไอ Ruislip

Northwood = ไรสลปนอรทวด

uir อว Muir = มวร uy ไอ Schuyler = สไกลเลอร อาย Guy = กาย

Y

y อ Odyssey = โอดสซย อ Syria = ซเรย ไอ cyclone = ไซโคลน ye ไอ rye = ไรย yr เออ Myrna = เมอรนา

Page 139: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

130

ตารางเทยบพยญชนะภาษาองกฤษเปนไทยตามหลกเกณฑของราชบณฑตยสถานป พ.ศ.2532

พยญชนะ พยญชนะตน ตวสะกดและตวการนต

ภาษาองกฤษ ใช ตวอยาง ใช ตวอยาง b บ base = เบส บ Gibb = กบบ

c+a ค cat = แคต ก cubic = ควบก +o cone = โคน

+u Cuba = ควบา

+r crown = คราวน

+l Cleo = คลโอ

c+e ซ cell = เซลล ซ Greece = กรซ

+i cigar = ซการ

+y cyclone = ไซโคลน

c (เสยง ช) ช glacier = เกลเชยร - -

หมายเหต คาทพยางคสดทายเปน ca, co และ cer (ทออกเสยงเกอร) ซงไทยเรานยมใชเสยง ก ใหใช ก

ตวอยาง

America = อเมรกา

disco = ดสโก

soccer = ซอกเกอร

ch (เสยง ช) ช Chicago = ชคาโก ช Beach = บช ch (เสยง ค) ค Chios = คออส ก Angioch = แอนตออก

-ck ก Brunswick = บรนสวก

หมายเหต ck เมอเปนตวสะกดและพยญชนะตนของพยางคตอไปใหใช กก เชน

Rocky = รอกก locket = ลอกเกต d ด dextrin = เดกซทรน ด Dead Sea = เดดซ f ฟ Fox = ฟอกซ ฟ Clifion = คลฟตน g+e จ gestagen = เจสตาเจน จ rouge = รจ +i engineer = เอนจเนยร

+y gyro = ไจโร

Page 140: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

131

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

พยญชนะ พยญชนะตน ตวสะกดและตวการนต

ภาษาองกฤษ ใช ตวอยาง ใช ตวอยาง g+a ก galaxy = กาแลกซ ก magnesium = แมกนเซยม

+e forget-me-not = ฟอรเกตม นอต

+i gift = กฟต

+o golf = กอลฟ

+u gulf = กลฟ

+l Gladstone = แกลดสโตน

+r grand = แกรนด

gh ก ghetto = เกตโต ฟ Gough = กอฟ ก Pittsburgh = พตสเบรก gh (ไมออกเสยง) - - Hugh = ฮว

gn (g ไมออกเสยง) น gneiss = ไนส น design = ดไซน

หมายเหต gn ถาเปนตวสะกดและพยญชนะตนของพยางคถดไป แลวออกเสยง /ñ/ ใช นญ เชน Bologna = โบโลนญา Cognac = คอนญก

gu (เสยง กว) กว penguin = เพนกวน

gu (เสยง ก) ก Guildford = กลดฟอรด ก league = ลก

h ฮ Haematite = ฮมาไทต

h (ไมออกเสยง) - honour = ออเนอร ห John = จอหน

j จ Jim = จม

k ค Kansas = แคนซส ก York = ยอรก

k (เมอเปน ก bunker = บงเกอร

พยญชนะตนของพยางค

market = มารเกต

สดทาย) Yankee = แยงก

kh ค khartoum = คารทม ก Sikh = ซก

Page 141: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

132

พยญชนะ พยญชนะตน ตวสะกดและตวการนต

ภาษาองกฤษ ใช ตวอยาง ใช ตวอยาง l ล locket = ลอกเกต ล Shell = เชลล

m ม micro = ไมโคร ม Tom = ทอม

n น nucleus = นวเคลยส น cyclone = ไซโคลน

หมายเหต n เมอเปนตวสะกดและมพยญชนะ c ch g k qu ฯลฯ ตามแลวทาใหเสยง n ทเปนตวสะกดออกเสยงเปน ง ใหถอด n เปน ง เชน

Anglo-Saxon = แองโกลแซกซน function = ฟงกชน

Parenchyma = พาเรงคมา Frank = แฟรงก

p พ paraola = พาราโบลา ป capsule = แคปซล

หมายเหต p เมอเปนพยญชนะตนใหใช พ โดยตลอด ยกเวนกลมพยญชนะบางกลมทไทย นยมใชเสยง ป ใหใช ป ดงน super-, -pa, -pean, -per, -pia, -pic, -

ping, -pion, -po, -pus และ -py

ตวอยาง

superman = ซเปอรแมน

Europa = ยโรปา

bumper = บมเปอร

topic = ทอปปก

shopping = ชอปปง

hippy = ฮปป

hippo = ฮปโป

olympus = โอลมปส

ph ฟ phosphorous = ฟอสฟอรส ฟ graph = กราฟ

q ก Qatar = กาตาร ก Iraq = อรก

qu (ออกเสยง คว) คว Quebec = ควเบก - -

qu (ออกเสยง ค)

ค Liquor = ลเคอร ก Mozambique = โมซมบก

r ร radium = เรเดยม ร barley = บารเลย

rh ร rhodonite = โรโดไนต ห myrrh = เมอรห

Page 142: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

133

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

พยญชนะ พยญชนะตน ตวสะกดและตวการนต

ภาษาองกฤษ ใช ตวอยาง ใช ตวอยาง murrha = เมอรรา

s (+ สระ) ซ silicon = ซลคอน ส Lagos = ลากอส

(+พยญชนะ) ส Sweden = สวเดน - -

(เสยง ช) ช Asia = เอเชย - -

son (อยทายชอ)

สน Johnson = จอหนสน

's - - ส King's Cup = คงสคป

sc (เสยง ซ) ซ scene = ซน

(เสยง สก) สก screw = สกรว สก disc = ดสก

sch(เสยง ซ) ซ scheelite = ซไลต

(เสยง ช) ช schism = ซซม

(เสยง สก) สก school = สกล

sh ช shamal = ชามาล ช harsh = ฮารช

sk สก skyros = สกรอส สก task = ทาสก

sm - - ซม protoplasm = โพรโทพลา ซม

sp สป spray = สเปรย

spore = สปอร

st สต Stanford = สแตนฟอรด

strip = สตรป

หมายเหต sc sk sp และ st ทถอดเปน สก, สก, สป, และ สต ตามลาดบ ถา s อยกลางศพท และเปนตวสะกดของพยางคหนา ใหถอด c k p และ t นน เปน ค ค พ และ ท เชน

Wisconsin = วสคอนซน

Muskegon = มสคกน

asparagus = แอสพารากส

distemper = ดสเทมเปอร

Page 143: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

134

พยญชนะ พยญชนะตน ตวสะกดและตวการนต

ภาษาองกฤษ ใช ตวอยาง ใช ตวอยาง t ท Tasmania = แทสเมเนย ต Kuwait = คเวต

trombone =

ทรอมโบน

หมายเหต t เมอเปนพยญชนะตน ใช ท โดยตลอด ยกเวนกลมพยญชนะบางกลมทไทยเรานยมใชเสยง ต ใหใช ต ดงน anti-, auto-, inter-, multi-, photo-;

ta, -ter, -ti, -tic, -ting, -tis, -to, -ton, - tor, -tre, - tum, -tus และ -ty เชน antibody = แอนตบอด

intercom = อนเตอรคอม

computer = คอมพวเตอร

quantum = ควอนตม

zygomata = ไซโกมาตา

th ท thorium = ทอเรยม ท zenith = เซนท

thm - - ทม biorhythm = ไบโอรทม

logarithm = ลอการทม

ti (เสยง ช) ช nation = เนชน -

strontium = สตรอนเชยม

v ว volt = โวลต ฟ love = เลฟ

(เมอเปนตวสะกด

perovskite = เพอรอฟสไกต

ของพยางคตนและ

เปนตวนาของพยางค

ตอไปดวย) - - ฟว Livingstone = ลฟวงสโตน

w ว Wales = เวลส ว cowboy = คาวบอย

wh (เสยง ว) ว White = ไวต - -

wh (เสยง ฮ) ฮ Whewell = ฮวเอลล

x ซ Xenon = ซนอน กซ boxer = บอกเซอร

Page 144: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

135

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

พยญชนะ พยญชนะตน ตวสะกดและตวการนต

ภาษาองกฤษ ใช ตวอยาง ใช ตวอยาง oxford = ออกซฟอรด

onyx = โอนกซ

y ย Yale = เยล ย key = คย

z ซ zone = โซน ซ Vaduz = วาดซ

หมายเหต

๑. คาหรอพยางคทมพยญชนะตนหลายตว และตวหนาไมออกเสยง เมอเขยนทบศพทเปนภาษาไทย ไมตองใสพยญชนะตวทไมออกเสยง เชน gnat = แนต

knight = ไนต

psycho = ไซโค

pneumonia = นวมอเนย

๒. วสามานยนาม ทในภาษาองกฤษออกเสยงเฉพาะพเศษนอกเหนอจากทกาหนดไวในตาราง ใหถอดตามการออกเสยง เชน

Worcester = วสเตอร

Marble Arch = มารบะลาช

เกณฑการทบศพทของราชบณฑตยสถานน จะมรายละเอยดคอนขางมาก เมอเทยบ

กบประกาศฉบบแรก ประเดนทนาสนใจในหลกเกณฑการทบศพทระบบน ไดแก

1. ในระบบน การเทยบเสยงระหวางภาษาองกฤษและภาษาไทยเปนปจจยพนฐาน ผใชตองรกอนวาคาภาษาองกฤษนนออกเสยงอยางไร ซงสามารถตรวจสอบไดจากพจนานกรมภาษาองกฤษ

2. ในสวนของสระจะยดตามเสยงทเทยบได ยกเวนกรณทเปนเสยง /ə/ ของพยางคทไมลงเสยงหนก จะถอดโดยถอเสมอนวาพยางคนนออกเสยงหนก ไมไดถอดเปนเสยงเออะ เชน badminton /bædmintən/ ถอดเปน แบดมนตน, careless /keələs/ ถอดเปน แครเลส,

column /kɒləm/ ถอดเปน คอลมน 3. ในสวนของพยญชนะจะเลอกใชอกษรกลางและอกษรตาไทยทมเสยงใกลเคยงกบ

เสยงภาษาองกฤษนน ไมนาเสยงสงมาใชยกเวน ส ทยอมใหใชเมอเปนอกษรนา (สวเดน, สกรว) หรอเปนพยญชนะสะกด (ลากอส, ดสก) การใชอกษรกลางหรอตานมความเหมาะสม

Page 145: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

136

มากกวาการใชอกษรสงเพราะพยญชนะตนน มผลตอเสยงวรรณยกตภาษาไทย เชน superman ถอดเปน ซเปอรแมน ยอมเหมาะกวาถอดเปน สเปอรแมน

4. เสยงพยญชนะทภาษาองกฤษไมมคเทยบเสยงภาษาไทย กจะลากเขาเสยงไทยและอาจถอดดวยตวอกษรเดยวกบเสยงอนๆ ได เชน /z/ ลากเขาเสยง /s/ ในภาษาไทยและถอดดวยตวอกษร ซ ซงเปนตวเดยวกบทใชถอดเสยง /s/ ในภาษาองกฤษดวย (zone = โซน, silicon = ซลคอน), /θ/ ลากเขาเสยง /th/ ในภาษาไทยและถอดดวยตวอกษร ท เหมอนเสยง /t/ ในภาษาองกฤษทเทยบกบ /t/-/th/ ในภาษาไทย (thin - ทน), หรอแมแต /ð/ ทควรลากเขาเสยง /d/ แตเนองจากภาษาองกฤษเขยนดวย th เสมอและภาษาไทยกไมแยกความตางระหวาง /θ/ และ /ð/ จงถอดดวย ท เหมอนกน (leather = เลเทอร)

5. ในบางกรณ แมภาษาองกฤษใชเสยงเดยวกน แตเขยนตางกน เมอถอดเปนอกษรไทยอาจใชอกษรตางกนได เชน เสยง /ʃ/ ในคาตอไปน sugar = ซการ, sheet = ชท เปนตน แตในบางกรณ พยญชนะมเสยงเดยวกนแตเขยนตางกน เมอถอดเปนอกษรไทยใชอกษรเดยวกน เชน f และ ph ทแทนเสยงพยญชนะตน /f/ จะถอดเปน ฟ ทงค (fox = ฟอกซ, phosphorous = ฟอสฟอรส), f และ gh ทแทนเสยงพยญชนะสะกด /f/ กจะถอดเปน ฟ ทงค (roof = รฟ, graph = กราฟ), c และ k ทแทนเสยงเดยวกน /k/ ในภาษาองกฤษ จะถอดเปน ค เหมอนกน (car = คาร, key = คย)

6. ในสวนของพยญชนะสะกด จะปรบใหเขากบเสยงพยญชนะสะกดในภาษาไทย บางมาตราใชตวสะกดเดยว เชน แมกก (ก) บางมาตราใชตวสะกดมากกวาหนง เชน แมกบ (ใช บ ป ฟ) แมกด (ใช ด ต ท จ ช ซ ส) การใชรปตวสะกดทตางกน ทาใหสามารถแยกความตางของเสยงเดมในภาษาองกฤษได เชน ในมาตราแมกด แตละเสยงในภาษาองกฤษจะถอดเปนอกษรไทยตางกน ไดแก /t/ (Kuwait = คเวต), /d/ (dead = เดด), /θ/ (zenith = เซนท), /ʒ/ (rouge = รจ), /ʃ/ (beach = บช), /s/ (goose = กส) ในมาตราแมกบ ไดแก /b/ (rib = รบ),

/p/ (lip = ลป), /f/ (roof = รฟ) ในกรณแมกกนน แมวาภาษาองกฤษมเสยง /k/ และ /g/ ซงเราจะเทยบเปนเสยง /k/ ในภาษาไทยทงสองเสยง จงเลอกแทนดวยอกษร ก เหมอนกน แตตวสะกดภาษาองกฤษอาจเขยนตางกนได เชน /k/ cubic, quick, /g/ dog การถอดตวสะกดเปน ก เพยงตวเดยว จงไมสะทอนความตางทอยในภาษาองกฤษ

7. ในกรณทเปนเสยงพยญชนะประสมทคนไทยออกเสยงไมได เกณฑของราชบณฑตยสถานกาหนดใหใสเครองหมายทณฑฆาตทตวอกษรทไมออกเสยงในภาษาไทย เชน Okhotsk = โอคอตสก, Barents = แบเรนตส เพราะคนไทยจะออกเสยงพยญชนะสะกดตวแรกเทานน ในกรณพยญชนะประสมทเปนพยญชนะตนนน สวนมากภาษาไทยจะออกเสยงไดแบบอกษรนา เชน stick = สตก, sweater = สเวตเตอร แตในกรณเปนพยญชนะ

Page 146: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

137

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

ประสมทไมมในภาษาไทยกจะลากเขาเสยงพยญชนะเดยวและไมถอดพยญชนะทไมออกเสยงนน เชน pneumonia /njuːməʊnɪə/ = นวมอเนย

8. ในระบบนจะไมใสเครองหมายวรรณยกต จะใสเฉพาะกรณจาเปนทคาทบศพทนนอาจสบสนกบคาไทย เชน coma = โคมา, coke = โคก เพราะถอวาภาษาองกฤษไมมวรรณยกตจงไมตองแสดงในคาไทย แตถงกระนน กมผใหความเหนในเชงวาทาใหอานออกเสยงไมเปนไปตามระบบอกขรวธภาษาไทย (ภเกต วาจานนท 2528, วฒนา อดมวงศ 2526, กาญจนา นาคสกล 2548) เชน เขยน คอมพวเตอร แตอาน [คอม-พว-เตอ] เขยน พลาส-

เตอร แตอาน [พลาด-สะ-เตอ] เขยน คารบอเนต แตอาน [คา-บอ-เหนด] คอ ผทจะอานคาเหลานไดถกตอง คอ ผทรวาคาเดมในภาษาองกฤษอานอยางไร เพราะถาอานแบบหลกภาษาไทยแลวจะเปนอกแบบ ปญหาทควรพจารณาคอ การเพมคาทบศพทมาในภาษาไทยมากขนเรอยๆ จะสงผลตอความเขาใจหลกการอานออกเสยงภาษาไทยหรอไม ภาษาไทยกอาจมคายกเวนทไมไดออกเสยงตามหลกอกขรวธภาษาไทยมากขน หากคดวา กเปนเรองยกเวนเฉพาะคาทเปนภาษาตางประเทศ แตเราจะรไดอยางไรวา คาตางๆเหลาน เมอทบศพทใชกนไปเปนเวลาเนนนาน จะแยกออกจากคาไทยอยางไร ซงกมคาตางประเทศจานวนมากทรบเขามาในภาษาไทยจนมองเปนคาไทยไปแลว จงเปนประเดนปญหาทตองการการถกเถยงอยางกวางขวาง

จากทกลาวมาทงหมด ระบบของราชบณฑตยสถานเปนระบบทไดวางหลกเกณฑตางๆ ไวเปนอยางด แตกยงมบางประเดนทมผใหความเหนเพมเตม นอกจากเรองของการใสเครองหมายวรรณยกต กมเรองของการสบกลบสคาเดม ซงเปนประเดนททางการแพทยใหความสาคญมาก และเปนสาเหตหนงททางการแพทยไดวางหลกการทบศพททแตกตางออกไป ดงจะกลาวในตอนตอไป

5. การทบศพทภาษาองกฤษระบบอนๆ

นอกเหนอจากการทบศพทภาษาองกฤษตามหลกเกณฑของราชบณฑตยสถานแลว ยงมการทบศพทภาษาองกฤษในระบบอนๆ ไดแก การทบศพททางการแพทย ซงเปนการทบศพทในวชาชพและทางราชบณฑตยสถานกรบรองใหมไดตามความจาเปนในวชาชพนน การทบศพทตามหลกภาษาศาสตรซงอไรรตนไดเสนอไวในป พ.ศ. 2529 การทบศพทแบบถายเสยงเปนภาษาไทยตามแบบทวฒนา อดมวงศเสนอในป พ.ศ. 2526

Page 147: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

138

5.1 การทบศพททางการแพทย

บคคลทมความสาคญตอการทบศพททางการแพทย คอ ศาสตราจารย นายแพทย อวย เกตสงห บรรณาธการคนแรกของสารศรราชตงแตป พ.ศ. 2493 ทไดพยายามทบศพทคาภาษาองกฤษทงหมดยกเวนชอบคคล ซงวธการทบศพทนกไดมการปรบปรงและพฒนาตอมาจนเปนทยอมรบและรจกกนวาเปนวธทบศพททางการแพทย หรอการทบศพทแบบสารศรราช ซงแตกตางไปจากหลกเกณฑการทบศพทของราชบณฑตยสถาน เชน ใช “ดยนามก” แทนทจะเปน “ไดนามก” โดยมเหตผลสาคญคอ ตองการใหสามารถเขยนกลบเปนคาเดมในภาษาองกฤษไดสะดวกมากขน ตวอยางเชน คาวา “thyroid” และ “typhoid” หากทบศพททง th และ t ดวย ท เหมอนกน กจะไดคา “ไทรอยด” และ “ไทฟอยด” ตามลาดบ แตปญหาอาจเกดขนได ถาผใชตองการเขยนกลบเปนคาเดมและไมทราบมากอนวาคาเดมเขยนอยางไร กอาจเขยนกลบเปนคาวา “tiroid” และ “tiphoid” ได ซงกมตวอยางจรงท สมชย บวรกตต (2545) ไดยกมาแสดงใหเหนวามการเขยน “ทยโรโทรปน” กลบเปน *“Tyrotropin” แทนทจะเปน “Thyrotropin” ศพททางการแพทยจงควรมวธการทบศพททแตกตางออกไป อยางไรกตาม ราชบณฑตยสถานไดพจารณาเหตผลความจาเปนของการทบศพททางการแพทยในลกษณะน และยอมรบใหมการทบศพททแตกตางไปไดหากเปนความจาเปนในวชาชพนนๆ (ดรายละเอยดใน อวย เกตสงห 2545) สาหรบหลกเกณฑในการทบศพททางการแพทยหรอการทบศพทแบบสารศรราช ศาสตราจารย นายแพทย อวย เกตสงห (2545) ไดกลาวสรปไวดงน ๑. พยายามใหไดสาเนยงใกลเคยงภาษาเดมมากทสด. ขณะเดยวกนกระลกอยวา เปนไปไมไดทจะเขยนคาไทยใหมสาเนยง “เหมอน” คาองกฤษอยางแทจรง. เพราะฉะนน ถามเหตผลดานอนกยอมใหมความผดเพยนในเรองสาเนยงบาง. ๒. พยายามสะกดคาไทยใหผอานสามารถคดยอนกลบไปไดวา คาภาษาองกฤษนนเขยนอยางไร, ใหสามารถคนพจนานกรมภาษาองกฤษไดสาหรบคาทไมรจก. ทงนเพราะคาแพทยมจานวนมากมาย. ไมมใครสามารถจาหมดทกๆ คาได. ทกคนตองอาศยพจนานกรม ถาไมรวาคาสะกดอยางไร การคนพจนานกรม กลาบาก. นอกจากนนยงมคาทออกเสยงเหมอนกน, แตเขยนตางกน และความหมายตางกน ตองการใหสามารถแยกคาเชนนออกจากกนไดดวย. เพอใหไดผลทกลาวน จงจาเปนตองมวธเขยนขนใหมสาหรบพยญชนะและสระบางตว, และพยายามเกบตวอกษรในคาภาษาองกฤษใหหมดทกตว. ความพยายามนไมสามารถทาให

Page 148: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

139

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

ไดผลรอยเปอรเซนต เพราะเหตผลทางภาษา. ยงมอกมากคาทวธเขยนยงไมลงตวตามเกณฑทวางไว ตองถอเปนขอยกเวน. แตคาเหลานคงไมเปนทยงยากนกสาหรบผทมความรวชาแพทย. คณะอนกรรมการบญญตศพทแพทยไดวางหลกสาหรบการใชคาทบศพทไว ๓ ขอ, คอ (๑) คาทยงไมมคาไทยแทน, (๒) คาทมความหมายยดยาว, (๓) คาทมความหมายหลายอยางตางๆ กน. การทบศพทแบบสารศรราชมพฒนาการและการเปลยนแปลงมาโดยตลอด สมชาย ลว-ระ (2516) มองพฒนาการออกเปนสองยคตามวาระของบรรณาธการ โดยยคแรกมศาสตราจารย นายแพทย อวย เกตสงหเปนบรรณาธการ เรมตงแต ป พ.ศ. 2492 ในระยะแรกจะเนนการทบศพทใหอานไดใกลเคยงกบภาษาเดมมากกวายดตวเขยน เชน เพนนซลลน ใช น สองตวขณะทคาองกฤษใช n ตวเดยว และพยายามคงตวสะกดไวเทาทจาเปน ตวอกษรทไมออกเสยงกจะใสเครองหมายทณฑฆาตไว มการใชรปวรรณยกตกากบเสยง (แตตอมากเลกใชวรรณยกตกากบ) และเขยนคาทบศพทตดไปกบคาไทย มการใชตวอกษร ธ แทน th ในปท 3

มการแยก y ออกจาก i โดยการใช ย และตอมาในปท 7 จงมการใช ฆ แทน ch และใช ฅ แทน k (เพอแยกความตางจาก ค ทใชแทน c) พอกาวเขาปท 21 ของสารศรราช นายแพทยสมชย บวรกตตเปนบรรณาธการคนตอมา ถอเปนการเขาสยคทสอง มการเปลยนแปลงโดยทบศพทแบบยดการถอดอกษรเปนสาคญมากขน และเรมมการใชเครองหมายพนทกากบพยญชนะสะกดแทนการใชเครองหมายทณฑฆาตในป พ.ศ. 2513 เชน เขยน สตรรอยด แทนทจะเขยน สตรรอยด, เขยน โคบอลท แทน โคบอลท (ขอมลจาก ภเกต 2516) เพราะมองวาคาภาษาองกฤษนนออกเสยงตวสะกดทงหมด แตวธการใชพนทนกไมเปนทนยมใชกนนก เพราะทาใหคาดเปนบาลสนสกฤตมากกวาจะเปนคาไทย การใชตว ฅ แทน k ตอมากไมเปนทนยม จงกลบมาใช ค แทนเหมอนเดม ตารางเทยบอกษรองกฤษเปนไทยขางลางน เปนขอมลทผเขยนสรปจากอวย เกตสงห (2528) และ อไรรตน บญภานนท (2529) และจากการวเคราะหเพมเตมจากขอมลจากบทความในสารศรราชจานวนหนง

ตารางเทยบอกษรองกฤษเปนไทยตามวธทบศพททางการแพทย

b บ (betahydroxy – บตาอยดรอกซย) บ (scrub สครบ) c ค (carcinoma คารศโนมา) ค (endoscopic เอนโดสโคปค)

ศ (cytology ศยโตโลยย) ซ (calcium แคลเซยม)

ch ฆ (choledochal โฆลโดคล), ฆ (arachnoid อะแรฆนอยด) ช (charcot-marie-tooth ชารโคต-มาร-ทธ)

Page 149: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

140

d ด (deaminase ดอะมเนส) ด (computed คอมพวเตด) f ฟ (fructose ฟรคโตส) g ก (glucose กลโคส), ก (magnetic แมกเนตค)

จ (glycogen กลยโคเจน), ย (histology ฮสโตโลยย)

h ฮ (haemo-pneumothorax ฮโม-ปนวโมธอแรกซ), ห (ไมพบตวอยาง)

j จ (jejunum เจจนม), จย (ไมพบตวอยาง)

k ค (ketosis คโตสส) (ฅ cork คอรฅ) l ล (lateral แลเตอรล) ล (castal คอสตล) m ม (ammonia แอมโมเนย) ม (calcium แคลเซยม) n น (neurofilament นวโรฟลาเมนท) น (insulin อนสลน) ng งก (necrotizing นโครไทซงก) nx งซ (larynx ลารยงซ) p พ (plasma พลาสมา), พ (hymenoptera ฮยมนอพเทอรา),

ป (propionate โปรปโอเนต) ป (transpeptidase ทรานสเปปตเดส) [หลง s] ป (spondylosis สปอนดยโลสส)

ph ฟ (phosphatase ฟอสฟาเทส) q ค (squamous สความส) r ร (roentgen เรนตเกน) ร (infraorbital อนฟราออรบตล) s ส (sucrose สโครส) (ซ) (sodium โซเดยม) sh ฌ (shock ฌอคฅ )

t ท (tomography โทโมกราฟย), ท (host โฮสท) ต (topography โตโมกราฟย), ต (propionate โปรปโอเนต) [หลง s] ต (testosteron เทสโทสเตอโรน) ซ (technetium เทฆนเซยม)

th ธ (thyroid ธยรอยด) ธ (bismuth บสมธ)

v ว (virus ไวรส) ฟว (grave เกรฟว)

Page 150: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

141

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

w ว (weil ไวล)

x กซ (dextran เดกซแตรน) y ย (tetracycline เตตราศยคลน)

- ย (glutamyl กลตามยล) - ย (histology ฮสโตโลยย)

z ซ (necrotizing นโครไทซงก) ซ (Katz แคทซ) ทซ (ไมพบตวอยาง)

a เ- (propionate โปรปโอเนต), แ- (calcium แคลเซยม), -ะ (vaccine วคซน), -า (betahydroxy – บตาอยดรอกซย)

e - (preaxial พรแอกเซยล) เ- (tetracycline เตตราศยคลน)

eu - ว (pneumocystis ปนวโมศยสตส) eum เ- ยม (luteum ลเทยม)

เ-อม (ileum ไอเลอม) i ไ- (mitral ไมตรล),

- (chromatin โฆรมาตน), - (ไมพบตวอยาง)

o โ- (cholesteral โฆเลสเตอรอล), -อ (paracetamol พาราเศตามอล)

u - (insulin อนสลน) - (glutamyl กลตามยล) - (bacilus แบศลลส)

กลาวโดยสรป จะเหนวา การทบศพททางการแพทยมความตางจากเกณฑของราชบณฑตยสถานทชดเจนบางประการ เชน มการใชตวอกษร ฆ แทน ch, มการใช ศ แทน c, มการใช ธ แทน th, มการใช - ย แทน y และมการคงรปพยญชนะทไมออกเสยงโดยใชเครองหมายทณฑฆาตซงรวมถงการใชในตาแหนงพยญชนะตนดวย (pneumocystis ปนวโมศยสตส) แมวาการทบศพททางการแพทยจะไดพจารณาปญหาการถอดคากลบเปนรปเดม โดยกาหนดใหรปอกษรทตางกนแมวาจะแทนเสยงเดยวกน กจะถอดเปนอกษรไทยทแตกตางกน

Page 151: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

142

เชน กรณของ t และ th ทแทนเสยง /t/ จะถอดเปน ท และ ธ ตามลาดบ หรอ ตวอกษร c, s, ps ทแทนเสยง /s/ จะถอดเปน ศ ส และ ปส ตามลาดบ แตอไรรตน (2529:141) กชใหเหนวาวธการนไมถกนามาใชทงระบบ โดยพบวาในบางรปอกษรทตางกนแตแทนเสยงเดยวกน ยงคงถอดเปนอกษรไทยตวเดยวกน เชน f, ph, gh ซงแทนเสยง /f/ จะถอดเปน ฟ ทงหมด ประเดนนจงมคาถามทนาสนใจวา จาเปนตองแยกความตางของตวอกษรเพอใหเปนเหมอนกนทงระบบหรอไม หากทาแลวผลจะเปนอยางไร ซงจะไดอภปรายในตอนตอไป อยางไรกตาม เปนทนาสงเกตวา ในปจจบน ผเขยนใน สารศรราช จะนยมใชคาภาษาองกฤษปนไปกบขอความภาษาไทยโดยไมทบศพทมากขน และจะเลอกใชคาไทยแทนกตอเมอคานนมคาไทยทสอความไดตามทตองการ จงจะใชคาไทยแลววงเลบคาภาษาองกฤษไว ดงแสดงในตวอยางตอไปน (ดคาทขดเสนใต)

“ถาผปวย ปวยดวยภาวะอะไรกตามททาใหเกด bacteremia กมโอกาสเกด meningitis ได” (ฉบบท 5, 2548, น.151)

“เกดบรเวณ tarsometatarsal joints รปแบบนพบไดบอยรองลงมา ทาใหเกดเทาผดรปเปนลกษณะ rocker bottom” (ฉบบท 1, 2547, น.34)

“เปรยบเทยบประสทธภาพนายาสกดทงสามชนดทาง biological assay โดยศกษาในคน (in-vivo study) โดยทาการทดสอบทางผวหนง (skin prick test)” (ฉบบท 6, 2546)

“พบวา disease free survival ทระยะ 6 เดอน สาหรบโรคระยะท I-IIb” (ฉบบท 12,

2546, น.701) “สถานทอยของผปวยกเปนปจจยหลกของความซกของ bacteriuria” (ฉบบท 5, 2547,

น.243) “ไดรบการวนจฉยวาเปน severe pre-eclampsia/eclampsia ผลการตรวจอลตราซาวดชองทองเขาไดกบ abruptio placentae” (ฉบบท 6, 2548, น.200)

5.2 การทบศพทตามหลกภาษาศาสตรตามขอเสนอของอไรรตน

อไรรตน (2529) ไดศกษาและวเคราะหการทบศพทภาษาองกฤษทใชจรงจากแหลงตางๆ ไดแก พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พจนานกรมองกฤษ-ไทยของ มล.มานจ ชมสาย พจนานกรมองกฤษ-ไทยของ สอ เสถบตร ขาวจากสานกขาวไทย หนงสอพมพมตชน หนงสอพมพสยามรฐ หนงสอพมพไทยรฐ สารศรราช งานเขยนของ ปราศรย รชไชยบญ อบ ไชยวส และ ประมล อณหธป ผลการวเคราะหพบวาแตละระบบมการทบศพทดวยเกณฑท

Page 152: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

143

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

แตกตางกนอย และเกณฑทแตละระบบใชกไมคงทวาจะยดเสยงเปนหลกอยางเดยว หรอยดรปอกษรดวย

อไรรตน จงเสนอใหใชแนวคดเรองระบบการถอดอกษรของ Catford (1965) เปนหลกในการกาหนดระบบการถอดอกษรจากองกฤษเปนไทย โดยเรยกระบบนวาเปนการทบศพทตามหลกภาษาศาสตร โดยยดหลกสาคญคอถอดอกษรตออกษร และพจารณาเปรยบเทยบระบบเสยงของภาษาองกฤษและภาษาไทย โดยอาศยระบบเสยงภาษาองกฤษของ Gimson

(1974) เปนหลกในการเปรยบเทยบกบระบบเสยงภาษาไทย ดงน o กรณทหนวยเสยงภาษาองกฤษมคเทยบในภาษาไทย และมอกษรภาษาองกฤษตว

เดยวแทนหนวยเสยงนน กใหใชตวอกษรไทยตวเดยวแทน ไดแก b-/b/-/b/-บ, d-

/d/-/d/-ด, m-/m/-/m/-ม, l-/l/-/l/-ล

o กรณทหนวยเสยงภาษาองกฤษมคเทยบในภาษาไทย แตเขยนดวยตวอกษรภาษาองกฤษไดหลายตว ใหแทนดวยตวอกษรไทยแบบตวตอตว ซงอาจใชตวอกษรไทยสองตวกไดถาจาเปน ไดแก

อกษรองกฤษ เทยบเสยง อกษรไทย f, gh, ph /f/-/f/ ฟ, ฝฮ, ฟฮ c, s, sc, ps /s/-/s/ ซ, ส, สซ, พส h, wh /h/-/h/ ฮ, วฮ ch, t, tch /ʧ/-/ch/ ช, ช, ทช (เนองจาก ch t ไมปรากฏ

ตาแหนงเดยวกนจงเลอกแทนดวย ช เหมอนกนได)

n, gn, kn, pn /n/-/n/ น, กน, คน, พน n, ng /0/-/0/ ง, งก w, wh /w/-/w/ ว, วฮ r, rh, wr /r/-/r/ ร, รฮ, วร eu, u, y /j/-/j/ ย, ย, ย

o กรณทหนวยเสยงภาษาองกฤษมเสยงยอยทแยกเปนหนวยเสยงในภาษาไทย จะใชอกษรไทยทตางกนเพอแทนเสยงยอยนน ไดแก

อกษรองกฤษ เทยบเสยง อกษรไทย p /p/-/ph/ พ p /p/-/p/ ป

Page 153: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

144

th, t /t/-/th/ ทฮ, ท t /t/-/t/ ต c, ch, k, q(u) /k/-/kh/ ค, คฮ, ฆ, ค(ว) c, ch, k, q(u) /k/-/k/ ก, กฮ, กฆ, ก(ว)

o กรณทหนวยเสยงภาษาองกฤษไมมคเทยบเสยงภาษาไทย ใหเทยบกบหนวยเสยง ซงคนสวนใหญใชแทนเสยงนนในภาษาองกฤษ แลวเลอกตวอกษรไทยทใชแทนแบบหนงตอหนง อกษรองกฤษ เทยบเสยง อกษรไทย g, j, d, dg /d/-/c/ จ, จย, ด, ดจ g, gh, gu /g/-/k/ ก, กฮ, กว v /v/-/w/ ฟว (พยญชนะตน), ฟว (พยญชนะสะกด) th /&/-/d/ ฑ x, z /z/-/s/ ศ, ษ s, g /</-/c/ จ th /6/-/th/ ธ c, ch, s, sh, sc, sch,

ss, t

/5/-/s/ ฉ, ฉฮ, ฌ, ฌฮ, สฉ, สฉฮ, ฌฌ, ฌท

สาหรบรายการสระกใชหลกการเทยบเสยงระหวางภาษาองกฤษและภาษาไทยเชนเดยวกน สระสวนมากจะหาคเทยบเสยงในภาษาไทยได มเพยงสระประสม 3 ตวลางสดเทานนซงไมมคเทยบเสยงในภาษาไทย ซงอไรรตนใชวธเลอกเสยงทเปนทนยมออกเสยงในภาษาไทยมาเทยบ สงทดแตกตางจากการถอดอกษรพยญชนะ คอ หลกการถอดตวอกษรตอตวอกษรไมถกนามาใชในการถอดสระภาษาองกฤษ เชน a, au, o, ou ทแทนเสยง /ɒ/ จะใช อ แทนเหมอนกน ในทนจงจะไมแจกแจงการเทยบเสยงและอกษรแบบขางบน แตจะแสดงเปนตารางสรปการถอดสระ21 ดงน

21

ประมวลจากความเขาใจของผเขยน ไมไดยดตามตนฉบบทงหมด เนองจากมการใหขอมลทไมสอดคลองกนบางจด ซงคาดวาอาจจะเกดจากการพมพผดหรอพมพตกบาง

Page 154: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

145

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

ตารางการถอดสระภาษาองกฤษเปนตามระบบของอไรรตน

เสยงองกฤษ

เสยงไทย

อกษรองกฤษ อกษรไทย ตวอยาง

ɪ i22 e,i,ie

y

- - - ย

ladies เลดส

bid บด city ซทย

e e a,i,ea เ- เ-

set เสท

bed เบด æ ɛ a, ai แ-

แ-

pat แพท

hand แฮนด ə a

aː e ɛː oː

a,e,o,u, …

(อกษรแทนเสยงนในพยางคไมลงเสยงหนก)

-ะ -า เ- แ-

- อ โ-

liberal ลเบอรล

harmonica ฮารมอนดา careless แครเลสส instant อนสแตนท

conceal คอนซล

memorandum เมมโมแรนดม ʌ a o, oe, oo, ou, u - blood บลด, cut คท ʊ u o, oo, u, ou -

- put พท

good กด ɒ ɔ a, au, o, ou

- อ -อ

dock ดอคฆ

gone กอน

iː iː e, ea, ce, ei, i, ie

ey - - ย

cheese ชส

key คย ɜː əː ear, er, err, ir

or, ur, urr

เ- ร เ-อร

earth เอรธ purr เพอรร

aː aː a

ar

-า -าร

pass พาสส

bar บาร uː uː o, oe, oo, ou, u, ue, ui

ew

- - ว

food ฟด

chew ชว 22

เสยงไทยเปนสระยาวถาตามดวยพยญชนะเสยงกอง หรอปรากฏทายคา

Page 155: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

146

เสยงองกฤษ

เสยงไทย

อกษรองกฤษ อกษรไทย ตวอยาง

ɔː ɔː a, au, ou

aw

oar, oor, or, ore, our

-อ

-อว -อร

cause คอส

jaw จยอว cord คอรด

aɪ aj ai, ei

eigh, i, ie, igh

y, ye

ไ- -าย

- ย

time ไทม

lie ลาย

dye ดย ɔɪ ɔj oi, oy -อย toy ทอย aʊ aw ou

ow

เ-า, -าว เ-าว,-าว

house เฮาส, sound สาวนด

town เทาวน, cow คาว ɪə ia ea, eo,eu, ia

ear, eer, eir, ere, ir, ier เ- ย

เ- ยร idea ไอเดย

deer เดยร ʊə ua oor, our, ur, ure - วร moor มวร ei eː a, ai, ea, ei

ay, ey

เ- เ-ย

ape เอพ

may เมย əʊ oː o, oa, oi, ou

ow

โ- โ-ว

so โส

shoe โฌว eə ɛː ear, air, are แ-ร mare แมร

รายการขางลางแสดงตวอยางของคาทถอดอกษรตามลกษณะน ซงจะเหนความแตกตางชดเจนจากระบบของราชบณฑตยสถาน สงทเหนชดคอ รปพยญชนะไทยจะมหลากหลายรปทใชตามรปพยญชนะภาษาองกฤษ เชน กฮ แทน gh, ฉฮ แทน ch, พส แทน ps เปนตน และกมการใชตวอกษรทปกตไมไดใชทบศพท เชน ษ ฉ ทงนมาจากความพยายามทจะแยกความตางของตวอกษรภาษาองกฤษทแทนเสยงเดยวกน ซงกทาใหมการใชเครองหมายทณฑฆาตหลายตาแหนงในคาดวย คาทบศพททไดจงดแปลกตากวาคาไทยทวไป แตกไมใชวาทกคาททบศพทดวยระบบนจะเปนคาทดผดแปลกจากคาไทยทวไป คาททบศพทแลวดคนเคยกมมาก เชน bridge – บรดจ, car – คาร, spin – สปน แตทยกตวอยางคาเหลานมาแสดง กเพอใหเหนความแตกตางจากระบบอนๆ อยางชดเจน

Page 156: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

147

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

ghost โกฮสท cheque เชคว schedule เสฉฮจล guess เกวสส breeze บรษ sugar ฌการ stop สตอพ laugh ลาฝฮ nation เนฌทน

Thames เทฮมส psychology พสยโคฮโลจย cello เฉลโล character คฮาแรคเตอร science ไสซนซ method เมธอด write ไวรท wrong วรองก sound สาวนด

นอกจากประเดนทคาทบศพทดวยระบบนจานวนหนงจะดแปลกจากคาไทยปกตเปนอนมาก ผใชจะตองทาความเขาใจกบระบบนพอสมควรจงจะสามารถเขยนคาทบศพทได เพราะจะตองจาตวเลอกของตวอกษรทแทนแบบหนงตอหนงนใหได เชน th แทนดวย ทฮ, t แทนดวย ท แตเมอ th ไมไดออกเสยงเปน /t/ กตองใชตวอนแทน คอ ใช ธ เมอ th เปนเสยง /6/, ใช ฑ เมอ th เปนเสยง /&/ และในทานองเดยวกน t ทไมไดแทนเสยง /t/ กตองใชตวอกษรอนแทน คอ ใช ฌท เมอ t เปน /5/ , ใช ช เมอ t เปน /ʧ/ เปนตน ระบบจงมความซบซอนมากกวาระบบการทบศพททางการแพทยทแยกเพยง th กบ t ดวย ธ และ ท (ยกเวนกรณท t เปนเสยง /5/ จะใช ซ) นอกจากน คาทไดอาจขดตอความรสกอยพอควร เนองจากมการใชอกษรสงอยาง ส ฉ สาหรบทบศพทคาทวไป ทาใหคาททบศพทมาแลวจะอานออกเสยงขดกบหลกการอานคาไทยได เชน sound – สาวนด, cello - เฉลโล ถาอานตามรปจะตองอานดวยเสยงวรรณยกตจตวา ระบบทเสนอน แมจะยดหลกการถอดหนงตวอกษรตอหนงตวอกษรซงชวยใหถอดกลบเปนคาเดมไดสะดวกมากขน แตกไมใชระบบทเรยบงายสะดวกตอการเขยนและการอานสาหรบคนทวไป ซงนาจะเปนประเดนทสาคญตอการยอมรบและใชงานดวย

5.3 การถายเสยงภาษาองกฤษดวยอกษรไทย

ระบบในหวขอนไมใชการทบศพทภาษาองกฤษตามแบบระบบอนทกลาวมาขางตน แตเปนการถายเสยงภาษาองกฤษออกมาเปนคาอาน ทยกมาแสดงในหวขอน เพราะคาอานภาษาองกฤษนนกสามารถแทนดวยอกษรไทยได จงคลายกบการทบศพท อกทงการถายเสยงภาษาองกฤษดวยอกษรไทยกมความนาสนใจ และอาจจะเปนประโยชนกบการทบศพทได โดยอาจจะนามาปรบระบบการทบศพทภาษาองกฤษได ระบบทนามาเปนกรณศกษาในทน คอ ระบบทใชในพจนานกรมองกฤษ-ไทย ฉบบนกเรยนนกศกษา ฉบบภาษาไทยของบรษทอมรนทรพรนตงแอนดพบลชชง จากด (มหาชน) ป พ.ศ.๒๕๔๔ กลาวโดยสรป เสยงภาษาองกฤษทใชในระบบนตรงกบระบบเสยง

Page 157: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

148

ภาษาองกฤษของ Gimson ทอธบายมาในตอนตน เพยงแตในพจนานกรมน แยกเสยง i และ

iː เปนสองเสยง ทาใหจานวนเสยงสระม 21 เสยง (เพมมา 1 เสยง) และเพมสระผสมทมเสยง ตามทายอก 2 เสยงคอ aɪə และ aʊə23 การแทนเสยงสระใชหลกการเทยบเสยงไทยทเปนคเทยบเสยงกบภาษาองกฤษหรอมเสยงใกลเคยงทสดแบบเดยวกบทกลาวมาในตอนตน แตในระบบนเลอกแทน 4 เสยงทตางไป คอ แทน ɒ ดวย ออ24 ไมใช อา, แทน eə ดวย เอเออะ ไมใช แอ, แทน ɪə ดวย อเออะ ไมใช เอย, แทน ʊə ดวย อเออะ ไมใช อว ในสวนของเสยงพยญชนะ 24 เสยง กมการใชเครองหมายพนทสาหรบเสยงพยญชนะกอง เชน z แทนดวย ซ 5 แทนดวย ฌ เปนตน และมการใชเครองหมายพเศษคอ ยามกการและทณฑฆาตสาหรบกากบเสยงพยญชนะควบกลาในตาแหนงพยญชนะตนและพยญชนะทายตามลาดบ เชน ธรายฟ และ เลนด

ตารางการถายเสยงภาษาองกฤษดวยอกษรไทยตามแบบพจนานกรมองกฤษ-ไทย เสยงพยญชนะ

b บ bed เบด rub รบ

d ด done ดน red เรด

f ฟ fit ฟท if อฟ

g ก good กด dog ดอก

h ฮ hat แฮท horse ฮอซ

j ย yellow ’เยะโล you ย k ค king คง lick ลค

ก sky ซกาย scream ซกรม

l ล lip ลพ bill บล

m ม mat แมท ram แรม

n น not นอท tin ทน

p พ pay เพ lip ลพ

ป spy ซปาย spring ซปรง 23

ในระบบของกมสน i และ iː จดเปนหนวยเสยงเดยวกน และการท ə ตามหลงสระประสมไมจดเปนหนวยเสยงใหม แตในระบบของพจนานกรมน สนใจเสยงทออกมากกวาความเปนหนวยเสยง 24

ใช ออ โดยมพนทขางใตเพอแทนเสยงนซงอธบายวาอยระหวางเสยง อา กบ ออ ในภาษาไทย

Page 158: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

149

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

r ร run รน real รล

s ซ soon ซน bus บซ

t ท talk ทอค bet เบท

ต stop ซตอพ stray ซเตร v ว van แวน seven เซะเวßน

ฟ thrive ธรายฟ love ลฟ w ว win วน wool วล

z ซ zoo ซß buzz บซ

5 ฌ ship ฌพ wash วอฌ

< ฌ measure ’เมะเฌอ leisure ’เละเฌอ

0 ง sing ซง working เวอคง ʧ ช cheap ชพ witch วช

6 ธ thin ธน myth มธ & ฑ then เฑßน bathe เบฑ ʤ จ joy จอย bridge บรจ

เสยงสระ ɑː อา calm คาม mar มา æ แอ act แอคท mass แมซ

aɪ ไอ tight ไทท fright ไฟรท

อาย cry คราย find ฟายนด aɪə อายเออะ fire ฟายเออะ tyre ทายเออะ aʊ เอา out เอาท

อาว down ดาวน aʊə อาวเออะ flour ฟลาวเออะ sour ซาวเออะ e เอะ met เมท lend เลนด eɪ เอ say เซ way เว eə เอเออะ fair เฟเออะ care เคเออะ ɪ อ fit ฟท win วน

Page 159: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

150

iː อ seem ซม me ม ɪə อเออะ near นเออะ beard บเอด

ɒ ออ lot ลอท spot ซปอท əʊ โอ note โนท coat โคท ɔː ออ claw คลอ fore ฟอ ɔɪ ออย boy บอย point พอยนท

ʊ อ could คด stood ซตด uː อ you ย use ยซ ʊə อเออะ lure ลยเออะ pure พยเออะ ɜː เ-อ turn เทน third เธด ʌ อะ cover ’คะเวอ trouble ’ทระเบล อ- fund ฟนด much มช ə เออ about เออ^เบาท forgot เฟอ’กอท

i อ very ’เวะร seedy ’ซด

สงทนาสนใจในระบบน คอการใชตวอกษรไทยถายเสยงพยญชนะ แมวาตวอกษรพยญชนะไทยจะม 44 ตวอกษรซงมากกวาเสยงพยญชนะภาษาองกฤษทมเพยง 24 เสยง (27

เสยงหากนบเสยงยอยของ p, t, k ซงออกเปน ph, th, kh ไดดวย) แตเราตองไมลมวา รปพยญชนะภาษาไทย 44 รปนนแทนเสยงพยญชนะตนภาษาไทย 21 เสยง พยญชนะไทยจงมไมเพยงพอตอการใชแทนเสยงพยญชนะภาษาองกฤษ จงเหนการใชเครองหมายพนทกบพยญชนะทมลกษณะเดยวกนแตตางกนทความเปนเสยงกองหรอไมกอง เชน ซ แทน s ซ แทน z ยงถาหากตองการใหระบบสะทอนรปเขยนภาษาองกฤษทแตกตางกนดวย เชน เสยง 5 อาจเขยนดวยรปอกษรไดหลากหลายเชน c (cello), ch (charade), s (sugar), sh

(sheet), sc (conscience), sch (schedule), ss (mission), t (nation) ระบบทใชกตองมความซบซอนมากขน อาจตองใชสญลกษณพเศษเพมขนหรอใชมากกวาหนงตวอกษรแบบทอไรรตนใช การสรางระบบการทบศพทภาษาองกฤษทครอบคลมทงการถายเสยงและการถอดตวอกษรอยางครบถวนจงเปนเรองยาก จงอาจตองพจารณาวาเมอไรจงจาเปนหรอควรแยกความแตกตางของเสยงหรอรปพยญชนะ

Page 160: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

151

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

5.4 การทบศพทดวยการถายเสยงเปนภาษาไทยตามขอเสนอของวฒนา อดมวงศ

วฒนา อดมวงศ (2526) นาเสนอระบบการทบศพทภาษาองกฤษโดยยดหลกการถายเสยงภาษาองกฤษเปนภาษาไทยและปรบใหเขากบหลกอกขรวธไทย แนวคดพนฐานคอการเทยบหนวยเสยงภาษาองกฤษเปนไทยและกาหนดรปอกษรสาหรบแทนหนวยเสยงนน เพอใหไดคาทบศพททอานออกเสยงใกลเคยงศพทเดมมากทสด ในกรณเสยงพยญชนะตนจะเทยบเสยงทตรงหรอลากเขาเสยงไทยทใกลเคยงทสด หากถายเสยงไดสองแบบกใหเลอกแบบทนยมสาหรบคานนๆ เชน คาทเปนเสยง /ʤ/ จะถอดเปนอกษร จ หรอ ย กได ตารางขางลางเปนตารางการถายเสยงภาษาองกฤษเปนอกษรไทยทผเขยนสรปจากขอเสนอทปรากฏในรายงานการสมมนาการใชภาษาไทยปพ.ศ. 2526 โดยในทนจะนาเสนอเฉพาะหนวยเสยงพยญชนะเดยวและหนวยเสยงพยญชนะควบกลาสองหนวยเสยง

ตารางการเทยบพยญชนะตามแบบของวฒนา อดมวงศ เสยง อกษรไทย ตวอยางคา b บ bar บาร, club คลบ d ด depression ดเพรชชน, speed สปด f ฟ fashion แฟชน, safe เซฟ s ซ-, -ส Soda โซดา cement ซเมนต, gas แกส h ฮ hotel โฮเตล m ม moody มดด, dome โดม n น know-out นอตเอาท, cartoon การตน l ล lottery ลอตเตอร, cell เซล w ว welcome เวลคม j ย union ยเนยน yeast ยสต p พ paint เพนท ป party ปารต, clip คลป t ท tank แทงค ต title ไตเตล, concert คอนเสรต k ค cake เคก, brake เบรก ก carkoon การตน, book บก ʧ ช-, -ทช check เชค, clutch คลทช

Page 161: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

152

เสยง อกษรไทย ตวอยางคา r ร radar เรดาร g ก gout เกาท, wig วก ʤ จ-, -ดจ -จ jacket แจคเกต, bridge บรดจ charge ชาจ ย- jam แยม v ว-, -บ -ฟ violin ไวโอลน, observe ออบเสรบ serve เสรฟ 6 ธ- ท-, -ธ -ด thermometer เธอรโมมเตอร, footpath ฟตปาธ wreath หรด & ด the เดอะ z ซ-, -ส -ซ zigzag ซกแซก, raise เรส quiz ควซ 5 ช shampoo แชมพ, push พช < -จ rouge รจ 0 -ง song ซอง pr ปร- program โปรแกรม พร- premium พรเมยม tr ทร- train เทรน kr คร- christian ครสเตยน pl พล- plot พลอต kl คล- classic คลาสสค kw คว- queen ควน gr กร- grade เกรด gl กล- glacier กลาเซย 6r ทร- thrombosis ทรอมโบสส br บร- bright ไบรท dr ดร- draft ดราฟท fr ฟร- frame เฟรม bl บล- blame เบลม fl ฟล- floor ฟลอร tw ทว- twiggy ทวกก sl สล- slacks สแลคซ sw สว- swan สวอน

Page 162: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

153

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

เสยง อกษรไทย ตวอยางคา sp สป- sponsor สปอนเซอร st สต-, -สต stamp แสตมป, cyst ซสต sk สก- scale สเกล สค- scurvy สเคอรว sm สม- smart สมารท sn สน- snack สแนค hw ว- whig วก pj พ- puberty พวเบอรต tj ต- tutor ตวเตอร ท- tulip ทวลป จ- tune จน kj ค- cubic ควบค bj บ- beauty บวต dj ด- dura ดรา hj ฮ- humour ฮวเมอร sj ส- suit สท ซ- super ซปเปอร mj ม- museum มวเซยม nj น- nuisances นวแซนซ lj ล- leukaemia ลคเมย pt -ปต transcript ทรานสครปต ts -ทซ -ตส quartz ควอทซ boots บตส kt -คท abstract แอบสแตรคท ks -กซ -กส box บอกซ sex เซกส dz -ด cord คอรด ft -ฟท -ฟต draft ดราฟท gift กฟต mp -มป camp แคมป nt -นต agent เอเยนต nd -นด demand ดมานด

Page 163: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

154

เสยง อกษรไทย ตวอยางคา ns -นซ dance ดานซ 0k -งค bank แบงค lt -ลท malt มอลท lk -ลค talc แทลค ld -ลด emerald เอมเมอรลด lf -ลฟ golf กอลฟ lv -ลว valve วาลว lm -ลม film ฟลม

ในกรณของเสยงสระ แมวาการถายเสยงสระภาษาองกฤษเปนไทยจะสามารถเทยบเสยงทตรงหรอลากเขาเสยงทใกลเคยงไดดงทกลาวมาแลวในเรองการเทยบระบบเสยงภาษาองกฤษและภาษาไทย แตการออกเสยงเปนไทยในคาทบศพทจรงกลบมความหลากหลายมากกวาการเทยบเสยงแบบหนงตอหนง ตารางเทยบเสยงสระทนาเสนอเปนตารางสรปการทบเสยงสระเปนอกษรไทย โดยผเขยนสรปจากขอมลทวฒนา อดมวงศไดนาเสนอ แตเพอความสะดวกแกผอาน ผเขยนไดปรบใชสทอกษรใหเขากบระบบเสยงของ Gimson ทใชในหนงสอเลมน และในบางกรณ กจะนาเสยงทควรจดอยในสองพยางค (เชน iə) เอาไวดวย เพราะเมอถอดเปนคาไทยจะออกเปนเสยงสระเดยว ขอมลเสยงสระในตารางขางลางนจงไมตรงตามตารางหนวยเสยงของ Gimson (2001) ทไดนาเสนอในตอนตน

ตารางการเทยบสระตามแบบของวฒนา อดมวงศ

เสยง อกษรไทย ตวอยาง ɪ อ hit ฮต เอะ jacket แจกเกต เอ image อมเหมจ อะ captain กปตน ไอ bigamy ไบแกมม i อ bogie โบก iː อ ream รม อ sateen ซาตน เอ beta เบตา

Page 164: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

155

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

เสยง อกษรไทย ตวอยาง e เอะ hem เฮม เอ dress เดรส อ preface พรเฟส เออ cherry เชอรร æ แอะ pack แพค แอ band แบนด อะ atom อะตอม อา baritone บารโทน ɜː เ-อ blur เบลอ ʌ อะ club คลบ ɑː อา farm ฟารม ʊ อ foot ฟต อ hood ฮด uː อ cartoon การตน อ fluke ฟลค ju: อว barbecue บารบคว ɒ ออ plot พลอต อะ kilowatt กโลวตต โอ harmonica ฮารโมนกา ɔː ออ sauce ซอส โอ store สโตร ə เออ comedy คอมเมอด เอาะ short ชอต ออ corruption คอรรปชน เอยะ technichain เทคนเชยน โอ violin ไวโอลน

əm อม logarithm ลอคการทธม ɪə เอย beer เบยร iə เอย junior จเนยร

Page 165: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

156

เสยง อกษรไทย ตวอยาง iəm เอยะ symposium ซมโปเซยม ʊə อว tour ทวร uə อว visual วชชวล eɪ เอ game เกม eə แอ fair แฟร əʊ โอ note โนต aɪ ไอ outline เอาทไลน

อาย bye บาย aʊ อาว foul ฟาวล ɔɪ ออย boy บอย

การทบศพทภาษาองกฤษทวฒนา อดมวงศเสนอนเปนการทบศพททเนนการถายเสยงเปนหลก จะมการแยกตามตวเขยนบางกเปนบางกรณ เชน กรณลงทายดวยเสยง /-ts/ ใช ตซ เมอคานนสะกดดวย z และใช ตส เมอสะกดดวย s เปนตน ในสวนของเสยงพยญชนะนนจะถอดไดตรงตามเสยงทเทยบเปนไทยไดอยางสมาเสมอ แตในสวนของเสยงสระนน แมจะยดแนวการถายเสยง แตกเทยบเปนเสยงไทยไดหลากหลาย การถายเสยงสระภาษาองกฤษเปนไทยจงไมเปนแบบเทยบหนงเสยงตอหนงเสยงในทกกรณ เชน เสยงสระเดยว ɪ ถอดอกษรเปน อ เอะ เอ อะ หรอ ไอ กได ขนอยกบวาคาๆนนเมออานเปนไทยแลวจะออกเสยงอยางไร สระในภาษาองกฤษจงเปนปญหาในการถอดเปนอกษรไทย เพราะจะไมมหลกชดเจนวาควรเขยนเปนไทยอยางไรเมอพจารณาจากรปหรอจากเสยงเพยงอยางเดยว มความเปนไปไดวาอาจจะตองพจารณาทงรปและเสยงของภาษาองกฤษประกอบกนดวย สงนเปนประเดนทจะตองศกษาวจยเพมเตมหากจะมการปรบเปลยนระบบการทบศพทภาษาองกฤษเปนไทยในอนาคต อยางไรกตาม ขอดของระบบน คอ มการเขยนคาทบศพททสอดคลองกบหลกอกขรวธไทย มการใสรปวรรณยกตใหตรงตามเสยงอาน คาททบศพทมาจะอานออกเสยงโดยคนไทยไดและไมเปนปญหาตอระบบอกขรวธไทย แตขอเสยกอาจจะมไดในกรณของคาพองเสยงบางคาซงอาจทบศพทมาเหมอนกน เชน root, route อาจทบศพทเปน รท เหมอนกน

Page 166: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

157

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

6. การประเมนสถานภาพการทบศพททพบ

ในสวนน ผเขยนไดประเมนการทบศพทภาษาองกฤษทพบจรงวามความสอดคลองกบเกณฑการทบศพทของราชบณฑตยสถานมากนอยเพยงใด โดยขอมลทใชเปนขอมลคาทบศพททรวบรวมจากเอกสารสงพมพทจดทาโดยราชบณฑตยสถานเอง จานวน 8,181 คา โดยผเขยนคาดวาขอมลจะมความสอดคลองกบเกณฑของทางราชบณฑตยสถานมากเกอบ 100%

ผลจาการศกษาในเรองน จะทาใหทราบถงปญหาของการทบศพทภาษาองกฤษไดชดเจนมากขนวามมากนอยเพยงใด และขอมลตวอกษรใดทมปญหาไมสอดคลองกบเกณฑมาก เพราะหากพจารณาเฉพาะขอมลทควรถกตองตามเกณฑแลวไมเปนเชนนน กอาจเปนเครองบงชวามปญหาบางอยางในเกณฑทกาหนด วธการทใชประเมนความสอดคลองในทน จะใชวธพจารณาขอมลตวอกษรระหวางภาษาองกฤษและภาษาไทยทถกจบคกนไว แลวเปรยบเทยบกบเกณฑการถอดอกษรทราชบณฑตยสถานวางไว เพอตรวจสอบวาไดมการถอดอกษรตามเกณฑทวางไวมากนอยเพยงใด กลาวคอ จากขอมลทมการจบคตวอกษรระหวางภาษาองกฤษและไทยน ผเขยนไดจดเรยงขอมลตามตวอกษรองกฤษและตวอกษรไทยทถอดออกมาเปนกลม ทงนเพอความสะดวกในการวเคราะห ดงในตวอยางขางลาง ซงอกษร a ในคาเหลานถกถอดเปน อะ เมอจดเรยงขอมลเชนนจะไดคตวอกษรองกฤษ-ไทยในการพจารณาทงสน 36,537 คตวอกษร

a m m a n Xะ c e n t i g r a m m e Xะ d e c a g r a m m e Xะ d e c i g r a m m e Xะ g r a m m e Xะ h e c t o g r a m m e Xะ k i l o g r a m m e Xะ

จากนนจงเปรยบเทยบกบเกณฑของราชบณฑตยสถาน โดยตความในลกษณะทคาดวาคอมพวเตอรจะกระทาหากยดตามเกณฑทระบไวเทานน หากคดวาขอมลทพบจรงนาจะแตกตางจากทคอมพวเตอรถอดตามเกณฑกจะทาเครองหมายพเศษไวหนาตวอยางนน เมอวเคราะหขอมลทงหมดแลวจงนบเปอรเซนตความสอดคลองของแตละตวอกษร ตารางขางลางแสดงผลเมอเทยบจากเกณฑการถอดอกษรของราชบณฑตยสถาน โดยแจกแจงจานวนการถอดอกษรทเปนไปตามเกณฑของราชบณฑตยสถานและทแตกตางไปจากเกณฑ

Page 167: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

158

ตารางแสดงผลความสอดคลองของขอมลจรงกบหลกเกณฑการทบศพท

ตวอกษร สอดคลอง ไมสอดคลอง a 2847 98.2% 51 1.8%

aa 8 88.9% 1 11.1%

ae 25 92.6% 2 7.4%

aea 2 100.0% - 0.0%

aer 1 100.0% - 0.0%

aeu 1 100.0% - 0.0%

ai 69 100.0% - 0.0%

aii - 0.0% 1 100.0%

air 7 100.0% - 0.0%

ao 2 100.0% - 0.0%

ar 381 99.7% 1 0.3%

are 13 92.9% 1 7.1%

au 78 97.5% 2 2.5%

aw 16 100.0% - 0.0%

ay 46 88.5% 6 11.5%

ayr 1 100.0% - 0.0%

b 849 100.0% - 0.0%

c 443 98.9% 5 1.1%

ca 232 95.5% 11 4.5%

ce 131 96.3% 5 3.7%

ch 277 99.6% 1 0.4%

ci 71 94.7% 4 5.3%

ck 54 100.0% - 0.0%

cl 96 98.0% 2 2.0%

co 250 97.7% 6 2.3%

cu 32 86.5% 5 13.5%

cy 37 100.0% - 0.0%

Page 168: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

159

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

ตวอกษร สอดคลอง ไมสอดคลอง cz 2 100.0% - 0.0%

d 1182 99.0% 12 1.0%

e 1536 55.5% 1231 44.5%

ea 91 100.0% - 0.0%

ear 6 100.0% - 0.0%

eau 6 100.0% - 0.0%

ee 60 100.0% - 0.0%

eer 5 100.0% - 0.0%

ei 42 100.0% - 0.0%

eir 4 100.0% - 0.0%

eo 46 86.8% 7 13.2%

eou 1 33.3% 2 66.7%

er 567 96.6% 20 3.4%

ere 10 90.9% 1 9.1%

eu 37 94.9% 2 5.1%

eur 3 100.0% - 0.0%

ew 10 100.0% - 0.0%

ey 84 95.5% 4 4.5%

f 394 99.7% 1 0.3%

g 76 95.0% 4 5.0%

ga 127 100.0% - 0.0%

ge 130 95.6% 6 4.4%

gh 48 98.0% 1 2.0%

gi 58 98.3% 1 1.7%

gl 31 96.9% 1 3.1%

gn 5 100.0% - 0.0%

go 93 100.0% - 0.0%

gr 107 100.0% - 0.0%

gu 48 100.0% - 0.0%

Page 169: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

160

ตวอกษร สอดคลอง ไมสอดคลอง gy 7 58.3% 5 41.7%

h 424 100.0% - 0.0%

i 2365 99.7% 7 0.3%

ia 196 99.5% 1 0.5%

ie 85 90.4% 9 9.6%

ii 1 100.0% - 0.0%

io - 0.0% 6 100.0%

ion 45 81.8% 10 18.2%

ir 31 100.0% - 0.0%

ire 21 95.5% 1 4.5%

iu 94 100.0% - 0.0%

j 88 96.7% 3 3.3%

k 372 94.7% 21 5.3%

kh 6 100.0% - 0.0%

kn 5 100.0% - 0.0%

l 2338 99.7% 8 0.3%

m 1459 99.5% 8 0.5%

n 2605 100.0% 1 0.0%

nc 7 100.0% - 0.0%

ng 93 100.0% - 0.0%

nk 2 100.0% - 0.0%

o 2222 97.9% 48 2.1%

oa 32 100.0% - 0.0%

oe 28 82.4% 6 17.6%

oi 62 100.0% - 0.0%

oo 59 100.0% - 0.0%

oor 5 100.0% - 0.0%

or 248 99.6% 1 0.4%

ore 21 100.0% - 0.0%

Page 170: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

161

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

ตวอกษร สอดคลอง ไมสอดคลอง ou 92 100.0% - 0.0%

oui - 0.0% 5 100.0%

our 12 100.0% - 0.0%

ow 65 97.0% 2 3.0%

oy 21 100.0% - 0.0%

p 703 87.4% 101 12.6%

ph 157 100.0% - 0.0%

pn 1 100.0% - 0.0%

ps 6 100.0% - 0.0%

pt 7 100.0% - 0.0%

q 3 100.0% - 0.0%

qu 76 95.0% 4 5.0%

r 2941 99.1% 26 0.9%

rh 26 100.0% - 0.0%

s 1805 99.9% 1 0.1%

sc 3 75.0% 1 25.0%

sch 10 100.0% - 0.0%

sh 94 97.9% 2 2.1%

sk 25 100.0% - 0.0%

sm 18 85.7% 3 14.3%

sp 49 100.0% - 0.0%

st 68 100.0% - 0.0%

t 2074 91.7% 187 8.3%

tb - 0.0% 1 100.0%

th 185 99.5% 1 0.5%

thm 3 100.0% - 0.0%

ti 48 98.0% 1 2.0%

ts - 0.0% 1 100.0%

u 662 99.7% 2 0.3%

Page 171: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

162

ตวอกษร สอดคลอง ไมสอดคลอง ua 22 100.0% - 0.0%

ue 8 80.0% 2 20.0%

ui 13 81.3% 3 18.8%

uo - 0.0% 1 100.0%

uoi - 0.0% 1 100.0%

ur 55 93.2% 4 6.8%

ure 7 100.0% - 0.0%

uy 3 75.0% 1 25.0%

v 322 99.7% 1 0.3%

w 336 96.0% 14 4.0%

wh 10 100.0% - 0.0%

wr 1 100.0% - 0.0%

x 108 98.2% 2 1.8%

y 675 96.6% 24 3.4%

ya - 0.0% 2 100.0%

ye 2 33.3% 4 66.7%

yo - 0.0% 1 100.0%

yr 1 100.0% - 0.0%

yu - 0.0% 3 100.0%

z 164 98.2% 3 1.8%

รวม 34580 94.7% 1936 5.3%

จากตารางจะเหนวา เม อพ จารณาในภาพรวม แมเปนขอมลทบ ศพทจากราชบณฑตยสถานเอง ความสอดคลองโดยรวมมเพยง 95% ทงนเปนเพราะเกณฑททางราชบณฑตยสถานไดวางไวเปนเกณฑสาหรบใหมนษยใชจงไมไดครอบคลมรายละเอยดทปลกยอยมากๆ แตเมอใหคอมพวเตอรแยกแยะขอมลของคาทบศพททพบจรง จงเหนวามตวอกษรจานวนหนงทไมไดถอดอกษรในลกษณะเดยวกบทระบไวในเกณฑ หรอเกณฑไมไดกาหนดไวชดเจนพอ ตวอกษรอนๆทพบวาถอดอกษรมาไมสอดคลองกบเกณฑและพบเปนจานวนพอสมควร ไดแก

Page 172: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

163

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

o ตวอกษรทดเหมอนเปนปญหามากทสดคอ ตวอกษร e ซงเมอถอดอกษรแลวไมเปนไปตามเกณฑถง 1231 ครงหรอ 44% ของตวอกษรทเปนปญหาทงหมด แตแทจรงแลวเปนตวอกษร e ทายคาทไมออกเสยงถง 1162 ครง เชน scale - สเกล,

serve - เสรฟ, grade - เกรด, carbide - คารไบด มเพยงจานวนหนงเทานนทถอดตางไปจากเกณฑ เชน ถอดเปน เออ (nikel - นเกล, cable - เคเบล) ถอดเปน แอ (lumen - ลแมน, spitbergen - สปตสเบอรแกน) ดงนน หากประเมนภาพรวมความสอดคลองโดยตดสวน e ทไมออกเสยงออก เนองจากผใชนาจะรไดเองโดยไมตองเขยนไวในเกณฑ คาความสอดคลองรวมจะเพมเปน 97.88%

o ตวอกษร eo นอกหนอจากการถอดเปน อ เอ เอย เอยว แลวยงพบวาถอดเปน ออ เชน george - จอรจ, georgia - จอรเจย

o ตวอกษร c ทปรากฏหนา u หรอ o จานวนหนงพบวาถอดเปน ก ไมใช ค ตามทระบไวในเกณฑ เชน molecule - โมเลกล, focus - โฟกส, damuscus -

ดามสกส, alcohol - แอลกอฮอล, electroscope - อเลกโทรสโกป

o ตวอกษร p ทเปนพยญชนะตนจานวนหนงถอดเปน ป แทนทจะเปน พ ตามเกณฑ เชน pamir - ปามร, trumpet - ทรมเปต, petroleum - ปโตรเลยม

o ตวอกษร t ทอยหนา u ไมไดถอด ท แตถอดเปน จ เชน amplitude - แอมพลจด,

armature - อารมาเจอร, venturi - เวนจร, ตวอกษร t ในคาวา vietname ถอดดวย ด (vietnam-เวยดนาม) และมคาจานวนหนงทถอด t เปน ต แทนทจะเปน ท เชน albertan - แอลเบอรตน, brittany - บรตตาน, Pantar - ปนตาร, hectare -

เฮกตาร, chesterfield - เชสเตอรฟลด, martin - มารตน, metric - เมตรก,

petroleum - ปโตรเลยม เปนตน

(แมวาจะมเกณฑยกเวนใหกบพยญชนะบางกลมทคนไทยนยมใชเสยง ต ไดแก anti-, auto-, inter-, multi-, photo-; ta, -ter, -ti, -tic, -ting, -tis, -to, -ton, - tor, -

tre, - tum, -tus และ -ty โดยราชบณฑตยสถานไดใหตวอยาง antibody -

แอนตบอด, intercom - อนเตอรคอม, computer - คอมพวเตอร, quantum -

ควอนตม, zygomata - ไซโกมาตา ขอยกเวนเหลานดเสมอนใหใชกบพยางคตนหรอพยางคทายของคา ตวอยางทยกมาขางตน เชน brittany จงไมเขาเกณฑยกเวนน หรอหากคดวา ขอยกเวนนใชกบพยางคกลางคาไดดวย คาวา battery

- แบตเตอร กจะสอดคลองกบเกณฑขอยกเวนใหใช ต ได แตกจะแยงกบตวอยางอนๆ เชน kettering - เคตเทอรง ซงม –ter- เชนกน แตถอดดวย ท ไมใช ต โดยไมเขาขอยกเวนน)

Page 173: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

164

o ตวอกษร k ทเปนพยญชนะตนทปกตตองถอดเปน ค โดยมขอยกเวนในกรณท k เปนพยญชนะตนของพยางคสดทาย ใหถอดเปน ก ได เชน bunker - บงเกอร, market - มารเกต, Yankee - แยงก จากขอมล พบวามบางคาท k ในพยญชนะตนถอดอกษรเปน ก แทนทจะเปน ค เชน kilo - กโล, kungar - กนการ และในพยางคทายบางคากไมถอดดวย ก ตามเกณฑขอยกเวน แตถอดดวย ค ตามเกณฑปกต เชน algonkian - แอลกองเคยน, Makin - มาคน, Bishkek - บสเคค

o ตวอกษร ay นอกจากถอดเปน เอ ตามเกณฑแลวยงพบวาถอดเปน ไอ หรอ อ ได เชน panay - ปาไน, barclay - บารคลย

o ตวอกษร r บางกรณไมออกเสยงจงไมถอดเปน ร เชน Worcester - วสเตอร, divergent - ไดเวอเจนซ, berners - เบอรเนอส แตในคาปกตซงตามเกณฑแมไมออกเสยงกถอดเปน ร แลวใสเครองหมายทณฑฆาตกากบไว เชน egbert - เอกเบรต, barley - บารเลย

o ในกรณของ qu ทายพยางคซงควรถอดเปน ก พบวามการถอดเปน ค ในบางคา เชน technique - เทคนค, cheque - เชค

o ตวอกษร w ในบางคาพบวาไมออกเสยงจงไมถอดเปนอกษร ว ตามเกณฑ เชน woolwich - วลช, greenwich - กรนช, bungalow - บงกะโล ในขณะทสวนมากเมอไมออกเสยงจะถอดเปน ว และกากบดวยเครองหมายทณฑฆาต เชน snow -

สโนว, fellow - เฟลโลว, lewis - ลวอส

o ตวอกษร y บางครงกไมออกเสยงและไมถอดเปนอกษรใดใด เชน pepys - พปส,

heyer - เฮเออร ซงในคาลกษณะเดยวกนมการออกเสยงและถอดเปน ย เชน untermeyer-อนเทอรไมเยอร หรอในบางกรณกพบวาถอดทงสองแบบ เชน Jersey - เจอรซ และ Jersey - เจอรซย

สาเหตของความไมสอดคลองกบเกณฑทวางไวนน เปนไปไดในหลายกรณ เชน มขอยกเวนวาถาเปนคาทบศพททใชกนมานานจนถอเปนภาษาไทย และปรากฏในพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถานแลว ใหใชตอไปตามเดม เชน ชอกโกเลต, ชอกโกแลต, เชต, กาซ,

แกส หรอมขอยกเวนใหคาวสามานยนามทใชกนมานานแลว อาจใชตอไปตามเดมได เชน Victoria - วกตอเรย, Louis - หลยส, Cologne - โคโลญ หรอคาวสามานยนาม ทในภาษาองกฤษออกเสยงเฉพาะพเศษนอกเหนอจากทกาหนดไวในตารางเกณฑการถอดอกษร กใหถอดตามการออกเสยง เชน Worcester - วสเตอร, Marble Arch - มารบะลาช นอกจากน คาบางคาทเพงบญญตใหมแตไมตรงตามเกณฑกตองยดเอาตามทปรากฏในพจนานกรมหรอในหนงสอศพทบญญต เชน internet เขยนเปน อนเทอรเนต ไมใช อนเตอรเนต เพราะแมวาจะ

Page 174: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

165

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

เขากฎขอยกเวนของกลมพยญชนะบางกลมทไทยเรานยมใชเสยง ต (anti-, auto-, inter-, multi-

, photo-; ta, -ter, -ti, -tic, -ting, -tis, -to, -ton, - tor, -tre, - tum, -tus และ -ty) แตเนองจากเปนศพทบญญตทางคอมพวเตอรโดยใช ท กตองยดตามหนงสอศพทบญญตน สวนความสอดคลองของขอมลคาทบศพททใชกนจรงกบเกณฑการทบศพทของราชบณฑตยสถาน แมวาในทน ผเขยนจะไมไดรวบรวมขอมลจรงมาแจกแจงใหชดเจน แตกเปนททราบกนวามการเขยนคาทบศพทท สบสนไมเปนไปตามหลกเกณฑการทบศพทภาษาองกฤษอยเปนจานวนมาก ผเขยนไดทดลองสมสารวจขอมลคาทบศพทของคานามสามญสองคา คอ internet และ webboard โดยการคนผานทาง Google Search

25 กพบวาแมสวน

ใหญจะทบศพทไดตามเกณฑ แตกพบวามรปแบบการเขยนคาสองคาอยางหลากหลาย ดงน internet : อนเทอรเนต (52.2%), อนเตอรเนต (30.9%), อนเตอรเนต (13.2%),

อนเตอรเนท(2.2%), อนเตอรเนท (0.7%), อนเทอรเนต (0.6%), อนเทอรเนท (0.06%),

อนเทอรเนท (0.05%), อนเทอเนต (0.02%), อนเตอเนต (0.02%), อนเตอเนต (0.01%), อนเทอเนต (0.01%), อนเตอเนท (0.01%), อนเตอเนท (0.01%), อนเตอรเนค, อนเทอเนท, อนเตอรเนค, อนเทอเนท, อนเทอรเนค

webboard : เวบบอรด (85.1%), เวบบอรด (10.8%), เวปบอรด (2.5%), เวปบอรด

(1.6%), เวปบอด (0.01%), เวบบอด (0.01%), เวบบอด (0.01%), เวบบอรท, เวปบอรท, เวปบอด, เวบบอรท, เวปบอรท

ขอมลเหลานนาจะเปนเครองบงชไดวา ยงมคาทบศพททเขยนกนเปนจานวนมากทไมเปนไปตามหลกเกณฑการทบศพทภาษาองกฤษของราชบณฑตยสถาน

7. สรปเรองการทบศพทภาษาองกฤษ

ระบบการทบศพทภาษาองกฤษตางๆ ทยกมา มสวนเหมอนกนประการแรกคอ ผทจะทบศพทจะตองรวาคาๆนนอานออกเสยงอยางไรกอน และสวนของสระกจะถอดตามเสยงอานมากกวาจะสนใจตวเขยนวาเปนรปใด ทงนเพราะเสยงสระภาษาองกฤษนนแทนดวยตวอกษรไดหลากหลายมาก มยกเวนบางกรณสระทแทนดวยอกษร y ทบางระบบถอดแตกตางจากสระเสยงเดยวกนแตใชรปอน เชน ระบบทางการแพทย ระบบของอไรรตน สวนทแตกตางกนในแตละระบบ คอการถอดอกษรพยญชนะภาษาองกฤษ ระบบของอไรรตนทยดหลกถอด

25

คนผาน Google Search เมอวนท 22 มนาคม 2550. จานวนคาทบศพทของ internet มจานวน 1,904,834 webboard มจานวน 7,167,768

Page 175: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

166

ตวอกษรตอตวอกษรจะมความหลากหลายของตวอกษรไทยทใชมากกวา ในขณะทระบบทางการแพทยมการแยกความแตกตางของรปอกษรนอยกวา แตกมากกวาระบบของราชบณฑตย สถาน การจะใหระบบครอบคลมทงการถายเสยงและถอดตวอกษรอยางครบถวนดจะเปนเรองยาก และจะทาใหระบบมความซบซอนเกนกวาทคนทวไปจะใชไดงาย ในขณะเดยวกนการไมแยกความแตกตางของตวอกษร กทาใหเกดความสบสนไดวา รปศพทเดมทแทจรงเปนอยางไร ดงในกรณ ศพททางการแพทยทจาเปนตองถอด th และ t ดวยตวอกษรไทยทตางกน การหาระบบทเหมาะทสด จงอาจไมจาเปนตองยดหลกภาษาศาสตรอยางเครงครดแบบของอไรรตน แตกตองตอบใหไดวา เมอไรจงจาเปนตองแยกความแตกตางของพยญชนะ เชน ph, f,

ff, gh ทแทนเสยง /f/ หากแนใจวาแมแทนดวย ฟ ตวเดยวกน แตดวยบรบทการเกดทแตกตางกอาจไมจาเปนตองถอดเปนอกษรไทยทตางกน การพจารณาวาจาเปนตองแยกความแตกตางของตวเขยนในเสยงนน ๆ อาจใชวธการสงเกตหรอเหนจากปญหาของการทบศพทจรง หรออาจทาโดยการแจกแจงการใชตวอกษรแทนเสยงนน ๆ วามบรบทรวมกนหรอแตกตางกนกบตวอกษรอน ๆ หรอไม ความรเรองอกขรวธภาษาองกฤษจงมบทบาทสาคญอยางมากในเรองน เกณฑการทบศพทของราชบณฑตยสถาน ซงเปนเกณฑกลางสาหรบบคคลทวไปนน แมจะมรายละเอยดครอบคลมประเดนตางๆ มาก แตกเปนขอเสนอแนะมากกวาทจะเปนกฎทตดสนถกผดไดแนนอน เชน การกาหนดใหถอดสระตามเสยงทอาน กอาจเปนปญหาสาหรบผใชเพราะอาจจะอานดวยสาเนยงทตางกน คาๆ เดยวจงอาจทบศพทออกมาตางกนได เชน “Abraham” อาจทบศพทเปน “เอบราแฮม” หรอ “อบราฮม”, “adiabatic” ทบศพทเปน “แอเดยแบตก” หรอ “อะเดยแบตก”, “channel” ถอดเปน “แชนเนล” หรอ “แชนแนล” เปนตน บางคากทบศพทไดหลายแบบโดยไมขดกบหลกเกณฑ เชน “internet” หากยดตามการเทยบพยญชนะจะถอดเปน “อนเทอรเนต” แตหากยดตามขอยกเวนวา “inter-“ เปนกลมยกเวนทไทยนยมออกเสยง ต กจะทบศพทเปน “อนเตอรเนต” นอกจากน คาเกาๆ ซงเคยเขยนตางจากเกณฑกอนโลมใหใชตอไป เชน “ชอกโกเลต”, “ชอกโกแลต”, “เชต”, “กาซ”, “แกส” คาทบศพททพบจงอาจมความหลากหลายได และแยงกบหลกเกณฑการเทยบอกษรอย ซงอาจสรางความสบสนแกผใชได

7.1 เกณฑการทบศพทกบผลกระทบตออกขรวธไทย

เมอเปรยบเทยบกบการถอดอกษรไทยเปนโรมน การทบศพทภาษาตางประเทศมความสาคญตอคนไทยและตอภาษาไทยมากกวา การถอดอกษรไทยเปนโรมนไมวาระบบจะ

Page 176: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

167

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

เปนอยางไร กไมมผลใดใดตอการเปลยนแปลงของภาษาไทย แตจะมผลกระทบตอผใชทเปนชาวตางประเทศหรอในการตดตอกบชาวตางประเทศมากกวา แตการทบศพทเปนการนาคาตางประเทศเขามาในภาษาไทย จงสงผลกระทบโดยตรงตอภาษาไทย ในมตแรกสด คอการมคาเพมมากขนโดยอาจจะไมจาเปน ซงพบในกรณทมคาไทยใชในความหมายนนอยแลว แตกยงมการทบศพทตางประเทศเขามา แตในมตทสาคญกวานน คออทธพลหรอผลของการทบศพทตอระบบอกขรวธของไทยเอง เชน การใชพยญชนะทไมตรงตามเสยงอานแบบไทย หรอการกาหนดวาเมอทบศพทคาตางประเทศทไมมวรรณยกตกไมจาเปนตองใสวรรณยกต แตเวลาออกเสยงคนทวไปกจะออกเสยงวรรณยกตตามทไดยนจากคาภาษาองกฤษ สงนอาจทาใหเกดขอยกเวนในอกขรวธภาษาไทยได เชน “โก” อาจออกเสยงวรรณยกตโทกได (ชคาโก), “เนยน” ออกเสยงวรรณยกตโท (ยเนยน) แตบางครงกออกเสยงสามญตามปกต เชน “นะโปเลยน”, “อะลมเนยม” เปนตน หากคาเหลานมจานวนเพมมากขนเรอยๆ กอาจทาใหภาษาไทยดเหมอนไมมระบบระเบยบแตอยางไร เพราะภาษาไทยไมมกลไกอะไรทจะทาใหเราแยกคาทบศพทจากคาไทยไดชดเจน ผเขยนจงเหนดวยกบกลมผทเสนอความคดวา ควรจะใสเครองหมายวรรณยกตในคาทบศพท (เชน ภเกต วาจานนท, วฒนา อดมวงศ, กาญจนา นาค-

สกล) เพราะเมอทบศพทมาแลวกถอเปนคาไทย การใสหรอไมใสเครองหมายวรรณยกตไมมผลใดใดตอคาเดมในภาษาองกฤษ และกไมมผลตอการสบกลบเปนคาเดมในภาษาองกฤษดวย แตการไมใสเครองหมายวรรณยกตจะมผลตออกขรวธภาษาไทยในอนาคต เปนการสรางคายกเวนใหมมากขนเรอยๆ หากจะกลาววา ผใชนาจะรไดเองวาคาทเขยนนนทบศพทมาจากภาษาตางประเทศ ซงมการอานออกเสยงตางไปจากคาไทย แตในความเปนจรง หลายๆคา เมอใชไปนานๆ คนไทยทวไปกไมรวาเดมเปนคาทมาจากตางประเทศ เชน คาวา เลหลง ปจจบนคงไมมใครคดวามาจากคา leilao ในภาษาโปรตเกส หรอคาวา หรด หลายคนกอาจไมทราบวามาจากคา wreath

หากจานวนคาทบศพททกอใหเกดขอยกเวนในอกขรวธไทยมจานวนเพมมากขนเรอยๆ การสอนอกขรวธภาษาไทยใหนกเรยนกจะเปนเรองยากลาบากขน ในอดต เมอการยมคาภาษาตางประเทศกจะมการปรบรปเขยนหรอเสยงอานใหเขากบอกขรวธไทย ซงเหนไดจากการยมคาเขมร คาบาลสนสกฤต คามลาย ฯลฯ หากจะมยกเวนไมอานตามทสะกดบางกเปนจานวนไมมาก ประเดนเหตผลทวาคายมในอดตทยมมาจากภาษาทไมมวรรณยกตแลวจะไมม

Page 177: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

168

การใสวรรณยกต26 คาทบศพทภาษาองกฤษจงไมควรใสวรรณยกตเชนกน คงตองพจารณาปจจยความแตกตางของการยมคาในอดตกบการยมคาในปจจบนในสองประการดวย

ประการแรกการยมคาในอดตแมสวนใหญไมเขยนวรรณยกตแตกมการปรบการเขยนใหเขากบอกขรวธไทยและการอานคาเหลานนกสามารถอธบายดวยหลกทางภาษาได เชน สนก อาน [สะหนก] ตามหลกอกษรนาอกษรตาม ตารวจ อาน [ตาหรวด] ไมอาน [ตารวด] แตกอธบายไดวาเปนเพราะอานตามคาทแผลงมา (ตรวจ) กาเนด อาน [กาเหนด] ตามคาทแผลงมาคอ เกด บางคากมการเตมวรรณยกตตามเสยงอานเปนไทย เชน สระทอน เสงยม หากจะมคาทอธบายไมไดบางกเปนขอยกเวนเฉพาะคาและมจานวนจากดเนองจากปจจบนไมมการยมคาจากภาษาเหลานมาใชเหมอนความจาเปนในอดต

ประการทสอง เมอเทยบอตราการยมคาตางประเทศโดยเฉพาะคาภาษาองกฤษเขามาในปจจบนกบอตราการยมคาในอดต ในปจจบนยอมมจานวนและอตราทสงกวามากเนองจากการตดตอสอสารทสะดวกและแพรหลายในวงกวาง การทบศพทโดยไมคานงถงอกขรวธไทยจงอาจกอใหเกดปญหากบระบบอกขรวธไทยได (กาญจนา นาคสกล 2548) และในอนาคต การสอนอกขรวธไทยอาจตองแยกสวนวาอกขรวธไทยในเรองคาไทยแตเดมมหลกอยางไร และในสวนของคาทบศพทจากตางประเทศนนกอาจตองแจกแจงหลกการอานออกเสยงอกแบบ ซงกไมใชหลกการออกเสยงคาองกฤษแบบองกฤษเพราะภาษาองกฤษไมมวรรณยกต แตเปนหลกการอานคาองกฤษแบบไทยทตองเตมวรรณยกต ปญหาทตองพจารณาคอ การออกเสยงวรรณยกตคาทบศพทภาษาองกฤษสามารถอธบายดวยหลกหรอกฎบางอยางไดหรอไม นตยา กาญจนะวรรณ (2548) ไดอธบายวาคาทบศพทภาษาองกฤษนนนาจะมรปแบบการออกเสยงวรรณยกตทอธบายได เชน หากเปนคาเปนคาเปนจะออกเสยงวรรณยกตสามญและโท (เซนเตอร, ดอลลาร) สามญและตร (เอนทรานซ) หากเปนคาตายคาเปนจะออกเสยงตรกบโท (แอปเปล, ซเปอร) ตรกบตร (เอกไซต) เปนตน แตหากทดลองนาคาองกฤษทงหลายมาอานแบบไทย27 จะพบวารปแบบวรรณยกตนนทานายไมไดดวยหลกการพจารณาคาเปนคาตายของ

26

ซงเปนเหตผลทพระยาอนมานราชธนเลอกเขยนทบศพทภาษาองกฤษโดยไมใสวรรณยกตนน (นตยา กาญจนะวรรณ 2549) 27

อาศยขอมลจากโครงการวจยระบบการสงเคราะหเสยงทผเขยนเปนนกวจยรวมกบผศ.ดร.สดาพร ลกษณยนาวน โดยในโครงการไดนาคาภาษาองกฤษมาถายเสยงเปนไทยและกาหนดวรรณยกตตามเสยงอานทคาดวานาจะเปน จากนนไดแจกแจงรปแบบการออกเสยงวรรณยกตกบลกษณะคาเปนคาตายและความสนยาวของสระ ผลพบวาไมมกฎแนนอนทจะใชทานายรปแบบไดชดเจนในคาหลายพยางค เพยงแตบางรปแบบมโอกาสพบมากกวารปแบบอนๆ

Page 178: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

169

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

ไทย ตวอยางเชน คาเปนคาเปนอาจออกเสยงเปนสามญทงค (บกน) กได คาตายคาเปนอาจออกเสยงเปนเอกกบสามญ (พอรตวนด) เปนเสยงตรกบสามญ (โฮปเวลล) เปนตน หากคาททบศพทนนจากดเฉพาะชอเฉพาะอยางเดยว กคงเปนทยอมรบได เพราะสามารถอธบายไดวาการอานชอเฉพาะเปนเรองยกเวนไมเปนไปตามหลกการอานคาไทยได และชอเฉพาะกสามารถระบไดงายวาคอคาใดในประโยค แตถาตองทบศพทคาทวไปดวย คาทบศพทเหลานจะปะปนอยกบขอความโดยทวไป ไมสามารถระบไดชดเจนเหมอนชอเฉพาะ ดงนน หากคาทบศพทภาษาองกฤษเพมจานวนเขามาในภาษาไทยมากขนเรอยๆโดยไมเปนไปตามหลกอกขรวธไทย กจะยงทาใหการสอนภาษาไทยเปนเรองยากสาหรบนกเรยนไทยมากยงขน และความงามความเปนระบบของระบบอกขรวธไทยอาจสญเสยไป และมสภาพเหมอนภาษาองกฤษทปจจบนหาหลกในการอานจากรปเขยนไมไดชดเจน

7.2 ความจาเปนของการทบศพท

อกประเดนหนงทควรพจารณาคอเรองความจาเปนของการทบศพท ภเกต วาจานนท (2513) ยาถงความจาเปนในการบญญตศพทและทบศพทแมจะเปนศพทวชาการทางการแพทยวาเปนสงทจาเปน เพราะชวยใหสอสารกบคนไทยทวไปทไมมความรภาษาตางประเทศนนได การไมใชคาไทยแสดงถงความบกพรองทางภาษาไทยทไมสามารถสรรหาคามาใชเพอสอสารได อกทงการพมพทงอกษรไทยและองกฤษนนทาใหดลกลนราคาญตาและสนเปลองมากขน (เขาใจวาในสมยนนตองใชพมพดด 2 ครงคอ พมพไทยครงหนงและพมพองกฤษอกครงหนง) โดยทการทบศพทเปนทางเลอกสดทายหากยงไมสามารถหาคาไทยหรอบญญตศพทมาใชแทนได

แตในปจจบน การใชคาภาษาองกฤษปนในภาษาไทยโดยไมทบศพทนนกเรมเปนทแพรหลายมากขน โดยเฉพาะในงานเขยนเฉพาะสาขาวชาตางๆ (ดงตวอยางขอความจาก สารศรราชยคปจจบนทแสดงในขอ 5.1) อกทง ภาษาองกฤษกเปนภาษาสากลทคนไทยเองกตองศกษามากขน เดกนกเรยนไทยจานวนมากกเรมเรยนภาษาองกฤษกนตงแตชนประถม ณ จดน จงอาจตงคาถามไดวา ยงมความจาเปนทจะตองทบศพทดวยอกษรไทยอกหรอไม ในเมอทบศพทมาแลวกอาจไดคาทเขยนแตกตางกนได หรออาจไมสอดคลองกบหลกเกณฑททางราชบณฑตยสถานไดวางไว มหนาซา ดวยกฏเกณฑการทบศพทของราชบณฑตยสถานทไมใชรปวรรณยกต คาทบศพทกจะมผลกระทบตออกขรวธไทยดงทกลาวมา ความจาเปนในการทบศพทเพราะเหตวาผอานไมมความรภาษาองกฤษมากพอทจะเขาใจคาองกฤษไดอาจไมมนาหนกมากเทาในอดต และหากพจารณาปจจยสถานการณการสอสารประกอบดวย งานเขยนวชาการทเขยนเพอนกวชาการเองอาจไมจาเปนตองทบศพทเปน

Page 179: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

170

ไทยกได ในกรณทยงไมสามารถหาคาไทยใชแทน กสามารถเขยนคาภาษาองกฤษนนไดโดยไมกอใหเกดปญหาใดใด เพราะผอานมความรภาษาองกฤษพอทจะรจกคาทเขยน แตกลบจะเปนปญหามากกวาหากทบศพทแลวไดคาไมตรงกน เพราะอาจทาใหเขาใจผดได เชน กรณชอยาหรอศพทการแพทย หรอกรณชอตางประเทศทเดมมาจากภาษาอนทไมใชภาษาองกฤษ เชน ชอบคคล Frankfurter หากผเขยนคนหนงทบศพทโดยมองเปนคาองกฤษกอาจเขยนวา แฟรงกเฟอรเทอร แตหากผเขยนอกคนมองวาเปนคาเยอรมนกอาจเขยนเปน ฟรนดฟรเทอร ผอานซงไมรทมาของคาตางประเทศกอาจเขาใจผดวาเปนคนละคนกนกได จงเปนเรองปกตทเมอทบศพทแลวผเขยนกมกจะใสคาตางประเทศนนไวในวงเลบดวย สวนงานเขยนทผอานไมมความรภาษาองกฤษมากพอกยงควรตองทบศพทเปนไทย แตควรทบศพทโดยไมขดกบหลกอกขรวธไทย เพราะจรงๆ แลวถาผอานไมเคยรจกหรอไดยนคาองกฤษนนมากอน ผอานกไมสามารถรไดวาการออกเสยงทควรจะเปนคออะไร เหตผลทผอานจะออกเสยงคาทบศพทไดถกกเพราะเขาเคยไดยนหรอรจกคาภาษาองกฤษนนมากอนไมใชหรอ ถาจะทบศพทโดยไมใสวรรณยกตเพราะเหตวาคาภาษาองกฤษไมมวรรณยกตในคา ดงนนจงออกเสยงสงตาแตกตางกนได เชน technology จะออกเสยงวา [เทกโนโลย] หรอ [เทกโนโลย] กไมแตกตางกนสาหรบคาองกฤษ หากตองทบศพทโดยเขยนรปวรรณยกตดวยกอาจทาใหไดคาทบศพททแตดตางกน การไมใสรปวรรณยกตจงดเหมอนจะชวยแกไขปญหานได ทาใหผเขยนคาทบศพทไมตองวตกวาควรใชรปวรรณยกตใดเพอใหตรงกบเสยงทควรเปน แตในกรณทวไปนน คาทบศพทภาษาองกฤษเมออานออกเสยงโดยคนไทยแลวกตองออกเสยงวรรณยกตใดวรรณยกตหนง เชน เราคงไมอาน [คอมพวเตอ] ในทหนงแลวไปอาน [คอมพวเตอ]

ในอกทหนง จะมกเพยงบางคาทนยมอานเสยงวรรณยกตไดมากกวาหนงแบบ เชน technology การไมใสรปวรรณยกตใหตรงเสยงอานทควรเปนในภาษาไทยจงเปนการผลกภาระใหผอานคนไทยตองตดสนใจโดยอาศยความรเดมในภาษาองกฤษนนหรอตามทเคยไดยนมา การใสวรรณยกตใหชดเจนจะเปนการชวยผอานมากกวาเพราะผอานจะรวาควรออกเสยงวรรณยกตใด หากจะมคาใดทมผออกเสยงแตกตางกน คนทวไปกจะไดทราบและจะไดชวยกนเลอกคาทนยมกวาได อกทงการใสวรรณยกตกไมไดทาใหเกดการเขาใจผดเกยวกบคาเดมในภาษาองกฤษ จงไมมเหตผลใดทจะไมใสวรรณยกตหรอเขยนทบศพทใหตรงการออกเสยงของคนไทย เพราะการทบศพทเปนการยมคาภาษาองกฤษเขามาในภาษาไทย เปนเรองของคนไทยและภาษาไทยเปนหลก

Page 180: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

171

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

7.3 ปญหาของหลกเกณฑการทบศพทภาษาองกฤษ

ปญหาใหญของการวางหลกเกณฑการทบศพทภาษาองกฤษ คอ หลกเกณฑทวางไวไมสามารถทาใหทกคนเขยนคาทบศพทไดเหมอนกนทกคน ซงแตกตางจากหลกเกณฑการถอดอกษรไทยเปนโรมน เพราะการถอดอกษรไทยเปนโรมนนน หากผเขยนยดหลกเกณฑโดยเครงครด คาทเขยนไดกจะตองเหมอนกนเสมอ เหตทเปนเชนนเพราะการถอดอกษรไทยเปนโรมนเปนการถายเสยงคาไทยซงสามารถเหนพองกนวาคาไทยนนควรอานออกเสยงอยางไร แตการทบศพทภาษาองกฤษ เปนการพยายามถายเสยงภาษาองกฤษซงเปนภาษานานาชาตและมหลายสาเนยง การถอดรปสระโดยยดเสยงทไดยนกเปนปญหาแตแรกแลววาอาจทาใหเขยนไมตรงกนได หากจะแกปญหา โดยพยายามกาหนดเสยงใหแตละรปสระใหชดเจน กไมใชเรองงายเชนกน จาเปนอาศยความรทางอกขรวธภาษาองกฤษมาอธบาย ซงไมมการเขยนไวชดเจนเทาอกขรวธภาษาไทย และเปนสงทเปนปญหาถกเถยงกนมาชานานวารปเขยนภาษาองกฤษนนไมสมพนธกบคาอาน เปนภาษาทยากสาหรบผเรยนชาวตางประเทศ ตวอยางทนยมเลากนเพอแสดงปญหาของการสะกดคา คอ ตวอยางทบอกวาคา ghoti ออกเสยงเหมอนคาวา fish เพราะ "gh" (ในคา cough) ออกเสยงเหมอน f, "o" (ในคา women) ออกเสยงเหมอน “i” และ "ti" (ในคา station) กออกเสยงเหมอน “sh” ดงนน gh-o-ti จงอานออกเสยงเหมอน f-i-sh ไดดวยเหตน จากปญหานจงไดมกลมคนพยายามใหมการปรบเปลยนวธการสะกดคา (spelling reform) ใหสอดคลองกบการออกเสยงมาโดยตลอด มการจดตงสมาคมเพอการนเชน สมาคม Simplified Spelling Spciety

28 แตกไมประสบความสาเรจอยางทตองการ บางคนกเสนอทาในทางตรงกนขาม29 คอ ใหปรบการออกเสยง (pronunciation reform) ใหตรงกบรปเขยน โดยใหเหตผลวาการปรบวธการสะกดนนจะตองทาใหพมพหนงสอภาษาองกฤษทงหลายใหมหมดซงมคาใชจายสงมาก แตขอเสนอทใหคนทพดภาษาองกฤษเปลยนวธการอานออกเสยงของตนนกเปนไปไดยากเชนกน สงทฝงรากลงไปนานแลวยอมบงคบแกไขไดยาก เหลานลวนแตแสดงใหเหนปญหาของอกขรวธภาษาองกฤษเอง ซงสงผลใหเปนปญหาตอการทบศพทเปนไทยไปดวย

จะดกวาหรอไมทจะบรรเทาปญหา โดยการสงเสรมใหมการใชคาไทยหรอบญญตศพทขนมาใชมากกวาจะสนบสนนใหทบศพท และหากตองทบศพทจรงๆ เชน กรณชอเฉพาะตางๆ

28

Spelling Reform Society (http://www.spellingsociety.org/) 29

Regular English Pronunciation (http://www.phon.ucl.ac.uk/home/mark/regeng/)

Page 181: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

172

กควรเขยนใหเขากบอกขรวธไทย เพราะการทบศพทนน แทจรงเปนเพยงการเขยนคาตางประเทศดวยอกษรไทยเทานน ไมไดชวยในการสอความแกคนทวไป เชน ระหวางการทบศพทเปน “โปลนมยโอไสตส” กบการใชศพทบญญต “กลามเนออกเสบหลายมด” คาหลงยอมสอความกบคนทวไปทไมไดเปนผเชยวชาญในสาขาไดมากกวา และคาททบศพทมา เมอจะอานออกเสยงหรอเขาใจวาคอคาใด ผอานกจะตองมความรวาคาเดมในภาษาองกฤษคอคาใด หรอถาทบศพทออกมาแลวตางกน กอาจยงสรางความสบสนวามาจากคาทตางกน หากเปนเชนนนแลว ประโยชนของการทบศพทดวยอกษรไทยคออะไร การทบศพทควรมเพอเปนคณตอภาษาไทยมากกวาทจะเปนโทษตอภาษาไทยเองไมใชหรอ หากเปนโทษมากกวาคณ สเขยนคาองกฤษดวยตวอกษรองกฤษเองไมดกวาหรอ เพราะอยางนอยกทาใหแยกคาองกฤษไมใหปะปนกบคาไทยได เหลาน เปนประเดนคาถามทยงตองการการถกเถยงกนอยางกวางขวางและรบเรงดาเนนการ เพราะหากปลอยเวลาใหเนนนานจนสญเสยความเปนระบบของอกขรวธไทยแลว กจะแกไขคนมาไดยาก

7.4 การบญญตศพท

การทบศพทนนเปนทยอมรบกนวาเปนเพยงทางออกชวคราวในการรบคาภาษา ตางประเทศ ในกรณทยงหาคาไทยหรอบญญตศพทใหมขนมาใชแทนไมได ปญหาคาทบศพทนนจะไมเปนปญหาใหญหากเราสามารถบญญตศพทตางๆไดทนความตองการ การบญญตศพทเปนเรองทเกดขนมาตงแตอดต แตเดมภาษาตางประเทศทเขามามกเปนภาษาในภมภาคนซงเขยนดวยตวอกษรทเทยบเคยงกบอกษรไทยได เชน ภาษาบาล สนสกฤต เขมร การยมคาจงสามารถปรบใหเขากบอกขรวธไดงาย แตในยคโลกาภวตนน คาจากตางประเทศทเขามาในภาษาไทยมกเปนคาภาษาองกฤษซงใชอกษรโรมน ทาใหไมสามารถปรบเขยนดวยอกษรไทยไดโดยตรง และยงมการรบคาเขามาเปนจานวนมาก จงจาเปนตองมการวางแผนการดาเนนการใหสามารถบญญตศพทแทนคาตางประเทศใหไดทนทวงทและเหมาะสม

ในการบญญตศพทใหมทางวชาการนน ราชบณฑตยสถานเปนหนวยงานทเปนหลก30

และเปนทเชอถอของคนสวนใหญ แตจานวนศพททางวชาการนนมมากเกนกวาทนกวชาการจะรอใชศพทบญญตจากราชบณฑตยสถาน ทาใหนกวชาการจาเปนตองบญญตศพทขนใชเอง นกวชาการจงเปรยบเหมอนทพหนาทตองรบมอกบคาตางประเทศเหลาน สวนราชบณฑตย

30

หนวยงานทรบผดชอบบญญตศพททางวชาการตามประกาศราชกจจานเบกษา พ.ศ. 2544 คอ ราชบณฑตยสถาน

Page 182: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

173

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

สถานเปรยบเหมอนทพหลวง หากทพหนามความเขมแขงและรบมอกบคาตางประเทศไดอยางเปนระบบกจะชวยใหทพหลวงเบางานลงและสนใจกบศพททเปนปญหาจรงๆได แนวทางทจะเปนประโยชนคอการวางหลกเกณฑหรอคมอคาแนะนาเรองการบญญตศพทและจดอบรมความรเรองการบญญตศพทแกนกวชาการทวไปใหสามารถบญญตศพททเหมาะสมใชไปกอนจนกวาราชบณฑตยสถานจะแกไขหรอรบรองศพทเหลานน

ในการบญญตศพทนน ควรเนนใหมองภาพรวมของมโนทศนหรอความหมายของศพทนนๆ ในระบบมากกวาพจารณาศพททละคา และควรพจารณาศพทนนในตาแหนงหมวดคาตางๆและความหมายตางๆ เชน หากคาภาษาองกฤษในความหมายเดยวกนมการใชเปนทงคานาม คากรยา คาคณศพท คากรยาวเศษณ กจาเปนตองบญญตคาไทยสาหรบหมวดคาตางๆไปพรอมกน และควรพจารณาคาทมความหมายใกลเคยงอยในกลมเดยวกนดวยวาเมอบญญตแลวไดคาไทยทแปลกแยกไปจากกลมหรอไม และหากเปนศพททใชกนในหลายสาขา กควรพจารณาดวาศพทดยวกนนนในสาขาอนบญญตไวอยางไรดวย

นอกจากน ควรมสงอานวยความสะดวกสาหรบการบญญตใหม คอ ฐานขอมลศพทบญญตทมอยในสาขาวชาตางๆ เพอใหผทจาเปนตองสรางศพทใหมสามารถสบคนฐานขอมลเดมวาศพทตางประเทศนนไดมการบญญตไวแลวหรอยง โดยสามารถจดทาเปนซดรอมหรอเวบไซตรวบรวมขอมลศพทบญญตทมการปรบปรงใหทนสมยอยางตอเนอง ซงในปจจบนน ทางราชบณฑตยสถานกไดจดทาซดรอมและเวบไซตเผยแพรศพทบญญตสาขาตางๆ แลว ทรพยากรเหลานเปนสงจาเปนสาหรบนกวชาการทกสาขา ซงไมใชเพยงคนหาศพททมการบญญตไว แตเพอสารวจวาศพทเดยวกนหรอศพททใกลเคยงไดมการบญญตไวอยางไรบาง และหนวยงานกลางอยางราชบณฑตยสถานควรเปนศนยกลางใหนกวชาการนาเสนอศพทบญญตตางๆ ทแตละคนคดวาเหมาะสม โดยอาจจดทาเวบไซตทเปนศนยกลางแลกเปลยนขอมลศพท คออนญาตใหมการนาเสนอศพทบญญตพรอมทงเปดใหมการอภปรายเรองความเหมาะสมของศพททเสนอนน ซงจะชวยใหเกดการบญญตศพททเปนมาตรฐานรวมกน เปนทยอมรบและมใชไดรวดเรวทนใจมากขน และขอมลความคดเหนเหลานจะเปนขอมลพนฐานสาหรบราชบณฑตยสถานใชประกอบ การพจารณาตดสนศพทบญญตในภายหลงได

Page 183: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

174

บรรณานกรม ALA-LC 1997. Romanization tables : transliteration schemes for non-roman scripts 1997,

approved by the Library of Congress and the American Libraty Association,

Randall K. Barry (editor). Washing-ton, D.C.: Library of Congress, 1997 (http://www.loc.gov/catdir/cpso/roman. html)

Allyn, E.G. 2002. The Bua Luang WYSIWYS Thai Phrase Handbook. Floating Lotus

Communications Co. Ltd.

Anonymous. 1933. Transcription from Siamese into Roman Characters. In Journal of the Siam Society, Vol.26, 219-231.

Anonymous. 1935. Further Documents on the Romanization of Siamese. In Journal of the Siam Society, Vol.28, 19-35.

Anonymous. 1941. Notification of the Royal Institute Concerning the Transcription of

Thai Characters into Roman. In Journal of the Siam Society, Vol.33, Part 1, 49-65.

Catford, J.C. 1965. A Linguistic Theory of Traslation. London: Oxford. Frankfurter, O. 1906. Some Suggestions for Romanizing Siamese. In Journal of the

Siam Society, Vol.3, Part 2, 52-61.

Frankfurter, O., P. Petithuguenin, and J. Crosby. 1931. Proposed System for the

Transliteration of Siamese Words into Roman Characters. In Journal of the Siam

Society, Vol.10, Part 4, 1-22.

Gimson, A.C. 1974. An Introduction to the Pronunciation of English. E.C.S.B. edition.

Bristol: J.W. Arrowsmith.

Gimson, A.C. 2001. Gimson's pronunciation of English. Sixth Edition. Revised by Alan

Cruttenden. London: Arnold.

Griswold, A.B. 1960. Thoughts on the Romanization of Siamese. In Journal of the Siam Society, Vol.48, Part 1, 29-66.

ISO/FDIS 11940. 1998. Information and Documentation – Transliteration of Thai. Minegishi, Makoto and Jun Takashima. 2002. Issues in Transliteration for Khmer and

Thai Scripts. Indo-European Conference on Multilingual Communication

Technologies, 24-25 June, 2002, Pune, India

(http://semioweb.msh-paris.fr/escom/projets_recherche/01_02_projet_inde/ IEMCT

Page 184: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

175

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

PAPERS/Content Creation and Information Retrieval/Minegishi – Khmer and Thai

Scripts.pdf) Petithuguenin, P. 1912. Method for Romanizing Siamese. In Journal of the Siam

Society, Vol.9, Part 3, 1-12.

Royal Institute. 1999. Principles of Romanization for Thai Script by Transcription Method

Thiengburanathum, Wit, 1977. Thai-English Dictionary. Bangkok: Ruamsan Co.,Ltd.

U.S. Board on Geographic Names. 1994. Romanization Systems and Roman-Script Spelling Conventions. Defense Mapping Agency.

United Nation. 2002. Report on the current status of the United Nation romanization systems for geo-graphical names.

Vajiravudh, King. 1912. The Romanization of Siamese Words. In Journal of the Siam Society, Vol.9, Part 4, 1-10.

Vajiravudh, King. 1931. Notes on the Proposed System for the Transliteration of

Siamese Words into Roman Characters. In Journal of the Siam Society, Vol.10,

Part 4, 24-33.

กรสโวลด, เอ บ. 2512. ขอคดเกยวกบการเขยนหนงสอไทยใหเปนอกษรฝรง แปลโดย พ.อ.เกษม นนทกจ และ พ.ท.เลศ กาแหงฤทธรงค พมพเปนอนสรณในงานพระราชทานเพลงศพ พ.อ.เกษม นนทกจ 25 กมภาพนธ 2512, 143 หนา

กาญจนา นาคสกล. 2524. ระบบเสยงภาษาไทย . กรงเทพฯ : โรงพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

กาญจนา นาคสกล. 2545. ชวยกนคดเพอภาษาไทย. วารสารราชบณฑตยสถาน ปท 27 ฉบบท 1, ม.ค.-ม.ค. 2545. 277-278.

กาญจนา นาคสกล. 2548. การทบศพทกบระบบอกขรวธไทย. ใน วารสารราชบณฑตยสถาน ปท 30 ฉบบท 2, เม.ย.-ม.ย. 2548, 554-562.

กาชย ทองหลอ. 2545. หลกภาษาไทย. กรงเทพฯ : รวมสาสน. จนทรเพญ โวหารสนทร. 2530. การศกษาการใชอกษรโรมนแทนอกษรไทย. ปรญญานพนธ

มหาบณฑต ภาควชาภาษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร. จนดามณ เลม ๑-๒. 2512. กรงเทพฯ : ศลปาบรรณาคาร. ฑะณน จนทรพนธ 2528. การเขยนทบศพทภาษาองกฤษเปนภาษาไทย ใน การใช

ภาษาไทยทางวทยาศาสตรการแพทย, การสมมนา 19-21 ก.พ. 2528 ณ คณะแพทยศาสตรศรราชพยาบาล มหาวทยาลยมหดล, 293-306.

Page 185: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

176

เตม สมตนนท ผตรวจสอบแกไข 2523. พรรณไมแหงประเทศไทย พมพครงท 2 ฟนนพบบลชชง, 379 หนา

ธระพนธ ล. ทองคา. 2526. สทอกษรไทย : การสรางสทอกษรไทยเพอบนทกภาษาไทยถนและภาษาชนกลมนอย. กรงเทพฯ : โครงการเผยแพรผลงานวจย ฝายวจย จฬาลงกรณมหาวทยาลย

นนทนา รณเกยรต. 2529. ขอคดเกยวกบการถายรปอกษรไทยเปนอกษรโรมน. วารสารธรรมศาสตร 15:1 มนาคม 2529

นตยา กาญจนะวรรณ. 2529. การถอดอกษรกบการถายเสยง. วารสารธรรมศาสตร 15:1

มนาคม 2529

นตยา กาญจนะวรรณ. 2543. เกณฑการทบศพทกบปญหาบางประการ. วารสารราชบณฑตยสถาน, ปท 25 ฉบบท 3, 2543, 60-68.

นตยา กาญจนะวรรณ. 2547a. ภาษาคาราโอเกะ ใน เสนหภาษาไทย กรงเทพฯ: สานกพมพมตชน, 45-52. 2547.

นตยา กาญจนะวรรณ. 2547b. ภาษากบตวอกษร. วารสารราชบณฑตยสถาน, ปท 29 ฉบบท 1, ม.ค.-ม.ค. 2547, 152-171.

นตยา กาญจนะวรรณ. 2547c. การเกดและดบแหงเครองหมายไทย. วารสารราชบณฑตยสถาน, ปท 29 ฉบบท 2, เม.ย.-ม.ย. 2547, 443-467.

นตยา กาญจนะวรรณ. 2548. อกขรทควรเปลยนและไมควรเปลยน. วารสารราชบณฑตยสถาน, ปท 30 ฉบบท 4, ต.ค.-ธ.ค. 2548, 1048-1054.

นตยา กาญจนะวรรณ. 2549. การใชเครองหมายหรออกษรบอกเสยงสงตา ในคาทบศพทจากภาษาองกฤษ. วารสารราชบณฑตยสถาน, ปท 31 ฉบบท 1, ม.ค.-ม.ค. 2549, 261-268.

บรรจบ พนธเมธา. 2530. ลกษณะและการใชภาษาไทย. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยรามคาแหง. บญ อนทรมพรรย. 2545. การใชเครองหมายวรรคตอนในภาษาไทย ตามพระราชนยมใน

พระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว. วารสารราชบณฑตยสถาน ปท 27 ฉบบท 2,

เม.ย.-ม.ย., 586-591.

ปฐมมาลา. 2513. กรงเทพฯ : ศลปาบรรณาคาร. ประกาศราชบณฑตยสถาน เรองการถอดอกษรไทยเปนโรมน ๒๔๘๒. ใน ความรทางอกษร

ศาสตร. ราชบณฑตยสถาน, 185-208.

ประกาศสานกนายกรฐมนตร เรองบญญตศพทฉบบท ๑ ๒๔๘๕. ใน ความรทางอกษรศาสตร. ราชบณฑตยสถาน, 209-220.

ประถม ก กา. 2513. กรงเทพฯ : ศลปาบรรณาคาร.

Page 186: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

177

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

พจนานกรมองกฤษ – ไทยฉบบนกเรยนนกศกษา ฉบบภาษาไทยของบรษทอมรนทรพรนตงแอนดพบลชชง จากด (มหาชน). 2544. กรงเทพฯ : อมรนทร.

พระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว. 2545. วธใหมสาหรบใชเขยนสระและเขยนหนงสอไทย. วารสารราชบณฑตยสถาน ปท 27 ฉบบท 2, เม.ย.-ม.ย., 561-586.

พศศร กมลเวชช. 2545. ครบครนเรองวรรณยกต. กรงเทพฯ : หอรตนชยการพมพ. ภาษาไทย 3 หนวยท 1-6. 2525. มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. ภเกต วาจานนท. 2513. ขอคดเหนบางประการเกยวกบการเขยนเรองทางวชาการดวย

ภาษาไทย. สารศรราช 2513, 22. 1382-1393.

ภเกต วาจานนท. 2516. ภาษาสารศรราช. สารศรราช. 2516, 25. 1353-1372.

ภเกต วาจานนท. 2528. ขอคดเหนเกยวกบการทบศพท ใน การใชภาษาไทยทางวทยาศาสตรการแพทย, การสมมนา 19-21 ก.พ. 2528 ณ คณะแพทยศาสตรศรราชพยาบาล มหาวทยาลยมหดล, 249-274.

มงคล เดชนครนทร. 2548. ขอสงเกตบางประการเกยวกบหลกการบญญตศพท. ใน วารสารราชบณฑตยสถาน ปท 30 ฉบบท 1 ม.ค.-ม.ค. 2548, 6-8.

มลบทบรรพกจ. 2514. กรงเทพฯ : ศลปาบรรณาคาร. ราชบณฑตยสถาน. 2546. พจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ.๒๕๔๖. กรงเทพฯ : นาน

มบคสพบลเคชนส.

ราชบณฑตยสถาน. 2540. อานอยางไรและเขยนอยางไร. กรงเทพฯ : ราชบณฑตยสถาน. ราชบณฑตยสถาน. 2535. หลกเกณฑการทบศพท. กรงเทพฯ : ราชบณฑตยสถาน. ราชบณฑตยสถาน. 2532. หลกเกณฑการทบศพทภาษาองกฤษ. กรงเทพฯ :

ราชบณฑตยสถาน. ราชบณฑตยสถาน. 2531. พจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ.๒๕๒๕ พมพครงท 4.

กรงเทพฯ : อกษรเจรญทศน ราชบณฑตยสถาน. 2528. หลกเกณฑการใชเครองหมายวรรคตอนและเครองหมายอน ๆ ใน

การใชภาษาไทยทางวทยาศาสตรการแพทย, การสมมนา 19-21 ก.พ. 2528 ณ คณะแพทยศาสตรศรราชพยาบาล มหาวทยาลยมหดล, 179-211.

รายงานการสมมนาการใชภาษาไทย 14-15 ก.ค. 2526 สภาวจยแหงชาต บางเขน

เรองเดช ปนเขอนขตย. 2524. หลกการและแนวคดใหมในการเขยนอกษรโรมนในภาษาไทย ภาษาและวฒนธรรม 1: มกราคม – มถนายน 2524, 31-42.

Page 187: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

178

เรองเดช ปนเขอนขตย. 2528. หลกการเขยนคาไทยเปนอกษรโรมน ใน การใชภาษาไทยทางวทยาศาสตรการแพทย, การสมมนา 19-21 ก.พ. 2528 ณ คณะแพทยศาสตรศรราชพยาบาล มหาวทยาลยมหดล, 86-100.

วฒนา อดมวงศ. 2526. การเขยนทบศพทคายมภาษาองกฤษ ใน รายงานการสมมนาการใชภาษาไทย 14-15 ก.ค. 2526, สภาวจยแหงชาต, 87-161.

วชาการเกษตร, กรม สถาบนวจยขาว 2529. การเขยนทบศพทชอขาวไทยเปนองกฤษ. ฝายประชาสมพนธและเผยแพร กองวางแผนและวชาการ กรมวชาการเกษตร, 8 หนา

สมชย บวรกตต. การทบศพทวชาการ. วารสารราชบณฑตยสถาน ปท 27 ฉบบท 1, ม.ค.-ม.ค. 2545. 5-7. 2545.

สมชาย ลวระ. 2516. ขอสงเกตเกยวกบการเขยนทบศพทในสารศรราช. สารศรราช. 2516, 25.

96-102.

สมชาย ลวระ. 2516. อนเนองมาจาก “ภาษาสารศรราช”. สารศรราช. 2516, 25. 1400-1406.

สมศล ญาณวงศะ. 2545. เกณฑการใชภาษา. วารสารราชบณฑตยสถาน ปท 27 ฉบบท 2,

เม.ย.-ม.ย. 2545, 313-314.

สธวงศ พงศไพบลย. 2505. หลกภาษาไทย. พระนคร : การพมพเกอกล. สนนท อญชลนกล. 2546. ระบบคาภาษาไทย. กรงเทพฯ : คณะอกษรศาสตร จฬาลงกรณ

มหาวทยาลย. อนมานราชธน, พระยา. 2545 เรองบญญตศพท (เขยนอยางปากกาพาไป) ใน วารสาร

ราชบณฑตยสถาน ปท 27, ฉบบท 3, ก.ค.-ก.ย. 2545, 905-911.

อวย เกตสงห. 2528. การเขยนทบศพทคาแพทย หลกการและเหตผล. ใน การใชภาษาไทยทางวทยาศาสตรการแพทย, การสมมนา 19-21 ก.พ. 2528 ณ คณะแพทยศาสตรศรราชพยาบาล มหาวทยาลยมหดล, 289-292.

อวย เกตสงห. 2545. การเขยนทบศพทวชาการ หลกการและเหตผล ใน วารสารราชบณฑตยสถาน ปท 27, ฉบบท 1, ม.ค.-ม.ค. 2545, 296-298.

อกษรนต. 2513. กรงเทพฯ : ศลปาบรรณาคาร. อจฉรา วงศโสธร. 2526. เรองการบญญตศพทและการทบศพท ใน รายงานการสมมนาการใช

ภาษาไทย 14-15 ก.ค. 2526, สภาวจยแหงชาต, 77-86.

อดม วโรตมสกขดตถ. ภาษาศาสตรเหมาะสมยเบองตน. กรงเทพฯ : ตนธรรม

อปกตศลปสาร, พระยา. 2532. หลกภาษาไทย. กรงเทพฯ: โรงพมพไทยวฒนาพาณชย.

Page 188: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

179

อกขรวธไทยและการถอดอกษรฯ

อไรรตน บญภานนท. 2529. การถอดอกษรองกฤษเปนไทยโดยใชหลกวชาภาษาศาสตร วทยานพนธมหาบณฑต ภาควชาภาษาศาสตร บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

อไรศร วรศะรน และ อรวรรณ บญยฤทธ. 2545. ระบบการถายถอดอกษรแบบ Transliterations และ Transcriptions. เอกสารประกอบการอบรม 13 พ.ค. 2545 คณะโบราณคด มหาวทยาลยศลปากร.

Page 189: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

ภาคผนวก ก. ALA-LC Thai Romanization Table

Page 190: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา
Page 191: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา
Page 192: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา
Page 193: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา
Page 194: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา
Page 195: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา
Page 196: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา
Page 197: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา
Page 198: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา
Page 199: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา
Page 200: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา
Page 201: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา
Page 202: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา
Page 203: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา
Page 204: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา
Page 205: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา
Page 206: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

ภาคผนวก . ANSEL Character Set for ALA-LC Romanization

Page 207: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา
Page 208: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา
Page 209: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

ภาคผนวก ค. UN 2002/1967 Thai Romanization

Page 210: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

!!"#$%&'()$#*"+',*"-%.%"/%'*"'$0%'1$)"&).&#2)$#*"'*-'3%*4.)50#/)6'()7%+"!#$%$&'(!)*++!,$-.$/0$1!2345"!678"!

99"!8.*/%%&#"4+'*-'$0%',*"-%.%"/%')"&'$%/0"#/)6'5)5%.+(!--"!2++*2+:"

!8.#"/#56%+'*-'9*7)"#2)$#*"'-*.':0)#'1/.#5$';<':.)"+/.#5$#*"'=%$0*&>!;<=>.>!?%<.$@!A'.<7%B!C7%D$1$%E$!7%!.>$"

,.'%@'1@<F'.<7%!7D!#$7=1'-><E'8!A'/$B"!G$18<%(!+5!HI=IB.!J!K!,$-.$/0$1!+LL+"!M7EI/$%.!;NCOAP"3)N9AP")2"

!"#$%&#'(%)

!"#$!%&$'&%("&)*!!"'%&+%,%*+&$-*'.%"/&',%.$'+&!$0,'.1,%.$'&+2+%"0+&-$!&3"$3!,#(.),4&',0"+

)56789:;&<=&>?:&*'3"3'&@5AB8CD&3A5E7&5C&!56FC8GF>85C&+=H>:6HI:AH85C&JKJLM&0F=&JNNO

!"#$

!"#$%&'(#)$*+(',&-$.#/,00#&)#)$-1-(#0$2+-$3'.-($+44.,5#)$'&$6789$:.#-,;<(',&$=>6?@A$B+-#)$,&

("#$0,)'3'#)$ C#&#.+;$ -1-(#0$,3$ ("#$D,1+;$ =&-('(<(#$ ,3$!"+';+&)E$!"#$ (+B;#$ +&)$ &,(#-$ ,&$ '(-

+44;'/+(',&$2#.#$4<B;'-"#)$'&$5,;E$==$,3$("#$/,&3#.#&/#$.#4,.(- E$F$.#5'-#)$5#.-',&$,3$("#$-1-(#0!

2+-$,33'/'+;;1$#&),.-#)$B1$("#$C,5#.&0#&($,3$!"+';+&)$'&$GHHHE$!"'-$2+-$+44.,5#)$+($("#$I'C"("

%&'(#)$*+(',&-$J,&3#.#&/#$3,.$ ("#$K(+&)+.)'L+(',&$,3$M#,C.+4"'/+;$*+0#-$'&$N#.;'&A$GHHGA

B+-#)$,&$+$),/<0#&($-<B0'((#)$B1$!"+';+&) E"

!"+'$<-#-$+&$+;4"+-1;;+B'/$-/.'4(E$=&$!"+'$2.'('&C$2,.)$)'5'-',&$'-$&,($,.)'&+.';1$'&)'/+(#)$2"'/"

0+1$/,04;'/+(#$("#$.,0+&'L+(',&E$!"#$.,0+&'L+(',&$-1-(#0$'-$&,($.#5#.-'B;#$(,$'(-$,.'C'&+;$-/.'4(

3,.0E

!"#$%&'$(&"%

!"+'$/"+.+/(#.-$+.#$.,0+&'L#)$'&$(2,$2+1-$)#4#&)'&C$,&$2"#("#.$("#1$)#&,(#$-1;;+B;#O'&'('+;-

,.$-1;;+B;#O3'&+;-E$!"#$.,0+&'L+(',&$,3$-1;;+B;#O3'&+;-$'-$'&)'/+(#)$'&$4+.#&("#-#-E

!$! P$:P@ #$$" /"$:(@ !%$# )$:(@ "&$$ )$:(@ "'$%$B$:4@ (%$& $1 ($$' -$:(@

"$( P"$:P@ #)$) /"$:(@ !*$* ($:(@ "!$+ ($:(@ "+$,$4$:4@ (*$- $.$:&@ ()$.$-$:(@

($/ P"$:P@ !&$0 /"$:(@ !'$1 ("$:(@ ""$2 ("$:(@ "$$3 4"$:4@ ('$4 $;$:&@ %&$5$-$:(@

%$6 P"$:P@ !!$7$-$:(@ !+$8("A):(@ "($9$("$:(@ ")$: 3$:4@ (+$; $2 %!$<$"

*$= P"$:P@ !"$>$/"$:(@ !$$?$("$:(@ "%$@ ("$:(@ (&$A$4"$:4@ %"$B$;$:&@

'$C P"$:P@ !"DE$1$:&@ !)$F$&$:&@ "*$G$&$:&@ (!$H$3$:4@ %($I ,

+$J$$&C:&C@ ("$K 4"$:4@ %%$L "

,

(($M 0$:0@

-

$J,0B'&+(',&$9-$'-$.,0+&'L#)$!$'3$-,$4.,&,<&/#)E,

$K##$&,(#$QE-

Page 211: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

!A7.$B!2*K!>'&$!0$$%!'@'-.$@!D17/!8.#"/#56%+'*-'9*7)"#2)$#*"'-*.':0)#'1/.#5$';<':.)"+/.#5$#*"'=%$0*&>!;<=>.>(

?%<.$@!A'.<7%B!C7%D$1$%E$!7%!.>$!,.'%@'1@<F'.<7%!7D!#$7=1'-><E'8!A'/$B"!G$18<%(!+5!HI=IB.!J!K!,$-.$/0$1!+LL+"

M7EI/$%.!;NCOAP"3)N9AP")2"

!"#$%&#'(%*

!"#$%&#'()#%*&'$(+',-*#&$%'#.$/$#0*/,$:R$-(+&)-$3,.$+&1$/,&-,&+&($/"+.+/(#.@

#! RN + !' OR # (! ORPI <#+ %' ORPI& <#+'

#" RQR + !+ RRN +# (" RQ;N <+ %+ R;& <+'

#( R--R + !$ RRSR +# (( RQ; <+ %$ RT; ',

#% $RU + !) RR +# (% R;R <+ %) ORS; #,

#* $R-- +& "& VRN , (* WR +' *& OR; #,

#' $RX +0 "! RY , (' ZR +' *! RRS; +#,

#+ $RT ' "" VR , (+ RQ& +' *" RR; +#,

#$ R[ ' "( ORUN , ($ ZR& +' *( OR[&; '+,

#) R\ <# "% RI , () RU& +' *% ] .<#

!& RP <# "* ORIN ,# %& ORU +, ** ]^ .<#

!! RPI <# "' ORTR ,# %! RU; +, *' _ ;<#

!" R` < "+ ORI ,# %" R& <' *+ _^ ;<#

!( Ra < "$ OR[&N '+ %( VR& ,'

!% ORN # ") OR[& '+ %% RI& ,'

!* ORSR # (& ORPIN <#+ %* OR& ,#'

,

$F;-,$.,0+&'L#)$"#$+&)$"$%A$+//,.)'&C$(,$4.,&<&/'+(',&E,

1"0*,(

6E =&$0<;('O-1;;+B;#$2,.)-A$("#$3'&+;$/"+.+/(#.$,3$("#$4.#/#)'&C$-1;;+B;#$+&)$("#$'&'('+;$/"+.+/(#.

,3$ ("#$ -<//##)'&C$ -1;;+B;#$0+1$ /+<-#$ .#+)'&C$ +0B'C<'(1E$ !"#.#3,.#$ "14"#&$ '-$ <-#)$ 3,.

-1;;+B;#$-#4+.+(',&$+//,.)'&C$(,$("#$3,;;,2'&C$.<;#-S

6E6 $T14"#&$'-$'&-#.(#)$2"#&$("#$3'&+;$/"+.+/(#.$,3$("#$4.#/#)'&C$-1;;+B;#$'-$+$5,2#;$+&)$("#

'&'('+;$/"+.+/(#.$,3$("#$-<//##)'&C$-1;;+B;#$'-$&'$:J@A$#ECE$5JbU$()*&')E

6EG T14"#&$'-$'&-#.(#)$2"#&$("#$3'&+;$/"+.+/(#.$,3$("#$4.#/#)'&C$-1;;+B;#$'-$&'$:J@$+&)$("#

'&'('+;$/"+.+/(#.$,3$("#$-<//##)'&C$-1;;+B;#$'-$+$5,2#;A$#ECE$%QJI-$+)&'*$&E6EU T14"#&$'-$'&-#.(#)$2"#&$("#$'&'('+;$/"+.+/(#.$,3$("#$-<//##)'&C$-1;;+B;#$'-$+$5,2#;A$#ECE

Page 212: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

!!"#$!#$!%!&'(#)#*%+#',!')!%!('*-&.,+!/1.$.,+.(!#,!23301!!"#$%&'()*+,$%-.&/(,$/&"%*"0*+1$&2!3#4+"!5,#+.(!6%+#',$!

7',).1.,*.!',!+".!3+%,(%1(#8%+#',!')!9.':1%/"#*%;!6%&.$2!<';2!==2!+(21%&2$.*3$3(,-2!6.>!?'1@A!0B !C-:-$+!D!E

3./+.&F.1!2330A!//2!EG 3DEH 32!3'&.!*',$',%,+$!"%I.!F..,!:#I.,!1.I#$.(!.J-#I%;.,+$!#,!+".!=3O!$+%,(%1(2

!"#$%&#'(%!

!"#$%!!!"!#"!!&#$'!!!$"!&'#

$# %!&'()! )'**'&+)!,-!$!%&!$'(! .(/! 01!&(022+3! 2&04+!544'()036! 2'! 27+! (+5)036! (8*+1"! +#6#

)&*+#,-(!#,!$-.'%-.'%"!./.012-(!/!%-$!%-/!%-$!%#

9# :'()1!)'**'&+)!,-!0!%&!&&'%!.3/"!&7047!17'(2+31!)'(;1!')!5!&+**!<3'&3!&'()!'(!&'()1"!5(+

&(022+3!03!)8**!544'()036!2'!27+!(+5)036!(8*+1"!+#6#!456'7)83!123&'-4,50-6!,!-7!(,'&"

9:5%74;<$3!02'#(8!'-02'#(2!$'$#

=# %3!030205*!#!51!5!>'&+*?,+5(+(!&7047!01!@7'3+2045**-!5!6*'225*!12'@!A!B!01!063'(+)#

C# D3+!;812!,+5(!03!;03)!2752!27+!(';530E520'3!')!F750!03!2701!451+!+;@*'-1!27+!2(5314(0@20'3

;+27')#!F781"!2'3+!;5(<1!.G+"!G2"!G="!53)!G>/!53)!)054(02045*!;5(<1!034*8)036!27+!10*+34036!;5(<

.!G?/!53)!27+!>'&+*!17'(2+3036!;5(<!.!G@/"!5(+!4';@*+2+*-!063'(+)#!H3!'()+(!2'!2(5314(0,+!F750

&'()1!4'((+42*-!'3+!;812!<3'&!7'&!2'!(+5)!53)!@('3'834+!27+;#!F7+(+!5(+!;53-!&'()1!2752

45((-!5!475(542+(!'(!475(542+(1!2752!5(+!3'2!@('3'834+)"!1847!51!!$1$5555A!!!$!#!.5!01!10*+32/"

8500001!9,2'$!.0!01!10*+32/"!;B4CD1ECD1ECD1ECD1E!8!(!.CD1E!5(+!10*+32/"!F$G6666!#,!#!.--6!01!10*+32/"!#HI)5)5)5)5FIJ

%&#,!&3!.)5!5(+!10*+32/"!53)!27+(+!5(+!5*1'!5!38;,+(!')!&'()1!03!F750!&7+(+!5!1-**5,*+!&027

53!032(8)036!>'&+*!A5B!;812!,+!031+(2+)!1847!51!:5$5AI$!02!##,!&!!.5!01!10*+32!53)!A275B!01

031+(2+)/"!53)!5BGI$!2!##!&!!.A25B!01!031+(2+)/!&7+3!@('3'834036!27+;#

I# :7+3!81036!6+'6(5@7045*!35;+1!(';530E+)!544'()036!2'!27+!@(+>0'81!JKIL!>+(10'3!')!27+'))0405*!F750!(';530E520'3!1-12+;"!02!01!+11+3205*!2'!<3'&!2752!+5(*0+(!3'!)01203420'3!&51!;5)+,+2&++3!27+!>'&+*1!3!53)!35!.3!&51!81+)!03!,'27!451+1"!2701!5@@*0+)!2'!475(542+(1!K"!JM"!JJ"9M"!9J"!=I"!C="!CC"!CI!53)!CL!03!27+!25,*+!)'(!>'45*04!384*+0!53)!1@+405*!475(542+(1/!53)!1';+)0@727'361!&+(+!(';530E+)!)0))+(+32*-!.%3!)'(!475(542+(!=N!O3'&!%'O"!%5'!)'(!475(542+(!C9O3'&!%!'O!03!27+!25,*+!;+320'3+)/#

!"#$%&'('"$)'&*+&%*),-./,".*-

F7+!2(531*02+(520'3!')!F750!03!27+!1253)5()!!"#$%%&'()%&&* !60>+1!+547!F750!475(542+(!5!830P8+!

+P80>5*+32! 03! 27+!Q';53!14(0@2! .5!1036*+! *+22+(!'(!5!4';,03520'3!')!5! *+22+(!@*81!5!R;')0)0+(*+22+(R/#!F7+!F750!475(542+(1!5(+!2(531*02+(52+)!12(042*-!03!27+!'()+(!27+-!5(+!&(022+3"!)054(02045*;5(<1!544';@53-036!5!4'31'3532!5(+!2(531*02+(52+)!125(2036!,-!27+!8@@+(;'12!;5(<!53)!)03017036

&027!27+!18,14(0@2!;5(<#!%1!53!+S5;@*+"!7+(+!5(+!1';+!2(531*02+(520'3!+P80>5*+321T!4!<"!K!<V 7"!L

!<V 7"!M!<7"!N!<W7"!O!!7"!'!36X!"!5"!-B! !5"!$!!"!&!Y"!7!+"!P!Z"!+24#

Page 213: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

ภาคผนวก . BGN/PCGN 1970 Thai Romanization

Page 214: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา
Page 215: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา
Page 216: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา
Page 217: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา
Page 218: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา
Page 219: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา
Page 220: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

ภาคผนวก . Thai Transliteration ISO 11940:1998

Page 221: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

!"#$%&#'(%)

*+,-$-.-(%/0%-"(%1,-/+$#+%2#+'.#'(34567%&8#9(%4#:(,%;#-#<#,(

<==>?=@?=A

!"#$%&%!"#!"#!"#!"#%!"#$B/:#+$C#-$/+7%D4%<==<%E%3456%F$#9B$-$9,%)GG@

-B#+,8$-(B#-$/+7%*HI%))G>=7%)GGJ

!"#$"##$% !#"#+ ,$#-#+ %#.#/+ #0#+ 0#-102#2+ $%+ 3456+ $%+ #+ 21!7$#+ 810.#9:+ !/$%"+ 719"+ 90#%/-0$,9$1%;01.#%$<#9$1%=+#%2+90#%/$$9#0#9$1%>+!"#+?4+01.#%$<#9$1%+"#/+7##%+.12$8$#2+91+$%-$!2#+2$#-0$9$-/+2#%19$%"@1A#$+$#%"9"+#%2+91%#/+7!9+9"#/#+.12$8$-#9$1%/+#0#+%19+/"1A%+$%+9"#+B%9#0%#9+@#0/$1%+18+3456>+6#$1A!"#$%&'!("#!')$+$/+.#0C#2+7D+%10.#$+-"#0#-9#0/:+!"#$%&'$(&"%+7D+$9#$$-/>

!"#$"#%#&'()%*%(&+*$E1%/1%#%9/+#0#+01.#%$<#2+$%+9A1+A#D/+2#,#%2$%"+1%+A"#9"#0+9"#D+2#%19#+/D$$#7$#&$%$9$#$/+10+/D$$#7$#&8$%#$/>+!"#+01.#%$<#9$1%+18+/D$$#7$#&8$%#$/+$/+$%2$-#9#2+$%+,#0#%9"#/#/>

!!! !"#"!"!# !"!! !!#"$%"&# #$!" $"#"'%"(# %"!# %"#")

#!$ !!&"#"!*%"!# !&!% "!#"&%"&# #'!& '"#"(%"(# %&!' ("#"+%",#

%!( !# &"#"!*%"!# !$!) !"&"#"&*%"&# #(!* '!&"#"(*%"(# %$!+ )"#"-%",#

"!, !&"#"!*%"!# !'!- "*&"#"&*.$%"&# #)!. !+"#"/%"(# %'!/ ,"#"0

&!0 !-&"#"!*%"!# !(!1 *-&"#"&*%"&# %*!2 '&"#"(*%"(# %(!3 #$!#"."/*0

$!4 # &"#"!*%"!# !)!5 % !#",%",# %!!6 +"#"/%"(# %)!7 "-"#"1%"&#

'!8 12"#",2%",2# #*!9 3"#"$%"&# %#!: &&"#"(*%"(# "*!; ""#"1%"&#

(!< 4"#"3*%"&# #!!= *"#"&%"&# %%!> 5"#"4%"4# "!!? !&"#"*

)!@ 4!&"#"5*%"&# ##!A !*&"#"&*%"&# "#!B '!#"-%",#

!*!C 4&"#"5*%"&# #%!D *&"#"&*%"&# "%!E 6"#"6

!!!F ."#"1%"&# #"!G "&"#"&*%"&# ""!H ( !#"*

!#!I )&"#"5*%"&# #&!J 1"#",%",#

!"KL !!#")%",#

!

"

#

+E1.7$%#9$1%+!"+!*"+$/+01.#%$<#2+)+$8+/1+,01%1!%-#2>!

+F##+%19#+G>"

+F##+%19#+H>#

,"(%-.('#/(-+.'%#0'$1+(.%-'()%*%(&+*$+;I+/9#%2/+810+#%D+-1%/1%#%9+-"#0#-9#0=

+! "M 7"#"6 +& "/# 7,%"#"789 +) "N" "#"!#"8 !% "O 7#"#"8

+# !"'' 7(("#"8, +$ "E 76"#"6 !* "N# 7#%"#"89 !" "O# 7#%"#"89

+% "''" 7((7"#"8 +' "E# 76%"#"69 !! "N/ ##,"#"78 !& "O/ 7#,"#"86

+" "/" 7,7"#"78 +( "P 78""#"8 !# "N/P 7#,8"#"7) !$ "Q 79"#"84

Page 222: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

!"#$%&#'(%<

!' "R 7:"#"9 #( S"# ;7%"#"6:9 %) S"T#P ;7$%8"#"9) &* V"P <78"#"6;

!( "T 7$"#"9 #) S"/ ;7,"#":6 "* S"UE ;7#$6"#"7:8 &! V" !#!#"89

!) "R/ 7:,"#"96 %* S"W/ ;7%,"#":6 "! S"UE# ;7#$6%"#7:89 &# Z" %7"#"89

#* "X 7$"#"7: %! S"E ;76"#"6: "# S"UEP ;7#$68"#"7:) &% Z"# %7%"#"89

#! "U 7#$"#"7: %# S"EP ;768"#"6: "% Y" =7"#"8: &" ] >"#"+7:

## "UE 7#$6"#"7: %% S"P ;78"#": "" Y"W" =7%7"#"8: && ]^ >:7"#"+7:

#% "Z 7?"#"7 %" S"O ;7#"#"86 "& Y"/ =7,"#"8:6 &$ [ &"#"-7:

#" "Z# 7?%"#"79 %& S"OP ;7#8"#"6 "$ Y"W/ =7%,"#"8:6 &' [^ &:7"#"-7:

#& "a 7'"#"7 %$ S"R" ;7:7"#"6: "' Y"P =78"#"8:

#$ S" ;7"#": %' S"T# ;7$%"#"98 "( V" <7"#"6;

#' S"W" ;7%7"#": %( S"T#/ ;7$%,"#"986 ") V"# <7%"#"6;9

!

!

!

!

+5$/1+01.#%$<#2+!&+#%2+!"*:+#--102$%"+91+,01%!%-$#9$1%>!

2.%(*.&.(%-'$.3#$'%#0'"&)+*'$456"-$

!"#$ %&'( )*+,&$&-".$

!!"\!! #$%!&++*'$!*,-+,&%(,- B%+J#$$+A102/+2#%19#/+/D$$#7$#&8$%#$+-1%/1%#%9+10+9"#8$0/9+-1%/1%#%9+;A$9"1!9+#+@1A#$=+$%+#+-1%/1%#%9-1.7$%#9$1%

#!"c!@ %$'($)+$'.*!*'!-%.//,0,1( K#%19#/+,01%!%-$#9$1%+$%2+10+$#+#71@#+#+-1%/1%#%9L91"#9"#0+A$9"+#+@1A#$+/$"%+2#%19#/+/D$$#7$#+#%2$%"+3#M

*+,-+!$/ !*0-)$!%2/,$!%2:+.-&%-&+1*0,$0,-4,5#%5#

%!"d!A /01234+!23(4.-#0&67/ !1%#+.#0C

"!"e!B /056!+!23)!*-#0&6(,"8 !1%#+.#0C

&!"f!C /05)"7+!23!""-#0&6(!& !1%#+.#0C

$!"g!( /0589):;+!231"!5#-#0&64,9((9:$ !1%#+.#0C

'!"h!D 4;"9%)<+.#""$!6-/$!$% E"#0#-9#0;/=+!%2#0+9"#+/$$#%-$%"+.#0C+#0#+%19

,01%1!%-#2M+#$0#<++*'2+*6-+,&#:+"=>%)"<+" !!*7$!"6!;(<"%:+4""0*$!"$?+.""2!'!*"6'-/$##0)1(

(!"W!% /05/)@'5A+!23!!8.*3$-#0&6(9&6/,- N1A#$+/"109#%$%"+.#0CM+2BC%+(+%$-+*%

Page 223: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

!"#$ %&'( )*+,&$&-".$

!"#$%&#'(%!

!!]!! !"#$"%'!!"#!$%!"#$%"!&' ()*)!"#$!%&'#())#*+")#,

"#!!!! !&$'()#*$#!&#!'(")#%()#%)*$*&# -..%)/0!"0+*#$!%&'#())#*+")#1

""!""!! $'"+%%',##!!"$$!*%%)!"'')*2334%(#0*#+56#")7"(:#0*603!")(#"8!"#"9+#3+*(+*!*"(#!%)%)!6#!(#!#3+$.0*!"0+*

"$!#!" -'!%.#+!!$,%+)$',# :*603!")(#"8)#.);0**0*;#+<#!#=!%!;%!=8

"%!$!%!# *#'/0')123$45#)"!(-$.!(/0"#1-*.'/)!*$0#)1

>()6#!"#"8)#)*6#+<#!#()*")*3):#!5(+#0*#54*!%#3!5)*6!%

"%!$!! *#'/0')0.65#)"!(-$.!($.,"-*.'/)!*$'/2

:*#+56#")7"(#"8)#(0;*#+<#"8)#)*6#+<#!#=!%!;%!=8'#$!?3+$.0*)#90"8#"8)#<+55+90*;#$!%&

"&!%!"70"6-,#2$.!"+*%'/13$!2+ :*#+56#")7"(@#)*6#+<#("+%?#+%#!#.++&

!""#$AB :*#$45"0C(?55!.5)#9+%6(:#"8)#<0*!5#38!%!3")%#+<#"8)#=%)3)60*;#(?55!.5)#!*6#"8)#0*0"0!5#38!%!3")%#+<#"8)

(433))60*;#(?55!.5)#$!?#3!4()#%)!60*;#!$.0;40"?B#D8)%)<+%)#8?=8)*#0(#4()6#<+%#(?55!.5)#()=!%!"0+*!33+%60*;#"+#"8)#<+55+90*;#%45)(@ABAB E?=8)*#0(#0*()%")6#98)*#"8)#<0*!5#38!%!3")%#+<#"8)#=%)3)60*;#(?55!.5)#0(#!#/+9)5#!*6#"8)#0*0"0!5

38!%!3")%#+<#"8)#(433))60*;#(?55!.5)#0(#(-#F/G:#)B;B#8/.'##(-,!%4,5*."B

AB,B E?=8)*#0(#0*()%")6#98)*#"8)#<0*!5#38!%!3")%#+<#"8)#=%)3)60*;#(?55!.5)#0(#(-#F/G#!*6#"8)#0*0"0!5

38!%!3")%#+<#"8)#(433))60*;#(?55!.5)#0(#!#/+9)5:#)B;B#9+/*,#3"(-)(%6)*.51*B

AB1B E?=8)*#0(#0*()%")6#98)*#"8)#0*0"0!5#38!%!3")%#+<#"8)#(433))60*;#(?55!.5)#0(#!#/+9)5:#)B;B#8:*'2

#")!0%4,5,+:#8;*/##4)(-%4)!!5)*.B

,B -#9+%6#<+55+9)6#.?#'&"/&'.0#F<G#0(#9%0"")*#"903)#!33+%60*;#"+#"8)#%)!60*;#%45)(:#)B;B#=;9.*$><#+.43,)#!

+/)!$78#$78#:#!?!@"A><#!5!!.!"!%9)#$!-#$9)#$!-#B

1B H+%6(#<+55+9)6#.?#+&"/&$$."#FBG#:#98038#(8+%")*(#<+%$(#+<#!#9)55#&*+9*#9+%6#+%#9+%6(:#!%)#9%0"")*

0*#<455#!33+%60*;#"+#"8)#%)!60*;#%45)(:#)B;B#%,C/1=DB#$*6(-/+.&.7%:;<*.$=/>($?"/)!$@"'/1*:#7&,21%(A'B2&*0/$'8 !7%(;83+'A-1$(;1+';)!1*B

IB D8!0#3+*(+*!*"(#"8!"#!%)#*+"#!33+$=!*0)6#.?#/+9)5#(0;*(#+%#60!3%0"03!5#$!%&(#!%)#%+$!*0J)6#90"8#)

+%#1@#&E"#&!!.!%(,+/1!!:#D(9#&.'3%(/A&(B#K))#!5(+#*+")#LB1BO B :<#+*)#3+*(+*!*"#38!%!3")%#%)=%)()*"(#.+"8#(?55!.5)C<0*!5#!*6#(?55!.5)C0*0"0!5#38!%!3")%(#F"80(#$!?#+334%

0*#9+%6(#+<#P!50#!*6#K!*(&%0"#+%0;0*G#0"#0(#%+$!*0J)6#"903)#!33+%60*;#"+#"8)#=+(0"0+*#%45)(@#F%,'G#""$*!9.4,'',;-+:#,'G83@H#*!9.#"!.:%;-+B/"4!!B

QB -# (?55!.5)C0*0"0!5# 38!%!3")%#@# .; # <4*3"0+*0*;# !(# !# "+*)#$!%&# 0(# *+"# %+$!*0J)6# .4"# 0"# 3+*/)%"(# "8)

38!%!3")%#0*"+#!#80;8C35!((#38!%!3")%#F())#"+*)#%45)(G@#@4*#!.1)%C1!:#@(I9#!.' "#3%ADE('#0*#+"8)%#3!()(#@0(#%+$!*0J)6#1@#@4$#!.1#%/<!)#:#74@',#21 !.!*%C13/)!*B

Page 224: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

"#$%&'$()&*

RB -#(?55!.5)C0*0"0!5#38!%!3")%#*#)#4(4!55?#6)*+")(#!#;5+""!5#("+=#<+55+9)6#.?#!#/+9)5@#*,CJ#)*6$%,;<*'#$+%)

%!%)5?#0"#<4*3"0+*(#!(#!#"+*)#$!%&#"8!"#3+*/)%"(#"8)#38!%!3")%#0*"+#!#80;8C35!((#38!%!3")%@#*$'%#)#!$

%,'B#:*#)0"8)%#3!()#*#0(#*+"#%+$!*0J)6B#:*#!#(?55!.5)C)*60*;#"#)#*#0(#*+"#=%+*+4*3)6@#"I*#!"#)%!<E:#0I*$."#)%'/<EB#K))#!5(+#"8)#"!.5)#<+%#/+3!503#*435)0B

SB :*#!#(?55!.5)#90"8#"9+#3+*(+*!*"#38!%!3")%(#(8+%"#1#0(#=%+*+4*3)6#.)"9))*#"8)#3+*(+*!*"('#0<#"8)

(?55!.5)#)*6(#90"8#,#*#F=%+*+4*3)6#*G#"8)*#"8)#/+9)5#0(#5+*;@#0)#$.(%'/1*:#%2#$0%'8+:#K,#9*%B/1*:#%,#$*'1*:#D,#&.*%(/1*B

LB K?55!.5)C0*0"0!5#3+*(+*!*"#3+$.0*!"0+*(#!%)#=%+*+4*3)6@

LBAB !(#+*)#(+4*6@#=,#+.*%4:#F,#""*%4:#8,##*%4:#K,#9*%B/:#)B;B#=,'9#+.*!3%4-('LB,B !(#!#3+*(+*!*"#3+$.0*!"0+*#F"8)#"+*)#0(#6)")%$0*)6#.?#"8)#<0%("#3+*(+*!*"G@#%,L>M,L>0,L>%(L>M(L

0(L>&,L>D,L>N,L>-,L>&(L>O(L>D(L>%4L>M4L>04#$*<%!$.*<%$.*<%$'<%!$.'<%$.'<%&*<%&.*<%#.*<%+*<%&'<%&$.'<%&.'<$1<% !$.1<%$.1:#)B;B#O('P#&$.'!$%(/A)!*:#%4'/#$1!(-%'C)*.'#!(#)73)="0+*:#"8)#3+*(+*!*"(#$!?

!5(+#.)#=%+*+4*3)6#()=!%!")5?@#&,*2#&*)0%(,;8+BLB1B 0*"+#"9+#(?55!.5)(#()=!%!")6#.?#(8+%"#)#F%)643)6#0*#3+55+T40!5#(=))38G#U#0*#+"8)%#3!()(:#)B;B

=@',#+.!.!*%+/"/)!*'#0<#"8)#()3+*6#3+*(+*!*"#38!%!3")%#0(#"L>)L>/L>$L>,L>(L>4#!<%(<%(-<%#<%*<%'<%1:

"8)*#"8)#"+*)#0(#6)")%$0*)6#.?#"8)#<0%("#38!%!3")%@#)"#(!%*1!:#.4"#M)"#!$.(!%'/,*1!!'#(%#'$%A&':

.4"#-(%#+'$%+,A8''#!(#)73)="0+*:#"8)#0*()%")6#/+9)5#$!?#.)#1@#923#30"%710#B

LBIB !(#+*)#(+4*6#0<#"8)#<0%("#3+*(+*!*"#0(#@#!.#+%#F%!%)5?G#*#):#())#*+")(#Q#!*6#RB

AVB :*#(?55!.5)C<0*!5#3+*(+*!*"#3+$.0*!"0+*(#+*5?#"8)#<0%("#3+*(+*!*"#0(#=%+*+4*3)6@#9C-,#36+*%7D+:#9'-,3!+*%7,+B

AAB H8)*# "%!*(50")%!"0*;#D8!0C(3%0="#9+%6(# "8)#+%0;0*!5# ()T4)*3)#+<#D8!0# 38!%!3")%(#$4("# .)# %0;065?<+55+9)6:#90"8+4"#"!&0*;#=%+*4*30!"0+*#0*"+#!33+4*":#0B)B#/+9)5#(0;*(#=%)3)60*;#3+*(+*!*"#38!%!3")%(!%)#"%!*(50")%!")6#<0%("B#K0;*(#!.+/)#+%#4*6)%#!#38!%!3")%#!%)#"%!*(50")%!")6#!<")%#"8)#$!0*#38!%!3")%:("!%"0*;#90"8#"8)#4==)%$+("#(0;*#!*6#)*60*;#90"8#"8)#5+9)("#(0;*B

%"&#$A#U#*+%$!5#F90"8+4"#!#$!%&G:#,#U#5+9#F,G:#1#U#<!550*;#F"G:#I#U#80;8#F= G:#O #U#%0(0*;#F&GB

%"&#'()*#$H8)*#6)")%$0*0*;# "8)# "+*):# "8)#35!((#+<# "8)#(?55!.5)C0*0"0!5#3+*(+*!*"#38!%!3")%#!*6# "8)# "?=)#+<# "8)(?55!.5)C)*60*;#!%)#"!&)*#0*"+#!33+4*"BW8!%!3")%#35!(()(@

U#80;8@#ML>QL>RL>EL>SL>OL>FL>TL>8L>@#!$.<%!$.<%9$.<%!!.<%!.%&$.<%!5<%""<%#><%#<%!.#F0*#"%!*(50")%!"0+*#!59!?(#$!%&)6#.?#XG'

U#$0665)@#%L>KL>UL>VL>2L>-L>9L>&L>*#$<%9<%% <%!<%0<%+<%3<%&<%)#F4*!(=0%!")6#("+=(#Y#)G'U#5+9@#0L>WL>XL>/L>GL>YL>ZL>PL>[L>\L>JL>=L>]L>)L>DL>?L>NL>"L>$L>,L>(L>4L>^L>_#$.<%$>.<%$.<%(-<%9.<%?<%&.<%$<%'.<%+>.<( <%+.<%!.<%(<%&.<%5<%#.<%!<%#<%*<%'<%1<%)<%* #F"8)#%)("GB

D?=)(#+<#(?55!.5)C)*60*;(#FZ#C#/+9)5:#[#C#("+=:#\#C#(+*+%!*":#X#5+*;#/+9)5:#!#(8+%"#/+9)5G@]50/)]@#CZX:#C #Z\:#CZX\']6)!6]@#C#Z:#C #Z[:#CZX[B

Page 225: คํานําling/contents/File/อักขรวิธีไทย.pdf · ไวยากรณrตnางๆ พรoอมทั้งเปรียบเทียบตัวอักษรนํา

"#$%&'$()&!

!"#$$%&' ()""#*"+ ,-./&0.%.&1+-1-.-#"%2&1$3 +14 -15 6#78

&!MMMM! &"MMMM" &#MMMM# &$MMMM!

'$!" #$$%&# '(! )(! *(" + +

#,&-,# )(! + *(" + +

.$,,$& #$$%&# / )(! *(" 0(# '(!

#,&-,# )(! + *(" 0(# '(!

123 #$$%&# / *(" 0(# + +

#,&-,#(4567 *(" + 0(# + '(!

((((((((((4 !58(4 !57 0(# *(" + + '(!

!+!"#$%

!(9 &(/ !() "(* #(0 $(' %(: &(; '(< ((=

&$'()(*+,-+'(.'/.$'!,(+0#1.(,!#%

-& >!? $- >"#$? 2@ >%? A& >&?-&2 >!'? $B >"$? 2& >$? A&- >&#$?-2 >('? $2 >"'? C" >)*? A&B >&$?D" >+? E" >,*? F" >-*?G" >-.? H! >/? A- >0#$?&2 >1'? 2 >2? AB >0$?

I($$H&(AH,&J(-(%23&$($&FF&J(,&H2F&K(%23&$($&H!F"L($M(-(K$H!$&(%23&$($K(,&H2F&,(NO(-(%23&$(D2PN$H-F$2H8(2H$OF"&(M$JKF(%23&$($K(AH,&J$$H&,Q(-&(>!#?R

2'(3#$%+'(.+(-'.*'(3#(-+'(,4.$'!,(+0,-+'((STH$F&,(U-F$2HK(KOKF&PVQ

I$$(,$-DJ$F$D-$(P-JEK(-J&(2P$FF&,8($HD$RG(!(D8(B(!(-8(2$(!(2R