t e p e - 0 0 2 1 2 ระดับประถมศึกษา...

32
TEPE- 00212 สาระการเรียนรู้สุขศึกษาและพลศึกษา: การพัฒนาองค์ความรู้วิชาสุขศึกษาและพลศึกษา ระดับประถมศึกษา และมัธยมศึกษา 1 | ห น้ า คำนำ เอกสารหลักสูตรอบรมแบบ e-Training สาระการเรียนรู้สุขศึกษาและพลศึกษา: การพัฒนา องค์ความรู้วิชาสุขศึกษาและพลศึกษา ระดับประถมศึกษา และมัธยมศึกษาเป็นหลักสูตรฝึกอบรม ภายใต้โครงการพัฒนาหลักสูตรและพัฒนาครู และบุคลากรทางการศึกษาโดยยึดถือภารกิจและพื้นทีเป็นฐานด้วยระบบ TEPE Online โดยความร่วมมือของสานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน และคณะครุศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เพื่อพัฒนาผู้บริหาร ครูและบุคลากรทางการศึกษาให้ สอดคล้องกับความต้องการขององค์กร โดยพัฒนา องค์ความรู้ ทักษะที่ใช้ในการปฏิบัติงานได้อย่างมี คุณภาพ โดยใช้หลักสูตรและวิทยากรที่มีคุณภาพ เน้นการพัฒนาโดยการเรียนรู้ด้วยตนเองผ่าน เทคโนโลยีการสื่อสารผ่านระบบเครือข่ายอินเทอร์เน็ต สามารถเข้าถึงองค์ความรู้ในทุกที่ทุกเวลา สานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานและคณะครุศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย หวังเป็นอย่างยิ่งว่าหลักสูตรอบรมแบบ e-Training สาระการเรียนรู้สุขศึกษาและพลศึกษา: การ พัฒนาองค์ความรู้วิชาสุขศึกษาและพลศึกษา ระดับประถมศึกษา และมัธยมศึกษา จะสามารถนาไปใช้ ให้เกิดประโยชน์ต่อการพัฒนาครูและบุคลากรทางการศึกษาตามเป้าหมายและวัตถุประสงค์ที่กาหนด ไว้ ทั้งนี้เพื่อยังประโยชน์ต่อระบบการศึกษาของประเทศไทยต่อไป

Upload: others

Post on 16-Oct-2020

11 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: T E P E - 0 0 2 1 2 ระดับประถมศึกษา และมัธยมศึกษา ค ำน ำ · t e p e - 0 0 2 1 2 สาระการเรียนรูสุขศึกษาและพลศึกษา

T E P E - 0 0 2 1 2 สาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา: การพฒนาองคความรวชาสขศกษาและพลศกษา ระดบประถมศกษา และมธยมศกษา

1 | ห น า

ค ำน ำ

เอกสารหลกสตรอบรมแบบ e-Training สาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา: การพฒนาองคความรวชาสขศกษาและพลศกษา ระดบประถมศกษา และมธยมศกษาเปนหลกสตรฝกอบรมภายใตโครงการพฒนาหลกสตรและพฒนาคร และบคลากรทางการศกษาโดยยดถอภารกจและพนทเปนฐานดวยระบบ TEPE Online โดยความรวมมอของส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานและคณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย เพอพฒนาผบรหาร ครและบคลากรทางการศกษาใหสอดคลองกบความตองการขององคกร โดยพฒนา องคความร ทกษะทใชในการปฏบตงานไดอยางมคณภาพ โดยใชหลกสตรและวทยากรทมคณภาพ เนนการพฒนาโดยการเรยนรดวยตนเองผานเทคโนโลยการสอสารผานระบบเครอขายอนเทอรเนต สามารถเขาถงองคความรในทกททกเวลา

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานและคณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

หวงเปนอยางยงวาหลกสตรอบรมแบบ e-Training สาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา: การพฒนาองคความรวชาสขศกษาและพลศกษา ระดบประถมศกษา และมธยมศกษา จะสามารถน าไปใชใหเกดประโยชนตอการพฒนาครและบคลากรทางการศกษาตามเปาหมายและวตถประสงคทก าหนดไว ทงนเพอยงประโยชนตอระบบการศกษาของประเทศไทยตอไป

Page 2: T E P E - 0 0 2 1 2 ระดับประถมศึกษา และมัธยมศึกษา ค ำน ำ · t e p e - 0 0 2 1 2 สาระการเรียนรูสุขศึกษาและพลศึกษา

T E P E - 0 0 2 1 2 สาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา: การพฒนาองคความรวชาสขศกษาและพลศกษา ระดบประถมศกษา และมธยมศกษา

2 | ห น า

สำรบญ

ค าน า 1 หลกสตร “สาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา: การพฒนาองคความรวชาสขศกษาและพลศกษา ระดบประถมศกษา และมธยมศกษา”

3

รายละเอยดหลกสตร 4 ค าอธบายรายวชา 4 วตถประสงค 4 สาระการอบรม 4 กจกรรมการอบรม 4 สอประกอบการอบรม 5 การวดผลและประเมนผลการอบรม 5 บรรณานกรม 5 เคาโครงเนอหา 6 ตอนท 1 พนฐานการพฒนาองคความรดานการวจยปฏบตการในชนเรยน 8 ตอนท 2 การวจยเพอแกปญหาและพฒนาผเรยนวชาสขศกษาและพลศกษา 18 ตอนท 3 การผลตและพฒนาสอนวตกรรมวชาสขศกษาและพลศกษา 25 ใบงานท 1 30 ใบงานท 2 31 ใบงานท 3 32

Page 3: T E P E - 0 0 2 1 2 ระดับประถมศึกษา และมัธยมศึกษา ค ำน ำ · t e p e - 0 0 2 1 2 สาระการเรียนรูสุขศึกษาและพลศึกษา

T E P E - 0 0 2 1 2 สาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา: การพฒนาองคความรวชาสขศกษาและพลศกษา ระดบประถมศกษา และมธยมศกษา

3 | ห น า

หลกสตร สำระกำรเรยนรสขศกษำและพลศกษำ: กำรพฒนำองคควำมรวชำสขศกษำและพลศกษำ ระดบประถมศกษำ และมธยมศกษำ

รหส TEPE-00212 ชอหลกสตรรำยวชำ สาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา: การพฒนาองคความรวชาสขศกษาและพลศกษา ระดบประถมศกษา และมธยมศกษา ปรบปรงเนอหำโดย คณาจารย ภาควชาเทคโนโลยและสอสารการศกษา คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ผทรงคณวฒตรวจสอบเนอหำ 1. นางสกญญา งามบรรจง 2. นางสาวจรนทร โฮสกล 3. รศ.ดร.เอมอชฌา วฒนบรานนท 4. รศ.ดร.เทพวาณ หอมสนท 5. ผศ.ดร.สธนะ ตงศภทย

Page 4: T E P E - 0 0 2 1 2 ระดับประถมศึกษา และมัธยมศึกษา ค ำน ำ · t e p e - 0 0 2 1 2 สาระการเรียนรูสุขศึกษาและพลศึกษา

T E P E - 0 0 2 1 2 สาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา: การพฒนาองคความรวชาสขศกษาและพลศกษา ระดบประถมศกษา และมธยมศกษา

4 | ห น า

รำยละเอยดหลกสตร ค ำอธบำยรำยวชำ

อธบายถงพนฐานการพฒนาองคความรดานการวจยปฏบตการในชนเรยน การจดการความร มความรความเขาใจเบองตนเกยวกบการวจย ทราบถงประเภทของเครองมอในการวจย รวมถงการพฒนานวตกรรมการจดการเรยนร วตถประสงค

เพอใหผเขารบการอบรม 1. มความรความเขาใจเกยวกบการวจยเบองตน 2. มความรความเขาใจเกยวกบการวจยปฏบตการในชนเรยน 3. มความรความเขาใจเกยวกบการจดการความร 4. สามารถวเคราะหปญหาการเรยนรวชาสขศกษาและพลศกษา 5. สามารถเลอกเครองมอในการแกปญหาและพฒนาพฤตกรรมผเรยนวชาสขศกษาและพล

ศกษา 6. สามารถใชเครองมอและเทคนคในการรวบรวมขอมลวชาสขศกษาและพลศกษา 7. ไดศกษางานวจยทเกยวกบการแกปญหาและพฒนาพฤตกรรมผเรยนวชาสขศกษาและ

พลศกษา 8. เขาใจประเภทนวตกรรมเพอแกปญหาหรอพฒนาการเรยนรสขศกษาและพลศกษา 9. สามารถออกแบบนวตกรรมเพอแกปญหาหรอพฒนาการเรยนรสขศกษาและพลศกษา 10. เขาใจการจดการเรยนรสขศกษาและพลศกษา

สำระกำรอบรม

ตอนท 1 พนฐานการพฒนาองคความรดานการวจยปฏบตการในชนเรยน ตอนท 2 การวจยเพอแกปญหาและพฒนาผเรยนวชาสขศกษาและพลศกษา ตอนท 3 การผลตและพฒนาสอนวตกรรมวชาสขศกษาและพลศกษา

กจกรรมกำรอบรม

1. ท าแบบทดสอบกอนการอบรม 2. ศกษาเนอหาสาระการอบรมจากสออเลกทรอนกส 3. ศกษาเนอหาเพมเตมจากใบความร 4. สบคนขอมลเพมเตมจากแหลงเรยนร 5. ท าใบงาน/กจกรรมทก าหนด 6. แสดงความคดเหนตามประเดนทสนใจ 7. แลกเปลยนเรยนรระหวางผเขารบการอบรมกบวทยากรประจ าหลกสตร 8. ท าแบบทดสอบหลงการอบรม

Page 5: T E P E - 0 0 2 1 2 ระดับประถมศึกษา และมัธยมศึกษา ค ำน ำ · t e p e - 0 0 2 1 2 สาระการเรียนรูสุขศึกษาและพลศึกษา

T E P E - 0 0 2 1 2 สาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา: การพฒนาองคความรวชาสขศกษาและพลศกษา ระดบประถมศกษา และมธยมศกษา

5 | ห น า

สอประกอบกำรอบรม 1. บทเรยนอเลกทรอนกส 2. ใบความร 3. วดทศน 4. แหลงเรยนรทเกยวของ 5. กระดานสนทนา (Web board) 6. ใบงาน 7. แบบทดสอบ

กำรวดผลและประเมนผลกำรอบรม

วธการวดผล 1. การทดสอบกอนและหลงอบรม โดยผเขารบการอบรมจะตองไดคะแนนการทดสอบ

หลงเรยนไมนอยกวา รอยละ 70 2. การเขารวมกจกรรม ไดแก สงงานตามใบงานทก าหนด เขารวมกจกรรมบนกระดาน

สนทนา บรรณำนกรม คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร และส านกวจยและพฒนาการอาชวศกษา ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา 2547 วจยแผนเดยว : เสนทางสคณภาพ

การอาชวศกษา ฉบบปรบปรง. กรงเทพฯ : ส านกวจยและพฒนาการอาชวศกษา ส านกงาน คณะกรรมการการอาชวศกษา.

ปญญา ธระวทยเลศ. 2548. การวเคราะหแบบสอบถามรายขอ. วารสารสมาคมนกวจย. 10(2):42 –44. พตร ทองชน. 2544. การวางแผนการวจยและการรวบรวมขอมล. ในมหาวทยาลยสโขทยธรรมา ธราช บณฑตศกษา สาขาวชาศกษาศาสตร. ประมวลสาระชดวชาการวจยและการพฒนา การศกษานอกระบบ. นนทบร : มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. สมคด พรมจย. 2538. ชดวชาทางการศกษานอกโรงเรยน เลมท 10 การเกบรวบรวมขอมลเพอการ วจย. กรงเทพฯ : กรมการศกษานอกโรงเรยน. Babbie, E. 1998. The Practice of Social Research Belmont : Wadsworth Publishing

Company. Blaxter, L.,C. Hughes, and M. Tight. 1996. How To Research. Buckingham : Open

University press. Hakim, C. 1982. Secondary Analysis in Social Research : A Guide to Data Scores and

Methods with Examples. London ; George Allen X Unwin.

Page 6: T E P E - 0 0 2 1 2 ระดับประถมศึกษา และมัธยมศึกษา ค ำน ำ · t e p e - 0 0 2 1 2 สาระการเรียนรูสุขศึกษาและพลศึกษา

T E P E - 0 0 2 1 2 สาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา: การพฒนาองคความรวชาสขศกษาและพลศกษา ระดบประถมศกษา และมธยมศกษา

6 | ห น า

หลกสตร TEPE-00212 สาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา: การพฒนาองคความรวชาสขศกษาและพลศกษา ระดบประถมศกษา และมธยมศกษา เคาโครงเนอหา

ตอนท 1 พนฐำนกำรพฒนำองคควำมรดำนกำรวจยปฏบตกำรในชนเรยน เรองท 1.1 ความรเบองตนเกยวกบการวจย เรองท 1.2 การจดการความร แนวคด

1. ความรเบองตนเกยวกบการวจย เปนการอธบายถงองคประกอบตาง ๆ ของการวจย ไมวาจะเปนความหมาย ลกษณะของการวจย ประโยชนของการวจย ประเภทของการวจย ขนตอนการวจย รวมถงตวอยางแผนการด าเนนการวจย วามขนตอน กระบวนการวจยมขนตอนและรายละเอยดอยางไร

2. การจดการความร เปนการรวบรวมองคความรทมอยในสวนราชการซงกระจดกระจายอยในตวบคคลหรอเอกสาร มาพฒนาใหเปนระบบ เพอใหทกคนในองคกรสามารถเขาถงความร และพฒนาตนเองใหเปนผร รวมทงปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพ อนจะสงผลใหองคกรมความสามารถในเชงแขงขนสงสด ซงองคประกอบทส าคญของการจดการความร คอ คน เทคโนโลย และกระบวนการความร

วตถประสงค 1. เพอใหผเขารบการฝกอบรมมความรความเขาใจเกยวกบการวจยเบองตน 2. เพอใหผเขารบการฝกอบรมมความรความเขาใจเกยวกบการวจยปฏบตการในชน

เรยน 3. เพอใหผเขารบการฝกอบรมมความรความเขาใจเกยวกบการจดการความร

ตอนท 2 กำรวจยเพอแกปญหำและพฒนำผเรยนวชำสขศกษำและพลศกษำ เรองท 2.1 ประเภทของเครองมอในการวจย

แนวคด ประเภทของเครองมอในการวจย เปนการจ าแนก อธบายถงความสมพนธระหวางเครองมอทใชในการวจย วธการเกบรวมรวมขอมล และวธการน าไปใช เพอใหสามารถน าเครองมอไปใชไดอยางถกวธ และผลจากการวจยทไดถกตอง ครบถวน และมความนาเชอถอ

วตถประสงค 1. เพอใหผเขารบการฝกอบรมสามารถวเคราะหปญหาการเรยนรวชาสขศกษาและ

พลศกษา 2. เพอใหผเขารบการฝกอบรมสามารถเลอกเครองมอในการแกปญหาและพฒนา

พฤตกรรมผเรยนวชาสขศกษาและพลศกษา

Page 7: T E P E - 0 0 2 1 2 ระดับประถมศึกษา และมัธยมศึกษา ค ำน ำ · t e p e - 0 0 2 1 2 สาระการเรียนรูสุขศึกษาและพลศึกษา

T E P E - 0 0 2 1 2 สาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา: การพฒนาองคความรวชาสขศกษาและพลศกษา ระดบประถมศกษา และมธยมศกษา

7 | ห น า

3. เพอใหผเขารบการฝกอบรมใชเครองมอและเทคนคในการรวบรวมขอมลวชาสขศกษาและพลศกษา

4. เพอใหผเขารบการฝกอบรมไดศกษางานวจยทเกยวกบการแกปญหาและพฒนาพฤตกรรมผเรยนวชาสขศกษาและพลศกษา

ตอนท 3 กำรผลตและพฒนำสอนวตกรรมวชำสขศกษำและพลศกษำ

เรองท 3.1 การพฒนานวตกรรมการจดการเรยนร แนวคด

การพฒนานวตกรรมการจดการเรยนร คอ กจกรรม กระบวนการ เครองมอ สอตาง ๆ ทมรปแบบใหมหรอสงทมอยเดมโดยมการพฒนาใหมคณภาพดขนเพอพฒนาใหผเรยนเกดการเรยนร มทกษะและเจตคตตามจดประสงคทก าหนด

วตถประสงค 1. เพอใหผเขารบการฝกอบรมเขาใจประเภทนวตกรรมเพอแกปญหาหรอพฒนาการ

เรยนรสขศกษาและพลศกษา 2. เพอใหผ เขารบการฝกอบรมสามารถออกแบบนวตกรรมเพอแกปญหาหรอ

พฒนาการเรยนรสขศกษาและพลศกษา 3. เพอใหผเขารบการฝกอบรมเขาใจการจดการเรยนรสขศกษาและพลศกษา

Page 8: T E P E - 0 0 2 1 2 ระดับประถมศึกษา และมัธยมศึกษา ค ำน ำ · t e p e - 0 0 2 1 2 สาระการเรียนรูสุขศึกษาและพลศึกษา

T E P E - 0 0 2 1 2 สาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา: การพฒนาองคความรวชาสขศกษาและพลศกษา ระดบประถมศกษา และมธยมศกษา

8 | ห น า

ตอนท 1 พนฐานการพฒนาองคความรดานการวจยปฏบตการในชนเรยน เรองท 1.1ความรเบองตนเกยวกบการวจย

เรองท 1.1 ความรเบองตนเกยวกบการวจย เรองท 1.2 การจดการความร แนวคด

1. ความรเบองตนเกยวกบการวจย เปนการอธบายถงองคประกอบตาง ๆ ของการวจย ไมวาจะเปนความหมาย ลกษณะของการวจย ประโยชนของการวจย ประเภทของการวจย ขนตอนการวจย รวมถงตวอยางแผนการด าเนนการวจย วามขนตอน กระบวนการวจยมขนตอนและรายละเอยดอยางไร

2. การจดการความร เปนการรวบรวมองคความรทมอยในสวนราชการซงกระจดกระจายอยในตวบคคลหรอเอกสาร มาพฒนาใหเปนระบบ เพอใหทกคนในองคกรสามารถเขาถงความร และพฒนาตนเองใหเปนผร รวมทงปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพ อนจะสงผลใหองคกรมความสามารถในเชงแขงขนสงสด ซงองคประกอบทส าคญของการจดการความร คอ คน เทคโนโลย และกระบวนการความร

วตถประสงค 1. เพอใหผเขารบการฝกอบรมมความรความเขาใจเกยวกบการวจยเบองตน 2. เพอใหผเขารบการฝกอบรมมความรความเขาใจเกยวกบการวจยปฏบตการในชน

เรยน 3. เพอใหผเขารบการฝกอบรมมความรความเขาใจเกยวกบการจดการความร ควำมหมำยของกำรวจย บญชม ศรสะอาด รวบรวมความหมายของค าวา “การวจย” ไวหลายแนวคด ดงจะยกมากลาว 4 แนวคด ดงน พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ .ศ .2525 ไดใหความหมายของการวจยวา “การคนควาเพอหาขอมลอยางถถวนตามหลกวชา” (พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน .2525 : 742) tseB ใหนยมไววา การวจย คอ หลกวเคราะหและบนทกการสงเกตภายใตการควบคมอยางเป นระบบและเป นปรน ยซ งอาจน าไปส การสร างท ฤษฎหลกการหรอการวางน ยท ว ไป (Generalization) (Best, 1978: 8) การวจยกบวธการทางวทยาศาสตรมความหมายบางสวนรวมกน การวจยเปนกระบวนการทด าเนนตามวธการวเคราะหของวธการทางวทยาศาสตร อยางมระบบและมแบบแผนมากกว า วธการทางวทยาศาสตรในการแกปญหาอาจสรางความกระจางชดในปญหา การต งสมมตฐาน การสงเกต วเคราะหและสรปทไมเปนระเบยบแบบแผนเราอาจสรปสาเหตทรถยนตสตารทไมตด หรอสาเหตทไฟไหมบานราง โดยใชวธการทางวทยาศาสตร แตกระบวนการทใชจะไมเหมอนโครงสรางของการวจย การวจยจะมกจกรรมทมระบบมากกวาในการคนและพฒนาความร (Best. 1978 : 8)

Page 9: T E P E - 0 0 2 1 2 ระดับประถมศึกษา และมัธยมศึกษา ค ำน ำ · t e p e - 0 0 2 1 2 สาระการเรียนรูสุขศึกษาและพลศึกษา

T E P E - 0 0 2 1 2 สาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา: การพฒนาองคความรวชาสขศกษาและพลศกษา ระดบประถมศกษา และมธยมศกษา

9 | ห น า

จรยา เสถบตร สรปความหมายของการวจยไววา “การวจยคอการคนควาหาความรอยางมระบบและแบบแผน เพอใหเกดความกาวหนาทางวชาการหรอเกดประโยชนแกมนษยโดยอาศยวธการทเปนทยอมรบในแตละสาขาวชา” ผเขยนศกษานยมของการวจยจากแนวคดของหลายทาน และจากลกษณะธรรมชาตของการวจยแลวใหนยามดงน การวจย คอ กระบวนการคนควาหาความรทเชอถอได โดยมลกษณะ ดงน

1. เปนกระบวนการทมระบบ แบบแผน 2. มจดมงหมายทแนนอนและชดเจน 3. ด าเนนการศกษาขนควาอยางรอบคอบ ไมล าเอยง 4. มหลกเหตผล 5. บนทกและรายงานออกมาอยางระมดระวง

ลกษณะของกำรวจย การวจยทด ควรมลกษณะทส าคญดงน การวจยเปนการคนควาทตองอาศยความร ความช านาญ และความมระบบการวจยเปนงานทมเหตผลและมเปาหมายการวจยจะตองมเครองมอ หรอเทคนคในการเกบรวบรวมขอมลทมความเทยงตรงและเชอถอไดการวจยจะตองมการรวบรวมขอมลใหมและไดความรใหม กรณใชขอมลเดมจดประสงคจะตองแตกตางไปจากจดประสงคเดม ความรทไดอาจเปนความรเดมไดในกรณทมงวจยเพอตรวจสอบซ าการวจยมกเปนการศกษาคนควาทม งหาขอเทจจรง เพอใชอธบายปรากฏการณ หรอพฒนากฎเกณฑทฤษฎ หรอตรวจสอบทฤษฎ หรอเพอพยากรณปรากฏการตาง ๆ หรอเพอวางนยทวไป (Generalization) หรอเพอแกปญหาตาง ๆการวจยตองอาศยความเพยรพยายาม ความซอสตย กลาหาญ บางครงจะตองเผาตดตามผลบนทกผลอยางละเอยด ใชเวลานาน บางครงผลการวจยขดแยงกบความเชอของบคคลอน อนอาจท าใหไดรบการโจมต ผวจยจ าตองใชความกลาหาญเสนอผลการวจยตามความจรงทคนพบการวจยจะตองมการบนทก และเขยนรายงานการวจยอยางระมดระวง ลกษณะทไมใชกำรวจย ลกษณะบางประการทไมใชการวจย ไดแก การทนสตนกศกษา ไปศกษาบางเรองจากเอกสาร ต ารา วารสาร แลวน าเอาขอความตาง ๆ มาตดตอกนการคนพบ (Discovery) โดยทวไป เชน นงคดแลวไดค าตอบไมใชการวจย เพราะการคนพบไมมระบบและวธทถกตอง อาจเกดขนโดยไมไดตงใจการรวบรวมขอมล น ามาจดเขาตารางซงอาจเปนประโยชนในการตดสนใจ แตไมใชการวจยการทดลองปฏบตการ ตามคมอทแนะน าไว ไมใชการวจย ประโยชนของกำรวจย

1. ชวยใหไดความรใหม ทงทางทฤษฎและปฏบต 2. ชวยพสจน หรอตรวจสอบความถกตองของกฎเกณฑ หลกการ และทฤษฎตาง ๆ 3. ชวยใหเขาใจสถานการณ ปรากฏการณ และพฤตกรรมตาง ๆ 4. ชวยพยากรณผลภายหนาของสถานการณ ปรากฏการณ และพฤตกรรมตาง ๆ ไดอยาง

ถกตอง

Page 10: T E P E - 0 0 2 1 2 ระดับประถมศึกษา และมัธยมศึกษา ค ำน ำ · t e p e - 0 0 2 1 2 สาระการเรียนรูสุขศึกษาและพลศึกษา

T E P E - 0 0 2 1 2 สาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา: การพฒนาองคความรวชาสขศกษาและพลศกษา ระดบประถมศกษา และมธยมศกษา

10 | ห น า

5. ชวยแกไขปญหาไดถกตองและมประสทธภาพ 6. ชวยการวนจฉย ตดสนใจไดอยางเหมาะสม 7. ชวยปรบปรงการท างานใหมประสทธภาพมากขน 8. ชวยปรบปรงพฒนาสภาพความเปนอย และวถด ารงชวตใหดยงขน

ประเภทของกำรวจย การแบงประเภทของการวจย สามารถแบงไดหลายวธตางๆ กน ขนกบเกณฑทใชซงมหลายเกณฑ ดงแสดงในตารางท 1.1 ตำรำงท 1.1 แสดงประเภทของกำรวจยแบงตำมเกณมตำง ย

แบงตำมระเบยบวธ

วจย

แบงตำมสำขำวชำ

แบงตำมประโยชน

ทได

แบงตำมวธกำรศกษำ

แบงตำมชนดของขอมล

แบงตำมเวลำ

แบงตำมกำร

ควบคมตวแปร

- การวจยเชงประวตศาสตร

-การวจยเชงพรรณนา

-การวจยเชงทดลอง

-การวจยทางสงคมศาสตร

-การวจยทางมนษยศาสตร

-การวจยทาง

วทยาศาสตร ฯลฯ

-การวจยบรสทธบ

-การวจยประยกต

-การวจยเชงปฏบต

-การวจยเชงปรมาณ

-การวจยเชงคณลกษณะ

-การวจยเชงประจกษ

-การวจยเชงไมประจกษ

-การวจยเชงประวตศาสตร

-การวจยเชงปจจบน

-การวจยเชงอนาคต

-การวจยเชงทดลอง

-การวจยเชงกงทดลอง

-การวจยเชงธรรมชาต

ขนตอนในกำรวจย ในการวจยแตละประเภทอาจมขนตอนแตกตางกนไป ในทนจะกลาวถงขนตอนโดยทวไป ซงไมไดหมายถงวาการวจยทกประเภทตองมขนตอนตามทจะกลาวตอไปนทกประการ 1. เลอกหวขอปญหา ในขนแรกผวจยจะตองตกลงใจใหแนชดเสยกอนวาจะมวจยเรองอะไร ซงจะตองพจารณาใหรอบคอบ ดวยความมนใจ และเขยนชอเรองทจะวจยออกมา

2. ศกษาเอกสารทเกยวของกบเรองทจะวจย หลงจากทก าหนดเรองทจะวจยแลว จะตองศกษาเอกสารทเกยวของกบการวจย โดยศกษาสาระความร แนวความคด ทฤษฎ และผลงานวจยทเกยวกบเรองนน ในต ารา หนงสอ วารสาร รายงานการวจยและเอกสารอน ๆ ส าหรบผลงานวจยทเกยวของ จะชวยใหทราบวามใครวจยในแงมมใดไปแลวบาง มผลการคนพบอะไร มว ธด าเนนการ ใชเครองมอและเทคนคการวเคราะหเชนไร ฯลฯ ซงจะชวยใหท าการวจยไดอยางเหมาะสมรดกม ไมซ าซอนกบทคนอนไดท าไปแลว และชวยใหตงสมมตฐานไดอยางสมเหตสมผล (กรณทมสมมตฐาน( 3. เขยนเคาโครงการวจย ซงจะประกอบดวยสวนทเปนภมหลงหรอทมาของปญหา ความมงหมายของการวจย ขอบเขตของการวจย ตวแปรตาง ๆ ทวจย (กรณศกษาเกยวกบตวแปร( ค านยามศพทเฉพาะ (กรณทจ าเปน( สมมตฐานในการวจย (ถาม( วธด าเนนการวจย เครองมอทใชในการวจย

Page 11: T E P E - 0 0 2 1 2 ระดับประถมศึกษา และมัธยมศึกษา ค ำน ำ · t e p e - 0 0 2 1 2 สาระการเรียนรูสุขศึกษาและพลศึกษา

T E P E - 0 0 2 1 2 สาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา: การพฒนาองคความรวชาสขศกษาและพลศกษา ระดบประถมศกษา และมธยมศกษา

11 | ห น า

ประชากรและกลมตวอยาง (ถาม( รปแบบการวจย วธการวเคราะหขอมล (ถาม( ส าหรบสวนทกลาวถงเอกสารทเกยวของกบการวจยนอาจแยกกลาวตางหากหรอยในสวนทเปนภมหลงกได 4. สรางเครองมอในการรวบรวมขอมล ด าเนนการสรางตามหลกและขนตอนของการสรางเครองมอประเภทนน ๆ ซงโดยทวไปจะตองศกษาวธสรางเครองมอ ลกษณะธรรมชาต และโครงสรางของสงทจะวด การเขยนขอความหรอขอค าถามตาง ๆ การใหผเชยวชาญพจารณาแกไข การทดลองและตรวจสอบคณภาพของเครองมอ การปรบปรงเปนเครองมอฉบบจรง เปนตน อยางไรกตาม ผวจยไมจ าเปนจะตองสรางเครองมอรวบรวมขอมลเองเสมอไป กรณททราบวามเครองมอทสรางขนอยางเปนมาตรฐาน เหมาะสมกบการทจะน าไปใชในการเกบรวบรวมขอมลในการวจยครงนกอาจยมเครองมอดงกลาวมาใชได ถาสงสยในเรองความเชอมนของเครองมอ เนองจากสรางไวนานแลวกอาจน ามาทดลองใชและวเคราะหหาคาความเชอมนใหมอกครงหนง เมอพบวามความเชอมนเขาเกณฑกน ามาใชเกบรวบรวมขอมลได การวจยบางเรองอาจไมใชเครองมอรวบรวมขอมลทเปนแบบแผน กจะตดขนตอนนออก 5. เลอกกลมตวอยาง ในกรณทไมไดศกษาจากประชากร แตจะศกษาจากกลมตวอยาง กท าการเลอกกลมตวอยางตามวธการทไดก าหนดไวในขนท 3 ในการวจยบางเรองทไมเกยวของกบการเลอกกลมตวอยาง กจะตดขนตอนนออก 6. เกบรวบรวมขอมล โดยใชเครองมอหรอเทคนคตาง ๆ ทไดก าหนดไวในขนท 4 ซงอาจเปนแบบสอบถามการสงเกตการณ หรอการสมภาษณ ฯลฯ กรณวจยเชงทดลอง จะด าเนนการทดลองสงเกตและวดผลดวย 7. จดกระท ากบขอมล โดยอาจน ามาจดเขาตาราง วเคราะหดวยสถต ทดสอบสมมตฐาน หรอน ามาวเคราะหตามทฤษฎตาง ๆ ตามวธการของการวจยเรองนน 8. ตความผลการวเคราะห จากผลการวเคราะหในขนท 7 ผวจยพจารณาตความผลการวเคราะห 9. เขยนรายงานการวจย และจดพมพ ขนนเปนขนสดทายของการวจย ผวจยจะตองเขยนรายงานตามรปแบบของการเขยนรายงานการวจยประเภทนน ๆ เพอเผยแพรใหคนอนไดศกษา เพอใหสามารถด าเนนการวจยไดอยางมประสทธภาพ ผวจยไมเพยงแตจะปฏบตตามขนตอนของการวจยเทานน แตควรมการวางแผนในการวจยใหรอบคอบถถวน โดยวางแผนเกยวกบวน เลาในการด าเนนกจกรรมตาง ๆ ดงตวอยาง

Page 12: T E P E - 0 0 2 1 2 ระดับประถมศึกษา และมัธยมศึกษา ค ำน ำ · t e p e - 0 0 2 1 2 สาระการเรียนรูสุขศึกษาและพลศึกษา

T E P E - 0 0 2 1 2 สาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา: การพฒนาองคความรวชาสขศกษาและพลศกษา ระดบประถมศกษา และมธยมศกษา

12 | ห น า

ตำรำงแสดงแผนกำรวจยเรองรปแบบกำรสอนวธกำรทำงสถตส ำหรบกำรวจยทมประสทธภำพ กจกรรม เม .ย. พ .ค. ม .ย ก .ค. ส .ค. ก .ย. ต .ค. 1 . ศกษาเอกสารทเกยวของ 2 . เขยนเคาโครงการวจย 3 . พฒนารปแบบการสอน 4 . สรางสอการสอน 5 . สรางเครองมอรวบรวมขอมล 6 . ทดลองใชรปแบบ 7 . วเคราะหขอมล 8 . เขยนรายงาน 9 . พมพรายงาน

สรป ความรเบองตนเกยวกบการวจย เปนการอธบายถงองคประกอบตาง ๆ ของการวจย ไมวาจะเปนความหมาย ลกษณะของการวจย ประโยชนของการวจย ประเภทของการวจย ขนตอนการวจย รวมถงตวอยางแผนการด าเนนการวจย วามขนตอน กระบวนการวจยมขนตอนและรายงะเอยดอยางไร

Page 13: T E P E - 0 0 2 1 2 ระดับประถมศึกษา และมัธยมศึกษา ค ำน ำ · t e p e - 0 0 2 1 2 สาระการเรียนรูสุขศึกษาและพลศึกษา

T E P E - 0 0 2 1 2 สาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา: การพฒนาองคความรวชาสขศกษาและพลศกษา ระดบประถมศกษา และมธยมศกษา

13 | ห น า

ตอนท 1 พนฐานการพฒนาองคความรดานการวจยปฏบตการในชนเรยน

เรองท 1.2 การจดการความร กำรจดกำรควำมรคออะไร กำรจดกำรควำมร (Knowledge Management: KM) การจดการความร คอ การรวบรวมองคความรทมอยในสวนราชการซงกระจดกระจายอยในตวบคคลหรอเอกสาร มาพฒนาใหเปนระบบ เพอใหทกคนในองคกรสามารถเขาถงความร และพฒนาตนเองใหเปนผร รวมทงปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพ อนจะสงผลใหองคกรมความสามารถในเชงแขงขนสงสด โดยทความรม 2 ประเภท คอ 1. ความรทฝงอยในคน (Tacit Knowledge) เปนความรทไดจากประสบการณ พรสวรรคหรอสญชาตญาณของแตละบคคลในการท าความเขาใจในส งตาง ๆ เปนความรทไมสามารถถายทอดออกมาเปนค าพดหรอลายลกษณอกษรไดโดยงาย เชน ทกษะในการท างาน งานฝมอ หรอการคดเชงวเคราะห บางครง จงเรยกวาเปนความรแบบนามธรรม 2. ความรทชดแจง (Explicit Knowledge) เปนความรทสามารถรวบรวม ถายทอดได โดยผานวธตาง ๆ เชน การบนทกเปนลายลกษณอกษร ทฤษฎ คมอตาง ๆ และบางครงเรยกวาเปนความรแบบรปธรรม นพ.วจารณ พานช ไดใหความหมายของค าวา “การจดการความร” ไว คอ ส าหรบนกปฏบต การจดการความรคอ เครองมอ เพอการบรรลเปาหมายอยางนอย 4 ประการไปพรอมๆ กน ไดแก 1. บรรลเปาหมายของงาน 2. บรรลเปาหมายการพฒนาคน 3. บรรลเปาหมายการพฒนาองคกรไปเปนองคกรเรยนร และ 4. บรรลความเปนชมชน เปนหมคณะ ความเอออาทรระหวางกนในทท างาน การจดการความรเปนการด าเนนการอยางนอย 6 ประการตอความร ไดแก (1) การก าหนดความรหลกทจ าเปนหรอส าคญตองานหรอกจกรรมของกลมหรอองคกร (2) การเสาะหาความรทตองการ (3) การปรบปรง ดดแปลง หรอสรางความรบางสวน ใหเหมาะตอการใชงานของตน (4) การประยกตใชความรในกจการงานของตน (5) การน าประสบการณจากการท างาน และการประยกตใชความรมาแลกเปลยนเรยนร และสกด “ขมความร” ออกมาบนทกไว (6) การจดบนทก “ขมความร” และ “แกนความร” ส าหรบไวใชงาน และปรบปรงเปนชดความรทครบถวน ลมลกและเชอมโยงมากขน เหมาะตอการใชงานมากยงขน โดยทการด าเนนการ 6 ประการนบรณาการเปนเนอเดยวกน ความรทเกยวของเปนทงความรทชดแจง อยในรปของตวหนงสอหรอรหสอยางอนทเขาใจไดทวไป (Explicit Knowledge) และความรฝงลกอยในสมอง (Tacit Knowledge) ทอยในคน ทงทอยในใจ (ความเชอ คานยม( อยในสมอง (เหตผล( และอยในมอ และสวนอนๆ ของรางกาย (ทกษะในการปฏบต( การจดการความรเปนกจกรรมทคนจ านวนหนงท ารวมกนไมใชกจกรรมทท าโดยคนคนเดยว เนองจากเชอวา “จดการ

Page 14: T E P E - 0 0 2 1 2 ระดับประถมศึกษา และมัธยมศึกษา ค ำน ำ · t e p e - 0 0 2 1 2 สาระการเรียนรูสุขศึกษาและพลศึกษา

T E P E - 0 0 2 1 2 สาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา: การพฒนาองคความรวชาสขศกษาและพลศกษา ระดบประถมศกษา และมธยมศกษา

14 | ห น า

ความร” จงมคนเขาใจผด เรมด าเนนการโดยรเขาไปทความร คอ เรมทความร นคอความผดพลาดทพบบอยมาก การจดการความรทถกตองจะตองเรมทงานหรอเปาหมายของงาน เปาหมายของงานทส าคญ คอ การบรรลผลสมฤทธบ ในการด าเนนการตามท ก าหนดไว ท เรยกวา Operation Effectiveness และนยามผลสมฤทธบ ออกเปน 4 สวน คอ (1) การสนองตอบ (Responsiveness) ซงรวมทงการสนองตอบความตองการของลกคา สนองตอบความตองการของเจาของกจการหรอผถอหน สนองตอบความตองการของพนกงาน และสนองตอบความตองการของสงคมสวนรวม (2) การมนวตกรรม (Innovation) ทงทเปนนวตกรรมในการท างาน และนวตกรรมดานผลตภณฑหรอบรการ (3) ขดความสามารถ (Competency) ขององคกร และของบคลากรทพฒนาขน ซงสะทอนสภาพการเรยนรขององคกร และ (4) ประสทธภาพ (Efficiency) ซงหมายถงสดสวนระหวางผลลพธ กบตนทนทลงไป การท างานทประสทธภาพสง หมายถง การท างานทลงทนลงแรงนอย แตไดผลมากหรอคณภาพสง เปาหมายสดทายของการจดการความร คอ การทกลมคนทด าเนนการจดการความรรวมกน มชดความรของตนเอง ทรวมกนสรางเอง ส าหรบใชงานของตน คนเหลานจะสรางความรขนใชเองอยตลอดเวลา โดยทการสรางนนเปนการสรางเพยงบางสวน เปนการสรางผานการทดลองเอาความรจากภายนอกมาปรบปรงใหเหมาะตอสภาพของตน และทดลองใชงาน จดการความรไมใชกจกรรมทด าเนนการเฉพาะหรอเกยวกบเรองความร แตเปนกจกรรมทแทรก/แฝง หรอในภาษาวชาการเรยกวา บรณาการอยกบทกกจกรรมของการท างาน และทส าคญตวการจดการความรเองกตองการการจดการดวย องคประกอบส ำคญของกำรจดกำรควำมร (Knowledge Process) 1. “คน” ถอวาเปนองคประกอบทส าคญทสดเพราะเปนแหลงความร และเปนผน าความรไปใชใหเกดประโยชน 2. “เทคโนโลย” เปนเครองมอเพอใหคนสามารถคนหา จดเกบ แลกเปลยน รวมทงน าความรไปใชอยางงาย และรวดเรวขน 3. “กระบวนการความร” นน เปนการบรหารจดการ เพอน าความรจากแหลงความรไปใหผใช เพอท าใหเกดการปรบปรง และนวตกรรม องคประกอบทง 3 สวนน จะตองเชอมโยงและบรณาการอยางสมดล การจดการความรของกรมการปกครอง จากพระราชกฤษฎกาวาดวยหลกเกณฑและวธการบรหารกจการบานเมองทด พ.ศ.2546 ก าหนดใหสวนราชการมหนาทพฒนาความรในสวนราชการ เพอใหมลกษณะเปนองคกรแหงการเรยนรอยางสม าเสมอ โดยตองรบรขอมลขาวสารและสามารถประมวลผลความรในดานตาง ๆ เพอน ามาประยกตใชในการปฏบตราขการไดอยางถกตอง รวดเรวและเหมะสมตอสถานการณ รวมทงตองสงเสรมและพฒนาความร ความสามารถ สรางวสยทศน และปรบเปลยนทศนคตของขาราชการในสงกดใหเปนบคลากรทมประสทธภาพและมการเรยนรรวมกน ขอบเขต KM ทไดมการพจารณาแลวเหนวามความส าคญเรงดวนในขณะน คอ การจดการองคความรเพอแกไขปญหาความยากจนเชงบรณาการ และไดก าหนดเปาหมาย (Desired State) ของ KM ทจะด าเนนการในป 2549 คอมงเนนใหอ าเภอ/กงอ าเภอ เปนศนยกลางองคความร เพอแกไขปญหาความยากจนเชงบรณาการในพนททเปนประโยชนแกทกฝายทเกยวของ โดยมหนวยทวดผลไดเปนรปธรรม คอ อ าเภอ/กงอ าเภอ มขอมล

Page 15: T E P E - 0 0 2 1 2 ระดับประถมศึกษา และมัธยมศึกษา ค ำน ำ · t e p e - 0 0 2 1 2 สาระการเรียนรูสุขศึกษาและพลศึกษา

T E P E - 0 0 2 1 2 สาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา: การพฒนาองคความรวชาสขศกษาและพลศกษา ระดบประถมศกษา และมธยมศกษา

15 | ห น า

ผลส าเรจ การแกไขปญหาความยากจนเชงบรณาการในศนยปฏบตการฯ ไมนอยกวาศนยละ 1 เรอง และเพอใหเปาหมายบรรลผล ไดจดใหมกจกรรมกระบวนการจดการความร (KM Process) และกจกรรมกระบวนการเปลยนแปลง (Change Management Process) ควบคกนไป โดยมความคาดหวงวาแผนการจดการความรนจะเปนจดเรมตนส าคญสการปฏบตราชการในขอบเขต KM และเปาหมาย KM ในเรองอน ๆ และน าไปสความเปนองคกรแหงการเรยนรทยงยน ตอไป กระบวนกำรจดกำรควำมร กระบวนกำรจดกำรควำมร (Knowledge Management) เปนกระบวนการทจะชวยใหเกดพฒนาการของความร หรอการจดการความรทจะเกดขนภายในองคกร มทงหมด 7 ขนตอน คอ 1. การบงชความร เปนการพจารณาวาองคกรมวสยทศน พนธกจ ยทธศาสตร เปาหมายคออะไร และเพอใหบรรลเปาหมาย เราจ าเปนตองใชอะไร ขณะนเรามความรอะไรบาง อยในรปแบบใด อยทใคร 2. การสรางและแสวงหาความร เชนการสรางความรใหม แสวงหาความรจากภายนอก รกษาความรเกา ก าจดความรทใชไมไดแลว 3. การจดความรใหเปนระบบ เปนการวางโครงสรางความร เพอเตรยมพรอมส าหรบการเกบความรอยางเปนระบบในอนาคต 4. การประมวลและกลนกรองความร เชน ปรบปรงรปแบบเอกสารใหเปนมาตรฐาน ใชภาษาเดยวกน ปรบปรงเนอหาใหสมบรณ 5. การเขาถงความร เปนการท าใหผใชความรเขาถงความรทตองการไดงายและสะดวก เชน ระบบเทคโนโลยสารสนเทศ (IT) Web board บอรดประชาสมพนธ เปนตน 6. การแบงปนแลกเปลยนความร ท าไดหลายวธการ โดยกรณ เปน Explicit Knowledge อาจจดท าเปนเอกสาร ฐานความร เทคโนโลยสารสนเทศ หรอกรณ เปน Tacit Knowledge จดท าเปนระบบ ทมขามสายงาน กจกรรมกลมคณภาพและนวตกรรม ชมชนแหงการเรยนร ระบบพเลยง การสบเปลยนงาน การยมตว เวทแลกเปลยนความร เปนตน 7. การเรยนร ควรท าใหการเรยนรเปนสวนหนงของงาน เชนเกดระบบการเรยนรจากสรางองคความร การน าความรในไปใช เกดการเรยนรและประสบการณใหม และหมนเวยนตอไปอยางตอเนอง เครองมอในกำรจดกำรควำมร

กรมการปกครองไดจดท าแผนการจดการความร (KM Action Plan) ซงปรากฏอยในเอกสาร “ค ารบรองการปฏบตราชการประจ าปงบประมาณ พ.ศ.2549” ซงไดสงให ก.พ.ร.เมอวนท 30 ม.ค.2549 แลว เมอพจารณาเฉพาะเนอหาสาระในแผนดงกลาว จะประกอบดวยสวนส าคญ 2 สวน คอ 1. แผนการจดการความรในสวนของกระบวนการจดการความร (KM Process) 2. แผนการจดการความรในสวนของกระบวนการจดการเปลยนแปลง (Change Management Process)

ซงทง 2 สวน จะมความส าคญในการชวยขบเคลอนยทธศาสตรการแกปญหาความยากจนตามขอบเขต และเปาหมายทก าหนดไวใหบรรลผล ขณะเดยวกนในแตละ สวนกจะมโครงการและ

Page 16: T E P E - 0 0 2 1 2 ระดับประถมศึกษา และมัธยมศึกษา ค ำน ำ · t e p e - 0 0 2 1 2 สาระการเรียนรูสุขศึกษาและพลศึกษา

T E P E - 0 0 2 1 2 สาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา: การพฒนาองคความรวชาสขศกษาและพลศกษา ระดบประถมศกษา และมธยมศกษา

16 | ห น า

กจกรรมของแตละส านก กอง รองรบ เพอใหเกดผลเปนรปธรรม ซงขณะนมอยไมนอยกวา 15 โครงการ/กจกรรม การขบเคลอนการจดการความรของกรมการปกครองเพอสนบสนนประเดนยทธศาสตรการแกไขปญหาความยากจนเปนงานทมความส าคญอกงานหนง ทตองการ พลงการมสวนรวมของทก ๆ สวน ทงสวนกลาง และสวนภมภาค และจะเปนอกกาวหนงทส าคญในการทจะกอเกดการรวบรวมสะสมองคความร การใชประโยชนและตอยอดองคความรในการแกไขปญหาความยากจน การจดการความรประกอบดวย กระบวนการหลก ๆ ไดแก การคนหาความร การสรางและแสวงหาความรใหม การจดความรใหเปนระบบ การประมวลผลและกลนกรองความร การแบงปนแลกเปลยนความร สดทายคอ การเรยนร และเพอใหมการน าความรไปใชใหเกดประโยชนสงสดตอองคกร เครองมอหลากหลายประเภทถกสรางขนมาเพอน าไปใชในการถายทอดและแลกเปลยนความร ซงอาจแบงเปน 2 กลมใหญ ๆ คอ (1) เครองมอทชวยในการ “เขาถง” ความร ซงเหมาะส าหรบความรประเภท Explicit

(2) เครองมอทชวยในการ “ถายทอด “ ความร ซงเหมาะส าหรบความรประเภท Tacit ซงตองอาศยการถายทอด โดยปฏสมพนธระหวางบคคลเปนหลก

ในบรรดาเครองมอดงกลาวทมผนยมใชกนมากประเภทหนงคอ ชมชนแหงการเรยนร หรอชมชน นกปฏบต (Community of Practice : CoP) กำรจดกำรควำมรกบองคกรแหงกำรเรยนร กำรจดกำรควำมร หรอ Knowledge Management เปนเรองคอนขางใหม ซงเกดขนจากการคนพบวาองคกรตองสญเสยความรไปพรอมๆ กบการทบคลากรลาออกหรอเกษยณ อายราชการ อนสงผลกระทบตอการด าเนนการขององคกรเปนอยางยง ดงนนจากแนวคดทมงพฒนาบคลากรใหมความรมากแตเพยงอยางเดยวจงเปลยนไป และมค าถามตอไปวาจะท าอยางไรใหองคกรไดเรยนรดวย ด งน น การบรหารจดการความร จ งส ม พนธกบ เรอง องคกรแห งกำรเรยนร (Learning Organization) เปนอยางยง หากองคกรจะพฒนาตนเองให เปนองคกรแหงการเรยนรกจ าเปนจะตองบรหารจดการความรภายในองคกรใหเปนระบบเพอสงเสรมใหบคลากรเรยนรไดจรงและตอเนอง หากองคกรใดมการจดการความรโดยไมมการสรางบรรยากาศแหงการเรยนรใหเกดขนภายในองคกร กนบเปนการลงทนทสญเปลาไดเชนกน อยางไรกตาม การบรหารจดการความร มความซบซอนมากกวาการพฒนาบคลากรดวยการฝกอบรม เพราะเปนกระบวนการทตองด าเนนการตอภายหลงจากทบคลากรมความรความช านาญแลว องคกรจะท าอยางไรใหบคลากรเหลานนยนดถายทอด และแลกเปลยนความรกบผอน และในขนตอนสดทาย องคกรจะตองหาเทคนคการจดเกบความรเฉพาะไวกบองคกรอยางมระบบเพอทจะน าออกมาใชไดอยางมประสทธภาพ บรษทยกษใหญหลายแหงในสหรฐอเมรกายงคงแขงขนกนหาวธบรหารจดการความรทเหมาะสมกบตนเอง เพอใหอยในโลกของการแขงขนไดส าหรบประเทศไทยนนคงเปนเรองทาทายส าหรบผบรหารทจะหายทธวธในการดงความรออกมาจากตวบคคล และการกระตนใหบคลากรถายทอดความรใหเพอนรวมงาน ซงการถายทอดความรบางประเภทนน การฝกอบรมอาจจะไมใชวธทดทสด อปสรรคทมกพบอยเสมอของการบรหารจดการความรคอพฤตกรรม "การหวงความร" และวฒนธรรม "การไมยอมรบในตวบคคล" หากองคกรสามารถก าจดจดออนทงสองอยางนไดการบรหารจดการความรกมใชเรองยากจนเกนไป สบเนองจากการปฏรประบบราชการครงส าคญทผานมาเมอเดอนตลาคม 2545 ไดมการวางกรอบแนวทางการบรหารราชการแผนดนไวอยางชดเจน ซงรวมถงการประกาศใชพระราช

Page 17: T E P E - 0 0 2 1 2 ระดับประถมศึกษา และมัธยมศึกษา ค ำน ำ · t e p e - 0 0 2 1 2 สาระการเรียนรูสุขศึกษาและพลศึกษา

T E P E - 0 0 2 1 2 สาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา: การพฒนาองคความรวชาสขศกษาและพลศกษา ระดบประถมศกษา และมธยมศกษา

17 | ห น า

กฤษฎกาวาดวยหลกเกณฑและวธการบรหารกจการบานเมองทด พ.ศ.2546 เปนเรองของการก าหนดขอบเขต แบบแผน วธปฏบต โดยเฉพาะมาตรา 11 ไดก าหนดเปนหลกการวาสวนราชการตองมหนาทในการพฒนาความรเพอใหมลกษณะเปนองคการแหงการเรยนรอยางสม าเสมอ พรอมทงสรางความมสวนรวมในหมราชการใหเกดการแลกเปลยนความรซงกนและกน

หลงจำกศกษำเนอหำสำระตอนท 1 แลว โปรดปฏบตใบงำนท 1

สรป การจดการความร เปนการรวบรวมองคความรทมอยในสวนราชการซงกระจดกระจาย

อยในตวบคคลหรอเอกสาร มาพฒนาใหเปนระบบ เพอใหทกคนในองคกรสามารถเขาถงความร และพฒนาตนเองใหเปนผร รวมทงปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพ อนจะสงผลใหองคกรมความสามารถในเชงแขงขนสงสด ซงองคประกอบทส าคญของการจดการความร คอ คน เทคโนโลย และกระบวนการความร

Page 18: T E P E - 0 0 2 1 2 ระดับประถมศึกษา และมัธยมศึกษา ค ำน ำ · t e p e - 0 0 2 1 2 สาระการเรียนรูสุขศึกษาและพลศึกษา

T E P E - 0 0 2 1 2 สาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา: การพฒนาองคความรวชาสขศกษาและพลศกษา ระดบประถมศกษา และมธยมศกษา

18 | ห น า

ตอนท 2 การวจยเพอแกปญหาและพฒนาผเรยนวชาสขศกษาและพลศกษา

เรองท 2.1 ประเภทของเครองมอในการวจย เรองท 2.1 ประเภทของเครองมอในการวจย

แนวคด ประเภทของเครองมอในการวจย เปนการจ าแนก อธบายถงความสมพนธระหวางเครองมอทใชในการวจย วธการเกบรวมรวมขอมล และวธการน าไปใช เพอใหสามารถน าเครองมอไปใชไดอยางถกวธ และผลจากการวจยทไดถกตอง ครบถวน และมความนาเชอถอ

วตถประสงค 1. เพอใหผเขารบการฝกอบรมสามารถวเคราะหปญหาการเรยนรวชาสขศกษาและ

พลศกษา 2. เพอใหผเขารบการฝกอบรมสามารถเลอกเครองมอในการแกปญหาและพฒนา

พฤตกรรมผเรยนวชาสขศกษาและพลศกษา 3. เพอใหผเขารบการฝกอบรมใชเครองมอและเทคนคในการรวบรวมขอมลวชาสข

ศกษาและพลศกษา 4. เพอใหผเขารบการฝกอบรมไดศกษางานวจยทเกยวกบการแกปญหาและพฒนา

พฤตกรรมผเรยนวชาสขศกษาและพลศกษา

เครองมอในการวจย อาจจ าแนกไดเปนสองประเภท ไดแก เครองมอในกำรด ำเนนกำรวจย และเครองมอทใชในกำรเกบรวบรวมขอมล

เครองมอในกำรด ำเนนกำรวจย เปนสวนทจ าเปนส าหรบแบบการวจยและพฒนา และแบบการวจยเชงทดลอง สวนแบบการวจยเชงส ารวจนนไมจ าเปนตองมเครองมอในการด าเนนการวจยโดยทวไปแลวเครองมอในการด าเนนการวจย ถาเปนการวจยเชงทดลองจะครอบคลมอปกรณตาง ๆ ทใชในการทดลอง เชน ในการทดลองใชใบมนส าปะหลงก าจดปลาชอนในการเตรยมบอเลยงปลา

เครองมอในการด าเนนการวจยหรออปกรณในการทดลองอาจประกอบดวย บอ ใบมนส าปะหลง ถงหมกใบมนส าปะหลง ถาดใสปลาชอน กระชอนตกปลา นาฬกาจบเวลา เครองวดคณภาพน า เปนตน

ในกรณทแบบการวจยและพฒนา เครองมอในการด าเนนการวจย หมายถง ชนงานหรอสงประดษฐทพฒนาขนและยงครอบคลมถงรปแบบหรอแบบจ าลองทพฒนาขน

เครองมอทใชในกำรเกบรวบรวมขอมล เปนเครองมอทใชในการวดตวแปรตาง ๆ ในงานวจย เนองจากการวจยเปนกระบวนการศกษาตวแปร ดงนนงานวจยทกรปแบบจงจ าเปนตองมเครองมอทใชเกบรวบรวมขอมลการวจย ซงเครองมอเหลานไดแกแบบทดสอบ แบบวด แบบสอบถาม แบบสมภาษณ แบบสงเกต แบบบนทกขอมล ฯลฯ งานวจยชนหนงอาจใชเครองมอในการรวบรวมขอมลชนดเดยวหรอหลายชนดกได ทงนขนกบตวแปรทศกษาและวธการเกบรวบรวมขอมล

Page 19: T E P E - 0 0 2 1 2 ระดับประถมศึกษา และมัธยมศึกษา ค ำน ำ · t e p e - 0 0 2 1 2 สาระการเรียนรูสุขศึกษาและพลศึกษา

T E P E - 0 0 2 1 2 สาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา: การพฒนาองคความรวชาสขศกษาและพลศกษา ระดบประถมศกษา และมธยมศกษา

19 | ห น า

ขอมลกำรวจย ในการท ากจกรรมวชาโครงการทางสขศกษาและพลศกษาดวยวธการวจยนนยอมตอง

เกยวของกบการเกบรวบรวมขอมลและการวเคราะหขอมล ซงขอมลอาจไดมาจากการอาน การสงเกต การวด การถามค าถาม หรอจากหลาย ๆ วธรวมกน ขอมลทรวบรวมไดมลกษณะดงน

1. ขอมลอาจเปนตวเลขหรอขอความหรอเปนทงสองประเภทรวมกนกได 2. ขอมลอาจเปนขอมลปฐมภมหรอขอมลมอหนงในความหมายทวายงไมเคยมการเกบ

รวบรวมขอมลนมากอน ผวจยด าเนนการเกบรวบรวมเปนครงแรก หรออาจเปนขอมลทตยภมหรอขอมลมอสอง ซงหมายถงขอมลทมการเกบรวบรวมโดยผอนมากอนแลว แตผวจยไดน าขอมลนน มาใชใหม บางครงกเปนการน ามาใชใหมในบรบทหรอแนวคดทตางไปจากเดม

3. ขอมลอาจไดมาจากการตอบแบบสอบถามหรอผลการสมภาษณหรอบนทกการสงเกตหรอการทดลอง หรอจากเอกสารและสงพมพตาง ๆ หรอจากหลายวธรวมกนกได

เมอน ากระบวนการวจยมาใชเปนกจกรรมวชาโครงการ การรวบรวมขอมลเพอใหไดขอมลทถกตองหรอนาเชอถอ ยอมรบไดจงเปนเรองส าคญ ขอมลทรวบรวมนนกคอคาหรอลกษณะของตวแปรทท าการศกษาหรอวจย ฉะนนตวแปรแตละตวแปรจงมคาหรอลกษณะทไมคงทแปรเปลยนไดนนคออาจมหลายคาหรอหลายลกษณะ

ในการทจะรคาหรอลกษณะของตวแปรตองด าเนนการวด การวดคาตวแปรท าไดหลายวธ เชน ในการทดลองตาง ๆ อาจใชเทอรโมมเตอรวดตวแปรทเรยกวาอณหภม หรอความรอนแลวบนทกไว หรออาจใชนาฬกาเพอวดตวแปรชวงเวลา คาของหนวยวดอาจเปนนาทหรอวนาท ตามความเหมาะสมแลวบนทกไว กรณทจะวดตวแปรพฤตกรรมอาจตองใชวธการสงเกต หรอวดความคดเหนอาจสมภาษณหรอสอบถาม เปนตน วธการวดตวแปรมสวนส าคญตอความถกตองหรอนาเชอถอ ขณะเดยวกนเครองมอหรออปกรณทใชวดคาหรอลกษณะตวแปรกเปนสวนส าคญทมผลตอความถกตอง และการยอมรบคาหรอลกษณะของตวแปรทวดได เชนตลบเมตรทใชวดความยาวเปนเครองมอทเหมาะสมในการวดความยาว แตถาเปนตลบเมตรทไมไดรบการรบรองมาตรฐานความนาเชอถอ อาจนอยหรอต ากวาการวดทใชตลบเมตรทไดรบการรบรองมาตรฐานความยาว เปนตน กำรรวบรวมขอมลและเครองมอในกำรรวบรวมขอมล

วธการเกบรวบรวมขอมล และเครองมอในการเกบรวบรวมขอมลมความสมพนธกน กลาวคอ เครองมอท ใชเกบรวบรวมขอมลตองสอดคลองกบวธการเกบรวบรวมขอมล เชน ถาวธการเกบรวบรวมขอมลเปนการสมภาษณผมาใชบรการรานคาของโรงเรยน ซงเปนการเกบรวบรวมขอมลไดจากผใหขอมลทอาน-เขยนได และอาน-เขยนไมได เครองมอทเหมาะสมจงเปนแบบสมภาษณความพงพอใจการบรการของรานคาของโรงเรยน หากใชแบบทดสอบอาจไมเหมาะสมกบลกษณะตวแปรทประสงคจะวด ตวอยางวธการเกบรวบรวมขอมล และเครองมอทสมพนธกน

Page 20: T E P E - 0 0 2 1 2 ระดับประถมศึกษา และมัธยมศึกษา ค ำน ำ · t e p e - 0 0 2 1 2 สาระการเรียนรูสุขศึกษาและพลศึกษา

T E P E - 0 0 2 1 2 สาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา: การพฒนาองคความรวชาสขศกษาและพลศกษา ระดบประถมศกษา และมธยมศกษา

20 | ห น า

วธกำรเกบ รวบรวมขอมล เครองมอ กำรน ำเครองมอไปใช 1. การทดสอบ แบบทดสอบ วดความสาม ารถด านสต ป ญ ญ า อาจจะใช

แบบทดสอบหรอขอสอบทมอยแลวหรอสรางใหม โดยใหผ ใหขอมลเขยนค าตอบจะไดขอมลเชงปรมาณ เชน ขอสอบแบบอตนย ขอสอบแบบปรนย

2. การสอบถาม แบบสอบถาม เกบรวบรวมขอมลท เปนความคด เหน ความตองการ สภาพปญหา เปนตน โดยใหผตอบเขยนหรอเลอก ค าตอบ ซงค าตอบน ไมมถกหรอผด อาจจะถามนกเรยน ผปกครอง หรอเพอนคร ขอมลทไดเปนทงขอมลเชงปรมาณและขอมล เชงคณภาพ

3. การสมภาษณ แบบสมภาษณ ใชในการรวบรวมขอมลโดยการสนทนา สอบถามปากเปลา โดยมการบนทกขอมลในแบบสมภาษณ ซงควรก าหนดประเดนการสมภาษณไวลวงหนา ขอมลทไดเปน ทงขอมลเชงปรมาณและขอมลเชงคณภาพ

4. การสงเกต แบบสงเกต ใชในการรวบรวมขอมลโดย สงเกตพฤตกรรมของคนหรอสตว แลวบนทกในแบบสงเกต ซงควรรายการทจะสงเกตก าหนดเอาไว การสงเกตจะไดผลด ถาท าโดยผถกสงเกตไมรตว จะไดขอมลเชงคณภาพ แตสามารถแปลงเปนขอมลเชงปรมาณได ในกรณทเปนการสงเกตสภาพ ทางภมศาสตร หรอโครงสรางทางวตถ เชน ศกษาสภาพชมชน การจดรานคา หรอการจดส านกงาน ผสงเกตจะบนทกสงทสงเกตพบ หรอเหนลงในแบบสงเกต และมกมการบนทกแผนท หรอแผนผงดวย

แบบบนทกขอมล เปนการสงเกตอนเนองจากการชง ตวง วด และนบแบบบนทกขอมลน ใชรวมกบเครองมออน เชน เครองชงน าหนก นาฬกาจบเวลาเปนตน การชงอาจเปนการชงน าหนกไก หรอตวงอาหารส าหรบเลยงไก การวดขนาดของบคคล เพอสรางแบบเสอเปนตน ขอมลทบนทกเปนขอมลเชงปรมาณ

5. การวดความรสก หรอความเชอ

แบบวดเจตคต หรอ แบบวดทศนคต

ใชวดความเชอ หรอการเหนคณคาในเรองใดเรองหนง

6. การเขยนอนทน แบบบนทกอนทน ใชในการรวบรวมขอมลโดย บนทกเหตการณตางๆ ค ว าม ร ส ก ท เก ย ว ข อ งก บ บ ค ค ล บ ท เร ย น สงแวดลอมและอนๆ เปนขอมลเชงคณภาพ

7. การสนทนากลม (Focus Group)

แบบบนทกประเดน การสนทนา

ใชในการรวบรวมความคดเหนกลมเลก (ไมเกน 15 คน) เกยวกบเรองใดเรองหนง ซงผวจยควรก าหนด

Page 21: T E P E - 0 0 2 1 2 ระดับประถมศึกษา และมัธยมศึกษา ค ำน ำ · t e p e - 0 0 2 1 2 สาระการเรียนรูสุขศึกษาและพลศึกษา

T E P E - 0 0 2 1 2 สาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา: การพฒนาองคความรวชาสขศกษาและพลศกษา ระดบประถมศกษา และมธยมศกษา

21 | ห น า

วธกำรเกบ รวบรวมขอมล เครองมอ กำรน ำเครองมอไปใช ประเดนการสนทนาไวลวงหนา เชน การเชญผปกครองมาสนทนากลมเกยวกบปญหาการออกก าลงกายและการแกไข จะไดขอมลเชงคณภาพ

8. การท าสงคมมต แบบวดสงคมมต ใชในการรวบรวมขอมลเกยวกบสมาชกในกลม เพอชใหเหนถงความสมพนธของกลม โดยใหสมาชกกลมเปนผตอบในแบบสงคมมต เปนขอมลเชงคณภาพ

9. การประเมนทกษะ หรอการปฏบต

แบบประเมนทกษะ หรอการปฏบต

ใชในการรวบรวมขอมลพฤตกรรมหรอการปฏบตของบคคล โดยผวจยเปนผบนทกในการประเมนเปนขอมลเชงปรมาณและคณภาพ

10. การประเมน พฤตกรรม

แบบประเมน พฤตกรรม

ใชในการรวบรวมขอมลเกยวกบพฤตกรรมของบคคลโดยใหบคคลดงกลาวเขยนค าตอบในแบบประเมนเปนขอมลเชงปรมาณและเชงคณภาพ

11. การประเมน ผลงาน

แบบประเมนผลงาน ใชในการพจารณาผลงาน หรอชนงาน โดยผวจยหรอกรรมการพจารณาผลงานเปนผบนทกหรอใหคะแนนตามเกณฑทก าหนด เปนเชงปรมาณและเชงคณภาพ

12. การศกษาเอกสาร แบบบนทกลกษณะ ตางๆ

ใช ในการรวบรวมขอมลจากเอกสารตาง ๆ ทเกยวของเพอศกษาเรองใดเรองหนง ประวตจากแฟมผลงาน หรอรายงานผลการด าเนนงานเปนขอมลเชงปรมาณและเชงคณภาพ

13. การบนทกภาพและ เสยง

กลองถายรป กลอง บนทกภาพ วดทศน เทปบนทกเสยง

ใชในการบนทกภาพและเสยงในประเดนหรอหวขอทตองการแลวน ามาวเคราะห เพอหาค าตอบเปนขอมลเชงคณภาพ

คณภำพของเครองมอทใชในกำรรวบรวมขอมล

คณภาพของเครองมอขนอยกบลกษณะส าคญทตองพจารณา ไดแก ความเทยงตรง (Validity) ค ว า ม เช อ ม น (Reliability) ค ว า ม เป น ป ร น ย (Objectivity) อ า น า จ จ า แ น ก (Discrimination) ปฏบตจรงได (Practical) ยตธรรม (Fairness) และประสทธภาพ (Efficiency) อยางไรกตามไมไดหมายความวาเครองมอทกชนดหรอทกชนตองตรวจสอบคณภาพทกประเดน ลกษณะหรอคณสมบตบางประการอาจไมตรวจสอบกไดทงนขนอยกบชนดหรอประเภทของเครองมอ หรอแลวแตความจ าเปน

1. ความเทยงตรง (Validity) บางแหงเรยกวา ความตรง เปนลกษณะทบงชวาเครองมอนสามารถวดในสงทประสงคจะวดคอ สามารถเกบรวบรวมขอมลหรอวดคาตวแปรไดตรงตามวตถประสงคของการวจย เชน ตาชง หรอเครองชง ซงใชเกบขอมลหรอวดคาตวแปรน าหนกควรจะถอ

Page 22: T E P E - 0 0 2 1 2 ระดับประถมศึกษา และมัธยมศึกษา ค ำน ำ · t e p e - 0 0 2 1 2 สาระการเรียนรูสุขศึกษาและพลศึกษา

T E P E - 0 0 2 1 2 สาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา: การพฒนาองคความรวชาสขศกษาและพลศกษา ระดบประถมศกษา และมธยมศกษา

22 | ห น า

วามความเทยงตรง แตถาน าเอาตลบเมตรมาตรฐานมาวดคาตวแปรน าหนกกไมควรมความเทยงตรง คอไมไดวดน าหนกตามวตถประสงค ถาตองการทราบพฤตกรรมการเลอกซออาหารพรอมปรงผวจยสรางแบบสงเกตพฤตกรรมการเลอกซออาหารพรอมปรงเพอน ามาใชในการรวบรวมขอมล ควรจดไดวาเปนเครองมอทมความเทยงตรง เปนตน

2. ความเชอมน (Reliability) อาจเรยกวาความเทยงเปนการแสดงถงความคงทแนนอนในการวด เมอวดสงเดยวกนคาของการวดแตละครงควรคงทสม าเสมอ เครองมอทดตองวดในสงหนงสงใดแลวไดผลคงท คงเสนคงวา จงเชอมนในคาทได เครองชงน าหนกทมความเชอมนสงเมอชงของสงหนงกครงกตามคา (น าหนก) ทไดยอมไมแตกตางกน

3. ความเปนปรนย (Objectivity) บางครงเรยกวาความชดเจน หมายความวาขอค าถาม ตาง ๆ ตองชดเจนวดประเดนเดยวไมมความล าเอยง ถาเปนแบบสอบถามเมออานค าถามแลวตองเขาใจตรงกบสงทตองการจะวด เชนถาใชเครองมอวดความชอบโดยใชแบบสอบถามปลายเปดเปนความเรยง การตรวจเพอใหคาความชอบจะมความเปนปรนยต ากวาการใชแบบสอบถามทก าหนดคาใหตอบ หรอ แบบมาตราสวนประมาณคา แบบสอบถามแบบใหตอบเปนความเรยงจะใหขอมลทมความเปนอตนยสง ความเปนปรนยของเครองมอพจารณาจาก

3.1. ค าถามตองเปนค าถามทชดเจน รดกม ไมก ากวม เปนภาษาทผตอบหรอผใหขอมลเขาใจไดตรงกนทกคน เหมาะกบระดบความรภาษาและวย

3.2 การตรวจใหคะแนนหรอใหคาตวแปรตองเปนระบบมเกณฑทชดเจนไมวาใครกตามมาตรวจหรอวดตวแปรยอมไดผลคอคาของตวแปรทไมแตกตางกน

3.3 การแปรความหมายของคาตวแปรตองเปนระบบทแนนอนเปนทศทางเดยวผใดจะแปลความหมายของคาตวแปรทวดไดยอมใหผลการแปลไมแตกตางกน

4. อ านาจจ าแนก (Discrimination) หมายถง ความสามารถของเครองมอทจะชใหเหนถงความแตกตางหรอความเหมอนกนของสงทตองการวดในลกษณะทเปนไปตามสภาพจรง เชน เครองมอทใชวดความชอบ หรอเครองมอทเปนขอสอบวดความรตองเปน เครองมอทมอ านาจจ าแนกทเหมาะสม สามารถแยกคนทชอบและคนทไมชอบออกจากกนเปนคนละกลมได สวนขอสอบกตองแยกคนทตอบถกหรอไดคะแนนมากเปนคนเกง สวนคนทตอบผดหรอไดคะแนนนอยเปนคนไมเกง เปนตน แบบทดสอบหรอขอสอบควรตรวจสอบอ านาจจ าแนกแตเครองมออกหลายประเภททไมประสงคจะจ าแนก กไมจ าเปนตองหาคาอ านาจจ าแนกหรอทดสอบอ านาจจ าแนกของเครองมอ การหาคาอ านาจจ าแนกอาจด าเนนการไดหลายวธไดแก การพจารณาจากสดสวน การทดสอบการแจกแจง แบบท (t) เปนตน

5. ปฏบตไดจรง (Practical) เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลทด ควรใชไดอยางสะดวก ไมยงยาก เหมาะกบงานวจยตามสภาพ มความคลองตวและสามารถปรบให เขากบสถานการณตาง ๆได เครองมอบางประเภทมความเทยงตรงสงแตมความคลองตวนอย น าไปใชในสภาพจรงไมได กตองถอวาไมสามารถปฏบตไดจรง การน าไปใชเกบรวบรวมขอมลไดตามสภาพจรงนน ควรพจารณาจากวตถประสงคของการวจย คอ สามารถเกบรวบรวมขอมลในระดบทสามารถบรรลวตถประสงคของการวจย

6.ยตธรรม (Fairness) เครองมอทด ยอมตองใหโอกาสทกหนวยทใหขอมลเทาเทยมกนโดยเฉพาะเครองมอทใชกบคน ถาวดตวแปรไดอยางยตธรรม คาของตวแปรควรเปนอสระจาศาสนา หรอชนชนทางสงคม เปนตน

Page 23: T E P E - 0 0 2 1 2 ระดับประถมศึกษา และมัธยมศึกษา ค ำน ำ · t e p e - 0 0 2 1 2 สาระการเรียนรูสุขศึกษาและพลศึกษา

T E P E - 0 0 2 1 2 สาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา: การพฒนาองคความรวชาสขศกษาและพลศกษา ระดบประถมศกษา และมธยมศกษา

23 | ห น า

7.ประสทธภาพ (Efficiency) เครองมอทมประสทธภาพเปนเครองมอทวดคาตวแปรไดตามวตถประสงค ประหยดแรงงาน เวลา และคาใชจาย

ในการตรวจสอบคณภาพของเครองมอไมไดหมายความวาจะตองตรวจสอบในทกประเดนหลาย ๆ ประเดนไมไดมผลโดยตรงตอความถกตองในการวดคาตวแปรในการวจย แนวทางพจารณาอยางงาย คอ อยางนอยทสดควรตรวจสอบวาเครองมอนนสามารถวดตวแปรไดอยางถกตอง เพยงพอทจะท าใหผลการวจยเปนทยอมรบและใชประโยชนได กำรตรวจสอบคณภำพของเครองมอในกำรรวบรวมขอมล

เครองมอทใชในการวจย มทงทสรางหรอพฒนาไวแลวและทตองสรางขนใหม การตรวจสอบคณภาพเครองมอทมอยแลวนน ถาเปนเครองมอมาตรฐานอาจพจารณาไดจากคณสมบตตาง ๆ ทรายงานหรอระบไว เชนความเชอมน ความเทยงตรง เอกสารรบรอง เปนตน เครองมอมาตรฐานเชน ตลบเมตรทใชวดความยาวทไดรบการรบรองมาตรฐาน ยอมมความเทยงตรงและความเชอมนทยอมรบได เครองมอวดเจตคตหรอทศนคตทเปนเครองมอมาตรฐานหากเลอกใชถกตองตามเงอนไขทระบ ค าตอบทไดยอมนาเชอถอและแปรความหมายได ถาเครองมอนนเปนเครองมอมาตรฐานส าหรบวดความพรอมในการเรยนรของบคคลวยผใหญไมไดหมายความวาจะเปนเครองมอทเหมาะสม เมอน าเครองมอดงกลาวมาใชกบเดก ฉะนนเครองมอส าเรจหรอเครองมอมาตรฐาน เมอจะน ามาใชควรตรวจสอบดวาทประสงคจะใชนนเปนไปตามขอก าหนดตาง ๆ หรอไม ถาเปนไปตามเงอนไขตาง ๆ และตรงตามวตถประสงคกอาจยอมรบและเชอถอผลจากการวดได แตถาไมเปนไปตามเงอนไขของเครองมอหรอไมมนใจในคณภาพของเครองมอ ควรด าเนนการตรวจสอบโดยเฉพาะอยางยงในเรองของความเทยงตรง

1. แนวทางทอาศยเหตผล เปนการตรวจสอบคณภาพของเครองมอโดยอาศยเหตผลกอนทจะน าเครองมอไปใชจรง โดยทวไปแลวอาศยทฤษฎหรอหลกเกณฑหรอความเหนของผเชยวชาญในเรองทจะวดหรอศกษา ถาผเชยวชาญมความเหนหรอตดสนวาถกตองเหมาะสม หรอตรงตามทฤษฏ กน าไปใชเกบรวบรวมขอมลไดในกรณทเปนแบบทดสอบหรอแบบวด นอกจากผเชยวชาญดานเนอหาทจะท าการตรวจสอบแลว อาจมผเชยวชาญดานเทคนคหรอวธการทดสอบหรอวด เพอพจารณาวาเครองมอนนเหมาะสมกบกลมทจะไปทดสอบหรอวดหรอไม เชน ขอค าถามชดเจนหรอไม เหมาะสมกบระดบหรอกลมคนทจะน าไปใชวดหรอไม

2. แนวทางทอาศยวธการทางสถต เปนการตรวจสอบคณภาพของเครองมอโดยอาศย คาตวเลขหรอคาสถตตาง ๆ วธการนตองน าเครองมอไปทดลองใช แลวน ามาค านวณคาตาง ๆ เทยบกบเกณฑการยอมรบ ถาอยในเกณฑทยอมรบไดกน าไปใชเกบรวบรวมขอมลไดแตถาไมอยในเกณฑการยอมรบควรน ามาปรบปรงและทดสอบ ในบางเทคนคอาจพจารณาคาสถตจากความคดเหนของผเชยวชาญกได เชนพจารณาจากคาความสอดคลอง เปนตน เครองมอทใชวดความยาวของวตถ ถาวดความยาวของวตถชนหนงหลายๆ ครง ไดความยาวคงเดมเสมอหรอไมแตกตางหรอคลาดเคลอนไปบางโดยทความคลาดเคลอนนนอยในเกณฑทยอมรบได เชน ไมเกนรอยละ 5 กอาจสรปวาเครองมอนนเหมาะสม เปนตน

Page 24: T E P E - 0 0 2 1 2 ระดับประถมศึกษา และมัธยมศึกษา ค ำน ำ · t e p e - 0 0 2 1 2 สาระการเรียนรูสุขศึกษาและพลศึกษา

T E P E - 0 0 2 1 2 สาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา: การพฒนาองคความรวชาสขศกษาและพลศกษา ระดบประถมศกษา และมธยมศกษา

24 | ห น า

หลงจำกศกษำเนอหำสำระตอนท 2 แลว โปรดปฏบตใบงำนท 2

สรป ประเภทของเครองมอในการวจย เปนการจ าแนก อธบายถงความสมพนธระหวาง

เครองมอทใชในการวจย วธการเกบรวมรวมขอมล และวธการน าไปใช เพอใหสามารถน าเครองมอไปใชไดอยางถกวธ และผลจากการวจยทไดถกตอง ครบถวน และมความนาเชอถอ

Page 25: T E P E - 0 0 2 1 2 ระดับประถมศึกษา และมัธยมศึกษา ค ำน ำ · t e p e - 0 0 2 1 2 สาระการเรียนรูสุขศึกษาและพลศึกษา

T E P E - 0 0 2 1 2 สาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา: การพฒนาองคความรวชาสขศกษาและพลศกษา ระดบประถมศกษา และมธยมศกษา

25 | ห น า

ตอนท 3 การผลตและพฒนาสอนวตกรรมวชาสขศกษาและพลศกษา

เรองท 3.1 การพฒนานวตกรรมการจดการเรยนร เรองท 3.1 การพฒนานวตกรรมการจดการเรยนร แนวคด

การพฒนานวตกรรมการจดการเรยนร คอ กจกรรม กระบวนการ เครองมอ สอตาง ๆ ทมรปแบบใหมหรอสงทมอยเดมโดยมการพฒนาใหมคณภาพดขนเพอพฒนาใหผเรยนเกดการเรยนร มทกษะและเจตคตตามจดประสงคทก าหนด

วตถประสงค 1. เพอใหผเขารบการฝกอบรมเขาใจประเภทนวตกรรมเพอแกปญหาหรอพฒนาการ

เรยนรสขศกษาและพลศกษา 2. เพอใหผ เขารบการฝกอบรมสามารถออกแบบนวตกรรมเพอแกปญหาหรอ

พฒนาการเรยนรสขศกษาและพลศกษา 3. เพอใหผเขารบการฝกอบรมเขาใจการจดการเรยนรสขศกษาและพลศกษา

กำรจดท ำนวตกรรมเพอแกปญหำหรอพฒนำกำรเรยนร นวตกรรม หมายถง กจกรรม กระบวนการ เครองมอ สอตางๆ ทมรปแบบใหมหรอสงทมอยเดมโดยมการพฒนาใหมคณภาพดขนซงครยงไมเคยน ามาใหผเรยนใชในการเรยนรเพอพฒนาใหผเรยนเกดการเรยนร มทกษะและเจตคตตามจดประสงคทก าหนด การจดท านวตกรรมเพอแกปญหาหรอพฒนาการเรยนรจะตองมกระบวนการพฒนาอยางมคณภาพโดยก าหนดกรอบความคดในการพฒนาดงน 1. ศกษาและวเคราะหหลกสตร 1.1 วเคราะหโครงสรางของจดประสงค/เนอหา 1.2 วเคราะหระยะเวลาทใช 1.3 วเคราะหผเรยน 1.4 ก าหนดกจกรรมทใช 2. ก าหนดจดประสงคการเรยนร 2.1 ความร (K( 2.2 เจตคต (A( 2.3 กระบวนการ (P( 3. ก าหนดคณลกษณะและรายละเอยดของนวตกรรมการเรยนร 3.1 ประเภทของนวตกรรม - แบบฝก - เอกสารการศกษาดวยตนเอง - สอ IT - หนงสอสงเสรมการอาน - หนงสอเสรมประสบการณ

Page 26: T E P E - 0 0 2 1 2 ระดับประถมศึกษา และมัธยมศึกษา ค ำน ำ · t e p e - 0 0 2 1 2 สาระการเรียนรูสุขศึกษาและพลศึกษา

T E P E - 0 0 2 1 2 สาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา: การพฒนาองคความรวชาสขศกษาและพลศกษา ระดบประถมศกษา และมธยมศกษา

26 | ห น า

3.2 ความสามารถในการรบรนวตกรรมของผเรยน 3.3 ออกแบบนวตกรรมการเรยนร 4. การตรวจสอบคณภาพของนวตกรรมการเรยนร 4.1 ผเชยวชาญตรวจสอบ 1. ก าหนดผเชยวชาญตรวจสอบนวตกรรม 2. ท าหนงสอเชญผเชยวชาญ 3. สงหนงสอเชญและนวตกรรมใหผเชยวชาญตรวจสอบ 4. ปรบปรงแกไข (ในกรณทตองการความเชอมน อาจสงใหผเชยวชาญตรวจสอบครงท 2( 4.2 ทดลองใชกบผเรยน 1. เลอกผเรยนเปนกลมทดลองดงน 1.1 1 คน 1.2 กลมเลก 10 คน เกง 3 คน ปานกลาง 4 คน ออน 3 คน 2. ทดลองใชกบผเรยนกลมทดลอง (กลมใหญซงเปนกลมเปาหมายทก าหนด( 3. สรปผลการทดลอง 4.3 ใชในการปฏบตจรงกบผเรยน 1. ใชนวตกรรมทผานการทดลองเพอศกษาคณภาพกบผเรยนทครรบผดชอบ 2. ทดสอบ / ประเมนผลการใชเพอศกษาคณภาพ 3. สรปผลการทดลอง 4. ขยายผลการใชนวตกรรม 2. ตวอยางนวตกรรมการเรยนร บทเรยน CAI

ลกษณะของบทเรยน CAI บทเรยน CAI เปนบทเรยนทประยกตมาจากบทเรยนโปรแกรมของ B.F. Skinner โดยใช

คอมพวเตอรเปนอปกรณน าเสนอบทเรยน ซงมลกษณะเปนโมเดล (Model ( 2 แบบคอ แบบเชงเสน (Linear Programming( เปนบทเรยนทตองเรยนทละหนวยตามล าดบจะขามหนวยไมได

Page 27: T E P E - 0 0 2 1 2 ระดับประถมศึกษา และมัธยมศึกษา ค ำน ำ · t e p e - 0 0 2 1 2 สาระการเรียนรูสุขศึกษาและพลศึกษา

T E P E - 0 0 2 1 2 สาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา: การพฒนาองคความรวชาสขศกษาและพลศกษา ระดบประถมศกษา และมธยมศกษา

27 | ห น า

แผนผงโครงสรางแบบเชงเสน แบบไมเชงเสน (Branching programming( เปนบทเรยนทโยงระหวางหนวยถงกนไดตามความตองการ ผเรยนสามารถเลอกเรยนหนวยตางๆ ทจดไวตามระดบความสามารถของตนเองได

แสดงชอเรอง

จบบทเรยน

ทดสอบหลงเรยน

แนะน ำบทเรยน

บทเรยน

ทดสอบกอนเรยน

แบบฝกหด / กจกรรม

Page 28: T E P E - 0 0 2 1 2 ระดับประถมศึกษา และมัธยมศึกษา ค ำน ำ · t e p e - 0 0 2 1 2 สาระการเรียนรูสุขศึกษาและพลศึกษา

T E P E - 0 0 2 1 2 สาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา: การพฒนาองคความรวชาสขศกษาและพลศกษา ระดบประถมศกษา และมธยมศกษา

28 | ห น า

แผนผงโครงสรางบทเรยนแบบไมเชงเสน ประเภทของบทเรยน CAI บทเรยน CAI จ าแนกได 7 ประเภท ไดแก

1. แบบฝกทกษะและแบบฝกหด (Drill and practice( เปนลกษณะบทเรยน โปรแกรม ทสามารถทสามารถเลอกบทเรยนทจะเรยนไดตามระดบความสามารถของผเรยน มแบบฝกหดใหท าเพอทดสอบระดบความร และสามารถทดทวนบทเรยนได เมอยงไมเขาใจหรอมความรไมเพยงพอ

2. แบบเจรจา (Dialoque( เปนลกษณะพดคยได โตตอบได ใชในการเรยนดานภาษา หรอกบนกเรยนระดบอนบาลหรอประถมศกษาตอนตน เปนตน

เรมบทเรยน

บทเรยนท 1

เลอกบทเรยน

แนะน ำบทเรยน

บทเรยนท 1 บทเรยนท 1 บทเรยนท 1

จบบทเรยน

Page 29: T E P E - 0 0 2 1 2 ระดับประถมศึกษา และมัธยมศึกษา ค ำน ำ · t e p e - 0 0 2 1 2 สาระการเรียนรูสุขศึกษาและพลศึกษา

T E P E - 0 0 2 1 2 สาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา: การพฒนาองคความรวชาสขศกษาและพลศกษา ระดบประถมศกษา และมธยมศกษา

29 | ห น า

3. แบบจ าลองสถานการณ (Simulation( ใชกบการเรยนทเรยนกบของจรงไดยากหรอ เสยงอนตราย เชน จ าลองการเรยนการบน การเดนทางในอวกาศ เปนตน

4. เกม (Game( เปนการเรยนรจากเกมสทจดท าดวยคอมพวเตอร เชน เกมสตอภาพ เกมสตอค าศพท เกมสทางคณตศาสตร เปนตน

5. การแกปญหาตางๆ (Problem Solving( เปนการเรยนทใหคอมพวเตอรสมขอมล มาแลวใหนกเรยนวเคราะหหรอแกปญหา เชน วชาสถต วชาคณตศาสตร เปนตน

6. การคนพบสงใหมๆ (Investigation( เปนการจดสถานการณขน แลวใหนกเรยนคนหา ขอเทจจรง เชน ผสมพยญชนะ หรอค าศพท โดยคอมพวเตอร จะบอกความหมายค าตรงขาม ค าใกลเคยง เปนตน

7. การทดสอบ (Testing( เปนการทดสอบความรและความสามารถของผเรยนโดย คอมพวเตอรจะจดขอสอบใหและท าการประมวลผลใหทราบในทนท เชน การทดสอบพนฐานความร การทดสอบ I.Q. (บรณะ สมชย, 2538 : 28-32(

หลงจำกศกษำเนอหำสำระตอนท 3 แลว โปรดปฏบตใบงำนท 3

สรป กระบวนการพฒนานวตกรรมการเรยนรมกระบวนการดงน ศกษาและวเคราะหหลกสตร

ก าหนดจดประสงคการเรยนร ก าหนดคณลกษณะและรายละเอยดของนวตกรรมการเรยนร และการตรวจสอบคณภาพของนวตกรรมการเรยนร

Page 30: T E P E - 0 0 2 1 2 ระดับประถมศึกษา และมัธยมศึกษา ค ำน ำ · t e p e - 0 0 2 1 2 สาระการเรียนรูสุขศึกษาและพลศึกษา

T E P E - 0 0 2 1 2 สาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา: การพฒนาองคความรวชาสขศกษาและพลศกษา ระดบประถมศกษา และมธยมศกษา

30 | ห น า

ใบงำนท 1 ชอหลกสตร สำระกำรเรยนรสขศกษำและพลศกษำ: กำรพฒนำองคควำมรวชำสขศกษำและพลศกษำ ระดบประถมศกษำและมธยมศกษำ ตอนท 1 พนฐำนกำรพฒนำองคควำมรดำนกำรวจยปฏบตกำรในชนเรยน ค ำสง กำรแบงประเภทของกำรวจยใชเกณมอะไรในกำรแบงไดบำง และแตละเกณมแบงออกเปนกประเภทอะไรบำง จงอภปรำย ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Page 31: T E P E - 0 0 2 1 2 ระดับประถมศึกษา และมัธยมศึกษา ค ำน ำ · t e p e - 0 0 2 1 2 สาระการเรียนรูสุขศึกษาและพลศึกษา

T E P E - 0 0 2 1 2 สาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา: การพฒนาองคความรวชาสขศกษาและพลศกษา ระดบประถมศกษา และมธยมศกษา

31 | ห น า

ใบงำนท 2 ชอหลกสตร สำระกำรเรยนรสขศกษำและพลศกษำ: กำรพฒนำองคควำมรวชำสขศกษำและพลศกษำ ระดบประถมศกษำและมธยมศกษำ ตอนท 2 กำรวจยเพอแกปญหำและพฒนำผเรยนวชำสขศกษำและพลศกษำ ค ำสง ศกษำงำนวจย 5 เรองพรอมบอกเครองมอทใชในกำรวจยของแตละเรอง ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Page 32: T E P E - 0 0 2 1 2 ระดับประถมศึกษา และมัธยมศึกษา ค ำน ำ · t e p e - 0 0 2 1 2 สาระการเรียนรูสุขศึกษาและพลศึกษา

T E P E - 0 0 2 1 2 สาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา: การพฒนาองคความรวชาสขศกษาและพลศกษา ระดบประถมศกษา และมธยมศกษา

32 | ห น า

ใบงำนท 3 ชอหลกสตร สำระกำรเรยนรสขศกษำและพลศกษำ: กำรพฒนำองคควำมรวชำสขศกษำและพลศกษำ ระดบประถมศกษำและมธยมศกษำ ตอนท 3 กำรผลตและพฒนำสอนวตกรรมวชำสขศกษำและพลศกษำ ค ำสง จงอภปรำยถงกระบวนกำรจดท ำนวตกรรมกำรจดกำรเรยนร ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................