saertasoriso konvenciebi, xelsekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakutrebis dacvis parizis...

83
inteleqtualuri sakuTrebis erovnuli centri ismo-s mier administrirebuli saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi da SeTanxmebebi

Upload: others

Post on 20-Feb-2020

7 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

intel

eqtual

uri s

akuTrebis e

rovnul

i c

entri

ismo-s mier

administrirebuli

saerTaSoriso

konvenciebi, xelSekrulebebi

da SeTanxmebebi

Page 2: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia
Page 3: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

ismo-s mier

administrirebuli

saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi da SeTanxmebebi

Tbilisi

2009

Page 4: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

ISBN 978-9941-0-1342-3© saqpatenti, 2009

Page 5: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

sarCevi

nawili I

nawili II

samrewvelo sakuTreba

inteleqtualuri sakuTrebis msoflio organizaciis

damfuZnebeli konvencia (1967 w.) ......................................................................... 7

budapeStis xelSekruleba sapatento proceduris

miznebisaTvis mikroorganizmebis deponirebis

saerTaSoriso aRiarebis Sesaxeb (1977 w.) ..................................................... 11

venis SeTanxmeba niSanTa gamosaxulebiTi elementebis

saerTaSoriso klasifikaciis dawesebis Sesaxeb (1973 w.) .................... 14

lisabonis SeTanxmeba adgilwarmoSobis dasaxelebebis dacvisa

da maTi saerTaSoriso registraciis Sesaxeb (1958 w.) .......................... 16

lokarnos SeTanxmeba samrewvelo nimuSebis

saerTaSoriso klasifikaciis daarsebis Sesaxeb (1968 w.) ................... 18

madridis SeTanxmeba niSnebis saerTaSoriso registraciis Sesaxeb

(1891 w.) da am SeTanxmebasTan arsebuli oqmi (1989 w.) .......................... 20

madridis SeTanxmeba saqonelze yalbi an SecdomaSi Semyvani

warmoSobis aRniSvnebis aRkveTis Sesaxeb (1891 w.) ......................................26

nairobis xelSekruleba

olimpiuri simboloebis dacvis Sesaxeb (1981 w.) .................................... 28

nicis SeTanxmeba niSnebis registraciisaTvis gankuTvnili

saqonlisa da momsaxurebis saerTaSoriso

klasifikaciis Sesaxeb (1957 w.) ............................................................................. 29

parizis konvencia

samrewvelo sakuTrebis dacvis Sesaxeb (1883 w.) ........................................ 31

sapatento kanonis Sesaxeb xelSekruleba (2000 w.) .................................. 38

sapatento kooperaciis xelSekruleba PCT (1970 w.) ............................... 44

Page 6: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

nawili III

saavtoro da momijnave uflebebi

sasaqonlo niSnebis Sesaxeb xelSekruleba TLT (1994 w.) ...................... 48

singapuris xelSekruleba

sasaqonlo niSnebis kanonis Sesaxeb (2006 w.) ............................................... 51

strasburgis SeTanxmeba

saerTaSoriso sapatento klasifikaciis Sesaxeb (1971 w.) .................. 55

haagis SeTanxmeba samrewvelo nimuSebis saerTaSoriso

registraciis Sesaxeb (1925 w.) ............................................................................... 57

bernis konvencia literaturuli da mxatvruli

nawarmoebebis dacvis Sesaxeb (1886 w.) .............................................................. 61

briuselis konvencia TanamgzavriT gadacemuli programis

matarebeli signalebis gavrcelebis Sesaxeb (1974 w.) ........................... 66

ismo-s xelSekruleba

saavtoro uflebebis Sesaxeb (1996 w.) .............................................................. 67

ismo-s xelSekruleba

Sesrulebebisa da fonogramebis Sesaxeb (1996 w.) ..................................... 70

Jenevis konvencia fonogramebis unebarTvo gamravlebisagan

fonogramebis mwarmoeblebis dacvis Sesaxeb (1971 w.) ........................... 75

romis konvencia SemsrulebelTa, fonogramebis

mwarmoebelTa da samauwyeblo organizaciaTa

uflebebis dacvis Sesaxeb (1961 w.) ...................................................................... 77

Page 7: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

5

winasityvaoba

inteleqtualuri sakuTrebis dacvis saerTaSoriso

regulirebas safuZveli Caeyara XIX saukunis bolos, roca

xelmoweril iqna ori fundamenturi xasiaTis dokumenti _

samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da

literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis

konvencia (1886w.). am konvenciebSi pirvelad moxda erovnuli

reJimis ucxoelebze gavrcelebisa da dacvis minimaluri

standartebis dadgenis uzrunvelyofa.

inteleqtualuri sakuTrebis saerTaSoriso samarTlis

Semdgomi ganviTareba dakavSirebuli iyo dacvis ufro

srulyofili standartebis damkvidrebasTan, qveynis gareT

uflebaTa mopovebis efeqtur proceduraTa implementaciasTan,

calkeuli obieqtebis damcav specialur SeTanxmebaTa

miRebasTan, saerTaSoriso sainformacio-saZiebo instrumentebis

formirebasTan da sxv. bolo periodSi saerTaSoriso samarTlis

normebis ganviTarebas ZiriTadad gansazRvravda cifrul

teqnologiebTan dakavSirebuli gamowvevebis samarTlebrivi

daregulirebis procesi.

amJamad inteleqtualuri sakuTrebis sferoSi moqmed 23

saerTaSoriso xelSekrulebidan 22-s administrirebas uwevs

inteleqtualuri sakuTrebis msoflio organizacia (ismo).

isini Tematikis mixedviT or jufad iyofa _ samrewvelo

sakuTrebisa da saavtoro da momijnave uflebebis sferos

Page 8: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

6

maregulirebel xelSekrulebebad. daniSnulebis mixedviT ki

gamoyofen xelSekrulebebis sam ZiriTad tips: xelSekrulebebs,

romlebic gansazRvraven dacvis saerTaSoriso standartebs;

xelSekrulebebs inteleqtualuri sakuTrebis obieqtebis

saerTaSoriso registraciis Sesaxeb; xelSekrulebebs saer-

TaSoriso klasifikaciebis Sesaxeb. saqarTvelo amJamad ismo-s

mier administrirebuli 12 saerTaSoriso xelSekrulebisa da

konvenciis monawilea.

winamdebare gamocemaSi Tavmoyrilia ismo-s mier

administrirebuli yvela saerTaSoriso SeTanxmebis, xel Sek-

rulebisa da konvenciis anotaciebi, romlebic dainteresebul

pirebs Seuqmnis saerTo warmodgenas inteleqtualuri

sakuTrebis obieqtebis saerTaSoriso dacvis ZiriTadi

principebisa da debulebebis Sesaxeb.

inteleqtualuri sakuTrebis

erovnuli centris “saqpatentis”

generaluri direqtori d. gabunia

Page 9: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

7

inteleqtualuri sakuTrebis msoflio

organizaciis damfuZnebeli konvencia (1967 w.)

inteleqtualuri sakuTrebis msoflio organizacia

(ismo) aris samTavrobaTaSoriso organizacia, romelic 1974

wels gaxda gaerTianebuli erebis organizaciaTa sistemis

erT-erTi specializebuli saagento.

ismo-s warmoSoba ukavSirdeba 1883 da 1886 wlebs,

rodesac, Sesabamisad, miRebul iqna samrewvelo sakuTrebis

dacvis parizis da literaturisa da xelovnebis nawarmoebTa

dacvis bernis konvenciebi. orive konvenciis Tanaxmad Seiq-

mna “saerTaSoriso biuroebi”, romlebic 1893 wels gaerTian-

da, xolo 1970 wels Canacvlebul iqna ismo-s mier ismo-s

konvenciis safuZvelze (xelmowerilia 1967 wlis 14 ivniss,

ZalaSi Sevida 1970 wels, Sesworda 1979 wels).

ismo-s miznebia: 1. xeli Suwyos inteleqtualuri sa-

kuTrebis dacvas mTel msoflioSi, 2. uzrunvelyos adminis-

traciuli TanamSromloba inteleqtualuri sakuTrebis dacvis

kavSirebs Soris, romlebic daarsebulia ismo-s mier adminis-

trirebuli SeTanxmebebis safuZvelze.

am miznebis misaRwevad kavSirebis administrirebis gar-

da ismo dakavebulia sxvadasxva saqmianobiT, romelTa Soris

ZiriTadia:

kanonSemoqmedeba, rac gulisxmobs inteleqtualur sakuT-

rebaze uflebebis dacvas da mis ganxorcielebasTan dakav-

Sirebuli normebisa da standartebis dadgenas;

programuli saqmianoba, rac gulisxmobs inteleqtualuri

sakuTrebis sferoSi saxelmwifoebisaTvis iuridiul-teqni-

kuri daxmarebis gawevas;

Page 10: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

8

saerTaSoriso klasifikaciasa da standartizaciasTan dakav-

Sirebuli saqmianoba, romelic moicavs samrewvelo sakuT-

rebis uwyebaTa TanamSromlobas patentebis, sasaqonlo niSne-

bisa da samrewvelo nimuSebis dokumentaciis unificire-

basTan dakavSirebiT;

saregistracio saqmianoba, romelicac moicavs gamo-

go ne baze sapatento ganacxadebTan da sasaqon-

lo niS ne bisa da samrewvelo nimuSebis saerTaSo-

riso registraciasTan dakavSirebul momsaxureobas.

ismo-s konvecia aarsebs sam ZiriTad organos: ismo-s

generalur asambleas, ismo-s konferenciasa da ismo-s sa-

koordinacio komitets. ismo-s generalur asambleas

Seadgenen ismo-s wevri saxelmwifoebi, romlebic aseve,

arian inteleqtualuri sakuTrebis dacvis romelime spe-

cialuri kavSiris wevrebic. misi mTavari funqciebia, inter alia, sakoordinacio komitetis wardginebiT generaluri

direqtoris daniSvna, generaluri direqtoris angariSebis

da sakoordinacio komitetis angariSebisa da saqmianobis

ganxilva da Sefaseba, kavSirebis saerTo orwliani biu-

jetisa da organizaciis safinanso normativebis miReba.

ismo-s konferencias Seadgens ismo-s konvenciis mxare-

ebi. igi warmoadgens, inter alia, kompetentur organos, romelic

iRebs Sesworebebs konvenciaSi samarTlebriv-teqnikur dax-

marebasTan dakavSirebul yvela sakiTxze da adgens aseTi

daxmarebis orwlian programas. mas, agreTve, aqvs inteleqtua-

luri sakuTrebis sferos ZiriTad interesebTan dakavSirebu-

li sakiTxebis ganxilvisa da aseTi sakiTxebisaTvis saTanado

rekomendaciebis SemuSavebis kompetencia.

ismo-s sakoordinacio komitets Seadgenen parizis

kavSiris aRmasrulebeli komitetidan da bernis kavSiris

Page 11: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

9

aRmasrulebeli komitetidan arCeuli wevrebi. misi mTavari

funqciaa misces rCevebi kavSirebis organoebs, generalur

asambleas, konferenciasa da generalur direqtors am orga-

noebisaTvis saintereso administraciul da finansur sakiT-

xebTan dakavSirebiT. igi amzadebs, agreTve, generaluri asambleis

dRis wesrigisa da konferenciis dRis wesrigis, programisa

da biujetis proeqtebs. sakoordinacio komiteti, saWiroebis

SemTxvevaSi, generalur asambleas warudgens kandidaturas

generaluri direqtoris postze asarCevad.

ismo-s regularuli biujetis Semosavlebis ZiriTad

wyaros Seadgens kerZo pirebis mier saerTaSoriso regis-

traciasTan dakavSirebuli momsaxurebisaTvis gadaxdili sa-

fasurebi da wevri saxelmwifoebis Senatanebi. sawevro Sena-

tanis gansazRvris mizniT, yoveli saxelmwifo mikuTvnebulia

14 klasidan erT-erTs. yvelaze maRal gadasaxads Seesabameba

klasi l, romelic gulisxmobs sawevros 25 Sesatani erTeulis

gadaxdas maSin, rodesac yvelaze mcire gadasaxads Seesabameba

klasi Ster, romelic gulisxmobs Sesatani erTeulis 1/32-is

gadaxdas. yoveli saxelmwifos sawevros sidide erTnairia

miuxedavad imisa, saxelmwifo mxolod ismo-s wevria, erTi

an meti kavSiris wevri, Tu ismo-s da erTi an meti kavSiris

wevri erTdroulad.

organizaciis samdivnos ewodeba saerTaSoriso biuro. saer-

TaSoriso biuros aRmasrulebeli Tavmjdomare aris ismo-s mier

arCeuli generaluri direqtori, romelsac hyavs erTi an meti

generaluri direqtoris moadgile.

organizaciis Stabbina mdebareobs JenevaSi (Sveicaria).

organizacias filialebi aqvs briuselSi (belgia), singapurSi,

gaerTianebuli erebis organizaciaSi (niu-iorki) da vaSing-

tonSi (aSS).

Page 12: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

10

organizacia sargeblobs privilegiebiTa da imunitetiT,

romelic eniWeba saerTaSoriso organizaciebsa da maT Tan-

amSromlebs miznebis ganxorcielebisa da funqcionirebis

xelSewyobis mizniT, da StabbinasTan dakavSirebiT dadebuli

aqvs xelSekruleba Sveicariis konfederaciasTan.

ismo-Si gawevrianeba SeuZlia nebismier saxelmwifos,

romelic inteleqtualuri sakuTrebis dacvis romelime spe-

cialuri kavSiris wevria an akmayofilebs Semdeg pirobaTagan

erT-erTs: (i) igi aris gaerTianebuli erebis, gaerTianebul

erebTan urTierTobaSi myofi raime specializebuli saagentos

an atomuri energiis saerTaSoriso aqtis monawile; (ii) igi

aris saerTaSoriso sasamarTlos aqtis monawile; an (iii) igi ismo-s generaluri asambleis mier miwveulia konvenciaSi gasaw-

evrianeblad. ismo-Si gawevrianeba ar warmoqmnis valdebulebebs

ismo-s mier administrirebuli SeTanxmebebis mimarT. ismo-Si

gawevrianeba xorcieldeba ismo-s generalur direqtorTan kon-

venciasTan mierTebis samarTlebrivi aqtis deponirebiT. saqarT-

velo ismo-s wevria 1991 wlis 25 dekembridan.

Page 13: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

11

budapeStis xelSekruleba

sapatento proceduris miznebisaTvis

mikroorganizmebis deponirebis

saerTaSoriso aRiarebis Sesaxeb (1977 w.)

xelSekrulebis mTavari damaxasiaTebeli niSania is, rom

mxare saxelmwifoebma, romlebic uSveben mikroorganizmebis de-

ponirebas an moiTxoven mis ganxorcielebas sapatento pro-

cedurisaTvis, unda aRiaron am mizniT mikroorganizmis de-

ponireba nebismieri “saerTaSoriso deponirebis organos” mier,

miuxedavad imisa, Tu sad mdebareobs es organo, mocemuli

qveynis teritoriaze Tu mis farglebs gareT.

patentis gacemisaTvis moiTxoveba gamogonebis arsis

gamJRavneba, rac, Cveulebriv, werilobiTi aRweriT xdeba. Tu

gamogoneba exeba mikroorganizms an mis gamoyenebas, gamog-

onebis arsis gamJRavneba werilobiT SeuZlebelia, igi mx-

olod deponirebis gziTaa SesaZlebeli mikroorganizmis ni-

muSebisaTvis gankuTvnil specializebul dawesebulebaSi. praq-

tikaSi, termini “mikroorganizmi” ganimarteba farTo gagebiT

da moicavs biologiur masalas, romlis deponirebac saWiroa

gamogonebis arsis gamosamJRavneblad, gansakuTrebiT im gamo-

gonebebTan dakavSirebiT, romlebic exeba kvebisa da farmacev-

tikis dargebs.

imisaTvis, rom Tavidan iqnes acilebuli mikroorganizmis

nimuSebis cal-calke deponireba yvela im qveyanaSi, romlebSic

moiTxoveba gamogonebis dacva, xelSekrulebis Sesabamisad, sak-

marisia mikroorganizmis deponireba “saerTaSoriso depo nirebis

organoSi”, sapatento procedurisaTvis xelSekrulebis yvela

mxare saxelmwifos erovnul sapatento uwyebasa da regionalur

Page 14: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

12

sapatento uwyebaSi (Tu aseTi regionaluri uwyeba deklaraci-

is gziT ganacxadebs, rom cnobs xelSekrulebas). aseTi de-

klaracia gakeTebuli aqvs evropis sapatento uwyebas, evraziis

sapatento uwyebasa da inteleqtualuri sakuTrebis afrikis

regionalur organizacias.

is, rasac xelSekrulebiT “saerTaSoriso deponirebis

organo” ewodeba, aris samecniero dawesebuleba – Cveulebrivi

“kulturis koleqcia” _ romelsac SeuZlia mikroorganizme-

bis Senaxva. aseTi dawesebuleba “saerTaSoriso deponirebis

uflebamosili organos” statuss iZens xelSekrulebis im

mxare saxelmwifos mier, romlis teritoriazec mdebareobs

aRniSnuli dawesebuleba, ismo-s generaluri mdivnisaTvis sa-

garantio sabuTis wardgeniT, imis Sesaxeb, rom es dawesebuleba

akmayofilebs da momavalSic daakmayofilebs xelSekrulebiT

gansazRvrul Sesabamis konkretul moTxovnebs.

2009 wlis 15 ianvrisaTvis arsebobda 37 aseTi organo:

Svidi _ gaerTianebul samefoSi, sam-sami – ruseTis federa-

ciasa da koreis respublikaSi, or-ori _ CineTSi, italiaSi,

iaponiaSi, poloneTSi, espaneTsa da aSS-Si, xolo TiTo _ avs-

traliaSi, belgiaSi, bulgareTSi, kanadaSi, CexeTis respub-

likaSi, safrangeTSi, germaniaSi, ungreTSi, latviaSi, indoeTSi,

niderlandebsa da slovakeTSi.

aRniSnuli xelSekrulebiT misi mxare saxelmwifoebis

sapatento sistema ufro mimzidveli xdeba, vinaidan is,

upirveles yovlisa, im depozitorisaTvis aris xelsayreli,

romelic sapatento ganacxads ramdenime saxelmwifoSi war-

adgens. xelSekrulebiT gaTvaliswinebuli procedurebiT mik-

roorganizmis deponireba Tanxis dazogvisa da saimedoobis

xarisxis gazrdis saSualebas iZleva. Tanxis dazogva gan-

pirobebulia imiT, rom sakmarisia mikroorganizmis erTxel

Page 15: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

13

deponireba deponirebis erT organoSi, nacvlad xelSekrulebis

mxare sxvadasxva qveyanaSi deponirebisa. saimedoobis xarisxis

gazrda ki ganpirobebulia imiT, rom xelSekruleba awesebs

deponirebis, mikroorganizmebis nimuSebis aRiarebisa da ward-

genis erTgvarovan sistemas.

xelSekruleba ar iTvaliswinebs biujetis dadgenas, Tum-

ca qmnis kavSirs da asambleas, romlis wevrebic arian amave

xelSekrulebis mxare qveynebi. asambleis mTavari amocanaa

xelSekrulebis qvemdebare instruqciis Sesworeba. saxelmwi-

foebs ar moeTxoveba ismo-s saerTaSoriso biuroSi Tanxis

Setana budapeStis gaerTianebaSi wevrobis an “saerTaSoriso

deponirebis organos” dafuZnebisaTvis.

budapeStis xelSekruleba daido 1977 wels (sruli

teqsti ix. vebgverdze: www.wipo.int/treaties). xelSekruleba Riaa samrewvelo sakuTrebis dacvis pari-

zis konvenciis (1883 w.) mxare saxelmwifoebisaTvis.

ratifikaciis an mierTebis samarTlebrivi aqtebi deponi-

rebisaTvis waredgineba ismo-s generalur direqtors.

2009 wlis 15 ianvrisaTvis budapeStis xelSe kruleba

72 mxare saxelmwifos aerTianebda.

saqarTvelo xelSekrulebas miuerTda 2005 wlis 30

seqtembers.

Page 16: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

14

venis SeTanxmeba

niSanTa gamosaxulebiTi elementebis

saerTaSoriso klasifikaciis dawesebis Sesaxeb

(1973 w.)

venis SeTanxmeba adgens im sasaqonlo niSnebis klasifika-

cias, romlebic gamosaxulebiTi elementebisagan Sedgeba an Se-

icavs maT. SeTanxmebis monawile saxelmwifoebis kompetenturi

uwyebebi valdebulni arian, niSnebis registraciisa da moq-

medebis vadis gagrZelebasTan dakavSirebul oficialur do-

kumentebsa da publikaciebSi miuTiTon im kategoriebis, ganyo-

filebebisa da seqciebis Sesabamisi simboloebi, romlebSic

es niSnebia klasificirebuli.

SeTanxmebis mier dafuZnebul eqspertTa sabWos, romel-

Sic warmodgenilia SeTanxmebis yvela monawile saxelmwifo,

evaleba klasifikaciis perioduli gadasinjva. klasifikaciis

axlandeli meeqvse redaqcia ZalaSia 2008 wlis 1 ianvridan.

klasifikacia Seicavs 29 kategorias, 144 ganyofilebas,

1887 seqcias, romlebSic niSnebis gamosaxulebiTi elementebia

klasificirebuli.

klasifikacias iyenebs aranakleb 30 qveynis samrewvelo

sakuTrebis uwyeba da ismo-s saerTaSoriso biuro, afrikis

inteleqtualuri sakuTrebis organizacia (OAPI), beneluqsis

sasaqonlo niSnebis uwyeba (BOIP) da Sida bazris harmoni-zaciis uwyeba (sasaqonlo niSnebi da samrewvelo nimuSebi) (OHIM).

venis SeTanxmebiT Seqmnilia kavSiri, romelsac gaaCnia

asamblea. kavSiris yoveli wevri saxelmwifo asambleis

wevria.

Page 17: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

15

asambleis umniSvnelovanesi amocanebidan erT-erTia

kavSiris orwliani programisa da biujetis miReba.

1973 wels dadebuli venis SeTanxmeba Sesworda 1985

wels (sruli teqsti ix. vebgverdze: www.wipo.int/treaties)..SeTanxmeba Riaa samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis

konvenciis (1883w.) wevri saxelmwifoebisaTvis.

ratifikaciis an mierTebis samarTlebrivi aqtebi deponi-

rebisaTvis waredgineba ismo-s generalur direqtors.

2009 wlis 15 ianvrisaTvis venis SeTanxmeba 25 monawile

mxares aerTianebda.

Page 18: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

16

lisabonis SeTanxmeba

adgilwarmoSobis dasaxelebebis dacvisa da

maTi saerTaSoriso registraciis Sesaxeb

(1958 w.)

SeTanxmebis mizania uzrunvelyos adgil warmoSobis

dasaxelebebis dacva, anu dacva qveynis, regionis an adgilis

geografiuli saxelisa, romelic gamoiyeneba iq warmoSobili

im produqciis mosaniSnad, romlis xarisxi da maxasiaTeblebi

mTlianad an arsebiTad ganpirobebulia geografiuli

garemoTi, bunebrivi da adamianis faqtorebis CaTvliT.

aseTi saxelebi registrirdeba ismo-s saerTaSoriso

biuros mier JenevaSi SeTanxmebis monawile dainteresebul

saxelmwifoTa uflebamosili organoebis moTxovnis

safuZvelze. saerTaSoriso biuro registraciis Sesaxeb

Setyobinebas ugzavnis xelSekrulebis monawile danarCen

saxelmwifoebs. xelSekrulebis monawile saxelmwifos SeuZlia

Setyobinebis miRebidan erTi wlis vadaSi ganacxados, rom

igi ver uzrunvelyofs registrirebuli adgilwarmoSobis

dasaxelebis dacvas. xelSekrulebis monawile saxelmwifoSi

registrirebuli adgilwarmoSobisaTvis dacvis miniWebis Semdeg

dasaxeleba ar SeiZleba gamocxaddes gvareobiTad gardaqmnilad,

vidre misi dacva grZeldeba warmoSobis qveyanaSi.

lisabonis SeTanxmebiT Seiqmna kavSiri. kavSirs

gaaCnia asamblea. asambleis wevrad iTvleba kavSiris wevri

yoveli saxelmwifo, romelic miuerTda stokholmis aqtis

Page 19: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

17

administraciul da finalur muxlebs mainc.

lisabonis SeTanxmeba daido 1958 wels, gadaisinja 1967

wels stokholmSi da Sesworda 1979 wels.

SeTanxmeba Riaa samrewvelo sakuTrebis dacvis Sesaxeb

parizis konvenciis (1883 w.) wevri saxelmwifoebisaTvis

(sruli teqsti ix. vebgverdze: www.wipo.int/treaties).ratifikaciis an mierTebis samarTlebrivi aqtebi

deponirebisaTvis waredgineba ismo-s generalur direqtors.

2009 wlis 15 ianvrisaTvis lisabonis SeTanxmeba 26

monawile saxelmwifos aerTianebda.

saqarTvelo SeTanxmebas miuerTda 2004 wlis 23

seqtembers.

Page 20: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

18

lokarnos SeTanxmeba

samrewvelo nimuSebis saerTaSoriso

klasifikaciis daarsebis Sesaxeb

(1968 w.)

SeTanxmeba awesebs samrewvelo nimuSebis klasifikacias.

SeTanxmebis monawile saxelmwifoebis uflebamosilma uwye-

bebma oficialur dokumentebSi, romlebic samrewvelo ni-

muSebis wardgenas an registracias exeba, unda miuTiTon kla-

sifikaciis saTanado simboloebi. aRniSnuli simboloebi unda

iyos imave masalebSi, romlebsac gamoscems uwyeba depozitsa

da registraciasTan dakavSirebiT.

klasifikacia Sedgeba 32 klasisa da 223 qveklasisagan.

is Seicavs, agreTve, nawarmis anbanur CamonaTvals im klasebisa

da qveklasebis miTiTebiT, romlebsac mocemuli nawarmi gane-

kuTvneba. CamonaTvali Seicavs 6831 dasaxelebas.

eqspertTa komiteti, romelSic yvela monawile saxelm-

wifoa warmodgenili, SeTanxmebiTaa dafuZnebuli da ufleba-

mosilia periodulad gadasinjos klasifikacia. amJamad mo-

qmedi klasifikaciis merve redaqcia, romelic ZalaSia 2006

wlidan, miRebulia 2002 wels.

klasifikacias iyeneben lokarnos SeTanxmebis mxare saxelm-

wifoebi. mas, agreTve, iyeneben ismo-s saerTaSoriso biuro, ben-

eluqsis samrewvelo nimuSebis uwyeba samrewvelo nimuSebis

saerTaSoriso deponirebis Sesaxeb haagis SeTanxmebis (1925 w.)

administrirebisas, da evropis kavSiris Siga bazris harmoni-

zaciis uwyeba (sasaqonlo niSnebi da samrewvelo nimuSebi).

lokarnos SeTanxmebiT Seiqmna kavSiri Tavisi asambleiT;

kavSiris yoveli wevri saxelmwifo amave dros asambleis

Page 21: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

19

wevricaa.

asambleis erT-erTi mTavari amocanaa kavSiris orwliani

programisa da biujetis damtkiceba.

lokarnos SeTanxmeba daido 1968 wels, ZalaSi Sevida

1971 wels da Sesworda 1979 wels (sruli teqsti ix. veb-

gverdze: www.wipo.int/treaties).SeTanxmeba Riaa samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis

konvenciis (1883 w.) mxare saxelmwifoebisaTvis.

ratifikaciis an mierTebis samarTlebrivi aqtebi deponi-

rebisaTvis waredgineba ismo-s generalur direqtors.

2009 wlis 15 ianvrisaTvis lokarnos SeTanxmeba 49

mxare saxelmwifos aerTianebda.

Page 22: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

20

madridis SeTanxmeba

niSnebis saerTaSoriso registraciis Sesaxeb

(1891 w.) da am SeTanxmebasTan arsebuli oqmi

(1989 w.)

niSnebis saerTaSoriso registraciis sistema regu-

lirdeba ori xelSekrulebiT: niSnebis saerTaSoriso regis-

traciis Sesaxeb madridis SeTanxmebiT da madridis SeTanxme-

basTan arsebuli oqmiT.

madridis SeTanxmebasTan arsebuli oqmi daido madri-

dis sistemis meti moqnilobis uzrunvelyofisa da zogierTi

im qveynis erovnul kanonmdeblobasTan ukeT morgebis mizniT,

romelmac ver SeZlo SeTanxmebasTan mierTeba.

madridis SeTanxmeba da oqmi Riaa yvela im saxelm-

wifosaTvis, romelic samrewvelo sakuTrebis dacvis Sesaxeb

parizis konvenciis wevria. orive xelSekruleba paralelurad

da damoukideblad arsebobs da saxelmwifoebs SeuZliaT mi-

erTeba rogorc calkeul maTganTan, ise orivesTan. garda amisa,

oqmis wevri SeiZleba gaxdes is samTavrobaTaSoriso organiza-

cia, romelsac gaaCnia niSnebis registraciis sakuTari uwyeba.

madridis sistemis wevri saxelmwifoebi da organizaciebi er-

Toblivad iwodebian monawile mxareebad.

sistema iZleva niSnis dacvis SesaZleblobas bevr qveya-

naSi saerTaSoriso registraciis safuZvelze, romelic moq-

medebs dacvis gavrcelebis mizniT miTiTebul xelSekrulebis

mona wile yvela mxare saxelmwifoSi. mxare saxelmwifoSi.

ganacxadi saerTaSoriso registraciaze (saerTaSoriso

ganacxadi) SeiZleba Setanil iqnes mxolod im fizikuri an iu-

ridiuli piris mier, romelic dakavSirebulia SeTanxmebis an

Page 23: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

21

oqmis monawile mxaresTan moqmedi dawesebulebiT, an mudmivi

sacxovrebeli adgiliT, an moqalaqeobiT.

niSani mxolod im SemTxvevaSia saerTaSoriso ganacx-

adis sagani, Tu is ukve registrirebulia im monawile mxaris

sasaqonlo niSnebis uwyebaSi (warmoSobis uwyeba), romel-

Tanac ganmcxadebeli dakavSirebulia zemoxsenebuli erT-erTi

aucilebeli garemoebiT; Tumca im SemTxvevaSi, rodesac dacvis

gavrcelebis mizniT, yvela miTiTeba oqmis mixedviT xorciel-

deba, saerTaSoriso ganacxadi SeiZleba ubralod efuZnebodes

warmoSobis uwyebaSi registraciaze Setanil ganacxads. saer-

TaSoriso ganacxadi unda waredginos ismo-s saerTaSoriso

biuros warmoSobis uwyebis SuamdgomlobiT.

saerTaSoriso registraciaze ganacxadSi miTi Tebuli

unda iyos erTi an meti monawile mxare, romelSic moiTx-

oveba dacvis gavrceleba. damatebiTi miTiTebebi mogvianebiTac

SeiZleba ganxorcieldes. dacvis gavrcelebis mizniT monawile

mxaris miTiTeba SeiZleba mxolod im SemTxvevaSi, Tu is imave

xelSekrulebis wevria, romlis wevricaa warmoSobis uwyebis

monawile mxare. es ukanaskneli Tavad ar SeiZleba mieTiTos

saerTaSoriso ganacxadSi.

mocemuli monawile mxaris miTiTeba SeTanxmebis an

oqmis safuZvelze xorcieldeba imis mixedviT, Tu romeli

xelSekrulebaa monawile mxareebisTvis saerTo. Tu orive

monawile mxare rogorc SeTanxmebis, ise oqmis wevria, maSin

miTiTeba xorcieldeba SeTanxmebiT, e.w. “upiratesobis damcavi

muxlis” gaTvaliswinebiT (muxli 9sexies).

im SemTxvevaSi, rodesac yvela miTiTeba SeTanxmebis mixed-

viT xorcieldeba, saerTaSoriso ganacxadi da Semdgomi mimowera

frangul enaze unda Sesruldes. Tu erTi miTiTeba mainc xor-

cieldeba oqmis mixedviT, maSin ganmcxadebels SeuZlia arCevani

Page 24: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

22

gaakeTos inglisur da frangul enebs Soris, Tuki warmoSobis

qveyana am arCevans erT-erTi maTganiT ar zRudavs.

saerTaSoriso ganacxadis Setana eqvemdebareba ZiriTadi

safasuris gadaxdas saerTaSoriso biuros xarjebis dasafa-

ravad, Semavsebeli safasuris gadaxdas saqonlis da/an mom-

saxurebis samze meti yoveli klasisaTvis da damatebiTi sa-

fasuris gadaxdas yoveli monawile mxaris miTiTebisaTvis.

Tumca monawile mxares SeuZlia ganacxados, rom rodesac igi

oqmis mixedviT aris miTiTebuli, damatebiTi safasuri unda

Seicvalos individualuri safasuriT, romlis sididec gan-

isazRvreba Sesabamisi monawile mxaris mier, magram igi ar

unda aRematebodes safasurs, romelic gadaixdeboda niSnis

uSualod mis uwyebaSi registraciis SemTxvevaSi.

mas Semdeg, rac saerTaSoriso biuro miiRebs saerTa-

Soriso ganacxads, is atarebs eqspertizas, raTa dadgindes misi

Sesabamisoba SeTanxmebis, oqmisa da maTi erTiani instruqciis

moTxovnebTan. eqspertiza Semoifargleba formaluri moTx-

ovnebiT, romelic moicavs klasifikaciasa da saqonlis da/an

momsaxurebebis sruli CamonaTvlis zust formulirebas. yvela

arsobrivi sakiTxis gansazRvra, rogoricaa imis dadgena, aris

Tu ara niSani dacvisunariani, an upirispirdeba Tu ara igi adre

arsebul niSans, miTiTebul monawile mxares ekisreba. Tu ara-

nairi xarvezi ar arsebobs, saerTaSoriso biuros niSani Seaqvs

saerTaSoriso reestrSi, aqveynebs saerTaSoriso registracias

ismo-s saerTaSoriso niSnebis biuletenSi da atyobinebs amis

Sesaxeb yovel monawile mxares.

monawile mxareebs SeuZliaT Caataron saerTaSoriso

registraciis eqspertiza, erovnuli kanonmdeblobebis moTx-

ovnebTan Sesabamisobis dasadgenad, arsebiT moTxovnebTan raime

Seusabamobis dadgenis SemTxvevaSi, maT aqvT ufleba uari Tqvan

Page 25: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

23

sakuTar teritoriaze niSnisaTvis dacvis miniWebaze. yoveli

aseTi uari, uaris Tqmis safuZvlebis miTiTebasTan erTad,

unda ecnobos saerTaSoriso biuros, Cveulebriv, Setyobine-

bis TariRidan 12 Tvis vadaSi. Tumca oqmis monawile mxares

SeuZlia ganacxados, rom rodesac mis teritoriaze dacvis

gavrceleba oqmis mixedviT moiTxoveba, es vada 18 Tvemde

unda gagrZeldes. aseT SemTxvevaSi monawile mxares SeuZlia

ganacxados, agreTve, rom Tu uari Sedavebas efuZneba, maSin is

saerTaSoriso biuros SeiZleba am 18 Tviani vadis gasvlis

Semdegac ki ecnobos.

uari ecnobeba mflobels, Seitaneba saerTaSoriso re-

estrSi da qveyndeba biuletenSi. uaris Tqmis Sem dgomi

procedura (rogoricaa gasaCivreba an gadasinjva)Ñtarde-

ba uSualod Sesabamisi monawile mxaris administraciasa da

mflobels an sasamarTlosa da mflobels Soris saerTaSoriso

biuros raime monawileobis gareSe. miuxedavad amisa, saboloo

gadawyvetileba uaris Tqmis Sesaxeb unda ecnobos saerTaSor-

iso biuros, romelic Seitans mas reestrSi da gamoaqveynebs.

saerTaSoriso registraciis TariRidan yovel miTiTebul

monawile mxareSi saerTaSoriso registracias igive Sedegi

aqvs, rogoric eqneboda niSans uSualod monawile mxaris uw-

yebaSi wardgenis SemTxvevaSi. Tu uaryofiTi gadawyvetileba

saTanado vadaSi ar iqna gamotanili an uaris Sesaxeb Tavda-

pirveli Setyobineba ukan iqna gamoTxovili monawile mxaris

mier, saerTaSoriso registraciis dRidan niSnis dacva iqneba

iseTive, rogoric eqneboda mas monawile mxaris uwyebis mier

misi registraciis SemTxvevaSi.

dacva SeiZleba SeizRudos saqonlis an momsaxurebis

mTliani CamonaTvlis an misi nawilis mimarT an ar gavrceldes

mxolod zogierTi miTiTebuli monawile mxaris teritoriaze.

Page 26: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

24

saerTaSoriso registracia SeiZleba daeqvemdebaros uflebe-

bis gadacemas yvela an zogierTi miTiTebuli monawile mxaris

teritoriaze da saqonlis an momsaxurebis mTliani CamonaTv-

lis an misi nawilis mimarT.

niSnebis saerTaSoriso registraciis sistemas ramden-

ime upiratesoba gaaCnia sasaqonlo niSnis mesakuTreebisaT-

vis. yvela misTvis sasurvel qveyanaSi mravali erovnuli

ganacxadis sxvadasxva enaze, sxvadasxva erovnuli proceduruli

wesebisa da instruqciebis dacviT da sxvadasxva (xSirad ufro

maRali) safasuris gadaxdiT Setanis nacvlad, saerTaSoriso

registracia SeiZleba ganxorcieldes ubralod erTi ganacx-

adis wardgeniT saerTaSoriso biuroSi (mSobliuri qveynis

uwyebis meSveobiT) erT enaze (inglisurad an frangulad) da

safasurebis mxolod erTiani Tanxis gadaxdiT.

msgavsi upiratesobebi ZalaSi rCeba, rodesac xdeba reg-

istraciis gagrZeleba, risTvisac saWiroa safasurebis gadaxda

saerTaSoriso biuroSi yovel 10 weliwadSi. amave dros, Tu

saerTaSoriso registraciaze ufleba mesame mxares gadaeca

an moxda sxva saxis cvlilebebi, rogoricaa saxelis da/an

misamarTis cvlileba, yvelaferi SeiZleba Setanil iqnes re-

estrSi da moqmedebdes yvela miTiTebul monawile mxareSi

erTi proceduruli safexuris gamoyenebiT.

madridis sistemis ganviTarebaze metyvelebs is faqti,

rom 1978 wels saerTaSoriso biuros mier 7307 saerTaSoriso

registracia iqna Setanili reestrSi, maSin roca 2001 wels

Sesabamisi raodenoba 22968 iyo. es saerTaSoriso ganacxadebi

Seicavda dacvis gavrcelebis mizniT 275160 monawile mxareze

miTiTebas, saSualod TiToeul ganacxadze _ Tormets. am cifrs

unda daematos 26333 miTiTeba, romelic ganxorcielda 2000

wels adrindel saerTaSoriso registraciebTan dakavSirebiT.

Page 27: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

25

sxva sityvebiT rom vTqvaT, 2000 wels dacvis gavrcelebis

mizniT ganxorcielebuli miTiTebebi 301000-ze meti erovnu-

li ganacxadis ekvivalenturia.

momxmareblisaTvis madridis sistemis gamoyenebis gasaad-

vileblad saerTaSoriso biuro gamoscems madridis SeTanxme-

bisa da oqmis mixedviT niSnebis saerTaSoriso registraciis

saxelmZRvanelos.

madridis SeTanxmeba daido 1891 wels da gadaisinja

briuselSi 1900 wels, vaSingtonSi _ 1911 wels, haagaSi _

1925 wels, londonSi _ 1934 wels, nicaSi _ 1957 wels da

stokholmSi _ 1967 wels; Sesworda 1979 wels. madridis

SeTanxmebasTan arsebuli oqmi ki daido 1989 wels (SeTanx-

mebisa da oqmis sruli teqstebi ix. vebgverdze: www.wipo.int/treaties).

madridis SeTanxmebis da oqmis ratifikaciis an mierTebis

samarTlebrivi aqtebi deponirebisaTvis waredgineba ismo-s

generalur direqtors.

2009 wlis 15 ianvrisaTvis madridis SeTanxmeba 56, xolo

oqmi 78 monawile mxares aerTianebda.

saqarTvelo miuerTda oqms 1998 wlis 20 agvistos.

Page 28: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

26

madridis SeTanxmeba

saqonelze yalbi an SecdomaSi Semyvani

warmoSobis aRniSvnebis aRkveTis Sesaxeb

(1891 w.)

SeTanxmebis Tanaxmad, yvela saqoneli, romelic atarebs

warmoSobis yalb an SecdomaSi Semyvan aRniSvnas, romeliTac

xdeba pirdapiri Tu iribi miTiTeba SeTanxmebis monawile erT-

erT saxelmwifoze an saxelmwifoSi mdebare adgilze, rogorc

warmoSobis qveyanaze an adgilze, unda dayadaRdes importire-

bisas, an aseTi importi unda aikrZalos, an sxva qmedebebi

da sanqciebi unda iqnes gamoyenebuli aseTi saxis importTan

dakavSirebiT.

SeTanxmeba iTvaliswinebs im SemTxvevebs, rodesac SeiZle-

ba moiTxovebodes dayadaReba, da dayadaRebis ganxorcieleb-

is wess. SeTanxmeba krZalavs saqonlis gayidvis, gamofenaze

eqsponirebis an gasayidad SeTavazebisas yvela im aRniSvnis

gamoyenebas, romelsac SeuZlia sazogadoebis SecdomaSi Seyvana

saqonlis warmoSobasTan dakavSirebiT. TiToeuli monawile

saxelmwifos sasamarTlos kompetenciaSi rCeba imis gansaz-

Rvra, Tu gvareobiTi xasiaTis gamo romeli dasaxelebebi

(garda yurZnis produqtebis warmoSobasTan dakavSirebuli

regionebis dasaxelebisa) ar xvdeba SeTanxmebis samarTlebriv

sferoSi. SeTanxmeba ar iTvaliswinebs kavSiris, raime mmarT-

veli organos an biujetis Seqmnas.

SeTanxmeba daido 1891 wels da gadaisinja: vaSingtonSi

1911 wels, haagaSi _ 1925 wels, londonSi _ 1934 wels,

lisabonSi _ 1958 wels da stokholmSi _ 1967 wels (sruli

teqsti ix. vebgverdze: www.wipo.int/treaties).

Page 29: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

27

SeTanxmeba Riaa samrewvelo sakuTrebis dacvis Sesaxeb

parizis konvenciis (1883 w.) mxare saxelmwifoebisaTvis.

ratifikaciis an mierTebis samarTlebrivi aqtebi depo-

nirebisaTvis waredgineba ismo-s generalur direqtors.

2009 wlis 15 ianvrisaTvis SeTanxmeba 35 mxare saxelm-

wifos aerTianebda.

Page 30: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

28

nairobis xelSekruleba

olimpiuri simboloebis dacvis Sesaxeb

(1981 w.)

xelSekrulebis yoveli mxare saxelmwifo valdebulia

xuTi rgolis saxiT warmodgenili olimpiuri simbolo da-

icvas saerTaSoriso olimpiuri komitetis nebarTvis gareSe

komerciuli miznebiT gamoyenebisagan (reklamebSi, saqonelze,

niSnis saxiT da sxv.).

xelSekrulebis mniSvnelovani Sedegia is, rom Tu saerTa-

Soriso olimpiuri komiteti xelSekrulebis mxare saxelmwi-

fos olimpiuri simbolos gamoyenebis nebarTvas aZlevs Tavis

teritoriaze, amave saxelmwifos erovnuli olimpiuri komite-

ti nawilobriv Semosavals iRebs im Semosavlidan, romelsac

saerTaSoriso olimpiuri komiteti iRebs aRniSnuli nebarT-

vis micemaSi.

xelSekruleba ar iTvaliswinebs gaerTianebis, mmarTveli

organos an biujetis dawesebas.

xelSekruleba (sruli teqsti ix. vebgverdze: www.wipo.int/treaties) Riaa nebismieri saxelmwifosaTvis, romelic aris

ismo-s, samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis kavSiris (1883 w.),

gaerTianebuli erebis organizaciis wevri, an gaerTianebuli

erebis organizaciasTan dakavSirebuli nebismieri organizaci-

isaTvis.

ratifikaciis an mierTebis samarTlebrivi aqtebi deponi-

rebisaTvis waredgineba ismo-s generalur direqtors.

2009 wlis 15 ianvrisaTvis xelSekruleba 47 mxare

saxelmwifos aerTianebda.

Page 31: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

29

nicis SeTanxmeba

niSnebis registraciisaTvis gankuTvnili

saqonlisa da momsaxurebebis saerTaSoriso

klasifikaciis Sesaxeb

(1957 w.)

SeTanxmeba adgens sasaqonlo da momsaxurebis niSnebis

registraciisaTvis gankuTvnili saqonlisa da momsaxurebis

klasifikacias (nicis klasifikacia). SeTanxmebis monawile

saxelmwifoebis sasaqonlo niSnebis uwyebaTa valdebulebaa

niSnebis yovel registraciasTan dakavSirebul oficialur do-

kumentebsa da publikaciebSi klasifikaciis mixedviT dadge-

nili im klasebis simboloebis miTiTeba, romelTac miekuTvneba

registrirebuli niSani.

klasifikacia moicavs klasebis CamonaTvals – saqonlis

34 da momsaxurebis 11 klass – da klasebisa da momsaxure-

bis anbanur CamonaTvals. es ukanaskneli Seadgens 11600-mde

dasaxelebas. orive saxis CamonaTvali periodulad swordeba

da ivseba eqspertTa sabWos mier, romelSic warmodgenil-

ia yvela monawile saxelmwifo. amJamad moqmedebaSia klas-

ifikaciis mecxre redaqcia, romelic ZalaSi Sevida 2007 wlis

pirvel ianvars.

aranakleb 148 qveynis sasaqonlo niSnebis uwyeba, iseve,

rogorc ismo-s saerTaSoriso biuro, afrikis inteleqtua-

luri sakuTrebis organizacia (OAPI), afrikis inteleqtua-

luri sakuTrebis regionaluri organizacia (ARIPO), benel-

uqsis inteleqtualuri sakuTrebis uwyeba (BOIP) da Sida ba-zris harmonizaciis uwyeba (sasaqonlo niSnebi da samrewvelo

nimuSebi) (OHIM) aqtiurad iyenebs aRniSnul klasifikacias.

Page 32: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

30

nicis SeTanxmebiT Seqmnilia kavSiri, romelsac gaaCnia

asamblea. kavSiris yoveli wevri, romelic miuerTda nicis

SeTanxmebis stokholmis an Jenevis aqtebs, asambleis wevria.

asambleis umniSvnelovanes amocanebs ganekuTvneba kav-

Siris orwliani programisa da biujetis miReba.

1957 wels dadebuli nicis SeTanxmeba gadaisinja

1967 wels stokholmSi da 1977 wels _ JenevaSi, agreTve,

Sesworda 1979 wels (sruli teqsti ix. vebgverdze: www.wipo.int/treaties).

SeTanxmeba Riaa samrewvelo sakuTrebis dacvis Sesaxeb

parizis konvenciis (1883 w.) mxare saxelmwifoebisaTvis.

ratifikaciis an mierTebis samarTlebrivi aqtebi deponi-

rebisaTvis waredgineba ismo-s generalur direqtors.

2009 wlis 15 ianvrisaTvis nicis SeTanxmeba 83 monawile

saxelmwifos aerTianebda.

saqarTvelo SeTanxmebas miuerTda 2003 wlis 28

Tebervals.

Page 33: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

31

parizis konvencia

samrewvelo sakuTrebis dacvis Sesaxeb

(1883 w.)

konvencia exeba samrewvelo sakuTrebas farTo gagebiT da

moicavs gamogonebebs, sasaqonlo da momsaxurebis niSnebs, sam-

rewvelo nimuSebs, sasargeblo modelebs (”mcire gamogoneba”,

romelsac zogierTi qveynis kanonmdebloba iTvaliswinebs), sa-

firmo saxelwodebebs (aRniSvnebi, romelTa gamoyenebiT xor-

cieldeba samrewvelo an komerciuli saqmianoba), geografiul

aRniSvnebs (warmoSobis aRniSvnebi da adgilwarmoSobis dasaxe-

lebebi) da arakeTilsindisieri konkurenciis aRkveTas.

konvenciis materialuri normebi iyofa sam ZiriTad kat-

egoriad. normaTa pirveli kategoria exeba erovnuli reJimis

uflebas. meore kategoria awesebs e.w. prioritetis uflebas,

xolo mesame kategoria aerTianebs zogad normebs:

erovnuli reJimis Sesaxeb normebis mixedviT, konvencia

iTvaliswinebs, rom TiToeulma monawile saxelmwifom

sxva monawile saxelmwifoTa moqalaqeebs samrewvelo sa-

kuTrebasTan dakavSirebiT mianiWos igive dacva, rogor-

sac igi aniWebs sakuTar moqalaqeebs. konvenciis monawile

saxelmwifos moqalaqeebs, romlebsac aqvT mudmivi sacx-

ovrebeli adgili an namdvili da moqmedi samrewvelo an

komerciuli sawarmo monawile saxelmwifoSi, agreTve, aqvT

ufleba erovnul reJimze.

gamogonebis, sasargeblo modelebis, niSnebisa da samrewvelo

nimuSebisaTvis konvencia iTvaliswinebs prioritetis ufle-

bas. es ufleba niSnavs, rom romelime monawile saxelmwi-

foSi samrew velo sakuTrebis uflebaze Setanili sworad

Page 34: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

32

gaformebuli ganacxadis safuZvelze misi Setanis TariRi-

dan drois garkveul periodSi, (gamogonebebisa da sasarge-

blo modelebisaTvis 12 Tve, xolo samrewvelo nimuSebisa

da sasaqonlo niSnebisaTvis 6 Tve) ganmcxadebels SeuZlia

aRniSnuli ganacxadis Setanis TariRis safuZvelze, mogvi-

anebiT moiTxovos dacva yvela sxva monawile saxelmwifo-

Si. amasTan, sxva qveyanSi Setanili ganacxadi pirveli (anu

yvelaze adrindeli) ganacxadis Setanis dRes Setanilad

ganixileba. sxvagvarad rom vTqvaT, aseTi mogvianebiT Seta-

nili ganacxadi sargeblobs prioritetiT (aqedan momdin-

areobs termini _ ”prioritetis ufleba”) yvela im ganac-

xadis mimarT, romlebic SesaZloa ukve iyo Setanili drois

aRniSnuli periodis ganmavlobaSi sxva pirebis mier imave

gamogonebis, sasargeblo modelis, niSnis an samrewvelo ni-

muSisaTvis. ufro metic, am intervalSi momxdari nebis-

mieri faqti, rogoricaa gamogonebis sajaro gaxsna, an iseTi

produqciis gayidva, romelic niSandebulia sasaqonlo niS-

niT an Seicavs samrewvelo nimuSs, ar iqoniebs gavlenas

pirveli ganacxadis prioritetis moTxovniT mogvianebiT

Setanil ganacxadze. am normis erT-erTi praqtikuli upi-

ratesoba isaa, rom Tu ganmcxadebels surs dacva ramdenime

qveyanaSi, igi ar aris valdebuli erTdroulad waradgi-

nos yvela Tavisi ganacxadi, aramed mas eZleva eqvs _ an

TormetTviani vada, raTa gadawyvitos, Tu romel qveynebSi

surs uflebis mopoveba, da saTanado organizeba gauwios am

mimarTulebiT gadasadgmel nabijebs.

kovencia adgens yvela monawile saxelmwifosaTvis savalde-

bulo ramdenime zogad normas, romelTa Soris mniSvnelo-

vania Semdegi:

Page 35: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

33

patentebTan dakavSirebiT

sxvadasxva monawile saxelmwifoSi erTsa da imave gamog-

onebaze gacemuli patentebi urTierTdamoukidebelia _ erT

monawile saxelmwifoSi patentis gacema ar avaldebulebs

sxva monawile saxelmwifoebs, gascen patenti; ar SeiZleba

patentis gacemaze uaris Tqma, gauqmeba an misi moqmedebis Sew-

yveta im mizeziT, rom patentis gacemaze uari iTqva, gauqmda

an Sewyda nebismier sxva monawile saxelmwifoSi.

gamogonebis Semqmnels ufleba aqvs patentSi moxsenie-

buli iyos gamomgoneblad.

ar SeiZleba uari iTqvas patentis gacemaze da ar

SeiZleba patentis baTilad cnoba im mizeziT, rom dapaten-

tebuli produqciis, an dapatentebuli xerxiT miRebuli

produqciis,gayidva, erovnuli kanonmdeblobidan gamomdinare,

eqvemdebareba akrZalvebsa da SezRudvebs.

TiToeul monawile saxelmwifos, romelic patentiT

miniWebuli gansakuTrebuli uflebis borotad gamoyenebis

aRsakveTad iZulebiTi licenziebis gacemas iTvaliswinebs,

administraciuli zomebis gatareba mxolod garkveuli Sez-

RudvebiT SeuZlia. saxeldobr, dapatentebuli gamogonebis

gamouyeneblobaze dafuZnebuli iZulebiTi licenzia, romel-

ic gaicema ara patentmflobelis, aramed mocemuli saxelm-

wifos saxelisuflo organos mier, mesame pirTa moTxovnis

safuZvelze, SeiZleba gaices mxolod dapatentebuli gamog-

onebis gamouyeneblobis an arasakmarisi gamoyenebis sami an

oTxwliani vadis gasvlis Semdeg. aseTi licenziis gace-

maze unda iTqvas uari, Tu patentmflobeli warmoadgens

dasabuTebul mizezebs Tavisi umoqmedobis gasamarTleblad.

amasTan, patentze uflebis CamorTmeva ar SeiZleba iyos

gaTvaliswinebuli, garda im SemTxvevebisa, rodesac iZulebiTi

Page 36: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

34

licenziis gacema ar aRmoCndeba sakmarisi gansakuTrebuli

uflebis borotad gamoyenebis aRsakveTad. am SemTxvevaSi, pat-

entis gauqmebasTan dakavSirebuli sasamarTlo saqme SeiZleba

aRiZras mxolod pirveli iZulebiTi licenziis gacemidan ori

wlis gasvlis Semdeg.

niSnebTan dakavSirebiT

parizis konvencia ar aregulirebs niSnebis Setanisa da

registraciis pirobebs. isini TiToeul monawile saxelmwi-

foSi dgindeba erovnuli kanonmdeblobiT. amasTan, ar SeiZle-

ba monawile saxelmwifos moqalaqes niSnis saregistraciod

Setanil ganacxadze uari eTqvas, arc misi niSnis registraci-

is gabaTileba SeiZleba im mizeziT, rom Setana, registracia an

vadis gagrZeleba ar ganxorcielebula warmoSobis qveyanaSi.

mas Semdeg, rac monawile saxelmwifoSi niSani registrirdeba,

igi damoukidebelia nebismier sxva qveyanaSi misi SesaZlo

registraciebisagan; Sedegad, niSnis registraciis vadis gas-

vla an gauqmeba erT monawile saxelmwifoSi ar axdens gavle-

nas registraciaze sxva monawile saxelmwifoebSi.

warmoSobis qveyanaSi marTlzomierad registrirebuli

niSnis sxva monawile saxelmwifoSi saregistraciod ward-

genisas, igi gansaxilvelad miRebuli da daculi unda iyos im

saxiT, rogoriTac daculia warmoSobis qveyanaSi. amave dros,

garkveul SemTxvevebSi registraciaze SeiZleba iTqvas uari,

magaliTad, Tu niSani arRvevs mesame piris mier ukve mopove-

bul uflebas, ar gaaCnia ganmasxvavebloba, ewinaaRmdegeba zneo-

briv normebsa da sazogadoebriv wesrigs, an Tu mas SeuZlia

gamoiwvios Secdoma.

Tu, romelime monawile saxelmwifoSi registrirebuli

niSnis gamoyeneba savaldebuloa, registraciis gauqmeba

Page 37: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

35

SesaZlebelia gonivruli periodis gasvlis Semdeg, da mx-

olod maSin, Tu mflobeli ver SeZlebs misi umoqmedobis

gamarTlebas.

yoveli monawile saxelmwifo valdebulia uari Tqvas im

niSnebis registraciaze da akrZalos iseTi niSnebis gamoyeneba,

romlebic warmoadgens am saxelmwifos kompetenturi organos

mier aRiarebuli sayovelTaod cnobili niSnis reproduqcias,

imitacias an Targmans, ramac SeiZleba gamoiwvios aRreva am

sayovelTaod cnobil niSanTan, Tu is im pirovnebis niSania,

visac ufleba aqvs isargeblos konvenciis upiratesobebiT, da

Tu gamoiyeneba msgavsi saqonlisa da momsaxurebisaTvis.

yoveli monawile saxelmwifo valdebulia uari Tqvas,

agreTve, im niSnebis registraciaze da akrZalos iseTi niS-

nebis gamoyeneba, romlebic Seadgens an Seicavs monawile

saxelmwifoebis gerbs, saxelmwifo emblemebs, oficialur sim-

boloebsa da damRebs Sesabamisi nebarTvis gareSe, Tu saxelm-

wifo am saxis simboloebis Sesaxeb oficialurad aris in-

formirebuli ismo-s saerTaSoriso biuros mier. igive norme-

bi gamoiyeneba garkveuli samTavrobaTaSoriso organizaciebis

gerbebis, droSebis, sxva emblemebis, abreviaturebisa da saxel-

wodebebisaTvisac.

yoveli monawile saxelmwifo valdebulia uzrunvelyos

koleqtiuri niSnebis dacva.

samrewvelo nimuSebTan dakavSirebiT samrewvelo nimuSebi daculi unda iyos yovel monawile

saxelmwifoSi da mopovebuli uflebis dakargva ar unda

moxdes im mizeziT, rom nakeTobebi, romlebic moicavs nimuSs,

ar iwarmoeba am saxelmwifoSi.

Page 38: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

36

safirmo saxelwodebebTan dakavSirebiT

yovel monawile saxelmwifoSi safirmo saxelwodebis

dacva unda iyos uzrunvelyofili ganacxadis Setanis an reg-

istraciis valdebulebis gareSe.

warmoSobis aRniSvnebTan dakavSirebiT yovelma monawile saxelmwifom unda miiRos zome-

bi saqonlis warmoSobis an mwarmoeblis, damamzadeblis an

movaWris vinaobis pirdapiri an arapirdapiri yalbi miTiTebis

winaaRmdeg.

arakeTilsindisier konkurenciasTan dakavSirebiT

yovelma monawile saxelmwifom unda gaiTvaliswinos

qmediTi dacva arakeTilsindisieri kon ku renciis winaaRmdeg.

konvenciis mier daarsebul parizis kavSirs gaaCnia asam-

blea da aRmasrulebeli komiteti. kavSiris wevri TiToeuli

saxelmwifo, romelic miuerTda stokholmis aqtis (1967w.)

administraciul da daskvniT normebs, asambleis wevria. aRmas-

rulebeli komitetis wevrebis arCeva xorcieldeba kavSiris

wevri saxelmwifoebisagan, garda Sveicariisa, romelic aris ex offi cio wevri.

asambleis amocanaa ismo-s samdivnos orwliani progra-

misa da biujetis SemuSaveba parizis kavSirTan mimarTebaSi.

parizis konvencia daarsda 1883 wels da gadaisinja:

briuselSi _ 1900 wels, vaSingtonSi _ 1911 wels, haagaSi _

1925 wels, londonSi _ 1934 wels, lisabonSi _ 1958 wels,

stokholmSi _ 1967 wels; cvlilebebi iqna Setanili 1979

wels (sruli teqsti ix. vebgverdze: www.wipo.int/treaties).konvencia Riaa yvela saxelmwifosaTvis.

Page 39: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

37

ratifikaciis an mierTebis samarTlebrivi aqtebi de-

ponirebisaTvis waredgineba ismo-s generalur direqtors.

2009 wlis 15 ianvris monacemebiT, parizis konvenciis

monawilea 173 saxelmwifo, romelTagan 171 asambleis wevria,

xolo aRmasrulebel komitetSi Sedis 42 saxelmwifo.

sabWoTa kavSiris daSlis Sedegad, saqarTvelo miiCneva

parizis konvenciis monawiled 1991 wlis 25 dekembridan.

Page 40: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

38

sapatento kanonmdeblobis Sesaxeb xelSekruleba

(2000w.)

sapatento kanonis Sesaxeb xelSekrulebis (PLT xelSekrulebis) mizania erovnul da regionalur sapatento

ganacxadebsa da patentebTan dakavSirebuli formaluri

moTxovnebisa da procedurebis harmonizacia da raci onalizacia.

Setanis TariRis dadgenisaTvis saWiro moTxovnebis

mniSvnelovan gamartivebasTan erTad PLT xelSekruleba

iTvaliswinebs moTxovnaTa mTel rig nairsaxeobebs, romelTa

gamoyenebac monawile mxareebis uwyebebs SeuZliaT. es

niSnavs, rom monawile mxare Tavisufalia iseTi moTxovnebis

SerCevaSi, romlebic ufro xelsayrelia ganmcxadeblebisa da

mflobelebisaTvis, magram, amasTan dauSvebelia maTze meti

moTxovnebis daweseba. kerZod, xelSekruleba Seicavs normebs,

romlebic exeba Semdeg sakiTxebs:

Setanis TariRis dadgenis moTxovnebis moyvana standart-

ebTan SesabamisobaSi, raTa ganmcxadeblebisaTvis Setanis

TariRis dakargvis SesaZlebloba minimumamde iyos Semcire-

buli. PLT xelSekruleba monawile mxareebis uwyebebs aval-

debulebs, rom Setanis TariRis dadgena moxdes sami martivi

formaluri moTxovnis Sesabamisad: pirveli – uwyebis mier

miRebul masalebSi unda iyos miniSneba imis Sesaxeb, rom

isini ganekuTvneba sapatento ganacxads gamogonebaze; meore

– masalebSi unda iyos miTiTebuli monacemebi, romlebic

uwyebas ganmcxadeblis vinaobis dadgenis an masTan dakav-

Sirebis SesaZleblobas miscems; amasTan, xelSekrulebis

monawile mxares SeuZlia, rom zemoaRniSnuli orive saxis

miTiTeba moiTxovos; mesame – masalebSi unda iyos warmod-

genili iseTi ram, rac gamogonebis aRwerilobad SeiZleba

Page 41: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

39

iqnes ganxiluli. Setanis TariRis dasadgenad ar unda

iyos moTxovnili aranairi sxva damatebiTi masala. kerZod,

monawile mxares ar SeuZlia moiTxovos formulis erTi

an meti muxlis warmodgena, an safasuri am TariRis dasa-

dgenad. es moTxovnebi minimaluria da ganixileba upirobo

moTxovnebad, romelTa Sesrulebac savaldebuloa Setanis

TariRis dasadgenad;

erovnuli da regionaluri ganacxadebisaTvis formaluri

moTxovnebis garkveuli kategoriis standartebTan Sesa-

bamisobaSi moyvana PLT xelSekrulebaSi iseTi moTxovne-

bis SetaniT, romlebic ukavSirdeba sapatento kooperaciis

xelSekrulebis (PCT) mixedviT wardgenili ganacxadebis

formas, gancxadebis blankis CaTvliT, romelsac Tan unda

erTvodes miTiTeba imis Sesaxeb, rom ganacxadi unda ganix-

ilebodes erovnul ganacxadad. amiT aRmoifxvreba an Sem-

cirdeba proceduruli gansxvavebebi erovnul, regionalur

da saerTaSoriso sapatento sistemebs Soris;

SeTanxmeba im standartuli formis saerTaSoriso blanke-

bis SemoRebasTan dakavSirebiT, romlebic unda aRiaros yve-

la monawile mxaris uwyebam;

sapatento uwyebebisaTvis rigi procedurebis gamartiveba,

rac xels Seuwyobs xarjebis Semcirebas, rogorc ganmcxa-

deblebis, ise uwyebebisaTvisac. aseTi procedurebia, magali-

Tad, savaldebulo warmomadgenelTan dakavSirebuli gamon-

aklisebi, SezRudva ganmeorebiTi mtkicebulebebis wardgenis

moTxovnaze, uwyebis mimarT moTxovna garkveul SemTxveveb-

Si erTi sabuTis (mag. mindobilobis) miRebis daSvebaze,

SezRudva adrindeli ganacxadis da misi Targmanis aslis

wardgenis moTxovnaze;

formaluri moTxovnebis an vadebis daucvelobis Sedegad

Page 42: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

40

arsebiTi uflebebis uneblie dakargvis Tavidan acileb-

is uzrunvelyofa. am mizniT PLT xelSekruleba uwyebebs

avaldebulebs, ganmcxadebels an sxva dainteresebul pirs

acnobos vadebis amowurvis, procedurebis gagrZelebis,

uflebebis aRdgenis Sesaxeb da daawesos SezRudvebi im

formaluri xarvezebis arsebobis gamo patentis gauqmebaze

an Zalis dakargvaze, romlebic ver SeamCnia uwyebam ganacx-

adis ganxilvis stadiaze;

ganacxadis eleqtronuli wardgenis ganxorcielebis gama-

rtiveba. am TvalsazrisiT, dasaSvebi gaxda erToblivad

qaRaldze warmodgenili masalebisa da eleqtronuli sax-

iT masalebis wardgena. xelSekruleba iTvaliswinebs, rom

monawile mxareebisaTvis daSvebulia qaRaldze warmodge-

nili masalebis wardgenis ptraqtikis gauqmeba da 2005

wlis 2 ivnisidan mTlianad eleqtronuli gziT wardgenaze

gadasvla. miuxedavad amisa, am TariRis Semdegac ki uwyebebi

valdebulni iqnebian miiRon qaRaldze warmodgenili ma-

salebi Setanis TariRis dadgenisa da vadis dacvis mizniT.

amasTan dakavSirebiT gakeTda gancxadeba, rom ganviTare-

buli qveynebi gaagrZeleben daxmarebis gawevas ganviTare-

badi da gardamavali ekonomikis qveynebisaTvis ganacxadis

eleqtronuli wardgenis danergvis saqmeSi.

sapatento kanonmdeblobis Sesaxeb xelSekruleba (sruli

teqsti ix. vebgverdze: www.wipo.int/treaties) daido 2000 wlis

1 ivniss. igi Riaa ismo-s wevri saxelmwifoebisaTvis da/an

samrewvelo sakuTrebis dacvis Sesaxeb parizis konvenciis mxare

saxelmwifoebisaTvis, agreTve zogierTi samTavrobaTaSoriso

organizaciisaTvis.

ratifikaciis an mierTebis samarTlebrivi aqtebi

deponirebisaTvis waredgineba ismo-s generalur direqtors.

Page 43: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

41

xelSekruleba ZalaSi Sevida 2005 wlis 28 aprils.

2009 wlis 15 ianvrisaTvis PLT xelSekruleba 19 monawile

mxare saxelmwifos aerTianebda.

Page 44: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

42

sapatento kooperaciis xelSekruleba

PCT (1970 w.)

sapatento kooperaciis xelSekrulebiT (PCT xelSekrulebiT) SesaZlebelia gamogonebaze sapatento dacvis

moTxovna erTdroulad mraval qveyanaSi “saerTaSoriso sap-

atento ganacxadis” wardgenis safuZvelze. aseTi ganacxadi

SeiZleba waradginos xelSekrulebis monawile saxelmwifos

nebismierma moqalaqem an rezidentma. ganacxadi, Cveulebriv,

SeiZleba waredginos xelSekrulebis monawile im saxelmwi-

fos erovnul sapatento uwyebas, romlis moqalaqe an reziden-

ticaa ganmcxadebeli. ganmcxadebels SeuZlia, agreTve, waradgi-nos ganacxadi ismo-s saerTaSoriso biuroSi JenevaSi.

Tu ganmcxadebeli xelSekrulebis im monawile saxelm-

wifos moqalaqe an rezidentia, romelic evropis sapatento

konvenciis, patentebisa da samrewvelo nimuSebis Sesaxeb hara-

res oqmis, bangis SeTanxmebis, an evraziis sapatento konvenciis

monawile mxarea, saerTaSoriso ganacxadis wardgena dasaSvebia,

agreTve, evropis sapatento uwyebaSi, afrikis regionalur

samrewvelo sakuTrebis organizaciaSi, afrikis inteleqtua-

luri sakuTrebis organizaciaSi an evraziis sapatento uwye-

baSi, Sesabamisad.

xelSekruleba srulad aregulirebs im formalur

moTxovnebs, romlebsac unda akmayofilebdes saerTaSoriso

ganacxadi.

PCT xelSekrulebiT ganacxadis wardgena avtomaturad

niSnavs yvela monawile saxelmwifos aRniSvnas.

saerTaSoriso ganacxads yvela aRniSnul saxelmwifos

sapatento uwyebaSi uSualod Setanili erovnuli ganacxadis

Zala aqvs.

Page 45: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

43

saerTaSoriso ganacxads utardeba e.w. “saerTaSoriso

Zieba”. igi tardeba erT-erTi mowinave sapatento uwyebis mier.

Sedegebi aisaxeba “saerTaSoriso Ziebis angariSSi”, romelic

warmoadgens im gamoqveynebul masalebze miTiTebis CamonaTvals,

romelmac SeiZleba gavlena iqonios saerTaSoriso ganac xadSi

warmodgenili gamogonebis patentunarianobaze. damatebiT

formdeba winaswari werilobiTi daskvna imis Sesaxeb, sava-

raudod, akmayofilebs Tu ara gamogoneba patentunarianobis

kriteriumebs saerTaSoriso Ziebis angariSze dayrdnobiT.

mas savaldebulo Zala ara aqvs.

saerTaSoriso Ziebis angariSi da werilobiTi daskvna

egzavneba ganmcxadebels, romelsac, miRebuli masalebis Ses-

wavlisa da Sefasebis Semdeg, SeuZlia gaiwvios ganacxadi, gan-

sakuTrebiT maSin, rodesac Ziebis angariSi an werilobiTi

daskvna patentis gacemis mizanSeuwonlobaze miuTiTebs an

gadawyvitos ganacxadSi gamogonebis formulis Secvla.

Tuki saerTaSoriso ganacxadis gawveva ar momxdara, maSin

is gamoqveyndeba saerTaSoriso biuros mier saerTaSoriso

Ziebis angariSTan erTad. am dros werilobiTi daskvna ar

qveyndeba.

Tu ganmcxadebeli gadawyvets gaagrZelos saerTaSoriso

ganacxadis ganxilvis procedurebi erovnuli an regionaluri

patentis mopovebis mizniT, mas SeuZlia daelodos sapri-

oriteto TariRidan ocdaTi Tvis gasvlas da xelSekrulebis

monawile saxelmwifoTa umetesobasTan wamoiwyos erovnuli

procedurebi yovel arCeul uwyebaSi oficialur enaze ganacx-

adis Targmanis miwodebiT (sadac es moiTxoveba), Sesabamisi

safasuris gadaxdiTa da adgilobrivi patentrwmunebulis

momsaxurebis gamoyenebiT.

Tu ganmcxadebels surs Seitanos cvlilebebi ganacxadSi

Page 46: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

44

(mag., Ziebis angariSSi dapirispirebul dokumentebsa da weri-

lobiT daskvnaSi arsebuli Sefasebebis gaTvaliswinebiT), raTa

misi potenciuri patentunarianoba gamokveTos Secvlili

ganacxadis meSveobiT, SesaZlebelia nebayoflobiTi saerTa-

Soriso winaswari eqspertizis gamoyeneba. winaswari eqsper-

tizis Sedegia patentunarianobis Sesaxeb winaswari angariSi,

romelic mzaddeba erT-erTi uflebamosili sapatento uwyebis

mier da romelic Seicavs, kidev erTxel gancxadebuli gamog-

onebis Sesaxeb savaldebulo Zalis armqone pirobiT daskvnas.

ganmcxadebels es angariSi aZlevs ufro mtkice safuZvlebs,

romlebze dayrdnobiTac mas SeuZlia Seafasos patentis miRe-

bis sakuTari Sansebi da, Tu angariSi misTvis xelsayrel

daskvnebs Sicavs, ufro meti darwmunebiT gaagrZelos saer-

TaSoriso ganacxadis ganxilvis procedurebi erovnuli da

regionaluri uwyebebis winaSe.

sapatento kooperaciis xelSekrulebis procedurebs

aqvs didi upiratesoba ganmcxadeblis, sapatento uwyebebisa da

saerTod sazogadoebisaTvis:

1. ganmcxadebels aqvs 18 Tve, e.i. ufro meti, vidre mas eqne-

boda PCT xelSekrulebis gamoyenebis gareSe, mosafiqrebeli

dro im ucxo qveynebis SesarCevad, romlebSic sapatento dacvis

moTxovnis survili eqneba. mas SeuZlia amave periodSi aarCios

adgilobrivi patentrwmunebuli ucxoeTis yovel qveyanaSi,

moamzados saWiro Targmanebi da gadaixados safasurebi;

2. ganmcxadebels aqvs imis garantia, rom Tu misi saerTa-

Soriso ganacxadi gaformebulia PCT xelSekrulebiT dadge-

nili saxiT, maSin monawile saxelmwifos sapatento uwyeba

ar etyvis ganacxads uars formaluri moTxovnebis Seusrule-

blobis gamo, erovnul fazaze misi ganxilvisas;

3. ganmcxadebels saerTaSoriso Ziebisa da werilobiTi

Page 47: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

45

daskvnis safuZvelze eZleva saSualeba meti saimedoobiT Seafa-

sos gancxadebul gamogonebaze patentebis miRebis Sansebi;

4. ganmcxadebels SesaZlebloba aqvs nebayoflobiTi

saerTaSoriso winaswari eqspertizis mimdinareobisas, Seita-

nos cvlilebebi saerTaSoriso ganacxadSi da amgvarad moaq-

cios igi dawesebul farglebSi, sxvadasxva qveynis sapatento

uwyebebisaTvis gansaxilvelad miwodebamde;

5. sapatento uwyebebis mier Casatarebeli sainforma-

cio Zieba da eqspertizasTan dakavSirebuli samuSaoebi mniS-

vnelovnad SeiZleba Semcirdes an gamoiricxos kidec, im

saerTaSoriso Ziebis angariSis, werilobiTi daskvnisa da, Sesa-

bamis SemTxvevaSi, patentunarianobis dadgenasTan dakavSirebu-

li saerTaSoriso winaswari eqspertizis angariSis wyalobiT,

romelic miewodeba erovnul an regionalur uwyebebs saerTa-

Soriso ganacxadTan erTad;

6. radgan saerTaSoriso ganacxadi qveyndeba saerTaSor-

iso Ziebis angariSTan erTad, mesame pirebs eZlevaT ukeTesi

saSualeba, raTa Camoiyalibon kargad dasabuTebuli mosazre-

ba gancxadebuli gamogonebis SesaZlo patentunarianobasTan

dakavSirebiT; da

7. ganmcxadeblebis sasargeblod saerTaSoriso gamo-

qveyneba mTel msoflios amcnobs maTi saerTaSoriso ganac-

xadis arsebobas, rac aris efeqturi saSualeba reklamisa da

licenziis potenciuri SemZenis mosaZieblad.

saboloo jamSi sapatento kooperaciis xelSekruleba:

xelmisawvdomad xdis msoflios;

axangrZlivebs saerTaSoriso sapatento dacvasTan dakav-

Sirebuli ZiriTadi safasurebis gadaxdis vadebs;

uzrunvelyofs mtkice safuZvels patentis gacemasTan

dakavSirebuli gadawyvetilebebis misaRebad;

Page 48: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

46

gamoiyeneba msoflios wamyvani korporaciebis, kvleviTi

dawesebulebebisa da universitetebis mier, rodesac isi-

ni cdiloben moipovon sapatento dacva saerTaSoriso

doneze.

sapatento kooperaciis xelSekrulebiT Seqmnilia kavSiri

Tavisi asambleiT. xelSekrulebis monawile yvela saxelmwifo

asambleis wevria.

asambleam daawesa specialuri saSeRavaTo saSualeba:

1. im fizikuri pirebis sasargeblod, romlebic arian

moqalaqeebi da cxovroben iseT saxelmwifoebSi, romelTa

erovnuli Semosavali erT sul mosaxleze 3000 aSS dolarze

dabalia.

2. ganmcxadeblebis, rogorc iuridiuli ise fizikuri

pirebis sasargeblod, romlebic arian moqalaqeebi da cxov-

roben iseT saxelmwifoebSi, romlebic gaerTianebuli erebis

organizaciis mier mikuTvnebulia naklebad ganviTarebul qvey-

anaTa ricxvs. SeRavaTi gulisxmobs xelSekrulebiT gaTval-

iswinebuli garkveuli safasurebis 75%-iT Semcirebas.

sapatento kooperaciis xelSekrulebis Sesaxeb dawvr-

ilebiTi informacia ganTavsebulia PCT-s vebgverdze (www.wipo.int/pct/applicants.html), agreTve, PCT-s ganmcxadebelTa saxelmZR-

vaneloSi, romelic gamoicema ismo-s mier inglisur da fran-

gul enebze (arsebobs agreTve Cinur, germanul da iaponureno-

vani gamocemebic) da PCT-s siaxleebis furcelSi, romelsac

gamoscems ismo inglisur enaze.

sapatento kooperaciis xelSekruleba daido 1970 wels,

Sesworda 1979 wels da Seicvala 1984 da 2001 wels (sruli

teqsti ix. vebgverdze: www.wipo.int/treaties). xelSekruleba Riaa samrewvelo sakuTrebis dacvis

parizis konvenciis (1883 w.) monawile saxelmwifoebisaTvis.

Page 49: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

47

ratifikaciis an mierTebis samarTlebrivi aqtebi deponi-

rebisaTvis waredgineba ismo-s generalur direqtors.

2009 wlis 15 ianvrisaTvis sapatento kooperaciis

xelSekruleba 139 monawile saxelmwifos aerTianebda.

sabWoTa kavSiris daSlis Sedegad, saqarTvelo miiCneva

PPCT-s monawiled 1991 wlis 25 dekembridan.

Page 50: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

48

sasaqonlo niSnebis kanonmdeblobis Sesaxeb

xelSekruleba TLT (1994 w.)

sasaqonlo niSnebis kanonmdeblobis Sesaxeb xelSekrulebis

(TLT xelSekrulebis) mizania sasaqonlo niSnebis erovnul da

regionalur registraciasTan dakavSirebuli procedurebis

erTmaneTTan daaxloeba da SesabamisobaSi moyvana. rac miiRweva

am procedurebis zogierT TaviseburebaTa gamartivebiTa da

harmonizaciiT. Sedegad, sasaqonlo niSnebis ganacxadebsa

da sasaqonlo niSnebis registraciis administrirebasTan

dakavSirebuli mravalferovani samarTalwarmoeba naklebad

rTuli da ufro prognozirebadi xdeba.

TLT xelSekrulebis procedurebis udidesi umravlesoba

exeba sasaqonlo niSnebis uwyebasTan dakavSirebul procedurebs,

romlebic SeiZleba daiyos sam ZiriTad fazad: ganacxadis

Setana niSnis registraciaze, reestrSi cvlilebebis Setana

da registraciis moqmedebis vadis gagrZeleba. yoveli fazis

Sesabamisi wesebi isea Camoyalibebuli, rom cxadad Cans, romeli

ukavSirdeba ganacxads da romeli _ specifikur moTxovnebs.

pirveli fazis moTxovnebTan _ registraciaze warsadgen

ganacxadTan dakavSirebiT TLT xelSekruleba adgens ganacxadSi

Sesatan im monacemTa da miTiTebebis nusxis maqsimums, romelTa

ganacxadSi Setana SeuZliaT moiTxovon xelSekrulebis

monawile mxareebma. es monacemebi da miTiTebebi, kerZod,

Semdegia: Txovna niSnis registraciaze; saxeli da misamarTi da

ganmcxadebelsa da mis warmomadgenelTan dakavSirebuli sxva

monacemebi; niSanTan dakavSirebuli sxvadasxva monacemebi niSnis

gamosaxulebebis garkveuli raodenobis CaTvliT; saerTaSoriso

klasifikaciis (niSnebis registraciisaTvis gankuTvnili

saqonlisa da momsaxurebis saerTaSoriso klasifikaciis

Page 51: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

49

Sesaxeb nicis SeTanxmeba (1957w.) (ix. Sesabamisi anotacia

am seriaSi)) Sesabamisad klasificirebuli saqonlisa da

momsaxurebis CamonaTvali; da, sadac erovnuli kanonmdeblobiT

moiTxoveba, gancxadeba niSnis gamoyenebis ganzraxvis Sesaxeb.

yovelma monawile mxarem unda dauSvas, rom saqoneli da/an

momsaxureba ekuTvnodes saerTaSoriso klasifikaciis sxva da

sxva klass. ramdenadac daSvebuli moTxovnebi amomwuravia,

monawile mxares ar SeuZlia moiTxovos, magaliTad, rom

ganmcxadebelma warmoadginos savaWro reestridan amonaweri

an miTiTeba garkveuli komerciuli saqmianobis Sesaxeb, an

mtkicebuleba, rom sasaqonlo niSani registrirebuli iyo

sxva qveyanaSi.

meore fazasTan dakavSirebuli moTxovnebi, romlebsac

moicavs TLT xelSekruleba, exeba saxelis, misamarTis da

Tavad mflobelis cvlilebas. aqve aris, agreTve, mocemuli

gamosayenebeli formaluri moTxovnebis amomwuravi CamonaTvali.

im SemTxvevaSi, rodesac moiTxoveba cvlilebis Setana

erTze met, SesaZloa asobiT, sasaqonlo niSnis ganacxadSi an

registraciaSi, sakmarisia erTi gancxadebis wardgena, Tu es

cvlileba miekuTvneba yvela ragistracias an ganacxads.

mesame fazis moTxovnebTan _ registraciis moqmedebis

vadis gagrZelebasTan dakavSirebiT TLT xelSekruleba

registraciis sawyisi periodisa da registraciis moqmedebis

yoveli momdevno gagrZelebisaTvis aTwlian periods adgens.

garda, amisa, TLT xelSekruleba iTvaliswinebs,

rom patentrwmunebuli SeiZleba iyos erTi da imave

piris warmomadgeneli misi ramdenime ganacxadisa da

registraciisaTvis.

xelSekruleba iTvaliswinebs, agreTve, rom Tu

gancxadeba gakeTebulia formiT, romelic Seesabameba

Page 52: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

50

TLT xelSekrulebaze TandarTuls, is unda iqnes miRebuli,

Tu gamoyenebulia uwyebaSi daSvebuli ena da aranairi sxva

formaloba ar unda moiTxovebodes.

gansakuTrebiT aRsaniSnavia, rom TLT xelSekruleba ar

iZleva nebismieri xelmoweris dadasturebis, auTentifikaciis an

damowmebis moTxovnis nebas, garda registraciaze uaris Tqmis

SemTxvevisa.

TLT xelSekruleba (romlis sruli versia gamoqveynebulia

vebgverdze www.wipo.int/treaties) daido 1994 wels da

igi Riaa ismos wevri saxelmwifoebisaTvis da zogierTi

samTavrobaTaSoriso organizaciisaTvis.

ratifikaciis da mierTebis Sesaxeb samarTlebrivi aqtebi

deponirebisaTvis waredgineba ismos generalur direqtors.

xelSekruleba ZalaSi Sevida 2005 wlis 28 aprils.

2009 wlis 15 ianvrisaTvis TLT xelSekruleba 42

monawile mxare saxelmwifos aerTianebda.

Page 53: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

51

singapuris xelSekruleba

sasaqonlo niSnebis kanonmdeblobis Sesaxeb

(2006 w.)

sasaqonlo niSnebis kanonmdeblobis Sesaxeb singapuris

xelSekruleba (singapuris xelSekruleba) miiRes sasaqonlo

niSnebis kanonmdeblobis Sesaxeb ganaxlebuli xelSekrulebis

miRebisadmi miZRvnil diplomatiur konferenciaze, romelic

Catarda 2006 wlis 13-28 marts.

singapuris xelSekrulebis mizania Tanamedrove da

dinamikuri saerTaSoriso koncefciis Camoyalibeba sasaqonlo

niSnis registraciis procedurebis harmonizaciasTan

dakavSirebiT. axali xelSekruleba, romelic agebulia

sasaqonlo niSnebis kanonmdeblobis Sesaxeb 1994 wlis

xelSekrulebis (TLT 1994w.) safuZvelze, ufro farTo

masStabisaa da iTvaliswinebs axal miRwevebs komunikaciis

teqnologiebis sferoSi.

TLT 1994-sagan gansxvavebiT, singapuris xel-

Sekruleba ZiriTadad gamoiyeneba iseTi niSnebisaTvis,

romelTa registraciac SeiZleba ganxorcieldes monawile

mxaris kanonmdeblobis mixedviT. Zalze mniSvnelovania, rom

pirvelad xdeba aratradiciuli niSnebis pirdapiri aRiareba

saerTaSoriso aqtiT, romelic dakavSirebulia sasaqonlo

niSnebis kanonmdeblobasTan. xelSekruleba exeba yvela saxis

niSans, maT Soris aratradiciul xilul niSnebs, rogoricaa

hologramebi, samganzomilebiani niSnebi, feri, poziciuri da

moZravi niSnebi, agreTve uxilav niSnebs, rogoricaa bgeriTi,

ynosviTi an gemovnebiTi da SegrZnebiTi niSnebi. aseTi

niSnebisaTvis instruqcia iTvaliswinebs maT wardgenas

Page 54: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

52

ganacxadebiT, romelic SeiZleba Seicavdes aragrafikul an

arafotografiul reproduqciebs.

singapuris xelSekruleba monawile mxareebs utovebs

uflebas, airCion komunikaciis forma da saSualeba, kerZod,

miiRon Tu ara Setyobinebebi qaRaldis matareblebze,

eleqtronuli saxiT da sxva saxis komunikaciebi. es aisaxeba

ganacxadebis formalur moTxovnebze da iseT moTxovnebze,

rogoricaa uwyebasTan dakavSirebul dokumentebze xelis

mowera. es xelSekruleba ZalaSi tovebs TLT 1994-is Zalze

mniSvnelovan debulebas, saxeldobr imas, rom ar unda

moiTxovebodes qaRaldis do kumentebze nebismieri xelmoweris

auTentifikacia, sertifikacia an damowmeba. Tumca, monawile

mxareebs SeuZliaT Tavad gadawyviton, moxdes Tu ara, da

rogor moxdes, eleqtronuli komunikaciebis auTentifikaciis

sistemis danergva.

erT-erTi siaxle, romelsac xelSekruleba gvTavazobs,

aris SeRavaTebis gaTvaliswineba im SemTxvevaSi, rodesac

ganmcxadebeli an mflobeli ver icavs procedurul vadebs.

xelSekrulebis monawile mxareebi valdebulni arian TavianTi

Sexedulebisamebr dauSvan erTi SeRavaTi mainc Semdegidan: vadis

gagrZeleba, proceduris gagrZeleba da uflebebis aRdgena,

Tuki vadis darRveva moxda SemTxveviT an, moxda saTanado

Zalisxmevis gamoyenebis miuxedavad.

singapuris xelSekruleba moicavs debulebebs sasaqonlo

niSnebis licenziebis registraciis Sesaxeb da awesebs

maqsimalur aucilebel pirobebs licenziebis registraciis,

Sesworebisa da gauqmebis moTxovnebze.

singapuris xelSekrulebis sxva debulebebi (rogoricaa

mravalklasian ganacxadebsa da regis traciebTan da saerTaSoriso

(nicis) klasi fikaciis gamoyenebasTan dakavSirebuli moTxovnebi)

Page 55: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

53

praqtikulad imeorebs TLT 1994-is moTxovnebs. orive xelSekruleba erTmaneTisagan damo ukidebelia

da maTi ratifikacia da maTTan mierTeba damoukideblad

xorcieldeba.

singapuris xelSekruleba afuZnebs monawile mxareebis

asambleas.

monawile mxareebis asambleis SeqmniT ufro moqnili xdeba

im administraciuli procedurebis detalebis gansazRvris

meqanizmi, romlebic unda ganaxorcielon sasaqonlo niSnebis

erovnulma uwyebebma. asamblea uflebamosilia Secvalos

instruqciebi da tipuri saerTaSoriso blankebi. mas SeuZlia

mosamzadebel doneze ganixilos xelSekrulebis samomavlo

ganviTarebasTan dakavSirebuli sakiTxebic.

garda amisa, di plomatiurma konferenciam miiRo

sasaqonlo niSnebis kanomdeblobis Sesaxeb singapuris

xelSekrulebisa da masTan dakavSirebuli instruqciis

damatebiTi rezolucia, romelSic deklarirebulia monawile

mxareebis mier xelSekrulebiT mocemuli zogierTi sakiTxis

erTiani gaazreba. kerZod is, rom xelSekruleba monawile

mxareebs ar avaldebulebs 1) axali tipis niSnebis

registracias, an 2) ganacxadis eleqtronuli wardgenis

an sxva avtomatizebuli sistemebis danergvas. specialuri

debulebebia gaTvaliswinebuli ganviTarebadi da naklebad

ganviTarebuli qveynebis damatebiTi teqnikuri daxmarebis Sesaxeb,

raTa maT SeZlon xelSekrulebis debulebaTa upiratesobis

srulyofilad gamoyeneba. aRiarebul iqna, rom naklebad

ganviTarebuli qveynebi ismo-s monawile mxareebis mxridan

teqnikuri daxmarebis upirvelesi da umTavresi mosargebleni

iqnebian. momaval asambleas evaleba yovel rigiT sesiaze

Tvalyuri adevnos da Seafasos daxmarebis msvleloba; amasTan,

Page 56: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

54

gaiTvaliswinos, rom nebismieri dava, romelic xelSekrulebis

interpretaciasTan an gamoyenebasTan dakavSirebiT aRiZvreba,

unda gadawydes megobrul atmosferoSi, konsultaciisa da

Suamdgomlobis safuZvelze ismo-s generaluri direqtoris

xelSewyobiT.

sasaqonlo niSnebis kanonmdeblobis Sesaxeb singapuris

xelSekruleba (sruli teqsti ix. vebgverdze www.wipo.in/treaties) Riaa xelmosawerad ismo-s wevri saxelmwifoebisaTvis

da zogierTi samTavrobaTaSoriso organizaciisaTvis 2007

wlis 27 martamde.

ratifikaciis an mierTebis samarTlebrivi aqtebi

deponirebisaTvis waredgineba ismo-s generalur direqtors.

xelSekruleba ZalaSi Sedis aTi saxelmwifos an sasaqonlo

niSnebis regionaluri uwyebis mqone samTavrobaTaSoriso

organizaciis mier ratifikaciis an mierTebis samarTlebrivi

aqtebis wardgenidan sami Tvis Semdeg.

Page 57: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

55

strasburgis SeTanxmeba

saerTaSoriso sapatento klasifikaciis Sesaxeb

(1971 w.)

strasburgis SeTanxmeba awesebs saerTaSoriso sapaten-

to klasifikacias, romelic arsebul teqnologiebs yofs rva

ganyofilebad da daaxloebiT 70000 klasad. TiToeuli klasi

aRiniSneba simboloTi, romelic Sedgeba arabuli cifrebisa da

laTinuri anbanis asoebisagan.

saerTaSoriso sapatento klasifikaciis saTanado sim-

boloebi mieTiTeba sapatento dokumentebze (gamoqveynebul sa-

patento ganacxadebsa da gacemul patentebze), romelTa yovel-

wliuri gamocemebis raodenoba 1000000-s aRemateba. saTanado

simboloebis miniWeba xdeba erovnuli an regionaluri sam-

rewvelo sakuTrebis uwyebis mier, romelic aqveynebs sapatento

dokuments.

klasifikacias uaRresad didi roli eniWeba sapatento

dokumentebSi “teqnikis donis” kvlevis Catarebisas. aseTi

saxis Zieba esaWiroeba patentis gamcem organoebs, potenci-

ur gamomgoneblebs, kvleviT da sainJinro (sakonstruqtoro)

dawesebulebebs da sxva organizaciebs, romlebic teqnologi-

uri miRwevebis gamoyenebiT an gaumjobesebiT arian dakaveb-

ulni.

saerTaSoriso sapatento klasifikacias iyenebs 100-

ze meti saxelmwifos sapatento uwyeba, oTxi regionaluri

uwyeba da sapatento kooperaciis xelSe krulebasTan dakav-

Sirebuli ismo-s samdivno.

saerTaSoriso sapatento klasifikacia ganuwyvetliv gan-

icdis ganaxlebas da yovel xuT weliwadSi axali redaqcia

Page 58: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

56

qveyndeba. amJamindeli merve redaqcia ZalaSi Sevida 2006 wlis

1 ianvridan.

ganaxleba xorcieldeba eqspertTa komitetis mier,

romelic fuZndeba SeTanxmebis Tanaxmad. eqspertTa komite-

tis wevria SeTanxmebis monawile yvela saxelmwifo.

saerTaSoriso sapatento klasifikaciis Sesaxeb SeTanx-

mebis mixedviT iqmneba kavSiri, Tavisi asambleiT. asambleis

wevria kavSiris wevri yvela saxelmwifo. asambleis erT-erTi

umniSvnelovanesi amocanaa kavSiris orwliani programisa da

biujetis miReba.

SeTanxmeba daido 1971 wels da Sesworda 1979 wels

(sruli teqsti ix. vebgverdze: www.wipo.int/treaties).strasburgis SeTanxmeba Riaa samrewvelo sakuTrebis

dacvis parizis konvenciis (1883 w.) mxare saxelmwifoebisaT-

vis.

ratifikaciis an mierTebis samarTlebrivi aqtebi deponi-

rebisaTvis waredgineba ismo-s generalur direqtors.

2009 wlis 15 ianvrisaTvis strasburgis SeTanxmeba 59

mxare saxelmwifos aerTianebda.

Page 59: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

57

haagis SeTanxmeba

samrewvelo nimuSebis saerTaSoriso

registraciis Sesaxeb

(1925 w.)

amJamad ZalaSia haagis SeTanxmebis sami: 1934, 1960 da

1999 wlebis aqtebi.

saerTaSoriso registraciis mopovebis ufleba aqvs

fizikur an iuridiul pirs, romelic aris moqalaqe, aqvs

moqmedi samrewvelo an komerciuli sawarmo, mudmivi

sacxovrebeli adgili, an 1999 wlis aqtis Tanaxmad,

Cveulebrivi sacxovrebeli adgili romelime an samive aqtis

monawile mxaris teritoriaze.

saerTaSoriso registracia SeiZleba regulirdebodes

1934, 1960, an 1934 wlis aqtebiT an nebismieri maTi

kombinaciiT imis Sesabamisad, Tu romel mxare saxelmwifosTan

aqvs ganmcxadebels zemoT aRniSnuli kavSiri (SemdgomSi _

“warmoSobis mxare saxelmwifo).

amJamad saerTaSoriso registraciis 99%-ze meti regu-

lirdeba 1999 wlis an 1960 wlis aqtebiT.

1960 da 1999 wlis aqtebi

samarTlebrivi dacvis sistema, romelic Seesabameba

1960 an 1999 wlis aqtebs, SeiZleba gadmoices Semdegnairad:

samrewvelo nimuSebis saerTaSoriso registraciis moTxovna

SeiZleba ismo-s saerTaSoriso biurosagan, uSualod an

warmoSobis mxare saxelmwifos samrewvelo sakuTrebis uwyebis

meSveobiT, am mxare saxelmwifos kanonmdeblobis Sesabamisad.

saerTaSoriso registracia efuZneba ganacxa ds da

Page 60: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

58

samrewvelo nimuSis erT an ramdenime fotosuraTs an

sxva grafikul gamosaxulebas. ganacxadi unda Seicavdes

monawile mxareebis CamonaTvals, romlebzec unda

gavrceldes saerTaSoriso registracia, da nakeTobis

an nakeTobebis miTiTebas, romelSi CasarTavad an romelze

dasatanadac aris gamiznuli samrewvelo nimuSi. saerTaSoriso

registraciis moqmedeba SiZleba gavrceldes warmoSobis mxare

saxelmwifozec, Tu am ukanasknelis kanonmdebloba sxvagvar

wess ar iTvaliswinebs. ganacxadis Sedgena dasaSvebia inglisur

an frangul enaze.

samrewvelo nimuSebis fotosuraTebi an sxva

grafikuli gamosaxulebebi, miwodebuli ganmcxadeblis mier

qveyndeba saerTaSoriso samrewvelo nimuSebis biuletenSi,

romelic gamoicema yovelTviurad CD-ROM-ze da gamoifineba

internetSi. survilisamebr, ganmcxadebels SeuZlia mis mier

miTiTebul mxareTa kanonmdeblobis gaTvaliswinebiT, moiTxovos

gamoqveynebis gadadeba ara umetes 30 Tviani vadiT, saerTaSoriso

registraciis TariRidan, an, Tu moTxovnilia prioriteti,

prioritetis TariRidan.

saerTaSoriso registracias, ganmcxadeblis mier

miTiTebul SeTanxmebis TiToeuli mxare saxelmwifos

teritoriaze aqvs iseTve moqmedebis Zala, rogoric uSualod

erovnul uwyebaSi registracias, Tu am qveynis erovnuli

kanoniT dacvis miniWebisaTvis dadgenili yvela formaluri

moTxovna Seasrula ganmcxadebelma da yvela saamisod saWiro

administraciuli qmedeba daasrula am saxelmwifom.

ganmcxadeblis mier miTiTebuli SeTanxmebis TiToeul

mxares SeuZlia uari Tqvas dacvis miniWebaze saerTaSoriso

registraciis gamoqveynebis TariRidan 6 Tvis, an, 1999 wlis

aqtis mixedviT SesaZlo 12 Tvis vadaSi. dacvis miniWebaze uari

Page 61: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

59

SeiZleba efuZnebodes mxolod formaluri moTxovnebisagan

gansxvavebul erovnuli kanonmdeblobis moTxovnebs da

administraciuli qmedebebi unda ganxorcieldes SeTanxmebis

im mxare saxelmwifos uwyebis mier, romelic uars ambobs

dacvis miniWebaze.

dacvis vada ganisazRvreba 5 wliT saerTaSoriso

registraciis TariRidan da misi gagrZeleba SesaZlebelia

aranakleb: 1960 wlis aqtiT, erTxel 5 wliT, da ori aseTi

periodiT 1999 wlis aqtiT.

Tu SeTanxmebis mxare saxelmwifos kanoni iTvaliswinebs

samrewvelo nimuSis ufro xangrZliv dacvas, dacvis vada

samrewvelo nimuSisaTvis saerTaSoriso registraciis

safuZvelze am monawile mxare saxelmwifos teritoriaze

SesaZlebelia gagrZeldes dacvis vadis amowurvamde.

1934 wlis aqti

1934 wlis aqts daqvemdebarebuli saerTaSoriso regis-

traciis ZiriTadi gansxvaveba saerTaSoriso registraciisagan,

romelic srulad an nawilobriv regulirdeba 1960 an 1999

wlis aqtiT, aris Semdegi:

registracia vrceldeba avtomaturad 1934 wlis aqtis

yvela mxare saxelmwifoze, garda saxelmwifoebisa, romleb-

mac garkveviT Tqves uari dacvis miniWebaze.

registracia SeiZleba iyos Ria an daluquli.

gamoqveyneba ar Seicavs samrewvelo nimuSebis gamosaxule-

bas. is ubralod miuTiTebs nakeTobas an nakeTobebze, rom-

lebSic CarTulia samrewvelo nimuSi.

dacvis vada 15 welia, is moicavs sawyis 5 wlian periods,

romelic SeiZleba gagrZeldes momdevno 10 wliT.

ar arsebobs uaris Tqmis Setyobinebis moTxovna. registracia

Page 62: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

60

unda moxdes frangul enaze.

zogadi cnobebi

haagis SeTanxmebis gamomyenebelTa saqmianobis gaiolebis

mizniT ismo-s samdivno aqveynebs saxelmZRvanelos samrewvelo

nimuSebis saerTaSoriso registraciisaTvis.

haagis SeTanxmeba daido 1925 wels, gadaisinja londonSi

1934 wels da haagaSi _ 1960 wels. is Seivso damatebiTi

aqtiT, romelsac xeli moewera monakoSi 1961 wels da

Semvsebi aqtiT, romelic xelmowerilia stokholmSi 1967

wels da Sesworda 1979 wels. rogorc zemoT aRvniSneT,

Semdgomi aqti miiRes JenevaSi 1999 wels.

haagis SeTanxmebiT daarsda kavSiri, romelsac 1970

wlidan gaaCnia asamblea. kavSiris wevri yvela saxelmwifo,

romelic miuerTda stokholmis Semvseb aqts, asambleis

wevria. asambleis mniSvnelovan amocanaTa Soris aris orwliani

programisa da biujetis miReba da instruqciaSi cvlilebebis

Setana, haagis sistemis gamoyenebasTan dakavSirebuli

safasurebis dadgenis CaTvliT.

SeTanxmebis 1960 wlisa da 1934 wlis aqtebi (sruli

teqsti ix. vebgverdze: www.wipo.int/treaties) Riaa samrewvelo

sakuTrebis dacvis Sesaxeb parizis konvenciis (1883 w.)

mxare saxelmwifoebisaTvis. 1999 wlis aqti Riaa ismo-s

wevri saxelmwifoebisa da zogierTi samTavrobaTaSoriso

organizaciisaTvis.

ratifikaciis an mierTebis samar T leb rivi aqtebi depo-

ni rebisaTvis wared gi neba ismo-s generalur direqtors.

2009 wlis 15 ianvrisaTvis haagis SeTanxmeba 55 monawile

mxares aerTianebda. saqarTvelo SeTanxmebas miuerTda 2003

wlis 1 agvistos.

Page 63: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

61

bernis konvencia

literaturuli da mxatvruli

nawarmoebebis dacvis Sesaxeb

(1886 w.)

konvencia eyrdnoba sam ZiriTad princips da Seicavs rig

debulebebs, romlebic gansazRvravs dacvis miniWebis minimalur

standartebsa da im specialur debulebebs, romlebic gankuTv-

nilia ganviTarebadi qveynebisaTvis, Tu maT surT am debule-

bebiT sargebloba.

(1) es sami ZiriTadi principia:

a) kavSiris erT-erT qveyanaSi Seqmnil nawarmoebs (es

aris nawarmoebi, romlis avtori aris kavSiris wevri qveynis

moqalaqe an nawarmoebi, romelic pirvelad gamoqveynda aseT

qveyanaSi) kavSiris wevr yvela sxva qveyanaSi unda hqondes ise-

Tive dacva, rogorsac es qveynebi aniWeben sakuTar moqalaqeebs

(“erovnuli reJimis” principi)1.

b) nawarmoebze uflebebis warmoSoba damokidebuli ar

aris formaluri pirobebisa da procedurebis Sesrulebaze.

dacvis miniWeba xdeba avtomaturad da ar aris dakavSirebu-

li registraciasTan, Sesanaxad gadacemasa da sxva msgavs for-

malobebTan (“avtomaturi” dacvis principi)2.

g) saavtoro uflebebis arseboba da maTi gamoyeneba ar

1 inteleqtualuri sakuTrebis vaWrobasTan dakavSirebuli aspeqtebis Sesaxeb” SeTanxmebis

(TRIPS-is SeTanxmeba) Tanaxmad “erovnuli reJimis”, “avtomaturi dacvis” da “dacvis

damoukideblobis” principebi savaldebuloa vaWrobis msoflio organizaciis im wevri

saxelmwifoebisTvisac, romlebic ar arian bernis konvenciis monawileebi. amasTan, TRIPS- SeTanxmeba awesebs savaldebulo “upiratesi xelSewyobis reJims”, romlis Tanaxmadac

nebismieri SeRavaTi da upiratesoba, romelsac wevri qveyana aniWebs nebismieri sxva qveynis

moqalaqeebs, dauyovnebliv da upirobod vrceldeba “vmo”-s wevri yvela saxelmwifos

moqalaqeebze.

2 ix. 1

Page 64: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

62

aris damokidebuli dacvis arsebobaze nawarmoebis warmoSobis

qveyanaSi (“dacvis damoukideblobis” principi)3. Tumca, Tu

xelSekrulebis monawile romelime saxelmwifo saavtoro

uflebebis moqmedebis konvenciiT gaTvaliswinebul vadaze ufro

xangrZliv vadas iTvaliswinebs, dacvaze SeiZleba uari iTqvas

mas Semdeg, rac dacvis vada amoiwureba nawarmoebis warmoSobis

qveyanaSi.

(2) dacvis minimaluri standartebi exeba dacul nawarmoe-

bebs, avtoris uflebebs nawarmoebze da dacvis xangrZlivobas:

a) saavtoro uflebebiT dacul nawarmoebebs warmoadgens

nebismieri nawarmoebi literaturis, mecnierebisa da xelovnebis

sferoSi, miuxedavad misi gamoxatvis xerxisa da formisa.

b) garkveuli nebadarTuli daTqmebis, SezRudvebisa da

gamonaklisebis gaTvaliswinebiT, sxva uflebebs Soris Semdegi

gansakuTrebuli uflebebi unda iqnes aRiarebuli:

Targmnis ufleba;

nawarmoebis adaptirebisa da musikaluri aranJirebis ufle-

ba;

dramatuli, dramatul-musikaluri da musikaluri nawar-

moebebis nebismieri saSualebiT an xerxiT sajarod Ses-

rulebis ufleba;

literaturis nawarmoebebis sajarod wakiTxvis ufleba;

aseTi nawarmoebebis Sesrulebis nebismieri saSualebiT an

xerxiT sajaro gadacemis ufleba;

eTeriT, an sajaro gadacemis nebismieri sxva sadeniani Tu

usadeno saSualebiT sajaro gadacemis ufleba (sadac

xelSekrulebis monawile saxelmwifos SesaZlebloba eZl-

eva, gaiTvaliswinos saTanado anazRaurebis ufleba nebarT-

3 ix. 1

Page 65: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

63

vis uflebis sanacvlod);

nawarmoebis nebismieri saxiT an formiT reproducirebis

ufleba (kavSiris wevr saxelmwifos ufleba aqvs kanonm-

deblobiT gaiTvaliswinos nawarmoebis avtoris Tanxmobis

gareSe reproducirebis SemTxvevebi im pirobiT, rom repro-

ducireba moxdeba gansakuTrebul SemTxvevebSi, reproducire-

ba ar SeuSlis xels nawarmoebis Cveulebriv (normalur)

gamoyenebas da reproducireba ar Selaxavs nawrmoebis av-

toris kanonier interesebs. amasTan, kavSiris wevr saxelmwi-

fos ufleba aqvs musikaluri nawarmoebis xmovani Canaweris

reproducirebis SemTxvevaSi, gaiTvaliswinos avtoris mier

Sesabamisi anazRaurebis moTxovnis ufleba);

nawarmoebis gamoyenebis ufleba audiovizualuri nawarmoe-

bis safuZvlad da am audiovizualuri nawarmoebis repro-

ducirebis, gavrcelebis, sajaro Sesrulebisa da sajaro

gacnobis ufleba4.

konvencia aseve iTvaliswinebs nawarmoebis avtoris

araqonebriv uflebebs, kerZod: nawarmoebis avtorobis ufle-

bas da nawarmoebis xelSeuxeblobis uflebas, rac gulisxmobs

avtoris uflebas ar dauSvas nawarmoebis nebismieri gauku-

RmarTeba, danawevreba, damaxinjeba an sxvagvari cvlileba,

agreTve am nawarmoebis nebismieri sxva saxiT Selaxva, ramac

SesaZloa ziani miayenos avtoris Rirsebas an reputacias.

g) rac Seexeba dacvis xangrZlivobas, zogadi wesis Ta-

naxmad, dacva grZeldeba avtoris gardacvalebidan aranakleb

50 wlis amowurvamde, Tumca arsebobs gamonaklisebi am zogadi

wesidan. anonimuri an fsevdonimuri nawarmoebebisaTvis dacvis

4 TRIPS-is SeTanxmebis Tanaxmad, gaqiravebis gansakuTrebuli ufleba unda gavrceldes

kompiuterul programebsa da, gansazRvruli pirobebis gaTvaliswinebiT, audiovizualur

nawarmoebebze.

Page 66: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

64

vada iwureba 50 wlis Semdeg im momentidan, rac nawarmoebi

kanonierad gaxda xelmisawvdomi sazogadoebisaTvis, garda im

SemTxvevisa, rodesac fsevdonimTan avtoris identificireba

araviTar eWvs ar iwvevs, an rodesac avtori Tavis vinaobas

am periodSi amJRavnebs. am ukanasknel SemTxvevaSi, zogadi wesi

gamoiyeneba. audiovizualuri (kinematografiuli) nawarmoebebis

SemTxvevaSi dacvis minimaluri vadaa 50 weli nawarmoebis sa-

jaro gacnobidan (“gamoSvebidan”) an, Tu nawarmoebi ar gaxda

sajarod xelmisawvdomi, _ nawarmoebis Seqmnidan. gamoyenebiTi

xelovnebisa da fotografiuli nawarmoebebis dacvis minimaluri

vadaa 25 weli nawarmoebis Seqmnidan5.

(3) ganviTarebad qveynebs, gaerTianebuli erebis generaluri

asambleis mier dadgenili praqtikis Tanaxmad, Targmnis ufle-

basa da reproducirebis uflebasTan dakavSirebiT garkveuli

saxis nawarmoebebisaTvis da garkveul pirobebSi SeiZleba ar

Seexos dacvis zemoaRniSnuli minimaluri standartebi.

bernis kavSirs gaaCnia asamblea da aRmasrulebeli komite-

ti. asambleis wevria gaerTianebis wevri yvela is qveyana, romel-

ic mierTebulia stokholmis aqtis administraciul da daskvniT

debulebebTan mainc.

aRmasrulebeli komitetis wevrebis arCeva xdeba gaer-

Tianebis wevrTagan. gamonaklisia Sveicaria, romelic ex offi cio wevria. 2009 wlis 15 ianvrisaTvis bernis konvenciis wevri

saxelmwifoebis raodenobam 164 Seadgina, aRmasrulebeli

komitetis wevrTa raodenobam ki _ 40.

bernis kavSiris mimarT orwliani programisa da ismo-s

samdivnos biujetis dadgena asambleis funqcias warmoadgens.

bernis konvencia daido 1886 wels, gadaisinja parizSi

5 TRIPS-is SeTaxmebis Tanaxmad, dacvis nebismieri vada, romelic ar gamoiTvleba fizikuri

piris sicocxlis mixedviT, ar unda iyos 50 welze naklebi.

Page 67: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

65

1896 wels da berlinSi _ 1908 wels, dasrulda bernSi 1914

wels, gadaisinja romSi 1928 wels, briuselSi _ 1948 wels,

stokholmSi _ 1967 wels da parizSi _ 1971 wels, xolo

Sesworda 1979 wels (sruli teqsti ix. vebgverdze: www.wipo.int/treaties).

ratifikaciis an mierTebis samarTlebrivi aqtebi deponi-

rebisaTvis waredgineba ismo-s generalur direqtors.6,7

saqarTvelo konvencias miuerTda 1995 wlis 16 maiss.

6 unda aRiniSnos, rom vaWrobis msoflio organizaciis wevri saxelmwifoebi, Tundac

isini ar iyvnen bernis konvenciis monawileebi, valdebulni arian Seasrulon bernis

konvenciis materialuri nawilis normebi. vaWrobis msoflio organizaciis wevri iseTi

saxelmwifoebisaTvis, romlebic ar arian bernis konvenciis monawileebi, bernis konvenciiT

gaTvaliswinebuli araqonebrivi uflebebis Sesaxeb normebis Sesruleba savaldebulo ar

aris.

7 aRsaniSnavia, rom ganviTarebad qveynebs TRIPS-is SeTanxmebiT nakisri valdebulebebis

Sesrulebis gadadeba SeuZliaT 2013 wlis 1 ivlisamde (m. 65).

Page 68: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

66

briuselis konvencia

TanamgzavriT gadacemuli programis

matarebeli signalebis gavrcelebis Sesaxeb

(1974 w.)

konvenciis Tanaxmad xelSekrulebis monawile saxelmwi-

foebs evalebaT adekvaturi zomebis miReba maT teritoriaze

an maTi teritoriidan TanamgzavriT gadacemuli programis

matarebeli signalis unebarTvo gavrcelebis aRsakveTad. gavr-

celeba unebarTvod iTvleba, rodesac masze ar aris gacemuli

nebarTva im organizaciis, Cveulebriv, samauwyeblo organizaci-

is mier, romelic gadawyvets, Tu risgan Sedgeba programa. ze-

moaRniSnuli valdebuleba exeba im organizaciebs, romlebic

xelSekrulebis monawile saxelmwifos ekuTvnis (sruli teqs-

ti ix. vebgverdze: www.wipo.int/treaties).konvenciis debulebebi ar gamoiyeneba im SemTxvevaSi, rode-

sac signalebis gavrceleba pirdapir samauwyeblo TanamgzavriT

xorcieldeba.

konvencia ar iTvaliswinebs gaerTianebis, mmarTveli orga-

nos an biujetis dawesebas.

konvencia Riaa yvela im saxelmwifosaTvis, romelic gaer-

Tianebuli erebis, an sxva iseTi saagentoebis wevria, romlebic

gaerTianebuli erebis organizaciebis sistemas miekuTvneba.

ratifikaciis, miRebis an mierTebis samarTlebrivi aqtebi

deponirebisaTvis waredgineba gaerTianebuli erebis generalur

mdivans.

2009 wlis 15 ianvrisaTvis briuselis konvencia 33

monawile mxares aerTianebda.

Page 69: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

67

ismo-s xelSekruleba

saavtoro uflebebis Sesaxeb

WCT (1996 w.)

aRniSnuli xelSekruleba warmoadgens bernis konvenci-

is farglebSi moqmed specialur SeTanxmebas. misi monawile

yvela saxelmwifo (Tundac is ar iyos bernis konvenciis

wevri) valdebulia daakmayofilos 1886 wlis literaturisa

da xelovnebis nawarmoebebis dacvis Sesaxeb bernis konvenciis

parizis 1971 wlis aqtis materialuri normebi.

xelSekruleba damatebiT iTvaliswinebs saavtoro

uflebiT ori saxis obieqtis dacvas. esenia: 1) kompiuteruli

programebi, miuxedavad maTi gamosaxvis xerxisa da formisa

da 2) monacemebisa da sxva masalebis (monacemTa bazebis)

kompilacia nebismieri formiT, rac maTi Sinaarsis SerCevis an

ganlagebis gamo warmoadgens inteleqtualuri Semoqmedebis

Sedegs. (Tu monacemTa baza ar warmoadgens inteleqtualuri

Semoqmedebis Sedegs, maSin is scildeba xelSekrulebis dacvis

farglebs).

rac Seexeba avtorTa uflebebs, xelSekruleba damatebiT

ganixilavs: 1) gavrcelebis uflebas; 2) gaqiravebis uflebas

da 3) nawarmoebis sajaro gacnobis uflebas. TiToeuli es

ufleba warmoadgens gansakuTrebul uflebas, garkveuli Sez-

Rudvebisa da gamonaklisebis gaTvaliswinebiT.

gavrcelebis ufleba warmoadgens nawarmoebis origina-

lis an aslebis sajarod xelmisawvdomobaze nebarTvis micemis

uflebas sakuTrebis uflebis gayidvis an sxvagvarad gadacemis

gziT.

gaqiravebis ufleba warmoadgens sami saxis nawarmoebis

Page 70: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

68

originalis an aslebis sazogadoebisaTvis komerciuli miz-

niT gaqiravebaze nebarTvis micemis uflebas. es nawarmoebebia:

1) kompiuteruli programebi (garda im SemTxvevisa, rodesac

kompiuteruli programa TavisTavad ar warmoadgens gaqiravebis

arsebiT obieqts); 2) kinematografiuli nawarmoebebi (mxolod

im SemTxvevebSi, rodesac komerciuli gaqiravebis gamo nawar-

moebebis reproducireba farTod gavrcelda da arsebiTad iqna

Selaxuli reproducirebis gansakuTrebuli ufleba, 3) nawar-

moebebi, romlebic materializebulia fonogramebSi, rogorc

es xelSekrulebis monawile mxareebis erovnul kanonmde-

blobaSia gansazRvruli (garda im qveynebisa, sadac aseTi gaq-

iravebisaTvis saTanado anazRaurebis sistema amoqmedda 1994

wlis 15 aprilamde da jer kidev agrZelebs moqmedebas).

sajaro gacnobis ufleba warmoadgens sajarod sadeniani

an usadeno kavSirgabmulobis saSualebebiT nawarmoebis gad-

acemaze nebarTvis micemis uflebas, maT Soris _ “nawarmoebebis

sajarod xelmisawvdomobaze nebarTvis micemis uflebas, rode-

sac nebismier pirs miuwvdeba xeli nawarmoebze misTvis sasur-

veli adgilidan da misTvis sasurvel dros”. es ukanaskneli,

kerZod, gulisxmobs interaqtiuli gziT xelmisawvdomobas, in-

ternetis saSualebiT, momxmareblis moTxovnis Sesabamisad.

xelSekruleba monawile mxareebs avaldebulebs, erovnu-

li kanonmdeblobiT gaiTvaliswinon sanqciebi im teqnologi-

uri saSualebebis (mag., daSifvris) gverdis avlis winaaRm-

deg, romelic gamoiyeneba avtorebis mier uflebebiT sarge-

blobasTan dakavSirebiT da iseTi informaciis gadakeTebis

an waSlis sawinaaRmdegod, rogoricaa nawarmoebis avtorTa

identificirebis monacemebi, romlebic saWiroa maTi uflebebis

(mag., licenzirebis, honorarebis amoRebisa da ganawilebis) mar-

TvisaTvis (uflebebis marTvisaTvis gankuTvnili informacia).

Page 71: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

69

xelSekruleba TiToeul monawile mxares avaldebulebs

iseTi samarTlebrivi RonisZiebebis gatarebas, rogoric uz-

runvelyofs xelSekrulebis amoqmedebas. kerZod: monawile mx-

arisaTvis savaldebuloa erovnuli kanonmdeblobiT gaiTval-

iswinos uflebebis ganxorcielebis efeqturi procedurebi

xelSekrulebiT gaTvaliswinebul uflebaTa darRvevis aR-

sakveTad. aRniSnuli procedurebi unda Seicavdes saswrafo

RonisZiebebis gatarebis SesaZleblobas darRvevis aRsakveTad

da RonisZiebebs, romlebic Semdgom darRvevebs SeaCerebs.

xelSekrulebis safuZvelze iqmneba monawile mxareebis

asamblea, romlis mTavari amocanaa xelSekrulebis ganxor-

cielebasa da ganviTarebasTan dakavSirebuli sakiTxebis ganx-

ilva. asamblea xelSekrulebasTan dakavSirebiT administraci-

uli sakiTxebis ganxilvas andobs ismo-s samdivnos.

xelSekruleba Riaa ismo-sa da evrogaerTianebis wevri

saxelmwifoebisaTvis. xelSekrulebis safuZvelze Camoyalibe-

bul asambleas SeuZlia xelSekrulebaSi gasawevrianeblad sxva

samTavrobaTaSoriso organizaciebsac uxmos.

ratifikaciis an mierTebis samarTlebrivi aqtebi deponi-

rebisaTvis waredgineba ismo-s generalur direqtors.

xelSekruleba daido 1996 wlis 20 dekembers JenevaSi

(sruli teqsti ix. vebgverdze: www.wipo.int/treaties). 2009 wlis aprilis monacemebiT, ismo-s xelSekruleba

71 monawile mxares aerTianebs.

saqarTvelo xelSekrulebas miuerTda 2002 wlis 6

marts.

Page 72: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

70

ismo-s xelSekruleba

Sesrulebebisa da fonogramebis Sesaxeb

WPPT (1996 w.)

xelSekruleba exeba inteleqtualuri sakuTrebis ufle-

bebis mflobelTa or kategorias: 1) Semsruleblebs (msax-

iobebs, momRerlebs, musikosebs da a.S.) da 2) fonogramebis

mwarmoeblebs (fizikur an iuridiul pirebs, romlebic ini-

ciativas iCenen da pasuxismgeblobas iReben xmis Canaweris

fiqsaciaze).

es kategoriebi erTsa da imave CarCoebSi ganixileba,

vinaidan im uflebebis umetesoba, romlebic xelSekrulebiT

miniWebuli aqvT Semsruleblebs, warmoadgens im uflebebs, rom-

lebic dakavSirebulia wminda xmovan CanawerebTan (romlebic

fonogramebis obieqts warmoadgens).

rac Seexeba Semsruleblebs, xelSekruleba maT oTxi sax-

is qonebriv uflebas aniWebs fonogramaze dafiqsirebuli Ses-

rulebebisaTvis (aq ar igulisxmeba audiovizualuri Canawerebi,

magaliTad, moZravi gamosaxulebebi). esenia: 1) reproducirebis

ufleba, 2) gavrcelebis ufleba, 3) gaqiravebis ufleba da 4)

nawarmoebis xelmisawvdomad gaxdis ufleba. TiToeuli maTgani

warmoadgens gansakuTrebul uflebas garkveuli SezRudvebisa

da gamonaklisebis gaTvaliswinebiT.

reproducirebis ufleba gulisxmobs fonogramis nebi-

smieri saxiT an formiT pirdapir an irib reproducirebaze

nebarTvis micemis uflebas.

gavrcelebis ufleba gulisxmobs fonogramis origina-

lis an aslebis sajarod xelmisawvdomobaze nebarTvis mi-

cemis uflebas sakuTrebis uflebis gayidvis an sxvagvarad

Page 73: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

71

gadacemis gziT.

gaqiravebis ufleba warmoadgens fonogramis originalis

an aslebis sajarod komerciul gaqiravebaze nebarTvis mice-

mis uflebas, rogorc es xelSekrulebis monawile mxareebis

erovnul kanonmdeblobaSia gansazRvruli (garda im qveynebisa,

sadac aseTi gaqiravebisaTvis saTanado anazRaurebis sistema

amoqmedda 1994 wlis 15 aprilamde da jer kidev agrZelebs

moqmedebas). xelmisawvdomobis uzrunvelyofis ufleba war-

moadgens sadeniani an usadeno saSualebebiT im Sesrulebebisa

sajarod xelmisawvdomobis uzrunvelyofas, romlebic fono-

gramaze isea dafiqsirebuli, rom pirebs maTze xeli miuwvdebo-

deT maTTvis sasurveli adgilidan da maTTvis sasurvel dros.

es ukanaskneli, kerZod, gulisxmobs internetis saSualebiT,

momxmareblis moTxovnis Sesabamisad, interaqtiuli gziT xe-

lmisawvdomobas.

xelSekrulebiT Semsruleblebs TavianTi daufiqsirebeli

(cocxali) SesrulebisaTvis eZlevaT sami saxis qonebrivi

ufleba: 1) eTerSi gadacemis ufleba (garda xelaxali mauw-

yeblobis SemTxvevisa), 2) sajarod gadacemis ufleba (garda

im SemTxvevisa, rodesac Sesruleba eTerSi gadaicema) da 3)

Sesrulebis fiqsaciis ufleba.

xelSekrulebiT Semsruleblebs eZlevaT, agreTve, araqone-

brivi uflebebi: Semsruleblis saxiT identificirebis moTx-

ovnis ufleba da Sesrulebis nebismieri imgvari damaxinjebis

an modificirebis akrZalvis ufleba, rogorsac SeuZlia Sem-

sruleblis reputaciis Selaxva.

rac Seexeba fonogramebis mwarmoeblebs, xelSekrulebiT

maT eZlevaT oTxi saxis ufleba maT fonogramebTan dakavSire-

biT: 1) reproducirebis ufleba; 2) gavrcelebis ufleba; 3)

gaqiravebis ufleba da 4) fonogramis xelmisawvdomad gaxdomis

Page 74: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

72

ufleba. TiToeuli maTgani warmoadgens gansakuTrebul ufle-

bas, garkveuli SezRudvebisa da gamonaklisebis gaTval-

iswinebiT.

reproducirebis ufleba warmoadgens nebismieri xerxiT

an formiT fonogramis pirdapir an arapirdapir reproducire-

baze nebarTvis gacemis uflebas;

gavrcelebis ufleba warmoadgens fonogramis original-

isa da aslebis sajarod xelmisawvdomobaze nebarTvis micemis

uflebas sakuTrebis uflebis gayidvis an sxvagvarad gadacemis

gziT;

gaqiravebis ufleba warmoadgens fonogramis originalisa

da aslebis sajaro komerciul gaqiravebaze nebarTvis mice-

mis uflebas, rogorc es xelSekrulebis monawile mxareebis

erovnul kanonmdeblobaSia gansazRvruli (garda im qveynebisa,

sadac aseTi gaqiravebisaTvis saTanado anazRaurebis sistema

amoqmedda 1994 wlis 15 aprilamde da jer kidev agrZelebs

moqmedebas).

xelmisawvdomobis uzrunvelyofis ufleba warmoadgens

sadeniani an usadeno kavSirgabmulobis saSualebebiT fono-

gramis sajarod xelmisawvdomobis uzrunvelyofaze nebarTvis

micemis uflebas imgvarad, rom sazogadoebis wevrebs fono-

gramaze xeli miuwvdebodeT maT mier SerCeuli adgilidan da

maTTvis sasurvel dros. es ufleba gulisxmobs, kerZod, in-

ternetis meSveobiT, moTxovnisamebr, interaqtiuli gziT

xelmisawvdomobas.

rac Seexeba orives – Semsruleblebsa da fonogramis

mwarmoeblebs, xelSekruleba xelSekrulebis yovel monawile

qveyanas avaldebulebs, rom im pirebs, romlebic xelSekrulebis

monawile sxva qveynebis moqalaqeebi arian, garkveuli SezRud-

vebisa da gamonaklisebis gaTvaliswinebiT, misces SesaZlebloba,

Page 75: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

73

isargeblon imave pirobebiT, romliTac sargebloben sakuTari

moqalaqeebi (erovnuli reJimi).

garda amisa, xelSekruleba iTvaliswinebs SemsrulebelTa

da fonogramebis mwarmoebelTa mier erTiani saTanado anazRau-

rebis uflebis gamoyenebis SesaZleblobas komerciuli miz-

niT gamoqveynebuli fonogramebis pirdapiri an iribi gamoyen-

ebisaTvis, eTerSi gadacemis an sajarod gacnobisaTvis. Tumca,

xelSekrulebis monawile nebismier mxares SeuZlia SezRudos

an daTqmis SemTxvevaSi, sulac gaauqmos es ufleba. am SemTx-

vevaSi sxva danarCen mxareebs SeuZliaT, uari Tqvan erovnuli

reJimis gamoyenebaze im saxelmwifos mimarT, romelmac daTqmis

safuZvelze Tavisi kanonmdeblobiT ar gaiTvaliswina zemoT

aRniSnuli ufleba (nacvalgeba).

dacvis vada SemsruleblebisaTvis unda Seadgendes mini-

mum 50 wels, romlis aTvlac iwyeba im wlis bolodan, rode-

sac moxda Sesrulebis fonogramaze Cawera.

fonogramis mwarmoeblebis uflebebis dacvis vada

unda Seadgendes aranakleb 50 wels, romlis aTvlac iwyeba

im wlis bolodan, rodesac moxda fonogramis gamocema, xolo

Tu fonogramis Caweridan 50 wlis ganmavlobaSi aseTi gamo-

cema ar momxdara _ im wlis bolodan, rodesac moxda fono-

gramis Cawera.

xelSekrulebiT gaTvaliswinebuli uflebebis gamoyeneba

da ganxorcieleba ar unda iyos damokidebuli raime for-

maluri moTxovnis Sesrulebaze.

xelSekruleba monawile mxareebs avaldebulebs, erovnu-

li kanonmdeblobiT gaiTvaliswinon sanqciebi im teqnologi-

uri saSualebebis (magaliTad daSifvris) gverdis avlis wi-

naaRmdeg, romelic gamoiyeneba Semsruleblebisa da fonogramis

mwarmoeblebis mier uflebebiT sargeblobasTan dakavSirebiT,

Page 76: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

74

da iseTi informaciis gadakeTebis an waSlis sawinaaRmdegod,

rogoricaa Semsruleblisa da fonogramis mwarmoeblis iden-

tificirebis monacemebi, romlebic saWiroa maTi uflebebis (mag.,

licenzirebis, honorarebis amoRebis, da ganawilebis) marTvisaT-

vis (uflebebis marTvisaTvis gankuTvnili informacia).

xelSekruleba TiToeul monawile mxares avaldebu-

lebs iseTi samarTlebrivi RonisZiebebis gatarebas, romelic

xelSekrulebis amoqmedebas uzrunvelyofs. kerZod: monawile

mxarisaTvis savadebuloa, erovnuli kanonmdeblobiT gaiTval-

iswinos uflebebis ganxorcielebis efeqturi procedurebi

xelSekrulebiT gaTvaliswinebul uflebaTa darRvevis aR-

sakveTad. aRniSnuli procedurebi unda Seicavdes saswrafo

RonisZiebebis gatarebis SesaZleblobas darRvevis aRsakveTad

da RonisZiebebs, romlebic Semdgom darRvevebs SeaCerebs.

xelSekruleba afuZnebs monawile mxareebis asambleas,

romlis mTavari amocanaa xelSekrulebis ganxorcielebasa da

ganviTarebasTan dakavSirebuli sakiTxebis ganxilva. asamblea

xelSekrulebasTan dakavSirebul administraciul funqciebs

andobs ismo-s samdivnos.

xelSekruleba Riaa ismo-s da evrogaerTianebis wevri

saxelmwifoebisaTvis. xelSekrulebis ZalaSi SesvlisTanave

asambleas SeuZlia gadawyvetilebis miReba xelSekrulebaSi

gasawevrianeblad sxva samTavrobaTaSoriso organizaciebis

miRebis Taobaze.

ratifikaciis an mierTebis samarTlebrivi aqtebi deponi-

rebisaTvis waredgineba ismo-s generalur direqtors.

xelSekruleba daido 1996 wlis 20 dekembers (sruli

teqsti ix. vebgverdze: www.wipo.int/treaties). 2009 wlis 15 ianvrisaTvis ismo-s xelSekruleba 68

monawile mxares aerTianebda.

Page 77: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

75

Jenevis konvencia

fonogramebis unebarTvo gamravlebisagan

fonogramebis mwarmoeblebis dacvis Sesaxeb

(1971 w.)

konvencia xelSekrulebis monawile yovel saxelmwifos

avaldebulebs daicvas fonogramis is mwarmoebeli, romelic

xelSekrulebis monawile sxva saxelmwifos moqalaqea, misi

Tanxmobis gareSe fonogramis aslis damzadebisagan, aseTi

aslebis importisagan, Tu es importi xorcieldeba sajaro

gavrcelebis mizniT, da am aslebis sajaro gavrcelebisagan.

“fonograma” gulisxmobs mxolod da mxolod xmovan Canaw-

ers (is ar moicavs, magaliTad, filmebisa da videokasete-

bis bgeriTi Tanxlebis biliks) nebismieri formiT (diskze,

lentaze da sxv.). dacva SeiZleba ganxorcieldes saavtoro

uflebebis kanonis, sui generis (momijnave uflebebis) kanonis,

arakeTilsindisieri konkurenciis kanonis an sisxlis samar-

Tlis kanonis CarCoebSi. dacvis xangrZlivoba unda ganisaz-

Rvrebodes minimum 20 wliT fonogramis pirveli fiqsaciidan

an pirveli gamocemidan (erovnuli kanonebi ufro xSirad 50

wels iTvaliswinebs).

konvenciis samdivnos funqcias asrulebs ismo-s samdivno.

konvencia ar iTvaliswinebs raime gaerTianebis, mmarT-

veli organos dafuZnebas, an biujetis dawesebas. konvencia

Riaa yvela im saxelmwifosaTvis, romelic gaerTianebuli ere-

bis an sxva im saagentoebis wevria, romlebic gaerTianebuli

erebis organizaciebis sistemas miekuTvneba.

ratifikaciis an mierTebis samarTlebrivi aqtebi de-

ponirebisaTvis waredgineba gaerTianebuli erebis generalur

Page 78: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

76

mdivans (sruli teqsti ix. vebgverdze: www.wipo.int/treaties).2009 wlis 15 ianvrisaTvis Jenevis konvencia 76 wevr

saxelmwifos aerTianebda.

saqarTvelo konvencias miuerTda 2002 wlis 20 maiss.

Page 79: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

77

romis konvencia

SemsrulebelTa, fonogramebis mwarmoebelTa

da samauwyeblo organizaciaTa uflebebis

dacvis Sesaxeb (1961 w.)

konvencia uzrunvelyofs SemsrulebelTa Sesrulebebis,

fonogramebis mwarmoebelTa fonogramebisa da samauwyeblo orga-

nizaciaTa gadacemebis dacvas.

1) Semsruleblebi (msaxiobebi, momRerlebi, musikosebi, mo-

cekvaveebi da sxva pirebi, romlebic literaturul an xelovnebis

nawarmoebebs asruleben) daculni arian maTi nebarTvis gareSe

iseTi qmedebebisagan, rogoricaa: cocxali Sesrulebis eTerSi ga-

dacema da sajaro gacnoba, cocxali Sesrulebis Cawera, aseTi

Canaweris reproducireba, Tu Tavdapirveli Cawera maTi Tanxmobis

gareSe ganxorcielda an Tu reproducireba xdeba ara im mizniT,

romelsac Tanxmoba iTvaliswinebda.

2) fonogramebis mwarmoeblebi sargebloben maTi fono-

gramebis pirdapir an irib reproducirebaze nebarTvis micemis

an misi akrZalvis uflebiT. romis konvenciis Tanaxmad, fono-

gramaSi igulisxmeba mxolod da mxolod Sesrulebis bgerebis

an sxva bgerebis xmovani Canaweri. rodesac fonogramis komer-

ciuli mizniT gamoqveyneba meorad gamoyenebas iwvevs (magaliTad,

eTerSi gadacemas an nebismieri formiT sajarod xelmisawvdomad

gaxdomas), mosargeblis mier Semsruleblebis an fonogramebis

mwarmoeblebisaTvis, an orivesaTvis, erTiani samarTliani anazRau-

reba unda iqnes gadaxdili. aRsaniSnavia, rom xelSekrulebis

monawile saxelmwifoebs SeuZliaT ar gamoiyenon es wesi, an

SezRudon misi gamoyenebis farglebi.

3) samauwyeblo organizaciebi sargebloben garkveul

Page 80: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

78

qmedebebze nebarTvis micemis an akrZalvis uflebiT. kerZod, es

qmedebebia: maTi mauwyeblobebis xelaxali gadacema, maTi mauwye-

blobis Cawera, aseTi Canaweris reproducireba, maTi satelevizio

mauwyeblobebis sajaro gadacema, Tu aseTi gadacema xorcieldeba

sazogadoebrivi TavSeyris adgilebze, daswrebisaTvis safasuris

gadaxdevinebiT.

romis konvenciiT, erovnul kanonmdeblobebSi dasaSvebia

zemoaRniSnuli uflebebidan gamonaklisebis gaTvaliswineba,

rodesac saqme exeba pirad gamoyenebas, mokle nawyvetebis gamoy-

enebas mimdinare movlenebis reportaJidan, samauwyeblo orga-

nizaciis mier moklevadian Caweras sakuTari saSualebebiT da

sakuTari mauwyeblobebisaTvis, mxolod da mxolod saswav-

lo an samecniero kvleviTi miznebiT gamoyenebas da sxva

SemTxvevebs, garda iZulebiTi licenzirebisa, rac SeuTavsebelia

bernis konvenciasTan, sadac laparakia erovnuli kanonmdeblobiT

gasaTvaliswinebel gamonaklisebze literaturul da mxatvrul

nawarmoebebze saavtoro uflebebTan dakavSirebiT. im SemTxvevaSi,

rodesac Semsrulebeli Tanxmdeba Tavisi Sesrulebis an war-

modgenis vizualur an audiovizualur Caweraze, SemsrulebelTa

uflebebis Sesaxeb debulebebi aRar moqmedebs.

dacvis xangrZlivoba unda ganisazRvros minimum 20 wliT;

dro aiTvleba im wlis bolodan, romel welsac:

a) ganxorcielda Cawera _ fonogramebisa da maTSi Seta-

nili SesrulebebisaTvis;

b) adgili hqonda im Sesrulebas an warmodgenas, romelic

ar iyo Setanili fonogramebSi;

g) adgili hqonda mauwyeblobas _ gadacemebisaTvis (Tumca

erovnuli kanonebi ufro xSirad dacvis 50 wlian vadas iTval-

iswinebs, fonogramebisa da SesrulebebisaTvis mainc).

romis konvenciis administrirebaze pasuxismgebelia

Page 81: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia

79

ismo, Sromis saerTaSoriso organizaciasa da iunesko-

sTan erTad. samive organizacia ayalibebs samTavrobaTa-

Soriso komitetis samdivnos, romelic xelSekruleb-

is monawile 12 saxelmwifos warmomadgenlebisagan

Sedgeba.

konvenciiT ar aris gaTvaliswinebuli gaerTianebis an biu-

jetis daweseba. samagierod iqmneba samTavrobaTaSoriso komiteti,

romelic Sedgeba xelSekrulebis monawile saxelmwifoebisagan

da gankuTvnilia konvenciasTan dakavSirebuli sxvadasxva sakiTxis

gansaxilvelad8.

konvencia Riaa literaturuli da mxatvruli nawarmoebe-

bis dacvis Sesaxeb bernis konvenciis (1886 w.) an universaluri

saavtoro uflebebis konvenciis wevri saxelmwifoebisaTvis.

ratifikaciis an mierTebis samarTlebrivi aqtebi de-

ponirebisaTvis waredgineba gaerTianebuli erebis generalur

mdivans.

saxelmwifoebs zogierTi debulebis mimarT SeuZliaT

daTqmebis gamoyeneba (sruli teqsti ix. vebgverdze: www.wipo.int/treaties).

2009 wlis 15 ianvrisaTvis romis konvencia 87 wevr

saxelmwifos aerTianebda.

saqarTvelo konvencias miuerTda 2004 wlis 14 agvistos.

Page 82: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia
Page 83: saerTaSoriso konvenciebi, xelSekrulebebi inteleqtualuri ... · samrewvelo sakuTrebis dacvis parizis konvencia (1883w.) da literaturisa da xelovnebis nawarmoebebis dacvis bernis konvencia