Na Estrada e Cuntis naceANO 1 - Nº 0 - Decembro 2014 - gAcetA meNsuAl DA estrADA e cuNtis (O último mércoles de cada mes)

0,10 €

Un novo xornal para todos

2 Decembro de 2014

ANA PÉREZ

XORNALISTA DA TVG (@ANAPEREZII)

"Oquehai".....podería soar a resignación, peronon. Detrás deste nome hai ilusión, inquietu-

des, motivación, ganas......Ganas de dinamizar avida cultural da bisbarra, nunha época na que acultura sufre unha hemorraxia constante queameaza con deixala inerte. As Administracións,ata agora mecenas de proxectos faraónicos, re-duciron, (por non decir, suprimiron), as subven-cións e axudas ao sector cultural. Por sorte, a

necesidade agudiza o enxeñoe a cultura actúa como un en-te vivo: adáptase ao mediopara sobrevivir. Xurden co-lectivos, artistas, editores,xestores.....xente que quereser unha parte activa do sec-tor cultural e decide facelo ásúa maneira e de xeito inde-pendente, sacando adianteproxectos autosuficientesque non dependan da protec-

ción das arcas públicas. E velaí que recibo a no-va do nacemento dun novo medio de comunica-ción, un novo veículo cultural: "Oquehai". E des-de a miña posición de xornalista, lectora e con-sumidora de contidos culturais, non podo pormáis que expresar o meu contento e os para-béns aos impulsores desta ilusionante iniciativana que animo a tod@s a participar e tomar parteactiva, porque a información non é privilexio ninpropiedade de ninguén... é un dereito detod@s... e aqui ides poder exercelo. Veciños eveciñas da Estrada e Cuntis... noraboa... o inver-no da crise vai dexando paso á primavera... é"Oquehai".

“O que Hai”O meu proxecto, o noso proxectoAITANA MARTINO BREA. DIRECTORA DE OQUEHAI

Este papel que agora sostén entre as súasmans é “O que hai”, a nova gaceta para

Cuntis e A Estrada que nace coa intenciónde contar cousas nosas, cousas de aquí.Non se moleste en buscar informaciónsobre guerras ou enquisas de elecciónsnacionais porque non a atopará.O que hai é unha gaceta local na que in-tentaremos que se vexa reflectido, que-rido lector, e se sinta interesado po-los seus contido. Falaremos doagro, da cultura, das xentes mara-billosas que aquí hai, das nosasparroquias e riquezas… Esta-remos encantados de escoi-talo e escoitala se querecontarnos todo o que llepreocupe ou interese, así co-mo todas aquelas suxestións,preguntas ou achegas quedesexe facernos chegar, xasexan sobre os contidos trata-dos ou do que desexe queabordemos nos seguintes nú-meros.O que hai componse de sec-cións fixas. Cada mes faremosunha reportaxe sobre unha pa-rroquia de A Estrada e outra de

Cuntis. Falaremos con artesáns, presentaremos gru-pos e asociacións e faremos unha galería da vida so-

cial da zona.Pero tamén teremos seccións li-bres nas que vostede pode ser o protago-nista.Esta primeira editorial vainos servir, ademais,para expresar o noso agradecemento aos pa-trocinadores. Sen eles, este papel non esta-ría agora nas súas mans. Pregamos que mi-

ren os seus anuncios xa que sen eles istonon sería nada e o pobo, sen o pequeno

comercio, tampouco tería vida.Queremos agradecer tamén a fa-

miliares e amigos a súa inmensapaciencia durante este tempode xestación, de nervos e de-mais miserias.E sobre todo a Aroa Martínez ,os mozos de Monster Studio e a

Grafideza polos folgos e axudas.Esperamos que vos gusten os

contidos e que “O que hai” atopeun lugar nas súas vidas.

¿Quen son eu?Chámome Aitana Martino Brea, sonde A Estrada “de toda la vida”, pero

ata aquí e o que podo dicir de min.Os que me coñecedes xa sabedes

como son, os que me vades coñecerxa opinaredes.

Rúa Castelao, 9 - Baixo - A Estrada886 153 406carlinaestrada@outlook.eswww.carlin.es

Coordinadora: Aitana Martino BreaFotografía: Asociación F/12 e OquehaiInfografia e maquetación: OquehaiRedactores y correctores: Ofelia Lema, Aitana Martino ,Xosé Martíns, Mar Blanco, Héitor Picallo, Ana PérezColaboradores: Ofelia Lema, Xosé Martíns,Mar Blanco, Raquel Lamazares, Moster Studio, Grafideza.Publicidade: OquehaiContacto oquehaiaestrada@gmail.comAvenida Fernando Conde,35. 36680 A Estrada. Pontevedra. Teléfono 692645245Impresión Publicaciones TameigaDepósito Legal: PO 689-2014

nosa publicidade

3Decembro de 2014

Dende “O que hai” queremos que osveciños poidan expresar as súas

preguntas aos diferentes partidos polí-ticos do pobo.Queremos que todas as voces teñan

cabida na gaceta e é por iso que, noque será esta páxina de opinión, deci-dimos trasladar unha pregunta dunveciño aos diferentes partidos políti-cos do pobo.A pregunta deste mes foi formulada

por “Sergio Brea” de Ouzande.É a seguinte:¿Se tocase un décimo de lotería do

gordo de nadal (400.000 euros) aoconcello, en que se gastaría esa dota-ción extra?Estás son as respostas:

Resposta do Partido Popular de AEstrada:Se nos tocara o Gordo da Lotería de

NAdal, no Concello da Estrada desti-naríamos o premio a dous cometidos,ambos de índole social: por unha par-te, a paliar na medida do posible a si-tuación dos máis necesitados e, poroutra, a incentivar entre a mocidadeproxectos de autoemprego e empren-demento, xa que proporcionar un me-dio de vida é a mellor fórmula para fa-vorecer a integración social e un futu-ro máis esperanzador.

Resposta de Agrupación Anova deA Estrada.Unha oportunidade coma a que se

nos formula merece ser aproveitadadun xeito intelixente e práctico, que su-poña unha solución global a parte dosproblemas da cidadanía; estamos polalabor de plantar unha semente que poi-da medrar e xerar variados e diferentesbeneficios para o concello.Cremos que o máis efectivo sería in-

vestir en algo que xere beneficios dunxeito exponencial, e para o que é difícildestinar partidas económicas co siste-ma orzamentario actual.A forma de distribuír esa partida

económica iría encamiñada en tres di-reccións:➢ Estudio e provisión de terreos en

zona próxima ó casco urbano (zona pos-terior estación de autobuses, zona Ca-ñoteira, …) que permita crear o parqueinfantil das dimensións que o pobo de-manda.➢ Contratación de persoal técnico,

que asesore e impulse dende o concelloa creación dunha cooperativa agroali-mentaria coa cal acadar un desenvolve-mento sustentable do concello e xerarpostos de traballo. Subvencionaríansetraballos mecanizados e alugueres deparcelas e locais precisos. O obxectivosería a produción e comercialización de

produtos de calidade con especialénfase na agricultura e ganderíaecolóxica.Deste xeito, ademais do obvio be-

neficio para as familias ao dotalasduns ingresos fixos e dignos que me-llorarían a súa calidade de vida, o co-mercio local vería aumentada a súarendibilidade e viabilidade a maioresdun probable incremento de establece-mentos comerciais. Todo elo derivaríanunha suba dos ingresos do concello,que se manterían no tempo e que servi-rían para mellorar os servizos públicosque este proporciona e para a realiza-ción de calquera obra necesaria, comapor exemplo o arranxo definiti-vo da traída da auga, ou ofre-cer solo industrial en condi-cións vantaxosas para a dina-mización económica do concello.De xeito colateral, sería un modo de

poñer en valor o rural como sector pri-mario e frear o abandono das aldeas emontes, evitando desta forma desas-tres ecolóxicos coma os temidos incen-dios forestais. E promovendo un xeitode vida respectuosa co entorno na pro-cura dunha autosuficiencia alimenta-ria que rompa un pouco a dependenciaque temos respecto dos alimentos queveñen doutros países.➢Reducir a débeda do concello mini-

mizando así os gastos en intereses quesupoñen un lastre para a nosa econo-mía, e coma consecuencia diminuír aparte proporcional dos impostos quepagan os cidadáns dedicada á amorti-zación da mesma, o cal aumentará osrecursos dispoñibles para investir enservizos públicos.

Resposta de Agrupación Socialistade A Estrada.A crise económica ten dado un xiro ro-

tundo ás necesidades dos veciños e veci-ñas. E ante esta situación o Concello de-be situar como prioridade por encimade todas a atención á cidadanía, é nece-sario dar apoio nas dificultades do día adía e poñer os medios municipais nece-sarios ao servizo da creación de oportu-nidades. Sen dúbida, unha dotación ex-tra da magnitude que se plantexa deberepercutir directamente en beneficiodos estradenses, ao servizo da rever-sión do incremento das desigualdadessociais crecentes.Hoxe podemos atopar familias que

contan con todos os seus integrantes enidade laboral desempregados, inclusopersoas que teñen que deixar os seusestudos por non poder pagar a matrícu-la e os libros ou casos de pacientes quenon toman as menciñas que se lle recei-tan por non poder pagar na farmacia.Cada vez máis familias dependen da so-

lidaridadede ONG’s para poder poñer

comida na súa mesa, costearse trata-mentos médicos, enviar os cativos á es-cola ou poder vestilos. Como Concello,os cambios en materia de educación e osrecortes en materia sanitaria débenospreocupar fondamente polo retrocesoen igualdade e o aumento da pobrezaque supoñen.Con este contexto, a sorte do premio

aludido sería reinvestida en dotar unfondo de apoio aos estradenses para ga-rantir a atención de necesidades bási-cas: educación como valor estrutural defuturo e sanidade como dereito irre-nunciable, facendo ao Concello garantede oportunidades e benestar. Aposta por reforzar as axudas para

escolarización nos distintos niveis aca-démicos, garantindo a mellor educa-ción para todos e todas como camiño deabrir oportunidades cara ao difícil mer-cado laboral. A educación como eixo es-trutural, non meramente testimonialApertura de liñas de seguridade sani-

taria para os veciños e veciñas, garanti-zando o acceso de todos e todas aos me-dicamentos necesarios, incluídos os do-entes crónicos (cáncer, tumores, hepa-tite, esclerose múltiple, etc) que cos re-cortes en sanidade en moitos casos te-ñen dificultades para afrontar estesgastos. Reforzo ás familias na atención aos

maiores para mellorar a súa calidadede vida. As necesidades existentes naEstrada en materia de atención aomaior son innegables. Sendo o Conce-llo de maior poboación da contorna,na actualidade é o Concello peor dota-do ao respecto.

Resposta de Agrupación EsquerdaUnida de A Estrada.E unha resposta bastante clara, inda

que entendo que todos contes-taran o mesmo, dende Esquer-da Unida gastaríamos en Ser-vizos sociais. Gastariamos enarranxar os colexios, que nes-tes momentos necesitan bas-tantes arranxos, crearía-mos un parque cuberto, pa-ra que os rapaces tiveranonde xogar cando chove. Ese fose posible arranxarna medida do posible oambulatorio.O que nos primaria erepartir os cartos nasdiferentes áreas quedende o noso punto devista necesitan máisarranxos ou cartos.

Reposta de Círculo Podemos de AEstrada.Dende o Círculo PODEMOS A Estra-

da non debemos senón priorizar as ne-cesidades básicas municipáis, polo queo emprego desta dotación presupuesta-ria extraordinaria debería pasar, ó nosoentender, por tentar de dar cobertura aunha serie de servizos e urxencias so-bradamente coñecidos por a cidadanía.Se ben o montante total do orzamentoderivado do premio non sería dabondopara dar cobertura á totalidade das ca-rencias municipáis, ben podería servirpara iniciar un un proceso de búsquedae implementación de solucións deter-minadas. Por todo iso, e co fin de chegará maioría das áreas necesitadas, propo-ñemos a división do premio:1.Adecuación de locáis municipáis co

fin de dispoñer de ubicacións para darcobertura ás necesidades básicas da ci-dadanía que se atopa en serio risco depobreza e baixo os parámetros mínimosda mesma. Instalacións destinadas acomedores sociáis, camas e zonas deaseo, e áreas de axuda e primeiros auxi-lios. Dar cobertura alimentaria, inxec-tar dotación económica ás becas paracomedor e libros e ampliar o orzamentoco fin de alcanzar á totalidade das fami-lias necesitadas, ben sexa mediantecheques municipáis de uso en comercioestradense ou o facilitamento de mate-rial directamente para as familias quecumplisen os requisitos.2. Instalacións adaptadas ó uso como

gardería municipal, coma por exemploo colexio Xosé Antonio, adecuando osrequisitos de seguridade e hixiene.Contemplar a ampliación deste tipo deinstalacións para dar cabida a un áreade apoio escolar e centro de ocio infantilpara familias sen recursos nin solven-cia económica para a contratación dun-ha tutela efectiva durante a xornada la-boral que favoreza a conciliación fami-

Preguntas da veciñanza

SERGIO BREA, DE OUZANDE

MAR BLANCO CASAIS*

As Marchas da Dignidade son un movementoque nace froito da situación política, económica esocial que estamos a padecer, e que ten como ob-xectivo dar unha resposta cidadá, colectiva e ma-siva a esta situación. Así, baixo o lema “Pan, Tra-ballo e Teito” este movemento aglutinará tódalasreivindicacións que sexan necesarias ata conse-guir que a cidadanía teña dereito a vivir con dig-nidade.As altas taxas de paro, os recortes nos servizos

públicos e nas liberdades -que poñen en perigrocuestións fundamentais como as pensións, a sa-nidade e a educación pública-, e a corrupción sonas principais causas de que a xente estea a vivircunha gran sensación de inxustiza e desconfian-za da clase política. A xente nova vese obrigada a facer as maletas e

marchar en busca dun porvir que non atopa noseu país, e aqueles que teñen a fortuna de atoparaquí un traballo, é case sempre en condicións deprecariedade, estacional, con salarios ridículos, enunhas condicións que non garanten o cumpri-mento dos dereitos laborais, xa de por sí cada vezmenos protectores cos traballadores. Porque a sorte de ter traballo non é garante de

ter unha vida digna.Esta situación, na que se atopan millóns de per-

soas en idade de traballar tráenos á memoria aépoca da fame, cando os nosos avós e pais se virancondeados á marchar das suas casas para esca-par da miseria. Eles, que xa pasaron por esta dra-mática situación décadas atrás, entenden perfec-tamente o que sinte a xente de agora e sufren ou-tra vez, xunto cos mais novos, pola inxustiza quesupón que a día de hoxe a epidemia da emigraciónvolva a atacar con tanta virulencia. A culpa de termos chegado a esta situación dra-

mática non a temos nós, as persoas, que tan sópretendemos vivir do noso traballo. Non nos dei-xemos enganar cando din que os recortes son acausa de que non hai cartos, porque eles, os pode-res económicos e dirixentes das institucións pú-blicas, principalmente os grandes partidos políti-cos seguen mantendo e aumentando as súas cotasde beneficios, mentres o pobo está abocado a un-ha situación miserenta. Pais, fillos e avós somos os que estamos a pade-

cer as consecuencias destas políticas, feitas por epara os intereses do sistema capitalista e aban-

deiradas polos principais partidos políticos e or-ganizacións sindicais, e somos tamén nós os quedebemos unificar as nosas loitas para demostra-lle ao poder que a xente non ten medo, que o poboten dignidade. Xa estamos fartos de que gobernoscorruptos se rían de nós e destrúan os nosos de-reitos. Só dende a unidade popular estaremos en con-

dicións de dar unha resposta social e contunden-te na defensa dos nosos dereitos e liberdades co-mo persoas. Para camiñar nesa dirección é fun-damental fomentar a mobilización a nivel localvisibilizando as problemáticas máis cercanas doscidadáns. Así, o pasado mes de agosto, creouse naEstrada un grupo de traballo dinámico e pluraldas Marchas da Dignidade a través do que se par-ticipa, tamén, na Coordinadora Galega de ditoMovemento.Razóns como a falta de traballo, a esclavitude,

a recuperación de dereitos perdidos, a falta de fu-turo para a xuventude, ou o desmantelamento desectores básicos son algúns dos moitos motivosque nos levan a sair á rúa e seguir, a través destemovemento novedoso que son as Marchas da Dig-nidade, acumulando forzas fronte a un réximeagotado e incapaz de dar solucións.

* Licenciada en Ciencias políticas e portavoz deAnova A Estrada

4 Decembro de 2014

liar, así como un sistema de becaspara logopedia co fin de axudar aodesenrolo educativo e a detecciónprecoz de trastornos e necesidadesinfantís. 3. Casas de acollida para mulle-

res maltratadas, ou sen recursos,con fillos e fillas dependentes ounon, así coma asesoramento a axu-da para a proxección laboral. As ve-xacións seguen a sufrirse en gran parte por medo efalta de solvencia e independencia económica.4.A consolidación dunha zona cuberta de xogos nos

distintos parques dos que dispoñemos para permitir oseu disfrute a pesares das inclemencias do tempo. 5. Creación dun fondo de financiación e inversión

a nivel rural e industrial para favorecer a actividadelaboral no concello mediante un interés baixo que di-namice a producción do demandado no mercado eque resultan viables e sostibles pero non poden seracometidos por non dispoñer do capital de inversióninicial. A inversión na entorna rural e industrialprevirá o abandono destas áreas e a recuperación doorzamento pode acadarse mediante a implantacióndun tipo de interese determinado pola variación doIPC para non descapitalizarse e unhas cláusulas decompromiso dignas. 6.Consolidación dun viveiro de empresas de econo-

mía social que sirvan de asesoramento e espazo físicopara o comezo de actividades de axuda aos sectoresmáis desfavorecidos, primando a adopción de formassocietarias ou coperativas, entre outras, e mediante aapertura dun concurso público de presentación depropostas locáis. 7.Un espazo cultural no que teña cabida a cultura,

o folclore, a música e a herdanza literaria da que gozao pobo da Estrada. Un espazo que ubique unha novabiblioteca con bibliiografía actualizada e permita aparticipación de grupos de baile, música, etc que cata-pulten de novo estas actividades á popularidade.

Agrupación Bloque nacionalista de A EstradaNo BNG somos conscientes das múltiples carencias

que ten o noso concello en infraestruturas, servizossociais e sobre todo na creación de emprego. Moitasdelas deberan ser asumidas cos fondos propios do con-cello, cos inpostos que pagan as veciñas e veciños, e ca-recemmos delas por falta de vontade política do go-berno, outras son inasumíbeis para o concello polo seuelevado custe e porque, á falta de vontade política seune a incompetencia do goberno municipal á hora debuscar noutras administracións o orzamento necesa-rio. Se, tal e como se nos propón na pregunta, o conce-llo recibira un extra de 400.000 euros, o BNG adica-riámolo non a aquelas cuestións máis básicas e queson competencia municipal e para as que necesaria-mente hai que buscar fondos, senón que aproveitaria-mos para acometer a recuperación da Torre e o Pazode Guimarei. Pensamos que se trata dun elementopatrimonial e cultural que temos o deber de coidar eprotexer, mais tamén de poñelo en valor para poten-ciar o noso sector turístico e por conseguinte para acreación de emprego na Estrada.SE QUEREN SER A SEGUINTE PREGUNTA

PODEN ESCRIBIRNOS AOQUEHAIAESTRADA@GMAIL.COM

Ven da páxina 3

Que son as Marchas da Dignidade?

LALÍN

986 784 378CALLE DEL PUENTE, 59

LAÍN

nosa publicidade

5Decembro de 2014

OFELIA LEMA

Fai máis de 20 anos que o Concello da Estrada venpadecendo graves problemas de desbordamento narede de alcantarillado por diversos problemas no en-tramado de canalizacións, tanto de augas fecáis co-ma pluviáis. Xa por o ano 2006, adxudicóuselle á em-presa “Transportes y Maquinaria” as obras de sane-amento do casco urbán. Os traballos contratáronsepor case 55.494 euros e afectaban ás rúas Rosalía deCastro, Antón Losada e a unha parte da Avenida deSantiago coincidinte co enroque da Avenida de Amé-rica. No caso da rúa Rosalía de castro, as obras con-sistían na construcción dunha rede pluvial, novo al-cantarillado e as correspondentes acometidas paraas vivendas, mentres que na rúa Antón Losada ostraballos consistiron na separación de pluviáis e fe-cáis. Na Avenida de Santiago, unha das grandesdamnificadas no tema dos desbordamentos, sustitu-íanse as xa obsoletas tuberías de uralita por outrasmáis resistentes por mor das roturas dos vellos con-ductos a causa da presión invernal. Se ben por partedo Concello confiábase nestas obras para desterrasos problemas provocados pola conducción conxuntade pluviáis e fecáis, o resultado non foi o agardado.Proba diso é a realidade actual. No ano 2007, con case un 90% de zona rural sen

servizo de alcantarillado, o goberno estradense bus-caba solucións para o proxecto plantexado sobre o al-cantarillado de Tabeirós, que contemplaba a cons-trucción da rede e a instalación de arquetas xeráis.Esquecíanse entón da creación de acometidas parti-culares que reservaba para ser asumidas pola veci-ñanza toda vez que pretendesen vincularse á redexeral e co perxuizo do levantamento do vial median-te excavacións profundas en cada nova conexión naprocura das tuberías indicadas. Este problema, viñaa afectar a todas as redes ruráis construídas ata esadata e que se facía extensible non só a Tabeirós se-nón a Aguións, Ouzande, Souto de Vea, A Somoza, OFoxo e Montillón, esta última pendente da realiza-ción dunha última fase.Fai escasamente un ano, era a empresa Copuga

quen iniciaba a instalación de colectores como pri-meira medida nas obras de instalación da rede de al-cantarillado na zona máis baixa de Figueroa deAbaixo, proxectadas nun custo de 75.000 euros. Ostraballos continuaron coa adecuación zona para aconexión da devandita rede pública de saneamento

nunha zona na que a baixura da cota impideu a súavinculación durante a execución da obra de Figueroade Arriba. Ademáis destas medidas, o proxecto ela-borado específicamente para este ámbito, contem-plaba a instalación dunha depuradora caracteriza-da por un sistema de decantación similar á instala-da nos Balseiros de Rubín e que resultan óptimos pa-ra poboacións de 200 ou 250 persoas, capacidade quesupuñan suficiente para dar cobertura á poboaciónnesas datas e contemplaba unha previsión de crece-mento reflexada no PXOM Son numerosas as ocasións nas que as incidencias

por mor deste problema protagonizan o panoramaurbanístico estradense. Sen ir máis lonxe, ó longodesde ano 2014 foron moitas as intervencións dosservicios de emerxencia para tentar paliar os danosdestes vertidos e os efectos que causan no discorrerda vida diaria. A parte baixa da avenida de Santia-go, perto da rotonda, é unha das zonas máis damni-ficadas ó contar con máis de un centenar de desbor-damentos nos últimos anos. A PO-841 chegou a ser-vir de tobogán dun desbordamento de fluviáis e fe-cáis, sendo precisa a presencia de Protección Civil deA Estrada para proceder á limpeza das arquetas ediminuir a presencia da auga. Os incidentes co tra-mo de fecáis non fan senón ir en aumento nunhaárea localizada en fronte do colexio de Figueiroa, oque convirte un problema urbanístico nunha preo-cupación sanitaria de cumprida solución mediante avía de urxencia. O contacto coas heces, feito perigosísimo ante a

presencia de rapaces e rapazas que acuden ó centro

de ensino e á gardería, pode derivar en enfermeda-des coma a uncinaria _infección adquirida por con-tacto co parásito de gancho_, salmonelosis, febreparatifoidea, disentería bacilar, hepatite vírica A,cólera, anquilostomiasis ou amibiasis.Pero non só a avenida de Santiago ven padecendo

esta problemática dende fai moitos anos, senón quetamén a avenida da Cultura ten rexistrado inunda-cións e tramos enlodados, así como a rúa Antón Lo-sada Diéguez ante a mala planificación da cons-trucción de pasos elevados próximos ó colexio NosaSeñora de Lourdes e a avenida de Pontevedra, ou arúa de Leicures _que inclusive chegou a presentarafundimentos_ entre outros, e sen sair do núcleourbano. Esta zona conta cunha antiga rede de sa-neamento que de cotío está a provocar problemasque se acentúan cando chove, e a carencia de cana-lizacións independentes para pluviáis e fecáis deri-va en filtracións de auga ó sistema que resulta nunexceso de caudal. A presión, finalmente, reventa oalcantarillado. O goberno local, actual xestor do suministro,

ven de encargar á empresa Viaqua un estudio so-bre a rede de saneamento na procura da orixe doscontinuos desbordamentos de augas fecales, asícomo para plantexar solucións orientadas a erra-dicalos. Ademáis do análise da zona, a empresaencargada da tarefa da evaluación, realizou un-has a todas luces infructuosas labouras de limpe-za da canalización e os rexistros, a inxección dastuberías para desatascalas e a eliminación doscolectores. Cando resta menos de un mes para que finalice o

ano, o presuposto municipal a confeccionar poloexecutivo para o vindeiro ano será que teña que so-portar a carga dos arredor de 120.000€ co que seconta solventar a problemática da rede do alcanta-rillado correspondente á zona da avenida de San-tiago. Según o informe solicitado, que veu a refle-xar a presencia de tramos contrapendente que de-rivan en estancamento de augas e sedimentos noscolectores, así coma o uso de diferentes materiáisno mesmo tramo, tuberías rotas ou resaltes, a solu-ción semella pasar pola construcción dun novo cir-cuto para as canalizacións de pluviáis e as de sane-amento e a habilitación de diversos pozos de rexis-tro nas zonas do parque infantil e na estrada queune a localidade coa capital de Galicia.

Augas Pluviáis e Fecáis da Estrada

ar.aestrada@reales.es 986.590347

nosa publicidade

6 Decembro de 2014

OFELIA LEMA

Cuntis acadou, ben merecidamente, o recoñece-mento internacional polas excelencias curativasdas súas augas termáis, que veñen a configurar xapor sí soas unha das grandes riquezas desta locali-dad. A auga que discurre polo chan desta vila pre-senta cualidades mineromedicináis especiáis debi-do á súa privilexiada composición químico-física ebiolóxica _sulfurada sódica e hipertermal e de mi-neralización débil_. Un entramado de vías acuáti-cas que saen á luz a través de 19 burgas que se vi-ñeron a converter nunha sorte de motor económicoe social para o municipio. Dende toda Galicia, moitísimos e moitísimas visi-

tantes recurren ó uso das augas mediante unhaaplicación basada na estimulación de todo o orga-nismo mediante accións térmicas, me cánicas e quí-micas, pois o seu contido en sulfuros, sulfatos, so-dio, anhídrido carbónico, sílice, flúor, calcio oumagnesio é empregada e recomendada no trata-mento de diversas enfermidades. Pero é a cidada-nía de Cuntis quen reclama formar parte desta ac-tividade. Se ben as 19 fontes se atopan dadas de al-ta na Consellería de Industria co gallo da súa ex-plotación mediante a xestión de empresariado pri-vado. Ningunha delas ten carácter público, pese aestar dous delas abertas ó pobo _coma son os casosde Lume de Deus e Calle Real_ e a Fontiña do Cas-tro, que pese a estar pechada na actualidade pre-senta vertidos de forma puntual fora da súa propiacanalización. Ante esta problemática, aló polo verán do ano

2013 constituiuse una Plataforma Veciñal de Recu-peración do Patrimonio Termal, na procura de darprotección e amparo á identidade da vila dentro doámbito das augas curativas. É incuestionable queexiste un dereito herdado do uso e costume desteben local, polo que a Plataforma Veciñal mantivodiversas reunións e encontros na procura de traba-llar arreo para esixir a apertura dun expediente in-vestigador no que se dea cabida ás cuestións técni-cas e xurídicas baixo as que se amparan os dereitosveciñáis sobre a propiedade da auga.

Estas xestións buscan determinar qué lles co-rresponde aos veciños e veciñas de Cuntis sobre ouso da auga e a parte que pode xestionar o ámbitoprivado, deixando claro por anticipado a non oposi-ción ó desenrolo de empresa algunha senón o pro-pósito de non privar ó eido público do disfrute dunben que a todas luces beneficiará á cidadanía, ó co-mercio e á hostalaría. Outra das propostas que pon sobre a mesa a pla-

taforma ven a alertar sobre a considerable reduc-ción de caudal, nalgúns casos, ou a fluctuación daabundancia da auga en puntos como o Lume deDeus e que veñen a ser consecuencias directas douso particular e privativo da entidade privada. Aeste particular, os integrantes da mesma instan óconcello a analizar este preocupante aspecto e so-licitar a restitución do caudal correspondente enbase ós rexistros determinados ante a Xunta deGalicia e a supervisión directa dos operarios mu-nicipáis correspondentes en cada unha das aper-turas ou peches das arquetas. Sobre os datos a barallar pola plataforma destaca

unha cifra aproximada de 2,5 litros de auga termalque diariamente é explotada a beneficio do Balnea-rio de Cuntis, empresa privada que ten adxudicadaa xestión comercial do uso da mesma. Sobre estascifras, nin o ente privado nin a Consellería de In-dustria ofrecen cifras oficiáis nin cotexables. Etá claro que a razón de ser do Concello de Cuntis

xorde baixo os séus pes, independentemente da ti-tularidade ou explotación das augas termáis, poloque a plataforma defende a recuperación inmemo-rial e os costumes dos cuntienses, feito que non vena estar reñido co potencial económico da vila. As movilizacións da cidadanía son evidentes nas

asistencias plenarias para presenciar os debatesdos apartados relacionados coa recuperación dasaugas termáis, temática que ven a ser apartada trasos acordos do triunvirato da Corporación que queprevisiblemente terá que postergarse e supeditarsea unha sesión plenaria extraordinaria sometida áconvocatoria dunha comisión cultural que dará al-cance a un estudo completo e pormenorizado do in-

forme desenrolado por parte do asesor xurídico. Aorde do día recollía asuntos relacionados coas bur-gas como son a estimación ou desestimación do re-curso contra o expediente de recuperación na defen-sa da propiedade, usos e dereitos vecináis no concer-niente ás augas termáis e a declaración de caduci-dade do propio expediente. Este documento, ade-máis, aconsellaba deixar sen efecto o acordo plena-rio que acordou abrir expediente en novembro doano 2013 á espera de delimitar os bens afectados.A este pleno, diversos e diversas membros da pla-

taforma veciñal, acudiron portando caldeiros e ca-pachos tentando reivindicar a conservación dasfontes como titularidade pública e que emanen senroubos, amén de solicitar que, no caso da resolucióndo informe a favor da empresa Termas de CuntisSL, se realice a apertura dun proceso de recupera-ción dos dereitos sobre os mesmos. Ademáis dos cu-bos, a Plataforma Veciñal de Recuperación do Pa-trimonio Termal reparteu entre concelláis e asis-tentes ó pleno unhas tarxetas co emblema “BurgasPúblicas de Cuntis”, nas que se lembraban as ver-bas do rexidor cuntiense Vicente Carballo, quen alópolo ano 1908 manifestou a súa obriga, como alcal-de, de limitarse “a velar pola conservación da fontepública”, non sendo da súa incumbencia a protec-ción de intereses particulares.O sábado día 15 de novembro, a Plataforma veci-

ñal na recuperación do patrimonio termal celebrouo "I Foro Galego da Auga" con el obxeto de dar a co-ñecer a riqueza minero-medicinal existente enCuntis, tal e como ocorre na veciña Caldas de Reis.Valora positivamente esta plataforma o coñece-mento da lexislación baixo a que se rixen as explo-tacións desta índole a todos os nivéis, sendo resal-table a importancia da análise do atractivo turísti-co e a necesaria conservación arqueolóxica. Notranscurso do debate presentouse documentaciónde interese coma por exemplo una copia do docu-mento orixinal de puxa de dereitos ligados ás augastermáis cuntienses datano no ano 1864. Búscase, ofin, que o caudal retorne a súa libre circulación. Co-ma veu sucedendo durante séculos.

Augas Termáis de Cuntis

7Decembro de 2014

A ESTRADA

O pasado 25 N Diante do Concello de AEstrada leeuse o seguinte manifesto:A violencia de xénero constitúe un au-

téntico problema de Estado os datos cons-tatan esta afirmación, xa que nos primei-ros oito meses do ano, foron 41 as mulleresasasinadas a mans das súas parellas ou exparellas, ademais de dous menores. EnGalicia, os datos tamén son alarmantes,con 6 mulleres asasinadas nos primeirosoito meses do ano.Dentro deste escenario, hai que desta-

car o acontecido no mes de agosto, que foio peor en cinco anos en número de vítimas,con 8 vitimas asasinadas polas súas pare-llas ou ex parellas. En Galicia, unha mu-ller foi vítima da violencia machista enBarro e dúas foron noticia por ser agredi-das polas súas parellas, unha en Abegon-do e outra en Chantada.O 24 de marzo deste mesmo ano a Se-

cretaría xeral de Igualdade facía públicoo Informe anual de seguimento da lei ga-lega para a prevención e o tratamento in-tegral da violencia de xénero, que deixa-ba uns datos demoledores e que recollíaas medidas implementadas pola Xuntade Galicia, medidas que todos os indica-dores sinalan que son insuficientes. Pa-ra as mulleres e as organizacións que loi-tamos contra a violencia machista, é unfeito incontestáble que non podemos con-tinuar a contar o número de mulleresasasinadas e os numerosos casos de agre-sións físicas e psicolóxicas sen tomar me-didas urxentes que impliquen o conxunto

da cidadanía e trasladen ás mulleres unverdadeiro apoio e a garantía de se res-petar o seu dereito a vivir unha vida dig-na sen violencia.Compete aos poderes públicos a loita pa-

ra a prevención e a erradicación da vio-lencia de xénero, coa obriga de articularmedidas de sensibilización, asesoramen-to, atención e proteción ás mulleres que asofren, procurando os medios efectivos eaxeitados a cada caso e as alternativas pa-ra o exercicio dos seus dereitos como cida-dáns nun estado democrático, e todo iso,ademáis tendo un comportamento res-ponsable que colabore na creación de con-ciencia necesaria de que a violencia ma-chista só pode merecer tolerancia cerodende as institucións e organizacións po-líticas e sociais, recordando a necesidadede ser constantes os 365 días o ano na loi-ta contra a violencia de xénero.Dende O que hai secundamos completa-

mente este manifesto e aplaudimos o IIIPlan de Igualdade entre oportunidadesentre mulleres e homes do concello de AEstrada.Este plan ten cinco ámbitos de interven-

ción e tentará durante os vindeiros anosnormalizar a través de medidas sinxelas eeconomicamente viables esta situaciónque xa debería ser cousa doutros tempos.Se ti muller ou home te atopas nun en-

torno de violencia non dubides en pediraxuda.Nesta empresa de acabar con esta lacra

social atopase embarcada moita xente, demoita valia

nosa publicidade

Emprender ou non emprender. Levo moito tempo lendo un blogdunha rapaza que se chama Deb. Escribe sobre emprendimento e

nela atopamos moita inspiración para este proxecto e tamén para a vi-da cotiá.Deixo bos cun pequeno estrato do que e o blog e aproveito para pre-sentarvos a dous emprendedores do pobo.

- “Porque emprender é tomar as túas propias decisións e encontraras túas propias solucións.- Emprender é facer as cousas ao teu xeito e ao teu tempo.- Emprender é ter medo e facelo igual.- Emprender é vivir con paixón e sen escusas.- Emprender é gozar de cada día, sexan horas facturables ou non.- Emprender é ir tan arriba como queiras, sen que haxa teito.Ouquedarche todo o abaixo que necesites, sen que sexa unha vergoña.- Emprender é lograr que o diñeiro, pouco ou moito, non sexa un pro-blema.- Emprender é ver oportunidades onde outros ven carencias.- Emprender é ser flexible e fluír co que vén.- Emprender é crer en ti e no que fas.- Emprender é estar en conexión permanente cos teus desexos e astúas emocións.- Emprender é saber que non vives para traballar ben senón que tra-ballas para vivir ben. E traballas e vives ben.- Emprender é enfrontarte aos teus medos de mil maneiras distin-tas.- Emprender non depende de ter ou non ter un xefe ou unha nóminafixa.- Non depende realmente do teu estado laboral.- O emprendimento é un estado emocional,e por iso, hai que facelo ámedida.- Emprender á medida significa que, fagas o que fagas, o fas pensandona vida que realmente queres e non na que se supón que queres ou aque che dixeron que tiñas que querer. Significa que vas tratar de collera quen es e como es e vas facer un “Cocktail” de receita única no que omáis importante vai ser dotar á túa vida de significado. Facer algo queche importe. Non o deixar para mañá. Non postergar a túa felicidade.- Se iso implica ir pola túa conta e ter unha empresa propia, grandeou pequena ou mediana ou minúscula, que así sexa. Se iso implicacoller a mochila e dar a volta ao mundo en bicicleta, que así sexa ta-mén. Se iso implica ser nai e deixar de traballar por completo, aí te-lo. Se iso significa virar as costas a case todo o que che ensinaron (eadoita implicalo, por certo), tes que facelo. Emprender á medidaquere dicir, sobre todas as cousas, que es ti o que dirixe a túa vida eo teu traballo, e non deixas que sexan eles os que te dirixan a ti. Tites o control. E iso implica que o pasas ben moi a miúdo.”

(Texto sacado do blog http://www.oyedeb.com/)

Emprender ounon emprender

25 N Día Contra a Violenciade Xénero

8 Decembro de 2014

Reunímonos con Alfredo González Otero, presi-dente da ACOE dende Febreiro de 2013.

A nosa curiosidade innata lévanos a querer saber epor iso formulámoslle as seguintes preguntas.

¿Que che levou a coller a presidencia da ACOE?En primeiro lugar non tiña pensado presentarme,

pero un grupo de comerciantes foron a falar comigo. Evendo que non se ía presentar ninguén e vendo oapoio por parte doutros comerciantes decinme a pre-sentar.¿Cómo valoras este primeiro ano na presiden-cia?O traballo foi intenso. Foi o ano que máis campañas

se realizaron. Estiráronse o máximo posible e facen-do que os premios fosen o máis atractivos. Tamén in-tentamos que as campañas fosen impactantes, che-gando a cortar rúas para realizar as actividades. Foiun éxito, porque as rúas cortadas estaban cheas dexente, moitos dos comerciantes dixeron que se víamáis xente na rúa durante a campaña de volta ao co-le que durante as festas de San Paio. Conseguimosque a xente apoiase as campañas e que a xente se in-terese polas novas campañas. Xa está rematando un-ha campaña e a xente pasa pola oficina para sabercando será a seguinte.O que queríamos era sacar á xente de casa e que

non se fosen aos centros comerciais e con estas cam-pañas estamos a conseguilo.¿Cales son os obxectivos que te marcaches comopresidente da asociación?Eu sempre me marco obxectivos máximos.O princi-

pal e que todo vaia ben, que se incrementen as vendase que os comerciantes se unan para a loita contra asgrandes áreas.¿Cales son as materias pendentes e que retos tesmarcados?A materia pendente é a unión dos comerciantes.

Estamos a ver en pobos máis pequenos que o noso queata que lle montaron o centro comercial non se uni-ron. E unha vez montada unha grande area xa haipouco que facer. Toda a xente marcha para elas. Te-mos un claro exemplo en Lalín. Antes da chegada docentro comercial non se uniron e agora que están uni-dos pouco teñen que facer, porque todo sae do centrocomercial, os rallyes, as actuacións das grandes or-questas…dende ACOE non queremos que isto paseno noso pobo.Aquí o comercio pequeno débese unir antes de que

chegue "o lobo" e non despois. A xente vaise cara aoscentros comerciais unha vez creados, pero aquí aíndaxogamos coa vantaxe de que non temos centro comer-cial e que se o comercio se une e se fai forte antes dachegada dun grande área non nos pillaran, porqueseremos fortes e estaremos unidos.O outro gran problema que lle vexo A Estrada é o

aparcadoiro. Que esta moi difícil e que se necesitaríamáis espazo e máis comodidade para que veña máisxente a comprar.¿Cómo ves nestes momentos a asociación?Nestes momentos vexo ben a asociación. Vense moi

boas maneiras cos comerciantes e a relación co conce-

llo mellorou ao 100%. É a primeira vez que se fai un-ha campaña conxunta comercio/Concello, cousa quenunca se viu nin aquí, nin que eu saiba noutro pobo.Eles apóiannos, nós apoiámolos aínda que ás vecestamén nos damos leña, porque hoxe mesmo chameipara acelarar ao máximo a posta da iluminación doNadal e que o pobo tome o color necesa-

rio para esta campaña que é a máis forte do ano.Grazas a esta colaboración a campaña de Nadal vai

ser magnifica, pero non podo revelar máis datos.¿Cantos socios hai actualmente?Na actualidade somos 160 socios . Aínda que de-

beriamos chegar ao numero máximo posible de so-cios, porque se con 160 se dan feito todas estas cou-sas, se chegásemos a 320 fariamos o dobre. A uniónfai a forza.¿Cales son as demandas dos asociados?Demandan que saquemos a xente das casas. Que

haxa xente na rúa paseando e vendo os escaparates,porque iso xera vendas.E coas campañas estamos a lograr isto, pero nos pe-

dimos aos comerciantes que se unan. ¿Qué poden achegar os socios no momento ac-tual?Aos socios anímoos a que sigan traballando e que se

ven que os centros comerciais abren en día festivoeles terán que amolarse e abrir tamén. É duro, pero acompetencia é feroz e non podemos quedar parados.As primeiras veces será difícil porque a xente esta

afeita a que se é un día festivo non se abre, pero se sa-bes que as grandes áreas van abrir, o comercio pe-queno tamén debería facelo.Un claro exemplo foi o pasado 1 novembro. O 10%

dos comerciantes abriron pero o pobo estaba cheo dexente. A xente marchou cara os centros comerciaisporque no pobo non estaban os comercios abertos. Seestivesen abertos a xente non liscaba as areas, que-daría polo pobo e o ambiente estaba asegurado.Temos que atallar os horarios dos centros comer-

ciais, atallar as súas estratexias e unirnos.¿Cales son as vantaxes de asociarse á ACOE?A ACOE de a Estrada pretende ser un referente

dentro das asociacións de comerciantes mediante abúsqueda continua de vantaxes competitivas paratódolos asociados, e nesa labor centramos tódolos no-

sos esforzos. Pretendemos quetódolos comercios da Estradase animen a asociarse para po-der conseguir maior represen-tación ante os estamentos epoder conseguir mais subven-cións e acordos que nos permi-tan facer mais fácil o traballodos comercios asociados eanimar a tódolos conveciñosa comprar na A Estrada.Para todo isto ofrecemos

diversos servizo e descontos a todos os nosos sociostales como:- Coa alta regalamos 10 tickets de 1 hora de apar-

camento gratuíto para regalar os clientes. Ademais,tódolos seguintes tickets que se nos soliciten, a ACOEfaise cargo do 50 % do custo.- Convenios de colaboración con diversas empresas

que vos ofrecen grandes descontos - Realización de campañas de fidelización para os

comercios e hostalería tales como: Concurso de ta-pas “Santas Tapas” e “Ponte de Tapas”, Campañade “Volta o Cole”, Campaña de Nadal, Campaña deRebaixas, Feira de Oportunidades, Noite de Com-pras, etc.- Realización de diversas campañas de fidelización

de clientes no comercio estradense a través de RedesSociais como Facebook: Día dos Namorados, Día daNai, Día do Pai, Volta o Cole, etc.- Tarxeta de puntos aestradaPlus. Acumula pun-

tos en cada compra nos comercios asociados. Ade-mais, temos un catálogo de regalos. (non é unhatarxeta de pago)- Tarxetas regalo da ACOE para poder ofrecer os

clientes. Poden ter calquer importe e pódense can-xear en calquer comercio asociado o programa aes-tradaPlus.- Dispoñibilidade das oficinas da ACOE para ce-

lebrar reunións con clientes, rodas de prensa, de-mostracións de produtos, etc.- Asesoramento para a solicitude de axudas, forma-

ción, descontos, etc.- Xestión de denuncias en relación a labor comer-

cial dos asociados.Na actualidade hai moitos baixos comerciaisvaleiros,¿ dende a ACOE poderíase facer unhaproposta á concellaría de industria e comerciopara dinamizar o comercio local e poder ver to-dos os locais abertos ou a lo menos esteticamen-te mellor?

Alfredo González Otero,presidente da ACOE

9Decembro de 2014

Estase estudando o asunto. Estase pensando enpoñer fotos, exposicións, que o estradense expoñaos seus trofeos. E mentres non se aluguen que polomenos esteticamente estean actualizados e non de-an sensación de abandono.Temos un claro exemplo en Betanzos onde os lo-

cais que están pechados usan os escaparates paraamosar o traballo de artistas, artesáns e outro tipode iniciativas.¿Pódenos adiantar que vai ser a campaña deNadal?Só vos podo dicir que comeza o día 19 de Decem-

bro e que remata o día 7. Haberá actividades todosos días. E ata aquí podo dicir.Tedes xa en mente novas campañas.O 2015 será guerreiro tanto se nolo permite o or-

zamento como se non o permite. Axustarémonos osrecursos e agudizaremos o enxeño para seguir sa-cando a xente a rúa.As campañas favorecen ao co-mercio.¿Están os comerciantes contentos?Sempre hai de todo, pero dende aquí digo os co-

merciantes que non estean contentos que se ache-guen as reunións e propoñan cousas, solución ouqueixas.Que se lles vai ter en conta o que digan. Quere-

mos que a xente participe. As asembleas que se fanagora son participativas e as ideas téñense en con-ta. Asistir paga a pena porque de todo o que nelas sefala se toma boa nota e se intenta levar a cabo.

Ven da páxina 8

nosa publicidade

OQUEHAI

XXIV Edición Premios San Martiño de normali-zación lingüísticaDende fai vintecatro anos, a “Asociación Cultu-

ral O Brado” dá uns premios de normalización lin-güística. En toda Galicia non existe outra asocia-ción que dea un premio destas características.O pasado 13 de novembro, no Teatro Principal,

entregáronse os premios que foran faiados o día 20de Outubro.Os premiados foron os seguintes:- O premio á “Difusión da lingua na comarca de

Tabeirós Terra de Montes” foi outorgado á asocia-ción "A Xesteira"de Couso.“A Xesteira” é un grupo de mozas e mozos de

Couso (A Estrada) que alá polo 1995 decidiron cre-ar unha asociación para a difusión cultural e o co-ñecemento da historia e costumes dos lugares on-de vivimos.Aínda que a creación da asociación data daquel

1995, xa levaban uns anos desenvolvendo activi-dades de dinamización social e cultural no mediorural: exposicións, charlas, obradoiros, roteirosambientais, noites musicais e de animación en xe-ral, festas, saídas, eventos culturais,…A Xesteira busca que a veciñanza, de calquera

idade e condición propoña, faga e goce nas activi-dades comunitarias. - O premio á “Normalización no ámbito galego”

foi outorgado a D. Luis Davila.Luis Davila naceu en Pontevedra no hospital de

Santa Maria no ano 72, pero a súa historia estávinculada directamente ao municipio de Bueu queé onde se desenvolve a súa infancia.Considérase Morrasseiro ata a médula espiñal.Ao Morrazo vincúlao todo: Nel criouse, empa-

pouse ao máximo da súa idiosincrasia e admiraprofundamente ás súas xentes curtidas pola dure-za do mar...Deseñador gráfico pola escola de “Artes e Oficios

Pablo Picasso” de A Coruña. Este Buenense é oresponsable dun bo número de sorrisos diarios através das súas tiras cómicas O BICHEIRO e OFOTOMATÓN no diario “Faro de Vigo”.D. Luis Davila non puido recoller o premio por

mor da súa máis que inminente paternidade. Aín-da así enviou unha mensaxe que foi lida en alto an-

te o público asistente. - O Premio á “Normaliza-ción durante toda unha vida” foi outorgado a D.Andrés Torres Queiruga. Andrés Torres Queiruga (1940, parroquia de

Aguiño, Ribeira, (A Coruña)) é un teólogo e escri-tor galego residente en Santiago de Compostela.Cursou estudos no Seminario de Santiago de

Compostela e na Universidade de Comiñas. Pasoudous anos en Roma realizando a súa tese. É doutoren Filosofía e Teoloxía. É Profesor de Teoloxía noInstituto Teolóxico compostelá e de Filosofía darelixión na Universidade de Santiago de Compos-tela. É membro numerario da Real Academia Ga-lega e do Consello da Cultura Galega. Así mesmo,foi un dos fundadores e director da revista “Encru-cillada”: Revista Galega de Pensamento Cristián.Actualmente é director da Asociación Encrucilla-da e membro dos consellos de redacción de IgrexaViva, Sal Terrae, Revista Portuguesa de Filosofíae Concilium.No seu discurso falou de que soñaba con que al-

gún día a misa fose dada na lingua nai. Dixo que,para el, ese sería o momento no que a lingua esténormalizada .O resto dos premiados, así coma o presidente da

Real Academia da lingua galega D. Xesús AlonsoMontero, coincidiron no desexo expresado polaasociación “A Xesteira” da desaparición destespremios, xa que a desaparición destes premios vi-ría dada polo gozo dunha situación da lingua gale-ga óptima.

XXIV Edición Premios San Martiñode normalización lingüística

10 Decembro de 2014

Dende finais do século XIII ata mediados do sé-culo XV , mentres en Europa andabamos “a

paus” en plena Idade Media, os tailandeses alcan-zaron o seu maior esplendor escultórico en metaiscomo bronce ou ouro, inda que tamén o facían enmateriais menos nobres como a madeira ou o estu-co. É o denominado estilo Sukhothai.En A Estrada temos o noso propio mestre Sukho-

tai. Vive entre Callobre e unha plataforma petrolí-fera. O seu nome é José Francisco Lamazares e,aínda que á súa muller non lle gusta, os amigoschámano “Pancho”.Naceu en 1952 en Lagartóns e leva no sector do

metal dende que era un neno.Hai doce anos comezou a traballar nas platafor-

mas petrolíferas, e foi nesas mesmas plataformasonde os seus compañeiros tailandeses lle ensinaronesta difícil arte.Todo comezou como unha broma ou un entrete-

mento para pasar as moitas horas mortas que haineste tipo de traballo. A Pancho non lle gusta xogara partida e a televisión non é que se vexa moi ben enalta mar.Ao ver como os seus compañeiros asiáticos facían

as súas marabillas en aceiro, el quixo apren-der. Eles, con gusto, ensinárono e é grazas aeles que hoxe podemos gozar das súas mara-billosas fibelas de cinto, pulseiras, colgantese chaveiros.Tamén nos di que nalgunha ocasión reali-

zou, coa mesma técnica, pezas de amarre pa-ra barcos, pás para carbón e outro tipo deutensilios.O proceso é completamente ma-

nual e artesanal.Comézase pelando os Elec-

trodos de aceiro inoxidable.Trénzaos a base de calor,dándolle cun soprete, etendo moita paciencia.Despois quenta a trenzae esmágaa cun marte-lo. Corta o sobrante

ata ter o longo preci-so e pecha os extre-mos con puntos desoldadura. A conti-

nuación cúrva o trenzado e, unha vez chegado a es-te punto, é cando comeza o proceso que el máis go-za: o lixado. Comézase con lima e acábase lixandocon lixa de auga, pero en seco. O proceso pode levardías. Non é un traballo que se poida facer continua-do xa que a vista cánsase moito e as cervicais sofreno seu tamén.

Dinos que canto máis lixa máis brillo eque a el non lle gusta que quede ningunhaimperfección. Ademais este proceso re-láxao tanto que ata chegou a durmirsementres o facía.Outras pezas como poden ser as gai-

tas, os cabalos ou as aguias son talla-das a man e, aínda que o proceso é pare-cido, é aínda máis complicado se cabe

dado que “con nada que se chevaia a man xa tes que ou bentirar a peza ou ben enchero fallo”, pero Pancho,que é moi perfeccionis-ta, adoita desbotar aspezas que non son doseu agrado.Pancho dinos queos tailandeses ti-ñan un produtoque aínda que, fei-to en Alemaña,aquí é imposibleencontrar e que odito produto do-

ta dun brillo ao aceiro que é fóra do habitual. As sú-as artesanías chegaron a sitios tan dispares comoAustralia, Croacia, Canadá, Francia, Inglaterra,Brasil, Sudáfrica, Alemaña e ,por suposto, aquí enGalicia. Dinos que ata José Manuel Seivane ten un-ha das súas fibelas cunha gaita, cousa da que secomprace. De feito, máis persoas relevantes teñen algunha

das súas pezas, pero Pancho só nos desvelou o nomede Seivane. O resto de nomes gárdaos para si.Todos os enxeñeiros e capataces que pasaron polo

seu traballo nestes anos teñen unha das súas pezas.Entre risas cóntanos que unha enxeñeira francesalle fixera un documental de como traballaba porquelle parecía unha marabilla, pero Pancho, que non éunha persoa vaidosa, dinos que se vemos o que fanos tailandeses seica iamos a alucinar de verdade.Nós, que somos curiosos, investigamos e temos

descuberto que o máximo representante desta arteen Thailandia é Sudjai e o seu equipo do estudoKreat Work: The Steam Punk & metal situado naprovincia de Pathum Thani, moi preto de Bangkok,pero aínda que as súas pezas son impresionantes,non quedan tan bonitas e tan nosas como as que re-aliza Jose Francisco.Se queren ver en persoa as súas obras ou queren

adquirir unha, póñanse en contacto coa súa filla,Raquel Lamazares no correo electrónico: galizaen-feltro@hotmail.esSon pezas únicas cheas de sentimento e horas de

traballo. Xoias de luxo ao alcance de calquera peto.Redacción Oquehai

José Francisco Lamazares

11Decembro de 2014

OQUEHAI

En Nadal sae á venda o primeiro dis-co dos da Fervenza de Escuadro coacolaboración de Milgrandeira. Esteúltimo é un grupo de música tradicio-nal que hai pouco cumpriu o seu pri-meiro ano de existencia.O disco foi gravado no estudo Pho-

nos (A Estrada), cousa que vén a de-mostrar que non fai faia irse a Miamipara editar un disco de calidade.Nós estivemos durante o proceso de

gravación do disco e damos fé da pro-fesionalidade do técnico de son e dosintegrantes do grupo.Pero para falarvos de Milgrandeira

preferín deixar a tarefa a Raquel La-mazares, unha das líderes desta ma-rabillosa aventura.Estas son a súas palabras:“Un día estabamos no Luar Ana, Lu-

cía e máis eu, porque foramos tocar cogrupo A Fervenza de Escuadro. Men-tres esperabamos para actuar, elas asdúas comentáronme que lles apetecíamontar un grupo aparte da Banda deGaitas de Barbude e que querían queeu formase parte del. Desta conversanaceu Milgrandeira.Nun principio comezamos sendo

cinco: Ana, Lucía, Andrea, Chema eeu pero antes de lle ter posto nome aogrupo xa involucraramos a Xosé (Fo-fi). Empezamos a rompernos a cabe-

za para ver que nome lle poñer aogrupo ata que, no medio de varios,democraticamente, escollemos Mil-grandeira.Comezamos ensaiando os domingos

pola mañá na casa de Lucía, en Para-dela, e colaborando musicalmente cogrupo de canto A Fervenza de Escua-dro. En pouco tempo e con moitas ga-nas montamos un repertorio propiomoi xeitosiño.Fomos a unha chea de festexos dife-

rentes; vodas, foliadas, romarías, xor-nadas musicais, festas, concertos enbares, sardiñadas...Tivemos a sortede poder colaborar na gravación dodisco Veñen os da fervenza e tivemostamén a oportunidade de volver invo-lucrar a outro músico, o noso benxa-mín acordeonista Sergio que, con tansó 14 anos, converteuse noutro mil-grandeiro á raíz deste traballo disco-gráfico.Formamos así un grupo de tres gai-

tas, acordeón, pandeireta, tamboril ebombo. Somos Ana, Lucía, Andrea,Sergio, Raquel, Chema e Fofi.Todos aprendemos a tocar música

tradicional na escola de Barbude.”Esquecíaseme contarvos que o sig-

nificado do nome do grupo é Árbore dafamilia das punicáceas (Punica grana-tum), de tronco retorto, follas oblon-gas e flores vermellas, que dá comofroito a granada.

Primeiro disco dos daFervenza de Escuadro

OQUEHAI

Quizais moitos xa a coñezades, qui-zais outros moitos non ou quizais nonteñades acceso a internet.Para os que xa a coñecedes non vou

contar nada novo, pero para os quenon vos quero falar de CATROGA-TOS.CATROGATOS é unha web debulla

a vida cultural ,deportiva, social e em-prendedora da Estrada.A Estrada ten unha forte presenza

na rede de redes e en parte é grazas aesta web. Unha ventá pola que o mun-do accede á vida da nosa bisbarra.Nesta web podemos consultar as

cousas que podemos facer no pobo, po-demos ver as que xa pasaron e gozardas súas fotografías.

Á fronte desta páxina está AroaMartínez, fotógrafa con innumerablespremios e unha gran sensibilidade es-tética. Traballadora incansable, loita-dora innata e aventureira.CATROGATOS cumpre tres anos e

dende esta nova publicación queria-mos desexarlle que cumpra moitosmáis.

Unha ventá para o mundo

OQUEHAI

A banda de acordeonistas “Los Lós-tregos” acompañada pola Banda deGaitas de Barbude, Marieta e JuanJosé, Pablo e Ignacio, Coro de Sta.Cristina de Vea,Coro de San Pedrode Ancorados,Coro de San Xulián deVea,Coros de Curantes, Paradela,Moreira e San Paio e todo amenizadopola presentación, sempre locuaz, dePablo Chichas encheu o Teatro Prin-cipal de A Estrada o pasado 30 de no-vembro.As entradas para este magnífico

espectáculo esgotáronse días antespero a xente galopouse as portas doTeatro tentando entrar para gozardo espectáculo no que se presentabaademais o seu primeiro disco grava-do durante as festas de San Paio envivo en directo.A banda formouse fai catro anos

por Gonzalo González e oito inte-grantes máis . Co paso do tempo foi-se engadindo o grupo máis acordeo-nistas chegando os trintaetres ac-tuais. A integrante máis moza ten 11anos e o máis maior anda nos oiten-ta. Temos unha especial mención pa-

ra Pepe Simaes de Caldas q,ue indaque por mor dun accidente domésticoperdeu capacidades, o seu afán desuperación non o deixou abandonar oacordeón e así demostrouno no con-certo.“Los Lóstregos” ensaian nun pe-

queno local da rúa Capitán Bernál eanda na busca dun local máis gran-de. Se vostedes queren votarlle unhaman de forma altruísta póñanse encontacto con eles.E se vostedes perdéronse o concer-

to de Novembro saiban que poderángozar dun novo espectáculo en Cer-dedo o vindeiro 31 Xaneiro do 2015.

Os Lóstregos

nosa publicidade

12 Decembro de 2014

OQUEHAI

Non sei onde escoitei que moita xentepequena, en sitios pequenos, facendocousas pequenas pode cambiar o mundo.Neste caso non é o mundo, pero si o seu

ámbito.Vouvos contar como cando a xente se

une, cando a xente traballa por un fin co-mún se consegue ese fin. E non importase un non achega, ou un do pobo nonquere. Cando a maioría do pobo se unesaen cousas boas.Corría o ano 1997 cando a Josefi-

na Carbia Piñeiro, Elisa Pardal,Pe-pe Arca e Josefina Rosende se llesencomendou a tarefa de ser a co-misión de festas do San Ramón daAnllada.Por eses anos a capela non locia

como na actualidade. O seu estadonon era óptimo.Estas cinco persoas, todas elas de idade avanzada,

percorréronse todas as parroquias de Cuntis, casapor casa solicitando axuda para arranxar a igrexa eorganizar a festa de San Ramón. Co recadado come-zaron a rehabilitación da capela.Grazas a Don Modesto, por aquel entón cura de

Amil púidose poñer a pedra do chan do santuario. Eé por este motivo que existe unha placa conmemora-tiva no seu nome.Despois dos traballos de recuperación inicial se-

guiuse mellorando o estado da capela comprandouns bancos de madeira, puxéronse os bancos de pe-dra do exterior.Viñeron despois as axudas para a decoración e

mellora do interior. Dona Marujita Mosquera e Do-na Josefina Carbia que achegaron dez cadeiras ta-pizadas, que ao mellor parece unha parvada, peroson caras.Don Arturo e Dona Josefina regalaron unha al-

fombra cando fixeron as súas vodas de ouro. Don Jo-sé Magariños regalou unha das lámpadas centrais.Dona Virtudes o pasamáns que sobe ao campanario.E durante os catro anos nos que estivo esta comi-

sión se do-tou de luz ao campo da festa, seinstalou a auga corrente na cape-la, se instaloron os pasamáns datribuna e restauráronse os cande-eiros e todo o interior.Catro anos de traballo intenso e de

unión veciñal.Pero a cousa non quedou aí. No

2013 os veciños da Anllada volvéron-se unir e ademais unha persoa anóni-ma deu o que faltaba para restaurarpor completo o tellado da capela. E quedesta maneira non se estragara todo o

traballo feito ata aquel momento.Cando lle tocou a quenda á comisión da Casiña,

estes botaron o asfalto do campo. Os de Caeiro fixe-ron o peche dianteiro. Os de Furco puxeron a mara-billosa porta principal e así todas as comisións queforon pasando foron achegando para que hoxe a ca-pela luza como está.E que a festa do San Ramón de la Anllada sexa a

festa magnifica que é.Pero todo isto non seguiría en pé sen a axuda de

Dona Elisa Pardalque se encarga ela soa do mante-mento da capela e a coida coma se dun fillo se trata-se. Se non coñecedes a capela recoméndovos que avisitedes. Aínda que está nunha estrada principal ira ela dáte tranquilidade, dar o pequeno paseo ata olavadoiro (tamén reformado polos veciños) e sentar-se un anaco a contemplar, mentres o son da auga chetransporta, o que conseguiu este grupo de xente da-te esperanza de futuro.Por certo. A festa do San Ramón é o último domin-

go de Agosto. Aínda falta, pero anotádeo nos vososalmanaques.

nosa publicidade

Lugares de Aquí AnlladaSan Ramón

Perigos en CuntisOQUEHAI

Preto do Tana-torio de Cuntis afalta de instala-ción dunhas faro-las deixa uns pilo-tes o aire que é unperigo para os transeúntes.Pola noite non hai visibilidade e os tropezóns con

estes pilotes poden ser causa dunha desgracia.Ademais no mes de agosto roubáronse as fa rolas

preto das piscinas públicas e os cables que lle da-ban servizo as ditas farolas quedaron o aire.Isto é un grave risco para os habitantes e visi-

tantes de Cuntis.

OQUEHAI

Os veciños de Cuntis están descontentos coa xes-tión dos contadores da auga por parte de Espiña edelfín . No pasado pleno de concello de Cuntis unhaveciña fixo chegar un escrito no que mostraba o seumalestar coa xestión da auga por parte da concesio-naria que leva a auga da traída.Din que non pasan con regularidade a ler os con-

tadores e que por mor dio vense sorprendidos confacturas moi gordas que poderían ser menores se alectura dos contadores fose máis regular.

Os veciños de Cuntis,descontentos coscontadores da auga

Mala sinalización nocolexio de CuntisOQUEHAI

Pasos de cebra mal pintados e mala sinalizaciónno colexio de Cuntis.Nos arredores do colexio público de Cuntis a sina-

lización está bastante descoidada e os pasos de ce-bra non se ven adecuadamente.Os veciños solicitan que se arranxen estas defi-

ciencias a favor da seguridade dos nenos que alí es-tudan.

13Decembro de 2014

OQUEHAI

O Colexio estradense de O Foxopresentou a II Campaña de Etiqueta-do na lingua de nos “Bicos a Moreas”.Está é unha campaña realizada en

colaboración coa Asociación Comar-cal de Empresarios e a ACOE. No ac-to estiveron os presidentes de amba-las dúas asociación, Gonzalo Figuei-ras e Alfredo González.Os nenos do colexio O Foxo diseña-

ron 99 etiquetas. Nas clases prepa-ron as eleccións de felicitación e des-pois os rapaces deixaron fluir a súamaravillosa imaxinación.Todos os deseños foros encaderna-

dos e están na biblioteca do colexio OFoxo, pero repartiranse 15.000

unidades en todalas tendas para queacompañen o envoltorio dos agasa-llos. Entre os mensaxes que se in-cluén temos “Bicos a moreas”, “Arro-los e aloumiños”, “Cóidate moito”,“Es un sol!”……Porque como dixo Don Gonzalo Fi-

gueiras “O galego vende”.

Os nenos do Colexio O Foxodiseñan por segundo anoetiquetas para os agasallos

OQUEHAI

Nestes días nace tamén a re-vista cultural ABARCARTE.Reyes Cabero é a impulsora

desta revista en formato pa-pel. Dende ela quere infor-mar de toda a vida culturalque hai na A Estrada, Cuntis e ZonaSur de Santiago.Unha revista de papel, porque seño-

res e señoras, o papel volve e con for-za. A verdade é que o papel nunca se

foi. Se gustas dacultura, o cine, amúsica, a litera-tura e a ecoloxíaestá vai ser unharevista que terásque buscar por-que ao igual que

O que hai distribuiráse de forma gra-tuíta.Dende aquí desexámoslle éxito e

larga vida.

Abarcarte

OQUEHAI

Existe unha tradición nas zonas doleste de Galicia, a figura mítica duncarboeiro, coñecido como o Apalpador,que segundo indica a tradición baixa anoite do 24 ou 31 de decembro, a tocaro ventre aos nenos para ver se come-ron suficientemente durante o ano,deixando un montón de castañas,eventualmente algún regalo e des-exándolles que teñan un ano novocheo de ledicia e comida.É unha tradición fermosa e da terra.

Unha boa opción para os que non so-mos amigos de Papá Noel.CANCIÓN do ApalpadorVai-te logo meu ninim/nininha,marcha agora pra caminha.Que vai vir o Apalpadora palpar-che a barriguinha.·············Já chegou o dia grande,

dia do nosso Senhor.Já chegou o dia grande,E virá o Apalpador.·············Manhã é dia de cachela,que haverá gram nevaradae há vir o Apalpadorc´uma mega de castanhas.·············Por aquela cemba,já vem relumbrandoo senhor Apalpadorpara dar-vos o aguinaldoFotografía de : Laura dona de

http://miquinho.com/shop/es/

O apalpador

Jesús Pedro Flores é un emprendedor nato. Durante meses estivo o fronteda pulpería “O Navegación” , pero no mes de abril decidiu deixar a hosta-

laría e meterse no mundo dos portes e pequenas mudanzas.Creou así Transpor-

tes Sumatrans. A súaruta por agora e peque-na pero moi xeitosa e co-necta de modo eficientee eficaz os seguintespuntos. A Estrada, San-tiago de Compostela,Forte, Camporrapado,Silleda, Lalín e Vila deCruces. Se necesitas un porte

efectivo, eficaz e rápidonestas zonas non dubi-des en chamar a Jesúsde Sumatrans.

Sumatrans

Nestes tempos de crise necesi-tamos xente emprendedora e

innovadora.Un claro exemplo son Tania e

Javier, propietarios de LowCost Phone na rúa Justo Martí-nez. Estes dous emprendedo-res viron a necesidade que ti-ña a xente de ter un bo teléfo-no móbil pero de prezo asumible, o“low cost”.Que sexan teléfonos “low cost”

non significa que non teñan unhasprestación incribles.O día 5 de Decembro cumpriron

o seu primeiro ano de andaduraempresarial, pero xa son un refe-rente no pobo para asesoramentoen tarifas de móbil económicas,móbiles “low cost” e accesorios detodo tipo para estes compañeiros

insepa-rables que case todos te-mos agora.Para celebrar o seu aniversario

sortearan un smarthphone entretódalas compras realizadas entreo 1 de Decembro e o 5 de Xaneiro.Así que si tes un “geek” na casa

non dubides en acudir xunto a es-tes mozos e eles te asesoraran pa-ra que lle deas o mellor agasallo omellor prezo.

Low Cost Phone

nosa publicidade

nosa publicidade

14 Decembro de 2014

Escoitei en varias ocasións dicir aveciños de A Estrada “Non enten-

do tanto premio ao noso ambulatoriose uns se queixan de que hai que espe-rar moito e outros do estado lamenta-ble do edificio”. A min tamén me sor-prende, sobre todo polo que lles vouexplicar.Detrás destes dous premios que tan-

to nos teñen que compracer, dado quetemos o mellor ambulatorio de Espa-ña e de Galicia, existe moito traballo ecousas que xa fixemos cotiás e non lledamos importancia. Tamén existenmoitas outras cousas que a simple vis-ta non vemos pero que están aí.As cousas que xa son cotiás e ás que

non damos importancia son entre ou-tras moitas:- A receita electrónica. Noutros pun-

tos como Madrid non teñen esta como-didade, alí seguen usando os antigosvolantes de receita.Que o noso historial clínico esté in-

formatizado e que ao chegar ao hospi-tal saiban xa todas as nosa doenzas.Os nosos doutores teñen os nosos his-toriais clínicos máis actualizados queos dos veciños de Lalín, Valga ou Teo.-Que os enfermos de corazón poidan

tomar o famoso “Sintrón” aquí, sen terque desprazarse a Santiago ou a Pon-tevedra, como se facía non fai tanto.- Temos acceso á teleconsulta. Cada

ano, por este sistema, aténdense a un-

ha media de 594 doentes non tendoque desprazarse ata o ambulatorio ouao hospital, evitando así despraza-mentos innecesarios.- No noso ambulatorio realízanse ci-

rurxías menores. Isto evítanos longaslistas de espera. No ano 2013 realizá-ronse 28 destas cirurxías, este dato faique 28 doentes non estean na lista deespera ata o infinito porque a súa ci-rurxía non é de risco e, que outros tan-tos enfermos con doenzas graves, nonvexan a lista de espera colapsada.- Temos servizo de Anticoagulación

oral, consulta de deterioración cogni-tiva, unha vía rápida en caso de can-cro de colon, retinografía, analítica deurxencia grazas a máquinas de últimatecnoloxía, monitorización ambulato-ria da presión arterial, coidados palia-tivos, cribado para o EPOC, vía rápidapara cancro de mama, escola de cos-tas, vía rápida para cancro de prósta-ta, Xinecoloxía, Ecografía, procesospara os que sofren dor crónica non on-colóxica e… podería seguir enume-rando durante días. Todo isto a pesardos recortes e da crise.- Foi un centro de saúde pioneiro na

Teleendocrinoloxía. Grazas a ela, osdoentes con diabete non teñen quedesprazarse a Santiago para cambiara medicación ou regular as súas doses.- O médico de cabeceira está en con-

tacto co endocrino e viceversa, tendo

ambos os dous osmesmos protocolose estando atentosao estado do enfer-mo en todo momen-to, mellorando destexeito a calidade de vi-da destes doentes.Isto e máis, é todo o que temos e non

sabemos apreciar.Todos os facultativos están penden-

tes da seguridade do doente. Isto sig-nifica que fan medicina segura, prac-tican con calidade e, se detectan erros,notifícanos para que non volva ocu-rrir. Grazas a estas tres cousas eví-tanse mortes por resultados adversosen medicacións ou tratamentos.Das cousas que non vemos podo co-

mentar que nestes momentos existen8 proxectos de investigación. Nelesparticipan máis de 4000 persoas dopobo e, grazas aos investigadores e es-tas persoas, poderanse descubrir cou-sas como o impacto da dieta atlánticana poboación, os marcadores de infla-mación ou a glicosa intersticial. Cou-sas todas elas importantes para a saú-de tanto actual como a dos que estánpor vir.Ademais forman futuros médicos en

medicina familiar, auxiliares de en-fermaría, enfermeiras ou xente que sededicará a documentación sanitaria.E xa para rematar, debo dicir que

moitos dos dou-tores que atenden no ambulato-

rio estradense teñen publicados estu-dos sobre diferentes doenzas que llesservirán aos estudantes para saberenfrontarse mellor ás enfermidades. O Señor Juan Sánchez ,Xefe de Ser-

vizo do noso ambulatorio, inculca acultura da investigación e estudo aosseus compañeiros, porque sen investi-gación non hai futuro, e a cultura denotificación de erros (cultura que sal-va vidas). Todos os que alí traballan-do, tentan innovar utilizando os seuscoñecementos e orientar ao doente, etodo iso, de xeito sostible para o siste-ma sanitario público.Así que a próxima vez que esté vos-

tede esperando e o seu doutor ou dou-tora leve atraso, pense que está aatender a persoa que está dentro comolle gusta que o atendan a vostede.Que dende os celadores ata o xefe de

servizo séguense formando día a díapara que a súa saúde sexa boa e, sevostede é un enfermo crónico, a súaenfermidade sexa máis levadeira.E síntase orgulloso de que A Estra-

da teña o mellor centro de saúde quecalquera dos de Navarra.

Redacción Oquehai

OQUEHAI

Cando chega o Nadal a soliradiedade nacenos corazóns de todos. Unha boa causa é cola-borar coas familias que dispoñen de menosrecursos. Dende Cáritas Parroquial de A Es-trada volvese a impulsar un ano máis a súaOperación Quilo, que comezará o 5 de decem-bro ata o 5 de xaneiro, coa esperanza de supe-rar os 16.000 quilos de alimentos recadadosna última edición.Vázquez indicou que se situarán as caixas

vermellas para recoller as doazóns en dife-rentes establecementos do municipio. Asachegas de alimentos non perecedoiros pode-rán realizarse no propio local de Cáritas, narúa San Paio, así como nos supermercados:Gadis, Froiz, Día, Familia, Chedas, Vila Bra-

sil e os supermercados Pernas del Souto deVea e Pontevea, ademais de nas tendas de ali-mentación A Santiaguesa, Mucha, Sofía, Co-llazo, Luciano e na taberna de Ouzande. Nes-te acto de presentación da Operación KiloAdriana Abelleiro confirmou que dende SalaGradín se aumentarán os menús que se doana Cáritas, xa que durante o ano se ceden 25todos os luns e durante esta época intentaránservilos case todos os días da semana.Todo o que se consiga recadar será destina-

do ás 160 familias que atende Cáritas Parro-quial da Estrada, que durante este ano repar-tiu máis de 20.000 quilos de alimentos.Ademais durante todo o mes sucederanse

por todo o municipio diferentes actos co mes-mo fin, recadar comida para Cáritas.

Operació� n Kilo en Ca�ritas

O por qué dos premiosao noso Ambulatorio

15Decembro de 2014

Erguinme o 25 de novembro como un díamáis. Con todo o estres e todos os ner-

vios que son a creación dun novo proxecto.Tiña que ir ao concello e foi aí onde me de-

catei.Don Olimpio Arca falecera. Inundoume a

tristura, levaba días buscando o momento deir a visitalo, pero como non acudira a ningúndos actos dos últimos días e sabendo que es-taba delicado tampouco quería molestalopresentándolle o meu proxecto.Pero tampouco quería sacar Oquehai sen

dedicarlle unhas palabras de afecto a DonOlimpio e á súa familia.Dende ese día os estradenses e cuntienses

estamos un pouco máis baleiro. Xente tangrande como Don Olimpio deixa un oco moigrande. Demasiado grande para ser enchido.Porque Don Olimpio foi un home grande. Foi-

se con 86 anos, pero deixounos moito legado.As súas máis de 25 obras que van dende con-

tos, obras de teatro, ensaios a documentos quenos permiten e permitirán a futuras xeraciónssaber da historia de A Estrada.Foi mestre de mestres e seguirao sendo grazas

ao seu legado.Navegando pola rede encontrei testemuños dos

seus antigos alumnos, tamén de pais de alumnos.Creo que son estas verbas as que mellor definen

o que foi Don Olimpio e ao que deberían aspirar aser todos os futuros mestres e mestras, e quizáisnos tamén.Transcribo as loubanzas destas persoas:“Cando don Olimpio chegou á aldea, eu tiña 12

anos. O primeiro recordo que teño del é a súa parti-cipación en obras comunitarias, como no sanea-mento do camiño da escola dende a estrada xeral.Alí había un lameiro inmenso no que os rapaces nosmollabamos acotío, ata que el logrou que viñesentractores e tractores de pedras e o arranxou. Os ve-ciños quedaban abraiados coa súa capacidade detraballo.”

Xoán Manuel Reices Salgado

“Eu estiven no Colexio Público de Educación Xe-ral Básica de Couso, en 6.º, 7.º e 8.º de EXB, entre osanos 1972 e 1977. Alí exercía don Olimpio comomestre e director. O primeiro que me vén á cabeza éo respecto que lle tiñamos e que el ía gañando cadadía de maneira natural. Coa perspectiva que dá otempo, creo que foi un adiantado, un conquistador,un visionario.Conxugou mellor ca ninguén a preservación dos

valores e a herdanza cultural, coa apertura do ruralá sociedade e ao seu contorno, á comunidade educa-tiva, ás novas tecnoloxías, ao deporte escolar, á in-novación, ao teatro e aos concursos literarios.Era un home de espírito solidario e entrega abso-

luta aos seus discípulos e ás familias, que nunca es-catimaba o tempo. Grazas á súa profesionalidade ecarácter innovador estudabamos matemáticas e

ciencias, á vez quedescubriamos novos horizontes e formas de apren-der. Con el soubemos o que significa a colaboración,o traballo en equipo, a participación e a libre expre-sión, tan descoñecida daquela nas escolas de aldea.

El eliminou os complexos daqueles rapaces e ra-pazas, amosándonos novas oportunidades, reafir-mando a nosa identidade e desenvolvendo o valorda responsabilidade, esforzo e superación persoal.Este é o legado que gardo del, unha ensinanza queme ten acompañado ao longo da vida e que seguiráguiando a miña traxectoria persoal e profesional.”

M.ª Carmen Cimadevila Cea.

“Eu complementaba a nosa economía familiar,baseada na agricultura, con algunhas horas de tra-ballo como zoqueiro e como músico nunha orques-tra, as fins de semana. En principio, os nosos rapa-ces ían á pequena escola de Frades, onde a mestraaprendía a nenos de todas as idades, dende os máiscativos, de catro anos, ata os mozos de dezaseis. Poraquel entón andábase a falar de cambios no sistemaeducativo, cando os nosos pequenos aínda manexa-ban os vellos libros de Álvarez e algunhas enciclo-pedias, esluídas polo paso dos anos.Aos nosos oídos chegaron novas do bo facer dun

mestre aló na escola de Couso. Quedaba un poucolonxe da casa, pero pareceunos unha oportunidade

para o noso fillo máis vello. E unha mañá de outonocollemos a Lambretta e fomos ver a don Olimpio,quen despois dunha entrevista admitiu o rapaz.Durante o primeiro curso, todos os días facía o

percorrido que o separaba do colexio, uns seis qui-lómetros. Primeiro nunha moto cun veciño ata OSouto de Vea, alí agardaba a que pasase o mestreco seu Gordini, no que, a modo de transporte esco-lar, levaba outros nenos. O noso xantaba na casaduns familiares e pola tarde facía a ruta ao revés.O primeiro ano simultaneaba o sexto de primariaco primeiro de bacharelato, que estudaba por li-bre e examinábase na Estrada.Naquela escola, adquiriu unha moi boa base

cultural, pero sobre todo descubriu o que signifi-ca o respecto mutuo, o traballo cos demais e,grazas a unhas obriñas de teatro, viaxou polacontorna, algo que nas outras do arredor nonacontecía. Supoño que na cabeza de don Olim-pio bulía a idea de facer algo máis que cumprircoas súas obrigas, e así foi como logrou levar aCouso o transporte escolar, nun vello autobúsque pagabamos todos os pais. Tamén, pouco apouco, a escola pasaba de dúas a catro aulascon máis mestres e mellores medios, e acabouacollendo a nenos de todo o val.Nunca lle oín ningunha queixa ao noso ra-

paz sobre o mestre ou os compañeiros, nin noprimeiro ano, no que era de fóra da parro-quia, nin nos posteriores. Alí sentiuse comaun máis e fixo amigos inesquecibles, dos que

fala decote. Non lle importou ter que realizar o per-corrido a pé, cando o veciño da moto non ía a Couso.Para el don Olimpio foi un segundo pai, tanto poloque lle esixía nos estudos, como polos consellos quelle daba.Cando o rapaz foi ao instituto da Estrada seguiu

mantendo a relación. El brindáballes a súa casaaos antigos alumnos para que pasasen alí o tempode descanso do mediodía. Xuntábaos nun cuartiñoe botáballes unha man nas dúbidas que tiñan, aotempo que os axudaba a incorporarse á vida urba-na, evitando as consabidas posibilidades de collermalos hábitos. Todos os días, despois de xantar, ti-ñan aquela porta aberta, e antes de volver para otraballo, o mestre-pai pasaba uns minutos con elese interesábase por ver como lles ían as cousas.Pasaron os anos e, coido, que nunca os perdeu de

vista. Se non os tiña preto, estou seguro que lle pre-guntaría a alguén polos seus rapaces. Uns estuda-ron, outros puxéronse a traballar. Hoxe o meu fillotamén é mestre e recorda con cobiza aquel modo deensinar, o respecto mutuo, o tratamento como se fo-sen persoas xa feitas e as responsabilidades que llesoutorgaba.Don Olimpio non só representa un excelente mes-

tre, tamén foi un pai para moitos rapaces. E alivioua alma dos que, coma min, nun momento da vida ti-vemos que emigrar, porque sabiamos que os nososfillos quedaban en boas mans.”

Manuel Correa Calvelo

Homenaxe a Olimpio ArcaRedacción: AITANA MARTINO BREA Caricatura:HÉITOR PICALLO

16 Decembro de 2014

Suso Vaamonde invitounos antes do con-certó do pasado 8 de novembro á súa ca-

sa en Cuntis para falar con el e de paso pre-sentarnos o seu compañeiro, Xoan Porto"Guancho", socios fundadores de CantataVernácula.Na conversación mesturáronse bromas, re-

tranca e moita información. Suso Vaamonde e Xoan Porto foron a unha

comida con amigos en Boiro, era o ano 2009.Entre risas, comida e música xurdiu a se-

mente do que hoxe en Cantata Vernácula. Nonfoi unha decisión tal cual, máis ben foi a inten-ción de facer algo desenfadado, algo fóra do o calfacían normalmente (ambos os dous son músicosespecialistas en música tradicional), algo co quepoder divertirse eles, mesmo antes que divertirao público.E así foi a súa formulación dende o principio ata

hoxe. Divertirse eles antes que ao público.Nos comezos o seu repertorio eran "perversións"

de cancións por todos coñecidas do repertorio tra-dicional. Dada a longa traxectoria destes dousmestres comentar que teñen un amplísimo reper-torio tradicional.Pero dado das súas cabezas empezaron a xurdir

de forma espontanea novas letras e melodías, queaínda que beben do tradicional, son actuais.Neste momento máis da metade do seu reperto-

rio é da súa propia colleita.Cando lle preguntamos polo disco dinnos que

non é unha cousa que lles preocupe, que eles prefi-ren que a xente vaia ver o espectáculo. As súas ac-tuacións son metade música, un cuarto anécdotase outro cuarto contos, polo que sería moi difícilchegar ao nivel de " Les Luthiers".

E así se demostrou no concerto no Teatro Princi-pal Cantata Vernácula onde o seu espéctaculo"Lástima de muchachos" na honra de San Terco lo-grou encher o recinto.Non quedou nin unha butaca libre; de feito, ha-

bía público sentado nos corredores.Cantata Vernácula está composto por dous mú-

sicos como a copa dun piñeiro. Trátase de SusoVaamonde coa Zanfona, e Guancho co acordeón.Suso iníciase no mundo da música aos doce anos

da man do o seu profesor de Matemáticas, don Jai-

me Vaquero Golpe,e empeza a tocar a gaita con axuda das

clases que recibe do profesor Xosé Casal.No ano 1987 entra a formar parte do grupo de

gaitas da A.X.Xacarandaina e, un ano máis tarde,da A.F.Aturuxo, da Coruña. Con dezasete anosfunda o grupo folk Lecer, que máis tarde se con-vertería nun cuarteto tradicional.En 1994 pasa a formar parte da sección musical

do hoxe desaparecido Ballet Galego Rey de Viana,e no ano 1995 do recén creado Grupo de Gaitas daComunidade Autónoma de Galicia. Forma partetamén do Grupo de Música Tradicional doIGAEM(Instituto Galego das Artes Escénicas eMusicais). Pertenceu tamén ao quinteto Leliadou-ra dende o ano 1997 ata a súa desaparición. Foifundador do grupo Terrabieita (dúo que integracon Xosé Lois Romero).Impartiu diversos cursos de técnica e afinación

de gaita galega (Casa de Galicia de San Sebastián,A.F.C. Cantigas e Frores, Asociación Cultural de

Folclore Tradicional Ourensá, Academia Es-cola da Vaca, do Ferrol, Cursos de Especializaciónpara a Galicia do Exterior en Santiago de Compos-tela...)Destaca ademais no campo da composición, sendo

autor de máis de corenta obras e outros tantos arran-xos. A maior parte da súa obra está gravada por elmesmo en diversas publicacións discográficas.En maio e xuño de 1998 forma parte da xira de

concertos«Maestros solistas europeos de Gaita»como representante galego xunto con Patrick Mo-lard e Petko Stephanov entre outros.Conseguiu diversos premios como solista: Gaña-

dor do Concurso de Gaita Constantino Bellón nosanos 1992 e 1997, gañador do Premio LUAR 2000como Mellor grupo de música tradicional...Participou en máis dunha vintena de gravacións

discográficas e publicou varias obras para gaita(Solo de Gaita, Cadernos de gaita galega, Doce Po-lainas Enteiras, De pano sedán, revistas...)En decembro de 2004 estrea en Trier (Alemaña)

xunto con Ernesto Campos un Concerto para gaita

“Les Luthiers galegos”

nosa publicidade

17Decembro de 2014

OQUEHAI

Hai xa moitos anos que en Galicia temos ten-das 24 horas.Hai xa moitos anos que en Galicia existían os

centros comerciais. Existían antes mesmo deque se inventase o concepto de centro comercial.Estes establecementos chámanse Tabernas.

Esas casas situadas nas aldeas e que dan servi-zo tanto a ese núcleo de poboación coma aos lin-dantes. Esas casas familiares, centros de reu-nión de veciños. Os únicos que tiñan radio, telé-fono e televisión. Eses establecementos onde íascomprar un litro de aceite a granel, unha folla debacallau, velas, corda, cravos; ou, se lle encarga-bas unha bomba atómica soltábache un “Hoxenon me quedan porque as acabei pero vente ma-ñá que seguro que cha teño”.Porque nestas casas encontras de todo e, se

non, tráencho para o día seguinte.Agora seguen sendo centro de reunión para xo-

gar a partida, botar un viño… pero ademáis, sonos que te salvan dun apuro. Eses apuros nos quequedaches sen leite, aceite, fariña ou tabaco.Eses veciños que te salvan de quedar mal cunha

visita inesperada.Están sempre e aínda que moitos pecharon, ou-

tros continúan ao pé do canón, resistindo á evolu-ción dos mercados.O seu segredo non é un segredo. É simple, están

presentes vintecatro horas, durante os trescentos

sesenta e cinco días ao ano e, aínda que algunha vezche poñen cara rara, non llo teñas en conta porqueson os teus veciños, os teus amigos e, no fondo, sa-bes que es un toca pelotas por ir o domingo a mercarcen gramos de mortadela.Dende esta páxina o noso humilde homenaxe a

estes veciños. Agardamos que continuedes moitosanos máis cos vosos negocios e que nós o vexamos.

As que sempre te salvandun apuro

e órgano, no que se inclúen temas galegos, clási-cos e de autor. Este concerto volveuse repetir o 2de xuño de 2006 na igrexa de San Vicente (Do-nosita) con motivo da celebración do 75 aniver-sario da Casa de Galicia de San Sebastián.O 2 de agosto de 2005 foi o único gaiteiro solis-

ta encargado de interpretar a Marcha do AntigoReino de Galiza na Toma de posesión do Presi-dente da Xunta, Emilio Pérez Touriño.Participou tamén como gaiteiro solista nos ac-

tos de conmemoración do «25 Aniversario doParlamento de Galicia», tanto na apertura comona clausura, que tiveron lugar os días14/12/2005 e 19/12/2006 respectivamente.Foi Mestre de Música Tradicional do IGAEM,

e músico colaborador do CCG (Centro Coreográ-fico Galego), ata xuño de 2014, tanto na inter-pretación de instrumentos coma impartindo ta-lleres e cursos didácticos. Fundador tamén dun-ha das propostas lúdico-musicais máis innova-doras do panorama actual musical galego: o tríoVaamonde, Lamas & Romero.Actualmente é o Director, coordinador e profe-

sor da Escola de Instrumentos Populares Gale-gos “Suso Vaamonde”, sita en Arcos da Condesa(Caldas de Reis), así como colaborador no pro-grama LUAR da CRTVG.Guancho naceu , xa hai algún tempo, no barrio

de Sar en Compostela.Comenzou nesto da música tradicional alá po-

lo ano 78, ó pouco de fundarse a agrupación fol-klórica "Colexiata do Sar" onde aprendeu a to-car a "Gaita de fol", abandoando, aborrecido, osestudos de guitarra que estaba a cursar no Con-servatorio de música. Afortunadamente, un tempo despois decatou-

se da importancia que ten ter coñecementos mu-sicais e retomou as clases ata que rematou a ca-rreira.Ata hoxe, a súa vida musical, non sen o seu

consentimento, foi dando tumbos ata chegar aactualidade, “onde continúo tambaleándomepero, o mesmo que o borracho que está chegandoá casa, trato de endereitar un pouco”.Para a nosa satisfacción dende o concerto da-

do na A Estrada pódese escoitar moi amenudona Radio Galega unha das súas cancións O Rou-bador. Estean atentos, seguro que estes dous ar-tistas o fan sorrir.

Redacción Oquehai

Ven da páxina 16

nosa publicidade

18 Decembro de 2014

Entrevistamos a Óscar Vázquez Abelleiro, profe-sor da escola municipal de Tenis de A Estrada,

nado en Santiago de Compostela o 16 de febreiro de1989.-¿Cando empezaches a xogar ao tenis?Sobre os 15 anos foi cando o collín con forza,

anterior mente recibira clases no Recreo Cul-tural os sábados pola mañá cando era un ana-no, pero ata a chegada de Blas Sobrido ao Re-creo Cultural o tenis non era prioritario ninmoito menos, a partir de aí se converteu nomeu día a día.-¿Cales son os teus logros, os teus méri-tos? cóntanos un pouco o teu curricu-lum deportivo.A miña etapa júnior foi practicamente in-

existente xa que empecei a competir moi tar-de, non obstante xa como maior de idade parti-cipei en moitas competicións que máis alo do re-sultado obtido, foron sempre grandes experien-cias e moi gratificantes.Gustaríame resaltar os campionatos galegos,

onde o ambiente é sempre magnifico. Os mastersgalego e provincial que xestionaba o meu anterioradestrador, e que me deu a oportunidade de xogarcontra grandes xogadores da nosa comunidade au-tónoma. E abrigo a miña participación no campio-nato universitario de España na súa edición de2012 e celebrado nas instalacións da federaciónde Madrid, que foi sen lugar a dúbidas unha dasmellores experiencias queme brindou este deporte co-mo xogador.-¿Qué te levou ao ensinodo deporte?Unha oportunidade, un

día, unha gran persoa ofre-ceume un traballo como mo-nitor de tenis e aproveiteina.Dous meses despois realiza-ba un primeiro curso que meacreditaba como monitor detenis, e o verán seguinteasistín a un segundo cursoque me habilitaba para serprofesor nacional de tenis.Despois, como todo nesta

vida, foi formarse, adquirirexperiencia... algo no que evidentemente sigo refor-zando e reciclándome.-¿Gustache ensinar?Por suposto, non te vou dicir que a todas as horas e

todos os días, porque como todos sabemos hai cousasexternas e non sempre se pode estar 100%, perosí.Os rapaces danme moitas alegrias, gozo día a día,coas súas curiosidades, as ganas de aprender..y porriba de todo véndoos aprender e vendo que van me-llorando, a longo prazo é moi gratificante.-¿Cal é o teu método?Soarache extraño..pero é un popurrí. Un popurrí

de coñecementos adquiridos de moitas persoas, demoitos cursos. Sempre pensei que son unha persoa

observadora ante todo e o meu xeitode dar clase é o conxunto de todas

as cousas que ao longo da expe-riencia considerei que fun-cionan, e non só que funcio-nan, senón que tamén desexeito o usuario o interiori-za mellor, asimílao me-llor. Quero dicir que non éun método pechado ou re-matado. Evoluciona.

-¿Cantos alumnos tes?¿ Ca-les son as idades?¿Cales sonos horarios?Actualmente o número de

usuarios das escolas munici-pais rolda xa case as corentapersoas. Non vou poñerme a dardatos innecesarios, pero a esco-la pouco a pouco adquire usua-rios e mantén os que probaron xaa experiencia o ano anterior.Recordo ou informo de que, para

quen non o saiba, a xerencia dasescolas muncipales de tenis cam-biou co comezo do curso 2012-13, equero agradecer tamén dendeaquí a todos os alumnos e no seucaso os seus pais, que dende queocupei o devandito posto me esti-

veron a axudar en todo momento e con todo o quepuideron, é toda unha sorte contar con xente así. Asidades son de 5-6 aniños en diante, sen límites, os lí-mites póñenllelos os alumnos, non eu a eles.E os horarios deste curso están repartidos entre o

venres de 17 a 21 e os sábados pola mañá de 10 a 14.Susceptibles de ampliación e modificación sempre amercé dos usuarios das escolas e sempre buscandoun cambio a mellor en caso de darse.-Dinos todo o que poida beneficiar ao crece-mento das escolasXente, canta máis xente máis importante é a acti-

vidade, máis necesidade de infraestrutura e coa cre-ación de infraestruturas a xente anímase. É un ciclo

vicioso que se repite cada vez que gañamos un mun-dial de futbol, baloncesto.. ou cada vez que Nadal ga-ña na terra de Paris.Afortunadamente dende o Concello intentan sem-

pre botarme unha man en todo o que se pode. Sen irmáis lonxe, actualmente a Fundación do moble ten-nos a préstamo mentres non hai ningunha activida-de o pavillón número 3 do recinto de Figueroa, noque me gustaría facer certas modificacións non per-manentes para mellorar a experiencia do usuario eque pouco a pouco intentaremos ir incorporando, oque non quita o eternamente agradecido que estouao Concello e á Fundación do Moble por permitirmeutilizar as instalacións.-¿De qué modificacións non permanentes esta-mos a falar?Pequenas cousas, unha rede para separar ambas

as dúas partes do pavillón, unha rede de minitenisque está xa en camiño. Pero sen dúbida ningunha amáis ambiciosa é sen dúbida ningunha a idea de cu-brir a superficie do chan coa moqueta sobrante dasfeiras, ese pequeno cambio daríalle ao pavillón unsalto de nivel importante, tanto á vista para o usua-rio coma para a sensación no xogo que sería moitomellor.-¿Algún logro deportivo dalgún alumno?Pois temos un caso algo especial e explícoche un

pouco porque che digo isto. Falo en especial de JavierPereira.Javi é un rapaz que comezou nas escolas munici-

pais antes de que eu chegase para levar as escolas, eactualmente tamén recibe clase un día á semana enSantiago. É a día de hoxe un dos poucos integrantesdas escolas que se encontra federado e xogando tor-neos.Na categoría Benjamín, unha categoría que aban-

donará este ano para entrar na cría, onde xa ten xo-gando e gañado algún torneo.Poderiamos facer unha pequena guía dos torneos

que este monstro xa ten na súa casa con tan só 10anos, non obstante imos varrer para casa e comenta-rei que é flamante campión da primeira edición dotorneo sub-16 do Concello da Estrada, que se celebroo pasado mes de decembro, gañando a nenos maiores

Óscar Vázquez Abelleiro,profesor da Escola Municipal de Tenis de A Estrada

19Decembro de 2014

que el.-¿Algún claro favorito ou futura figura?Téñense que dar moitas cousas para ter entre

mans unha figura e que finalmente se convertanunha figura. Non obstante chego cada día á pistae teño ganas de que se que os haxa, cando os fas me-llorar non é para que consigan o 30%, senón paraintentar que adquiran o 100%, e se chegan o restode circunstancias será xenial.De todos os xeitos non sempre se ha de entender

a actividade enfocada á alta competición, eu son te-nista, eu xogo ao tenis por diversión e o meu pri-meiro obxectivo é sempre que poidan xogar. Quechegado o momento vaian xogar alumnos das esco-las ao tenis e que poidan xogar, golpear pelotas edivertirse xogando e vendo o que poden facer.Ese é o primeiro obxectivo, despois evidentemen-

te depende de cada un e do que cada un espera sa-car da práctica deste deporte.-¿Cómo e en qué queres mellorar as escolas eas túas clases?Evidentemente..postos a pedir..quero un pavi-

llón con 5 pistas con todas as tecnoloxías jajaja, pe-ro xa de volta á vida real o único que pido é que asescolas e a infraestrutura da escola vaia crecendoacorde á xente que queira practicalo. Por supostocalquera axuda é ben recibida e calquera melloraserá agradecida. O máis "urxente" sería o tema deadecuar o pavillón que nos presta a fundación conestas modificacións non permanentes que falaba-mos anteriormente: A moqueta para a pista, unharede separadora dos ambos os dous espazos, a redede minitenis que me consta xa está de camiño...abrigo no pavillón que é onde máis realizamos a ac-tividade debido ao tempo.En canto ás pistas exteriores non requiren dun

gran mantemento, e con algún extra máis como porexemplo algún toldo para cando caen esas primei-ras gotas ou para deixar o material pouco a poucotamén teriamos infraestruturas máis completas.-¿ Queres facer algún tipo de chamamento?Pois en xeral que a xente se anime a vir a coñe-

cernos, a ver como damos a clase, se os horarios soncompatibles coas súas pretensións e se lle gusta oque ven. Se queredes máis información podede fa-lar con Óscar no 607.01.77.79

Redacción Oquehai

Ven da páxina 18

Emprender no rural é posible. Nestes tempos quevivimos é necesario mirar ao tempo pasado e ver

que se facía.A esas cousas que se facían aplicarlle unha volta de

rosca, traballar con constancia, facer diso a túa pai-xón e innovar. Así se chega ao éxito.Porque o éxito é un un por cento de inspiración e un

noventa e nove por cento de transpiración. Porque a sorte sen traballo duro non existe.E é por todo o que anteriormente dixemos que o La-

gar de Ribela e as súas marabillosas sidras alcanza-ron éxito internacional.Moita xente pensa que isto da sidra é unha novida-

de en Galicia, pero xa no Codex Calixtinum se falabada riqueza en sidra de Galicia. De feito era a bebidada Galicia Históricamente. Esta bebida elaborábasena nosa terra dende a Idade de Ferro ata principiosdo século XX, cando coa chegada de variedades viní-colas como a uva catalá, se comezou a producir viño ecaeu en desuso a produción de sidra. A sidra ,unha bebida "sa" e de "pouca graduación",

e os cultivos 100% ecolóxicos da Estrada poden acharun oco no mercado e dar unha saída laboral a moitaxente dado que A Estrada produce case un millón dequilos de mazá -toda ela ecolóxica- ao ano.O lagar de Ribela comezou a súa andaina hai máis

de 20 anos, pero non foi ata o 2012 cando iniciou a súaactividade empresarial.Unha empresa creada para a produción de Sidra

galega, elaborada con variedades autóctonas de ma-zás ecolóxicas tales como rabiosa, freixerana, sanguede touro, pimineta e así ata 300 variedades. Todaselas de produción ecolóxica e na bisbarra de A Estra-da.É pois un proxecto empresarial sostible e inmerso

nun ámbito rural e plenamente natural. Que innovadía a día, intenta cada día darlle unha nova volta derosca a algo do pasado e transformalo en futuro.O seu proceso de elaboración é tradicional, con

prensados lentos e fermentación por fermento propioda mazá. Tras un período de maduración en depósitoe decantación natural polo frío grazas aos invernos

en Ribela complétase coa fermenta-ción maloláctica a comezo da pri-mavera, momento no que se pro-duce o embotellado a baixa tem-peratura e manter así intacto ocarbónico endóxeno da sidra etodas as súas propiedades.O resultado, se non o coñe-

cen, é unha sidra aromática,que mesmo recorda ao alba-riño. Cun lixeiro escanciadodesenvolve todo o seu poten-cial.Unha maridaxe perfecta

para as comidas do Nadalque se achegan.As súas sidras teñen con-

sumidores fieis en 30 esta-dos dos Estados Unidos ,enestes momentos están en ne-gociacións con diferentes paísese no próximo mes de abril acudirán a unha importan-te feira “Apfelwein weltweit Europäische Produzen-ten” de Frankfurt (Alemaña).Do Lagar de Ribela falaron en diferentes publica-

cións especializadas, en programas de televisión e ca-se cada día nos xornais.Pero este lagar máis outros da bisbarra no 2011 co

obxectivo expreso de impulsar a actividade económi-ca local ligada á produción de mazá e de sidra no mu-nicipio estradense, unense e fundan a AsociaciónMaceira e Sidra de A Estrada. O colectivo constituíu-se formalmente en maio. Xunto ao Lagar de Ribelaconforman a directiva o produtor de mazá José Anto-nio López Pampín como vicepresidente; o presidenteda cooperativa Ullama, Daniel Peroja Moure, comosecretario; unha profesional do sector do turismo ru-ral local, Ana Villamayor de Torres dá Moreda de Ca-llobre, como tesoureira; e un representante de sindi-catos agrarios, en concreto, o responsable local deUnións Agrarias, Miguel Soto, como vogal.A asociación nace coa finalidade de revitalizar a

ancestral cultura sidreira estradense en particular egalega en xeral, ao obxecto de crear e potenciar unhanova actividade económica. O obxectivo final é pechar o ciclo na Estrada: culti-

var a mazá, elaborar a sidra e consumir esa produ-ción no municipio para chegar a lograr, nunha últimafase, a creación dunha industria sidreira estradensee galega de calidade. Para promover mazá e sidra locais puxose en mar-

cha a web www.sidragallega.com.E grazas á Asociación Maceira e Sidra de A Estra-

da no 2012 celebrouse a I Festa da Sidra de A Estra-da, con gran éxito. Nesa primeira edición servíronse900 litros.Este pasado xuño celebrouse a terceira edición da

Festa da Sidra nela servironse 1500 litros desta bebi-da o que vén a demostrar que grazas á mazá ,a nosabisbarra ten unha boa saída para estes malos tempos.Así que se vostede está preparando as compras paraas papatorias do Nadal ,cando vaia votar mán da be-bida pensé nos veciños que tanto están a loitar e bus-que unha botella ou dúas dos lagares estradenses.

Redacción Oquehai

Emprender no ruralé posible

20 Decembro de 2014

O ciclismo galego en xeral, e o estra-dense en particular, recibiu o 26 de no-vembro unha das mellores noticias datempada coa fichaxe de dous dos seusveciños polo conxunto luso do Efapel-Glassdrive. Álex Marque di adeus asíao seu calvario particular e ÓscarGonzález amplía os seus horizontesdeportivos viaxando ao país veciño opróximo luns para rubricar a súa in-corporación a tan prestixioso equipo.Ambolos dous comezaron a adestrar afondo para poder chegar no mellor es-tado de forma posible a o equipo Portu-gues, e no que o nivel de esixencia serámáximo para os dous corredores gale-gos. Alex é un dos homes máis felices que

existen e non o oculta. A súa fichaxepolo Efapel-Glassdrive permitirallevolver sentirse ciclista de novo despois

de que tivese que defenderse dunhasacusacións que o Movistar Team can-celase o seu contrato de xeito unilate-ral.Álex Marque regresa co seu nome

limpo tanto por parte da UCI coma daFederación Española de Ciclismo.Dende Oquehai alegrámonos por es-

tes dous estradenses e desexámosllestodo o éxito posible.

O falecemento o seis de novembrode Manuel Regueiro Carbia, de 53anos, tinguiu de loito o deporte estra-dense. O seu labor no fútbol, coa basecomo principal referencia, foi conti-núa nas últimas décadas. Impulsou acreación do Sporting Estrada e undos seus últimos legados foi o seu tra-ballo para a formación da Escola Es-tradense de Fútbol Base, que está adar os seus primeiros pasos e que su-puxo a unión nun proxecto común deSporting e Callobre.Regueiro encabezou un grupo de

amigos que entón apenas pasaba daadolescencia para fundar no ano1978 un club de fútbol de categoríainfantil bautizado como Paxaro Azul.Aquel conxunto que un 5 de marzo do78 se enfrontaba ao Callobre no quehoxe é campo da festa significaría oxerme do que logo sería o Sporting,un club cuxa historia non se entende-ría sen a presenza de Manuel Reguei-ro. Pero o secretario do conxunto ver-de e amarelo, deixou a súa pegadamáis alá. Foi un dos directivos quehai dúas tempadas tomou as rendasdo Estradense para evitar a súa des-aparición e, agora, este pasado mesde outubro, coa creación oficial da Es-cola de Fútbol Base, tamén fora no-meado secretario. «É un momentohistórico. Os rapazas agradeceráno-lo», aseguraba entón este home defútbol.Os que coñecen e compartiron ex-

periencias ao longo destes anos conManuel Regueiro non paraban demostrar o seu pesar polo seu falece-mento e destacar o seu labor. Dendexogadores que pasaron polo club, aadestradores ou compañeiros de di-rectiva.E unha grande pérdida para o nosa

vila e o deporte que nela se practica.

Deica prontoManuelRegueiro

O vindeiro 28 de decembro a partirdas 16.30 horas no campo da Baiucacelebrarase o curioso sorteo A Bostadá Vaca.Os rojillos botaron man desta ac-

ción, que o equipo de Amoeiro fixo po-pular hai uns anos, cun dobre obxec-tivo: buscar recursos para acabar desanear este ano as súas contas e, aomesmo tempo, levar a cabo unha ini-ciativa que premie a aquelas persoasque colaboren co equipo. A Bosta dáVaca levará a entrega de sete pre-mios, o principal, un coche, un Re-nault Clio, cuxo gañador será o posui-dor da rifa do metro cadrado no quedefeque a res que será soltada poloterreo de xogo o próximo decembro. Oresto de premios serán por sorteo.Se inda non tes a túa rifa corre a

buscala nos establecementos queamosan o cartel. Por tan só 10 eurospodes optar os premios.

Rifa da bostada vacaO vindeiro sábado 27 de decembro a

partir das 17:00, no campo municipalde Figueroa os dous conxuntos dos Ir-mandinhos de A Estrada enfróntansenun partido solidario para a recollidade alimentos non perecedoiros, a fa-vor de Cáritas.Neste partido tamén participaran

algún dos integrantes do equipo deatletismo creado por Ramiro Cillero,

demostrando así a súa pericia nesterecen chegado deporte a nosa comuni-dade.Este e o terceiro partido solidario

organizado polos Irmandinhos. O anoanterior lograron recadar tres tonela-das de alimentos non perecedoiros eeste ano queren igualar ou superar acitada cantidade, pero necesitan daveciñanza para logralo.Todos os presentes que se acerquen

a Figueroa cos seus kilos de comidarecibirán unha rifa e entraran no sor-teo de agasallos que os colaboradoresdo equipo están a concretar.O partido será amenizado por Pablo

Chichas.Doutra banda o 21 de Decembro as

16:00 no Coto Ferreiro está previstaunha sesión de Zumba solidaria a car-go de Sondo Dance. Ten tamén a fina-lidade de recadar alimentos para Cá-ritas. A Ela están invitados todos osestradenses sen importar idade, soa-mente teñen que aportar o seu kilo decomida.

Zumba e partido solidario

Alex Marque marcha para Portugal

21Decembro de 2014

Mastigando EstrésDRA. PURA RODRÍGUEZ COTO

COLEGIADA 632-PO

É posible que se te ergues con dorde mandíbula, dentes, cuello,cabe-za... Pode ser que sexas un doenteque padeza Bruxismo, non se falamoito deste termo pero as persoasque o sofren, a miúdo, non son cons-cientes do estrés cada vez maior nanosa sociedade actual unido a outrosfactores causan efecto día a día en to-dos aqueles que o padecen.O hábito parafuncional de apertar

e/ou chiar os dentes de forma conti-nua por determinados períodos detempo coñécese como Bruxismo.Debido a distintas causas xa sexan

de tipo funcionais, bioquímicas, vis-ceráis, emocionáis ou a combinacióndestas, o doente pode verse afectadode tal forma que o 50% dos casosadoita crear un problema real para asúa calidade de vida.Moitos doentes e despois dun lon-

go percorrido dende a consultadomédico xeralista ás distintas espe-cialidades como Otorrino, neurólo-go, psicólogo, fisioterapeuta, etc. porpresentar xaquecas, cefaleas, doresde mandíbula, de cara, de colo, decostas, etc. e despois de probar unhalonga lista dos mesmos medicamen-tos pero con diferente nome, é aquícando o doente desespera ao non en-contrar solución á patoloxía que pre-senta.Con só unha visita ao Odontólogo,

especialista encargado do diagnósti-co e tratamento de enfermidades doaparato estomatognático é capaz deobservar síntomas e signos que dela-tan a un Bruxómano, e indicar o tra-tamento mais efectivo para o seuproblema, que nalgúns casos máisdifíciles se deberealizar trata-mento multidisci-plinario onde in-terveñen variosprofesionais.É moi impor-

tante e do calexiste algunhaconfusión nonsó entre doen-tes senón a niveldas distintas es-

pecialidades médicas é que o Bruxis-mo non é un diagnóstico, senón o sín-toma de que o noso doente presentaunha patoloxía por determinar, éimposible planificar un tratamentointegral efectivo senón se realiza oDiagnóstico da Patoloxía que fai queo doente sexa Bruxista.Así pois como mencionei anterior-

mente, dependendo do diagnósticoda patoloxía existente, así depende-rá o tratamento a seguir para paliaro hábito de Bruxismo, tratamentosque van dende axustes selectivos pa-ra equilibrar unha oclusión, pasan-do por colocación de Férulas Mio-re-laxantes ( últimamente e segundoestudos que o avalan: tratamentocontrovertido), ortodoncia, corono-plastia para aumentar a dimensiónvertical perdida polo desgaste den-tal, cirurxía mandibular ,etc. entreoutrosSe vostede cre que poida padecer

Bruxismo, consulte o seu Odontólo-go de confianza e así determinar otratamento máis acertado para lo-

grar a solución do seu problema.

Cando se achega o nadal, ¿quen nonsofre un auténtico descontrol na

dieta?Aínda que pareza imposible, non te

sufoques. A clave está en gozar destasfestas sen remordementos pero xestio-nando ben as calorías compensandoexcesos, comendo máis na casa e eli-xindo ben o que comes con un bo equi-librio de verduras, proteínas e hidra-tos de carbono.No que máis coinciden os nutricio-

nistas é na importancia de evitar a pe-teirada previa e as sobremesas poloque é básico que non te saltes ningun-ha comida e fagas un bo almorzo e to-mes froita, infusións ou refrixerios decalidade a media mañá e a media tar-de. Traza un plan e sígueo. Damoscheunhas pequenas claves:1. Empeza o día facendo exerci-

cio: Abondan 45 minutos de exerciciomatutino para que a nosa inclinaciónpola comida disminúa.2. Non piques entre horas: Se

queres comer desafogadamente nasfestas de gardar, o mellor é evitar picarlarpeiradas entre horas.Mellor gardaforzas para as comidas realmente im-portantes.3. Aposta polas verduras e os

pratos ao forno: Aínda que ser o an-fitrión dunha cea ou comida de Nadal éunha gran responsabilidade (e unhapesada carga que a moitos non nos im-portaría ceder a outro), ten unha partepositiva, e é que podes escoller o menú.Algúns dos pratos da nosa gastrono-mia máis tradicionais destas festasson a base de verduras, como a bom-barda ou as alcachofas. De segundo, oideal é realizar un prato ao forno, per-fecto para dar de comer a un grupo

grande de xente. Como entrantes, émellor preparar uns bos pinchos ou ca-napés e unha crema que ateigar á nosafamilia con embutido e lagostinos xi-gantes recén desconxelados. O impor-tante, en calquera caso, é desfacerseda mentalidade pouco racional, peromoi nosa de que as comidas de Nadalteñen que ser á forza súper abundan-tes. Ás veces parece que se non sobramoito é que non se preparou un convi-te en condicións. 4. Evita ir ao banquete en xaxú-

as: Unha das prácticas máis habituaisdas persoas que tratan de non gañarpeso durante o Nadal consiste en "re-servar fame" para as ceas, comendo omínimo o resto do día. Non é unha boaidea. 5. Coida o que bebes: Nin que dicir

ten que o alcohol é a maior fonte de ca-lorías, pero tamén son perigosos os re-frescos, cuxo consumo se dispara ennadal. Evitar o consumo de alcohol porcompleto é difícil, pero se non queresengordar o mellor é que teñas coidado.Ninguén dixo que manter o noso pesoen Nadal fose doado.6. Come devagar: Non é ningún se-

gredo: comer rápido, ademais de serpouco saudable, lévanos a comer máis.Concentrarse en comer devagar é omellor xeito de controlar o que come-mos e evitar os empachos.7. Compensa os excesos: Non é

necesario renunciar ás grandes comi-das do Nadal para manter o noso peso,pero é necesario compensar estas cun-ha dieta axustada nos días sen even-tos. Se es estrito neste sentido, aíndaque abras a man nas grandes comidas,non só manterás o teu peso, quizaismesmo logres perder uns quilos.

Non engordar noNadal

LIBROS RECOMENDADOS

Nº de páginas: 544 págs.Encuadernación: Tapa blandaEditorial: SEIX BARRALLengua: CASTELLANOISBN: 9788432228261

Hai xa meses achegueime á miña li-braría de confianza. Xan sempre

acerta cos libros que me recomenda.Ten moitos anos de experiencia comalibreiro e gustame que me recomendélibros. De feito cando alguén quere fa-cerme un agasallo soe recurrir a Xanporque sabe que moi rara vez se trabuca.Sacoume varios títulos e faloume un pouco de ca-

da un. Con eles sobre o mostrador o titulo desta no-vela foi o que máis me chamo a atención.Non oíra ten falar de Anna Gavalda e iso que ten

unha lexión de fans, pero eu nunca escoitei falardela.

Tras ler este libro adquirin outros títulos daautora e teño que dicir que non me decepcionan.A continuación desmigo un pouco o que foi a

miña experiencia e impresión sobor desta no-vela.Camille Fauque ten 26 anos, debuxa de ma-

rabilla, pero non ten forza para facelo. Fráxil edesorientada, malvive nunha bufarda e pareceesmerarse en desaparecer: apenas come, limpaoficinas de noite, e a súa relación co mundo é ca-se agonizante. Philibert Marquet, o seu veciño,vive nun apartamento enorme do que podería

ser desaloxado; é tartamudo,un cabaleiro á antiga quevende postais nun museo, e ocaseiro de Franck Lestafier.Cociñeiro dun gran restauran-te, Franck é mullereiro e mal-falado, case vulgar, o cal irritaá única persoa que o quixo, asúa avoa Paulette. Catro superviventes, catro

personaxes magoados pola vi-da, cuxo encontro vai salvalosdun naufraxio anunciado. A re-lación que se establece entre es-tes perdedores de corazón puro é

dunha riqueza inaudita, terán que aprender a co-ñecerse para lograr o milagre da convivencia. Xun-tos, nada máis é unha historia viva, cun ritmo sus-pendido no aire, chea deses minúsculos dramaspersoais que seducen pola súa sinxeleza, a súa sin-ceridade e a súa inconmensurable humanidade.É unha novela de considerable extensión que,

curiosamente, se le soa. Trátase dunha lecturaagradable e emocionante. Os diálogos, que formangran parte da obra, gozan de naturalidade e de fi-na ironía.O principal atractivo da obra son o seu catro per-

sonaxes .Personaxes de carne e óso nos que un sepode ver reflectido en maior ou menor medida. Per-sonaxes reais, vivos e sinceros.Un libro que nos fai mirar ao futuro con esperan-

za e optimismo.Cousa que nestes días fai moita falla.

22 Decembro de 2014

Para os pequenos enon tanto da casa.Gústanme os librosque traen cancións emúsica para acompa-ñar a lectura. Desteestilo agora hai moitoonde elixir. Este haitempo que o teño nacasa, pero non o re-descubrimos ata haiun par de semanas.Trátase dunha recompilación de canciónsinterpretadas nunha mestura de Galego,Portugués e Brasileiro. Interpretadas porPesdelán. O libro consta de dúas partes.Unha primeira coas ilustacions e as letrasdas cancións e unha segunda cunha expli-cación detallada con palabras e figuras,de como se baila cada peza (ademais dun-ha partitura coa melodía desta)Por suposto un CD con todas as cancións

acompaña o libro.Pero o mellor de todo (e que confeso eu

non descubrín ata telo xa na casa) é queademais inclúe un DVD onde explican condetalle como se baila cada peza e logo é re-presentada por un grupo de bailadores. Amiña pequena e eu pasámolo pipa poñén-doo na tele e bailando xuntas no salón.Aínda que a danza é sinxela, aínda é unpouco pequena para aprender os pasos (eudiría que é para nenos a partir de 3 anosou así) pero seguimos igualmente o ritmo. De todalas maneiras repito que o mellor

e que vos deixedes aconsellar polo voso li-breiro de confianza e o voso instinto ta-mén.E por suposto edicións Kalandraca non

decepciona a pequenos e grandes casenunca.

Na punta do péde Pesdelán & JoaoVaz de Carvalho(ed. Kalandraka)

Perruquería - estilismo986 072 121

Rúa san antón, 19 - Baixo - A estradasalonespazobelo@espazobelo.comwww.facebook.com/espazo.beo

nosa publicidade

A RECETA DO MES

LIBROS RECOMENDADOS

Juntos nada más de Anna Gavalda

INGREDIENTES:- 4 ovos.- 400 gr. de azucre.- 200 gr. de manteiga de vaca ( ou manteiga ).- 200 ml. de nata líquida.- 200 gr. de fariña normal.- 200 gr. de fariña de forza.- 4 sobres de gasificantes ( 2 brancos e 2 morados ).- Azucre e canela para borrifar.PREPARACIÓN:- Mesturar as dúas fariñas e os gasificantes, peneirar e reservar.- Derreter a manteiga sen quentar demasiado e reservar.- Bater os ovos co azucre ata que branquexen e dobren o seu volume.- Engadir pouco a pouco a manteiga sen deixar de bater.- Engadir a nata pouco a pouco sen deixar de bater.- Incorporar pouco a pouco a mestura de fariña e integrar con move-mentos envolventes.- Envorcar a masa nun molde rectangular forrado de papel de enfornar.- Borrifar con azucre e canela.- Enfornar uns 50 m. a 160ºC

Autora: Gaby do blog http://bikisimas.blogspot.com.es/

Bica mantecada

23Decembro de 2014

Horóscopo

SOPA DE LETRAS: 52 PALABRAS CON V OU B

BUSCA A SAÍDA

CRUCIGRAMA

BUSCA AS DIFERENCIAS

SUDOKU

ARIES: Cos teus actuais esforzos lograrás construír unha sólida traxectoriana túa carreira ou traballo. Debes seguir adiante, sen malgastar enerxías nou-tras cousas menos importantes.

TAURO: Encóntraste ante oportunidades importantes que debes descubrir.Algunhas das circunstancias que están ao teu arredor poden favorecer os teuspropósitos profesionais ou laborais

GEMINIS: O mes podería traer algunhas dificultades ou contratempos nas tú-as actividades, posiblemente relacionadas con papelames ou trámites legais.Por outra parte, debes preservar os teus aforros pois che servirán para solucio-nar gastos imprevistos.

CÁNCER:Quizais non vexas moi claras as túas opcións á hora de decidir o teufuturo profesional ou laboral. É posible que necesites obter máis información enrelación á túa actividade.

LEO:Hai moitas cousas que están por definirse no teu ámbito profesional ou denegocios. Tes grandes expectativas e certa cota de ansiedade que debes sopor-tar. Segue coidando a túa alimentación.

VIRGO: Nos últimos tempos deches pasos moi importantes cara á consolida-ción dos teus logros económicos ou profesionais. Espéranche novos esforzos, pe-ro enfrontaralos con entusiasmo. As túas enerxías vitais están en harmonía.

LIBRA: Tes unha sensación moi positiva en relación aos teus proxectos ou ne-gocios. Debes preservar esa actitude xa que che axudará a enfrontar con con-fianza os retos que se aveciñan

ESCORPIO:Non será doado lograr que acepten as túas propostas ao primeirointento no teu negocio ou traballo. Non obstante, algúns feitos demostrarán avalidez das túas ideas. Non te deixes gañar polo estrés.

SAGITARIO: Deberás actuar con calma en relación a un novo negocio ou pro-xecto que tes entre mans. Sobre todo, non debes eludir certas etapas que son in-eludibles. Necesitarás algo de descanso adicional.

CAPRICORNIO: Necesitas desterrar calquera medo ou inseguridade en rela-ción aos teus proxectos. Coa actitude axeitada cumprirás todos os pasos que tesprevistos para alcanzar os teus obxectivos. É un bo momento para iniciarte nal-gún deporte.

ACUARIO: É posible que necesites algo de tempo para organizar as túas idease decidir os teus próximos pasos profesionais ou laborais. Os astros seguen pro-piciando éxitos nestes aspectos

PISCIS: Quizais non logres unha aprobación unánime das túas propostas noteu ámbito de traballo, pero non faltarán os que valoren as túas iniciativas. Poroutra parte, hai certo gasto importante que deberías postergar.

30 Decembro de 2014

A promoción 1994-1995.Colexio FigueroaTodo comezou cando alguén sacou dun caixón unha foto de fai 20 anos.Unha foto duns rapaces na súa excusión de oitavo da EXB. Subiuna o facebooke en cero coma tres segundos era “trending topic” no pobo.De alí xurdiu a idea de voltearse a reunir. E desta maneira tras 20 anos sen es-tar xuntos estes rapaces de trintaetantos gozaron dunha noite de cea, festa e re-cordos.

quen te vira... quen te vé AXENDA CULTURA CUNTIS

31Decembro de 2014

EXPOSICIÓNSIRENE CRUZ EXPOÑERÁ AS SÚAS FOTO-GRAFÍAS NA A ESTRADA

A nova fotógrafa madrileña afincada en Berlín IreneCruz presenta unha serie de imaxes baixo o títulode 'Urlaub' na galería de arteDispara XestiónCultural, na Estrada. A exposición está encadradano proxecto 'Outono Fotográfico'.A súa obra artística é un espello de si mesma. Estámoi unida á súa filosofía e á súa forma de ver a vida.Utiliza o autorretrato como medio de autointros-pección. A través da fotografía reflexiona, aprende,descóbrese a si mesma.Aberta ata o 15 de xaneiro de 2015. Os horarios se-rán de luns a venres, de 10 a 13 h. e de 17 a 20:30 ho-ras.

ACTIVIDES NA RÚA E NO TEATROPRINCIPAL

19 Dec: Animación da Inauguración De 17:00 a20:0020 Dec: Concerto de Nadal de Corais con entradade balde. As 20:00 20 Dec: Troula. De 12 a 14 e de 17:00 a 20:0021 Dec: Cé Orquestra. De 17:00 a 18:0021 Dec: Peter Punk I Chungo que teKagas. De 18:00 a 19:0021 Dec: Bloody e os Maris. De 19:30 a20:3022 Dec: Animación de Nadal. De 12 a14 e de 17:00 a 20:0023 Dec: Animación de Nadal. De 12 a14 e de 17:00 a 20:0023 Dec: Monica de Nut. De 18:30 a20:0024 Dec: Animación de Noiteboa. De12:00 a 14:0024 Dec: Cabalgata de Papá Noel e recepción noCentro da Terceira Idade. Saída da cabalgata ás18:3026 Dec: Teatro Infantil – Teatro PrincipalGatuxo (Magín Blanco). Ás 12:30 hs26 Dec: Animación Nadal. De 12 a 14 e de 17:00 a20:0027 Dec: Teatro Infantil – Teatro PrincipalCocido Sinfónico (Os Tres Tenedores). Ás 12:30 hs27 Dec: Animación en Monociclo. De 12 a 14 27 Dec: Caxoto Contacontos. De 18:00 a 19:0027 Dec: Concerto de fin de ano a cargo da CoralPolifónica Estradense e a Banda Municipal de AEstrada. 21:0028 Dec: Animación Nadal. De 12 a 14 e de 17:00 a20:0028 Dec: Nadal en Rede - Teatro PrincipalA Cantar con María Fumaça. Ás 18:00 hs28 Dec: Bloody e os Maris. De 19:00 a 20:0029 Dec: Teatro Infantil – Teatro PrincipalCu cu tas tas (Títeres Cachirulo). Ás 12:30 hs29 Dec: Teatro Infantil – Teatro PrincipalMagic Bubble (Made in Jabon) Ás 20:00 hs30 Dec: Teatro Infantil – Teatro PrincipalDous pallasos máis en apuros (7 magníficos máis 1).Ás 12:30 hs30 Dec: Animación Nadal. De 17:00 a 20:00

02 Xan: Monicade Nut. De 18:30 a 20:00

02 Xan: Cé Orquestra. De 17:00 a18:30

03 Xan: Animación de Nadal. De 12 a 14 e de 17:00a 20:0004 Xan: Animación de Nadal. De 12 a 14 e de 17:00a 20:0004 Xan: Peter Punk Peor Imposible. De 18:00 a19:0005 Xan: Cabalgata de Reis. Ás 18:30 hs

ACTOS SOLIDARIOS21 de Decembro 16:00 Pavillon Coto Ferreiro ZumaSolidario a cargo de Sondo Dance.27 de Decembro a 16:00 no Campo de FigueroaPartido solidario dos Irmandinhos.

CARREIRAS E COMPETICIÓNSAntes do 26 de Decembro anotarse para a SanSilvestre no 986 570 030 . Celebrarasé o 31 deDecembro.

CONCERTOS Cada 2º Fin de semana de mes organizase foliada enCallobre. 19 de Decembro a partires das 00 h no pub M80.

Música dos DJ: ED7, Alex Stuja, NatxoArca e or rapeiro Erik ECDG, Eleeme eRoomboyz.19 de Decembro a partires das 23:30na Farola Andrés Rivas Trio. Trio for-mado por Andrés Bateria, Paco CharlinContra baixo e Marcos Pin guitarra.23 de Decembro a partires das 22:30na Farola Concerto de Nadal e JamaSession a cargo da escola ACOME eos seu director Carlos Barruso.

31 de Xaneiro de 2015 Os Lostregos no Auditoriode Cerdedo.

ACTIVIDADES DO CENTRO XUVENIL“LAESTACIÓN”24 Decembro de 16:00 a 18:00 Sorpresas no cen-tro do pobo a cargo do Centro Xuvenil “La esta-ción”26 Decembro as 19:00 Pasaruas exhibición deBreakdance a cargo de .28 Decembro de 16:00 a 18:00 Sorpresas no cen-tro do pobo a cargo do Centro Xuvenil “La esta-ción”30 Decembro durante todo o día Skate Park librena plaza do concello coa colaboración de VellaEscola.3 de Xaneiro . Xornada de portas abertas navideñano local “LaEstación” proxección de películas, tor-neos de pin pon e sorpresas a moreas.5 de Xaneiro. Carroza da Xuventude cun invitadosorpresa, coa colaboración do Concello, VellaEscola e o Centro Xuvenil “Laestación”

AXENDA CULTURA A ESTRADA

24 Decembro de 2014

Recunchode imaxes

25Decembro de 2014

26 Decembro de 2014

27Decembro de 2014

28 Decembro de 2014

Ángela Cabanas - 5 anos

Naira Fernández - 6 anos

29Decembro de 2014

Saúl López - 5 anos

Ahinoa Seoane - 4 anos

Arta i - 3 anos

Candela Agra - 5 anos

Sofía Sánchez-3 anos Noa de Ol iveira - 5 anos