kinh te phat giao - dd thich tam duc

Upload: phapthihoi

Post on 06-Apr-2018

218 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • 8/3/2019 Kinh Te Phat Giao - DD Thich Tam Duc

    1/14

    Kinh T Pht Gio : Mt Gii Php Ton Din.TS. Thch Tm c, HVPGVN ti TPHCM

    ---o0o--- Ngun

    http://thuvienhoasen.org Chuyn sang ebook 10 8 - 2009

    Ngi thc hin : Nam Thin [email protected] Link Audio Ti Website http://www.phatphaponline.org

    Mc Lc

    Dn nhpTh gii quan Pht gio Nhng cch bin gii khc nhau trong Pht gio Nam TruynTheo cch nhn ca c Pht: Cn bn th mi ngi u bnh ngBi kinh MangalasuttaTrit hc ca bi kinh Mangala sutta: Mt m hnh pht trin tng thBi kinh Mangalasutta v nn dn ch

    ---o0o---

    Dn nhp

    Trn 2500 nm nay tn gio ca S-t-ta Gotama, mt v thnh xut thn tgiai cp chin s thuc dng h Thch-ca Bc n m th gii bit tn gio ny mt cch ha bnh lan ta vo nhiu vng t xa xi cachu . T trc th k th 12, Pht gio ha nhp vo nn vn minh chu, n ngy nay c hng trm triu ngi trn th gii theo Pht giot nhng hi o xa xi ca Nht Bn, Bc Hn v Nam Hn, Trung QuMng C n nhng quc gia Nam v Tch Lan. S lng Pht t nhng quc gia Phng Ty nh Hoa K, Canada, nhng quc gia u Chucng lc cng tng theo thng k hng nm.

    Mt im c o ca Pht gio l khng c v tr dnh cho Thng ng Sng to ti thng. H thng gio l ca o Pht da trn quan niv mt nn o c v tr trong mi c nhn u tim tng nng lc phhuy o c v tr tu n ch hon thin bng chnh n lc ca mnh.

    Tuy nhin Pht gio khng phi l mt tn gio nht th, ngc li Pht girt a dng v ngay c trong mt dng truyn tha c th c nhng cc

    http://phatphaponline.org/kinh/Audio/Thuyet%20Phap/Phat%20Giao%20Va%20Doanh%20Nhan/http://phatphaponline.org/kinh/Audio/Thuyet%20Phap/Phat%20Giao%20Va%20Doanh%20Nhan/
  • 8/3/2019 Kinh Te Phat Giao - DD Thich Tam Duc

    2/14

    l gii v hnh tr khc nhau ca cc chi phi. tu tp s bnh an cho bnthn v x hi iu cn thit l hnh gi phi nhn thc c th gii quc o ca Pht gio.

    ---o0o---

    Th gii quan Pht gio

    c Pht miu t v tr l mt khng gian ln, xung ng nhng khng dai sng to gm hng ngn thi dng h, mi thi dng h c mt trmt trng v cc ngi sao, v cnh gii ca ch thin, ma qu thuc nhichng loi khc nhau. Nh vy th qu a cu khng phi l hnh tinh dunht c loi ngi, th vt v cy c. Nhiu ln v nhiu ln mi sinh thc sinh ra v cht i trong vng chuyn kip bt tuyt gi l samsarCch nhn khng ly a cu lm trung tm l cch nhn ph bin, th hitrong nhiu tng phi Pht gio. Theo mi thi k ln u c mt sinh linkhi tch tp y c hnh v tr tu m tr thnh bc gic ng, mt Pht. V Pht ny s tuyn b gio php v thnh lp hi chng tu hc nhc Pht lch s Thch-ca Gotama lm. Bt c thi k no no cng cnhiu v Pht ha nhiu quc khc nhau trong v tr mnh mnny. Mt s b phi Pht gio khng tn ngng c Pht Thch-ca ca lc

    s bng nhng v Pht trong v tr, c bit l Tng Tnh , tng phi tngng c Pht V lng th (hay V lng quang). V Pht ny tlp quc ring pha Ty ca a cu lm trung tm ca nim tin Phgio.

    Cng vi c Pht Thch-ca ca lch s, tt c nhng tng phi Pht giu hon ton ng rng mt c nhn cui cng c th sng sut nh mv Pht. Mt chng sinh quyt nh thnh tu trng thi sng sut cao nhtrong kip sng sau cng ca mnh c gi l b-tt. c bit truyn thBc truyn hu nh xc lp rng tt c mi ngi u phi dng mnh pnguyn to ln nh vy trong khi truyn thng Nam truyn gn gi quan icho rng ngi ta c th khc bit nhau v v vy c quyn quyt nh sgii thot ti hu theo ca mnh.

    Theo c Pht th khng c s trng pht vnh vin d ti nhn phm phti li nghim trng nh th no i na. Tuy nhin mt ngi c th phchu qu bo au kh v rt l lu di trong nhng cnh gii gii nghip

  • 8/3/2019 Kinh Te Phat Giao - DD Thich Tam Duc

    3/14

    n tr nhng ti c m mnh gieo to, c th ri vo nhng cnh gii bhnh trong kip sng sau ny. Tuy nhin sau khi n tr tt c nhng ti ldo mnh gy ra ngi y c sinh tr li vo cnh gii loi ngi. Nit bch l mt trng thi tch tnh vnh hng, l mt thc ti khi tt c nhnnghip qu ca mt ngi c n tr hon mn.

    c Pht t chi tho lun vn nguyn nhn u tin, ngy tn th, vhin hu ca mt ci ng sau trng thi nit bn ch v l do l nhng vn ny vt ngoi tm nhn thc ca con ngi v v vy khng th chnminh. Tuy nhin Pht xc nhn rng php m c Pht tm ra l kh chnv dnh cho tt c mi ngi t chng nghim. Mt khi gii thot ri ttm thc con ngi s c t do mc sc tm ti nhng b n ca v tS sng sut ca Pht v phng thc chng t th mt ngi c th truydy v ngi khc c th hc tp. V vy theo c Pht tn gio khng phl tin m l th nghim v t chng nghim ngang qua nhng n lca bn thn.

    ---o0o---

    Nhng cch bin gii khc nhau trong Pht gio NamTruyn

    Nhng v chuyn tu v ging s thuc Pht gio Nam truyn c nhn

    quan im khc nhau v th bc quan trng ca gii lut v cc php thhnh trong vic tu tp theo Pht gio. Nhng ngi tin Pht ng trn ltrng xem Pht gio l gio thuyt ca gii thot tm linh th s t nnvic chng t gii thot nit bn v vy m xut hin danh xng Pht gica Nit-bn. Pht gio ca Nit bn c mc tiu duy nht ca kip snggii thot tm linh m thi; gii thot tm linh c thc hin ngang qua cong Thnh o tm nghnh, thnh phn ca Bn thnh . Nh vy hcho rng cuc sng y nhng au kh v con ng duy nht thc stin ha trong cuc sng l khng chp th bt c iu g, k c phc khng phi phc, v mc tiu ca nhng v ny l khng cn phi ti sind l sinh vo cnh gii no i na.

    Tuy nhin mt nhm Pht t khc li tranh lun rng ch hng nh trn cth l khim khuyt v cho rng nng lc ca nghip chi phi tt c. Th, mc tiu cuc sng ca nhng v ny l tch to ti a phc nghip t c thnh tu ln cho kip ny v nhng kip sau. Phc v ti chnl ti sn tm linh m tht s ngi ta c th mang qua kip sau v v vy

  • 8/3/2019 Kinh Te Phat Giao - DD Thich Tam Duc

    4/14

    ngha cuc sng l tch to phc c cho mnh. Hu ht nhng Pht tthuc h thng t tng ny thch gii hn rung phc trong phm vi T bo ch khng phi l ngi ngho kh hay ngi thiu thn; ngi nghthiu khng phi l rung phc tt nht.

    Mt nhm Pht t khc na li c nim tin cn bn i vi v Pht th ns ging trn trong tng lai, c Pht Di lc. Trong Trng B kinh PhThch ca th k rng c Di lc s chng t gic ng khi th gii ntri qua mt thi k tai kip ton cu. Theo bn kinh ny Di lc l danh hic Pht th nm v cng l c Pht cui cng ca th gii ny. Ngi sging thuyt mt gio php ging y nh c Pht Gotama v s lm cho thgii tht s bnh an khi th mng ca con ngi t n 80 ngn tui.

    Nhng ngi Pht t ny tin rng tin trnh vn hnh ca th gii nh trc ri v khng c thay i. Tuy nhin mi c nhn c th ra cngtm kim mt phng dc ng hu gi gn sc sng gp Pht Di-lc.

    C ba cch nhn thc o Pht trn y u c c s t thnh in Pht gi Nam truyn. C ba cng xem tam tng l ngun t liu kh tn, cng quy mt c Pht. S khc bit y l do mi nhm Pht t chn la, xetrng mt b phn no trong thnh in lm nn tng cho cch nhthc ca mnh. Nhng tt c u ng tnh v tng trng ca thc tinhng phm tnh ca c Pht.

    ---o0o---

    Theo cch nhn ca c Pht: Cn bn th mi ngiu bnh ng

    Kinh Aggannasutta, mt trong nhng bi kinh ch yu v rt hm sc caTrng B Kinh, l mng t liu rt tt khi ni v ngun gc siu nhin cloi ngi. T ci ngun ny loi ngi pht trin thnh x hi v h thngiai cp ca nc n c i. Ni dung ngha c lng vo mu thoi biu trng gia c Pht v hai v B-la-mn ang c nguyn ginhp vo gio hi tng-gi.

    Theo c Pht th loi ngi l hu du ca mt dng thin thn phi gitnh v t thn ta ra nh sng. V b cm d m nhng v thin thn mc kli trn gian. Khi nh mt nng lc siu nhin, nhng thin thn phchu ng hng lot nhng suy thoi ca mi trng do chnh s bt cng

  • 8/3/2019 Kinh Te Phat Giao - DD Thich Tam Duc

    5/14

    i vi ng loi m to nn. phng nga nhng sa st nng hn na h bu chn ra v vua u tin gi l Mahasammata hay Ngi-c-dntuyn-chn lm nh cai tr cm quyn bo v cng l v trng pht nhngi ng trng pht. Ngi ta thy rng bi kinh ny tc ng vo nvn ha Pht gio qua ch sammata hnh thc vit tt ca t Ngi-dn-tuyn-chn. Ngy nay, trong ngn ng Min-in t sammata vn cc s dng ch cho chc v tng thng dn c ca quc gia.

    Da trn cu chuyn ny th tt c nhng thnh vin ca nhn loi u bnng v khng c mt c quyn no dnh cho nam gii i vi n gii hangc li. Hn na, quyn lc ca nh vua hay ca chnh quyn u dngi dn trc tip to dng. Bt cng da trn mu da th khng th chnhn v bt cng chnh l nguyn nhn gy nn nn suy thoi mi trngv c xem l mt trong nhng ti li u tin m t tin ca loi ngi phm phi. Nhng hc gi v Pht gio l gii v xem cu chuyn trn l mt d bca bi tng ca sng th k ni ting trong RgVeda. Trong bi tng ca nysng to ra giai cp c xem l vic c bn trong cng trnh sng to ra vtr. C ch bu chn c ghi li trong cu chuyn Sammata c nhthnh vin ca gio hi tng gi vn dng v v vy m kin ca mi thnvin u c tn trng ngang nhau. Ni chung ton b cu chuynSammata c bin son da trn np vn ha t vin Pht gio v gilut ca tng s. V mt lch s th bi kinh Aggannasutta cho chng ta thy phng thc m nhng cng ng Pht gio xa xa vn dng ha ginhng vn m h gp phi, tc l, ha gii thng qua nhng bui hp mmi v T-kheo u c quyn nh nhau trong vic trnh by nhng tnca mnh.

    Tuy nhin, trong nn vn ha Pht gio th lng tn nhim i vi kinh inl rt ln nh trng hp Min in ni m kinh in l ngun t liu trch dn thng xuyn nht nu ln nhng nguyn l dn ch trong nvn ha Pht gio Nam truyn. Nhng nguyn l trong kinh in cho chngta thy do u m ngi dn c bnh ng v do u m chnh quyn cquyn lc. Mc du c Pht khng h miu t m hnh ca mt x hitng ca nhng ngi tin Pht nhng bi kinh vn ng h cho quyn bnng ca mi c nhn ng thi chng li ch trng phn chia con ngthnh nhng giai cp, hay thnh nhng tc ngi. Thng ip ca c Phnu ln mt cch r rng rng thu u chng ta u l thnh vin ca cn

  • 8/3/2019 Kinh Te Phat Giao - DD Thich Tam Duc

    6/14

    mt chng loi ngi v tt c chng ta u xng ng c tn trng ng nhin c nhng quyn li nh l mt thnh phn ca thin nhin.

    Hng n mt x hi ha bnh: Xy dng mt x hi ca mi ngi

    Mc du Pht gio c phong ph nhng li dy v mt nn vn ha ha bt ni tm v t lc thng hoa nhng trong tam tng thnh in c Phcha bao gi cp n mt c ch iu hnh l tng hay mt m hnh hi l tng; cha c nhng l gii truyn thng d theo dng Pht gio ni bn hay dng Pht gio phc nghip hay dng Pht gio ca thin nin kmi ch nhiu n nhng vn x hi v ton cu. Nhng ngi Phttu tp theo Pht gio Nam truyn c chiu hng l l i vi nhng vn x hi v nhng xung t phi tn gio.V vy ti s chuyn sang bn tho v mt trong nhng bi kinh c xa tl Mangalasutta hay bi cch ngn v nhng im lnh. Ti tin rng bi kinhny ni chung c th s dng nh mt phng php khc ging thuyt Pht gio v lin quan trc tip n vn xy dng mt x hi ha bnTheo truyn thng y l bi kinh rt ph bin trong gii Pht gio, l thn phn ca bi kinh Paritta m cc v tng ni thng c tng trong nhng dpcng knh, l hi cu phc trng i nht.

    Trong bi kinh c Pht i thoi vi mt v thin. V thin t cu hi v bn cht ca im lnh, mt vn gy tranh lun nhiu nm ti th giantrn thin gii. Nhn , c Pht ging gii v 38 im lnh; mt ccnhn bao bin gip cho chng ta nhn thc c o c x hi Pht gionn tng x hi ca mi ngi.

    ---o0o---

    Bi kinh Mangalasutta

    T mangala va l t Sanskrit va l t Pali. Bi kinh ny trc tip ni mt nim tin t lu c lu truyn trong x hi cho rng nhng bin ln trc khi xy ra th phi c nhng im bo. Ngay c trong i snhin i, nim tin ny cng rt ph bin, tuy nhin mi h tn ngng c mcch ging gii khc nhau v im lnh. C th mt s cng ng ng

  • 8/3/2019 Kinh Te Phat Giao - DD Thich Tam Duc

    7/14

    rt tin tng vo mu sc ca y phc ang mc, hay nhng c im nhtng, hay v tr v hng nh s lm thay i tng lai ca ch nhn.

    Kinh Mangalasutta ghi li cuc i thoi bng 12 bi k. Trong bi k thnht v thin ni ln mc ch ca cuc tham vn. Mi mt bi k cn li phn tr li ca c Pht, bt u vi vic khng thn cn vi ngi n(im lnh th nht); thn cn vi ngi tr (im lnh th hai); knh l bng knh (im lnh th ba). Mi cu k tr bi k cht u kt thc bnip ng: y chnh l im lnh ti thng

    Tm tt bi kinh Mangalasutta theo nhng cu k:

    K 1:

    Cu chuyn ngnV thin tha hi Pht

    K 2:

    Ch thn cn ngi ngu

    Hy thn cn ngi tr

    Knh l ngi ng knh

    K 3:

    Sng trong mi trng tt

    lm nhng vic phc

    C nh hng ng cho kip sng

    K 4:

    Hc nhiu hiu rng

    Bit ngh thut, c tay ngh

  • 8/3/2019 Kinh Te Phat Giao - DD Thich Tam Duc

    8/14

    Bit t ch

    Ni li p

    K 5:

    Phng dng cha m

    Sn sc con chu

    Quan tm v/chng

    Vng vng ngh nghip

    K 6:Bit b th

    C c hnh

    Gip cho thn quyn

    Hnh x chu ton

    K 7:

    Trnh xa iu c

    Trnh xa tp nhim

    Hon thnh nhim v

    K 8:

    Bit knh cn

    Bit khim cung

    Bit t ti

  • 8/3/2019 Kinh Te Phat Giao - DD Thich Tam Duc

    9/14

    Bit n

    Bit nghe php

    K 9:

    Bit t ch

    C nhy bn

    Ving thm ngi c tu tp

    ng thi bn lun chuyn tu tp

    K 10:Bit sng n gin

    Bit sng cao thng

    Nhn thc Bn s tht cao thng

    Chng t Nit-bn

    K 11:

    Khng giao ng gia thng trm

    Khng b su lo

    Khng b u nhim

    Tm hn thanh thn

    K 12:

    Ngi thc hin tt c nhng iu trn s vt qua tt c, thnh ctrong mi lc; y l im lnh ti thng.

    ---o0o---

  • 8/3/2019 Kinh Te Phat Giao - DD Thich Tam Duc

    10/14

    Trit hc ca bi kinh Mangala sutta: Mt m hnh phttrin tng th

    Kinh Mangalasutta c l l mt bi ging gii v Pht gio c h thng dunht. Bi kinh cho thy mi lin h cht ch gia nhng khi nim v phtu tp trong Pht gio t c s thng tin tm linh, ng thi cng cchng ta thy rng c Pht sng mt cuc i nh bi kinh v thhnh nhng iu m Ngi ging thuyt.

    Mi hai bi k trong kinh Mangalasutta chuyn ti mt hnh nh trn trca Pht gio. Nhng im lnh trong kinh khng phi b sp xp mt ccty tin m lin quan h thng vi nhau bt u vi nhng vic c tnh vcht v ngoi vi nht. Ri dn dn bi kinh gii thiu cho chng ta nhnnguyn l o c v nhng li ch dy v np sng ca mt ngi tt scng l nhng phm cht thanh cao nht ca tm thc (mt tm thc khncn lo u, khng cn u nhim v an tnh).

    Khi nim im lnh c mi lin h trc tip vi s thnh vng trong tlai. C mt l gii cho rng bi kinh c tnh cht cch ngn ny l mt d bn m tnh o c ca mt chuyn m tn ca ngi n ; bi kiny tng bc pht trin khi nhng gio on tng ni u tin dn thn hnhp mt cch tch cc vo nn vn ha a phng.

    Bi kinh cng cho chng ta thy mi lin h thc t gia mt nguyn l nvi mt nguyn l khc trong Pht gio, cho php chng ta thy c ton b tin trnh pht trin tm thc. ng thi mi mt im lnh khi chng tu tp c th c th dn dt cho chng ta n vic tu tp nhng im lcao hn. C im lnh c lin quan n o c x hi, c th nh trcnhim i vi cha m, con chu, ngi hn phi, bn hu v quyn thugip chng ta nhn thc c mi lin quan gia mi thnh vin trong xhi.

    V im lnh c tc dng ni kt gia cuc sng hin ti vi cuc stng lai ngay sau nn chng ta c th thy o c c nhn v o quan h c mi lin quan vi s khang lc chung ca x hi. Ni cch khcnhng c nhn trong kinh Mangalasutta khng h tch bit m gn b vnhau bng chun mc o c; mt chun mc khi c tu tp s mang an vui chung cho tt c mi ngi. Ngang qua lng knh ca kinhMangalasutta th s t c trong x hi l mt im khng lnh; n s lm suy

  • 8/3/2019 Kinh Te Phat Giao - DD Thich Tam Duc

    11/14

    thoi x hi v gy ra nhng vng xoy v. Trch nhim ca mi thnhvin trong x hi l hnh ng v chuyn ha im khng lnh xu thnhim lnh.

    Cch ging gii ny da theo m thc duyn sinh. Cuc sng ca chng tc tin l nhng ngi khc, nhng thnh cng v nhng tht bi cchng ta c tin l o c hnh x ca chng ta. Khi m mt im lnc thc hin th im lnh cng s to iu kin cho mt im lkhc xut hin. V khi m tt c im lnh u c tu tp th hnh phc thnh cng trong cuc sng l iu chc chn. V vy m bi kinh c tnhcht cch ngn ny l h thng nhng li dy v o c x hi ca Phgio, m ra cho chng ta mt chiu kch khc trong khng gian tng quanx hi: hnh phc v thnh cng trong cuc sng da vo chun mc c ca mt c nhn. C o c chung ca nhng thnh vin x hi ri thchc chn mi ngi trong x hi u c hnh phc v thnh cng.

    ---o0o---Hnh nh c Pht ngang qua lng knh ca bi kinh Mangalasutta: tc

    nhn cho s chuyn ha ca th gii

    Ngang qua lng knh ca kinh Mangalasutta, c Pht c th c xem lmu mc l tng, Ngi hon thin tt c nhng im lnh trong cusng v tht s l n phc u tin ca th gii. Chuyn c Pht gio krng c Pht trc kia l mt v B-tt tch tp v lng phc trong nhng kip qu kh, Ngi chng t qu v v thng tronim lnh th nm [ lm nhng vic phc] ca bi kinh c tnh cht ccngn Mangala.

    V phng din o c, Ngi quyt nh t b i sng ca mt thi chnh l mt phc lnh gip cho Ngi hon thnh ch nguyn tm linh camnh. i sng ca c Pht cho chng ta thy tt c 38 im lnh m Ng thc hin trong nhng trng hp khc nhau. Ni Ngi, mi mt quynh phc lnh no u cng gp phn xy dng cho nhng im lnhkhc. Tng th nhng im lnh khin cho x hi c chuyn ho.

    Gio on Pht gio c thnh lp trong n lc hong truyn nhng lc Pht dy nhm thc y nn vn minh tm linh ca nhn loi. S kiThi t S-t-ta ra i tm cu gic ng cng c xem l mt im lnhmc du mt s ngi c th ch trch rng Ngi khng phi l mt ng

  • 8/3/2019 Kinh Te Phat Giao - DD Thich Tam Duc

    12/14

    chng tt hay mt ngi cha tt. Tht ra c Pht khng h hon ton ch b trch nhim ngi chng, ngi cha. Ngi tr v gia nh sau khthnh tu c mc ch ca mnh. Trong ngha ny, c Pht honthnh tt c nhng iu lnh m Ngi ging gii trong bi kinh c tnhcht cch ngn Mangalasutta v nhng ni khc trong thnh in Pali. Datrn ni dung ca bi kinh chng ta khng quyt rng c Pht thc hinhng g Ngi ging thuyt v khng h hnh ng theo hng khc. V v Ngi l v o s tm linh chn chnh, cuc i ca Ngi l biu hin c thca nhng li Ngi ging dy.

    ---o0o---

    Bi kinh Mangalasutta v nn dn ch

    Mc du trong thnh in c Pht cha bao gi nu ln mt nh nghcho x hi hay phc ha ra hnh dng ca mt x hi l tng nhng r rnrng khi m nhng thnh vin trong x hi thc hnh nhng im lnh thh tch cc lm cho x hi thng tin. Nhng li c Pht dy khng chhng n nit bn m thi m cn em n phc lc chung cho mi ngtrn i v x hi c ci thin khi nhng thnh vin trong dn thn vvic lm gim i ni kh au hin hu.

    V nhng im lnh l du hiu bo trc tng lai, im lnh gi ln tron

    chng ta thc v tnh chuyn bin v tnh nng ng ca x hi. X hthng tin hay suy thoi ty thuc vo s khang lc chung ca mi thnhvin trong . Ni cch khc, x hi chnh l khi thnh vng chung v oc ca nhng c nhn. Phm cht o c m mt ngi thnh tu ctc dng duy tr v thc y x hi theo chiu hng tt p.

    Hn na, ba mi tm im lnh trong bi kinh khng cp ring mt gitnh no hay gii hn trong mt v th x hi no. Ba mi tm im lnh cth p dng chung cho mi thnh phn x hi. Nhng im lnh dnh chngi ti gia cng vn tt khi p dng cho ngi xut gia, nhng im lncho ngi nam cng vn tt khi p dng cho ngi n v ngc li.

    Ngang qua lng knh ca bi kinh Mangalasutta, x hi khng phi l mttp hp gm nhng c nhn bit lp v ring l; mi ngi u tng quvi nhau v vi mi trng thin nhin. Mt x hi thng dn l mt xhi bit tn trng lut php v trt t, trong tt c thnh vin l bn tca nhau, tch cc dn thn vo nhiu nghnh hot ng, hc ng, ngh

  • 8/3/2019 Kinh Te Phat Giao - DD Thich Tam Duc

    13/14

    thut v khoa hc, vn chng, trit hc, tn gio... Mi ngi u chtrch nhim vi nhau, vi mi trng sinh thi v s khang lc chung cton x hi.

    ---o0o---

    Kt lun

    Tm ca nhng c nhn cha gic ng th c dukkha, c xung t v bttha ni ti; nguyn nhn chnh l ba loi khao kht. Theo c Pht thha bnh ni tm khng phi l do n in hoc do tnh c. Khng ai c thmt mnh tin bc trn con ng tnh ha ni tm; chng ta phi da vnhng ngi khc v mi trng chung quanh. Con ng ny yu cuchng ta phi c mun cng hin v c ngun cm hng hot ng vnim tin rng i sng c nhiu chiu kch khc nhau; nhng chiu kch nc th c ci thin v thng tin dn dn v ng b thng qua vic xdng mt h thng khi nim ct li bn thn v x hi cng pht trin.

    Pht gio cp n bn cht siu thot v bn cht bnh ng trong tthnh vin loi ngi, ng thi cp n vic bu chn ra nh cm quyu tin ca th gii vi chc danh l Ngi-c-dn-chn-la. y chnl nn tng vng mnh xy dng nn dn ch nhng nc Pht gio.

    Theo bi kinh Mangalasutta, mt c nhn khng h c lp i vi x hm phi tin trin trong v tr l mt phn t ca x hi. Ngang qua tnh thhu v nhng li khuyn hu ch m mt ngi c th c c nhng hi bit tt hn v th gii v tip nhn c tr tu cao hn ngang qua nhcuc i thoi mt cch nghim tc vi mi trng, vi gia nh v thnhu, vi nn gio dc, ngh thut, vn ha, php lut v k cng, vnhng ngi c tu tp cho n khi tm thc tr nn an tnh v thanh lcc tt c nhng cu u.

    Trong kinh Mangalasutta, cng nh trong tt c nhng dng truyn thaPht gio, s chuyn ha lun lun khi ng t thc ca con ngi, thc y rng mnh cn phi tin ha, cn phi lin tc t ci thin ngqua tnh thn hu v nhng mi quan h sng to i vi mi trng v congi. Khi mt ngi sng theo im lnh th cuc sng ca ngi y chl hin thn ca im lnh. S tin ha mang tnh song phng v ton phng. X hi tin b ngang qua s tin b ca nhng con ngi. Phc l

  • 8/3/2019 Kinh Te Phat Giao - DD Thich Tam Duc

    14/14

    ca x hi gia tng vi s gia tng li lc ni nhng con ngi. Nhng ilnh c tc dng i vi c hai: c nhn v x hi.

    ---o0o---Thch Minh Thnh dch