hallgrimur petursson silja

11
Eftir: Guðrún Silju Geirsdóttir HALLGRÍMUR PÉTURSSON

Upload: gudrunsg2249

Post on 25-May-2015

836 views

Category:

Documents


2 download

TRANSCRIPT

Page 1: Hallgrimur petursson silja

Eftir: Guðrún Silju Geirsdóttir

HALLGRÍMUR PÉTURSSON

Page 2: Hallgrimur petursson silja

Uppvaxtarár

o Hallgrímur Pétursson var fæddur 1614

Á Gröf á Höfðaströnd

o Foreldrar hans voru Pétur Guðmundsson og kona hans Solveig Jónsdóttir

o Hallgrímur átti nokkur systkini

o Faðir Hallgríms var hringjari á Hólum

o Hefur hann þar líklega notið frændsemi við Guðbrand biskup Þorláksson en Pétur og hann voru bræðrasynir.

Page 3: Hallgrimur petursson silja

Uppvaxtarár

o Hallgrímur þótti nokkuð baldinn/ óþekkur í æsku og af ókunnum ástæðum hverfur hann frá Hólum

o Segir séra Vigfús Jónsson frá Hítardal, sem skrifaði ævisögu Hallgríms

o Vigfús telur að Hallgrímur hafi verið látinn fara frá Hólum og hafi farið í þjónustu hjá járnsmið eða kolamanni

o annaðhvort í Glückstadt í Norður-Þýskalandi eða í Kaupmannahöfn.

Page 4: Hallgrimur petursson silja

Kaupmannahöfn

o Hvað sem því líður þá er Hallgrímur kominn til Kaupmannahafnar árið 1632

o en þá um haustið kemst hann í Vorrar frúar skóla fyrir tilstyrk Brynjólfs Sveinssonar, síðar biskups

o Haustið 1636 er hann komin í efsta bekk skólans

o Er þá fenginn til að hressa upp á kristindóm Íslendinga

o Þeirra sem voru leystir úr ánauð í Alsír og hafði verið rænt í Tyrkjaráninu

Page 5: Hallgrimur petursson silja

Hallgrímur og Guðríður

o Guðríður Símonardóttir var á meðal hinna útleystu

o Hún var um u.þ.b. 16 árum eldri en Hallgrímur

o Guðríður var gift Eyjólfio En hann drukknaði 1636

o Þau Hallgrímur og Guðríður felldu hugi saman og varð Guðríður brátt barnshafandi af hans völdum

o Guðríður og Hallgrímur héldu til Íslands árið 1637

Page 6: Hallgrimur petursson silja

Hjónaband og barneignir

o Hallgrímur og Guðríður eignuðust þrjú börn

o Aldursröð.o Eyjólfuro Guðmunduro Steinunn

o Hallgrímur og Guðríður ákváðu svo að gifta sig þegar þau komu til Íslands

Page 7: Hallgrimur petursson silja

Starf Hallgríms sem prestur

o Hallgrímur var vígður sem prestur árið 1644 á Hvalsnesi

o Árið 1651 fékk Hallgrímur prestsembætti

o Í Saurbæ á Hvalfjarðarströnd

o Hallgrímskirkja í Reykjavík er gerð í minningu við Hallgrím Pétursson

Hvalsnes kirkja

Page 8: Hallgrimur petursson silja

Hallgrímur og Guðríður

oHallgrímur þjónaði Halsnesþingum þangað til honum var veittur Saurbær á Hvalfjarðarströnd árið 1651.oÞar bjó hann við nokkuð góð efni oþrátt fyrir að bær þeirra Guðríðar

brynni í eldi árið 1662

oNokkru seinna, 1665, var Hallgrímur sleginn líkþrá og átti erfitt með að þjóna embætti sínuo lét hann endanlega af prestsskap o1668 oþau hjón flytja síðan til Eyjólfs

sonar síns á Kalastöðum og síðan að Ferstiklu

Page 9: Hallgrimur petursson silja

Ljóð- Allt eins og blómstrið eina

oHallgrímur samdi þetta ljóð fyrir dóttur sína Steinunni sem dó oÞetta er fyrsta erindið í ljóðinu

Allt eins og blómstrið eina

upp vex á sléttri grund

fagurt með frjóvgun hreina

fyrst um dags morgunstund,

á snöggu augabragði

af skorið verður fljótt,

lit og blöð niður lagði, -

líf mannlegt endar skjótt

Page 10: Hallgrimur petursson silja

Ljóð-Passíusálmarnir Ljóð- Heilræðavísur

oHallgrímur samdi þetta ljóð og mörg önnur en þetta eru eitt af þekktustu ljóðum hans

oHér er fyrsta erindið

Upp, upp, mín sál og allt mitt geð,

upp mitt hjarta og rómur með,

hugur og tunga hjálpi til.

Herrans pínu ég minnast vil.

oÞetta er líka eitt af þekktustu ljóðum Hallgríms

oHérna er fyrsta erindið í ljóðinu

Ungum er það allra best

að óttast Guð, sinn herra,

þeim mun viskan veitast mest

og virðing aldrei þverra.

Page 11: Hallgrimur petursson silja

Ævilok

o Hallgrímur andaðist 27. október 1674.

o Á Ferstiklu o 60 ára að aldri

o Hallgrímur dó úr holdsveiki o Guðríður kona hans lifði alla

í fjölskyldu sinni en hún dó 84 ára að aldri