hallgrimur petursson silja
TRANSCRIPT
Eftir: Guðrún Silju Geirsdóttir
HALLGRÍMUR PÉTURSSON
Uppvaxtarár
o Hallgrímur Pétursson var fæddur 1614
Á Gröf á Höfðaströnd
o Foreldrar hans voru Pétur Guðmundsson og kona hans Solveig Jónsdóttir
o Hallgrímur átti nokkur systkini
o Faðir Hallgríms var hringjari á Hólum
o Hefur hann þar líklega notið frændsemi við Guðbrand biskup Þorláksson en Pétur og hann voru bræðrasynir.
Uppvaxtarár
o Hallgrímur þótti nokkuð baldinn/ óþekkur í æsku og af ókunnum ástæðum hverfur hann frá Hólum
o Segir séra Vigfús Jónsson frá Hítardal, sem skrifaði ævisögu Hallgríms
o Vigfús telur að Hallgrímur hafi verið látinn fara frá Hólum og hafi farið í þjónustu hjá járnsmið eða kolamanni
o annaðhvort í Glückstadt í Norður-Þýskalandi eða í Kaupmannahöfn.
Kaupmannahöfn
o Hvað sem því líður þá er Hallgrímur kominn til Kaupmannahafnar árið 1632
o en þá um haustið kemst hann í Vorrar frúar skóla fyrir tilstyrk Brynjólfs Sveinssonar, síðar biskups
o Haustið 1636 er hann komin í efsta bekk skólans
o Er þá fenginn til að hressa upp á kristindóm Íslendinga
o Þeirra sem voru leystir úr ánauð í Alsír og hafði verið rænt í Tyrkjaráninu
Hallgrímur og Guðríður
o Guðríður Símonardóttir var á meðal hinna útleystu
o Hún var um u.þ.b. 16 árum eldri en Hallgrímur
o Guðríður var gift Eyjólfio En hann drukknaði 1636
o Þau Hallgrímur og Guðríður felldu hugi saman og varð Guðríður brátt barnshafandi af hans völdum
o Guðríður og Hallgrímur héldu til Íslands árið 1637
Hjónaband og barneignir
o Hallgrímur og Guðríður eignuðust þrjú börn
o Aldursröð.o Eyjólfuro Guðmunduro Steinunn
o Hallgrímur og Guðríður ákváðu svo að gifta sig þegar þau komu til Íslands
Starf Hallgríms sem prestur
o Hallgrímur var vígður sem prestur árið 1644 á Hvalsnesi
o Árið 1651 fékk Hallgrímur prestsembætti
o Í Saurbæ á Hvalfjarðarströnd
o Hallgrímskirkja í Reykjavík er gerð í minningu við Hallgrím Pétursson
Hvalsnes kirkja
Hallgrímur og Guðríður
oHallgrímur þjónaði Halsnesþingum þangað til honum var veittur Saurbær á Hvalfjarðarströnd árið 1651.oÞar bjó hann við nokkuð góð efni oþrátt fyrir að bær þeirra Guðríðar
brynni í eldi árið 1662
oNokkru seinna, 1665, var Hallgrímur sleginn líkþrá og átti erfitt með að þjóna embætti sínuo lét hann endanlega af prestsskap o1668 oþau hjón flytja síðan til Eyjólfs
sonar síns á Kalastöðum og síðan að Ferstiklu
Ljóð- Allt eins og blómstrið eina
oHallgrímur samdi þetta ljóð fyrir dóttur sína Steinunni sem dó oÞetta er fyrsta erindið í ljóðinu
Allt eins og blómstrið eina
upp vex á sléttri grund
fagurt með frjóvgun hreina
fyrst um dags morgunstund,
á snöggu augabragði
af skorið verður fljótt,
lit og blöð niður lagði, -
líf mannlegt endar skjótt
Ljóð-Passíusálmarnir Ljóð- Heilræðavísur
oHallgrímur samdi þetta ljóð og mörg önnur en þetta eru eitt af þekktustu ljóðum hans
oHér er fyrsta erindið
Upp, upp, mín sál og allt mitt geð,
upp mitt hjarta og rómur með,
hugur og tunga hjálpi til.
Herrans pínu ég minnast vil.
oÞetta er líka eitt af þekktustu ljóðum Hallgríms
oHérna er fyrsta erindið í ljóðinu
Ungum er það allra best
að óttast Guð, sinn herra,
þeim mun viskan veitast mest
og virðing aldrei þverra.
Ævilok
o Hallgrímur andaðist 27. október 1674.
o Á Ferstiklu o 60 ára að aldri
o Hallgrímur dó úr holdsveiki o Guðríður kona hans lifði alla
í fjölskyldu sinni en hún dó 84 ára að aldri