HAFTALIK RAPOR 01 Aralık 2014

Ekim ayında dış ticaret açığı 6.3 milyar dolar seviyesine geriledi.

TÜİK tarafından açıklanan verilere göre, Ekim ayında dış ticaret açığı 6.3 milyar dolar ile piyasa beklentisinin

altında açıklandı. Euro Bölgesi ekonomisine ilişkin endişelerin devam etmesine karşın ihracattaki olumlu seyrin

korunması ve ithalatta yıllık bazda sınırlı da olsa görülen gerilemenin desteğiyle dış ticaret açığı Ekim ayında da

toparlanmaya devam etti. Son dönemde petrol fiyatlarındaki düşüşün enerji maliyeti yüksek olan gelişmekte olan

ülkelere olası olumlu etkilerinin konuşulmaya başlanılması Türkiye’ye ilişkin algıları da etkiliyor. Bununla birlikte

dış ticaret açığında devam eden daralma cari açığın öncülü olması bakımından olumlu işaretler barındırıyor. Bu

haftaki raporumuzda Ekim ayı dış ticaret dengesi gelişimini yakından ele alacağız.

TÜİK tarafından açıklanan verilere göre, Ekim ayında dış ticaret açığı geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre %15.8

azalarak 6.3 milyar dolar ile 6.4 milyar dolar olan beklentimizin hafif altında gerçekleşti (piyasa beklentisi: 6.7

milyar dolar). Böylece, Ocak ayı itibarıyla düşmeye başlayan 12 aylık kümülatif dış ticaret açığı, söz konusu

düşüşünü Ekim ayında da sürdürerek 2013 yılındaki 97.1 milyar dolar seviyesinden 84.7 milyar dolar seviyesine

geriledi. Ekim ayında geçen yılın aynı dönemine göre %7.3 artış kaydederek 12.9 milyar dolar seviyesinde

gerçekleşen ihracat, beklentimize paralel gerçekleşti. İthalat ise geçen yılın aynı ayına göre %1.5 azalarak 19.2

milyar dolar ile 19.3 milyar dolar olan beklentimizin bir miktar altında gerçekleşti. Dış ticaret açığının pozitif

gelişimini Ekim ayında da sürdürmesinde, ihracattaki artış belirleyici rol oynarken ithalatın gerileme hızındaki artış

dış ticaret açığına olumlu bir gelişme olarak yansıdı. Söz konusu veriler ışığında, Ekim ayında son yedi ayın en

düşük seviyesine gerileyerek pozitif bir görünüm sergileyen dış ticaret açığı, yılın ilk 10 aylık döneminde, geçen

yılın aynı dönemine göre %18.2 düşüş yaşayarak 67.6 milyar dolar olarak gerçekleşmiş oldu.

Bu yılın başından bu yana olumlu bir performans sergileyen yıllıklandırılmış dış ticaret açığı verilerine bakıldığında,

söz konusu toparlanmanın ihracattaki artışın ve ithalattaki gerilemenin desteğiyle Ekim ayında da sürdürüldüğü

görülüyor. Ekim ayında enerji ihracatında yaşanan %3.1 oranındaki artış ile enerji ithalatında görülen %8.9’luk

gerilemenin yanı sıra altın ithalatındaki %42.5’lik azalış yıllıklandırılmış enerji ve altın ticareti hariç dış ticaret

açığında Ocak ayında başlayan iyileşmenin Ekim ayında da devam ettirilmesinde belirleyici oldu. İhracat

verilerinin Ekim ayındaki yıllık yüzde değişimi incelendiğinde, Ağustos ayından bu yana ihracat artışının ivme

kazandığının görülmesi, ihracatın dış ticaret açığındaki toparlanmaya daha fazla katkıda bulunduğuna işaret

ediyor. Eylül ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre %0.1 düşüşle sınırlı bir iyileşme sergileyen ithalat ise,

Ekim ayında %1.5 oranında gerileyerek dış ticaret açığına yaptığı pozitif katkıyı arttırdı.

00

20

40

60

80

100

120

Eki.0

6

Nis

.07

Eki.0

7

Nis

.08

Eki.0

8

Nis

.09

Eki.0

9

Nis

.10

Eki.1

0

Nis

.11

Eki.1

1

Nis

.12

Eki.1

2

Nis

.13

Eki.1

3

Nis

.14

Eki.1

4

Enerji ve Altın Hariç Dış Ticaret Açığı (yıllık, milyar $)

Dış Ticaret Açığı (yıllık, milyar $)

Kaynak: TÜİK

-60

-40

-20

0

20

40

60

Eki.0

9

Nis

.10

Eki.1

0

Nis

.11

Eki.1

1

Nis

.12

Eki.1

2

Nis

.13

Eki.1

3

Nis

.14

Eki.1

4

İhracat (y-y, %) İthalat (y-y, %)

Kaynak: TÜİK

2

2014 yılı dış ticaret dengesinin iyileşmesinde

önemli rol oynayan altın ticareti verilerine

baktığımızda, Ekim ayında altın ihracatında hafif

bir gelişme olduğu görülüyor. Altın ithalatının ise

Eylül ayına göre %42.5 oranında azalış

kaydetmesiyle altın ticaretinin Ekim ayında dış

ticaret açığının toparlanmasına destek verdiği

görülüyor. Altın ithalatında yılın başından bu yana

zaman zaman artışlar yaşanmasına rağmen ilk 10

aylık dönemde geçtiğimiz yılın aynı dönemine

göre belirgin bir düşüşün yaşanması altın

ticaretinin dış ticaret açığı üzerindeki negatif

etkisinin hafiflediğini gösteriyor. Ancak, kuyumculuk sektörüne getirilen taksitlendirme imkanı ve gelecek yıl

görülmesi beklenilen baz etkisi sebebiyle altın ithalatında yeniden bir artış yaşanabilir.

Geniş ekonomik grupların sınıflandırmasına göre

ithalat alt kalemlerinin yıllık değişim hızı genel

olarak gerileme yaşarken, Ağustos ayında baz

etkisiyle bir artış yaşadıktan sonra Eylül ayının

ardından Ekim ayında yeniden gerileme gösterdi.

Toplam ithalatın %73’ünü oluşturan ara malı

ithalatı geçen yılın aynı dönemine göre %0.5’lik;

sermaye malı ithalatı %1.4’lük sınırlı bir azalış

gösterirken, tüketim malı ithalatındaki yıllık

gerileme %6.9 ile diğer kalemlere göre daha

belirgin oldu. Ara malı ve sermaye malı

ithalatlarında görülen gerilemeyle birlikte,

ihracatlarında da sınırlı bir artış yaşanması yurt içi

talepte azalış yaşanmaya devam ettiğine işaret

ediyor.

Son dönemde petrol fiyatlarında görülen

gerileme ekonomisi emtiaya bağlı olan Rusya gibi

ekonomileri olumsuz etkilerken, Türkiye gibi

enerji maliyeti yüksek olan gelişmekte olan ülke

ekonomileri için olumlu bir tablo çiziyor. Ekim ayı

itibarıyla 55.6 milyar dolar olan 12 aylık enerji

ithalatı geçen yıl ortalamasına (57.4 milyar dolar)

göre gerilemiş görünse de dış ticaret dengesi

üzerinde baskı yaratan unsurların başında

gelmeye devam ediyor. Halihazırda son 5 yılın en

düşüğüne gerileyen petrol fiyatlarında görülen bu

gerilemenin önümüzdeki dönemlerde de devam

etmesi, miktar bazında enerji ithalatımızda bir

değişiklik olmasa da maliyet bakımından dış

ticaret açığını düşürücü yönde katkıda bulunacaktır.

-40

-30

-20

-10

0

10

20

30

Tem

.12

Eyl.1

2

Kas

.12

Oca

.13

Mar

.13

May

.13

Tem

.13

Eyl.1

3

Kas

.13

Oca

.14

Mar

.14

May

.14

Tem

.14

Eyl.1

4Ekonomik Sınıflandırmaya Göre İthalat Gelişimi

(y-y, %)

Ara Malı Sermaye Malı Tüketim Malı

Kaynak: TÜİK

0

0.4

0.8

1.2

1.6

2

2.4

2.8

Altın ithalatı (milyar $)

Kaynak: TÜİK

30

50

70

90

110

130

150

0

1

2

3

4

5

6

02

.20

09

06

.20

09

10

.20

09

02

.20

10

06

.20

10

10

.20

10

02

.20

11

06

.20

11

10

.20

11

02

.20

12

06

.20

12

10

.20

12

02

.20

13

06

.20

13

10

.20

13

02

.20

14

06

.20

14

10

.20

14

Enerji İthalatı (milyar dolar)

Brent Petrol (dolar/varil, sağ eksen)

Kaynak: Bloomberg

3

İhracattaki düzelmenin ithalata oranla daha fazla

oluşu dış ticaret açığında yılbaşından bu yana

görülen toparlanmanın devam etmesini sağlıyor.

Ticaret yaptığımız önemli ülkelerden biri olan

Irak’a yapılan ihracatımızda ise Temmuz ayında

gördüğümüz sert gerilemenin ardından, söz

konusu gerilemede ivme kaybı yaşamaya

başlamıştık. Ekim ayı itibarıyla Irak’a yapılan

ihracat yıllık bazda 11.3 milyar dolar iken, geçen

yılın aynı dönemine göre yaşanan gerileme Eylül

ayına göre sınırlı bir artış gösterse de Temmuz-

Ağustos dönemindeki kadar sert olmaması

bölgeye dair ihracat performansımızın olumsuz

etkilendiği endişelerin azaldığına işaret ediyor.

Bununla birlikte, Ekim ayında en fazla ihracat yaptığımız ülke olan Almanya’ya yapılan ihracat 1.3 milyar dolar

olurken, bu ülkeyi 860 milyon dolarlık ihracat ile İngiltere ve 857 milyon dolar ile Irak takip etti.

Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış verilerle

ihracat Ekim ayında bir önceki aya göre %0.9

azalarak 12.9 milyar dolar, ithalat ise %0.8 artışla

19.7 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.

Böylelikle Ekim ayında dış ticaret açığı arındırılmış

verilerle 6.8 milyar dolar ile arındırılmamış dış

ticaretin 500 milyon dolar üzerinde gerçekleşmiş

oldu. Yandaki grafiğe baktığımızda ise,

mevsimsellikten arındırılmış dış ticaret açığının

Haziran ayından beri devam eden gerileyişi Ekim

ayında değişiklik göstermediğini görüyoruz. Ekim

ayında arındırılmış veriler ile arındırılmamış

veriler arasındaki fark 0.4 puandan 0.3 puana

sınırlı bir gerileme gösterdi. Mevsim ve takvim

etkisinden arındırılmış verilerin dış ticarette işaret

ettiği iyileşmeyi petrol fiyatlarında görülen

gerilemenin de destekleyeceğini düşünüyoruz.

4

5

6

7

8

9

10

11

Tem

.11

Eki.1

1

Oca

.12

Nis

.12

Tem

.12

Eki.1

2

Oca

.13

Nis

.13

Tem

.13

Eki.1

3

Oca

.14

Nis

.14

Tem

.14

Eki.1

4

Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış (Milyar dolar, 3 Aylık Har. Ort.)

Arındırılmış Dış Ticaret Dengesi

Arındırılmamış Dış Ticaret Dengesi

Kaynak: TÜİK

-60

-40

-20

0

20

40

60

80

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

Eki.11 Nis.12 Eki.12 Nis.13 Eki.13 Nis.14 Eki.14

Irak'a Yapılan İhracat

Yıllıklandırılmış, milyar dolar

Yıllık Değişim (%, sağ eksen)

Kaynak: TÜİK

4

Sonuç olarak, Ekim ayında dış ticaret açığı 6.3 milyar dolar ile 6.4 milyar dolar olan beklentimizin hafif altında

gerçekleşti (piyasa beklentisi : 6.7 milyar dolar). Ekim ayında ihracat beklentilerimize paralel gelirken ithalat ise

beklentimizin 100 milyon dolar altında açıklandı. Ekim ayında dış ticaret açığının toparlanmasını devam

ettirmesinde ihracatın artan olumlu katkısı önemli rol oynarken ithalatta yaşanan gerileme de dış ticaret açığına

pozitif etki yaptı. Petrol fiyatlarında Haziran ayından bu yana görülen %30’luk bir gerilemenin enerji maliyetini

düşürücü yönde etki yapacak olması önümüzdeki dönem dış ticaret ve cari işlemler açığına olumlu yönde katkı

yapacaktır. OPEC’in (Petrol İhraç Eden Ülkeler) dün gerçekleştirmiş olduğu toplantıda petrol üretiminde

değişikliğe gidilmeme kararının alınmış olması petrol fiyatlarındaki aşağı yönlü hareketi hızlandırdı. Ancak,

önümüzdeki dönemlerde altın ithalatının baz etkisiyle yeniden artış gösterme ihtimali ve iç talepte beklenilen

olumlu artışın ithalat üzerinde yapacağı baskı, petrol fiyatlarındaki düşüşün dış ticaret açığına yapacağı olumlu

katkıyı sınırlandırabilecektir. Petrol fiyatlarındaki düşüşle birlikte dolar ve euro karşısında değer kaybeden TL

ihracatımızı destekleyecekken, petrol fiyatlarındaki düşüş trendinin daha uzun dönemli olması küresel

ekonomilere dair oluşabilecek büyüme endişeleri ise ihracattaki bu olumlu seyri sınırlandırabilir. Bununla birlikte,

özellikle ekonomisi petrole dayalı ve aynı zamanda tiraret ortaklarımızdan biri olan Rusya ekonomisinin son

dönemde petrol fiyatlarındaki düşüşten olumsuz etkilenebilecek olmasının yanısıra diğer önemli ticaret ortağımız

olan Euro Bölgesi ekonomisine ilişkin durgunluk endişeleri ihracatımız üzerinde baskı yaratabilir. Bu olumsuz

gelişmelere karşın, yabancı analistlerin de vurguladığı gibi Irak kaynaklı ihracatımızdaki yavaşlamanın normale

dönmeye başlaması ihracat performasnsımızı etkileyen olumlu gelişmelerin başında geliyor.

Halihazırda 84.7 milyar dolar seviyesinde olan yıllık dış ticaret açığındaki toparlanmanın devam ederek yılsonunu

82.6 milyar dolar seviysinden tamamlamasını bekliyoruz. Önümüzdeki yıl, özellikle petrol fiyatlarının dış ticaret

açığına yapacağı olumlu katkıyı, artan iç talep sebebiyle petrol hariç ithalatta görebileceğimiz yükseliş

sınırlandırabilecektir. Son açıklanan ve hem piyasa beklentisinin hem de bir önceki ayın üzerinde artış gösteren

Kasım ayı PMI imalat endeksinin alt kalemlerine bakıldığında yeni siparişlerde görülen artış iç ve dış talebin

canlanacağına işaret ediyor. TCMB’nin de belirttiği gibi önümüzdeki dönemlerde iç tüketimin büyümeye

katkısının daha fazla olması durumu, petrol fiyatlarının ve ihracattaki olumlu seyrin dış ticaret açığı üzerindeki

pozitif etkisini sınırlandırabilecektir. Tüm bu gelişmeler ışığında yıllık dış ticaret açığının 2015 yılsonunu 85.4

milyar dolar seviyesinde tamamlamasını bekliyoruz.

5

Tarih Ülke Açıklanacak Veri Önceki Beklenti

01.12.2014 Türkiye PMI İmalat Endeksi (Kasım) 51.5 52.2 (açıklandı)

ABD PMI İmalat Endeksi (Kasım) 54.7 55.0

ISM İmalat Endeksi (Kasım) 59.0 58.0

Euro Bölgesi PMI İmalat Endeksi (Kasım) 50.4 50.4

Almanya PMI İmalat Endeksi (Kasım) 50.0 50.0

Fransa PMI İmalat Endeksi (Kasım) 47.6 47.6

İtalya PMI İmalat Endeksi (Kasım) 49.0 49.4

GSYH (3. çeyrek, ç-ç) -%0.1 -%0.1

İngiltere M4 Para Arzı (Ekim, a-a) -%0.7 --

PMI İmalat Endeksi (Kasım) 53.2 53.0

Japonya PMI İmalat Endeksi (Kasım) 52.1 --

02.12.2014 ABD ISM New York Endeksi (Kasım) 54.8 55.0

Euro Bölgesi ÜFE (Ekim, a-a) %0.2 -%0.3

03.12.2014 Türkiye TÜFE (Kasım, a-a) %1.9 %0.12

ÜFE (Kasım, a-a) %0.92 --

ABD ADP Özel İstihdam (Kasım) 230 Bin Kişi 224 Bin Kişi

PMI Hizmet Endeksi (Kasım) 56.3 56.5

Fed Bej Kitap -- --

Euro Bölgesi PMI Hizmet Endeksi (Kasım) 51.3 51.3

Perakende Satışlar (Ekim, a-a) -%1.3 %0.5

Almanya PMI Hizmet Endeksi (Kasım) 52.1 52.1

Fransa PMI Hizmet Endeksi (Kasım) 48.8 48.8

İtalya PMI Hizmet Endeksi (Kasım) 50.8 50.2

İngiltere PMI Hizmet Endeksi (Kasım) 56.2 56.5

Japonya PMI Hizmet Endeksi (Kasım) 48.7 --

04.12.2014 ABD Haftalık İşsizlik Maaşı Başvuruları 313 Bin Kişi 295 Bin Kişi

Fransa İşsizlik Oranı (3 . Çeyrek) %10.2 %10.3

İngiltere BOE Faiz Toplantısı (Aralık) -- --

05.12.2014 ABD Tarımdışı İstihdam (Kasım) 214 Bin Kişi 225 Bin Kişi

İşsizlik Oranı (Kasım) %5.8 %5.8

Dış Ticaret Dengesi (Ekim) -43.0 Milyar $ -41.2 Milyar $

Fabrika Siparişleri (Ekim, a-a) -%0.6 %0.0

Euro Bölgesi GSYH (3. çeyrek, ç-ç, öncül) %0.2 %0.2

Almanya Fabrika Siparişleri (Ekim, a-a) %0.8 %0.5

Japonya Öncü Göstergeler Endeksi (Kasım, öncül) 105.6 104.1

Haftalık Veri Takvimi (01 – 05 Aralık 2014)

6

TÜRKİYE

Türkiye Büyüme Oranı

Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %)

Harcama Bileşenlerinin Büyüme Hızları (y-y, %)

Sanayi Üretim Endeksi

-5

-3

-1

1

3

5

7

-5

0

5

10

15

20

Eyl.1

1

Oca

.12

May

.12

Eyl.1

2

Oca

.13

May

.13

Eyl.1

3

Oca

.14

May

.14

Eyl.1

4

Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (y-y, %)Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi ÜretimEndeksi (a-a, %) (Sağ Eksen)

Kaynak: TÜİK

0

20000

40000

60000

80000

100000

Eki.0

1N

is.0

2Ek

i.02

Nis

.03

Eki.0

3N

is.0

4Ek

i.04

Nis

.05

Eki.0

5N

is.0

6Ek

i.06

Nis

.07

Eki.0

7N

is.0

8Ek

i.08

Nis

.09

Eki.0

9N

is.1

0Ek

i.10

Nis

.11

Eki.1

1N

is.1

2Ek

i.12

Nis

.13

Eki.1

3N

is.1

4Ek

i.14

Toplam Otomobil Üretimi (Adet)(12 aylık Har. Ort.)

Kaynak: OSD, VakıfBank

Toplam Otomobil Üretimi

Sanayi Ciro Endeksi

188.8

70

90

110

130

150

170

190

210

Haz

.09

Eyl.0

9A

ra.0

9M

ar.1

0H

az.1

0Ey

l.10

Ara

.10

Mar

.11

Haz

.11

Eyl.1

1A

ra.1

1M

ar.1

2H

az.1

2Ey

l.12

Ara

.12

Mar

.13

Haz

.13

Eyl.1

3A

ra.1

3M

ar.1

4H

az.1

4Ey

l.14

Aylık Sanayi Ciro Endeksi (2010=100)

Kaynak:TÜİK

2.1

-20

-15

-10

-5

0

5

10

15

19

99Ç

42

000

Ç2

20

00Ç

42

001

Ç2

20

01Ç

42

002

Ç2

20

02Ç

42

003

Ç2

20

03Ç

42

004

Ç2

20

04Ç

42

005

Ç2

20

05Ç

42

006

Ç2

20

06Ç

42

007

Ç2

20

07Ç

42

008

Ç2

20

08Ç

42

009

Ç2

20

09Ç

42

010

Ç2

20

10Ç

42

011

Ç2

20

11Ç

42

012

Ç2

20

12Ç

42

013

Ç2

20

13Ç

42

014

Ç2

Reel GSYH (y-y, %)

Kaynak:TÜİK

-10

0

10

20

30

40

50

20

11-I

20

11-I

I

20

11-I

II

20

11-I

V

20

12-I

20

12-I

I

20

12-I

II

20

12-I

V

20

13-I

20

13-I

I

20

13-I

II

20

13-I

V

20

14-I

20

14-I

I

Harcama Bileşenleri Büyüme Hızları (%)

Tüketim Devlet Yatırım İhracat İthalat

Kaynak: TÜİK

-5

0

5

10

15

20

20

11-I

20

11-I

I

20

11-I

II

20

11-I

V

20

12-I

20

12-I

I

20

12-I

II

20

12-I

V

20

13-I

20

13-I

I

20

13-I

II

20

13-I

V

20

14-I

20

14-I

I

Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %)

Tarım Sanayi İnşaat Ticaret Ulaştırma

Kaynak:TÜİK

7

Kapasite Kullanım Oranı

55

60

65

70

75

80

85

Kapasite Kullanım Oranı (%)

Kaynak: TCMB

Beyaz Eşya Üretimi

700000

900000

1100000

1300000

1500000

1700000

1900000

2100000

2300000

2500000

Beyaz Eşya Üretimi (Adet)

Kaynak:Hazine Müsteşarlığı

PMI Endeksi

30

35

40

45

50

55

60

Kas

.05

May

.06

Kas

.06

May

.07

Kas

.07

May

.08

Kas

.08

May

.09

Kas

.09

May

.10

Kas

.10

May

.11

Kas

.11

May

.12

Kas

.12

May

.13

Kas

.13

May

.14

Kas

.14

PMI Imalat Endeksi

Kaynak:Reuters

8

ENFLASYON GÖSTERGELERİ

100120140160180200220240260

31

.10

.200

7

31

.03

.200

8

29

.08

.200

8

30

.01

.200

9

30

.06

.200

9

30

.11

.200

9

30

.04

.201

0

30

.09

.201

0

28

.02

.201

1

31

.07

.201

1

31

.12

.201

1

31

.05

.201

2

31

.10

.201

2

31

.03

.201

3

30

.08

.201

3

31

.01

.201

4

30

.06

.201

4

31

.11

.201

4

5007009001100130015001700190021002300

UBS Emtia Fiyat Endeksi (sağ eksen)BM Dünya Gıda Fiyat Endeksi

Kaynak: Bloomberg

9.04

8.96

0

2

4

6

8

10

12

14

Eki.0

4N

is.0

5Ek

i.05

Nis

.06

Eki.0

6N

is.0

7Ek

i.07

Nis

.08

Eki.0

8N

is.0

9Ek

i.09

Nis

.10

Eki.1

0N

is.1

1Ek

i.11

Nis

.12

Eki.1

2N

is.1

3Ek

i.13

Nis

.14

Eki.1

4

TÜFE (y-y, %)

Çekirdek-I Endeksi (y-y, %)

Kaynak: TCMB

10.10

-05

00

05

10

15

20

25

Eki.0

4N

is.0

5Ek

i.05

Nis

.06

Eki.0

6N

is.0

7Ek

i.07

Nis

.08

Eki.0

8N

is.0

9Ek

i.09

Nis

.10

Eki.1

0N

is.1

1Ek

i.11

Nis

.12

Eki.1

2N

is.1

3Ek

i.13

Nis

.14

Eki.1

4

ÜFE (y-y, %)

Kaynak: TCMB

02468

101214161820

Tem

.09

Eki.0

9O

ca.1

0N

is.1

0Te

m.1

0Ek

i.10

Oca

.11

Nis

.11

Tem

.11

Eki.1

1O

ca.1

2N

is.1

2Te

m.1

2Ek

i.12

Oca

.13

Nis

.13

Tem

.13

Eki.1

3O

ca.1

4N

is.1

4Te

m.1

4Ek

i.14

Gıda Enerji TÜFE

Kaynak: TCMB

Gıda ve Enerji Enflasyonu (y-y, %)

Dünya Gıda ve Emtia Fiyat Endeksi

7.50

6.87

5.5

6

6.5

7

7.5

8

12 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%)

24 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%)

Kaynak: TCMB

Enflasyon Beklentileri

Reel Efektif Döviz Kuru

100

105

110

115

120

125

130

135

Eki.0

8

Nis

.09

Eki.0

9

Nis

.10

Eki.1

0

Nis

.11

Eki.1

1

Nis

.12

Eki.1

2

Nis

.13

Eki.1

3

Nis

.14

Eki.1

4

TÜFE Bazlı (2003=100)

Kaynak: TCMB

110.43

TÜFE ve Çekirdek Enflasyon

ÜFE

9

İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ

35373941434547495153

Ağu

.08

Şub

.09

Ağu

.09

Şub

.10

Ağu

.10

Şub

.11

Ağu

.11

Şub

.12

Ağu

.12

Şub

.13

Ağu

.13

Şub

.14

Ağu

.14

İşgücüne Katılma Oranı (%)

İstihdam Oranı (%)

Kaynak: TÜİK

0708091011121314151617

Mevsimsellikten Arındırılmış İşsizlik Oranı (%)

İşsizlik Oranı (%)

Kaynak: TÜİK

İşgücüne Katılım Oranı

700

1,200

1,700

2,200

2,700

3,200

3,700

4,200

4,700

Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı (Adet)

Kaynak: TOBB

Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı

İşsizlik Oranı

10

DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ

TÜKETİM GÖSTERGELERİ

İthalat-İhracat

Dış Ticaret Dengesi

Tüketici Güveni ve Reel Kesim Güveni

0

5000

10000

15000

20000

25000

Eki.0

4N

is.0

5Ek

i.05

Nis

.06

Eki.0

6N

is.0

7Ek

i.07

Nis

.08

Eki.0

8N

is.0

9Ek

i.09

Nis

.10

Eki.1

0N

is.1

1Ek

i.11

Nis

.12

Eki.1

2N

is.1

3Ek

i.13

Nis

.14

Eki.1

4

İhracat (milyon dolar)

İthalat (milyon dolar)

Kaynak: TCMB

Cari İşlemler Dengesi

Sermaye ve Finans Hesabı

-11000

-9000

-7000

-5000

-3000

-1000

1000

3000

-84000-74000-64000-54000-44000-34000-24000-14000

-40006000

Cari İşlemler Dengesi (12 Aylık-milyon dolar)

Cari İşlemler Dengesi (milyon dolar-sağ eksen)

Kaynak: TCMB

40

50

60

70

80

90

100

110

120

130

55

65

75

85

95

105

Tüketici Güven Endeksi

Reel Kesim Güven Endeksi (sağ eksen)

Kaynak: TCMB

-12000

-10000

-8000

-6000

-4000

-2000

0

Eki.0

4N

is.0

5Ek

i.05

Nis

.06

Eki.0

6N

is.0

7Ek

i.07

Nis

.08

Eki.0

8N

is.0

9Ek

i.09

Nis

.10

Eki.1

0N

is.1

1Ek

i.11

Nis

.12

Eki.1

2N

is.1

3Ek

i.13

Nis

.14

Eki.1

4

Dış Ticaret Dengesi (milyon dolar)

Kaynak: TCMB

-20000-10000

0100002000030000400005000060000

Doğrudan Yatırımlar (12 aylık-milyon dolar)Portföy Yatırımları (12 aylık-milyon dolar)Diğer Yatırımlar(12 aylık-milyon dolar)

Kaynak: TCMB

11

KAMU MALİYESİ GÖSTERGELERİ

-60000

-50000

-40000

-30000

-20000

-10000

0

10000

Eki.0

7

Nis

.08

Eki.0

8

Nis

.09

Eki.0

9

Nis

.10

Eki.1

0

Nis

.11

Eki.1

1

Nis

.12

Eki.1

2

Nis

.13

Eki.1

3

Nis

.14

Eki.1

4

Bütçe Dengesi (12 aylık toplam-milyar TL)

Kaynak: TCMB

Bütçe Dengesi

28.1

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

20

01

20

02

20

03

20

04

20

05

20

06

20

07

20

08

20

09

20

10

20

11

20

12

20

13

Türkiye'nin Net Dış Borç Stoku/GSYH (%)

Kaynak: Hazine Müsteşarlığı

Türkiye’nin Net Dış Borç Stoku

İç ve Dış Borç Stoku

Faiz Dışı Denge

-3

7

17

27

37

47

57

Faiz Dışı Denge (12 aylık-milyar TL)

Kaynak:TCMB

60

80

100

120

140

160

180

200

220

200

250

300

350

400

450

İç Borç Stoku (milyar TL)Dış Borç Stoku (milyar TL-sağ eksen)

Kaynak: Hazine Müsteşarlığı

12

LİKİDİTE GÖSTERGELERİ

-5

0

5

10

15

20

25

Kas

.04

May

.05

Kas

.05

May

.06

Kas

.06

May

.07

Kas

.07

May

.08

Kas

.08

May

.09

Kas

.09

May

.10

Kas

.10

May

.11

Kas

.11

May

.12

Kas

.12

May

.13

Kas

.13

May

.14

Kas

.14

Reel Faiz Nominal Faiz

Kaynak:TCMB, VakıfBank

Reel Büyüme (y-y,%)

Enflasyon (y-y,%)

Cari Denge/GSYH* (%)

Merkez Bankası Faiz

Oranı (%)

Tüketici Güven

Endeksi

ABD 2.4 1.7 -2.26 0.25 88.7

Euro Bölgesi 0.8 0.3 2.88 0.05 -11.60

Almanya 1.2 0.50 7.52 0.05 99

Fransa 0.40 0.50 -1.61 0.05 -22.60

İtalya -0.30 0.20 -1.99 0.05 100.20

Macaristan 3.20 -0.40 1.05** 2.10 -19.40

Portekiz 1.10 0.10 -2.02** 0.05 -21.40

İspanya 1.60 -0.40 0.70 0.05 -11.80

Yunanistan 1.60 -1.80 0.68 0.05 -49.90

İngiltere 3.00 1.30 -3.34 0.50 -2.00

Japonya -1.20 2.90 0.70 0.10 38.90

Çin 7.30 1.60 2.35** 5.60 103.40

Rusya 0.70 8.30 1.56 8.25 --

Hindistan 5.30 4.98 -1.99 8.00 --

Brezilya -0.24 6.59 -3.63 11.25 109.70

G.Afrika 1.40 5.90 -5.24** 5.75 -1.00

Türkiye 2.10 8.96 -7.9 8.25 68.70

Kaynak: Bloomberg. *: Cari denge verileri IMF’den alınmaktadır ve 2013 verileridir. **: 2012 verisi.

TCMB Faiz Oranı

Reel ve Nominal Faiz

0

5

10

15

20

25

Kas

.06

May

.07

Kas

.07

May

.08

Kas

.08

May

.09

Kas

.09

May

.10

Kas

.10

May

.11

Kas

.11

May

.12

Kas

.12

May

.13

Kas

.13

May

.14

Kas

.14

Borç Alma Faiz Oranı (%)

Borç Verme Faiz Oranı (%)

Kaynak:TCMB

Kaynak:Hazine Müsteşarlığı

Kaynak:TCMB

Dünya Piyasalarında Son Açıklanan Ekonomik Göstergeler

13

2012 2013 En Son Yayımlanan

2014 Yılsonu

Beklentimiz

Reel Ekonomi

GSYH (Cari Fiyatlarla. Milyon TL) 1 415 786 1 561 510 423 920 (2014 2Ç) --

GSYH Büyüme Oranı (Sabit Fiyatlarla. y-y%) 2.2 4.0 2.1 (2014 2Ç) 3.3

Sanayi Üretim Endeksi (y-y. %)(takvim etk.arnd) 2.5 3.4 2.2 (Eylül 2014) --

Kapasite Kullanım Oranı (%) 74.2 74.6 74.5 (Kasım 2014) --

İşsizlik Oranı (%) 9.2 10.0 10.1 (Ağustos 2014) 9.6

Fiyat Gelişmeleri

TÜFE (y-y. %) 6.16 7.40 8.96 (Ekim 2014) 9.3

ÜFE (y-y. %) 2.45 6.97 9.04 (Ekim 2014) --

Parasal Göstergeler (Milyon TL)

M1 167,404 225,331 243,870 (21.11.2014) --

M2 731,770 910,052 985,123 (21.11.2014) --

M3 774,651 950,979 1,032,361 (21.11.2014) --

Emisyon 54,565 67,756 76,126 (21.11.2014) --

TCMB Brüt Döviz Rezervleri (Milyon $) 100,320 112,002 112,567 (21.11.2014) --

Faiz Oranları

TCMB O/N (Borç Alma) 3.50 3.50 7.50 (28.11.2014) --

TRLIBOR O/N 5.78 8.05 9.43 (28.11.2014) --

Ödemeler Dengesi (Milyon $)

Cari İşlemler Açığı 48,497 65,004 2,224 (Eylül 2014) 44,000

İthalat 236,545 252,140 19,184 (Ekim 2014) --

İhracat 152,462 152,803 12,933 (Ekim 2014) --

Dış Ticaret Açığı 84,083 99,337 6,251 (Ekim 2014) 82,600

Borç Stoku Göstergeleri (Milyar TL)

Merkezi Yön. İç Borç Stoku 386.5 403.0 411.1 (Ekim 2014) --

Merkezi Yön. Dış Borç Stoku 145.7 182.8 188.6 (Ekim 2014) --

Kamu Net Borç Stoku 240.6 197.6 186.5 (2014 2Ç) --

Kamu Ekonomisi (Milyon TL)

2012 Ekim 2013 Ekim

Bütçe Gelirleri 27,345 30,018 34,175 (Ekim 2014) --

Bütçe Giderleri 31,749 33,188 37,185 (Ekim 2014) --

Bütçe Dengesi 4,404 -3,170 -3,010 (Ekim 2014) --

Faiz Dışı Denge -681 -761 3,994 (Ekim 2014) --

Türkiye Makro Ekonomik Görünüm

Vek

Vakıfbank Ekkonomik.arastirm

 

Cem Eroğ

Nazan Kı

Buket Alk

Fatma Öz

Sinem Ul

Elif Engin

 

Bu rapor Türkiye Vkullanılmvermek aalan bilgi

konomik Armalar@vakifbank

ğlu 

lıç 

kan 

zlem Kanbur 

lusoy 

n 

 Türkiye Vakıflar Vakıflar Bankası Tması nedeniyle doamacıyla hazırlanlerde daha önced

aştırmalar  k.com.tr

Müdür 

Müdür Yard

Uzman 

Uzman  

Uzman Yard

Uzman Yard

Bankası T.A.O. tT.A.O. bu bilgi ve oğrudan veya domış olup, hiçbir kden bilgilendirme

  

dımcısı 

dımcısı 

dımcısı 

tarafından güvenverilerin doğrululaylı olarak oluşakonuda yatırım öne yapmaksızın kıs

cem.eroglu@va

nazan.kilic@vak

buket.alkan@va

fatmaozlem.kan

sinem.ulusoy@

elif.engin@vaki

nilir olduğuna  inauğu hakkında heracak  zararlardan nerisi olarak yorumen veya tamam

akifbank.com.tr  

kifbank.com.tr  

akifbank.com.tr

nbur@vakifbank

vakifbank.com.t

fbank.com.tr 

nılan kaynaklardrhangi bir garantdolayı  sorumlul

umlanmamalıdır. men değişiklik yap

Vak

.com.tr 

r 

an sağlanan bilgi vermemekte veuk kabul etmem Türkiye Vakıflar pma hakkına sahi

kıfbank Ekonom

021

021

021

021

021

021

 

giler kullanılarak he bu rapor ve içinektedir. Bu  rapor Bankası T.A.O. bptir.  

mik Araştırmalar

2‐398 18 98 

2‐398 19 02 

2‐398 19 03 

2‐398 18 91 

2‐398 19 05 

2‐398 18 92 

hazırlanmıştır. ndeki bilgilerin or  sadece bilgi bu raporda yer 

r