gazeta miasta poezji 2013
DESCRIPTION
Gazeta Miasta Poezji - podsumowanie festiwalu 8 czerwca 2013TRANSCRIPT
Miasto Poezji, Lublin 3-7 czerwca 2013
cykl warsztatów w Domu Słów np. bajania, szycia poezji
oraz podczas spotkań z ilustratorami i autorami bajek. Dzie-
ciaki miały też możliwość obejrzenia filmów animowanych
oraz wysłuchania czytanych im bajek pod Wędrującym Drze-
wem Opowieści.
Niestety pogoda nie rozpieszczała naszego miasta w ostat-
nich dniach. Uciążliwy deszcz pokrzyżował niektóre plany,
na szczęście jednak nie przeszkodził wielbicielom poezji w
tak tłumnym pojawianiu się na wydarzeniach.
Pięć festiwalowych dni zleciało bardzo szybko. Teraz pozo-
staje nam czekać rok do kolejnej edycji. Ale warto pamiętać,
że Lublin tak naprawdę cały czas można nazwać Miastem
Poezji. Po prostu w te dni staje się nim jeszcze bardziej!
Wioleta Rybak
Redaktor naczelna Gazety Miasta Poezji
Kolejna edycja festiwalu Miasto Poezji, organizowanego przez Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN”
za nami. Przez ostatni tydzień każdy zakątek Lublina wypełniony był poezją.
Wszystkie numery Gazety Miasta Poezji: http://issuu.com/edukacjatnn
Program festiwalu był bogaty i różnorodny. Przez ostatnie
dni publiczność miała okazję wziąć udział w licznych spotka-
niach z poetami, m.in. Marcinem Świetlickim, Jackiem Pod-
siadło, Wojciechem Bonowiczem, Marcinem Baranem, Mar-
cinem Sendeckim, Alfredem Wierzbickim, Adamem Wiede-
mannem, Konradem Górą i wieloma innymi twórcami.
Oprócz tego świętowano urodziny Piotra Matywieckiego,
rozmawiano o czasopismach literackich oraz twórczości ta-
kich pisarzy jak Józef Czechowicz czy Tadeusz Miciński.
Poeci spoglądali na nas z portretów Ewy Mańkowskiej-Grin,
dzięki wystawie jej malarstwa. Poezja była czytana w miesz-
kaniach prywatnych, uczelniach, akademikach, kawiarniach,
na miejskich placach i ulicach. Pokazywano poetyckie spek-
takle teatralne. Pojawiła się okazja, by przejechać się Trolej-
busem Poezji (co prawda był to autobus, ale zostańmy przy
tej nazwie wydarzenia). A jeszcze przed rozpoczęciem festi-
walu miała miejsce gra miejska.
Podczas tej edycji duża ilość festiwalowych wydarzeń działa
się w siedzibie Bramy Grodzkiej, dzięki czemu można było
uniknąć ciągłego biegania po odległych zakątkach miasta,
jeśli chciało się aktywnie uczestniczyć w festiwalu. Brama
stała się nie tylko miejscem spotkań, ale również licznych
warsztatów, stanowiła także punkt informacyjny.
Tradycyjnie w uznaniu za wybitny dorobek literacki została
wręczona nagroda Kamień – w tym roku otrzymał ją Andrzej
Sosnowski. Tekst jednego z jego wierszy został przeniesiony
na mury lubelskiego Gimnazjum nr 9 (ul. Lipowa), dzięki
czemu mural będzie cały rok przypominał przechodniom o
festiwalu.
Miasto Poezji miało także aspekt edukacyjny – w ramach
cyklu Świadectwa odbyły się liczne spotkania z poetami z
młodzieżą szkolną. Natomiast podczas Małego Miasta Poezji
z poetyckim słowem oswajano najmłodsze dzieci poprzez
zabawy podczas Śniadania z Alicją w Krainie Czarów, czy
Pożegnanie Miasta Poezji
2
Miasto Poezji, Lublin 3-7 czerwca 2013
Twórczość Tadeusza Micińskiego, jednego z najważniej-
szych autorów Młodej Polski, stała się tematem środowego
spotkania w Ośrodku „Brama Grodzka - Teatr NN”. Rozpo-
częto od dyskusji, następnie zaprezentowano film inspirowa-
ny jego utworami, a zakończono fragmentem słuchowiska.
W rozmowie, prowadzonej przez prof. Pawła Próchniaka,
wzięli udział prof. Wojciech Gutowski, prof. Jarosław Ław-
ski oraz dr Tomasz Kozak – znawcy dzieł młodopolskiego
twórcy. Rozmowa toczyła się wokół jego poezji, prozy i dra-
matów. Niestety twórczość ta jest współcześnie bardzo słabo
znana, ponieważ część utworów obecnie nie jest w ogóle
wznawiana. Dodatkowo teksty Micińskiego uchodzą za trud-
ne, dlatego sięga po nie jedynie wąska grupa odbiorców.
-Nie martwi mnie, że Miciński nie trafi do szkół. Miciński
był, jest i będzie pisarzem elitarnym, czytanym przez erudy-
tów. Zostanie pisarzem trudnym. Jako taki będzie miał czy-
telników do końca świata – powiedział prof. Jarosław Ław-
ski. Rzeczywiście jest w tym trochę racji – poezja Micińskie-
go jest mroczna, pełna symboli, mistycyzmu. W rozmowie
na jej określenie pojawia się termin „lucyferyzm chrystuso-
wy”.
Interpretacja twórczości Micińskiego nie jest jednoznaczna.
Momentami burzliwy przebieg spotkania pokazał jak różnie
patrzą na jego twórczość badacze zebrani przy stoliku. Jedni
widzą w niej ducha Hegla, inni dostrzegają przede wszystkim
piękno słów. Bez wątpienia jest jednak wyjątkowa.
3 x Miciński
Wiersze Micińskiego oddziałują silnie na wyobraźnię, co
zostało wykorzystane w filmie zrealizowanym przez Toma-
sza Kozaka, który został następnie zaprezentowany zebra-
nym w Sali Czarnej. Powstała w 2006 roku Lekcja lucyfe-
ryczna składa się z fragmentów różnych tekstów Micińskie-
go, ilustrowanych kolażem scen z przeróżnych filmów. Ich
zestawienie jest bardzo skrajne – od Egzorcyzmów Emily
Rose, przez Harrego Pottera i Władcę pierścieni, po Dwóch
takich co ukradli księżyc czy Mikrokosmos. W konsekwencji
powstał pełen niepokoju obraz, pokazujący jak bardzo teksty
poety są uniwersalne.
Na zakończenie publiczność miała okazję wysłuchać niezwy-
kłego, bo tworzonego na żywo słuchowiska na podstawie
fragmentu Xiędza Fausta. Rozdział Zniszczenie Mesyny prze-
czytali Marcin Sudziński oraz Łukasz Downar, natomiast
akompaniowali im muzycy z grupy PITZ z Rzeszowa. Deli-
katne dźwięki instrumentów potęgowały mistyczny nastrój
czytanego tekstu. Słuchowisko stanowiło kontynuację pro-
jektu zrealizowanego podczas zeszłorocznego Miasta Poezji.
Jak powiedział za zakończenie Paweł Próchniak – Chociaż
minęło sto lat od czasu kiedy Miciński tworzył, jego słowa
nadal mogą mieć moc i są ludzie którzy potrafią wydobyć z
nich coś niezwykłego i sprawić, że będziemy ich chcieli słu-
chać.
Wioleta Rybak
Fot.
W. Rybak
3
Miasto Poezji, Lublin 3-7 czerwca 2013
Pomysł na windy poezji zrodził się bardzo spontanicznie,
w czasie jednego ze spotkań Koła Naukowego Etnologów
w Instytucie Kulturoznawstwa UMCS. Studenci uznali, że
tym razem warto odczarować przestrzeń uniwersytetu.
Mieszkań, jak sami mówią, każdego roku jest sporo. Po-
mysł na to terytorium poezji był także związany z przebu-
dową „Starej Humanistyki”, czyli Wydziału Filozofii i
Socjologii UMCS, gdzie po dostosowaniu budynku dla
osób niepełnosprawnych, jednym z elementów wystroju
stała się szklana winda.
Winda w czasie akcji były niezwykła, bo jeździły w niej
studentki, członkinie koła, ubrane w kolorowe chusty, z
kwiatami w dłoni. Wśród słuchających byli głównie wy-
kładowcy, czyli ci odważni, którym nie straszna mała
przestrzeń i których zaskoczyła ta miła odmiana akade-
mickiej codzienności. Niektórzy jeździli kilka razy, by
móc wysłuchać całego wiersza lub wsłuchać się ponownie
w ulubiony fragment. Jak na etnologów przystało domino-
wała poezja ludowa, tym razem z motywem drogi. Słucha-
czom najbardziej utkwił fragment wiersza mówiącego o
tęsknocie za porzuconą, rodzinną wioską.
Akcje studenckie w czasie Miasta Poezji mają różną ja-
kość, z pewnością jednak są podyktowane potrzebą serca i
poczuciem, że uniwersytetowi, czyli miejscu wspólnemu,
odwiedzanemu przynajmniej kilka razy w tygodniu warto
czasem dodać smaku i koloru. To udało się dzięki ożywie-
niu windy. Żałuję tylko, że wielu studentów częściej przy-
gląda się tego typu działaniom, bojąc się oddać przyjem-
ności z bezpośredniego w nich udziału.
e.j.
Windą do poezji
Piątka młodych poetów zaprezentowała wczorajszego wie-
czoru swoje utwory w Mieszkaniu Poezji w Izbie Drukar-
stwa Ośrodka „Brama Grodzka - Teatr NN”. Spotkanie po-
prowadził Konrad Góra.
Poezja łatwą nie jest, zwłaszcza kiedy zaczyna się dopiero
publikować albo czeka się na debiut książkowy. Kolejne
spotkanie z cyklu Mieszkania Poezji miało na celu zapre-
zentowanie utworów poetów, którzy jeszcze nie dorobili się
własnego tomiku wierszy. Swoje wiersze przeczytali Justy-
na Bednarska, Szymonem Domagała-Jakuć, Paweł Hajduk,
Rafał Rutkowski oraz Rafał Różewicz. Zgromadzona pu-
bliczność - w większości inni poeci przybyli na festiwal
nagradzali „debiutantów” to brawami, a to uśmiechami
aprobaty lub dezaprobaty.
ach
Zanim debiut nastanie
4
Miasto Poezji, Lublin 3-7 czerwca 2013
GAZETA MIASTA POEZJI Redakcja: Gabriela Bogaczyk, Agata Chwedoruk, Tomasz Ślusarski,
e.j. .
Redaktor Naczelna, skład: Wioleta Rybak: [email protected]
online: http://issuu.com/edukacjatnn
Czy Lublin rzeczywiście można nazwać „Miastem Poezji”?
Jak ważna jest poezja w naszym życiu codziennym i jak wy-
gląda ona z punktu widzenia „przeciętnego Kowalskiego”?
Uzyskanie odpowiedzi na te pytania to z pewnością jeden z
celów, dla których powstał festiwal „Miasto Poezji”. W ciągu
pięciu dni jego trwania, niejednokrotnie możemy znaleźć
dowody na żywe zainteresowanie słowem pisanym, mówio-
nym, a często też odgrywanym i śpiewanym. Możliwości
interpretacji jest wiele, czego dowodzą sami artyści inspiru-
jąc i przenosząc nas w nieco inny, wyobrażony przez nich
świat.
Postanowiliśmy sprawdzić jak ten wspomniany „świat” wy-
gląda w oku mieszkańców naszego miasta. Czy jest przyjem-
niejszy? Bardziej kolorowy? Spacerując wzdłuż Krakowskie-
go Przedmieścia mieliśmy wiele okazji przyjrzeć się temu z
bliska. Ludzie czekający na przystanku, śpieszący się do pra-
cy lub szkoły - to widok, który możemy zobaczyć codzien-
nie. Czy w tym szybkim tempie życia znajdują czas na chwi-
lę poetyckiej refleksji? Okazuje się, że tak. Choć zajęci wła-
snymi sprawami, często trafiają z szarej rzeczywistości
wprost w okładki najróżniejszych powieści, poezji, opowia-
dań czy nawet bajek. Czy więc ta artystyczna forma spędza-
nia czasu rzeczywiście „odchodzi do lamusa”? Zapytaliśmy o
to mieszkańców Lublina.
- Poezja? Jasne, że czytam. To najlepsza forma relaksu po
ciężkim dniu. Co prawda trochę już zapomniana, ale wciąż
aktualna – mówi w wywiadzie Pan Krzysztof.
- Gdzie najczęściej czyta Pan poezję?
- Raczej w domu, to najlepsze miejsce. Kiedy dzieci już śpią i
znajdę chwilę wolnego czasu dla siebie. Jedni oglądają tele-
wizję, inni „buszują” w internecie, a ja? Czytam to co kiedyś
wydawało mi się straszną nudą i obciachem.
- Nudą? „Obciachem”? Co ma Pan na myśli?
- To, że do takiego rodzaju sztuki trzeba dorosnąć. Nie łatwo
jest ją czytać. Poezję trzeba się nauczyć rozumieć i wyciągać
z niej to co dla nas istotne. Kiedy jest się młodym, nie często
interesują nas sprawy „wyższej” kategorii. Miałem to samo,
wiem co mówię. Teraz, kiedy mam swoje lata patrzę na to
trochę inaczej.
Czy to oznacza, że aby czytać poezję potrzebny jest odpo-
wiedni wiek „dojrzałości literackiej”? Nie mogliśmy zosta-
wić tego pytania bez odpowiedzi. Postanowiliśmy zapytać o
to młodzież z lubelskich szkół.
- Myślę, że nie ma żadnej bariery wiekowej. To zależy od nas
samych. To prawda, że większość z nas ma teraz dużo innych,
bardziej rozrywkowych zajęć, ale to nie oznacza, że nie po-
Poezja „zwyczajnym okiem”
trafimy albo nie lubimy czasem oderwać się od tego wszyst-
kiego. Książki to fajna sprawa ale tylko wtedy, kiedy czytamy
je dla siebie.. a nie bo tego od nas wymagają. – mówi Paweł,
uczeń II klasy liceum.
- Lubię czytać. Może to i prawda, że książki dla większości
teraz to już „starocia”, ale tak naprawdę, wiele osób nie
tylko je czyta... niektórzy nawet sami piszą. Szkoda, że tak
mało jest okazji do pochwalenia się tym co przecież gdzieś w
nas ciągle jest. – dodaje Klaudia, również uczennica II klasy
liceum.
Czy to więc dobry znak dla wszystkich wielbicieli literatury?
Czy warto tworzyć takie festiwale? A może czas je rozsze-
rzyć? Jedno jest pewne. Poezja nigdy nie stanie się „passé”, a
to jak będziemy dbać o jej trwałość i aktualność, to tylko
nasza, osobista inwencja twórcza.
Tomasz Ślusarski