DAMGA VERGİSİ DAMGA VERGİSİ UYGULAMASIUYGULAMASI

Osman DereliGelir İdaresi Başkanlığı

Grup Başkanı

Mart 2012

Ankara

Damga Vergisi Kısa Damga Vergisi Kısa TarihçesiTarihçesi

İlk defa 1858 yılında yayımlanan “Vakai İlk defa 1858 yılında yayımlanan “Vakai Sahihe Nizamnamesi” ile yazılı hale Sahihe Nizamnamesi” ile yazılı hale getirilmiştir. getirilmiştir.

1905 yılında kanun halini almış 1905 yılında kanun halini almış

1324 sayılı Damga Resmi Kanunu (1928 – 1324 sayılı Damga Resmi Kanunu (1928 – 1964)1964)

488 sayılı Damga Vergisi Kanunu (1964 - …)488 sayılı Damga Vergisi Kanunu (1964 - …)

Damga Vergisinin KonusuDamga Vergisinin Konusu Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yer alan kağıtlarKanuna ekli (1) sayılı tabloda yer alan kağıtlar

““kağıt”kağıt” terimi, terimi, - yazılıp imzalamakyazılıp imzalamak- imza yerine geçen bir işaret konmak imza yerine geçen bir işaret konmak - herhangi bir hususu ispat veya belli etmek herhangi bir hususu ispat veya belli etmek - ibraz edilebilecek olan ibraz edilebilecek olan - elektronik imza kullanılmak suretiyle manyetik elektronik imza kullanılmak suretiyle manyetik

ortamda ve elektronik veri şeklinde oluşturulan ortamda ve elektronik veri şeklinde oluşturulan belgeleri ifade eder. belgeleri ifade eder.

Yabancı memleketlerle Türkiye`deki Yabancı memleketlerle Türkiye`deki yabancı elçilik ve konsolosluklarda yabancı elçilik ve konsolosluklarda düzenlenen kağıtlar,düzenlenen kağıtlar,

Türkiye`de resmi dairelere ibraz edildiği, Türkiye`de resmi dairelere ibraz edildiği, Üzerine devir veya ciro işlemleri yürütüldüğü,Üzerine devir veya ciro işlemleri yürütüldüğü, Herhangi bir suretle hükümlerinden Herhangi bir suretle hükümlerinden

faydalanıldığı takdirde faydalanıldığı takdirde

vergiye tabi tutulurvergiye tabi tutulur. .

Damga Vergisinin MükellefiDamga Vergisinin Mükellefi

Kağıtları imza edenlerKağıtları imza edenler

Bu Kanunun uygulaması bakımından Bu Kanunun uygulaması bakımından mükellef, mükellef, “resmi daire” “resmi daire” ve ve “kişi” “kişi” olarak olarak belirlenmiştir. belirlenmiştir.

Resmi DaireResmi Daire

Bu Kanunda yazılı resmi daireden maksat, Bu Kanunda yazılı resmi daireden maksat, genel ve özel bütçeli idareler, genel ve özel bütçeli idareler, il özel idareleri, il özel idareleri, belediyeler ve köyler belediyeler ve köyler

Bu dairelere bağlı olup ayrı tüzel kişiliği Bu dairelere bağlı olup ayrı tüzel kişiliği bulunan iktisadi işletmeler resmi daire bulunan iktisadi işletmeler resmi daire sayılmaz.  sayılmaz. 

Resmi dairelere bağlı olan kuruluşların ;Resmi dairelere bağlı olan kuruluşların ;

Ayrı tüzel kişilik Ayrı tüzel kişilik İktisadilik vasfıİktisadilik vasfı Her ikisine birden haiz olanlar resmi daire değil. Her ikisine birden haiz olanlar resmi daire değil.

Bu iki özellikten herhangi birisine sahip olmayan Bu iki özellikten herhangi birisine sahip olmayan kuruluşlar bağlı oldukları resmi dairenin damga kuruluşlar bağlı oldukları resmi dairenin damga vergisi uygulaması yönünden resmi daire vergisi uygulaması yönünden resmi daire statüsünde.  statüsünde. 

Kağıtların Mahiyetlerinin TayiniKağıtların Mahiyetlerinin Tayini

Öncelikle kağıdın mahiyetine bakılacak Öncelikle kağıdın mahiyetine bakılacak

Kağıtların mahiyetlerinin belirlenmesinde ise;Kağıtların mahiyetlerinin belirlenmesinde ise;

ŞeklŞeklîî kanunlarla tayin edilmiş kağıtlarda, ilgili kanunlarla tayin edilmiş kağıtlarda, ilgili kanunlardaki adlarına,kanunlardaki adlarına,

ŞeklŞeklîî kanunlarda belirtilmemiş kağıtlarda, üzerlerinde kanunlarda belirtilmemiş kağıtlarda, üzerlerinde mevcut yazıların içerdiği hüküm ve mana ile kağıdın mevcut yazıların içerdiği hüküm ve mana ile kağıdın düzenleniş amacına bakılması gerekmektedir. düzenleniş amacına bakılması gerekmektedir.

ÖrnekÖrnek

Serbest meslek kazançlarına ilişkin bildirim, Serbest meslek kazançlarına ilişkin bildirim, damga vergisi uygulamasında mahiyeti damga vergisi uygulamasında mahiyeti itibariyle işletme hesabı özeti olarak itibariyle işletme hesabı özeti olarak değerlendirilerek maktu damga vergisine tabi değerlendirilerek maktu damga vergisine tabi tutulmaktadır. tutulmaktadır.

NüshaNüsha

• Aynı hüküm ve kuvveti haiz olmak üzere Aynı hüküm ve kuvveti haiz olmak üzere • Birden fazla düzenlenmişBirden fazla düzenlenmiş• Taraflarınca ayrıca imzalanmış olan Taraflarınca ayrıca imzalanmış olan

kâğıtların her biri nüshadır. kâğıtların her biri nüshadır.

• Nüshalar, belli bir hususu ispat ve belli etmek Nüshalar, belli bir hususu ispat ve belli etmek üzere müstakilen ve aynı zamanda farklı üzere müstakilen ve aynı zamanda farklı mekanlarda ibraz edilebilir mahiyettedir.mekanlarda ibraz edilebilir mahiyettedir.

Suret-Nüsha AyrımıSuret-Nüsha Ayrımı

Suret, nüsha ile aynı ibareleri taşımakla Suret, nüsha ile aynı ibareleri taşımakla birlikte tarafların imzasını taşımayan örnekleri birlikte tarafların imzasını taşımayan örnekleri ifade eder. ifade eder.

Suretlerin üzerine noter ya da resmi bir Suretlerin üzerine noter ya da resmi bir kurumca “aslının aynıdır” şerhinin konulması kurumca “aslının aynıdır” şerhinin konulması durumunda da söz konusu kağıtlar damga durumunda da söz konusu kağıtlar damga vergisi uygulamasında suret hükmündedir.vergisi uygulamasında suret hükmündedir.

Kağıtların fotokopileri damga Kağıtların fotokopileri damga vergisine tabi midir?vergisine tabi midir?

Kağıtların fotokopileri damga vergisine Kağıtların fotokopileri damga vergisine tabi değildir. tabi değildir.

Ancak, bu fotokopilerin, kağıdın Ancak, bu fotokopilerin, kağıdın mükelleflerince ayrıca imzalanması mükelleflerince ayrıca imzalanması halinde, nüsha olarak damga vergisine halinde, nüsha olarak damga vergisine tabi tutulması gerekmektedir. tabi tutulması gerekmektedir.

Bir Kağıtta Birbirinden Bağımsız Akit Bir Kağıtta Birbirinden Bağımsız Akit ve İşlemlerin Bulunmasıve İşlemlerin Bulunması

Farklı nitelikte veya ayrı ayrı kağıtlarda Farklı nitelikte veya ayrı ayrı kağıtlarda düzenlenebilecek akit ve işlemlerin tek bir düzenlenebilecek akit ve işlemlerin tek bir kağıtta toplanması halinde her bir akit ve kağıtta toplanması halinde her bir akit ve işlemin ayrı ayrı kağıtlarda düzenlenmiş gibi işlemin ayrı ayrı kağıtlarda düzenlenmiş gibi vergiye tabi tutulması gerekmektedir. vergiye tabi tutulması gerekmektedir.

ÖrnekÖrnek İşyeri olarak kullanılmak üzere kiralanan İşyeri olarak kullanılmak üzere kiralanan

iktisadi işletmeye dahil bir gayrimenkule iktisadi işletmeye dahil bir gayrimenkule ilişkin kira sözleşmesinde ayrıca bu işyerinde ilişkin kira sözleşmesinde ayrıca bu işyerinde üretilecek bir malın satın alınmasına ilişkin üretilecek bir malın satın alınmasına ilişkin hususlar da düzenlenmişse, bu kağıt hem kira hususlar da düzenlenmişse, bu kağıt hem kira sözleşmesi olarak kira bedeli üzerinden, hem sözleşmesi olarak kira bedeli üzerinden, hem de alım-satım sözleşmesi olarak alım-satım de alım-satım sözleşmesi olarak alım-satım bedeli üzerinden ayrı ayrı damga vergisine tabi bedeli üzerinden ayrı ayrı damga vergisine tabi olacaktır. olacaktır.

Bir Kağıtta Bir Asıldan Doğma Akit ve Bir Kağıtta Bir Asıldan Doğma Akit ve İşlemlerin Bulunmasıİşlemlerin Bulunması

Bir kağıtta toplanan akit ve işlemler bir asıldan Bir kağıtta toplanan akit ve işlemler bir asıldan doğma oldukları takdirde bir arada doğma oldukları takdirde bir arada değerlendirilmekte ve damga vergisi en değerlendirilmekte ve damga vergisi en yüksek vergi alınmasını gerektiren akit veya yüksek vergi alınmasını gerektiren akit veya işlem üzerinden alınmaktadır. işlem üzerinden alınmaktadır.

ÖrnekÖrnek

Bir hizmet alım sözleşmesinde, sözleşme şartlarının Bir hizmet alım sözleşmesinde, sözleşme şartlarının yerine getirilmemesi halinde sözleşme tutarının 2 katı yerine getirilmemesi halinde sözleşme tutarının 2 katı tutarında tazminat ödeneceğine ilişkin bir cezai şarta tutarında tazminat ödeneceğine ilişkin bir cezai şarta yer verilmişse, söz konusu sözleşmenin en yüksek yer verilmişse, söz konusu sözleşmenin en yüksek vergi alınmasını gerektiren taahhüt olan cezai şarta vergi alınmasını gerektiren taahhüt olan cezai şarta ilişkin tutar üzerinden damga vergisine tabi tutulması ilişkin tutar üzerinden damga vergisine tabi tutulması gerekecektir. gerekecektir.

Birden Fazla İmzalı KağıtlarBirden Fazla İmzalı Kağıtlar

Kağıtlara konulan imzanın birden fazla olması Kağıtlara konulan imzanın birden fazla olması verginin tekerrürünü gerektirmez.verginin tekerrürünü gerektirmez.

Bir resmi daire ya da bir gerçek veya tüzel kişi Bir resmi daire ya da bir gerçek veya tüzel kişi

adına kağıtlara konulan birden fazla imzanın adına kağıtlara konulan birden fazla imzanın bir imza hükmünde olduğu belirlenmiştir. bir imza hükmünde olduğu belirlenmiştir.

İstisnalar ve Muafiyetlerİstisnalar ve Muafiyetler

Damga vergisinden istisna edilen kağıtlar ile Damga vergisinden istisna edilen kağıtlar ile kişi ve kurumların muafiyetine ilişkin kişi ve kurumların muafiyetine ilişkin hükümlere Kanuna ekli (2) sayılı tabloda yer hükümlere Kanuna ekli (2) sayılı tabloda yer verilmiştir.verilmiştir.

(2) sayılı tablonun dışında, diğer kanunlarda (2) sayılı tablonun dışında, diğer kanunlarda da damga vergisi istisna ve muafiyetleri yer da damga vergisi istisna ve muafiyetleri yer almaktadır.almaktadır.

İstisna - Muafiyetİstisna - Muafiyet

Damga vergisinden istisna edilmiş kağıtlarda, Damga vergisinden istisna edilmiş kağıtlarda, ilgili kağıdın taraflarına bakılmaksızın damga ilgili kağıdın taraflarına bakılmaksızın damga vergisi aranılmayacaktır. vergisi aranılmayacaktır.

Damga vergisinden muaf tutulan kişi veya Damga vergisinden muaf tutulan kişi veya kuruluşların taraf olduğu kağıtlarda ise damga kuruluşların taraf olduğu kağıtlarda ise damga vergisinin tamamı, muafiyeti bulunmayanlar vergisinin tamamı, muafiyeti bulunmayanlar tarafından ödenecektir. tarafından ödenecektir.

ÖrnekÖrnek

Resmi dairenin açmış olduğu ihaleyi Resmi dairenin açmış olduğu ihaleyi kazanan müteahhit ile idare arasında kazanan müteahhit ile idare arasında düzenlenen sözleşmede, resmi düzenlenen sözleşmede, resmi dairenin damga vergisi muafiyeti dairenin damga vergisi muafiyeti bulunduğundan sözleşmeye ilişkin bulunduğundan sözleşmeye ilişkin damga vergisinin tamamının damga vergisinin tamamının müteahhit firma tarafından müteahhit firma tarafından ödenmesi gerekmektedir.ödenmesi gerekmektedir.

SorumlulukSorumluluk

Birden fazla kişi tarafından imza Birden fazla kişi tarafından imza edilen kağıtlara ait vergi ve cezanın edilen kağıtlara ait vergi ve cezanın tamamından imza edenler tamamından imza edenler müteselsilen sorumludur.müteselsilen sorumludur.

Bunlar arasında vergiden müstesna Bunlar arasında vergiden müstesna olanların bulunması damga olanların bulunması damga vergisinin eksik ödenmesini vergisinin eksik ödenmesini gerektirmez.gerektirmez.

Vergileme ÖlçüleriVergileme Ölçüleri Damga vergisi nispi veya maktu olarak alınır.Damga vergisi nispi veya maktu olarak alınır. Nispi vergide, kağıtların nevi ve mahiyetlerine göre Nispi vergide, kağıtların nevi ve mahiyetlerine göre

bu kağıtlarda yazılı belli para, bu kağıtlarda yazılı belli para, Maktu vergide ise kağıtların mahiyetleri esastır.Maktu vergide ise kağıtların mahiyetleri esastır. Belli para terimi, kağıtların içerdiği veya bunlarda Belli para terimi, kağıtların içerdiği veya bunlarda

yazılı rakamlar kullanılmak suretiyle hesaplanacak yazılı rakamlar kullanılmak suretiyle hesaplanacak parayı ifade eder. Vergiye tabi kağıtta işlem bedeli parayı ifade eder. Vergiye tabi kağıtta işlem bedeli açıkça belirtilmemiş olmakla birlikte, başka bir açıkça belirtilmemiş olmakla birlikte, başka bir kağıda atıf yapılmışsa ve atıf yapılan kağıtta bedel kağıda atıf yapılmışsa ve atıf yapılan kağıtta bedel tespit edilebiliyorsa bu bedel üzerinden vergi alınır. tespit edilebiliyorsa bu bedel üzerinden vergi alınır.

ÖrnekÖrnek

200.000 TL bedelli bir sözleşmenin feshine 200.000 TL bedelli bir sözleşmenin feshine ilişkin olarak düzenlenen fesihnamede, belli ilişkin olarak düzenlenen fesihnamede, belli paraya yer verilmese dahi, bu kağıdın damga paraya yer verilmese dahi, bu kağıdın damga vergisi matrahı atıf yapılan sözleşmede yer vergisi matrahı atıf yapılan sözleşmede yer alan tutar olan 200.000 TL olacaktır. alan tutar olan 200.000 TL olacaktır.

KDV KDV

Damga vergisine tabi “kağıtlarda” yer Damga vergisine tabi “kağıtlarda” yer alan belli paranın hesabında katma değer alan belli paranın hesabında katma değer vergisi dikkate alınmayacaktır.vergisi dikkate alınmayacaktır.

Belli Para Gösterme MecburiyetiBelli Para Gösterme Mecburiyeti

Cari hesap şeklinde açılan kredilerde,Cari hesap şeklinde açılan kredilerde,

Her türlü ikrazata ait taahhütname ve mukavelenameler Her türlü ikrazata ait taahhütname ve mukavelenameler

Bunların temlik, yenileme, devir ve değiştirilmesiBunların temlik, yenileme, devir ve değiştirilmesi

Matlupların devir ve temlikine ilişkin mukavelename ve Matlupların devir ve temlikine ilişkin mukavelename ve temliknamelerde,temliknamelerde,

ikraz veya temlik edilen para miktarının veya azami ikraz veya temlik edilen para miktarının veya azami

haddinin gösterilmesi mecburidir.haddinin gösterilmesi mecburidir.

Yabancı Paraların Türk Parasına Yabancı Paraların Türk Parasına ÇevrilmesiÇevrilmesi

Yabancı para cinsinden düzenlenen kağıtlarda; Yabancı para cinsinden düzenlenen kağıtlarda; kağıdın düzenlendiği tarihteki T.C. Merkez kağıdın düzenlendiği tarihteki T.C. Merkez Bankasınca tespit ve ilân olunan Bankasınca tespit ve ilân olunan cari döviz cari döviz satış kuru satış kuru dikkate alınır.dikkate alınır.

Üst SınırÜst Sınır

Her bir kağıttan alınacak damga vergisine Her bir kağıttan alınacak damga vergisine ilişkin üst sınır kanunda belirlenmiştir.ilişkin üst sınır kanunda belirlenmiştir.

Üst sınır her yıl yeniden değerleme oranında Üst sınır her yıl yeniden değerleme oranında artırılmaktadır.  artırılmaktadır.  

Üst sınır her bir nüsha için ayrı ayrı aranacaktır. Üst sınır her bir nüsha için ayrı ayrı aranacaktır.

Mukavelenamelerin DeğiştirilmesiMukavelenamelerin Değiştirilmesi

Sözleşmenin diğer unsurları aynı kalmak Sözleşmenin diğer unsurları aynı kalmak şartıyla sözleşme miktarının değiştirilmesidir.şartıyla sözleşme miktarının değiştirilmesidir.

Sözleşmedeki tutarın artırılması halinde, artan Sözleşmedeki tutarın artırılması halinde, artan tutar üzerinden aynı nispette vergi tutar üzerinden aynı nispette vergi hesaplanırken, tutarın azaltılması durumunda hesaplanırken, tutarın azaltılması durumunda damga vergisi aranılmayacaktır.damga vergisi aranılmayacaktır.

Sözleşmenin Devri Sözleşmenin Devri

Sözleşmenin devri, kağıdın taraflarından Sözleşmenin devri, kağıdın taraflarından birinin değişmesidir. birinin değişmesidir.

Devir esnasında düzenlenen kağıdın veya Devir esnasında düzenlenen kağıdın veya konulan şerhin, sözleşmenin aslından alınan konulan şerhin, sözleşmenin aslından alınan verginin dörtte biri nispetinde damga vergisine verginin dörtte biri nispetinde damga vergisine tabi tutulması gerekir.tabi tutulması gerekir.

Sözleşme Süresinin Uzatılması Sözleşme Süresinin Uzatılması

Sözleşme süresinin uzatılması, belli bir süre Sözleşme süresinin uzatılması, belli bir süre için düzenlenen sözleşmenin diğer için düzenlenen sözleşmenin diğer hükümlerinde herhangi bir değişiklik hükümlerinde herhangi bir değişiklik yapılmaksızın, düzenlenecek başka bir kağıtla yapılmaksızın, düzenlenecek başka bir kağıtla ya da mevcut sözleşmeye konulacak bir şerhle ya da mevcut sözleşmeye konulacak bir şerhle sadece süresinin uzatılmasıdır. sadece süresinin uzatılmasıdır.

Bu durumda süre uzatımına ilişkin kağıdın ya Bu durumda süre uzatımına ilişkin kağıdın ya da süresi uzatılacak kağıda konulacak şerhin, da süresi uzatılacak kağıda konulacak şerhin, sözleşme ile aynı nispette vergiye tabi sözleşme ile aynı nispette vergiye tabi tutulması gerekmektedir. tutulması gerekmektedir.

Sözleşme Süresinin Kendiliğinden Sözleşme Süresinin Kendiliğinden UzamasıUzaması

Sözleşmede yer alan hükme veya ilgili kanun Sözleşmede yer alan hükme veya ilgili kanun hükmüne istinaden sözleşmenin süresinin hükmüne istinaden sözleşmenin süresinin kendiliğinden uzaması halinde, ilave bir kağıt kendiliğinden uzaması halinde, ilave bir kağıt düzenlenmediği ya da sözleşme mahiyetini düzenlenmediği ya da sözleşme mahiyetini iktisap eden bir şerh konulmadığı için, süre iktisap eden bir şerh konulmadığı için, süre uzaması nedeniyle ayrıca damga vergisi uzaması nedeniyle ayrıca damga vergisi aranılmayacaktır.aranılmayacaktır.

Ödeme ŞekilleriÖdeme Şekilleri 1- Basılı damga konulması,1- Basılı damga konulması,

2- Makbuz verilmesi,2- Makbuz verilmesi,

3- İstihkaktan kesinti yapılması, 3- İstihkaktan kesinti yapılması,

usullerinden birisiyle ödenmesi gerekmektedir.usullerinden birisiyle ödenmesi gerekmektedir.

Kanuna göre verginin asıl ödeme usulü makbuz Kanuna göre verginin asıl ödeme usulü makbuz verilmesi şekliyle ödemedir. verilmesi şekliyle ödemedir.

Zorunlu Olarak Sürekli Mükellefiyet Tesis Ettirecek Zorunlu Olarak Sürekli Mükellefiyet Tesis Ettirecek

Kişi, Kurum ve KuruluşlarKişi, Kurum ve Kuruluşlar

Özel Bütçeli İdareler Özel Bütçeli İdareler İl Özel İdareleri-Belediyeler İl Özel İdareleri-Belediyeler Döner Sermayeli Kuruluşlar Döner Sermayeli Kuruluşlar Kamu İktisadi Teşebbüsleri Kamu İktisadi Teşebbüsleri Devlet ve Kamu İktisadi Teşebbüsleri İştirakleri Devlet ve Kamu İktisadi Teşebbüsleri İştirakleri Özerk KuruluşlarÖzerk Kuruluşlar Diğer Kamu KurumlarıDiğer Kamu Kurumları Anonim Şirketler Anonim Şirketler Bankalar Bankalar

İhtiyari Olarak Sürekli Mükellefiyet Tesis İhtiyari Olarak Sürekli Mükellefiyet Tesis Ettirebilecek Kişi, Kurum ve Kuruluşlar Ettirebilecek Kişi, Kurum ve Kuruluşlar

Kurumlar Vergisi Kanununa Tabi Diğer Kurumlar Vergisi Kanununa Tabi Diğer Mükellefler Mükellefler

Kollektif ve Adi Komandit Şirketler Kollektif ve Adi Komandit Şirketler Bilanço Esasına Göre Defter Tutanlar Bilanço Esasına Göre Defter Tutanlar İşletme Hesabı Esasına Göre Defter Tutanlar İşletme Hesabı Esasına Göre Defter Tutanlar Serbest Meslek ErbabıSerbest Meslek Erbabı

Sürekli Mükellefler Bakımından Sürekli Mükellefler Bakımından Ödeme ZamanıÖdeme Zamanı

Bir ay içinde düzenlenen kağıtların Bir ay içinde düzenlenen kağıtların vergisinin, ertesi ayın yirmiüçüncü günü vergisinin, ertesi ayın yirmiüçüncü günü akşamına kadar sürekli mükellefiyet akşamına kadar sürekli mükellefiyet kaydının bulunduğu vergi dairesine damga kaydının bulunduğu vergi dairesine damga vergisi beyannamesi ile bildirilip vergisi beyannamesi ile bildirilip yirmialtıncı günü akşamına kadar ödenmesi yirmialtıncı günü akşamına kadar ödenmesi gerekmektedirgerekmektedir..

Süreksiz Mükellefler Bakımından Süreksiz Mükellefler Bakımından Ödeme Zamanı Ödeme Zamanı

Süreksiz mükellefler, düzenledikleri veya taraf Süreksiz mükellefler, düzenledikleri veya taraf oldukları kağıtlara ilişkin damga vergisini, oldukları kağıtlara ilişkin damga vergisini, kağıdın düzenlendiği tarihi izleyen onbeş gün kağıdın düzenlendiği tarihi izleyen onbeş gün içinde ilgili vergi dairesine damga vergisi içinde ilgili vergi dairesine damga vergisi beyannamesi ile bildirecek ve aynı süre içinde beyannamesi ile bildirecek ve aynı süre içinde ödeyeceklerdir. ödeyeceklerdir.

Süreksiz Mükelleflerde Ödeme Süreksiz Mükelleflerde Ödeme Usulü Usulü

Gelir veya kurumlar vergisi mükellefiyeti Gelir veya kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunan mükelleflerin, düzenledikleri kağıtlara bulunan mükelleflerin, düzenledikleri kağıtlara ilişkin damga vergisini, gelir veya kurumlar ilişkin damga vergisini, gelir veya kurumlar vergisi yönünden bağlı oldukları vergi vergisi yönünden bağlı oldukları vergi dairelerine beyan edip ödemesi gerekmektedir.dairelerine beyan edip ödemesi gerekmektedir.

Genel bütçeli idareler ile kişiler arasında düzenlenen Genel bütçeli idareler ile kişiler arasında düzenlenen kağıtlara ilişkin damga vergisi uygulamasıkağıtlara ilişkin damga vergisi uygulaması

İhale kararlarında;İhale kararlarında; Verginin mükellefi olan müteahhitlerce, genel Verginin mükellefi olan müteahhitlerce, genel

bütçeli idarelere hizmet veren saymanlıklara bütçeli idarelere hizmet veren saymanlıklara veya mükellefin gelir veya kurumlar vergisi veya mükellefin gelir veya kurumlar vergisi yönünden bağlı olduğu vergi dairesine, ihale yönünden bağlı olduğu vergi dairesine, ihale kararının müteahhide tebliğinden itibaren en kararının müteahhide tebliğinden itibaren en geç 15 gün içinde, beyanname verilmeksizin, geç 15 gün içinde, beyanname verilmeksizin, makbuz karşılığı ödenmesi gerekmektedir.makbuz karşılığı ödenmesi gerekmektedir.

İhale kararı dışında kalan kağıtlarda;İhale kararı dışında kalan kağıtlarda;

Anılan idarece kağıdın mahiyeti ve nispi veya Anılan idarece kağıdın mahiyeti ve nispi veya maktu vergi tutarını gösteren formüle edilmiş maktu vergi tutarını gösteren formüle edilmiş bir yazıyla, kişinin tabi olduğu ödeme usulüne bir yazıyla, kişinin tabi olduğu ödeme usulüne bakılmaksızın, kişiler tarafından, kağıdın bakılmaksızın, kişiler tarafından, kağıdın düzenlenmesinden önce peşin olarak, genel düzenlenmesinden önce peşin olarak, genel bütçeli idarelere hizmet veren saymanlıklara bütçeli idarelere hizmet veren saymanlıklara veya mükellefin gelir veya kurumlar vergisi veya mükellefin gelir veya kurumlar vergisi yönünden bağlı olduğu vergi dairesine makbuz yönünden bağlı olduğu vergi dairesine makbuz karşılığı ödenmesi gerekmektedir. karşılığı ödenmesi gerekmektedir.

Sürekli damga vergisi mükellefleri ile süreksiz Sürekli damga vergisi mükellefleri ile süreksiz mükellefler arasında düzenlenen kağıtlara mükellefler arasında düzenlenen kağıtlara ilişkin damga vergisinin sürekli damga vergisi ilişkin damga vergisinin sürekli damga vergisi mükellefleri tarafından beyan edilip ödenmesi mükellefleri tarafından beyan edilip ödenmesi gerekmektedir.gerekmektedir.

İstihkaktan Kesinti Şekliyleİstihkaktan Kesinti Şekliyle Ödeme Usulü Ödeme Usulü

İstihkaktan kesinti suretiyle ödeme, bu İstihkaktan kesinti suretiyle ödeme, bu Kanunun 19 uncu maddesi kapsamındaki kişi Kanunun 19 uncu maddesi kapsamındaki kişi ve kurumların münhasıran ödemelerinde ve kurumların münhasıran ödemelerinde kullanılan ve nispi vergiye tabi bulunan kullanılan ve nispi vergiye tabi bulunan makbuzlarla bu mahiyetteki kağıtlara ait makbuzlarla bu mahiyetteki kağıtlara ait vergilerin ödenmesi usulüdür. vergilerin ödenmesi usulüdür.

19 uncu madde kapsamındakiler19 uncu madde kapsamındakiler

Genel ve özel bütçeli idarelerGenel ve özel bütçeli idareler

İl özel idareleriİl özel idareleri

Belediyeler Belediyeler

Bankalar, Bankalar,

İktisadi kamu teşekkülleri ile bunların iştirakleri ve İktisadi kamu teşekkülleri ile bunların iştirakleri ve müesseseleri müesseseleri

Benzeri teşekkül, iştirak ve müesseselerBenzeri teşekkül, iştirak ve müesseseler

İstihkaktan Kesinti Suretiyle İstihkaktan Kesinti Suretiyle Ödemede BeyanÖdemede Beyan

Genel bütçeli daireler dışında kalan ve Genel bütçeli daireler dışında kalan ve istihkaktan kesinti yapmak durumunda istihkaktan kesinti yapmak durumunda bulunanlar tarafından bir ay içinde kesilen bulunanlar tarafından bir ay içinde kesilen damga vergisi, ertesi ayın yirmiüçüncü günü damga vergisi, ertesi ayın yirmiüçüncü günü akşamına kadar ödemenin yapıldığı yer vergi akşamına kadar ödemenin yapıldığı yer vergi dairesine muhtasar beyanname ile beyan dairesine muhtasar beyanname ile beyan edilerek yirmialtıncı günü akşamına kadar edilerek yirmialtıncı günü akşamına kadar ödenmesi gerekmektedir.ödenmesi gerekmektedir.

Genel bütçeli daireler, Kanunun Genel bütçeli daireler, Kanunun 19 uncu maddesine istinaden 19 uncu maddesine istinaden istihkaktan kesinti suretiyle tahsil istihkaktan kesinti suretiyle tahsil ettikleri damga vergileri için ettikleri damga vergileri için beyanname vermezler. beyanname vermezler.

Vergi ve Cezada Sorumluluk Vergi ve Cezada Sorumluluk

Vergiye tabi kağıtların damga vergisinin Vergiye tabi kağıtların damga vergisinin ödenmemesinden veya noksan ödenmemesinden veya noksan ödenmesinden dolayı alınması gereken ödenmesinden dolayı alınması gereken vergi ve cezadan kağıtları ibraz edenler vergi ve cezadan kağıtları ibraz edenler sorumludur.sorumludur.

Mükelleflere rücu vardır.Mükelleflere rücu vardır.

Sürekli Mükellefiyette SorumlulukSürekli Mükellefiyette Sorumluluk

Sürekli damga vergisi mükellefi olanlar, taraf Sürekli damga vergisi mükellefi olanlar, taraf oldukları işlemlere ilişkin kağıtlara ait verginin oldukları işlemlere ilişkin kağıtlara ait verginin beyan ve ödenmesinden sorumludurlar. beyan ve ödenmesinden sorumludurlar.

Verginin ödenmemesi veya noksan ödenmesi Verginin ödenmemesi veya noksan ödenmesi durumunda vergi, ceza ve fer'ileri sürekli durumunda vergi, ceza ve fer'ileri sürekli mükelleflerden alınır. mükelleflerden alınır.

Sadece vergi için diğer işlem taraflarına rücu Sadece vergi için diğer işlem taraflarına rücu hakkı vardır. hakkı vardır.

Resmi Daire ve Noterlerin Resmi Daire ve Noterlerin SorumluluğuSorumluluğu

Resmi daireler veya noterlerce düzenlenerek Resmi daireler veya noterlerce düzenlenerek kişilere verilen veya dairede bırakılan ve kişilere verilen veya dairede bırakılan ve damga vergisi hiç alınmayan veya noksan damga vergisi hiç alınmayan veya noksan alınan kağıtların vergisi ve cezası düzenleyen alınan kağıtların vergisi ve cezası düzenleyen noter veya resmi daireden alınır. noter veya resmi daireden alınır.

Sadece vergi için mükelleflere rücu hakkı Sadece vergi için mükelleflere rücu hakkı bulunmaktadır. bulunmaktadır.

İmza Edenlerin Sorumluluğu İmza Edenlerin Sorumluluğu Kağıtlara ait vergi ve cezanın tamamının Kağıtlara ait vergi ve cezanın tamamının

ödenmesinden imzalayanların her biri ödenmesinden imzalayanların her biri müteselsilen sorumludurlar. müteselsilen sorumludurlar.

Taraflar arasında, damga vergisi muafiyeti Taraflar arasında, damga vergisi muafiyeti olanların bulunması, bu kağıda ait verginin olanların bulunması, bu kağıda ait verginin noksan ödenmesini gerektirmemektedir. noksan ödenmesini gerektirmemektedir.

Bu durumda, verginin tamamı muafiyeti Bu durumda, verginin tamamı muafiyeti bulunmayanlar tarafından ödenecektir. bulunmayanlar tarafından ödenecektir.

İbraz Edenlerin Sorumluluğu İbraz Edenlerin Sorumluluğu Vergisi mükelleflerince kanuni süresi Vergisi mükelleflerince kanuni süresi

içerisinde ödenmemiş veya noksan ödenmiş içerisinde ödenmemiş veya noksan ödenmiş olan kağıtların, mükellef olmayan kişilerce olan kağıtların, mükellef olmayan kişilerce ibraz edilmesi halinde, vergi ve cezanın ibraz edilmesi halinde, vergi ve cezanın tamamının ödenmesinden ibraz edenler tamamının ödenmesinden ibraz edenler sorumlu olacaklardır. sorumlu olacaklardır.

Bu durumda, kağıtları ibraz edenler ödedikleri Bu durumda, kağıtları ibraz edenler ödedikleri vergi ve cezanın tamamı için mükelleflere vergi ve cezanın tamamı için mükelleflere rücu edebileceklerdir.rücu edebileceklerdir.

Döviz Kazandırıcı FaaliyetlerDöviz Kazandırıcı Faaliyetler

Damga Vergisi Kanununun Ek 2 nci Damga Vergisi Kanununun Ek 2 nci maddesinde, döviz kazandırıcı faaliyetlere maddesinde, döviz kazandırıcı faaliyetlere ilişkin işlemlerle ilgili olarak düzenlenen ilişkin işlemlerle ilgili olarak düzenlenen kağıtların damga vergisinden müstesna olduğu kağıtların damga vergisinden müstesna olduğu hükme bağlanmıştır.hükme bağlanmıştır.

Döviz kazandırıcı faaliyetlerin neler olduğu ve Döviz kazandırıcı faaliyetlerin neler olduğu ve bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Maliye Bakanlığı ile Dış Ticaret esaslar Maliye Bakanlığı ile Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından birlikte tespit edilir.Müsteşarlığı tarafından birlikte tespit edilir.

Döviz Kazandırıcı Faaliyetlerde Damga

Vergisi

İhracat

Diğer döviz kazandırıcı faaliyetler

Damga Vergisinin Vergi Damga Vergisinin Vergi Gelirleri İçindeki PayıGelirleri İçindeki PayıYILLAR

TOPLAM VERGİ GELİRLERİ

DAMGA VERGİSİ

PAYI

2007 152.835.111 3.642.047 2,38%

2008 168.108.960 3.945.061 2,35%

2009 172.440.423 4.169.006 2,42%

2010 210.532.315 5.082.634 2,41%

2011 275.377.302 6.514.764 2,37%

TOPLAM 979.294.111 23.353.512 2,38%

Yeminli Mali Müşavir ve Yeminli Mali Müşavir ve Mali Müşavirlerin Damga Mali Müşavirlerin Damga

Vergisi Karşısındaki Vergisi Karşısındaki DurumuDurumu

Sözleşme nüsha sayısıSözleşme nüsha sayısı Her yıl yenilenmeyen sözleşmelerin Her yıl yenilenmeyen sözleşmelerin

durumudurumu Damga vergisi beyanını e-Damga vergisi beyanını e-

beyanname olarak verebilmekbeyanname olarak verebilmek Sözleşmede bedel belirtilmeden Sözleşmede bedel belirtilmeden

asgari ücret tarifesine atıf yapılmasıasgari ücret tarifesine atıf yapılması

Kredi işlemleri nedeniyle Kredi işlemleri nedeniyle düzenlenen kâğıtlardüzenlenen kâğıtlar

Kredilerin temini ve bunların teminatları ile geri ödenmelerine ilişkin düzenlenecek kâğıtlar damga vergisinden istisnadır.

Yargı maddeyi bu şekilde yorumlamıyor.

Hükmünden Faydalanma Kavramı

Kavramın çerçevesi çok geniş.

Yurt dışında düzenlenen kağıtlar

Yurt içinde düzenlenen kağıtlar

İptal Edilen Sözleşmeler, İhale Kararları

Sözleşmenin veya ihalenin iptal edilmesi ile sözleşmenin veya ihale kararının bir hususu ispat veya belli edilecek belge olma niteliğini ortadan kaldırmayacağından damga vergisinin iade edilmesi mümkün bulunmamaktadır.  

Damga Vergisinin Yurt Dışı Uygulaması

Damga Vergisi Damga Vergisi UygulayanUygulayan Ülkeler: Ülkeler:

İngiltere, İrlanda, Danimarka, İngiltere, İrlanda, Danimarka, Belçika, Portekiz, Avustralya, Belçika, Portekiz, Avustralya, İspanyaİspanya

Damga Vergisi Damga Vergisi UygulamayanUygulamayan Ülkeler: Ülkeler:

Almanya, Hollanda, İsveç ve Almanya, Hollanda, İsveç ve LüksemburgLüksemburg

SınırlıSınırlı olarak uygulayanlar; olarak uygulayanlar;

Fransa ve ABDFransa ve ABD

  D.V.’nin Toplam Vergi Gelirleri İçerisindeki Payı (%)

Portekiz 3,00

İngiltere 1,68

Kıbrıs Rum Kesimi 1,00

Belçika 0,96

Yunanistan 0,87

İtalya 0,75

Slovak Cumhuriyeti 0,64

İsveç 0,63

İtalya 0,44

Polonya 0,14

Romanya 0,11

Kayıt Dışı Ekonomi ve Damga Vergisi

Kayıt dışı ekonomiyi artırıcı etkisinin Kayıt dışı ekonomiyi artırıcı etkisinin olduğu söylenebilir.olduğu söylenebilir.

DDamga vergisi nedeniyle bütçeye dahil amga vergisi nedeniyle bütçeye dahil olan gelir 2011 yılında yaklaşık 6.5 olan gelir 2011 yılında yaklaşık 6.5 milyar liradır.milyar liradır.

Damga Vergisi Kanunu’nun yeniden gözden geçirilmesi ihtiyacı vardır.

TEŞEKKÜRLETEŞEKKÜRLERR