baÀu sÔ boÄ - california · 2018-09-07 · taÄp hÖÔÙng daÃn cÖÛ tri chÍnh thÖÙc sÔ...

TAÄP HÖÔÙNG DAÃN CÖÛ TRI CHÍNH THÖÙC

SÔ BOÄBAÀU

TOÅNG THOÁNG TAÏI CALIFORNIATHÖÙ BA, 5 THAÙNG HAI, 2008

Baûn Chöùng ThöïcBaûn Chöùng ThöïcToâi, Debra Bowen, Toång Thö Kyù Tieåu Bang cuûa Tieåu Bang California, sau ñaây chöùng nhaän raèng caùc döï luaät trong naøy seõ ñöôïc ñeä trình ra tröôùc cöû tri cuûa Tieåu Bang California trong Cuoäc Baàu Sô Boä Toång Thoáng ñöôïc toå chöùc treân toaøn Tieåu Bang vaøo ngaøy 5 Thaùng Hai, 2008, vaø taäp höôùng daãn naøy ñaõ ñöôïc soaïn thaûo trung thöïc theo ñuùng luaät.

Kyù teân vaø aán chöùng baèng Trieän Cao Quyù cuûa Tieåu Bang taïi Sacramento, California, ngaøy 13 Thaùng Möôøi Moät, 2007.

Debra Bowen Toång Thö Kyù Tieåu Bang

Cuøng Quyù Cöû Tri,

Khi ghi danh boû phieáu laø quyù vò ñaõ ñi böôùc ñaàu ñeå giöõ moät vai troø chuû ñoäng trong vieäc quyeát ñònh töông lai cuûa California. Baây giôø, ñeå giuùp quyù vò quyeát ñònh, vaên phoøng cuûa toâi ñaõ laäp ra Taäp Höôùng Daãn Cöû Tri Chính Thöùc naøy coù ghi caùc danh xöng vaø toùm löôïc do Toång Chöôûng Lyù Edmund G. Brown Jr. soaïn, nhöõng baøi phaân tích voâ tö veà ñaïo luaät vaø phí toån coù theå toán keùm cho ngöôøi ñoùng thueá do Phaân Tích Vieân Laäp Phaùp Elizabeth G. Hill soaïn, caùc bieän luaän uûng hoä vaø choáng ñoái taát caû caùc döï luaät ñöôïc ñöa vaøo laù phieáu do phe uûng hoä vaø phe choáng ñoái soaïn, noäi dung caùc döï luaät do Luaät Sö Laäp Phaùp Diane F. Boyer-Vine duyeät laïi, vaø caùc chi tieát quan troïng khaùc. Vaán ñeà aán loaùt taäp höôùng daãn ñöôïc Vieân Chöùc AÁn Loaùt Tieåu Bang Geoff Brandt giaùm saùt.

Vaøo ngaøy 5 Thaùng Hai, 2008, chuùng ta seõ coù cô hoäi giuùp choïn Toång Thoáng keá tieáp cuûa Hoa Kyø, cuõng nhö quyeát ñònh veà caùc döï luaät veà giaùo duïc, chuyeân chôû, vaø nhieàu laõnh vöïc khaùc. Caùc cuoäc baàu sô boä toång thoáng chæ coù boán naêm moät laàn, nhöng laàn naøy ñaëc bieät haøo höùng vì laø cuoäc baàu cöû toång thoáng ñaàu tieân cuûa Hoa Kyø keå töø naêm 1952 maø khoâng coù toång thoáng hoaëc phoù toång thoáng ñöông nhieäm ra tranh cöû. Laù phieáu cuûa quyù vò coù theå thay ñoåi thöïc söï cho töông lai ñaát nöôùc chuùng ta.

Boû phieáu thaät deã daøng, vaø baát cöù cöû tri ghi danh naøo cuõng ñeàu coù theå boû phieáu baèng thö hoaëc ñeán phoøng phieáu. Ngaøy cuoái cuøng ñeå xin laù phieáu baàu baèng thö laø ngaøy 29 Thaùng Gieâng.

Coù theâm nhieàu caùch nöõa ñeå tham gia tieán trình baàu cöû. Quyù vò coù theå laøm nhaân vieân phoøng phieáu vaøo Ngaøy Baàu Cöû, giuùp taát caû caùc cöû tri hoäi ñuû ñieàu kieän boû phieáu ñöôïc deã daøng hôn vaø baûo veä laù phieáu cho ñeán khi caùc vieân chöùc baàu cöû kieåm phieáu. Quyù vò coù theå nhaéc nhôû moïi ngöôøi qua emails, ñieän thoaïi, taøi lieäu, vaø bích chöông veà caùc kyø haïn ghi danh cöû tri vaø caùc quyeàn boû phieáu. Quyù vò coù theå giuùp caùc cöû tri khaùc hieåu roõ veà caùc öùng cöû vieân vaø caùc vaán ñeà baèng caùch toå chöùc nhöõng nhoùm thaûo luaän hoaëc tham gia baøn caõi vôùi baïn beø, gia ñình, vaø caùc laõnh tuï coäng ñoàng.

Muoán bieát theâm chi tieát veà caùch boû phieáu vaø boû phieáu ôû ñaâu, cuõng nhö nhöõng caùch khaùc quyù vò coù theå tham gia tieán trình baàu cöû, haõy goïi soá 1-800-339-8163 hoaëc ñeán www.sos.ca.gov.

Quyeàn choïn löïa vaø cho bieát yù kieán cuûa mình laø moät ñaëc quyeàn tuyeät vôøi trong moät neàn daân chuû. Baát luaän quyù vò ñi boû phieáu taïi moät phoøng phieáu hay göûi laù phieáu baàu baèng thö, toâi khuyeán khích quyù vò daønh thì giôø ñoïc kyõ veà moãi döï luaät trong taäp höôùng daãn naøy.

Caùm ôn quyù vò xem troïng traùch nhieäm daân chính vaø leân tieáng!

Toång Thö Kyù Tieåu BangToång Thö Kyù Tieåu Bang

MUÏC LUÏC

TAÄP HÖÔÙNG DAÃN THAM KHAÛO NHANH 5

DÖÏ LUAÄT

91 Caùc Quyõ Chuyeân Chôû. Tu Chính Hieán Phaùp Tieân Khôûi. .................................. 8

92 Caùc Tröôøng Cao Ñaèng Coäng Ñoàng. Taøi Trôï. Quaœn Trò. Leä Phí. Tu Chính Hieán Phaùp Tieân Khôœi vaø Ñaïo Luaät. ................................................ 12

93 Giôùi Haïn Nhieäm Kyø Phuïc Vuï Cuœa Caùc Nhaø Laäp Phaùp. Tu Chính Hieán Phaùp Tieân Khôœi. ......................................................................18

TUYEÂN NGOÂN MUÏC ÑÍCH CUÛA CAÙC CHÍNH ÑAÛNG 22

NOÄI DUNG CAÙC DÖÏ LUAÄT 24

CAÙC QUYEÀN CUÛA CÖÛ TRI 31

CAÙC TRANG THOÂNG TIN Boû Phieáu Baèng Thö ........................................................................................... 4 Laøm Nhaân Vieân Phoøng Phieáu vaøo Ngaøy Baàu Cöû .............................................. 4 Chi Tieát Veà Tuyeân Ngoân Cuûa ÖÙng Cöû Vieân .................................................... 7 Cöû Tri Khoâng Cho Bieát Thuoäc Ñaûng Naøo ......................................................... 7 Taäp Höôùng Daãn Cöû Tri In Chöõ Khoå Lôùn Vaø Baêng Cassette Ñeå Nghe ............. 7

TRANG

HAÕY ÑEÁN WEBSITE CUÛA CHUÙNG TOÂI ÑEÅ:• Tìm ñòa ñieåm boû phieáu cuûa quyù vò www.sos.ca.gov/elections/elections_ppl.htm

• Xem keát quaû baàu cöû tröïc tieáp vaøo Ngaøy Baàu Cöû www.sos.ca.gov

• Xem chi tieát veà laù phieáu baàu baèng thö www.sos.ca.gov/elections_m.htm

• Xem chi tieát veà caùc döï luaät vaø öùng cöû vieân toaøn tieåu bang www.voterguide.sos.ca.gov

• Tìm bieát veà nhöõng khoaûn ñoùng goùp vaän ñoäng baàu cöû taïi http://cal-access.sos.ca.gov/campaign

M uï c L uï c | 3

Quyù vò coù theå baàu vaø giao laïi laù phieáu baàu baèng thö baèng caùch:

1. göûi qua ñöôøng böu ñieän ñeán vieân chöùc baàu cöû quaän quyù vò;

2. giao taän tay ñeán moät ñòa ñieåm boû phieáu hoaëc vaên phoøng baàu cöû trong quaän quyù vò vaøo Ngaøy Baàu Cöû; hoaëc

3. uûy quyeàn cho moät ngöôøi thöù ba ñöôïc luaät cho pheùp (ngöôøi phoái ngaãu, con, cha meï, oâng baø, chaùu noäi ngoaïi, anh em, chò em, hoaëc moät ngöôøi ôû chung nhaø vôùi quyù vò) ñaïi dieän quyù vò ñeå giao laïi laù phieáu.

Baát luaän laù phieáu ñöôïc giao laïi theo caùch naøo, chuùng toâi PHAÛI nhaän ñöôïc laù phieáu ñoù treã nhaát laø vaøo luùc phoøng phieáu ñoùng cöûa (8:00 toái) trong Ngaøy Baàu Cöû. Laù phieáu baàu baèng thö tôùi treã seõ khoâng ñöôïc ñeám.

BOÛ PHIEÁU BAÈNG THÖ

MUOÁN KIEÁM TIEÀN VAØ ÑOÙNG GOÙP QUAN TROÏNG?LAØM NHAÂN VIEÂN PHOØNG PHIEÁU VAØO NGAØY BAÀU CÖÛ!Quyù vò coù theå laøm nhaân vieân phoøng phieáu neáu quyù vò laø:

Cöû tri coù ghi danh, hoaëc

Hoïc sinh trung hoïc vaø:

• laø coâng daân Hoa Kyø;

• ít nhaát laø 16 tuoåi vaøo luùc laøm vieäc;

• hoïc sinh naêm cuoái trung hoïc coù GPA toái thieåu 2.5; vaø

• hoïc sinh coù haïnh kieåm toát ñang hoïc tröôøng coâng hoaëc tröôøng tö.

Quyù vò coù theå nghæ vieäc chính ñeå laøm nhaân vieân phoøng phieáu, maø khoâng maát löông, neáu:

• quyù vò laø coâng chöùc tieåu bang; vaø

• quyù vò thoâng baùo sôùm cho phaân ban cuûa mình, vaø quaûn lyù hoaëc giaùm thò cuûa quyù vò chaáp thuaän yeâu caàu cuûa quyù vò.

Ngoaøi vieäc thu thaäp kinh nghieäm, nhaân vieân phoøng phieáu coù theå kieám theâm tieàn khi phuïc vuï trong Ngaøy Baàu Cöû. Haõy lieân laïc vôùi vieân chöùc baàu cöû ñòa phöông hoaëc goïi soá 1-800-339-8163 ñeå bieát theâm chi tieát veà vieäc laøm nhaân vieân phoøng phieáu.

4 |

TAÄP HÖÔÙNG DAÃN THAM KHAÛO NHANH

SÔ BOÄBAÀUÛ

TOÅNG THOÁNG TAÏI CALIFORNIA

TÔØ HÖÔÙNG DAÃN RUÙT RA

THÖÙ BA, 5 THAÙNG HAI, 2008

HAÕY RUÙT RA TAÄP HÖÔÙNG DAÃN THAM KHAÛO NHANH NAØY VAØ ÑEM THEO ÑEÁN

PHOØNG PHIEÁU!

Taäp höôùng daãn naøy coù phaàn toùm löôïc vaø chi tieát lieân laïc cho moãi döï luaät cuûa tieåu bang ñöôïc ñöa vaøo laù phieáu

ngaøy 5 Thaùng Hai, 2008.

Haõy ñeán website cuûa chuùng toâi taïi www.sos.ca.gov

T aä p H ö ôù n g D aã n T h a m K h aû o N h a n h | 5

CAÙC BIEÄN LUAÄN

UÛNG HOÄKhoâng Coù Chi Tieát Lieân Laïc.

CHOÁNGKhoâng Coù Chi Tieát Lieân Laïc.

DÖ Ï LUA ÄT

91

THUAÄN Laù phieáu THUAÄN cho

döï luaät naøy coù nghóa laø: Tieåu bang khoâng coøn ñöôïc taïm ngöng chuyeån soá thu nhaäp thueá baùn xaêng töø Quyõ Chung cho chuyeân chôû. Ngoaøi ra, tieåu bang coøn coù theå duøng caùc ngaân khoaûn chuyeân chôû cuï theå, coù theå goàm caû moät soá ngaân khoaûn chuyeân chôû naøo ñoù taïi ñòa phöông, chæ ñeå cho Quyõ Chung vay cho caùc muïc ñích caàn tieàn ngaén haïn. Tuy nhieân, tieåu bang coù theå cho Quyõ Chung vay moät soá ngaân khoaûn chuyeân chôû coâng coäng naøo ñoù cuûa tieåu bang, maø khoâng coù giôùi haïn roõ reät veà thôøi gian traû nôï.

CHOÁNG Laù phieáu CHOÁNG döï

luaät naøy coù nghóa laø: Tieåu bang vaãn ñöôïc taïm ngöng, theo moät soá ñieàu kieän naøo ñoù, chuyeån soá thu nhaäp thueá baùn xaêng töø Quyõ Chung cho chuyeân chôû. Ngoaøi ra, tieåu bang vaãn coù theå, theo moät soá ñieàu kieän naøo ñoù, cho Quyõ Chung vay moät soá ngaân khoaûn chuyeân chôû cuï theå ñeán toái ña laø ba naêm.

MUOÁN BIEÁT THEÂM CHI TIEÁT

Caùc Quyõ Chuyeân Chôû. Tu Chính Hieán Phaùp Tieân Khôûi.

TOÙM LÖÔÏC

Cấm giữ lại trong Quỹ Chung một số thuế nhiên liệu xe hơi nhất định và cấm trì hoãn việc trả lại các khoản thuế tương tự đã bị giữ lại trước kia. Th ay đổi cách thức và thời điểm cho phép Quỹ Chung vay mượn từ một số quỹ chuyên chở nhất định nào đó. Tác Động Tài Khóa: Tăng mức ổn định tài trợ của tiểu bang cho xa lộ, đường phố, và đường lộ và có thể giảm mức ổn định tài trợ của tiểu bang cho chuyên chở công cộng. Có thể giảm mức ổn định của một số quỹ địa phương nhất định nào đó cho chuyên chở công cộng.

LAÙ PHIEÁU CUÛA QUYÙ VÒ MANG YÙ NGHÓA GÌ

Do Caùc Chöõ Kyù Laäp Kieán Nghò Ñöa Vaøo Laù Phieáu

UÛNG HOÄ KHOÂNG COØN CAÀN

ÑEÁN Döï Luaät 91 nöõa. Xin BOÛ PHIEÁU CHOÁNG. Cöû tri ñaõ thoâng qua Döï Luaät 1A vaøo naêm 2006, hoaøn thaønh muïc ñích cuûa Döï Luaät 91. Döï Luaät 1A khoâng cho caùc chính khaùch taïi Sacramento ñöôïc laáy tieàn thueá xaêng cuûa chuùng ta vaø duøng caùc ngaân khoaûn ñoù cho caùc muïc ñích khoâng thuoäc chuyeân chôû. Khoâng coøn caàn ñeán Döï Luaät 91 nöõa. HAÕY BOÛ PHIEÁU CHOÁNG.

CHOÁNG Khoâng Coù Bieän Luaän Choáng Döï Luaät 91.

TAÄP HÖÔÙNG DAÃN THAM KHAÛO NHANH TIEÁP THEO

6 | T aä p H ö ôù n g D aã n T h a m K h aû o N h a n h

UÛNG HOÄScott LayYes on Proposition 922017 O Street Sacramento, CA 95811(916) [email protected]

CHOÁNG Californians for Fair Education Funding, No on Proposition 923001 Douglas Blvd. #225Roseville, CA 95661(916) [email protected]

Caùc Tröôøng Cao Ñaèng Coäng Ñoàng. Taøi Trôï. Quaœn Trò. Leä Phí. Tu ChínhHieán Phaùp Tieân Khôœi vaø Ñaïo Luaät.


TOÙM LÖÔÏC

Th iết lập các địa hạt trường cao đẳng cộng đồng và Hội Đồng Quản Trị độc lập. Yêu cầu phải tính riêng biệt mức tài trợ tối thiểu cho các trường trung tiểu học và các trường cao đẳng cộng đồng. Đặt lệ phí ở mức $15/tín chỉ và giới hạn mức tăng lệ phí trong tương lai. Tác Động Tài Khóa: Chi tiêu của tiểu bang cho giáo dục K-14 tăng từ niên khóa 2007-08 đến 2009-10 trung bình vào khoảng $300 triệu hàng năm, mà không biết các tác động hàng năm sau đó. Có khả năng mất đi thu nhập lệ phí sinh viên cao đẳng cộng đồng vào khoảng $70 triệu hàng năm.

CAÙC BIEÄN LUAÄN




döï luaät naøy coù nghóa laø: Coâng thöùc hieän nay thieát laäp möùc taøi trôï toái thieåu cho caùc tröôøng K-12 vaø caùc tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng seõ ñöôïc thay baèng caùc coâng thöùc rieâng reõ cho moãi heä thoáng. Leä phí caùc tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng seõ ñöôïc giaûm töø $20 moãi tín chæ xuoáng $15 moãi tín chæ, vaø seõ coù caùc thay ñoåi khaùc veà hoäi ñoàng quaûn trò tröôøng cao ñaúng caáp tieåu bang.


luaät naøy coù nghóa laø: Caùc ñaïo luaät hieän höõu veà taøi trôï, leä phí, vaø quaûn trò tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng seõ ñöôïc giöõ nguyeân.

Giôùi Haïn Nhieäm Kyø Phuïc Vuï Cuœa Caùc Nhaø Laäp Phaùp. Tu Chính Hieán Phaùp Tieân Khôœi.

UÛNG HOÄCharu KhopkarCommittee for Term Limits and Legislative Reform1510 J Street, Suite 210Sacramento, CA 95814(916) [email protected]

CHOÁNG Bob AdneyCalifornia Term Limits Defense Fund2331 El Camino Ave.Sacramento, CA 95821(916) [email protected]


TOÙM LÖÔÏC

Giảm thời gian phục vụ lập pháp tiểu bang xuống còn 12 năm. Cho phép phục vụ 12 năm trong cùng một viện. Các nhà lập pháp đương nhiệm có thể phục vụ 12 năm trong viện hiện tại, bất kể quá trình phục vụ lập pháp trước đó. Tác Động Tài Khóa: Không có ảnh hưởng tài khóa trực tiếp đối với chính quyền tiểu bang hoặc địa phương.

CAÙC BIEÄN LUAÄN




döï luaät naøy coù nghóa laø: Thaønh Vieân Laäp Phaùp Tieåu Bang coù theå phuïc vuï toång coäng toái ña 12 naêm trong chöùc vuï cuûa mình—baát luaän nhöõng naêm ñoù laø phuïc vuï trong Haï Vieän hoaëc Thöôïng Vieän. Moät soá Thaønh Vieân hieän nay ñöôïc pheùp coù theå phuïc vuï toång coäng hôn 14 naêm.


luaät naøy coù nghóa laø: Thaønh Vieân Laäp Phaùp Tieåu Bang coù theå tieáp tuïc phuïc vuï toång coäng toái ña 14 naêm trong chöùc vuï cuûa mình —toái ña 6 naêm trong Haï Vieän vaø toái ña 8 naêm trong Thöôïng Vieän.

UÛNG HOÄ Döï Luaät 92 khoâng taêng

thueá. Döï luaät naøy giaûm leä phí tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng xuoáng coøn $15 moãi tín chæ, giôùi haïn nhöõng khoaûn taêng leä phí trong töông lai, vaø oån ñònh möùc taøi trôï. Khi Laäp Phaùp taêng gaáp ñoâi leä phí tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng, soá ngöôøi taïi California ghi danh theo hoïc giaûm bôùt 305,000. Löông cuûa sinh vieân toát nghieäp huaán ngheä töø tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng taêng töø $25,600 leân $47,571 trong ba naêm

CHOÁNG 92 khoâng phaûi laø nhöõng gì döï

luaät naøy coù veû muoán laøm. Döï luaät naøy baét buoäc moät khoaûn chi tieâu môùi baèng caùch ghi vaøo Hieán Phaùp California maø khoâng coù nguoàn taøi trôïï, do ñoù coù theå ñöa ñeán caùc khoaûn thueá môùi hoaëc caét giaûm caùc chöông trình quan troïng, goàm caû caùc tröôøng K–12. Döï luaät naøy khoâng quy ñònh phaûi chòu traùch nhieäm vaø khoâng coù gì baûo ñaûm caùc ngaân khoaûn seõ ñöôïc söû duïng cho caùc lôùp cao ñaúng. Haõy choáng 92.

UÛNG HOÄ Döï Luaät 93 ñem laïi caân

baèng hôïp lyù giöõa nhu caàu baàu ra nhöõng ngöôøi môùi coù tö töôûng môùi vaø nhu caàu caàn coù caùc nhaø laäp phaùp kinh nghieäm, coù kieán thöùc ñeå laøm vieäc baûo veä ngöôøi daân ñoùng thueá. Caùc cuoäc nghieân cöùu ñoäc laäp chöùng minh laø döï luaät naøy seõ giuùp cho Laäp Phaùp cuûa chuùng ta hoaït ñoäng coù hieäu quaû hôn, chòu traùch nhieäm nhieàu hôn, vaø coù khaû naêng hôn ñeå ñoái phoù vôùi caùc vaán ñeà phöùc taïp cuûa California.

CHOÁNG Döï Luaät 93 laø moät möu toan

löøa gaït do caùc chính khaùch soaïn ra vaø ñöôïc caùc nhoùm quyeàn lôïi rieâng taøi trôï. Döï luaät naøy coù moät loã hoång ñaëc bieät coù lôïi cho 42 chính khaùch ñöông nhieäm saép heát nhieäm kyø baèng caùch cho hoï theâm thôøi gian giöõ chöùc vuï. Döï luaät naøy taêng gaáp ñoâi nhieäm kyø Haï Vieän töø 6 leân 12 naêm vaø taêng nhieäm kyø Thöôïng Vieän töø 8 leân 12 naêm.

DÖ Ï LUA ÄT

92DÖ Ï LUA ÄT

93

ÖÙNG CÖÛ VIEÂN TOÅNG THOÁNG HOA KYØMuoán bieát chi tieát veà caùc öùng cöû vieân tranh cöû vaøo chöùc vuï Toång Thoáng Hoa Kyø, xin ñeán website cuûa Toång Thö Kyù Tieåu Bang hoaëc goïi Ñöôøng Daây Hotline Cöû Tri mieãn phí ñeå ñöôïc göûi chi tieát qua ñöôøng böu ñieän. www.voterguide.sos.ca.gov 1-800-339-8163

CHI TIEÁT VEÀ TUYEÂN NGOÂN CUÛA ÖÙNG CÖÛ VIEÂN

TOÂI COÙ THEÅ BOÛ PHIEÁU CHO AI?Neáu quyù vò ghi danh boû phieáu vôùi moät chính ñaûng, quyù vò chæ coù theå boû phieáu trong kyø baàu cöû sô boä toång thoáng naøy cho caùc öùng cöû vieân cuûa ñaûng maø quyù vò ñaõ ghi danh ñoàng thôøi boû phieáu thuaän vaø choáng caùc döï luaät. Tuy nhieân, neáu quyù vò khoâng choïn moät chính ñaûng khi ghi danh boû phieáu, moät soá chính ñaûng vaãn seõ cho pheùp quyù vò boû phieáu cho caùc öùng cöû vieân cuûa hoï. Neáu quyù vò khoâng ghi danh vôùi moät chính ñaûng, khi xin, quyù vò coù theå boû phieáu cuûa baát cöù chính ñaûng naøo ñaõ thoâng baùo cho Toång Thö Kyù Tieåu Bang laø hoï seõ cho pheùp cöû tri ghi danh nhöng khoâng cho bieát thuoäc ñaûng naøo giuùp ñeà cöû caùc öùng cöû vieân cuûa hoï.

Caùc chính ñaûng sau ñaây cho pheùp caùc cöû tri khoâng ghi danh vôùi moät chính ñaûng ñöôïc xin vaø boû phieáu cuûa ñaûng hoï trong Kyø Baàu Cöû Sô Boäï Toång Thoáng ngaøy 5 Thaùng Hai, 2008:

Ñaûng Ngöôøi Myõ Ñoäc Laäp• Ñaûng Daân Chuû•

Quyù vò KHOÂNG ñöôïc xin phieáu cuûa hôn moät ñaûng. Neáu quyù vò khoâng xin moät laù phieáu nhaát ñònh naøo, quyù vò seõ ñöôïc giao laù phieáu phi ñaûng phaùi chæ coù teân caùc öùng cöû vieân tranh cöû vaøo caùc chöùc vuï phi ñaûng phaùi vaø caùc döï luaät seõ ñöôïc boû phieáu trong Kyø Baàu Cöû Sô Boäï Toång Thoáng ngaøy 5 Thaùng Hai, 2008.

CÖÛ TRI KHOÂNG CHO BIEÁT THUOÄC ÑAÛNG NAØO(Cöû tri khoâng thuoäc chính ñaûng naøo)

Toång Thö Kyù Tieåu Bang nay cung caáp Taäp Höôùng Daãn Cöû Tri Chính Thöùc in chöõ khoå lôùn vaø baêng cassette ñeå nghe daønh cho ngöôøi khuyeát thò baèng tieáng Anh, Taây Ban Nha, Hoa, Vieät, Tagalog, Nhaät, vaø Trieàu Tieân.

Muoán xin Taäp Höôùng Daãn Cöû Tri Chính Thöùc in chöõ khoå lôùn hoaëc baêng cassette ñeå nghe, xin ñeán website cuûa chuùng toâi taïi:www.sos.ca.gov/elections/elections_vig_altformats.htm hoaëc goïi Ñöôøng Daây Hotline Cöû Tri mieãn phí taïi soá 1-800-339-8163.

TAÄP HÖÔÙNG DAÃN CÖÛ TRI IN CHÖÕ KHOÅ LÔÙN VAØ BAÊNG CASSETTE ÑEÅ NGHE

| 7

CAÙC QUYÕ CHUYEÂN CHÔÛ. TU CHÍNH HIEÁN PHAÙP TIEÂN KHÔÛI.91

DANH XÖNG CHÍNH THÖÙC VAØ TOÙM LÖÔÏC CUÛA TOÅNG CHÖÔÛNG LYÙ

CAÙC QUYÕ CHUYEÂN CHÔÛ. TU CHÍNH HIEÁN PHAÙP TIEÂN KHÔÛI.

• Cấm giữ lại trong Quỹ Chung một số thuế buôn bán và sử dụng nhiên liệu xe hơi nhất định, được dành riêng cho Quỹ Đầu Tư Chuyên Chở. Hiện nay các thuế đó có thể được giữ lại nếu Th ống Đốc đưa ra một tuyên cáo, Lập Pháp ban hành một đạo luật đặc biệt với 2/3 phiếu thuận, trả lại số thuế đó trong vòng ba năm, và hội đủ một số điều kiện nhất định khác.

• Yêu cầu phải trả lại trễ nhất là vào 6/30/17 các thuế nhiên liệu xe đó vốn đã được giữ lại trong Quỹ Chung từ 7/1/03 đến 6/30/08. Hiện nay việc trả lại số thuế đó nói chung phải hoàn tất trễ nhất là vào 6/30/16.

• Th ay đổi cách thức và thời điểm cho phép Quỹ Chung vay mượn từ một số quỹ chuyên chở nhất định nào đó.

TOÙM LÖÔïC CUÛA PHAÂN TÍCH VIEÂN LAÄP PHAÙP VEÀ ÖÔÙC TÍNH TAÙC ÑOÄNG TAØI KHOÙA SAU CUØNG ÑOÁI VÔÙI CHÍNH QUYEÀN TIEÅU BANG VAØ ÑÒA PHÖÔNG:

• Tăng mức ổn định tài trợ của tiểu bang cho xa lộ, đường phố, và đường lộ và có thể giảm mức ổn định tài trợ của tiểu bang cho chuyên chở công cộng. Có thể giảm mức ổn định của một số quỹ địa phương nhất định nào đó cho chuyên chở công cộng.

PHAÂN TÍCH CUÛA PHAÂN TÍCH VIEÂN LAÄP PHAÙP SÔ LÖÔÏC

California taøi trôï caùc heä thoáng chuyeân chôû phaàn chính laø töø caùc quyõ cuûa tieåu bang laãn ñòa phöông. Caùc Quyõ Chuyeân Chôû cuûa Tieåu Bang

Tieåu bang aùp ñaët nhieàu loaïi thueá vaø leä phí khaùc nhau treân nhieân lieäu xe vaø laùi xe (ñöôïc baøn ôû döôùi) ñeå taøi trôï cho caùc chöông trình chuyeân chôû. Trong naêm 2007-08, soá thu nhaäp töø nhöõng nguoàn naøy ñöôïc döï kieán leân toång coäng khoaûng $9 tyû.

Soá Thu Nhaäp Theo Ñieàu XIX—Thueá Nhieân Lieäu vaø Leä Phí Xe. Tieâåu bang aùp ñaët moät khoaûn thueá giaùn tieáp 18 xu treân moãi ga loâng xaêng vaø daàu caën duøng cho xe laùi treân coâng loä vaø xa loä. Tieåu bang cuõng tính leä phí troïng taûi xe vaän taûi, leä phí baèng laùi xe, vaø leä phí ñaêng boä xe. Ñieàu XIX Hieán Phaùp Tieåu Bang chæ cho pheùp söû duïng soá thu nhaäp naøy cho caùc muïc ñích chuyeân chôû cuï theå—chuû yeáu laø xa loä, ñöôøng loä, vaø thi haønh luaät giao thoâng. (Soá thu nhaäp naøy thöôøng ñöôïc goïi laø thu nhaäp theo Ñieàu XIX.) Tuy nhieân, Hieán Phaùp cho pheùp cho Quyõ Chung vay soá thu nhaäp naøy neáu hoaøn traû ñuû soá trong cuøng naêm taøi khoùa (töùc laø coát cho caùc muïc ñích caàn tieàn ngaén haïn), nhöng coù theå hoaõn traû laïi ñeán toái ña laø 30 ngaøy sau khi aùp duïng ngaân saùch tieåu bang cho naêm taøi khoùa sau. Theo caùc ñieàu kieän cuï theå, soá thu

nhaäp naøy cuõng coù theå ñöôïc cho Quyõ Chung vay ñeán toái ña laø ba naêm taøi khoùa.

Thueá Baùn Haøng treân Xaêng vaø Daàu Caën. Tieåu bang aùp ñaët moät khoaûn thueá baùn haøng laø 6.25 phaàn traêm treân xaêng vaø daàu caën.

• Tröông Muïc Chuyeân Chôû Coâng Coäng (PTA). Moät phaàn thu nhaäp töø thueá baùn xaêng vaø daàu caën ñöôïc kyù thaùc vaøo PTA cho chuyeân chôû coâng coäng (xe buyùt vaø xe löûa) vaø caùc muïc ñích hoaïch ñònh chuyeân chôû. Hieán Phaùp Tieåu Bang cho pheùp duøng caùc ngaân khoaûn trong PTA ñeå cho Quyõ Chung vay cho caùc muïc ñích caàn tieàn ngaén haïn. Khoaûn vay naøy phaûi ñöôïc hoaøn traû trong voøng 30 ngaøy sau khi aùp duïng ngaân saùch tieåu bang cho naêm taøi khoùa sau. Theo moät soá ñieàu kieän cuï theå, caùc ngaân khoaûn PTA cuõng coù theå ñöôïc cho Quyõ Chung vay laâu hôn, ñeán toái ña laø ba naêm taøi khoùa.

• Quyõ Ñaàu Tö Chuyeân Chôû (TIF). Moät phaàn thu nhaäp thueá baùn xaêng cuûa tieåu bang khoâng kyù thaùc vaøo PTA ñöôïc chuyeån cho TIF ñeå duøng cho xa loä, ñöôøng loä, vaø caùc heä thoáng chuyeân chôû coâng coäng. Hieán Phaùp Tieåu Bang cho pheùp taïm ngöng chuyeån caùc ngaân khoaûn naøy maø ñeå laïi tieàn trong Quyõ Chung, khi tieåu bang

91

8 | D a n h X ö n g v aø T où m L ö ôï c / P h aâ n T í c h

DÖÏ LUAÄT


DÖÏ LUAÄT

91PHAÂN TÍCH CUÛA PHAÂN TÍCH VIEÂN LAÄP PHAÙP TIEÁP THEO

gaëp khoù khaên taøi khoùa. Tuy nhieân chæ ñöôïc taïm ngöng hai laàn trong möôøi naêm lieân tieáp nhau, vaø nhöõng laàn taïm ngöng phaûi ñöôïc hoaøn traû troïn veïn, coäng vôùi tieàn lôøi, trong voøng ba naêm. Vieäc chuyeån ngaân naøy ñaõ ñöôïc taïm ngöng moät phaàn trong naêm 2003-04 vaø toaøn phaàn trong naêm 2004-05. Hieán Phaùp Tieåu Bang ñoøi hoûi phaûi traû laïi nhöõng soá tieàn taïm ngöng naøy treã nhaát laø vaøo ngaøy 30 Thaùng Saùu, 2016, theo möùc hoaøn traû cuï theå toái thieåu moãi naêm. Sau khi traû laïi moät khoaûn trong naêm 2007-08, seõ coøn phaûi traû laïi $670 trieäu töø Quyõ Chung.

Caùc Quyõ Chuyeân Chôû Ñòa Phöông Caùc chính quyeàn ñòa phöông taøi trôï nhieàu cho

chuyeân chôû töø soá thu nhaäp thueá baùn haøng ñòa phöông. Moãi quaän coù moät “quyõ chuyeân chôû ñòa phöông” (LTF) goàm soá thu nhaäp töø thueá baùn haøng ñòa phöông treân toaøn tieåu bang laø moät phaàn tö cuûa moät phaàn traêm thu taïi quaän ñoù. Theo Hieán Phaùp Tieåu Bang, soá thu nhaäp trong caùc LTF chæ ñöôïc duøng cho caùc muïc ñích chuyeân chôû cuï theå—coát laø cho chuyeân chôû coâng coäng. Trong naêm 2007-08, soá thu nhaäp thueá cho caùc LTF ñöôïc döï kieán leân toång coäng khoaûng $1.4 tyû.

Ngoaøi soá moät phaàn tö cuûa moät phaàn traêm thueá baùn haøng ñòa phöông toaøn tieåu bang cho chuyeân chôû, caùc quaän coù theå aùp ñaët theâm moät khoaûn thueá baùn haøng ñòa phöông, neáu ñöôïc hai phaàn ba cöû tri chaáp thuaän, cho caùc loaïi söû duïng veà chuyeân chôû cuûa quaän. Hieän nay 19 quaän aùp ñaët khoaûn thueá baùn haøng ñòa phöông nhieäm yù naøy cho chuyeân chôû.

ÑEÀ NGHÒ Döï luaät naøy tu chính Hieán Phaùp Tieåu Bang nhö sau.Taïm Ngöng Caùc Khoaûn Chuyeån Ngaân sang TIF.

Döï luaät naøy baõi boû quyeàn haïn cuûa tieåu bang ñöôïc taïm ngöng chuyeån thueá baùn xaêng sang TIF cho caùc loaïi söû duïng veà chuyeân chôû. Noùi caùch khaùc, soá thu nhaäp naøy khoâng ñöôïc duøng cho caùc muïc ñích khoâng thuoäc veà chuyeân chôû, maø phaûi ñöôïc duøng cho caùc muïc ñích chuyeân chôû. Ngoaøi ra, döï luaät naøy cuõng ñoøi hoûi phaûi traû laïi nhöõng soá tieàn ñaõ taïm ngöng trong naêm 2003-04 vaø 2004-05 treã nhaát laø ngaøy 30 Thaùng Saùu, 2017, ôû möùc hoaøn traû toái thieåu quy ñònh haøng naêm.

Cho Vay caùc Ngaân Khoaûn Chuyeân Chôû. Döï luaät naøy huûy boû quyeàn cho Quyõ Chung vay caùc ngaân

khoaûn theo Ñieàu XIX trong nhieàu naêm. Caùc ngaân khoaûn naøy vaãn coù theå ñöôïc cho Quyõ Chung vay cho caùc muïc ñích caàn tieàn ngaén haïn trong moät naêm taøi khoùa, vaø phaûi hoaøn traû trong voøng 30 ngaøy sau khi aùp duïng ngaân saùch cho naêm taøi khoùa sau.

Döï luaät naøy cho pheùp duøng caùc ngaân khoaûn cuûa TIF ñeå cho Quyõ Chung vay cho caùc muïc ñích caàn tieàn ngaén haïn trong moät naêm taøi khoùa, vaø phaûi hoaøn traû trong voøng 30 ngaøy sau khi aùp duïng ngaân saùch cho naêm taøi khoùa sau. Töông töï nhö theá, döï luaät naøy coù theå ñöôïc dieãn giaûi laø cho pheùp duøng caùc soá tieàn cuûa LTF ñeå cho Quyõ Chung vay cho caùc muïc ñích caàn tieàn ngaén haïn trong moät naêm taøi khoùa. Döï luaät naøy ñoøi hoûi raèng baát cöù khoaûn vay ngaén haïn naøo töø caùc quyõ chuyeân chôû noùi treân ñeàu khoâng ñöôïc caûn trôû caùc muïc ñích chuyeân chôû ñöôïc daønh rieâng soá thu nhaäp naøy.

Ngoaøi ra, döï luaät naøy cuõng huûy boû caùc haïn cheá hieän höõu trong hieán phaùp nhaèm giôùi haïn vieäc cho Quyõ Chung vay caùc ngaân khoaûn PTA. Khoâng roõ laø vieäc chæ cho vay cho caùc muïc ñích caàn tieàn ngaén haïn, nhö ñaõ noùi treân, coù aùp duïng cho nhöõng khoaûn cho Quyõ Chung vay töø caùc ngaân khoaûn PTA hay khoâng.

Taùc Ñoäng Taøi KhoùaKhi baõi boû quyeàn cuûa tieåu bang ñöôïc taïm ngöng

chuyeån soá thu nhaäp baùn xaêng sang TIF vaø giôùi haïn khaû naêng cuûa tieåu bang ñöôïc vay caùc ngaân khoaûn naøy cuõng nhö soá thu nhaäp theo Ñieàu XIX cho caùc loaïi söû duïng khoâng thuoäc chuyeân chôû, döï luaät naøy seõ giuùp cho phaàn taøi trôï cuûa tieåu bang töø nhöõng nguoàn naøy cho xa loä vaø ñöôøng loä—nhöõng loaïi söû duïng chính veà caùc ngaân khoaûn naøy—ñöôïc oån ñònh hôn vaø coù theå bieát tröôùc töø naêm naøy sang naêm khaùc. Ñoàng thôøi, döï luaät naøy cuõng coù theå ñöôïc dieãn giaûi laø cho pheùp cho Quyõ Chung vay caùc ngaân khoaûn PTA maø khoâng giôùi haïn roõ reät thôøi gian phaûi hoaøn traû. Vieäc naøy coù theå khieán giaûm möùc oån ñònh cuûa caùc ngaân khoaûn naøy daønh cho chuyeân chôû coâng coäng.

Töông töï nhö vaäy, neáu döï luaät naøy ñöôïc dieãn giaûi ñeå cho Quyõ Chung vay töø caùc LTF cho caùc muïc ñích caàn tieàn ngaén haïn thì cuõng giaûm möùc oån ñònh cuûa soá taøi trôï chuyeân chôû ñòa phöông.

Neáu gia haïn theâm moät naêm ñeå hoaøn traû tieàn vay TIF coøn nôï, cho ñeán ngaøy 30 Thaùng Saùu, 2017, theo pheùp cuûa döï luaät naøy, thì Quyõ Chung coù theå toán theâm moät soá tieàn lôøi phaûi traû.

91

Muoán bieát noäi dung Döï Luaät 91, xem trang 24. P h aâ n T í c h | 9

Caùc bieän luaän in ôû trang naøy laø yù kieán cuûa caùc taùc giaû vaø khoâng ñöôïc cô quan chính thöùc naøo phoái kieåm möùc ñoä chính xaùc.

HAÕY BOÛ PHIEÁU CHOÁNG DÖÏ LUAÄT 91. KHOÂNG COØN CAÀN ÑEÁN DÖÏ LUAÄT NAØY NÖÕA.

Laø nhöõng ngöôøi chính thöùc uûng hoä döï luaät naøy, chuùng toâi thuùc giuïc quyù vò BOÛ PHIEÁU CHOÁNG DÖÏ LUAÄT 91.

Vaøo naêm 2006, lieân hieäp chuùng toâi ñöa döï luaät hoäi ñuû ñieàu kieän naøy vaøo laù phieáu ñeå khoâng cho Thoáng Ñoác vaø Laäp Phaùp laáy tieàn thueá baùn xaêng, maø leõ ra phaûi ñöôïc duøng cho caùc döï aùn chuyeân chôû, ñeå duøng caùc ngaân khoaûn ñoù cho caùc muïc ñích khoâng thuoäc veà chuyeân chôû.

Khi döï luaät tieân khôûi naøy ñang ñöôïc laäp thuû tuïc ñeå hoäi ñuû ñieàu kieän, Thoáng Ñoác Schwarzenegger vaø moät nhoùm nhaø laäp phaùp löôõng ñaûng ñaõ ñöa moät döï luaät hieán phaùp khaùc vaøo laù phieáu Thaùng Möôøi Moät 2006 maø cuõng hoaøn thaønh caùc muïc ñích cuûa Döï Luaät 91. Döï luaät ñoù, Döï Luaät 1A, ñaõ ñöôïc ñaïi ña soá cöû tri California, 77%, chaáp thuaän vaøo Thaùng Möôøi Moät 2006.

Thoâng qua Döï Luaät 1A coù nghóa laø caùc chính khaùch taïi Sacramento khoâng coøn ñöôïc

laáy tieàn thueá xaêng cuûa chuùng ta vaø duøng caùc ngaân khoaûn ñoù cho caùc muïc ñích khoâng thuoäc chuyeân chôû nöõa.

Vì Döï Luaät 1A nay laø luaät, haøng traêm trieäu tieàn thueá xaêng hieän nay ñang ñöôïc chuyeån moãi naêm ñeán caùc coäng ñoàng ñòa phöông cho caùc döï aùn nhaèm giaûi toûa naïn keït xe, caûi tieán an toaøn, vaø taøi trôï cho chuyeân chôû coâng coäng.

Khi thoâng qua Döï Luaät 1A, cöû tri ñaõ giaûi quyeát vaán ñeà tieåu bang laáy caùc ngaân khoaûn thueá xaêng cuûa chuùng ta.

Khoâng coøn caàn ñeán Döï Luaät 91 nöõa.Chuùng toâi kính xin quyù vò boû phieáu CHOÁNG

DÖÏ LUAÄT 91.

MARK WATTS, Giaùm Ñoác Ñieàu HaønhTransportation CaliforniaJIM EARP, Giaùm Ñoác Ñieàu HaønhCalifornia Alliance for Jobs

REBUTTAL TO ARGUMENT IN FAVOR OF PROPOSITION 91

10 | C aù c B i eä n L u aä n

91


DÖÏ LUAÄT

91 BIEÄN LUAÄN UÛNG HOÄ DÖÏ LUAÄT 91


BIEÄN LUAÄN CHOÁNG DÖÏ LUAÄT 91

REBUTTAL TO ARGUMENT AGAINST PROPOSITION 91

C aù c B i eä n L u aä n | 11

91


DÖÏ LUAÄT

91

Khoâng coù bieän luaän choáng Döï Luaät 91.

CAÙC TRÖÔØNG CAO ÑAÚNG COÄNG ÑOÀNG. TAØI TRÔï. QUAŒN TRÒ. LEÄ PHÍ. TU CHÍNH HIEÁN PHAÙP TIEÂN KHÔŒI VAØ ÑAïO LUAÄT.

DÖÏ LUAÄT

92DANH XÖNG CHÍNH THÖÙC VAØ TOÙM LÖÔÏC CUÛA TOÅNG CHÖÔÛNG LYÙ


• Th iết lập trong hiến pháp tiểu bang một hệ thống các địa hạt trường cao đẳng cộng đồng công lập và Hội Đồng Quản Trị độc lập.

• Một cách tổng quát, đòi hỏi phải tính riêng biệt các mức tài trợ tối thiểu cho các địa hạt học đường và các địa hạt trường cao đẳng cộng đồng, theo các tiêu chuẩn khác nhau và được phân bổ riêng biệt.

• Phân bổ 10.46 phần trăm yếu tố bảo trì của Dự Luật 98 tài trợ trường học hiện nay cho các trường cao đẳng cộng đồng.

• Ấn định lệ phí trường cao đẳng cộng đồng ở mức $15/tín chỉ mỗi học kỳ; giới hạn mức tăng lệ phí trong tương lai.• Đưa ra công thức để Lập Pháp phân bổ cho các địa hạt trường cao đẳng cộng đồng mà lẽ ra không nhận được

từ thu nhập quỹ chung qua khoản phân bổ cho trường cao đẳng cộng đồng.


• Tăng chi tiêu của tiểu bang cho giáo dục K-14 từ niên khóa 2007-08 đến 2009-10 – trung bình vào khoảng $300 triệu hàng năm, mà không biết các tác động hàng năm sau đó.

• Mất đi thu nhập lệ phí sinh viên trường cao đẳng cộng đồng – có thể vào khoảng $70 triệu hàng năm.

PHAÂN TÍCH CUÛA PHAÂN TÍCH VIEÂN LAÄP PHAÙP

TOÙM LÖÔÏCDöï luaät naøy ñöa ra caùc thay ñoåi quan troïng trong

Hieán Phaùp Tieåu Bang vaø caùc ñaïo luaät cuûa tieåu bang veà Caùc Tröôøng Cao Ñaúng Coäng Ñoàng California (California Community Colleges, CCC). Nhö ñöôïc trình baøy trong Hình 1, döï luaät naøy aûnh höôûng ñeán caùc ñieàu kieän taøi trôï cho CCC, nhöõng möùc leä phí, vaø quaûn trò heä thoáng. Moãi ñieàu khoaûn chính cuûa döï luaät naøy ñöôïc baøn theâm chi tieát döôùi ñaây.

SÔ LÖÔÏCCaùc Tröôøng Cao Ñaúng Coäng Ñoàng California

haøng naêm giaûng daïy cho khoaûng 2.5 trieäu sinh vieân. Heä thoáng CCC goàm 109 tröôøng cao ñaúng do 72 ñòa haït ñieàu haønh trong khaép tieåu bang. Heä thoáng naøy cung caáp moät soá chöông trình giaùo duïc, goàm:

• Giaûng daïy vaên hoùa ôû caáp thaáp hôn (naêm thöù nhaát vaø thöù nhì) caáp ñaïi hoïc.

• Nhöõng lôùp Anh Ngöõ laø Ngoân Ngöõ Thöù Nhì.• Giaùo duïc huaán ngheä (chaúng haïn nhö ñieàu döôõng

vaø kyõ thuaät xe hôi).• Nhöõng lôùp giaûi trí (chaúng haïn nhö lôùp ñaùnh goân

vaø naáu aên).Heä thoáng CCC haøng naêm chi tieâu hôn $8 tyû coâng

quyõ. Khoaûng hai phaàn ba soá taøi trôï cho caùc chöông

trình cuûa tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng laø trích töø Quyõ Chung cuûa tieåu bang vaø thueá thoå traïch ñòa phöông. Soá moät phaàn ba coøn laïi laø töø nhöõng nguoàn khaùc (chaúng haïn nhö thu nhaäp töø leä phí sinh vieân vaø caùc ngaân khoaûn cuûa lieân bang).

12 | D a n h X ö n g v aø T où m L ö ôï c / P h aâ n T í c h

92

Hình 1Döï Luaät 92: Caùc Ñieàu Khoaûn Chính

✓ Möùc Taøi Trôï Giaùo Duïc• Caùc thay ñoåi veà ñieàu kieän taøi trôï giaùo duïc toái

thieåu thaønh hai ñieàu kieän rieâng reõ: moät cho caùc tröôøng K-12 vaø moät cho caùc tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng.

✓ Leä Phí Sinh Vieân• Giaûm bôùt leä phí giaùo duïc cuûa tröôøng cao

ñaúng coäng ñoàng töø $20 moãi tín chæ xuoáng $15 moãi tín chæ.

• Giôùi haïn ñaùng keå quyeàn cuûa tieåu bang ñöôïc taêng möùc leä phí trong nhöõng naêm töông lai.

✓ Quaûn Trò• Chính thöùc thaønh laäp caùc tröôøng cao ñaúng

coäng ñoàng trong Hieán Phaùp Tieåu Bang.• Taêng soá thaønh vieân cuûa hoäi ñoàng quaûn trò caáp

tieåu bang cuûa tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng vaø quyeàn haïn haønh chaùnh cuûa hoäi ñoàng.


DÖÏ LUAÄT


MÖÙC TAØI TRÔÏ GIAÙO DUÏCLuaät Hieän Haønh

Moãi naêm, tieåu bang phaûi cung caáp möùc taøi trôï toái thieåu cho caùc tröôøng tieåu hoïc vaø trung hoïc (K-12) vaø caùc tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng (ñöôïc goïi chung vôùi nhau laø giaùo duïc K-14). Ñieàu kieän naøy, ñöôïc cöû tri chaáp thuaän vaøo naêm 1988 qua Döï Luaät 98, ñöôïc ñaùp öùng baèng caùch duøng caû Quyõ Chung cuûa tieåu bang vaø thu nhaäp thueá thoå traïch ñòa phöông. Moãi naêm, coâng thöùc cuûa Döï Luaät 98 tính moät soá tieàn taøi trôï toái thieåu môùi cho K-14 baèng caùch ñieàu chænh möùc cuûa naêm cuõ döïa treân caùc thay ñoåi veà kinh teá vaø soá hoïc sinh ñi hoïc K-12. (Soá sinh vieân ghi danh vaøo tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng khoâng phaûi laø yeáu toá trong vieäc tính möùc taøi trôï toái thieåu cho K-14.) Moät ñieàu kieän nöõa quy ñònh laø neàn giaùo duïc K-14 phaûi ñöôïc taøi trôï ít nhaát baèng moät tyû leä baùch phaân nhaát ñònh (khoaûng 40 phaàn traêm) töø soá thu nhaäp cuûa Quyõ Chung moãi naêm.

Moãi naêm, tieåu bang daønh ra soá taøi trôï cuûa Döï Luaät 98 cho caùc tröôøng K-12 vaø caùc tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng. Trong nhöõng naêm gaàn ñaây, caùc tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng ñaõ nhaän ñöôïc töø 10 phaàn traêm ñeán 11 phaàn traêm soá ngaân khoaûn cuûa Döï Luaät 98.

Ñeà NghòNhö ñaõ noùi treân, luaät hieän haønh baûo ñaûm moät

möùc taøi trôï toái thieåu nhaát ñònh cho neàn giaùo duïc K-14. Döï Luaät 92 thay ñieàu kieän naøy baèng hai ñieàu kieän: moät cho neàn giaùo duïc K-12 vaø moät cho caùc tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng. Caùc ñieàu kieän taøi trôï môùi naøy seõ coù hieäu löïc vaøo naêm 2007-08 vaø ñöôïc döïa treân möùc chi tieâu trong naêm 2006-07.

Coâng thöùc taøi trôï K-12 seõ duøng cuøng caùc yeáu toá gia taêng moãi naêm nhö luaät hieän haønh. Coâng thöùc taøi trôï môùi cho CCC cuõng theá, tröø moät ñieåm quan troïng. Noùi roõ ra, thay vì duøng soá hoïc sinh ñi hoïc K-12, seõ aùp duïng moät yeáu toá gia taêng môùi phaàn lôùn döïa vaøo soá thanh nieân ñeå tính möùc taøi trôï toái thieåu cho tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng. Yeáu toá gia taêng soá daân naøy duøng möùc cao hôn cuûa hai möùc gia taêng daân soá: (1) cö daân taïi tieåu bang töø 17 ñeán 21 tuoåi hoaëc (2) cö daân taïi tieåu bang töø 22 ñeán 25 tuoåi. Yeáu toá gia taêng ñöôïc taêng theâm nöõa trong baát cöù naêm naøo tyû leä thaát nghieäp cuûa tieåu bang cao hôn 5 phaàn traêm. (Tyû leä thaát nghieäp cuûa tieåu bang cao hôn 5 phaàn traêm vaøo 13 naêm trong 15 naêm qua.) Tuy nhieân, döï luaät naøy giôùi haïn toång möùc

yeáu toá gia taêng daân soá cho tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng khoâng ñöôïc quaù 5 phaàn traêm trong baát cöù naêm naøo.

Khoâng nhö khoaûn baûo ñaûm taøi trôï K-12, ñieàu kieän taøi trôï tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng seõ khoâng ñöôïc ñieàu chænh theo soá sinh vieân thöïc söï ñöôïc phuïc vuï. Nhö theá coù nghóa laø khoâng coù töông quan tröïc tieáp giöõa nhöõng möùc taøi trôï CCC vôùi soá sinh vieân thöïc söï ghi danh theo hoïc.

Döï luaät naøy seõ khoâng thay ñoåi ñieàu kieän hieän nay laø phaûi chi tieâu khoaûng 40 phaàn traêm thu nhaäp cuûa Quyõ Chung cho neàn giaùo duïc K-14. Do ñoù, caùc coâng thöùc taøi trôï môùi cuûa Döï Luaät 92 seõ khoâng aùp duïng trong nhöõng naêm naøo phaàn cuûa K-14 trong Quyõ Chung thaáp hôn möùc naøy. Trong nhöõng naêm naøy, ñieàu kieän taøi trôï toái thieåu hieän nay seõ ñöôïc aùp duïng vaø tieåu bang seõ tieáp tuïc tuøy yù choïn caùch daønh taøi trôï cho caùc tröôøng K-12 vaø caùc tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng.

Taùc Ñoäng Taøi KhoùaTöø naêm 2007-08 ñeán heát 2009-10, chuùng toâi öôùc

tính döï luaät tieân khôûi naøy seõ ñoøi hoûi tieåu bang chi tieâu theâm cho neàn giaùo duïc K-14 so vôùi luaät hieän haønh—trung bình khoaûng $300 trieäu moãi naêm. Sôû dó nhieàu hôn laø phaàn chính vì yeáu toá gia taêng soá sinh vieân cuûa döï luaät naøy theo ñieàu kieän taøi trôï môùi cho CCC (soá thanh nieân cuûa tieåu bang) ñöôïc tieân ñoaùn gia taêng nhanh hôn soá hoïc sinh ñi hoïc K-12. Nhö ñöôïc trình baøy trong Hình 2, soá hoïc sinh ñi hoïc K-12 theo ñöï ñoaùn seõ giaûm ñi trong vaøi naêm tôùi. Ngöôïc

92

-1.0

-0.5

0.5

1.0

1.5

2.0

2.5

3.0

3.5%

04-05 06-07 08-09 10-11 12-13

Soá Hoïc Sinh Ghi Danh K-12

Soá Thanh Nieâna

Tieân ñoaùn

(Tyû Leä Baùch Phaân Thay Ñoåi Haøng Naêm)

a Soá cö daân tieåu bang töø 17 ñeán 21 tuoåi vaø 22 ñeán 25 tuoåi taêng nhieàu hôn. Möùc gia taêng naøy seõ giuùp quyeát ñònh möùc taêng khoaûn baûo ñaûm taøi trôï toái thieåu cho caùc tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng theo Döï Luaät 92. Möùc naøy seõ taêng theâm nöõa khi tyû leä thaát nghieäp cuûa tieåu bang cao hôn 5 phaàn traêm.

Hình 2Soá Thanh Nieân Theo Döï Ñoaùn Seõ Taêng Nhanh Hôn Nhieàu so vôùi Soá Hoïc Sinh K-12


Arguments printed on this page are the opinions of the authors and have not been checked for accuracy by any official agency14 | P h aâ n T í c h


DÖÏ LUAÄT


laïi soá thanh nieân ñöôïc tieân ñoaùn seõ taêng töø 2 phaàn traêm ñeán 3 phaàn traêm trong nhieàu naêm tôùi.

Trong hai naêm ñaàu döï luaät coù hieäu löïc (2007-08 vaø 2008-09), chuùng toâi öôùc tính döï luaät naøy seõ daønh khoaûng moät nöûa ngaân khoaûn gia taêng cho caùc tröôøng K-12. (Ñaây laø do taùc ñoäng laãn nhau cuûa döï luaät naøy vaø haønh ñoäng môùi ñaây cuûa laäp phaùp veà ngaân saùch cuûa K-12.) Sau ñoù, vaøo naêm 2009-10, döï luaät naøy seõ ñöa haàu heát soá taøi trôï môùi vaøo caùc tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng. Baét ñaàu vaøo naêm 2010-11 vaø tieáp tuïc cho ñeán vaøi naêm sau, chuùng toâi khoâng nghó raèng caùc coâng thöùc taøi trôï môùi do Döï Luaät 92 thaønh laäp seõ coù taùc ñoäng. Sôû dó nhö vaäy laø vì nhöõng möùc taøi trôï toái thieåu keát hôïp cho caùc tröôøng K-12 vaø caùc tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng seõ raát coù theå thaáp hôn khoaûng 40 phaàn traêm soá thu nhaäp cuûa Quyõ Chung maø tieåu bang ñöôïc chi tieâu vaøo neàn giaùo duïc K-14. Nhö ñaõ noùi tröôùc ñaây, döï luaät naøy khoâng aùp duïng trong nhöõng tröôøng hôïp ñoù. Thay vaøo ñoù, ñieàu kieän taøi trôï toái thieåu cho neàn giaùo duïc K-14 seõ ñöôïc tính nhö luaät hieän haønh. Do ñoù, seõ khoâng coù taùc ñoäng taøi khoùa sau cuøng ñoái vôùi tieåu bang trong nhöõng naêm naøy. Ngoaøi ra, tieåu bang cuõng coù quyeàn phaân boå taøi trôï cho neàn giaùo duïc K-12 vaø caùc tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng theo baát cöù caùch naøo cuõng ñöôïc.

Khoâng roõ laø khi naøo caùc coâng thöùc naøy môùi laïi ñoøi hoûi tieåu bang phaûi chi tieâu nhieàu hôn phaàn baét buoäc cuûa soá thu nhaäp cuûa Quyõ Chung tieåu bang cho neàn giaùo duïc K-14. Neáu coù thì taùc ñoäng taøi khoùa seõ tuøy theo hieäu naêng kinh teá cuõng nhö nhöõng möùc gia taêng giöõa soá hoïc sinh ñi hoïc K-12 vaø yeáu toá gia taêng soá sinh vieân CCC.

LEÄ PHÍ SINH VIEÂNLuaät Hieän Haønh

Nhö ñaõ noùi treân, caùc ngaân khoaûn cuûa Döï Luaät 98 (Quyõ Chung vaø thueá thoå traïch ñòa phöông) laø nguoàn taøi trôï chính cho CCC. Ngoaøi ra, ña soá sinh vieân ñeàu ñoùng leä phí giaùo duïc ñeå goùp phaàn vaøo soá taøi trôï chung cuûa caùc tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng. Soá thu nhaäp töø leä phí ñöôïc daønh cho caùc tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng ñeå duøng cho cuøng caùc muïc ñích chung nhö soá taøi trôï cuûa Döï Luaät 98. Caùc leä phí naøy ñuû cho moät phaàn nhoû (döôùi 10 phaàn traêm) trong toång phí toån giaùo duïc sinh vieân cö nguï trong tieåu bang. Trong

naêm 2007-08, leä phí sinh vieân ñem laïi khoaûng $285 thu nhaäp cho caùc tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng.

Leä phí tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng cuûa California, do tieåu bang aán ñònh, vaãn thaáp nhaát trong nöôùc. Tröôùc naêm 1984, tieåu bang khoâng heà tính leä phí. Trong thaäp nieân qua, nhöõng möùc leä phí ñaõ troài suït töø $11 ñeán $26 moãi tín chæ. Leä phí moãi tín chæ hieän nay laø $20, töùc laø moät sinh vieân ñi hoïc toaøn thôøi gian laáy 30 tín chæ moãi naêm hoïc phaûi ñoùng $600.

Khoaûng moät phaàn tö taát caû sinh vieân CCC khoâng ñoùng leä phí giaùo duïc. Lyù do laø vì luaät hieän haønh mieãn leä phí cho sinh vieân naøo cö nguï trong tieåu bang chöùng toû ñöôïc laø coù nhu caàu caàn taøi chaùnh. Ña soá caùc sinh vieân naøy coù lôïi töùc töø thaáp ñeán trung bình. Noùi chung, moät sinh vieân tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng soáng ôû nhaø, cuøng vôùi moät em vaø caû cha laãn meï, coù theå coù lôïi töùc gia ñình ñeán khoaûng $65,000 maø vaãn hoäi ñuû ñieàu kieän ñöôïc mieãn leä phí.

Ñeà NghòDöï luaät naøy giaûm leä phí sinh vieân xuoáng $15 moãi

tín chæ baét ñaàu töø muøa thu 2008. Nhö theá, toång soá leä phí haøng naêm cuûa moät sinh vieân laáy 30 tín chæ toaøn thôøi gian trong naêm hoïc 2008-09 seõ laø $450, ít hôn möùc hieän nay $150. (Phaàn giaûm leä phí naøy khoâng taùc ñoäng tröïc tieáp ñeán caùc sinh vieân ngheøo vì leä phí ñaõ ñöôïc mieãn cho taát caû sinh vieân naøo chöùng toû ñöôïc nhu caàu caàn taøi chaùnh.)

Döï luaät naøy cuõng giôùi haïn ñaùng keå quyeàn haïn cuûa Laäp Phaùp ñöôïc taêng leä phí trong nhöõng naêm sau. Baát cöù khoaûn taêng leä phí naøo cuõng phaûi coù hai phaàn ba phieáu thuaän cuûa löôõng vieän. Ngoaøi ra, döï luaät naøy cuõng giôùi haïn nhöõng möùc taêng leä phí haøng naêm vaøo möùc thaáp hôn giöõa:

• 10 phaàn traêm.• Tyû leä baùch phaân thay ñoåi cuûa lôïi töùc caù nhaân

ñaàu ngöôøi taïi California (trung bình khoaûng 4 phaàn traêm).

Thí duï, vôùi leä phí $15 moãi tín chæ, neáu lôïi töùc caù nhaân ñaàu ngöôøi taêng 4 phaàn traêm (möùc thaáp hôn giöõa hai coâng thöùc) thì seõ ñöôïc taêng 60 xu. Tuy nhieân, vì döï luaät naøy cuõng ñoøi hoûi phaûi tính chaün baát cöù khoaûn taêng leä phí naøo xuoáng ñoâ la gaàn nhaát, neân möùc leä phí vaãn laø $15. Döï luaät naøy ñoøi hoûi chæ caàn ña soá phieáu thuaän cuûa Laäp Phaùp laø ñuû ñeå giaûm leä phí.

92

cy Arguments printed on this page are the opinions of the authors and have not been checked for accuracy by any official agency


DÖÏ LUAÄT


Taùc Ñoäng Taøi KhoùaNeáu döï luaät naøy ñöôïc thoâng qua, leä phí coù theå vaãn

ôû nguyeân hoaëc gaàn möùc $15 moãi tín chæ trong nhieàu naêm. Sôû dó nhö vaäy laø vì ôû möùc leä phí naøy thì Laäp Phaùp chæ coù theå taêng leä phí neáu lôïi töùc caù nhaân ñaàu ngöôøi taêng hôn 6.7 phaàn traêm trong baát cöù naêm naøo. (Möùc naøy chæ xaûy ra moät laàn trong 20 naêm qua.)

Taùc ñoäng ñoái vôùi thu nhaäp khi giaûm leä phí theo döï luaät naøy seõ tuøy theo möùc leä phí leõ ra ñöôïc aùp duïng neáu khoâng coù döï luaät naøy. Neáu möùc leä phí leõ ra vaãn ôû möùc hieän nay ($20 moãi tín chæ), caùc tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng seõ thu ít hôn khoaûng $70 trieäu tieàn leä phí sinh vieân haøng naêm vì coù döï luaät naøy.

QUAÛN TRÒLuaät Hieän Haønh

Hieán Phaùp Tieåu Bang hieän ñeà caäp ñeán caùc tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng trong nhieàu ñoaïn vaên taøi chaùnh khaùc nhau (chaúng haïn nhö ñieàu kieän hoï ñöôïc nhaän ngaân khoaûn cuûa Döï Luaät 98), nhöng khoâng chính thöùc thaønh laäp hoaëc ñònh nghóa caùc tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng. Caùc tröôøng naøy ñöôïc thaønh laäp qua caùc ñaïo luaät cuûa Laäp Phaùp. Theo luaät hieän haønh, caùc tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng do caùc ñòa haït ñieàu haønh vaø caùc ñòa haït naøy coù Hoäi Ñoàng Tín Nhaân do ñòa phöông baàu ra ñeå quaûn trò. Tieåu bang cho caùc hoäi ñoàng quaûn trò naøy coù nhieàu quyeàn haïn ñoäc laäp trong nhöõng laõnh vöïc nhö:

• Quyeát ñònh môû nhöõng lôùp naøo.• Tuyeån duïng vaø traû löông nhaân vieân tröôøng.• Quaûn lyù baát ñoäng saûn cuûa ñòa haït.Hoäi Ñoàng Quaûn Ñoác (BOG) Caùc Tröôøng Cao

Ñaúng Coäng Ñoàng California giaùm saùt heä thoáng toaøn tieåu bang. Caùc chöùc naêng chính cuûa BOG goàm:

• AÁn ñònh caùc tieâu chuaån toái thieåu cho caùc ñòa haït (chaúng haïn nhö caùc ñieàu kieän toát nghieäp cuûa sinh vieân).

• Phoái hôïp caùc chöông trình toaøn tieåu bang.• Trôï giuùp kyõ thuaät cho caùc ñòa haït.• Boå nhieäm moät vieän tröôûng ñeå ñieàu haønh coâng

vieäc haøng ngaøy vaø ñöa ra caùc ñeà nghò veà nhöõng vaán ñeà chính saùch. (Nhaân vieân ñieàu haønh cuûa vieän tröôûng—phuï taù vaø caùc phoù vieän tröôûng—do Thoáng Ñoác boå nhieäm.)

BOG goàm 17 thaønh vieân (16 coù quyeàn boû phieáu vaø 1 khoâng coù quyeàn boû phieáu). Thoáng Ñoác boå nhieäm caùc thaønh vieân naøy theo caùc nhieäm kyø hai hoaëc saùu naêm. Hieän nay, Thoáng Ñoác phaûi choïn 5 trong soá 17 thaønh vieân töø caùc danh saùch nhöõng ngöôøi ñöôïc caùc toå chöùc tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng pheâ chuaån (chaúng haïn nhö ban giaûng huaán vaø nhaân vieân).

Ñeà NghòDöï luaät naøy tu chính Hieán Phaùp Tieåu Bang ñeå

coâng nhaän heä thoáng CCC. Thí duï, luaät naøy quy ñònh trong Hieán Phaùp laø heä thoáng tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng laø moät phaàn cuûa heä thoáng tröôøng coâng tieåu bang, vaø goàm caùc ñòa haït döôùi quyeàn quaûn trò cuûa caùc hoäi ñoàng daân cöû ñòa phöông.

Döï Luaät 92 ñöa ra moät soá thay ñoåi aûnh höôûng ñeán BOG. Thí duï, döï luaät naøy tu chính Hieán Phaùp ñeå gia taêng soá thaønh vieân leân 19 (taát caû ñeàu coù quyeàn boû phieáu). Ngoaøi ra, döï luaät naøy cuõng tu chính ñaïo luaät ñoøi hoûi Thoáng Ñoác phaûi boå nhieäm taát caû thaønh vieân BOG töø caùc danh saùch do caùc toå chöùc cuï theå cuûa tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng.

Döï luaät naøy cuõng cho BOG coù theâm quyeàn kieåm soaùt nhaân vieân vaø ngaân saùch cuûa hoï. Thí duï, döï luaät naøy cho pheùp BOG (thay vì Thoáng Ñoác) boå nhieäm vaø aán ñònh möùc löông cho caùc vieân chöùc ñieàu haønh cuûa hoï. Hôn nöõa, döï luaät naøy cho BOG coù “toaøn quyeàn” quyeát ñònh caùch chi tieâu caùc ngaân khoaûn ñöôïc phaân boå cho caùc chi phí haønh chaùnh cuûa hoï trong ngaân saùch haøng naêm.

Döï Luaät 92 khoâng thay ñoåi caùc traùch nhieäm hieän nay cuûa BOG hoaëc thaåm quyeàn cuûa hoï ñoái vôùi caùc ñòa haït tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng.

Taùc Ñoäng Taøi KhoùaDöï luaät naøy seõ khoâng thay ñoåi quyeàn haïn cuûa

tieåu bang trong vieäc phaân boå taøi trôï cho ngaân saùch haønh chaùnh cuûa BOG. Do ñoù, döï luaät naøy seõ khoâng coù taùc ñoäng taøi khoùa tröïc tieáp ñoái vôùi phí toån cuûa tieåu bang. Tuy nhieân, döï luaät naøy seõ cho BOG nhieàu quyeàn kieåm soaùt hôn veà baát cöù ngaân khoaûn naøo cung caáp cho hoï.

92



Döï Luaät 92 khoâng taêng thueá. Döï luaät naøy giaûm leä phí tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng xuoáng coøn $15 moãi tín chæ vaø giôùi haïn nhöõng khoaûn taêng leä phí trong töông lai. Vaøo naêm 2004, Laäp Phaùp taêng leä phí leân $26 moãi tín chæ. Do ñoù maø soá ngöôøi taïi California ghi danh theo hoïc giaûm ñi 305,000. Tình traïng naøy taùc haïi ñeán California. Döï Luaät 92 seõ khoâng ñeå taùi dieãn tình traïng naøy.

“Baát cöù khi naøo coù ngaân saùch haïn heïp, xem chöøng nhö caùc tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng bò aûnh höôûng nhieàu nhaát duø heä thoáng naøy vaãn ñöôïc ñieàu haønh hieäu naêng nhaát taïi California . . .” Contra Costa Times, 30 Thaùng Tö, 2007

CAÙC TRÖÔØNG CAO ÑAÚNG COÄNG ÑOÀNG CUÛA CALIFORNIA ÑOÙNG GOÙP LAÏI NHIEÀU HÔN SOÁ CHI PHÍ CUÛA CAÙC TRÖÔØNG NAØY. Cöù moãi $1 tieåu bang chi tieâu cho caùc tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng, caùc tröôøng cao ñaúng mang laïi $3 cho ngaân saùch tieåu bang vì haøng trieäu sinh vieân toát nghieäp kieám ñöôïc tieàn löông cao hôn. Moät sinh vieân cao ñaúng coäng ñoàng toaøn thôøi gian gaây toån phí chöa tôùi moät nöûa soá tieàn tieåu bang chi cho moät sinh vieân CSU vaø chæ baèng moät phaàn ba soá tieàn tieåu bang chi cho moät sinh vieân UC.

“. . . [C]aùc tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng vaãn laø neàn giaùo duïc ít toán keùm nhaát. Caùc tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng caàn ñöôïc chuùng ta giuùp . . .” Ventura County Star, 8 Thaùng Ba, 2007

CAÙC TRÖÔØNG CAO ÑAÚNG COÄNG ÑOÀNG CUÛA CALIFORNIA LAØ CÖÛA NGOÕ VAØO TAÀNG LÔÙP TRUNG LÖU. Löông cuûa sinh vieân tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng coù baèng hoaëc chöùng chæ huaán ngheä taêng töø $25,600 leân $47,571 ba naêm sau khi toát nghieäp.

70% taát caû ngöôøi daân taïi California hoïc ñaïi hoïc laø ñang ghi danh theo hoïc taïi moät tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng. Sinh vieân trung bình 28 tuoåi vaø laø ngöôøi laøm vieäc taïi California. 60% sinh vieân laø phuï nöõ. 30% taát caû nhöõng ngöôøi goác Chaâu Myõ La Tinh taïi Hoa Kyø hoïc ñaïi hoïc ñang ghi danh theo hoïc taïi moät Tröôøng Cao Ñaúng Coäng Ñoàng taïi California. Coù 241,000 ngöôøi taïi California coù goác laø ngöôøi AÙ Chaâu vaø Ngöôøi Ñaûo Thaùi Bình Döông. Vaø coù nhieàu hôn 90,000 sinh vieân Ngöôøi Myõ goác Phi Chaâu trong caùc tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng so vôùi caùc heä thoáng CSU vaø UC nhaäp chung.

“Heä thoáng tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng cuûa chuùng ta ñang gaëp nhieàu khoù khaên . . . nhöng vaãn hoaøn thaønh söù maïng. Ñaõ ñeán luùc

California chaám döùt khinh thöôøng heä thoáng tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng cuûa mình.” San Francisco Chronicle, 21 Thaùng Ba, 2007

CAÙC TRÖÔØNG CAO ÑAÚNG COÄNG ÑOÀNG CUÛA CALIFORNIA THAÄT QUAN TROÏNG CHO NEÀN KINH TEÁ CUÛA CHUÙNG TA. Tính ñeán naêm 2025 thì California seõ caàn 39% löïc löôïng lao ñoäng coù neàn hoïc vaán ñaïi hoïc. Cöïu Chuû Tòch Quyõ Döï Tröõ Lieân Bang Alan Greenspan ñaõ noùi, “Caùc tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng laø ñoäng cô kinh teá cuûa Hoa Kyø.”

“Thoâng qua Döï Luaät Tieân Khôûi Tröôøng Cao Ñaúng Coäng Ñoàng seõ cung caáp theâm dòch vuï giaùo duïc vaên hoùa vaø huaán ngheä vöøa khaû naêng taøi chaùnh vaø deã tieáp nhaän hôn . . . maø khoâng phaûi taêng thueá.” Phoøng Thöông Maïi, Sacramento

Döï Luaät 92 baûo ñaûm cho heä thoáng tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng ñöôïc ñoäc laäp vôùi chính trò cuûa tieåu bang. Lieân Ñoaøn Tröôøng Cao Ñaúng Coäng Ñoàng California uûng hoä Döï Luaät 92.

Döï Luaät 92 baûo ñaûm möùc taøi trôï toái thieåu seõ taêng khi soá daân trong tuoåi ñaïi hoïc taêng ñeå sinh vieân khoâng bò töø choái cho hoïc. Hoäi Nhaân Vieân Giaûng Huaán cuûa Caùc Tröôøng Cao Ñaúng Coäng Ñoàng California uûng hoä Döï Luaät 92.

Döï Luaät 92 baûo ñaûm leä phí $15 moãi tín chæ chæ coù theå taêng khi lôïi töùc caù nhaân cuûa ngöôøi daân taïi California taêng . . . nhöng khoâng bao giôø ñöôïc nhieàu hôn 10%. Nghieäp Ñoaøn Giaûng Huaán Tröôøng Cao Ñaúng Los Angeles uûng hoä Döï Luaät 92.

Döï Luaät 92 baûo ñaûm phaàn taøi trôï cho caùc tröôøng K-12 theo Döï Luaät 98 ñöôïc baûo veä. Lieân Ñoaøn Giaùo Vieân California uûng hoä Döï Luaät 92.

Döï Luaät 92 giaûm leä phí tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng . . . VAØ CHO MOÏI NGÖÔØI DAÂN TAÏI CALIFORNIA COÙ CÔ HOÄI THEO HOÏC TRÖÔØNG CAO ÑAÚNG. Haõy boû phieáu THUAÄN cho 92. Luaät naøy khoâng taêng thueá.

WILLIAM HEWITT, Chuû TòchFaculty Association of California Community CollegesREBECCA J. GARCÍA, Chuû TòchCalifornia Community College TrusteesDENNIS SMITH, Bí Thö Thuû QuyõCalifornia Federation of Teachers

PHAÛN BAÙC BIEÄN LUAÄN UÛNG HOÄ DÖÏ LUAÄT 92

Döï Luaät 92 Khoâng Phaûi Laø Nhöõng Gì Döï Luaät Naøy Coù Veû Muoán Laøm.

Chuùng ta ai cuõng uûng hoä caùc tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng cuûa mình, nhöng Döï Luaät 92 khoâng phaûi laø giaûi phaùp. Neáu ñöôïc soaïn ra ñuùng laø ñeå caûi tieán caùc tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng, nhieàu ngöôøi trong chuùng ta seõ uûng hoä luaät naøy. Tieác thay, döï luaät naøy thieáu soùt vaø ñaùng bò boû phieáu “choáng”.

Döï Luaät 92 coù nhöõng khoaûn chi tieâu taêng voït cuûa tieåu bang—maø khoâng coù nguoàn naøo taøi trôï!

Döï Luaät 92 baét buoäc coù nhöõng khoaûn chi tieâu taêng voït baèng caùch ghi vaøo Hieán Phaùp California—nöûa tyû ñoâ la trong ba naêm ñaàu (trích töø: Phaân Tích Vieân Laäp Phaùp California) —maø khoâng coù nguoàn naøo ñeå taøi trôïï möùc chi tieâu naøy. Caùc chính khaùch seõ phaûi laáy tieàn töø choã naøo ñoù—hoaëc baèng caùch taêng thueá hoaëc caét giaûm caùc chöông trình thieát yeáu khaùc.

Döï Luaät 92 seõ laøm taêng theâm khuûng hoaûng ngaân saùch cuûa California.

Möùc thaâm thuûng ngaân saùch cuûa California ñöôïc döï kieán seõ leân hôn $8 tyû vaøo naêm tôùi vaø Döï Luaät 92 seõ laøm cho teä hôn nöõa. Lieäu California coù khaû naêng taêng theâm aùp löïc cho ngaân saùch tieåu bang hieän ñang chaät vaät ñeå taøi trôï giaùo duïc coâng, chaêm soùc söùc khoûe, an toaøn coâng coäng hay khoâng?

Döï Luaät 92 khoâng quy ñònh giaùm ñònh, khoâng phaït neáu söû duïng ngaân khoaûn sai traùi, vaø khoâng coù gì ñeå baûo ñaûm seõ chi tieâu tieàn cho lôùp hoïc tröôøng cao ñaúng!

Nhöõng ngöôøi uûng hoä noùi raèng 92 baûo ñaûm tính caùch ñoäc laäp vôùi chính trò tieåu bang nhöng luaät naøy thöïc ra baûo ñaûm tính caùch ñoäc laäp vôùi BAÁT CÖÙ traùch nhieäm naøo. 92 thaønh laäp moät hoäi ñoàng quaûn trò tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng lôùn hôn vaø ñeå cho hoï aán ñònh löông boång cho nhieàu nhaø haønh chaùnh vaø ñieàu haønh hôn maø khoâng coù giaùm saùt ñoäc laäp. Ngöôøi daân ñoùng thueá seõ khoâng bieát ngaân khoaûn ñöôïc chi tieâu nhö theá naøo!

Chuùng toâi uûng hoä caùc tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng, nhöng Döï Luaät 92 thöïc ra coù theå khieán phaûi caét giaûm taøi trôï cho caùc tröôøng K-12, caùc tröôøng cao ñaúng tieåu bang, vaø caùc vieän ñaïi hoïc.

Giaùo vieân, haõng sôû, vaø ngöôøi daân ñoùng thueá thuùc giuïc “choáng” 92!

ALLAN ZAREMBERG, Chuû Tòch California Chamber of CommerceJOEL FOX, Chuû Tòch Small Business Action CommitteeTERESA CASAZZA, Quyeàn Chuû Tòch California Taxpayers’ Association



DÖÏ LUAÄT


92



DÖÏ LUAÄT 92 KHOÂNG PHAÛI LAØ NHÖÕNG GÌ DÖÏ LUAÄT NAØY COÙ VEÛ MUOÁN LAØM.

DÖÏ LUAÄT NAØY SEÕ GAÂY THEÂM KHOÙ KHAÊN THAY VÌ GIAÛI QUYEÁT VAØ ÑAÙNG BÒ QUYÙ VÒ BOÛ PHIEÁU “CHOÁNG”.

Vaán ñeà ñoái vôùi cöû tri KHOÂNG phaûi laø caùc tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng coù quan troïng hay khoâng. Chuùng ta ai cuõng uûng hoä maïnh meõ cho heä thoáng tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng cuûa mình.

Thay vaøo ñoù, vaán ñeà thöïc ra phaûi laø lieäu California coù khaû naêng chi tieâu theâm nhieàu baèng caùch phaûi ghi vaøo Hieán Phaùp hay khoâng maø laïi:• Khoâng coù caùc ñieàu khoaûn phaûi chòu traùch nhieäm ñeå baûo ñaûm chi tieâu cho lôùp hoïc tröôøng cao ñaúng chöù khoâng phí phaïm vaøo guoàng maùy haønh chaùnh vaø ñieàu haønh; vaø coù theå taùc haïi ñeán vieäc taøi trôï cho caùc tröôøng K-12, chaêm soùc söùc khoûe, vaø coâng löïc.

Moät lieân hieäp roäng raõi goàm nhieàu giaùo vieân ñöùng lôùp, caùc nhaø giaùo duïc khaùc, vaø ngöôøi daân ñoùng thueá cuøng caùc toå chöùc thöông nghieäp ñaõ nghieân cöùu ñeà nghò naøy vaø keát luaän raèng Döï Luaät 92 thieáu soùt vaø khoâng coù lôïi cho con em chuùng ta vaø California. Sau ñaây laø lyù do taïi sao:

DÖÏ LUAÄT 92 KHOÂNG COÙ CAÙC ÑIEÀU KIEÄN BAÉT CHÒU TRAÙCH NHIEÄM ÑEÅ BAÛO ÑAÛM VIEÄC CHI TIEÂU TIEÀN CHO LÔÙP HOÏC.• Döï luaät naøy baét buoäc chi tieâu haøng traêm trieäu tieàn thueá maø khoâng baûo ñaûm laø soá tieàn môùi naøy seõ khoâng bò phí phaïm cho guoàng maùy haønh chaùnh vaø “phí toån” ñieàu haønh. Theo Döï Luaät 92, ngöôøi daân ñoùng thueá seõ khoâng bao giôø bieát ñöôïc caùc ngaân khoaûn thöïc söï ñöôïc chi tieâu nhö theá naøo.• Döï luaät naøy khoâng daønh tieàn rieâng cho caùc muïc ñích cuï theå nhö maùy ñieän toaùn, saùch vôû, vaø phoøng thí nghieäm. Luaät naøy KHOÂNG ñoøi hoûi giaùm ñònh coâng vaø KHOÂNG coù bieän phaùp phaït neáu söû duïng ngaân khoaûn sai traùi.• Döï luaät naøy coù theå goïi laø chi phieáu ñeå troáng cuûa ngöôøi daân ñoùng thueá maø coù theå ñem ra chi tieâu ñeå thueâ theâm nhöõng nhaø haønh chaùnh vaø ñieàu haønh, taêng löông thaät nhieàu cho hoï, hoaëc xaây nhöõng vaên phoøng loäng laãy xa hoa cho hoï.

DÖÏ LUAÄT 92 BAÉT BUOÄC PHAÛI CHI TIEÂU TIEÀN THUEÁ MAØ KHOÂNG COÙ NGUOÀN NAØO TAØI TRÔÏ.

• Döï luaät naøy khoâng nhaän ñònh ra nguoàn naøo ñeå taøi trôï cho phaàn chi tieâu môùi naøy. Caùc chính khaùch seõ ñöôïc töï yù quyeát ñònh. Hoï coù theå taêng thueá baùn haøng hoaëc aùp ñaët caùc khoaûn thueá môùi treân nhöõng moùn khaùc hoaëc ngay caû taêng thueá lôïi töùc cuûa chuùng ta ñeå coù tieàn theo ñoøi hoûi cuûa döï luaät naøy. Hoaëc, hoï coù theå caét bôùt taøi trôï giaùo duïc, keå caû caùc tröôøng K-12.• Taát caû chuùng ta ñeàu muoán baûo ñaûm cho caùc tröôøng coâng vaø cao ñaúng cuûa chuùng ta coù ñöôïc caùc ngaân khoaûn caàn thieát ñeå giaûng daïy cho con em chuùng ta, nhöng döï luaät tieân khôûi naøy laïi daønh öu tieân cho caùc tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng. Khoâng coù lyù naøo laïi chi tieâu $70 trieäu ñeå giaûm bôùt möùc leä phí ñaõ thaáp nhaát treân toaøn quoác (chæ coù $20 moãi tín chæ—vaø moät phaàn ba möùc trung bình toaøn quoác) roài yeâu caàu ngöôøi daân ñoùng thueá ñoùng theâm nöõa hoaëc caét giaûm taøi trôï cho caùc nhu caàu thieát yeáu khaùc.

TIEÅU BANG COÙ NHIEÀU NHU CAÀU CAÁP BAÙCH KHAÙC CAÀN PHAÛI GIAÛI QUYEÁT, CHAÚNG HAÏN NHÖ TAØI TRÔÏ CHO CAÙC TRÖÔØNG K-12, CHAÊM SOÙC SÖÙC KHOÛE, VAØ AN TOAØN COÂNG COÄNG.• California vaãn coøn nhöõng möùc thaâm thuûng ngaân saùch kinh nieân—ñöôïc döï kieán leân hôn 5 tyû ñoâ la trong naêm 2008. Döï Luaät 92 coøn laøm trôû neân teä hôn nöõa.• Chuùng ta khoâng neân ghi nhöõng khoaûn chi tieâu môùi naøy vaøo Hieán Phaùp ñeå taùc haïi ñeán neàn giaùo duïc cuûa con em chuùng ta, chaêm soùc söùc khoûe, vaø guoàng maùy coâng löïc cuûa chuùng ta.

COÙ NHÖÕNG CAÙCH HAY HÔN ÑEÅ CAÛI TIEÁN CAÙC TRÖÔØNG CAO ÑAÚNG COÄNG ÑOÀNG CUÛA CHUÙNG TA MAØ KHOÂNG COÙ NHÖÕNG KHOÙ KHAÊN DO DÖÏ LUAÄT 92 GAÂY RA.

Döï luaät 92 laø bieän phaùp sai laàm.Xin cuøng vôùi chuùng toâi boû phieáu “CHOÁNG” Döï Luaät 92.

DAVID A. SANCHEZ, Chuû Tòch California Teachers AssociationBILL HAUCK, Chuû Tòch California Business RoundtableTERESA CASAZZA, Quyeàn Chuû Tòch California Taxpayers’ Association

PHAÛN BAÙC BIEÄN LUAÄN CHOÁNG DÖÏ LUAÄT 92

Nhöõng ngöôøi choáng Döï Luaät 92 noùi raèng giaûm leä phí tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng laø “khoâng hôïp lyù.”

CHUÙNG TOÂI LAØ CAÙC SINH VIEÂN TRÖÔØNG CAO ÑAÚNG COÄNG ÑOÀNG VAØ CHUÙNG TOÂI KHOÂNG ÑOÀNG YÙ. Vaøo naêm 2003-04, khi Laäp Phaùp taêng leä phí töø $11 leân $26 moãi tín chæ, soá sinh vieân theo hoïc caùc tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng California giaûm ñi 305,000.

Nhöõng ngöôøi choáng Döï Luaät 92 noùi raèng chuùng ta neân ñeå cho Laäp Phaùp tieáp tuïc quyeát ñònh taát caû moïi vieäc. Hoï noùi theá thì deã laém . . . HOÏ ÑEÀU THUEÂ NHÖÕNG NGÖÔØI VAÄN ÑOÄNG CHUYEÂN NGHIEÄP ÑEÅ TRANH ÑAÁU CHO HOÏ. Sinh vieân tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng khoâng coù ngöôøi vaän ñoäng chuyeân nghieäp . . . nhöng chuùng toâi coù quyù vò, cöû tri.

DÖÏ LUAÄT 92 KHOÂNG TAÊNG THUEÁ CUÛA QUYÙ VÒ . . . DÖÏ LUAÄT NAØY GIAÛM LEÄ PHÍ CHO CHUÙNG TOÂI. Luaät tieåu bang ñoøi hoûi Phaân Tích Vieân Laäp Phaùp phi ñaûng phaùi phaûi neâu ra baát cöù khoaûn taêng thueá naøo trong Döï Luaät 92, nhöng haõy ñoïc kyõ. Chaúng coù gì ñeå neâu ra vì döï luaät naøy khoâng taêng thueá.

DÖÏ LUAÄT 92 GIUÙP CHO MOÏI NGÖÔØI TAÏI CALIFORNIA COÙ CÔ HOÄI HOÏC ÑAÏI HOÏC. Sinh vieân toát nghieäp tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng trôû thaønh y taù, nhaân vieân cöùu hoûa, vaø caûnh saùt cuûa chuùng ta. Sau khi hoïc xong, sinh vieân toát nghieäp tröôøng cao ñaúng

coäng ñoàng laøm ñöôïc löông $47,571 . . . nhöng chæ coù $25,600 neáu hoï khoâng toát nghieäp.

DÖÏ LUAÄT 92 BAÛO VEÄ CAÙC ÑAÏO LUAÄT VEÀ TRAÙCH NHIEÄM—BAÛO ÑAÛM PHAÛI CHI TIEÂU TIEÀN CHO LÔÙP HOÏC.

Leä phí tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng taêng cao chính laø moät khoaûn thueá ñaùnh treân chuùng toâi—sinh vieân tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng. Chuùng toâi laø cha meï, cöïu chieán binh töø Iraq trôû veà, vaø laø sinh vieân tröôøng cao ñaúng theá heä thöù nhaát coá hoïc ñeå coù ñöôïc moät cuoäc soáng toát ñeïp hôn.

Chuùng toâi laøm vieäc vôùi möùc löông toái thieåu ñeå coù theå mua saùch, traû tieàn thueâ nhaø, nuoâi naáng gia ñình . . . vaø hoïc xong cao ñaúng.

XIN BOÛ PHIEÁU THUAÄN CHO DÖÏ LUAÄT 92 VAØ GIAÛM BÔÙT LEÄ PHÍ CUÛA CHUÙNG TOÂI ÑEÅ COÙ THEÂM NGÖÔØI DAÂN TAÏI CALIFORNIA COÙ THEÅ ÑI HOÏC TRÖÔØNG CAO ÑAÚNG. CAÙM ÔN QUYÙ VÒ.

STEFAN LEE, Sinh Vieân Sacramento City CollegeVALERIE NOVAK, Sinh Vieân San Joaquin Delta CollegeSAMUEL AGUILAR III, Sinh Vieân College of the Desert



DÖÏ LUAÄT

9292

DÖÏ LUAÄT GIÔÙI HAïN NHIEÄM KYØ PHUïC VUï CUŒA CAÙC NHAØ LAÄP PHAÙP. TU CHÍNH HIEÁN PHAÙP TIEÂN KHÔŒI.93

DANH XÖNG CHÍNH THÖÙC VAØ TOÙM LÖÔÏC CUÛA TOÅNG CHÖÔÛNG LYÙ

GIÔÙI HAïN NHIEÄM KYØ PHUïC VUï CUŒA CAÙC NHAØ LAÄP PHAÙP. TU CHÍNH HIEÁN PHAÙP TIEÂN KHÔŒI.

• Giảm tổng số thời gian một người có thể phục vụ trong lập pháp tiểu bang từ 14 năm xuống 12 năm.• Cho phép một người phục vụ tổng cộng 12 năm trong Hạ Viện, Thượng Viện, hoặc kết hợp cả hai.• Đặt ra một giai đoạn chuyển tiếp để cho phép các thành viên đương nhiệm được phục vụ tổng cộng 12 năm

liên tiếp trong viện mà họ đang phục vụ, bất kể bất cứ lần phục vụ nào trước đó trong một viện khác.


• Dự luật này sẽ không có ảnh hưởng tài khóa trực tiếp đối với chính quyền tiểu bang hoặc địa phương.

18 | D a n h X ö n g v aø T où m L ö ôï c

93


DÖÏ LUAÄT

93

93

P h aâ n T í c h | 19

ANALYSIS BY THE LEGISLATIVE ANALYST CONTINUED

PHAÂN TÍCH CUÛA PHAÂN TÍCH VIEÂN LAÄP PHAÙPSÔ LÖÔÏC

Cöû tri taïi tieåu bang ñaõ thoâng qua Döï Luaät 140 trong kyø baàu cöû Thaùng Möôøi Moät 1990. Cuøng vôùi caùc thay ñoåi khaùc, Döï Luaät 140 ñaõ thay ñoåi Hieán Phaùp Tieåu Bang ñeå giôùi haïn nhieäm kyø Laäp Phaùp—Thaønh Vieân Haï Vieän vaø Thöôïng Vieän. Giôùi haïn nhieäm kyø laø haïn cheá soá naêm ñöôïc phuïc vuï trong Laäp Phaùp. Hieän nay, moät ngöôøi noùi chung khoâng theå phuïc vuï toång coäng hôn 14 naêm trong Laäp Phaùp. (Tröôøng hôïp ngoaïi leä laø khi moät ngöôøi phuïc vuï theâm baèng caùch phuïc vuï noát döôùi phaân nöûa nhieäm kyø coøn laïi cuûa moät ngöôøi khaùc.) Moät ngöôøi chæ ñöôïc phuïc vuï saùu naêm trong Haï Vieän (ba nhieäm kyø moãi nhieäm kyø hai naêm) vaø taùm naêm trong Thöôïng Vieän (hai nhieäm kyø moãi nhieäm kyø boán naêm).

ÑEÀ NGHÒGiôùi Haïn Thôøi Gian Baát Luaän Vieän Laäp Phaùp

Naøo. Theo döï luaät naøy, moät ngöôøi coù theå phuïc vuï toái ña 12 naêm trong Laäp Phaùp (so vôùi 14 naêm hieän nay). Khoâng nhö heä thoáng hieän nay, nhöõng naêm naøy coù theå ñöôïc phuïc vuï baát luaän trong Haï Vieän hoaëc Thöôïng Vieän. Noùi caùch khaùc, moät ngöôøi coù theå phuïc vuï saùu nhieäm kyø moãi nhieäm kyø hai naêm trong Haï Vieän, ba nhieäm kyø moãi nhieäm kyø boán naêm trong Thöôïng Vieän, hoaëc keát hôïp caùc nhieäm kyø trong caû

hai vieän. (Theo luaät hieän haønh, moät ngöôøi coù theå phuïc vuï theâm baèng caùch phuïc vuï noát döôùi phaân nöûa nhieäm kyø coøn laïi cuûa moät ngöôøi khaùc.)

Caùc Thaønh Vieân Laäp Phaùp Hieän Nay. Theo döï luaät naøy, Caùc Thaønh Vieân Laäp Phaùp hieän nay coù theå phuïc vuï toång coäng toái ña 12 naêm trong vieän laäp phaùp hieän nay cuûa hoï (baát luaän ñaõ phuïc vuï bao nhieâu naêm trong vieän kia). Nhö vaäy thì moät soá Thaønh Vieân hieän nay coù theå phuïc vuï trong Laäp Phaùp nhieàu hôn 14 naêm.

TAÙC ÑOÄNG TAØI KHOÙAKhi thay ñoåi caùc giôùi haïn nhieäm kyø cho Thaønh

Vieân Laäp Phaùp, döï luaät naøy coù theå thay ñoåi nhöõng ngöôøi naøo ñang phuïc vuï trong Laäp Phaùp vaøo baát cöù luùc naøo. Thay ñoåi naøy seõ khoâng coù taùc ñoäng taøi khoùa tröïc tieáp naøo ñoái vôùi toång soá chi tieâu hoaëc thu nhaäp cuûa tieåu bang. Tuy nhieân, thaønh phaàn Laäp Phaùp khaùc coù theå ñöa ra caùc quyeát ñònh khaùc—chaúng haïn nhö veà caùc ñaïo luaät vaø ngaân saùch tieåu bang—so vôùi tröôøng hôïp khoâng thay ñoåi. Caùc quyeát ñònh naøy coù theå aûnh höôûng ñeán soá chi tieâu vaø thu nhaäp cuûa tieåu bang. Tuy nhieân, khoâng bieát ñöôïc caùc taùc ñoäng giaùn tieáp ñoù vaø khoâng theå öôùc tính ñöôïc.

Muoán bieát noäi dung Döï Luaät 93, xem trang 29.

Döï Luaät 93 caûi toå luaät giôùi haïn nhieäm kyø ñaõ coù töø 17 naêm nay taïi California ñeå giuùp Laäp Phaùp hoaït ñoäng hieäu quaû hôn. Döï luaät nghieâm tuùc naøy ñem laïi caân baèng hôïp lyù giöõa nhu caàu baàu ra nhöõng ngöôøi môùi coù tö töôûng môùi, vaø nhu caàu caàn caùc nhaø laäp phaùp coù kinh nghieäm, kieán thöùc vaø khaû naêng chuyeân moân ñeå giaûi quyeát caùc vaán ñeà phöùc taïp maø tieåu bang chuùng ta ñang phaûi ñoái phoù.

Luaät giôùi haïn nhieäm kyø hieän nay cuûa California cho pheùp caùc nhaø laäp phaùp phuïc vuï toång coäng 14 naêm: 3 nhieäm kyø hai naêm taïi Haï Vieän Tieåu Bang vaø 2 nhieäm kyø boán naêm taïi Thöôïng Vieän Tieåu Bang.

Döï Luaät 93 caûi toå luaät naøy theo hai caùch quan troïng:• Döï luaät naøy giaûm bôùt toång soá naêm caùc nhaø laäp phaùp môùi coù theå

phuïc vuï ñang töø 14 xuoáng 12 naêm, vaø;• Döï luaät naøy cho pheùp phuïc vuï taát caû 12 naêm trong Haï Vieän Tieåu

Bang, Thöôïng Vieän Tieåu Bang, hoaëc keát hôïp caû hai.Nhöõng khoaûn ñieàu chænh ñôn giaûn nhöng quan troïng naøy seõ giuùp

cho caùc nhaø laäp phaùp coù nhieàu thôøi gian hôn ñeå laøm vieäc cho ngöôøi daân ñoùng thueá, vaø bôùt ñi thôøi gian lo laéng veà vieäc ra tranh cöû vaøo chöùc vuï naøo keá tieáp.

Moät cuoäc nghieân cöùu ñoäc laäp cuûa Vieän Chính Saùch Coâng California (PPIC) phi ñaûng phaùi ñaõ thaáy raèng giôùi haïn nhieäm kyø ñem laïi caùc lôïi ích quan troïng, nhöng “voâ tình keøm theo caùc haäu quaû khieán giaûm ñi khaû naêng thi haønh caùc nhieäm vuï cô baûn cuûa Laäp Phaùp.”

Cuoäc nghieân cöùu naøy thaáy raèng giôùi haïn nhieäm kyø coù theå ñöa ñeán tinh thaàn “voâ traùch nhieäm taøi khoùa” trong Laäp Phaùp, trong khi “giaûm ñi ñoäng löïc, kinh nghieäm, vaø khaû naêng laõnh ñaïo ñeå ñieàu chænh tình traïng naøy”. Vieäc thay ñoåi nhaân söï nhanh choùng trong Laäp Phaùp cuõng giaûm bôùt “khaû naêng chuyeân moân trong nhieàu laõnh vöïc chính saùch quan troïng.”

Caùc cuoäc nghieân cöùu ñoäc laäp khaùc cuõng ñi ñeán caùc keát luaän töông töï. Quyù vò coù theå ñoïc caùc cuoäc nghieân cöùu naøy taïi www.termlimitsreform.com/studies.

Cuoäc nghieân cöùu cuûa PPIC ñeà nghò caùc thay ñoåi cuï theå trong luaät giôùi haïn nhieäm kyø hieän nay ñeå “caûi tieán khaû naêng thöïc thi vai troø cuûa Laäp Phaùp.” Caùc thay ñoåi naøy taïo thaønh caên baûn cho caùc bieän phaùp caûi toå trong Döï Luaät 93.

Coù nhu caàu thöïc söï caàn caûi toå giôùi haïn nhieäm kyø:• Hieän nay Laäp Phaùp toán gaáp ñoâi thôøi gian ñeå thoâng qua moät ngaân

saùch so vôùi tröôùc khi chuùng ta coù giôùi haïn nhieäm kyø.• Caùc nhaø laäp phaùp môùi coù ít hoaëc khoâng coù kinh nghieäm veà chính

saùch tieåu bang nay phuï traùch möôøi hai tieåu ban quan troïng ñeå quyeát ñònh chính saùch cho caùc tröôøng cuûa chuùng ta, gia cö, vieäc laøm, an toaøn coâng coäng, chuyeân chôû, vaø moâi tröôøng.Döï Luaät 93 khoâng phaûi laø thuoác chöõa nhieäm maàu cho caùc vaán

ñeà naøy. Nhöng luaät naøy laø moät böôùc quan troïng vaø caân baèng ñuùng höôùng. Luaät naøy seõ giuùp cho Laäp Phaùp cuûa chuùng ta coù hieäu quaû hôn, coù traùch nhieäm hôn, vaø coù khaû naêng hôn ñeå giaûi quyeát caùc vaán ñeà quyù vò quan taâm.

Cho pheùp caùc nhaø laäp phaùp phuïc vuï 12 naêm taïi Haï Vieän Tieåu Bang hoaëc Thöôïng Vieän Tieåu Bang seõ giuùp hoï thu thaäp kinh nghieäm vaø khaû naêng chuyeân moân—thaät caàn thieát ñeå ñoái phoù vôùi caùc vaán ñeà chính saùch coâng phöùc taïp coù haäu quaû daøi haïn. Caùc tieåu ban seõ do caùc nhaø laäp phaùp nhieàu kinh nghieäm laõnh ñaïo ñeå giaùm saùt caùc nhaø haønh chaùnh tieåu bang coù hieäu quaû hôn. Vaø coù theâm caùc nhaø laäp phaùp chuù troïng ñeán caùc nhu caàu daøi haïn cuûa California, thay vì söï nghieäp ngaén haïn cuûa chính hoï.

Baèng caùch phuïc vuï 12 naêm trong moät vieän, seõ bôùt ñi caùc chính khaùch tính toaùn böôùc ñi chính trò keá tieáp ngay khi hoï vöøa ñaéc cöû—töùc laø seõ ít ñi nhöõng cuoäc gaây quyõ, bôùt ñi “tình traïng kieám gheá” vaø coù theâm caùc ngaân saùch ñuùng thôøi haïn.

Döï Luaät 93 seõ caûi tieán khaû naêng Laäp Phaùp giaûi quyeát vaán ñeà. Haõy ñoïc cuoäc nghieân cöùu cuûa PPIC taïi www.ppic.org.

Döï Luaät 93 caân baèng caùc lôïi ích cuûa vieäc giôùi haïn nhieäm kyø vôùi nhu caàu coù theâm kinh nghieäm laäp phaùp. Haõy boû phieáu “thuaän” cho Döï Luaät 93.

BETTY JO TOCCOLI, Chuû TòchCalifornia Small Business AssociationRICHARD RIORDAN, Cöïu Boä Tröôûng Giaùo Duïc CaliforniaSUSAN SMARTT, Giaùm Ñoác Ñieàu HaønhCalifornia League of Conservation Voters

PHAÛN BAÙC BIEÄN LUAÄN UÛNG HOÄ DÖÏ LUAÄT 93

Laù phieáu CHOÁNG Döï Luaät 93 laø laù phieáu UÛNG HOÄ giôùi haïn nhieäm kyø. Caùc chính khaùch chuyeân nghieäp vaø caùc nhoùm quyeàn lôïi rieâng ñaày quyeàn theá taøi trôï cho hoï khoâng toân troïng yù daân. Hoï laïi ñöa ra Döï Luaät 93.

Nhöõng ngöôøi duy nhaát muoán “caûi toå” giôùi haïn nhieäm kyø laø caùc chính khaùch vaø nhöõng nhoùm quyeàn lôïi rieâng bò maát bôùt quyeàn theá vì giôùi haïn nhieäm kyø. Nhöng ñöøng ñeå bò löøa gaït—Döï Luaät 93 khoâng phaûi laø caûi toå.

Döï Luaät 93 khoâng phaûi laø caûi toå khi maø döï luaät naøy coù moät loã hoång ñaëc bieät coù lôïi cho 42 chính khaùch ñöông nhieäm saép heát nhieäm kyø baèng caùch cho hoï giöõ chöùc vuï laâu hôn nöõa. Moät soá chính khaùch coøn coù theå seõ phuïc vuï ñeán 20 naêm trong chöùc vuï—cuõng nhö tröôùc khi chuùng ta thoâng qua giôùi haïn nhieäm kyø.

Döï Luaät 93 khoâng phaûi laø caûi toå khi maø döï luaät naøy keùo daøi nhieäm kyø cuûa caùc chính khaùch. Döï luaät naøy taêng gaáp ñoâi nhieäm kyø Haï Vieän töø 6 naêm leân 12 naêm vaø keùo daøi nhieäm kyø Thöôïng Vieän theâm 50%—taêng töø 8 naêm leân 12 naêm.

Döï Luaät 93 khoâng phaûi laø caûi toå khi maø döï luaät naøy taêng nhieäm kyø cho hôn 80% nhaø laäp phaùp tieåu bang moät thôøi gian ñaùng keå.

Döï Luaät 93 khoâng phaûi laø caûi toå khi maø caùc nhoùm quyeàn lôïi rieâng ñaày quyeàn theá coù quyeàn lôïi ñöôïc ñöa ra tröôùc Laäp Phaùp ñang boû ra haøng trieäu ñoâ la ñeå döï luaät naøy ñöôïc thoâng qua.

Muoán bieát theâm veà Döï Luaät 93, möu toan löøa gaït ñeå phaù hoaïi giôùi haïn nhieäm kyø, xin ñeán www.stopthepoliticians.com.

Döï Luaät 93 laø möu toan ngaïo maïn vaø ích kyû cuûa caùc chính khaùch chuyeân nghieäp nhaèm chieám quyeàn. Haõy cöùu vaõn giôùi haïn nhieäm kyø cuûa California—haõy boû phieáu CHOÁNG Döï Luaät 93.

MARTHA MONTELONGO, Phoù Chuû Tòch California Term Limits Defense FundJON COUPAL, Chuû Tòch Howard Jarvis Taxpayers AssociationSTEVE POIZNER, UÛy Vieân Baûo Hieåm California


93


DÖÏ LUAÄT




Döï Luaät 93 laø möu toan löøa gaït thöïc ra nhaèm keùo daøi nhieäm kyø cuûa caùc chính khaùch taïi chöùc. Döï luaät naøy coá yù löøa gaït vì reâu rao laø xieát chaët theâm giôùi haïn nhieäm kyø trong khi thaät ra laø phaù hoaïi giôùi haïn nhieäm kyø.

Döï Luaät 93 ñöôïc soaïn ra ñeå löøa cöû tri vaø phaù hoaïi giôùi haïn nhieäm kyø ñaõ ñöôïc cöû tri chaáp thuaän. Döï luaät naøy do caùc chính khaùch chuyeân nghieäp soaïn ra vaø ñöôïc taøi trôï haøng trieäu ñoâ la cuûa caùc nhoùm quyeàn lôïi rieâng coù quyeàn lôïi ñang ñöôïc ñöa ra tröôùc Laäp Phaùp.

Haõy nhìn vaøo caùc söï kieän ñeå töï quyeát ñònh cho quyù vò: Döï Luaät 93 coù moät loã hoång ñaëc bieät coù lôïi cho 42 chính khaùch

ñöông nhieäm saép heát nhieäm kyø baèng caùch cho hoï ôû laïi chöùc vuï laâu hôn. Moät soá chính khaùch coøn coù theå phuïc vuï ñeán 20 naêm trong chöùc vuï—cuõng nhö tröôùc khi chuùng ta thoâng qua giôùi haïn nhieäm kyø.

Döï luaät tieân khôûi naøy keùo daøi nhieäm kyø cho caùc chính khaùch. Döï luaät naøy taêng gaáp ñoâi nhieäm kyø Haï Vieän töø 6 naêm leân 12 naêm vaø keùo daøi nhieäm kyø Thöôïng Vieän theâm 50%—taêng töø 8 naêm leân 12 naêm.

Döï Luaät 93 seõ taêng nhieäm kyø cho hôn 80% nhaø laäp phaùp tieåu bang moät thôøi gian ñaùng keå. Caùc chính khaùch seõ coù theâm thôøi gian ñeå baét tay thaân maät vôùi nhöõng ngöôøi vaän ñoäng chuyeân nghieäp.

Vì theá maø Döï Luaät 93 ñöôïc taøi trôï haøng trieäu ñoâ la töø caùc nhoùm quyeàn lôïi rieâng lôùn coù quyeàn lôïi ñang ñöôïc ñöa ra tröôùc Laäp Phaùp, goàm caùc nhaø phaùt trieån, caùc coâng ty naêng löôïng, nhöõng nhoùm soøng baïc, caùc coâng ty baûo hieåm lôùn, vaø caùc luaät sö toá tuïng.

Ñeå duy trì yù muoán cuûa cöû tri vaø cöùu vaõn giôùi haïn nhieäm kyø cuûa California, haõy boû phieáu CHOÁNG Döï Luaät 93.

Ñaõ nhieàu laàn, ngöôøi daân taïi California ñaõ boû phieáu giôùi haïn nhieäm kyø hôïp lyù haàu phaù vôõ voøng xieát cuûa caùc chính khaùch chuyeân nghieäp ñoái vôùi laäp phaùp tieåu bang cuûa chuùng ta. Caùc nhieäm kyø giôùi haïn hieän nay ñöôïc cöû tri chaáp thuaän ñoøi hoûi caùc chính khaùch phaûi töø boû quyeàn haïn vaø san baèng lôïi theá ñeå cöû tri coù nhieàu choïn löïa hôn trong caùc cuoäc baàu cöû.

Vì theá maø caùc chính khaùch vaø beø phaùi mang quyeàn lôïi rieâng cuûa hoï khoâng thích giôùi haïn nhieäm kyø. Vaø cuõng vì theá maø hoï ñang coá löøa gaït cho chuùng ta uûng hoä Döï Luaät 93.

Döï luaät tieân khôûi naøy do caùc laõnh tuï laäp phaùp tieåu bang soaïn ra ñeå coá baùm víu vaøo quyeàn haïn vaø boång loäc cuûa hoï. Hoï bieát raèng neáu döï luaät naøy khoâng ñöôïc thoâng qua, hoï seõ heát nhieäm kyø phaûi rôøi chöùc vuï vaøo naêm tôùi.

Nhöõng toå chöùc ngöôøi daân ñoùng thueá haøng ñaàu taïi California choáng Döï Luaät 93. Hoï noùi raèng ñaây chæ laø moät toan tính nöõa cuûa caùc chính khaùch nhaèm löøa gaït coâng chuùng vaø traùnh neù giôùi haïn nhieäm kyø.

Baùo chí cuõng chæ trích döï luaät tieân khôûi naøy, goïi ñoù laø “caûi toå giaû taïo”. Moät tôø baùo noùi raèng döï luaät naøy “coù moät loã hoång cho nhöõng ngöôøi ñang taïi chöùc.” Moät tôø khaùc noùi raèng döï luaät tieân khôûi naøy “seõ keùo daøi cuoäc ñôøi chính trò cuûa caùc nhaø laäp phaùp California”. Moät tôø thöù ba goïi döï luaät naøy “troâng nhö caùc nhaø laäp phaùp ñang tìm caùch töï lo cho hoï.”

Luaät giôùi haïn nhieäm kyø hieän nay cuûa California ñaõ môû roäng heä thoáng ñeå giuùp nhöõng ngöôøi môùi coù tö töôûng môùi ra tranh cöû. Nhöng Döï Luaät 93 ñaûo ngöôïc laïi vaø giôùi haïn cô hoäi cho phuï nöõ vaø nhöõng nhoùm thieåu soá ñöôïc baàu vaøo Laäp Phaùp.

Neáu Döï Luaät 93 ñöôïc thoâng qua, caùc chính khaùch chuyeân nghieäp vaø nhöõng nhoùm quyeàn lôïi rieâng seõ coù lôïi. Cöû tri taïi California bò thieät thoøi.

Döï Luaät 93 laø toan tính löøa gaït ñeå phaù hoaïi yù muoán cuûa cöû tri. Ñöøng ñeå caùc chính khaùch vaø nhöõng nhoùm quyeàn lôïi rieâng löøa gaït chuùng ta. Ñöøng laàm noã löïc leùn luùt nhaèm phaù hoaïi giôùi haïn nhieäm kyø naøy. HAÕY BOÛ PHIEÁU CHOÁNG DÖÏ LUAÄT 93.

LEWIS K. UHLER, Chuû TòchNational Tax Limitation CommitteeJULIE VANDERMOST, Chuû Tòch California Women’s Leadership AssociationTIMOTHY J. ESCOBAR, Phoù Chuû Tòch U.S. Term Limits

PHAÛN BAÙC BIEÄN LUAÄN CHOÁNG DÖÏ LUAÄT 93

Haõy nhìn kyõ nhöõng ai laø ngöôøi coâng kích Döï Luaät 93.Moät nhoùm ôû Mieàn Ñoâng coù teân goïi laø U.S. Term Limits laø thaønh

phaàn chính choáng ñoái Döï Luaät 93. Sau ñaây laø nhöõng gì quyù vò neân bieát veà hoï:

Vaøo ngaøy 2 Thaùng Möôøi, 2007, moät vieân chöùc haøng ñaàu cuûa U.S. Term Limits ñaõ bò truy toá veà aâm möu gian laän vaän ñoäng baàu cöû.

Vaøo naêm ngoaùi, baùo chí taïi Oregon ñaõ loan baùo laø U.S. Term Limits duøng tieàn ngoaøi tieåu bang ñeå quaûng baù moät döï luaät tieân khôûi caûi toå giaû taïo, vaø ñaõ bò cöû tri baùc boû. (The Oregonian, “Tieàn N.Y. aûnh höôûng ñeán laù phieáu Oregon,” 5 Thaùng Taùm, 2006.)

Toång Thö Kyù Tieåu Bang North Dakota ñaõ caùo giaùc cuoäc vaän ñoäng baàu cöû cuûa hoï laø “löøa ñaûo, gian laän, aâm möu, chöùng doái, vaø baát keå ñeán Hieán Phaùp vaø luaät tieåu bang.”

Nay cuõng chính nhöõng ngöôøi naøy ñaõ ñeán California ñeå môû cuoäc vaän ñoäng choáng Döï Luaät 93.

Hoï noùi raèng Döï Luaät 93 “keùo daøi nhieäm kyø cho caùc chính khaùch.” Thöïc ra, döï luaät naøy GIAÛM BÔÙT thôøi gian caùc nhaø laäp phaùp coù theå phuïc vuï töø 14 xuoáng 12 naêm. Ñeå phuø hôïp vôùi Hieán Phaùp, caùc nhaø laäp phaùp hieän nay coù theå phuïc vuï TOÅNG COÄNG 12 naêm taïi vieän hoï ñang phuïc vuï . . . chöù KHOÂNG phaûi theâm 12 naêm nöõa. Chuùng ta

khoâng theå ñeå maát ñi kinh nghieäm maø caùc nhaø laäp phaùp hieän nay ñaõ thu thaäp; raát caàn coù kinh nghieäm naøy ñeå giuùp giaûi quyeát caùc khoù khaên cuûa California.

Hoï noùi raèng Döï Luaät 93 ngaên chaän phuï nöõ vaø nhöõng nhoùm thieåu soá. Khoâng phaûi vaäy. Döï Luaät 93 giuùp caùc nhaø laäp phaùp coù theâm thôøi gian laøm vieäc cho ngöôøi daân ñoùng thueá vaø bôùt thôøi gian vaän ñoäng cho chöùc vuï keá cuûa hoï.

Ñöøng ñeå bò löøa gaït. Döï Luaät 93 caûi tieán luaät giôùi haïn nhieäm kyø cuûa California baèng caùch ñem laïi caân baèng hôïp lyù giöõa nhu caàu caàn coù tö töôûng môùi vaø nhu caàu caáp baùch caàn caùc nhaø laäp phaùp coù kinh nghieäm ñeå giaûi quyeát caùc vaán ñeà phöùc taïp tieåu bang chuùng ta ñang gaëp phaûi. Haõy boû phieáu THUAÄN.

LIANE M. RANDOLPH, Cöïu Chuû TòchCalifornia Fair Political Practices CommissionRICK MATTOS, Chuû TòchCalifornia Association of Highway PatrolmenELIZABETH M. PERRY, Giaùm Ñoác Chính Saùch CoângOlder Women’s League of California


93


DÖÏ LUAÄT

93


ÑAÛNG COÄNG HOØA

22 | Tuyeân Ngoân Muïc Ñích Cuûa Caùc Chính Ñaûng

TUYEÂN NGOÂN MUÏC ÑÍCH CUÛA CAÙC CHÍNH ÑAÛNG

Boû phieáu cho Ñaûng Xanh vaøo chöùc vuï toång thoáng laø boû phieáu cho ñaûng toaøn quoác duy nhaát:• UÛng hoä vieäc ruùt quaân ngay ra khoûi Iraq, ñoùng cöûa Guantanamo, vaø chaám döùt Ñaïo Luaät Yeâu Nöôùc choáng caùc quyeàn töï do.• UÛng hoä cho caùc bieän phaùp töùc thôøi, maïnh meõ ñeå ñoái phoù vôùi tình traïng khí haäu thay ñoåi qua hieäu naêng, baûo toàn, vaø naêng löôïng taùi taïo saïch.• UÛng hoä dòch vuï chaêm soùc söùc khoûe cho taát caû moïi ngöôøi.• Coâng khai nhìn nhaän raèng tieán trình baàu cöû naêm 2000 taïi Floria ñaõ bò chieám ñoaït vaø ñi ñaàu trong vuï ñeám phieáu laïi naêm 2004 taïi Ohio.• UÛng hoä bieän phaùp coù löu daáu veát baèng giaáy veà cöû tri coù theå giaùm ñònh vaø phoái kieåm vaø nguoàn maõ môû roäng cho maùy boû phieáu ñieän toaùn haàu giaûm thieåu naïn gian laän baàu cöû trong töông lai.• UÛng hoä vieäc huûy boû Cöû Tri Ñoaøn loãi thôøi vaø thay baèng laù phieáu toaøn daân.

• UÛng hoä baàu chung keát töùc thôøi ñeå cho pheùp cöû tri xeáp haïng caùc öùng cöû vieân, baûo veä luaät ña soá vaø choïn löïa cuûa cöû tri.• UÛng hoä 100% taøi trôï coâng cho caùc cuoäc vaän ñoäng baàu cöû; daønh giôø mieãn phí cho öùng cöû vieân treân caùc ñaøi radio vaø TV coâng; vaø huûy boû caùc ñaïo luaät baát coâng veà laù phieáu daønh ñaëc quyeàn cho caùc ñaûng chính vaø caûn trôû caùc ñaûng thöù ba vaø nhöõng ngöôøi ñoäc laäp.• UÛng hoä vieäc ñaïi dieän theo tyû leä, ghi danh cöû tri cuøng ngaøy, vaø quyeàn boû phieáu hieán ñònh.• Choáng ñoái vieäc thay ñoåi lòch trình baàu cöû sô boä sôùm coù lôïi cho caùc cuoäc vaän ñoäng nhieàu tieàn/truyeàn thoâng maø taùc haïi ñeán vieäc toå chöùc vaän ñoäng coù tính caùch haï taàng taïi coäng ñoàng.• UÛng hoä vieäc coù nhieàu tieáng noùi hôn laø chæ coù hai trong caùc cuoäc baøn caõi toång tuyeån cöû toång thoáng.• UÛng hoä möùc löông boång ñuû soáng, caùc quyeàn cuûa di daân, vaø giaùo duïc chöù khoâng phaûi boû tuø.

ÑAÛNG XANH

The California Republican PartyRon Nehring, Chuû TòchRonald Reagan California Republican Center1903 West Magnolia Boulevard, Burbank, CA 91506

(818) 841-5210Website: www.cagop.org

Ñaûng Hoøa Bình vaø Töï Do California ñaïi dieän cho daân chuû, hôïp taùc, vaø chia xeû. Chuùng toâi muoán toå chöùc vaø giaùo duïc coâng chuùng ñeå cuøng nhau laøm vieäc haàu ñaùp öùng caùc nhu caàu con ngöôøi.

Ñaûng chuùng toâi tin raèng vai troø cuûa chính quyeàn phaûi laø baûo ñaûm cho moïi ngöôøi coù vieäc laøm, gia cö, giaùo duïc, chaêm soùc söùc khoûe, vaø caùc quyeàn bình ñaúng. Chuùng toâi uûng hoä bình ñaúng trong hoân nhaân, caùc quyeàn di truù, toå chöùc coâng ñoaøn, vaø dòch vuï chaêm soùc söùc khoûe cho taát caû moïi ngöôøi do moät nguoàn duy nhaát ñaøi thoï. Chuùng toâi choáng caùc bieän phaùp quaân söï hieän nay cuûa Hoa Kyø taïi Iraq vaø Afghanistan.

Caùc öu tieân haøng ñaàu cuûa chuùng toâi laø:1. Ruùt quaân veà heát ngay baây giôø.2. Taêng gaáp ñoâi möùc löông toái thieåu.3. Moät heä thoáng chaêm soùc söùc khoûe mieãn phí, coù phaåm

chaát cho taát caû moïi ngöôøi.Coù theâm chi tieát veà Ñaûng Hoøa Bình vaø Töï Do taïi

www.peaceandfreedom.org.

ÑAÛNG HOØA BÌNH VAØ TÖÏ DO

Green Party of CaliforniaP.O. Box 2828, Sacramento, CA 95812

(916) 448-3437E-mail: [email protected] Website: www.cagreens.org

Peace and Freedom Party of California5960 South Land Park Drive #385, Sacramento, CA 95822

(510) 465-9414, (323) 759-9737Website: www.peaceandfreedom.org

Thöù töï caùc tuyeân ngoân naøy ñöôïc quyeát ñònh theo caùch boác thaêm. Caùc tuyeân ngoân naøy do caùc chính ñaûng cung caáp vaø khoâng coù cô quan chính thöùc naøo phoái kieåm möùc chính xaùc.

Ñaûng Coäng Hoøa quyeát taâm caûi tieán phaåm chaát cuoäc soáng cuûa chuùng ta trong taát caû caùc mieàn cuûa California. Chuùng toâi laøm vieäc ñeå ñaït ñöôïc muïc tieâu naøy baèng caùch taïo döïng coâng aên vieäc laøm, caûi tieán tröôøng hoïc, giöõ an toaøn cho coäng ñoàng, vaø caûi tieán dòch vuï chaêm soùc söùc khoûe vaø moâi tröôøng cuûa tieåu bang.

Caùc Öu Tieân Haøng Ñaàu:• Phaùt huy moät neàn kinh teá taïo ra nhieàu cô hoäi môùi veà vieäc laøm cho taát caû ngöôøi daân taïi California• Caûi tieán neàn giaùo duïc vaø caùc heä thoáng chaêm soùc söùc khoûe

cuûa tieåu bang chuùng ta ñeå caûi tieán phaåm chaát cuoäc soáng cuûa chuùng ta• Baûo veä ngöôøi daân ñoùng thueá baèng caùch giôùi haïn thueá khoùa vaø buoäc chính quyeàn phaûi chi tieâu trong phaïm vi nhöõng gì ñang coù

Haõy cuøng vôùi chuùng toâi xaây döïng moät California toát ñeïp hôn cho caùc gia ñình ngaøy nay vaø cho caùc theá heä töông lai.

Ñaûng Coäng Hoøa coù hôn 5.3 trieäu ñaûng vieân taïi California. Muoán bieát theâm chi tieát, goïi soá 818-841-5210 hoaëc ñeán www.cagop.org.

Tuyeân Ngoân Muïc Ñích Cuûa Caùc Chính Ñaûng | 23

TUYEÂN NGOÂN MUÏC ÑÍCH CUÛA CAÙC CHÍNH ÑAÛNG

ÑAÛNG TÖÏ DO

Ñaûng Töï Do laø choïn löïa toát nhaát cuûa Hoa Kyø ñeå laäp chính quyeàn. Cuõng nhö quyù vò, chuùng toâi coù vieäc laøm, thöông nghieäp, gia ñình, vaø öôùc mô. Chuùng toâi ñaõ böôùc vaøo chính tröôøng ñeå khoâi phuïc töï do vaø caùc giaù trò Hoa Kyø. Chuùng toâi ñang laøm vieäc ñeå coù moät chính quyeàn ñaùnh thueá vaø chi tieâu ít hôn vaø khoâng xen vaøo ñôøi soáng rieâng tö cuûa quyù vò.

Neáu quyù vò nghó mình coù tính khoan nhöôïng veà xaõ hoäi vaø coù traùch nhieäm taøi khoùa, quyù vò chính laø ngöôøi ñaûng Töï Do!

Chuùng toâi tin raèng chính quyù vò, chöù khoâng phaûi chính quyeàn, coù quyeàn quyeát ñònh veà caùch soáng cuoäc soáng cuûa mình, chi tieâu, hoài höu, giaùo duïc, vaø gia ñình.

Ñaûng Töï Do uûng hoä quyeàn cuûa quyù vò:• Giöõ laïi lôïi töùc cuûa mình. Giaûm bôùt hoaëc baõi boû thueá baát cöù khi naøo coù theå ñöôïc.

• Hoaït ñoäng thöông nghieäp cuûa quyù vò vaø höôûng thuï taøi saûn cuûa quyù vò. Giaûm bôùt caùc ñieàu leä vaø giaáy tôø seõ taïo theâm coâng aên vieäc laøm, löông cao hôn, vaø giaù thaáp hôn.• Giaùo duïc caùc con theo yù quyù vò.• Choïn loái soáng rieâng cuûa quyù vò. Chính quyeàn khoâng ñöôïc xem quyù vò laø phaïm phaùp vì caùc choïn löïa cuûa quyù vò veà quan heä, giaûi trí, hoaëc ñieàu trò y khoa.• Ñoái xöû thaät söï bình ñaúng tröôùc phaùp luaät baát luaän chuûng toäc, phaùi tính, toân giaùo, tính duïc, hay caù tính.• Coù suùng. Töï veä laø moät quyeàn, khoâng phaûi aân hueä chính trò.

Chuùng toâi laø chính ñaûng lôùn thöù ba taïi hoa kyø, coù nhieàu ñaûng vieân trong caùc chöùc vuï daân cöû hôn taát caû caùc ñaûng nhoû khaùc keát hôïp. Haõy gia nhaäp chuùng toâi ngay hoâm nay!

Ñaûng Ngöôøi Myõ Ñoäc laäp laø ñaûng ñeà cao töï do coù traät töï trong moät nöôùc tin Thöôïng Ñeá. Chuùng toâi tin laø phaûi tuyeät ñoái toân troïng luaät. Chuùng toâi tin raèng Hieán Phaùp laø hôïp ñoàng cuûa Hoa Kyø vôùi chính mình. Coá yù boùp meùo hieán phaùp ñaõ ñöa ñeán vieäc vi phaïm quyeàn coù moät chính quyeàn giôùi haïn ñöôïc Tu Chính AÙn Thöù Möôøi baûo ñaûm—maø khoâng traùnh ñöôïc thueá khoùa naëng neà. AÙp duïng quyeàn naøy seõ thaùo gôõ ñöôïc gaùnh naëng ñoù.

Khi khoâng coøn bò ñaøn aùp döôùi quyeàn Töï Do voâ traät töï thì chuùng ta coù theå söû duïng naêng löïc vaø taøi kheùo leùo cuûa chuùng ta trong tinh thaàn nhaân aùi vaø coâng baèng ñeå lo lieäu cho chính chuùng ta vaø gia ñình. Sau ñoù chuùng ta seõ thaønh laäp caùc cô sôû kinh doanh thöïc söï töï do vaø coù traùch nhieäm vaø taùi khaúng ñònh quyeàn cô baûn cuûa con ngöôøi laø coù taøi saûn.

Chuùng toâi tin vaøo vieäc baûo veä maïng soáng con ngöôøi duø coù yeáu ôùt, khoâng coù khaû naêng töï veä, hoaëc naûn loøng; haäu thuaãn cho gia ñình laø böùc töôøng thaønh cuûa töï do, nhaân aùi, traùch nhieäm, vaø chuyeân caàn; vaø tuyeân boá gia ñình coù quyeàn vaø traùch nhieäm nuoâi döôõng, aùp duïng kyû luaät, vaø giaùo duïc caùc con cuûa hoï.

Chuùng toâi khaúng ñònh quyeàn tuyeät ñoái, song haønh ñöôïc Tu Chính AÙn Thöù Nhì baûo ñaûm, cuûa moãi ngöôøi ñöôïc töï veä keøm vôùi töï veä chung maïnh meõ, moät loaïi töï veä chung ñoøi hoûi chuû quyeàn quoác gia khoâng bò caùc hieäp öôùc caåu thaû taùc haïi. Chuùng toâi choáng taát caû nhöõng daïng di truù baát hôïp phaùp. Chuùng toâi uûng hoä an ninh bieân giôùi vaø caùc chính saùch di truù ñoùn môøi nhöõng ngöôøi toát ñeïp nhaát cuûa theá giôùi ñeán höôûng töï do vôùi chuùng ta.

ÑAÛNG NGÖÔØI MYÕ ÑOÄC LAÄP

Libertarian Party of California14547 Titus Street, Suite 214, Panorama City, CA 91402-4935

(877) 884-1776E-mail: [email protected] Website: www.ca.lp.org

Vôùi tình traïng sa laày taïi Iraq vaø neàn kinh teá bò taùc haïi, do côn khuûng hoaûng gia cö gaây ra, Hoa Kyø caàn coù thay ñoåi.

Sau kyø baàu sô boä cuûa chuùng toâi, nhöõng ngöôøi thuoäc ñaûng Daân Chuû vaø nhöõng ngöôøi Ñoäc Laäp phaûi uûng hoä öùng cöû vieân cuûa chuùng toâi ñeå baûo ñaûm coù ñöôïc thay ñoåi chuùng ta caàn.

Nhöõng ngöôøi thuoäc ñaûng Daân Chuû töø laâu ñaõ tranh ñaáu nhaèm taïo döïng moät neàn kinh teá sinh ñoäng, caûi tieán giaùo duïc, baûo ñaûm an toaøn coâng coäng vaø an ninh quoác gia, môû roäng theâm chaêm soùc söùc khoûe, vaø giuùp giôùi trung löu ñang chaät vaät.

Caùc thaønh quaû vaø öu tieân cuûa ñaûng Daân Chuû döôùi quyeàn laõnh ñaïo cuûa Chuû Tòch Haï Vieän Hoa Kyø Nancy Pelosi goàm:• Laàn taêng löông toái thieåu ñaàu tieân trong 10 naêm • Caûi toå giaùo duïc ñeå baûo ñaûm Hoa Kyø daãn ñaàu theá giôùi veà khaûo cöùu vaø kyõ thuaät• Taêng löông quaân ñoäi• Caùc tieâu chuaån môùi veà chaêm soùc coù phaåm chaát cho quaân nhaân bò thöông vaø cöïu chieán binh.

• Theâm 50,000 nhaân vieân caûnh saùt• Caùc quy luaät cöùng raén ñeå thieát laäp caùc tieâu chuaån cao nhaát veà ñaïo lyù trong lòch söû Quoác Hoäi Hoa Kyø

Khi baàu moät Ñaûng Vieân Daân Chuû vaøo Toøa Baïch OÁc vaø nhieàu Ñaûng Vieân Daân Chuû vaøo Quoác Hoäi, chuùng ta seõ tieáp tuïc tranh ñaáu cho:• Taïo ñieàu kieän taêng tröôûng kinh teá coù traùch nhieäm vaø an ninh vieäc laøm cho ngöôøi Myõ laøm vieäc• Quyeàn choïn löïa cuûa phuï nöõ• Baûo veä An Sinh Xaõ Hoäi vaø Medicare• Chaám döùt chieán tranh taïi Iraq• Ñoäc laäp hôn veà naêng löôïng

Ñaûng Daân Chuû laø ñaûng chính duy nhaát cho pheùp nhöõng ngöôøi Ñoäc Laäp boû phieáu trong kyø baàu cöû toång thoáng sô boä cuûa chuùng toâi. Haõy gia nhaäp chuùng toâi taïi www.cadem.org/signup.

ÑAÛNG DAÂN CHUÛ

California Democratic PartyThöôïng Nghò Só Art Torres (Hoài Höu), Chuû Tòch1401 21st Street, Suite 200, Sacramento, CA 95811

(916) 442-5707 / 5715 Fax(310) 407-0980 / 0981 FaxE-mail: [email protected] Website: www.cadem.org

American Independent PartyEd Noonan, Chuû Tòch caáp Tieåu Bang1561 N. Beale Rd., Marysville, CA 95901-6812

(530) 743-6878 Website: www.aipca.org

Thöù töï caùc tuyeân ngoân naøy ñöôïc quyeát ñònh theo caùch boác thaêm. Caùc tuyeân ngoân naøy do caùc chính ñaûng cung caáp vaø khoâng coù cô quan chính thöùc naøo phoái kieåm möùc chính xaùc.

24 | Noä i Dung Caùc Döï Luaä t

NOÄI DUNG CAÙC DÖÏ LUAÄT 91

DÖÏ LUAÄT 91 Döï luaät tieân khôûi naøy ñöôïc ñeä trình tröôùc ngöôøi daân California theo caùc

ñieàu khoaûn cuûa Ñoaïn 8, Ñieàu II cuûa Hieán Phaùp California.Döï luaät tieân khôûi naøy tu chính, huûy boû, vaø theâm caùc ñoaïn môùi vaøo Hieán

Phaùp California; do ñoù, caùc ñieàu khoaûn hieän höõu ñöôïc ñeà nghò huûy boû seõ ñöôïc in theo kieåu chöõ gaïch ngang vaø caùc ñieàu khoaûn môùi ñöôïc ñeà nghò theâm vaøo seõ ñöôïc in theo kieåu chöõ nghieâng ñeå cho thaáy laø môùi.

DÖÏ LUAÄT ÑOAÏN 1. DANH XÖNG.

Ñaïo luaät naøy seõ ñöôïc goïi, vaø coù teân laø Ñaïo Luaät Baûo Veä Taøi Trôï Chuyeân Chôû Naêm 2006.

ÑOAÏN 2. KEÁT LUAÄN VAØ TUYEÂN BOÁ. Ngöôøi daân keát luaän vaø tuyeân boá nhö sau: (a) Ñöôøng loä vaø xa loä cuûa California ñang suy thoaùi nhanh choùng. (b) Nguyeân nhaân cuûa tình traïng suy thoaùi naøy laø do Laäp Phaùp haøng

naêm chuyeån soá thueá xaêng vaø thueá daàu caën cuûa tieåu bang sang caùc muïc ñích khaùc khoâng phaûi laø chuyeân chôû.

(c) Muïc ñích cuûa Ñaïo Luaät naøy laø ngaên chaän nhöõng tröôøng hôïp chuyeån ngaân naøy, baûo toàn möùc thu nhaäp cho caùc muïc ñích chuyeân chôû voán ñöôïc daønh rieâng caùc ngaân khoaûn naøy, vaø ñoøi hoûi phaûi traû laïi caùc ngaân khoaûn chuyeân chôû tröôùc ñaây ñaõ bò chuyeån sang caùc muïc ñích khoâng phaûi laø chuyeân chôû.

(d) Neáu xaûy ra thieân tai lôùn hoaëc tình traïng khaån tröông nghieâm troïng naøo khaùc gaây hö haïi naëng neà ñeán heä thoáng chuyeân chôû cuûa California, seõ coù ngay ngaân khoaûn ñaày ñuû ñeå söûa chöõa hö haïi vaø taùi thieát heä thoáng chuyeân chôû.

ÑOAÏN 3. Ñoaïn 6 cuûa Ñieàu XIX Hieán Phaùp California ñöôïc tu chính nhö sau:

ÑOAÏN 6. Soá thu nhaäp thueá daønh rieâng theo ñieàu naøy coù theå ñöôïc cho Quyõ Chung vay chæ khi naøo aùp duïng moät trong caùc ñieàu kieän sau ñaây:

(a) Raèng baát cöù soá tieàn cho vay naøo cuõng phaûi ñöôïc hoaøn traû troïn veïn cho quyõ goác ñaõ vay möôïn töø ñoù trong cuøng naêm taøi khoùa vay möôïn, nhöng coù theå hoaõn hoaøn traû cho ñeán moät ngaøy khoâng quaù 30 ngaøy sau ngaøy ban haønh döï luaät ngaân saùch cho naêm taøi khoùa sau.

(b) Raèng baát cöù soá tieàn cho vay naøo cuõng phaûi ñöôïc hoaøn traû troïn veïn cho quyõ goác ñaõ vay möôïn töø ñoù trong voøng ba naêm taøi khoùa keå töø ngaøy vay möôïn vaø thuoäc moät trong caùc tröôøng hôïp sau ñaây:

(1) Thoáng Ñoác ñaõ ban haønh tình traïng khaån caáp vaø tuyeân boá tình traïng khaån caáp ñoù seõ coù taùc ñoäng taøi khoùa tai haïi ñaùng keå cho Quyõ Chung.

(2) Toång soá thu nhaäp cuûa Quyõ Chung cho naêm taøi khoùa hieän thôøi, theo möùc döï kieán cuûa Thoáng Ñoác trong phuùc trình cho Laäp Phaùp vaøo Thaùng Naêm cuûa naêm taøi khoùa hieän thôøi, thaáp hôn toång soá thu nhaäp cuûa Quyõ Chung cho naêm taøi khoùa tröôùc, sau khi ñaõ ñieàu chænh theo thay ñoåi cuûa vaät giaù vaø thay ñoåi daân soá, nhö ñöôïc neâu trong ngaân saùch do Thoáng Ñoác ñeä trình theo Ñoaïn 12 cuûa Ñieàu IV trong naêm taøi khoùa hieän thôøi.

(c) Khoâng coù ñieàu khoaûn naøo trong ñoaïn naøy caám Laäp Phaùp cho pheùp Laäp Phaùp coù theå, baèng ñaïo luaät, cho pheùp caùc cô quan chuyeân chôû ñòa phöông, caùc thaønh phoá, quaän, hoaëc thaønh phoá vaø quaän vay töø caùc ngaân khoaûn chòu chi phoái cuûa ñieàu naøy, cho caùc muïc ñích ñöôïc pheùp theo ñieàu naøy. Baát cöù khoaûn vay naøo ñöôïc pheùp neâu trong tieåu phaàn ñoaïn naøy ñeàu phaûi ñöôïc hoaøn traû, cuøng vôùi tieàn lôøi theo laõi suaát traû cho tieàn trong Tröông Muïc Ñaàu Tö Tieàn Goäp Chung, hoaëc baát cöù tröông muïc naøo thay theá tröông muïc ñoù, trong thôøi gian cho vay soá tieàn ñoù, cho quyõ ñaõ vay möôïn töø ñoù, treã nhaát laø boán naêm sau ngaøy vay möôïn.

ÑOAÏN 4. Ñoaïn 1 cuûa Ñieàu XIX A Hieán Phaùp California ñöôïc huûy boû.

ÑOAÏN 1. Caùc ngaân khoaûn trong Tröông Muïc Chuyeân Chôû Coâng Coäng cuûa Quyõ Chuyeân Chôû Tieåu Bang, hoaëc baát cöù tröông muïc naøo thay theá tröông muïc ñoù, chæ coù theå cho Quyõ Chung vay neáu aùp duïng moät trong caùc ñieàu kieän sau ñaây:

(a) Raèng baát cöù soá tieàn cho vay naøo ñeàu seõ ñöôïc hoaøn traû troïn veïn vaøo tröông muïc naøy trong cuøng naêm taøi khoùa vay möôïn, nhöng coù theå hoaõn traû laïi cho ñeán moät ngaøy khoâng quaù 30 ngaøy sau ngaøy ban haønh döï luaät ngaân saùch cho naêm sau.

(b) Raèng baát cöù soá tieàn cho vay naøo cuõng phaûi ñöôïc hoaøn traû troïn veïn cho quyõ goác ñaõ vay möôïn töø ñoù trong voøng ba naêm taøi khoùa keå töø ngaøy vay möôïn vaø thuoäc moät trong caùc tröôøng hôïp sau ñaây:

(1) Thoáng Ñoác ñaõ ban haønh tình traïng khaån caáp vaø tuyeân boá tình traïng khaån caáp ñoù seõ coù taùc ñoäng taøi khoùa tai haïi ñaùng keå cho Quyõ Chung.

(2) Toång soá thu nhaäp cuûa Quyõ Chung cho naêm taøi khoùa hieän thôøi, theo möùc döï kieán cuûa Thoáng Ñoác trong phuùc trình cho Laäp Phaùp vaøo Thaùng Naêm cuûa naêm taøi khoùa hieän thôøi, thaáp hôn toång soá thu nhaäp cuûa Quyõ Chung cho naêm taøi khoùa tröôùc, nhö ñöôïc neâu trong ngaân saùch do Thoáng Ñoác ñeä trình theo Ñoaïn 12 cuûa Ñieàu IV trong naêm taøi khoùa hieän thôøi.

ÑOAÏN 5. Ñoaïn 1 cuûa Ñieàu XIX B Hieán Phaùp California ñöôïc tu chính nhö sau:

ÑOAÏN 1. (a) Cho naêm taøi khoùa 2003–04 vaø moãi naêm taøi khoùa sau ñoù, taát caû soá tieàn thu vaøo trong naêm taøi khoùa ñoù theo Ñaïo Luaät Thueá Baùn Haøng vaø Söû Duïng (Muïc 1 (baét ñaàu töø Ñoaïn 6001) cuûa Phaàn 2 trong Boä Luaät Thu Nhaäp vaø Thueá Vuï), hoaëc baát cöù ñaïo luaät naøo thay theá ñaïo luaät ñoù, khi baùn, tröõ, söû duïng, hoaëc tieâu thuï nhieân lieäu xe theo caùch naøo khaùc taïi Tieåu Bang naøy, vaø ñöôïc kyù thaùc vaøo Quyõ Chung cuûa Tieåu Bang theo ñaïo luaät ñoù, phaûi ñöôïc chuyeån sang Quyõ Ñaàu Tö Chuyeân Chôû, theo ñaây ñöôïc thaønh laäp trong Ngaân Khoá Tieåu Bang.

(b) (1) Cho nhöõng naêm taøi khoùa töø 2003–04 ñeán 2007–08, keå caû hai naêm ñoù, caùc ngaân khoaûn trong Quyõ Ñaàu Tö Chuyeân Chôû seõ ñöôïc daønh rieâng, khi ñöôïc Laäp Phaùp phaân boå, theo Ñoaïn 7104 cuûa Boä Luaät Thu Nhaäp vaø Thueá Vuï nhö ñöôïc quy ñònh trong ñoaïn ñoù vaøo ngaøy 6 Thaùng Ba, 2002.

(2) Cho naêm taøi khoùa 2008–09 vaø moãi naêm taøi khoùa sau ñoù, tieàn trong Quyõ Ñaàu Tö Chuyeân Chôû chæ ñöôïc daønh rieâng cho caùc muïc ñích sau ñaây:

(A) Chuyeân chôû coâng coäng vaø chuyeân chôû ñaïi chuùng.

(B) Caùc döï aùn caûi tieán voán chuyeân chôû, tuøy thuoäc vaøo caùc ñaïo luaät chi phoái Chöông Trình Caûi Tieán Chuyeân Chôû Tieåu Bang, hoaëc baát cöù chöông trình naøo thay theá chöông trình ñoù.

(C) Cho caùc thaønh phoá, keå caû thaønh phoá vaø quaän, ñeå baûo trì ñöôøng loä vaø xa loä, phuïc hoài, taùi thieát, hoaëc söûa chöõa caùc hö haïi do baõo gaây ra.

(D) Cho caùc quaän, keå caû thaønh phoá vaø quaän, ñeå baûo trì ñöôøng loä vaø xa loä, phuïc hoài, taùi thieát, hoaëc söûa chöõa caùc hö haïi do baõo gaây ra.

(c) Cho naêm taøi khoùa 2008–09 vaø moãi naêm taøi khoùa sau ñoù, caùc ngaân khoaûn trong Quyõ Ñaàu Tö Chuyeân Chôû seõ ñöôïc daønh rieâng, khi ñöôïc Laäp Phaùp phaân boå, nhö sau:

(A) Hai möôi phaàn traêm ngaân khoaûn cho caùc muïc ñích neâu trong ñoaïn vaên phuï (A) cuûa ñoaïn vaên (2) trong tieåu phaàn (b).

(B) Boán möôi phaàn traêm ngaân khoaûn cho caùc muïc ñích neâu trong ñoaïn vaên phuï (B) cuûa ñoaïn vaên (2) trong tieåu phaàn (b).

(C) Hai möôi phaàn traêm ngaân khoaûn cho caùc muïc ñích neâu trong ñoaïn vaên phuï (C) cuûa ñoaïn vaên (2) trong tieåu phaàn (b).

(D) Hai möôi phaàn traêm ngaân khoaûn cho caùc muïc ñích neâu trong ñoaïn vaên phuï (D) cuûa ñoaïn vaên (2) trong tieåu phaàn (b).

(d) (1) Tröø phi ñöôïc quy ñònh khaùc trong ñoaïn vaên (2), vieäc Vieäc chuyeån soá thu nhaäp töø Quyõ Chung cuûa Tieåu Bang sang Quyõ Ñaàu Tö Chuyeân Chôû theo tieåu phaàn (a) coù theå taïm ngöng, toaøn phaàn hoaëc moät phaàn, cho moät baát cöù naêm taøi khoùa naøo tröôùc naêm taøi khoùa 2007–08 neáu hoäi ñuû taát caû caû hai ñieàu kieän sau ñaây:

(A) Thoáng Ñoác ra tuyeân caùo ñeå coâng boá raèng, vì moät tình traïng chaät vaät nghieâm troïng veà taøi chaùnh tieåu bang, caàn phaûi taïm ngöng vieäc chuyeån soá thu nhaäp theo ñoøi hoûi cuûa tieåu phaàn (a).

(1) Thoáng Ñoác ñaõ ra tuyeân caùo ñeå coâng boá raèng vieäc chuyeån soá thu nhaäp theo tieåu phaàn (a) seõ coù taùc ñoäng taøi khoùa tai haïi ñaùng keå cho moät loaït caùc chöùc naêng hoaït ñoäng cuûa chính quyeàn ñöôïc Quyõ Chung cuûa Tieåu Bang taøi trôï.

(B) (2) Laäp Phaùp ban haønh luaät, theo moät döï luaät ñaõ ñöôïc thoâng qua taïi moãi vieän Laäp Phaùp baèng caùch goïi teân ghi vaøo soå, vôùi hai phaàn ba phieáu

Noä i Dung Caùc Döï Luaä t | 25

NOÄI DUNG CAÙC DÖÏ LUAÄT

92

thuaän, taïm ngöng vieäc chuyeån soá thu nhaäp cho naêm taøi khoùa ñoù theo ñoøi hoûi cuûa theo tieåu phaàn (a) vaø, mieãn laø döï luaät ñoù khoâng coù baát cöù ñieàu khoaûn khoâng lieân heä naøo khaùc.

(C) Treã nhaát laø vaøo ngaøy hieäu löïc cuûa ñaïo luaät noùi trong ñoaïn vaên phuï (B), moät ñaïo luaät rieâng reõ ñöôïc ban haønh ñeå quy ñònh hoaøn traû troïn veïn cho Quyõ Ñaàu Tö Chuyeân Chôû toång soá thu nhaäp chöa ñöôïc chuyeån sang quyõ ñoù vì quyeát ñònh taïm ngöng naøy, goàm caû tieàn lôøi theo luaät ñònh. Phaûi hoaøn traû troïn veïn soá tieàn naøy treã nhaát laø vaøo cuoái naêm taøi khoùa thöù ba ngay sau naêm taøi khoùa aùp duïng quyeát ñònh taïm ngöng.

(2) (A) Vieäc chuyeån tieàn theo ñoøi hoûi cuûa tieåu phaàn (a) khoâng ñöôïc taïm ngöng nhieàu hôn hai naêm taøi khoùa trong baát cöù 10 naêm taøi khoùa lieân tieáp naøo, thôøi haïn baét ñaàu töø naêm taøi khoùa thöù nhaát vaøo hoaëc sau ngaøy 1 Thaùng Baûy, 2007, khi taïm ngöng chuyeån tieàn theo ñoøi hoûi cuûa tieåu phaàn (a).

(B) Vieäc chuyeån tieàn theo ñoøi hoûi cuûa tieåu phaàn (a) khoâng ñöôïc taïm ngöng trong baát cöù naêm taøi khoùa naøo neáu chöa hoaøn traû troïn veïn soá tieàn chuyeån theo ñoøi hoûi cuûa moät ñaïo luaät ñöôïc ban haønh theo ñoaïn vaên phuï (C) cuûa ñoaïn vaên (1).

(e) (1) Toång soá thu nhaäp, tính vaøo ngaøy 1 Thaùng Baûy, 2007 maø khoâng ñöôïc chuyeån töø Quyõ Chung cuûa Tieåu Bang sang Quyõ Ñaàu Tö Chuyeân Chôû vì bò taïm ngöng theo tieåu phaàn (d) seõ ñöôïc hoaøn traû cho Quyõ Chuyeân Chôû treã nhaát laø vaøo ngaøy 30 Thaùng Saùu, 2017. Neáu chöa traû laïi heát toång soá tieàn naøy, soá tieàn phaûi hoaøn traû trong moãi naêm taøi khoùa khoâng ñöôïc döôùi 1/10 toång soá tieàn phaûi traû.

(2) Laäp Phaùp coù theå ñöa ra luaät phaùt haønh coâng khoá phieáu cuûa Tieåu Bang hoaëc caùc cô quan ñòa phöông, neáu thích öùng, ñöôïc baûo ñaûm baèng caùc soá tieàn traû laïi theo ñoøi hoûi cuûa ñoaïn vaên (1). Soá tieàn baùn coâng khoá phieáu seõ ñöôïc duøng cho caùc muïc ñích thích hôïp vôùi ñieàu naøy, vaø cho caùc phí toån cuûa vieäc phaùt haønh vaø baùn coâng khoá phieáu.

(e) (f) Laäp Phaùp coù theå ban haønh moät ñaïo luaät caûi bieán caùc möùc tyû leä baùch phaân neâu trong tieåu phaàn (c) baèng moät döï luaät ñöôïc thoâng qua taïi moãi vieän Laäp Phaùp baèng caùch goïi teân ghi vaøo soå, vôùi hai phaàn ba phieáu thuaän, mieãn laø döï luaät ñoù khoâng coù baát cöù ñieàu khoaûn khoâng lieân heä naøo khaùc vaø caùc ngaân khoaûn neâu trong tieåu phaàn (a) chæ ñöôïc chi tieâu cho caùc muïc ñích neâu trong ñoaïn vaên (2) cuûa tieåu phaàn (b).

(f) (1) Moät soá tieàn töông ñöông vôùi toång soá thu nhaäp khoâng ñöôïc chuyeån töø Quyõ Chung cuûa Tieåu bang sang Quyõ Ñaàu Tö Chuyeân Chôû, tính vaøo ngaøy 1 Thaùng Baûy, 2007, vì quyeát ñònh taïm ngöng chuyeån thu nhaäp theo tinh thaàn ñoaïn naøy vaøo ngaøy 1 Thaùng Gieâng, 2006, nhöng khoâng goàm soá tieàn traû cho Quyõ Ñaàu Tö Chuyeân Chôû Taïm Hoaõn theo Ñoaïn 63048.65 cuûa Boä Luaät Chính Quyeàn, phaûi ñöôïc chuyeån töø Quyõ Chung sang Quyõ Ñaàu Tö Chuyeân Chôû treã nhaát laø vaøo ngaøy 30 Thaùng Saùu, 2016. Neáu chöa hoaøn traû heát toång soá tieàn naøy, soá tieàn phaûi traû laïi trong moãi naêm taøi khoùa khoâng ñöôïc döôùi moät phaàn möôøi toång soá tieàn phaûi chuyeån treã nhaát laø vaøo ngaøy 30 Thaùng Saùu, 2016. Soá thu nhaäp ñöôïc chuyeån chæ ñöôïc daønh rieâng cho caùc muïc ñích neâu trong ñoaïn naøy nhö theå ñaõ nhaän ñöôïc maø khoâng bò taïm ngöng chuyeån thu nhaäp.

(2) Laäp Phaùp coù theå ñöa ra luaät phaùt haønh coâng khoá phieáu cuûa tieåu bang hoaëc caùc cô quan ñòa phöông, neáu thích öùng, ñöôïc baûo ñaûm baèng caùc soá tieàn traû laïi toái thieåu theo ñoøi hoûi cuûa ñoaïn vaên (1). Soá tieàn baùn coâng khoá phieáu naøy chæ ñöôïc daønh rieâng cho caùc muïc ñích neâu trong ñoaïn naøy nhö theå laø soá thu nhaäp phaûi ñöôïc daønh rieâng ra theo ñoaïn vaên (2) cuûa tieåu phaàn (b).

ÑOAÏN 6. Ñieàu XIX C ñöôïc theâm vaøo Hieán Phaùp California, nhö sau:

ÑOAÏN 1. Caùc soá thu nhaäp thueá neâu trong Ñieàu XIX vaø XIX B, vaø caùc quyõ neâu trong Ñieàu XIX A chæ coù theå ñöôïc cho Quyõ Chung vay haàu ñaùp öùng caùc nhu caàu caàn tieàn ngaén haïn cuûa tieåu bang neáu soá tieàn cho vay ñoù seõ ñöôïc hoaøn traû troïn veïn cho quyõ hoaëc tröông muïc ñaõ vay möôïn töø ñoù trong cuøng naêm taøi khoùa vay möôïn, nhöng coù theå hoaõn traû laïi cho ñeán moät ngaøy khoâng quaù 30 ngaøy sau ngaøy ban haønh döï luaät ngaân saùch cho naêm taøi khoùa sau. Baát cöù khoaûn tieàn cho vay naøo ñöôïc pheùp trong ñaây ñeàu khoâng ñöôïc caûn trôû theo baát cöù caùch naøo ñeán muïc ñích chuyeân chôû maø coù soá thu nhaäp naøy cho muïc ñích ñoù.

ÑOAÏN 7. CAÙC DÖÏ LUAÄT ÑÖA VAØO LAÙ PHIEÁU MAÂU THUAÃN NHAU.

Trong tröôøng hôïp döï luaät naøy vaø moät hoaëc nhieàu döï luaät khaùc veà vieäc söû duïng soá thu nhaäp cho chuyeân chôû ñöôïc ñöa vaøo cuøng laù phieáu toaøn tieåu

bang, caùc ñieàu khoaûn cuûa caùc döï luaät khaùc seõ bò xem laø maâu thuaãn vôùi döï luaät naøy. Trong tröôøng hôïp döï luaät naøy coù nhieàu phieáu thuaän hôn, caùc ñieàu khoaûn cuûa döï luaät naøy seõ ñöôïc aùp duïng troïn veïn, vaø caùc ñieàu khoaûn cuûa caùc döï luaät khaùc seõ trôû thaønh voâ giaù trò.


ñieàu khoaûn cuûa Ñoaïn 8, Ñieàu II cuûa Hieán Phaùp California.

Döï luaät tieân khôûi naøy tu chính caùc ñieàu khoaûn cuûa, vaø theâm caùc ñieàu khoaûn môùi vaøo, Hieán Phaùp California vaø Boä Luaät Giaùo Duïc; do ñoù caùc ñieàu khoaûn hieän höõu ñöôïc ñeà nghò huûy boû seõ ñöôïc in theo kieåu chöõ gaïch ngang vaø caùc ñieàu khoaûn môùi ñöôïc ñeà nghò theâm vaøo seõ ñöôïc in theo kieåu chöõ nghieâng ñeå cho thaáy laø môùi.

DÖÏ LUAÄT ÑOAÏN 1. Danh Xöng

Ñaïo luaät naøy seõ ñöôïc goïi, vaø coù teân laø “Ñaïo Luaät veà Quaûn Trò Tröôøng Cao Ñaúng Coäng Ñoàng, OÅn Ñònh Taøi Trôï, vaø Giaûm Leä Phí Sinh Vieân.”

ÑOAÏN 2. Caùc Keát Luaän vaø Tuyeân Boá Muïc Ñích Ngöôøi daân Tieåu Bang California keát luaän vaø tuyeân boá raèng:

1. Caùc tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng cuûa California ghi danh hôn 2.5 trieäu sinh vieân moãi naêm, cung caáp cô hoäi giaùo duïc cao caáp vaø caùc kyõ naêng ñeå caïnh tranh trong löïc löôïng lao ñoäng cuûa California.

2. Caùc tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng cuûa California vöøa khaû naêng taøi chaùnh cuûa sinh vieân. Leä phí sinh vieân thaáp vaø trôï giuùp taøi chaùnh ñaõ khieán cho caùc tröôøng cao ñaúng trôû thaønh cöûa ngoõ ñöa ñeán cuoäc soáng toát ñeïp hôn cho haøng trieäu ngöôøi daân taïi California.

3. Caùc laõnh tuï thöông nghieäp goïi caùc tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng cuûa California laø moät thaønh phaàn thieát yeáu ñeå phaùt trieån löïc löôïng lao ñoäng cuûa tieåu bang chuùng ta, ñoùng goùp cho moät neàn kinh teá huøng cöôøng.

4. Tieåu bang coù theå taøi trôï cho möùc gia taêng soá sinh vieân cuûa tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng maø khoâng phaûi taêng thueá hoaëc laáy ngaân khoaûn töø caùc tröôøng K–12. Moät cô cheá taøi trôï hai maët theo Döï Luaät 98 seõ ñaït ñöôïc caû hai khía caïnh naøy.

5. Döï luaät tieân khôûi naøy seõ giaûm bôùt leä phí sinh vieân vaø ngaên ngöøa taêng leä phí theo möùc nhanh hôn möùc gia taêng lôïi töùc caù nhaân.

6. Caùc tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng phaûi chòu traùch nhieäm vôùi ngöôøi daân ñoùng thueá qua vieäc baàu cöû caùc hoäi ñoàng quaûn trò ñòa phöông theo ñònh kyø thöôøng leä.

Do ñoù, ngöôøi daân Tieåu Bang California theo ñaây aùp duïng Ñaïo Luaät veà Quaûn Trò Tröôøng Cao Ñaúng Coäng Ñoàng, OÅn Ñònh Taøi Trôï, vaø Giaûm Leä Phí Sinh Vieân.

ÑOAÏN 3. Ñoaïn 4 cuûa Ñieàu VII Hieán Phaùp California ñöôïc tu chính nhö sau:

ÑOAÏN 4. Nhöõng ngöôøi sau ñaây ñöôïc mieãn boån phaän daân söï:

(a) Caùc vieân chöùc vaø nhaân vieân ñöôïc Laäp Phaùp boå nhieäm hoaëc tuyeån duïng, trong caùc tieåu ban haï vieän, hoaëc laäp phaùp.

(b) Caùc vieân chöùc vaø nhaân vieân ñöôïc caùc hoäi ñoàng, uûy hoäi hoaëc coâng ty coâng trong ngaønh tö phaùp hoaëc moät toøa chính thöùc hoaëc vieân chöùc cuûa toøa ñoù boå nhieäm hoaëc tuyeån duïng.

(c) Caùc vieân chöùc daân cöû vaø moät phuï taù vaø moät nhaân vieân do moãi vieân chöùc daân cöû choïn.

(d) Thaønh vieân caùc uûy ban vaø uûy hoäi.

(e) Moät phuï taù hoaëc nhaân vieân ñöôïc choïn bôûi moãi uûy ban hoaëc uûy hoäi do Thoáng Ñoác boå nhieäm hoaëc do luaät cho pheùp.

(f) Caùc vieân chöùc tieåu bang do Thoáng Ñoác tröïc tieáp boå nhieäm duø coù hay khoâng coù öng thuaän hoaëc xaùc nhaän cuûa Thöôïng Vieän vaø caùc nhaân vieân

91

(DÖÏ LUAÄT 91 TIEÁP THEO)



cuûa vaên phoøng Thoáng Ñoác, vaø caùc nhaân vieân cuûa vaên phoøng Phoù Thoáng Ñoác ñöôïc Phoù Thoáng Ñoác tröïc tieáp boå nhieäm hoaëc tuyeån duïng.

(g) Moät phuï taù hoaëc nhaân vieân ñöôïc choïn bôûi moãi vieân chöùc, tröø caùc thaønh vieân cuûa uûy ban hoaëc uûy hoäi, ñöôïc mieãn theo Ñoaïn 4(f).

(h) Caùc vieân chöùc vaø nhaân vieân cuûa Vieän Ñaïi Hoïc California vaø Caùc Tröôøng Cao Ñaúng Vieän Ñaïi Hoïc Tieåu Bang California vaø caùc vieân chöùc ñieàu haønh cuûa Hoäi Ñoàng Quaûn Ñoác Caùc Tröôøng Cao Ñaúng Coäng Ñoàng California.

(i) Ban giaûng huaán cuûa caùc tröôøng thuoäc thaåm quyeàn cuûa Boä Giaùo Duïc hoaëc Toång Giaùm Ñoác Coâng Huaán.

(j) Nhaân vieân trôï giuùp thaønh vieân, ngöôøi noäi truù, vaø beänh nhaân trong caùc nhaø ñieàu döôõng cuûa tieåu bang, caùc vieän töø thieän hoaëc caûi huaán, vaø caùc cô sôû cuûa tieåu bang cho ngöôøi beänh taâm thaàn hoaëc chaäm phaùt trieån trí khoân.

(k) Quaân nhaân trong luùc phuïc vuï trong quaân ñoäi.

(l) Caùc vieân chöùc vaø nhaân vieân cuûa caùc hoäi noâng nghieäp ñòa haït ñöôïc tuyeån duïng döôùi 6 thaùng trong moät naêm.

(m) Ngoaøi caùc chöùc vuï ñöôïc mieãn theo caùc ñieàu khoaûn khaùc cuûa ñoaïn naøy, Toång Chöôûng Lyù coù theå boå nhieäm hoaëc tuyeån duïng saùu phuï taù hoaëc nhaân vieân, UÛy Hoäi Coâng Ích coù theå boå nhieäm hoaëc tuyeån duïng moät phuï taù hoaëc nhaân vieân, vaø Coá Vaán Laäp Phaùp coù theå boå nhieäm hoaëc tuyeån duïng hai phuï taù hoaëc nhaân vieân.

ÑOAÏN 4. Ñoaïn 17 ñöôïc theâm vaøo Ñieàu IX cuûa Hieán Phaùp California, nhö sau:

ÑOAÏN 17. Laäp Phaùp quy ñònh moät heä thoáng giaùo duïc haäu trung hoïc coâng ñoäc laäp goàm caùc ñòa haït tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng ñòa phöông trong Heä Thoáng Tröôøng Coâng.


ÑOAÏN 18. Moãi ñòa haït tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng ñòa phöông trong heä thoáng naøy seõ ñöôïc thaønh laäp theo luaät vaø do moät hoäi ñoàng quaûn trò daân cöû ñòa phöông quaûn trò maø caùc chöùc naêng cuûa hoï seõ ñöôïc quy ñònh trong luaät.


ÑOAÏN 19. (a) Heä thoáng giaùo duïc haäu trung hoïc ñoäc laäp goàm caùc ñòa haït tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng ñòa phöông naøy seõ ñöôïc moät vaên phoøng heä thoáng phoái hôïp vaø do moät Hoäi Ñoàng Quaûn Ñoác Caùc Tröôøng Cao Ñaúng Coäng Ñoàng California quaûn trò goàm 19 thaønh vieân do Thoáng Ñoác boå nhieäm.

(b) Thaønh phaàn Hoäi Ñoàng Quaûn Ñoác Caùc Tröôøng Cao Ñaúng Coäng Ñoàng California seõ goàm 12 ngöôøi daân, maø trong soá coù ít nhaát laø ba ngöôøi ñang, hoaëc ñaõ laø thaønh vieân hoäi ñoàng quaûn trò daân cöû cuûa ñòa haït tröôøng cao ñaúng ñòa phöông, vaø caùc thaønh vieân naøy seõ phuïc vuï caùc nhieäm kyø saùu naêm. Ngoaøi ra, seõ coøn coù hai nhaân vieân hieän nay hoaëc tröôùc ñaây cuûa tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng, ba nhaân vieân ban giaûng huaán hieän nay hoaëc tröôùc ñaây cuûa tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng, hoï phuïc vuï caùc nhieäm kyø ba naêm, vaø hai sinh vieân tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng phuïc vuï caùc nhieäm kyø moät naêm.

(c) Hoäi Ñoàng Quaûn Ñoác Caùc Tröôøng Cao Ñaúng Coäng Ñoàng California seõ coù troïn quyeàn tuyeån duïng vaø aán ñònh löông boång cho caùc vieân chöùc ñieàu haønh cuûa vaên phoøng heä thoáng ñöôïc mieãn boån phaän daân söï theo Ñoaïn 4 cuûa Ñieàu VII vaø ñeå quyeát ñònh caùc khoaûn chi tieâu trong ngaân saùch vaên phoøng heä thoáng do luaät ñònh.

(d) Coâng vieäc cuûa Hoäi Ñoàng Quaûn Ñoác Caùc Tröôøng Cao Ñaúng Coäng Ñoàng California luoân luoân nhaèm duy trì vaø tieáp tuïc, ñeán möùc toái ña ñöôïc pheùp, quyeàn haïn vaø quyeàn kieåm soaùt cuûa ñòa phöông trong vieäc quaûn trò vaø ñieàu haønh caùc ñòa haït vaø heä thoáng tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng ñòa phöông.

(e) Laäp Phaùp seõ cung caáp qua ñaïo luaät ngaân saùch haøng naêm ñuû soá taøi trôï cho caùc hoaït ñoäng cuûa tieåu bang ñeå ñem laïi traùch nhieäm vaø khaû naêng laõnh ñaïo heä thoáng caùc ñòa haït tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng ñòa phöông.

(f) Khoâng coù ñieàu khoaûn naøo trong Ñaïo Luaät veà Quaûn Trò Tröôøng Cao Ñaúng Coäng Ñoàng, OÅn Ñònh Taøi Trôï, vaø Giaûm Leä Phí Sinh Vieân ñöôïc dieãn giaûi hoaëc aùp duïng ñeå mieãn cho Hoäi Ñoàng Quaûn Ñoác, hoaëc caùc tröôøng cao ñaúng

coäng ñoàng, khoûi caùc boån phaän do luaät aùp ñaët veà nhöõng vaán ñeà khoâng phaûi laø nhöõng vaán ñeà do ñaïo luaät ñoù aùp ñaët. Cuõng khoâng coù baát cöù ñieàu khoaûn naøo cuûa ñaïo luaät ñoù ñöôïc hieåu hoaëc aùp duïng ñeå cho pheùp Hoäi Ñoàng Quaûn Ñoác, hoaëc baát cöù vieân chöùc hoäi ñoàng hoaëc ñaïi dieän naøo, ñöôïc haønh xöû quyeàn haïn ñoái vôùi löông boång, soá giôø hoaëc ñieàu kieän laøm vieäc cuûa caùc nhaân vieân thuoäc baát cöù ñòa haït tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng naøo. Cuõng khoâng coù baát cöù ñieàu khoaûn naøo cuûa ñaïo luaät ñoù ñöôïc hieåu hoaëc aùp duïng ñeå thay ñoåi caùc quyeàn cuûa nhaân vieân tieåu bang thuoäc Vaên Phoøng Heä Thoáng Tröôøng Cao Ñaúng Coäng Ñoàng cuûa Vaên Phoøng Vieän Tröôûng veà boån phaän daân söï tieåu bang hoaëc thöông löôïng taäp theå ñöôïc quy ñònh trong luaät thích öùng. Khi aùp duïng Ñaïo Luaät veà Quaûn Trò Tröôøng Cao Ñaúng Coäng Ñoàng, OÅn Ñònh Taøi Trôï, vaø Giaûm Leä Phí Sinh Vieân, ngöôøi daân khoâng coù yù ñònh thaønh laäp caùc tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng, Hoäi Ñoàng Quaûn Ñoác, hoaëc baát cöù tröôøng hoaëc ñòa haït tröôøng cao ñaúng naøo, laø moät “cô quan theo hieán phaùp”, nhö töø ngöõ ñoù ñöôïc duøng trong luaät do phaùn quyeát cuûa Tieåu Bang naøy, hoaëc ñeå töôùc ñi baát cöù quyeàn naøo ñaõ tích luõy töø tröôùc cuûa nhaân vieân tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng hoaëc toå chöùc lao ñoäng, hoaëc cuûa ñòa haït hoaëc hoäi ñoàng quaûn trò tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng, vaø cuõng khoâng ñeå aûnh höôûng ñeán caùc tieâu chuaån taùi duyeät tö phaùp aùp duïng cho caùc haønh ñoäng cuûa Hoäi Ñoàng Quaûn Ñoác, caùc tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng, hoaëc baát cöù tröôøng hoaëc ñòa haït tröôøng cao ñaúng naøo, veà baát cöù vaán ñeà naøo ngoaøi caùc vaán ñeà aûnh höôûng ñeán toå chöùc noäi boä cuûa Hoäi Ñoàng Quaûn Ñoác nhö ñöôïc quy ñònh trong Ñaïo Luaät veà Quaûn Trò Tröôøng Cao Ñaúng Coäng Ñoàng, OÅn Ñònh Taøi Trôï, vaø Giaûm Leä Phí Sinh Vieân.

ÑOAÏN 7. Ñoaïn 8 cuûa Ñieàu XVI Hieán Phaùp California ñöôïc tu chính nhö sau:

ÑOAÏN 8. (a) Töø taát caû soá thu nhaäp cuûa tieåu bang thì tröôùc heát seõ daønh rieâng caùc ngaân khoaûn ñeå Tieåu Bang duøng yeåm trôï cho heä thoáng tröôøng coâng vaø caùc vieän giaùo duïc cao caáp coâng.

(b) Baét ñaàu töø naêm taøi khoùa 1990–91, caùc ngaân khoaûn ñöôïc Tieåu Bang duøng ñeå yeåm trôï cho caùc ñòa haït hoïc ñöôøng vaø caùc ñòa haït tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng seõ khoâng ñöôïc daønh cho moät soá tieàn ít hôn soá tieàn lôùn hôn trong caùc soá tieàn sau ñaây:

(1) Soá tieàn, theo tyû leä baùch phaân thu nhaäp cuûa Quyõ Chung coù theå ñöôïc phaân boå theo Ñieàu XIII B, baèng vôùi tyû leä baùch phaân thu nhaäp cuûa Quyõ Chung ñöôïc phaân boå cho caùc ñòa haït hoïc ñöôøng vaø caùc ñòa haït tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng, laàn löôït, trong naêm taøi khoùa 1986–87.

(2) Soá tieàn caàn thieát ñeå baûo ñaûm raèng toång soá nhöõng khoaûn daønh cho caùc ñòa haït hoïc ñöôøng vaø caùc ñòa haït tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng töø tieàn thueá cuûa Quyõ Chung ñöôïc phaân boå theo Ñieàu XIII B vaø soá thueá ñòa phöông daønh rieâng seõ khoâng ñöôïc ít hôn toång soá tieàn töø nhöõng nguoàn naøy trong naêm taøi khoùa tröôùc, khoâng goàm baát cöù soá thu nhaäp naøo ñöôïc daønh rieâng theo tieåu phaàn (a) cuûa Ñoaïn 8.5, ñöôïc ñieàu chænh cho caùc thay ñoåi trong soá sinh vieân ghi danh vaø ñöôïc ñieàu chænh theo thay ñoåi veà vaät giaù theo ñoaïn vaên (1) cuûa tieåu phaàn (e) trong Ñoaïn 8 cuûa Ñieàu XIII B. Ñoaïn vaên naøy chæ ñöôïc aùp duïng trong naêm taøi khoùa naøo maø möùc gia taêng tyû leä baùch phaân lôïi töùc caù nhaân theo ñaàu ngöôøi taïi California thaáp hôn hoaëc baèng möùc gia taêng tyû leä baùch phaân thu nhaäp ñaàu ngöôøi trong Quyõ Chung coäng vôùi moät nöûa cuûa moät phaàn traêm.

(3) (A) Soá tieàn caàn thieát ñeå baûo ñaûm raèng toång soá nhöõng khoaûn daønh cho caùc ñòa haït hoïc ñöôøng vaø caùc ñòa haït tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng töø tieàn thueá cuûa Quyõ Chung ñöôïc phaân boå theo Ñieàu XIII B vaø soá thueá ñòa phöông daønh rieâng seõ baèng toång soá tieàn töø nhöõng nguoàn naøy trong naêm taøi khoùa tröôùc, khoâng goàm baát cöù soá thu nhaäp naøo ñöôïc daønh rieâng theo tieåu phaàn (a) cuûa Ñoaïn 8.5, ñöôïc ñieàu chænh cho caùc thay ñoåi trong soá sinh vieân ghi danh vaø ñöôïc ñieàu chænh cho thay ñoåi trong soá thu nhaäp ñaàu ngöôøi cuûa Quyõ Chung.

(B) Ngoaøi ra, moät soá tieàn baèng moät nöûa cuûa moät phaàn traêm nhaân vôùi toång soá caùc khoaûn daønh rieâng trong naêm tröôùc cho caùc ñòa haït hoïc ñöôøng vaø caùc ñòa haït tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng töø tieàn thueá cuûa Quyõ Chung ñöôïc phaân boå theo Ñieàu XIII B vaø soá thueá ñòa phöông daønh rieâng, khoâng goàm baát cöù soá thu nhaäp naøo ñöôïc daønh rieâng theo tieåu phaàn (a) cuûa Ñoaïn 8.5, ñöôïc ñieàu chænh cho caùc thay ñoåi trong soá sinh vieân ghi danh.

(C) Ñoaïn vaên (3) naøy chæ ñöôïc aùp duïng cho naêm taøi khoùa naøo maø möùc gia taêng tyû leä baùch phaân lôïi töùc caù nhaân theo ñaàu ngöôøi taïi California cao hôn möùc gia taêng tyû leä baùch phaân thu nhaäp ñaàu ngöôøi trong Quyõ Chung coäng vôùi moät nöûa cuûa moät phaàn traêm.

(c) Trong baát cöù naêm taøi khoùa naøo, neáu soá tieàn tính theo ñoaïn vaên (1) cuûa tieåu phaàn (b) vöôït quaù soá tieàn ñöôïc tính theo ñoaïn vaên (2) cuûa tieåu phaàn

92




(b) maø phaàn ñoù nhieàu hôn moät phaàn traêm röôõi soá thu nhaäp cuûa Quyõ Chung, thì soá tieàn vöôït quaù moät phaàn traêm röôõi soá thu nhaäp cuûa Quyõ Chung seõ khoâng ñöôïc xem laø nhöõng khoaûn daønh rieâng cho caùc ñòa haït hoïc ñöôøng vaø caùc ñòa haït tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng cho caùc muïc ñích tính soá tieàn trôï caáp cuûa tieåu bang theo ñoaïn vaên (2) hoaëc 3(3) cuûa tieåu phaàn (b) trong naêm taøi khoùa sau.

(d) Trong baát cöù naêm taøi khoùa naøo maø caùc ñòa haït hoïc ñöôøng vaø caùc ñòa haït tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng ñöôïc daønh nhöõng khoaûn taøi trôï theo ñoaïn vaên (3) cuûa tieåu phaàn (b) hoaëc theo tieåu phaàn (h)(i), hoï seõ ñöôïc höôûng moät yeáu toá duy trì, baèng vôùi soá sai bieät giöõa (1) soá tieàn cuûa Quyõ Chung maø leõ ra ñaõ ñöôïc phaân boå theo ñoaïn vaên (2) cuûa tieåu phaàn (b) neáu ñoaïn vaên ñoù ñaõ ñöôïc aùp duïng hoaëc soá tieàn cuûa Quyõ Chung maø leõ ra ñaõ ñöôïc phaân boå theo tieåu phaàn (b) neáu tieåu phaàn (b) khoâng bò taïm ngöng, vaø (2) soá tieàn cuûa Quyõ Chung thöïc söï ñöôïc phaân boå cho caùc ñòa haït hoïc ñöôøng vaø caùc ñòa haït tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng trong naêm taøi khoùa ñoù.

(e) Yeáu toá duy trì cho caùc ñòa haït hoïc ñöôøng vaø caùc ñòa haït tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng ñöôïc xaùc ñònh theo tieåu phaàn (d) seõ ñöôïc ñieàu chænh haøng naêm cho caùc thay ñoåi veà soá sinh vieân ghi danh, vaø ñöôïc ñieàu chænh cho thay ñoåi veà vaät giaù theo ñoaïn vaên (1) cuûa tieåu phaàn (e) trong Ñoaïn 8 cuûa Ñieàu XIII B, cho ñeán khi ñöôïc daønh ra ñuû. Yeáu toá duy trì seõ ñöôïc daønh rieâng theo caùch do Laäp Phaùp quyeát ñònh trong moãi naêm taøi khoùa maø möùc gia taêng tyû leä baùch phaân thu nhaäp ñaàu ngöôøi trong Quyõ Chung cao hôn möùc gia taêng tyû leä baùch phaân lôïi töùc caù nhaân theo ñaàu ngöôøi taïi California. Yeáu toá duy trì naøy seõ ñöôïc giaûm bôùt moãi naêm baèng soá tieàn ñöôïc Laäp Phaùp daønh ra trong naêm taøi khoùa ñoù. Soá tieàn toái thieåu cuûa yeáu toá duy trì ñöôïc daønh ra trong moät naêm taøi khoùa seõ baèng tích soá cuûa soá thu nhaäp cuûa Quyõ Chung töø tieàn thueá vaø moät nöûa möùc sai bieät giöõa möùc gia taêng baùch phaân cuûa soá thu nhaäp ñaàu ngöôøi trong Quyõ Chung töø tieàn thueá vaø cuûa lôïi töùc caù nhaân theo ñaàu ngöôøi taïi California, khoâng vöôït quaù toång soá tieàn cuûa yeáu toá duy trì.

(f) Baét ñaàu töø naêm taøi khoùa 2007–08, ñeå quyeát ñònh toång soá caùc khoaûn daønh cho caùc ñòa haït hoïc ñöôøng vaø caùc ñòa haït tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng töø tieàn thueá cuûa Quyõ Chung ñöôïc phaân boå theo Ñieàu XIII B vaø caùc soá tieàn thueá ñòa phöông ñöôïc daønh ra theo ñoaïn vaên (2) cuûa tieåu phaàn (b), ñoaïn vaên (3) cuûa tieåu phaàn (b), hoaëc khi tính yeáu toá duy trì ñöôïc thaønh laäp theo tieåu phaàn (d), soá tieàn naøy seõ ñöôïc tính rieâng reõ vaø ñöôïc Laäp Phaùp phaân boå cho caùc ñòa haït hoïc ñöôøng vaø caùc ñòa haït tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng.

(f) (g) Cho caùc muïc ñích tính toång soá caùc khoaûn daønh cho caùc ñòa haït hoïc ñöôøng theo ñoaïn naøy, “caùc thay ñoåi veà soá sinh vieân ghi danh” seõ ñöôïc tính baèng möùc thay ñoåi tyû leä baùch phaân cuûa soá sinh vieân trung bình ñi hoïc haøng ngaøy. Tuy nhieân, trong baát cöù naêm taøi khoùa naøo, seõ khoâng ñieàu chænh cho nhöõng möùc giaûm soá sinh vieân ghi danh giöõa naêm taøi khoùa tröôùc vaø naêm taøi khoùa hieän thôøi tröø phi coù nhöõng möùc giaûm bôùt sinh vieân ghi danh giöõa naêm taøi khoùa thöù nhì tröôùc ñoù nöõa vaø naêm taøi khoùa tröôùc vaø giöõa naêm taøi khoùa thöù ba tröôùc ñoù nöõa vaø naêm taøi khoùa thöù nhì tröôùc ñoù.

(h) Cho caùc muïc ñích tính toång soá caùc khoaûn daønh cho caùc ñòa haït tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng theo ñoaïn naøy, “caùc thay ñoåi veà soá sinh vieân ghi danh” seõ ñöôïc tính baèng möùc thay ñoåi trong daân soá ñöôïc heä thoáng ñoäc laäp caùc tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng coâng phuïc vuï vaø caùc yeáu toá thích öùng khaùc ñöôïc quyeát ñònh theo ñaïo luaät naøy.

(h) (i) Ñoaïn vaên phuï (B) cuûa ñoaïn vaên (3) trong tieåu phaàn (b) chæ coù theå ñöôïc taïm ngöng trong moät naêm khi laø moät phaàn hoaëc goàm trong baát cöù döï luaät naøo ñöôïc ban haønh theo Ñoaïn 12 cuûa Ñieàu IV. Taát caû caùc ñieàu khoaûn khaùc cuûa tieåu phaàn (b) coù theå ñöôïc taïm ngöng trong moät naêm baèng caùch ban haønh moät ñaïo luaät khaån caáp theo Ñoaïn 8 cuûa Ñieàu IV, mieãn laø ñaïo luaät khaån caáp ñoù khoâng ñöôïc laø moät phaàn hoaëc goàm trong baát cöù döï luaät naøo ñöôïc ban haønh theo Ñoaïn 12 cuûa Ñieàu IV.

ÑOAÏN 8. Ñoaïn 41210 ñöôïc theâm vaøo Boä Luaät Giaùo Duïc, nhö sau:

41210. Maëc duø coù baát cöù ñieàu khoaûn luaät naøo khaùc, “toång soá caùc khoaûn daønh cho caùc ñòa haït hoïc ñöôøng vaø caùc ñòa haït tröôøng cao ñaúng” seõ khoâng goàm baát cöù ñieàu naøo sau ñaây:

(a) Baát cöù chöông trình naøo ñaõ ñöôïc Quyõ Chung vaø thueá thoå traïch ñòa phöông taøi trôï trong naêm taøi khoùa 2004–05, nhöng khoâng ñöôïc xem laø toång soá caùc khoaûn daønh cho caùc ñòa haït hoïc ñöôøng vaø caùc ñòa haït tröôøng cao ñaúng cho caùc muïc ñích cuûa ñoaïn naøy trong naêm taøi khoùa 2004–05.

(b) Traû nôï coâng khoá phieáu ñaõ ñöôïc phaùt haønh theo Ñaïo Luaät Coâng Khoá Phieáu Mang Traùch Nhieäm Toång Quaùt cuûa Tieåu Bang (Chöông 4 (baét

ñaàu töø Ñoaïn 16720) cuûa Muïc 3 Phaàn 4 trong Tieâu Ñeà 2 cuûa Boä Luaät Chính Quyeàn) hoaëc caùc coâng khoá phieáu thay theá hoaëc ñöôïc phaùt haønh sau ngaøy hieäu löïc cuûa ñaïo luaät naøy theo Chöông 3.7 (baét ñaàu töø Ñoaïn 15820.30) hoaëc Chöông 3.8 (baét ñaàu töø Ñoaïn 15820.50) cuûa Muïc 10b Phaàn 3 trong Tieâu Ñeà 2 cuûa Boä Luaät Chính Quyeàn hoaëc caùc coâng khoá phieáu thay theá.


41211. (a) “Caùc thay ñoåi veà soá sinh vieân ghi danh” theo tieåu phaàn (h) cuûa Ñoaïn 8 trong Ñieàu XVI Hieán Phaùp California seõ laø möùc cao hôn giöõa:

(1) Tyû leä baùch phaân thay ñoåi veà daân soá töø naêm thöù nhì tröôùc ñoù nöõa so vôùi naêm tröôùc cuûa soá cö daân trong tieåu bang trong haïng tuoåi töø 17 ñeán 21, goàm caû hai tuoåi ñoù, hoaëc

(2) Tyû leä baùch phaân thay ñoåi veà daân soá töø naêm thöù nhì tröôùc ñoù nöõa so vôùi naêm tröôùc cuûa soá cö daân trong tieåu bang trong haïng tuoåi töø 22 ñeán 25, goàm caû hai tuoåi ñoù.

(b) Soá tieàn ñöôïc tính cho “caùc thay ñoåi veà soá sinh vieân ghi danh” trong tieåu phaàn (a) seõ ñöôïc taêng theo soá sai bieät döông cuûa tyû leä baùch phaân cö daân thaát nghieäp taïi California töø quyù thöù ba cuûa naêm tröôùc tröø ñi 5 phaàn traêm.

(c) Soá tieàn ñöôïc tính cho “caùc thay ñoåi veà soá sinh vieân ghi danh” theo caùc tieåu phaàn (a) vaø (b) laø döôùi 1 phaàn traêm vaø tyû leä baùch phaân cö daân cuûa tieåu bang ghi danh vaøo caùc tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng thaáp hôn tyû leä baùch phaân trung bình cuûa soá cö daân ghi danh vaøo caùc tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng trong 20 naêm tröôùc, “caùc thay ñoåi veà soá sinh vieân ghi danh”seõ laø 1 phaàn traêm.

(d) Maëc duø coù caùc tieåu phaàn (a) vaø (b), khoâng naêm naøo “caùc thay ñoåi veà soá sinh vieân ghi danh” theo tieåu phaàn (h) cuûa Ñoaïn 8 trong Ñieàu XVI Hieán Phaùp California ñöôïc nhieàu hôn 5 phaàn traêm.


41212. Maëc duø coù baát cöù ñieàu khoaûn luaät naøo khaùc, 10.46 phaàn traêm cuûa baát cöù ngaân khoaûn naøo ñöôïc daønh ra ñeå hoaøn traû cho yeáu toá duy trì theo tieåu phaàn (e) cuûa Ñoaïn 8 trong Ñieàu XVI Hieán Phaùp California ñang coù vaøo ngaøy hieäu löïc cuûa ñoaïn naøy seõ ñöôïc daønh cho caùc tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng.


41213. (a) Cho caùc muïc ñích quyeát ñònh soá tieàn caàn thieát ñeå phaân boå cho caùc tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng theo tieåu phaàn (b) cuûa Ñoaïn 8 trong Ñieàu XVI Hieán Phaùp California, soá tieàn ñöôïc tính vaø phaân boå cho caùc tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng khoâng ñöôïc ít hôn soá tieàn cao hôn trong caùc soá tieàn sau:

(1) Toång soá thueá cuûa Quyõ Chung ñöôïc phaân boå theo Ñieàu XIII B vaø soá thueá ñòa phöông ñöôïc daønh ra vaø phaân boå ñeå yeåm trôï caùc tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng trong naêm taøi khoùa 2005–06, ñöôïc ñieàu chænh theo tieåu phaàn (b) cuûa Ñoaïn 8 trong Ñieàu XVI Hieán Phaùp California cho moãi naêm sau cho ñeán ngaøy hieäu löïc cuûa ñoaïn naøy.

(2) Toång soá thueá cuûa Quyõ Chung ñöôïc phaân boå theo Ñieàu XIII B vaø soá thueá ñòa phöông ñöôïc daønh ra vaø phaân boå ñeå yeåm trôï caùc tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng trong naêm taøi khoùa 2006–07, ñöôïc ñieàu chænh theo tieåu phaàn (b) cuûa Ñoaïn 8 trong Ñieàu XVI Hieán Phaùp California cho moãi naêm sau cho ñeán ngaøy hieäu löïc cuûa ñoaïn naøy.

ÑOAÏN 12. Ñoaïn 70901.5 cuûa Boä Luaät Giaùo Duïc ñöôïc tu chính nhö sau:

70901.5. (a) Hoäi ñoàng quaûn ñoác Hoäi Ñoàng Quaûn Ñoác Caùc Tröôøng Cao Ñaúng Coäng Ñoàng California seõ thieát laäp thuû tuïc ñeå aùp duïng luaät leä chi phoái Caùc Tröôøng Cao Ñaúng Coäng Ñoàng California. Ngoaøi caùc vaán ñeà khaùc, thuû tuïc naøy seõ thöïc thi caùc ñieàu kieän sau ñaây:

(1) Vaên baûn thoâng baùo veà moät ñeà nghò haønh ñoäng seõ ñöôïc göûi cho moãi ñòa haït tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng vaø cho taát caû caùc thaønh phaàn vaø caù nhaân khaùc coù quan taâm, goàm caû caùc tieåu ban veà chính saùch giaùo duïc vaø taøi khoùa

92




cuûa Laäp Phaùp vaø Boä Taøi Chaùnh, ít nhaát laø 45 ngaøy tröôùc khi aùp duïng. Caùc ñieàu leä naøy seõ coù hieäu löïc sôùm nhaát laø 30 ngaøy sau khi aùp duïng.

(2) Caùc ñieàu leä ñeà nghò seõ ñöôïc keøm theo moät baûn öôùc tính, ñöôïc laäp theo chæ thò do Boä Taøi Chaùnh aùp duïng, veà taùc ñoäng cuûa caùc ñieàu leä ñeà nghò ñoái vôùi phí toån hoaëc tieát kieäm cho baát cöù cô quan naøo cuûa tieåu bang, phí toån cuûa baát cöù chöông trình ñòa phöông naøo do tieåu bang baét buoäc theo chi phoái cuûa Muïc 7 (baét ñaàu töø Ñoaïn 17500) cuûa Phaàn 4 trong Tieâu Ñeà 2 cuûa Boä Luaät Chính Quyeàn, baát cöù phí toån hoaëc tieát kieäm naøo cho caùc cô quan ñòa phöông, vaø caùc phí toån hoaëc tieát kieän veà taøi trôï cuûa lieân bang cung caáp cho caùc cô quan tieåu bang.

(3) Hoäi ñoàng quaûn ñoác Hoäi Ñoàng Quaûn Ñoác Caùc Tröôøng Cao Ñaúng Coäng Ñoàng California seõ baûo ñaûm laø taát caû caùc ñieàu leä ñeà nghò cuûa hoäi ñoàng hoäi ñuû caùc tieâu chuaån veà “caàn thieát,” “quyeàn haïn,” “roõ raøng,” “ñoàng nhaát,” “tham chieáu,” vaø “khoâng truøng laép,” nhö caùc töø ngöõ naøy ñöôïc ñònh nghóa trong Ñoaïn 11349 cuûa Boä Luaät Chính Quyeàn. Moät hoäi ñoàng quaûn trò ñòa haït hoaëc baát cöù thaønh phaàn naøo quan taâm ñeàu coù theå phaûn ñoái baát cöù ñeà nghò ñieàu leä naøo veà vaán ñeà aùp duïng caùc tieâu chuaån naøy.

(4) Tröôùc khi aùp duïng caùc ñieàu leä, hoäi ñoàng quaûn ñoác Hoäi Ñoàng Quaûn Ñoác Caùc Tröôøng Cao Ñaúng Coäng Ñoàng California seõ cöùu xeùt vaø traû lôøi taát caû caùc nhaän xeùt baèng vaên baûn hoaëc baèng lôøi nhaän ñöôïc trong thôøi gian nhaän xeùt.

(5) Ngaøy hieäu löïc cuûa moät ñieàu leä seõ ñöôïc taïm ngöng neáu, trong voøng 30 60 ngaøy sau khi ñöôïc hoäi ñoàng quaûn ñoác Hoäi Ñoàng Quaûn Ñoác Caùc Tröôøng Cao Ñaúng Coäng Ñoàng California aùp duïng, coù ít nhaát laø hai phaàn ba taát caû caùc hoäi ñoàng quaûn trò ñòa haït ñòa phöông boû phieáu, trong buoåi boû phieáu coâng khai, ñeå phaûn ñoái ñieàu leä ñoù. Ñoái vôùi baát cöù ñieàu leä naøo bò phaûn ñoái nhö theá, hoäi ñoàng quaûn ñoác Hoäi Ñoàng Quaûn Ñoác Caùc Tröôøng Cao Ñaúng Coäng Ñoàng California seõ cung caáp theâm ít nhaát laø 45 ngaøy ñeå taùi duyeät, nhaän xeùt, vaø ñieàu traàn, goàm caû ít nhaát laø moät buoåi ñieàu traàn tröôùc hoäi ñoàng. Sau thôøi gian taùi duyeät, nhaän xeùt, vaø ñieàu traàn theâm naøy, hoäi ñoàng coù theå coù baát cöù quyeát ñònh naøo sau ñaây:

(A) Baùc boû hoaëc ruùt laïi ñieàu leä ñoù.

(B) Söûa ñoåi ñieàu leä ñaùng keå ñeå ñaùp öùng caùc quan ngaïi ñöôïc neâu trong thôøi gian taùi duyeät theâm, roài aùp duïng ñieàu leä ñaõ söûa ñoåi. Ñieàu leä naøy seõ ñöôïc xem laø ñieàu leä môùi ñöôïc aùp duïng, vaø seõ coù hieäu löïc theo caùc thuû tuïc ñoù.

(C) Taùi aùp duïng ñieàu leä naøy nhö cuõ, hoaëc coù caùc söûa ñoåi kyõ thuaät khoâng quan troïng ñöôïc xem laø caàn thieát ñeå cho roõ yù ñònh cuûa ñieàu leä goác. Neáu hoäi ñoàng quaûn ñoác Hoäi Ñoàng Quaûn Ñoác Caùc Tröôøng Cao Ñaúng Coäng Ñoàng California quyeát ñònh aùp duïng moät ñieàu leä, coù hay khoâng söûa chöõa kyõ thuaät, hoäi ñoàng cuõng phaûi aùp duïng moät tuyeân ngoân vaø xaùc ñònh caùc quyeàn lôïi cuï theå cuûa tieåu bang maø hoï ñaõ thaáy caàn thieát phaûi baûo veä baèng ngoân töø cuï theå hoaëc caùc ñieàu kieän cuûa ñieàu leä ñoù. Moät ñieàu leä ñöôïc aùp duïng sau ñoù coù theå bò phaûn ñoái theo luaät hieän haønh taïi toøa coù thaåm quyeàn, vaø seõ khoâng ñöôïc khaùng caùo theâm nöõa trong Caùc Tröôøng Cao Ñaúng Coäng Ñoàng California.

(6) Ñoái vôùi baát cöù ñieàu leä naøo maø Boä Taøi Chaùnh xaùc ñònh laø seõ taïo ra phí toån chöông trình ñòa phöông do tieåu bang baét buoäc, hoäi ñoàng quaûn ñoác seõ khoâng aùp duïng ñieàu leä ñoù cho ñeán khi naøo Boä Taøi Chaùnh ñaõ chöùng nhaän vôùi hoäi ñoàng quaûn ñoác vaø Laäp Phaùp laø coù moät nguoàn taøi trôï boài hoaøn phí toån ñoù.

(7) (6) Baát cöù ñòa haït hoaëc thaønh phaàn quan taâm naøo khaùc ñeàu coù theå ñeà nghò moät ñieàu leä môùi hoaëc phaûn ñoái baát cöù ñieàu leä hieän höõu naøo.

(b) Tröø tröôøng hôïp quy ñònh roõ trong ñoaïn naøy, vaø tröø tröôøng hôïp ñöôïc quy ñònh baèng quyeát nghò cuûa hoäi ñoàng quaûn ñoác Hoäi Ñoàng Quaûn Ñoác Caùc Tröôøng Cao Ñaúng Coäng Ñoàng California, caùc ñieàu khoaûn cuûa Chöông 3.5 (baét ñaàu töø Ñoaïn 11340) cuûa Muïc 1 Phaàn 3 trong Tieâu Ñeà 2 cuûa Boä Luaät Chính Quyeàn seõ khoâng aùp duïng cho caùc ñieàu leä do hoäi ñoàng quaûn ñoác Hoäi Ñoàng Quaûn Ñoác Caùc Tröôøng Cao Ñaúng Coäng Ñoàng California aùp duïng.

ÑOAÏN 13. Ñoaïn 71000 cuûa Boä Luaät Giaùo Duïc ñöôïc tu chính nhö sau:

71000. Trong chính quyeàn tieåu bang coù moät Hoäi Ñoàng Quaûn Ñoác Caùc Tröôøng Cao Ñaúng Coäng Ñoàng California, goàm 16 19 thaønh vieân boû phieáu vaø moät thaønh vieân khoâng boû phieáu, do Thoáng Ñoác boå nhieäm, nhö sau:

(a) Möôøi hai ngöôøi daân, moãi ngöôøi ñöôïc boå nhieäm sau khi coù coá vaán vaø pheâ chuaån cuûa hai phaàn ba phieáu thuaän taïi Thöôïng Vieän ñeå phuïc vuï caùc nhieäm kyΩ saùu naêm xem keõ nhau. Hai Ba trong soá thaønh vieân naøy seõ laø thaønh vieân daân cöû hieän nay hoaëc tröôùc ñaây cuûa caùc hoäi ñoàng quaûn trò ñòa haït tröôøng cao ñaúng

coäng ñoàng ñòa phöông, ñöôïc boå nhieäm töø moät sanh saùch goàm ít nhaát laø ba ngöôøi noäp cho Thoáng Ñoác bôûi toå chöùc toaøn tieåu bang ñaïi dieän caùc tín nhaân quaûn trò daân cöû ñòa phöông cuûa caùc tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng ñöôïc coâng nhaän tham gia tieán trình tham khaûo ñöôïc thaønh laäp theo tieåu phaàn (e) cuûa Ñoaïn 70901.

(b) (1) (A) Moät Hai thaønh vieân thaønh vieân sinh vieân, phuïc vuï caùc nhieäm kyø moät naêm. vaø moät thaønh vieân sinh vieân khoâng boû phieáu, thi haønh caùc nhieäm vuï cuûa hoï theo thuû tuïc neâu trong ñoaïn vaên (3).

(B) (2) Caùc sinh vieân naøy phaûi ghi danh theo hoïc taïi moät tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng toái thieåu laø naêm ñôn vò tín chæ luïc caù nguyeät, hoaëc töông ñöông, vaøo luùc boå nhieäm vaø trong suoát nhieäm kyø cuûa hoï, hoaëc cho ñeán khi coù ngöôøi thay theá. Thaønh vieân sinh vieân phaûi ghi danh theo hoïc taïi moät tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng toái thieåu laø moät luïc caù nguyeät tröôùc khi ñöôïc boå nhieäm, vaø phaûi hoäi ñuû vaø duy trì caùc tieâu chuaån hoïc taäp toái thieåu ñöôïc aán ñònh cho caùc sinh vieân tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng.

(C) (3) Moãi sinh vieân seõ ñöôïc boå nhieäm töø moät danh saùch goàm ít nhaát laø ba ngöôøi noäp cho Thoáng Ñoác bôûi Hoäi Sinh Vieân Caùc Tröôøng Cao Ñaúng Coäng Ñoàng California caùc toå chöùc toaøn tieåu bang ñaïi dieän caùc hoäi sinh vieân tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng ñöôïc coâng nhaän tham gia tieán trình tham khaûo ñöôïc thaønh laäp theo tieåu phaàn (e) cuûa Ñoaïn 70901.

(2) Nhieäm kyø phuïc vuï cuûa moät thaønh vieân sinh vieân cuûa hoäi ñoàng seõ baét ñaàu vaøo ngaøy 1 Thaùng Baûy cuûa naêm soá chaün, vaø heát nhieäm kyø vaøo ngaøy 30 Thaùng Saùu, hai naêm sau. Nhieäm kyø phuïc vuï cuûa thaønh vieân sinh vieân kia cuûa hoäi ñoàng seõ baét ñaàu vaøo ngaøy 1 Thaùng Baûy cuûa naêm soá leû, vaø heát nhieäm kyø vaøo ngaøy 30 Thaùng Saùu hai naêm sau. Maëc duø coù ñoaïn vaên (1), thaønh vieân sinh vieân toát nghieäp ra tröôøng cao ñaúng cuûa mình vaøo hoaëc sau ngaøy 1 Thaùng Gieâng cuûa naêm thöù nhì trong nhieäm kyø cuûa mình coù theå phuïc vuï thôøi gian coøn laïi cuûa nhieäm kyø.

(3) Trong naêm ñaàu cuûa nhieäm kyø cuûa thaønh vieân sinh vieân, thaønh vieân sinh vieân seõ laø moät thaønh vieân cuûa hoäi ñoàng vaø coù theå tham döï taát caû caùc phieân hoïp cuûa hoäi ñoàng vaø caùc tieåu ban cuûa hoäi ñoàng. Taïi caùc phieân hoïp naøy, thaønh vieân sinh vieân coù theå tham gia hoaøn toaøn vaøo cuoäc thaûo luaän vaø tranh luaän, nhöng khoâng ñöôïc boû phieáu. Trong naêm nhöù nhì cuûa nhieäm kyø cuûa thaønh vieân sinh vieân, thaønh vieân sinh vieân coù theå haønh xöû cuøng quyeàn tham döï caùc phieân hoïp cuûa hoäi ñoàng, vaø caùc tieåu ban cuûa hoäi ñoàng, vaø seõ coù cuøng quyeàn boû phieáu nhö caùc thaønh vieân ñöôïc boå nhieäm theo caùc tieåu phaàn (a) vaø (c).

(4) Maëc duø coù ñoaïn vaên (3), neáu moät thaønh vieân sinh vieân töø chöùc hoaëc vì lyù do khaùc maø chöùc vuï ñoù troáng trong naêm thöù nhì cuûa nhieäm kyø cuûa thaønh vieân sinh vieân, thaønh vieân sinh vieân coøn laïi seõ ñaûm nhieäm ngay chöùc vuï troáng ñoù vaø taát caû caùc ñaëc quyeàn tham gia cuûa thaønh vieân sinh vieân naêm thöù nhì, goàm caû quyeàn boû phieáu, trong thôøi gian coøn laïi cuûa nhieäm kyø chöùc vuï ñoù.

(c) Hai Ba thaønh vieân thuoäc ban giaûng huaán bieân cheá hieän nay hoaëc tröôùc ñoù töø moät tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng coù quyeàn boû phieáu seõ ñöôïc boå nhieäm cho nhieäm kyø hai ba naêm. Thoáng Ñoác seõ boå nhieäm moãi thaønh vieân thuoäc ban giaûng huaán töø moät danh saùch goàm ít nhaát laø ba ngöôøi do Ban Vaên Hoùa cuûa Caùc Tröôøng Cao Ñaúng Coäng Ñoàng California cung caáp. Moãi gheá ñöôïc daønh cho thaønh vieân thuoäc ban giaûng huaán bieân cheá seõ do moät thaønh vieân thuoäc ban giaûng huaán bieân cheá töø moät tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng ñaûm nhaän theo ñoaïn naøy vaø Ñoaïn 71003.

(d) Moät Hai nhaân vieân nhaân vieân chính ngaïch hieän nay hoaëc tröôùc ñoù coù quyeàn boû phieáu, do Thoáng Ñoác boå nhieäm cho caùc nhieäm kyø ba naêm moät nhieäm kyø hai naêm. Thoáng Ñoác seõ boå nhieäm moät trong caùc nhaân vieân thaønh vieân nhaân vieân chính ngaïch töø moät danh saùch goàm ít nhaát ba nhaân vieân chính ngaïch hieän nay ngöôøi do caùc ñaïi dieän ñoäc quyeàn cuûa nhaân vieân chính ngaïch cuûa Caùc Tröôøng Cao Ñaúng Coäng Ñoàng California cung caáp. Thoáng Ñoác seõ boå nhieäm moät trong caùc nhaân vieân naøy töø moät danh saùch goàm ít nhaát ba ngöôøi noäp cho Thoáng Ñoác bôûi toå chöùc toaøn tieåu bang ñaïi dieän caùc toång giaùm ñoác ñieàu haønh tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng ñöôïc coâng nhaän tham gia tieán trình tham khaûo ñöôïc thaønh laäp theo tieåu phaàn (e) cuûa Ñoaïn 70901.

ÑOAÏN 14. Ñoaïn 71003 cuûa Boä Luaät Giaùo Duïc ñöôïc tu chính nhö sau:

71003. (a) Tröø tröôøng hôïp thaønh vieân sinh vieân, thaønh vieân thuoäc ban giaûng huaán, vaø thaønh vieân thaønh vieân nhaân vieân chính ngaïch do Thoáng Ñoác boå nhieäm, baát cöù gheá troáng naøo cuûa moät chöùc vuï boå nhieäm trong hoäi ñoàng seõ ñöôïc Thoáng Ñoác boå nhieäm ñieàn khuyeát, vaø phaûi coù hai phaàn ba phieáu

92




thuaän cuûa Thöôïng Vieän. Gheá troáng chöùc vuï cuûa moät thaønh vieân sinh vieân, moät thaønh vieân thuoäc ban giaûng huaán, hoaëc moät thaønh vieân nhaân vieân chính ngaïch seõ ñöôïc Thoáng Ñoác boå nhieäm ñieàn khuyeát.

(b) Tröø tröôøng hôïp caùc thaønh vieân sinh vieân, ngöôøi ñöôïc boå nhieäm ñieàu khuyeát moät gheá troáng seõ chæ giöõ chöùc vuï ñoù trong thôøi gian coøn laïi cuûa nhieäm kyø chöa heát haïn. Caùc gheá troáng cuûa chöùc vuï thaønh vieân sinh vieân seõ ñöôïc Thoáng Ñoác boå nhieäm ñieàn khuyeát cho troïn moät nhieäm kyø moät naêm.

ÑOAÏN 15. Ñoaïn 71090.5 cuûa Boä Luaät Giaùo Duïc ñöôïc tu chính nhö sau:

71090.5. Ngoaøi chöùc vuï ñöôïc pheùp cuûa Theo tieåu phaàn (e) cuûa Ñoaïn 4 trong Ñieàu VII Hieán Phaùp California, Thoáng Ñoác, theo ñeà nghò cuûa hoäi ñoàng quaûn ñoác, Hoäi Ñoàng Quaûn Ñoác Caùc Tröôøng Cao Ñaúng Coäng Ñoàng California seõ boå nhieäm moät Vieän Tröôûng vaø toái ña saùu phuï taù vieän tröôûng vaø caùc phoù vieän tröôûng, nhöõng ngöôøi naøy seõ ñöôïc mieãn boån phaän daân söï. Caùc tröôøng hôïp boå nhieäm naøy khoâng vöôït quaù toång soá goäp chung laø saùu baûy, cho caû hai chöùc vuï ñöôïc boå nhieäm theo ñoaïn naøy. phuï taù vaø phoù vieän tröôûng.


76301. (a) Maëc duø coù baát cöù ñieàu khoaûn naøo khaùc cuûa luaät, leä phí quy ñònh trong Ñoaïn 76300 seõ laø möôøi laêm ñoâ la ($15) moãi ñôn vò tín chæ luïc caù nguyeät hoaëc leä phí ñang aùp duïng vaøo ngaøy hieäu löïc cuûa ñoaïn naøy, tuøy theo möùc naøo thaáp hôn.

(b) Leä phí quy ñònh theo Ñoaïn 76300 vaø ñoaïn naøy seõ khoâng ñöôïc taêng trong baát cöù naêm naøo baèng moät soá tieàn nhieàu hôn möùc thaáp hôn cuûa nhöõng möùc sau ñaây:

(1) Tyû leä baùch phaân thay ñoåi veà lôïi töùc caù nhaân theo ñaàu ngöôøi cuûa cö daân California töø naêm thöù nhì tröôùc ñoù nöõa ñeán naêm tröôùc, tính troøn xuoáng ñôn vò ñoâ la gaàn nhaát; hoaëc

(2) Möôøi phaàn traêm.

(c) Ñoaïn naøy seõ coù hieäu löïc cho troïn hoïc kyø vaên hoùa ñaàu tieân muøa thu baét ñaàu ít nhaát laø 60 ngaøy sau ngaøy hieäu löïc cuûa ñoaïn naøy.

ÑOAÏN 17. Ñoaïn 76301.5 ñöôïc theâm vaøo Boä Luaät Giaùo Duïc, nhö sau:

76301.5. (a) Laäp Phaùp seõ daønh cho baát cöù ñòa haït tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng naøo khoâng nhaän thu nhaäp cuûa Quyõ Chung qua phaàn phaân boå cho tröôøng cao ñaúng coäng ñoàng vì soá thu nhaäp thueá thoå traïch ñòa phöông cuûa ñòa haït vaø leä phí sinh vieân vöôït quaù soá thu nhaäp chung ñöôïc tính cho ñòa haït trong Ñaïo Luaät Ngaân Saùch haøng naêm moät soá tieàn baèng vôùi toång soá thu nhaäp leõ ra ñòa haït ñaõ thu vaøo neáu leä phí ñaõ ñöôïc giöõ nguyeân ôû möùc vaøo ngaøy tröôùc ngaøy hieäu löïc cuûa ñoaïn naøy.

(b) Ñoaïn naøy seõ chæ coù hieäu löïc trong nhöõng naêm leä phí quy ñònh theo chöông naøy thaáp hôn leä phí ñang aùp duïng vaøo ngaøy tröôùc ngaøy hieäu löïc cuûa ñoaïn naøy.


84754. (a) Maëc duø coù baát cöù ñieàu khoaûn naøo khaùc cuûa luaät, nhöõng möùc giaûm FTES seõ laøm giaûm thu nhaäp traûi ñeàu trong ba naêm baét ñaàu vaøo naêm theo sau naêm ñaàu tieân giaûm FTES.

(b) Caùc ñòa haït seõ coù quyeàn ñöôïc phuïc hoài baát cöù möùc giaûm thu nhaäp phaân boå naøo vì nhöõng khoaûn giaûm FTES trong ba naêm theo sau naêm ñaàu tieân giaûm FTES neáu sau ñoù taêng FTES.

(c) Khoâng coù ñòa haït naøo coù quyeàn höôûng bieän phaùp oån ñònh thu nhaäp theo tieåu phaàn (a) nhieàu hôn 10 phaàn traêm toång soá FTES cuûa hoï tröôùc khi bò giaûm, tröø phi Vieän Tröôûng ñöa ra keát luaän raèng möùc giaûm ñoù laø haäu quaû cuûa thieân tai hoaëc tai hoïa nhaân taïo hoaëc moät tai hoïa taøi chaùnh trong vuøng.

(d) Khi ban haønh ñoaïn naøy, ngöôøi daân muoán duy trì phöông tieän hoïc taäp cho sinh vieân vaø cung caáp oån ñònh taøi khoùa cho caùc ñòa haït tröôøng cao

ñaúng coäng ñoàng vaø nhaân vieân cuûa hoï trong nhöõng giai ñoaïn soá sinh vieân ghi danh khoâng oån ñònh.

ÑOAÏN 19. CAÙC ÑIEÀU KHOAÛN TOÅNG QUAÙT (a) Caùc Döï Luaät Maâu Thuaãn Nhau:

(1) Döï luaät naøy laø nhaèm chi phoái toaøn dieän. YÙ ñònh cuûa ngöôøi daân laø trong tröôøng hôïp döï luaät naøy vaø moät hoaëc nhieàu döï luaät tieân khôûi khaùc veà cuøng moät vaán ñeà ñöôïc ñöa vaøo cuøng laù phieáu toaøn tieåu bang, caùc ñieàu khoaûn cuûa döï luaät hoaëc caùc döï luaät khaùc seõ ñöôïc xem laø maâu thuaãn vôùi döï luaät naøy. Trong tröôøng hôïp döï luaät naøy ñöôïc nhieàu phieáu thuaän hôn, caùc ñieàu khoaûn cuûa döï luaät naøy seõ ñöôïc aùp duïng troïn veïn, vaø taát caû caùc ñieàu khoaûn cuûa döï luaät hoaëc caùc döï luaät kia seõ trôû neân voâ giaù trò.

(2) Neáu döï luaät naøy ñöôïc cöû tri chaáp thuaän nhöng bò thay theá theo luaät bôûi baát cöù döï luaät maâu thuaãn naøo khaùc ñöôïc ñöa vaøo laù phieáu vaø ñöôïc cöû tri chaáp thuaän trong cuøng moät cuoäc boû phieáu, vaø döï luaät maâu thuaãn ñoù trong laù phieáu sau naøy bò phaùn quyeát laø baát hôïp leä, döï luaät naøy seõ töï ban haønh vaø coù toaøn boä hieäu löïc thaønh luaät.

(b) Tính caùch taùch bieät: Caùc ñieàu khoaûn trong ñaïo luaät naøy coù theå taùch bieät nhau. Neáu baát cöù ñieàu khoaûn naøo trong chöông naøy hoaëc caùch aùp duïng naøo bò phaùn quyeát laø baát hôïp leä, thì ñieàu khoaûn baát hôïp leä ñoù seõ khoâng aûnh höôûng ñeán caùc ñieàu khoaûn hoaëc caùch aùp duïng khaùc coù theå trôû neân hieäu löïc maø khoâng coù ñieàu khoaûn hoaëc caùch aùp duïng baát hôïp leä ñoù.

(c) Tu chính: Caùc ñieàu khoaûn cuûa Caùc Ñoaïn 8 ñeán 15, goàm caû hai ñoaïn ñoù, vaø Ñoaïn 17 cuûa ñaïo luaät naøy coù theå ñöôïc tu chính baèng moät ñaïo luaät ñöôïc thoâng qua baèng boán phaàn naêm phieáu thuaän taïi moãi vieän Laäp Phaùp vaø ñöôïc Thoáng Ñoác kyù ban haønh. Taát caû nhöõng khoaûn tu chính Caùc Ñoaïn 8 ñeán 15, goàm caû hai ñoaïn ñoù, cuûa ñaïo luaät naøy seõ laø ñeå cuûng coá theâm ñaïo luaät naøy vaø phaûi phuø hôïp vôùi caùc muïc ñích cuûa luaät naøy. Möùc leä phí moãi ñôn vò tín chæ ñöôïc aán ñònh theo tieåu phaàn (a) cuûa Ñoaïn 16 trong ñaïo luaät naøy coù theå ñöôïc taêng leân theo tieåu phaàn (b) cuûa Ñoaïn 16 trong ñaïo luaät naøy baèng moät ñaïo luaät cuï theå laäp rieâng cho muïc ñích ñoù vaø ñöôïc thoâng qua vôùi hai phaàn ba phieáu thuaän taïi moãi vieän vaø ñöôïc Thoáng Ñoác kyù ban haønh. Möùc leä phí moãi ñôn vò tín chæ ñöôïc aán ñònh theo tieåu phaàn (a) cuûa Ñoaïn 16 trong ñaïo luaät naøy coù theå ñöôïc giaûm xuoáng baèng moät ñaïo luaät ñöôïc ña soá phieáu thuaän thoâng qua taïi moãi vieän vaø ñöôïc Thoáng Ñoác kyù ban haønh.


ñieàu khoaûn cuûa Ñoaïn 8, Ñieàu II cuûa Hieán Phaùp California.

Döï luaät tieân khôûi naøy tu chính Hieán Phaùp California; do ñoù caùc ñieàu khoaûn hieän höõu ñöôïc ñeà nghò huûy boû seõ ñöôïc in theo kieåu chöõ gaïch ngang vaø caùc ñieàu khoaûn môùi ñöôïc ñeà nghò theâm vaøo seõ ñöôïc in theo kieåu chöõ nghieâng ñeå cho thaáy laø môùi.

DÖÏ LUAÄT ÑAÏO LUAÄT GIÔÙI HAÏN NHIEÄM KYØ VAØ CAÛI TOÅ LAÄP PHAÙP ÑOAÏN 1. DANH XÖNG.

Döï luaät naøy seõ ñöôïc goïi laø “Ñaïo Luaät Giôùi Haïn Nhieäm Kyø vaø Caûi Toå Laäp Phaùp.”

ÑOAÏN 2. KEÁT LUAÄN VAØ TUYEÂN BOÁ. Ngöôøi daân California keát luaän vaø tuyeân boá nhö sau:

A. Theo moät ñaïo luaät ñöôïc ban haønh vaøo naêm 1990, moät Thaønh Vieân Laäp Phaùp coù theå phuïc vuï toång coäng 14 naêm, goàm toái ña saùu naêm ôû Haï Vieän vaø toái ña taùm naêm ôû Thöôïng Vieän.

B. Nhieàu nhoùm hoïc giaû vaø chính saùch coâng khaùc nhau, maø moät soá ñaõ töøng coù luùc uûng hoä giôùi haïn nhieäm kyø, ñaõ nghieân cöùu taùc ñoäng cuûa vieäc giôùi haïn nhieäm kyø taïi California vaø ñaõ keát luaän raèng caàn phaûi caûi toå luaät cuûa chuùng ta ñeå chính quyeàn laøm vieäc cho ngöôøi daân.

C. California phaûi ñoái phoù vôùi nhieàu vaán ñeà phöùc taïp vaø quan troïng töø vieäc caùc tröôøng hoaït ñoäng keùm hieäu quaû cho ñeán tình traïng ñòa caàu noùng daàn

93

92




vaø thieáu chaêm soùc söùc khoûe. Coù theå maát nhieàu naêm ñeå soaïn vaø thoâng qua caùc ñaïo luaät caàn thieát ñeå giaûi quyeát caùc vaán ñeà naøy, vaø Caùc Thaønh Vieân Laäp Phaùp phaûi maát nhieàu thì giôø ñeå ñöôïc coù ñöôïc söùc haäu thuaãn caàn thieát cuûa caùc ñoàng söï maø giaûi quyeát caùc vaán ñeà caáp baùch naøy.

D. Hieän nay, vieäc giôùi haïn nhieäm kyø gaây ra tình traïng thay ñoåi nhanh choùng caùc nhaø laäp phaùp, maø moät soá khoâng bao giôø coù ñöôïc thì giôø ñeå gaày döïng caùc kyõ naêng laõnh ñaïo hoaëc thu thaäp khaû naêng chuyeân moân trong vieäc laäp chính saùch coâng, vaø caùc nhaø laäp phaùp coù kieán thöùc vaø kinh nghieäm nhaát cuûa chuùng ta phaûi rôøi Haï Vieän hoaëc Thöôïng Vieän quaù sôùm, do ñoù khoâng cung caáp ñöôïc khaû naêng chuyeân moân cuûa hoï veà chính saùch cho ngöôøi daân California.

E. Khi caùc nhaø laäp phaùp thieáu caùc kyõ naêng naøy, nhöõng ngöôøi duy nhaát coù caùc kyõ naêng naøy laø nhöõng ngöôøi vaän ñoäng chuyeân nghieäp.

F. Chuùng ta phaûi caûi toå vieäc giôùi haïn nhieäm kyø ñeå giaûm bôùt tinh thaàn ñaûng phaùi, chaám döùt chu kyø vaän ñoäng tranh cöû lieân tuïc, vaø cuøng nhau laøm vieäc hieäu quaû hôn giöõa caùc ñaûng phaùi.

G. Chuùng ta caàn caùc nhieäm kyø laäp phaùp ñöôïc linh ñoäng hôn ñeå giuùp caùc thaønh vieân gaày döïng khaû naêng chuyeân moân caàn thieát veà chính saùch vaø tieán trình, vaø giaûm bôùt nhòp ñoä thay ñoåi nhanh choùng hieän nay veà caùc ñaïi dieän daân cöû töø chöùc vuï daân cöû naøy sang chöùc vuï daân cöû khaùc, taùc haïi ñeán chính saùch coâng.

H. Ñieàu thieát yeáu laø chuùng ta phaûi cho pheùp caùc nhaø laäp phaùp ôû laïi moät vieän Laäp Phaùp laâu hôn ñeå thu thaäp kieán thöùc vaø khaû naêng chuyeân moân caàn thieát haàu giaûi quyeát caùc vaán ñeà khoù khaên cuûa Tieåu Bang California.

I. Ñaïi Hoäi Toaøn Quoác Caùc Vieän Laäp Phaùp Tieåu Bang, Hoäi Ñoàng Caùc Chính Quyeàn Tieåu Bang, vaø Dieãn Ñaøn Caùc Laõnh Tuï Laäp Phaùp Tieåu Bang ñaõ ñöa ra moät phuùc trình keát luaän raèng “[c]aùc taùc ñoäng cuûa [vieäc giôùi haïn nhieäm kyø] ñoái vôùi caùc tieán trình laäp chính saùch cuûa Sacramento ñaõ thaâm saâu hôn,” goàm caû chuyeän “nhieàu ngöôøi taïi Sacramento nay nghó raèng caàn phaûi sôùm laøm gì ñoù ñeå ñem laïi oån ñònh vaø khaû naêng chuyeân moân nhieàu hôn trong tieán trình laäp chính saùch cuûa Laäp Phaùp.”

J. Chuùng ta caàn caûi toå luaät giôùi haïn nhieäm kyø cuûa California ñeå cho pheùp caùc thaønh vieân ôû laïi moät vieän laâu hôn trong khi vaãn giaûm bôùt toång soá naêm maø taân thaønh vieân coù theå phuïc vuï.

ÑOAÏN 3. MUÏC ÑÍCH VAØ YÙ ÑÒNH. YÙ ñònh cuûa ngöôøi daân California khi ban haønh döï luaät naøy laø ñeå:

A. Ñem laïi oån ñònh vaø khaû naêng chuyeân moân nhieàu hôn cho tieán trình laäp chính saùch cuûa Laäp Phaùp.

B. Giaûm bôùt soá naêm taân thaønh vieân coù theå phuïc vuï trong Laäp Phaùp töø 14 xuoáng 12 naêm ñeå ngöøa tình traïng thaønh vieân trôû neân baùm truï vaø ñeå phaùt huy cô hoäi cho nhöõng ngöôøi khaùc phuïc vuï.

C. Cho pheùp caùc nhaø laäp phaùp thu thaäp kieán thöùc vaø kinh nghieäm caàn thieát ñeå giaûi quyeát caùc vaán ñeà thaät quan troïng cuûa tieåu bang chuùng ta.

D. Cho caùc thaønh vieân hieän nay taïi Thöôïng Vieän vaø Haï Vieän coù cuøng cô hoäi phuïc vuï 12 naêm trong moät vieän gioáng nhö caùc taân thaønh vieân daân cöû vaø baûo toàn luaät hieän höõu veà caùc nhieäm kyø chöa heát haïn.

ÑOAÏN 4. Ñoaïn 2 cuûa Ñieàu IV Hieán Phaùp California theo ñaây ñöôïc tu chính nhö sau:

ÑOAÏN 2. (a)(1) Thöôïng Vieän goàm coù 40 Thöôïng Nghò Só ñöôïc baàu vaøo caùc nhieäm kyø 4 naêm, 20 ngöôøi baét ñaàu caùch nhau 2 naêm moät laàn. Khoâng Thöôïng Nghò Só naøo ñöôïc phuïc vuï nhieàu hôn 2 nhieäm kyø.

(2) Haï Vieän goàm coù 80 thaønh vieân ñöôïc baàu vaøo caùc nhieäm kyø 2 naêm. Khoâng thaønh vieân naøo cuûa Haï Vieän ñöôïc phuïc vuï nhieàu hôn 3 nhieäm kyø.

Caùc nhieäm kyø cuûa hoï

(3) Nhieäm kyø cuûa moät Thöôïng Nghò Só hoaëc Thaønh Vieân Haï Vieän seõ baét ñaàu vaøo ngaøy Thöù Hai ñaàu tieân cuûa Thaùng Möôøi Hai keá sau khi baàu cho hoï oâng ta hoaëc baø ta.

(4) Trong suoát ñôøi mình, moät ngöôøi coù theå phuïc vuï toái ña laø 12 naêm taïi Thöôïng Vieän, Haï Vieän, hoaëc caû hai, theo baát cöù caùch keát hôïp nhieäm kyø naøo.

(b) Maëc duø coù ñoaïn vaên (4) cuûa tieåu phaàn (a), Thaønh Vieân Thöôïng Vieän hoaëc Haï Vieän ñang taïi chöùc vaøo ngaøy hieäu löïc cuûa tieåu phaàn naøy coù theå phuïc vuï 12 naêm taïi vieän mình ñang phuïc vuï. Möùc giôùi haïn 12 naêm trong tieåu phaàn naøy seõ goàm caû nhöõng naêm ñaõ phuïc vuï taïi vieän maø Thaønh Vieân ñoù ñang phuïc vuï vaø baát cöù naêm phuïc vuï naøo theâm nöõa phaûi ñöôïc phuïc vuï lieân tieáp nhau.

(b)

(c) Vieäc baàu caùc thaønh vieân Caùc Thaønh Vieân Haï Vieän seõ ñöôïc baàu vaøo ngaøy Thöù Ba ñaàu tieân sau ngaøy thöù hai ñaàu tieân trong Thaùng Möôøi Moät cuûa nhöõng naêm soá chaün tröø phi ñöôïc Laäp Phaùp quy ñònh khaùc. Thöôïng nghò só seõ ñöôïc baàu cuøng luùc cuøng thôøi gian vaø ñòa ñieåm nhö caùc thaønh vieân caùc Thaønh Vieân Haï Vieän.

(c)

(d) Moät ngöôøi seõ khoâng hoäi ñuû ñieàu kieän laøm thaønh vieân Thaønh Vieân Laäp Phaùp neáu ngöôøi ñoù khoâng phaûi laø cöû tri vaø laø cö daân taïi ñòa haït laäp phaùp ñoù trong moät naêm, vaø laø coâng daân Hoa Kyø vaø cö daân taïi California trong 3 naêm, ngay tröôùc kyø baàu cöû, vaø thôøi gian phuïc vuï troïn nhieäm kyø chöùc vuï maø ngöôøi muoán tranh cöû seõ khoâng vöôït quaù soá naêm phuïc vuï toái ña ñöôïc pheùp theo caùc tieåu phaàn (a) vaø (b) cuûa ñoaïn naøy.

(d)

(e) Khi coù gheá troáng trong Laäp Phaùp thì Thoáng Ñoác seõ trieäu taäp ngay moät cuoäc baàu cöû ñeå ñieàn khuyeát.

ÑOAÏN 5. Ñoaïn 7 cuûa Ñieàu XX Hieán Phaùp California theo ñaây ñöôïc tu chính nhö sau:

ÑOAÏN 7. Möùc giôùi haïn soá nhieäm kyø ñöôïc quy ñònh trong Ñoaïn 2 cuûa Ñieàu IV, caùc Ñoaïn 2 vaø 11 cuûa Ñieàu V, Ñoaïn 2 cuûa Ñieàu IX, vaø Ñoaïn 17 cuûa Ñieàu XIII chæ aùp duïng cho caùc nhieäm kyø hoaëc soá naêm phuïc vuï maø caùc thaønh vieân ñöôïc baàu hoaëc boå nhieäm vaøo hoaëc sau ngaøy 6 Thaùng Möôøi Moät, 1990, nhöng moät Thöôïng Nghò Só ñöông nhieäm maø chöùc vuï cuûa mình khoâng coù trong laù phieáu cho cuoäc toång tuyeån cöû vaøo ngaøy ñoù seõ coù theå phuïc vuï theâm moät nhieäm kyø nöõa. Nhöõng möùc giôùi haïn soá nhieäm kyø vaø soá naêm phuïc vuï ñoù seõ khoâng aùp duïng cho baát cöù nhieäm kyø naøo chöa heát haïn cuûa ngöôøi ñöôïc baàu hoaëc boå nhieäm, hoaëc cho baát cöù soá naêm naøo ñaõ phuïc vuï trong moät nhieäm kyø chöa heát haïn, neáu thôøi gian coøn laïi cuûa nhieäm kyø ít hôn phaân nöûa toaøn nhieäm kyø.

ÑOAÏN 6. TÍNH CAÙCH TAÙCH BIEÄT. Caùc ñieàu khoaûn trong ñaïo luaät naøy coù theå taùch bieät vôùi nhau. Neáu baát

cöù ñieàu khoaûn naøo trong ñaïo luaät naøy hoaëc caùch aùp duïng bò phaùn quyeát laø baát hôïp leä, ñieàu khoaûn baát hôïp leä ñoù seõ khoâng aûnh höôûng ñeán caùc ñieàu khoaûn khaùc hoaëc caùch aùp duïng coù theå coù hieäu löïc maø khoâng coù ñieàu khoaûn hoaëc caùch aùp duïng baát hôïp leä ñoù.

ÑOAÏN 7. CAÙC DÖÏ LUAÄT TIEÂN KHÔÛI MAÂU THUAÃN NHAU.

Trong tröôøng hôïp döï luaät naøy vaø moät hoaëc nhieàu döï luaät tieân khôûi khaùc veà soá naêm hoaëc nhieäm kyø moät Thaønh Vieân Laäp Phaùp coù theå phuïc vuï ñöôïc ñöa vaøo cuøng moät laù phieáu toaøn tieåu bang, caùc ñieàu khoaûn cuûa döï luaät hoaëc caùc döï luaät kia seõ ñöôïc xem laø maâu thuaãn vôùi döï luaät naøy. Trong tröôøng hôïp döï luaät naøy ñöôïc nhieàu phieáu thuaän hôn, caùc ñieàu khoaûn cuûa döï luaät naøy seõ ñöôïc aùp duïng troïn veïn, vaø caùc ñieàu khoaûn cuûa döï luaät kia seõ trôû neân voâ giaù trò.

93


Quyù vò coù quyeàn boû phieáu neáu quyù vò laø cöû tri 1. coù ghi danh hôïp leä.

Cöû tri ghi danh laø moät coâng daân Hoa Kyø cö nguï taïi tieåu bang naøy, ñaõ ñuû ít nhaát laø 18 tuoåi vaø khoâng bò tuø hoaëc ñöôïc phoùng thích coù ñieàu kieän sau khi ñaõ bò keát troïng toäi, vaø ñaõ ghi danh ñeå boû phieáu taïi ñòa chæ cö truù hieän thôøi cuûa mình.

Quyù vò coù quyeàn boû phieáu taïm thôøi neáu khoâng 2. coù teân quyù vò trong danh saùch boû phieáu.

Quyù vò coù quyeàn boû phieáu neáu coù maët xeáp 3. haøng chôø ñôïi taïi ñòa ñieåm boû phieáu tröôùc khi phoøng phieáu ñoùng cöûa.

Quyù vò coù quyeàn boû phieáu kín maø khoâng bò 4. haêm doïa.

Quyù vò coù quyeàn coù moät laù phieáu môùi neáu, tröôùc 5. khi boû phieáu, quyù vò tin raèng mình ñaõ laøm sai.

Neáu vaøo baát cöù luùc naøo tröôùc khi boû phieáu sau cuøng, quyù vò caûm thaáy mình ñaõ laøm sai, quyù vò coù quyeàn ñoåi laù phieáu hö ñeå laáy moät laù phieáu môùi. Cöû tri khieám dieän (boû phieáu baèng thö) cuõng coù theå xin vaø ñöôïc caáp laù phieáu môùi neáu hoï giao laïi laù phieáu hö cho moät vieân chöùc baàu cöû tröôùc khi ñoùng cöûa phoøng phieáu vaøo ngaøy baàu cöû.

Quyù vò coù quyeàn ñöôïc giuùp ñeå boû phieáu, neáu 6. quyù vò khoâng theå boû phieáu neáu khoâng ñöôïc giuùp.

Quyù vò coù quyeàn giao laïi laù phieáu khieám dieän ñaõ 7. baàu cho baát cöù khu vöïc baàu cöû naøo trong quaän.

Quyù vò coù quyeàn nhaän taøi lieäu baàu cöû baèng moät 8. ngoân ngöõ khaùc, neáu coù ñuû soá cö daân trong khu vöïc baàu cöû cuûa quyù vò ñeå caàn phaûi in taøi lieäu ñoù.

Quyù vò coù quyeàn hoûi veà thuû tuïc baàu cöû vaø quan 9. saùt tieán trình baàu cöû.

Quyù vò coù quyeàn hoûi hoäi ñoàng khu vöïc baàu cöû vaø caùc vieân chöùc baàu cöû veà thuû tuïc baàu cöû vaø ñöôïc giaûi ñaùp hoaëc chuyeån cho vieân chöùc thích öùng ñeå giaûi ñaùp. Tuy nhieân, neáu quyù vò hoûi quaù nhieàu khieán cho hoï khoâng thi haønh ñöôïc nhieäm vuï cuûa hoï, hoäi ñoàng hoaëc caùc vieân chöùc baàu cöû coù theå ngöng traû lôøi thaéc maéc.

Quyù vò coù quyeàn trình baùo baát cöù hoaït ñoäng 10. baát hôïp phaùp hoaëc gian laän naøo cho vieân chöùc baàu cöû ñòa phöông hoaëc cho Toång Thö Kyù Tieåu Bang.

Neáu quyù vò tin raèng quyù vò ñaõ bò töø choái baát cöù quyeàn naøo treân ñaây, hoaëc neáu quyù vò bieát baát cöù gian laän hoaëc haønh vi sai traùi naøo veà baàu cöû, xin goïi Ñöôøng Daây Hotline Cöû Tri mieãn phí ñöôïc giöõ kín cuûa Toång Thö Kyù Tieåu Bang taïi soá 1-800-339-8163.

Chi tieát trong baûn chöùng theä ghi danh cöû tri cuûa quyù vò seõ ñöôïc caùc vieân chöùc baàu cöû söû duïng ñeå göûi tin töùc chính thöùc cho quyù vò veà tieán trình baàu cöû, chaúng haïn nhö ñòa ñieåm phoøng phieáu vaø caùc vaán ñeà vaø öùng cöû vieân ñöôïc ñöa vaøo laù phieáu. Luaät caám söû duïng chi tieát ghi danh cuûa cöû tri cho muïc ñích thöông maïi vaø neáu laøm nhö theá laø phaïm khinh toäi. Chi tieát cöû tri coù theå ñöôïc cung caáp cho moät öùng cöû vieân tranh cöû vaøo chöùc vuï, moät uûy ban döï luaät ñöa vaøo laù phieáu, hoaëc ngöôøi khaùc cho caùc muïc ñích baàu cöû, hoïc thuaät, baùo chí, chính trò, hoaëc chính quyeàn, theo quyeát ñònh cuûa Toång Thö Kyù Tieåu Bang. Soá baèng laùi xe vaø an sinh xaõ hoäi, hoaëc chöõ kyù cuûa quyù vò treân theû ghi danh cöû tri, khoâng ñöôïc tieát loä cho caùc muïc ñích naøy. Neáu quyù vò coù baát cöù thaéêc maéc gì veà vieäc söû duïng chi tieát cöû tri hoaëc muoán trình baùo vieäc nghi ngôø söû duïng sai traùi chi tieát ñoù, xin goïi cho Ñöôøng Daây Hotline Thöôøng Tröïc Cöû Tri cuûa Toång Thö Kyù Tieåu Bang taïi soá 1-800-339-8163.Moät soá cöû tri naøo ñoù trong tình traïng bò ñe doïa ñeán tính maïng coù theå hoäi ñuû ñieàu kieän laøm cöû tri kín ñaùo. Muoán bieát theâm chi tieát, xin lieân laïc vôùi chöông trình Safe at Home (An Toaøn ÔÛ Nhaø) cuûa Toång Thö Kyù Tieåu Bang taïi soá mieãn phí 1-877-322-5227 hoaëc ñeán Website cuûa Toång Thö Kyù Tieåu Bang taïi www.sos.ca.gov.

CAÙC QUYEÀN CUÛA CÖÛ TRI

Caùc Quyeàn Cuûa Cöû Tri | 31

SÔ BOÄBAÀU

TOÅNG THOÁNG TAÏI CALIFORNIA

TAÄP HÖÔÙNG DAÃN CÖÛ TRI CHÍNH THÖÙC

Haõy Nhôù Boû Phieáu!Thöù Ba, 5 Thaùng Hai, 2008

Phoøng phieáu môû cöûa töø 7:00 saùng ñeán 8:00 toái.

Ngaøy 7 Thaùng GieângNgaøy ñaàu tieân göûi thö xin laù phieáu baàu baèng thö.

Ngaøy 22 Thaùng GieângNgaøy cuoái cuøng ghi danh boû phieáu.

Ngaøy 29 Thaùng GieângNgaøy cuoái cuøng caùc vieân chöùc baàu cöû quaän

seõ nhaän ñôn cuûa cöû tri xin laù phieáu baàu baèng thö.

Ngaøy 5 Thaùng HaiNgaøy cuoái cuøng ñích thaân ñeán vaên phoøng vieân

chöùc baàu cöû quaän ñeå xin laù phieáu baàu baèng thö.

Muoán coù theâm Taäp Höôùng Daãn Cöû Tri baèng baát cöù ngoân ngöõ naøo sau ñaây, xin goïi:

English: 1-800-345-VOTE (8683)Español/Spanish: 1-800-232-VOTA (8682)

/Japanese: 1-800-339-2865/Vietnamese: 1-800-339-8163

Tagalog/Tagalog: 1-800-339-2957/Chinese: 1-800-339-2857

/Korean: 1-866-575-1558TDD: 1-800-833-8683

Ñeå giaûm bôùt phí toån baàu cöû, Laäp Phaùp Tieåu Bang ñaõ cho pheùp Tieåu Bang vaø caùc quaän chæ göûi moät taäp höôùng daãn ñeán caùc ñòa chæ coù nhieàu cöû tri cuøng hoï cö nguï. Quyù vò coù theå xin theâm baèng caùch lieân laïc vôùi vieân chöùc baàu cöû quaän cuûa quyù vò hoaëc goïi soá 1-800-339-8163.

Secretary of State1500 11th StreetSacramento, CA 95814

PRSRT STD

U.S. POSTAGE

PAID

SECRETARY OF

STATE

www.voterguide.sos.ca.gov

baÀu sÔ boÄ - california · 2018-09-07 · taÄp hÖÔÙng daÃn cÖÛ tri chÍnh thÖÙc sÔ...

Documents