assignment hbml 1203a

MUHAMAD ROPI B. AWANG Ipgmkb/Mei/10/690208035159

1. Pengenalan

Bahasa Melayu merupakan antara bahasa perantaraan yang terbesar di dunia, ianya

merupakan bahasa keempat dalam turutan jumlah penutur terpenting bagi bahasa-bahasa

di dunia selepas bahasa Mandarin, bahasa Inggeris dan bahasa Hindi/bahasa Urdu.

Bahasa Melayu digunakan sebagai bahasa kebangsaan Indonesia (dikenali sebagai

Bahasa Indonesia), Malaysia, Brunei Darussalam, dan Singapura. Manakala di Timor

Timur, Indonesia (sekarang Timor Leste), bahasa Melayu digunakan sebagai salah satu

"bahasa kerja" (working language). Bahasa Melayu juga ditutur di daerah yang

mempunyai pemastautin berbangsa Melayu, seperti di selatan Thailand, selatan Filipina,

Kemboja, Vietnam, Sri Lanka dan Afrika Selatan.

Menurut statistik penggunaan bahasa di dunia, penutur bahasa Melayu dianggarkan

berjumlah lebih 300 juta (bersama penutur Bahasa Indonesia) dan Bahasa Melayu kini

telah berkembang begitu pesat dan mendadak sehingga ramai pengguna bahasa Melayu

menghadapi kesulitan untuk mengikuti arus perkembangan tersebut. Salah satu

perkembangan yang wujud dalam perkembangan bahasa Melayu ialah pembakuan

bahasa.

2. Konsep Pembakuan Bahasa

Konsep pembakuan bahasa terbit daripada keperluan yang praktikal. Bahasa bukan

sahaja bertindak sebagai lambang penyatuan, tetapi berfungsi sebagai alat yang

melambangkan pengasingan apabila dikaitkan dengan nasionalisme. Ragam bahasa baku

menekankan kerapian, kejelasan, dan ketepatan baik alam susunan mahupun makna.

Bahasa baku menjalankan fungsinya dalam pelbagai bidang. Fungsinya yang paling besar

ialah menjadi bahasa pentadbiran, bahasa pendidikan atau ilmu, dan bahasa

kesusasteraan. Dengan demikian bahasa baku mengalami proses kecendekiaan untuk

memastikan fungsinya itu berkesan. Kecendekiaan bahasa ialah proses yang

menyediakan sesuatu bahasa untuk membolehkannya membuat kenyataan-kenyataan

yang tegas dan cekap. Maksudnya, bahasa itu mestilah berupaya untuk menyatakan idea

yang kompleks dengan teratur dan licin, melalui kosa kata dan perkataan yang tepat dan

berkesan. .

________________________________________________________________________1


Oleh sebab penggunaan jenis bahasa baku ini berlaku dalam situasi rasmi, maka perlulah

ditentukan sifat bahasa ini benar-benar seragam dan mantap pula penggunaannya.Proses

pembakuan bahasa berlaku pada banyak tahap antaranya tahap pembakuan sistem tulisan,

pembakuan sistem ejaan, pembakuan kosa kata, pembakuan

tatabahasa dan pembakuan sebutan

3. Definisi sebutan baku dan dasar umum sebutan baku bahhasa Melayu

3.1 Definisi Sebutan Baku

Sebutan baku merujuk kepada proses pengekodan bahasa. Biasanya pengekodan

bahasa ini membabitkan aspek tatabahasa, sebutan ejaan, pengkamusan dan peristilahan.

Para sarjana telah memberikan definisi kepada konsep bahasa baku. Secara tidak

langsung kita boleh katakan bahawa satu persetujuan telah dicapai oleh sesuatu

masyarakat untuk memillih satu variasi daripada beberapa variasi yang ada dalam

masyarakat tersebut untuk dijadikan model yang terbaik sebagai bahasa baku.

Variasi di sini bermaksud kelainan bahasa, iaitu misalnya Kelantan mempunyai variasi

bahasanya ang tersendiri, orang kampung di kawasan pedalaman juga mempunyai

variasinya sendiri. Kelainan ini sebenarnya merupakan cabang-cabang daripada Bahasa

Melayu atau dengan kata lain, kelainan bahasa itu juga dirujuk sebagai dialek.

Terdapat beberapa definisi mengenai sebutan bahasa baku yang telah diutarakan

oleh beberapa orang tokoh bahasa. Nik Safiah Karim telah memetik pendapat Garvin dan

Mathiot (1978) yang telah mendefinisi bahasa baku sebagai satu bentuk bahasa yang

telah dikodifikasi, diterima, dan dijadikan sebagai model oleh sekumpulan besar komuniti

bahasa dan telah menjadi norma kebahasaan bagi seluruh masyarakat. Contohnya ialah

satu variasi yang wujud dan diterima secara tidak rasmi oleh penutur-penutur

terutamanya orang atasan, golongan masyarakat di daerah kota besar atau ibu kota telah

dijadikan variasi bahasa baku. Oleh kerana variasi ini dituturkan oleh golongan terpelajar

dan elit maka variasi tersebut telah diterima pakai oleh penutur-penutu lain.

Tokoh seterusnya pula iaitu Asmah Hj. Omar, (1978:112) mendefinisikan bahasa

Melayu standard (baku) merupakan bahasa Melayu yang telah diterima oleh semua

pemakai bahasa Melayu dan berbagai-bagai dialek dan tingkat masyarakat penggunaan

bahasa Melayu baku lebih kepada situasi formal yang meliputi bidang sintaksis, leksikon,

________________________________________________________________________2


dan sebutan. Pendapat atau definisi yang diberikan oleh Asmah Hj Omar disokong oleh

beberapa tokoh iaitu Abdullah Hassan (1974), E.M.F. Payne (1978), dan Nik

SafiahKarim (1978). Menurut mereka, “ Bahasa Melayu baku ialah satu variasi dialek

yang diajar disekolah-sekolah dan di institut pengajian tinggi, digunakan di radio dan

televisyen Malaysia (RTM) juga termasuk bahasa yang digunakan oleh para

cendekiawan”.

Manakala Anwar Ibrahim, (1989) berpendapat bahawa bahasa baku merujuk

kepada padanannya dalam bahasa Inggeris ‘standard language’, ialah konsep yang tidak

pernah ditolak dalam masyarakat yang mempunyai tamadun tinggi.

Abdullah Hassan (1983: 323) pula memberi definisi bahasa baku ialah ‘satu

norma yang agak seragam atau satu dialek bahasa yang digunakan oleh sekumpulan

penutur untuk berhubung’.

Manakala pendapat yang mengatakan bahawa sebutan bahasa Melayu standard

(baku) merupakan sebutan yang digunakan dalam situasi atau upacara rasmi dalam

majlis-majlis umum atau persidangan, di sekolah-sekolah, dan di institut pengajian tinggi

sebagai bahasa pengantar diutarakan oleh Raja Mukhtarudin Raja Mohd. Dain,

(1982:789)

Awang Sariyan, (1988:3) berpendapat bahawa Bahasa Melayu baku merupakan

bahasa Melayu yang sudah mempunyai sistem yang mantap dari segi sebutan, ejaan, dan

tatabahasa. Oleh itu sebutan bahasa Melayu baku harus didasarkan kepada sebutan

fonemik.

3.2 Dasar Umum

Dasar umum dikategorikan kepada tiga ciri sebutan yang menurut perlambangan

huruf dan penyukuan kata, serta fungsinya didalam ayat. Sebagai garis panduan umum

kepada sebutan baku bahasa Melayu, beberapa ciri sebutan dibawah hendaklah diberi

perhatian. Ciri-ciri berikut ialah:

(i) Sebutan Huruf: Pada umumnya setiap huruf dalam sebutan rumi

dan jawi hendaklah jelas menurut nilai bunyi bahasa Melayu yang

dilambangkan.

________________________________________________________________________3


(ii) Sebutan kata: Sebutan kata hendaklah berdasarkan ejaan secara

keseluruhan dan juga berdasarkan bentuk kata (pola-pola suku

kata), sama ada kata dasar atau kata terbitan.

(iii) Intonasi: Intonasi ialah kadar suara yang turun naikatau tinggi

rendah sewaktu bercakap, dan hendaklah berdasarkan jenis dan

bentuk ayat atau kalimat di dalam bahasa Melayu serta keperihalan

keadaan yang berkenaan.

4. Perbezaan sebutan baku dengan sebutan Johor-Riau (biasa) dari segi

fonologi

Maksud fonologi merujuk bahagian teori tentang bahasa manusia yang umum dan

berkaitan dengan sifat universal sistem bunyi semula jadi…”(1995:112) Manakala Frank

Parker dalam ‘Linguistik untuk Bukan Ahli Linguistik’ menjelaskan: “Fonologi

merupakan suatu bidang yang mengkaji sesuatu bahasa, iaitu rumus-rumus yang

menentukan sebutan.” (1974:112). Manakala menurut J.W.M. Verhaar, Fonologi

(phonology) sebagai bidang khusus dalam linguistik itu mengamati bunyi-bunyi sesuatu

bahasa tertentu menurut fungsinya untuk membedakan makna leksikal dalam bahasa.

(1983:86) Abdullah Hassan pula dalam bukunya ‘Linguistik Am untuk Guru Bahasa

Malaysia’ menyatakan bahawa fonologi mengkaji bunyi-bunyi yang berfungsi dalam

sesuatu bahasa itu.”(1993:40)

Menurut Rahimah Haji Sabran dan Rahim Sham, bidang fonologi mengkaji sistem bunyi-

bunyi yang tertentu dalam pertuturan, khusus bagi sesuatu bahasa. Ini jelas daripada

pendapat Henderson yang menyatakan “ the study of the systematic organization of

selected speech sounds in the spoken form of individual language has variously been

called phonology”.

Salah seorang ahli linguistik Barat iaitu Dalbor pula menyatakan, “ phonology is the

study of the function and patterning of speech sounds “ yang bermaksud “fonologi ialah

kajian tentang fungsi dan pencorakan dalam bunyi yang bermakna yang diucapkan oleh

manusia”.

________________________________________________________________________4


Universiti terbuka pula menyatakan bahawa, fonologi ialah bidang yang mengkaji sistem

bunyi yang bermakna yang diucapkan oleh manusia, yakni satu pernyataan yang begitu

umum untuk mendefinisikan fonologi itu sendiri.

Di bawah ini merupakan antara sebahagian simbol yang digunakan dalam fonologi.

Abjad Rumi Fonologi Abjad Rumi Fonologi

Rajah: Kedudukan bunyi vokal didalam Bahasa Melayu

Sebutan Johor-Riau ini digunakan di hampir semua bekas jajahan empayar Johor-Riau di

Semenanjung. Dialek Johor-Riau kini menjadi asas kepada pembentukan Bahasa Melayu

standard di Malaysia. Ciri utama dialek ini adalah akhiran ‘a’ yang dibunyikan sebagai

‘ě’, bunyi akhiran ‘r’ tergugur pada kata-kata tertentu, bunyi ‘o’ diguna menggantikan

________________________________________________________________________5


kata-kata yang berakhir dengan sebutan ‘ur’ dan beberapa contoh lagi yang boleh

diperhatikan dalam jadual dibawah. Perkataan-perkataan ini diperolehi hasil

perbincangan dengan seorang pekerja pengawal keselamatan yang berasal dari Johor dan

kini menetap di Kelantan. Maklumatnya seperti dibawah:

Nama : Mat Zidik b. Tukiman

Umur : 54 Tahun

Asal : Bukit Naning, Johor

Pekerjaan : Pengawal Keselamatan

Contoh senarai beberapa perkataan bagi menjelaskan perbezaan sebutan baku dengan

sebutan Johor-Riau

Contoh Perkataan Johor Riau Sebutan Baku Huraian

/alih/ [aleh] [Alih]

Bunyi ‘i’ telah digantikan dengan bunyi ‘e’ dalam sukukata tertutup mengikut sebutan Johor Riau

/mukim/ [mukem] [mukim]

Bunyi ‘i’ telah digantikan dengan bunyi ‘e’ dalam sukukata tertutup mengikut sebutan Johor Riau

/angin/ [angen] [aŋin]

Bunyi ‘i’ telah digantikan dengan bunyi ‘e’ iaitu berlaku pertukaran fonem ‘i’ kepada ‘e’dalam sukukata tertutup.

/kucing/ [kuceng] [Kuciŋ]

Bunyi [i] dalam sukukata tertutup digantikan dengan [e]

________________________________________________________________________6


/bukit/ [buket] [bukət]

Bunyi [i] dalam sukukata tertutup digantikan dengan [e]

/jatuh/ [jatoh] [jatuh]Bunyi vokal [u] digantikan dengan bunyi [o]

/kerja/ [keja] [kerjə]

Pengguguran bunyi [r] ditengah kata sebelum huruf konsonen

/belum/ [belom] [belum]

Bunyi vokal [u] digantikan dengan bunyi [o]

/berjalan/ [bejalan] [berjalan]

Pengguguran bunyi [r] ditengah kata sebelum huruf konsonen

/tutup/ [tutop] [tutup]

Bunyi vokal [u] digantikan dengan bunyi [o]

/besar/ [besa] [besər]

Sebutan ‘besar’ dalam bahasa berlaku disebut dengan jelas tetapi dalam sebutan Johor Riau konsonan ‘r’ digugurkan.

/pasir/ [pase] [pasir]

Konsonan /r/ tidak diucapkan apabila berlaku sebagai penutup suku kata akhir dalam sebutan menurut loghat Johor-Riau

/lumpur/ [lumpo] [lumpur]

Akhiran [ur] juga tidak diucapkan apabila pada suku kata akhir dalam sebutan menurut loghat Riau-Johor, ianya digantikan dengan [o]

________________________________________________________________________7


/politik/ [politek] [politék]

Fonem [i] disebut dengan bunya fonem [e] dalam sukukata tertutup.

/memorandum/ [memorandom] [memorandum]

Fonem [u] disebut dengan bunya fonem [o] dalam sukukata tertutup.

/pergi/ [pegi] [ pərgi]

Pengguguran bunyi [r] ditengah kata sebelum huruf konsonen.

/kurikulum/ [kurikulom] [kurikulom]

Fonem [u] disebut dengan bunya fonem [o] dalam sukukata tertutup.

/aiskrim/ [aiskrem] [aiskrim]

Fonem [i] disebut dengan bunya fonem [e] dalam sukukata tertutup.

/telur/ [telo] [telur]

Fonem [ur] digugurkan dan digantikan dengan [o] pada akhiran perkataan.

5. Kebaikan dan keburukan sebutan baku bahasa Melayu

5.1 Kebaikan Sebutan Baku

Memperkatakan mengenai kebaikan dan keburukan sebutan baku bahasa Melayu,

kebanyakan artikel, pandangan atau pendapat menumpukan kepada kekacauan

kerancuan, atau pun masalah untuk memartabatkan bahasa Melayu baku. Manakala soal

kebaikan sebutan Melayu baku jarang diperkatakan. Kerancuan mengikut Kamus Dewan

Edisi Ketiga mentakrifkannya sebagai " keadaan rancu ( tidak teratur dsb), kekacauan.

Walaubagaimana pun kita akan melihat dari beberapa sudut kebaikan sebutan

baku sebelum melihat dari sudut keburukannya. Antara kebaikan sebutan bahasa Melayu

________________________________________________________________________8


baku ialah:

5.1.1 Kecekapan Berbahasa Melayu Baku

Apabila semua penutur menggunakan sebutan baku secara tidak langsung ianya dapat

menyelaraskan semua sebutan dikalangan penutur bahasa Melayu. Sebutan Baku yang

dipertuturkan akan difahami oleh semua kelompok yang menggunakan sebutan baku.

Kebolehan menguasai sebutan baku oleh semua pengamal dailek ini akan membantu

mereka untuk berkomunikasi lebih cekap tanpa rasa ragu-ragu atau rendah diri.

Contohnya penduduk negeri Kelantan atau negeri-negeri lain yang terlalu pekat

dialeknya, kebiasaannya menghadapi masalah untuk berkomunikasi dengan penduduk

negeri lain. Tambahan dengan kepekatan dailek mereka, tentunya menyukarkan komuniti

lain untuk memahami percakapan tersebut. Jadi dengan adanya keseragaman sebutan

baku mereka dapat berkomunikasi dengan baik dan cekap tanpa gangguan atau kesukaran

untuk memahamkan pendengar lain.

Usaha untuk memartabatkan sebutan baku ini juga telah diperdebatkan dalam parlimen.

Ini dilakukan kerana kabinet berpendapat, memang patut sebutan baku ini diketengahkan

serta diselaraskan. Di bawah ini merupakan sebahagian jawapan yang diberikan oleh

Timbalan Menteri Penerangan [Tuan Railey bin Jaffrey]: dalam sesi soal jawab.

Saya bcrada di Dewan Rakyat, walau bagaimanapun saya sukalah menjawab sekarang.

Tuan Yang di-Pertua, dalam menjawab soalan Yang Berhormat Puan Rokiah binti

Zainuddin mengenai Bahasa Baku saya memohon agar saya dapat juga dibenarkan

menjawab pertanyaan-pertanyaan daripada Ahli-ahli Yang Berhormat seperti berikut:

Pada 12hb Disember, 1988; dan

Pada 14hb Disember, 1988 akan datang ini.

Tuan Yang di-Pertua, mustahaklah diingatkan bahawa ada tiga aspek mengenai Bahasa

Baku itu iaitu:

1. Aspek Ejaan

2. Aspek Istilah

3. Aspek Sebutannya.

Pihak Kementerian telahpun menjalankan dua daripada aspek-aspek ini, iaitu aspek ejaan

dan aspek istilah, Kementerian ini telahpun melaksanakan aspek-aspek itu dengan

________________________________________________________________________9


sepenuhnya. Berhubung dengan aspek sebutan harus diingatkan bahawa negara kita

mempunyai berbagai bagai loghat. Semua loghat-loghat adalah penting daripada segi

mengadakan perhubungan yang berkesan. Oleh itu penggunaan Bahasa Baku sepenuhnya

dalam segala perhubungan tentulah akan menjejas perhubungan yang berkesan dan

sebutan dalam Bahasa Baku haruslah dilaksanakan secara berperingkat-peringkat

bermula di peringkat persekolahan. Pihak Kementerian Penerangan sendiri memang

sudah mula menggunakannya, tetapi harus berhati-hati supaya pemahaman masyarakat

tidak terjejas. Penggunaan haruslah berkembang mengikut perkembangan

penggunaannya dalam masyarakat dan RTM sebagai sebuah stesen Radio dan Televisyen

di peringkat negara haruslah juga terus menggunakan sebutan bahasa dan loghat

tempatan yang penting untuk menjamin perhubungan yang paling berkesan dengan rakyat

jelata dan keseluruhannya. Namun begitu usaha-usaha terus dijalankan untuk penggunaan

sebutan baku menerusi latihan-latihan yang sesuai sejajar dengan dasar Kerajaan untuk

menggunakannya sebagai sebutan yang standard. 1

5.1.2 Penerimaan bahasa asing

Sifat bahasa Melayu itu sendiri melalui sebutan baku yang berkemampuan menerima,

menyerap atau menyesesuaikan sebutan atau perkataan asing menjadikan sebutan baku

sangat baik untuk diselaraskan. Perkataan atau bahasa asing yang diterima pakai dapat

diperluaskan dan diperkenalkan kepada semua penutur-penutur bahasa Melayu. Ini

berbeza jika penutur bahasa Melayu bergantung kepada dialek masing-masing,

kemungkinan tidak semua dialek akan menerima bahasa asing tertentu untuk dijadikan

bahasa pertuturan mereka. Akibatnya, lebih banyak ketidaksepakatan atau kesamaan

dalam penggunaan bahasa pertuturan masing-masing.

Jadual di bawah antara beberapa contoh bahasa negara asing yang telah diserap

dan digunapakai secara meluas dalam bahasa Melayu.

Contoh Bahasa Asing Contoh Bahasa yang Diterima

Bahasa Inggeris akaun, arkitek, elektronik, faktor, filem,

1 http://www.parlimen.gov.my/hindex/pdf/DN-06-12-1988.pdf

________________________________________________________________________10

http://www.parlimen.gov.my/hindex/pdf/DN-06-12-1988.pdf


gobenor, kabinet, hidrogen, insurans,

motosikal, parlimen, stesen, teknologi,

paip, sains, kamera, radio, satelit, taksi,

virus, wayarles

Bahasa Belanda

akademikus, debitur, ekonomis,

introdusir, invalide, kubus, langdros,

komponis, mester, otobis, percis,

supremasi, nol, mebel, marsuse, bangkir,

pigmen, rektor, studen, universitas

Bahasa Cina

angpau, beca, cawan, dacing, pecai,

samseng, sempoa, tauge, tauhu, tauke,

toko, tukang, tong, teko, mi, tocang

Bahasa Tamilbatil, kari, manikam, kapal, tirai, badai,

tose, cerpu, katil, perisai, talam, pingga,

Bahasa Hindiacar, bakdul, kunci, dobi, lada, marmar,

neraca, pateri, roti, tala, topi

Bahasa Parsi

bandar, dewan, domba, kahwin, kelasi,

kenduri, medan, piala, nobat, pasar,

nakhoda, saudagar, pahlawan, jam,

serunai

Bahasa Portugis

almari, bendera, meja, boneka, garpu,

keju, kemeja, sepatu,tinta, gereja, paderi,

meriam, peluru, minggu, picu, roda,

bomba

Peminjaman bahasa biasanya berlaku disebabkan oleh pertembungan budaya yang

berlaku dalam berbagai-bagai kaedah seperti peperangan dan penjajahan politik,

perniagaan dan peradagangan, perhijrahan dan persahabatan, serta pendidikan dan

penyebaran agama.

________________________________________________________________________11


5.1.3 Satu Variasi Dalam Situasi Formal

Sebutan atau dialek yang pelbagai dapat disatukan dalam suatu situasi yang formal

seperti majlis rasmi, majlis penganugerahan dan sebagainya. Jika tiada penyatuan atau

penyelaran sebutan baku, mungkin sesuatu majlis itu akan menjadi kelam kabut dengan

pelbagai dialek yang dipertuturkan oleh jemputan masing-masing. Situasi ini akan

menimbulkan rasa tidak selesa untuk hadirin memikirkan atau menterjemahkan ucapan

yang dibuat dalam dialek masing-masing kepada bahasa yang mereka fahami. Di sini

menunjukkan bertapa pentingnya keseragaman sebutan bahasa itu diselaraskan.

5.1.4 Keseragaman Pertuturan

Apabila sebutan baku ini diseragamkan, secara tidak langsung akan mengurangkan

pelbagai variasi dan kaedah atau gaya sebutan mengikut dialek masing-masing. Ini akan

memberi ruang untuk mengurangkan penggunaan dialek masing-masing dalam urusan

rasmi. Asas keseragaman ini dapat dipupuk dari bangku sekolah rendah lagi hinggalah ke

pusat pengajian tinggi. Kesamaan dan keseragaman ini akan mengukuhkan lagi terus

daya bahasa itu sendiri.

5.1.5 Pemantapan sistem dan struktur bahasa

Kebaikan sebutan baku seterusnya secara khusus akan dapat menyeragamkan pelbagai

aspek bahasa sama ada dari segi berbahasa dan bertutur. Keseragaman ini akan dapat

memantapkan sistem dan struktur bahasa Melayu dari segi tatabahasa, kosa kata, sistem

ejaan dan laras bahasa itu sendiri. Secara tidak langsung dapat mengurangkan

penggunaan pelbagai variasi serta gaya sebutan mengikut dialek masing-masing.

Penggunaan dialek setempat dalam pengajaran dan pembelajaran di sekolah juga dapat

dihindarkan.

________________________________________________________________________12


5.2 Keburukan Sebutan Baku

Disebalik kebaikan-kebaikan sebutan bahasa Melayu baku yang telah diketengahkan dan

disaat sebutan baku itu dimasyarakatkan, terdapat pelbagai kekeliruan yang timbul

berpunca daripada salah faham dan aliran fahaman yang menyimpang jauh. Ianya

berpunca daripada anggota masyarakat yang terdiri daripada para pemimpin dan ahli ilmu

yang cepat membuat pendirian dan kesimpulan sebelum benar-benar memahami isu yang

sebenarnya. Akibat daripada kesimpulan dan pandangan daripada mereka ini telah

menampakkan beberapa keburukan dalam usaha menyelaraskan sebutan bahasa Melayu

baku. Antara keburukan yang diutarakan ialah:

5.2.1 Mematikan dan Mengganggu Dialek Ibunda

Apabila bahasa diselaraskan, secara tidak langsung ia akan menghalang pelbagai variasi

bahasa yang berkembang sebelum ini. Kebimbangan akan kehilangan dialek negeri

masing-masing begitu merisaukan, ini akan menyempitkan lagi penguasaan bahasa

seseorang. Kebimbangan ini dapat dilihat pada muda-mudi sekarang yang sudah tidak

memahami perkataan-perkataan dialek yang agak dalam bunyinya. Keadaan berlaku

kerana sikap tidak begitu mengambil berat tentang bahasa ibunda. Apa lagi jika bahasa

itu dibakukan dan diselaraskan, mereka mungkin langsung tidak menggunakan dialek

masing-masing. Akibatnya dialek ibunda dengan sendiri akan terhapus.

Sebutan baku juga dikhuatiri akan mengganggu dialek ibunda setiap kali

berkomunikasi. Kelancaran komunikasi mungkin terganggu kerana penutur cuba

menggunakan dan menyesuaikan sebutan dialek mereka dengan sebutan baku.

5.2.2 Menimbulkan kesulitan untuk memahami sesuatu makna

Tafsiran yang salah terhadap sebutan bahasa Melayu baku memberikan satu situasi dan

kekeliruan kepada penutur dan juga para pelajar. Mereka beranggapan bahawa bahasa

atau sebutan baku merupakan bahasa yang berbunga-bunga dan istilah asing yang sukar

difahami. Fahaman atau tanggapan ini telah menyukarkan proses pembakuan bahasa itu

sendiri.

________________________________________________________________________13


5.2.3 Menghilangkan Indentiti Malaysia

Keburukan seterusnya ialah kebimbangan masyarakat bahawa mereka akan kehilangan

indentiti Malaysia. Ini mungkin berlaku apabila penutur tidak lagi menggunakan bahasa

ibunda atau dialek masing-masing. Apabila bahasa ibunda ini jarang digunakan, satu

masa nanti bahasa itu akan lenyap. Dari situ akan lenyaplah indentiti Malaysia yang

terdiri daripada pelbagai rumpun budaya dan juga bahasa.

5.2.4 Sebutan Baku adalah Pengaruh Indonesia.

Ramai beranggapan bahawa sebutan baku begitu mirip dengan sebutan bahasa Indonesia.

Apabila bertutur menggunakan sebutan baku seolah-olah kita menggunakan dan

mengagung-agungkan bahasa Indonesia. Fahaman ini telah membantutkan usaha

menyelaraskan bahasa baku ke tahap yang sepatutnya.

5.2.5 Bertentangan Dengan Prinsip Linguistik

Sebutan baku dari satu sudut merupakan ancaman kepada prinsip linguistik yang begitu

mementingkan kebebasan untuk berkomunikasi “ bahasa ialah pertuturan”. Sebutan baku

sebenarnya telah mengongkong pelbagai variasi bahasa yang diamalkan sebelum ini.

Atas alasan ini, ramai dikalangan penggiat bahasa tidak bersetuju dengan langkah untuk

membakukan sebutan bahasa Melayu. Manakala sebahagian lagi penggiat bahasa

berpandangan sebaliknya.

6. Penutup

Sesungguhnya untuk menyatukan sebutan bahasa Melayu baku memerlukan komitmem

dari semua pihak. Bagi mereka golongan berpendidikan yang dianggap sebagai

pemimpin masyarakat, perlulah memainkan peranan dengan bijak dan penuh hikmah.

Alasan yang mengatakan bahasa Melayu tidak mempunyai perbendaharaan kata yang

cukup untuk mengungkapkan sesuatu idea atau buah fikiran tidak boleh diterima akal

sama sekali. Ini kerana bahasa Melayu sememangnya bersifat terbuka, sanggup dan telah

menerima perkataan - perkataan bahasa asing terutamanya bahasa Inggeris bagi

menambah dan memantapkan lagi sistem perbendaharaan kata bahasa Melayu.

________________________________________________________________________14


Walaupun bahasa baku telah diperkenalkan di negara kita pada tahun 1988 lagi namun,

masyarakat kita khususnya mereka yang berpendidikan belum lagi menghayati

penggunaaan bahasa baku dalam kehidupan seharian atau sekurang-kurangnya dalam

urusan-urusan rasmi walaupun statusnya sebagai bahasa kebangsaan . Apa yang nyata

penggunaan bahasa baku amat rendah dan lebih malang lagi ia telah dicampuradukkan

dengan pelbagai bahasa yang telah merosakkan sama sekali bahasa tersebut samada dari

segi istilah, ejaan dan juga tatabahasanya. Keracuan yang berlaku ini menyebabkan

timbulnya masalah dalam usaha proses pembakuan bahasa ini. Justeru itu, disarankan

agar kesedaran mengguna dan mengamalkan bahasa dengan betul perlulah disemai dari

peringkat bawahan lagi terutamanya kepada golongan kanak-kanak yang baru memahami

bahasa. Dalam masa yang sama, kesedaran ini juga perlu disemai disemua peringkat

yang lebih tinggi dan dalam majlis-majlis rasmi. Rasa kekok atau rendah diri untuk

berbahasa Melayu mesti dihapuskan.

Kesimpulannya, bahasa sebenarnya masih belum lagi dihargai sebagai

‘’ jiwa bangsa’’. Pepatah ‘Bahasa Jiwa Bangsa’’ belum sebenar-benarnya dihayati oleh

semua orang.

________________________________________________________________________15


BIBLIOFRAFI

Awang Sariyan. (2002).Ceritera Kejayaan Perancangan Bahasa Melayu di Malaysia.

Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka dan Persatuan Linguistik Malaysia.

Awang Sariyan. ( 2004 ). “ Strategi Memartabatkan Bahasa Melayu’’. Kertas edaran

dalam Mesyuarat Memartabatkan Bahasa Melayu, Kementerian Pelajaran, 21 Disember

2004.

Awang Sariyan, (2001). Pendidikan Bahasa Melayu di Malaysia: Pemenuhan Suatu

Idelisma. Kuala Lumpur: Dewan bahasa dan Pustaka dan Persatuan Linguistik Malaysia.

Asmah Haji Omar (2008). Susur Galur Bahasa Melayu (Edisi Kedua). Kuala Lumpur:

Dewan Bahasa dan Pustaka.

Nik Safiah Karim. ( 1992). Beberapa Persoalan Sosiolinguistik Bahasa Melayu. Kuala

Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.

________________________________________________________________________16

assignment hbml 1203a

Documents