บทที่ ๙...

27
CCONTENT บทที่ ๙ การออกแบบกระบวนการเรียนรู้แบบกลับด้าน การเรียนรู้ในศตวรรษที่ ๒๑ ก้าวเข้าสู่สังคมแห่งการเรียนรู้กระแสดิจิตอล Digital Age กระบวนทัศน์บนความหลากหลายเพื่อให้สอดรับกับการเปลี่ยนแปลงสู่โลกยุคใหม่ ได้พัฒนารูปแบบการ จัดการเรียนรู้โดยให้ความสาคัญกับผู้เรียน สิ่งที่ต้องคิดต่อ คือ ทาอย่างไรผู้เรียนเกิดทักษะใหม่ การเรียนรู้จะเกิดขึ้นได้จากการที่ผู้เรียนรับสาร แล้วทาการแปลความหมายของสารคือเนื้อหา บทเรียนนั้นให้เข้าใจแล้วทาการตอบสนอง ในการที่จะเกิดการเรียนรู้ขึ้นได้นี้ย่อมต้องอาศัยกระบวนการ ของการสื่อสารในรูปแบบของการสื่อสารทางเดียวและการสื่อสารสองทาง ในลักษณะของการให้สิ่งเร้า เพื่อกระตุ้นให้ผู้เรียนมีการแปลความหมายของเนื้อหาบทเรียนนั้นและให้มีการตอบสนองเพื่อเกิดเป็น การเรียนรู้ขึ้น ลักษณะของการให้สิ่งเร้าและการตอบสนองในการสื่อสารนีหมายถึง การที่ผู้สอนให้สิ่ง เร้าหรือส่งแรงกระตุ้นไปยังผู้เรียนเพื่อให้ผู้เรียนมีการตอบสนองออกมา โดยผู้สอนอาจใช้การอภิปราย คาบรรยาย ภาพ สไลด์ ของ จาลอง การสาธิตและโสตทัศนูปกรณ์ต่าง ๆ หรือแม้แต่ตัวผู้สอน เอง วิทยากร หรือผู้ส่งเนื้อหาบทเรียนก็นับเป็นสิ่งเร้าได้เช่นเดียวกัน ส่วน การตอบสนองของผู้เรียนได้แก่ คาพูด การเขียน การแสดงออกทาง ร่างกาย และรวมถึงกระบวนการทั้งหมดทางด้านความคิด เจตคติ และการ เปลี่ยนแปลงพฤติกรรมต่าง ๆ ซึ่งก่อนที่ผู้เรียนจะมีกาตอบสนองเกิดขึ้นไดนั้น ย่อมจะต้องมี การแปลความหมายของสิ่งเร้าที่ได้รับมานั้นให้ดีเสียก่อน ว่าหมายความว่าอย่างไร เพื่อจะได้ทาการ ตอบสนองได้อย่างถูกต้อง ๑. รูปแบบการสื่อสารในการเรียนรูการเรียนรู้ซึ่งอาศัยรูปแบบการสื่อสารที่เกี่ยวข้องกับการให้สิ่งเร้าหรือแรงกระตุ้น การแปล ความหมายและการตอบสนองนั้น มีดังนี๑. การเรียนรู้ในรูปแบบการสื่อสารทางเดียว การให้สิ่งเร้าแก่ผู้เรียนในรูปแบบการสื่อสารทางเดียวหรือในการ สื่อสารระบบวงเปิด ( Open- Loop System) นี้ สามารถให้ได้โดยใช้การ ฉายภาพยนตร์ วีดีทัศน์ การใช้โทรทัศน์วงจรปิดในการสอน แก่ผู้เรียน จานวนมากในห้องเรียนขนาดใหญ่ หรือการสอนโดยใช้วิทยุและโทรทัศน์ การศึกษาแก่ผู้เรียน ที่เรียนอยู่ที่บ้าน การแปลความหมายของผู้เรียนต่อ สิ่งเร้าก่อนจะมีการตอบสนองที่เหมาะสมนั้นนับว่า กิดานันท์ มลิทอง, เทคโนโลยีการศึกษาและนวัตกรรม, พิมพ์ครั้งที่ ๒, กรุงเทพฯ : อรุณการพิมพ์ , ๒๕๔๓, หน้า ๒๒

Upload: others

Post on 31-Oct-2019

8 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: บทที่ ๙ การออกแบบกระบวนการเรียนรู้แบบกลับด้านelearning.mcu.ac.th/pluginfile.php/2162/mod_resource/content/1/C9... ·

C๙ CONTENT ๑

บทท ๙

การออกแบบกระบวนการเรยนรแบบกลบดาน

การเรยนรในศตวรรษท ๒๑ กาวเขาสสงคมแหงการเรยนรกระแสดจตอล Digital Age กระบวนทศนบนความหลากหลายเพอใหสอดรบกบการเปลยนแปลงสโลกยคใหม ไดพฒนารปแบบการจดการเรยนรโดยใหความส าคญกบผเรยน สงทตองคดตอ คอ ท าอยางไรผเรยนเกดทกษะใหม

การเรยนรจะเกดขนไดจากการทผเรยนรบสาร แลวท าการแปลความหมายของสารคอเนอหาบทเรยนนนใหเขาใจแลวท าการตอบสนอง ในการทจะเกดการเรยนรขนไดนยอมตองอาศยกระบวนการ

ของการสอสารในรปแบบของการสอสารทางเดยวและการสอสารสองทาง ในลกษณะของการใหสงเราเพอกระตนใหผเรยนมการแปลความหมายของเนอหาบทเรยนนนและใหมการตอบสนองเพอเกดเปนการเรยนรขน ลกษณะของการใหสงเราและการตอบสนองในการสอสารน หมายถง การทผสอนใหสงเราหรอสงแรงกระตนไปยงผเรยนเพอใหผเรยนมการตอบสนองออกมา โดยผสอนอาจใชการอภปราย ค าบรรยาย ภาพ สไลด ของ จ าลอง การสาธตและโสตทศนปกรณตาง ๆ หรอแมแตตวผสอน เอง วทยากร หรอผสงเนอหาบทเรยนกนบเปนสงเราไดเชนเดยวกน สวน การตอบสนองของผเรยนไดแก ค าพด การเขยน การแสดงออกทาง รางกาย และรวมถงกระบวนการทงหมดทางดานความคด เจตคต และการ เปลยนแปลงพฤตกรรมตาง ๆ ซงกอนทผเรยนจะมกาตอบสนองเกดขนได นน ยอมจะตองมการแปลความหมายของสงเราทไดรบมานนใหดเสยกอน วาหมายความวาอยางไร เพอจะไดท าการตอบสนองไดอยางถกตอง๑

๑. รปแบบการสอสารในการเรยนร การเรยนรซงอาศยรปแบบการสอสารทเกยวของกบการใหสงเราหรอแรงกระตน การแปล

ความหมายและการตอบสนองนน มดงน ๑. การเรยนรในรปแบบการสอสารทางเดยว

การใหสงเราแกผเรยนในรปแบบการสอสารทางเดยวหรอในการ สอสารระบบวงเปด (Open-Loop System) น สามารถใหไดโดยใชการ ฉายภาพยนตร วดทศน การใชโทรทศนวงจรปดในการสอนแกผเรยน จ านวนมากในหองเรยนขนาดใหญ หรอการสอนโดยใชวทยและโทรทศน การศกษาแกผเรยนทเรยนอยทบาน การแปลความหมายของผเรยนตอ สงเรากอนจะมการตอบสนองทเหมาะสมนนนบวา

๑ กดานนท มลทอง, เทคโนโลยการศกษาและนวตกรรม, พมพครงท ๒, กรงเทพฯ : อรณการพมพ,

๒๕๔๓, หนา ๒๒

Page 2: บทที่ ๙ การออกแบบกระบวนการเรียนรู้แบบกลับด้านelearning.mcu.ac.th/pluginfile.php/2162/mod_resource/content/1/C9... ·

C๙ CONTENT ๒

เปนสงส าคญยง เพราะถาขอบขายประสบการณของผเรยนมนอยหรอแตกตางไปจากผสอนมากจะท าใหการเรยนนนไมประสบผลส าเรจเทาทควร เชน ในการฉาย ภาพยนตรใหผเรยนชม ถาภาษาทใชหรอเนอหาในภาพยนตรนนยากเกน ไป ผเรยนอาจจะไมยอมรบและไมอยากดภาพยนตรซงเปนสงเรานนอนจะ ท าใหเกดความไมเขาใจเนอหาและท าใหไมสามารถเกดการเรยนรได หรอ บางครงผเรยนอาจจะมความเขาใจไมถกตองในเรองทดเนองจากมความรหรอประสบการณเกยวกบเรองนนไมเพยงพอ การใชสอการสอนประเภท ภาพยนตรหรอโทรทศนในรปแบบของการสอสารทางเดยวนอาจจะเปนปญหาส าคญส าหรบผสอน เนองจากผเรยนจะไมมการตอบสนองโดยตรง ตอสงเรานนไดหรอผเรยนเกดการแปลความหมายทผด ท าใหเกดการ ตอบสนองทผดไดในภายหลง ถงแมวาผเรยนจะมการตอบสนองและให ผลปอนกลบกตาม แตสวนมากแลวการตอบสนองและผลปอนกลบนมก จะไปไมถงตวผสอนหรออาจถงไดชามาก นอกจากนแลว การใชการ สอสารทางเดยวยงท าใหผสอนเองไมสามารถท านายการตอบสนองของผเรยนลวงหนาไดอกดวย

ภาพท ๓๙ แสดงรปแบบของสงเรา การแปลความหมาย และการตอบสนองในการสอสาร

ทางเดยวโดยไมมผลปอนกลบสงไปยงผสอนหรอสงเรา

ดงนน การเรยนการสอนโดยใชผสอนหรอใชสอการสอนในรปแบบ การสอสารทางเดยวหรอการสอสารในระบบวงเปดน จงควรจะมการอธบายความหมายของเนอหาบทเรยนใหผเรยนเขาใจกอนการเรยน หรอ อาจจะมการอภปรายภายหลงจากการเรยนหรอดเรองราวนนแลวกได เพอใหผเรยนมความเขาใจและแปลความหมายในสงเรานนอยางถกตองตรงกนจะไดมการตอบสนองและเกดการเรยนรไดในท านองเดยวกนดวย

๒. การเรยนรในรปแบบการสอสารสองทาง

การใหสงเราแกผเรยนในรปแบบการสอสารสองทางหรอการสอสารระบบวงปด (Closed-Loop System) น สามารถใหไดโดยการใชอปกรณประเภทเครองชวยสอน (Teaching Machine) หรอการอภปรายกนในระหวางผสอนกบผเรยน ทงนเพราะในสถานการณของการสอสารแบบน เนอหา

ผสอน/สงเรา สงสาร/การแปลความหมาย

ผเรยน/การตอบสนอง

Page 3: บทที่ ๙ การออกแบบกระบวนการเรียนรู้แบบกลับด้านelearning.mcu.ac.th/pluginfile.php/2162/mod_resource/content/1/C9... ·

C๙ CONTENT ๓

ขอมลตาง ๆ จะผานอยแตเฉพาะในระหวางกลมบคคลทอยในทนนโดยถาเปนการเรยนโดยการใชบทเรยนการสอนใชคอมพวเตอรชวยหรอการใชเครองชวยสอนเนอหาความรจะถกสงจากเครองไปยงผเรยนเพอใหผเรยนท าการตอบสนองโดยสงค าตอบหรอขอมลกลบไปยงเครองอกครงหนง หรอถาเปนการอภปรายในหองเรยนผสอนและผเรยนจะมการโตตอบเนอหาความรกนเปนการมปฏสมพนธระหวางกนเชนเดยวกบการใชอปกรณการสอน ดงกลาวมาแลว การใชการสอสารรปแบบนในการเรยนการสอนมขอดทส าคญหลายประการ เชน ความฉบพลนของการใหค าตอบจากผสอนหรอจากโปรแกรมบทเรยนทวางไวเพอความเขาใจทถกตองแกผเรยน หรอการทบทเรยนถกแบงเปนสวนยอย ๆ และเสนอตอผเรยนเปนล าดบขน เปนการท าใหงายตอการเรยนรและท าใหการถายทอดความรบรรลผลดวยด เหลาน สวนการแปลความหมายในการเรยนการสอนในการสอสารสองทางนน ในขนแรกผสอนจะเปนผสงเนอหาบทเรยนไปยงผเรยนโดยวธการบรรยายหรอโดยผานสอการสอนตาง ๆ ซงเปนสงเรา เมอผเรยนไดรบเนอหาบทเรยนแลวกจะท าการแปลความหมายของเนอหานนเพอมการตอบสนองกลบไปยงผสอน ในขนนผเรยนจงกลบกลายเปนผสงขอมลและมการตอบสนองเปนผลปอนกลบไปยงผสอนซงจะกลบเปนผรบเพอท าการแปลความหมายขอมลทผเรยนสงกลบมา ดงนน ในลกษณะของการสอสารสองทางน ทงผสอนและผเรยนจงเปนผมบทบาท เปนทงผรบและผสงไดทงสองอยาง

ภาพท ๔๐ แสดงรปแบบของสงเรา การแปลความหมาย และการตอบสนองในการสอสารสองทาง๒

เปนทนาสงเกตอยางหนงวา การเรยนรในรปแบบการสอสารสองทางน เปนการเรยนทผเรยนจะมการแปลความหมายและการตอบสนองทถกตองกมากกวาการเรยนรในรปแบบการสอสารทางเดยว

๒ เรองเดยวกน, หนา ๒๙.

ผสอน

ผสง/สงเรา

ผสอน/ผรบ

การแปลความหมาย

ผเรยน/ผรบ

การตอบสนอง ผเรยน/ผสง

การแปลความหมาย

ผลปอนกลบ

สงสาร

Page 4: บทที่ ๙ การออกแบบกระบวนการเรียนรู้แบบกลับด้านelearning.mcu.ac.th/pluginfile.php/2162/mod_resource/content/1/C9... ·

C๙ CONTENT ๔

ทงนเพราะผสอนจะอยเผชญหนากบผเรยนจงสามารถจะอธบายสงตาง ๆ ใหผเรยนเจาใจไดอยางชดเจน เมอผเรยนแปลความหมายผดหรอมการตอบสนองผดสงกลบไปยงผสอน ผสอนกสามารถจะใหค าตอบทถกตองไดในทนทและสามารถอธบายสงทผเรยนยงเขาใจไมแจงมแจงอยนนใหเขาใจไดดยงขน หรอในการเรยนโดยใชบทเรยนการสอนใชคอมพวเตอณณรชวยหรอเครองชวยสอนกเชนกน ผเรยนกสามารถไดรบค าตอบทถกไดโดยทนท และในบางโปรแกรมจะมการใหผเรยนยอนกลบไปอานเนอหาบทเรยนอกครงหนง หรอมการอธบายเนอหาเพมเตมเพอความเขาใจทถกตองชดเจนเพอทผเรยนสามารถมการตอบสนองและเกดการเรยนรได

การเรยนรในรปแบบการสอสารสองทางนจะมประสทธภาพดตอการเรยนรมากกวา การสอสารทางเดยวกตาม แตบางครงแลวในลกษณะของการศกษาบางอยางกมความจ าเปนจตองใช การเรยนการสอนในรปแบบการสอสารทางเดยว เชน ในการศกษาทางไกลมการใชสอการสอน

๒. ความเปนมาของการเรยนรแบบกลบดาน

การเรยนรแบบกลบดาน Flipped Classroom ๓ เปนวธการสอนทใชมานานหลายปแลว เชนใน หนงสอ Effective Grading (1998) Barbara Walvoord และ Virginia Johnson Anderson สาขามนษยศาสตรไดน าเสนอรปแบบการเรยนการสอนทผเรยนไดรบเนอหากอนทจะมการเรยนในชนเรยน และเพอใหแนใจวาผเรยนมการเตรยมตวหรอไม พวกเขาเสนอวธการตรวจสอบโดยใหงานทใหผเรยนไดท ากอนเขาชนเรยน เมอเขาเรยนผเรยนจะไดรบค าแนะน า และขอเสนอแนะระหวางการท ากจการรม ซงวธนจะเปนการลดการเขยนค าเสนอแนะในงานของผเรยนอกดวย เพราะไดมการเสนอแนะตอในชนเรยนไปแลว รปแบบการสอนนไดถกแนะน าใหใชในสาขาวชาตาง ๆ เปนวงกวาง

Maureen Lage, Glenn Platt, and Michael Treglia อธบายวธการ ทคลายกนทเรยกวา Inverted classroom ซงไดถกน ามาใชในหลกสตร เศรษฐศาสตรเบองตนในป ๒๐๐๐ ไดเรมทดลองวาการสอนแบบดงเดมไม เหมาะสมกบรปแบบการเรยนรบางรปแบบ เละเพอใหหลกสตรเหมาะกบ ผเรยน จงเกดการออกแบบ Inverted classroom เพอใหผเรยนไดเรยน กบสอการเรยนตาง ๆ เชน การเรยนนอกหอง การรอานหนงสอ วดโอ และ Power Point ทมเสยงกอนการเขาชนเรยน เพอใหแนใจวาผเรยนไดเตรยม ความพรอมโดยการดสอตาง ๆ ผเรยนจะไดรบงานทมการสมเกบคะแนน ในบางครง เมอเขาหองเรยนกจกรรมในเวลาเรยน ผเรยนจะใชหลกการ ทางเศรษฐศาสตร อภปรายกลม

๓ วรายภสร ปานอาพนธ และคณะ, “การเรยนรแบบ Flipped Classroom”, ใน เอกสารประกอบ

โครงการสมมนาเชงวชาการ เรอง FLIPPED CLASSROOM “กลบดานการเรยนร”สหองเรยนในศตวรรษท ๒๑ ม.ป.ท. : ม.ป.พ., ๒๕๕๘. หนา ๗-๑๘.

Page 5: บทที่ ๙ การออกแบบกระบวนการเรียนรู้แบบกลับด้านelearning.mcu.ac.th/pluginfile.php/2162/mod_resource/content/1/C9... ·

C๙ CONTENT ๕

เปนกลมยอย ๆ เกยวกบปญหาตาง ๆ ทงผเรยนและครผสอนทจะตอบสนองตอวธการนอยางดและสงเกตวาผเรยนมแรงจงใจมากขนกวาการสอนในรปแบบดงเดม Eric Mazur and Catherine Crouch ไดอธบายการปรบปรง Flipped Classroom ทเรยกวา Peer instruction (๒๐๐๑) ทจะคลายสองวธการท ไดกลาวไวแลว คอ ใหผเรยนไดรเนอหากอนการเรยน และไดรบมอบ หมายงานใหเพอใหแนใจวาผเรยนไดเตรยมตวกอนเขาเรยน เมอถงเวลา เรยนจะมการบรรยายและถามค าถามทเกยวกบเนอหา ในการตอบค าถาม จะไมใชการตอบโดยอาสาสมครแบบการเรยนการสอนแบบดงเดม แต ผเรยนทกคนจะตองตอบค าถามอปกรณท เรยกวา “ Clickers” ทจะชวยให ผเรยนทจะตอบแบบไมระบชอและผสอนทจะเหนขอมลทตอบทนท หาก สวนใหญของหองเรยนตอบไมถกตอง กจะน าค าถามนนใหผเรยน พจารณาในกลมเลก ๆ ในขณะทผสอนหมนเวยนการอภปรายในแตละ กลมใหเขาใจในปญหานน ๆ หลงจากการอภปรายแลวผเรยนจะตอบค า ถามตามความคดอกครงหนง แลวผสอนจะใหขอเสนอแนะทถกตอง และ หลงจากนนจะถามค าถามทเกยวของตามความเหมาะสม โดยการ อภปรายแบบเดยวกนกบหวขออน ๆ ซงใชเวลาหวขอละ ๑๓ – ๑๕ นาท

Jonathan Bergmann และ Aron Sams พยายามหาแนวทางในการ ชวยผเรยนซงมความจ าเปนตองขาดเรยนบอยครง เนองจากตองเขา แขงขนกฬา หรอรวมกจกรรมตาง ๆ จนท าใหเรยนไมทนเพอน และเวลา ยาวนานทผเรยนใชในการดนทาง กท าใหผเรยนจะตองขาดเรยน เมอ Jonathan ไดพบวธการอดเสยงลงใน Power Point และการท าวดโอ อยางงาย ๆ พวกเขากเรมถายการสอนและลงวดโอออนไลนเพอให ผเรยนไดเขามาด เมอมผเรยนขาดเรยนหรอไมไดเขาเรยนครกจะให Website เพอใหผเรยนคนนนไดดบทเรยน Jonathan Bergmann และ Aron Sams เปนผพฒนา Flipped Classroom โดยเมอเรมจากกการท าวดโออยางงาย ๆ ใหผเรยนทไมได เขาเรยนไดดวดโอ หลงจากนนเมอขาวการท าวดโอการสอนแพรออกไป แลวกมผเรยนทเขาเรยนแลวแตกลบมาดซ าเพอการสอบ นบเปนสงทด ตอการสอนของ Jonathan Bergmann และ Aron Sams เพราะไมตองตามผเรยนชวงกลางวนหรอหลงเลกเรยนเพอมาเรยนเสรม แตสงท Jonathan และ Aron ไมไดคาดคด คอมครและผเรยนจากทวโลกท ศกษาวดโอทพวกเขาไดลงไวครจากตางประเทศ หรอแมแตครใหมกมาศกษาจากวดโอนซงเปนสงทพวกเขาไมไดคาดคด

ดงนนจงเรมบนทกวดโอการสอนเตรยมไวและน ามาใชใน หองเรยน เมอน ามาใชและท ากจกรรม พวกเขาพบวาเมอท าการสอนและ กจกรรมตาง ๆ เสรจยงมเวลาเหลออก ๒๐ นาท เมอเทยบกบการเรยนแบบ ดงเดม เมอไดน า Flipped Classroom มาใชจนจบปการศกษากไดคนพบวาการสอนในรปแบบนเปนสงทดกบผเรยน เชน Flipped Classroom เปนวธทชวยก าหนดกรอบใหผเรยนไดรบการศกษาสวนบคคลทเหมาะกบความตองการของตน เชนกรณมผ เรยนแลกเปลยนทเขามาใหมกลาง ภาคเรยน โดย Jonathan Bergmann และ Aron Sams ไดใหผเรยนใหมดวดโอการสอนของพวกเขา

Page 6: บทที่ ๙ การออกแบบกระบวนการเรียนรู้แบบกลับด้านelearning.mcu.ac.th/pluginfile.php/2162/mod_resource/content/1/C9... ·

C๙ CONTENT ๖

ผลปรากฏวาผเรยนคนนสามารถเรยนร ไดทนเพอนแมจะใชเวลาทนอยกวา ซงการศกษาในแบบดงเดมจะท าได ยาก ผเรยนทไดรบการศกษาแบบเดมจะรในเรองนน ๆ แคเพยงผวเผน แตการใช Flipped Classroom จะชวยใหผเรยนทมความแตกตางกนไดรบการศกษาเฉพาะทเหมาะส าหรบผเรยนคนนน ๓. หลกการของ F – L – I – P๔

จากเวบไซด http://flippedlearning.org ไดอธบายการเรยนร Flipped Classroom มงเนนไปทการเรยนของผเรยนเปนการเรยนรรายบคคลสเสาหลกของ F – L – I - P จะชวยอธบายใหผสอนหรอผไดเขาใจถงการเรยนการสอนไดอยางมประสทธภาพ

Flexible Environment การเรยนการสอนแบบกลบดานตองการความยดหยนในสภาพแวดลอม เชน รปแบบของการเรยนรนนควรจะมหลายรปแบบไมยดตดกบแบบใดแบบหนง

หรอรปแบบเดม ๆ ผเรยนสามารถใชรปแบบการเรยนแบบใด ๆ กไดเพอทจะรองรบบทเรยนตาง ๆ ซงอาจจะเกยวของกบการท างานของกลมการศกษาอสระ, การวจย, ผลการด าเนนงานและการประเมนผล ผเรยนจะเลอกสภาพแวดลอมทมความแตกตางเรองเวลาและสถานททตองการเรยนในชน แตจะมบางครงทมความวนวายหรอเสยงดงเมอเปรยบเทยบกบวธการเรยนแบบดงเดมทมความสงบเงยบมากกวา นอกจากนครทจะตองมความยดหยนกบการคาดหวงดวยระยะเวลาในการเรยนรของผ เรยน หรอวธการประเมนในการสรางระบบการประเมนทจะตองมความเหมาะสมทงในการวดความหมายกบผเรยน และผสอนไมใชการประเมนเปนตวตดสนคะแนนผเรยนเพยงอยางเดยว

Learning Culture การเรยนการสอนแบบกลบดานตองการยกระดบจากวฒนธรรมการเรยนรใน

รปแบบครเปนศนยกลางแบบดงเดม ครเปนแหลงทมาของขอมลเปนผเชยวชาญดานเนอหา แตเพยงผเดยวทใหขอมลกบผเรยนโดยตรงผานการบรรยายในรปแบบการเรยนรแบบกลบดานมการเปลยนแปลงจากครเปนศนยกลางเปนผเรยนเปนศนยกลาง ซงจะใหความส าคญกบการเรยนรในสงทผเรยนสนใจในเชงลกมากขน และสรางโอกาสในการเรยนรของผเรยนใหดยงขน ผเรยนเปนศนยกลางของการเรยนร โดยทพวกผเรยนมสวนรวมในการสรางความร ผานการม

๔ เรองเดยวกน, หนา ๙.

Page 7: บทที่ ๙ การออกแบบกระบวนการเรียนรู้แบบกลับด้านelearning.mcu.ac.th/pluginfile.php/2162/mod_resource/content/1/C9... ·

C๙ CONTENT ๗

สวนรวมในบทเรยนและประเมนผลของผ เรยนจะเปนไปในลกษณะสวนบคคล ในทางทฤษฎผเรยนสามารถเลอกการเรยนรโดยการหาเนอหาทอยนอกเหนอจากเนอหาภายในหอง หรอเนอหาทก าหนดไว และผสอนสามารถเพมปฏสมพนธภายในหองเรยนเพอตรวจสอบความเขาใจของผเรยนและแนะน าสอตาง ๆ ใหผเรยน

Intentional Content การเรยนการสอนแบบกลบดานตองการความตงใจในการศกษาเนอหา เพอท ครผสอนจะไดรในเนอหาของตนเอง ประเมนวาเนอหาทจะสอนโดยตรง รวมถง

การวางแผนการใชสอในการสอนเนอหานน รวมถงสอไหนทอนญาตใหผเรยนไดคนหาตอไปถาหาก ผเรยนอยเรยนรเรองนนเพม และอกสงหนงกคอครผสอนจะใชวธการสอนแบบในหองเชน Active Learning Strategies, Peer Instruction, Problem-Based Learning, or Mastery หรอ Socratic Methods ขนอยกบระดบชน และหวขอเรองทผสอนตองการ ทงหมดนเปนสงทครจะตองเขาใจ และ

ศกษาในเรองทตองการจะสอนเพอเปนการวางแผนการเรยนรใหเกดผลประโยชนกบผเรยนสงสด

Professional Educator การเรยนการสอนแบบกลบดานตองการครท เปนมออาชพ โดยอาจจะ

ชใหเหนวาวดโอการเรยนการสอนมความส าคญมากกวาครหรอนกการศกษา แตจรง ๆ แลวเปนการเขาใจทผด เพราะการเรยนการสอนแบบกลบดานตองการทกษะดานการศกษามออาชพทจะมความส าคญกบครหรอนกการศกษามากขนกวาเดม โดยจะตองก าหนดเวลาและวธการทจะเปลยนการเรยนการสอนแบบดงเดมไปเปนการเรยนรของแตละบคคล และการเพมเวลาการพบปะระหวางคร และผเรยนมากขน จะท าใหสามารถน ารปแบบการสอนมาใชกบผเรยนไดเปนอยางด มการสงเกตผเรยนในชวงทท ากจกรรม ชวยใหการประเมนผเรยนเปนไปแบบรายบคคล ซงทงหมดนจะท าไมไดเลยถาหากครผสอนยงไมเขาใจวธการสอนเนอหาเปนบทบาทของตวเอง

Page 8: บทที่ ๙ การออกแบบกระบวนการเรียนรู้แบบกลับด้านelearning.mcu.ac.th/pluginfile.php/2162/mod_resource/content/1/C9... ·

C๙ CONTENT ๘

ภาพท ๔๑ แสดงหองเรยนทออกแบบการเรยนรแบบกลบดาน

๔. หลกการส าคททตองพงระวงตอการสอนแบบกลบดาน ซงจากทงหมดนจะท าใหครทตองการจดการเรยนการสอนแบบกลบดาน ไดปรบทศนคตของ

ตนเอง ซง Jonathan Bergmann และ Aron Sams ไดแนะน าสงทไมควรท าเมอคดทจะเปลยนแปลงการเรยนการสอนแบบกลบดานไว ๕ ประการ ดงน

๑. ไมควรจดการเรยนการสอนแบบกลบดานเพราะมคนแนะน า ๒. ไมควรจดการเรยนการสอนแบบกลบดานเพราะคดวาเปนการท าใหเกด

“หองเรยนแหงศตวรรษท ๒๑” ๓. ไมควรจดการเรยนการสอนแบบกลบดานเพอแสดงความเปนผน าทางเทคโนโลย ๔. ไมควรจดการเรยนการสอนแบบกลบดานเพราะคดวาการกลบทางหองเรยนเปนเครอง

บอกวาตนเปนครทด ๕. ไมควรจดการเรยนการสอนแบบกลบดานเพราะคดวา การกลบทางหองเรยนชวยใหชวต

การเปนครงายขน

The Flippedped - Mastery Classroom Jonathan Bergmann และ Aron Sams ไดกลาวถงหองเรยนกลบทางและเรยนใหรจรง (Flippedped-Mastery Classroom) ในหนงสอFlipped Your Classroom Reach Every Student in Every Class Every Day (2012) วาเปนการน าเอาวธการสองอยาง คอ Flipped Classroom และ Mastery Learning มาใชรวมกนโดยน าเทคโนโลยสมยใหมเขาชวย สรางบรรยากาศของการเรยนรทผเรยนรจรง มลกษณะเปนหองเรยนทผเรยนแตละคนเรยนบทเรยนของตนทไมตรงกบของคนอน แตละคนตงใจอยกบกจกรรมของตน ผเรยนท ากจกรรมเพอการเรยนร ของตนเอง โดยครเดนไปรอบ ๆ หอง เพอตรวจสอบการเรยนรของศษย แตละคนและคอยชวยใหก าลงใจ หรอชวยผเรยน ผเรยนจะหาวธแสดงให ครเหนวา ตนเขาใจวตถประสงคของการเรยนร

Page 9: บทที่ ๙ การออกแบบกระบวนการเรียนรู้แบบกลับด้านelearning.mcu.ac.th/pluginfile.php/2162/mod_resource/content/1/C9... ·

C๙ CONTENT ๙

ขนตอนนน โดยอาจไมใชการตอบขอสอบทมอยในคอมพวเตอรกได ซงวธการจด กจกรรมแบบนในหองเรยนจะแตกตางจากหองเรยนแบบดงเดมอยางสนเชง หองเรยนจะกลายเปนแหลงเรยนรของผเรยนตามทสนใจในหวเรองตาง ๆ โดยวธการเรยนการสอนแบบนจะท าใหผเรยนรลกและรจรง ยกตวอยางจากการท Jonathan Bergmann และ Aron Sams ไดให ผเรยนท าโครงการเกยวกบการศกษาองคประกอบของน าอดลม เมอจบ ภาคเรยนพวกเขาพบวาผเรยนสามารถท าโครงการนไดจบเสรจ ตางจาก ปกอนทพวกเขายงไมไดใชการเรยนการสอนแบบ Flipped Classroom เมอจบภาคเรยนผเรยนท าไดเพยงครงหนงของโครงงานเทานน ๕. รปแบบการเรยนรแบบกลบดาน BRIAN MILLER ไดน ารปแบบของการน าการเรยนการสอนแบบกลบดานไปผสมผสานกบการเรยนการสอนภาพในหองแบบตาง ๆ ซงม ๔ รปแบบ ดงน

๑. การเรยนรกลบดานรปแบบดงเดม

ภาพท ๔๒ แสดงรปแบบของการน าการเรยนการสอนแบบกลบดาน๕

๕ เรองเดยวกน, หนา ๑๓.

1. Students view digital Content resources at

home

Traditional Flipped

4. Students complets

Summative Assessment at the End of unit.

2. Students engage in

related activities and Classwork in class

3.

Students apply skills In projects, labs &

Simulations in class

Page 10: บทที่ ๙ การออกแบบกระบวนการเรียนรู้แบบกลับด้านelearning.mcu.ac.th/pluginfile.php/2162/mod_resource/content/1/C9... ·

C๙ CONTENT ๑๐

Model Traditional Flipped เปนรปแบบทเหมาะกบครทเพงเรมใชมากทสด ครจะใหแหลงการ เรยนรแกผเรยนในชนเรยนแลว ใหค าแนะน าอยขาง ๆ ผเรยนจะท างาน เปนกลม และผเรยนจะไดรบการสนบสนนใหมบทบาทส าคญใน กระบวนการเรยนรของตวเอง

๒. Inquiry Based Approach

ภาพท ๔๓ แสดงรปแบบของการน าการเรยนการสอนแบบกลบดาน๖ Model Based Approach ผเรยนไดฝกการคดอยางเปนระบบตามขนตอนของการ

แกปญหา จนเกดเปนทกษะการแกปญหาและไดท าความเขาใจความสมพนธของขอมลทเกยวของเกดเปนความรเรองใดเรองหนงไดดวยตนเอง โดยม ขนตอนทางวทยาศาสตร ดงน

๖ เรองเดยวกน, หนา ๑๔.

1. Students view digital Content resources at

home

2. Students develop

Questions about the world they live in based upon the

content.

Inquiry Based Learning

4.

Students apply skills to discover possible

Solutions.

5. Students present

findings

3. Students work in

peer groups research the problems.

Page 11: บทที่ ๙ การออกแบบกระบวนการเรียนรู้แบบกลับด้านelearning.mcu.ac.th/pluginfile.php/2162/mod_resource/content/1/C9... ·

C๙ CONTENT ๑๑

ภาพท ๔๔ แสดงความสมพนธของขอมลทเกยวของเกดเปนความรใหม

๓. Flippedped Mastery Approach

ภาพท ๔๕ แสดงรปแบบของการน าการเรยนการสอนแบบกลบดาน๗

๗ เรองเดยวกน, หนา ๑๕.

ปญหา น าเสนอผลงาน

แนวคดการวจย สรป

รปแบบสมมตฐาน รวบรวมและประมวลผลขอมล

ทดสอบสมมตฐาน

Flipped Mastery

๒. Students view digital Content resources at

home

๓. Students use class time

for synthesis of material.

๔. Students complete

standards based assessments

๑. Educator develops

Framework of objectives.

๕. MASTERY

Page 12: บทที่ ๙ การออกแบบกระบวนการเรียนรู้แบบกลับด้านelearning.mcu.ac.th/pluginfile.php/2162/mod_resource/content/1/C9... ·

C๙ CONTENT ๑๒

Model Flippedped Mastery Approach รปแบบประเภทนผเรยนแตละคนจะมบทบาทในการจดการเรยนรของตนอยางมาก เนองจากมการน าเทคโนโลยมาใชควบคกบวธการสอน ชวย ตอบสนองความตองการเรยนรทแตกตางกน และความหลากหลายของ ผเรยนไดเปนอยางด วธการนจะชวยใหไดแนวทางการสอนหลายวธ และ ตรงตามความตองการของผเรยนเปนหลก ท าใหผเรยนสามารถก าหนดสง ทตองการเรยนรไดดวยตนเอง รบฟงเนอหาในสวนของการบรรยายดวย ตนเอง ซงผเรยนจะรไดวาก าลงเรยนรสงใด คนหาค าตอบสงใดอย และ ผเรยนแตละคนไมจ าเปนตองท างานชนเดยวกนหรอรปแบบเดยวกน

๔. Project Based Learning

ภาพท ๔๖ แสดงรปแบบของการน าการเรยนการสอนแบบกลบดาน๘

๘ เรองเดยวกน, หนา ๑๖.

๑. Students view digital Content resources at

home

๒. Students or

teacher present a real life problem.

Project Based

Learning

๔. Students apply skills to

discover possible Solutions.

๕. Students present a

Final project

๓. Students work in

peer groups in order to research the

problems.

Page 13: บทที่ ๙ การออกแบบกระบวนการเรียนรู้แบบกลับด้านelearning.mcu.ac.th/pluginfile.php/2162/mod_resource/content/1/C9... ·

C๙ CONTENT ๑๓

Model Project Based Learning การใชปญหาของโลกจรง ๆ จะสรางแรงบนดาลใจใหผเรยนทจะใช เนอหาทจะแกปญหาผเรยนใชการคดเชงวพากษและการแกปญหา วตถประสงคการเรยนรทนอกเหนอไปจากความเขาใจในเนอหา แตจะขน อยกบการประยกตใชความร ผเรยนไดรบการสนบสนนในการสรางการ ประเมนตนเองและขอเสนอแนะเพอตรวจสอบความคบหนาของพวกเขาและประสบความส าเรจสงสดของผลโครงการของพวกเขา รปแบบน สงเสรมใหผเรยนพฒนาทกษะศตวรรษ ๒๑ ทจ าเปนในการเขาสตลาดงานในอนาคต

๖. ความหมาย และทมาของการเรยนรแบบกลบดาน

ภาพท ๔๗ แสดงการเรยนรแบบ Flipped Classroom ๙ Flipped Classroom หรอ การเรยนแบบ “กลบดาน” คอ วธการเรยน แนวใหมทฉกต าราการ

สอนแบบเดม ๆ ไปโดยสนเชงและก าลงไดรบความนยมมากขนเรอย ๆ ในโลกปจจบนท “การศกษา”

๙ การเรยนรแบบ Flipped Classroom, <www.slideshare.net/peterpappas/the-flipped-

classroom-getting-started>, ๒๐ ธนวาคม ๒๕๕๙.

Page 14: บทที่ ๙ การออกแบบกระบวนการเรียนรู้แบบกลับด้านelearning.mcu.ac.th/pluginfile.php/2162/mod_resource/content/1/C9... ·

C๙ CONTENT ๑๔

และ “เทคโนโลย” แทบจะเปนสวนหนงของกนและกน Flipped Classroom เปนการเรยนแบบ “กลบหวกลบหาง” หรอ “พลกกลบ” โดยเปลยนรปแบบวธการสอนจากแบบเดมทเรมจากครผสอน ในหองเรยยน ผเรยนกลบไปท าการบานสง เปลยนเปนผเรยนเปนผคนควาหาความรดวยตนเองผาน “เทคโนโลย” ทครผสอนจดหาใหกอนเขาชนเรยน และท ากจกรรมโดยมครคอยแนะน าในชนเรยนแทน ในตางประเทศ วธการสอนแบบ “พลกกลบ” ก าลงเปนทแพรหลาย ในวงกวางมากขน โดยสงทเปนหวใจส าคญของ Flipped Classroom นก คอ การใชเทคโนโลยการเรยนการสอนททนสมย และการใหผเรยนไดมโอกาสเรยนรผานกจกรรม ซงทงสองสวนนจะกระตนใหเกดสภาพแวดลอมทเออตอการเรยนรอยางเตมท ทมาของการเรยนการสอนแบบ Flipped Classroom เกดขนในป ๒๐๐๗ โดยคร ๒ คน ในรฐโคโลราโด สหรฐอเมรกา ชอ โจนาธาน เบรกแมน และแอรอน แชมส ไดถายคลปวโอการสอนของตนเองเอาไว ส าหรบผเรยนทขาดเรยน เมอคลปบทเรยนของครทงสองเรมแพรขยาย ออกไปในวงกวาง ครหลายคนจงเรมหนมาใชเทโนโลยตาง ๆ อาท Podcasts หรอ YouTube เพอสอนผเรยนนอกหองเรยนและสงวนเวลา ในชนเรยนไวส าหรบการรวมกลมท า แบบฝกหด หรอ ท ากจกรรมรวมกน และผลลพธทได คอ ดกวาการเรยนการสอนแบบเดม ผเรยนจะสามารถ ศกษาดผานทางโทรทศน หรอ ในหองแลบคอมพวเตอร หรอดจากทบาน ได เมอเขาชนเรยนจะไดใชเวลาในหองเรยนเพอแกปญหาตาง ๆ ในเรอง ทสงสย หรอขอใหครอธบายเพมเตมไดเขาใจยงขน และเปนการกระตน ใหผเรยนเกดความคดสรางสรรคอยางไมมขดจ ากด รปแบบการเรยนการสอนวธน ถอวาเปนการเรยนการสอนทเนนรปธรรมใหผเรยนไดเหนและปฏบตจากประสบการณจรง ซงจะท าใหผเรยนมการจดจ าและเกดทกษะการเรยนรไดดกวาทเรยนแบบนามธรรม แตในมมมองอกดานหนงกวาจะสอนใหผเรยนรจกวเคราะห เลอกใชสอ ทถกตอง รจกเลอกศกษาคนควาในเรองตาง ๆ ทตนเองสนใจนนจะมสอทไมเหมาะสมกบผเรยนกจะแทรกอยบนหนาจอ

ดงนนในการใชสอตาง ๆ ในดานของไอทควรแนะน าใหเขาใจอยางแทจรงและในระยะแรกตองมผคอยใหค าแนะน าทดไมวาจะเปนผปกครอง ครตองมสวนรวมกนสรางภมคมกนใหกบผเรยน ดวยเหมอนกน

ในตางประเทศ หลากหลายคอรส ในหลากหลายมหาวทยาลย ไดเรมใชโมเดลนไดแก

วชา Video Production ท Algonquin College การสอนใหใชงาน ซอฟแวรใหเปนตงแตใน

หองเรยน เคยเปนเรองล าบากทงกบผสอน และผเรยน แตเมอเปลยนมาใชโมเดลนนกศกษาสามารถ

ศกษาจาก วดโอ ซงแบงเปนตอนสน ๆ ไดดวยความเรวทตวเองเขาใจ เมอเขา มาถงในหองเรยน

กสามารถใชงานซอฟแวรไดอยางเตมท และได ฝกฝนดวยการท าโปรเจคกบเพอนในหองเรยน

Page 15: บทที่ ๙ การออกแบบกระบวนการเรียนรู้แบบกลับด้านelearning.mcu.ac.th/pluginfile.php/2162/mod_resource/content/1/C9... ·

C๙ CONTENT ๑๕

วชาบญชท Penn State ในหองเรยน นกศกษาไดรวมกนเสวนา พดคย บางกรบฟงบรรยาย

หวขอพเศษจากผบรรยายพเศษ หรอ โจทยปญหายาก ๆ โดยมอาจารยใหค าปรกษา

๗. ขอดของหองเรยนกลบดาน

๑. ก าจดขอเสยของรปแบบเดม คอนกศกษาตองพยายามเขาใจในสง ทอาจารยพดทนท ซงอาจท าใหพลาดประเดนส าคญอน ๆ

๒. การใชวดโอจะชวยใหนกศกษาปรบไดในแบบทตวเองตองการและไมกดดน ๓. นอกจากนการเปลยนการบานและโปรเจคมาท าในหองเรยน โดยม อาจารยควบคมดแล

จะชวยใหนกศกษาเขาใจมากขนและลดปญหา การลอกการบาน อกทงยงชวยยกระดบความสมพนธ และบรรยากาศ ในหองเรยน

ภาพท ๔๘ แสดงการเปรยบเทยบระหวาง The Traditional / Classroom The Flipped Classroom๑๐

๑๐ การเปรยบเทยบระหวาง The Traditional / Classroom The Flipped Classroom, <http://www.learningpersonalized.com/flipped-classroombenefits/>, ๒๐ ธนวาคม ๒๕๕๙.

Page 16: บทที่ ๙ การออกแบบกระบวนการเรียนรู้แบบกลับด้านelearning.mcu.ac.th/pluginfile.php/2162/mod_resource/content/1/C9... ·

C๙ CONTENT ๑๖

๘. Backward Design Backward Design๑๑

ประดษฐ เหลาเนตร และ ณฐภสสร เหลาเนตร. (๒๕๕๒.) ไดใหความหมายไววา หมายถง การออกแบบการเรยนรโดยวธการวางแผนยอนกลบ ซงเสนอโดย Wiggins, Grant & McTighe, Jay การออกแบบการเรยนรนจะเรมจากหลงมาหนา คอจากเปาหมายหรอผลการเรยนร ทงนผสอนจะตองชดเจนในเรองของความรความเขาใจ ทกษะทางความคดและการปฏบตงานทผสอนตองการจะใหเกดขนกบผเรยน ซงในอดตทผานมาในการสอน จะเรมตนทการน าหลกสตรมาวเคราะห จดท าค าอธบายรายวชา การสรางหนวยการเรยนรแลวจงมาเขยนแผน การจดการเรยนร แตในสวนของ Back ward Design จะเรมตนทผสอนจะตอง ออกแบบกจกรรมการเรยนรในเรองทจะสอนกอน จากนนจงก าหนดภาระงาน ก าหนดวธการประเมนผล แลวน ามาจดท าเปนหนวยการเรยนรส แผนการจดการเรยนรตอไป ดงตารางเปรยบเทยบตอไปน ตารางท ๑๔ แสดงสรปและเปรยบเทยบการวางแผนการจดการเรยน

กระบวนการทใชแบบดงเดม

การออกแบบ Backward design

หลกสตรสถานศกษา หลกสตรสถานศกษา มาตรฐานชวงชน สาระการเรยนร

ตวชวด ค าอธบายรายวชา สาระการเรยนร หนวยการเรยนร

ค าอธบายรายวชา มาตรฐานการเรยนรชวงชน ตวชวด/เปาหมาย/หลกฐาน ภาระงาน ชนงาน

การวดและประเมนผล กจกรรมการเรยนร หนวยการเรยนร แผนการจดการเรยนร

จดเนนของการออกแบบการเรยนรแบบ Backward Design คอ ในเรองทจะสอนจะตองก าหนดเปาหมายการเรยนร หลกฐาน/ชนงานจากการเรยนร การจดประสบการณการเรยนร และเครองมอทใชประเมนในชนเรยนใหชดเจน ทส าคญทสดคอ การระบทกษะการเชอมโยงความรใน

๑๑ ประดษฐ เหลาเนตร และ ณฐภสสร เหลาเนตร, การออกแบบการเรยนรแบบยอนกลบ Backward

Design สการเขยนแผนการจดการเรยนร ๘ กลมสาระ, กรงเทพฯ : เบนภาษาและศลปะ, ๒๕๕๒. หนา ๓.

Page 17: บทที่ ๙ การออกแบบกระบวนการเรียนรู้แบบกลับด้านelearning.mcu.ac.th/pluginfile.php/2162/mod_resource/content/1/C9... ·

C๙ CONTENT ๑๗

มาตรฐานการเรยนรกลมสาระการเรยนรตาง ๆ และทกษะการคดลงในกจกรรมการเรยนร โดยเฉพาะทกษะการคดขนสง ไดแก คดวเคราะห (Analysis thinking) คดเชงเหตผล (Logical thinking) คดวพากษ คดอยางมวจารณญาณ (Critical thinking) คดแกปญหา (Problem solving thinking) คดเชงวทยาศาสตร (Scientific thinking) และคดรเรมสรางสรรค (Creative thinking) ดงนน Backward Design จงไมใชแผนการจดการเรยนร แตเปนวธการทครจะตองคดและวางแผนออกแบบการจดการเรยนรใหกบผเรยน โดยมงหวงวา นกเรยนไดเรยนจากบทเรยนนแลวจะมประสบการณตรง มความรความคด มทกษะตาง ๆ ทกษะการคดเชอมโยง รวมถงทกษะ การคด การลงมอปฏบตจรง จะท าใหเขามความจดจ าสงนนอยางคงทน จากแนวคดดงกลาว ผเขยนจงไดออกแบบการจดการเรยนรเปนแผนการจดการเรยนรทกกลมสาระการเรยนรเพอเปนตวอยางและแนวทางใหครไดน าไปศกษาและประยกตใชตอไป และทส าคญคอ ไมอยากใหครยดตด ในรปแบบแตใหยดเปนหลกวาสอนแลวนกเรยนมทกษะการคด แบบตาง ๆ สามารถเชอมโยงองคความรได ผเรยนไดปฏบตจรงจาก ภาระงานทเราก าหนดไว รวมทงประเมนผลตามสภาพจรง ซงเปนการบงชถงการแสดงออกในความคดรเรมสรางสรรคของคร ขณะเดยวกน ผเขยนไดก าหนดตวชวดทตรงกบหลกสตรใหมทประกาศ ปพทธศกราช ๒๕๕๑ จงหวงวาหนงสอเลมนจะชวยใหครมความกระจางในเรองการ ออกแบบการเรยนรโดยวธการวางแผนยอนกลบ หรอ Backward Design ไดตอไป

๙. ตวอยางการวางแผนออกแบบการจดการเรยนรใหกบผเรยน เรองภมปททาในทองถน

การวางแผนออกแบบการจดการเรยนรใหกบผเรยน

กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม

ชนมธยมศกษาปท ๒

เรองภมปททาในทองถน เวลาสอน ๒ ชวโมง

สาระ ๔ ประวตศาสตร มาตรฐาน ส ๔.๓ เขาใจความเปนมาของชาตไทย วฒนธรรม ภมปญญา ไทย มความภมใจและ

ธ ารงความเปนไทย

ตวชวดชนป สาระ ๔ ประวตศาสตร

Page 18: บทที่ ๙ การออกแบบกระบวนการเรียนรู้แบบกลับด้านelearning.mcu.ac.th/pluginfile.php/2162/mod_resource/content/1/C9... ·

C๙ CONTENT ๑๘

มาตรฐาน ส ๔.๓ ขอ ๓ ระบภมปญญาและวฒนธรรมไทยสมย อยธยาและธนบร และอทธพลของภมปญญาดงกลาวตอการพฒนาชาต ไทยในยคตอมา

สาระการเรยนร ๑. กลมภมปญญาไทยในทองถน

สาระส าคท

ภมปญญาไทย ภมปญญาทองถน หรอภมปญาชาวบาน หมายถง ความรและประสบการณทงหลายของชาวบานในทองถนทใชในการแกปญหาหรอด าเนนชวต ซงไดรบการสบทอดตอกนมา โดยผานกระบวนการพฒนาตามศกยภาพทมอย เพอแกปญหาการด าเนนชวตในทองถนอยางเหมาะสมกบกาลสมย ค าวา “ภมปญญาทองถน ภมปญญาชาวบาน ภมปญญาไทย ภมปญญาพนบาน” เปนทกลาวถงกนมาก แตความหมายจะคลายคลงกน ซงอาจจ าแนกเปนกลม ไดแก กลมคต ความคด ความเชอ กลมศลปวฒนธรรม ขนบธรรมเนยมประเพณ กลมอาชพในทองถน กลมเทคโนโลยพนบานสาธารณสข และกลมอาหาร เปนตน

เปาหมายการเรยนร ๑. มความรความเขาใจเกยวกบภมปญญาไทยในทองถน

จดประสงคการเรยนร ดานความร ความคด

๑ ส ารวจตรวจสอบภมปญญาไทยในทองถน ดานทกษะกระบวนการ

๒ เกบรวบรวมขอมล บนทกผลการส ารวจตรวจสอบและเขยนรายงานผลการส ารวจ

ตรวจสอบ วเคราะหจ าแนกประเภท และสรปผล การส ารวจตรวจสอบจากกจกรรมได ๓ มทกษะกระบวนการคด ทกษะการท างานกลม กระบวน

การเรยนรโดยการคนพบและทกษะการสอสารสงทเรยนรได

ดานคณลกษณะอนพงประสงค

๑ มความรบผดชอบตองานทไดรบมอบหมาย

๒ ตรงตอเวลา มความรอบร มนสยใฝด ใหความสนใจเอาใจใส รกและเหนคณคา

ในการท างาน

๓ อดทน เพยนพยายาม มงมน ใชสตปญญาในการแกปญหา รจกแบงปน มน าใจ

Page 19: บทที่ ๙ การออกแบบกระบวนการเรียนรู้แบบกลับด้านelearning.mcu.ac.th/pluginfile.php/2162/mod_resource/content/1/C9... ·

C๙ CONTENT ๑๙

ใจกวาง มเหตผล รบทบาทของตนเอง มจตสาธารณะ ใหความรวมมอในการท างาน สนใจใฝรและใช ทรพยากรอยางคมคาและเหมาะสม

รายวชาทน ามาบรณการ

๑. ภาษาไทย (มาตรฐาน ท ๑.๑ ๒.๑ ท ๓.๑ และ ท ๔.๑) ๒. คณตศาสตร (มาตรฐาน ค ๑.๑ ค ๑.๔ ค ๕.๑ ค ๕.๒ และ ค ๖.๒) ๓. วทยาศาสตร (มาตรฐาน ว ๘.๑) ๔. สขศกษาและพลศกษา (มาตรฐาน พ ๔.๑) ๕. ศลปะ (มาตรฐาน ศ ๑.๒ ศ ๒.๒ และ ศ ๓.๒) ๖. การงานอาชพและเทคโนโลย (มาตรฐาน ง ๑.๑ ง ๑.๒ ง ๒.๑ และ ง ๔.๑)

ตารางท ๑๕ แสดงทกษะการเรยนร

ทกษะตามธรรมชาตวชา

ทกษะทวไป (บรณาการ) ทกษะการคด

๑. ทกษะการสบเสาะหาความร (Inquiry Process)

๒. ทกษะการส ารวจตรวจสอบ ๓. ทกษะการเกบรวบรวม

ขอมล ๔. ทกษะการสอสารสงท

เรยนร ๕. ทกษะการท างานรวมกบ

ผอน ๖. ทกษะการท างานกลม

๑. ทกษะการอาน ๒. ทกษะการเขยนรายงาน ๓. ทกษะการพด ๔. ทกษะการใชภาษาไทย

๑. ทกษะการสงเกต ๒. ทกษะการอธบายและการ

สรปความ ๓. ทกษะการคดวเคราะห

วจารณ ๔. ทกษะการส ารวจตรวจสอบ

และการเกบรวบรวมขอมล ๕. ทกษะการคดประยกตใช

ความร / การคดสรางสรรค ๖. ทกษะการสอสาร ๗. ทกษะการคดเชงเหตผล ๘. ทกษะการลงความคดเหน

Page 20: บทที่ ๙ การออกแบบกระบวนการเรียนรู้แบบกลับด้านelearning.mcu.ac.th/pluginfile.php/2162/mod_resource/content/1/C9... ·

C๙ CONTENT ๒๐

ตารางท ๑๖ แสดงรองรอยการเรยนร / ภาระงาน และแนวทางการประเมนผล

ผลงาน / ชนงาน

กระบวนการ / ขนตอน การปฏบตงาน

การวดและประเมนผล เกณฑการผานขนต า

๑. รายงานโครงงาน

(ประเภทส ารวจ)

๑. ทบทวนความรเดมเรองความหมายและ ประเภท ของภมปญญา

๒. จดกลมนกเรยน

๓. นกเรยนศกษาใบกจกรรม จดประสงค วธการส ารวจตรวจสอบในการเกบรวบรวมขอมล

ภมปญญาในทองถนการน าขอมลมาจ าแนกประเภทและเขยน รายงานโครงงาน

๔. ปฏบตการส ารวจตรวจสอบ เกบรวบรวมขอมลบนทกผลการเขยน

รายงานโครงงาน ๕. แตละกลมน าเสนอโครงงานของตนเอง

๑. ประเมนการสงเกตและการใชวธการทางวทยาศาสตรเพอการสบเสาะหาความรและการท าโครงงาน (การส ารวจ

ตรวจสอบ)

๒. ประเมนรายงานโครงงาน

๓. ประเมนการท างานของกลม

๔. ประเมนการน าเสนอ

โครงงาน

๕. ประเมนคณลกษณะ

อนพงประสงค

ในภาพรวมไดผลการ เรยนร ความร ความคดทกษะกระบวนการและคณลกษณะอนพงประสงคไดไมนอยกวารอยละ ๗๕

ตารางท ๑๗ แสดงกจกรรมการเรยนการสอนเพอการเรยนร

กจกรรมการเรยนการสอนเพอการเรยนร

พฤตกรรมตาม

คณลกษณะอนพงประสงค ฝกทกษะการคด

๑. ขนน าเขาสบทเรยน

๑.๑ ทบทวนความรเดม

เกยวกบความหมาย และประเภทภมปญญาไทย

๑. ใชวการทางวทยาศาสตร เพอสบเสาะหาความร ๒. สนใจใฝร

๑. ทกษะการสงเกต

๒. ทกษะการอธบายและสรปความ

๓. ทกษะการแสดงความคดเหน

Page 21: บทที่ ๙ การออกแบบกระบวนการเรียนรู้แบบกลับด้านelearning.mcu.ac.th/pluginfile.php/2162/mod_resource/content/1/C9... ·

C๙ CONTENT ๒๑

๑.๒ น าเขาสบทเรยนและตงค าถามวาจากความหมาย

และประเภทของภม ปญญาไทย นกเรยนคดวาใน

ทองถนของเรา นาจะมอะไรบางทบงชวาเปนภมปญญาและสามารถ

จ าแนก เปนประเภทอะไรบาง

๒. ขนสอน

๒.๑ ครชแจงเกยวกบ

แหลงเรยนรภม ปญญาทองถน ขนตอนการท าโครงงานประเภทส ารวจ

และการจ าแนกประเภทการจดกระท าขอมลโดยสรางเปนตารางบนทกผลทไดจากการส ารวจและการจ าแนก

วธการเขยนและ รปแบบรายงานโครงงานประเภทส ารวจ

๒.๒ จดแสดงโครงงาน

๒.๓ ครเสรมความรใหกบนกเรยนเกยวกบภมปญญาไทย

๑. ใชวธการทางวทยาศาสตร เพอสบเสาะหา ความร และ

การส ารวจตรวจสอบ

๒. มความรบผดชอบ

๓. ซอสตยกบขอมล

๔. ท างานรวมกบผอนได ๕. สนใจใฝร ๖. การตรงตอเวลา

๑. ทกษะการคดและวางแผน

๒. ทกษะการคดวเคราะหวจารณ ๓. ทกษะการคดสรางสรรค ๔. ทกษะการคดเชอมโยง

๕. ทกษะการท างานกลม

๖. ทกษะการสบเสาะหาความร ๗. ทกษะการอาน การเขยน การฟง

และการพดสอสาร

๓. ขนสรป

๓.๑ นกเรยนและครรวมกน

อภปรายและสรปบทเรยน

๓.๒ ประเมนผลการเรยนร

๑. มความร ๒. ใหความสนใจ

๓. มสวนรวมในการแสดง

ความคดเหน

๑. ทกษะการอธบายความรและสรป

๒. ทกษะการคดเชงเหตผล

Page 22: บทที่ ๙ การออกแบบกระบวนการเรียนรู้แบบกลับด้านelearning.mcu.ac.th/pluginfile.php/2162/mod_resource/content/1/C9... ·

C๙ CONTENT ๒๒

สอและวสดอปกรณ ๑. แหลงเรยนรภมปญญาในทองถน

๒. หนงสอ ต าราในหองสมด

๓. อนเทอรเนต

๑๐. ตวอยางการวางแผนออกแบบการจดการเรยนรใหกบผเรยน เรองอรยสจจกบหลกวทยาศาสตร

การวางแผนออกแบบการจดการเรยนรใหกบผเรยน

กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม

ชนมธยมศกษาปท ๔

เรองอรยสจจกบหลกวทยาศาสตร เวลาสอน ๒ ชวโมง

สาระ ๑ ศาสนา ศลธรรม จรยธรรม

มาตรฐาน ส ๑.๑ รและเขาใจประวต ความส าคญ ศาสดา หลกธรรมของ

พระพทธศาสนา หรอศาสนาทตนนบถอ และศาสนาอน มศรทธาทถกตอง ยดมนและปฏบตตามหลกธรรม เพอ อยรวมกนอยางสนตสข

ตวชวดชนป สาระ ๑ ศาสนา ศลธรรม จรยธรรม

มาตรฐาน ส ๑.๑ ขอ ๗ วเคราะหหลกการของพระพทธศานากบหลก วทยาศาสตรหรอแนวคดของหลกศาสนาทตนนบถอตามทก าหนด

สาระการเรยนร ๑. อรยสจกบหลกวทยาศาสตร

สาระส าคท

Page 23: บทที่ ๙ การออกแบบกระบวนการเรียนรู้แบบกลับด้านelearning.mcu.ac.th/pluginfile.php/2162/mod_resource/content/1/C9... ·

C๙ CONTENT ๒๓

อรยสจสเปนหลกธรรมของพระพทธศาสนา ซงมโครงสรางหรอขน ตอนทคลายคลงกนมากกบหลกการทางวทยาศาสตรหรอวธการทาง วทยาศาสตร กลาวคอ “ทกข”(ความทกข) จะสอดคลองกบวธการทาง วทยาศาสตรในขนตอน “สถานการณทเปนปญหา” “สมทย” (สาเหต) สอดคลองกบ “สมมตฐาน” “นโรธ” สอดคลองกบการทดลองหรอการ พสจน การคนหาค าตอบของสาเหต “มรรค”

(หนทาง) สอดคลองกบ “การวเคราะหขอมลและการลงขอสรป”

เปาหมายการเรยนร มความรความเขาใจเกยวกบอรยสจกบหลกวทยาศาสตร

จดประสงคการเรยนร ดานความร ความคด

๑. วเคราะหอรยสจในหลกธรรมของพระพทธศาสนากบหลก วทยาศาสตร (วธการทางวทยาศาสตร)

ดานทกษะกระบวนการ

๑. ทกษะการตรวจสอบ วเคราะห เปรยบเทยบและหาขอสรป

๒. มทกษะกระบวนการคด ทกษะการท างานกลม กระบวนการ เรยนรโดยการคนพบและทกษะการสอสารสงทเรยนรได

ดานคณลกษณะอนพงประสงค

๑. มความรบผดชอบตองานทไดรบมอบหมาย

๒. ตรงตอเวลา มความรอบร มนสยใฝด ใหความสนใจเอาใจใส รกและเหนคณคาในการ

ท างาน

๓. อดทน เพยรพยายาม มงมน ใชสตปญญาในการแกปญหา รจกแบงปน มน าใจ ใจกวาง มเหตผลรบทบาทของตนเอง มจตสาธารณะ ใหความรวมมอในการท างาน สนใจใฝรและ ใชทรพยากรอยางคมคาและเหมาะสม

รายวชาทน ามาบรณาการ

๑. ภาษาไทย (มาตรฐาน ท ๑.๑ ๒.๑ ท ๓.๑ และ ท ๔.๑)

๒. วทยาศาสตร (มาตรฐาน ว ๘.๑)

๓. การงานอาชพและเทคโนโลย (มาตรฐาน ง ๑.๑ ง ๑.๒ และ ง ๒.๑)

Page 24: บทที่ ๙ การออกแบบกระบวนการเรียนรู้แบบกลับด้านelearning.mcu.ac.th/pluginfile.php/2162/mod_resource/content/1/C9... ·

C๙ CONTENT ๒๔

ตารางท ๑๘ แสดงทกษะการเรยนร

ทกษะตามธรรมชาตวชา

ทกษะทวไป (บรณาการ) ทกษะการคด

๑. ทกษะการส ารวจตรวจสอบ

๒. ทกษะการวเคราะหขอมล

๓. ทกษะการสอสารสงทเรยนร ๔. ทกษะการท างานรวมกบผอน (ทกษะการท างานกลม)

๑. ทกษะการอาน

๒. ทกษะการเขยนรายงาน

๓. ทกษะการพด

๔. ทกษะการใชภาษาไทย

๕. ทกษะการใชวธการทาง

วทยาศาสตร

๑. ทกษะการสงเกต

๒. ทกษะการอธบายและการสรปความ

๓. ทกษะการคดวเคราะห ๔. ทกษะการสอสาร

๕. ทกษะการคดเชงเหตผล

๖. ทกษะการลงความคดเหน

๗. ทกษะการเชอมโยงความร

ตารางท ๑๙ แสดงรองรอยการเรยนร / ภาระงาน และแนวทางการประเมนผล

ผลงาน / ชนงาน

ทตองการ

กระบวนการ / ขนตอนการ

ปฏบตงาน

การวดและประเมนผล เกณฑการผานขนต า

๑. รายงานผลการ

วเคราะหเปรยบ

เทยบอรยสจใน

หลกธรรมของ

พระพทธศาสนา

กบหลกการทาง

วทยาศาสตร

๑. จดกลมนกเรยน

๒. นกเรยนศกษาใบกจกรรม จดประสงค วธการศกษา วเคราะห เปรยบเทยบ “อรยสจ”

กบ “วธการทางวทยาศาสตร”

๓. ปฎบตการศกษาวเคราะหเปรยบเทยบ

๔. แตละกลมน าเสนองานของตนเอง และการแสดงความคดเหนเชงเหตผล

๑. ประเมนรายงานผล

การศกษาวเคราะห ๒. ประเมนการท างาน

ของกลม

๓. ประเมนการน าเสนอแนวคดเชงเหตผล

๔. ประเมนคณลกษณะอนพงประสงค

ในภาพรวมไดผล

การเรยนร ความร ความคด ทกษะกระบวนการและคณลกษณะอนพง ประสงคไดไมนอยกวารอยละ ๗๕

Page 25: บทที่ ๙ การออกแบบกระบวนการเรียนรู้แบบกลับด้านelearning.mcu.ac.th/pluginfile.php/2162/mod_resource/content/1/C9... ·

C๙ CONTENT ๒๕

ตารางท ๒๐ แสดงกจกรรมการเรยนการสอนเพอการเรยนร

กจกรรมการเรยนการสอนเพอการเรยนร

พฤตกรรมตาม

คณลกษณะอนพงประสงค ฝกทกษะการคดแบบ

๑. ขนน าเขาสบทเรยน

น าเขาสบทเรยนและตงค าถามเกยวกบ “อรยสจ” ในหลกธรรมของพระพทธมอะไรบาง พรอมกบใหความหมาย และสนทนาตอไปวามผเปรยบเทยบวา “อรยสจ” กบหลกการทางวทยาศาสตร นกเรยนคดวาสอดคลองกนอยางไรพรอมกบใหตวอยาง

๑. ใชวธการทางวทยาศาสตรเพอสบเสาะหาความร ๒. สนใจใฝร

๑. ทกษะการสงเกต

๒. ทกษะการอธบายและสรปความ

๓. ทกษะการแสดงความคดเหน

๒. ขนสอน

ครชแจงเกยวกบ

หลกการวเคราะห เปรยบเทยบ

ความรเกยวกบวธการทางวทยาศาสตร

รปแบบการน าเสนอ แนวคดวเคราะห(แตะละกลมใหออกแบบ)วธการน าเสนอและการคดเชงเหตผล) จดกจกรรมน าเสนอผลงาน

ครเสรมความรใหกบนกเรยนเกยวกบอรยสจกบวธการทาวทยาศาสตร

๑. ใชวธการวทยาศาสตร เพอสบเสาะหาความรและการส ารวจตรวจสอบ

๒. มความรบผดชอบ

๓. ซอสตยกบขอมล

๔. ท างานรวมกบผอนได ๕. สนใจใฝร ๖. การตรงตอเวลา

๑. ทกษะการส ารวจตรวจสอบ

๒. ทกษะการวเคราะหขอมล

และสรป

๓. ทกษะการคดสรางสรรค ๔. ทกษะการท างานกลม

๕. ทกษะการคดเชงเหตผล

๓. ขนสรป

ผเรยนและครรวมกนอภปรายและสรปบทเรยนทดสอบความร

๑. มความร ๒. ใหความสนใจ

๓. มสวนรวมในการแสดงความคดเหน

๑. ทกษะการอธบายความรและสรป

๒. ทกษะการคดเชงเหตผล

Page 26: บทที่ ๙ การออกแบบกระบวนการเรียนรู้แบบกลับด้านelearning.mcu.ac.th/pluginfile.php/2162/mod_resource/content/1/C9... ·

C๙ CONTENT ๒๖

สอและวสดอปกรณ ๑. หนงสอ ต าราในหองสมด

๒. อนเทอรเนต

๓. ผร ครอาจารยกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร

สรปทายบท บทท ๙ เรองการออกแบบกระบวนการเรยนรแบบกลบดาน หวเรองการเรยนรประกอบดวย ๑)รปแบบการสอสารในการเรยนร, ๒) ความเปนมาของการเรยนรแบบกลบดาน, ๓) หลกการของ F – L – I – P, ๔) หลกการส าคญทตองพงระวงตอการสอนแบบกลบดาน, ๕) รปแบบการเรยนรแบบกลบดาน ๖) ความหมาย และทมาของการเรยนรแบบกลบดาน, ๗) ขอดของหองเรยนแบบกลบดาน, ๘) Backward Design, ๙) ตวอยางการวางแผนออกแบบการจดการเรยนรใหกบผเรยน เรองภมปญญาในทองถน, และ ๑๐) ตวอยางการวางแผนออกแบบการจดการเรยนรใหกบผเรยน เรองอรยสจจกบหลก วทยาศาสตร การออกแบบกระบวนการเรยนรแบบกลบดาน Flipped Classroom เปนวธการสอนทใชมานานหลายปแลว ทางมนษยศาสตรไดน าเสนอรปแบบการเรยนการสอนทผเรยนไดรบเนอหากอนทจะมการเรยนในชนเรยน เมอเขาเรยนผเรยนจะไดรบค าแนะน า และขอเสนอแนะระหวางการท ากจการรม ซงวธนจะเปนการลดการเขยนค าเสนอแนะในงานของผเรยน Flipped Classroom มงเนนทการเรยนของผเรยนเปนการเรยนรรายบคคล หลกการของ F – L – I - P จะชวยอธบายใหผสอนหรอผไดเขาใจถงการเรยนการสอนไดอยางมประสทธภาพ ประกอบดวย

๑. Flexible Environment การเรยนการสอนแบบกลบดานตองการความยดหยนในสภาพแวดลอม

๒. Learning Culture การเรยนการสอนแบบกลบดานตองการยกระดบจากวฒนธรรมการเรยนรในรปแบบครเปนศนยกลางแบบดงเดม ครเปนแหลงทมาของขอมลเปนผเชยวชาญดานเนอหา

๓. I ntentional Content การเรยนการสอนแบบกลบดานตองการความตงใจในการศกษาเนอหา เพอทครผสอนจะไดรในเนอหาของตนเอง

๔. Professional Educator การเรยนการสอนแบบกลบดานตองการครทเปนมออาชพ

Page 27: บทที่ ๙ การออกแบบกระบวนการเรียนรู้แบบกลับด้านelearning.mcu.ac.th/pluginfile.php/2162/mod_resource/content/1/C9... ·

C๙ CONTENT ๒๗

ธรรมสงทายบท ขอคดดๆ เพอใหนสตรสต ...

ขอขอบคณขอคดด ๆ จาก FATI MOALUSI / AFP