12 prasthanam december 2019 pages 6 · 2020-01-04 · kÕvæ≤‘·´ Á|ükÕúq+ &çôd+ãsy...

kÕVæ≤‘·´ Á|ükÕúq+ &çôd+ãsY 2019 3 www.prasthanam.com

dü+|ü⁄Ï : 18 dü+∫ø£ : 12dü+bÕ<äø°j·T+&çôd+ãsY 2019

‘Ó\T>∑T MT&çj·T+ ‘=\–+|ü⁄ ˇ|ü⁄Œø√+!C≤‹ Vü≤≈£îÿ¬ø’ b˛sê&É<ë+!!

‘Ó\T>∑T düe÷», kÕVæ≤‘ê´\ $ø±dü+ ø√dü+ »]π> b˛sê≥+ yÓTT<äÏ qT+∫ uÛ≤wü‘√ eTT&ç|ü&ç e⁄+~. dü+|òüTdü+düÿs¡D ñ<ä eT+‘√ bÕfÒ eéVü‰s¡ uÛ≤cÕ ñ<ä eT+ q&ç∫+~. ø£+<äT≈£L] MπsX*+>∑+, >∑Ts¡C≤&É nbÕŒsêe⁄e+Ïyês¡T ¬s+Ï Àq÷ eTT+<äTHêïs¡T. ‘·sê«‘· ø±\+˝À kÕ«‘·+Á‘· b˛sê≥+, ø£eT÷´ìdüTº ñ<ä eT+ |ü …¢|ü≥Tº\es¡≈£L bÕøÏ #Ó’‘·q´|ü⁄ >±\T\T eP~+~. ìC≤e÷+Á<Ûä eTVü‰düuÛÑ ≈£L&Ü uÛ≤wü, Á>∑+<Ûë\j·÷\ ñ<ä eT+>±H˚yÓTT<ä …’ $|ü¢e b˛sê≥+>± e÷]+~. bıÏºlsêeTT\T ã*<ëq+ ‘·sê«‘· <˚X¯+˝ÀH˚ yÓTT<äÏ uÛ≤cÕ sêÁcÕºìïkÕ~Û+#˚+‘· es¡≈£L q&ç∫+~. n~ ‘·sê«‘· Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ nsTT+~. Á|ü<Ûëq bÕ\ø£ bÕØº\T ≈£L&Éã\T≈£îÿìsêÁcÕºìï $uÛÑõ+∫q ‘·sê«‘· Ç|ü⁄Œ&ÉT ≈£L&Ü $uÛÑ»Hêq+‘·s¡ Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ eTs√kÕ] uÛ≤cÕ düeTdü πø πø+Á<ä_+<äTe⁄ ø±e&É+ ÄdüøÏÔø£s¡yÓTÆq yêdüÔe+. n|ü⁄Œ&ÉT ‘Ó\T>∑T‘·*¢ uÛ≤eqqT Äπøå|æ+∫ ‘Ó\+>±D ‘·*¢ì ‘Ó#·TÃ≈£îqïÁ|üdüTÔ‘· eTTKéT+Á‹ ¬ødæÄsY Á|ü|ü+#· ‘Ó\T>∑T eTVü‰düuÛÑ\T »]|æ <ëì Wqï‘ê´ìï ø=ìj·÷&Üs¡T. ‘Ó\+>±D˝À‘Ó\T>∑T ñs¡÷› MT&çj·T+\T ø=qkÕ>∑T‘·THêïsTT. nsTT‘ ÄHê&ÉT uÛ≤cÕ sêÁwüº $uÛÑ»q e<ä›ì ìsêVü‰s¡Bø£å\T #dæqÁ|üdüTÔ‘· eTTKéT+Á‹ »>∑Hé yÓ÷Vü≤Hé ¬s&ç¶ n~Ûø±s¡+˝ÀøÏ e#êÃø£ ‘Ó\T>∑T MT&çj·T+H ‘=\–+#+<äT≈£î dæ<ä∆yÓTÆHês¡T.Ç<=ø£ #ê]Á‹ø£ yÓ’|üØ‘· +. ‘Ó\T>∑T sêÁwüº $uÛÑ»q ˇø£+<äT≈£î ÁbÕs¡+uÛÑyÓTÆ‘˚ ‘Ó\T>∑T MT&çj·T+ m‹Ôy˚‘· ìs¡íj·T+eTs√ |ü]D≤e÷ìøÏ dü+πø‘·+. bÕ\ø£ bÕØº\ eP´Vü‰\T, nedüsê\ô|’ Ä<Ûës¡|ü&çq sêC≤´+>∑ ìs¡íj·÷\qT Á|üuÛ≤$‘·+#˚j·T Òø£b˛sTTHê $<ë´\j·÷\qT+∫ ‘Ó\T>∑TqT uÀ<ÛäHê uÛ≤wü>± Ò≈£î+&Ü #˚ùd $|ü‘·ÿs¡ $<ÛëHêìï n&ÉT¶ø√>∑\X¯øÏÔ n>∑‘· + sêÁwüº Á|ü»\ eTT+<äT+~. n+<äTπø #ê˝≤ ø±\+ ‘·sê«‘· á n+X¯+ô|’ m|ü⁄Œ&É÷ Òq+‘· #·s¡Ã»s¡T>∑T‘·Tqï~. yê<ä $yê<ë\T kÕ>∑T‘·THêïsTT.m|üŒÏ ≤π> bÕ\≈£î\T ‘· ≤‘√ø£ Òì yê<äq\‘√ #·s¡Ã <ë]‘·|æŒdüTÔHêïs¡T. @ø£|üø£å <Û√s¡DÏ À ‘Ó\T>∑TqT uÀ<ÛäHê uÛ≤wü>± ‘=\–+#˚+<äT≈£î Vü≤&Üe⁄&ç |ü&ÉT‘·THêïs¡T. |æ\¢\#·<äTe⁄\ ø√dü+, ‘·*¢ uÛ≤wü ø√dü+ Äsê≥|ü&˚ yês¡+<ä]ô|’ @y√ eTTÁ<ä\T y˚düTÔHêïs¡T. ndü+<äs¡“¤yÓTÆq düyêfi¯ó¢$düTs¡T‘·THêïs¡T. n<Ûä j·Tq+, ne>±Vü≤q Òì ÄyX+‘√ ø=+<äs¡T, neø±Xyê<ä+‘√ eT]ø=+<äs¡T e+‘·bÕ&ÉT‘·THêïs¡T.‘Ó\T>∑T n_Ûeè~› ø√dü+ ìj·T$T‘·T …’q n~Ûø±s¡ uÛ≤cÕ dü+|òüT+ n<Ûä ä ≈£åî Ò ÄVü‰ zVü≤√ n+≥÷ ø°]ÔdüTÔHêïs¡T.nuÛÑT´<äj·Tyê<äT\T>± kÕe÷õø£ ø±s¡ ø£s¡Ô\T>± e⁄+&˚ yês¡T ≈£L&Ü ‘Ó\T>∑TqT uÀ<ÛäHê uÛ≤wü>± Ò≈£î+&Ü #˚ùdÔkÕe÷q´ Á|ü»\≈£î ø£*π> qwüºy˚T$TÀ ‘Ó\TdüTø√ Òø£b˛‘·THêïs¡T. Ä $<Ûä+>± Ç~ ‘Ó\T>∑T düe÷C≤ìøÏ |üØøå±düeTj·T+. <˚X¯+˝Àì Á|ü<Ûëq sêÁcÕº\˝À Ç+‘·es¡≈£L mø£ÿ&Ü e÷‘·èuÛ≤wü À uÀ<Ûäq Òì |ü]dæú‹ #·÷&É+. ÄØ‘ê´ Ç~ <XÊìøÏ ≈£L&Ü düyê Ò. sêC≤´+>∑+˝À 344 qT+∫ 347 es¡≈£L e⁄qï n~Ûø£s¡D≤\T uÛ≤cÕ $ìjÓ÷>∑+,$ø±dü+ >∑T]+∫ #ÓãT‘·THêïsTT. sê»uÛ≤wü>± Væ≤+B nqTdü+<Ûëq uÛ≤wü>± Ç+ ¢wüß e⁄+≥÷H˚ ÁbÕ+rj·T uÛ≤wü\

` ‘Ó\ø£|ü*¢ s¡$Á|ü<Ûëq dü+bÕ<ä≈£î&ÉT


n_Ûeè~∆øÏ sêC≤´+>∑+ Vü‰MT ì∫Ã+~. 1966 ‘·sê«‘· n+<äTπø n~Ûø±s¡ uÛ≤cÕ dü+|òü÷\T @s¡Œ&Ü¶sTT.ÁbÕ<∏ä$Tø£ $<ä e÷‘·èuÛ≤wü À »]–‘˚ düVü≤» HÓ’|ü⁄D´+ ô|s¡T>∑T‘·T+<äH˚~ j·TTHÓk˛ÿ qT+∫ n<Ûä j·THê\

es¡≈£L #ÓãT‘·Tqï dü‘· +. ô|<ä›yêfi¢sTT Ç‘·s¡ uÛ≤wü\T mìï H˚]ÃHê Ç+ ¢wüß˝À m+‘· ÁbÕMD´+ dü+bÕ~+∫Hên<ä+‘ê neTàuÛ≤wü |ü⁄Hê<äT\ô|’H˚ »s¡>±*‡ e⁄+≥T+~. Ç+<äT≈£î dü+ã+~Û+∫q #ê˝≤ eT+~ y˚T<Ûëe⁄\T,ì|ü⁄DT\T sêdæq yê´kÕ\T á dü+∫ø£ À #·÷&=#·TÃ. düeTdü ‘Ó\T>∑T MT&çj·T+ ‘=\–+|ü⁄q≈£î dü+ã+~Û+∫+<˚>±ì Ç+ ¢wüß MT&çj·T+ e⁄+&É≈£L&É<äì ø±H˚ø±<äT. $<ë´ uÀ<Ûäq dü÷Á‘ê\ |üs¡+>±q÷, kÕe÷õø£ nqTuÛÑyê\Ø‘ê´q÷, sêC≤´+>∑ Vü≤≈£îÿ\ ø√D+˝Àq÷, kÕ+düÿè‹ø£ yês¡dü‘·«+ <äèwæ º Àq÷, düeTÁ>∑ $ø±dü+ ø√dü+ ≈£L&Ü‘Ó\T>∑T˝À uÀ<Ûäq ø=qkÕ–rsê*. yÓ’mdt sê»X‚Ks¡ ¬s&ç¶ eTTKéT+Á‹>± e⁄+&É>± ‘·$Tfi≤ìï ÁbÕNq Ò<ë ÁX‚wüºuÛ≤wü>± >∑T]Ô+∫ ì<ÛäT\T eT+ps¡T#˚XÊs¡T. Ä düeTj·T+˝À n+<äs¡+ b˛sê&ç ‘Ó\T>∑T≈£î Ä Vü≤√<ë kÕ~Û+#·T≈£îqïrs¡T >∑Ts¡TÔ #˚düTø√yê*. ÁbÕNq uÛ≤wü Á|ü‹|ü‹Ô ‘Ó#·TÃ≈£îqï~ Ä<ÛäTìø£+>± n_Ûeè~∆ #˚düTø√e&Üìπø >±ì edüTÔÁ|ü<äs¡ÙqXÊ\˝À Á|ü<ä]Ù+#·&ÜìøÏ ø±<äT ø£<ë! ‘Ó\T>∑TqT düu…®≈£îº>± ø=qkÕ–kÕÔeTT >∑qø£ mø£ÿ&çøÏ b˛<äT nH˚~n|üVü‰dü |ü⁄ düeTs¡úq. n<˚ e÷≥ Ç+ ¢wüß≈£L e]Ô+#·<ë? ø£ uÛ≤wü À ø£ dü+ 30 XÊ‘·+ eT+~ ñqï‘· $<ä \T,<Ó’q+~q eéVü‰sê\T »s¡|üø£b˛‘˚ n_Ûeè~∆ Ä–b˛‘·T+<äH˚~ j·TTHÓk˛ÿ ôV≤#·Ã]ø£. Ä $<Ûä+>± #ê˝≤ uÛ≤wü\Ts√p Á|ü|ü+Nø£s¡D |ü<ä|òüT≥ºq˝À n+‘·]+∫b˛‘·THêïsTT. mì$T~ ø√≥¢ eT+~ e÷≤¢& ‘Ó\T>∑T≈£î Ä Á|üe÷<ä+e⁄+&Éø£b˛e#·TÃ >±ì –&É#·u≤] b˛<ë? ø±˝≤qT>∑TD+>± ô|s¡>∑ì uÛ≤wü ø±\>∑s¡“¤+˝À ø£\dæ b˛sTTqfÒº ø±<ë?πøe\+ uÛ≤wü>± |ü<ë´\T, π>j·÷\T, bÕ≥\T, ø±yê´\T #·~$+#˚+<äT≈£î |ü]$T‘·yÓTÆ‘˚ ‘Ó\T>∑T m˝≤ Ä<ÛäTìø£uÛ≤wü>± ô|s¡T>∑T‘·T+~? ‘Ó\T>∑T $ø£dæ+#·ø£b˛‘ ‘Ó\T>∑T yê¬s˝≤ m<äT>∑T‘ês¡T? #ê˝≤ >=|üŒ~>± s√p ø°]Ô+#·ã&dü+düÿ è‘·+ m+<äT≈£î >∑‘· uÛ≤wü>±, eTè‘·uÛ≤wü>± $T–*b˛sTT+~? ≤ÏHé, Á^ø˘, |ü]¸j·THé Çe˙ï @eTj·÷´sTT?j·TTe eTTKéT+Á‹ »>∑Hé ‘Ó\T>∑T ≈£L&Ü n˝≤π> $T–*b˛yê\ì ø√s¡T‘·THêïsê?

‘Ó\T>∑T Ä<ÛäTìø£ s¡÷|ü+ rdüT≈£îì Ç+ø± >∑Ïº>± e+<˚fi¯ó¢ ≈£L&Ü ø± Ò<äT. >∑Ts¡C≤&É nbÕŒsêe⁄ e+Ïyês¡T20e X¯‘êã›+ ÁbÕs¡+uÛÑ+˝ÀH˚ n+<äT≈£î n+≈£îsês¡ŒD #˚XÊs¡T. Ä+π>¢j·TT\ bÕ\q ‘·sê«‘·. Á‹uÛ≤cÕ dü÷Á‘·+>∑õ_õ e+Ï$ <ëì düVü≤»Á|ü>∑‹øÏ Á|ü‹ã+<Ûäø± …’HêsTT. 1970 \ qT+#˚ ñqï‘· kÕúsTT bÕsƒ¡ |ü⁄düÔø±\TnqTyê<ë\ e+Ï$ ø=+#Ó+ ô|]>±sTT. n+fÒ ns¡úX¯‘ê_› ≈£L&Ü ø± Ò<äT. 1980\ qT+∫ sêJyé >±+BÛ q÷‘·q$<ë´ $<Ûëq+ Ç+ ¢wüß MT&çj·T+, ø±s=ŒπsŸ |ü_¢ø˘ dü÷ÿfi¯ó¢, düsêÿs¡T ãfi¯fl≈£î Á>∑Vü≤D+ yÓTT<ä …’HêsTT. @ bÕØº @Hêj·T≈£î&ÉT nH˚~ |üø£ÿq ô|&ç‘˚ Ç~ bÕ\ø£esêZ\T |ü<∏äø£+ Á|üø±s¡+ #˚dæq Vü‰ì ‘·|üŒ Á|ü»\T ø√s¡T≈£îqï~ ø±<äT.$<ä , yÓ’<ä + ø±s=Œπs°ø£s¡D≈£L Ç+ ¢wüß MT&çj·T+ $düÔs¡D≈£î n$HêuÛ≤e dü+ã+<Ûä+ e⁄+~. ø±yê\ì Á|üuÛÑT‘·«bÕsƒ¡XÊ\\qT ìs¡¢ø£å + #˚dæ Á|üy˚≥T≈£î |ü≥º+ ø£Ïº Ç+ ¢wüß MT&çj·T+qT HÓ‹Ôq ô|≤ºs¡T. Á|üuÛÑT‘·« ãfi¯ó¢ u≤>± Òe⁄>∑qø£ ø±HÓ«+≥T\ ù|]≥ M~Û M~ÛHê yÓ\dæq ns¡ø=s¡ Ç+ ¢wüß MT&çj·T+ dü÷ÿfi¢πø |æ\¢\qT |ü+|æ+#ês¡T ‘·*<ä+Á&ÉT\T.Á|üe÷D≤\T u≤>∑Tqï ¬sdæ&Óì¸j·T˝Ÿ dü÷ÿfi¢ À #·~$q yêπs sêÁcÕºìøÏ Á|ü<Ûëq ø±s¡ <äs¡TÙ\T nj·÷´s¡ì >∑Ts¡TÔ#düTø√yê*. MÏì ñù|øÏå+∫ ø±s=ŒπsŸ ãfi¢≈£î <ëk˛Vü≤+ nqï~ @*qyêπs ‘·|üŒ ‘·*<ä+Á&ÉT˝À |æ\¢ Àø±<äT. <ëì<äTwüŒ¤*‘ê\T ‹Ôfi¯ó¢ Ä‘·àVü≤‘· \T ≈£L&Ü #ê˝≤ #·÷XÊ+. #·÷düTÔHêï+. @ ø£ÿ $<ë´]ú ‘êqT Ç+ ¢wüß MT&çj·T+e\¢H sê´+≈£î ‘Ó#·TÃ≈£îHêïqì #Ó|üŒ&É+ $q Ò<äT. ‘Ó\T>∑T MT&çj·T+˝À #·~$q #ê˝≤eT+~ sêDÏ+#·ø£q÷ b˛ Ò<äT.Ç+ ¢wüß˝À e÷≤¢&ç‘ >=|üŒ, #·~$‘ >=|üŒ e+Ï ÁuÛÑeT\T e⁄+fÒ ‘=\–+#ê*. ‘=\>±\+fÒ ‘Ó\T>∑TqT n_Ûeè~›#düTø√yê*. m|üŒÏ¬ø’Hê ‘Ó\T>∑T düe÷»+ ‘Ó\T>∑T˝À ã‘·T≈£î‘·T+~ ‘·|üŒ Ç+ ¢wüß˝À ø±<äT. ‘Ó\T>∑T C≤‹ dü+|ü<ä À


j·÷uÛ…’ XÊ‘·+ ô|’>± ‘Ó\T>∑T uÛ≤wü ÀH düèwæº+#·ã&ÉT‘·T+~. eTq dæìe÷\T, |ü⁄düÔø±\T, |üÁ‹ø£\T, #Ûêqfió¢, eékÕj·T+,Ä#ês¡ eéVü≤sê\T, kÕVæ≤‘· + n˙ï ‘Ó\T>∑T˝ÀH˚ e⁄+≤sTT. <˚X¯+˝À n$ Á|üeTTK kÕúq+˝À e⁄HêïsTT ≈£L&Ü.kÕ+πø‹ø£ |ü]C≤„q+ XÊÁdüÔ $C≤„q+ nqTyê<ä+ #düTø√yê*. Äs¡e ‘·s¡>∑‹ qT+∫ Ç+ ¢wüß MT&çj·TyT e⁄+&≥ºsTT‘‘Ó\T>∑T nø±&ÉMT e⁄ìøÏøÏ ns¡úy˚T e⁄+&É<äT. Ç|ü⁄Œ&ÉT ndü Ò Ä–b˛j˚T Á|üe÷<ä+ @s¡Œ&ç+~. uÀ<Ûäq, bÕ\q,Hê´j·T uÛ≤wü>± ‘Ó\T>∑T e⁄+&Ü\qï~ kÕ«‘·+Á‘√<ä eT+ HêÏ ÄXj·T+. Ç|üŒÏø° nedüs¡+. Ä Á|üj·T‘·ï+ ns¡∆+‘·s¡+>±Ä–b˛sTT+~.

eT+Á‘·T\T |ü<|ü< n+≥Tqï≥Tº ‘·*<ä+Á&ÉT\˝À Ç+ ¢wüß MT&çj·TyT ø±yê\qï ÄX Ò<ë n+fÒ e⁄+~. ø±ìBìô|’ düeTÁ>∑ ne>±Vü≤q e⁄+<ë? $<ëéT+Á‹ #Óù|Œ Á|üø±s¡+ m|æ À 62XÊ‘·+ eT+~ Ç+ ¢wüß˝ÀH #·<äTe⁄‘·THêïs¡T.ñqï‘· esêZ\ yê]˝À 80 XÊ‘·+, øÏ+~ esêZ\˝À düTe÷s¡T q\uÛ…’ XÊ‘·+ Ç+ ¢wüß˝ÀH˚ #·<äTe⁄‘·THêïs¡T. ø±ì25XÊ‘·+ eT+~ e÷Á‘·y˚T ñqï‘· $<ä ≈£î edüTÔHêïs¡T. e÷H˚ yê]˝À m≈£îÿe eT+~ eT∞¢ ~>∑Te ‘·s¡>∑‘·T\ yêπs.Ä MT&çj·T+ yê]ì m+<äT≈£î ø±bÕ&É Òø£b˛‘·Tqï≥Tº? eTq eTTKéT+Á‹ |ü<˚|ü<˚ #ÓãT‘·Tqï≥Tº C≤rj·T dü>∑≥Tìs¡ø£åsêdü ‘· 27 XÊ‘·+ ø±>±, m|æ À 33 XÊ‘·+ e⁄+&É≤ìøÏ Ç+ ¢wüß MT&çj·T+ ˇø£ ø±s¡D+ ne⁄H√ ø±<√n<Ûä j·Tq+ #XÊsê? ø£sêí≥ø£, &Ûç©¢, ôV’≤<äsêu≤<é\˝À πø+Á_&ç® j·T÷ìe]‡° n<Ûä j·Tq+˝À Ç+ ¢wüß$<ä ù|<ä\≈£î@e÷Á‘·+ ñ|üjÓ÷>∑|ü&É≥+ Ò<äì ‘*+~.(|æÏ◊ 25.11.2018) Ç+ ¢wüß˝À #Ó|üŒ&É+ yê] ≈£î≥T+ã yê‘êes¡D≤\‘√bıdü>∑ø£ b˛e&É+ ø£ ø±s¡DeTì yÓsTT´ eT+~ |æ ¢\ô|’ |ü]o\q ‘·sê«‘· ‘*Ã+~. øÏ+~ ‘·s¡>∑‘·T\ |æ\¢\T yê]øÏ@ uÛ≤wü düT\uÛÑ+>± e⁄+fÒ <ë+À¢ #·<äTe⁄ø√yê* ‘·|üŒ Ç+ ¢wüß˝À #·~$‘ yT\qï uÛ≤e+ dü]ø±<äì ø=ÏºbÕπsdæ+~.n~yê]ì ø=+‘· yÓq≈£îÿ ˝≤>∑T‘·Tqï≥Tº n_ÛÁbÕj·T|ü&ç+~. >∑TsY>±yé≈£î #Ó+~q eTs√dü+düú k ºHé‡ 2 yÓTÆ Ÿk ºHé‡Áô|’y≥Tdü÷ÿfi¢ À n<Ûä j·Tq+ #dæ Hê\T>√ ‘·s¡>∑‹ |æ\¢ À¢ πøe\+ 12.5XÊ‘·+ eT+~ e÷Á‘·yT Ç+ ¢wüß nø£åsê\T#·<äe>∑\T>∑T‘·THêïs¡ì $es¡yÓTÆq ìy˚~ø£ $&ÉT<ä\ #˚dæ+~. #ÓHÓ’ï˝À eTs√ dü+düú »]|æq n<Ûä j·TqeT÷ Ç<˚#Ó|æŒ+~. nsTT<√ ‘·s¡>∑‹ yê]˝À πøe\+ 2.1XÊ‘·+ e÷Á‘·y˚T |ü<ädü+|ü<ä $ìjÓ÷–+#· >∑\T>∑T‘·THêïs¡≥.Ç˝≤Ï düπs«\T Ç+ø± #ê˝≤ e⁄HêïsTT. Ç+ ¢wüß MT&çj·T+ e\¢H˚ #ê˝≤ y˚T\T »]–+<äì #Óù|Œ düπs«\T <ë<ë|ü⁄#·÷&É+.

Á|üuÛÑT‘·« bÕsƒ¡XÊ\\qT+∫ |æ\¢\qT eT[¢+#·&É+ ø√dü+ ô|’ ‘·s¡>∑‘·T\ yê]ì sêã≥º&É+ ø√dü+ Áô|’y≥T dü÷ÿfi¢j·÷»e÷Hê´\T nqTdü]+∫q m‘·TÔ>∑&É Ç+ ¢wüß MT&çj·T+ Äø£s¡D. $<ë´s¡+>∑+ qT+∫ Á|üuÛÑT‘·«+ HÓeTà~>±ñ|üdü+Vü≤]+#·T≈£îH˚ ø=~› yêÏ ÁbÕã\´+ ô|]– düe÷+‘·s¡ kÕÁe÷C≤´\T>± e÷sêsTT. nìyês¡ +>± ø=+‘·,Äø£s¡D‘√, ÄX‘√ ø=+‘· ù|<ä ~>∑Te esêZ\T ≈£L&Ü Ä <ë] |ü≤º*‡ e∫Ã+~. yÓ’<ä s¡+>∑+˝Àq÷ Ç< »]–+~.ø±s=ŒπsŸ dü÷ÿfi¢≈£î, ÄdüŒÁ‘·T\≈£î |ü+|æ+∫ ]j·T+ãs¡T‡yÓT+≥T #˚ùd+<äT≈£î Á|üuÛÑT‘ê«\T dæ<ä∆yÓTÆHêsTT. Ä $<Ûä+>±Ç+ ¢wüß˝À Ç+»˙]+>¥ #·~$q yês¡T ≈£L&Ü y\T \ø£å À¢ ñ<√´>±\T Òø£ e⁄dü÷s¡TeT+≥THêïs¡T ø£<ë? $<XÊ\≈£îyÓfi¢&É+ ø√dü+ Ç+ ¢wüß nqT≈£î+fÒ \ø£å eT+~øÏ n≥÷ Ç≥÷ ø£Hêï e⁄+&ÉπsyÓ÷. ô|’>± n|üŒÏøÏ m˝≤>∑÷ <ëìô|’|ü≥Tº ∫≈£îÿ‘·T+~. Ç+‘ê#˚dæ Á|ü|ü+#·+˝À #ê˝≤ <˚XÊ\˝À Ç+ ¢wüß MT&çj·T+ e⁄+&É<äT. Ädæj·÷˝ÀH˚ j·÷uÛ…’<˚XÊ\˝À 15 #√≥¢ e÷Á‘·y˚T kÕúìø£ u≤wü\‘√ bÕ≥T Ç+ ¢wüß e⁄+~. á K+&É+˝À u≤>± n_Ûeè~› #Ó+~q #Ó’Hê,»bÕHé, ø=]j·÷ e+Ï$ yê] uÛ≤wü\˝ÀH˚ uÀ~ÛdüTÔHêïsTT.

Á|ü|ü+#· »HêuÛ≤˝À eT÷&ç+≥ ˇø£e+‘·T e÷Á‘·y˚T Ç+ ¢wüß MT&çj·T+ ‘Ó\TdüT. á <˚XÊ\˝À ≈£L&ÜÁ|üuÛÑT‘ê« Ò <ëìï ô|+∫ b˛wæ+#êj·Tì Äø‡|òüsY¶ n<Ûä j·Tq+ #ÓãT‘·Tqï~. Á|ü»\˝Àq÷ BìøÏ nqT≈£L\‘· e⁄+~.

kÕVæ≤‘·´ Á|ükÕúq+ &çôd+ãsY 2019 6 www.prasthanam.com6

dü+bÕ<äø£es¡Z+:‘Ó\ø£|ü*¢ s¡$ Á|ü<Ûëq dü+bÕ<ä≈£î&ÉT

y=s¡Á|ükÕ<é e]ÿ+>¥ m&ç≥sY¬ø. dü‘· s¡+»Hé Nø£Ï ~yêø£sY

>∑Hêsê X¯eT+‘·ø£eTDÏ¬ø+>±s¡ yÓ÷Vü≤Hé

¬ø.\ø£åàj·T´, yTH»sY

s¡#·q\T, #·+<ë\T, $sêfi≤\T, eT˙ Äs¡¶s¡T¢, #Ó≈£îÿ\T, &ç&ç\T |ü+|üe\dæq ∫s¡THêe÷:kÕVæ≤‘·´ Á|ükÕúq+, 27`30`4, m+._. $C≤„qπø+Á<ä+, 3e n+‘·düTÔ, Ä≈£î\yê] M~Û,

>∑es¡ïs¡Tù|≥, $»j·Tyê&É ` 520002, bò˛Hé: 0866`2577248, ôd˝Ÿ: 9490099059Ç`yÓTsTT˝Ÿ : [email protected], www.prasthanam.com

1 dü+e‘·‡s¡ #·+<ë s¡÷. 240/` 5 dü+e‘·‡sê\ #·+<ë s¡÷.1000 / 10 dü+e‘·‡sê\ #·+<ë s¡÷. 2000/`

kÕVæ≤‘· Á|ükÕúq+ e÷dü|üÁ‹ø£≈£î #·+<ë ø£≥º+&ç! ‘Ó\T>∑T uÛ≤cÕ, kÕVæ≤‘· ø£èwæ À uÛ≤>∑kÕ«eTT\T ø£+&ç!!

Bank A/c Details: A/c Name: PRASTHANAM, SBI, Governorpet, VijayawadaA/c No. 52001500585, IFSC: SBIN0020343

#Ó≈£îÿ\T, &ç&ç\ô|’ prasthanam nì sêj·T>∑\s¡T.

ISSN No: 2581 - 7477

ø£esY &çC…’Hé: ÁuÖHé

ñ<ëVü≤s¡D≈£î Ç+&çj·÷˝À >∑‘· <äXÊ_› À Ç+ ¢wüß MT&çj·T+ #·~y˚yê] dü+K´ 234 XÊ‘·+ ô|]–+~. ø±ìeT<Ûä ˝À #·<äTe⁄ Äù|ùdyê] dü+K´ ≈£L&Ü #ê˝≤ m≈£îÿe>±H˚ e⁄+~. <˚X¯+˝À 15XÊ‘·+ eT+~ ô|’ ‘·s¡>∑‹ yês¡Te÷Á‘·yT n~ ≈£L&Ü neø±XÊ\ ô|+|ü⁄<ä\ ø√dü+ Ç+ ¢wüß e÷≤¢&ÉT‘·THêïs¡ì Á|üdüTÔ‘· $<ë´eTTkÕsTT<ë #ÓãT‘·Tqï~.MT |æ\¢\T mø£ÿ&É #·<äTe⁄‘·THêïs¡ì n< |üì>± m<äTs¡T Á|üXï\T yùd yês¡T á yêdüÔyê\˙ï ‘Ó*dæHê <ëfÒdüTÔ+≤s¡T.nsTTHê ø±HÓ«+≥T\˝À #·~$q yês¡+‘ê ô|’øÏ e#êÃs¡ì mø£ÿ&Ü kÕøå±´<Ûësê\T Òe⁄. ô|’øÏ e∫Ãq yês¡+‘êÇ+ ¢wüß‘√H sê Ò<äT. XøÏÔ j·TT≈£îÔ\T, e´øÏÔ‘·«+, ne>±Vü≤q, HÓ’|ü⁄D´+ #=s¡e ô|]–‘ @ $<Ûä+>±HÓ’Hê sêDÏ+#·e#·TÃ.Ç+ ¢wüßH˚ n_Ûeè~∆øÏ k˛bÕq+>± #·÷|æ+#·&É+ nyÓT]ø±qT J$‘· >∑eT´+>± uÛ≤$+#·&É+ e+Ï<˚. n˝≤ nsTTHêÄ <˚X¯+ m+<ä]øÏ mìï y˚\ MkÕ\T ÇdüTÔ+<√ mes¡÷ #Ó|üŒ˝Òs¡T. <˚X¯ uÛ≤wü\qT ‘·≈£îÿe #˚düTø√e&É+ ‘·<ë«sê<XdüTú\qT ‘·≈£îÿe #j·T&É+ e\¢H Ç+ ¢wüßqT n‹>± ∫Á‹+#·&É+ »s¡T>∑T‘·T+≥T+~. Ä <X+ |üø£ÿH e⁄qï ÁbòÕHé‡,Ç≥© e+Ï #√≥¢ ≈£L&Ü <ëìï e÷≤¢&És¡T. Ç+ ¢wüß uÛÑ$wü ‘Y @$T≥ì yês¡T Ä+<√fi¯q |ü&ÉT‘·T+fÒ eTq+ n<˚$»j·÷ìøÏ bÕdtb˛sYº nì n~Ûø±]ø£+>± #ÓãT‘·THêï+. >∑÷>∑T˝Ÿ ‘Ó\T>∑T‘√ düVü‰ 14 uÛ≤s¡rj·T uÛ≤wü\T ÇdüTÔ+fÒyê] dæìe÷\T Hs¡T>± ‘Ó\T>∑T˝À &É_“+>¥‘√ Á|ükÕs¡eTe⁄‘·T+fÒ eTq+ Hs¡TÃø√e\dæ+~ @$TÏ? øÏ+~ ‘·s¡>∑‘·T\yê]ì bÕ\≈£î\T m|üŒÏø£|ü⁄Œ&ÉT @y√ ÁuÛÑeT\‘√ Äø£]¸düTÔqïfÒº Ç|ü⁄Œ&ÉT á nÁdüÔ+ rXÊs¡T. »s¡>±*‡+~ ø±s=ŒπsŸ$<ä qT Áô|’y°ø£]+#·&É+ ‘·|üŒ Á|üuÛÑT‘·« ãfi¢qT ø±s=Œπsf…ÆCŸ #j·T&É+ ø±<äT. MT&çj·T+ ù|s¡T‘√ yÓTT<ä\e⁄‘·Tqï áÁ|üVü≤düq+ ñ‘·Ôs√‘·Ôsê yêÏ ÄdüTÔ\q÷ eqs¡T\q÷ ø±s=ŒπsŸ u≤≥ |üÏº+#·&É+ ‘·<∏ä +.

‘Ó\T>∑TqT πøe\+ uÛ≤wü dü+düÿ è‘·T\ yês¡dü‘·«+>± ø=+<äs¡T n+≥Tqï≥Tº düHê‘·q dü+düÿ è‹>± #·÷&É≥+≈£L&Ü ‘·ù|Œ. düHê‘·qT\T Á|ü»\uÛ≤wüqT m|ü⁄Œ&É÷ Ä<ä]+∫+~ Ò<äT. dü+düÿ è‘·+, Ç+ ¢wüß ¬s+&É÷ ‘Ó\T>∑TqTô|s¡>∑≈£î+&Ü #˚XÊsTT. Ç+ ¢wüß MT&çj·T+ e\¢ <ä[‘· ãVüQ»qT\T mø±møÏq møÏÿ ekÕÔs¡ì ˇø£yÓ’|ü⁄, nq´eT‘·Á|ü#êsêìøÏ <ë] rdüTÔ+<äì eTs√yÓ’|ü⁄ #˚düTÔqï yê<äq\T Ä<Ûës¡+ Òì$. Ä]úø£ n_Ûeè~∆ì Ä+>∑¢uÛ≤ùw Ç#˚Ã≥Tºe⁄+fÒ Ç+>±¢+&ÉT˝À, nyÓT]ø±˝À düeTdü Ò e⁄+&˚$ø±e⁄. Ç+ ¢wüß MT&çj·T+‘√H˚ eT‘ê\ e÷]Œ&ç nqT≈£î+fÒ ÄdüuÛÑ À¢ nqTyê<ä+ nedüs¡y˚T e⁄+&˚~ø±<äT. Çe˙ï |üø£ÿ<√e |üÏº+#˚yê<äq\T.

ÄK]>± uÀ<ÛäHê dæã“+~ Ò≈£î+&Ü ñqï|òü ≤q Ç+ ¢wüß MT&çj·T+ rdüT≈£îsêe&É+ |æ\¢\qT ‹ø£eTø£ ô|&ÉT‘·T+~.°#·s¡¢q÷ Çs¡ø±≥+˝À HÓ&ÉT‘·T+~. Ç|üŒÏπø Ç+ ¢wüß ø£eT÷´ìπøwüHé e⁄qïyê]H˚ °#·s¡T¢>± nq&É+‘√ ø=‘·Ô wüs¡‘·Tô|Ïº ø√‘· ø√dæq≥ºe⁄‘·Tqï~. Ç|üŒÏπø dü¬ø‡dt dü÷ÿfi¯ó¢ yÓ÷&É Ÿ dü÷ÿfi¯ó¢ ø£dü÷Ôsê“ bÕsƒ¡XÊ\\ e+ÏyêÏ À yÓTT‘·Ô+eT÷&ç+≥ ø£e+‘·T Ç+ ¢wüß MT&çj·T+ e⁄+~. <ëìï $düÔ]+#ê\qT≈£î+fÒ #˚jÓTT#·TÃ >±ì ‘Ó\T>∑T MT&çj·T+qT>∑T+&ÉT >∑T‘·Ô>± m‘Ôj·T&É+ nqs¡ú<ëj·Tø£+. sêC≤´+>∑ $s¡T<ä∆+. ‘Ó\T>∑TC≤‹øÏ qwüº<ëj·Tø£+.

♦


á dü+∫ø£˝À ... kÕVæ≤‘· Á|ükÕúq+ &çôd+ãsY 2019

e÷‘·èuÛ≤cÕ e÷<Ûä´eT Á|ü‘˚´ø£ dü+∫ø£ndü\T Ç~ m+<äT≈£î sêj·Te\dæ e∫Ã+<ä+fÒ?

` &Üˆˆ >±s¡bÕÏ ñe÷eTùV≤X«s¡ sêe⁄............................. 8neTàuÛ≤wü n_Ûeè~∆ ` ˇø£ Á|üC≤kÕ«$Tø£ nedüs¡+

` ‘Ó\ø£|ü*¢ s¡$........................................................ 14e÷‘·èuÛ≤wüqT s¡øÏå+#·T≈£î+<ë+

` #≈£L] sêe÷sêe⁄.................................................. 18$<ä \+<äT ÁbÕ<∏ä$Tø£ $<ä y˚s¡j·÷...

` &Üø£ºsY |ü$T&çbÕÏ lìyêdt‘».................................. 22kÕVæ≤‘· Á|ükÕúq+ qe+ãsY 2019 |ü⁄s¡kÕÿsê\T....................... 28neTàuÛ≤wü À #·<äTe⁄ø√...Ä+>∑¢eT÷ H˚s¡TÃø√!

` Ä#ês¡ |ü⁄*ø=+&É düTu≤“#ê].....................................29uÛ≤wü n+fÒ eTq+ @+ nqT≈£î+≥THêï+?

` ø£èwüí ≈£îe÷sY......................................................... 32@ø£ ø±\+˝ÀH˚ ñuÛÑj·TT\÷ ñbÕ<Ûë´j·TT\÷, $<ë´s¡Tú\÷...

` bÕ˝À Áô|òsTT¬s........................................................37Á|ü|ü+#êìï nãT“s¡|ü]# |òæHê¢+&é $<ä ................................... 38e÷‘·èuÛ≤wü Ä]úø£ Á|ü>∑‹øÏ e÷‘·èø£!

` #·Tø±ÿ sêeTj·T´......................................................43e÷‘·èuÛ≤cÕ e÷<Ûä e÷ìï ø=qkÕ–+#ê*

` $sƒ¡|ü⁄ u≤\düTÁãVü≤àD´+ .......................................... 46uÀ<ÛäHê e÷<Ûä eT+ ` ˇø£ $X‚¢wüD

` sê+u≤ãT ‘√≥...................................................... 48‘Ó\T>∑T e÷<Ûä eT+ ` Ä+>∑¢ e÷<Ûä eT+

` mdt. yÓ+ø£Á≤e⁄..................................................... 52e÷‘·èuÛ≤cÕ e÷<Ûä eT #·≤º\T

` n|æŒ¬s&ç¶ Vü≤]Hê<∏ä¬s&ç¶.............................................. 56sê»uÛ≤wü s¡>∑&É ‘Ó\ø£|ü*¢ s¡$............................................ 59nÁãVü‰+ *+ø£Hé Á|ü|ü+#· Á|üdæ<ä∆ ÒK.................................... 61Ws¡+>∑CÒãT ‘·q °#·sY≈£î sêdæq Á|üdæ<ä∆ ñ‘·Ôs¡+......................... 62&Ó’Ø .............................................................................. 64


á H˚\MT<ä Je⁄˝À¢ eTìwæ‘√bÕfÒ |ü⁄Ïº eTìwæìeTìwæ>± ì\u…ºÏqB eTìwü+‘· ÁbÕNqyÓTÆqB uÛ≤ùw. e÷qe$ø±dü+˝À ø£ $•wüº \ø£åD+>± ñ‘·ŒqïyÓTÆqB uÛ≤ùw. eTìwæ|ü⁄≥Tºø£ uÛ≤wü‘√H. n+fÒ eTìwæøÏ eTìwæ>± >∑T]Ô+|ü⁄ e∫ÃqBuÛ≤wü‘√H˚. eTìwæ ej·TdüT m+‘√ uÛ≤wü ej·Tdü÷ n+‘˚.B+‘√ ˇø£] uÛ≤wü n‹ ÁbÕNqeT˙ eT] ø=+<ä] uÛ≤wüìqï yÓTTqïÏ<ä nH˚ Ä˝À#·q\≈£î ÄkÕÿs¡+ Ò<äT. n˝≤π>ˇø£ uÛ≤wü >=|üŒ<ä eTs=ø£Ï ù|<ä<ä nqTø√&ÜìøÏ m˝≤+ÏÄkÕÿs¡+ Ò<äT. n+fÒ uÛ≤wü\eT<Ûä m˝≤+Ï ‘&Ü\÷, ∫Hêïô|<ë › nH˚ ‘ês ¡‘ ·e÷´\÷ ˝Òe⁄. nìï u Û≤w ü\÷X¯øÏ Ôe+‘·yÓT Æqy˚. nìï+≤ n<˚ dü+øÏ ¢w ü º‘ê n+‘˚kÂ\uÛÑ eT÷qT. uÛ≤wü\≈£î yê&ÉTø£ |æ]. yê&ÉTø£s¡T Ò ã\+.ÁbÕDT\˝≤H˚ uÛ≤wü JeuÛÖ‹ø£ n+XÊ\T ø£\>∑*dæqeTH√kÕe÷õø£ eédüú. uÛ≤wü eTìwæøÏ ˇø£ nej·Te+. ñqï nej·Tyêìï b˛>=≥Tºø√e≥eT+fÒ n+>∑yÓ’ø£˝≤´ìïø=ì‘Ó#·TÃø√e≥y˚T. n+fÒ kÕe÷õø£ yÓ ’ø £˝≤´ìøÏ#˚s¡Tee«≥y˚T. n~ nqs¡ú<ëj·Tø£+. uÛ≤wü\T e÷qe$ø±dü|üs¡+|üs¡˝À @s¡Œ&çq JeuÛÖ‹ø£ düè»q˝Ò ø±<äT. n$‘·s¡‘·sê\ kÕe÷õø£ kÕ+düÿè‹ø£ yês¡dü‘·« dü+|ü<ä\T ≈£L&Ü.yêÏì |üø£ÿq ô|Ïº+#˚ |üqT\T Ä düe÷»+ô|’ <ë&ç‘√düe÷q+.

ndü\T Ç~ m+<äT≈£îsêj·Te\dæ e∫Ã+<ä+fÒ...

@<Ó’Hê ˇø£ düe÷»+ ‘·q yês¡dü‘·« uÛ≤wüqT |üø£ÿqTô|fÒ º~ ¬s+& É T d ü+< äsê“ ¤\˝À e÷Á‘ ·y ˚ T . ˇø £ Ï ,ùd«#êÃ¤kÕ«‘·+Á‘ê´\qT ø√˝ÀŒsTT |üs¡ düe÷»|ü⁄ Ä~Û|ü‘· |ü⁄˙& É˝À ñqï| ü ⁄ Œ& É÷. ¬s+& Ée~, n\Œ d ü+U≤´ø £düe÷»yÓTÆq+<äTe\q ‘·q kı+‘· eqs¡T\‘√ ã‘·ø£&É+ø£wüºyÓTÆq|ü⁄Œ&É÷. Á|üdüTÔ‘·+ ‘Ó\T>∑T düe÷C≤ìøÏ á ¬s+&ÉT\ø£åD≤\÷ Òe⁄. eT] Ç|ü⁄Œ&ÉT á düe÷»+ ‘·q bÂs¡T\≈£îuÀ<ÛäHê e÷<Ûä eT+>± ‘·q yês¡dü‘·« uÛ≤wüqT ‘=\–+∫ ÄkÕúq+˝À Ç+ ¢wüßqT m+<äT≈£î #˚s¡TÃ‘·Tqï≥T¢?

Á|ü|ü+#· »HêuÛ≤˝À 22 XÊ‘·+ eT+~ e÷Á‘·y˚TuÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝À ñ+fÒ, Á|ü|ü+#·+˝Àì ìs¡ø£åsêdüT´˝À¢ 46XÊ‘·+ es¡≈£L uÛ≤s¡‘·<X+˝ÀH ñHêïs¡T. Çø£, Á|ü|ü+#·+˝ÀìyÓTT‘·Ô+ ã&çãj·T≥ ñqï |æ\¢\˝À n‘· ~Ûø£+ uÛ≤s¡‘·<X+˝ÀHñHêïs¡T. Ç~ eTq <˚X¯+˝Àì #·<äTe⁄\ dæú‹>∑‘·T\ >∑T]+∫Ä+<√fi¯q |ü&Ée\dæq nedüsêìï >∑Ts¡TÔ#˚k˛Ô+~. BìøÏø±s¡D+ bÕsƒ¡XÊ\ $<ä´˝À $düÔ]düTÔqï Ä+>∑¢ e÷<ÛäéT$<ëúÀ<ÛäH˚. á dæú‹qT+∫ u…’≥|ü&É≤ìøÏ ñqï πø ˇø£düT\TyÓ’q e÷s¡Z+ kÕúìø£ uÛ≤wü\˝À #·<äTe⁄ H˚s¡Œ&É+. BìøÏÇ+Ï˝À ñqï ô|<ä›\÷, ‘·*¢<ä+Á&ÉT\÷, ‘√ãT≥Tºe⁄\÷,#·T≥Tº|üø£ÿ\ »q+ n+<äs¡÷ kÕj·T|ü& neø±X+ ñ+≥T+~.n<˚ Ç+ ¢wüß˝À nsTT‘˚ ã&ç °#·πs u≤<Ûä ‘· eVæ≤+#ê*.

` >±s¡bÕÏ ñe÷eTùV≤X¯«s¡sêe⁄

Á|ü|ü+#· »HêuÛ≤˝À 22 XÊ‘·+ eT+~ e÷Á‘·y˚T uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝À ñ+fÒ,Á|ü|ü+#·+˝Àì ìs¡ø£åsêdüT´˝À¢ 46 XÊ‘·+ es¡≈£L uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝ÀH˚ ñHêïs¡T. Çø£,Á|ü|ü+#·+˝Àì yÓTT‘·Ô+ ã&çãj·T≥ ñqï |æ\¢\˝À n‘·´~Ûø£+ uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝ÀH˚ñHêïs¡T. Ç~ eTq <˚X¯+˝Àì #·<äTe⁄\ dæú‹>∑‘·T\ >∑T]+∫ Ä+<√fi¯q |ü&Ée\dæqnedüsêìï >∑Ts¡TÔ#˚k Ô+~. BìøÏ ø±s¡D+ bÕsƒ¡XÊ\ $<ä ˝À $düÔ]düTÔqï Ä+>∑¢e÷<Ûä eT $<ëúÀ<ÛäH˚. á dæú‹qT+∫ u…’≥|ü&É≤ìøÏ ñqï πø ˇø£ düT\TyÓ’qe÷s¡Z+ kÕúìø£ uÛ≤wü\˝À #·<äTe⁄ H˚s¡Œ&É+. BìøÏ Ç+Ï˝À ñqï ô|<ä›\÷,‘·*¢<ä+Á&ÉT\÷, ‘√ãT≥Tºe⁄\÷, #·T≥Tº|üø£ÿ\ »q+ n+<äs¡÷ kÕj·T|ü&˚ neø±X¯+ñ+≥T+~. n<˚ Ç+ ¢wüß˝À nsTT‘˚ ã&ç °#·πs u≤<Ûä ‘· eVæ≤+#ê*.


e÷‘·èuÛ≤wü, ã&çuÛ≤wü ø£fÒ nsTT‘˚ ã&ç yê‘êes¡D+düVü≤»+>±q÷ H˚s¡TÃ≈£îH˚ $wüj·T+ ‘˚*ø£>±q÷ ñ+≥T+~.n˝≤ ø±q|ü⁄Œ&ÉT nqedüs¡yÓTÆq Á|üj·÷dü‘√bÕ≥T #·<äTy uÛ≤s¡+ne⁄‘·T+~. ˝ÖøÏø£, Hê>∑]ø£, düuÛÑ´, ùd«#êÃ¤ düe÷C≤\Te÷‘·èuÛ≤wü˝ÀH˚ #·<äTe⁄ø√e&É+ kÕ<Ûës¡D+, düVü≤»+,‘ê]ÿø£+, ÄqyêsTTr. mø£ÿ&√ ø=ìï n_Ûeè~∆øÏ H√#·Tø√ì,*|æ Òì n\Œdü+U≤´ø£ uÛ≤cÕ düe÷C≤\˝À ‘·|üŒ n~Ûø£XÊ‘·+ÁbÕ<∏ä$Tø£ $<ä e÷‘·èuÛ≤cÕ e÷<Ûä eT+ <ë«sêH˚ H˚s¡Œ&É+»s¡T>∑T‘√+~. eT] ø√≤¢~eT+~ ñqï ‘Ó\T>∑T düe÷»+‘Ó\T>∑T˝À #·<äTe⁄ø√˝Òì <äTdæú‹ì ø£*ŒdüTÔqï~ mes¡T?ne>±Vü≤HêsêVæ≤‘· +‘√ eT+∫#Ó&ÉT>∑T\ Äø£[+|ü⁄ ø=s¡yÓ’,eTT+<äT#·÷|ü⁄ ø£s¡TyÓ’, ‘˚*ø£ |ü<ä∆‹˝À kÕúìø£ eqs¡T\‘√‘·≈£îÿe düeTj·T+˝À m≈£îÿeeT+~ì nø£åsêdüT´\qT #ùd |üìe÷H˚dæ, ø=ìï $<˚o ñ<√´>±\qT ms¡>± #·÷|æ, ˝Òìeqs¡T\‘√ sêì uÛ≤wü À ‘Ó*j·Tì #·<äTe⁄\‘√ Ç+ ¢wüße÷<Ûäé÷ìï eTqMT<ä s¡T<˚› Á|üj·T‘êï\qT m<äTs=ÿH˚ne>±Vü≤qqT ø£*Œ+#·≥y˚T eTq Á|üdüTÔ‘· ø£s¡Ôe´+.

Çø£b˛‘, Á|ü|ü+#· |ü≥+ MT<ä ◊sêdü >∑T]Ô+|ü⁄ bı+~q190øÏ ô|’>± ñqï <XÊ\˝À 62 <XÊ\˝À e÷Á‘·yT Ç+ ¢wüßn~Ûø±s¡ uÛ≤wü>± ø±ø£b˛sTTHê yêdüÔyêìøÏ n~Ûø±s¡ uÛ≤wü>±#Ó ≤eTDÏ ne⁄‘√+~. á ns¡yÓ’¬s+&ÉT <XÊ\˝À ø√ÏøÏ ô|’>±»HêuÛ≤ ñqï$ 21 <˚XÊ\T. 75 \ø£å\ qT+∫ 10 \ø£å\»HêuÛ≤ ñqï$ 14 <˚XÊ\T. 1 yÓsTT´ qT+∫ 8 \ø£å\»HêuÛ≤ ñqï$ 27. á <˚XÊ\T #ê˝≤es¡≈£î Á_Ïwüß e\dübÕ\q˝À eT–Zq <˚XÊ Ò. ◊‘˚ MÏ À 24 <˚XÊ\T ÄÁ|òæø±K+&É+˝Àq÷, 15 <˚XÊ\T eT<Ûä nyÓT]ø± K+&É+˝Àq÷,ÄÁùdº*j·÷ K+&É <ä]<ë|ü⁄˝À¢ 15 <˚XÊ\÷, Ädæj·÷K+&É+˝À 6 <˚XÊ\÷, ◊s√bÕ˝À 2 <˚XÊ\÷ ñHêïsTT. ◊‘˚MÏ À Ç+&çj·÷, bÕøÏkÕúHé, HÓ’J]j·÷, ã+>±¢<XŸ, |òæ*ô|’ŒHé‡,Ç~∏jÓ÷|æj·÷˝≤+Ï$ ‘·|æŒ+∫ $T–*qe˙ï ∫Hêï ∫‘·ø±<XÊ Ò. Á_°wt e\düyê<ä Ä~Û|ü‘· |ü⁄ |”&Éq˝À q*–q <XÊ ÒÇ$. ÄHêÏ e\düyê<ä neX‚wü+>± Ç+ø± $T–*q Äqyê ÒÇ+ ¢wüß. #ê˝≤es¡≈£L á <˚XÊ\˝À yêfi¢ kı+‘· uÛ≤wü Òe÷≤¢&ÉT‘·THêï n~Ûø±]ø£ ø±s¡´ø£˝≤bÕ\÷ ñqï‘· $<äýÓTT<ä …’q$ e÷Á‘·+ Ç+ ¢wüß˝ÀH˚. MÏ À #ê˝≤ <˚XÊ\˝ÀÇ+ ¢wüßqT |üø£ÿqô|&É<ëeTì mìï Á|üD≤[ø£\T y˚düTø=HêïÄ]úø£ yÓdüT\Tu≤≥T Òì ø±s¡D+‘√q÷, n+‘·s¡Z‘· sê»ø°j·T

kÕe÷õø£ ø±s¡D≤\ #˚‘·q÷ Ç+ ¢wüßqT uÛÑ]+#·ø£ ‘·|üŒ≥+Ò<äT. ndü\T $wüj·T+ @eT+fÒ Ç+ ¢wüßqT kı+‘·uÛ≤wü>±

e÷≤¢& <XÊ …’q Ç+>∑¢+&ÉT, nyÓT]ø± (dü+.sê.), ÄÁùdº*j·÷,q÷´J˝≤´+&ÉT\˝À Ç+^¢wüß áHêÏø° n~Ûø±s¡ uÛ≤wü>±>∑T]Ô+|ü⁄≈£î H√#·Tø√ Ò<äT.

Ädæj·÷ K+&É+˝À yÓTT‘·Ô+ 50 <˚XÊ\T ñ+&É>± 15<˚XÊ˝˝À e÷Á‘·y˚T bÕsƒ¡XÊ\ $<ä ˝À kÕúìø£ uÛ≤wü\‘√u≤≥TÇ+ ¢wüß e÷<Ûä eT+ ≈£L&Ü yê&ÉTø£ À ñ+~. MÏ À ø√≥¢ À¢»HêuÛ≤ ñqï uÛ≤s¡‘·<˚X¯+, bÕøÏkÕÔHé, ã+>±¢<˚XŸ, l\+ø£,H˚bÕ\T\÷, \ø£å\˝À e÷Á‘·y˚T »HêuÛ≤ ñqï Vü‰+ø±+>¥,˝≤y√dt, dæ+>∑|üPsY, ≈£îyÓ’Ÿ, U≤‘·sY, ãÁôV≤Hé, uÛÑ÷≤Hé,ÁãTHjYT, e÷©›e⁄\T ñHêïsTT. ìqï yÓTTqïÏ es¡≈£î Hs¡T>±Á_Ïwüß e\dü <˚XÊ\T>± ñ+&É&Éy˚T BìøÏ Á|ü<Ûëq ø±s¡D+.yÓTT‘·Ô+ 439 ø√≥¢eT+~˝À eT÷&ç+≥ ˇø£e+‘·T e÷Á‘·y˚TÇ+^ ¢w ü ß e÷< Û ä é÷ìø Ï e÷]q≥T ¢ > ∑D≤+ø±\T‘Ó\T|ü⁄‘·THêïsTT.

Çø£ ◊s√bÕ K+&É+˝À ñqï 49 <˚XÊ\˝À ◊sê¢ +&ÉT,◊kÕ¢ +&ÉT Ç+ø± ¬s+&ÉT eT÷&ÉT ∫Hêï ∫‘·ø± <XÊ\T ‘·|æŒ‘n˙ï bÕsƒ¡XÊ\ $<ä e÷‘·èuÛ≤cÕ e÷<Ûä eT+˝ÀH√ Òø£ kÕúìø£uÛ≤wü\˝ÀH√ $<ëúÀ<Ûäq »s¡T|ü⁄‘·THêïsTT. nsTT‘˚,HÓ<äsY ≤´+&é‡, &ÓHêàsYÿ, d”«&ÉHé, |òæHê¢ +&é »HêuÛ≤˝À 70qT+∫ 90 XÊ‘·+ eT+~ Ç+^¢wüßqT ¬s+&ÉeuÛ≤wü>±e÷≤¢&É‘ês¡T. $T–*q ◊s√bÕ <˚XÊ\˝À (»s¡à˙, ÁbòÕqT‡yÓTT<ä …’q <˚XÊ\˝À) 55 ` 20 XÊ‘·+ eT+~ e÷Á‘·y˚TÇ+ ¢wüß e÷≤¢&É>∑\s¡T.

56 <˚XÊ\‘√ düTe÷s¡T 120 ø√≥¢ »HêuÛ≤‘√ ñqïÄÁ|òæø± K+&É+˝À 70 XÊ‘·+ ÁbÕ<∏ä$Tø£ $<ä 200 øÏ ô|’>±ñqï Á|ü<Ûëq e÷‘·èuÛ≤wü\˝ÀH ñ+~. ◊‘ e÷<Ûä $Tø£ kÕúsTTqT+&ç $<ëúÀ<Ûäq n+‘ê Ç+ ¢wüß, Áô|ò+∫, ø=ìïkÕs¡T¢jÓTTs¡Tu≤, kÕ«Væ≤© uÛ≤wü\˝ÀH˚ »s¡T>∑T‘√+~. ñ‘·Ôs¡ <äøÏåDnyÓT]ø± K+&Ü\˝À yÓTT‘·Ô+ 35 <XÊ\T ñ+&É>± nyÓT]ø±(dü+.sê.), ¬øq&Ü˝≤+Ï yêÏ‘√ ø£\T|ü⁄ø=ì yÓTT‘·Ô+ 12<˚XÊ\˝À Ç+ ¢wüß n~Ûø±s¡ uÛ≤wü, $T–*q <˚XÊ\ìï+≤kÕŒìwüß, b˛s¡TÃ^düT, Áô|ò+∫ ˝≤+Ï ◊s√bÕ uÛ≤wü\÷,nyÓT]ø£ì+&çj·THé uÛ≤wü …’q >∑«sê˙, ¬ø«#·Tyê, nj·Te÷s¡˝≤+Ï$ ñHêïsTT. ÄÁùdº*j·÷ zùwìj·÷ |ü]~Û À ñqï14 <˚XÊ\˝À @ <˚X¯+˝Àq÷ n~Ûø±s¡ uÛ≤wü>± Ä+>∑¢+


Òø£b˛sTTHê yêdüÔyêìøÏ n~Ûø±s¡ uÛ≤wü>± Ç+ ¢wüß #· ≤eTDÏ Àñ+~. ÄÁùdº*j·÷, |ü|ü⁄yê q÷´–˙, q÷´õ˝≤´+&ÉT ‘·|æŒ‘$T>∑‘ê$ $T*j·TqT »HêuÛ≤ <ë≥ì ∫qï <˚XÊ Ò. |ü|ü⁄yê` q÷´–˙˝À Ç+ ¢wüß e÷≤¢&É>∑*–q yê] »HêuÛ≤ ¬s+&ÉTXÊ‘·+ø£+fÒ ‘·≈£îÿy. q÷´õ˝≤´+&ÉT˝À e÷y√] n~Ûø±s¡ uÛ≤wü.nsTT‘˚H˚+ nìï+≤ Ç+ ¢wüß<˚ yêdüÔe n~Ûø±s¡+.

Çø£ Ä]úø£ $wüj·÷\T #·÷<ë›+. ìs¡ø£åsêdüT´\‘√ b˛*Ã‘,ÁbÕ<Ûä$Tø£ $<ä H˚]Ãqyê] e´øÏÔ>∑‘· Ä<ëj·T+ 20 XÊ‘·+es¡≈£L ô|s¡T>∑T‘·Tqï≥T¢ ‘Ó\Tk˛Ô+~. C≤rj·T qeT÷Hêdüπs«ø£åD˝À ùdø£]+∫q düe÷#ês¡ $X‚¢wüD˝À Á|ü‹ j˚T≤#·<äTe⁄≈£îqï #·<äTe⁄ |ü⁄s¡Twüß\˝À 8 XÊ‘·+, eTVæ≤fi¯\˝À10 XÊ‘·+ es¡≈£L ñ‘êŒ<äø£‘·qT ô|+#·T‘√+~ nì ‘Ó*dæ+~(Áb˛uŸ ìy˚~ø£, 1998). n+<ä]ø° #·<äTe⁄≈£î e÷‘·èuÛ≤cÕe÷<Ûä eTy˚T düT\TyÓ’q kÕ<ÛäqeT÷ e÷s¡ZeT÷. n+fÒ 46XÊ‘·+ eT+~ ã&ç e÷H˚ùd |æ\¢\T ñqï ‘Ó\T>∑T sêÁcÕº\˝Àe´øÏÔ>∑‘· Ä<ëj·÷ìøÏ >∑+&çø=&ÉT‘·Tqï~ mes¡T? eTqÄ+>∑¢e÷<Ûä eT Á|üD≤[ø£ Ò >∑<ë.

♦eTq+ e÷‘·èuÛ≤wü˝ÀH˚ #·<äTe⁄ø√yê\q&ÜìøÏ ◊<äT

Á|ü<Ûëq ø±s¡D≤\T:e÷‘·èuÛ≤cÕ e÷<Ûä eT+˝À #·<äTe⁄ düVü≤»+. düT\uÛÑ+,

eqs¡T\T m≈£îÿe, Ks¡TÃ ‘·≈£îÿe, n~ ùd«#·Ã¤≈£î dü+πø‘·+.e÷‘·èuÛ≤cÕ e÷<Û äéT+˝À #·<äTe⁄‘√ ñbÕ~Û

ñ<√´>±eø±XÊ\T m≈£îÿe, uÛ≤cÕ >∑T‘ê Ô~ Û|ü‘ê´ìïì\Te]+#·e#·TÃ.

Ä+>∑¢uÛ≤cÕ e÷<Ûä eT+ @ø£uÛ≤cÕ~Û|ü‘· ìj·T+‘·è‘ê«ìøÏu≤≥\T y˚düTÔ+~. uÛ≤cÕyÓ’$<Ûä´+ n+‘·]düTÔ+~. n~Ä≥+u≤+ãT ˝≤+Ï~. C≤‘·T\ ùd«#êÃ¤ kÕ«‘·+Á‘ê´\qTVü≤]+∫ydüTÔ+~.

Ä+>∑¢uÛ≤cÕ e÷<ÛäéT+‘√ uÛ≤wü‘√bÕ≥T eTqyÓ’qñbÕ~Û neø±XÊ\q÷, eTq |ü]ÁX¯eT\q÷ #˚C≤s¡TÃø=ì|üsêBÛqT\eTe⁄‘ê+.

Ä+>∑¢uÛ≤cÕ e÷<Ûä eT+‘√ n+‘·sê®rj·T Ä]úø£ X¯≈£îÔ\ÁbÕã\´+‘√ bÕsƒ¡XÊ\, ø£fi≤XÊ\ kÕúsTT\˝À WŸ k˛]‡+>¥yÓTT<ä …’ n˙ï Á|üy˚≥T |üs¡yÓTÆ eTq˝À kÕe÷õø£ n+‘·sê\Tã\yÓTÆ n$ ‘·s¡#·T>± $<˚«cÕ\≈£L dü+|òüTs¡¸D\≈£L<ë]rkÕÔsTT.

|ü ⁄≥º>=&ÉT>∑T˝≤ ¢ |ü ⁄≥T ºø=düT Ôqï Ä+>∑ ¢e÷<Û äéT

bÕsƒ¡XÊ\\≈£î ø£≥Tºu≤≥T¢ Òì nqTeT‘·T\T Çe«&É+, yêfi¯ó¢edü÷\T #˚ùd |ò”E\ô|’ dü¬s’q ìj·T+Á‘·D ˝Òø£b˛e&É+Á|üuÛÑT‘ê«\ u≤<Ûä ‘ê sêVæ≤‘· yT W‘·T+~. ìs¡T<√´>∑ düeTdüeT÷˝≤\ >∑T]+∫ bÕ\≈£î\T Ä˝À∫+#ê* >±˙ Ç+ ¢wüß˝ÀH˚]Œ‘˚ ñ<√´>±\T e#˚ÃkÕÔj·TH˚ ÁuÛ≤+‹˝À m≤¢|ü&Ü¶s¡H˚~ÄX¯Ãs¡´ø£s¡y˚T. \ø£ å˝≤~ Ç+»˙]+>¥ Á>±&ÉT´j˚T≥T¢ìs¡T<√´>∑T\T>± m≤¢ $T–*b˛j·÷s¡H˚~ Mfi¢øÏ X‚wüÁ|üX¯ï>±$T–*b˛e≥+˝À ÄX¯Ãs¡ y˚TMT Ò<äT.

Á|ü|ü+Nø£s¡D n+fÒ Ä+ ¢ø£s¡D ø±<äT. kÕúìø°ø£s¡De÷Á‘·y˚T. Ç~ uÛ≤cÕyÓ’$<Ûä + <ë«sêH˚ kÕ<Ûä +. bÕsƒ¡XÊ\kÕúsTT˝À Ç+ ¢wüß e÷<Ûä eT+ á yÓ’$<Ûë´ìï HêXq+ #düTÔ+~.e+<ä˝≤~ kÕú˙j·T kÕ+Á|ü<ëj·T eè‹Ôyê´bÕsê\qTÄ<Û äT˙ø£]+∫ y˚˝≤~eT+~øÏ ñbÕ~Û neø±XÊ\qTyÓTs¡T>∑T|üs¡#·≥+ e÷‘·èuÛ≤wü\ <ë«sê e÷Á‘·y˚T kÕ<Ûä +.kÕúìø£ uÛ≤wü\˝À $<ëúÀ<Ûäq, eè‹Ôyê´bÕsê\÷ yêDÏ»´+,|ü]ÁX¯eT\qT #·eø£>±q÷, düT\Te⁄>±q÷ m≈£îÿeeT+~ìø£\T|ü⁄≈£î+≥÷ ìs¡«Væ≤+# M\T ø£\T>∑T‘·T+~. uÛ≤cÕyÓ’$<Ûë´ìïø±bÕ&ÉT≈£î+fÒH˚ $<ë´, ñ<√´>∑ ñbÕ~Û neø±XÊ\TyÓTs¡T>∑T|ü&É‘êsTT.

ÁbÕ<∏ä$Tø£ kÕúsTT˝À e÷‘·èuÛ≤cÕ e÷<Ûä e÷ìï nìyês¡ +#˚j·÷*. Ç<˚ ◊sêdü ìy˚~ø£, ◊s√bÕ eT+&É* uÛ≤cÕ$<Ûëq+. e÷‘·èuÛ≤wü À #·<äe&É+, sêj·T&É+ u≤>± H˚sêÃπøeTπs uÛ≤wüHÓ’Hê H˚s¡TÃø√e&É+ düT\Tee⁄‘·T+~. ndü\TÁ|ü|ü+#·eT+‘·≤, |æ\¢*ï 5 @fi¯ó¢ <ëÏq ‘·s¡Tyê‘˚ ã&çøÏ|ü+|æ+#·≥+˝À eTs¡à+ @$TÏ? m+<äTø£+fÒ n|üŒÏøÏ yêfi¢øÏe÷‘·èuÛ≤wü e#Ãdæ e⁄+≥T+~. ‘·s¡>∑‹>∑~˝À °#·s¡T #Óù|Œ~ns¡úeTÚ‘·T+<äH˚. eT] eTq ‘Ó\T>∑T |æ\¢\T ã&çøÏ yÓfi‚¢|üŒÏπøÇ+ ¢wüß HπsÃdüTø=ì ñ+≤s¡+≤sê? n+fÒ ø=‘·Ô>± Ä|æ\¢yê&çøÏ ã&çuÛ≤wü>± Ç+ ¢wüß yÓTT<ä …≤º\qïe÷≥. n+fÒø±¢düT˝À |üì>∑≥Tºø=ì Ç+ ¢wüß u≤>± e∫Ãq |æ\¢\÷, ˇø£e÷~]>± e∫Ãq |æ\¢\÷, ø=+#Ó+ e∫Ãq |æ\¢\÷, ndü Òsêì |æ\¢\÷ nì yêfi¢ À Ç+ ¢wüßuÛ≤wüì ãÏº ôV≤#·TÃ ‘·>∑TZ*ïãÏº πs|üÏ yêfi¢ Á|ü‹uÛÑqT ìs¡ísTTkÕÔeTqïe÷≥.

◊sêdü ø±s¡´ø£˝≤bÕ\˝À Á|ü<ÛëqyÓTÆq$ n_ÛeèB∆,e÷qe Vü≤≈£îÿ˝Ò. Ç~ uÛ≤cÕ dü+ã+<ÛäyÓTÆq $eø£å‘·qT#·≥ºe´‹πsø£ #·s¡´>± |ü]>∑DÏdüTÔ+~. n+<äTø£ì, uÀ<ÛäHêe÷<Ûä eT+>± e÷‘·èuÛ≤wü kÕúq+ qT+&ç <ëìì ‘=\–+#·&É+


á ÁbÕ<∏ä$Tø£ Vü≤≈£îÿqT ñ\¢+|òæT+#·≥yT. e÷qe düe÷C≤\dü+πøåe÷ìøÏ yêÏ >∑T]Ô+|ü⁄˝Àq÷ $<ä ø°\ø£+. n+‘˚>±ø£,Ä<ÛäTìø£ e÷qe düe÷C≤\ uÛÑÁ<ä‘·≈£L ùd«#·Ã¤≈£L $<ä´‘·|üŒìdü]. á dü+<äs¡“¤+˝À ÁbÕ<∏ä$Tø£ $<ä´‘√ düVü‰$<ëúÛ≤cÕ Vü≤≈£îÿ\ kÕ<Ûäq˝À Ä]úø£|üs¡yÓTÆq nyê+‘·sê\qTø£\>∑ j·T≈£L&É<äì ◊sêdü ìπs›•k Ô+~.

2014˝À Äø˘‡|òüs¡T¶ $X¯«$<ë´\j·T+˝Àì nqTe]Ô‘·uÛ≤cÕXÊÁdüÔ $uÛ≤>∑+˝Àì |ü]XÀ<Ûä≈£î\T, Á_Ïwüßøöì‡\Tdæã“+~ ‘√&ÜŒ≥T‘√ Á|ü|ü+#·+˝Àì 55 <˚XÊ\˝À »]|æqÄ+>∑¢e÷<Ûä eTuÀ<Ûäq >∑T]+∫ ø£ ô|<ä› |ü]XÀ<ÛäHê ìy~ø£H‘·j·÷s¡T#˚XÊs¡T. n+<äT˝À ø=ìï n+XÊ\T Ç≤¢ ñHêïsTT.ªªdüπs« #dæq #ê˝≤ <XÊ\˝À Ä+>∑¢e÷<Ûä eT uÀ<Ûäq y>∑+>±$düÔ]k˛Ô+~. ø=ìï <˚XÊ\˝À ‘·|æŒùdÔ, #ê˝≤ <˚XÊ\˝ÀÄ+>∑¢e÷<ÛäéTuÀ<Û äq n~Ûø±]ø£ Á|üuÛ ÑT‘·« n+&É‘√H˚q&ÉTk Ô+~. ◊‘˚, Ä+>∑¢e÷<Ûä eT uÀ<ÛäqqT Á|üy˚X¯ô|≥º&É+˝Àq÷ ø=qkÕ–+#·&É+˝Àq÷ Äj·÷ Á|ü»\ qT+∫ eT<ä›‘·Tsêã≥º˝Òø£b˛e&É+‘√ á ìs¡íj·T+ ª$yê<ëdüŒ<ä+>±q÷,ndüŒwüº+>±q÷ ñHêï e´‹πsø£+>± e÷Á‘·+ Ò<äTμμ n+≥÷ìy˚~ø£ À ù|s=ÿHêïs¡T.

ªªÄ+>∑¢e÷<Ûä eT uÀ<Ûäq dü«uÛ≤e+˝ÀH kÕe÷õø£ $uÛÑ»qñ+~μμ nH ˚ $w üj·÷ìï ìy ˚~ø £˝À Á| ükÕ Ô$d ü÷ Ô ,ªªkÕe÷õø£+>±q÷, Ä]úø£+>±q÷ yÓqTø£ã&çqyê]øÏ Bì˝ÀÁ|üyX+ |ü]$T‘·+ ø±e&É+ ø£°, kı+‘·uÛ≤wü, C≤rj·Tyê<ä+eTs¡T>∑Tq |ü&É‘êjÓ÷yÓ÷qH˚ uÛÑj·T+ eTs=ø£°, ¬s+&ÉTs¡ø±\T>± W∫‘· + ø=s¡e&çq Á|üjÓ÷>∑+>± $T–*b˛sTT+~μμnì ‘·eT ìs¡düqì e´ø£Ô+ #˚XÊs¡T. Ç+ø± Ä+>∑¢e÷<Ûä eTÁ|üjÓ÷>∑+ >∑T]+∫ Á|ükÕÔ$dü÷Ô, ªªá <˚XÊ\˝À, HêDýÓTÆqÄ+>∑¢e÷<Ûä eT uÀ<Ûäq≈£î ø±e\dæq $<ë´|üs¡yÓTÆq eTÚ*ø£dü<äTbÕj·÷\ À|ü+ ñ+~. uÛ≤cÕXÊÁdüÔ|üs¡yÓTÆq ns¡Ω‘·\TqïñbÕ<Ûë´j·TT\ ø=s¡‘· ñ+~. Ç+^¢wüß uÛ≤cÕ HÓ’|ü⁄D≤´\>∑T]+∫q eTT+<ädüTÔ n+#·Hê\T @M Òe⁄μμ n+≥÷ ˇø£ô|<ä› C≤_‘êH #sêÃs¡T. Ç+‘·ø°, Á_Ïwüßøöì‡\T |ü]XÀ<ÛäHêìy˚~ø£˝Àì ndü˝…’q $wüj·T+ @eT+fÒ, ªªá Ç+^¢wüße÷<Ûä eT uÀ<ÛäqqT Äj·÷ <˚XÊ\ Á|üD≤[ø± s¡#·sTT‘·\÷$<ë´ $<Ûëq ìπsí‘·\÷ $<ë´s¡+>∑ ìsê«Vü≤≈£î\T ìs¡ísTT+∫neT\T|üs¡TdüTÔqï~ ø±<äT, ô|’qT+∫ ~>∑TeT‹ #˚düTø=qï<˚.nsTT‘˚, Ç+<äT˝À ø°\ø£yÓTÆq uÛ≤>∑kÕ«eTT\qT dü+Á|ü~+∫

yê] ÄyÓ÷<ä+‘√ »]–‘ u≤e⁄+&~μμ nì yÓT‘·Ô>± #Ó|üŒ≤ìïns¡ú+ #düTø√e#·TÃ. Ç+‘·ø° mes¡T á ô|’yês¡T? @ ô|’qT+∫~>∑TeT‹ #˚düT≈£îqï~? Á|ü»\ ÄyÓ÷<ä+ ˝Ò≈£î+&Ü @sê»ø°j·T Á|üjÓ÷»Hê\qT Ä•+∫ #düTÔqï |üì? eTq bÕ\qeTq #˚‘·T\˝ÀH˚ ñ+&Ü\H˚ dü÷Á‘·+ m+‘· dü‘· yÓ÷ eTqbÕ\q eTq uÛ≤wü ÀH˚ »s¡>±\H˚~ ≈£L&Ü n+‘˚ dü‘· +.n≤¢ ø±˙ ø±<äì <=&ç¶<√eq Ç+^¢wüß e÷<Ûäé÷ìïq&ÉT|ü⁄‘·Tqï<Óes¡÷ q&ç|ædüTÔqï<Óes¡T? ãVüQfiC≤‹ yêDÏ»´dü+düú ≤? n+‘·sê®rj·T Ä]úø£ dü+|òü÷˝≤ Òø£ Ä+>√¢ `XÊø£‡Hé uÛ≤cÕ kÕ+düÿ è‹ø£ yês¡dü‘ê«ìï ‘·T<äeTTÏº+#˚<ë˙ïeTq+ düT‘êsêeT÷ düVæ≤+#· Ò+. e÷‘·èuÛ≤cÕ e÷<Ûä eT+ø√dü+ n+<äs¡+ ø£*dæsêyê*. ø£*dæ eTT+<ä&ÉT>∑T y˚j·÷*.Bìø√dü+ ‘Ó\T>∑T düe÷»+ ˇø£ÿ≥yê«*. eTq ≈£î\+‘Ó\T>∑T, eTq eT‘·+ ‘Ó\T>∑T, eTq ÁbÕ+‘ê\T ‘Ó\T>∑T,Ä&ÜeT>± ∫Hêï ô|<ë› n+<äs¡+ ø£*dæ q&ÉT<ë›+. ‘Ó\T>∑Tã\>∑+ nH˚ ø£≥º&Üìï neTàe÷≥ |ü⁄Hê<äT\ô|’ ì]à+#˚düeTj·T+ ÄdüqïyÓT Æ+~. m˝≤+Ï Ç‘·s¡ kÕe÷õø£n&ÉT¶>√&É\÷ BìøÏ n&É¶+øÏ ø±>∑÷&É<äT.

Ç+ ¢wt HÓ’|ü⁄D≤´\ >∑T]+∫q ø=ìï nb˛Vü≤\Tm&ÉT´πøwüHé |òüwtº, Çm|òt (u…]º\Ω˝Ÿº, 1965) nH˚

dü+øÏå|üÔHêeT+‘√, Á|ü|ü+#·yê´|üÔ+>± düTe÷s¡T 43,500dæã“+~‘√ 50 øÏ ô|’>± <˚XÊ˝À¢ 500 ø±sê´\j·÷\÷bÕsƒ¡XÊ\\÷ ñqï z n+‘·sê®rj·T Ä+>∑¢uÛ≤wü Á|üe÷D≤\qTeT÷˝≤´+ø£q+ #ùd $<ë´ dü+düú. uÛ≤cÕ •ø£åD, $<ë´dü+ã+<ÛäÁ|üe÷D≤\÷, $<ë´ &çÁ^ ø±s¡´Áø£e÷\÷ kÕ+düÿè‹ø£e÷]Œ&ÉT\˝À Á|ü‘˚´ø£yÓTÆq ø£èwæ#˚düTÔqï n+‘·sê®rj·T$<ë´dü+düú. Á|ü|ü+#·yê´|üÔ+>± $düÔ]+∫q n+‘·sê®rj·Tdü+düú\˝À |üìyês¡\ Ç+ ¢wt HÓ’|ü⁄D≤´\ >∑T]+∫q ø=ìïnb˛Vü≤\ô|’ #˚dæq |ü]XÀ<Ûäq\˝À yÓ\Te&çq yêdüÔyê\qT#·÷&É+&ç:

1. ªªj·TTe‘·s¡+μμ eT+∫ Ç+ ¢wt e÷≤¢&ÉT‘√+~.‘·|ü⁄Œ. Ä+>∑¢ kÕeTs¡∆ + 31 qT+∫ 36 @fi¯fl ej·TdüT‡

Á|ü»\˝À m≈£îÿe>± ñ+~. ø=<√›>=b˛Œ Ç+ ¢wüß uÛ≤wü À|üì #˚j·T>∑\ kÕeTs¡∆ y˚T ø±\Áø£y˚TD≤ yê] Ä+>∑¢ uÛ≤cÕHÓ’|ü⁄D≤´ìï yÓTs¡T>∑T|üs¡Tk˛Ô+~. (n+fÒ ∫qï|üŒÏ qT+#˚Ç+^¢wüß H˚s¡TÃø√e&É+ ø±<äT. ñ<√´>∑+˝À ñqï|ü⁄Œ&ÉTned üs ¡y Ó T Æq ø±s ¡ ´ πø å Á‘ ·+˝À Ä+> ∑ ¢H Ó ’| ü ⁄D≤´\qTyÓTs¡T>∑T|üs¡T#·Tø√yê*.)


|æ]>± kÕ+Á|ü<ëj·T e÷≥\ eT÷≥\÷ ‹≥÷¢ XÊ|üHêsêú\÷ø±<äT ø±e\dæ+~, e÷‘·èuÛ≤wü\ Ä]úø£ »edü‘ê«\ìs¡÷|üD‘√ Ç+ ¢wüß Á|ü#ês¡≈£î\T ÒeHÓ‹Ôq düyêfi¢≈£î B≥T>±‘ê]ÿø£ |ü<ä∆‹˝À ùV≤‘·Tyê<ä düs¡[˝À …ø£ÿ\T >∑Ïº düe÷<ÛëHê\T

≈£L&É>∑Ïº #·÷|æ+#ê+. á yê´kÕ˝À¢ y˚TeTT #˚dæ+~ n<˚.á yê´kÕ\T Ç≤¢ e#Ã+<äT≈£î m+‘√eT+~‘√ mH√ï s√E\TmH√ï Ä˝À#·q\qT |ü+#·Tø=ì #·]Ã+#ê+.

(eTT+<äTe÷≥ qT+&ç dü+øÏå|üÔ+>±)

Á| ü»\T ø√s ¡T≈ £ îqï u Û≤w ü˝À eéVü‰sê\Tdüe÷»+˝Àì e´≈£îÔ\ n_ÛÁbÕj·÷\≈£î nqT>∑TD+>±kÕ>±\+fÒ, eTT+<äT düe÷»+˝À e÷‘·èuÛ≤cÕe÷<Ûä eT+>∑T]+∫ XÊÁd”Ôj·T ne>±Vü≤q ø£*–+#ê*. n+<ä]˙ˇø£‘êÏ ô|’øÏ rdüT≈£îsêyê*. nHø£ dü+<äsê“¤\˝À, düuÛÑ\˝Ày˚~ø£\ô|’qT+∫ ‘Ó\T>∑T ÁX‚j·TdüT‡ ø√s¡T‘·÷ |ü+&ç‘·T\÷,s¡#·sTT‘·\÷, kÕVæ≤ry‘·Ô\÷, bÕÁ‹πøj·TT\÷, $C≤„qXÊÁdüÔ,kÕ+πø‹ø£ ‘·+Á‘·E„\÷, kÕe÷õø£, sê»˙‹ø√$<äT\÷,n~Ûø±s¡T\÷, sê»ø°j·TT\÷, bÕ\≈£î\÷ Ç+ø± nHø£eT+~‘Ó\T>∑T uÛ≤wü Ç+ø± n_Ûeè~∆ #Ó+<ë*, bÕ]uÛ≤wæø£ |ü<ë\qTì]à+#·Tø√yê*. ì|òüT+≥Te⁄\T ≈£LsêÃ*, nqTyê<ë\Tsêyê*. ø=ìï nø£åsê\qT ‘·–Z+#·Tø√yê*. ‘Ó\T>∑Tø√dü+ø=‘·Ô dü+düú\qT @sêŒ≥T #˚<ë›+. Ä<ÛäTìø£ uÛ≤wü>±r]Ã~<äT›ø√yê*. Ç≤¢ e+<ä ≤~ dü÷#·q\÷, Á|ükÕÔeq\÷,Á|ü‹bÕ<äq\÷ #˚düTÔHêïs¡T. Á|üdüTÔ‘·+ Çe˙ï nÁ|üdüTÔ‘·Á|üdü+>± Ò. $<ë´ e÷<Ûä eT+>± ‘Ó\T>∑TqT ‘=\–+# Jy√\T$&ÉT<ä˝…’q|ü⁄Œ&ÉT Çe˙ï ø±\j·÷|üqπø |üìø=kÕÔsTT.‘Ó\T>∑TqT uÀ<ÛäHê e÷<Ûä e÷ìøÏ <ä÷s¡+ #ùdÔ, e#Ã ¬s+&ÉT<äXÊu≤›\˝À »s¡>∑uÀjT $<Ûä«+dü+ <ëì‘√ ø£*π> kÕe÷õø£dü+øå√uÛÑ+ j·TT<ä∆+ ø£+fÒ uÛÑj·÷qø£yÓTÆq~. H˚s¡T>±eTqTwüß\qT #·+|ü≥+ nHê>∑]ø£+. n~ ìqïÏ e÷≥.uÛ≤wü*ï #·+|æ‘˚ #ê\T. Ç~ H˚Ï e÷≥. Ç|üŒÏes¡≈£LkÕúìø£ uÛ≤wü\ô|’ Á|ü‘· ø£å+>± Ä<Ûës¡|ü&ç q&ÉTdü÷Ô \ø£å ≤~eT+~øÏ JeH√bÕ~ÛìdüTÔqï °M #êHÓfi¯S¢, dæìe÷\÷,|üÁ‹ø± Á|ü#·Ts¡D\÷, Á|üø£≥Hê eédüú\÷, Á>∑+<∏ äÁ|ü#·Ts¡D\÷, MÏ˝À |üì#˚düTÔqïyês¡÷, s¡#·sTT‘·\÷,ø£e⁄\÷, >±j·T≈£î\÷, n<Ûë´|ü≈£î\÷, Ç‘·s¡ kÕ+Á|ü<ëj·Teè‹Ô|üìyês¡\ MT<˚ Bì Á|üuÛ≤e+ m≈£îÿe>± ñ+≥T+~.Ms¡+<äs¡÷ ‘Ó\T>∑÷ ‘·~‘·s¡ e÷‘·èuÛ≤wü˝Ò Ä<Ûës¡+>±dü+|ü<ä düèwæº À bÕ\T|ü+#·T≈£î+≥Tqïyês¡T. ¬s+&ÉT <äXÊu≤›\

‘·sê«‘· e#Ã Ç+ ¢wüß H]Ãq j·TTe»HêìøÏ MÏ nedüsê ÒÒø£ MÏ ÁbÕeTTU´‘· ‘·–Z Çe˙ï n+‘·]+#˚ Á|üe÷<ä+

n+#·T≈£î #˚s¡‘êsTT. Ç|üŒÏes¡≈£L \ø£å˝≤~eT+~øÏJeHê<Ûës¡yÓTÆq$ eT÷\ã&çb˛‘êsTT. Bìï n&ÉT¶ø√yê\+fÒe÷‘·èuÛ≤cÕ e÷<Ûä eTy˚T ñ+&Ü*.

‘Ó\T>∑T˝À |üì#˚j·÷*‡q eTq Hê´j·Teédüú˝Àe+<ä ≤~eT+~ õ˝≤¢, ‘ê\÷ø± »&û®\‘√q÷, y˝≤~eT+~n&É«πø≥÷¢ yê]ô|’ Ä<Ûës¡|ü&É¶ \ø£å ≤~eT+~ ∫s¡T<√´>∑T\÷(õ˝≤¢ kÕúsTT Hê´j·Teédüú ‘Ó\T>∑T˝À |üì#j·÷\ì J.z.ñ+~) ñHêïs¡T. e÷‘·èuÛ≤cÕ e÷<Ûä e÷ìøÏ Hê´j·TeédüúbÕ<äTø±|ü⁄ ø±yê*. uÛ≤s¡‘· Hê´j·Teédüú Àì ìcÕŒøÏåø£H˚s¡$#ês¡D dü÷Á‘ê\ Á|üø±s¡+, me]øÏ e´‹πsø£+>±HÓ’HêHsês√|üD »]–q |üø£å+˝À, dü+|üPs¡í düeT<Ûäs¡à$<Ûëq+˝À,H˚sês√|üD dü«uÛ≤e+, <ëì ø±s¡D+, eTT<ë›sTTøÏ ‘Ó*dæquÛ≤wü˝À |üP]Ô düe÷#êsêìï $e]+#ê*. ˇø£y˚fi¯,Hsês√|üD≈£î Ä<Ûës¡yÓTÆq kÕø£å +, ‘Ó*j·Tì uÛ≤wü À ø£qTø£qyÓ÷<äT #˚j·Tã&ç‘˚, <ëìï ì+~‘·TìøÏ ‘Ó*dæq uÛ≤wü À$e]+#ê*. n+fÒ, <√cÕs√|üD düe÷#êsêìï eTT<ë›sTTøÏ‘·|üŒìdü]>± yê] kı+‘·uÛ≤wü ˝ÀøÏ nqTe~+∫n+~+#ê\ì ns¡ú+. Äs√|üD\≈£î dü+ã+~Û+∫q Ä<Ûësê\$es¡D \qT ì+~‘·e´øÏÔ Ò<ë yê] ‘·s¡|òü⁄ Hê´j·Tyê~øÏn+~+#·&É+ nedüs¡+. n+fÒ, eTT<ë›sTTøÏ e´‹πsø£+>±yê]øÏ ‘Ó*j·Tì uÛ≤wü À kÕø£å + >∑qTø£ ñ+fÒ, <ëìï yê]øÏ‘Ó*dæq uÛ≤wü À $esê+#ê*— ˇø£y˚fi¯ eTT<ë›sTT ‘·s¡|òü⁄Hê´j·Tyê~øÏ ‘·q≈£î ‘Ó*j·Tì uÛ≤wü À >∑qø£ kÕø£å + ñ+fÒ, <ëìï ‘·qøÏ ‘Ó*dæq uÛ≤wü À $e]+#ê*. eTq Hê´j·Teédüú Hê´j·TkÕúHê\˝À kı+‘·uÛ≤wü yê&Éø£+ >∑T]+∫ Ç+‘·ìø£ÿ∫Ã>± #ÓãT‘·T+fÒ eTq+ @+ #˚düTÔHêï+. õ˝≤¢kÕúsTTes¡≈£L Hê´j·TkÕúHê\˝À uÛ≤cÕ$ìeTj·T+ |üP]Ô>± kÕúìø£uÛ≤wü\˝À »]π> neø±X¯+ ñHêï ˙s¡T>±πsÃdüTÔHêï+.

H˚&ÉT H˚s¡«&ÜìøÏ ñ+&Éì uÛ≤wü, πs|ü⁄ yê&Éø±ìøÏ $T>∑\<äT

(‘Ó\T>∑T sêÁcÕº À¢ uÛ≤cÕ dü+øå√uÛÑ+ |ü⁄düÔø£+ qT+&ç) ♦

♦


eTq <Ó’q+~q J$‘êìøÏ Çs¡TdüT uÛ≤wü. düe÷»JeHêìøÏ dü+<Ûëqø£s¡Ô uÛ≤wü. dü+düè‹øÏ e´ø°Ôø£s¡D uÛ≤wü.<˚X¯ uÛ≤wü\+<äT ‘Ó\T>∑T …dü‡ nì ø£èwüí<˚esêj·T\T n+fÒbÕXÊ´‘·T´\T ‘Ó\T>∑TqT Ç≤*j·THé Ä|òt <ä ádtº nHêïs¡T.j·T÷s√|æj·THé uÛ≤wü\˝À Ç≤*j·THé≈£î dü+^‘·|üs¡yÓTÆq\ø£åD≤\T m≈£îÿe>± e⁄qïfÒº ÁbÕ#· uÛ≤wü\˝À ‘Ó\T>∑T≈£îdü+^‘·>∑TD+ e⁄+&É≥+ e\¢ Ç˝≤ nHêïs¡T.

‘Ó\T>∑T uÛ≤cÕ_Ûeè~∆ì >∑T]+∫, nø±s¡DyÓT ÆqÄ+>∑¢uÛ≤cÕ yêýÓ÷Vü≤+ >∑T]+∫ |ü<˚ |ü<˚ e÷≤¢&ÉTø√e&É+ôd+ÏyÓT+≥T≈£î dü+ã+~Û+∫q düeTdü´ nì me¬s’HênqT≈£î+fÒ bıs¡u≤fÒ. Ç+ ¢wüT n+‘·sê®rj·T uÛ≤wü >∑qø£<ëìï ìs√~Û+#ê\qTø√e&É+ #Ûê<ädüÔeTì, ndü+uÛÑeeTìnqTø√e&É+ n+‘·ø£+fÒ bıs¡u≤≥T. m+<äTø£+fÒ Ç~ πøe\+‘Ó\T>∑TuÛ≤wü ø£ÿ<ëìπø dü+ã+~Û+∫q düeTdü ø±<äT: πøe\+eTH√uÛ≤yê\ø√ dü+düÿ èr kÕVæ≤‘ê´\ø√ |ü]$T‘·yÓTÆq n+X+n+‘·ø£+fÒ ø±<äT. e÷‘·èuÛ≤wü Ç+ø± #ÓbÕŒ\+fÒ neTàuÛ≤wün_Ûeè~∆ nH˚~ Äj·÷ »qdüeTT<ëj·÷\ |ü⁄s√>∑eTHêìøÏdü+|üPs¡í $ø±kÕìøÏ nìyês¡ yÓTÆq wüs¡‘·T. Á|ü»\ J$‘ê\πøø±<äT- Á|üC≤ kÕ«eT´+ |ü]&ÛÉ$\¢&ÜìøÏ ≈£L&Ü n~ ‘·|üŒìdü] nedüs¡+.

uÛ≤cÕ, kÕVæ≤‘·´ $wüj·÷\˝À Á|üC≤kÕ«MTø£s¡D»s¡>∑≈£î+&Ü dü+|üPs¡í Á|üC≤kÕ«eT´+ >∑T]+∫ e÷≤¢&É¶+ ns¡ú+Òì $wüj·TeTqïyês¡T eTVü‰ø£$ >∑Ts¡C≤&É nbÕŒsêe⁄.

Äj·Tq πøe\+ ø£$ e÷Á‘·y˚T ø±<äT, –&ÉT>∑T‘√ ø£\dæeéVü‰s¡ uÛ≤c˛<äéT kÕs¡<∏ä´+ eVæ≤+∫q eTVü‰e´øÏÔ.n|ü⁄Œ&É÷ Ç|ü⁄Œ&É÷ ≈£L&Ü ‘Ó\T>∑T >∑T]+∫ e÷≤¢&˚yê]˝À#ê˝≤ eT+~ #ê<ädüTÔ\ì, Ç+^¢wüT˝À |ü≥Tº˝Òø£ n˝≤e÷≤¢&ÉT‘·THêïs¡ì n|üVü‰dü + #˚ùdyê]ø√dü+ ˇø£ÿ eTTø£ÿ

#ÓbÕŒ*. >∑Ts¡C≤&É nìï $wüj·÷˝À¢ ‘·q ø±\+ ø£HêïeTT+<äT≈£î #·÷&É>∑*–q dü+düÿs¡Ô, <ës¡Ùì≈£î&ÉT. ‘Ó\T>∑T˝Àø£Hêï eTT+<˚ Ç+ ¢wüT˝À ø£$‘·«+ sêdæ, Ç+ ¢wüT |üÁ‹ø£\Á|üX¯+dü\T bı+~q Á|ü‹uÛ≤XÊ*. ‘Ó\T>∑T bÕsƒê+XÊ\qT,s¡#·q\qT dü+düÿ è‘· |ü<äuÛÑ÷sTTwüºyÓTÆq XË’* qT+∫ $eTTøÏÔ#j·Tø£b˛‘ ‘Ó\T>∑T uÛ≤cÕ$ø±dü+ »s¡>∑<äì, Á|ü»\ C≤„qeT÷ô|s¡>∑<äì |òüT+≤|ü<∏ä+>± yê~+∫ b˛sê&çq e´øÏÔ.

dü+düÿ è‘·+˝À C≤„q+ e⁄qï+‘· es¡≈£L kÕe÷q´Á|ü»\Tô|’ ‘·s¡>∑‘·T\ yês¡T#Ó|æŒq <ëìπø ‘·\e+#·ø£ ‘·ù|Œ~ ø±<äT.n#·TÃ j·T+Á‘·+ e∫Ãq ‘·sê«‘· #êHêïfi¢≈£î ø±ì nX‚wü»qu≤VüQfi≤´ìøÏ #·<äTe⁄≈£îH˚ neø±X¯+ \_Û+#· Ò<äT. Ä<äX¯ À ‘Ó\T>∑T˝À Á>±+~Ûø£ uÛ≤wü e⁄+fÒH˚ Á|üC≤kÕ«$Tø£dü÷Œ]Ô <Óã“‹+≥T+<äì >∑Ts¡C≤&É #ÓbÕŒs¡T. eT] ÇH˚ïfi¢kÕ«‘·+Á‘· + ‘·sê«‘· eTq~ ø±ì uÛ≤wüH eTqô|’q s¡T<äT›‘·T+fÒÁ|üC≤kÕ«eT´+ mø£ÿ&É ã‘·T≈£î ‘·T+~?

Ç+^¢wüT n+‘·sê®rj·T uÛ≤wü ø±e&ÜìøÏ sê»ø°j·Tø±s¡D≤ Ò Á|ü<Ûëq bÕÁ‘· eVæ≤+#êsTT. yês¡T <˚X¯ <˚XÊ\qTe\dü\T>± #düT≈£îì e⁄+&Éø£b˛‘ Ç~ kÕ<Ûä eTjT´~ ø±<äT.n˝≤π> yÓTT<äÏ e\kÕ~Û|ü‘· <XÊ …’q ôdŒsTTHée+Ï$ ≈£L&Ü‘·eT uÛ≤wüqT $kÕÔs¡ÁbÕ+‘·+ô|’ s¡T<ä ›>∑*>±sTT. Ç~kÕÁe÷»ýê<ä bÕ\q |òü*‘·+ ‘·|üŒ düVü≤»|ü]D≤eT+ ø±<äT.nsTT‘ ˚ kÕ«‘ ·+Á‘ ·´+ ‘·sê«‘ · ≈ £L&Ü Ç<Ó+<äT≈ £ îø=qkÕ>∑>∑*–+~? n+fÒ eTq≈£î sê»ø°j·T kÕ«‘·+Á‘·+ ‘·|üŒÄ]úø£ kÕ«‘·+Á‘· + sê Ò<äì nqT≈£îqïfÒ¢ yêÏ kÕ+düÿ è‹ø£Ä~Û|ü‘· + ≈£L&Ü #ê˝≤ $T–*b˛sTT+~. Vü‰*e⁄&é dæìe÷,bÕXÊÃ‘·´ yês¡Ôdü+düú\T, Ç+^¢wüT uÛ≤wü, &Ü\sY Ç+<äT≈£îHê\T>∑T #·Áø±\T>± ñ|üjÓ÷>∑|ü&Ü¶sTT. BìøÏ e´‹πsø£+>±es¡úe÷q <˚XÊ\T b˛sê≥+ |üP]Ô#˚ùd˝À>±H˚ Á|ü|ü+Nø£s¡D

neTàuÛ≤wü n_Ûeè~∆- ø£ Á|üC≤kÕ«$Tø£ nedüs¡+` ‘Ó\ø£|ü*¢ s¡$

Ç+ ¢wüT n+‘·sê®rj·T uÛ≤wü >∑qø£ <ëìï ìs√~Û+#ê\qTø√e&É+ #Ûê<ädüÔeTì, ndü+uÛÑeeTì nqTø√e&É+n+‘·ø£+fÒ bıs¡u≤≥T. m+<äTø£+fÒ Ç~ πøe\+ ‘Ó\T>∑TuÛ≤wü ˇø£ÿ<ëìπø dü+ã+~Û+∫q düeTdü ø±<äT: πøe\+eTH√uÛ≤yê\ø√ dü+düÿèr kÕVæ≤‘ê´\ø√ |ü]$T‘·yÓTÆq n+X¯+ n+‘·ø£+fÒ ø±<äT. e÷‘·èuÛ≤wü Ç+ø± #ÓbÕŒ\+fÒneTàuÛ≤wü n_Ûeè~∆ nH˚~ Äj·÷ »qdüeTT<ëj·÷\ |ü⁄s√>∑eTHêìøÏ dü+|üPs¡í $ø±kÕìøÏ nìyês¡ yÓTÆq wüs¡‘·T.Á|ü»\ J$‘ê\πø ø±<äT - Á|üC≤kÕ«eT´+ |ü]&ÛÉ$\¢&ÜìøÏ ≈£L&Ü n~ ‘·|üŒì dü] nedüs¡+.


e∫Ã|ü&ç+~. Ç+≥sYHÓŸ≈£L&Ü ô|’ C≤_‘ê˝À #˚]+~.Ç|ü⁄Œ&ÉT <˚XÊ\ kÕs¡«uÛÖeT‘ê«\πø eTT|ü⁄ŒyêÏ*¢q dæú‹˝ÀyêÏ uÛ≤cÕkÕ+düÿ è‹ø£ $ø±kÕ\ >∑T]+∫ e÷≤¢&É¶+ nH˚Á|üdüøÏÔ Ò≈£î+&Ü b˛sTT+~. Á|ü|ü+#·eT+‘·Ï ˇø£ ù|<ä›e÷¬sÿŸ>± e÷s¡TÃø√yê\H˚ eP´Vü≤+˝À <˚XÊ\dü+düÿ è‘·T\qT uÛ≤wü\qT $<Ûä«+dü+ #˚j·T&É+ X¯s¡y˚>∑+‘√»]–b˛‘√+~. @≤ ø=ìï e+<ä\ uÛ≤wü\T n+‘·sêúqeTe⁄‘·THêïj·Tì ◊ø£ sê»´dü$T‹øÏ nqTã+<ÛäyÓTÆq j·TTHÓk˛ÿdü+düú ìy˚~ø£ #ÓãT‘·Tqï~.

Á|ü|ü+Nø£s¡D Á|üjÓ÷»Hê\≈£î nqT>∑TD+>± Á|ü»\˝ÀnH˚ø£ ÁuÛ ÑeT\T yê´|æ+|ü#˚j·Tã&Ü¶sTT.Ç+^¢wüT eùdÔÁ|ü|ü+#·+˝À mø£ÿ&Ó’Hê @<Ó’Hê #jÓTT#·TÃqì n+≥T+≤s¡T.mø£ÿ&ç<ëø±H√ m+<äT≈£î ◊s√bÕ˝À <ëì kÕÏ<XÊ …’q Ç≥©,ÁbòÕHé‡, »s¡à˙ e+Ï #√≥¢HÓ’Hê Ç+ ¢wüT ‘·≈£îÿe eT+~e÷Á‘·y˚T e÷≤¢&É‘ês¡T. #Ó’Hê, »bÕHé e+Ï$ düπsdü].Ç+^¢w üT e\dü\T>± n_Ûeè~∆ #Ó+~q nyÓT]ø±,ÄÁ ùd º*j·÷\˝À e÷Á‘ ·y ˚ T Ç+^ ¢w ü TqT $]$>±ñ|üjÓ÷–kÕÔs¡T.nyÓT]ø±≈£î ‘·q<Ó’q Á|ü‘˚ ø£ uÛ≤wü n+≥÷Ò<äT. Ç+>±¢+&ÉTô|’ b˛sê&ç ‘=*>± kÕ«‘·+Á‘· + bı+~q

nyÓT]ø± <ëì ‘·sê«‘· Á|ü|ü+#·++˝À Á|ü<Ûëq kÕÁe÷»ýê<äX¯øÏÔ>± ô|]–+~. ø£qø£ <ëì nedüsê\≈£L á uÛ≤wü u≤>±dü]b˛sTT+~. ø±ø£b˛‘˚ ˇø£ $X‚wü+ #·÷&É>∑\+-n+‘·≈£îeTT+<äT ø±\+˝À Ç+>±¢+&ÉT <˚X¯ <˚XÊ\ uÛ≤wü\˝À|ü<ë\T ‘·q˝À ø£\T|ü⁄≈£î+fÒ Ç|ü⁄Œ&ÉT nyÓT]ø£qT¢ Ç+ ¢wüTqTyê&ÉT≈£î+≥÷H˚ ‘·eT ÇcÕºqTkÕs¡+ e÷πsÃdæ nyÓT]ø£HéÇ+ ¢wüT nH˚~ düèwæº+#·T≈£îHêïs¡T. Çø£ÿ&Ü eTq≈£î sê»ø°j·TÄ~Ûø£ ‘˚ Á|ü<Ûëq+>± ø£ì|ædüTÔ+~.

‘Ó\T>∑TuÛ≤cÕ_Ûeè~Û∆ ‘·–q+‘·>± »s¡ø£ÿb˛e&ÜìøÏn+‘·sê®rj·T Ä~|ü‘· y˚T Á|ü<Ûëqø±s¡D+ ø±<äT. Çø£ÿ&Én~Ûø±s¡+˝ÀøÏ e∫Ãq Á|üuÛÑT‘ê«\T <ëìô|’ ì»+>± ÁX¯<ä∆ô|≥ºø£b˛e&É+ ≈£L&Ü bıs¡u≤fÒ. sêÁwüº+ @s¡Œ&çq ‘·sê«‘·|ü<˚fi¢≈£î 1966˝À >±ì n~Ûø±s¡ uÛ≤cÕdü+|òüT+ @s¡Œ&É Ò<äT.Ä ‘·sê«‘· q\uÛ…’ @fi¯ó¢>∑&ç∫Hê Ç|üŒÏøÏ ‘Ó\T>∑TqT nìïkÕúsTT\˝À n~Ûø±s¡ uÛ≤wü>± Á|ü‹wæº+#ê\qï \ø£å´+HÓs¡y˚s¡ Ò<äT. nìï+ÏøÏ ‘Ó\T>∑T nH˚ e÷≥ #˚]Ãq mHé. Ï.sêe÷sêe⁄ ≈ £L&Ü á $wüj · T+˝À »j·T Á| ü< ä+ø± Òø£b˛j·÷s¡+fÒ bÕ\Hê eédüú À Ä~Û|ü‘· esêZ\ |ü≥Tºns¡úeTe⁄‘·T+~. ì»+>± Á|ü»\ uÛ≤wü˝À eéVü‰sê\ìï»]–b˛‘˚ n|ü⁄Œ&ÉT yê] Ä~Û|ü‘ê´ì≈£îqï ˇø£ ÁbÕ|ü⁄

≈£L*b˛‘·T+~. ô|’øÏ @$T #Ó|æŒHê bÕ\ø£esêZ\≈£î ≈£L&Ü»qkÕe÷Hê´ìøÏ nìï ‘Ó*j·TCÒj·÷\H ∫‘·ÔXó~∆ e⁄+&É<äT.n+<äTπø Çìï <äXÊu≤›\ ‘·sê«‘· ≈£L&Ü ‘Ó\T>∑T B|ü+_≈£îÿ_≈£îÿeT+≥÷H˚ e⁄+~. dü¬s’q eP´Vü≤+ Òø£ ø£èÁ‹eT|ü<ä∆‘·T\qT nqTdü]+#·&É+ ≈£L&Ü ‘Ó\T>∑T n~Ûø±s¡ uÛ≤wü>±,Oqï‘· $<ëúÛ≤wü>± $ø£dæ+#·&ÜìøÏ Ä≥+ø£yÓTÆ+~. ãVüQcÕ#ê]Á‹ø£+>± eT]ø=ìï ø±s¡D≤\T ‘√&Ée&É+‘√ ‘·$Tfi¯+,eTfi¯j·÷\+, u…+>±© uÛ≤wü\ yê]˝À e⁄qïy˚Ts¡¬ø’Hê‘Ó\T>∑Tyê]øÏ uÛ≤cÕ_Ûe÷q+ e⁄+&É≥+ Ò<äT. Á|ü‹<ëìøÏªÇ+‘·ø£+fÒ Ç+^¢ùw yÓTs¡T>∑Tμ nH˚ <Û√s¡DÏ Á|üã\+>±e⁄+À+~. ‘·s¡#·÷ ñ<äVü≤]+#·ã&˚ eTMTà &Ü&û dü+düè‹ô|]–+~. eTq\qT bÕ*+#·&ÜìøÏ e∫Ãq ÁuÖHé ‘Ó\T>∑THs¡TÃ≈£îì yÓ\ Òì yeTq |ü<ë´\qT Ç+ ¢wüT˝ÀøÏ nqTe~ùdÔeTq+ yêÏì Ç+ ¢wüT nqTyê<ä+‘√ #·<äTe⁄≈£îH˚ <äTs¡edüúÁbÕ|æÔ+∫+~. Hê\T>∑T n+fÒ bò πs ø£<ë nì n&çπ> |æ\¢\≈£îq\T>∑Ts¡T ø£\dæ qyê«* nì #Ó|üŒ&É+˝Àì ‘Ó\T>∑T <äq+m˝≤ ns¡úeTe⁄‘·T+~? neTàuÛ≤wüqT ø√˝ÀŒe&É+‘√ yÓTT<ä …’q|üsêsT÷ø£s¡D e÷‘·è<˚XÊìï ÄKs¡T≈£î e÷‘·èeT÷s¡TÔ\qT≈£L&Ü |üÏº+#·Tø√ì dæú‹øÏ #˚s¡T‘·Tqï~.

eTqTwüT\qT ø£*|æe⁄+#˚ n+XÊ\˝À nìïÏø£HêïeTTKýÓTÆq nqTdü+<Ûëq bÕÁ‘· uÛ≤wü~. ≈£î\+, eT‘·+,ÁbÕ+‘·+ e¬>’sê $uÛÑ»q\ìï ø£èÁ‹eTyÓTÆq$. n+<äTπø eTqC≤rjÓ÷<äéT+ uÛ≤cÕ ÁbÕ‹|ü~ø£qT >∑T]Ô+∫+~.$XÊ˝≤+Á<Ûä¬ø’ ñ<ä eT+ kÕ–+~. ‘Ó\+>±D≤, Ä+Á<Ûä e+Ï$uÛÑ»q\≈£î nr‘·yÓTÆq n+X+ ‘Ó\T>∑TuÛ≤wü. ìC≤ìøÏ Ä+Á<ÛäuÛ≤cÕ Xã›yT eTT+<äT>± ñ|üjÓ÷–+∫q≥Tº <ëK˝≤\THêïsTT.‘Ó\T>∑T, ‘ÓqT>∑T ‘·sê«‘· <ëìøÏ düe÷Hês¡úø±\T>± ô|]>±sTT.‘Ó\+>±D≤ nqï e÷≥ ≈£L&É ‘Ó\T>∑T qT+#˚ e∫Ã+<äìã\yÓTÆq yê<äq\THêïsTT. Á‹*+>∑+, ‘Ó\T+>∑+ e¬>’sê\T≈£L&Ü Ä ø√e≈£î #Ó+~qy˚. nyê+#Û·˙j·T dü+yê<ë\dü+<äs¡“ ¤+˝§ Ç˝≤Ï |ü\T yêdü Ôyê\T eTs¡T>∑Tq|ü&çb˛‘·T+≤sTT. ‘Ó\+>±D≤ uÛ≤wü n+≥÷ ø=+<äs¡T#ÓãT‘·Tqï e÷≥ ≈£L&Ü #·]Á‘·≈£î XÊÁkÕÔìøÏ ì*#˚~ ø±<äT.‘ê‘êÿ*ø£ uÛ≤y√<˚«>±\≈£î nr‘·+>± ‘Ó\T>∑T uÛ≤wü #·]Á‘·qT$•wüº‘·qT ns¡ú+ #düTø√e\dæq nedüs¡eTT+~. eT÷&ÉT y\dü+e‘·‡sê\ #·]Á‘· >∑\ ‘Ó\T>∑T Á|ü|ü+#·+˝À n‹ ÁbÕNquÛ≤wü\˝À ˇø£Ï.

Jeq b˛sê≥+˝À uÛ≤wü ˇø£ Äj·TT<Ûä+ n+≤&ÉTe÷sYÿ‡. m+¬>\T‡ dü«j·T+>± ãVüQuÛ≤cÕ ø√$<äT&ÉT. H˚&ÉT


Á|ü<ÛëqyÓTÆq n+‘·sê®rj·T uÛ≤wü>± kÕ+πø‹ø£ dü+<ÛësTTì>±e⁄qï Ç+ ¢wüTqT e<äT\Tø√eTì ≈£L&Ü mes¡÷ #Ó|üŒs¡T.düeTdü´+‘ê <ëìøÏ Ç‘·s¡ uÛ≤wü\qT ã*ô|≥º&Üìïn&ÉT ¶ø√e&Éy˚T. m+‘·eT+~ e÷≤¢&É‘ês¡H˚<ëì‘√ì$T‘·Ô+ Ò≈£î+&Ü Á|ü|ü+#·+˝À 6000 uÛ≤wü\T e⁄HêïsTT.yê≥ìïÏ ø±bÕ&ÉTø√e&É+ \ø£å +>± 2000 dü+.qT+∫j·TTHÓk˛ÿ Á|ü‘´ø£+>± ø£èwæ #düTÔqï~. ‘·≈£îÿe eT+~ e÷≤¢&uÛ≤wü\qT ø±bÕ&ÉTø√e&É+ eT]+‘· nedüs¡eTì n~ H=øÏÿ#ÓãT‘·Tqï~. Òø£b˛‘˚ e÷qyê[ yÓ’$<Ûë´ìï kÕ+düè‹ø£Á|ü‘˚ ø£‘·\qT ø±bÕ&ÉTø√e&É+ kÕ<Ûä + ø±<äT. á $<Ûä+>±#·÷dæq|ü⁄&ÉT m+‘√ ô|<ä›<Ó’q ‘Ó\T>∑TqT ø±bÕ&ÉTø√e&É+ø±˝≤qT>∑TD+>± yÓTs¡T>∑T|üs¡T#·Tø√e&É+ Ç+ø± ø°\ø£yÓTÆqø£s¡ ÔeéTe⁄‘·T+~. $XÊ\ ÁbÕ‹|ü~ø£ô|’ ãVüQeTTKeP´Vü≤+‘√ kÕ>∑e\dæq |üì Ç~. n|ü⁄Œ&˚ eTq ‘Ó\T>∑T‘·*¢øÏ eT …¢|üP<ä+&É y˚dæq≥Tº.

uÛ≤wüK∫Ã‘·+>± Ç|üŒÏøÏ ‘=+uÛ…’ dü+e‘·‡sê\ øÏ+<ä≥

‘Ó\T>∑T˝À uÀ<ÛäHê uÛ≤wü m˝≤ e⁄+&Ü\H˚ <ëìô|’ ;Ûø£s¡b˛sê≥+ »]–+~. Ä b˛sê≥+˝À –&ÉT>∑T, >∑Ts¡C≤&É yê]$TÁ‘·T\T ˇø£yÓ’|ü⁄q e⁄Hêïs¡T. qyê´+Á<Ûä yÓ’‘ê[≈£î&ÉT>±Á|üdæ<äT∆&Ó’q ø£+<äT≈£L] MπsX¯*+>∑+‘√ düVü‰ nH˚ø£ eT+~eTs√ yÓ’|ü⁄q e⁄Hêïs¡T.

ªª$XÊ\ Á|üC≤˙ø£+ #·<äTe⁄ø√e&É+ |üPsê«#ês¡dü+Á|ü<ëj·T+˝À uÛ≤>∑+ ø±<äT. Hê&ÉT C≤„Hês¡®q kÕVæ≤‘· +Áu≤Vü≤àDTì >∑T‘·ÔkıeTTà. n‘·ì <äèwæº À dü+düÿ è‘·+ ô|Ïºqes¡e&ç |ü$Á‘·yÓTÆqB, MTs¡sêìB.... dü+düÿ è‘· kÕVæ≤‘· +ø° åD<äX¯˝À e⁄qï ø±\+˝À ‘Ó\T>∑T kÕVæ≤‘·´ düèwæ ºÁbÕs¡+uÛÑyÓTÆq+<äTq Ä ø°åD<äX¯ \ø£åD≤˝…’q uÛ≤cÕ, ø£fi≤dü+Á|ü<ëj·÷\T ‘Ó\T>∑T kÕVæ≤‘· +˝À bÕ‘·T≈£îb˛j·÷sTTμμ...ªª sê»ø°j·T s¡+>±˝À¢ ˝≤>±H˚ uÛ≤cÕs¡+>∑+˝À ≈£L&Ü Á|üuÛÑTes¡ZsTTø£ ‘·‘·«eT÷ ysêŒ≥T‘·‘·«eT÷ ∫es¡≈£î |ü‘·H√qTàK+ø±ø£ ‘·|üŒe⁄. nH≈£î\ nedüsê\T Á|üjÓ÷»Hê\T ø=~›eT+~yêÏ ø£Hêï eTTKýÓTÆq$. ‘·T<ä≈£î yêÏ<˚ ô|’ #˚sTT nsTTrs¡T‘·T+~..μμ

Ä+Á<Ûä $X¯«$<ë´\j·T+˝À uÀ<ÛäHê uÛ≤wü $wüj·TyÓTÆkÕ–q yê<√|üyê<ë\˝À >∑Ts¡C≤&É nbÕŒsêe⁄ ndüeTà‹|üÁ‘·+ ‹s¡π>ùdÔ Ç˝≤Ï #ê˝≤ n+XÊ\T ø=≥ºe∫Ãq≥Tºø£ì|ækÕÔsTT.

düe÷»+˝À ñ‘·Œ‹Ô kÕ<ÛäHê\T, sê»ø°j·T kÕe÷õø£|ü]dæú‘·T\T e÷]q|ü⁄Œ&É ≤¢ uÛ≤wü ≈£L&Ü #·s¡Ã˙j·T+ ø±e&É+ndüVü≤»y˚TMT ø±<äT. nedüs¡+ ≈£L&Ü. m+<äTø£+fÒ @e÷s¡TŒHÓ’Hê uÛ≤wü ÀH˚ #·÷&É>∑\+. uÛ≤wüqT uÛ≤e e´ø°Ôø£s¡DkÕ<Ûäq+ n+≤s¡T. mø˘‡#˚+õ n|òt ◊&çj·÷dt nqïe÷≥.

Á|üyêVü≤+ ≤Ï uÛ≤wü À Á|üe÷D≤\T m|ü⁄Œ&É÷ kÕù|ø£åyT.Á|üe÷D°ø£s¡D nH˚ nqT≈£î+fÒ @ Á|üe÷D+ nqï~Á|üXÊïs¡úø£eTe⁄‘·T+~. n‘·´~Ûø£ »HêìøÏ n+<äTu≤≥T˝Àe⁄+&É≥+, ÄyÓ÷<äjÓ÷>∑´+>± e⁄+&É≥+, n_Ûeè~∆øÏñ|üø£]+#˚~>± e⁄+&É≥+, Ä<ÛäT˙ø£s¡D neø±XÊ\Tø£*–e⁄+&É≥+ Çy˚ uÛ≤cÕ $<Ûëq+˝À ø°\ø±+XÊ\ì‘·s¡‘·sê\T>± nìï nìï <˚XÊ\ nqTuÛÑe+ #ÓãT‘·Tqï~.

<äTs¡<äèwüºeXÊ‘·÷Ô uÛ≤wü>∑T]+∫q #·s¡Ã˝À ‘·s¡#·÷ áeTÚ*ø±+XÊ\T $düà]+#·ã&ÉT‘·T+≤sTT. ‘·ø£åD sê»ø°j·TÁ| üu Û ≤yê\÷, Bs ¡ È ø±*ø £ Á| üj Ó÷»Hê\ eT< Û ä ń+‘·dü‡+ã+<Ûëìï düe´+>± ns¡ú+ #düTø√e&É+˝À yÓ’|òü\´+ø£ì|ædüTÔ+≥T+~. ÁbÕ<∏ä$Tø£, e÷<Ûä $Tø£, ñqï‘· kÕúsTT\T>±e⁄qï uÀ<ÛäHê uÛ≤wü, kÕVæ≤‘· uÛ≤wü, MT&çj·÷ uÛ≤wü, XÊdüquÛ≤wü, yê&ÉTø£ uÛ≤wü M≥ìïÏ $&ç$&ç>±q÷ ñeTà&ç>±q÷#·÷&É≥+˝À bÕÏ+#·e\dæq düeTÁ> ∑ < äèø £ Œ< ∏ ä+˝À|ædüTÔ+≥T+~. @yÓTÆHê n~ ≈£L&Ü uÛ≤cÕ_Ûeè~∆ À uÛ≤>∑yÓTÆq|ü]D≤eT+>±H #·÷&Ü*‡ e⁄+≥T+~.

ñ<ëVü≤s¡D≈£î á HêÏ eTq yê<äq\qT ãÏº ø£Hê&ÉTeéVü‰s¡ uÛ≤wü ˝Ò<ë yê&ÉTø£uÛ≤wü yê<äq #˚dæq yê]∫‘·ÔX¯ó~∆ì $XÊ\ <äèwæ ºì ‘·|ü⁄Œ|ü≥ºqedüs¡+ ˝Ò<äT.#Ûê+<ädüT\≈£î e´‹πsø£+>± »q kÕe÷q´+ y˚T\T ø√düy˚Tyês¡T Ä |üì#˚XÊs¡T. ‘Ó\T>∑T≈£î ÁbÕe÷DÏø£‘·«+ ˝Ò<äTnqï|ü⁄Œ&ÉT e⁄+~ nì ìs¡÷|æ+#·&ÜìøÏ ø£ècÕí, >√<ëe]eT+&É\+ uÛ≤wü m≈£îÿe ÄyÓ÷<äjÓ÷>∑ +>± e⁄+<äì >∑Ts¡C≤&É–&ÉT>∑T #ÓbÕŒs¡T ‘·|üŒ <ëìøÏ $T–*q uÛ≤wü\ø£Hêï Ä~Ûø£ ‘·e⁄+<äì #Ó|üŒ Ò<äT. Ä |ü]dæú‹ sêe&ÜìøÏ sê»ø°j·T #ê]Á‹ø£ø±s¡D≤\T ≈£L&Ü >∑Ts¡C≤&É #ÓbÕŒs¡T. Ä HêÏøÏ ‘Ó\+>±D≤Ç+ø± HÓ’C≤+ bÕ\q˝À e⁄qï+<äTq, Ä+Á<Ûä $X«$<ë´\j·T+#·s¡Ã˝À <ëì $wüj·T+ Á|ükÕÔeq≈£î e#˚Ã neø±X¯+ Ò<äT.Ä+Á<Ûä Á|ü<˚XŸ ne‘·s¡D ‘·sê«‘· j·÷uÛ…’ @fi¢ À eT÷&ÉTÁbÕ+‘ê\ Á|ü»\÷ Äs¡ú+ #˚düT≈£îì Äq+~+#·>∑\ ‘Ó\T>∑Ts¡÷bı+~+~. ø£qø£H˚ |üÁ‹ø£\T, °M\T, dæìe÷\T,yê´bÕsê\T, ô|[¢ù|s¡+≤\T e¬>’sê\ìï ìsê≥+ø£+>±kÕ–b˛‘·THêïsTT. Ç<ä+‘ê mes√ |üì>∑≥Tº≈£îì s¡T<ë›s¡ì


nq&É+˝À yêdüÔ$ø£‘· ˝Ò<äT. mes√ ø=+<ä]˝À n˝≤Ïdü+≈£î∫‘·‘ê«\T e⁄Hêï yêÏì ø=\ã<ä›\T>± rdüTø√qedüs¡+Ò<äT.@ uÛ≤cÕ Á|üjÓ÷>∑eT÷ Á|ü‘˚ øÏ+∫ >=|üŒ~ ø±<äT, @B

V”≤qyÓTÆq~ ø±<äT. nìï uÛ≤wü\÷, e÷+&É*ø±\T ‘·eT ‘·eT|ü]$T‘·T\˝À düe÷» |ü]D≤eT Áø£eT+˝À ô|]–qy˚.sê»ø°j·T #ê]Á‹ø£ ø±s¡D≤\ e\¢ yêÏ À ãVüQfi¯yê´|æÔbı+~q n+XÊ\qT |üì>∑≥Tº≈£îì e÷sêÃ*‡q nedüs¡eT÷Ò<äT, Ä#·s¡D˝À kÕ<Ûä eT÷ ø±<äT. ÄHê&ÉT Ms¡ Á>±+~Ûø£

yê<äT\ s¡#·q\˝À ≈£L&Ü eéVü‰]ø£ Á|üjÓ÷>±\qT –&ÉT>∑Tm‹Ô#·÷|æ+∫ qfÒº áHê&ÉT |òü ≤Hê e÷+&É*ø£+ >=|üŒ<äìyê~+#˚ me] s¡#·q˝ÀHÓ’Hê eTs√ e÷+&É*ø£+ Á|üuÛ≤yêìï#·÷|æ+#·e#·TÃ. m+<äTø£+fÒ yêdüÔe+>± e⁄qï |üs¡düŒs¡‘·yê<äq\‘√ n<äèXýÓTÆ b˛<äT. á yêdüÔyêìï >∑T]Ô+#·>∑*–‘nqedüs¡yÓTÆq #ê˝≤ yê<äq\T ì\ee⁄.

ÁbÕ<∏ä$Tø£ <äX¯ À |ü<ë\T, yêø±´\T H˚s¡TÃø√e&ÜìøÏ|æ\¢\≈£î |ü]∫‘·yÓTÆq uÛ≤wü e⁄+&Ü\ì nìï |ü]XÀ<Ûäq\÷,nìï n<Ûä j·THê\÷ #ÓãT‘·THêïsTT~. |ü]düsê\ uÛ≤wü ÀÁbÕ<∏ä$Tø£ uÛ≤cÕuÛÑ düq+ ‘*>±Z ‘·«s¡>± »s¡T>∑T‘·T+~. °#·sYsêdæq dæ*«j·÷, |æ\¢\ô|’ nHø£|ü]XÀ<Ûäq\T #dæq C≤HéVü≤À ŸY¶,–EuÛ≤sTT n+<ä] nqTuÛÑyê\÷ á ÁbÕ<∏ä$Tø£ dü‘ê´ìï#ÓãT‘êsTT. uÛ≤wüô|’ ø£kÕ] |ü≥Tº ∫øÏÿ‘ Ä ô|’q yÓ’s¡T<Ûë´\T,yÓTfi¯≈£îe\T H˚s¡TÃø√e&É+ eT]+‘· düT\uÛÑ+. ‘·s¡#·÷ñ≥+øÏ+#·ã&˚ ø=sƒêØ ø£MTwüHé dæbòÕs¡T‡\˝À ø£eT÷´ì°bÕsƒ¡XÊ\\T nqï uÛ≤>∑+ eTq yêfi¯ó¢ |üÏº+#·Tø√ Ò<äT.|ü]düsê\≈£î nqT>∑TD+>± e⁄qï bÕsƒ¡¡XÊ\ Ò |æ\¢\ #·<äTe⁄qTdüT\uÛÑ‘·s¡+ #˚kÕÔj·Tì Äj·Tq H=øÏÿ#ÓbÕŒs¡T. ‘Ó*dæq$wüj·÷\T ‘Ó*dæq uÛ≤wü˝À #Ó|ü⁄Œø√>∑\ neø±X¯+e⁄+≥T+<äH˚ Äj·Tq Ä dæbòÕs¡T‡ #˚XÊs¡T.

|ü]düsê\ uÛ≤wü˝À bÕsƒ¡¡´|ü⁄düÔø±\T mìï ‘·j·÷s¡T

#˚j·T>∑\eTH˚ Á|üX¯ï ˇø£Ï. ˇø£ÿ |ü⁄düÔø£y˚T düÁø£eT+>±n+~+#· Òì düsêÿs¡T¢ nìï s¡ø± …’ yÓ’$<Ûä uÛÑ]‘·yÓTÆq |ü⁄düÔø±\Tn+~+#·>∑\eì mes¡÷ qeTàs¡T. Ä |üì#˚j·T˝Òø£b˛‘˚ø£˙dü+ bÕsƒê\ ∫es¡˝À Á|ü‘êé÷ïj·T|ü<ë\HÓ ’Hêbı+<äT|üs¡#=#·TÃ.

Ç+ ¢wüT e\¢ ‘Ó\T>∑T≈£î Á|üe÷<ä+ e⁄+<ë Ò<ë nH˚#·s¡Ã nÁ|üdüTÔ‘·+. Ä~Û|ü‘· dü+düÿ è‹ y≥T nìï s¡+>±\ô|’Hê|ü&ÉT‘·T+~. y˚wüuÛ≤wü\˝À uÛ≤s¡rj·TT˝… ’Hê eTq˝≤Ä˝À∫+#·>∑\yê]ì ‘·j·÷s¡T #˚ùd $<ë´$<Ûëq+ ø±yê\ìyÓTø± Ò m|ü⁄Œ&√ #ÓbÕŒ&ÉT. áHê&ÉT eTq Á|ü<Ûëì H˚s¡T>±\+&ÉH é yÓ[ ¢ MT πs e÷≈£î dü+kÕÿs ¡ Á| ü<ë‘·\ìkÕcÕº+>∑|ü&ÉT‘·THêïs¡T. nø£ÿ&ç qT+∫ H˚s¡T>± yêwæ+>∑ºHé ÀÄ– yê] Á|üC≤kÕ«eT´ dü÷Œ]ÔøÏ CÒø=Ïº Á|ü‘· ø£å ‘·ìF\≈£îÄVü‰«ìdüTÔHêïs¡T. ø£qø£ Á|ü|ü+Nø£s¡D <ë&ç @ ˇø£ÿn+XÊìø√ |ü]$T‘·yÓTÆ+~ ø±<äT. kÕe÷õø£ J$‘·+˝Àn‹ø°\ø£yÓTÆq uÛ≤wü n+<äT≈£î $TqVü‰sTT+|üP ø±<äT. Á|ü»\#Ó’‘·q´+ ô|s¡>±\Hêï, n+<äT≈£î ÁbÕ‹|ü~ø£ nsTTq C≤„q+$düÔ]+#ê\Hêï n‘· ~Û≈£î\≈£î n+<äTu≤≥T˝À e⁄+&˚ uÛ≤cÕ$<Ûëq+ ‘·|üŒìdü]. mquÛ…’ ‘=+uÛ…’ @fi¢HêÏ eéVü‰s¡ uÛ≤wüÁ|üe÷D≤\T |ü]dæú‘·T\‘√ bÕ≥T e÷s¡T‘·÷H e⁄HêïsTT.yêÏìeTs√kÕ] kÕø£\´+>± düMTøÏå+#·T≈£îì Á|üC≤kÕ«$Tø£ <äèø£Œ<∏ä+s¡÷bı+~+#·Tø√e&Éy˚T Ç|ü⁄Œ&ÉT »s¡>±*‡+~. Ç+<äT˝Àñ<˚«>±\≈£î, ñÁ<˚ø±\≈£î ÄkÕÿs¡+ m+‘· ‘·≈£îÿyÓ’‘˚ n+‘·eT+∫~.

ñù|øÏå‘· esêZ\T #·<äTe⁄ <ä]<ë|ü⁄˝À¢øÏ sêø£b˛e&ÜìøÏÄ]úø£ ø±s¡D≤\‘√ bÕ≥T uÀ<ÛäHê |üs¡yÓTÆq ø±s¡D≤\÷e⁄Hêïj·Tqï e÷≥ nqTuÛ Ñe+‘√ #ÓãT‘·Tqï~ ‘·|üŒePVü‰‘·àø£yÓTÆq~ ø±<äT. <ëìøÏ |ü]cÕÿs¡eT÷ Ä#·s¡DjÓ÷>∑ +>± e⁄+&˚ |ü]cÕÿs¡+ yÓ‘·ø£&É+ n+<ä] uÛ≤<Ûä ‘·.♦

bÕ≥#˚jÓT‹Ô C…’ ø=≥Tº ‘Ó\T>√&Ükı+‘· uÛ≤wü À #·<äTe⁄ ÒH√&ÜÇ+ ¢wüß H˚]Œ‘˚ mes¡T e<ä›Hêïs¡T‘Ó\T>∑T e<ä›+fÒH˚ ~>∑T\T|ü&ÉT‘·THêïs¡TneTà bÕ\‘√ eTqeTT ô|]>±ø£‘·*¢uÛ≤wü e<ä›qT≥ ‘·ù|Œø£<ë ˆˆ #˚jÓT‹Ô ˆˆns¡ús¡Væ≤‘·+u…’q Ä+>∑¢yêýÓ÷Vü≤+ãTn≥º&ÉT>∑TesêZ\ n_Ûeè~∆πø #˚≥T

ne>±Vü≤H˚ Òì Äø£s¡DÄ#·s¡D #·÷ùdÔH˚ Ä+<√fi¯q ˆˆ #˚jÓT‹Ô ˆˆdüHêïVü≤y˚T Òì ns¡®+≥T e÷s¡TŒ\TkÕπ>Ï #·<äTe⁄\≈£î y˚ùdqT ÁuÒ≈£î\Tø±düÔ Ä˝À∫+#·T »>∑qHêïeT+∫ #Ó&É¶\T ‘Ó*j·TT ì»eTHêï#˚jÓT‹Ô C…’ ø=≥Tº ‘Ó\T>√&Ükı+‘·uÛ≤wüqT ø√s¡T yÓTTq>±&É ! ` ‘Ó\ø£|ü*¢ s¡$


‘Ó\T>∑T uÛ≤wü≈£î nìï yÓ’|ü⁄\ qT+∫ Á|üe÷<ë\Tm≈£îÿee⁄‘·THêïsTT. ‘Ó\T>∑T uÛ≤cÕ_Ûe÷qT\T ‘·–q #·s¡ \TrdüTø√ø£b˛‘˚ ø=Hêïfi¢≈£î ‘Ó\T>∑T nH˚~ Ò≈£î+&Ü b˛e#·TÃ.uÛ≤wü≈£î |ü⁄≥Tºø£ ñqïfÒº eTs¡D+ ≈£L&Ü ñ+&=#·TÃ. ãVüQ'X¯‘Ó\T>∑T Ç|üŒ&ç|ü& eTs¡DÏ+#·ø£b˛e#·TÃ >±ì ‘Ó\T>∑T ù|s¡T‘√$T–*+~ eTq+ nqT≈£îH˚ ‘Ó\T>∑T‘√ b˛*ø£ Òì |ü]dæú‹sêe#·TÃ. #·]Á‘· À n≤¢+Ï |òüT≤º\T Òø£b˛ Ò<äT. uÛ≤cÕ$TÁX¯e÷\ e\¢ @s¡Œ&É¶ uÛ≤wü\T n+>∑$ø£\Ts¡‘√ düe÷q+.

nsTT‘˚ ªªe÷‘·èuÛ≤wü H˚s¡TÃø√ø£b˛‘˚ @+ ? @+ ø=+|üeTTì–+~? ôd+ÏyÓT+≥T ø√dü+ e÷‘·èuÛ≤wü Hs¡TÃø√yê*?μμe+Ï Á|üX¯ï\T eTq¬ø<äTs¡e⁄‘êsTT, e÷‘·èuÛ≤wü ô|’ôd+ÏyÓT+≥T, uÛÑøÏÔ, Áù|eT ñ+&É≥+ H˚s¡+ ø±<äT. ø±ìe÷‘·èuÛ≤wüqT s¡øÏå+#·Tø√yê\q≥+ πøe\+ ôd+ÏyÓT+≥˝ŸeéVü‰s¡+ e÷Á‘·+ ø±<äì eTq$ #Ój·T´<ä\TÃ≈£îHêïqT.

uÛ≤cÕXÊÁdüÔE„\T uÛ≤wüqT ns¡ú+ #˚düTø√≤ìøÏ #ê˝≤ø±\+>± Á|üj·T‹ïdüTÔHêïs¡T. yêfi¯¢ Ä˝À#·q˝À ñqï~e÷‘·èuÛ≤wü>± eéVü≤]+# uÛ≤ùw. e÷‘·èuÛ≤wü n+fÒ Á|ü»\T‘·eT Ä˝À#·q\T nìï $<Ûë˝≤ e´ø°Ôø£]+#·>∑\ uÛ≤wü. BìøÏe÷‘·èuÛ≤wü nH˚ ù|s¡T˝À ns¡údü÷Œ¤]Ô ø£Hêï ôd+ÏyÓT+≥T≈£îneø±X¯+ Ç#˚Ã |ü<ä dü+jÓ÷»q ñ+~. Ç|ü&ÉT <ëì ù|s¡Te÷s¡TÃø√yê*‡q nedüs¡+ ˝Ò<äT >±ì ns¡ ú düŒwü º‘·@s¡Œs¡TÃø√yê*. e÷‘·èuÛ≤wü ‘=\T‘· ‘·*¢ <ä>∑Zs¡ H˚s¡TÃ≈£îH˚<˚nsTTHê ‘·*¢uÛ≤wüπø |ü]$T‘·+ ø±<äT. ≈£î≥T+ã+ ãj·T≥qT+∫ ≈£L&Ü H˚s¡TÃ≈£î+≤+. uÛ≤wü≈£î mìï s¡ø±\ìs¡«#·Hê\THêï n$ n˙ï ndüeTÁ>± Ò. ìs¡«#·Hê\ô|’ n+‘·

e÷‘·èuÛ≤wüqT s¡øÏå+#·T≈£î+<ë+` #˚≈£L] sêe÷sêe⁄

|üÏº+|ü⁄ nø£ÿπs¢<äT. ø=ìï ìs¡«#·Hê\≈£î §+>∑q+‘· e÷Á‘êqyêÏì >∑T]+∫ ‘Ó\TdüTø√≥+ e÷q+. n<Ûä´j·THêìøÏìs¡«#·q+ ˇø£ Äs¡+uÛÑ+ e÷Á‘·y˚T.

uÛ≤wü≈£L uÛ≤ùw‘·s¡ uÛ≤e Á|üø£≥q kÕ<ÛäHê\≈£L eT<Ûäñqï uÛÒ<ë\qT n<Ûä j·Tq+ #Ój·T´≥+ <ë«sê uÛ≤wüqT >∑T]+∫‘Ó\TdüTø√e#·TÃ. n+<äT˝À uÛ≤wü≈£î e÷Á‘·yT ñqï≥T¢ \ø£åD≤\T# Ó| ü Œã& É T‘ · THêïsTT. u Û ≤w ü˝À # Ó ù|Œ u Û ≤yê\≈ £ î<Xø±˝≤e<ÛäT Ò¢e⁄. uÛ≤wü À #Óù|Œ uÛ≤yê\≈£î dü‘· ì<ä∆‘· Ò<äT.uÛ≤wü À yêø±´\≈£î >∑]wü |ü]$T‹ Ò<äT. Ä e÷≥ ø=ùdÔyêø£ <Ó’sêÈ 0ìøÏ ≈£L&Ü |ü]$T‹ Ò<äT. Çe˙ï y˚s¡T y˚s¡T\ø£åD≤\T>± #Ó|æŒHê MÏ nìïÏ eT÷\ ‘·‘·Ô«+ ø£fÒ. <ëHïVü‰¬øŸ openness n˙, #ÛêyéTd”ÿ infinity n˙ nHêïs¡T.á ¬s+Ï ø£*|æ ªnqe~Ûø£‘·μ nqe#·TÃ. á nqe~Ûø£‘·H˚eTs√ø√D+ qT+∫ #Ó|æ‘ düè»qXøÏÔ (creativity) nqe#·TÃ.düè»qXøÏÔ n+fÒ nuÛ≤yêìï uÛ≤$+#·≥+, ø√ÿkÕ] uÛ≤eqqTs¡÷|æ+#·≥+. BH˚ï ø£\ŒqX¯øÏ Ô nqe#·TÃ. yÓTT<äfÒnqT≈£îqï≥Tº>± á X¯øÏÔ e÷‘·èuÛ≤wü ÀH˚ ñ+≥T+~. nsTT‘˚eTqyêfi¯ó¢ ø=+<äs¡T Ç+^¢wüß˝ÀH√, ñs¡÷›˝ÀH√ ø£$‘·«+#Ó|üŒ≥+ Ò<ë nì n&É>=#·TÃ. nsTT‘˚ n~ ø£$‘·«+ nìÄ uÛ≤cÕ eéVü≤s¡Ô\T n+^ø£]+#ê*.n≤¢+Ï n+^ø±sêìïbı+<ä–*–‘˚, ãVüQXÊ yêfi¯ófl |üs¡uÛ≤wüqT e÷‘·èuÛ≤wü ≤π>H˚s¡TÃø=ì ñ+≤s¡T. Çø£ÿ&É ø£$‘·«+ >∑T]+∫ #Ó|üŒ≥+ø£$‘·«+ ˇø£ÿfÒ düè»Hê‘·àø£ yê´bÕs¡eTì ø±<äT. n+<ä]ø°‘Ó*dæq yê´bÕs¡eTì.

|æõHé (pidgin) , ÁøÏjÓ÷˝Ÿ (creole) e+Ï uÛ≤wü À¢

‘Ó\T>∑T uÛ≤wü≈£î nìï yÓ’|ü⁄\ qT+∫ Á|üe÷<ë\T m≈£îÿee⁄‘·THêïsTT. ‘Ó\T>∑T uÛ≤cÕ_Ûe÷qT\T ‘·–q #·s¡ \TrdüTø√ø£b˛‘˚ ø=Hêïfi¢≈£î ‘Ó\T>∑T nH˚~ Ò≈£î+&Ü b˛e#·TÃ. uÛ≤wü≈£î |ü⁄≥Tºø£ ñqïfÒº eTs¡D+ ≈£L&Ü ñ+&=#·TÃ.ãVüQ'X¯ ‘Ó\T>∑T Ç|üŒ&ç|ü&˚ eTs¡DÏ+#·ø£b˛e#·TÃ >±ì ‘Ó\T>∑T ù|s¡T‘√ $T–*+~ eTq+ nqT≈£îH˚ ‘Ó\T>∑T‘√b˛*ø£˝Òì |ü]dæú‹ sêe#·TÃ. #·]Á‘·˝À n≤¢+Ï |òüT≤º\T ˝Òø£b˛˝Ò<äT. uÛ≤cÕ $TÁX¯e÷\ e\¢ @s¡Œ&É¶ uÛ≤wü\Tn+>∑$ø£\Ts¡‘√ düe÷q+. nsTT‘˚ ªªe÷‘·èuÛ≤wü H˚s¡TÃø√ø£b˛‘˚ @+? @+ ø=+|ü eTTì–+~? ôd+ÏyÓT+≥T ø√dü+e÷‘·èuÛ≤wü H˚s¡TÃø√yê*?μμ e+Ï Á|üX¯ï\T eTq¬ø<äTs¡e⁄‘êsTT, e÷‘·èuÛ≤wüô|’ ôd+ÏyÓT+≥T, uÛÑøÏÔ, Áù|eT ñ+&É≥+H˚s¡+ ø±<äT. ø±ì e÷‘·èuÛ≤wüqT s¡øÏå+#·Tø√yê\q≥+ πøe\+ ôd+ÏyÓT+≥˝Ÿ eéVü‰s¡+ e÷Á‘·+ ø±<äì eTq$#Ój·T´<ä\TÃ≈£îHêïqT.


ø£$‘·«+ ñ+&Éø£b˛e≥+ ≈£L&Ü >∑T]Ô+#·<ä–+~. yÓTT<äÏ~dü+ø£s¡uÛ≤wü, ¬s+&√~ düs¡∞ø£è‘· dü+≈£î∫‘· uÛ≤wü.

eTìwæø°, »+‘·Te⁄≈£L Á|ü<ÛëquÛÒ<ä+ düè»Hê‘·àø£‘·.n+<äTø£eø±X$T#Ã~ uÛ≤wü. uÛ≤wü n+fÒ ô|’q #Ó|æŒq ns¡ú+˝Àe÷‘·èuÛ≤wü. e÷qe⁄\ düè»qX¯øÏÔøÏ uÛ≤wü ˇø£ y˚~ø£, ˇø£kÕ<Ûäq+. dü«uÛ≤wüô|’ ‘·–q |ü≥Tº Òø£b˛‘˚ Ä e´øÏÔ düè»qX¯øÏÔ≈£î+≥T|ü&ÉT‘·T+~. Ç+ ¢wüß MT&çj·T+ dü÷ÿfi¢ À #·<äTe⁄≈£îH$<ë´s¡Tú\≈£î @ uÛ≤cÕ nBÛq+˝À ñ+&É<äT. @ uÛ≤wüq÷ÁøÏj˚TÏyé>± ñ|üjÓ÷–+#·˝Òs¡T. Mfi¯ó¢ ∫e]øÏ &ÉãT“dü+bÕsTT+#˚ j·T+Á‘ê\T>±H√, eT+~ô|’ ô|‘·Ôq+ #˚ùdÁ|üuÛÑT‘√«<√´>∑T\T>±H√ ‘·j·÷s¡e⁄‘ês¡T. $$<Ûä $wüj·÷\qT$y˚∫+∫ q÷‘êï+XÊ\qT Ä$wüÿ]+#˚ X¯øÏÔ Mfi¯fl≈£î+&É<äT.M]˝À ø±düÔ ‘Ó*yÓ’q yêfi¯ó¢ ãVüQfi¯C≤‹ dü+düú\ yê´bÕs¡Á|üjÓ÷»Hê\≈£î ñ|üjÓ÷>∑|ü&çq+‘·>± <˚X¯Á|ü»\≈£îñ|üjÓ÷>∑|ü&És¡T.

Á|ü<Ûëq j·T+Á‘ê+>±˝À¢ uÛ≤wü\˙ï düe÷qy˚T ø±e#·TÃ.eTÚ*ø£yÓT Æq e´ø° Ôø£s¡D $<ÛëHê\T nìï uÛ≤wü˝À¢q÷ø£ì|æ+#·e#·TÃ. nsTT‘˚ nìï $wüj·÷˝À¢q÷ uÛ≤wü\Tdüe÷q+ ø±<äT. |ü<äìsêàD+˝À dü+düÿè‘êìøÏ m≈£îÿekÂø£sê´\THêïsTT. Ä |ü<äìsêàD Ø‘·T*ï uÛ≤s¡rj·T uÛ≤wü\TÁ>∑Væ≤+#êsTT. düe÷q, |ü<ä ø£\Œq kÂø£sê´\ e\¢ kÕ+πø‹ø£|ü<ä ìsêàD+˝Àq÷, $$<Ûës¡ú#êÃ¤j·T˝À¢ düe÷Hês¡úø£ |ü<ë\ìsêàD+˝Àq÷ dü+düÿè‘·+ ‘Ó\T>∑T≈£î ñ|üjÓ÷–+∫+~.dü+düÿè‘·+ nedüsêìøÏ |üìøÏ e∫Ãq ô|ìï~Û. Ç|ü⁄Œ&ÉT, áÄ<ÛäTìø£ kÕ+πø‹ø£ j·TT>∑+˝À dü+düÿè‘êìï yÓ*yj·÷\q≥+kÕ<Ûä eTj˚T´~ ø±<äT. Ä nedüs¡eT÷ Ò<äT. dü+düÿè‘·+ @kÕÁe÷»ýê<ä dü+düÿè‹˙ Á|ü‹_+_+#·<äT. dü+düÿè‘·+˝ÀuÛ≤cÕ ìsêàD Ø‘·T\‘√H˚ eTq≈£î |üì. uÛ≤eC≤\+‘√eTqø£+‘· |üì Ò<äT. dü+düÿè‘·+‘√ bı‘·TÔ ÁbÕNq düe÷»|ü⁄qs¡T<ä›s¡D ø√dü+ ø±<äT, qe uÛ≤ee´ø°Ôø£s¡D ø√dü+.n+<äTe\¢ Çyêfi¯ ‘Ó\T>∑+fÒ dü+düÿè‘·+ eT÷\<Ûäq+>±ñqï ‘Ó\T>∑T nH˚. e÷‘·èuÛ≤wüqT H˚s¡TÃ≈£îH˚ |ü<ä›‹ìuÛ≤cÕXÊÁdüÔE„\T acquisition n+≤s¡T. Ç~ düVü≤» dæú‹˝ÀH˚s¡TÃ≈£îH˚ $<Ûëq+. |æ\¢\T #ê˝≤ ∫qï‘·q+ qT+#˚e÷‘·èuÛ≤wü e÷≤¢&É≥+ H˚s¡TÃ≈£î+≤s¡T. <ë<ë|ü⁄ ◊<˚fi¯¢ÁbÕj·÷ìπø e÷‘·èuÛ≤wü˝À ñqï yêø£´ ìsêàD Ø‘·T*ïkÕ«BÛq+ #düT≈£î+≤s¡ì H√yéT #ÛêyéTd”ÿ n+≤s¡T. n+‘ø±ø£‘·q |ü]düs¡+˝À ñqï uÛ≤cÕ eéVü‰sêìï >∑eTì+∫ <ëìqT+∫ dü÷Á‘ê\T ì]à+#·T≈£î+≤s¡ì #ÛêyéTd”ÿ Á|ü‹bÕ<äq.

|æ\¢\≈£î |ü⁄≥Tºø£‘√H˚ uÛ≤wü dü+bÕ<äq kÕ<Ûäq+ Language

acquisition device ˇø£Ï ÄBÛq+˝À ñ+≥T+<ä , n~n*œ‘· yê´ø£s¡D≤ìï ì]àdüTÔ+<ä˙ Äj·Tq Á|ü‹bÕ<äq.$esê˝À¢ $yê<ë+XÊ\THêï uÛ≤cÕ dü+bÕ<äq nqTø£s¡D<ë«sê ø±ø£ düè»Hê‘·àø £ yêø£´ Á|üjÓ÷>∑+ <ë«sê»s¡T>∑T‘·T+<ä , n≤¢+Ï yêø£ ìsêàD <äø£åq, dü<ädü<ë«ø£ìsêàD $y˚#·q ø£*–+#˚ j·T+Á‘ê+>∑+ |æ\¢\≈£î n+fÒe÷qe⁄\≈£î |ü⁄≥Tºø£‘√ edüTÔ+<äH˚~ #ÛêyéTd”ÿ Á|ü<ÛëqÁ|ü‹bÕ<äq. n+fÒ n~ e÷qe Je dü«uÛ≤eeTqïe÷≥(biological endowment) e÷‘·èuÛ≤cÕ dü+bÕ<äq,e÷‘·èuÛ≤cÕ Á|üjÓ÷>∑+ düè»Hê‘·àø£ yê´bÕsê\T>± #ÛêyéTd”ÿ|ü]>∑DÏ+#ês¡T. n+‘˚>±ø£ Ç~ e÷qe⁄\ Á|ü‘˚ ø£ \ø£åD+>±(species specific) ≈£L&Ü |ü]>∑DÏ+#ês¡T. e÷‘·èuÛ≤cÕdü+bÕ<äq eéVü≤s¡Ô kı+‘·+>± yê´ø£s¡D+ ì]à+#·Tø√≥+<ë«sê #kÕÔ&ÉT. ∫qï|ü& |üs¡uÛ≤wüqT Hs¡TÃ≈£î+fÒ Ç< |ü<ä›‹` n+fÒ n*œ‘· yê´ø£s¡D ìsêàD |ü<ä ›‹ <ë«sê»s¡T>∑T‘·T+<äì Væ≤+#·e#·TÃ. n|ü⁄Œ&Ü |æ\¢\T ¬s+&ÉTuÛ≤wü\≈£î yê´ø£s¡D≤\T ì]à+#·T≈£î+≤s¡T. Mfi¯ó¢ ¬s+&ÉTuÛ≤wü À¢q÷ düe÷q düè»qX¯øÏÔì ô|+bı+~+#·T≈£î+≤s¡T.<ë+À¢ m≈£îÿe ‘·≈£îÿe\T+fÒ ñ+&=#·TÃ. ‘˚ ÒÃ Á|üe÷D≤\TÒe⁄.

e÷‘·èuÛ≤wü eéVü≤s¡Ô\T uÛ≤wü À yêø£ ìsêàD Ø‘·T\Te÷Á‘·y˚T H˚s¡TÃ≈£î+≤s¡qTø√≈£L&É<äT. yêÏì ‘·|üŒ≈£î+&ÜH˚s¡TÃ≈£î+≤s¡T. Á|üjÓ÷>∑yÓ ’∫Á‹ì, yÓ’$<Ûë´˙ï ≈£L&ÜH˚s¡TÃ≈£î+≤s¡T. bÕ‘· Vü‰k˛´≈£îÔ\qT Äq+~kÕÔs¡T. ø=‘·ÔyêÏì düèõkÕÔs¡T. kÕyÓT‘·\T Á|üjÓ÷–kÕÔs¡T. ø=‘·Ô kÕyÓT‘·\qTdüèõkÕÔs¡T. C≤rj·÷\T, |ü\T≈£îãfió¢ ns¡úe+‘·+>± yê&É‘ês¡T.uÛ≤wü À ñ+& dü<äèoø£s¡D |ü<ä›‘·T\qT (metaphorization

processes) |ü<äkÕúsTT qT+∫ eéVü‰s¡ K+&çø£\ kÕúsTTes¡≈£î eéVü≤s¡Ô\T bÕ‘·$ Á>∑Væ≤kÕÔs¡T. ø=‘·Ô$ düèõkÕÔs¡T.n+‘˚ø±<äT, uÛ≤wü˝À \j·÷‘·àø£ düŒèVü≤ ≈£L&Ü uÛ≤cÕeéVü≤s¡Ô\≈£î+≥T+~. |ü<ë\ mìïø£˝À <Ûä«ì düeT‘·,ns¡ú|ü⁄wæºô|’ <äèwæº @s¡Œ&ÉT‘·T+~. Çe˙ï düè»q yê´bÕsê Ò.nsTT‘˚ MÏì ◊<˚fi¢ À|ü⁄H˚ eTqTwüß\+‘ê dü+|üPs¡í+>±Á>∑Væ≤kÕÔs¡qTø√qT. ãVüQXÊ eT]ø=+‘·ø±\+ (m+‘· ø±\+nì #Ó|üŒ˝Ò+!) |ü&ÉT‘·T+~. J$‘ê+‘·+ kÕ>∑T‘·T+<ë?eT<Ûä ˝À Ä–b˛‘·T+<ë nH˚ <ëìï >∑T]+∫ Ç<ä$T‘·úeTì#Ó|üŒ Ò+.á s¡ø£|ü⁄ uÛ≤cÕ düè»q yê´bÕs¡+ $<ë´]ú <äX¯ Àm≈£îÿe »s¡>∑≥+ #·÷kÕÔ+. n+fÒ düVü≤» |ü<ä›‹˝À ø±ø£,


•ø£åD |ü<ä›‹˝À kÕ>∑T‘·T+~. uÛ≤cÕ XÊÁdüÔE„\T Á|ü‹bÕ~+∫qacquisition (düVü≤» dü+bÕ<äq) #ê\<ä , conscious

learning (düŒèVü≤‘√ ≈£L&ç •ø£åD) nedüs¡+ n˙ ‘\T‘·T+~.#ê˝≤ø±\+>± uÛ≤cÕ |ü]XÀ<Ûä≈£î\T uÛ≤wü+fÒ e÷≤¢&˚ uÛ≤ùwnqT≈£îHêïs¡T. n+‘ø±<äT, e÷≤¢& uÛ≤wüqT nø£åsê˝À¢ ô|&ç‘sêùd uÛ≤wü ne⁄‘·T+<äqT≈£îHêïs¡T. Ç+<äT≈£î ø±s¡D≤\H˚ø£+.ne˙ï Á|üdüTÔ‘·+ eTqø£edüs¡+ Ò<äT >±˙ dü÷ú\+>± ø=+‘·‘Ó\TdüT≈£î+<ë+.

Á|ü|ü+#·+˝À nìï uÛ≤wü\q÷ e÷≤¢&É‘ês¡T. ø=ìïuÛ≤wü\πø *|æ ñ+~. nìï uÛ≤wü\≈£L dü]|ü&˚ dæ<ë›+‘ê\qTÁ|ü‹bÕ~+#ê\Hêï, düs¡«uÛ≤cÕ ìsêàD dü÷Á‘ê\qTìs¡«∫+#ê\Hêï, nìï uÛ≤wü\≈£L yê´ø£s¡D |ü<ä›‘·T\qT‘·j·÷s¡T #˚j·÷\Hêï e÷≤¢&˚ uÛ≤wü\H˚ Á|ü<Ûëq+>±Á>∑Væ≤+#ês¡T. á |ü<ä›‹ ø=+‘· Á|üC≤kÕ«$Tø£+>± ø£ì|æ+∫+~.sêùd uÛ≤wü\πø yê´ø£s¡D+ ñ+~. e÷≤¢&˚ uÛ≤wü\≈£î ˇø£|ü<ä›r bÕ&É÷ Ò<äT nH ÁbÕNq dæú‹ qT+∫ e÷≤¢& u≤wü\≈£îìj·TeT ìwü\THêïsTT. yê´ø£s¡D+ ñ+~ nq≥+ ø£ ô|<ä›¬>+‘·T. á <äèwæº eTq <˚X¯+˝À yêéVü≤]ø£ uÛ≤c˛<ä e÷ìøÏu≤>± |üìø=∫Ã+~. n+‘˚ø±<äT, e÷≤¢&É≥+ düVü≤»+,sêj·T≥+ ø£èÁ‹eT+ nH˚ yê<ä+ es¡≈£L e∫Ã+~. e÷≤¢&˚uÛ≤wü≈£î _Ûqï+>± ñqï<ä+‘ê ø£èÁ‹eTeTH√, ‘·|ü nH√ eTTÁ<äy˚ùd es¡≈£L áHêÏ yêéVü‰]ø£ uÛ≤wü˝À ªªn_Ûeè~∆μμkÕ~Û+#ês¡T. #ê]Á‘·ø±edüs¡+ ø√dü+ e∫Ãq @ ñ<ä eTyÓTÆHêø±˝≤+‘·s¡+˝À yÓÁ]‘·\\T yÓjÓTT´#·TÃ. Á|üdüTÔ‘·+ ‘Ó\T>∑T˝ÀkÕ+Á|ü<ësTTø£ yêéVü‰]ø£ uÛ≤cÕyê<äT\ yê<äq\T ádæú‹˝ÀH˚ ñHêïsTT. Mfi¢‘√ ù|N |ü&É≥+ Á|üdüTÔ‘·+ Hê |üìø±<äT. ø±ì á <äèwæº düeTÁ>∑+ ø±<äì e÷Á‘·+ #Ó|üŒø£ ‘·|üŒ<äT.

ˇø£ C≤‹ n_Ûeè~∆ À uÛ≤wü ìs¡«Væ≤+# bÕÁ‘·qT >∑T]+∫Á|ü‘˚ ø£+>± $e]+#·qø£ÿπs¢<äT. n+<äT˝À *œ‘·uÛ≤wü bÕÁ‘·nyÓ÷|òüTyÓTÆq~. ˇø£ ø±\+˝À ˇø£ C≤‹ dü+bÕ~+∫q$C≤„Hêìï, #˚dæq düè»qqT, *œ‘· uÛ≤wü uÛÑÁ<ä|üs¡∫ø±˝≤+‘·s¡+˝À ‘·s¡yê‘· ‘·sê\≈£î n+~düTÔ+~. <ëìô|’eT]+‘· #πsÃ neø±X¯+ eT* ‘·sê\≈£î edüTÔ+~. uÛ≤wü À#Óù|Œ uÛ≤yê\≈£î <˚X¯ø±\e<ÛäT Ò¢e⁄ nHêï+. nsTT‘˚ uÛ≤cÕÁ|ükÕsêìø± |ü]eT‘·T\THêïsTT. @ j·T+Á‘·kÕj·T+ ˝Òìs√E˝À¢ uÛ≤cÕ Á|ükÕs¡+ eø£ ÔèÁXÀ‘·\ kÕMTbÕ´ìπø|ü]$T‘·eTsTT+~. *œ‘· eédüú á |ü]$T‹ì n~Û>∑$T+#neø±X¯+ uÛ≤wü≈£î Ç∫Ã+~. $düÔè‘· uÛ≤cÕ düe÷C≤\≈£î á*œ‘· eédüú nedüs¡+ ≈£L&Ü nsTT+~. düe÷» $düÔè‹ø°,

n_Ûeè~∆ø° *œ‘· uÛ≤wüø° Á|ü‘· ø£å dü+ã+<Ûä+ ñ+~. –]»quÛ≤wü\≈£î, düe÷C≤\≈£î sêùd uÛ≤wü Ò<äT. düe÷C≤_ÛeèB∆Ò<äT.

$düÔè‘· düe÷C≤˝À¢ sêùd uÛ≤wü ªe÷≤¢&˚ uÛ≤cÕ ¬s+&É÷ñ+≤sTT. á ¬s+Ïø° y˚s¡T y˚s¡T |ü]$T‘·T\THêïsTT. y˚s¡Ty˚s¡T Á|üjÓ÷»Hê\THêïsTT. á ¬s+Ïø° Ç∫Ã |ü⁄#·TÃ≈£îH˚dü+ã+<Ûë\T+≤sTT. n+<äTe\¢ sêùd uÛ≤wü≈£L, e÷≤¢&˚uÛ≤wü≈£L ‘·|üŒì dü]>± kÕe÷´\T+≤sTT. ø±\Áø£eT+˝Ày˚s¡T<ës¡T˝À¢ |üj·Tì+#·≥+ e\¢ uÛÒ<ë\T ≈£L&Ü ñ+≤sTT.MÏì XÊÁdü Ô <äèwæ º‘√ ns¡ú+ #˚düTø√yê*>±ì, ˇø£ÏdüVü≤»yÓTÆq~ ys=ø£Ï ø£èÁ‹eTyÓTÆq~ nqTø√≥+ ÁVü≤dü«<äèwæº.

sêùd uÛ≤wü ñqï düe÷C≤˝À¢ $<ëúÀ<Ûä≈£î bÕsƒê´+XÊ\Tsêùd uÛ≤wü À ñ+≤sTT. eTq≈£î ø=+‘· ø±\+>± sêùd uÛ≤wün+fÒ ÁbÕNq ø±eúÛ≤wü. ÁbÕNq ø±\+˝À *œ‘· uÛ≤wü≈£îkÕVæ≤‘·ý˚T Á|ü<Ûëq Á|üjÓ÷»q+>± ñ+&˚~. n~ ˇø±H=ø£s¡ø£yÓTÆq kÕVæ≤‘·´+ e÷Á‘·y˚T. n+<äTπø n~ πøe\+ø±eúÛ≤wü. dü+ø°s¡Ôq, |ü<ä kÕVæ≤‘· uÛ≤wü, j·Tø£å>±q uÛ≤wü,XÊdüquÛ≤wü, ¬ø’|ò”j·T‘·TÔ\ uÛ≤wü, yêÚ≤´Hê\ uÛ≤wü Á|ü<Ûëqd ü+ Á| ü<ëj · T+˝À u Û ≤>±\T>± ø±ø £ d üe÷+‘ ·s ¡dü+Á|ü<ëj·÷\T>± ÁbÕNq ø±\+ qT+N ñHêïsTT. s¡#·HêyÓ’$<Ûë´ìøÏ, bÕ\Hê~ sê»ø°j·T, kÕ+|òæTø±edüsê\øÏ eTq≈£îkÕ+Á|ü<ësTTø£+>± e∫Ãq @ ˇø£ÿ |ü<ä ›r #ê\<äT.Ä<ÛäTìø±edüsê\≈£î Ä<ÛäTìø£ s¡#·Hê uÛ≤wüH=ø£<ëìì ‘·j·÷s¡T#˚düTø√yê*‡q nedüs¡+ e∫Ã+~. n~ e÷≤¢&˚ uÛ≤wü|ü⁄Hê~>±, ô|’q ù|s=ÿqï kÕ+Á|ü<ësTTø£ Ø‘·T\ düVü≤ø±s¡+‘√‘·j·÷s¡e⁄‘·Tqï~. á <äX¯ À @ø£yêø£ ‘· ñ+&Éø£b˛e#·TÃ.n~ <√wüeT÷ ø±<äT, ndüVü≤»eT÷ ø±<äT. Ä<ÛäTìø£ s¡#·HêuÛ≤wü≈£î nH˚ø£ s¡#·HêØ‘·T\qT ÇeTT&ÉTÃø√>∑*–q X¯øÏÔñ+~. ˇø£y˚fi¯ á X¯øÏ Ô #ê\ø£b˛‘˚ eTq≈£îqï nìïeqs¡T\q÷, n+fÒ e÷≤¢& ˚ uÛ≤wü‘√ düVü‰ nìïkÕ+Á|ü<ësTTø£ Ø‘·T\q÷ M …’q+‘·>± ø=\¢>=Ïº Ä X¯øÏÔìdü+bÕ~+#ê*. Ç‘·s¡ uÛ≤wü\ qT+∫ Á>∑Væ≤+#·>∑÷&É<äì ø±<äT.n‘· edüs¡yÓTÆq|ü⁄Œ&ÉT m≤¢>∑÷ ‘·|üŒ<äT, nedüsêìøÏ $T+∫|üs¡uÛ≤wü\≈£î ô|‘· Ôq$TùdÔ ù|qT≈£î ô|‘· Ôq$T∫Ãq≥Tºne⁄‘·T+~.

Ç+ ¢wüß MT&çj·T+ dü÷ÿfi¯ó¢ Ä |üì u≤>± #˚düTÔHêïsTT.πø+Á<ä+ yês¡T eT÷&ÉT uÛ≤wü\ dæ<ë›+‘·+, Væ≤+BøÏ∫Ãqô|‘·Ôq+ e\¢ Ç<˚ |üì Ç+ø√ yÓ’|ü⁄ qT+∫ »s¡T>∑T‘·T+~.ns¡úX¯‘êã› ø±\+>± eTq≈£î dü+Áø£$T+∫q sêh Á|üuÛÑT‘ê«\


ìs¡¢ø£å´+ á |ü]dæú‹ì nqTeT‹+#êsTT. n–ïøÏ Ä»´+b˛dæq≥T¢ ‘Ó\T>∑T $<ëé+‘·T\ n\dü‘·«+ ‘√&ÉsTT+~.‘Ó\T>∑T uÛ≤wüô|’ ÄdüøÏÔ ñqï $<ëé+‘·T\T>± Ç|ü⁄Œ&ÉT eTqø£s¡Ôyê´ Ò$TÏ? ‘Ó\T>∑TqT s¡øÏå+#·Tø√yê*. ‘Ó\T>∑T |æ\¢\qT‘Ó\T>∑T bÂs¡T\T>± ‘·j·÷s¡T #˚düTø√yê*. ‘Ó\T>∑T sêh+˝À‘Ó\T>∑T yê‘êes¡D≤ìï ø£*–+#ê*. Ç+<äT≈£î |ü]$T‘·|ü]<ÛäT˝À¢q÷, $düÔè‘· s¡+>±˝À¢q÷ @ø£ø±\+˝À ø£èwæ#Ój·÷´*‡ ñ+~. me] |ü]<ÛäT˝À¢ yês¡T ø£èwæ #˚dü÷ÔH˚ ‘·eTXøÏÔj·TT≈£îÔ\qT @ø√qTàK+ #Ój·÷´*‡ ñ+~. e\dü bÕ\≈£î\TeTq≈£î Ç+ ¢wüß ÇùdÔ, eTq+ yê]ø£Hêï eTT+<äT≈£î b˛sTTÇ+^¢wüß MT&çj·T+ dü÷ÿfi¯¢qT @sêŒs¡TÃ≈£îHêï+. MÏìÁ|üC≤kÕ«eT´ |ü<ä∆‘·T\‘√ ìs√~Û+#ê*. yêÏì ‘·–Z+#˚e÷sêZ\qT nH˚«wæ+#ê*. ‘Ó\T>∑T |æ\¢\≈£î ‘Ó\T>∑T‘·|üŒìdü]>± HπsŒ neø±XÊ\qT ø£*Œ+#ê* á dü÷ÿfi¢ ô|’qe‹Ô&ç e#Ã≥Tº #Ój·÷´*. n~ ø£ yÓ’|ü⁄ ‘·*¢ ‘·+Á&ÉT\ qT+∫sêyê*. eTs√yÓ’|ü⁄ Á|üuÛÑT‘·«+ qT+∫ sêyê*. Ä#·s¡DjÓ÷>∑ yÓTÆq Á|ü‹bÕ<äq\qT yê] <äèwæºøÏ rdüT≈£îsêyê*. Ç<dü+<äs¡“¤+˝À ‘Ó\T>∑T n<Ûë´|ü≈£î\T>± eTq ø£s¡Ôyê´\ >∑T]+∫Ä˝À∫+#ê*. bÕsƒ¡XÊ˝≤, ø£fi≤XÊ\, $X¯«$<ë´\j·÷\bÕsƒê´+XÊ\qT |ü⁄q'|ü]o*+∫ ‘·–q e÷s¡TŒ\T #Ój·÷´*.

eTq+ #ê˝≤ø±\+>± ˇø£ yÓ’|ü⁄ kÕVæ≤‘· uÀ<Ûäq≈£L,uÛ≤cÕ uÀ<Ûäq≈£L ‘˚&Ü >∑eTì+#·≥+ Ò<äT. eTs√yÓ’|ü⁄ uÛ≤cÕuÀ<Ûäq≈£L, yê´ø£s¡D uÀ<Ûäq≈£L e´‘ê´dü+ #·÷|æ+#·≥+ Ò<äT.kÕVæ≤‘ ·´+ ‘·| üŒ≈ £î+&Ü #·< äyê*‡+<˚. kÕVæ≤‘ ·´+e÷qdæø±edüs¡+. uÛ≤wü uÛÖ‹ø±edüs¡+. kÕVæ≤‘· + s¡#·q,|üsƒ¡Hê\ô|’ n+<ä]ø° ÄdüøÏÔ ñ+&Éø£ÿπs¢<äT. uÛ≤wü n+<ä]ø°nedüs¡yÓTÆq~. ‘Ó\T>∑T bÕsƒê´+XÊ\˝À e#·q s¡#·qô|’#·÷|æ+#·e\dæq ÁX¯<ä› #·÷|ædüTÔHêïe÷? nì eTq+ Ä‘·à$eTs¡Ù #˚düTø√yê*. e#·q+˝À eTq≈£î nH˚ø£ s¡#·HêuÛÒ<ë\THêïsTT. yêÏ˝À ø=ìï s¡ø±\T Ç+ø± n_Ûeè~›#Ó+<ë*‡ ñHêï, ábÕÏπø n_Ûeè~∆ #Ó+~q$ ñHêïsTT.ñ<ëVü≤s¡DøÏ eTq≈£î ì]›wüº XÊÁdüÔ e#·q+ n+‘· düTwüß˜>±@s¡Œ&É˝Ò<äT. n\+ø±sê\T, e´+>∑´ dü÷#·q\T, nH˚ø±s¡úuÀ< Û ä\T ˝ Ò≈ £ î+&Ü $w üj · T Á| ü< Û ëq+ e# ·q+sêj·T Òø£b˛‘·THêï+. |üÁ‹ø£\ |ü‘êø£ o]¸ø£\T #·÷&É+&ç.yêÏ À¢ |ü<ë\ $s¡T|ü⁄\T #·÷&É+&ç. yêsêÔ ø£<∏äq+ #·÷&É+&ç.‘Ó\T>∑T |üÁ‹ø£\T ø£$‘·« e#·q+ sêj·T≥+˝À b˛°|ü&ÉT‘·THêïsTT. kÕVæ≤‘·´ yê´kÕ\T #·÷&É+&ç. dæ<ë›+‘·

yê´kÕ\T #·÷&É+&ç. ø±düÔ ø£$‘·«+, eT]ø=+‘· ø£<∏ä, uÀ …&ÉTø£< ä+|ü ⁄& É T ø £ì|æd ü T Ô+~. nsê ú+‘ ·s ¡ uÀ< Û ä\÷,#·eT‘êÿsê\÷, düuÛÑ+>±uÛÑ+>± X‚¢wü\÷ e#êìøÏ eHÓï ‘Ó#Ã$nqTø=+≥THêï+. n\+ø±]ø£‘· eT+∫ e#·HêìøÏ ≥TsêsTTnqT≈£î+≥THêï+. XÊÁdüÔ e#·q+˝À Ç~ ns¡ú ì]›wüº‘·≈£îÄ≥+ø±\ì eTq+ Ç+ø± >∑T]Ô+#·˝Ò<äT. ~q |üÁ‹ø±yê´kÕìøÏ |ü]XÀ<Ûäø£ |üÁ‘êìøÏ uÛÒ<ä+ #·÷|æ+#· Òø£b˛‘·THêï+.Bì $wüj·TyÓTÆ #Ó|üŒe\dæ+~ #Ój·Té\dæ+~ #ê˝≤ ñ+~.XÊÁdüÔ dü+øÏå|üÔ‘·≈£î, ì]›wüº‘·≈£L ø=+‘· Á>±+~∏ø£y˚T qj·T+.XÊÁdüÔ dü+øÏå|üÔ‘· n+fÒ Á|üø£s¡D≤ìøÏ nedüs¡yÓTÆq<ä+‘ê#Ó|üŒ≥+. nedüs¡yÓTÆq~ e÷Á‘·yT #Ó|üŒ≥+. nsêú+‘·s¡ uÀ<Ûä,e´+>∑ yÓ’uÛÑeeT÷ e¬>’sê Òø£b˛e≥+, Vü‰dü , #·‘·Ts√≈£îÔ\TÒø£b˛e≥+, #Ó|æŒ+~ ‘ê]ÿø£+>±, düùV≤‘·Tø£+>± ñ+&É≥+,

XÊÁdüÔ e#·q+ <ë«sê eTq+ Ä•+#˚~ $H√<ä+ ø±<äT.eTH√˝≤¢dü+ ø±<äT, Vü≤è<äj·TVü‰¢<ä+ ø±<äT, $C≤„q+.

‘Ó\T>∑T˝À n+<äs¡÷ ø£$‘·«+ sêj·Ts¡T, #·<äTe⁄≈£îqïyêfi¯¢+‘ê e#·q+ sêkÕÔs¡T. Ä e#·q+˝À s¡ø£s¡ø±\dü+Á|ü<ëj·÷\T ø=ìï @s¡Œ&ç ñHêïsTT. ø=ìï Ç+ø±@s¡Œ&Ü*‡ ñHêïsTT. kÕVæ≤‘· e#·q+ (creative prose)

˝À eTq≈£î ø=ìï XË ’© uÛ Ò<ë\T ñHêïsTT. lbÕ<ädüTÁãVü≤àD´XÊÁdæÔ, #·\+, ø£èwüíXÊÁdæÔ, ll, $X¯«Hê<∏ädü‘· Hêsêj·TD, Hês¡¢ e+Ï s¡#·sTT‘·\ e#·q s¡#·q\qTXË’* ø√dü+ n<Ûä j·Tq+ #Ój·÷´*‡q, #sTT+#ê*‡q nedüs¡+ñ+~. ‘Ó\T>∑T |üÁ‹ø£\ dü+bÕ<äø°j·÷\˝À, Ç‘·s¡ ø±\yéT‡˝Àø=ìï e#·q Ø‘·T Òs¡Œ&Ü¶sTT. Ç$ s¡#·Hê Ø‘·T\T. MÏìdü$eTs¡Ùø£+>± uÀ~Û+#˚ \øå±´\‘√ bÕsƒ¡´ uÛ≤>±\T>±#˚s¡Ãe#·TÃ. bÕ\Hê s¡+>∑+˝À uÛ≤wü≈£î ≈£L&Ü ì]›wüº‘·nedüs¡+. $wüj·TuÀ<Ûä Á|ü<Ûëq+. Ç|üŒÏ es¡≈£î ‘Ó\T>∑TneT\T˝À uÛ≤wü $wüj·T+˝À edüTÔqï ∫≈£îÿ\qT n<Ûä j·Tq+<ë«sê |ü]wüÿ]+#·Tø√yê*. Ç≤¢ $$<Ûä s¡+>±\˝À uÛ≤cÕÁ|üjÓ÷>∑+˝À »]–q n_Ûeè~∆ m+‘·? »s¡>±*‡+~ m+‘·?nì uÒØE y˚düTø=ì eTT+<äT≈£î kÕ>±*.

Ç‘·s¡ uÛ≤wü\ <äTsêÁø£eTD qT+∫ ‘Ó\T>∑TqTs¡øÏå+#·T≈£î+<ë+. ‘Ó\T>∑T uÛ≤cÕ Á|üjÓ÷>±ìï nìï s¡+>±\≈£L$düÔ]+|üCÒ<ë›+. ‘Ó\T>∑T˝À Ç+ø± @s¡Œ&Éì s¡#·Hê Ø‘·T\qT@s¡Œs¡TÃ≈£î+<ë+. ‘Ó\T>∑T uÛ≤wü düs¡«‘√eTTU≤_Ûeè~› ø√dü+Á|üj·T‹ï<ë›+.

(ªuÛ≤cÕqTes¡Ôq+μ |ü⁄düÔø£+ qT+&ç) ♦


ÁbÕ<∏ä$Tø£ $<ä ≈£î ˇø£ Á|ü‘˚ ø£ ÁbÕeTTK´‘· ñ+~._&É¶ düe÷»+˝À ‘·H˚$TÀ, kÕúìø£ |ü]düsê\‘√ ‘·qdü+ã+<Ûä+ @$TÀ ‘Ó\TdüT≈£îH˚~ ÁbÕ<∏ä$Tø£ $<ä . <˚XÊìï>∑T]+N, Á|ü|ü+#êìï >∑T]+N, Á|üø £è‹ì >∑T]+∫‘Ó\TdüT≈£îH˚~ ñqï‘· $<ä´. ‘·qT Áã‘·ø£&ÜìøÏ ñbÕ~Ûì#·÷|æ+#˚~ eè‹Ô $<ä Ò<ë j·T÷ìe]Ù° $<ä .

ÁbÕ<∏ä$Tø£ $<ä n+fÒ πøe\+ #·<äe≥+, sêj·T≥+,H˚s¡TÃø√e≥+ e÷Á‘·y˚T ø±<äT. e´øÏÔ yÓTT‘·Ô+ m<äT>∑T<ä\≈£î|ü⁄Hê~ y˚j·T≥+. $<ä´ \ø£å´+ _&É¶qT Ç+À¢ qT+∫düe÷»+˝ÀøÏ Á|üy˚X¯ ô|≥º&É+. á Áø£eT+˝À ÁbÕ<∏ä$Tø£ $<äyÓTT<äÏ <äX. á <äX˝À _&É¶ ‘·q >∑T]+∫, ‘·q ≈£î≥T+u≤ìï>∑T]+∫, #·T≥÷º e⁄qï düe÷»+, |ü]düsê\qT >∑T]+∫‘Ó\TdüTø√yê*. düe÷»|ü⁄ ìj·Te÷\÷, »q+‘√ dü+ã+<Ûë\>∑T]+∫ ‘Ó\TdüTø√yê*. _&É¶ m~>±ø£ @eTe⁄‘ê&ÉH˚ <ëì‘√dü+ã+<Ûä+ Ò≈£î+&Ü ÁbÕ<∏ä$Tø£ $<ä e⁄+&Ü*. ø£ÿ e÷≥˝À#ÓbÕŒ\+fÒ _&É¶ e´øÏÔ>± m<ä>∑≥+˝À yÓTT<äÏ yÓT≥Tº ÁbÕ<∏ä$Tø£$<ä .

ÁbÕ<∏ä$Tø£ $<ä´ |üPs¡Ôj˚T´HêÏøÏ _&É¶≈£î á ÁøÏ+~n+XÊ\˝À ø£ dü+ |ü]C≤„q+ bı+<ä>∑*– e⁄+&Ü*.

` ‘·q kı+‘· uÛ≤wüqT dü+|üPs¡í+>± e÷≤¢&É≥+,#·<äe≥+, sêj·T≥+˝À |ü≥Tº ø£*– e⁄+&Ü*.

` e´≈£îÔ\T, Á|ükÕs¡ kÕ<ÛäHê\ qT+∫ bı+<˚ kÕ<Ûës¡Ddüe÷#êsêìï $ì ns¡ú+ #˚düTø√>∑*– e⁄+&Ü*.

` $wüj·÷ìï ns¡ú+ #˚düTø=H˚ Áø£eT+˝À ndüeTÁ>∑+>±

$<ä´\+<äT ÁbÕ<∏ä$Tø£ $<ä´ y˚s¡j·÷...` &Üø£ºsY |ü$T&ç lìyêdt ‘˚»

‘√∫q yêÏ >∑T]+∫ ùd«#·Ã¤>±, dü+ø√#·+ Ò≈£î+&Ün&ç– #Ó|æŒ+#·Tø√>∑\>±*.

` Ç‘·s¡T\T Ç#Ã dü÷#·q\qT ns¡ú+ #düTø√>∑*–, yêÏøÏdüe÷<ÛëHê\÷, $es¡D\T Çe«>∑\>±*.

` ‘·q uÛ≤yê\qT, ñ<˚«>±\qT ùd«#·Ã¤>± ‘Ó*j·TCÒj·T>∑\>±*.

` ‘·q≈£î ‘Ó*dæq düe÷#êsêìï Ç‘·s¡T\‘√ ùd«#·Ã¤>±|ü+#·Tø√>∑\>±*.

ô|’ $wüj·÷\ìï+Ï˙ ˇø£kÕ] |ü]o*+∫ #·÷ùdÔneìï uÛ≤wü‘√ »s¡>±*‡q$. uÛ≤wü H˚s¡TÃø√e≥+, <ëìïñ|üjÓ÷–+∫ ≈£î≥T+ã+, düe÷»+‘√ |üs¡düŒs¡ dü+ã+<Ûë\Tø=qkÕ–+#·≥+ e\¢ nedüs ¡y Ó T Æq y ÓTfi ¯≈ £ îe\qTHs¡TÃ≈£î+≤&ÉT. nsTT‘ düe÷»+ n+~+# düe÷#ês¡+ Ò<ë$C≤„q+ ø±ì ˇø£ Áø£eT |ü<ä∆‹ Á|üø±s¡+ ñ+&Éø£b˛e#·TÃ.nBø±ø£ düe÷»+ πøe\+ ˇø£ _&É¶ |ü≥¢ Á|ü‘˚´ø£ ÁX¯<ä∆rdüTø√<äT. n+<äTe\¢ MÏì ø£ |ü<ä∆‹ Á|üø±s¡+ H]Œ+#ê*‡ñ+≥T+~. Ä Áø£eT |ü<ä∆‘ bÕsƒ¡XÊ\ $<ä . n+<äT˝À yÓTT<äÏ~ÁbÕ<∏ä$Tø£ $<ä .

Çø£ÿ&É ø£ $wüj·T+ >∑Ts¡TÔ+#·Tø√yê*. bÕsƒ¡XÊ\ $<ädüe÷»+ n+~+#˚ $C≤„HêìøÏ ø=qkÕ–+ù| ø±ìÁ|ü‘ê´e÷ïj·T+ ø±<äT. $<ä´˝À uÀ~Û+#˚ n+XÊ\Tdüe÷»+˝Àì$>± e⁄+&Ü*. n|ü⁄Œ& _&É¶\T #·~y n+XÊ\qTdüe÷»+‘√ düeTq«j·T |üs¡T#·Tø=ì |ü]D‹ #Ó+<äT‘ês¡T.uÀ~Û+# n+XÊ\T yê]øÏ dü+ã+<Ûä+ Òì$>± ñHêï, #Óù|Œ~

ÁbÕ<∏ä$Tø£ $<ä n+fÒ πøe\+ #·<äe≥+, sêj·T≥+, Hs¡TÃø√e≥+ e÷Á‘·yT ø±<äT. e´øÏÔ yÓTT‘·Ô+ m<äT>∑T<ä\≈£î|ü⁄Hê~ y˚j·T≥+. $<ä \ø£å + _&É¶qT Ç+À¢ qT+∫ düe÷»+˝ÀøÏ Á|üy˚X¯ ô|≥º&É+. á Áø£eT+˝À ÁbÕ<∏ä$Tø£$<ä yÓTT<äÏ <äX. á <äX˝À _&É¶ ‘·q >∑T]+∫, ‘·q ≈£î≥T+u≤ìï >∑T]+∫, #·T≥÷º e⁄qï düe÷»+, |ü]düsê\qT>∑T]+∫ ‘Ó\TdüTø√yê*. düe÷»|ü⁄ ìj·Te÷\÷, »q+‘√ dü+ã+<Ûë\ >∑T]+∫ ‘Ó\TdüTø√yê*. _&É¶ m~>±ø£@eTe⁄‘ê&ÉH˚ <ëì‘√ dü+ã+<Ûä+ Ò≈£î+&Ü ÁbÕ<∏ä$Tø£ $<ä e⁄+&Ü*. ˇø£ÿ e÷≥˝À #ÓbÕŒ\+fÒ _&É¶ e´øÏÔ>±m<ä>∑≥+˝À yÓTT<äÏ yÓT≥Tº ÁbÕ<∏ä$Tø£ $<ä .


ns¡ú+ ø±ø£b˛sTTHê yêÏì dü]>± nq«sTT+#·Tø√˝Òs¡T.n+<äTe\¢ |ü⁄düÔø±\˝À e⁄qï $wüj·T |ü]C≤„q+ ãTÁs¡ ÀøÏ<ä÷πs~ #ê˝≤ ‘·≈£îÿe. nsTT‘ Çø£ÿ&É ø£ dü+<Vü≤+ sêe#·TÃ.Ç+ ¢wüß MT&çj·T+ |æ\¢\≈£î $wüj·T |ü]C≤„q+ ñ+&É<ë?nì. ‘·|üŒ≈£î+&Ü ñ+≥T+~. ø±˙ Ä |ü]C≤„q+˝À n‘· ~Ûø£uÛ≤>∑+ düe÷»|ü⁄ uÛ≤wü <ë«sê bı+<˚<˚ ‘·|üŒ Ç+ ¢wüß˝À#·<äe≥+ e\¢ H˚s¡TÃ≈£îH˚~ ø±<äT.

|æ\¢\≈£î uÛ≤wü sê≈£î+&Ü #·~$‘˚ m˝≤ ñ+≥T+<√nqTuÛÑe|üPs¡«ø£+>± ‘Ó\TdüTø√e≤ìøÏ Ç+ ¢wüß˝À ø£ ø£<∏äqTyês¡T m˝≤ ns¡ú+ #˚düT≈£î+≤s√ |ü]o*<ë›+. Ç+^¢wüßMT&çj·T+˝À Hê\T>∑T Ò<ë ◊<äe ‘·s¡>∑‹ #·~y˚ |æ\¢*ïñ<˚ ›•+∫ ªªMTø√ eT+∫ ø£<∏ ä #ÓbÕ ÔqT. ‘Ó\T>∑T˝À#Ó|üŒeT+≤sê? Ç+ ¢wüß˝À #Ó|üŒeT+≤sê?μμ nì n&É>∑+&ç.m+‘· eT+~ |æ\¢\T Ç+^¢wüß˝À ø±yê\ì n&ÉT>∑T‘ês√>∑eTì+#·+&ç. ñbÕ<Ûë´j·TT\T nsTT‘˚ dü÷ÿ\T |æ\¢\ MT<ä,ñbÕ<Ûë´j·TT\T ø±ì yêfiË’fl‘˚ MT Ç+Ï #·T≥Tº Á|üø£ÿ\|æ\¢\+<äØï b π>dæ á Á|üjÓ÷>∑+ #jÓTT#·TÃ. ø£yfi me¬s’HêÇ+ ¢wüß˝À #Ó|üŒeTì n&ç–‘ n˝≤π> MT≈£î ‘Ó*dæq z ø£<∏äqTÇ+ ¢wüß˝À #Ó|æŒ, ‹]– Ä ø£<∏äqT yê]<Ó’q XË’*˝À Ç+ ¢wüß˝Àø±˙, ‘Ó\T>∑T˝À ø±˙ #Ó|üŒeTq+&ç. Á|üXï\T yj·T≥+ <ë«sêm+‘· es¡≈£î ns¡úeTsTT´+<√ |ü]o*+#·e#·TÃ. MT≈£î @ ø£<∏ë‘√#·ø£b˛‘ qs¡‡Ø $<ë´s¡Tú\ ø√dü+ Ç+ ¢wüß˝À ìs¡«Væ≤düTÔqïªe÷´õø˘ bÕŸμ |üÁ‹ø£ À qT+&ç rdüT≈£îqï düs¡fi¯yÓTÆq áø£<∏äqT #·~$ #Ó|üŒ+&ç. ‘Ó\T>∑T˝À <ëì ns¡ú+ #ÓbıŒ<äT›.

Long long ago, a proud woodpecker called Woody

living in a forest. He always frightened small animals

and birds by saying “Hey! Don’t you dare come near

me! I will peck you with my sharp beak!” At times, in a

fit of anger, he actually pecked some small birds hard

with his beak.

No one wanted to be friend with Woody because

they were afraid of being pecked. One day, as Woody

sat on a jackfruit tree, he proudly pecked a huge, jack

fruit.

But alas! He did’t know that he had pecked an

unripe jack fruit! The sticky sap from the fruit oozed

out, and stuck Woody’s beak. He couldn’t open his

mouth! Woody flew through the jungle with his upper

and lower beak stuck together. The other animals and

birds in the forest made fun of him. Woody hung his

head in shame and flew away quickly.

á ø£<∏ä |üPs¡ÔsTTq ‘·sê«‘· ‹]– Ä ø£<∏äqT Ç+ ¢wüß˝ÀHyêfi¯fl<Ó’q XË’*˝À #Ó|üŒeTq+&ç. m+‘·eT+~ #ÓãT‘ês√#·÷&É+&ç. Ä ø£<∏ä MT<ä ∫qï ∫qï Á|üXï\T ydæ düe÷<ÛëHê\Tn&É>∑+&ç. m˝≤ #ÓãT‘ês√ #·÷&É+&ç. <ë<ë|ü⁄ #Ó|üŒ Òs¡T.b˛˙ ‘Ó\T>∑T˝À nsTTHê Ä ø£<∏äqT ‹]– #Ó|üŒeTìÁb˛‘·‡Væ≤+#·+&ç. ãVüQXÊ ø=~›eT+~ |æ\¢\T ø=+‘·Á|üj·T‘·ï+ #˚j·Te#·TÃ. Ç|ü⁄Œ&ÉT n<˚ ø£<∏äqT eT÷&˚fi¯flej·TdüTqï |æ\¢\≈£î ‘Ó\T>∑T˝À #Ó|üŒ+&ç.

nq>∑q>± ˇø£ n&É$. Ä n&É$˝À ˇø£ eÁ&É+– |æ≥ºñ+&~. <ëì ù|s¡T ªe⁄&û¶μ. <ëìøÏ y=fifl+‘ê bı>∑πs! n&É$˝Àñqï ∫Hêï∫‘·ø± »+‘·Te⁄©ï, |ü≈£åî©ï bı&ÉTkÕÔqì ‘Ó>∑uÛÑj·Tô|&ÉT‘·T+&˚~. yêÏì #·÷dæ ªªMT˝À me]¬ø’Hê Hê<ä>∑ Zs¡≈£î e#˚Ã <Û Ó ’s¡´+ e⁄+<ë? Hê ≈£LdüTeTT≈£îÿ‘√$TeTà\ï+~]ì bı&ç#˚kÕÔqT C≤Á>∑‘·Ô!μμ n+≥÷ $Ás¡Mπ>~.n|ü⁄Œ&É|ü⁄Œ&ÉT ‘√Ï |ü≈£åî*ï ‘·q yê&ç eTT≈£îÿ‘√ bı&ç∫>±j·T|ü]#˚~ ≈£L&Ü. B+‘√ Ç‘·s¡ |ü≈£åî Ò$ <ëì <ä>∑Zs¡≈£îe#˚Ã$ ø±e⁄. ô|’>± <ëìï #·÷ùdÔH˚ uÛÑj·T|ü&ç <ä÷s¡+>±bÕ]b˛j˚T$. n+<äTø£ì <ëìøÏ ùdïVæ≤‘·T\+≥÷ mes¡÷Òs¡T. ˇø£ s√E á eÁ&É+– |æ≥º z |üqdü #Ó≥Tº MT<ä

≈£Ls=Ãì >∑s¡«+>± ˇø£ |üqdü ø±j·TqT ‘·q eTT≈£îÿ‘√bı&Ée≥+ yÓTT<ä …Ïº+~. n~ bı&ÉTdüTÔqï~ |ü∫Ãø±j·T nqï$wüj·T+ Ä bı>∑s¡TuÀ‘·T |æ≥ºøÏ ‘Ó*ùdÔ>±! <ë+‘√ n~bı&ç∫q |üqdüø±j·T˝À qT+&ç õ>∑Ts¡T bÕ\T ø±], <ëìeTT≈ £ î ÿ n‘ · T≈ £ î ÿb˛sTT+~. <ë+‘√ n~ H√s ¡ T‘Ós¡e Òø£b˛sTT+~. \uÀ~uÀeT+≥÷ n&Ée+‘ê ‹]–+~.Ç~ #·÷dæ n&É$˝À »+‘·Te⁄\ìï ªbı>∑s¡TuÀ‘·T eÁ&É+–|æ≥º≈£î ‘·–q XÊùdÔ »]–+~ Òμ nì Äq+~+#êsTT. B+‘√<ëìøÏ ‘·\ rùddæq≥¢sTT´+~. nee÷q+‘√ <ä÷s¡+>±mø£ÿ&çø√ m–]b˛sTT+~.

á ø£<∏ä #Ó|üŒ≥+ |üPs¡Ôj·÷´ø£ ‹]– #Ó|üŒeTì n&É>∑+&ç.|æ\¢\T K∫Ã‘·+>± #Ó|üŒ>∑\s¡T. ø£<∏ä MT<ä Á|üX¯ï\T y˚j·T+&ç.b˛°\T |ü&ç eTØ düe÷<ÛëHê\T #Ó|ü⁄‘ês¡T. Hê\T>∑T, ◊<äe‘·s¡>∑‹ |æ\¢\øÏ Ç+^¢wüß MT&çj·T+˝À #·<äTe⁄‘·THêï,Ç+ ¢wüß˝À #Ó|æŒq|ü⁄Œ&ÉT ns¡ú+ ø±ì ø£<∏ä, ‘Ó\T>∑T˝À #Ó|üŒ&É+e\¢ eT÷&˚fi¯fl |æ\¢\≈£î ôd’‘·+ düT\uÛÑ+>± ns¡úeTe⁄‘·T+~.Çø£ÿ&É #Ó|üŒ<ä\TÃ≈£îqï~ yÓTT<äÏ |æ\¢\T ‘Ó*$ ‘·≈£îÿe yêfiflìø±<äT. Ä ø£<∏ä yêfi¯fl≈£î ns¡ú+ ø±yê\+fÒ yêfi¯fl≈£î ‘Ó*dæq


uÛ≤wü À #ÓbÕŒ*. Ä ej·TdüTøÏ |üP]Ô>± Ç+ ¢wüß sê<äT. e∫ÃquÛ≤wü ‘Ó\Tπ> ø±ãÏº Ä uÛ≤wü À #Ó_‘˚H˚ ns¡ú+ ne⁄‘·T+~.n+<äTø£H˚ ÁbÕ<∏ä$Tø£ <äX¯ À |æ\¢\ #·<äTe⁄ yêfi¯fl kı+‘·uÛ≤wü À »s¡>±\H˚~. ˇø£ ∫qï ø£<∏ä dü+>∑‘˚ Ç˝≤ ñ+fÒ,Çø£ XÊÁdüÔ $C≤„q+ |æ\¢\≈£î m˝≤ e+≥ã&ÉT‘·T+B?

#ê˝≤eT+~ ‘·*¢<ä+Á&ÉT\≈£î, Ä e÷≥ø=ùdÔ u≤>±#·< äTe⁄≈ £îqï yê]˝À ôd ’‘ ·+ ˇø£ <äTs ¡_ Û ÁbÕj·T+Hê≥T≈£îb˛sTT+~. n<˚$T≥+fÒ Ç+^¢wüß MT&çj·T+˝À#·~$‘˚ Ç+^¢wüß u≤>± e÷≤¢&É>∑\s¡˙, Ç+^¢wüß MT<äbÕ+&ç‘· + edüTÔ+<äì. Mfi¯ófl >∑eTì+#ê*‡+~ @$T≥+fÒ,#·<äTe+fÒ πøe\+ Ç+ ¢wüß˝À e÷≤¢&É≥yT ø±<äT. $C≤„HêìïHs¡TÃø√e≥+. $C≤„Hêìï Hs¡TÃø√e≤ìøÏ @ uÛ≤ôw’Hê ø£ÿfÒ.ø±≈£î+fÒ Ä uÛ≤wü MT<ä $<ë´]úøÏ |ü≥Tº ñ+&Ü*. |üdæej·TdüT˝À Ä $<ÛäyÓTÆq |ü≥Tº ñ+&˚~ kı+‘· uÛ≤wü ÀH˚.ÁbÕ<∏ä$Tø£ kÕúsTT˝À $C≤„q+ kı+‘·uÛ≤wü À ns¡úyÓTÆq+‘·>±Ç‘·s¡ @ uÛ≤wü Àq÷ ns¡ú+ ø±<äT. Çø£ÿ&É _&É¶ uÛ≤wü‘√ ≈£îd”Ô|ü&Ü*‡q nedüs¡+ ñ+&É<äT. yπs uÛ≤wü À nsTT‘ _&É¶ Ç+ø±uÛ≤wü H˚s¡TÃø=H˚ Áø£eT+˝À e⁄+≤&ÉT. eNÃsêì uÛ≤wü˝À#Ó|üŒ≥+ e\¢ uÀ~Û+∫q $wüj·÷\T düeTÁ>∑+>± ns¡ú+ ø±e⁄.ø√&ç>∑T&ÉT¶≈£î áø£\T |”πø yê<äq\T

e÷‘·èuÛ≤wü˝À $<ë´ uÀ<Û äq nXÊÁd” Ôj·T+ nìÇ+‘·es¡≈£L mes¡÷ nq Ò<äT. Ç~ XÊÁd”Ôj·Ty˚Tqì q÷ÏøÏq÷s¡T XÊ‘·+ n+^ø£]kÕÔs¡T. ∫e]øÏ Ç+ ¢wüß MT&çj·÷ìïdüeT]∆+#˚yês¡T ôd’‘·+ ªªXÊÁd”Ôj·Ty˚T ø±˙...μμ n+≥÷ ‘·eTyê<ëìøÏ @y√ ø=ìï Ä<Ûësê\T yÓ‘·T≈£îÿ+≤s¡T. q÷ÏøÏq÷s¡TXÊ‘·+ e÷‘·èuÛ≤wü˝À $<ë´uÀ<Ûäq XÊÁd”Ôj·T+ nìn+< äs ¡÷ n+^ø £]d ü T Ôqï| ü Œ Ïø ° , <ëìï neT\T#˚düTø√e≥+˝À e÷Á‘·+ sêqTsêqT yÓqTø£ã&ÉT‘·THêï+.Çø£HÓ’Hê y˚T˝§ÿì _&É¶*ï ø£ dü+ ÁbÕ<∏ä$Tø£ $<ä es¡¬ø’Hê‘Ó\T>∑T˝À #·~$<ë›+ nì me¬s’Hê nqT≈£î+fÒ yê]øÏdüyê\ø£å dü+<˚Vü‰\T. á $wüj·÷ìï me]‘√HÓ’Hê n+fÒÇø£ #·÷k˛ÿ... s¡ø£s¡ø±\ Á|üX¯ï\T, nqs¡Zfi¯+>± yê<äq\T,˝ Òìb˛ì nqTe÷Hê\T, d üyê\ø £ å d ü+< ˚V ü ‰\Tãj·T\T<˚s¡‘êsTT. m≈£îÿe eT+~ #˚ùd yê<äq\T, ÒeBùdn+XÊ\T m˝≤ e⁄+≤j·T+fÒ...

` ‘Ó\T>∑T˝À #·~$‘˚ Ç+ ¢wüß m˝≤ edüTÔ+~?` Ç|üŒÏ s√E˝À¢ Ç+^¢wüß ˝Ò≈£î+&Ü C≤„q+ m˝≤

edüTÔ+~?` ñqï‘· $<ä #·<äyê\+fÒ Ç+ ¢wüß Hs¡TÃø√yê* ø£<ë?

` $<˚XÊ\≈£î yÓfi≤fl\+fÒ ‘Ó\T>∑T˝À #·~$‘˚ m˝≤?` kÕ|òü⁄ºy˚s¡T ñ<√´>±\T m˝≤ ekÕÔsTT?` Ç+ ¢wüß n+‘·sê®rj·T uÛ≤wü. <ëH√¢ #·<äeø£b˛‘ m˝≤?` ‘Ó\T>∑T˝À ¬s|òü¬sqT‡ |ü⁄düÔø±\T <=s¡ø£e⁄ ø£<ë?` Ç+ ¢wüß ø±<äì Áã‘·ø£≥+ kÕ<Ûä e÷?` kÕ+πø‹ø£ |ü<ë\≈£î ‘Ó\T>∑T nsêú\T Òe⁄ ø£<ë?` &Üø£ºs¡T¢, Ç+»˙s¡T¢ ø±yê\+fÒ Ç+ ¢wüß Òø£b˛‘ m˝≤?

Ç˝≤ ø=ÿø£ÿs¡÷ ø√ÿs¡ø£+>± Á|üXï\ es¡+ ≈£î]|ækÕÔs¡T.ø=+‘·eT+<Ó’‘ b˛≤¢&É‘ês¡T ≈£L&Ü. ø£ nXÊÁd”Ôj·T |ü<ä∆‹ìdüeT]ú+#·&ÜìøÏ Ç+‘· ã\yÓTÆq yê<äq\T eTT+<äT≈£îsêe≤ìøÏ ø±s¡D+ @$T≥+fÒ, á s¡ø£+>± yê~+#˚yêfiófl $wüj·÷ìï |üP]Ô>± ns¡ú+ #düTø√≈£î+&Ü e÷≤¢&É≥yT.M]˝À kÕe÷q´ e÷qe⁄&ç qT+&ç j·T÷ìe]Ù° Ábıô|òdüs¡÷¢,y˚T<Ûëe⁄\ es¡≈£L nH˚ø£ eT+~ e⁄Hêïs¡T. ªªÁbÕ<∏ä$Tø£ $<ä‘Ó\T>∑T˝À uÀ~Û+#ê*μμ nì me¬s’Hê n+fÒ, Ä e÷≥\TMfi¯ófl m˝≤ ns¡ú+ #˚düTø=+≤s¡+fÒ...

` Ç+ ¢wüßqT e´‹πsøÏdüTÔqï≥Tº` Ç+ ¢wüßqT |üP]Ô>± e<ä›+≥Tqï≥Tº` ‘Ó\T>∑T MT&çj·T+˝À #·~$‘˚, ‘Ó\T>∑T ‘·|üŒ Ç+ ¢wüß

sê<äqï≥Tº` Ç+ ¢wüß sêø£b˛‘˚ ñbÕ~Û <=s¡ø£q≥÷º` ñbÕ~Ûø£\ŒHê ø√s¡T‡\+fÒ Ç+»˙]+>∑T, kÕ|òü⁄ºy˚s¡T,

y˚TH˚õyÓT+≥T ø√s¡T‡ Ò nsTTq≥Tº` dü«+‘· sêh+˝À, dü«+‘· <˚X¯+˝À ñbÕ~Û <=s¡ø£q≥Tº` $<˚XÊ\≈£î yÓfi¯fl≥y˚T #·<äTe⁄ |üs¡e÷s¡ú+ nqï≥Tº

Ç˝≤ s¡ø£s¡ø±\T>±, ‘·|ü⁄Œ>± ns¡ú+ #˚düTø√e≥+ e Ò¢á s¡ø£+>± yê~kÕÔs¡T. ø±ãÏº #·s¡Ã ÁbÕ<∏ä$Tø£ $<ä MT<äø±ø£, kÕ+πø‹ø£ $<ä MT<ä≈£î, eè‹Ô $<ä MT<ä≈£î, ñbÕ~Ûneø±XÊ\T MT<ä≈£î b˛‘·T+~. Bì‘√ ndü\T #·s¡Ã <ë]eT[fl, >∑+<äs¡>√fi¯+>± e÷s¡T‘·T+~. ÁbÕ<∏ä$Tø£ $<ä n+fÒñqï‘· $<ä´, ø±˝ÒJ $<ä´\T ø±<ä˙, kÕ+πø‹ø£ $<ä´,j·T÷ìe]Ù° #·<äTe⁄\÷, eè‹Ô $<ä \T ndü Ò ø±<äì áy˚T<Ûëe⁄\≈£î #·s¡Ã »s¡T>∑T‘·Tqï+‘· ùd|ü⁄ eT∞fl eT∞fl >∑Ts¡TÔ#˚dæ e÷≤¢&Ü*‡q nedüs¡+ e⁄+~. ne˙ï Ç+^¢wüß˝À#·<äTe⁄ø√e#·TÃ. #·<äTe⁄ø√yê\+fÒ eTT+<äT Ä uÛ≤wüH˚s¡TÃø√yê* ø£<ë? ÁbÕ<∏ä$Tø£ kÕúsTT˝À kı+‘· uÛ≤wüqTm<ä>∑ì∫Ã, Áø£eT+>± Ç+^¢wüßqT H˚]Œ+∫, Ä ‘·s¡Tyê‘·nedüs¡+ nsTTq yê]øÏ <ëìï uÀ<ÛäHê uÛ≤wü>± Á|üy˚X¯


ô|≥ºe#·TÃ. uÛ≤wü sê≈£î+&Ü uÀ<Ûäq @$TÏ nH~ M]øÏ m+‘·#Ó|æŒHê ‘·\≈£î mø£ÿø£b˛‘˚ m˝≤?‘ê&Óπøÿ Á|ü»\T ` ‘·\<äH˚ï Á|üuÛÑT‘·«+

nXÊÁd”Ôj·TeTì ‘Ó*dæHê <Ûäìø£, ñqï‘· eT<Ûä ‘·s¡>∑‹Á|ü»\˝À Ç+ ¢wüß MT&çj·T+ |ü≥¢ Ä<äs¡D ô|s¡T>∑T‘·T+<äH~yêdüÔe+. kÕe÷õø£+>± ñqï‘· dæú‹˝À ñqï á esêZìïnqTdü]+#·≥+ eT<Ûä ‘·s¡>∑‹ \ø£åD+. Çø£ $T–*+~ ù|<äÁ|üC≤˙ø£+. yê´bÕs¡ edüTÔe⁄ nsTTq $<ä qT ‘·eT _&É¶\≈£îø=ìe« Òø£ Á|üuÛÑT‘·« ã&ÉT\≈£î |ü+|æ, ‘Ó\T>∑T MT&çj·T+˝À#·~$düTÔHêïs¡T. nsTT‘˚ düe÷»+˝À ‘·≈£îÿe XÊ‘·+>± ñqï<Ûäìø£, eT<Ûä´ ‘·s¡>∑‹ yê]ì Á|ü‹ $wüj·T+˝À >∑T&ç¶>±nqTdü]+#˚ ~>∑Te eT<Ûä ‘·s¡>∑‹ es¡Z+ ôd’‘·+ nø£ÿ&çøÏ‘·eT _&É¶ Ò<√ Ç+ ¢wüß˝À Çs¡>∑u§&ÉTdüTÔqï≥Tº, ‘Ó\T>∑T˝À#·~y yê]ì #·÷dæ ªªnjÓ÷´! MT |æ\¢*ï ‘Ó\T>∑T MT&çj·T+˝À#·~$düTÔHêïsê!μμ nì yêπs<√ ‘·|ü⁄Œ #˚dæq≥Tº>± kÕqTuÛÑ÷‹#·÷ù|+‘· es¡≈£î yÓ[fl+~.

Á|üuÛÑT‘·« bÕsƒ¡XÊ\˝À¢ m≈£îÿe>± #·~y˚ Á>±MTDÁ|üC≤˙ø£+, ã\V”≤q esêZ\T, <ä[‘·T\T Bìï nee÷q+>±uÛ≤$dü÷Ô ªªMT |æ\¢\≈£î @;d”&û\T e÷ |æ\¢\≈£î nÄ Çá˝≤μμ nì ì\BdüTÔHêïs¡T. Bìï dü]#dæ XÊÁd”Ôj·TyÓTÆq uÀ<ÛäHê|ü<ä∆‘·T*ï Á|üy˚X¯ô|Ïº $<ë´ eédüúqT >±&ç À ô|≤º*‡+~Á|üuÛÑT‘·«+. nsTT‘˚ Á|üuÛÑT‘ê«ìï q&çù| yê] dü+≈£î∫‘·Á|üjÓ÷»Hê\ø√dü+, z≥¢ sê»ø°j·T+ ø√dü+ Á|üuÛÑT‘·« ã&ÉT˝À¢ÁbÕ<∏ä$Tø£ kÕúsTT qT+# Ç+ ¢wüß MT&çj·÷ìï Á|üyX ô|&ÉT‘ê+n+≥THêïs¡T.

ñqï‘· $<ë´$<Ûëq+ |ü≥¢ me] n_ÛÁbÕj·÷\T yê]øÏ ñ+&=#·TÃ. ø±˙ ÁbÕ<∏ä$Tø£ $<ä ≈£î dü+ã+~Û+∫ @ $wüj·÷ìïÁ|ükÕÔ$+#ê\Hêï <ëìï nHø£ ø√D≤\ qT+∫ |ü]o*+#ê*.m+<äTø£+fÒ ÁbÕ<∏ä$Tø£ $<ä ˝À πø+Á<ä _+<äTe⁄ Ç+ø± ª$ø£dæ+#·ìμ_&É¶. $<ë´ uÀ<Ûäq≈£î dü+ã+~Û+∫q+‘· es¡≈£î Á|ü‘´øÏ+∫ÁbÕ<∏ä$Tø£ $<ëúÀ<Ûäq≈£î, ˇø£ XÊÁd”Ôj·T |ü<ä∆‹ ñ+~. <ëìïø±<äì Á|üD≤[ø£\T ‘·j·÷s¡T #Ój·T´≥+ dü¬s’q |ü<ä∆‹ ø±<äT. _&É¶XÊØs¡ø£ e÷qdæø£ kÕeTsêú ˙ï, _&É¶ ô|s¡T>∑T‘·Tqï düe÷»+,dü+düÿ è‹, yês¡dü‘ê«˙ï <äèwæº À ñ+#·Tø√yê*. n+‘ ø±≈£î+&ÜkÕe÷õø£ |ü]dæú‘·T*ï, ÁbÕ+rj·T, C≤rj·T $\Te\ ˝≤+ÏnHø£ ø√D≤\ qT+∫ #·÷&Ü*. MÏ Ä<Ûës¡+>± ÁbÕ<∏ä$Tø£ $<äm˝≤ ñ+&Ü\H~ ìs¡ísTTùdÔ n~ XÊÁd”Ôj·T+>± ñ+≥T+~.nqT≈£îqï |òü*‘ê\÷ ekÕÔsTT.

ˇø£ nXÊÁd”Ôj·TyÓTÆq n+XÊìï dü] #˚j·÷*‡+~ b˛sTTe+<ä eT+~˝À eTT>∑TZs√ q\T>∑Ts√ <=]πø ñ<√´>∑ neø±XÊ\>=Á¬s‘√ø£ |ü≥Tºø=ì n+<äs¡÷ ø£≥ºø£≥Tºø=ì >∑+>∑ À <ä÷ø£≥+m+‘· es¡≈ £î düããT? á b˛ø£& É\T e÷s¡ø £b˛‘˚‘Ó\T>∑Tyêfi¯ófl ‘·eTø√dü+ ø±ø£, |üs¡T\ø√dü+ Áã‹πø ªª≈£L*NeT\ C≤‹μμ >± #·]Á‘· À $T–*b˛ø£ ‘·|üŒ<äT.

yÓTT‘·Ô+ MT<ä e÷s¡TŒ sêyê*‡+~ Á|ü»˝À¢ nsTTq|üŒÏø°C≤‹, dü+düÿ è‹, uÛ≤wü\ eTqT>∑&Éπø Á|üe÷<ä+ @s¡Œ&çq|ü⁄Œ&ÉTyêÏì ø±bÕ&ÉTø=H˚+<äT≈£î Á|üuÛÑT‘·«+ q&ÉT+ _–+#ê*.nedüs¡+ nsTT‘˚ #·≤ºìï Á|üjÓ÷–+#ê*. n+‘˚ ø±≈£î+&ÜnXÊÁd”Ôj·T |ü<ä∆‘·T\ |ü≥¢ Á|ü»˝À¢ ne>±Vü≤q ø£*–+#ê*‡qu≤<Û ä ´‘ · ≈ £L&Ü Á|üu Û Ñ T‘ê«ì<˚. á ø±s¡´Áø £eT+˝Àsê»ø°j·÷\≈£î nr‘·+>± n+<äs¡÷ bÕ\T|ü+#·Tø√yê*.»s¡T>∑T‘·Tqï bıs¡bÕ≥T ~<ä›≤ìøÏ Á|üuÛÑT‘·«+ düŒ+~+#ê*.yÓTT‘·Ô+>± e÷s¡TŒ sêe≤ìøÏ düeTj·T+ |ü§º#·TÃ. n+‘·es¡≈£Lme]kÕúsTT˝À yês¡T ø=ìï C≤Á>∑‘·Ô\T nsTTHê bÕÏùdÔ ø£ dü+>∑T&ç¶ À yÓT\¢ ne⁄‘·T+~.‘·*¢<ä+Á&ÉT\T

Ç+ ¢wüß˝À #·<äe≥+, Ç+ ¢wüß e÷≤¢&É≥+ ¬s+&É÷ˇø£Ï ø±<äì eTT+<äT>± >∑T]Ô+#·+&ç. πøJ ø±¢düT˝‘√ düVü‰ÁbÕ<∏ä$Tø£ $<ä |üs¡e÷s¡ú+ |æ\¢\ ãTÁs¡\T $ø£dæ+#·≤ìπø‘·|üŒ ñbÕ~ÛøÏ ø±<äì >∑T]Ô+#·+&ç. C≤„Hêìï ‘Ó*dæq @uÛ≤wü ÀHÓ’Hê uÀ~Û+#·e#·TÃ. |æ\¢\≈£î @ uÛ≤wü À ns¡ú+ nsTT‘Ä uÛ≤wü ÀH˚ #ÓbÕŒ*. ns¡ú+ø±ì uÛ≤wü À #·<äTe⁄ #Ó_‘˚ MT_&É¶\ ãTÁs¡\T m˝≤ m<äT>∑T‘êjÓ÷ Ä˝À∫+#·+&ç. kı+‘·uÛ≤wü <ë«sê bı+~q $C≤„qeT+‘ê Ä ‘·s¡Tyê‘· MT |æ\¢\Tmìï uÛ≤wü\T H˚s¡TÃ≈£îHêï <ëq+‘·≥ n<˚ nìï uÛ≤wü À¢øÏe÷s¡T‘·T+~. ‘Ó\T>∑T˝À H˚s¡TÃ≈£îqï+‘· e÷Á‘êq n~‘Ó\T>∑T˝ÀH˚ ñ+&É<äT. ˇø£y˚fi¯ MT |æ\¢*ï ô|’ ‘·s¡>∑‘·T˝À¢Ç+ ¢wüß MT&çj·T+˝À #·~$+#ê\qT≈£îHêï Ä uÛ≤wü ø£ dü+>±H˚s¡TÃø=H˚ es¡≈£î ‘Ó\T>∑T˝ÀH˚ #·~$+#·+&ç. Ç+^¢wüßH˚s¡TÃ≈£îHêïø£ Ä MT&çj·T+˝À #·~$+#·Tø√e#·TÃ. n|ü⁄Œ&ÉTÇã“+~ ñ+&É<äT.

#ê˝≤eT+~ ‘·*¢<ä+Á&ÉT\≈£î ÁbÕ<∏ä$Tø£ $<ä es¡≈£L‘Ó\T>∑T˝ÀH #·~$+#ê\ì ñHêï yê´bÕs¡ <Û√s¡DÏì qcÕfi≤ìøÏn+Ï+#·T≈£îqï $<ëýê´bÕs¡T\T ‘Ó\T>∑T e÷<ÛäéT+˝ÀuÀ~Û+#˚+<äT≈£î dæ<ä∆+>± Òe⁄. BìøÏ yê]ì Ä&çb˛düTø=ìñ|üjÓ÷>∑+ Ò<äT. ªª–sêø°μμ ñqï edüTÔe⁄qT neTà≥+ yê´bÕs¡


\ø£åD+. ‘Ó\T>∑T MT&çj·÷ìøÏ eT+∫ –sêøÏ ñ+&Ü Ò ø±˙$<ëýê´bÕs¡T\+‘ê ø£*dæ Ç+ ¢wüßqT ã+>±fi≤U≤‘·+˝ÀøÏ$dæπskÕÔs¡H˚ $wüj·÷ìï eTs¡Te<äT›.

‘·|üŒì |ü]dæú‘·T˝À¢ MT |æ\¢*ï Ç+ ¢wüß MT&çj·T+˝À#·~$düTÔ+fÒ bÕsƒ¡XÊ\ j·÷»e÷Hê´ìï ns¡ú+ø±ì n+XÊ\qT‘Ó\T>∑T˝À #Ó|üŒeTì &çe÷+&ÉT #j·T+&ç. n˝≤π> MT _&É¶\≈£î‘Ó\T>∑T u≤>± H˚s¡ŒeTì n&É>∑+&ç. MTs¡T #·<äTe⁄ø=ì e⁄+fÒ|ü⁄düÔø±˝À¢ì $wüj·÷\qT |æ\¢\≈£î ‘Ó\T>∑T˝À #Ó|üŒ+&ç.

á |ü⁄düÔø£+ #·~yêø£ ≈£L&Ü #·+Ï _&É¶\T Ç+ ¢wüßMT&çj·T+˝À #·<äe≥+ ñ|üjÓ÷>∑ø£s¡eTì nqT≈£î+fÒ n˝≤π>ø±ìe«+&ç. ø±˙ ‘Ó\T>∑T MT<ä |ü≥Tº Ò≈£î+&Ü Ç+ ¢wüß sê<äì>∑T]Ô+#·+&ç. eT<Ûä eT<Ûä ˝À MT _&É¶ ÁbıÁ¬>dt ]b˛s¡Tº À¢ñqï e÷s¡Tÿ\≈£î, _&É¶ ‘Ó*$øÏ bı+‘·q ≈£î<äTs¡T‘·T+<√ Ò<√‘·ìF #˚dü÷Ô ñ+&É+&ç. MT _&É¶ À n+‘·s¡Z‘·+>± <ë– ñqïÁ|ü‹uÛÑ bÕsƒ¡XÊ\˝À $s¡ã÷j·T<äì >∑T]Ô+#·+&ç. #·<äTe⁄ ns¡ú+ø±q+<äTe\¢ n<ä+‘ê eTs¡T>∑Tq |ü& neø±X+ ñ+~. n˝≤π>MT _&É¶≈£î Òì Á|ü‹uÛÑqT n+≥>∑&ÉT‘·THêïπsyÓ÷ yÓTT<äÀ¢H˚>∑T]Ô+∫ ‘·–q C≤Á>∑‘·Ô\T rdüTø√+&ç. ô|’ ‘·s¡>∑‘·T\≈£îb˛j˚Tø=~› »]–q bıs¡u≤≥TqT >∑T]Ô+∫Hê dü]#˚j·T≥+ø£wüº+. yêdüÔe+ >∑T]Ô+∫Hê >∑T]Ô+#·q≥Tº $TeTà*ï MTs¡TyÓ÷dü+ #düT≈£î+fÒ $TeTà*ï MT _&É¶ì mes¡÷ ø±bÕ&É Òs¡ì>∑eTì+#·+&ç.

‘Ó\T>∑T˝À #·~y yêfiflqT ‘·≈£îÿe #dæ #·÷&Éø£+&ç. MTs¡T@ MT&çj·T+˝À #·~$düTÔHêï |æ\¢*ï eTq uÛ≤wü |ü≥¢,dü+düÿ è‹ |ü≥¢ >ös¡e+ ø£*–+# $<Ûä+>± ô|+#·+&ç. _&É¶\≈£îã≥¢s¡T Ç+ ¢wüß ø±≈£î+&Ü eT+∫ Ç+ ¢wüß H˚s¡Œ+&ç. kı+‘·uÛ≤wü MT<ä |ü≥Tº Ò≈£î+&Ü eT+∫ Ç+ ¢wüß sê<äì eTs√kÕ]>∑T]Ô+#·+&ç.bÕsƒ¡XÊ\ kÕúsTT˝À

MT~ Á|üsTTy˚≥T bÕsƒ¡XÊ\ nsTT‘˚, |æ\¢\≈£î #·<äTe⁄#Ó|üŒ≥+˝À MT ìC≤sTTrì ø£kÕ] |üØøÏå+#·Tø√+&ç. MTs¡T#˚ùd~ yê´bÕs¡y˚T ø±y=#·TÃ. MTs¡T ny˚Tà~ –sêø° ñqïÇ+ ¢wüß MT&çj·T+ nsTTq|üŒÏø° n~ nXÊÁd”Ôj·T+ nqï$wüj·÷ìï eTqdüT˝À ñ+#·Tø√+&ç. ã&ç À |æ\¢\T eT+∫

Ç+ ¢wüß e÷≤¢&Ü\+fÒ n+‘·≈£î eTT+<äT yê]øÏ eT+∫‘Ó\T>∑T e∫Ã ñ+&Ü\ì >∑T]Ô+#·+&ç. uÀ~Û+#˚ $wüj·÷\T|æ\¢\≈£î ns¡úeTe⁄‘·THêïjÓ÷ Ò<√ #·÷&É+&ç. ‘Ó\T>∑T˝À #Óù|Ôns¡ú+ ne⁄‘·THêïj·TqT≈£î+fÒ n˝≤H˚ #Ó|üŒ+&ç. Ç+^¢wüßMT&çj·T+ ø£<ë nì Ç+ ¢wüß˝ÀH˚ #Ó|üŒ≤ìøÏ Á|üj·T‹ïùdÔMTs¡T #Óù|Œ~ ñ|üjÓ÷>∑+ Ò<äì >∑T]Ô+#·+&ç.

|æ\¢\qT ã°º |ü<ä∆‹øÏ n\yê≥T #˚jÓTT<äT›. sêìe÷s¡Tÿ\qT yÓj·Té<äT›. ‘Ó\T>∑T düu…®≈£îºqT ìs¡¢ø£å + #j·Tø£+&ç.|æ\¢\≈£î #·<äe≥+, sêj·T≥+ u≤>± H˚]Œ+#·+&ç. |æ\¢*ïÄj·÷ Á|ü‘˚´ø£ |æ]j·T&é˝À Ç+^¢wüß˝ÀH˚ e÷≤¢&ÉeTìÁb˛‘·‡Væ≤+#ê Ò ø±ì ã\e+‘·+ #Ój·Té<äT›. n˝≤ #dæ yêfiflùd«#·Ã¤qT Vü≤]+#·≈£L&É<äT. eTT+<äT MT °#·s¡¢+<ä]øÏ Ç+ ¢wüße÷≤¢&É≥+ u≤>± H˚]Œ+#·+&ç. Ç+ ¢wüßqT ‘Ó\T>∑T <ë«sêHsêŒ* ‘·|üŒ Ç+ ¢wüßqT Ç+ ¢wüß <ë«sê Hs¡Œ≥+ nXÊÁd”Ôj·T+.yê´bÕs¡+˝À ìC≤sTTr ñqï|ü⁄Œ&˚ Hê\T>∑T ø±˝≤\bÕ≥Tì\ã&É‘ês¡H˚~ ø±\+ ‘˚*Ãq dü‘· +.

MTs¡T ‘Ó\T>∑T˝À uÀ~Û+#˚ Á|üuÛÑT‘·« bÕsƒ¡XÊ\˝À |üì#düTÔ+fÒ MT u≤<Ûä ‘·*ï düÁø£eT+>± ìs¡«]Ô+#·+&ç. ÁbÕ<∏ä$Tø£kÕúsTT˝À Á|üsTTy˚≥T bÕsƒ¡XÊ\˝À¢ <ë<ë|ü⁄>± |ü<√‘·s¡>∑‹,eTVü‰ n+fÒ Ç+≥s√ #·~$q yêfi¯ófl. MT˝≤ $<ëúÀ<Ûäq˝À•ø£åD bı+~q yês¡T ø±<äT. MTs¡T eTqdüT ô|Ïº #ÓbÕŒ Òø±ì Á|üsTTy˚≥T bÕsƒ¡XÊ\˝À¢ #Óù|Œ #·<äTe⁄ ø£+fÒ HêDýÓTÆquÀ<Ûäqì n+~+#·>∑\s¡T. eTTK´+>± ø£Ï, ¬s+&ÉT, eT÷&ÉT‘·s¡>∑‘·T\ ñbÕ<Ûë´j·TT\T. MTs¡T #·<äe≥+, sêj·T≥+H˚]Œ+#·≈£î+&Ü ô|’ ‘·s¡>∑‘·T\≈£î |ü+|æùdÔ |æ\¢\T m+‘·‘Ó*$>∑\ yês¡sTTHê ñ|üjÓ÷>∑+˝ÀøÏ sês¡ì >∑T]Ô+#·+&ç.MT u≤<Ûä ‘êsêVæ≤‘· + e\¢ ø£ ì+&ÉT J$‘·+ $ø£dæ+#·≈£î+&Üb˛e≥+ MT≈£î Çwüºe÷? nì Á|ü•ï+#·Tø√+&ç. n+fÒ |æ\¢\≈£îu≤>± #·<äTe⁄ #Ó|üŒ+&ç. Á|üsTTy˚≥T bÕsƒ¡XÊ\≈£î BÛ≥T>±$<ë´s¡Tú*ï r]Ã~<ä›+&ç. |æ\¢\≈£î eT+∫ Ç+ ¢wüß H˚s¡Œ+&ç.MT $<ë´s¡Tú\≈£î ‘Ó\T>∑T u≤>± e∫Ã ñ+≥T+~ ø±ãÏº@;d”&û\‘√ $<ëúÛ≤´dü+ #˚dæq |æ\¢\ø£+fÒ ‘·«s¡>±, u≤>±Ç+^¢w üß H˚s ¡TÃø√> ∑*– ñ+≤s¡T. Ä neø±XÊìïñ|üjÓ÷–+#·+&ç. ♦

u…Á≤+&é s¡ôd‡ Ÿ: ªªe÷qe⁄&ç $C≤„Hêìï ô|+∫ dü+düÿ è‹ì∫Ã, n‘·ì X¯øÏÔ kÕeTsêú \T M\sTTq+‘·>± n_Ûeè~∆#Ó+<˚+<äT≈£î <√Vü≤<ä|ü&É≥+ $<ä \ø£å +. e´øÏÔ <äèø£Œ<ÛëqTï+∫ ø±ø£ kÕe÷õø£ <äèø£Œ<ÛëqTï+∫ $<ä Á|üjÓ÷»Hêìï>∑T]+∫ Ä˝À∫+#ê*. ñ‘·ÔeT bÂs¡T*ï ‘·j·÷s¡T #˚j·T≥y˚T $<ä |üs¡e÷s¡ú+μμ


$q<ä>∑T HÓe«s¡T #Ó|æŒq...eTVü‰‘êà>±+BÛ: ªª$<ä e´øÏÔøÏ J$‘· dü÷Á‘ê\qT HπsŒ~>± ñ+&Ü*. n+<äT≈£î ÁbÕ<∏ä$Tø£

$<ä |ü⁄Hê~ y˚ùd~>± ñ+&Ü*. _&É¶ X¯Øs¡ b˛wüD≈£î ‘·*¢bÕ\T m+‘· nedüs¡yÓ÷, eTH√$ø±kÕìøÏ e÷‘·èuÛ≤wü ≈£L&Ü n+‘˚ nedüs¡+. •X¯óe⁄ ‘·q ‘=* bÕsƒêìï ‘·*¢<ä>∑ZπsH˚s¡TÃ≈£î+≥T+~. ø±ãÏº _&É¶\ô|’ $<˚o uÛ≤wüqT s¡T<ä›≥+ e÷‘·è<˚XÊìøÏ Á<√Vü≤+ #˚j·T≥y˚Tnì Hê n_ÛÁbÕj·T+.μμ

s¡M+Á<äHê<∏ä sƒê>∑÷s¡T: ªªÄ+>±¢ìï Á|ü‘´ø£ yÓTfió≈£îe\‘√, C≤Á>∑‘·Ô>± ~«rj·T uÛ≤wü>±H˚sêŒ*. ø±˙ uÀ<Ûäq e÷Á‘·+ e÷‘·èuÛ≤wü ÀH˚ »s¡>±*. j·T÷ìe]Ù° kÕúsTT es¡≈£Le÷‘·èuÛ≤wü À #·~y˚ neø±XÊ\T ø£*–+#ê*. Ç+<äT≈£î Hê\T>∑T Á|ü<Ûëq ø±s¡D≤\TñHêïsTT. 1. e÷‘·èuÛ≤wü À e÷Á‘·yT J$‘êìøÏ dü+ã+~Û+∫q À‘·T*ï düŒ è•+#·>∑\s¡T.2. @ $wüj·T+˝ÀHÓ’Hê Á|ü‘˚ ø£ HÓ’|ü⁄D≤´ìï kÕ~Û+#ê\+fÒ n+<äT≈£î uÛ≤wü n&É¶+øÏ>±ñ+&É≈£L&É<äT. 3. e´øÏÔ kÕeTs¡∆ + ø=‘·Ô uÛ≤wü Hs¡TÃø=H+<äTπø dü]b˛‘·T+~ ‘·|üŒ, nedüs¡+nsTTq |ü]C≤„Hêìï H˚s¡TÃø√e≥+˝À yÓqTø£|ü&É‘ês¡T. 4. e÷‘·èuÛ≤wü À $<ë´uÀ<Ûäq e\¢u≤*ø£\ #·<äTe⁄ yÓTs¡T>∑e⁄‘·T+~. uÛ≤s¡rj·T düe÷»+˝À eTVæ≤fi≤ $<ä ≈£î ‘·≈£îÿe ÁbÕ<Ûëq´‘·ñ+~ ø±ãÏº e÷‘·èuÛ≤wü À $<ä uÀ<Ûäq e\¢ u≤*ø£ À¢ $<ä ≈£î dü+ã+~Û+∫q n<äq|ü⁄uÛ≤s¡+ Ò≈£î+&Ü ñ+fÒ yê] $<ë´eø±XÊ\T yÓTs¡T>∑e⁄‘êsTTμμ.

m.|æ.C…. nãT› Ÿ ø£ ≤+: ªªH˚qT ‘·$Tfi¯+˝À#·~yêqT. eTq+ e÷‘·èuÛ≤wüqT H˚s¡TÃø√yê*.u≤>± |ü⁄düÔø±\T #·<äyê*. kÕúìø£ uÛ≤wü À¢ #·<äTe⁄uÀ~Û+#·&ÜìøÏ ñbÕ<Ûë´j·TT\øÏ#˚Ã •ø£åDMT<äeTq+ <äèwæº kÕ]+#ê*.μμ

ø√sTTwæ À eT‘·‡sê, j·TTHÓk˛ÿ &Ó’¬sø£ºsY »qs¡ Ÿ (1999`2009): (n+‘·sê®rj·T e÷‘·èuÛ≤cÕ ~H√‘·‡e+ dü+<äs¡“¤+>± Ç∫Ãq dü+<X+qT+&ç) ªª21 |òæÁãe] >∑TD≤‘·àø£ $<ä´ n+<ä]ø° n+~+#ê\H˚<Û´j·T+‘√, XË’X¯e+ qT+∫ bÕsƒ¡XÊ\ $<ë´ $<Ûëq+˝À e÷‘·èuÛ≤wüñ|üjÓ÷–+#ê*. n~Ûø±s¡ C≤rj·T uÛ≤wü‘√ bÕ≥T e÷‘·èuÛ≤wüqT ≈£L&Üñ|üjÓ÷–+#·&É+ <ë«sê $<ë´s¡Tú\T eT+∫ |òü*‘ê\T kÕ~ÛdüTÔHêïs¡ìÇ°e* n<Ûä j·THê\T düŒwüº+>± #ÓãT‘·THêïsTT. n+‘>±ø£ $<ë´s¡Tú\≈£îC≤„Hê_Ûeè~∆ , n<Ûä j·Tq XøÏÔ n$ ÇqTeT&ç+|üCÒdüTÔHêïsTT. Á|üdüTÔ‘·+dü>∑≥Tq HÓ\≈£î ¬s+&ÉT uÛ≤wü\T ø£qTeTs¡T¬>’b˛‘·THêïsTT. ø£qTø£ áe÷‘·èuÛ≤cÕ~H√‘·‡e+ Hê&ÉT uÛ≤cÕ yÓ’$<Ûë´ìï ø±bÕ& #·s¡ \T #|ü≤º*.

H˚&ÉT Á|ü<Ûëq+>± Á|ü|ü+#·+˝Àì ÁbÕNq ‘Ó>∑\uÛ≤wü\ >∑T]+∫ rÁe+>± Ä˝À∫düTÔHêïs¡T. yê]yês¡dü‘ê«ìï e´øÏÔ‘ê«ìï ø±bÕ&ÉTø√e&Üìø°,yê] e÷‘·èuÛ≤wüqT s¡øÏå+#·Tø√e&ÉeTH˚~ yê]ø°\ø£yÓTÆq Vü≤≈£îÿ>± eTq+ >∑T]Ô+#ê*. uÛ≤cÕuÀ<Ûäq, Á|ü‘´ø£+>± e÷‘·èuÛ≤wü À uÀ<Ûäq nH~Á|ü|ü+#· yê´|üÔ+>± H˚&ÉT n‘· +‘· Á|ü<ÛëqyÓTÆq$wüj·T+>± e⁄+~.$X¯«yê´|üÔ+>± ‘·eTuÛ≤yê\qT á uÛ≤wü\T‘ Ó*j · TC Òj · T> ∑*–e⁄+&Ü*. Á|ü‹e´øÏ Ô‘·q kı+‘· uÛ≤wüqTø ±b Õ& É T ø = +≥÷ ,<ëH=ïø£ e´ø°Ôø£s¡D s¡÷|ü+>± J$‘ê+‘·+ñ|üjÓ÷–+#·Tø√yê*.

ªª#·<äTe⁄˝Àì ÁbÕ<∏ä$Tø£ <äX¯ ÀH˚ XÊÁdüÔ $C≤„q+˝Àì ÁbÕ<∏ä$Tø£ uÛ≤eq ;C≤\T+≤sTT. $<ë´]úøÏ ø±¢düTs¡÷+ãj·T≥ e÷‘·èuÛ≤wü À ø£*π> XÊÁdüÔ $C≤„q nqTuÛÑyê\≈£î, ø±¢düT s¡÷+˝À |üsêsTT uÛ≤wü À #Óù|Œ $C≤„q uÛ≤eq\≈£îbı+‘·q n+<äø£, düeTq«j·T+ ≈£î<äs¡ø£, n‘·ì ne>±Vü≤q $düÔè‘·+ ø±<äT. XÊÁdüÔ+ MT<˚ ø±ø£ #·<äTe⁄ MT<ä ≈£L&ÜÄdüøÏÔ ‘·>∑TZ‘·T+~.μμ

` &ç.mdt. ø=sƒê]


♦

#·]Á‘· |ü]XÀ<Ûä≈£î\T s¡+õ‘Y n+~+∫q z |ü]XÀ<ÛäHê |òü*‘ê\T.bÕsƒ¡XÊ\˝À¢ Ä+>∑¢ e÷<Ûä eT+ Á|üyXô|≤º\qï Á|üuÛÑT‘·« ìs¡íj·T+ dü]ø±<äì Á|üeTTK #·]Á‘· |ü]XÀ<Ûä≈£î\T s¡+õ‘Y≈£îe÷sY

n_ÛÁbÕj·T|ü&Ü¶s¡T. e÷‘·uÛ≤wüô|’ |ü≥Tº Ò≈£î+&Ü, yπs @ uÛ≤cÕ H˚s¡TÃø√e&É+ ≈£î<äs¡<äì düŒwüº+ #˚XÊs¡T. á n+X¯+ô|’Äj·Tq e÷≤¢&ÉT‘·÷ ªÇø£ÿ&ç $<ë´s¡Tú\≈£î Ä+>∑¢+ sêyê\Hêï ‘Ó\T>∑Tô|’ |ü≥Tº ñ+&É≥+ ‘·|üŒìdü]. mH√ï |ü]XÀ<Ûäq\÷Ç<˚ $wüj·÷ìï ‘˚*Ã#ÓbÕŒsTT. ˇø£ uÛ≤wü e÷≤¢&É≥+ sêyê\+fÒ Ä uÛ≤wü˝À $<ëúÛ≤´dü+ #˚j·÷*‡q nedüs¡+ Ò<äT.Ä+>∑¢+ sêyê\+fÒ Ç+–¢wt e÷<Ûä eT+ ‘·|üŒìdü] ø±<äT. bÕsƒ¡XÊ\ kÕúsTT˝ÀH˚ ªªk˛Œ¬øHé Ç+–¢wtμμ H˚]Œ‘˚ dü]b˛‘·T+~μ nìÄj·Tq $e]+#ês¡T.

‘·s¡>∑‹ >∑~˝À n<Ûë´|ü≈£î&ÉT e÷‘·uÛ≤wü yê&ç‘˚H˚ |æ\¢\øÏ $wüj·T+ düŒwüº+>± ns¡úeTe⁄‘·T+<äì, á n+X¯+ô|’ À‘Ó’q|ü]XÀ<Ûäq #dæq≥T¢ s¡+õ‘Y≈£îe÷sY ‘Ó*bÕs¡T. Bìø√dü+ 10\ø£å\ ø£Hêï m≈£îÿe »HêuÛ≤ ñqï <XÊ\qT (170) |ü]>∑Dq˝ÀøÏrdüT≈£îqï≥T¢ ù|s=ÿHêïs¡T. ‘·q |ü]XÀ<Ûäq˝À ãj·T≥|ü&É¶ ø=ìï ÄdüøÏ Ôø£s¡yÓTÆq n+XÊ\qT ñ<äVü≤]+#ês¡T. eTq+ Ç+–¢wüqT$<ä ˝À e÷<Ûä eT+>± m˝≤ ñ|üjÓ÷–düTÔHêïyÓ÷, n˝≤H˚ Á_Ïwt bÕ\q nqTuÛÑ$+∫q mH√ï Ç‘·s¡ <˚XÊ\T ≈£L&Ü ñ|üjÓ÷–düTÔHêïsTT. Áô|ò+#Y, kÕŒìwt, b˛s¡TÃ>∑ Ÿ e\dü bÕ\q ñqï#√≥¢ Áô|ò+#Y, kÕŒìwt, b˛s¡TÃ^düT uÛ≤wü\qT ñ|üjÓ÷–kÕÔsTT.2017 es¡≈£L H√u… Ÿ ãVüQeT‹ (XÊ+‹ ãVüQeT‹ $TqVü‰) bı+~qyê]˝À 98XÊ‘·+ ô|’>± e÷‘· uÛ≤wü À $<ä qTuÀ~Û+#˚ <˚XÊ\øÏ #Ó+~qyêπs. ø=qT>√\T X¯øÏÔ Ä<Ûë]‘· ‘·\dü] Ä<ëj·T+ <äcÕº Á|ü|ü+#·+˝Àì ‘=* 30 <˚XÊ˝À¢28#√≥¢ e÷‘· uÛ≤wü ÀH˚ $<ëúÀ<Ûäq »s¡T>∑T‘√+~. dæ+>∑|üPsY, Vü‰+>¥ø±+>¥ ù|s¡T≈£î <˚XÊ Ò nsTTq yêÏ »HêuÛ≤ eTqeTT+u…’ n+‘· ≈£L&Ü ñ+&É<äT. ø£qTø£ nø£ÿ&ç $<ÛëHê\T eTq≈£î Ä<äs¡Ù+ ø±<äT. Á|ü|ü+Nø£s¡D≈£î Ç+–¢wt ‘·|üŒìdü] nH˚uÛ≤eq Á|ü»˝À¢ ã\+>± ñ+~. ø±˙ n+<äT˝À ì»+ Ò<äT. πøzm|òt >√¢ã …’CÒwüHé dü÷N-2018˝À uÛ≤>∑yÓTÆq yÓTT<äÏ 50<˚XÊ˝À¢ 48 e÷‘·uÛ≤wüH˚ yê&ÉT‘·THêïsTT.

Ä<ÛäTìø£ |ü]XÀ<Ûäq\T #Ój·T´&ÜìøÏ Ç+–¢wt ‘·|üŒìdü] nì eTs=ø£ uÛ≤eq ≈£L&Ü ñ+~. n~≈£L&Ü ‘·ù|Œ. XÊÁdüÔkÕ+πø‹ø£ s¡+>±˝À¢ $$<Ûä <˚XÊ\ Ä$wüÿs¡D\ kÕeTsêú ìï n‘· +‘· XÊÁd”Ôj·T+>± $X‚¢wæ+∫ @≤ ìy˚~ø£ Ç#˚Ã ªª>√¢ã˝ŸÇH√ïy˚wüHé Ç+&Óø˘‡μμ, ªªã÷¢yÓT“sYZ ÇH√ïy˚wüHé Ç+&Óø˘‡μμ C≤_‘ê\˝À yÓTT<äÏ~ 40- 50 kÕúHê˝À¢ ñ+&˚ 90XÊ‘·+ô|’>±<˚XÊ\÷ e÷‘·uÛ≤wüH˚ ‘·eT $<ëúÀ<Ûäq˝À ñ|üjÓ÷–kÕÔsTT. C≤+_j·÷, ≤+C≤ìj·÷, |òü÷Hê e+Ï mH√ï ÄÁ|òæø±<˚XÊ\T ôd’‘·+ e÷‘· uÛ≤wü À $<ëúÀ<Ûäq yÓTT<ä\T ô|&ÉT‘·T+fÒ, eTq+ e÷‘·uÛ≤wü À uÀ~ÛdüTÔqï bÕsƒ¡XÊ\\qT ≈£L&ÜÄ+>∑¢ e÷<Ûä eT+˝ÀøÏ e÷s¡Ã&É+ <äTs¡<äwüºø£s¡+. (Ä+Á<ÛäCÀ´‹ ~q|üÁ‹ø£ 9-11-2019 )

` m&ç≥sY

bÕsƒ¡≈£î\T ‘êeTT #·~$q ø£$‘·\T, ø£<∏ä\T, yê´kÕ\˝À q∫Ãq$ ø±s¡D≤\‘√ dü÷∫+#·e#·TÃ. d”ìj·TsY, Á|üdæ<ä∆s¡#·sTT‘·\ s¡#·q\T ø±ø£ W‘ê‡Væ≤≈£î\qT, Ç°e\ sêdüTÔqïyê]ì Áb˛‘·‡Væ≤+#·&Éy˚T á |ü⁄s¡kÕÿsê\ ñ<˚›X¯´+>±Á>∑Væ≤+#·>∑\s¡T. ‘·–q s¡#·q\T Òq|ü⁄Œ&ÉT |ü⁄s¡kÕÿsê\T Á|üø£Ï+#·ã&Ée⁄.

kÕVæ≤‘· Á|ükÕúq+ qe+ãsY 2019 |ü⁄s¡kÕÿsê\T

ø£$‘·≈£î &Üˆˆ m<äT›\ dæ<ë∆¬s&ç¶ kÕàs¡ø£ |ü⁄s¡kÕÿs¡+,ø£<∏ä≈£î ø£s¡¢bÕ …+ s¡TøÏàDeTà |ü⁄s¡kÕÿs¡+ #Ó≈£îÿ\T á s¡#·sTT‘·\≈£î n+<äT‘êsTT

|ü⁄s¡kÕÿsê\T

eT∞fl eTq+ ø£\e Òø£ b˛e#·TÃ ø£$‘·≈£î: s¡÷.500/`

s¡#·sTT‘· : @. uÛ…’s¡e dü«s¡í≈£îe÷sY

#·+Á<äqïø£<∏ä·≈£î : s¡÷. 500/`

s¡#·sTT‘· : &Üˆˆ ô|s¡Tø£ sêE


‘Ó\T>∑T uÀ<Ûäq uÛ≤wü>± ñ+&Ü\ì, ø£ dü+ bÕsƒ¡XÊ\#·<äTe⁄ es¡¬ø’Hê ‘Ó\T>∑T e÷<ÛäéT+˝ÀH˚ $<ëúÀ<Ûäq»s¡bÕ\H˚ ñ<äé÷ìøÏ ô|<ä ›< Óã“ ‘·–*+~. e#˚Ã$<ë´dü+e‘·‡s¡+ qT+∫ Äs√ ‘·s¡>∑‹ es¡≈£î düsêÿØ ã&ÉT˝À¢Ä+>∑¢ e÷<ÛäéT+˝ÀH˚ #·<äTe⁄ #ÓbÕŒ\ì Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸÁ|üuÛÑT‘·«+ ñ‘·Ôs¡T« C≤Ø#dæ+~. ø=Hïfi¢ qT+∫ n~Ûø±s¡uÛ≤wü>±‘Ó\T>∑T |üP]ÔkÕúsTT˝À neT\T »s¡bÕ\ì ø£ dü+ bÕsƒ¡XÊ\$<ä es¡¬ø’Hê ‘Ó\T>∑T e÷<Ûä eT+˝À $<ëúÀ<Ûäq #˚j·÷\ìuÛ≤c˛<äéTø±s¡T\T #˚düTÔqï Á|üj·T‘êï\≈£î á ñ‘·Ôs¡T«Xsê|òü÷‘·+>± e÷]+~.

HêD´‘· Á|üXÊïs¡∆ø£+ãVüQ»q dæ<ë∆+‘·ø±s¡T\T <ä[‘· dæ<ë∆+‘·ø±s¡T\T

$<ëúÀ<Ûäq ‘·|üŒìdü]>± Ä+>∑¢ e÷<Ûä eT+˝ÀH˚ ñ+&Ü\ì,ñqï‘· esêZ\ |æ\¢\T n+<äs¡÷ Ç+–¢wt MT&çj·T+ #·<äTe⁄\T#·<äTe⁄‘·T+fÒ... <ä[‘· ãVüQ»qT\ |æ\¢\T düsêÿØ ã&ÉT˝À¢‘Ó\T>∑T e÷<Ûä eT+˝À #·~$ m\¢ø±\+ yÓqø£ã&ç ñ+&Ü˝≤nH˚ ø=‘·Ôyê<äq ‘ÓdüTÔHêïs¡T.

<ä[‘· ≈£î˝≤\T, yÓqø£ã&çq ‘·s¡>∑‘·T\ $<ë´s¡Tú\Tñqï‘· #·<äTe⁄\ nq+‘·s¡+ $<˚XÊ\≈£îb˛sTT eT+∫ñ<√´>±\T #j·÷*‡+<. n+<äT≈£î ø±e\dæ+~ Ä+>∑¢uÛ≤wü ÀÁbÕMD´+ ø±ì, Ç+–¢wt MT&çj·T+˝À #·<äTe⁄ ø±<äT. Ç|ü⁄Œ&ÉT

neTàuÛ≤wü À #·<äTe⁄ø√... Ä+>∑¢eT÷ H˚s¡TÃø√!

‘Ó\T>∑T sêÁcÕº˝À¢ uÀ~Û+#˚ Ç+–¢wt MT&çj·T+ #·<äTe⁄˝À¢HêD´‘ê Á|üe÷D≤\T @e÷Á‘·+ u≤>√˝Òeqï~ yêdüÔe+.Ç+õ˙]+>¥ ø£fi≤XÊ\˝À¢ #·~$qyê]˝À ø=+<ä]ì |ü]o*ùdÔn≥T ‘Ó\T>∑T˝À, Ç≥T Ç+–¢wt À dü¬s’q ÁbÕMD´+ yê]øÏÒ<äì Á>∑Væ≤+#·e#·TÃ. ns¡ø=s¡ kÂø£sê´\‘√, ns¡∆J‘ê\‘√

|üì#ùd Áô|’y≥T ø£fi≤XÊ\\T @ Á|üe÷D≤\T bÕÏdüTÔHêïjÓ÷Á|üuÛÑT‘·« |ü]o\q˝ÀH #ê˝≤kÕs¡T¢ ãj·T≥|ü&ç+~. eTq <ä>∑Zs¡Ä+>∑¢ e÷<ÛäéT $<ë´s¡Tú\T m≈£îÿeeT+~ Ç+>±¢+&ÉT,nyÓT]ø±, ¬øq&Ü, ÄÁùdº*j·÷ <˚XÊ\≈£î b˛‘·THêïs¡T. nø£ÿ&Éyê]øÏ Hs¡T>± $<ë´ Á|üyXÊ\T, ñ<√´>±\T \_Û+#·&É+ Ò<äT.Àô|ò Ÿ, JÄsYá e+Ï |üØø£å À¢ ñrÔs¡Tí\T ø±yê*. Ä+>∑¢uÛ≤wü bÕ≥yêìøÏ dü+ã+~Û+∫q |üØø£å*$. eTq <ä>∑Zs¡ Ç+–¢wte÷<ÛäéT+˝À #·<äTe⁄≈£îqï $<ë´s¡Tú\÷ yÓTT<äÏkÕπs á|üØø£å À¢ ñrÔs¡Tí\T ø± Òø£b˛‘·THêïs¡T. ø√∫+>¥ πø+Á<ë\≈£îyÓ[¢, &ÉãT“\T b˛dæ •ø£åD bı+<äT‘·THêïs¡T. ¬s+&ÉT |üØø£å\T<ë≥≈£î+&Ü mes¡÷ ô|’ <˚XÊ˝À¢ ñqï‘· $<ä ˝À Á|üy˚X¯+bı+<ä˝Òs¡T. ñ<√´>±\÷ kÕ~Û+#·˝Òs¡T. »bÕHé, #Ó’Hê˝À¢‘·j·÷¬s’q j·T+Á‘ê\qT #ê˝≤ <XÊ˝À¢ yê&ÉT‘·THêïs¡T. ‘·ØŒ¤<äTÇe«&ÜìøÏ Ä ¬s+&ÉT <˚XÊ\ ì|ü⁄DT\T Äj·÷ <˚XÊ\≈£îyÓfi¯óÔ+≤s¡T. yês¡+‘ê Ç+õ˙]+>¥, Ç‘·s¡ ø£+|üP´≥sYkÕ+πø‹ø£ $<ä \qT yê] uÛ≤wü À¢ H˚s¡TÃ≈£îHêïs¡T. Ç+–¢wtqT

` Ä#ês¡ |ü⁄*ø=+&É düTu≤“#ê]

¬s+&ÉT ‘Ó\T>∑T sêÁcÕº À¢ |ü<äeT÷&ÉT \ø£å\≈£î ô|’>± Á|üuÛÑT‘·« ñ<√´>±\T ñHêïsTT. Ç$ Ç+ø± ô|s¡>∑e#·TÃ.Ms¡+<äs¡÷ ‘Ó\T>∑Tyê] ø√düy˚T |üì#˚j·÷*. |ü]bÕ\q n+‘ê ‘Ó\T>∑T˝À ñ+fÒ á ñ<√´>∑T\T n+<äs¡÷‘Ó\T>∑T˝ÀH˚ ñ‘·Ôs¡Á|ü‘·T´‘·Ôsê\T ìs¡«Væ≤+#ê*‡ ñ+≥T+~. n|ü⁄Œ&ÉT á |ü<äeT÷&ÉT \ø£å\ eT+~ø° ‘Ó\T>∑Te÷<Ûä eTy˚T nedüs¡+. Ä+>∑¢ e÷<Ûä eT+‘√ |üì Ò<äT. nsTTHê ˇø£ bÕsƒê´+X¯+>± Ç+–¢wt ñ+≥T+~ ø±ãÏºÄ |ü]C≤„q+ dü]b˛‘·T+~. ‘Ó\T>∑Tyês¡+<ä]ø° yê] Á|üuÛÑT‘·« ø±s¡ ø£˝≤bÕ\T e÷‘·uÛ≤wü ÀH˚ »s¡T|ü⁄ø√e&É+yê]øÏ dü+Áø£$T+∫q Vü≤≈£îÿ. Á>±eT+˝À |üì#˚ùd Á|üuÛÑT‘·« ø±sê´\j·T+ ‘·q≈£î ‘Ó*j·Tì uÛ≤wü À m+<äT≈£î|üì#˚j·÷*? Á|ü‹ bÂs¡T&É÷ Á|üuÛÑT‘·«+ ‘·q e÷‘·uÛ≤wü À |üì#˚j·÷\ì ø√s¡Tø√e&É+ n‘·&çøÏ ñqï Vü≤≈£îÿ.Bìï ÁbÕ<∏ä$Tø£ Vü≤≈£îÿ>± >∑T]Ô+#ê*. Bìï $düà]+∫ Ä+>∑¢+˝À #·<äTe⁄≈£î+fÒH ñ<√´>±\T ekÕÔj·Tì #Ó|üŒ&É+u≤<Ûä ‘êsêVæ≤‘· +. |òü ≤Hê esêZ\yê] n_Ûe~∆øÏ Ä≥+ø£eTì uÛ≤$+#·&ÉeT÷ dü]ø±<äT. ¬s+&ÉT sêÁwüº Á|üuÛÑT‘ê«\Tn~Ûø±s¡ uÛ≤wü>± ‘Ó\T>∑TqT nìï kÕúj·TT˝À¢ neT\T #˚j·÷*.


ø£˙dü yê´bÕs¡ ˝≤yê<˚M\T, <Ó’q+~q eéVü‰sê\Tq&ÉT|ü⁄ø=Hes¡πø Hs¡TÃ≈£î+≤s¡T. eTq <X+˝À Ç+õ˙]+>¥ø£+|üP´≥sY $<ä \qT Ä+>∑¢ e÷<Ûä eT+˝À #·~$qyês¡T ÄkÕ+πø‹ø£ s¡+>∑+˝À yê]‘√ b˛° |ü&É>∑\T>∑T‘·THêïsê?n˝≤ø±ø£ Ç+õ˙]+>¥, yÓ’<ä´$<ä´\qT Ç‘·s¡ XÊÁkÕÔ\qTuÛ≤s¡rj·T uÛ≤wü À¢H˚ Äj·÷ ÁbÕ+‘ê\yês¡T H˚s¡TÃ≈£îHêï-Ç+–¢wtqT ø£ uÛ≤wü>± Hs¡TÃø√>∑*–‘, Ç≥T á XÊÁkÕÔ\q÷düT\uÛÑ+>± nuÛÑ dæ+#·e#·TÃ. Ä+>±¢ìï ˇø£ uÛ≤wü>± nìï‘·s¡>∑‘·T˝À¢ H˚s¡TÃø√e&É+ e\¢ Ç‘·s¡ <˚XÊ˝À¢q÷ |üì#j·T&ÜìøÏ M\e⁄‘·T+~. kÕ+πø‹ø£ $<ä ˝À eTqø£Hêï #ê˝≤eTT+<äTqï #Ó’Hê, s¡cÕ´, »bÕHé <˚X¯düTú\T yê] uÛ≤wü À¢$<ëúÀ<Ûäq kÕ–dü÷Ô yÓTs¡T>±Z sêDÏdüTÔqï ñ<ëVü≤s¡D eTqm<äTs¡T>±H ñ+~. Ä+>∑¢ e÷<Ûä eT+˝À #·~$‘H ñ<√´>±\TekÕÔj·Tqï~ $&É÷¶s¡ yê<äq. bÂs¡T˝À¢ @ es¡Z+ yê¬s’HêÁ|üuÛ ÑT‘·«+ qT+∫ ø√s¡e\dæ+~- #·<äTe⁄ ‘Ó\T>∑Te÷<Ûä eT+˝ÀH˚ ñ+&Ü* ø±ì, ‘·eT≈£î #·ø£ÿÏ Ä+>±¢ìïbÕsƒ¡XÊ\ kÕúsTT˝ÀH˚ H˚]Œ+#ê\ì, n+<äT≈£î M\T>±eT+∫•ø£åD bı+~q Ä+>∑¢ ñbÕ<Ûë´j·TT\qT Çe«eTìn&É>±*. ô|’>± ‘Ó\T>∑T˝À #·<äTe⁄≈£î+fÒH XÊÁkÕÔ\T düT\uÛÑ+>±uÀ<Ûä|ü&ç, me¬s’Hê n_Ûe ~∆ ÀøÏ sê>∑\T>∑T‘ês¡T. Á|üuÛÑT‘·«ã&ÉT˝À¢H ø±<äT- nìï Áô|’y≥T bÕsƒ¡XÊ\˝À¢q÷ |ü<√ ‘·s¡>∑‹es¡≈£î ‘Ó\T>∑T e÷<Ûä eT+˝ÀH uÀ<Ûäq kÕ>±\ì uÛ≤cÕyê<äT\Tø√s¡T≈£î+≥THêïs¡T.

ñkÕàìj·÷ $X¯«$<ë´\j·÷ìï 1918˝À ìC≤+ÁbÕs¡+_Û+#ês¡T. $<ëúÀ<Ûäq n+‘ê ñs¡÷› e÷<Ûä eT+˝À»]π>˝≤ ìπs›•+#ês¡T. <˚X¯+˝À ‘=*kÕ]>± z uÛ≤s¡rj·TuÛ≤wü $<ëúÀ<Û äq e÷<ÛäéT+>± $X¯«$<ë´\j·÷ìïkÕú|æ+#·&É+ #ê˝≤ yÓT#·TÃø√<ä–q n+X¯eT+≥÷ $X¯«ø£$s¡M+Á<äHê<∏é sƒê>∑÷sY n|üŒÀ¢ ñ‘·Ôs¡+ sêXÊs¡T. e+<fi¢ ÁøÏ‘·yTÇ+õ˙]+>¥, yÓT&çdæHé ˝≤+Ï kÕ+πø‹ø£ $<ä qT, ñqï‘·$<ä qT ñs¡÷› e÷<Ûä eT+˝À ñkÕàìj·÷ $X¯«$<ë´\j·T+n+~+∫+~. e÷J eTTKéT+Á‹ #ÓHêï¬s&ç¶ ˝≤+Ï yês¡Tñs¡÷› ÀH˚ yÓT&çdæHé #·<äTe⁄≈£îHêïs¡T. kÕ«‘·+Á‘ê´q+‘·s¡y˚TÇø£ÿ&É MT&çj·T+ e÷]+~. 1970 <äXø£+ qT+∫ &çÁ^ es¡≈£î‘Ó\T>∑T e÷<Ûä eT+˝À bÕsƒ¡ Á>∑+<∏ë\T ‘·j·÷s¡T #˚sTT+∫uÀ~Û+#ês¡T. ø=ìï kÕe÷õø£ XÊÁkÕÔ˝À¢ |”J |ü⁄düÔø±©ï‘Ó\T>∑T˝À sêsTT+#ês¡T. á |üì n+‘ê ‘Ó\T>∑T nø±&ÉMT

#˚dæ+~. Hê&ÉT πø+Á<äeT+Á‹>± ñqï |æ.$.qs¡dæ+Vü‰sêe⁄eTT+<äT#·÷|ü⁄e˝Ò¢ ‘Ó\T>∑T nø±&ÉMT @sêŒ≥T, ‘Ó\T>∑Te÷<Ûä eT+ neT\T kÕ<Ûä eTj·÷´sTT. $<ë´s¡+>∑+˝À Áô|’y≥Tyê´bÕs¡+ |ü⁄+Eø=qï <ä]$T˝≤ Ä+>∑¢ e÷<ÛäéT+˝À#·<äTe⁄≈£î+fÒH˚ ñ<√´>±\T ekÕÔj·TH˚ ‘·|ü⁄Œ&ÉT dæ<ë∆+‘êìïÁ|ü»˝À¢øÏ ã\+>± rdüT¬øfi‚¢ Á|üj·T‘êï\T »s¡T>∑T‘·THêïsTT.Á|üuÛÑT‘ê«\T Çø£HÓ’Hê $»„‘· #·÷|æ+∫ ì»yÓTÆq n_Ûe~∆kı+‘· uÛ≤wü <ë«sê kÕ<Ûä eTH˚ $wüj·÷ìï Á|ü»\≈£î >∑Ïº>±‘Ó*j·TC…bÕŒ*.

‘Ó\T>∑T˝ÀH˚ Á|üuÛÑT‘·« bÕ\q eéVü‰sê\T »s¡>∑&ÜìøÏn+fÒ n~Ûø±s¡ uÛ≤wü neT\T≈£î ñ<√´>±\≈£î, ‘Ó\T>∑Te÷<Ûä e÷ìøÏ $&ÉBj·T Òì dü+ã+<Ûä+ ñ+~. ¬s+&ÉT ‘Ó\T>∑TsêÁcÕº À¢ |ü<äeT÷&ÉT \ø£å\≈£î ô|’>± Á|üuÛÑT‘·« ñ<√´>±\TñHêïsTT. Ç$ Ç+ø± ô|s¡>∑e#·TÃ. Ms¡+<äs¡÷ ‘Ó\T>∑Tyê]ø√düyT |üì#j·÷*. |ü]bÕ\q n+‘ê ‘Ó\T>∑T˝À ñ+fÒ áñ<√´>∑T\T n+<äs¡÷ ‘Ó\T>∑T˝ÀH˚ ñ‘·Ôs¡Á|ü‘·T´‘·Ôsê\Tìs¡«Væ≤+#ê*‡ ñ+≥T+~. n|ü⁄Œ&ÉT á |ü<äeT÷&ÉT \ø£å\eT+~ø° ‘Ó\T>∑T e÷<Ûä eTyT nedüs¡+. Ä+>∑¢ e÷<Ûä eT+‘√|üì Ò<äT. nsTTHê ˇø£ bÕsƒê´+X¯+>± Ç+–¢wt ñ+≥T+~ø±ãÏº Ä |ü]C≤„q+ dü]b˛‘·T+~. ‘Ó\T>∑Tyês¡+<ä]ø° yê]Á|üuÛÑT‘·« ø±s¡ ø£ ≤bÕ\T e÷‘·uÛ≤wü ÀH »s¡T|ü⁄ø√e&É+ yê]øÏdü+Áø£$T+∫q Vü≤≈£îÿ. Á>±eT+˝À |üì#˚ùd Á|üuÛ ÑT‘·«ø±sê´\j·T+ ‘·q≈£î ‘Ó*j·Tì uÛ≤wü À m+<äT≈£î |üì#j·÷*?Á|ü‹ bÂs¡T&É÷ Á|üuÛÑT‘·«+ ‘·q e÷‘· uÛ≤wü À |üì#˚j·÷\ìø√s¡Tø√e&É+ n‘·&çøÏ ñqï Vü≤≈£îÿ. Bìï ÁbÕ<∏ä$Tø£ Vü≤≈£îÿ>±>∑T]Ô+#ê*. Bìï $düà]+∫ Ä+>∑¢+˝À #·<äTe⁄≈£î+fÒH˚ñ<√´>±\T ekÕÔj·Tì #Ó|üŒ&É+ u≤<Ûä ‘êsêVæ≤‘· +. |òü ≤HêesêZ\yê] n_Ûe ~∆øÏ Ä≥+ø£eTì uÛ≤$+#·&ÉeT÷ dü]ø±<äT.¬s+&ÉT sêÁwüº Á|üuÛÑT‘ê«\T n~Ûø±s¡ uÛ≤wü>± ‘Ó\T>∑TqT nìïkÕúj·TT˝À¢ neT\T #˚j·÷*. ‘Ó\T>∑T e÷<ÛäéT+˝À#·<äTe⁄≈£î+fÒH ñ<√´>±\T ekÕÔj·Tì #Ó|üŒ>∑\>±*. n˝≤ø±<äT- y ˚ TeTT Ç‘ ·s ¡ < ˚XÊ˝À ¢ ñ<√´>±\T # ˚kÕ ÔeTH ˚yêfió¢ Ä+>∑¢uÛ≤wü À eT]+‘· HÓ’|ü⁄D´+ dü+bÕ~+#·Tø√e#·TÃ.πø+Á<äÁ|üuÛÑT‘·«+ dü]ø=‘·Ô>± s¡÷bı+~düTÔqï $<ë´$<Ûëq+˝ÀuÀ<Ûäq n+‘ê e÷‘·uÛ≤wü À kÕ>±\ì #Ó|æŒ+~. Bìï ˇø£#·≥º+>± ‘·|üŒìdü]>± <XeT+‘ê neT\jT´˝≤ #j·Te\dæqnedüs¡+ ñ+~. ‘Ó\T>∑T sêÁcÕº À¢ bÕsƒ¡XÊ\ $<ä es¡¬ø’Hê‘Ó\T>∑T e÷<Ûä eT+ ñ+&Ü*.


$ø±dü+˝À yÓqø£u≤≥Tsê»ø°j·T Hêj·T≈£î\T e÷eT÷\T dü+<äsê“¤ À¢ ø±ì Ò<ë

mìïø£\ Á|ü#ês¡+˝À ø±ì Äj·÷ ÁbÕ+‘ê\ uÛ≤wü j·÷dü À¢m+<äT≈£î e÷≤¢&ÉT‘·THêïs¡T? C≤rj·T kÕúsTT Hêj·T≈£î\Tyπs sêÁcÕº À¢ Væ≤+B˝À e÷≤¢&ç, <ëìï eTs=ø£]‘√ nqTyê<ä+#sTTdüTÔHêïs¡T. m+<äT≈£î? ‘êeTT #Ó|üŒ<ä\#·T≈£îqï~ dü÷Ï>±Á|ü»\≈£î #˚sê\H˚ ø£<ë! Á|ü»\ uÛ≤wü‘√ n~Ûø±s¡+˝ÀìøÏe∫Ãqyês¡T n<˚ uÛ≤wü À #·<äTe⁄ #Ó_‘˚ Á|ü»\≈£î ‘˚*>±ZeTqdüT≈£î Vü≤‘·TÔ≈£îH˝≤ #Ó|üŒe#·TÃ- nH ÁbÕ<∏ä$Tø£ $wüj·÷ìïm+<äT≈£î >∑T]Ô+#·&É+ ˝Ò<äT. u≤>± n_Ûe~∆ #Ó+~qnÁ>∑sêC≤´\T ø=ìï yê] e÷‘·uÛ≤wü˝À $<ëúÀ<Ûäq#düTÔ+&É>± <ëìï eTq+ m+<äT≈£î Á>∑Væ≤+#·&É+ Ò<äT? ‘Ó\T>∑TuÛ≤wü≈£î n‘· +‘· n~Ûø£+>± ñ‘êŒ<äø£ X¯øÏÔ ñ+~. mH√ïbÕ]uÛ≤wæø£ |ü<ë\T dæ<ä∆+>± ñHêïsTT. bÕ]uÛ≤wæø£ |ü<äì|òüT+≥Te⁄©ï ‘·j·÷s¡T #˚dæ+~ ‘Ó\T>∑T nø±&ÉMT. ñs¡÷›e+Ï ‘·≈£îÿeeT+~ e÷≤¢&˚ uÛ≤wü ÀH˚ X¯‘êã›+ ÁøÏ‘·y˚T

Ç+õ˙]+>¥, yÓ’<ä $<ä \qT uÀ~Û+#·>∑*–‘˚, ‘Ó\T>∑T˝Àm+<äT≈£î #Ó|üŒ˝ÒeTì eTqyês¡T Ä˝À∫+#·&É+ ˝Ò<äT.ø£sêí≥ø£ À |”J es¡≈£î ø£qï&É e÷<Ûä eT+ ñ+~. ‘·$Tfi¯ó\TeT]+‘· eTT+<äT¬ø[¢ ôV’≤ø√s¡Tº rs¡TŒ\T ≈£L&Ü ‘·$Tfi¯+˝À ñ+&Ü\ì |ü≥Tºã&ÉT‘·THêïs¡T. πøs¡fi¯˝À e÷‘·uÛ≤wü˝ÀH˚$<ëúÀ<Ûäq ñ+~. eTq ‘Ó\T>∑Tyê]πø á <äTdæú‹ m+<äT≈£î?

@ uÛ≤wü˝À $<ëúÀ<Ûäq »s¡>∑<√ Ä uÛ≤wü 40dü+e‘·‡sê˝À¢ q•+∫b˛‘·T+<äì j·TTHÓk˛ÿ n<Ûä´j·Tq+XÊÁd”Ôj·T+>± #êÏq $wüj·T+ >∑Ts¡TÔ ô|≥Tºø√yê*. Á|üuÛÑT‘ê«\TÇ+ ¢wüß MT&çj·T+ $<ä qT Áb˛‘·‡Væ≤ùdÔ sêuÀj˚T ø±\+˝À‘Ó\T>∑T πøe\+ ªeTÚœø£ uÛ≤wüμ>± $T–*b˛‘·T+~. #·<äe&É+,sêj·T&É+ #‘·ø±ì C≤‹>± $T–*b˛‘·T+~. |üø£ÿ sêÁcÕº\yês¡TuÛ≤cÕ $ø±dü+˝À eTT+<äT¬øfióÔ+fÒ, ‘Ó\T>∑T sêÁcÕº À¢ |ü]dæú‹n‹Bq+>± ñ+&É≥+ eTq <äTs¡<ä wüº+. á dæú‹˝À uÛ≤wüqTø±bÕ&ÉT≈£îH˚ u≤<Ûä ‘· Á|ü‹ bÂs¡T&çô|’ ñ+~!

(áHê&ÉT 12.11.2019) ♦

1. @ $<ä >±ì dü‘· yÓTÆq<Ó’‘ dü«j·T+ b˛wüø£yÓTÆq~>±e⁄+&Ü*. nq>± $<ä |üP]Ô njT´dü]øÏ, eT÷\<Ûäq+ n˝≤e⁄+&É>± ‘·q Ks¡TÃqT ‘êqT uÛÑ]+#·>∑*–q<Ó’ e⁄+&Ü*.

2. $<ä eTT–ùdes¡≈£î ≈£L&Ü #‘·T\ jÓTTø£ÿ øöX\+$ìj·TTø£Ô+ ø±yê*. nq>±, $<ë´s¡Tú\T Á|ü‹ ~qeTTø=+‘·ùd|ü⁄ Vü≤düÔ øöX¯\+‘√ ≈£L&çq |ü]ÁX¯eT HÓs¡y˚sêÃ*.

3. $<ä n+‘ê ÁbÕ+rj·T uÛ≤wü ÀH˚ H˚sêŒ*.4. á $<Ûëq+˝À eØZj·TyÓTÆq eT‘· $wüj·Tø£ •ø£åD≈£î

kÕúq+ Ò<äT. eTÚ*ø£eT÷, $X¯«»˙qeT÷ nsTTq HÓ’‹ø£•ø£åD≈£î |üP]Ô>± neø±X¯+ ñ+≥T+~.

5. á $<Ûëq+ <ë«sê $<ä quÛÑ dæ+#yês¡T |æ\¢ …’Hê,ejÓ÷»qT …’Hê, u≤\T¬s’Hê, u≤*ø£ …’Hê, yês¡T nuÛÑ dæ+∫q$<ä yê] yê] >∑èVü‰\˝À yê´|æÔ bı+<ä>∑*–q<Ó’ e⁄+&Ü*.

6. á |ü<ä∆‹ì $<ëúÛ≤´dü+ bı+<˚ \ø£å˝≤~$<ë´s¡Tú\+‘ê ‘êeTT uÛ≤s¡‘·<XeT+‘·Ïø° #Ó+~qyês¡T>±uÛ≤$+#·T≈£î+≤s¡T. ø£qTø£ yês=ø£ n+‘·s¡ sêh uÛ≤wüqTHs¡TÃø=ì e⁄+&Ü*. nÏº n+‘·s¡ sêh uÛ≤wü Hê>∑]ø£ *|æ À>±ì, ñs¡÷› *|æ À >±ì sêj·Tã&˚ Væ≤+<ä÷kÕú uÛ≤wüˇø£ÿfÒ ø±e⁄q $<ë´s¡Tú\≈£î ô|’ ¬s+&ÉT *|ü⁄\qT ≈£L&ÜHsêŒ*.

eTq <˚X¯+ e+Ï ù|<ä <˚X¯+˝À <Ó’Væ≤ø£ |ü]ÁX¯eT$<ÛëHêìï Á|üy˚X¯ô|≥º&É+ ¬s+&ÉT $<Ûë\T>± ñ|üj·TTø£Ô+ne⁄‘·T+~. ˇø£ e+ø£ n~ eTq |æ\¢\ #·<äTe⁄ Ks¡TÃqTÄ]®düTÔ+~. ¬s+&Ée e+ø£ eTTqTà+<äT yês¡T ‘·eT≈£î ÇwüºyÓTÆ‘JeH√bÕ~ÛøÏ $ìjÓ÷–+#·Tø=qT≥≈£î |üìøÏ e#Ã ø£ eè‹Ô$<ä´qT ˇdü>∑T‘·T+~. nÏº |ü<ä ∆‹ eTq |æ\¢\≈£îdü«j·T+b˛wüø£ XøÏÔì #≈£Ls¡TdüTÔ+~. ÁXeT n+fÒ >ös¡e+>±#·÷&É≥+ nH˚<˚ C≤rj·T HÓ’‹ø£ ã˝≤ìï nìïÏø£Hêïm≈£îÿe>± ô|+#·T‘·T+~.

>±+BÛJ Á|ü‹bÕ~+∫quÒdæø˘ $<ä jÓTTø£ÿ eT÷\dü÷Á‘ê\T

♦


|ü&É&É+, ˙\+, q~, >∑s¡T≈£î e+Ï e÷≥\T ‘=*kÕ] ÄedüTÔe⁄‘√ >±ì, #·s¡ ‘√ >±ì |æ\¢yê&ÉT Á|ü‘· ø£å+>± bÕ˝§Zqïdü+<äs¡“¤+˝À yê&Éø£ b˛sTTq≥¢sTT‘ |æ\¢yê&çøÏ yêÏ‘√ n+‘·˝≤uÛÑ+ ñ+&É<äT. Á|ü‘· ø£å dü+ã+<Ûä+ ‘·sê«‘· e÷Á‘·y˚T áe÷≥\T ˇø£ Äø±s¡+‘√ nq«sTTkÕÔsTT. uÛÑ$wü ‘·TÔ À ˇø£ns¡úe+‘·yÓTÆq Á|üjÓ÷>±ìøÏ ñ|üjÓ÷>∑|ü&É‘êsTT.

|æ\¢yê&ç á uÛÖ‹ø£ nqTuÛÑyê\≈£L e÷≥\≈£L eT<Ûäñqï dü+ã+<Ûä+ ô|<ä›\ MT<ä eTTK´+>± n<Ûë´|ü≈£î\ MT<äˇø£ $•wüºeTsTTq u≤<Ûä ‘·qT ñ+#·T‘·T+~. Á|üdüTÔ‘·+ ˙n»e÷sTTw”˝À ñqï |æ\¢\≈£î n|üŒÏπø ‘·*¢<ä+Á&ÉT\T ˇø£$düÔè‘· |ü]~Û À nqTuÛÑyê\qT ø£*–+∫ ñ+≤s¡ì ˇø£n<Ûë´|ü≈£îì>± ˙e⁄ Ä•+#·e#·TÃ. ø±ì m+‘√ eT+~‘·*¢<ä+Á&ÉT\ $wüj·T+˝À Ç~ ì»+ ø±ø£b˛e#·TÃ. u≤\´+˝ÀHˇø£ $kÕÔs¡ edüTÔÁX‚DÏ‘√ ‘·eT |æ\¢\≈£î |ü]#·j·T+ ø£*–+#+‘·Ä‘·à$XÊ«dü+ #ê˝≤ eT+~ ‘·*¢<ä+Á&ÉT\≈£î ñ+&É<äT. |æ\¢\Tˇø£ |üì #˚j·÷\Hêï, <˚ìHÓ’Hê >∑eTì+#ê\Hêï yÓT\¢>±#˚kÕ Ôs ¡T. Bìï uÛ Ñ]+#˚ z|æø £, r]ø£ #ê˝≤eT+~‘·*¢<ä+Á&ÉT\≈£î ñ+&É<äT. |æ\¢\T |ü+|ü⁄<ä>∑Zs¡ Ï<Ûës¡ øÏ+<äy˚fi¯óflô|Ïº ˇø£ ns¡>∑+≥ ì\ã&Ü¶, bÕÁ‘·\˙ï rdæ H˚\MT<äô|ÏºHê, >=&ÉT>∑TqT nHø£e÷s¡T¢ ‘Ós¡e&É+ eT÷j·T&É+ #dæHêô|<ä›\≈£î ndü+<äs¡“¤+>± ø£ì|ædüTÔ+~. ø=ìïkÕs¡T¢ edüTÔe⁄\TbÕ&Ó’b˛≈£î+&Ü ñ+&É&É+ ø√dü+, |æ\¢\≈£î Vü‰ì ø£\>∑≈£î+&Üñ+&É&É+ ø√dü+ ø=~› nqTuÛÑyê\≈£î e÷Á‘·y˚T |ü]$T‘·+#˚dæ ‘·øÏÿq nìï nqTuÛÑyê\q÷ ô|<ä›\T ìùw~ÛkÕÔs¡T.

‘ ·* ¢< ä+Á& É T\T @$T# ˚d æHê, # ˚j ·Tø £b˛sTTHêñbÕ<Ûë´j·TTì |üì e÷Á‘·+ düTdüŒwüºy˚T. J$‘êqTuÛÑyê\≈£î,edüTÔe⁄\≈£î uÛ≤wü ñ|üjÓ÷>±ìï CÀ&ç+#·&ÜìøÏ |æ\¢\Tìs¡+‘·s¡+ Á|üj·T‹ï+#·&Üìï nqTeT‹+#˚ yê‘êes¡D≤ìïñbÕ<Ûë´j·TT&ÉT ø£*Œ+#ê*.

@ bÕsƒ¡XÊ\˝À |æ\¢\T ‘·eT #˚‘·T\‘√ nH˚ø£s¡ø±\|üqT\T #˚j·Ts√, πøe\+ ≈£Ls¡TÃì ñbÕ<Ûë´j·TT&ÉT #Óù|Œ<˚$+≥÷ ñ+≤s√, ‘êø£&ÜìøÏ, yê&É&ÜìøÏ, |ü>∑\>=≥º&ÜìøÏ,|ü⁄q]ï]à+#·&ÜìøÏ edüTÔe⁄\T+&Éy√ n~ uÛ≤cÕ HÓ’|ü⁄D≤´\qTô|+bı+~+#·&ÜìøÏ ‘·–q eT+∫ düú\+ ø±<äT.

|æ\¢\T uÛ≤wü‘√ #˚ùd |üqT\T|æ\¢\ uÛ≤wüqT n<Ûä´j·Tq+ #˚dæq yêfi¯ó¢ |æ\¢\T

e÷≤¢&É&É+˝Àì ÁbÕ<∏ä$Tø£ kÕeTsê∆´\ MT<ä n~Ûø±s¡+

d ü+bÕ~+#·>±H ˚ u Û ≤w üqT ÄX ¯ Ãs ¡ ´ø £s ¡+>± $$<Û äÁ|üjÓ÷»Hê\≈£î ñ|üjÓ÷–+#·&É+ ÁbÕs¡+_ÛkÕÔs¡ì #ÓbÕÔs¡T.n≥Te+Ï Á|üjÓ÷»Hê˝˝À ø=ìï á øÏ+<ä Ç∫Ãq$.

‘·q ø±s¡ ø£ ≤bÕ\qT ìπs›•+#·Tø√e&É+|æ\¢\T ø£ |üì#˚ùd≥|ü⁄Œ&ÉT Ä |üì >∑T]+∫ ‘·s¡#·T>±

e÷≤¢&ÉT‘·÷ ñ+≤s¡T. ˇø£ $<Ûä+>± n~ ‘·eT |üì MT<ä‘êeTT dü«>∑‘·+>± #˚düTÔqï yê´K´. ‘·s¡#·T>± á yêÚ≤´q+yêfi ¯ó ¢ ‘ ·eT | üìì Bs¡ Èø±\+ ø=qkÕ–+#·&Üìø Ï‘√&ÉŒ&ÉT‘·Tqï≥T ¢>± ‘√düT Ô+~. Ä |üì˝À Ädüø Ï Ôìì\u…≥º&ÜìøÏ Ç~ ñ|üjÓ÷>∑|ü&ÉT‘·T+~. me¬s’Hê áyêÚ≤´Hêìï $+≥THêï yê]øÏ |ü≥º<äT. ñ<ëVü≤s¡D≈£îø=+‘·eT+~ ∫qï |æ\¢\T ‘·&ç ÇdüTø£‘√ ø√≥\÷,kıs¡+>±\÷ ì]àdüTÔHêïs¡qTø√+&ç. Á|ü‹ |æ\¢yê&É÷ $&ç$&ç>±ˇø£ yêÚ≤´q+ #˚dü÷Ô ñ+&Ée#·TÃ. #ê˝≤kÕs¡T¢ n~ πøe\+yÓT\¢>± $ì|ædüTÔqï >=DT>∑T&˚ ø±e#·TÃ.

Ç‘·s¡T\ ø±s¡ ø£ ≤bÕ\qT, <Ûë´Hêìï ìπs›•+#·&É+:Ç~ ñbÕ<Ûë´j·TT\≈£î, ‘·*¢<ä+Á&ÉT\≈£î u≤>± ‘Ó\TdüT.

m+<äTø£+fÒ eTq düeTj·T+˝À #ê˝≤ uÛ≤>∑+ |æ\¢\ ø√]ø£\Trs¡Ã&Üìπø dü]b˛‘·T+~. yêfi¢ uÛÖ‹ø£ nedüsê\ düŒèVü≤eTq≈£î u≤>±H˚ ñ+≥T+~. Ç‘·s¡ $<Ûë\ nedüsê\T ≈£L&ÜeTTKýÓTÆqy˚. Ç$ y˚T<Û√ |üs¡yÓTÆq$ ø±ì, uÛ≤yê‘·àø£yÓTÆq$ø±ì ø±e#·TÃ. ‘·eT≈£î ≈£î‘·÷Vü≤˝≤ìï ø£*–+#˚, ÄdüøÏÔø£*–+#˚ yêÏyÓ’|ü⁄ <äèwæºì eTs¡*+#·&ÜìøÏ |æ\¢\T uÛ≤wüqTñ|üjÓ÷–kÕÔs¡T. ‘·eT <Ûë´Hêìï Äø£]¸+∫q <ëì|ü≥¢ ‘·eTe÷≥\T $H˚yêfi¯ó¢ ≈£L&Ü ÄdüøÏÔì #·÷|æ+#ê\ì |æ\¢\Tø√s¡T≈£î+≤s¡T.

ˇø£ |æ\¢\ >∑T+|ü⁄qT MTs¡T |ü]o*+∫q≥¢sTT‘˚yêfi¯ó¢ @<Ó’Hê edüTÔe⁄ yÓ’|ü⁄>±ì, Ç‘·s¡T\T >∑eTì+#· Ò<äì‘êeTT uÛ≤$+#˚ ˇø£ \ø£åD+ yÓ’|ü⁄>±ì |üs¡düŒs¡ <Ûë´HêìïÄø £] ¸+# ·& É+ > ∑eTìkÕ Ô+. u Û ≤w üqT á $<Û ä+>±ñ|üjÓ÷–+#·Tø√e&É+˝Àì ÁbÕ<Ûëq´+ n~ e´ø£Ô+#˚ùdÄø±+ø£å MT<ä Ä<Ûës¡|ü&ç ñ+≥T+~. á Äø±+ø£å @$T≥+fÒªH˚qT >∑eTì+∫q <ëìï Ç‘·s¡T\T ≈£L&Ü #·÷&É&ÜìøÏÇwü º|ü&É‘ês¡Tμ nqï~. e÷qe dü+ã+<Ûë\T, ø£*dæñ+&É&É+˝Àì Äq+<ä+ >∑T]+∫ eTq˝À >±&ÛÉ+>± bÕ‘·Tø=ìñqï n_ÛÁbÕj·÷\ô|’ á Äø±+ø£å Ä<Ûës¡|ü&ç ñ+~. me]<Ûë´Hêìï á $<Û ä+>± Äø£]¸+#·&ÜìøÏ Á|üj·T‘·ï+


Á|ü•ï+#·&É+, ùV≤r«ø£s¡D|æ\¢yê&ÉT @<Ó’Hê $wüj·T+ n≤¢ m+<äT≈£î+<√

‘Ó\TdüT≈£î+fÒH˚ ‘·|üŒ |ü]cÕÿs¡+ ø±ì ˇø£ düeTdü qT @<√ˇø£ |ü]dæú‹ ø£*Œ+#·e#·TÃ. #ê˝≤ düeTdü \T ∫qï |æ\¢\Tdü«j·T+>± |ü]wüÿ]+#·Tø√>∑*–qy˚, ñ<ëVü≤s¡D≈£î ãdüT‡Vü≤sƒê‘·TÔ>± m+<äT≈£î Ä–b˛sTT+<√, kÕïq+ #˚ùd≥|ü⁄Œ&ÉT‘·\MT<ä ˙fi¯ó¢ b˛j·T&É+ ‘·q¬ø+<äT≈£î Çwüº+ Ò<√ ‘˚*>±ZH˚‘Ó\TdüTø√e#·TÃ. ˇø£ eT÷&˚fi¢ |üdæyê&ÉT kÕ<Ûës¡D+>± áªdüeTdü´*ï ns¡ú+ #˚düT≈£î+≤&ÉT. nsTT‘˚ Ä ej·TdüT‡|æ\¢\+‘ê düs¡sTTq ùV≤‘·Te⁄\qT e÷≥˝À¢ e´ø£Ô+ #˚j·T Òø£b˛e#·TÃ. e´ø£Ô+ #˚j·T>∑*–q |æ\¢\T ‘·eT ô|<ä›\T ˇø£$wüj·÷ìï >∑T]+∫ Á|ü•ï+#·&ÜìøÏ, yê~+#·&ÜìøÏ uÛ≤wüqTyê&É&É+ $ì ñ+&É&ÜìøÏ m≈£îÿe neø±X¯+ ñ+~. yêfi¯ófl≈£L&Ü Á|ü•ï+#·&ÜìøÏ, yê~+#·&ÜìøÏ ô|<ä›\T Áb˛‘·‡Væ≤+#˚ñ+≤s¡T.

ô|’q #Ó|æŒq≥Te+Ï düeTdü \T >±ø£, ø£ XÊÁd”Ôj·TyÓTÆqØ‹˝À ∫qï |æ\¢\T ns¡ú+ #düTø√ Òì Ç‘·s¡ düeTdü \T ≈£L&Üñ+≤sTT. ñ<ëVü≤s¡D≈£î es¡+ ≈£îs¡e&ÜìøÏ ndü\sTTqø±s¡D+ @$TÏ? >±* ã\+>± M∫q|ü⁄Œ&ÉT ˇø£ #Ó≥Tºm+<äT≈£î |ü&çb˛‘·T+~? Ç≥Te+Ï Á|üX¯ï\T Hê\T>∑sTT<˚fi¢|æ\¢\T ns¡ú+ #˚düTø√ Òs¡T. nsTTHê Ç≥Te+Ï düeTdü \TùV≤‘ · Te⁄qT Á> ∑V æ ≤+# ·&Üìø Ï kÕ< Û äq+>± u Û≤w üqTñ|üjÓ÷–+#·&ÜìøÏ n<äT“¤‘·yÓTÆq neø±XÊ\T. \_Û+∫qùV≤‘·Te⁄ düs¡sTTq<ë ø±<ë nqï~ eTTK´+ ø±<äT. |æ\¢yê&ÉTùV≤‘·Te⁄qT ‘Ó\TdüTø√e&ÜìøÏ, ˇø£ ‘Ó*j·Tì $wüj·÷ìï>∑T]+∫ Á|ü•ï+#·&ÜìøÏ uÛ≤wüqT kÕ<Ûäq+>± ñ|üjÓ÷–+#·&ÉyTeTTK´+. ô|<ä›\T uÛ≤wüqT á $<Ûä+>± ñ|üjÓ÷–+#·&Üìï|æ\¢yê&ÉT m+‘· m≈£îÿe>± $+fÒ, uÛ≤wüqT á |ü<ä∆‹˝Àñ|üjÓ÷–+#·&É+ |æ\¢yê&çøÏ n+‘· n+<äTu≤≥T˝ÀøÏ edüTÔ+~.

eTq+ nH˚ e÷≥\T eTqdüTqT Á|üuÛ≤$‘·+ #˚kÕÔsTT|æ\¢\ J$‘ê\˝À uÛ≤wü ìs¡«Væ≤+#˚ $$<Ûä bÕÁ‘·\qT

>∑T]+∫q #·s¡Ã qT+&ç eTq+ ø£ $wüj·÷ìï Á>∑Væ≤+#·e#·TÃ.uÛ≤wü #ê˝≤ yÓdüT\Tu≤≥T ø£*–q e÷<Ûä eT+ nì. J$‘·+˝Àm≥Te+Ï düìïy˚XÊì¬ø’Hê <ëìï eT\T#·Tø√e#·TÃ. ˇø£|ü]dæú‹ nedüsêìøÏ nqT>∑TD+>± uÛ≤wüqT eT\#·Tø√e&É+<ë«sê eTq+ | ü]d æ ú‹‘√ nqT≈ £L\‘ê«ìïyÓTs¡T>∑T|üs¡T#·Tø√e#·TÃ. eTq ì‘· J$‘·+˝À á Á|üÁøÏj·T≈£î

dü+ã+~Û+∫ mH√ï ñ<ëVü≤s¡D\T \_ÛkÕÔsTT. m<äTÏ yêfi¢≈£îø√|ü+ e∫Ã+<äqTø√+&ç, |ü]dæ ú‹ì eTq ñ<˚›XÊìøÏnqT>∑TD+>± eT\#·Tø√e&ÜìøÏ ‘·–q |ü<ë\‘√q÷,>=+‘ · T‘√q÷ Á| ü‹d ü Œ+~kÕ ÔeTT. n+fÒ ‘ ·>±<ë|ü&Ü\qT≈£î+fÒ rÁeyÓTÆq e÷≥\qT, yê‘êes¡D+˝À y˚&ç‘·–Z+#ê\+fÒ yÓT‘·Ôì e÷≥\qT, nqTqj·T+‘√ ≈£L&çq>=+‘·TqT ñ|üjÓ÷–kÕÔ+.

uÛ≤wüqT eTq Çwüº+ e∫Ãq Ø‹>± $düÔ è‘·+>±ñ|üjÓ÷–+# kÕeTs¡∆ + J$‘·+˝À m<äTs¡jT´ nHø£ $<Ûë\|ü]dæú‘·T\qT m<äTs=ÿq&É+˝À eTqX¯øÏÔì ìs¡ísTTdüTÔ+~. ø£kÕúsTT˝À eTq uÛ≤wü ˇø£ |ü]dæú‹øÏ eTq düŒ+<äqqT e´ø£Ô+#˚düTÔ+~. eTs√kÕúsTT˝À eTquÛ≤wü eTq+ m<äTs=ÿH˚düeTdü \qT eT\TdüTÔ+~. ìs¡+‘·s¡eT÷ eTq#·T≥÷º »s¡T>∑T‘·÷e⁄+&˚ $wüj·÷\qT ns¡ ú+ #˚d üTø√e&É+˝À uÛ≤w ü‘√&ÉŒ&ÉT‘·T+~. eTq+ XÊØs¡ø£+>± Ä dü+|òüT≥q\˝ÀbÕ˝§Z+≥THêï, Òø£ πøe\+ yêÏ >∑T]+∫ Ä˝À∫düTÔHêï uÛ≤wüá $<Ûä+>± ñ|üjÓ÷>∑|ü&ÉT‘·T+~.

eTq+ uÛÖ‹ø£+>± ˇø£ dü+|ò üT≥qqT #·÷dæHê,#·÷&Éø£b˛sTTHê, <ëìï eTq≈£î ‘Ó*j·TCÒj·T&ÜìøÏ yê&çquÛ≤wü Ä dü+|òüT≥q≈£î eTq düŒ+<äqqT Á|üuÛ≤$‘·+ #˚düTÔ+~.eTq¬ø+‘√ <ä÷s¡+>± Á|ü‹s√p y˚˝≤~ dü+|òüT≥q\T»s¡T>∑T‘·÷ ñ+≤sTT. yêsêÔ |üÁ‹ø£\T eTq≈£î MÏ >∑T]+∫‘Ó*j·TCÒkÕÔsTT. ø£ $<Ûä+>± ø£ dü+|òüT≥q m˝≤ »]–+<√<ëì ∫Á‘êìï Væ≤+#·Tø√e&ÜìøÏ yêsê Ô | ü Á‹ø£ñ|üjÓ÷>∑|ü&ÉT‘·T+~. M~Û˝À #·÷dæq ˇø£ $wüj·÷ìï|æ\¢yê&ÉT ‘·*¢øÏ #Ó|üŒ&É+ Ç≥Te+Ï<˚. yêsêÔ |üÁ‹ø£ ø±ì,|æ\¢yê&ÉT ∫Á‹+∫q ∫Á‘·+ yêfi¯ófl <ëìï ∫Á‹+#·&ÜìøÏyê&çq uÛ≤wü m+‘· K∫Ã‘·yÓTÆq<√ n+‘˚ K∫Ã‘·yÓTÆq~. uÛ≤wüe÷≤¢&˚ yê&ç ñ<˚›XÊìï Á|ü‹_+_düTÔ+~ ø±ãÏº <ëìj·T<Ûës¡∆‘· &çÁ^\˝ÀH ñ+≥T+~. |æ\¢yê&ÉT ø£ Á|üe÷<ëìï#·÷dæ, uÛÑj·T|ü&çq≥ºsTT‘ <ëìï yê&ÉT ø=+‘· n‹XjÓ÷øÏÔ>±H#ÓbÕÔ&ÉT. á n‹XjÓ÷øÏÔ <ë«sê yê&ÉT ‘·q uÛÑj·÷ìøÏ Hê´j·T+#≈£Ls¡TkÕÔ&ÉT. á $<Ûä+>± ‘êqT #·÷dæq <äèXÊ´ìøÏ yÓTs¡T>±Zn&É®düºsTTq nqTuÛÑ÷‹ bı+<äT‘ê&ÉT.

∫es¡>± uÛ≤wü eTq Äø±+ø£å\≈£î s¡÷|ü⁄ìdüTÔ+~.zs¡TŒ>±, ˇø£ |ü<ä∆‹ Á|üø±s¡+ $wüj·T $es¡D+ #˚ùd e´øÏÔÇ‘·s¡T\T ≈£L&Ü n≤¢π> #˚j·÷\ì ø√s¡‘ê&ÉT. $wüj·÷\qT


>∑T]+∫ ˝À‘·T>± $#ê]+#˚ e´øÏÔ m<äTÏ yêfi¯ó¢ ≈£L&Ü Ä$#ês¡D˝À n≥Te+Ï ÄdüøÏÔì ø£*– e⁄+≤s¡ì uÛ≤$kÕÔ&ÉT.uÛ≤wüqT $es¡D\≈£î, $#ês¡D≈£î ñ|üjÓ÷–+#·&É+ <ë«sêÇ≥Te+Ï e´≈£îÔ\T $es¡D, $#ês¡D\ ÁbÕ<ÛëHê´ìï ns¡ú+#˚düT≈£îH˚ yê‘êes¡D≤ìï ø£*ŒkÕÔs¡T. ˇø£ düe÷»+˝À ø±ì,dü+düú À ø±ì uÛ≤wüqT Ç≥Te+Ï Á|üjÓ÷»Hê\≈£î yê&Éø£b˛sTTq≥¢sTT‘˚ nø£ÿ&É ô|s¡T>∑T‘·Tqï |æ\¢\≈£î C≤Á>∑‘·Ô>±$e]+#·&ÉeT÷, z|æø£>± yê~+#·&ÉeT÷ n\yê≥T ø±<äT.‘·*¢<ä+Á&ÉT\T >±ì, ñbÕ<Ûë´j·TT\T >±ì uÛ≤wüqT πøe\+|æ\¢*ï n<äT|ü⁄˝À ô|≥º&ÜìøÏ e÷Á‘·y˚T $ìjÓ÷–ùdÔ, |æ\¢\T≈£L&Ü Ç‘·s¡T*ï n<äT|ü⁄˝À ô|fÒº kÕ<Ûäq+>± e÷Á‘·yT uÛ≤wüqT>∑T]ÔkÕÔs¡T. Ä»„*ùdÔ ‘·|üŒ |üì #j·Tì e´≈£îÔ\T>± m<äT>∑T‘ês¡T.

|æ\¢yê&ç e´øÏÔÔ Ô‘ê«ìï, ne>±Vü≤q\T, kÕeTsê∆´\T,<Û√s¡DT\T, Ädü≈£îÔ\T, $\Te\‘√ düVü‰ uÛ≤wü düèwæº+∫qyê‘êes¡D+˝ÀH˚ •X¯óe⁄ J$kÕÔ&ÉT, ô|s¡T>∑T‘ê&ÉT ø±ãÏºuÛ≤wü yê&ç e´øÏÔ‘ê«ìï s¡÷|ü⁄~<äT›‘·T+<äì eTq+ Ç|ü⁄Œ&ÉT

»yêãT #Ó|üŒe#·TÃ. á yê‘êes¡D≤ìøÏ ñbÕ<Ûë´j·TT&ÉT #ê˝≤eTTKýÓTÆq ‘√&ÜŒ≥TìkÕÔ&ÉT. |æ\¢yê&ç J$‘·+˝À uÛ≤wü $$<ÛäÁ|üjÓ÷»Hê\ düŒ èVü≤ ñbÕ<Ûë´j·TT&çøÏ ñqï≥¢sTT‘ |æ\¢yê&çy ˚ T< Û √ , u Û ≤eHê‘ · àø £ ned üsê\≈ £ î # ·ø £ ÿ>±Á|ü‹düŒ+~+#·>∑\T>∑T‘ê&ÉT. $$<Ûä dü+<äsê“¤\˝À |æ\¢yê&ÉTñ|üjÓ÷–+∫q uÛ≤wü≈£î ñbÕ<Ûë´j·TTì düŒ+<äq\T #ê˝≤eTTKýÓTÆq$. uÛ≤wüqT ˇø£ |ü<ä∆‹˝À ñ|üjÓ÷–+#·&É+˝À|æ\¢yê&ç \øå±´ìï ñbÕ<Ûë´j·TT&ÉT ns¡ú+ #˚düT≈£îqï≥T¢ ádüŒ+<äq\T yÓ\¢&ç#˚ùdÔ n≥Te+Ï düŒ+<äq\T Ä e÷s¡Z+˝À|æ\¢yê&ç uÛ≤cÕ Á|üjÓ÷>±ìï eè~∆ #˚kÕÔsTT. BìøÏ _Ûqï+>±@~ düs¡sTTq~, @~ ø±<äT nH˚ $wüj·T+˝À ñbÕ<Ûë´j·TT&çdüŒ+<äq\T eTT+<˚ @s¡Œs¡#·T≈£îqï uÛ≤yê\ô|’ Ä<Ûës¡|ü&çq≥¢sTT‘˚ n≥Te+Ï düŒ+<äq\T uÛ≤e e´ø°Ôø£s¡D, uÛ≤e$ìeTj·÷\\˝À |æ\¢yê&ç kÕ«‘·+Á‘ê´ìï ìs√~ÛkÕÔsTT.

(ª|æ\¢\ uÛ≤wü ` ñbÕ<Ûë´j·TT&ÉTμ |ü⁄düÔø£+ qT+&çÁ|ü#·Ts¡D: Á|üC≤X¯øÏÔ ãTø˘Vü≤Ödt) ♦

uÀ<ÛäHê e÷<ÛäéT+>± e÷‘·èuÛ≤wüñ+&Ü\H˚~ Hê ø£∫Ã‘·yÓTÆq n_ÛÁbÕj·T+

ªª$<ëýê´|æÔøÏ |ü]ÁX¯$T+#·&Éy˚T$<ë´\j·÷\ ø£s¡Ôe´+. $<ë´\j·÷˝À¢uÀ<ÛäHê e÷<ÛäéT+>± e÷‘·èuÛ≤wüqT

d”«ø£]ùdÔ ‘·|üŒ á \ø£å´+ HÓs¡y˚s¡<äì Hêø£∫Ã‘·yÓTÆq n_ÛÁbÕj·T+μμ

(&Üˆˆ u≤u≤kÕôV≤uŸ n+uÒ<äÿsY ¬s’Ï+>¥‡ n+&é d”Œ#Ódt. yê\÷ýéT 2, ù|õ 312)


$yÓ÷#·Hê $<ä ˝Àì ùV≤‘·Tã<ä∆‘· uÛÒ<ë*ï ‘=\–+#˚yÓ’|ü⁄ kÕπ> uÀ<Ûäq˝À e⁄+~. $<ä ñbÕ<Ûë´j·T ` $<ë´]úyÓ’s¡T<Ûë´\ |ü]cÕÿs¡+‘√ yÓTT<ä\yê«*. yÓ’s¡T<Ûä |üP]‘· Á<ÛäTyê*ïdüeTq«j·T |üs¡#ê*. Ä s¡ø£+>± @ø£ ø±\+˝ÀH ñuÛÑj·TT\÷ñbÕ<Ûë´j·TT\÷, $<ë´s¡Tú\÷ nj˚T´≥Tº #˚j·÷*.

á |ü]cÕÿs¡+ sT÷ (u≤´+øÏ+>¥) ªªì~Ûμμ uÛ≤eq˝À<=s¡ø£<äT, (<=s¡ø£ Ò<äT ≈£L&Ü). n+<äT≈£î $s¡T<ä∆+>± sT÷ì~Û $<ä sT÷ yÓ’s¡T<Ûë´ìï ì\u…fÒº e⁄+#·T‘·T+~. sTT+ø±#ÓbÕŒ\+fÒ Áb˛‘·‡Væ≤düTÔ+~ ≈£L&Ü. yÓTT‘·Ô+>± |”&Éø£ düe÷»+Á|ü‹_+_+#˚ sT÷ øÏ+~ <äèø£Œ<∏ë\T, Ä#·s¡D\T n+<äT≈£îø±s¡D+.` ñbÕ<Ûë´j·TT&ÉT uÀ~ÛkÕÔ&ÉT, $<ë´s¡Tú\≈£î uÀ<Ûäq

n+<äT‘·T+~.` ñbÕ<Ûë´j·TT&ÉT düs¡«E„&ÉT, $<ë´]ú |üs¡eT nC≤„ì.` ñbÕ<Ûë´j·TT&ÉT Ä˝À#·q #˚kÕÔ&ÉT. $<ë´]ú ‘·q >∑T]+∫ sTT‘·s¡T\T Ä˝À∫+#˚≥≥Tº e⁄+≤&ÉT.` ñbÕ<Ûë´j·TT&˚ e÷≤¢&ÉT‘·÷ e⁄+≤&ÉT, $<ë´]ú $+≥÷

e⁄+≤&ÉT` nDT≈£îe>±.` ñbÕ<Ûë´j·TT&ÉT Áø£eT•ø£åD neT\T#˚kÕÔ&ÉT, $<ë´s¡Tú\T

n+<äT≈£î ã<äT∆\e⁄‘·÷ e⁄+≤s¡T.` ñbÕ<Ûë´j·TT&˚ ‘·qøÏ q∫Ãq<ëìï m+#·T≈£îì neT\T

»]|ækÕÔ&ÉT. $<ë´s¡Tú\T <ëH˚ï HÓ‹Ôq ô|≥Tº≈£î+≤s¡T.` ñbÕ<Ûë´j·TT&ÉT Ä#·]kÕÔ&ÉT. Ä ñbÕ<Ûë´j·TT&ç, Ä#·s¡D

<ë«sê $<ë´s¡Tú\T Ä#·]düTÔHêïeTqï ÁuÛÑeT˝À e⁄+≤s¡T.` ø±s¡ Áø£eT $wüj·T+ ñbÕ<Ûë´j·TT&ÉT m+|æø£ #˚kÕÔ&ÉT,

$<ë´s¡T ú\T (yêfi¯flì mefi‚flHê n&ç–‘˚ >∑<ë)nqTdü]kÕÔs¡T.

` C≤„q+e\¢ e#˚Ã n~Ûø±sêìï ‘·q eè‹Ô|üs¡yÓT Æqn~Ûø±sêìï ñbÕ<Ûë´j·TT&ÉT >∑õ_õ #˚düT≈£î+≤&ÉT.<ëìï $<ë´s¡Tú\ ùd«#·Ã¤≈£î b˛°>± ô|&É‘ê&ÉT.

@ø£ ø±\+˝ÀH˚ ñuÛÑj·TT\÷ñbÕ<Ûë´j·TT\÷, $<ë´s¡Tú\÷ nj˚T´≥Tº #˚j·÷*

` bÕ˝À Áô|òsTT¬s

` H˚s¡TÃ≈£îH˚ |ü<ä∆‹˝À ñbÕ<Ûë´j·TT&ÉT ø£s¡Ô. $<ë´s¡Tú\Tπøe\+ <ëìøÏ ã<äT∆\T (ø£s¡à) e÷Á‘·y˚T.$<ä ≈£î dü+ã+~Û+∫q sT÷ ì~Û uÛ≤eq eTqTwüß*ï

düs¡T›≈£îb˛j˚Tyêfi¯ófl>±, m˝≤|ü&ç‘˚ n˝≤ ˝≤≈£îÿb˛>∑\yêfi¯ófl>± #·÷&É¶+˝À $+‘· @MT Ò<äT. $<ë´s¡Tú\T ‘·eTU≤‘ê˝À m+‘· yÓTT‘· Ô+ ì\e #˚düT≈£î+fÒ n+‘·≤$eTs¡ÙHê‘·àø£ #Ó ’‘·q´+ qwüºb˛‘·÷ e⁄+≤s¡T. ø±ì$eTs¡ÙHê‘·àø£ #Ó’‘·q´+ yêfifløÏ n+~‘H Á|ü|ü+#êìï |ü]es¡Ôq#˚ùdyêfi¯ófl>± Á|ü|ü+#·+˝À CÀø£´+ ø£*–+#·Tø√>∑\s¡T.n˝≤>±ø£ yêfi¯ófl ‘·eT HÓ‹ÔMT<ä s¡T<äT›‘·Tqï ìÁwæÿj·÷|üs¡bÕÁ‘·ì @ y˚Ts¡≈£î uÛÑ]ùdÔ, Ä y˚Ts¡≈£î sT÷ Á|ü|ü+#êìïe⁄qï<äTqï≥Tº>± uÛ≤$+∫ düs¡T›≈£îb˛‘ês¡T. ‘·eT˝À ≈£îøÏÿqj·T<ës¡ú |ü]dæú‹ K+&ç‘· X¯ø£ ≤\‘√ düs¡T›≈£îb˛‘ês¡T.

$<ë´s¡T ú\ düè»Hê‘·àø £ X¯ø Ï Ôì ø£˙dü kÕ úsTTøÏ‘·–Z+#·&ÉyÓ÷, s¡<äT› #˚j·T&ÉyÓ÷ sT÷ ªì~Ûμ $<ä #˚düTÔ+~. ÄkÕeTs¡ú + <ëìøÏ e⁄+~. <ë+‘√u≤≥T <˚qïsTTHê ‘˚*>±Zqy˚Tà dü«uÛ≤yêìøÏ ˙fi¯ófl b˛dæ ô|+#·T‘·T+~. Ä $<Ûä+>±|”&É≈£î\ Á|üjÓ÷»Hê\πø n~ &ç>∑+ #˚düTÔ+~. áÁ|ü|ü+#êìï $X¯<ä+ #˚düTø√yê\ì>±ì, n~ e÷s¡TŒ#Ó+<ë\ì >±ì, yêfi¯ófl MdüyÓT‘·T Ô #·÷&És¡T. ‘·eTªe÷qe‘êyê<ëìïμ |”&É≈ £î\T ˝≤uÛ ÑkÕÏ |ü]dæ ú‹ìì\u…fÒ º+<äT≈£î yê&É‘ês¡T. <ë+‘√ $<ë´uÀ<Û äq˝À$eTs¡ÙHê‘·àø£ <äèwæºì ô|+bı+~+#˚ @ ∫qï Á|üjÓ÷>±˙ïuÛÑ]+#· Òs¡T. $eTs¡ÙHê‘·àø£ <äèwæº ø£*–‘ Á|ü|ü+#·+ >∑T]+∫q@ø£|üø£å uÛ≤eq ;≥\T yês¡T‘·T+~ ø£<ë? á <äèwæº eùdÔˇø£ n+XÊìø° eTs√ n+XÊìø° eT<Ûä dü+ã+<Ûä+ @$TÀqqïXÀ<Ûäq ø£\T>∑T‘·T+~. n+<äTø£H˚ |”&É≈£î\T dü«‘·Vü‰>±H˚ ÄÁ|üjÓ÷>±\≈£î e´‹πsø£+>± e⁄+≤s¡T.

(ª$eTTøÏÔ ` $<ä μ|ü⁄düÔø£+ qT+&ç) ♦


` |òæHê¢+&é À dü÷ÿ˝Ÿ dæ\ãdtqT ‘·j·÷s¡T#˚ùd u≤<Ûä ‘·|üP]Ô>± °#·s¡¢<˚. $$<Ûä ñbÕ<Ûë´j·T dü+|òü÷\˙ï ø£*dæ$<ë´s¡Tú\ nedüsê\≈£î nqT>∑TD+>± m|üŒÏø£|ü⁄Œ&ÉT ø=‘·ÔbÕsƒê´+XÊ\qT #˚s¡Tdü÷Ô, bÕ‘·yêÏì ‘=\–dü÷Ô ñ+≤sTT.

` Á|ü|ü+#·yê´|üÔ+>± n‘· ~Ûø£ dü+K´˝À |æ\¢\ |ü⁄düÔø±*ïÁ|ü#·T]+# <X+ |òæHê¢+&. Á|ü‹ dæ°ãdüT‡˝À, ¬s’ À¢ z |ü⁄düÔø±\kÕ º+& é ø £ì| æd ü T Ô+~. $< ˚o ø±s ¡ ´ Áø £e÷\ìnqTe~+#·≈£î+&ÜH˚ nø£ÿ&ç °M˝À¢ Á|ükÕs¡+ #˚dü÷Ô,yêÏøÏ+<ä düuŸf…ÆÏfiófl ykÕÔs¡T. °M #·÷dü÷ÔH |æ\¢\T kÕúìø£uÛ≤wüqT #·<äe&É+ H˚s¡TÃ≈£îH˚+<äT≈£î Ä |ü<ä∆‹.

` |ü<äø=+&˚fi¯ófl e#êÃπø |òæHê¢+&é |æ\¢\≈£î Ç+^¢wtbÕsƒê\T yÓTT<ä\e⁄‘êsTT. n|üŒÏ<ëø± uÀ<Ûäq+‘ê |òæìïwt,d”«&çwt uÛ≤wü À¢ kÕ>∑T‘·T+~. nø£ÿ&É ˇø√ÿ $<ë´]ú dü>∑≥TqHê\T>∑T uÛ≤wü\T e÷≤¢&É>∑\&ÉT.

` b˛° |üØ≈£å\÷, ø±˝ÒJ\≈£î Á|üy˚X¯ |üØø£å\÷,$<ë´dü+düú À¢ ]»πs«wüq÷¢ Òì <˚X¯+ |òæHê¢+&é. ôV’≤dü÷ÿ˝Ÿ<äX˝ÀH $<ë´s¡Tú\T ‘·eT uÛÑ$wü ‘·TÔì ìs¡ísTT+#·T≈£îì <ëìøÏ‘·>∑Z ø√s¡T‡ Ò #˚kÕÔs¡T. Ä $<ë´s¡Tú\ dü+K´≈£î dü]|ü&Ü eè‹Ô$<ë´ d”≥¢qT Á|üuÛÑT‘·«+ n+<äTu≤≥T˝ÀøÏ ‘ÓdüTÔ+~.

n<˚ ‘˚&ÜªÄs¡ ZHÓ ’CÒwüHé |ò üs Y mø£q$Tø˘ ø√ ` Ä|ü πswüHé

&Óe\|tyÓT+Ÿμ nH˚ dü+düú eT÷&˚fi¢ø√kÕ] Á|ü|ü+#·kÕúsTT˝À…ø£ÿ\÷, ôd’Hé‡˝≤+Ï $$<Ûä n+XÊ˝À¢ $<ë´s¡Tú\ kÕeTsêú ìï

|üØøÏådüTÔ+~. Hê\Tπ>fi¯fl ÁøÏ‘·+ Ä b˛° À bÕ˝§Zqï uÛ≤s¡‘Y≈£î∫e] qT+∫ ¬s+&√ kÕúq+ <äøÏÿ+~. <ë+‘√ ‘·s¡Tyê‹|üØø£å À uÛ≤s¡‘Y bÕ˝§Zq Ò<äT. n<˚ b˛° À |òæHê¢+&é mH√ï@fió¢>± ì\ø£&É>± ‘=* kÕúHêìï kÕ~Ûk Ô+~. nø£ÿ&ç ‘·\dü]Ä<ëj·T+˝À @&ÉT XÊ‘êìï #·<äTe⁄ô|’ Ks¡TÃ #˚düTÔ+fÒ,uÛ≤s¡‘Y À 3.3 XÊ‘êH˚ï Ks¡TÃ #˚düTÔHêïs¡T. nø£ÿ&É ôV’≤dü÷ÿ˝Ÿ°#·s¡¢ dü>∑≥T HÓ\dü] Ä<ëj·T+ ¬s+&ÉTqïs¡ \ø£å\T. Çø£ÿ&É~31 y˚\T. nø£ÿ&É HÓ\ s√E˝À¢ #Óù|Œ bÕsƒê*ï Çø£ÿ&Éyês¡+˝ÀH eTT–düTÔHêïs¡T. Ç˝≤ mH√ï n+XÊ˝À¢ uÛ≤s¡‘Y ≤+ÏnH˚ø£ <˚XÊ˝À¢ |òæHê¢+&éøÏ ñqï düŒwüºyÓTÆq ‘˚&Ü Ò, Ä <˚X¯$<ë´ eédüúì ‹s¡T>∑T Òì kÕúq+˝À ì\u…≤ºsTT.

q\uÛ…’ ◊<˚fi¯fl ÁøÏ‘·+...¬s+&√ Á|ü|ü+#· j·TT<ä ∆ düeTj·T+˝À rÁe+>±

qwüºb˛sTTq <˚XÊ˝À¢ |òæHê¢+&é ˇø£Ï. 1970 es¡≈£L nø£ÿ&ç

$<ë´ eédüú Hêdæs¡ø£+>± ñ+&˚~. düVü≤» eqs¡T\ \uÛÑ ‘ê‘·≈£îÿy. n˝≤+Ï |ü]dæú‘·T˝À¢ <X+ eTT+<äT¬øfi≤¢\Hêï, Ç‘·s¡<˚XÊ\‘√ düe÷q+>± m<ä>±\Hêï #·<äTe⁄≈£îqï bÂs¡T˝Òø°\ø£eTì HêÏ Á|üuÛÑT‘·« ô|<ä›\T qe÷às¡T. &ÉãT“qïyêfi¢+‘ê|æ\¢*ï eT+∫ dü÷ÿfi¯¢≈£î |ü+|ædüTÔHêïs¡˙, kÕe÷qT´\THêDýÓTÆq $<ä ≈£î <ä÷s¡eTe⁄‘·THêïs¡ ns¡ú+ #düT≈£îHêïs¡T.<ë+‘√ mquÛ ÑjÓ÷´ <äX¯ø £+ ‘=*Hêfi¯ ¢˝À Á|üø å±fi¯qyÓTT<ä\Tô|≤ºs¡T. <˚X¯ $<ë´ eédüúq+‘ê Á|üuÛÑT‘·«+ ‘·qÄBÛq+˝ÀøÏ rdüTø=ì, Áô|’y˚≥T $<ë´dü+düú*ï s¡<äT› #˚dæ+~.Ä]úø£ |ü]dæ ú‘·T\‘√ dü+ã+<Û ä+ ˝Ò≈£î+&Ü n+<ä]ø°d üe÷qy Ó T Æq $< ä ´qT ñ∫‘ ·+>± n+~+# ·& É+yÓTT<ä\Tô|Ïº+~. Ç˝≤ >∑‘· q\uÛ…’ ◊<fió¢>± $<ë´ Á|üe÷D≤˝À¢mH√ï yÓTÆ\Tsêfi¢qT <ëÏ, $<ë´s¡Tú\ kÕeTs¡∆ + $wüj·T+˝ÀnÁ>∑sêC≤´\q÷ yÓq≈£îÿ HÓÏº <ä÷düT¬øfiÀÔ+~. Á|üuÛÑT‘·«+,‘·*¢<ä+Á&ÉT\÷, ñbÕ<Ûë´j·TT\ eT<Ûä düeTq«j·T+, ø£]ô|’qˇø£]øÏ dü+|üPs¡í qeTàø£+ <ë«sê kÕ<Ûä yÓTÆq $»j·T$T~.

|ü~˝À|ü⁄ e+<ä sê´+≈£î\T, e+<ä˝À|ü⁄ yÓsTT´sê´+≈£î\T, yÓsTT´˝À|ü⁄ |ü~y˚\ sê´+≈£î\T... y˚T, pHéHÓ\˝À¢ @ °M #Ûêq˝Ÿ ô|ÏºHê n<˚ |üì>± á n+¬ø\<ä+&√sê #Óe⁄*ï Vü≤√¬s‹ÔdüTÔ+~. @ |üÁ‹ø£ ‹s¡π>dæHê dü÷ÿfiS¢,ø± ÒJ\ Á|üø£≥q\‘√ ì+&ÉT+≤sTT. ≤|t sê´+≈£î e∫Ãqyêfi¢H˚ düe÷»+ HÓ‹Ôq ô|≥Tº≈£î+≥T+~. dü∫Hé ≤ u≤´Ï+>¥#ùd XøÏÔ ñHêï, ¬sVü≤e÷Hé ≤ |æj·÷H√ yêsTT+#+‘· ≤ …+Ÿkı+‘·yÓTÆHê, ‘·s¡>∑‹˝À e÷s¡Tÿ\T sêø£b˛‘ e÷Á‘·+ Ä |æ ≤¢&ÉTm+<äT≈£L |üìøÏsêì yÓTT<ë›e‘ês¡y˚T! n+<äTπø eTq<˚X¯+˝À#ê˝≤eT+~ ∫Hêïs¡T\T Ä n+¬ø\ y˚≥˝À |ü&ç n+<äyÓTÆqu≤˝≤´ìï ø√˝ÀŒ‘·THêïs¡T. z |ü~ e÷s¡Tÿ\T ‘·–Z‘˚H˚eTVü‰bÕ|ü+ #˚dæq≥Tº ÁbÕD≤\T rdüT≈£î+≥Tqï yêfi¯SflñHêïs¡T. ‘·*¢<ä+Á&ÉT\ Äsê≥+, $<ë´dü+düú\ ‹Ô&û ø£\>∑*dæÇø£ÿ&É $<ë´s¡Tú\ |ü]dæú‹ì <äj·T˙j·T+>± e÷πsÃdüTÔHêïsTT.ñ‘·ÔeT $<ëéédüú\ C≤_‘ê˝À HêHêÏø° eTq kÕúq+~>∑C≤s¡T‘·÷ ek Ô+~.

kÕeT <ëq uÛÒ<ä <ä+&√bÕj·÷\T Á|üjÓ÷–+∫HêeTq˝≤+Ï mH√ï <˚XÊ\T kÕ~Û+#·˝Òì |ò ü*‘ê\qTÁ|ü|ü+#·+˝À n‘·T´‘·ÔeT $<ëéédüú ø£*–q <X+>± ù|s¡Tqï|òæHê¢+&é, Ä&ÉT‘·÷ bÕ&ÉT‘·÷ n+<äT≈£î+À+~. ◊s√bÕ˝Àìz ∫qï <XyÓTÆq ª|òæHê¢+&éμ $<ë´s¡Tú\ô|’q @ e÷Á‘·+ ‹Ô&ç


H˚&ÉT e÷‘·èuÛ≤wüô|’ düs¡«Á‘ê #·s¡Ã »s¡T>∑T‘·Tqï~.e÷‘·èuÛ≤wü˝À $<ëúÀ<Ûäq á #·s¡Ã˝À Á|ü<ÛëHê+X¯+.Á|ü|ü+Nø£s¡D X¯s¡y˚>∑+‘√ nìï s¡+>±\˝Àq÷ yê´|æÔ#Ó+<äT‘·Tqï+<äTq Ä+>∑¢+ô|’ ÄÁ‘·T‘· ô|s¡T>∑T‘·Tqï H|ü<∏ä +˝Àe÷‘·èuÛ≤wüô|’ #·s¡Ã eT]+‘· s¡düe‘·Ôs¡ |òüT≤ºìøÏ #s¡T≈£îqï~.Á| ü| ü+Nø £s ¡D n+~dü T Ôqï nbÕs ¡ neø±XÊ\qTn+<äT≈£îH˚+<äT≈£î Ä+>∑¢y˚T ‘·–q yês¡~Û nì bıs¡T>∑Tqñqï #Ó’Hê Bìô|’ <äèwæº ñ+∫ eTq*ï <ëÏ b˛yê\ìÁ|üj·T‹ïdüTÔqï H˚|ü<∏ä +˝À eTq+ e÷‘·èuÛ≤wüô|’ m+<äTøÏ+‘·eTeTø±s¡+ #·÷bÕ\ì #ê˝≤ eT+~˝À dü+<˚Vü≤+ø£\T>∑e#·TÃ. $<ë´ uÀ<Ûäq˝À e÷‘·èuÛ≤wüH˚ düs¡«dü«+>±#˚düTø√e&É+ e\¢ eTq+ ◊<ës¡T <äXÊu≤›\T yÓqøÏÿ yÓfi¯fl&É+ø±<ë nqï nqTe÷q+ ñ‘·ŒqïeTe⁄‘√+~.

e÷‘·èuÛ≤wüqT ` Ä+>∑¢uÛ≤wüqT ˇø£<ëìøÏ ˇø£ÏÁ|ü‘êé÷ïj·÷\T>± #·÷|üsê<äT. e÷‘·èuÛ≤wü Je+ ( …’|òt)nsTT‘˚ Ä+>∑¢+ <˚Vü≤+ (u≤&ç) ÁbÕD+ ˝Òì X¯Øs¡+ñ|üjÓ÷>∑+ @$TÏ? e÷‘·èuÛ≤wü Jeq~ nsTT‘˚ Ä+>∑¢+ñ|üq~˝≤+Ï~. Jeq~ Òì ñ|üq~ì Væ≤+#·>∑\e÷?e÷‘·èuÛ≤wü Væ≤e÷\j·T düe÷qyÓTÆ‘˚ Ä+>∑¢uÛ≤wü |üs¡efi¯ófl‘=πøÿ Væ≤eTqB düe÷q+. dü÷ú\+>± #ÓbÕŒ\+fÒ e÷‘·èuÛ≤wüeTìwæ y˚T<Û√_Ûeè~∆øÏ nìyês¡´+. Ä y˚T<Û√dü+|ü‹ÔsêDÏ+|ü⁄q≈£î Ä+>∑¢uÛ≤wü k˛bÕq+. n+fÒ yÓTT<äÏ~ÁbÕ<∏ä$Tø±edüs¡+. ¬s+&√~ $»j·TkÕ<Ûäq+. nsTT‘˚ H˚&ÉTá ÁbÕ<∏äe÷´\ $wüj·T+˝À ndüŒwüº‘· @s¡Œ&ç+~. @~nedüs¡yÓ÷? @~ ÄdüsêH√ ‘Ó\TdüTø√ Òø£ >∑+<äs¡>√fi≤ìøÏ

e÷‘·èuÛ≤wü Ä]úø£ Á|ü>∑‹øÏ e÷‘·èø£` #·Tø±ÿ sêeTj·T´

>∑Ts¡e⁄‘·THêïs¡T. á >∑+<äs¡>√fi¯+˝À ÁbÕ<∏ä$Tø±edüsêìøÏdüe÷~Û ø£≤º\ì #·÷düTÔHêïs¡T. Ä+>∑¢+ eTT+<äT e÷‘·èuÛ≤wü~>∑<äT&ÉT|ü⁄ n+≥THêïs¡T. e÷‘·èuÛ≤wüqT ÄÁXsTT+#·&ÉeT+fÒÁ|ü|ü+#· b˛° qT+∫ ‘·|ü⁄Œø√e&Éy˚Tqì rsêàìdüTÔHêïs¡T.Ç~ yêdüÔee÷? Òø£ eTπs~ yêdüÔeyÓ÷ ‘Ó\TdüT≈£îH˚+<äT≈£îe÷qyê[ nuÛÑT´<äj·÷ìï, XÊÁdüÔ kÕ+πø‹ø£ |ü⁄s√_Ûeè~∆;C≤\qT |ü]o*<ë›+.

õC≤„dü eTìwæ düVü≤» \ø£åD+. ‘Ó\TdüTø√yê\qï≈£î‘·÷Vü≤\+ eTìwæì kÕ>∑s¡ >∑sê“¤H˚«wüD #˚sTT+∫+~.n+‘·]ø£å XÀ<Ûäq≈£î |ü⁄]>=*Œ+~. düsY ◊C≤ø˘ q÷´≥Hé,<∏ëeTdt Ä˝≤« m&çwüHé qT+∫ ◊Héd”ºHé es¡≈£î n+<ä]˙ áõC≤„ùd q&ç|æ+∫+~. #Ó≥TºøÏ+<ä ≈£Ls¡TÃqï q÷´≥Hé ‘·\ô|’j·÷|æ Ÿ |ü+&ÉT |ü&ç‘ n~ ô|’øÏ yÓfifl≈£î+&Ü øÏ+<äπø m+<äT≈£î|ü&ç+<äqï õC≤„dü, Äô|’ nH˚«wüD≤ Á|üeè‘Ô >∑Ts¡T‘ê«ø£s¡Ddæ<ë∆+‘êìï Ä$wüÿ]+|üCÒdæ+~. n<˚ nH˚«wüD≤ <äèø£Œ<∏äy˚T◊H éd ” ºH é # ˚‘ · kÕ ù|ø £ å d æ<ë ∆+‘êìï Á| ü| ü+#êìø ÏyÓ\¢&ç+|üCÒdæ+~. n˝≤π> HêÏ yêk˛ÿ&ç>±e÷, ø=\+ãdt\˝Àñqï nH˚«wüD≤ Á|üeè‘Ô düeTTÁ<ä j·÷q+ <ë«sê q÷‘·quÛÑ÷‘· ≤\qT Á|ü|ü+#êìøÏ |ü]#·j·T+ #dæ+~. Çø£ >∑‘· ¬s+&ÉTX‘êu≤›\ ø±\+˝À e+<ä ≤~ Ä$wüÿs¡D\T Ä<ÛäTìø£ JeHêìïdüTdü+|üqï+ #˚XÊsTT. nsTT‘˚ ÁbÕNq, eT<Ûä j·TT>±\˝À»]–q Ä$wüÿs¡D\˙ï e´øÏÔ>∑‘· n_Ûs¡T∫ nH˚«wüD\ø±s¡D+>± s¡÷|ü+ <ë˝≤ÃsTT. XÊÁdüÔy‘·Ô\ n_Ûs¡T∫, #·Áø£es¡TÔ\Ò<ë sêE\ Áb˛‘ê‡Vü≤+ |òü*‘·+>± q÷‘·q $wüj·÷\T

yÓ\T>∑T #·÷XÊsTT. á Ä$wüÿs¡D\ eTs√ \ø£åDy˚T$T≥+fÒ

e÷‘·èuÛ≤wüqT ` Ä+>∑¢uÛ≤wüqT ˇø£<ëìøÏ ˇø£Ï Á|ü‘êé÷ïj·÷\T>± #·÷|üsê<äT. e÷‘·èuÛ≤wü Je+( …’|òt) nsTT‘˚ Ä+>∑¢+ <˚Vü≤+ (u≤&ç) ÁbÕD+ Òì X¯Øs¡+ ñ|üjÓ÷>∑+ @$TÏ? e÷‘·èuÛ≤wü Jeq~nsTT‘˚ Ä+>∑¢+ ñ|üq~˝≤+Ï~. Jeq~ Òì ñ|üq~ì Væ≤+#·>∑\e÷? e÷‘·èuÛ≤wü Væ≤e÷\j·Tdüe÷qyÓTÆ‘˚ Ä+>∑¢uÛ≤wü |üs¡efi¯ófl ‘=πøÿ Væ≤eTqB düe÷q+. dü÷ú\+>± #ÓbÕŒ\+fÒ e÷‘·èuÛ≤wü eTìwæy˚T<Û√_Ûeè~∆øÏ nìyês¡´+. Ä y˚T<Û√dü+|ü‹Ô sêDÏ+|ü⁄q≈£î Ä+>∑¢uÛ≤wü k˛bÕq+. n+fÒ yÓTT<äÏ~ÁbÕ<∏ä$Tø±edüs¡+. ¬s+&√~ $»j·TkÕ<Ûäq+.


eTÚ*ø£ n+XÊ\ô|’H˚ yêÏ >∑eTq+ kÕπ>~. >∑Ts¡T‘ê«ø£s¡DX¯øÏÔ, ñwüíX¯øÏÔì j·÷+Á‹ø£+>± e÷s¡Ã&É+, Äj·TkÕÿ+‘· X¯øÏÔã<ä ≤sTT+|ü⁄, ø£èÁ‹eT ø±+‹ ‘·~‘·s¡ $wüj·÷\˝À ÁbÕ<∏ä$Tø£n+XÊ\qT ø£qT>=q&É+ es¡πø XÊÁdüÔy‘·Ô\T #ùdyês¡T. yêÏìÁ|üCÀ|üjÓ÷>±ìøÏ e÷s¡Ã&É+ ‘·<äq+‘·s¡ ø±\+˝À »]π>~.Ä$wüÿs¡D\T e´øÏÔ>∑‘· y˚T<ÛädüT‡ e\¢ »ì+∫Hê kÕe÷q´Á|ü»\ JeHêìï yÓTs¡T>∑T|üs¡Ã&Éy˚T Á|ü<Ûëq ñ<›X¯ +>± <ëì$düÔ è‘· Á|üjÓ÷»q+ ìsê›s¡D nj˚T´~. yÓTT‘·Ô+ MT<ä eT<Ûäj·TT>±\ es¡≈£L Äj·÷ ø±˝≤˝À¢ $\dæ*¢q $<ë´$<ÛëHê\|òü*‘·+ ø£+fÒ <ëìì nuÛÑ dæ+∫q y˚T<Ûëe⁄\ Ä˝À#·q\|òü*‘·+>± XÊÁdüÔ, kÕ+πø‹ø£ Ä$wüÿs¡D\T »]>±sTT. nsTT‘eTq<˚X¯+ es¡≈£î #·÷ùdÔ Ä<ÛäTìø£ j·TT>∑ÁbÕs¡+uÛÑø±\+˝ÀyÓTT>∑ ≤sTT bÕ\≈£î\T, eTTdæ¢+ bÕ\≈£î\T Á|üC≤Væ≤‘·+ ø√dü+|ü]XÀ<Ûäq\qT Áb˛‘·‡Væ≤+∫q <ëK˝≤\T ñHêïsTT. Á>∑Vü‰\>∑eTq+, CÀ‹wü XÊÁkÕÔ\ô|’ á XÀ<Ûäq\T kÕ>±sTT. Ä‘·s¡Tyê‘· Á_°wt bÕ\≈£î\T eTq<˚X¯+˝À n&ÉT>∑Tô|≤ºø£$<ë´$<Ûëq+, yT<Û√ Ä~Û|ü‘· +, XÊÁdüÔ kÕ+πø‹ø£ s¡+>±\≈£îdü+ã+~Û+∫ ˇø£ q÷‘·q X¯ø±ìøÏ ‘Ós¡ Ò∫+~.

n|üŒÏes¡≈£î n+‘·sY j·TT<ë∆\‘√ n‘·˝≤≈£î‘·\+nsTTq uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝ÀøÏ Ä+π>¢j·TT\T, ã\Á|üjÓ÷>∑+‘√H˚Á|üy˚•+#ês¡T. nsTT‘˚ uÛ≤s¡‘· sêE\HÓ’‘˚ ã\ Á|üjÓ÷>∑+‘√nD#·>∑*>±s¡T ø±˙ uÛ≤s¡rj·T Á|ü»\qT XÊX¯«‘·+>±bÕ*+#ê\+fÒ yê] y˚T<ÛädüT‡ô|’ Ä~Û|ü‘· + kÕ~Û+#ê\ì>∑T]Ô+#ês¡T. <ä+&É Á|üjÓ÷>±\T nedüs¡yÓTÆq|ü⁄Œ&ÉT »]–Hêø√≤¢~ kÕe÷q´ Á|ü»\ düVü≤ø±s¡+ ñ+&Ü\+fÒ yê] ø£+fÒ‘êeTT ‘Ó*$‘≥\T >∑\yês¡eTqï n_ÛÁbÕj·T+ ø£*–+#ê\ìÁ>∑Væ≤+#ês¡T. á ~X¯>± |üì#˚j·T&É+ ÁbÕs¡+_Û+#ês¡T.eTTK´+>± Væ≤+<äTe⁄\≈£î |üP»´˙j·TyÓTÆq |ü+#·uÛÑ÷‘ê\ô|’Ä~Û| ü‘ê´ìï Á| ü< ä]Ù+#˚+<äT≈ £ î ø=ìï e÷sê Z\qTm+#·T≈£îHêïs¡T. >∑+>±q~ô|’ e+‘Óq\T y˚j·T&É+ <ë«sê|ü+#·uÛ Ñ÷‘ê\˝À ˙Ïô|’ ‘·eT≈£î >∑\ Ä~Û|ü‘ê´ìïÁ|ü<ä]Ù+#ês¡T. $e÷qj·÷Hêìï |ü]#·j·T+ #j·T&É+ <ë«sê>±*ô|’ >∑\ Ä~Û|ü‘ê´ìï, ãèVü≤‘Y ìsêàD≤\ <ë«sê uÛÑ÷$Tô|’>∑\ Ä~Û|ü‘ê´ìï Á|ü<ä]Ù+#ês¡T. nsTT‘˚ XÊÁdüÔkÕ+πø‹ø£$C≤„q s¡+>±\˝À uÛ≤s¡rj·TT*ï Á|üMDT\T ø±≈£î+&Ü#·÷&Ü\qï <äTs¡T“¤~∆‘√ Á_°wt bÕ\≈£î\T $<ë´$<Ûëq+ <ë«sêm‘·TÔ>∑&É yXÊs¡T. uÛ≤s¡rj·TT\ ø√dü+ uÛ≤s¡‘·<X+˝À Á|üyXô|fÒº$<ë´$<Ûëq+˝À uÛ≤s¡rj·TT\ e÷‘·èuÛ≤wü À ñ+&Ü˝≤? Òø£

Ç+^¢wt˝À ñ+&Ü˝≤ nqï #·s¡Ã »]–q|ü⁄Œ&ÉT Á_°wtbÕ\≈£î\T Ä+>±¢H˚ï düeT]∆+#ês¡T. e÷‘·èuÛ≤wü˝À >±ì$<ëúÀ<Û äq »]–‘˚ ndü˝Ò ‘Ó*$>∑\ uÛ≤s¡rj·TT\TyT<Ûëe⁄\T>± s¡÷bı+<äT‘ês¡ì, yê] yT<Û√ dü+|ü‹Ô eTT+<äT‘êeTT ì\ã&É ÒeTì eTT+<˚ >∑T]Ô+#ês¡T. n+<äTπø ˝≤sY¶ø£s¡®Hé e+Ï >∑es¡ïsY »qs¡ Ÿ‡ uÛ≤s¡rj·TT\ e÷‘·èuÛ≤wü ÀH˚yê] $<ëúÀ<Ûäq »s¡>±\ì ìC≤sTTr>± #˚dæq yê<äqqTÇ‘·s¡ Ä+π>¢j·T bÕ\≈£î\T ì\Te˙j·T˝Ò<äT. Ä+>±¢ìïã\e+‘êq uÛ≤s¡rj·TT\ HÓ‹Ôq s¡T<ä›&É+ yÓqTø£ ô|<ä›≈£îÁfÒ»]–+~. uÛ≤s¡rj·TT\T Çwüº+ Òø£ b˛sTTHê Ç+ ¢wtqT HÓ‹Ôqm‘·TÔ≈£î+fÒ k˛$j·TŸ j·T÷ìj·THé, »bÕHé, ÁbòÕHé‡ <˚XÊ˝À¢e÷‘·èuÛ≤wü ÀH $<ëúÀ<Ûäq <ë«sê XÊÁdüÔ kÕ+πø‹ø£ s¡+>±\˝ÀeTT+<ä+» y˚XÊs¡T. e÷‘·èuÛ≤wü ÀH˚ düu…®≈£îºqT uÀ~Û+#·&É+e\¢ $<ë´]úøÏ ‘˚*ø£>± ns¡úyÓTÆ Á|üjÓ÷»q+ dæ~∆düTÔ+~. n<˚|üsêsTTuÛ≤wü À nsTT‘˚ Ç≥T düu…®≈£îºqT ns¡ú+ #˚düTø√yê*n≥T |üsêsTTuÛ≤wüqT Js¡í+ #düTø√yê*. n+fÒ ¬s+&ÉT s¡ø±\uÛ≤sê\qT yÓ÷j·÷*‡ ñ+≥T+~. Á_°wt bÕ\q |ü⁄Dé÷nì uÛ≤s¡rj·TT\T á ãs¡Te⁄ yÓ÷düTÔ+fÒ Ç‘·s¡ <˚XÊ\Te÷‘·èu Û ≤w ü˝ÀH ˚ $<ëúÀ< Û äq <ë«sê eTT+<äT≈ £ î<ä÷düT≈£îyÓfi≤¢sTT.

e÷‘·èuÛ≤wü À $<ëúÀ<Ûäq≈£î yT<Ûëdü+|ü‹ÔøÏ dü+ã+<Ûä+ñ+<äì >∑T]Ô+∫q eTVü‰‘êà >±+BÛ, »eVü≤sY ≤˝Ÿ HÓÁVüAuÛ≤cÕ Á|üj·TTø£Ô sêÁcÕº\≈£î e÷s¡Z+ düT>∑eT+ #˚XÊs¡T. @sêÁcÕºìøÏ Ä sêÁwüº+˝À e÷‘·èuÛ≤wü≈£î ô|<ä›|”≥ y˚j·T&Éy˚TuÛ≤cÕ Á|üj·TT≈£Ô sêÁcÕº\ Ä+‘·s¡´+. <äTs¡<äèwüºeXÊ‘·÷ÔkÕ«‘·+Á‘ê´q+‘·s¡+ eTq H˚‘·\T uÛ≤cÕ Á|üj·TTø£Ô sêÁcÕº\˝Àá dü÷Œ¤]ÔøÏ ‘·s¡ŒD≤\T e~˝ÒXÊs¡T. kÕ«‘·+Á‘ê´q+‘·s¡+Á_°wt bÕ\q˝À ø£+fÒ |òüTÀs¡+>± Ç+^¢wt yÓ+≥|ü&É≥+ÁbÕs¡+_Û+#ê+. Ä˝À∫+#˚yês¡T>± ø±ø£ Ä#·s¡D|üs¡T\T>±e÷Á‘·+ ‘·j·÷s¡yê«\qï dü+≈£î∫‘· <äèwæº˝À Ä+π>¢j·TT\bÕ\q‘√ yÓTT<ä\sTTq yÓTø±˝Ò $<ë´$<ÛëHêH˚ï ‘·T.#·.‘·|üŒ≈£î+&Ü bÕÏ+#·≥+ yÓTT<ä\T ô|≤º+. Ç+ ¢wt n+fÒyÓ÷E eT]+‘·>± ô|]–+~.

eT÷&ÉT <äXÊu≤›\T ø£&É∫q ‘·s¡yê‘· 1980 <äX¯ø£+ÁbÕs¡+uÛÑ+˝À <˚X¯+˝À $<ë´$<Ûëq+˝À dü+düÿs¡D\$wüj·T+˝À ÄXÊøÏs¡D+ ‘·fi¯ó≈£îÿeTqï~. <˚X¯sê»ø°j·Tj·Teìø£ô|’ j·TTeHêj·T≈£î&ÉT sêJyé>±+BÛ kÕøå±‘·ÿ]+#ês¡T.<˚X¯+ kÕ+πø‹ø£+>± eTT+<ä+»˝À ñ+&Ü\+fÒ kÕ+πø‹ø£


$<ä´ nedüs¡eTì >∑T]Ô+#ês¡T. $düÔè‘·+>± <˚X¯+˝À◊.◊.Ï.\qT kÕú|æ+#ê\ì ôdø£+&ÉØ $<ä´ |üÏwüº+>±ñ+&Ü\ì sêJyé>±+~Û Á>∑Væ≤+#ês¡T. ôdø£+&ÉØ m&ÉT πøwüHé|ü⁄Hê<äT\T ã\+>± ñ+&Ü\+fÒ ôV’≤dü÷ÿ˝Ÿ kÕúsTT˝À uÀ<Ûäqe÷‘·èuÛ≤wü À »s¡>±\ì <äè&ÛÉ+>± $X¯«dæ+#ês¡T. nsTT‘˚sêJyé ìÁwüÿ$T+#·&É+‘√ Çe˙ï |ü≤º\T mø£ÿø£eTT+< \÷|t…’Hé ÀøÏ yÓ[flb˛j·÷sTT.

Á|ü|ü+Nø£s¡D˝À ùdyês¡+>∑+ Çã“&çeTTã“&ç>±ô|s¡T>∑T‘√+~. Ç|ü⁄Œ&ÉT C≤rj·T dü÷ú\ ñ‘·Œ‹Ô À dæ+Vü≤uÛ≤>∑+ùdyês¡+>±ì<˚. ˇø£|ü⁄Œ&ÉT eékÕj·T s¡+>∑+. Ä ô|’bÕ]ÁXÊ$Tø£ s ¡+>±\ kÕ úHêìï H˚& ÉT ùdyês¡+>∑+ÄÁø£$T+∫+~. ùdyês¡+>∑+˝À eTTK´+>± ÇqŒ¤πsàwüHéf…ø±ï\J m>∑TeT‘·T\ <ë«sê e#˚Ã Ä<ëj·Ty˚T eTqùdyês¡+>∑+˝À n~Ûø£uÛ≤>∑+ ÄÁø£$Tk Ô+~. ùdyês¡+>∑+˝Àm|ü⁄Œ&É÷ j·T»e÷ì<˚ ô|’#˚sTT ne⁄‘·T+~. n<˚ ñ‘·Œ‹Ôs¡+>∑+˝À nsTT‘˚ ø±]à≈£î&ç<˚ ô|’#˚sTT. Á|üdüTÔ‘·+ eTq ◊Ïs¡+>∑+ $<o dü+düú\ô|’ m≈£îÿe Ä<Ûës¡|ü&ÉT‘·Tqï+<äTq yê]øÏnedüs¡yÓTÆq uÛ≤wü À ÁbÕMD´+ >∑\ yê]πø eTq ø£+ô|˙\TÁbÕ<Ûëq´+ ÇkÕÔsTT. n+<äTπø eT∞fl Ç|ü⁄Œ&ÉT Ç+ ¢wtøÏ Ç+‘·>±ÁbÕ<Ûëq´+ ô|]–b˛sTT+~. Ç+^¢wtπø ø±<äT |üì Ç#˚Ãj·T»e÷ì e÷]q ø=B› Áô|ò+#Y, »s¡à˙ e+Ï uÛ≤wü\nedüsêìï #ÓãT‘·÷ ø£+ô|˙\T e‹Ô&ç #˚ùd |ü]dæú‹ñ‘·ŒqïeTe⁄‘√+~. Bì‘√ ‘·*¢<ä+Á&ÉT\T ‘·eT |æ\¢\T Ç+ ¢wt

MT&çj·T+˝ÀH˚ #·<äyê\ì uÛ≤$düT ÔHêïs¡T. Ç+^¢wtn+‘·sê®rj·T $|üDÏ À eTq HÓ’|ü⁄D≤´\ Á|ü<äs¡Ùq≈£î nø£ÿs¡≈£îsêe#·TÃH˚yÓ÷ >±ì HÓ’|ü⁄D≤´\T H˚s¡TÃ≈£îH˚ ôV’≤dü÷ÿ˝Ÿ $<ë´]ú<äX˝À e÷‘·èuÛ≤ùw ‘·–q~. n+<äTπø #Ó’Hê ‘Ó*$>± Ç|üŒÏπøùdyês¡+>∑+ ø£+fÒ m≈£îÿe>± ñ‘·Œ‹Ô s¡+>±ìπø nÁ>∑kÕúq+Çk Ô+~. bÕsƒ¡XÊ\ kÕúsTT˝À e÷‘·èuÛ≤wüπø ô|<ä›|”≥ yk Ô+~.

Hê&ÉT, H&ÉT ≈£L&Ü C≤„qyT dü+|ü<ä≈£î eT÷\+. C≤„qyTÄ~Û|ü‘ê´ìøÏ Ä\yê\+. ø£+&Éã\+‘√ <ä+&ÉÁ|üjÓ÷>∑y˚THÓ–Zq n+<Ûäj·TT>±\T <ëÏq|üŒÏ qT+∫ C≤„qyT düe÷C≤\≈£î<ë] #·÷|ü⁄‘√+~. C≤„q+ô|’ Ä~Û|ü‘· + >∑\ yê]øÏ dü+|ü<ä<ëk˛Vü≤+ ne⁄‘√+~. dü+|ü<äô|’ Ä~Û|ü‘·´+ >∑\yê]øÏsêC≤´~Û|ü‘·´+ kÕ<ÛäéTe⁄‘√+~. Ä<ÛäTìø£ düe÷»+˝Àdü+|ü<ä≈£î $<´ |ü⁄Hê~. $<ä <ë«sê XÊÁdüÔ kÕ+πø‹ø±_Ûeè~∆»]– dü+|ü<ä düèwæº+|üã&ÉT‘√+~. nsTT‘˚ HêDýÓTÆq $<ä<ë«sêH˚ Ç~ düTkÕ<Ûä +. e÷‘·èuÛ≤wü À $<ëúÀ<Ûäq <ë«sêHêDýÓTÆq $<ä qT nH˚ø£ <˚XÊ\T n+~+∫ |òüTq$»j·÷\TkÕ~ÛdüTÔHêïsTT. eTTK´+>± Ä]úø£ s¡+>∑+ nÁ>∑uÛ≤>±qì\TdüTÔHêïsTT. n+fÒ e÷‘·èuÛ≤wü À $<ëúÀ<Ûäq≈£î, Ä]úø£|ü⁄s√>∑‹øÏ dü+ã+<Ûä+ ñ+<äì $X<äeTe⁄‘√+~. e÷‘·èuÛ≤wü À$<ëúÀ<Ûäq≈£î, XÊÁdüÔ, kÕ+πø‹ø£ s¡+>±ìøÏ dü+ã+<Ûä+ñ+<äì düŒwü+ ne⁄‘√+~. n+<äTπø e÷‘·èuÛ≤wüqT ˇø£e÷<Ûä eT+>± e÷Á‘·yT #·÷&Ésê<äT. e÷‘·èuÛ≤wü n+fÒ Á|ü»\øÏe÷‘·èø£. Á|üC≤e[øÏ düTKXÊ+‘·T\ dü÷∫ø£. ♦

|æ\¢\≈£î eT+∫ #·<äTe⁄\T nu≤“\H˚ e÷ |òüTÀwü. n˝≤H˚ Ç+ ¢wüß˝À ÁbÕMD´‘· dü+bÕ~+#ê\ì ≈£L&Ü e÷n_Û ≤wü. u§‹Ô>± ‘Ó*j·Tì Ç+ ¢wüßì ÁbÕ<Ûä$Tø£ kÕúsTTqT+&ç MT&çj·T+>± #˚j·T&É+e\¢ Ç+ ¢wüß e÷≥ n≥T+∫ yêfi¯fl#·<äTe⁄\T eTÏº>=≥Tº≈£î b˛‘êsTT. Á|ü|ü+#· yê´|üÔ+>± bÂs¡T\+<ä]ø° n+<äe*dæq dü÷ÿ\T $<ä qT e÷‘·uÛ≤cÕ e÷<Ûä eT+˝ÀHn+~düTÔHêïs¡T. n~ XÊÁd”Ôj·T+. e÷<Ûä eT+ >∑T]+∫ »]|æq nìï n<Ûä j·THê\˝À ‘˚*q $wüj·T+ ≈£L&Ü Ç<˚. ø£ dü+ÁbÕ<Ûä$Tø£ kÕúsTT es¡¬ø’Hê e÷‘·uÛ≤cÕ e÷<Ûä eT+˝ÀH˚ $<ëúÀ<Ûäq »s¡>±\ì. Áô|’y˚≥T dü÷ÿfi¢ À %LKG% qT+&çÄ+>∑¢ e÷<Ûä eT+˝À uÀ<ÛäHê #˚j·T&É+ e\¢ Ä $<ë´s¡Tú\T m+‘√ qwüºb˛‘·THêïs¡T. ns¡∆+ ø±ì Ç+ ¢wüß e÷<Ûä eT+‘√e …¢y˚ùd #·<äTe⁄\‘√ eÏº b˛‘·THêïs¡T. Áô|’y˚≥T bÕsƒ¡XÊ\˝À¢ Ç+ ¢wüß e÷<Ûä eT+˝À #·<äTe⁄‘·Tqï |æ\¢\qT Ä _qT+&çs¡øÏå+#ê*‡+~ b˛sTT, ‘·*¢<ä+Á&ÉT\ ne÷j·Tø£‘ê«ìï Ädüsê>± rdüT≈£îì á ù|<ä|æ\¢*ï Ä _˝ÀøÏ ~+#·&É+ ne÷qTwü+.C≤‹ yÓTT‘êÔìï ìØ«s¡ + #˚ùd ‹s√>∑eTq #·s¡ .

C≤Hé ø£eHé, (◊ø£ sê»´ dü$T‹) : ªªe÷qe dü+ã+<Ûë\÷, düe÷#ês¡ e÷]Œ&ç ˝≤+Ï $wüj·÷\˝À e÷‘·èuÛ≤wün‘· +‘· X¯øÏÔe+‘·yÓTÆq Äj·TT<Ûä+. C≤‹ dü«Á|üjÓ÷»Hê\T, ø£fi¯\T, kÕ+düÿ è‹ø£ yês¡dü‘ê«ìï ø±bÕ&É≥+˝À dü«+‘· uÛ≤wübÕÁ‘· n+‘ê Ç+‘ê ø±<äT. düe÷#ês¡ e÷]Œ&ç À Ç|ü⁄Œ&ÉT ‘·q<Ó’q bÕÁ‘· b˛wædüTÔqï Ç+≥sYHÓŸ Ç|üŒÏ es¡≈£î Ä+>∑¢+˝ÀHn+<äTu≤≥T˝À e⁄+~. düuÛÑ <˚XÊ\T yê]yê] e÷‘·èuÛ≤wü ˝À á düe÷#ês¡ì~Ûì ‘·s¡T®e÷ #˚sTT+∫ Á|ü»\≈£î n+~+#˚$<ÛëHê\qT s¡÷bı+~+#·Tø√yê\ì Hê $»„|æÔμμ.

` &Üˆˆ mdt.ÄsY. |ü]$T, $ø±dü $<ëéq+


sêhÁ|üuÛÑT‘·«+ ñqï≥Tº+&ç yÓTT<ä≥ 1`6 ‘·s¡>∑‘·T˝À¢,Ä ‘·sê«‘· Áø£eT+>± nìï ‘·s¡>∑‘·T˝À¢ e÷‘·èuÛ≤cÕe÷<Ûä e÷\≈£î #Ó\T¢N° Ç∫Ã+~. Ç~ yêdüÔyêìøÏ ìs¡“+<ÛäÄ+>∑¢ e÷<Ûä eT+. Á|ü|ü+#·+˝À mø£ÿ&Ü Òì $<Ûëq+.

ñbÕ~Û ø√dü+, $eø£å ‘=\–+|ü⁄ ø√dü+, ø±s=Œπs≥¢ø£≥º&ç ø√dü+, ã&ÉT>∑T\ uÛÑ$wü´‘·TÔ ø√dü+ á Ä+>∑¢e÷<Ûäé÷ìï ‘ÓdüTÔqï≥Tº Á|üuÛÑT‘·«+ Á|üø£Ï+∫+~. Bì|üs¡ékÕHê\qT Á|ü•ïdüTÔqï yê]ô|’ ã\V”≤qesêZ\e´‹πs≈£î\T>± eTTÁ<äy˚dæ <ë&ç #˚k Ô+~.

yêd ü Ôyêìø Ï , Ä+> ∑ ¢e÷< Û ä é÷ìï y Ó T T‘ · Ô+>±e´‹πsøÏ+#·&É+ Ò<äT. düeTdü +‘ê Bìï @ kÕúsTT˝À, @yÓT\≈£îe\‘√ Á|üyXô|≤º\qï<. ÁbÕ<∏ä$Tø£ $<ä ˝À M\T+fÒ•Xó$<ä ˝ÀH Ä+>±¢ìï uÛ≤wü>±H >±ø£ MT&çj·T+>± ≈£L&Üô|&ç‘˚ ‘·|üŒ Ä+>∑¢+ +≥|ü≥º<äì Á|üuÛÑT‘·« yê<äq. n˝≤π>‘Ó\T>∑T ˙&É |ü&ç‘˚ Ä+>∑¢+ |ü≥Tºã&É<äH˚ yê<äq ≈£L&ÜÇ+<äT˝À n+‘·sê“¤>∑+. ø±s=ŒπsŸ $<ë´dü+düú\T Ç+‘·ø±\+Á|ü»*ï q$Tà+∫+~ á yê<äq\‘√H˚.

neTàuÛ≤wü ÀH #·<äTe⁄\T ÁbÕs¡+uÛÑ+>±yê\ì, n|ü⁄Œ&|æ\¢\≈£î eTH√$ø±dü+‘√ bÕ≥T $wüj·T |ü]C≤„q+düVü≤»+>± nãT“‘·T+<äì $<ë´Vü≤≈£îÿ #·≥º+ qT+∫ C≤rj·T$<ë´$<Ûëq+ <ëø±, >±+BÛJ qT+∫ n+uÒ<äÿsY <ëø±,eTq sêC≤´+>∑+ qT+&ç j·TTHÓk˛ÿ <ëø± #Ó|ü⁄‘·Tqï nuÛÑ düqdæ<ë∆+‘·+. |üdæ|æ\¢\T |üsêsTT uÛ≤wü À bÕsƒê\T ÁbÕs¡+_ÛùdÔ|üsêsT÷ø£s¡D #Ó+~ uÛÑj·T|ü&ç, ã&ç e÷HÓj·T´&ÉyÓ÷,ø£+sƒ√bÕsƒ¡+ #·<äTe⁄˝À ∫≈£îÿ≈£îì yÓqø£ã&çb˛e&ÉyÓ÷»s¡T>∑T‘·T+<äH~ n+‘ê n+^ø£]düTÔqï dü‘· +. ù|<ä Á>±MTD|æ\¢\ $wüj·T+˝À á Á|üe÷<ä+ eTØ m≈£îÿe.$<ë´s¡+>∑+˝À eTT+<äTqï <˚XÊ\˙ï, eTq sêÁcÕº\˙ï

e÷‘·èuÛ≤cÕ e÷<Ûä e÷ìï ø=qkÕ–+#ê*` $sƒ¡|ü⁄ u≤\düTÁãVü≤àD´+

e÷‘·èuÛ≤wü ÀH uÀ~ÛdüTÔHêïsTT. Ä+>±¢ìï ø£ uÛ≤wü>± H]Œn~ |ü≥Tºã&Ü¶ø£ ôdø£+&ÉØ kÕúsTT˝À e÷<Ûä e÷ìï e÷s¡Ã&É+XÊÁd”Ôj·TeTì #Ó|üŒ&ÜìøÏ ô|<ä› bÕ+&ç‘· y˚TMT nø£ÿπs¢<äT.n˝≤π> ø£ uÛ≤wü>± X¯øÏÔe+‘·+>± Ä+>±¢ìï H˚s¡Œ&É+ BìøÏdü¬s’q |ü]cÕÿs¡+.

á nø£&É$Tø˘ n+XÊìï nuÛÑ´düq dü÷Á‘êìïe~ Òdæ #·s¡ÃqT |üø£ÿ<ë] |üÏº+#·&É+, BìøÏ eT‘·+ s¡+>∑÷,sê»ø°j·T s¡+>∑÷ |ü⁄\eT&É+ nHê´j·T+. $<ë´s¡+>∑+˝À$eø£åqT ‘Ó∫Ã+~, ndüe÷q‘·*ï ô|+∫+B ÁyÓ’y˚≥Tø±s=Œ πsŸ $<ë´s ¡+> ∑+. n+<ä]ø ° d üe÷qyÓT Æq$<ëéø±XÊ\qT n+~+#˚ ø±eTHé dü÷ÿ˝Ÿ $<Ûëq+Òø£b˛e&É+, n‘· +‘· ã\V”≤qyÓTÆq Á|üuÛÑT‘·« bÕsƒ¡XÊ\˝À¢

eTq ã&ÉT>∑T\ |æ\¢\T #·<äTe⁄ø√yê*‡ sêe&É+ BìøÏeT÷\ø±s¡D+. bÕ‹ø£y˚\≈£î ô|’ ÁbÕ<∏ä$Tø£ bÕsƒ¡XÊ\\Tˇø£]<ä›s¡T °#·s¡¢‘√, ø£Ï ¬s+&ÉT >∑<äT\‘√ ≈£îHê]\T¢‘·T+fÒù|<ä\≈£î >=|üŒ $<ä m˝≤ edüTÔ+~? πøe\+ e÷<Ûä eT+e÷]Ãq+‘· e÷Á‘êq @+ s¡T>∑T‘·T+~? m+<äT≈£î eTq+n+<äs¡T |æ\¢\T πø#√≥ #·<äTe⁄ø=H˚ ø±eTHédü÷ÿ\TqTì]à+#·Tø√ Òø£bıj·÷´+? Ç<˚ ndü\T düeTdü .

‘Ó\T>∑T‘√bÕ≥T ñs¡÷›, ‘·$Tfi¯+, ]j·÷, ø£qï&Ée÷<Ûä e÷\T ≈£L&Ü ø£qTeTs¡T>∑e⁄‘·THêïsTT. á #·s¡Á|üuÛ≤e+ bıs¡T>∑T sêÁcÕº\˝Àì ‘Ó\T>∑T e÷<ÛäéT+dü÷ÿfi¯flô|’ã&ç yêÏì Ä sêÁcÕº\T s¡<äT›#˚ùd Á|üe÷<ä+ ñ+~. Ç+<äTe\¢ yÓTÆHê]° uÛ≤wü\≈£îqï sêC≤´+>∑ s¡ø£åD≈£L&Ü #Ó\¢ìø±düT>± e÷s¡T‘·T+~.

Çø£ô|’ e÷‘·èuÛ≤cÕ e÷<ÛäéT+˝À #·<äyê\+fÒyÓ‘·Tø√ÿyê*‡q <äTdæú‹ Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ˝À @s¡Œ&ÉT‘·T+~. Çø£Ä+>∑¢ uÛ≤cÕ ÁbÕMD´+ e⁄qï yêπs °#·s¡ ¢e⁄‘ês¡T.

yêdüÔyêìøÏ, Ä+>∑¢e÷<Ûäé÷ìï yÓTT‘·Ô+>± e´‹πsøÏ+#·&É+ ˝Ò<äT. düeTdü´+‘ê Bìï @ kÕúsTT˝À, @yÓT\≈£îe\‘√ Á|üyXô|≤º\qï<. ÁbÕ<∏ä$Tø£ $<ä ˝À M\T+fÒ •Xó$<ä´˝ÀH Ä+>±¢ìï uÛ≤wü>±H >±ø£ MT&çj·T+>±≈£L&Ü ô|&ç‘˚ ‘·|üŒ Ä+>∑¢+ ˇ+≥|ü≥º<äì Á|üuÛÑT‘·« yê<äq. n˝≤π> ‘Ó\T>∑T ˙&É |ü&ç‘˚ Ä+>∑¢+ |ü≥Tºã&É<äH˚yê<äq ≈£L&Ü Ç+<äT˝À n+‘·sê“¤>∑+. ø±s=ŒπsŸ $<ë´dü+düú\T Ç+‘·ø±\+ Á|ü»*ï q$Tà+∫+~ á yê<äq\‘√H.


♦

e÷‘·uÛ≤wü˝À $<ëúÀ<Ûäq Á|ü»\ Vü≤≈£îÿe÷‘· uÛ≤wü À $<ëúÀ<Ûäq Á|ü»\ Vü≤≈£îÿ nH $wüj·÷ìï uÛ≤s¡rj·T sêC≤´+>∑+ 350-m n~Ûø£s¡D+ $~ÛdüTÔqï~.

Ç~ n\Œdü+U≤´≈£î\ Vü≤≈£îÿ\≈£î dü+ã+~Û+∫+<äsTTHê ãVüQdü+U≤´≈£î\≈£î m˝≤>∑÷ á Vü≤≈£îÿ ñ+≥T+<äì Ç~dü÷∫düTÔqï~. Bìe\¢ Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XÀ¢ ñqï n\Œdü+U≤´≈£î\≈£î ñ+&˚ ñs¡÷›, Væ≤+B, ‘·$Tfi¯+, ø£qï&É+, ˇ&çj·÷,e÷<Ûä e÷\qT ‘=\–+#·&ÜìøÏ M\T Ò<äT. n˝≤π> Ç‘·s¡ sêÁcÕº\˝À ñqï ‘Ó\T>∑T e÷<Ûä e÷˙ï ‘=\–+#·&ÜìøÏ M\T Ò<äT.Çø£ ãVüQdü+U≤´≈£î …’q ‘Ó\T>∑T yês¡T ‘·eT e÷‘·uÛ≤wü À $<ä qT H˚s¡TÃ≈£î+≤eT+fÒ m˝≤ ‘=\–kÕÔs¡T? n+<äTe\¢H˚ø£sêï≥ø£ sêÁwüº+˝À $X«$<ë´\j·÷\˝À ≈£L&Ü nìï $wüj·÷\qT ø£qï&É+˝À sêj·T&Üìï nqTeT‹düTÔHêïs¡T. ÁbÕ<∏ä$Tø£$<ä qT ≈£L&Ü e÷‘· uÛ≤wü À nqTeT‹+#·ø£b˛e&É+ uÛ≤cÕÁ<√Vü≤yT ne⁄‘·T+~. Ç+ ¢wüß Hs¡TÃø√e<ä›ì me«s¡÷ #Ó|üŒ&É+Ò<äT. Á|üuÛÑT‘·« bÕsƒ¡XÊ\˝À¢ n‘·T´qï‘· Á|üe÷D≤\‘√ ‘Ó\T>∑Tq÷ Ç+ ¢wüßq÷ H˚]Œ+#·+&ç. ÁbÕ<∏ä$Tø£ $<ä qT Ç+ ¢wüß˝À

H˚]Œ+∫q+‘· e÷Á‘êq ñ<√´>±\T sêe⁄, ÁbÕMD´+ sê<äT. Á|üsTTy˚≥T bÕsƒ¡XÊ\˝À¢ Ç+ ¢wüß e÷<Ûä eT+ ñ+<äì n<˚n$y˚ø£yÓTÆq |üìì Á|üuÛÑT‘·«+ ≈£L&Ü #Ój·T´&É+ düeT+»dü+ ø±<äT. πøe\+ e÷s¡Tÿ\ø√dü+ dü+düÿ ‘êìï ô|Ïº ‘Ó\T>∑TqTsê≈£î+&Ü #˚düTÔqï ø£fi≤XÊ\*ï ≈£L&Ü ø£≥º&ç #Ój·T´≈£î+&Ü ÁbÕ<∏ä$Tø£uÛ≤wüqT ø√s¡Tø=H˚ Vü≤≈£îÿqT ≈£L&Ü ˝≤ø√ÿe&É+Á|üuÛÑT‘ê«ìøÏ ‘·>∑<äT.

(k˛wü Ÿ MT&çj·÷ qT+&ç)

e÷‘·èuÛ≤wü\T #·~$q \ø£å ≤~ eT+~ M~Ûq ã&É‘ês¡T.ôV’≤dü÷ÿfi¯fl˝À y˚ ≤~ eT+~ °#·s¡T¢ $T>∑T\T ‘˚\T‘ês¡T.XÊÁdüÔC≤„HêìøÏ <ä÷s¡yÓTÆq e÷‘·èuÛ≤wü\T eTè‘·uÛ≤wü\Tø±e&ÜìøÏ m+‘√ø±\+ |ü≥º<äT. MT&çj·T+>± H˚s¡Œø£b˛‘˚uÛ≤cÕ $ìjÓ÷>∑+ ~>∑C≤]b˛‘·T+~.

Á|üuÛÑT‘·« ìs¡íj·T+ô|’ m|ü⁄Œ&É÷ Òq+‘· #·s¡Ã eTq#·<äTe⁄*ï >∑T]+∫, e÷<Ûä e÷ìï >∑T]+∫, uÛ≤wü\ >∑T]+∫ã&ÉT>∑T\ |æ\¢\ >∑T]+N »s¡>∑&É+ n<äT“¤‘·yÓTÆq $wüj·T+.Bìï ÄVü‰«ì<ë›+. ø=qkÕ–<ë›+. B+‘√bÕ≥T ô|<ä›m‘·TÔq‘·*¢<ä+Á&ÉT\T, $<ëý˚‘·Ô\T, ñbÕ<Ûë´j·T $<ë´]ú uÛ≤cÕkÕ+düÿè‹ø£ dü+|òü÷\T, ì|ü⁄DT\÷ ø£ u≤≥ MT~øÏ sêyê*.Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ˝À ø£ kÕ+düÿ è‹ø£ yÓ\T¢eøÏ~ <ë]rj·÷*.

ˇø£]ø=ø£s¡+ ‘√&ÉT>± eTq |æ\¢\ uÛ Ñ$‘·yê´ìï,e÷‘·èuÛ≤wüqT ø±bÕ&ÉTø=+<ë+.1. õ.y√. HÓ+. 81, 85 \qT s¡<äT › #˚j·÷*.

e÷‘·èuÛ≤cÕ e÷<Ûä e÷ìï ø=qkÕ–+#ê*.2. Á|üuÛÑT‘·«, ÁyÓ’y˚≥T bÕsƒ¡XÊ˝\ìï+Ï À ÁbÕ<∏ä$Tø£

$<ä qT e÷‘·èuÛ≤cÕ e÷<Ûä eT+˝À uÀ~Û+#ê*.3. ÁbÕ<∏ ä$Tø £ $<ë´kÕ úsTT qT+&˚ Ç+^¢w üßqT

düeTs¡úe+‘·+>± H˚sêŒ*. n+<äT≈£î ‘·–q ì|ü⁄D‘·ø£*–q ñbÕ<Ûë´j·TT\qT ìj·T$T+#ê*.

4 HêD´‘·‘√ ≈£L&çq, düe÷qyÓTÆq $<ä´q+~+#˚ø±eTHé dü÷ÿ˝Ÿ $<ë´$<ÛëHêìï Á|üy˚X¯ô|≤º*.

eTq ã&ç˝À |æ\¢\≈£î m˝≤ H˚sêŒ*? ` –EuÛ≤sTTÁ|üuÛÑT‘·« bÕsƒ¡XÊ\\T yÓTT<äÏ‘·s¡+ nuÛ≤´dü≈£î\‘√ ì+&ÉT‘·THêïsTT. á |æ\¢\ #·<äTe⁄ |ü≥¢ ‘·*¢<ä+Á&ÉT\T ÁX¯<ä∆

#·÷|üs¡T. |æ\¢\T Çwüº|ü&ç‘˚ ã&çøÏ ekÕÔs¡T Òø£b˛‘˚ ã&ç e÷ìy˚kÕÔs¡T. #·<äe&É+, sêj·T&É+ e∫Ãq @ |æ\¢\÷ ã&çe÷ìy˚j·Ts¡T. eT] #·<äe&É+ sêyê\+fÒ nø£åsê\T >∑T]Ô+#·>∑\>±* ø£<ë! m+<äTe\¢ m≈£îÿeeT+~ |æ\¢\T ¬s+&ÉT‘·s¡>∑‘·T\T |üP]Ô #˚dæHê nø£åsê\qT >∑T]Ô+#· Òø£ b˛‘·THêïs¡T? ndü\T nø£åsê\qT >∑T]Ô+#ê\+fÒ |æ\¢\T @ n+‘·s¡Z‘·X¯≈£îÔ\qT ñ|üjÓ÷–+#ê\? |ü]o*+#·&É+, »„|æÔøÏ ‘Ó#·TÃø√e&É+, >∑T]Ô+#·&É+ ø£<ë! eT] m+<äT≈£î |æ\¢\T ‘·eT n+‘·s¡Z‘·X¯≈£îÔ\T ñ|üjÓ÷–+#·&É+ Ò<äT? |æ\¢ À¢ À|üe÷? eTq uÀ<Ûäq\˝À À|üe÷? |æ\¢ À¢ À|üyÓTÆ‘˚ ‘·eT #·T≥÷º e⁄qï nìï»+‘·Te⁄\qT, yÓTTø£ÿ\qT, edüTÔe⁄\qT m˝≤ >∑T]Ô+#·>∑\T>∑T‘·THêïs¡T? ˝À|ü+ ‘·s¡>∑‹ >∑~˝ÀH˚ ñ+~.

♦

- ÄØ«j·Tdt düT+<äs¡+$ÁXÊ+‘· ‘Ó\T>∑T Ä#ês¡T´\T, yÓTÆdü÷s¡T $X¯«$<ë´\j·T+, |üPs¡« dü+<äs¡Ùø±#ês¡T´\T, j·T÷ìe]‡Ï Ä|òt ô|ì‡ Ò«ìj·÷, j·TT.mdt.m.


@ MT&çj·T+˝À uÀ<Ûäq »s¡>±\H~ |æ\¢\ m&ÉT πøwüHéø Ï dü+ã+~Û+∫q $wüj·T+. eTq ÇcÕºsTTcÕ º\≈£îdü+ã+~Û+∫q $wüj·T+ ø±<äì >∑Ts¡TÔ+#·T≈£î+<ë+.

‘Ó\T>∑T uÛ≤wüqT s¡øÏå+#·Tø√yê\H˚ Ä<äs¡Ù+ ñ+&É≥+‘·|ü⁄Œø±<äT. n˝≤π> Ç+ ¢wüß uÛ≤wüô|’ Çwüº+ ñ+&É≥eT÷ ‘·|ü⁄Œø±<äT. ø±˙ eTq Ä<äs¡Ù+ ø√düyÓ÷, Çwüº+ ø√düyÓ÷ @+#˚dæHê <ëì e\¢ e#˚Ã ø£wüºqcÕº\qT eTq+ e÷Á‘·y˚TuÛÑ]+#ê*. n+‘>±˙, yêÏì |æ\¢\ô|’ yÓ÷|ü&É+ m˝≤ ø£¬søº?ìC≤ìøÏ Çìïìï q÷´dt #ÛêHÓ Ÿ‡, °M #ÛêHÓ Ÿ‡, q÷´dt ù||üsY‡,youtube #ÛêHÓ Ÿ‡ ñ+&É>±, MT&çj·T+ e÷s¡Ã&É+ e\¢ ‘Ó\T>∑TuÛ≤wü≈£î e#˚Ã eTTù|ŒMT Ò<äT. ªª@ u≤cÕ e÷<Ûä eT+ ñ+fÒ|æ\¢\ m&ÉT πøwüHé yÓTs¡T>±Z ñ+≥T+~?μμ nH Á|üXï e÷Á‘·yTá $wüj·T+˝À eTq Ä˝À#·qqT q&ç|æ+#ê*.

ndü\T e÷<Ûä eT+ n+fÒ?#˚|ü á‘·ø=≤º\+fÒ ˙s¡T nH˚ e÷<ÛäéT+ m˝≤

ø±yê˝À, |üøÏå m>∑sê* n+fÒ >±* nH˚ e÷<Ûä eT+ m˝≤ø±yê˝À, n˝≤π> eTq Ä˝À#·q\qT Ç‘·s¡T\‘√ |ü+#·Tø√yê*n+fÒ ÄÁ …&û ‘Ó*dæ ñqï uÛ≤wü nH˚ e÷<Ûä eT+ ø±yê*.

ø=‘·Ô $wüj·÷\qT Hs¡TÃø=H ÁbÕôddt À uÛ≤>∑+>± °#·sY#Ó|æŒ+~ ns¡ú+ #˚düTø√e&É+ ø√dü+, dü+<˚Vü‰\qT e´ø£Ô+#˚j·T&É+ ø√dü+, ø£¬søº ø±<äì|æùdÔ Á|ü•ï+#·&É+ ø√dü+, Ç˝≤‘·q eTqdüT˝À Ä˝À#·q\qT °#·sY ‘√q÷, ‘√Ï |æ\¢\‘√q÷,ù|¬s+Ÿ‡ ‘√q÷ |ü+#·Tø√e&É+ ø√dü+, ÄÁ …&û Áu…sTTHé ˝Àñqï |ü<ë\ eTT&ç düs¡T≈£îqT ªªe÷<ÛäéT+μμ n+≤s¡T.dü÷º&Ó+Ÿ‡ ôd’Hé‡, k˛wü˝Ÿ dü º&ûdt e+Ï düu… ®≈£î º\qT

H˚s¡TÃ≈£î+≥TqïfÒº á e÷<Ûä eT+˝À |ü<ä dü+|ü<äqT ≈£L&Üm|üŒÏø£|ü⁄Œ&ÉT ô|+#·T≈£î+≥÷ $XÊ\+ #˚düT≈£î+≤s¡T.

ø=‘·Ô>± Hs¡TÃø=H uÛ≤wü Hs¡TÃø√yê*‡q düu…®≈£îº e÷Á‘·yTne⁄‘·T+~. H˚s¡TÃø√e&ÜìøÏ yê&ÉTø√<ä>∑Z MT&çj·T+>±yÓTT<äÀ¢ ñ|üjÓ÷>∑|ü&É<äT. H˚s¡TÃø√e&É+ yÓTT<ä\T ô|Ïºø±yê*‡q+‘· |ü<ädü+|ü<ä b˛>=sTT´, yêø£ ìsêàD+ e∫Ã,Ä ø=‘·Ô uÛ≤wü À ≈£L&Ü Ä˝À#·q\qT e´ø£Ô+ #˚j·T&É+ eùdÔ,n|ü⁄Œ&ÉT e÷Á‘·y˚T n~ MT&çj·T+>± |üìøÏ edüTÔ+~. n˝≤ø±≈£î+&Ü ø=‘·Ô>± H˚s¡TÃø√yê*‡q uÛ≤wüqT yÓTT<äÏ qT+&ûMT&çj·T+>± ô|fÒºùdÔ, Ä ø=‘·Ô uÛ≤wü H˚s¡TÃø√e&É+‘√H˚dü]b˛‘·T+~. ns¡ú+ ø±ì uÛ≤wü À #Ó|æŒq uÛ≤ùw‘·s¡ düu…®≈£îº\Tdü]>± ns¡ú+ ø±e⁄. uÛ≤cÕ |ü]C≤„q+ y˚≥˝À |ü&ç,$wüj·T|ü]C≤„q+˝À yÓqTø£ã&çb˛‘ês¡T.

n+<äTπø ø£ dü+ ÁbÕ<∏ä$Tø£ $<ä |üPs¡ÔjT´ es¡≈£L neTàuÛ≤wü (mother language) À °∫+>¥ »s¡>∑&ÉyT eT+∫~.ªªneTàμμ nH˚ |ü<ä+ myÓ÷wüHé <äÏº+#·&É+ ø√dü+ yê&É Ò<äT.|ü⁄Ïºq|üŒÏ qT+&ç Hs¡TÃ≈£î+≥Tqï uÛ≤wüqT Á|ü|ü+#· yê´|üÔ+>±ªªneTà uÛ≤wüμμ nH˚ ù|s¡T‘√ |æ\T#·T≈£î+≥THêïs¡T. n+‘·≈£î$T+∫ yπs @MT Ò<äT.

neTà uÛ≤wü Hs¡TÃ≈£îH $<Ûëq+ |üP]Ô>± Á|ü‘´ø£+. dü÷ÿ˝À¢ø=‘·Ô uÛ≤wü Hs¡TÃ≈£î+≥Tqï|ü⁄&ÉT eTT+<äT nø£åsê\T, ‘·s¡Tyê‘·|ü<ë\T, ‘·s¡Tyê‘· Ä |ü<ë*ï m˝≤ |ü\ø±*, Äj·÷ |ü<ë\≈£îns¡ú+ @$TÏ, á Äs¡¶sY ˝À ‘Ó\TdüT≈£î+≤+. á ÁbÕôddt˝À Ä |ü<ë\ yÓqTø£ ñqï edüTÔe⁄ì &Ó’¬søº >± #·÷&É≥+≈£î<äs¡e#·TÃ, ≈£î<äs¡ø£b˛e#·TÃ. ˇø√ÿkÕ] ˇÏº |ü<ë\T

uÀ<ÛäHê e÷<ÛäéT+ ` ˇø£ $X‚¢wüD` sê+u≤ãT ‘√≥

k˛wü ŸMT&çj·÷

‘Ó\T>∑T uÛ≤wüqT s¡øÏå+#·Tø√yê\H˚ Ä<äs¡Ù+ ñ+&É≥+ ‘·|ü⁄Œø±<äT. n˝≤π> Ç+ ¢wüß uÛ≤wüô|’ Çwüº+ ñ+&É≥eT÷‘·|ü⁄Œ ø±<äT. ø±˙ eTq Ä<äs¡Ù+ ø√düyÓ÷, Çwüº+ ø√düyÓ÷ @+ #˚dæHê <ëì e\¢ e#˚Ã ø£wüºqcÕº\qT eTq+e÷Á‘·y˚T uÛÑ]+#ê*. n+‘˚>±˙, yêÏì |æ\¢\ô|’ yÓ÷|ü&É+ m˝≤ ø£¬søº? ìC≤ìøÏ Çìïìï q÷´dt #ÛêHÓ Ÿ‡, °M#ÛêHÓ Ÿ‡, q÷´dt ù||üsY‡, youtube #ÛêHÓ Ÿ‡ ñ+&É>±, MT&çj·T+ e÷s¡Ã&É+ e\¢ ‘Ó\T>∑T uÛ≤wü≈£î e#˚Ã eTTù|ŒMTÒ<äT. ªª@ u≤cÕ e÷<Ûä eT+ ñ+fÒ |æ\¢\ m&ÉT πøwüHé yÓTs¡T>±Z ñ+≥T+~?μμ nH˚ Á|üX¯ï e÷Á‘·y˚T á $wüj·T+˝À

eTq Ä˝À#·qqT q&ç|æ+#ê*.


e÷Á‘·y˚T yÓTÆ+&é À ñ+≤sTT. yêÏ yÓqT≈£îqï edüTÔe⁄\TÒ<ë uÛ≤y√<«>±\T ñ+&Ée⁄. ø±s¡D+ ø±¢düT s¡÷eTT˝À πøe\+

nø£åsê\ kÕj·T+‘√ Hs¡TÃø√e&É+ e\q. ø±˙ neTà uÛ≤wü À3 dimentional edüTÔe⁄ì ‘ê≈£î‘·÷ ñqï|ü⁄Œ&√,#·÷düTÔqï|ü⁄Œ&√ Ä düŒs¡Ù, #·÷|ü⁄ nqTuÛÑe+‘√ ø£*dæ <ëìøÏd ü+ã+~Û+∫q |ü< ä+ (X ¯ã ›+) ≈ £L&Ü y ÓT< ä& É T˝ÀeTTÁ~+#·ã&ÉT‘·T+~. n˝≤π> uÛÑj·T+, ø√|ü+, dü+‘√wü+ e+ÏmyÓ÷wüHé‡ ≈£L&Ü yêÏì |ò” Ÿ ne⁄‘·Tqï|ü⁄Œ&ÉT yÓT<ä&ÉT˝ÀeTTÁ~+#·ã&ç b˛‘êsTT. Ä yÓTeTØ #ê˝≤ düŒwüº+>±, vivid>±,ÁøÏdüº Ÿ øÏ¢j·TsY>± Ár&û eT÷M˝≤ ñ+≥T+~. n+<äTπø neTàuÛ≤wü À Áô|’eTØ m&ÉT πøwüHé yÓTs¡T>±Z ñ+≥T+~.

neTàuÛ≤wü˝À m&ÉT´πøwüHé e\¢ ¬s+&Ée Á|üjÓ÷»q+@$T≥+fÒ, kÕ<Ûës¡D+>± neTà uÛ≤wü, #·T≥÷º ñqï düe÷»+e÷≤¢&˚ uÛ≤wü ˇø£fÒ nsTT ñ+≥T+~. |ü⁄düÔø±˝À¢ #·~$qôd’Hé‡, k˛wü Ÿ düº&ûdt Àì n+XÊ*ï <Ó’q+~q J$‘·+˝Àìdü+|òüT≥q˝À¢ #·÷düT≈£î+≥÷, dü+|òüT+˝Àì e´≈£îÔ\‘√e÷≤¢&ÉT‘·÷ yêÏ >∑T]+∫ eT]+‘· düŒwüºyÓTÆq ne>±Vü≤qbı+< M\T+~. n+<äTe\¢ °#·sY e÷Á‘·yT ø±ø£ dü+|òüT+˝Àñqï Á|ür e´øÏÔ uÛÀ<äq˝À bÕ\T |ü+#·T≈£î+≤s¡T.

Çø£ÿ&É ˇø£ $wüj·T+ >∑Ts¡T Ô+#·Tø√yê*. uÛ≤wüHs¡TÃø√e&É+ m&ÉT πøwüHé À ø£ uÛ≤>∑+ e÷Á‘·yT. n<=ø£ÿfÒm&ÉT´πøwüHé ø±<äT. m&ÉT´πøwüHé n+fÒ |ü⁄düÔø±\˝Àìn+XÊ\qT, |ü]düsê\˝À >∑eTì+∫q $wüj·÷\˝À,uÛ≤y√<˚«>±\˝À, <Ó’q+~q J$‘·+˝À #˚ùd |üqT\˝À#·÷düT≈£î+≥÷ J$‘·+ yÓTT‘êÔ ï ø£*dæ integrated >±#·<äTe⁄ø√e&É+. n≥Te+Ï m&ÉT´πøwüHé e\¢ |ü⁄düÔø±ìøÏJ$‘·+‘√ ø£HÓø£åHé ñ+≥T+~. n|ü⁄Œ&ÉT …ø£ÿ\÷, ôd’qT‡,k˛wü˝Ÿ düº&ûdt yÓTT<ä˝…’q$ s√EyêØ J$‘·+˝À ≈£L&ÜHs¡TÃ≈£î+≤s¡T. n|ü⁄Œ&ÉT <Ó’q+~q J$‘·+ #·<äTe⁄ø=H ô|<ä›|ü⁄düÔø£+ ne⁄‘·T+~. bÕsƒ¡ |ü⁄düÔø£+ Ä J$‘êìï #·÷|æ+#˚n<ä›+ ne⁄‘·T+~. n+<äTπø UNESCO ˝≤+Ï Á|ü|ü+#·kÕúsTT dü+düú\T ÁbÕ<∏ä$Tø£ $<ä qT neTà uÛ≤wü À »s¡>±\ì]ø£yÓT+&é #düTÔHêïsTT. n˝≤ #j·T&É+ e\¢ $T–*q uÛ≤wü\TH˚s¡TÃø√e&É+ ≈£L&Ü áJ nì, ôd’Hé‡, k˛wü Ÿ düº&ûdt ˝Àlearning process u≤>∑T+≥T+<äì ≈£L&Ü #ÓãT‘·THêïsTT.

MT˝À ø=+<ä]øÏ nì|æ+#·e#·TÃ. ªªyT+ yÓTT<äÏ qT+&ûÇ+ ¢wüß MT&çj·T+˝ÀH˚ #·<äTe⁄≈£îHêï+. ø±˙ ôd’Hé‡, k˛wü Ÿ

düº&ûdt À yÓTyÓT|ü⁄Œ&É÷ yÓqTø£ã&ç Òy˚Tμμ nì.n˝≤ »s¡>∑&ÜìøÏ eT÷&ÉT eTTKýÓTÆq ø±s¡D≤\T

ñHêïsTT.1. eTq $<ë´ eédüú(Á|üuÛÑT‘·« eT]j·TT Áô|’y˚≥T)˝À

m&ÉT πøwüHé n+fÒ |ü⁄düÔø±˝À¢ ñqï$ #·<äTe⁄ø√e&É+, <ëìï>∑Ts¡TÔ+#·Tø√e&É+, H√Ÿ ãTø À sêdüTø√e&É+, ‘·sê«‘· <ëHï|üØø£å ù||üsY À eT∞¢ sêj·T&É+ »s¡T>∑T‘·÷ ñ+~. |ü⁄düÔø±˝À¢ñqï <ëìï |ü]düsê\‘√, <Ó’q+~q J$‘·+‘√, #·T≥÷ºñqï kıôd’°‘√ ø£HÓøº #˚düTø√e&É+ nH˚ ø±HÓ‡|tº ÒH˚ Ò<äT.m|ü⁄Œ&Ó’‘˚ Ä ø£HÓø£åHé Ò<√, n|ü⁄Œ&ÉT MT&çj·T+ neTà uÛ≤wünsTTHê, Ç‘·s¡ uÛ≤wü nsTTHê ô|<ä›>± ‘˚&Ü ñ+&É<äT. neTàuÛ≤wü ø±q|ü⁄Œ&ÉT yÓTT<äÀ¢ ø±düÔ ø£wüº+>± ñ+≥T+<ä+‘˚.n+‘·≈£î $T+∫ yπs qwüº+ @MT ñ+&É<äT.

Çø£ ¬s+&Ée ø±s¡D+ @$T≥+fÒ, Ç|üŒÏes¡≈£L <ìHÓ’‘‘Ó\T>∑T MT&çj·T+ n+≥THêïs√ ìC≤ìøÏ n~ ‘Ó\T>∑TMT&çj·T+ ø±<äT. ‘Ó\T>∑T ù|s¡T‘√ bÕsƒ¡ |ü⁄düÔø±˝À¢ ñqï uÛ≤wü#ê˝≤ es¡≈£L ns¡ú+ø±ì dü+düÿ ‘· |ü<ë\‘√ ø£\Twæ‘·yÓTÆñ+~. dü+düÿ ‘· uÛ≤wü ø±\Twü + ≤+Ï<äì ø±<äT. düeTdü@$T≥+fÒ Ä dü+düÿ ‘· |ü<ë\T <Ó’q+~q J$‘·+˝À mø£ÿ&Ü$qã&Ée⁄. n+&ÜX¯j·TeTT, ‘·s¡+>∑<Ó’s¡È eTT, ø£D‘·«#·eTT,ø£D ≈£î&É eTT, eTdæÔwüÿ e\ÿ\eTT, ‘·«s¡DeTT, bÂq:|ü⁄qéTT,düø£X‚s¡Tø±\T, nø£X‚s¡Tø±\T yÓTT<ä …’q |ü<ë\qT |æ\¢\T ì»J$‘·+˝À mø£ÿ&Ü $ì ñ+&És¡T. Äj·÷ |ü<ë\qT bÕsƒ¡|ü⁄düÔø±˝À¢ #·~$ J$‘·+‘√ ø£HÓøº #˚düTø√e&É+ »s¡>∑ì |üì.Wave length nqï Ç+ ¢wt |ü<ä+ düT\uÛÑ+>± ñ+≥T+~.<ëìì ªªn\ bı&Ée⁄μμ nì ‘˚≥ ‘Ó\T>∑T˝À n+fÒ m+‘·u≤>∑T+&˚~. ªª‘·s¡+>∑<Ó’s¡È +μμ nH˚ ãs¡TyÓ’q |ü<ä+ m+<äT≈£î?@ ø√&çì ø√düTÔqï e´øÏÔ <ä>∑Z]ø√ yÓ[¢ Ç+<äT˝À ªªn+&ÜXj·T+@~?μμ n+fÒ |æ#√Ã&çì #·÷dæq≥Tº #·÷kÕÔ&ÉT. n< >∑T&É¢ùds¡T@~? nì n&ç–‘˚ yÓ+≥H˚ #·÷|ækÕÔ&ÉT. uÛ≤s¡‘·<˚X¯+ qT+&çôd’Hé‡ ˝À H√u… Ÿ ãVüQeT‘·T\T m+<äT≈£î sêe&É+ Ò<äT?uÛ≤s¡rj·T eT÷˝≤\T ñqï yê]øÏ e∫ÃHê, $<XÊ˝À¢ dæús¡|ü&É¶yê]πø m+<äT≈£î edüTÔHêïsTT? m+<äTø£+fÒ eTq #·<äTe⁄˝À¢|ü⁄düÔø±ìøÏ, J$‘êìøÏ ñqï *+ø˘ ‘Ó–b˛e&Éy˚T ø±s¡D+.ôd’Hé‡ Á|üjÓ÷>±\T ≈£L&Ü ã°º |üÏº+#·&É+ #˚düTÔHêïs¡T.ÁbÕøÏºø£ Ÿ Hê …&é® ì ∫qï #·÷|ü⁄ #·÷düTÔHêï+. e÷s¡Tÿ\T ‘·|üŒyπs ø=\e÷qyT Òì $<ëéédüúqT ‘·j·÷s¡T #düT≈£îHêï+.


eT÷&Ée ø±s¡D+ @$T≥+fÒ, ‘Ó\T>∑T sêcÕº À¢ |ü⁄Ïºqyês¡+<ä]ø° neTà u≤wü ‘Ó\T>∑T e÷Á‘·y˚T nyê«\ì Ò<äT.n˝≤π> ˇø£ eTìwæøÏ πøˇø£ neTà u≤wü ñ+&Ü\ì Ò<äT.ù|¬s+Ÿ‡ m&ÉT πøf…&é nsTT‘˚, Ç+À¢ Ç+ ¢wüß e÷≤¢&ÉT‘·÷ñ+fÒ, Ä |æ\¢\T |ü⁄Ïº+~ ‘Ó\T>∑T sêcÕº À¢H˚ nsTTHê yê]neTà uÛ≤wü\T (‘Ó\T>∑T, Ç+^¢wt) ¬s+&ÉT ne⁄‘êsTT.n≥Te+Ï |æ\¢\≈£î Ç+ ¢wt e÷<Ûä eT+˝À #·<äTe⁄ø√e&É+n+fÒ neTà uÛ≤wü À #·<äTe⁄ø√e&Éy˚T. kıôd’° Àì ˝Àø£ Ÿ˝≤+π>«CŸ e÷Á‘·y ˚T ‘Ó*dæq e´≈£î Ô\‘√ e÷≤¢& ç,$wüj·÷e>±Vü≤q #düTø√yê*‡q|ü⁄Œ&ÉT e÷Á‘·yT düeTdü . áeT<Ûä Á>±MTD ÁbÕ+‘· uÛ≤wü À ≈£L&Ü #ê˝≤ Ç+ ¢wt |ü<ë\Tñ+&É≥+ e\¢ Ä düeTdü ≈£L&Ü ø=~›>±H˚.

f…ø‡º ãTø-H√Ÿ ãTø-°#·sY-dü÷ÿ Ÿ MÏ eT<Ûä e÷Á‘·yT‹s¡T>±& $<ë´ eédüúqT n˝≤π> ñ+#<ë›+ nqT≈£îqï|ü⁄Œ&ÉT,Ç+ ¢wt MT&çj·T+˝ÀøÏ e÷s¡&É+ e\q e#˚Ã qwüº+ #ê˝≤‘·≈£îÿe. ø±ãÏº Ç|ü⁄Œ&ÉT ø=‘·Ô>± #˚j·Te\dæ+~ @+≥+fÒÄ °#·s¡¢qT Ç+ ¢wüß˝À uÀ~Û+#·&ÜìøÏ dü]|ü&Ü Áf…Æì+>¥Çe«&É+ e÷Á‘·y˚T. n˝≤>∑ì n‹>± Áf…Æì+>¥ Çyê«*‡qnedüs¡eT÷ ˝Ò<äT. m+<äTø£+fÒ Ç+^¢wt ˝À e÷Á‘·y˚Te÷≤¢&ÉT‘·÷ bÕsƒê\T #Ó_‘˚, Ä dü&ÉHé #˚+CŸ øÏ |æ\¢\Tu…~]b˛‘ês¡T. n~ #ê˝≤ Á|üe÷<ä+. ø=‘·Ô english

vocabulary ì |ü]#·j·T+ #dü÷ÔH, |æ\¢\≈£î ns¡úeTjT´˝≤‘Ó\T>∑T˝À ≈£L&Ü #ÓbÕŒ*.

f…+|üs¡Ø n&É®ôdºà+Ÿ ‘√ düs¡T›≈£îb˛e&É+ ø±≈£î+&Üì»+>±H˚ m&ÉT πøwüHé u≤>∑T+&Ü* nì Á|üuÛÑT‘·«+ uÛ≤$ùdÔ,bÕsƒ¡ |ü⁄düÔø±\ qT+&ç ªªdü+düÿ ‘· $Tø˘‡ ‘Ó\T>∑Tμμ uÛ≤wüqT‘=\–+∫, eéVü‰]ø£ uÛ≤wü‘√ ì+bÕ*. m+‘· eéVü‰]ø£uÛ≤wü˝À bÕsƒ¡´|ü⁄düÔø±\T ‘·j·÷s¡T #˚dæHê ø=ìï ø=ìïÁbÕ+‘ê\˝À, Äj·÷ edüTÔe⁄\qT, »+‘·Te⁄\qT yπs Àø£ Ÿ|ü<ë\‘√ |æ\TkÕÔs¡T. n+<äTe\q Á|ür °#·s¡T Äj·÷|ü<ë\≈£î ˝Àø£ Ÿ >± yê&˚ |ü<ë Ò$TÀ ‘Ó*düTø√e&ÜìøÏØôdsYÃ #˚j·÷*. n|ü⁄Œ&˚ bÕsƒê\T #ÓbÕŒ*. áe÷Á‘·+#˚j·Tø£b˛‘˚ ˇø√ÿ ø±¢dt øÏ ˇø√ÿ °#·sY ñ+&É≥+nedüs¡y˚TeTT+~? sêÁwüº+ yÓTT‘êÔìøÏ ø£ °#·sY ñ+&ç, Ä°#·sY ‘√ M&çjÓ÷ …düHé #Ó|æŒ+∫, j·T÷≥÷úŸ #Ûêq˝Ÿ ˝Ànb ¢&é #dæ, LCD ÁbıC…ø£ºsY ‘√ Ád”ÿHé MT<ä yùdÔ dü]b˛‘·T+~ø£<ë?

|üP]Ô>± Á|ü‘˚ ø£ uÛ≤wü ñqï –]»q |æ\¢\ø√dü+ Á|ü‘˚ ø£

bÕsƒ¡ |ü⁄düÔø±\T ‘·j·÷s¡T#˚j·÷*. ‘·≈£îÿeeT+~ ñHêïs¡qïø±s¡D+>± yê]ì ã\e+‘·+>± ‘Ó\T>∑T˝À #·<äeeTq&É+e\¢, J$‘êìï, n&É$ì ˝À‘·T>± >∑eTì+#˚ –]»q |æ\¢\m&ÉT πøwüìï bÕ&ÉT #˚dæq yêfi¯fleTe⁄‘ê+.

neTà uÛ≤wüqT MT&çj·T+>± $<ëúÛ≤´dü+ yÓTT<ä\Tô|Ïº+∫Hê, Á|”Áô|’eTØ qT+&˚ Ç+ ¢wt H˚]Œdü÷Ô, Á|ür dü÷ÿ˝À¢Ç+^¢wt ˝≤úŸ @sêŒ≥T #˚ùdÔ Äs¡T ˝Ò<ë @&Ée ‘·s¡>∑‹e#˚Ãdü]øÏ Ç+^¢wt ˝À |ü≥Tº edüTÔ+~. n|ü⁄Œ&ÉT Ç+^¢wtMT&çj·T+˝ÀøÏ e÷s¡Ã&É+ ø£¬søº. Äπsfifl À|ü⁄ |æ\¢\T πøkÕ]Äs¡T uÛ≤wü\T H˚s¡TÃø√>∑*π> kÕeTs¡∆´+ ø£*– ñ+≤s¡T.n+<äTe\¢ neTàu≤wü‘√ bÕ≥T Ç+ ¢wt ≈£L&Ü H˚]Œ+#·&É+yê]øÏ uÛ≤s¡+ ø±<äT. >√¢ã …’CÒwüHé j·TT>∑+˝À Ç+ ¢wt ˝ÀøÏe÷s¡&É+ ‘·|üŒì dü]. Ç+^¢wt ˝À <=]πø |ü⁄düÔø±\˝À,M&çjÓ÷\˝À |ü<√ e+‘·T ≈£L&Ü Àø£ Ÿ ≤+π>«CŸ À <=s¡ø£e⁄.

Ç+ ¢wt uÛ≤wü e∫Ãq yê]πø C≤uŸ‡ m≈£îÿe nqï~ ì»yTø±˙, <ëìø√dü+ Áô|’eTØ dü÷ÿ Ÿ qT+& Ç+ ¢wt MT&çj·T+˝À#·~$+∫, ôd’Hé‡, k˛wü Ÿ Hê …&é®ì ã\V”≤q |üs¡#·&É+ ø£¬søºø±<äT. |òüdt º ø±¢dt qT+&û Ç+^¢wt ≈£L&Ü H˚s¡TÃ≈£î+fÒdü]b˛‘·T+~. Bìï yÓTT≈£îÿã&ç eéVü‰s¡+˝≤ #·÷&É≈£î+&ÜÁ|üuÛÑT‘·«+ ÁX<ä› ô|Ïº #j·÷*. πøkÕ] Hê …&é® ¬>sTTHé nj·÷´ø£Ç+ ¢wt MT&çj·T+øÏ e÷]b˛e#·TÃ.

Á|üuÛÑT‘·« ã&ÉT˝À¢ Ç+^¢wt MT&çj·T+ ô|fÒºj·T>±H˚yÓTs¡T|ü⁄\T yÓTs¡TkÕÔsTT, ñ<√´>±\T e#ÃkÕÔsTT, ù|<ä |æ\¢\≈£îÇ~ es¡+ nì |ò”\j˚Týês¡THêïs¡T. ªªÇ+ ¢wt MT&çj·T+˝À#·<äTe⁄ø=ì eT+∫eT+∫ ñ<√´>±˝À¢ ôdÏ\j·÷éTμμì#ÓãT‘·Tqï yê]˝À yÓTC≤]° e´≈£îÔ\T Ç+ ¢wt |ü]C≤„q+ñqï ù|¬s+Ÿ‡ ø£\yêfiÀ¢ Ò<ë Ä]úø£+>± n_Ûe~∆ #Ó+~Áô|’y˚Ÿ ã&ÉT˝À¢ #·<äe&É+‘√ bÕ≥T ≥÷´wüqT¢ ≈£L&Üô|Ïº+#·Tø=ì #·~$qyêfiÀ¢ nsTT ñ+≤s¡T. yêfi¢ dü¬ø‡dt ìÄ<Ûës¡+>± #˚düT≈£îì, Ç|ü⁄Œ&ÉT Á|üuÛÑT‘·« ã&ÉT˝À¢ C≤sTTHé#˚ùd ã&ÉT>∑T ã\V”≤q esêZ\ |æ\¢\T ≈£L&Ü n<˚$<Ûä+>±sêDÏkÕÔs¡qTø√e&É+ dü¬s’q n+#·Hê ø±<äT. ù|¬s+Ÿ‡ >±˙,#·T≤º À¢ >±˙ Ç+ ¢wt e÷≤¢&˚ yês¡T Òì |æ\¢\T, &Ó’¬søº >±Á|üuÛÑT‘·« ã&ÉT˝À¢ Ç+ ¢wt MT&çj·T+ #·~$, &Óe\|t nsTTqdü÷º&Ó+Ÿ‡ >∑T]+∫ Ç|üŒÏ es¡≈£L @ ØôdsYÃ »s¡>∑ Ò<äT.

‘Ó\T>∑T MT&çj·T+ e\¢ e÷Á‘·y˚T Á|üuÛÑT‘·« ã&ÉT\TyÓqTø£ã&Ü¶j·Tì, n~ ‘·|üŒ $<ëéédüú n+‘ê u≤>∑T+<äH˚


nb˛Vü≤˝À ≈£L&Ü ñHêïs¡T. Ç+^¢wt MT&çj·T+˝ÀøÏe÷πsÃj·T>±H eT+Á‘·T\T myÓTà Ò \T, $<ë´~Ûø±s¡T\T, °#·s¡T¢‘·eT‘·eT |æ\¢*ï Ç+^¢wt MT&çj·T+ Á|üuÛÑT‘·« ã&ÉT˝À¢#˚s¡TkÕÔsê???

ø±s√ŒπsŸ ø± ÒJ\ _õHÓdt ô|+#·&É+ ø√dü+, m≈£îÿeeT+~ì SSC bÕdt #j·T&É+ ø√dü+, 100% bÕdt |üs¡‡+fÒCŸe#˚Ã˝≤ õ˝≤¢ $<ë´~Ûø±s¡T\ eT<Ûä b˛° ô|≤ºs¡T. <ëì|òü*‘·+>± e÷dt ø±|”sTT+>¥ ì eTq ø£\ÃsY ˝À uÛ≤>∑+>±#˚düTø=ì, eTq*ï eTqy˚T yÓ÷dü+ #˚düT≈£î+≥÷ e÷s¡Tÿ\Tu≤>∑THêï kÕº+&ÉsY ¶‡ ˝Òì $<Ûä+>± m&ÉT´πøwüHé dædü º+‘·j·÷s¡sTT+~. Ç+‘· ô|<ä› düeTdü qT |üÏº+#·Tø√≈£î+&Üø£fi¯ófl ‘Ó]∫ ìÁ<äb˛‘·Tqï eTq+, ªª πøe\+ Ç+^¢wtMT&çj·T+˝ÀøÏ e÷s¡Ã&É+ e\¢ Á|üuÛÑT‘·« ã&ÉT\ qT+&ç IAS

Ä|ò”düs¡T¢ ‘·j·÷s¡e⁄‘ês¡Tμμ nqï≥Tº e÷≤¢&É≥+ $∫Á‘·+>±ñ+~. ô|ÁÀ˝Ÿ Òì u…’ø˘ y˚düTø=ì, @ s¡÷Ÿ ˝À yÓ[‘˚‘·«s¡>± >∑e÷´ìï #˚s¡‘ê+? nì #·]Ã+∫q≥Tº>± ñHêïsTTá yê<äq\T. eTT+<äT>± $<ëéédüúì ã˝Àù|‘·+ #j·T&É+nedüs¡+. Á|üøå±fiq #j·T&É+ nedüs¡+. °#·sY m˝≤ #Ó|æŒHêÁ|üyÓ÷wüHé e#˚Ã |ü<ä∆‹ b˛yê*. düØ«düTqT ãÏº u…dtº °#·sYnyês¡T¶\T Ç#˚Ã yÓTT≈£îÿã&ç dü+düÿ ‹ì e÷sêÃ*. ãj·T≥

qT+&ç inspection agency e∫Ã ø±¢düT˝À m+‘·XÊ‘·+eT+~ |æ\¢\T multiplication, division e+Ï$#˚j·T>∑\T>∑T‘·THêïs¡T nì f…dtº #˚dæ, online video

recording ‘√ düπs« ]b˛sYº ‘·j·÷s¡T#˚ùd dædüº+ &Óe\|t#˚j·÷*. °#·sY j·T÷ìj·THé‡ nH˚$ dü]>± |üì#˚ùd °#·s¡¢V ü ≤≈ £ î ÿ\ ø√d ü+ e÷Á‘ ·y ˚ T b˛sê&Ü*. °# ·s ¡ ¢u≤<Ûë´‘êsêVæ≤‘ê´ìï ≈£L&Ü düb˛sYº #˚ùd˝≤ j·T÷ìj·THé‡ñ+&É≈£L&É<äT. n~ \ø£ å\eT+~ |æ\¢\ J$‘ê\‘√Ä&ÉTø√e&Éy˚T.

m&ÉT´πøwüHé n+fÒ #·<äe&É+ sêj·T&É+ e÷Á‘·y˚Tø±≈£î+&Ü, Á|üjÓ÷>±\T, |ü]XÀ<Ûäq\T, Ä≥\T, bÕ≥\T,ø£<∏ä\T sêj·T&É+, ø£<∏ä\T #Ó|üŒ&É+, q\T>∑T]˝À ì\ã&çe÷≤¢&É≥+, u§eTà\T ^j·T&É+, Á|ür dæ<ë›+‘êìïÁ|ü•ï+#·&É+, ‘·eT düeTdü´\≈£î ‘êy˚T |ü]cÕÿsê\Tø£qT>=H˚˝≤ dü÷ÿ˝Ÿ bÕs¡¢yÓT+Ÿ ìs¡«Væ≤+#·Tø√e&É+,......Çe˙ï »s¡>±*. Çe˙ï |üø£ÿq ô|Ïº, |æ\¢*ï s√uÀ≥T¢>±‘·j·÷s¡T #ùd $<ëéédüú À @ MT&çj·T+˝À uÀ<Ûäq »s¡>±*nqï~ e÷Á‘·y˚T Ç+bÕ¬sº+Ÿ nì m˝≤ nqT≈£î+≥THêïs√ˇø£ÿkÕ] Á|üXÊ+‘·+>± Ä˝À∫+#·+&ç.

♦

&Üˆˆ düπs«|ü*¢ sê<Ûëø£èwüíHé: H˚qT Hê J$‘·+˝À 40 dü+e‘·‡sê\ es¡≈£L ñbÕ<Ûë´j·TTì>± ñHêïqT. eTÚ*ø£+>±eTq $<ë´s¡Tú À¢ m˝≤+Ï bıs¡bÕ≥÷ Ò<äì H˚qT #Ó|üŒ<ä\T#·T≈£îHêïqT. yê]øÏ ñ+&Ü*‡q neø±XÊ\qT eTq+ yê]øÏÇe«&É+ Ò<äì H˚qT #ÓbÕŒ\ì uÛ≤$düTÔHêïqT. eTq ñbÕ<Ûë´j·TT\H˚ #·÷&É+&ç: ‘·q uÀ<ÛäHê+X¯+ |ü≥¢ Áù|eT, ‘·q$<ë´s¡Tú\≈£î ‘·q ‘·èwüíqT n+~+#ê\H˚ õC≤„kÕ Òì @ ˇø£ÿs¡÷ ì»yÓTÆq ñbÕ<Ûë´j·TT&ÉT ø± Òs¡T. nedüsêìï ãÏºyê]ì ñqï‘· kÕúq+˝À ñ+#ê*. düe÷»+˝À ‘êeTT ‘=*, n‘·T´qï‘· düuÛÑT´\H˚ uÛ≤eq ñqï ñbÕ<Ûë´j·TT\T eTq≈£îÒs¡T. á nìï Á|üe÷D≤\q÷ n~Û>∑$T+∫ m<ä>∑>∑*–, yÓTT‘·Ô+>± düe÷» Á|üjÓ÷»Hê\≈£î nqT>∑TD+>± ùde #j·T>∑*π>

yês¡T Òs¡T. eTq+ eTq u≤\u≤*ø£\qT á eTVü≤√qï‘· <˚X¯|ü⁄ bÂs¡T\T>± r]Ã~<ë›\ì ‘·|üq|ü&ÉT‘·THêï+. n+<äTe\¢$X¯«$<ë´\j·T+ Ò<ë ø£ ø£fi≤XÊ\ n<Ûë´|ü≈£î\qT m+|æø£ #˚ùd≥|ü⁄Œ&ÉT m+‘√ ÁX¯<ä∆ rdüTø√yê*. eTq+ yê]ì πøe\+yê]≈£îqï y˚T<Û√ |üÏeTqT #·÷dæ >±ø£ ‘·q bÕsƒê´+XÊ\ |ü≥¢ Áù|eT, ‘·eT #˚‘·T˝À¢ $<ë´s¡Tú\T m<ä>±\H˚ Äø±+ø£å ñqïyê]ì m+|æø£ #˚j·÷*.

õMTà ≈£îMTàHé‡, (Às¡+À j·T÷ìe]Ù°): ªª$<ë´]úøÏ e÷‘·èuÛ≤wüô|’ ñqï |ü≥Tº Ä $<ë´]ú ¬s+&Ée uÛ≤wüqT m+‘·u≤>± H˚s¡TÃø√>∑\&ÉH˚<ëìøÏ ^≥TsêsTT>± ñ+≥T+~. bÕsƒ¡XÊ\˝À¢ e÷‘·èuÛ≤wü À uÀ~Û+#·&É+ e\¢ ‘·s¡Tyê‘· ø±\+˝ÀÇ‘·s¡ uÛ≤wü\qT Hs¡TÃø=H kÕeTs¡∆ + ô|s¡T>∑T‘·T+~. ‘·<ë«sê _&É¶ yÓTT‘·Ô+ kÕeTs¡∆ + yÓTs¡T>∑e⁄‘·T+~. |æ\¢\≈£î e÷‘·èuÛ≤wü|üP]Ô>± H˚s¡Œ≈£î+&Ü |üsêsTT uÛ≤wüqT H˚s¡Œ&É+ e\¢ qwüº+ m≈£îÿe. _&É¶ À e÷‘·èuÛ≤wü |üP]Ô>± m~– dæús¡|ü&Éø£b˛‘˚ n~yêfiflqT+&ç ‘·«s¡>± n+‘·sê∆q+ ne⁄‘·T+~. n+<äTe\¢ ‘·*¢ uÛ≤wü u≤>± eè~∆ #Ó+<ëπø ¬s+&Ée uÛ≤wüqT HsêŒ*. bÕsƒ¡XÊ\˝À¢|æ\¢*ï ‘·eT e÷‘·èuÛ≤wü À e÷≤¢&Éìj·T´≈£î+&Ü ìsêø£]+#·&É+ n+fÒ n~ |æ\¢yêDÏí ìsêø£]+∫qfÒ¢μμ.


Ä+Á<Ûä Á|ü<XŸ Àì Á|üuÛÑT‘·« bÕsƒ¡XÊ\˝À¢ mes¡÷ ‘Ó\T>∑Te÷<Ûä eT+˝À #·<äe&ÜìøÏ M Ò¢≈£î+&Ü sêh Á|üuÛÑT‘·«+ Ç°e\rdüT≈£îe∫Ãq õz HÓ+ 81 ô|<ä› <äTe÷sêìï πs|æ+~. ‘Ó\T>∑Tsêh+˝À ‘Ó\T>∑T uÛ≤wü |ü]dæú‹ >∑T]+N, |æ\¢\ #·<äTe⁄\T @e÷<Ûä eT+˝À ñ+&Ü* nqï $wüj·T+ >∑T]+N $|üØ‘·yÓTÆqyê<√|üyê<ë\qT ˝ÒeHÓ‹Ô+~. sêh Á|üuÛÑT‘·« #·s¡´≈£îe´‹πsø£+>±, nqT≈£L\+>± MT&çj·÷˝À, eTØ eTTK´+>±k˛wü Ÿ MT&çj·÷˝À $|üØ‘·yÓTÆq #·s¡Ã »s¡T>∑T‘√+~.

bÕsƒ¡XÊ\˝À¢ Ä+>∑¢ e÷<Ûä eT+ ñ+&Ü*‡+< nH yê<äqÁ|ü<Ûëq+>± <ä[‘·T˝À¢ì ø=ìï ‘·s¡>∑‘·T\ qT+&ç ek Ô+~.yês¡T ã\+>± #˚düTÔqï yê<äq @eT+fÒ....á s√E Ä+>∑¢+ñbÕ~Û uÛ≤wü>± e÷]b˛sTT+~. Ä+>∑¢ e÷<ÛäéT+˝À#·<äTe⁄≈£îqï yês¡+‘ê eT+∫ ñ<√´>±\T dü+bÕ~düTÔHêïs¡T,ñbÕ~Û bı+<äT‘ · THêïs ¡ T. $<˚XÊ\≈£î y Ó[ ¢ u≤>±dü+bÕ~+#·T≈£îH neø±XÊ\÷ yê]πø edüTÔHêïsTT. >∑‘· ¬s+&ÉTeT÷&ÉT <äXÊu≤› À¢ k ÔeT‘· ñqï yê] |æ\¢\+‘ê, eTTK´+>±nÁ>∑esêí\yê] |æ\¢\T Á|üsTTy˚≥T Ä+>∑ ¢ e÷<Û äéTbÕsƒ¡XÊ\˝À¢øÏ e÷]b˛j·÷s¡T. n+<äTe\¢ neø±XÊ\ìïÏyêπs n+~|ü⁄#·TÃ≈£îHêïs¡T. Á|üsTTy≥T bÕsƒ¡XÊ\˝À¢ #·~$+#k ÔeT‘· Òì, ã\V”≤q esêZ\ |æ\¢\T e÷Á‘·y˚T Á|üuÛÑT‘·«bÕsƒ¡XÊ\˝À¢ $T–*b˛j·÷s¡T. Çø£ÿ&É n+‘·+‘· e÷Á‘·+#·<äTe⁄\T. n$ ≈£L&Ü ‘Ó\T>∑T e÷<Ûä eT+ #·<äTe⁄\T. á#·<äTe⁄\T á ‘·s¡>∑‘·T\ |æ\¢\ n_Ûeè~∆øÏ Ä≥+ø£+>±e÷sêsTT. ø£qTø£ Á|üuÛÑT‘·« bÕsƒ¡XÊ˝À¢ Ä+>∑¢ e÷<ÛäéT+ÄVü‰«ì+#·<ä>∑Z $wüj·TyT.

‘Ó\T>∑T e÷<Ûä eT+ Ä+>∑¢ e÷<Ûä eT+ ` mdt yÓ+ø£Á≤e⁄

Á|üuÛÑT‘·« #·s¡ qT e´‹πsøÏ+#˚yês¡T ã\+>± #˚düTÔqïyê<äq\T Ç˝≤ ñHêïsTT... 1. e÷‘·èuÛ≤wü À $<ä H˚s¡«&É+e\¢ |æ\¢\ e÷qdæø£ $ø±dü+ ñqï‘·+>± ñ+≥T+~. Ç~XÊÁd”Ôj·T+>± ìs¡÷|æ+#·ã&çq $wüj·T+. n+<äTe\¢ ‘Ó\T>∑Te÷<Ûä eT+˝À $<ë´ uÀ<Ûäq, ø£ dü+ ÁbÕ<∏ä$Tø£ $<ä es¡≈£î»s¡>±*. 2. ‘Ó\T>∑T uÛ≤wü HêX¯q+ nsTT‘˚ ‘Ó\T>∑T C≤‹dü+düÿè‹ HêX¯q+ ne⁄‘·T+~. Á|ü<Ûëq+>± á ¬s+&ÉTø±s¡D≤\ e\¢ M]˝À #ê˝≤ eT+~ ‘Ó\T>∑T e÷<Ûä eT+ô|’ìùw<Ûä+ $~Û+#·&Üìï e´‹πsøÏdüTÔHêïs¡T.

Çø£ yê<äq\≈£î ~–q|ü&ÉT ˇø£] yê<äq eTs=ø£s¡T|üPs¡«|üø£å+ #˚düTø√&ÜìøÏ nH˚ø£ n+XÊ\T eTT+<äT≈£î‘ÓdüTÔHêïs¡T. Ä+>∑¢ e÷<Ûä eT+ e<ä›+≥Tqï yês¡T yê] |æ\¢\qTÄ+>∑¢ e÷<Ûä eT+˝À m+<äT≈£î #·~$+#ês¡T, #·~$düTÔHêïs¡Tnì Á|üXï. Á|üuÛÑT‘·«+ ≈£L&Ü Ç< yê<äq #k Ô+~. Á|üuÛÑT‘·«+$<Ûëq |üs¡+>± ìs¡íj·T+ #dæq|ü&ÉT n+<äs¡÷ <ëìøÏ ã<äT› …’ñ+≤s¡T, n+<äTe\¢ Ä+>∑¢ e÷<Ûäé÷ìï nìyês¡´+>±e÷s¡Ã≈£î+&Ü ‘Ó\T>∑T e÷<Ûä e÷ìï nìyês¡ +>± #dæq|ü&ÉTn+<äs¡÷ <ëìï bÕÏkÕÔs¡T >∑<ë nH˚~ Á|ü‹yê<äq. Ä+>∑¢e÷<Ûä´+ e<ä›q&É+ ˝Ò<äT, ‘Ó\T>∑T e÷<Ûä´+ ≈£L&Ü ˇø£◊∫Ã¤ø£+>± ñ+#ê* nH˚~ ˇø£yÓ ’|ü ⁄. ‘Ó\T>∑T ˇø£bÕsƒê´+X¯+>± ñ+≥T+~ >∑qTø£ <ëìøÏ e∫Ãq uÛÑj·Ty˚TMTÒ<äT nH~ eTs√yÓ’|ü⁄. Ç˝≤ yê<ä Á|ü‹yê<äq\T kÕ–b˛‘·÷H

ñHêïsTT. uÛ≤wüMT<ä n_Ûe÷q+ ‘·«s¡>±H˚ <äTs¡_Ûe÷q+>±e÷]b˛j˚T neXÊ\THêïsTT. ‘Ó\T>∑T uÛ≤wü, ‘Ó\T>∑Te÷<Ûä e÷\ >∑T]+∫ H&ÉT sêh+˝À »s¡T>∑T‘·Tqï #·s¡Ã Á|ü»\eT<Ûä ˇø£ N*ø£qT #·÷|æk Ô+~.

ˇø£ uÛ≤wü kÕúq+˝À eTs√uÛ≤wü e∫Ã #˚s¡&ÉeT+fÒ ns¡ú+ ø£ dü+düÿè‹ HêX¯qyÓTÆ eTs√ dü+düÿè‹ <ëì kÕúHêìïÄÁø£$TdüTÔqïfÒ¢qì j·TTHÓk˛ÿ &Ó’s¡ø£ºsY »qs¡ Ÿ ø=sTT∫s√ eT‘·÷‡sê ù|s=ÿHêïs¡T. j·÷ Ò Àì Vü≤dæÿHé‡ Òãπs≥ØñbÕ<Ûä ≈£åî&Ó’q &Ü|òt yê …Hé Bìï eTs√ $<Ûä+>± $e]+#ê&ÉT. ªªuÛ≤wü nH˚~ ˇø£ dü+düÿè‹øÏ Á|ü‹ì~Û e÷Á‘·y˚Tø±<äT, nB dü+düÿè‹˝À uÛ≤>∑+. e÷≥\T, |ü\ø£]+|ü⁄\T, bÕ≥\T, Vü‰dü + e+Ïe˙ï πøe\+ düe÷#êsêìïn+~+#·T≈£îH˚ kÕ<ÛäHê\T e÷Á‘·y˚T ø±<äT ne˙ï dü+düÿè‹˝À uÛ≤>∑+. ˇø£ dü+düÿè‹ì Ç+ø√ uÛ≤wü À ≈£L&Ü e´ø£Ô+#˚j·Te#·TÃ. ø±ì ‘·q dü«+‘· uÛ≤wü À e÷Á‘·y˚T <ëìï Á|ü‹uÛ≤e+‘·+>± e´ø£Ô+ #˚j·T&É+ kÕ<Ûä eTe⁄‘·T+~μμ nìn+≤&Üj·Tq. Á|ü|ü+#·+˝À n+‘·]+∫b˛‘·Tqï uÛ≤wü\ |ü]s¡ø£åD ì~ÛøÏ áj·Tq n<Ûä ≈£åî&ÉT ≈£L&Ü.


@yÓTÆHê uÛ≤cÕ düeTdü´qT düeTÁ>∑+>± |ü]o*+∫,|ü]wüÿ]+#˚ $wüj·T+˝À bÕ\ø£ |üøå±\ yÓ’|òü\ý˚T H˚&ÉT eTqsêh+˝À á >∑+<äs¡>√fi≤ìøÏ ø±s¡D+. >∑‘·+˝À sêÁcÕºìïbÕ*+∫q Á|üuÛÑT‘ê«\T>±˙, H˚Ï bÕ\ø£ |üø£å+ >±˙ uÛ≤cÕdüeTdü qT, uÀ<ÛäHê e÷<Ûä eT+ düeTdü qT bÕøÏåø£ ø√D+ qT+&#·÷XÊsTT, #·÷düTÔHêïsTT.

ás√E ‘Ó\T>∑T uÛ≤cÕ düeTdü ôd+ÏyÓT+≥T düeTdüø±<äT. ø±˙ ‘Ó\T>∑T $ø±dü+ ø√dü+ e÷≤¢&ÉT‘·Tqï yê]˝À#ê˝≤ eT+~ <ëìï Ç˝≤π> #·÷düTÔHêïs¡T. n~ πøe\+ eTq‘Ó\T>∑T Á|ü»\ dü+düÿèr dü+Á|ü<ëj·÷\≈£î dü+ã+~Û+∫qdüeTdü e÷Á‘·y˚T ø±<äT. uÛ≤wü $<ä ≈£î e÷<Ûä eTyÓTÆ‘˚, $<äñbÕ~ÛøÏ Ä\+ãq+. n+<äTe\¢ ˇø£yÓ’|ü⁄ dü+düÿè‹ ø√D+qT+&û, ¬s+&√yÓ’|ü⁄ ñbÕ~Ûø√D+ qT+&û uÛ≤cÕ düeTdü qT|ü]o*+#ê*. |ü]wüÿ]+#ê*.

Á|üe÷<ä+˝À ‘Ó\T>∑T uÛ≤wüj·TTHÓk˛ÿ ‘·qT s¡÷bı+~+∫q Á|ü|ü+#· uÛ≤wü\

n≤¢dt˝À eTè‹ #Ó+<äT‘·Tqï uÛ≤wü\qT >∑T]+∫ ÁøÏ+~$<Ûä+>± #Ó|æŒ+~:

Á|üe÷<ä+˝À |ü&çq uÛ≤wü\T ` m≈£îÿe eT+~ |æ\¢\Te÷≤¢&É‘ês¡T. ø±˙ Ä e÷≤¢&É¶+ ø=ìï ÁbÕ+‘ê\πø(ñ<ëVü≤s¡D≈£î Ç+Ïπø) |ü]$T‘·+ ne⁄‘·T+~.

K∫Ã‘·+>± Á|üe÷<ä+˝À |ü&çq uÛ≤wü\T ` |æ\¢\TÇ+Ï À e÷‘·èuÛ≤wü>± e÷≤¢&Éì uÛ≤wü\T

rÁe+>± Á|üe÷<ä+˝À |ü&çq uÛ≤wü\T ` ‘ê‘·\ ‘·s¡+yês¡T e÷≤¢&É‘ês¡T, ‘·*¢ ‘·+Á&ÉT\ ‘·s¡+ ns¡ ∆+#düT≈£î+≥T+~ ø±˙ yês¡T |æ\¢\‘√ >±˙ ‘·eT˝À ‘êeTT>±˙Ä uÛ≤wü À e÷≤¢&És¡T.

n‹ rÁe+>± Á|üe÷<ä+˝À |ü&çq uÛ≤wü\T ` ‘ê‘·\‘·s¡+ yês¡T, bÕ‘· ‘·s¡+ Á|ü»\T ≈£L&Ü n|ü&É|ü&ÉTbÕøÏåø£+>± e÷≤¢&˚ uÛ≤wü\T.

n+‘·]+∫b˛sTTq uÛ≤wü\T ` 1950 ‘·s¡Tyê‘·e÷≤¢&˚yêπs Òì uÛ≤wü\T.

j·TTHÓk˛ÿ ìs¡«#·q+ Á|üø±s¡+ nìï ‘·sê\yês¡÷e÷≤¢&ÉT‘·÷ ˇø£ ‘·s¡+ qT+&ç eTs√‘·sêìøÏ m≥Te+ÏÄ≥+ø±\T ˝Ò≈£î+&Ü ã~© nj˚T´ uÛ≤wü\T πøåeT+>±ñqï≥T¢. á ìs¡«#·Hê\ Á|üø±s¡+ #·÷ùdÔ ‘Ó\T>∑T uÛ≤wüπøåeT+>± e÷Á‘·+ ˝Ò<äì ns¡∆eTe⁄‘·T+~. n~ m+‘·Á|üe÷<ä+˝À ñ+~ nH˚~ n+#·Hê y˚j·÷*.

eTq sêh+˝À ÁbÕ<∏ä$Tø£ kÕúsTT˝À Ç|üŒÏπø 50 XÊ‘·+

eT+~ |æ\¢\T Ä+>∑¢e÷<Ûä eT+˝À #·<äTe⁄‘·THêïs¡T. n+<äTe\¢yê]øÏ ‘Ó\T>∑T #·<äe&É+, sêj·T&É+ sê<äT. düe÷»+˝Àñqï‘· esêZ\yêπs ø±<äT, eT<Ûä ‘·s¡>∑‹, ~>∑Te eT<Ûä ‘·s¡>∑‹Á|ü»\T ≈£L&Ü Ç°e* ø±\+˝À |æ\¢\ #·<äTe⁄\≈£î Ä+>∑¢e÷<Ûäé÷H˚ï m+#·T≈£î+≥THêïs¡T. Ä+>∑¢ e÷<ÛäéT+˝À#·<äeø£b˛‘˚ ‘·eT |æ\¢\≈£î uÛÑ$wü ‘·TÔ Ò<äqï uÛÑj·T+ Á|ü»˝À¢@s¡Œ&ç+~. ‘Ó\T>∑T e÷<Ûä eT+˝À #·<äe&ÉeT+fÒH˚ q÷´q‘·>±q÷, ‘Ó\T>∑T e÷<Ûä eT $<ë´s¡ú›\+fÒ düe÷»+˝À ‘·≈£îÿe‘·s¡>∑‹ yês¡T >±q÷ |ü]>∑DÏ+#·ã&ÉT‘√+~. Ç|üŒÏes¡≈£îÁbÕ<∏ ä$Tø£ kÕúsTT˝À Á|üuÛ ÑT‘·« $<ä´ n+fÒ ‘Ó\T>∑Te÷<Û ä éT+>±q÷, Á| üsTTy˚≥T $<ä´ n+fÒ Ä+>∑ ¢e÷<Ûä eT+>±q÷ #Ó ≤eTDÏ ne⁄‘√+~. á n&ÉT¶>√&É\T‘Ó>=ZfÒº+<äT≈£î Á|üuÛÑT‘·«+ õz HÓ+ 81 ‘Ó∫Ã+~. nsTT‘˚n&ÉT¶>√&É\T |ü&É>=fÒº~ n+<äØï ‘Ó\T>∑T e÷<ÛäéT+˝ÀøÏ‘e&ÜìøÏ ø±<äT, Ä+>∑¢ e÷<Ûä eT+˝ÀøÏ HÓ≥º&ÜìøÏ. n+<äTe\¢j·TTHÓk˛ÿ #Ó|æŒq≥T¢ n+‘·]+∫b˛j˚T Á|üe÷<ä+˝À ‘Ó\T>∑Tu≤wü |ü&ç+<ë Ç+ø± |ü&É Ò<ë nqï n+#·Hê\T m˝≤ñHêï Á|üuÛÑT‘·« #·s¡´‘√ Á|üe÷<ä+ eTT+#·Tø=∫Ã+<äqï~e÷Á‘·+ yêdüÔe+.

‘Ó\T>∑T Á|ü»\≈£î ‘Ó\T>∑T e÷<ÛäéT+ ˝Ò≈£î+&Ü#˚j·T&ÜìøÏ Á|üdüTÔ‘· sêh Á|üuÛÑT‘·«+ #ÓãT‘·Tqï ø±s¡D≤\H˚>∑‘·+˝À Á|üuÛÑT‘ê«\T ≈£L&Ü #ÓbÕŒsTT. Ä+>∑¢ e÷<Ûä eT+Òø£b˛‘ ñ<√´>± … ≤ ekÕÔsTT? ≈£îÁ>±eT+>± e÷]b˛sTTq

Á|ü|ü+#·+˝À (>√¢ã Ÿ $ ÒCŸ À) b˛°ì ‘·≥Tºø√yê\+fÒ Ä+>∑¢+‘·|üŒìdü], Ç+≥¬sïŸ˝À düe÷#ês¡+ sêã≥Tºø√yê\+fÒÄ+>∑¢+ ‘Ó\TdüTø√≈£î+&Ü m˝≤?...Ç˝≤+Ï Á|üX¯ï\‘√ yês¡TÁ| ü»\qT Ä+> ∑ ¢+y Ó ’| ü ⁄ H Ó≤ ºs ¡ T . á yê< äq\˙ïnXÊÁd”Ôj·TyÓTÆqe˙, yêdüÔyê\≈£î <ä÷s¡+>± ñHêïj·Tìy˚T<Ûëe⁄\T #ÓãT‘·÷H˚ ñHêïs¡T. nsTTHê |üÏº+#·Tø√≈£î+&ÜÁ|üuÛÑT‘ê«\T rdüT≈£îqï ìs¡íj·÷\e\¢ eTq neTà uÛ≤wü H˚&ÉTá <äTdæú‹øÏ #˚s¡T≈£î+~. ∫e]øÏ ‘Ó\T>∑T<˚X¯+˝À ‘Ó\T>∑Te÷Á‘·y˚T ‘Ó*ùdÔ e⁄ m+<äT≈£L |üìøÏsêe⁄. @ Ä|ò”düT˝Àq÷˙ |üqT\qT ˙≈£î ˙e⁄>± #·ø£ÿ~<äT›ø√˝Òe⁄. ø±ì ‘Ó\T>∑T‘Ó*j·Tø£b˛sTTHê ≈£î Ç+ ¢wüß e÷Á‘·yT ‘Ó*dæHê m≥Te+ÏÇã“+~ Ò≈£î+&Ü nìï |üqT\÷ #·ø£ÿu…≥º>∑\e⁄ nqï dæú‹øÏsêÁcÕºìï rdüT≈£îe#êÃs¡T. uÛ≤wü≈£î dü+ã+~Û+∫q ø=ìï eTTK´$wüj·÷\T |ü]o*<ë›+.


‘Ó\T>∑T uÛ≤wü ` ‘Ó\T>∑T dü+düÿè‹ˇø£ uÛ≤wü kÕúq+˝À eTs√uÛ≤wü e∫Ã #s¡&ÉeT+fÒ ns¡ú+

ˇø£ dü+düÿè‹ HêX¯qyÓTÆ eTs√ dü+düÿè‹ <ëì kÕúHêìïÄÁø£$TdüTÔqïfÒ¢qì j·TTHÓk˛ÿ &Ó’s¡ø£ºsY »qs¡˝Ÿ ø=sTT∫s√eT‘·÷‡sê ù|s=ÿHêïs¡T. j·÷˝Ò˝Àì Vü≤dæÿHé‡ ˝Òãπs≥ØñbÕ<Ûä ≈£åî&Ó’q &Ü|òt yê …Hé Bìï eTs√ $<Ûä+>± $e]+#ê&ÉT.ªªuÛ≤wü nH˚~ ø£ dü+düÿè‹øÏ Á|ü‹ì~Û e÷Á‘·y˚T ø±<äT, nBdü+düÿè‹˝À uÛ≤>∑+. e÷≥\T, |ü\ø£]+|ü⁄\T, bÕ≥\T, Vü‰dü +e+Ïe˙ï πøe\+ düe÷#êsêìï n+~+#·T≈£îH˚ kÕ<ÛäHê\Te÷Á‘·y˚T ø±<äT ne˙ï dü+düÿè‹˝À uÛ≤>∑+. ˇø£ dü+düÿè‹ìÇ+ø√ uÛ≤wü À ≈£L&Ü e´ø£Ô+ #˚j·Te#·TÃ. ø±ì ‘·q dü«+‘·uÛ≤wü À e÷Á‘·y˚T <ëìï Á|ü‹uÛ≤e+‘·+>± e´ø£Ô+ #˚j·T&É+kÕ<ÛäéTe⁄‘·T+~μμ nì n+≤&Üj·Tq. Á|ü|ü+#·+˝Àn+‘·]+∫b˛‘·Tqï uÛ≤wü\ |ü]s¡ø£åD ì~ÛøÏ áj·Tq n<Ûä ≈£åî&ÉT≈ £L&Ü. yê˝ …H é n_ Û ÁbÕj · T+ Á| üø±s ¡+ u Û ≤w üqT|ü]s¡øÏå+#·Tø√e&ÉyÓT+<äTø£+fÒ ªªn~ Á|ü»\T ‘·eT dü«+‘·uÛÑ$wü ‘·TÔqT ìs¡ísTT+#·T≈£îH˚ ˇø£ kÕ<Ûäq+ ø£qTø£. uÛ≤wüqT| ü]s ¡ø Ï å+# · Tø√e& É+ <ë«sê ø=ìï $\Te\qT|ü]s¡øÏå+#·Tø√>∑\+ ø£qTø£μμ

‘Ó\T>∑T uÛ≤wü≈£î edüTÔqï Á|üe÷<ä+ >∑T]+∫, Òø£ Ä+>∑¢e÷<Ûäé÷ìøÏ e´‹πsø£+>± m≈£îÿe>± e÷≤¢&ç‘˚ uÛ≤cÕ<äTs¡_Ûe÷Hêìï ô|+∫qyês¡eTe⁄‘êeTì nqT≈£îH˚yês¡THêïs¡T. Bìï πøe\+ ˇø£ ôd+ÏyÓT+≥˝Ÿ düeTdü >±|ü]>∑DÏ+∫ ø=ÏºbÕπsùdyês¡÷ ñHêïs¡T. ø±ì á s√Ee÷‘·èuÛ≤wü |ü]s¡ø£åD ø√dü+, ‘Ó\T>∑T˝À $<ëúÀ<Ûäq,‘Ó\T>∑T˝À Á|üuÛÑT‘·« eéVü‰sê\ ìs¡«Vü≤D ø√dü+ &çe÷+&ÉT#˚j·T&É+ πøe\+ ôd+ÏyÓT+≥T≈£î dü+ã+~Û+∫q~ ø±<äT.‘Ó\T>∑T uÛ≤wü MT<ä Ä+>∑¢+ <ë&çøÏ, ‘Ó\T>∑T dü+düÿè‹MT<ä$<˚o dü+düÿè‹ <ë&çøÏ e´‹πsø£+>± »]π> b˛sê≥+˝À Ç<√uÛ≤>∑+. Ç+ø√e÷≥˝À #ÓbÕŒ\+fÒ kÕÁe÷»ýê<äÁ|ü|ü+Nø£s¡D j·TT>∑+˝À eTq uÛ≤wüMT<ä, eTq dü+düÿè‹MT<ä,eTq $\Te\ MT<ä kÕÁe÷»ýê<ä kÕ+düÿè‹ø£ <ë&çøÏe´‹πsø£+>± »s¡T>∑T‘·Tqï b˛sê≥+˝À Ç<√ uÛ≤>∑+. eTq<˚X¯+˝ÀH˚ ø±<äT, ‘Ó\T>∑T sêh+˝ÀH˚ ø±<äT, nìï <˚XÊ˝À¢nìï uÛ≤wü\T e÷≤¢& düe÷C≤˝À¢ á b˛sê≥+ »s¡T>∑T‘√+~.m+<äTø£+fÒ Á|ü|ü+Nø£s¡D ù|s¡T‘√ nìï düe÷C≤\MT<ä,nìï uÛ≤wü\MT<ä Ä+>∑¢+ <ëì dü+düÿèr, <ëì $\Te\÷<ë&ç #˚düTÔHêïsTT ø±ãÏº.

ˇø£ C≤‹ dü+düÿè‹ì, uÛ≤wüqT, $\Te\qT <ëìô|’

Ä~ Û| ü‘ · ´+ eV æ≤+# ˚ C≤‹ HêX ¯q+ # ˚j · T&Üìø ÏÁ|üj·T‹ï+#·&É+ ÄHê~>± »s¡T>∑T‘·Tqï<. ◊s√|üyêdüT\T ‘·eTe\dü bÕ\q HÓ\ø=\TŒ≈£îH˚ Áø£eT+˝À Á|ü|ü+#·+˝Àì ø=ìïy˚\ uÛ≤cÕ dü+düÿè‘·T\qT HêX¯q+ #˚XÊs¡T. Hê>∑]ø£‘·ô|+bı+<äì C≤‘·T\T $<˚oj·TT\ <äTsêÁø£eTD˝À ‘·eTuÛ≤wü\qT ø√˝ÀŒj·÷sTT. Ädæj·÷, ◊s√bÕ\˝À ≈£L&Ü–]»qT\T, dü+#ês¡ C≤‘·T\≈£î #Ó+~q nH˚ø£ uÛ≤wü\qTkÕúìø£+>± n_Ûeè~∆ #Ó+~q düe÷C≤\T HêX¯q+ #˚XÊsTT.uÛ≤cÕ dü+düÿè‘·T\ $HêX¯qeTH˚~ Á|ü|ü+#·+˝À H˚Ïø°ø=qkÕ>∑T‘√+~. j·TTHÓk˛ÿ n<Ûä j·Tq+ Á|üø±s¡+ Á|ü|ü+#·+˝ÀyÓTT‘·Ô+ 6000 uÛ≤wü\T+&É>± yêÏ À düTe÷s¡T 5000 uÛ≤wü\Tn+‘·]+∫b˛‘·THêïsTT.

Á|ü|ü+Nø£s¡D ` ‘Ó\T>∑T uÛ≤wüô|’ <ë&çnH˚ø£ X¯‘êu≤›\T>± $$<Ûä uÛ≤wü\T, dü+düÿè‘·T\ MT<ä

<ë&ç »s¡T>∑T‘·THêï Á|ü|ü+Nø£s¡D j·TT>∑+˝À Ä+>∑¢ uÛ≤wü#˚düTÔqï <ë&ç ˇø£ q÷‘·q s¡÷bÕìï, ˇø£ q÷‘·q kÕsêìïdü+‘·]+#·T≈£î+~. Á|ü|ü+#·eT+‘·≤ $ìeTj·T<ëØdü+düÿè‹ì $düÔ]+#˚ Áø£eT+˝À á <ë&ç »s¡T>∑T‘√+~.m\Áø±ºìø MT&çj·÷, $H√<ä, düe÷#ês¡ bÕ]ÁXÊ$Tø£ eédüú\<ë«sê Ç~ kÕ>∑T‘√+~. ˇø£|ü&ÉT kÕÁe÷C≤´\ $düÔs¡Dø√dü+ ø£s¡yê\+ #˚‘·|üÏº, nXÊ«s¡÷&ÛÉT …’ ˇø√ÿ sêC≤´ìï»sTT+#·T≈£î+≥÷ b˛sTTqfÒ¢ H˚&ÉT Ä+>∑¢ uÛ≤wü nyÓT]ø±düe÷#ês¡ kÕ+πø‹ø£, $H√<ä kÕ<ÛäHê\ <ë«sê kÕ«Ø #˚dü÷ÔÁ| ü| ü+# · eT+‘ ·≤ $ìeTj· T<ëØ d ü+d ü ÿ è‹ì$düÔ]+#·T≈£L+≥÷ b˛‘√+~.

øÏ¢+≥Hé Vü≤j·÷+˝À nyÓT]ø± n<Ûä ø£åuÛÑeq+ n~Ûø±]>±|üì#dæ ‘·s¡Tyê‘· ªøÏdæ+»sY nk˛dæjTŸ‡μ yTHõ+>¥ &Ó’s¡ø£ºsYu≤<Ûä ‘·\T #˚|üÏºq &˚$&é s√<∏√ø√|òt n_ÛÁbÕj·T+ Á|üø±s¡+ªªÁ|ü|ü+#·eT+‘ê ˇπøuÛ≤wü HÓ\ø=Hê\+fÒ n~ Ç+^¢ùwø±yê*, Á|ü|ü+#·eT+‘ê f…*$»Hé, πs&çjÓ÷, eT÷´õø˘nqTdü+<Ûëì+#·ã&ç+<ä+fÒ Ä ø±s¡´Áø£e÷\T nyÓT]ø±y˚ø±yê*. Á|ü|ü+#·+˝À ñeTà&ç $\Te\+≥÷ n_Ûeè~∆ #Ó+~‘n$ nyÓT]ø±yê]øÏ nqT≈£L\yÓTÆq$ ø±yê*. n|ü&˚ -Ä |ü]dæú‘·T\T @s¡Œ&çq|ü&˚ - Ä<ÛäTìø£ Á|ü|ü+#·+˝ÀnyÓT]ø± Á|üjÓ÷»Hê\T HÓs¡y˚s¡T‘êsTT.μμ Çe˙ï πøe\+nyÓT]ø± Ä˝À#·q\÷, ÄX¯\÷ ø±e⁄ n$ Ç|ü&ÉT»s¡T>∑T‘·Tqï yêdüÔyê\T n+≤&Üj·Tq.

21e X¯‘êã›+˝À ø£+|üP´≥sY\T, Ç+≥sYHÓŸ Ç‘·s¡m\Áø±ºìø˘ kÕ+πø‹ø£ |ü]C≤„q+˝À nyÓT]ø± Ä~Û|ü‘·´+


HÓ\ø=*Œ+~. á kÕ+πø‹ø£ |ü]C≤„q+ H˚s¡TÃø√e&ÜìøÏÄ+>±¢ìï ‘·|üŒìdü] #˚dæ+~. ‘·q bÕ]ÁXÊ$Tø£ ñ‘·Œ‘·TÔ\TdüØ«düT\‘√u≤≥T Vü‰©e⁄&é dæìe÷\T, f…*$»Héø±s¡ Áø£e÷\T, bÕ|t eT÷´õø Ç‘·s¡ $H√<ä s¡+>∑ ñ‘·Œ‘·TÔ\qTÁ|ü|ü+#·+ MT~øÏ e~*+~. ª*e÷+&Ó &ç|ü¢e÷Ïøμ |üÁ‹ø£ ÀôV≤s¡“sYº wæ …¢sY nH˚ |ü]XÀ<Ûä≈£î&ÉT á $<Ûä+>± sêXÊ&ÉT.ªª ¬s+&Ée Á|ü|ü+#· j·TT<ä ∆+ ‘·s¡Tyê‘· nyÓT]ø± ‘·qÁ|ü‘· s¡Tú\+<ä]ø£Hêï XøÏÔe+‘·+>± eTT+<äTø=∫Ã+~. <ë+‘√nyÓT]ø£Hé MT&çj·÷, kÕ+düÿè‹ø£ ãVüQfi¯C≤‹ dü+düú\÷Á|ü|ü+#·eT+‘·Ï˙ ‘·eT ñ‘·Œ‘·TÔ\‘√ eTT+#Ó‘·Ô&ÜìøÏnedüs¡yÓTÆq düe÷#ês¡ Á|ükÕsê\ eédüúqT @sêŒ≥T#˚düT≈£îHêïsTT. >∑‘· j·÷uÛÑj˚T´fi¯ó¢>± nyÓT]ø± Á|üuÛÑT‘ê«\˙ïá $<ÛëHêHï #·Ts¡T≈£î>± nqTdü]+#êsTT. |òü*‘·+>± áHê&ÉTÏ$ ‘Ós¡\T, eT÷´õø ñ‘·Œ‘·TÔ\T, $H√<ä πø+Á<ë\T, yê´bÕs¡eéVü‰sê˝À¢ Ç+ ¢wüß uÛ≤cÕ, ªyT&é ÇHé nyÓT]ø±μ dü+düÿèr,düe÷#ês¡ ñ‘·Œ‘·TÔ\÷ Ä~Û|ü‘· + eVæ≤düTÔHêïsTT.... Ç<ä+‘êÁ|ü|ü+Nø£s¡D˝À uÛ≤>∑y˚Tμμ

á kÕ+düÿè‹ø£ ñ‘·Œ‘·TÔ\T nyÓT]ø£Hé Ç+^¢wüßq÷,nyÓT]ø£Hé $\Te\q÷ Á|ü|ü+#·+˝Àì nìï C≤‘·T\ Á|ü»\ô|’s¡T<äT›‘·THêïsTT. Ç+^¢wüß H˚s¡TÃø√ø£b˛‘˚ ‘·eT |æ\¢\≈£îñqï‘· $<ä sê<ä , ñ<√´>±\T ñ+&ÉeH˚ uÛÑj·T+‘√ u≤≥T$<XÊ\≈£î eTTK´+>± nyÓT]ø±≈£î yÓfi‚¢ neø±X+ ñ+&É<äqïuÛÑj·T+ yê´|æ+|üCÒj·Tã&ç+~. Ç<˚ eT<Ûä ‘·s¡>∑‹ Á|ü»\qTô|<ä› m‘·TÔq Ç+ ¢wüß MT&çj·T+ yÓ’|ü⁄ HÓ&ÉT‘√+~. @ <˚X¯+Ä+> ∑ ¢ u Û ≤w ü≈ £ î Áb˛‘ê‡V ü ≤$Td ü T Ô+<√ Ä < ˚XÊìø Ïô|≥Tºã&ÉT˝§kÕÔj·Tì, @ Á|ü»\T Ä+>∑ ¢+˝À u≤>±e÷≤¢&É‘ês√ yês¡T ñqï‘·T\ì, n_Ûeè~∆øÏ yêπs n‹<ä>∑Zs¡>± ñ+≤s¡ì Á|ü#ês¡+ kÕ>∑T‘√+~. n+<äTπø nìïdüe÷C≤˝À¢q÷, n+<äT˝À uÛ≤>∑+>± eTq sêh+˝À ≈£L&Ün+‘·s¡ Z‘· eéVü‰sê\T Ä+>∑¢+˝ÀH˚ »s¡>±\qï dæú‹@s¡Œ&ç+~. Ä+>∑¢+ ñqï‘·yÓTÆq<äqï uÛ≤e+ e÷Á‘·y˚T ø±<äTÄ<ÛäTìø£ Á|ü|ü+#·+˝À Ä+>∑¢+ nìyês¡ eTqï uÛ≤e+ ≈£L&Ü|üì>∑≥Tº≈£îì yê´|æ+|üCÒdüTÔHêïs¡T. Á|ü|ü+Nø£s¡D nìyês¡ +,<ëìøÏ Á|ü‘êé÷ïj·T+ Ò<äT (<ÓØCŸ H√ Ä\ºsYHÏyé - ÏHê)n+≥TqïfÒ¢ ªÄ+>∑¢+ nìyês¡´+, <ëìøÏ Á|ü‘êé÷ïj·T+Ò<äTμ nqï Á|ü#ês¡eT÷ kÕ–b˛‘√+~.

‘Ó\T≈£î e´‹πsø£+>± ‘Ó\T>∑T Á|üuÛÑT‘ê«\TÁ|ü|ü+Nø£s¡DqT n+<ä]ø£Hêï m≈£îÿe>± uÛÑTC≤q

yÓ÷düTÔqï eTq sêh Á|üuÛÑT‘ê«\T Ä Á|ü|ü+Nø£s¡D≈£î

kÕ<Ûäq+>± ñqï Ä+>±¢ìï e´‹πsøÏkÕÔj·TqT ø√e&É+ ÁuÛÑy˚Tne⁄‘·T+~. >∑‘·+˝À ‘Ó\T>∑T<˚X¯+ Á|üuÛÑT‘·«+ ‘Ó\T>∑T H˚\ô|’‘Ó\T>∑T uÛ≤wü≈£î <äTs¡Z‹ |üÏ+∫+~. <ëìøÏ ø±s¡D+ n~nqTdü]+∫q Á|ü|ü+Nø£s¡D nqT≈£L\ $<ÛëHê Ò. Á|üdüTÔ‘·Á|üuÛÑT‘·« $<ÛëHê\T ≈£L&Ü <ëìøÏ _Ûqï+>± ˝Òe⁄. >∑‘·Á|üuÛÑT‘ê«\T ‘Ó\T>∑TqT HêX¯q+ #˚ùdÔ, á Á|üuÛÑT‘·«+ @ø£+>±bÕ&ç ø£Ïº+#˚k Ô+~.

n+<äTπø á s√E e÷‘·èuÛ≤wü À $<ëúÀ<Ûäqø√dü+,‘Ó\T>∑T˝À bÕ\Hê eéVü‰sê\T q&ç|æ+#·&É+ ø√dü+ »]π>b˛sê≥y˚T<Ó’Hê n~ Á|ü|ü+Nø£s¡D e´‹πsø£b˛sê≥+˝ÀuÛ≤>∑yT ne⁄‘·T+~. ø=ìï <äXÊu≤›\T>± neT …’q Á|ü|ü+Nø£s¡D$<ÛëHê\ |ü≥¢ Á|ü»˝À¢ ô|s¡T>∑T‘·Tqï e´‹πsø£‘˚ Ç|ü&ÉTe÷‘·èuÛ≤wüô|’ eTeTø±s¡+ s¡÷|ü+˝À e´ø£ÔeTe⁄‘√+~.e÷‘·èuÛ≤wü <äTdæú‹ MT<ë, <ëìï n_Ûeè~∆ #j·÷*‡q nedüs¡+MT<ë »s¡T>∑T‘·Tqï #·s¡Ã\T BHï Á|ü‹_+_düTÔHêïsTT. nsTT‘Ç~ @ e÷Á‘·+ dü]b˛<äT. e÷‘·èuÛ≤wü |ü]s¡ø£åD nH˚~ôd+ÏyÓT+≥¢ e´ø°Ôø£s¡D qT+&ç Ä#·s¡D˝À b˛sê≥s¡÷|ü+dü+‘·]+#·Tø√yê*. πøe\+ Ä+>±¢˙ï <ëì $\Te\q÷e´‹πsøÏùdÔH√, ‹&ç‘˚H√ düeTdü |ü]cÕÿs¡+ ø±<äT. nH˚ø£s¡÷bÕ˝À¢ b˛sê≥+ kÕ>±*. ‘Ó\T>∑T˝À bÕ\Hê eéVü‰sê\T,‘ Ó\T> ∑T˝À ‘·| üŒìdü]>± ÁbÕ<∏ ä$Tø £$<ä´, ‘ Ó\T> ∑TÁ>∑+<∏ë\j·÷\T, ‘Ó\T>∑T˝ÀøÏ nqTyê<ë\T... Ç˝≤ n<√‘Ó\T>∑T C≤rjÓ÷<ä eT s¡÷|ü+ dü+‘·]+#·Tø√yê*. ‘Ó\T>∑TC≤rj·÷\T, ‘Ó\T>∑T C≤q|ü<ä bÕ≥\T, |ü<ë´\T, qè‘ê´\T,ø£fi¯\T yÓTT‘·Ô+>± ‘Ó\T>∑T dü+düÿèr |ü]s¡ø£åD√<äéT+˝ÀuÛ≤>∑+>± á b˛sê≥+ kÕ>±*. n|ü&˚ kÕÁe÷»ýê<äÁ|ü|ü+Nø£s¡D Á|üuÛ≤e+ qT+&ç eTq uÛ≤wüqT, eTq dü+düÿè‹ì∫e]øÏ eTq Ä]úø£ kÕe÷õø£ kÕ«e\+ãq\qT ≈£L&Üs¡øÏå+#·Tø√>∑\T>∑T‘êeTT. n+<äTe\¢ ‘Ó\T>∑TqT ñbÕ~Û uÛ≤wü>±,bÕ\Hê uÛ≤wü>± e÷s¡TÃø√e&É+ ø√dü+ n+<ä]˙ ◊ø£ + #ùdmC…+&Ü s¡÷bı+~+#·T≈£îì b˛sê≥+ #˚j·÷*.

1. Á|üuÛÑT‘·«, Á|üsTTy˚≥T bÕsƒ¡XÊ\\ìïÏ À ÁbÕ<∏ä$Tø£$<ä neTà uÛ≤wü ÀH˚ ñ+&˚≥T¢ Á|üuÛÑT‘·«+ #·≥º+ #˚j·÷*.

2. ñqï‘· $<ä ˝À ‘Ó\T>∑T MT&çj·T+ Áb˛‘·‡Væ≤+#ê*.nedüs¡yÓTÆq nqTyê<ë\T #˚j·÷*.

3. sêh+˝À |ü]bÕ\q, Hê´j·TeéVü‰sê\˙ï‘Ó\T>∑T˝ÀH˚ »s¡>±*.

4. ‘Ó\T>∑T uÛ≤cÕ $ø±dü+ ø√dü+ Á|ü‘˚ ø£ eT+Á‹‘·«XÊK ñ+&Ü*. ♦


Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ sêÁwüº+˝À Ç+ ¢wüß MT&çj·T+ |üP]Ô>±neT\T #˚j·TuÀ‘·Tqï H˚|ü<∏ä´+˝À á n+X¯+ô|’ $$<Ûäs¡ø±\T>± #·s¡Ã kÕ>∑T‘√+~.

düeTø±©q |ü]dæú‘·T\T, yêÏ Á|üuÛ≤yê\ e\¢ me]n_ÛÁbÕj·÷\T yê]øÏ ñ+&Ée#·TÃ. sêC≤´+>∑|üs¡+>±,sê»´+>∑ dü÷Œ¤]Ô‘√ Ç|üŒÏπø neT\T˝À ñqï #·≤º\T á$wüj·TyÓTÆ @$T #ÓãT‘·THêïj·TH˚~ ≈£L&Ü á dü+<äs¡“¤+˝À|ü]o*+#ê*‡q n+X+.

uÛ≤s¡‘· sêC≤´+>∑+ Ä]ºø£ Ÿ- 21 Á|üø±s¡+ sê»´+ Äs¡TqT+∫ |ü<ëï\T>∑T dü+e‘·‡sê\ ˝À|ü⁄ >∑\ u≤\ u≤*ø£\≈£îìs¡“¤+<Ûä ÁbÕ<∏ä$Tø£ $<ä qT n+~+#ê\ì ‘Ó\T|ü⁄‘·T+~.

sê»´+>∑+˝Àì |ü~ùV≤&Ée uÛ≤>∑+ yÓTT‘·Ô+ n~Ûø±s¡uÛ≤cÕ dü+ã+~Û‘· n+XÊ\qT $e]düTÔ+~.

Ç+<äT˝À..Ä]ºø£ Ÿ 343, 344 \˝À sêC≤´+>∑+ neT\T˝ÀøÏ

e∫Ãq nq+‘·s¡+ 15 dü+e‘·‡sê\T Ç+ ¢wüß n~Ûø±]ø£uÛ≤wü>± ø=qkÕ>∑T‘·T+~. á Áø£eT+˝§H˚ n~Ûø±]ø£uÛ≤wüd ü+| ò ü T+ H Ó\ø=*Œ V æ ≤+Bì n~ Ûø±s ¡ u Û ≤w ü>±ñ|üjÓ÷–+#·&ÜìøÏ dæbòÕs¡düT\T #˚j·T&É+, Ç+ ¢wüß uÛ≤cÕ$ìjÓ÷>∑+ ‘·–Z+#ê\ì ‘Ó\T|ü⁄‘·T+~.

Ä]ºø£ Ÿ- 350 Á|ü»\T ‘·eT πø+Á<ä sêÁwüº n~Ûø±s¡T\eTT+<äT ‘·eT dü+‘√cÕ\T, u≤<Ûä\T @ uÛ≤wü ÀHÓ’Hê sêdæÇe«e#·Ãì ñ+~.

350- (m) Á|üø±s¡+ u≤\u≤*ø£\≈£î Á|ü‹ sêwüº+˝ÀqTÁbÕ<∏ä$Tø£ $<ä´qT e÷‘·uÛ≤wü˝ÀH˚ n+<ä#˚j·T&ÜìøÏ

e÷‘·uÛ≤cÕ e÷<Ûä´eT #·≤º\T

nes¡yÓTÆq #·s¡ \qT #˚|ü≤º*.350- (_) Á|üø±s¡+ sêÁwüº|ü‹ uÛ≤cÕ yÓTÆHê]° \ô|’

n<Ûä j·THêìøÏ Á|ü‘˚ ø£ n~Ûø±]ì ìj·T$TkÕÔs¡T. á Á|ü‘˚ ø£n~Ûø±] sêC≤´+>∑ Á|üø±s¡+ yÓTÆHê]°\ uÛ≤wü n_Ûe~∆øÏn+~+#·e\dæq s¡ø£åD\T dü]>± n+<äT‘·THêïjÓ÷ ˝Ò<√dü]#·÷düTÔ+~.

n\Œdü+U≤´ø£ esêZ\ uÛ≤wü>∑T]+∫ sêC≤´+>∑+ Àì ..Ä]ºø£ Ÿ 29(1) Á|üø±s¡+ uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝À ìedædüTÔqï

bÂs¡T\T @ es¡Z+˝À yê¬s’Hê yê] $•wüº uÛ≤wü, *|æ Ò<ëdü+düÿ‹ ñqï≥¢sTT‘˚ <ëìì ø±bÕ&ÉTø=H˚ Vü≤≈£îÿyê]≈£î+≥T+~.

Ä]ºø £˝Ÿ 30(1), (2) Á|üø±s¡+ uÛ≤wü|üs ¡yÓT Æqn\Œdü+U≤´ø £ eØZj·TT\T ‘·eT≈ £î q∫Ãq$<Û ä+>±$<ë´dü+düú\T HÓ\ø=\TŒø=ì ìs¡«Væ≤+#·Tø√e#·TÃ. Ä $<ë´dü+düú\≈£î Ä]úø£ düVü‰j·T+ $wüj·T+˝À sê»´+ $eø£å#·÷|üsê<äT nì ‘Ó*j·T#˚düTÔ+~.

sêC≤´+>∑+˝Àì ô|’ yÓTT‘·Ô+ n+XÊ\qT ãÏº ÁbÕ<∏ä$Tø£$<ä´ n+fÒ mì$T<√e ‘·s¡>∑‹ es¡≈£î e÷‘·uÛ≤wü˝À$<ä´bı+<˚ Vü≤≈£îÿ ø£*ŒdüTÔ+~. n\Œ dü+U≤´ø£ uÛ≤wü\Vü≤≈£îÿ\qT dü+s¡ø£åD ø√dü+ sêÁwüº|ü‹ #·s¡´\T ≈£L&ÜrdüTø√e#·Ãì ‘Ó*j·T#˚düTÔ+~. C≤rj·TuÛ≤wü>± Ç+ ¢wüßqT‘·–Z+∫ Væ≤+BøÏ ÁbÕ<Ûëq´‘· Çyê«\ì $e]düTÔ+~.

$<ä´ ñeTà&ç C≤_‘ê˝À ñ+~. mes¡T #·≥º+#j·÷\Hêï sêC≤´+>∑ eTÚ[ø£ \øå±´\ø£qT>∑TD+>± ñ+&Ü*.Ç~ uÛ≤y√<˚«>±\ø√, »Hê_ÛÁbÕj·÷ìø√ |ü]$T‘·yÓTÆq

` n|æŒ¬s&ç¶ Vü≤]Hê<∏ä ¬s&ç¶sêC≤´+>∑+˝Àì ô|’ yÓTT‘·Ô+ n+XÊ\qT ãÏº ÁbÕ<∏ä$Tø£ $<ä n+fÒ mì$T<√e ‘·s¡>∑‹ es¡≈£î e÷‘·uÛ≤wü À

$<ä bı+<˚ Vü≤≈£îÿ ø£*ŒdüTÔ+~. n\Œ dü+U≤´ø£ uÛ≤wü\ Vü≤≈£îÿ\qT dü+s¡ø£åD ø√dü+ sêÁwüº|ü‹ #·s¡ \T ≈£L&ÜrdüTø√e#·Ãì ‘Ó*j·T#˚düTÔ+~. Ä]ºø£ Ÿ 29(1) Á|üø±s¡+ uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝À ìedædüTÔqï bÂs¡T\T @ es¡Z+˝À yê¬s’Hêyê] $•wüº uÛ≤wü, *|æ Ò<ë dü+düÿ‹ ñqï≥¢sTT‘˚ <ëìì ø±bÕ&ÉTø=H˚ Vü≤≈£îÿ yê]≈£î+≥T+~. Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸm&ÉT πøwüq˝Ÿ s¡÷˝Ÿ‡, õ.z j·Tdt HÓ+ :1188 - 10y˚T 1996 Á|üø±s¡+, ôdø£åHé 48 MT&çj·T+ ÇHéÁdüºø£åHé Àe÷‘·uÛ≤wü À $<ë´uÀ<Ûäq #˚j·÷*. n\Œ dü+U≤´ø£ uÛ≤wü yês¡T ø£ dü+ |ü~eT+~ ñ+fÒ düe÷+‘·s¡+>± ˇø£ôdø£åHé @sêŒ≥T #˚j·÷\ì ‘Ó*j·T#˚düTÔ+~. ñ∫‘· ìs¡“+<Ûä $<ë´Vü≤≈£îÿ #·≥º+ (j·÷øº HÓ+ 35/ 2009) ôdø£åHé29(j·T|òt) Á|üø±s¡+ $<ë´s¡Tú\ e÷‘·uÛ≤wü À uÀ<Ûäq ñ+&Ü\ì ‘Ó*j·T#˚düTÔ+~.


n+X¯+ø±<äT. @ e÷s¡TŒ\T #˚j·÷\Hêï sêC≤´+>∑ dües¡D‘·|üŒì dü] ne⁄‘·T+~.

Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ m&ÉT´πøwüq˝Ÿ s¡÷˝Ÿ‡, õ.z j·Tdt HÓ+:1188 - 10y˚T 1996 Á|üø±s¡+, ôdø£åHé 48 MT&çj·T+ÇHéÁdüºø£åHé˝À e÷‘·uÛ≤wü˝À $<ëúÀ<Ûäq #˚j·÷*. n\Œdü+U≤´ø£ uÛ≤wü yês¡T ø£ dü+ |ü~eT+~ ñ+fÒ düe÷+‘·s¡+>±ˇø£ ôdø£åHé @sêŒ≥T #˚j·÷\ì ‘Ó*j·T#˚düTÔ+~.

ñ∫‘· ìs¡“+<Ûä $<ë´Vü≤≈£îÿ #·≥º+( j·÷øº HÓ+ 35/2009) ôdø£åHé 29(j·T|òt) Á|üø±s¡+ $<ë´s¡Tú\ e÷‘·uÛ≤wü ÀuÀ<Ûäq ñ+&Ü\ì ‘Ó*j·T#˚düTÔ+~.

Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ sêÁwüº+˝À rdüTø=qï Ç+ ¢wüß e÷<Ûä eTìs¡íj·T+ Çø£ÿ&ç n~Ûø£ dü+U≤´≈£î …’q ‘Ó\T>∑TuÛ≤wü |ü]dæú‹düeTdü HÓ<äTs=ÿH˚ ≤ #˚düTÔ+~. n\Œdü+U≤´ø£ uÛ≤wü\T Ç+ø£…ø£ÿ˝À ≈£L&Ü ñ+&Ée⁄.

sêÁwüº Á|üuÛÑT‘ê«\T me]øÏ q∫Ãq <Û√s¡DÏ À yêfiófl uÛ≤wü\$wüj·T+>± ìs¡íj·÷\T rdüTø=+≥÷ yÓ[‘˚ nH˚ø£ uÛ≤wü\‘√≈£L&çq, düe÷K´ eédüú>± kÕ>∑T‘·Tqï uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝Àñ‘·Ôs√‘·Ôs¡ dü+øÏ¢wüº düeTdü \T m<äTs¡e⁄‘êsTT. n+<äTπø á$wüj·T+>± sêC≤´+>∑+˝À nH˚ø£ C≤Á>∑‘·Ô\T rdüTø=Hêïs¡T.

Ä+Á<ÛääÁ|ü<˚XŸ sêÁwüº+˝À ‘·$Tfi¯+, ø£qï&É, ˇ]j·÷,ñs¡÷› ‘·~‘·s¡ uÛ≤cÕe÷<Ûäé÷\˝À ≈£L&Ü Á|üuÛÑT‘·«+Ä<Û ä«s¡´+˝À bÕsƒ ¡XÊ\\T Á|üdüT Ô‘·+ q&ÉTdüT ÔHêïsTT.n\Œdü+U≤´ø£ esêZ\ uÛ≤cÕVü≤≈£îÿ\ Á|üø±s¡+ yê]øÏ ‘·eTe÷‘·uÛ≤wü À $<ä bı+< Vü≤≈£îÿ Á|üXÊïs¡úø£+>± e÷s¡T‘·T+~.nH˚ø£ Ç‘·s¡ sêÁcÕº\˝À ‘Ó\T>∑T e÷<Ûä eT bÕsƒ¡XÊ\\Tq&ÉTdüTÔHêïsTT. ‘·$TfiHê&ÉT sêÁwüº+˝À 1956˝À eT÷&ÉTy\‘Ó\T>∑T bÕsƒ¡XÊ\\T ñ+&˚$. 2006 ÁøÏ‘·+ es¡≈£î 505Áô|’eTØ, $T&ç Ÿ bÕsƒ¡XÊ\\T, 40 ôV’≤dü÷ÿ\T\T, 35 ôV’≤dü÷ÿ Ÿôdø£+&ÉØ bÕsƒ¡XÊ\\T yÓTT‘·Ô+ 580 bÕsƒ¡XÊ\\T q&ç#˚$.‘·s¡Tyê‘· ø±\+˝À ‘Ó\T>∑T e÷<Ûä eT+ ‘=\–dü÷Ô πøe\+‘·$Tfi¯+ MT&çj·T+˝À #·<äyê\ì Á|üuÛÑT‘·«+ ñ‘·Ôs¡T« C≤Ø#˚dæ+~. ‘Ó\T>∑T bÕsƒ¡XÊ\\T ‘·$Tfi¯, Ä+>∑¢+˝ÀøÏ e÷s¡T‘·÷e#êÃsTT. |üØø£å\T ˝Ò≈£î+&Ü πøe\+ ◊∫Ãø£ n+X¯+>±‘Ó\T>∑TqT #·<äTe⁄ø√+&Éì e÷Á‘·y˚T neø±X¯+ ÇdüTÔHêïs¡T.‘Ó\T>∑T e÷<Ûä eT+ ø√dü+ nø£ÿ&ç ‘Ó\T>∑T uÛ≤cÕ dü+|òü÷\Tø√s¡Tº\qT ÄÁXsTT+#ês¡T. Á|üdüTÔ‘·+ $yê<ä+ ø=qkÕ>∑T‘√+~.<ë<ë|ü⁄ eT÷&ÉTe+<ä\ bÕsƒ¡XÊ\\˝À ‘Ó\T>∑T MT&çj·T+Ç|üŒÏø° q&ÉTdüTÔ+~.

ø£sêí≥ø£ sêÁwüº+ 2010-2011 HêÏ $esê\ Á|üø±s¡+33 Àj·TsY Áô|’eTØ bÕsƒ¡XÊ\\T ,52 n|üŒsY Áô|’eTØ , 14ôdø£+&ÉØ bÕsƒ¡XÊ\\T yÓTT‘·Ô+ 99 bÕsƒ¡XÊ\\T ñHêïsTT.Ç|üŒÏø° ‘Ó\T>∑T MT&çj·T+˝À ø=qkÕ>∑T‘·T+~. ˇ]kÕ‡,eTVü‰sêÁwüº ‘·~‘·s¡ sêÁcÕº\˝ÀqT ‘Ó\T>∑T e÷<Ûä eT+ nø£ÿ&ç$<ë´s¡Tú\≈£î n+<äT‘√+~. á $<Ûä+>± <˚X¯eT+‘·≥ ø=ìïÇã“+<äT\T m<äTs¡e⁄‘·THêï sê»´+>∑ dü÷Œ¤]Ô‘√ e÷‘·èuÛ≤cÕe÷<Ûäé÷\T |üø£ÿ sêÁcÕº\˝ÀqT neT\e⁄‘·THêïsTT.Á|üdüTÔ‘·+ ‘Ó\T>∑T e÷‘·uÛ≤wü >∑\ ø√≤qTø√≥¢ eT+~ñqï Ä+Á<ÛäÁ|ü<XŸ sêÁwüº+˝À e÷‘·uÛ≤wü À #·<äTe⁄ø√e&Üìïìsêø£]ùdÔ πs|ü⁄ Ç‘·s¡ sêcÕº\˝Àì ‘Ó\T>∑Tyês¡T ≈£L&Ü ‘Ó\T>∑Te÷<Ûä eT+˝À #·<äTe⁄ø=H Vü≤≈£îÿ ìsêø£]+#·ã& |ü]dæú‘·T\Tm<äTs¡e⁄‘êsTT. nø£ÿ&ç Á|üuÛÑT‘ê«\≈£î Ä ÁbÕ+‘·+˝Àì‘Ó\T>∑Tyês¡T XÊX¯«‘·+>± uÛ≤wü≈£î <ä÷s¡eTj˚T´ |ü]dæú‘·T\TekÕÔsTT. Çø£ÿ&É Ç+ ¢wüß Á|ü<ÛëqyÓTÆqfÒ¢ nø£ÿ&É yê]øÏ q∫ÃqÇ+ø√ uÛ≤wü˝À #·<äeeTì ìs¡“+<Ûä+ #˚j·Te#·TÃ. á|ü]D≤e÷\ ø±s¡D+>± nHø£ düeTdü \T ñ‘·ŒqïeTe⁄‘êsTT.á <˚X¯+˝À Ç|üŒÏøÏ ñqïdüeTdü Ò ø±≈£î+&Ü uÛ≤wü|üs¡yÓTÆqdüeTdü \T ≈£L&Ü n~Ûø£eTe⁄‘êsTT.

<˚X¯yê´|üÔ+>± ø=ìï sêÁcÕº\˝À Ç˝≤+Ï ñ\¢+|òüTq\T<äwæ º˝À ñ+#·Tø=H˚ q÷‘·q C≤rj·T $<ë´$<Ûëq+eTTkÕsTT<ë˝À ø£Ï qT+&ç mì$T~ es¡≈£î e÷‘· uÛ≤wü À$<ë´$<Ûëq+ neT\T≈£î πø+Á<ä+ #·s¡ \T rdüTø√uÀ‘√+~.<˚X¯yê´|üÔ+>± Á‹uÛ≤wü dü÷Á‘·+ neT\T#˚dæ πø $<Ûëq+neT\T »s¡T>∑T‘√+~.

Á| ü< ∏ äeTu Û≤w ü>± e÷‘·u Û≤w ü , ~«rj·Tu Û≤w ü>±C≤rj·TuÛ≤wü, ‘·rj·T uÛ≤wü>± Ç+^¢wüß Á|üdüTÔ‘·+ eTqsêÁwüº+˝À ñ+~. e÷<ÛäéT u≤>± e÷‘·uÛ≤wü ÇHêïfi¯óflkÕ–+~. >∑‘· ¬s+&ÉT <äXÊu≤›\ ø±\+>± sêÁwü º+˝Àyê´bÕs¡<Û√s¡DÏ˝À Á|üy˚•+∫q Á|üsTTy˚≥T bÕsƒ¡XÊ\\≈£îsê»´+>∑ $s¡T<ä∆+>± Ç+ ¢wüß MT&çj·T+˝À nqTeT‘·T*#êÃs¡T.n~ rÁe kÕúsTTøÏ #˚]+~. @ø£+>± Á|üuÛÑT‘·« bÕsƒ¡XÊ\\H˚Ç+ ¢wüß MT&çj·T+˝À ø=qkÕπ> es¡≈£î e∫Ã+~. düeTdüÁbÕs¡+uÛÑyÓTÆq #√≥ |ü]cÕÿs¡+ ø√dü+ Á|üj·T‘·ï+ #˚j·÷*.düeTdü´˝À ˇø£ |üø£å+>± Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ sêÁwüº Á|üuÛÑT‘·«+uÛ≤>∑kÕ«eT´+ ø±e&É+ ndüeT+»dü+>± nì|ædüTÔ+~.

$<ä jÓTTø£ÿ \ø£å + $<ë´]ú düeTÁ>±_Ûe ~› kÕ~Û+#ê*.


πøe\+ ñbÕ~Û j·T+Á‘·+ e÷Á‘·+ ø±<äT. $<ä´ ñbÕ~Ûneø±XÊ\≈£î Ä<Ûës¡eTì Á|üsTTy˚≥T bÕsƒ¡XÊ\\T, bÕ\ø£esêZ\T, ø=+<äs¡T ‘·*¢<ä+Á&ÉT\T uÛ≤$+#·e#·TÃ. n+<äTø√dü+@ ìs¡íj·TyÓTÆq neT\T|üs¡∫ nqTdü]kÕÔeT+fÒ Á|üdüTÔ‘· uÛ≤s¡‘·sê»´+>∑+ e÷Á‘·+ n+<äT≈£î nqTeT‹+#·<äT.

Ç+ ¢wüß MT&çj·T+ nedüs¡+, ‘·|üŒìdü] nsTT‘˚ n~πøe\+ Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ sêÁwüº+˝ÀH˚ neT\T ø±≈£î+&Ü <ëìô|’<XeT+‘·≤ #·s¡Ã»s¡>±*.$T>∑‘ê sêÁcÕº\ Ä˝À#·q\T $Hê*.ÁbÕ<∏ä$Tø£ kÕúsTT e÷<Ûä eTuÛ≤wüô|’ dü+ã+~Û‘· ì|ü⁄DT\‘√n<Ûä j·Tq+ #˚sTT+#ê*. sê»´+>∑+˝À Ä]ºø£ Ÿ 350(m,_) \≈£î dües¡D\T »s¡>±*. n|üŒÏ<ëø± Á|üdüTÔ‘·+ ñqïìj·Te÷\ Á|üø±s¡+ Á|üuÛÑT‘·«, Á|üsTTy˚≥T bÕsƒ¡XÊ\\˝ÀÁbÕ<∏ä$Tø£ $<ä´ e÷‘·uÛ≤wü˝À n+<˚ $<Ûä+>± #·s¡´\T

♦

rdüTø√yê*. #·≤º\˝Àì ˝§düT>∑T\ Ä<Ûës¡+>± Á|üsTTy˚≥TbÕsƒ¡XÊ\\≈£î Ç+ ¢wüß MT&çj·T+ nqTeT‘·T\qT Çe«&Üìïn]ø£≤º*. Ç∫Ãq nqTeT‘·T\qT s¡<äT›#˚j·÷*.

‘·rj·T uÛ≤wü>±, ø£ düu…®≈£îº>± ñqï Ç+ ¢wüßqT m˝≤Ä<ÛäTìø£ |ü]dæú‘·T\≈£î ‘·>∑Z≥Tº>± yÓTs¡T>∑T|üs¡T#·Tø√yê˝ÀÄ˝À∫+#ê*. mì$T~ dü+e‘·‡sê\T ˇø£ düu…®ø˘º >±Ç+ ¢wüßqT XÊÁd”Ôj·T+>± nedüs¡yÓTÆq+‘· H˚s¡TÃø√e&É+ ô|’<ä wæº ô|&É<ë+.

ˇø£ düu…®øº >± Ç+ ¢wt qT #·~$ Ä uÛ≤wü À HÓ’|ü⁄D´+‘√bÕ≥T, $$<Ûä s¡+>±\˝À >=|üŒkÕúsTTøÏ m~–qyês¡T eTqø£fi¯fleTT+<äT #ê˝≤ eT+~ ñHêïs¡T. |üP]Ô>± Ç+^¢wüßMT&çj·T+˝À #·~$q y˚˝≤~eT+~ ìs¡T<√´>∑T\T ≈£L&ÜeTqø£fi¯fleTT+<˚ ñHêïs¡T. e÷‘·uÛ≤wü‘√ J$<ë›+.nedüs¡yÓTÆq+‘· Ä+>∑¢+ $ìjÓ÷–<ë›+.

yêéVü‰]ø£ uÛ≤wü <ë«sê $<ä ` $y˚ø±q+<äeTq <˚X¯+˝À ÁbÕNq ø±\+ qT+&ç $<ëúÛ≤´dü+ dü+düÿ è‘· uÛ≤wü À »]–q+<äTe\q $<ëé+‘·T …’q yê]

uÛ≤wü≈£î yê&ÉTø£ uÛ≤wü≈£î $|üØ‘·yÓTÆq n+‘·s¡+ @s¡Œ&ç+~. ø±ì ãT<äT∆&ÉT yÓTT<ä\T #Ó’‘·q´, sêeTø£èwüßí\ es¡≈£î Á|ü|ü+#êìïñ<ä∆]+#·≤ìøÏ e∫Ãq eTVü‰eTVüQ\+<äs¡÷ yê] yê] uÀ<Ûäq\qT yê&ÉTø£ uÛ≤wü ÀH˚ #˚XÊs¡T. bÕ+&ç‘· + m˝≤>∑÷ñ‘·ÿ èwüºyÓTÆq<. ø±ì bÕ+&ç‘· Á|üø£s¡ øÏ¢wüºyÓTÆq, düs¡T«\≈£î ns¡ú+>±ì, ø£è‘·ø£yÓTÆq Á>±+~∏ø£ uÛ≤wü ÀH kÕ<Ûä e÷? yêéVü‰]ø£uÛ≤wü À ø£fi≤‘·àø£‘·≈£î kÕúq+ Ò<ë? düVü≤»yÓTÆq eéVü‰]ø£ uÛ≤wü kÕúq+˝À ndüVü≤»yÓTÆq uÛ≤wüqT düèwæº+∫ kÕ~Û+#·>∑\Á|üjÓ÷»qy˚TeTT+~? $<ë´ dü+ã+<ÛäyÓTÆq |ü]XÀ<Ûäq\qT Ç+À¢ e÷≤¢&ÉT≈£îH˚ yê&ÉTø£ uÛ≤wü À ìs¡«Væ≤+#· Òe÷?n˝≤+≥|ü⁄Œ&ÉT Áyêj·T≤ìøÏ |üPqTø=ìq|ü⁄Œ&ÉT nkÕ«uÛ≤$ø£yÓTÆq, <äTs¡¢uÛÑyÓTÆq uÛ≤wüqT mqTïø√yê*‡q ÄeX´ø£‘· @eTT+~?˙e⁄ ‘·‘·«XÊÁkÕÔìï, $C≤„q XÊÁkÕÔìï eTqdüT‡˝À ˇø£ uÛ≤wü À Ä˝À∫düT ÔHêïe⁄— n<˚ uÛ≤wü À Ç‘·s¡T\‘√ #·sêÃy˚~ø£ À¢#·]ÃdüTÔHêïe⁄. yê~düTÔHêïe⁄. ø±ì, ‘·‘·«XÊÁkÕÔìï, $C≤„q XÊÁkÕÔìï Áyê‘·s¡÷|ü+˝À Ç$T&˚Ã≥|ü⁄Œ&ÉT Ä uÛ≤wü |üìøÏsêe≥+ Ò<äT. eTqdüT‡‘√ Ä˝À∫+#≥|ü⁄Œ&ÉT, Ç‘·s¡T\‘√ $wüj·÷*ï $X‚¢wæ+#≥|ü⁄Œ&ÉT, _ÛqïyÓTÆq uÛ≤wü‘√ eéVü≤]ùdÔÄ Ä˝À#·q\T, düeTs¡úq\T m˝≤ kÕ<Ûä eTÚ‘êsTT. eTq uÛ≤yê*ï düVü≤»+>± e´ø°Ôø£]+#ê\Hêï, eTq ø√|ü‘êbÕ*ï,$cÕ<Ûëìï, ÄbÕ´j·T‘·*ï Ç‘·s¡T\≈£î e´ø£Ô+ #˚j·÷\Hêï yê&ÉTø£ uÛ≤wü ñ|üj·TTø£ÔyÓTÆq≥T¢ eTs=ø£Ï ø±<äT. eTq+ ÄuÛ≤wüH˚, Ä |ü<ä∆‹˝ÀH˚ e÷≤¢&É≤ìøÏ n+øÏ‘·+ ø±yê*. yê&ÉTø£ uÛ≤wü˝À e⁄qï kÂ\uÛÑ ‘·, dü+øÏå|üÔ‘·, kı+|ü⁄ @ Ç‘·s¡ø£èÁ‹eT uÛ≤wü\≈£î sêe⁄. uÛ≤wü ˇø£ ø£©Ô Òì ñ≈£îÿ˝≤ s¡÷bı+<ë*. Ä ñ≈£îÿqT m≥Te+∫Hê, Á‹|æŒHê <ëì dü«s¡÷|ü+e÷s¡<äT. n~ ø£ÿ <Óã“˝À, yÓTTø£ÿy√≈£î+&Ü sê‹ì ¬s+&ÉT eTTø£ÿ\T #düTÔ+~. eTq uÛ≤wü dü+düÿ è‘· uÛ≤wüqT nqTø£]+#·T≥‘√ø£èÁ‹eT+>± ‘·j·÷s¡e⁄‘√+~. uÛ≤wü C≤‹ jÓTTø£ÿ Á|ü>∑‹ì $e]+#˚ eTTKýÓTÆq kÕ<Ûäq+, dü÷∫ø£ nì eTs¡Tesê<äT.uÛ≤yê*ï Á|üø£Ï+#·&ÜìøÏ uÛ≤wü kÕ<Ûäq+. »q Jeq+˝À Ä˝À#·q\<˚ Á|ü<Ûëq bÕÁ‘·. yêÏ ‘·sê«‘·H˚ uÛ≤wü. uÛ≤wü>±ì,ø£fi>±ì, dü+^‘·+>±ì uÛ≤es¡Væ≤‘·yÓTÆ‘ Je+ e⁄+&É<äT— ìÁwüŒjÓ÷»qeTÚ‘·T+~. C≤‹ Jeq+ |ü]|ü⁄wüº‘·qT dü+‘·]+#·T≈£î+fÒ,uÛ≤wü, ø£fi, dü+^‘·+ ≈£L&Ü nÁ|üj·T‘·ï+>±H uÛ≤e|üs¡+>±qT, #‘·q‘·«+˝ÀqT eT]+‘· kÂwüºyêìï düeT≈£Ls¡TÃ≈£î+≤sTT.eTq+ ì‘· + yê&˚ yê&ÉTø£ uÛ≤wü Àì ¬s+&ÉT eT+∫ e÷≥\T yÓ\Te]+#˚ nsêúìï ¬s+&ÉT y˚\ es¡íq\ ≈£Ls¡TŒ ≈£L&ÜÁ|üø£Ï+#· Ò<äT. ˇø£ ñbÕ<Ûë´j·TTì >=|üŒ‘·q+ Äj·Tq yê&˚ uÛ≤cÕkÂ\uÛÑ + MT<ä Ä<Ûës¡|ü&ç e⁄+≥T+~. H˚qT e÷>∑Ts¡Te⁄\T ñ|üjÓ÷–+#˚ ns¡údüVæ≤‘·yÓTÆq yê&ÉTø£ uÛ≤wüH˚ Ä<äs¡Ù uÛ≤wü>± |ü]>∑DÏkÕÔqT. ♦


jÓT&É÷´s¡|üŒ, |æqs¡sTT $»j·THé\T Væ≤+B s¡T<ä›&ÜìïK+&ç+#ês¡T >±ì ‘Ó\T>∑T eTTK´ eT+Á‘·T\T @ uÛ≤wü Àq÷düŒ+~+#· Ò<äT. ˝À>∑&É ÁbÕNq uÛ≤wü Vü≤√<ë ô|’ y˚≥÷]düT+<äs¡sêeTeT÷]Ô |ü⁄s¡kÕÿs¡+ ‹s¡düÿ]+#ês¡T. ø£eT ŸVü‰düHé,s¡»˙ø±+‘Y\T e´‹πsøÏ+#ês¡T >±ì ‘Ó\T>∑T kÕºsY\Te÷≤¢&É Ò<äT. á dü+<äs¡“¤+˝À ¬s+&ÉT>∑ yÓ\T>∑T C≤‹ eTq~nì ì+&ÉT>± bÕ&ÉT≈£îH ‘Ó\T>∑T H‘·\ eTÚq+ düeTs¡ú j·T+ø±<äT.

nHê*‡+~ nq&É+ Äô|’q düHêïsTT H=≈£îÿ\÷,düeTs¡úq\÷, dües¡D\÷ _C…|æ, Ä¬sôd‡dt |ü]yêsêìøÏ u≤>±n\yêf…Æq $<ä . <˚X¯ Á|ü»\+<äs¡÷ Væ≤+B H˚s¡TÃø√yê\ì‘êqT #Ó|æŒq e÷≥ nbÕs¡ú+ #düT≈£îHêïs¡ì _C…|æ n<Ûä ≈£åî&ÉTôVA+ eT+Á‹ n$T‘Y cÕ #Ó|üŒ&É+ Ä ø√e˝À<˚. nqï~@yÓTÆHê Væ≤+B ` Væ≤+<ä÷ ` Væ≤+<ä÷kÕúHé nqï _C…|æsê»ø°j·T es¡Tdü me]øÏ ‘Ó*j·Tì~? bÕeTT\ |ü⁄≥º À+∫ˇø√ bÕeTTqT rdæq≥Tº ¬s+&Ée kÕ] n~Ûø±s¡+˝ÀøÏ e∫ÃqyÓ÷B Á|üuÛ ÑT‘·«+ ndü\T dædü\T eP´Vü‰\ neT\TÁbÕs¡+_Û+∫+<äì ãT<Ûäyês¡+Hê&ÉT $»j·Tyê&É˝À á$wüj·TyÓTÆ »]–q dü<ädüT‡˝À $TÁ‘·T\T nqï e÷≥.Væ≤+Bj˚T‘·s¡ sêÁcÕº\˝À $<ë´s¡Tú\T Ä uÛ≤wü ‘·|üŒø£H˚s¡TÃø√yê\ì $<ë´s¡+>∑ eTTkÕsTT<ë˝À #Ó|æŒ yÓq≈£îÿrdüT≈£îHêïs¡T. Ä ‘·<äT|ü] ‘·˝≤ø˘, 370, njÓ÷<Ûä´sêe÷\j·T+ e+Ï $wüj·÷\‘√ ø±\+>∑&ç|æ eT∞¢ Væ≤+BbÕ∫ø£ rXÊs¡T.

Væ≤+B ~edt Ä uÛ≤wü~ >∑qø£ Hê\T>∑T eT+∫ e÷≥\T#Ó|æŒe⁄+fÒ n<√ rs¡T. $T–*q uÛ≤s¡rj·T uÛ≤wü\≈£î ~edü+ô|fÒºØ‹˝À e÷≤¢&É¶+ ys¡T. kÕ«‘·+Á‘· b˛sê≤ìøÏ Væ≤+BjTnqTdü+<Ûëqø£s¡Ô e+Ï<äHêïs¡T. Ç|ü⁄Œ&ÉT ≈£L&Ü <XÊìï ◊ø£ +

sê» uÛ≤wü s¡>∑&É

#ùd XøÏÔ Væ≤+Bπø e⁄+<äì yêø£ #êÃs¡T. Ç$ ¬s+&É÷ ø=+&É+‘·nyêdüÔyê\T. ñ<˚›X¯|üPs¡«ø£ eÁø°ø£s¡D\T. Á|ü<Ûëì yÓ÷B‘·sê«‘· n+‘·Ï yês¡T>± e⁄qï e´øÏÔ H√≥ e#êÃsTT >∑qø£MÏì uÛ≤$ dü+πø‘ê\T>±q÷ #·÷&Éø£ ‘·|üŒ<äT. n$T‘Y cÕdües¡D ≈£L&Ü eTÚ*ø£+>± n< dü+<XÊìï |ü⁄qs¡T<ëÈÏÏdüTÔqï~.

yÓTT<ä≥>± #·]Á‘·. kÕ«‘·+Á‘· b˛sê≥ ø±\+˝À Væ≤+BnqTdü+<Ûëq uÛ≤wü>± Á|ü<Ûëq bÕÁ‘· eVæ≤+∫q e÷≥ ì»+ø±<äT. n|üŒÏø° Ç|üŒÏø° ≈£L&Ü <ëìø± X¯øÏÔ Ò<äT. Væ≤+BuÛ≤wü |ü<äC≤\+ e÷≥ n≥T+∫ *|æ ≈£L&Ü dü«+‘·+ ø±<äT.ñs¡÷›, dü+düÿ ‘·+, |ü+C≤;\ ø£\sTTø£ qT+∫ |ü⁄ÏºqVæ≤+Bì <eHê>∑] *|æ Àq÷, ns¡_ø ≤Ï ñs¡÷› *|æ Àq÷sêjÓTT#·TÃ. n#·ÃyÓTÆq uÛ≤s¡rj·T uÛ≤wü ñs¡÷›, Væ≤+B ø£Hêï>∑+;Ûs¡yÓTÆ+<äì ‘Ó*dæq yês¡T #ÓãT‘ês¡T. ‘·$Tfi¯+, ‘Ó\T>∑Te+Ï <äøÏåD≤~ uÛ≤wü\T Væ≤+B ø£Hêï y˚\ dü+e‘·‡sê\eTT+<˚ n_Ûe~∆ #Ó+<ësTT. Væ≤+B˝À n+fÒ ne<Ûé˝À‘·T\d”<ëdt sêeT#·s¡‘· e÷qdt e∫Ã+~ 15, 16X‘êu≤›\˝À. ‘Ó\T>∑T˝À eTVü‰uÛ≤s¡‘· s¡#·q n|üŒÏøÏ nsTT<äTe+<ä\ @fi¢ øÏ+<äfÒ »]–+~! ‘·$Tfi¯+˝À ‘=\ÿ˝≤|æj·T+Ç+ø± eTT+<äT. \ø√ï, bÕ≤ï, uÛÀbÕ˝Ÿ, &Ûç©¢, eTT+u≤sTT,Ç˝≤ $$<Ûä #√≥¢ e÷≤¢&˚ Væ≤+B ˇø£fÒHê nì <äø£ÿ˙ì\j·TyÓTÆq ôV’≤<äsêu≤<é q>∑s¡ yêdüT\T n&ç–‘ düe÷<Ûëq+ø£wüº+. á uÛ≤cÕ yÓ’$<Ûä yÓ’uÛÑe+ uÛ≤s¡‘· <˚X¯ |òüTq‘˚ ‘·|üŒø=s¡‘· m+‘· e÷Á‘·+ ø±<äT. <ë+‘√H˚ uÛ≤cÕ düeTdü \÷»‘·. #Óqï|ü≥ºD+ 35 yÓTÆfi¯ó¢ <äøÏåD≤q e⁄+fÒ ‘·$Tfi¯+, 35yÓTÆfi¯ó¢ ñ‘·Ôsêq e⁄+fÒ ‘Ó\T>∑T eT]+‘· u≤>± n_Ûe~∆#Ó+<˚eì >∑Ts¡C≤&É nbÕŒsêe⁄ Ç|üŒÏøÏ 110 @fi¢ eTT+<˚1908 ôdô|º+ãs¡T˝À sêXÊs¡T.

1907˝ÀH ∫\ø£eT]Ô \ø°åà qs¡dæ+Vü≤+ uÛÑs¡‘· K+&É+ãT

` ‘Ó\ø£|ü*¢ s¡$

<äøÏåD≤~q ‘Ó\T>∑T yê]øÏ Ç‘·s¡ uÛ≤wü\‘√ <√d”Ô m≈£îÿe. ‘·$Tfi¯Hê&ÉT˝À ˇø£ $<Ûä+>±, ñ‘·Ôsê~q eTs√$<Ûä+>± ¬s+&ÉT uÛ≤wü Ò neT\T ø±>± eTq+ Á‹uÛ≤cÕdü÷Á‘·+ øÏ+<ä ¬s+&ÉT $<Ûë\ qwüºb˛j·÷eTH uÛ≤eq #ê˝≤eT+~˝Àe⁄+~. Ç|ü⁄Œ&ÉT ≈£L&Ü jÓT&É÷´s¡|üŒ, |æqs¡sTT $»j·THé\T Væ≤+B s¡T<ä›&Üìï K+&ç+#ês¡T >±ì ‘Ó\T>∑TeTTK´eT+Á‘·T\T @ uÛ≤wü Àq÷ düŒ+~+#· Ò<äT. À>∑&É ÁbÕNq uÛ≤wü Vü≤√<ëô|’ y≥÷] düT+<äs¡sêeTeT÷]Ô |ü⁄s¡kÕÿs¡+‹s¡düÿ]+#ês¡T. ø£eT˝ŸVü‰düHé, s¡»˙ø±+‘Y\T e´‹πsøÏ+#ês¡T >±ì ‘Ó\T>∑T kÕºsY\T e÷≤¢&É Ò<äT. á dü+<äs¡“¤+˝À¬s+&ÉT>∑ yÓ\T>∑T C≤‹ eTq~ nì ì+&ÉT>± bÕ&ÉT≈£îH˚ ‘Ó\T>∑T H˚‘·\ eTÚq+ düeTs¡ú j·T+ ø±<äT.


#·ø£ÿì bÕ&çj·÷e⁄ |ü<ä +‘√ C≤rjÓ÷<ä eT kÕVæ≤‘ê´ìøÏeP|æs¡T\÷<ës¡T. ø±düÔ n≥÷ Ç≥÷>± e+>∑ <˚X¯ $uÛÑ»qñ< ä éT+‘√ e+< ˚e÷‘ ·s ¡+ kÕ«‘ ·+ Á‘√´< ä éTX¯+U≤sêeyÓTÆ+~. ‘=* yÓ’‘ê[≈£î\T ˝≤˝Ÿ ` u≤˝Ÿ ` bÕ˝ŸÁ‘·j·T+˝À mes¡÷ Væ≤+Byês¡T ø±<äT! dü«sê»´+ Hê»qàVü≤≈£îÿ nì ‹\ø nqï~ eTsêsƒê˝À nsTT‘ ≤˝≤\»|ü‹sêjYT •wüß´&Ó’q >±+BÛJ >∑T»sêr j·TTe •wüß´&Ó’q |ü+C≤;uÛÑ>∑‘Y dæ+>¥ Ç+øÏ«˝≤uŸ õ+<ëu≤<é nqï~ ñs¡÷› À. øÏ«ŸÇ+&çj·÷ es¡≈£L eTq |æ\T|ü⁄\T #ê˝≤ es¡≈£L Ç+ ¢wüß˝ÀHÁ|üdæ~∆. e+<˚e÷‘·s¡+ qT+∫ Ä+Á<Û√<ä eT+ es¡≈£L @BVæ≤+B˝À ø±<äT. uÛ≤cÕ Á|üj·TTø£Ô sêÁcÕº\ uÛ≤eqqT ø±+Á¬>dtÄyÓ÷~+∫q ‘·sê«‘·H˚ kÕ«‘·+Á‘√´<äéT+ ñ<Ûä‘·yÓTÆ+~.sêC≤´+>∑ |ü]wü‘·TÔ˝À n‘·´+‘· düTBs¡È #·s¡Ã sêÁcÕº\bı+~ø£,uÛ≤cÕ $<Ûëq+ô|’H˚ »]–+~. C≤rj·T uÛ≤wü>±Væ≤+Bì ìs¡ ísTT+#ê\ì n|üŒÀ¢ Væ≤+Byê˝≤\T>±e]í+#·ã&çq ø£ es¡Z+ mìï ‘·+≤\T |ü&çHê Á|ü‹wüº+uÛÑq\Tdüwæº+∫Hê yê] |ü+‘·+ HÓs¡y˚s¡ Ò<äT.

(<˚ìï Væ≤+B>± rdüTø√yê\qï<˚ ‘˚\ø£ ˇø£ÿ z≥T‘˚&Ü‘√ ÄyÓ÷<ä+ bı+~+~.) ∫es¡≈£î 343e n~Ûø£s¡D+<˚eHê>∑] *|æ˝À Væ≤+Bì n~Ûø±s¡ uÛ≤wü>± ìs¡ísTTdü÷Ôn+¬ø\T e÷Á‘·+ n+‘·sê®rj·T+>± ‘Ó*dæq uÛ≤s¡rj·T n+¬ø Òyê&Ü\ì, 8e ôw&É÷´\T˝À ù|s=ÿqï uÛ≤wü\qT ≈£L&Ü <˚X¯uÛ≤wü\T>± |ü]>∑DÏ+ #ê\ì ìπs›•+∫+~. πø+Á<ä ñ‘·Ôs¡T«\T,Væ≤+Bj˚T‘·s¡ sêÁcÕº\‘√ ñ‘·Ôs¡ Á|ü‘·T´‘·Ôsê\≈£î Ç+ ¢wüßqT15 @fi¢ bÕ≥T nqTdü+<Ûëq uÛ≤wü>± ø=qkÕ–+#ê\˙, ‘·sê«‘·ø±\+˝À sêÁwüº|ü‹ <ëìô|’ ìs¡íj·T+ rdüTø√e#·Ãì ≈£L&Ün~Ûø±s¡$T∫Ã+~. ø£qTø£ n$T‘Y cÕ #ÓãT‘·Tqï≥Tº Væ≤+B@ø°ø£‘· XøÏÔ>± Ò<äì sêC≤´+>∑ s¡÷|üø£\Œq <äX˝ÀH ‘*+~.‘·e÷cÕ @eT+fÒ ø£oàsY nq>±H XÊ´+Á|ükÕ<é eTTKØ® ù|s¡T»|æ+#˚ _C…|æ H˚‘·\T uÛ≤wü $wüj·T+˝À Äj·Tq Væ≤+BÄ~Û|ü‘· + e<ä›ì sêC≤´+>∑ düuÛÑ À #ÓbÕŒs¡ì ‘Ó\TdüTø√yê*.

Væ≤+Bj˚T‘·s¡ Á|ü»\˝À nbÕsêú\T ø£*–+#·e<ä›ìsêC≤´+>∑ düuÛÑ À <äTsêZu≤sTT <˚XŸeTTUŸ 70 @fi¢ øÏ+<äfÒ#ÓbÕŒs¡T. Ä dü+<äs¡“¤+˝À HÓÁVüA e÷≤¢&ÉT‘·÷ Væ≤+Bì #ê˝≤#ê˝≤ HÓeTà~>±H˚ neT\T˝ÀøÏ ‘ÓkÕÔeTì Vü‰MT Ç#êÃs¡T.ø±ì 15 @fi¢ eé~Û nsTTb˛sTT+<äì 1965 ]|ü_¢ø˘ &˚qT+∫ Væ≤+Bì ìs¡“+<Ûä+ #j·÷\ì πø+Á<ä+ Ä<XÊ\T ÇùdÔnqs¡ú+ #Ó\πs–+~. ‘·$TfiHê&ÉT˝À j·÷uÛ…’ eT+~ ø±\TŒ\˝À

eTs¡DÏ+#es¡≈£L |ü]dæú‹ yÓ[¢+~. 1969 eTs√kÕ] á ‘·s¡Vü‰ñ<äéT+ #·÷dæ+~. 1966˝À n~Ûø±s¡ uÛ≤cÕ #·≥º+,1969˝À ‘Ó\T>∑T nø±&ÉMT e+Ï$ @s¡Œ&çHê <oj·T uÛ≤wü\düeTÁ>±_Ûe~∆øÏ ø±s=ŒπsŸ ãfi¯¢ Ç+^¢wüß yêýÓ÷Vü≤+ô|qTXÊ|üyÓTÆ+~. á ˝À>± <˚X¯+˝À ô|]–q eT‘·‘·‘·«sê»ø°j·÷\ ø±s¡D+>± ñs¡÷› e+ÏyêÏøÏ eT‘·+ s¡+>∑T|ü⁄\eT&É+ eTs√ »Ï\ düeTdü >± e÷]+~. <äøÏåD≤~q‘Ó\T>∑T yê]øÏ Ç‘·s¡ uÛ≤wü\‘√ <√d”Ô m≈£îÿe. ‘·$Tfi¯Hê&ÉT˝Àˇø£ $<Ûä+>±, ñ‘·Ôsê~q eTs√ $<Ûä+>± ¬s+&ÉT uÛ≤wü Ò neT\Tø±>± eTq+ Á‹uÛ≤cÕdü÷Á‘·+ øÏ+<ä ¬s+&ÉT $<Ûë\qwüºb˛j·÷j·TH uÛ≤eq #ê˝≤eT+~˝À e⁄+~. Ç|ü⁄Œ&ÉT ≈£L&ÜjÓT&É÷´s¡|üŒ, |æqsêsTT $»j·THé\T Væ≤+B s¡T<ä›&ÜìïK+&ç+#ês¡T >±ì ‘Ó\T>∑T eTTKéT+Á‘·T\T @ uÛ≤wü Àq÷düŒ+~+#· Ò<äT. ˝À>∑&É ÁbÕNq uÛ≤wü ôVA<ëô|’ y˚≥÷]düT+<äs¡sêeTeT÷]Ô |ü⁄s¡kÕÿs¡+ ‹s¡düÿ]+#ês¡T. ø£eT ŸVü‰düHé,s¡»˙ø±+‘Y\T e´‹πsøÏ+#ês¡T >±ì ‘Ó\T>∑T kÕºsY\Te÷≤¢&É Ò<äT. á dü+<äs¡“¤+˝À ¬s+&ÉT>∑ yÓ\T>∑T C≤‹ eTq~nì ì+&ÉT>± bÕ&ÉT≈£îH ‘Ó\T>∑T H‘·\ eTÚq+ düeTs¡ú j·T+ø±<äT.

πø <˚X¯+ πø Á|ü» πø eT‘·+ πø |üqTï πø mìïø£πø bÕØº ˝≤+Ï e÷≥\T nH˚ø£‘ê«ìøÏ ì\j·TyÓTÆq á

<XÊìøÏ dü]|ü&Ée⁄. Ç+ ¢wüß≈£î e´‹πsø£+>±H Væ≤+Bì ¬s+&ÉeuÛ≤wü>± H˚s¡TÃø√yê\ì ‘êqT #ÓbÕŒqì n$T‘Y cÕ #˚düTÔqïdües¡D kÕs¡+ Ç+ ¢wüßqT >±ø£ <X uÛ≤wü\H <Óã“rdüTÔ+<äìns¡úeTe⁄‘·T+<ë? Væ≤+Bô|’ e´‹πsø£‘· e⁄+&Éqedüs¡+ Ò<äT>±ì <˚X¯ »HêuÛ≤˝À dü>∑+ eT+~ ≈£L&Ü e÷≤¢&Éì -Ç+‘·ø±\+ Ç∫Ãq Áb˛‘ê‡Vü‰\ ‘·sê«‘· ≈£L&Ü ô|<ä›>±Ä<ÛäTìø£+ ø±ì - ˇø£ ndü+|üPs¡íyÓTÆq Væ≤+B $XÊ\uÛ≤s¡‘êeìøÏ @¬ø’ø£ sê»uÛ≤wü ø±C≤\<äH˚ yêdü Ôe+‘·\¬ø≈£îÿ‘·T+<ë? _Ûqï‘·«+˝À @ø£‘ê«ìï >ös¡$+#·ì@ø°ø£‘· ô|‘· Ôq+ ∫ÛHêï_Ûqï‘ê«ìøÏ <ë]rdüT Ô+<äH˚|üs¡eTdü‘· + uÀ<Ûä|ü&ÉT‘·T+<ë? ª|ü<äM yêýÓ÷Vü‰\T ≈£î\eT‘·uÛÒ<ë\T uÛ≤cÕ <˚«cÕ\T #Ó\πsπ> H˚&ÉTμ nì eTVü‰ø£$ #˚dæqôV≤#·Ã]ø£qT 8e ôw&É÷´\T˝Àì uÛ≤w ü\˙ï ø £\dæ$ì|æ+#ê*‡q ‘·s ¡TDeT~. e÷‘·u Û≤w ü‘√ bÕ≥TuÛ≤‘· uÛ≤wü\T, uÛÑTøÏÔ uÛ≤wü\T ‘·|üŒ <ëìø£Hêï m|üŒÏø° @Mm≈£îÿe ø±<äT, mπøÿM ø±<äT.

(20-09-201 Ä+Á<ÛäCÀ´‹) ♦


ªªe÷ nu≤“sTT Çyêfi‚ yÓTT<äÏkÕ] dü÷ÿ\TøÏedüTÔHêï&ÉT. ø=+‘·ø±\+ nø£ÿ&É n+‘ê yê&çøÏ $+‘·>±q÷ø=‘·Ô>±q÷ ñ+&ÉuÀ‘√+~. n+<äTπø yê&ç‘√ MTs¡T ø=+#Ó+düTìï‘·+>± Á|üe]ÔkÕÔs¡ì Ä•düTÔHêïqT. á kÕVü≤düø£ ‘· +yêDÏí dü|üÔdüeTTÁ<ë\÷ <ëÏ yÓfi‚fl+<äT≈£î kÕj·T|ü&Ée#·TÃ.Ä kÕVü≤kÕ˝À¢ j·TT<ë∆\÷, $cÕ<ë\÷, <äT'U≤\÷ yê&çøÏnqTuÛÑe+˝ÀøÏsêe#·TÃ. n˝≤+Ï J$‘·+˝À yê&çøÏqeTàø£+, Áù|eT, <ÛÓ’s¡ + ‘√&ÉT>± ñ+&Ée\dæq nedüs¡+m+‘Ó’Hê ñ+~. n+<äT#˚‘·, <äj·T#˚dæ MTs¡T <ä>∑Zs¡T+&çÁù|eT‘√ yê&ÉT H˚s¡TÃø√e\dæqe˙ï H˚]ŒkÕÔsê? M …’‘˚ne˙ï düTìï‘·+>± H˚s¡Œ>∑\sê? ˇø£ $TÁ‘·T&ÉT+fÒ ˇø£XÁ‘·Te⁄ ≈£L&Ü ñ+≤&Éì Hs¡Œ+&ç. n+<äs¡T eTqTwüß\÷Hê´j·T+>± ñ+&És¡ , n+<äs¡÷ dü‘· dü+<ÛäT\T ø±s¡ yê&çøÏ‘Ó*j·÷*. ˇø£ <äTwüßº&ÉTqï #√≥ ˇø£ Ms¡T&ÉT ≈£L&Üñ+≤&É˙, õ‘·TÔ\e÷] sê»ø°j·T H˚‘· ñ+&˚ #√fÒn+øÏ‘·uÛ≤e+‘√ |üì#ùd H‘· ≈£L&Ü ñ+≤&É #Ó|üŒ+&ç.n|üŒq+>± <=]øÏq ˇø£ &Ü\s¡T ø£Hêï kı+‘·+>±dü+bÕ~+#·T≈£îqï |ü~ ôd+≥T¢ m≈£îÿe $\TyÓ’qeì Hs¡Œ+&ç.dü÷ÿ˝À¢ yÓ÷dü+ #dæ ¬>\e≥+ ø£Hêï ô|òsTT\e≥+ m≈£îÿe>ös¡e+>± ñ+≥T+<äì Hs¡Œ+&ç. z&çb˛sTTq|ü⁄Œ&ÉT #·ø£ÿ>±<ëìï n+^ø£]+#·≥+, ¬>*∫q|ü⁄Œ&ÉT eTqdü÷Œ¤]Ô>±Äq+~+#·≥+,.. H˚s¡Œ+&ç. n+<ä]‘√ eT<äTe⁄>±

Á|üe]Ô+#·eT˙, ø£]ƒq+>± ñqï yêfi¯fl‘√ ø£]ƒq+>±ñ+&ÉeT˙ H˚s¡Œ+&ç. ndü÷j·T≈£î yêDÏí <ä÷s¡+>±ñ+#·>∑*–‘ u≤e⁄+≥T+~. #·|ü⁄Œ&ÉT #Ój·T´≈£î+&Ü qe«≥+Hs¡Œ+&ç. yê&ÉT $#ês¡+>± ñqï|ü⁄Œ&ÉT qe«≥+ Hs¡Œ>∑*–‘Hs¡Œ+&ç. ø£ ïfiófl ø±s¡Ã≥+ nee÷qyTMT ø±<äì Hs¡Œ+&ç.z≥$T˝À ≈£L&Ü ø°]Ô Á|ü‹wüº\T ñ+&Ée#·Ã˙, ¬>\T|ü⁄˝ÀìsêX ñ+&Ée#·Ã˙ Hs¡Œ+&ç. |ü⁄düÔø±\T m+‘· n<äT“¤‘·+>±ñ+≤jÓ÷ H˚s¡Œ+&ç. n+<äs¡÷ yê&ç Ä˝À#·q\T ‘·|üŒìnqï|üŒÏø°, yêÏì ‘·qT eT≥Tº≈£î >ös¡$+#·≥+ Hs¡Œ+&ç.n+<äs¡÷ <H√ï nqTdü]düTÔHêï, ‘·qT n˝≤ #Ój·T´≈£î+&Üñ+&˚ eTH√ã˝≤ìï e÷ nu≤“sTTøÏ H˚s¡Œ+&ç. n+<äs¡T#Óù|ŒB $qeT˙, dü‘· eTH˚ » …¢&É‘√ e&ÉuÀdæ eT+∫ìe÷Á‘·yT Á>∑Væ≤+#·eT˙ #Ó|üŒ+&ç. ‘·q Á|ü‹uÛÑ , yT<ÛädüT‡˙m≈£îÿe <Ûäs¡ #Ó*¢+#˚yê]πø neTàeTì #Ó|üŒ+&ç ø±˙ ‘·qVü≤ <äj·÷ìø°, Ä‘·àø° yÓ\ ìs¡ísTT+#·e<ä›ì H]Œ+#·+&ç.ndüVü≤q+ Á|ü<ä]Ù+#˚ <ÛÓ’sê´˙ï, <ÛÓ’s¡ +>± ñ+&˚+<äT≈£îzs¡TŒ˙ ø£*– ñ+&Éìe«+&ç. ñ<ë‘·ÔyÓTÆq Ä‘·à$XÊ«dü+ñ+&Ü\˙,n|ü⁄Œ&˚ e÷qyê[ MT<ë <˚e⁄&çMT<ë yê&çøÏñ<ë‘·ÔyÓTÆq $XÊ«dü+ @s¡Œ&É>∑\<ä H˚]Œ+#·+&ç. MT≈£îM …’q+‘· es¡≈£L Á|üj·T‹ï+∫ yê&çì eT+∫ |æ\¢yê&ÉT>±eT\#·+&ç. MTs¡T eT\#·>∑\s¡T. Ç~ e÷ qeTàø£+.μμ

‘Ó\T>∑T: XÊ+‘· düT+<ä]

z&çb˛sTTq|ü⁄Œ&ÉT #·ø£ÿ>± <ëìï n+^ø£]+#·≥+,¬>*∫q|ü⁄Œ&ÉT eTqdü÷Œ¤]Ô>± Äq+~+#·≥+.. H˚s¡Œ+&ç!

♦

` nÁãVü‰+ *+ø£Hé

Á|üdæ<ä∆ ÒK


1. ªnj·÷´! Hê qT+∫ MTs¡T @+ Ä•düTÔHêïs¡T? ˇø£Á|üeTTK eTTdæ¢+ Á|üuÛÑTe⁄>± Hê ÄkÕúq+˝ÀøÏ $TeTTà\qTd”«ø£]+#·e\dæ+~>± MTs¡T n&É>∑≥+˝À ùV≤‘·Tã<ä∆‘· @yÓTÆHêe⁄+<ë? Hê≈£î MTs¡T #·<äTe⁄ Hs¡Œe\dæq |ü<ä∆‹˝À H]Œe⁄+fÒ,ô|’ ø√]ø£ Hê´j·Tã<ä∆+>±H e⁄+&~. eT+∫ $<ä qT, uÀ<ÛäqqTbı+~q $<ë´]ú ‘·q >∑Ts¡Te⁄qT ‘·q ‘·+Á&çì >ös¡$+#+‘·>±>ös¡$+#ê*.

2. ªªø±ì MTs¡T Hê≈£î H˚]Œ+<˚$TÏ? eTT+<äT>±j·T÷s¡|t n+fÒ b˛s¡TÃ>∑ Ÿ nH˚ ∫qï B«|üeT˙, Ä <˚X¯|ü⁄sêCÒ >=|üŒyê&É , Äj·Tq ‘·sê«‘· kÕúq+ Vü‰ …+&é sêE<ä ,n≥T ‘·sê«‘· Ç+>∑¢+&é sêE<ä H˚sêŒs¡T. ÁbòÕqT‡, ôdŒsTTHé<˚X¯|ü⁄ sêE\T eTq <˚X¯+˝Àì ∫qï∫qï sêE\e+Ïyês¡ , Væ≤+<äTkÕúHé sêE\T Ms¡+<ä] ø£+fÒ >=|üŒyês¡ ,Á|ü|ü+#êH˚ï »sTT+∫q #·Áø£es¡TÔ\˙, Væ≤+<äTkÕúHé sêE\ù|s¡T¢ $+fÒH˚ |ü]¸j·÷, ñC…“ø˘, ‘êsêÔsY, #Ó’Hê, |ü•ÃeT#Ó’Hê,ô|>∑T, eT∫ÃHê sêE\T >∑»>∑» eDÏøÏ b˛‘·T+≤s¡ì #ÓbÕŒs¡T.ÄVü‰! m+‘· Á|üX¯+dü j·TyÓTÆq uÛÑ÷>√fi¯XÊÁdüÔ+ H˚sêŒs¡+&ûMTs¡T! BìøÏ ã<äT\T>± MTs¡T Hê≈£î Á|ü|ü+#·+˝À e⁄qï $$<Ûä<XÊ\ >∑T]+N, yêÏ yÓ’$<Ûë´\ >∑T]+N H]Œ e⁄+&Ü*‡+~.Äj·÷ <˚XÊ\, sêE\ ã˝≤ã˝≤\÷, yê] #·]Á‘ê, yê]n_ÛeèB∆, nuÛÑT´<äj·TeT÷, |ü‘·qeT÷, @jT Á|üe÷<ë\ e\¢˝Òø£ ‘·|æŒ<ë\ e\¢ Äj·÷ kÕÁe÷C≤´\˝À, sêC≤´\˝ÀeTVü≤‘·Ôs¡yÓTÆq e÷s¡TŒ\T, $|ü¢yê\T e#êÃjÓ÷ Çe˙ï MTs¡T

Ws¡+>∑CÒãT ‘·q °#·sYøÏ sêdæq Á|üdæ<ä∆ ñ‘·Ôs¡+

Hê≈£î H]Œ+∫ e⁄+&Ü*‡+~. yÓTT>∑ Ÿ kÕÁe÷»´ dü+kÕú|ü≈£î …’qÁ|üeTTKT\ >∑T]+∫ MT qT+∫ H˚qT @MT H˚s¡TÃø√ Ò<äT.yê] J$‘· #·]Á‘·\T MTs¡T Hê≈£î uÀ~Û+#· Ò<äT. eTVü≤‘·Ôs¡$»j·÷\T kÕ~Û+#·≤ìøÏ yês¡T nqTdü]+∫q $<ÛëHê\T,yêÏ Áø£eT+ >∑T]+∫ MTs¡T Hê≈£î H˚s¡Œ Ò<äT.

3. ªªH˚qT nπs_j·THé uÛ≤wüqT #·~y˚≥T¢, sêj·T>∑ ÒZ≥T¢#˚j·÷\ì MTs¡T nqT≈£îHêïs¡T. |ü~ |üHÓï+&˚fi¯fl bÕ≥TÁX¯$TùdÔ>±ì |ü]|üPs¡í‘· kÕ~Û+#· Òì Ä uÛ≤wü H˚s¡Œ&ÜìøÏMTs¡T Hê düeTj·TyÓT+‘√ eè<Ûë #˚XÊs¡T. MT Vü≤˝À ˇø£sêE ø=&ÉT≈£î >=|üŒ uÛ≤cÕy˚‘·Ô, yê´ø£s¡D XÊÁdüÔy˚‘·Ô nsTT‘˚n<=ø£ >=|üŒ ø±uÀ\T! ‘·q e÷‘·èuÛ≤wüq÷, Á|ü»\ uÛ≤wüqT,bıs¡T>∑TuÛ≤wüqT H˚s¡TÃø√≈£î+&Ü Ç‘·s¡ uÛ≤wü\T, $<˚ouÛ≤wü\TH˚s¡TÃø√e&ÉeTH˚~ >ös¡yêìïdüTÔ+~ ø±uÀ\T! ìC≤ìøÏ ÄuÛ≤wü\T n‘·ìøÏ nedüs¡+ Ò<äT. mH√ï u≤<Ûä ‘êj·TT‘·yÓTÆq$wüj·÷\qT |üÏº+#·Tø√e\dæq sê»e+XÊìøÏ #Ó+~qe÷≈£î, u≤\´<äX¯ À düeTj·TyÓT+‘√ $\TyÓ’q~. e÷≈£îqï|ü]$T‘· düeTj·T+˝À $$<Ûä $wüj·÷\T H˚s¡TÃø√e&É+nedüs¡+. düTBs¡È¤ø±\+ bÕ≥T, $düT>∑T |ü⁄Ïº+#˚ $<Ûä+>±ns¡;“ uÛ≤wüqT H˚s¡Ã&É+˝À MTs¡T Hê düeTj·TyÓT+‘√eè<Ûë#˚kÕs¡T. Ä ns¡;“ uÛ≤cÕuÛÑ düq+ Hê J$‘·+˝À ˇø£$cÕ<äø£s¡yÓTÆq |òüT≥º+. n~ ˇø£ |üìøÏsêì ø±s¡ Áø£eT+.m+‘√ nsTTwüº‘·‘√ ø=qkÕ–q ø±s¡ Áø£eT+ n~. n~ Hêy˚T<ÛädüT‡qT yÓTT<äT›u≤]Ã+~ ≈£L&Ü. (|ü]¸j·THé˘ ÄHêÏsê»uÛ≤wü nqT.)

mH√ï u≤<Ûä ‘êj·TT‘·yÓTÆq $wüj·÷\qT |üÏº+#·Tø√e\dæqsê»e+XÊìøÏ #Ó+~q e÷≈£î, u≤\´<äX¯ À düeTj·TyÓT+‘√ $\TyÓ’q~.

e÷≈£îqï |ü]$T‘· düeTj·T+˝À $$<Ûä $wüj·÷\T H˚s¡TÃø√e&É+nedüs¡+. düTBs¡Èø±\+ bÕ≥T, $düT>∑T |ü⁄Ïº+#˚ $<Ûä+>± ns¡;“

uÛ≤wüqT H˚s¡Ã&É+˝À MTs¡T Hê düeTj·TyÓT+‘√ eè<Ûë#˚kÕs¡T. Ä ns¡;“uÛ≤cÕuÛÑ düq+ Hê J$‘·+˝À ˇø£ $cÕ<äø£s¡yÓTÆq |òüT≥º+. n~ ˇø£|üìøÏsêì ø±s¡ Áø£eT+. m+‘√ nsTTwüº‘·‘√ ø=qkÕ–q ø±s¡ Áø£eT+

n~. n~ Hê y˚T<ÛädüT‡qT yÓTT<äT›u≤]Ã+~ ≈£L&Ü.


4. ªªdüÁø£eTyÓTÆq <ë]˝À q&ç∫q u≤\´<äX¯ mH√ïÄq+<ä<ëj·Tø£yÓTÆq C≤„|üø±\‘√ ì+&çe⁄+≥T+<äì, mH√ïy˚\ eT+∫ |ü<ä∆‘·T\q÷, $wüj·÷\q÷ H˚s¡TÃ≈£îH˚ X¯øÏÔ ø£*–e⁄+≥T+<ä˙, yê≥ìï+Ï Á|üuÛ≤e+ eTìwæ J$‘·+ô|’e⁄+≥T+<ä˙ e÷qdæø£+>± n‘·&ÉT mH√ï ñ‘·ÿ èwü ºø±s¡´Áø£e÷\T #˚|ü≥º>∑\&É˙ MT≈£î ‘Ó*j·T<ë! #·≤º\T,ÁbÕs¡úq\T, XÊÁkÕÔ\T ` Çe˙ï ns¡_ø˘ uÛ≤wü À ø±≈£î+&ÜeTq e÷‘·èuÛ≤wü À H˚s¡TÃø√≈£L&É<ë?

5. ªªMTs¡T Hê ‘·+Á&ç cÕ»Vü‰qT‘√ Hê≈£î ‘·‘·«XÊÁkÕÔìïuÀ~ÛkÕÔqì #ÓbÕŒs¡T. Hê≈£î u≤>± C≤„|üø£+ e⁄+~. mH√ï@fiflbÕ≥T Hê eTqdüTqT dü+‘·è|æÔ|üs¡#· Òì $$<Ûä $wüj·÷\ô|’MTs¡T Hê≈£î $T&ç$T&ç C≤„Hêìï n+~+#ês¡T. n<ä+‘ê e÷qedüe÷C≤ìøÏ @ e÷Á‘·+ ñ|üjÓ÷>∑|ü&É<äì Vü‰‘·àø£yÓTÆq|üìøÏsêì uÛ≤eq Ò. yêÏì ns¡ú+ #düTø√e&É+ #ê˝≤ ø£wüº+...eT]∫b˛e&É+ #ê˝≤ ‘˚*ø£.

6. ªªÄ s¡ø£yÓTÆq ‘·‘·«XÊÁdüÔ $<ä m+‘· ø±\+ H˚sêŒs√#Ó|üŒ ÒqT. ‘Ó*$>∑\yê]ì ≈£L&Ü ÄX¯Ãs¡ |üs¡∫ >∑+<äs¡>√fi¯|ü]# nHê>∑]ø£yÓTÆq, $ø£è‘·yÓTÆq |ü<ädüeTT<ëj·T+ e÷Á‘·yTMTs¡T H˚]Œq<ëì˝À Á|üdüTÔ‘·+ >∑Ts¡TÔHêïsTT. MT˝≤+ÏnC≤ „HêVü≤+ø±s ¡+ > ∑\yês ¡T, ‘ ·eT <äTs ¡ T ZD≤\qTø£|æŒ|ü⁄#·TÃø√e&ÜìøÏ n˝≤+Ï |ü<ë\qT düèwæº+∫ e⁄+≤s¡T.Ä |ü<ë\ |ü≤À|ü+ #·÷dæ MT≈£î m+‘√ ‘Ó\TdüT, MTs¡Tdüs¡«E„\T nì y˚TeTT ÁuÛÑ$T+#ê*. ns¡ú+>±ì ndüŒwüºyÓTÆq,e÷]àø£|ü<ë\ yÓqTø£ m+‘√ n<äT“¤‘·yÓTÆq ns¡ú+ ì>∑÷&ÛÉ+>±ñ+<ä , n~ MT˝≤+Ï |ü+&ç‘·T\πø ns¡úeTÚ‘·T+<äì y˚TeTTuÛ≤$+#ê*!

7. ªªìC≤ìøÏ MTs¡T qqTï ùV≤‘·Tã<ä∆ Ä˝À#·q >∑\yêì>±r]Ã~~› e⁄+fÒ ùV≤‘·Te⁄‘√ ‘·|üŒ eT πs<ëì‘√q÷

dü+‘·è|æ Ô| ü&Éì yêì>± s¡÷|ü⁄~~› e⁄+fÒ, n<äèwü º ,<äTs¡<äècÕº\<ë&ÉT\≈£î ˝ÀqT>±≈£î+&Ü MÏø£r‘·+>±e⁄+&É≤ìøÏ nqTyÓ’q dü÷Á‘ê\qT Hê≈£î H˚]Œ e⁄+fÒ, qqTïˇø£ dæ ú‘·Á|üE„ì>± ‘·j·÷s¡T#˚dæ e⁄+fÒ, dü+|ü<ä≈£îbı+–b˛j˚Tyêì>±q÷, ø£cÕº\≈£î ø£è+–b˛j˚Tyêì>±q÷ø±≈£î+&Ü ‘·j·÷s¡T #˚dæ e⁄+fÒ, eTq J$‘·+ >∑T]+∫qC≤„q+ HêøÏ∫Ãe⁄+fÒ, ndü\T $wüj·÷\≈£î dü+ã+~Û+∫qÁbÕ<∏ä$Tø£ dü÷Á‘ê\T #Ó|æŒe⁄+fÒ, á $X«+ jÓTTø£ÿ Wqï‘· +>∑T]+∫ Hê eTqdüT˝À ø£ uÛ≤eq ì+|ü&É+˝À düVü‰j·T|ü&çe⁄+fÒ, á $X«+˝À e⁄qï ø£ Áø£eT+, ø£ Áø£eTã<ä∆ >∑eTq+>∑T]+∫ #Ó|æŒe⁄+fÒ ` H˚qT n˝…>±®+&ÉsY ‘·q >∑Ts¡TyÓ’qn]kÕºÏ Ÿ |ü≥¢ #·÷|æq Ä<äs¡D MT|ü≥¢ #·÷|æ+#˚yê&çì.n+‘·ø£+fÒ m≈£îÿe>± MT≈£î düVü‰j·T+ #˚dæ e⁄+&˚yê&çì.

8. ªªMTs¡T qqTï nqedüs¡ bı>∑&ÉÔ\‘√ eTT+#Ó‘·Ô≈£î+&ÜsêE>± H˚s¡TÃø√yê*‡q eTTK´yÓTÆq $wüj·÷\qT H˚]Œe⁄+&Ü*‡+~. ˇø£ |ü]bÕ\≈£îìøÏ Á|ü»\|ü≥¢ >∑\u≤<Ûä ‘·\q÷, Á|ü»\≈£î bÕ\≈£îì |ü≥¢ >∑\ u≤<Ûä ‘·\ >∑T]+∫ne>±Vü≤q Hê≈£î H˚]Œ e⁄+&Ü*‡+~. @<√ ˇø£s√E Hêk˛<äs¡T\‘√ j·TT<ä∆+ #˚j·T&ÜìøÏ ø£‹Ô ñ|üjÓ÷–+#ê*‡edüTÔ+<äì Væ≤+∫, ˇø£ |ü≥ºD≤ìï m˝≤ eTT≥º&ç+#ê*,#Ó ≤¢#Ó<äTs¡sTTq ôd’Hê´ìï m˝≤ n<äT|ü⁄˝ÀøÏ ‘Ó#·TÃø√yê*nqï $wüj·÷\T H˚]Œ+#ê*‡+~. nsTT‘˚ Çe˙ï H˚qTÇ‘·s¡T\ qT+&ç Ä ‘·s¡Tyê‘· H˚s¡TÃ≈£îHêïqT. MT e<ä› ø±<äT.

9. ªªø£qTø£ MTs¡T sTT|ü⁄&ÉT ñ+≥Tqï Á>±e÷ìπøyÓ[flb˛+&ç. MT≈£î H˚qT m≥Te+Ï düVü‰j·TeT÷ #˚j·TqT.MTs¡T mes√, @$TÀ Á|ü»\≈£î ‘Ó*j·T≈£î+&Ü ø£ kÕ<Ûës¡DbÂs¡Tì>± m|üŒÏ ≤>± J$+#·+&ç.μμ

(Ç+ ¢wüß qT+&ç ‘Ó\T>∑T: ø=‘·Ô|ü*¢ s¡$u≤ãT. »qkÕVæ≤‹Á|ü#·Ts¡D` Á|ü»\ uÛ≤wü À $<ä , |ü]bÕ\q |ü⁄düÔø£+ qT+&ç) ♦

Ädæj·÷ <˚XÊ\ uÛ≤cÕ dü<ädüT‡: j·TTHÓk˛ÿ, e÷wæ&√\T j·T÷ìe]Ù° dü+j·TTø£Ô+>± ìs¡«Væ≤+∫q Ädæj·÷ <˚XÊ\dü<ädüT‡˝À e´ø£ÔyÓTÆq n_ÛÁbÕj·÷\ kÕsê+X¯+ @$T≥+fÒ ªªÁbÕ<∏ä$Tø£ $<ä qT e÷‘·èuÛ≤wü À #·~$q $<ë´s¡Tú\T Ä‘·sê«‘· @ e÷<Ûä eT+˝À #·~$Hê Ç+ ¢wüß e÷<Ûä eT+˝À #·~$q yê]ø£+fÒ m≈£îÿe HÓ’|ü⁄D≤´\qT #·÷|ækÕÔs¡ìμμn_ÛÁbÕj·T|ü&ç+~.

|ü+C≤ãT ì|ü⁄DT\ ø£$T°: |ü+C≤uŸ Á|üuÛÑT‘·«+, ÁbÕ<∏ä$Tø£ $<ä ˝À Ä+>±¢ìï @ kÕúsTT˝À H˚]Œ+#ê\H˚ $wüj·T+MT<ä ˇø£ ì|ü⁄DT\ ø£$T°ì ìj·T$T+∫+~. Ä ø£$T° düuÛÑT´\T, yÓTT<ä≥ e÷‘·èuÛ≤wü #·<äe≥+, sêj·T≥+ e#êÃπøÄ+>∑¢uÛ≤wü≈£î |ü]#·j·T+ #Ój·÷´\ì n_ÛÁbÕj·T|ü&Ü¶s¡T.


Á|üuÛÑT‘·« bÕsƒ¡XÊ\˝À¢ ‘Ó\T>∑T e÷<ä e÷ìï ø=qkÕ–+#ê\ì,e÷‘·uÛ≤wüqT |ü]s¡øÏå+#ê\ì $$<Ûä $<ë´]ú, ñbÕ<Ûë´j·T, Á|üC≤dü+|ò ü÷\T &çe÷+&é #˚XÊsTT. ªe÷‘·uÛ≤wü e÷<Û äé÷ìïø=qkÕ–+#ê*μ nH˚ n+X¯+ ô|’ qe+ãsY 12q $»j·Tyê&É m+_.$C≤„q πø+Á<ä+˝À sö+&é fÒãT˝Ÿ düe÷y˚X¯+ ìs¡«Væ≤+#ês¡T. õˇ81 s¡<äT› #˚j·÷\ì &çe÷+&é #˚dü÷Ô 17q $»j·Tyê&É ‘·TeTà\|ü*¢ø£fi≤πøåÁ‘·+ e<ä› ìs¡düq ø±s¡´Áø£eT+ #˚|ü≤º\ì düe÷y˚X¯+rsêàì+∫+~. e÷‘· uÛ≤wü ÁbÕ<Ûëq´‘·ô|’ nìï õ˝≤¢ À¢ dü<ädüT‡\Tìs¡«Væ≤+#ê\ì, Á|üeTTK kÕVæ≤r, kÕ+düÿ ‹ø£ dü+düú\ yT<∏ëe⁄\‘√ˇø£s√E ìs¡düq Bø£å #|ü≤º\ì rsêàì+∫+~. nìï dü+|òü÷\q÷ø£\T|ü⁄ø=ì ªe÷‘· uÛ≤cÕ e÷<ä eT y˚~ø£μ ù|s¡T‘√ ñ<ä $T+#ê\ìrsêàì+∫+~. n+<äT˝À uÛ≤>∑+>± |æ&çm|òt myÓTà©‡ $sƒ¡|ü⁄u≤\düTÁãVü≤àD´+, ns¡dü+ qT+∫ ô|qT>=+&É \ø°åàHêsêj·TD,Á|üeTTK $<ëý‘·Ô &Üˆˆ mdt.ÄsY. |ü]$T, ‘Ó\T>∑T uÛ≤c˛<ä eT düe÷Kń<Ûä ≈£åî\T s¡yTwt u≤ãT e+Ï Á|üeTTKT\‘√ d”º]+>¥ ø£$T° @sêŒ≥T#düTÔqï≥T¢ düe÷yXÊìøÏ n<Ûä ø£å‘· eVæ≤+∫q |æ&çm|òt myÓTà©‡ $sƒ¡|ü⁄u≤\düTÁãVü≤àD´+ ‘Ó*bÕs¡T. á dü+<äs¡“¤+>± Äj·Tq e÷≤¢&ÉT‘·÷e÷‘· uÛ≤wü |ü]s¡ø£åD≈£î Bs¡Èø±\ b˛sê≥+ #j·÷\Hêïs¡T. bÕsƒ¡XÊ\kÕúsTT qT+# n~ yÓTT<ä\T ø±yê\ì, Á|ü»\≈£î ‘Ó\T>∑T e÷<Ûää eT+˝À$<ä ô|’ ne>±Vü≤q ø£*Œ+#ê\Hêïs¡T. Ä+>∑¢e÷<ä eT+ ô|’ $<ë´s¡Tú\T,‘·*¢<ä+Á&ÉT\ n_ÛÁbÕj·÷\T ‘Ó\TdüTø=ì, yêÏô|’ $düÔ‘· #·s¡Ã»s¡>±\Hêïs¡T. Á|üeTTK $<ëý˚‘·Ô &Üø£ºsY |ü]$T e÷≤¢&ÉT‘·÷ÁbÕ<∏ä$Tø£ kÕúsTT˝À ∫Hêïs¡T\≈£î ‘Ó*j·Tì uÛ≤wü s¡T~›‘˚ yês¡T#·<äTe⁄≈£î <ä÷s¡eTe⁄ ‘ês¡ì nHêïs¡T. ‘Ó\T>∑T uÛ≤cÕ ñ<ä eT dü$T‹Hêj·T≈£î\T kÕeT\ s¡yTwt u≤ãT e÷≤¢&ÉT‘·÷ uÛÑ$wü ‘·TÔ À ñ<√´>∑+ø√dü+ e÷‘· uÛ≤wü ÄeX¯ ø£‘· ñ+<äHêïs¡T. $<ë´ |ü]s¡ø£åD y˚~ø£n<Ûä ≈£åî\T s¡y˚Twt |ü≤ïj·Tø˘ e÷≤¢&ÉT‘·÷ õˇ 81ì Á|üuÛÑT‘·«+s¡<äT › #˚j·T&É+‘√bÕ≥T Á|üuÛ ÑT‘·«+ dü ¬s’q $<ë´ $<ÛëHêìïrdüT≈£îsêyê\Hêïs¡T. Á|üsTTy≥T bÕsƒ¡XÊ\˝À¢q÷ ÁbÕ<∏ä$Tø£+>± ‘Ó\T>∑Te÷<ÛääéT+˝ÀH˚ uÀ<Ûäq ‘·|üŒìdü] #˚j·÷\Hêïs¡T. j·TTÏm|òtHêj·T≈£î\T kÕ_® e÷≤¢&ÉT‘·÷ õˇ 81ì s¡<äT› #˚ùdes¡≈£î nìï

e÷‘·èuÛ≤cÕ e÷<Ûä eT y˚~ø£@sêŒ≥T

$»j·Tyê&É˝À y˚T<Ûëe⁄\T, $<ëý˚‘·Ô\,s¡#·sTT‘·\ sö+&éfÒãT Ÿ düe÷y˚X¯+˝À

dü+|òü÷\T ø£\dæ ◊ø£ b˛sê≥+ #˚j·÷\Hêïs¡T. @e÷<ÛäéT+ rdüTø√yê\H˚ n+X¯+ô|’ $<ë´s¡Tú\n_ÛÁbÕj·÷ìï zÏ+>¥ <ë«sê ‘Ó\TdüTø√yê\ì $<ë´]údü+|òü÷\ Hêj·T≈£î\T dü÷∫+#ês¡T. Á|üC≤XøÏÔ ãTøVü≤Ödtm& ç≥s Y md t . y Ó+ø £ Á≤e⁄ e÷≤ ¢& É T‘ ·÷Á| üsTTy ˚≥T‘√bÕ≥T, msTT& Ó& é , Á| üu Û Ñ T‘ · «bÕsƒ ¡XÊ\\ìï+Ï˝À ÁbÕ<∏ ä$Tø £ $<ä´ n+‘êe÷‘·uÛ≤wü ÀH ñ+&Ü\ Hêïs¡T. m|æÏm|òt Hêj·T≈£î\TbÕ+&ÉTs¡+>∑es¡Á|ükÕ<é e÷≤¢&ÉT‘·÷ n+<ä]ø°πø‘·s¡Vü‰˝À $<ë´ uÀ<Ûäq ñ+&˚ bÕsƒ¡XÊ\ eédüúqT

(ø±eTHé dü÷ÿ˝Ÿ‡) rdüT≈£îsêyê\ì dü÷∫+#ês¡T. »qkÕVæ≤r dü+düú n<Ûä ≈£åî\T ~$ ≈£îe÷sY e÷≤¢&ÉT‘·÷Á|ü|ü+#· u≤´+≈£î $<ÛëHê\T, Á|üsTTy˚°ø£s¡D˝ÀuÛ≤>∑+>±H˚ Ä+>∑¢ $<ä qT ìs¡“+<Ûä+>± s¡T<›+<äT≈£îÁ| üu Û Ñ T‘ ·«+ Á|üj·T‹ïk˛ Ô+<äHêïs¡T. yÓT˝ŸuÀsYïj·T÷ìe]Ù° Ábıô|òdüsY ø±Á≥>∑&É¶ n»jYT e÷≤¢&ÉT‘·÷‘Ó\T>∑T e÷<Ûä e÷ìï ø=qkÕ–+#ê\Hêïs¡T. myÓTà©‡ø£‹Ô qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶ e÷≤¢&ÉT‘·÷ ‘Ó\T>∑T e÷<ä eT+˝À#·~$‘ Ç‘·s¡ uÛ≤wü\T sêeH nb˛Vü≤qT ‘·*¢<ä+Á&ÉT˝À¢b˛>=≤º\ì nHêïs¡T. Ä+Á<Ûä ÄsYº‡ nø±&ÉMT Á|ü<Ûëqø±s¡ <ä]Ù >√fi¢ Hêsêj·TDsêe⁄ e÷≤¢&ÉT‘·÷ Á|üuÛÑT‘·«+rdüT≈£îqï Ä+>∑¢e÷<ÛäéT uÀ<Ûäq ìs¡íj·T+ ô|’Hê´j·T|üs¡+>± b˛sê&Ü\ì, Á|üC≤yê´»´+ y˚j·÷\ìdü÷∫+#ês¡T. $ø°|æ&çj·÷ Á|ü‹ì~Û ¬sVü‰àHé e÷≤¢&ÉT‘·÷Ç+ ¢wt ô|’ Ä<Ûës¡|ü&ç‘˚ uÛÑ$wü ‘·TÔ À e÷qe eqs¡T\kÕúq+˝À j·T+Á‘ê\‘√H˚ |üì #˚sTT+#·T≈£îH˚ |ü]dæú‹edüTÔ+<äHêïs¡T. myÓTà©‡ ¬ømdt. \ø£åàDsêe⁄, j·TTÏm|òtHêj·T≈£î\T |æ. u≤ãT¬s&ç¶, m+_ $C≤„q πø+Á<ë\ø±s¡´<ä]Ù |æ. eTTs¡∞ø£wüí, kÕVæ≤rÁdüe+‹ sêhn<Ûä ≈£åî\T y=s¡Á|ükÕ<é, $$<Ûä $<ë´]ú, ñbÕ<Ûë´j·T,Á|üsTTy˚≥T dü÷ÿ˝Ÿ‡, kÕVæ≤r, Á|üC≤ ‘·~‘·s¡ 39dü+|òü÷\ Á|ü‹ì<ÛäT\T düe÷y˚X¯+˝À bÕ˝§ZHêïs¡T.

&Ó’Ø

♦


&Ó’Ø

Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ Á|üuÛÑT‘·« õ.y√.HÓ. 81qT e´‹πsøÏdü÷Ô y˚T<Ûëe⁄\T,s¡#·sTT‘·\T, $$<Ûä kÕVæ≤‘· dü+düú\ ìs¡düq

e÷‘·èuÛ≤cÕ e÷<Ûä eT y~ø£ Ä<Ûä«s¡ +˝À qe+ãsY 17q$»j·Tyê&É˝Àì ‘·TeTà\|ü*¢ ø£fi≤πøåÁ‘·+˝À ‘Ó\T>∑T‘·*¢$Á>∑Vü≤+ e<ä› yT<Ûëe⁄\T, s¡#·sTT‘·\T, ‘Ó\T>∑T uÛ≤wü, kÕVæ≤‘· ,kÕ+düÿ è‹ø£ dü+|òü÷\ Á|ü‹ì<ÛäT\T, ‘Ó\T>∑T uÛ≤cÕ_Ûe÷qT\Tìs¡düq Á|ü<äs¡Ùq »]bÕs¡T. Ç+ ¢wüß uÛ≤wüqT uÀ~Û+#·&ÜìøÏ‘Ó\T>∑T e÷<Ûä e÷ìï yÓTT‘·Ô+>± rùdj·T≥+ @ $<Ûä+>±q÷düeTs¡ú j·T+ ø±<äì nHêïs¡T. Á|üuÛÑT‘·«, Á|üy≥T bÕsƒ¡XÊ\˝À¢‘Ó\T>∑T, Ç+ ¢wüß e÷<Ûä e÷\T ¬s+&ç+Ï Àq÷ uÀ<Ûäq »]π>˝≤Á|üuÛÑT‘·«+ #·s¡ \T rdüTø√yê\ì eø£Ô\T n_ÛÁbÕj·T|ü&Ü¶s¡T.ÁbÕ<∏ä$Tø£ $<ä e÷‘·èuÛ≤wü À »s¡>±\H~ n+‘·sê®rj·T+>±$$<Ûä ÁbÕe÷DÏø£ n<Ûä j·THê\T s¡TEe⁄ |ü]#êj·Tì ádü+<äs¡“¤+>± e÷≤¢&çq |ü\Te⁄s¡T eø£Ô\T ù|s=ÿHêïs¡T. Á|üy≥TbÕsƒ¡XÊ\˝À¢ ≈£L&Ü ÁbÕ<∏ä$Tø£ $<ä ˝À ‘Ó\T>∑T e÷<Ûä e÷ìï‘·|üŒìdü] #˚j·÷\ì ø√sês¡T. ‘Ó\T>∑T uÛ≤wü $ø±kÕìøÏ>=&É¶*ô|≥Tº ≤+Ï õ.y√.HÓ+. 81ì ‘·ø£åD+ s¡<äT›#j·÷\ìÁ|üuÛÑT‘ê«ìï &çe÷+&é #˚XÊs¡T. e÷‘·èuÛ≤cÕ e÷<Ûä´eT+Á|üC≤kÕ«$Tø£ Vü≤≈£îÿ nì ìq~+#ês¡T.

á ìs¡düq ø±s¡ Áø£eT+˝À e÷‘·èuÛ≤cÕ e÷<Ûä eT y~ø£Hêj·T≈£î\T kÕeT\ s¡y˚Twtu≤ãT, &Üˆˆ |ü]$T, ô|qT>=+&É\ø ° å àHêsêj·TD, ~$≈£îe÷sY, s ¡y ˚ Tw t| ü≤ïj·Tø ˘ ,y=s¡Á|ükÕ<é\T bÕ˝§ZHêïs¡T. n˝≤π> XÊdüqeT+&É* düuÛÑT´\TsêeTT dü÷sê´sêe⁄, $»j·Tyê&É |üPs¡« XÊdüq düuÛÑT´\TdüTã“sêE, ø±]àø£ Hêj·T≈£î\T zãT˝Òwüß, $»j·Tyê&ÉãTø˘ô|òsTTsY kıôd’° n<Ûä ≈£åî\T ¬ø. \ø£åàj·T´, Á|üC≤kÕVæ≤‹

e÷dü|üÁ‹ø£ dü+bÕ<ä≈£î\T ø=‘·Ô|ü*¢ s¡$u≤ãT, $s¡dü+Á|ü‹ì~Û q\÷¢] s¡TøÏàDÏ, ‘Ó\T>∑T uÛ≤cÕ düe÷K´ Á|ü<Ûëqø±s¡´<ä]Ù dæ+>±sêe⁄, m|æÏm|òt Á|ü<Ûëq ø±s¡´<ä]ÙbÕ+&ÉTs¡+>∑ es¡Á|ükÕ<é, j·TTÏm|òt Hêj·T≈£î\T yÓ+ø£fÒX«s¡T¢,&çÏm|òt Hêj·T≈£î\T qs¡Vü≤], düTu≤“sêe⁄, ns¡dü+ u≤<ÛäT´\Te\÷¢] •eÁ|ükÕ<é, ø=+&É|ü*¢ e÷<Ûäesêe⁄, Xs¡‘Y, ùV≤‘·Tyê<ädü+|òüT+ Hêj·T≈£î\T Hê¬sï yÓ+ø£≥düTã“j·T´, Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸs¡#·sTT‘·\ dü+|òüT+ Á|ü<Ûëq ø±s¡ <ä]Ù #·\bÕø£ Á|üø±wt,qyê´+Á<Ûä s¡#·sTT‘·\ dü+|òüT+ Á|ü<Ûëq ø±s¡ <ä]Ù ø£*$Tl,Ä+Á<Ûä ÄsYº‡ nø±&ÉMT n<Ûä ≈£åî\T >√fi¯fl Hêsêj·TDsêe⁄,Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ e]ÿ+>¥ »s¡ï*dtº‡ ô|ò&ÉπswüHé Hêj·T≈£î\TXÊ+‹l, e÷øÏH˚ì ãdüe|ü⁄qïj·T´ $C≤„qπø+Á<ä+ u≤<ÛäT´\TuÀdt, C≤wüßyê kÕ+düÿ è‹ø£ y˚~ø£ u≤<ÛäT´\T >∑T+&ÉTHêsêj·TD, sêE, Ç+ø± $$<Ûä kÕVæ≤‘·´, kÕe÷õø£,kÕ+düÿ è‹ø£, Á|üC≤ dü+|òü÷\ Á|ü‹ì<ÛäT\T, ñbÕ<Ûë´j·T,$<ë´]ú, j·TTe»q dü+|ò ü÷\ Hêj·T≈£î\T, ‘Ó\T>∑TuÛ≤cÕ_Ûe÷qT\T á ìs¡düq ø±s¡ Áø£eT+˝À bÕ˝§ZHêïs¡T.õ.y√. HÓ+. 81 s¡<äT› #˚j·÷\ì, ÁbÕ<∏ä$Tø£ $<ä´˝Àe÷‘·èuÛ≤cÕ e÷<Ûä e÷ìï Á|üuÛÑT‘·«, Á|üy˚≥T bÕsƒ¡XÊ\˝À¢‘·|üŒìdü] #˚j·÷\ì, ‘·~‘·s¡ ì]∆wüºyÓTÆq &çe÷+&É¢‘√e÷‘·èuÛ≤cÕ e÷<Ûä´eT y˚~ø£ ‘·«s¡˝ÀH˚ düe÷y˚X¯yÓTÆø±sê´#·s¡D Á|üø£Ï+#·&É+ »s¡T>∑T‘·T+<äì kÕeT\s¡y˚Twtu≤ãT ‘Ó*bÕs¡T. á jÓTTø£ÿ ø±sê´#·s¡D Á|üø±s¡+Ä+Á<ÛäÁ|ü<XŸ Àì nìï õ˝≤¢\˝À $$<Ûä dü+düú\T, yT<Ûëe⁄\Tø£*dæ ◊ø£ +>± e÷‘·èuÛ≤cÕ e÷<Ûä eT y˚~ø£ H˚‘·è‘·«+˝Àø±s¡ Áø£e÷\T ìs¡«Væ≤+#·&É+ »s¡T>∑T‘·T+<äHêïs¡T.

$»j·Tyê&É Àe÷‘·èuÛ≤cÕ

e÷<Ûä eT y˚~ø£Ä<Ûä«s¡ +˝À

ìs¡düq

♦

kÕVæ≤‘·´ Á|ükÕúq+ &çôd+ãsY 2019 66 www.prasthanam.comPrinted, Published and owned by V. Krishnaiah 1-1-298/4, Street No-1, Ashoknagar, Hyderabad-20,Printed at Prajashakti Daily Printing Press, 1-1-60/2, M.B. Bhavan, Musheerabad, Hyderabad,

Published at Shaitya Prasthanam 1-1-60/2, M.B. Bhavan, Musheerabad, Hyderabad-20. Editor. T. Ravi

66

&Ó’Ø

‘Ó\T>∑T yê]>± e÷‘·èuÛ≤wü ñìøÏìø±bÕ&ÉTø√e&É+ eTq ø£s¡ÔeéTì, Á|üuÛÑT‘·«+#˚düTÔqï Ä˝À#·q\T nXÊÁd”Ôj·TeTì Á|üeTTKsê»ø°j·T yêÚ≤´‘·, yêsêÔ $X‚¢wü≈£î\T ‘Ó\ø£|ü*¢s¡$ ù|s=ÿHêïs¡T. qe+ãsY 21q nq+‘·|ü⁄s¡+˝ÀìkÕúìø£ m ®y√ ôVA+˝À kÕVæ≤r Ádüe+‹, $<ë«Hé$X¯«+ $C≤„q πø+Á<ä+ Ä<Ûä«s¡´+˝À ªÁbÕ<∏ä$Tø£$<ä - uÀ<ÛäHê e÷<Ûä eT+μ nH˚ n+X¯+ô|’ dü<ädüT‡ìs¡«Væ≤+#ês¡T. $X«+ $C≤„q πø+Á<ä+ ø√- ø£ «qsYÁoìyêdüsêe⁄ n<Ûä ø£å‘·q »]–q á dü<ädüT‡≈£îÄj·Tq eTTKń‹~∏>± $#Ãdæ Äj·Tq e÷≤¢&ÉT‘·÷Á|üdüTÔ‘·+ sêÁwüº Á|üuÛÑT‘·«+ ÁbÕ<∏ä$Tø£ $<ä , uÀ<ÛäqÇ+ ¢wt e÷<Ûä eT+˝À rdüTø=düTÔqï düMTø£s¡D≤\T‘Ó\T>∑T Á|ü»\ >∑T+&Ó#·|ü⁄Œ&ÉTqT dü+øÏ¢wüº+˝ÀøÏHÓÏº+<äì nHêïs¡T. ‘Ó\T>∑TqT |üÏwüº |üs¡#ê*‡qÁ|üuÛÑT‘·«+ $∫Á‘· Ä˝À#·q\T #˚k˛Ô+<äHêïs¡T.e÷‘·èuÛ≤wü ˝Àì |ü≥Tº |üs¡uÛ≤wü À sê<äHêïs¡T.ÁbÕ<∏ä$Tø£ $<ä e÷‘·uÛ≤wü À ñ+&Ü\ì Á|ü|ü+#·

<XÊ\T ≈£L&Ü #ÓãT‘·THêïj·Tì nHêïs¡T. á n+X+ e´øÏÔ>∑‘·+ ø±<äì,e´øÏÔ>∑‘· <ä÷wüD\T ≈£L&Ü dü]ø±<äHêïs¡T. |üs¡uÛ≤wüô|’ |ü≥Tº≈£î nH˚ø£e÷sêZ\T ñHêïj·Tì, ø±˙ ÁbÕ<∏ ä$Tø£ $<ä´≈£î n+≥>∑≥º&É+<ës¡TDeTHêïs¡T. Ç+ ¢wt MT&çj·T+ e<ä›ì me«s¡÷ #Ó|üŒ≥+ Ò<äì,nsTT‘˚ Á|üuÛÑT‘·«+ ‘Ó\T>∑T MT&çj·T+ rdæ y˚j·Te\dæq nedüs¡+@eTT+<äì Á|ü•ï+#ês¡T. 32 XÊ‘·+ ‘Ó\T>∑T uÛ≤wü ÁbÕ#·Ts¡ + ‘·–Z‘˚Á|üe÷<äeTì nHêïs¡T. uÛÑ$wü ‘·TÔ À ‘Ó\T>∑T nø±&ÉMT ø£qTeTs¡T>∑jT´Á|üe÷<ä+ ñ+<äHêïs¡T. ìs¡ø£åsêdü´‘·≈£î nXÊÁd”Ôj·T Ä˝À#·q\Tø±s¡DeTì, Ä+>∑¢+ e∫Ã 40 @fi¯ó¢ nsTTHê eT] m+<äT≈£î n_Ûe ~∆»s¡>∑ Ò<äì nHêïs¡T. Ä+>∑¢+ eT‘·TÔ À e÷‘·èuÛ≤wüqT nÁX<ä∆ #j·T≥+dü]ø±<äHêïs¡T. á ø±s¡ Áø£eT+˝À $X¯«+ $C≤„q πø+Á<ä+ ø√ ø£ «qsYÁoìyêdüsêe⁄, s¡#·sTT‘· bı‘·÷Ô] Vü≤]ø£ wüí, dæ|æm+ ñ‘·Ôs¡ ÁbÕ+‘·õ˝≤¢ ø±s¡ <ä]Ù $.sê+uÛÑ÷bÕ˝Ÿ, ◊<ë« sêÁwüº Hêj·T≈£î\T kÕ$Á‹,õ˝≤¢ ø±s¡ <ä]Ù j·TeTTq, Á|üC≤dü+|òü÷\ Hêj·T≈£î\T, ‘·~‘·s¡T\TbÕ˝§ZHêïs¡T.

ø£s¡÷ï˝Ÿ˝À...ø£s¡÷ï Ÿ Àì m+|æ|æ Vü‰\T˝À m|æ&ÉãT¢ C…m|òt Ä<Ûä«s¡ +˝À qe+ãsY

22q »]–q ÇcÕº>√wæº À ‘Ó\ø£|ü*¢ s¡$ e÷≤¢&ÉT‘·÷ ÁbÕ<∏ä$Tø£$<ä ˝À e÷‘·èuÛ≤wü ñ+&Ü\Hêïs¡T. uÛ≤wüqT Á|üC≤kÕ«MTø£]+#ê\ì,Ä+>∑¢ e÷<Ûä e÷ìï ô|Ïºq+‘· e÷Á‘êq Ä+>∑¢+ sê<äHêïs¡T. Ä+>∑¢uÛ≤wü À HÓ’|ü⁄D≤´\qT $~Û>± H˚]Œ+#ê\Hêïs¡T. Ä+>∑¢ e÷<Ûä e÷ìøÏÄ+>∑¢+ |ü≥Tºã&É&ÜìøÏ dü+ã+<Ûä+ Ò<äHêïs¡T. uÛ≤cÕy‘·Ô\T e÷‘·èuÛ≤wü ÀÁbÕ<∏ä$Tø£ $<ëúÀ<Ûäq ñ+&Ü\ì #ÓãT‘·T+fÒ $düà]+#·&É+ dü¬s’q~ø±<äHêïs¡T. á ø±s¡ Áø£eT+˝À kÕVæ≤rÁdüe+‹ sêh ø±s¡ <ä]Ù »+<Ûë´\s¡|òüTTu≤ãT, Á|ükÕúq+ dü+bÕ<äø£es¡Z düuÛÑT´\T ¬ø+>±s¡ yÓ÷Vü≤Hé, >ö¬s&ç¶Vü≤]X¯Ã+Á<ë¬s&ç¶, mdt.&ç.$. nJCŸ, >∑T+|ü⁄\ yÓ+ø£fÒX¯«s¡T¢, ô|]ø£\s¡+>∑kÕ«$T, düj·T´<é »V”≤sY nVü≤à<é ‘·~‘·s¡T\T bÕ˝§ZHêïs¡T.

Á|üuÛÑT‘·« Ä˝À#·q\T nXÊÁd”Ôj·T+

♦

e÷‘·èuÛ≤cÕ e÷<Ûä eT y˚~ø£ Ä<Ûä«s¡ +˝À $»j·Tyê&É À &çôd+ãsY 11q dü‘ê Á>∑Vü≤+$»j·Tyê&É Àì |æ&çm|òt ø±sê´\j·T+˝À qe+ãsY 19q e÷‘·èuÛ≤cÕ e÷<Ûä eT y~ø£ d”º]+>¥ ø£$T° düe÷yX+

»]–+~. á dü+<äs¡“¤+>± |æ&çm|òt myÓTà©‡ $sƒ¡|ü⁄ u≤\düTÁãVü≤àD´+ z Á|üø£≥q $&ÉT<ä\ #kÕs¡T. d”º]+>¥ ø£$T° düe÷yX+nìï õ˝≤¢ À¢q÷ e÷‘·èuÛ≤wü e÷<Ûä eT y~ø£\T @sêŒ≥T #j·÷\ì, &çôd+ãsY 11q $»j·Tyê&É À <Ûäsêï#Íø <ä>∑Zs¡ yT<Ûëe⁄\T,s¡#·sTT‘·\T, $<ë´s¡+>∑ Á|üeTTKT\‘√ ô|<ä› m‘·TÔq ˇø£s√E dü‘ê´Á>∑Vü≤+ ìs¡«Væ≤+#ê\ì rsêàì+∫+~. bÕsƒ¡XÊ\ kÕúsTTes¡≈£î XÊÁd”Ôj·T $<ë´$<Ûëq+ô|’ Á|ü#ês¡+ ìs¡«Væ≤kÕÔeTì, Bs¡Èø±*ø£ $düÔè‘· ñ<ä e÷ìøÏ dæ<ä∆+ ø±qTHêïeTì Á|üø£Ï+∫+~.õ.y√ 81øÏ e´‹πsø£+>± $<ëý‘·Ô\T, kÕVæ≤rÁ|üeTTKT\T, kÕe÷õø£ ø±s¡ ø£s¡Ô\T ô|<ä› m‘·TÔq düŒ+~düTÔHêïs¡ì, |ü\T ø√D≤˝À¢$düÔè‘·+>± #·s¡Ã\T »s¡>∑&É+ Vü≤s¡D°j·TeTì ù|s=ÿHêïs¡T. d”º]+>¥ ø£$T° düuÛÑT´\T>± $sƒ¡|ü⁄ u≤\düTÁãVü≤àD´+, kÕeT\ s¡yTwtu≤ãT,s¡yTwt |ü≤ïj·Tø, j·Tdt.ÄsY. |ü]$T, ô|qT>=+&É \ø°åàHêsêj·TD, ~$≈£îe÷sY, y=s¡Á|ükÕ<é ñHêïs¡T. ♦

SAHITYA PRASTHANAM RNI N0.APTEL/ 2004/18396 Postal Regd. No.VJ/187/2017-19

Date of Posting : 1st &2nd of Every Month Date of Publication: 28.11.2019

If Un delivered please return to: Prasthanam, C/o M.B. Vignana kendram, 27-30-4, 3rd Floor

Akulavari veedhi, Governorpet, Vijayawada - 520002. Ph: 0866-2577248, Cell: 9490099059

12 prasthanam december 2019 pages 6 · 2020-01-04 · kÕvæ≤‘·´ Á|ükÕúq+ &çôd+ãsy...

Documents