GİRİŞ

Yoğun bakım ünitelerinde invaziv alet

kullanımı ile gelişen enfeksiyonlar arasında

ilişki vardır (1). Gelişen enfeksiyonların ne

kadarının invaziv araç kullanımı ile ilişkili

olduğunun bilinmesi, hastaneler arası

karşılaştırma yapmak ve enfeksiyon

kontrolündeki aksaklıkların saptanmak

açısından önemlidir (2,3,4).

AMAÇ: Bu çalışma, yoğun bakım ünitesindeki

invaziv araç kullanımı ile enfeksiyon gelişimi

arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla yapıldı.

GEREÇ YÖNTEM: Tanımlayıcı ve kesitsel

tipteki bu araştırmanın evrenini 01 Temmuz –

30 Eylül 2011 tarihleri arasında bir Anestezi ve

Reanimasyon Kliniğine yatan 257 hasta,

örneklemi 48 saatten uzun yatan ve

araştırmaya katılmayı kabul eden 173 hasta

oluşturdu. Veriler Ulusal Hastane

Enfeksiyonları Sürveyans Kontrol Birimi

tarafından hazırlanan Erişkin İnvaziv Araç ve

Erişkin Hasta Takip Formları ile, yoğun bakım

ünitesine yapılan günlük ziyaretler sırasında

toplandı. Enfeksiyonlar, Centers for Disease

Control and Prevention kriterlerine göre

belirlendi. Türkiye Ulusal Hastane

Enfeksiyonları Sürveyans Ağı (UHESA) 2011 ve

National Healthcare Safety Network (NHSN)

2008 verileriyle karşılaştırıldı.

BULGULAR

Olguların %28.9’unda, 50 hastada 74 hastane enfeksiyonu

gelişti. Hastane enfeksiyon dansitesi 39.2/1000,

ventilatörle ilişkili pnömoni hızı (VİP) 41.1/1000, üriner

kateter ilişkili üriner sistem enfeksiyonu (ÜKİ-ÜSE) hızı

6.4/1000 bulundu. Santral venöz kateterle ilişkili kan

dolaşımı enfeksiyonu (SVKİ-KDE) gelişmedi.

Enfeksiyonların %20.2’si primer KDE idi. VİP ve ÜKİ-ÜSE

hızı, UHESA 2011 ve NHSN 2008 verilerine göre yüksek

bulundu. Risk faktörleri (yatış süresi, solunum yetmezliği,

serebrovasküler hastalık, travma, entübasyon, mekanik

ventilatör, enteral beslenme, santral venöz kateter) ile

enfeksiyon gelişimi arasında anlamlılık saptanırken

(p<.05), yaş ve cinsiyetin enfeksiyon gelişimini

etkilemediği görüldü (p>.05). VİP ve ÜKİ-ÜSE ile exitus

olan hastalar arasında fark belirlendi (p=.024).

Tablo 1. İnvaziv Araç İlişkili Hastane Enfeksiyonlar

SONUÇ: Yoğun bakımda yatan hastalarda invaziv araç kullanımının; tanı, altta yatan hastalık, yatış süresi ve diğer risk faktörleriyle birlikte enfeksiyon gelişimini etkilediği sonucuna varıldı.

ANAHTAR KELİMELER: Hemşirelik, invaziv araç, VİP, yoğun bakım, ÜKİ-ÜSE.

KAYNAKLAR 1. Dikiş D. (2005). İnfeksiyon Kontrolünde Güncel Sürveyans Yaklaşımı: Yoğun Bakım Ünitelerinde İnvaziv Alet Kullanımı ile İlişkili İnfeksiyon Hızları. Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İzmir, (Danışman: Prof.Dr. Esen A.). 2. İnan D. (2004). Hastane infeksiyonlarının kontrolünde toplanan verilerin değerlendirilmesi. . Hastane İnfeksiyonları Dergisi, 8:225-233. 3. Şardan YÇ. (2002). Yoğun bakım ünitesi infeksiyonlarının izlemi, kontrolü ve korunma. Yoğun Bakım Dergisi, 2(1):16-25. 4. Yılmaz GR, Çevik MA, Şardan YÇ. (2002a). Hastane enfeksiyonlarının sürveyansı ve Amerika Ulusal Nozokomiyal İnfeksiyon Sürveyans Sistemi: II. Hastane İnfeksiyonları Dergisi, 6:107-124.

Hasta günü Toplam enfeksiyon

sayısı

Hastane enfeksiyonu

dansitesi 1886 74 39.2

İnvaziv araç Araç günü Araç ilişkili enfeksiyon

sayısı

Araç kullanım oranı

Araç ilişkili enfeksiyon hızı

Ventilatör 1142 47 0.6 41.1

Üriner kateter

1868

12

0.99

6.4

Santral venöz kateter

1316

0

0.7

0

YOĞUN BAKIM ÜNİTESİNDE GELİŞEN İNVAZİV ARAÇ

İLİŞKİLİ ENFEKSİYONLAR

1Serap TOSMAN BALIK, 2Sıdıka OĞUZ

1Haydarpaşa Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi 2Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Bölümü