unamir, genocid pod zastavom un

7/23/2019 UNAMIR, GENOCID POD ZASTAVOM UN

1/23

FAKULTET POLITIKIH NAUKASIGURNOSNE I MIROVNE STUDIJE

Mirovne i humanitarne operacije

Sarajevo, 03Septem!ar "0#$

Profesor: Student:Prof. dr. Beridan Izet Hasanovi Ni!ad "#$#%&


2/23

SadrajA

Uvod...................................................................................................................................................... 3Kolonijalizacija Ruande i posljedice promjena..................................................................................4

Nezavisna, etniki podjeljena i tenzijama optereena Ruanda...........................................................5

Napad RPF-a na Ruandu- tzv. graanski rat.....................................................................................6

Arusha mirovni sporazum kao nain sklapanja primirja.................................................................9

N!dovoljan" #dgovor m!unarodn! zaj!dni$! na dogaanja u Ruandi.......................................11

UNAMIR: injenice i put u enocid..................................................................................................11

Formiranj! %nt!rnationalnog &riminalnog 'ri(unala za Ruandu kao poslj!di$a katastro)alniih

dogaanja............................................................................................................................................ 16*vanini podat$i o UNA+%R.............................................................................................................18

*akljuak............................................................................................................................................ 20

,it!ratura............................................................................................................................................ 22

"


3/23

Uvod

U ovom radu koji se bavi mirovnom operacijom UN-a, tanije UN!"#$-om, %emo seosvrnuti na sam tok i is&od, kao i ra'(o)e uvo*enja mirovne operacije+ ao i svaki dru)ido)a*aj na svijetu ni ovaj kon(ikt koji je doveo do uvo*enja UN!"#$-a, nije nastao i' vedraneba+ ro' rad %emo uvidjeti da su kon(iktu u $uandi pret&odi(a mno)a 'bivanja u koja suuvijek bi(e up(etene ve(ike si(e+ !n)a.man ve(iki& si(a utjecao je na mno)obrojne (judskesudbine koje su kroji(i po svojim (inim interesima ne u'imaju%i pri tome u ob'ir poredak isocija(nu strukturu u tim podrujima, i be' ob'ira na pos(jedice koje ostav(jaju+

/okus ovo) rada je stav(jen na ana(i'u injenica koje su dove(e do neuspje&a UN!"#$misije, te nain na koji se ova misija odvija(a+ edinstvenost koju ova misija nosi sa sobom i

i'dvaja je od osta(i& UN-ovi& misija (e.i upravo u injenici da su njome Ujedinjeni Narodii')ubi(i dio svo) kredibi(iteta+ Na.a(ost, u'memo (i u ob'ir da se samo par mjeseci nakonUN!"#$-a vr(o s(ina situacija ponovi(a i u osni i erce)ovini, mo.e se re%i da UN nijemno)o nauio i' (ekcije koju mu je pru.i(a $uanda+ U tom smis(u ovaj rad se mo.e s&vatitikao i svojevrsna kritika na rad Ujedinjeni& Naroda u s(uaju nji&ovo) dje(ovanja u $uandi, a(ii )enera(no kada su u pitanju operacije UN-a koje imaju karakter mirovni& operacija+

U radu su opisani do)a*aji koji su pret&odi(i uvo*enju UN!"#$-a, a obu&vataju ra'dob(je odneko(iko )odina+ entra(ni dio rada se bavi deta(jnim opisivanjem do)a*aja 'a vrijeme misijei' vie perspektiva+ U tom kontekstu koristi(i smo se ra'(iitim i'vorima, od oicije(ni&

stranica Ujedinjeni& Naroda do dokumentarca koji prika'uje do)a*anja u $uandi kro' priu iperspektivu )(avno) komandanta misije - )enera(a a((airea+ Na pos(jetku rada ukratko jeopisano osnivanje "e*unarono) rimina(no) ribuna(a 'a $uandu, te to je ribuna( kaoinstitucija dosad uspio napraviti u ovom kontekstu+ 7 ob'irom da se osnivanje ovo) ribuna(amo.e tumaiti kao svojevrsno pri'nanje neuspje&a UN!"#$-a od strane UN-a, smatramo

bitnim i nei'ostavnim dije(om spomenuti nje)ovo osnivanje+

7tvaranje ovo) rada, poput osta(i& radova, bi(o je suoeno s mno)im i'a'ovima io)ranienjima+ ao )(avno o)ranienje mo.e se navesti objektivnost i'vora koji su koriteni+

Naime, svima je po'nato da nikada ne postoji jedna potpuna istina te da se &istorija )radi i'

vie perspektiva+ U sk(adu s time, objektivnost ovo) rada se pokua(a osi)urati koritenjemto ve%e) broja dostupni& dokumenata, naravno imaju%i na umu deinisane kriterije ve'ane 'asamu du.inu i obim rada+

3


4/23

&ratka historija Ruand! i po!tak !thnikih suko(a

7tanovnitvo $uande je podije(jeno po etnikoj (iniji na tri skupine pripadnici utu p(emenaine oko 85, pripadnici utsi p(emena 14, a pripadnici :a samo 1 u ukupnoj popu(acijiod sedam mi(iona stanovnika+ ;no ta je 'anim(jivo jeste injenica da su jo u ko(onija(nodoba utsi pripada(i viem socija(nom s(oju, dok su utu bi(i ni.e ran)irani u socija(nomsistemu $uande+ r(an)un) des akademisc&enDrades, 10+ u(i 2002+ @(iniprijevod autoraA+

$
http://www.un.org/en/preventgenocide/rwanda/education/rwandagenocide.shtmlhttp://www.un.org/en/preventgenocide/rwanda/education/rwandagenocide.shtml


5/23

!roces uvo"enja identi#ikacijski$ dokumenata % slika preuzeta &'.&(.)&*+. sa: $ttp:t$e-staes.lospot.com)&*)&*r/anda0

classi#icatio.$tml1

# nakon ru)o) svjetsko) rata uprav(janje nad $uandom je dodje(jeno e()iji pod okri(jemUjedinjeni& Nacija+ U okviru deko(onija(i'acije e()ija je uve(a novu po(itiku uprav(janja, te

je kao vid reparacije poe(a da privi(e)ira pripadnike utu p(emena+

entra(ni dokument ovi& promjena je bio B"aniest a&utu-ovi&F+ 7astav(jen od strane utuinte(ektua(aca, prvobitno upu%en ko(onija(noj si(i+

U ovom maniestu su kriti'irani postoje%i odnosi nasta(i privi(i)iranjem pripadnika utsi

p(emena, tra.enje ve%e) ue%a pripadnika utu u po(itikom od(uivanju, kao i raspodje(iekonomsko) bo)atstva+ ;vo je vrijeme kada utu po(itiki pokret dobiva na sna'i todirektno utjee na pripadnike utsi p(emena koji se boje )ubitka svoji& privi(e)ija ukidanjemmonar&ije i stvaranjem repub(ike $uanda+

Nezavisna, etniki podjeljena i tenzijama optereena Ruanda

Dodine 1959+ stotine pripadnika utsi p(emena su ubijeni, a jo neko(iko &i(jada rase(jeni odstrane utu+ ;vaj moment se bi(je.i kao poetak B$evo(ucije utu 'em(joradnikaF u trajanju

od neko(iko )odina, te se ta revo(ucija ujedno smatra krajem utsi dominacije i poetkometniki& ten'ija u $uandi3+

edan od bitni& momenata 'a da(jnji ra'voj situacije u $uandi bio je stjecanje na'avisnosti1962+ )odine+

okom 1962+ )odine oko 120 000 stanovnika $uande, ponajprije pripadnika utsi p(emenanapusti(o je svoje domove i i'bje)(o u susjedne 'em(je @najvie u urundi, U)andu, Iair ian'anijuA, bje.e%i od nasi(ja koje se iri(o kako su pripadnici utu do(i na v(ast+ ;vakavra'voj situacije vodio je do da(jenje) produb(jivanja ten'ija i nasi(ja i'me*u utu i utsi

3&ttp==:::+un+or)=en=prevent)enocide=r:anda=education=r:anda)enocide+s&tm(@posje%eno28=05=2014A+

'
http://the8stages.blogspot.com/2012/01/rwanda-classificatio.htmlhttp://the8stages.blogspot.com/2012/01/rwanda-classificatio.htmlhttp://the8stages.blogspot.com/2012/01/rwanda-classificatio.htmlhttp://www.un.org/en/preventgenocide/rwanda/education/rwandagenocide.shtmlhttp://the8stages.blogspot.com/2012/01/rwanda-classificatio.htmlhttp://the8stages.blogspot.com/2012/01/rwanda-classificatio.htmlhttp://www.un.org/en/preventgenocide/rwanda/education/rwandagenocide.shtml


6/23

p(emena+ Naime, u ra'dob(ju od 1962+ do 196J+ ve(iki broj i'bje)(i& pripadnika utsi p(emenavan )ranica $uande se poinje or)ani'irati u )rupe i p(anirati napade na utu v(ast u $uandi+


7/23

Napad RPF-a na Ruandu- tzv. graanski rat

o)a*aji opisani u tekstu vodi(i su i utjeca(i na ormiranje atmosere koja je na krajure'u(tira(a masakrom i katastroom nad utsi p(emenom+ /-a u Ne:Korku 'ajedno s predsjednik $uande, te uprkos sa'nanju da je do(o do najve%e pobune unutar

U)andske vojske u kojoj su uestvova(i vojnici jednako kao i visoko ran)irani i uva.enioiciri, on produ.ava svoj boravak dodatni& 5 dana u Ne: Korku+ Ne od(a'i da istra.i

pomenuti s(uaj i da podu'me sve mjere kako bi se situacija smiri(a i prekinu(oneprijate(jstvo+


8/23

ako bi se i'bje)(e da(jne eska(acije sukoba "e*unarodna 'ajednica u'ima "usevinijevui'javu kao 'adovo(javaju%e opravdanje da ne vri nikakav dip(omatski i po(itiki pritisak+"useveni je ak to(iko uobra.en da neko(iko dana kasnije krivicu 'a sva 'bivanja pripisujeruandskoj obavjetajnoj s(u.bi, koja po njemu nije radi(a dovo(jno dobro svoj posao,opravdavaju%i to i'javom da bi $uanda usuprotnom ima(a inormacije, da je nji&ovaobavjetajna s(u.ba obav(ja(a savjesno svoj posao, te bi bi(a u mo)u%nosti da sprijei takvai'nena*enja+

a je ponaanje predsjednika "usevinija bi(o u potpunosti neprimjereno svjedoi i injenicada i pored i'nena*uju%i& 'bivanja i nereda on nije naao 'a s&odno da sprijei neprestano

pre(a.enje ti& trupa preko ruandsko-U)andske )ranice, kao niti da sprijei podrku koju su tetrupe dobija(e sa teritorije U)ande, u (judstvu i materija(nim sredstvima+ reba napomenuti dau ovom periodu i da(je i'ostaje bi(o kakva reakcija UN i(i ve(iki& si(a povodom ovi& 'bivanja,to itavu situaciju ini jo apsurdnijom+

$uandski


9/23

Arusha mirovni sporazum kao nain sklapanja primirja

#ako je tokom kon(ikta do(o do vie spora'uma o primirju koji su ve%inom odr.ani uan'aniji, niti jedna od strana nije ispotova(a te do)ovore+ ana 10+ au)usta 1992+ otpoinju

tako'vani !rus&a pre)ovori u' posredovanje an'anije, na koje je abLariamana nevo(jkopristao, a(i je ipak pod(e)ao pritisku me*unarodne 'ajednice+

Nakon du)o) perioda pre)ovaranja, !rus&a mirovni spora'um je napokon potpisan 4+ au)usta1993+ )odine+

>">N@posje%eno 29+05+2014+A

+
http://www.rwandahope.com/RPFhistory.pdfhttp://www.rwandahope.com/RPFhistory.pdfhttp://www.gov.rw/THE-ARUSHA-PEACE-AGREEMENThttp://www.gov.rw/THE-ARUSHA-PEACE-AGREEMENThttp://www.gov.rw/THE-ARUSHA-PEACE-AGREEMENThttp://www.rwandahope.com/RPFhistory.pdfhttp://www.gov.rw/THE-ARUSHA-PEACE-AGREEMENThttp://www.gov.rw/THE-ARUSHA-PEACE-AGREEMENT


10/23

;vdje je potrebno napomenuti da je Pando, jedan od or)ani'atora $


11/23

N!dovoljan" #dgovor m!unarodn! zaj!dni$! na dogaanja u

Ruandi

UN!"#$ je skra%enica 'aBUnited Nations Assistant Mission #or R/anda;+ "irovna misija

koja je uteme(jena re'o(ucijom 8J2 ?ije%a 7i)urnosti 1993+ )odine+ D(avni ci(j misije bio jepru.anje pomo%i u imp(ementiranju mirovno) spora'uma i'me*u dviju 'ara%eni& strana -?(ada $epub(ike $uande koja je ve%inom bi(a sainjena od pripadnika utu p(emena te$uandsko)


12/23

U(o)a komandanta a((airea je bi(a od viestruke va.nosti, no o)ranienje nje)ova mandatana ouvanje mira bitno je ometa(o i 'apravo onemo)u%ava(o nje)ovo dje(ovanja ukatastroa(nim uvjetima koji su se do)a*a(i u $uandi19+

ana 1J+ ecembra 1993+ )odine 'vanino je otvoren )(avni tab UN!"#$ misije+


13/23

i'vrite(ja naredbi koja se prostira(a od najvie) dr.avno) vr&a sve do (oka(no) i mjesno)nivoa+ D(avni akter i ideo(oki otac cije(o) p(ana je bio pukovnik a)asora, jedan od b(iski&saradnika predsjednika abLarimane i nje)ove supru)e+

ana 1J+ ebruara 1994+ )odine a((aire dobija inormaciju da Pando i nje)ova porodia

trebaju da budu smaknuti, nakon e)a UN, 'bo) (ine 'atite Pando-a i nje)ove porodice,postav(ja stra.u pred Pandovom ku%om+


14/23

ra'janjeno ko je ispa(io projekti(e koji su obori(i (etje(icu, osim injenice da su ispa(jeni i'pravca )dje su se na(a'i(i pripadnici $


15/23


16/23

7na)e $


17/23

@rava Ruanda, mjesta masakra oznaena sa crvenom zvjezdom % slika pruzeta &'. &(.)&*+ sa: $ttp:voiceseducation.orcontentr/anda0

poetr?0enocide1

Formiranj! %nt!rnationalnog &riminalnog 'ri(unala za Ruandukao poslj!di$a katastro)alniih dogaanja

7(jedom svi& katastroa(ni& do)a*anja u $uandi u periodu od samo neko(iko mjeseci, dana 8+novembra 1994+ )odine ?ije%e si)urnosti UN-a je teme(jem re'o(ucije 955 osnova(o#nternaciona(ni rimina(ni ribuna( 'a $uandu @#$A+ 7vr&a ovo) tribuna(a jeBprocesuiranje osoba od)ovorni& 'a )enocid i osta(a dje(a dek(arirana kao teko krenjeme*unarodno) &umanitarno) prava poinjeni& na podruju $uande nad )ra*anima $uandeod)ovori& 'a poinjenje )enocida i s(ini& povreda na teritoriji susjedi& dr.ava u periodu od

1+ januara 1994+ do 31+ decembra 1994+ )odineF24

+ rimina(ni tribuna( smjeten u !rus&i@an'anijaA je i'dao svoju prvu optu.nicu 1995+ )odine a prva su*enja su odr.ana 199J+)odine+

;vaj ribuna( ima kapacitet da dje(uje u smjeru procesuiranja visoki& predstavnika v(ade ioru.ani& sna)a koje bi inae pro(e neka.njeno+ U tom kontekstu treba re%i da je 'a&va(juju%iradu ribuna(a premijer v(ade u vrijeme )enocida ean ambanda osu*en 'a do.ivotni 'atvor+


18/23

podsticanje etnike mr.nje i )enocida+ ?r(o je bitno napomenuti da se 'a&va(juju%i radu ovo)ribuna(a po prvi puta sudi(o 'a si(ovanja kao '(oina protiv ovjenosti+

onano, do apri(a 200J+ )odine "e*unarondni rimina(ni ribuna( 'a $uandu je i'rekao 3Jpresuda kojima su osu*ene 33 osobe+

Br Me"unarodno Kriminalno riunala za Ruandu % slika preuzeta &'.&(.)&*+. sa:$ttp:///.resolutionpossile.co.ukconnectionscountriesr/andaF.2=!EjGe4/iU 1

*vanini podat$i o UNA+%R

pecijalni predstavnik sekretarijata i !e"ovi misije:

acSues-$o)eroo&-oo& @amerunA Novembar 1993-uni 19947&a&arLar "+ &an @


19/23


20/23

rokovi 453+900+000V neto @;d poetka misije do 30+ juna 199J+ )odineA25

Blavni pro)ram vojne obukeA, potpa(i(isu vatru koja im je i'mak(a kontro(i+

#nteres 7!-a u poma)anju U)andi (e.ao je u pridobijanju save'nika u neposrednoj b(i'ini7udana, koji je mo)ao da postane potencija(no uporite ekstremno) mi(itantno) is(ami'ma, atime, naravno, prijetnja 7!-u+

"'http44555unor%4en4peaceeepin%4mi--ion-4pa-t4unamir6htm

"0
http://clajot.photoshelter.com/image/I0000xby5ZvaER_whttp://clajot.photoshelter.com/image/I0000xby5ZvaER_whttp://clajot.photoshelter.com/image/I0000xby5ZvaER_whttp://clajot.photoshelter.com/image/I0000xby5ZvaER_w


21/23

#nteres predsjednika U)ande je bio manje - vie inansijske prirode, jer u sk(opu inansijskepomo%i 7vjetske banke jedan od )(avni& us(ova bio je smanjenje vojno) osob(ja 'a dobijanjeve%i& inansijski& sredstava+ 7uk(adno s time, U)anda je svoje jedinice smanji(a preko no%i 'a4000 (ica, to joj je osi)ura(o ve%a inansijska sredstva+ 7 dru)e strane, u ovaj pro)ram je bi(auk(juena i $uanda, kojoj je inancijska pomo% 'bo) pove%anja vojno) osob(ja, a to je bi(o(o)ino nakon i'bijanja rata, bi(a reducirana+ 7am predsjednik "oseveni je bio i'(o.en

pritiscima u U)andi 'bo) b(iski& odnosa sa pripadnicima utsi p(emena, u' iju je pomo% ine'amjenjiv doprinos u )eri(skim borbama osvojio v(ast u U)andi+ Nje)ovi kritiari su radokoristi(i te b(iske odnose i oko(nosti da )a na'ivaju utsi+

onstantan prob(em "irovni& misija UN-a jest da one materija(no i inansijski u potpunosti'avise od dr.ava (anica, te osob(ja koje im pomenute dr.ave stav(jaju na raspo(a)anje+ Nesamo da 'avise od sredstava dr.ava (anica, ne)o 'avise i od 'adovo(javanja interesa ve(iki&si(a, koje su skoro pa uvijek na nekin nain invo(virane u sukobe irom svijeta i nastoje da

'adovo(je i tite svoje interese kro' up(itanje u te sukobe+

edan od najve%i& propusta UN!"#$ mirovne misije je i)noriranje 'bivanja od strane 7!-a, kao tada jedine preosta(e supersi(e na svijetu+ Ivanino, i'ostajenje reakcije je bi(o 9%ne1

zvanino;us(ov(jeno 'bivanjima u 7oma(iji 3 dana prije 'vanino) poetka UN!"#$-a, kadasu desetine ameriki& vojnika ubijeni i nji&ova tije(a su pa(jena i unaka.ena na cestama"o)adiu-a, )(avno) )rada 7oma(ije+

"o.emo nabrojati neko(iko injenica koje karakteri'iraju ra'(o)e neuspje&a UN!"#$-a

-


22/23

ao od)ovor na ovakve do)a*aje, kritike koje su posta(e sve )(asnije, upu%iva(e su na to da seodnosi u ve'i sa suverenitetom dr.ava moraju mijenjati+ Neko(iko )odina kasnije, tanije udecembru 2001+ )odine, komisija UN-a objavi(a je i'vjetaj pod nas(ovom BResponsiilit? to

!rotectF - (dgovornost za pru$anje za!tite, koja pru.a mo)u%nost mijeanja i podu'imanja&umanitarne intervencije od strane tre%e dr.ave i(i koa(icije dr.ava na podruju neke suverenedr.ave u ci(ju spreavanja &umanitarne katastroe, ako v(asti te dr.ave nisu u mo)u%nosti da'atite svoje )ra*ane i(i to ne .e(e+2J;vo je 'asi)urno korak naprijed kada rasprav(jamo o)(oba(noj svijesti i spremnosti dr.ava i naroda da rea)uju i pru.e pomo% onima kojima je ona'aista potrebna+ o(iko )od se (judski nadamo da budu%nost ne%e kreirati nove scenarijes(ine ovima, savremena nas rea(nost na.a(ost uvjerava u suprotnost i ranjivost ovo)ideo(oko) ra'mi(janja+

,it!ratura

1+ ebie(, + BUN-/riedenssic&erun) in 7ubsa&ara-!rika "C)(ic&keiten undDren'enmu(ti(atera(eron(iktbearbeitun) in re)iona(isiertenEr)erkrie)en+>ineUntersuc&un) im $a&men des D(oba( Dovernance-!nsat'esF+ oktorskadi'ertacija, /aku(tGtErDese((sc&ats:issensc&aten der Der&ard-"ercatorUniversitGt HDesamt&oc&sc&u(eH uisbur)'ur>r(an)un) des akademisc&enDrades, 10+ u(i 2002+

2+ r+ sc+ 7andra /abijani%Da)ro i ojan urai% Ibornik radova


23/23

5+ &ttp==:::+Loutube+com=:atc&WvXo/O99#3:ptc

6+ &ttp==:::+un+or)=en=prevent)enocide=r:anda=education=r:anda)enocide+s&tm(

J+ &ttp==:::+un+or)=en=peacekeepin)=missions=past=unamir/+&tm

8+ &ttp==:::+un+or)=en=peacekeepin)=missions=past=unamir7+&tmMUN!"#$

9+ &ttp==:::+taL(or-report+com=$uanda1994=indeO+p&p

10+ &ttp==:::+r:anda&ope+com=$-!$U7!-!>-!D$>>">N

12+ &ttp==modern&istorLproject2012+:ordpress+com=brie-&istorL-o-events-(eadin)-to-)enocide

#3&ttp==:::+unictr+or)=!bout#$=Denera(#normation=tabid=101=eau(t+aspO

14+ &ttp==jurist+(a:+pitt+edu=3314+&tm

"3
http://www.un.org/en/preventgenocide/rwanda/education/rwandagenocide.shtmlhttp://www.un.org/en/peacekeeping/missions/past/unamirS.htm#UNAMIRhttp://www.taylor-report.com/Ruanda_1994/index.phphttp://www.rwandahope.com/RPFhistory.pdfhttp://www.gov.rw/THE-ARUSHA-PEACE-AGREEMENThttp://modernhistoryproject2012.wordpress.com/brief-history-of-events-leading-to-genocidehttp://modernhistoryproject2012.wordpress.com/brief-history-of-events-leading-to-genocidehttp://www.unictr.org/AboutICTR/GeneralInformation/tabid/101/Default.aspxhttp://www.un.org/en/preventgenocide/rwanda/education/rwandagenocide.shtmlhttp://www.un.org/en/peacekeeping/missions/past/unamirS.htm#UNAMIRhttp://www.taylor-report.com/Ruanda_1994/index.phphttp://www.rwandahope.com/RPFhistory.pdfhttp://www.gov.rw/THE-ARUSHA-PEACE-AGREEMENThttp://modernhistoryproject2012.wordpress.com/brief-history-of-events-leading-to-genocidehttp://modernhistoryproject2012.wordpress.com/brief-history-of-events-leading-to-genocidehttp://www.unictr.org/AboutICTR/GeneralInformation/tabid/101/Default.aspx

unamir, genocid pod zastavom un

Documents