Сабақтың тақырыбы: Сабақтың тақырыбы:

Тұқымды өсімдіктер сипаттамасыТұқымды өсімдіктер сипаттамасы

ІІІ. “Білгенге маржан”аралыЖаңа сабақ

Тұқымды өсімдіктер сипаттамасы

1. Электрондық оқулық.

IVIV. Ашық тұқымды өсімдіктер . Ашық тұқымды өсімдіктер аралы аялдамасы.аралы аялдамасы.

Қылқан жапырақты ағаштардың Қазақстандағы ең көп түрі - Алтайда. Қылқан жапырақты ағаштардың Қазақстандағы ең көп түрі - Алтайда. Мұнда шырша, май қарағай, қарағай, балқарағай, сібір самырсыны өседі.Мұнда шырша, май қарағай, қарағай, балқарағай, сібір самырсыны өседі.

Денсаулық ағашыДенсаулық ағашы

Қазақстандағы адам денсаулығына ең пайдалы Қазақстандағы адам денсаулығына ең пайдалы өсімдіктің бірі - ағаш тектес өсімдіктің бірі - ағаш тектес

немесе бұтақ тұрпатты арша. немесе бұтақ тұрпатты арша. Арша – ағаш-фармацевт. Арша – ағаш-фармацевт.

Осы өсімдік бөлетін фитоноцидтер адамОсы өсімдік бөлетін фитоноцидтер адам денсаулығына емденсаулығына ем

болатын таза ауа тудырады. болатын таза ауа тудырады. Мәселен, ғалымдардың мәліметіне сүйенсек, Мәселен, ғалымдардың мәліметіне сүйенсек,

арша жылына орта есеппен арша жылына орта есеппен 1 тоннадан аса шаңды жұтып, 1 тоннадан аса шаңды жұтып,

айналасына 1,5 мың литр оттегі бөліпайналасына 1,5 мың литр оттегі бөліпшығарады екеншығарады екен

Арша орманының 1 гектары жылына 1Арша орманының 1 гектары жылына 18 миллион м3 ауаны 8 миллион м3 ауаны

көміртегі газынан тазартып, көміртегі газынан тазартып, 50-65 тоннаға дейін шаң-тозаңды 50-65 тоннаға дейін шаң-тозаңды

зиянды газдардан арылтып, сүзіп отыратын көрінеді. зиянды газдардан арылтып, сүзіп отыратын көрінеді. Қазақ халқы аршаны "денсаулық ағашы" деп атайды.Қазақ халқы аршаны "денсаулық ағашы" деп атайды.

Аршалар кейде 4 мың жылға дейін өсе береді. Аршалар кейде 4 мың жылға дейін өсе береді. Ал, 500-600 жыл арша үшін қарапайым Ал, 500-600 жыл арша үшін қарапайым

жастың бірі саналады.жастың бірі саналады.

Тянь-шаньдық шыршаТянь-шаньдық шырша

Іле Алатауындағы жалғыз қылқан жапырақтыІле Алатауындағы жалғыз қылқан жапырақты ағаш – Тянь-шаньдық шырша. ағаш – Тянь-шаньдық шырша.

Тянь-шань шыршасының ең үлкенінің Тянь-шань шыршасының ең үлкенінің жасы – 600 жыл шамасында, жасы – 600 жыл шамасында,

ол Түрген өзені бойында (Іле Алатауы) бір ол Түрген өзені бойында (Іле Алатауы) бір ағаштан анықталған.ағаштан анықталған.

Тянь-шаньдық шыршаның ең жуаны Тянь-шаньдық шыршаның ең жуаны 1913 жылы Алматы маңындағы 1913 жылы Алматы маңындағы

Кіші Алматы алқабындағы Горельник Кіші Алматы алқабындағы Горельник шатқалынан табылған. шатқалынан табылған.

Түбінің диаметрі – 3 м шамасында, Түбінің диаметрі – 3 м шамасында, шеңберінің ұзындығы – 9,45 м. шеңберінің ұзындығы – 9,45 м.

Сүрек- ағаш діңінің (сабағының) су өткізгіш бөлігіДің- ағаш сабағыҚылқанды- жапырақтары ине тәрізді жіңішке, кей түрінде ұшы үшкірМикориза- “микос”-саңырауқұлақ және “риза” – тамыр.Эндосперм- қоректендіруші ұлпа.“Бүржидек”-бүр жұмсақ, шар тәрізді, жидекке ұқсасЭрозия- латынша “ерозио”-жегідей жеу, бүлдіруФитоницид- бактерияларды жоятын ерекше ұшқыш зат.Бір үйлі- аталығы мен аналығы бір өсімдікте орналасқан.Екі үйлі- аналығы бір өсімдікте, аталығы екінші өсімдікте орналасқан

V V Кір жаятын жіпКір жаятын жіп““Жаңа сөздер” аялдамасыЖаңа сөздер” аялдамасы

БаяндаушыБаяндаушы – мәтіннің мазмұнын баяндайды.– мәтіннің мазмұнын баяндайды.Бейнелеуші Бейнелеуші – суретін салады.– суретін салады.

ЖазушыЖазушы – мәтіннің қызықты жерін табады. – мәтіннің қызықты жерін табады.ДәнекерДәнекер – оқиғаны бүгінгі өмірмен – оқиғаны бүгінгі өмірмен

байланыстырады.байланыстырады.

VІ. Рөлдегі оқушылар.

”Оқы, жұптас, талқыла” аралы аялдамасы Мәтінмен жұмыс.

VIII. Бағалау. “Бейнет түбі-зейнет”

(Оқушылардың білімін бағалау)

Саяхат аралдарынан алған ұпайларын есептеуСаяхат аралдарынан алған ұпайларын есептеу

VII. Үйге тапсырма

- Ашық тұқымды өсімдіктердің маңызы туралы қосымша мәліметтер жинақтау

Қосымша деректер...Қосымша деректер...Ұлы Отан соғысы кезіндегі

Ленинград блокадасында балаларды қарағай жас бұтақтарының қайнатпасымен тамақтандырған. Себебі, қарағай бұтақтарында С витамині өте көп.