ÖĞretİm İlke ve yÖntemlerİ -...
TRANSCRIPT
FATİH GENÇ
Program Geliştirme
Öğretim İlke ve Yöntemleri
Öğretim İlke ve Yöntemleri
Ders İçeriği
• Öğretim İlkeleri
• Öğretim Model ve Yaklaşımları
• Öğretim Stratejileri
• Öğretim Yöntemleri
• Öğretim Teknikleri
• Kavram Öğretimi
Öğretim İlkeleri
Ünite 1
Hedefe Görelik
Kazanımlar
Öğretim Programı
Her şeyin başı hedeftir.
Öğrenciye Görelik (Düzeye Uygunluk)
Öğrenci özellikleri
Bireysel farklar
Öğretimin çeşitlendirilmesi
Etkin Katılım (Aktivite)
Enerjiyi öğrenme için harcama
Yaparak yaşayarak öğrenme
Kalıcılık
Yaşama Yakınlık (Hayatilik)
İşlevsel bilgi
Öğrenilenleri hayatta kullanma
Somuttan Soyuta
Somut materyaller kullanma
Görme, dokunma, hissetme…
Açıklık (Ayanilik) Açık bir dil kullanma
Kavramları örneklendirme
Özetleme yapma
Anlatımı materyallerle destekleme
DİKKAT!!!
Bilinenden Bilinmeyene Yeni bilgiyi eski
bilgilerle ilişkilendirme
Ön bilgileri kullanma
Yakından Uzağa
Yakın çevreden bilgiler ve örneklerle başlama
Ekonomiklik Tasarruf ve
verimlilik
Plan yapma
Bütünlük Bilişsel
Duyuşsal
Devinişsel
Güncellik (Aktüalite)
Yakın zamanda meydana gelen olaylar
Önemli günler
Transfer
Öğrenilenleri yeni bir durumda kullanma
Dersler ve konular arası bilgi geçişi
Tümdengelim Genelden özele
Bütünden parçaya
Tanımdan örneğe
Sosyallik (Otoriteye İtaat ve Özgürlük)
Bağımsız karar verme
Sosyalleşme
Kurallara uyma
Bilginin Güvence Altına Alınması
Bilgileri nesilden nesile aktarma
Sık tekrar
Klasik eserler
Basitten Karmaşığa
Önce kolay sonra zor soru ve bilgiler
1. Ünitenin Sonu
Öğretim Model ve Yaklaşımları
Ünite 2
Model ve yaklaşımlar öğretimin nasıl
yapılması gerektiğini açıklar.
1. Okulda Öğrenme (Carroll)
• Sınıfta hızlı ve yavaş öğrenenler vardır.
• Her öğrenciye ihtiyaç duyduğu kadar ek
ZAMAN verilirse herkes öğrenebilir.
• Öğretmen merkezli
1. Okulda Öğrenme (Carroll)
Okulda öğrenmenin ögeleri:
Yetenek
Fırsat
Sebat (Sabır)
Öğretimden yararlanma yeteneği
Öğretimin niteliği
2. Tam Öğrenme (Bloom)
• Yeterli şartlar sağlanırsa herkez her şeyi öğrenebilir.
• Öğrenemeyen öğrenci yoktur, öğretemeyen öğretmen vardır.
• Bir ünite tam olarak öğrenildikten sonra diğerine geçilir.
2. Tam Öğrenme (Bloom)
2. Tam Öğrenme (Bloom)
• Normal dağılımı reddeder. Sola çarpık dağılımı savunur.
2. Tam Öğrenme (Bloom)
• Tüm öğrenciler istenilen seviyeye ulaşmadan sonraki üniteye geçilmez.
• Hızlı öğrenenler yavaş öğrenenleri beklemek zorunda kalır.
• Bireysel farklar göz ardı edilir.
3. Bireyselleştirilmiş Öğretim (Keller)
• Bireysel farklar dikkate alınır.
• Öğretimin başında öğrenciler seviye gruplarına (sınıflarına) ayrılır.
• Her grup ünitelerde kendi hızıyla ilerler.
• Gruplar arası geçiş yapılabilir.
3. Bireyselleştirilmiş Öğretim (Keller)
4. Programlı Öğretim (Skinner)
• Öğretim bireyselleştirilir.
• Bireysel öğretim materyalleri hazırlanır.
• Bireysel materyaller edimsel koşullanma ilkelerine göre düzenlenir.
• Bir birim öğrenilmeden diğerine geçilmez.
4. Programlı Öğretim (Skinner)
Edimsel Koşullanma İlkeleri
Küçük adımlar
Etkin katılım
Kademeli ilerleme
Başarı (Pekiştireç)
Anında düzeltme
Bireysel hız
5. Temel Öğretim (Glasser)
• Öğretim en iyi öğretmen tarafından ve sınıfta yapılabilir.
• Fizyolojik, sevgi, güç, özgürlük, eğlence gibi temel ihtiyaçlar karşılanmalıdır.
• Öğrenciler belirlenen hedeflere en üst seviyede ulaşmalıdır.
5. Temel Öğretim (Glasser)
6. Etkili Öğretim (Slavin)
• Öğrenmeyi etkileme gücüne sahip değişenler düzenlenerek öğrenme düzeyinin artırılması amaçlanır.
• Öğretmenin sorumlulukları üzerinde durur.
6. Etkili Öğretim (Slavin)
Etkili Öğretimin Ögeleri:
Öğretimin niteliği
Öğretim düzeyini uygun hale getirme
Teşvik etme
Zaman
7. Anlamlı Öğrenme (Ausubel)
• Yeni bilgiler önceki öğrenmelerle ilişkilendirilmelidir.
• Konular arasında bütünlük ve tutarlılık olmalıdır.
• Sunuş yolu ve tümdengelim kullanılır.
• Kavram haritalarına yer verilir.
• Öğretmen merkezlidir.
7. Anlamlı Öğrenme (Ausubel)
8. Öğretim Durumları (Gagne)
• Davranışçı ve bilişselcidir.
• Öğrenmede dış ve iç faktörler etkilidir.
• Öğretimin amacı öğrencilere problem çözme becerisi kazandırmaktır.
Öğrenme Hiyerarşisi
Öğretim Adımları
1. Dikkat çekme
2. Hedeften haberdar etme
3. Ön bilgileri ortaya çıkarma
4. Materyal sunumu
5. Rehberlik yapma
6. Davranışı ortaya çıkarma
7. Dönüt sunma
8. Değerlendirme
9. Transferi sağlama
Öğr
en
me
Ürü
nle
ri Sözel Bilgi
Zihinsel Beceri
Tutumlar
Devinişsel Beceriler
Bilişsel Stratejiler
9. Basamaklı Öğretim (Nunley)
• Bireysel farklar dikkate alınır. (Öğrenci merkezli)
• Öğretim üç basamak ve beş adımda gerçekleştirilmelidir.
Öğretim Basamakları
Öğretim Sürecinin Adımları
10. Yapılandırmacılık
• Öğretimden çok öğrenme ön plandadır.
• Herkes kendi bilgi ve anlamlarını bireysel olarak oluşturur.
• Öğrencilere sadece temel beceriler kazandırılır, öğrenciler kendileri üst düzey öğrenir.
10. Yapılandırmacılık
Öğretmenin Rolleri Öğrencinin Rolleri
Rehberdir.
Bireysel farkları dikkate alır.
Yaşantı ve materyal
zenginliği sunar.
Hazırbulunuşluk oluşturur.
İpucu ve dönüt kullanır.
Öğrencisiyle öğrenendir.
Öğrenmeyi öğrenir.
Araştırır ve sorgular.
Birincil veri kaynaklarına
ulaşır.
Öğrendiklerini ilişkilendirir.
Özgün ürünler ortaya koyar.
Öğrendiklerini yaşamda
kullanır.
10. Yapılandırmacılık
11. 5E Modeli
I. Giriş: Dikkat çekme – Güdüleme – Ön bilgileri hatırlatma
II. Keşfetme: Öğrenciler kaynaklardan veriler toplar.
III. Açıklama: Keşfedilenler kullanılarak tanım ve çıkarımlara ulaşılır.
IV. Derinleştirme: Öğrenilenleri ilişkilendirme – Yeni örnekler bulma – Bilgiyi yeni bir durumda kullanma
V. Değerlendirme: Ürün ve süreç değerlendirilir. Öz ve akran değerlendirme yapılır.
12. Çoklu Zekâ (Gardner)
• Birden çok zekâ türü vardır.
• Birey tüm zekâ türlerine sahip oalrak doğar. (Bireysel farklar vardır.)
• Zekâ boyutları geliştirilebilir.
• Zekâ türleri arasında dinamik bir ilişki vardır.
Mantıksal / Matematiksel
Hesaplama yapma
Akıl yürütme
Problem çözme
İlişkilendirme yapma
Sözel / Dilsel
Okuma
Dinleme
Yazma
Konuşma
Ezber yapma
Dil öğrenme
Görsel / Uzamsal
Resim yapma
Şekil, şema, grafik oluşturma
Renkleri kullanma
Görsel hafıza
Zihinde canlandırma
Yön bulma
Müziksel / Ritmik
Sesleri ve notaları ayırt etme
Müzik aleti çalma
Beste yapma
Bedensel / Kinestetik
Zihin – kas koordinasyonu
Vücut hareketleri
Jest ve mimikler
Sosyal / Kişilerarası
İletişim kurma
Grupla çalışma
Liderlik
Empati kurma
Öze dönük / İçsel
Öz eleştiri yapma
Kendini tanıma
Bireysel çalışma
Günlük tutma
Doğacı
Bitki ve hayvanları tanıma
Doğal olaylara duyarlı olma
Doğada vakit geçirme
Varoluşsal
Varlığın gerçekliğini ve kaynağını sorgulama
Hayatın anlamını bulmaya çalışma
12. Çoklu Zekâ (Gardner)
• Öğretmenler öğretim sürecini çeşitlendirmeli ve zenginleştirmelidir.
• Farklı yöntem, teknik, materyal ve değerlendirme metodları kullanılmalıdır.
13. İş birlikli Öğrenme (Kubaşık)
• Öğrenciler küçük gruplarda ortak bir amaç için birbirlerinin öğrenmesine yardımcı olurlar.
• Heterojen gruplar oluşturulur.
• Öğretmen sürece rehberlik eder.
İş Birlikli Öğrenmenin Özellikleri
• Heterojen gruplar
• Olumlu bağlılık
• Yüz yüze etkileşim
• Eşit başarı fırsatı
• Grup ödülü
• Sosyal beceriler
• Bireysel değerlendirilebilirlik
• Grup sürecinin değerlendirilmesi
İş birlikli Öğretim Teknikleri
I. Takım – Oyun – Turnuva
II. Karşılıklı Sorgulama
III.Ayrılıp Birleşme
IV.Öğrenci Timleri – Başarı Grupları
V. Birlikte Öğrenme
VI.Takım Destekli Bireyselleştirme
Takım – Oyun - Turnuva
Eğitsel yarışmalar düzenlenir.
Öğrenciler gruplarda birbirlerini hazırlar.
Herkes grubunu temsilen yarışır.
En çok puanı toplayan grup ödüle ulaşır.
Karşılıklı Sorgulama (Tartışma Grubu)
Tartışma konusu belirlenir.
Her grup kendi içinde tartışır.
Karşılıklı sorular sorulur.
Her grup rapor hazırlar.
Sözel iletişimi geliştirir.
Ayrılıp Birleşme (Jigsaw)
Gruptaki herkese farklı bir konu verilir.
Herkes kendi konusunun uzmanlık grubuna ayrılır.
Öğrenciler konusunda uzmanlaştıktan sonra ilk gruplarına döner ve birbirlerine konularını öğretir.
Olumlu bağlılığı en çok geliştiren tekniktir.
Ayrılıp Birleşme (Jigsaw)
Gruptaki herkese farklı bir konu verilir.
Herkes kendi konusunun uzmanlık grubuna ayrılır.
Öğrenciler konusunda uzmanlaştıktan sonra ilk gruplarına döner ve birbirlerine konularını öğretir.
Olumlu bağlılığı en çok geliştiren tekniktir.
Öğrenci Timleri – Başarı Grupları
Öğretimin başında ve sonunda öğrenci başarıları belirlenir. (Ön test – Son test)
Öğrenciler ilerleme puanlarına göre sıralanır.
En çok ilerleyen grup puanına en çok katkıyı sağlar.
Rekabet azalır.
Birlikte Öğrenme
Herkes iyi olduğu ya da ilgisini çeken konuda çalışır.
Araştırmalar yapılır.
Herkes öğrendiklerini grup arkadaşlarına da öğretir.
Takım Destekli Bireyselleştirme
Heterojen grubun içinde alt gruplar oluşturulur.
Alt grup homojende olabilir.
Alt gruplarda öğrenciler bire bir çalışırlar.
Bireysel materyaller kullanılır.
Öğrenciler birbirlerinin sınav kağıtlarını kontrol eder.
14. Aktif (Etkin) Öğrenme
• Öğrenci öğrenme sürecinin sorumluluğunu almalıdır.
• Öğrenciye öz düzenleme ve karar verme fırsatı verilmelidir.
• Öğretmen sürece rehberlik yapmalıdır.
Akit Öğrenmenin Özellikleri
• Güven
• Enerji
• Gruba ait olma
• Duyarlılık
• Öz denetim
15. Beyin Temelli Öğrenme
• Her beyin tektir.
• Paralel işlemcidir.
• Anlam arayışı doğuştandır.
• Öğrenme fizyolojiktir.
• Öğrenme teşvikle artar, korkuyla azalır.
• Öğrenmede duygular etkilidir.
15. Beyin Temelli Öğrenme
• Öğrenme ilişkilendirmeler, sınıflandırmalar yoluyla olur.
• Beyin odaklanmadığı şeyleride öğrenebilir.
• Öğrenme bilinçli ve bilinç dışı süreçleri kapsar.
16. Yaşam Boyu Öğrenme
• Öğrenme doğumdan ölüme kadar devam eder.
• Değişime ayak uydurma, mesleki ve kişisel gelişim, öğrenme merakı bireyi yaşam boyu öğrenmeye yöneltir.
• Formal, informal, örgün, yaygın süreçler buna hizmet eder.
Yaşam Boyu Öğrenmenin Ögeleri
• Süreklilik
• Yaratıcılık
• Kendi kendine öğrenme
17. Kuantum Öğrenme
• Bireyin bir bütün olarak kendini gerçekleştirmesi amaçlanır.
• Her birey farklı şekilde öğrenir ve bilgide kesinlik yoktur.
• Öğrenci keyif alarak ve daha ez enerji harcayarak öğrenmelidir.
17. Kuantum Öğrenme
Süper kamplar düzenlenir:
Öğrenmeyi öğrenme
Etkin öğrenme
Not alma teknikleri
Uygun yazma teknikleri
Hızlı okuma
Hafıza geliştirme
Zihin haritaları oluşturma
18. Ekiple (Takımla) Öğretim
• Öğretim birden çok uzmanın ve öğretmenin iş birliği ile gerçekleştirilir.
• Uzmanlar ve öğretmenler örğetimi birlikte planlarlar.
• Eş zamanlı etkinlikler gerçekleştirilir.
19. Tutor Destekli Öğretim
• Öğrenme ihtiyacı olan öğrenciye bire bir destek verilir.
• Bireysel hıza ve ihtiyaçlara uygundur.
• Öğretmen, üst sınıf öğrencisi ya da akran tutor olabilir.
20. Dizgeli Öğretim (Sönmez)
• Kesin ve değişmez bilgi söz konusu değildir.
• Eğitim ve öğretimde düzenlemeler esnek şekilde yapılmalıdır.
• Yeri geldiğinde konu, yeri geldiğinde öğretmen, yeri geldiğinde öğrenci merkeze alınabilir.
21. Yaşatısal Öğrenme (Kolb)
• Öğrenciler öğrenmeyi kendi deneyimleri sonucu gerçekleştirirler.
• Öğrenciler arasında öğrenme biçimleri yönünden farklılıklar vardır.
Öğrenme Biçimleri
2. Ünitenin Sonu
Öğretim Stratejileri ve
Düşünme Becerileri
Ünite 3
Stratejiler dersin genel çerçevesinin
oluşturulmasını sağlar.
1. Sunuş (Alış) Yoluyla Öğrenme
• Anlamlı öğrenmeye uygundur.
• Tüm bilgileri öğretmen aktarır.
• Tümdengelim yolu kullanılır.
• Görseller ve örnekler kullanılmalıdır.
• Kavram haritalarına yer verilmelidir.
• Öğretmen ve öğrenciler arasında yoğun etkileşim vardır.
Sunuş Aşamaları
2. Buluş (Keşif) Yoluyla Öğrenme
• Öğrenme süreci merak ve keşfetme isteği ile başlar.
• Öğrenciler aktiftir ve genellemelere kendileri ulaşırlar.
• Tümevarım yolu kullanılır.
• Öğretmen öğrencilerin keşfetmelerine rehberlik eder.
Buluşun Aşamaları (Planlama)
Buluşun Aşamaları (Uygulama)
• Öğretmen örnek verir.
• Öğrenci inceler.
• Öğretmen ek örnek verir.
• Öğrenci inceler ve karşılaştırır.
• Öğretmen olumsuz örnek verir.
• Öğrenci karşılaştırır.
• Öğretmen tanımı ister.
• Öğrenci çıkarıma ulaşır.
• Öğrenci kendi örneğini verir.
3. Araştırma Yoluyla Öğrenme
• Öğrenci tamamen etkin olduğu süreçlerde kendi öznel bilgilerini üretir.
• Sınıf içi ve dışı süreçleri kapsar.
• Tümdengelim ve tümevarım yapılır.
• Bilimsel süreç aşamaları kullanılır.
• Öğretmen rehberdir.
Araştırma – İnceleme Aşamaları
Düşünme Becerileri
• Eleştirel düşünme
• Yaratıcı düşünme
• Yansıtıcı düşünme
• Analitik düşünme
• Metabilişsel düşünme
• Yanal düşünme
Yaratıcı Düşünme Aşamaları
3. Ünitenin Sonu
Öğretim Yöntemleri
Ünite 4
1) Anlatım (Sunu / Takrir)
Öğretmen merkezli
Bilgileri sözel yolla aktarma
Tümdengelim
1) Anlatım (Sunu / Takrir)
Etkili Kullanım Yerleri
Derse başlarken (Temel bilgi verirken)
Özetleme yaparken
Açıklama yaparken
Sınıf kalabalıksa
Konu çok süre azsa
Soyut ve karmaşık konularda
1) Anlatım (Sunu / Düz Anlatım)
Yöntemin Özellikleri
Ekonomiktir.
Organize görüş kazandırır.
Sınıf ve zaman kontrolü kolaydır.
İşiterek öğrenme sağlar.
Dinleme ve not tutma alışkanlığı sağlar.
Etkin katılım ve kalıcılık düşük
2) Tartışma
Karşılıklı görüşler belirtme
Anlaşılmayan noktaları belirleme
Düşünmeye sevk etme
Pekiştirme
2) Tartışma
Etkili Kullanım İlkeleri
Ön bilgileri kontrol etme
Tartışma kurallarını belirlene
Yüz yüze oturma düzeni sağlama
Demokratik ortam hazırlama
Katılıma teşvik etme
Dönüt verme
2) Tartışma
Yöntemin Özellikleri
İşiteyerek ve söyleyerek öğrenilir.
Etkin katılım sağlar.
Üst düzey düşünme gelişir.
Sosyalleşme ve iletişim sağlar.
Farklı görüşlere saygı gelişir.
Somut deneyim kazandırmada yetersizdir.
Büyük Grup Tartışması
Tüm sınıf katılır.
Herkes hem konuşmacı hem dinleyicidir.
Tartışmaya gönüllü öğrencilerden başlanabilir.
Bir lider belirlenir.
Az sayıda öğrenciyle daha etkili kullanılır.
Küçük Grup Tartışmaları
Sınıf küçük gruplara bölünür.
Etkin katılımı artırır.
Lider belirlenir.
Çok sayıda öğrenciyle daha etkili kullanılır.
Küçük Grup Tartışmaları
Panel
Bir grup konunun farklı boyutlarını kendi arasında tartışır.
Derinlemesine analiz
Samimi ortam
Küçük Grup Tartışmaları
Sempozyum
Akademik ve sanatsal bir konu
Ciddi ön hazırlık
Çok oturumlu
Tabliğ (Bildiri)
Küçük Grup Tartışmaları
Forum
Dinleyicinin tüm sürece katılması
Dinleyici soru ve görüşleri
Küçük Grup Tartışmaları
Münazara
Zıt kutuplu bir konu
Tez ve antitezler
Sabit görüş
Bir görüşün kazanması
Küçük Grup Tartışmaları
Çember
Sırayla görüş belirtme
Yönetici, sekreter, süre ayarlayıcı
Küçük Grup Tartışmaları
Zıt Panel
Tahmini cevaplar
Konuları gözden geçirme
Anlaşılmayan noktaları açığa çıkarma
Küçük Grup Tartışmaları
Kollegyum
Öğrenci ve uzman grup
Kaynak kişiden bilgi edinme
Küçük Grup Tartışmaları
Seminer
Araştırma sonuçları
Daha çok lisans ve üzeri eğitim
Küçük Grup Tartışmaları
Açık Oturum
Bir grup konuşmacı kendi aralarında tartışır.
Tartışmayı yönetici yönlendirir.
Dinleyiciler soru soramaz.
Konu genellikle günceldir.
Küçük Grup Tartışmaları
Vızıltı Grupları (Vızz / Buzz Grup)
Küçük gruplar belirlenen konuyu kendi içinde tartışır.
Gruptaki herkes 1 dk konuşur.
Gruplar rapor sunar.
Yeni görüşler üretilir.
Küçük Grup Tartışmaları
Konferans
Üst düzey bilgi gerektiren konuda düzenlenir.
Bir uzman bilgilendirici konuşma yapar.
Sonunda dinleyici soru sorabilir.
Küçük Grup Tartışmaları
Birifing
Astın üste bilgilendirme sunumu yapmasıdır.
Küçük Grup Tartışmaları
Birifing
Astın üste bilgilendirme sunumu yapmasıdır.
Küçük Grup Tartışmaları
Söylev
Önemli günlerde tercih edilir.
Duygu yüklü ve amaçlı konuşmalardır.
Küçük Grup Tartışmaları
Demeç
Makam ya da yetkililerin yaptığı basın açıklamalarıdır.
Küçük Grup Tartışmaları
Workshop (Çalıştay)
Bir problem gruplar halinde tartışılır.
Çözümler üretilir.
Üretilen çözümler uygulanarak test edilir.
Uygulama sanal ortamda da yapılabilir.
Kural ile uygulama arasında bağ kurulur.
Kazanım en az uygulama düzeyinde olmalıdır.
Küçük Grup Tartışmaları
Komite Görüşmesi
Uzman bir grup belirlenen konuyu araştırır ve sorgular.
Bir üst kurula rapor sunar.
Üst kurul sınıftır.
Çalıştayın ardından kullanılır.
Küçük Grup Tartışmaları
Fikir Taraması
Bir konuya ilişkin öğrenciler akıllarına geleneleri söyler.
Derse canlılık getirir.
Ön bilgiler ortaya çıkar.
Yaratıcılık gelişir.
Küçük Grup Tartışmaları
Akvaryum
Çember şeklinde oturulur.
Ortada bir kişi ya da grup görüş belirtir.
Çemberdekiler dinler
3) Örnek Olay İncelemesi
Yaşamdan bir sorun sınıf ortamında tartışılır.
Öğrenciler alternatif çözümler üretir.
Uygulama Aşamaları
Kullanılacak olayın özellikleri • Kazanımlara uygun olma • Düzeye uygun olma • Yaşamdan olma • Birden çok çözüm içerme
3) Örnek Olay İncelemesi
Yöntemin Özellikleri
Görerek, işiterek ve söyleyerek öğrenme
Etkin katılım
Öğrenilenleri gerçek yaşamda kullanma
Sorun çözme, analiz etme, karar verme, neden – sonuç ilişkisi kurma, yaratıcılık
Empati, sosyalleşme, iletişim
4) Gösterip Yaptırma
Psikomotor ve uygulama düzeyndeki davranışların öğretiminde kullanılır.
Küçük adımlar şeklinde uygulanır.
Anında dönüt sağlanır.
4) Gösterip Yaptırma
4) Gösterip Yaptırma
Yöntemin Özellikleri
Yaparak yaşayarak öğrenme sağlar.
Çok sayıda duyu organına hitap eder.
Katılım gönüllüğe bağlı değildir.
5) Problem Çözme
Öğrenciler yaşamsal bir problemle karşı karşıya getirilir.
Bilimsel süreç adımları takip edilir.
Araştırma ve sorgulama yapılır.
Bireysel ya da grupla çalışılabilir.
Uygulama Aşamaları
Problemin özellikleri • Kazanımlara uygun olma • Düzeye uygun olma • Dikkat çekici olma • Yaşamdan olma • Birden çok çözüm içerme
5) Problem Çözme
Yöntemin Özellikleri
Yaparak yaşayarak öğrenme sağlar.
Bilimsel tutum kazandırır.
Üst düzey düşünme gelişir.
Sınıf içi ve dışı süreçleri kapsar.
Birincil kaynaklara ulaşılır.
Özün bilgiler üretilir.
6) Proje (İlgi Merkezleri Grupları)
6) Proje (İlgi Merkezleri Grupları)
Öğrenciler ilgileri doğrultusunda bir konu belirlenir.
Araştırmalar yapılır.
Somut ürünler oluşturularak sunulur.
Bilimsel süreç adımları kullanılır.
Bireysel ya da grupla çalışılabilir.
Projeyi, problem çözme yönteminde ayıran temel fark somut bir ürünle sonuçlandırılması ve bunun sunulmasıdır.
6) Proje (İlgi Merkezleri Grupları)
Yöntemin Özellikleri
Yaparak yaşayarak öğrenme sağlar.
Bilimsel tutum kazandırır.
Üst düzey düşünme gelişir.
Sınıf içi ve dışı süreçleri kapsar.
Birincil kaynaklara ulaşılır.
Uzmanlaşma sağlar.
Özün bilgiler üretilir.
Disiplinler arası öğrenme sağlar.
Bilişsel, duyuşsal ve devinişsel gelişim sağlar.
7) Bireysel Çalışma
7) Bireysel Çalışma
Öğrenciler bireysel çalışmalar yapar.
Kişiye özgü ortamlar oluşturulur.
Yaparak yaşayarak öğrenme sağlar.
Üst düzey düşünme gelişir.
Bireysel hıza uygundur.
Sosyalleşme yetersizdir.
4. Ünitenin Sonu
Öğretim Teknikleri
Ünite 5
1) Beyin (Buluş) Fırtınası
Bir probleme ya da konuya ilişkin kısa sürede çok sayıda yaratıcı fikir üretilir.
Yaratıcılık ve problem çözme
Uygulama İlkeleri
Esnek bir süre belirlenmelidir.
Sınıfta yabancı olmamalıdır.
Video ya da ses kaydı alınmamalıdır.
Neşeli ve rahat bir ortam oluşturulmalıdır.
Eleştiri kapı dışında bırakılmalıdır.
Uygulama Aşamaları
Problem ya da konu belirtilir.
Öğrenciler cesaretlendirilir.
Tüm görüşler aynen not edilir.
Görüşler sınıfça değerlendirilir ve en iyisi belirlenir.
Sonuca ulaşılmamışsa devam edilir.
Tekniğin Özellikleri
Öğrenci merkezlidir.
Bir problem çözme yoludur.
Yaratıcılık
Kendini ifade etme
Sosyalleşme
2) İstasyon
Yarım kalan bir işi devam ettirme
Dönüşümlü çalışmalar
Bir ürün ortaya koyma
Uygulama İlkeleri
Tekniğin Özellikleri
Öğrenciyi merkezlidir.
Katılımdan keyif alınır.
Yarım bir işi tamamlamayı öğretir.
Sosyalleşme sağlar.
Özel yeteneklerin ortaya çıkar.
Yaparak yaşayarak öğrenilir.
Kurallara uyma alışkanlığı kazandırır.
3) Soru - Cevap
Hazırlanan soruların sorulması ve bunlara cevap alınması yoluyla uygulanır.
Düşünme gücü kazandırır.
Pekiştirme sağlar.
Dikkat çeker ve etkin katılım sağlar.
Sosyalleşme ve iletişim gelişir.
Öğretmene geri bildirim sağlar.
Anlaşılmayan noktalar ortaya çıkar.
Soru Hazırlama İlkeleri
Kazanımlara uygun olma
Düzeye uygun olma
Düşünmeyi sağlayıcı olma
Açık uçlu olma
Kolaydan zora düzenlenme
Uygulama Aşamaları
Soruların hazırlanması
Soruların sınıfa yöneltilmesi
Düşünme arası verilmesi
Cevabın alınması
Dönüt verilmesi
4) Altı Şapkalı Düşünme
Farklı bakış açılarını kullanabilme
Sistematik düşünme
Karar verme
Şapka Renkleri
Tekniğin Özellikleri
Doğru karar vermeyi öğretir.
Sistemli (düzenli) düşünmeyi öğretir.
Görüşlerin ayrıştırılmasını öğretir.
Yanal düşünme becerisi gelişir.
Eleştirel, yaratıcı, analitik, empatik düşünme becerilerini geliştirir.
5) Altı Uygulama Ayakkabısı
Uygulamayı gerektiren durumlarda tercih edilir.
Aynı anda iki ayakkabı kullanılabilir.
5) Altı Uygulama Ayakkabısı
6) Konuşma Halkası
Uygulama Aşamaları
Bir durum öğrencilere sunulur.
Tüm öğrenciler daire şeklinde oturur.
Öğrenciler sırayla görüş belirtir.
“Ne hissetmiştir?”“Ne düşünmüştür?”
Görüş belirtmek istemeyenlere saygı duyulur.
Tüm görüşler alındıktan sonra öğretmen kendi görüşünü belirtir ve özetler.
Tekniğin Özellikleri
Empati kurma
Duygu ve düşünceleri ayırt etme
Görüşlerdeki farklılığı ortaya çıkarma
Sosyalleşme ve iletişim
Kendini ifade etme
Saygı ve güven atmosferi oluşturma
7) Görüş Geliştirme
Kesinlikle Katılıyorum
Kararsızım
Katılıyorum
Katılmıyorum Kesinlikle
Katılmıyorum
Kazanan görüş yoktur!!!!!
Tekniğin Özellikleri
Başkalarının görüşlerine saygı duyma
Yeniliğe ve değişime açık olma
Görüşleri gerekçelendirme
Sosyalleşme ve iletişim
8) Köşelenme
Belirgin ve net bir cevabı olmayan konular ve problemler üzerinde karar verilirken kullanılır.
Öğrencilerin bir probleme ilişkin çözüm önerileri üretmelerini ve bunları savunmalarını sağlar.
Görüş değiştirilmez!
9) Benzetim (Simülasyon)
9) Benzetim (Simülasyon)
Gerçek uygulaması riskli ya da mümkün olmayan durumlarda daha çok tercih edilir.
Yapay, gerçeğine yakın, temsili ortamlar oluşturulur.
Tekniğin Özellikleri
Beceri öğretiminde ve psikomotor davranışlarda kullanılır.
Öğrencileri gelecekteki rollere hazırlar.
Yaparak yaşayarak öğrenilir.
Gerçek uygulamaya göre maliyeti daha azdır.
10) İş Başında Eğitim
10) İş Başında Eğitim
İşin yapıldığı gerçek ortamda gerçekleştirilir.
Yaparak yaşayarak öğrenmeler sağlar.
Anında dönüt sağlanmalıdır.
11) Mikro Öğretim (Öğret –Yeniden Öğret)
Mesleki deneyim kazandırır.
Yansıtıcı düşünme gelişrir.
Öz değerlendirme kapasitesini artırır.
Eleştiriyi ve tahammülü öğretir.
Uygulama Aşamaları
Mikro uygulama planlanır.
Mikro uygulama kayıt altına alınır.
Kayıt sınıfça incelenir ve dönüt verilir.
Öğrenci, beceriyi dönütler ışığında yeniden düzenler ve uygular.
Yeniden kayıt alınarak öğrenciye tekrar
dönüt verilir.
12) Gösterim (Demonstrasyon)
Tekniğin Özellikleri
Öğretmen merkezli bir uygulamadır.
İşiterek ve görerek öğrenme sağlar.
Ekonomiktir.
Psikomotor becerilere uygundur.
Somutluk ve açıklık sağlar.
Kavram yanılgılarını engeller.
13) Analoji (Metafor/Benzetme)
Tekniğin Özellikleri
Bilgiler arasında ilişki kurdurur.
Öğrenmelerin anlamlı hâle gelir.
Açıklık ve somutluk sağlar.
Öğretimin bilinenden bilinmeyene gerçekleşir.
Öğrenilenlerin kalıcılığını artırır.
Yaratıcı düşünmeyi geliştirir.
14) Yaratıcı Drama
Öğrenciler farklı madde ya da insanların durumlarını doğaçlama yoluyla yansıtırlar.
Uygulama Aşamaları
Isınma (Tanışma – Rahatlama)
Oyun (Oyun kurulur ve geliştirilir.)
Doğaçlama (Oyun yansıtılır.)
Oluşum (Oyun tartışılır.)
Tekniğin Özellikleri
Var olana farklı bakabilmeyi ve yeni bir ürün ortaya koymayı sağlar.
Yaratıcı düşünme
Sözlü ve sözsüz iletişim
Empati ve problem çözme
Bilgileri eğlenceli bir biçimde öğrenme
15) Rol Oynama
Öğrenciler, verilen bir durumundaki canlının yerine kendilerini koyarlar.
Belirlenen senaryo dahilinde canlandırmalar yapılır.
Tekniğin Özellikleri
Empati kurma
Yaratıcı düşünme
Yaparak yaşayarak öğrenme
Eğlenceli öğrenme ortamı
Sosyalleşme ve iletişim
Problem çözme
16) Eğitsel Oyun
Öğretim eğitici oyunlar üzerinden gerçekleştirilir.
Tekniğin Özellikleri
Öğrenme ortamını neşeli ve eğlenceli hâle getirir.
Yaratıcılık, sosyalleşme, iletişim, sanat, estetik ve kurallara uyma becerilerini kazandırır.
Bilşsel, duyuşsal ve psikomotor gelişim sağlar.
17) Deney ve Laboratuvar
Bilimsel gerçekleri öğrencilere kanıtlamayı ve somut şekilde görmelerini sağlar.
Kuram uygulamaya dönüştürülür.
Öncelikle güvenlik tedbirleri alınmalıdır.
Tekniğin Özellikleri
Teori uygulamaya dönüştürülür.
Bilimsel tutum, araştırma ve uygulama becerileri geliştirilir.
Psikomotor, uygulama, planlama, yönetme, düşünme, karar verme, problem çözme, gözlem ve değerlendirme becerisi kazandırır.
18) Sokrat Tartışması
Soru – cevap kullanılır.
Alay (İroni) ve doğurtmaca aşamalarından oluşur.
Keşfetme ve sorgulama
Üst düzey düşünme
Sosyalleşme ve iletişim
19) Sokrat Semineri
Üst düzey bir metin sınıfa getirilir.
Öğrenciler grup halinde metni analiz eder.
Yüz yüze oturma şekli
Keşfetme ve sorgulama
Üst düzey düşünme
Sosyalleşme ve iletişim
20) Bilişsel Çıraklık
Birey beceriyi izler.
Ardından beceri öğretmen desteğiyle yapılmaya çalışılır.
Destek giderek azalır.
Anında dönüt verilir.
21) Düşün – Eşleş - Paylaş
Öğrenciler belirlenen konuyu bireysel düşünürler.
Her öğrenci başka bir öğrenciyle eşleşir ve düşüncelerini tartışır.
Her küçük grup görüşlerini sınıfla paylaşır.
22) Kartopu
Kişi sayısı kademeli şekilde artan gruplarda tartışma yapılır.
2 – 4 – 8 – 16 – 32........................
23) Rulman
İç içe gerçmiş iki çember oluşturulur.
24) Öğrenme Halkası
Keşfederek öğrenmeye uygundur.
Üç aşamadan oluşur.
1. Keşif aşaması
2. Kavram tanıtımı
3. Kavram uygulaması
25) Argümantasyon
Dayanaklandırma
Kanıtlama
Gerekçelendirme
İspat etme
Çürütme
26) 5 N 1 K
Bilgi toplama tekniği
Ne ?
Nerede ?
Ne zaman ?
Nasıl ?
Neden ?
Kim ?
27) Eğitsel Gezi (Alan Gezisi)
Eğitsel hedeflerle ilgili yapılan planlı ziyaretlerdir.
Aşamaları
1. Amaç belirlenir.
2. Yer belirlenir.
3. İzinler alınır.
4. Plan yapılır.
5. Gezi yapılır.
6. Değerlendirilir.
Tekniğin Özellikleri
İlk elden somut yaşantı sağlar.
Topluma katılım sağlar.
Çevre duyarlılığını ve tarihsel empatiyi geliştirir.
Sosyalleşme ve iletişim
Birincil kaynaktır.
28) Sergi
Öğrenci ürünleri planlı şekilde tanıtılır.
Yaparak yaşayarak öğrenme
Sosyalleşme ve iletişim
Ürününe sahip çıkma
Estetik ve sanat
Öz güven
29) Gözlem
Bir canlı, nesne ya da olay planlı şekilde incelenir.
Veriler hemen kaydedilmelidir.
Doğal ortam korunmalıdır.
İlke elden somut yaşantı
Bilimsel tutum
Birincil kaynak
30) Görüşme
Kaynaklı kişiyle gerçekleştirilen planlı diyaloglardır.
Veriler hemen kaydedilmelidir.
Sosyalleşme ve iletişim
İlk elden veri sağlar.
Birincil kaynaktır.
31) Ev Ödevi
Ders dışında yapılan eğitici sorumluluklardır.
Ödevler öncelikle hedeflere uygun olmalıdır.
Öğrenci ilgileri ve düzeyleri dikkate alınmalıdır.
Tekrar, ön hazırlık, araştırma, ek öğretim ve değerlendirme amacıyla kullanılabilir.
Tekniğin Özellikleri Bağımsız çalışma alışkanlığı
Verimli ders dışı zaman
Metabilişsel düşünme
Sorumluluk bilinci
Pekiştirme
Ödev; • ceza vermek için, • veli ve yönetici
beklentisi için, • konuyu kendisi
öğrensin diye, • boş zamanı
doldurmak amacıyla kullanılmamalıdır.
5. Ünitenin Sonu
Kavram Öğretimi
Uygulamaları
Ünite 6
Kavram yanılgısı nedir?
Kavram yanılgıları nasıl düzeltilir?
Öğrencinin kavram yanılgıları tespit edilir.
Bir tartışma ortamında öğrencinin kavram yanılgısıyla yüzleşmesi sağlanır.
Bilimsel yaklaşım ve modellerle kavram yeniden yapılandırılır.
1) Kavram Haritası
Uygulamanın Özellikleri
Her aşama ve kademede kullanılabilir.
Değerlendirme sağlar.
Anlamlı öğrenmeler sağlar.
Konuyu bütünleştirir ve özetler.
Somutluk ve kalıcılık sağlar.
Tümdengelime dayalı oluşturulur.
Öğretmen ya da öğrenci oluşturabilir.
Etkin katılım ve tartışma sağlar.
Global düşünmeyi sağlar.
Kavram Haritası Puanlama Kavram : 1 X 7 = 7 Hiyerarşi : 5 X 2 = 10 Çapraz İlişki :10 X 1 = 10 Örnek : 1 X 2 = 2
Hiyerarşik Kavram Haritası
Örümcek Kavram Haritası
Zincir Kavram Haritası
Balık Kılçığı Kavram Haritası (Ishikawa Diyagramı)
2) Kavrasal Karikatür
2) Kavrasal Karikatür
Derse ilgi çeker ve güdüler.
Küçük düşme korkusunu azaltır.
Yaratıcı düşünme gelişir.
Farklı görüşlere saygı duymayı öğretir.
Görüşünü sorgulamayı örğetir.
Tartışma ortamı oluşturur.
Kavram yanılgılarını belirler ve giderir.
3) Kavram Ağı (Semantik Ağ)
3) Kavram Ağı (Semantik Ağ)
Ön bilgileri ortaya çıkarır.
Yeni ilişkiler kurdurur.
Kavramsal gelişim sağlar.
Zihinsel yapıyı düzenler.
4) Anlam Çözümleme Tablosu
4) Anlam Çözümleme Tablosu
Bilgiler tekrar edilip pekiştirilir.
Kavramlarla özellikleri arasında ilişkiler kurulur.
Kavramsal gelişim sağlar.
Analitik düşünme gelişir.
Değerlendirme sağlar.
5) Bilgi Haritası
5) Bilgi Haritası
Bilgiler görselleştirilir.
Somutluk ve kalıcılık sağlar.
Kavramlar arasında ilişkilendirme yapılır.
6) Zihin Haritası
6) Zihin Haritası
Bilgileri somutlaştırır ve kalıcılık artar.
Öğrenilenler arasında ilişkiler kurulur.
Yaratıcı düşünme gelişir.
Etkin katılım sağlar.
Ön bilgiler ortaya çıkar.
Özgündür.
Daireseldir.
7) Tahmin – Gözlem – Açıklama
8) Tekzip (Çürütme) Metinleri
9) Kavramsal Değişim Metinleri
10) VEE Diyagramı
6. Ünitenin Sonu