amaca dayalı program değerlendirme yaklaşımları ve modelleri
TRANSCRIPT
AMACA DAYALI PROGRAM DEĞERLENDİRME YAKLAŞIMI VE MODELLERİ
Mustafa POLAT
SUNUM PLANI1- Program Değerlendirme Yaklaşımları
2- Amaca Dayalı Program Değerlendirme Yaklaşımları
2a- Tyler’ın Program Değerlendirme Modeli
2b- Metfessel-Michael Program Değerlendirme Modeli
2c- Provus’un Çelişki/Farklar Modeli
2d- Amaçtan Bağımsız Program Değerlendirme Modeli
3- Amaca Dayalı Program Değerlendirme Yaklaşımının Üstünlükleri ve Sınırlılıkları
4- İlgili Araştırmalar
Değerlendirme Kuramları Felsefi Değerler
Değerlendirme Konusundaki Bilgi ve Beceri Düzeyleri
Program Değerlendirme Yaklaşımları
Yönetime Dayalı
Uzman Odaklı
Amaca DayalıTüketici Odaklı
Katılımcı Odaklı
Programın Amaçları – Programın Çıktıları = ?
Amaca Dayalı Program Değerlendirme Yaklaşımları
Programın Amaçları – Öğrenci Performansları = ?
?
8 Yıl Çalışması (1933-1941)
Tyler’ın Program Değerlendirme Modeli
Amaçlar Öğrenme Yaşantıları Değerlendirme
Geçerli ve Güvenilir Ölçme Araçları
Ön testSon test
Kalıcılık testi
Bilişsel DavranışlarDuyuşsal Davranışlar
Devinimsel Davranışlar
Tyler’ın Program Değerlendirme Modeli
?
Amaçların Belirlenmesi
Amaçların Sınıflandırılması
Eğitim Durumlarının Belirlenmesi
Ölçme Araçlarının
Belirlenmesi
Performansın Belirlenmesi
Performansın Amaçlar ile
Karşılaştırılması
Genel Amaçlar
Davranışsal Amaçlar
Geçerli –Güvenilir&
Uygun Araçlar
Tyler’ın Program Değerlendirme ModeliAşamaları
BilişselDuyuşsal
DevinimselKARAR
Tyler’ın Program Değerlendirme – Metfessel-Michael = Alternatif Ölçme Araç.Modeli Değerlendirme Modeli +
Amaçlar > Standartlar +
Paydaşların Değ. Sür. Katılımı
?
Tyler’ın Program Değerlendirme Modeli
Metfessel-Michael Program Değerlendirme Modeli
Metfessel-Michael Program Değ. Modeli Aşamaları
Paydaşların Katılımının Sağlanması
Genel ve Özel Amaçların
Belirlenmesi
Amaçların Davranışlara
Dönüştürülmesi
Ölçme Araçlarının
Belirlenmesi
Düzenli Gözlemlerin Yürütülmesi
Verilerin Çözümlenmesi
Bulguların Standartlarla
Karşılaştırılması
KARAR
Geçerli –Güvenilir&
Uygun Araçlar
BilişselDuyuşsal
Devinimsel
Tyler’ın Program Değerlendirme Modeli
Provus’un Çelişki / Fark Değerlendirme Modeli
Yönetim Tabanlı Program Değerlendirme Modeli
Standart - Performans = ? Standart - Performans = ? Standart - Performans = ?
Aşamalar
KARAR KARAR KARARPerformanslarStandartlar
Provus’un Çelişki / Fark Değerlendirme Modeli
TasarlamaTanımlama
DenemeKurulum
Oluşturma
Süreç Ürün Maliyet-Fayda
1. Aşama 2. Aşama 3. Aşama 4. Aşama 5. Aşama
Performanslar Program Tasarısı
Uygulama Sonucu
Ara Çıktılar
Son Çıktılar Program Maliyeti
Standartlar Tasarım Ölçütü
Program Tasarısı
Program Tasarısı
Program Tasarısı
Eşdeğer Program
Maliyetleri
Provus’un Çelişki / Fark Değerlendirme Modeli
Amaçtan Bağımsız Program Değerlendirme Modeli
Amaçlar
Gözlenen Çıktılar
(+ Öngörülmeyen Çıktılar)
Katılımcıların Beklentileri
Amaca Dayalı Program Değerlendirme Yaklaşımının Üstünlükleri ve Sınırlılıkları
ÜSTÜNLÜKLER SINIRLILIKLAR
Her modelin amaçları açık. Programın değeri ve kazancı konusunda yeterli bilgi sağlamaz.
Anlaşılması ve uygulanması kolay. Yalnızca amaçlar ölçülüp değerlendirilir.
Uygulama aşamaları belirgin. Bağlam dikkate alınmaz.
Aşamalar ile ilgili yeterli bilgi sunulmakta. Öngörülmeyen çıktıları dikkate almaz.
Alanyazında yaygın kullanım. Esnek bir yapısı yoktur.
Amaca Dayalı Program Değerlendirme ModellerininKullanıldığı Çalışmalar
1. İlköğretim 5. Sınıf Sosyal Bilgiler dersi yeni öğretim programının değerlendirilmesi – Özcan DEMİREL, Ali ASLAN
Çalışmada 5. Sınıf Sosyal Bilgiler dersi için hazırlanan yeni öğretim programı, Tyler’ın Hedefe Dayalı Değerlendirme Modeli ve Stufflebeam’ın Bağlam Girdi Süreç Çıktı Modelini kullanarak değerlendirilmiştir. Araştırmacılar Tyler’ın Hedefe Dayalı Değerlendirme Modeli ile Stufflebeam’ın Bağlam Girdi Süreç Çıktı Modelini birleştirerek kullanmış, kazanımları baz alarak başarı testi hazırlamış, öntest-sontest şeklinde uygulamış ve kazanımların ulaşılabilirliği, programın başarısı konusunda önemli sonuçlar elde etmişlerdir.
Amaca Dayalı Program Değerlendirme ModellerininKullanıldığı Çalışmalar
2. Mesleki ve Teknik Orta Öğretim Kurumlarında Uygulanan Modüler Sistemin Provus’un Farklar Modeli ile Değerlendirilmesi – Şaban BERK, Doktora Tezi
Bu araştırmanın amacı mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarında uygulanan modüler sistemin Provus’un Farklar Modeli kullanılarak değerlendirilmesidir. Araştırma kapsamında mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarında uygulanan modüler öğretim programları ve bu kurumların yapısında gerçekleştirilmesi öngörülen değişikliklerin gerçekleşme düzeyi değerlendirilmiştir..Araştırmada,.Provus’un.Farklar.Modelinde.gerçekleştirilmesi öngörülen amaçlar standartlar olarak kabul edilmektedir.
Amaca Dayalı Program Değerlendirme ModellerininKullanıldığı Çalışmalar
3. Geniş Açı: Modeller ve Yaklaşımlar Açısından Türkiye’de Program Değerlendirme Çalışmaları – Tuba GÖKMENOĞLU
Çalışmanın amacı Türkiye’de son on yılda yürütülen program değerlendirme.çalışmalarının hangi değerlendirme yaklaşım ve modellerine dayandığını ve ne ölçüde paydaş.katılımını desteklediğini incelemektir. Bir derleme çalışması olarak desenlenen araştırmada son.on yılda yürütülen 18 makale ve 34 doktora tez çalışması betimsel analiz yöntemi ile.incelenmiştir.
Amaca Dayalı Program Değerlendirme ModellerininKullanıldığı Çalışmalar
4. Eğitimde Program Değerlendirme ve Türkiye’de Eğitim Programlarını Değerlendirme Çalışmalarının İncelenmesi- Soner Mehmet ÖZDEMİR
Bu çalışmada, eğitimde program değerlendirme kavramı, program değerlendirmenin program geliştirme ve öğrenme-öğretme süreçlerindeki işlevleri ile alan yazında kabul edilen başlıca program değerlendirme yaklaşımları ve modelleri incelenmiştir. Ayrıca makalede Tyler’ın Hedefe Dayalı Değerlendirme Modeli, Metseffel ve Michael Modeli ve Provus’un Farklar Yaklaşımı Modeli ile ilgili kuramsal bilgilere yer verilmiştir.