Snycerza zatrudnię od zaraz !

O zawodach, które (nie)wyginęły i tych,

które zrobią to wkrótce.

Cechą wspólną przedstawionych zawodów

jest to, że profesje te wyginęły, choć produkt, czy

też przedmiot produkcji pozostał.

Zmieniła się bowiem technologia wytwarzania tych

wyrobów, dzięki czemu skomplikowane czynności

ludzkich organów (rąk, strun głosowych, mózgu), zastąpiły

maszyny i komputery.

DRUCIARZ

Druciarz – zajmował się naprawą sprzętów gospodarstwa domowego i wyrobem drobnych

przedmiotów np. łapek na myszy. Wyroby wykorzystywane w gospodarstwie

domowym wykonują dziś maszyny na skalę przemysłową, dzięki czemu ich koszt jest tak

BEDNARZ

Bednarz - to rzemieślnik zajmujący się wytwarzaniem beczek, cebrzyków, balii,

kadzi. Tylko, że kiedyś było na nie większe zapotrzebowanie. Dzisiaj to zawód już

zanikający.

BALWIERZ

Balwierz -średniowieczna kosmetyczka; zajmował się obcinaniem włosów, goleniem,

kąpaniem, wyrywaniem zębów, czyszczeniem uszu, puszczaniem krwi i drobnymi

zabiegami, np. wycinaniem nagniotków,

FOLUSZNIK

Folusznik - bardzo intratne zajęcie, polegające na folowaniu tkaniny, t.j. jego spilśnianiu i oczyszczaniu z tłuszczów i

klejów.

SZNURÓWKARZ

Sznurówkarz pojawił się jako osobne rzemiosło wraz z modą na ozdobne wiązanie

ubrań troczkami. Obecnie sznurówek nie wytwarza się ręcznie, produkowane są w

fabrykach maszynowo.

JADOWNIK

Jadownik - produkował różnorakie trucizny, które miały zastosowanie m.in. do

zatruwania strzał lub do wytwarzania lekarstw. Obecnie pozyskiwanie jadu wykonuje się w laboratoriach przez

NIEWODNIK

Niewodnik - ręcznie wykonywał sieci do połowu ryb,

tzw. niewody.

KOMIWOJAŻER

Komiwojażer- agent handlowy, przedstawiciel jakiejś firmy podróżujący w celu zdobywania klientów i przyjmowania

zamówień na towar. Obecnie mamy Allegro

GRZEBIENIARZ

Grzebieniarz - jego wyrobami były grzebienie z rogów zwierzęcych i drewna.

Tanie wyroby plastikowe sprawiły, że zawód ten stał się nieopłacalny.

GWOŹDZIARZ

Gwoździarz - każdy gwóźdź trzeba było robić indywidualnie, nie było taśmowej produkcji.

Praca nudna, polegała na formowaniu gwoździ z prętów metalowych, ogrzanych w

Istnieje wiele zawodów, które zaliczamy do

ginących.

Czasem możemy się natknąć na ogłoszenia w gazetach reklamujące usługi, które są nam

potrzebne coraz rzadziej:

KARPINIARZ

Karpiniarz – rzemieślnik zajmujący się wykopywaniem karp pozostałych po ścięciu drzewa i przygotowaniem ich

do obróbki.

SZEWC

Szewstwo jest to rodzaj rzemiosła

polegający na naprawie i tworzeniu obuwia.

Obecnie jest to zawód zanikający, gdyż większość butów jest wykonywana w fabrykach, a ponadto młodzi ludzie

niechętnie chcą się szkolić w tym kierunku.

BARTNIK

Bartnik - zajmował się zbieraniem miodu, głównie od pszczół leśnych, tzw. "borówek". Wspinał się do barci, które były specjalnie wydrążonymi dziuplami w drzewach, za

pomocą powrozów. Przed wyjęciem miodu

OSTRZYCIEL NOŻY

Mobilny ostrzyciel noży wjeżdżał na podwórko

motorowerem lub motorynką i głośnym dzwonkiem oznajmiał swoje przybycie. Na swoim pojeździe miał

zamontowane urządzenie do ostrzenia

z obrotowym kamieniem, podłączone

często do silnika pojazdu. Na podwórko

wysypywali się sąsiedzi, którzy w pośpiechu

BOBROWNIK

Bobrownik - fachowiec zajmujący się właściwym wykorzystaniu żeremia

bobrowego. Czyli współpracował z tymi zwierzątkami i pomagał im dla swoich

celów.

KALETNIK

Kaletnik - jego wyroby to torby, sakwy, sakiewki, kaletki ze skóry. Miał dużo

zamówień, bo ubrania nie miały kieszeni i sakiewki były przewiązywane rzemykiem. Nosiło się je u pasa i cieszyły się dużym

ZEGARMISTRZ

Zegarmistrz jest teraz głównie mistrzem od

wymiany baterii, paska i szkiełka. Ludzie wpadają po drobne usługi

robione na poczekaniu. Kiedyś na

naprawę zegarka czekało się około tygodnia. Teraz klient woli sobie

ZDUN

Zdun zajmuje się wykonywaniem i konserwacją rożnych pieców. Jednak z

biegiem czasu zawód zduna powoli zanika ponieważ powszechnie buduje się domy i bloki

z ogrzewaniem centralnym.W związku z mniejszym zapotrzebowaniem

FOTOGRAF

W dobie aparatów cyfrowych i telefonów komórkowych z aparatami, z usług fotografa

korzystamy coraz mniej, głównie przy wyrabianiu dowodu osobistego i podczas

ślubów. Fotografika użytkowa zanika, jednak

Są również zawody,z którymi spotykamy się bardzo okazyjnie, np. na

festynachlub jako atrakcja

turystyczna:

KATKat – człowiek, który zawodowo zajmuje

się głównie wykonywaniem wyro

ków, skazujących na karę śmierci.

Do obowiązków kata należało również

usuwanie padliny- nie czynił on jednak tego

osobiście, ale zajmowali się tym jego pomocnicy,

tzw. hycle.W obecnych czasach

KATARYNIARZ

Kataryniarz to elegancko ubrany jegomość, którego praca polegała na dostarczaniu

rozrywki przechodniom ulicznym, grał na instrumencie zwanym katarynką. Małe dziurki

na taśmie papieru przesuwały się powoli zgodnie z obrotem korby i wydobywała się z

KLIKONKlikon, zwany

krzykaczem miejskim to osoba ogłaszająca

różne ważne informacje oraz – dziś

powiedzielibyśmy –newsy. Do jego funkcji

należało również powtarzanie tłumowi na

wiecach tego, co obwieszczała władza

(przywódca). Praca ta wymagała nie lada

umiejętności głosowych. Nie trudno

PUCYBUTPucybut – zawód

polegający na czyszczeniu i polerowaniu obuwia

klientów. Zawód pucybuta stał

się synonimem początku drogi w przedsiębiorczości,

co znalazło wyraz w popularnym haśle ”Od

pucybuta do milionera”. Opiera się to na fakcie, że rozpoczęcie działalności w

tym własnym, jednoosobowym

przedsiębiorstwie, nie

Niektóre zawody funkcjonują jeszcze na wąskim regionalnym rynku, ale regionalni rzemieślnicy częściej

wytwarzają przedmioty artystyczne niż użytkowe i dostosowują asortyment

do zmieniających się wymagań nabywców

RUSZNIKARZ

Rusznikarstwo –naprawa i konserwacja ręcznej broni palnej.

Rusznikarstwo to zawód pozaszkolny, wykonywać go więc można po ukończeniu

praktyk czeladniczych i uzyskaniu uprawnień czeladnika lub mistrza. Obecnie

PŁATNERZ

Płatnerz- rzemieślnik wykonujący zbroje, oraz inne elementy, jak np. przyłbice,

rękawice, szyszaki a także kolczugi. Wobec zaniku jazdy pancernej od XVI wieku

płatnerzami zaczęto nazywać rzemieślników wyrabiających metalową broń.

SNYCERZ

Snycerstwo – to fach, który polega na wykonywaniu i zdobieniu mebli oraz

elementów architektonicznych jak np. sosręby (belki podtrzymujące strop), płyty

drzwi, osłony balkonów i ganków,

KOŁODZIEJ

Kołodziej - jak sama nazwa wskazuje, wykonywał on koła, które potem przekazywał do kowala celem okucia obręczy, ale również

wykonywał drewniane wozy i sanie. Produkcją wozów również zajmował

SITARSTWO

Sitarstwo jest rzemiosłem polegającym na tworzeniu sit. Siatkę wykonywano z końskiego

włosia zaś obręcze zazwyczaj z sosny. Sita produkowano zimą. W okresie cieplejszym

sitarz brał swoją produkcję na plecy i "szedł w

KOWAL

Kowal -rzemieślnik zajmujący się kowalstwem. Zawód polegający na

wykuwaniu przedmiotów z metalu. Kowale zajmowali się wyrobem przedmiotów

użytkowych z metalu jak kociołków, podków, gwoździ i narzędzi.

GARNCARZ

Garncarstwo jest jednym z najstarszych rzemiosł rękodzielniczych. Polega ono na

formowaniu, a następnie wypalaniu z gliny naczyń codziennego użytku. Obecnie

garncarze zajmują się swoi fachem tylko

INTROLIGATORIntroligator –rzemieślnik zajmujący się ręcznym oprawianiemróżnych wydawnictw oraz zdobieniem opraw (głównie zabytkowych), pracownik drukarni. Obecnie książki wydawane są na skalę masową w

KONWISARZ

Konwisarz - to rzemieślnik, który

zajmował się wyrobami wszelkich przedmiotów z cyny. Najczęściej metodą

odlewania. Jego wyroby to: naczynia,

zastawa stołowa, świeczniki, lichtarze

itp.

Czasami jest jednak tak, że ginie zawód, bo zanika

potrzeba posiadania jakiegoś produktu, przedmiotu pracy

rzemieślnika.

Najczęściej wiąże się to także z rozwojem technologicznym.

ZECER

Zecer był wysoko wykwalifikowanym pracownikiem którego praca polegała na

składzie ręcznym na potrzeby druku. Zecer musiał opanować biegle czytanie tekstu jednocześnie do góry nogami i w odbiciu

lustrzanym. Dziś druk kojarzymy wyłącznie z

ROZNOSICIEL MLEKA

Roznosiciel mleka wstawał rano i czekał na dostawę mleka, która przyjeżdżała z

mleczarni. Potem ciągnął wózek wypełnionymi litrowymi szklanymi butelkami mleka. Roznosił

je ludziom, którzy wykupili "abonament” na mleko. Zabierał wystawioną przez lokatora, a

REPASANTKA

Repasantka naprawiała uszkodzone rajstopy i pończochy. Usługa popularna w Polsce w

okresie powojennym. Do końca lat 80’, kiedy ceny pończoch były wysokie, cena ich naprawy uchodziła za niską. Dziś, gdy rajstopy są tanie i

ogólnodostępne, usługa repasacji całkowicie

PŁACZKA

Płaczki, to kobiety, które były wynajmowane w celu okazywania rozpaczy oraz opłakiwania

zmarłego przed i w trakcie uroczystości pogrzebowych. Ten staropolski obyczaj

zatrudniania płaczek, w niektórych wsiach w

PARASOLNIK

Parasolnik – osoba zajmująca się wyrobem i naprawą parasoli. Teraz parasole są

bardzo tanie i nie opłaca się ich naprawiać.

Ginięcie zawodów jest nieodłączną częścią rozwoju

cywilizacji. Niektóre przedmioty nie są już

współczesnemu człowiekowi potrzebne, inne umie stworzyć przy pomocy

nowych technik, maszyn i komputerów.

Czy oznacza to, że dawne metody wytwarzania powinny

pójść w zapomnienie?

Dziękuję za uwagę

Kamil

Giemza kl. 6b