Śladamie przeszłości - 1gim

Test a

Co to jest historia?, Początki cywilizacji Test podsumowujący wstęp do podręcznika i rozdział I 1. Czytaj uważnie tekst i zadania. 2. W zadaniach 2., 6., 7., 10., 11., 13., 14., 17., 18. znajdują się cztery odpowiedzi: A, B, C, D. Wybierz tylko jedną z nich i zamaluj kratkę z odpowiadającą jej literą w karcie odpowiedzi. 3. Jeżeli się pomylisz, błędne zaznaczenie otocz kółkiem. 4. Rozwiązania zadań 1., od 3. do 5., 8., 9., 12. oraz 15., 16. i 19. zapisz czytelnie i starannie w wyznaczonych miejscach. Pomyłki przekreślaj. 5. Przy każdym poleceniu podano liczbę punktów, jaką można uzyskać za właściwą odpowiedź. Za rozwiązanie całego testu możesz otrzymać maksymalnie 34 punkty. 1. Ułóż podane wydarzenia w porządku chronologicznym, wstawiając w kratki cyfry od 1 do 4. 0–1 p.

upadek cesarstwa rzymskiego, 476 r. n.e.

wynalezienie pisma, 4000 r. p.n.e.

wybuch I wojny światowej, 1914 r. n.e.

bitwa pod Maratonem, 490 r. p.n.e. 2. Jakie wydarzenie zapoczątkowało naszą erę? 0–1 p. A. Opracowanie pisma. B. Narodziny Chrystusa. C. Wybuch II wojny światowej. D. Wynalezienie pieniędzy. 3. Zaznacz na osi czasu wymienione epoki. 0–1 p. 4. Wymień trzy przykłady źródeł historycznych niepisanych. 0–3 p. • ………………… • ………………… •………………… 5. Wstaw znak „x” obok zdań prawdziwych. 0–1 p.

Homo sapiens pojawił się około 4 mln lat temu w środkowo-wschodniej Afryce. Od jednej z jego odmian pochodzi najprawdopodobniej człowiek współczesny.

Homo sapiens pojawił się około 200 tys. lat temu w Afryce. Potrafił udoskonalać narzędzia i zaczął tworzyć kulturę. Jego rozwój trwa do dziś.

Homo sapiens żył od około 1,9 mln do 500 tys. lat temu. Wytwarzał narzędzia nazywane

Imi ę i nazwisko

Data Klasa

.................................................

................... .................

nowożytność średniowiecze współczesność

1 r. n.e.

476 R. 1000 r. 1492 r. 1914 r. 2000 r.

pięściakami, wynalazł oszczep, a także używał ognia.

Homo sapiens pojawił się około 2,5 mln lat temu. Jako pierwszy do zdobywania pożywienia wykorzystywał prymitywne kamienne narzędzia trące i tłuczki.

6. Neolit to określenie 0–1 p. A. epoki brązu. B. epoki kamienia gładzonego. C. sposobu polowania. D. epoki żelaza. 7. Megality to 0–1 p. A. kamienne narzędzia z epoki neolitu. B. wielkie marmurowe obiekty z epoki żelaza. C. kamienne wazy przeznaczone do obrzędów religijnych. D. ogromne kamienne budowle z epoki neolitu. 8. Wstaw obok wyrazów litery odpowiadające właściwym wyjaśnieniom. 0–3 p. zbieractwo – . . . . . . A. forma zdobywania żywności polegająca na polowaniu na dzikie

zwierzęta myślistwo – . . . . . . B. broń służąca do ataku z większej odległości łuk – . . . . . . C. pozyskiwanie pożywienia z dziko rosnących roślin, ich owoców i

nasion 9. Wyjaśnij, czym była i kiedy przebiegała rewolucja neolityczna. 0–4 p.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

10. Starożytny Egipt leżał w 0–1 p. A. północnej Afryce, nad rzeką Nil. B. Azji Mniejszej, nad rzeką Eufrat. C. południowej Afryce, nad rzeką Nil. D. Azji Mniejszej, nad rzeką Tygrys. 11. Mezopotamia była położona nad 0–1 p. A. Eufratem i Nilem. B. Morzem Czerwonym. C. Morzem Czarnym.

D. Eufratem i Tygrysem. 12. Połącz imiona władców z odpowiednimi nazwami państw. 0–3 p. Nabuchodonozor II • • Egipt Salomon • • Babilonia Ramzes II • • Izrael Do rozwiązania zadań 13. i 14. wykorzystaj zamieszczony tekst źródłowy. W Asyrii [Mezopotamii] jest jeszcze wiele innych wielkich miast, lecz najsłynniejszym i najsilniejszym [...] był Babilon, które to miasto [...] leży na wielkiej równinie i tworzy czworobok. [...] A zbudowane było tak porządnie jak żadne inne ze znanych nam miast. Naprzód biegnie dokoła niego głęboki i szeroki rów pełen wody, potem idzie szeroki na pięćdziesiąt królewskich łokci, a wysoki na dwieście łokci mur. [...] Dookoła muru było sto bram, wszystkie ze spiżu.

Herodot „Dzieje” 13. Babilon był położony 0–1 p. A. na wielkiej równinie. B. na zboczu gór. C. nad morzem. D. na niewielkiej równinie. 14. Do najsłynniejszego miasta asyryjskiego prowadziło 100 bram wykonanych 0–1 p. A. ze złota. B. z brązu. C. ze spiżu. D. z żelaza. 15. Podaj zasadę stosowaną w Kodeksie Hammurabiego, związaną z wymierzaniem sprawiedliwości. 0–1 p. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16. Połącz terminy z ich wyjaśnieniami. 0–4 p. faraon • • materiał pisarski sporządzany z włókien rośliny rosnącej w delcie Nilu mumia • • znak pisma egipskiego hieroglif • • władca Egiptu papirus • • zabalsamowane ciało zmarłego Do rozwiązania zadań 17. i 18. wykorzystaj zamieszczoną fotografię.

17. Na ilustracji znajduje się 0–1 p. A. menora. B. Arka Przymierza. C. zikkurat. D. stela babilońska. 18. Przedmiot widoczny na zdjęciu jest symbolem 0–1 p. A. judaizmu. B. boga Anubisa. C. religii Asyryjczyków. D. bogini Isztar. 19. Wstaw obok wyrazów litery odpowiadające właściwym definicjom. 0–4 p. monoteizm – . . . . . . A. osoba przepowiadająca przyszłe zdarzenia dekalog – . . . . . . B. zbawiciel, który – według Żydów – miał ich wyzwolić spod obcego

panowania i przywrócić królestwo Izraela prorok – . . . . . . C. wiara w jednego Boga Mesjasz – . . . . . . D. dziesięć przykazań, które Bóg przekazał Mojżeszowi na górze Synaj Karta odpowiedzi

Numer zadania 2. 6. 7. 10. 11. 13. 14. 17. 18.

Odpowiedzi

A

A

A

A

A

A

A

A

A

B

B

B

B

B

B

B

B

B

C

C

C

C

C

C

C

C

C

D

D

D

D

D

D

D

D

D

Test b

Co to jest historia?, Początki cywilizacji Test podsumowujący wstęp do podręcznika i rozdział I 1. Czytaj uważnie tekst i zadania. 2. W zadaniach 2., 6., 7., 10., 11., 13., 14., 17., 18. znajdują się cztery odpowiedzi: A, B, C, D. Wybierz tylko jedną z nich i zamaluj kratkę z odpowiadającą jej literą w karcie odpowiedzi. 3. Jeżeli się pomylisz, błędne zaznaczenie otocz kółkiem. 4. Rozwiązania zadań 1., od 3. do 5., 8., 9., 12. oraz 15., 16. i 19. zapisz czytelnie i starannie w wyznaczonych miejscach. Pomyłki przekreślaj. 5. Przy każdym poleceniu podano liczbę punktów, jaką można uzyskać za właściwą odpowiedź. Za rozwiązanie całego testu możesz otrzymać maksymalnie 34 punkty. 1. Ułóż podane wydarzenia w porządku chronologicznym, wstawiając w kratki cyfry od 1 do 4. 0–1 p.

śmierć Jezusa Chrystusa, 30 r. n.e.

początek neolitu, ok. 9000 r. p.n.e.

odkrycie Ameryki, 1492 r. n.e.

podział Imperium Rzymskiego, 395 r. n.e.

2. Jakie wydarzenie zapoczątkowało epokę nowożytną? 0–1 p. A. Odkrycie Ameryki. B. Wybuch II wojny światowej. C. Upadek cesarstwa rzymskiego. D. Wynalezienie koła garncarskiego. 3. Zaznacz na osi czasu wymienione epoki. 0–1 p. 4. Wymień trzy przykłady źródeł historycznych pisanych. 0–3 p. • ………………… • ………………… •………………… 5. Wstaw znak „x” obok zdań prawdziwych. 0–1 p.

Australopitek pojawił się około 200 tys. lat temu w Afryce. Potrafił udoskonalać narzędzia i zaczął tworzyć kulturę. Jego rozwój trwa do dziś.

Imi ę i nazwisko

Data Klasa

.................................................

................... .................

4000 r. p.n.e. 1 r. n.e. 476 r. 1492 r. 1914 r. 2000 r.

nowożytność średniowiecze starożytność

Australopitek żył od około 1,9 mln do 500 tys. lat temu. Wytwarzał narzędzia nazywane pięściakami, wynalazł oszczep, a także używał ognia.

Australopitek pojawił się około 2,5 mln lat temu. Jako pierwszy do zdobywania pożywienia wykorzystywał prymitywne kamienne narzędzia trące i tłuczki.

Australopitek pojawił się około 4 mln lat temu w środkowo-wschodniej Afryce. Od jednej z jego odmian pochodzi najprawdopodobniej człowiek współczesny.

6. Zikkurat to 0–1 p. A. jednopoziomowa świątynia w starożytnym Egipcie. B. wielopoziomowa świątynia w starożytnej Mezopotamii. C. jednopoziomowa świątynia w starożytnej Mezopotamii. D. wielopoziomowa świątynia w starożytnym Egipcie. 7. Żyzny Półksiężyc to określenie 0–1 p. A. wszystkich starożytnych państw. B. żyznego pasa ziem, ciągnącego się od Zatoki Perskiej do Morza Śródziemnego. C. starożytnej Grecji i Babilonii. D. egipskich uroczystości religijnych ku czci boga Księżyca odpowiadającego za plony. 8. Wstaw obok wyrazów litery odpowiadające ich definicjom. 0–3 p. mumia – . . . . . . A. materiał pisarski sporządzany z włókien rośliny rosnącej w delcie

Nilu sarkofag – . . . . . B. kamienna skrzynia, w której znajdowała się trumna z mumią papirus – . . . . . . C. zwłoki poddane zabiegom mającym uchronić je przed rozkładem 9. Wyjaśnij, w jaki sposób starożytni mieszkańcy Egiptu radzili sobie z wylewami Nilu i okresami suszy. 0–4 p. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

10. Najpóźniej powstałe pismo to 0–1 p. A. alfabet łaciński. B. pismo klinowe. C. alfabet grecki. D. alfabet fenicki. 11. Budowla megalityczna Stonehenge znajduje się 0–1 p. A. w Belgii. B. we Francji.

C. w Wielkiej Brytanii. D. w Turcji. 12. Połącz imiona władców z odpowiednimi nazwami państw. 0–3 p. Dawid • • Persja Cyrus II Wielki • • Izrael Hammurabi • • Babilonia Do rozwiązania zadań 13. i 14. wykorzystaj zamieszczony tekst źródłowy. Cześć ci, o Nilu! Chwała tobie Nilu Który naszemu panujesz krajowi [...] Poisz nam ziemię, ty niewyczerpany [...] Ty zboże stwarzasz, ty jęczmień przynosisz [...] I życie bujne niesiesz dla Egiptu!

Fragment hymnu ludności Egiptu 13. Starożytni Egipcjanie 0–1 p. A. szanowali rzekę Nil, która była życiodajnym źródłem dla Egiptu. B. nienawidzili rzeki Nil za ciągłe zalewanie pól uprawnych. C. uważali, że Nil zapewnia łatwy transport drewna w całym Egipcie. D. utożsamiali Nil z bogiem środkowego Egiptu. 14. Mieszkańcy starożytnego Egiptu 0–1 p. A. dziękowali Nilowi za urodzajne zbiory. B. wyrażali swą radość z możliwości wygodnego przewożenia jęczmienia po Nilu. C. witali się z Nilem każdego ranka. D. prosili bogów, aby w Nilu nigdy nie zabrakło ryb. 15. Wyjaśnij, co to jest piktogram. 0–1 p. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16. Połącz nazwy budowli z nazwami państw, w których zostały wzniesione. 0–4 p. brama Isztar • • Izrael piramida Cheopsa • • Babilon świątynia jerozolimska • • Egipt zikkurat w Ur • • Sumer Do rozwiązania zadań 17. i 18. wykorzystaj zamieszczoną fotografię.

17. Na ilustracji znajduje się 0–1 p. A. Kamień z Rosetty. B. Tora. C. tabliczka z pismem klinowym. D. egipski papirus. 18. Księga widoczna na zdjęciu jest ważna dla wyznawców 0–1 p. A. boga Thota. B. hinduizmu. C. judaizmu. D. bogini Izydy. 19. Wstaw obok wyrazów litery odpowiadające właściwym definicjom. 0–4 p. Jahwe – . . . . . . A. najwyższe bóstwo Egipcjan – bóg Słońca Re – . . . . . . B. twórca nowej religii w Indiach Budda – . . . . . . C. jedyny Bóg Żydów Konfucjusz – . . . . . . D. chiński mędrzec Karta odpowiedzi

Numer zadania 2. 6. 7. 10. 11. 13. 14. 17. 18.

Odpowiedzi

A

A

A

A

A

A

A

A

A

B

B

B

B

B

B

B

B

B

C

C

C

C

C

C

C

C

C

D

D

D

D

D

D

D

D

D

Klucz do testu a

Co to jest historia?, Początki cywilizacji ODPOWIEDZI DO ZADAŃ ZAMKNI ĘTYCH I ICH PUNKTACJA

Numer zadania 2. 6. 7. 10. 11. 13. 14. 17. 18.

Właściwa odpowiedź

B B D A D A C A A

Punktacja Za każdą właściwą odpowiedź

uczeń otrzymuje 1 punkt.

ODPOWIEDZI DO ZADAŃ OTWARTYCH I KRYTERIA ICH PUNKTOWANIA Nr

zad. Właściwa odpowiedź Punktacja Kryteria punktowania

1. 3. upadek cesarstwa rzymskiego, 476 r. n.e.

1. wynalezienie pisma, 4000 r. p.n.e. 4. wybuch I wojny światowej, 1914 r. n.e. 2. bitwa pod Maratonem, 490 r. p.n.e.

0–1

Ułożenie wszystkich wydarzeń w porządku chronologicznym – 1 p.

3. średniowiecze – od ok. 476 r. do ok. 1492 r. nowożytność– od ok. 1492 r. do 1914 r. współczesność – od 1914 r.

0–1 Właściwe umiejscowienie trzech epok na osi czasu – 1 p.

4. Uczeń może podać trzy dowolne przykłady źródeł historycznych niepisanych, np.: przedmioty codziennego użytku, broń, zachowane budynki lub ich fragmenty, cmentarzyska. Może również wymienić źródła niematerialne niepisane, np. tradycja, obrzędy.

0–3 Podanie jednego przykładu źródła niepisanego – 1 p. Podanie dwóch przykładów źródeł niepisanych – 2 p. Podanie trzech przykładów źródeł niepisanych – 3 p.

5. Homo sapiens pojawił się około 200 tys. lat temu w Afryce. Potrafił udoskonalać narzędzia i zaczął tworzyć kulturę. Jego rozwój trwa do dziś.

0–1 Wskazanie zdań prawdziwych – 1 p.

8. zbieractwo – C myślistwo – A łuk – B

0–3 Każde właściwe przyporządkowanie – 1 p.

9. np.: Rewolucja neolityczna przebiegała między 9. a 3. tysiącleciem p.n.e. Spowodowała zmianę trybu życia ludzi z koczowniczego na osiadły. Człowiek nauczył się wytwarzać kamienne narzędzia poprzez gładzenie kamienia o kamień, produkować żywność i ją przechowywać. Udomowił też niektóre zwierzęta. Zaczął również budować prymitywne osady.

0–4 I. Zgodność z tematem – 1 p. II. Podanie co najmniej dwóch skutków rewolucji neolitycznej – 2 p. III. Spójność i logiczne uporządkowanie tekstu – 1 p. Uczeń z dysleksją: Oceniamy

komunikatywność wypowiedzi (mimo błędów językowych, ortograficznych, interpunkcyjnych).

12. Nabuchodonozor II – Babilonia Salomon – Izrael Ramzes II – Egipt


15. „Oko za oko, ząb za ząb”. 0–1

Zapisanie właściwej zasady – 1 p.

16. faraon – władca Egiptu mumia – zabalsamowane ciało zmarłego hieroglif – znak pisma egipskiego papirus – materiał pisarski sporządzany z włókien rośliny rosnącej w delcie Nilu

0–4 Każde właściwe przyporządkowanie – 1 p

19. monoteizm – C dekalog – D prorok – A Mesjasz – B


Klucz do testu b

Co to jest historia?, Początki cywilizacji ODPOWIEDZI DO ZADAŃ ZAMKNI ĘTYCH I ICH PUNKTACJA

Numer zadania 2. 6. 7. 10. 11. 13. 14. 17. 18.


A B B A C A A B C

Punktacja Za każdą właściwą odpowiedź

uczeń otrzymuje 1 punkt.



1. 2. śmierć Jezusa Chrystusa, 30 r. n.e.

1. początek neolitu, ok. 9000 r. p.n.e. 4. odkrycie Ameryki, 1492 r. n.e. 3. podział Imperium Rzymskiego, 395 r. n.e.

0–1

Ułożenie wszystkich wydarzeń w porządku chronologicznym – 1 p.

3. starożytność – od ok. 4000 r. p.n.e. do ok. 476 r. średniowiecze – od ok. 476 r. do ok. 1492 r. nowożytność – od ok. 1492 r. do 1914 r.

0–1

Właściwe umiejscowienie trzech epok na osi czasu – 1 p.

4. Uczeń może podać trzy dowolne przykłady źródeł historycznych pisanych, np.: kroniki, pamiętniki, żywoty świętych, akty prawne (konstytucje, statuty, ustawy), listy, spisane relacje świadków, księgi sądowe.

0–3 Podanie jednego przykładu źródła pisanego – 1 p. Podanie dwóch przykładów źródeł pisanych – 2 p. Podanie trzech przykładów źródeł pisanych – 3 p.

5. Australopitek pojawił się około 4 mln lat temu w środkowo-wschodniej Afryce. Od jednej z jego odmian pochodzi najprawdopodobniej człowiek współczesny.

0–1 Wskazanie zdań prawdziwych – 1 p.

8. mumia – C sarkofag – B papirus – A


9. np.: Starożytni Egipcjanie radzili sobie z wylewami Nilu i porami suchymi dzięki sieci nawadniającej. Składała się ona z kanałów, tam i ze zbiorników wodnych. Magazynowano w nich wodę w czasie pory suchej.

0–4 I. Zgodność z tematem – 1 p. II. Podanie co najmniej dwóch skutków rewolucji neolitycznej – 2 p. III. Spójność i logiczne uporządkowanie tekstu – 1 p. Uczeń z dysleksją: Oceniamy komunikatywność wypowiedzi (mimo błędów językowych,

ortograficznych, interpunkcyjnych).

12. Dawid – Izrael Cyrus II Wielki – Persja Hammurabi – Babilonia


15. Piktogram to znak pisma obrazkowego stworzonego w Sumerze. Przedstawiał postacie oraz przedmioty lub ich wybrane części.

0–1

Zapisanie odpowiedniej definicji – 1 p.

16. brama Isztar – Babilonia piramida Cheopsa – Egipt świątynia jerozolimska – Izrael zikkurat w Ur – Sumer

0–4 Każde właściwe przyporządkowanie – 1 p

19. Jahwe – C Re – A Budda – B Konfucjusz – D


Test a

Antyczna Grecja Test podsumowujący rozdział II 1. Czytaj uważnie tekst i zadania. 2. W zadaniach 2., 3., 11., 12. oraz od 15. do 18. znajdują się cztery odpowiedzi: A, B, C, D. Wybierz tylko jedną z nich i zamaluj kratkę z odpowiadającą jej literą w karcie odpowiedzi. 3. Jeżeli się pomylisz, błędne zaznaczenie otocz kółkiem. 4. Rozwiązania zadań 1., od 4. do 10. oraz 13. i 14. zapisz czytelnie i starannie w wyznaczonych miejscach. Pomyłki przekreślaj. 5. Przy każdym poleceniu podano liczbę punktów, jaką można uzyskać za właściwą odpowiedź. Za rozwiązanie całego testu możesz otrzymać maksymalnie 45 punktów. 1. Wstaw obok wyrazów litery odpowiadające ich wyjaśnieniom. 0–4 p. mit – . . . . . . A. świetny mówca, występujący podczas publicznej debaty Hellada – . . . . . . B. nazwa, jaką starożytni Grecy określali samych siebie demagog – . . . . . . C. opowieść o bogach i legendarnych bohaterach Hellenowie – . . . . . . D. inna nazwa antycznej Grecji 2. Perykles to polityk 0–1 p. A. spartański, żyjący w V w. p.n.e. B. ateński, żyjący w V w. p.n.e. C. tebański, żyjący w V w. p.n.e. D. ateński, żyjący w VIII w. p.n.e. 3. Sokrates był 0–1 p. A. aktorem greckim. B. rzeźbiarzem ateńskim. C. filozofem greckim. D. królem spartańskim. 4. Uzupełnij tekst o ustroju politycznym Aten. 0–5 p. Ustrój panujący w Atenach od VI w. p.n.e. nazywa się . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . , co

dosłownie oznacza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wszyscy

Ateńczycy tworzyli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . , zbierające się

kilka lub kilkanaście razy w ciągu roku. W obradach brali udział obywatele ateńscy, czyli

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . , którzy posiadali pełnię praw politycznych. Wybierano

wówczas dwóch najważniejszych urzędników – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Zadaniem ich było dowodzenie armią i flotą ateńską.

5. Wstaw znak „x” w kratkę obok zdania prawdziwego. 0–1 p.

Starożytni Grecy wyznawali politeizm, a bogów wyobrażali sobie na podobieństwo

Imi ę i nazwisko

Data Klasa

.................................................

......... ..........

ludzi. Hellenowie wierzyli w jednego Boga.

Religia starożytnych Greków była monoteistyczna.

Antyczni mieszkańcy Grecji byli politeistami, a za bóstwa uważali rośliny i skały.

6. Dopisz po jednym atrybucie charakterystycznym dla każdego z bogów. 0–4 p. Posejdon – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Zeus – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Hefajstos – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Hermes – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

7. Przyporządkuj nazwom greckich polis odpowiednie terminy. 0–4 p. 8. Wyjaśnij, na czym polegało wychowanie spartańskie. 0–4 p. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

9. Połącz daty z właściwymi wydarzeniami. 0–4 p. 776 r. p.n.e.• • bitwa pod Cheroneą 490 r. p.n.e.• • pierwsze igrzyska w Olimpii 480 r. p.n.e.• • bitwa pod Salaminą 338 r. p.n.e.• • bitwa pod Maratonem 10. Napisz, gdzie i w jakich okolicznościach organizowano głosowanie nazywane ostracyzmem. 0–2 p. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Do rozwiązania zadań 11. i 12. wykorzystaj zamieszczoną fotografię.

Sparta

Ateny

geruzja

eklezja

ostracyzm

heloci

11. Na greckim naczyniu przedstawiono fragment mitu o 0–1 p. A. Prometeuszu. B. Hefajstosie. C. Demeter. D. Dionizosie. 12. Naczynie zostało ozdobione 0–1 p. A. mozaiką. B. malarstwem czarnofigurowym. C. płaskorzeźbą. D. dużymi, stalowymi okuciami. 13. Wstaw znak „x” w kratki obok nazw dyscyplin sportowych, które wchodziły w skład pięcioboju olimpijskiego rozgrywanego w starożytnej Grecji. 0–5 p.

rzut kulą

bieg zapasy

boks

rzut oszczepem

rzut dyskiem

skok w dal

pływanie

14. Uzupełnij tabelę. 0–4 p.

Data Miejsce bitwy Dowódca Greków Pokonani

490 r. p.n.e. Maraton . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

480 r. p.n.e. Termopile . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Do rozwiązania zadań od 15. do 18. wykorzystaj zamieszczony tekst źródłowy. A z ustawieniem Ateńczyków wtedy pod Maratonem tak się rzecz miała: szyk bojowy wojska co do długości równał się medyjskiemu [perskiemu], ale jego środek liczył niewiele tylko szeregów i tu był on najsłabszy, oba

zaś skrzydła były liczebnie mocne [...]. Po uszykowaniu się i pomyślnym wyniku ofiar, Ateńczycy na dany znak ruszyli pędem przeciw barbarzyńcom [...]. Persowie, widząc nadbiegających, gotowali się ich przyjąć, i przypisywali to niewątpliwie szaleństwu Ateńczyków, kiedy ujrzeli, że w małej są liczbie i pędzą cwałem, nie rozporządzając ani jazdą ani łucznikami [...]. Długo trwała bitwa pod Maratonem. Wprawdzie w centrum szyku bojowego zwyciężyli barbarzyńcy tam, gdzie stali sami Persowie i Sakowie [...]. Ale na skrzydłach obu zwyciężyli Ateńczycy i Platejczycy, po czym [...] ściągnęli oba skrzydła i walczyli przeciw tym, którzy przerwali środek. Tak Ateńczycy odnieśli zwycięstwo. Uciekających Persów ścigali [...], aż dotarli do morza, tu zażądali ognia i dobrali się do okrętów [...].

Herodot „Dzieje” 15. Opisane wydarzenie miało miejsce pod 0–1 p. A. Salaminą. B. Platejami. C. Maratonem. D. Delfami. 16. Podczas bitwy wspólnie z Ateńczykami walczyli 0–1 p. A. Tebańczycy. B. Platejczycy. C. Spartanie. D. Macedończycy. 17. Według Herodota Grecy pokonali Persów dzięki 0–1 p. A. przewadze żołnierzy w centrum szyku. B. znakomitym jeźdźcom. C. celnym łucznikom. D. przewadze hoplitów na skrzydłach. 18. Po zwycięstwie Ateńczycy i Platejczycy 0–1 p. A. ścigali uciekających Persów aż do morza. B. świętowali na cześć boga wojny Aresa. C. wraz z pojmanymi jeńcami wrócili do ojczyzny. D. przystąpili do chowania zmarłych. Karta odpowiedzi

Numer zadania 2. 3. 11. 12. 15. 16. 17. 18.

Odpowiedzi

A

A

A

A

A

A

A

A

B

B

B

B

B

B

B

B

C

C

C

C

C

C

C

C

D

D

D

D

D

D

D

D

Test b

Antyczna Grecja Test podsumowujący rozdział II 1. Czytaj uważnie tekst i zadania. 2. W zadaniach 2., 3., 11., 12. oraz od 15. do 18. znajdują się cztery odpowiedzi: A, B, C, D. Wybierz tylko jedną z nich i zamaluj kratkę z odpowiadającą jej literą w karcie odpowiedzi. 3. Jeżeli się pomylisz, błędne zaznaczenie otocz kółkiem. 4. Rozwiązania zadań 1., od 4. do 10. oraz 13. i 14. zapisz czytelnie i starannie w wyznaczonych miejscach. Pomyłki przekreślaj. 5. Przy każdym poleceniu podano liczbę punktów, jaką można uzyskać za właściwą odpowiedź. Za rozwiązanie całego testu możesz otrzymać maksymalnie 45 punktów. 1. Wstaw obok wyrazów litery odpowiadające ich wyjaśnieniom. 0–4 p. hoplita – . . . . . . A. mieszkaniec Sparty, którego głównym zajęciem była służba

wojskowa helota – . . . . . . B. niewielkie greckie państwo obejmujące miasto i okoliczne wsie polis – . . . . . . C. niewolnik uprawiający ziemię Spartan Spartanin – . . . . . . D. ciężkozbrojny wojownik grecki 2. Arystoteles to jeden z trzech najsłynniejszych starożytnych 0–1 p. A. aktorów greckich. B. rzeźbiarzy ateńskich. C. filozofów greckich. D. królów spartańskich. 3. Dariusz I Wielki był 0–1 p. A. królem perskim. B. dowódcą spartańskim. C. strategiem ateńskim. D. królem macedońskim. 4. Uzupełnij podany tekst. 0–5 p. Grecy nazywali swoją ojczyznę . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . , a siebie samych . . . . . . . . . . . . . . . .

Ze względu na brak wystarczającej ilości ziemi uprawnej organizowali wyprawy . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Na nowych terenach zakładali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Ich mieszkańcy utrzymywali ścisłe kontakty gospodarcze i polityczne z . . . . . . . . . . . . . . . . . ,

czyli miastem, z którego pochodzili.

5. Wstaw znak „x” w kratkę obok zdania fałszywego. 0–1 p. Dla Hellenów wyrocznie były świętymi miejscami. Starożytni Grecy surowo karali działalność wyroczni.

Imi ę i nazwisko

Data Klasa

.................................................

.......... ......... .................

Najsłynniejsza grecka wyrocznia znajdowała się w Delfach. Kapłankę z wyroczni w Delfach nazywano Pytią.

6. Napisz, czym zajmował się każdy z bogów. 0–4 p. Ares – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Apollo – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Hades – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Asklepios – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

7. Przyporządkuj nazwom greckich polis odpowiednie terminy. 0–4 p. 8. Wyjaśnij, co oznacza określenie kultura hellenistyczna. 0–4 p. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

9. Połącz daty z właściwymi wydarzeniami. 0–4 p. 508 r. p.n.e.• • bitwa pod Cheroneą 479 r. p.n.e.• • demokratyczne reformy w Atenach 338 r. p.n.e.• • bitwa pod Platejami 333 r. p.n.e.• • bitwa pod Issos 10. Napisz, czym były gimnazjony i agony w starożytnej Grecji. 0–2 p.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .


Sparta

Ateny

efor

król

strateg

demagog

11. Rzeźba przedstawia 0–1 p. A. Atenę Partenos. B. Myrona. C. Zeusa Olimpijskiego. D. dyskobola. 12. Posąg został wykonany 0–1 p. A. z brązu. B. z piaskowca. C. ze złota. D. z terakoty. 13. Wstaw znak „x” w kratki obok terminów, które dotyczą starożytnego teatru greckiego. 0–5 p.

koturny

maska teatralna

instrumenty smyczkowe

komedia

tragedia

musical

orchestra

kurtyna 14. Uzupełnij tabelę. 0–4 p.

Data Miejsce bitwy Dowódca Persów Zwycięzcy

490 r. p.n.e. Maraton . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

480 r. p.n.e. Termopile . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Do rozwiązania zadań od 15. do 18. wykorzystaj zamieszczony tekst źródłowy. Pomyśl, jak pozbyć się nędzy i głodu, uniknąć niedoli.

Załóż wpierw dom i weź żonę, kup woły do pracy na roli. Potem o sprzęt się postaraj, byś wszystko miał w domu u siebie, Żebyś do innych nie chodził, daremnie ich prosząc w potrzebie. […] Skoro się córy Atlasa, plejady, ukażą, czas zacząć Żniwa, a kiedy zachodzą, niech orka się wtedy rozpocznie […]. Taki porządek jest pracy na roli dla tych, co mieszkają W pasie nadmorskim, jak również dla tych, co pola swe mają W żyznych dolinach daleko od morza, co szumi z powagą. […] Rzucaj zaś ziarno, gdy ziemia świeża i luźna jest zgoła. Błogosławieństwo dla dzieci ze świeżej urośnie ci gleby. Módl się do Zeusa podziemia i świętej Demeter, ażeby Święte zagony bogini przyniosły urodzaj obfity. […]

Hezjod „Prace i dnie” 15. Rolnicy greccy powinni modlić się o urodzaj do 0–1 p. A. Ateny. B. Hery. C. Demeter. D. Gai. 16. Starożytni Grecy uprawiali ziemię położoną 0–1 p. A. na górskich zboczach. B. w pasie nadmorskim i żyznych dolinach. C. wyłącznie nad rzekami. D. na niewysokich pagórkach. 17. Ziemia pod zasiewy powinna być 0–1 p. A. bagnista. B. wysuszona i stwardniała. C. dwa razy do roku dobrze nawożona. D. świeża i spulchniona. 18. Według Hezjoda rolnicy, aby uniknąć głodu i nędzy, muszą 0–1 p. A. założyć rodzinę, kupić woły i uprawiać ziemię. B. zająć się rzemiosłem. C. założyć rodzinę, zająć się rzemiosłem i handlem. D. udać się na wyprawę kolonizacyjną. Karta odpowiedzi

Numer zadania 2. 3. 11. 12. 15. 16. 17. 18.

Odpowiedzi

A

A

A

A

A

A

A

A

B

B

B

B

B

B

B

B

C

C

C

C

C

C

C

C

D

D

D

D

D

D

D

D

Klucz do testu a

Antyczna Grecja

ODPOWIEDZI DO ZADAŃ ZAMKNI ĘTYCH I ICH PUNKTACJA

Numer zadania 2. 3. 11. 12. 15. 16. 17. 18.

Właściwa odpowiedź B C A B C B D A

Punktacja Za każdą właściwą odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt.



1. mit – C Hellada – D demagog – A Hellenowie – B

0–4

Każde właściwe przyporządkowanie – 1 p.

4. demokracją, rządy ludu, zgromadzenie ludowe, mężczyźni, strategów

0–5

Każdy właściwie wpisany wyraz lub właściwie podane wyrażenie – 1 p.

5. Starożytni Grecy wyznawali politeizm, a bogów wyobrażali sobie na podobieństwo ludzi.

0–1

Zaznaczenie zdania prawdziwego – 1 p.

6. Posejdon – trójząb Zeus – piorun Hefajstos – młot Hermes – sandały ze skrzydełkami

0–4 Każdy właściwie dopisany atrybut – 1 p.

7. Sparta – geruzja, heloci Ateny – eklezja, ostracyzm


8. np.: Wychowanie spartańskie miało na celu wyszkolenie obrońców Sparty. Surowym zasadom podlegali wszyscy chłopcy od 7. roku życia.

0–4 I. Zgodność z tematem – 1 p. II. Scharakteryzowanie wychowania spartańskiego oraz podanie, kogo dotyczyło – 2 p. III. Spójność i logiczne uporządkowanie tekstu – 1 p. Uczeń z dysleksją: Oceniamy komunikatywność wypowiedzi (mimo błędów językowych, ortograficznych, interpunkcyjnych).

9. 776 r. p.n.e. – pierwsze igrzyska w Olimpii 490 r. p.n.e. – bitwa pod Maratonem 480 r. p.n.e. – bitwa pod Salaminą 338 r. p.n.e. – bitwa pod Cheroneą


10. np.: Ostracyzm stosowano w Atenach w celu wygnania z miasta osoby, która zagrażała ustrojowi demokratycznemu.

0–2 I. Podanie nazwy polis, w której stosowano ostracyzm – 1 p. II. Wyjaśnienie, w jakim celu organizowano ten rodzaj głosowania – 1 p.

13. bieg rzut dyskiem zapasy skok w dal rzut oszczepem

0–5 Każde właściwe zaznaczenie dyscypliny sportowej – 1 p.

14. 490 r. p.n.e. – Maraton – Miltiades – Persowie (armia perska)

0–4 Każda właściwie uzupełniona rubryka tabeli – 1 p.

480 r. p.n.e. – Termopile – Leonidas – Grecy (armia grecka, armia spartańska)

Klucz do testu b

Antyczna Grecja


Numer zadania 2. 3. 11. 12. 15. 16. 17. 18.

Właściwa odpowiedź C A D A C B D A




1. hoplita – D helota – C polis – B Spartanin – A

0–4


4. Helladą, Hellenami, kolonizacyjne, kolonie, metropolią

0–5

Każdy właściwie wpisany wyraz lub właściwie podane wyrażenie – 1 p.

5. Starożytni Grecy surowo karali działalność wyroczni.

0–1

Zaznaczenie zdania fałszywego – 1 p.

6. Ares – wojna Apollo – literatura, sztuka i nauka Hades – podziemny świat zmarłych Asklepios – sztuka lekarska (medycyna)

0–4 Każdy właściwie dopisany atrybut – 1 p.

7. Ateny – strateg, demagog Sparta – efor, król


8. np.: Kultura hellenistyczna narodziła się po podbojach Aleksandra Macedońskiego. Jej podstawą była kultura Greków (helleńska) połączona z wpływami wschodnimi – głównie ludów zamieszkujących na terytorium dawnego imperium perskiego.

0–4 I. Zgodność z tematem – 1 p. II. Podanie czasu powstania kultury hellenistycznej oraz wiadomości na temat ludów, które ją stworzyły – 2 p. III. Spójność i logiczne uporządkowanie tekstu – 1 p. Uczeń z dysleksją: Oceniamy komunikatywność wypowiedzi (mimo błędów językowych, ortograficznych, interpunkcyjnych

9. 508 r. p.n.e. – demokratyczne reformy w Atenach 479 r. p.n.e.– bitwa pod Platejami 338 r. p.n.e.– bitwa pod Cheroneą 333 r. p.n.e.– bitwa pod Issos


10. np.: Gimnazjony były wydzielonymi miejscami w mieście, przeznaczonymi do ćwiczeń fizycznych. Agony to zawody różnych dyscyplin sportowych. Do najważniejszych należały igrzyska ku czci bogów i mitycznych bohaterów.

0–2 I. Podanie przeznaczenia gimnazjonów – 1 p. II. Wyjaśnienie, czym były agony – 1 p.

13. koturny maska teatralna komedia tragedia

0–5 Każde właściwe zaznaczenie terminu związanego ze starożytnym teatrem greckim – 1 p.

orchestra 14. 490 r. p.n.e. – Maraton – Dariusz –

– Grecy (armia perska) 480 r. p.n.e. – Termopile – Kserkses – Persowie (armia grecka, armia spartańska)

0–4 Każda właściwie uzupełniona rubryka tabeli – 1 p.

Test a

Imperium Rzymskie Test podsumowujący rozdział III 1. Czytaj uważnie tekst i zadania. 2. W zadaniach 1., 2., 6., 7. oraz od 11. do 14. znajdują się cztery odpowiedzi: A, B, C, D. Wybierz tylko jedną z nich i zamaluj kratkę z odpowiadającą jej literą w karcie odpowiedzi. 3. Jeżeli się pomylisz, błędne zaznaczenie otocz kółkiem. 4. Rozwiązania zadań od 3. do 5. oraz od 8. do 10. zapisz czytelnie i starannie w wyznaczonych miejscach. Pomyłki przekreślaj. 5. Przy każdym poleceniu podano liczbę punktów, jaką można uzyskać za właściwą odpowiedź. Za rozwiązanie całego testu możesz otrzymać maksymalnie 24 punkty. 1. Legendarnym przodkiem Rzymian był 0–1 p. A. Odyseusz. B. Hammurabi. C. Eneasz. D. Augustus. 2. Grupa społeczna, którą tworzyli przedstawiciele najznamienitszych rodów rzymskich, to

0–1 p. A. patrycjusze. B. plebejusze. C. heloci. D. spartiaci. 3. Uzupełnij podane zdania. 0–3 p. Rzym znajduje się na Półwyspie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . nad rzeką

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Obecnie jest stolicą . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4. Połącz daty z odpowiednimi wydarzeniami. 0–3 p. 509 r. p.n.e. • • wprowadzenie republiki w Rzymie 202 r. p.n.e. • • podział cesarstwa na wschodniorzymskie i zachodniorzymskie 395 r. n.e. • • bitwa pod Zamą 5. Do podanych dat dopisz właściwe wydarzenia. 0–3 p. 218 r. p.n.e. – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

31 r. p.n.e. – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

313 r. n.e. – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

6. Dostępne dla wszystkich łaźnie w starożytnym Rzymie to 0–1 p. A. atrium. B. perystyl.

Imi ę i nazwisko

Data Klasa

.................................................

................... .................

C. termy. D. limes. 7. Wzorem w dziedzinie kultury byli dla Rzymian 0–1 p. A. Etruskowie. B. Grecy. C. Kartagińczycy. D. Galowie. 8. Wyjaśnij, co znaczy wyrażenie pyrrusowe zwycięstwo. 0–1 p. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

9. Przyporządkuj nazwom urzędów rzymskich odpowiednie opisy. 0–3 p. cenzor • • reprezentował plebejuszy

trybun ludowy • • ustalał listy senatorów

dyktator • • obliczu zagrożenia państwa otrzymywał nieograniczoną władzę na okres 6 miesięcy

10. Wymień trzy przyczyny kryzysu cesarstwa rzymskiego. 0–3 p. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .


11. Symbolem starożytnego Rzymu była 0–1 p. A. wilczyca. B. lwica. C. pantera. D. owca. 12. Zwierzę karmi bliźniaków 0–1 p. A. Eneasza i Odyseusza. B. Romulusa i Remusa.

C. Jowisza i Saturna. D. Herkulesa i Achillesa. Do rozwiązania zadań 13. i 14. wykorzystaj zamieszczony tekst źródłowy. [...] Nie ustępowała hańbiąca pogłoska i nadal wierzono, że pożar był nakazany. Aby ją więc usunąć, podstawił Neron winowajców i dotknął najbardziej wyszukanymi kaźniami tych, [...] których [...] chrześcijanami nazywał. Początek tej nazwie dał Chrystus, który za panowania Tyberiusza skazany został na śmierć przez prokuratora Poncjusza Pilatusa, a przytłumiony na razie zgubny zabobon znowu wybuchnął, nie tylko w Judei, gdzie się to zło wylęgło, lecz także w stolicy [...]. Schwytano więc naprzód tych, którzy tę wiarę publicznie wyznawali, potem na podstawie ich zeznań ogromne mnóstwo innych, i udowodniono im nie tyle zbrodnię podpalenia, ile nienawiść ku rodzajowi ludzkiemu. [...] Stąd, chociaż ci ludzie byli winni i zasługiwali na najsurowsze kary, budziła się ku nim litość, jako że nie dla pożytku państwa, lecz dla zadośćuczynienia okrucieństwu jednego człowieka byli traceni.

Tacyt „Roczniki” 13. O podpalenie Rzymu oskarżył chrześcijan 0–1 p. A. Poncjusz Piłat. B. Neron. C. lud rzymski. D. Tyberiusz. 14. Autor tekstu określa chrześcijaństwo jako 0–1 p. A. religię monoteistyczną. B. dobro i sprawiedliwość. C. wyznanie politeistyczne. D. zabobon i zło. Karta odpowiedzi

Numer zadania 1. 2. 6. 7. 11. 12. 13. 14.

Odpowiedzi

A

A

A

A

A

A

A

A

B

B

B

B

B

B

B

B

C

C

C

C

C

C

C

C

D

D

D

D

D

D

D

D

Test b

Imperium Rzymskie Test podsumowujący rozdział III 1. Czytaj uważnie tekst i zadania. 2. W zadaniach 1., 2., 6., 7. oraz od 11. do 14. znajdują się cztery odpowiedzi: A, B, C, D. Wybierz tylko jedną z nich i zamaluj kratkę z odpowiadającą jej literą w karcie odpowiedzi. 3. Jeżeli się pomylisz, błędne zaznaczenie otocz kółkiem. 4. Rozwiązania zadań od 3. do 5. oraz od 8. do 10. zapisz czytelnie i starannie w wyznaczonych miejscach. Pomyłki przekreślaj. 5. Przy każdym poleceniu podano liczbę punktów, jaką można uzyskać za właściwą odpowiedź. Za rozwiązanie całego testu możesz otrzymać maksymalnie 24 punkty. 1. Legendarnych bliźniaków Romulusa i Remusa wykarmiła 0–1 p. A. wilczyca. B. niedźwiedzica. C. kozica. D. lisica. 2. Mniej zamożna część społeczeństwa rzymskiego to 0–1 p. A. patrycjusze. B. plebejusze. C. heloci. D. spartiaci. 3. Uzupełnij podany tekst. 0–3 p. W I w. p.n.e. wybuchło w Rzymie powstanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . , czyli

niewolników szkolonych do walki na arenie. Przywódcą buntu był . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . Walki z rzymskimi legionami zakończyły się . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

powstańców.

4. Połącz daty z odpowiednimi wydarzeniami. 0–3 p. 753 r. p.n.e. • • koniec cesarstwa zachodniorzymskiego 30 r. p.n.e. • • upadek republiki i początek cesarstwa 476 r. n.e. • • założenie Rzymu 5. Do podanych dat dopisz właściwe wydarzenia. 0–3 p. 264 r. p.n.e. – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

44 r. p.n.e. – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

392 r. n.e. – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

6. Wodociągi doprowadzające wodę do miast rzymskich to 0–1 p.

Imi ę i nazwisko

Data Klasa

.................................................

................... .................

A. amfiteatry. B. akwedukty. C. termy. D. manipuły. 7. Za pierwszy zbiór prawa rzymskiego uznaje się 0–1 p. A. Kodeks Justyniana. B. Dekalog. C. Prawo XII tablic. D. Kodeks Hammurabiego. 8. Wyjaśnij, co znaczy powiedzenie: „Wszystkie drogi prowadzą do Rzymu”. 0–1 p. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

9. Przyporządkuj nazwom urzędów rzymskich odpowiednie opisy. 0–3 p. konsul • • zbierał podatki i zarządzał finansami państwa kwestor • • sprawował władzę sądowniczą pretor • • dowodził armią 10. Wymień trzy przyczyny kryzysu republiki rzymskiej. 0–3 p. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .


11. Na zdjęciu widać 0–1 p. A. łuk triumfalny. B. Panteon. C. termy Dioklecjana. D. Koloseum. 12. Ta starożytna budowla służyła jako miejsce 0–1 p.

A. widowisk i walk gladiatorów. B. uroczystości religijnych. C. obrad zgromadzenia ludowego. D. przedstawień teatralnych i operowych. Do rozwiązania zadań 13. i 14. wykorzystaj zamieszczony tekst źródłowy. [...] Kiedy po gwałtownej śmierci Brutusa i Kasjusza [spiskowcy przeciwko Cezarowi] zabrakło już armii państwowej, kiedy Pompejusza zgnieciono koło Sycylii, a po rozbrojeniu Lepidusa i śmierci Antoniusza nawet partii juliańskiej nie pozostał inny przywódca prócz [...] Oktawiana, [...] chcąc tylko za konsula być uważany i za takiego, któremu do obrony praw ludu władza trybuńska wystarcza. Lecz skoro żołnierzy przynęcił darami, lud rozdawnictwem zboża, a wszystkich słodyczą pokoju, powoli począł się wzbijać i zagarniać w swe ręce przywileje senatu, urzędników i praw. Nikt mu w tym nie stawiał oporu [...]. Wewnątrz panował spokój, nazwy urzędów pozostały te same, młodsi urodzili się już po zwycięstwie pod Akcjum, a także większość starców podczas wojen domowych: jakżeż niewielu z tych pozostało, co rzeczpospolitą widzieli!

Tacyt „Roczniki” 13. Rządy Oktawiana Augusta zakończyły w Rzymie okres 0–1 p. A. monarchii. B. republiki. C. demokracji. D. tyranii. 14. Oktawian zyskał poparcie ludu dzięki 0–1 p. A. armii Pompejusza. B. przydzielaniu stanowisk urzędniczych. C. rozdawaniu zboża i obietnicy pokoju. D. obietnicy pokoju. Karta odpowiedzi

Numer zadania 1. 2. 6. 7. 11. 12. 13. 14.

Odpowiedzi

A

A

A

A

A

A

A

A

B

B

B

B

B

B

B

B

C

C

C

C

C

C

C

C

D

D

D

D

D

D

D

D

Klucz do testu a

Imperium Rzymskie


Numer zadania

1.

2.

6.

7.

11.

12.

13.

14.


C

A

C

B

A

B

B

D




3. Apenińskim, Tyber, Włoch 0–3 Każdy właściwie wpisany wyraz – 1 p. 4. 509 r. p.n.e. – wprowadzenie

republiki w Rzymie 202 r. p.n.e. – bitwa pod Zamą 395 r. n.e. – podział cesarstwa na wschodniorzymskie i zachodniorzymskie


5. 218 r. p.n.e. – wybuch II wojny punickiej 31 r. p.n.e. – bitwa pod Akcjum 313 r. n.e. – edykt mediolański

0–3 Podanie jednego właściwego wydarzenia – 1 p. Podanie dwóch właściwych wydarzeń – 2 p. Podanie trzech właściwych wydarzeń – 3 p.

8. np.: O pyrrusowym zwycięstwie mówimy, gdy poniesione straty przewyższają uzyskane korzyści.

0–1 Podanie właściwego wyjaśnienia – 1 p.

9. cenzor – ustalał listy senatorów

trybun ludowy – reprezentował plebejuszy dyktator – w obliczu zagrożenia państwa otrzymywał nieograniczoną władzę na okres 6 miesięcy


10. np.: upadek znaczenia władzy cesarskiej, najazdy plemion germańskich, wprowadzenie barbarzyńców do armii rzymskiej, podział imperium, wielka wędrówka ludów

0–3 Podanie jednej właściwej przyczyny – 1 p. Podanie dwóch właściwych przyczyn – 2 p. Podanie trzech właściwych przyczyn – 3 p.

Klucz do testu b

Imperium Rzymskie


Numer zadania

1.

2.

6.

7.

11.

12.

13.

14.


A

B

B

C

D

A

B

C




3. gladiatorów, Spartakus, klęską 0–3 Każdy właściwie wpisany wyraz – 1 p. 4. 753 r. p.n.e. – założenie Rzymu

30 r. p.n.e. – upadek republiki i początek cesarstwa 476 r. n.e. – koniec cesarstwa zachodniorzymskiego


5. 264 r. p.n.e. – wybuch I wojny punickiej 44 r. p.n.e. – śmierć Juliusza Cezara lub idy marcowe 392 r. n.e. – chrześcijaństwo religią panującą w cesarstwie

0–3 Podanie jednego właściwego wydarzenia – 1 p. Podanie dwóch właściwych wydarzeń – 2 p. Podanie trzech właściwych wydarzeń – 3 p.

8. np.: Miasta na terenie Imperium Rzymskiego były połączone doskonałymi drogami, które zbiegały się w Rzymie. Z każdego miejsca w państwie można było dotrzeć do stolicy imperium.

0–1 Podanie właściwego wyjaśnienia – 1 p.

9. konsul – dowodził armią kwestor – zbierał podatki i zarządzał finansami państwa pretor – sprawował władzę sądowniczą


10. np.: zmniejszenie liczby chłopów, przekształcenie armii w zawodową, wzrost znaczenia wodzów rzymskich popieranych przez legiony, niezadowolenie plebejuszy z rządów senatu, wojny domowe

0–3 Podanie jednej właściwej przyczyny – 1 p. Podanie dwóch właściwych przyczyn – 2 p. Podanie trzech właściwych przyczyn – 3 p.

Test a

Początki średniowiecza Test podsumowujący rozdział IV 1. Czytaj uważnie tekst i zadania. 2. W zadaniach od 6. do 12. znajdują się cztery odpowiedzi: A, B, C, D. Wybierz tylko jedną z nich i zamaluj kratkę z odpowiadającą jej literą w karcie odpowiedzi. 3. Jeżeli się pomylisz, błędne zaznaczenie otocz kółkiem. 4. Rozwiązania zadań od 1. 5. oraz od 13. do 16. zapisz czytelnie i starannie w wyznaczonych miejscach. Pomyłki przekreślaj. 5. Przy każdym poleceniu podano liczbę punktów, jaką można uzyskać za właściwą odpowiedź. Za rozwiązanie całego testu możesz otrzymać maksymalnie 45 punktów. 1. Napisz, kim były wymienione postacie. 0–1 p. Chlodwig – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Ludwik Pobożny – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Otton III – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Cyryl i Metody – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Połącz imiona władców z odpowiednimi nazwami państw. 0–5 p. Włodzimierz Wielki • • Węgry Karol Młot • • Rzesza Niemiecka Henryk IV • • Normandia Wilhelm Zdobywca • • państwo Franków Stefan Wielki • • Ruś 3. Wyjaśnij znaczenie podanych terminów. 0–3 p. patriarcha – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

islam – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

imperium uniwersalne – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4. Uzupełnij tekst o osiągnięciach kultury arabskiej. 0–7 p. Arabowie stworzyli bogatą kulturę. Wzorce czerpali z antyku oraz dokonań ludów Wschodu.

Z Indii przejęli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . , zwane dziś . . . . . . . . . . . . . . . ., które

zastąpiły skomplikowany rzymski system zapisu. Damaszek słynął z pięknej jedwabnej

tkaniny, zwanej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Mieszkańcy miasta potrafili również

wyrabiać bardzo wytrzymałą broń, produkowaną ze stali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Przedmioty ozdabiano charakterystycznymi ornamentami określanymi jako . . . . . . . . . . . . . . .

Zbiór oryginalnych baśni arabskich nosi tytuł – „Księga . . . . . . . . . . . . . . . . . i jednej . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ”.

Imi ę i nazwisko

Data Klasa

.................................................

................... .................

5. Wstaw obok dat litery odpowiadające właściwym wydarzeniom. 0–4 p.

622 r. – . . . . . . A. koronacja cesarska Ottona I 800 r. – . . . . . . B. chrzest Rusi 962 r. – . . . . . . C. koronacja Karola Wielkiego na cesarza 988 r. – . . . . . . D. ucieczka Mahometa z Mekki do Medyny Do rozwiązania zadań od 6. do 10. wykorzystaj zamieszczony tekst źródłowy. Trzej królowie, zjechawszy się w sierpniu w mieście galijskim Verdun, rozdzielili państwo pomiędzy siebie. Ludwik [zwany Niemiec] otrzymał część wschodnią, Karol zaś [zwany Łysym] dzierżył część zachodnią. Najstarszemu z nich, Lotariuszowi, los przydzielił część środkową, leżącą między dwoma poprzednimi. Po zawarciu miedzy sobą pokoju i umocnieniu go przysięgą bracia powrócili do domów, aby zarządzać i strzec części swego królestwa.

„Rocznik fuldajski o podziale monarchii Karola Wielkiego” 6. Zjazd w Verdun odbył się w 0–1 p. A. 840 r. B. 841 r. C. 842 r. D. 843 r. 7. Terytorium, które uległo podziałowi, to 0–1 p. A. Państwo Kościelne. B. królestwo Anglii. C. państwo Franków. D. królestwo Danii. 8. Decyzje podjęte podczas zjazdu w Verdun przyczyniły się do powstania 0–1 p. A. Francji, Włoch, Anglii. B. Francji, Niemiec, Włoch. C. Francji, Danii, Włoch. D. Niemiec, Hiszpanii, Włoch. 9. W wyniku podziału Ludwik otrzymał część wschodnią, na której w późniejszym czasie utworzono 0–1 p. A. Niemcy. B. Węgry. C. Czechy. D. Włochy. 10. Postanowienia traktatu z Verdun przyznawały Karolowi prawo do części zachodniej państwa Franków, na której w późniejszym czasie powstała 0–1 p. A. Belgia. B. Francja. C. Anglia. D. Hiszpania.


11. Na mozaice zostali przedstawieni dwaj misjonarze 0–1 p. A. Paweł i Światowid. B. Cyryl i Metody. C. Abraham i Jan. D. Mateusz i Cyryl. 12. Na potrzeby chrystianizacji Słowian duchowni opracowali nowy alfabet zwany 0–1 p. A. hieroglifami. B. minuskułą. C. runami. D. głagolicą. 13. Połącz nazwy zabytków z ich twórcami. 0–4 p. Hagia Sophia • • Bizantyjczycy świątynia Kaaba • • Normanowie Światowid ze Zbrucza • • Arabowie kościół klepkowy • • Słowianie 14. Wstaw obok terminów litery odpowiadające właściwym definicjom. 0–5 p. latopis – . . . . . . A. malowidło religijne arabeska – . . . . . . B. znaki pisma normańskiego ikona ikona – . . . . . . C. rozdział w Koranie sura – . . . . . . D. kronika ruska runy – . . . . . . E. dekoracyjny wzór geometryczny 15. Przyporządkuj terminom odpowiednie wyjaśnienia. 0–3 p. majordom • • zarządca dworu margrabia • • przywódca muzułmański kalif • • sprawował władzę w marchiach

16. Uzupełnij schemat dotyczący podziału plemion słowiańskich. 0–3 p. Karta odpowiedzi

Numer zadania 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12.

Odpowiedzi

A

A

A

A

A

A

A

B

B

B

B

B

B

B

C

C

C

C

C

C

C

D

D

D

D

D

D

D

Słowianie

zachodni południowi wschodni

plemiona czeskie Chorwaci

Test b

Początki średniowiecza Test podsumowujący rozdział IV 1. Czytaj uważnie tekst i zadania. 2. W zadaniach od 6. do 12. znajdują się cztery odpowiedzi: A, B, C, D. Wybierz tylko jedną z nich i zamaluj kratkę z odpowiadającą jej literą w karcie odpowiedzi. 3. Jeżeli się pomylisz, błędne zaznaczenie otocz kółkiem. 4. Rozwiązania zadań od 1. 5. oraz od 13. do 16. zapisz czytelnie i starannie w wyznaczonych miejscach. Pomyłki przekreślaj. 5. Przy każdym poleceniu podano liczbę punktów, jaką można uzyskać za właściwą odpowiedź. Za rozwiązanie całego testu możesz otrzymać maksymalnie 45 punktów. 1. Napisz, kim były wymienione postacie. 0–4 p. Pepin Mały– . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Samon – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Otton I – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Mahomet – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Połącz imiona władców z odpowiednimi nazwami państw. 0–5 p. Chlodwig • • Bizancjum Włodzimierz Wielki • • Państwo Wielkomorawskie Otton III • • Rzesza Niemiecka Świętopełk • • państwo Franków Justynian I Wielki • • Ruś 3. Wyjaśnij znaczenie podanych terminów. 0–3 p. głagolica – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..

Koran – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

marchia – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4. Uzupełnij tekst o konflikcie między władzą duchowną a świecką. 0–7 p. W XI w. doszło do sporu pomiędzy papiestwem a cesarstwem o . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ,

czyli nadawanie stanowisk i ziem osobom duchownym. Główny etap konfliktu przypadł na

pontyfikat papieża . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . oraz panowanie cesarza niemieckiego

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . W . . . . . . . . . . . . . . r. w mieście . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

cesarz musiał ukorzyć się przed papieżem, by ten zdjął z niego ekskomunikę. Ostatecznie

spór zakończył się w 1122 r. podczas synodu w . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Zawarto wówczas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . , czyli porozumienie, zgodnie z

Imi ę i nazwisko

Data Klasa

.................................................

................... .................

którym papież nadawał biskupom ziemie.

5. Wstaw obok dat litery odpowiadające właściwym wydarzeniom. 0–4 p. 496 r. – . . . . . . A. bitwa na Lechowym Polu 843 r. – . . . . . . B. koronacja Stefana Wielkiego 955 r. – . . . . . . C. chrzest Franków 1001 r. – . . . . . . D. traktat w Verdun Do rozwiązania zadań od 6. do 10. wykorzystaj zamieszczony tekst źródłowy. [Karol Wielki, władca Franków] w jedzeniu i piciu był umiarkowany, bardziej jednak w piciu, opilstwa nie cierpiał nie tylko u siebie i u najbliższych, ale i u każdego człowieka. W jedzeniu nie umiał zachować takiej powściągliwości, owszem, skarżył się często, że posty szkodzą jego ciału. [...] Zwykły obiad składał się z czterech dań, oprócz pieczeni, którą mu łowczy na rożnach przynosili i którą ponad inne potrawy przedkładał. Przy obiedzie słuchał albo muzyki, albo czytania opowiadań i dziejów starożytnych. Wymowę miał obfitą i bogatą, mógł najdokładniej wyrazić wszystko, co chciał. Nie poprzestając na języku ojczystym, starał się wyuczyć i obcych. Z tych łacinę znał tak dobrze, że posługiwał się nią na równi z językiem ojczystym, po grecku lepiej rozumiał niż mówił. Był tak wymowny, że można by go wziąć za gadułę.

Einhard „Życie Karola Wielkiego” 6. Karol Wielki nie cierpiał 0–1 p. A. nadużywania alkoholu. B. objadania się. C. polowań. D. muzycznych koncertów. 7. Władca Franków podczas posiłku 0–1 p. A. oglądał przedstawienia nadwornych artystów. B. słuchał muzyki lub czytania opowieści o swoich zasługach. C. przyjmował zagraniczne poselstwa. D. słuchał muzyki lub czytania opowiadań i dziejów antycznych. 8. Obiad Karola Wielkiego zwykle składał się z 0–1 p. A. jednego dania. B. zupy i drugiego dania. C. czterech dań. D. pieczeni. 9. Władca frankijski sprawnie posługiwał się 0–1 p. A. łaciną, greką oraz językiem Franków. B. łaciną i greką. C. łaciną, greką oraz językiem arabskim. D. łaciną i językiem Franków. 10. Według kronikarza Karol Wielki 0–1 p.

A. biegle mówił po grecku. B. lepiej rozumiał po grecku niż mówił. C. potrafił pisać i czytać po grecku. D. lepiej znał grekę niż łacinę. Do rozwiązania zadań 11. i 12. wykorzystaj zamieszczoną fotografię.

11. Na zdjęciu widać świątynię 0–1 p. A. chrześcijańską. B. buddyjską. C. judaistyczną. D. muzułmańską. 12. Obok budowli znajdują się wieże nazywane 0–1 p. A. zikkuratami. B. limes. C. minaretami. D. stelami.

13. Połącz osiągnięcia z ich twórcami. 0–1 p. stal damasceńska • • Bizantyjczycy drakkary • • Normanowie latopisy • • Arabowie malarstwo ikonowe • • Słowianie 14. Wstaw obok terminów litery odpowiadające właściwym określeniom. 0–1 p. dżihad – . . . . . . A. prawo islamskie hidżra – . . . . . . B. zwierzchnik Kościoła prawosławnego patriarcha – . . . . . . C. wydarzenie, które dało początek erze muzułmańskiej schizma – . . . . . . D. święta wojna z niewiernymi szariat – . . . . . . E. rozłam w Kościele 15. Przyporządkuj imionom władców nazwy odpowiednich dynastii. 0–1 p. Otton II • • Rurykowicze

Ludwik Pobożny • • Karolingowie Włodzimierz Wielki • • dynastia saska 16. Uzupełnij schemat dotyczący podziału państwa Franków. 0–3 p. Karta odpowiedzi Numer zadania 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12.

Odpowiedzi

A

A

A

A

A

A

A

B

B

B

B

B

B

B

C

C

C

C

C

C

C

D

D

D

D

D

D

D

Traktat w Verdun w 843

PAŃSTWO FRANKÓW

część zachodnia

część część wschodnia

władca

władca Lotar

władca

Klucz do testu a

Początki średniowiecza ODPOWIEDZI DO ZADAŃ ZAMKNI ĘTYCH I ICH PUNKTACJA

Numer zadania

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.


D

C

B

A

B

B

D



zad. Właściwa odpowiedź

Punktacja Kryteria punktowania

1. Chlodwig – władca państwa Franków z dynastii Merowingów Ludwik Pobożny – władca państwa Franków, syn Karola Wielkiego Otton III – cesarz niemiecki z dynastii saskiej Cyryl i Metody – misjonarze z Bizancjum wysłani z misją chrystianizacyjną na Morawy

0–4 Każda właściwie opisana postać historyczna – 1 p.

2. Włodzimierz Wielki – Ruś Karol Młot – państwo Franków Henryk IV – Rzesza Niemiecka Wilhelm Zdobywca – Normandia Stefan Wielki – Węgry

0–5


3. patriarcha – zwierzchnik Kościoła wschodniego (prawosławnego) islam – religia muzułmańska imperium uniwersalne – państwo, które chciał stworzyć Otton III na wzór Imperium Rzymskiego, miało się składać z Galii, Germanii, Rzymu i ze Słowiańszczyzny

0–3

Każde właściwe wyjaśnienie terminu – 1 p.

4. cyfry, arabskimi, adamaszkiem, damasceńskiej, arabeski, tysiąca, nocy

0–7 Każdy właściwie wpisany wyraz – 1 p.

5. 622 r. – D 800 r. – C 962 r. – A 988 r. – B


13. Hagia Sophia – Bizantyjczycy Światowid ze Zbrucza – Słowianie kościół klepkowy – Normanowie świątynia Kaaba – Arabowie


14. latopis – D arabeska – E ikona – A sura – C runy – B


15. majordom – zarządca dworu kalif– przywódca muzułmański margrabia – sprawował władzę w marchiach


16. Słowianie zachodni: plemiona polskie i czeskie Słowianie południowi: Chorwaci i Serbowie Słowianie wschodni: plemiona ruskie

0–3 Każda właściwie uzupełniona rubryka schematu – 1 p.

Klucz do testu b

Początki średniowiecza ODPOWIEDZI DO ZADAŃ ZAMKNI ĘTYCH I ICH PUNKTACJA

Numer zadania 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12.

Właściwa odpowiedź A D C D B D C



zad. Właściwa odpowiedź

Punktacja Kryteria punktowania

1. Pepin Mały – władca państwa Franków z dynastii Karolingów Samon – twórca państwa słowiańskiego na terenie Czech i Moraw Otton I – cesarz niemiecki z dynastii saskiej Mahomet – prorok islamu

0–4 Każda właściwie opisana postać historyczna – 1 p.

2. Chlodwig – państwo Franków Włodzimierz Wielki – Ruś Otton III – Rzesza Niemiecka Świętopełk – Państwo Wielkomorawskie Justynian I Wielki – Bizancjum

0–5


3. głagolica – pierwszy alfabet słowiański Koran – święta księga islamu marchia – jednostka terytorialna w państwie Karola Wielkiego

0–3

Każde właściwe wyjaśnienie terminu – 1 p.

4. inwestyturę, Grzegorza VII, Henryka IV, 1077, Canossa, Wormacji, konkordat

0–7 Każdy właściwie wpisany wyraz – 1 p.

5. 496 r. – C 843 r. – D 955 r. – A 1001 r. – B


13. stal damasceńska – Arabowie drakkary – Normanowie latopisy – Słowianie malarstwo ikonowe – Bizantyjczycy


14. dżihad – D hidżra – C patriarcha – B schizma – E szariat – A


15. Otton II – dynastia saska Ludwik Pobożny – Karolingowie Włodzimierz Wielki – Rurykowicze


16. część zachodnia: Ludwik Niemiec część południowa: Lotar część wschodnia: Karol Łysy ruskie

0–3 Każda właściwie uzupełniona rubryka schematu – 1 p.

Test a

Polska pierwszych Piastów Test podsumowujący rozdział V 1. Czytaj uważnie tekst i zadania. 2. W zadaniach 1., 2., 4., 5. oraz 11. i 12. znajdują się cztery odpowiedzi: A, B, C, D. Wybierz tylko jedną z nich i zamaluj kratkę z odpowiadającą jej literą w karcie odpowiedzi. 3. Jeżeli się pomylisz, błędne zaznaczenie otocz kółkiem. 4. Rozwiązania zadań 3. oraz od 6. do 10.. zapisz czytelnie i starannie w wyznaczonych miejscach. Pomyłki przekreślaj. 5. Przy każdym poleceniu podano liczbę punktów, jaką można uzyskać za właściwą odpowiedź. Za rozwiązanie całego testu możesz otrzymać maksymalnie 24 punkty. 1. Mieszko I przyjął chrzest w 0–1 p. A. 965 r. B. 966 r. C. 968 r. D. 972 r. 2. Bolesław Śmiały został koronowany na króla Polski w Gnieźnie w 0–1 p. A. 1058 r. B. 1076 r. C. 1080 r. D. 1095 r. 3. Napisz, jakich postaci historycznych dotyczą podane opisy. 0–4 p. • pierwszy historyczny władca Polski – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . • cesarz, który przybył do Gniezna w 1000 r. – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . • w 1025 r. odziedziczył koronę polską – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . • walczył z Bolesławem Krzywoustym o władzę w kraju – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Do rozwiązania zadań 4. i 5. wykorzystaj zamieszczoną fotografię.

4. Na fragmencie Drzwi Gnieźnieńskich widać scenę z życia 0–1 p. A. św. Wojciecha. B. św. Stanisława.

Imi ę i nazwisko

Data Klasa

.................................................

.......... ......... .................

C. św. Szczepana. D. św. Maurycego. 5. Płaskorzeźba przedstawia wyprawę duchownego do kraju 0–1 p. A. Wieletów. B. Jaćwingów. C. Prusów. D. Lędzian. 6. Wyjaśnij znaczenie podanych terminów. 0–3 p. kurhan – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

senior – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

„Geograf Bawarski” – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

7. Napisz, na czym polegała zasada senioratu i jaką dzielnicę otrzymywał senior. 0–2 p. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

8. Dopisz przy imionach książąt polskich nazwy otrzymanych przez nich ziem. 0–2 p. Mieszko Stary – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Henryk Sandomierski – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

9. Wstaw znak „x” w kratki obok imion postaci, które wywodziły się z rodu Piastów. 0–3 p.

Rościsław

Siemomysł

Ibrahim ibn Jakub

Lestek

Siemowit 10. Połącz wydarzenia z odpowiednimi datami. 0–4 p. koronacja Bolesława Chrobrego • • VI w. n.e. przybycie Słowian na ziemie polskie • • 997 r. śmierć św. Wojciecha • • 1018 r. pokój w Budziszynie • • 1025 r. Do rozwiązania zadań 11. i 12. wykorzystaj zamieszczony tekst źródłowy. Zważywszy jego chwałę, potęgę i bogactwo, cesarz rzymski zawołał w podziwie: „[...] Nie godzi się takiego i tak wielkiego męża, jakby jednego spośród dostojników, księciem nazywać lub hrabią, lecz chlubnie wynieść go na tron królewski i uwieńczyć koroną”. A zdjąwszy z głowy diadem cesarski, włożył go na głowę Bolesława na znak przymierza i przyjaźni i dał mu w darze gwóźdź z Krzyża Pańskiego wraz z włócznią św. Maurycego, w

zamian za co Bolesław ofiarował mu ramię św. Wojciecha. Gall Anonim „Kronika polska”

11. Zjazd gnieźnieński odbył się w 0–1 p. A. 998 r. B. 999 r. C. 1000 r. D. 1001 r. 12. Uczestnikami wydarzenia byli 0–1 p. A. Bolesław Chrobry i Otton I. B. Mieszko II i Bolesław Chrobry. C. Mieszko I i Otton I. D. Bolesław Chrobry i Otton III. Karta odpowiedzi

Numer zadania 1. 2. 4. 5. 11. 12.

Odpowiedzi

A

A

A

A

A

A

B

B

B

B

B

B

C

C

C

C

C

C

D

D

D

D

D

D

Test b

Polska pierwszych Piastów Test podsumowujący rozdział V 1. Czytaj uważnie tekst i zadania. 2. W zadaniach 1., 2., 4., 5. oraz 11. i 12. znajdują się cztery odpowiedzi: A, B, C, D. Wybierz tylko jedną z nich i zamaluj kratkę z odpowiadającą jej literą w karcie odpowiedzi 3. Jeżeli się pomylisz, błędne zaznaczenie otocz kółkiem. 4. Rozwiązania zadań 3. oraz od 6. do 10.. zapisz czytelnie i starannie w wyznaczonych miejscach. Pomyłki przekreślaj. 5. Przy każdym poleceniu podano liczbę punktów, jaką można uzyskać za właściwą odpowiedź. Za rozwiązanie całego testu możesz otrzymać maksymalnie 24 punkty. 1. Cesarz Otton III przybył do Gniezna w 0–1 p. A. 998 r. B. 999 r. C. 1000 r. D. 1001 r. 2. Bolesław Chrobry został koronowany na króla Polski w 0–1 p. A. 992 r. B. 1000 r. C. 1018 r. D. 1025 r. 3. Napisz, jakich postaci historycznych dotyczą podane opisy. 0–4 p. • zginął w Prusach w 997 r. – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . • został koronowany na króla Polski w 1076 r. – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . • prowadził wojny z cesarstwem w latach 1002–1018 – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . • pierwszy biskup misyjny na ziemiach polskich – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Do rozwiązania zadań 4. i 5. wykorzystaj zamieszczoną fotografię.

4. Ciało praskiego biskupa wykupił od Prusów 0–1 p. A. Mieszko II.

Imi ę i nazwisko

Data Klasa

.................................................

.......... ......... .................

B. Henryk IV. C. Bolesław Chrobry. D. Grzegorz VII. 5. Relikwie św. Wojciecha zostały umieszczone w katedrze 0–1 p. A. krakowskiej. B. gnieźnieńskiej. C. wrocławskiej. D. łęczyckiej. 6. Wyjaśnij znaczenie podanych terminów. 0–3 p. danina – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

szyszak – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Dagome iudex – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

7. Wyjaśnij, czego dotyczył i dlaczego został ogłoszony statut Bolesława Krzywoustego.

0–2 p.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

8. Dopisz przy imionach książąt polskich nazwy otrzymanych przez nich ziem. 0–2 p. Władysław Wygnaniec – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Bolesław Kędzierzawy – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

9. Wstaw znak „x” w kratki obok nazw grup społecznych mieszkających w państwie

Mieszka I. 0–3 p.

drużyna wojów

duchowieństwo

inteligencja

ludność służebna

mieszczanie 10. Połącz wydarzenia z odpowiednimi datami. 0–4 p. chrzest Polski • • VIII w. p.n.e. powstanie osady w Biskupinie • • 966 r. najazd Brzetysława na Polskę • • 1138 r. śmierć Bolesława Krzywoustego • • 1039 r. Do rozwiązania zadań 11. i 12. wykorzystaj zamieszczony tekst źródłowy.

Dostojny margrabia Hodon po zebraniu wojska napadł z nim na Mieszka, który był wierny cesarzowi i płacił trybut aż po rzekę Wartę. Na pomoc Hodonowi pospieszył mój ojciec, graf Zygfryd. Kiedy w dzień św. Jana Chrzciciela starli się z Mieszkiem, odnieśli zwycięstwo, lecz potem w miejscowości zwanej Cydzyną [Cedynią] brat jego Czcibor zadał im klęskę, kładąc trupem wszystkich najlepszych rycerzy z wyjątkiem wspomnianych grafów.

Thietmar „Kronika” 11. Bitwa pod Cedynią odbyła się w 0–1 p. A. 970 r. B. 971 r. C. 972 r. D. 973 r. 12. Jednym z uczestników wydarzenia był 0–1 p. A. Mieszko I. B. Mieszko II. C. Mieszko III. D. Otton III. Karta odpowiedzi

Numer zadania 1. 2. 4. 5. 11. 12.

Odpowiedzi

A

A

A

A

A

A

B

B

B

B

B

B

C

C

C

C

C

C

D

D

D

D

D

D

Klucz do testu a

Polska pierwszych Piastów ODPOWIEDZI DO ZADAŃ ZAMKNI ĘTYCH I ICH PUNKTACJA

Numer zadania

1.

2.

4.

5.

11.

12.


B

B

A

C

C

D




4. • pierwszy historyczny władca Polski – Mieszko I • cesarz, który przybył do Gniezna w 1000 r. – Otton III • w 1025 r. odziedziczył koronę polską – Mieszko II • walczył z Bolesławem Krzywoustym o władzę w kraju – Zbigniew

0–4

Każde właściwe uzupełnienie – 1 p.

6. • kurhan – ziemny kopiec przykrywający grób • senior – najstarszy z rodu, w czasach podziału dzielnicowego władca zwierzchni, zgodnie z testamentem Bolesława Krzywoustego sprawował władzę zwierzchnią nad książętami dzielnicowymi • „Geograf Bawarski” – źródło pisane z IX w., w którym zawarto informacje o plemionach zamieszkujących ziemie polskie

0–3

Każda właściwie podana definicja – 1 p.

7. np.: Zasada senioratu polegała na przejęciu przez najstarszego z rodu Piastów władzy zwierzchniej nad książętami dzielnicowymi. Senior oprócz dziedzicznej dzielnicy otrzymywał również dzielnicę senioralną, łączącą wszystkie ziemie należące do książąt.

0–2

Podanie, na czym polega zasada senioratu – 1 p. Podanie informacji o dzielnicy senioralnej – 1 p.

8. Mieszko Stary – Wielkopolska Henryk Sandomierski – ziemia sandomierska

0–2 Właściwe dopisanie nazw ziem obok imienia każdego władcy – 1 p.

9. Siemomysł, Lestek, Siemowit 0–3 Każde właściwe wskazanie postaci z rodu Piastów – 1 p.

10. koronacja Bolesława Chrobrego – 1025 r. przybycie Słowian na ziemie polskie – VI w. n.e śmierć św. Wojciecha – 997 r. pokój w Budziszynie – 1018 r.


Klucz do testu b

Polska pierwszych Piastów ODPOWIEDZI DO ZADAŃ ZAMKNI ĘTYCH I ICH PUNKTACJA

Numer zadania

1.

2.

4.

5.

11.

12.


C

D

C

B

C

A




3. • zginął w Prusach w 997 r. – św. Wojciech • został koronowany na króla Polski w 1076 r. – Bolesław Śmiały • prowadził wojny z cesarstwem w latach 1002–1018 – Bolesław Chrobry • pierwszy biskup misyjny na ziemiach polskich – Jordan

0–4

Każde właściwe uzupełnienie – 1 p.

6. • danina – przymusowe świadczenie na rzecz władcy lub właściciela ziemi • szyszak – stożkowaty hełm, zakończony ostrym szpicem, używany m.in. przez wojów za czasów Piastów • Dagome iudex – najstarsze polskie źródło pisane; dokument, w którym Mieszko I oddawał swoje państwo pod opiekę papieża

0–3

Każda właściwie podana definicja – 1 p.

7. np.: Statut Bolesława Krzywoustego dotyczył podziału dzielnic Polski między synów panującego. Miał zapobiegać walkom wewnętrznym w kraju po śmierci władcy.

0–2

Podanie informacji o treści statutu – 1 p. Podanie przyczyn ogłoszenia statutu – 1 p.

8. Władysław Wygnaniec – dzielnica senioralna i Śląsk Bolesław Kędzierzawy – Mazowsze i część Kujaw

0–2 Właściwe dopisanie nazw ziem obok imienia każdego władcy – 1 p.

9. drużyna wojów, duchowieństwo, ludność służebna

0–3 Każde właściwe wskazanie grupy społecznej – 1 p.

10. chrzest Polski – 966 r. powstanie osady w Biskupinie –VIII w. p.n.e. najazd Brzetysława na Polskę – 1039 r. śmierć Bolesława Krzywoustego – 1138 r.


Śladamie przeszłości - 1gim

Documents