می كن یلکیوفی ی - geography.journals.iau...

20
ف ص ل ن ا م ه ع ل م ی- پ ژ و ه ش ی ن گ ر ش ه ا ی ن و د ر ج غ ر ا ف ی ا ی ا ن س ا ن ی س ا ل د و ا ز د ه م، ش م ا ر ه د و م، ب ه ا ر1 1 9 9 ا ر ز ی ا ب ی ت أ ث ی ر ا ص و ل م ع م ا ر ی ب ی و ف ی ل ی ک د ر ک ی ف ی ت ط ر ا ح ی م س ك ن د ر ا ق ل ی م ش م ا ل ا ی ر ا ن( م ط ا ل ع ه م و ر د ی: ش ه ر گ ر گ ا ن) 1 م ح م د ر ض ا ق ر ب ا ن ی پ ا ر ا م د ا ن ش ج و ی د ک ت ر ا ی م ع م ا ر ی، و ا ح د س ا و ه، د ا ن ش گ ا ه آ ز ا د ا س م ي، س ا و ه، ا ی ر ا ن س ی ر و س ب ا و ر2 ا س ت ا د ی ا ر گ ر و ه م ع م ا ر ی، و ا ح د ع ل و م و ت ح ق ی ق ا ت ت ه ر ا ن، د ا ن ش گ ا ه آ ز ا د ا س م ي، ت ه ر ا ن، ا ی ر ا ن ه ا د ی م ح م و د ی ن ژ ا د ا س ت ا د ی ا ر گ ر و ه م ع م ا ر ی، و ا ح د ع ل و م و ت ح ق ی ق ا ت ت ه ر ا ن، د ا ن ش گ ا ه آ ز ا د ا س م ي، ت ه ر ا ن، ا ی ر ا ن ت ا ر ی خ د ر ی ا ف ت: 4 ۳ / 1 0 / 1 3 9 0 ت ا ر ی خ پ ذ ی ر ش: 1 0 / 0 1 / 3 3 9 0 چ ك ی د ه گ س س ت ا ز ط ب ي ع ت و ن ظ ا م ه ا ي ط ب ي ع ي د ر ج ر ي ا ن ز ي س ت ر و ز م ر ه ي ا ن س ا ن ش ه ر ن ش ي ن ي ک ي ا ز د غ د غ ه ه ا ي م ه م د و ر ا ن م ع ا ص ر ت ل ق ي م ي ش و د. ي ک ي ا ز ف ض ا ه ا ي ح ا ئ ز ا ه م ي ت م ع م ا ر ي م س ک ن م ي ب ا ش د. م س ک ن ب ه ع ن و ا ن ي ک ي ا ز پ د ي د ه ه ا ي و ا ق ع ي ن خ س ت ي ن م س ا ئ ل ي ا س ت ك ه ب ش ر ه م و ا ر ه ب ا آ ن د س ت ب ه گ ر ي ب ا ن ب و د ه و د ر ت ش ب ر ا ي ي ا ف ت ن پ ا س خ ي م ن ا س ب و م ع ق و ل ب ر ا ي آ ن ب و د ه ا س ت و م س ک ن ب ه ع ن و ا ن ن ي ا ز ا س ا س ي م ط ر ح ا س ت، ل ذ ا ت و ج ه ب ه م س ک ن ب ه ع ن و ا ن ي ک س ر پ ن ا ه، ب ا ي د ب ت و ا ن د ش ر ا ي ط ز م ر ا ب ر ا ي ر ش د ف ر د ي ه ر ي ک ا ز ا ف ر ا د خ ا ن و ا د ه ف ر ا ه م آ و ر د و ه م چ ن ي ن ن ي ا ز ه ا ي ر و ح ي و ر و ا ن ي آ ن ا ن ر ا م ر ت ف ع س ا ز د، ح ا ئ ز ا ه م ي ت ا س ت. ط ر ا ح ي ب ي و ف ي ل ي ک ب ه ع ن و ا ن ا ب ز ا ر ي ت و س ط م ع م ا ر ا ن ا س ت ف ا د ه م ي ش و د ت ا ا ف ر ا د د ا خ ل س ا خ ت م ا ن ه ا ر ا ب ه ط ب ي ع ت خ ا ر ج ا ز آ ن ا ز ط ر ي ق ا ل گ و ه ا ي و پ ا ر ا م ت ر ه ا ي ط ر ا ح ي م ر ب و ط ه ب ه ه م پ ي و ن د د ه د. ا ي ن ا ل گ و ه ا د ر ه ر د و م ح ي ط د ا خ ل ي و خ ا ر ج ي ك ا ر ب ر د ه ا ي گ س ت ر د ه ا ي د ا ر ن د و م ز ا ي ا ي ف ي ز ي و ل و ژ ي ک ي، ش ن ا خ ت ي و ر و ا ن ي ب ه ه م ر ا ه د ا ر ن د. ل ذ ا ه د ف ا ي ن م ق ا ل ه ا ر ز ي ا ب ي ت أ ث ي ر ا ص و ل م ع م ا ر ي ب ي و ف ي ل ي ک د ر ك ي ف ي ت ط ر ا ح ي م س ک ن د ر ا ق ل ي م ش م ا ل ا ي ر ا ن ا س ت. پ ژ و ه ش ا ز ن ظ ر ه د ف، ك ا ر ب ر د ي و ا ز ن ظ ر م ا ه ي ت ت و ص ي ف ي_ ت ح ل ي ل ي ا س ت. ر و ش گ ر د آ و ر ي ا ط ع ا ت ن ي ز ب ه ص و ر ت ا س ن ا د ي و م ي د ا ن ي م ي ب ا ش د. ن ت ا ي ج پ ژ و ه ش ن ش ا ن م ي د ه د ك ه ت و ج ه ب ه ا ص و ل و ش ا خ ص ه ا ي م ع م ا ر ي ب ي و ف ي ل ي ک د ر ح ي ن ط ر ا ح ي و ا ج ر ا ي م ج ت م ع ه ا ي م س ک و ن ي د ر ن و ا ح ي ش م ا ل ا ي ر ا ن د ر ا ر ت ق ا ي ك ي ف ي ت آ ن ه ا و ب ه ت ب ع آ ن ا ف ز ا ي ش م ي ز ا ن ر ض ا ي ت م ن د ي س ا ك ن ا ن آ ن ه ا، ت أ ث ي ر ع م د ه ا ي د ا ر د. و ا ژ گ ا ن ک ل ی د ی: م ع م ا ر ی، ب ی و ف ل ی ک، م س ك ن، ا ق ل ی م ش م ا ل ا ی ر ا ن، گ ر گ ا ن. 0 - ا ی ن م ق ا ل ه ب ر گ ر ف ت ه ا ز ر س ا ل ه د ک ت ر ی م ح م د ر ض ا ق ر ب ا ن ي پ ا ر ا م ب ا ع ن و ا ن« ت ب ی ی ن م ع ی ا ر ه ا ی م ع م ا ر ی ب ی و ف ی ل ی ک د ر ط ر ا ح ي خ ا ن ه ه ا د ر ا ق ل ی م ش م ا ل ا ی ر ا ن» م ي ب ا ش د. ک ه ب ه ر ا ه ن م ا ی ي د ک ت ر س ی ر و س ب ا و ر ا س ت ا د ر ا ه ن م ا و ن و ی س ن د ه م س ئ و ل و ب ا م ش ا و ر ه د ک ت ر ه ا د ی م ح م و د ی ن ژ ا د ا س ت ا د م ش ا و ر د ر گ ر و ه م ع م ا ر ی، د ا ن ش ك د ه ه ن ر، د ا ن ش گ ا ه آ ز ا د ا س م ي و ا ح د س ا و ه ا ن ج ا م ش د ه ا س ت. ۳ - ( ن و ی س ن د ه م س ئ و ل) [email protected]

Upload: others

Post on 31-Jul-2020

5 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: می كن یلکیوفی ی - geography.journals.iau ...geography.journals.iau-garmsar.ac.ir/article... · را ي سالمي بخشد تا زندگي ا نسان را بهبود

یشهوژپ-یملع همانلصف یناسنا یایفارغج رد ون یاه شرگن 1199 راهب ،مود هرامش ،مهدزاود لاس

میلقا رد نكسم یحارط تیفیک رد کیلیفویب یرامعم لوصا ریثأت یبایزرا 1 (ناگرگ رهش :یدروم هعلاطم) ناریا لامش

ماراپ ینابرق اضر دمحم ناریا ،هواس ،يمالسا دازآ هاگشناد ،هواس دحاو ،یرامعم یارتکد یوجشناد

2رواب سوریس ناریا ،نارهت ،يمالسا دازآ هاگشناد ،نارهت تاقیقحت و مولع دحاو ،یرامعم هورگ رایداتسا

داژن یدومحم یداه ناریا ،نارهت ،يمالسا دازآ هاگشناد ،نارهت تاقیقحت و مولع دحاو ،یرامعم هورگ رایداتسا

10/01/3390 :شریذپ خیرات 4۳/10/1390 :تفایرد خیرات

هدیكچ يقلت رصاعم نارود مهم ياه هغدغد زا يکي نيشنرهش ناسنا ي هرمزور تسيز نايرج رد يعيبط ياه ماظن و تعيبط زا تسسگ هك تسا يلئاسم نيتسخن يعقاو ياه هديدپ زا يکي ناونع هب نکسم .دشاب يم نکسم يرامعم تيمها زئاح ياهاضف زا يکي .دوش يم زاين ناونع هب نکسم و تسا هدوب نآ يارب لوقعم و بسانم يخساپ نتفاي يارب شالت رد و هدوب نابيرگ هب تسد نآ اب هراومه رشب هداوناخ دارفا زا کي ره يدرف دشر يارب ار مزال طيارش دناوتب دياب ،هانپرس کي ناونع هب نکسم هب هجوت اذل ،تسا حرطم يساسا طسوت يرازبا ناونع هب کيليفويب يحارط .تسا تيمها زئاح ،دزاس عفترم ار نانآ يناور و يحور ياهزاين نينچمه و دروآ مهارف مه هب هطوبرم يحارط ياهرتماراپ و ياهوگلا قيرط زا نآ زا جراخ تعيبط هب ار اه نامتخاس لخاد دارفا ات دوش يم هدافتسا نارامعم هب يناور و يتخانش ،يکيژولويزيف يايازم و دنراد يا هدرتسگ ياهدربراك يجراخ و يلخاد طيحم ود ره رد اهوگلا نيا .دهد دنويپ .تسا ناريا لامش ميلقا رد نکسم يحارط تيفيك رد کيليفويب يرامعم لوصا ريثأت يبايزرا هلاقم نيا فده اذل .دنراد هارمه و يدانسا تروص هب زين تاعالطا يروآدرگ شور .تسا يليلحت _ يفيصوت تيهام رظن زا و يدربراك ،فده رظن زا شهوژپ يارجا و يحارط نيح رد کيليفويب يرامعم ياه صخاش و لوصا هب هجوت هك دهد يم ناشن شهوژپ جياتن .دشاب يم يناديم ريثأت ،اه نآ نانكاس يدنمتياضر نازيم شيازفا نآ عبت هب و اه نآ تيفيك ياقترا رد ناريا لامش يحاون رد ينوکسم ياه عمتجم .دراد يا هدمع .ناگرگ ،ناریا لامش میلقا ،نكسم ،کیلفویب ،یرامعم :یدیلک ناگژاو

هب هک .دشاب يم «ناریا لامش میلقا رد اه هناخ يحارط رد کیلیفویب یرامعم یاهرایعم نییبت» ناونع اب ماراپ ينابرق اضر دمحم یرتکد هلاسر زا هتفرگرب هلاقم نیا -0 يمالسا دازآ هاگشناد ،رنه هدكشناد ،یرامعم هورگ رد رواشم داتسا داژن یدومحم یداه رتکد هرواشم اب و لوئسم هدنسیون و امنهار داتسارواب سوریس رتکد يیامنهار .تسا هدش ماجنا هواس دحاو [email protected] (لوئسم هدنسیون) -۳

Page 2: می كن یلکیوفی ی - geography.journals.iau ...geography.journals.iau-garmsar.ac.ir/article... · را ي سالمي بخشد تا زندگي ا نسان را بهبود

1199 راهب ،مود هرامش ،مهدزاود لاس – يناسنا یایفارغج رد ون یاه شرگن يشهوژپ - يملع همانلصف 614

همدقم ناسنا یاهزاین هب هجوت مدع ،دنکيم هجوت بلج همه زا شیب هک یزیچ ،ينوكسم یاهانب زاس و تخاس رد هزورما

هتخاس یاه طیحم تیفیک نتفر نیب زا ببس تیمک هب دایز هجوت .تسا یدبلاک ظاحل زا هچ و يناور ظاحل زا هچ و يحور یاهزاین هب يیوگخساپ مدع ،تعیبط و یرامعم ،ناسنا زیمآ تملاسم يتسیز مه هب يهجوتيب .تسا هدش زا یرایسب شیازفا تلع هب) يگدنز یدبلاک طیحم رد تعیبط بسانم روضح هب هجوت مدع نینچمه و ناسنا يناور .تسا یزورما نیشنرهش ناسنا تالكشم زا یرایسب همشچرس ،(عماوج رد يعامتجا و يمسج ،يناور یاهیرامیب

هب زاین ينعی زاین نیرتمهم زا یرود ببس عافترا رد رارقتسا و نیمز زا اهناسنا راک ای تنوكس یاضف ندش ادج رد ار اه نآ ناور و هتخاس رود تعیبط زا رتشیب هچره ار مدرم ،هزورما ينیشنرهش يگدنز .تسا هدش نیمز و تعیبط تعیبط زا يئزج ناسنا هک تسا نآ رب رواب هک تسا يلاح رد نیا ،تسا هدز بلاق ينیشام هدنوشراركت متسیس کی ،تنوكس .(Betaraf et al., 2018: 2) تسوا يگدنز ماود و تایح همادا ثعاب ،تعیبط اب شكیدزن طابترا و تسا هدیدرگ يشان (نتشاد 0قلعت سح يناكم هب) نتفای تیوه یارب شالت هک تسا طیحم و ناسنا نیب انعمرپ یدنویپ و هدمآ باسح هب یرامعم هصرع رد اهدركلمع نیرتيساسا و نیرتهدیچیپ زا يكی ناونع هب ينوكسم یاهاضف .تسا لیلد هب ریخا یاهلاس يط رد نایم نیا رد .دنشاب هتشاد دوخ نینکاس راتفر رب یدایز رایسب تاریثأت دنناوتيم یانعم هک تشاد نآ رب ار ناسانشناور و نارامعم و ناحارط ،ينوكسم یاهاضف نوماریپ تاضارتعا و اه يتیاضران جیردت هب و دندوبن ناشناربراک یاه تیولوا و اهزاین نیمأت هب رداق اهاضف نیا اریز ؛دنهد رارق ينیبزاب دروم ار نكسم ار وا یدوجو داعبا و اههتساوخ و ناسنا دناوتب هک یا هتشر هب زاین همادا رد .دندشيم لیدبت تخاونكی يیاضف هب Hadianpour) دش يطیحم يسانشناور شناد یریگلكش هب رجنم دنور نیا و دش ساسحا دنک يسررب و يبایزرا

and Yaghoutizadeh, 2015: 3). يتسه ناهج رب مکاح نقتم ماظن و نیناوق ،نآ رصانع و ارجا ،تعیبط هرابرد ركفت هک تسا يمهم رایسب تالوقم زا يكی يهلا تردق و ملع يلجت ناونع هب تانئاک رد دوجوم لداعت و يگنهامه زین و تخانش یارب يیاه هناشن و هیآ زا هدنکآ ار تعیبط ملاع مامت نآرق ،نیا رب هوالع .دراد هیكت نآ هب يناریا گنهرف يتسیزمه و دراد يگنهرف قیمع یاههشیر ،تعیبط هب مارتحا و يلدمه اذل ،تسا هداد رارق تعیبط و یرامعم ،ناسنا-تملاسم يتسیزمه نیا عقاو رد .تسا دوهشم ًاالماک ناریا يتنس یرامعم رد تعیبط و یرامعم ،ناسنا زیمآتملاسم و يتسیز توافتم یاهزاین هب خساپ يیاناوت و هدش يگدنز یالاب تیفیک داجیا ببس هب هک تسا هدوب زیمآ هزورما اما ،تسا هدروآيم ناغمرا هب نینکاس یارب ار هد خساپ يیاهطیحم ور نیا زا و هتشاد ار اهناسنا يتخانش ناور يسانشتسیز یاهزاین ندروآرب یارب مزال یاهيگژیو و هنارامعم شزرا دقاف ينوكسم یاهانب و اهطیحم زا یرایسب زا نیاربانب ؛دریگيم رارق يهجوتيب دروم يتحار هب تعیبط هب زاین نایم نیا رد و دنتسه ناسنا يسانشناور و نیا .درک هراشا یژولونكت و ملع رد رایسب تالوحت مغریلع اه نآ يیاراک مدع هب ناوتيم ينوكسم یاهاضف تالضعم تازیامت ظاحل هب هكلب ،یرشب عون دید زا اهنت هن ار نكسم هلوقم هک دهديم ناشن رتشیب ار دوخ تیمها ينامز هلئسم رد رت گرزب سایقم رد لضعم نیا رگید يفرط زا .میهد رارق يبایزرا دروم زین ...و يمیلقا ،يبهذم ،یداژن ،يگنهرف

2.Sense of Belonging

Page 3: می كن یلکیوفی ی - geography.journals.iau ...geography.journals.iau-garmsar.ac.ir/article... · را ي سالمي بخشد تا زندگي ا نسان را بهبود

714 ...کیلیفویب یرامعم لوصا ریثأت يبایزرا

یاهیراجنهان ،يحور ،يمسج یاهیرامیب نایم هزورما .دراد دوجو تعیبط ينعی شاهیلوا نكسم اب ناسنا طابترا-هیوسود هطبار ریخا یاهیرامعم و اهیزاسرهش رد دوجوم يطیحم تسیز تالضعم یاهراشف اب يگنهرف و يعامتجا دشر لحارم مامت رد ،ناسنا فارطا طیحم و تعیبط هراومه هک تسا راكشآ عوضوم نیا نینچمه .دراد دوجو یا

.(Kerllet & etal, 2008, 12) تسا هتشاد يیازسب شقن وا ينهذ و يحور ،يمسج تسا يطیحم تسیز تیمها و شزرا یاراد ينغ يهایگ ششوپ لیلد هب روشک لامش ،ناریا فلتخم یاهرهش نیب رد و يلوصاریغ یاهزاس و تخاس تالضعم اما ؛دشخبيم نآ هب نادنچ ود تیمها زین رزخ یایرد رانک رد یریگرارق و اهرهش نیا رد زاس و تخاس یارب يیاهتیدودحم و طباوض هچرگا و دراد دوجو اهرهش نیا رد نانچمه همانربيب يگدولآ و یدوبان دهاش زاس و تخاس شیازفا و نیمز ندش نارگ اب و دومن افتکا اه نآ هب ناوتيمن يلو هدش هدایپ یاهكرهش و اهالیو روشک يلامش هطخ رد اهزاس و تخاس هدمع هكنیا هب هجوت اب .میتسه دنمشزرا یاهاضف نیا-يگدولآ دهاش نزاوتمان دشر لیلد هب ناگرگ ،يلامش یاهرهش نایم زا .دراد تیمها اه نآ هب نتخادرپ دنتسه ينوكسم تخاس و تحاسم و تیعمج نایم لداعت مدع لیلد هب رما نیا هک تسا هدوب يناوارف يطیحمتسیز یاهبیرخت و اه میلقا رد نكسم يحارط تیفیک رد کیلیفویب یرامعم لوصا يبایزرا شهوژپ نیا فده نیاربانب ؛دشابيم اهزاس و .تسا (ناگرگ رهش :یدروم هعلاطم) ناریا لامش یرظن درکیور (101۳ لاس) نونکات لیلد نیمه هب و هدش نابز یهزوح دراو يگزات هب هک تسا یاهژاو 0کیلیفویب ای يیارگ تسیز هب کیلیفویب یهژاو موهفم كرد یارب اذل ،تسا هدش هتفرگ ایلیفویب زا کیلیفویب یهملک .تسا هدشن تغل گنهرف دراو تسیمرف «ویب» یهژاو .تسا هدش لیكشت «ایلیف و ویب» ِءزج ود زا ایلیفویب یهژاو .دوشيم هتخادرپ ایلیفویب تغل يسررب دوشيم طوبرم اهناسنا يگدنز ای هدنز یاهزیچ هب هک دوشيم هدافتسا اهدیق و اه تفص ،اه مسا یادتبا رد هک(Oxford Dictionary, 2010, 62). و اهتداع هب تبسن مدرم هک تسا يتبثم ساسحا و تیباذج «ایلیف» یهژاو هب تبسن اهناسنا تبثم ساسحا نامه ایلفویب هجیتن رد .دنراد تسام فارطا تعیبط رد هک يیاهزیچ مامت و اهتیلاعف ناسنا يتشرس شیارگ صوصخ رد هک يثحابم هلمج زا .(Sharifi and Azarpira, 2015: 2) دشابيم هدنز تادوجوم يناسنا دارفا هیضرف نیا ساسا رب .تسا (ایلیفویب) ۳«يتسود تایح» یهیضرف ،دشابيم حرطم تایح رهاظم هب تبسن یارب قاتشم و دنمزاین رشب و دنوشيم بذج ناروناج و ناهایگ و هدنز یاهمسیناگرا تمس هب يعیبط روط هب و یزیرغ یدنویپ و ششک هدنز یاهمتسیس ریاس و ناسنا نیب رگید يترابع هب .تسا يعیبط یایند اب طابترا یرارقرب دجاو یاهمتسیس ای تایح نتشاد تسود» ينعم هب «ایلیفویب» حالطصا يسانشهژاو یهبنج زا .دراد دوجو یرطف

تیباذج» صوصخ رد يتخانشناور شیارگ کی نییبت یارب 9مورف کیرا طسوت راب نیتسخن یارب و دشابيم «تایح .(Wilson,1992:350) تفرگ رارق هدافتسا دروم ،«تسا هدنز هچنآ ره

3.Bioohilic 4. The Biophilia Hypothesis 5. Erich Fromm

Page 4: می كن یلکیوفی ی - geography.journals.iau ...geography.journals.iau-garmsar.ac.ir/article... · را ي سالمي بخشد تا زندگي ا نسان را بهبود

1199 راهب ،مود هرامش ،مهدزاود لاس – يناسنا یایفارغج رد ون یاه شرگن يشهوژپ - يملع همانلصف 814

کیلیفویب یرامعم رد اما ؛دوش داجیا زبس نامتخاس ات داد ششوپ ناهایگ اب ار نامتخاس ناوتيم يتنس یرامعم رد یاهرتماراپ و هدومن ریسفت ار يگرزب دنیآرف (لكش) مرف دیاب یرامعم نیا رد ،دریگب تروص یزیچ نینچ دناوتيمن .تسا کیلیفویب یرامعم رد یاهدننک جیگ ترابع زبس نامتخاس نینچ مه .دشاب اراد ار یرایسب ينهذ و ينیع کیلیفویب یرامعم هک يلاح رد ،داد لكش ار نآ یزاسون یاهدنیآرف زا هدافتسا اب ناوتب هک تسا یاهزاس زبس نامتخاس ار يملاس يگدنز ات دشخبيم دوبهب ار ناسنا يحور و يمسج شیاسآ و تسا ریگرد يیاوه و بآ يفنم تاریثأت اب نیا هک هدش بجوم يسدنهم یاهتفرشیپ و نردم یژولونكت هنافسأتم .(Ja'fari and Yousefi, 2017: 15) دنک داجیا ثعاب هدیقع نیا .دنور رتالاب و دنریگ تقبس ار اه نآ دنناوتيمن يثرا و يعیبط یاهنژ هک دیآ دوجو هب مدرم رد رواب

هب ندمت دشر و رشب تفرشیپ هلیسو هب تایح یاهمتسیس ندوب هطلس تحت زا رارف یارب تیرشب روصت هک هدش هب ار یایرامعم ،كانرطخ مهوت نیا .دنک تیوقت ،دشاب هتشاد ار يعیبط ناهج یاهیاپ لاقتنا و رییغت يیاناوت هک يلكش و اهمتسیس زا مدرم يیادج و فارطا يعیبط طیحم ندیشاپورف و ندرک مک ،اه نامتخاس دیدش مکارت هک هدروآ دوجو هک تسا یاهنوگ هب نردم یاهزاس و تخاس يحارط رد امرفمكح یوگلا .دراد هارمه هب ار يعیبط یاهدنیآرف

ار بآ و اوه يگدولآ ،یرامعم عون نیا .تسا هدش رادیاپان یژرنا و عبانم هدننکفرصم کی هب لیدبت نامتخاس ملاسان طیارش ،دربيم نیب زا ار هدنیآ یاهلسن قح ،دنکيم ریگارف ار یوج و يیاوه و بآ تارییغت ،دهديم شرتسگ يحارط .دوشيم 0«ناكميب» دشر ثعاب و دیازفايم ار تعیبط اب يگناگیب ،دروآيم دوجو هب ار يلخاد یاضف اب طابترا یرارقرب هب اهناسنا زاین و نردم یرامعم نیب هک يفاكش ندرب نیب زا یارب تسا يشالت عقاو رد کیلیفویب

و ندرب الاب ،یرادهگن تیمها رب هک تسا یراكتبا دركیور کی کیلیفویب يحارط .تسا هدمآ دوجو هب يعیبط ناهج .(Stewart-Pollack, 2006, 16) دنکيم دیکأت هدش هتخاس طیحم رد تعیبط زا هدافتسا دنمدوس هبرجت میمرت و یرادیاپ هارمه هب تعیبط اب طابترا یرارقرب یارب ناسنا یرطف زاین صیخشت ،هاگن کی رد ۳کیلیفویب يحارط دنهد شیازفا ار يگدنز تیفیک دنناوتب ًااعقاو هک تسا يیاهطیحم قلخ یارب يحارط يناهج یاهیژتارتسا(Shahcharaghi, 2017: 419). هدعو هک دناديم زبس یرامعم زا یدیدج لدم ار کیلیفویب يحارط ترلک روسفورپ .دهد دنویپ تعیبط اب هرابود ار اهناسنا ،تسا هداد

Source: Betaraf et al., 2018: 3 .ناسنا اب کیلیفویب یرامعم طابترا :1 رادومن

6. Placelessness 7. Biophilic Design

Page 5: می كن یلکیوفی ی - geography.journals.iau ...geography.journals.iau-garmsar.ac.ir/article... · را ي سالمي بخشد تا زندگي ا نسان را بهبود

114 ...کیلیفویب یرامعم لوصا ریثأت يبایزرا

زا عون نیا يساسا یاه هفلؤم زا يخرب ،کیلیفویب یرامعم صوصخ رد هتفرگ ماجنا یاهيسررب و هعلاطم زا سپ :دنتسه لیذ حرش هب هک تسا هدش هداد صیخشت یرامعم

کیلیفویب یرامعم یاه هفلؤم :1 لودج کیلیفویب یرامعم یاه هفلؤم (نشور یاهراوید -اههرجنپ) دید نادیم رد يیانشور • زادنامشچ 0

رتهب دید یارب رترود یاهطقن هب نتفر ناكما •

(اهربا و اههوک ،دیشروخ) نامسآ ریوصت دوجو -قفا •

زادنا مشچ نالاد دوجو • (الاب رد ناتخرد یاههخاش هباشم یامن و هاتوک فقس) یاهمیخ یوگلا • (تظفاحم ساسحا) هاگهانپ ۳ نورد زا همشچ دوجو ای انب لخاد رد) بّلآ 9

(انب (زیمت بآ يعادت) هدننک سكعنم حوطس ای مک يیانشور •

(بآ رد نژیسکا دوجو و یزیمت هدننکيعادت) ناور بآ •

بآ زا نیدامن یاهمرف • (اهلگ ،ناهایگ ،دنلب ناتخرد) انب جراخ و لخاد رد ناهایگ عونت • يتسیز عونت 4

تعیبط رظانم ندید یارب هدش يحارط یاههرجنپ •

تاناویح و تشپرپ ناهایگ اب ينوریب تعیبط • فلتخم یاهاضف رد و نامز لوط رد رون و تفاب ،اوه نایرج ،امد ،گنر رییغت • ساوح یریذپرییغت 5

(يعیبط يیانشور و هیوهت) يعیبط یاهدنیارف و اهمتیر • تعیبط زا هتفرگ ماهلا یاهيحارط • تعیبط زا دیلقت 9

يعیبط یاهتفاب و اهمرف – اهوگلا زا هدافتسا •

لاتکارف یاه شقن • يمرگرس و یریگلفاغ ،یداش ساسحا داجیا اه نآ يلصا فده هک يیاهاضف و ِءایشا و تانییزت ،يعیبط داوم ،روکد زا هدافتسا • يگدنزرس ساسحا 0

تسا دارفا طسوت فشک لباق یاهيگدیچیپ • هبذاج 1

دنشاب فاشتکا یهدننک قیوشت هک تاعالطا یانغ •

دننکيم زاب ار يیامن جیردت هب هک ينحنم حوطس •Source: (kellert, 2005: 15)

هعلاطم دروم هقطنم یفرعم دودح تحاسم اب ناتسلگ ناتسا .تفرگ رارق يسررب دروم قیقحت نیا رد تسا ناتسلگ ناتسا زکرم هک ناگرگ رهش 15 و هجرد 95 و اوتسا زا يلامش ضرع ی هقیقد 1 و هجرد 19 ات هقیقد 5۳ و هجرد 99 نیب عبرم رتمولیک 991۳۳ تحاسم .(Kohi et al., 2019) تسا هتفرگ رارق چیونیرگ راهنلا فصن زا يقرش لوط هقیقد 00 و هجرد 95 ات هقیقد هب قرش زا ،ناتسنمکرت یروهمج هب لامش زا ناتسا نیا .تسا روشک رگید ناتسا 10 و ناهج روشک 10 زا رتشیب نآ ساسا رب .دوشيم دودحم ناردنزام یایرد و ناردنزام ناتسا هب برغ زا و نانمس ناتسا هب بونج زا ،ناسارخ ناتسا هدش لیكشت ناتسهد 15 ،شخب 0۳ ،رهش 10 ،ناتسرهش 00زا ناتسلگ ناتسا ،روشک يسایس و یرادا تامیسقت نیرخآ ،نمکرت ،دبنگ و (ناتسا زکرم) ناگرگ :زا دناترابع ناتسا نیا یاهناتسرهش .(Abdollahzadeh et al., 2013) تسا کیدزن یاهرهش زا يكی ناگرگ رهش .زگ ردنب و هللاک ،تشدونیم ،نایمار ،رهشدازآ ،لاق قآ ،یوکدرک ،دابآ يلع عافترا اـب و يقرـش 45 .1۳ لوط و 34 .99 يیایفارغج ضرع رد هک ،تسا ناتسلگ ناتسا زکرم و رزخ یایرد لحاوس دهـشم هب نارهت یروشک هار رس رب راوهاش هوک هنماد رد و رزخ یایرد يقرش بونج رد و دازآ یاه بآ زا رتم550 .(Aghili et al., 2019) تـسا هدـش عـقاو

Page 6: می كن یلکیوفی ی - geography.journals.iau ...geography.journals.iau-garmsar.ac.ir/article... · را ي سالمي بخشد تا زندگي ا نسان را بهبود

1199 راهب ،مود هرامش ،مهدزاود لاس – يناسنا یایفارغج رد ون یاه شرگن يشهوژپ - يملع همانلصف 194

Source: (Aghili et al., 2019) .ناگرگ رهش تیعقوم :1 هشقن

هب ناوت يم ار ناتسا یاه یراومهان .دریگ يم رارق رزخ یایرد لحاوس بوطرم و لدتعم میلقا هزوح رد ناتسلگ ناتسا .(Pezeshki et al., 2018) دنروآ يم دوجو هب ار صخشم میلقا هدرخ هس ،هیحان هس نیا هک درک میسقت هیحان هس تسا بوطرم رایسب و مرگ یاه ناتسبات و درس یاه ناتسمز یاراد يمیلقا ظاحل هب :(یا هگلج هیحان) ناگرگ تشد -0 .دراد رارق رزخ یایرد يكیدزن رد و لادتعا زا يمیلقا ظاحل هب و دراد رارق تاعافترا یاپ رد و ناتسا قرش و بونج رد هیحان نیا :یاهیاپهوک هیحان -۳ .دراد بوطرم و لدتعم یاوهو بآ و تسا رادروخرب یرتشیب یاوه یوس هب جیردت هب و دراد دادتما قرش هب برغ زا هک تسا يقرش زربلا یاه هوک هتشر همادا رد :يناتسهوک هیحان -9 و فرب رادقم و اهربا مکارت ،ناتسهوک رد یربیس یاهداب نایرج هطساو هب ناتسمز رد .تسا هدش لیامتم يقرش لامش .تسا زیگنا حرف و لدتعم ناتسبات رد و درس رایسب اوه و هدوب رتشیب يمیلقا هزوح نیا رد ناراب .دنشاب يم ریز دراوم لماش هک تسا هدش میسقت يیاوه بآ هیحان جنپ هب ناتسلگ ناتسا تاعلاطم يخرب رد یاه نابایب هب يكیدزن و زربلا تاعافترا و ناردنزام یایرد زا ندوب رود تلع هب يحاون نیا :قرش و لامش هیحان -0 .دنشاب يم کشخ همین و کشخ یاوه و بآ یاراد ،ناتسنمکرت و ناتسمز رد اوه لادتعا نآ مهم يگژیو هک یا هنارتیدم لدتعم یاوه و بآ یاراد :نآ رواجم يحاون و ناگرگ -۳ .تسا ناتسبات رد اوه يمرگ و يكشخ بوطرم همین و بوطرم یاوه و بآ یاراد هک ...و لگ نیرز ،ترایز ،ناروخراهن دننام ناتسا يهوكیاپ يحاون -9 .دنشاب يم

Page 7: می كن یلکیوفی ی - geography.journals.iau ...geography.journals.iau-garmsar.ac.ir/article... · را ي سالمي بخشد تا زندگي ا نسان را بهبود

994 ...کیلیفویب یرامعم لوصا ریثأت يبایزرا

و لدتعم یاه ناتسبات و يناتسهوک و درس لدتعم میلقا اب :زربلا یرتم 1119 ات 1150 عافترا زا ناتسا يبونج هیحان -4 .هاتوک و ينالوط یاه نادنبخی اب ،زربلا يلامش هنماد عفترم ناتسهوک لماش :رتم 1119 زا رتارف يناتسهوک هیحان -5 .(Abdullahzadeh et al., 2013) کنخ و هاتوک یاه ناتسبات و درس یاه ناتسمز

Source: (Aghili et al., 2019) .ناگرگ ناتسرهش یسایس تامیسقت :2 هشقن

يبرغ یاهداب شزو ،هیسور لامش رد یربیس عیسو هگلج ،ناتسنمکرت نابایب ،ایرد زا هلصاف نوچمه يلیالد هب نیاربانب دراد توافت و تسین ناسكی ناتسلگ ناتسا فلتخم طاقن نیگنایم یامد ...و يلگنج مکارتم ششوپ و يلامش(Shahkoyi, 2011). هدوب يعیبط لماوع ریثأت تحت تدش هب يموب یاه هناخ رد یریگ تهج و نالپ ،مرف یریگ لكش یاوه هک يتروص هب نالپ یریگرارق و يگدیشک ،ضرع مک مرف :زا دناترابع هنیمز نیا رد رثؤم يحارط لماوع .تسا تمس ود رد اهوشزاب یریگ رارق ،دوش تیاده رگید تمس هب زیخداب تمس زا صخشم یریسم طسوت بولطم زین ار داب شزو لرتنک ناكما ،ندش زاب تیلباق نتشاد نمض رد دیاب اه هرجنپ و رثؤم هفرط ود هیوهت یارب فلاخم و تدش رد رثؤم لماوع زین هرجنپ يحارط تایئزج و قاتا لكش ،قاتا حوطس و نیمز حطس ساكعنا تیلباق ،دنهدب مک یارب هک دشاب يم نامتخاس يحارط رد يساسا يلماع یزادنا هیاس .(Mirktoli et al., 2012) دنشاب يم رون شخپ نتساک یارب و نینکاس رب دیشروخ رون شبات زا ندرک تعنامم یارب ،قاتا طسوت هدش بذج دیشروخ یامرگ ندرک طسوت رون شریذپ عنم رادقم ،اه هرجنپ بیش و هیواز ،يبای تهج ،هنیمز نیا رد .دراد دربراک دایز يگدنشخرد زا .دنشابيم رثؤم اه هرجنپ فارطا حوطس ساكعنا تیلباق رادقم و اه هرجنپ نیرت مرگ ناتسلگ يسانشاوه و بآ یاهرامآ ساسا رب .تسا سویسلیس ی هجرد 5/00 ناگرگ هنالاس یامد نیگنایم 9/94 ناگرگ هاگتسیا رد هنالاس یامد قلطم هنیشیب .دشاب يم هام ید ناتسا هام نیرتدرس و هامدادرم و ریت ناتسا هام رد هنالاس یامد نیرتمک .تسا هدیسر زین سویسلیس هجرد 94 هب هام ریت رد دبنگ هاگتسیا رد و سویسلیس هجرد اوه یامد .تسا هدش تبث سویسلیس ی هجرد – 5/40 دبنگ هاگتسیا رد و سوسیلیس ی هجرد – 9/90 ناگرگ هاگتسیا

Page 8: می كن یلکیوفی ی - geography.journals.iau ...geography.journals.iau-garmsar.ac.ir/article... · را ي سالمي بخشد تا زندگي ا نسان را بهبود

1199 راهب ،مود هرامش ،مهدزاود لاس – يناسنا یایفارغج رد ون یاه شرگن يشهوژپ - يملع همانلصف 294

اهناتسمز رد و دشاب يم هجرد ۳۳ ات 1۳ نیب اه بش و دارگ يتناس هجرد 19 ات 5۳ نیب ًاالومعم ناتسبات یاهزور رد .(Koohi et al., 2019) تسا رفص یالاب امد ًاالومعم هب تبوطر لماع اما ؛تسا يجرش و مرگ ًااتبسن نآ یاه ناتسبات هک دنچره .تسا بوطرم و لدتعم میلقا یاراد ناگرگ مه یور هب ور اهوشزاب نداد رارق دننام يیاهراكهار .دیآ يم باسح هب رهش نیا رد يحارط رد مهم يلماع ناونع-يم باسح هب میلقا نیا یارب مزال تادیهمت هلمج نیمز حطس زا رتالاب يعافترا رد انب یریگ رارق ،ناروک داجیا یارب تمس هب ایرد زا هزادنا ره هک تسا رکذ هب مزال .دشاب يم هام ید رد دصرد 5/00 يبسن تبوطر هقطنم نیا رد .دیآ هجرد ۳/00 ربارب ،ناتسرهش نیا رد هنالاس ترارح طسوتم نازیم .دوش يم هتساک اوه تبوطر زا ،میور يم شیپ قرش 5۳0 هنالاس شراب لک و هتفرگ تروص لوصف مامت رد يگدنراب ،یوج تالوزن نازیم ظاحل هب .دشاب يم دارگ يتناس رد و هدوب ناتسمز و زییاپ لصف رد اهشراب هدمع تمسق .تسا زییاپ لصف رد نازیم نیرتشیب هک ؛دشاب يم رتم يلیم نازیم هب هجوت اب نیاربانب ؛دشابيم هامرهم رد رتم يلیم 1/03 هنازور يگدنراب رثکادح .دسريم دوخ لقادح هب ناتسبات .(Abdollahzadeh et al., 2013) دوش يم هیصوت نآ یارب راد بیش فقس میلقا نیا رد شراب یالاب لاس لوط رد زور 1/19 دبنگ هاگتسیا رد و زور 0/09 ناگرگ هاگتسیا رد لاس لوط رد نادنبخی یاهزور دادعت رظن زا تمسق و رتشیب نامز نیا دنتسه يسانشاوه هاگتسیا دقاف هک ناتسا يناتسهوک و عفترم طاقن رد ًااعبط .تسا هدش تبث .دراد صاصتخا هام ید هب ناتسلگ ناتسا رد نادنبخی اب هارمه یاهزور نیرتشیب .تسا هارمه نادنبخی اب لاس زا یدایز Aghili et) تسا هدیدرگ هدهاشم نادنبخی اب هارمه لاس زا هام 9 دبنگ هاگتسیا رد و لاس زا هام 5 ناگرگ هاگتسیا رد

al., 2019). و ناتسبات رد .دراد نایرج لاس لوصف مامت رد و تسا يبرغ بونج و برغ ناگرگ رد داب شزو يلصا یاهتهج-يم هدناوخ زین بولطم داب هک بلاغ داب تهج .میتسه هجاوم نآ نازیم نیرتمک اب زییاپ رد و نازیم نیرتشیب اب راهب

بوطرم هک دیآ يم باسح هب بولطم داب ِءزج دزويم بونج تمس زا هک یداب .دراد ترهش هایس داب مان هب دوش لامش فرط زا يلوا هک دراد دوجو داب هكشخ و درس یاهداب مان هب رگید داب عون ود .دراد هارمه هب يگدنراب و تسا هب هقطنم نیا محازم یاهداب ِءزج ود ره هک دزويم قرش بناج زا يمود و هیسور یاه پتسا زا و يقرش لامش و .(Pezeshki et al., 2018) دنیآيم باسح

ناگرگ رهش رد بلاغ یاهداب :3 ریوصت

Source: Aghili et al., 2019

ناونع هب برغ و قرش رون و بولطم رون ناونع هب يیایفارغج ضرع نیا رد بونج رون بسانم رون هب طابترا رد هجرد 5/00 ات انب یارب هنیهب هیواز نینچمه بوطرم و لدتعم میلقا رد .دوش يم هتفرگ رظن رد بولطمان یاهرون

.(Kaviani et al., 2018) تسا يبرغ و يقرش يگدیشک و بولطم روط هب 9/0 هب 0 انب تبسن و تسا يقرش

Page 9: می كن یلکیوفی ی - geography.journals.iau ...geography.journals.iau-garmsar.ac.ir/article... · را ي سالمي بخشد تا زندگي ا نسان را بهبود

994 ...کیلیفویب یرامعم لوصا ریثأت يبایزرا

Source: (Aghili et al., 2019) بوطرم و لدتعم میلقا رد نآ تابسانت و انب تهج :4 ریوصت

199 هب هزورما هک هدوب رتم 190 هتشذگ رد نیگنایم روط هب يلو هدوب ریغتم ناتسا نیا رد ينیمزریز یاه بآ حطس دنچ رد ناتسا نیا رد ينیمزریز یاه هرفس و اه بآ قمع ينوناقریغ یاه یرادرب هرهب لیلد هب هنافسأتم .تسا هدیسر ناتخرد هیور يب عطق و اه لگنج بیرخت زین شهاک نیا رگید لیالد زا .تسا هتشاد یریگ مشچ شهاک هتشذگ لاس .(Abdollahzadeh et al., 2013) دشاب يم ضرع ی هقیقد 1 و هجرد 19 ات هقیقد 5۳ و هجرد 99 نیب عبرم رتمولیک 991۳۳ دودح تحاسم اب ناتسلگ ناتسا

هتفرگ رارق چیونیرگ راهنلا فصن زا يقرش لوط هقیقد 00 و هجرد 95 ات هقیقد 15 و هجرد 95 و اوتسا زا يلامش یروهمج هب لامش زا ناتسا نیا .دشاب يم روشک رگید ناتسا 10 و ناهج روشک 10 زا رتشیب نآ تحاسم .تسا دودحم ناردنزام یایرد و ناتسا هب برغ زا و نانمس ناتسا هب بونج زا ،ناسارخ ناتسا هب قرش زا ،ناتسنمکرت 15 ،شخب 0۳ ،رهش 10 ،ناتسرهش 00زا ناتسلگ ناتسا ،روشک يسایس و یرادا تامیسقت نیرخآ ساسا رب .دوش يم ،دابآ يلع ،نمکرت ،دبنگ و (ناتسا زکرم) ناگرگ :زا دنا ترابع ناتسا نیا یاه ناتسرهش .تسا هدش لیكشت ناتسهد .(Mirkatoli et al., 2012) زگ ردنب و هللاک ،تشدونیم ،نایمار ،رهشدازآ ،لاق قآ ،یوکدرک قیقحت یاههتفای قیقحت نیا ماجنا رد و هدوب (يلیلحت – يفیصوت) عون زا قیقحت شور ،قیقحت فادها هب يبایتسد تهج هلاقم نیا رد تاعلاطم ریاس و یرظن ينابم زا هچنآ هب هجوت اب .تسا هدش هدافتسا یدانسا و ينادیم تاعلاطم زا ترورض هب انب و رد و يیاسانش کیلیفویب یرامعم يحارط رد رثؤم و مهم یاههصخاش ،دمآ تسد هب ...و یدروم یاههنومن نوماریپ يلامش یاهرهش میلقا رد نكسم تیفیک رب کیلیفویب یرامعم یاهرایعم ریثأت يبایزرا یاتسار رد یاهمانشسرپ تیاهن جیاتن و دش یراذگدک و دراو spss رازفامرن رد اههمانشسرپ زا لصاح یاههداد تیاهن رد .دش هیهت نادنورهش یارب

رهش نادنورهش ار شهوژپ نیا رد یرامآ هعماج هک تسا رکذ هب مزال .تفرگ رارق رظندم يحارط رد نآ زا صاخ درادناتسا لودج زا هدافتسا اب تسا تیعمج رفن 909159 یاراد ناگرگ رهش هكنیا هب هجوت اب ،دنهديم لیكشت ناگرگ رب کیلیفویب یرامعم لوصا ریثأت نازیم يسررب یاتسار رد .دندش باختنا هنومن ناونع هب رفن 419 دادعت ناگروم تسد هب خابنورک یافلآ بیرض .تسا هدش هدافتسا نویسرگر يگتسبمه بیرض زا ناگرگ رهش رد نكسم يحارط يیایاپ دح نیرتالاب هدنهد ناشن ،تسا دصرد 50 زا رتالاب هدش هبساحم رادقم هک يیاجنآ زا و دوب ۳01/1 ربارب هدمآ .تسا همانشسرپ تالاؤس

Page 10: می كن یلکیوفی ی - geography.journals.iau ...geography.journals.iau-garmsar.ac.ir/article... · را ي سالمي بخشد تا زندگي ا نسان را بهبود

1199 راهب ،مود هرامش ،مهدزاود لاس – يناسنا یایفارغج رد ون یاه شرگن يشهوژپ - يملع همانلصف 494

کیلیفویب یرامعم دیکأت دروم یاه هفلؤم ساسا رب ینوکسم یفیک یاهصخاش نیودت کیلیفویب یرامعم دیکأت دروم یاه هفلؤم ساسا رب ینوکسم یفیک یاهصخاش :2 لودج

کیلیفویب یرامعم تیفیک شجنس دروم یاه هفلؤم اهصخاش ریز اهصخاش تیفیک صخاش يیاضف – یدبلاک

تیوه يگدنزرس

...... یزیگنا هرطاخ و

.......نیمز لكش و ؛

عبانم......

يناسنا یورین

ينامتخاس حلاصم

یروانف

تراظن و تیریدم

هک يیاهاضف و ِءایشا و تانیئزت ،يعیبط داوم ،روکد زا هدافتسا) يگدنزرس ساسحا .(تسا يمرگرس و یریگلفاغ ،یداش ساسحا داجیا اه نآ يلصا فده هدننک قیوشت هک تاعالطا یانغ ،دارفا طسوت فشک لباق یاهيگدیچیپ) هبذاج

.(دننکيم زاب ار يیامن جیردت هب هک ينحنم حوطس ،دشاب فاشتکا

تیفیک صخاش یراتخاس

هزاس حلاصم

تازیهجت

نامتخاس ریمعت هنیزه و یرادهگن درادناتسا

(الاب رد ناتخرد یاههخاش هباشم یامن و هاتوک فقس یهمیخ یوگلا) هاگهانپ. هب ......-اهوگلا زا هدافتسا ،تعیبط زا هتفرگ ماهلا یاهيحارط) تعیبط زا دیلقت

.......شقن ،يعیبط یاهتفاب

تیفیک صخاش یدركلمع

نكسم یاهقاتا دادعت اهقاتا داعبا

دارفا یارب نآ ندوب بسانم و نكسم هب يسرتسد هداوناخ

یژرنا هبنج زا نكسم يسررب

(ناور بآ و) زییمت بآ يعادت (هدننکسكعنم حوطس اب مک يیانشور) بآ بآ زا نیدامن یاهمرف ،(بآ رد نژیسکا دوجو و یزیمت هدننکيعادت

يگدنز طیحم عونتم یاههبنج يطیحم تیفیک صخاش نكسم تالیهست درادناتسا

ينمیا

تینما

اهيسرتسد

یرصب ...ظاحل زا نآ فارطا یاهيگژیو و نكسم عون، یدبلاک

(اهلگ ،ناهایگ ،دناب ناتخرد) انب جراخ و لخاد رد ناهایگ عونت) يتسیز عونت تاناویح و تشپ رپ ناهایگ اب ينوریب تعیبط ،تعیبط رظانم ندید یارب هدش يحارط یاههرجنپ نامز لوط رد رون و تفاب ،اوه نایرج ،.....،طیحم گنر رییغت) ساوح یریذپ ریغت (يعیبط يیانشور و هیوهت) يعیبط یاهدنیارف و ......،فلتخم یاهاضف رد و

يعادت) ناور بآ ،(زیمت بآ يعادت) هدننکسكعنم حوطس اب مک يیانشور) بآ- .بآ زا یدامن یاهمرف ،(بآ رد نژیسکا دوجو و یزیمت هدننک

طوبرم تیفیک صخاش يناسنا یاهزاین هب

يعامتجا ،یدركلمع ،....ظاحل زا ،نكسم زا تیاضر، تازیهجت و تاسیسأت ،تینما ،يتخانشابیز ،يتیوه ،يگنهرف يسرتسد یهوحن

یراوجمه

دریگيم رب رد ار قوف دراوم هیلک.

Source: Betaraf et al., 2018: 6

اههداد یطابنتسا لیلحتو هیزجت

اهریغتم ندوب لامرن نومزآ فونریمسا -فورگوملوک نومزآ جیاتن :3 لودج

نكسم یاقترا يفیک یاهصخاش کیلیفویب یرامعم یاه هفلؤم 319 319 دادعت 041.1 000.1 هرامآ 0۳9 09 یدازآ هجرد 091.1 101.1 یرادينعم نازیم

Source: Extract from Questionnaire, 2019

Page 11: می كن یلکیوفی ی - geography.journals.iau ...geography.journals.iau-garmsar.ac.ir/article... · را ي سالمي بخشد تا زندگي ا نسان را بهبود

594 ...کیلیفویب یرامعم لوصا ریثأت يبایزرا

رتالاب 5/1 زا یرادانعم حطس نوچ هک دوشيم صخشم فونریمسا -فورگوملوک نومزآ زا هدافتسا اب الاب لودج قبط هب ناوت يم ار تالاؤس و تسا رادروخرب لامرن عیزوت زا نانیمطا دصرد 53 اب قیقحت یاهریغتم يمامت نیاربانب ؛تسا

.دومن هدافتسا کیرتماراپ یرامآ نومزآ زا هک تسا یرورض نیاربانب ؛داد رارق تابثا و يسررب دروم صخشم روط ناگرگ رهش رد ییاضف - یدبلاک تیفیک صخاش رب کیلیفویب یرامعم یاه هفلؤم ریثأت یسررب

بیرض زا ناگرگ رهش رد يیاضف - یدبلاک تیفیک صخاش رب کیلیفویب یرامعم یاه هفلؤم ریثأت يسررب یارب :دوشيم هدافتسا ریز حرش هب نویسرگر يگتسبمه

نویسرگر بیرض یاهرامآ :4 لودج R Rروذجم هدش حیحصت R روذجم

014.1 015.1 110.1 Source: (Research Findings, 2019 (

.1 نویسرگر بیرض قوف لودج رد رهش نینکاس رظن زا هک تسا نیا رگنایب نآ هدش حیحصت روذجم و هدوب11014 نازیم ،ناگرگ هطساو هب ناگرگ رهش رد يیاضف -یدبلاک تیفیک صخاش رد هدش هدهاشم يگدنکارپ دصرد 0. ساسحا ،تعیبط زا دیلقت ،ساوح یریذپرییغت ،يتسیز عونت ،بآ ،هاگهانپ ،زادنامشچ) کیلیفویب یرامعم یاه هفلؤم-يم هدافتسا 0سنایراو لیلحت نومزآ زا اهریغتم نیب طباور نییبت یارب همادا رد .دنوشيم هیجوت (هبذاج و يگدنزرس .دوش

نویسرگر یرامآ یاهصخاش و سنایراو لیلحت جیاتن :5 لودج SS DF MS F Sig تارییغت عبانم

یرادينعم حطس هرامآ اهروذجم عومجم یدازآ هجرد اهروذجم عومجم نویسرگر هدنامیقاب لک

501.50 9۳۳.00 93۳.0۳

1 309 019

099.5

009.50

11.1

Source: (Research Findings, 2019 (

هک يیاجنآ زا .دهد يم رارق يبایزرا دروم ار لک یراد ينعم و هدرک شرازگ ار سنایراو لیلحت 5 هرامش لودج جیاتن نیب طباور و تسا راد ينعم نویسرگر لدم نیاربانب ؛تسا رت کچوک51.1 زا (Sig=0) هدش هبساحم یرادينعم حطس تیفیک صخاش رب کیلیفویب یرامعم یاه هفلؤم شهوژپ رد هدننک تکرش نینکاس رظن زا ينعی ؛دوش يم دییأت اهریغتم .دراد یرادانعم ریثأت ناگرگ رهش رد يیاضف -یدبلاک

نیبشیپ یاهریغتم نویسرگر بیارض جیاتن :6 لودج یرادانعم حطس t هدش درادناتسا بیارض درادناتساریغ بیرض نیب شیپ لماوع

B فارحنا یاطخ Beta

111.1 541.9 510.1 1513.1 تباث بیرض

900.1 ۳04.0 401.1 4۳1.1 3۳.1 زادنامشچ

111.1 0۳9.5 419.1 191.1 190.1 هاگهانپ

330.1 -45۳.1 -101.1 151.1 901.1 بآ

9۳1.1 ۳3۳.۳ 000.1 3۳1.1 09.1 يتسیز عونت 111.1 140.4 9۳۳.1 191.1 141.1 ساوح یریذپرییغت

111.1 949.4 5۳۳.1 991.1 990.1 تعیبط زا دیلقت

4 330.1 1۳1.1 0۳0.0 يگدنزرس ساسحا ۳۳9. 111.1

110.1 059.0 110.1 141.1 301.1 هبذاج

Source: (Research Findings, 2019 (

1 . ANOVA

Page 12: می كن یلکیوفی ی - geography.journals.iau ...geography.journals.iau-garmsar.ac.ir/article... · را ي سالمي بخشد تا زندگي ا نسان را بهبود

1199 راهب ،مود هرامش ،مهدزاود لاس – يناسنا یایفارغج رد ون یاه شرگن يشهوژپ - يملع همانلصف 694

تیفیک صخاش رب کیلیفویب یرامعم یاه هفلوم زا کی ره ریثأت تدش هژیوهب و تهج یایوگ درادناتسا ریثأت بیرض1.9) لداعم یاتب اب هاگهانپ هفلوم ریثأت ،ساسا نیا رب .تسا يیاضف - یدبلاک صخاش هدننک ينیب شیپ نیرتیوق (41 نكسم يفیک یاقترا رب بآ هفلوم ،نانآ رظن زا نینچمه .تسا ناگرگ رهش نینکاس رظن زا يیاضف -یدبلاک تیفیک.1) لداعم یاتب اب و درادن یریثأت صخاش رب کیلیفویب یرامعم یاه هفلؤم ریثأت زا هدننک ينیب شیپ نیرت فیعض (-101 .دشابيم ناگرگ رهش رد يیاضف -یدبلاک تیفیک ناگرگ رهش رد یراتخاس تیفیک صخاش رب کیلیفویب یرامعم یاه هفلؤم ریثأت یسررب يگتسبمه بیرض زا ناگرگ رهش رد یراتخاس تیفیک صخاش رب کیلیفویب یرامعم یاه هفلؤم ریثأت يسررب یارب :دوشيم هدافتسا ریز حرش هب نویسرگر

نویسرگر بیرض یاهرامآ :7 لودج R Rروذجم هدش حیحصتR روذجم

954.1 015.1 ۳19.1 Source: (Research Findings, 2019 (

.1 نویسرگر بیرض قوف لودج رد رهش نینکاس رظن زا هک تسا نیا رگنایب نآ هدش حیحصت روذجم و هدوب۳1954 نازیم ،ناگرگ یاه هفلؤم هطساو هب ناگرگ رهش رد یراتخاس تیفیک صخاش رد هدش هدهاشم يگدنکارپ دصرد .9 و يگدنزرس ساسحا ،تعیبط زا دیلقت ،ساوح یریذپرییغت ،يتسیز عونت ،بآ ،هاگهانپ ،زادنامشچ) کیلیفویب یرامعم

.دوشيم هدافتسا سنایراو لیلحت نومزآ زا اهریغتم نیب طباور نییبت یارب همادا رد .دنوشيم هیجوت (هبذاج نویسرگر یرامآ یاهصخاش و سنایراو لیلحت جیاتن :1 لودج

SS DF MS F Sig تارییغت عبانم

یرادينعم حطس هرامآ اهروذجم عومجم یدازآ هجرد اهروذجم عومجم نویسرگر هدنامیقاب لک

0۳5.10 934.۳0 000.۳۳

3 399 109

099.5

109.1

111.1

Source: (Research Findings, 2019 (

هک يیاجنآ زا .دهد يم رارق يبایزرا دروم ار لک یراد ينعم و هدرک شرازگ ار سنایراو لیلحت 1 هرامش لودج جیاتن نیب طباور و تسا راد ينعم نویسرگر لدم نیاربانب ؛تسا رت کچوک 51.1 زا (Sig=0) هدش هبساحم یرادينعم حطس تیفیک صخاش رب کیلیفویب یرامعم یاه هفلؤم شهوژپ رد هدننک تکرش نینکاس رظن زا ينعی ؛دوش يم دییأت اهریغتم .دراد یرادانعم ریثأت ناگرگ رهش رد یراتخاس

نیبشیپ یاهریغتم نویسرگر بیارض جیاتن :3 لودج یرادانعم حطس t هدش درادناتسا بیارض درادناتسا ریغ بیرض نیبشیپ لماوع

B فارحنا یاطخ Beta

111.1 000.1 119.1 ۳09.۳ تباث بیرض9۳.5 905.1 041.1 94۳.1 زادنامشچ ۳ ۳11.1 111.1 390.9 419.1 441.1 040.1 هاگهانپ 111.1 -0۳4.5 -۳35.1 131.1 -034.1 بآ 019.1 -۳04.1 -091.1 391.1 -901.1 يتسیز عونت 3۳4.1 140.1 401.1 151.1 141.1 ساوح یریذپرییغت 111.1 949.9 939.1 ۳91.1 3۳۳.1 تعیبط زا دیلقت 411.1 -993.۳ -۳9۳.1 041.1 -190.1 يگدنزرس ساسحا

9۳9.1 -394.1 -041.1 991.1 -991.1 هبذاجSource: (Research Findings, 2019 (

Page 13: می كن یلکیوفی ی - geography.journals.iau ...geography.journals.iau-garmsar.ac.ir/article... · را ي سالمي بخشد تا زندگي ا نسان را بهبود

794 ...کیلیفویب یرامعم لوصا ریثأت يبایزرا

تیفیک صخاش رب کیلیفویب یرامعم یاه هفلوم زا کی ره ریثأت تدش هژیوهب و تهج یایوگ درادناتسا ریثأت بیرض.1) لداعم یاتب اب زادنامشچ هفلوم ریثأت ،ساسا نیا رب .دشابيم یراتخاس صخاش هدننک ينیبشیپ نیرتیوق (905 یراتخاس تیفیک صخاش رب بآ هفلوم ،نانآ رظن زا نینچمه .تسا ناگرگ رهش نینکاس رظن زا ،یراتخاس تیفیک1) لداعم یاتب اب و درادن یریثات صخاش رب کیلیفویب یرامعم یاه هفلؤم ریثأت زا هدننک ينیبشیپ نیرت فیعض (-.۳35 .تسا ناگرگ رهش رد یراتخاس تیفیک ناگرگ رهش رد یدرکلمع تیفیک صخاش رب کیلیفویب یرامعم یاه هفلؤم ریثأت یسررب يگتسبمه بیرض زا ناگرگ رهش رد یدركلمع تیفیک صخاش رب کیلیفویب یرامعم یاه هفلؤم ریثأت يسررب یارب :دوشيم هدافتسا ریز حرش هب نویسرگر

نویسرگر بیرض یاهرامآ :11لودج R R روذجم هدش حیحصتR روذجم

31۳.1 915.1 001.1 Source: (Research Findings, 2019 (

.1 نویسرگر بیرض قوف لودج رد رهش نینکاس رظن زا هک تسا نیا رگنایب نآ هدش حیحصت روذجم و هدوب001 یاه هفلؤم هطساو هب ناگرگ رهش رد یدركلمع تیفیک صخاش رد هدش هدهاشم يگدنکارپ دصرد 3.1۳ نازیم ،ناگرگ و يگدنزرس ساسحا ،تعیبط زا دیلقت ،ساوح یریذپرییغت ،يتسیز عونت ،بآ ،هاگهانپ ،زادنامشچ) کیلیفویب یرامعم

-يم هدافتسا (ANOVA) سنایراو لیلحت نومزآ زا اهریغتم نیب طباور نییبت یارب همادا رد .دنوشيم هیجوت (هبذاج .دوش

نویسرگر یرامآ یاهصخاش و سنایراو لیلحت جیاتن :11 لودج SS DF MS F Sig تارییغت عبانم

یرادينعم حطس هرامآ اهروذجم عومجم یدازآ هجرد اهروذجم عومجم نویسرگر هدنامیقاب لک

۳51.0۳ 0۳1.1 301.۳9

1 ۳09 119

311.1

90۳.99

111.1

Source: (Research Findings, 2019 (

هک يیاجنآ زا .دهد يم رارق يبایزرا دروم ار لک یراد ينعم و هدرک شرازگ ار سنایراو لیلحت 00 هرامش لودج جیاتن نیب طباور و تسا راد ينعم نویسرگر لدم نیاربانب ؛تسا رتكچوک51.1 زا (Sig=0) هدش هبساحم یرادينعم حطس تیفیک صخاش رب کیلیفویب یرامعم یاه هفلؤم شهوژپ رد هدننکتکرش نینکاس رظن زا ينعی ؛دوش يم دییأت اهریغتم .دراد یرادانعم ریثأت ناگرگ رهش رد یدركلمع

نیب شیپ یاهریغتم نویسرگر بیارض جیاتن :21 لودج یرادانعم حطس t هدش درادناتسا بیارض درادناتسا ریغ بیرض نیبشیپ لماوع

B فارحنا یاطخ Beta

111.1 499.4 330.1 954.0 تباث بیرض

45.0 -311.1 391.1 -951.1 زادنامشچ 1- ۳00.1 139.1 ۳30.1 901.1 091.1 011.1 هاگهانپ

111.1 -10۳.9 -01۳.1 991.1 90۳.1 بآ

111.1 950.0 319.1 991.1 99.1 يتسیز عونت

111.1 ۳04.1 945.1 ۳41.1 954.1 ساوح یریذپرییغت

111.1 90۳.9 109.1 341.1 ۳0۳.1 تعیبط زا دیلقت

01.9 191.1 9۳1.1 191.1 يگدنزرس ساسحا 0 111.1

111.1 -۳09.0 -910.1 551.1 -301.1 هبذاج

Source: (Research Findings, 2019 (

Page 14: می كن یلکیوفی ی - geography.journals.iau ...geography.journals.iau-garmsar.ac.ir/article... · را ي سالمي بخشد تا زندگي ا نسان را بهبود

1199 راهب ،مود هرامش ،مهدزاود لاس – يناسنا یایفارغج رد ون یاه شرگن يشهوژپ - يملع همانلصف 894

صخاش رب کیلیفویب یرامعم یاه هفلوم زا کی ره ریثأت تدش هژیوهب و تهج یایوگ (....) درادناتسا ریثأت بیرض.1) لداعم یاتب اب ساوخ یریذپرییغت هفلوم ریثأت ،ساسا نیا رب .دشابيم یدركلمع تیفیک ينیبشیپ نیرتیوق (945 صخاش رب بآ هفلوم ،نانآ رظن زا نینچمه .تسا ناگرگ رهش نینکاس رظن زا ،یدركلمع تیفیک صخاش هدننک.1) لداعم یاتب اب و درادن یریثأت یدركلمع تیفیک یرامعم یاه هفلؤم ریثأت زا هدننک ينیبشیپ نیرت فیعض (-01۳ .تسا ناگرگ رهش رد یدركلمع تیفیک صخاش رب کیلیفویب

ناگرگ رهش رد یطیحم تیفیک صخاش رب کیلیفویب یرامعم یاه هفلؤم ریثأت یسررب

يگتسبمه بیرض زا ناگرگ رهش رد يطیحم تیفیک صخاش رب کیلیفویب یرامعم یاه هفلؤم ریثأت يسررب یارب :دوشيم هدافتسا ریز حرش هب نویسرگر

نویسرگر بیرض یاهرامآ :31 لودج R R روذجم هدش حیحصت R روذجم

۳04.1 0۳0.1 401.1 Source: (Research Findings, 2019 (

.1 نویسرگر بیرض قوف لودج رد رهش نینکاس رظن زا هک تسا نیا رگنایب نآ هدش حیحصت روذجم و هدوب40104 نازیم ،ناگرگ یاه هفلؤم هطساو هب ناگرگ رهش رد يطیحم تیفیک صخاش رد هدش هدهاشم يگدنکارپ دصرد ۳. و يگدنزرس ساسحا ،تعیبط زا دیلقت ،ساوح یریذپرییغت ،يتسیز عونت ،بآ ،هاگهانپ ،زادنامشچ) کیلیفویب یرامعم

.دوشيم هدافتسا سنایراو لیلحت نومزآ زا اهریغتم نیب طباور نییبت یارب همادا رد .دنوشيم هیجوت (هبذاج نویسرگر یرامآ یاهصخاش و سنایراو لیلحت جیاتن :41 لودج

SS DF MS F Sig تارییغت عبانم

یرادينعم حطس هرامآ اهروذجم عومجم یدازآ هجرد اهروذجم عومجم نویسرگر هدنامیقاب لک

۳۳۳.0۳ ۳04.9۳ 013.04

0 009 919

049.۳ 93۳.4

۳03.00

111.1

Source: (Research Findings, 2019 (

هک يیاجنآ زا .دهد يم رارق يبایزرا دروم ار لک یراد ينعم و هدرک شرازگ ار سنایراو لیلحت 40 هرامش لودج جیاتن نیب طباور و تسا راد ينعم نویسرگر لدم نیاربانب ؛تسا رتکچوک51.1 زا (Sig=0) هدش هبساحم یرادينعم حطس تیفیک صخاش رب کیلیفویب یرامعم یاه هفلؤم شهوژپ رد هدننک تکرش نینکاس رظن زا ينعی ؛دوش يم دییأت اهریغتم .دراد یرادانعم ریثأت ناگرگ رهش رد يطیحم

نیبشیپ یاهریغتم نویسرگر بیارض جیاتن :51 لودج

نیبشیپ لماوع هدش درادناتسا بیارض درادناتسا ریغ بیرض

t یرادانعم حطس B فارحنا یاطخ Beta

111.1 019.4 019.1 ۳90.9 تباث بیرض0.9 -31۳.1 991.1 -01۳.1 زادنامشچ 01- 011.1 411.1 -443.۳ -00۳.1 311.1 -190.1 هاگهانپ ۳00.1 304.1 441.1 000.1 941.1 بآ 111.1 004.5 314.1 951.1 10۳.1 يتسیز عونت 90۳.1 000.۳ 100.1 991.1 501.1 ساوح یریذپرییغت ۳11.1 949.9 999.1 931.1 330.1 تعیبط زا دیلقت 009.1 -105.1 -341.1 001.1 -04.1 يگدنزرس ساسحا

001.1 -۳50.۳ -9۳۳.1 ۳11.1 -00۳.1 هبذاجSource: (Research Findings, 2019 (

Page 15: می كن یلکیوفی ی - geography.journals.iau ...geography.journals.iau-garmsar.ac.ir/article... · را ي سالمي بخشد تا زندگي ا نسان را بهبود

194 ...کیلیفویب یرامعم لوصا ریثأت يبایزرا

تیفیک صخاش رب کیلیفویب یرامعم یاه هفلوم زا کی ره ریثأت تدش هژیو هب و تهج یایوگ درادناتسا ریثأت بیرض.1) لداعم یاتب اب تعیبط زا يتسیز عونت هفلوم ریثأت ،ساسا نیا رب .تسا يطیحم هدننک ينیبشیپ نیرتیوق (314 تیفیک صخاش رب زادنامشچ هفلوم ،نانآ رظن زا نینچمه .تسا ناگرگ رهش نینکاس رظن زا ،يطیحم تیفیک صخاش.1) لداعم یاتب اب و درادن یریثأت يطیحم رب کیلیفویب یرامعم یاه هفلؤم ریثأت زا هدننک ينیبشیپ نیرت فیعض (-31۳ .دشابيم ناگرگ رهش رد يطیحم تیفیک صخاش ناگرگ رهش رد ناسنا یاهزاین هب طوبرم تیفیک صخاش رب کیلیفویب یرامعم یاه هفلؤم ریثأت یسررب

بیرض زا ناگرگ رهش رد ناسنا یاهزاین هب طوبرم تیفیک صخاش رب کیلیفویب یرامعم یاه هفلؤم ریثأت يسررب یارب :دوشيم هدافتسا ریز حرش هب نویسرگر يگتسبمه

نویسرگر بیرض یاهرامآ :61 لودج R Rروذجم هدش حیحصتR روذجم

405.1 ۳۳9.1 341.1 Source: (Research Findings, 2019 (

.1 نویسرگر بیرض قوف لودج رد رهش نینکاس رظن زا هک تسا نیا رگنایب نآ هدش حیحصت روذجم و هدوب 34105 نازیم ،ناگرگ هب ناگرگ رهش رد ناسنا یاهزاین هب طوبرم تیفیک صخاش رد هدش هدهاشم يگدنکارپ دصرد .4 ،تعیبط زا دیلقت ،ساوح یریذپرییغت ،يتسیز عونت ،بآ ،هاگهانپ ،زادنامشچ) کیلیفویب یرامعم یاه هفلؤم هطساو سنایراو لیلحت نومزآ زا اهریغتم نیب طباور نییبت یارب همادا رد .دنوشيم هیجوت (هبذاج و يگدنزرس ساسحا(ANOVA) دوشيم هدافتسا.

نویسرگر یرامآ یاهصخاش و سنایراو لیلحت جیاتن :71 لودج SS DF MS F Sig تارییغت عبانم

یرادينعم حطس هرامآ اهروذجم عومجم یدازآ هجرد اهروذجم عومجم

نویسرگر هدنامیقاب لک

540.۳۳ ۳۳۳.00 0۳1.19

3 009 919

5۳0.9 90۳.1

419.40

111.1

Source: (Research Findings, 2019 (

هک يیاجنآ زا .دهد يم رارق يبایزرا دروم ار لک یراد ينعم و هدرک شرازگ ار سنایراو لیلحت 00 هرامش لودج جیاتن نیب طباور و تسا راد ينعم نویسرگر لدم نیاربانب ؛تسا رتکچوک51.1 زا (Sig=0) هدش هبساحم یرادينعم حطس تیفیک صخاش رب کیلیفویب یرامعم یاه هفلؤم شهوژپ رد هدننکتکرش نینکاس رظن زا ينعی ؛دوش يم دییأت اهریغتم .دراد یرادانعم ریثأت ناگرگ رهش رد ناسنا یاهزاین هب طوبرم

نیبشیپ یاهریغتم نویسرگر بیارض جیاتن :11 لودج یرادانعم حطس t هدش درادناتسا بیارض درادناتسا ریغ بیرض نیبشیپ لماوع

B فارحنا یاطخ Beta

991.1 391.۳ 059.1 090.1 تباث بیرض

009.1 -491.0 -001.1 451.1 -44.1 زادنامشچ

111.1 99۳.5 099.1 501.1 100.1 هاگهانپ

111.1 135.0 ۳49.1 000.1 ۳40.1 بآ

311.1 190.9 009.1 941.1 ۳۳0.1 يتسیز عونت

۳01.1 310.9 ۳۳۳.1 351.1 944.1 ساوح یریذپرییغت

۳11.1 -99۳.9 -119.1 001.1 -90۳.1 تعیبط زا دیلقت 000.1 -939.0 -110.1 391.1 -501.1 يگدنزرس ساسحا

9۳0.1 149.1 ۳91.1 091.1 901.1 هبذاج

Source: (Research Findings, 2019 (

Page 16: می كن یلکیوفی ی - geography.journals.iau ...geography.journals.iau-garmsar.ac.ir/article... · را ي سالمي بخشد تا زندگي ا نسان را بهبود

1199 راهب ،مود هرامش ،مهدزاود لاس – يناسنا یایفارغج رد ون یاه شرگن يشهوژپ - يملع همانلصف 124

صخاش رب کیلیفویب یرامعم یاه هفلوم زا کی ره ریثأت تدش هژیو هب و تهج یایوگ درادناتسا ریثأت بیرض .1) لداعم یاتب اب بآ هفلوم ریثأت ،ساسا نیا رب .تسا ناسنا یاهزاین هب طوبرم تیفیک هدننک ينیبشیپ نیرتیوق (۳49 زا دیلقت هفلوم ،نانآ رظن زا نینچمه .تسا ناگرگ رهش نینکاس رظن زا ،ناسنا یاهزاین هب طوبرم تیفیک صخاش.1) لداعم یاتب اب و درادن یریثأت ناسنا یاهزاین هب طوبرم تیفیک صخاش رب تعیبط ينیبشیپ نیرت فیعض (-119 .تسا ناگرگ رهش رد ناسنا یاهزاین هب طوبرم تیفیک صخاش رب کیلیفویب یرامعم یاه هفلؤم ریثأت زا هدننک یشهوژپ یملع درواتسد و یریگهجیتن ،ينوكسم توافتم یاهیربراک اب اهانب فلتخم عاونا یارجا و يحارط دنور رد ریخا ههد رد کیلیفویب یرامعم لوصا و ،اهشهوژپ ،تاقیقحت .تسا هتفرگ رارق هجوت دروم ورشیپ یاهروشک رد ...و يتامدخ ،یراجت ،يگنهرف ،يشزومآ ظاحل هب اهانب يفیک یاقترا ببس ،کیلیفویب یاهیرامعم لوصا یریگراكب هک تسا نآ زا يکاح هدش ارجا یاههژورپ يلصا یهغدغد هب يیوگخساپ یارب .ددرگيم ....و یدركلمع و یراتخاس ،یدرکراک ،يطیحم تسیز ،يتخانشناور هجوت اب ناگرگ رهش یرهش يحاون ينوكسم یرامعم رد کیلیفویب یرامعم یاه هفلوم يجنس تیولوا ،رضاح شهوژپ تروص نكسم يفیک یاقترا یاتسار رد دوجوم یاهنامتخاس یاه فعض يسررب و رهش نیا مدرم یوخ و لخ هب يسانش ناور و کیلیفویب یرامعم ظاحل هب يملع يجنسرظن و قیقحت نیا زا هلصاح جیاتن هب هجوت اب و تفریذپ .دش هئارا يقادصم جیاتن بولطم و تیفیک اب طیحم کی هب لین یارب ،يطیحم نوچ يمیهافم و يناریا یرامعم هب هجوت .دریگ رارق هجوت دروم دیاب کیلیفویب یرامعم رد هک انعم هب هجوت یارب

هدش يعس نآ رد هراومه و تسا فافش يیا یرامعم يناریا یرامعم .تسا اشگهار انعم ملاع ،تیفافش ،نوكس سح قرط هب نامسآ و نیمز نایم دنویپ و انعم هب نینچمه .ددرگ هدوزفا اضف رب و دوش هتساک هدوت تبسن زا ات تسا ،اه یرب چگ تانیئزت رد و ...و هرانم ،ارسرس ،اه ناویا ،اهضوح زا هدافتسا لاثم ناونع هب .تسا هدش ققحم فلتخم .دنشابيم اه شالت نیا زا یا هنومن ...و هدیشک یاه هرجنپ و طایح و هچغاب مرف رد و ...و اهیراک يشاک ،اهیراک هنیآ هب هجوت ور نیا زا تسین هرطاخ زج یزیچ يگدنز اههیرظن يخرب قبط هک تسا اضف یزیگنا هرطاخ رگید عوضوم یرما زین اه نامتخاس رد انعم داجیا یارب روکذم میهافم زا یزورما یاه تشادرب و زیگنا هرطاخ يیاهاضف داجیا

،يیاناوخ ،بتارم هلسلس هب هجوت ،اوه تیفیک هب هجوت ،محازم یادص شهاک .دشاب يم اه هناخ يحارط رد یرورض ،تبیه و يتفگش ،هناگ جنپ ساوح ،گنهرف هب هجوت ،بسانم يلاقتنا یاهاضف ،زادنا مشچ ،لاعف ریغ هیوهت هب هجوت یزاب یارب نما يلحم هب هجوت ،حیحص روط هب يمومع و يصوصخ یاضف ندرک ادج ،تعیبط اب طابترا و عونت یریگ تهج ،ناهایگ شرورپ یارب يطیحم داجیا ،اضف و هدوت تبسن هب هجوت ،يگدیچیپ و مظن هب هجوت ،ناکدوک ریغ و یرصب و میقتسم طابترا ،ندوب دولآ زار هب هجوت ،یدربراک و بسانم قیمع اب یاهناویا داجیا ،انب بسانم نوزوم ریغ کیرحت ،بآ روضح ،يترارح عونت ،نآ اب يگنهامه و تسیز طیحم ظفح هب هجوت ،تعیبط اب یرصب

يگمه هاگهانپ و کیفرومویاب یاه مرف و اهوگلا ،ایوپ یاهرون زا عدافتسا ،يعیبط یاهمتسیس اب میقتسم طابترا ،يسح یداهنشیپ جیاتن يقادصم و یدربراک وحن هب هک دنشاب يم قیقحت نیا یاه یدنب عمج و جیاتن زا لصاح مهم دراوم زا .ددرگ يم هئارا

Page 17: می كن یلکیوفی ی - geography.journals.iau ...geography.journals.iau-garmsar.ac.ir/article... · را ي سالمي بخشد تا زندگي ا نسان را بهبود

924 ...کیلیفویب یرامعم لوصا ریثأت يبایزرا

عمج هب هجوت اب کیلیفویب یرامعم یاه هخاش ریز نیا یارب تسا یددعتم یاه هخاشریز داراد کیلیفویب یرامعم يموب گنهرف زا امتح اه هناخ یرامعم رد يحارط هخاش ریز یارب هک تفگ دیاب رضاح قیقحت زا لصاح جیاتن یدنب و يلم میهافم زا یریگ هرهب اب اههعومجم يعاشم یاهاضف و هطوحم و امنيحارط رد لاثم ناونع هب .دوش هدافتسا تهج ،اه هعومجم هب دورو هوحن و يسرتسد هوحن نینچمه و میلقا هب هجوت اب سپس دریذپ تروص يحارط يلحم اوه نایرج یارب هک دشاب یوحن هب نامدیچ میلقا نیا رد داب تیمها لیلد هب نینچمه .ددرگ ظاحل تیاس رد هنیهب

لسگ یور رب هقطنم یریگ رارق لیلد هب زین اهنالپ يحارط رد .دوشن داجیا يعنام رظنم و دید یارب و هدش ظفح و یرادیاپ ظاحل هب هچ رالودم یاه حرط میناد يم هک روطنامه .دشاب يم یداصتقا و حیحص رالودم يحارط زا هدافتسا

نیا هراومه ينوكسم یاه عمتجم رد .دریگ رارق رظن دم وگلا نیا ور نیا زا دشاب يم دمآراک رایسب یداصتقا هفرص هچ اهدحاو دادعت دایدزا و مکارت ،يصوصخ میرح و يطیحم يسانش ناور یاههصخاش ظاحل هب هک تسا حرطم عوضوم يتروص هب يحارط و نامدیچ ور نیا زا .دنکيم داجیا نانکاس و دارفا رد شمارآ مدع و شاشتغا سح هقبط کی رد سح هكنیا رب هوالع رما نیا .دنشاب هتشاد يسرتسد هلپ سکاب کی هب دحاو ود رثکادح هقبط ره رد هک ددرگ ماجنا .دنکيم یرایسب کمک زین يیاضف مظن هب دهد يم ِءاقترا دارفا رد ار تیكلام رد دوجوم بسانم يعاشم یاضف هیلک و هطوحم و ينوریب یاضف رد دیاب تعیبط اب یرصب طابترا هخاش ریز رد صاصتخا و هطوحم و تیاس بسانم یدنب میسقت داجیا اب دشاب يم نینکاس هزور ره دید ضرعم رد هک هعومجم زین زبس هچغاب و امن بآ کی و زبس یاضف تاقبط زارت يبال رد لاثم یارب .دریذپ تروص يحارط بسانم زبس یاضف یاضف کی ،دحاو هب دورو زا دعب اهدحاو لخاد يصوصخ یاضف رد رگید فرط زا .دریگ رارق رظن دم يحارط رد ریز رد .دنک ظفح ار يصوصخ یاضف رد تعیبط اب طابترا ماودت هک ددرگ يحارط زبس یاضف اب سارت لكش هب زبس اه دحاو سارت رد لگ یاه هچغاب و بسانتم یامنبآ داجیا اب زین طابترا نیا دیاب تعیبط اب یرصب ریغ طابترا هخاش بآ یادص عقاو رد .دریگ رارق رظن دم ناگدنرپ یادص زا هدافتسا مه و بآ یادص و هایگ و لگ یوب اب طابترا یارب .تسا هصخاش نیا یارب یداهنشیپ تامادقا زا ناگدنرپ یرادهگن تهج اضف کی يحارط و اه لگ یوب ،يبال رد و تیمها اب اضف هب يعیبطرون دورو و گنر عونت هب هجوت رون يیایوپ و يسح نوزوم ریغ کیرحت هخاش ریز رد نوریب یاضف زا هک ویرانس نیا رد .دومن لابند ریز ویرانس اب دیاب ار رون عونت هک تسا هدش یریگ هجیتن الاب تیبولطم ار دارفا تعیبط لخاد زا و زاب يطیحم قیرط زا يعیبط رون ادتبا رد .ددرگيم نایب لخاد يصوصخ یاضف هب روسناسآ اددجم نآ زا دعب و يعونصم رون اب کیرات همین یاضف و يبال و فكمه هب دورو سپس و دیامن يمرثاتم یاضف و اه دحاو لخاد هب دورو اب همادا رد ،دوش يحارط نشور همین هقبط زارت يبال و يعیبط رون اب يیا هشیش حارط و دنک يم نیمات ار يعیبط يیانشور اه دحاو یدورو رد هب کیدزن سارت سپس و رتمک يیانشور ادتبا يصوصخ سح زبس سارت و هچغاب زا یریگهرهب نینچمه .دنک داجیا اضف رد ار رون عونت نیا ات دنک يعس لكش نیا هب دیاب کمک ربراک ساوح نوزوم ریغ کیرحت يعون هب زین يلخاد يحارط رد اه گنر دربراک و هدرک کیرحت زین ار يیایوب .دنکيم

Page 18: می كن یلکیوفی ی - geography.journals.iau ...geography.journals.iau-garmsar.ac.ir/article... · را ي سالمي بخشد تا زندگي ا نسان را بهبود

1199 راهب ،مود هرامش ،مهدزاود لاس – يناسنا یایفارغج رد ون یاه شرگن يشهوژپ - يملع همانلصف 224

بآ هطوحم و يبال ،تاقبط زارت رد دش هتفگ رت شیپ هک روطنامه يحارط رد نآ دربراک و بآ روضح هخاشریز رد هدافتسا کیتسر کبس اب يگنس عون یداهنشیپ روطب و امن بآ زا زین اه دحاو سارت لخاد رد و ددرگ يحارط امن

.دوش دومن داجیا ار اوه نایرج بسانم یاهریسم داجیا اب دوش يعس يعاشم یاهاضف رد يترارح عونت داجیا هخاشریز رد يصوصخ یاضف رد يترارح عونت هتبلا .دوش مهارف داب نایرج تفایرد ناكما سارت داجیا اب يصوصخ یاهاضف رد و .ددرگ نیمات زین تلیپسا تکاد بصن دننام لاعف یاه شور قیرط زا دناوت يم داجیا نینچمه و هطوحم و يبال رد زبس هشیمه ناهایگ زا یریگهرهب اب يعیبط یاهمتسیس اب طابترا هخاشریز رد ،اهلصف رییغت هدهاشم رد دنناوت يم ،بسانتم فافش یاه هراوید نتشاد نینچمه و اهدحاو رد زبس یاضف اب سارت

-هرهب کیفرومویاب یاه مرف زا هدافتسا هخاش ریز رد .دننک نانکاس هب ينایاش کمک یوج تارییغت ریاس و زور و بش زا هدافتسا لاثم یارب دریذپ تروص ،مظن و تدحو نیع رد عونت هب هجوت و تعیبط رد دوجوم يگدیچیپ زا یریگ هنیآ و تانیئزت رد یرجآ یاه ينیچ هرگ نینچمه و تانیئزت رد تعیبط زا هتفرگ ماهلا یاه مرف ریاس و اه لگ مرف اب ناوتب هک يعون هب اما ،اناوخ یاه نالپ زا یریگهرهب مظن و يگدیچیپ هخاش ریز رد .دوش هدافتسا ...و اه یراک یاهمرف هعومجم ریز دناوت يم لبق دراوم دننام زین دروم نیا و دوش ماجنا تخاس هدیچیپ و عونتم ار اهنآ یزاساضف نوچ هک توافت نیا اب .دنتسه زین يصاخ مظن یاراد يگدیچیپ رب هوالع يعیبط یاهمرف اریز ؛دریگ رارق کیفرومویاب .دوش هدایپ تسا رتهب تانیئزت و یزاساضف رد يگدیچیپ نیا مینکيم يگدنز نالپ رد ام یامن و یزاس هطوحم و يلخاد یرامعم رد کیتسر یاهحرط زا هدافتسا يعیبط حلاصم اب طابترا هخاش ریز رد زا هدافتسا ناریم رد هتبلا و دوش هدافتسا يلخاد یاهاضف يحارط رد رجآ و بوچ ،گنس زا و دریذپ تروص نامتخاس حلاصم اب تمس کی رد راوید کی اضف ره رد يلخاد یرامعم رد لاثم یارب دریذپن تروص طارفا يعیبط حلاصم مهم اهالیو هژیو هب و ينوكسم یاهانب رد هک ویو حالطصا هب و زادنا مشچ هخاش ریز رد .دیامن يم تیافک يعیبط حیحص یراذگ هكل نینچمه و تیاس تسرد يحارط و بسانم یریگ تهج ،دشاب يم يحارط عورش رد عوضوم نیرت و نوكس سح هب هجوت هاگهانپ هخاش ریز رد .تسا کیلیفویب یرامعم تسرد عورش و زورب ببس نالپ رد هدوت

و يگیاسمه یاهراوید شهاک هب هجوت .رفن ره یارب باوخ کی يحارط و هنارس هب هجوت نینچمه ،يصخش میرح يناریا یرامعم میهافم زا هدافتسا ندوب دولآ زار هخاش ریز رد .اضف رد شمارآ شیازفا و ادص لاقتنا شهاک هجیتن رد فلتخم تانیئزت و امن ،نالپ ،مجح ،مرف يحارطرد ...و يناریا غاب راهچ ،نوكس سح ،يیارگ هنیرق ،یدنبروحم نوچ سح دارفا یارب يحارط رد يگنهرف ای و يفسلف میهافم و تعیبط زا هتفرگ ماهلا یاه هرگ و اه مرف نیا .دوش ماجنا .دنکيم داجیا ار اه مرف و اه حرط نتشاد زار و زمر يیانشور و يیاضف یاهدرادناتسا و يیاناوخ هب هجوت (دامتعا لباق اما يیاسانش لباق دیدهت) کسیر هخاش ریز رد ناتخرد زا هدافتسا يیاناوخ ظفح یارب تیاس رد لاثم یارب .دریگ تروص اه تمسق مامت یارب يحارط رد يفاک دودحم ار تیاس يیاناوخ دیابن زین ناهایگ ریاس و اه تكمین نینچمه .دوش يم هیصوت رتم ۳ يلاب عافترا رد رادجات .تسا تیمها زئاح هخاش نیا رد زین ترفییون دننام اهدرادناتسا زا یریگ هرهب .دننک

Page 19: می كن یلکیوفی ی - geography.journals.iau ...geography.journals.iau-garmsar.ac.ir/article... · را ي سالمي بخشد تا زندگي ا نسان را بهبود

924 ...کیلیفویب یرامعم لوصا ریثأت يبایزرا

هب هجوت ،يیاضف بتارم هلسلس لثم يلحم و يموب گنهرف و لئاسم و يناریا یرامعم هب هجوت گنهرف هخاش ریز رد و هیاس و رون هجوت ،هدش قیفلت يیایوپ و نوكس سح هب هجوت ،رون دورو عونت هب هجوت ،اضف شیازفا و هدوت شهاک يكیناكم یاه متسیس ،رالودم متسیس زا یریگ هرهب داصتقا هخاش ریز رد .دوش ماجنا رگیدكی رانک رد ود ره فیرعت و ددرگ تخاس هیلوا هیامرس و اه هنیزه نینچمه و یژرنا فرصم شهاک بجوم دناوت يم بسانم لاعف ریغ و لاعف زرم طخ اب تعیبط و زبس یرامعم هب هجوت و داصتقا و یرادیاپ رانک رد بسانتم تبسن کی رد تعیبط اب طابترا تیاس طیارش اب يگنهامه و حرط رتسب هب هجوت يطیحم تسیز لئاسم هخاش ریز رد .دوش ماجنا يطیحم يسانش ناور .دریذپ ماجنا تیاس يحارط رد نآ یرثکادح ظفح و يهایگ ششوپ هب هجوت و هجوت نینچمه و يطیحم يسانشناور رد ثحب دروم یرامعم یاهدرادناتسا اب هجوت يطیحم يسانش ناور هخاش ریز رد و شیاسآ هب هجوت .تعیبط اب میقتسم طابترا هب ناسنا زاین هب هجوت و يیاضف بتارم هلسلس داجیا ،يصخش میرح هب نیا رد دیاب يلخاد يحارط و يحارط رد يگمه اهزیرپ و اهدیلک لحم نوچ يتایئزج يحارط رد تقد يتح و يتحار مه و باختنا و یریگ میمصت زرم هک کیلیفویب یرامعم رد يلصا هخاش ریز نیا هتبلا .دنریگ رارق هجوت دروم هزوح نوگانوگ یاه گنهرف و ماوقا هب هجوت اب ،دشاب يم يحارط و یرامعم ئازجا مامت لداعت و تابسانت هدننک نییعت نینچ ار کیلیفویب یرامعم رد یریگ میمصت ساسا و هتفرگرارق يناوخزاب يبایزرا و شجنس دروم دیاب هقطنم ره رد یاهنامتخاس یارجا و يحارط نیحرد کیلیفویب یرامعم یاهصخاش و لوصا هب هجوت تفگ دیاب .دنک صخشم هب هجوت اب نآ تیاعر و ماجنا تروص رد ناگرگ رهش مدرم گنهرف هب هجوت اب و ناریا لامش يحاون رد ينوكسم یاقترا رد هطخ نیا نامدرم يناور و يمسج یاه زاین رتهب و رتشیب نداد ششوپ اب قیقحت نیا زا يجارختسا جیاتن .دراد يساسا ریثأت ،اهنآ نانکاس یدنمتیاضر نازیم شیازفا نآ عبت هب و اهنآ يگدنز تیفیک

References Betaraf, Ehsan, 2018, Developing Biofilm Ecological Architecture Principles and Standards for

Improving the Quality of Iranian Residential Complexes, Doctoral dissertation in Architecture, Islamic Azad University of Science and Research, Faculty of Civil Engineering, Architecture and Art, Department of Architecture, Professor Help: Dr. Farah Habib . ( in Persian)

Betaraf, Ehsan, Habib, Farah and Zabihi, Hossein, 2018, Localization of Ecological and Biofilm Architecture in Designing Iranian Residential Complexes to Improve Their Quality, Urban Management Quarterly, No. 52, pp. 218-205 . ( in Persian)

Koohi, Abbas, Sabouri, Mohammad Sadegh, Samiie, Rouhollah (2018), Presentación del modelo de gestión del conocimiento organizacional para la satisfacción del cliente y el aumento de la cuota de mercado con un enfoque orientado a los procesos en el Banco de Exportación de la provincia de Golestan, Journal of New Attitudes in Human Geography, 11 (2), 117-148.

Abdollahzadeh, Gholamhossein, Khajeh Shahkuhi, Alireza (2013), Identificación y explicación de los factores que influyen en el éxito de las empresas turísticas en las zonas rurales (Estudio de caso: Aldea Ziarat de la ciudad de Gorgan), Journal of New Attitudes in Geography 5 ), 93-107.

Aghili, Seyedeh Maryam, Lahmian, Reza, Alipour Nakhi, Abbas (2019), The Role of Renovation and Reconstruction of Worn Textures on the Quality of Urban Life (Case Study: Prince Qasim Neighborhood of Gorgan), Journal of New Attitudes in Human Geography, 12 (1), 765-785.

Pezeshki, Mehdi, Valiollahi, Mohammad Reza, Hossein Nejad, Mojtaba, Barzegar, Nosrat, Karami, Zeinolabedin (2018), Análisis de tráfico y volumen de viajes en la localización de centros de servicios urbanos (Estudio de caso: Mercado semanal de Gorgan), Journal of Attitude New Issues in Human Geography, 10 (4), 281-294.

Page 20: می كن یلکیوفی ی - geography.journals.iau ...geography.journals.iau-garmsar.ac.ir/article... · را ي سالمي بخشد تا زندگي ا نسان را بهبود

1199 راهب ،مود هرامش ،مهدزاود لاس – يناسنا یایفارغج رد ون یاه شرگن يشهوژپ - يملع همانلصف 424

Kaviani, Abutaleb, Rahmani, Bijan, Razavian, Mohammad Taghi, Alipour Nakhi, Abbas (2018), Evaluar el papel y el impacto del emprendimiento turístico en el desarrollo del espacio empresarial para lograr un desarrollo rural sostenible (Estudio de caso: South Estrabad Village en la ciudad de Gorgan), Journal of New Attitudes in Human Geography, 10 (2), 251-275.

Abdollahzadeh, Gholamhossein, Khajeh Shahkuhi, Alireza (2013), Identificación y explicación de los factores que influyen en el éxito de las empresas turísticas en las zonas rurales (Estudio de caso: Aldea Ziarat de la ciudad de Gorgan), Journal of New Attitudes in Geography 5, 93-107.

Mirktouli, Jafar, Medanloujabari, Masoud, Reza Samadi, Reza Samadi (2012), Investigando el papel de las agencias inmobiliarias en el desarrollo del suelo urbano Estudio de caso: Gorgan City, Journal of New Attitudes in Human Geography, 4 (4), 17-31.

Faghih Abdollahi, Haniyeh and Eslami Moghaddam, Alireza, 2017, Why the Use of Intelligent Design in Biophilic Architecture, Third International Conference on Research in Science and Technology, Berlin, Germany, July . ( in Persian)

Hadianpour, Mohammad and Yaghoutizadeh, Abedin, 2015, The Impact of Environmental Psychology on Villas with Apartments in Quality of Housing, International Conference on Civil, Architecture and Urban Infrastructure, Tabriz, Permanent Conference Secretariat . ( in Persian)

Jafari, Khodaverdi and Yousefi, Atefeh, 2017, Biophilic Architecture and Sustainable Development, Danesh Sime Publications, First Edition, Tehran, Iran . ( in Persian)

Pir Mahmoudi, Forouzan and Barzoui, Amir, 2017, Bioflick Architecture in Sustainable Design Approach, International Conference on Contemporary Iranian Architecture and Urban Development, Tehran . ( in Persian)

Shahcharaghi, Azadeh and Bandarabad, Alireza, 2017, Inscription on the Environment (Application of Environmental Psychology in Architecture and Urban Planning), Third Edition, Tehran University Jihad Organization . ( in Persian)

Sharifi, Abdolreza and Azarpira, Morteza, 2015, Investigating the Modeling of the Natural Environment in Urban Architecture and Using Biofilica Theory (City in the Garden) and Comparison with Urbanism Approach in Isfahan School, Second National Conference on Sustainable Urban Architecture and Landscape . ( in Persian)

Ziyari, Karamatollah, Elements of Science, Mohammad and Khademi, Amir Hossein, 2018, Reduction of Environmental Pollution in Tehran District 14 by Bioflick Urban Planning Approach, Journal of Geography and Urban Space Development, Volume 5, Number 1, pp. 19-1 . ( in Persian)

Kellert, S.R & etal,. (2008). Biophilic Design: The theory, science and practice of Bringing Building Life. Hoboken. New Hersey: John Wilcy and Sons. Inc.

Kellert, Stephen R., 2005, “Biophilic for Life”,Island Press, Washington. Oxford Advanced Learner’s Dictionary, 2010. Stewart – Pollack, Julie, 2006, “Biophilic Design: The theory, Science, and practice of Bringing

Building Life”, Hoboken, New Hersey: John Wilcy & Sons, Inc, chapter 1. Wilson, Edward O., 1992, “The diversity of life”, Harvard University Press.