Nöroleptik Malign Sendrom

NOROLEPTİK MALiGN SENDROM

• İlk kez Delay tarafından 1960 yılında tanımlanmıştır • Sıklığı %0.02 ile %3.2 arasında değişmektedir. • Mortalite %15-50'tir.• Antipsikotik tedavinin ilk 2 gününde sıktır. • Hastaların %90’ında ilk 10 günde ortaya çıkar.• Ortalama tedavi başlangıcından 4-14 gün içinde ortaya çıkar.

Fakat nöroleptik tedavi sürecinde tedavi başladıktan yıllar sonra da ortaya çıkabilir.

• Bir noroleptiğe başlama veya ilaç değişiminde ilk iki haftalık dönemde risk yüksektir

• Ateş,otonomik değişikler,bilinç değişiklikleri antikolinerjik ilaçlardan yararlanılamayan kas rijiditesi nöroleptik malign sendromun ilk belirtisi olabilir.

BELİRTİLER

• Ateş,otonomik değişikler,bilinç değişiklikleri antikolinerjik ilaçlardan yararlanılamayan kas rijiditesi ilk belirti olabilir

• Ateş,olguların yüzde 98'inde görülür. • Distoni, akinezi, mutizm,diaforez, disfaji, tremor,

inkontinans, labil kan basıncı, lökositoz, CPK artışı olabilir.

.

RİSK FAKTÖRLERİ

• Dehidratasyon, • Erkek cinsiyet, • Aşırı hareket, • Lityumla kombinasyon, • Alkolizm• NMS nöropsikiyatrik tanılara özgü olmayıp

hipodopaminerjik tüm durumlar NMS yatkınlık yapabilirler : Metoklopramid, dopamin antagonistleri..

• Parkinson hst, LBD diğer bazal ganglia bozukluklarında antipsikotik kullanıldığında ya da dopamin agonistleri kesildiğinde risk artar.

RF (antipsikotikler açısından)

• AP potensi

• Parenteral enjeksiyon,

• Yüksek doz kullanım,

• Hızlı doz arttırımı,

Nöroleptik Malign Sendromun Tanı Kriterleri

Nöroleptik Malin Sendromun Tanı Kriterleri • Major bulgular• ateş • rijidite ve diğer ekstrapiramidal semptomlar • Kreatin fosfokinaz yüksekliği • Minör bulgular• taşikardi • anormal arteriyel kan basıncı • takipne • bilinç değişiklikleri • lökositoz • diaforezis

Nöroleptik Malign Sendromun Tanı Kriterleri

• A. Nöroleptik ilaç kullanırken (son 1-4 hafta içinde nöroleptik kullanımının başlaması) rijidite ve ısı artışı +

• B. >=2 adet kriter;

a. diaforez

b. disfaji

c. tremor

d. inkontinans

e. bilinç değişikliği

f. mutizm

g. taşikardi

h. tansiyonun yükselmesi ve ani değişiklikleri

i. lökosiztoz

j. kas yıkımı belirtileri (CK yükselmesi)• C. Tıbbi nedene veya başka ilaçlara bağlı değil.• D. Akıl hastalığının belirtileriyle açıklanamayan belirtiler olmalı

Değerlendirirken…

• Rutinde; CBC, Biyokimya, Kan kültürü, Arteriel kan gazları, CK, PT, aPTT, INR, idrar myoglobülin seviyesi

• LP ateş ve bilinç bulanıklığı olan hastalarda endike.

Ayırıcı tanı

• · Feokromasitoma

• · Serotonin sendromu

• · Parkinsonizm

• · Striknin toksikasyonu

• · Distonik reaksiyon

• · Letal katatoni

Letal Katatoni

• Klasik tanımlama – Hipertermi ve yorgunluk ya da stuporu izleyen

motor ekzitasyon – Sıklıkla prodromal dönemde insomnia,

anoreksiya, labil duygudurum – Katatonik belirtiler gözlenebilir ya da delirium

benzeri olabilir (dezorganize düşünme, psikoz, yıkıcı davranışlar)

– Terminal dönemlerde rijidite, flaksidite??? olabilir. – Bazı kişilerde akrosiyanoz – %75-100 fatal seyreder.

NMS – Katatoni Farkları

• Katatonide kurşun boru tarzı rijidite nadirdir

• NMS’de katatoni belirtilerinden olan stereotipik belirtiler beklenmez.

• lethal katatonili hastaların çoğunda öncül davranışsal belirtiler ve ateş prestupor dönemde NMS de ise stupor döneminde çıkar.

Tedavi

• Hastane öncesi– o ABC– o Tiamin, dekstroz

• Acil servis şartlarında– o İyi bir hikaye al– o Hastayı monitörize et– o BDZ veya tesbit işe yarayabilir.– o Rabdomiyolizis olduğunda idrari alkali hale

getirmek için sodyum bikarbonat verilebilir

Tedavisi

• Kullanılan antipsikotik ajan kesilmelidir.• Hasta beraberinde SSRI ya da lityum alıyorsa onlar da

kesilmelidir.• Hidrasyon sağlanılmalıdır, soğutma için heparin

verilmelidir. • Bromokriptin(7.5-40 mg),amantadin, dantrolen(2.5

mg/kilo) verilebilir.• Tedavi sonrası antipsikotik ilaç en az iki hafta sonra

verilmelidir• Aynı antipsikotiğe devam edilebilir mi???