wwwwwwwww...yyyeeeyyyiiinnntttnnngggeee...cccooommm

မငးႏငသ / မတလ(၂၄) ရက၊ ၂၀၀၉

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညအား ဖမးဆးထနးသမးထားျခငးသည ျမနမာစစအစးရဘကက ကယဥပေဒက ကယခးေဖာကရာကသကသ႔ ႏငငတကာဥပေဒကလညး ခးေဖာကရာကေၾကာငး ကလသမဂၢက ထတေဖာ ေျပာဆသည။ တရားလကလြတ ဖမးဆးမႈဆငရာ ကလသမဂၢလပငနးအဖြ႔၏ ဥပေဒေရးရာ သးသပခကတြင ယခကသ႔ ေဖာျပထားျခငးျဖစၿပး ကလသမဂၢအဖြ႔၀င ႏငငတႏငငအား ကယဥပေဒက ကယခးေဖာကေၾကာငး ေ၀ဖန သညမာ ေျပာ႐းေျပာစဥမဟတဟ ဆနးစစသမားက ေျပာသည။ ယငးသ႔ ကလသမဂၢက ထတေဖာေျပာဆျခငးေၾကာင ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ႐တတရက လြတမညဟ မထငေသာလညး နအဖအား ကာကြယေပးေနသည တ႐တ၊ ႐ရ စသည ႏငငမားအေပၚ ဖအားေပးႏငရန ကလသမဂၢအေပၚ အေရးပါသည ဂယကျဖစႏငသညဟ ယဆေၾကာငး ေဒၚေအာငဆနးစၾကညအတြက အခမေရ႕ေနလကေပးေနသ ၀ါရငတနဒစမ ေရ႕ေန ဂရတ ဂငဆာက ေျပာသည။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညသည ႏငငေတာလၿခေရး သ႔မဟတ ျပညသအမား တညၿငမေအးခမးမႈအတြက အႏရာယျဖစႏငသလားဆသညကလညး အဆပါ ဥပေဒသးသပခကတြင ေမးခြနးထတထားသည။ “အခဟာက အစးရက ကယဥပေဒကေတာင မေလးစားဘးလ႔ ေျပာလကတာေပါ။ တနညးအားျဖင ေျပာမယဆ ရင ထထ၀င၀ငက ေ၀ဖနလကတာျဖစတအတြက နအဖစစအစးရအတြက အငမတနမ ရကစရာေကာငးပါတယ။ ျမနမာျပညမာ တရားဥပေဒစးမးမႈ မရေတာဘးဆတာက ေျပာလကတာေပါ။ အဒအခကက ႏငငတကာက အသအမတျပလာရတ အေနအထားျဖစလာတာေပါ။ ႏငငတကာအသငးအ၀နးၾကားမာ နအဖအစးရအေနန႔ အရကတကြျဖစရတ ကစၥေတြျဖစလာေတာ အနညးန႔ အမားဆသလ အေရးယေျဖရငးေပးရမယ အေနအထား ျဖစလာမယလ႔ ကေနာထငတယ” ဟ ျပညသလႊတေတာကယစားလယမားသမဂၢ အတြငးေရးမႉး လႊတေတာ ကယစားလယ ဥးသနးဥးက သးသပသည။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ေနအမအကယခပအမႈက ေဆာငရြကေပးေနသ ေရ႕ေနဥးၾကည၀ငးကမ ယခလ (၁၃) ရကတြင အယခကၾကားနာေပးပါရန ၀နႀကးခပထ ေမတာရပခစာက ေပးပ႔ထားသညဟ ေျပာသည။ အယခက ၉-၁၀-၂၀၀၈ ခႏစကတညးက တငသြငးချခငးျဖစေသာလညး နအဖစစအစးရဘကက ကငတြယေဆာငရြကျခငး မရသျဖင ေမတာရပခစာမား ေပးပ႔ခသညမာ ေလးႀကမထကမနညးရၿပ ျဖစသညဟလညး ေျပာသည။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ေနအမအကယခပခထားမႈႏငစပလဥး၍ စစမးခေၾကာငး ျမနမာႏငငဆငရာ လ႔အခြငအေရးကယစားလယ မစၥတာေတာမတကငတားနားက မတလ (၁၇) ရက၌ လ႔အခြငအေရးေကာငစတြင အစရငခခေသးသည။ ယငးအစရငခစာတြင ယငးအမႈက အစးရဘကမ လကခရရေၾကာငး၊ အဆပါကစၥႏင ပတသကၿပး တရားသႀကးခပႏင ျပညထေရးအား စစမးရန ၫႊနၾကားထားေၾကာငး ျပညထေရး၀နႀကး ဗလခပေမာငဥးက ရငးျပခသညဟ ေဖာျပထားသည။ ေရ႕ေနႀကး ဥးၾကည၀ငးကမ ယငးအမႈသည တရားသႀကးခပႏင မဆငေတာဘ အစးရအဖြ႔တာ၀နရသ ၀နႀကးခပ သ႔မဟတ အစးရအဖြ႕က ဗဟအဖြ႕ ဥက႒အျဖစ တာ၀နေပးအပထားသကသာ ကငတြယေဆာငရြက ရေတာမည ျဖစသညဟ ဆသည။ “ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ေနအမသကတမးထပတးတနးက အစးရအဖြ႔ တာ၀နေပးမႈအရ ဗဟအဖြ႔ ဥက႒ ျပညထေရး၀နႀကးန႔ သ႔အဖြ႔၀ငေတြခထားတ အမန႔က ကေနာတ႔က ျပနအယခတာဗ။ အဒါက သက သ႔ေအာကက ျပနရငးခငးေနလ႔ မျဖစဘးေလ။ တရားသႀကးခပဆတာကလညး ပဒမ (၂၁) က ၁၉၉၁ ခႏစမာ ဖကသမးလကကတညးက တရား႐းခပရ႕က႑မပါေတာဘးဗ။ တရားသႀကးခပ ၀ငေရာကကငတြယရမယ အမႈမးလညး မဟတေတာဘးဗ။ အေတာ အလေျပာဆခတယဆရငေတာ ေျပာဆမႈေတြကက လြေနတယဗ” ဟ ဥးၾကည၀ငးက ရငးလငးေျပာဆသည။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည အကယခပအယခက ၾကားနာေပးရန ေရ႕ေနႀကး ဥးၾကည၀ငးက နအဖ၀နႀကးခပထ ေမတာရပခစာေပးပ႔ၿပး (၆) ရကအၾကာတြင အနအယလဒက ပါတဗဟအလပအမႈေဆာင စညအစညးအေ၀း ကငးပလသညအတြက ေဒၚေအာငဆနးစၾကည၊ ဥးတငဥးတ႔ႏင ေတြ႔ခြငေပးရန ပါတဥက႒ ဥးေအာငေရႊက စစအစးရ အႀကးအက ဗလခပမႉးႀကးသနးေရႊထ တငျပခသည။ ယငးသ႔ေတာငးဆမႈက ၂၀၀၈ ခႏစ ဇနန၀ါရလ အတြငးက ျပလပခဖးေသာလညး နအဖစစအစးရဘကမ တစတရာအေၾကာငးျပနၾကားမႈမရခေပ။ အနအယလဒပါတေျပာခြငရပဂၢလ ဥးဥာဏ၀ငးက “ကေနာတ႔ အေတြ႔အႀကေတြအရေတာ အေၾကာငးမျပနတာ မားတာေပါေလ။ သ႔ေသာလညးပ လပသငလပထကတဟာက ကေနာတ႔ အားမေလာဘ လပသြားမယ။ ေျပာစရာရတာေျပာမယ။ တငျပစရာရတာတငျပမယ။ မလပရင သမငးအရ၊ ႏငငေရးအရ ဘယသက တာ၀နရလ ဆတာမး သ႔ဟာသျဖစလာပါလမမယ” ဟ ဆသည။

NEJ / မတလ(၂၄) ရက၊ ၂၀၀၉

ထငးႏငငသည ဒမကေရစစနစက စထားသည ႏငငျဖစသညအတြက ကရငအမးသားအစညးအ႐း (ေကအနယ) အပါအ၀င ေတာလနေရးအဖြ႔အစညးမားအား ဆးဆး၀ါး၀ါးအေျခအေနမးေရာကေအာင တြနးပ႔မည ႏငငမဟတ ဟ ယၾကညေၾကာငး ေကအနယက ေျပာသည။ အမးသားျပနလညသငျမတေရးကစၥတြင ထငး-ျမနမာနယစပမ လကနကကင တငးရငးသားအဖြ႔မားပါ၀ငရန ထငးအစးရအား ျမနမာစစအစးရဘကက အကအညေတာငးသညကစၥႏင ပတသကၿပး ေကအနယ ဒ-ဥက႒ ပဒေဒးဗစသကေဘာက ယခကသ႔ ေခတၿပငသ႔ ေျပာျခငးျဖစသည။ ပဒေဒးဗစသကေဘာက “ဒကစၥန႔ပတသကၿပး အမားကစးရမေနၾကတယ။ ထငးႏငငဟာ ဒမကေရစစနစက စထားတ ႏငငျဖစတယ။ ကေနာတ႔အေပၚမာ ဒကစၥန႔ပတသကၿပးေတာ ရနသလမျမငဘး။ ထငးဟာဒမကေရစက ေလးစားတ ႏငငဆေတာ အဒလ မတရား မမနမကန လပေလမရဘး။ မမနမကနလပရင တရားမတတ႔ ၿငမးခမးေရးက ရမာမဟတဘး။ ေရရညမာ အကးမရဘးဆတာ သတ႔နားလညပါတယ။ ထငးႏငငဟာ ႏငငတကာစန႔ အလပလပတ အစးရျဖစတယ” ဟ ေျပာသည။ ယခရကပငးအတြငး ျမနမာႏငငသ႔ သြားေရာကခသည ထငးႏငငျခားေရး၀နႀကး ကာဆစႏင ျမနမာႏငငျခားေရး ၀နႀကး ဥးဉာဏ၀ငးတ႔ ေတြ႕ဆရာတြင ေကအနယအား နားခေပးရန ဥးဉာဏ၀ငးက ေတာငးဆခသည။ ကာဆစ ျမနမာႏငငသြားျခငးသည ထငးတြငေသာငတငေနသည ႐ဟငဂာ ဒကၡသညမားအေရးက စစအစးရက မညသ႔ကညမညဆသညကစၥ ေဆြးေႏြးရနျဖစသည။ ႐ဟငဂာကစၥအတြက ျမနမာဘကက မညသ႔ ထငးအား ကညမညက ရငးရငးလငးလငး မသရေသးေသာလညး ေကအနယက လကနကခေရးကစၥအတြက ထငးအစးရက ေဆြးေႏြးေပးရန စစအစးရဘကက ေတာငးဆချခငးျဖစသည။ “ထငးအစးရဟာ ျမနမာစစအစးရရ႕ အမးသားျပနလညသငျမတေရးလမးစဥက ေထာကခသလ ႐ဒမက (၇) ခကန႔ ႏငငေရးျပျပငေျပာငးလမႈကလညး ေထာကခပါတယ။ ေကအနယက လကနကခေရးကစၥအတြက ေဆြးေႏြးဖ႔ ျမနမာစစေခါငးေဆာငေတြက ကေနာ ကတေပးခပါ တယ။ အသလ ေဆြးေႏြးဖ႔ ျမနမာစစေခါငးေဆာငေတြက ကေနာတ႔က ယၾကညပရပါတယ” ဟ ထငးႏငငျခားေရး၀နႀကး ကာဆစက ေျပာသည။ ေကအနယက ျမနမာစစအစးရ၏ ဖြ႔စညးပအေျခခဥပေဒက မညသညအတြက လကမခႏငေၾကာငး မမကယတင ေကအနယေျပာသညက ၾကားလသညဟပါ ကာဆစက ေျပာသည။ ပဒေဒးဗစသကေဘာ ဆကေျပာရာတြင “ထငးဘကက ေဆြးေႏြးလာမယဆရင ကေနာတ႔ဘကက ၿငမးခမးတ နညးန႔ စကားေျပာမယ။ ကေနာတ႔အေျခအေန၊ တငးျပညအေျခအေန၊ လထအေျခအေနေတြ ရငးျပၿပး အားလးအတြက အကးရမယ လပငနးစဥတခက ချပမယ။ ကေနာတ႔ကေတာ လထဆႏၵန႔အညမဟတဘ နအဖလပမယ ၂၀၁၀ ေရြးေကာကပြကေတာ လး၀လကမခႏငဘး။ ၀ငစရာလညး အေၾကာငးမရဘး” ဟ ေျပာသည။ ထငးအာဏာပငမားသည ကရငအမးသားအစညးအ႐းမ ေခါငးေဆာငမားက ထငးႏငငအတြငးေနထငခြငမျပဘ မမတ႔တပစခနးမားတြငသာ ျပနလညေနထငရန ယခႏစ ေဖေဖာ၀ါရလ (၁၉) ရက ေန႔စြျဖင အသေပးအေၾကာငး ၾကားစာ ေပးပ႔ခၿပးျဖစသည။ ေကအနယ ဒ-ဥက႒က လကရအေျခအေနတြင မမတ႔အား ထငးနယေျမထ လာေရာကရန ခြငမျပေသာလညး ေဆး၀ါးကသခြင၊ ခလခြငႏင အေရးေပၚကစၥမားက ႏငငတကာစအရ ထငးႏငငက နားလညေပးမႈမားရေၾကာငး၊ ယခကစၥတြင ထငးအျမငႏင ေကအနယအျမင တညမ မရႏငေသာလညး ပဋပကၡျဖစႏငေလာကသည အေျခအ ေနမား ျဖစေပၚလာႏငစရာ အေၾကာငးမရဟ ယၾကညေၾကာငး ျဖညစြကေျပာၾကားသည။

NEJ / မတလ(၂၄) ရက၊ ၂၀၀၉

အငတာနက ျမနႏႈနးမား သး၍မရႏငသညအထ အလြနေႏးေကြးေနျခငးေၾကာင ရနကနၿမ႕တြင အငတာနကဆင အမားစ ပတထားေၾကာငး ၿမ႕ခမားက ေျပာသည။ အထးသျဖင အငတာနကမ ႏငငျခားသ႔ တယလဖနးေခၚ ဝနေဆာငမႈေပးေနသညဆငမား လးဝပတထားၾကေၾကာငး သရသည။ ရနကနၿမ႕ (၃၉) လမးႏင မဟာဗႏၶလလမးေပၚတြင အငတာနကဆင ဖြငလစထားသတဥးက “(၂၁) ရကေန႔ကစ အငတာနကကေန ႏငငျခားက တယလဖနးေခၚ ဝနေဆာငမႈေပးတာ လးဝ လပလ႔ မရေတာလ႔ ရပဆငးထားပါတယ။ အငတာနက သးဖ႔ဆလညး ေန႔ဘကေတြဆ လးဝ သးလ႔မရပါဘး။ ညဘကန႔ မနကအေစာႀကးဆ နညးနညးသးလ႔ရတယ။ ဒါေၾကာင ဆငက ပတထားရပါတယ” ဟ ေျပာသည။ ရနကနၿမ႕ရ အငတာနက သးစြသမားသည ေန႔စဥဆကသြယမႈအတြက အငတာနကကေဖးဆငမားက အသးျပေနၾကရၿပး အသးျပ၍ ရႏငမည ဆငမားက တဆငဝငတဆငထြက ေမးျမနးစစမးေနၾကေၾကာငး သရသည။ လႈငတကသလဝငးအတြငး ျမနမာအငဖတက အေဆာကအဥက ပဂၢလက ကမၸဏတခတြင အလပလပေနသ ကြနပတာ အငတာနက ကြၽမးကငသ အငဂငနယာတဥးကမ အစးရက ႏငငတကာ ဆကေၾကာငး ျပျပငရနအတြက အငတာနက ဆကသြယမႈ (၅) ရက ကြနနကရင ေႏးေကြးမညဟ ေၾကညာထားေသာလညး ကြနပတာ အငတာနက ကြၽမးကငသမားက ယၾကညသ မရသေလာက နညးေၾကာငး၊ အားလး ထငျမငယဆၾကသညက မၾကာမကေရာကမည မတလ (၂၇) ရက တပမေတာေန႔ မတငမ ျပညတြငးက သတငးအခကအလကမား ျပညပသ႔ စးထြကေနမႈက ႀကတင တားဆးလ၍ ျဖစႏငေၾကာငး ေျပာသည။ ၎က ဆကလက၍ ယခငက ျပနာတစတခ ျဖစမသာ ယခကသ႔ အငတာနကလငးမား ေႏးေကြးသြားရနႏင ျပတေတာကသြားေအာင လပေလရေၾကာငး၊

၎က ဆကလက၍ ယခငက ျပနာတစတခ ျဖစမသာ ယခကသ႔ အငတာနကလငးမား ေႏးေကြးသြားရနႏင ျပတေတာကသြားေအာင လပေလရေၾကာငး၊ ဥပမာ ၂ဝဝ၇ စကတငဘာ သဃာအေရးအခငးကာလ၊ နာဂစ ေလမနတငးေဘး ရငဆငရစဥ ကာလ စသျဖင ျပညတြငး၌ တစတခ ျပနာျဖစတငး ေရေအာက ေကဘယလ ျပတေတာကသြား၍ ျပငဆငရမညဆၿပး လမလညအေၾကာငးျပခေၾကာငး၊ ယခလညး ႀကတငလကဥးမႈယၿပး ကာကြယျခငးျဖစႏငေၾကာငး ရငးျပသည။ နအဖစစအစးရက ၿပးခသည ဒဇငဘာ ရတနာပ ၿမ႕သစ အငစတ ျပပြ ျပလပခန၌ ျမနမာျပညႏင တ႐တ၊ အႏၵယ၊ ထငး စသျဖင ကနးတြငး ဖငဘာေအာပတစ ဆကေၾကာငးသစမား သြယတနးၿပးစးၿပျဖစသညအတြက မၾကာမ အငတာနကလငးမားက ျမနႏႈနးျမငျမငျဖင သးစြရမည ျဖစေၾကာငး ဆကသြယေရးဝနႀကး ဗလမႉးခပသနးေဇာကယတင တရားဝင ေၾကညာခဖးသည။ မတလ (၂၁) ရကမ (၂၅) ရကေန႔အၾကား ႏငငတကာ အငတာနက ဆကေၾကာငးလငး SEA-ME-WE3 ျပျပငရနအတြက (၅) ရကခန႔ အခနယရမညျဖစသညအတြက အငတာနက အးေမးလ အသးျပမႈမား ေႏးေကြးသြားမညဟ ျမနမာတယလပ႔က သတငးထတျပနထားေၾကာငး သရသည။ ျမနမာစစအစးရသည အငတာနကမ ဖရးအးေမးလမားအပါအဝင ဝကဘဆကေပါငး ေျမာကျမားစြာက ပတပငထားသညအျပင ဓာတပ၊ ဗဒယ၊ သတငးအခကအလကမား ရယ၊ ေပးပ႔ရာတြင အခကအခေတြ႔ေစရန ကြနနကရငကလညး အလြနေႏးေကြးသည ႏႈနးျဖငသာ အသးျပခြငေပးထားေၾကာငး ရနကနၿမ႕ခ အငတာနက အသးျပသမားက ေျပာျပၾကသည။

ေအာငထက / မတလ(၂၄) ရက၊ ၂၀၀၉

ကာတာႏငင၏ ပဂၢလကပငကေလးကစားကြငး Operator အျဖစအမႈထမးေနသည ေတာငတြငးႀကးသား ၀ငးကက ဆသသည ဆကလကေနထငခြငသကတမး (၃) ႏစတးရန အဂစႏငင၊ ျမနမာသ႐းသ႔ ကာတာဘဏမ ေငြလႊစဥ ဗလခပမႉးႀကး သနးေရႊႏင ေဆြမးေတာစပေနသညဟ ဘဏမသသယရသျဖင သကတမးတးခြင ၾကန႔ၾကာခေၾကာငး စစမးသရသည။ ၀ငးကကႏင ဗလခပမႉးႀကး သနးေရႊ မညသ႔မ အမးေတာစပျခငး မရေၾကာငး ကာတာဘဏသ႔ ခငလေသာ အေထာကအထားမား တငျပၿပးမသာ ကာတာဘဏမ ခြငျပသျဖင အဂစႏငင ျမနမာသ႐းသ႔ သကတမးတး ေငြလႊလကႏငေၾကာငး သရသည။ “၀ငးကကန႔ ကေနာက အလပအတတြလပေနတာ။ တခနးတညးပ။ တႏစခြေကာၾကာတယ။ ကေနာတ႔က ျမနမာျပညကခြငန႔ ျပနမလာခင သကတမးတးထားခရတယ။ သကတမးလကကန (၆) လရမ ျပန၀ငလ႔ရမာကး။ ဒေတာ ကာတာ Commission Bank မာ ေငြသြငးလကတယ။ ေငြသြငးၿပးမ ႏငငကးလကမတ လမးလႊရမာ။ အဒမာ ၀ငးကက အမညဟာ ဗလခပမႉးႀကးသနးေရႊရ႕ အမးအေဆြျဖစတာေၾကာင အဂစသ႐းက ေငြလႊမေပးႏင ဘးျဖစေရာ။ အဒဘဏက အေမရကနန႔ တက႐ကပတသကေနတဘဏ။ အဒကစၥ မဟတမနတအေၾကာငး ကာတာဘဏမာ သြားေျဖရငးရေရာ။ အလ ေျဖရငးေနတာရယ၊ စာျပနပ႔တာရယက တလၾကာသြားတယ။ သန႔အတ တြေလာကတ ႏစေယာကက ရသြားတယ” ဟ မၾကာခငက ကာတာမျပနလာေသာ ကေအာငမငးက ရငးျပ၏။ ကာတာႏငငတြင အမႈထမးေနေသာ ျမနမာအလပသမားမားသည ဆကလကေနထငလက သကတမးတး (၃) ႏစအတြက အဂစသ႐းသ႔ ရရ (၁၇၀၀) ေပးေဆာငရေၾကာငး၊ ကာတာတြင ျမနမာသ႐းမရသညအတြက ကာတာဘဏသ႔ ေငြသြငးကာ အဂစရ ျမနမာသ႐းသ႔ ေငြလႊရေၾကာငး၊ ေငြလႊေျပစာႏင အတ ႏငငကးလကမတ က သ႐းသ႔ ပးတြပ႔ေပးရေၾကာငး၊ ၀ငးကကသည အထကပါအခကအခမား ေျပလညေအာင ေျဖရငးၿပးေနာက ေဖေဖာ၀ါရလအတြငး ျမနမာျပည ျပနေရာကေနၿပျဖစေၾကာငး သရသည။ “အေမရကနက သန႔ပတသကေနတ ဘဏအားလးက အေၾကာငးၾကားထားတယ။ ဥးသနးေရႊအပါအ၀င နအဖေခါငးေဆာငပငး ေဆြစဥမးဆကေတြရ႕ Bank Account ေတြက ပတထားတယ။ အမနမာ ၀ငးကက ျဖစသြားတာက နာမညတ႐သကသကပါ။ ႏငငကးလကမတတ႔၊ ဓာတပအေထာကအထားတ႔ ေသခာမစစေဆးလ႔ ျဖစတာပါ” ဟ ကေအာငမငးက ေျပာသည။

ေအာငထက / မတလ(၂၄) ရက၊ ၂၀၀၉

သႀကၤနအလြန ဧၿပလကနခန႔တြင ရနကနၿမ႕တြငး ေျပးဆြေနေသာ CNG 82 Model ႏင ေအာကအကၡရာကားမား က တရား၀ငလပငနးလငစင ဖကသမးမညျဖစၿပး မၾကာမက ၎တ႔ဆငထားေသာ CNG ပစၥညးမားျပနသြငးပါက ထးထေရဒငးကမၸဏမ တလး (၇) သနးျဖင ေစးျဖတေပးမညျဖစေၾကာငး၊ (၂) သနးဥးစြာေပးၿပး ကန (၅) သနးက တလ (၁) သနးႏႈနးေပးမညျဖစေၾကာငး ကား၀ယေရာငးေလာကအတြငး ေျပာဆေနၾကသည။ “CNG 82 Model န႔ ေအာကကားေတြအားလး သးခငသး မသးခငေန၊ အကနလးလငစငအနကျပနေျပာငးရမယ။ 82 Model ေအာကကားမနသမ လပငနးလငစင သမးမယသေဘာေပါ။ ဟတနးက ဃ- နပါတေတြဖကတ သေဘာလညး မဟတဘး။ လပငနးလငစငပ ဖကပစမာ။ ဓာတဆ၊ ဒဇယသးသး၊ CNG သးသး လပငနးလငစင (အန) က မေပးေတာဘး။ နပါတ အနကပ။ အမမာထားထား၊ နယပ႔ပ႔ အမစးပရမယ။ SE တနးေတြ အကနပါသြား လမမယ။ ဒါက ကားပငရငအားလးနးနး ႀကတငသေနၿပးသား” ဟ ေကာကေျမာငးကားပြစားတနး ၀ယေရာငးသမားမားက ဆၾကသည။ အဆပါ အစအစဥမာ ထးထေရးဒငးအပါအ၀င လပငနးရငႀကးမားႏင နအဖ ပဂၢလတ႔၏ ကယကးစးပြားအတြက အကြကဆငထားျခငးျဖစေၾကာငး၊

အဆပါ အစအစဥမာ ထးထေရးဒငးအပါအ၀င လပငနးရငႀကးမားႏင နအဖ ပဂၢလတ႔၏ ကယကးစးပြားအတြက အကြကဆငထားျခငးျဖစေၾကာငး၊ ေဘာလးအသငးဖြ႔ထားေသာ ထးထေရးဒငးအပါအ၀င လပငနးရငႀကး (၈) ဥးက ကားပါမစခေပးမညျဖစသညအတြက ယခကသ႔ အသးျပလကစ CNG သးပစၥညးမားက ေအာကေစးျဖင ၀ယယရျခငးျဖစေၾကာငး၊ တငသြငးမည ဓာတဆ၊ ဒဇယကားမားက ယခ၀ယယမည CNG သးပစၥညးမား တပဆငဥးမညျဖစေၾကာငး ကားပြစားတဥးက ေျပာသည။ “ကေနာဆရင old model ေလး။ ဟတနးကေတာ ဂာမနနာမညႀကးကားေပါ။ ေအာဒဆတာ။ CNG တပဆငအၿပး ဘာညာန႔ သနး (၈၀) ေလာကကတယ။ CNG ကတင (၁၂) သနး စြနးစြနးကေနတယ။ ခ လငစငအနကေျပာငး ရမယဆတသတငးထြကလာေတာ အ႐ႈးချပနေရာငးေနတာေတာင ဘယသမ ၀ယသမရဘး။ Black Taxi ဆလညး အဖမးခရဥးမယ” ဟ ေဖေဖာ၀ါရလကမ Taxi တစး၀ယထားသက ညညးညသည။ အတညမျပႏငေသးသည အဆပါသတငးသာ မနကနပါက လမးေၾကာေပၚ၌ ေျပးဆြေနေသာ CNG Taxi အားလး၏ တ၀ကခန႔မာ လပငနးလငစငဖကသမးခရမညျဖစေၾကာငး၊ သတငး မန မမန ကနလမးၫႊနၾကားမႈ ဥးစးဌာန (ျမငသာလငစင႐း) သ႔ ေမးျမနးေသာလညး အထကမ ၫႊနၾကားခက မလာေသးေၾကာငးဟသာ ဥးစးဌာန အရာရတဥးက ေျဖသည။

ပါတေခါငးေဆာငမား ေတြ႔ဆခြငရေရး အနအယဒက စစအစးရက ေတာငးဆ

ျမငေမာင

အဂၤါေန႔၊ မတလ 24 2009 19:53 - ျမနမာစေတာခန

နယးေဒလ (မဇၥမ)။ ။ အနအယဒ ဒဥက႒ ဥးတငဥး၊ အေထြေထြ အတြငးေရးမႉး ေဒၚေအာငဆနးစၾကည အပါအ၀င ပါတေခါငးေဆာငမား ေတြ႔ဆေဆြးေႏြးခြငရရန ပါတ ဗဟအလပအမႈေဆာင ေကာမတက ျမနမာစစအစးရထ ေတာငးဆလကသည။ ႏငငေရးအရ အေရးၾကးခနျဖစသျဖင ပါတဆးျဖတခကမား ခမတႏငရနအတြက ယခလ ၁၉ ရကေန႔က ႏငငေတာ ေအးခမးသာယာေရးႏင ဖြ႔ၿဖးေရးေကာငစ - နအဖ ဥက႒ထ လပမကာ စာေရးသား ေတာငးဆချခငးျဖစေၾကာငး အနအယဒ ေျပာခြငရပဂၢလ ဥးဉာဏ၀ငးက ယေန႔ ေျပာဆသည။ “အားလး သေနၾကတာပ။ ၂၀၁၀ မာ ေရြးေကာကပြ လပမယလ႔ အစးရက ေၾကညာထားတယ။ ဒေရြးေကာကပြန႔ ပတသကလ႔ စဥးစားသးသပဖ႔ လတာပ” ဟ ဥးဉာဏ၀ငးက ေျပာသည။ အေၾကာငးၾကားထားေသာလညး ယခအခနအထ တ႔ျပနမႈ တစတရာ မရေသးေၾကာငး သရသည။ ဥးဉာဏ၀ငးက “ေတာငးဆခကအတငး ရလာရင ကေနာတ႔ လပေဆာငရမာေပါ။ ရမလာရင အဓပၸာယ တမးရသြားတယ။ ကေနာတ႔ တမး စဥးစားရမာပ” ဟ ေျပာသည။ အနအယဒက ယခလ ေတာငးဆမႈမး ျပလပေနခနမာပင အာဏာပငမားက အတကအခ လႈပရားသမားက ေထာငဒဏမား ယမနေန႔က ခမတခသည။ အနအယဒ အဖြ႔၀ငမား၊ ေလေဘးဒကၡသညအေရး ကညသမားႏင ႏငငေရး တကၾကြလႈပရားသ လငယ ၅ ဥး အပါအ၀င ၁၃ ဥးက အငးစနေထာငတြငး အထးတရား႐းမားမ ယမနေန႔က ေထာငဒဏမား ခခသည။ အနအယဒ လငယ မထကထကအးေ၀၊ က၀ငးျမငေမာင (ေခၚ) ပျပပႏင ကထြနးထြနး၀ငးတ႔က အေရးေပၚ စမမႈအကဥပေဒျဖင အငးစနေထာငတြငး အထးတရား႐း တ႐းျဖစသည ဗဟနးၿမ႕နယ တရား႐းက ေထာငဒဏ ၅ ႏစစ ခခသည။ သတ႔မာ ၂၀၀၈ ခ ဒဇငဘာလ ၃၀ ရကေန႔တြင အနအယဒ ဗဟ႐းခပေရ႕မ စတငကာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည လြတေျမာကေရးအတြက ပစတာမား ကငေဆာငကာ ခတကဆႏၵျပသျဖင အဖမးခခရသည။ အလားတပင နာဂစမနတငးသင ဒကၡသညမားက ကညသျဖင မတငတငခ၊ မယဥယဥ၀ငး၊ ကျမတသႏင မနမးလႈငတ႔က ရနကန လၻကရညဆငတဆငမ ၂၀၀၈ ခ ဇြနလ ၁၂ ရကေန႔တြင ဖမးဆးခၿပး၊ ယမနေန႔က တရားမ၀င အသငး အားေပးကညမႈျဖင ေထာငဒဏ ၃ ႏစစ ခသည။ ထ႔အျပင ၂၀၀၈ ခႏစ ၾသဂတလ ၇ ရကေန႔တြင ၈၈ ေကာငးသားမားႏင ပးတြကာ စာရြကစာတမး ျဖန႔ေ၀ရန ၾကးစားခသ ရနကနမ လငယ ၆ ဥးကလညး အနညးဆး ေထာငဒဏ ၂ ႏစမ ၇ ႏစအထ ျပစဒဏခခသည။ ကေအာငေအာငေကာႏင ကေဇယဥးက ႏငငေတာ လၿခေရးက ထခကေစမႈ အပါအ၀င ပဒမ ႏစချဖင ၇ ႏစ၊ ကထငေအာင၊ ကသနးထြနးဇငႏင ကတငထြနး က တရားမ၀င အသငး ဖြ႔စညးမႈျဖင ၅ ႏစ၊ ၈၈ ေကာငးသားေဟာငး ကမ းသန႔က ႏငငေတာ လၿခေရးက ထခကေစမႈျဖင ေထာငဒဏ ၂ ႏစအျဖစ ေျမာကဥကလာပ တရား႐းက ခမတချခငးျဖစသည။

ျမနမာ လကနကေမာငခ ၃ ဥးက အႏၵယ နယစပတြင ဖမးမ

ဆလငးပပ

အဂၤါေန႔၊ မတလ 24 2009 18:24 - ျမနမာစေတာခန

နယးေဒလ (မဇၩမ) ။ ။ ျမနမာလမး ၃ ဥးက ဒးပစေလာငခာ ၅ လကႏငအတ အႏၵယႏငင အေရ႔ေျမာကျပညနယ တချဖစေသာ မဇရမတြင ၿပးခသည စေနေန႔က ဖမးမခသညဟ မဇ ရတပဖြ႔က ေျပာသည။ လကနကမားႏငအတ ျမနမာႏင နယစပၿမ ကနဖငး (Champhai) တြင ဖမးဆးရမခသညဟ ကနဖငးရစခနးမ ဒရအပ ေအဆငလ (A. Sailo) က မဇၩမက ယေန႔က ေျပာဆျခငး ျဖစသည။ ကနဖငး ရတပဖြ႔သည စဇာခၽြနးငါ (C. Zacchunga) က ဒးပစေလာငခာ ၅ လကႏငအတ ပထမဥးဆး ဖမးမခသည။ အဆပါ လကနကမားသည ျပညနယၿမေတာ အကေဇာ (Aizawl) သ႔ ပ႔ေဆာငရန ျဖစပရေၾကာငးႏင ဆကလက၍ စစမး ေဖာထတရာ ေနာကထပ ျမနမာလမး ၂ ဥးျဖစေသာ အယလဘတ ဒ ေမာငငါ (Albert D. Muanga) ႏင ထနး စြမး လနနာ (Thang Suan Liana) တ႔က ဖမးဆးႏငခေၾကာငး ရအရာရ ဆငလက ေျပာသည။ “ကေနာတ႔ ဒးပစေလာငခာ ၅ လကက သ႔ (ဇာခၽြနးငါ) ဆက မတယ။ ဒလကနကေတြက ျမနမာႏငငက သယလာတာေတြ” ဟ သက မဇၩမက ေျပာသည။ သ႔ေသာ ယငးလကနကမားသည ေရာငးခရန ယလာျခငးေလာ၊ အျခားမညသညကစၥ အသးျပရနအတြကေလာ ဆသညကမ သကြစြာ မသရေသးပါ။ ၃ ဥးစလးသည အႏၵယႏငင မဇရမျပညနယႏင နယနမတခငး ထစပေနသည ျမနမာႏငင အေနာကေျမာကပငး ခငးျပညနယမ လာသမားျဖစေၾကာငးလညး သက ေျပာသည။ “အခ သတ႔က အကေဇာက ေခၚသြားလ႔ လမးမာ ေရာကေနပါၿပ။ သတ႔အမႈကလညး အဒမာပ စစမာပါ” ဟ ဆငလက ဆသည။ ၃ ဥးစလးက ကနဖငးရဌာနက အငေဇာသ႔ လႊေျပာငးေပးၿပးျဖစေၾကာငး အငေဇာခ႐ငရဌာန လကေထာက ရတပဖြ႔မႉး အာဒ (R.D) ကလညး မဇၩမက ယေန႔ အတညျပေျပာဆသည။ ၂ဝဝ၈ ခႏစ ဇြနလအတြငးကလညး အငေဇာၿမအနး ဆးဖား (Siphir) ၿမတြင မဇရမ ရတပဖြ႔က ဝငေရာကစးနငး ရာေဖြခရာ ေအေက ၄၇ ႐ငဖယေသနတမားႏင ခယမးမးေကာကမားက သမးဆညးရမခေသးသည။ မဇရမျပညနယႏင ျမနမာႏငငအၾကား ဝငေရာကလာႏငေသာ ႏစႏငင နယစပအရညမာ ၄ဝ၄ ကလမတာ ရညလားၿပး၊ ယငးနယစပက ေမာငခသမားမားႏင စးပြားေရးသမားမားက လကနကမား၊ မးယစေဆးဝါးမား ေမာငခသယယရန မၾကာခဏ အသးျပၾကသည။

၅ ႏစခန႔အတြငး ကေလးစစသား ၂ဝ လြတေျမာကဟ လႈပရားတကၾကြသက ေျပာဆ

ကဝငး

အဂၤါေန႔၊ မတလ 24 2009 17:16 - ျမနမာစေတာခန

ခငးမင (မဇၥမ)။ ။ လြနခသည ၅ ႏစခန႔ ကာလအတြငး ျမနမာစစတပမ ျပနလြတလာသည ကေလးစစသား ၂ဝ ဥး ရေၾကာငး ကေလးစစသားပေပာကေရး ေဆာငရြကေနသ အနအယဒ စမးေခာငးၿမ႕နယ ဥက႒ ဥးသကေဝက ဆသည။ ကေလးစစသား ပေပာကေရးအတြက ႏငငတကာ အလပသမားအဖြ႔ခပ (အငအယလအ)၊ ႏငငတကာ ၾကကေျခနအဖြ႔ (အငစအာစ) တ႔ႏင ဆကသြယေဆာငရြကေနသည သမတဆင ၂ဝဝ၃-ဝ၄ မ ၂ဝဝ၈ ခႏစအထ အမႈေပါငး ၃ဝ ေကာ တငၾကားလာခရာ၊ ၂ဝဝ၄ ခႏစတြင တပတြငးမ ျပနလြတလာသည ကေလး ၁ဝ ဥးရၿပး၊ ၂ဝဝ၇-ဝ၈ ခႏစတြင ၁ဝ ဥး ရေၾကာငး သက ေျပာသည။ ကေလးစစသားမားမာ အသက ၁၂ ႏစမ ၁၇ ႏစအၾကား အရြယမား ျဖစသည။ “မားေသာအားျဖင ေစး၊ ကားဂတ၊ ႐ပရင႐တ႔ကေန အျပနမာေပါဗာ။ ယနေဖာငးဝတန႔၊ တခ႕ကေတာလညး အရပဝတန႔ ရလလ စစသားလလန႔ လာၿပးေတာ ‘အခပထထညမယ၊ အဖမးခရမယ’ ဆၿပး ၿခမးေျခာကၿပးေတာ စစတပထ ထညတာပ။ တခ႕တေလကေတာ မသားစ ဆငးရႏြမးပါးမႈေၾကာင တပထက ဝငလကတာလညး ရတာေပါ” ဟ ဥးသကေဝက မဇၥမက ေျပာသည။ ဥးသကေဝသည ကေလးစစသား ပေပာကေရးအတြက ၂ဝဝ၃-ဝ၄ ခႏစအတြငးမ စတင၍ အငအယလအ၊ အငစအာစ တ႔ႏင ဆကသြယေဆာငရြကခသ ျဖစသည။ သတ႔ လကလမးမသေရြ႔ ကညခသည စစသားအျဖစ အဓမၼစေဆာငးခခရေသာ ကေလးမားမာ ရနကနတငး ေျမာကဥကလာ၊ လႈငသာယာ၊ တြေတး၊ ဒလႏင မအပငၿမ႕နယတ႔မ ျဖစၾကၿပး ေကာငးတကေနဆ ကေလးမားလညး ပါဝငေၾကာငး သရသည။ ပးေပါငးေဆာငရြကမႈျဖင ေနာကဆးလြတေျမာကလာသ ကေလးစစသားမာ ေမာငထြဋဆနးဥး ျဖစၿပး စစသားအျဖစ အငးစနဘတာ၌ အဓမၼစေဆာငးခရစဥ ၁၉၉၉ ခႏစ ေမလအတြငးက အသက ၁၂ ႏစသာ ရေသးၿပး ၿပးခသည ႏစကနပငးက လြတေျမာကလာျခငးျဖစသည။ ယခအခါ လႈငၿမ႕နယ၌ မသားစႏငအတ ျပနလညေနထငလကရသည။

ယခ သတငးအခကအလကမားႏင ပတသကၿပး ရနကန အငအယလအ ဌာန႐းသ႔ ဖနးဆကေသာလညး ဆကသြယ၍ မရခပါ။ ကေလးငယမားသည တငးျပည၏ အနာဂတအား ဖနတးႏငသည သမားျဖစျခငး၊ ပညာမစဘ တပထဝငပါက ေအာကေျခ အဆင၌ပင ဘဝၿပးဆးသြားမည အေနအထားျဖစျခငး၊ ကေလးမားက ထညသြငးျခငးေၾကာင တပမေတာအတြငး၌လညး စစသညစြမးရည မျပညဝေစျခငး စသညတ႔ေၾကာင စစသားေပာကေရးလပငနးအား အာ႐စက ေဆာငရြကေနျခငးျဖစေၾကာငး ဥးသကေဝက ေျပာသည။ ကေလးစစသားအေရးသာမက အဓမၼအလပခငးေစမႈ ပေပာကေရးအတြကလညး ကာယကရငမားကယတင အေထာကအထားမားျဖင တငျပႏငရန အငအယလအႏင ဆကသြယၿပး စနစတက လပေဆာငေနေၾကာငးႏင အေထာကအထား ခငလလင အငအယလအက အလပသမားဝနၾကးဌာနႏင ပးေပါငးေျဖရငးေပးေၾကာငး သရသည။ “အဒမာ ေအာငျမငတ အေထာကအထားေတြ ရပါတယ။ အရငတနးကဆ မေကြးတငး ေအာငလၿမ႕နယမာရတ စမးစတတက အဓမၼလပအားေပးခရလ႔ တငၾကားသ ကေအးလြငကစၥ၊ သတ႔တငၾကားမႈက အငအယလအက ေဆာငရြကေပးတအတြက အဓမၼခငးေစတ သစေတာဥးစးမႉးေတြက အေရးယတာတ႔၊ ရယက ဥက႒ေတြက အေရးယတာတ႔ ျပလပလာတယ။ အဒ ေဒသမာလညး အဓမၼအလပခငးေစမႈ ရပသြားတယ” ဟ ဥးသကေဝက ေျပာသည။ သက ဆကၿပး “အခေနာကဆးလညး ေအာငလၿမ႕နယကပ စမးကေလးေကးရြာက လယသမားေတြက အဓမၼလယယာသမးၿပး စမကနး သးႏေတြ စကခငးတကစၥမာလညး လယသမားေတြ ျပနလညလပကငခြငရလာတယ။ လတတေလာ အဓမၼခငးေစမႈေတြ ရပသြားတယ” ဟ ေျပာသည။ နအဖ စစအစးရတာဝနရသမားကမ ျမနမာႏငငတြင ကေလးစစသားႏင အဓမၼလပအားေပးခငးေစမႈ မရေၾကာငး အစဥ ျငငးဆေလရသည။ နအဖအား လကနကကင၍ ဆန႔ကငတကပြဝငေနေသာ အဖြ႔အစညးမားကလညး ၎တ႔ထတြင ကေလးစစသားမရေၾကာငး ျငငးဆေလရသည။ သ႔ေသာ ျမနမာႏငငတြင ကေလးစစသား ၇ ေသာငးခန႔ရေၾကာငး ႏငငတကာ လ႔အခြငအေရး ေစာငၾကညေလလာေရးအဖြ႔ (Human Rights Watch) က ခန႔မနးထားသကသ႔ ျမနမာစစတပမ ကေလးစစသား တပေျပးမား နယစပေဒသမားသ႔ ထြကေျပးလာသည သတငးမားလညး ထြကေပၚေလရသည။ ျမနမာႏငငသည ကလသမဂၢ ကေလးမားဆငရာ အခြငအေရးစာခပ CRC - Convention on the Rights of the Child က လကမတထးထားသည။ CRC ၏ အပဒ ၃၈ တြင အသက ၁၅ ႏစေအာက ကေလးမားက စစသားအျဖစ သြပသြငးျခငး မျပရန တားျမစထားကာ၊ ျမနမာႏငင၏ စစမႈထမးဥပေဒအရလညး အသက ၁၈ ႏစေအာက ကေလးမားက စစသားအျဖစ မစေဆာငးရနလညး ျပ႒ာနးထားေသးသည။

လာဘထးမ ႏငငေရး အကဥးသားမားက ေထာငဝငစာ ေတြ႔ခြငရ

ၿငမးခမး

အဂၤါေန႔၊ မတလ 24 2009 14:33 - ျမနမာစေတာခန

ဒါကာ (မဇၩမ)။ ။ ရခငျပညနယ ဘးသးေတာငေထာငရ ႏငငေရးအကဥးသား ႏစဥးထ ေထာငဝငစာ သြားေတြ႔ရာ ေထာငမႉးက ေငြေပးမသာ အခနၾကာၾကာႏင လြတလပစြာ ေတြ႔ခြငရေၾကာငး သကဆငသ ေဆြမးမားက မဇၩမက ေျပာသည။ ေထာငဒဏ ၂ ႏစ ကခေနရေသာ ရခငျပညနယ ေတာငကတၿမမ လႈပရားတကကြသ မနနႏြယျမငႏင ကခစေမာငေမာင က မခငမားက ၿပးခသညလအတြငး ေထာငဝငစာ သြားေတြ႔ရာ ဘးသးေတာငေထာငမႉး ဥးတငထြနးက ေငြကပ ၅ ေသာငး လာဘထးခရျခငး ျဖစသည။ “ေငြမေပးတနးက အထကကလၾကး လာစရာရလ႔ အမေထာငစစာရငး ပါလား၊ ရပကြကေထာကခစာ ပါလားဆၿပး ဟေမးဒေမးန႔ တပတေလာက ေတြ႔ခြငမေပးဘ ျပနလႊတတယ။ ရကၾကာလာေတာ မခႏငတာန႔ ေထာငဝနထမး တေယာကက အကးအေၾကာငးေျပာၿပး ေငြေပးလကေတာမ နနေမျမင၊ ခစေမာငေမာငတ႔န႔ ေထာငဗးဝမာ ၃ နာရေလာက စကားေျပာခြင ရခတယ” ဟ မနနေမျမငႏင ေဆြမးေတာစပသ ေတာငကတၿမခက ေျပာသည။ မနနေမျမင၏ မခင ေဒၚျမဥးႏင ကခစေမာငေမာင၏ မခင ေဒၚမခငျမငသည ၿပးခသညလ ၂၁ ရကေန႔က ေတာငကတမ ဘးသးေတာငသ႔ ထြကသြားေသာလညး ၂၈ ရကေန႔မသာ ေတြ႔ခြငရၿပး၊ ယခလ ၂ ရကေန႔ကမ ေနအမမားသ႔ ျပနေရာကခၾကသည။ ဘးသးေတာငသ႔ မလခ သေဘၤာျဖင သြားရာ တဥးလင အသြားအျပနစရတ ကပ ၆ ေသာငး၊ စားစရတႏင တညးခခနးခ ၂ ေသာငးေကာ၊ သမးမားအတြက ေငြေၾကး၊ ေဆးဝါး၊ အစားအေသာကႏင ေထာငမႉးအတြက လာဘေငြႏငဆပါက တေခါကလင ကပ ၄ သနးခန႔ လအပေၾကာငး ကခစေမာငေမာင၏ ေဆြမးတဥးက ဆသည။ ေထာငဝငစာေတြ႔စဥ အကဥးဥးစး အရာထမးက ေစာငၾကညေနသျဖင ေထာငအတြငးမ အျခားအေနမားက သခြင မရေသာလညး၊ အကဥးသ သမးမားသ႔ ေငြႏင ေဆးဝါးမား ေပးသြငးခြငရေၾကာငးႏင ႏစဥးစလး၏ ကမၼာေရး ေကာငးမြနေၾကာငး သရသည။ သတ႔ႏစဥးက သးသန႔ေဆာငမားတြင ထားရသည။ အမညမေဖာလသ ေထာငဝနထမးတဥးက “ဘးသးေတာငေထာငမာ အကဥးသားန႔ ေထာငဝငစာေတြ႔ရမယ ရကက သတမတထားတာ မရပါဘး။ အစးရ ႐းပတရကက လြၿပးေတာ ကနတေန႔ေတြမာ ေန႔စဥ ေထာငဝငစာ လာေတြ႔ခြင ရပါတယ” ဟ ေျပာသည။ ႐း႐းတနး (သဇကာျခား) ႏင အထးတနး (သဇကာမရ) ေတြ႔လပါက ႏငငေရးအကဥးသား တဥးအတြက ကပေငြ ၂ဝဝဝ မ ၅ဝဝဝ အထ ေပးေဆာငရမႈမား ရေနေၾကာငး သက ေျပာဆေသာလညး၊ မဇၩမက သးျခား အတညျပႏငျခငး မရေသးပါ။

လႈပရားတကကြသ ႏစဥးသည ေရႊဝါေရာငလႈပရားမႈ ႏစပတလည ၂ဝဝ၈ ခႏစ စကတငဘာလအတြငးက ေတာငကတ-ရနကနကားလမး၊ ေတာငကတ-သတြကားလမးႏင ၿမေပၚတြင ကနေစးႏႈနး ကဆငးေရးႏင စစအစးရ ဆန႔ကငေရး စာရြကမား ျဖန႔ေဝခၾကသည။ လႈပရားမႈအၿပး အာဏာပငမားက ဖမးဆးခကာ ႏငငေတာ လျခေရးက ထခကေစမႈ - ပဒမ ၅ဝ၅ (ခ) ျဖင ေတာငကတတရား႐းက ေထာငဒဏ ၂ ႏစစ ခမတခသည။ ေနာကပငးတြင သတ႔က ဘးသးေတာငေထာငသ႔ ေျပာငးေရႊ႔ပစခသည။ အဆပါ ေထာငထတြင ၈၈ မးဆက ေကာငးသားမား အဖြ႔မ ေခါငးေဆာငတဥးျဖစသ ကေဌးကြယ အပါအဝင ႏငငေရး အကဥးသား ၂ဝ ခန႔ရေၾကာငး ေထာငဝနထမးက ဆသည။

ကရငသပနမားက ၂ဝ၁ဝ ေရြးေကာကပြ ဝငရန ထငးက ေဖာငးဖမည

ဥဆာ ဖခငး

အဂၤါေန႔၊ မတလ 24 2009 13:27 - ျမနမာစေတာခန

ခငးမင (မဇၩမ)။ ။ ျမနမာစစအစးရက ေမတာရပခခၿပးေနာက ထငးအစးရက ကရငအမးသား အစညးအ႐းႏင ေတြ႔ဆ ေဆြးေႏြးကာ အမးသား ရငၾကားေစေရး အစအစဥတြင ပါဝငရနႏင ၂ဝ၁ဝ ခႏစ ေရြးေကာကပြတြင ပါဝငယဥၿပငေရး ေဖာငးဖရန သေဘာတခသည။ ထငးႏငငျခားေရးဝနၾကး ကဆစ ဖ႐မး (Kasit Piromya) က သ၏ ျမနမာႏငင ခရးစဥအတြငး တနလၤာေန႔က ျမနမာဝနၾကးခပ ဗလခပၾကး သနးစန၊ ႏငငျခားေရး ဝနၾကး ဥးဉာဏဝငးတ႔ႏင ေတြ႔ဆ ေဆြးေႏြးခရာ၊ ျမနမာ အဆငျမင အရာရၾကးမားက ထငးအစးရက တငးရငးသား သပနတပဖြ႔ႏင ေတြ႔ဆ ေဆြးေႏြးေပးရန ေမတာ ရပခခသညဟ ဆသည။ “ေကအနယသည စစအစးရ၏ အမးသား ရငၾကားေစေရး အစအစဥတြင မပါဝငေသးေၾကာငး၊ အကယ၍ ေဆြးေႏြးပြ ေအာငျမငပါက ထငး-ျမနမာ နယစပတေလာကရ ျပနာမားကလညး ေျပလည သြားေစလမမညဟလညး ေမာလငေၾကာငး” ဟ မစၥတာ ကဆစက ထငးႏငင အမးသား သတငးဗ႐သ႔ တယလဖးမတဆင အငတာဗး ေျဖၾကားရာတြင ေျပာၾကားသြားသည။ သ႔ေသာ ေဆြးေႏြးမည အစအစဥကမ ထတေဖာ ေျပာၾကားျခငး မရေသးပါ၊ ဤကစၥသည အမးသား လျခေရးကစၥႏင ဆကစပေနသျဖင ေျပာ၍ မျဖစေၾကာငး သက ေျပာသည။ ကရင အမးသားအစညးအ႐း - ေကအနယ ႏင ရမးျပညတပမေတာ - အကစအကစေအ တ႔သည စစအစးရ၏ ဒမကေရစသ႔ ကးေျပာငးေရးအဆင ၇ ဆငပါ လမးျပေျမပက လကမခဘ လြတလပေရးအတြက လကနကကင တကပြက ဆကလက ဆငႏႊလကပင ရသည။ စစအစးရက ၂ဝ၁ဝ ခႏစတြင ကငးပရန စစဥထားသည အေထြေထြ ေရြးေကာကပြႏင စပလဥး၍ ေျပာၾကားရာတြင၊ ျမနမာအစးရႏင အတကအခ ပါတမားသည ယငးတ႔ အတတကြ လကတြ ေဆာငရြကႏငမည ဘေျဖရငးနညး တရပက ေလာေလာဆယ ရာေဖြလကပင ရေသးေၾကာငးျဖင မစၥတာ ကဆစက ေျပာသည။ သ႔ေသာ ႏငငတကာ အသငးအဝငးကမ ၂ဝ၁ဝ ေရြးေကာကပြတြင သကဆငရာ ပတသက ဆကႏြယေနသအားလး ရငးရငးလငးလငးႏင မမတတ ပါဝငယဥၿပငႏငဖြယ မရေၾကာငး ေျပာၾကသည။ ထငးႏငငေရာက ႐ဟငဂာမား၏ ျပနာႏင စပလဥး၍လညး ဝနၾကးက ရငးလငး ေျပာၾကားရာတြင သတ႔က ျမနျမနဆနဆန ႏငငရငးသ႔ ျပနလည ေခၚယႏငေရးအတြက ခလႈခြင ေလာကထားသမား၏ ႏငငသားကစၥ လာေရာက စစစပါရန ျမနမာအာဏာပငမားက သ ဖတၾကားခသညဟ ဆသည။ မညသ႔ပငဆေစ၊ အဆပါ ေလစး ဒကၡသညမားက ထငးႏငငက ၾကမးတမးစြာ ျပမဆကဆခသည ဟေသာ စြပစြခကမားကမ ျငငးဆသြားခသည။ ဤကစၥသည ေဒသတြငး အေရးပါေသာ ျပနာတရပ ျဖစလာခသည။ ေလစးဒကၡသညမားက ပမန စစေဆးေမးျမနးမႈမား ျပလပေနၿပး၊ ထငးႏငငအေနျဖင သတ႔အား လသားခငး စာနာသည အကအညမား ေပးအပရနကသာ အာ႐စက ေဆာငရြကေနသညဟ မစၥတာ ကဆစက ေျပာသည။ ယခင ရာထးမ ထတပယခရေသာ ထငးဝနၾကးခပ ထပဆင ရငနဝတ (Thaksin Shinawatra) လကထကက ထငးထတကနသြငးကန ဘဏမတဆင ျမနမာအစးရသ႔ ေပးအပခသည အျငငးပြားဖြယ ဘတေငြ ၄ ဘလ (အေမရကန ေဒၚလာ ၁၁၄ သနး) ေခးေငြကစၥႏင စပလဥး၍ ဆကလက ေျပာၾကားရာတြင၊ ဤေခးေငြက ရနကနရ ထငးဘရင သ႐းမတဆင ျမနမာအစးရက မနမန ျပနလည ေပးဆပလကရေၾကာငး၊ ”ဤလာဘစားမႈသည ထငးႏငင၏ ျပနာ သကသကသာ ျဖစေၾကာငး” မစၥတာ ဖ႐မးက ဆကေျပာခသည။ သသည ျမနမာႏငငသ႔ တနဂၤေႏြေန႔ႏင တနလၤာေန႔က ၂ ရကၾကာ တရားဝင အလညအပတခရးစဥအျဖစ သြားေရာကခၿပး၊ အဆပါ ခရးစဥအတြငး ဝနၾကးခပ အဖဆစ ေဝခခာခဝ (Abhisit Vejjajiva) ၏ တရားဝင ခရးစဥအတြက ၾကတငျပငဆငရနႏင မမကယမမ မတဆကျခငး၊ ႏစႏငင အကးတကစၥမား ေဆြးေႏြးျခငးတ႔ကလညး ေဆာငရြကခသည။ ခရးစဥအတြငး ႏစႏငင ပးေပါငး ေဆာငရြကဆျဖစသည လပငနးမားကလညး ေဆြးေႏြးခၿပး၊ ထလပငနးမားတြင ဆငကလးနာဂစဒဏခ ဒကၡသညမားအား ေနာကထပ အကအညေပးေရး ကစၥမားလညး ပါဝငသည။

သတက ေမြးဖြားလာေစျခငး

ေဆာငးပါး

ခငထြနး

အဂၤါေန႔၊ မတလ 24 2009 13:35 - ျမနမာစေတာခန

ကေနာမတေဆြတဥးက ေျပာျပသည။ သတ႔မး႐းေတြက ေခတအဆကဆက အပခပသႏင ျပနာ မတကေအာငေန၊ သ႔မ ရငသနႏငမည။ ဘဝ၏ ဥးတညရာတ႔က အေႏာငအယကမရ သြားႏငမည။ အပခပသႏင အတကအခ လပမပါက အာဏာလကရ သတ႔က တကခကေနရသညမ႔ ကယမာ ထခကမည၊ ဆးရႈးမည။ ထ႔ေၾကာင ျပနာကငးေအာငေန။ ၿပးလင ကယဘဝရညမနးခကက အမအရ ဆပယဆၿပး သ အလြနပင အားကးအားထားျပေသာ အဆအမန႔မား၊ စကားပမားက ကးကားၿပး ရြတျပသည။ သ အားအကးဆး စကားတခက “ကယမႏငေသာ လကက င႔၍ နမးလကပါ” ဆေသာ အဂစစကားပတခ။ သက ေအာငျမငေသာ စးပြားေရးလပငနးရင။ သ႔အသငးအဝငးက လကရစစတပတြင ရာထးရာခၾကး ရယထားသမား၊ ေခတမကႏာစာအသးသးတြင ထပတနးေရာကေအာငျမငသမားႏင ျပညႏကေနသည။ သညေတာ သ႔စကားက သညလပ ျဖစမည။ စစတပႏင အတကအခလပမသမား မညသ႔ျဖစသြားၾကသနညး။ ေနာက စစတပႏင လကေလာညေထြေနသမား မညသ႔ျဖစလာၾကသနညး။ အေျဖက လတငးသသည။ သညေတာ သ႔ေလာဂစက ယတအေထာကအထားႏင ခငခငမာမာ တညေဆာကေတာသည။ သ႔ေသာ ဤသညက သ၏ ဘဝအျမင။ မနပါသည အာဏာလကရက လကမက အတလင ကယပ ခရမည။ ေခတတငးမာ အပခပသႏင လကေလာညေထြ ေနၿပး၊ ဘဝက သကေတာငသကသာ တညေဆာကေနသ မားစြာ ရပါသည။ အာဏာရ အဖြ႔အစညးက ႏစလေသာ သေကာငးမးေတြဟ ဆႏငပါသည။ ဤကသ႔ လတနးစား၊ လ႔အလႊာကား ေခတတငး၊ အခနတငး၊ ေနရာတငးတြင ရစၿမ။ ထ႔အတ မမယၾကညရာအတြက အရာရာက စြန႔လႊတၿပး တကပြဝငေနသမားလညး ရစၿမ။ သ႔ေသာ သက စကားဆကလာသည။ “ကယကယက နားလညတသက မျဖစႏငတာက မစဥးစားဘး။ ဒေတာ ျဖစႏငတ ကယဘဝ ကယအေၾကာငးကသာ စဥးစားရမာ၊ ကယအေၾကာငးက မစဥးစားဘ သမားအေၾကာငး စဥးစားေနရင ဒလ ႐းေနၿပလ႔ ေျပာလ႔ရတယ။ သ႔မာ သးသပႏငစြမး မရေတာဘး။ ျဖစႏငမျဖစႏငဆတ အျမငေလးေတာငမ မစဥးစားႏငေလာကေအာငက ႐းသြပေနၿပ” ဆလာသည။ သညေတာ ကေနာ ျပနေျပာရေတာသည။

လ႔ဘဝရ႕ တကယတနဖးအစစက မငး ထငေနတ၊ မငး ရေနတ ေငြေၾကးေတြ၊ အခြငအေရးေတြ မဟတဘး။ ကယဘဝကယ လြတလြတလပလပ ဖနတးခြငရတ

လ႔အခြငအေရးန႔ ျပညဝတ၊ စခနမတ လသားဘဝသာ တကယအႏစသာရ ျပညဝတဘဝ ျဖစတယ

“ငါတ႔လညး ကယဘဝကယ နားလညလ႔ပ ဒလဒကၡေတြခၿပး အာဏာရငေတြက အတေနတာေပါ။ ဒအတငး ဆကေနလင ငါတ႔ဟာ လမျဖစႏငဘး။ လ႔အဆငမတလ မျဖစႏငဘး။ အၿမတမး ေၾကာကေနရတ စတန႔ ရငသနေနရတ အသရကာယသာ ျဖစလမမယ။ အဒါၾကးက လကမခႏငလြနးလ႔ ငါတ႔ရ႕ ေသြးေတြန႔ ဘဝေတြ၊ သာယာမႈေတြက ဆး႐ႈးခၿပး ေလကားေတြတထစခငး တကလာခရတာ။ အခ ႏစေပါငး ေထာငခရလာခတ ျမနမာသမငးမာ လြတလပတလသား၊ လ႔အခြငအေရး ရတလသား ဆတာ အခထ ရမလာႏငေသးဘး။ ျဖစမလာႏငခေသးဘး။ ဒါေပမ ဒအဆငထ ေရာကေအာငကပ ငါတ႔ဟာ စစပြေတြ အမားၾကး၊ အေတြ႔အၾကေတြ အမားၾကး၊ အေတြးအေခၚ အဆငေတြ အမားၾကးက ျဖတသနးလာခရတယ။ ဆး႐ႈးလကသမ ေရတြကလ႔က မရႏငဘး။ အခ ငါတ႔ျမနမာသမငးက ေခတေတြက ျပနၾကညစမး။ ပေဒသရာဇေခတေတြ၊ တငးျခားသားက ဒးေထာကၿပး ဘရားထးခရတ ကြနေခတေတြ၊ ပါး႐ကနား႐ကခခရတ ဖကဆစေခတေတြ၊ ဝါဒေရးရာတကပြေတြန႔ ျပညတြငးစစေတြ၊ လမးေရးစစေတြ ျဖစခတ ေခတေတြ၊ အခ စစအာဏာရငေခတေတြအထ တထစၿပးတထစက ႏစရာေပါငးမားစြာ ဆးရႈးမႈေပါငးမားစြာန႔ တေရြ႔ေရြ႔တကခရတယ။ ဒါဟာ ဘာကေဖာျပသလဆရင လေတြ အၿမလခငေနခတ လြတလပတလသားဘဝ၊ ႏစသာရျပညတ လ႔အခြငအေရးက ပငဆငႏငတ လသားဘဝေတြက ရယခငလြနးလ႔ ၾကးစားခရတ လေတြရ႕ ေတာလနလႈပရားမႈေတြ၊ ဆႏၵေတြပ။ ဒအလပေတြက ငါတ႔မမလပရင ဘယသလပေပးမလ။ ဒါဟာ ေရာငလႊမရတ သမငးေပးတာဝနပ။ အဒလြတလပတ၊ အႏစသာရျပညဝတ လသားဘဝက ရဖ႔အတြက ကယေခတ ကယလကထကမာ ၾကလာတ တာဝနက ေရာငလႊၿပး ရာထးေတြ၊ ေငြေၾကးေတြ၊ အခြငအေရးေတြ ယၿပး မငး လျဖစခငသလား။ ဒါဆရငေတာင မငးဟာလညး တကယလ႔အရညအေသြး၊ လ႔အရသာ မမတ နမကတ လ႔ဘဝကသာ ရမာပါ။ ဘာလ႔လဆေတာ မငးဘဝက ကယေျပာခငတာ၊ ကယလပခငတာေတြ၊ ကယျမငတာေတြ၊ ကယျဖစခငတာေတြ လပခြငမရဘ မးလငးကတညးက မငးသခငေတြ မကႏာသာမ ေနသာရမယဘဝ၊ အေၾကာကတရားန႔ ရငသနေနရတဘဝ၊ အာဏာရသရ႕ လကထက အခနမေရြး ဆြစတခရမ စကစလဘဝ၊ အာမခခကမရတဘဝ၊ လ႔သကၡာ လ႔တနဖး မရတ ဘဝမးန႔ ရငသနေနရမာပ။ လ႔ဘဝရ႕ တကယတနဖးအစစက မငး ထငေနတ၊ မငး ရေနတ ေငြေၾကးေတြ၊ အခြငအေရးေတြ မဟတဘး။ ကယဘဝကယ လြတလြတလပလပ ဖနတးခြငရတ

လ႔အခြငအေရးန႔ ျပညဝတ၊ စခနမတ လသားဘဝသာ တကယအႏစသာရ ျပညဝတဘဝ ျဖစတယ။ တနဖးရတ ဘဝျဖစတယ။ ဒအရသာေတြ မျပညစမခငး ငါတ႔ဘဝေတြ၊ မငးတ႔ဘဝေတြဟာ ဘယသြားသြား ဘယေနေန ဘာပလပလပ တနဖးမရႏငဘး။ အရသာမရႏငဘး။ ဒေတာ ငါတ႔ အခ အာဏာရငေတြက ေတာလနေနတာက ကယအေၾကာငးက စဥးစားလြနးလ႔၊ ကယဘဝက နားလညလြနးလ႔ ဆးရႈးေနတ ကယအခြငအေရးေတြအတြက တကပြဝငေနတာျဖစတယ။ ကယဘဝကယ ေမေနတ မငးသာ တကယအရက မျမငႏငတ၊ လကမခႏငတ၊ မကစမတၿပး ေျပာခငရာေျပာေနတ အ႐းပျဖစလမမယ။ စဥးစားဆငျခငႏငတ လမနသမ ဒအေၾကာငးက မစဥးစားဘ မေနႏငၾကဘး။ မသးသပဘ မေနႏငၾကဘး။ ဒါေၾကာင ႏစေတြ ေထာငခလာတတင ဆး႐ႈးမႈေတြ မေရမတြကႏငေအာင ေပးဆပၿပး၊ ေရ႕က တလမးခငး တးခတာေပါ။ ေနာငလညး ေရ႕ဆကတးေနရဥးမာပ။ ငါတ႔လခငတ ဘဝအဓပၸာယန႔ ဘဝအရသာ၊ ဘဝတနဖး သတမတခက မျပညမခငး ေနာင ႏစေပါငးေထာငခၾကာပါေစ၊ မးဆက တဆကၿပးတဆက သမငးေပး တာဝနေတြက ပခးေပၚထမးၿပး ဝမးပမးတသာန႔ ကယေခတကယသမငးက ကယႏငရာအပငးက အေကာငးဆး ေရးခၾကမာပ။ သမငးေပးတာဝနက ေရာငတလန႔ ေဆာငတလအေၾကာငးကေတာ သမငးကပ မတတမးတငသြားပါလမမယ။ ဒါေပမ မငးရ႕အျမငေတြေျပာငးၿပး ေရာကရာအရပ၊ ေရာကတအခနကေန ကယတာဝန ကယေကမယဆရင မငးဟာ လပျပာလသြားမာပါ။ သကၡာရတ၊ တာဝနသတ၊ အဓပၸာယရတ ေတာလနေရးသမား ျဖစသြားမာပါ။ ေတာလနေရးသမားဆတာ ၾကးၾကးကယကယစကား မဟတပါဘး။ ကယေခတကယသမငးမာ ကယေရာကရာ အပငးကေန မတရားမႈေတြက အၿမသတျပၿပး ကယစတႏလး သးပါးလး အတေနတာ၊ ဆန႔ကငေနတာ၊ ဒါဟာပ ေတာလနေရးသမားပါပ။ မတရားမႈေတြ မမတမႈေတြ မဆေလာတာေတြ ျမငပါလကန႔ ေဘးထြကထငေနတ သသာ ေရသာခအေခာငသမား၊ သမငးတာဝနက ေရာငလႊသြားတ၊ တနဖးမတ၊ အရသာမတ၊ အဓပၸာယမတ လျဖစသြားမာ။ တကယေတာ ဘဝအရသာ ဆတာဟာ အမနတရားက ေဖာထတရတ၊ သတရတ တညေဆာကေရးသမား၊ ျပျပငေရးသမား ေတာလနလသားေတြသာ ခစားႏငတ အရာတခပါ။ အဒေတာလနေနျခငးကကပ ဘဝရ႕ အရသာပ၊ ဘဝရ႕ တကပြပ။ တကပြမရဘန႔၊ ဆးရႈးမႈေတြ မရဘန႔၊ ဒကၡဆတာမရဘန႔ ဘယလလပ အရသာ ရႏငမလ။ အရသာဆတာက ဘယလသႏငမလ။ ပမ ေအးတ အရသာ၊ ခါးမ ခတအရသာ၊ ဒကၡေတြ႔မ သခဆတ အရသာက သႏငခစားႏငမာေပါ။ မးလငးကတညးက ျမကခငးစမးၾကးေပၚမာ ပကလကလနၿပး ေကာငးကငျပာျပာၾကးက ၾကညေနရတာ၊ တမျဖျဖေလးေတြ ၾကညေနခြင အၿမတမးရေနရင ဘယလလပ အရသာရႏငမလ။ သ႔မာက အားထတထားမႈမ မရဘ။ လြတလပတ ေကာငးကငျပာ အရသာက ျပညျပညဝဝ ခစားႏငသ၊ တမျဖျဖေလးေတြ ေမာလြငေနတာက ၾကညရငး အရသာရေနတသ၊ တကခတေနတ ေလေျပေလးေတြရ႕ လႈပရားမႈက အရသာခႏငတ သဟာ ေသခာေပါက အကဥးထ အကပထ၊ မြနးၾကပေလာငပတမႈေတြထ၊ အေမာငထေတြထ၊ အထးကနမႈေတြထ၊ ခါးသးမႈေတြထ ေနခဖးသပ ျဖစလမမယ။ ဒါေၾကာင ေတာလနတကပြဝငေနသေတြသာ ကယေခတကယသမငး၊ ကယအပငးမာ ကယတာဝနေကတ၊ လပျပာလတ၊ လသားအရညအေသြး ျပညဝတ လေတြ၊ ဘဝအဓပၸာယန႔ ဘဝအရသာက ျပညျပညဝဝ ခစားႏငတ လေတြ ျဖစႏငတယ။ ငါစကားေတြေတာ ရညသြားၿပ။ မငးရ႕ခယခက၊ မငးရ႕အျမငေတြအတြက ေျပာငးလႏငတ ေနာကထပ အခကအလကအသစေတြ စဥးစားစရာအသစေတြ လေလာကျပလ႔ ထငတယ။ မငးရ႕လကရ ဘဝအျမင ေျပာငးတာ မေျပာငးတာကေတာ မငးရ႕ အရညအေသြးေပၚမာတညေနတ ဆးျဖတခကပ။ ငါဘကကေတာ မငးက အားေပးခငတာက ေတာလနေရးဆတာ ေခတတငးမာ ရေနဥးမာပ၊ အခနတငးမာ ရေနဥးမာပ။ လသားေတြရ႕ ရပငခြငေတြ မျပညဝမခငး ေနာငလညး ျပျပငေျပာငးလေရးေတြ ရေနဥးမာပ။ ဒေတာ ေနာကကတယဆတာ မရပါဘး။ မငးတတႏငတအပငးက မငးရ႕သမငးေပးတာဝနေကရင မငးဟာ မငးေခတရ႕ သားေကာငးရတနာ ျဖစမာပ။ လပျပာလသြားမာပ။ ခပေျပာရရင ေခတအဆကဆကမာ၊ အခနတငးမာ ထးေဖာကေတာလန ျပျပငေျပာငးလေနသေတြအတြက ေနာကကတယဆတာမရဘ တာဝနမေကခဘးဆတာပ ရလမမယ”။ ကေနာ သ႔က စကၾကညေနသည။ အရသာရလပါသညဆေသာ၊ ဇမကလပါသညဆေသာ၊ ေအာငျမငမႈေတြ ရရေနပါသညဆေသာ၊ ေတာငတသမ အလျပညဝသညဆေသာ သ႔က ၾကညေနမသည။ သတငျပခေသာ သ႔ဘဝအျမငက ျပနစဥးစားေနေပလမမည။ ကေနာတ႔ေခတ၏ သမငးျဖစစဥ၊ ေတာလနေရးျဖစစဥသည လကရတြင စတလႈပရားဖြယမရ၊ ေလးလေနသညဟ ထငရေပလမမည။ တစတရာေသာ အကးသကေရာကမႈကလညး မခစားရေသး။ ျမငသာထငသာရသည တးတကမႈကလညး မေတြ႔ရေသးဟ ဆၾကသည။ အမနမာက ကေနာတ႔ ေခတသမငးစဥသည ျမနမာသမငးတေလာကလးတြင ျမနမာတမးသားလး၏ သမငးတေလာက ေတာငတလာခေသာ၊ အလဆႏၵအတြက အၾကးမားဆးေသာ ေျခလမးျဖစသည။ လ႔အခြငအေရး၊ ဒမကေရစ အခြငအေရးဆသည ၾကးကယခမးနားလေသာ တကပြက စတငလကေသာ ေျခလမးျဖစသည။ ဤေျခလမးသည ျမနမာသမငးတေလာကလးတြင အတးတကဆးေသာ ေျခလမးသစတချဖစသည။ ယခ ကေနာတ႔ေခတ ေတာလနေရးျဖစစဥတြင ဤေျခလမးသစအတြက အႏစ ၂ဝ သာ အခနယရေသးသည။ ျမငသာထငသာေသာ တညေဆာကမႈ အသစမးစ၊ ေျခလမးသစမးစ၊ နယပယစတြင စတငႏငခသည။ လ႔အခြငအေရး၊ မဒယာအခြငအေရး၊ အလပသမား အခြငအေရး၊ ဥပေဒအခြငအေရး စေသာ က႑အသးသးတြင ေျခလမးသစမား စတငႏငခသည။ သမငးစဥ တေလာကလးတြင တခါမ မရခဖးသည ျမနမာတငးရငးသား လမးေပါငးစ၏ တခနကေသာ ဒမကေရစေတာငးဆမႈမား၊ ေကာငးျမတလေသာ ရညရြယခကမားျဖင ဖြ႔စညးထားေသာ ေတာလနအငအားစမား၊ မဒယာအသစမား၊ ျပညတြငးျပညပတြင ထေရာကစြာ တညေဆာကႏငခသည။ ကြျပားလေသာ လမး၊ ဘာသာ၊ ဓေလထးစ၊ အစဥအလာမားေပၚတြင ခငမာေသာ အေျခခမမား တညေဆာကႏငခသည။ ပေဖာႏငခသည။ ဤသညမာ ႏစေထာငခရညခေသာ ျမနမာသမငးတေလာကလး တခါမ မေပၚခဖးေသာ အသးအပြငျဖစသည။ ႏစ ၂ဝ ဆေသာ မးဆကတဆက မရတရ အခနသည ျမနမာသမငးၾကးႏင ႏႈငးယဥလင အလြနေသးငယေသာ တေတာငးလေသာ ကာလအပငးအျခားျဖစသည။ ဤအပငးအျခား အတေလးအတြငး ဤမ ေဖာေဆာငႏငခသညမာ ၾကးမားလေသာ ေအာငျမငမႈ မဟတပါသေလာ။ သ႔ေသာ ယေန႔ေခတတြင ၾကၾကကလာရေသာ ဒမကေရစ ေတာငးဆေနသည၊ လ႔အခြငအေရး ေတာငးဆေနသည မးဆက၏ အျမငတြငမ အႏစ ၂ဝ သည ကာလရညတရပ ျဖစေနေပလမမည။ အားမရႏငျဖစေနေပလမမည။ ဤကာလသည မညသ႔ေသာ ပပနး အဓပၸာယက ေဆာငယပါသနညး။ အမနဆရပါလင ဤကာလသည ရညလားလေသာ၊ ပသ႑ာနစလေသာ ေတာလနေရးျဖစစဥၾကးတြင ျဖစေနက၊ အားယေနရေသာ ကာလျဖစသည။ အရနတငေနရေသာ ကာလျဖစသည။ လေလာကသည ျပငဆငမႈတ႔ မျပညစမခငး တေရြ႔တေရြ႔ အားျဖညေနရဥးမည။ ဤျဖစစဥက ၿငးေငြ႔ပါသညဆၿပး ေရာငလႊမရႏင။ ေတာလနေရးသမားသည ေရရညတကပြ၏ အခငးအကငး၊ မဟာဗဟာ၊ နညးဗဟာမားကလညး နားလညသေဘာေပါကႏငေအာင

ေလလာေနရေပမည။ သးသပေနရေပမည။ ဤသညမာ ခရးရညတကပြက ခတကေနေသာ ေတာလနေရးသားေကာငးတ႔အတြက အရညအခငးစစပြ၊ မတေကာကတငပြ ျဖစေလသည။ ကေနာတ႔ေခတ၊ ကေနာတ႔သမငးတြင ကေနာတ႔အရညအခငး မတေကာကအတင ခႏငပါမညေလာ။ အခကအခမးစက ေကာလႊားေနရျခငးသညသာ ေတာလနေရး၏ အရသာျဖစေတာသည။ မတေကာက ဆသညမာ ေရာငလႊမရႏငေသာ၊ ထ႔ျပင ျဖတသနးေနစဥ၊ စစေဆးေနစဥ အပမးၾကးခသေလာက၊ ကယစြမးကယစ ညႇစထတခရသေလာက တငကနရစခေသာအခါ၊ ေကာလႊားႏငေသာအခါ အခၿမနဆးေသာ အရသာ၊ တခြနစကခေသာ ေအာငျမငမႈမး ျဖစေတာသည။ ဤမတေကာကသညပင ေတာလနေရး ခရးစဥတေလာကလးအတြက အဓကကေသာ ခႏငရည၊ ခႏငစြမးက အေရာငတငေပးေသာ တနဖးၾကးလသည ရတနာတပါးပငျဖစသည။ ေရရညခႏငရည ရျခငးသည ေတာလနေရးအတြက အလအပဆးေသာ ေတာလနအရညအေသြး၊ ေတာလနအျမင၊ ေတာလနအေတြးအေခၚ ျဖစေတာသည။ ထအေတြးအေခၚႏင အျမင ရငကကသေလာက ေတာလနေရးအတြက အကးသကေရာကေပလမမည၊ ထေရာကေပလမမည၊ အားအငျဖစထြနးႏငေပလမမည။ ထ႔ေၾကာင ကယေခတကယတာဝန ေကပြနေသာ၊ အတားအဆးမားက ေကာျဖတႏငေသာ ေတာလနေရး သားေကာငးမား ျဖစလာၿပး မတေကာကတငအရသာက ခစားႏငၾကပါေစသတညး။ ခႏငရည၊ ခႏငစြမး ျပညဝႏငၾကပါေစသတညး။ လ႔သမငးသည ေခတတငးေခတတငးတြင လအပခကမားစြာ ျဖညတငးေနရဥးမည။ သ႔ေသာ အဓက က ကယေခတ၊ ကယသမငး၊ ကယအပငးက တာဝနေကဖ႔သာ လသည။ သညအခြငအေရး လတငးတြင ရသည။ သညအခြငအေရး အၿမပြငေနသည။ စကန႔တငး၊ မနစတငး၊ နာရတငး၊ ေန႔ရကတငးတြင သမငးတာဝန ေကပြနႏငျခငးဆသည သမငးတြငရစမည ထးျမတသည အခြငအေရး အမနတကယ ေပးေနေလသည။ ကယလက ေရာကလာသည အခြငအေရးက လကလြတမခဘ စးစးပငပင ရေအာငကင၍ ယႏငၾကပါေစသတညး။ သ႔မသာ ျမနမာတမးသားလး၏ အမးဂဏ၊ သမငးဂဏ၊ လ႔ဂဏသကၡာသည အစဥထြနးေျပာငေနေပလမမည။

ေဒၚစ၏အကယခပ တရားမဝငဟ ကလ ဆးျဖတ TUESDAY, 24 MARCH 2009 19:34 ဧရာဝတ ဒမကေရစ ေခါငးေဆာင ေဒၚေအာငဆနး စၾကညအား အကယခပ ခထားျခငးမာ ျမနမာျပညတြငး ဥပေဒမားႏင ညညြတျခငးမရဟ ကလသမဂၢ၏ လပငနးအဖြ႔

တခက ေၾကညာ လကသည။

တရားမ ဖမးဆး ထနးသမးျခငး ဆငရာ လပငနးအဖြ႔ (WGAD)က ထသ႔ ေၾကညာလကျခငး ျဖစသညဟ ဝါရငတနၿမ႕ေတာ အေျခစက Freedom House အဖြ႔က ယေန႔ ေျပာၾကားလကသည။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညအား ျခြငးခကမရ အျမနဆး ျပနလႊတေပးရန ေၾကညာခကတြင ေတာငးဆထားသည။ “ေဒၚေအာငဆနးစၾကညအား ဆကလကၿပး အကယခပခ ထနးသမးထားျခငးမာ တရားမတျခငး မရေၾကာငး၊ အျပညျပညဆငရာ လ႔အခြငအေရး ေၾကညာစာတမး၏ အပဒ ၉၊ ၁ဝ၊ ၁၉ တ႔ႏင ဆန႔ကငေနေၾကာငး၊ ျမနမာျပညတြငး ဥပေဒမားႏငလညး ကကညမႈ မရေၾကာငး” WGAD၏ ေၾကညာခကတြင ေရးသားထားသည။ WGAD သည ကလသမဂၢ လ႔အခြငအေရးေကာငစ၏ လြတလပသည ဌာနခြတချဖစသည။ ခလ၊

ပါကစၥတန၊ ရရ၊ ဆနေဂါ၊ စပန စသည ႏငငမားမ ကြမးကငသမား ပါဝငသည လပငနးအဖြ႔ျဖစသည။ ယခငကလညး ေဒၚေအာငဆနးစၾကညအား ဖမးဆးထနးသမးျခငးႏင ပတသကၿပး စစမးစစေဆးၿပး ၄ ႀကမ တတ ဆးျဖတ ေၾကညာခၿပး ျဖစသည။ ထ ၄ ႀကမစလးတြင ေဒၚစအား ထနးသမးမႈမာ ႏငငတကာ ဥပေဒမားက ခးေဖာကျခငး ျဖစေၾကာငး ေဖာျပခသည။ သ႔ေသာလညး ယခတႀကမတြငမ အဆပါ ထနးသမးမႈမာ ျမနမာျပညတြငး ဥပေဒမားႏငလညး ကကညမႈမရဟ ပထမဆးအႀကမ ထတေဖာ ေၾကညာလကျခငးျဖစသည။ ေဒၚစသည ၿပးခသည ၁၉ ႏစအတြငး ၁၃ ႏစၾကာ ခပေႏာငခထားရသည။ “ျမနမာအာဏာပငေတြက ျပညတြငး ဥပေဒေရာ ႏငငတကာဥပေဒေတြကပါ သသသာသာႀကး ဆကတက ခးေဖာကေနတာ တကယက စတမေကာငးစရာဘ” ဟ WGAD သ႔ ေဒၚစ၏ အမႈတြက တငျပခသည ေရ႕ေန မစၥတာ Jared Genser က ဧရာဝတသ႔ ေျပာျပသည။ “အရငတနးက ကလသမဂၢ လၿခေရး ေကာငစ၊ အေထြေထြ အတြငးေရးမးခပ မစၥတာ ဘနကမြနး၊ အာဆယ၊ ဥေရာပသမဂၢ၊ အေမရကန ျပညေထာငစတ႔က ေဒၚစ လြတေျမာကေရးအတြက ေတာငးဆခၿပးၿပ။ စစအစးရက မကႏာေျပာငတကေနတာက ႏငငတကာက ဘယေလာကၾကာေအာင သညးခေနဥးမာလလ႔ပ ေမးစရာ ကနေတာတယ” ဟ ၎က ဆကလက ေျပာၾကားလကသည။ ေကအနယ ၿငမးခမးေရး ျပနေဆြးေႏြးမည TUESDAY, 24 MARCH 2009 19:38 ေအးခမးေျမ႕ ကရငအမးသား အစညးအ႐း (ေကအနယ) ၏ ဒဥကဌ ေစာေဒးဗစ တာကေပါက ျမနမာစစအစးရႏင ၿငမးခမးေရးကစၥ စကားေျပာရန ထငးႏငငက ၾကားဝင တကတြနးလာပါက လကခမည ျဖစေသာလညး ျပငပ တႏငငတြငသာ ေဆြးေႏြးေရး ျပလပႏငမည ျဖစေၾကာငး ဧရာဝတသ႔ ေျပာသည။ ထငးႏငငျခားေရးဝနႀကး Kasit Piromya က ျမနမာစစေခါငးေဆာငမားႏင ေနျပညေတာတြင ေတြ႕ဆခၿပး ေနာက ေကအနယက ျမနမာစစအစးရႏင ၿငမးခမးေရးအတြက ေဆြးေႏြးရန တကတြနးမညဟ ေျပာၾကား လကသည။

ထငး-ျမနမာ နယစပတြင ေကအနယ စစသားတေယာကက ေတြ႔ရစဥ (ဓာတပ - Yuzo / The Irrawaddy)

ေစာေဒးဗစတာကေပါက “ကေနာတ႔အေနန႔ ၿငမးခမးေရးအတြက စကားေျပာဖ႔ အၿမ အဆငသင ရေနပါတယ။ ဒါေပမယ ျမနမာျပညတြငး မာေတာ မေဆြးေႏြးႏငဘး။ တျခား တႏငငမာဆရငေတာ လကခမာပါ” ဟ ဆသည။ မၾကာေသးမက ထငးစစတပသည မေဆာကရ ေကအနယ စစေခါငးေဆာငမားက ျမနမာျပညဘကျခမးသ႔ ျပနေနရန စာထတခေသးသည။

ျမနမာအေရးေလလာသ ကေအာငသၿငမးက ယခကသ႔ ထငးႏငငဘကက ျမနမာစစအစးရႏင ၿငမးခမးေရး ေဆြးေႏြးရန ေကအနယအား တကတြနးမညဟ ေျပာျခငးမာ အာဆယမအရ ေဒသတြငး ႏငငမား၏ ႏငငေရး ကစၥရပမားတြင ဝငေရာကမစြကဖကရ ဟေသာ အခကက အေကာငအထညေဖာျခငးႏင ထငးႏငင၏ စးပြားေရး ကစၥရပမားေၾကာင ျဖစႏငေၾကာငး သးသပသည။ ယခလကရ အေနအထားအရ ထငးႏငငသည စးပြားေရးအေျခအေန ကဆငးမႈႏင ရငဆငေနရသျဖင ႏစႏငင စးပြားေရးပးေပါငးေဆာငရြကေရးက ဥးစားေပးႏငေျခရသညဟ ကေအာငသၿငမးက ဆသည။ “ခ ျမဝတ - မေဆာက တတားတစငးလညး ထပေဆာကေနတယ၊ အာရလမးမႀကးလညး ေဖာကခင ေနတယ။ ထငးက သ႔ႏငငရ႕ စးပြားေရးဘကက ရပမလား ေကအနယဘကက ရပမလား ဆတာေတာ ေျပာရတာ ခကတယ” ဟ သက ဆကေျပာသည။ ေစာေဒးဗစတာကေပါကလညး ႏစႏငငကးသနးေရာငးဝယေရးကစၥ အတြက နယစပ ၿငမးခမးေရးရရရန ထငးႏငငသည ျမနမာစစအစးရႏင ျပနာျဖစလပမရဟ ဆသည။ “စးပြားေရးအျမငန႔ ၾကညမယဆရင ဒအခကက ထငးအေနန႔ ေကအနယက ျမနမာစစအစးရန႔ စကားေျပာဖ႔ ဖအားေပးတေနရာမာ အဓကကတယ” ဟ သက ေျပာသည။ ၁၉၉၀ ေနာကပငးတြင ေကအနယသည ျမနမာစစအစးရႏင ၿငမးခမးေရးအတြက ေတြ႕ဆေဆြးေႏြးခဖးသည။ ကြယလြနခၿပျဖစေသာ ေကအနယ၏ ေခါငးေဆာင ဗလခပႀကး ေစာဗလျမသည ၂၀၀၅ ခႏစက ျမနမာစစအစးရ ေခါငးေဆာငမားႏင ၿငမးခမးေရးအတြက ရနကနၿမ႕တြင ေတြ႕ဆေဆြးေႏြးခသည။ “အဒတနးက သတ႔က လကနကခၿပး ျပနဝငလာဖ႔ ေျပာခတယ။ ဒါေပမယ ဒါက ဘယျဖစႏငပါမလ။ စစအစးရလ တရားဝငမဟတတ အစးရရ႕ လကေအာကမာ ဘယလလပ ေကအနယက ေနလ႔ျဖစပါမလ” ဟ ေစာေဒးဗစတာကေပါက ဆသည။ အကယ၍ ေကအနယအေနႏင ျမနမာစစအစးရႏင ႏငငတြငး၌ ေတြ႕ဆေဆြးေႏြးရန သေဘာတညလကပါက စစအစးရက အသာစးယ၍ ေျပာဆမညျဖစၿပး တရားမတေသာ ေဆြးေႏြးမႈ မျဖစႏငဟ သကဆကေျပာသည။ ၎၏ အေတြ႕အႀကအရ ယခင ျပညတြငးေဆြးေႏြးမႈမားမာလညး တရားမတမႈမရခဟ ဆသည။ ေကအနယ ၿငမးခမးေရးယလကပါက တျခားေသာ အတကအခ အဖြ႕အစညးမားအေနႏင အၾကပအတညး ေတြ႕ႏငေသာလညး ျမနမာစစအစးရသည ေကအနယ အဖြ႕အစညး တခလး ညညညြတညြတႏင တစတစညး တညး ၿငမးခမးေရး ယသည အေနအထားက လလားလမမညမဟတဟ ကေအာငသၿငမးက သးသပသည။ “သတ႔ကေတာ ေသြးခြအပခပတ ပစက သးမာပ။ တခ႕ေနရာေတြမာ အၾကပအတညး ျဖစေအာင လပမယ၊ တခ႕ကကေတာ အခြငအေရးေပးမယဆတာမး လပမာပ။ တပမဟာလက ခြၿပး စညး႐းမယလ႔ ယဆရတယ” ဟ သက ဆသည။

ထငးႏငငသည ျမနမာစစအစးရႏင ေကအနယၾကားတြင ယခငကတညးက ဝငရပခဖးၿပး ဗလခပႀကးခငညြန႔ လကထကကလညး အမရငအျဖစ လကခေဆြးေႏြးချခငးမး လပေပးခဖးသညဟ ကေအာငသၿငမးက ဆကေျပာသည။ ထငးႏငငအေနႏင ျမနမာႏငငအေရးက ပမေကာငးမြနလာရန ကညႏငေသာ အေနအထား ရသညဟလညး သက သးသပသည။ “ထငးအစးရအေနန႔ တဘတသက မဟတဘ ေစတနာမနမနန႔ ဝငလပမယ ဆရငေတာ ေကာငးသြား ႏငတယ” ဟ သက ေျပာသည။

ႏငငေရး လႈပရားသမားက ေထာငဒဏ ခမတ TUESDAY, 24 MARCH 2009 19:32 ကစး လ႔အခြငအေရး အဖြ႕မားက ႏငငေရး အကဥးသားမား လႊတေပးရန ေတာငးဆမႈမား ျပလပေနေသာလညး စစအစးရ က ဖမးဆးထားေသာ ႏငငေရး လႈပရားသ ၁၀ ဥးေကာက ယမနေန႔က အငးစနေထာငတြငး အထး တရား ႐း ၌ ေထာငဒဏ ၂ ႏစ မ ၇ ႏစ အထ ခမတလကေၾကာငး ေထာင၀နထမး အသငးအ၀နးက ေျပာသည။ ျမနမာဒမကေရစေခါငးေဆာင ေဒၚေအာငဆနးစၾကည လြတေျမာကေရး လႈပရားမႈျပလပသည အမးသား ဒမ ကေရစအဖြ႕ခပ(အနအယလဒ)အဖြ႕၀င မထကထကဥးေ၀ႏင ၂ ဥးအပါအ၀င ႏငငေရး လႈပရားသ ၁၃ ဥး က ယမနေန႔က အငစနေထာင အထးတရား႐းမ ေထာငဒဏမားခမတလကျခငးျဖစသညဟ အငးစနေထာင ၀နထမးမားႏင နးစပသ တဥးက ေျပာသည။ “အားလးေပါငး မေန႔က အငးစနေထာငတြငး အထးတရား႐းမာ ၁၃ ေယာက အမန႔ခတယ၊ မထကထကဥးေ၀၊ က၀ငးျမငေမာင ေခၚ ပျပပ၊ ကထြနးထြနး၀ငး၊ သတ႔ ၃ ေယာကကေတာ ပဒမ ၅/ည န႔ ၅ ႏစ စ အမန႔ခတယ” ဟ ၎က ဧရာ၀တသ႔ ေျပာသည။ မထကထကဥးေ၀၊ က၀ငးျမငေမာငႏင ကထြနးထြနး၀ငးတ႔ ၃ ဥးသည ေဒၚေအာငဆနးစၾကညလြတေျမာကေရး အတြက ၂၀၀၈ ခႏစ ဒဇငဘာ ၃၀ ရကက ခတကဆႏၵျပရာမ ရနကနၿမ႕ ေျမနကနး လႊတေတာ အေဆာက အဥ အနးတြင အာဏာပငမား၏ ဖမးဆး ခခရသမားျဖစသညဟလညး အငးစန ေထာင၀နထမးမားႏင နးစပ သ က ဆသည။ အနအယလဒ ေျပာခြငရပဂၢလ ဥးဉာဏ၀ငးကလညး“သတ႔က မေန႔က အမန႔ခလကတယလ႔ေတာ ၾကားတယ၊ ကေနာတ႔ သတငးအခကအလက အေသအခာမရေသးဘး၊ မထကထကဥးေ၀တ႔က ဖမးတနးက အားလး ၁၀ ဥးေလာကရတယ၊ တျခားလေတြျပနလႊတလကၿပးေတာ သတ႔ ၃ ဥးေလာကပ ကနတာ”ဟ ေျပာသည။ ၂၀၀၈ ခႏစ ေမလက တကခတခေသာ နာဂစဆငကလနး မနတငး ဒကၡသညမားက ကညသည မယဥယဥ ၀ငး၊ မတငတငခ၊ ကျမတသႏင မနမလႈင တ႔ ၄ ဥးကလညး တရားမ၀င အသငးအဖြ႕ အားေပးကညမႈ ပဒမ ၇ ႏင ေထာငဒဏ ၃ ႏစ စ အမန႔ခလကေၾကာငး သရသည။ တျခားေသာ ႏငငေရးလႈပရားသ ၆ ဥးကလညး ေထာင ၂ ႏစမ ၇ ႏစအထ ျပစဒဏ ခမတလကသညဟ အထကပါ ေထာင၀နထမးမားႏငနးစပသက ေျပာသည။ “၆ ေယာက အပစက ကေအာငေအာငေကာ၊ ကေဇယာဥး၊ အဒ ၂ ေယာကက ပဒမ ၆ ၊ ပဒမ ၅၀၅/ခ န႔ ၇ ႏစ ၊ ၿပးေတာ ကတငထြနး၊ ကထငေအာင၊ ကသနးထြနးဇင၊ သတ႔ ၃ ေယာကက ပဒမ ၆ န႔ ၅ ႏစ၊ ေနာကၿပး ၈၈ ေကာငးသားေဟာငး အရငက ေထာင ၇ ႏစ ကဖးတ ကမးသန႔ က ၅၀၅ / ခ န႔ ၂ ႏစ ခခရတယ”ဟ ၎က ေျပာျပသည။ ကေဇယာဥးသည ၂၀၀၃ ခႏစ ၀နးကငက စစအငဂငနယာ ဗလသငတနး တကေရာကရငး အာဏာပငမားက ဆန႔ကငလႈပရားမႈေၾကာင ေထာင ၅ ႏစခန႔ ခမတခရဖးေၾကာငး၊ ကေအာငေအာငေကာသညလညး လကရ ေကာငးဆရာ အလပလပကငေနရငး ဖမးဆးခရျခငးျဖစေၾကာငးလညး သရသည။ အဆပါ ၆ ဥးသည ၈၈ မးဆကေကာငးသားမားႏင အဆကအစပရသမားျဖစၿပး၂၀၀၈ ခ ၾသဂတလ ၇ ရကေန႔ တြင ဖမးဆးခခရျခငး ျဖစသညဟလညး ေထာင၀နထမးမားႏငနးစပသ က ဆသည။ ယေန႔တြင နာဂစမနတငးဒဏျဖင ေသဆးခသည ႐ပအေလာငးမားက ေျမျမပ သၿဂႌဟေသာေၾကာင ဖမးဆး ခရသမားထမ ေဒါကတာေန၀ငး ၊ မၿဖးၿဖးေအာင၊ ကေအာငေကာဆနး၊ ကသန႔စငဥး ေခၚ ဂနး၊ ကရနးရာဇာ ထြနး၊ ကဘနးျပညကြယ တ႔ ၆ ဥးက အငးစနေထာင အထးတရား႐းတြင ႐းထတေၾကာငး သရသည။ ယခလအတြငး၌ ေလျဖတထားသည ေတာငဒဂနၿမ႕သစ ၿမ႕နယ အနအယလဒ အဖြ႕၀င ဥးၾကညလြင အပါ အ၀င အနအယလဒ အဖြ႕၀င ၄ ဥးခန႔ကလညး စစအာဏာပငမားက ဖမးဆးခေသးသည။ ၿပးခသည အပတအတြငး ျမနမာႏငငဆငရာ ကမၻာ ကလသမဂၢ လ႔အခြငအေရး ကယစားလယ မစၥတာ ေတာမတစ အေဟး ကငတာနာက ကလသမဂၢ လ႔အခြငအေရးေကာငစသ႔ အစရငခစာတေစာင တငသြငးရာ တြင ျမနမာႏငငရ ႏငငေရးအကဥးသား ၂၀၀၀ ေကာက ၂၀၁၀ ေရြးေကာကပြ မတငမ ျပနလႊတေပးရန ထည သြငး ေျပာဆခသည။ ယငး အစရငခစာတြင ျမနမာႏငင၏ တရားစရငေရး စနစက ျပနလညသးသပရန တကတြနးထားၿပး ႏငငေရး အမႈလကေရ႕ေနမားကယတင အကဥးခခရျခငး၊ ႏငငေရးအကဥးသား ရာေပါငးမားစြာက မသားစႏင လြနစြာ ေ၀းသညေဒသရေထာငမားသ႔ ပ႔ေဆာငျခငး၊ မၾကာေသးခငက အကဥးသား ၆၃၁၃ ဥးက လြတၿငမးခမးသာခြင ေပးသညဟ ဆေသာလညး ႏငငေရး အကဥးသား ၂၉ ဥးသာ ပါ၀ငျခငး စသည အခကမားကလညး ေဖာျပ ထားသည။ တခနတညးတြငပင ႏငငေရး အကဥးသား အားလးလြတေျမာကေရး လကမတထးလႈပရားမႈက ထငးႏငင အေျခစက ျမနမာႏငင ဒမကရကတစ အငအားစ(အကဖဒဘ)ႏင ႏငငေရးအကဥးသားမား ကညေစာငေရာက ေရး အသငး(ေအေအပပ)တ႔ ပးေပါငး ဥးေဆာင၍ ျမနမာႏငင လ႔အခြငအေရးေန႔ မတလ ၁၃ ရက မ ေမလ ၂၄ ရကေန႔အထ ျပလပလကရသည။

ေအေအပပ တြဖကအတြငးေရးမႉး ဥးဘၾကညက“ျမနမာႏငင အကဥးေထာငေတြထမာ အစားအေသာကန႔ ကနးမာေရး ေစာငေရာကမႈ အလြနဆး၀ါးပါတယ၊ အဒ ေထာငေတြထမာရေနတ ထငရားတ ႏငငေရး လႈပရား သေတြ အပါအ၀င ႏငငေရးအကဥးသားေတြရ႕ ကနးမာေရးေတြလညး ဆး၀ါးေနပါတယ၊ သတ႔ေတြ အတြက ကနးမာေရး ေစာငေရာကမႈ အျပညအ၀ လအပေနပါတယ”ဟ ေျပာဆသည။

၂၀၀၇ ခ ၾသဂတလတြင ႏငငေရးလႈပရားမႈမားေၾကာင ဖမးဆးထနးသမးခထားရသည ႏငငေရး အကဥးသား ၁၁၀၀ ခန႔သာ ရၿပး ယခအခါ အနညးဆး၂၁၀၀ ရသညအတြက စစအစးရ အကဥးေထာငမားအတြငး ႏငငေရး အကဥးသား ၂ ဆ ခန႔ရေနသညဟ ၎တ႔က ေျပာဆသည။ ျမနမာတပမေတာရ႕ တကယ သရေကာငးမား TUESDAY, 24 MARCH 2009 12:20 ဧရာဝတ ရေဘာသးကပ ေခါငးေဆာငတ ဗမာလြတလပေရး တပသားေတြ နယခ႕ၿဗတသက တကထတပစဖ႔ ထငးႏငင နယစပက ျဖတေကာ ၀ငေရာကလာခနဟာ ဗမာတပမေတာရ႕ ေခတသစသမငးက စတငေမြးဖြားခခန ျဖစပါတယ။ လကနကခ ယမးမျပညမစန႔ အေတြ႔အႀကႏနယၿပး အငအားမေတာငတငးေသးတ တပမေတာဟာ ရႈပေထြးလတ ျမနမာႏငငေရး သမငး အတကအက အခးအေကြ႔ေတြကလညး ႀကေတြ႔ခရတယ။ ဗမာျပညလြတလပေရးမရခင တႏစအလ ၁၉၄၇ ခႏစမာ ျမနမာအမးသား သရေကာငး ဗလခပေအာငဆနးက သ႔ၿပငဖကေတြက ၿဗတသစစတပအရာရတခ႕ရ႕ အကအညန႔ လပႀကသတျဖတခတယ။ အဒ ေနာကပငးမာ တငးျပညဟာ ဖ႐ဖရန႔ ျပညတြငးစစထ ကေရာကခရတယ။ သမငးမာထငရားတ ရေဘာသးကပ လညး ႏငငေရးအပစႏစခရ႕ လႊမးမးမႈေအာကမာ ၿပကြခရတယ။ အစးရကျဖတခဖ႔ရညရြယခကန႔ ဗလခပေအာငဆနးရ႕ ရေဘာရဘကေတြ ေရာငစသပနေတြန႔ပးေပါငးဖ႔ ေတာခသြား ခနမာ ဗလခပေန၀ငးဟာ တပမေတာကဥးေဆာငစစညးခတယ။ ဗလခပေန၀ငးဟာ ဗမာတပမေတာက လယသမား၊ အလပသမားန႔ ျမနမာျပညသလထက ထေထာငခတာျဖစတယ၊ ေၾကးစားစစသားေတြန႔ ထေထာငထားတာမဟတဘးလ႔ တခါကဂဏယၿပးေျပာခတယ။ ဒါေပမယ႔ ဗလခပေန၀ငးဟာ သ႔စကားန႔သ ေခာငပတမခတယ။ လမးေပၚထြကၿပး ဆန႔ကငဆႏၵျပသေတြက ပစခတႏမႏငးဖ႔ စစတပကအမန႔ေပးခတယ။ ၁၉၈၈ ခႏစ ႏငငတ၀နး ဆန႔ကင ဆႏၵျပမႈေတြေၾကာင ႏငငမတညမၿငမျဖစလာတအခါမာ ဗလခပေန၀ငးဟာ ျမနမာ႐ပျမငသၾကားကေန “လစလေ၀းန႔ ဆပေသာငးၾကမးမႈေတြ လပေနမယဆရင စစတပဆတာ ပစရငထေအာင ပစတယ၊ ေျခာကလန႔ၿပး ေလထမပစဘး”လ႔ တငးျပညက ၿခမးေျခာကခတယ။ ဒါေၾကာင႔လညး စစတပဟာ ဗလခပေန၀ငးရ႕ ခါးပကေဆာင တပလ႔ ျမနမာျပညသေတြေျပာတာ အၾသစရာမဟတပါဘး။ ဗလခပေအာငဆနးန႔ ဗလခပေန၀ငးမာ စစတပန႔ပတသကၿပး လး၀ကြျပားတ အျမငေတြရတယလ႔ သမငးဆရာေတြက ေကာကခကခၾကတယ။ ျပညသ႔ဆႏၵကဥးထပထားၿပးျပညသ႔ဘကကရပတညၾကတ စစေခါငးေဆာငေတြရခၾကပါတယ။ တငးျပညန႔လမးအတြက အသကေပးသြားၾကတ အမညမသအညၾတရေဘာေတြလညး အမားအျပား ရၾကပါတယ။ ဒႏစ မတလ (၂၇) ရက ၆၄ ႏစေျမာက တပမေတာေန႔ (ေတာလနေရးေန႔) အထမးအမတ အထးက႑အျဖစ ဧရာ၀တ မဂၢဇငးက ျပညသေတြေလးစားၾကညညၾကတ တပမေတာေခါငးေဆာငေတြက ေရြးခယတငျပလကပါတယ။

..................................................

ကေနာရ႕သရေကာငး ဗလခပေအာငဆနး (၁၉၁၅ - ၁၉၄၇) ဗလမးခပေကာေဇာ

ၿဗတသအပစးတ ျမနမာႏငငမာ ဗလခပေအာငဆနး ေမြးဖြားလာခတယ။ အဒအခနက ျမနမာလြတလပေရး အတြက နယခ႕ၿဗတသေတြက ဆန႔ကငတြနးလနတာဟာ ျမနမာ ႏငငသားတငးရ႕ သမငးေပးတာ၀နတရပ ျဖစပါတယ။ ဗလခပဟာ ဒတာ၀နက ဥးလည မသန ထမးရြကခ႔တယ။ သဟာ သ႔ပငဆငမႈအားလးန႔ သ႔အသကကပါ စြန႔လႊတသြားခ သ ျဖစတယ။ ဗလခပေအာငဆနးဟာ သ႔ယၾကညခကကေန ဘယေတာမ ေသြဖညမသြားဘ စြစြၿမၿမ လပကငသြားသ ျဖစတယ။ သကဆးသြားခနအထ ဘ၀တေလာကလး နယခ႕က ဆန႔ကငခသျဖစတယ။ နယခ႕ၿဗတသေတြန႔ ေစစပ ညႏႈငးလ႔ ယၾကညမႈတညေဆာကခေပမယ ျမနမာျပည တစညးတလးတညး လြတလပေရးရဖ႔အတြကက ဘယလ အေပးအယမ မရခဘး။ ဗလခပဟာ လြတလပေရးကတကယရာမာ မျဖစႏငဘးလ႔ထငရတ လပငနးက အေမာအျမငရရန႔ အားသြနခြနစက ႀကးပမးေဆာငရြကခတယ။ အငအားႀကးတ ရနသကတကဖ႔အတြက စစတပတတပလတယဆတာ သေဘာေပါက တယ။ ဒါေၾကာင သ႔ေခါငးေဆာငမႈေအာကမာ ဗမာလြတလပေရးတပမေတာက လ ၃၀ န႔ စတငဖြ႔စညးခတယ။ လအနညးငယအတြငး ဗမာလြတလပေရးတပမေတာဟာ တပသားသစေထာငေပါငးမားစြာက စေဆာငးႏငခ႔တယ။ စစတပကဖြ႔စညးထေထာငခၿပးေနာက ေခတမတပမေတာျဖစလာေအာငလညး တပမေတာေလကငေရးေကာငးန႔ စစတကသလေတြ ဖြင႔လစခတယ။ တပမေတာက ခငမာတ အဖြ႔အစညးတချဖစလာေအာင ဖနတးခတာ ဗလခပ ေအာငဆနးျဖစတယ။ ဒါေပမယ ဗလခပဟာ အနာဂတတပမေတာက ႏငငေရးန႔ ကငးကငးေနသငတယဆၿပး လမးညြနခပါတယ။ ႏငငေရးမကႏာစာမာလညး ဗလခပဟာ အကြကြအျပားျပားျဖစေနတ အငအားစေတြက စစညးႏငခတယ။ ပညာတတ အထကတနးလႊာေတြန႔

သတ႔ရ႕မသားစ၀ငေတြက ေတာလနေရးထပါ၀ငလာေအာင စညး႐းႏငခတယ။ ဗလခပ ေအာငဆနးရ႕ အေျပာငေျမာကဆးေဆာငရြကခကက ဒတယကမာၻစစအတြငး ဂပနကးေကာသေတြက ျပနလညတကထတဖ႔အတြက ဖကဆစဆန႔ကငေရး ျပညသ႔လြတေျမာကေရးအဖြ႕ခပႀကးက ဖနတးႏငချခငးပျဖစ တယ။ ေနာကထပ ထးျခားတအရညအခငးက တငးရငးသားလမးေပါငးစက သန႔အတရပတညၿပး လြတလပေရးက အတတကြေတာငးဆဖ႔ စညးရးႏငချခငးပါပ။

၁၉၃၅ ခႏစကေန ၁၉၄၇ ခႏစအထ တေတာငးလတ ၁၂ ႏစတာကာလအတြငး ေကာငးသားေခါငးေဆာငဘ၀ကေန အမးသားေခါငးေဆာငတေယာကျဖစလာတာ ကေနာေတာ အေတာအဩမတယ။ ႀကးျမတတ ေခါငးေဆာငတငးမာ ရအပတအရညအခငးေတြအကနလး ဗလခပေအာငဆနးမာရတယ။ ကေနာေတြ႕ဖးခ သမ ေခါငးေဆာငေတြထမာ အထကျမကဆးေခါငးေဆာငတေယာက ျဖစတယ။ သအလပလပတအခါ စြမးေဆာငရည အျပညရတယ။ အစညးအေ၀းေခၚလကတငး ဘာေဆြးေႏြးမလဆတအစအစဥ သ႔မာ အၿမရတယ။ အစညးအေ၀းက အခနမျဖနးဘ စနစတကစမသြားႏငတယ။ အစညးအေ၀းၿပးတအခါလညး လတငးဟာ ကယဘာလပရမယဆတာက ရငးရငးလငးလငးသသြားတယ။ ေနာကဆးအေနန႔ အေရးပါတအရညအေသြးတခက ဗလခပေအာငဆနးဟာ ကယကင႔သကၡာႀကးမားၿပး စတထကသန တ မးခစပဂၢလတေယာက ျဖစျခငးပါပ။ တငးရငးသားညအစကေမာငႏမေတြန႔အတ ျမနမာျပညသအားလးဟာ ဗလခပ ေအာငဆနးက ခစခငျမတႏးတမးတေနဆပလ႔ ကေနာယၾကညပါတယ။ (ဗလမးခပေကာေဇာဟာ သကရထငရားကနရေနေသးတ ရေဘာသးကပ၀ငႏစဥးထက တဥးျဖစၿပး တ႐တႏငင ကမငးၿမ႕မာ ေနထငလကရပါတယ) .................................................. မးခစစစသည ဗလမးခပ လကာ (၁၉၁၁- ၁၉၇၈) ေအာငေဇာ

ဗလမးခပ လကာ (ေခၚ) လေဖဟာ စကားေျပာသမေမြ႕ႏးညၿပး ႐း႐းကပကပေနတတတ ရေဘာသးကပ၀င တေယာကျဖစတယ။ ဒါေပမယ ရေဘာသးကပ ဂပနျပညမာ စစပညာသငတအခါ ဗလခပေအာငဆနးက ဗမာ တပမေတာက ဥးေဆာငဖ႔တာ၀နေပးတအခါမာ ဗလမးခပ လကာဟာ စစသားေကာငးတေယာကအျဖစ သကေသျပ ခတယ။ ဗလလကာဟာ ဒ႔ဗမာအစညးအ႐းက ဖြ႔စညးတညေထာငခသေတြထမာ ပါတယ။ အဒ အဖြ႔က ၿဗတသ နယခ႕က ဆန႔ကငတ ပညာတတမးခစလငယတစက ထေထာငခတာ ျဖစတယ။ အဖြ႔၀ငေတြဟာ သတ႔ကယသတ႔ “သခင” တပေခၚၾကတယ။ ဗလလကာဟာ ဗမာျပညကြနျမနစပါတအေပၚ သစၡာရတ ထပတနး ပါတ၀ငတဥးလညး ျဖစတယ။ ဗလလကာဟာ ဗမာလြတလပေရးတကပြအတြက ႏငငျခားအကအညရာေဖြဖ႔ ဗလခပေအာငဆနးန႔အတ တ႐တျပည က ပထမဆးသြားခတယ။ ရေဘာႏစေယာက ခနးထားတအဆကအသြယန႔လြၿပး ေသာငတငေနစဥ လအပေနတ ရနပ ေငြက ရာေဖြခတာ ဗလလကာျဖစတယ။ ဂပနျပညမာ စစသငတနးတကၿပးေနာက ဗလလကာက ထငးႏငငကတဆင ျမနမာျပညထ၀ငၿပး ေကးလကျပညသ ေတြက ေတာလနေရးလႈပရားမႈထ ပါ၀ငလာေအာင လႈ႕ေဆာစညး႐းဖ႔ တာ၀နေပးခတယ။ ဗလလကာန႔တပဖြ႔ဟာ ျမနမာႏငင ေတာငပငးက ေကးလကျပညသေတြက စညး႐းၿပး တပသားသစေတြစေဆာငးခတယ။ တပမေတာမာ ဗလခပေအာငဆနးၿပးရင ဗလလကာဟာ ဗမာလြတလပေရးတပမေတာရ႕ ဒတယကာကြယေရးဥးစးခပ ျဖစတယ။ ဗလခပေအာငဆနးဟာ ဗလလကာက တပမေတာရ႕ ေခါငးေဆာငအျဖစ သ႔ေနရာမာ အစားထးတာ၀နယ ေစခငတာက လပေဖာကငဖကေတြက သၾကတယ။ ဗလလကာရ႕ေနရာက ၿပငဆငမယ ႏငငေရးၿပငဖကေတြရနက ဗလခပေအာငဆနးဟာ သတန႔အၿမ ကာကြယေပးခတယ။ အဒအခကဟာ ၁၉၄၉ ခႏစမာ တပမေတာကာကြယေရး ဥးစးခပျဖစလာတ ဗလေန၀ငးန႔ ဗလလကာအၾကားမာ ႀကးမားတတငးမာမႈေတြ ျဖစေစခတယ။ ဗလလကာဟာ ႏ-အကတလစာခပရ႕ ေနာကဆကတြအျဖစ လကာ-ဖရးမငး ကာကြယေရးစာခပက ၁၉၄၇ ခႏစမာ လကမတထးခတယ။ လကာ-ဖရးမငးစာခပဟာ ၿဗတသတပေတြ ျမနမာႏငငထ၀ငထြကခြင႔န႔ ဗမာတပမေတာက စစ သငတနးေပးမယအစအစဥေတြ လပေဆာငႏငေအာင အေထာကအပျဖစခလ႔ ဗလလကာက ၿဗတသလလားသအျဖစ စြပစြခၾကတယ။ ၁၉၄၇ ခႏစ ဇလငလမာ ဗလခပေအာငဆနး လပႀကခရၿပးေနာက ဗလလကာဟာ တပမေတာမာ ၾကာၾကာဆကရမေန ေတာပါဘး။ ေနာကတႏစအၾကာမာ ျမနမာအစးရကတကေနတ ကရငေခါငးေဆာငေတြက ေထာကခေနတယလ႔ စြပစြခ ရၿပး ဗလလကာ တပမေတာကေန ႏတထြကခတယ။ ဖဆပလ အဖြ႕ခပထ၀ငခၿပး ႏငငေရးလပခတယ။ ဒတယ ၀နႀကးခပန႔ ကာကြယေရး၀နႀကး ျဖစလာတယ။ ဗလလကာဟာ ၁၉၅၀ ခႏစေတြမာ လကာကမၸဏန႔ မာတဘမကမၸဏတ႔က ထေထာငၿပး ေအာငျမငတ စးပြားေရးသမား အျဖစန႔ ႏငငျခားက ေရထြကပစၥညးတငပ႔တလပငနးက လပကငခတယ။ ဗလလကာန႔ ခမးသာကြယ၀ၾကတ သ႔မသား စ ဟာ ျမနမာႏငငေရးန႔ စးပြားေရးအသငးအ၀နးမာ လသမားထငရားၿပး ဩဇာရပဂၢလေတြ ျဖစခၾကတယ။ ဗလလကာဟာ ၁၉၆၂ခႏစမာ ဗလေန၀ငးျဖတခတာခလကရတ ၀နႀကးခပေဟာငး ဥးႏက ေထာကခသျဖစတယ။ ၁၉၆၀ ခႏစေနာကပငးမာ

ဗလလကာဟာေတာခခၿပး ဥးႏရ႕ ျပညေျပးအစးရန႔ ပးေပါငးခတယ။ ျပညခစ လြတေျမာက ေရးတပမေတာရ႕ တပမးတဥး ျဖစခတယ။ ထငးနယစပမာအေျခစကတ အဒတပဟာ ကရငန႔ ပဋပကၡေတြၾကားမာပ တ၀လညလည ျဖစေနခတယ။ ရနကနကခတကၿပး ဗလေန၀ငးကျဖတခဖ႔ ဘယတနးကမ အခြငအေရးမရခဘး။ ၁၉၇၈ ခႏစ ႏ၀ငဘာလမာ ကရငတပဖြ႕ေတြန႔ ျဖစပြားတ တကပြတပြအတြငး ဗလလကာ ကဆးခရတယ။ ..................................................

ရငသနဆ ေသြးေသာကတဥး ဗလမးခပ ေကာေဇာ (၁၉၁၉ - ) ရနည

ဗလမးခပေကာေဇာဟာ ရေဘာသးကပ၀ငေတြထက သကရထငရား ကနရေနသ ႏစဥးမာ တဥးျဖစတယ။ မးးခစ စတဓာတျပငးထနၿပး လက၀ယမးတ ဗလေကာေဇာ ဟာ ၁၉၄၄ ခႏစမာ ဗမာျပညကြနျမနစပါတထ ၀ငခတယ။ ပါတက ေရြးခယတငေျမႇာကထားတ ပါတဗဟေကာမတ၀ငတဥးျဖစေပမယ ပါတရ႕ လႈပရားမႈေတြမာ ပါ၀ငခလတယ။ စစေျမျပင က သရသတေျပာငေျမာကမႈေတြကသာ လသမားပါတယ။ ဗလေကာေဇာ ထငရားေကာၾကားခ႔တာဟာ ၁၉၄၉ ခႏစကျဖစပြားခတ အငးစနတကပြမာ စခတယ။ ရနကနၿမ႕ ေျမာကဘကဆငေျခဖးေနရာေတြက သမးပကထားတ ကရငသပန ေတြက တကထတခတ သးလေကာၾကာတကပြဟာ သ႔ရ႕စစမႈထမးသကတေလာက ေမမရႏငတ အရညလားဆးစစပြ၊ အခကခဆး၊ အပငပနးဆးန႔ အႏရာယအမားဆး စစပြလ႔ ကယတငေရးအတပၸတထမာ ေရးသားခတယ။ အငးစနတကပြမာ ဗလေကာေဇာဟာ သ႔တပဖြ႔ေတြန႔အတ အၿမ ရငေပါငတနး တကပြ၀ငတတသ သတေျပာငေျမာကတ တပမးတဥးအျဖစ အထကအရာရေတြန႔ စစသားေဟာငးႀကး ေတြကလညး အမတရၾကတယ။ ရမးျပညနယထ ကမငတနတပေတြ ကးေကာ၀ငေရာကမႈက တပမေတာက တကထတစဥကလညး ဗလေကာေဇာ နာမညဟာ လတငးပါးစပဖားမာ တဖြဖြေျပာဆရတအထ ျဖစခတယ။ ထငး-ျမနမာနယစပတေလာက သ႔ရ႕စြန႔စားခနး ေတြဟာ ဒ႑ာရဆနဆနပါပ။ ျမနမာတပေတြ ထငးႏငငနယျခားက ျဖတသနးခြငရဖ႔အတြက ဘနးအေရာငးအ၀ယတခ မာ ကမငတနေတြလမလကတ ထငးစစဗလခပတေယာကန႔ ဗလေကာေဇာ သေဘာတညမႈ ရယခတယ။ ထငး-ျမနမာနယစပအနး ေတာငထထပတ ဒြငတနေတာငတနးေပၚက ကမငတနေတြရ႕ခတပကတကဖ႔ စစျပငေနတနး ထငးဆကသြယေရးအရာရတေယာကက ဒခတပကသမးပကဖ႔ အခနဘယေလာကၾကာမလလ႔ ေမးတအခါ “မနက ၈ နာရစတကရင ေနာကအကဆး ညေန ၄ နာရ ငါတ႔အလက ေတာငကနးေပၚမာ လႊင႔မယ”လ႔ ဗလေကာေဇာက အေၾကာငးျပနလကတယ။ အဒတကပြကၾကညဖ႔ ထငးႏငငဘကအျခမးမာ လတေသာငးေကာ စေ၀းေရာကရေနၾကၿပး တခ႕ဆရင တကပြရ႕ ရလဒက အေလာငးအစား လပေနသေတြေတာင ရခတယ။ ဗလေကာေဇာဟာ သေျပာတအတငး ညေန ၄ နာရမာ ျမနမာအလက လႊင႔ထႏငခ႔တယ။ ၁၉၅၇ ခႏစ ဧၿပလမာ ဗလေကာေဇာရ႕ကၾကမၼာအေျပာငးအလျဖစခတယ။ ျမနမာႏငငအလယပငးက ဗမာျပည ကြနျမနစ ပါတရ႕ အမာခစခနးတခက ၀ငေရာကစးနငးတကခကရာက ရာေဖြေတြ႔ရခတ အေထာကအထားေတြဟာ တပမေတာရ႕ လႈပရားမႈသတငးေတြက ကြနျမနစသပနေတြထ ဗလေကာေဇာ ပ႔ခတယလ႔ဆၿပး ရာထးကေန အနား ေပးခ႔တယ။ တပမေတာကေန အနားယခ႔ၿပးေနာက ျပညတြငးၿငမးခမးေရးက တကတကကြကြေထာကခခ႔တယ။ ၁၉၇၆ ခႏစမာ အစးရရ႕ တငးတငးကပကပ ေစာငၾကညေနတၾကားကပ ဗမာျပညကြနျမနစပါတ ထနးခပရာနယေျမဆ ေရာငထြကႏငခတယ။ ကြနျမနစပါတ ဗဟေကာမတန႔ စစေကာမရငအဖြ႔၀င ျဖစလာခတယ။ ပါတတြငးၿပငဆငမႈေတြ ေၾကာင ပါတၿပကြခ႔တ ၁၉၈၉ ခႏစမာေတာ ဗလေကာေဇာ တ႐တျပညထ ၀ငေရာကခလႈခရတယ။ အခအခါ အသက ၉၀ ရၿပျဖစတ ၀ါရငတပမးႀကး ဗလေကာေဇာဟာ တ႐တႏငင ကမငးၿမ႕မာ ေနထငလကရ ပါတယ။ ဧရာ၀တမဂၢဇငးန႔ ေတြ႔ဆေမးျမနးခနးတခမာ ဒေန႔ေခတ တပမေတာက “ေၾကးစားတပ”လ႔ ေျပာဆခတယ။ တငးျပညအကးအတြက စစတကခတ သတ႔ေခတက တပမေတာေခါငးေဆာငေတြန႔မတတ“ဒေန႔ေခတ စစေခါငးေဆာင ေတြရ႕ တခတညးေသာရညရြယခကက စစအာဏာရငစနစက ထနးသမးကာကြယဖ႔”လ႔ေျပာခပါတယ။

.................................................. ဗလမးႀကး ေလးေပ ဗလခပ စမစဒြနး (၁၉၀၆ - ၁၉၇၉) ရနည

၁၉၄၆ ခႏစ လနဒနၿမ႕ ဒတယကမာၻစစေအာငပြအထမးအမတ စစေရးျပအခမးအနားမာ ဖးမာရယ ၀လဆလငးမန႔ ဗလမးႀကး စမစဒြနးတ႔ စကားလကဆၾကေနၾကတယ။ ျမနမာ ႏငငက ဂပနေတြဆကေန ျပနလညသမးပကစဥက အႏၵယ-ၿဗတသ တပဖြ႔ေတြရ႕ တပမးႀကးျဖစခတ ဆလငးမဟာ သ႔အနးက သတငးေထာကေတြဘကလညၿပး “ဒါ အရပေလးေပပရတ ဗလမးႀကး ဒြနးေလ”ဆကာ

ေနာကေျပာငၿပး မတဆကေပးလကတယ။ အဒကစၿပး စမစဒြနးက ဗလမးႀကး ေလးေပလ႔ လေတြကေခၚၾကေတာတယ။ လေကာငေသးေသးန႔ အဒကရငအမးသားႀကးဟာ အႏၵယစစတကသလရ႕ ပထမဆး အပတစဥသငတနးမာ အေတာ ဆးေကာငးသားဆက ရရခသျဖစတယ။ အဒေနာကပငး ဒတယကမာၻစစအတြငး ဂပနလကေအာကက ဧရာ၀တျမစ၀ ကၽြနးေပၚေဒသက ေလထးန႔ခနဆငးၿပး ေဒသခကရင ေျပာကကားတပဖြ႕ေတြက ဥးေဆာငခတယ။ ဗလမႉးႀကးစမစဒြနးဟာ ျမနမာလြတလပေရးႀကးပမးမႈ အေစာပငးကာလမာ အဓကအခနးက ပါ၀ငခ႔တယ။ စမစဒြနးက တပမေတာကာကြယေရးဥးစးခပအျဖစ

ခန႔အပခၿပး ဗလခပအဆင ရာထးတးျမႇင႔ ခန႔ထားခတယ။ အဒါဟာ လမးေပါငးစပါ၀ငတ အနာဂတျပညေထာငစျမနမာႏငငမာ တငးရငးသားလမးစေတြန႔ ဗမာေတြအၾကား ယၾကညမႈတညေဆာကတ ေျခလမးတချဖစပါတယ။ ၁၉၄၉ ခႏစ ကရငလမးေတြ ကယပငလြတလပေရးအတြက စတငတကခကၾကတအခါမာေတာ အဒယၾကညမႈ ယမးယငခရတယ။ ဗလခပစမစဒြနးက သ႔ရ႕ကရငတပဖြ႔ေတြန႔အတ တပမေတာရာထးေတြက ရပဆငးပစခၾကတယ။

စမစဒြနးဟာ ကရငအမးသားေရး စတဓာတျပငးျပသတေယာကျဖစေပမယ ဗမာတပမေတာအေပၚ အၿမတမးသစၥာရၿပး စစသားေကာငးပသတ ေခါငးေဆာငတေယာကျဖစတယ။ တပမေတာဥးစးခပတေယာက အေနန႔ စမစဒြနးဟာ ကရင တပဖြ႔ေတြက ထကျမကၿပး စစစညးကမးျပည၀ေအာင လပေဆာငခတယ။ တပမေတာကေန ထတပယခရၿပးေနာကပငးတြငလညး အစးရက သ႔အေပၚသသယထားခတယ။ ၁၉၇၉ ခႏစ ကြယလြနခနအထ ေစာငၾကညခခရတယ။ ဗလခပစမစဒြနးဟာ ဘ၀ရ႕ေနာကဆးႏစေတြက ရမးျပညနယ ကေလာၿမ႕မာေနထငရငး ဥယာဥစကပးၿပး စာေရး စာဖတတအလပန႔ပ ျဖတသနးခတယ။ သမကြယလြနခင သ႔ရ႕ကယေရးအတပၸတစာအပျဖစတ “Memoirs of the Four-foot Colonel” ဟာ ေရးသားၿပးစးခၿပး သကြယလြနၿပးလ႔ တႏစအၾကာမာ Cornell University ရ႕ အေရ႕ေတာငအာရ အစအစဥက ထတေ၀ျဖန႔ခခပါတယ။ .................................................. စျပစစသား ဗလမးႀကး ဗထး (ေမြးဖြားႏစမသ - ၁၉၄၅) ရနည

ဗလမးႀကး ဗထးဟာ တငးျပညန႔ တပမေတာအတြက ဘ၀တခလးက ေပးဆပခသအျဖစ လအမားက ေလးစား ဂဏျပခၾကတယ။ ၁၉၄၁ ခႏစမာ ဗမာလြတလပေရးတပမေတာက ဂပနအကအညန႔ ျမနမာႏငငေတာငပငး ထား၀ယ ၿမ႕က သမးပကခခနမာ ဗလဗထးဟာ ဇနးန႔သားသမးသးေယာကကထားခၿပး ၿဗတသက ေတာလနတကခကဖ႔ ပးေပါငးပါ၀င လာတယ။ ၁၉၄၃ ခႏစမာ ဗလမးအဆင ရာထးတးျမငခခရၿပး ျမနမာႏငငေျမာကပငးက ေထာကပေရးလမးေၾကာငးေတြ လၿခ ေရးအတြက တာ၀နယခရတယ။ ဂပနေခတမာ ဗမာတပမေတာက နာမညအသစန႔ ျပနလညဖြ႔စညးတအခါ မႏေလး အေျခစက အထကဗမာျပညတငး(ယခ အလယပငးတငး) စစဌာနခပရ႕ တငးမးျဖစလာတယ။ ၁၉၄၅ ခႏစ ဇနန၀ါရ လမာ ဗလခပေအာငဆနးန႔ တပမေတာ ေခါငးေဆာငေတြ ရနကနၿမ႕မာ လ႕၀ကအစညးအေ၀းကငးပၿပး ဂပန တပ ေတြက မတလ ၂၇ ရကမာ တမးသားလး အကြေတာလနဖ႔ အစအစဥေရးဆြရာမာ ဗလဗထးလညး ပါ၀ငပါတယ။ ဒါေပမယ မႏေလးကျပနေရာကလ႔ သတမတရကမတငမ သးပတအလ မတလ ၈ ရကေန႔မာ အေျခအေနအရ သ႔အစ အစဥန႔သ ဂပနကစစေၾကညာၿပး စတကပါတယ။ ဗလဗထးရ႕ အေၾကာငးျပခကက စစနညးဗဟာ ေျမာကခတယ။ ဗလခပေအာငဆနးန႔ သ႔ရေဘာေတြက ဂပနေတြ သသယ၀ငေနတာသတ ဗလဗထးဟာ ေတာလနေရးလႈပရား မႈ ႀကးတရပလးက ဂပနေတြအာ႐မစကမေအာင ဗလခပေအာငဆနးန႔ ခပခြာခြာေနျပလကတယ။ သန႔သ႔တပေတြဟာ ဗလခပေအာငဆနးရ႕အမန႔က မနာခေတာဘးလ႔ ေၾကညာလကတအခါ ဂပနေတြဟာ ဗလဗထး အေပၚမာပအာ႐စကသြားၾကတယ။ အဒလအာ႐ေျပာငးသြားခနမာ ဗလခပေအာငဆနးန႔ လပေဖာကငဖကေတြဟာ စစဥထားတအတငး မတလ ၂၇ ရကမာ ဂပနေတာလနေရးက စတငႏငခတယ။ အဒေန႔က ဖကဆစေတာလနေရးေန႔ ေနာကပငးေတာ တပမေတာေန႔လ႔ သတမတခၾကတယ။ ၿဗတသဥးေဆာငတ မဟာမတတပေတြ အႏၵယကတဆင အထကျမနမာျပညန႔ မႏေလးက ၀ငေရာကႏငေရး ဗလဗထး က ကညခပါတယ။ ဂပနေတြရ႕ေနာကေၾကာက ေနရာယထားၿပးျဖစတ ဗလဗထးဟာ ေထာကပေရးလမးေၾကာငးေတြက တၿပငနကတညး တကခကခတယ။ မဟာမတတပေတြ ေမၿမ႕ကသမးပကေရးကလညး ဗလဗထးက အကအည အမား ႀကးေပးႏငခတယ။ ဗလဗထးရ႕သတန႔ဥးေဆာငႏငမႈက ဗလခပေအာငဆနးက ခးကးခၿပး ဗလဗထးက ဗလမးႀကးရာထး တးျမငေပး ခတယ။ ဒါေပမယ ဒရာထးက ဗလဗထး လကခမသြားႏငခပါဘး။ ထား၀ယမာကနရစခတ မသားစထလညး ျပန မေရာက ႏငခဘး။ ၁၉၄၅ ခႏစ ရမးျပညနယေတာငပငးက ရြာေလးတရြာမာ ငကဖားေရာဂါန႔ ဗလဗထး ကဆးသြားခ တယ။ ဗလဗထးဟာ ႐းသားေျဖာငမတၿပး ထကျမကသ၊ သတရၿပး ၀ရယေကာငးတ စစေခါငးေဆာငလ႔ ဗလခပေအာငဆနးက ေရးသားခတယ။ ၁၉၅၃ ခႏစ ႏ၀ငဘာလမာ ဗလဗထးက ဂဏျပတအေနန႔ ရမးျပညေတာငပငး ရပေဆာကေဒသမာ တပၿမ႕တၿမ႕တညခၿပး `ဗထးတပၿမ႕´ လ႔ အမညေပးခတယ။ အဒၿမ႕က တပမေတာအရာရေတြက သငတနးေပးဖ႔န႔ တပမသားစေတြေနထငဖ႔ တညေဆာကခတာ ျဖစပါတယ။ .................................................. ၀ါရငအကဥးစ ဗလမးႀကး ၾကညေမာင (၁၉၁၉ - ၂၀၀၄) ထကေအာင

“စစတပဟာ စစတပအလပကပလပရမယ၊ ႏငငေရးန႔ ကငးကငးေနရမယ”ဆၿပး သ႕ရ႕ဘ၀တေလာက ကငစြတ ခယခကက ဗလမးႀကးၾကညေမာင တျဖစလ ဥးၾကညေမာငဟာ ၁၉၉၀ ခႏစတနးက တကျပတသားစြာ ေျပာခပါတယ။

ဥးၾကညေမာငဟာ အေနာကေတာငတငးစစဌာနခပ တငးမးျဖစခၿပး ၁၉၆၂ ခႏစမာ ႏငငေတာအာဏာက သမးယခ႔တ ဗလေန၀ငးရ႕ ေတာလနေရးေကာငစအဖြ႕၀ငတဥး လညး ျဖစခတယ။ အဒအခနက ဗလမးႀကး ၾကညေမာငဟာ စစ အာဏာသမးတာက ျပငးျပငးထနထနဆန႔ကငခ႔တ တဥးတညးေသာ ေတာလနေရးေကာငစ၀င ျဖစတယ။

၁၉၆၂ ခႏစ စစတပကအာဏာသမးၿပးေနာကပငး ဗလမးႀကးၾကညေမာငဟာ ဗလေန၀ငးဥးစးတ လထအစညးအေ၀း ပြေတြက တကေရာကဖ႔ ျငငးဆနခတယ။ ေနာကတႏစအၾကာ အေနာကေတာငတငး စစဌာနခပ တငးမးဘ၀ကေန သ႔က အၿငမးစားေပးလကပါတယ။ ဥးၾကညေမာငဟာ ႏငငေရးယၾကညခကအတြက စစေပါငး ၁၁ ႏစၾကာ ေထာင ၄ ႀကမကခတာေၾကာင သ႔ကယသ ၀ါရငအကဥးသားအျဖစ ခငးႏႈငးခဖးတယ။ ဥးၾကညေမာငဟာ ရနကနတကသလ ေကာငးသားတေယာကအျဖစန႔ ႏငငေရးလႈပရားမႈထ စတင၀ငေရာကခ႔တယ။ ၁၉၃၈ ခႏစ ဒဇငဘာလ ၂၀ ရကေန႔ ၿဗတသအစးရကဆန႔ကငတ တတယအႀကမ ရနကနတကသလ ေကာငးသား သပတမာ ပါ၀ငခတယ။ ဆႏၵျပပြရ႕တပဥးမာ ေကာငးသားသမဂၢအလက ကငစြလႊငထထားစဥ ၿဗတသစစပလပေတြရ႕ ရကခကေၾကာင ဥးေခါငးမာဒဏရာရသြားေပမယ သရ႕ အလမလတတတ စတဓာတဟာ အဒအခနကတညးက စခတာျဖစပါတယ။ ၁၉၈၈ ခႏစမာေတာ ဒမကေရစလႈပရားမႈထ ပါ၀ငလာၿပး အမးသားဒမကေရစအဖြ႔ခပက တညေထာငတ ေခါငးေဆာင တဥး ျဖစလာတယ။ ၁၉၈၉ ခႏစ ဇလငလမာ ဥးတငဥးန႔ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညတ႔ အဖမးခရၿပးေနာက ဥးၾကညေမာင ဟာ ၁၉၉၀ ခႏစ အေထြေထြေရြးေကာကပြမာ မအျပတအသတန႔ အႏငရေအာင အမးသားဒမကေရစအဖြ႔ခပက ဥးေဆာငမႈေပးခတယ။ အတတမာ ကးလြနခ႔တ ျပစမႈေတြအတြက စစတပက အမးသားဒမကေရစအဖြ႔ခပက ခ႐းတငမာလားလ႔ ႏငငျခား သတငးေထာကတေယာကရ႕အေမးက `ျမနမာႏငငမာ ႏရငဘတလခ႐းမး ကေနာတ႔ မလအပပါဘး´လ႔ ဥးၾကညေမာငက ျပနေျဖခတယ။ ဒါေပမယ တပမေတာစစေထာကလမးေရးမးခပ ဒတယ ဗလခပႀကး ခငညြန႔က အခြငေကာငးယၿပး ဥးၾကညေမာငက ဖမးဆးေထာငခခတယ။ ၁၉၉၅ ခႏစ ေထာငကလြတလာၿပးေနာက ဥးၾကညေမာငဟာ ႏငငေရးအေပၚ သ႔ရ႕ခဥးကပပက အခလေျပာခတယ။ “ဒါက ကစားပြတခပ၊ ကေနာတ႔က အဒကစားပြထက ကစားသမားေတြ ျဖစတယ။ ဒါဆ အတမႀကးဘ အဓပၸာယရရ ကစားၾကရေအာင” တ။ ဒါေပမယ ေနာကႏစႏစအၾကာ အမးသားဒမကေရစအဖြ႔ခပကေန အနားယခတယ။ ဥးၾကညေမာငဟာ သ႔ဘ၀ရ႕ ေနာကဆးအခနေတြမာ ျမနမာတပမေတာသမငးက သေတသနျပရငး ၂၀၀၄ ခႏစ ဩဂတလ (၁၉) ရကေန႔က ေနအမမာပ ကြယလြနသြားခပါတယ။ .................................................. ျပညသ႔ဗလခပ ဗလခပႀကး သရတငဥး (၁၉၂၇ - ) ထကေအာင

ဗလခပႀကး သရတငဥးဟာ သ႔ရ႕ရစြမးသတေၾကာင “သရ”ဘြ႔ခးျမႇငခရၿပး ျမနမာ တပမေတာရ႕ ကာကြယေရးဥးစးခပ အဆငထ ရာထးတးျမႇငခန႔ထားျခငး ခခရတယ။ ဒါေပမယ ၁၉၇၆ ခႏစမာ ဗလေန၀ငးကျဖတခဖ႔ ပးေပါငးႀကစညတယ ဆၿပး ႏငငေတာ ပနကနမႈန႔ စြခကတငခတာေၾကာင သ႔ရ႕တပမေတာသားဘ၀ဟာ အဆးသတခရတယ။ ၁၉၈၈ ခႏစ လထအကြဆႏၵျပမႈေတြ အတြငးမာေတာ ဒမကေရစလႈပရားမႈထ ပါ၀ငလာၿပး အမးသားဒမကေရစအဖြ႔ခပက တညေထာငသတဥး ျဖစလာခတယ။ အခအခါ အသက ၈၂ ႏစ ရၿပျဖစတ ဥးတငဥးဟာ ၁၉၄၃ ခႏစ ဗမာလြတလပေရးတပမေတာ ထ၀ငခစဥက အသက ၁၆ ႏစသာ ရပါေသးတယ။ ကမငတနတပဖြ႔ေတြ ကးေကာ ၀ငေရာကမႈကတကထတတ တကပြေတြမာေတာ တပမးတငဥး ရ႕ သရသတန႔ေခါငးေဆာငမႈဟာ သ႔ရေဘာေတြအတြက အားကအတယစရာျဖစခၿပး ၁၉၇၄ ခႏစမာ တပမေတာရ႕ ကာကြယေရးဥးစးခပရာထးက ေပးအပခတအထ ဗလေန၀ငးက ယၾကညခတယ။ ေနာကပငးမာ ကာကြယေရး၀နႀကး အျဖစ ခန႔အပခခရတအထပါပ။ တပမေတာထမာသာမက ဗလခပႀကးတငဥးဟာ အရပသားေတြရ႕ ေလးစားခစခငမႈကလညး ရရခပါတယ။ ၁၉၇၄ ခႏစ ကလသမဂၢ အတြငးေရးမးခပေဟာငး ဥးသန႔ရ႕စာပနမာ ဆႏၵျပၾကတေကာငးသားေတြက “ဗလခပႀကးတငဥး အသက ရာေကာရညပါေစ”လ႔ ေကြးေၾကာတအထ ျဖစခတယ။ တကယေတာ ႏငငေတာ သစၥာေဖာကမႈဆတာထက လႀကက မားတယဆတအခကက ဥးတငဥးက ရာထးျဖတခဖ႔ ျဖစလာေစခပပါပ။ ၁၉၇၆ ခႏစမာ ဥးတငဥးက ေထာင ၇ ႏစ ခခ တယ။ ဒါေပမယ ၂ ႏစေစာၿပး ျပနလြတလာတယ။ ေထာငကလြတေတာ ဥးတငဥးဟာ မထငမရားဘ ေနခတယ။ အဒေနာက ၁၉၈၈ ခႏစ ရနကနျပညသ႔ေဆး႐ႀကး အျပင ဘကမာ ဆႏၵျပေနတျပညသေထာငေပါငးမားစြာက မန႔ခြနးေျပာခတယ။ အဒႏစမာပသဟာ အမးသားဒမကေရစ အဖြ႔ ခပရ႕ ဒတယဥကဌျဖစလာၿပး စစအစးရက ျပငးျပငးထနထန ေ၀ဖနေျပာဆပါေတာတယ။ ၁၉၈၉ ခႏစမာ ဥးတငဥး ေနာကတႀကမ ထပၿပးအဖမးခရတယ။ ဒတႀကမမာေတာ တပမေတာၿပကြေအာငလပတယ ဆတ စြခကန႔ ျဖစပါတယ။ လ႕၀ကစစခ႐းရ႕ စစတပအရာရေတြေရ႕မာ ကာကြယေရးဥးစးခပေဟာငးက “တပမေတာ က ငါခစတယ၊ ဒါေပမယ ျပညသက တပမေတာထက ပခစတယ”လ႔ ေျပာလကတယ။ အဒအတြက ဥးတငဥးဟာ အငးစန အကဥးေထာငမာ ၆ ႏစေနခရတယ။

၁၉၉၅ ခႏစမာ ေထာငကျပနလြတလာၿပး ဥးတငဥးဟာ ႏငငေရးက ဆကလပတယ။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညရ႕ ျမနမာ ျပညအႏ႔ခရးစဥေတြမာ အတပါတယ။ ၂၀၀၃ ခႏစ စစကငးတငး ဒပယငးၿမ႕အနး အမးသားဒမကေရစအဖြ႔ခပရ႕ ေမာ ေတာယာဥတနးက စစအစးရ အားေပးအားေျမႇာကျပထားတ လရမးကားေတြက အၾကမးဖကတကခကတအတြက ဥးတငဥး ဒဏရာရခၿပး ေနအမအကယခပခထားခရတာ အခခနထပါ။ .................................................. မတခက။ ။ ယငးက႑က လြနခေသာ ၂ ႏစက ဧရာ၀တ မဂၢဇငးတြင ေဖာျပခၿပး ျဖစသည။ သ႔ေသာ တငးျပည က အေရးတႀကးလအပေနသည လထ ယၾကညေလးစားႏငေသာ မးခစ တပမေတာသားမား၊ တပမေတာ ေခါငးေဆာင မားေပၚထြနးလာေစေရး သတ ဆႏၵ ရေစရန ဧရာ၀တက ႏႈးေဆာလေသာေၾကာင ယခ စာစက ျပနလည တငဆက လကရပါသည။

စးပြားေရးတးတကေအာင စေပါငးလပေဆာငဖ႔ ကမၻာေခါငးေဆာငေတြက အဘားမား တကတြနး

24 March 2009

စးပြားေရးေတြ ျပနၿပး နာလနထလာေအာငလပဖ႔န႔ ေနာငျဖစလာမယ အကပ အတညးေတြက ကာကြယတားဆးႏငေအာင ခငမာျပညစၿပး ဟနခကညတ လပေဆာငမႈမးေတြ လပၾကပါလ႔ အေမရကနသမၼတ ဘရကခ အဘားမား (Barack Obama) က ကမၻာေခါငးေဆာငေတြက ႏႈးေဆာလကပါတယ။

ေနာကလ လနဒနၿမ႕မာကငးပမယ G20 လ႔ေခၚတ စကမႈထပသးႏငင ၂၀ ရ႕ အစညး အေ၀းဟာ စေပါငးလပေဆာငမႈ ေပၚထြကလာေအာင လႈ႔ေဆာေပးလမမယလ႔ International Herald Tribune သတငးစာမာ မစၥတာအဘားမားက ေဆာငးပါး တေစာင ေရးသားထားပါတယ။

တးတကမႈႏႈနးက ျမႇငတငႏငေအာင ေနာကထပ တြနးအားေပးတ အစအစဥေတြ ခမတျခငးအားျဖင အေမရကနရ႕ေနာကက လကပါလပေဆာငၾကဖ႔ မစၥတာ အဘားမားက ႏႈးေဆာထားပါတယ။

ဒအေတာအတြငးမာပ ဘ႑ာေငြေၾကးေစးကြကက ကယတငေရးဆငရာ အေမရကန အစးရရ႕ အျငငးပြားဖြယ အစအစဥတရပန႔ ပတသကၿပး အစးရရ႕ စးပြားေရးဆငရာ ထပတနးတာ၀နရသေတြ ဒကေန႔ ကြနဂရကမာ အစရငခ ထြကဆၾကဖ႔ ရပါတယ။

အခြနထမးလထရ႕ ဘ႑ာေငြ ေဒၚလာ ၁၆၅ သနးက ထပတနးအမႈေဆာင အရာရႀကး ေတြအတြက ဆေၾကးေပးခတ AIG အာမခကမၸဏရ႕ လပေဆာငမႈန႔ပတသကၿပး ဗဟဘဏဥက႒ ဘန ဘာနနးကး (Ben Bernanke) န႔ ဘ႑ာေရး၀နႀကး တငမသ ဂကသနာ (Timothy Geithner) တ႔က ေမးျမနးၾကဖြယရပါတယ။

တကမၻာလးန႔ ဆကႏြယလပကငေနတ AIG ကမၸဏဟာ ၿပကပကစးသြားဖ႔ရာ သပႀကးမားလြနးတယဆၿပး အစးရက ေဒၚလာ သနးေပါငး ၁၇၀,၀၀၀ ထတေခးၿပး တညၿငမေအာင လပေဆာငခပါတယ။

ထငးႏငင ၾကား၀ငေဆာငရြကမယကစၥ ေကအနယန႔ အကစအကစေအ ႀကဆ

24 March 2009

စစအစးရရ႕ ႏငငေရးလပငနးစဥေတြမာ တငးရငးသား လကနကကငအဖြ႕အစညးေတြ ပးေပါငးပါ၀ငေရးအတြက အမနးခငး ထငးႏငငအေနန႔ ၾကား၀ငေစစပေပးဖ႔ စစအစးရက ေမတာရပခခကက ထငးႏငငက ေစတနာန႔ ကညခမယဆရင လကခ ႀကဆၾကမာျဖစေၾကာငးန႔ ထငးသတငးမဒယာေတြက ေရးသလ လကနကခဖ႔ေတာ ဖအားေပးလမမယလ႔ေတာ မယဆေၾကာငး ေကအနယ ကရငအမးသားအစညးအ႐း န႔ အကစအကစေအ ရမးလကနကကငအဖြ႕တ႔က တ႔ျပနလကပါတယ။ အျပညအစက ဗြအေအျမနမာပငး ထငးအေျခစကသတငးေထာက မေအးေအးမာက တငျပေပးထား ပါတယ။

ျမနမာတငးရငးသားေတြရ႕ အေရးကစၥေတြန႔ပတသကၿပး ထငးအစးရရ႕ အကအညက ယၿပး လပေဆာငဖ႔ ကမးလမးခတ ျမနမာစစအစးရရ႕ ေျပာဆခကအေပၚ ေကအနယ ကရငအမးသား အစညးအ႐းရ႕ တြဖကအတြငးေရးမႉး ဗလမႉးေစာလေငြက အခလ ေျပာဆပါတယ။

“အဒအပငးမာေတာ ကေနာတြကတာက နအဖက လပခငးတငး ထငးက လပမလား၊ မလပဘးလားဆတာလညး စဥးစားစရာ အေၾကာငးရတယ။ ဘာျဖစလ႔လဆေတာ ထငးက ဒမကေရစ အဖြ႕အစညးေတြေရာ၊ ကေနာတ႔ကေရာ၊ နအဖကေရာ တေလာကလး ေပါငးသငးလာတအခါၾကေတာ ဘယသန႔မ ရနဘကန႔ မတရားေသာ အားျဖင တဖကသတ ဖႏပညႇဥးပနးၿပးလပတ အေလအထမရဘး။ အဒါကတပငး။

“တကယလ႔ နအဖခငးတငး ဖအားေပးလာခမယဆရငေတာ ကေနာတ႔က ကေနာတ႔ ရပတညခက၊ ယၾကညခကကေန ေရြ႕မယအဖြ႕အစညး မဟတဘး။”

ထငး-ျမနမာနယစပမာ အေျခစက လႈပရားေနတ အဖြ႕ေတြျဖစတာေၾကာင ထငးအစးရ က ဖအားေပး ေဆာငရြကလာမယဆရငေရာ ဘယလျဖစႏငမလဆတာကလညး ထပေမးၾကညခပါတယ။

“ထငးကေန ကေနာတ႔က တကယပ ျဖတေတာကပတဆ႔ၿပး ေနာကဆး ကေနာတ႔ရ႕ အေျခခ လမႈအခြငအေရးဆငရာေတြကအစ ေဆာငရြကလာမယဆရင ကေနာတ႔မာ ေတာ အကပအတညး ေတြ႕ႏငတယ။ သ႔ေသာလညး ကေနာတ႔ရ႕ အဓက ခ႐င ၇ ခ၊ တပမဟာ ၇ ခက ထငးနယစပန႔ ပတသကေနတာခညးပ မဟတပါဘး။ ၇၀% က အတြငးန႔ပ ပတသကေနတ အေပၚမာေတာ ဘယလပျဖစျဖစ ကေနာတ႔ လမးရာၿပး ရပတညသြားမာပါ။”

ဒါဆရင ထငးက ဘာပေျပာေျပာ၊ ဘယလပ ဖအားေပးေပး ျမနမာစစအစးရရ႕ ေျပာဆ ခကဟာ သကေရာကမႈမရဘးလ႔ ေျပာႏငပါသလားလ႔ ေမးေတာ …

“အဒါကေတာ မနကနတ ေစတနာ သေဘာထားေပၚမာ ထငးႏငင တကယတမး အမနတကယလလားတ မနကနတ အမးသားျပနလညသငျမတေရးက ဥးတညတ စကားေျပာမႈမးက ေဆာငရြကမယဆရငေတာ အကးရႏငတယ။ သတ႔ မဒယာထမာ ေဖာသလ လကနကခခငးဖ႔အတြကသကသက၊ ေရြးေကာကပြ၀ငဖ႔အတြက သကသက၊ တကတြနးမႈသကသကပဆရငေတာ အဒကစၥ ေဆာငျမငႏငဖ႔အေၾကာငး မရပါဘး။”

ျမနမာစစအစးရရ႕ ေျပာဆခကန႔ပတသကၿပး အကစအကစေအ ရမးျပညတပမေတာ ဘကကေတာ စစမနတ ေတြ႕ဆေဆြးေႏြး အေျဖရာေရးက တခါးဖြငထားတအတြက လကခဖ႔အသငရေၾကာငးကေတာ လကေထာကေျပာေရးဆခြငရသ စငမနးက အခလေျပာသြားပါတယ။

“ကေနာတ႔ အကစအကစေအအေနန႔ ထငးႏငငက နအဖန႔ တငးရငးသား အဖြ႕ အစညးေတြၾကားမာ ေတြ႕ဆႏငေရးအတြက ထငးအစးရ အဆကဆကကလညး ႀကးစားခပါတယ။ အဒေစတနာအေပၚမာ ကေနာတ႔ အကစအကစေအအေနန႔ ဂဏယ၀မးေျမာကပါတယ။ ဒလမး ေတြ႕ဆဖ႔အတြကလညး ကေနာတ႔က အၿမတမး လမးဖြငထားပါတယ။ နအဖန႔ေဆြးေႏြးဖ႔လညး အၿမတမး ကေနာတ႔ ကမးလမးခဖး ပါတယ၊ လမးဖြငထားပါတယ။”

အဒလေတြ မျဖစလာဘ ျမနမာစစအစးရဘကက လကနကခေရးကစၥကသာ ေဆြးေႏြးလာမယဆရငေရာ အကစအကစေအအေနန႔ ဘယလစဥးစားထားပါသလလ႔ ေမးၾကညတအခါမာေတာ …

“ကေနာတ႔ လကနကစြန႔ဖ႔ကစၥေတာ မရပါဘး။ ဒါေပမယ ထငးႏငငကလညး ဒလမး အတြကေတာ စဥးစားမယလ႔ ကေနာတ႔ ယၾကညတယ။ ဘာျဖစလ႔လဆေတာ ထငးႏငငက တဖကတလမးက ဒလမး ျမနမာႏငငေရးအေျခအေနက ကညခငတယ ဆရင သတ႔ဟာ ျမနမာႏငငရ႕ ျပနာအရငးအျမစက သရမယလ႔ ကေနာတ႔ ယၾကညတယ။ ဒါေၾကာင ဒလမး ဖအားေပးလာဖ႔ဆတာေတာ ထငးအစးရအေနန႔ ျပနလညသးသပရမယလ႔ပ ျမငပါတယ။”

ဒါေပမယလညး နယစပမာ အေျခစကထားတ တငးရငးသား လကနကကငအဖြ႕ေတြ ဟာ ထငးနယစပက အမျပၿပး စားနပရကၡာကအစ၊ လမႈေရး၊ ကနးမာေရးကစၥေတြ လပေဆာငရတာေၾကာင ထငးႏငငက မျဖစမေန ဖအားေပးလာမယဆရငေရာ လကခႏငမလားလ႔ ေမးေတာ …

“ထငးႏငငက ရမးျပညန႔ျဖစေစ၊ ျပညေထာငစျမနမာႏငငန႔ျဖစေစ အမနးနားခငး ႏငငလညး ျဖစတယ။ ဒါဟာ အတြငးေရး ႏငငေရးပငးျဖစတအတြကေၾကာင သတ႔

တဖကတလမးက ကညဖ႔ အခြငအေရးရပါတယ။ ဒါေပမယ ဒလ ၀ငေရာကစြကဖက တအပငးမာ သတ႔လညး လပလမမယလ႔ ကေနာတ႔ မထငပါဘး။ လပရငလညး ကေနာတ႔ လကခမာမဟတပါဘး။”

ထငးနယစပက လမးစ လကနကကငအဖြ႕ ၂ ဖြ႕က ဆကသြယေမးျမနးခတာ ျဖစပါတယ။

ေဒၚစကဖမးဆးမႈ ဥပေဒန႔မည ကလ လ႔အခြငအေရးအဖြ႕ အသအမတျပ

24 March 2009

ျမနမာဒမကေရစေခါငးေဆာင ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက စစအစးရက ဖမးဆးထား တာဟာ ျမနမာျပညတြငးန႔ ႏငငတကာ ဥပေဒေတြန႔ ကကညမႈမရဘးဆတာက လကခသေဘာတတအေၾကာငး ကလသမဂၢ လ႔အခြငအေရးေကာငစရ႕ arbitrary detention ေခၚ ဥပေဒမ ဖမးဆးမႈေတြက စစမးေရးဆငရာ အလပအမႈေဆာငအဖြ႕က ေၾကညာခကထတျပနပါတယ။ အေသးစတက ကသနးထကဥးက တငျပေပးထားပါ တယ။

ကလသမဂၢ လ႕အခြငအေရးေကာငစရ႕ arbitrary detention ေခၚ ဥပေဒမ ဖမးဆးမႈ ေတြက စစမးစစေဆးတ အလပအမႈေဆာငအဖြ႕က ပထမဆးအႀကမအျဖစ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ဖမးဆးထားတာန႔ပတသကလ႔ သတ႔ဘကက သေဘာ ထားက တ႔ျပနေၾကညာခက ထတျပနလကတာ ျဖစပါတယ။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညရ႕အမႈက ေရ႕ေနလကေပးေနတ အေမရကနအေျခစက Freedom Now အဖြ႕က ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက စစအစးရက ဖမးဆးထားတာဟာ ျပညတြငးန႔ ႏငငတကာဥပေဒေတြန႔ ကကညမႈမရဘးဆတာက ကလသမဂၢက တငျပခတာျဖစပါတယ။

ဒလထတျပနခကက ေဒၚေအာငဆနးစၾကည လြတေျမာကေရးအတြက ဘယေလာက ထ အကးသကေရာကမႈ ရႏငပါသလ၊ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညရ႕အမႈက ဥးေဆာင လကေပးေနတ Freedom Now အဖြ႕က ေရ႕ေန ဂားရကဒ ဂနဆာ (Jared Genser) က အခလရငးျပပါတယ။

“ေရ႕က ဆကၿပး အလပလပဖ႔အတြက အဆငေလးတခအေနန႔ အေရးႀကးတယဆတာ ရငးပါတယ။ ဒ ကလသမဂၢအဖြ႕မာ အကျဖတတ တရားသႀကး ၅ ေယာက ပါပါတယ။ ခလ၊ ပါကစၥတန၊ ႐ရား၊ ဆနေဂါန႔ စပနတ႔ကပါ။ အေမရကနျပညေထာငစန႔ ဥေရာပ ႏငငေတြကတင ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ဖမးဆးခေနရတာက စးရမတယလ႔ ေျပာလာၾကတာ မဟတပါဘး။ ကလသမဂၢန႔ ကလသမဂၢ လၿခေရးေကာငစေတြက လညး ႏငငေရးအကဥးသားေတြက အျမနဆးလႊတေပးဖ႔ ေျပာဆေနပါတယ။

“စစအစးရက ဒအဖြ႕ကေျပာတာက ဂ႐စကမာ မဟတဘးဆတာ ကေနာတ႔သပါတယ။ ဒါေပမယ ကေနာတ႔တငျပေနတ အခကေတြက လကခလာတာ ထငရားတအတြက ဒါဟာ ေရ႕ဆကဖ႔အတြက ထးျခားတတးတကမႈလ႔ ကေနာျမငပါတယ” ဆၿပး Freedom Now အဖြ႕က ေရ႕ေန ဂားရကဒ ဂနဆာက ေျပာဆသြားတာပါ။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက စစအစးရ ဖမးဆးထားတာက ႏငငတကာဥပေဒက ခးေဖာကမႈျဖစတယ၊ ကလသမဂၢက လကခထားတ ဥပေဒေတြအရေရာ၊ ျမနမာႏငင အတြငးက ဥပေဒေတြန႔ပါ ကကညမႈမရဘးဆတာ အေထာကအထား ပၿပးခငမာ လာခပါတယလ႔ ေရ႕ေန ဂားရကဒ ဂနဆာက ေျပာဆသြားပါတယ။

ျမနမာ ဘယေဆးႏစမး ခဆပပါ၊ ဖ႔ဒ၀နးကနးမာေရးဌာန သတေပး

24 March 2009

ျမနမာႏငငသားေတြ အမားစေနထငတ အေမရကနျပညေထာငစ အငဒးယားနား ျပညနယ ဖ႔ဒ၀နးၿမ႕က ျမနမာကေလးငယေတြအတြက စားသးေလရတ ျမနမာႏငင ထတ အစာေၾကေဆးႏစမးမာ ခန႔ အာဆငးနစ အဆပသငတာေတြ စမးသပေတြ႕ေန ရတအတြက မစားဘေရာငဘ႔ ဖ႔ဒ၀နးၿမ႕ ကနးမာေရးေစာငေရာကမႈအသငးေတြက သတေပးထားပါတယ။ အေသးစတက ကသနးထကဥးက တငျပေပးထားပါတယ။

ေဒၚေတြ ေဂါမတေဆးန႔ ေဒၚကင သငယနာ ၀မးႏတေဆးေတြမာ အဆပသငတာေတြ ေတြ႕ေနရတယဆၿပး အငဒးယားနားျပညနယ ဖ႔ဒ၀နးၿမ႕မာရတ St. Joseph Community ကနးမာေရးေစာငေရာကမႈအသငးက သတ ေပးထားပါတယ။ ဒအဖြ႕ရ႕ အထးစမခက မနေနဂာတဥးျဖစတ ေလာရငး ဟကဂါတ (Loaine Hagerty) က ဗြအေအက အခလ ရငးျပပါတယ။

“ဖ႔ဒ၀နးၿမ႕က ဒကၡသညအျဖစ ေရာကလာတ ကေလးငယေတြအားလးက ကမတ႔ စစေဆး ၾကညပါတယ။ သတ႔မာ ခအဆပသငတာရမရ စစေဆးၾကညတာပါ။ ျမနမာေတြထမာ ခဆပ သငေနတ ကေလးငယအေရအတြက ေတာေတာမားတာက ကမတ႔ ေတြ႕ရပါတယ။

ဒလေတြ႕ၿပဆရင ကေလးေတြရ႕ အမေတြကသြားၿပး သတ႔ဘာစားတယ၊ ေဆးေတြ ဘာေတြသးတယ ဆတာေတြက ေမးျမနးစစေဆးပါတယ။”

ကေလးငယေတြ ခဆပသငတာေတြက ေတြ႕ၿပဆရင အစားအေသာကေတြ၊ ေဆးေတြ က စစေဆးတာေတြအျပင အမေတြမာ ေဆးသတထားတ နရေတြကလညး စစေဆး တအေၾကာငး St. Joseph Community ကနးမာေရးေစာငေရာကမႈအသငးက ေလာရငး ဟကဂါတက ရငးျပပါတယ။

ျမနမာမသားစေတြ အမားဆးေနထငတ တကခနး ၂၀၀ ေလာကက တခနး၀င တခနးထြက စစေဆးခတာလ႔လညး ေျပာပါတယ။ ျမနမာကေလးငယေတြ ဖားနာတာ၊ ခဆပန႔ အာဆငးနစ အဆပသငတာေတြ ရလာေနတာက ဖ႔ဒ၀နးၿမ႕ကေရာကလာတ ျမနမာႏငငသားေတြအၾကား ၿပးခတ လပငးေတြအတြငးမာ ပၿပး အာ႐စကလာခတယ လ႔ ဖ႔ဒ၀နးၿမ႕ခတေယာကျဖစတ ဥးခငေဇာက ေျပာပါတယ။

“ကနခတ ႏစလေလာကကတညးက ခဆပသငတယဆၿပးေတာ ေဆး႐ေတြမာ ျပနာေပၚတအတြက ဒက တာ၀နရတ အေမရကန ဆရာ၀နေတြန႔ ညႇႏႈငးစညးေ၀း ပြတခ လပပါတယ။ သတ႔မသကၤာတာက ပထမေတာ သနပခါးလလ၊ ျမနမာေဆး၀ါး လလ အဒလ မထငမရားျဖစေနတယ။ ဒါန႔ ပေသခာေအာငဆၿပး သတ႔နညး သတ႔ ဟနန႔ ဒက ဓာတေဗဒ ဓာတခြခနးေတြန႔ စစေဆး တြကခကၾကညတအခါၾကေတာ အခအေျဖထြကလာတာက ျမနမာေဆး၀ါးေတြကေနၿပးေတာ အထးသျဖင ျဖစတယ ဆတာက ေတြ႕ရလ႔ ပညာေပး ပေလးေတြန႔တကြ အဒ ေဂါမတ သငယနာခေဆးတ႔ အဒါေတြက ပန႔တကြ ကပၿပးေတာ သတေပးၿပး အေၾကာငးၾကားတာ ေတြ႕ရပါတယ။”

ဥးခငေဇာ ေျပာသြားတာျဖစပါတယ။

St. Joseph Community ကနးမာေရးေစာငေရာကမႈအသငးက ေလာရငး ဟကဂါတ ကေတာ ခဆပသငၿပဆရင ကေလးငယေတြရ႕ ဥးေႏာကဖြ႕ၿဖးမႈ ထခကႏငတအတြက သတထားၿပး ေစာငေရာကဖ႔လအပတယလ႔ ေျပာပါတယ။

“အဆပသငၿပဆရင အဆပက ဥးေႏာကန႔ ကယခႏၶာထက အေရးႀကးတ အစတ အပငးေတြက သြားၿပး ကယကယျပန႔ျပန႔ ထခကႏငပါတယ။ ဖြ႕ၿဖးမႈေတြက အရြယ ေရာကတအခါ ရသငသလ ရမလာေတာပါဘး။ ကေလးေတြအေနန႔ ကယခႏၶာခညန႔ တာေတြ၊ စကားေျပာေနာကကတာေတြ အျဖစမားပါတယ။ ျဖစတာက သသခငး ေဘးျဖစေစမယ အစားအစာ သးစြတာက ခကခငးရပဆငးဖ႔ လပါတယ။ ေနာက ကေလးငယေတြက အာဟာရျဖစေစမယ အစားအစာေတြေကၽြးၿပး ျပစေစာငေရာကဖ႔ လပါတယ။”

ခဆပသငတ ကေလးငယရ႕ ေသြးထမာ လညပတေနမယ ခဆပပမာဏက ေလာခ ပစဖ႔၊ အၿမတေစ ေစာငၾကညၿပး အဆပသငေစတ အစားအစာေတြက ေရာငရားဖ႔န႔ လအပရင ေဆးရမာထားၿပး ကသရတာေတြရတယလ႔ ေလာရငး ဟကဂါတက ေျပာပါတယ။

အခေတာ ေဘးျဖစေစႏငတယဆတ ေဒၚေတြ ေဂါမတေဆးန႔ ေဒၚကင သငယနာ ၀မးႏတေဆးေတြက ဖ႔ဒ၀နးၿမ႕ ျမနမာေစးဆငေတြမာ မေရာငးဘ႔လညး သတေပး ထားပါတယ။ ေနာကထပ ဖ႔ဒ၀နးၿမ႕ခတေယာကျဖစတ ကသနးထြနးေအာငကလညး

အဆပသငေဆးတမးျဖစေသာ ေဒၚေတြ ေဂါမတေဆး။

ေဘးျဖစေစတတတ ေဆးေတြက အရငကေရာငးခတ ေနရာေတြန႔ ဖ႔ဒ၀နးၿမ႕အတြငး ျဖန႔ေ၀ထားတ သတေပးခကေတြန႔ ပတသကလ႔ အခလေျပာပါတယ။

“ဒေဆး၀ါးေတြက သးတအခါ ဘာေတြျဖစလာမလဆတဟာ၊ ဘာဓာတေတြပါတယ ဆတာ အဒထမာ ထညေရးထားတယ။ ဒေဆး၀ါးေတြန႔ပတသကၿပး သခငရင ဖနးနပါတေတြ ထညေပးထားတယ။ ဘယဖနးက ဆကသြယပါေပါ။ ဆကသြယၿပး ေမးႏငပါတယဆၿပး အဒစာထမာ ထညေရးထားတယ။ ေရာဂါအေနန႔ သတ႔ေျပာတာ ကေတာ ကေလးဖြ႕ၿဖးမႈေတြ နညးသြားတာေပါ။ အဓက ဥးေႏာကဖြ႕ၿဖးမႈေပါ။ ဥးေႏာကဖြ႕ၿဖးမႈမာ ႐းသြပသြပျဖစသြားတာတ႔ဘာတ႔ အလမးေတြ ျဖစတတတယ။”

အငဒးယားနားျပညနယ ဖ႔ဒ၀နးၿမ႕ ေဒသခတေယာကျဖစတ ကသနးထြနးေအာင ေျပာသြားတာ ျဖစပါတယ။

ျမနမာႏငငက အစားအစာေတြ၊ ေဆးေတြန႔ပတသကလ႔ ေဘးျဖစေစႏငတအေၾကာငး ဘယအစားအေသာက၊ ေဆး၀ါးလ႔ နာမညတပၿပး အတအက ေၾကညာတာဟာ အေမရကနျပညေထာငစမာ အခတႀကမ ပထမဆးအႀကမ သတေပးတာလ႔ ေျပာႏင ပါတယ။

မၾကာေသးခငတနးကပ ျမနမာႏငငအတြငးမာ လကဖကေတြက ဆးေဆးေတြသးၿပး ထတေနတာ ေတြ႕ရတအတြက ေဘးျဖစေစႏငတအေၾကာငး စမးသပေတြ႕ရတယ ဆၿပး ျမနမာကနးမာေရးအရာရေတြ သတေပးခပါတယ။

ၿမ႕နယအငဂငနယာမးက ေငြေပးသညေနရာမားသာ မးေပးသညအတြက ၿမ႕ခမားမေကနပျဖစေန TUESDAY, 24 MARCH 2009 19:21 ဉာဏေမာင ၿမ႕နယအငဂငနယာမးက ေငြေပးထားသည စားေသာကဆငမားႏင ရပကြကမားကသာ မးပမနေပးၿပး အျခားၿမ႕ေပၚ ရပကြကမားက ပမနမေပးသညအတြက ၿမ႕ခမားက မေကမနပျဖစေနသည။ မေကြးတငး၊ ေရနေခာငးၿမ႕နယ လပစစအငဂငနယာမး ဥးေကာစြာက ၿမ႕ေပၚရေငြေပးထားသည Country စားေသာကဆင၊ Lucky စားေသာကဆင၊ သနးလစားေသာကဆငမားႏင အျခားရပကြပမားတြင တလလငေငြ ကပ ၂၅၀၀၀ မ ၅၀၀၀၀ အထ ေတာငးယၿပး ပမနမးေပးေနသညအတြကျဖစသည။ “ဆပသာကြနးေထာက ၊ေညာငလ၊ စစတေပြတ႔ သေဌးကနးၿမ႕စြနရပကြကေတြကေတာ တလက ငါးေသာငးယထားၿပး မးေပးထားတယ၊ အဒဘကေတြက ၁၂ နာရ ၁၆ နာရ အလေပးထားတာ၊ ေငြမေပးတ ရပကြကေတြကေတာ တေန႔မ ၈ နာရေလာကေတာင မလာဘး၊ အလအတမးရလ႔ မးသးခငရင သးေသာငးေပးရင ၂၄ နာရရတယ” ဟ ၿမ႕ခတဥးက ေျပာသည။ ယခငလပစစအငဂငနယာမး လကထကတြင ယငးကသ႔ ေငြေၾကးေတာငးယမႈမား ျပလပခေသာလညး ရရသညအထမ ဝနထမးမားကလညး အသးစရတအျဖစ ခြေဝေပးျခငးမားရခၿပး ယခေျပာငးလာသည ဥးေကာစြာလကထကတြငမႈ မညသ႔ကမ ခြေဝေပးျခငးမရေၾကာငး ဝနထမးတဥးက ေျပာသည။ ထ႔အျပင စကမႈဇနမားတြငလညး ေငြေၾကးအေပးအယလပကာ မးျဖန႔ေဝေပးျခငးမားလညး ျပလပေနၿပး အခ႕စက႐ လပငနးရငမားထမ ထြကကနပစၥညးမားက ေတာငးယမႈမားရသညဟ ေဒသခက ေျပာသည။ “စကမႈဇနမာလ အေပးအယေတြလပထားေတာ မးမနတယေလ၊ ဆစကဆရင ဆေတြေတာငးယတယ၊ အလဆေတာ ေငြေပးတေနရာပ မးလာတာေပါ၊ မးပတဖ႔ ဝနထမးေတြက သြားပတမယဆရင သက မပတန႔ ေျပာတာ၊ ေငြယထားတ ေနရာေတြျဖစေနလ႔” ဟ ေျပာသည။ အဆပါ ဥးေကာစြာဆသသည ေရနေခာငးၿမ႕သ႔ ၿပးခသည တႏစခန႔က ေျပာငးေရႊ႕လာသျဖစၿပး လာဘေပးလာဘယမႈမားက ယခ ပမလပေဆာငေနလကရကာ ေရနေခာငးၿမ႕ေပၚတြင သးရကမ နာရ ၂၀ ခန႔သာ မးရရေနသညဟ ၿမ႕ခမားက ေျပာဆေနလကရသည။

ေမာငေတာတြင မးေလာငအေဆာကအဥး အမားအျပား မးထပါသြား 3/24/2009

ေမာငေတာျမ႕ လေနစညကားရာ ရပကြက တခအတြငး ယေန႕ ညေန ၅ နာရက စတငျပး မးေလာငကၽြမးခသည။

မးေလာငမေၾကာင အခြနဥးစးမရး၊ ေရႊပလႊား လဘကရညဆင၊ ဗြဒယ ရ တရႏင ဂမးစားေသာကဆင မးထ ပါသြားခသည။

မးေလာငကၽြမးမမာ ေရႊပလႊား လဘကရညဆငမ စတင ေလာငကၽြမးခသညဟ သရသည။ ေမာငေတာျမ႕ မးသတဥးစးဌာနတြင မးသတကား (၂)စး ရေသာလညး စကသးဆ မတတနငသျဖင တစးသာ လာေရာက မးသတနငသညဟ ေမာငေတာျမ႕ခ တဥးက ေျပာသည။

ညေန ၇ နာရတြင မးက ျငမးသတနငခေသာလညး အနညးဆး လေနအမေျခ (၁၀) လးခန႕ ေနာကထပ မးထ ပါသြားခသည။ အပကအစးစာရငးႏင အဆးအရး စာရငးကမ မသရေသးေၾကာငး ေမာငေတာျမ႕ခက ေျပာသည။

အမးသမးမား အေပၚ ေစာကား ေမာကား ျပလပေသာ စစသား ႏစဥးက ရဟနးေတာမားက ၾကးႏင တတျပး ဆးမ

3/24/2009

ခငးျပညနယ ပလက၀ျမ႕နယတြင ေဒသခ ခမးအမးသမးႏစဥး အေပၚ ေစာကား ေမာကား ျပမ ဆကဆခေသာ နအဖ စစသား (၂) ဥးက ရဟနးေတာမားက လကက ၾကးႏင တတျပး ဆးမခၾကသညဟ ရဟနးေတာ တပါးက ေျပာသည။

“ ဥးဇငးတ႕က စစသားဘ ျဖစျဖစ ဘယသဘ ျဖစျဖစ မတရား လပတာက မၾကကဘး။ သတ႕က အရကမးျပး အလပြမာ ခလ ခမးအမးသမးငယ ႏစဥးက ဆြလား ရမးလား လပေတာ ဥးဇငးတ႕လညး မခခငတာန႕ ႏစဥးစလးက ဖမးခပျပး လကေတြက ၾကးန႕ တတျပး ရကႏက ဆးမလကရတယ။ တညဥ႕တတ ဘနးေတာၾကးေကာငးမာ ခညေႏာငထားလကျပး ေနာကတေန႕ကမ ဆရာေတာ တပါးက အသနားခတအတြက သတ႕ႏစဥးက လႊတေပးလကတယ။” ဟ ေျပာသည။

ခမရ ၂၈၉ မ စစသားႏစဥးမာ အရပ၀တႏင မားမၾကာမက ေရႊျပညသမ ဓမၼာရေရစကခပြသ႕ ေရာကရလာျပး အရကေသာကစားျပး ခမးအမးသမးငယႏစဥးအား လမေရးအရ ေစာကားမမား ျပလပခသည။

အဆပါ ေရစကခပြေတာသ႕ ေရာကရလာေသာ ရဟနးေတာမားမ စစသားမားအား အမးသမးမားက ေစာကားမမား မျပလပရန တားျမစခေသာလညး မရရသည အျပင ရဟနးေတာမားကပါ ေစာကားလာသျဖင ေနာကဆးတြင ၀ငး၀နးရကနကျပး တညဥလး ခပေႏာငထားခရသည။

“ သတ႕ဘကက လြနေနတအတြက အထက စစတပ အရာရေတြကလညး ဥးဇငးေတြက ဘာမ မေျပာရဘး။ လာေျပာရငလညး ျပနာ ဆကတကမာက သေတာ သတ႕လကဘ သတ႕ ဆးမတယလ႕ သရပါတယ။ ေဒသခ လထေတြက ဥးဇငးေတြရ႕ လပရပအေပၚ ၀မးသာေနၾကပါတယ။” ဟ ေျပာသည။

ပလက၀ျမ႕နယ အပါအ၀င ျမနမာနငင အေနာကဘက နယစပ တေလာကတြင ေနထငေသာ ေတာငေပၚတငးရငးသားမား အေပၚ နအဖ စစတပမ မၾကာခဏ ယခကသ႕ နငထက စးႏငးမား ျပလပေလရေၾကာငး သရသည။

၀ငးျမတ မတ ၂၄၊ ၂၀၀၉

ရနကနၿမ႕တြင အငတာနကဆကသြယမႈမားေႏးေကြး

ပငလယေရေအာကမဆကသြယထားသည ႏငငတကာ အငတာနက ဖငဘာေအာပတစ ေကဘယလ ျပျပငေနေသာေၾကာင ရနကနၿမ႕တြင အငတာနကဆကသြယမႈ မားအလြန ေႏးေကြးေနသည။

အငတာနက ဘေရာကဇာ (Browser) စတငဖြငလကသညႏင ပငလယေရေအာက ဖငဘာေအာပတစေကဘယလ SEA-ME-WE3 အား မတ ၂၅ ရကအထျပျပငမညျဖစေသာေၾကာင ၄ငးအခနမားအတြငး ကနးေပၚမ ဖငဘာလင ျဖင ၀နေဆာငမႈ ေပးထားမညျဖစေၾကာငးႏင အငတာနကဆကသြယမႈမာ ပမနထက ႏးေကြးမညျဖစေၾကာငး အသေပးစာမကႏာ စတငေတြ႕ရရသည။

တစခ႕အခနမားတြင အငတာနက စာမကႏာမားဆကလက ဖြငမရဘ ျမနမာတယလပ႔မ အသေပးစာမကႏာသာ ေပၚလာသည။ ျမနမာႏငငတြင ႏငငေရး အရ မၿငမသကသည အခါမား၊ ကလသမၼဂ အထး ကယစားလယ လာေရာကသည အခါမားတြင အငတာနက ဆကသြယမႈက ေႏးေကြးေအာင ျပလပထားေလရၿပး ေရေအာက ေကဘယႀကးေပါကျခငး၊ ပမနထနးသမးျပျပငမႈ ျပလပျခငးဟသည အေၾကာငးျပခကမား ျပေလရေသာေၾကာင ယခ တႀကမအငတာနက ေႏးေကြးမႈကလညး အျခားေသာ ႏငငေရးအေျခအေနမားႏင ဆကစပ မနးဆမႈမား ရေနေၾကာငး ၾကားသရသည။

အငတာနကဆကသြယမႈအခကအခမားေၾကာင အငတာနကအသးျပသမား ယခငကထက လာနညးသြားသညဟ ဗလတေထာငၿမ႕နယ မအငတာနကကေဖး ပငရငတစဥးကေျပာသည။ အငတာနက လငးေႏးျခငး၊ ရကအတနၾကာျဖတေတာကထားျခငးေၾကာငအငတာနကဆငမား အေနျဖင ၀ငေငြ ေလာကေသာလညး နအဖအစးရ၏ အငတာနက လငးျဖန႔ေ၀သည ျမနမာတယလပ႔တႏင ဆကသြယေရးအား ေပးေဆာငရသည လစဥေၾကးကမ မညသည အခါမ ေလာေပါေပးျခငး မရဟလညး ေျပာဆၾကသည။

ေရအဆး ကနးတ၀က စကားန႔အည ေသာငတငေနေသာ ဂပနသေဘၤာ နအဖ ဆယယႏငခ

နာဂစမနတငးအတြငး ဟငးႀကးကၽြနးေတာငဘကရ သမးလကၽြနးအနးတြင ေသာငတင ကနရစခေသာ ဂပနကမၸဏပင သေဘၤာႀကးတစစးအား ျမနမာၾကယငါးပြင သေဘၤာလပငနးမ ဆယယပငဆင သြားၿပးျဖစသည။

ဂပနအေျခစကကမၸဏတစခႏင ျမနမာ ပ႔ေဆာငေရး၀နႀကးဌာနလကေအာကရ ျမနမာၾကယငါးပြငလပငနးတ႔ ဖကဆကလပကငေနသည M.V COSMIC LEADER အမညရ သေဘၤာႀကးသည ပသမဆပကမးတြင သစလးမား တငေဆာငေနစဥ ၂၀၀၈ ခႏစ ေမ ၂ ရကတြင မနတငးေရာငရန ပငလယျပငသ႔ထြကခြါသြားရာမ ပသမျမစ၀အထြက သမးလကၽြနးအနးရ ေကာကတနးေပၚသ႔ တငေနချခငးျဖစသည။ ၄ငးအခနတြင သေဘၤာေပၚတြင ျမနမာ သေဘၤာသား ၁၇ ဥး ပါရခသည။

၄ငးသေဘၤာႀကးအား ၂၀၀၈ ခႏစ ေအာကတဘာလက ပငရငကမၸဏမ တရား၀ငစြန႔ခြါထားခေသာေၾကာင မတ ၁၅ ရကက ျမနမာဆပကမးအာဏာပင တြနးသေဘၤာမားျဖင ေသာငတငေနေသာေကာကတနးေပၚမ ဆြခၿပး ရနကနဆပကမးသ႔ ယေဆာငလာခသည။ ၄ငးသေဘၤာႀကး၏အလားမာ ၁၂၄ မတာရၿပး ကနတနခန ၈၉၀၀ ေကာတငေဆာငႏငသည။

ကမၻာအေပၚယေျမလႊာဟာ ထငထားတာထက အရညေပာဖ႔ပလြယတာ အေမရကနေလလာမႈတခက ေတြ႔ရ

Tuesday, March 24, 2009

(photo - wikipeadia)

မတလ ၁၉၊ ၂၀၀၉ (ဆငဟြာသတငးေအဂငစ) ကမၻာအေပၚယေျမလႊာဟာ နဂထငထားတာထက ပၿပးအရညေပာဖ႔လြယတယဆတာ မစဆရတကသလေလလာမႈ တခက ေတြ႔ရခ တယလ႔ မတလ ၁၉ ရကေန႔ထတ သဘာ၀တ စာေစာငမာ ေဖာျပထားပါတယ။ မတတအပခနမာ ေကာကေတြဟာ အပေလာကကးမႈ ဘယေလာကေကာငးသလဆတာက တငးတာၾကညတအခါ ေတြ႔ရခတာေတြကေတာ ကမၻာအေပၚယလႊာမာ ေကာကေတြဟာ ပပလာ တအခါ ပၿပးေတာ အပကာေကာငးလာၿပး အပေလာကကးမႈ ပနညးလာတယ။ ဒေတြ႔ရခကက ေကာကရညပဖြ႔စညးပန႔ ဒေကာကရည ပေတြကေန ကမၻာတကႀကးေတြရ႕ ပြတတကမႈန႔ေတာငရပ၀နးေတြရ႕ဖြ႔စညးျဖစတညလာမႈ စျပပစေတြက အတြငးကက သလာရ တယ။ “ျပငပအပရငးျမစေတြရေနတအခါမာ ေကာကေတြဟာ နဂထငထားတာထကက ပၿပး အပစြမးရညမားလာတယ” လ႔ မစဆရ၀ဇၨာန႔ သပၸေကာလပက ဘမသပၸပါေမာကၡျဖစသ အလန၀စတငတန က ေျပာပါတယ။ “ကေနာတ႔ရ႕ ေတြ႔ရခကေတြက ကြနျပတာပစေတြမာ အသးခၾကညတယ။ ဒပစေတြက ေကာကေတြေတာငရပ၀နးေတြမာ နစျမပသြားၿပးအပခနျမငတကလာတအခါမာ ဘယလျဖစပက သလဆတာေတြက ေဟာကနးထတေပးပါတယ။ ဥပမာ ဒေခတမာဆ ဟမ၀ႏာေတာင ဒါမမဟတ အတတဘမေခတက ေတာငပငး ဒါကတာေဒသက Black Hills ေတာငက အျဖစအပကေတြေပါ၊ ေတာငရပ၀နးဖြ႔တညတကာလမာ ေတာငစဥေတာငတနး လႈပရားမႈ ေၾကာင ျဖစေပၚလာတ အပက ကမၻာအေပၚယလႊာက အလြယတက ေပာကေစပါတယ” ေလလာမႈမာ သေတသေတြက မတတေကာကနမနာအလက အပေလာကကးဖ႔ အခနဘယေလာကၾကာသလ ဆတာ ဆးျဖတဖ႔ ေလဆာေရာငျခညအေျချပနညးပညာက အသးခပါတယ။ ေကာကနမနာအားလးမာ အပျဖာထြကမႈ ဒါမမဟတ အရာ၀တေတြက အပေလာကကးမႈဟာဟာ အပခနတးလာတာန႔အမ လငလငျမနျမန ေလာကသြားတာ ေတြ႔ရတယ။ ပတေကာကေတြန႔ ေကာကရည ပေတြရ႕အပျဖာထြကမႈဟာ နဂယဆထားခတ အပထက တ၀ကေလာကပ ရတယဆတာက သေတသေတြက ေတြ႔ရတယ။ “ကမၻာအေပၚယလႊာ အရညေပာမႈဟာ ကမၻာေျမႀကးရ႕အတြငးပငးက ပျပငးတမးေတာငေကာကရညပေတြ တး၀ငလာရာကေန ျဖစ ေပၚလာတာပါ” လ႔ မစဆရ၀ဇၨာန႔သပၸေကာလပက ဘမသပၸပါေမာကၡျဖစသ ပတာနာဘလကက ေျပာပါတယ။ ျပနာက ကမၻာတက ႀကး ေတြပြတတကမစဥက ကမၻာတကႀကးေတြရ႕အေပၚယလႊာထက မးေတာငေကာကရညပေတြတး၀ငတာက ကေနာတ႔မသဘး။ ဒစမးသပမႈက အပျဖာထြကမႈနမတာေၾကာင ျဖစလာတအပ က ပျမနၿပးပစြမးရညရတယ၊ ေကာကေတြဟာပလာတာန႔တၿပငနက တညးမာ အၾကာႀကးက ပေနေတာတာပ။ တကယေတာ ဒျဖစစဥျဖစေပၚဖ႔ဆတာ ႏစသနးခၾကာပါတယ။ ဒါက ကေနာတ႔က ကြနျပ တာေပၚမာ အသြငတ ဖနတးၾကညႏငယပါပ။ ဒအခကအလကအသစေၾကာင ကြနျပတာမာစျပပစေတြဖနတးလာႏငမာျဖစၿပး ဒါေတြ က ကမၻာတကႀကးေတြပြတတကမစဥက ျဖစပကတျဖစစဥေတြက ပၿပးတတကက ေျပာျပႏငေတာမာပါ။

ဗမာႏငငရတပဖြ႕သကသာဆငခနးမား ဖကသမး အဂၤါေန႕၊ 24 မတလ 2009 သမးသေတာဆင

ဗမာႏငငငရတပဖြ႕က တစႏငငလးတြငရေသာ ၄ငးတ႔ရတပဖြ႕ပင သကသာဆငခနးမားအား မတခလကန အၿပး ဖကသမးပစရန ညႊနၾကားလကသည။

အဆပါအမန႔အရ ရစခနးအတြငးရဆငခနးမားႏင ျပငပတြငဖြငလစထားသည ရသကသာဆငခနးမနသမဖကသမး ရမညျဖစေၾကာငး အမညမေဖၚလသ နယစပရဝနထမးကသမးသေတာဆငသ႕အတညျပေျပာသည။ အျခားရတပဖြ႕ႏငနးစပသတစဥးအားေမးျမနးရာ ၄ငးက “ သကသာဆငဆတာ ဒရတပဖြ႕ဝင မသားစေတြသကသာ ေခာငခေအာင ဖြငထားတ ကနပစၥညးအေရာငးဆငေတြေပါ႔။ ဆငမာက ဆ ဆန ဆား ကအစတျခားကနပစၥညး မးစ တငထားၿပး အျပငေပါကေစးထကကေလာေရာငးတာပါ ” ဟသကေျပာသည။ ရစခနးအတြငး ဖြငလစထားသညဆငခနးမားသည တပဖြ႕ဝငႏငမသားစမားအတြက တကရကေရာငးခေပး သည ဆငခနးမားျဖစေသာလညး ျပငပတြငဖြငလစထားသည ဆငခနးမားကမ အျခားသမားထသ႔ အခနးႏငေျမေနရာ ငားရမးေပးေၾကာငး သရသည။ ကနေစးႏနးကဆငးေရး ေကာမတက စစတပႏငရတပဖြ႔လကနကကင ဝနထမးမားအား သာမန ျပညသလထ ထကပမသကသာေခာငလညေစရန ျပငပေပါကေစးထက ေစးႏနးခသာစြာျဖင ကနပစၥညးမားေရာငးသည ဆငျဖစသညဟ နးစပသက ေျပာၾကားသည။ ယခငက ၿမ႕ေပၚရ ဌာနဆငရာရးအေဆာကအဥးမားေရ႕ လစလပေနသည ေျမကြကလပအခ႕က ရတပဖြ႔ အား အခြငထးေပးသညအေနျဖင ဆငခနးမားေဆာကလပခြငေပးထားျခငးျဖစသည။ အဆပါ ဆငခနးမား ပဂၢလက လပငနးရငမားထ တဆငျပနလညငားရမးထားသျဖင ယခဖကသမးပစမညဆလင ဆငခနးငားသပဂၢလက လပငနးရငမား အခကအချဖစဖြယရေၾကာငး စစမးသရသည။ ယခ ရတပဖြ႕သကသာဆငခနးမား ဖကသမးရနညြနၾကားခနသည ဗမာစစအာဏာပငမား၏ ၂ဝဝဂ-၂ဝဝ၉ ဘ႑ာေရး ႏစကနဆးခနႏငလညး တကဆငလကရသည။ ျပညေထာငစ/ျပညနယအမညက ပထ၀၀ငအမညမညရန SSCDC အႀကျပ အဂၤါေန႕၊ 24 မတလ 2009 သမးသေတာဆင သမးျပညဖြ႔စညးပအေျခခဥပေဒေရးဆြေရးေကာမ႐င ဒတယမၾကမး အဂၤလပ-ျမနမာႏစဘာသာ႐ငးလငးပြအစညး အေ၀း တစရပက ၿပးခသညအပတက

ထငးနယစပတစေနရာ၌ ကငးပခပါသည။ မတခ ၁၅ မ ၁၈ ရကေန႔အထကငးပသည အဆပါေဆြးေႏြးပြတြင ႐မးျပညသား ကယနး၊ ပအ၀း၊ ၀၊ ကခင၊ လားဟ၊ လဆး ႏင သမး လမးစ ၇ စ ကယစားလယ အေယာက ၂၀ တကေရာကခၾကသည ဟဆပါသည။ တငးရငးသားမား ကယပငအပခပခြငရေရး တနးတညမေရး၊ စစမနေသာဖကဒရယျပညေထာငစ တညေဆာကႏင ေရးအတြက သမးျပညဖြ႔စညးပအေျခခဥပေဒ ဒတယမၾကမးပါ အခနးႀကး ၁၄ ခနး၊ ပဒမ ၁၉၉ ခ အနက ‘ႏငင အမည ျပညနယအမညက လမးအမည မေခၚမသာလင လမးေရးပဋပကၡေလာနညး မည’ ဆသညအခကက အေၾကာငး အရာတစခအျဖစ အကယတ၀ငေဆြးေႏြးခ၏။ သမးျပညဖြ႔ စညးပ အေျခခဥပေဒမၾကမးေရးဆြေရး ေကာမ႐င အႀကေပး ပဂၢလ/ပအ၀းကယစားလယ ဗလမႉးႀကးခြနဥကာ က ဤကသ႔ေျပာျပသည။ “ျပညနယအမညက လမးနာမညမညျခငးအားျဖင အဒလမးအစြနးေရာကသြားတတတယ။ အဒလမးက တျခား လမးေတြထကပၿပးလပပငခြင႐တယ ပၿပးျမငျမတတယဆတ အထငေရာကတတတယ။ အလေရာကသြားရင ျပညနယအတြငးညၫြတေရးထခကတယ။ ( ဥပမာ-

သထခ႐ငန႔ေမာလၿမငခ႐င ဟာ မြနျပညနယထမာ႐တယ။ သထခ႐ငမာက ကရင န႔ ပအ၀းေတြမားတယ။ ျပညနယက မြနျပညနယ ေပးထားတယ။ မြနျပညနယက ကယစား လယေတြရနကန သြားမယဆရငသထက ပအ၀းကယစားလယ ေတြက ပအ၀း၀တစန႔၀တသြားဖ႔ျပငေတာ မြနကယစားလယေတြက ကန႔ကြကတယ။ အပစဆရင ကရင ေတြ ပအ၀းေတြ မြနလဘေန မြနလဘစကားေျပာ အတငးအၾကပ လျဖစသြားတယ) အလမးမျဖစေအာင ႐မးျပညမာလ ႐မးျပညလ႔ေခၚေတာ ႐မးေတြက ဒျပညဟာ တ႔ျပည၊ တျခားလမးေတြကဧညသည၊ တကယပငဆငတာကတ႔ဘ ဆတအစြ႐သြားရင အစြနးေရာကသြားတတ တယ။ အစြနးေရာကသြားရင ညၫြတပကၿပး ေအးခမးမႈမရေတာဘး။”

သမးျပညဖြ႔ စညးပအေျခခဥပေဒမၾကမးေရးဆြေရး ေကာမ႐င အႀကေပး ပဂၢလ/ပအ၀းကယစားလယ ဗလမႉးႀကးခြနဥကာ

လက႐တငးျပညသည လတဥးခငးပဂၢလက အခြငအေရး ဟေခၚသည Individual right အာမခခကအျပည အ၀ မရ ေသာေၾကာင ဗမာလမးအပါအ၀င တငးရငးသား အသးသးက မမလမးကသာ ဖကတြယထားလၾက ေၾကာငး၊ မမလမး နာမညက ဖကတြယျခငး အားျဖင လမး characteristic စရကလကၡဏာ၏ အေျခ ခထးျခားခကမား မပေပာကေအာင ထနးသမးႏငမညဟ ယဆၾကေၾကာငး၊ ထ႔ေၾကာင လမးအမည ႏင နယေျမေဒသ တခရရန လမး၏ လကၡဏာIdentityထနး သမး ႏငမညဟ ေမာလငခကထား ၾကေၾကာငး၊တဘကတြင လညး လမးအမညျဖင ေပးလက ပါက အစြနး ေရာကသြား ႏငေၾကာငး၊ လမးအမညႏငမေပး လငလမးပါေပာကသြား မညက စးရမသညလမားလညး႐ ေၾကာငး၊ အစြနးႏစဘက ျဖစေနသညလမးစ အၾကားတျဖညးျဖညးညႇသြားရမညျဖစ ေၾကာငး - ႐ငးလငးပါသည။

“တငးျပညတခလးရ႕ နာမညက ဗမာျဖစျဖစ ျမနမာျဖစျဖစမေခၚဘန႔အားလးသေဘာကႏငတ႔ တျခား geographic name ေခၚသငတယလ႔ကေနာတ႔တငးရငးသားေတြေတာငးဆတာၾကာၿပ။ ဘာေၾကာငလ ဆေတာ တငးျပညရ႕ နာမည က ဗမာ/ျမနမာ ထညျခငးအားျဖင ဗမာလမ းက တငးျပညတျပညထမာ ႐တ လမးတမးလ႔မခယေတာဘန႔ တျပညလးက ပငဆငတလမးျဖစသြားတယ။ ကနတလမးစမား က ဗမာျပညမာလာၿပးပးေပါငးေနထငတယ၊ ပင႐င ကဗမာျဖစသြားတသေဘာ။ ဒေတာငါတ႔ဗမာကလ မးအမားစျဖစတယ။ အသဉာဏပကြယ၀တယ။ ကနတ တငးရငးသားေတြက ငါတ႔န႔တနးတေနရာေပး လ႔မျဖစဘး။ သတ႔က အခြငအေရးေပးထားတအေပၚမာ ငါတ႔ဗမာ ႐ရမယဆၿပး တဘကစြနးေရာကတ အျမငေတြ တယသနေတြျဖစသြားတယ။ တကယလ႔ျပညနယေတြက တငးရငးသား နာမညကေန ပထ၀ ေဒသ အမညေျပာငးရင တတငးျပညလးရ႔ နာမညကလညး ေျပာငးသငတယလ႔ ကေနာကအႀက ျပတာပါ ”ဟ ဗလမႉးႀကး ခြနဥကာက ဆ၏။ ၁၉၉၄ ကလသမဂၢ အေထြေထြညလာခက ဒမကေရစစနစေျပာငးလရန၊ အမးသားျပနလည သငျမတေရး ရ႐ရန သးပြငဆငေတြ႔ဆေဆြးေႏြးေရးျဖစဖ႔ လအပေၾကာငး ဆးျဖတခကခခသည။ အဆပါဆးျဖတခက က အေျခခ၍ ကြယလြနသြားၿပျဖစၾကေသာ စ၀စန႔ေယာငေဟြ႔၊ စ၀ဆငစစတ႔က စစမနေသာ ဖကဒရယ ျပညေထာငစေပၚထြနး ေရး၏ အဓကလပငနးစဥတခအျဖစ ျပညနယတငး - မမတ႔၏ ဖြ႔စညးပအ ေျခခဥပေဒ ေရးဆြၾကရန မျဖစမေန လအပေၾကာငး စတငလႈေဆာတကတြနးလမးၫႊနခ၏။ ေနာကပငး ခငး၊ မြန၊ ကရင၊ ကရငန တ႔က ျပညနယဖြ႔ စညးပ မၾကမးေရးဆြေရးေကာမတ/ေကာမ႐ငမားအသး သးဖြ႔စညးေရးဆြလာခၾကျခငးျဖစသည။ ၂၀၀၀ ျပညႏစ၌ သမးျပညသားမားျဖစသည ကယနး၊ ပအ၀း၊ ၀၊ လားဟ၊ ပေလာင ႏင ႐မးလမးစ ကယစားလယ မား ကလညး အစညးအေ၀းတရပကငးပၿပး သမးျပညဖြ႔စညးပအေျခခဥေပေဒမၾကမး ေရးဆြေရးေကာမ႐င(Shan State Constitution Drafting Commission – SSCDC) က ဖြ႔စညးထေထာငခ သည။ ကခငျပညနယအတြငး သစခတမႈမား ႀကးထြားေနဆ တနလၤာေန႕၊ 23 မတလ 2009 သမးသေတာဆင ကခငျပညနယတြင အဖးတနကြၽနးသစႏငအျခားသစမာမးစ ေရာငးဝယမႈမားကယကယျပန႔ျပန႔ ၿပးသစေတာ ခတထြငမႈမားလညး ႀကးထြားေနဆျဖစေၾကာငးသရသည။ ဧရာဝတျမစအေရ႕ျခမး ဆငဘၿမ႕နယေအာကဘကရ ပထမျမစကဥးတစဝကႏင မစၿမ႕နယမား၌ ၎ျမစအ ေနာကဘကျခမး မးညငးၿမ႕နယႏငမးေကာငးၿမ႕နယၾကားသစေတာမား အငးေတာႀကးေရအင တစဝက သစေတာ ႀကးမားတြင သစထတလပ ေရာငးဝယမႈမား ဆကလကျဖစပြားေနျခငးျဖစသည။ ယခအခါ ျပညတြငး၌ အလပအကငရားပါးလာၿပး စးပြားေရးၾကပတညးလာသျဖင သစအေရာငးအဝယ လပငနး မားတြငကမၸဏႀကးမားသာမက ေဒသခမားပါတစပငတစႏင ပါဝငလပကငေနၾကေၾကာငး ေဒသခသစလပ ငနးရငတစဥးက သမးသေတာဆငသ႕ ေျပာၾကားသည ၊၊ “ရြာလးကြၽတ ကြၽနးပလပေနၾကတယ၊ အလပအကငမရလ႔လပၾကတာပါ၊ အျမတကေတာ ဘာမရတာမဟတ ပါဘး၊ ေပးၿပးကမးၿပး လပရတာဆေတာသပမကနဘး” ဟ ေဒသခသစကနသယကေျပာသည။ မၾကာေသးမက ျမနမာစးပြားေရးေလာက၌ ထပတနးကမၸဏတစချဖစသည ထးထေရးဒငးကမၸဏက သစေတာ ထနးသနးေရးလပငနးအတြက ထးေဖါငေဒးရငးဖြ႔စညးၿပး ေဆာငရြကမညဆသညကစၥႏငပတသက၍ သမးသ ေတာဆငက ကခငလမႈဖြ႔ၿဖးေရးကြနယကမ ဥကဌဥးေအာငဝါအား ေမးျမနးရာ သ႔အျမငကအခလထတ ေဖၚေျပာသည။ ယခငက သစခတေရာငးခမႈ လပငနးတြင ကမၸဏအငယေလးမားသာလပကငၾကေသာလညး ယခအခါ ကမၸဏ အႀကးမားကပါ ဝငေရာကလပကငေနသျဖင သစခတမႈေလာကသြားစရာမရေၾကာငး၊ ျမစေခာငးမားႏင သ ဘာဝပတဝနးကငဆငရာကစၥမားႏငစစအာဏာပငမား၏လပရပမားက ေစာငၾကညေနသည ကခငလမႈ႔ဖြ႔ၿဖး ေရးကြနယကမ ဥးေအာင၀ါက ေျပာသည ။ “သဘာဝပတဝနးကငထနးသမးေရးန႔ပတသကၿပးပတာအဘကမာတရစာၧနဥယာဥေတြလပေနတာေတြရ တယ။ ဒါမးေတြန႔ႏငငတကာကမကလးေပးၿပး အကအညရေအာငဟနျပလပေနတာျဖစတယ။ တကယတမးထးကမၸဏ ကယတငသစထတလပတလပငနးေတြမာ ပါဝငပတသကေနေတာ တစဘကကသဘာဝ ပတဝနး ကငထနးသမး မယဆတာ ေအာငျမငဖ႔သပမျမငပါဘး” ဟေျပာသည။ “သမးျပညေတာငပငး နမစနၿမ႕နယအတြငးရ ထးကမၸဏပငသစလးအပၾကးေတြ ထငးႏငင ခငးမငၿမ႕ေလာကနး နးရသညဟလညး” ထငးႏငငခရးသြားတဥးက ေျပာသြားသည ။ သစမရရသည အကးအျမတမားက နအဖအာဏာပငအသငးအဝငးႏငနးစပသမား တရတသစကမၸဏမား ကသာ ခစားၾကရၿပး ေဒသခလထအတြက အကးခစားခြငမရေၾကာငးကလညး သက ေထာကျပေျပာဆသည ၊၊ “သစခတေနတအပငးမာက အရငကတရတကမၸဏေသးေသးေလးေတြပဝငတယ။ ခကကမၸဏအႀကးေတြပါ ဝငေရာကလပကငေနတယ နအဖကေနဒသစလပငနးက ဝငေငြအမားအျပားရေနတယ၊ သတ႔ကယတင လပစ ရာမလဘး လကၿငးထးေရာငးစားၿပးမကနထရကေတြေပးလကတယ၊ အျမတအစြနးေတြအမားႀကးရတယ။ ဒါေၾကာင လကရအေျခအေနမာ သစလပငနးပတဖ႔ဆ တာခကေနတယ ” လ႔ သကေျပာသည ၊၊ ကခငျပညနယတြင သစခတမႈအပါအဝင သယဇာတတးေဖၚမမားေၾကာင သဘာဝပတဝနးကင ထခကမႈမား ဆးဝါးစြာျဖစေပၚေနၿပး ေဒသခလထအဖ႕ ဆးကးမားႏင ရာသဥတေျပာငးလ ေဘးဒကၡမား သသသာသာ ခစားေနရသည။ အထးသျဖင ဖားကန႔ေဒသသည အပအေအးမညမမႈမားႏင မးမားျခငးမးေခါငျခငးမား ျဖစေပၚလကရကာ ဥရေခာငးေရလညး ေရစးလမးေၾကာငးမား ေပာကကြယလကရေၾကာငး သရသည။

သမးျပညရ အငးေလးကနၿပးလင ဒတယအႀကးဆးျဖစသည အငးေတာႀကးအငသည သစေတာမား ဆးရႈးမႈ ေၾကာင အနာဂတအဖ႕စးရမဘြယရာရေနေၾကာငး ဥကဌ ဥးေအာငဝါက ေျပာၾကားခသည။

ထငးေတာငပငးရ ရာဘာျခအလပသမားမား ဖႏပခေနရေသာလညး အေရးမယရၾက Tue 24 Mar 2009, ဟြနးဟေကာငး ထငးႏငငတြင ရာဘာအေစးျခစလပငနး လပကငေနၾကေသာ မြနအလပသမားမားသည ဓါးျပတကခရျခငး၊ ဖႏပခရျခငး စေသာ အခကအခအမးမးႏင ေတြ႕ႀကေနၾကရေသာ လညး တစခ႕သမားမာ ဓါးျပမား လာေရာက၍ အႏရာယထပေပးမညက စးရမၾကေသာ ေၾကာင ထငးလမးမားက ျပနလည အေရးမယရၾကသညမားလညး ရေနၾကသည။ ထငးႏငငေတာငပငး စေဒါငးၿမ႕နယတြင နမး(မ)အ၀ ရပကြက၌ မတလ ၂၁ ရကေန႕၊ ည ၂ နာရခန႕တြင လဥးေရ ၅-၆ ေယာကခန႕ ပါဝငေသာ ထငးလငယအပစတစစသည ႏင႐ႈ အေစးလးေနေသာျခသ႕ လာေရာကၿပး အမေပၚသ႕တကလာခသည။ ထသမား တကလာခနတြင ႏင႐ႈတ႕ႏစဥး အပယာမ ႏးလာၾကၿပး ၄ငးတ႕သည အမထရတြင ထးထားေသာ ဓါးက ခကခငးဆြယၿပး ႏင႐ႈက ခတခလကရာ နဖးက ထမနသြားခၿပး ႏင႐ႈဓါးခတခရသညက ျမငလကရေသာအခါ ႏင႐ႈႏငအတအပေနေသာ တျဖစသအလငးသည ျပနလညခခရန ႀကးစားရာတြင ႏင႐ႈမ ၄ငးတ႕သည အရြယငယေနေသာေၾကာင အလငးက တားလကသညဟ အလငးက ျပနေျပာျပသည။ "သတ႕ေတြက စတကြေဆးေသာကတသေတြခညးပ၊ သတ႕အသကက ၁၇-၁၈ ေလာကပရမယ၊ သတ႕တကလာတာန႕ ဘာမလညးမေျပာဘး၊ ဓါးဆြၿပး ဝငခတတာပ၊ ကၽြနေတာဆမာ ေသနတရတယထငၿပး အရငစလန႔ ခတလကတာျဖစမယ၊ ခတၿပးတာန႕ ေငြေတာငးတာပ၊ ကၽြနေတာလညး သတ႕န႕ ရနမျဖစခငတာန႕ ပကဆအတရတ ေနရာက ၫႊနျပလကတယ၊ သတ႕က ပကဆအတက ရလကတာန႕ ထြကေျပးသြားၾကတာ" ဟ ႏင႐ႈက ျပနေျပာျပသည။ "ကၽြနေတာ ဓါးအခတခရၿပး ေဆး႐တစည တကလကရတယ၊ ထငးရေတြက ဒအမႈန႕ ပတသကၿပး ကၽြနေတာက အမႈဖြငၿပး တရားစြေစခငၾကတယ၊ ဒါေပမ သတ႕က တရားဆြ လကရင အဒမာ ကၽြနေတာအလပဆကလပလ႕ရေတာမာ မဟတဘး၊ သတ႕ ကၽြနေတာ က လာသတလမမယ၊ သေဌးကေတာ အျပငမာအမငားၿပး အေစးလးတအခနကမ ျခထသြားဖ႕ေျပာတယ၊ အခအခနအထ ရေတြက ရာဘာျခထမာ ရေနၾကတနးပ၊ သတ႕အဖြ႕က အရငတစေခါကတနးကလညး ကၽြနေတာ႕ဆမာ ပကဆတစခါေတာငးၿပးၿပ၊ ကၽြနေတာလညး အခလပ သတ႕န႕ျပနာျဖစမာစးလ႕ တခါးမဖြငပန႕ အေပါကထကေနပ လၽၿပးေတာ သတ႕က ေပးလကေတာ ေအးေအးေဆးေဆးပ ျပနသြားၾကတယ" ဟ ႏင႐ႈက ထပေျပာျပနသည။ ရာဘာအေစးလးလပငနးတြင ၁၅ ႏစၾကာ အလပလပခေသာ ႏငဟနသနး၏ ေျပာျပခက အရ ဓါးျပတကခရျခငး၊ ဖႏပခရျခငးႏင ပတသက၍ မၾကာခဏၾကားေနရသည။ အမား အားျဖင ရာဘာျခ စတငဖြငလစခနႏင ျပနလညသမးခနမားတြင ျဖစပြားေလရသည။ သ႕ေသာ ယခႏစသည ယခငႏစမားထက ျဖစပြားႏႈနးပမားၿပး လြနခေသာတစလ အခနအတြငး မြနအလပသမား ၃ ဥးဆကတက ေသဆးခၾကရသည ဟ ဆသည။ ယခႏစတြင ဓါးျပတကမႈ မားလာရျခငးမာ ထငးႏငငအတြငး စးပြားေရး ကဆငးေနျခငး ေၾကာငလညးေကာငး၊ လြနခေသာလတြင စေဒါငးၿမ ႕နယတြငပင ႏငဘ၏သား အေစးလး ေနေသာျခသ႕ ဓါးျပမား ဝငလာၿပး ၄ငး၏ေခၽြးမကပါ ရနရာၾကရာ ၄ငး၏သားက ဖနးဆကအေၾကာငးၾကား၍ လကသြားခၿပး ဓါးျပမားျပနလာခနတြင လမးခလတ၌ ေစာငေနၿပး ေသနတျဖင ပစခတလကရာ ႏစဥးစလးေသနတမန၍ တစဥးမာ ေသဆး သြားခၿပး ကနတစဥးမာ ေဆး႐သ႕တငလကရၿပး ေနာကပငးတြင ဓါးျပတကမႈ ျပနာမာ သသသာသာ ေပါမားလာသညဟ ကဟနသနးက ဆကေျပာျပသည။

အရကေၾကာၿငာ မားၿပနလညခြငၿပရာမ ၿပညတြငးမဒယာၾကး ႏစခ တရားတေဘာငၿဖစႏငေခရ

March 24, 2009 ·

၂၄ မတ ရနကန၊ ၊ညြနသကထားဥး

ဆငတရးမားၿပထားသညဆသည အလဗငး၀စက ႏင အလဗငးမဒယာ၏ လဂ

ေၾကာၿငာတစခေၾကာင တငးၿပည၏ စတထမ႑ငၾကး ၿဖစေသာ မဒယာႏစခအခငး မမားၾကေစလ ဟ ၀ါရငသတငးစာဆရာၾကး တစဥးေၿပာ

ရနကနတငးဂာနယ ႏင ဖလား၀ါးနယး(စ)ဂာနယ တ ကထတေ၀ေသာ ရနကနမဒယာ ဂရပ၏ မၾကာေသးခငကမ ထပမထတေ၀ ထားသည ဂာနယအသစတစေစာငၿဖစသည 8 days a week ဂာနယအပါအ၀င ၎တ ထတေ၀ေသာ ဂာနယသးေစာင စလးဥေဖၚၿပ ပါရေသာ ေၾကာၿငာတစခၿဖစသည Lucky Eleven ၀စကေၾကာၿငာေၾကာင ၀ကလ အလဗငးဂာ နယက ထတေ၀သည အလဗငးမဒယာအပစ မ ရနကနမဒယာဂရပက တရားစြဆရန ၿပငဆငထားသညဟ သတငး ရရသည။

ထဂာနယ သးေစာငတြင ေဖၚၿပပါရေသာ လပကးအလဗငး(Lucky Eleven)၀စက ေၾကာၿငာမာေစးကြကတြင ေအာငၿမငၿပးသားၿဖစေသာ အလဗငး မဒယာ၏ ကနအမတတဆပကဆငတရးမားၿပလပထားေသာ ေၾကာင ၿဖစသညဟ ယခအပတထတ ၀ကလး အလဗငး ဂာနယတြငေဖၚၿပထားသည။၀ကလ အလဗငးမ လညး၎တ ၏ ေတာငးဆ ခက ၿဖစသည ေၾကာၿငာထညသြငးၿခငးက မရပတန ေပးလင ေၾကာၿငာရင ႏငတကြ လကခထညေပးေသာ မဒယာက လညးတရားစြမည ဟေဖၚၿပထားသည။

အရက ေၾကာၿငာမားက ထညသြငးခြင မၿပေတာသညမ ႏစအနညးငယခန ရၿပၿဖစေသာလညး စစအစးအရ ထပတနးပဂၢလ မား၏ အဆကအႏြယ မားက အရကေသစာထတလပေရာငးခလာေသာေၾကာင စာေပစစစေရးက ဖအားေပးမႈရသည အတြကၿပနလည ခြငၿပေပးရၿခငးၿဖစသညဟစာေပစ စစေရးမ ၀နထမးတစဥးက Freedom News Group သ ေၿပာသည။

ထငးႏငင အေၿခစက ၿမနမာ မဒယာသမားတစဥးကမ “အဒါသပၿပးေတာလညးၿပနာၾကး မဟတပါဘး ထငးမာ အေမရကန က ထတတ ကကာကလာ ေအာရဂငနယ ဘရနး ရတာပ ဒါေပမယ လကကားေရာငး ၀ယေန တ TESCO အပစ ကလညး တက(စ)က ကလာဆၿပးေတာ ေအာရဂငနယ ကလာ နဆင တ ရးမားထတ တာပ ဘာၿပနာမ မရပါဘး စားသးသ ကကလာအစစက သတယေလ ”ဟ သ ၏ၿပည ပ ကနအမတ တဆပ အေတြ အၾက ကေၿပာသည။

ေၾကာၿငာတစခေၾကာင တငးၿပည၏ စတထမ႑ငၾကး ၿဖစေသာ မဒယာႏစခအခငး မားရမည ကစၥ ႏင ပတသက၍ ၀ါရငသတငးစာဆရာ တစဥးက “ေၾကာၿငာေၾကာင ၿဖစတၿပ နာဆ လၾကား လ မေကာငးဘး ဒအပတထမာပ ၀ကလကလ စာဖတပရသတေတြ က ဂာနယေတြ အေပၚယၾကညမႈတး လာၿပန လ စစတမးၾကးကလလပ ထား ေနာကဘာမဟတတ ၿပနာ ထတၾကးက လ ေရခထားဆ ေတာ မေကာငးဘး”ဟ သးသပေၿပာၾကား သြားခသည။

၀ကလ အလဗငး မ အမႈေဆာငအရာရခပ ေဒါကတာ သနးထြဍ ေအာင မာ ယခငက အခစဂာ နယမ အယဒတာခပၿဖစသ ၿမတခင အားတရားစြခဖးသည။

������������ ������������� ���������������� �������������� ႒������

2009-03-24

%&&' ��(������� ������������ ������ ��������������� ���)��)���*+)�,� -���� ����������*ႛ �-���-���������� �����)/��� �����0���)*+�-��� -���)/�� �����)/����1 �����0����)� -0��)�����ႛ �����23 �4ႛ��/��+���������5�*+ UN Working Group on Arbitrary Detentions ��� �����*+ ����4 0���5�J���������� ������0/*ႚ�*+ �������-������������ ������� �5�������5�0/*ႚ����� �L4-�� ���� �0/*ႚM�� ����������� �5���N/�ႛ� �L����� ႒������������1)��O

(Photo: AFP)

(�������� ���������� �/)��-������ �J������J)���-0�� ������� �5�������5 �0/*ႚ����� �0/*ႚM�� V&��ႛ %&&'��(��� ��� %W����ႛ� NLD �1)5Y�������� ������������������� ������������ ���Z ������5���ႛ �����႖��� ��5)���*+���+ ��)�)��\�)���� -0���1���O (Photo: AFP)

�5���N/�ႛO O “�����23�*+ ������������0/*ႚ�*+ -���)/������*ႛ �������5 4���ႛ ���-0)�������� �႗��)��)��ႛ� ��^�)4)��O ^�-0�����ႛ �႗��)�+��*ႛ ��^�)4���*������ �5������� �1)*+������ M�႒�5�0/*ႚ��*ႛ ������1�� `(����* �/��+-��(����)��O �*�5�)�+ �5��� ����-����� -0����)�� a,���0/*ႚ��1+b a,���0/*ႚ���)� ^���4�)/ �1��*����)�+ -���L*��*ႛ ������ M�႒�5� ��cdb ���/����Y� M�႒�5*ႛ (������-����Y� M�႒�5� �0/*ႚM��b �*�5�)�+ a,���0/*ႚ���)���� M�႒�5�0/*ႚ�*+ ������� ���႓�5�)�+ ����� W ����������/��+�� �����႟/��)�O ������� �����႟/��)*+�)/�� a,���0/*ႚ�*+ �����႟/���J*ႛ M�႒�5�0/*ႚ�*+ �����႟/���J� �)4)4�1�*O”

“�1� ^��*����)�+ ����� '�� a,���0/*ႚ��� 0/*ႚ���-��� ������*+ a,���0/*ႚ��� 0/*ႚ�*+)*+ V���b V� W`)��� L�)�-��)*+ ����ႛ� ���-����b �*�1�)/��� ���+�������� ������1�� `(����L��* �/��+-��(����)��O ���,�� `(��� ������/�႓�5O �1� ����+ -���)/����������� ����/���)��b ����*ႛ ��5 4O �1��)�+ a,�������0/*ႚ�*+ �����႟/���J�)/� ����� hVb ����� hi �5(�������� ���+�������� ������1�� `(���L�� ���)� �����႖� �)�� 0���5������(�����J -0���/��1႓�5O”

������ �����23 �0/*ႚ����)���*+ �������-���������*ႛ�)����႓�5 ������������ ����*+ ���ႚ�႒�5 �5 ���M��� ������������ ��� �/)��-���������� )���)�� ��႖�����+��� ���� �-���1)��O

�5 ���M��O O “,�������23� �5��� ���-0)�)���������)�+ �႗��)��L��)��b �������� �L������������)�+ ���������+���O �L����������� ���)�� �႗��)��)��ႛ ����)�� �1� security council ,�)���b ���-�����������5�*+ ���-0)����� �,�)�04a�O �,�)���� ����(��������1+b binding �-0��04��1+O”

“����)������ ���႒���� ���-0)�႓�5႓�5O �4)��ႛ ������������)�+��� ��������* ����ႛ�)��a�O Binding �,�)�04O ���ႛ���� ����)�+ world pressure �)/� �����)��O ����b �႗��)��� -��)/��)�� �႗��)��)��ႛ���� ��႖�����+)*+��������*ႛ �-��)���1+��O ��႖�����+)*+������� M�႒�5������ ������5������ �/������)�b ������5��� �/�)������ �5 ������������ ����*+ ���ob ��/�(/ �)��b )����)/� �)�����)� �5����* ���L/��)��O”

“����)�1b ������4b ����႓�5�)�+ ��ႛ)�ႛ� ������� ��)��O ����)�+ �*�5������)�+ M����႓�5�)�+ )����)/�)��)/ �)���)���� ����)��O )���+ ���႒�5)*+ ��23����႒�5�)/b (������႒�5�)/ )��(�������1+a��b ����5����� (������႒�5�)/� �4)��ႛ�1 M��႓�5�)�+ )����)/������������)�+ �1 �p)������p)�����+������ႛ L��)��*O”

�)�� hV ����ႛ� ������� ��)q�������p� )���*+������� ������������ ��� �/)������+0��ႛ W` ���������� ����*+�)�+)����ႛ ��������� r`���������* ����1�)�+)�����ႛ �5 ���M��� �-���1)��O �)�� hV ����ႛ� )���*+)*+ ��)q�������p�*ႛ �)����႓�5 ��������^��� )���)�� -�� ������������� ��-��)*+��1 ������������ ����*+ ���ႚ�႒�5 �5 ���M�� ����� �-0 ���1)��O

�5 ���M��O O “�* �����1 4O ^���)�+����� �)��ႛ-�� 4O �1� L������� ���� 4���ႛ �-��(����)��O �����)�+a��b )���)�� �-������)�+ �႗��)��)��ႛ ���ႚ����)*+ ��23�����)/��)�+ ������������� �L����ႛ ��)��)���1+O �႗��)��)��ႛ����� �႗��)��)��ႛ��� ႒�5႒�5�������� ^���)�+�� �)/���1 4O ���ႛ����b ��J���-0��)*+ ������������ �������)�+ ����^���*ႛ�)��� -��႓�5�)�+ ��b ^�����L��1႓�5b ^�����^�������� �1������)�+ ����0��ႛ ���+)�����ႛ �႗��)���)�+ �*�5��� -���)��a�O L��)��O �႗��)��)��ႛ ���ႚ��5 �-��������1O ������5�)�+ ����^���*ႛ -�����+)���1+O”

�����1 -���)/�� -������� ������������ ���*ႛ)�/ (�����������������1�� %h&& ����� �/)��-�������)/�� �)������)*+ �����)���1�� ������� ��������� �����L��� ������ �������+������ ��������� ��������/*�)/ -������႓�5 ����)*+ �����)��)/��� �����23 �)/������s������5 �����ႛ0��ႛ ႒������ �������� ������ �����23�*+ �������-��������� L/��������*+)� -0���1)��O

����������1������� i �5��J ����(���+��5� ���� ���������

2009-03-24

���������(������1�M�� '' ������� ����������1������� i �5��� -������������� 0���5 �L������*+)�,� )������*ႛ ��5)*+�� ����b �����23 �)�� 0���5 ����4�J���������� ��J������0/*ႚ (UN Working Group on Arbitrary Detention) �*+ ���� ������������� �0��-�������1)��O

(Photo: AFP)

'' ������� �������� ��1���������� %&&r��(��� t4����� hu��� ��t����ႛ� ��t��� a�������ႛ ���-���� ���M �/����������+ ��)�)����� -0���1���O (���ႚ)� M*����) ���-�������b �������t��b ���������(����O (Photo: AFP)

���������(����b ���2����5b �������t���*ႛ ���-��������)��ႛ��� -������������� 0���5�L������*+)�,� (������)�� ����� ������ �)��0���5�J�)/ -0��)�����)� -�������L�)����ႛ������� �)/ႚ����� ����b �-���-���������� �4ႛ��/��+���� �����)�� ��^�)4�����)/��� ����႒�5 �����0����� ���� �����23 �4ႛ��/��+���������5 ���������� �5�0/*ႚ� �������� ��1��������)/�*+ ���ႚ��)/*ႛ -�������������5��� �����ႛ)*+ �������� ������������� �0��-�L��1)��O

����������1������� i �5�*+ ��J��� �����23��� )��-��*+)*+ ���ႚ� % �5L*� )�5-0��)*+ ������-������ Burma Justice Committee � ���ႚ� Ms. Sappho Dias � �5�����23 ����������*ႛ �)����႓�5 RFA � �-��-��1 )��O

�L���� ������ (������)�� )���5����J�� �5 '' �������� ��1������� i �5��� -���������� 0���5����4)�,� (������)���� �������)*+ (������)�������)/��� �����0����)�����)���� (������)�� )���5������0/*ႚ����႒�5)��� �)/ႚ��������)� -0���1)�����ႛ ��J��� )��-��*+)*+ ���ႚ� Ms. Dias � �-���/��1)��O

�����23 �)�� 0���5����4�J���������� ��J������0/*ႚ�*+ ����������������� �5����������1������� i �5�*+ ��J*ႛ �)����႓�5 -��������� ��*ႛ �-���-���������� �4ႛ��/��+��� � �����)���*+ ������ r �������� �����0����)*+�)/�� ���������)/��� �-����� -���p)���0��ႛ �)������L��1)��O

�5����������������� -������������L� �����ႛL�႓�5 ����������*+ �4ႛ��/��+��� ������5��� �5��J��� )��-� ��5������/�������ႛ ����1)��O

L���������Z ��4��5������� ���� �������� �-�����

2009-03-24

%&h&��� �႟/������*/ �����0��ႛ�)/�� �������)*+ )��������� ���������� �0*/ႚ�����)/*ႛ ��+�����/�(/0��ႛ L����������*+ ��4��5���� ���� ��������� �-����������)�����ႛ -����(��������� ���������)*+ L����(������-����M�႒�5� �)���L����)/��� �)�� %V��� ��ႛ� �-���1)��O

(Photo: AFP)

����-���)����)���� ���������� )��0/*ႚM����� ��)�)����� -0���1���O (Photo: AFP)

����(����)/�� �႟/������*/��� -����������� -0��)�����ႛ ��������� �4ႛ��� ��������� �-������*+)*+�-��� ������� -��������+-�)��� ������������ )����������0*/ႚ�����)/ �4��1���1M����0��ႛ L�����������*ႛ M����M��4�5��0��ႛ�)/�� ��)q�������*+)�����ႛ Mr. Kasit Piromya � �-���1)��O L����(������-����M�႒�5� �������-�������������*+ L����-������������ ���)*+ ���� ������������႟�� ������4*ႛ ����-��� �/)��-������)����)�� (SSA) �)�������� �����������0*/ႚ�)/�5��� ��������^��� �������L� )��M�� ��������-�����)����� ���M�������1 4O

-���������*ႛ )��������� �����������0*/ႚ�����)/ ������)� ����*႓�5 ႓�����������0��ႛ ��^�L�,� L����(��������� )����)*+ �����)������� �����1)�����ႛ (SSA) �)���������*+ ����L��� �-���/��+���23���� �������������� RFA ��� �-���1)��O ��������^��� ������)*+ �5�������5 �႟/������*/�)/�� ������������+)*+������)/��� �4� ������ �-���1)��O

�������������O O “�0�������� )���)�� �5�������5 (��������� )��� �5)��)�������� �1)5�)/���b ��������0/*ႚ�)/� 0/*ႚ����*+ �1)5�)/���b ������� �0��0��� �50/*ႚ���)*+ �1)5�)/��� �႟/������/* M��0��ႛ �/��+�����+)�����ႛ �႗��)�� -����1)�����a�O”

���������*+ �-���������,� (������������+�/��)�� -0��)�����ႛ ������4�*+ )*/ ���)/������s a������s�������/� �-���1)��O

a������s�������/O O “���*+ �႟/������/*����)/���* -0��-0��b �1���,�)����ႛ������ �4)��ႛ��� )-����� ������� �0/*ႚ�)/L*� �4)��ႛ*ႛ ����႓�5�)�+ �/*���� ��)*+ �4�)/������� )���)�� -0����,� 0���������* -0��-0����1+��b L�����)������1+��b �႗��)��)��ႛ )0����� 0����ႛ������ )0�������� �4 ႓���������� ����-�႓�5�)�+ ����������� ����+-0��J)�� ����(����)�����ႛ �႗��)��)��ႛ �4��)��O” L����--������������ -0���)*+ -�~��)/��� �-0����(����0��ႛ �����)����*ႛ -������������*ႛ )��������� �����������0*/ႚ�����)/ �� ������)� ����*(��������� ��4��5��0��ႛ L���������^��� ����+���+-0���� ���� L����(������-����M�႒�5� �-������1)��O

�5��-����)/*ႛ�)����႓�5 ���������� )��������� �0*/ႚ�����)/*ႛ ��������)��ႛ ������� ���������-����)/ �������� ����������������႟�� (KNU) *ႛ ����-��� �/)��-������)����)�� (SSA)�)�������� �0*/ႚ)��ႛ��� ���� ���(����� ����/����-��႓�5 )��-�L��1)��O

������������ �����J��� -������� ������ �����+��������������0����

2009-03-24

%&&' ��(��� ���� ������������ ������ ��������������� ���)��)���+*)�,� �-���-���������� �����)/��� �����0���)�)�� �,�)��)�+�* -����(������)/��� -���)/�� �����)/����1 �����0����)� -0��)�����ႛ �����23 �4ႛ��/��+���������5�*+ ��J����� �0/*ႚ����)�� -0��)*+ �)������4 0���5�J��� ������� ��J������0/*ႚ (UN Working Group on Arbitrary Detentions) � -��������������� �����ႛ)*+ �������� ������������� �0��-�L��1)��O

(Photo: AFP)

��(���(������b �4���5႓���ႚ)/�� t/�� hu���b ������������ ���Z rV(����-���� ��/�ႛ �L������)� �-0�� ������������ ���Z \�)���� ����)���� ����������႓�5 �(�-� �)��������4��� -0���1���O (Photo: AFP)

�5��J��� �����23 �0/*ႛ������� )��-��*+)*+ ������������ ����*+ ������ ���ႚ�-0��)*+ M1����)���-������ DLA Piper �0/*ႚ� Mr. Jared Genser � RFA��� �-�� ������� ������������ ������ ��������������� L������L�)�,� )���M��႟�����* �����+������� �����)���� �����0����� ���� �L���� L�)��0�� �-�������)��1���ႛ ������ �-���1)��O

�5��� )��M���0��-������)�,� ��/����႒�5႓�5 ������M���/�)*+ )��)���J-0���1)��O �1,� ^���� L��႓�5 ������������)��������)�+ �����23 ���-�����������5*ႛ �)/������s����������)���� ������������ ��� �/)��-��������� ���)��႓�5 ��������� �����+�႓�5���)� -����1)�����ႛ Mr. Genser � �-���/�)��1O

�5��� ����� ������ �����23 �������J������0/*ႚ�*+ ����������*ႛ �)�������ႛ -����(������������� �4ႛ��/��+��� �L4�������������� ����/�� ��-�� ���+������)�+ Mr. Tomas Quintana � ������ ��)��������1)��O

������������ ��� �����������������J��� �����23 �)��0���5�4������� ��J����� �0/*ႚ��� )��-��*+)� ` ႒�����-���� ����*+႓�5 -0���1)��O -�����������*ႛ �5���o��� ���)�4 �����႟/��)� �����*+�1 4b �������*ႛ ������������ ������ ��������������� ���)��-���+)*+ ������ �p)������+�1)��O h ������ �����������������J,� )���M��)*+�)/��� ����+ -0��႓�5 % ������ ���*+ %&h& �႟/������/*��� �/)��/)������� �1M��(����0��ႛ -0���1)�����ႛ Mr. Quintana � �-���/�)� -0���1)��O

ပငလယမား၏ ေျမာကဘကသ႔

စးေနလငး Sunday, March 22, 2009

၁၉၇၀ စႏစကာလ ကေနာတ႔ တကသလေကာလပေကာငးသားဘ၀မာ အလပသမား၊ လယသမားန႔ အဖႏပခ ျပညသအမားစႀကးရ႕ ဘ၀က စာနာနားလညစျပခၾကတယ။ စာေပေလလာေရး၊ အေတြးအေခၚ တညေဆာကေရးန႔ အဖႏပချပညသ႔ဘ၀ လြတေျမာကေရး လမးစ ရာေဖြေရးေပၚမာ အေလးအနကျပခၾကတယ။ ဒလေနရငးန႔ စစအာဏာရငဆန႔ကငေရး ေကာငးသားလႈပရားမႈေတြမာ ပါ၀င ခၾက၊ ေကာငးစာသငခနးေတြကေန ဆတဖလးန႔သငးပ႕ရာ ဘ၀တကသလထ ေရာကသြားခၾကေနာက လထဘ၀ထက ေကးလက ေကာငးဆရာေလးေတြအျဖစ စမနစေပာ၀ငခၾကတယ။ အဒကာလထမာပ ေအာငေ၀း၊ ေျမႏ၊ စးအမန႔ ကေနာတ႔ ကဗာက ခစမက တနဖးထားၾကသလငယတစ မၾကာခဏ ဆသလ စာေပလႈပရားမႈေလးေတြ ကဗာ၀ငး၊ စာ၀ငးေလးေတြ လပႏငခၾကတယ။ စာကးစက ကဗာန႔ စာေစာငေလးေတြ ထတေ၀ႏငခၾကတယ။ ေအာငေ၀းရ႕ “ပငမေရစး” စာအပဆငကေလး ျဖစေအာင ၀ငး၀နးပပး ႏငခ ၾကတယ။ စတကးအပမကကေလးေတြက ပေဖာဖ႔ ႀကးစားခၾကတာပါပ။ အဒအခနက စာကးစက ကဗာစာအပကေလးေတြ မၾကာမၾကာ ထတေ၀ႏငခၾကေပမယ စာကးစက မဂၢဇငးရယလ႔ သပမေတြ႔ၾကရ ေသးတာန႔ ကေနာတ႔တစ စာကးစကမဂၢဇငးေလးတခထတဖ႔ ဆးျဖတအားထတခၾကပါတယ။ မဂၢဇငးနာမညကလညး “ပငမေရစး” လ႔ အမညေပးလကၾကပါတယ။ အဒတနးက ကေနာက ႏငငတကာစာေပမတဖြ႔အေနန႔ တ႐တကဗာဆရာ Zou Difan ရ႕ ကဗာတပဒ ျဖစတ Travelling North က ဘာသာျပနေပးခပါတယ။ ကဗာဆရာဟာ ၁၉၁၇ ခႏစမာ လယသမားပနကနမႈေတြ အစျပရာေဒသတချဖစတ ဟေပျပညနယ “တနအနမငနယ” မာ ေမြးဖြားခၿပး ငယစဥဘ၀ကတညးက ကမငတနေဖာကျပနေရးသမားေတြရ႕ ဖႏပညႇငးပနးမႈေတြက ေတြ႔ႀကခစားခရသျဖစပါတယ။ သဟာ (အႏ ပညာသည အႏပညာအတြက) ၀ါဒက အျပငးအထနဆန႔ကငၿပး “ကဗာဆတာ ခစားမႈေ၀ဒနာက ေပါကဖြားလာတာျဖစတယ၊ ခစားမႈ ေ၀ဒနာဆတာ တကယသစၥာတရားန႔ ခြခြာလ႔မရႏငေပဘး။” လ႔ စြၿမယၾကညသျဖစတယ။ အဒကဗာဟာ ၁၉၃၈ ခ ႏစအတြငးက ေရးဖြ႔ခတ ကဗာျဖစၿပး ဂပနဆန႔ကငေရးကာလ တပနေတာရ႕ ေျမာကပငးခရးရညခတကခပက ေရးဖြ႔ထားခတာျဖစပါတယ။ သေရးဖြ႔ခတာက … ၁၉၃၈ ဘာသာျပနတအခနက … ၁၉၈၅ ခဒေဆာငးပါးကေရးျဖစတအခနက … ဒဇငဘာ ၂၀၀၇ အဒကဗာက ဘာသာျပနတအခနက ကေနာရ႕ ျပညတြငးမာသးခတ ကေလာငနာမည၊ ခခနမာေတာ ျပညပမာသးေနတ ကေလာင နာမညေပါေလ။ ဒါေပမယ ႏစေပါငး (၂၂) ႏစေကာကာလက ျဖတသနးခၿပး ျဖစေပမယ ကေနာရ႕ ယၾကညေတြးျမငမႈ အလဆႏၵ စတကးအပမကေတြဟာ ဘာမ ထးထးျခားျခား ေျပာငးလမသြားခပါဘး။ ခခနထလညး ပငလယမား၏ ေျမာကဘကက ကေနာ ခတကေနဆပါပ။ အေရ႕ေျမာကဘကက တကခတလာတေလကေတာ ဟးအရငတနးကလပလား ကေနာမေျပာတတေတာ။ ျပငးရ ေအးခေနေသးတာကေတာ အေသအခာပါပ။ ကဗာဆရာ Zou Difan ရ႕ ကဗာက ကေနာက ဒလခစားျပနဆေပးခပါတယ…။ ။ ပငလယမား၏ ေျမာကဘကသ႔ မႈနရျပာေတာငတနးမားန႔

စမးလနးလြင ေတာအပမား ျဖတသနး ညမႈငးတ လမးတေလာက ေလးတြ႔စြာ လမး ငါတ႔ ခရးၾကမး ေျမာကပငးဆ။ ကယေျပာစြ ေျမာကပငး ႏငးတတငး ေ၀သ ငါတ႔ ရညေမာတမးတ ခတကခၾကၿပ။ ဟး … ေရ႕မာ တမျဖရစဆငး ေရညစမးမႈငးမား ဖးလႊမး ျမကၾကမး သရဖေဆာငးတ ေခါငမးမညးမညးမားန႔ ေရးေဟာငးၿမ႕ႀကးတခေလ။ ေန႔တငးပ ေျခဒရြတဆြေလာက ကၽြမးေျခာကညစႏြမး သၾကမးန႔ ေခၽြးစေတြဟာ ငါတ႔နား၀က ဆ႔ပတလ႔။ စရႊတ အ၀တမား တ႔မား ေကာေပၚေစးကပ ေကာက႐းဖနပေတြကလညး ေကာကခမားက ေပါကၿပေစေပါ။ တေန႔ၿပးတေန႔ ငါတ႔ ေျခေထာကေတြဟာ ပလ႔ခကမာလာၾက။ ၾကမးတမးတေျခေထာကမားန႔ တ႔ဘးေဘးေတြရ႕ ေျခရာထပခပ လြတလပေပာေမြ႔စြာ ခရးႏငမေလ … …။ ညညေတြမာ ေရညႇတက စထငးတ အမတလးထ ငါတ႔စတညးခ မတတတ ဖေယာငးတငမးေရာငမာ ရသာမ ဂမႈန႔ေတြက ေရေအးန႔ ေမာခ ေကာက႐းဖာေတြေပၚ ငါတ႔ ထငၾက တ႔ရ႕ ရႊ႕လးဖနပမားက ခၽြတပစၾက ခတကခတ ခရးက ေရတြကမၾကေပါ အမနပ လယထက ေလရဟတလညး အသက႐ႈရပတန႔ သစသားတခါးမမာ ေခးတက ေၾကးေသာခေလာကတလးခတလ႔ သတ႔သခငထြကသြား ေဟာငေနတ ေခြး၀ါကေလး တေကာငထသာ ကနရစခရာေပါ။ ယမးကြေနတ ဖေယာငးတင မးေတာကန႔အတ တကကြတ တ႔ႏလးသားမား

ခနလႈပေန … အ … အမေျမ သငရ႕ လြတေျမာကေရးန႔ အနာဂတအတြက ငါတ႔ရ႕ ထကသနတ ႏလးသားေတြ အေ၀းက သမနတငးမားက အမလကလ႔ ခရးရည ခတကျခငးရ႕ အလငးမး႐ႈးျဖစေစခ။ သ႔ရ႕ ေမးမနတ အလငးမးေတာက အေမာငထက ခြငးေဖာကလကၿပပ။ အ … အမေျမ ငါတ႔ရ႕ ခန႔အငအားဟာ သနး ၄၅၀ မးစာမားက မးစြဟနးဟနး တခြငလး ေတာကေလာငေစဖ႔ မးပြားတပြင ျဖစေစလမ။ ငါတ႔ရ႕ နရတ ကေလာငသြားန႔ မးေတာကကးစက မနကဖနအတြက လမးစဖြင အ … မနကဖန ငါတ႔ဟာ ပလ႔ရခငစြာ ေျမာငပငးက ခတကရမာပ။ ။ (1982, February Chinese Literature မ …)