lista - calculo i

31
MAT001 - C´alculo-1 Prof. Vladimir Pershin 2011, 1 semestre, truma ECO Lista de Exerc´ ıcios 1. Func ¸ ˜ oes reais de uma vari ´ avel real 1. Ache o dom´ ınio da fun¸c˜ ao (a) 1+ x (b) 3 1+ x (c) x 2 - 2 (d) 1 4 - x 2 (e) 2+ x - x 2 (f) x - x 3 (g) arccos 2x 1+ x (h) sen 2x (i) cos x 2 (j) lg 2+ x 2 - x (k) lg x 2 - 3x +2 x +1 (l) arcsen lg x 10 2. Ache f (0), f (-x), f (x + 1), f (x) + 1, f ( 1 x ), 1 f (x) se f (x)= 1 - x 1+ x 3. Ache f (x) se (a) f (x + 1) = x 2 - 3x +2 (b) f 1 x = x + 1+ x 2 , x> 0 (c) f x x +1 = x 2 4. Simplifique as express˜ oes alg´ ebricas: (a) x - y x - y - x - y x + y x - y x - y + x + y x - y · 2 xy y - x (b) 1 (a 1/2 + b 1/2 ) -2 - a - b a 3/2 - b 3/2 ! -1 (ab) -1/2 (c) a a + b 2b a ! -1 + b a + b 2a b ! -1 (d) x 1/2 + y 1/2 x 1/2 - y 1/2 - x 1/2 - y 1/2 x 1/2 + y 1/2 ! (y -1/2 - x -1/2 ) (e) 4 a - 4 b -2 + 4 a + 4 b -2 : a + b a - b ! 2 (f) (a 1/m - a 1/n ) 2 +4a (m+n)/mn (a 2/m - a 2/n ) m a m+1 + n a n+1 5. Simplifique as express˜ oes com fun¸c˜ ao valor absoluto: (a) x |x - 3| (x 2 - x - 6) |x| (b) x |x - 3| + x 2 - 9 2x 3 - 3x 2 - 9x (c) 2 |y +5|- y + 25 y 3y 2 + 10y - 25 (d) 4x +4+ x -1 x |2x 2 - x - 1| (e) |z - 1|·|z | z 2 - z +1 -|z | (f) a 2 - 2ab + b 2 a 2 +2ab + b 2 + 2a a + b , se 0 <a<b 6. Reescreva a fun¸ c˜ao f (x)= ( 0, x 0 x, x> 0 utilizando s´o uma f´ormula (use o sinal da fun¸c˜ ao valor absoluto).

Upload: mateus-de-bem-vieira

Post on 22-Apr-2015

88 views

Category:

Documents


10 download

TRANSCRIPT

Page 1: lista - Calculo I

MAT001 - Calculo-1Prof. Vladimir Pershin

2011, 1 semestre, truma ECOLista de Exercıcios

1. Funcoes reais de uma variavel real

1. Ache o domınio da funcao

(a)√

1 + x

(b) 3√

1 + x

(c)√x2 − 2

(d)1

4− x2

(e)√

2 + x− x2

(f)√x− x3

(g) arccos2x

1 + x

(h)√

sen 2x

(i)√

cosx2

(j) lg2 + x

2− x

(k) lgx2 − 3x+ 2

x+ 1

(l) arcsen lgx

10

2. Ache f(0), f(−x), f(x+ 1), f(x) + 1, f(1

x),

1

f(x)se f(x) =

1− x1 + x

3. Ache f(x) se

(a) f(x+ 1) = x2 − 3x+ 2 (b) f(

1

x

)= x+

√1 + x2, x > 0 (c) f

(x

x+ 1

)= x2

4. Simplifique as expressoes algebricas:

(a)

x− y√x−√y

− x− y√x+√y√

x−√yx− y

+

√x+√y

x− y

·2√xy

y − x(b)

1

(a1/2 + b1/2)−2−( √

a−√b

a3/2 − b3/2

)−1 (ab)−1/2

(c) a

(√a+√b

2b√a

)−1

+ b

(√a+√b

2a√b

)−1

(d)

(x1/2 + y1/2

x1/2 − y1/2− x1/2 − y1/2

x1/2 + y1/2

)(y−1/2 − x−1/2)

(e)((

4√a− 4√b)−2

+(

4√a+

4√b)−2

):

(√a+√b

a− b

)2

(f)(a1/m − a1/n)2 + 4a(m+n)/mn

(a2/m − a2/n)(

m√am+1 +

n√an+1

)5. Simplifique as expressoes com funcao valor absoluto:

(a)x |x− 3|

(x2 − x− 6) |x|(b)

x |x− 3|+ x2 − 9

2x3 − 3x2 − 9x(c)

2 |y + 5| − y +25

y3y2 + 10y − 25

(d)

√4x+ 4 + x−1

√x |2x2 − x− 1|

(e)|z − 1| · |z|

z2 − z + 1− |z|(f)

√a2 − 2ab+ b2

√a2 + 2ab+ b2

+2a

a+ b, se 0 < a < b

6. Reescreva a funcao

f(x) =

{0, x ≤ 0x, x > 0

utilizando so uma formula (use o sinal da funcao valor absoluto).

Page 2: lista - Calculo I

7. Resolva as desigualdades:

(a) |x−3| > −1 (b) |4−3x| ≤ 1/2 (c) x2 +2|x+3|−10 ≤ 0 (d) |x−2| ≤ |x+4|

8. Verifique se a funcao e par ou ımpar.

(a) x4 + 3

(b) x2 + |x|(c)√

8x3 + 4

(d) 5x3 + 7

(e)

√1 + sen x

cosx(f)√

1 + x+ x2 −√

1− x+ x2

(g) 3

√(x+ 1)2 + 3

√(x− 1)2

(h)1

2(ax + a−x)

(i) lg1 + x

1− x

(j) lg(x+√

1 + x2)

9. Prove as identidades:

(a) sen 6α + cos6 α = 1− 3

4sen 22α (b)

1 + sen 2α + cos 2α

1 + sen 2α− cos 2α= cotα

(c) (senα + sen β)2 + (cosα + cos β)2 = 4 cos2 α− β2

(d)2senα− sen 2α

2senα + sen 2α= tan2 α

2

(e)senα + 2sen 3α + sen 5α

sen 3α + 2sen 5α + sen 7α=

sen 3α

sen 5α(f)

1

tan 3α− tanα− 1

cot 3α− cotα= cot 2α

(g) cot2 α− cot2 β =cos2 α− cos2 β

sen 2α sen 2β

10. Simplifique as expressoes logarıtmicas:

(a)811/ log5 9 + 33/ log√6 3

409

((√

7)2/ log25 7 − 125log25 6)

(b) a1+2/ logb ab− 2aloga b+1blogb a+1 + ab1+2/ loga b

(c)(2

log 4√2a − 3log27(a2+1)3 − 2a

): (74 log49 a − a− 1)

(d) log3 2 log4 3 log5 4 log6 5 log7 6 log8 7

(e) log2 2x2 + log2 x · xlogx(log2 x+1) +1

2log2

2 x2 + 2−3 log1/2 log2 x

(f)loga b+ loga

(b

12

logb a2)

loga b− logab b· logab b loga b

b2 logb loga b − 1

(g) 5log1/5(1/2) + log√2

4√7 +√

3+ log1/2

1

10 + 2√

21

11. Resolva as equacoes exponenciais:

(a)√

3x ·√

5x = 225

(b) 23x · 5x = 1600

(c) 93−5x · 75x−3 = 1

(d) 32x−1 · 53x+2 =9

5· 52x · 33x

(e) 3 · 4x +1

3· 9x+2 = 6 · 4x+1 − 1

2· 9x+1

(f) 72x2−5x−9

2 = (√

2)3 log2 7

(g) 4 · 3x+2 + 5 · 3x − 7 · 3x+1 = 40

2

Page 3: lista - Calculo I

12. Sejam f(x) = sen x, g(x) = x2, h(x) = cos x. Determine a formula para cada funcao abaixo

(a) f ◦ g(b) g ◦ f

(c) g ◦ g(d) g ◦ (f + h)

(e) g ◦ (f/h)

(f) (f/h) ◦ (h/f)

(g) f ◦ (g ◦ h)

(h) (f ◦ g) ◦ h

13. Sejam f(x) = 4x, g(x) = x− 3, h(x) =√x. Expresse cada uma das funcoes abaixo atraves

das composicoes de funcoes escolhidas entre f , g e h.

(a) 4√x (b)

√x− 3 (c) 4x− 12 (d) x− 6 (e)

√4x

14. Ache f [f(x)] e f{f [f(x)]} se f(x) =1

1− x.

15. Ache fn(x) = f(f(. . . f(x)))︸ ︷︷ ︸n vezes

se f(x) =x√

1 + x2.

16. Para cada funcao abaixo determine a funcao inversa (nao esqueca indicar o domınio dela)

(a) 7x− 13

(b) x2 − 3

(c)2x− 3

3x− 2

(d) 3√

1− x3

(e) arctan 3x

(f) lgx

2

(g) y =

{x, x ≤ 0x2, x > 0

17. Resolve as desigualdades:

(a) arcsen x ≤ 5

(b) arcsen x ≥ −2

(c) arccos x ≤ arccos1

4

(d) arccos x >π

6

(e) arctan x > −π3

(f) arccot x > 2

(g) arcsen x < arccosx

(h) arccos x > arccosx2

(i) arctan x > arccotx

(j) tan2(arcsenx) > 1

18. Calcule os valores das funcoes trigonometricas:

(a) sen(

2 arccos1

4

)(b) cos

[arcsen

(−1

2

)](c) sen

(arcsen

3

5+ arcsen

8

17

)(d) tan

(2 arcsen

2

3

)

(e) arcsen (sen 2)

(f) tan(

arcsen1

3+ arccos

1

4

)(g) sen (arctan 2 + arctan 3)

(h) cos(arcsen

1

3− arccos

2

3

)

19. Prove as identidades:

(a) arcsen x± arcsen y = arcsen (x√

1− y2 ± y√

1− x2)

(b) arccos x± arccos y = arccos(xy ∓√

1− y2√

1− x2)

(c) arctan x± arctan y = arctanx± y1∓ xy

20. Faca graficos de funcoes afim:

3

Page 4: lista - Calculo I

(a) y = kx, se k = 0, 1, 2, 12,−1,−2

(b) y = x+ b, se b = 0, 1, 2,−1,−2

(c) y = 1, 5x+ 2

21. Faca graficos de funcoes quadraticas:

(a) y = ax2, se k = 0, 1, 2, 12,−1,−2, 0

(b) y = x2 + c, se b = 0, 1, 2,−1

(c) y = (x− x0)2, se x0 = 0, 1, 2,−1

(d) y = y0 + (x− 1)2, se y0 = 0, 1, 2,−1

(e) y = x2 − 2x+ 3

(f) y = 2x2 + 6x

22. Faca graficos de funcoes polinomiais:

(a) y = 2 + (x− 1)3

(b) y = x3 − 3x+ 2

(c) y = x4

(d) y = 2x3 − x4

23. Faca graficos de funcoes racionais:

(a) y =1

1− x

(b) y = −1 +6

x− 1

(c) y =2x− 3

3x+ 2

(d) y = x+1

x

(e) y =x2

x+ 1

(f) y =1

x2

(g) y =1

x3

(h) y =10

x2 + 1

(i) y =2x

x2 + 1

(j) y = x+1

x2

(k) y = x2 +1

x

24. Faca graficos de funcoes algebricas:

(a) y =√x

(b) y = 3√x

(c) y = x2/3

(d) y = x3/2

(e) y =√x2 − 1

(f) y =1√

x2 − 1

25. Faca graficos de funcoes trigonometricas:

(a) y = Asenx, seA = 1, 10, 1

2,−2

(b) y = sennx, sen = 1, 2, 3, 1

2

(c) y = sen (x− ϕ), seϕ = 0, π

2, 3π

2, π,−π

4

(d) y = 5 sen (2x− 3)

(e) y = 6 sen x− 8 cosx

(f) y = cos2 x

(g) y = x+ senx

(h) y = x senx

(i) y = tan2 x

(j) y = 1− 2 cosx

(k) y = cosπ

x

(l) y =√

senx

(m) y = arcsen1

x

(n) y = arccos1

x

(o) y = x+ arctanx

26. Faca graficos de funcoes exponenciais e logarıtmicas:

4

Page 5: lista - Calculo I

(a) y = ax,se a = 2, 1

2, e

(b) y = loga xse a = 10, 2, 1

2, e

(c) y = tanh x

(d) y = 101/x

(e) y = e−x2

(f) y = 2−1/x2

(g) y = lg x2

(h) y = lg2 x

(i) y = lg(lg x)

(j) y =1

lg x

(k) y = lg1

x

(l) y = lg(−x)

(m) y = log2(1 + x)

(n) y = lg(cos x)

(o) y = 2−x senx

27. Faca graficos de funcoes :

(a) y =1

2(x+ |x|)

(b) y = x|x|

(c) y = log√2 |x|(d) y = senx+ |senx|(e) y = senx− |senx|

(f) y =

3− x2, |x| ≤ 12

|x|, |x| > 1

Respostas

1. a. [−1,∞); b. (−∞,∞); c. (−∞,−√

2] ∪ [√

2,∞); d. (−∞,−2) ∪ (−2, 2) ∪ (2,∞); e.

−1 ≤ x ≤ 2, f. −∞ < x ≤ −1, 0 ≤ x ≤ 1; g. [−1

3, 1]; h. kπ ≤ x ≤ kπ+

π

2(k = 0,±1,±2, . . .);

i. |x| ≤√π

2,

√π

2(4k − 1) ≤ |x| ≤

√π

2(4k + 1) (k = 1, 2, . . .); j. −2 < x < 2; k. −1 < x < 1,

2 < x < +∞; l. 1 ≤ x ≤ 100.

2. 1,1 + x

1− x,−x

2 + x,

2

1 + x,x− 1

x+ 1,

1 + x

1− x

3. a. x2 − 5x+ 6 b.1 +√x2 + 1

xc.

(x

x− 1

)2

4. a. −2y b. 1 c. 2ab d.4√

x+√y

e. 2(√a+√b) f.

1

a(a1/m − a1/n)

5. a.1

x+ 2em (−∞, 0) ∪ (3,∞), − 1

x+ 2em (0, 3) b.

1

xem (3,∞),

3

x(2x+ 3)em (−∞,−3

2) ∪

(−3

2, 0) ∪ (0, 3) c. −1

yem (−∞,−5),

y + 5

y(3y − 5)em (−5, 0) ∪ (0,

5

3) ∪ (

5

3,∞) d.

1

x− x2em

(0, 1),1

x2 − xem (1,∞) e.

z2 − zz2 + 1

em (−∞, 0),z

1− zem (0,1),

z

z − 1em (1,∞) f. 1.

6.x+ |x|

2

7. a. R b.

[7

6,3

2

]c. [1−

√17,√

5− 1] d. [−1,∞)

8. a. par b. par c. nao d. nao e. nao f. ımpar g. par h. par i. ımpar j. ımpar

9.

10. a. 1; b. ab(a− b)2; c. a2 + a+ 1; d. 1/3; e. (log2 x+ 1)3; f. 1/(loga b− 1); g. 6

5

Page 6: lista - Calculo I

11. a. 4; b. 2; c. 3/5; d. −3; e. −1/2; f. −3/2, 4; g. log3 2

12. a. senx2 b. sen 2x c. x4 d. (senx+ cosx)2 e. tan2x f. tan (cotx)

g. sen (cos2 x) h. sen (cos2 x)

13. a. f ◦ h b. h ◦ g c. f ◦ g d. g ◦ g e. h ◦ f

14.x− 1

x, x

15.x√

1 + nx2

16. a. [−1, 1] b. [−1, 1] c. [1/4, 1] d. [−1,√

3/2) e. (−√

3,∞) f. (−∞, cot 2) g. [−1, 1/√

2) h. [−1, 0)i. (1,∞) j. (−1,−

√2/2) e (

√2/2, 1)

17. a. (x + 13)/7, R b.√x+ 3, x ≥ −3 c. (2x − 3)/(3x − 2), x 6= 2/3 d. 3

√1− x3,

R e.1

3tanx, −π

2< x <

π

2f. 2 · 10x, R g. x em x ≤ 0,

√x em x > 0

18. a.√

15/8 b.√

3/2 c. 77/85 d. 4√

5 e. π − 2 (Dica: sen 2 = sen (π − 2),

π − 2 ∈ [−π2,π

2]) f.

1 + 2√

30

2√

2−√

15g.√

2/2 h.4√

2 +√

5

9

6

Page 7: lista - Calculo I

2. Limites e continuidade

1. Calcule limites de funcoes racionais:

(a) limx→0

x2 − 1

2x2 − x− 1

(b) limx→1

x2 − 1

2x2 − x− 1

(c) limx→−1

x3 + 1

x2 + 1

(d) limx→5

x2 − 5x+ 10

x2 − 25

(e) limx→−1

x2 − 1

x2 + 3x+ 2

(f) limx→2

x2 − 2x

x2 − 4x+ 4

(g) limx→3

x2 − 5x+ 6

x2 − 8x+ 15

(h) limx→−1

x3 − 2x− 1

x5 − 2x− 1

(i) limx→0

(1 + x)(1 + 2x)(1 + 3x)− 1

x

(j) limx→0

(1 + x)5 − (1 + 5x)

x2 + x5

(k) limx→1

xm − 1

xn − 1(m e n sao inteiros positivos)

2. Calcule limites de funcoes algebricas:

(a) limx→0

√1 + x−

√1− x

x

(b) limx→4

√1 + 2x− 3√x− 2

(c) limx→3

√x+ 13− 2

√x+ 1

x2 − 9

(d) limx→3

√x2 − 2x+ 6−

√x2 + 2x− 6

x2 − 4x+ 3

(e) limx→8

x− 83√x− 2

(f) limx→−2

3√x− 6 + 2

x3 + 8

(g) limx→−8

√1− x− 3

2 + 3√x

(h) limx→0

√1 + x−

√1− x

3√

1 + x− 3√

1− x

3. Calcule limites trigonometricos usando o primeiro limite fundamental limx→0

senx

x= 1:

(a) limx→0

sen 5x

2x(b) lim

x→0x cot 3x

(c) limx→0

sen 5x− sen 3x

senx

(d) limx→a

senx− sen a

x− a

(e) limx→a

cosx− cos a

x− a

(f) limx→1

senπx

sen 3πx

(g) limx→−2

tanπx

x+ 2

(h) limx→π/4

senx− cosx

1− tanx

(i) limx→0

arcsenx

x

(j) limx→0

arctan 2x

sen 3x

(k) limx→0

x− sen 2x

x+ sen 3x

(l) limx→0

√1 + senx−

√1− senx

x

(m) limx→π/6

2 sen 2x+ senx− 1

2 sen 2x− 3 senx+ 1

4. Calcule limites no infinito:

(a) limx→∞

(x+ 1)2

x2 + 1

(b) limx→∞

1000x

x2 − 1

(c) limx→∞

x2 − 5x+ 1

3x+ 7

(d) limx→∞

2x2 − x+ 3

x3 − 8x+ 5

(e) limx→∞

(2x+ 3)3(3x− 2)2

x5 + 5

(f) limx→∞

2x2 − 3x− 4√x4 + 1

7

Page 8: lista - Calculo I

(g) limx→∞

2x+ 3

x+ 3√x

(h) limx→∞

3√x2 + 1

x+ 1

(i) limx→+∞

√x+

√x+√x

√x+ 1

(j) limx→+∞

(√x2 − 5x+ 6− x)

(k) limx→+∞

(√(x+ a)(x+ b)− x

)(l) lim

x→+∞

(√x+

√x+√x−√x)

(m) limx→∞

(x+3√

1− x3)

5. Calcule limites usando (se for necessario) o segundo limite fundamental limx→0

(1 + x)1/x=e

(a) limx→0

(2 + x

3− x

)x(b) lim

x→1

(x− 1

x2 − 1

)x+1

(c) limx→∞

(1

x2

)2x/x+1

(d) limx→0

(x2 − 2x+ 3

x2 − 3x+ 2

)senx/x

(e) limx→∞

(x2 + 2

2x2 + 1

)x2

(f) limn→∞

(1− 1

n

)n(g) lim

x→∞

(1 +

2

x

)x(h) lim

x→∞

(x

x+ 1

)x

(i) limx→∞

(x− 1

x+ 3

)x+2

(j) limn→∞

(1 +

x

n

)n(k) lim

x→0(1 + senx)1/x

(l) limx→0

(cosx)1/x

(m) limx→0

(cosx)1/x2

6. Calcule limites de funcoes logarıtmicas e exponenciais (pode usar o segundo limite fundamental na

forma limx→0

ln(1 + x)

x= 1):

(a) limx→∞

[ln(2x+ 1)− ln(x+ 2)]

(b) limx→0

lg(1 + 10x)

x

(c) limx→0

1

xln

√1 + x

1− x

(d) lim

x→+∞x[ln(x+ 1)− lnx]

(e) limx→0

ln(cosx)

x2

(f) limx→0

ex − 1

x

(g) limx→0

ax − 1

x, a > 0

(h) limn→∞

n( n√a− 1), a > 0

(i) limx→0

eax − ebx

x

(j) limx→0

1− e−x

senx

(k) limx→0

senhx

x

(l) limx→0

coshx− 1

x2

7. Calcule limites laterais

(a) limx→−∞

x√x2 + 1

(b) limx→+∞

x√x2 + 1

(c) limx→−∞

tanhx

(d) limx→+∞

tanhx

(e) limx→0−

1

1 + e1/x

(f) limx→0+

1

1 + e1/x

(g) limx→−∞

ln(1 + ex)

x

(h) limx→+∞

ln(1 + ex)

x

(i) limx→0−

|senx|x

(j) limx→0+

|senx|x

(k) limx→1−

x− 1

|x− 1|

(l) limx→1+

x− 1

|x− 1|

(m) limx→2−

x

x− 2

(n) limx→2+

x

x− 2

8. Faca graficos de funcoes :

(a) y = limn→∞

(cos2n x) (b) y = limn→∞

x

1 + xn, x ≥ 0 (c) y = lim

n→∞(arctannx)

8

Page 9: lista - Calculo I

9. O que acontece com as raızes da equacao quadratica ax2 + bx+ c = 0 quando o valor do coeficientea se aproxima a zero, os coeficientes b e c sao constantes e b 6= 0?

10. Determine as constantes a e b nas equacoes

(a) limx→∞

(ax+ b− x3 + 1

x2 + 1

)= 0 (b) lim

x→∞(√x2 − x+ 1− ax− b) = 0

11. Uma funcao e definida como

f(x) =

x2 − 4

x− 2, x 6= 2

A, x = 2

Escolha o valor A = f(2) de tal maneira que a funcao f(x) seja contınua em x = 2. Faca o graficode f(x).

12. A formula f(x) = 1−x sen1

xnao tem sentido em x = 0. Como escolher o valor f(0) para que f(x)

seja contınua em x = 0?

13. A funcao f(x) = arctan1

x− 2nao esta definida em x = 2. E possıvel determinar o valor f(2) de

tal maneira que f(x) seja contınua em x = 2?

14. A funcao f(x) nao esta definida em x = 0. Determine f(0) de tal forma que f(x) seja contınua emx = 0.

(a)(1 + x)n − 1

x, n ∈ N

(b)1− cosx

x2

(c)ln(1 + x)− ln(1− x)

x

(d)ex − e−x

x

(e) x2 sen1

x

(f) x cotx

15. Determine os pontos de descontinuidade das funcoes abaixo e diga qual e o tipo de cada ponto dedescontinuidade.

(a)x2

x− 2

(b)1 + x3

1 + x

(c)

√7 + x− 3

x2 − 4

(d) x senπ

x

(e) ln | cosx|

(f) ln

∣∣∣∣tanx

2

∣∣∣∣(g) e1/(x+1)

(h) e−1/x2

(i)1

1 + e1/(1−x)

(j) arctan1

x

(k) (1 + x) arctan1

1− x2

(l)

{x2, x ≤ 3

2x+ 1, x > 3

Respostas

1. a. 1 b. 2/3 c. 0 d. ∞ e. −2 f. ∞ g. −1/2 h. 1/3 i. 6 j. 10 k. m/n

2. a. 1 b. 4/3 c. −1/16 d. −1/3 e. 12 f. 1/144 g. −2 h. 3/2

3. a. 5/2 b. 1/3 c. 2 d. cos a e. −sen a f. 1/3 g. π h. −√

2/2 i. 1 j. 2/3 k. −1/4 l. 1m. −3

4. a. 1 b. 0 c. ∞ d. 0 e. 72 f. 2 g. 2 h. 0 i. 1 j. −5/2 k. (a+ b)/2 l. 1/2 m. 0

9

Page 10: lista - Calculo I

5. a. 1 b. 1/4 c. 0 d. 3/2 e. 0 f. 1/e g. e2 h. 1/e i. e−4 j. ex k. e l. 1 m. 1/√e

6. a. lnx b. 10 lg 2 c. 1 d. 1 e. −1/2 f. 1 g. ln a h. ln a i. a− b j. 1 k. 1 l. 1/2

7. a. −1 b. 1 c. −1 d. 1 e. 1 f. 0 g. 0 h. 1 i. −1 j. 1 k. −1 l. 1 m. −∞ n. +∞

8. a. y = 0 se x 6= kπ, y = 1 se x = kπ b. y = x se 0 ≤ x < 1, y = 1/2 se x = 1, y = 0 se x > 1c. y = −π/2 se x < 0, y = 0 se x = 0, y = π/2 se x > 0

9. x1 → −c/b, x2 →∞

10. a. a = 1, b = 0 b. a = ±1, b = ∓1/2

11. A = 4

12. f(0) = 1

13. Nao

14. a. n b. 1/2 c. 2 d. 2 e. 0 f. 1

15. a. x = 2 infinita b. x = −1 removıvel c. x = −2 infinita, x = 2 removıvel d. x = 0 removıvel

e. x =π

2+ πk, k ∈ Z infinitas f. x = πk, k ∈ Z infinitas g. x = −1 infinita h. x = 0 removıvel

i. x = 1 em salto j. x = 0 em salto k. x = 1 em salto, x = −1 removıvel l. x = 3 em salto

10

Page 11: lista - Calculo I

3. Derivada

1. Determine o incremento da funcao y = x2 que corresponde ao incremento do argumento x:

(a) de x = 1 a x1 = 2 (b) de x = 1 a x1 = 1, 1 (c) de x = 1 a x1 = 1 + h

2. Ache ∆y para a funcao y = 3√x se

(a) x = 0, ∆x = 0, 001 (b) x = 8, ∆x = −9 (c) x = a, ∆x = h

3. Qual e a taxa media de crescimento da funcao y = x3 no intervalo 1 ≤ x ≤ 4?

4. A lei de movimento de um ponto e s = 2t2 +3t+5, onde s se mede em centimeros e t em segundos.Qual e a velocidade media do ponto no intervalo de t = 1 a t = 5?

5. Ache a razao∆y

∆xpara a funcao y =

1

xno ponto x = 2, se (a) ∆x = 1; (b) ∆x = 0, 1; (c)

∆x = 0, 01. Qual e o valor da derivada y′ em x = 2?

6. De uma definicao de (a) velocidade media de rotacao ; (b) velocidade instantanea de rotacao.

7. Um corpo aquecido ate temperatura T esta se esfriando. De uma definicao de (a) taxa media deesfriamento; (b) taxa instantanea de esfriamento.

8. Em uma reacao quımica, as moleculas de uma substancia A se decompoem em moleculas de umaoutra substancia B. De uma definicao de (a) taxa media de reacao quımica; (b) taxa instantaneade reacao quımica.

9. Calcule a derivada da funcao diretamente da definicao

(a) 3√x (b) tanx (c)

1 + x

1− x(d)√

1− x2

10. Calcule usando a definicao da derivada como limite f ′(a) = lim∆x→0

∆f(a)

∆x

(a) f ′(2), se f(x) = x2 sen (x− 2)

(b) f ′(1), se f(x) = x+ (x− 1) arcsen

√x

x+ 1

(c) f ′(0), f ′(1) e f ′(2), se f(x) = x(x− 1)2(x− 2)3

11. Calcule as derivadas das funcoes algebricas:

(a) y = x5 − 4x3 + 2x− 3

(b) y =1

4− 1

3x+ x2 − 0, 5x4

(c) y = −5x3

a

(d) y = atm + btm+n

(e) y =ax6 + b√a2 + b2

(f) y = 3x2/3 − 2x5/2 + x−3

(g) y = x2 3√x2

(h) y =a

3√x2− b

x 3√x

(i) y =a+ bx

c+ dx

(j) y =2x+ 3

x2 − 5x+ 5

(k) y =2

2x− 1− 1

x

(l) y =1 +√z

1−√z

12. Calcule as derivadas das funcoes trigonometricas

11

Page 12: lista - Calculo I

(a) y = 5 senx+ 3 cosx

(b) y = tanx− cotx

(c) y =senx+ cosx

senx− cosx

(d) y = 2t sen t− (t2 − 2) cos t

(e) y = arctanx+ arccotx

(f) y = x cotx

(g) y = xarcsenx

(h) y =(1 + x2) arctanx− x

2

13. Determine as derivadas de funcoes exponenciais e logarıtmicas

(a) y = x7ex

(b) y = (x− 1)ex

(c) y =ex

x2

(d) y =x5

ex

(e) y = ex cosx

(f) y = (x2 − 2x+ 2) ex

(g) y = exarcsenx

(h) y =x2

lnx

(i) y = x3 lnx− x3

3

(j) y =1

x+ 2 lnx− lnx

x

(k) y = lnx · lg x− ln a · loga x

(l) y = x senhx

(m) y =x2

coshx

(n) y = tanhx− x

(o) y =3 cothx

lnx

14. Calcule derivadas de funcoes compostas

(a) y =

(ax+ b

c

)3

(b) y = (3 + 2x2)4

(c) y =3

56(2x− 1)7− 1

24(2x− 1)6−

1

40(2x− 1)5

(d) y =√

1− x2

(e) y = 3√a+ bx3

(f) y = (a2/3 − x2/3)3/2

(g) y = (3− 2senx)5

(h) y = tanx− 1

3tan3 x+

1

5tan5 x

(i) y =√

cotx−√

cotα

(j) y = 2x+ 5 cos3 x

(k) y = − 1

6(1− 3 cosx)2

(l) y =1

3 cos3 x− 1

cosx

(m) y =

√3senx− 2 cosx

5

(n) y = sen 3x+ cosx

5+ tan

√x

(o) y = sen (x2 − 5x+ 1) + tana

x

(p) y =1 + cos 2x

1− cos 2x

(q) y = a cotx

a

(r) y = − 1

20cos(5x2)− 1

4cosx2

(s) y = arcsen1

x2

(t) y = arccos√x

(u) y = arctan1

x

(v) y = arctan1 + x

1− x

(w) y = arctanx

1 +√

1− x2

(x) y = 2√

1− x2arcsenx− 2x+ x(arcsenx)2

(y) y = arccot

(senx+ cosx

senx− cosx

)(z) y =

3− x2

√1− 2x− x2 + 2arcsen

1 + x√2

15. Calcule derivadas de funcoes compostas

12

Page 13: lista - Calculo I

(a) y =√xex + x

(b) y = 3√

2ex − 2x + 1 + ln5 x

(c) y = 5e−x2

(d) y =1

5x2

(e) y = x2102x

(f) f(t) = tsen 2t

(g) y = arccos ex

(h) y = ln(2x+ 7)

(i) y = lg senx

(j) y = ln(1− x2)

(k) y = ln2 x− ln(lnx)

(l) y = arctan(lnx) + ln(arctanx)

(m) y =√

lnx+ 1 + ln(√x+ 1)

(n) y = x√x

(o) y = (senx)cosx + (cosx)senx

(p) y = logx e

(q) y = ln( coshx) +1

2 cosh 2x

(r) y =coshx

senh 2x− ln( coth

x

2)

(s) y = ln(arccos1√x

)

(t) y =1

6ln

(x+ 1)2

x2 − x+ 1+

1√3

arctan2x− 1√

3

(u) y =1

4√

2lnx2 + x

√2 + 1

x2 − x√

2 + 1− 1

2√

2arctan

x√

2

x2 − 1

(v) y =arcsenx√

1− x2+

1

2ln

1− x1 + x

(w) y = ln(ex +√

1 + e2x)

(x) y = arctan ex − ln

√e2x

e2x + 1

16. Calcule as segundas derivadas das funcoes

(a) y = x8 + 7x6 − 5x+ 4

(b) y = sen 2x

(c) y = (1 + x2) arctanx

(d) y = (arcsenx)2

(e) y = ex2

(f) y = ln 3√

1 + x2

(g) y = ln(x+√a2 + x2)

(h) y = a coshx

a

17. Calcule as derivadas da ordem indicada

(a) y = x(2x− 1)2(x+ 3)3, y(6) e y(7) (b) y =√x, y(10) (c) y = xsenx, y(50)

18. Escreva a equacao da reta tangente ao grafico da funcao no ponto indicado

(a) y = tan 2x, na origem

(b) y = arcsenx− 1

2, no ponto de intersecao com o eixo OX

(c) y = arccos 3x, no ponto de intersecao com o eixo OY

(d) y = 3√x− 1, no ponto (1; 0)

(e) y = (x+ 1) 3√

3− x, no ponto (2; 3)

(f) y = lnx, no ponto de intersecao com o eixo OX

(g) y = e1−x2 , nos pontos de intersecao com a reta y = 1

19. Com qual angulo se interseptam os graficos das funcoes

(a) y1 = x2, y2 =√x, (b) y1 = senx, y2 = cosx

20. Determine as derivadas laterais f ′−(0) e f ′+(0) para as funcoes

13

Page 14: lista - Calculo I

(a) f(x) =√

sen 2x

(b) f(x) =x

1 + e1/x, x 6= 0; f(0) = 0

(c) f(x) = x2sen1

x, x 6= 0; f(0) = 0

(d) f(x) = xsen1

x, x 6= 0; f(0) = 0

21. Quais devem ser os coeficientes a e b para que a funcao

f(x) =

{x2 x ≤ 1ax+ b x > 1

seja contınua e diferencialvel em x = 1?

22. Determine derivadas de funcoes inversas x′y =dx

dy, se

(a) y = 2x+ x2(b) y = x− 1

2senx (c) y = 0, 1x+ ex/2

23. Determine derivadas y′ =dy

dxdas funcoes implıcitas determinadas pelas equacoes:

(a) 2x− 5y + 10 = 0

(b)x2

a2+y2

b2= 1

(c) x3 + y3 = a3

(d) x3 + x2y + y2 = 0

(e)√x+√y =√a

(f)3√x2 + 3

√y2 =

3√a2

(g) y3 =x− yx+ y

(h) y − 0, 3sen y = x

(i) a cos2(x+ y) = b

(j) tan y = xy

(k) xy = arctanx

y

(l) arctan(x+ y) = x

(m) ey = x+ y

(n) lnx+ e−y/x = C

(o) ln y +x

y= C

(p) arctany

x=

1

2ln(x2 + y2)

(q)√x2 + y2 = C arctan

y

x

(r) xy = yx

24. Determine o coeficiente angular da tangente ao grafico da equacao no ponto P

(a) xy + 16 = 0, P (−2; 8) (b) y2 − 4x2 = 0, P (−1; 3) (c) x2y + sen y = 2π, P (1; 2π)

25. Admitindo que a equacao defina uma funcao implıcita y = f(x), calcule y′′ se existir

(a) 3x2 + 4y2 = 4 (b) sen y + y = x (c) cosx+ sen y = 1

Respostas

1. a. 3 b. 0, 21 c. 2h+ h2

2. a. 0, 1 b. −3 c. 3√a+ h− 3

√a

3. 21

4. 15 cm/seg

5. a. −1

6≈ −0, 16; b. − 5

21≈ −0, 238; c. − 50

201≈ −0, 249; y′(2) = −0, 25.

6. a.α(t2)− α(t1)

t2 − t1, b.

dt, α(t) e o angulo

14

Page 15: lista - Calculo I

7. a.T (t2)− T (t1)

t2 − t1, b.

dT

dt

8. a.A(t2)−A(t1)

t2 − t1, b.

dA

dt, A(t) e a quantidade da substancia A

9. a.1

33√x2

b.1

cos2 xc.

2

(1− x)2d. − x√

1− x2

10. a. 4 b. 1 +π

4c. -8; 0; 0

11. a. 5x4 − 12x2 + 2 b. −1

3+ 2x − 2x3 c. −15x2

ad. matm−1 + b(m + n)tm+n−1 e.

6ax5

√a2 + b2

f. 2x−1/3 − 5x3/2 − 3x−4 g.8

3x5/3 h.

4b

3x2 3√x− 2a

3x3√x2

i.bc− ad

(c+ dx)2j.−2x2 − 6x+ 25

(x2 − 5x+ 5)2

k.1− 4x

x2(2x− 1)2l.

1√z(1−

√z)2

12. a. 5 cosx−3senx b.4

sen 22xc.− 2

(senx− cosx)2d. t2sen t e. 0 f. cotx− x

sen 2xg. arcsenx+

x√1− x2

h. x arctanx

13. a. x6ex(7 + x) b. xex c.ex(x− 2)

x3d.

5x4 − x5

exe. ex(cosx− senx) f. x2ex

g. ex(

arcsenx+1√

1− x2

)h.x(2 lnx− 1)

ln2 xi. 3x2 lnx j.

2

x+

lnx

x2− 2

x2k.

2 lnx

x ln 10−1

xl. senhx+

x coshx m.2x coshx− x2 senhx

cosh 2xn. − tanh 2x o. −3(x lnx+ senhx coshx)

x ln2 x senh 2x

14. a.3a

c

(ax+ b

c

)2

b. 16x(3+2x2)3 c.x2 − 1

(2x− 1)8d.

−x√1− x2

e.bx2

3√

(a+ bx3)2f.−

√(a

x

)2/3

− 1

g. −10 cosx(3− 2senx)4 h.1− tan2 x+ tan4 x

cos2 xi.

−1

2sen 2x√

cotxj. 2− 15 cos2 xsenx

k.senx

(1− 3 cosx)3l.

sen 3x

cos4 xm.

3 cosx+ 2senx

2√

15senx− 10 cosxn. 3 cos 3x−1

5sen

x

5+

1

2√x cos2

√x

o. (2x−

5) cos(x2 − 5x+ 1)− a

x2 cos2(a/x)p.−2 cosx

sen 3xq.

−1

sen 2(x/a)r. xsen 3x2 cos 2x2 s.

−2

x√x4 − 1

t.−1

2√x− x2

u.−1

1 + x2v.

1

1 + x2w.

1

2√

1− x2x. (arcsenx)2 y. 1, x 6= π

4+πn z.

x2

√1− 2x− x2

15. a.ex + xex + 1

2√xex + x

b.2ex − 2x ln 2

3 3√

(2ex − 2x + 1)2+

5 ln4 x

xc. −10xe−x

2d. −2x·5−x2 ln 5 e. 2x·102x(1+

x ln 10) f. sen 2t+ t cos 2t ·2t ln 2 g.−ex√1− e2x

h.2

2x+ 7i.

cotx

ln 10j.−2x

1− x2k.

2 lnx

x− 1

x lnx

l.1

x(1 + ln2 x)+

1

arctanx(1 + x2)m.

1

2x√

lnx+ 1+

1

2(x+√x)

n. x1/x−2(1 − lnx), x > 0

o. (senx)1+cosx(cot2 x − ln senx) − (cosx)1+senx(tan2 x − ln cosx) p. − 1

x(logx e)

2, x > 0,

x 6= 1 q. tanh 3x r. − 2

senh 3x, x > 0 s.

1

2x√x− 1 arccos(1/

√x)

, x > 1 t.1

x3 + 1

u.1

x4 + 1, |x| 6= 1 v.

xarcsenx

(1− x2)3/2, |x| < 1 w.

ex√1 + e2x

x.ex − 1

e2x + 1

15

Page 16: lista - Calculo I

16. a. 56x6 + 210x4 b. 2 cos 2x c. 2 arctanx +2x

1 + x2d.

2

1− x2+

2xarcsenx

(1− x2)3/2e. ex

2(4x2 + 2)

f.2(1− x2)

3(1 + x2)2g. − x/

√(a2 + x2)3 h.

1

acosh

x

a

17. a. y(6) = 4 · 6!, y(7) = 0 b. − 3 · 5 · 7 · 9 · 11 · 13 · 15 · 17

210x9√x

c. 50 cosx− xsenx

18. a. y = 2x b. x−2y−1 = 0 c. 6x+2y−π = 0 d. x = 1 e. y = 3 f. y = x−1 g. 2x−y+3 = 0em (−1; 1), 2x+ y − 3 em (1; 1)

19. a.π

2; arctan

3

4b. arctan 2

√2

20. a. f ′−(0) = −1, f ′+(0) = 1 b. f ′−(0) = 1, f ′+(0) = 0 c. f ′−(0) = f ′+(0) = 0 d. nao existem

21. a = 2, b = −1

22. a.1

3(1 + x2)b.

2

2− cosxc.

10

1 + 5ex/2

23. a.2

5b.− b

2x

a2yc.−x

2

y2d.−x(3x+ 2y)

x2 + 2ye.−

√y

xf.− 3

√y

xg.

2y2

3(x2 − y2) + 2xy=

1− y3

1 + 3xy2 + 4y3

h.10

10− 3 cos yi. −1 j.

y cos2 y

1− x cos2 yk.y

x

1− x2 − y2

1 + x2 + y2l. (x+ y)2 m.

1

x+ y − 1n.

y

x+ ey/x

o.y

x− yp.x+ y

x− yq.Cy + x

√x2 + y2

Cx− y√x2 + y2

r.y(x ln y − y)

x(y lnx− x)

24. a. 4 b. −4/3 c. −2π

25. a. − 3

4y3b.

sen y

(1 + cos y)3c.

1− cosxsen y

cos3 y

16

Page 17: lista - Calculo I

4. Aplicacoes da Derivada

1. Calcule limites usando a regra de L’Hopital

(a) limx→1

x3 − 2x2 − x+ 2

x3 − 7x+ 6

(b) limx→0

x cosx− senx

x3

(c) limx→1

1− x1− sen (πx/2)

(d) limx→0

tanx− senx

x− senx

(e) limx→π/4

sec2 x− 2 tanx

1 + cos 4x

(f) limx→π/2

tanx

tan 5x

(g) limx→∞

ex

x5

(h) limx→∞

lnx3√x

(i) limx→0

π/x

cot(πx/2)

(j) limx→0

ln(senmx)

ln senx(k) lim

x→0(1− cosx) cotx

(l) limx→1

(1− x) tanπx

2(m) lim

x→0arcsenx cotx

(n) limx→∞

xsena

x

(o) limx→1

lnx ln(x− 1)

(p) limx→1

(x

x− 1− 1

lnx

)(q) lim

x→3

(1

x− 3− 5

x2 − x− 6

)(r) lim

x→1

(1

2(1−√x)− 1

3(1− 3√x)

)

(s) limx→π/2

(x

cotx− π

2 cosx

)(t) lim

x→0xx

(u) limx→+∞

x1/x

(v) limx→0

x3/(4+lnx)

(w) limx→1

(1− x)cos(πx/2)

(x) limx→0

(1 + x2)1/x

(y) limx→1

x1/(1−x)

(z) limx→0

(cotx)senx

2. Determine os intervalos de crescimento e decrescimento das funcoes

(a) y = 1− 4x− x2

(b) y = (x− 2)2

(c) y = (x+ 4)3

(d) y = x2(x− 3)

(e) y =x

x− 2

(f) y =1

(x− 1)2

(g) y =x

x2 − 6x− 16

(h) y = (x− 3)√x

(i) y =x

3− 3√x

(j) y = x+ senx

(k) y = arcsen (1 + x)

(l) y = x lnx

(m) y = 2 ex2−4x

(n) y = 21/(x−a)

(o) y =ex

x

3. Determine os extremos locais das funcoes

(a) y = 2 + x− x2

(b) y = x3 − 3x2 + 3x+ 2

(c) y = 2x3 + 3x2 − 12x+ 5

(d) y = x2(x− 12)2

(e) y = x(x− 1)2(x− 2)3

(f) y =x3

x2 + 3

(g) y =x2 − 2x+ 2

x− 1

(h) y =(x− 2)(8− x)

x2

17

Page 18: lista - Calculo I

(i) y =16

x(4− x2)

(j) y =4√

x2 + 8

(k) y =x

3√x2 − 4

(l) y = 3√

(x2 − 1)2

(m) y = x− arctanx

(n) y = x− ln(1 + x)

(o) y = x lnx

(p) y = x ln2 x

(q) y = coshx

(r) y = xex

(s) y = x2e−x

(t) y =ex

x

4. Determine os extremos absolutos da funcao no intervalo indicado (se intervalo nao esta indicado,considere o domınio inteiro da funcao)

(a) y =x

1 + x2

(b) y =√x(10− x)

(c) y = sen 4x+ cos4 x

(d) y = arccosx

(e) y = x3 em [−1, 3]

(f) y = 2x3 + 3x2 − 12x+ 1 em [−1, 5]

(g) y = 2x3 + 3x2 − 12x+ 1 em [−10, 12]

5. Determine os intervalos de concavidade para cima e concavidade para baixo e os pontos de inflexaodos graficos:

(a) y = x3 − 6x2 + 12x+ 4

(b) y = (x+ 1)4

(c) y =1

x+ 3

(d) y =x3

x2 + 12

(e) y = 3√

4x3 − 12x

(f) y = arctanx− x

(g) y = x2 lnx

(h) y = (1 + x2) ex

6. Determine assıntotas dos graficos:

(a) y =1

(x− 2)2

(b) y =x

x2 − 4x+ 3

(c) y =x2

x2 − 4

(d) y =x3

x2 + 9

(e) y =√x2 − 1

(f) y =x√

x2 + 3

(g) y =x2 + 1√x2 − 1

(h) y = x− 2 +x2

√x2 + 9

(i) y = e−x2

+ 2

(j) y =1

1− ex

(k) y = e1/x

(l) y = ln(1 + x)

7. Faca os graficos, determinando para cada funcao: domınio, pontos de descontinuidade, extremoslocais, intervalos de crescimento e decrescimento, pontos de inflexao e assıntotas.

(a) y = x3 − 3x2

(b) y = 6x2 − x4

(c) y = (x− 1)2(x+ 2)

(d) y =(x2 − 5)3

125

(e) y =x2 − 2x+ 2

x− 1

(f) y =x4 − 3

x

(g) y =x4 + 3

x

(h) y =√x+√

4− x

(i) y =√

8 + x−√

8− x

(j) y = x√x+ 3

(k) y = 2x+ 2− 3 3√

(x+ 1)2

(l) y = 2|x| − x2

(m) y =4√

4− x2

(n) y =x

3√x2 − 1

(o) y = xe−x

(p) y =

(a+

x2

a

)ex/a

(q) y = e8x−x2−14

(r) y =lnx√x

(s) y =x

lnx

(t) y = ln(1 + e−x)

(u) y =arcsenx√

1− x2

(v) y = x arctanx

18

Page 19: lista - Calculo I

(w) y = x+ 2 arctanx

(x) y = earctanx

(y) y = arctan(lnx)

(z) y = xx

8. Problemas de otimizacao:

(a) Dentre todos os retangulos com uma dada area, qual tem o menor perımetro?

(b) Uma caixa da base quadrada, sem tampa, deve ter 1 m3 de volume. Determine as dimensoesque exigem o mınimo de material.

(c) Como cortar um setor circular de uma folha redonda para fazer um funil de maximo volume?

(d) O texto deve ocupar 384 cm2 da pagina. As margens superiores e inferiores devem ser de3 cm, e as margens esquerdas e direitas de 2 cm. Quais sao os tramanhos da pagina quepermitem economizar melhor o papel?

(e) O preco de qualquer brilhante e proporcional ao quadrado da massa. Um brilhante foi que-brado em duas partes. Quais sao os tamanhos das partes, se aconteceu a perda maxima dopreco?

(f) Um hotel que cobra R$ 80,00 diaria, da descontos especiais a grupos. Se sao reservados maisde 30 quartos, o preco de cada quarto e reduzido de uma quantia igual a R$ 1,00 vezes onumero de quartos reservados. Cada quarto alugado acarreta uma despesa diaria de R$ 6,00de limpeza e manutencao. Quantos quartos devem ser alugados para produzir a receita diariamaxima?

(g) Os gastos de combustıvel de um navio sao proporcionais ao cubo da velocidade. Sabe-se quecom a velocidade de 10 km/h gastam-se R$30 por hora. Outros gastos, que nao dependemda velocidade, sao R$480 por hora. Com qual velocidade os gastos para 1 km de distanciaserao mınimos?

(h) Uma estatua com 4 m de altura esta em cima de uma coluna de 5,6 m de altura. Em qualdistancia da coluna deve estar uma pessoa com 1,6 de altura para ver a estatua com o maiorangulo possıvel?

(i) Determine a distancia mais curta entre o ponto (0, b) e a parabola y = x2.

(j) Uma bateria de voltagem V e resistencia interna r esta ligada a um circuito de resistencia R.Pela lei de Ohm, V = I(R+ r), I e a corrente no circuito. Qual deve ser a resistencia R paraque a potencia P = I2R seja maxima?

Respostas

1. a. 1/2 b. −1/3 c. ∞ d. 3 e. 1/2 f. 5 g. ∞ h. 0 i. π2/2 j. 1 k. 0 l. 2/π m. 1 n. ao. 0 p. 1/2 q. 1/5 r. 1/12 s. −1 t. 1 u. 1 v. e3 w. 1 x. 1 y. 1/e z. e

2. a. (−∞,−2) cresce, (−2,∞) desrcesce; b. (−∞, 2) descresce, (2,∞) cresce; c. (−∞,∞) cresce;d. (−∞, 0) e (2,∞) cresce, (0, 2) decresce; e. (−∞, 2) e (2,∞) decresce; f. (−∞, 1) cresce, (1,∞)decresce; g. (−∞, 2), (−2, 8) e (8,∞) decresce; h. (0, 1) decresce, (1,∞) cresce; i. (−∞,−1) e(1,∞) cresce, (−1, 1) decresce; j. (−∞,∞) cresce; k. (−2, 0) cresce; l. (0, 1/e) decresce, (1/e,∞)cresce; m. (−∞, 2) decresce, (2,∞) cresce; n. (−∞, a) e (a,∞) decresce; o. (−∞, 0) e (0, 1)decresce, (1,∞) cresce.

19

Page 20: lista - Calculo I

3. a. ymax = 9/4 em x = 1/2; b. nao ha; c. ymax = 25 em x = −2, ymin = −2 em x = 1;d. ymin = 0 em x = 0, ymin = 0 em x = 12, ymax = 1296 em x = 6; e. ymin ≈ −0, 76 em x ≈ 0, 23,ymax = 0 em x = 1, ymin ≈ −0, 05 em x ≈ 1, 43; f. nao ha; g. ymax = −2 em x = 0, ymin = 2 emx = 2; h. ymax = 9/16 em x = 3, 2; i. ymax = −3

√3 em x = −2/

√3, ymin = 3

√3 em x = 2/

√3;

j. ymax =√

2 em x = 0; k. ymax = −√

3 em x = −2√

3, ymin =√

3 em x = 2√

3; l. ymin = 0 emx = ±1, ymax = 1 em x = 0; m. nao ha; n. ymin = 0 em x = 0; o. ymin = −1/e em x = 1/e;p. ymin = 0 em x = 1, ymax = 4/e2 em x = 1/e2; q. ymin = 1 em x = 0; r. ymin = −1/e emx = −1; s. ymin = 0 em x = 0, ymax = 4/e2 em x = 2; t. ymin = e em x = 1

4. a. m = −1/2 em x = −1, M = 1/2 em x = 1; b. m = 0 em x = 0 e x = 10, M = 5 em x = 5;c. m = 1/2 em x = (2k + 1)π/4, M = 1 em x = kπ/2, k = 0,±1,±2, . . .; d. m = 0 em x = 1,M = π em x = −1; e. m = −1 em x = −1, M = 27 em x = 3; f. m = −6 em x = 1, M = 266em x = 5; g. m = −1579 em x = −10, M = 3745 em x = 12;

5. a. (−∞, 2) para baixo, (2,∞) para cima, p. de inflexao (2, 12); b. (−∞,∞) para cima; c. (−∞,−3)para baixo, (−3,∞) para cima, nao ha pontos de inflexao; d. (−∞,−6) e (0, 6) para cima, (−6, 0)e (6,∞) para baixo, p. de inflexao (−6,−9/2), (0, 0), (6, 9/2); e. (−∞,−

√3) e (0,

√3) para cima,

(√

3,∞) para baixo, p. de inflexao (±√

3, 0), (0, 0); f. (−∞, 0) para cima, (0,∞) para baixo, p. deinflexao (0, 0); g. (0, 1/

√e3) para baixo, (1/

√e3,∞) para cima, p. de inflexao (1/

√e3,−3/2e3);

h. (−∞,−3) e (−1,∞) para cima, (−3,−1) para baixo, p. de inflexao (−3, 10/e3), (−1, 2/e).

6. a. x = 2, y = 0; b. x = 1, x = 3, y = 0; c. x = ±2, y = 1; d. y = x; e. y = −x (esquerda),y = x (direita); f. y = −1 (esquerda), y = 1 (direita); g. x = ±1, y = −x (esquerda), y = x(direita); h. y = −2 (esquerda), y = 2x − 2 (direita); i. y = 2; j. y = 1 (esquerda), y = 0(direita); k. x = 0, y = 1; l. x = −1.

7. a. ymax = 0 em x = 0, ymin = −4 em x = 2, p. de inflexao (1,−2); b. ymax = 1 em x = ±√

3,ymin = 0 em x = 0, p. de inflexao (±1, 5/9); c. ymax = 4 em x = −1, ymin = 0 em x = 1, p.de inflexao (0, 2); d. ymin = −1 em x = 0, p. de inflexao (±5, 0), (±1, 64/125); e. ymax = −2em x = 0, ymin = 2 em x = 2, assıntotas x = 1, y = x − 1; f. p. de inflexao (±1,±2),assıntota x = 0; g. ymax = −4 em x = −1, ymin = 4 em x = 1, assıntota x = 0; h. domınio[0, 4], ymax = 2

√2 em x = 2; i. domınio [−8, 8], p. de inflexao (0, 0); j. domınio [−3,∞),

ymin = −2 em x = −2; k. ymax = 0 em x = −1, ymin = −1 em x = 0; l. ymax = 1 em x = ±1,ymin = 0 em x = 0; m. domınio (−2, 2), ymin = 2 em x = 0, assıntotas x = ±2; n. domınio(−∞,−1) ∪ (−1, 1) ∪ (1,∞), ymax = −

√3/ 3√

2 em x = −√

3, ymin =√

3/ 3√

2 em x =√

3, p. deinflexao (±3,±3/2), (0, 0), assıntotas x = ±1; o. ymax = 1/e em x = 1, p. de inflexao (2, 2/e2),assıntota y = 0; p. p. de inflexao (−3a, 10a/e3), (−a, 2a/e), assıntota y = 0; q. ymax = e2 emx = 4, p. de inflexao ((8 ± 2

√2)/2, e3/2), assıntota y = 0; r. domınio (0,∞), ymax = 0, 74 em

x = e2, p. de inflexao (e8/3; 0, 7), assıntotas x = 0, y = 0; s. domınio (0, 1) ∪ (1,∞), ymin = e emx = e, p. de inflexao (e2, e2/2), assıntota x = 0, y → 0 quando x→ 0; t. assıntotas y = 0 (direita)e y = −x (esquerda); u. domınio (−1, 1), p. de inflexao (0, 0), assıntotas x = ±1; v. ymin = 0em x = 0, assıntotas y = (πx/2)− 1 (direita) e y = −(πx/2)− 1 (esquerda); w. ymax = 3π/2− 1em x = −1, ymin = 1 + π/2 em x = 1 p. de inflexao (0, π), assıntotas y = x + 2π (esquerda)e y = x (direita); x. p. de inflexao (0, 5; 1, 59), assıntotas y ≈ 0, 21 (esquerda) e y ≈ 4, 81(direita); y. domınio (0,∞), assıntota y ≈ 1, 57, y → −π/2 quando x → 0; z. domınio (0,∞),ymin = (1/e)1/e ≈ 0, 69 em x = 1/e ≈ 0, 37, y → 1 quando x→ 0+.

8. a. quadrado; b.3√

2 × 3√

2 × 13√

4m; c. φ = 2π

√2/3; d. 20 × 30 cm; e. em duas metades

iguais; f. 37 quartos; g. 20 km/h; h. 4√

2 m; i. b se b < 12 ;√b− 1

4 se b > 12 ; j. R = r.

20

Page 21: lista - Calculo I

5. Integral Indefinida

1. Ache o incremento ∆y e a diferencial dy da funcao y = 5x+ x2 para x = 2 e ∆x = 0, 001.

2. A area de um quadrado com o lado x e dada pela funcao S = x2. Ache o icremento e a diferencialdesta funcao e de uma interpretacao geometrica deles.

3. Ache a diferencial da funcao para x e ∆x dados

(a) y = cosx, x =π

6, ∆x =

π

36

(b) y =2√x

, x = 9, ∆x = −0, 01

(c) y = tanx, x =π

3, ∆x =

π

180

4. Ache dy em termos de x e dx

(a) y =1

xm(b) y =

x

1− x(c) y = arcsen

x

a(d) y = arctan

x

a

5. Use as regras basicas de antidiferenciacao para calcular as integrais indefenidas

(a)

∫5a2x6 dx

(b)

∫(6x2 + 8x+ 3) dx

(c)

∫x(x+ a)(x+ b) dx

(d)

∫(a+ bx3)2 dx

(e)

∫ √2px dx

(f)

∫dxn√x

(g)

∫(nx)(1−n)/n dx

(h)

∫(a2/3 − x2/3)3 dx

(i)

∫(√x+ 1)(x−

√x+ 1) dx

(j)

∫(x2 + 1)(x2 − 2)

3√x2

dx

(k)

∫(xm − xn)2

√x

dx

(l)

∫(√a−√x)4

√ax

dx

(m)

∫dx

x2 + 7

(n)

∫dx√

8− x2

(o)

∫tan2 x dx

(p)

∫cot2 x dx

(q)

∫x2

x2 + 2dx

6. Calcule as integrais usando mudanca de variavel

(a)

∫b dy√1− y

(b)

∫ √a− bx dx

(c)

∫x√

x2 + 1dx

(d)

∫dx

3x2 + 5

(e)

∫dx√

7− 5x2

(f)

∫x dx√a4 − x4

(g)

∫x2

1 + x6dx

(h)

∫ √arcsenx

1− x2dx

(i)

∫arctan x

2

4 + x2dx

(j)

∫sen (a+ bx) dx

(k)

∫cos

x√2dx

(l)

∫(cos ax+ sen ax)2 dx

(m)

∫cos√x · dx√

x

(n)

∫sec2(ax+ b) dx

(o)

∫cot2 ax dx

(p)

∫x dx

cos2(x2)

(q)

∫xsen (1− x2) dx

(r)

∫cos

x

asen

x

adx

(s)

∫sen 36x cos 6x dx

(t)

∫cos ax

sen 5axdx

(u)

∫senx cosx√

cos2 x− sen 2xdx

21

Page 22: lista - Calculo I

(v)

∫ √1 + 3 cos2 x sen 2x dx

(w)

∫tan3 x

3sec2 x

3dx

(x)

∫ √tanx

cos2 xdx

(y)

∫cot2/3 x

sen 2xdx

(z)

∫1 + sen 3x

cos2 3xdx

7. Calcule as integrais

(a)

∫x

5√

5− x2 dx

(b)

∫x3

x8 + 5dx

(c)

∫ (2 +

x

2x2 + 1

)dx

2x2 + 1

(d)

∫x2

3√x3 + 1

dx

(e)

∫x dx√1− x4

(f)

∫sen 2x

2dx

(g)

∫sec2 x dx√4− tan2 x

(h)

∫5− 3x√4− 3x2

dx

(i)

∫dx

(a+ b) + (a− b)x2

(0 < b < a)

(j)

∫sen

(2πt

T+ ϕ0

)dt

(k)

∫senx cosx√2− sen 4x

dx

(l)

∫dx

sen 2x cos2 x

(m)

∫arcsenx+ x√

1− x2dx

(n)

∫dx

1 + cos2 x

(o)

∫x2dx√1− x2

(x = sen t)

(p)

∫x3dx√2− x2

(x =√

2sen t)

(q)

∫dx

x√x2 − 1

(x = 1/t)

8. Calcule as integrais usando a formula∫u′(x)

u(x)dx =

∫d(u(x))

u(x)= lnu(x) + C

(a)

∫a dx

a− x

(b)

∫2x+ 3

2x+ 1dx,

(use 2x+32x+1 = 1 + 2

2x+1)

(c)

∫1− 3x

3 + 2xdx

(d)

∫xdx

a+ bx

(e)

∫ax+ b

αx+ βdx

(f)

∫x2 + 1

x− 1dx

(g)

∫x2 + 5x+ 7

x+ 3dx

(h)

∫x4 + x2 + 1

x− 1dx

(i)

∫ (a+

b

x− a

)2

dx

(j)

∫x

(x+ 1)2dx

(use xdx = 12d(x2 + 1))

(k)

∫ √x+ lnx

xdx

(l)

∫x3

a2 − x2dx

(m)

∫x2 − 5x+ 6

x2 + 4dx

(n)

∫3− 2x

5x2 + 7dx

(o)

∫xdx

x2 − 5

(p)

∫xdx

2x2 + 3

(q)

∫ax+ b

a2x2 + b2dx

(r)

∫x−√

arctan 2x

1 + 4x2dx

(s)

∫sen (lg x)

dx

x

9. Calcule as integrais de funcoes exponenciais

(a)

∫3xex dx

(b)

∫ae−mx dx

(c)

∫42−3x dx

(d)

∫(et − e−t) dt

(e)

∫(ex/a + e−x/a)2dx

(f)

∫(ax − bx)2

axbxdx

(g)

∫a2x − 1√

axdx

22

Page 23: lista - Calculo I

(h)

∫x e−(x2+1) dx

(i)

∫x · 7x2 dx

(j)

∫e1/x

x2dx

(k)

∫5√x dx√

x

(l)

∫ex

ex − 1dx

(m)

∫ex√a− bex dx

(n)

∫(ex/a + 1)1/3ex/a dx

(o)

∫dx

2x + 3(use 1

2x+3 = 13

(1− 2x

2x+3

))

(p)

∫ax dx

1 + a2x

(q)

∫et dt√1− e2t

(r)

∫(2 senh 5x− 3 cosh 5x) dx

(s)

∫senh 2x dx

(t)

∫tanhx dx

(u)

∫cothx dx

(v)

∫x2 cosh (x3 + 3) dx

(w)

∫3 tanhx

cosh 2xdx

(x)

∫dx√ex − 1

(use u =√ex − 1)

(y)

∫e2x

√ex + 1

dx

10. Calcule usando integracao por partes

(a)

∫arcsenx dx

(b)

∫x cos 3x dx

(c)

∫x

exdx

(d)

∫x · 2−x dx

(e)

∫x2e3x dx

(f)

∫xsenx cosx dx

(g)

∫x2 lnx dx

(h)

∫ln2 x dx

(i)

∫lnx

x3dx

(j)

∫lnx√xdx

(k)

∫x arctanx dx

(l)

∫ln(x+

√1 + x2) dx

(m)

∫eaxsen bx dx

(n)

∫sen (lnx) dx

11. Calcule integrais completando quadrado

(a)

∫dx

x2 + 2x+ 5

(b)

∫dx

x2 + 2x

(c)

∫dx

3x2 − x+ 1

(d)

∫xdx

x2 − 7x+ 13

(e)

∫3x− 2

x2 − 4x+ 5dx

(f)

∫(x− 1)2

x2 + 3x+ 4dx

(g)

∫x2dx

x2 − 6x+ 10

(h)

∫xdx

x4 − 2x2 − 1

12. Calcule integrais pelo metodo de fracoes parciais

(a)

∫2x+ 3

(x− 2)(x+ 5)dx

(b)

∫x dx

(x+ 1)(x+ 2)(x+ 3)

(c)

∫x3 + 1

x3 − 5x2 + 6xdx

(d)

∫x2 + 1

(x+ 1)2(x− 1)dx

(e)

∫x dx

(x− 1)2(x2 + 2x+ 2)

(f)

∫x4 dx

x4 − 1

13. Calcule integrais trigonometricas

23

Page 24: lista - Calculo I

(a)

∫cos3 x dx

(b)

∫sen 2x cos3 x dx

(c)

∫sen 3x

2cos5 x

2dx

(d)

∫sen 4x dx

(e)

∫sen 2x cos2 x dx

(f)

∫sen 10xsen 15x dx

(g)

∫cos

x

2cos

x

3dx

(h)

∫cosx cos 2x cos 3x dx

(i)

∫dx

3 + 5 cosx

(j)

∫cosx dx

1 + cosx

(k)

∫dx

cosx+ 2 cosx+ 3

(l)

∫1 + tanx

1− tanxdx

(m)

∫dx

3sen 2x+ 5 cos2 x

(divida o numerador edenominador por cos2 x)

(n)

∫sen 2x dx

1 + sen 2x

Para calcular as integrais do tipo∫senmx cosnx dx,

∫senmxsennx dx,

∫cosmx cosnx dx

use as formulas

senmx cosnx =1

2(sen (m+ n)x+ sen (m− n)x)

senmxsennx =1

2(cos(m− n)x− cos(m+ n)x)

cosmx cosnx =1

2(cos(m− n)x+ cos(m+ n)x)

Para calcular as integrais do tipo ∫R(senmx, cosnx) dx

onde R e uma funcao racional, use a substituicao

tanx

2= t, dx =

2dt

1 + t2, senx =

2t

1 + t2, cosx =

1− t2

1 + t2

Se R(−senmx,− cosnx) = R(senmx, cosnx), a substituicao mais facil e

tanx = t, dx =dt

1 + t2, senx =

t√1 + t2

, cosx =1√

1 + t2

Respostas (as constantes de integracao C estao omitidas)

1. ∆y = 0, 009001, dy = 0, 009

2. ∆S = 2x∆x+ ∆x2, dS = 2x∆x

3. a. −π/72 b. 1/2700 c. π/45

4. a. − m

xm+1dx b.

dx

(1− x)2c.

dx√a2 − x2

d.a dx

a2 + x2

24

Page 25: lista - Calculo I

5. a.5

7a2x7 b. 2x3 + 4x2 + 3x c.

x4

4+ (a + b)

x3

3+ ab

x2

2d. a2x +

ab

2x4 +

b2

7x7 e.

2x

3

√2px

f.nx(n−1)/n

n− 1g. n√nx h. a2x− 9

5a4/3x5/3 +

9

7a2/3x7/3− 1

3x3 i.

2

5x2√x+x j.

3

13x4 3√x− 3

7x2 3√x−

6 3√x k.

2x2m√x4m+ 1

+2x2n√x4n+ 1

− 4xm+n√x2m+ 2n+ 1

l. 2a√ax−4ax+4x

√ax−2x2+

2x3

5√ax

m.1√7

arctanx√7

n. arcsenx

2√

2o. tanx− x p. − cotx− x q. x−

√2 arctan

x√2

6. a. −2b√

1− y b. − 2

3b

√(a− bx)3 c.

√x2 + 1 d.

1√15

arctan

(x

√3

5

)e.

1√5

arctan

(x

√5

7

)

f.1

2arcsen

x2

a2g.

1

3arctanx3 h.

2

3

√(arcsenx)3 i.

1

4

(arctan

x

2

)2

j.−1

bcos(a+bx) k.

√2 sen

x√2

l. x − 1

2acos 2ax m. 2sen

√x n.

1

atan(ax + b) o. −cot ax

a− x p.

1

2tan2 x q.

1

2cos(1 − x2)

r.a

2sen 2x

as.

sen 46x

24t. − 1

4a sen 4axu. −1

2

√cos 2x v. −2

9

√(1 + 3 cos2 x)3 w.

3

4tan4 x

3

x.2

3

√tan3 x y. −3

5cot5/3 x z.

1

3

(tan 3x+

1

cos 3x

)

7. a. − 5

125

√(5− x2)6 b.

1

4√

5arctan

x4

√5

c.√

2 arctan(√

2x)− 1

4(2x2 + 1)d.

1

23

√(x3 + 1)2

e.1

2arcsen (x2) f.

x

2− senx

2g. arcsen

(1

2tanx

)h.

5√3

arcsen

(√3x

2

)+√

4− 3x2

i.1√

a2 − b2arctan

x√a− ba+ b

j. − T

2πcos

(2πt

T+ ϕ0

)k.

1

2arcsen

(sen 2x√

2

)l. −2 cot 2x

m.1

2(arcsenx)2−

√1− x2 n.

1√2

arctan

(tanx√

2

)o.

1

2arcsenx− 1

2x√

1− x2 p. −1

3

√2− x2(4+

x2) q. arccos1

xse x > 0, arccos

(−1

x

)se x < 0

8. a. a ln

∣∣∣∣ c

a− x

∣∣∣∣ b. x+ln |2x+1| c.−3

2x+

11

4ln |2x+3| d.

x

b− ab2

ln |a+bx| e.a

αx+

bα− aβα2

ln |αx+

β| f.x2

2+ x+ 2 ln |x− 1| g.

x2

2+ 2x+ ln |x+ 3| h.

x4

4+x3

3+ x2 + 2x+ 3 ln |x− 1| i. a2x+

2ab ln |x − a| − b2

x− aj. ln |x + 1| + 1

x+ 1k. 2√x +

1

2ln2 x l. −x

2

2− a2

2ln |x2 − a2| m. x −

5

2ln(x2 + 4) + arctan

x

2n.

3√35

arctanx

√5

7− 1

5ln(5x2 + 7) o.

1

2ln |x2 − 5| p.

1

4ln(2x2 + 3)

q.1

2aln(a2x2 + b2) +

1

barctan

ax

br.

1

8ln(1 + 4x2)− 1

3

√(arctan 2x)3 s. − ln 10 · cos(lg x)

9. a.3xex

ln 3 + 1b.− a

me−mx c.− 1

3 ln 442−3x d. et+e−t e.

a

2e2x/a−a

2e−2x/a+2x f.

1

ln a− ln b

(ax

bx−

bx

ax

)−2x g.

2

ln a

(1

3a3x/2 + a−x/2

)h.− 1

2ex2+1i.

1

2 ln 77x

2j.−e1/x k.

2

ln 55√x l. ln |ex−1|

m. − 2

3b

√(a− bex)3 n.

3a

4(ex/a + 1)4/3 o.

x

3− 1

3 ln 2ln(2x + 3) p.

1

ln aarctan ax q. arcsen et

r.2

5cosh 5x − 3

5senh 5x s.

1

4senh 2x − x

2t. ln coshx u. ln | senhx| v.

1

3senh (x3 + 3)

w.1

lnx3 tanhx x. 2 arctan

√ex − 1 y.

2

3(ex − 2)

√ex + 1

25

Page 26: lista - Calculo I

10. a. xarcsenx +√

1− x2 b.xsen 3x

3+

cos 3x

9c. −x+ 1

exd. −x ln 2 + 1

2x ln2 2e.e3x

27(9x2 − 6x + 2)

f. −x cos 2x

4+

sen 2x

8g.x3

3lnx− x

3

9h. x ln2 x−2x lnx+x i. − lnx

2x2− 1

4x2j. 2√x lnx−4

√x

k.x2 + 1

2arctanx−x

2l. x ln(x+

√1 + x2)−

√1 + x2 m.

eax

a2 + b2(asen bx−b cos bx) n.

x

2

(sen (lnx)−

cos(lnx))

11. a.1

2arctan

x+ 1

2b.

1

2ln

∣∣∣∣ x

x+ 2

∣∣∣∣ c.2√11

arctan6x− 1√

11d.

1

2ln(x2−7x+13)+

7√3

arctan2x− 7√

3

e.3

2ln(x2−4x+15)+4 arctan(x−2) f. x− 5

2ln(x2 +3x+4)+

9√7

arctan2x+ 3√

7g. x+3 ln(x2−

6x+ 10) + 8 arctan(x− 3) h.1

4√

2ln

∣∣∣∣∣x2 − (√

2 + 1)

x2 + (√

2− 1)

∣∣∣∣∣12. a. ln |x − 2| + ln |x + 5| b.

1

2ln

∣∣∣∣∣ (x+ 2)4

(x+ 1)(x+ 3)3

∣∣∣∣∣ c. x +1

6ln |x| − 9

2ln |x − 2| + 28

3ln |x − 3|

d.1

x+ 1+

1

2ln |x2−1| e. − 1

5(x− 1)+

1

50ln

(x− 12)2

x2 + 2x+ 2− 7

25arctan(x+1) f. x+

1

4ln

∣∣∣∣x− 1

x+ 1

∣∣∣∣−1

2arctanx

13. a. senx − 1

3sen 3x b.

sen 3x

3− sen 5x

5c. −1

3cos6 x

2+

1

4cos8 x

2d.

3

8x − 1

4sen 2x +

1

32sen 4x

e.x

8− 1

32sen 4x f. −sen 25x

50+

sen 5x

10g.

3

5sen

5x

6+ 3sen

x

6h.

x

4+

sen 2x

8+

sen 4x

16+

sen 6x

24

i.1

4ln

∣∣∣∣∣2 + tan x2

2− tan x2

∣∣∣∣∣ j. x− 2 tanx

2k. arctan

(1 + tan

x

2

)l. − ln | cosx− senx|

m.1√15

arctan

(√3

5tanx

)n. ln(1 + sen 2x)

26

Page 27: lista - Calculo I

6. Integral Definida

1. Expresse em notacao de somacao

(a) 1 + 5 + 9 + 13 + 17

(b) 2 + 5 + 8 + 11 + 14

(c)1

2+

2

5+

3

8+

4

11(d)

1

4+

2

9+

3

14+

4

19

(e) 2 + 5 + 10 + 17 + 26 + 37

2. Obtenha as formulas a seguir usando a propriedade telescopica do somatorio

n∑k=1

(ak − ak−1) = an − a0

(a)n∑k=1

k =n2

2+n

2(sugestao : k2 − (k − 1)2 = 2k − 1)

(b)n∑k=1

k2 =n3

3+n2

2+n

6(sugestao : k3 − (k − 1)3 = 3k2 − 3k + 1)

(c)n∑k=1

k3 =n4

4+n3

2+n2

4(sugestao : k4 − (k − 1)4 = 4k3 − 6k2 + 4k − 1)

3. Expresse a soma em termos de n

(a)n∑k=1

(k2 + 3k + 5) (b)n∑k=0

(3k2 − 2k + 1) (c)n∑k=3

(k3 + 2k2 − k + 4)

4. Calcule as integrais definidas diretamente da definicao

(a)

∫ b

ax2 dx

(b)

∫ b

ax3 dx

(c)

∫ b

asenx dx, sugestao : multiplique a soma de Riemann por

sen (∆x/2)

sen (∆x/2)e use a formula

senAsenB =1

2cos(A−B)− 1

2cos(A+B)

(d)

∫ b

acosx dx

5. Sem calcular as integrais, determine qual delas e maior

(a)

1∫0

x dx ,

1∫0

dx

(b)

2∫1

x2 dx ,

2∫1

x dx

(c)

1∫0

x5 dx ,

1∫0

x6 dx

(d)

π/2∫0

sen 10x dx ,

π/2∫0

sen 2x dx

27

Page 28: lista - Calculo I

(e)

1∫0

√1 + x2 dx ,

1∫0

x dx (f)

1∫0

x2 sen 2x dx ,

1∫0

x sen 2x dx

6. Calcule o valor medio da funcao no intervalo indicado

(a) x2 + 1 em [1; 4]

(b) |x| em [−1; 1]

(c) 10 + 2 senx+ 3 cosx em [0; 2π]

(d) senx sen (x+ ϕ) em [0; 2π]

7. Calcule as derivadas das funcoes

(a) F (x) =

x∫1

sen t

tdt (b) F (x) =

0∫x

√1 + t4 dt (c) F (x) =

√x∫

1/x

cos(t2) dt

8. Calcule as integrais definidas usando o teorema fundamental do calculo

(a)

8∫−1

3√x dx

(b)

π∫0

senx dx

(c)

√3∫

1/√

3

dx

1 + x2

(d)

1/2∫−1/2

dx√1− x2

(e)

2∫0

|1− x| dx

(f)

1∫−1

tan3 x dx

(g)

2∫1

(x2 − 2x+ 3) dx

(h)

8∫0

(√

2x+ 3√x) dx

(i)

4∫1

1 +√y

y2dy

(j)

1∫0

coshx dx

(k)

ln 3∫ln 2

dx

cosh 2x

(l)

π∫0

senh 2x dx

9. Calcule as integrais fazendo mudanca de variavel

(a)

6∫2

√x− 2 dx

(b)

−3∫0

dx√25 + 3x

(c)

1∫0

z3

z8 + 1dz

(d)

1∫−1

x dx√5− 4x

(e)

1∫0

arcsen√x√

x(1− x)dx

(f)

1∫0

x(2− x2)12 dx

(g)

2∫1

x 3√

1− x dx

(h)

1∫0

x15√

1 + 3x8 dx

(i)

e2∫e

dx

x lnx

(j)

e∫1

sen (lnx)

xdx

(k)

1∫0

ex

1 + e2xdx

10. Calcule usando integracao por partes

28

Page 29: lista - Calculo I

(a)

π/2∫0

x cosx dx

(b)

e∫1

lnx dx

(c)

1∫0

x3e2x dx

(d)

π∫0

exsenx dx

(e)

∞∫0

xe−x dx

(f)

∞∫0

e−ax cos bx dx, a > 0

11. Calcule a area delimitada pelos graficos das equacoes

(a) y = 4x− x2, eixo OX

(b) y = x(x− 1)(x− 2), eixo OX

(c) y3 = x, y = 1, x = 8

(d) metade do perıodo de y = senx,eixo OX

(e) y = x3, y = 8, eixo OY

(f) y2 = 2px, x2 = 2py

(g) y = 2x− x2, y = −x

(h) y = 3− 2x, y = x2

(i) y = x2, y = x2/2, y = 2x

(j) y =x3

3, y = 4− 2

3x2

(k) y =1

1 + x2, y =

x2

2

(l) x2 + y2 = 8, y2 = 2x

12. Calcule o comprimento da curva dada pela equacao

(a) y = x3/2, 0 < x < 4/3

(b) y =x3

6+

1

2x, 1 < x < 3

(c) y = a coshx

a, do vertice (0; a) a (b;h)

(d) x = ln sec y, de y = 0 a y =π

3

13. Determine a area da superfıcie do solido indicado

(a) Um cone circular reto de altura h e raio da base r.

(b) Um segmento esferico de altura h em uma esfera de raio R.

(c) A superfıcie gerada pela revolucao da curva y = a coshx

a, 0 ≤ x ≤ a em torno do eixo x.

14. Ache o volume de cada solido

(a) Um tetraedro com tres faces mutuamente perpendiculares e tres arestas mutuamente perpen-diculares de comprimentos a, b, c.

(b) Um sotao de base retangular com os lados de comprimentos A e B, com aresta superior decomprimento C e altura H.

(c) Um trapezoide de bases paralelas retangulares. A base inferior tem os lados de comprimentosA e B, a base superior tem os lados de comprimentos a e b, e a altura do trapezoide e H.

15. Determine o volume do solido gerado pela rotacao da regiao limitada pelas curvas dadas em tornodo eixo OX.

(a) y = b

(x

a

)2/3

, 0 < x < a

(b) y = senx, y = 0, 0 < x < π

(c) y = x2, y = |x|

(d) x2 + (y − b)2 = a2 (um toro)

16. Uma esfera de raio R esta preenchida com agua ate uma altura h. Calcule o volume da agua.

29

Page 30: lista - Calculo I

17. Calcule a pressao da agua nas superfıcies indicadas

(a) Um triangulo vertical com base b e altura h. A base esta na superfıcie da agua, com o verticepara baixo.

(b) Uma barragem com a forma de um trapezio. A base superior e a , a base inferior e b e aaltura e h

(c) Um cone circular vertical com base de raio R e altura H. A base esta na superfıcie da agua.

18. Determine quantidade de calor gerado por uma corrente eletrica I = I0sen2π

Tt durante um perıodo

T em fio com resistencia R.

Respostas

1. a.5∑

k=1

(4k − 3) b.5∑

n=1

(3n− 1) c.4∑

k=1

k

3k − 1d.

4∑k=1

k

5k − 1e.

6∑k=1

(k2 + 1)

2.

3. a.n3

3+ 2n2 +

20

3n b. n3 +

n2

2+n

2+ 1 c.

n4

4+

7

6n3 +

3

4n2 +

13

3n− 24

4. a.b3 − a3

3b.

b4 − a4

4c. −(cos b− cos a) d. sen b− sen a

5. a. a segunda b. a primeira c. a primeira d. a segunda e. a primeira f. a segunda

6. a. 8 b. 0 c. 10 d. 12 cosϕ

7. a.senx

xb. −

√1 + x4 c.

cosx

2√x

+cos(1/x2)

x2

8. a. 45/4 b. 2 c. π/6 d. π/3 e. 1 f. 0 g. 7/3 h. 100/3 i. 7/4 j. 12

(e− 1

e

)k. 1/5

l. 14 senh 2π − π

2

9. a. 16/3 b. −2/3 c. π/16 d. 1/6 e. π2/4 f. 8191/26 g. −33/28 h. 29/270 i. ln 2j. 1− cos 1 k. arctan e− π

4

10. a.π

2− 1 b. 1 c.

e2 + 3

8d.

1 + eπ

2e. 1 f.

a

a2 + b2

11. a. 32/3 b. 1/2 c. 17/4 d. 2 e. 12 f. 4p2/3 g. 9/2 h. 32/3 i. 4 j. 32/3 k.π

2− 1

3l.

2π +4

3

12. a.56

27b.

14

3c.√h2 − a2 d. ln(2 +

√3)

13. a. πr√r2 + h2 b. 2πRh c.

πa2

2(2 + senh 2)

14. a.1

6abc b.

1

6HA(2B + C) c.

1

2H(2AB +Ab+Ba+ 2ab)

30

Page 31: lista - Calculo I

15. a.3

7πab2 b.

π2

2c.

4

15π d. 2π2a2b

16. πh2(R− h

3)

17. a.1

6ρgh2b b.

1

6ρgh2(a+ 2b) c.

π

3ρgHR

18. Q = 0, 5TRI20

31