krónubréf: Áhrif á gengi og peningastefnu
DESCRIPTION
Krónubréf: Áhrif á gengi og peningastefnu. Þorvarður Tjörvi Ólafsson hagfræðingur, rannsóknar- og spádeild hagfræðisviðs Seðlabanka Íslands Morgunverðarfundur hjá Viðskiptaráði 3. október 2006. Skoðanir höfundar og þurfa ekki að endurspegla skoðanir eða stefnu Seðlabanka Íslands. Inngangur. - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
Seðlabanki Íslands
Krónubréf: Áhrif á gengi og peningastefnu
Þorvarður Tjörvi Ólafssonhagfræðingur, rannsóknar- og spádeild hagfræðisviðs Seðlabanka Íslands
Morgunverðarfundur hjá Viðskiptaráði3. október 2006
Skoðanir höfundar og þurfa ekki að endurspegla skoðanir eða stefnu Seðlabanka Íslands
Inngangur
• Í ágúst á síðasta ári hófu erlendir aðilar, einkum alþjóðlegar fjármálastofnanir með gott lánshæfismat, að gefa út skuldabréf í íslenskum krónum á alþjóðamörkuðum
• Alls hafa verið gefin út krónubréf að andvirði tæplega 300 ma.kr. eða sem nemur um þrefaldri innlendri útgáfu ríkissjóðs
• Sterkur vitnisburður um samþættingu íslensks fjármálamarkaðar við umheiminn
• Krónubréfaútgáfan er ein birtingarmynd vaxandi áhuga erlendra fjárfesta á að hafa eignir sínar í krónum
Inngangur (frh.)
• Krónan er því ekki að laumast út bakdyramegin
• Þvert á móti eru fjárfestar á fullri ferð inn um aðal- og bakdyr íslensks og alþjóðlegs fjármálamarkaðar til að fjárfesta í krónum
• Safn fjárfesta stækkar og velta á krónumörkuðum eykst
• Líkleg til að styrkja innviði íslensks fjármálamarkaðar með því að auka dýpt og lækka vaxta- og áhættuálag á innlendum fjáreignum til lengri tíma litið
Inngangur (frh.)
• Sviptingar síðustu mánaða minna hins vegar á að ekki er hægt að útiloka snarar breytingar við þær aðstæður sem nú ríkja:– Mikið ójafnvægi í þjóðarbúskapnum gerir efnahagslífið
viðkvæmt fyrir sviptingum á mörkuðum– Vinsældir vaxtamunarviðskipta gerir markaði viðkvæma
fyrir sviptingum í peningalegu aðhaldi• Það getur orðið troðningur í dyragættinni þegar að
allir ætla út samtímis! • Mikilvægt að stuðla að auknu jafnvægi í
þjóðarbúskapnum til að draga úr viðkvæmni fyrir sveiflum
• Hvað höfum við lært af skammri reynslu okkar? Hver hafa áhrif útgáfunnar verið? Við hverju má búast á næstu misserum?
Baksvið krónubréfaútgáfunnar
• Ísland er hávaxtasvæði í flatneskjulegu vaxtaumhverfi á alþjóðamörkuðum
• Alþjóðlegt baksvið:• Lágir vextir, lausafjárofgnótt, leitin að ávöxtun og
vaxtamunarviðskipti (e. carry trade)
• Innlent baksvið:1. Mikil umsvif og þensla: veruleg eftirspurn eftir lánsfé
2. Hækkun vaxta og áhrif þeirra á gengi krónunnar
Ferlið og forsendur þess
• Tvær fjármálastofnanir: Hvor tekur lán í þeim gjaldmiðli sem hin stofnunin hefur þörf fyrir og endafjárfestirinn situr eftir með gengisáhættuna
• Forsendur ferlisins:1. Eftirspurn sé meðal fjárfesta eftir bréfunum:
• Vaxtamunur við útlönd• Gengisþróun• Áhættufælni
2. Eftirspurn sé eftir krónunum á innlendum markaði:• Umsvifin í hagkerfinu og stöðu heimila og fyrirtækja
3. Getu og vilja íslenskra banka til að taka þátt• Mat á notkunarmöguleikum og aðgengi að alþjóðlegum mörkuðum
Útgáfur, endurgreiðslur og útistandandi
-90
-80
-70
-60
-50
-40
-30
-20
-10
0
10
20
30
40
50
60
á s o n d j f m a m j j á s o n d j f m a m j j á s o n d
2005 2006 2007
0
20
40
60
80
100
120
140
160
180
200
220
240
260
280
300
Útgáfur (v. ás) Endurgreiðslur (v. ás) Útistandandi (h. ás)
Ma.kr Ma.kr
Upplýsingar til og með 27. september 2006.Heimild: Reuters.
Ma.kr. Ma.kr.
Nýja-Sjáland
-5
-4
-3
-2
-1
0
1
2
3
4
5
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
55
1994 1996 1998 2000 2002 2004 2006 2008 2010 2012 2014 2016
Issues Maturities Outstanding (RHS)
Bon
ds m
atur
ing/
issu
ed (
NZ
$ bi
llion
) Total outstanding (N
Z$ billion)
Nýja-Sjáland
• Fróðleg reynsla fyrir okkur– Lítið opið hagkerfi sem hefur gengið í gegnum
miklar kerfisbreytingar síðustu tvo áratugi
• Keimlík staða efnahagsmála• Sviptingar á þessu ári líkt og hjá okkur
– Gengislækkun og svo styrking– Útgáfa náð sér að nýju og jafnvægi á milli nýrra
útgáfa og endurgreiðslna
• Verulegar fjárhæðir á gjalddaga á næsta ári• Áhrif útgáfunnar á vexti, gengi og
peningastefnu ítarlega rannsökuð
Áhrif krónubréfaútgáfunnar
• Samþætting íslensks markaðar við umheiminn
• Verkað sem þrýstingur til lækkunar á óverðtryggða vexti innanlands
• Innlendar bankastofnanir hafa fengið ódýrari krónufjármögnun en ella og átt kost á að láta viðskiptavini sína njóta þess
• Dýpt markaða hefur aukist: verulega aukin velta, safn fjárfesta stækkað og áhugi á innlendum skuldabréfum aukist
Áhrif útgáfunnar á gengi krónunnar
• Reynsla Nýsjálendinga: Smá, skammvinn eða verðlögð inn í ferlinu löngu áður en kemur að gjalddaga
• Hvað með hér?– Þegar að útgáfan hófst hafði gengi krónunnar verið í
nær samfelldum styrkingarfasa í nokkur ár– Sú tilhneiging hélt áfram þangað til í nóvember– Áhrif útgáfu, áhrif stýrivaxta?– Veiktist snarlega í febrúar og allt til aprílloka í kjölfar
skýrslna frá Fitch og ýmsum greiningardeildum– Styrking á ný frá byrjun júlí í kjölfar verulegra
vaxtahækkana, birtingu jákvæðari skýrslna um íslensku bankana og aukinnar bjartsýni á alþjóðamörkuðum
– Engin sjáanleg áhrif endurgreiðslna enn sem komið er
Þróun gengisvísitölu
100.00
102.50
105.00
107.50
110.00
112.50
115.00
117.50
120.00
122.50
125.00
127.50
130.00
132.50
135.00
1.9.
05
15.9
.05
29.9
.05
13.1
0.05
27.1
0.05
10.1
1.05
24.1
1.05
8.12
.05
22.1
2.05
5.1.
06
19.1
.06
2.2.
06
16.2
.06
2.3.
06
16.3
.06
30.3
.06
13.4
.06
27.4
.06
11.5
.06
25.5
.06
8.6.
06
22.6
.06
6.7.
06
20.7
.06
3.8.
06
17.8
.06
31.8
.06
14.9
.06
28.9
.06
Áhrif á gengi
• Meira gefið út af nýjum krónubréfum frá því í júlí en eru á gjalddaga í ár
• Gengi krónunnar styrkst á sama tíma• Vaxtamunur við útlönd hefur einnig farið
vaxandi þar sem Seðlabanki Íslands hefur hækkað vexti hraðar og meira en peningayfirvöld beggja vegna Atlantshafsins
• Enn erfitt að meta áhrif útgáfunnar á gengi krónunnar og ljóst að fleiri þættir koma við sögu, t.d.
• Peningastefnan skiptir sköpum
Áhrif á peningastefnu Seðlabankans
• Vaxtaáhrif útgáfunnar vinna á móti því að stýrivaxtahækkanir Seðlabankans skili sér að fullum þunga út í allt óverðtryggða vaxtarófið
• Miðlun peningastefnunnar fór í auknum mæli fram um gengisfarveginn í stað vaxta síðastliðið haust
• Það þrengdi að útflutningsgreinum en gengislækkunin fyrr á árinu létti undir með þeim
• Hún kynti hins vegar einnig undir verðbólgu og verðbólguvæntingar og kallaði á verulega hert peningalegt aðhald
• Fyrirsjáanleg veiking en fyrr á ferðinni en Seðlabankinn vonaðist eftir
Áhrif á peningastefnu (frh.)
• Seðlabankinn meðvitaður um áhrif peningastefnu á umfang og áhrif krónubréfaútgáfunnar– Aukin áhersla á vaxtamun við útlönd í orðræðu
bankans– Skýrari og beittari orðræða: trúverðug, gagnsæ
og kerfisbundin peningastefna– Skýr skilaboð um þróun stýrivaxta næstu
misserin– Mikilvægt að leitast við að tryggja stöðugleika
gengis áður en fyrstu bréfin komu á gjalddaga– Fylgjast vel með þróun á alþjóðamörkuðum
Peningastefna næstu misserin
• Verulegar upphæðir á gjalddaga á næsta ári, einkum í september
• Mun peningastefnan geta stuðlað að nægjanlegum vaxtamuni til að tryggja framlengingu einhvers hluta þeirra?
• Verða aðstæður svipaðar og undanfarna mánuði?– Verðbólguhorfur hér og erlendis– Peningastefnan getur ekki ráðið gengi
krónunnar– Aðgerðir á skjön við verðbólguþróun eru
ótrúverðugar
Peningastefna næstu misserin (frh.)
• Alþjóðlegir óvissuþættir:– Aðlögun vaxta– Áhættufælni fjárfesta– Ójafnvægi í heimsbúskapnum
• Innlendir óvissuþættir:– Aðlögun íslensks efnahagslífs– Peningastefnan og vaxtamunurinn– Gengi krónunnar: vaxtamunur og viðskiptahalli– Nýjar stóriðjuframkvæmdir– Trúverðugleiki íslensku bankanna
Peningastefna næstu misserin (frh.)
• Í ljósi verðbólguhorfa má telja mjög líklegt að vaxtamunur við útlönd verði áfram verulegur næsta haust þegar að megnið af útgáfunum koma á gjalddaga
• Einnig mikilvægt að aðlögun þjóðarbúskapsins að auknu jafnvægi verði kominn vel á veg til að draga úr viðkvæmni fyrir sveiflum og miðlun gengissveiflna inn í verðlag
Lokaorð
• Krónubréfaútgáfan gefur til kynna verulegan áhuga erlendra aðila til að hafa eigur sínar í krónum
• Krónan er því alls ekki að laumast út um bakdyrnar og íslenskur fjármálamarkaður er dýpri fyrir vikið
• Enn sem komið er hafa áhrif útgáfunnar verið í takt við væntingar
• Óvissa ríkir um framvinduna á næsta ári• Framsýn peningastefna, sem stuðlar að
nauðsynlegri aðlögun íslensks efnahagslífs eftir þensluskeið síðustu ára og hægfara minnkandi vaxtamunar við útlönd, dregur úr líkum á að útgáfan geti haft óæskileg áhrif