jaarverslag 2014 - rlva

Ontwerpverslag 2014 - Regionaal Landschap Vlaamse Ardennen – 20 februari 2015 p. 1/66

Jaarverslag 2014


Voorwoord

Wordt aangevuld na de rvb en av.

Inhoud

1. Organisatie en structuur ................................................................................................................ 4

1.1 Inleiding ................................................................................................................................... 4

1.2 Werkingsgebied ....................................................................................................................... 5

1.3 Bestuursorganen ...................................................................................................................... 8

1.3.1 Algemene Vergadering .................................................................................................................. 8

1.3.2 Raad van Bestuur ......................................................................................................................... 10

1.3.3 Dagelijks Bestuur ......................................................................................................................... 12

1.3.4 Statuten ....................................................................................................................................... 12

1.4 Huisvesting ............................................................................................................................ 13

1.5 Personeel ............................................................................................................................... 13

1.6 Professionalisering van de organisatie ................................................................................... 14

1.6.1 Strategische planning: prioriteiten .............................................................................................. 14

1.6.2 Strategische planning: aanboren nieuwe projectsubsidies ......................................................... 14

1.6.3 Professionalisering van het secretariaat...................................................................................... 15

1.6.4 Studiedagen en vormingen .......................................................................................................... 15

1.7 Overleg en samenwerking met actoren ................................................................................. 16

1.7.1 Structureel overleg met diverse actoren ..................................................................................... 16

1.7.2 Thematisch overleg...................................................................................................................... 17

1.8 Communicatie ........................................................................................................................ 19

1.8.1 Landschapskrant .......................................................................................................................... 19

1.8.2 Elektronische nieuwsbrief ........................................................................................................... 20

1.8.3 Website ........................................................................................................................................ 20

1.8.4 facebook ...................................................................................................................................... 21

1.8.5 Pers .............................................................................................................................................. 21

1.8.6 Huisstijl ........................................................................................................................................ 21

2. Activiteiten en Projecten ............................................................................................................. 22

2.1 Gebiedsgerichte projecten ..................................................................................................... 22

2.1.1 Maarkebeekvallei: Gestroomlijnd Landschap.............................................................................. 22

2.1.2 Interreg-project Dostrade: Scheldevallei ..................................................................................... 24

2.1.3 Gebiedsgerichte aanpak Stiltegebied Dender-Mark .................................................................... 26

2.2 Natuurbehoud en Kleine Landschapselementen .................................................................... 27

2.2.1 Steenuilen in de Vlaamse Ardennen ............................................................................................ 27

2.2.2 Nestgelegenheid voor de kerkuil ................................................................................................. 28


2.2.3 Amfibieën – coördinatie overzetacties ........................................................................................ 29

2.2.4 Poelenplan ................................................................................................................................... 31

2.2.5 Beheerovereenkomsten i.s.m. VLM - bedrijfsplanner ................................................................. 32

2.3 Landschapszorg en streekeigen karakter................................................................................ 36

2.3.1 21e editie boomplantactie op vrijdag 5 en zaterdag 6 december ............................................... 36

2.3.2 Adviezen: beplantingen, boomgaarden en landschapsplannen .................................................. 38

2.3.3 Samen Werken aan Vlaanderens Mooiste Landschap ................................................................ 39

2.3.4 Landschapsanimator en landschapsteam .................................................................................... 42

2.4 Recreatief medegebruik en natuurrecreatie .......................................................................... 48

2.4.1 Opmaak en uitvoering Tragewegenplannen ............................................................................... 48

2.4.2 Veilig groen lint voor Etikhove ..................................................................................................... 49

2.4.3 Recreatief plan ‘t Burreken .......................................................................................................... 50

2.5 Natuureducatie en –sensibilisatie .......................................................................................... 51

2.5.1 Streeksteunpunt voor natuur- en milieueducatie ....................................................................... 51

2.5.2 “Scharrelkids” en aanleg speelnatuur ......................................................................................... 52

2.5.3 Vormingsactiviteiten .................................................................................................................... 56

2.5.4 Educatief aanbod ......................................................................................................................... 58

2.5.5 Publieksactiviteiten ...................................................................................................................... 61

2.5.6 Overzicht educatieve activiteiten door RLVA .............................................................................. 64

3. Samenvatting verplichte activiteiten ........................................................................................... 66

4. Financieel verslag......................................................................................................................... 66

4.1 Balans en resultatenrekening 2014 ........................................................................................ 66

4.2 Begroting 2015 ....................................................................................................................... 66

5. Bijlagen ........................................................................................................................................ 66


1. Organisatie en structuur

1.1 Inleiding

Regionaal Landschap Vlaamse Ardennen is een samenwerkingsverband van de Provincie Oost-Vlaanderen,

zestien lokale besturen, natuur-, landbouw-, jacht- en recreatieve verengingen. RLVA werd op 1 juli 1992

opgericht door een aantal lokale besturen, nl. Brakel, Horebeke, Kluisbergen, Oudenaarde, Ronse, Zottegem en

Zwalm, en breidde nadien uit tot de vzw in 2008 zijn huidige werkingsgebied bereikte. RLVA was één van de

eerste regionale landschappen in Vlaanderen. In 1998 werd de oprichting van een regionaal landschap door

Vlaanderen wettelijk verankerd in het Uitvoeringsbesluit op de Regionale Landschappen.

De regionale landschappen (17 in Vlaanderen) zijn een overlegplatform en draagvlakinstrument voor natuur

en landschap. RLVA werkt aan regionaal draagvlak voor landschap, natuur en streekidentiteit.

Dit gebeurt door middel van kleine en grotere projecten op terrein die in een duurzame streekontwikkeling

passen. Daarbij worden lokale besturen en burgers, maar ook natuur-, landbouw-, jacht- en recreatieve

verenigingen betrokken.

In Oost- en West-Vlaanderen zijn de regionale landschappen niet gebiedsdekkend, in tegenstelling tot Limburg

en de trend in Vlaams-Brabant en Antwerpen. Het is de bedoeling dat de regionale landschappen ook in Oost-

en West-Vlaanderen een gebiedsdekkende werking uitbouwen.

RLVA ontvangt structurele middelen van de Provincie, de 16 lokale besturen en het Vlaamse Gewest. RLVA

haalt daarboven extra middelen naar de streek, door in te tekenen op (Europese, Vlaamse of provinciale)

projectoproepen en zo haar werking te multipliceren.


Bij de uitvoering van de interne staatshervorming werden de regionale landschappen bij de jaarwisseling

tussen 2013 en 2014 overgeheveld van het Vlaamse naar het provinciale bestuursniveau, waardoor zij vanaf nu

moeten rapporteren aan de betreffende provincie. De Provincie Oost-Vlaanderen werkt samen met de

regionale landschappen aan de verdere verankering van taken en middelen binnen het provinciale

bestuursniveau.

1.2 Werkingsgebied

Regionaal Landschap Vlaamse Ardennen bevindt zich in het zuidoosten van Oost-Vlaanderen en beslaat het

grondgebied van de gemeenten Brakel, Gavere, Geraardsbergen, Herzele, Horebeke, Kruishoutem, Kluisbergen,

Lierde, Maarkedal, Oudenaarde, Ronse, Sint-Lievens-Houtem, Wortegem-Petegem, Zingem, Zottegem en

Zwalm. Het gebied heeft een omvang van 66.058 ha.

De geografische regio Vlaamse Ardennen is een verzameling van enkele “traditionele” waardevolle

landschappen: de getuigenheuvels, de alluviale vlakte van de Bovenschelde, de Zwalmvallei, het interfluvium

Leie-Schelde, de Dendervallei en het Land van Zottegem. Een wetenschappelijke benadering van deze

traditionele landschappen vinden we terug in de Landschapsatlas, die aangeeft dat de streek nog enorm rijk is

aan relictzones en ankerplaatsen. Deze laatste worden afgebakend op basis van aanwezigheid van

landschapsrelicten.

- Een erfgoedelement of relict is een overblijfsel uit vroegere tijd dat nog getuigt van de toestand die

toenmaals was.

- Ankerplaatsen zijn de meest waardevolle landschappelijke plaatsen die bestaan uit complexen van

gevarieerde erfgoedelementen (of relicten) die een geheel of ensemble vormen. Ze zijn uitzonderlijk

inzake gaafheid of representativiteit of nemen ruimtelijk een plaats in die belangrijk is voor de zorg of

het herstel van de landschappelijke omgeving. Van de totale oppervlakte van 66.000 ha

werkingsgebied, is er 17.870 ha ankerplaats.

- Relictzones zijn gebieden met een grote dichtheid aan punt- of lijnrelicten, zichten en complexen van

ideaal-typische erfgoedelementen. De samenhang tussen de waardevolle landschapselementen is

belangrijk voor de waardering van het landschap. Van de totale oppervlakte, is er 51.944 ha

relictzone.


In het zuiden van de Vlaamse Ardennen domineert een beboste rug van getuigenheuvels het landschap. Het

betreft voornamelijk beukenbossen en hier en daar restanten van het natuurlijke bos met eiken en

haagbeuken. Het sterk versneden reliëf, aangevuld met holle wegen, bloemenrijke taluds, bronzones en ook

grotere loofbossen camoufleert vrij goed de geïsoleerde bebouwing, waardoor een vrij natuurlijk beeld

overblijft. In het Westen is de alluviale Scheldevlakte van Zuidwest naar Noordoost landschapsbepalend. In de

voormalige winterbedding van de Schelde treffen we nog restanten aan van open hooilandcomplexen. Maar

ook het gesloten landschap met meanders en knotbomen bepaalt mee het uitzicht van de Scheldevallei. Op de

Scheldevallei sluiten de Maarkebeek- en de Zwalmbeekvallei aan: asymetrische valleien met panoramische

vergezichten. Op hun weg naar de Schelde ontmoeten de Zwalm- en Maarkebeek heel wat watermolens. De

Grote gele kwikstaart komt hier voor in de buurt van snelstromende en ondiepe beken. In het nog zuivere

water van de kleine bronbeekjes die in Zwalm en Maarkebeek uitmonden, vinden we typische vissoorten zoals

Beekforel, Rivierdonderpad en Beekprik en ook de larven van de Bronlibel. De valleiwanden van de

beekvalleien vormen een gesloten landschap: bosjes en bomenrijen bepalen hier het uitzicht. Kenmerkend

voor de Vlaamse Ardennen zijn de kouterlandschappen met windmolens als ijkpunten. De kouters zijn gelegen

op de zacht hellende bovenzijde van de heuvels, waar de erosie uit het verre verleden weinig invloed

uitoefende en waar dus een dikke laag vruchtbare leemgrond bleef liggen. Logischerwijze worden deze

gebruikt als akkerlanden. Het land van Zottegem op de overgang van de zandleem- en de leemstreek wordt

dan weer gekenmerkt door dichte bebouwing in het landelijk gebied en sterke lintbebouwing. Dit zorgt voor

een sterk versnipperd voorkomen van de open ruimte en de kleine landschapselementen.

We vinden hier dus op korte afstand sterk gedifferentieerde maar vaak gave landschappen. Deze diversiteit in

het landschap oefent een grote aantrekkingskracht uit op inwoners en bezoekers aan de streek.

Als gevolg van het reliëf, treffen we in de Vlaamse Ardennen een grote diversiteit van landbouwteelten aan.

De landbouw heeft zich aangepast aan de bodem en het landschap, waardoor landbouwbedrijven hier meer

nog dan in andere landbouwgebieden een belangrijke rol spelen bij de instandhouding en opbouw van de open

ruimte.

Het grootste deel van de bedrijven zijn gemengde melkveebedrijven. Akkerbouw en rundveehouderij zijn

beeldbepalend, met daarnaast ook groenteteelten, fruitteelten, boomkwekerijen en pluimvee. In de

valleigebieden is de open ruimte vooral te danken aan de landbouw, maar zijn er tegelijkertijd grote

natuurpotenties. De oppervlakte cultuurgrond, d.i. de oppervlakte exclusief gebouwen, erven, wegen,

siertuinen, onbebouwde gronden, beboste oppervlakten en niet-gebruikte oppervlakte cultuurgrond is ca. 55%

van de totale oppervlakte, met uitschieters in Horebeke (77%), Lierde, Wortegem-Petegem, Maarkedal,

Kruishoutem.

Te midden van de heuvels liggen de 4 historische steden Oudenaarde, Ronse Zottegem en Geraardsbergen,

met elk hun eigen kleinschalige karakter, met daartussen tal van pittoreske dorpskernen. Eeuwenoude tradities

en streekgastronomie geven aan de Vlaamse Ardennen letterlijk en figuurlijk nog meer geur, kleur en smaak.

De Vlaamse Ardennen heeft een oudere bevolking, vooral in vergelijking met de andere Oost-Vlaamse

plattelandsregio’s. De Vlaamse Ardennen is één van de dunst bevolkte regio’s binnen Oost-Vlaanderen en

Vlaanderen. Na Sint-Laureins zijn Maarkedal en Wortegem-Petegem de op één na dunst bevolkte gemeenten

van Oost-Vlaanderen. Brakel, Horebeke, Kluisbergen, Kruishoutem, Lierde, Maarkedal, Wortegem-Petegem en

Zwalm behoren tot de 18 Oost-Vlaamse gemeenten met minder dan 300 inwoners/km².


Onderstaande tabel geeft een overzicht van het aantal inwoners binnen het werkingsgebied.

Gemeente Oppervlakte (ha) Inwoners Bevolkingsdichtheid (inw/km²)

Brakel 5646 14.480 256

Gavere 3135 12.605 402

Geraardsbergen 7971 32.951 414

Herzele 4740 17.409 368

Horebeke 1120 2.055 185

Kluisbergen 3038 6.391 213

Kruishoutem 4676 8.122 174

Lierde 2613 6.577 250

Maarkedal 4563 6.331 139

Oudenaarde 6806 30.617 448

Ronse 3448 25.625 743

Sint-Lievens-Houtem 2667 10.086 376

Wortegem-Petegem 4196 6.319 151

Zingem 2393 7.447 309

Zottegem 5665 25.684 452

Zwalm 3382 8.071 239

Som 66058 220.773 334

Tabel: wettelijk residerende bevolking op 1/01/2014 (Federale Overheidsdienst Economie)


1.3 Bestuursorganen

1.3.1 Algemene Vergadering

De Algemene Vergadering is statutair samengesteld uit de provincie Oost-Vlaanderen, de 16 aangesloten

gemeenten en de in de regio actieve en erkende natuurverenigingen, landbouworganisaties, verenigingen ter

bevordering van toerisme en recreatie en wildbeheereenheden.

De Algemene Vergadering kwam samen op 18 februari 2014 in Salons Mantovani te Oudenaarde, met agenda:

- Goedkeuring vorig verslag van 19 juni 2013

- Verslag 2013 en programma 2014: bespreking en goedkeuring

- Jaarrekening 2013: toelichting (door Johan Bekaert, accountant) en goedkeuring

- Kwijting van de bestuurders

- Ontwerpbegroting 2014: bespreking en goedkeuring

- Witboek, doorbraak 64: overgang van de regionale landschappen naar de provincies: stand van zaken

- Varia

WERKENDE LEDEN (44)

OVERHEID (17) VERTEGENWOORDIGER PLAATSVERVANGER (*)

Provincie Oost-Vlaanderen Kathleen Hutsebaut, Vera De Merlier Joop Verzele, Dirk Otte

Gemeente Brakel Peter Vanderstuyf Mirella Limpens

Gemeente Gavere Dieter De Mets Paul Carion

Stad Geraardsbergen Martine Duwyn Stefaan Torfs

Gemeente Herzele Heidi Knop Benjamin Rogiers

Gemeente Horebeke Janna Bauters Sonja De Keyzer

Gemeente Kluisbergen Lode Dekimpe Viviane Hubau-Geldof

Gemeente Kruishoutem Benoit Vanden Heede Martin Haerinck

Gemeente Lierde Rudy Mortier Melissa Dooms

Gemeente Maarkedal Frederik Van Nieuwenhuyze Joris Nachtergaele

Stad Oudenaarde Katrien De Temmerman Mathieu Mas

Stad Ronse Aaron Demeulemeester Isabelle Stockman

Gemeente Sint-Lievens-Houtem Tim De Knyf Jan Van Den Bossche

Gemeente Wortegem-Petegem Carlos Aelvoet Maarten Van Tieghem

Gemeente Zingem Marc De Kimpe Felix Vermeiren

Stad Zottegem Lieselotte De Roover Nadine Stalpaert

Gemeente Zwalm Luc Kellens Mario Baert

NATUUR (12)

Natuurpunt – Afd. Boven-Dender Willem Boonen

Natuurpunt – Afd. Herzele Dries Van Nieuwenhuyse Dirk Buysse

Natuurpunt – Afd. Houtem Filip De Vos

Natuurpunt – Afd. Oudenaarde Ugo Sansen

Natuurpunt – Afd. Ronse Philippe Moreaux Patrick Alexander

Natuurpunt – Afd. Schelde-Leie Johan Cosijn Ugo Sansen

Natuurpunt – Afd. Vlaamse Ardennen Norbert Desmet

Natuurpunt – Afd. Zingem Marc Nachtergaele


Natuurpunt – Afd. Zwalmvallei William Van De Mergel Frank De Waele

Natuurpunt vzw Peter Breyne

Milieufront Omer Wattez Dirk Criel Rita Van De Voorde

Kern Rondom ‘t Burreken Ronny De Clercq

LANDBOUW (7)

Boerenbond - Regioraad Oudenaarde Christian Decock

Boerenbond – Regioraad Aalst Johan Sanders

Agra vrouwen Agnes Sys Bea Gistelinck

Groene Kring Kristof Van Den Bossche

Algemeen Boerensyndicaat Lieven De Stoppeleire

Jong ABS Nadine Willen Frederik Deschrijver

Vrouwen van het ABS Ann De Tollenaere Marleen D’heygere

TOERISME (4)

VTB-VAB Ludo De Coninck Marc De Nil

A.T.B. "De Natuurvrienden" Guy Devos Raphael Mastin

Pasar Zuid-Oost-Vlaanderen Marie-Claire Martens

Toerisme Vlaamse Ardennen Wim Haesebeyt Guy Devos

JACHT (4)

Wildbeheereenheid Vlaamse Ardennen Kurt Vanhuysse Quentin Meirlaan

Wildbeheereenheid Dendervallei Johan Van Overmeeren Ghislain De Vuyst

Wildbeheereenheid Zuid Vlaamse Valleien

Luc Hoorens Thomas Vanderbeken

Wildbeheereenheid Tussen Schelde en Leie

Philippe Casier Lieven Kinds

TOEGETREDEN LEDEN / NIET-STEMGERECHTIGDE (38)

ORGANISATIE VERTEGENWOORDIGER

Provinciale dienst Milieubeleidsplanning, ondersteuning en natuurontwikkeling

Mark Alderweireldt Plaatsvervanger Frank De Mulder

Provinciale Landbouwkamer Katrien Baetens

Provinciale Dienst Land- en Tuinbouw Didier Huygens

Departement Landbouw en Visserij Katrien Janssen

Vlaamse Landmaatschappij Roland Van Cauwenberghe

Vlaamse Bosbouwvereniging Bert De Somville

V.E.L.T. Marc Vandenbussche

Landelijke Gilden Oost-Vlaanderen Johan Vandewalle

Federatie voor hoeve- en plattelandstoerisme Paul Van Mierloo

Middenstandsvereniging Unizo Luc De Mey

Liberaal Verbond voor Zelfstandige - LVZ Cristof Fontaine

Kamer van Koophandel VOKA Germain Vereecken

ABVV-Vlaamse Ardennen Marc Parasie

ACLVB Lucien De Waele

Davidsfonds-gewest Vlaamse Ardennen Raoul Sap

Vermeylenfonds - Oost-Vlaanderen Freddy Verkruyssen

Willemsfonds Raf Demets

Centrum Herman De Croo Geert Batteauw


Liberaal Vlaams Verbond Marnic De Meulemeester

ACW-Oudenaarde Klaus Van Hoecke

KWB-Verbond Oudenaarde Philip Haustraete

Milieudienst Brakel Sandy Casieris

Milieudienst Gavere Henk Dujardin

Milieudienst Geraardsbergen Ann De Schrijver

Milieudienst Herzele Ilse Vandaele

Milieudienst Kluisbergen Arne De Byttere

Milieudienst Kruishoutem Ann Van Aerde

Milieudienst Lierde Sven Van Oudenhove

Milieudienst Maarkedal Gemma Besard

Milieudienst Oudenaarde Jan Heirwegh

Milieudienst Ronse Anja Van Lierde

Milieudienst Sint-Lievens-Houtem Annemie Van Paemel

Milieudienst Wortegem-Petegem Christophe Poupaert

Milieudienst Zingem Wim Vanhuele

Milieudienst Zottegem Bart De Cock

Milieudienst Zwalm Veerle Mertens

1.3.2 Raad van Bestuur

De Raad van Bestuur vergaderde vier keer rechtsgeldig, op 18 februari, 22 april, 25 september en 2 december

2014.

Agenda van 18 februari:

- Goedkeuring vorig verslag van 12 december 2013

- Verslag 2013 en programma 2014: bespreking en goedkeuring

- Jaarrekening 2013: toelichting (door Johan Bekaert, accountant) en goedkeuring

- Ontwerpbegroting 2014: bespreking en goedkeuring

- Witboek, doorbraak 64: overgang van de Regionale Landschappen naar de provincies: stand van zaken

- Goedkeuring agenda voor de Algemene Vergadering van 18 februari 2014

- Varia:

- 21 februari 2014: burgemeestersoverleg met de regionale organisaties

- 27 februari 2014: infosessie Europese subsidies 2014-2020 voor lokale besturen

- Stand van zaken huisstijl en website

- datum volgende raad van bestuur

Agenda van 22 april:

- Goedkeuring vorig verslag van 18 februari 2014

- Stand van zaken projecten eerste kwartaal 2014

- Goedkeuring gunningsverslag website

- Landschapszorgproject Walgracht te Borsbeke: voorstelling + goedkeuring ontwerpbestek

- DOSTRADE-project Scheldevallei: voorstelling proces, visie, charter, slotconferentie

- Plattelandsvisie Zuid-Oost-Vlaanderen: voorstelling traject en bespreking

- Varia


Agenda van 25 september:

- Verslag vorige vergadering

- ISH doorbraak 64: samenwerkingsovereenkomst met provincie en aanverwante

- Heroriëntatie provinciaal soortenbeschermingsbeleid

- Projecten in voorbereiding in kader van PDPO III

- Stand van zaken financiën + vooruitblik begroting 2015

- Beslissing bedrijfswagen

- Verlenging contract Jonathan Vercruysse na 31 december 2014

- Vergoeding dagelijks bestuur en/of bestuurders

- Aankoop tekenprogramma + opleiding

- Varia: mededelingen, uitnodigingen, data, overzicht lopende projecten

Agenda van 2 december:

- Goedkeuring vorig verslag

- Algemene visie landschapszorg Oost-Vlaanderen en RL

- Landschapszorgprojecten 2014 en 2015

- Ontwerp actieprogramma 2015

- Begroting 2015

- Ingediende PDPO-projecten, waaronder “Landschapsfonds Vlaamse Ardennen – Dender”

- Stand van zaken van enkele projectacties: knotboomloket, boomplantactie…

- Varia: datum RVB en AV februari 2015

Stemgerechtigde bestuurders (35)

BESTUURDER ORGANISATIE

OVERHEID (18)

Jozef Dauwe (voorzitter) Provincie Oost-Vlaanderen

Dirk Otte (ondervoorzitter) Provincie Oost-Vlaanderen

Hedwin De Clercq Gemeente Brakel

Willy Van Hove Gemeente Gavere

Martine Duwyn Stad Geraardsbergen

Luc Hoorens Gemeente Herzele

Janna Bauters Gemeente Horebeke

Lode Dekimpe Gemeente Kluisbergen

Kristof Callens Gemeente Kruishoutem

Erna Antoine Gemeente Lierde

Frederik Van Nieuwenhuyze Gemeente Maarkedal

Mathieu De Cock Stad Oudenaarde

Wouter Stockman Stad Ronse

Lieven Latoir Gemeente Sint Lievens Houtem

Willy Dhondt Gemeente Wortegem-Petegem

Kathelijne Van Betsbrugge Gemeente Zingem

Paul Lievens Stad Zottegem

Guido De Temmerman Gemeente Zwalm

NATUUR (12)

Dirk Buysse Natuurpunt – Afd. Herzele

Filip De Vos Natuurpunt – Afd. Houtem

Ugo Sansen Natuurpunt – Afd. Oudenaarde


Philippe Moreaux Natuurpunt – Afd. Ronse

Johan Cosijn Natuurpunt – Afd. Scheldevallei

Norbert Desmet Natuurpunt – Afd. Vlaamse Ardennen

Marc Nachtergaele Natuurpunt – Afd. Zingem

William Van De Mergel Natuurpunt – Afd. Zwalmvallei

Peter Breyne Natuurpunt vzw

Ronny De Clercq Natuurpunt vzw

Dirk Criel Milieufront Omer Wattez vzw

Rita Van De Voorde Milieufront Omer Wattez vzw

LANDBOUW (3)

Christian Decock Boerenbond – Regioraad Oudenaarde

Johan Sanders Boerenbond – Regioraad Aalst

Lieven De Stoppeleire Algemeen Boerensyndicaat

TOERISME (1)

Wim Haesebeyt Toerisme Vlaamse Ardennen

JACHT (1)

Kurt Vanhuysse Wildbeheereenheid Vlaamse Ardennen

AMBTSHALVE

Jerry Cox Agentschap Natuur en Bos

Guido Tack Agentschap Onroerend Erfgoed

Mark Alderweireldt

Provinciale dienst Milieubeleidsplanning, -ondersteuning en natuurontwikkeling

1.3.3 Dagelijks Bestuur

Het Dagelijks Bestuur werd in 2011 samengesteld en neemt beslissingen inzake de uitvoering van de

goedgekeurde jaarplanning en begroting en inzake het administratief en personeelsbeheer.

In het dagelijks bestuur zetelen:

Doelgroep VERTEGENWOORDIGER

Provincie Oost-Vlaanderen Dirk Otte (ondervoorzitter)

Gemeenten, Gavere Willy Van Hove

Natuur Johan Cosijn

Overige Johan Sanders

Adviserend: Provincie Oost-Vlaanderen Mark Alderweireldt

Adviserend: coördinator RLVA Els Eeckhout

Het dagelijks bestuur kwam in 2014 samen op maandag 3 februari ter voorbereiding van de jaarrekening 2013

en ook op maandag 31 maart. Later op het jaar werd per mail afgestemd over dagelijkse werking.

1.3.4 Statuten

Regionaal Landschap Vlaamse Ardennen is een vereniging zonder winstoogmerk, waarvan de statuten

goedgekeurd zijn op 1 juli 1992 (B.S. 14 januari 1993). Er zijn in 2014 geen wijzigingen geweest.


1.4 Huisvesting

RLVA is sinds 19 december 2012 gehuisvest in het gerenoveerde gebouw, eigendom van de Provincie Oost-

Vlaanderen. Het gebouw wordt gedeeld met Bosgroep Vlaamse Ardennen tot Dender vzw (BG), Toerisme

Vlaamse Ardennen vzw (TVA), Landschapsbeheer Vlaamse Ardennen vzw (LAVA) en Leader Vlaamse Ardennen

(LVA).

Alle taken werden verdeeld onder deze organisaties, alsook de kosten voor inrichting van het gebouw. De

diensten voor internet en telecommunicatie, onderhoud, vergaderingen… wordt hoofdzakelijk samen met de

andere organisaties uitbesteed. Hans Scheirlinck van de Bosgroep treedt op als gebouwverantwoordelijke voor

de Provincie Oost-Vlaanderen. TVA staat in voor het onthaal en de boodschappen. LAVA regelt het afval en

doet kleine onderhoudswerken. RLVA regelt de algemene aankopen en de doorfacturatie daarop naar de

andere gebruikers van het gebouw.

Er werd in februari en april ingebroken door het intrappen van de voordeuren. Daarna werden alle

buitendeuren aangepast met veiligheidssloten. De verzekering kwam tussen voor de gestolen electronica.

1.5 Personeel

Na afloop van het tijdskrediet, was Anne Hollevoet voltijds in dienst vanaf februari 2014. Na afloop van het

tijdskrediet van Bart Vancoppenolle, stapte Bart over naar een halftijds contract. Het contract van Jonathan

Vercruysse werd verlengd voor de tweede helft van 2014 en in het najaar besliste de raad van bestuur om het

contract van Jonathan te verlengen naar een onbepaalde duur contract vanaf 1 januari 2015.

Op 31 december 2014 is er een totale tewerkstelling van 7 VTE :

NAAM FUNCTIE VTE OPMERKING

Carpels Geert Natuurrecreatie 0,5 ½ landingsbaan tot pensioengerechtigde leeftijd

Dewitte Griet Natuureducatie 1 Onbepaalde duur

Eeckhout Els Coördinator 1 Onbepaalde duur

Haustraete Paul Natuur en IHD 1 Onbepaalde duur

Hollevoet Anne Landschapszorg 1 1/5 tijdskrediet tot en met januari 2014, onbepaalde duur

Vancoppenolle Bart Communicatie 0,5 ½ tijdskrediet tot en met maart 2014, onbepaalde duur

Vandestapele Sylvie Algemene, financiële en personeelsadministratie en boomplantactie

1 Onbepaalde duur

Vercruysse Jonathan Landschapsonderhoud 1 Onbepaalde duur

In 2014 hebben volgende studenten stage gelopen bij RLVA:

- Lander Van Hove uit Kruishoutem, student Milieumanagement aan de Mercator Hogeschool Gent, liep

stage van 3 maart tot en met 23 mei

- Annelies Coenraets uit Melle, student aan de HoGent, richting Bachelor na Bachelor in de

Landschapsontwikkeling, liep stage van 22 april tot en met 13 juni.

- Sara De Baere uit Herzele, 2e jaarsstudente aan de Hogeschool Gent, richting Groenmanagement, liep

stage van 22 september tot en met 19 oktober.

- Robin De Baets, student natuur- en groentechnische wetenschappen, 3e graad TSO, liep stage van 20

tot en met 24 oktober.


Externe ondersteuning:

- Johan Bekaert, Accountant Id. A.c., Wouter Blommaert (boekhouding)

- Charlotte Verheughe, sociaal secretariaat Securex (Oudenaarde)

- Steurbaut Pascale, Bedrijfsplanner Vlaamse Ardennen van de Vlaamse Landmaatschappij

1.6 Professionalisering van de organisatie

Professionalisering heeft enerzijds te maken met het beheer van de organisatie en anderzijds met de

ontwikkeling van de competenties en de professionaliteit van het personeel.

1.6.1 Strategische planning: prioriteiten

Volgende prioriteiten uit het erkenningsdossier werden opnieuw voor ogen gehouden bij het uitwerken van de

activiteiten:

- draagvlakverbreding naar inwoners en doelgroepen, evenals naar ambtenaren en (vooral lokale)

politici, als doelstelling integreren in alle acties

- Starten met een geïntegreerde, gebiedsgerichte aanpak, naast de thematische projecten die

gebiedsdekkend zijn

- Structureel overleg met alle partners uit het samenwerkingsverband, geïntegreerd en bottom-up,

enerzijds met de gemeentebesturen en anderzijds met de verenigingen van de doelgroepen

- In de specifieke en algemene communicatie en sensibilisatie naar het brede publiek de focus leggen

op de twee noodzakelijke ingrediënten, nl. bijbrengen van kennis en aandacht voor

(landschaps)beleving voor het vergroten van draagvlak voor natuur en landschap

Met als bijkomende aandachtspunten: zoeken naar alternatieve financiering voor natuur- en

landschapsbeheer, uitwerken van duurzame (d.i. continueerbare) projecten en meebouwen aan een visie op

natuur en landschap.

1.6.2 Strategische planning: aanboren nieuwe projectsubsidies

Omdat structurele subsidies dalen, worden steeds vaker andere projectmiddelen aangeboord om de

doelstellingen van de organisatie te bereiken.

In 2014 werden volgende dossiers voorbereid:

- PDPO-project “landschapsfonds Vlaamse Ardennen – Dender” (RLVA als hoofdpromotor met

Streekoverleg Zuid-Oost-Vlaanderen als copromotor)

- PDPO-Project “loket onderhoud buitengebied voor Oost-Vlaanderen” gebaseerd op de ervaringen in de

pilootgebieden in de Vlaamse Ardennen, de Westhoek en andere regio’s (RLVA als copromotor in een

project op initiatief van Regionaal Landschap Meetjesland)

- PDPO-Project “Platteland in de bloemetjes” (als copromotor in een project op initiatief van Landelijke

Gilden)

- Opmaak van een lokale ontwikkelingsstrategie voor de volgende programmaperiode van het Europees

Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling, dit samen met de regionale organisaties en de lokale

besturen

- Samen met Waalse en Franse partners: voorbereiding voor de komende programmaperiode van het

Europees Fonds voor Interregionale Samenwerking (Interreg V)


1.6.3 Professionalisering van het secretariaat

Er werd een licentie van het 3D-tekenprogramma Vectorworks aangekocht. Jonathan Vercruysse beheerst het

programma reeds en Anne Hollevoet volgde opleiding. Dit bespaart heel wat tijd bij het uittekenen van plannen

en het maken van landschapsontwerpen.

Er was teamoverleg op 07/01, 28/01, 11/02, 11/03, 18/03, 12/04, 22/04, 13/05, 16/06, 26/08, 16/09, 14/10 en

09/12.

1.6.4 Studiedagen en vormingen

In 2014 werden volgende studiedagen en opleidingen gevolgd, omdat ze nuttig zijn voor de projecten en de

taken.

Datum Titel Organisator Plaats Duur Deelnemers

RLVA/totaal

27/01 Overheidsopdrachten Sociare Brussel 09u – 17u 1/15

13/02 NME-dag Vlaamse Overheid Brussel 09u – 17u 1/50?

4, 11/03 Natuurfotografie theorie CVN RLVA 19.00u -22.00u 1/10

15/03 Natuurfotografie praktijk CVN Burreken 13.00u -17.00u 1/9

09/05 Uitwisselingsdag scharrelkids

RLVA - CVN Ronse 09u – 16u 1/10

19/05 Uitwisselingsdag Landschap DOSTRADE

RLVA Brakel 09u – 16.30u 7/25

3/06 Conferentie Fondsenwerving in België

Hogeschool Gent Gent 09u-13u 1/150

6/06 Dag van de Regionale Landschappen

RLWH - RLIJP Ieper 09u-16u 5/130

10/06

Colloquium ‘Landschappen is een werkwoord. Van verbondenheid naar betrokkenheid’

Provinciebestuur W-Vl

Ieper 09u – 16u 1/95

17/06 Provincie Oost-Vlaanderen Klimaat Neutraal

Provinciebestuur O-Vl

Gent 9.00u-17.00u 1/100?

17/06

Winvormsessie: minder knippen in kwalitatief groen

Provincie W-Vl Brugge 09u – 13u 1/100

20/06 Excursie onderhoud van holle wegen

Agrobeheercentrum eco² en RLVA

Dijleland en Velm 9.00u-17.00u 2/12

20/08 Opleiding Website RLVA RLVA 9u-12u 4/4

08/09 Nachtvlinders De Helix Geraardsbergen 20.00u – 22.30u 1/16

23/09 Conferentie WECAN RLKM Brussel, Atomium 9u30-16u30 1/45

24/09 Praktische inleiding tot overheidsopdrachten

LNE Vlaanderen Brussel 09u-17u 1/25

26/09, 10/10, 24/10, 14/11, 28/11, 12/12

Gebiedsgerichte Regionale Ontwikkeling

Vereniging voor Ruimtelijke Planning

Brussel, Gent, Antwerpen, Leuven, Averbode

09u30-16u30 1/20

7/10 Opleiding IGIS VIVES Roeselare 13.00u -17.00u 1/20

09/10 Het ABC van speelruimten Kind en Samenleving Brugge 08u – 16u 1/25

18/11, 25/11, 02/12

Opleiding Vectorworks Design Express Mechelen 10u30 – 17u 1/7


21/11

Symposium ‘landschapsenergie in de praktijk’

RLLK Bocholt Hele dag 1/100

27/11 Bijvriendelijke terreinen LNE Vlaanderen De Helix 13.30u – 16.30u 1/45

1.7 Overleg en samenwerking met actoren

1.7.1 Structureel overleg met diverse actoren

Het structureel overleg is van cruciaal belang voor het opsporen, kiezen en uitwerken van geïntegreerde

projecten, het samenbrengen van middelen, het uitbouwen van een éénduidige communicatie naar de

gemeenschappelijke doelgroepen, het uitbouwen van het NME-netwerk en het opzetten van gezamenlijke

publieksactiviteiten.

1.7.1.1 Provinciaal Overleg Regionale Landschappen (en Bosgroepen)

Dit overleg vindt plaats op uitnodiging van de dienst Milieubeleidsplanning, -ondersteuning en

Natuurontwikkeling van de provincie. Het overleg is al dan niet samen met de Oost-Vlaamse Bosgroepen en al

dan niet thematisch. Er was overleg op niveau van de coördinatoren, maar ook overleg voor landschapszorg,

provinciaal overleg natuur- en milieueducatie, overleg in functie van de projectmiddelen van ANB (IHD-GIDS-

ADAGIO) en trage wegenbeleid provincie met alle actoren.

1.7.1.2 Regiovergadering met alle milieuambtenaren uit het werkingsgebied

Er is driemaandelijks een vergadering met alle duurzaamheids- en milieuambtenaren. Deze vergaderingen

worden belegd door het Provinciebestuur Oost-Vlaanderen, dienst Milieubeleidsplanning, -ondersteuning en

Natuurontwikkeling in nauw overleg met RLVA. In 2014 was er omwille van heroriëntatie slechts één

vergadering, op 27 november. Op de agenda:

- Word energieke school

- Soortenbeschermingsbeleid provincie

- Burgemeestersconvenant: naar 20% CO2 tegen 2050

- Nulmeting en de energiescan

- Digitale knotapplicatie van RLVA

- Scharrelkunst: filmpje + kaartje

- overzicht speelnatuurprojecten

- volgende regiovergadering in maart over de landbouwgerelateerde gewijzigde wetgeving/maatregelen

in de maand maart – op initiatief van RLVA

1.7.1.3 Vlaams Overleg Regionale Landschappen (VORL):

Regelmatig vergaderen de coördinatoren van de Vlaamse regionale landschappen, onder voorzitterschap van

Dirk Cuvelier van RLWH, met als doel het uitwisselen van ideeën, bespreken van gemeenschappelijke

problemen, belangen en doelstellingen en ook de verdere uitdagingen na de overdracht van de regionale

landschappen naar de provincies.

1.7.1.4 De actoren betrokken bij plattelandsontwikkeling

Vanaf najaar 2014 wordt de vertegenwoordiging van de Oost-Vlaamse Regionale Landschappen in het

Provinciaal Steunpunt Platteland (= technische commissie PDPO-projecten) opgenomen door Els. Er vonden

geen bijeenkomsten plaats.


Els zetelt in de Plaatselijke Groep van Leader voor de groep natuur en landschap en in het dagelijks bestuur: er

waren een 6-tal bijeenkomsten.

Vanuit de Plaatselijke groep van Leader werd een budget vrijgemaakt voor een beknopt begeleidingstraject

voor visieontwikkeling voor de streek. De planningsgroep kwam bijeen half zeven keer samen tussen maart en

begin oktober.

Voor de voorbereiding van een nieuwe ontwikkelingsstrategie voor Leader, werd een coördinatieteam

samengesteld, dat ca. zeven keer bij elkaar kwam.

1.7.1.5 Overleg en samenwerking met de Bosgroep Vlaamse Ardennen tot Dender

Regelmatig vindt informeel overleg plaats tussen medewerkers van RLVA en de medewerkers van Bosgroep

Vlaamse Ardennen, m.b.t. project Gestroomlijnd Landschap, soortenbeschermingsbeleid provincie,

landschapsloket en knotteams, instandhoudingsdoelen en recreatieve toegankelijkheid van natuurgebieden.

1.7.1.6 Raad van bestuur en algemene vergadering van Toerisme Vlaamse Ardennen vzw

De raad van bestuur van Toerisme Vlaamse Ardennen komt tweemaandelijks bij elkaar, de algemene

vergadering twee maal per jaar. Els Eeckhout volgt deze vergaderingen op. Los daarvan is er regelmatig

informeel overleg met de medewerkers van Toerisme Vlaamse Ardennen.

1.7.1.7 Raad van Bestuur en Algemene Vergadering van Trage Wegen vzw:

RLVA is lid van de Algemene Vergadering van Trage Wegen vzw. Deze vergadering wordt twee maal per jaar

samengeroepen, waarvan één vergadering steeds een vormingsmoment inhoudt. RLVA verontschuldigde zich

voor de vergaderingen.

1.7.1.8 Structureel overleg met de regionale organisaties

Streekoverleg Zuid-Oost-Vlaanderen brengt alle regionale organisaties binnen de arrondissementen Aalst en

Oudenaarde op regelmatige basis samen. Er waren 3 bijeenkomsten.

1.7.1.9 Burgemeestersoverleg arrondissementen Aalst-Oudenaarde

Op initiatief van Streekoverleg Zuid-Oost-Vlaanderen werden alle regionale organisaties vanaf 2014 mee

uitgenodigd op het burgemeestersoverleg dat door hen zesmaandelijks wordt bijeengeroepen. Het

burgemeestersoverleg vond plaats op 21 februari en op 21 november 2014.

1.7.2 Thematisch overleg

De acties (zie verder) maken duidelijk dat de voorbereiding en realisatie gepaard gaat met heel wat overleg

met diverse partners en doelgroepen. Behalve het structureel overleg met bovengenoemde partijen,

organiseerde RLVA volgend overleg of nam er actief deel aan :

Datum Omschrijving

13/1 Overleg ICT POV – Regionale Landschappen mogelijk integratie in Provinciaal Netwerk

15/1 Overleg ‘Samen Werken aan Vlaanderen’s Mooiste Landschap’

16/01 Overleg oprichting streekfonds – SOZOV - Aalst

17/01 Overleg kapel Elst – Brakel

17/01, 04/02, 11/02,

07/03, 13/03, 03/04, Overleg organisatie Vlaamse Ardennendag Helix Geraardsbergen


18/04, 22/04, 20/05,

08/07

21/01, 02/07 Provinciaal overleg NME-loket Vlaamse Ardennen

23/01, 19/02, 25/03,

7/04, 05/05, 11/06,

25/08, 24/11, 03/12

Overleg leaderproject Scharrelkids met copromotor CVN

28/01 Overleg Molenproject – Wachtebeke, MOLA

24/01 overleg vrijwilligers kerken steenuilmonitoring

4/02 TW overleg Gent, voorbereiding provinciale evaluatie + info Sporen in de Tijd

4/2, 6/5, 7/10 Werkgroep Maarkebeekvallei Gestroomlijnd Landschap - Maarkedal

5/02 Overleg oprichting streekfonds – SOZOV – Aalst

5/02 Overleg gemeente Kluisbergen ivm holle wegen plan

14/02 Overleg met Natuurpunt ivm holle wegen beheerplan voor Kluisbergen

20/02 Overleg VLM te Gent ivm project Loket Onderhoud Buitengebied

20/02 Overleg dienst Waterlopen ivm inrichting speelzone Puttene

24/02 Minaraad Kluisbergen holle wegen beheerplan

25/02 Atelier visievorming Scheldevallei (Dostrade) – Doornik

26/02 Infosessie N60 – Ronse

27/02 Infosessie gemeenten Zuid-Oost-Vlaanderen ivm subsidiologie – Zottegem

28/02 Overleg project Scharrelkids met gemeente Maarkedal

3/03 Overleg inrichting boomgaard site Ename

6/03, 19/03 Overleg project walgracht Borsbeke met alle belanghebbenden en betrokken organisaties

10/3, 14/5, 10/12 overleg Gestroomlijnd Landschap

11/03, 4/06 Kerngroepoverleg speelnatuur Marolle

12/03 Overleg met gemeenten Zingem en Kruishoutem ivm landschapsonderhoudsplan

12/03, 9/07, 4/09 Overleg aanleg belevingstuin WZC Haagwinde

18/03 Minaraad Maarkedal: evaluatie traject en methode Twplan Etikhove

27/03 Overleg met agrobeheercentrum eco² en toerisme Vlaamse Ardennen ivm ‘Europadag’

27/3 Kerngroep Gestroomlijnd Landschap - Gent

1/04 Overleg Maarkedal ANB-dossier Etikhove

2/04 Overleg contracteelt ABS binnen Brabants District West


9/04 Overleg streekfonds – Brussel

8/04 Stuurgroepvergadering Vlaanderens mooiste Landschap’

22/04 Infovergadering ‘Levensbomen’

24/4 Overleg met delegatie Landschapsbeheer Nederland over samenwerking en streekrekening - Ronse

5/5 Comissie ruimtelijke ordening Oudenaarde – voorstelling RLVA

8/5 Provinciale toelichting PDPO III - Gent

9/5 Overleg Ronse milieudienst en schepen

9/5 Uitwisselingsdag Scharrelkids met experten uit o.a. andere regionale landschappen

11/05 Europadag ‘Oost Vlaanderen’ – Zingem

14/5 Overleg Maarkebeekvallei ivm project investeringssubsidies – Maarkedal

19/5 Projectuitwisselingsdag Dostrade (Oudenhove)

20/5 overleg terreininrichting Zwalmmolen en omgeving

20/5, 4/09 Projectoverleg speelnatuur Marolle met gemeente Kruishoutem

20/5, 18/06 Intern overleg met toerisme Vlaamse Ardennen en agroheercentrum eco² ivm slotmoment ‘Leader’

28/5, 25/06, 9/07,

3/09, 1/10 Overleg opening speelbos, Wannenlappersbos, Zingem

2/06 Overleg kruidenproject Velt

2/06 Zottegem, Sint-Bernadetteschool, uitreiking 3e MOS-embleem

2/06, 3/09, 5/09,

21/08, 9/09 Informatievergadering IHD

04/06 Presentatie kerngroep speelnatuur Marolle

10/06 Overleg Najaarshappening met alle partners – Ronse

19/06 Voorstelling ‘handboek voor beheerders’

30/06 Slotmoment ‘Dare’-project Toerisme Vlaamse Ardennen – Brakel


23/06, 12/07, 08/12 Overleg met LAVA, evaluatie werking Landschapsteam

04/07 Overleg NP Herzele ivm ‘waterlanders’

06/07 Slotmoment Vlaanderens mooiste landschap met evaluatievergadering knotwerking

07/07 Overleg met Growfunding BXL - Aalst

10/07 Overleg speelnatuur Maarkedal met gemeentediensten

07/08 Overleg kerkraad Herzele ivm poelenproject

21/08, 04/09, 02/10 Overleg speelnatuur gemeente Kruishoutem

26/08 Overleg belevingstuin Diggie kinderboerderij

1/09 Overleg Cera-KBC over oprichting streekfonds en streekrekening

03/09 Denkdag regionale landschappen

05/09 Lokale voorstelling PDPO III

05/09 Overleg Landschapszorg met 3 Oost- Vlaamse RL’n

9/9 Overleg trage wegenplannen Ronse – Ronse

16/09 Overleg recreatieplan Burreken

18/09 Vergadering milieudienst Zingem ivm landschapsonderhoudsplannen

19/09 Startdag “Buurten met Erfgoed” - Geraardsbergen

25/09 Overleg agrobeheercentrum eco² ivm nieuwe pdpoIII – projecten


3/10 Overleg Regionaal landschap Meetjesland ivm trage wegen-methodiek

8/10 Overleg buurtwerking Prinsenkouter en De Marijve ivm Stel je straat Kandidaat - Ronse

8/10 Overleg met College Lierde ivm aanpak trage wegen Lierde

9/10 Provinciale overlegvergadering trage wegen

13/10 Overleg oprichting streekfonds – SOZOV – Aalst

17/10 overleg Provinciale Soortenbescherming

21/10, 17/12 Dostrade stuurgroep – Kortrijk

22/10 Infovergadering trage wegenplan voor Lierde

23/10, 18/12 Overleg Ronse over PDPO-dossier groene ontmoetingsruimten en Stel je straat Kandidaat

31/10 Overleg met Hogeschool Gent ivm opmaak bomen- en groeninventarissen voor gemeentes – Melle

03/11 Overleg met VLM-bedrijfsplanners ivm pakketten beheerovereenkomsten

7/11 Overleg met SOZOV over PDPO-dossier Landschapsfonds

19/11 Overleg met de regionale landschappen ‘thema landschapsonderhoudsplannen’ – Antwerpen


03/12 Infovergadering speelnatuur Horebeke

04/12 Provinciaal overleg trage wegen : thema ‘werkmethodiek’

10/12 Overleg milieudienst en schepen Geraardsbergen

12/12 Evaluatie strategisch beleidsplan Toerisme Vlaamse Ardennen – Zottegem

17/12 Overleg met Growfunding BXL – Zottegem

18/12 Oost-Vlaams NME-overleg

1.8 Communicatie

1.8.1 Landschapskrant

De vormgeving van de landschapskrant werd halverwege 2014 opgewaardeerd tot A5-formaat (24 pagina’s

A5). Deze vormgeving sluit aan bij de vernieuwde huisstijl die in de loop van 2014 ingevoerd werd bij alle

huisstijldragers. Het handige formaat en de aantrekkelijke verhouding tussen tekst en beeldmateriaal verhogen


de leesbaarheid van de landschapskrant. De gebruikte papiersoort bij deze eerste editie moet vervangen

worden, want druk was van mindere kwaliteit.

De Landschapskrant verscheen in 2014 twee maal:

- april 2014 (jaargang 17 nummer 1) (nog in oude vormgeving): Vlaamse Ardennendag: aankondiging,

programma – scharrelkids speelnatuur – stel je straat kandidaat – hagen in het landschap – kerkuil

vogel van 2014 – boembekemolen – molens van de Vlaamse Ardennen – sporen in de tijd – gratis

sneukelfietstocht ‘Ronde van Europa’ – Regionale Landschappen in Vlaanderen – landschapsherstel

Muziekberg – win een moerastocht – Vlaamse Ardennen in beeld

- september 2014 (jaargang 17 nummer 2): natuur in je buurt – najaarshappening: aankondiging,

programma – stel je straat kandidaat – dag van de trage weg – langs holle wegen – boomplantactie:

aankondiging en bestelbon – planten bescherming – snoeidemonstraties – creatief met snoeihout –

knotteams – week van het bos 2014 – steenuilcongres – speelbos Zingem – workshop wilgenhut

bouwen – paalkamperen – scharrelkids – scharrelkunst – speelzones Maarkedal en Kruishoutem –

mobiele fruitpers

1.8.2 Elektronische nieuwsbrief

De elektronische ‘nieuwsflits’ wordt verstuurd naargelang de behoefte zich voordoet. Deze korte

nieuwsberichten verlagen de leesdrempel ten opzichte van de soms uitgebreide elektronische nieuwsbrief uit

het verleden. Voor meer informatie wordt telkens doorverwezen naar de RLVA-website. Het aantal abonnees

blijft gestaag toenemen en bedraagt nu 1250 contacten.

Inhoud:

- Nieuwsflits 2014 nr 1: workshops: scharrelkids, natuurfotografie voor beginners, natuurfotografie

voorjaarsbloeiers

- Nieuwsflits 2014 nr 2: Vlaamse Ardennendag – grenzeloos genieten

- Nieuwsflits 2014 nr 3: gratis opleiding poelmeester

- Nieuwsflits 2014 nr 4: stel je straat kandidaat en win 750€

- Nieuwsflits 2014 nr 5: panoramapicknick te Kluisbergen

- Nieuwsflits 2014 nr 6: het avontuur is overal

- Nieuwsflits 2014 nr 7: Kinderen buiten - scharrelkids

- Nieuwsflits 2014 nr 8: Najaarshappening

De elektronische nieuwsbrief zal in 2015 volledig geïntegreerd worden in de nieuwe Drupal-website.

1.8.3 Website

De website www.rlva.be werd zowel wat betreft de opbouw als op inhoudelijk vlak volledig herwerkt. De

bestaande CSS-HTML structuur werd vervangen door een Drupal-website. Een aantal zaken (webwinkel,

bestellingen boomplantactie, inschrijvingen activiteiten,…) werd/wordt geautomatiseerd en er werd een

extranet-ruimte aangemaakt waar, na inloggen, bepaalde documenten kunnen gedownload worden.

Gezien de herwerking van de website, was ook een verandering van hosting noodzakelijk. Hierdoor zijn de

bezoekersaantallen van de oude website niet meer beschikbaar. Voor de nieuwe site zijn er sinds juli in totaal

36195 bezoekers geweest met in totaal 136977 pageviews.

http://www.rlva.be/


1.8.4 facebook

Al enkele jaren is RLVA ook via een Facebook-pagina bereikbaar (http://www.facebook.com/pages/Regionaal-

Landschap-Vlaamse-Ardennen/133886549992490). Er zijn ondertussen 511 ‘fans’. Berichten van RLVA op de

facebookpagina worden geregeld opgepikt en gedeeld door andere facebookgebruikers, facebookgroepen en

facebookpagina’s.

In 2014 gingen we ook van start met een facebookgroep waar het publiek zelf natuur- en landschapsfoto’s uit

de Vlaamse Ardennen kwijt kan. (https://www.facebook.com/groups/vlaamseardenneninbeeld/ ) Deze groep

kende een vliegende start en telt nu 550 leden

De eveneens in 2014 opgestarte facebookpagina ’speelnatuur’ waar specifiek over het speelnatuur project

bericht wordt (https://www.facebook.com/speelnatuurvlaamseardennen ) telt momenteel 192 vind-ik leuks.

1.8.5 Pers

Een greep uit de persberichten:

Datum

Krant/tijdschrift/website onderwerp

01/01 Gemeentelijk Infoblad Kluisbergen boomplantactie

01/01 Seizoenen VELT kruidenkalender

01/01 Toeristisch Magazine Vlaamse Ardennen landschapsloket

06/01 ’t Eierdopje Kruishoutem stel je straat kandidaat

20/01 Ezine Natuurpunt Houtem paddenoverzetacties

01/02 NME-zine lne Vlaanderen Vlaamse Ardennendag

25/02 Het Nieuwsblad Zingem wedstrijd Speelnatuur

27/02 Het Laatste Nieuws Zingem wedstrijd Speelnatuur

01/03 Gemeentelijk Infoblad Kluisbergen Agrobeheergroep Kluisbergen

01/03 Het Nieuwsblad Speelbos Velzeke Speelnatuur

01/03 Natuurpunt.blad Vlaamse Ardennendag

01/03 Seizoenen VELT Vlaamse Ardennendag + Kruidenproject

01/03 Stedelijk Informatieblad Zottegem Trage Wegenplan

01/03 website Maarkedal Speelnatuur

10/03 Radio 2 Knotteams

26/03 Pano Gratis wilgenpoten

28/03 Boer en Tuinder Agrobeheergroep

28/03 Het Laatste Nieuws Speelzone Maarkedal

01/04 Meander Vlaamse Ardennendag

01/04 website Brakel Scharrelkids

02/04 website lierde.net Steenuil in Wenen

07/04 Weekberichten Gavere Opleiding poelmeester

11/04 TV Oost Agrobeheergroepen

18/05 Pano Stel je straat kandidaat

01/06 Rondom Vlaamse Ardennen Stel je straat kandidaat

01/06 Zwalmvallei.flits Stel je straat kandidaat

01/07 Meander Vlaamse Ardennendag

13/10 Meander Najaarshappening

15/12 Het Laatste Nieuws Speelnatuur Kruishoutem

19/12 TV Oost Speelnatuur Kruishoutem

1.8.6 Huisstijl

In oktober 2013 werd gestart met het ontwerpen van een nieuw logo en daaraan gekoppelde huisstijl in

samenwerking met ontwerpbureau Kachet. In de loop van 2014 werden de meeste huisstijldragers aangepast

aan deze nieuwe huisstijl. Rest is voor 2015.

http://www.facebook.com/pages/Regionaal-Landschap-Vlaamse-Ardennen/133886549992490

http://www.facebook.com/pages/Regionaal-Landschap-Vlaamse-Ardennen/133886549992490

https://www.facebook.com/groups/vlaamseardenneninbeeld/

https://www.facebook.com/speelnatuurvlaamseardennen


2. Activiteiten en Projecten

2.1 Gebiedsgerichte projecten

2.1.1 Maarkebeekvallei: Gestroomlijnd Landschap

Startdatum: 2009

Trekker: Provincie Oost-Vlaanderen, dienst Milieubeleidsplanning

Contactpersonen: Paul Haustraete, medewerker natuur RLVA en Els Eeckhout, coördinator RLVA

Partners: Regionale Landschappen RLVA, Bosgroepen, POV dienst Integraal Waterbeleid, POV dienst Landbouw

en Platteland, PCM, PNEC De Kaaihoeve

Doelgroepen: Landgebruikers, inwoners, bezoekers en actoren binnen elk gebied (jacht, natuurverenigingen,

recreatie)

Doelstelling:

Voor de Maarkebeekvallei op een geïntegreerde manier tot uitvoer brengen van:

- Natuurverbindingen

- Waterlopenbeheer

- Bosuitbreiding en –beheer

- Beheerlandbouw en landschapsontwikkeling met nadruk op KLE

- Uitbouw recreatieve en educatieve infrastructuur

- Aandacht voor trage wegen

- Erosiemaatregelen

Omschrijving:

Op initiatief van de Provincie, dienst Milieubeleidsplanning, worden sinds 2012 projecten gecoördineerd om op

een geïntegreerde manier samen te werken rond bovenstaande doelstellingen in geselecteerde gebieden.

In de Vlaamse Ardennen is dit het stroombekken van de Maarkebeekvallei. De vallei van de Maarkebeek en

haar zijbeken Pauwelsbeek en Nederaalbeek, vormt de natuurlijke verbinding tussen de beboste

getuigenheuvels van de Vlaamse Ardennen en de vallei van de Bovenschelde.

In het uitvoeringsprogramma van de Maarkebeekvallei zijn verschillende maatregelen opgenomen m.b.t.

integraal waterbeheer, kleine landschapselementen, erosie, trage wegen… RLVA is initiatiefnemer voor

volgende maatregelen:

- Herstel van beekbegeleidende bomenrijen en houtkanten

- Optimaliseren van het wandel- en fietsnetwerk

- Onderhoud en heraanleg van kleine landschapselementen

- Bestrijding reuzenbalsemien

Er is een 3-maandelijkse bijeenkomst van de kerngroep in Gent ter opvolging van de 3 gebieden. Er is ook een

3-maandelijkse bijeenkomst van de werkgroep per gebied. Voor de Maarkebeekvallei gaat die door in het

gemeentehuis van Maarkedal. Tussentijds worden bij de eigen realisaties de andere partners betrokken

(bedrijfsplanner VLM, medewerker landschapszorg van RLVA, de Bosgroep Vlaamse Ardennen tot Dender,

dienst Integraal Waterbeheer, provinciale dienst Landbouw, regiocoördinatie toerisme, PCM…)


Realisaties 2014:

1. Maatregel (3) Herstel van beekbegeleidende bomenrijen en houtkanten

- Afrekening voor werken najaar 2013 langs Pauwelsbeek bij landbouwers Joan De Clercq en Rosine

Moreels en beekbegeleidende houtkanten bij particulieren De Scheerder en Potteau

- Beekbegeleidende aanplanten bij landbouwers Germain Vander Hauwaert en Eddy Geenens

(Steenbeek)

De totale investering bedraagt ca. 7613€.

2. Maatregel (6) Optimaliseren wandel- en fietsnetwerk

In 2013 werd een definitief tracé uitgetekend voor een nieuwe trage weg/fiets- en wandelverbinding langsheen

de Nederaalbeek tussen de Kleistraat en de Onderbossenarestraat (1,6 km). In 2014 organiseerde de gemeente

het overleg met de eigenaars om over te gaan tot aankoop van een strook van minimum 5m langs de

Nederaalbeek met als resultaat de minnelijke akkoorden. In april 2014 kandideerde de gemeente Maarkedal

(met RLVA als ontwerper) met het dossier “Veilig groen lint voor Etikhove” voor de provinciale laureaat bij de

projectoproep 2014 Groen in de Stad van ANB. Tot op heden is er nog geen officiële bekendmaking van de

oproep. Informeel weten we dat het dossier van Maarkedal door de jury unaniem als Oost-Vlaamse winnaar

werd gezien. Maar bezwaar door de Inspectie Financiën zorgde voor vertraging bij de besluitvorming. Er is dus

op vandaag geen zekerheid over de 50000€.

Begin 2015 moeten de opmetingen gebeuren, de akte verleden worden en daarna kan de inrichting starten.

3. Maatregel (9) Onderhoud en heraanleg van kleine landschapselementen

Een deel van de acties mbt kleine landschapselementen werd voor 70% met middelen van Algemene

Landschapszorg afgedekt. 30% wordt ingebracht bij Gestroomlijnd Landschap, voor een totaal van ca. 3294€:

- Aanplant van 1377 lm meidoornhaag te Nukerke

- Aanplant van 29 lindebomen te Nukerke

Een ander deel werd volledig toegerekend aan gestroomlijnd landschap voor een bedrag van 5672€:

- Afrekening voor werken najaar 2013 bij landbouwer Vermeulen en bij particulieren Deseure, Vander

Stichelen en Vander Linden

- Aanplant houtkant langsheen gewestweg te Schorisse

- Aanplant houtkant bij Decatelle Elien

- Aanplant 12 hoogstamfruitbomen + houtkant bij Verhellen Marcel

- Aanplant gemengde hagen op Onderbossenare en Ten Abele

Op basis van de studie watergebonden soorten werden acht poelen in de Maarkebeekvallei geruimd. Deze

poelen werden meer dan 5 jaar geleden gegraven of geruimd en bevonden zich in een vergaande staat van

verlanding. Dit zal het insectenleven, de amfibieën en de watervogels voor meerdere jaren ten goede komen.

Dit voor een totale kost van 2046€.

In relatie tot deze kleine landschapselementen werd ook nog een kerkuilenbak (40€) geplaatst bij Dierickx

Mark, waar in 2012 kleine landschapselementen werden aangeplant.

4. Maatregel (11) Inrichting oever verzamelbekken

De gemeente heeft het beheer van haar waterlopen en de erop geënte infrastructuur overgedragen aan de

provincie. Voor deze maatregel werd dus niets ondernomen door RLVA.


5. Maatregel (10) Opmaak landschapsbedrijfsplan

In overleg met de dienst landbouw kunnen ook landschapsbedrijfsplannen bij landbouwers worden uitgevoerd,

maar in 2014 waren er geen plannen klaar voor uitvoering.

6. Nazorg

Er werd voor een totaalbedrag van ca 1153€ nazorg gedaan bij:

- Vrijstellen aanplant van grasgroei

- Decatelle Elien in Weitstraat (aanplant 2014)

- Claire Van Houtte te Foreest (aanplant 2013)

- De Wolf-Van Parijs te Etikhove langs Nederaalbeek (aanplant 2012 en 2013)

- Joan De Clercq (aanplant 2013-2014)

- Dierickx (aanplant 2013)

7. Bestrijding reuzenbalsemien

In overleg met Koen Van Roeyen van de dienst integraal waterbeheer werd de reuzenbalsemien langsheen de

Pauwelsbeek de eerste maal bestreden in 2013. In 2014 gebeurde er een opvolging. Deze bestond uit een

maandelijkse visuele controle en uittrekken van de zones die vorig jaar gemaaid werden of uitgetrokken. RLVA

nam opnieuw de kosten op zich van enkele private niet-bospercelen. De kost hiervoor was 281,23€.

8. Speelzone Puttene te Etikhove langs de Nederaalbeek

Binnen het Leaderproject “Scharrelkids” werd een participatief ontwerp met alle betrokkenen en omwonenden

gemaakt voor een nieuwe speelzone te Puttene langs de Nederaalbeek. Dit ontwerp werd mee ingeschoven in

het kandidaatsdossier “veilig groen lint voor Etikhover” waarvan hoger sprake. Intussen werd de

bouwvergunning bekomen voor de speelzone, maar er trad een conflict op met de bouwclaim van de instelling

de Brug en de bebouwbare ruimte buiten het signaalgebied. Het ontwerp moet volledig herbekeken worden in

de loop van 2015.

Samenwerking en financiering:

RLVA zet hier geen eigen middelen in, maar werkt binnen haar reguliere werking zo goed mogelijk mee aan dit

project. De personeelskosten komen van de basisfinanciering.

RLVA kreeg in 2014 opnieuw 20000€ ter beschikking van de Dienst Milieubeleidsplanning om werken op het

terrein te financieren.

Er werden voor een totaal van 29497,19€ kosten gemaakt en bewezen, waarvan 9396,56€ werd gedekt door

middelen van algemene Landschapszorg. Het saldo hiervan is de kost die aan het project GL in de

Maarkebeekvallei wordt toegerekend, zijnde 20100,63€. Enkele aankopen voor plantgoed voor de nazorg

werden niet meer bij de uitgaven opgenomen, aangezien de 20000€ reeds werd overschreden.

2.1.2 Interreg-project Dostrade: Scheldevallei

DOSTraDE = Duurzaam grensoverschrijdend Ontwikkelingstraject voor de Scheldvallei

Looptijd: 1/07/2012 – 31/12/2014

Trekker: Provincie West-Vlaanderen (coördinerende projectleider)

Contactpersoon RLVA: Els Eeckhout, coördinator


Projectpartners (brengen middelen in): Département du Nord (Frankrijk), Provincie Oost-Vlaanderen, Parc

naturel des Plaines de L’Escaut (PNPE, Wallonië), Ideta (W), Parc naturel régional Scarpe-Escaut (PNSE, Fr),

Contra de rivière Escaut-Lys (W), Gemeente Spiere-Helkijn (Vlaanderen), Intercommunale Leiedal (Vl).

Geassocieerde projectpartners (brengen geen middelen in): Parc naturel Pays des Collines (PNPC, W),

Regionaal Landschap Vlaamse Ardennen, Vlaamse Landmaatschappij, Eurometropool Lille-Kortrijk-Tournai,

Association Escaut Vivant (Fr), Mission SCoT Valenciennois (Fr), POM West-Vlaanderen (Vl), POM Oost-

Vlaanderen (Vl)

Doelgroepen: plaatselijke actoren, inwoners, waterbeheerders

Doelstelling:

Het project beoogt een integrale valorisatie van de verschillende sterktes van de Scheldevallei in een

identificeerbaar grensoverschrijdend gebied gaande van de vlakte van Cambrai, over Valenciennes, la Wallonie

picarde en Tournai tot Oudenaarde en Gavere. Integrale valorisatie betekent dat zowel de economische,

toeristische, landschappelijke, culturele en natuurlijke sterktes ontwikkeld worden waarbij bijzondere aandacht

besteed wordt aan de harmonie tussen de verschillende ontwikkelingstrajecten.

Omschrijving:

Het project behelst volgende acties:

- Het uitwerken van geïntegreerde gebiedsvisie voor de Scheldevallei in de grensstreek:

studieopdracht

opmaak van een charter tussen de partners

- Uitwisseling rond en implementatie van pilootprojecten:

de terreinactoren samenbrengen in een netwerk

oprichten netwerk landschapsbeheerders

- Samenwerking rond terreinacties:

abdijtuin Ename

landschappelijke inkleding zwembad Spiere,

grensoverschrijdende corridor oude scheldearm te Bléharies,

landschapsecologische en toeristisch-recreatieve studie samenvloeiing Sensée en Schelde

- Communicatie van het charter via een colloquium

Realisaties 2014:

- Het Charter voor de Bovenschelde werd ondertekend door meer dan 50 partners en voorgesteld op de

slotconferentie op 19 juni.

- Samen met PNPC, PNPE en PNSE, is RLVA betrokken bij de actie “oprichten netwerk

landschapsbeheerders”. Er waren twee overlegmomenten tussen deze regionale parken.

- Samenkomst voor het thema landschap voor alle betrokkenen uit het stroomgebied van de

Bovenscheldevallei. Deze vond plaats in Brakel (Michelbeke) op 19 mei. 25 deelnemers

- Samenkomst voor het thema landbouw voor alle betrokkenen uit het stroomgebied van de

Bovenscheldevallei. Deze vond plaats in Ellezelles op 15 september. 20 deelnemers

- Rondom de archeologische site te Ename werd de boomgaard aangeplant waarbij RLVA vanaf 2013

haar expertise inbracht voor de keuze van oude rassen. RLVA werkte ook mee aan de inhoud van de

educatieve en informatieve borden. Ook voor de verdere inrichting rond de site werkte RLVA mee.

- Eind 2014 werd met de projectpartners bekeken hoe een vervolgproject kan uitgewerkt worden om in

te dienen in INTERREG V

Samenwerking en financiering: RLVA zet hier geen eigen middelen in, maar werkt binnen haar reguliere

werking zo goed mogelijk mee aan dit project.


2.1.3 Gebiedsgerichte aanpak Stiltegebied Dender-Mark

Startdatum: 2014

Trekker: RLVA

Contactpersonen: Els Eeckhout, coördinator RLVA en Anne Hollevoet, landschapsanimator

Partners: Centrum Waerbeke, NME-centrum de Helix van de Vlaamse Overheid, stad Geraardsbergen,

middenveld

Doelgroepen: plaatselijke actoren, inwoners, terreinbeheerders en -gebruikers

Doelstelling:

RLVA wil in dit gebied op een geïntegreerde manier haar acties inzetten en zo meehelpen om de kwaliteit van

de erfgoedwaarden in het gebied te verhogen en beter te ontsluiten.

Omschrijving:

Centrum Waerbeke is al meer dan tien jaar actief in het Stiltegebied. Regionaal Landschap Zenne, Zuun en

Zoniën (RLZZZ) heeft al enkele jaren haar acties geconcentreerd op het grondgebied van Galmaarden en in de

omgeving van de Kongoberg. De uitgave “Samenloop” (ook ism RLVA en RLZZZ) in 2011 was een originele

aanpak om door middel van een eigentijdse vorm van erfgoedontsluiting het publiek te sensibiliseren en op

een duurzame manier te engageren. In het stiltegebied zijn er echter heel wat potenties om op het terrein dit

erfgoed te ontsluiten en de belevingswaarde ervan te verbeteren.

Realisaties 2014:

Er werden terreinbezoeken gedaan bij verschillende eigenaars. Drie projecten zullen in het voorjaar van 2015

uitgevoerd worden: Patrice Fabry, Zandbergen - De Ligne Jhonny, Ophasselt - Patrick De Grootte, Ophasselt.

Een ander project (Van Doorne, Nederboelare) ligt aan het Arduinbos, waarvoor Geraardsbergen een

beheerplan wil opmaken (openbare + privé gronden), waardoor zal getracht worden dit zal mee te nemen in

het beheerplan.

Met de milieudienst van Geraardsbergen werd de verdere aanpak voor 2015 bekeken.


RLVA zal in dit gebied middelen van de diverse projecten inzetten, zoals maatregelen soortenbescherming,

maar ook acties trage wegen, middelen algemene landschapszorg in relictzones en ankerplaatsen, educatieve

projecten.


2.2 Natuurbehoud en Kleine Landschapselementen

2.2.1 Steenuilen in de Vlaamse Ardennen

Startdatum: 1 januari 2009

Trekker: RLVA

Contactpersoon: Paul Haustraete, medewerker natuur

Partners:

- Eigenaars van percelen waar een steenuilenbak hangt (zowel particulieren, landbouwers,

terreinbeherende verenigingen, overheden)

- de vrijwilligers die de bakken controleren, verenigd in de Steenuilenwerkgroep Vlaamse Ardennen

- Natuurpunt Herzele en gemeente Herzele (2009 – 2011)

Doelgroepen: plattelandsbevolking van de Vlaamse Ardennen, vrijwilligers, recreanten

Doelstelling:

- Nestgelegenheid blijven garanderen voor de steenuil

- Monitoren van de broedgevallen

- Bij de bevolking via deze aaibare soort het kenmerkende kleinschalige landschap (waar deze uil in leeft)

onder de aandacht brengen en het draagvlak ervoor verhogen

Omschrijving:

In kader van het Leaderproject (2009-2011) werden 400 steenuilennestkasten gehangen en parallel hieraan

werden in Herzele nog eens 100 bakken gehangen in het kader van een lokaal project door Natuurpunt i.s.m.

gemeentebestuur Herzele. Het Leaderproject heeft op een innovatieve manier de aandacht gevestigd op deze

kleine uil en op de bescherming van het kleinschalig landschap waarin de steenuil leeft (huisnummer,

tentoonstelling, educatieve fiche, het STEENUILKE-bier). Vanaf 2010 worden de nestkasten gecontroleerd door

een groep vrijwilligers.

Nazorg:

De nazorg en opvolging (herstellen en controleren van nestbakken) wordt in hoofdzaak uitgevoerd door

vrijwilligers, die door RLVA opgeleid werden tot controleurs. RLVA engageerde zich om na afloop van het

project dit netwerk van vrijwilligers verder aan te sturen (zoals dit ook voor de kerkuilenbakken gebeurt) en de

controleresultaten te bundelen. Sinds eind 2011 is er elk jaar een bijeenkomst voor de c.a. 30 vrijwilligers

(samen met de controleurs van de kerkuilenbakken). Dit is belangrijk om kennis uit te wisselen en de banden

binnen deze groep vrijwilligers aan te halen.

Realisaties 2014:

Coördinatie van de nestkastencontrole (door vrijwilligers, landbouwers, vrijwilligers van Natuurpunt,

wildbeheereenheden) en verwerking van de gegevens, die worden weergegeven in een jaarverslag.

Resultaten controle steenuilennestkasten 2014:

- Gecontroleerde nestkasten: 356

- Aantal jongen in de nestkasten: 66 (30 in 2013, 61 in 2012 en 38 in 2011)

- Gekende Vrije broedsels 6 (7 in 2013 en 4 in 2011)


In 2014 werd de steenuilententoonstelling uitgeleend aan de stad Hoogstraten ism de plaatselijke NP-afdeling

en stond ze opgesteld in het cultureel centrum ‘de Wattenfabriek’ in Herzele nav het Nationaal

Steenuilencongres op 29 november. De Herzeelse inwoners werden tijdens hun bezoek rondgeleid door een

vrijwilliger van Natuurpunt Herzele.

Van 2 tot 4 april waren de coördinator van LEADER Vlaamse Ardennen en de medewerker Natuur-IHD van RLVA

te gast in Wenen op het Internationaal Congres ‘Leader en Biodiversity’ waar menige landen vertegenwoordigd

waren om hun succesvol LEADERproject voor te stellen. Bedoeling was ondermeer, naast kennismaking, om te

leren van elkaar over de (geslaagde) communicatie.


In 2014 werd 1892€ van de reguliere middelen van RLVA vrijgemaakt voor de vrijwilligersvergoedingen voor de

controle van de steenuilen- en kerkuilenbakken samen. De personeelskosten komen van de basisfinanciering.

2.2.2 Nestgelegenheid voor de kerkuil

Startdatum: 2000

Trekker: RLVA


Partners:

- De gemeenten, kerkraden, pastoors, particulieren, natuurverenigingen, Kerkuilenwerkgroep

Vlaanderen, Breek de Stilte (ouders van autistische jongeren)

Doelgroepen: plattelandsbevolking van de Vlaamse Ardennen, natuurliefhebbers, recreanten, inwoners

Doelstelling:

- De kerkuil meer nestgelegenheid bieden zodat hij zijn plaats in de Vlaamse Ardennen opnieuw kan

innemen

- Monitoren van de broedgevallen

Omschrijving:

Nadat in 2000, onder het oog van de VRT en AVS-camera’s, de eerste kerkuilenbak werd geplaatst in het

protestants kerkje van Korsele (Horebeke), werden nog 150 bakken in de ganse streek opgehangen. Elk jaar

worden nog nieuwe bakken gehangen of worden niet-functionele bakken hersteld en naar een betere locatie

verhuisd. Deze bakken worden gecontroleerd door een groep vrijwilligers die deel uitmaken van de

Kerkuilenwerkgroep. RLVA biedt op een aantal plaatsen ondersteuning, verzamelt de gegevens en brengt de

kerkuil onder de aandacht van de bevolking. In 2010 werd gestart met de regionale (kerk)uilenwerkgroep om

betere afspraken te maken met ringers, controleurs en andere belanghebbenden.

Nazorg:

Elk jaar worden alle kasten minimum éénmaal gecontroleerd. In sommige gevallen zijn er twee controles. Als

bij de 1e controle de kast duidelijk ook gebruikt werd door duiven of kauwen, dan wordt de opening

gebarricadeerd en ’s winters opnieuw vrijgemaakt. Te sterk vervuilde bakken zijn niet bewoonbaar en kunnen

ziektes veroorzaken. Reinigen van de bakken is dus een absoluut noodzakelijke nazorg.

Elke door kerkuilen bezette bak wordt tevens voorzien van een slot (nieuwsgierigheid zorgt er soms voor dat de

broedende vogels verstoord worden) en een infofiche. ‘Bezoekers’ weten dan waarvoor de bak dient, dat de

kerkuil beschermd is en dat ze altijd RLVA kunnen contacteren.

De opvolging (reinigen, controleren en herstellen) wordt in hoofdzaak uitgevoerd door vrijwilligers. RLVA biedt

op een aantal plaatsen ondersteuning.


Sinds eind 2011 is er elk jaar een bijeenkomst voor de 30 vrijwilligers die de steenuilenbakken controleren

samen met de vrijwilligers voor de kerkuilenbakken. Dit is belangrijk om kennis uit te wisselen, extra vorming te

voorzien en de banden binnen deze groep vrijwilligers aan te halen.

Realisaties 2014:

In 2014 werden 4 kasten geplaatst of verplaatst(zie tabel).

Naam Gemeente Plaatsingsdatum

kerk St Blasius Boekel 17/06/2014

kerk Elst 02/07/2014

Kerk Opbrakel 31/10/2014

Bart Dierckx Maarkedal 29/10/2014

Op 21 mei, ruim 6 weken vroeger dan in 2014 (7 juli), ging de jaarlijkse controle van de nestkasten al van start

en in november/december werden opnieuw enkele sterk vervuilde nestkasten gereinigd. We hebben een

bijzonder succesvol jaar achter de rug: 83 jongen de nestkasten; we hebben voor het eerst 3 tweede broedsels.

De ‘hoofdvogel’ werd afgeschoten in een nestkast in Oudenaarde waar het eerste broedsel 5 jongen opleverde

en het tweede broedsel zelfs 6 jongen. Ten slotte weten we dat er 1 vrij broedsel gekend was in de Vlaamse

Ardennen (Maarkedal).

Overzicht controle kerkuilenbakken 2014:

- Bezette nestkasten: 18 (13 in 2013)

- Broedgevallen in de nestkasten: 21 (10 in 2013)

- Aantal jongen: 83

- Vrije broedsels 1

Het lag in de bedoeling om in 2014 de kerkraden/dekens en priesters van Geraardsbergen, Zwalm en Sint-

Lievens-Houtem te vragen om toestemming te geven voor het plaatsen van nestbakken in de plaatselijke

kerken, dit is niet gebeurd wegens tijdsgebrek. De voorraad nestkasten werd eind 2014 aangevuld met 50

nieuwe kasten. Deze werden gemaakt in het St Franciscusinstituut van Velzeke (Zottegem). Een voorlopige

verdeelsleutel voor verdeling: 20 voor Geraardsbergen, 10 voor St-L-Houtem, 10 voor Zwalm, 5 voor Herzele.


RLVA werkt samen met vrijwilligers van de Kerkuilenwerkgroep, die tevens lid zijn van een afdeling van

Natuurpunt in de streek.

1892€ werd van de reguliere middelen van RLVA vrijgemaakt voor de vrijwilligersvergoedingen voor de

controleurs van de steenuilen- en kerkuilenbakken samen (zie vorige actie). De personeelskosten komen van de

basisfinanciering.

2.2.3 Amfibieën – coördinatie overzetacties

Startdatum: Winter 2007-2008

Trekker: RLVA


Partners: Gemeentebesturen, scholen, vrijwilligers, HYLA-werkgroep

Doelgroepen: inwoners, recreanten, natuurliefhebbers


Doelstelling:

Het verminderen van het aantal amfibieën (kikkers, padden en salamanders) dat door het verkeer op

oversteekplaatsen gedood wordt.

Omschrijving:

Her en der dwarsen padden, kikkers en salamanders straten om hun voortplantingspoel te bereiken! Het

gevolg is dat op sommige tijdstippen, de weg bezaaid ligt met dode kikkers en/of padden.

In de winter van 2007-2008 is RLVA gestart met geleidingswanden en emmers te plaatsen, in samenwerking

met de gemeentebesturen en vrijwilligers. Vanaf 2011 werd overgestapt naar het gebruik van biplexplaten

(toen in Gavere en Ronse). De wanden worden voor eind april terug verwijderd in de verschillende gemeenten.

Om draagvlak te creëren bij de lokale bevolking en hen meer te betrekken, zorgde RLVA i.s.m. de

gemeentebesturen van Brakel, Gavere, Ronse, Zottegem, Sint-Lievens-Houtem en Zwalm voor

sensibilisatieborden, waarop de overzetresultaten van het vorige en het huidige jaar worden genoteerd.

Nazorg en opvolging:

Voor een aantal locaties in de Vlaamse Ardennen verzamelt RLVA de resultaten van de overzetacties. De

resultaten worden meegedeeld aan de HYLA-werkgroep van Natuurpunt studie VZW. De vrijwilligers brengen

zelf de overzetresultaten aan op het infobord.

Realisaties 2014:

Er werden in 2014 geen nieuwe locaties ingericht of opgestart.

Resultaten van de overzetacties in de regio:

Locatie Gewone pad

Bruine kikker

Groene kikker

Ng kikkers

Alpen-water-salamander

Kleine water-salamander

Vinpoot-salamander

Ng salamanders

dood

Gavere

1.Ganzendam (Vurste) 985 165 30

2.Kasteelstraat (Dikkelvenne)

3266 59 5 9 10 17 6 181

3. Evenakkerstraat* 51 19 3 2

Geraardsbergen

Eesbeekstraat 1359 5 1 224

Kruishoutem

1.Meirestraat 497 8 3 2 56

Ronse

Fiertelmeersstraat 598 241 77 41 2

St L Houtem

Bussegem 641 74 5 7 34

Hauwerzele 265 25 29

IJshoutestraat 4 30 9 2 1

Zottegem

Pardasssenhoek 120 1 1

De Vlamme 20 3

Zwalm

2.Gaverbosdreef, S. Van De Veldestraat

110 14 4 13

3.Neerkouter 5

4.Oude Scheldestraat (Kaaihoeve)

519 29 9 15

5.Dries 9 1 1 3 8

Brakel

Spinele 471 31 4 6 47

Dompels 590 15 8

Kluisbergen


Paddenstraat 163 20 4 2 2 41

Maarkedal

Kokkerellestraat 580 38 2 1 87

Cijfers overgenomen van de HYLA-bron, die de cijfers ondermeer via RLVA bekomen heeft. Verklaring van de symbolen: er werden minder exemplaren dan vorig jaar overgezet

er werden meer exemplaren dan vorig jaar overgezet Opm: geen symbool te zien op de horizontale lijn: dit wijst op een nieuwe locatie voor RLVA


RLVA werkt samen met de milieudiensten van de respectievelijke gemeenten en steden waar amfibieën

verkeerswegen oversteken. Ook worden de vrijwilligers geïnformeerd wanneer de start van de trek verwacht

wordt. De personeelskosten komen van de basisfinanciering.

De investeringskosten voor de wanden en de infoborden worden gedragen door de gemeentebesturen. De

personeelskost voor deze actie komt uit de basisfinanciering.

2.2.4 Poelenplan

Startdatum: 1998

Trekker: RLVA


Partners: gemeentebesturen, landbouwers, particulieren, alle regionale afdelingen van Natuurpunt,

Agentschap voor Natuur en Bos

Doelgroepen: Landbouwers, particulieren, scholen, natuurverenigingen en soms ook wetenschappelijke

instellingen

Doelstelling: Meer kansen bieden aan amfibieën (salamanders, kikkers, padden) en allerlei insecten in de

Vlaamse Ardennen. In het bijzonder voor de Vuursalamander worden meestal kleinere, ondiepe poelen

aangelegd of geruimd in bossen, waarin het vrouwtje haar eitjes aflegt, waarna ze weer verdwijnt in het bos.

Omschrijving:

Het poelenproject is gegroeid (sinds 1998) uit het besef dat er bijkomende poelen in de regio Vlaamse

Ardennen nodig waren en zijn en dat de streek de potenties heeft voor een rijk poelenleven.

Nog steeds nemen particulieren contact op met RLVA om een nieuwe poel te graven of om een bestaande poel

te ruimen. Na selectie van de geschikte locaties, zorgt RLVA voor de volledige stedenbouwkundige aanvraag en

voor de uitvoering van de werken. We centraliseren de uit te voeren werken, schrijven een offerte uit naar

aannemers en laten de poelen graven onder onze leiding.


Tussen RLVA en de eigenaar van het perceel waar de poel ligt, wordt een overeenkomst opgemaakt. Er worden

niet alleen nieuwe poelen aangelegd (G), bestaande worden ook geruimd (R). In overleg met de eigenaars van

alle nieuw aangelegde poelen worden deze systematisch gecontroleerd op verlanding. Controle van de

aanwezige fauna laat toe de evolutie van dit biotoop te volgen.

Realisaties 2014:

In 2014 werden 19 poelen geruimd en 2 nieuwe poelen gegraven, waarvan de vergunning verkregen werd.

Data: 29/9 t/m 7/10 en 22-23/10.


In het kader van het soortenbeschermingsprogramma van de Provincie Oost-Vlaanderen, kreeg RLVA het

project ‘Amfibieënpoelen Vlaamse Ardennen’ goedgekeurd voor de (her)aanleg van 20 poelen, infoborden en

het monitoren. Ook in 2014 werd een opleiding voor de eigenaars van een poel (‘opleiding tot poelmeester’)

georganiseerd. 46 personen schreven in voor de opleiding in Brakel op 17 april (theorie) en 19 april (praktijk in

Herzele). Hiermee wil RLVA een groter draagvlak bij de inwoners bereiken.


RLVA ontvangt 90% cofinanciering van werkingskosten in het kader van het soortenbeschermingsprogramma

van de dienst Milieubeleidsplanning van de Provincie Oost-Vlaanderen. Voor 2014 en 2015 samen is dit 5040€.

Herstel van 8 poelen (2046€) werd gefinancierd via budgetten gestroomlijnd landschap (zie 2.1.1.). Herstel van

6 poelen ten voordele van de kamsalamander in Herzele wordt toegerekend aan de budgetten IHD-GIDS-

ADAGIO. Vanaf 2012 werd een bijdrage van 25€ betaald door de eigenaar voor het opmaken van de

stedenbouwkundige vergunning, 75€ voor het graven van een nieuwe poel en 50€ voor het ruimen van een

bestaande. De personeelskost voor deze actie komt uit de basisfinanciering.

2.2.5 Beheerovereenkomsten i.s.m. VLM - bedrijfsplanner

Initiatiefnemer: Vlaamse Landmaatschappij (VLM)

Startdatum: 2005

Trekker: Bedrijfsplanner van de Vlaamse Landmaatschappij

Contactpersonen: Pascale Steurbaut (bedrijfsplanner VLM)

naam gemeente contract R/G Financiering

Hendrik De Clercq Maarkedal POMA/2014/20 R Gestroomlijnd Landschap

Betty Bynens Maarkedal POMA/2014/21 R Gestroomlijnd Landschap

Jan Van Grimbergen Maarkedal POMA/2014/14 R Gestroomlijnd Landschap

Dirk Van den Berghe Maarkedal POMA/2014/08 R Gestroomlijnd Landschap

Franky Diopere en Henny Maarkedal POMA/2014/19 R Gestroomlijnd Landschap

Willy Bauwens Maarkedal POMA/2014/13 R Gestroomlijnd Landschap

NP Maarkedal J Cosijn/Roland Vercruysse Maarkedal POHO/2014/09 R

Gestroomlijnd Landschap

Fernand De Smet Maarkedal POMA/2014/15 R Gestroomlijnd Landschap

Stef De Wolf Zottegem POZO/2014/17 R Soortenbescherming POV

Marc Gaijet Zottegem POZO/2013/07 G Soortenbescherming POV

ANB Johan Cordier Maarkedal POMA/2014/18 R Soortenbescherming POV

Colette Van Wolvelaer Oudenaarde POZW/2014/06 R Soortenbescherming POV

Sonck-Vanderstukken Zottegem POZO/2014/01 G Soortenbescherming POV

Daniël Sys Gentbrugge PORO/2013/23 R Soortenbescherming POV

Daniël Sys Gentbrugge PORO/2013/23 R Soortenbescherming POV

Gemeente Herzele Herzele (schauwbroek) POHE/2014/10 R IHD: kamsalamander

Gemeente Herzele Herzele (schauwbroek) POHE/2014/11 R IHD: kamsalamander

Tom De Pauw Herzele POHE/2014/04 R IHD: kamsalamander

Bernadette Michiels Herzele POHE/2014/22 R IHD: kamsalamander

Nestor De Cooman Herzele POHE/2014/07 R IHD: kamsalamander

Lieven Callewier Herzele St Ant POHE/2014/02 R IHD: kamsalamander


Partners: RLVA, landbouwverenigingen, lokale besturen

Doelgroepen: landbouwers

Doelstelling: Stimuleren van de actieve landschapszorg op landbouwbedrijven in de Vlaamse Ardennen, door

de gerichte inzet van het instrument beheerovereenkomsten.

Omschrijving:

Landbouwers die vrijwillig inspanningen doen om de milieu- en natuurkwaliteit te verbeteren en een bijdrage

leveren aan de zorg voor het landschap, kunnen een beheerovereenkomst sluiten en een vergoeding

ontvangen voor de maatregelen die zij nemen. Om tot een goed resultaat te leiden moeten de verschillende

beheermaatregelen op een doordachte manier ingezet worden en inpasbaar zijn in de bedrijfsvoering. Het is de

taak van de bedrijfsplanner om de landbouwers hierbij te helpen.

Realisaties 2014:

1. Hernieuwingen:

- In de loop van 2014 liepen 49 beheerovereenkomsten ten einde.

- De aflopende contracten werden hernieuwd onder de voorwaarden van PDPO III. Dit heeft bepaalde

gevolgen. Enerzijds werd een aantal pakketten zoals niet-kerende bodembewerking (NK2), directe

inzaai (DI2), aanplant van kleine landschapselementen (zowel hagen, heggen als houtkanten), aanleg

en onderhoud van poelen niet meer aangeboden. Anderzijds werd een aantal nieuwe pakketten

geïntroduceerd zoals de aanleg van bloemenstroken of van gemengde grasstroken, het onderhoud van

kaphagen en knotbomenrijen, de aanleg van strobalendammen of van strategisch gelegen grasland in

het kader van de erosiebestrijding.

- 21 dossiers werden niet hernieuwd, sommige als gevolg van de toepassing van het nieuwe PDPO. Drie

dossiers hadden betrekking op het pakket niet-kerende bodembewerking dat niet meer aangeboden

wordt en vier dossiers voldeden niet aan de vereiste minimale beheervergoeding van € 750.

- De overige dossiers werden om verscheidene redenen niet hernieuwd. Een dossier kon niet worden

hernieuwd door de stopzetting van het bedrijf. Drie dossiers zijn opgenomen in de ruilverkaveling in

Sint-Lievens-Houtem. De tien resterende landbouwers haalden redenen aan als ‘niet inpasbaar’, ‘te

lage vergoeding’ , ‘onzekerheid over de vergroening’, of nog ‘te veel controle’.

- Uiteindelijk werden 28 dossiers geheel of gedeeltelijk hernieuwd en al dan niet uitgebreid met nieuwe

pakketten.

2. Nieuwe aanvragen:

19 landbouwers toonden spontaan interesse in de nieuwe pakketten. Dit leidde tot 7 nieuwe aanvragen.

3. Inzetten van beheerovereenkomsten in projecten:

Door het uitblijven van de goedkeuring van de nieuwe wetgeving werd gewerkt ‘onder voorbehoud van

goedkeuring’, waardoor het niet opportuun was om de beheerovereenkomsten actief te promoten in het kader

van projectwerking. De bedrijfsplanners bleven wel de overlegmomenten van de verschillende projecten

bijwonen.

Nazorg:

In 2014 lag de nadruk op de hernieuwing van de aflopende contracten en het geven van informatie over de

nieuwe pakketten aan de betrokken landbouwers. Er werd minder ingezet op de begeleiding van lopende

contracten.

Samenwerking en financiering: De VLM staat in voor de loonkost en werkingsmiddelen van de bedrijfsplanner.


Overzicht:

Variabele beheerovereenkomsten kunnen jaarlijks op andere percelen worden toegepast. In het Regionaal

Landschap Vlaamse Ardennen betreft het de pakketten niet-kerende bodembewerking (NK2) en directe inzaai

(DI2), maatregelen in het kader van erosiebestrijding. In PDPO III worden deze pakketten niet meer

aangeboden. Het overzicht toont de aflopende beheerovereenkomsten.

In drie gevallen gaat het over de beheerovereenkomst waterkwaliteit, de zgn. BOW, een beheerovereenkomst

die kadert in de mestwetgeving en die met ingang van PDPO III wordt behandeld door de cel bedrijfsadvies (BA)

van de VLM.

Overzicht van de variabele beheerovereenkomsten op 01/01/2015 in de Vlaamse Ardennen:

Niet-kerende bodembewerking (NK2) 266 ha (25)

Directe inzaai (DI2) 18 ha (2)

Vaste beheerovereenkomsten worden gedurende de volledige looptijd van het contract toegepast op dezelfde

percelen.

Overzicht van de vaste beheerovereenkomsten op 01/01/2015 in de Vlaamse Ardennen:

Soort BO Aantal Kwantiteit

EROSIEBESTRIJDING Grasbufferstroken 254 43,59 ha

Grasgangen 42 9,58 ha

Erosiestrook 24 4,30 ha

Gemengde grasstrook 3 0,35 ha

Totaal 323 57,82 ha

Erosiepoel met dam 1

AANPLANT KLE Hagen en heggen 14 1551 m

Houtkanten 30 209,66 are

Aanleg poel 1

Totaal 45

ONDERHOUD KLE Hagen en heggen 112 12131 lm

Houtkanten 84 552,27 are

Kaphagen 1 80 m

Knotbomen 6 520 m

Poelen 16

Totaal 228

PERCEELRANDENBEHEER Perceelrand natuur 37 6,34 ha

Perceelrand milieu 1 0,32 ha

Grasstrook 15 juni 1 0,30 ha

Gemengde grasstrook 13 2,85 ha

Bloemenstrook 7 0,98 ha

Totaal 59 10,79 ha

BOTANISCH BEHEER Grasland maaien 1 juni 2 3,02 ha

Grasland maaien 16 juni 2 3,30 ha

Totaal 4 6,32 ha

SOORTENBESCHERMING Gemengde grasstrook plus 4 1,02 ha

Faunavoedselgewas 14 9,71 ha


Totaal 18 10,73 ha

Overzicht van de beheerovereenkomsten per gemeente op 01/01/2015:

Gemeente Dossiers Details

Brakel 20 51

Gavere 5 13

Geraardsbergen 10 53

Herzele 19 64

Horebeke 5 35

Kluisbergen 10 38

Kruishoutem 18 119

Lierde 12 60

Maarkedal 13 50

Oudenaarde 8 13

Ronse 7 27

Sint-Lievens-Houtem 4 10

Wortegem-Petegem 16 58

Zingem 7 13

Zottegem 16 53

Zwalm 16 51

Totaal 186 708


2.3 Landschapszorg en streekeigen karakter

2.3.1 21e editie boomplantactie op vrijdag 5 en zaterdag 6 december

Startjaar: 1994

Trekker: RLVA

Contactpersoon: Sylvie Vandestapele

Partners: alle gemeenten uit ons werkingsgebied

Doelgroep: alle inwoners van RLVA

Doelstelling:

- Op een laagdrempelige manier streekeigen bomen en struiken en fruitbomen aanbieden aan elke

inwoner tegen een democratische prijs

- Zo veel mogelijk de aanplant van autochtone bomen en struiken stimuleren

- Via deze weg mensen sensibiliseren over streekeigenheid en herkomst van plantgoed

- De opbrengst investeren in nieuwe projecten (speelnatuur, groen voor iedereen) in de streek

Omschrijving:

De eerste boomplantactie dateert van 1994, toen namen 6 gemeenten deel (Brakel, Horebeke, Kluisbergen,

Oudenaarde, Ronse en Zottegem).

Elk jaar worden in de zomer offertes opgevraagd voor de diverse planten die we aanbieden. Op basis van de

prijs en de kwaliteit van het plantgoed worden één of meerdere kwekers gekozen voor de levering.

In de loop van september valt in elke brievenbus binnen het RLVA de landschapskrant met de bestelbon voor

de boomplantactie. Er is keuze uit streekeigen planten (aangeboden als bosplantsoen of als boom),

klimplanten, fruitbomen (hoogstam of halfstam) en kleinfruit. In totaal betreft het 90 verschillende planten.

Alle bestellingen worden gecentraliseerd op het secretariaat RLVA, waar de verwerking gebeurt. Zo krijgt elke

gemeente een overzicht van de bestellingen op haar grondgebied.

RLVA organiseert de afhaling van de planten door de gemeenten en ondersteunt (eventueel) de milieudienst

bij het sorteerwerk. Grote bestellingen worden door de gemeenten aan huis geleverd op vrijdag. De andere

bestellingen worden afgehaald op de technische dienst van de gemeenten op zaterdag.

De medewerkers van RLVA geven elk jaar een hele reeks adviezen aan zowel milieuambtenaren als aan

particulieren voor het aanplanten van hoogstamboomgaarden en het aanplanten van bosjes of houtkanten.


Steekproefsgewijs gaan wij na welk resultaat de aanplantingen van de jaarlijkse boomplantacties hebben.

Indien nodig wordt vervangen of aanvullen van plantgoed door ons aanbevolen.

Realisaties 2013:

1. Groepsaankoop zelf

De landschapskrant viel in haar vernieuwde layout (liggend A5) in de 3e week van september in ongeveer

104.000 bussen. De bestelbon werd ondersteund door info over streekeigen planten, planttips,

snoeidemonstraties, fruitpersen.


De gemeentelijke groendiensten haalden de planten af op dinsdag 2 en woensdag 3 december 2014, waarna zij

het sorteerwerk van de planten voor de klanten in hun gemeenten deden. Zoals in 2013 konden we gebruik

maken van een loods van het vrij landelijk instituut schoolhoeve Axelwalle, gelegen in Oudenaarde.

Bij de 21e editie waren er minder aantal klanten dan vorige twee jaren (574 in 2013, 536 in 2012), maar de

bestellingen per klant waren groter. Er werden wel iets minder fruitbomen en heel wat minder klimplanten

besteld.

Er zijn ongeveer 32.112 planten (28.018 in 2013) verkocht, waarvan 28652 stuks bosplantsoen (23.292 in 2013),

921 fruitbomen (1.140 in 2013), 425 bosbomen (438 in 2013) en 801 stuks klimplanten (2529 in 2013) en 1738

stuks bessenstruiken. In 2014 hebben we ons assortiment lichtjes aangepast: specifieke plantmaten bij het

bosgoed, wollige sneeuwbal (Vibrunum opulus) wordt niet meer aangeboden, fruitbomen halfstam met

stamomtrek 6/8cm, fruitbomen hoogstam stamomtrek 8/10cm. Vanuit ecologisch standpunt bieden we ook

geen boomnetjes en boomspiralen meer aan. Deze zijn soms nodig in sterk beboste omgeving maar in de

meeste tuinen is dat overbodig. Wel hebben we op onze website extra informatie ter beschikking gesteld hoe

men zelf aan de slag kan met eigen materiaal. Naast de particulieren, die de grootste afnemers blijven, hebben

ook de gemeente Brakel, Zwalm, Erpe-Mere en de stad Geraardsbergen een bestelling geplaatst. Bij de

fruitbomen zijn de absolute toppers: Conférence (peer), Schone van Boskoop (appel), Noordkriek (kers) en

Bleue de Belgique (pruim). Bij het bosplantsoen is het vooral het haagplantsoen dat veel gevraagd werd: 9504

stuks Haagbeuk en 4745 beuk zijn de toppers.

De boomplantactie werd in 2014 ondersteund door de “Najaarshappening: fruit en groen in je buurt” die

plaatsvond op 19 oktober te Ronse. (zie actie 2.4.5.3)

2. Aandeel genetisch streekeigen plantsoen

Een steeds groter wordend aandeel van het bosgoed kan als autochtoon aangeboden worden of als

“aanbevolen herkomst voor Vlaanderen”:

Naam

Totaal

verkocht

Aanbevolen herkomst

voor Vlaanderen

Beuk, Fagus sylvatica 4745 X

Boswilg, Salix caprea 55

Bosroos, Rosa Arvensis 228 X

Eenstijlige meidoorn, Crataegus monogyna 3827 X

Geldere roos, Viburnum opulus 462 X

Gewone esdoorn, Acer pseudoplatanus 156 X

Gladde iep, Ulmus minor 128

Grauwe abeel, Popolus canescens 106

Haagbeuk, Carpinus betulus 9504 X

Hazelaar, Corylus avellana 537 X

Hondsroos, Rosa canina 477 X

Hulst, Ilex aquifolium 376

Kleinbladige linde, Tilia cordata 91 X

Lijsterbes, Sorbus aucuparia 253 X

Okkernoot, Juglans regia (gezaaid, groot) 22

Ratelpopulier, Populus tremula 67

Rode Kornoelje, Cornus sanguinea 445 X

Ruwe berk, Betula pendula 210 X

Sleedoorn, Prunus spinosa 488 X

Tamme kastanje, Castanea sativa 270 X

Veldesdoorn, Acer campestre 968 X

Vogelkers, Prunus padus 171 X

Vuilboom, Sporkehout, Rhamnus frangula 243


Wilde Kardinaalsmuts, Euonymus europaeus 282 X

Zachte berk, Betula pubescens 53 X

Zoete kers, Prunus avium 24 X

Zomereik, Quercus robur 261 X

Zwarte els, Alnus glutinosa 845 autochtoon

Taxus, Venijnboom, Taxus baccata 2249

Wilde liguster, Ligustrum vulgare 1109

Totaal 28652

3. Herinvesteren van de opbrengst

Om de resultaten van de samenwerking tussen de gemeentebesturen en RLVA te bekrachten, wordt sinds 2011

een deel van de opbrenst van de boomplantactie, via een projectoproep zichtbaar geïnvesteerd op het terrein.

In 2013 kregen 6 winnaars van de wedstrijd speelnatuur 400€ voor aanleg van hun speelplaats of hun

speelterreinen. Het doel was een evenwichtig stukje speelnatuur te ontwerpen, waar zowel kinderen als natuur

ruimte krijgen. Boomstronken, doolhof met streekeigen bomen en struiken, eetbare tuin, modderpoel,

bijenhotel of nestkasten… behoorden allemaal tot de mogelijkheden. In de loop van 2014 realiseerden 5

winnaars hun plan:

- Chiro Sint-Martinus, Velzeke

- Freinetschool De Vier Tuinen, Oudenaarde

- BLO Bernadetteschool, Zottegem

- BSGO De Keimolen, Kruishoutem

- VBS De Regenboog, Zingem

De naschoolse opvang Stekelbees, Sint-Lievens-Houtem, kreeg nog uitstel tot 2015 omwille van overmacht.

In 2014 werd de wedstrijd stel je straat kandidaat gelanceerd voor buurtwerkingen die de handen in elkaar

slaan om hun buurt te vergroenen. 3 buurten kunnen rekenen op 750€ voor plantgoed, nestkasten, zaaigoed

voor bloemenweide, picknickbank…

- De Marijve, Ronse

- Langemunte, Zwalm

- Prinsenkouter, Ronse

In de loop van 2015 moeten de plannen gerealiseerd zijn. De winnaars krijgen ook begeleiding bij de uitvoering.

Samenwerking en financiering: De uitwerking hiervan is reguliere werking van RLVA. De gemeentebesturen

dragen elk een deel van de kosten van de bedeling van de bestelbon in september. De verkoop van streekeigen

en autochtone planten, bomen en fruitbomen is de enige activiteit van RLVA met een opbrengst. Deze

middelen worden gebruikt om nieuwe initiatieven op het terrein te kunnen nemen.

2.3.2 Adviezen: beplantingen, boomgaarden en landschapsplannen

Naar aanleiding van de acties die RLVA op terrein realiseert (boomplantactie, realisaties landschapsteam,

gestroomlijnd landschap), krijgt RLVA veel vragen van particulieren (naast de gemeentebesturen) om een

persoonlijk advies te geven voor de natuurlijke inrichting van een perceel of het ontwerp van een

hoogstamboomgaard. Volgende adviezen werden in 2014 genoteerd:


Adviesaanvrager Hoedanigheid Gemeente Onderwerp Advies door

Paul Dhondt particulier Zingem advies subsidie en aanplant kle + doorverwijzing naar lava/grijkoort

Landschaps- animator

Bakelandt landbouwer Ronse telefonisch advies subsidies Landschaps- animator

Torrekens Johan particulier Geraardsbergen advies ter plaatse voor aanplant kle + doormailen plantenlijst


Brabant Peter particulier Ronse advies ter plaatse voor aanplant kle + doormailen info hulst


Diggiehoeve vzw Brakel advies kooien ter bescherming fruitbomen via mail


Noterman particulier Brakel copij plan boomgaard + berekening aantal bomen


Hof van de putte particulier Brakel advies ter plaatse voor aanplant kle + doormailen plantenlijst


Arne Debytere Milieudienst Kluisbergen advies rond groenschermen en streekeigen beplantingen


Mangelschots particulier Gavere opvolging aanplant ivm toekomstig beheer en opvolgen essenziekte


Ulricke Debels particulier Avelgem advies rond boomverzorging en problemen met gemeentewerken riolering


Beauprez particulier Geraardsbergen

advies rond belevingstuin met inheemse bomen en struiken voor tuin rondom serviceflats


Peter de Pauw particulier Zingem advies rond oude fruitrassen en boomverzorging


Simon De Vos particulier Kruishoutem advies rond mogelijkheid om Haagbeuk te knotten al dan NIET met het Landschapsteam


Van Nieuwenhuyse particulier Oudenaarde advies rond streekeigen hagen en boomgaard Landschaps- animator

Dit behoort tot de reguliere werking van RLVA en komt van de reguliere middelen.

2.3.3 Samen Werken aan Vlaanderens Mooiste Landschap

Looptijd: Leader: 1 januari 2012 – 30 juni 2014, PDPO: 1 januari 2013 – 30 juni 2015

Trekker: RLVA is hoofdpromotor, ECO² en Toerisme Vlaamse Ardennen zijn copromotor

Contactpersoon: Els Eeckhout, Jonathan Vercruysse en Paul Haustraete

Partners: alle gemeentebesturen, bedrijven uit de sociale economie in de sector landschapsbeheer,

ondernemers, vrijwillige burgers, landbouwers, bankinstellingen, ruime bevolking, recreatieve sector

Doelgroepen: gemeentebesturen, eigenaars en beheerders van landschapselementen, alle inwoners,

recreanten

Omschrijving:

RLVA diende dit projectvoorstel reeds in oktober 2011 in bij Leader, maar het werd pas in een volledig

herwerkte versie goedgekeurd op 17 april 2012. Het project werd ook ingediend bij PDPO as3 (gebieden buiten

Leader) met een verdeelsleutel van 15% van de totale kosten van Leader. Beide werden goedgekeurd.

Het project is in volgende subacties uit te splitsen:

- Een loket zal in pilootgebieden landschapsonderhoudsplannen opmaken

- Alternatieve financiering wordt gezocht om extra middelen voor landschapsbeheer te garanderen

- Burgers en landbouwers worden samen ingeschakeld voor het landschapsonderhoud:

knotteams worden opgestart waar vrijwillige burgers en landbouwers samenwerken.

ECO² zal landen tuinbouwers begeleiden om agrobeheergroepen op te richten,


Realisaties 2014:

1. Landschapsloket en landschapsonderhoudsplannen

De loketfunctie, opgericht zomer 2012, functioneerde in 2014 verder, beantwoordde vragen, legt de link tussen

knotters en knotbomen, verdeelde vragen m.b.t. trage wegen, landschappelijke beheerwerken e.a. naar de

juiste mensen.

Hieronder volgt een overzicht van de ondernomen acties en de stand van zaken per projectgebied

Vallei van de Rooigembeek en de Plankebeek (Kruishoutem, Zingem en Oudenaarde = Leader-gebied)

a. Inventarisatie van alle weg- of trage wegbegeleidiende kleine landschapselementen

b. Digitaliseren van alle geïnventariseerde data met een koppeling naar de beheernota

c. Beheernota die per landschapselement een oplijsting geeft van locatie, inventarisatiedata,

gezondheidstoestand en beheervoorstel met bijhorende fasering + begeleidende foto’s

d. Onderhoudsplan deelgebied Zingem = afgewerkt en overgemaakt aan de gemeente

e. Onderhoudsplan deelgebied Kruishoutem = in afwerkingsfase

De Scheldemeersen in Gavere (PDPO-gebied)

f. Invenatrisatie van alle kleine landschapselementen binnen het afgebakende projectgebied in de

Gaverse Scheldemeersen. De klemtoon ligt binnen dit onderhoudsplan op het onderhoud van

knotbomenrijen

g. Alle kle’s werden gedigitaliseerd en er werd een kaart opgemaakt met aanduiding van de

eigendoms-en/of gebruikssituatie.

h. De werkkaart is afgewerkt en contacten met eigenaars en gebruikers van de landbouwgronden

m.b.t. het knotten van de bomenrijen zijn voorzien 1ste

helft 2015.

De gemeente Kluisbergen (in het kader van onderhoud holle wegen)

i. Inventarisatie van alle weg- of trage wegbegeleidiende holle wegen in Kluisbergen

j. Digitaliseren van alle geïnventariseerde data met een koppeling naar de beheernota

k. Beheernota die per landschapselement een oplijsting geeft van locatie, inventarisatiedata,

gezondheidstoestand en beheervoorstel met bijhorende fasering + begeleidende foto’s

l. Uitwerking van een holle wegen wandel- en fietszoektocht

2. Alternatieve financiering

In de loop van 2013 werd er onderzoek gedaan naar de oprichting van een streekfonds, met als belangrijkste

financiële input de werking van een streekrekening. Tijdens het projectverloop werd duidelijk dat

Streekoverleg Zuid-Oost-Vlaanderen (SOZOV) een analoog onderzoek voerde naar de mogelijkheden tot de

oprichting van een streekfonds. Vanuit Rlva werd onderzocht op welke manier een streekfonds kan gevoed

worden door een streekrekening (naar Nederlands model). Om dit af te toetsen was er reeds in december 2013

een overleg met de bank KBC. Dit resulteerde in het feit dat KBC enerzijds een interne bevraging bij zijn

personeel zou houden naar de haalbaarheid van zo een constructie en anderzijds een voorstel zou uitwerken

van een financieel product dat hiervoor geschikt zou zijn. Analoog werd er begin januari 2014 gewerkt aan een

gemeenschappelijke visienota door SOZOV en RLVA voor de oprichting van een streekfonds en haar mogelijke

werking.

Eind 2014 resulteerde het voorbereidende werk in een subsidieaanvraag in het kader van het programma voor

plattelandsontwikkeling PDPO III 2014-2020 of Platteland Plus. Deze projectaanvraag behelst de duurzame

opstart van een Landschapsfonds in de regio Vlaamse Ardennen – Dender en voorziet in de oprichting van een

projectbureau om dit fonds juridisch, administratief en financieel verder uit te bouwen. Deze regio telt 450.000

mensen. Het fonds speelt in op de recent opgemaakte plattelandsvisie voor Zuid-Oost-Vlaanderen d.m.v.


financiële ondersteuning aan projecten en acties die bijdragen aan de ruimtelijke en landschappelijke kwaliteit

van de streek en waarvoor geen reguliere middelen beschikbaar zijn. De financiële middelen worden

gegenereerd uit verschillende financieringsvormen: giften, legaten, publieksacties, crowdfunding en een

streekrekening. Deze laatste is uniek in Vlaanderen.

3. Knotteams

Organiseren van knotopleidingen in 2014:

Net als in de winter 2012-2013 en 2013-2014 werden ook in het najaar van 2014 twee cursussen rond veilig

knotten geprogrammeerd. De opleidingen vonden plaats op 15 november (12 inschrijvingen), en op 6

december 2014 (13 inschrijvingen). In totaal werden binnen het project 6 opleidingen georganiseerd. Dit

resulteerde in 16 knotteams en een totaal van 81 knotters.

Knotters knotten bomen in ruil voor het hout:

- Knotseizoen 2013-2014: 1361 knotbomen werden aangeboden om te laten knotten; de knotteams

hebben daarvan samen 602 bomen geknot, 293 bomen werden geknot door de eigenaars of derden en

466 bomen werden overgeheveld naar het knotseizoen 2014-2015

- Knotseizoen 2014-2015: begin januari 2015 staan er 1100 aangeboden bomen op de volledig nieuwe

knotapplicatie die te vinden is via www.rlva.be

Knotapplicatie:

In de loop van 2014 werd er een digitale knotapplicatie uitgewerkt. De werking van de knotteams maakte een

essentieel onderdeel uit van dit project, en zal wegens succes ook na dit project worden verder gezet. De

kerntaak van rlva is om te fungeren als doorgeefluik tussen de aanvragen om te knotten en de uitvoerders (de

knotters). Deze taak bleek gedurende het project zeer arbeidsintensief, en om de personeelsinzet binnen deze

werking te beperken naar de toekomst toe werd de knotwerking geautmatiseerd (gedigitaliseerd) d.m.v. een

web-applicatie die speciaal werd ontwikkeld en geïntegreerd in de website van rlva. Op de website kan de

aanvraag nu online gebeuren. Deze aanvragen komen toe bij rlva die ze al dan niet geschikt verklaart om door

te sturen naar de desbetreffende knotteams. De knotteams kunnen eveneens aanloggen op de website en zien

alle door rlva toegewezen werkzaamheden met alle bijhorende informatie. Vervolgens kunnen ze de status

(eigenaar gecontacteerd, werken in uitvoering, afgewerkt,…) aanpassen en krijgt rlva een continuë update van

hoe ver het staat met de verschillende knotaanvragen. Het knotaanvraagformulier is te bezichtigen op

www.rlva.be/knotteams.

Verdeling wilgepoten:

RLVA verdeelt reeds een aantal jaren wilgenpoten aan burgers. De wilgenpoten werden door

Landschapsbeheer opzij gehouden bij knotwerkzaamheden voor nieuwe aanplantingsprojecten. In 2014

werden 416 wilgenpoten door burgers afgehaald bij RLVA.

4. Agrarisch aannemingswerk en agrobeheergroepen (ABG)

Begin januari 2014 werd er een schrijven gericht aan de plaatselijke groep met de aanvraag tot een

budgetverschuiving. Een deel van de personeelskosten werd verschoven naar werkingskosten waardoor

terreinwerkzaamheden (bv. Hakhoutbeheer bij holle wegen) werden opgestart. Met deze middelen werden

door de opgerichtte agrobeheergroep Kluisbergen onderhoudswerken uitgevoerd in de holle weg in de

Schilderstraat.

5. Publiciteit

Het volledige project werd in 2014 breed gecommuniceerd met in de eerste plaats een oproep naar vrijwillige

knotters, te knotten bomen en landbouwers met interesse in landschapsbeheer (via landschapskrant,

gemeentelijke infobladen en gemeentelijke websites, nieuwsbrief ECO² en persberichten).

http://www.rlva.be/

http://www.rlva.be/knotteams


Op 6 juli 2014 werd een slotevenement georganiseerd in Kluisbergen, met als thema de holle wegen:

- In de voormiddag was er een evaluatie- en netwerkmoment voorzien voor alle leden van de knotteams.

De knotwerking werd geëvalueerd d.m.v. de resultaten van een enquête ingevuld door de actieve

leden. De digitale knotapplicatie werd er ook een eerste maal voorgesteld. Er waren 15 leden van de

knotteams aanwezig. Na de knotevaluatie was er het demomoment “van resthout tot briket tot

verwarming”. Houtsnippers afkomstig van landschapsonderhoudswerken werden verkleind en tot

briketten geperst. Ook een ketel op houtsnippers, briketten of houtblokken was aanwezig. De demo

werd verzorgd door de firma Bio4Heating.

- Tijdens de middag werd er een picknick met randactiviteiten voorzien, voor zowel de knotters, de

agrobeheergroep, als voor het brede publiek. De (na)middag stond in het teken van de holle wegen,

aansluitend aan het landschapsonderhoudsplan voor de holle wegen dat werd opgesteld voor de

gemeente Kluisbergen. Er werd een foto-zoektocht voor zowel wandelaars als fietsers uitgestippeld,

waarbij de start van de route langsheen de door de ABG uitgevoerde onderhoudswerken aan de holle

weg in de Schilderstraat loopt. Als extra animatie was er avontuurlijke randanimatie met een blote-

voetenpad, een hindernissenparcours en een tractor-huikarrentocht. In totaal namen 118 mensen (87

volwassenen en 31 kinderen) deel aan de picknick en de activiteiten. De wandel-en fietsbrochures

geven tevens informatie over het belang van holle wegen en het onderhoud, en zullen na het project

nog verder verspreid worden. Het doel van deze dag was om te netwerken met verschillende actoren

rond landschapsonderhoud, maar ook om te sensibiliseren gedurende laagdremelige recreatieve

activiteiten.

Financiering:

RLVA, ECO² en Toerisme Vlaamse Ardennen dragen elke 35% van de eigen personeels-, werkings-, promotie- en

overheadkosten. 65% komt van Leader en PDPO.

- Leader: Totale projectkost: 223.527,63 € (rlva : 122.412,50€ + Toerisme Vlaamse Ardennen : 10.000€ +

Agrobeheercentrum Eco² : 91.115,13€) - Waarvan 65 % : 145.292.96€ cofinanciering door Leader

- Pdpo: Totale projectkost: 47.746,82 € (rlva : 26.585,22€ + Toerisme Vlaamse Ardennen : 1.500€ +

Agrobeheercentrum Eco² : 19.661,6€) - Waarvan 65% : 31.035,43€ cofinanciering door Leader

2.3.4 Landschapsanimator en landschapsteam

Startjaar: 2001

Trekker: sinds 2014 is dit Provincie Oost-Vlaanderen, dienst Milieubeleidsplanning, ism RLVA

Contactpersoon: Anne Hollevoet, landschapsanimator

Doelgroepen: alle particuliere of publieke eigenaars van kleine landschapselementen, klein historisch erfgoed,

waardevolle bomen, die gelegen zijn binnen een relictzone en/of ankerplaats

Doelstelling:

Algemene landschapszorg: het behoud, het herstel en de ontwikkeling van cultuurhistorische, fysisch-

geografische en esthetische landschapswaarden alsook van kleine landschapselementen.

Omschrijving:


Sinds 2001 krijgt elk erkend regionaal landschap middelen ter beschikking (op initiatief van Vlaanderen,

agentschap Onroerend Erfgoed) voor de tewerkstelling van een landschapsanimator en voor de uitvoering van

terreinprojecten door een landschapsteam. De werken moeten voldoen aan volgende voorwaarden:

- Ze versterken de cultuurhistorische of esthetische waarde van het landschap

- Ze worden uitgevoerd in het prioritaire werkingsgebied van het regionaal landschap (ankerplaatsen en

relictzones)

- Minstens 60% van de werken wordt uitgevoerd in opdracht van of op eigendom van natuurlijke

personen en privaatrechtelijke rechtspersonen

- Ze beogen geen regularisatie van inbreuken op andere weten regelgeving

De landschapsanimator is verantwoordelijk voor:

- De opmaak van een jaarlijkse actieprogramma en de rapportering over de uitvoering ervan in een

jaarverslag

- werken begeleiden rond concrete realisaties waarbij landschapsherstel prioritair is, naast

sensibiliserende, educatieve of toeristische meerwaarden.

- stimuleren van historisch verantwoord regulier beheer bij eigenaars en beheerders, fungeren als

regionaal loket voor landschapszorg

- bijdragen aan draagvlakverbreding, sensibilisatie, netwerk voor lokale actoren landschapszorg

Overzicht van alle acties:

Het Landschapsteam heeft in 2014 op 28 verschillende locaties gewerkt. Thematische verdeling van de

projecten:

- Aanplant: 14

- Achterstallig onderhoud en boomverzorging: 13

- Klein Historisch Erfgoed: 2

- Nazorg: 5


De loonkost en werkingsmiddelen voor de landschapsanimator is 100% gefinancierd door Provincie Oost-

Vlaanderen. De uitvoering van de terreinwerken door het landschapsteam bedraagt maximaal 70% van de

totale kostprijs van de werken. De andere 30% is voor rekening van de eigenaar of andere cofinanciers. De

totale subsidie (loonkosten, werkingsmiddelen en 70% van de terreinuitvoeringen) bedraagt maximaal

130.000€ in 2014.

2.3.4.1 Kleine landschapselementen (KLE)

Doelstelling:

De hoofddoelstelling is het in-situ behoud en beheer van KLE die een groot aantal autochtone bomen en

struiken bevatten. Maar op het terrein komen meer KLE zonder autochtone genenbronnen voor. Ook zij krijgen

de nodige aandacht. De overgebleven KLE zijn stille getuigen van ons historisch verleden: ze verwijzen naar

teloor gegane nutsfuncties (loofvoedering, geriefhout, brandhout…).

We willen deze KLE helpen in stand houden, waar mogelijk versterken en waar ze volledig verdwenen zijn

opnieuw aanplanten.

Partners: gemeentebesturen, natuurverenigingen, VIOE, VLM, ANB, INBO, Onroerend Erfgoed

Realisatie(s) 2014:


De landschapsanimator van RLVA krijgt steeds minder aanvragen voor achterstallig onderhoud, ten voordele

van aanvragen voor aanplant. Deze trend zette zich in 2014 ook verder. Begin 2015 staan nog 56 projecten in

de wachtlijst.

Om de wachtlijst binnen werkbare proporties te herleiden worden voor nieuwe aanvragen strengere

aanvaardingscriteria gehanteerd. Echt kleine projecten (aanplant van minder dan 5 bomen, aanplant van

minder dan 25 m haag of een kostprijsraming van het totaalproject minder dan 500 €) of projecten met

minimale erfgoedwaarde of landschappelijke relevantie worden geweerd. De eigenaars kunnen wel blijven

beroep doen op advies (hoe, wie, welke subsidie…).

Er worden per jaar maximaal 2 grote projecten aanvaard van maximum 15.000 € subsidie/project. Op die

manier blijft er voldoende subsidie over om kleine projecten uit te voeren en de wachtlijst te verminderen.

Binnen de plannen van de landschapsanimator wordt zo maximaal mogelijk gewerkt met autochtoon

materiaal. Onderstaande tabel geeft de verdeling autochtoon/niet autochtoon bosplantsoen in het project

Landschapszorg sinds 2003:

Jaar Autochtoon Niet autochtoon

2003 1810 715

2004 4883 7941

2005 8624 451

2006 5008 775

2007 7663 2428

2008 11 411 1845

2009 7248 2248

2010 10 012 2815

2011 6976 855

2012 6827 200

2013 9190 464

2014 8849 893

Gekwantificeerde resultaten voor aangelegde houtige kleine landschapselementen in 2014 in opdracht van de

Landschapsanimator:

type aantal

hoogstamfruitbomen 69

Knotbomen (wilgen) 101

Enkele meidoornhaag (lm) 1692

Houtkant (stuks bosplantsoen) 1794

Nazorg:

De nazorg is bepaald in de overeenkomst:

Minstens 1 volledig jaar na aanplant kan de eigenaar meedelen welke uitval er is. Het Landschapsteam

vervangt eenmalig de uitval volgens de op dat moment geldende financiële verdeelsleutel, tenzij kan

aangetoond worden dat de uitval een gevolg is van nalatigheid of slechte zorg door de eigenaar. Onder slechte

zorg of nalatigheid wordt verstaan:


- het op grote schaal aanbrengen van maaischade

- ploegen of frezen op minder dan 1 m van de nieuwe aanplant

- het gebruik van pesticiden op minder dan 1 m van de nieuwe aanplant

- niet bewateren van de nieuwe aanplant bij langdurige droogte of niet kunnen bewijzen van

bewatering bij langdurige droogte

Wanneer de aanplant van meidoornhagen in een dossier is opgenomen, wordt de eigenaar gewezen op de

verplichting deze jaarlijks te scheren tussen 1 november en 1 maart. Achterstallig onderhoud van

meidoornhagen wordt ook geprogrammeerd tussen 1 november en 1 maart.

2.3.4.2 Klein Historisch Erfgoed (KHE)

Doelstelling:

Het behoud en herstel van niet-beschermd KHE (Klein Historisch Erfgoed). Hiervoor is geen andere subsidie

inzetbaar dan dat van het Landschapsteam. Het KHE dat zich in de relictzones of ankerplaatsen bevindt, komt

in principe in aanmerking voor restauratie.

Partner: Monumentenzorg Oost-Vlaanderen, gespecialiseerde aannemers, architecten, Onroerend Erfgoed

Realisaties 2014:

Opdrachtgever Locatie Onderwerp

Gemeentebestuur Brakel

Sint Apolloniakapel Elst/Brakel

bezetten van interieur, herplaatsen van vloer, schilderen en plaatsen van frontpaneel, schilderen van interieur, dak- en nokpannen regularisatie ingebrekestelling

Eddy Premereur

O.L.V. van Vreugdekapel Grimminge (Geraardsbergen)

plaatsen van dak slabben en dakgoot

2.3.4.3 Boomverzorging: uitzonderlijke bomen en bomen met erfgoedwaarde

Doelstelling:

Door de verzorging en het behoud van deze bomen, wat handenvol geld kost, bijdragen tot het behoud van de

geschiedenis van hun standplaats, de vereiste onderhoudstechnieken of hun impact op het landschap.

Partner: VIOE, INBO, erkende boomverzorgers

Realisaties 2014:

Opdrachtgever Locatie Onderwerp

Moonen Sint-Kornelis- Horebeke

Boomverzorging: 2 lindes

Martens Manfred Nukerke, Maarkedal Boomverzorging: achterstallige begeleidingssnoei van een eikendreef: 30 bomen

Jessica Boey Maarke-Kerkem, Maarkedal

Boomverzorging: 1 eik

Claire Van Houtte St-Kornelis-Horebeke

Boomverzoring: 1 eik Achterstallig onderhoud: 25 st Meidoorn inboeten

De Vriendt - Goegebeur Mater, Oudenaarde Boomverzorging: 8 fruitbomen, 2 lindes, 1 notelaar en 1 eik


Herman Gelan - Peggy De Conick bvba

Nederbrakel, Brakel Boomverzorging: 2 lindes

2.3.4.4 Uitgevoerde werken met het landschapsteam

Doelstelling:

Provincie Oost Vlaanderen vraagt in haar Samenwerkingsovereenkomst, dat de werking van het project

landschapszorg en de subsidiëring regelt, om voor de onderaanneming bij voorkeur te werken met bedrijven

uit de sociale economie. Enkel indien die niet in staat zijn het gevraagde te leveren, kan er beroep gedaan

worden op reguliere aannemers. In de Vlaamse Ardennen kan het grootste deel van de projecten uitgevoerd

worden met sociaaleconomie bedrijven.

Partners:

- Bedrijven uit de sociale economie voor werken in regie: algemene onderhoudswerken en

aanplantingen van KLE.

- Aannemers voor werken die niet in regie uitgevoerd worden (herstel- en inrichtingswerken) of die niet

door een bedrijf uit de sociale economie kunnen worden uitgevoerd.

- Erkende boomverzorgers.

Realisaties 2013:

In de Vlaamse Ardennen zijn er twee bedrijven werkzaam in de sociale economie. Binnen het project

Landschapsteam wordt met beide gewerkt. Elk hebben ze hun eigen kwaliteiten en minpunten. Vanaf 2500€

worden 3 offertes gevraagd. Vanaf 8500€ wordt een bestek volgens de wet op de overheidsopdracthen

uitgeschreven. Op het einde van de werken vindt een terreinevaluatie plaats door de eigenaar en de

Landschapsanimator. Als er geen problemen zijn of schade is vastgesteld, wordt de opdracht tot facturatie

gegeven.

Nr Opdrachtgever Locatie Onderwerp

299 Dirk De Man Borsbeke Herzele

Achterstallig onderhoud: 270 m Meidoornhaag + 35 m Haagbeukhaag

344 Vera Ransdonck - Soetaert

Zegelsem Brakel

Achterstalling onderhoud: 100 m oude haag inboeten met 58 st + achterstallig onderhoud 3 essen Aanplant: knotwilgen over 20 m met 9 st

362 Van de Keere Marc Van de Keere Frederic

Everbeek Brakel

Aanplant: 175 m Meidoornhaag en 257 m houtkant (2 rijen) Achterstallig onderhoud: houtkant van 3 rijen over 40 m + opsnoeien van overwas

367 De Pauw Martine Strijpen Zottegem

Aanplant: 10 hoogstamfruitbomen + 1 hoekboom ratelpopulier; met kooi

370 Elien Decatelle Maarkedal Nukerke

Aanplant: 10 knotwilgen + problemen electrische afsluiting oplossen

370b Elien Decatelle Maarkedal Nukerke

Aanplant hakhoutbosje met 71 st

372 Bogaert Inge Petegem Wortegem-Petegem

Aanplant: 14 hoogstamfruitbomen met kooi

377 Véronique Dondt Mater Oudenaarde

Aanplant van 2 hoogstamfruitbomen met kooi Nazorg: inboeten bodembedekkers met 50 st, Meidoorn met 25 st en 1 knothaagbeuk


395 gemeentebestuur Kruishoutem

Nokere Kruishoutem

Aanplant: dreef met 6 stuks eik HT met maaibescherming

405 Carlos Willems St Maria Oudenhove Zottegem

Achterstallig onderhoud: maaien en afvoeren maaisel ter voorbereiding aanplant

405 Carlos Willems St Maria Oudenhove Zottegem

Aanplant: kle op verruigd weiland met 1074 st

414 De cubber Bart Nukerke Maarkedal

Aanplant: 38 hoogtamfruitbomen, 9 eiken HT

436 Torrekes Johan Sint Antelinks Herzele

Aanplant: 11 solitaire bomen met afsluiting, 8 knotwilgen, 140 m Meidoornhaag en houtkant met 25 st bosplantsoen

439

Philippe Moortgat Nukerke Maarkedal

Achterstallig onderhoud: verwijderen van exoten ter voorbereiding van herstel boomgaard

440 Piet D'Hondt Zegelsem Brakel

Aanplant: houtkant met 110 st bosplantsoen met afsluiting + 3 solitaire bomen met kooi

441

Farah Bouquelle Paulatem Zwalm

Dringend achterstallig onderhoud:1 knotveldesdoorn, 4 essen, de rest van het project is voorzien in 2016

444

Lamont Nukerke Maarkedal

Aanplant: 1377 m meidoornhaag met 29 opgaande lindes HT en afsluiting

446

Barbier Nokere Kruishoutem

Aanplant: 30 knotwilgen voorjaar

446

Barbier Nokere Kruishoutem

Aanplant: 26 knotwilgen najaar


Minstens één volledig jaar na aanplant kan de eigenaar meedelen welke uitval er is. Het Landschapsteam

vervangt de uitval volgens de op dat moment geldende financiële verdeelsleutel, tenzij kan aangetoond

worden dat de uitval een gevolg is van nalatigheid of slechte zorg door de eigenaar.

Nr Opdrachtgever Locatie Onderwerp

261 Willy Van Doorselaer Christine Ketels

Ooike Wortegem-Petegem

Nazorg: aanplant 5 hoogstamfruitbomen + 1 boom heropbinden

377 Véronique Dondt Mater Oudenaarde

Aanplant van 2 hoogstamfruitbomen met kooi Nazorg: inboeten bodembedekkers met 50 st, Meidoorn met 25 st en 1 knothaagbeuk

396 De Bonneval Nokere Kruishoutem

Nazorg: heropbinden van 10 eiken: stormschade

398 De Wolf - Van Parys

Maarke - Kerkem Maarkedal

Nazorg: inboeten met 63 st

400 Kerkfabriek WP cp = dezaeytijd

Elsegem Wortegem - Petegem

Nazorg: aanplant rondom de kapel met afgestorven bloembollen en vaste planten met 315 st


2.4 Recreatief medegebruik en natuurrecreatie

2.4.1 Opmaak en uitvoering Tragewegenplannen

Startdatum: 2010

Trekker: dienst mobiliteit provincie Oost-Vlaanderen en RLVA

Contactpersoon: Geert Carpels en Jonathan Vercruysse

Partners: dienst mobiliteit provincie Oost-Vlaanderen, Trage Wegen vzw, gemeenten die intekenden

Doelgroepen: alle inwoners en recreanten

Doelstelling:

Het behoud, de aanleg, het herstel en de multifunctionele ontwikkeling van trage wegen. Deze

multifunctionele ontwikkeling omvat onder meer het herstel en de ontwikkeling van natuurwaarden, het

cultuurhistorisch belang, de landschappelijke waarden, de toeristisch-recreatieve meerwaarde, de zachte

verkeersfuncties. Dit alles binnen de grenzen van de draagkracht van het ecosysteem.

Omschrijving:

In het kader van het provinciaal beleid trage wegen kunnen gemeenten een beroep doen op een Regionaal

Landschap of op Trage Wegen vzw om een tragewegenplan op te maken volgens de participatieve methode die

ontwikkeld werd door Trage Wegen vzw. Eens een tragewegenplan goedgekeurd door het CBS kan een

gemeente overgaan tot uitvoerende maatregelen. Voor beide acties (opmaak en uitvoering) beschikt de

provinciale dienst mobiliteit over een subsidiereglement waarbij aan de gemeenten een restfinanciering

gevraagd wordt.

http://www.oost-vlaanderen.be/public/wonen_milieu/mobiliteit/wegen/trage_wegen/index.cfm

De opmaak van een tragewegenplan neemt minstens 9 maanden in beslag en vereist per deelgebied drie

publieksmomenten en minstens vijf werkgroepvergaderingen. De 3 regionale landschappen, trage wegen vzw

en de provincie overleggen structureel over methodiek en werkwijze. Op dit moment worden onderdelen van

de methodiek en mogelijk gebruik van nieuwe software bekeken.

Nazorg: De gemeenten beslissen autonoom hoe (en of) ze de adviesnota omzetten naar een actieplan. Indien

gewenst, kunnen ze beroep doen op RLVA.

Realisaties 2014:

Maarkedal:

- Het tragewegenplan van Etikhove werd afgewerkt, de methode en het traject werden door de

Minaraad geëvalueerd.

- De werkkaart voor Maarke-Kerkem werd opgesteld, de verdere behandeling van dit tragewegenplan

gebeurt in 2015.

http://www.oost-vlaanderen.be/public/wonen_milieu/mobiliteit/wegen/trage_wegen/index.cfm


- Het uitvoeringsplan voor een fietspad langs de Nederaalbeek gebeurt in combinatie met de

ontwikkeling van de natuurspeelzone “Puttene”. Deze beide dossiers werden in een kandidaatsdossier

voor de oproep Groen in de Stad van ANB verwerkt en ingediend april 2014. Maarkedal is Oos-Vlaamse

laureaat, maar wacht nog op definitieve kennisgeving daarover.

Wortegem-Petegem:

- Het tragewegenplan van Wortegem werd zo goed als helemaal afgerond. De laatste verbeteringen aan

de adviesnota en wenselijkheidskaart gebeuren in januari 2015.

- Daarna wordt deelgemeente Petegem aangepakt.

Zottegem:

- het tragewegenplan van Sint-Goriks-Oudenhove en van Sint-Maria-Oudenhove werd afgerond

- de volgende deelgemeenten (voor 2015) zijn enerzijds Godveerdegem + Grotenberge + Leeuwergem,

anderzijds Erwetegem en Centrum.

Lierde:

- Lierde besliste om jaarlijks één deelgebied op te starten en het grondgebied werd daartoe verdeeld in 3

deelgebieden.

- Er werd gestart met de opmaak van een tragewegenplan voor Sint-Martens-Lierde en

Hemelveerdegem


- dienst mobiliteit provincie Oost-Vlaanderen (5000 € per deelgebied)

- financiering gemeente (1500 € per deelgebied)

- restfinanciering RLVA

2.4.2 Veilig groen lint voor Etikhove

Startdatum: 2014

Trekker: gemeente Maarkedal, RLVA

Contactpersoon: Jonathan Vercruysse, Els Eeckhout

Partners: dienst mobiliteit provincie Oost-Vlaanderen, dienst integraal waterbeheer, coördinator gestroomlijnd

landschap, inwoners Etikhove, school, instelling de Brug, woonzorgcentrum


Omschrijving: het concept “veilig groen lint voor Etikhove” wil een geplande veilige fietsverbinding

opwaarderen tot een recreatief aantrekkelijk en natuurlijk lint in de vallei van de Nederaalbeek, met een aantal

kleinere rustpunten en één centrale ontmoetingsplaats, de natuurspeelzone “Puttene”.

Realisaties 2014:

De gemeente diende samen met RLVA bij ANB het project "veilig groen lint voor Etikhove" in voor de oproep

"provinciale laureaat Groen in de Stad 2014". Maarkedal werd volgens de jury Oost-Vlaamse winnaar. Het

budget werd nog niet vastgelegd gezien er een bezwaar was van de inspecteur Financiën. Het is nog steeds

afwachten of Maarkedal met die prijs ook extra budgetten kan krijgen.

Financiering: personeelskost voor deze begeleiding komt uit de projectwerking van ANB (IHD – GIDS –

ADAGIO). De aanleg wordt bekostigd met reguliere middelen van de gemeente Maarkedal. In 2015 evt ook

vanuit Leaderproject Scharrelkids, Gestroomlijnd Landschap en hopelijk ook Groen in de Stad.


2.4.3 Recreatief plan ‘t Burreken

Startdatum: 2014

Trekker: Natuurpunt en RLVA

Contactpersoon: Jonathan Vercruysse

Partners: dienst mobiliteit provincie Oost-Vlaanderen, gemeentebesturen Maarkedal, Brakel en Horebeke,

omwonenden, landbouwers, recreanten, toeristen, scholen


Omschrijving: het landschaps- en natuurreservaat ‘t Burreken wordt steeds vaker bezocht word. Een aantal

knelpunten worden steeds prangender: kapotgelopen paden in brongebieden, grondverschuivingen en

waterafspoelingen op (officiële) voetwegen, hierdoor nog meer missing links, beschadiging en verstoring.

Realisaties 2014

Natuurpunt nam initiatief om de knelpunten en oplossingen op te lijsten en in kaart te brengen en ging in

overleg met RLVA. Natuurpunt maakte een aanzet van visie voor recreatieplan ’t Burreken. Deze visie dient om

in eerste instantie voor de gemeentebesturen, maar bovendien voor alle lokale actoren een positief

toekomstverhaal te brengen en zodus draagvlak te vinden om acties te ondernemen.

Een eerste stap is een grensoverschrijdend trage wegen plan opstellen, zodat bijkomende financiering voor

oplossen van knelpunten op trage wegen kan gevonden worden. RLVA en Natuurpunt bereidden eind 2014

alles voor om de 3 gemeentebesturen begin 2015 samen te brengen.

Financiering: personeelskost voor deze begeleiding komt uit de projectwerking van ANB (IHD – GIDS –

ADAGIO).


2.5 Natuureducatie en –sensibilisatie

2.5.1 Streeksteunpunt voor natuur- en milieueducatie

Startdatum: 2006

Trekker: RLVA en PNEC de Kaaihoeve (Provincie Oost-Vlaanderen)

Contactpersoon: medewerker educatie Griet Dewitte

Partners: NME-actoren uit het werkingsgebied

Doelgroepen: het brede publiek

Doelstelling:

Uitbouwen van een regionaal aanspreekpunt voor alles wat van ver of nabij met natuureducatie in het

werkingsgebied van het Regionaal Landschap Vlaamse Ardennen te maken heeft. Het gaat over overleg en

samenwerking met de NME-actoren, ondersteunen van de NME-actoren (materiaal, opleiding, advies),

afstemming van het NME-aanbod (d.m.v. centraliseren NME-kalender), samen prioriteiten bepalen, samen

acties naar het brede publiek opzetten.

Realisaties 2013:

Streeksteunpunt voor natuur- en milieueducatie:

- Communicatie naar het brede publiek van natuureducatieve activiteiten in de streek: in de

landschapskrant, wandel- en cursussenkalender op de website, de nieuwsflash en de facebookpagina

werd zo volledig mogelijk het aanbod van natuur- en milieueducatieve activiteiten uit de streek

opgenomen, facebookpagina ‘speelnatuurvlaamseardennen’ voor verdere verspreiding ervan,

bekendmaken subsidiemogelijkheden kleine landschapselementen, projectoproep scholen en

jeugdverenigingen voor speelnatuur

- uitwerking van evenementen als trekker en ondersteunen evenementen van NME-actoren in de streek:

Vlaamse Ardennendag, panoramapicknick, opening Wannenlappersbos te Zingem, najaarshappening,

aanleg speelnatuurterrein Marolle te Kruishoutem

- ondersteunen en ontwikkelen van NME-samenwerkingsverbanden: samenwerking met molenproject

voor het educatief aanbod in 5 molens in de Vlaamse Ardennen, ondersteuning aan vzw Boembeke

voor uitwerken educatief aanbod

- Ondersteunen van NME-actoren bij uitbouw van terreinacties: tijdelijk blote voetenpad aangelegd in de

Helix

- Tweede lijnseducatie in de streek: vorming Scharrelkids voor gidsen

- Materiaaluitleenpost op RLVA: tentoonstelling steenuilen, poelenkoffers, bosrugzakken en de groene

gereedschapskoffers – extra groene gereedschapskoffer aangemaakt voor WZC Haagwinde

- Gidsenwerking: de gidsen krijgen ondersteuning (materiaal, bib) – workshop bijenhotel en

braakballen pluizen werd samen met hen uitgewerkt - nieuw opgeleide gidsen worden

gecontacteerd

Terreinrealisaties voor natuureducatie (speelnatuur, educatieve routes, leerpaden, educatief materiaal…)

werden gerealiseerd met middelen van PNEC De Kaaihoeve:

- Speelbos, Wannenlappersbos, te Zingem werd heuse wilgentunnels en -hutten gerealiseerd. De

officiële opening ging door op 12 oktober 2014. Een educatief bord werd aan de ingang van het terrein

geplaatst.

- Kinderboerderij ‘Diggie’ te Brakel kreeg ondersteuning voor het creëren van educatieve elementen,

eveneens toegankelijk naar mindervaliden. Een kruidenspiraal en wilgenhut werden aangelegd.


- Het WZC Haagwinde te Maarke-Kerkem creëerde voor hun mensen en het brede publiek een

educatieve tuin met een wilgenboog, eetbare natuur, educatieve borden met begeleidingsboek,

insectenhotelletjes, … (en dit in navolging van het project ‘Natuurbeleving met ouderen’)


Er is een samenwerkingsovereenkomst met het PNEC de Kaaihoeve. RLVA ontvangt jaarlijks een subsidie van

20.000€ voor de uitbouw van het loket, waaraan de loonkost van 0,3 VTE van de medewerker educatie kan

toegerekend worden.

Daarbovenop is er vanaf 2013 een jaarlijks bedrag van 5000€ dat bestemd is voor concrete NME-realisaties op

terrein. De 5000€ van 2013 is pas ingezet in 2014. Daardoor is er een inhaaloperatie en worden de middelen

van 2014 besteed tijdens de eerste helft van 2015 en die van 2015 in de tweede helft van 2015.

2.5.2 “Scharrelkids” en aanleg speelnatuur

Looptijd: 1 januari 2013 tot en met 30 juni 2015

Trekker: hoofdpromotor Regionaal Landschap Vlaamse Ardennen, copromotor Centrum voor Natuur- en

Milieueducatie

Contactpersoon: Griet Dewitte

Partners:

- Gemeentebesturen

- Jeugdbewegingen, scholen, (jeugd)instellingen

- Organisaties die werken rond noden van kinderen

- Velt, MOS, MOW... en ander partners uit het educatief netwerk van de streek

Doelgroepen:

- de brede bevolking

- Specifiek (groot)ouders en (klein)kinderen

- Milieu- en jeugdraden van de gemeentes

- scholen

Doelstelling:

Het uiteindelijke doel van dit project is de (nabije) omgeving van kinderen in de Vlaamse Ardennen

natuurvriendelijker aan te leggen zodat kinderen meer in en met de natuur gaan spelen. In de Vlaamse

Ardennen een breed proces op gang brengen samen met verschillende spelers (gemeentebesturen,

middenveldorganisaties, scholen…). Het inbrengen van meer biodiversiteit ‘in de achtertuin’ als in de

speelterreinen is hierbij een nevendoelstelling.

Omschrijving:

Het project beoogt - op een participatieve wijze - de (her)inrichting van een drietal kwaliteitsvolle

natuurspeelterreinen waar avontuurlijk kan gespeeld worden in nauw contact met de natuur, en waar ook

eetbare natuur een onderdeel van uitmaakt.

In zes Scharrelkidssessies leren (groot)ouders d.m.v. activiteiten al doende samen met hun kinderen in de

natuur te spelen en de natuur te beleven.


Daarnaast wordt een brede promotiecampagne opgezet (a.d.h.v. heel wat reeds bestaand materiaal) om

individuele gezinnen (via het middenveld om, zoals de Gezinsbond) te bereiken zodat zij ook in hun eigen tuin

aan de slag gaan.

De resultaten moeten naar het einde van het project breed verspreid worden naar professionelen en

vrijwilligers (uit het middenveld): jeugdwerkers, milieuambtenaren, leerkrachten, natuurgidsen, vrijwilligers

RLVA-CVN-Gezinsbond, ...

Realisaties 2014:

1. Inventarisatie van wat in de streek aanwezig is:

De inventaris van speelnatuur in de streek willen we toevoegen aan reeds bestaande online databanken.

Momenteel is het echter niet meer mogelijk om gegevens toe te voegen op de site van 'spelen in het groen'.

Het abonnement van Route You werd stopgezet wegens te duur. In de loop van 2015 willen we met

verschillende partners (ANB, Kind en Samenleving, Springzaad, Ambrassade, Natuurpunt educatie, CVN, alle

Regionale Landshappen, Bos+, …) de mogelijkheid bekijken voor een gezamenlijke overzichtskaart waar de

gegevens makkelijk te raadplegen zijn door het grote publiek.

2. Ontwikkelen van een procesmodel voor natuurspelen:

Het model kreeg verder vorm maar moet nog afgewerkt worden door copromotor CVN. Dit model dient om

iedereen te overtuigen van de nood aan en nut van natuurspelen voor kinderen.

Op 9 mei organiseerden we een meedenkdag: op deze dag nodigden we experts uit van andere Regionale

Landschappen. Zij gaven hun kijk op het model, dachten mee over het toekomstbeeld 2035. Daaruit

resulteerde de visietekst 'spelen in de natuur anno 2035' die gebruikt worden tijdens workshops en

opleidingen.

3. Sensibilisatie naar het brede publiek, doelgroep gezinnen

13/02/2014: Op de Vlaamse NME-dag te Brussel organiseerden we een workshop Scharrelkids - Speelnatuur.

De sessie was volledig volzet met 26 deelnemers en bedoeld voor alle medewerkers uit de NME-wereld.

Op de Vlaamse Ardennendag werd er op de stand van het Regionaal Landschap Vlaamse Ardennen veel

aandacht gegeven aan het project: banner, geplastificieerde foto's, flyer van activiteiten, …. Op de Vlaamse

Ardennendag waren er ook 3 workshop Scharrelkids. In alle promotie voor de Vlaamse Ardennendag is de

aankondiging hiervoor ook opgenomen.

ScharrelKUNST: Om het project scharrelkids nog meer visibiliteit te geven lanceerden we ScharrelKUNST,

waarbij iedereen wordt uitgenodigd om in de streek van de Vlaamse Ardennen een kunstwerk te maken met

natuurmaterialen, te fotograferen en op website op te laden. Op de vernieuwde website van RLVA

ontwikkelden we een aparte pagina waar mensen foto's van ScharrelKUNSTwerken kunnen plaatsen. Via een

overzichtskaart kan iedereen zien waar er ScharrelKUNSTwerken gemaakt zijn. We zien ScharrelKUNST als een

promocampagne om de doelen van Scharrelkids te bereiken. We bereiken hiermee meer mensen dan de

workshops kunnen doen. Het is heel laagdrempelig en pikt in op interesse en nieuwe tendensen door mensen

foto's te laten maken en te laten posten op een website. Volgend campagne werd gevoerd:

- Opmaak van een promofilmpje. Hiervoor spraken we een 5de middelbaar kunstonderwijs aan (KTA

Brugge). De leerlingen hebben het filmpje zelf gemaakt en gemonteerd. (zie www.rlva.be)

- een postkaart gepubliceerd op 10000 ex, die In alle gemeentes (werkingsgebied RLVA) werden bedeeld

via gemeentelijk loket, bibliotheek, CC, academie, jeugdhuizen, …

- Via Oost-Vlaams NME-loket (provincie) werd het project extra bekendgemaakt. Sommige NME-

organisaties delen op hun beurt postkaarten uit en/of plaatsen de oproep ook digitaal op hun website.


- Op de website van ANB - Natuur in je Buurt: http://www.natuurinjebuurt.be/nl-BE/Niet-te-

missen/scharrelkunst (zie bijlage)

De facebookpagina 'speelnatuur vlaamseardennen' wordt maximaal ingezet en heeft bijna 200 volgers.

4. Brede vorming op gezinsniveau

We organiseerden volgende Scharrelkidsworkshops:

- woensdag 23 april bij NEC De Pastorie in Zonnegem (4 gezinnen)

- Op de Vlaamse Ardennen Dag (27 april) waren er 3 workshop. Elk was volzet met 20 deelnemers.

- Op woensdag 21 mei ging de workshop door in De Helix (Grimmingen) (10 gezinnen)

- De workshop op 4 juni in NEC De Pastorie werd afgelast wegens het slechte weer. 7 gezinnen waren

ingeschreven. We probeerden deze te verzetten naar woensdag 26 augustus, maar er was geen

interesse meer. Mede omdat er een buitenspeeldag was in dezelfde gemeente.

- Op woensdag 8 oktober was er een workshop in De Kaaihoeve (Zwalm) met 7 gezinnen

- Op 12 oktober werden 4 Scharrelkidsworkshops gegeven met de nieuwe begeleiders bij de opening van

het Wannelappersbos. De doelgroep was hier jeugdleiding en de kinderen uit de jeugdbewegingen uit

de regio.

- Op 15 oktober werd een Scharrelkidsworkshop gegeven in het Voedselbos: 13 gezinnen

Workshops ScharrelKUNST:

- Op 19 oktober werd op de Najaarshappening door de Academie van Ronse ScharrelKUNSTwerken

gemaakt met de deelnemers aan de happening.

- Maandag 15 december werd met 8 leerlingen van Freinetschool De Vier Tuinen een ScharrelKUNST

activiteit gehouden.

- Contact opgenomen met kunstenaar Patrick De Bleekere (Sint-Maria-Horebeke) om met een school

aan ScharrelKUNST te doen.

5. Participatief proces voor opmaak van een plan voor (her)inrichting van een avontuurlijke speelzone met eetbare natuur in de buurt (RLVA):

Maarkedal

In Maarkedal was voor Puttene de ontwerpfase reeds in april voorbij en was de bouwvergunning verleend.

Het ontwerp van Puttene dient echter volledig herbekeken te worden, gezien er een conflict is met de

bouwplannen van instelling De Brug. De inplanting van de speelzone dient geheroriënteerd te worden

langsheen de Nederaalbeek, zodat de instelling in overstromingsvrije zone kan bouwen. Dit kan door een

grondruil tussen de instelling en de gemeente.

Die nieuwe oriëntatie maakt dat de inplanting van het amfitheater en de circulatie (verharde paden) op het

vergunde ontwerp niet meer aansluiten aan de noden van de nieuwe situatie. Een nieuw plan moet dus

worden opgemaakt en teruggekoppeld worden met alle actoren (verenigd in de kerngroep).

De speelzone vormt één geheel met de herinrichting van een trage weg langs de Nederaalbeek, waarop enkele

rustpunten gelegen zijn. De gemeente diende samen met RLVA bij ANB het project "veilig groen lint voor

Etikhove" in voor de oproep "provinciale laureaat Groen in de Stad 2014". Maarkedal werd volgens de jury

Oost-Vlaamse winnaar. Het budget werd nog niet vastgelegd gezien er een bezwaar was van de inspecteur

Financiën. Het is nog steeds afwachten of Maarkedal met die prijs ook extra budgetten kan krijgen.

Kruishoutem

Kruishoutem doorliep in 2014 alle fases van ontwerp tot uitvoering:

- 05/02/2014: infoavond buurt (school, Chiro, buurtbewoners) Kruishoutem


- 13/03/2014: infomoment school Kruishoutem

- 17/03/2014: creatief brainstormen op hetterrein met de leerlingen van de gemeentelijke basisschool,

van peuters tot en met 6de

leerjaar.

- 20/05/2014: voorleggen voorontwerp gemeente

- 04/06/2014: voorleggen voorontwerp kerngroep

- goedkeuring van het plan door het College

- opmaak en goedkeuring van vergunningen

Horebeke:

- Half mei 2014: de gemeente betoont interesse maar er is nog geen zekerheid over een beschikbaar

terrein

- 29/05/2014: College geeft principiële goedkeuring voor aanleg van speelnatuur.

- 19/06/2014: terrein is gekend: een klein terrein langs de Koekoekstraat te Sint-Kornelis-Horebeke,

interessant qua ligging (langsheen een goed toegankelijke weg, aansluitend op trage wegen, net buiten

de dorpskern én vlakbij school en jeugdbeweging)

- Begin november: beslissing College om participatief traject op te starten voor terreintje Koekoeksstraat

- 08/12/2014: infovergadering voor buurt, school, jeugdbeweging

- 08 - 31/12: ideeënbus en creatieve participatie met school

6. Aanleg van natuurlijke speelzones

Maarkedal:

- De aanleg van de speelnatuurzone “Puttene” loopt serieuze vertraging op (zie vorige bladzijde).

Normaalgezien zouden de graafwerken in oktober 2014 moeten van start gegaan zijn. Maar door de

bouwintentie van instelling De Brug naast het speelterrein, in combinatie met de bouwvrije zone in

overstromingsgevoelig gebied (cf het in opmaak zijnde RUP), moet het speelterrein geheroriënteed

worden langs de Nederaalbeek. Er werd nochtans een bouwvergunning bekomen begin december.

- Daarna wordt een nieuw ontwerp uitgewerkt, teruggekoppeld met de kergroep (= stakeholders),

bouwvergunning gevraagd. De feitelijke realisatie van het speelterrein is dan voor het najaar 2015.

Kruishoutem:

- 11/2014: grondwerken: heuvels op terrein, rooien van populieren

- 12/2014: voorbereidende plantgaten maken op terrein

- 27/11/2014: creëren van wilgenconstructies met kinderen (6de lj.) van de basisschool

- 30/11/2014: creëren van wilgenconstructies met de Chiro van Kruishoutem

- 13/12/2014: aanplantingen op terrein: Chiro + bestuur, leerkrachten en vrijwilligers uit de buurt

hielpen mee om alle plantjes in de grond te krijgen.

Horebeke:

- Aanleg is voor maart-juni 2015, zodat nog aanspraak kan gemaakt worden op de Leadermiddelen


“Scharrelkids” is een Leaderproject. RLVA is hoofdpromotor en CVN copromotor. Leader financiert 65% van

personeelskosten, promotie, werking en overhead. Voor de terreinen is er een totaal budget van 30000€. De

gemeenten dragen minimum 50% van de realisatie van hun terreinen bij, de andere 50% komt van Leader.

De aanlegkosten voor Maarkedal zullen zich voornamelijk buiten het Leaderproject situeren, waardoor er meer

middelen zijn voor Kruishoutem en Horebeke dan de maximum 10.000€ voorzien. Er zal een budgetwijziging

gevraagd worden aan Leader hiervoor.


2.5.3 Vormingsactiviteiten

2.5.3.1 Snoeidemonstraties hoogstamfruitbomen

Startdatum: 1999

Trekker: RLVA

Contactpersoon: Paul Haustraete

Partners: gemeentebesturen, particuliere eigenaar van de boomgaard

Doelgroep: inwoners van de Vlaamse Ardennen

Realisaties 2013:

Datum uur locatie Deelnemers

8 februari 14 u – 17 u Kluisbergen 20

8 maart 14 u – 17 u Herzele 25

6 december 14 u – 17 u Sint-Lievens-Houtem afgelast

20 december 14 u – 17 u Maarkedal 23

Alle deelnemers ontvangen digitaal of met de post de syllabus ‘richtlijnen voor het aanplanten en snoeien van

fruitbomen’.

Financiering en samenwerking:

Sedert 2012 wordt €10 gevraagd voor mensen van buiten het werkingsgebied van RLVA en € 5 aan de inwoners

binnen het werkingsgebied. Dit heeft de inschrijvingen niet beïnvloed.

2.5.3.2 Opleiding knotteam

Datum: 25 november en 6 december 2014

Trekker: RLVA


Doelgroep: inwoners die geïnteresseerd zijn om te knotten

Partners: ECO², landbouwers, vormingsorganisatie PCLT

Omschrijving:

Op 25 november waren er 12 deelnemers en op 6 december 13 deelnemers.

In kader van de opstart van de knotteams als deelluik binnen het Leaderproject “Samen werken aan

Vlaanderens Mooiste Landschap”, werden – na de eerste opleiding in 2012 – nog 5 opleidingen georganiseerd

in 2013 en 2014 voor een groep van telkens maximaal 15 knotters. Er werd vooropgesteld dat de deelnemers

de kost voor hun opleiding (deels) dragen. In totaal (6 opleidingen) hebben 81 mensen de opleiding gevolgd.

2.5.3.3 Opleiding “Poelmeester”

Datum: 17 april 2014 (theorie), 19 april (praktijk)

Trekker: RLVA


Doelgroep: alle eigenaars van poelen in de Vlaamse Ardennen

Partners: Bosgroep Vlaamse Ardennen tot Dender

Omschrijving:


RLVA graaft en ruimt reeds poelen sedert 1998. Ruim 200 poelen werden op die manier gecreëerd en

behouden. RLVA heeft geen ruimte om onderzoek te doen naar het leven in de poelen in het gebied. Maar als

eigenaars van poelen opgeleid worden om zelf hun poel te gaan bemonsteren en de gegevens door te geven,

dan krijgt RLVA enerzijds een ruw beeld van wat er in bepaalde poelen leeft en vergroot de betrokkenheid van

de eigenaar bij de eigen poel.

Op 17 april 2014 namen meer dan 40 geïnteresseerden deel aan deze theoretische avond: Robert Jooris

(amfibieën) en Paul Haustraete (insecten en larven). De praktijk vond plaats in Herzele (poel Duivenbos).

Op 23 juni werd overleg gepleegd met RLM (Meetjesland) en RLSD (Schelde en Durme) om deze opleiding ook

bij hen te organiseren.

2.5.3.4 Cursus natuurfotografie voor beginners

Datum: 4 en 11 maart (theorie), 15 maart (praktijk)

Trekker: CVN

Contactpersoon: Bart Vancoppenolle

Doelgroep: alle geïnteresseerden

Partner: RLVA

Omschrijving:

In deze cursus worden begrippen als diafragma, sluitertijd, scherptediepte nader toegelicht aan de hand van

concrete voorbeelden en leer je je fototoestel manueel instellen. We besteden aandacht aan goed

statiefgebruik, welke lenzen wanneer te gebruiken en compositieregels komen ruimschoots aan bod. We

overlopen ook een aantal schuilmiddelen om dieren, vogels, insecten van dichterbij te kunnen fotograferen.

Ook het creatieve en artistieke aspect komt aan bod. Tijdens het praktijkmoment ga je met je eigen camera op

reportage in de natuur om foto’s te maken, achteraf worden die geëvalueerd. Lesgever is Jeffrey Van Daele.

2.5.3.5 Scharrelkids, Vlaamse NME-markt Brussel

Datum: 13 februari 2014

Trekker: Vlaamse Overheid, Departement Leefmilieu, Natuur en Energie


Doelgroep: Iedereen die aan NME doet

Omschrijving: Deze dag gaat jaarlijks door in Brussel. Een dag waarop 30 workshopsessies aangeboden worden

door verschillende NME organisaties uit Vlaanderen. Via inschrijvingen kan elke sessie gevolgd worden door ±

20 deelnemers. Zowel in de voor-, als de namiddag. Tijdens de middagpauze is er ruimte om kennis te maken

met verschillende NME organisaties via een NME-marktje, is er een boekenruil en repaircafé.

Griet verzorgde er een workshop over Scharrelkids met ca. 20 deelnemers.

2.5.3.6 Workshops Scharrelkids

Datum: 23, 27 april 2014 - 21 mei 2014 (3x) - 4 juni 2014 - 8, 12 (4x), 15 oktober 2014

Trekker: RLVA - CVN


Doelgroep: Voor (groot)ouders samen met hun kinderen


Partners: Nec De Pastorie, Sint-Lievens-Houtem - NMEC De Helix, Geraardsbergen - PNEC De Kaaihoeve - Het

Voedselbos, Kruishoutem

Omschrijving: Een namiddag spelen, beleven en ideeën opdoen om eigen tuin speelser en natuurlijker in te

richten. Tips om kinderen wat meer van achter de computer te krijgen en te laten rondstruinen in de natuur.

2.5.3.7 Creatief met snoeihout woensdag 23 oktober en zondag 3 november

Trekker: RLVA, gemeente Lierde

Contactpersoon: Els Eeckhout

Doelgroepen: alle inwoners van Lierde, maar ook daarbuiten

Doelstelling: Iedereen die een tuin of een stukje landschap bezit, heeft vroeg of laat snoeiafval. Je kan de

hoeveelheid snoeiafval beperken door oordeelkundig aan te planten. Maar als je na verloop van tijd toch met

snoeiafval zit, dan zijn er leuke en ecologische manieren om dat op je eigen terrein te verwerken. Hierdoor

wordt de groenafvalberg op het containerpark aanzienlijk verminderd.

Omschrijving en realisatie: Het theoretische gedeelte van de cursus ging door in OC De Lier te Lierde. De

praktijk ging door op het Pikkelgempleintje te Lierde. Enkele weken ervoor vond daar de opleiding knotteam

plaats. 40 deelnemers werkten in groepjes aan:

- Een takkenril van 15 meter lang en 80 cm breed

- Een vlechtscherm van 25 meter lang en 60 cm hoog

Financiering: de gemeente Lierde droeg de kosten voor de lesgever en de voorbereidingen voor de

praktijkles. RLVA zorgde voor het programma, de voorbereidende werken, organiseerde en bekostigde de

opleiding knotteam.

2.5.4 Educatief aanbod

Trekker: RLVA

Doelgroep: brede publiek, leerkrachten, gidsen, basisscholen

2.5.4.1 Groene gereedschapskoffer en activiteitenmap ‘natuurbeleving met ouderen en kinderen’

Contactpersoon: Griet Dewitte, medewerker educatie

Omschrijving: De Groene Gereedschapskoffer bevat foto- zoek-, doe-, en spelmateriaal voor natuureducatieve

activiteiten. Sinds eind 2012 waren er drie uitleenpunten. Afgelopen jaar dupliceerden we de kofferset voor

WZC Haagwinde (met ondersteuning van de educatieve middelen van de provincie O-Vl) waardoor er nu 4

volledige sets van telkens 3 koffers ter beschikking zijn (Huize Roborst, WZC Huise, WZC Haagwinde en RLVA).

RLVA heeft nog een aparte koffer met materiaal dat enkel op RLVA uitleenbaar is. WZC Haagwinde engageert

zich tevens ook om vanaf 2015 hun kofferset uit te lenen.

Bij de koffer hoort ook een activiteitenmap “natuurbeleving met ouderen en kinderen”, met 26

activiteitenfiches met benodigdheden, duur en werkwijze. Een inleidend deel geeft het belang van leren tussen

ouderen en kinderen en tips voor de organisatie van natuurbeleving in WZC. De fiches verwijzen naar

materialen in de koffer. De map kan ook los van de koffer gebruikt worden. Er werd een uitleenreglement

gemaakt en een waarborgsysteem en de uitleenpunten houden een uitleenlijst bij.

WZC Vijvens, Zingem – Huise: Kofferset 1

Datum uitlening Organisatie

15/01/2014 Home Vijvens







3/07/2014 Home St. Petrus




Huize Roborst, Zwalm: Kofferset 2

Datum uitlening Organisatie

9/01/2014 WZC Huize Roborst













RLVA: kofferset 3 en 4

Datum Koffer 3 (algemeen) Aparte koffer

(RLVA) Organisatie

20/01/2014 - 05/02/2014 x WZC Haagwinde, Maarkedal

28/02/2014 - 10/03/2014 X WZC Sint-Camillus, Wevelgem

09/05/2014 - 19/05/2014 X WZC Sint-Camillus, Wevelgem

14/08/2014 - 25/08/2014 X x WZC Sint-Camillus, Wevelgem

17/10/2014 - 27/10/2014 x WZC Sint-Camillus, Wevelgem

2.5.4.2 Rondreizende tentoonstelling steenuil en educatieve fiche


Omschrijving:

De steenuilententoonstelling heeft sinds september 2009 in de meeste openbare gebouwen van

gemeentebesturen gestaan waar er voldoende ruimte was. Telkens werden de scholen van de respectievelijke

gemeentes door de gemeentebesturen uitgenodigd en werd er een wedstrijd aan gekoppeld. In 2014 stond de

tentoonstelling in Hoogstraten (ism de plaatselijke NPafdeling) en Herzele (Vlaams Steenuilencongres)

2.5.4.3 Poelenkoffers


Omschrijving:

Twee volledig uitgeruste waterkoffers (3° graad basisonderwijs, 1° graad middelbaar onderwijs) staan ter

beschikking van leerkrachten/natuurgidsen om een geslaagd poelenonderzoek te begeleiden. Inhoud

waterkoffer: onderwaterkijker, waterthermometer, dieren- en plantenzoekkaarten, infoboekjes amfibieën en


libellen, infofiches bodemsoort – kwaliteitsmeter – geur/kleur van het water, nitraat-, nitriet- en

zuurtegraadtest, witte waterbekkens, loepe- en scheppotjes, secchischijf (helderheidsschijf), visnetten, testje

oppervlaktespanning, aquarium, afvalwaterpot.

De poelenkoffers zijn vooral in het voorjaar en het vroege najaar in gebruik. De koffers worden na elk gebruik

zorgvuldig gecontroleerd en waar nodig bijgevuld of hersteld. Er werd vier keer een koffer ontleend in 2014.

datum naam koffer

25/04/2014 - 29/04/2014 Martine Callewaert Stage natuurgids, Paddenbroek Kluisbergen

1

28/04/2014 - 30/04/2014 Freinetschool Trappenhuis (Tom Van Looy) 2

13/06/2014 – 25-06-2014 Centrum Ebergist Vurste 1

01/09/2014 – 03/09/2014 Gebruik natuurgids 1

2.5.4.4 Bosrugzakken


Omschrijving:

Drie complete sets van twee verschillende bospakketten (‘op stap met Harry Herfst’ voor 1e, 2e en 3e jaar

basisonderwijs en ‘Wally houdt niet van de herfst’ voor 4e, 5e en 6e jaar basisonderwijs) staan ter beschikking

van leerkrachten of natuurgidsen om een geslaagde boswandeling te begeleiden, ook als ze zelf niet

onmiddellijk zeer beslagen zijn op dit terrein. De pakketten zijn van dien aard dat ze nagenoeg in elk bos in de

streek kunnen ingezet worden. Na ontlenen worden de rugzakjes en inhoud gecontroleerd en indien nodig in

goede staat hersteld voor de volgende ontlener door het RLVA.

De bosrugzakken zijn vooral in de periode rond ‘de week van het bos’ in trek. Ze werden 4 maal ontleend:

datum naam rugzaknr

13/06/2014 – 25/09/2014 Centrum Ebergist Vurste A1; B1

14/10/2014 - 17/10/2014 recreatieoord Kluisbergen A2

21/10/2014 – 24/10/2014 Natuurgids Saskia A1; B1

21/10/2014 – 24/10/2014 Natuurgids Eline A2; B2

2.5.4.5 Gegidste wandelingen


Omschrijving:

Een groep of vereniging contacteert RLVA, die een gids vastlegt. Scholen en verenigingen uit het

werkingsgebied betalen 19€, alle anderen 38€. Nagenoeg alle gidsbeurten gebeuren door vrijwillige

natuurgidsen, slechts enkele worden begeleid door RLVA. Er is een samenwerking met het Centrum voor

Natuur- en milieueducatie (CVN) om over voldoende beschikbare natuurgidsen te beschikken. Onze gidsen

werken als vrijwilligers en krijgen de wettelijke vrijwilligersvergoeding per gidsbeurt.

In 2014 zocht RLVA begeleiding voor 38 begeleide wandelingen of activiteiten, waarbij in totaal ±753

kinderen/volwassenen werden bereikt:

MAAND / DAG AANVRAGER PLAATS AANTAL

woensdag 7 mei KVLV St-Goriks-Oudenhove 17

Maandag 12 mei Besisschool De Toekomst, Lies Meulebroeck 0476/ 75 38 20

Kluisbos 42

donderdag 12 juni Het Groene Lilare [email protected]

Mijnwerkerspad, vertrek Verrebeekmolen

33

zondag 15 juni Kruishoutem Lozerbos 20

woensdag 13 augustus Steyaert Wendy Rodestraat 116

Breivelde verjaardagsfeestje 10-jarigen

10


Godveerdegem (Zottegem) 09/328 51 76

vrijdag 29 augustus The Outsider [email protected] +32 (0) 498/635.499

Donk, Oudenaarde 19

zaterdag 27 september

Steven Allaert Pontstraat 9 9770 Kruishoutem [email protected]

Livierenbos 7

dinsdag 7 oktober Maarkedal Bois Joly 65

donderdag 9 oktober Sancta Maria, Ronse Bois Joly 25

vrijdag 10 oktober Sancta Maria, Ronse Bois Joly 24

vrijdag 10 oktober

Wendy De Bacquer BLO Levensblij Oudenaarde 055/31 37 38

workshop braakballen pluizen

8

Zondag 12 oktober

PASAR, Marie Claire Martens Sint-Jozefsplein 7 – 9700 Oudenaarde 055 23 79 06, 0494 57 02 10 [email protected], www.pasar.be

Bois Joly

Maandag 13 oktober Kruishoutem Lozerbos 25

Maandag 13 oktober

Vicky Besard - 0494/28 25 40 Het Groene Lilaere, Brakel 055/42 16 99 [email protected]

Kloosterbos 37

Maandag 13 oktober Maarkedal Muziekbos 68

Dinsdag 14 oktober Maarkedal Bois Joly 52


vrijdag 17 oktober Sancta Maria, Ronse Bois Joly 33

vrijdag 17 oktober Kruishoutem, 'De Keimolen' Lozerbos 11

zondag 19 oktober RLVA, Najaarshappening wandelingen: muziekbos, volkstuinen

28

dinsdag 21 oktober Maarkedal Bois Joly 36

dinsdag 21 oktober Het Groene Lilare, SMO, Kasteeldreef 2, Brakel Zwalmbeek 35

dinsdag 21 oktober Sancta Maria, Ronse Bois Joly 25


vrijdag 24 oktober Gemeenteschool Zwevegem vestiging kouter H. Consciencestraat 28A 8550 Zwevegem

Muziekbos 54

Zaterdag 22 november Gemeente Wortegem-Petegem milieubeurs

ws: insectenhotel bouwen 30

2.5.5 Publieksactiviteiten

Doelgroepen: alle inwoners van de Vlaamse Ardennen

2.5.5.1 Vlaamse Ardennendag te Geraardsbergen op zondag 27 april

Trekkers: RLVA, Natuurpunt Vlaamse Ardennen plus, NEC De Helix, stad Geraardsbergen, VELT

Contactpersoon: Anne Hollevoet en Hilde Van Lancker (De Helix)

mailto:[email protected]


Partners: Waerbeke, Fietsersbond, Pasar vzw, themawerkgroepen van Natuurpunt, Toerisme Vlaamse

Ardennen, Vogelopvangcentrum Geraardsbergen-Lierde, Vlaamse Herboristenvereniging, Letsen vzw,

Milieufront Omer Wattez, Velt, Bosgroep Vlaamse Ardennen, CVN Oost-Vlaanderen, Steunpunt Levend

Erfgoed, Diggiehoeve, Groenhoutatelier, Terratools, Natuurvereniging vzw De Mark, optiek Van Ommeslaeghe,

De Milieuboot, De Waterkant, Scharrelkids, JNM, Ons Denderbieken, Voedselteam Geraardsbergen, Tuinhier,

Voedselbos, Boskanter, Ecogarden, Wereldwinkel, Rode Kruis

Omschrijving: de Vlaamse Ardennendag ontstond ongeveer 36 jaar geleden als een initiatief van de

afdelingen van Natuurpunt uit de streek, waarbij natuurliefhebbers van binnen- en buitenland de fauna en

flora van de Vlaamse Ardennen kwamen verkennen. Sinds 2009 trekken RLVA en ANB Oost-Vlaanderen mee

deze activiteit en richt de Vlaamse Ardennendag zich naar het brede publiek. Elk jaar doet een andere centrale

plaats dienst als inschrijvingsplaats, vertrekpunt voor natuur- en landschapswandelingen, infostanden, bar en

resto, markt…

Realisatie 2014:

Dit jaar was het hoofdthema “Grenzeloos Genieten”. RLVA nam samen met de Helix de globale coördinatie op

zich. Er is in deze 37e editie extra aandacht gegaan naar een groter aanbod ter plaatse zodat de bezoekers met

kleine kinderen volop aan hun trekken kwamen. Daarnaast was er een hoofdwandeling met 6 bemande stops

onderweg. Het slotmoment hebben we dit jaar beperkt tot de presentatie van een plattelandsgedicht, de

uitreiking van diploma’s en prijzen en een muziekoptreden. Het aantal bezoekers op de Vlaamse Ardennendag

werd op 1200 personen geschat.

Financiering: RLVA, Natuurpunt, Gemeente Geraardsbergen, ANB, De Helix, Velt, Provincie Oost Vlaanderen

2.5.5.2 Slotevenement Leaderproject te Kluisbergen op zondag 6 juli

Trekkers: RLVA, ECO², Toerisme Vlaamse Ardennen

Contactpersoon: Jonathan Vercruysse

Partners: gemeente Kluisbergen, knotters, landbouwers Agrobeheergroep, Domein Konijnenaarde

Omschrijving: slotevenement van het Leaderproject Samen Werken aan Vlaanderens Mooiste Landschap. Dit

project heeft tot doel om een duurzaam landschapsonderhoud in de Vlaamse Ardennen uit te bouwen ism

vrijwilligers, boeren en gemeentebesturen. Het centraal thema van de dag was holle wegen.

- In de voormiddag was er een evaluatie- en netwerkmoment voorzien voor alle leden van de knotteams.

De knotwerking werd geëvalueerd d.m.v. een presentatie met de resultaten van een enquête ingevuld

door de actieve leden. De digitale knotapplicatie werd er ook een eerste maal voorgesteld. Er waren 15

leden van de knotteams aanwezig. Na de knotevaluatie was er het demomoment “van resthout tot

briket tot verwarming”. Houtsnippers afkomstig van landschapsonderhoudswerken werden verkleind

en tot briketten geperst. Ook een ketel op houtsnippers, briketten of houtblokken was aanwezig. De

demo werd verzorgd door de firma Bio4Heating.

- Tijdens de middag werd er een picknick met randactiviteiten voorzien, voor zowel de knotters, de

agrobeheergroep, als voor het brede publiek. De (na)middag stond in het teken van de holle wegen,

aansluitend aan het landschapsonderhoudsplan voor de holle wegen dat werd opgesteld voor de

gemeente Kluisbergen. Er werd een foto-zoektocht voor zowel wandelaars als fietsers uitgestippeld,

waarbij de start van de route langsheen de door de ABG uitgevoerde onderhoudswerken aan de holle

weg in de Schilderstraat loopt. Als extra animatie was er avontuurlijke randanimatie met een blote-

voetenpad, een hindernissenparcours en een tractor-huikarrentocht. In totaal namen 118 mensen (87

volwassenen en 31 kinderen) deel aan de picknick en de activiteiten. De wandel-en fietsbrochures

geven tevens informatie over het belang van holle wegen en het onderhoud, en zullen na het project

nog verder verspreid worden. Het doel van deze dag was om te netwerken met verschillende actoren


rond landschapsonderhoud, maar ook om te sensibiliseren gedurende laagdremelige recreatieve

activiteiten.

Financiering: 65% van de kosten werden gecofinancierd door Leader Vlaamse Ardennen. Rest is eigen inbreng

van de projectpartners.

2.5.5.3 Najaarshappening te Ronse op zondag 19 oktober

Trekker: RLVA, stad Ronse

Partners: agentschap Natuur en Bos, Milieufront Omer Wattez, Trage Wegen vzw, Natuurpunt Vlaamse

Ardennen Plus, Intercommuncale Vlaamse Ardennen, Kunstacademie Vlaamse Ardennen, Centrum voor

Natuureducatie, Elder, Volkstuin Ronse, Lets Vlaamse Ardennen

Contactpersoon: Sylvie Vandestapele en Griet Dewitte

Doelstelling: draagvlak vergroten voor aanplant en onderhoud van hoogstamfruitbomen, van kleine

landschapselementen, aanplant met autochtoon plantgoed.

Omschrijving:

De fruithappening is een jaarlijks publieksevenement dat zich richt tot jong en oud, jaarlijks in een andere

gemeente. In 2014 hebben wij een andere piste bewandeld waarbij ons evenement een nieuwe naam met een

nieuwe inhoud kreeg nl. Najaarshappening, met als thema “fruit en groen in je buurt”. Dit thema bevat,

behalve fruit, streekeigen plantgoed, hoogstamboomgaarden…, ook actuele thema’s zoals bv. groen in de stad,

kringloop in de tuin...

Realisatie 2014:

Voor de 12e editie hebben we samengewerkt met de stad Ronse. Het Cultureel Centrum ‘De Ververij’ in de

Wolvestraat was een gedroomde locatie. Vroeger was er een textielindustrie gevestigd waar na WOII er

hoofdzakelijk linnen, katoen en zijde geverfd werd. Ongeveer 9000 van de 25000 inwoners werkten toen in de

textielnijverheid. Na de laatste exploitatie in 2000, “recycleerde” de Stad Ronse de site: de gebouwen als een

cultuurcentrum midden in de stad en de buitenruimte als een groene long die samen met de vallei van de

Molenbeek de stad met het platteland verbindt.

Er waren ca 400 bezoekers, die deelnamen aan één of meerdere van onderstaande activiteiten. Er was op dezelfde dag heel veel te doen in het kader van week van het bos (o.a. grote activiteit op de Koppenberg).

Detailprogramma:

Doorlopend: info over fruitbomen, fruit en verwerking, leven in de boomgaard | proeven van tientallen appel- en

perenrassen, advies pomologen | info over streekeigen bomen en struiken | bestellen plantgoed | info

over kringlooptuin en vierkantemetertuin | info over het landschapsherstel op de top van de Muziekberg |

natuur in je buurt: volkstuinen, natuur rond de stad | afhalen krokusbollen voor inwoners van Stad Ronse|

bar met streekproducten | mobiele fruitpers: vooraf inschrijven! www.mobielefruitpers.com |

tentoonstelling sporen in de tijd www.sporenindetijd.be | tentoonstelling cradle to cradle

Voor kinderen en gezinnen: Insectenhotel bouwen| Maak je eigen scharrelkunst met natuurmaterialen

Demonstraties en rondleidingen: enten van fruit | bladlezen | rondleiding in de tuinen van De Ververij | Sessie MAP-it over het

Mijnwerkerspad

Lezingen:

http://www.mobielefruitpers.com/

http://www.sporenindetijd.be/


over de gezondheid van de appel | stadsimker | over(leven) in Ronse: (on)kruid tussen de straatstenen |

LETSEN in het groen | historiek en aanleg van het cultuurcentrum en tuinen De Ververij | het

Lettenhofpark: unieke begraafplaats

Dag van de Trage Weg: Diverse wandelingen met gids langs trage wegen, vanaf 10u tot 16u30. vooraf inschrijven!: [email protected] of 055/23.28.16

- 10u: natuurwandeling naar Bois Joly (6 km)

- 14u: spoorwegwandeling: via de Stadstuin naar de oude spoorweglijn 87, het geboortebos en de natuurreservaten rond langs deze spoorwegbedding (10 km)

- 14u: langs trage wegen naar het Muziekbos met beklimming van de geuzentoren en info over de geplande beheerwerken op de top van de Muziekberg (10 km)

- 14u, 14u30, 16u en 16u30: langs de Stadstuin met bezoek aan de volkstuinen (1-1,5u)

Financiering:

De totale kosten bij RLVA waren ca 2000€. Dit is weinig voor zo een grote activiteit, maar dit is mogelijk

doordat iedere partner zijn deel van de kosten draagt:

- kosten voor het materiaal, vergoedingen standhouders, vervoer materialen, demo’s snoei en enten,

opbouw bijenhotel, proeffruit werden gedragen door RLVA.

- De partners namen de kosten op zich voor hun eigen stand of activiteit.

- Stad Ronse voorzag de gratis locatie en bekostigde de gidsen op die dag

- IVLA bekostigde de workshops vierkantemetertuin, thuiscomposteren en snoei zonder geknoei

- VLACO bekostigde de workshops bladlezen

- …

2.5.6 Overzicht educatieve activiteiten door RLVA

Zie volgende pagina

mailto:[email protected]


3. Samenvatting verplichte activiteiten

Minimum twee Landschapskranten:

Landschapskrant april 2014 104000 bussen

Landschapskrant september 2014 104000 bussen

Minimum drie vormingsactiviteiten met minimum 25 deelnemers:

Snoeidemo 8 februari 20 deelnemers

Snoeidemo 8 maart 25 deelnemers

Snoeidemo 20 december 23 deelnemers

Cursus natuurfotografie voor beginners 4 en 11 (theorie) en 15 maart (praktijk) 15 deelnemers

Opleiding knotteam 25 november en 6 december 25 deelnemers

Cursus poelmeester 29 april 40 deelnemers

12 workshops Scharrelkids 23, 27 april, 21 mei, 4 juni, 8, 12 en 15 oktober 150 deelnemers

Cursus creatief met snoeihout 24 (theorie) en 29 (praktijk) november 40 deelnemers

Minimum drie publieksactiviteiten met minimum 100 deelnemers:

Vlaamse Ardennendag zondag 27 april – trekker RLVA 1200 bezoekers

Slotevenement Leaderproject zondag 6 juli – trekker RLVA 140 bezoekers

Najaarshappening zondag 19 oktober – trekker RLVA 400 bezoekers

4. Financieel verslag

Wordt aangevuld na de raad van bestuur op 3 maart en de algemene vergadering op 10 maart 2015

4.1 Balans en resultatenrekening 2014

De balans, de resultatenrekening, de samenvattende vergelijking en het accountantsverslag zijn opgenomen in

bijlage.

4.2 Begroting 2015

In bijlage zit de begroting voor 2015.

5. Bijlagen

1. Actieprogramma 2015 2. Verslagen van de Algemene Vergaderingen 3. Verslagen van de Raad van Bestuur 4. Jaarrekening 2013 (Actief/passiefbalans, exploitatieresultaat, afschrijvingstabellen, detail,

samenvattende vergelijking), accountantsverslag 5. Begroting 2014

jaarverslag 2014 - rlva

Documents