jaarverslag 2014 - netherlands maritime technology · jaarverslag 2014. 1 jaarverslag 2014. 2 voor...

Jaarverslag 2014

1

Jaarverslag 2014

2

Voor u ligt het jaarverslag van 2014 met daarin uiterst waarde-volle informatie over hoe onze maritieme maakindustrie heeft gepresteerd in 2014. We kijken naar de opgeleverde schepen in Nederland, de Europese scheepsbouw maar ook naar de we-reldwijde ontwikkeling van de scheepsbouw die juist relevant is voor onze exporterende toeleveranciers.

Ik breng hierbij ook graag nog even de noodzakelijke organisa-torische verbeteringen die de vereniging heeft doorgevoerd het afgelopen jaar naar voren. We zijn nu volledig geintegreerd tot één organisatie, werkend onder één naam met drie duide-lijke pijlers. Serieuze kostenbesparingen zijn gerealiseerd en de begroting is op orde. Er is nu extra focus komen te liggen op transparantie, het vergroten van de betrokkenheid met leden en het verbeteren van de relatie met de overheid. De doelstel-lingen staan in het NMT jaarplan 2015.

Omdat de vereniging de transparantie over haar activiteiten wil vergroten geeft het jaarverslag naast de marktanalyse ook informatie over concrete resultaten in het afgelopen jaar. Hier is gekozen voor een overzicht per pijler; Trade, Innovation en Human Capital.

Zoals u weet draag ik op 21 mei 2015 de voorzittershamer van Netherlands Maritime Technology over aan Hans Voorneveld. Ik heb deze rol met veel plezier vervuld de afgelopen 5 jaar. Ik

ben oprecht trots op deze innovatieve en technisch hoogwaar-dige industrie die ook in de afgelopen jaren haar kracht heeft bewezen. Ik refereer aan de NMT Promotiefilm waarin het pak-kend wordt gezegd: ”It is particularly in difficult times when our true strength reveals itself”.

Het is daarom met groot vertrouwen in u, de sector, de nieuwe voorzitter en de vereniging dat ik nu de voorzittershamer over-draag. Het gaat u allen goed.

Sjef van DooremalenAftredend voorzitter Netherlands Maritime Technology

Voorwoord Sjef van Dooremalen

3

De omstandigheden waarin de Nederlandse maritieme maak-industrie zich bevindt zijn er in het afgelopen jaar niet beter op geworden. De lage olieprijs, de internationale politieke situatie, de lage rente en de zwakke euro beïnvloeden onze markten. Een diffuus beeld met plussen en minnen. Het is zaak om creatief te zijn en om te blijven innoveren en exporteren. Dan kunnen wij met vertrouwen vooruit kijken.

Als uw nieuwe voorzitter wil ik mij graag inzetten voor een ge-zonde industrie die kan opereren in een eerlijk speelveld. Onze goede relatie met de overheid is daarbij heel belangrijk. Het komend jaar willen wij met die overheid onder meer werken aan een vervanging van de SIS regeling, die in 2015 helaas niet meer beschikbaar is. De regeling hielp bij onze broodnodige innovatie-inspanningen en droeg tevens bij aan een eerlijk speelveld met de omringende landen. Ook willen wij samen met de overheid kijken naar de effectiviteit van de garantie-regeling scheepsbouwfinanciering (GSF) en verbeteringen aanbrengen waar dat nodig is.

Het bestrijden van oneerlijke concurrentie moet hoog op de agenda blijven. De Jones Act in de VS en de Spaanse Tax Lease zijn voorbeelden van zeer verstorende marktpraktijken. Ech-ter, verschillen in interpretatie of handhaving van regelgeving op het gebied van Arbo of Milieu kunnen het speelveld ook beïnvloeden.

Om tot een optimale dienstverlening voor onze leden te komen op het gebied van export- en innovatieondersteuning, maar ook als het gaat om zaken als onderwijs, arbo of milieu, is een goed georganiseerde en efficiënt ingerichte vereniging nodig, die nauw contact heeft met haar leden. Ook daar, wil ik mij in mijn nieuwe rol, graag voor inspannen.

Ik vraag ook van u, onze leden, een inspanning. Laat ons weten wat u belangrijk vindt, kom naar onze bijeenkomsten, neem deel aan onze activiteiten. Een vereniging is immers een afspiegeling van de betrokkenheid van haar leden en de inzet van de bureaumedewerkers.

Met veel plezier neem ik de voorzittershamer over van Sjef van Dooremalen. Namens de leden bedank ik hem hartelijk voor zijn jarenlange grote inzet voor deze prachtige sector. Samen met de leden wil ik verder bouwen aan de toekomst en het succes van onze maritieme maakindustrie.

Hans VoorneveldVoorzitter Netherlands Maritime Technology

Voorwoord Hans Voorneveld

4

Ook in 2014 hield ons team Trade zich intensief bezig met de volgende onderwerpen: exporton-dersteuning (collectieve beursdeelnames en handelsmissies), wegnemen handelsbelemmeringen, verzamelen marktgegevens, streven naar een level playing field en het beschikbaar houden van financieringsinstrumenten. Zeer actueel blijft het thema exportfinanciering. Het instrumentarium verbetert langzamerhand, maar door een nog wankel level playing field blijft het voor bedrijven lastig om orders binnen te halen. Een belangrijk resultaat in 2014 is de opgestelde, rijksbrede, maritieme strategie waarin aandacht is voor deze thema’s. Het concreet invullen van de werkprogramma’s onder de maritieme strategie is een aandachtspunt voor de komende periode. Evenzo is het noodzakelijk om de invloed in het Haagse netwerk te versterken. Contact met de ministeries en ambassades is er op regelmatige basis, maar onze sector staat nog niet altijd voldoende op de radar. Een actueel voorbeeld van een verstoring van het level playing field blijft de Spaanse Tax Lease. Alhoewel wij erin geslaagd zijn de Spaanse Tax Lease in 2013 door de Europese Commissie als illegaal aangemerkt te krijgen en Spanje veroordeeld is tot terugbetaling van deze illegale subsidies is direct daarna een nieuwe vorm (STL2) in de markt gezet. NMT heeft in reactie hierop wederom een rechtszaak aangespannen maar houdt Spanje tevens in de gaten of ook niet andere vormen van illegale steun aan hun scheepsbouw-sector gegeven worden. Daar zijn namelijk wel degelijk aanwijzingen voor.

Peter ZoetemanManaging Director

De volgende concrete resultaten werden geboekt in 2014:

• 12 Holland Paviljoens op beurzen wereldwijd gerealiseerd. Goed voor in totaal 156 bedrijven welke wij op deze manier hebben kunnen ondersteunen bij hun exportactiviteiten.

• Het Holland Paviljoen op de, door de Topsector Water aangemerkte ‘strategische beurs’ SMM, was het grootste in omvang ooit. Het Holland Paviljoen werd op deze beurs tevens voor het eerst uitgevoerd in de nieuwe NMT huisstijl.

• In 2014 vonden twee handelsmissies plaats naar Turkije en Miami.

• NMT heeft een actieve bijdrage geleverd aan de rijksbrede maritieme strategie.

• Ook in 2014 werd de secretarisrol van de Trade Council van Nederland Maritiem Land door NML ingevuld.

Trade pijler in 2014

Contactpersonen

Peter Zoeteman Arne Heutink Michaël Roerade Marjan Lacet

Sandra Mollema Ralph Dazert Jeanine Kwakernaak Paulien Viola

Harriët Slager

5

Vernieuwing van productaanbod en productieprocessen staat hoog op de prioriteitenlijst van de leden. Om bedrijven daarbij te ondersteunen hebben de medewerkers van de Innovatie pijler in 2014 een breed palet aan activiteiten uitgevoerd. Variërend van het beïnvloeden van belemmerende regel-geving tot het opzetten en uitvoeren van collectieve innovatieprojecten. Er is met succes invloed uit-geoefend op technische regelgeving vanuit IMO voor niche schepen die door Nederlandse bedrijven worden gebouwd. Daarbij is samengewerkt met Europese partners onder de vlag van Sea Europe. Uit de grote toeloop naar een aantal seminars over technische thema’s bleek dat deze werkvorm voldoet aan de behoefte van bedrijven. Door een actieve rol in te nemen in Topsector Water activiteiten heb-ben veel lidbedrijven kunnen profiteren van overheidsinstrumenten. Een groot aantal bedrijven is gestimuleerd om deel te nemen aan gezamenlijke, regionale, nationale en Europese samenwerkings-projecten, met Netherlands Maritime Technology in een coördinerende of ondersteunende rol.

Marnix KrikkeInnovation & Human Capital Director


• Op aandrang van een ruime meerderheid in de Tweede Kamer heeft minister Kamp ook in 2014 €5,2 miljoen budget beschikbaar gesteld voor de Subsidieregeling Innovatieve Scheepsbouw. De regeling is in het najaar doorgelicht door Ecorys.

• Op het gebied van regelgeving werden belangrijke succes-sen geboekt. Er is een Nederlandse interpretatie van de effecten van ontluchtingskappen op stabiliteit vastgesteld. De Nederlandse uitzonderingspositie voor de coating regel-geving (PSPC) is gecontinueerd.

• Met de overheid is overeengekomen dat het na 1 januari 2015 mogelijk blijft om proefvaarten op HFO brandstof uit te voeren in het Noordzee SECA gebied. Ook werd de vrijstelling voor IMO eisen aan het minimum vermogen voor schepen, <20.000 ton DWT, verlengd.

• Het Maritime Design Forum is opgezet om ontwikkelingen op het gebied van ontwerptechnologie te delen. Kennis en ervaringen uit andere sectoren werden ingebracht in een goedbezocht seminar System Engineering, dat i.s.m. het Maritiem Kennis Centrum werd georganiseerd.

• NMT heeft als partner van het Platform Schone Scheep-vaart drie succesvolle seminars georganiseerd met als on-derwerpen ‘Samenwerken in de Retrofit markt’, ‘Inwerking-treding van de Zwavelregeling’ en ‘Emissies in de Haven’.

• In 2014 hebben de Provincie Zuid-Holland, gemeente Rotterdam en Stadsregio Rotterdam opnieuw middelen beschikbaar gesteld voor terugdringing van de NOx uitstoot van binnenvaartschepen. NMT voert, in opdracht van Pro-vincie Zuid-Holland, de regeling uit en fungeert als helpdesk

voor advies en vragen over de ingediende aanvragen.

• Het Europese project Retrofit, gecoördineerd door NMT, werd met succes afgesloten. Bedrijven kunnen met de resultaten bepalen welke technieken voor emissiereductie toepasbaar zijn op de varende vloot.

• Samen met de Duitse organisatie CMT en Damen is het Eu-ropese Horizon 2020 innovatieproject Leanships ingediend en inmiddels goedgekeurd. Zeventien Nederlandse organi-saties en bedrijven nemen eraan deel. In dit project worden een aantal veelbelovende technieken gedemonstreerd om emissies van schepen terug te dringen.

• Het Forum Europa platform heeft een aantal bedrijven geholpen een plaats in te nemen in consortia voor Horizon 2020 projectplannen. Ook werd bijgedragen aan de oprich-ting van de Europese organisatie Vessels for the Future, bedoeld voor het formuleren van een agenda voor maritiem onderzoek in Horizon 2020.

• Binnen het IPC project Shore Support is een sessie georga-niseerd met Bluewater, waarbij 17 toeleveranciers hebben nagedacht over de mogelijkheden om vergaande monito-ring en advisering vanaf de wal te kunnen doorvoeren voor FPSO’s.

• De vergaderingen van de categorieën ‘Scheepsonderhoud & Reparatie’, ‘Kleine scheepsbouw’ en ‘Superjachtbouw’ werden meer thematisch ingericht en deels opengesteld. NMT heeft daarnaast de agenda van de Europese scheeps-reparatiegroep ‘SMRC’ op de kaart gezet.

• De opzet van de Innovatiecommissie is vernieuwd als resul-taat van een inspiratiesessie met externe sprekers. In 2015 wordt het jaarthema robotisering.

Innovation pijler in 2014

6

• In de Stuurgroep Duurzaamheid werd kennis gedeeld over mogelijkheden voor het verbeteren van duurzaam onderne-men.

• Naar aanleiding van tegenvallende resultaten van inspec-ties naar arbeidsomstandigheden is de herziening van het Arbopraktijkboek Scheepsbouw met kracht opgepakt.

• In september werd in samenwerking met NML het Topsector Water/Maritiem event ‘Filling the Gaps’ georganiseerd om samenwerking tussen bedrijven en kennisinstellingen te stimuleren. Ook werd bijgedragen aan de organisatie van de voorlichting over de MIT subsidieregeling ten behoeve van MKB bedrijven.

• De organisatie van de Maritime Innovation Award en de Maritieme Ontwerpersprijs werd gedaan door NMT.

• NMT was ook in 2014 partner in het regionale samenwer-kingsverband Maritime Delta. Deze samenwerking wordt in 2015 en 2016 gecontinueerd en heeft als doel het innova-tief vermogen op te bouwen en de internationale positie van de sector in Zuid-Holland te versterken. Tachtig onder-nemingen zijn door de MKB-consulent, werkzaam bij NMT, bezocht en geïnformeerd over mogelijkheden voor subsidie, innovatie en samenwerking met onderwijsinstellingen. Er is een bijdrage geleverd aan het congres ‘Aerospace meets Maritime’ en het Idee Café ‘Composiet of Niet?’

• Een haalbaarheidsstudie is uitgevoerd naar toepassingen van 3D printing technieken in de maritieme industrie, in samenwerking met Innovation Quarter en RDM Campus.

Contactpersonen

Marnix Krikke Sanne de Vleeschhouwer Nick Bakker Sander den Heijer

Oscar Lauf Annemarie Labee Sieger Sakko Robin Brink

Joëlla Lucas Michael Goldan

7


• In samenwerking met NML en Ecorys is een eerste studie naar de arbeidsmarkt in de sectoren scheepsbouw en toele-vering uitgevoerd.

• NMT heeft bijgedragen aan de opstelling van beroepscom-petentieprofielen voor de MBO- en HBO opleiding Maritieme Techniek.

• Met succes is gestreden voor behoud van de 4-jarige MBO opleiding Scheeps- en Jachtbouw.

• Verschillende MBO docenten gaan dankzij docentenstages beter inzicht krijgen in de actuele ontwikkelingen in het bedrijfsleven. Met deze activiteit, welke een project is van het Centrum voor Innovatief Vakmanschap, is in 2014 een start gemaakt.

• De bestaande Human Capital commissie van NMT is her-noemd naar ‘Commissie West’ en tevens uitgebreid. ‘Com-missie Noord’ is nieuw opgezet in 2014.

• In het kader van het Topsector Water programma zijn zeven studiebeurzen uitgereikt en gefinancierd door vier maritieme bedrijven (Wärtsilä, Koninklijke De Vries, Damen, Royal IHC).

• NMT leverde een bijdrage aan de Maritime Week door de organisatie van de recordpoging maritieme gastlessen. In totaal vonden 406 gastlessen plaats, opnieuw een record!

• Het EFRO project Proeftuin Maritieme Innovatie (PMI) is in 2014 afgerond. Vanuit de PMI zijn collectieve innovatiepro-jecten uitgevoerd in samenwerking tussen bedrijven en stu-denten. Deze drie succesvolle PMI activiteiten hebben een blijvende plaats verworven: Maritime Innovation Experience

(250 studenten namen deel aan de 2014 editie), Multipur-pose schip voor de tropen (de via dit project ontwikkelde werkvorm wordt nog steeds toegepast op de RDM Campus), SpeedSolving sessies (deze sessies, waarbij groepen stu-denten op creatieve wijze een probleem benaderen, hebben een vaste plaats gekregen in diverse opleidingen).

• Via het project Strategisch Personeelsbeleid werden diverse regionale workshops georganiseerd met het doel bedrijven handvatten te geven voor hun personeelsbeleid.

• Het NMT trainingenaanbod is uitgebreid met een training over de Wet Arbeid Vreemdelingen.

• In december werden de eerste certificaten uitgereikt aan tien deelnemers aan de nieuwe leergang Projectmanage-ment, die in samenwerking met Xelvin Jacht- en Scheeps-bouw wordt uitgevoerd.

• In 2014 zijn zestien reguliere trainingen verzorgd en tien in-company. Daarmee zijn in totaal 270 professionals bijgeschoold.

Het succes van uw onderneming wordt voor een belangrijk deel bepaald door de beschikbaarheid en de kwaliteit van medewerkers. De Human Capital pijler van NMT heeft daar in 2014 stevig op ingezet. Er werd allereerst in de basis gewerkt aan de beschikbaarheid van betrouwbaar cijfermateriaal, o.a. door de bijdrage van NMT aan de opzet van een arbeidsmarktmonitor met maritieme partners binnen NML. Tevens werd bijgedragen aan waarborging van de kwaliteit van het onderwijs door beïnvloeding van maritieme onderwijsdossiers van het MBO en HBO. De meeste energie is echter gestoken in bevor-dering van bekendheid met de maritieme wereld bij jongeren en het verbinden van bedrijven aan het onderwijs. Met succes werd een projectmatige aanpak en werkvormen die aanslaan bij jongeren en die aansluiten op de behoefte van het bedrijfsleven gevonden. De belangstelling voor de trainingen van NMT nam in 2014 toe. Met deze trainingen werd een goede bijdrage geleverd aan de kwaliteit van vele maritieme professionals.

Marnix KrikkeInnovation & Human Capital Director

Human Capital pijler in 2014

Contactpersonen

Marnix Krikke Annette Opstal Elena Stroo-Moredo Christina Syropoulos

Linda te Veldhuis

8

Ledentevredenheidsonderzoek 2015

ConclusiesNMT wordt gezien als professioneel, verbindend en pro-actief. Ruim de helft vindt dat de NMT-kernwaarden (pro-actief en betrokken) worden waargemaakt. 15% weet echter niet waar NMT voor staat en 19% staat daar neutraal tegenover. Slechts 3 op de 10 respondenten ervaren een clubgevoel binnen de vereniging.

NMT heeft een positieve invloed op het imago Nederlandse maritieme technologie, maar de sector krijgt wel te weinig media-aandacht.

De sterkste punten van NMT zijn: • Branchevertegenwoordigingen–verbinding• Aanwezigenactief• Informatieverstrekking

Als verbeterpunten zijn genoemd: • DecommunicatieeninformatieoverNMTenwatNMTdoet• Meeraandachtvoormkb• Stimuleringsamenwerkingtussenbedrijvenenmeer

naamsbekendheid NMT

Bevestiging actiepunten 2015Uit het onderzoek is naar voren gekomen dat NMT moet gaan werken aan het vergroten van de betrokkenheid van en het persoonlijk contact met de leden. Voor 2015 heeft NMT zich

ten doel gesteld om 85% van de leden persoonlijk bezocht te hebben. Tijdens deze bezoeken wordt gekeken of het betref-fende bedrijf voldoende bekend is met het NMT-aanbod en of er misschien nog meer uit het lidmaatschap gehaald kan worden.

Een ander naar voren gekomen actiepunt is het (nog) trans-paranter zijn over wie NMT is en wat NMT doet. Ook dit is een bestaand actiepunt voor 2015. Dit jaar worden daarom de contactpersonen bij de lidbedrijven onder de loep genomen en via een beter ingericht CRM kan de communicatie gerichter verzonden worden.

Derde hoofddoelstelling voor 2015 is het verbeteren van de positionering richting de overheid. Focusgebieden hierbij zijn exportbevordering, innovatiestimulering en het behouden van een level playing field. 45% vindt dat NMT momenteel een sterke positionering richting de overheid heeft.

Doelstellingen 2016De verbeterpunten die niet aansluiten op de doelstellingen voor 2015 worden meegenomen in de voorbereidingen van het beleid en het jaarplan 2016. In 2017 wordt het tevreden-heidsonderzoek herhaald om de verbeteringen te meten en mogelijke nieuwe behoeften te inventariseren. Het volledige rapport van het tevredenheidsonderzoek is te downloaden op www.maritimetechnology.nl.

Toename leden

31-12-2014

31-12-2013

Toeleveranciers Werven Dienstverlening

278 398

378

83

84259

37

35

Een vereniging is van en voor de leden. Ook het beleid wordt door de leden bepaald. Om onafhankelijk te kunnen meten hoe de tevredenheid is onder leden van Netherlands Maritime Technology hebben zij afgelopen februari een uitnodiging gehad om deel te nemen aan een tevredenheidsonderzoek.

9

41% is tevreden over de mate van persoonlijk contact

11

Jaarcijfers 2014

12

In totaal zijn er in 2014 67 zeegaande schepen opgeleverd. De orderintake betrof 99 schepen met een waarde van €1 miljard.

Het is gebleken dat reders in nauwe samenwerking met de werf veelal de scheepsfinanciering rond kunnen krijgen wan-neer brandstofbesparing en duurzaamheid key-elementen zijn. Nederlandse zeescheepsnieuwbouw blijft zonder uitzondering sterk op de nichemarkten offshore, bagger en short sea. De opleveringen zijn hoger dan in 2013, waarmee de dalende trend van de laatste jaren doorbroken is. In 2014 zijn diverse pijpenleggers, baggerschepen, tankschepen, opentop en reguliere shortsea schepen, offshore windfarm schepen en ander offshore materieel gebouwd. Door de lage olieprijs en de verscherpte emissie regelgeving lijkt de vraag naar nieuw-bouwschepen toe te nemen. De eerste signalen hiervoor zijn eind 2014 opgemerkt door de opdracht voor enkele series shortsea schepen, waarvan een aantal met opentop notatie.

Zeescheepsnieuwbouw

13

700

600

500

400

300

200

100

0

3.000

2.500

2.000

1.500

1.000

500

0

150

125

100

75

50

25

0

2012 2013

2012 2013

2012 2013x 1000

miljoenen euro’s

in aantallen2014

2014

2014

594 393 720 478

€ 2.040 € 1.566 € 3.331 € 2.676

129 88 143 99totaal export totaal export

totaal export totaal export

totaal export698 548

€ 2.956 € 2.447

156 122totaal export

totaal export

totaal exporttotaal export

Orderportefeuille bouw zeeschepen

14

700

600

500

400

300

200

100

0

3.000

2.500

2.000

1.500

1.000

500

0

150

125

100

75

50

25

0

2012 2013

2012 2013

2012

2014

2014

20142013x 1000

miljoenen euro’s

in aantallen

166 98 527 347

€ 764 € 632 € 2.332 € 1.803




€ 1.018 € 833

99 76totaal export

totaal export


Ontvangen bouwopdrachten zeeschepen

15

350

300

250

200

150

100

50

0

1.500

1.250

1.000

750

500

250

0

150

125

100

75

50

25

0

2012 2013

2012 2013

2012

2014

2014

20142013x 1000

miljoenen euro’s

in aantallen

335 178 235 94

€ 1.040 € 709 € 660 € 322




€ 1.225 € 998

67 43totaal export

totaal export


Afgeleverde zeeschepen

16

De Nederlandse maritieme toeleveringsindustrie levert pro-ducten en diensten aan scheepswerven, rederijen, offshore, binnenvaart, visserij, jachtbouw, marine en havens. De belang-rijkste productgroepen zijn elektrotechnische en werktuig-kundige installaties, ingenieursdiensten, nautischecomponenten, constructiedelen, coatings, interieurbouw en technische onderhoudsdiensten.

Goed jaarDe verwachte omzetgroei over 2014 is er inderdaad gekomen. Toeleveranciers profiteerden van de opleving van orders in 2013 en in het eerste deel van 2014. De totale omzet van de toeleveranciers steeg in 2014 met €400 miljoen naar €3,8 mil-jard. Het aantal eigen werknemers steeg van 17.361 personen in 2013 naar 18.080 personen in 2014. Daarnaast was er een stijging waar te nemen in het aantal ingeleende krachten van 2.257 personen in 2013 naar circa 3.000 personen in 2014. Het totaal aantal maritieme toeleveranciers in Nederland wordt geschat op circa 670 bedrijven, waaronder veel MKB-bedrijven.

Was het in 2013 nog de offshoresector die de toon zette, in de loop van 2014 begonnen de opdrachten uit deze sector terug te lopen onder invloed van de sterk gedaalde olieprijs.

De opkomst van offshore windenergie compenseerde deels de terugval in opdrachten uit de olie- en gaswinning. Opdrachten uit de megajachtbouw en de (buitenlandse) bouw van schepen voor de overheid bleven komen, terwijl er daarnaast sprake was van een licht positiever sentiment in de short sea sector, die lange tijd in zwaar vaarwater opereerde. De exportquote was met circa 52 procent wat lager dan de 55 procent van 2013.

In het algemeen werd 2014 door de meeste toeleveranciers als een zeer goed jaar ervaren, waarbij de productiecapaciteit vaak tot het uiterste benut moest worden.

Versterken van vestigingen in NederlandDe bedrijven behouden hun kennis en regiefunctie bij de Ne-derlandse vestigingen. De bedrijven hechten grote waarde aan hun positie in een sterk cluster en in een stabiele en innova-tieve thuismarkt. De groei zit vooral in exportactiviteiten en bij activiteiten van buitenlandse vestigingen. De trend om meer buitenlandse vestigingen op te zetten of joint ventures aan te gaan werd minder sterk. Gedwongen door de ‘local content’ eisen van bekende en opkomende scheepsbouwlanden buiten Europa, bedoeld om de eigen maritieme clusters te stimule-

Maritieme toeleveranciers

17

ren, blijven bedrijven investeren in buitenlandse vestigingen. Daarnaast zien veel bedrijven voordelen in het samen optrek-ken met leading partners uit de maritieme industrie in nieuwe markten. Er zijn echter ook vele bedrijven die bewust de keuze maken om de productsamenstelling en systeemintegratie in Nederlandse vestigingen te versterken. Daarmee willen ze behoud van kwaliteit, flexibiliteit in productie en controle op planning waarborgen.

RetrofittingPer 1 januari 2015 is op grote delen van de Noordzee en de gehele Baltische Zee regelgeving van kracht geworden die beperkingen oplegt aan de uitstoot van zwavel in de uitlaat-gassen van schepen. Van de verwachte hausse in aanvragen voor de inbouw van scrubbersystemen voor reiniging van de uitlaatgassen was in 2014 nog niet echt veel te merken. Veel reders kijken nog de kat uit de boom en kunnen nog volstaan met gebruik van laag-zwavelige gasolie door de sterk gedaalde

brandstofprijzen. Evengoed was er wel sprake van een duide-lijke toename in de verkopen van scrubbersystemen aan vooral veerdienstrederijen uit Noordwest-Europa en Scandinavië, omdat deze partijen een vast vaargebied kennen dat geheel of gedeeltelijk onder de nieuwe regelgeving valt. Wat betreft inbouw van Ballast Water Treatment Systems (BWTS) laat de hausse ook nog steeds op zich wachten, omdat het verdrag over invoering van BWTS nog steeds niet geratificeerd is.

Innovatief vermogenHet versterken van het innovatievermogen bij de Nederlandse vestigingen van bedrijven had ook in 2014 prioriteit. Deze doelstelling werd deels gerealiseerd door te investeren in innovatie binnen de eigen bedrijven, maar ook door strategi-sche acquisitie van ondernemingen of juist het opzetten van nieuwe bedrijven (spin-out). De trend om op te schuiven in de keten, naar ontwikkeling van geïntegreerde systemen met een hogere toegevoegde waarde, zette verder door.

10

9

8

7

6

5

4

3

2

1

0

25.000

22.500

20.000

17.500

15.000

12.500

10.000

7.500

5.000

2.500

04,95 3,3 3,4 3,42 17.36117.61617.97519.859

Werkgelegenheid (FTE’s)Omzet (miljarden euro’s)

Omzet en personeel maritieme toeleveranciers

20112010 2012 2013

3,8 18.080

2014

18

De totale omzet voor de Nederlandse reparatiewerven bedroeg in 2014 €558 miljoen (2013: 515 miljoen). De sector bood werkgelegenheid aan 2.700 personen (2013: 2.635 personen). Evenals in 2013 werden grote conversie-opdrachten gemeld op de Nederlandse zeescheepsreparatiewerven. De omzet steeg aanzienlijk. De offshore markt blijft de niche waarin de grote projecten geboekt worden. De verwachting voor het nieuwe jaar is dat dit er door de aanhoudende lage olieprijs anders uit zal zien. Door de lage olieprijs is er eind 2014 meer reguliere repara-tie uitgevoerd aan schepen. Dit is een trendbreuk: de afgelopen jaren werd door de aanhoudende tegenvallende vrachttarieven flink bezuinigd op regulier onderhoud door scheepseigenaren.

De verwachte run op droogdokslots om retrofits uit te voeren voor de inbouw van scrubbers, om zo te voldoen aan de nieuwe zwavelnorm per 1 januari 2015, is uitgebleven. Er zijn op Neder-landse werven in 2014 een aantal pilotprojecten uitgevoerd, maar vrijwel alle grote scrubber retrofits zijn in Oost-Europa uitgevoerd. *

*Op 1 januari 2015 is de SECA van kracht geworden. Er zijn ruim 1600 schepen, varend op op HFO, actief in de SECA. Deze schepen hebben de keuze tussen varen op laagzwalige brandstof met minder dan 0,1% zwavel (MDO), installatie van een scrubber of ombouw naar LNG voorstuwing om te kunnen voldoen aan de zwavelnorm. Vanwege het grote aantal schepen zouden vele retrofits te verwachten zijn. Door de lage olieprijs hebben veel scheepseigenaren echter voorlopig besloten hun schepen op MDO te laten varen.

Reparatie, Conversie en Onderhoud

19

1000

900

800

700

600

500

400

300

200

100

0

5.000

4.500

4.000

3.500

3.000

2.500

2.000

1.500

1.000

500

0420 487 551 515 2635200019501780

Werkgelegenheid (FTE’s)Omzet (miljoenen euro’s)

Omzet en personeel reparatie, conversie en onderhoud

20112010 2012 2013

558 2700

2014

20

HoofdlijnenDeze categorie omvat zeegaande schepen tot 100 GT en alle typen vaartuigen voor de binnenwateren. In 2014 ontvingen de werven bouwopdrachten voor 108 schepen (2013: 122 stuks). Er werden 108 schepen opgeleverd (2013: 114 stuks).

Bedrijfsvaartuigen en klein baggermaterieelDeze categorie omvat een breed scala aan niet-ladingvervoe-rende vaartuigen zoals sleep- en duwboten, werkpontons, patrouilleboten en klein baggermaterieel. In 2014 werden 61 orders genoteerd (2013: 61).

BinnenvaartDe West-Europese binnenvaart zat in 2014 nog in een diep dal maar er zijn lichte tekenen van herstel. Reparatie en onder-houd worden echter nog vaak uitgesteld. Financiering van nieuwbouwprojecten is uitermate moeilijk, waardoor kansrijke projecten in veel gevallen toch niet doorgaan. In 2014 werden 28 ladingvervoerende schepen gecontracteerd (2013: 41), voornamelijk tankschepen. Voor personenvervoer (voorname-lijk riviercruiseschepen) werden 12 opdrachten geboekt (2013: 18). Uitwijken naar markten buiten West-Europa is verre van eenvoudig. Desondanks lukt het een aantal bedrijven dat van oudsher vooral in de binnenvaart actief was om exportorders

buiten Europa te boeken. Creativiteit en doorzettingsvermo-gen zijn daarbij sleutelwoorden.

VisserijIn 2014 werd de eerste bouwopdracht verleend in het kader van het Masterplan Duurzame Visserij. Het als revolutionair bestempelde schip, met een zeer laag brandstofverbruik, zal medio 2015 worden opgeleverd. Als de hooggespannen ver-wachtingen uitkomen, zal dit zeker leiden tot vervolgopdrach-ten en mogelijk de redding inluiden van de traditionele visserij op platvis. Inclusief dit MDV schip werden in het verslagjaar 4 vissersschepen gecontracteerd (2013: 1). De visserijwer-ven haalden hun omzet evenals in de voorafgaande jaren uit onderhoud en reparatie van de inmiddels sterk uitgedunde visserijvloot, maar ook uit bouw/verbouw van andere schepen zoals sleepboten en onderzoekvaartuigen.

Maritieme toeleveranciers aan deze categorieEr zijn voor de maritieme toeleveringsindustrie voor deze categorie geen aparte statistische gegevens. Door de verwe-venheid met bouw en onderhoud van schepen vertoont de omzet van deze bedrijven echter ongeveer dezelfde conjunc-turele golfbewegingen.

Binnenvaart en zeegaande schepen tot 100GT

21

700

600

500

400

300

200

100

0

700

600

500

400

300

200

100

0

300

250

200

150

100

50

0

5 x 1.000.000aantal

5 x 1.000.000aantal

300

250

200

150

100

50

0

Opdrachten

2013

Opgeleverde schepen

2013

2014

2014

555 114

708 122

608 108

570 1087 aantal 7 aantal

7 7 aantalaantal

22

2014 was voor de superjachtbouw een aardig jaar en ook de vooruitzichten zijn ronduit goed te noemen. Het aantal en de totale waarde van de opgeleverde jachten was iets lager dan in 2013. Dit is waarschijnlijk een na-ijleffect van de crisis. De orderboeken raken echter behoorlijk vol en zijn zelfs voller dan voor de crisis. De marktpartijen spelen uitstekend in op de ten-dens van een groeiende markt en in lengte groeiende schepen. Op diverse werflocaties is in nieuwe faciliteiten geïnvesteerd. Daarnaast laten verschillende werven aan de wereld zien dat men ook in Nederland terecht kan voor een jacht van meer dan honderd meter.

In 2014 zijn er 16 jachten langer dan 24m opgeleverd. De totale waarde was circa €649 miljoen, wat iets lager is dan in 2013. Zowel in aantal als in lengte is er een lichte afname te zien ten opzichte van 2013.

In 2014 zijn 22 orders geplaatst voor jachten langer dan 24m. De totale waarde hiervan is bijna €1,5 miljard. De waarde is vergelijkbaar met 2013. Opvallend is wel dat waar er in 2013 36 jachten werden besteld voor dit bedrag, er nu voor nagenoeg

hetzelfde bedrag 22 jachten zijn besteld. De bestelde jachten in 2014 zijn langer, er is zelfs een aantal jachten besteld dat de magische 100 meter grens passeert.

Het orderboek heeft in 2014 het orderboek van 2007 (de laat-ste piek van voor de crisis) overstegen. In totaal staan er nu 70 jachten genoteerd met een totale waarde van ruim €4 miljard.

Grote jachtbouw

23

1.200

1.000

800

600

400

200

0

1.500

1.250

1.000

750

500

250

0

4.5004.0003.5003.0002.5002.0001.5001.000

5000

miljoenen euro’s

miljoenen euro’s

miljoenen euro’s

1.103 702 657 807

Opgeleverd

Ontvangen opdrachten

Orderportefeuille

Onwikkeling jachtbouw in euro’s

20112010 2012 2013

659 480 589 1.428

20112010 2012 2013

2.050 1.819 2.196 2.665

20112010 2012 2013

649

2014

1.480

2014

4.096

2014

24

baggerschepen

bedrijfsvaartuigenincl kl. zeegaand

baggerschepen

bedrijfsvaartuigenincl kl. zeegaand

baggerschepen

veerboten

passagiersschepen

vracht- en tankschepen

sleep- en duwboten

vissersschepen

passagiersschepen


sleep- en duwboten

vissersschepen

bedrijfsvaartuigenincl. klein zeegaand

veerboten

veerboten

passagiersschepen


sleep- en duwboten

vissersschepen

aantal GT 5 mln

20.300 225

83.534 211

2.570 50

2.050 33

3.826 41

652 8

248 2

108 113.180 570

19

26

16

4

3

28

12

Orderportefeuille per 31 december 2014

Opgeleverde schepen


Binnenvaart en zeegaande schepen tot 100GT

totaal

aantal GT 5 mln

38.900 423

64.679 163

1.699 31

1.268 28

870 9

524 5

99 1

79 108.039 660

totaal

aantal GT 5 mln

30.300 269

94.010 212

2.155 47

1.626 27

4.541 46

356 5

198 2

108 133.186 608

totaal

12

18

3

2

1

21

22

16

22

18

5

2

31

14

workboats, sleepbotenen diversen

o�shore

baggerschepen



o�shore

baggerschepen



o�shore

baggerschepen


Zeescheepsbouw


totaal

Opgeleverde schepen


aantal GT CGT

196.257 273.833

178.284 281.636

13.388 72.421

48.036 70.083

156 435.965 697.973

totaal

aantal GT CGT

82.097 95.556

61.569 88.227

10.007 45.154

19.628 38.351

67 173.301 267.288

totaal

aantal GT CGT

113.984 162.952

32.348 84.198

35.216 49.267

8.549 46.390

99 190.097 342.807

45

52

7

52

20

27

6

14

26

5

34

34

25

jachtbouw

jachtbouw

jachtbouw

Jachtbouw


Opgeleverde schepen

aantal GT CGT miljoen €

76.470 220.992 4.09670


11.726 41.146 64916



26.773 74.254 1.48022

marinebouw

marinebouw

marinebouw

Marinebouw


Opgeleverde schepen

aantal

0

aantal

2


aantal

0

marinebouw

marinebouw

marinebouw

Marinebouw


Opgeleverde schepen

aantal

0

aantal

2


aantal

0

26

O

rder

port

efeu

ille

eind

201

4 O

ntva

ngen

opd

rach

ten

2014

O

pgel

ever

de s

chep

en 2

014

2014

1.

000

GT

1.00

0 CG

T 1.

000

GT

1.00

0 CG

T 1.

000

GT

1.00

0 CG

TSE

A Eu

rope

**

8.27

8 8.

181

3.84

9 3.

884

1.94

4 2.

447

Tota

al w

erel

d *

197.

389

108.

146

86.2

30

45.5

92

64.6

07

36.4

50Pe

rcen

tage

SEA

Eur

ope

t.o.v.

wer

eld

4,2%

7,6

%

4,5%

8,

5%

3,0%

6,

7%

O

rder

port

efeu

ille

eind

201

3 O

ntva

ngen

opd

rach

ten

2013

O

pgel

ever

de s

chep

en 2

013

2013

1.

000

GT

1.00

0 CG

T 1.

000

GT

1.00

0 CG

T 1.

000

GT

1.00

0 CG

TSE

A Eu

rope

**

6.30

4 6.

701

3.03

0 3.

042

1.97

4 2.

392

Tota

al w

erel

d *

182.

863

100.

391

102.

847

53.8

39

70.5

21

38.0

68Pe

rcen

tage

SEA

Eur

ope

t.o.v.

wer

eld

3,4%

6,

7%

2,9%

5,

6%

2,8%

6,

3%

O

rder

port

efeu

ille

2012

O

ntva

ngen

opd

rach

ten

2012

O

pgel

ever

de s

chep

en 2

012

2012

1.

000

GT

1.00

0 CG

T 1.

000

GT

1.00

0 CG

T 1.

000

GT

1.00

0 CG

TSE

A Eu

rope

**

4.74

4 5.

451

1.52

9 1.

948

2.07

2 2.

361

Tota

al w

erel

d *

160.

368

88.6

74

38.9

28

24.7

13

95.3

39

47.9

67Pe

rcen

tage

SEA

Eur

ope

t.o.v.

wer

eld

3,0%

6,

1%

3,9%

7,9

%

2,2%

4,

9%

O

rder

port

efeu

ille

2011

O

ntva

ngen

opd

rach

ten

2011

O

pgel

ever

de s

chep

en 2

011

2011

1.

000

GT

1.00

0 CG

T 1.

000

GT

1.00

0 CG

T 1.

000

GT

1.00

0 CG

TSE

A Eu

rope

**

5.48

9 6.

036

1.69

1 1.

978

2.68

2 2.

691

Tota

al w

erel

d *

216.

967

111.

442

53.1

90

30.8

23

101.

475

51.0

93Pe

rcen

tage

SEA

Eur

ope

t.o.v.

wer

eld

2,5%

5,

4%

3,2%

6,

4%

2,6%

5,

3%

O

rder

port

efeu

ille

2010

O

ntva

ngen

opd

rach

ten

2010

O

pgel

ever

de s

chep

en 2

010

2010

1.

000

GT

1.00

0 CG

T 1.

000

GT

1.00

0 CG

T 1.

000

GT

1.00

0 CG

TSE

A Eu

rope

**

6.54

1 6.

831

2.37

6 2.

626

4.41

2 4.

353

Tota

al w

erel

d *

261.

016

128.

013

77.6

21

38.5

81

96.0

13

51.5

73Pe

rcen

tage

SEA

Eur

ope

t.o.v.

wer

eld

2,5%

5,

3%

3,1%

6,

8%

4,6%

8,

4%

* bro

n : IH

S Fa

irpla

y**

bro

n : C

ESA-

Neth

erla

nds M

ariti

me

Tech

nolo

gy

Wer

elds

chee

psbo

uw

27

Ord

erpo

rtef

euill

e pe

r 31/

12/2

014

Ont

vang

en o

pdra

chte

n 20

14

Opg

elev

erde

sch

epen

201

4

A

AN

TAL

GT

CGT

%

AA

NTA

L G

T CG

T %

A

AN

TAL

GT

CGT

%

1.00

0 1.

000

CGT

1.

000

1.00

0 CG

T

1.00

0 1.

000

CGT

0 0

0 0,

0%

0 0

0 0,

0%

0 0

0 0,

0%

2

5 11

0,

1%

2 5

11

0,3%

1

2 5

0,2%

30

588

412

4,8%

15

39

5 24

5 6,

2%

7 41

57

2,

2%

1

3 5

0,1%

0

0 0

0,0%

0

0 0

0,0%

1 1

3 0,

0%

1 1

3 0,

1%

3 1

5 0,

2%

3

2 7

0,1%

2

1 4

0,1%

0

0 0

0,0%

9 35

1 40

4 4,

7%

6 23

0 26

6 6,

8%

3 10

5 12

0 4,

6%

7

729

659

7,7%

3

501

461

11,7

%

2 1

4 0,

2%

28

1.

491

1.44

4 16

,8%

13

58

1 55

9 14

,2%

15

51

9 48

9 18

,9%

2 2

6 0,

1%

0 0

0 0,

0%

0 0

0 0,

0%

0

0 0

0,0%

0

0 0

0,0%

2

2 6

0,2%

26

1.46

0 1.

633

19,0

%

8 62

9 66

8 17

,0%

10

31

2 32

0 12

,4%

4 2

7 0,

1%

4 2

7 0,

2%

4 2

9 0,

3%

1

0 2

0,0%

0

0 0

0,0%

3

10

20

0,8%

156

436

698

8,1%

99

19

0 34

3 8,

7%

67

173

267

10,4

%

66

18

2 33

0 3,

8%

28

87

162

4,1%

45

13

6 22

6 8,

8%

2

8 14

0,

2%

0 0

0 0,

0%

0 0

0 0,

0%

82

2.

214

1.21

5 14

,1%

32

824

456

11,6

%

44

326

322

12,5

%

0

0 0

0,0%

0

0 0

0,0%

0

0 0

0,0%

0 0

0 0,

0%

0 0

0 0,

0%

0 0

0 0,

0%

48

20

3 33

6 3,

9%

25

92

160

4,1%

32

69

15

9 6,

2%

0

0 0

0,0%

0

0 0

0,0%

0

0 0

0,0%

9 13

34

0,

4%

8 11

28

0,

7%

8 7

20

0,8%

477

7.69

0 7.

220

24

6 3.

549

3.37

3

246

1.70

6 2.

029

0 0

0 0,

0%

0 0

0 0,

0%

1 0

1 0,

0%

42

19

5 31

3 3,

6%

33

133

221

5,6%

21

67

11

4 4,

4%

48

28

7 33

8 3,

9%

3 22

35

0,

9%

15

53

75

2,9%

2 0

2 0,

0%

0 0

0 0,

0%

4 4

11

0,4%

124

400

667

7,8%

66

17

0 30

1 7,7

%

92

175

319

12,4

%

9

33

57

0,7%

0

0 0

0,0%

5

19

33

1,3%

225

915

1.37

7

102

325

557

13

8 31

8 55

3

519

7.88

5 7.

533

27

9 3.

682

3.59

4

267

1.77

3 2.

143

63

5 8.

278

8.18

1

339

3.84

9 3.

884

35

3 1.

944

2.44

7

70

2 8.

605

8.59

7 10

0%

348

3.87

4 3.

930

100%

38

4 2.

024

2.58

2 10

0%

Euro

pese

sch

eeps

bouw

Bron

: IHS

Fairp

lay

1) B

ron:

Net

herla

nds M

ariti

me

Tech

nolo

gy2)

Lid

land

en S

EA E

urop

e (E

urop

ean

Ship

s and

Mar

itim

e Eq

uipm

ent A

ssoc

iatio

n)

Be

lgië

Bu

lgar

ije 2

)

Kroa

tië 2

)

Tsje

chië

De

nem

arke

n 2)

Es

tland

Fi

nlan

d 2)

Fr

ankr

ijk 2

)

Duits

land

2)

Gr

ieke

nlan

d 2)

H

onga

rije

Ita

lië 2

)

Letla

nd

Lito

uwen

2)

Ne

derla

nd 1)

2)

Po

len

2)

Port

ugal

2)

Ro

emen

ië 2

)

Slow

akije

Sl

oven

ië

Span

je 2

)

Zwed

en

UK 2

)To

taal

EU-

28

Al

bani

ë

Noor

weg

en 2

)

Russ

isch

e Fe

dera

tie

Serv

ië/M

onte

negr

o

Turk

ije 2

)

Oekr

aïne

Tota

al O

verig

Eur

opa

To

taal

EU2

8 +

Noor

weg

en

Tota

al S

EA E

urop

e-la

nden

2)

Tota

al E

U +

Over

ig E

urop

a

28

Jaaromzet gehele Nederlandse industrie *

Jaaromzet Nederlandse scheepsbouw- en reparatiewerven

Jaaromzet maritieme toeleveranciers

Jaaromzet totaal Nederlandse scheepsbouwcluster

% t.o.v. 2008 % t.o.v. 2009 % t.o.v. 2010 % t.o.v. 2011 % t.o.v. 2012




2009totaal in miljarden euro’s

waarvanvoor

export

232,5 123

-20% -23%


waarvanvoor

export

265,3 145,9

14,1% 18,6%


waarvanvoor

export

274 150,7

3,3% 3,3%


waarvanvoor

export

272,2 149,7

-0,7% -0,7%


waarvanvoor

export

283,9 160,1

4,3% 6,9%

% t.o.v. 2013


waarvanvoor

export

277,2 156,4

-2,3% -2,3%


waarvanvoor

export

3,2 2,2

-29% -28%


waarvanvoor

export

3,4 2,4

6,2% 9,3%


waarvanvoor

export

3,7 2,4

8,8% -0,4%


waarvanvoor

export

3,6 2,1

-3,5% -13,9%


waarvanvoor

export

3,8 2,3

6,4% 10,5%


waarvanvoor

export

5,4 3,1

-6% 1%


waarvanvoor

export

4,95 2,7

-8,3% -13,2%


waarvanvoor

export

3,3 2,0

-33,3% -25,9%


waarvanvoor

export

3,4 2,1

2,1% 3,8%


waarvanvoor

export

3,4 1,9

0,3% -9,6%


waarvanvoor

export


waarvanvoor

export


waarvanvoor

export


waarvanvoor

export


waarvanvoor

export

7,3 4,7

-17% -11%

7,2 4,5

-1,2% -5,3%

6,2 3,8

-13,3% -15,6%

6,1 3,6

-1,2% -4,6%

% t.o.v. 2013

% t.o.v. 2013

% t.o.v. 2013


waarvanvoor

export

4,6 3,1

21,1% 34,3%


waarvanvoor

export

3,8 2,0

12,4% 6,3%


waarvanvoor

export

7,5 4,3

17,6% 19,8%

6,4 3,6

3,9% -0,9%

Kerncijfers Nederlandse scheepsbouw

* Bron: CBS

29

50.00045.00040.00035.00030.00025.00020.00015.00010.000

5.0000

2008 2009 2010 2011 2012 2013

Werkgelegenheid (FTE’s)

10.09.08.07.06.05.04.03.02.01.0

02009 2010 20122011 2013 2014

Omzet (miljoenen euro’s)

Werkgelegenheid

Nederlandse scheepsbouw- en reparatiewerven

Maritieme toeleveranciers

Totaal Nederlandse scheepsbouwcluster

Nederlandse scheepsbouw- en reparatiewerven Maritieme toeleveranciers Totaal Nederlandse scheepsbouwcluster

% t.o.v. 2007 % t.o.v. 2008 % t.o.v. 2009 % t.o.v. 2010 % t.o.v. 2011 % t.o.v. 2012



2008

14.4001%

2009

13.540-6%

2010

13.083-3,4%

2011

12.200-6,7%

2012

11.850-2,9%

2013

12.0001,3%

2008

23.13310%

2009

21.000-9%

2010

19.859-5,4%

2011

17.975-9,5%

2012

17.616-2,0%

2013

17.361 *

* excl. 2.257 man tijdelijk personeel

*

* excl. 2.257 man tijdelijk personeel

-1,4%

2008

37.5336%

2009

34.540-8%

2010

32.942-4,6%

2011

30.175-8,4%

2012

29.466-2,3%

% t.o.v. 2013

% t.o.v. 2013

% t.o.v. 2013

2014

13.60013,3%

2014

18.0804,1%

2014

31.6807,9%

2013

29.361-0,4%

-8,3%-33,3%

2,1% 0,3%

-1,2%-13,3%

-1,2% 3,9%

6,2% 8,8%

-3,5% 6,4%

12,4%

17,6%

21,1%-5,4% -9,5% -2,0% -1,4%

-4,6%-8,4% -2,3% -0,4%

-3,4% -6,7% -2,9% 1,3%

4,1%

7,9%

13,3%

30

Summary

New construction of seagoing vessels Although the order boom witnessed in 2013 initially continued into 2014, the fall in oil prices towards the end of the year caused a slowdown in business from the offshore oil & gas sector. Overall, while new orders worldwide were about 15% lower than in 2013, they still stood at a comparatively high level. Dutch yards had a relatively good year and took orders for 99 new vessels, with a total value of over one billion euro. This ensured that the Netherlands stayed in the top five of European shipbuilding nations.

At the end of the year, the Dutch order book stood at 156 vessels with a total tonnage of 698,000 CGT, only marginally down on the previous year’s tally of 720,000 CGT. The downward trend in deliveries that had been apparent since 2007 was finally ended. Dutch yards delivered 67 vessels with a total tonnage of 267,000 CGT, up on the previous year’s total of 235,000 CGT. These deliveries represented a total value of over €1.2 billion, over 80% of which was generated by vessels built for foreign owners. Cargo and offshore vessels each accounted for about a third of deliveries, with the remainder evenly split between dredgers and tugs/workboats. New business from the short sea cargo and project cargo segments increased, as did orders from the offshore wind industry.

Other shipbuilding categories In addition to yards focused on the production of non-cargo-carrying seagoing vessels or short sea cargo vessels, there are numerous yards that produce other specialised vessels. These range from large inland cargo and river cruise vessels to small port tugs and pilot tenders below 100 gross tonnes. Some 108 inland and small seagoing vessels were delivered in 2014. Inland tankers, small cutter suction dredgers, river cruise vessels and tugs & workboats made up over 90% of these deliveries. The number of inland tankers and cargo vessels declined further, while no fewer than 14 river cruise vessels were delivered, with a healthy order book promising another bumper year for river cruise deliveries in 2015.

Dutch superyacht builders signed another 22 new contracts worth close to €1.5 billion in 2014. While this is a lower number than in 2013 (36), the total value of the ordered yachts is actually slightly higher than in 2013, indicating the increasing size and value of the new orders. Deliveries were down compared to 2013, with 16 superyachts worth €649 million being completed.

The order book at the end of 2014 contained 70 superyachts worth over four billion euro. The value of the order book has

31

thus surpassed the previous record figure of €3.5 billion in 2007. Several yards are expanding their construction facilities to cope with increasing demand. While some export markets for the superyacht builders became slightly more unstable during 2014, other export markets compensated for this thanks to the weaker euro.

Maintenance, repair and overhaul The turnover of the Dutch repair yards in 2013 amounted to €558 million, a solid increase over 2013 when the total was €515 million. Yards still received a lot of work from the offshore oil and gas industry during 2014, but a decline in work from this industry is expected in 2015. The falling oil price also had several positive effects. Cargo ship owners had greater financial capacity thanks to the lower bunker fuel price, which resulted in an increase in work on cargo vessels towards the end of the year. The situation regarding sulphur scrubber retrofits remains pretty much unchanged from the year before. Thanks to lower fuel prices, many shipowners can afford to take a ’wait and see’ approach for another year. Large scale retrofitting of car ferries and RO-ROs has yet to start taking place at Dutch repair yards.

Equipment suppliers Shipbuilding in the Netherlands is closely interlinked, with approximately 670 suppliers providing services and marine equipment to national and international yards and other

maritime companies. Some of these are independent niche players, others are affiliated with larger Dutch shipbuilding groups, and a number are subsidiaries of international companies. The majority are SMEs.

As expected, equipment suppliers had a very good year in 2014 as all the vessels ordered during 2013 and at the start of 2014 started to be completed at yards worldwide. The total turnover of the Dutch marine equipment industry increased to €3.8 billion (compared to €3.4 billion in 2013). Dutch equipment suppliers profited from growing demands for environmentally friendly and fuel-saving solutions, despite the falling oil price. This was a very encouraging sign. It should be noted that many sulphur scrubbers retrofitted on ferries and RO-ROs are made in the Netherlands.

Total employment and turnover in the Dutch ship-building and marine equipment industry

Total employment in the Dutch shipbuilding and marine equipment industry was 31,680 full-time jobs in 2014, an increase of almost eight percent compared to 2013. This total does not include the 3,000 temporary hires in the equipment industry (of which there were 2,257 in 2013). The total turnover of shipbuilders and suppliers combined was €7.5 billion, an increase of €1.1 billion on 2013.

Ralph Dazert

32

Colofon

TEKSTNetherlands Maritime Technology, Rotterdam

ONTWERPStijlmeester, Utrecht

VORMGEVINGStan van Oss, Doetinchem

FOTOGRAFIEMet dank aan de onderstaande bedrijven voor het gebruik van fotomateriaal:Feadship omslag voorzijde, 1KOSEQ 2Niestern Sander BV, Royal 6Royal IHC 10Alphatron Marine BV 11Bakker Sliedrecht Electro Industrie BV 11Royal Bodewes 12Lankhorst Ropes 16Keppel Verolme BV 18Damen Shipyards 19, 22Scheepswerf De Kaap 20Barkmeijer Stroobos BV 21Van Voorden BV 25MARIN 30De Waal BV 31Rotterdam Offshore Group BV 32Huisman omslag achterzijdeOverige foto’s zijn afkomstig van Studio Rogier Bos.

OPLAGE2.750 stuks

Het overnemen van (delen van) de tekst is toegestaan, mits de bron wordt vermeld.

Netherlands Maritime Technology is een hecht en succesvol netwerk van werven, toeleveranciers en dienstverleners. Zij maken gezamenlijk het onmogelijke mogelijk, overal ter wereld en onder elke omstandigheid. Op maritiem-technologisch gebied gaan deze bedrijven, groot en klein, altijd een stap verder op zoek naar nieuwe uitdagingen en mogelijkheden.

Vanuit een gezamenlijke passie en trots voor de sector zet de bureauorganisatie achter Netherlands Maritime Technology zich graag in om het netwerk op allerlei wijzen te faciliteren. Netherlands Maritime Technology behartigt de belangen van het netwerk, biedt professionele ondersteuning bij projecten en voert onafhankelijke onderzoeken uit. De centrale thema’s zijn Trade, Innovation en Human Capital.

Samen zorgen we ervoor dat de Nederlandse maritiem-tech-nologische sector een sterke, vooroplopende sector blijft die meespeelt op wereldniveau.

RotterdamMei 2015

Netherlands Maritime Technology Willemswerf • Boompjes 40 • 3011 XB RotterdamPostbus 23541 • 3001 KM Rotterdam

T +31 (0)88 44 51 000E [email protected] www.maritimetechnology.nl

jaarverslag 2014 - netherlands maritime technology · jaarverslag 2014. 1 jaarverslag 2014. 2 voor...

Documents