rlva landschapskrant september 2015
DESCRIPTION
Landschapskrant van het Regionaal Landschap Vlaamse Ardennen, september 2015TRANSCRIPT
Op stap p. 22
Boomplantactie p. 9
Soorten beschermen p. 15
september 2015
Natuurlijk samen
LANDSCHAPSKRANT
│ 2
Beste lezer,Jozef Dauwe
Voorzitter
Dirk OtteOndervoorzitter
De zorg voor het landschap van de Vlaamse Ardennen is iets wat ons allemaal aanbelangt. Het is dan ook de rode draad doorheen alle ac-ties en projecten van het Regionaal Landschap Vlaamse Ardennen. Streekeigen groen en (fruit-)bomen spelen hierbij een belangrijke rol, want ze bepalen mee de kwaliteit van ons landschap. Ook dit jaar organiseren we daarom een groeps-aankoop van streekeigen bomen en struiken. Tot eind oktober kun je plantgoed bestellen aan een voordelige prijs. Welke bomen en struiken
dat zijn, en waarom ze een meerwaarde zijn voor de streek lees je in deze landschapskrant. Daarnaast geven we je ook graag een update van enkele projecten en nodigen we je uit om op verschillende activiteiten vooral ook zelf die Vlaamse Ardennen te ontdekken!
Veel leesplezier.
BOMEN PLANTEN?KOM INSPIRATIE OPDOEN!
│ 3
eb je nog geen eigen (fruit-)bomen maar wel plannen? Dan ben je welkom op 9 en 10 oktober (zie p. 5). Je kan er de persmobiel aan het werk zien, en bovendien een aantal planten die te koop aangeboden worden bij onze boomplantactie in volle groei bekijken. Tijdens een korte, niet begeleide, wandeling laten wij je het bos door de bomen zien. Kleine bomen en struiken worden immers groot … HMeer details op www.rlva.be.
│ 4
PLANMOMENTEN BOMEN EN STRUIKEN PLANTEN:WELKE SOORTEN, WAAR EN HOE?
e kunt bij RLVA elk jaar fruitbomen en streekeigen bomen en struiken aankopen. Maar hoe begin je eraan? Welke bomen horen waar thuis en welke fruitboom heeft een bestuiver nodig? Hoever plant je de bomen uit elkaar en hoe bescherm je best je aanplant tegen schapen of andere grazers? Op drie momenten, verspreid over ons werkingsgebied, kun je bij ons terecht met je vragen bij het uitwerken van je plannen en pro- J
beren we je verder te helpen.De infosessies zijn gratis, maar zijn enkel op afspraak. Neem contact op met RLVA en schrijf je in. We voorzien een half uur per persoon.
Wortegem-Petegem: donderdag 15 oktober 2015; tussen 18u en 21uLocatie: Domein de Ghellinck, Kortrijkstraat 74
Erpe-Mere: zaterdag 17 oktober 2015; tussen 9u en 12uLocatie: Steenberg, Oudenaardsesteenweg 458
Brakel: zaterdag 17 oktober 2015; tussen 14u30 en 17u30Locatie: Leerhof, Hollebeekstraat 6
│ 5
PERS MEER UIT JE STREEK
en je zelf de trotse bezitter van een boomgaard of heb je enkele jaren geleden fruitbomen aangeplant? Dan kan je volop genieten van bloesem tot oogst en… tot ver daarna. Want waarom geen eigen puur-natuur fruitsap persen?B
De meeste appel- en perenrassen kunnen geperst worden. De smaak is voller als je kiest voor een mengeling die niet te rijp is. Combineren met fruit zoals aardbeien, ontpitte kersen, krieken of druiven, rabarber, framboos, bessen en zelfs vlier of rode biet geeft een extra dimensie aan je sap (maximaal 15% ander fruit bij te mengen, vries het in bij de oogst en ontdooi het volledig voor het persen). Rot of beschimmeld fruit kan niet meer verwerkt worden, maar valfruit of lichte aantasting door insecten is geen probleem.
Wij reserveerden alvast een mobiele fruitpers voor jou op twee locaties in de Vlaamse Ardennen: op vrijdag 9 oktober in de Borgwalhoeve, Leenstraat 31 in Vurste (Gavere) en op zaterdag 10 oktober in De Volle Maan, Ijshoutestraat 70 in Sint-Lievens-Houtem. Enkel op afspraak via 050/781194, 0495/733670 of [email protected].
Meer tips, en nog meer locaties en data op de websites van mobiele persers in de buurt: www.mobielefruitpers.be, 0495/733670 of www.mobielefruitpers.com, 0475/262480 Of ga langs bij een vaste fruitpers, o.a. in Kruishoutem: www.hoogstamboomgaard.be, 09/3802280
│ 6
er en der in het landschap zie je soli-taire bomen staan. Het zijn volwassen bomen die de ruimte hebben gekregen H
om zich te ontwikkelen. Ze staan vaak niet zonder reden op die specifieke plaats. Al vele eeuwen lang vervullen ze allerlei functies. Vaak worden ze aangeplant om de aandacht te trekken; bijvoorbeeld door hun omvang, vorm of kleur. Mooie voorbeelden hiervan kan je bewonderen in historische kasteelparken. Vrijheidsbomen, vredesbomen, herdenkings-bomen herinneren ons aan een historische
SOLITAIRE BOMENgebeurtenis, terwijl gerechtsbomen en wel-komstbomen ons wijzen op een bijzondere plaats. Soms kan een boom ook een his- torische eenheid vormen met een religieus bouwwerk. Denk maar aan de typische ‘kapel-letjeslinde’, een vereringsboom voor een hei-dense vruchtbaarheidsgodin. En wist je dat bomen ook een kadastrale of administratieve grens kunnen markeren. Het zijn de zogenaamde grensbomen, hoek-bomen, bakenbomen…
Vaak krijgen deze bomen gaandeweg een bijkomende functie, zoals een ontmoetings-plaats, een oriënteringspunt in het landschap. Soms zijn ze een stille getuige van een bepaal-de snoeivorm die nu nog zelden wordt toege-past. Wil je weten of er bij jou in de buurt ook een bijzondere boom staat? Surf dan naar: https://inventaris.onroerenderfgoed.be/ile/boom/zoekenMet dank aan Geert Van der Linden, Onroerend Erfgoed voor documentatie en foto’s.
Zottegem-Strijpen, Vollanderkouter: gerechtsboom
│ 7
Niet alleen vanuit landschappelijk en cultureel oogpunt zijn solitaire bomen waardevol. Ook hun natuurwaarde is niet te onderschatten. Van voedselplant voor bijen, vlinders en andere insecten tot zangpost of nestplaats van vogels; nagenoeg elke boom heeft wel bezoekers en bewoners. Zo onderhoudt een uitgegroeide alleen-staande zomereik nauwe relaties met tot wel vierhon-derd diersoorten.
Zingem-Huise: de kapelletjeslinde, in stand houden van een oude traditie
Zottegem-Velzeke, Schoolstraat: geleide linden - welkomstbomen
Zwalm-Sint-Denijs-Boekel, Moldergem: vastlegging perceelsgrens
│ 8
LEER FRUITBOMEN SNOEIEN OP DE SNOEIDEMOp de snoeidemo legt een ervaren snoeier je de basisprincipes uit van het snoeien van fruitbomen. Op enkele O
uren tijd krijg je de nodige praktische infor-matie waarmee je zelf aan de slag kunt om je eigen bomen te snoeien. Niet te veel theorie, maar duidelijk uitgelegd in de praktijk van de hoogstamboomgaard. Interesse?
Inschrijven kan voor volgende snoeidemo’s:- 12/12 (namiddag ) in Maarkedal- 2/4 (namiddag) Zottegem- 5/3 (namiddag) GeraardsbergenTelkens van 14u tot 17u.
In Zottegem betreft het jongere fruitbomen, in Maarkedal en Geraardsbergen worden ou-dere fruitbomen gesnoeid. Deelnemen kost 5 euro per persoon voor inwoners van RLVA, 10 euro voor wie niet in het Regionaal Land-schap Vlaamse Ardennen woont. Info en inschrijvingen: [email protected] of 055/207265.
│ 9
BOOMPLANTACTIE
Steekeigen groenDe jaarlijkse boomplantactie is een groepsaankoop voor streekeigen bomen en struiken. Deze passen niet alleen landschappelijk goed in de Vlaamse Ar- dennen, ze zijn ook perfect aangepast aan de plaat-selijke groeiomstandigheden en doen het hier dus van nature goed. Bestellen kan tot 28 oktober 2015.
Help mee aan landschapsherstelBen je inwoner, landbouwer, jager, natuurliefhebber en heb je een perceel met wat ruimte? Plant dan een gemengde haag, een houtkant of een aantal knotbomen. Deze kleine landschapselementen zijn ontzettend belangrijk voor soorten die hier al eeuwen leven. Door toenemende druk op het landschap verdwijnen ze jammer genoeg nog steeds uit het landschap (zie p. 15).
│ 10
BOOMPLANTACTIE
MPS-certificaat: More Profitable SustainabilityAls leveranciers voor deze groepsaankoop komen enkel boom-kwekers in aanmerking die het MPS-certificaat toegekend kregen. Concreet komt het er op neer dat de kweker op een efficiënte en verantwoorde manier omgaat met o.a. meststoffen, fytoproducten, water en energie. Een win-win situatie voor de boomkweker én voor het milieu! Meer info: www.vms-vzw.be.
BijenplantenMits een gerichte soortenkeuze help je ook onze bijen. Veel bijensoorten stellen het vandaag immers niet zo goed. Ze zijn nochtans erg nuttig en een onmisbare schakel in de natuur. Naast bloemenweides en insecten-hotels zijn ook geschikte struiken en bomen minstens even belangrijk, niet alleen als voedselbron maar vaak ook als nestplaats.Kies voor verschillende bloeiende soorten, en let daarbij op de sprei- ding van de bloei in de tijd. Op www.plantvanhier.be vind je daarover per soort meer informatie.
Naa
m:
Adre
s:
Gem
eent
e:
Tele
foon
(waa
r je
over
dag
te b
erei
ken
bent
):
Emai
ladr
es (n
odig
voo
r bev
estig
ings
mai
l):
Afhaa
lpun
t (zie
lijst
hie
rbov
en):
2015
BOO
MPL
ANTA
CTIE
Best
ellin
gen
van
min
der d
an 2
50€
zijn
tege
n co
ntan
te b
etal
ing
af te
hal
en o
p za
terd
ag 5
dec
embe
r 20
15 o
p he
t doo
r jou
gek
ozen
ver
deel
punt
. Bes
telli
ngen
van
mee
r dan
250
€ w
orde
n in
de
gem
een-
te
n va
n he
t Reg
iona
al La
ndsc
hap
op v
rijda
g 4
dece
mbe
r gra
tis a
an h
uis g
elev
erd,
mits
voo
rafg
aand
e be
talin
g. V
anaf
van
500
€ (e
xcl.
BTW
) krij
g je
5%
kor
ting.
De
vol
ledi
g in
gevu
lde
best
elbo
n vo
or 2
8 ok
tobe
r 20
15 t
erug
bezo
rgen
aan
Reg
iona
al L
ands
chap
Vl
aam
se A
rden
nen,
Vee
mar
kt 2
7, 9
600
Rons
e of
via
het
bes
telfo
rmul
ier o
p w
ww
.rlva
.be
emai
len
naar
boo
mpl
anta
ctie@
rlva.
be. T
egen
ten
laat
ste
6.11
.201
5 on
tvan
g je
een
bev
estig
ings
mai
l dat
je
best
ellin
g ve
rwer
kt w
erd.
Gee
f daa
rom
ond
eraa
n je
em
aila
dres
op.
G
een
beve
stigi
ngsm
ail =
gee
n be
stel
ling!
Eind
nov
embe
r krij
g je
dan
nog
een
ove
rzic
ht v
an je
defi
nitie
ve b
este
lling
met
det
ails
ivm
afh
alin
g,
leve
ring
en b
etal
ing.
Mee
r inf
o &
pla
nttips
op
ww
w.rl
va.b
e/bo
ompl
nt.h
tml
Ove
rzic
ht b
este
lling
en -
prijz
en in
cl B
TW
Indi
en fa
ctuu
r, ev
entu
eel B
TW-n
r
Wen
st fa
ctuu
r (va
naf 2
5€):
ja/n
een
Tota
al A
(str
eeke
igen
bom
en &
stru
iken
)
Tota
al B
(klim
plan
ten)
Tota
al C
(fru
itbom
en)
Tota
al D
(kle
infr
uit)
Tota
al
Tota
al E
(mat
eria
al)
Best
ellin
gen
< 25
0€: c
onta
nte
beta
ling
bij a
fhal
ing
Best
ellin
gen
> 25
0€: b
etal
ing
via
over
schr
ijvin
g
De v
erm
elde
prij
zen
op d
e be
stel
bon
zijn
incl
. 6%
btw
mits
uitz
onde
ring
van
het m
ater
iaal
aan
incl
. 21%
btw
.
Voor
keur
plaa
ts v
oor a
fhal
ing
(voo
r exa
cte
loca
tie zi
e w
ww
.rlva
.be)
Brak
el
Erpe
-Mer
e
Gave
re
Gera
ards
berg
en
Herz
ele
Hore
beke
Klui
sber
gen
Krui
shou
tem
Lier
de
Maa
rked
al
Oud
enaa
rde
Rons
e
St-L
ieve
ns-H
oute
m
Wor
tege
m-P
eteg
em
Zing
em
Zotte
gem
Zwal
m
Nr
Naa
mM
aat b
osgo
edAa
ntal
Prijs
Bedr
agAa
ntal
Prijs
Bedr
ag1
Beuk
, Fag
us sy
lvati
ca50
/80
cm0,
6516
,00
2Bo
swilg
, Sal
ix c
apre
a50
/80
cm0,
60/
3Bo
sroo
s, R
osa
Arve
nsis
50/8
0 cm
1,35
/4
Eens
tijlig
e m
eido
orn,
Cra
taeg
us m
onog
yna
50/8
0 cm
0,60
/5
Flad
derie
p, U
lmus
laev
is (1
)/
11,5
06
Geld
erse
roos
, Vib
urnu
m o
pulu
s60
/90
cm0,
75/
7Ge
won
e es
door
n, A
cer p
seud
opla
tanu
s50
/80
cm0,
5511
,50
8Gl
adde
iep,
Ulm
us m
inor
(2)
50/8
0 cm
0,70
/9
Grau
we
abee
l, Po
pulu
s can
esce
ns50
/80
cm1,
0011
,00
10Ha
agbe
uk, C
arpi
nus b
etul
us50
/80
cm0,
6012
,00
11Ha
zela
ar, C
oryl
us a
vella
na50
/80
cm0,
70/
12Ho
ndsr
oos,
Ros
a ca
nina
60/9
0 cm
0,55
/13
Hulst
, Ile
x aq
uifo
lium
30/4
0 cm
1,40
/14
Klei
nbla
dige
lind
e, T
ilia
cord
ata
50/8
0 cm
0,70
13,5
015
Lijst
erbe
s, S
orbu
s auc
upar
ia60
/90
cm0,
609,
5016
Okk
erno
ot, J
ugla
ns re
gia
(gez
aaid
, gro
ot)
50/8
0 cm
1,70
12,0
017
Rate
lpop
ulie
r, Po
pulu
s tre
mul
a50
/80
cm1,
0010
,50
18Ro
de K
orno
elje
, Cor
nus s
angu
inea
60/9
0 cm
0,60
/19
Ruw
e be
rk, B
etul
a pe
ndul
a50
/80
cm0,
507,
5020
Slee
door
n, P
runu
s spi
nosa
50/8
0 cm
0,55
/21
Tam
me
kast
anje
, Cas
tane
a sa
tiva
(3)
50/8
0 cm
0,65
12,0
022
Veld
esdo
orn,
Ace
r cam
pest
re50
/80
cm0,
5512
,00
23Vo
gelk
ers,
Pru
nus p
adus
50/8
0 cm
0,55
10,0
024
Vuilb
oom
, Spo
rkeh
out,
Rham
nus f
rang
ula
50/8
0 cm
0,60
/25
Wild
e Ka
rdin
aalsm
uts,
Euo
nym
us e
urop
aeus
50/8
0 cm
0,55
/26
Zach
te b
erk,
Bet
ula
pube
scen
s50
/80
cm0,
508,
0027
Zoet
e ke
rs, P
runu
s avi
um50
/80
cm0,
558,
5028
Zom
erei
k, Q
uerc
us ro
bur
50/8
0 cm
0,75
14,0
029
Zwar
te e
ls, A
lnus
glu
tinos
a60
/90
cm0,
508,
5030
Taxu
s, V
enijn
boom
, Tax
us b
acca
ta (4
)30
/40
cm1,
40/
31W
ilde
ligus
ter,
Ligu
stru
m v
ulga
re (4
)50
/80
cm0,
60/
Tota
al A
Stre
ekei
gen
bom
en &
stru
iken
Bosp
lant
soen
zie
maa
t bos
goed
(blo
te w
orte
l)
Hoog
stam
Stam
omtr
ek 6
/8 c
m(b
lote
wor
tel)
Nr
Naa
mAa
ntal
Prijs
Bedr
ag32
Berg
bosr
ank,
Cle
mati
s mon
tana
(5)
4,40
33Bl
auw
e re
gen,
Wist
eria
sine
nsis
(5)
7,40
34Bo
sran
k, C
lem
atis v
italb
a4,
4035
Brui
dsslu
ier,
Fallo
pia
aube
rtii (
5)3,
3036
Klim
op, H
eder
a He
lix0,
9037
Vijfd
elig
e w
inge
rd, P
arth
enoc
issus
qui
nque
folia
(5)
3,40
38W
ilde
hop,
Hum
ulus
lupu
lus
2,40
39W
ilde
kam
perf
oelie
, Lon
icer
a pe
ricly
men
um3,
3040
Win
terja
smijn
, Jas
min
um n
udifl
orum
(5)
4,30
Tota
al B
Klim
plan
ten
Plan
tsoe
n in
pot
Frui
tbom
enHa
lfsta
mSt
amom
trek
6/8
cm
(blo
te w
orte
l)
Hoog
stam
Stam
omtr
ek 8
/10
cm(b
lote
wor
tel)
Nr
Naa
mAa
ntal
Prijs
Bedr
agAa
ntal
Prijs
Bedr
agAp
pel,
Mal
us d
omes
tica
41Ca
bare
tte (P
resid
ent v
an D
ievo
et)
8,50
14,5
042
Cour
t-Pen
du R
ouge
8,50
14,5
043
Cox
Ora
nge
Pipp
in8,
5014
,50
44Es
sing
8,50
14,5
045
Jacq
ues L
ebel
8,50
14,5
046
Jam
es G
rieve
8,50
14,5
047
Jose
ph M
ush
8,50
14,5
048
Mel
rose
8,50
14,5
049
Oog
stap
pel (
Tran
spar
ante
bla
nche
)8,
5014
,50
50O
ssek
op8,
5014
,50
51Pr
esid
ent R
oulin
8,50
14,5
052
Rein
e de
s Rei
nette
s8,
5014
,50
53Sc
hone
van
Bos
koop
(Gou
dren
et)
8,50
14,5
054
Stre
epin
g (R
ambo
ur d
’Hiv
er)
8,50
14,5
055
Win
terb
anan
a8,
5014
,50
Peer
, Pyr
us c
omm
unis
56Be
urré
Ale
xand
er L
ucas
9,
0015
,00
57Be
urré
Har
dy
9,00
15,0
058
Cala
bass
e Bo
sc
9,00
15,0
059
Catil
lac
9,00
15,0
060
Clap
p’s F
avou
rite
9,00
15,0
061
Com
tess
e de
Par
is9,
0015
,00
62Co
nfér
ence
9,00
15,0
063
Doye
nné
du C
omic
e9,
0015
,00
64Du
bbel
Flip
9,00
15,0
065
Jean
ne d
’Arc
9,00
15,0
066
Jefk
espe
er9,
0015
,00
67Tr
iom
phe
de V
ienn
e 9,
0015
,00
68W
ijnpe
er (C
alab
asse
à la
rein
e)9,
0015
,00
69W
illia
ms B
on C
hréti
en9,
0015
,00
70W
inte
rkei
zerin
9,00
15,0
0Pr
uim
, Pru
nus d
omes
tica
71An
na S
päth
8,50
14,5
072
Belle
de
Thui
n8,
5014
,50
73Bl
eue
de B
elgi
que
8,50
14,5
074
Mira
belle
de
Nan
cy
8,50
14,5
075
Mon
sieur
Hâti
f8,
5014
,50
76Pr
une
de P
rince
8,
5014
,50
77Q
ueen
Vic
toria
8,50
14,5
078
Rein
e Cl
aude
d’A
lthan
n8,
5014
,50
79Re
ine
Clau
de d
’Oul
lins
8,50
14,5
0
(1) F
ladd
erie
p: d
eze
inhe
emse
iep
wor
dt e
nkel
als
hoog
stam
aan
gebo
den
omw
ille
van
zijn
resis
tenti
e te
gen
de o
lmen
ziekt
e(2
) Gla
dde
iep:
enk
el g
esch
ikt i
n sc
heer
hage
n om
will
e va
n ol
men
ziekt
e(3
) Tam
me
kast
anje
als
bosp
lant
soen
: ges
chik
t voo
r hou
tkan
ten
(hak
hout
behe
er)
Tam
me
kast
anje
als
hoog
stam
: ges
chik
t als
solit
aire
boo
m in
de
tuin
en
de b
oom
gaar
d(4
) Ges
chik
t voo
r sie
rtui
n, n
iet v
oor l
ands
chap
pelij
ke a
anpl
antin
gen
(5) N
iet i
nhee
ms,
ges
chik
t voo
r sie
rtui
n, n
iet v
oor l
ands
chap
pelij
ke a
anpl
antin
gen
Opg
elet
: Fru
itbom
en h
alfs
tam
heb
ben
stam
omtr
ek 6
/8 -
frui
tbom
en h
oogs
tam
8/1
0.
Frui
tbom
en (v
ervo
lg)
Halfs
tam
Stam
omtr
ek 6
/8 c
m(b
lote
wor
tel)
Hoog
stam
Stam
omtr
ek 8
/10
cm(b
lote
wor
tel)
Nr
Naa
mAa
ntal
Prijs
Bedr
agAa
ntal
Prijs
Bedr
agKe
rs, P
runu
s avi
um80
Biga
rrea
u Es
pére
n (w
itte
krak
er)
8,50
14,5
081
Biga
rrea
u N
apol
eon
8,50
14,5
082
Gelb
e Kn
orpe
lkirs
che
8,50
14,5
083
Kord
ia8,
5014
,50
84Li
ndek
ers,
Ear
ly R
iver
s8,
5014
,50
85Re
gina
8,50
14,5
086
Schn
eide
rs sp
äte
Knor
pelk
irsch
e8,
5014
,50
87N
oord
krie
k8,
5014
,50
88Br
ugse
Kor
tste
el
8,50
14,5
0Pe
rzik
, Pru
nus p
ersic
a89
Amsd
en12
,00
22,0
090
Broe
chem
se12
,00
22,0
091
Rein
e de
s Ver
gers
12,0
022
,00
92Va
es O
ogst
12,0
022
,00
Ove
rige
93Kw
eepe
er, C
ydon
ia o
blon
ga12
,00
23,5
094
Moe
rbei
, Mor
us n
igra
25,0
048
,00
95M
ispel
, Mes
pilu
s ger
man
ica
9,50
21,0
0To
taal
C
Nr
Naa
mAa
ntal
Prijs
Bedr
ag
Fram
boze
n, R
ubus
idae
us96
Tula
mee
n (r
ode
zom
erfr
ambo
os)
0,90
97Go
lden
Blis
s (w
itte
herf
stfra
mbo
os)
0,90
98Au
tum
n Bl
iss (r
ode
herf
stfra
mbo
os)
0,90
Tros
bess
en, R
ibes
rubr
um/n
igru
m99
Jonk
heer
van
Tets
(roo
d)1,
0010
0Bl
anka
(wit)
1,00
101
Blac
k Re
war
d (z
war
t)1,
00Kr
uisb
esse
n, R
ibes
uva
-cris
pa10
2Hi
nnon
mak
i (ro
od)
1,40
Braa
mbe
ssen
, Rub
us fr
uctic
osus
103
Loch
Nes
s (do
ornl
oos,
in p
ot)
4,00
Drui
f, Vi
tis V
inife
ra10
4Bo
skoo
ps G
lorie
(bla
uw)
5,20
105
Vroe
ge v
an d
er L
aan
(wit)
5,20
Tota
al D
Nr
Naa
mAa
ntal
Prijs
Bedr
ag
106
Steu
npal
en (k
asta
nje)
2m
50 d
iam
6/8
gep
unt
7,00
107
Bind
strip
s - sc
hake
lban
d 53
cm
0,25
Tota
al E
Klei
nfru
itPl
ants
oen
50-7
0 cm
(blo
te w
orte
l)
Mat
eria
al
│ 15
SPRING MEE IN DE BRES VOOR DEZE SOORTEN!
Nr
Naa
mAa
ntal
Prijs
Bedr
ag
106
Steu
npal
en (k
asta
nje)
2m
50 d
iam
6/8
gep
unt
7,00
107
Bind
strip
s - sc
hake
lban
d 53
cm
0,25
Tota
al E
Voedsel voor akkervogels en bijenVroeger was de geelgors een erg algemene verschijning langs kleine akkers met hagen en houtkanten. Maar de laatste dertig jaar is hun aantal in Vlaanderen met maar liefst tachtig procent afgenomen en staan ze op de Rode Lijst van Vlaanderen als ‘bedreigd’ genoteerd. Ook de achteruitgang van veel andere akkervogelsoorten zoals grauwe gors en veldleeuwerik is te wijten aan de versnippering van het landschap en het intensiever bodemgebruik. En ook de bijen, als belangrijke be- stuivers voor de landbouwgewassen, hebben het vaak moeilijk omdat ze te weinig voedsel vinden.
Het regionaal landschap wil akkervogels en in hun kielzog ook bijen terug kansen geven door voedsel, nest- en schuilgelegenheid aan te bieden. In een aantal zones kunnen landbouwers en niet-landbou-wers, jagers, natuurverenigingen of gemeenten acties ondernemen en hiervoor een vergoeding krijgen:- inzaaien van een voedselgewas en dat tot na de winter laten voor de akkervogels- aanleg en/of onderhoud van een grasstrook met 30% kruiden (ook fijn voor bijen)- aanleg en onderhoud van een bloemenstrook (ook fijn voor bijen).
Geelgors
Houtkanten voor vlindersIn onze streek zijn er ook een aantal vlinders die het steeds moeilijker hebben. Bijvoorbeeld de sleedoorn-page, een typische soort in onze heuvelachtige Vlaam-se Ardennen ten oosten van de Schelde. Deze vlinder is afhankelijk van bosranden, struwelen en houtkanten met sleedoorn.
Daarom kunnen eigenaars van geschikte terreinen te- recht bij het regionaal landschap om subsidies aan te vragen voor de aanleg van vlindervriendelijke kleine landschapselementen, waaronder houtkanten met sleedoorn.
│ 16
SPRING MEE IN DE BRES VOOR DEZE SOORTEN!
Sleedoornpage
Boomgaarden voor eikelmuisEen derde oproep doen we voor de eikelmuis of “fruitratje’ met haar schattig snoetje, zwart zorro-masker en lange pluizige staart. Dit zeer herkenbare en aaibare knaagdier uit onze regio verkiest loofbossen, bosranden, hoogstamboomgaarden en brede houtkanten. De winter-maanden brengt de eikelmuis slapend door, vaak in verwaarloosde schuurtjes en gebouwtjes. Maar vóór het begin van de winterslaap eet ze haar buikje vol met fruit en noten, die vroeger op geen enkel boeren-erf ontbraken en ook in vele particuliere tuintjes groeiden.
Indien je een locatie hebt die voor de eikelmuis geschikt is, kun je ook bij het regionaal landschap terecht voor de aanleg van:- aanplant en beheer van individuele of kleine groepen fruitdragende bomen- aanplant van hoogstamboomgaarden- structuurrijke bosranden en soortenrijke heggen en houtkanten
Meer info bij [email protected] of op het nummer 055/207265.
│ 17
De provincie Oost-Vlaanderen financiert dit soortenproject van 2015 tot 2017. De keuze voor de soorten is gebaseerd op de studie “Soorten en biotopen in Oost-Vlaanderen: prioriteit en symboolwaarde voor het natuurbeleid” van 2014.
In samenwerking met
Eikelmuis
│ 18
e rondreizende buitententoon-stelling Scharrelkids is momen-teel op vier locaties in de regio D
te bewonderen. Naast algemene info over het scharrelkidsproject verneem je er ook meer over scharrelKUNST en speelnatuur. De tentoonstelling staat nog een poosje aan :
• Bibliotheek Ronse, Soudansquare in Ronse• PNEC De Kaaihoeve, Oude Scheldestraat 16 in Meilegem (Zwalm)
STUDIENAMIDDAG NATUURLIJK SPEELGROEN - risico’s en preventieSnelle beslissers kunnen nog in-schrijven voor de studienamiddag ‘Natuurlijk speelgroen – risico’s en preventie’ op woensdag 30 septem-ber in Oudenaarde. Mail of bel ons als je er bij wil zijn via [email protected] of op het nummer 055/207265. Meer info op www.rlva.be in de activitei-tenkalender.
• NMEC De Helix, Hoogvorst 2 in Grimminge (Geraardsbergen) • NEC De Pastorie, Halleweg 15 Zonnegem (Sint-Lievens-Houtem)
Daarna wordt ze op andere locaties op-gesteld in de Vlaamse Ardennen (raad-pleeg onze website om te weten waar). Heb je weet van een geschikte locatie waar de tentoonstelling tot haar recht kan komen? Geef gerust een seintje: [email protected] of 055/207265.
RONDREIZENDE BUITENTENTOONSTELLING SCHARRELKIDS
Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling:Europa investeert in zijn platteland
│ 19
KNOTBOMEN GEZOCHT!taan er in je weide knotbomen die komende winter aan een snoeibeurt toe zijn, maar heb je geen tijd, materiaal of zin om zelf de boom in te kruipen, dan S
kan je een beroep doen op één van onze knotteams. In ruil voor het hout komen gespecialiseerde vrijwilligers voor jou de knotwerken uitvoeren. Tegen een vooraf af-gesproken vergoeding kan ook al het fijnhout opgeruimd worden. Interesse? Kijk dan snel op www.rlva.be/knotboomgezocht! Hier kan je het online-aanvraagfor-mulier invullen.
KNOTTEAM: KNOTTERS GEZOCHT!
Heb je interesse om zelf aan de slag te gaan met de kettingzaag en bomen te knotten in ruil voor het hout, dan zorgen wij voor de nodige ondersteuning. Enkel met de nodige ervaring kan je een knotteam starten of een bestaand team vervoegen. Daarom or-ganiseren wij in Erpe-Mere op zaterdag 14 november een cursus ‘veilig knotten en kettingzaagtechnieken’. Wie een getuigschrift kan voorleggen van Inverde, Bosgroep, INBO, etc. aangaande ‘knotten’ of ‘veilig werken met een kettingzaag’ is vrijgesteld om de opleiding te volgen. Snel zijn is de boodschap, want er kunnen maximaal 12 personen deelnemen aan deze opleiding!Interesse? Neem contact op via [email protected] of 055/207265.
│ 20
WORKSHOP LIGHTROOM VOOR NATUURFOTOGRAFENijdens deze snelcursus ligt het accent op het beheer van de catalogus en beeldverwerking. Je leert efficiënt om te gaan met de bibliotheek module en hoe je foto’s filtert en eenvoudig terugvindt aan de hand van metadata, labels, verzamelingen, etc. In de module ‘ontwikkelen’ maak je kennis met de verschillende gereedschappen die een beeld naar een hoger niveau brengen en leren we geavanceerde technieken T
met gegradueerde filters en het aanpassingspenseel.
De cursus loopt vanaf 6 oktober, 5 keer op dinsdagavond in Ronse en kost 235€. Lesgever is Jeffrey Van Daele. Meer info en inschrijven op http://www.jeffreyvandaele.com/workshop/snelcursus-lightroom/
│ 21
WELKOM AAN DE 19773 INWONERS VAN ERPE-MERE
Begin 2015 sloegen het gemeentebestuur van Erpe-Mere en het regionaal landschap de handen in elkaar en zetten volgende acties in de steigers:- In Honegem, een natuurgebied en Europese natuur, worden in het najaar door Natuurpunt i.s.m. Regionaal Landschap en de ge-meente een aantal poelen gegraven voor o.a. de kamsalamander- Deze winter komt er een infosessie voor de landbouwers over de mogelijke Beheerovereenkomsten die kunnen afgesloten worden en de hulp die kan gekregen worden bij het achterstallig onderhoud en de aanplant van Kleine Landschapselementen en de restauratie van Klein Historisch Erfgoed.
Doe mee- Help bomen knotten in ruil voor hout en schrijf je in voor de cursus in november, zie p. 19. Hopelijk kunnen we zo één of meerdere goed werkende knotteams opstarten in jullie gemeente.- Plannen om streekeigen groen of een boomgaard aan te planten? Schrijf je in voor ons planmoment op 17 oktober en we helpen je graag verder (zie p. 4).- Heb je een attest natuurgids op zak of beschik je over een goede basiskennis van de dagdagelijkse natuur rondom jou en vertel je graag, meld je dan aan als gids bij het regionaal landschap. Tegen een vrijwilligersvergoeding zetten we je dan in voor wandelingen, bijstand op onze evenementen, insectenhotel timmeren, …
│ 22
UIT-TIPS
30 september: Studienamiddag natuurlijk speelgroen - Risico’s en preventie Voor snelle beslissers. Meer info op: www.rlva.be.
Nazomertip: Speelse wandeling in Horebeke (7,4km) ‘Het koekoeksnest’ is een nieuwe natuurspeelzone in Horebeke, een realisatie van RLVA samen met het gemeentebestuur en enkele enthousi-aste jongeren uit Horebeke. We hebben een leuke wandeling uitgestippeld die je langsheen de trage wegen van het landelijke Horebeke voert en waarbij je met de kinderen ‘het koekoeksnest’ kan komen verkennen! Alle info en de gedetailleerde routebeschrijving vind je op www.rlva.be.
4 oktober: Open dag SOS Wilde Dieren Een kijkje achter de schermen in het Geraardsbergse opvangcentrum voor vogels en wilde dieren. Info: www.soswildedieren.be of 0478/88477.
4 oktober: Vlaamse Molendag Bezoek de Boembekemolen onder begeleiding van een gids. Afspraak van 10u tot 18u aan de Boembekemolen, Boembeke 18 te Brakel.Ook andere molens in de regio openen de deuren. Info op www.vlaamsemolens.com.
Vanaf 6 oktober: Cursus lightroom voor natuurfotografen Haal meer uit je natuurfoto’s. Zie p. 20 in deze landschapskrant.
9 en 10 oktober: persdagen in Gavere en Sint-Lievens-Houtem Kom langs met je appels en peren en laat je eigen overheerlijk fruitsap persen. Zie p. 5 in deze landschapskrant.
Van 11 tot 18 oktober: week van het bos: Natuurhelden Tijdens boswandelingen, belevingstochten en kinderspeurtochten kun je op stap met boswachters, gidsen en historici op zoek naar heldhaftigefauna en flora. Wat dacht je van paddenstoelenwandelingen in Everbeek (Brakel) of Herzele, een kabouterzoektocht in Sint-Lievens-Houtem of een wandeling met een heuse bosrugzak in Ename (Oudenaarde)? Alle info op www.weekvanhetbos.be.
Woensdag 14 oktober: Inhuldiging van de eerste wereldboom in de Vlaamse ArdennenSchamperij, Horebeke. Meer info over de inhuldiging: http://www.bosgroepen.be/bosgroep/15/Vlaamse_Ardennen_tot_DenderMeer info over de wereldbomen: http://wereldboom.org/
│ 23
Regionaal Landschap Vlaamse Ardennen vzwVeemarkt 27, 9600 RonseTel: 055/20.72.65 - fax: 055/[email protected] - www.rlva.beRekeningnummer: BE23 0012 2912 5291
V.U. : Dirk OtteLayout: Kachet - Opmaak en druk : Thoverkracht NVOplage: 115.000 expl.Gedrukt op 100% gerecycleerd FSC® papier
Foto’s: cover: Pieter Espeel www.pieterespeel.com, geelgors cover: Sergey Yellseev, fruitpers p 4: houtlandse tuinsappen, p 6-8: Geert Van der Linden - Onroerend Erfgoed, kapel p 8: Anne Hollevoet, geelgors p 20: bityourbum.com, sleedoornpage p 20: Paul Ritchie, eikelmuis p 20: Avaro Oporto, p 18: Sylvie Vandestapele, p 19 knotters: Anne Hollevoet, p 20: Jeffrey Van Daele, p 22 speelnatuur: Sylvie Vandestapele, overige foto’s: Bart Vancoppenolle.
COLOFON
15 en 17 oktober: planmomenten bomen en struiken planten in Kruishoutem, Erpe Mere en BrakelWe helpen je bij het uitwerken van je tuin- en boomgaardplannen. Zie p. 4 in deze landschapskrant.
Vanaf 15 oktober: werkgroep braakballen pluizen Elke derde donderdag van de maanden oktober tot maart kan je zoeken naar de geheimen die braakballen van uilen verbergen. Locatie: PNEC De Kaaihoeve (Zwalm), telkens van 19u tot 22u. Gratis, maar inschrijven verplicht. Info en inschrijven: [email protected]. Mis 15 oktober niet, want dan starten we met een theorieles.
17 en 18 oktober: dag van de trage weg Tijdens dit weekend staan de trage wegen in heel Vlaanderen in de kijker. In onze regio worden er o.a. activiteiten georganiseerd in Zottegem, Brakel, Oudenaarde, Maarkedal, Sint-Lievens-Houtem… Zo kun je in Zottegem terecht voor wandelingen met langs het parcours een markt met streekproducten, een bolbaan, een proefstand met fruitsoorten uit de boomplantactie en nog veel meer (Organisatie samenwerking van Stad Zottegem, Natuurpunt en RLVA). Alle info op www.tragewegen.be.
28 oktober: boomplantactieLaatste dag om je bestelling voor de boomplantactie te plaatsen! Zie p. 11 in deze landschapskrant.
12 december, 5 maart en 2 april: snoeidemo’s Leer je eigen fruitbomen snoeien. Zie p 8 in deze landschapskrant.
WWW.RLVA.BE
Het Regionaal Landschap brengt inwoners, verenigingen en overheden samen voor het behoud en de versterking van natuur, landschap, erfgoed, streekidentiteit en duurzame recreatie.Regionaal Landschap Vlaamse Ardennen werkt met subsidies van de Provincie Oost-Vlaanderen, Vlaanderen, Europa, de gemeenten Brakel, Erpe-Mere, Gavere, Geraardsbergen, Herzele, Horebeke, Kluisbergen, Kruishoutem, Lierde, Maarkedal, Oudenaarde, Ronse, Sint-Lievens-Houtem, Wortegem-Petegem, Zingem, Zottegem en Zwalm.
Regionaal Landschap Vlaamse Ardennen is 1 van de 17 Regionale Landschappen
in Vlaanderen: www.regionalelandschappen.be